2013 >>> 2014 PLAN VAN AANPAK

                               

   

2013  >>>  2014   PLAN  VAN  AANPAK                      

   

   

 

 

1

 

INLEIDING    

 

 

 

 

6  

VISIE    

 

 

 

 

10  

MISSION  STATEMENT    

 

 

 

12  

2  

DOELSTELLINGEN  

 

 

 

12  

2.1   2.2   2.3   2.4   2.5   2.6    

Broedplaats:  werkruimte  voor  kunstenaars   Springplank:  artistiek  netwerk     Werkplaats:  productiefaciliteiten     Maatschappelijke  inbedding     Kenniscentrum  en  laboratorium     Duurzaamheid        

           

           

12   12   12   12   12   13  

3  

DOELGROEP  

 

 

 

 

13  

3.1   3.2    

Afbakening  doelgroep   Nood  aan  werkruimte    

   

   

   

   

13   14  

II  

WERKING    

 

 

 

 

16  

 

 

I  

 

 

1    

 

 

 

1  

ORGANISATIESTRUCTUUR  

 

 

18  

1.1   1.2    

Organisatievorm  en  bestuur     Tewerkstelling  en  professionalisering  

   

   

18   18  

2  

FINANCIERING    

 

 

19  

2.1   2.2   2.3   2.4   2.5   2.6   2.7   2.8  

Eigen  inkomsten             Werkingsmiddelen  Stad  Gent         Middelen  werking  en  tewerkstelling  Prov.  Oost-­‐Vlaanderen   Middelen  Convenant  Stad  Gent         Investeringssubsidie  Stad  Gent         Projectsubsidie  Stad  Gent           Middelen  Vlaamse  Gemeenschap         Middelen  Europese  Gemeenschap        

19   19   19   20   20   20   20   21  

  3  

 

 

TOEWIJZINGSBELEID  

 

 

 

 

21  

3.1   3.2   3.3   3.4    

Inschrijving   Wachtlijst   Toewijzing   Doorstroming  

       

       

       

       

21   22   22   22  

4  

SAMENWERKINGSVERBANDEN    

 

 

23  

4.1.    

Verleden             A   Het  OTC  van  het  OCMW  Gent         B   S.M.A.K.  en  Dienst  Cultuurparticipatie  Stad  Gent   C   Vzw  Repetitieruimtes           D   PLATFORM3,  München         Heden               A   Democrazy             B   SMartBe             C   Studio  Start             D   LUCA  Arts  Gent           E   Dienst  Vastgoedbeheer  Stad  Gent  en  Sogent    

23   23   23   23   23   24   24   24   24   24   24  

4.2    

 

       

 

2

5.3  

 

III  

F   Timelab         G   Greentrack         H   Landelijk  Overleg  Atelierorganisaties   Toekomst         A   Laznia  Gdansk       B   WoninGent        

           

           

24   25   25   25   25   25  

2013  >>>  2014  

 

 

26  

 

 

 

1  

BROEDPLAATS:  WERKRUIMTE  VOOR  KUNSTENAARS  

28  

1.1     1.2   1.3   1.4   1.5  

Bemiddeling  gebouwen         Renovatie  en  onderhoud         Patrimonium  in  beheer         Toewijzing  en  verhuur  ateliers  2013     Atelier  2020           A   Projectatelier         B   Gedeelde  werkruimte  /  open  werkplek     C   Do  It  Yourself  atelier         D   Multifunctionele  ruimte       Particulier  aanbod        

                   

28   29   30   33   33   33   33   34   34   34  

2  

SPRINGPLANK:  ARTISTIEK  NETWERK  

 

35  

2.1   2.2   2.3   2.4   2.5  

Informatieverstrekking           Website               Sociale  media             Focus               Tentoonstellingsmogelijkheden         A   Bureau             B   Projectruimte           C   Multifunctionele  ruimte         D   Ontsluiting  onderzoek         E   Groepstentoonstelling  There  are  stories  …     Ontmoetingsactiviteiten           A   Open  Ateliers           B   NUCLEO  puur  NUCLEO         C   Atelierbezoeken           Lindenlei  als  springplank  voor  experiment  en  underground   Internationaal  residentieproject        

35   35   35   35   36   36   36   36   36   36   41   41   41   41   42   43  

3  

WERKPLAATS:  PRODUCTIEFACILITEITEN  

 

44  

3.1   3.2  

Inventarisatie   Ontsluiting    

   

   

44   44  

4  

MAATSCHAPPELIJKE  INBEDDING  

 

 

45  

4.1   4.2    

Algemeen       Project  Moscou-­‐Bernadette  

   

   

45   46  

5  

KENNISCENTRUM  EN  LABORATORIUM    

 

5.1   5.2   5.3   5.4   5.5   5.6  

Visie  op  atelierbeleid     Doorgedreven  adviesverlening   Expertise  ‘sharen’     Workshops       Externe  communicatie     Onderzoek  en  verdieping    

           

46   46  

1.6    

2.6  

2.7   2.8    

 

   

   

   

   

           

 

           

 

47   47   47   47   48  

3

 

6  

DUURZAAMHEID  

6.1   6.2    

Engagement             Het  atelier  van  de  toekomst:  ecologisch  en  nomadisch  

III  

SAMENVATTING  en  CONCLUSIE  

 

 

 

 

 

 

 

49   49   49  

50  

4

 

 

5

                                                                                                     

 

   

INLEIDING  

 

 

6

 

 

7

“Gent   is   een   referentieplek   op   vlak   van   onderwijs   en   cultuur   door   haar   voortrekkersrol   als   lerende  en  scheppende  stad.”   Stad  Gent  –  Hoofdstrategische  doelstelling  6,  Meerjarenplan  2014-­‐2019       De  stad  Gent  oefent  een  grote  aantrekkingskracht  uit  op  hedendaagse  kunstenaars.  Ze  trekken  naar  de   stad  voor  een  kunstopleiding,  om  er  –  zoals  vaak  gebeurt  –  uiteindelijk  te  blijven  wonen  en  werken.  De   aanwezigheid  van  andere  kunstenaars,  de  mogelijkheid  tot  creatieve  interactie,  de  ontmoetingen  tussen   verschillende   culturen   en   attitudes,   kortom   de   constante   wisselwerking   van   ideeën,   prikkelt   de   verbeelding.   In   Gent   resulteert   dit   in   een   niet   aflatende   cultuurproductie   die   vaak   van   een   hoge   kwaliteit  is.     In   tegenstelling   tot   de   ons   omringende   landen   was   er   in   Vlaanderen   tot   enkele   jaren   geleden   geen   sprake   van   een   degelijk   atelierbeleid.   Veel   kunstenaars   ondervinden   echter   problemen   bij   het   zoeken   naar   een   degelijke   werkruimte.   De   financiële   positie   van   de   kunstenaar   is   in   de   regel   fragiel:   zijn   inkomen  is  niet  alleen  laag,  maar  ook  discontinu.  Daarenboven  vormt  het  huren  van  een  woning  én  een   werkruimte  een  zware  financiële  belasting.  Daarom  werken  veel  kunstenaars  noodgedwongen  thuis.  Dit   creëert   vaak   een   allerminst   veilige   situatie,   als   er   bijvoorbeeld   met   gevaarlijke   producten   gewerkt   wordt,  en  zeker  als  er  ook  kleine  kinderen  wonen.     NUCLEO  tracht  een  stukje  van  deze  lacune  in  te  vullen  door  het  creëren  en  aanbieden  van  betaalbare  en   kwaliteitsvolle   ateliers   aan   zowel   debuterende   als   erkende   kunstenaars   uit   uiteenlopende   disciplines.   Dat   is   geen   overbodige   luxe,   want   de   nood   aan   degelijke   ateliers   voorzien   van   water,   elektriciteit,   verwarming  en  sanitair  is  groot:  NUCLEO  ontvangt  wekelijks  aanvragen.   De  geanalyseerde  cijfers  over  de  nood  aan  werkruimte  bij  beeldende  kunstenaars  (zie  I  punt  3.2)  liggen   in   de   lijn   van   eerder   gevoerde   onderzoeken   en   geven   een   wetenschappelijk   onderbouw   aan   de   werking   van   NUCLEO.   Ze   zijn   te   interpreteren   als   een   sterk   pleidooi   voor   een   atelierbeleid   dat   streeft   naar   goedkope  en  kwaliteitsvolle  werkruimten  voor  beeldende  kunstenaars.     NUCLEO   verdiept   haar   atelierwerking   met   een   aantal   andere   aspecten   die   verband   houden   met   de   specifieke   facilitaire   vraagstukken   van   kunstenaars.   We   hebben   aandacht   voor   het   netwerk   van   onze   kunstenaars,  voor  de  nood  aan  productiefaciliteiten,  de  maatschappelijke  inbedding  van  de  ateliers  en   het   delen   van   onze   expertise   als   kenniscentrum   en   laboratorium.   Daar   komt   sinds   2013   het   expliciet   engagement  op  het  vlak  van  duurzaamheid  bij,  met  aandacht  voor  de  uitbating  van  onze  gebouwen  en   de  mobilisatie  van  de  kunstenaars  in  residentie.       We   werken   met   en   voor   de   kunstenaars,   en   vinden   het   cruciaal   om   te   vertrekken   vanuit   hun   verwachtingen   en   noden.   Daarom   investeerden   we   in   2013   in   een   grondige   bevraging   van   de   kunstenaars  in  residentie.  De  resultaten  van  deze  bevraging,  gecombineerd  met  een  grondige  evaluatie   van   onze   lopende   projecten,   stellen   ons   vanaf   2014   in   staat   om   het   atelierbeleid   naar   een   hoger   niveau   te  tillen.     Om  onze  werking  te  blijven  voeden  organiseren  we  geregeld  interne  denksessies.  Deze  bijeenkomsten   zorgen  ervoor  dat  we  onze  visie  aanscherpen  en  kunnen  anticiperen  op  interessante  maatschappelijke   evoluties  en  kansen.  Begin  2014  organiseerden  we  opnieuw  een  brainstorm  met  bestuursleden  en  leden   van   de   Algemene   Vergadering.   De   resultaten   van   de   bevraging   van   de   residerende   kunstenaars   fungeerden   als   leidraad   om  te   komen   tot   nieuwe   beleidskeuzes   voor   2014.   Open   Ateliers,  NUCLEO  puur   NUCLEO,   de   tentoonstelling   en   residentiewerking   werden   onder   de   loep   genomen   en   waar   nodig   bijgestuurd.     Het   ateliercomplex   in   Lindenlei   blijft   een   springplank   voor   experiment   en   underground.   In   2013   ontwikkelden   we   nieuwe   manieren   om   het   pand   ten   volle   te   benutten:   er   werd   een   deelatelier   geïnstalleerd   en   een   viertal   kunstenaars/collectieven   gingen   zelf   aan   de   slag   om   hun   Do   It   Yourself   atelier  in  te  richten  –  met  succes!  Begin  2014  trokken  we  het  concept  van  het  deelatelier  verder  door  

