Amsterdamse Vereniging tot Bevordering van de Bijenteelt (AVBB)

Amsterdamse Vereniging tot Bevordering van de Bijenteelt (AVBB) Voorzitter: Penningmeester: Secretaris: bestuursleden: Website: Redactie:

Adres: Redactieleden:

Rob Saal Thomas Luyken Katinka van Ankeren [email protected] Eline Pellinkhof Oscar Vrij Ina Ruijter www.bijenpark.nl www.bijenpark.nl Ries Hoogendoorn Ookmeerweg 174/8 1068 AV Amsterdam 020-6103401 [email protected] Baron Schimmelpenninck v. d. Oyeweg 4 1067 HV Amsterdam Eline Pellinkhof Katinka van Ankeren Trudy Franc

Bij-Zaken verschijnt 4 keer per jaar Verschijningsdatums: 1/3, 1/6, 1/9, 1/12 Kopij moet uiterlijk 1 week voor verschijningsdatum bij de redactie zijn.

Stichting Bijenpark Amsterdam (SBA) Secretariaat:

Lizet Hoekert [email protected]

Voor de huur van een siertuin en de aan- of verkoop van huisjes kunt u zich schriftelijk wenden tot het secretariaat van de SBA. Voor de huur van een tuin of imkertuin is het lidmaatschap van de AVBB vereist.

2

...van de voorzitter

22 september: BEE DAY

Rob Saal

Het is bijna zover! Over enige weken, op 25 september, bestaat de AVBB 100 jaar en dat vieren we op zondag 22 september op het Nieuwe Park. Er is een openbaar gedeelte van 12.00 uur tot 16.00 uur, daarna is er een besloten gedeelte met een high tea voor de tuin- en imkerleden met hun partners en de genodigden, dat zijn de gasten van het bestuur ondermeer uit de politiek, imkerwereld en omliggende tuinparken. Het programma van die dag staat elders in dit nummer. Eén van de hoogtepunten zal om drie uur plaatsvinden, het aanbieden van het eerste exemplaar van het jubileumboek aan Ivo de Wijs. Ik zal als voorzitter in mijn inleiding bij de aanbieding een tegendraadse stelling poneren: ‘Het gaat goed met de honingbijen’. Het boek is geschreven door Ineke Jungschleger en Ries Hoogendoorn. Een DVD met ondermeer de film Zzzoem... is aan het boek toegevoegd. De film Zzzoem… is voor een groot deel samengesteld uit het historisch filmmateriaal van de AVBB. Dit materiaal werd vorig jaar gedigitaliseerd dankzij de financiering door de Stichting Bijenpark Amsterdam en het bedrijf Magna Carta. Op 1 augustus was de première in het stadsarchief. Alle aanwezigen waren lovend. Het jubileumprogramma is het resultaat van het bedenken, selecteren en uitwerken wat je op Bee day allemaal zou kunnen en willen doen. Het resultaat is er dankzij de noeste arbeid van de leden van de jubileumcommissie. De jubileumcommissie zal een beroep doen op de tuin- en imkerleden om een bijdrage te leveren de jubileumdag tot een succes te maken. Meldt U aan bij de jubileumcommissie of zeg ja als zij U vragen iets te doen. De huurders van met name de imkertuinen worden verzocht hun imkertuinen op orde te hebben zodat hun tuin een tuin genoemd kan worden. Het bestuur hoopt op grote belangstelling van de leden! Pas over 100 jaar is er opnieuw een Bee day.

