Opleidingsgids 2013 / 2
Academie voor Overheidsjuristen Academie voor Wetgeving
Inhoudsopgave Voorwoord 3 De opleidingsprogramma’s Totaaloverzicht 4 Academie voor Wetgeving Docent Willem van Boom aan het woord 7 Academie voor Overheidsjuristen Docent Huib van Romburgh aan het woord 13 Gezamenlijke opleidingen Docent Erland Swaving aan het woord 19 Opleidingskalender tweede helft 2013 33 Opleidingsaanbod eerste helft 2014 34 Maatwerkopleidingen 40 De Academies 41 Kwaliteitszorg 42 Academienetwerk 43 Praktische informatie 44 Puntenstelsel 47 Promovendus Miriam Korten aan het woord 48
Voorwoord Met veel genoegen bied ik u de nieuwe opleidingsgids van het najaar van 2013 aan. Onze vertrouwde opleidingen zijn weer aangescherpt aan de hand van de evaluaties van deel nemers en ontwikkelingen op het betreffende terrein. Daarbij zijn enkele opleidingen grondig vernieuwd, met soms zelfs een nieuwe aanduiding tot gevolg. Zo heet de opleiding ‘Politiek bestuurlijke gevoeligheid’ nu ‘Politieke dilemma’s en de rol van de (juridische) ambtenaar’. Ook hebben we ingespeeld op een aantal actuele vraagstukken en volgen we de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en opleidingsbehoeften op de voet. Dit heeft geresul teerd in een zestal nieuwe opleidingen waaronder een opleiding over de verhouding tussen private en overheidsregulering en opleidingen over de actualiteiten binnen het strafrecht, telecommunicatierecht en de procespraktijk van de Raad van State. Niet alleen kunt u bij de Academies terecht voor de opleidingen die wij in deze gids benoemen. Wij verzorgen op verzoek ook de bestaande opleidingen incompany of ontwikkelen een specifieke opleiding voor u op maat, geheel naar wens. Daarnaast verzorgen wij dit najaar weer elke maand een gratis toegankelijke actua liteitenbijeenkomst voor zowel de wetgevingsjuristen als de overheidsjuristen. Zo blijft u op de hoogte van actuele en toekomstige ontwikkelingen. Wist u al dat het bijwonen hiervan gelijkstaat aan 1,5 PWO-punt? Wilt u op de hoogte blijven van deze bijeenkomsten, de nieuwe publicaties in onze publicatiereeks ‘Recht en Overheid’ en onze andere activiteiten, meldt u zich dan aan voor onze nieuwsbrieven op www.acwet.nl / www.acjur.nl. Ik wens u een leerzaam najaar toe! Peter van Lochem Rector Academie voor Wetgeving & Academie voor Overheidsjuristen 3
Actualiteiten strafrecht (NIEUW) Terug naar de wetgevingspraktijk Toekomstgericht regelgeven Wetgeving: normatief of instrumenteel Wetgeving en privaatrecht Wetgeving en rechtstoepassing Wetgevingsprocedures Wetgevingstechniek Actuele jurisprudentie van het Hof van Justitie EU Actualiteiten bestuursrecht Algemene wet bestuursrecht Boeiende speeches schrijven Budgettair beleid (VERNIEUWD) De praktijk van het Europese recht (NIEUW) Economische effecten van overheidsingrijpen Effectief adviseren over complexe materie 4
X X X X X X X X
X X
X
8 X
X
X X X X X X X
x
pagina
Vaardigheden
Multidisciplinair
Juridisch Europees en Internationaal
Juridisch nationaal
Basis
Academie voor Wetgeving Academie voor Overheidsjuristen Gezamenlijk aanbod
Verdieping
Deze tabel geeft een overzicht van het totale opleidingsaanbod in het najaar van 2013 en het voorjaar van 2014 van beide Academies. In deze gids staan de opleidin gen van de tweede helft van 2013 centraal. De lichtgekleurde opleidingen worden in het voorjaar van 2014 aangeboden. Een beschrijving daarvan vindt u vanaf pagina 31.
Politiek-bestuurlijke verhoudingen
Totaaloverzicht
10 9
11 20
X X X X
x X
21 22
X X
X
X X X
Effectief overtuigen Effectief regelgeven in een veranderlijke samenleving EVRM in vogelvlucht Gebruik IAK voor beleid, regelgeving en uitvoering Grondrechten in de rechtspraktijk (VERNIEUWD) Juridische aspecten van onverplicht tegemoetkomen (VERNIEUWD) Marktwerking en diensten van algemeen belang in EU context Ministeriële verantwoordelijkheid Nieuwe bestuursrechtelijke aanpak Onderhandelen Overheidsinformatierecht Politieke dilemma’s en de rol van de (juridische) ambtenaar (VERNIEUWD) Politieke partijen, regering en parlement Recht van de Europese Unie na het Verdrag van Lissabon Rechtsfilosofie (NIEUW) Simulatie kamerbehandelingen Telecommunicatierecht (NIEUW) Verdragenrecht in kort bestek Verhouding private- en overheidsregulering (NIEUW) Aanbestedingsrecht (basis) Aanbestedingsrecht (verdieping) Awb-besluiten Behandelen van bezwaar en beroep Beleidsregels Ministeriële regelingen Overheidsaansprakelijkheid: nu en in de toekomst Pleiten (NIEUW) Procespraktijk van de Raad van State (NIEUW) Subsidierecht Wet aanpassing bestuursprocesrecht
X X X X X
X X
X
24 25 26 27
X X X
X X
X X
X X X X X X
X
X X
28
X X X
29 X
X
X
X
30 X
X X X X
X
31 X
X X X X X X X X X X
23
X
X X X X X X X X
32 14
X X
X X X X
15 17 16
5
Academie voor Wetgeving
6
Docent Willem van Boom aan het woord Willem van Boom is werkzaam als hoogleraar Burgerlijk recht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en combineert sinds januari 2012 zijn werkzaamheden aldaar met een parttime hoogleraarschap aan de Durham Law School in Durham, Engeland. Voor informatie over zijn huidige onderzoek zie www.professorvanboom.eu. Sinds twee jaar verzorgt hij de opleiding ‘Wetgever en privaatrecht’ aan de Academie voor Wetgeving. Hij vertelt over het belang van het privaatrecht voor wetgevingsjuristen en over zijn docentschap aan de Academie. Kennis van het privaatrecht is onontbeerlijk voor wetgevings juristen – ook als ze nooit iets met het BW te maken hebben. Bij voorbeeld als het begrip ‘eigendom’ wordt gebruikt in een bijzon dere publiekrechtelijke regeling, zonder dat een definitie wordt gegeven. Geldt dan het BW? En wat zijn daar de gevolgen dan van? Of wat te denken van de vraag of een publiekrechtelijke regeling niet effectief kan zijn, omdat er privaatrechtelijke obstakels bij de uitvoering belemmerend werken? Zo zijn er tal van vragen die verder gaan dan ‘wat staat er in het BW?’.
Voor veel wetgevingsjuristen is het BW relatief onbekend terrein, maar omdat het één van de pijlers van het codificatiehuis is, kun je er eigenlijk niet omheen. Daarom komen in de opleiding die ik verzorg de structuur en gelaagde opbouw van het BW aan de orde. Daarnaast ga ik met de deelnemers aan de hand van casus discussiëren over dilemma’s uit de praktijk en de rol die privaat recht daarbij kan spelen. Zo word je niet alleen vertrouwd met het BW, maar vooral ook met de vraag: wat kun je aan privaatrecht als beleidsinstrument hebben? Kan privaatrecht in de weg staan aan beleidsvoornemens? Is privaatrecht creatief te gebruiken in beleidsvormgeving? Voor mij als docent is de opleiding leerzaam, omdat de discussie met de deelnemers mij de gelegenheid biedt om te leren van de privaatrechtelijke dilemma’s in de wetgevingspraktijk. En de deel nemers zijn weer op hoofdlijnen bijgepraat over het privaatrecht. Kijk voor meer informatie over de opleiding die Willem van Boom geeft op pagina 9.
7
Actualiteiten strafrecht (NIEUW) Inhoud
Doelgroep Wetgevingsjuristen
Van alle gebieden van het recht staat het strafrecht het meest in de publieke belangstelling. Opsporing, vervolging en berech ting van ernstige delicten trekken veel aandacht. Maar het strafrecht heeft ook andere kanten. Veel ordeningsrecht wordt bijvoorbeeld nog steeds strafrechtelijk gehandhaafd. Sinds een aantal jaren gebeurt dat in belangrijke mate door de straf beschikking, die een nieuwe vorm van buitengerechtelijke afdoening van strafzaken mogelijk heeft gemaakt. In deze opleiding staan de actuele ontwikkelingen in het straf recht centraal. Er wordt een overzicht van recente ontwikke lingen in de jurisprudentie geboden aan de hand van recht spraak van (vooral) het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en de Hoge Raad. Daarnaast komen de ontwikkelingen op het terrein van de wetgeving aan bod. In de tweede bijeen komst staat de positie centraal van een actor die bij een straf rechtelijk wetgevingsproces betrokken is. Om zich in die rol en belangen te kunnen verplaatsen, wordt de deelnemers gevraagd voor de tweede bijeenkomst een opdracht in te leveren.
Docent
Na afloop van de opleiding
• beschikt u over actuele kennis op het gebied van het strafrecht; • heeft u inzicht in de dilemma’s bij een strafrechtelijk wet gevingsproces. 8
Datum Kosten
prof. mr. B.F. Keulen, mr. F.J.E. Krips 8 en 22 november, 13.30 - 16.30 uur € 400,-
Uw docenten:
Berend Keulen is hoogleraar straf(proces)recht aan de Rijks universiteit Groningen. Frederik Krips is coördinerend raadadviseur materieel strafrecht bij de Directie Wetgeving van het ministerie van Veiligheid en Justitie.
Wetgeving en privaatrecht Inhoud
Doelgroep
Wanneer is een civielrechtelijke sanctie wenselijk en wanneer juist een publiekrechtelijke? Kan het contractenrecht worden ingeperkt, en zo ja onder welke voorwaarden? In deze opleiding worden de civielrechtelijke aspecten behandeld die relevant zijn bij het opstellen van wetgeving. Zowel de structuur van het Burgerlijk Wetboek, het contractenrecht als aansprakelijkheids recht, het verzekeringsrecht en eigendomsrecht alsmede enkele theoretische inzichten (ontleend aan o.a. de rechtseconomie) komen aan de orde.