 

 

8

naar   het   nieuwe   gebouw   aan   de   Paddenhoek,   waar   een   tiental   kunstenaars,   kleine   vzw’s   en   culturele   ondernemers  samen  het  gelijkvloers  inpalmden  en  omdoopten  tot  Vloer  O.       We  proberen  vanaf  2014  ook  in  te  gaan  op  de  opmerkelijk  grote  vraag  naar  multifunctionele  ruimtes  die   als  private  werkruimte  èn  als  toonplatform  kunnen  worden  ingezet.  We  bekijken  mogelijkheden  om  een   ‘witte  ruimte’  te  faciliteren  waarin  zowel  een  eigen  vernieuwd  tentoonstellingsbeleid  kan  plaatsvinden   als  concrete  projecten  en  onderzoekstrajecten  van  residerende  en  externe  kunstenaars.     Dit   jaar   zetten   we   extra   in   op   het   delen   van   kennis   omtrent   atelierbeleid   in   Vlaanderen.   Na   12   jaar   atelierbeleid   merken   we   een   sterk   toenemende   vraag   van   andere   steden   naar   informatie   over   de   opstart   van   een   atelierwerking.   In   samenwerking   met   de   Antwerpse   atelierorganisatie   Studio   Start   sleutelen  we  aan  een  manier  om  onze  gezamenlijke  expertise  te  ontsluiten.       We   vinden   tenslotte   een   mooie   uitdaging   in   een   nieuwe   internationale   samenwerking   met   Laznia   uit   Gdansk   in   Polen.   We   willen   er   een   tentoonstelling   organiseren   in   het   teken   van   de   Vlaamse   Week   in   Gdansk   (maart   2015),   met   hieraan   gekoppeld   kunstenaarsresidenties   ter   plaatse.   We   mikken   met   dit   eerste   project   op   het   uitbouwen   van   een   duurzame   samenwerking   die   uitwisseling   van   kunstenaars   mogelijk  maakt.     Ondertussen  stellen  we  vast  dat  de  werking  sinds  2001  exponentieel  gegroeid  is,  zowel  op  het  vlak  van   patrimonium   als   georganiseerde   activiteiten.   Helaas   gaat   dit   gepaard   met   een   gestage   afname   van   subsidies   en   personeelsbezetting.   We   doen   dan   ook   een   warme   oproep   aan   de   ondersteunende   overheden  om  opnieuw  financiële  zuurstof  te  brengen  in  onze  werking.         Dit   plan   van   aanpak   documenteert   onze   werking   in   2013   en   brengt   de   concrete   actiepunten   voor   de   werking  in  2014  onder  de  aandacht.  De  highlights  zitten  vervat  in  de  conclusie  op  pagina  50.        

 

 

9

                      I  

VISIE  

 

 

10

 

 

11

1  

MISSION  STATEMENT

 

  NUCLEO   vzw   ontwikkelt   kwaliteitsvolle   en   betaalbare   ateliers   in   Gent   en   omgeving   voor   kunstenaars   uit   verschillende  kunstdisciplines.     NUCLEO   vzw   verruimt   en   verdiept   haar   atelierwerking   door   de   bijzondere   aandacht   voor   de   sociale   omgeving,  een  doorgedreven  artistieke  vernetwerking  en  de  nood  aan  productiefaciliteiten.     NUCLEO   vzw   ontwikkelt   een   visie   op   atelierbeheer   en   -­‐beleid   in   Vlaanderen   en   fungeert   aldus   als   kenniscentrum   voor   andere   organisaties   en   lokale   overheden   die   ateliers   willen   ontwikkelen   en   beheren.     NUCLEO  vzw  heeft  in  alle  aspecten  van  haar  werking  aandacht  voor  milieu  en  duurzaamheid.      

2

DOELSTELLINGEN  

 

2.1

Broedplaats:  Werkruimte  voor  kunstenaars  

NUCLEO   vzw   ontwikkelt   en   beheert   kwaliteitsvolle   en   betaalbare   werkruimtes   in   Gent   en   omgeving.   Vanuit  een  procesgerichte  visie  biedt  NUCLEO  kunstenaars  de  vrijheid  om  hier  zonder  prestatiedruk  te   kunnen  creëren.  Pas  afgestudeerde  kunstenaars  worden  zo  aangespoord  om  na  hun  studies  in  Gent  te   blijven  wonen  en  werken.     De   Stad   Gent   is   dan   ook   een   belangrijke  en   waardevolle  partner   in   het   vormgeven   van   het   atelierbeleid   en  het  zoeken  naar  geschikte  panden  voor  een  al  dan  niet  tijdelijke  herbestemming  als  atelierruimtes.  

  2.2

Springplank:  Artistiek  netwerk    

NUCLEO  vzw  engageert  zich  voor  een  stimulerende  werkomgeving  voor  haar  kunstenaars.  Ze  biedt  hen   de  kans  om  met  het  bredere  kunstenveld  in  contact  te  komen.   NUCLEO   vzw   organiseert   daartoe   Open   Ateliers,   tentoonstellingen,   promoot   de   kunstenaars   in   residentie   via   haar   website,   nodigt   occasioneel   curatoren   en   conservators   uit   voor   een   atelierbezoek   en   organiseert  Europese  uitwisselingen.    

2.3

Werkplaats:  Productiefaciliteiten  

Kunstenaars   hebben   niet   enkel   behoefte   aan   een   werkruimte,   maar   ook   aan   de   nodige   productiefaciliteiten,  gaande  van  een  zeefdrukpers  tot  een  keramiekoven.   Om  tegemoet  te  komen  aan  deze  nood  werkt  NUCLEO  vzw  samen  met  LUCA  Arts  Gent.    

2.4

Maatschappelijke  inbedding  

NUCLEO   vzw   voert   een   atelierbeleid   met   aandacht   voor   de   sociale   omgeving   van   haar   ateliers.   De   ateliers  liggen  immers  doorgaans  ingebed  in  een  stedelijke  context.     NUCLEO   vzw   stimuleert   niet   enkel   het   contact   tussen   de   kunstenaars   onderling,   maar   indien   opportuun   ook  met  de  buurt  waar  de  ateliers  zich  bevinden.      

2.5

Kenniscentrum  en  laboratorium  

NUCLEO  vzw  bevraagt  permanent  de  eigen  werking  en  het  gevoerde  atelierbeleid.  De  vereniging  breidt   immers   voortdurend   haar   expertise   uit.   Sinds   2011   organiseert   ze   geregeld   een   interne   brainstorm   waarbij   het   voltallige   bestuur   mee   nadenkt   over   belangrijke   beleidspunten.   In   2013   werden   de   kunstenaars  bevraagd  over  verschillende  aspecten  van  de  werking.      

