Voorstel aan de Raad
Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering no 47 Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 30 januari 2013
/ 6/2013
Fatale termijn: besluitvorming vóór:
Aanwezig: Voorzitter Onderwerp Wethouders 16 januari 2013
Th. de Graaf P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, Bescherming St. Agnetenweg 53-55 P. Lucassen, J. van der Meer Gemeentesecretaris Programma / Programmanummer P. Eringa Communicatie Ruimte & Cultuurhistorie / 1031A. Kuil M. Sofovic Verslag Portefeuillehouder
H. Kunst Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.
18 december 2012 Samenvatting
Op 6 juni 2012 heeft uw raad besloten 27 objecten in de voormalige dorpen Hees en Neerbosch Aldus vastgesteld in de vergadering van: aan te wijzen als gemeentelijk monument. Eén van deze objecten betreft het pand St. Agnetenweg 53-55 te Nijmegen. Mw. Mr. C.J. Schipperus heeft namens de belanghebbenden, de heer W.J. Theunissen en de erven van de heer C.J. Theunissen, bezwaar gemaakt tegen het raadsbesluit het pand St. Agnetenweg 53-55 aan te wijzen als gemeentelijk monument. De Commissie voor bezwaarschriften acht het bezwaarschrift gegrond vanwege de gehanteerde belangenafweging. De Commissie adviseert alsnog een volledige belangenafweging uit te Devolgt voorzitter, secretaris, voeren. Deze belangenafweging in dit voorstel. Op basis van dezeDe belangenafweging adviseren wij het bestreden besluit te handhaven op basis van onze eerdere argumenten en de aanvullende belangenafweging. Nu het besluit wordt gehandhaafd is ook voor een kostenvergoeding geen grond. Voorstel om te besluiten
1. Ter uitwerking van het 2e beslispunt van het raadsvoorstel van de Commissie voor Bezwaarschriften ten aanzien van de St. Agnetenweg 53-55 te besluiten om; a. Met inachtneming van de in dit raadsvoorstel opgenomen aanvullende belangenafweging het bestreden te besluit te handhaven aangezien deze belangenafweging niet leidt tot een andere conclusie. b. Gelet hierop het verzoek om vergoeding van de kosten, onder andere ten aanzien van de offerte van aannemersbedrijf Jan Oosterhout B.V. af te wijzen.
1
Raadsvoorstel.doc
Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1
Inleiding
Op 6 juni 2012 heeft uw raad besloten 27 objecten in de voormalige dorpen Hees en Neerbosch aan te wijzen als gemeentelijk monument. Eén van deze objecten betreft het pand St. Agnetenweg 53-55 te Nijmegen. Mw. Mr. C.J. Schipperus heeft namens de belanghebbenden, de heer W.J. Theunissen en de erven van de heer C.J. Theunissen, bezwaar gemaakt tegen het raadsbesluit het pand St. Agnetenweg 53-55 aan te wijzen als gemeentelijk monument. De Commissie voor bezwaarschriften acht het bezwaarschrift gegrond vanwege de gehanteerde belangenafweging. De Commissie adviseert alsnog een volledige belangenafweging uit te voeren. Deze belangenafweging volgt in dit voorstel. Op basis van deze belangenafweging adviseren wij het bestreden besluit te handhaven op basis van onze eerdere argumenten en de aanvullende belangenafweging. De Commissie voor bezwaarschriften geeft aan dat uw raad ten tijde van de heroverweging van het bezwaarschrift de stand van zaken van de herontwikkelingsplannen op dat moment (de ex nunc-toets) moet betrekken bij de afweging van de belangen. Daarnaast heeft uw raad geen inzicht gehad in de begroting voor renovatie van het pand, die tijdens de bezwaarprocedure is ingebracht. De Commissie voor bezwaarschriften heeft tevens geadviseerd om naar aanleiding van de te verrichten belangenafweging te beslissen op het verzoek om vergoeding van de gemaakte kosten voor het opstellen van een offerte door aannemersbedrijf Jan Oosterhout B.V. Bezwaarden hebben verzocht om vergoeding van deze kosten. Volgens bezwaarden is de gemeente aansprakelijk voor de kosten omdat ze, ondanks dat eerder al is aangegeven dat de financiële gevolgen van de aanwijzing voor bezwaarde desastreus zullen zijn, toch (tegen beter weten in) heeft besloten tot aanwijzing. Zoals gezegd; nu het besluit wordt gehandhaafd is ook voor een kostenvergoeding geen grond. 1.1 Wettelijk kader of beleidskader
