54e lAARGA,NG
lUll 1952 No, 7 ••• VERENIGING TOT BEVORDERING DER BIJENTEELT IN NEDERLAND
.. . ~
SPEURBI.JT .JES
TENTOONSTELLI NG
TE KOOP: Italiaanse Koninginnen (Penna), (org.) en Ie Nateelt. S. KONINGS, K 29, Rucphen (N.Br).
"Bijen en B~ienteelt Ln de wereld"
TE KOOP: Enige zeer goede Volken in prima Simplexkasten met honing en broedkamer. Prijs f 25,per stuk. J. H. BOSMAN, Kleiweg 519, R'dam-N. TE KOOP: 2 goed bevo1kte Kasten en een Korf f 40,-. A. BOLLAART, Daalhuizerweg 30, Velp (Gld.).
IN DE DIERENTUIN TE ANTWERPEN VAN 10 TOT 30 JULI 1952
KRAINERKONINGINNEN,· origineel en 1 generatie nateelt (Carniola bevrucht) af te geven. W. H. v. d. Broek, Soesterberg, Telefoon K 3403-369. TE KOOP GEVRAAGD: zuivere klaver Slingerhoning, aanbieding met prijs. JOH. CH. VAN SPRONSEN, Th. Schwenckestraat 13, 's-Gravenhage.
*
TE KOOP: beste Volken, zwermen; verwerken van zuivere - was tot mooie kunstl'aat f 1,- per kg. A. BRUMMEL, Vaarbekerweg 4, Doornspijk.
De heel' Walter Vandenbergh. directeur van de Koninklijke lVIaatschappij voor Diel'kunde van Antwel'pen, gaf mij opdracht deze tentoonsteUing in te richten om aan het publiek de waal'de van de bijen en de honing te leren kennen en om de imkel's een beeld te geven van de geschiedenis van de blienteelt, alsmede om aan te tonen hoe de bijenteelt ontwikkeld is door heel de wereld. Deze tentoonstelling kan ingedeeld worden als voIgt:
TE KOOP: 3 goede Bijenvolken in Simplexkasten, compleet met toebehol'en. Te bevragen: 's-Zaterdags bij R. KALTOFEN, Maliesingel 53,' Utrecht. TE KOOP: Kast- en korfvolken, honig en was op de Bijenmarkt in Drachten op Dinsdag 29 Juli. Aanvang 10 uur op het Markttel'rein. Prijzen voor het beste kast-, korf- en boogkorfvolk en vool' de grootste aanvoel' en grootste aankoop.
le. Afdeling van foto's en tekeningen, De ontwikkeling van het bijenroven in de vroegste tijden van het mensdom tot de modernste bedrijven van bijenteelt. 2e. De Iiteratnur, zowel boeken als ongeveer 50 verschillende buitenlandse tijdschriften zuUen er te bezichtigen zijn. 3e.
Slinger gevraagd, liefst 2-raams_ of kleine 3-raams. C. VEENSTRA, Azaleastraat 42, Leeuwarden.
Bee Research Association, England. Laboratoire Apicole Liebefeld, Suisse. Institut flir Bienenforschung, Celie, Duitsland. Institut fUr Bienenforschung, Bonn, Duitsland. USDA Division of Bee Culture, USA. Instituto Interamericano de Ciencias Agricolos, Costa Ric~. Verenigde imkers van Israel. Het Bijenhuis te Wageningen, Nederland. Bijenafdeling van de Universiteit van Tokyo. Ministerie van Kolonien. Belgisch Nationaal Comiteit van de FAO. Br. Aurelius van Astrida. Ruanda Urundi. Australian Honey Advisory Council, Australia, alsmede verschillende imkers uit Luxemburg, Nederland, Argentinie, Uruguay, Brazilie, Oostenrijk, Zweden, Algerie, Marocco, Italie, Frankrijk, Finland.
WEGENS AFSCHAFFING TE KOOP: 5 bevolkte Simplexkasten met aIle toebehoren, broed- en honingkamel's, uitgebouwde raten, reserve-kastjes enz. Alles in prima staat. Desgewenst met verplaatsbare houten stal. Liefst in een koop. G. MAAT, Vosbergerweg 7, Heerde. !l~~.¥¥0~*,*..It'\t~~~*+0~·*
Zijn naam in de krant En hij won klant op klant En men noemde hem nu: HONING-KONING!
dat zo goed mogelijk de ontwikkeling van de bijen als het gerief van de imker zal voorsteUen.
Het buitenlandse fotomaterieel werd door de volgende instellingen tel' beschikking gesteld:
TE KOOP: 2 zeer goed lievolkte Simplexkasten. Tevens te koop gevraagd Koolzaadhoning. H. STEENBRUGGEN. Zwolseweg 203. Deventer.
Een bijenman zat met zijn honing, Maar hij kreeg in BREDA een bekroning,
~Iaterieel
Tevens zal er op bepaalde uren geslingerd worden om aan het publiek te laten zien hoe deze bewerking gebeurt.
Wij kopen elke hoeveelheid Slingerhoning. Brieven met pl'ijs enz. Kolonieweg 16, Soest. Goede honing, goede pl'ijs. Tevens simplexkasten te koop.
~~
*
De Koninkltike Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen organiseert ieder jaar verschillende tentoonstellingen in de Marmeren Zaal van de Dierentuin.
iI ~.~ i
Tel' gelegenheid van aO (ento,onotolliqg ~eJlie~eri' aC I),Qllg,!~loten l~den van d<1, Ve.l'enf~l:' tOl Bevol'i~"Ir;Jg del' ~IJenteelt .~n Nederland g~ v,e~mfndeplng', van '{O%' op ,d{! mgangspr]Js v3;n de DICl'antj.Jln, llobU. "fl'. lfi.- 1l'tl?ll!,ata~ van fl'. 25.- bij het '!ltgeven van <)0 hl~l'bllG'au.n
i_ '.
_
INTERNATIONALE TENTOONSTELLING VAN BIJENTEELT in de Dierentuin te Antwerpen van 10 tot 30 Juli 1952 Deze bon geeft recht op een ingangskaart van de Dierentuin ter gelegenheid van de tentoonstelling van Bijenteelt aan 15 Frs.
BON
JULI 1952
54e JAARGANG
No.7
cmaal1d~chrilt voor
B J E Nl
II
UITGAVE VAN DE VERENIGING TOT BEVORDERING DER BIJENTEELT IN NEDERLAND
*
CZJer6chynt de eer6te 9)ln6clag Dan elke maancl
Redacteur: R. P. Groenveld. Adres Redactie en Administratie: Bijenhuis, wageningen'J Telefoon 2863, Postrekening 2 7 7 7 2 . ' c Commissie van Redactie: A. S. Planting, B. A. v. d. Sande en A. Vink. Adviseurs: de R~iksbijenteeltconsulenten. Vaste medewerker : Joh. A. Joustra.
/~f5cho on de maand Augustus en daarmede de bloei van de heide nog wei even
CJ
op zich laat wachten, kan het van nut zijn, dunkt me, aan de heidedracht reeds til111ge aandacht te wijden. Bij vCl"schillende ill1kers is de heide in discrediet geraakt. Meer en meer hoort men beweren, dat de heide niet meer zou zijn wat zij vroeger was, dat hierin ons steeds ongunstiger wordend klimaat een rol zou spelen, kortom, dat de resultaten der heidedracht voortdurend slechter zouden worden. En toch bloejen onze heidevelden nog precies eender als bijvoorbeeld 50 j aren geleden! Weliswaar zai or door de ger ingere sGhapenhouderij en het in ll1indel'e mate afmaaien del; heiden ll1iSschien wat mindel' jonge hei hloei~l1. maar t1~ oudere hei kan. evengocd hOnlDg~~I . Van een alg~ll'lene klimaatsverslechtering kan even min spl"ake zijn; het K.N.M.l. t~.de Bilt kan u dit zwart op wit b ewijzen. Nu hebben de zwartkijkers nog een andere pijl op hun boog, door te beweren, dat er vanwege de vele, in de loop der j aren plaats gehad hebbende .ontginningen niet voldoende heidegronden voor onze hijen meer beschikbaar zouden zijn, maar ook dit argument gaat niet op. Zeker, er is veel heide ontgonnen, vooral veenheide, maar dat wil nog niet zeggen, dat de overgebleven heidegronden onvoldoende geworden zijn. Het leek mij van belang hierover eens een lichtje op te steken hij de Nederlandse Heidemaatschappij te Arnhem en ziehier welke gegevens dit lichaall1 zo welwillend was te verstrekken. Nederland bezit aan:
VOOR Oe CjRoentJes van ons CjRoentJe Naar de heide?
a. h. c.
duinen en zandverstuivingen: veen, moeras en rietlanden: heide en ander woest terrein:
39.779 hectaren 59.520 hectaren 123.800 hectaren.
Het laatste cijfer is van belang en zal u interesseren; ik specificeer het even per provincie: Groningen Friesland Drente Overijssel
500 4.300 24.500 17.700
ha ha ha ha
Gelderland Utrecht N.-Holland Z.-Holland
33.600 3.800 4.100 700
ha ha ha ha
Zeeland Noord-Brabant Limburg Nederland
Yeer 15 Juli: etiketten voor de Nalionale Honinglenloonslelling Ie Breda aanvragen bij hel Bijenhuis Ie Wageningen. Zie biz . 101 . Yeer 10 Augustus: hel deelnemersgeld voor de Imkersdag Ie Breda slorlen. Zie biz. 100. Yeer 15 Augustus: dienen de inzendingen voor de Nalionale Honinglentoonslelling Ie Breda aan de lenloonslellingscommissie Ie worden gezonden. Zie biz. 101. Yeer 15 September: moelen aanvragen voor Rijks- en Verenigingssubsidie voor cursussen en winlerlezingen worden ingediend. Zie Auguslus- en Oclobernummer 1951. Hel behoeft uw afdeling niels of bijna niels Ie koslen!
- ha 25.000 ha 9.600 ha
123.800 ha
Het zou aardig zijn nu ook nog te weten hoeveel bijenvolken er per j aar op de heide geplaatst worden, maar op dit punt laten de altijd leerzame statistieken ons in de steek. Wanneer we dit aantal echter, ruim genomen, op 40.0000 stellen en het aantal hectaren pure hei op 100.000, dan heeft ieder yolk de weI zeer royale hoeveelheid van 2 V2 hectare voor zich beschikbaar. U ziet, het gaat nogal. Er blijkt weI uit, dat de pessimisten onder ons weer eens ongelijk hebhen. WeI j uist is het, dat er een 50 j aren geleden over het algemeen meer heidehoning werd gewonnen dan thans, maar de oorzaak hiervan moeten we zoeken in de veranderde werkwijze der imkers, de omschakeling name-
97
(vervolg van pag 97)
lijk van vaste op losse bouw. Korfvolken, waarvan de zomerhoning helaas gemist moet worden, hebben voor het winnen van heidehoning verschillende voordelen, waai'van ik de volgende wil noemen: 1. de korf is door zijn vorm meer aangepast aan de natuurlijke trosvorm del' bijen, zodat deze er zich beter in thuis gevoelen; 2. stro is een slechte warmtegeleider, zodat het tel11peratuursverloop in de korf gelijkmatiger is, er zich geen grote schommelingen voordoen en de hijen betel' hestand zijn tegen de vaak al koude Augustusnachten; 3. door het vroeger zwennen hebben korfvolken ge· woonlijk eerder een leggende jonge koningin, waardoor ze in betere conditie op de hei komen; 4. door het steeds de beschikking hebben over jonge raat - als gevolg van het jaarlijks na het zwermen ink orten del' oude raten - bestaat er in de korfvolken een grotere hroedcapaciteit. Men ziet ITet, de kastvolken liggen, wat de heidedracht aangaat, een ronde achter. Het is niet eenvoudig deze volken op tijd in de vereiste conditie te hebben en weI voornamelijk, omdat er niet vroeg genoeg een leggende jonge koningin aanwezig is. Een voorbeeld om dit te verduidelijken. De bloeitijd van de hoge heide loopt ongeveer van 10 Augustus tot 10 September (die van veenheide 10 dagen ~'roeger). De eerste en laatste 10 dagen van deze periode geven echter weinig honing" zodat de drachttijd eigenlijk valt in het tijdvak 20 tot 31 Augustus. Zoals u weet beloopt de tijd van ei tot bij 21 dagen, maar een pas geboren bij is nog geen haalbij. Om dat te worden lUoeten er nog eens 14 dagen verstrijken. Wanneer we nu 21 14 of 35 dagen vanaf 20 Augustus terug tellen, vinden we half Juli als uiterste tijdstip waarop een eitje nog meetelt om - bij geworden - nog aan de op 20
+
COragen rond de
Augustus beginnende productieslag mee te kunnen doen. Als we vervolgens dit schema verdeI' uitwerken en aannemen, dat onze jonge koningin op 15 Juni met de leg is begonl1en, dan zien we dat ze (tot 15 Juli) nog gedurende 30 dagen heidevliegers levert. Maar denk niet, dat er nu weer 2000 eitjes per etmaal worden geproduceerd, zoals de oude moer dat in Mei deed. Neen, zo voorspoedig gaat het nog niet met onze pas op gang komende jonge koningin, zeker niet in de eerste dagen. Het gemiddeld aantal per etm~al zal stellig beneden de 1000 blijven, zodat we voor de heidedracht op misschien 25.000 vliegbijen mogen rekenen, een aantal, dat overeenkomt met een middelmatige zwerm en onvoldoende is voor een goede dracht. Het belang van een vroeg leggende jonge koningin zal u nu duidelijk zijn. Eigenlijk moesten we die op 1 Juni al bezitten. U ziet wei, waarde lezers, ciat het met kastvolken nog niet lIO 811voudig is om suecesscn te behalen, rnaa.l' gelukkig zijn er nog hul)lmiddelen, waal'mede U heel wat Le)1 goede kut)t keren. houde V001ee1:st de kOllingin stevig aan de leg dool', op d.l'achtloze dagen een ielaje boning bij te ,' oeren_ VerdeI' J'Qept. u uw aHegger Le hulp, niet alleen door aL Zijll broed over la hangen,
maar zo lUogelijk ook een deel van zijn vHegbijen over Le hevelen. Dit laatste kunt u bereiken doo)' de aflegger op een ,go de li gdag en andere, verdeI" verwijderde plaats te geveu. Betit u meerdere volken, zet dan de slee,btst ex mplal'cn, die .toch niet naar de hei kunnen, cell paal' dagen uit de rij, opdat ook hun vliegbijen nog mee kunnen gaan. Laten we tot slot reeds nu afspreken, dit jaar naar de hei te reizcn. Probeer dit gezamenlijk met coIl ega's te doen; het wordt er gezelliger door en de vrachtkosten houdt u lager. Veel succes. Nijmegen. A. SMITS. sloten moet worden bewaard. Is de alcohol toch verdampt, dan kan men die weer toevoegen, doch het is aan te l'aden de verf te maken vlak v66r het gebruik. Bij het gebruik schud'den.