 

 

12

Via  haar  netwerken  op  Vlaams  en  internationaal  niveau  informeert  NUCLEO  zich  bovendien  over  nieuwe   ontwikkelingen   inzake   atelierbeleid   en   -­‐beheer.   Tenslotte   wil   NUCLEO   vzw   vanuit   haar   kennis   en   expertise   andere   organisaties   adviseren,   een   doordachte   visie   op   atelierwerking   ontwikkelen   en   een   actieve  rol  spelen  in  het  Vlaamse  atelierbeleid.      

2.6

Duurzaamheid  

NUCLEO  vzw  engageert  zich  om  haar  verantwoordelijkheid  op  te  nemen  in  het  kader  van  duurzaamheid,   door  gebruik  van  duurzame  en/of  herbruikbare  materialen  en  uitrusting  bij  renovatie,  rationaliseren  van   energieverbruik  en  sensibilisering  van  haar  kunstenaars.    

 

3

DOELGROEP  

 

3.1

Afbakening  doelgroep  

De   doelgroep   van   NUCLEO   vzw   bestaat   uit   professionele   kunstenaars.   Een   professionele   kunstenaar   wordt   gedefinieerd   als   een   persoon   die   de   intentie   heeft   om   zijn/haar   kunstactiviteiten   beroepsmatig   uit   te   oefenen,   om   m.a.w.   een   artistieke   carrière   uit   te   bouwen   en   indien   mogelijk   van   deze   activiteiten   te  leven.     NUCLEO   vzw   wenst   in   het   bijzonder   ook   aandacht   te   schenken   aan   beginnende   en   pas   afgestudeerde   kunstenaars.  Daarbij  dient  verduidelijkt  te  worden  dat  een  beginnende  kunstenaar  niet  noodzakelijk  een   jonge  kunstenaar  is.  Ook  kunstenaars  van  een  gevorderde  leeftijd  kunnen  een  periode  kennen  waarin  zij   geen   artistieke   activiteiten   uitoefenen.   Wanneer   een   dergelijke   kunstenaar   besluit   om   het   kunstenaarschap   opnieuw   op   te   nemen,   kan   hij/zij   ook   beschouwd   worden   als   een   beginnende   kunstenaar.   Daarnaast   is   de   vraag   naar   werkruimte   bij   recent   afgestudeerde   kunstenaars   het   grootst,   aangezien  zij  na  hun  opleiding  hun  vertrouwde  atelier  in  de  school  of  de  academie  verliezen.  Bovendien   is  hun  financiële  positie  aan  het  begin  van  hun  artistieke  loopbaan  bijzonder  fragiel.     Het   is   voor   de   synergie   en   voorbeeldfunctie   echter   van   belang   dat   in   een   pand   ook   meer   ervaren   en   commercieel   succesvollere   kunstenaars   zijn   opgenomen.   Deze   mogen   dus   niet   worden   uitgesloten,   hoewel  zij  in  mindere  mate  vertegenwoordigd  zullen  zijn  dan  bovengenoemde  groepen.     Andere   disciplines   kunnen   eveneens   bediend   worden   indien   een   pand   of   site   specifieke   infrastructurele   kenmerken   heeft   die   zich   hiertoe   lenen.   Momenteel   zijn   naast   beeldende   kunst   de   disciplines   film,   theater   en   literatuur   vertegenwoordigd.   Er   wordt   op   toegezien   dat   kunstenaars   die   andere   disciplines   dan  beeldende  kunst  uitoefenen,  geen  overlast  betekenen  voor  de  residerende  kunstenaars.   Creatieve  ondernemers  kunnen  enkel  in  de  ateliers  van  NUCLEO  worden  gehuisvest  indien  zij  vanuit  een   artistieke   achtergrond   werken   en   hun   werk   dus   niet   zuiver   commercieel   gericht   is.   Zo   huist   filmproductiebedrijf   A   Private   View   sinds   lange   tijd   in   het   Infirmeriegebouw.   Handelsreizigers   In   Ideeën,   Yesplan   en   Le   Monde   Dumas   kregen   vanuit   deze   optiek   bureauruimtes   ter   beschikking   in   Sophie   Van   Akenstraat   (2011-­‐2013).   Begin   2014   kregen   negen   entiteiten   –   een   bonte   mix   van   kunstenaars,   kleine   vzw’s   en   culturele   ondernemers   –   een   gedeelde   werkruimte   toegewezen   op   het   gelijkvloers   in   de   Paddenhoek.       Culturele   organisaties   kunnen   eveneens   een   beroep   doen   op   NUCLEO   vzw.   Een   voorbeeld   hiervan   is   Artcinema  OFFoff,  een  vertonings-­‐  en  onderzoeksplatform  voor  experimentele  film,  dat  gehuisvest  is  in   het  Infirmeriegebouw  in  de  Lange  Violettestraat.     Organisaties  met  hoofdzakelijk  commerciële  doelstellingen  komen  niet  in  aanmerking  voor  een  ruimte.          

 

 

13

3.2

Nood  aan  werkruimte    

Sinds   september   2004   verzamelt   NUCLEO   cijfermateriaal   via   een   enquête   op   haar   website.   Verder   werd   in  2006  een  gemeenschappelijke  bevraging  gelanceerd  door  NICC,  Precare  en  NUCLEO.  Deze  resultaten   worden   in   onderstaande   tekst   vergeleken   met   data   van   2007   tot   eind   2013,   geanalyseerd   uit   de   enquête   op   de   website   van   NUCLEO.   Zo   vormen   we   ons   een   beeld   van   de   nood   aan   werkruimte   bij   beeldende  kunstenaars  in  Gent  en  Oost-­‐Vlaanderen.     In  de  periode  van  2007  tot  2013  vulden  714  kunstenaars  de  vragenlijst  in  op  de  website  van  NUCLEO.   Daarvan   wonen   481   respondenten   in   Gent   en   123   elders   in   Oost-­‐Vlaanderen.   Het   resterende   aandeel   kunstenaars   komt   uit   andere   steden   en   provincies.   Het   zwaartepunt   van   de   kunstenaarspopulatie   in   Oost-­‐Vlaanderen  ligt  duidelijk  in  Gent.     De  voornaamste  leeftijdscategorie  die  op  zoek  is  naar  een  atelier  blijft  door  de  jaren  heen  ongewijzigd:   25   tot   35-­‐jarigen   vormen   duidelijk   de   grootste   groep,   op   de   tweede   plaats   komen   kunstenaars   die   jonger  zijn  dan  25.  Dit  bevestigt  het  vermoeden  dat  veel  pas  afgestudeerde  kunstenaars  in  Gent  willen   blijven  om  er  hun  artistieke  carrière  verder  uit  te  bouwen.     In  het  overzicht  van  2007-­‐2010  vormden  schilderen  (27,5%),  fotografie  (11,5%)  en  tekenen  (11%)  de  top   drie   van   beoefende   disciplines.   Daarop   volgden   film,   video   en   animatie   en   installatiekunst.   Ten   opzichte   de van   de   bevraging   in   2006   daalde   beeldhouwen   naar   de   5   plaats:   nog   6%   beoefent   deze   discipline.   Opmerkelijk   in   de   laatste   drie   jaar   is   de   verschuiving   in   deze   top   drie:   schilderen   blijft   op   kop   staan,   maar   wordt   gevolgd   door   installatiekunst.   De   derde   plaats   wordt   gedeeld   door   tekenen,   film,   video   &   animatie  en  fotografie.       In   de   periode   2007-­‐2013   verklaart   14%   van   de   respondenten   te   kunnen   leven   van   zijn/haar   artistieke   activiteiten.  Tegenover  de  periode  2004-­‐2006  is  dit  een  verdubbeling,  maar  het  leeuwendeel  van  86  %   van  de  kunstenaars  kan  nog  steeds  niet  voldoende  inkomsten  halen  uit  hun  artistiek  werk.  Deze  cijfers   bevestigen   de   blijvende   nood   aan   goedkope   werkruimtes.   De   meeste   kunstenaars   halen   een   deel   van   hun   inkomsten   dan   ook   uit   nevenactiviteiten,   zoals   een   job   in   het   onderwijs.   Het   verklaart   meteen   waarom   het   aantal   uren   die   per   week   besteed   worden   aan   de   artistieke   activiteiten   in   veel   gevallen   (slechts)  tussen  20  en  30  ligt.     Driekwart   van   de   kunstenaars   werkt   thuis,   waarvan   een   duidelijke   meerderheid   dit   noodgedwongen   doet   wegens   financiële   beperkingen.   Slechts   40   van   de   714   kunstenaars   ervaren   thuis   werken   als   comfortabel.  Opvallend  is  dat  meer  dan  de  helft  in  een  ruimte  werkt  die  kleiner  is  dan  20  m2  en  die  vaak   nog  andere  functies  heeft.  De  situatie  blijft  in  dit  opzicht  al  tien  jaar  ongewijzigd:  voor  velen  is  het  huren   van  een  atelier  via  de  vastgoedmarkt  onhaalbaar.     Maar  liefst  94%  van  de  respondenten  geeft  aan  op  zoek  te  zijn  naar  een  andere  werkruimte.  De  eisen   voor  een  atelier  blijven  realistisch:  een  oppervlakte  tussen  de  20  en  60  m2  volstaat  meestal.  Naast  de   basisvoorzieningen  elektriciteit,  water,  verwarming  en  gedeeld  sanitair  verlangt  men  vaak  ook  daglicht   en  ventilatie  en  in  mindere  mate  gas,  drijfkracht  en  andere  faciliteiten.   De   belangrijkste   criteria   om   een   werkruimte   al   dan   niet   te   betrekken   blijven   eveneens   onveranderd:   betaalbaarheid   (met   stip   op   1!),   grootte   en   bereikbaarheid.   Opmerkelijk   voor   de   laatste   jaren   is   het   groeiende   belang   aan   het   criterium   contact   met   andere   kunstenaars.   Driekwart   van   de   respondenten   kan  niet  meer  dan  200€  betalen.     Tenslotte  is  de  interesse  in  een  ingebruikname  van  een  ruimte  in  een  multidisciplinair  gebouw  erg  groot   (94%)  en  is  83%  te  vinden  voor  artists-­‐in-­‐residence  projecten.  63%  is  voorstander  van  gedeeld  gebruik   van   een   ruimte,   waarbij   gedeelde   huur   en   wederzijdse   inspiratie   op   kop   staan   als   belangrijkste   voordelen.   Meer   dan   80%   wil   ook   een   tijdelijke   ruimte   betrekken   indien   een   permanente   werkruimte   niet  voorhanden  is.  Maar  liefs  90%  wenst  een  beroep  te  doen  op  een  atelierorganisatie  als  NUCLEO.    