Monumentenverordening en Algemene Wet Bestuursrecht. 1.2 Relatie met programma
Eén van de hoofddoelstellingen van het programma Ruimte & Bouwen luidt als volgt: “Wij zorgen voor bescherming en instandhouding van belangrijke cultuurhistorische waarden […].” Behoud van St. Agnetenweg 53-55 door middel van bescherming als gemeentelijk monument past binnen deze doelstelling. 2
Doelstelling
Adviseren van uw raad over de belangenafweging gelet op het advies van de Commissie voor bezwaarschriften inzake het bezwaar met betrekking tot het besluit d.d. 6 juni 2012, waarin uw raad St. Agnetenweg 53-55 als gemeentelijk monument heeft aangewezen. 3
Argumenten
Belangenafweging
Uit het advies van de Commissie voor bezwaarschriften blijkt dat uw raad de belangenafweging met betrekking tot aanwijzing van dit pand als gemeentelijk monument opnieuw moet doen, rekeninghoudende met het volgende: 1. Om het pand geschikt te maken voor de bestemming is een investering van ten minste € 350.000,- nodig. 2. Een projectontwikkelaar wil het betreffende pand, en enkele andere er naast liggende onroerende goederen van de eigenaren, kopen om het terrein te herontwikkelen. Reactie van ons college 1. De planologische bestemming volgens het vigerende bestemmingsplan is Gemengd 2, wat betekent dat er wonen, kantoren, dienstverlening en maatschappelijke voorzieningen is toegestaan. Uit de eerder ingediende stukken en de hoorzitting is gebleken dat het pand conform bestemming in gebruik is. Het pand wordt namelijk momenteel voor bewoning verhuurd. De aangedragen kosten zijn daarom alleen om het achterstallig onderhoud weg te werken. Indien het pand de afgelopen jaren goed onderhouden zou zijn, zouden deze kosten niet gemaakt hoeven te worden. Er is geen verband aangetoond tussen de monumentenstatus en de aangedragen kosten. Daarnaast brengt de monumentenstatus geen verplichting tot renovatie mee. Alleen vanuit de Woningwet (artikel 1a) heeft een eigenaar de wettelijke verplichting er voor te zorgen dat het bouwwerk geen gevaar is voor de gezondheid of veiligheid. Deze verplichting staat los van een eventuele monumentenstatus. Uit de ingediende stukken blijkt niet dat het pand in een dusdanig staat is dat het niet meer voldoet aan de eisen uit de Woningwet, dus ook niet dat het nodig is een investering van € 350.000,- te doen. Alleen meerkosten die nodig zijn voor instandhouding van het pand als monument zijn het gevolg van de aanwijzing als monument. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het vernieuwen van het rieten dak, omdat een goedkopere dakbedekking als dakpannen vanuit monumentenoogpunt niet wenselijk is. Of herstel van het metsel- en voegwerk, omdat met het geheel vernieuwen van het metselwerk monumentale waarden verloren zullen gaan, zoals de nog grotendeels oorspronkelijke achtergevel. Het merendeel van de kosten zullen sowieso gemaakt moeten worden, indien het achterstallig onderhoud weggewerkt en het pand aan de huidige eisen van de tijd aangepast zou worden, zoals het vernieuwen van 2 badkamers, 2 keukens, behang en vloerbedekking. Daarnaast zullen voor het slopen van het pand en het realiseren van een nieuwe woning ook kosten gemaakt moeten worden. Volgens het vigerende bestemmingsplan heeft het perceel een bouwoppervlakte van de huidige omvang van het pand, met een nokhoogte van 10 meter en een goothoogte van 2 meter. Op basis van het vigerende bestemmingsplan is daarom alleen een gebouw met de omvang van het huidige pand mogelijk. In 2013 is nog restauratiesubsidie beschikbaar. De subsidie bedraagt 17,5% over de goedgekeurde kosten tot een maximum van € 50.000,-. Indien de gemeente de restauratie subsidieert is ook subsidie van de provincie Gelderland mogelijk.