Docent
Na afloop van de opleiding
• heeft u inzicht in hoe beleidsvoornemens en wetgeving uit werken in het privaatrecht; • heeft u kennis van hoe het privaatrecht als beleidsinstrument werkt (of niet).
Data Kosten
Wetgevingsjuristen prof. mr. W.H. van Boom 18 en 25 november, 2, 9 en 16 december, 9.30 - 12.30 uur € 1000,-
mr. M.W. Wijers Jurist, directie advisering Raad van State
De cursus geeft een mooie overview van privaat rechtelijke thema’s met relevantie voor de wet gevingspraktijk. Daarbij worden diverse onder werpen en dilemma’s besproken aan de hand van praktijkgerichte casussen en recente wetsvoorstel len. Het enthousiasme van de docent stimuleert de betrokkenheid van de deelnemers tijdens de bijeenkomsten, waardoor allerlei perspectieven ten aanzien van de problematiek aan de orde komen. Erg nuttig voor het opfrissen van kennis over het privaatrecht en een mooie aanvulling wat betreft actuele thema’s. Lees meer over het belang van privaatrecht en docent Willem van Boom op pagina 7.
9
Wetgeving: normatief of instrumenteel (VERNIEUWD) Inhoud
In deze opleiding wordt het algemeen wetgevingsbeleid ge plaatst in zijn politiek bestuurlijke context. Het wetgevings beleid wordt belicht aan de hand van de algemene wetgevings kwaliteitseisen, het Integraal Afwegingskader (IAK) en de beleidsmatige, de juridische en de wetgevingstechnische com ponent. Door de verschillende benaderingen te herkennen en hun samenhang te zien, kunnen wetgevingsjuristen bewuster kiezen voor het al dan niet inzetten van bepaalde instrumenten zoals zorgplichten, doelvoorschriften, verhandelbare rechten, subsidies enz. Daarbij past ook de keuze voor alternatieve instrumenten, zoals zelfregulering, convenanten e.d. De betref fende instrumenten worden tijdens de opleiding in een breder, theoretisch kader geplaatst en nader uitgewerkt. Daarbij ligt de nadruk op het beleidsmatige aspect: is wetgevings beleid neutraal of is het ideologisch gekleurd? Wordt wetgeving normatief of juist instrumenteel ingezet? Wat betekent dit voor de vermindering van regeldruk? En hoe dient de wetgevingsjurist hiermee om te gaan? Er is volop aandacht voor uw eigen rol of taak als (wetgevings)ambtenaar en ruimte om eigen casus in te brengen. Na afloop van de opleiding
• kunt u beter duiden waarom u wel of niet bepaalde regelge vende instrumenten inzet. 10
Doelgroep Wetgevingsjuristen Docenten mr.
D.R.P. de Kok, prof. dr. F.J. van Ommeren, mr. S.V. Vermeulen Data 31 oktober, 7, 14 en 21 november, 9.30 - 12.30 uur Kosten € 800,-
Wetgevingstechniek Inhoud
In de opleiding staat de praktische toepassing van de Aanwij zingen voor de regelgeving centraal. Aan de orde komen de vormgeving, indeling en structuur van verschillende soorten regelingen (wetten, algemene maatregelen van bestuur, minis teriële regelingen), de wijziging van regelingen, de redactie van verschillende soorten bepalingen, overgangsrecht, inwerking tredingregimes en samenloop tussen wetsvoorstellen. Met de wetgevingstechnieken wordt geoefend. Na afloop van de opleiding
• kunt u de wetgevingstechnische aanwijzingen toepassen; • weet u welke onderwerpen op welk niveau geregeld moeten worden; • kunt u de verschillende soorten regelingen en bijbehorende toelichtingen vormgeven.
Doelgroep Beginnende (wetgevings)juristen die zich willen gaan
bezighouden met het opstellen van wet- en regelgeving. mr. T.C. Borman, mr. M. Wesselink Data 10 en 24 september, 8, 15 en 29 oktober, 13.30 - 16.30 uur Toets Bij voldoende belangstelling bestaat de mogelijkheid de opleiding af te sluiten met een schriftelijke toets. Indien deze met goed resultaat is afgerond, ontvangt de deelnemer een certificaat. Om aan de toets deel te kunnen nemen, moeten ten minste vier bijeenkom sten zijn gevolgd. De schriftelijke toets is gepland op 5 november 2013 van 9.30 tot 12.30 uur. Kosten € 1200,Docenten
Annerie Bouw LLM Beleidsmedewerker Ministerie van Financiën
Voor iedereen die te maken heeft met het opstellen van wet- en regelgeving is deze opleiding een aan rader. Deze opleiding geeft je een gedegen basis kennis over het opstellen van wet- en regelgeving. Tijdens de opleiding wordt veel geoefend met wetgevingstechnieken en de toepassing van de Aanwijzingen voor de regelgeving. Door de praktijkgerichte invulling van de opleiding, kon ik direct zelf aan de slag met de besproken onderdelen in mijn dagelijks werkzaamheden. 11
Academie voor Overheidsjuristen
Docent Huib van Romburgh aan het woord Huib van Romburgh is coördinerend specialistisch adviseur bij het minis terie van Economische Zaken. Op 24 april 2013 is Huib benoemd tot bijzonder hoogleraar Aanbestedingsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast is hij raadsheer-plaatsvervanger in het Gerechtshof Den Haag. Voor de Academie voor Overheidsjuristen verzorgt Huib al enige jaren de basis opleiding Aanbestedingsrecht en werkt hij mee aan de verdiepingsopleiding Aanbestedingsrecht. Huib vertelt over zijn ervaringen met het aanbestedingsrecht.
Europees aanbestedingsrecht bestaat al sinds het begin van de 70-er jaren van de vorige eeuw, maar was tot aan de Parlementaire Enquête Bouwnijverheid in 2002 in Nederland een vrijwel slapend fenomeen. De Enquêtecommissie bouwnijverheid heeft bij de gelegenheid de kussens behoorlijk en met kracht opgeschut. Na die tijd is dit rechtsgebied niet meer van de kaart verdwenen. Veel jurisprudentie is ontstaan. De Algemene Rekenkamer en de accountants besteden veel aandacht aan de rechtmatigheid van verleende overheidsopdrachten. Ofwel een rechtsgebied waar vrijwel iedere overheidsjurist mee in aanraking komt.
Het inkoopproces binnen de overheid juridiseert de laatste jaren steeds sterker. Hierdoor neemt ook de betrokkenheid van juristen in het aanbestedingsproces toe. De tendens van door markt partijen aangespannen procedures zet zich voort. Dat betekent dat de voorbereiding van aanbestedingsprocedures verder moet professionaliseren. Daarvoor is kennis nodig. Het aanbestedingsrecht is er met de nieuwe Aanbestedingswet 2012 niet gemakkelijker op geworden. Het aanbestedingsrecht heeft vele facetten van andere rechtsgebieden in zich: Europees economisch recht, mededingingsrecht, privaatrecht, fiscaal recht, strafrecht en dat alles gelardeerd met een snufje bestuurs recht. Mede hierdoor wordt het aanbestedingsrecht door velen als ingewikkeld en specialistisch aangemerkt. Maar juist dit verband met andere rechtsgebieden maakt dit vak zo leuk. Het is goed dat de Academie aan dit specifieke - steeds meer uitdijende - rechtsgebied aandacht besteedt. Het lesgeven inspireert mij en dwingt mij een verhaal te vertellen dat anderen enthousiast maakt. Kijk voor meer informatie over de opleiding die Huib van Romburgh geeft op pagina 7.
13
Aanbestedingsrecht (Basis) Inhoud
Doelgroep Overheidsjuristen
Aanbestedende diensten zijn zelf verantwoordelijk voor een juiste toepassing van de voor hen geldende regels. Niet altijd is duidelijk wanneer moet worden aanbesteed of op welke wijze, hoe te handelen bij spoed en hoe de rechtsbescherming is geregeld. Tijdens deze opleiding komen deze aspecten aan de orde en wordt inzicht gegeven in die nationale regels en in de Europese aanbestedingsrichtlijnen. Ook recente wijzigingen in deze regels, zoals de mogelijkheid om elektronisch aan te be steden en om raamcontracten te maken, worden nader toege licht.
Docenten
Na afloop van de opleiding
• weet u wanneer en op welke manier moet worden aanbesteed en welke rechtswaarborgen daarbij gelden.
14
mr. dr. H.D. van Romburgh oktober, 9.30 - 16.30 uur € 400,-
Data 9 Kosten
Oud-deelnemer
Inspirerende praktijkgerichte docent. Ik heb in één dag in vogel vlucht een totaaloverzicht over dit onderwerp meegekregen. Lees meer over het belang van Aanbestedingsrecht en docent Huib van Romburgh op pagina 13.
Overheidsaansprakelijkheidsrecht: nu en in de toekomst Inhoud
Doelgroep Overheidsjuristen
De overheid wordt steeds vaker aansprakelijk gesteld voor schade die het gevolg is van overheidshandelen of die daaraan wordt toegeschreven. In deze opleiding komen de materiële (in welke gevallen is de Staat aansprakelijk voor zijn handelen of nalaten) en procedurele aspecten van het (bestuursrechtelijk) schadevergoedingsrecht aan de orde. In de eerste sessie wordt ingegaan op de aansprakelijkheid bij rechtmatig en bij onrecht matig handelen of nalaten, de bevoegde rechter, het zelfstan dige schadebesluit en de nadeelcompensatie. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de Wet nadeelcompensatie en scha devergoeding bij onrechtmatige besluiten. In de tweede sessie staat de praktijk van schadevergoeding bij onrechtmatig han delen door de overheid centraal. Hoe kan daar zo mee worden omgegaan dat zowel de juridische als de politiek-bestuurlijke gevoeligheden voldoende aandacht krijgen. Vragen als ‘Wat is de schade?’ en ‘Welke schade valt de staat toe te rekenen?’ komen in elk geval aan de orde. Het is mogelijk om vooraf een casus, praktijkvoorbeeld of vragen in te dienen, die door de docent tijdens de opleiding zullen worden behandeld.