 

 

14

Deze   resultaten   liggen   in   de   lijn   van   eerder   gevoerde   onderzoeken   en   geven   een   wetenschappelijke   onderbouw   aan   de   werking   van   NUCLEO.   Ze   zijn   te   interpreteren   als   een   sterk   pleidooi   voor   een   atelierbeleid  dat  streeft  naar  goedkope  en  kwaliteitsvolle  werkruimten  voor  beeldende  kunstenaar      

 

 

15

                                        II   WERKING  

 

 

16

 

 

17

1    

1.1

ORGANISATIESTRUCTUUR    Organisatievorm  en  bestuur  

NUCLEO  is  opgericht  onder  de  klassieke  structuur  van  de  rechtsvorm  ‘vereniging  zonder  winstoogmerk’.     Sinds   2009   zetelen   Sam   Eggermont   (zakelijk   leider   BAM),   Dieter   Honoré   (jurist),   Bruno   Matthys   (gemeenteraadslid   en   lid   commissie   cultuur),   Wim   Goes   (architect),   Mieke   Mels   (freelance   curator,   MuZEE),   Marc   Vanborm   (voormalig   zakelijk   leider   Ceremonia),   Thibaut   Verhoeven   (curator   S.M.A.K.),   Wouter   Vermeylen   (voormalig   gebouwbeheerder   Vooruit,   Handelsreizigers   In   Ideeën/Yesplan)   en   Greet   Vlegels   (coördinator   Studio   Start)   in   de   Raad   van   Bestuur.   Sam   Eggermont   werd   benoemd   tot   voorzitter   en  Dieter  Honoré  tot  penningmeester.  In  2014  wordt  Wim  Goes  vervangen  als  bestuurslid.      

1.2

Tewerkstelling  en  professionalisering  

Tot   september   2004   werd   de   algemene   organisatie   van   NUCLEO   vzw,   zowel   praktisch   als   administratief,   volledig   vrijwillig   gedragen.   NUCLEO   ondernam   sindsdien   stappen   om   haar   werking   te   professionaliseren.   In   2004   was  de   organisatie   in   staat   om   een   coördinator   in   dienst   te   nemen.   Via   deze   aanwerving   werden   de   voorwaarden   geschapen   om   een   kantoor   met   professionele   werking   uit   te   bouwen.       Marjoleine   Maes   vervult   momenteel   de   functie   van   coördinator   en   zakelijk   leider   (VTE).   Van   eind   oktober   2012   tot   half   maart   2013   was   zij   in   zwangerschapsrust.   In   september   ging   Marjoleine   in   ziekteverlof  (vervroegd  zwangerschapsverlof),  dit  tot  half  maart  2014.       Wegens   de   afwezigheid   van   Marjoleine   werkte   Sara   Peeters   fulltime   sinds   15   oktober   2012.   Deze   voltijdse   tewerkstelling   werd   uitgebreid   naar   het   jaar   erop,   tot   december   2013.   Sinds   januari   2014   is   de deze  opnieuw  naar  een  4/5  teruggebracht.       Inez  Louwagie  werd  in  oktober  2012  aangeworven  als  zakelijk  medewerker  (4/5)  om  de  afwezigheid  van   Marjoleine  mee  op  te  vangen.  Inez  bleef  in  dienst  tot  half  juli  2013  om  een  aantal  specifieke  taken  uit  te   voeren,   zoals   de   bevraging   van   de   kunstenaars   in   residentie   en   het   uitwerken   van   een   nieuw   communicatieplan.  Zij  werd  in  september  nogmaals  aangeworven  met  een  nieuw  vervangingscontract.   de Inez  werkte  fulltime  tot  december  2013,  om  van  januari  tot  eind  maart  2014  4/5  aan  het  werk  te  gaan.       Het  afgelopen  jaar  was  Luc  Emmery  opnieuw  in  dienst  als  klusjesman.  Hij  voerde  voornamelijk  diverse   werken  uit  in  de  verschillende  gebouwen.  Hij  zette  zich  in  voor  de  ingebruikname  van  de  Paddenhoek  en   leverde  tevens  een  productionele  bijdrage  voor  de  opbouw  van  de  tentoonstelling  There  are  stories....     Deze  tewerkstelling  verloopt  via  T-­‐Interim.    Ook  Fien  Steel  werd  op  deze  wijze  tewerkgesteld  voor  het   installeren  van  isolerende  folie  in  het  Convent  Huyshove.     In   de   zomer   van   2013   bood   Sofie   Teugels   zich   aan   als   vrijwilliger.   Ze   staat   bij   NUCLEO   in   voor   het   opvolgen  en  afnemen  van  interviews  bij  de  kunstenaars  die  hierin  interesse  hebben.       Sinds   2008   is   het   personeelsbestand   relatief   stabiel   (1VTE   +   4/5VTE)   maar   groeide   het   aantal   gebouwen   en   de   activiteiten   exponentieel,   met   als   gevolg   een   workload   die   zich   manifesteert   in   dezelfde   stijgende   lijn.   Naar   de   toekomst   toe   moet   worden   gezocht   naar   middelen   om   het   personeelsbestand   uit   te   breiden  (zie  financiële  nota,  bijlage  5).  

   

 

 

18

2    

2.1

FINANCIERING    Eigen  inkomsten  

In   2013   werd   ongeveer   164.000€   aan   eigen   inkomsten   genoteerd,   waarvan   158.000€   uit   atelierverhuur.   De   daling   van   7.000   €   t.o.v.   2012   is   te   verklaren   door   het   verlies   van   het   pand   in   de   Sophie   Van   Akenstraat.  Deze  middelen  werden  vnl.  besteed  aan  alle  onkosten  die  gepaard  gaan  met  het  beheer  van   patrimonium,  de  algemene  werking  en  loonkost  en  de  organisatie  van  het  tentoonstellingsproject  There   are  stories  ....   Dit  betekent  dat  de  werking  in  2013  voor  bijna  60%  gefinancierd  werd  met  eigen  middelen,  en  voor  40%   met  subsidies.   Voor   2014   drijven   we   de   eigen   inkomsten   op   naar   bijna   200.000€,   ofwel   2/3   van   het   totale   werkingsbudget.   De   werking   wordt   m.a.w.   voor   67%   gefinancierd   met   eigen   middelen,   en   voor   33%   met   subsidies.   Deze   stijging   is   te   danken   aan   het   beheer   van   de   nieuwe   panden   Pastorie   en   Paddenhoek.     In  2010  werd  20.000€  extra  middelen  verworven  via  de  coproductie  met  SMartBe  (zie  II  punt  4.2  B  en   financiële  nota),  die  niet  zichtbaar  zijn  in  onze  boekhouding.  SMartBe  stelde  20.000€  ter  beschikking  aan   NUCLEO,  dat  zelf  voor  de  helft  van  dat  bedrag  bijdroeg  aan  de  coproductie.  Van  het  totale  budget  van   30.000€   (20.000€   SMartBe   +   10.000€   NUCLEO)   werd   bijna   18.000€   uitgegeven   in   de   periode   2010   -­‐   2012.  In  2013  werd  ongeveer  4.500€  besteed  aan  een  kunstenaarsevent  in  het  kader  van  Greentrack,  de   verspreiding  van  de  publicatie  van  de  residentie  in  2012  (Fabian  Hesse)  en  de  nieuwe  website.   Momenteel   rest   nog   een   budget   van   8.000€,   dat   in   2014   integraal   wordt   besteed   aan   verdere   kosten   voor  de  nieuwe  website.    