Conclusie: het pand is in gebruik conform de bestemming. Het is daarom niet nodig kosten te maken om het pand voor de bestemming geschikt te maken. De opgevoerde kosten zijn meer het gevolg van achterstallig onderhoud en niet van de aanwijzing van het pand als gemeentelijk monument. De aangedragen kosten zijn daarom van ondergeschikte betekenis in het kader van de belangenafweging bij de aanwijzing van het pand als gemeentelijk monument. 2. Zoals hierboven reeds vermeld staat het vigerende bestemmingsplan op het perceel bebouwing toe met de omvang van het huidige pand, met een nokhoogte van 10 meter en een goothoogte van 2 meter. Volgens het ingediende bezwaar heeft eind 2011 een projectontwikkelaar aangegeven het betreffende perceel, samen met naastgelegen percelen in eigendom van de eigenaren (St. Agnetenweg 45-57), te willen kopen voor herontwikkeling. Zonder de voormalige boerderij St. Agnetenweg 53-55 kan volgens de bezwaarden de exploitatie van de herontwikkeling van het terrein niet sluitend gemaakt worden. Ook op de belendende percelen is volgens het vigerende bestemmingsplan alleen de huidige omvang van de bebouwing mogelijk met de bestemming Gemengd 2. De projectontwikkelaar heeft begin 2012 contact met de gemeente opgenomen om de vestiging van een supermarkt op het terrein te bespreken. Vanuit het detailhandelbeleid van de gemeente is aangegeven dat een beperkte uitbreiding van de huidige supermarkt, twee panden ten westen van St. Agnetenweg 53-55, mogelijk is. Ten behoeve van de verbetering van de bedrijfsvoering en behoud van het aanvullend verzorgingspunt zou een maximale uitbreiding van de huidige supermarkt met 200 m2 vva mogelijk zijn. De huidige supermarkt is 350 m2 vva. De projectontwikkelaar is echter niet de eigenaar van de huidige supermarkt aan de St. Agnetenweg. Het vigerende bestemmingsplan maakt geen supermarkt op de percelen mogelijk, aangezien alleen de huidige omvang van de bebouwing mogelijk is en de percelen bij de bestemming geen aanduiding ‘supermarkt’ hebben. Daarnaast is vanuit het detailhandelbeleid slechts een uitbreiding van de bestaande supermarkt mogelijk en geen extra supermarkt. Bij brief van 16 november jl. heeft de advocaat van de bezwaarden gemeld dat er in januari 2012 een mondelinge overeenkomst was tussen eigenaren en de projectontwikkelaar over de koopprijs die de projectontwikkelaar bereid is te betalen voor alle percelen in eigendom van de bezwaarden aan de St. Agnetenweg. In de brief is niet genoemd dat er sprake is van een concrete getekende overeenkomst. Verder is er op dit moment geen bestemmingsplanwijziging aangevraagd, er zijn geen sloopmeldingen voor de andere gebouwen aangevraagd en geen sloopvergunning voor St. Agnetenweg 53-55. De projectontwikkelaar heeft de afgelopen maanden geen nader uitgewerkte plannen voor herontwikkeling van het terrein aan ons voorgelegd. Gelet op de huidige economische omstandigheden zijn wij ook niet bereid mee te werken aan een herontwikkeling op deze locatie. Herbestemming van de voormalige boerderij is ons inziens wel mogelijk.