Docenten prof.
mr. B.J. van Ettekoven, mr. G.J.H. Houtzagers en 30 september, 9.30 - 12.30 uur € 400,-
Data 16 Kosten
Manon Langius Raadadviseur Bestuursrecht Ministerie van Veiligheid en Justitie
De opleiding ‘Overheidsaansprakelijkheid: nu en in de toekomst’ biedt een brede inkijk, van uit een civielrechtelijke én bestuursrechtelijke invalshoek, in het overheidsaansprakelijkheids recht, inclusief de wijzigingen als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet nadeelcompensatie en schadever goeding. De opleiding is een aanrader voor iedere overheidsjurist die zich met aansprakelijkstellingen bezighoudt!’
Na afloop van de opleiding
• beschikt u over de meest actuele kennis van het overheids aansprakelijkheids- en schadevergoedingsrecht. 15
Procespraktijk van de Raad van State (NIEUW) Inhoud
Na afloop van de opleiding
Procederen is een vak apart. Het vergt kennis van het materiëleen het procesrecht. Bovendien verschillen de gebruiken per gerechtelijke instantie. In deze opleiding staan de gebruiken van het procederen bij de Raad van State centraal. Wat houdt de nieuwe manier van werken bij de Raad van State in? Welke werkwijze hanteert de Raad achter de schermen en hoe kunnen procespartijen daar effectief op inspelen? Welke do’s en don’ts gelden voor het optreden ter zitting? Aan de orde komen voorts vragen als: Op welke wijze moet wor den onderscheiden tussen beroepsgronden en argumenten? Wat verstaat de Raad van State onder een goede procesorde? Op welke manier dient met deskundigen te worden omgegaan? Welke consequenties heeft de zogeheten Brummenlijn voor de beslissing wel of niet hoger beroep in te stellen? Hoe gaat het incidenteel appel werken? Hoe kan gebruikt gemaakt worden van artikel 6:19 Awb? Welke stukken moeten wel of niet in de uniforme openbare voorbereidingsprocedure ter inzage worden gelegd? Hoe kan het bestuur een fout nog tijdig repareren? Deze en andere vragen komen in deze opleiding aan de orde. Daarbij bestaat ook ruime gelegenheid voor vragen en het reflecteren op ervaringen van de deelnemers zelf. Bij voldoende belangstelling bestaat de gelegenheid een zitting bij de Raad van State bij te wonen die wordt voor- en nabesproken.
• weet u welke werkwijze de Raad van State hanteert en hoe u daar als overheidsjurist effectief op in kunt spelen.
16
Doelgroep Overheidsjuristen Docent Datum Kosten
prof. mr. P.J.J. van Buuren 11 november, 13.30 - 16.30 uur € 200,-
Uw docent
Peter van Buuren is staatsraad bij de Raad van State en voorzit ter van de Curriculumcommissie van de Academie voor Over heidsjuristen.
16
Pleiten (NIEUW) Inhoud
Doelgroep Overheidsjuristen
In deze training komen de theorie en praktijk van het pleiten, bezien vanuit het standpunt van de overheidsjurist, aan de orde. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de procestech niek, de procedures, tactieken en strategie met het oog op een effectief optreden voor en tijdens de zitting. Er wordt gewerkt met kleine groepen waardoor er veel persoon lijke aandacht is voor de individuele leerpunten van de deelne mers. De kleine groep cursisten van maximaal 10 personen garandeert vertrouwelijkheid en effectiviteit. De training onderscheidt zich doordat hij begeleid wordt door zowel een communicatiespecialist/veranderkundige als een advocaat. Hierdoor kunt u wat u leert direct toepassen in de praktijk, niet alleen in de rechtbank, maar in veel aspecten van uw werk.
Docenten Data Kosten
mr. J.H.J. Evers, M. van der Zande MA 11 en 18 oktober, 9.30 - 16.30 uur € 1000,-
Uw docenten
Hans Evers is afdelingsvoorzitter Publiekrecht bij de rechtbank Rotterdam. Marianne van der Zande is docent aan de Hogeschool Utrecht, communicatietrainer, coach en adviseur bij de Nederlandse Orde van Advocaten.
Na afloop van de opleiding
• bent u in staat het overheidsstandpunt in de rechtszaal over tuigend neer te zetten en effectief te re- en dupliceren.
17
Opleidingen voor overheidsjuristen & wetgevingsjuristen
18
Docent Erland Swaving aan het woord Erland Swaving is zelfstandig communicatieadviseur. Hij werkt aan complexe organisatie- en beleidsvraagstukken bij zowel het bedrijfsleven als bij de overheid. Daarnaast is hij werkzaam als counselor en trainer/coach. Zo verzorgt hij trainingen op het terrein van leiderschap, onderhandelen, acquisitie, adviesvaardigheden en overtuigend argumenteren. Voor de Academies verzorgt Erland verschillende persoonlijke effectiviteitstrainingen. Hij vertelt over het nut van deze trainingen en zijn docentschap aan de Academies.
In mijn trainingen heb ik vaak te maken met experts: juristen, fiscalisten, specialisten, ingenieurs etc. Zij zijn zich door hun inhoudelijke oriëntatie vaak extra bewust van hun optreden. ‘Hoe krijg je meer effect en impact op de ander, hoe breng ik mijn boodschap overtuigender over, hoe overtuig ik, hoe ga ik om met lastige situaties, personen etc.’ Allemaal vragen op het domein van vaardigheden die ik gemakshalve maar de retorica noem.
Vaardigheden zoals aansprekend presenteren, effectief overtui gen, omgaan met weerstand, beïnvloeden, leer je aan. Ervaring, bewustzijn en introspectief vermogen zijn daar zeer belangrijk bij. Deze vaardigheden vereisen regelmatig onderhoud. Niet alleen vanuit de praktijk, maar ook door oefening en feedback. Professionals als een Obama, CEO’s van grote beursgenoteerde bedrijven zijn bijna wekelijks bezig met feedback op hun optre den.
Je leert van al je optredens en confrontaties als je daar door anderen – collega’s, trainers, coaches – feedback op laat geven. Je wordt alleen maar beter en je verbetert je vaardigheden alleen als je bewust met anderen de basisvaardigheden traint. In rol lenspelen, voor de camera en in simulaties, die ook in de trainin gen centraal staan.
Op bewustzijnsniveau is van belang dat je je signatuur (je onderscheidend vermogen) en je je statuur (je representatief vermogen) kent. Je treedt immers op namens een organisatie, in een bepaalde rol op een bepaald domein. Daarnaast is een intro spectieve, flexibele geest van belang. En daar komen de vaardig heden aan bod.
Kijk voor meer informatie over de training die Erland Swaving geeft op pagina 23. 19
Actuele jurisprudentie van het Hof van Justitie EU Inhoud
Doelgroep
Behalve aan ontwikkelingen in en rond rechtspraak, zowel institutioneel als formeelrechtelijk, wordt aandacht besteed aan relevante ontwikkelingen in en rond het Europese mate riële recht van het afgelopen jaar. Speciale aandacht wordt besteed aan de jurisprudentie over het Handvest/ de grond rechten, waaronder het recht op privacy.
Docenten mr. Datum Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen M. Bulterman, mr. dr. C.A.H.M. ten Dam, dr. K.J.M. Mortelmans 19 september, 9.30 - 16.30 uur € 400,-
Oud-deelnemers Na afloop van de opleiding
• beschikt u over de meest recente kennis van de Europese jurisprudentie.
20
Ik heb een helder overzicht gekregen van belangwekkende juris prudentie van het afgelopen jaar. De veelzijdigheid van de geselecteerde jurisprudentie maakte het voor mij een zeer goede cursus.
Budgettair beleid Inhoud
Doelgroep
Voor juristen is het van belang dat zij de regels voor goed finan cieel beheer kunnen toepassen en op de begroting en de finan ciële verantwoording kunnen anticiperen. In deze opleiding komt daartoe het budgettaire beleid van de Rijksoverheid aan de orde. In de eerste sessie komen de eisen die de Comptabili teitswet stelt aan het beheersen en beheren van de financiën van het Rijk aan de orde. In de tweede sessie wordt bezien op welke manier de verschillende ministeries in de praktijk om gaan met de financiële paragraaf in toelichtingen en beleids nota’s. De laatste sessie is gewijd aan hoe het beleid tot stand komt. Hoe zit de begrotingscyclus in elkaar van de Miljoenen nota tot de Verantwoordingsdag? En welke sturings- en beheer singsmechanismen zijn er?
Docenten drs.
Na afloop van de opleiding
• weet u hoe het budgettaire beleid van de overheid in elkaar zit en welke rol juristen daarin kunnen en moeten spelen.
Data Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen R. van Lier MPA, G.A.M. van Reijsen, drs. W.J. Vossers 18 en 24 september, 2 oktober, 9.30 - 12.30 uur € 600,-
mr. M.P. (Pauline) van Haren Directie Wetgeving en Juridische Zaken Ministerie van OCW
In de opleiding ‘Budgettair beleid’ wordt veel informatie gegeven over zeer uiteenlopende onderwerpen. Zo komt o.a. het belang van het behoud van de triple-A status van Nederland aan bod en dat ‘Bruggen slaan’ in de volksmond ‘Burgers slaan’ wordt genoemd. Daarnaast werd uitgelegd waar FEZ-controllers op controleren en werd duidelijk dat wat in die sector ‘onrechtmatig’ wordt genoemd, in feite ‘onregelmatig’ (in strijd met een regel) is. Op de laatste cursusdag werd in groepjes een casus besproken. Vooral de casus over het idee dat een wets voorstel met een nota van wijziging in twee wetsvoorstellen zou kunnen worden veranderd (quod non), was interessant.