BEE THERE! 3

Hoveniersbedrijf

TUINDORP bv. Nieuwemeerdijk 13 1171NA Badhoevedorp

Wedsite: www.hoveniersbedrijftuindorp.nl E-mail: [email protected] Tel: 020-6192484 / Fax 020-6192012 AL MEER DAN 35 JAAR ERVARING IN AANLEG, ONDERHOUD EN RENOVATIE

Vereniging van hoveniers en groenvoorzieningen ©MJH

4

Speciaal voor de bijenparken levering van grond, compost, zand e.d. zonder bezorgkosten. Wilt u ook profiteren van onze vakkennis & vakmanschap maak dan een vrijblijvende afspraak

De open imkerijdagen in en rond Amsterdam Door Ko Veltman

Op zaterdag 13 en/of zondag 14 juli stelden de meeste Nederlandse imkers hun bijenstal open voor publiek. Ook in Amsterdam was er voor bezoekers veel te beleven in de diverse bijenstallen. • Op het Nieuwe Bijenpark ontvingen Danielle, Joki, Ries en Rob wel 100 bezoekers die veel belangstelling hadden voor de bijen. 6 bezoekers gaven aan belangstelling te hebben voor de bijencursus in 2014. • Op het volkstuincomplex Tinego (vlak naast het nieuwe bijenpark) hadden Ab en Cora hun deuren geopend. Wel 80 bezoekers, soms imkers, soms leraren, soms toevallige passanten, maar altijd met veel belangstelling. In een speciaal opgezette tent werd gedemonstreerd hoe honing geslingerd wordt en konden de kinderen een speciaal voor deze dag ontworpen kleurplaat inkleuren en uitknippen. • Op de Jan P. Blijdestijn schooltuin in West kwamen zo’n 30 bezoekers af op de open imkerijdag. De drie aanwezige imkers hadden het druk met geven van informatie over het bijenhouden. De aanwezige observatiekasten waren daarbij een grote hulp. Ook was er een drachtplantenwandeling. • Op de geitenboerderij in het Amsterdamse bos is het altijd wel druk, maar sommige van die bezoekers kwamen speciaal voor de bijen langs. Ongeveer 50 bezoekers trokken het bijenpak aan en gingen mee naar bijenkasten of het honing slingeren. Enkele bezoekers waren geïnteresseerd in het zelf bijen gaan houden en gebruikten de open imkerijdagen als oriëntatie. Soms kwamen zij tot de conclusie dat bijenhouden toch wel veel tijd gaat kosten, dus namen zij zich voor volgend jaar in ieder geval wat meer bloemen te gaan zaaien. • In de bijenstal aan de Gaasperplas ontvingen Vincent en Ina ongeveer 25 bezoekers. Daaronder waren er ook die elk jaar terugkomen en zich toch elke keer weer verbazen over de nijverheid van de bijen, alsof zij dit voor het eerst zien. Ook hier was de vraag naar honing groot. Gelukkig waren er nog een paar potjes van vorig jaar beschikbaar. • Rene Genet heeft zijn bijen onder de Nesciobrug bij IJburg staan. Van grote hoogte konden de bezoekers vanaf de brug zijn verrichtingen waarnemen. Gedurende de twee uur dat hij zijn presentaties gaf beluisterden zo’n 40 mensen zijn praatje. Op facebook kun je hem vinden onder: https://www.facebook.com/pages/Amsterdamse-honing/171493332901954

5

• Op de N.J.Schaap schooltuin in Amsterdam Noord hadden de imkers Ko en Mieke hun handen vol aan meer dan 40 bezoekers. In de dit voorjaar aangelegde bijen en vlindervriendelijke tuin bloeide al flink wat en in de nieuwe bijenstal was genoeg te zien. O.a. in de observatiekast en de (overvolle) korf met spiegelbodem. Dankzij subsidie waren er bijenpakjes aangeschaft in diverse maten, zodat iedereen kon kijken hoe jonge moertjes werden opgespoord en gemerkt. Een heel erg enthousiast 8 jarig jongetje moest aan het eind van de dag door zijn moeder mee naar huis gesleept worden. Hij is vast van plan later imker te worden. Een goed gesprek met een mogelijke sponsor zou kunnen helpen onze volgende wens te verwezenlijken. De bouw van een insectenhotel en nestgelegenheid voor solitaire bijen. • De imkervereniging Waterland in Noord ontving 40 geïnteresseerden. Vooral met de belangstelling om honing te kopen. Toch werden ook daar 7 namen opgeschreven van mensen die belangstelling hebben voor de cursus van volgend jaar.