Daarnaast is de St. Agnetenweg een historisch structuur. Een historisch bebouwingslint is karakteristiek vanwege grotendeels kleinschalige individuele bebouwing (zie ook de bijlage). In de Uitwerkingsnota Beeldkwaliteit is de St. Agnetenweg als bouwsteen H2, historische bebouwingslinten en dorpskernen, aangegeven, waardoor verbouw- en nieuwbouwplannen aan de St. Agnetenweg getoetst worden aan deze bouwsteen. Een herontwikkeling van het terrein als supermarkt of grootschalige woningbouw past daarom ook niet binnen de karakteristieken van de St. Agnetenweg en het door uw raad vastgestelde welstandsbeleid. Conclusie: de herontwikkelingsplannen zijn niet concreet, er is geen getekende overeenkomst tussen eigenaren en koper, er zijn geen afspraken met de gemeente en er zijn geen bestemmingsplanwijziging en sloop- en bouwvergunningaanvragen ingediend. Daarnaast zijn wij gezien de huidige economische omstandigheden niet bereid mee te werken aan een herontwikkeling op deze locatie. Wij zijn daarom van mening dat de plannen nog niet duidelijk genoeg zijn om daar bij de belangenafweging rekening mee te moeten houden. 3. De monumentwaarde wordt door de Commissie voor bezwaarschriften erkend. Wij benadrukken daarom nogmaals dat de voormalige boerderij St. Agnetenweg 53-55 voor Nijmegen cultuurhistorische waarde heeft. Het pand wijst op de historiciteit van de St. Agnetenweg, de boerderij is een verwijzing naar de geschiedenis van de plek en de wijk en geeft daarom de hele wijk identiteit. Conclusie Bovenstaande afwegingen leiden tot de conclusie dat het algemeen belang om het pand aan te wijzen als gemeentelijk monument een zwaarder gewicht toekomt dan de individuele belangen van de eigenaren van het pand. Gelet hierop dient het bestreden besluit te worden gehandhaafd. Proceskosten Voor een vergoeding van de gemaakte kosten is op grond van artikel 7:15 tweede lid van de Algemene wet bestuursrecht plaats als de beslissing waartegen bezwaar wordt gemaakt wordt herroepen wegens verwijtbare onrechtmatigheid. Aangezien er geen sprake is van herroeping van het primaire besluit, is er ook geen grond voor kostenvergoeding.
4
Klimaat
Dit onderdeel is niet van toepassing op dit voorstel. 5
Risico’s
Binnen 6 weken na raadsbesluit kan de bezwaarmaker beroep instellen bij de rechtbank. 6
Financiën
Er is geen begrotingswijziging aan de orde. Handhaving van het bestreden besluit heeft geen financiële gevolgen.
7
Communicatie
Het besluit wordt bekend gemaakt aan de bezwaarden. 8
Uitvoering en evaluatie
Dit onderdeel is niet van toepassing op dit voorstel.
College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
Bijlage(n):
Vastgestelde redengevende omschrijving; Fotobijlage St. Agnetenweg
Monumentenregister Nijmegen Register van beschermde monumenten krachtens de Nijmeegse Monumentenverordening
Plaatselijke aanduiding monument
St. Agnetenweg 53-55 Aanwijzingsbesluit
06-06-2012 MON ID-code
2551
Redengevende omschrijving van het monument INLEIDING
Het betreft één van de nog bewaard gebleven historische boerderijen van het oude Neerbosch. Eeuwenlang concentreerde de bebouwing in deze van oorsprong uit de late Middeleeuwen daterende nederzetting zich langs de centrale in oostwestrichting gelegen as van de Sint Agnetenweg en Dorpsstraat. Verder waren er nog diverse verspreid liggende boerderijen. Aan de Dorpsstraat staat de dorpskerk uit de vijftiende eeuw en aan het zuidwestelijke uiteinde was het Sint Agnietenklooster gesitueerd, een complex dat later is verdwenen en waaraan de weg zijn naam te danken heeft. Tot ongeveer de negentiende eeuw bleef het landelijke karakter van Neerbosch behouden. Vanaf die periode ging deze nederzetting net als het nabijgelegen Hees steeds meer aantrekkingskracht uitoefenen als vestigingsplaats voor welgestelden. Op diverse plekken verrezen er buitens en villa’s, met onder meer het zogeheten Slot van de Baron ofwel ’t Slotje Neerbosch dat in 1908 tussen de