Aalster Bedrijfsmethode
Tijdstip van merken
Uit talrijke oorden van het land zijn readies losgekomen op de publica tie van de Aalster Bedrijfsmethode. Uit de ontvangen brieven en de aanvragen voor het houden van een lezing, is me gebleken, dat de bijenteelt bij velen nog in het brandpunt der belangstelling staat. Verheugend is het ook, o'at al deze briefschrijvers, zonder uitzondering, de goede toon wisten te treffen, dat niemand de practische waarde van deze bedrijfsmethode aanviel, doch dat velen deze weg naar succes willen gaan volgen, al of niet aangepast aan de streek en de daar bestaande drachtverhoudingen. Vele van de gestelde vragen zijn van algemeen belang en het lijkt me weI dienstig ze in 't Maandschrift te beantwoorden. Hoe naken we de merkverf? De bestandde1en zijn alcohol van 96%, gebleekte sche1lakschubben en zeer fijn gemalen krijtwit. Dit bezinkt niet zo gauw als het vroeger vermelde lithopoonWiit. We hebben slechts een kleine hoeveelheid no dig, b.v. een aspirinebuisje vol. We vullen dit voor de helft met alcohol, doen el' eenzelfde hoeveelheid schellakschubben bij en laten d'eze rustig oplossen, hetgeen ± 24 uren duurt. HerhaaldeIijk schudden is aan te bevelen, terwij1 het buisje goed gesloten moet blijven, daar andel'S de alcohol verdampt. N a het oplossen moet d'e oplossing ongeveer de dikte hebben van slaolie, hetgeen men bereikt door naar behoefte alcohol of schellak toe te voegen. Hierna voegt men zoveel krijtwit toe, tot men een goed wit gekleurde vloeistof heeft, die goed afge-
Het verdient de voorkeur dit te do en in het voorjaar, b.v. begin April, daar de koningin dan het beste te vinden is. In de practijk is me gebleken, dat mer ken in de zomer tot resultaat kan hebl:5en, dat de koningin wordt aangevallen en ingekIemd, waarschijnlijk veroorzaakt door het voor de bijen onwelriekende luchtje. Suiker in de honing De vraag is gesteld, of men bij het slingel'en b.v. van de voorjaarshoning geen last heeft van de overgebleven suiker. Immel'S volgens de Aalster Bedrijfsmethode geeft men in de herfst aan de hoofdvo1ken minstens 10 kg suiker. Deze hoeveelheid is beslist nodig om in het voorjaar de controle op voedselvoorraad overbodig te maken. AI te dikwijls wordt te weinig gevoerd en moet men in het voorjaa,r veel te vroeg tot noodvoedering overgaan. Bovendien is enige reserve noodzakelijk, omdat de bijen op de voorjaarsdracht (lwolzaad of fruit) dikwijls vel' van huis staan en bij slecht weer tegen een stootje moeten kunnen. Bij het ontzegelen ziet men direct door de blauwe kleur, dat men op suiker gestoten is. Men zette daar dan de ontzegeling niet d'oor. Het verenigen van de volktm Als men slechts weinig volken he eft, moet men dan reeds begin April' door vereniging zijn volken inkrimpen tot b.v. op de helft? Is het niet betel' te wachten tot einde Mei en dan van twee voIken een vlieger te maken ?
98
Hier he eft men te kiezen tussen twee kansen. Verenigt men niet begin April, dan zal men zeker niet veel voorjaarshoning van fruit of koolzaad binnenhalen. Dit jaar weer is dit ons overduidelijk gebleken. Er werd gereisd naar koolzaad op rivierklei. De imkers, die een goed hoofd'volk versterkt hebben met een goed Engels kastje, hebben oogsten geslingerd van 18 tot 25 pond per kast. Die het versterken nagelaten hebben, moeten zich met heel wat minder tevreden stellen en hun resultaat was enkel veel broed en bijen. Zo zal het denkelijk ook de vraagsteller vergaan. Hij zal weI veel bijen kweken voor de zomerdracht; dat is dan zijn kans. De vlieger maakt hij als voIgt: Uit beide haofdvolken wordt de koningin verwijderd en ze krijgen een andere plaats. Ze word'en dus "koud" gezet en vliegen af. Op de plaats waar ze gestaan hebben komt een lege kast "half" te staan, deze krijgt dus de vliegbijen van beide verplaatste kasten en bovendien de moer van een van de verplaatste kasten. Mijn mening hierover is, dat men de hoofdvolken te zeer verzwakt, iInmers men houdt daarop aIleen de jonge bijen en het broed. Zulke volken zullen niet ten volle kunnen profiteren van een zomerdracht, of schoon er natuurlijk weI wat honing zal binnenkomen, d'aar deze volken op het moment van de dracht nog geen broedverzorging hebben. De vlieger heeft weI veel vliegbijen, doch sle'chts tijdelijk. Er sterven er dagelijks af en er komen er tijdens de dracht geen bij. Bovendien he eft dit yolk direct een broednest te verzorgen, want het heeft een oude moer meegekregen. Veel betel' lijkt het me de hoofdvolken practisch intact te laten, d'oor er volgens de Aalster methode enkel de oude moer op 1 raampje broed af te nemen en daar 3 a 4 raampjes bijen bij te kloppen in' een Engels kastje. De vliegbijen vliegen nog terug en men houdt zeer sterke hoofdvolken. Bij de zomerdracht moeten honingvolken overkoken van de bijen. Elke ingrijpende verzwakking ervan werkt funest. Bij de Aalster methode behoeven we in het voorjaar nooit een hoofdvolk op te offeren, omdat we bij. elk hoofdvolk een goed hulpvolkje hebben in een Engels kastje. Vragen over het maken van de veger Over de techniek van het maken van het vegertje in het Engels kastje en d'e hierna volgende werkzaamheden, bereikten me vele vragen. Wat te doen, als het hoofdvolk reeds belegde doppen heeft, als men het kunstzwermpje maakt? Mijn advies is: alle wegsnijden. Men weet n.1. niet precies hoe oud de larve is, zodat men niet met zekerheid kan bepalen, wanneer de jonge koningin geboren zal worden. Vooral bij een grotere bijenstand is het ongelijk rijp zijn van de jonge koninginnen in de verschillend'e ,kasten zeer lastig. Heeft men na 12 dagen beslist een jonge koningin? In normale gevallen zeker; het is een klein rekensommetje. Voor "11et krijgen van een koningin worden redcellen aangezet. Hiervoor worden door de bijen larven van 1 a 2 dagen genomen. Van de normale ontwikkelingsduur van een koningin, n.1. 16 a 17 dagen, gaan dus 4 a 5 dagen af (3 dagen ei 1 a 2 dagen larf). Is er op de 13e dag reed's gevaar voor zwermen? Er zullen waarschijnlijk op de 13e dag verscheidene rijpe koninginnen zijn. Slechts een verlaat de koninginnecel en niet meerdere, zoals mij gevraagd werd. Dat zou haar dood betekenen. Ze blijven veilig opgeborgen in de cel haar kans afwachten. We moeten als vaststaand aannemen, dat in een kast slechts 1 loslopende koningin aanwezig kan zijn, abnormale gevallen buiten be schouwing gelaten. Op de 13e dag is er geen gevaar voor zwermen. Voor d'e He dag kan ik niet volledig instaan. Daarom is het 't veiligste om op de 13e dag alle doppen te verwijderen, nadat men natuurlijk van te voren het tuten geconstateerd heeft. Dit verwijderen der doppen moet geschieden na 4 uur in de namiddag, Bij onze manipulaties kunnen rijpe koninginnen uitlopen. Dit is na 4 uur geen bezwaar, want zoals ik reeds beschreven heb, laat ik opzettelijk enkele koninginnen, die meestal rijkelijk aanwezig zijn, want er worden vele redcellen aangezet, in d'e kast lopen, Dit geeft geen gevaar voor zwermen, zoals een briefschrijver veronderstelde.
+
Want in de nacht zullen de koninginnen elkaar te lijf gaan en slechts een overleeft deze strijd op leven en dood. Als er toch gezwermd wordt, kOlnt dit omdat men een of meerdere doppen over het hoofd he eft gezien. Waarom 8 dagen na het wegnemen van de oud'e koningin niet op een zetten, d.w.z. aIle doppen op een na verwijderen? Dit is mij te riskant; er kan toevallig een dode larf in die dop zitten en dan heb ik een moerloos yolk. Bovendien bespaart het helemaal geen werk, want voor het op een zetten, moeten we toch de hele kast controleren. Waarom dus niet de veilige weg gekozen en de doppen pas verwijderen, als men het tuten gehoard' heeft, dus op de 13e of 14e dag. 'Een andere vragensteller wil aIle doppen op twee na 'wegnemen en hoopt, dat de bijen na de geboorte van de eerste koningin zo vriendelijk zullen zijn zelf de tweede dop op te ruimen. Reken daar maar niet op, integendeel er zal gezwermd word'en! Of men moest al met zeer zwermtrage volke,n te doen hebben! Van veel belang lijkt mij de vraag of het maken van de kunstzwerm per se na 25 Mei moet geschieden, dus ook in een jaar als 1952, nu alles zo vroeg bloeit. Bij het beschrijven van een of andere methode kan men uiteraard slechts algemene richtlijnen geven. Ied'ere imker zal de methode moeten aanpassen aan zijll streek, zijn drachtverhoudingen, de bloeitijd van zijn honinggevend'e gewassen. Toch wil ik hier een onderscheid maken voor personen, die naar de zomerdracht moeten reizen, omdat er in hun omgeving niet ,-\01doende linde of klaver voorhanden is en die imkers, die alles dicht bij huis aantreffen. De laatsten kunnen ook in een vroeg jaar rustig met het maken van kunstzwermen wachten tot na 25 Mei. Voordat de zomerdracht begint, is nagenoeg aIle broed dan toch gesloten en is er geen broed'verzorging meer, zodat aIle honing kan worden opgeslagen. Enigszins anders ligt het geval voor 11en, die met de bijen van huis af moeten. Het beste is, dat deze op de zomerdracht komen met pas bevruchte moers. Bij de bruidsvlucht van de jonge koningin wil n.1. nog al eens een zwerm meekomen. Soms vliegt de koningin door en slaat de zwerm vanzelf op de kast terug. Doch soms voegt de koningin zich bij de zwerm, d'ie gaat hangen en dus geschept moet worden om wegvliegen te voorkomen, 's Avond wordt hij weer teruggegeven. Gebeurt deze "bruidszwermerij", terwijl de bijen ver van huis staan, dan is contr61e op het wegvliegen zeer moeilijk en zal men 111et het verlies van een zwerm 1110eten rekenen. Daarom is het in dit geval beter de knninginnen zo vroegtijdig klaar te hebben, dat de bevruchting thuis nog kan plaats vinden en zal het in sommige jaren en voor bepaalde streken S0111S noodwendig zijn de kunstzwerm te maken voor 25 Mei. Een andere vraag is, of men bij d'e 2 broedkamers nog een honingkamer moet plaatsen. Wij werken meestal slechts met 2 broedkamers, waarvan de bovenste bij dracht honingkamer wordt. De koningin wordt bij sterke dracht met haar broednest aut0111atisch naar bened en gedrongen. Bij zeer sterke volken zal in s0111mige omstandigheden bijplaatsing van een derde bak, broedof honingruimte, gewenst zijn, vooral op de zomerdracht. Wanneer nieuwe raten laten uitbouwell? Daarmee kan men reeds beginnen in het voorjaar, Bij het versterken van het hoofdvolk, dat op 10 ramen overwinterd is, voegt men in April een Engels hulpvolkje toe, dat 6 ramen levert. Er blijven dus nog 4 ramen als aanvulling over, die men desgewenst als kunstraat kan geven. Liefst in de benedenbak aan de 2 zijkanten, daar deze onderbak de winter zit wordt in de komende winter. Een tweede gelegenheid doet zich voor vlak v66r de zomerdracht. Indien men van de voorjaarsdracht geslingerd heeft, kan men slechte ramen verwijderen en kunstraat teruggeven. Deze worden op de zomerdracht vlot uitgebouwd, Dit is een greep uit de vele mij gestelde vragen. Hopelijk kunnen er ook anderen hun voordeel mee doen. Aalst (N.Br.)
J. H. J. EVERS.
99
Wanneer u dit praatje Ie est, begint de datum van onze Imkersdag, 21 Augustus, al aardig dichtbij te komen en het is daarom, dat wij ditmaal zakelijk moeten zijn en die punten behandelen, die voor u nodig en nuttig zijn. Aan de afdelingsbesturen zijn twee fold'eitjes van de Stichting "Oranjestad Breda", met een briefje van ons comite toegezonden, en wij twijfelen er geen ogenblik aan, dat zij de inhoud met u hebben besproken. U weet dan, dat' de kosten te Breda f 4,75 bedragen, waarvoor u ontvangt: een kop koffie met plak honingkoek; een Brabantse koffietafel; een toegangsbewijs tot het centraal feestterrein het Valkenberg; een kop thee. De gelden· moeten voor 10 Augustus worden overgemaakt, en weI: Postwissels aan de heer Th. Lahaye, Taxandrialaan 19, Bred·a. Giro aan de heer L. F. A. Bode, Jeroen Boschstraat 14, gironummer 35758. Direct na ontvangst der gelden worden de deelnemerskaarten en de toegangsbewijzen toegezonden. Wie in Breda overnachten, gelieven dit te melden. Onze afdeling is niet groot, maar enigen kunnen allicht kosteloos bij de leden worden ondergebracht. Voor wie overschieten, zal logeergelegenheid gezocht worden. Gaarne mededeling, hoeveel men dan wenst te besteden . ..Er bestaat gelegenheid deel te nemen aan een gemeenschappelijk diner a f 3,75. Ook hiervoor worden opgaven en gelden aan bovengenoemde adressen ingewacht. De weg naar de eongreszaal, Concordia op het Van Coothplein, zal door de bekende bijen-riehtingaanwijzers, zoveel mogelijk bevestigd aan de borden van de A.N.W.B. worden aangeduid. Wie per trein komt, kan gebruik maken van de vijf minutendienst der stadsbussen. AIle lijnen naar de dehting stad zijn goed. De bussen waarmede de deelnemers en deelneemsters van elders naar hier komen kunnen parkeren op een terrein, vlak bij het Van Coothplein: de Markendaalseweg. Repareren, benzineladen enz. kan geschieden bij de daar gelegen grootste garage van Nederland. Bij aankomst in Concordia kan, tegen inwisseling der bon, in de koffiekamer een kop koffie met plak honingkoek gebruikt worden. Niet te lang plakken, want de Imkersdag begint preeies om 11 uur. De agenda ziet er als voIgt uit: 11 uur: 1. Woord van welkom d'oor de voorzitter der afd. Breda, de heer L. F. A. Bode. 2. Opening van de Imkersdag door de algemene voorzitter, Mr. L. R. J. ridder van Rappard. 3. Causerie door een Belgische spreker. 4. Causerie door een Nederlandse spreker. Onderwerpen en namen der sprekers worden nader be- ' kend gemaakt. 5. Wandeling van de congreszaal door de stad naar de feestzaal. 13.30 6. Brabantse koffietafel. Bekendmaken van de uitslag der nation ale honingtentoonstelling en zo mogelijk uitreiking der prijzen. Daarna bezichtigen der honingtentoonstelling, waarna, ieder naar verkiezing, een bezoek kan brengen aan de Oranjetentoonstelling, of het vele moo is op het feestterrein, als bloemententoonstelling, - oud-Breda, Lunapark enz. enz. 17.30 7. Aanbieding thee in de Oranjezaal. 8. Sluiting. Wij hopen, dat de regeling voor ieder duidelijk is. Ondergetekende is gaarne tot het geven van aIle verdere inlichtingen bereid. En nu .... geeft de heren Lahaye en Bode werk! ! Namens het Comite: KOOIJMAN, Past. Pottersplein 35.
100
Reglement voor de NATIONALE HONINGTENTOONSTELLING tel' gelegenheid van de Imkersdag te Breda op 21 Augustus 1952 Algemene bepaIingen Inzendingen moeten v60r 15 Augustus in het bezit zijn van de tentoonstellingscommissie. AIle inzendingen moeten worden geadresseerd: J. A. van der Zwaard, Burgemeester Pastoorsstraat 38, Breda. De toezonding moet fl'anco gescht ede):l. W ie n a atloop van de t cmtoonst.e lling zijn inzending wil ter u gontvan gen, dient een v rachtbrief ·,en een etiket met acU'os v oor ongetl'allkeerde terugzendi ng per spoor bij te voegen. Elke inzender dient v60r 15 JuIi bij het secretariaat der Vereniging, Bijenhuis, Wageningen, zijn inzendersnummer aan te vragen, onder opga af van de klassen, waarin hij wenst m ede te dingen. Rij ontvangt d an de nodige etiketten. Op elk etiket wordt het nummer van de klasse en het inzendersnummer vermeld. And'ere aand uidingen m ogen op de i nzend illgen niet voorkomen. Op 110ningflacol1s roo"et b et etiket zodanig zijn aangebxs cht, dat de an del'zij de van h et etiket 3 cm van de bodem van de flacon v erwijd'erd is . De "flacons moeten ten minste 450 gram hOlling be'lstten. Op "aampjes client het etiket met punaises in het midden v an de bavenzijde v an de t oplat te zijn bevestigd. Op secties die nt het etik.et midd en op de bovenzijde van de secties te zijn bevestigd. Aan de ond'erzijde van elke wasbodem moet het inzendersnummer door de deelnemer duidelijk leesbaar worden ingekrast:'Ret etiket moet in een enveloppe worden bijgevoegd. Bij honingkoek moet het etiket in een enveloppe wordel'). bijgevoegd. . Op de ,j)u itenziJde v,8.Q de verpakking, w a arin d'e inzendingen aan de beer v a n der Zwaard worden ingezond en, moet het ,deeln emersnummer en de naam en het a rn'es v a n de af zender zijn vermeld. Klassen -indeling De klassen, waarin kan Klasse 1: 2 pondspotten Klasse 2: 2 pondspotten honing. Klasse 3: 2 pondspotten Klasse 4: 2 pondspotten honing. Klasse 5: 2 pondspotten
6: 7: 8: 9:
2 2 1 1
Klasse 11:
100 'punten
B.