21
De praktijk van het Europese recht (NIEUW) Inhoud
Na afloop van de opleiding
Hoe kunt u de Nederlandse belangen in Europa het best behar tigen? Deze opleiding leert hoe het spel in Brussel wordt ge speeld. Hoe je net als in een sportwedstrijd je eigen sterke punten op het juiste moment in kan zetten, rekening houdend met de positie van de andere spelers en hun ambities. In de eerste sessie staat centraal hoe je in Nederland het best Euro pese onderhandelingen kunt voorbereiden. Werk je samen in coalities met andere lidstaten of juist niet? Dien je namens Nederland tekstvoorstellen in of kun je beter afwachten? Wat te doen als je een minderheidsstandpunt inneemt? Welke rol speelt het Coreper? Hoe kom je achter het krachtenveld in de Raad en in het Europees Parlement en speel je een rol bij de besluitvorming door het Europees Parlement? In de tweede sessie staat centraal waar en hoe op nationaal niveau de Nederlandse standpunten in de Unie, die bol staan van de juridische stellingen, worden gecoördineerd. Hoe je daar het best invloed op uit kan oefenen en wanneer het Nederland se standpunt het best naar voren kan worden gebracht. Daarbij komt de praktijk van BNC, PV-instructie, CoCo, ICER, pre-infrac tiepilot en Hofprocedures aan de orde en waar relevante stuk ken te vinden zijn.
• kent u de mogelijkheden die Nederland heeft om invloed uit te oefenen op de Europese rechtsontwikkeling en kunt u daarvan effectiever gebruik maken.
22
Doelgroep Docenten Datum Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen mr. J.J. Mesu, mr. T. de Gans en/of mr. M. Bulterman 4 november, 9.30 – 16.30 uur € 400,-
Uw docenten
Jos Mesu is raadadviseur bij het ministerie van Veiligheid en Justitie. Tom de Gans is plv. hoofd directie Juridische Zaken bij het ministe rie van Buitenlandse Zaken. Mielle Bulterman is hoofd Expertise Centrum Europees Recht (ECER) bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Effectief overtuigen Inhoud
Doelgroep
Het inzetten van juridische expertise in een politiek bestuurlijke omgeving vergt goede communicatieve vaardigheden. Niet al leen vakgenoten maar ook collega’s uit andere disciplines moe ten immers worden overtuigd. Evenals uitvoerders, handhavers en andere belanghebbenden. En dat zowel op (inter)departemen taal als (inter)nationaal niveau, binnen steeds kortere tijd. Deze opleiding biedt de mogelijkheid de eigen gespreksvaardigheden te optimaliseren. Aan de orde komt hoe de regie in een professio nele relatie wordt gevoerd (aan de hand van gespreksvaardig heden als actief luisteren, acteren op zowel inhoud, proces als relatieniveau, verschillende regiestijlen en interventietechnieken) en hoe met weerstand kan worden omgegaan. De training wordt voor iedere deelnemer op maat gemaakt door individuele intakegesprekken en de mogelijkheid om aan de hand van eigen casuïstiek te oefenen. De kleine groep cursisten van maximaal 8 personen garandeert vertrouwelijkheid en effectiviteit.
Docent
Na afloop van de training
• kent u uw persoonlijke communicatiestijl; • kunt u uw communicatie afstemmen op de communicatiestijl van uw gesprekspartner zonder uw eigen stijl geweld aan te doen; • kunt u regie voeren in professionele relaties en omgaan met weerstand.
Data Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen drs. E.W.J. Swaving 28 oktober, 11 november, 9.30 - 16.30 uur € 1000,-
mr. Wini Broadbelt Jurist, hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken Ministerie van Infrastructuur en Milieu
De training `Effectief overtuigen’ is boeiend, prikkelend en leerzaam. De aangereikte technie ken helpen jou je communicatieve vaardigheden verder te ontwikkelen en beter om te gaan met zowel je persoonlijke sterke als zwakke punten bij het overtuigen. Door het bewust toepassen van deze technieken, zoals luisteren, samenvat ten en doorvragen, het ordenen van inhoud en gesprekstijlen, merk ik in de reacties van mijn gesprekspartners, een positieve ontwikkeling in het duidelijker overbrengen van mijn boodschap. Lees meer over het belang van het trainen van vaardigheden en de trainer Erland Swaving op pagina 19.
23
EVRM in vogelvlucht Inhoud
Doelgroep
In deze opleiding wordt een overzicht gegeven van het Euro pees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Daarbij wordt de historische ont wikkeling van dit verdrag en van de mensenrechten besproken. Ook wordt ingegaan op de in het EVRM vervatte procedures en de belangrijkste leerstukken van de mensenrechtenbescher ming. Door middel van een bespreking van – veelal actuele – uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt de verreikende betekenis van het EVRM voor wetgeving, de uitvoering daarvan en het overige overheidsbeleid inzichte lijk gemaakt.
Docent
Na afloop van de opleiding
• kent u de procedures en belangrijkste leerstukken van het EVRM en heeft u inzicht in de werking van relevante EVRM bepalingen voor de Nederlandse rechtsorde.
24
Datum Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen prof. mr. M. Kuijer 12 november, 9.30 - 16.30 uur € 400,-
Oud-deelnemer
Het sterkste punt van deze opleiding is de kennisverwerving over de werking van EVRM-artikelen op verschillende rechtsgebieden.
Gebruik IAK voor beleid, regelgeving en uitvoering Inhoud
Aan de voorbereiding van beleid en regelgeving worden ver schillende kwaliteitseisen gesteld. Deze eisen hebben gemeen schappelijk dat zij onvoorziene risico’s in beleid en uitvoering beogen te voorkomen. Het Integraal Afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK) bundelt al deze eisen en biedt een stapsgewijs plan van aanpak om alle afwegingen op het juiste moment te kunnen maken. Het IAK is onderverdeeld in drie stappen (probleemanalyse, instrumentkeuze en gevolgenbe oordeling) en zeven vragen. Hoe voorkom je risico’s? Hoe maak je beleid en regelgeving uitvoerbaar en handhaafbaar? Welk beleidsinstrument werkt wanneer? Kunnen burgers beïnvloed worden om een gezonde keuze te maken en op welke manier? Sinds 2011 past het kabinet het IAK ook structureel toe bij de voorbereiding van en verantwoording over beleid en regelge ving. In deze opleiding staat het werken met het IAK en de toegevoegde waarde daarvan voor uw dagelijks werk centraal. Aan de hand van een concrete casus worden de zeven vragen en stappen van het IAK doorlopen waarbij ook volop ruimte be staat voor uw eigen vragen en ervaringen.
Doelgroep Wetgevingsjuristen,
overheidsjuristen en beleids- en uitvoeringsambtenaren, inclusief handhavers. Een juridische vooropleiding is geen vereiste. Docenten mr. D.R.P. de Kok, mr. S.V. Vermeulen Data 1, 8, 15 september, 9.30 - 12.30 uur Kosten € 600,Oud-deelnemers
Het sterkste punt van deze opleiding vond ik de volledigheid van informatie en de flexibiliteit van de docenten om op vragen in te spelen. Het direct werken met de internetsite; de praktische toepasbaar heid was voor mij van toegevoegde waarde.
Na afloop van de opleiding
• kunt u het Integraal Afwegingskader toepassen in uw eigen werk. 25
Grondrechten in de rechtspraktijk (VERNIEUWD) Inhoud
Na afloop van de opleiding
Grondrechten beschermen burgers tegenover de overheid en soms (indirect) burgers tegenover elkaar. Deze beschermings functie begrenst het overheidshandelen en verplicht daar soms zelfs toe. Alle ministeries hebben daarmee te maken bij het opstellen van beleid en wet- en regelgeving. Ter illustratie kan worden gedacht aan de volgende vragen. • Mogen sociale bijstandsrechercheurs huisbezoeken afleg gen ter handhaving van het sociale zekerheidsrecht? • Mag subsidie worden verstrekt aan een maatschappelijke organisatie op religieuze grondslag? • Welke randvoorwaarden zijn vereist voor het gebruik door de overheid van autonummerplaatgegevens? • Welke randvoorwaarden zijn vereist voor de bevoegdheid tot preventief fouilleren? • Kunnen eigendomsrechten worden ingeperkt, en zo ja onder welke voorwaarden? In deze opleiding wordt aan de hand van actuele kwesties de werking van (inter)nationale grondrechten en de bijbehorende toezichtmechanismen geïllustreerd en in een bredere constitu tionele context geplaatst (constitutioneel toetsingsverbod, de doorwerking van het internationale recht en de betekenis van het EU-Grondrechtenhandvest).
• is uw kennis van de grondrechten aangevuld dan wel opge frist; • beschikt u over hulpbronnen en handvatten om kritisch na te denken over de noodzaak en inhoud van beleid en wetgeving gegeven de daarvoor geldende grondrechtelijke randvoor waarden en kwaliteitseisen.
26
Doelgroep Docent Data Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen mr. P.B.C.D.F. van Sasse van Ysselt BA 1, 15 oktober en 5 november, 9.30 - 12.30 uur € 600,-
mr. R.A. van Oord Senior adviseur Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Deze boeiende cursus geeft inzicht in de kwets baarheden van grondrechten in Nederland en plaatst deze in een Europees en internationaal perspectief. Onmisbaar voor iemand die inzicht wil hebben in de wezenlijke bronnen van onze rechtstaat.
Juridische aspecten van onverplicht tegemoetkomen (VERNIEUWD) Inhoud
Doelgroep
De overheid komt regelmatig bepaalde groepen burgers of ondernemers financieel tegemoet uit solidariteit of om bijvoor beeld juridische procedures te voorkomen. Denk aan uiteenlo pende situaties als de vuurwerkramp in Enschede, seksueel misbruik in jeugdinstellingen en rechtmatige maatregelen ter bestrijding van plantenziektes. Bij gebrek aan een duidelijk wetgevingskader voor dit soort tegemoetkomingen staat in deze opleiding centraal waar de grens ligt tussen onverplichte en verplichte tegemoetkomingen, welke soorten onverplichte tegemoetkomingen kunnen worden onderscheiden en binnen welke algemene wettelijke kaders deze worden verstrekt (afd. 6.1.10 BW, beginselen van behoorlijk bestuur, staatssteun). Ook wordt aan de hand van concrete casus ingegaan op de vorm geving van tegemoetkomingen en de voorwaarden waaronder deze in het verleden zijn verstrekt. In het eerste dagdeel wordt een algemeen theoretisch kader geschetst, waarbij ruim aan dacht is voor het staatssteunrecht. Het tweede dagdeel heeft het karakter van een workshop. Aan de hand van concrete casus komen tal van aspecten rond onverplicht tegemoet komen aan de orde.