twee dorpen werd gebouwd. Een bijzonder complex te Neerbosch is de Weesinrichting Neerbosch, die in 1867 werd gesticht (later bekend als kindertehuis ‘Kinderdorp Neerbosch’). Ingrijpend waren de veranderingen in de twintigste eeuw, in het bijzonder de aanleg van het Maas-Waalkanaal in 1920-1927. Dit kanaal kwam dwars door de bestaande infrastructuur en verkaveling heen te liggen, waardoor het dorp en het aloude tracé van Sint Agnetenweg en Dorpsstraat rigoureus werden doorgesneden en de wegen aan weerszijden van het kanaal kwamen te liggen. Het kanaal bleek bovendien een negatief effect te hebben op de grondwaterstand, hetgeen nadelig was voor de vele boerderijen en kwekerijen in het gebied. De breuk tussen de oostelijk gelegen Dorpsstraat en in het westen gesitueerde Sint Agnetenweg wordt nog versterkt door het verschil in beeld en sfeer dat tussen deze straten is ontstaan. Beide straten zijn in de loop van de twintigste eeuw opgenomen in de stedelijke structuur van Nijmegen. De Dorpstraat heeft echter door zijn ligging aan de rand van de uitbreidingswijk Neerbosch-Oost, de aanwezigheid van de middeleeuwse kerk en de weelderige begroeing zijn dorpse karakter behouden, terwijl de St. Agnetenweg dwars door de in de jaren zeventig en tachtig tot stand gekomen wijk Lindenholt voert. De vooroorlogse, door nieuwbouw omgeven bebouwing, vormt hier de enige herinnering aan het oude dorp Neerbosch. De voormalige boerderij aan de Sint Agnetenweg 53-55 is hiervan een sprekend voorbeeld. De boerderij is opgezet volgens het hallehuistype, met het woongedeelte en de deel onder één kap met wolfeinden. Opvallend is de relatief hoge hoofdvorm van de boerderij. Alhoewel de gevels de sporen van enkele verbouwingen vertonen bestaat het metselwerk nog grotendeels uit smalle rode handvormsteen die op een hoge ouderdom duidt. Tezamen met de lage zijgevels en vrij hoge kap staaft dit metselwerk het vermoeden dat de boerderij ten minste uit de late achttiende eeuw dateert. Het bouwjaar 1875, dat wordt genoemd, heeft mogelijk betrekking op herstel of herbouw van het casco met gebruikmaking van bestaande
blad 1 van 7
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
Monumentenregister Nijmegen
Vervolgvel
1
bouwmaterialen en gebinten. Een dergelijke gang van zaken is ook bekend van andere historische boerderijen. Het is bekend dat de familie Theunissen hier in 1919 een transportbedrijf met paard en wagen begon. In de jaren dertig was het bedrijf uitgegroeid tot tien paarden en karren en in 1932 kon zelfs worden overgeschakeld op een eerste auto. Al rond deze tijd is de boerderij opgedeeld in twee woningen, voor de familie Theunissen zelf en een broer uit de familie. Nadat in 1974 op het rechts ervan gelegen perceel een nieuwe woning was gebouwd, verhuisde W. Theunissen naar dit adres. Op de nrs. 53-55 worden beide woningen tot op de dag van vandaag verhuurd. De deel wordt door Theunissen nog steeds gebruikt voor opslag. In het rechter deel van de boerderij (nr. 55) is goed te zien dat dit deel in de jaren dertig tot een afzonderlijke woning is omgevormd. Kenmerkend zijn hier onder meer de binnendeuren met veelruits raampjes, een enkele vloer in terrazzo, en een schoorsteenmantel met bruingevlamde betegeling. OMSCHRIJVING VAN HET MONUMENT
Vrijstaande hallehuisboerderij aan de zuidoostzijde van de Sint Agnetenweg en tegenover een haaks op dit oude tracé aansluitend straatgedeelte van de Gildekamp. De Gildekamp maakt deel uit van de aanleg van een naoorlogse woonbuurt. Het onderhavige object staat op een bijbehorend eigen terrein dat grotendeels bestaat uit een erf en dat langs de voor- en rechterzijde van het pand is ingevuld als een tuin. De boerderij heeft een rechthoekig grondplan en is opgezet als een hallehuis met lage zijgevels en een hoge kap. De kap heeft zowel aan de voor- als de achterzijde een wolfeinde en is grotendeels gedekt met riet. Op de nok bevinden zich keramische