2.2

Werkingsmiddelen  Stad  Gent  

Sinds   2008   ontvangt   NUCLEO   20.000€   aan   werkingsmiddelen   uit   de   reguliere   middelen   van   de   Stad   Gent.   Vanaf   2014   ontvangt   NUCLEO   geen   middelen   meer   van   het   Vlaams   Stedenfonds   (zie   II   punt   2.4),   waardoor   dit   bedrag   wordt   opgetrokken   naar   80.000   €.   Dit   betekent   voor   de   werking   in   feite   een   status   quo.    

2.3

Middelen  werking  en  tewerkstelling  Provincie  Oost-­‐Vlaanderen  

De   subsidie   van   de   provincie   Oost-­‐Vlaanderen   vormt   een   overlopende   rekening,   dit   om   cashflow   problemen   te   vermijden   naar   aanleiding   van   laattijdige   ontvangst   van   de   subsidie.   Dit   betekent   in   de   praktijk   dat   NUCLEO   elk   jaar   ¾   van   de   middelen   van   het   voorbije   werkingsjaar   gebruikt,   en   ¼   van   de   middelen  die  voor  dat  jaar  zelf  zijn  toegekend.  Bijvoorbeeld:  reële  subsidie  2013  =  ¾  middelen  2012  +  ¼   middelen  2013.   De   Provincie   Oost-­‐Vlaanderen   kende   vanaf   2004   jaarlijks   50.000€   toe   voor   de   tewerkstelling   binnen   NUCLEO  vzw.  Voor  2006  werd  dit  bedrag  teruggebracht  naar  49.000€  en  voor  2007  naar  41.500€.  Voor   2008   werden   echter   slechts   25.000€   toegekend,   hetgeen   vanaf   het   einde   van   dat   jaar   weer   werd   opgetrokken  naar  30.000€.   Hoewel   dit   een   zeer   drastische   afname   van   de   subsidiëring   betekende,   en   dit   zonder   enige   vorm   van   negatieve  evaluatie  van  de  werking,  zijn  we  erin  geslaagd  met  dit  bedrag  de  werking  te  continueren  en   verder   uit   te   bouwen.   Voor   2012   werd   echter   opnieuw   slechts   25.000€   toegekend.   Voor   2013   werd   slechts   18.000   €   toegekend,   in   extremis   opgetrokken   naar   21.000   €.   In   2014   werd   nogmaals   slechts   18.000  €  toegekend.   Concreet  betekent  dit  dat  in  2013  werd  gewerkt  met  ¾  van  de  subsidie  voor  2012  (25.000  €)  en  ¼  van   de  subsidie  voor  2013  (21.000€),  zijnde  een  bedrag  van  24.000€.  In  2014  wordt  gewerkt  met  ¾  van  de   subsidie  van  2013  (21.000€)  en  ¼  van  de  subsidie  van  2014  (18.000€),  zijnde  een  bedrag  van  20.250€.   Het   volle   gewicht   van   de   afname   van   de   subsidie   is   in   2015   te   voelen,   aangezien   het   effectief   te   besteden  bedrag  dan  zal  terugvallen  op  18.000€.  

 

 

19

Eerdere  gesprekken  met  de  Provincie  over  het  opnieuw  optrekken  van  de  subsidie  liepen  op  niets  uit.   We  gaan  ervan  uit  dat  de  subsidie  de  komende  jaren  beperkt  blijft  tot  18.000  €.    

2.4

Middelen  Convenant  Stad  Gent  

Via   Stad   Gent   werd   in   2013   een   ondersteuning   van   59.380€   verkregen   met   middelen   geput   uit   het   Vlaams  Stedenfonds  2008-­‐2013.   De  in  2011  herwerkte  Convenant  biedt  sinds  2012  o.a.  de  mogelijkheid  om  binnen  dit  nieuwe  kader  een   internationaal  uitwisselingsprogramma  uit  te  bouwen.     De   financiering   werd   in   2013   verantwoord   met   personeelskosten   en   werkingskosten,   o.a.   m.b.t.   de   organisatie   van   het   residentieproject   (zie   III   punt   2.8)   en   de   catalogus   van   het   tentoonstellingsproject   There  are  stories  ...  (zie  III  punt  2.5  E).   In   2014   vervalt   deze   convenant   en   wordt   de   werking   van   NUCLEO   gefinancierd   met   de   reguliere   werkingsmiddelen  van  Stad  Gent.    

2.5

Investeringssubsidie  Stad  Gent  

Voor   het   renoveren,   onderhouden   en   gebruiksklaar   maken   van   panden   die   worden   opgenomen   in   de   werking   van   NUCLEO   voorzag   de   Stad   Gent   van   2010   tot   2013   een   jaarlijkse   investeringssubsidie   van   50.000  €.  Vanaf  2014  wordt  dit  teruggebracht  naar  40.000€  per  jaar.   In  2012  werd  reeds  ongeveer  4.000€  van  het  bedrag  voor  2013  besteed.  Dit  bracht  het  renovatiebudget   voor  2013  op  46.000€.  In  2013  werd  hiervan  24.000  €  uitgegeven.   Deze   middelen   werden   gebruikt   voor   het   gebruiksklaar   maken   van   het   nieuwe   pand   aan   de   Paddenhoek,   zoals   het   installeren   van   sloten   en   herstellen   van   deuren,   brandveiligheid   (brandblusapparaten,   pictogrammen,   pompen   aan   de   deuren   in   de   brandvrije   trappenhal   en   nieuwe   noodverlichting),  controle  van  de  elektriciteit  en  het  aanbrengen  van  enkele  scheidingswanden.   Om   het   gebouw   klaar   te   maken   voor   tentoonstellingen   en   projecten,   kochten   we   een   set   van   basismateriaal  voor  belichting.  Dit  materiaal  is  gekocht  met  het  oog  op  de  flexibele  inzet  in  verschillende   panden  in  beheer.     In  het  kader  van  ons  engagement  op  vlak  van  duurzaamheid  –  ingebed  in  Greentrack  -­‐  werd  ingezet  op   een  betere  isolatie  van  onze  gebouwen.  In  de  Lindenlei  betekende  dit  het  dichten  van  koudebruggen  en   tochtgaten   in   en   rond   de   ateliers.   Voor   Convent   Huyshove   hebben   we   alle   ramen   voorzien   van   een   isolerende  folie.     De  overige  werken  in  de  gebouwen  omvatten  het  installeren  en  onderhoud  van  sanitair,  dakwerken  bij   acute  lekproblemen,  onderhoud  van  de  verwarmingssystemen  en  vervangen  en  herstellen  van  sloten  en   sleutels.     Er   rest   nog   ongeveer   21.000   €   voor   toekomstige   renovatieprojecten.   Samen   met   de   toegekende   40.000€  voor  2014,  brengt  dit  het  investeringsbudget  voor  2014  op  61.000€.    

2.6

Projectsubsidie  Stad  Gent  

Jaarlijks   wordt   aan   Stad   Gent   een   projectsubsidie   gevraagd   voor   een   publieksmoment.   In   2013   verkregen  we  5.000€  voor  There  are  stories…  (zie  III  punt  2.5  E).   de In   2014   staat   de   10   Open   Ateliers   op   het   programma,   waarvoor   we   opnieuw   een   aanvraag   zullen   indienen  (zie  III  punt  2.6  A).      

2.7

Middelen  Vlaamse  Gemeenschap  

De  Vlaamse  Gemeenschap  is  van  mening  dat  de  huidige  atelierwerking  van  NUCLEO  goed  draait  en  ziet   het  nut  niet  van  een  uitbreiding  van  de  werking  tot  werkplaats  voor  beeldende  kunstenaars.  Aangezien   de   commissie   zeer   duidelijk   was   in   haar   beoordeling   van   eerder   ingediende   dossiers   lijkt   het   niet   opportuun  om  nog  energie  te  steken  in  het  indienen  van  nieuwe  dossiers  bij  de  Vlaamse  Gemeenschap.      