Docent mr. Data Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen dr. M.K.G. Tjepkema, dr. P.C. Adriaanse, prof. mr. drs. W. den Ouden 14 oktober, 9.30 - 16.30 uur € 400,-
Uw docent
Michiel Tjepkema is universitair docent Staats- en Bestuursrecht aan de Universiteit Leiden. Willemien den Ouden is hoogleraar Staat- en Bestuursrecht aan de Universiteit Leiden. Paul Adriaanse is universitair docent Staats- en Bestuursrecht aan de Universiteit Leiden.
27
Nieuwe bestuursrechtelijke aanpak Inhoud
Doelgroep
Er is de laatste tijd veel aandacht voor de nieuwe bestuursrech telijke aanpak. Maar wat wordt daar precies onder verstaan? In de eerste sessie van deze opleiding wordt uitgebreid op de achtergrond, de inhoud en het doel van deze informele aanpak ingegaan. Centrale begrippen daarbij zijn legitimiteit, vertrou wen, rechtvaardigheid en het denken in belangen in plaats van in standpunten. Daadwerkelijk ervaren wat deze informele aanpak inhoudt, doe je echter pas door er zelf mee te oefenen. Sessie 2 en 3 bieden daartoe uitgebreid de gelegenheid. De geoefende vaardigheden kunnen worden ingezet bij de infor mele geschilafdoening in de dagelijkse overheidspraktijk, bij de voorbereiding van zittingen bij de bestuursrechter en eigenlijk overal waar debatten uitmonden in onvruchtbare actie-/reactie patronen. In de vierde sessie wordt tot slot belicht wat de nieuwe zaaksbehandeling in het bestuursrecht behelst.
Docenten mr.
28
Data Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen D. Allewijn, mr. C. Koetsenruijter, mr. A.J. Schaap, prof. mr. M. Scheltema 30 oktober en 13 november, 9.30 - 16.30 uur € 800,-
Oud-deelnemer
Het was een zeer goede introductie van de nieuwe bestuursrechte lijke aanpak, onder meer het denken in en abstraheren van belan gen in tegenstelling tot standpunten. Voorts vond ik het erg inte ressant om met een rechter te spreken over de nieuwe aanpak.
Politieke dilemma’s en de rol van de (juridisch) ambtenaar (VERNIEUWD) Reflecties op politiek-bestuurlijke gevoeligheid Inhoud
Doelgroep
Om effectief te kunnen functioneren, dienen wetgevingsjuris ten en overheidsjuristen gevoelig te zijn voor politiek-bestuur lijke problemen en overwegingen. Deze opleiding reflecteert hierop door de gevolgen van verschillende politieke dilemma’s voor het functioneren van juristen te belichten. De dilemma’s worden behandeld en ingegaan wordt op de manier waarop juristen met deze dilemma’s te maken kunnen krijgen en hoe zij daarmee om kunnen gaan. De volgende thema’s komen aan de orde: Politieke cultuur en dilemma’s voor (juridische) amb tenaren; Verkiezingen of regeren? Veranderend kiesgedrag en de stabiliteit van regeringen; Polderen of majoritarian demo cracy? Politiek-bestuurlijke overlegcultuur; Huwelijk of oorlog? De relatie tussen media en politiek; Democratie of rechtsstaat? De inherente spanning van een democratische rechtsstaat; Theorie of praktijk? Ervaringen met politieke dilemma’s van een topambtenaar.
Docenten prof.
Overheidjuristen en wetgevingsjuristen dr. K.L.K. Brants, prof. dr. J.J.M. van Holsteyn, prof. dr. J.C. Kennedy, prof. dr. R.A. Koole, prof. dr. K.G. de Vries, nader bekend te maken top ambtenaar. Data 1, 8, 15, 22, 29 november en 6 december, 9.30 – 12.30 uur Kosten € 1200,-
Na afloop van de opleiding
• is uw inzicht in politiek bestuurlijke dilemma’s aange scherpt.
29
Rechtsfilosofie (NIEUW) Inhoud
Doelgroep
In hoeverre mag de overheid ingrijpen in het privéleven van haar burgers? Moeten we regels toepassen als ze tot onrecht vaardige uitkomsten leiden? Hoe werken regels eigenlijk? Is kwaliteit van regelgeving hetzelfde als effectiviteit? En mag de rechter door de wetgever aan banden worden gelegd? In deze opleiding komen al deze vragen aan de orde waarbij rechtvaar digheid en rechtmatigheid, effectiviteit en legitimiteit centraal staan. Beoogd wordt u enkele begripsmatige onderscheidingen en inzichten aan te reiken waarmee u de verschillende en vaak conflicterende standpunten inzake de functies van recht syste matisch kunt beargumenteren. Om de opbrengst zo groot mogelijk te doen zijn, is enige voorbereiding noodzakelijk en een actieve bijdrage zeer gewenst.
Docenten
30
Data Kosten
Overheidjuristen en wetgevingsjuristen prof. dr. P.C. Westerman 3, 17 en 31 oktober, 14 november, 12.45 - 15.45 uur € 800,-
Telecommunicatierecht (NIEUW) Inhoud
Het telecommunicatierecht is volop in beweging. Nieuwe tech nologieën bieden meer praktische mogelijkheden met evenveel juridische uitdagingen tot gevolg. Voor een goed begrip hiervan biedt deze opleiding niet alleen inzicht in de juridische aspec ten maar ook in de onderliggende telecommunicatietechniek. Ingegaan wordt op de Telecommunicatiewet met in het bijzon der aandacht voor recente aanpassingen, zoals de regulering van cookies, netneutraliteit en de bescherming van gebruikers. De technische aspecten van internet en frequenties komen in de tweede bijeenkomst uitgebreid aan bod. In de laatste sessie staan de toezicht- en mededingingsaspecten centraal. Na afloop van de opleiding
• heeft u inzicht in de juridische en technische werking van de telecomsector.
Doelgroep
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen dr. N.A.N.M. van Eijk, ing. H.J. Doorenspleet MBA, mr. Q.R. Kroes 18 november, 2 en 9 december, 13.30 - 16.30 uur € 600,-
Docenten prof. Data Kosten
Uw docenten
Nico van Eijk is hoogleraar Informatierecht, in het bijzonder het Media- en Telecommunicatierecht, aan de Universiteit van Am sterdam en directeur van het Instituut voor Informatierecht (IViR). Henk Doorenspleet is senior Industry Analist bij Rabobank Inter national. Quinten Kroes is partner bij Brinkhof advocaten.
31
Verhouding private- en overheidsregulering (NIEUW) Inhoud
Doelgroep
Private regulering is in opkomst, zoals de code Tabaksblat, het Bel-me-niet Register, privacyregels en ecolabels. Daarmee rijzen vragen over de democratische legitimatie, de juridische binding van deze regels en het toezicht erop alsmede over het al dan niet voldoen van deze private normen aan publieke doelstellin gen zoals consumenten- en milieubescherming en gelijke mededinging. In deze opleiding staat de vraag centraal hoe de overheid hiermee om dient te gaan bij het opstellen van (hand havings)beleid en wet- en regelgeving. Daarbij worden zowel de juridische als de economische, sociologische en psychologische aspecten belicht.
Docenten drs.
Na afloop van de opleiding
• kent u de met de opkomst van private regulering gepaard gaande problematiek en mogelijke juridische oplossingen om de wisselwerking tussen private- en overheidsregulering vorm te geven.
32
Data Kosten
Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen R. Abma, prof. dr. M.J. Jacobs, prof. dr. M.W. Scheltema 10 december, 9.30 - 12.30 uur € 200,-
Uw docenten
Rients Abma is directeur Stichting EUmedion, Amsterdam. Rianne Jacobs is hoogleraar Europees Bestuursrecht en Openbaar Bestuur aan de Universiteit Maastricht en raadadviseur bij de directie Wetgeving en Juridische Zaken van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Martijn Scheltema is partner/advocaat bij Pels Rijcken & Droog leever Fortuijn.