vorsten en een bakstenen schoorsteen. Aan beide zijkanten heeft de kap een met gesmoorde opnieuw verbeterde Hollandse pannen gedekte brandvoet. Er zijn vernieuwde houten windveren. Het metselwerk van de gevels bestaat uit baksteen, bij de linker zijgevel deels vernieuwd, maar grotendeels oorspronkelijk. Het oude metselwerk bestaat uit vrij smalle rode handvormsteen in kruisverband. Zowel voor als achter zijn de geveltoppen voorzien van vlechtingen. De rechter zijgevel is in cementpleister beraapt. De voorgevel heeft een breedte van vier vensterassen, met boven de gevelopeningen smeedijzeren muurankers. Rollagen in halfsteens opzet vormen de beëindiging van de gevelopeningen. Van de diverse oorspronkelijke gevelopeningen zijn de invuillingen zoals ramen en deuren, maar ook de vensterluiken in hoofdzaak niet oorspronkelijk. Uiterst links en rechts bevindt zich een smal venster met een enkelruits raam en dito bovenlicht. De middelste vensterassen bevatten de ingang van nr. 53 (links) en een venster met twee enkelruits ramen en dito bovenlichten. In de ingang bevindt zich een uit een afzonderlijke beneden- en bovenhelft bestaande deur onder een bovenlicht met middenstijl. Op de verdieping bevinden zich twee zoldervensters met een oorspronkelijk draairaam met vierruits roedenverdeling. De ramen zijn opgenomen in oudere kozijnen met luiksponning. In de rechterzijgevel is links de ingang van nr. 55, overhuifd door een in het dak doorgestoken en met riet gedekte afsteek. De ingang is bereikbaar via een stoep met patroontegels die uit de boerderij afkomstig zijn. Verder bevat de gevel diverse vensters in een wisselend formaat en met een niet-oorspronkelijke invulling. In de nieuw opgemetselde linker zijgevel is rechts een ingangspartij (nr. 53) die is opgenomen in een gevelvlak dat hoger is doorgestoken en ook hier aansluit op een in de kap doorgestoken rietgedekte afsteek. Deze ingangspartij is niet-authentiek. Verder bevat de gevel nog een enkel stalraampje.
blad 2 van 7
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
Monumentenregister Nijmegen
Vervolgvel
2
Ook de gaaf bewaard gebleven achtergevel is voorzien van smeedijzeren staafankers. De diverse gevelopeningen behielden hier een oude invulling. In het midden bevindt zich de grote deeldeur, gevat onder een bakstenen segmentboog met een hardstenen sluitsteen en dito hoekblokken. De deeldeur bevat dubbele houten deuren. Uiterst links en rechts wordt de inrijpoort geflankeerd door een eveneens onder een segmentboog gevatte staldeur met een houten deur. Op de verdieping bevindt zich een hooizolderopening met een houten luik. Het interieur onderging vooral in de woning op nr. 53 diverse in een recente periode uitgevoerde wijzigingen. Op nr. 55 bleef de interieurafwerking uit de jaren dertig grotendeels behouden. Karakteristiek zijn hier onder meer de houten binnendeuren met paneelverdeling en veelruits raampjes, een gang met terrazzo-vloer en een eenvoudige keukenschouw met houten omlijsting. In de woonkamer bevindt zich een schoorsteenmantel met een uit gevlamd-bruine tegels bestaande bekleding. De betegeling is verlevendigd met twee groene accenten. De deels door het woongedeelte uit de jaren dertig ingenomen deel bevat in het ‘open gedeelte’ nog oude (mogelijk achttiende-eeuwse) gebinten. De boerderij wordt van de straat gescheiden door een smeedijzeren hekwerk. Rechtsvoor op het terrein staat een evenwijdig aan de straat gelegen negentiende-eeuws bijgebouwtje met één bouwlaag en een zadeldak. De gevels hiervan zijn opgetrokken in baksteen en deels met cementpleister beraapt. Aan de voorkant bevat dit gebouwtje een asymmetrisch geplaatste poortingang en bovenin een hooiluikopening. WAARDERING