Heermoes (Equisetum arvense)

Fransje de la Court, OP 11

Tegenwoordig is de paardenstaart een kruid, maar miljoenen jaren geleden in de oertijd (Carboon) waren het bomen! De steenkoolformaties in de aarde zijn voor het grootste deel gevormd uit hun restanten. En nu zijn wereldwijd nog zo’n 30 soorten bekend. De opperhuid van de Paardenstaart is sterk verkiezeld. De stengels bestaan uit segmenten (z.g. knopen en leden) en de voorjaarsstengels kun je dan zo grappig uit elkaar trekken en weer in elkaar passen. De zomerstengels vormen dat kruid dat bij ons dus zo lekker weet te woekeren! Ze vermeerderen zich door worteluitlopers en door sporen. Net als mossen en varens zijn het dus sporenplanten. Je kunt van Heermoes gier of thee maken ter bestrijding van luis en meeldauw. Na begieting met deze gier of thee vormt zich op blad en stengel een hard kiezelzuurlaagje (Silicium) waar de organismen het knap lastig mee hebben. Recept voor Heermoesgier: Ongeveer 1 kg. verse Heermoes op 10 ltr. water, 10 tot 20 dagen laten staan. Elke dag even roeren en na een paar dagen kleimeel of gesteentemeel erbij. Voor gebruik 10 x verdunnen. Recept voor Heermoesthee: 40 gr. gedroogde of 250 gr. verse planten van Equisetm arvense, 15 tot 30 minuten koken in 2 ltr. water en 6 tot 24 uur laten trekken. Het gezeefde aftreksel 5 x verdund verspuiten.

6

Jubileumfeest!! Zondagmiddag 22 september 2013 viert de Amsterdamse Vereniging ter Bevordering van de Bijenteelt haar 100-jarig jubileum. Komt u ook om dit met ons te vieren op het Nieuwe Bijenpark aan de Baron Schimmelpenninck van der Oyeweg 4, 1067 HV Amsterdam? Voor routebeschrijving zie www.bijenpark.nl . Het Nieuwe Bijenpark is deze dag voor publiek geopend van 12.00 – 16.00 uur. Na 16.00 uur high tea voor leden en genodigden. FEESTPROGRAMMA 1200 -16.00 uur: Markt met honingproeverij, honingbier, onze cosmetica op basis van honing en was, textiel bedrukt met op bijen geïnspireerde tekeningen, tuinproducten, eetbare insecten, waskaarsen, keramische insectenhuisjes, prachtige bijenschetsen, bijvriendelijke dakbedekking en nog veel meer. En uiteraard niet te vergeten de verkoop van honing en jubileumpostzegels. Rozenpad met Wensboom. Loop over het Rozenpad en hang uw wens in de Wensboom. Filmvertoning ‘Zzzoem…’ Historische filmbeelden van de AVBB en het Bijenpark. PowerPoint presentatie imkers en tuiniers Diverse workshops Imkerdemonstraties Bijenlessen voor kinderen 12.30 uur, 14.00 uur en 15.30 uur (duur 20 min.) Rondleidingen in kleine groepjes door het park langs bomen en planten en over insecten. Verzamelen bij de IVN Stand, 12.15 uur, 13.15 uur, 14.15 uur, 15.15 uur Jubileumboek Om 15.00 uur neemt Ivo de Wijs het eerste exemplaar van het Jubileumboek in ontvangst. Onthulling groot Bijenhotel Ontworpen en gebouwd door leerlingen van het Calandlyceum Met muziek, hapjes en drankjes

7

Vanaf 16.00 uur – 18.30 uur high tea voor genodigden, leden en donateurs met partners. Als toegift op dit programma kunt U op 6 oktober om 15.00 uur in het Stadsarchief het ‘Amsterdam in Gesprek’ bijwonen met een debat tussen Ko Veltman (tot 1 juni 2013 de imker op Artis) en Vinco Suran

(imker Artis en Hortus Botanicus) over ……?. Ja, bijen natuurlijk. Het eeuwfeest wordt mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Stichting Verenigde Polders Onder Sloten. Onze dank!