Gekristalliseerde honing:
1. 2.
kleur . regelmatigheid, volledigheid en fijnheid der kristallisatie geur en smaak . zuiverheid . gewicht, netheid van etiket en flacon, algehele aantrekkelijkheid .
3.
4. 5.
Totaal Klassen 6 ti m
10 punten
30 punten 25 punten 20 punten 15 punten
100 punten ~:
Raampjes en secties met honing: 1. volledigheid van vulling der cellen, afwezigheid van bebroede cell en, onverzegelde cellen en stuifmeel . 2. regelmatigheid' en vlakheid der verzegeling, afwezigheid van beschadigde deksels en van pro polis . 3. geur en smaak . 4. kleur der zegels . 5. algehele aantrekkelijkheid' Totaal
25 punten 20 20 15 20
punten punten punten punten
100 punten
Klasse 10: Wasbodems: 1. Kleur 2. zuiverheid 3. algemene aantrekkelijkheid (vrij van barsten en scheuren) . Totaal
vloeibare zomerhoning. gekristalliseerde zomerheidehoning.
Totaal
secties zomerraathoning. sec ties heideraathoning. honingraam zomerraathoning. honingraam heideraathoning, Zuivere bijenwas in koeken van omstreeks 2 kilogram. Een honingkoek van ten minste 1 pond, met het voIledige recept, waarnaar deze koek is vervaardigd.
Beoordelingsnormen De volgende pu~ten worde n toegekend: IClasse 1 tim 5: A. 1. 2. 3. 4.
15 punten
Totaal
Honingkoek: 1. smaak 2. a an trekkelij kheid (inwendig) 3. aantrekkelijkheid (uitwendig) 4. keuze van bet recept .
Raathoning mag geen kunstraat bevatten. Kla sse 10:
gewicht, netheid' van etiket en flacon, algehele aantrekkelijkheid .
35 punten 35 punten 30 punten 100 punten
Klasse 11: wo'r d'en "ingezonden, zljn: vloeibare voor j a arsboning. gekrista11iseeJ:de vo"orjsa~'s -
De honing in de klassen 1 tim 5 moet worden ingezonden in honingpotten volgens het model zoals dat door het Bijenhuis te Wageningen wordt geleverd. Ze moeten zijn voorzien van een onberispelijke schroefdeksel met karton- en perkamentinlage. Klasse Klasse Klasse Klasse
5.
Vloeibal'e honing: kleur rijpheid. geur en smaak . . . , . . . . . zuiverheid (afwezigheid van schuim, luchtblaasjes, kristallen en vreemde stoffen)
10 punten 30 punten 25 punten
20 punt en
30 30 30 10
punten punten punten punten
100 punten
PRIJZEN: Voor elke klasse wordt I een eerste prijs (plaquette del' Vereniging met inscriptie) en een tweede prjjs (medaille del' Vereniging met inscriptie) bescWkbaar gesteld. De inzender, die het noogste aantal punten baaU lu aIle klassen ontvangt een wisselprl;ls. die door de voorzltter der Vel'eUiglllg, de Beer Mr. L. R. J. ridder van aappard, wordt aangeboden en di~ op de Imkersdag wordt uitgereikt. Aileen N ederlandse honing! AIleen in Nederland gewonnen honing mag worden ingezonden. De jury heeft het recht inzend ingen te weigeren. De jury heeft het recht bepaalde prijzen niet toe te kennen. De uitspraak van de jury is bindend. De inzendingen blijven voor risico van de inzenders. De namen van de prijswinnaars worden in het Maandschrift gepubliceerd. De prijswinnaars word'en op de Imkersdag bekend gemaakt. Ret ligt in de bedoeling op de tentoonstelling bij elke inzending de puntenlijst te vermelden, opdat de tentoonstelling niet aIleen een wedstrijd, maar ook een aanschouwelijke les zal zijn. Zo mogelijk zal de tentoonstelling enige dagen voor het publiek worden opengesteld.
101
Spuitwachten
de boomgaarden. Dit zal ook de Bedrijfsraad moeten adviseren in zijn advies betreffende de huur en verhuur van volken. Als de volken niet in maar bij de boomgaard staan, kunnen de kasten en korven ook overdag worden gesloten ais er plotseling gevaal' dreigt. De thuislwmende bijen blijven dan voor de kast zitten, ze vliegen niet weer uit zolang ze hun honing en stuifmeel niet kwijt kunnen. Een uur na het sluiten van de kast is er dan practisch geen bij meer in de boomgaard. Als het gevaar geweken is, opent de spuitwacht de kasten en alles gaat weer normaal zijn gang. 6. De fruittelers worden niet aIleen door d'e spuitwachten maar ook in de Tuinbouwgids en steeds opnieuw in de fruittelersbladen gewezen op de -gevaren van het spuiten van gewassen voor de bijen. Ze worden verzocht tijd'ens de bloei niet met voor de bijen gevaarlijke middelen te spuiten. Ze worden nog meer dan tot dusver gewezen op de gevaren van !let spuiten van gewassen, waarin of waaronder andere voor de bijen aantrekkelijke bloemen bloeien, zoals b.v. paard'ebloem en framboos. Ze worden gewezen op het gevaar van het spuiten van bomen na de bloei in de onmiddellijke omgeving van bomen, die nog weI in bloei staan. Verder worclt gewaarschuwd tegen het verontreinigen van de drinkplaatsen van de bijen met spuitmiddelen, b.v. door het schoonmaken van spuittanks in sloten, het werpen van verpakkingen van spuitmiddelen in sloten enz.
Wie de notulen van de Hoofdbestul1rsvergaderingen in ons Maandschrift nauwkeurig bijhoudt, heeft zeker opgemerkt, dat op elk dier vergaderingen de bespuitingsschade aan de orde komt. Er worden circulaires verzonden aan de cooperaties en boerenbonden, die spl1itmiddelen afleveren. Er zijn artikelen geplaatst in de organen van de fruittelers. Er wordt gewaarschuwd door de I adio. Als er algemeen gevaar d.reigt, zoals in de Noord-Oost Polder, wordt dat in het Maandschrift vermeld. De reuacties van Landbouwgids en Tuinbouwgicls willigen onze verzoeken om fruittelers en koolzaadverbouwers grondig voor te lichten met grote welwillendheid in. Een briefje aan de Rijkstuinbouwconsulenten is voldoende om met vette letters op de waarschuwingskaarten, die de frl1ittelers ontvangen, te dl'ukken: "Spuit tijdens de bloei vooral niet met voor de bijen giftigc stoffen. Dcnk ook aan de ond'erculturen". Van de leden komen alleen maar klachten binnen. En dikwijls gerechtvaardigd'e klachten. Men leze slechts het ingezonden stuk van de vool'zitter onzer afdeling Appelscha in dit nl1mmel'. Zo krijgen we vele brieven en mondelinge mecledelingen over bespuitingsschacle. We krijgen monsters dode bijen, die steeds worden doorgezonden aan en ond'erzocht door de RijksbijenHet lag in de bedoeling niet alleen voor het fruit, maar t2dtconsulenten, die niet nalaten, zonodig, tel' plaatse ook voar koolzaad een dergelijke regeling te treffen. een onderzoek in te stellen. Bit de bespreking met de Hoofdredacteur van de TuinWe zouden gaarne een \ovettelijk verbod hebben, waarin bouwgids kwam uiteraard alleen het fruit aan de orde. het spuiten in open bloemen wordt strafbaar gesteld. En we hebben ons op 20 lVIei met een circulaire geMen heeft zo'n verbod in Zweden, in Duitsland, in Belricht tot onze afdelingen in de grote fruitcentra, waarin gie is het verbod sedert lang in de maak en het zal er we deze plannen uiteenzetten. Zonder medewerking eerstdaags ook weI komen. Waarom bij ons niet? De Bed'rijfsraad heeft deze zaak met 1dem bij de Overheid • van die afd'elingen immel'S kon deze opzet niet slagen. We verzochten deze afdelingen ons mede te delen of bepleit, maar zonder resultaat. Er zijn natuurlijk moeize kans zagen clit werk in het gebied, dat zij bestrijlijkheden, dat zul1en ook wij niet ontkennen. Er zijn ken, doeltreffend te organiseren. We vroegen of er vooral juridische moeilijkheclen. Naar onze mening bevoldoende imkers waren, die als spuitwacht zouden hoeft een spuitverbod op die moeilijkheden niet te willen en kunnen optreden. We vroegen ook of de ontstranclen, maar de adviseurs van de Regering clenken worpen regeling wellicht aanleiding gaf tot opmerdaar in meerclerheid blijkbaar andel'S over. kingen, waarmee we rekening zoud'en kunnen houden. We blijven aand'ringen op een spuitverbocl, maar we En, daar de artikelen voor de Tuinbouwgids uiterlijk meenden, dat de imkers daarop niet konden wachten. begin Juni binnen moesten zijn, drongen we aan op een De schade is belangrijk. We lTleenden dat er nog meer spoedig antwoord. moest worden gedaan om althans voorlopig zoveel moEn het resultaat ? gelijk schade te voorkomen. De afdeling Schlmmert zegde volledige medewerking Uit een lJespreking met, de Hoofdredacteur van de . toe en gar onmiddellijk de adressen en telefoonnum'l'uinbouwgids werd het volgend'e plan geboren. mers van twee spuitwachten op . Hulde! 1. De afdelingen van onze Vereniging in de grote fruitDe afdeling Garneren deelt mede, dat de actie van het centra \vijzen plaatselijke spuitwachten aan, die teHoofdbestuur van harte wordt toegejuicht en geeft het gen een door de imkers te betalen vergoeding de adres van een spuitwacht op. Hulde ! zorg voor het sluiten en open en van de aan hun De afdeling Vilt-Berg-Terblijt noemt enige practische zorgen toevertrouwde bijenvolken op zich nemen als bezwaren, o.a. de uitgestrektheid van haar gebied. er spuitgevaar dreigt. Hulde! 2. De namen, adressen en telefoonnummers van deze De afdeling Tiel voorziet nog weI moeilijkheden, doch spuitwachten worden, met eeri orienterend artikel, zegt haar medewerking toe. Hulde! in de Tuinbouwgids en in ons Maandschrift verEn .... dat is alles ! meld. Hierbij moet 'Norden opgemerkt, d'at de TuinVan allerlei mensen, die niet het minste belang bij ete bouwgids een naslagwerk is, dat door vrijwel alle bijenteelt hebben, krijgen we medewerking om schade fruittelers wordt gelezen en bestudeerd. aan bijen te voorkomen. Maar als we een beroep op 3. De imker, die naar een fruitgebied reist, deelt dat imlters doen .... krijgen we zelfs niet even een briefaan de spuitwacht in dat gebied mee, onder gelijkkaartje als antwoord! tijdige beta ling van een nader vast te stellen bedrag Wij, imkers, weten precies wat de Regering, de Verper volk. Dat bedrag zou b.v. op 50 cent kunnen eniging, de Bedrijfsraad, de fruittelers en de loonspuiworden gesteld'. ters moesten en moeten doen. Zullen we deze zaak 4. De fruittelers worden in de Tuinbouwgids en in de maar laten rusten tot de imkers zelf niet meer zegfruitteeltbladen verzocht de plaatselijke spuitwacht gen "ze moesten .... " maar ais een man uitroepen: te waarschuwen als ze gaan spuiten met voor de "Wij zullen ... !" bijen gevaarlijke stoffen. Elke spuitwacht zal ook Of willen aUe afdelingen in gebieden waar spuitde fruittelcrs in zijn gebied persoonlijk moeten bewachten nuttig zoud'en kunnen werken (66k voor het zoeken en vragen hem te waarschuwen, als er voor koolzaad) ons alsnog hun volle medewerking toede bijen gevaarlijke bespuitingen worden uitgezeggen? Dan zuUen we er van maken w'at er van te voerd. Hij verricht dus ook een voorlichtingstaak maken valt. Ook al is het nu te laat om voor 1953 van groot belang. gebruik te maken van de welwillendheid van de 5. De imkers plaatsen, waar dit maar enigszins mogeHoofdredacteur van de Tuinbouwgids, die we weI heel lijk is, hun volken niet in, maar op enige afstand van erg dankbaar zijn voor zijn steun. G.
102
•
VAN
DE MAAND 4. Onder: April, de bovenbakken zijn er opgezel. lngezonden door G. Camphens, Antwerpsestraat 56, Bergen op Zoom. 5. Rechts: Practische les. lngezonden door W. Gerritsen, v. Oosthu)'selaan 11({, Driebergen.
Aan de drie inzenders is een hedrag van f 2.50 verzonden. Inzendingen voor de volgende series te zenden aan het Bijenhuis te Wageningen. AIle in het Maandschrift gepuhliceerde foto's van de maand dingen straks mede naar de grote prijzen, die door de lezers worden toegekend. Ook de lezers hehhen kans op een prijs: zie de omslag van het Aprilnummer. Het is nu volop fototijd, doet U mee ?
B0 EK-be6prekitt'3 BLIJF JONG, LEEF LANG door Gayelord Hauser. Amsterdam, van Holkema & Warendorf N.V. Geb. f 7,50. Blijf jong en leef lang, heet het boek dat Gayelord Hauser, doctor in de biologie, he eft geschreven. Deze aantrekkelijke titel zal velen naar het boek do en grijpen. Hauser propageert, zoals hij het noemt, een nieuwe levenswijze. Wi! men oud worden, niet 1}ls een afgeleefde mummie, doch volkomen fit en vol'1evenslust de 100 jaren overschrijden, dan dient men te beginnen met de leeftijd te vergeten. Maar aIleen dat is niet voldoende. De juiste voeding moet worden gekozen. De schrijver geeft precies aan, wat men alzo do en en laten moet, hoe men zich dient te wassen, baden, kleden en voeden. Hij geeft tal van voorbeelden welke voeding ziekten voorkomt en gene est, kortom bij de gepropageerde levenswijze heeft ieder het in de hand jong te blijven en lang te leven. Bij de voeding vormen vruchten- en groentesappen, melk, bier gist, tarwekiemen, een bescheiden mate vlees; maar bovenal ook honing de hoofdschotel. V.
* 6. Onder: Sierkast. Ingezonden door J. M. H. v. d. Berg, Lange B roekweg 15, Naaldwijk.
Foto's van hijen, hijenmarkten. hijenstallen, tentoonstellingen, vel-gaderingen, reizen met de bij en, imkersdag, huitenlandse rEjzen, alles is welkom, als het maar betrekking heeft op de bijen. De reeds binnengekomen doch nog niet gepubliceel-de foto's dingen weer mee in aile volgende series! U hebt dus een groot aantal kansen !