 

 

20

2.8

Middelen  Europese  Gemeenschap  

In   2010   werd   voor   de   financiering   van   het   Europese   uitwisselingsproject   SWAP,   Arts.   Residencies.   Exchange,   een   dossier   ingediend   binnen   het   Europese   programma   Cultuur   als   meerjarig   samenwerkingsproject.   Begin   2011   werden   deze   middelen   echter   niet   toegekend   (zie   financiële   nota).   Samen   met   Stad   Gent   onderzochten   we   of   het   project   alsnog   in   gereduceerde   vorm   kon   worden   uitgevoerd.   Een   deel   van   de   financiering   werd   ondergebracht   onder   de   Convenant   met   de   Stad   Gent,   die  in  2011  herwerkt  werd  (zie  II  punt  2.4).  Op  deze  manier  werd  het  internationale  programma  in  2012   en  2013  beperkt  gerealiseerd.  (zie  III  punt  2.8)     In  bijlage:  Balans  en  resultatenrekening  2013  -­‐  Financieel  verslag  2013  –  Begroting  2014  –  Financiële   nota  

    3  

TOEWIJZINGSBELEID  

  NUCLEO   ontwikkelde   in   2003   een   beleid   om   haar   ateliers   op   een   objectieve   en   transparante   manier   toe   te   wijzen.   Om   dit   beleid   te   voeren   werd   een   toewijzingscommissie   samengesteld.   Sinds   begin   2013   bestaat  deze  uit  Isolde  Vanhee  (LUCA  Arts),  Wim  Waelput  (KASK,  Kiosk)  en  kunstenaar  Lucas  Devriendt   (verbonden  als  docent  aan  LUCA  Arts).       De  toewijzing  van  een  werkruimte  blijft  altijd  maatwerk.  Te  strikte  criteria  staan  maatwerk  in  de  weg.   De  criteria  uit  het  toewijzingsbeleid  hebben  dan  ook  meer  het  karakter  van  een  richtlijn  om  te  kunnen   komen  tot  een  oordeel.  Bovendien  is  een  toewijzingsbeleid  nooit  afgewerkt.  Het  moet  mee  evolueren   met  de  groei  van  de  organisatie  en  het  aantal  beschikbare  ateliers.   In   2010   onderging   het   toewijzingsbeleid   enkele   aanpassingen   om   meer   transparantie   naar   de   kunstenaars  toe  te  verzekeren  en  werd  de  vermelding  van  de  criteria  op  onze  website  geactualiseerd.       Verder  kan  er  voor  geopteerd  worden  om  een  specifieke  toewijzing  voor  een  bepaald  pand  te  doen,  bv   omdat  de  ruimtes  uitermate  geschikt  zijn  voor  bepaalde  artistieke  disciplines.     Onderstaand  de  grote  lijnen  van  het  toewijzingsbeleid.    

3.1

Inschrijving  

De   Toewijzingscommissie   hanteert   drie   criteria   voor   haar   beoordeling:   kwaliteit   van   het   beeldend   werk,   professionaliteit  en  motivatie  van  de  kunstenaar.     Kwaliteit  van  het  beeldend  werk:     Het   gaat   om   autonome   hedendaagse   kunstwerken   met   diverse   dragers   en   verschijningsvormen   die   getuigen  van  een  grote  beeldende  kwaliteit  en  hedendaagse  artistieke  visie.   Belangrijk   is   waar   het   werk   over   gaat,   dat   het   getuigt   van   een   zekere   coherentie   en   een   intrinsieke   beeldende  kracht  bezit.  Belangrijk  is  ook  de  positie  die  de  kunstenaar  in  zijn/haar  werk  inneemt,  hoe  dat   vertaald  wordt  in  vorm  en  materiaal,  welke  relatie  er  met  het  publiek  wordt  aangegaan  en  hoe  het  werk   zich   plaatst   in   de   hedendaagse   kunst,   ongeacht   zijn   herkomst.   De   manier   waarop   een   werk   communiceert   met   het   publiek   primeert,   niet   de   beheersing   van   een   techniek.   De   gekozen   techniek   moet  een  weerklank  zijn  van  het  onderwerp  van  dat  werk.     Volgende  criteria  worden  gebruikt  om  de  professionaliteit  van  de  kandidaat-­‐huurder  vast  te  stellen:   1.   een  diploma  hoger  kunstonderwijs;   2.   recente   artistieke   verwezenlijkingen   als   deelname   aan   tentoonstellingen,   recent   werk,   recensies,  beurzen  enz.  

 

 

21

Indien   een   kunstenaar   aan   geen   van   beide   criteria   voldoet,   kan   professionaliteit   volgens   volgende   criteria  alsnog  aangetoond  worden:   1. intentie  en  motivatie;   2. concrete  plannen  m.b.t.  te  realiseren  artistieke  projecten.     Bij  het  indienen  van  een  portfolio  zijn  volgende  elementen  van  belang:   1.   beelden  van  reeds  gerealiseerd  werk;   2.   tekstmateriaal  om  het  werk  te  kaderen;   3.   artistiek  CV;   4.   toelichting  m.b.t.  het  gebruik  van  het  atelier  (waarvoor  zal  het  atelier  worden  gebruikt,   intensiteit  van  het  gebruik,  de  motivatie  voor  de  aanvraag,  concrete  plannen  m.b.t.  te   realiseren  artistieke  projecten,  etc.).     Culturele   organisaties   kunnen   eveneens   in   aanmerking   komen   voor   het   huren   van   een   werkruimte   bij   NUCLEO.  Deze  organisaties  moeten  aan  volgende  criteria  voldoen:   1. hoofdzakelijk  artistieke  doelstellingen  hebben;   2. een   meerwaarde   bieden   aan   NUCLEO   en   haar   werking,   onder   de   vorm   van   presentatiemogelijkheden   voor   of   samenwerkingsverbanden   met   residerende   kunstenaars.    

3.2

Wachtlijst  

Na   een   positieve   beoordeling   door   de   Toewijzingscommissie   wordt   de   aanvrager   op   de   wachtlijst   geplaatst   en   krijgt   een   volgnummer   toegewezen.   Een   lidgeld   van   15€   is   verschuldigd;   het   lidgeld   kan   op   het  ogenblik  van  toewijzing  gerecupereerd  worden  via  te  betalen  huurkost.   Bij   toewijzing   van   een   tijdelijke   werkruimte   behoudt   men   zijn   nummer   op   de   wachtlijst.   Voor   permanente  werkruimten  vervalt  het  nummer  op  de  wachtlijst.    

3.3

Toewijzing  

In   het   algemeen   wordt   de   volgorde   van   inschrijving   gerespecteerd.   Kleine   aanpassingen   zijn   mogelijk   naargelang  de  typologie  van  de  werkruimte  en  de  verwachtingen  van  de  kunstenaar  op  dit  vlak.  Verder   wordt   een   interessante   mix   van   disciplines   nagestreefd,   naast   een   verhouding   van   6   beginnende   kunstenaars   t.o.v.   4   ervaren   kunstenaars.   De   aanpassingen   in   de   volgorde   van   toewijzing   worden   beperkt  in  die  zin,  dat  een  kunstenaar  niet  vaker  dan  drie  keer  gepasseerd  mag  worden.    

3.4

Doorstroming  

Kunstenaars   die   in   een   permanente   werkruimte   verblijven,   krijgen   deze   ruimte   toegewezen   voor   een   periode  van  2  jaar.  Op  basis  van  een  evaluatie  beslist  men  de  kunstenaar  al  dan  niet  opnieuw  voor  twee   jaar   in   het   atelier   te   laten   werken.   Verlenging   is   bij   een   positieve   evaluatie   in   principe   onbeperkt   mogelijk.     Volgende  criteria  worden  gehanteerd:   1.   frequentie  van  het  gebruik  van  de  werkruimte;   2.   evolutie  van  de  kunstenaar;   3.     kwalitatieve  artistieke  productie.     De  evaluatie  zal  vooral  aangewezen  zijn  voor  kunstenaars  die  minder  zichtbaar  aanwezig  zijn  en  weinig   blijk  geven  van  artistieke  activiteit.   Indien   een   persoonlijk   onderhoud   te   weinig   aanwijzingen   geeft   om   een   nieuwe   toewijzing   te   rechtvaardigen,   wordt   aan   de   kunstenaar   gevraagd   om   zijn/haar   recente   artistieke   activiteit   te   documenteren.  Indien  ook  deze  documentatie  niet  voldoet,  wordt  het  huurcontract  van  het  betreffend   atelier  niet  verlengd  en  wordt  de  kunstenaar  verzocht  de  werkruimte  te  verlaten.  In  geval  van  twijfel  zal   de  kunstenaar  niet  uit  de  werkruimte  worden  verwijderd.  