Parkeren tijdens eeuwfeest op 22 september Het parkeerterrein zal voor auto’s van bezoekers, leden, donateurs en genodigden uit de buurt van het Nieuwe Park niet toegankelijk zijn. Zij die minder mobiel zijn kunnen een ontheffing aanvragen bij Katinka van Ankeren: [email protected] Aan de Nico Broekhuysenweg tussen De Ark en het nieuwe wandel- en fietspad is een groot openbaar parkeerterrein. Men kan via dat wandelpad tussen het Nieuwe Park en het tuinpark Osdorp naar de Schimmelpenninck van der Oyeweg lopen.

Oproepen!! Hulp broodnodig voor diverse taken tijdens het jubileumfeest op zondag 22 september. Het is niet onwaarschijnlijk dat u naar het jubileumfeest komt dat op 22 september plaatsvindt op het Nieuwe Bijenpark en dat u wilt deelnemen aan de feestelijkheden. Maar misschien wilt u ook een uurtje actief zijn op het Bijenpark als vrijwilliger? Vele handen maken licht werk. We zoeken: - EHBO-ers - Parkeerbegeleiders Veel moet al vóór 22 september worden geregeld. Ook daarvoor kunt u zich aanmelden als hulp. Wij zoeken: - schoonschrijvers voor de vervaardiging van informatieborden - techneuten voor film- en fotopresentatie in het museum (apparatuur klaarzetten en aansluiten).

8

- leden die een partytent ter beschikking willen stellen (tent wordt in de week voorafgaand aan het jubileum opgehaald; brengen mag natuurlijk ook) - leden die zaterdag 21 september die partytenten willen helpen opbouwen - hulp bij het inrichten van tentoonstellingspanelen met informatie over bijen en nog zo wat taken die zich zeker gaan voordoen. Meldt u aan! bij [email protected]; 020-6937645 Voor de Via Roza – het rozenpad – tijdens de jubileumdag is er nog behoefte aan rozenblaadjes. Enkele tuiniers verzamelen al rozenblaadjes. Doet u mee? Hanneke (NP75) droogt de blaadjes op een uitgelegde theedoek en dat werkt prima, misschien een tip voor u? Twee bloemisten zijn bereid verse bloemblaadjes te leveren dus op de feestdag kunt u ervaren hoe het is om over rozen te lopen! Reacties graag naar Marianne Ziekemeyer: [email protected]. Parkproducten. Op de jubileummarkt staat een stand met produkten uit eigen tuin. Tuinen op het Bijenpark of bij u thuis. Er zijn al toezeggingen gedaan. Er zijn jams, siropen en gedroogde kruidenproducten. Er is appelmoes en pesto. Wilt u uw produkten ook verkopen en inbrengen in de kraam? Graag. Hoe meer hoe beter. De opbrengst is voor uzelf. Al kunt u uw producten ook (deels) schenken aan de Stichting Bijenpark. De opbrengst wordt dan gebruikt voor het opleiden van nieuwe imkers. Het verzoek is alle produkten te voorzien van een etiket met *inhoud (ingrediënten), *gewicht, *naam of tuinnummer en de prijs. Wilt u ook een uurtje de stand bemannen/bevrouwen? Laat het Marianne weten. [email protected].

Filmpremière John Löwenhardt De aftrap van het 100-jarig jubileum van onze vereniging vond plaats op 1 augustus ’s morgens om half elf, toen onder grote belangstelling van imkers, tuiniers en overige Amsterdammers de nieuw samengestelde historische film van de AVBB in het Amsterdamse Stadsarchief in première ging. De film Zzzoem – 100 jaar Bijenparken Amsterdam – duurt 17 minuten en is in opdracht van het AVBB-bestuur en het Stadsarchief samengesteld door Tess Löwenhardt. Beeldkeuze en tekst kwamen voor rekening van Marja van der Veldt en Ina Ruijter. De film toont beelden uit de beginjaren van de AVBB en het Bijenpark en recente beelden. Een deel van de historische beelden was eerder te zien in een langere filmversie van Sarah Marijnissen. Die film werd eveneens samengesteld uit materiaal uit het filmarchief van de vereniging. Inmiddels zijn de historische