BIENENZUCHT - OB UND WIE? door Dr. L. Armbruster. Bienen-Verlag Lindau (Bodensee) ~952 postfrei 1,96 DM. De schrijver stelt twee vragen: Of men bijen zal houden en zo ja, hoe men het zal doen. FLij hespreekt de dracht, de geldelijke uitkomsten, de persoonlijke eigenschappen die nodig zijn, de vakbekwaamheid en de bedrijfswijze. Kortom in beknopte vorm alles wat tot de bijenteelt behoort. Het boekje is overigens eeuvoudig geschreven, zodat ook degene, die met de Duitse taal weI eens moeilijkheden he eft ,het gemakkelijk kan "lezen". De brochure bevat tekeningen van de door de schrijver aanbevolen kast. Hij pleit voor vrije opstellingen van de kasten. G. THE DISEASES OF BEES. THEIR SIGNS, CAUSES AND TREATMENT, door Annie D. Betts. Tweede druk 1951, prijs 4/franco (in Engeland), verkrijgbaar bij de Engelse handelaren in bijenteeltartikelen. De naam van de schrijfster reeds is een waarborg voor de kwaliteit van dit werkje, dat alles geeft wat de practische imker van bijenziekten en haar bestr~jding behoort te weten. Ook voor amateurs die een microscoop bezitten, geeft het waardevolle aanwijzingen. Een paar handige overzichten van de ziekteverschijnselen wijzen de gebruiker de weg in de tekst. Voor wie Engels kan lezen warm aanbevolen! G.
103
Bet behandelen en verpak~ Raathoning in secties vindt steeds gretige kopers tegen goede prijzen. De secties pass en in de bekende raathoningdoosjes met "ven· ster", waardoor de raat zichtbaar blij/t.
CJ' odra over "raathoning" wordt ge-
~ sproken denken we onwillekeurig aan or.ze onvolprezen en met geen andere te vergelijken heidehoning in maagdelijke raat, d.w.z. in natuurlijke, geheel door de bijen zelve gebouwde raat, waarin nimmer gebroed is en waarin ook nooit te voren honing is geborgen, dus pas gebouwde 'raat, welke niet op kunstraat is opgetrokken en waariri de koningin. geen eieren heeft gelegd. Een strookje kunstraat van ten hoogste 2 centimeter mag in de toplat aangebracht zijn om te bevorderen, dat de raat op zijn juiste plaats, midden in het raam, .wordt gebouwd. Men plaatst ook weI hcle yellen kunstraat, die dan extra dun speciaal voor dit doel is vervaardigd, maar hierdoor wcirdt toch het middenschot van de raat te dik en dus te hard, om raathoning aan de hoogste eisen te doen beantwoorden. Hoewel de heidehoning (en ook die van de haast niet meer voorkomende boekweit) zich het meest eigent voor raathoning, omdat hij niet spoedig granuleert (versuikert) en vanwege zijn geleiachtige samenstelling bijna niet uitloopt of lekt, kan men toch ook van de klaver prachtige raathoning oogsten, mits ook deze overigens voldoet aan bovenvermeld'e eisen. Om raathoning van de hoogste kwaliteit te oogsten mag deze niet te lang op het ,<)
104
yolk blijven staan. Zodra hij goed en volle dig verzegeld is moet hij afgenomen worden. Door hem te lang op het yolk te laten staan boet hij aan blankheid in en vooral als het yolk gestoord wordt (b.v. bij het nazien) zullen spoedig sporen van het belopen door de bijen op de blanke raat zichtbaar worden. Daarom is het ook beter niet met de bijen te reizen zolang de kamers met raathoning er nog op staan. Reist men over vrij grote afstand'en met de raathoningkamers op de volken, dan zullen niet aIleen sporen van het lopen J der bijen aangetroffen worden, maar ook zullen kleine stofdeeltjes zich op de raat vastzetten, welke de bijen niet geheel meer kunnen verwijderen. En heel ernstig zijn de gevolgen, als de volken het gedurende de reis wat warm krijgen, ook al zou er nog geen gevaar voor verstikking zijn. Door de warmte gaan de bijen onrustig tegen het reisraam lopen, werpen zich niet alleen op de open honingcellen, maar tasten ook d'e verzegelde voorraad aan, zodat men overal verspreid kleine gaatjes in de zegels aantreft. Bovendien zullen zij de raamlatten en ten slotte ook de raten zelve~esmeuren met talloze heel kleine donkere stippels, welke ontstaan doordat ue bijen, enigszins vochtig geworden van de honing, de aan haar lichaam klevende stofjes afstrijken en overal deponeren, waar zij deze maar kwijt kunnen. (Deze zelfde stofjes maken ook het zeven van slingerhoning van iets of wat 'warm gelopen volken zo moeilijk; zij passeren voor een deel haast elke zeef, hoe fijn ook, behalve dan de zeer volmaakte en kostbare instrumenten, waarover een imker in het algemeen niet beschikt). Op deze wijze besmeurde raathoning is als zodanig niet meer verkoopbaar. Uit gelijksoortige overwegingen gebruiken we voor het bijenvrijmaken van de kamers met raathoning liever niet het uitlaatbord, omdat door dit gebruik te veel onrust en warmte ontstaat, welke voor de raathoning nadelig is. Laten we liever, nadat de honingkamer afgenomen is, de bijen van de ramen tikken (niet vegen) b.v. in een lege korf, die men dan na afloop der behandeling schuin tegen de vliegopening zet, waardoor de afgestoten bijen spoedig naar binnen trekken. Dat reeds aanstonds bij dit werk een pijnlijke zindelijkheid moet worden betracht, behoeft eigenlijk niet nogmaals te worden betoogd. Elk stofje of vuiltje, hetwelk zich op de smetteloos blanke raat vastzet, valt onmiddellijk op en doet afbreuk aan de zuiverheid van het product. Is het door de omstandigheden practisch niet uitvoerbaar de raathoning vaar de reis af te nemen, dan zal men meer dan gewone voorzorgen dienen J te nemen, dat de reis gunstig verloopt. Uitsluitend 's nachts reizen is dan de boodschap en zo mogelijk bij koel weer. Geen opgerolde kleedjes op de reisramen, daar deze bij het onvermijdelijk schudden gedurende het transport steeds stof neerlaten. De daken, van een luchtopening voorzien, op de kasten laten, om het instuiven tegen te gaan. Ret spreekt van zelf, dat, naarmate de reis langer is deze maatregelen van meer betekenis worden en dat ook de wijze van vervoer een rol speelt. Bij vervoer per schuit b.v. zal men met wat minder zorg kunnen volstaan dan bij vervoer per wagen of auto over een stoffige weg. Ook onmidd'ellijk na het oogsten dient de raathoning met de uiterste zorg te worden behandeld. De ramen worden aanstonds aan een nauwkeurige inspectie onderworpen. Elke ongerechtigheid aan toplat of onderlat wordt voorzichtig verwijderd,
•
~D van CJ:2aathoMiM'{f zonder de raten te besmeuren. Ook de zijlatten worden grondig nagezien . Nu ond'ervindt men vooral het nut v an het gebruik van nieuw hout voor de honingramen. Hieraan zijn veel minder ongerechtigheden te bespeuren dan aan oude, reeds ,\ meermalen gebruikte ramen en bovendien geeft een raam van nieuw hout aan het geheel e en veel a antl'e~elij k er aaDzien. Raten, w a~l'in ook s tui1m~el voerkomt) en raten, we1k;e emstig misvormd zijn do.or aan- of uitbouwsels. worden afzon derlijk gehouden en zijn in hun geheel niet als eerste klas raathoning te verkopen. Bij voorkeur laat men de r aathoning tot aan de verkoop of het gebruik in de honingkamers of zet men de ramen over in speciaal daarvoor ingerichte ruimten. Hij moet stofvrij en onbereikbaar voor bijen en and'ere insecten (vliegen, mieren enz.) in een zeer droog vertrek met een gelijkmatige temperatuur van ± 60 0 F. bewaard worden. Verkoopt men de raathoning aan wederverkopers, dan zullen deze hem meestal gaarne in de ramen ontvangen. Verkoopt men rechtstreeks aan de consument, dan is een verpakking in cellophaan aan te bevelen. Ook kan men zeer goed daarvoor "vetpapier" (boterhampapier) gebruiken, Bij het inpakken dient er zorgvuldig tegen te worden gewaakt, d'at de raat niet met de hand wordt a angevat of, als dit onvermijdelijk is, alleen aan de kanten, zodat nimmer een afdruk van duim of Yinger op de verzegelde zijde van de raat zichtbaar '. wordt. De in cellophaan verpakte raat,. honing kan naar believen in daarvoor passende blikjes of dozen word'en gedaan, echter nimmer meer dan een raat in een doos. Het op elkaar stapelen van stukken raathoning, ook al zijn de stukken elk afzonderlijk verpakt, mag nimmer plaats hebben, In blikken dozen verpakte heideraathoning kan als afzonderlijk pakje zeer weI per post worden verzonden, mits de inhoud niet zo ruim in de doos ligt, d'at zij kan schudden. Klaverhoning is hiervoor minder geschikt en vereist een zorgvuldige verpakking in geribd karton. In beide gevallen verdient het aanbeveling een aansporing tot voorzichtige behandeling duidelijk aan te brengen. Heeft men raathoning in secties gewonnen, dan laat men bij voorkeur de sectie in zijn geheel en verpakt deze in daarvoor speciaal vervaardigde vensterdozen. VOOl' verzending worden de secties samengevoegd in houten kistjes of kratten, welke in passende door geribd k arton gescheiden afdelingen zijn verdeeld.
Boven: Z6 staat de sectiebak op de broedkamer van eel/. Simplexkast. Links onder : De inhoud van eel! sectiebak.
( Clic he Bijenhuis, W ageningen)
Ook uit kor ven kan men zeer goede raathoning oogsten, hoewel de behalldellng hiervan nog meer VQoI'.zicbtlgheid en u auwlettendheid eist en er alt!jc:;1 een groter pcrcen'4lge a1s onverkoop baar zal afvallen, omdat de stukken uitel'aard mindel" l"cgelm atig van VOl'm zijn. De kwaliteit van de hOltin g als zodanig is evenwaardig aaD die ui t kasten, m aar in het algemeen zal de r aa t honing, uit k or ven mindel' ooglijk zijn en deswege minder aantrekkelijk. . Met de grootste omzichtigheid zuilen de k Ol"ve n door uitjagen en salpeteren bijenvrij gemaakt moeten -\vorden , Daru'l)3 word.en de spijlen verwijderd: met een tang wordt elke spjjl va n buiten vast gegrepen , eeL) halve slag omgedraaid en vool'ziehtlg l'echts.t andig uitgetrokken. D a n worden met een scherp korfmes de stUkken l'aathoning zo groot mogel.ijk ui tgesneden (eel'st de kanten los steken en dan de blanke raat tot op de donkel'der gedeelten afs n.ijd~n) , waarbij m en er zorg voor draagt, de raathonio g niet blj de vel'zegelde zijden aan te vatten, maar uitsluitend langs de k anten. Va n deze stukken worden n u zo groot mogelijke l'egelmatige stukken "gesneden. die' on.middellljk in cellophaun of vetpapier verpakt worden, Voor de bewaring geldt hetzelfde a ls voor raathoning uit de k asten. Dit a Ues lijkt n og 81 bewerkel'ijk eil inderdaad, voor het oogsten van goede l'aath oning moet men zien. wei W<1t ex t!.'a moeite getroosten. Laten wlJ echtel' lliet vel'geten, dat al deze moeite niet tevergeefs is, omdat we toch voor goede r aathoning het d ubbele en dikwijls meer kunnen maken dan veor slingerboning en dat de vraag naar eerste klas raathoning nog steeds groter is dan het aanbod .
DE REDACTEUR verzorgt deze winter GEHEEL GRATIS huisgenoten, een avond over
B IJ E N.
BLOEMEN
s.
VOOI'
de led en van uw afdelin g en de
EN
HONING
met een groot aantal plaaLjes i n na.t uu1'lUke ""leuTen, , , mi lS van illY afdcling ten minste vijf leden hebben deelgenomen nan I ATIONALE HOI lNC'rEl TOON TELU G Ie BREDA. Afd elingsbestuurd ~l" • l'.endL du w I[ i" en w kt U\\' leden daartoc op. EtikCllen VOOI' de illzenclin~ voor 15 dezer nnnvrngeu hij hel Bjj e\lhuis. Zje It t tcnloonsteHing reg lQmcnl in dit nummer,
105
UIT DE JAAGK IEPS In het Mei-nummer heeft u de oproep kunnen lezen tot een studie-conferentie. Ret is te hop en, dat deze een succes zal worden, foals dit het geval is in Engeland. De Brit. Beejournal 1952-8-III zegt, dat de "zomerscholen" in het algemeen in de laatste jaren een groot succes zijn geweest en veel hebben bi.igedragen tot de bevord'ering van de bijenteelt in Engeland. Ik kreeg uit Londen een circulaire toegezonden van een ;Z:omerschool, welke op 7 en 8 Juni gehouden zou worden in samenwerking met de onderwijsraad. De school was bestemd voor 60 personen, waal'van er 15 intern konden zijn en de lessen dum'den twee volle dagen. Voor de internisten waren de kosten ongeveer 16 gulden, voor de anderen 11 gulden. Op het programma kwamen de volgende lezingen voor: "Stuifmeel" - "Ret telen van een bij voor de forens" "Mede en het maken ervan" - "De buiten-stand en reizen" - "Bijenhouden op Buckfast" en "een Bijenmuseun,". Op de avond van de eerste dag was er gelegenheid tot het stellen van vragen, die door een forum van ervaren imkers zouden worden beantwoord. Verder kon men onderricht krijgen in het gebruik van de microscoop, terwijl beginners in de tuin van de bijenteelt-ambtenaar (county bee officer) een practische les konden bijwonen. In de Ressische Bienenzeitung 1952/3 waarschuwt Heinrich Storch, Marburg tegen het kopen van bijenvolken, zonder dat men weet, hoe de toestand del' volken is. Ruim. twintig jaar geleden toonde een van zijn kennissen hem een advertentie in een vakblad in Sudeten-Duitsland, waarin een bijenstand van 20 vol ken billijk te koop werd aangeboden; als een bijzonderheid stond vermeld, dat op deze stand in meer dan 10 jaar geen zwermen waren voorgelwmen. Zijn vriend, die zijn bijenstand wilde vergroten, vroeg Storch mede te gaan de bijen te bezien. Van de 20 volken (het was voorjaar en 8 graden Celsius in de schaduw), vlogen er 4 niet uit. Hiermede moest dus wat bijzonders aan de hand zijn. S. kreeg toestemming deze te openen. Tussen enkele ramen in een del' hoeken kwam een armzalig klein volkje van bi,ien met een opvallend klein achterlichaam, naar boven. Om dichter bij het volkje te kUlll1en komen wilde hij enige der niet bezette ramen uitnemen .(bovenbehandeling). Dit gelukte hem niet, ook niet met kl'Rchtsinspanning. Eerst nadat met een beitel de bouw Ialssen kastwand' en raampje was verwijderd, gelukte dit. Ret aanzien del' raampjes was onvergetelijk. S. vroeg de eigenaar, wanneer hij in dit volk de ramen vernieuwd had en kreeg ten antwoord:
G
G
= stmat tnssen = broedcellcn
B
106
de mlell;
EZ
=
=
III llllns!mat; verkleinde eellen.