Architectuurhistorische waarde De boerderij heeft door zijn markante verschijningsvorm van een volgens het hallehuistype opgezette bouwmassa met een relatief hoge met riet gedekte kap met brandvoeten met pannendekking, lage zijgevels en een historische voorgevel- en achtergevelindeling architectuurhistorische waarde als een redelijk gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een historische boerderij, waarvan het exterieur uit het derde kwart van de negentiende eeuw dateert, maar waarvan het interieur oudere en jongere elementen bevat. In zijn opzet is het object karakteristiek voor het zogenoemde hallehuistype, met een voorhuis en deel onder één kap. Weliswaar ging de oorspronkelijke detaillering deels verloren, maar de vernieuwde ramen, deuren en luiken sluiten in hoofdzaak aan bij het authentieke karakter. Inwendig onderging de boerderij diverse wijzigingen, waaronder een verbouwing in 1932, waarvan nog diverse interieurelementen aanwezig zijn. Bouwhistorische waarde De boerderij heeft bouwhistorische waarde van wege de oudere gebintconstructie die tenminste uit de achttiende eeuw dateert. Het pand is een goed voorbeeld van een in de boerderijbouw typerend verschijnsel van jongere (negentiende-eeuwse) gevels die om een oudere (tenminste achttiende-eeuwse) gebintconstructie worden gebouwd. Stedenbouwkundige waarde De boerderij heeft stedenbouwkundige waarde door zijn prominente ligging aan de Sint Agnetenweg. Samen met enkele andere oude boerderijen markeert de boerderij de historische hoofdweg van de agrarische nederzetting Neerbosch. Deze waarde wordt
blad 3 van 7
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
Monumentenregister Nijmegen
Vervolgvel
3
versterkt doordat het pand tegenover een haaks op deze straat aansluitend deel van het tracé van de Gildekamp ligt, vanwaar de boerderij een markante blikvanger vormt. Tezamen met het smeedijzeren tuinhek en het rechtsvoor de boerderij gelegen bijbehorende, historische bijgebouwtje vormt het object een waardevol ensemble aan de straat. Cultuurhistorische waarde De boerderij heeft cultuurhistorische waarde als verwijzing naar de historische ontwikkelingen in de vroegere dorpen Hees en Neerbosch. De boerderij draagt in grote mate bij aan de herkenbaarheid van de Sint Agnetenweg als historische dorps-as van het oude Neerbosch van voor de aanleg van het Maas-Waalkanaal en roept ook aan de westzijde van het kanaal het agrarisch verleden van de nederzetting Neerbosch in herinnering. Bronnen:
Gemeente Nijmegen, Archief Bouwen en Wonen. Grood, M. de, Oud Nijmegen vanuit de lucht, Hoogeveen 1996 Grood, M. de, Nijmegen van boven bekeken, 1923-1977, Hoogeveen 2004 Pauls, T., Neerbosch toen ik er nog woonde, Nijmegen 1983, p. 26-28 Segers, Y., Ring van Arcadië. Landgoederen in Nijmegen, Nijmegen1999 Tummers, T., Architectuur in Nijmegen. Een overzicht van architectuur en stedebouw vanaf 1900, Nijmegen 1994 Uitterhoeve, W. & Lemmens, G., Nijmegen binnen en buiten de singels. Een rondgang door stad en buitengebied, Amsterdam 2005 Vereniging Dorpsbelang (Dr. J.J. de Blécourt), Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld, s.l. 1912
[einde omschrijving]
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Kadastrale aanduiding Eigenaar:
Gemeente: Sectie: Nummer(s):
C.J. Theunissen Schoolpad 1 6644 CP EWYK
gegevens december 2011
W.J. Theunissen St. Agnetenweg 57 6545 AT NIJMEGEN NBH K 3408
foto’s op vervolgblad
blad 4 van 7
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
Monumentenregister Nijmegen
Vervolgvel
4
afb. 1 Vooraanzicht met bijgebouwtje.
afb. 2 Linker hoekaanzicht.
blad 5 van 7
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
Monumentenregister Nijmegen
Vervolgvel
5
afb. 3 Voorgevel.
afb. 4 Achtergevel.
afb. 5 Achtergevel.
blad 6 van 7
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
Monumentenregister Nijmegen
Vervolgvel
6
afb. 6 Rechter zijgevel.
afb. 7 Siertegels voor de ingang van nr. 55.
afb. 8 Hekwerk langs het voorterrein.
blad 7 van 7
afb. 9 Schoorsteenmantel op nr. 55.
Redengevende omschrijving St. Agnetenweg 53-55.doc
St. Agnetenweg en de voormalige boerderij St. Agnetenweg 53-55