Opleidingen tweede helft 2013 Opleidingskalender Aanbestedingsrecht (basis) Actuele jurisprudentie van het Hof van Justitie EU Actualiteiten strafrecht Budgettair beleid De praktijk van het Europese recht Effectief overtuigen EVRM in vogelvlucht Gebruik IAK Grondrechten in de rechtspraktijk Juridische aspecten van onverplicht tegemoetkomen Nieuwe bestuursrechtelijke aanpak Overheidsaansprakelijkheidsrecht: nu en in de toekomst Pleiten Politieke dilemma’s en de rol van de (juridische) ambtenaar Procespraktijk van de Raad van State Rechtsfilosofie Telecommunicatierecht Verhouding private- en overheidsregulering Wetgeving: normatief of instrumenteel Wetgeving en privaatrecht Wetgevingstechniek Terug naar de wetgevingspraktijk (NIEUW) Toekomst gericht regelgeven (NIEUW) Verdragenrecht in kort bestek (VERNIEUWD) Wet Aanpassing Bestuursrechtspraak (NIEUW) Wetgeving en rechtstoepassing Wetgevingsprocedures Wetgevingstechniek
September
Oktober 9
November
December
19 8, 22 18, 24
2 28
20, 27
4 1, 15 14 30
4 11 12 5 13
16, 30 11, 18
3, 17, 31
31 10, 24
8, 15, 29
29
5
1, 8, 15, 22, 29 11 14 18 7,14, 21 18, 25 5
6
2, 9 10 2, 9, 16
28
4, 11 12, 26
4, 11, 18, 25 9, 23
7
33
Opleidingsaanbod eerste helft 2014 Hierna treft u alvast de opleidingen die in ieder geval in de eerste helft van 2014 worden aangeboden. Naast het vertrouwde aanbod zijn voor 2014 weer een aantal nieuwe opleidingen in ontwikkeling. De opleidingsdata voor de eerste helft van 2014 worden bekend gemaakt in de opleidingsgids die uitkomt in november 2013. Aanbestedingsrecht (verdieping) PWO 18 In deze intensieve opleiding belichten zeer ervaren advocaten en een overheidsjurist in drie dagen de meest voorkomende prakti sche knelpunten in het aanbestedingsrecht. Aan de orde komen onder meer het beoordelen van de aanbestedingsplicht (hoe om te gaan met drempelbedragen, het splitsingsverbod, uitgezon derde opdrachten, quasi-inhouse aanbestedingen en exclusieve rechten), de verschillende types van procedures (open, niet open, onderhandelingsprocedure, competitieve dialoog, dynamische inkoopsystemen en de raamovereenkomst), de verschillende fases van de open procedure (stukken, informatieronde, formele ontvankelijkheidtoets, uitsluitings-, selectie-, en gunningsfase en contractering), de rechtsbescherming (kort geding, WOB, Grossman-verweer, exhibitieplicht) en de regels die gelden buiten de sfeer van de Europese richtlijnen. Dit uiteraard vanuit het perspectief van de nieuwe Aanbestedingswet 2012. Er is volop gelegenheid de eigen problematiek in te brengen. De opleiding sluit aan op de basisopleiding aanbestedingsrecht. 34
Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. D.J.L. van Ee, mr. E.L.H. van Erp, mr. H.M. Fahner, mr. J.W. Fanoy, mr. A.C.M. Fisher-Braams, mr. dr. H.D. van Romburgh en mr. H.M.H. Speyart Duur 6 dagdelen Kosten € 1200,- Actualiteiten bestuursrecht PWO 6 Tijdens deze opleiding worden de laatste ontwikkelingen op het gebied van het bestuursrecht besproken. In korte tijd wordt u volledig op de hoogte gebracht van de relevante nieuwe wet geving en jurisprudentie. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten mr. T.C. Borman, mr. R. Koenraad Duur 2 dagdelen Kosten € 400,Algemene wet bestuursrecht PWO 6 De Algemene wet bestuursrecht is een dynamische wet die mede door de invoering van de verschillende tranches op vele punten is aangevuld en uitgebreid. Deze opleiding heeft tot doel uw kennis op het gebied van de Awb te actualiseren en te verdiepen. In deze korte opleiding wordt de systematiek van de wet verhelderd, worden de kernbegrippen, zoals bestuursorgaan, belangheb
bende en besluit, behandeld met de relevante jurisprudentie en komen de bestuursbevoegdheden aan de orde met o.a. attributie en delegatie. Verder is er aandacht voor het stelsel van rechtsbe scherming en de verschillende mogelijkheden van bestuursrech telijk handhaven met de recente wijzigingen daarin. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. mr. P.J.J. van Buuren, mr. dr. O.J.D.M.L. Jansen, prof. dr. F.J. van Ommeren Duur 4 dagdelen Kosten € 800,Awb-besluiten PWO 15 Alle aspecten die van belang zijn bij de totstandkoming van een (goed) besluit komen in deze opleiding in theorie en prak tijk aan de orde. In de eerste bijeenkomst zal de Algemene wet bestuursrecht in vogelvlucht worden behandeld, waarna wordt ingezoomd op Hoofdstuk 3 van deze wet en op Titel 4.1 over beschikkingen. Naast aandacht voor de relevante basisbegrip pen van de Awb, zoals besluit en bestuursorgaan, worden -gelar deerd met voorbeelden - de verschillende stappen in het tot standkomingsproces van een besluit behandeld. Voldoende aandacht zal ook worden besteed aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en aan de motiveringseisen. Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. H.F.Th. Pennarts, mr. M.C. de Voogd, mr. G.A. van der Veen
Duur Kosten
5 dagdelen € 1000,-
Beleidsregels PWO 6 Hoewel pas sinds de invoering van de derde tranche van de Awb beleidsregels een wettelijke status hebben gekregen, werden zij ook voor die tijd al gebruikt als beleidsinstrument. Op dit ogenblik heeft vrijwel elk bestuursorgaan een aantal beleids regels opgesteld. Welke functies kunnen deze beleidsregels vervullen, wat zijn zij eigenlijk en welke eisen worden aan een beleidsregel gesteld? Wat mag een bestuursorgaan regelen en hoe zit het met zaken als inwerkingtreding, bekendmaking en rechterlijke toetsing? Deze vragen en vele andere zullen in deze opleiding worden beantwoord. Daarbij zal ook gekeken worden naar de (eigen) praktijk. Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. A.P. Klap, mr. B.K. Olivier Duur 2 dagdelen Kosten € 400,Behandelen van bezwaar en beroep PWO 12 In deze opleiding wordt het bestuursprocesrecht in theorie en praktijk behandeld vanuit het gezichtspunt van de departemen tale jurist. Hierbij staan de rechtsbescherming in het algemeen en een praktijkgerichte benadering van de verschillende facetten van de bezwaar- en beroepsfase centraal. Met behulp van prak tijkvoorbeelden en tips and tricks uit de praktijk worden de ver 35
schillende aspecten van het bestuursrechtelijke proces behan deld, zoals ontvankelijkheid, beslistermijnen, het horen, de wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen, de bestuurlijke lus en de versnelde en de vereenvoudigde behandeling van het be roep bij de bestuursrechter. Ook de inhoud van de beslissing op bezwaar en het verweerschrift komen uitgebreid aan de orde. Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. G. de Goede, mr. H.F.Th. Pennarts, mr. L. Vogelaar Duur 4 dagdelen Kosten € 800,Economische effecten van overheidsingrijpen PW0 9 Juristen en economen kunnen van elkaars kennis profiteren mits zij elkaars taal spreken. In deze opleiding staat het denken van economen over de rolverdeling tussen markt en overheid centraal. Vanuit economisch perspectief wordt ingegaan op de vragen wan neer de overheid dient in te grijpen in de markt, welke (regulerings) instrumenten daarvoor geschikt zijn en wat de effecten daarvan zijn. Zo zal onder meer de theorie achter mededinging worden belicht. In de laatste sessie komt de maatschappelijke kostenbatenanalyse aan de orde, een instrument om de effecten van beleidsbeslissingen op de welvaart in kaart te brengen. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr .B. Baarsma Duur 3 dagdelen Kosten € 1000,36
Effectief adviseren over complexe materie PWO 12 Het schrijven van adviezen is een belangrijke taak van over heidsjuristen en wetgevingsjuristen. Voor beleidsambtenaren, parlementariërs en bewindslieden is juridisch advies vaak moeilijk te lezen; de wijze van redeneren en het taalgebruik van de jurist zijn bij hen onbekend. In deze opleiding leren de deel nemers hoe zij de adviezen zodanig kunnen onderbouwen, structureren en formuleren dat hun teksten daadwerkelijk begrepen worden. Ook wordt aandacht besteed aan een effici ënte werkwijze bij het schrijven. Uw eigen teksten worden in de training getoetst aan moderne taalkundige inzichten en u krijgt advies over uw eigen werk. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten drs. J.W. Jurg Duur 4 dagdelen Kosten € 1000,Effectief overtuigen I (zie pagina 21) PWO 12 Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent drs. E.W.J. Swaving Duur 4 dagdelen Kosten € 1000,Effectief regelgeven in een veranderlijke samenleving PWO 12 Professionele regelgevers moeten niet alleen politiek bestuurlijk gevoelig zijn, maar ook maatschappelijk gevoelig. Wat is het maatschappelijk krachtenveld waarin regels landen? Wat zijn de
opvattingen en belangen van betrokkenen? Is te voorspellen hoe zij zullen reageren? Hoe beïnvloedt dit de effectiviteit en legiti miteit van regels? Kan de regelgever daarmee rekening houden? In deze opleiding wordt op interactieve wijze ingegaan op de bedoelde en onbedoelde effecten van recht in veranderende maatschappelijke verhoudingen. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr. M. Hertogh, prof. mr. E. Niemeijer Duur 4 dagdelen Kosten € 800,Marktwerking en diensten van algemeen belang in EU context PWO 6 In deze verdiepingssessie komen de hoofdpunten van het Euro pese mededingingsrecht aan de orde. Speciale aandacht is er voor de mededingingsregels die gericht zijn aan de lidstaten (‘de nieuwe norm’) en de invloed hiervan op de toekenning van exclusieve of bijzondere rechten aan ondernemingen, het uit oefenen van taken van algemeen belang en op privatiserings operaties. Er wordt kennis gemaakt met de recente ontwikke lingen in de rechtspraak en er wordt uitgebreid stilgestaan bij de Europese regelgeving rond diensten van algemeen econo misch belang. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent prof. mr. J.W. van de Gronden Duur 2 dagdelen Kosten € 400,-
Ministeriële regelingen PWO 6 Tijdens deze opleiding wordt aandacht besteed aan ministeriële regelingen met het oogmerk de kwaliteit ervan te verbeteren. Door middel van oefeningen en het gebruik van voorbeelden uit de praktijk zal ingegaan worden op de juridisch-technische kant van het maken van ministeriële regelingen. Daarnaast wordt besproken in welke gevallen een ministeriële regeling het best als beleidsinstrument toegepast kan worden. Doelgroep Overheidsjuristen Docent mr. H.J. Boerma Duur 2 dagdelen Kosten € 400,Ministeriële verantwoordelijkheid PWO 3 In deze opleiding gaat het over de ministeriële verantwoorde lijkheid, zowel in juridische zin (welke regels gelden eigenlijk?) als in politieke zin (hoe werkt de ministeriële verantwoordelijk heid daadwerkelijk in de verhouding tussen regering en StatenGeneraal?). Vraagstukken die aan de orde komen betreffen de bevoegdheden, rechten en plichten van ministers en Kamerle den en de wijze waarop zij daarvan gebruik maken in hun reac ties op elkaar. Ook wordt aangegeven hoe ambtenaren zich in deze staatsrechtelijke constellatie moeten opstellen. Doelgroep Wetgevingsjuristen en overheidsjuristen Docent mr. dr. R.K. Visser Duur 1 dagdeel Kosten € 200,37