"Moet dat dan? 21 jaar geleden heb ik deze stand gekocht en sindsdien is er geen andere raat ingekomen". De raat was koolzwart en zo zwaar alsof hij met honing gevuld was en gaf een onaangename reuk. De cellen waren niet meer zeskantig, maar rond en zo nauw, dat daarin geen normale bij tot ontwikkeling kon komen. Zij waren ook erg ondiep. De bijen hadden getracht de cellen nog bruikbaar voor broed te maken, door deze aan een kant af te bijten, zodat de tegenoverliggende cellen verlengd konden worden. Zie bijgaande tekening, welke eveneens uit genoemd blad w.erd overgenomen en die links de juiste, rechts de door S. aangetroffen toestanden del' raten weergeeft. De goede eigenschap van niet-zwermen had dus voor deze bijenstand een mindel' gewenste oorzaak. Volgens S. hebben onderzoekingen aangetoond, dat een re.at, die twee jaar bebroed is geweest, nog geen of bijna geen invloed heeft op de graotte del' bijen. In dit geval ging de koop niet door. S. vroeg nog om enige van de zwarte ramen te mogen kopen, welke hij als les-materiaal wilde gebruiken, maar dit gelukte hem niet. Terwijl ik deze J aagkieps samenstel viert Culemborg de Van Riebeek-feesten. Dit geeft mij aanleiding over de bijenteelt in Zuid-Afrika te spreken. Laten we beginnen met een paar geestige stukjes in het Afrikaans, als u dit langzaam en hardop leest is het weI te begrijpen. In het Aprilnummer 1951 van The South African Beejournal verhaalt F. J. du Toit over het vervoer van bijenvolken. "Verlede Mei-maand het ek, 'n seun en 'n kleurling met my bakkie na E. gegaan. Ons het gewag totdat die bye in die korwe was en 'n bietjie rook gegee en. begin laai. Die bye was besonder verdraagsaam. Daar was later 20 korwe met diep heuningskaste op die bakkie. Teen die tyd was dit al donker en gou het ons die toue om die konNe gebind en ingeklim. Daar was dwarshoutjies 001' die deksels en die korwe het nie vasgestaan nie. Sover het niet een 'n steek gekry nie. My twee helpers het nie gespog nie. Ons het nie die openinge toegemaak nie. Weg is ons, maar 0 wee. Die bakkie ry 001' 'n groot klip en die korwe begin te skywe. Die jong se, "Baas, daar val hulle". Ons moest stilhou en nou was dit nie meer die sagmoedige bye nie. Rulle borrel orals uit en steek links en regs. Ons het nie handskoene of skerms gehad nie en moest 'bulle maar op 'n manier regdruk. So elke drie my1 moes ons stilhou om weer die korwe te skuiwe en later het dit so erg gegaan, dat die jong sondeI' sy broek in die middel van die pad gestaan het. As ons still10u het die seun net bly sit. Met mooi beloftes het die jong weer nader gekom en so het dit aangegaan. 'n Rit van tw.ee uur het my amper ses uur geneem. Met die aflaai bet dit eel'S woes gegaan. Ons het niet die steke getel nie, want later was ons dof gesteek. Ek het baie bye verloor met die gevolg dat my swerms maar niet op stryk wil kom nie. Indien U dus korwe wi! vervoer tref goeie voorsorgsmaatreels en moenie op geluk afstuur nie". In het Juni-nununer van hetzelfde blad vertelt G. R. Dames in een brief aan de redactie over een consternatie die de bijen op het spoorwegstation te Germiston vel'oorzaakten: "La as maand het 'n onervare persoon 'n groot moles gemaak, toe hy heuning wou uithaal uit 'n korf wat hy op sy erf aangehou het. Die bye het handuitgeraak en het vir 'n hele dag die spoorwegstasie en omtrek skoongeveeg. So erg was dit dat die bedrijfskantore my versoek het om ondersoek te gaan instel. Een motorbe-
"Een gedeelte van onze propaganda voor echte Duitse bijenhoning in ons Eenheidsglas en met onze garantiesluiting is weer succesvol afgesloten".
.
Algemeen wordt aangenomen dat een koningin ondeveer 2.000 eitjes per dag kan leggen . Dr. Maurice Mathis, schrijver v a n Vie e t Moeurs des Abeilles (leven en gewoonten der bij en) zegt in La Gazette Apicole 1952/1 : " Maa r w ij weten ook dat in bepaalde omstandigheden, wij hebben d a t v astgesteld, de koningin, volop aan de leg zijnde, 7.000 eitjes p er dag kan leggen".
'
de De negers hou.den hun bijen in boo1l1stalllmen .... (Foto: G. A. Semple, Pretoria)
stuurder het die stuurwiel gelos en die plek gegryp waar 'n by hom gesteek het - alt hans so het dit my voorgekom. Die motor het toe omgeval. "Vir my", schrijIt Dames, vermoedelijk de Stasiemaster, "het dit nogal baie pret verskaf om te kyk hoe die halfkaal Bantoes bokspring as hulle die steek kry. Ek wou die p ersoon nie laat vervo] g nic en maar net rapporteer dat dit niks m e t ons eiendom te doen het nie". Bijgannde foto werd mij voor O"lS Groentje door de heer Geo A. Semple Hamilton, Schotla nd', welwill end afgestaan. Deze heel' schrijft in het British B.J. 1951 / 31 / II1 over h e t bijenhouden in Zuid-1'I.frika, hieruit het volgende: Berekend wordt dat er j a arlijks £ 4.000.000 verloren gaat aan niet gewonnen honing. Reeds veertig j aar is de invoer v a n honing verboden, ci'it geldt ook voor levende bijen, w as, gebruikt materiaal en mede. Te Pretoria is een mooie Rijksbij enstal onder leiding van Dr. Lundi. In Transvaal valt aUe regen in de zomer, niets in de wintermaanden . Ais men met zijn bijen reist kan men gedurende 12 m a anden dracht hebbe n. De gehele winter zijn de bijen meer of mindel' w erkzaam, de koningin staakt het eierleggen niet, weI wordt dit beperkt. De meeste volken h ebben 's winters darren. De negers houden hun bijen in boomstammen, met hoogstens een d eksel aan het uiteinde en een vlieggat. Sommige van deze boomstammen hebben twee afdelingen, waartussen een stuk gaas, hetwelk als koninginnerooster dienst doe t. Dergelijke ledige stammen worden, als zij geplaatst worden, zeer spoedig door een zwerm in bezit genomen en uitgebouwd. Honderden zwermen zijn voor het grijpen, zij trekken in holle boomstammen, oude 11lierenhopen of welke beschutte plaats ook . In Transvacll meestal in gaten in de bodem, welke gemakkelijk zijn uit te graven. Eens groeven we, zegt schrijve r, 32 volken uit, welke in kasten werden overgebra cht. De negers . eten alles, raa t, honing, broed en eh~ren. Zij maken ook d'ranken en brood met honing. In Zuid-Afrika worden m eerdere soorten bij en aangetroffen, een soort, Apis Unicolor, welke leggende werkbijen h eeft, die eitjes leggen, waaruit werkbijen ontstaan, h eeft reeds de aandacht der wetenschap, o.a. in Rusland, getrokken. Deze soort stelt de bij enteelt in Zuid-Afrika voor problemen, welke enig zijn in d e annalen der bij e nteelt. Ik kom hierop nog ee ns terug. Ook heeft men een angeUoze bij, de zwarte Moka-bij, zo groot als een huisvlieg. Zij brengen slechts weinig honing op, daar de volken niet groot zijn. Deze bijen nest~len in holle bomen. De honing, welke zeer d'un is en hcht van kleur, komt niet in cellen maar in staande potjes, zoals bij hommels. In d e Imkerfre und 1952/4 staat, d a t ter gelegenheid van de Duitse Imkersdag, die in 1951 te Hannover werd gehouden, 500 kinderb allonnetjes werden opgelaten. Elke ballon was voorzien vali een kaart met groeten, welke tevens een bon w as voo " 'n geschenk a an honing. 150 kaarten w erden terugontv angen.
I ~., ~ D .. ~ &. ~ Il
schrijft :
GAAN BIJENVOLKEN IN EEN KAS GROTENDEELS VERLOREN?
.
De heel' G. 'v an der Staay t e Wateringen is het niet eens met de opvatting, die tot uiting komt in de voorwaarden voor de verhuur van bij envolken van de Bedrijfsraad, dat ill een kas ge»1aatste bijen groten deels v erloren gaan . T wee yolken, ci'ie op 10 Augustus 1951 op 7 e n 8 r amen gesloten br oed zatet\, wer den 1 Maar t in de kas geplaatst en op 13 Ap ril hadden ze r~sp. 8 eo 6 l'am en br eed. De m eeste volken worden echte r met t.evee1 vO,e r in de k as geplaatst , zodat deze' Yolke.n, die zich zeer vroeg ontwlkkele n, geen plaats b ebben voor hun broednest. Schr. voert d aze Von(en dan ook geen 10 k g doch slechts 5 kg s uiker en als zeeenmaal in de k as staa n m oetEin z'e geen pel'i ode hebben waal'in ze niets be bben . te d oen, want dan gaaD Z'e soel a chterui t. H:ij zou de huur pr,ijs voe r volkeD i n de k assen dan ook llever ge'" s teld 'zien op de prijs, die m e n V001' een goed kOi<'ivolk moet betalen. Het is noodzakelijk dat de volken in h et najaar met veel jonge bij en worden ingewinterd, wat met het systeem van de heer Popken heel goed bereikt kan worden. OUDE MAANDSCHRIFTEN GEVRAAGD.
De bibliotheek v a n de Apis Club is in het begin van dit j aar onderge bracht in de bibliotheek v a n de "Bee Research Association" en we zouden deze internationale uitleenbibliotheek graag zo compleet mogelijk maken. Oolt onze j aargangen van het Maandsalu'itt zouiien we ga a rne cOJi'lPleet hebben . Welke lezer kan ODS aan de v,o]gepde J;1ummel's cif aC\,n enke1e d aal'van helpen ? 1898 t I m HlOfl; 1909 t/ m1920; 1922 no. 2 t/m 10\ 1926 no 7 en 9; 193J. 110 . 10; 1940 nos . 8 en 12; 1942 en 1943 de verschenen nummers. Ook zouden we zeer dankbaar zijn voor legaten of schenkingen v an boeken, brochures, tijdschriften of andere publicaties over bijen en bijenteelt, oud of nieuw, in welke taal ook. Ze ndt wat u kunt missen aan Dr. Eva Crane, 55 Newland Park, Hull, Yorks, Engeland. Wilt u meer weten omtrent de Bee Research Association (die ook het internationale bijenteelttijdschrift Bee World uitgeeft) voordat u afstand doet van uw boeken enz., dan zal ik u gaa rne volledige bijzonderheden mededelen. Dr. EVA CRANE.
B IJ E N MAR K TEN VEENENDAAL: 8 Juli. DE WIJK: 22 Juli. DRACHTEN: 29 Juli, 10 uur, MarkUerrein .
107
INGEZONDEN STU KKtN "VERZAMELEN" GEBLAZEN EN D66RVECHTEN. Op de algemene vergadering had ik gaame mijn misnoegen te kennen gegcven over een artikel in het April- en M ei-nwnmer van ons Groentje, getiteld: "Hoe maken we de biJenteelt weer gezond"? Door tijdllood kwam er van de rimdvraag op deze vergaderillg Iliet veel terecht. Twee belangrijke punten vergden veel tiJd, terwijl ieder rnimschoots gelegenheid kre.eg zijn mening te uiten. fk hoop, dat dez'eljde denwcratische geest ook onze reclactiecommissie beheerst en dat zij dit artikel onbesnoeid zal Laten verschijnen. De heel' Joustra begint zijn artikel met !let niets zeggende feit, dat men 150 jaar geledcn naar middelen uitzag orn de bijenteelt te bevorderen. Natllurlijk was dat verstandig ell logisch, bij aile teelten was dat zoo De grootste rnaatschappij en op elk gebied bestuderen steeds het groeiproces. Nel'gens kan ik echter ill het bewliste artihe! "iets gezond makellds" ontdekkell, integendee!. Terwijl juist"nll, nn het {even van onze Verelliging op het spel staat, eendracht ell versterking van kracht door aansluiting bij in de bijenteelt belanghebbende andere organisaties een eerste eis is, komt de heel' J oustra met een splij tzwam aandragen en tweedracht zaaiell. Hij toch splitst de imkers in twee groepen, duizenden amateurs en wat imkel'-handelarell, die, als zij wat willen verdienen, maar in bllitenlandse honing moeten gaall handelen. Het betoog Vl411 de heel' Jonstra komt hier op neeI': De bijenteelt is, was en zal wei oltij d blij veil een sport met een mogelij kheid door reizen de kosten van de suiker terug te krijgen, doch zeker geen rniddel om iets te verdienen. H et doet mij zeer eigenaardig aan, dat een ex-secretaris en oud-redactellr zo dacht, denkt en wei wl bliJven denken. Tn werkelijkheid zijn er duizenden imkers in ons land, die jt ar ill jaar uit een aardige bijverdienste uit de bijen haa/den. N atllurlij k hadden ze goede en slechte jaren, zoais iedere tak van land- en tuinbouw die kent. Hebben deze" rnensen hun bijen lilt ajgescha/t? Geen sprake van. Zijn dit imker-handelaren? Onzin. Moeten deze mensen nu in bllitenlandse honing gaan handelen en zo de bijenteelt en daarmede ook de Vereniging wllrgen? Mijns inziens is deze zienswijze geheel bezijden de waarheid, schept tweedracht, verlanlt de kracht van onze Vereniging nl1ar blliten en is, wat de verlwop van buitenlandse honing betreft, geen ketterij maar zuiver verraad tegenover de geheie N ederlandse imkerij. Ik plaats reeds dertig jaar mijn honing uitsluitend bij particlllieren en ken de vijand "buitenlandse honing" zeer goed. Ais REGEL is deze honing in kwaliteit een stuk mindel' dan de goede inlandse en zeljs al SMAAKT ze goed, dan verveelt ze eerder. 1'alloze malen heb ik opgernerla, dat menSCII, die zogenaarnd geen honing iusten, nog nooit goedc honing geproej d hadden. Maar liet il.. ze goede inlmuise honing proevell, dan kreeg ik hen vaak tot !rlant. Neen, mijnheer Joust/([, de door U aangegeven weg maakt de bijellteelt KAPOT. Terwijl de algemcne vergadering met grote rneerderheid aanslniting bi} de P.B.O. ve t zocht teneinde zo mogelijk l:n sameT/' werking met andel e organisaties met meer kans van slagen rnedewerking van de regel'ing te verirl'ijgen, rneent de heer JoustT([, dat onze mooie, sterke vereniging van amatellrs ell bedrijjsirnlc-ers enlcel een sportvereniging is en wy"st ons er op, dat de regering weI wat anders ornhanden hee/t, dan de bijenteelt aileen. Nll moet ik de geachte lezers, die de pas gehouden aigernene vergadeting niet bezocht hebben, even vertellen, dat een vertegenwoordiger van het Ministerie van Landbouw ons vertelde, dat ons Groentje van A tot Z ook daar bestucleerd wordt ! ! Gelukkig heejt deze vertegenwoordiger op de algemene vergade ring zeer zeker niet de indmk gekregcn, dat de Vereniging enkel uit amateurs bestaat. Hadden ze daar het betoog van de fleer JOllstra serieus genom en, dan zou de regering weI eens in ollerweging kllnnen nemen, beide consulentell, alsmede de accijnsvrije suiicer aj te scha/fen. Voorts sch rij/t de heer ]o/tstra, dut ieclere huismoeder sell/jnbaar ieder dubbeltje wel tienmu([l 1II0et omkeren. Dat er per
108
jaar meer verrookt wordt, dan aile nieuwgebouwde !wizen kosten, wist II rnisschien niet. Wat er versnoept wordt, vormt oak een /abelachtig bedrag. Gaat u eens in iedere flinke stad een parkeerterrein bekij ken, en u ziet een waarde van millioenen staan glanzen. Waar kornt het geld voor aile bromfietsen vandaan? Laat de huisvrouwen ntstig met haar dubbeltjes draaien. Als ze wisten, hoe goed en gezond en lekker onze Hollandse honing is, kwarnen er heel wat meeT van die dubbeltjes in onze irnkerszakken terecht. Onder de meer dan 10.000.000 mensen in Nederland zijn er genoeg die onze honing graag willen en kunnen betalen en ook zijn er, die, al kostte de honing een kwartje, deze nog niet zouden kopen. Als de regering, de door de honingcornmissie olltworpen maatregel, nl. het verbieden van de kleinhandel in buitenlandse honing, goedkenrt, zijn we al een heel eind op de goede weg. Nogmaals, wat we nodig hebben is een zeer sterke organisatie en medewerking van belanghebbende andere organisaties, om tegenovel' de legering zo krachtig mogelijk te staan. Via hun krachtige organisatie kregen de boeren 80 millioen uitbetaald over de jaren, dat de melle te laag in prijs was! Slechte tijden doen scherp denken en bergen betere ty'den in zich en prikkelen eell mens tot de uiterste inspanning. Mijns illziens komen we een heel eind met: meer regel'ingshlllp in een of andere vorm; betel'e bedrijfsmethode, betere bijen; reclame en daarbij vooral wijzen op de waarde voor de gezondh eid, vooral vom' kinderen. En zeker niet de im kers aanraden in buitenlan dse honing te gaan handelen. Geen scheiding rnaken tussen amatenr- en bedry"jsilllker. Wat wij nodig hebben is opbo/tw en geen afbraak. De heer Joustra is voor terugtl'ekken en de gewonden (de bedrij/simkers) op het slagveld laten liggen. Beter lijlrt het mij "verzarnelen" te blazen en vechten tegen aUe rnoeilijkheden, hoe groot ze ook zijn. Ee/de. J. C. VERSCHOOR. PLAATSING Bl]EN IN DE NOORD-OOSTPOLDER. Ondel'getekende en een collega nit Appelscha hebben op Maandag 28 Apl'il j.l. 70 vol ken geplaatst bij de Gebr. Douma, pachters van een boel'derij te Bant in de Noord-Oostpolder. Deze piaatsing geschiedde zonder berniddeling van de heer Wietsma Ie Oldelamer. Ondergetekende had in de her/st van 1')51 wei aan de fleer /Vietsma gevraagd om een standplaats, doeh 0111 de kosten, welke hieraan verbonden waren, hiervan a/gezien. Een paar dagen voor de plaatsing hebben wij de heel' Wietsma hiervan in kennis gesteld. Hij gaj ons toen te kennen, dat het geen lIlanier was, zander te betalen onze bijen de kool en de !daver van de Staat te Laten bevliegen. VerdeI' lLeeft hij ge- _ informeerd wa([r 0/ wlj kwamen te staan. Wij hebben hem de plaats genoemd en kregen ten antwoord, dat hij daar ook bijen piaatste van de aide ling W olvega en wel op 26 April j.l. We moesten maar afwachten hoe oj het werd, luidde zy'n antwoord. Op Maandag 5 Mei j.l. zy'n wij gezamenlijk bij onze bifen geweest, doch wat hier gebeurd was, was in Mm woord vreselijk. Voor de kasten konden we de dode bijen lOel opvegen. De pachter vall de boerderij deelde OilS rnede, dat op Dinsdag 29 April j.l. des morgens om 7 Iwr het stuk kool, gelegen legellover de boerderij en de plaats waar onze bijen stonden, was bespoten en dat hij hiervoor niet gewaarschuwd was. Op Don de rdag 1 JIll ~i, des narn. ongeveer 1 /lUI', had cen opzichter van de Polder tegell hem gezegd, dat die dag om 5 /tllr de kool, voor zijn waning gelegcn, !Verd bespoten. Het was toen prachtig vliegweer en heeft de a/slachting plaats gehad. Dat het nllttig is,dat 3e kool bespoten wordt, zal ik niet ontkennen, doch dat dit geschiedde op genoernde wijze toont weI de lie/de voor de bijen van deze uitvoerder der bespuiting. Bij ons verdere onderzoek hebben wY' in de omgeving van bedoeld stuk !cool op die dag (5 Mei j.l.) geen andere standen met bijen ontdekt. Ik rneen, dat op deze wijze het bijenhonden ons onrnogelijk wordt gemaalrt en meen dat hiertegen met Irracht moet worden opgetrcrien.