 

 

 

22

4    

4.1

SAMENWERKINGSVERBANDEN   Verleden  

A    Het  OTC  van  het  OCMW  Gent   Uit   de   uitbreiding   van   het   atelierbestand   met   o.a.   het   Infirmeriegebouw   in   het   O.L.V.   Ter   Hoyen   Begijnhof,   Blok   E   van   de   Leopoldskazerne   en   recenter   het   Convent   Huyshove,   groeide   een   boeiende   samenwerking   met   het   OTC   (Opleiding   en   TewerkstellingsCentrum)   van   het   OCMW   Gent,   onder   de   vorm  van  een  “wedertewerkstellingsprogramma”.   De   missie   van   het   OTC   bestaat   erin   de   steungerechtigde   cursisten   te   helpen   om   hun   positie   op   de   arbeidsmarkt   te   versterken   door   het   aanbieden   van   kwaliteitsvolle   trajectmatige   begeleiding.   Dit   gebeurt   via   een   ruim   aanbod   van   interne   en   externe   oriënterings-­‐,   opleidings-­‐   en   wedertewerkstellingsintiatieven.   De   samenwerking   met   NUCLEO   biedt   voor   het   OTC   de   mogelijkheid   het   externe   pakket   te   vergroten   en   biedt   bovendien   gelegenheid   een   volwaardigere   opleiding   uit   te   bouwen  dan  in  het  verleden  het  geval  was.   Dit   samenwerkingsverband   stelt   ons   in   staat   om   op   een   budgetvriendelijke   manier   het   aanbod   aan   ateliers  voor  kunstenaars  te  vergroten.  Meer  nog:  de  kwaliteit  van  de  reeds  gerenoveerde  werkruimtes   is   gevoelig   gestegen.   Het   werd   mogelijk   om   op   het   vlak   van   infrastructuur   een   uitbreiding   door   te   voeren  die  zonder  deze  samenwerking  financieel  niet  haalbaar  zou  zijn  geweest.   Bovendien   heeft   de   samenwerking   een   sociale   onderbouw:   door   de   ervaringen   die   de   cursisten   van   het   OTC  opdoen,  wordt  hun  positie  op  de  arbeidsmarkt  sterker  en  krijgen  ze  nieuwe  kansen.  Dit  verbetert   hun  sociale  positie.   Voor   ingebruikname   van   nieuwe   panden   wordt   steeds   bekeken   of   het   mogelijk   is   om   een   eventuele   renovatie  in  samenwerking  met  het  OTC  uit  te  voeren.       B    S.M.A.K.  en  Dienst  Cultuurparticipatie  Stad  Gent   Samen  met  de  Dienst  Cultuurparticipatie  van  de  Stad  Gent  en  het  S.M.A.K.  ontwikkelde  NUCLEO  in  de   wijken  Moscou  en  Bernadette  een  wijkgericht  artistiek  project.  NUCLEO  besloot  zich  te  concentreren  op   Bernadette,  aangezien  haar  ateliers  in  die  wijk  gehuisvest  waren  in  de  voormalige  Gustaaf  Callierschool   (2005-­‐2010).   Na   de   afstoting   van   het   schoolgebouw   in   2010   beëindigde   NUCLEO   ook   haar   sociaalartistieke   activiteiten   ter   plaatse.   Als   sluitstuk   van   het   project   werd   in   2012   een   overzichtspublicatie   van   Moscou-­‐ Bernadette  uitgegeven  in  samenwerking  met  S.M.A.K.  en  Dienst  Cultuurparticipatie.  Het  boek  werd  op   11  oktober  voorgesteld  (zie  III  punt  4).     C    Vzw  Repetitieruimtes   Vzw   Repetitieruimtes   was   een   aantal   jaren   op   verschillende   vlakken   een   belangrijke   partner   van   NUCLEO.   We   werkten   in   het   verleden   nauw   samen   betreffende   het   gebruik   van   gebouwen,   zoals   Blok   E   van  de  Leopoldskazerne  en  de  Gustaaf  Callierschool.  Voor  de  renovatie  en  het  beheer  van  Blok  E  werd   zelfs  een  gemeenschappelijke  beheersstructuur  opgericht,  vzw  Atoomproef  3,  waar  zowel  NUCLEO  als   Repetitieruimtes  deel  van  uitmaakten.       D  PLATFORM3,  München   Binnen   het   Europese   stedelijke   samenwerkingsverband   Eurocities   lanceerde   de   stad   München   in   september  2009  een  oproep  naar  andere  Europese  steden.  Men  wilde  samen  een  platform  en  netwerk   opstarten,  waar  ateliers/residenties  voor  kunstenaars  voorzien  worden,  om  de  mobiliteit  en  uitwisseling   van  kunstenaars  en  cultuur  binnen  Europa  te  bevorderen.     Begin   2011   kreeg   het   SWAP-­‐project   echter   geen   goedkeuring   voor   subsidiëring.   Met   Stad   Gent   werd   bekeken   op   welke   manier   NUCLEO   met   beperkte   middelen   toch   een   internationaal   platform   kon   uittekenen  aan  de  hand  van  de  gelegde  contacten.  NUCLEO  werkte  in  2012  een  eigen  residentieproject   uit,  met  als  partner  PLATORM3  uit  München  (zie  III  punt  2.8).    

 

 

23

4.2

Heden  

A    Democrazy   In  2009  droeg  Repetitieruimtes  het  beheer  over  aan  Democrazy  om  zich  meer  op  onderzoek  en  advies   te   richten.   Sindsdien   zijn   zij   onze   vaste   partner   betreffende   de   Leopoldskazerne.   Daarnaast   is   er   een   vaste  samenwerking  gedurende  de  Open  Ateliers:  Democrazy  staat  in  voor  het  concertprogramma.       B    SMartBe   In  2009  werd  voor  het  eerst  samengewerkt  met  SMartBe  (http://www.smartbe.be/nl/).  De  organisatie   sponsorde   het   tentoonstellingsproject   De   Collectie   en   gaf   bij   NUCLEO   een   workshop   over   de   zakelijke   kant  van  de  kunstenaarspraktijk.   De  samenwerking  verliep  voor  beide  partijen  zeer  positief  met  als  gevolg  dat  NUCLEO  in  juli  2010  een   coproductie   aanging   met   SMartBe.   De   organisatie   stelde   hiervoor   20.000€   ter   beschikking   aan   NUCLEO,   dat  zelf  voor  de  helft  van  dat  bedrag  bijdroeg  aan  de  coproductie.     NUCLEO  biedt  via  deze  partner  een  verregaande  en  in  house  zakelijke  ondersteuning  aan:  de  NUCLEO-­‐ residenten   kunnen   terecht   bij   een   speciaal   daarvoor   aangewezen   SMartBe   adviesverlener   met   vragen   over   werkloosheidsuitkering,   het   kunstenaarsstatuut,   auteursrechten   en   naburige   rechten,   zakelijke   vragen,…  .       C    Studio  Start   Coördinator   Greet   Vlegels   van   de   Antwerpse   atelierorganisatie   Studio   Start   zetelt   sinds   2009   in   de   Raad   van  Bestuur  van  NUCLEO.  Zij  kreeg  sindsdien  een  goed  beeld  van  de  werking  van  NUCLEO.  Zo  ontstond   een   evenwichtige   uitwisseling   van   informatie,   feedback   en   advies.   Ondanks   enkele   beleidsmatige   verschillen   tussen   beide   organisaties   is   Studio   Start   een   waardevolle   zusterorganisatie   die   ons   op   vele   gebieden  voorziet  van  opgebouwde  expertise,  en  vice  versa.     >>>   In   2014   zal   de   samenwerking   met   Studio   Start   nog   concreter   worden   doordat   we   een   portaalsite   willen  opstarten  waarop  de  nodige  informatie  omtrent  atelierbeleid  zal  ontsloten  worden.       D    LUCA  Arts  Gent   In  juli  2010  sloot  NUCLEO  met  LUCA  Arts  Gent  een  samenwerkingsovereenkomst  af  voor  werkplaatsen.   Dit   houdt   in   dat   de   NUCLEO-­‐residenten   gratis   gebruik   kunnen   maken   van   de   productieateliers   van   de   school  (zie  III  punt  3).   De  Hogeschool  maakte  eveneens  gebruik  van  NUCLEO’s  faciliteiten:  in  2010  huurde  ze  gedurende  één   jaar  een  residentieatelier  voor  onderzoeksprojecten  in  het  Convent  Huyshove.  Van  november  2011  tot   februari  2013  huurde  ze  opnieuw  twee  ateliers  -­‐  ditmaal  voor  lesactiviteiten  -­‐  in  de  Lindenlei.    