9

films uit het archief op instigatie van Ries Hoogendoorn gedigitaliseerd, zijn ze behouden voor de toekomst en is de kwaliteit ervan verbeterd. Zzzoem was de gehele maand augustus doorlopend te zien in de filmzaal van het Stadsarchief en zal ook tijdens het jubileumfeest op 22 september in het Nieuwe Bijenpark worden vertoond. Het jubileumboek van Ineke Jungschleger – op de jubileumdag wordt het eerste exemplaar aangeboden aan Ivo de Wijs – bevat achterin een dvd met Zzzoem en nog een zwart-wit film uit het archief van de AVBB.

Imkersoos Oktober Eind augustus hebben de cursisten van de basiscursus van dit jaar examen gedaan. Bij het ter perse gaan van dit blad, zoals dat zo mooi heet, was nog niet bekend of ze zijn geslaagd, maar daar gaan we vanuit. Op zondag 6 oktober is de diploma-uitreiking. We willen die nieuwbakken imkers graag laten weten wat je als imker zoal meemaakt. Zo werd ik laatst gebeld door een tuinierster op Klein Dantzig (tuincomplex in Amsterdam-Oost). Ik had haar gevraagd of ik een klein darrenbroedig volkje bij haar in de tuin mocht zetten, zodat de bijen konden afvliegen. Dat kastje stond er een paar dagen toen ze belde dat er een heleboel bijen in haar muurtje onder wat stenen zaten. Ik kon er niet gelijk heen, dus wilde ik weten of ze er veel last van had. ‘Nou, ze vliegen wel heen en weer’. Het leken er wel wat minder dan de dag ervoor. ‘Hoe groot is de kluit?’, vroeg ik. Nou, het zijn toch zeker vijftien bijen! Zo heeft elke imker volgens ons wel een verhaal dat leuk is om aan beginnende imkers te vertellen. Of misschien een minder leuk verhaal. Een grove fout. Waarvoor je een beginnende imker zou willen behoeden. Dit is dan ook een oproep: We zoeken voor deze soosmorgen op 6 oktober dan ook imkers die een of meer gebeurtenissen/anekdotes willen delen. Kunt u even laten weten of u die morgen een bijdrage heeft? U mag ook het verhaal mailen als u het niet zelf wilt vertellen, dan vertellen wij (of iemand anders) het voor u. Aanmeldingen en/of bijdragen: [email protected]. Denk niet: het is niet de moeite waard. Het is zeker de moeite waard. November In deze maand valt de soos niet op de eerste zondag, maar op de eerste WOENSDAG. Namelijk woensdag 6 november. Die dag organiseren we een excursie naar het honingverwerkende bedrijf de Traay in Lelystad.

10

Wanneer u deel wilt nemen aan de excursie, kunt u zich aanmelden bij Ina Ruijter ([email protected]; 020-6937645). De excursie begint om 10.30 uur. We worden ontvangen met koffie en thee, krijgen een rondleiding door het gebouw: magazijn, productiehal en de afdeling kwaliteitsdienst. Na afloop is er gelegenheid voor vragen en/of discussie. Tot slot mogen we proeven en is er voor een ieder een verrassing. Het is de bedoeling dat iedereen op eigen gelegenheid naar Lelystad rijdt, maar tegen die tijd zullen we proberen deelnemers met elkaar in contact te brengen, zodat er met elkaar kan worden meegereden. Na afloop lunchen we bij Wind in de Wilgen, dat daar vlakbij is gelegen. Een koffie- en theeschenkerij. Na de lunch is er een rondleiding voor wie dat wil, door de heemtuin waarin de schenkerij is gelegen. We vragen van een ieder een bijdrage van 5 euro. De lunch is voor eigen rekening. December Zondag 1 december: film No more Honey. (Voor wie het nog niet wist: De soos vindt plaats in het museum op het Nieuwe Bijenpark. Aanvang 11.00 uur. Koffie staat klaar om 10.30 uur.)