Harder, A. & Kundert, J. Der Verlauf und die Auswirkungcn der Nosema auf dem Bienenstand der Eidgenossischen Versuchsanstalt Wiidenswil in den Jahren 1941-1950.
Schweizerische Bienenzeitung 74 Jg. NF. Nr. 12. Dec. 1951, pp. 531-544. Gedul'ende tien ja,l'etl werd ap de bijenstand van het instituut te WiidenswH maandel.ijlts na,gegaan welke bijenvolken door Nosema waren pesillet en in welke mate spolien van deze ,Parasiet in de:! bijen vool!k w amen. De ziekte werd in deze pel'iode Ilooit kwaadaardig en .e,t. stierven geen vel~en tengevolge van de aantasting. Rond de jaren 1942 en 1948 was de ziekte. maximaal aanwezig en van Novembel' 1944 tot November 1946 ,verden geen spor<~n gevondea. In de· eerste p~iode: viel de emstige aantasting in de maEUld'en April en Mei en in de tweede periode in Juni en Juli. In de jaren met de meeste· aantasting waren de velken in 'A ugustus 2wakker ell bevatten mindel' broed dan in de jarell zonder Nosema. Bij Aet st,a ,t istiseh olld$:zoek bleek, dat naarmate de Nosemabesmetting el'.t;lstiger is, de opbren'g st mindel' wprdt. Omgekeerd was niet duidelij)t. aan te 'tonen d'at "in slechte. ja'ien Nosema e1'D.Stiger zo.u optl'eden .. D,e a lgeinene conclusie lis, dat NOsema, ook in zijn slepen de vorm een pelangl'ijke vel'mindeling van .de opbrengt kan veroorzaken. Vomsattel, M.
Frage der Milbenbekiimpfung. Sch,,~eizerische Bienenzeitung 75 Jg. NF. Nr. 1. Januari 1952, pp. 25-28. ZUl'
Iedereen hOQPt met zijn eigen wel'kwijze de mjjtziekte te kunnen uftl'oeifm. Maar vorig jaal' was Mil bladzijde van de "Schweizeri'sclie" voldoende om de "Sperl'gebiete" te publ'cel'en en dit ja,a r waren !aaal'vool' dl:ie bladzijden nodigl De mijtziektegebieden worden steeds ,iJ,'otCt' en tall'ijker. De m.ijtzieh-te trekt zieh van kal1tongrenzen nie'ts aan . Niettegenstaande vel'voel'vel'bod en een behandeling met geneesmiddelen bl'ei~t ~e zlch nog steeds uit. Ret Fl'ow-sche middel geeft soms w.el goede l·esultaten, maar toeh bl'eekt ua een benaudeling de ziekte weer uit. Ook blljven de beschadigingen van de volken door dit middel, lliettegeDstaande zorgvuldige toepassing, niet uit. Butler, C. G. The importance of perfume in the discovery of food by the worker honeybee, (Apis Mellifera L.). Proc. of the Royal Society. B. Vol. 138, 1951, PP. 403-413.
Tfel is 0115, imlrers. toch allen Ie (loel~ om er w I,S· oe/,er Vim te lIJON/en, /loch dit wordt zeker Tliet cioor anel~ geuoeltl. Eell b'cll)ij$ llieruoor is' m.i. I,et , l'e betalell sta.nngele/. op /rool ell "'auer in ele Noord·Oostpoldcr. Ca«me Zl1fJ ondercetc/wlIde. dar, .IlO~ eelt en WIder mc;/itbqurlrei(l wefll geceUlln en 66plaatst in Iret eerstuersc11VII n,ll Maafulscltrijt. Bij voorbaat zijn dank hiervoor. De Voorzitter van de a/deling Appelscha en Omstreken, TH. MERIWUR. M erie naar (I{J.nLci(ling V01/. (lit ingezolldcn stuk heb ik op 19 M ei een groat OIl/UaJ bijellsta/ltitm 'in de Polder bezocht. frI at de heer Merklin, scltrii/t l$ Iliet overdreium. Het zal een punt van besprelcing uormen i/~ de eerstvo/gcTlde vergaderillg van het Hoo/dbestuur. C.
Al vaak is de vraag gesteld wat bij de honingbij primair is voor het vinden van voedsel: kleur of geur? Von Frisch heeft prachtige proeven genomen om aan te tonen . dat en hoe bijel1 zIen en wat ze l'uiken. Hij werkte met ,gedresseerde bijen en over het vindEm van voedsel gaven deze lll"oeVen dus geen uitsluitsel. Uit de pro'e ven van Butler is tbans gebleken, dat de bijen door geur kunnen wOl'den aa,ngelokt als deze maar sterk genoeg is. III de meeste gevallen moeten de bijen eebrer tot op enige centimeters van de reukstof komen om tot ondel'zoek van q~e omgeving ovel' te gaan. Sommige bloemengeuren (Cl'ataegus oxycantha 1) en Trifolium repens 2) lokken de bijen aan, andere (Spiraea arguta) doen dit niet. Kleuren kunnen de bijen ook aanlokken en in het bijzander cl'er kleuren blauw en geel. Papieren schijven van deze kleuren, voorzien van de geschikte geur Wlerden drukkcr bezocht dan zonder deze geur. De kleur wordt op grotere afstand waargenomen dan de geUr. Als men tussen druk door bijen bezochte bloemen een vreemde geur aal1brengt, dan zal - ook al is die geur op zi~hzelf aantl'ekke1ijlt' voor de bijen - het bloemen:.. bezoek v~rm.indereu. De bijen aarzelen dan de bloemen op de normale manier te bezoeken. ·AIs de kroonbIad'e n van appelbloemen worden verwijderd, dan wordt het bezoek aan de bloemen minder. De zo behandelde bloemel1 worden echter niet geheel door de bijen getneden. Vecrnoedetijk lokt de gele kleur van de meeldraCi'ell de bijen aan, en als de bij dan dicht genoeg bij de bloem geltomen is, bewerkt de geur dat zij de bloem binnengaat. 1) 2)
Crataegus Oxycantha Tweestijlige Meidoorn. Trifolium rep ens = Witte Klaver.
Ribbands, C. R.
The flight range of the honey-bee.
The journal of animal ecology. Vol. 20. Nr. 2. Nov. 1951, PP. 220-226.
Ribbands, C. R. The relation between the foraging range of honeybees and their honey production.
The Bee World. Vol. 33. Nr. 1. Januari 1952, pp. 2-6. Gl'oepen van 'zoveel mogelijk gelijke volken we~'den geplaatst :vlaKbjj, Op 600 m en op 1200 m van verschilleude dtachten: appel, lind~, hcicl'e, koolzaad en zaaduien. De opbrengsten werden min.del' bij grotere afstand. De invloed van de afstand was in- een jaar met goede dl'aeht mindel' (bjj 600 m afstand gemlddeld 32'% minpel' opbl'engst) dan in een jaar met slechta dracht (bij 600 m dstand gemiddeld 83% minder OPbrengst). Een verlaging van. 25% van de gewiehtsvermeerdering bij 600 m afstand wordt toegesc.hteven aan de toegenomen vliegduur. Bijenvolke_n dlcl,1t blJ ean dlraeht.:vliegen 's avonds langeI' door en beginnen verm,oed:elJjk 's mOI:gens ook vroeger. Het is niet gunstig om veel bijenvolken bij elkaar te plaatsen. In een jaar met goed weer is de invloed van deze wijze van opstelling niet zo duidelijk JUal'kbaar, maar als het weer ongunstig is wordt de opbl'engst er zeer sterk door bei'nvloed. De bijen blijven dan n.l. dichter bij huis en de concurrentie op de bloemen wordi veel te groot. Tilburg.
Ir. J. MOMMERS.
il'Iogcn wiJ u er even op wijzcn: In BREDA vallen ~traks vcle pr(izPII, Is ItW honing dlts goed Wdaan imker, dan' moet Straks celt prij's van BREDA liM bcwijzen!
•
109
ningl'cciall1 e contact te zoeken huisvl'DUWen-vel'enigingen.
Notulen
de
Voorzitter antwo ordt dat onze kleurenfilm dikwijls voor dergelijke vCl'enigingen wordt vertoond.
van de Aigemene Vergadering gehouden op 17 Mei 1952 te Utrecht hij kre eg ten antwoord dat hij zijn bijen maar goedkope honing moest voeren. De voorzitter dankt graaf van Lynden VOOI' zijn duidelijke uiteenzetting en voor de gewetensvolle beantwoording van de vragen en de vergadering besluit bij zitten en opstaan met grote m eerdel'heid het Hoofdbestuur te machtigen naar bevind van zaken te hand elen.
met
Voorzittcr meent dat de brief in handen gekomen is van een ondeskundig olldergeschikt ambtenaar. Gurssel weet uit b etl'ouwbar8 bron dat brievell en t elegrammen aan de Minister
niets uit,,'erken.
4, Beleid Hoofdbestuur Apcldoorn is dankpaat· VOOI' de grote Oostburg is hui\'erig' om bij e n in de buurt activiteit van het Hoofdbestuul', Een lid van h et koolzaad t e plaatsell in ve rband zou van afd. Handel raampjes h ebben met bespuitingen tijd ens de bloei. Prijst ontvangen, die niet passen. Pleit voor het h et prachtige werk yan II'. Mommers en wettig deponel'en van de nieuwc honing- diens assistenten in Zeeuws Vlaanderen flacon en meent dat h e t Hoofdbestuul' gedaan t el' bestrijding van de mijtziekte . niet bang moet zijn zich aan politiek kond De ziekte heerst zeer s terk en spr. vreest water te branden. Zon een geschl'ift wil- dat we die niet voor de gren s zull en kunlen uitgeven waarin gewezen wardt ap n en keren. het nut van de bijen en de gevaren van De voorzitter deelt mede dat II'. Mombespuitingen. mel'S op dit punt zee r actief is. Voorzitt.er zal de apmerking over de l'aampjes aan de Commissie Handel door- Lnren-Blnl'icum meent dat !let besprogeven. Met het d eponeren van de honing- kene om trent de PBO niets met de amaflacon zijn w e er niet, we willen weI eens teursbelangen heeft uit t e staan. Wij, zlen hQeveel medewet:k1ng, we kl'ljge n van bijenliefhebbers begrijpen deze hoogdrad e' leden, Li o\'er dan via de ~olttleke pal'- vende dingen niet. Ujan wLl sp,t', de ' d1,"Uk b» dfl I:cgerlng \lo9rt7.~tt()n (~oor de 'P130, W e h ebben nog D o voo.t'£lt'Wr, dlo OOrsprorlkel\lk dll beg.-een w ottel\lk l)J)lut\·erbod In o))an bloe- doellng ''an daze a(gevaal'dlg-de- h (.left l'Dlln kunnen · kl'tlgen 7.o'a1·s andere landE)Il mlsvtlI'ste.an, \'et'7.~ke rt h em aat h e t )If,at dat h ebben , doch de actie wOl'dt voartge- '4J,in liedOellng Js gewe.e llt -Itom te k'l'enk;en, zet. II'. Mommers zal de uitslag van zijn Elln 1:'I'06t deel van Ollze vel'gad I'lngen bestuivingsproeven zekel' ook in de fl'uit- z\l)l IlU ee llma~1 gewild san de bela.n gen teeltbladen publiceren, zodat ze onder het van hell, die n1et alleen Ult pur,c Jiethel,)oog van d e fruittelers komen. bel'U lroke r oll. Ale - we b:', de snlker' be" IIf1lgl'ljk I;l'oedkoper krjjgen, proCitel'en Leeuwnrden vond het artikel van de da.a,Niall ook. de zul vere amateurs mee, heel' Joustl'a in h et Meinummer een koude Arnhem brengt ImId e aan Dr. Mindel'douche. Voorzitter zou dit bij punt 8 t el' spl'ake houd voor die n s grote acth'iteiten stelt voor hem een telegram te z8nden nu hij willen zien gebl'acht. ·wegens ~iekte niet aall\vczig kan zijn. Haarlem protesteert tegen h et er door jagen van de opname in de PBO. Men Voorzitter stelt voor er een bloeme tje bij weet nog niet waar het om gaat. t e doen. Met applans hiertoe beslotcn.
D e hecl' van der !\leer sprc el{t waard eI'end e woord en aan het adres Van de afd. Hand el, doch zau gaarne kartonnen honingbekers aangeboden zien. Vool'zitter deelt mede dat \'Vageningen deze heeft aangeboden in " ",t Groe ntje en dat ze HOg vcrkrijgbaar zijn .
Bo h Cel' ](
Allen accoord m et Utl'echt. 7, Jaal'stnl(}<en
Enschede vindt de accountantskosten aan de !loge kant. Vool'Zitter acht deze in "erband met het vele werk c1at er voor gepresteerd \Vordt niet 18 hoog. "'estland meent dat h et Hoofdbestuur geen yooruitziende blik 11eeft gehad in verband met de koersda ling d el' effeeten. Gouda zegt hiervoor twee jaal' gel e,d en reeds te hehben gewaarschuwc1. Voorzittel' meent dllt i)U !ucmand dl! 1)I'Qfetische gaven op dlt stulc org' betl'Quwbaal' zijn. Bij uit\otlng of aftosslng Kloijgen we 100 % lerug, maar 01) de VOl'kochte effecten }lebbcll we h ol vCl'lie$ moet en llenl e n. De jaarstukken zonder s temming goedgekeul'd. 8, Buitenlandse honinghnndel.