Overheidsinformatierecht PWO 12 Tijdens deze opleiding wordt besproken op welke wijze de overheid om moet gaan met gegevens van derden en welke normen gelden voor elektronisch berichtenverkeer. Wanneer mogen en wanneer moeten gegevens openbaar gemaakt worden en wanneer mag dat juist niet. Daarbij komen de relevante wetten aan de orde en wordt gekeken naar de dagelijkse praktijk. Elk dagdeel bestrijkt een an dere invalshoek. Zo komen aan bod: het elektronisch bestuurlijk verkeer, de privacywetgeving, de manier waarop andere wetgeving moet worden afgestemd op de privacywetgeving en de openbaar heid van bestuur, zowel nationaal als internationaal. Doelgroep Wetgevingsjuristen en overheidsjuristen Docenten mr. dr. J.P. de Jong, mr. dr. M.M. Groothuis, mr. dr. J.A. van Schagen, mr. dr. G.J. Zwenne Duur 4 dagdelen Kosten € 800,Politieke partijen, parlement en regering PWO 3 Deze opleiding richt zich op de politieke en bestuurlijke hoofdrol spelers. Daarbij is hun samen- en tegenspel aan de orde. Hoe ont wikkelt dit spel zich en wat zijn de actuele problemen en dilem ma’s. Ook wordt ingegaan op de vraag of de politieke partijen, het parlement en de regering (nog) wel de hoofdrolspelers zijn. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent prof. dr. R.A. Koole Duur 1 dagdeel Kosten € 200,38
Recht van de Europese Unie na het Verdrag van Lissabon PWO 15 In deze opleiding komen de institutionele structuur van de EU, zoals de taken, bevoegdheden en werkwijzen van de instellin gen van de EU, en de belangrijkste materieelrechtelijke onder werpen, zoals mededinging, staatsteun en de vrijheden, aan de orde. Daarnaast is er aandacht voor de rol van de overheidsju rist bij de totstandkoming van EU-wetgeving. Ten slotte is er bijzondere aandacht voor de taak en werkwijze van het Hof van Justitie van de Europese Unie en de prejudiciële procedure. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten dr. J. Luijendijk, dr. S.A. de Vries, nader te bepalen docent Duur 5 dagdelen Kosten € 1000,Simulatie kamerbehandelingen PWO 4 Het aantal Kamervragen- en debatten neemt hand over hand toe. Bewindspersonen hebben op deze manier dagelijks contact met de Tweede en de Eerste Kamer. Om bewindspersonen in dit verkeer goed te kunnen adviseren, is voor ambtenaren kennis van het politieke speelveld en politieke sensitiviteit nodig. Deze opleiding brengt door een blik in de praktijk de belang rijkste lessen bij om je bewindspersoon goed te kunnen advise ren en ondersteunen tijdens Kamerdebatten. Daarnaast wordt de politieke sensitiviteit vergroot door het behandelen van de do’s and don’ts bij de beantwoording van schriftelijke Kamer vragen, de advisering voor en tijdens debatten in de Tweede en
de Eerste Kamer en eventuele contacten met Kamerleden. De opleiding omvat een theoretisch en een praktisch deel. In het theoretische deel komen de belangrijkste lessen bij het adviseren van een bewindspersoon ten behoeve van het con tact met de Kamer aan de orde. In het praktische deel wordt een Algemeen Overleg met de Tweede Kamer gesimuleerd. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten drs. T.J. Verheule Duur 1 dagdeel Kosten € 250,Subsidierecht PWO 15 Op vele beleidsterreinen is overheidssubsidie een belangrijk instrument. De juridische normering van de overheidssubsidie is lange tijd bij het belang van het verschijnsel achtergebleven. Aan de hand van het gestelde in de subsidieparagraaf in de Awb komen in een vijftal colleges de formele en materiële aspecten van subsidies aan de orde, die in de dagelijkse bestuurspraktijk van groot belang zijn. Daarbij wordt steeds de link gelegd tus sen theorie en praktijk en wordt gebruik gemaakt van voorbeel den uit die praktijk. Aandacht wordt besteed aan de subsidie verplichtingen, de subsidieovereenkomst, handhaving, de voorbereiding, vaststelling en de voorwaarden, het subsidiepla fond, intrekking en terugvordering, beëindiging van langlo pende subsidierelaties, opgewekt vertrouwen en uiteraard de rol van het EU-recht daarbij. De opleiding wordt afgesloten met een interactief werkcollege.
Doelgroep Overheidsjuristen Docenten dr. P.C. Adriaanse, mr. J.E. van den Brink, mr. J. Dijkgraaf, mr. H.F.Th. Pennarts Duur 5 dagdelen Kosten € 1000,Wetgevingsprocedures PWO 12 In deze opleiding wordt het traject behandeld waarlangs wet geving tot stand komt. Aan de orde komen: het wettelijk kader rond de wetgevingsprocedure, de ambtelijke voorbereiding tot en met de Ministerraad, overleg, consultatie en advies, de Raad van State, de behandeling in de Tweede en Eerste Kamer en de vaststelling en inwerkingtreding van wetgeving. Daarnaast wordt aandacht besteed aan innovaties in de wetgevingsproce dure zoals het Integraal afwegingskader, Internetconsultatie en het programma Legis. Doelgroep Wetgevingsjuristen Docenten dr. N.A. Florijn, nader te bepalen docent Duur 4 dagdelen Kosten € 800,Wetgevingstechniek (zie pagina 11) Doelgroep Wetgevingsjuristen Docenten mr. T.C. Borman, mr. M. Wesselink Duur 6 dagdelen Kosten € 1200,-
PWO 18
39
Maatwerkopleidingen De Academies verzorgen ook opleidingen die volledig aansluiten op uw specifieke opleidingswensen en werkomgeving. Wij heb ben al veel ervaring opgedaan met verschillende opdrachtgevers binnen de Rijksoverheid. Samen met u brengen wij uw wensen en behoeften in kaart en ontwikkelen een programma op maat. Wanneer maatwerk? U kunt voor maatwerk kiezen als u met alle medewerkers van een afdeling tegelijk een opleiding wilt volgen. Het voordeel daarvan is dat de samenwerking wordt bevorderd, de leerstof direct toepasbaar is op de werkvloer en efficiënt wordt omge gaan met de beschikbare tijd. Er zijn zowel maatwerkopleidin gen voor beginnende als voor ervaren juristen. Ook bieden wij de opleiding juridische kennis voor niet-juristen aan. Standaard gaan wij bij onze opleidingen en trainingen uit van een postacademisch niveau (minimaal hbo-niveau). Procedure In een eerste oriënterend gesprek worden uw wensen ten aan zien van doelgroep, doelstellingen en beoogde resultaten door genomen. Op basis van dit gesprek wordt een passende offerte opgesteld.
40
Meer informatie Heeft u belangstelling voor een maatwerkopleiding, een prijs indicatie of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met: drs. Esther Smeitz-Cohen opleidingsadviseur maatwerk 070 312 98 40
[email protected] / acjur.nl
De Academies Goede juristen zijn van essentieel belang voor de kwaliteit van onze rechtsstaat. Het werk van een jurist in deze snel verande rende politiek-bestuurlijke omgeving is een vak apart. Het vraagt om specifieke kennis en vaardigheden die ook onder houden moeten worden. De Academies bieden daartoe een opleidingsprogramma aan dat specifiek is toegesneden op het vak van wetgevings- en overheidsjurist bij de Rijksoverheid. Twee Academies, twee doelgroepen De Academie voor Wetgeving verzorgt de opleidingen voor de juristen die wet- en regelgeving opstellen, de wetgevingsjuris ten. De Academie voor Overheidsjuristen verzorgt de opleidin gen voor de juristen die zich met andere juridische taken dan regelgeving bezighouden, zoals het verstrekken van juridisch advies voor de politieke en bestuurlijke leiding, het beslissen op bezwaar en beroep, het opstellen van overheidsbesluiten en het sluiten van overeenkomsten. Een deel van de opleidingen is voor beide doelgroepen van belang. Opleidingen en actualiteitenbijeenkomsten In deze gids staat het opleidingsprogramma voor alle juristen bij de Rijksoverheid om hun vakbekwaamheid te ontwikkelen en onderhouden. Daarnaast organiseren wij maandelijks actualiteitenbijeenkomsten over relevante ontwikkelingen in het vakgebied die gratis toegankelijk zijn.
Selectie en opleiden juridische talenten Een andere belangrijke taak is het werven en selecteren van juridische talenten voor onze traineeprogramma’s. Om te wor den toegelaten moeten zij deelnemen aan een strenge selectie procedure. De trainees volgen onze tweejarige, geaccrediteerde masteropleidingen om te worden opgeleid tot wetgevingsjurist of overheidsjurist. Tegelijkertijd krijgen zij een werkplek bij een ministerie, de Raad van State, de Tweede Kamer, een agent schap of een zelfstandig bestuursorgaan waar zij het geleerde direct in de praktijk kunnen brengen. Onderzoek en publicatiereeks Om de beschikbare juridische kennis binnen en over de Rijks overheid breed toegankelijk te maken en zo de rechtsontwikke ling te stimuleren, zijn wij de digitale publicatiereeks ‘Recht en Overheid’ gestart. Deze publicatiereeks bevat wetenschappelijke bijdragen voor en door overheidsjuristen en wetgevingsjuristen. In deze reeks zijn ook de bijdragen opgenomen van degene die een publicatie- of promotieplaats toegewezen hebben gekregen in het kader van de binnen het programma ‘Versterking juridi sche functie Rijk’ door de secretaris-generaal Vernieuwing Rijks dienst gesubsidieerde faciliteiten. Nieuwe aanwinsten kondigen wij aan in de Academie Actueel, de digitale nieuwsbrief van de Academies, en op onze LinkedInpagina’s. Op pagina 48 vindt u de ervaringen van een promovendus. 41
Kwaliteitszorg De kwaliteit van onze opleidingen staat voorop. Om de kwali teit te garanderen hebben wij een eigen kwaliteitssysteem ontwikkeld. Iedere opleiding wordt uitgebreid geëvalueerd door de deelnemers en de docenten. Deze evaluaties zijn het vertrek punt voor de ontwikkeling van de nieuwe opleidingsprogramma’s. Naast de programmamanagers en de opleidingscoördinatoren van de Academies spelen de curriculumcommissies, de (kern) docenten en het Academienetwerk een belangrijke rol bij de kwaliteitszorg. Curriculumcommissies Een aantal leidinggevenden uit het werkveld, hoogleraren en oud-trainees vormen de curriculumcommissies. Zij adviseren over de ontwikkelingen binnen de verschillende vakgebieden en de opleidingsbehoeften. Prof. mr. F.J.J. van Ommeren, hoog leraar Staats- en bestuursrecht in het bijzonder inzake publiekprivate rechtsbetrekkingen aan de Vrije Universiteit van Amsterdam zit de curriculumcommissie van de Academie voor Wetgeving voor. Prof. mr. P.J.J. van Buuren, Staatsraad bestuurs rechtspraak en voormalig hoogleraar Bestuursrecht aan de Universiteit Utrecht is voorzitter van de curriculumcommissie van de Academie voor Overheidsjuristen.