Kanoroute in gebruik genomen Op 5 juli was de opening van de Tuinen van West een feit. Op die dag is ook de kanoroute in gebruik genomen. Een aantal medetuiniers offerde zich spontaan op om die route te inspecteren.

Verder hebben zowel de SBA als de AVBB zich van hun allerbeste kant laten zien op de informatiemarkt. Zoals u kunt zien was het een ‘zware’ dag.

11

Succesvolle open dag van de SBA. Op 26 mei was het dan eindelijk, eindelijk droog, geheel tegen de verwachting in, dat wel, maar toch echt droog. We hadden er heel lang op moeten wachten, maar het kwam precies op tijd. Wel was het nog erg koud, maar geen regen, dat was al heel wat. Goed voor veel bezoek dus. Dat kwam er ook. Het was gezellig druk. De hele middag was het een komen en gaan van mensen. Er kwamen zelfs tuinliefhebbers speciaal uit Noordwijk. Die waren jaloers omdat er bij ons al zoveel in bloei staat. Mensen liepen de tuinen in en uit voor de route ‘band met een plant’. Ook de imkertuinen werden goed bezocht. Alle bezoekers waren erg enthousiast over ons mooie park en over de leuke verhaaltjes. Van de buurparken merkten sommigen zelfs op: “Veel mooier dan bij ons.” Dat komt o.a. omdat in ons park de paden niet kaarsrecht zijn en de huisjes niet braaf in het gelid staan en ook door de vele mooie, hoge bomen. Juist door al die enthousiaste mensen kijken wij zelf ook weer eens goed. Omdat we er zo vaak zijn, beginnen we het al gewoon te vinden, maar echt, we hebben een prachtig park! Laten we er trots op zijn, het mooi houden en er nog heel lang van genieten. Alle vrijwilligers (veel meer dan op de foto) die geholpen hebben met de heerlijke hapjes, versieren, klaarzetten, gasten ontvangen, imkeruitleg, koffie/thee zetten, afwassen, opruimen en alle andere klusjes: heel hartelijk dank! De pr-commissie

F1 Buckfast volkjes te koop(8-10 ramen) Info: [email protected]

12

---------Bijgerecht-------Recepten met honing verzameld door Trui Franc

Frambozensmoothie Nodig: 1l. (magere) yoghurt 2 el. Honing

(ontbijtgerecht, 4 pers.)

250 gr. frambozen 5 el. havermout

Bereiden: Schenk de yoghurt in een blender of keukenmachine. Voeg de frambozen toe (houd er 4 achter voor garnering). Doe de honing en de havermout bij en mix 30 seconden tot een gladde smoothie. Verdeel over 4 glazen en garneer met de achtergebleven frambozen.

De geboorte van een bijenvolk ‘Biene Mensch Natur’ Door Johannes Wirz

gelezen door Ries

Volkvermeerdering via zwermen is voor biodynamische bijenhouden een must. Wie wel eens een zwerm heeft zien uitvliegen, zijn ritmische voortbeweging in chaos door de lucht en dan het samenklonten tot een tros aan een tak van een stuik of boom is adembenemend mooi. Rudolf Steiner vergeleek het zwermen met het “uittreden van de menselijke ziel”. Als de zwerm aan een niet te dikke tak hangt, dan is een flinke tik genoeg om zo’n zwerm in de kast/kieps te laten storten, wat veel stress veroorzaakt. Het is fascinerend te zien hoe een zwerm in de kast zo snel toetreed tot de vitaliteit van het nieuwe leven. Zo intensief als we het bijna-dood van een bijenvolk beleven, zo weinig zijn we ons bewust, dat we zijn wedergeboorte missen. Wij imkers leiden een zogenaamde vroeggeboorte in, als we de zwerm scheppen en hem in een kast slaan. Een vriend had eens gevraagd: “Wat als de speurbijen niet voor de zwerm uitvliegen, en al naar een goed onderkomen zoeken? Dan is dat risico voor het volk veel kleiner.” Maar in het echte leven functioneert het niet zo. Een nieuwgeboorte van een volk moet ook de dood vooruit zien. Na de lectuur van het nieuwe boek van Thomas Seeley - Honeybee Democracy – werd duidelijk, dat zoeken naar de droomwoning ook tot het bijenwezen behoort, gelijk aan de zwerm, voorbereiding en natuurbouw. Onmiddellijk nadat een zwerm is aangevlogen, beginnen de speurbijen, een nieuwe behuizing te zoeken. Martin Landauer, een leerling van Karl van Frisch, had geconstateerd dat hun dans op de zwermtros de andere werksters stimuleert, om de mogelijke woning te bezoeken. Het moet op de ideale hoogte van 3 meter zijn en een inhoud van ca. 40 liter hebben met een vlieggat 15 cm², dit had hij al in veel imkerboeken gevonden. En met een geniale truck had Seeley de ideale inhoud kunnen bepalen.