Apeld
GorSBul vro.agl wle (I I> gee l l ijk "ad r van het -"oarate l is, o( 01' Icupllrull moet wOl'druz ge)'nvCSll!(lI'd, Qetoogt dpt zowcJ willst nls vel'lIes ' rnogel!1l< Is Oll \' I'nagt zloh n! (;If d e heel' Setilltl ihga we i de man fs om de gllbbel'ige padell van (le buitcultillldse honlnghalldel to bewonde.l n, Ittl Nieuw Schoonebeek wijst op het nut van !lent 1zcm <10111"VOOI' een v(lel e k'eul' lg II .-adio-propaganda. hoogllwand :taJ,elilll(lJ1 en' s taatl d Il mel vOOl'beeldOlI, Heon \IeI'd!!)' lor \'OQI' ll/\.t Voorzittel' deelt mede dat de NCRV vcr- G,'oentj e- e n ac}lt eell klclne z'c l\1~ \fllme zoeht is een van haar Dond e rdagavond- Ve l'gadel'lng WIlnsoltlk, ook mot Itet OOg uitzendingen te wijden aan !let imkers- OJ> de kosLe n, vak. Zcist he eft blanco mandaat en staat achZelst d ee lt m ede, dat hij d e 3e week van tel' hei: VO Ol'stel. J uni en de I e weel, van Juli voor de NCRV -mi cro foon over bijen zal spl'eken. BurClllo wu~t 0.1' op aat In het Groent.ie hot zenden \l1Ul Nel;le.vlan,( )se honing·.
VuurziUer wet:!ul dal el' aan dit IJUllt Aruhem geeft ycrdCJl In o,Yorweging- h e t reeds meer aandacht is be steed dan met GI'Ol!ntj OP bet ' panlOl' en met meer het oog op de rest van de agend a w en - pag-IM's te doen \lerschijnou, do h de selijk was en men heeft toch alles wat "OC)~dtter lIjlgl dat we fln!lnclecl met de men niet begrijpt kunnen vragen. l'ug tQgell d.e muu.!' staan,
Sneel< is erkentel ijk voor h et vele en constructieve werk dat het Hoofdbestulll' geheel belangeloos voor de imkel's ve1'richt. In het bijzond er bepaalde leden van !let Hoofdb estllur offeren al hun vrije tijd daal'voor op en stell en al hun kennis en energie daaJ'voor besc!likbaar. Pleit VOOI' betel'e en gezondere honinghand el en doet een beroep op de amateurs om de bedrijfsimkers te steunen, hun belangen lopen immel'S volkomen parallel , Is door de .loezegglll8:en van II'. Honig' niet g eheel b e"l'cdlgd, w-',r h ebben op generlei gebied po.sltlevo toe~eggjngen gekregen. Als de ~lisle" e n1i OJ) OllZC verzocken selneef "hier zal i ets aan gedaan ,vorden" inplaats van "hier moet iets aan gedaan \vord en? ' , Stelt de volgende moti e voor: De vel'eniging enz., gehool'd d e besprekingen enz. , overwegend e dat de bij enteelt een zeer sleehte tijd doormaakt en dat zij doo r de slechte finaneiele uitkomsten m et ond ergang wardt bedreigd, dringt er bij d e regering met Idem op aan op zeer korte termijn al die maatregelen te tl'effen welke de bijenteelt voor een algeha.1e otldel'gang' kunnen behaeden. De Vllt'gadel'hig' Mnvaardt d e motie, de voordtterc ~egt toe dat deze aan de pel's zal woz'den ,g~onden,
l'isic o' s .
Dicrell. dj'lngl Ban 01> een II,QdllSnUe met de Minlster, ddell d e \' oo:r~ l t't r (\ ~elt me- AmersfoOl·t is zeel' v(,l'wonderd m'er het de da,t _r vet'8eheldcne b espl'ekJngen met "oorstel. de j\\[inlstCl' ~'Un geweest, D" 1>rin\.stel' kent d e nOden \'an de btlent()oiL \!olk~en. Om mlsvel'~ta nd te yoorkomen wijst de \'ootzll.ter N' Op, c1at e1' geen sprake is Bunnil. zegt dat zowel de imkcr als d e van eell \loorstel van het Ho ofd bestnul', fruitteler 0ll1zetbelasti ng moet bctalen r,j()ch Qat l et l'Ioofdbestuur de Algemenc over d e huul'pl'ijs van bij het fruit ge- VC)'gllJ;! ring cen vraag tel' o"crwaging plaatste bijen en dat de vervoerder no g' vool 'l~gt. , 0ll1zetbelasting moet betal en over d e vrachtkosten. Amc1'sfoort vraagt zich af of dit wei bo"ordering van de bijenteelt is en vindt Voorzitter deelt m ede dat het cascade- het nog al een grote omzwaai. systeem van de omzetbelasting dit nu eenmaal meebl'engt. Voal' honing heeft Suee]. kan zich indenken dat de afd e lillhet Hoofdbestuur met klem vrij stelling gen vreemcl hebb en opgekeken, we zijn Dr. Schotman heeft zich tot de Minister van omzetbelasting bepleit, altijd gekant geweest tegen h e t in con- • gerieht met een brief over dure suiker; De heel' van 11er l\leer verzoekt VOOI' 110- sumptie breng'en in Ned erland van bui-
110
tmilal1dse honing. Ret ligt eehter niet in het voorl1emen om buitenlandse honing in het binnenland in consumptie te brengen. Ais Spl". het goed ziet verlangt bet Hoofdbestuur ook niet een opdracht van de Aigemene VCl"gadering om In buitenlande honing to hnn<:\olcu, dC/eh het wil van de vergadel'lng slechts pen antwoord op de vraag o'l'. de rnogc1UklleJd daartoe moet worden ' g'o!>pcJ:Hl als cen van de midde.lon am ult de Iml;lUlllic to kornell, walll"In we langzoon I'hand zUn gCl'e~kt. Ac):Jt 11 1 lloodzakelJjk ont Irflt Hoofdbellluul' in jl ezo uaal' bevlnd van z\llqlll kan handele n, Ala Rndere vet'entglugcn dU w~ mo.gen doen ell "'U nlet, b-eata:ut et' groat ge'VBUI' dat onze' l aden 8b'~ts .hIDl z!i\(en ,v ia nndel'en gBfln uoen en Wagellingen j n de steek laten.
worden bevorderd door deze honing te mengen met overzese honing en deze naar het buitenland uit tc voeren als we er in het binnenland geen weg mee weten? Wordt de afzet van uw product niet bevorderd als we, door de aangeg'even weg te betreden. u vaal' dit product een hogere prijs kunnen betalen? En u kent zeker onze aide ling Handel niet als ge ook maar veronderstelt dat deze buitenlandse honing als Nederlandse honing aan het buitenland zal worden aangeboden. De gedachie am anderen te volgen op de weg del' misleiding is ons volkomen weemd. Het is geen duistere, maar een oprechte Oil eerl\lke zQak all! we U , voorleggen en nogmaals: a lII gjj lila\. de wegen wenst G bewandelen waUl'WIII bet Hoofdbestuur in overgrote mCIWdel'heid denkt dat ze kunnen voeren naar vel' beDr, Schotman wi! onderseheid maken tering van uw positie, zult ge zelf de tussen honin g VOOI" het binnenland en wegen moeten aangeven die ge wei wilt honing '\'00]' hel bult,(lnland. De Neder- bewandelen. landse conuument "rung\. honing uaar smaak. We mogen de honing voor binvindt dat men de duivel niet met nenlandse consumpllo ,nlet bederven door Remmel menlng, II.et vooratel is voor spr. aan- Beelzebub kan uitdl'ijven. vJlRrdbaal' docll 111:1 wijst met grote nahad liever een afgerond voorstel druk 01) bet gell&aI' van verspreiding van Russum bet Hoofdbestuur gehad. Acht bebljenz\ekten door hel voeren del' vol ken van scherming van de binnenlandse honing mel bultonlands!l honing. gemakkelijk als we zelf in buitenAalten meent dat de statuten de voorge- niet landse honing gaan handelen. Het zou gestelde handelwijze verbieden. onze posltie verzwakken. Vel sen vindt de publieaties in het Groen- IJzevoorde meent dat we in Duitsland te, waarop Boreulo wees. misleidend. niet met gemengde honing behoeven aan Spr. aeht zieh beledigd door de woorden te komen. doch de heel' Vink zegt dat er van Gorssel, die het doet voorkomen als- toch maar heel wat gemengde honing of de handel in buitenlandse honing ge- naar Duitsland gaat. paard gaat met vuile streken en zegt dat men zieh van de winsten der handelaren in bultenlandse honing veel te grate Rotterdnm brengt hulde aan de heel' Vink, doch realiseert zich dat het toch voorstellingen maakt. Wijhe vraagt of buitenlandSe honing maar een tijd elijke hulp zou zijn. goedkoper is dan suiker, wat het gevaar zou meebrengen dat men buitenlandse Leiden meent dat de cijfers van de heel' Vink niet veel zeggen, men moet rekehoning aan de volken zou gaan voeren. De De voorzitter heeft hetzelfde gevoel van ning houden met allerlei kosten. wrevel als Apeldoorn. Er he erst in het heel' Vinl. vult naar aanleiding hiel'van Hoofdbestuur over deze kwestie geen zijn cijfers nog aan. eenstemmigheid en spr. behoort tot de De uitslag van de stemming is dat er kleine minderheid in het Hoofdbestuur zich 174 stemmen voor en 169 stemmen die zich niet los kan maken van bepaald~ tegen het aankopen door de afd. Handel bezwaren. Deze bezwaren vinden hun van buitenlandse honing, met het uitgrond in de traditie en in de statuten, sluitende doel deze, al dan niet verdie spreken van het bevorderen van de mengd met binnenlandse honing, door te afzet del' door de leden gewonnen pro- verkopen naar het buitenland, verklaren. ducten, waartoe buitenlandse honing zeer bepaald 11iet kan worden gerekend. Men stelle zieh ook geen gouden bergen voor: Duitsland he eft een tijdelijk dollartekort maar dat verandert wei weer en spr. wil zijn gevoelsargumenten niet prijsgeven vaal' de mogelijkbeid van een tijdeHilce winst. Het hoofd bestuurslid de heel' Vinic antwoordt oP .. de vraag van Gorssel dat hij ~e geestelJ]ke vader van dlt agendapunt IS. Ret gaat de Nederlandse lmkerij slecht en we kunnen voor onze honing geen redelijke prijs bedingen. De meerderheld van het Hoofdbestuur ziet in de verkoop van buitenlandse honing naar het buitenland een kleine mogelijkheid am onze positie te verbeteren. Boven OllZe Nederlandse honingmarkt hangen grote hoeveelheden buitenlandse honing. die de importeurs practiseh niets kosten en die dus tot elite prijs leunnen worden aangeboden. Spr. staaft dit met eijfers. Wij streven er als hoofdbestuurders naar elke mogelijkheid am uw belangen te behartigen uit te buiten en elke weg te gaan dit tot verlichting van de moeilijkheden kan leiden. Ais gij ons op die weg niet wilt volgen neemt gij de verantwoordelijkheld van onze schouders af en op uw eigen schouders laadt gij de verantwoordelijkheid am zelf de wegcn san te geven die we moeten gaan am tot een redelijke toe stand in de bijenteelt te ge raken. Ik ben zelf amateur en evenmin als de afgevaardigde van Laren-Blaricum heb lk bij de honinghandel pel'soonlijk enig belang maar het is voor uw belangen, dat ook wij, amateurs op de bres staan. Toen 15 jaar geleden de statu ten werden gemaakt kon deze kwestie niet in het geding zijn, van strijd met de statuten is dan oak geen sprake. Maar al was dat wei zo dan nag zou het van wijs beleid getuigen de bakens te verzetten als het getij verloopt. Bovendien, kan de afzet van de door u, door de led en, gewonnen honing niet
.-
De voorzitter meent dat het Hooid bestuur zich, gezien de kleine meerderheid, nader zal hebben te beraden. 9.
Rondvraag.
Rorculo vindt dat de besprekingen te kort zijn geweest. Luen-Blaricum zegt d at het voor een afdeling van liefhebberij-bijenhouders geen zin heeft am de Algemene vergadering te bezoeken, er wordt uitsluitend gcsproken over dingen, die de amateur in het geheel niet interesseren . Hllarlem zou willen dat er op de tentoonstelling "Flora" oak Nederlandse honing' aanwezig was. Zaamslag wijst er OP. dat dit jaar de Braakman zal worden afgesloten en als daal' koolzaad wordt vcrbouwd is het zaak om met bijen uit Belgie geen mijtziekte binnen te hal en. Voorzitter antwoordt dat II'. Mommers zeker geen invoel"vergunningen zal afgeven, nu Zeeuws Vlaanderen met vee I moeite en kosten ziektevrij gemaakt is. 10.
Sluiting.
De voorzitter danl
Foto: H. G. Maagendans.
1 11
Vragenrubriek Vragen voor d~ze rubriek te zenden aan het Bijenhuis te Wageningen. Vraag 37: Behandeling bijen voor vacantie. Ik kan van 18 tot 28 Juni niet op mijn stal zijn. Ik bezit 3 kasten met bovenbehandeling, 2 tweejarige moeren zijn gemerkt en geknipt en 1 moer is niet gemerkt of geknipt, moer van vorig jaar, het volk is het minst goede van d'e drie. Nu wiI ik graag 3 jonge moeren hebben maar ook van de dracht profiteren. Er is bier nog al linde in de omgeving. A. W. Jr. te D. Antwoord: De eitjes, welke de vliegbijen voor de lindedracht moeten leveren, worden gelegd in Mei en begin Juni. Als u dus in de eerste week van Juni de moeren verwijdert, hebt u tijdig jonge koninginnen en vliegbijen . Verwijder na acht dagen aIle doppen in het slechte yolk en hang er een raam met gesloten doppen in van het beste yolk. Zodra een yolk tuut aIle doppen verwijderen of een paar dagen tevoren op elm dop zetten, d.W.z. aIle doppen verwijderen op een na . S. Vraag 38: Betekent veel waterhaalsters veel open broed ? Is het feit, d'at er zeer veel bijen water halen, een teken dat er vee I open broed is? F. S. te T. Antwoord: Als zeer veel bijen water halen is er veel open broed of ... versuikerd voedsel. Als niet veel bijen water halen wiI dit nog niet zeggen, dat er niet veel open broed is. Ingeval de bijen namelijk veel nectar halen, welke nog al waterhoudend is, zullen zij mindel' van de waterbron gebruik maken. S. Vraag 39: Hoeveel volken per ha zaadklaver ? Hoeveel bijenvolken kunnen er per ha op witte zaadklaver staan? J. W. J. te V. Antwoord: Op witte zaadklaver kunnen 8 tot 10 volken per ha worden geplaatst., S. Vraag 40: Wie leidt de zwerm ? Als een yolk zwermt, wordt dan de plaats van aanvliegen bepaald door de koningin of door de zwermbijen?' , H,'te Z. Antwoord: De plaats van aanvliegen van een zwerm wordt niet door de koningin bepaald, d'och door de zwermbijen of door een deel van hen. De koningin gaat daarbij niet vaal', doch voIgt. Het komt meermalen voor, dat de zwerm reeds flink begint zich te zetten (aanvliegen), terwijl de moer op enige afstand op een blad of een tak, of soms op de grond, zit uit te rusten, Zij voegt zich dan spoedig weer bij de zwerm of trekt ook weI eens op het oud'e yolk terug. In dit laatste geval lost de zwerm zich weer op en keert eveneens naar de oude woning terug. S.