42
(Kern)docenten Voor ieder rechtsgebied werken wij met een kerndocent die op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen. Zij zorgen samen met de programmamanagers voor de juiste samenhang binnen de opleidingen. Staats- en bestuursrecht prof. mr. S.E. Zijlstra Hoogleraar Staats- en Bestuursrecht, Vrije Universiteit Amsterdam Europees recht dr. K.J.M. Mortelmans Lid van de Raad van State Wetgevingsleer prof. dr. W.J.M. Voermans Hoogleraar Staats- en bestuursrecht, Universiteit Leiden Politiek en Bestuur prof. dr. R.A. Koole Hoogleraar Politicologie, Universiteit Leiden Juridische zaken mr. E.J. Daalder Plv-Landsadvocaat Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Wij kiezen voor iedere opleiding met grote zorgvuldigheid de meest geschikte docenten. Zij beschikken steeds over een combinatie van wetenschappelijke en praktijkgerichte kennis. Op het terrein waarop zij lesgeven, hebben zij een groot des kundigheidsprestige.
Academienetwerk Sinds 2011 is het Academienetwerk opgericht. Het netwerk bestaat uit overheidsjuristen en wetgevingsjuristen van verschillende organisaties en functieniveaus. Zij houden ons gedurende het jaar op de hoogte van de wensen en ideeën die binnen hun organisa tie leven. Daarnaast komen zij eenmaal per jaar bijeen en geven zij feedback op de opleidingen. mr. drs. Hans J. Arts
Tweede Kamer der Staten-Generaal mr. Ellen J. de Bruin Ministerie van Econo mische Zaken mr. Bert Jan Clement Ministerie van Volks gezondheid, Welzijn en Sport mr. Irene G.F. Guffens-Faber Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen heid mr. Tjimkje A. de Haan Ministerie van Volks gezondheid, Welzijn en Sport mr. dr. Hanneke Luijendijk Ministerie van Algemene Zaken mr. Marlou Kortenhoeven-Kanis Kabinet der Koningin mr. Dennis R.P. de Kok Ministerie van Econo mische Zaken mr. Marleen H.A. van der Meer Mohr Ministerie van Veiligheid en Justitie
mr. Ankie H. Meijer drs. Suzan A.P.J. van Melis mr. Anke Ouwerkerk
mr. Marieke A. van Overveld mr. Marnix R. Dijkman
mr. Goedele B.K. Roos – Schalij mr. Anton J.G. Toebes
mr. drs. Bart Veenman mr. Tom Zandbergen ML
Ministerie van Infrastruc tuur en Milieu Ministerie van Veiligheid en Justitie Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen heid Ministerie van Financiën Ministerie van Binnen landse Zaken en Konink rijksrelaties Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ministerie van Binnen landse Zaken en Konink rijksrelaties Raad van State Ministerie van Financiën
43
Praktische informatie Inschrijven • Via onze websites kunt u zich inschrijven voor een opleiding www.acwet.nl en www.acjur.nl. • Inschrijven is mogelijk tot 10 dagen voor aanvang van de opleiding. Soms is inschrijven na deze termijn mogelijk, vraag dat voor de zekerheid bij ons na. Bij latere inschrijving ontvangt u het lesmateriaal digitaal. • Na inschrijving ontvangt u zo spoedig mogelijk een bevesti ging per e-mail. Uw inschrijving is dan definitief.
Verhinderd • Tot vier weken voor aanvang van de opleiding kunt u uw inschrijving kosteloos annuleren. • Bij annulering na vier weken voor aanvang worden de volle dige kosten in rekening gebracht. • Het is toegestaan om, in overeenstemming met ons, een vervanger deel te laten nemen aan een opleiding. • Het is niet mogelijk om een gemiste bijeenkomst op een later tijdstip in te halen.
Aantal deelnemers • Het maximum aantal deelnemers is afhankelijk van de on derwijsvorm. Over het algemeen geldt een minimum van 8 en een maximum van 20 deelnemers voor de opleidingen in de vorm van hoor- of werkcolleges en 8 tot 12 deelnemers bij vaardigheidstrainingen en expertsessies. • Bij overschrijding van die aantallen zal worden nagegaan op welke wijze aan de opleidingsbehoefte kan worden voldaan.
Deelnamebewijs of certificaat • Aan het einde van de opleiding ontvangt u een bewijs van deelname. Hiervoor dient u alle bijeenkomsten te hebben bijgewoond en uw paraaf op de presentielijst te hebben gezet. • Indien er een toets is verbonden aan de opleiding, ontvangt u na het succesvol afronden daarvan een certificaat.
Prijzen • De genoemde prijzen zijn inclusief lesmateriaal en indien de opleiding een hele dag duurt inclusief lunch. • De prijzen zijn vrijgesteld van btw.
44
Locatie • Alle opleidingen vinden plaats in het Academiegebouw, ten zij anders vermeld. Een sfeervol pand, gelegen op loopaf stand van de meeste ministeries en overheidsinstellingen. • In ons pand is geen lift aanwezig. Als u minder valide of gehandicapt bent, laat u dit ons dan weten. Wij proberen dan een zaal op de begane grond te reserveren.
• Volgt u de hele dag een opleiding en heeft u speciale dieet wensen, laat u ons dit dan weten. Contact Voor praktische informatie over de opleidingen kunt u terecht bij de opleidingscoördinator. Voor inhoudelijke informatie kunt u terecht bij de programmamanager.
Alice Kieboom Monique Wesselink Opleidingscoördinator Programmamanager 070 – 312 98 37 070 – 312 98 35
[email protected] / acjur.nl
[email protected] / acjur.nl
45
Puntenstelsel Na een positieve evaluatie van de pilot in 2012 is het Punten stelsel voor de blijvende vakbekwaamheid van wetgevings- en overheidsjuristen (PWO) met ingang van 1 januari 2013 definitief geworden. Het PWO is bedoeld als een licht, faciliterend en niet-bureaucratisch stelsel dat de professionaliteit bevordert en ondersteunt. Het is gericht op alle wetgevingsjuristen en over heidsjuristen binnen de Rijksoverheid. Deze juristen dienen ernaar te streven om jaarlijks 30 punten te behalen door het bijwonen of geven van onderwijs of door het publiceren van artikelen. Wetgevingsjuristen en overheidsjuris ten maken jaarlijks afspraken met hun leidinggevenden over het op peil houden van de vakbekwaamheid. Het PWO onder steunt bij het maken en evalueren van die afspraken.
Voor meer informatie over het PWO: www.puntenstelsel.nl of Rijksportaal onder ‘kernprocessen -> juridisch’.
De Academies ondersteunen dit stelsel en vermelden in de opleidingsgids en op de website per opleiding het aantal PWOpunten. Daarnaast verstrekken de Academies sinds 1 januari 2012 voor elke gevolgde opleiding een deelnamebewijs of certi ficaat. Een deelnamebewijs wordt alleen verstrekt indien alle bijeenkomsten van een opleiding zijn gevolgd. Voor een certifi caat geldt dat daarnaast een voldoende resultaat moet zijn behaald voor een eventuele toets.
47
Onderzoek en publicatiereeks Promovendus Miriam Korten aan het woord Miriam is werkzaam bij het Openbaar Ministerie en promoveert naast haar werk. Het onderwerp van haar proefschrift is getuigenbescherming. Zij vertelt waar haar onderzoek over gaat en wat haar ervaringen tot nu toe zijn.
manier zou ik theorie en praktijk kunnen integreren in mijn onderzoek.
In augustus 2010 raakte ik bekend met de mogelijkheid die de Academies bieden om te promoveren naast je werk. Ik speelde op dat moment al lange tijd met de gedachte om een proef schrift te schrijven, maar gezien mijn drukke baan ontbrak het mij aan tijd. Het aanbod van een betaald promotietraject voor twee dagen per week gedurende drie jaren naast mijn werk, was dus een unieke kans. Op 1 februari 2011 startte mijn ‘project’.
Toegevoegde waarde van promoveren Tot op heden werk ik met veel plezier aan mijn proefschrift. Het heeft me scherper gemaakt en het heeft mijn kennis ver diept en verbreed. Het feit dat ik een werkplek op de universiteit heb gekregen voor de duur van het traject heeft daaraan zeker bijgedragen. Verder heb ik door mijn onderzoek veel inspirerende mensen ontmoet en heb ik de kans gekregen om naar Duitsland en Canada te gaan ten behoeve van het rechtsvergelijkende deel van mijn onderzoek. Daarnaast heb ik samen met mijn promotor een artikel geschreven over getuigenbescherming dat de aan dacht van de politiek en de rechtspraak heeft getrokken.
Onderwerp promotieonderzoek Ik onderzoek de grenzen van de zorgplicht die de overheid heeft in het kader van de bescherming van iemand die in ge vaar is gekomen als gevolg van het verlenen van medewerking aan de opsporing en vervolging van strafbare feiten. Prof. dr. F.W. Bleichrodt, verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotter dam, is mijn promotor. Naar het onderwerp voor mijn onder zoek hoefde ik niet lang te zoeken. Voor mij stond voorop dat het onderwerp naast mijn eigen interesse, raakvlakken moest hebben met mijn werk bij het openbaar ministerie. Op die
Tips voor geïnteresseerden Het einde van mijn promotietraject is in zicht. Een periode van drie jaar om een proefschrift te realiseren lijkt lang, maar de tijd vliegt voorbij. Ik heb tot op heden een aantal weekenden en vakantiedagen geïnvesteerd om op schema te blijven. Als je ziet dat het onderzoek daardoor vordert, dan gaat dat vanzelf. Het blijft een pittig traject dat discipline vergt. Maar ik kan het iedereen aanraden! Belangrijk is wel dat je een onderwerp kiest waarin je écht geïnteresseerd bent. Om die interesse vast te houden helpt het wanneer je onderwerp aansluit bij je werk.
48
Colofon Uitgave mei 2013 Ontwerp & druk De Swart, Den Haag
Lange Voorhout 62 2514 EH Den Haag T + 31 70 312 98 50 / 30 F + 31 70 312 98 49 www.acjur.nl / www.acwet.nl
[email protected] / acwet.nl