13

Het boek laat zich als een goede krimi lezen; hoe het proces verloopt om tot een keuze te komen voor de nieuwe behuizing. Een zwerm zoekt eerst een nieuw huis, daarbij worden diverse mogelijke ruimtes bekeken en getest, die zich in een omgeving van ca. 70 km² bevinden! Iedere speurbij stopt uit zich zelf met dansen na enige uren, zelfs als ze gelooft dat haar onderkomen de droomwoning is. De intensiteit van de dans motiveert mede-zusters om de nieuwe woning te gaan bekijken en anderen aan te sporen. Uiteindelijk volgen er steeds meer dansbijen de dans. Als ca. 30 bijen de zelfde nestplaats aanwijzen, wordt de keuze gemaakt en het dansen stopt, en via een hoge pieptoon worden aan alle bijen in de tros meegedeeld: “we breken op”. En met een escorte van 30 speurbijen wordt de zwerm naar haar nieuwe onderkomen gebracht. Voor Seeley is het beslissingsproces van de bijen een voorbeeld voor mensengroepen en organisaties waar de leider zich uit het beslissingsproces houdt “de wijze manager, hij managet alleen”. Met het nogmaals doorlezen is het duidelijk geworden; het vinden van een woning hoort bij het zwermen en het wezen van de bijen. Wij moeten alles er aan doen om dat mogelijk te maken.

Attentie: De picknicktafel bij de slingerloods is om koffie en thee te drinken. Gelieve de tafel niet te gebruiken als werkbank of er imkerbenodigdheden op neer te zetten. Door de propolisresten kunnen er vlekken in kleding komen die er niet meer uit gaan.

---------Bijsluiter-------Nou, gewoon.

Column van Trui Franc

Kinderen geven meestal geen gefundeerd antwoord op een vraag. Als je vraagt waarom ze iets leuk vinden krijg je vaak als antwoord: “Nou gewoon”. Ze denken er niet over na. Ze vinden iets en waarom kan ze niet schelen. Wij volwassenen wel, wij denken overal genuanceerd over na. Wij weten natuurlijk net zo min als kinderen waarom, alleen vinden wij dat we een reden moeten hebben. Ik ook. Gewoon leuk is niet genoeg. Als er bijvoorbeeld aan mij gevraagd wordt waarom ik van tuinieren houd, denk ik eerst diep na. Leuk. Is het eigenlijk wel leuk? Het zou ontspannend zijn, maar is het dat wel? Om te beginnen heb je met tuinieren echt overal last van. De ene plaag na de andere krijg je op je dak. Zijn het geen slakken, dan zijn het wel mollen. Zijn het geen mollen, dan zijn het wel muggen. Zijn het geen muggen, dan is het wel bladluis