112
Vraag 41: Extra-florale neota'rien, Toen ik on~¢J' de ultgebloeide kersenbomen liep zag ik bijen vliegen op de 1cersenbladel'en. Hierbij slUit ik t.wae bladeren in, u ziet •. aan hlilt sten~eUje twee rode uitgl'oeiseltjes, Inerop gaat de bjj zItten en likt e1' een dl'uppeItje af', Is dit honing en wat VaOl' soort ~oning·? . J. D. V. K. te M. Antwoord: De door u bedo(Hde honing is .e ahte bladhoning. S. Vraag 42: Ornzetbelasting, Is een imke1', aie voor f 250,- zelf gewonuen hOning verkoopt, omzetbelas.t ing vel'sC:buldig~? lk meen d'at dll: niet het gevsl is zolang de totale verl
met ovel'schl'ijdt P. V, te W, Antwool'd: Uw mening is juist, tenzij ·het een imkel' betreft, die nog an-
dere producten verkoopt, waal'door hij boven een gemiddeld bedrag van 1 800,- pel' jasr komt. , Een fruitteler, die v~~r f 5.000,fruit vel'koopt plus voor f 250,- honing, beboeft geen omzetbelasting te v:oldoen, omdat liij ean fruititelel' alleen maar gelet wordt op de verkoop 'v.an aan de beffing van OJllz~t belasting onderwol'pen goederen (fruit is nameljjk vrij) , Elen ' mandenmaker, die VOOl' f 600,- zelf gemaakte manden verkc;)()pt en :f 250,- zelf gewonnen honing, is wel omzetbelasting versehuldigd. Eell veehouder, die voor f 3.000,m~lk, f 700,- gras en f 150,- honing vel:koopt. moet ook omzetbelasting vGidoen, omdat de vel'koop van gras en honing een bech'a.g van t 80Q,overschrjjdt. V.
Afdelingsberichten AI<'D. DENEKAMP
Op 28 Maart organiseerde onze afdeling een filmavond waarop de kleurenfilm "Van Immen en Imkers" werd vertoond. De avond we I'd geopend door burgemeester Jhr. v. d. Heijden van Doornenburg. Aanwezig waren ook de lcden van onze afd. Oldenzaal en Ootmarsum en van dll-. A ,D.T.B., de Frullteello)'ganlsatle en verschl11em)e jeugdorganisaUes. Na o(loop vel'tcldc de heel' Nobbenhuls VOOI' de tmkers lilts ovel' llot kon ln gInnetee.ltstoUon t e Heino, Waal'vo'ol' cen {febleij met ellH ~ll'aal VruI ~O km bljenvl'ij ,voriit S'ollouden en WcU1l' I{ralne.r kqu.lnglnnen worden. geteeld, Hef statIon is nl.et bedoel,d voor' nndore afdel\ngen, manr \' 001' ZGVllr rnogelijk, wOI'(tcn w!il J{onlnglnnen a/lJl andel'en gelevel'd. DOM vel'schlUelldo a8flWI)7.!gen w rden dan oak moaren besteld. J, KO,d IJ. ~
SCHEEMDA
l'iIet leedwezen ontvingen we het bericht van overlijden op Twee de Plnkstel'dag van onze secl'etal'ispenningmeestel', de heel' S. TOLK
Hij bel'eikte de leeftijd van I'uim 60 jaal'. Van de oprichting af Is de heel' Tolk lid en later bestuurslid van onze afdeling geweest. W e hebben in hem een actief lid verloren die zeer veel VOOI' de vereniging heeft g edaan. wat we ni et zullen vergeten. Tevens hopen we dat de nabestaanden de kracht mogen vinden om het voor hen zo zware verlies te dragen. Hij ruste in vrede. Namens het bestuul', F, NANNINGA. AFD. 'HEERDE
Op 16 Mill vl!l'gader(lo 01120 afdellng om afscheid ta nenrCl\ van ons 110 de ITem' D. Boeve, die OP 20 Mel naill' 0anada vertrokken Is. Afrjelleld nernoll' van 'n goed vriend is geClll p.l·etUge took. Boeve was een VQ.Il qnzll beste leden en ,Stqnd OilS lltll~ds mot rand lin daad blj, RU: had een Wal'me belangstelth'lg voor irnkcl' Cl11 bijen. Ala bUlk .van weal'del'lng w llI'd hem elln gouaaoubl6 Insigne y,an d Veren!ging o.angeboden en de Yoor;iltte\' sp l'ok de 1100P ult dat het noll' zc,W vale jal'en In (l Calle~cse zon 20\1 8.!=hlttel'en. Besloten werd deel te nemen aan de Hemitotentoonstelling. Aan het slot van de vergadering- lIamen we persoonlijk afscheid vall de heel' Boeve en bleven we nog gezellig bijeen. G. J . . "an DIJK, secr.
AFD.
AlUERSFOORT
Op 12 rdei werd een ledenvergo.derlng gelioui\en on!1.lU· voorzltteracbap vau de Jlcer KolI!ln, AanlVezlg wa'l'&n 6 bostuurllle.den en 12 led en. Pe opkomst W/18 VOO\' het bel\.tuur weInI!;' bemoedlgend. De ngondn van de Atgemeno Vergaderlng word belllMlcleld. Tol IIfgevaOI'dlgde wel'd bClloernd de heel' BOlUlder. D e rondw-asg brnohl geen nleuws. Voor het vOOl;stel van ~Il lid om gll2a.menlij k naer de Imkersdag te B~eda te gruln bestond .geen be.langste111ng. L.
J.
HEMELS.
AFD. BILTHOVEN Midland"
A-an llclde zljden VIU\ het station te Bllt110\'11,)1 trekkoll gr:ote .sp8Jldoeken de aandnchl van J)leat~genoot en voorbijganger, waaro» to lezen staat: Ter,toonstelllng van ' 2!l .Tull-~5 AUlnlstua; Handel - Induetrle - . Aqun!1la - BUen. 'Be atd . Blltl,loven !creeg van hot tentoon8tl'.lllngll~omit6 eell 1:0e1' !raal gedeelte V8ll de l'uln van de bult.e nplnD.ts, ')Vaal'
BEVRUCHTINGSSTATIONS. Medegedeeld wordt, dat dit jaar geen Italiaans darrenvolk op d'e eiIanden kan worden geplaatst. Er zijn maatregelen genomen om zo mogelijk in 1953 een goed Italiaans darrenvolk ter beschikking te hebben.
WlJ ZIJN WEER K OPER van eerste soort Slln-
DE KRONING VAN DE HONING-KONING
gerhoning, van K oolzaad-, KJa.ver- en Heidehoning. Oak weI van Pel:S- Em ruwe HOning. droge Raten en zulve,re Was. Uw aa~bledingen zo mogelijk met monster en prijs ~ullen we gaarne ontvangen.
villat in Canada plants in Novembel!. Als, Neder1an..t1s ·iniker heht U geen klans op ee,tl ~oI1in~i maar weI op een bek!ronln~. En z.elfs een V'rJJ grote kans, want op de BorUngtentoonstelllpg te Bre'CIa wdllden 23 b'clcroningen 1n uitdcht lI{es,t ¢d, \V:aaroudEn' de w,a arde,volle wisselp'l'ijs, die gelJjk staat met de Cnnades'e hOning"kroon! In de klallse heiae.l'aathohirig en h~deslfuger hopU).g zult U weI VO'01' de dag moeten komen met honing v.an 195J., illaar volgend jaar kunt ge meedin'gen met d beidehoning, die ge nu op bet J.)unt, staat lie wiiln:en. We geven U gaarne een paar tips: "
H. T. VAN DAM
I
Voor al Uw bijenteeltartikelen
N.V. Bijenstand
1. Tl'!1C~t ,ra~thoning altijd te winnen in nog
2.
3.
4.
5.
6,
7. 8.
9.
.\'riet geb.rmik~ l'aam)?jes, een I:!lan'\t r,aam'Pje is veor de verk'oo,P ve-el aantt-ekkelijkel' dan eell da't vuil en gI'oezellg is. lIet is renslotte een zeet: flja ccmsump'tie-alotikel, iiat ge veJ.'k oopt! Raathonlng is het fijnste als ze geell kunstl'aat bavat en VOO'l1 de honingtent06nlil~eIllng is die zelfs vel'boden, Geef dus, allMA een stto'OK~e ' ~Gol'bouw, van een oil t·we.e em. MAar..... het is met v;,~l'boden om de TaMen al 'tijdens de 20m&ctraent door de bijen te laten Uitbouwen! Natuul'lijk boven een konii),ginnerooster, want eitjes mogeo er Diet in komen en boven een l'OosteF baht g~ ook veel mindel' kans op stuifmeel in liet cellen. Als er wat lloning in komt, is dat niet el'g; cile slingel't ge 61', weaF uit en, aIs, ge c'l~n vlak VOG}' de beided aQht de voeb.ttge Tamen weer a@ bet volli geet1t) ziJn ze meteen beiet dOG1' de b.JJen, Zovg vIaR vOOr de hejdedracb.t dat de bele broedkame1' oak werkelijk vol broe'a zit. Hang het open broed zoveel moge1ijk aan ete puitenkant. Oude l!'o"tten do en aat eok: l1;e oewar-ken daardoG):' dat de beideiaoniilg, 'die anchuis in de kanimarnen van het ~roednesf tel'eclit zou kome~, deOl' de bijen noodgedwongen na'lll: boyen wordt gebraobt. En daar ml1et U ze hebben! Lees eens nauwkeurig het laatste hoofdstuk van het boekje van onze ;Etijksbijente'eJ,teonSl1lent Dr. fr. A, Minclerhoud. Het beekje ,b,e'e t "Het ~even dar bi,ien", het is uitgegeven door ooze Veremging' eo w.e leYeren het: dus teg~ kostprtis. 11J. f 1)50. Dat 1aat~te hO,ofdstuk beef. "Waarom PN vele ~~s de heidedraebt :co vank: mislukt '. ~Natu.ur~);!: least ·ge de andere tien beofdstukken ook!). Als ge met volken op twee broedk-amers van de zomerdI'aent ,komi, verzqim dan V091' het winnen '\lan r,aathoning niet om lie obvenste kamell 1;huis te late.ll en deze te vEfrvangen doer aen honingkruner. Oe l(ans om e'en non.ingkaI,Del' bOv:en ap die ~weede br~ec;lkame~ vol te lO'ljgen is zeal.! germg! Probe&' eens een seetiebak. Het clieM daarvan bell ben we aan ooze reqao'teUll uitgeleend, ge vln8t het zelter ergens biditnummev. Veor s:ectiShoJling gji!ldf hetzelfde aU we hierboven voor raathoning schreven, Lees vooral het artikel in dit nummer, waarin het winnen en de behandeling van raathoning wordt peselirevan, De voo~ de tentO(>llstelling voorgeschreven flacons zijI). met de nieuwe honingbokalen, Hat ill de gewqae ponipgp'ot nieuw model {loals we die .reeds .geruime l ijd leveren. Vraagt, JJ on~e nieu.we prijslijst even aan? Desgewenst sluiten we er recepten voor honingkoek bjj in,
Steeds
tot
Uw
dienst
BIJENPARK
JUBBEGA (Fr.).
Mellona J. DE MEZA SANTPOORT
v/h
TEL E F.
"
8225
• •
Ziet onze prijslijst
Wij %ijn de grootste kopers tegen de hoogste prij%en van al Uw honing. Vraagt ons bod op al Uw partijen! Betaling
a contant
Voor aile bijenteeltartikelen %ijn wij Uw voordeligst adres: grote voorraad en lage prij%en! Onze kunstraat staat aan de spits in kwaliteit en mooie celindruk en wordt door de bijen prachtig mooi uitgewerkt. Prjjs per kg f 6,50. Werkloon zuivere was tot kunstraat f 1,- per kg. Ook Uw droge raten kan U aan ons toezenden in ruil voor kunstraat. Neem ook eens proef met onze eerste kwaliteit Wrijfwas, in kleine potje a. f 0,40, in grote patten a. f 1,- in de kleuren bruin, rood, geel en wit. Vraagt onze uitgebreide prijscourant!
H. T. VAN DAM
BIJENPARK
JUBBEGA (Fr.)
NATIONALE HON I NCTENTOONSTELL INC EN IMKERSDAC 21 Augustus - Breda Zie
narlere
mededelingen
in
dit
nummer.
Veel heil en zegen wensen we a1 pDze le'den! E~ paar maanden te VJ:oeg? .Neenl Want ais Uw bijen terug komen van de zomerdl'ach.t begint het nieuwe bijenjaar! Voor de bijen, die naar de heide gaan, begin~ het een ma:and later. Vergeet U Diet een leger jonge bijen te kWe'ke.n. die ,de grondsl~ vormen Vaal' het nieuwe bijenjaar? Voor de oogst van dit jaar leveren we U
Alles wat U nodig hebt en van alles het beste en het goedkoopste: Tweeraams tafelslinger
f
Herzogslinger voor 3 broed of 6 honingramen
f 105,-
Herzogslinger voor 4 broed of 8 honingramen
f 135,-
Dubbele honingzeven, klein model om aan de slinger te' hangen f 4,25, idem om op de emmer te plaatsen f 4,25 en groot model om op de emmer te plaatsen . f Kaasdoek, voor het zeven van honing, per stuk . f Honingspaan, honil1!g
voor
het
uitsteken
62,50
5,60 1,10
van
f
Pondsflacon, voorgeschreven voor de Honingtentoonstelling te Breda, met deksel, karton- en perkamentinlage. (De in vakjes verdeelde golfkarton verzenddoos wordt tegen kostprijs ge. factureerd, deze kan 48 flacons bevatten) per stuk . Honingbussen, inhoud 25 kg f 3,50; 12% kg f 1,70; 5 kg f 1,15; 2% kg . Etiketten, blauw met goud per 100 f 1,50; kleurendruk per 100 f 1,50; sluitetiketten met rondjes (zie afbeelding op bIz. 89 van het Juni-nummer) per 100 Labc;rdozen voor het slingeren van korfhoning, per stuk Ontzegelvork Ontzegelmes Honingraampjes, simplex maat per 100 f 19,-, pel' stuk . Broedramen, simplex, per 100 f 19,50, per stuk . Ideaalraampjes, honingkamer simplex voor gewapende kunstraat (ook voor raathoning te gebruiken!) per 100 f 33,50, per stuk .
4,60
f
0,17
f
0,85
f
1,-
'f f f
4,75 2,20 4.-
f 0,19% f
f
0,20
0,34
Ideaalbroedramen, simplex, voor gewapende kunstraat, per 100 f 34,50, p. st. Sectiebak, zonder secties Secties (voor een bak zijn 21 stuks nodig) per stuk .
f
0,35
f
5,20
f
0,23
Separators voor sectiebak (voor een sectiebak zijn 6 stuks nodig) per stuk .
f
0,30
Sluitplankje, voor sectiebak. (Klem een kurk tussen dit plankje en de wand van de sectiebak. De ruimte is nodig om na de dracht de secties zonder beschadiging te kunnen verwijderen. De separators zijn nodig om de bijen te dwingen de secties vlak uit te bouwen en te verzegelen) . f Sectiebak, geheel compleet . f
0,20 10,-
Extra dunne kunstraat, voor raathoning in honingraampjes, Ideaal-honingraampjes en -in secties, honingkamerforma at, ± 45 vel per kg (mag voor tentoonstellingshoning niet worden gebruikt), per kg
f
7,-
f f
0,60
f
1,60
f f f f
3,25
Voerapparaten. (Vergeet niet uw volken tussen zomer- en heidedracht te voeren, doch zorg dat er geen bittere suiker in de honing terecht komt. Dus de honingkamer wegnemen Of honingwater voeren!) Voederballon, glas, inhoud 1 liter Bordje, voor deze ballon Aluminium voederballon met speciaal bordje Voerbakje "Succes", inhoud 2 liter, zeer ,joelmatig Voerbakje !oustra, hout . Zinken koninginneroosters Herzog draadrooster
0,30
1,50 2,2,90
Vraagt U onze volledige prijslijst even aan? AI onze prijzen zijn vrijblijvend!
lQ)?~©'~
Ciro 1171
WAC'Ni~~'~ Druk: N.V. Uitgevers Mij De Gelderlander - Nijmegen