14

of meeldauw of spint …Je bent vooral druk doende met bestrijding, wel biologisch uiteraard, dat spreekt vanzelf, maar is dat leuk? Ook is er die voortdurende strijd tegen het onkruid. Heb je de boel eindelijk op orde, draai je je om, en daar staat het alweer tot je enkels zo hoog. Het bestaat dan wel niet, maar het groeit minstens twee keer zo snel als de rest. En dan heb je almaar last van het weer: het is te koud, te warm, te nat, te droog. Eigenlijk is het nooit goed. En er hangt nogal wat van het weer af. Neem nou de winter van 2012, geheel gesponsord door het tuincentrum. Dat was gewoon pesten van de natuur: net toen alles goed aan het uitkomen was, ging het streng vriezen. Veel planten legden het loodje. Afgelopen winter duurde veel en veel te lang. De lente was Siberisch koud. Begin april vroor het nog! De paashaas had last van ‘permafrost’; hoe verstop je een ei in bevroren grond?. Ook ik had problemen, want ja… de clematissen moesten in februari gesnoeid, maar toen vroor het. Er moest een nieuwe budleija geplant - als vervanging van die door de vorst vermoorde van vorig jaar - maar dat kan niet als het vriest. In maart moest de roos gesnoeid; ook toen vroor het nog. Ik werd er wanhopig van. Wanneer kon ik nou eindelijk eens in de tuin werken? Ik kreeg er haast stress van. Is dat dan leuk? Ach, uiteindelijk is alles gewoon vier weken opgeschoven. Tergend langzaam kwamen lente en zomer toch en kon het grote genieten beginnen. Het allerleukste van tuinieren vind ik eerlijk gezegd de momenten ná het werk. Lekker ontspannen met een boek en een glas op het terras. Maar zelfs dat kan lastig zijn. Een boek lezen in de tuin kán ik helemaal niet. Ik begin er wel steeds aan, maar na een halve bladzijde vliegt er ineens een vogel in mijn blikveld. Weg concentratie. Even later weer proberen. Maar daar scharrelt een vink. En is dat geen specht, daar in die boom? Geen boek dus. Een sudoku dan? Maar dan denkt er ineens een bij dat ik een bloem ben en gaat om mijn hoofd zitten zoemen. ‘Ga nou we-heg, ik zit te puzzelen!’ Dan zie ik weer een mooie libel, of een paar waterjuffers, of een vlinder, of een kikker, of…. mijn aandacht vliegt weg. Ik kan dan alleen nog gaan zitten kijken hoe de bijen ijverig van bloem naar bloem vliegen en hoe de juffers paren op een blad in de vijver. Ik zie en hoor overal leuke vogels. Goed dan, ik leg boek en puzzel weg en ik kijk. Maar altijd als ik lekker ontspannen rond zit te kijken, zie ik ook die ene plek in de tuin die nodig moet worden aangepakt, een struik die moet worden gesnoeid en een plant die bijna omvalt, die moet dringend worden gestut. Hè, daar zie ik verdorie weer zo’n akelig varentje tussen de anemonen. Dat moet er uit hoor. Oh, en volgend jaar moeten we toch…. moeten. We moeten aldoor iets. En we zouden nog wel ontspannen! Het is me een gedoe, zo’n tuin. Maar toch, ik vind tuinieren leuk. Waarom? Nou gewoon.

15

Agenda (onder voorbehoud)

Tuinzondagen Meestal elke laatste zondag van de maand om 16.00 uur. Plaats: Museum NP

Imkersoos

Elke 1e zondag van de maand 10.30 uur inloop met koffie. Aanvang: 11.00 uur. Plaats: Museum NP

Afz: AVBB M.J. Hoogendoorn Ookmeerweg 174 1068 AV Amsterdam

Bezorgadres:

-22 september Eeuwfeest AVBB - 6 oktober Anekdoten en diplomauitreiking aan cursisten 2013 -22 september Eeuwfeest AVBB -27 oktober om 16.00 uur. Lezing: ‘Niet elke marter in een boom is een boommarter’ door Aaldrik Pot

- 6 oktober Stadsarchief Vijzelstr 32, Amsterdam om 15.00 uur ‘Amsterdam in gesprek’ met debat tussen de imkers Ko Veltman en Vinco Suran - Woensdag 6 november (dus niet op zondag) excursie naar de Traay in Lelystad - 1 december film: No more Honey

16

17