  E    Dienst  Vastgoedbeheer  Stad  Gent  en  Sogent   NUCLEO  is  vaste  partner  van  de  Dienst  Vastgoedbeheer  voor  tijdelijke  invulling  van  leegstaande  panden.     Dienst  Vastgoedbeheer  bood  in  2013  drie  panden  aan.       Het   Stadsontwikkelingsbedrijf   (Sogent)   beschouwt   NUCLEO,   na   enkele   positieve   samenwerkingen,   eveneens   als   partner   voor   tijdelijk   gebruik   van   leegstaande   panden.   Sinds   2009   kregen   6   panden   van   Sogent  een  effectieve  invulling  via  onze  werking.       F    Timelab   In   teken   van   de   residentiewerking   verbleef   Fabian   Hesse   in   2012   voor   drie   maanden   in   Gent.   Een   verblijfplaats   werd   voorzien   in   de   residentieruimtes   van   Timelab   (http://www.timelab.org/nl/info/nl/onze-­‐werkplaats)   In   2013   kon   de   Nederlandse   NUCLEO-­‐residente   Emma  van  der  Put  eveneens  verblijven  bij  Timelab.  (zie  III  punt  2.8).  

 

 

 

24

G    Greentrack   NUCLEO   tekende   -­‐   naast   vele   andere   Gentse   culturele   actoren   –   in   op   de   engagementsverklaring   van   Greentrack,  het  transitienetwerk  voor  de  kunsten  in  Gent.   Als  eerste  stap  ondertekenden  we  het  Greentrack-­‐charter.  Ons  Greentrack-­‐actieplan  uit  2012  (zie  bijlage   8)   wordt   vanaf   2013   uitgevoerd.   Dit   bestaat   uit   aandacht   voor   ecologie   in   ieder   aspect   van   onze   werking,   de   sensibilisering   van   de   kunstenaars   en   ingrepen   op   vlak   van   energiebesparing   in   onze   gebouwen.   Uiteraard  is  het  de  bedoeling  dit  plan  jaarlijks  opnieuw  te  bekijken,  herdenken  en  te  herschrijven.  Deze   actiepunten  zullen  inherent  deel  uitmaken  van  de  werking.  

  H    Landelijk  Overleg  Atelierorganisaties   NUCLEO  wil  zich  blijven  informeren  over  de  visie  op  en  de  praktische  uitwerking  van  een  atelierbeleid  bij   andere   atelierorganisaties.   Daarom   blijven   we   tweemaal   per   jaar   actief   deelnemen   aan   de   vergaderingen   omtrent   atelierbeleid   op   het   Landelijk   Overleg   Atelierorganisaties   in   Nederland.   Het   overleg   is   voornamelijk   gericht   op   overdracht   van   kennis   en   informatie   en   op   krachtenbundeling   van   de   deelnemende  atelierorganisaties.  

  4.3

Toekomst  

A    Laznia,  Gdansk     In   het   kader   van   de   Vlaamse   Week   in   Gdansk   (maart   2015)   gaat   een   groep   Gentse   beeldende   kunstenaars   in   de   havenstad   werken   en   tentoonstellen.   Deze   tentoonstelling   is   het   resultaat   van   een   traject   dat   wordt   afgelegd   in   nauwe   samenwerking   met   Poolse   en   Belgische   curatoren.   Het   project   wordt   gecoördineerd   door   NUCLEO   en   Laznia   I   en   II,   twee   vestigingen   van   hetzelfde   kunsthuis,   met   residentiewerking  in  Gdansk  (zie  III  punt  2.8).   Deze  eerste  samenwerking  tussen  NUCLEO  en  Laznia  vormt  de  basis  voor  een  structurele  en  duurzame   samenwerking   tussen   Poolse   en   Gentse   cultuurhuizen,   en   beoogt   in   de   toekomst   een   gelijkaardig   programma   in   Gent,   met     onder   meer   residenties   voor   Poolse   kunstenaars,   begeleiding   van   Poolse   kunstenaars  door  Gentse  curatoren,  en  een  groepstentoonstelling.   Gezien   de   huidige   werkdruk   is   het   realiseren   van   het   project   slechts   haalbaar   indien   extra   middelen   worden  gevonden  voor  het  inzetten  van  een  projectmedewerker.     B    WoninGent   De   sociale   woningmaatschappij   WoninGent   bood   NUCLEO   een   partnerschap   aan   voor   de   tijdelijke   invulling  van  een  aantal  van  haar  leegstaande  woningen,  die  niet  meer  conform  de  Vlaamse  wooncode   zijn.  Momenteel  zijn  de  gesprekken  hierover  gaande.      

 

 

25

                                        III  

2013  >>>    2014  

 

 

26

 

 

 

27

1    

1.1

BROEDPLAATS:  WERKRUIMTE  VOOR  KUNSTENAARS   Bemiddeling  gebouwen    

“We  maken  in  samenspraak  met  de  buurtbewoners  werk  van  tijdelijke  herbestemmingen  van   braakliggende  terreinen  en  grote  leegstaande  panden  met  het  oog  op  een  culturele  invulling.  Een  her-­‐   of  nevenbestemming  van  kerken  en  kloosters  kan  in  sommige  wijken  een  oplossing  bieden  voor  de   nood  aan  gemeenschapsruimte.”   Bestuursakkoord  Stad  Gent,  punt  12.3     Het   atelierbestand   werd   in   2013   uitgebreid   met   een   pand   in   de   Brugse   Poort,   Langestraat   en   Paddenhoek.  In  datzelfde  jaar  moest  NUCLEO  twee  panden  uit  handen  geven:  de  overeenkomst  van  het   gebouw  aan  de  Sophie  Van  Akenstraat  liep  op  31  januari  2013  ten  einde  en  het  gebruik  van  het  pand   aan   de   Wolterslaan   werd   in   juli   2013   beëindigd   wegens   toenemende   inbraken   in   het   gebouw.   Begin   2014   beschikken   we   over   8   gebouwen.   Dit   brengt   het   aantal   ateliers   momenteel   op   96   en   het   aantal   bureaus  op  4:  in  totaal  100  werkruimtes.     Het   huidige   atelierbestand   is   groter   dan   ooit.   De  huidige   panden   in   beheer   bieden   echter   geen   garantie   op  gebruik  voor  lange  termijn.  Zelfs  de  Leopoldskazerne,  het  enige  als  permanent  beschouwde  gebouw   in  ons  bestand,  zal  op  termijn  opgegeven  moeten  worden,  zo  blijkt  nu  Stad  Gent  overgaat  tot  verkoop   van   de   site   aan   Provincie   Oost-­‐Vlaanderen.   Wegens   deze   onvoorspelbare   toekomst,   samen   met   de   blijvende  vraag  naar  ateliers,  is  NUCLEO  dan  ook  permanent  op  zoek  naar  nieuwe  gebouwen  om  haar   atelierbestand  ten  minste  constant  te  houden.  Het  renovatiebudget  dat  opnieuw  vrijkomt  in  2014,  kan   aangewend  worden  voor  dergelijke  projecten.       In  2013  werden  volgende  pistes  onderzocht:     Via  Departement  Gebouwenbeheer  Stad  Gent:   -­‐  Langestraat  02,  gerealiseerd  (via  Mattias  Laga  -­‐  voormalig  huurder  atelier)   -­‐  Voormalige  pastorie  Sint-­‐Jan-­‐Baptist  (eigendom  kerkfabriek),  gerealiseerd   -­‐  Kasteel  de  Pélichy   -­‐  voormalig  seniorenclubhuis  aan  Vogelenzang   Via  Stadsontwikkelingsbedrijf  (Sogent):   -­‐  Paddenhoek,  gerealiseerd   Via  Aanloophuis  PocoLoco:     -­‐  pand  in  het  kleine  Begijnhof  (momenteel  gebruikt  door  PocoLoco),  in  onderzoek     Departement  Gebouwenbeheer  Stad  Gent   Het  departement  stelde  in  2013  vier  panden  voor,  telkens  voor  korte  duur.  Ervaring  leert  echter  dat  de   kans  op  verlenging  reëel  is:     • Via   Mattias   Laga   -­‐   een   voormalige   huurder   van   NUCLEO   -­‐   vernamen   we   de   leegstand   van   een   volledig   gestript   huis   in   Langestraat.   NUCLEO   nam   het   beheer   op   zich:   één   verdieping   wordt   ter   beschikking   gesteld   aan   een   kunstenaar,   de   andere   verdieping   wordt   beheerd   door   de   vzw   van   Laga,  Elftwelf.     • De  Kerkfabriek  stelde  een  voormalige  pastorie  aan  de  Brugse  Poort  ter  beschikking  en  riep  hierbij   de  hulp  in  van  het  departement  Gebouwenbeheer.  De  stadsdienst  nam  de  praktische  afhandeling   op  zich  omdat  Stad  Gent  het  pand  initieel  wilde  kopen.  Recent  kregen  we  bericht  dat  de  Kerkfabriek   stappen  onderneemt  om  het  gebouw  te  koop  te  stellen.   • Begin   2013   werd   Kasteel   de   Pélichy   naar   voren   geschoven.   Na   een   plaatsbezoek   bleek   het   pand   gekraakt   door   verschillende   gezinnen   met   jonge   kinderen.   Na   de   opgelegde   tijdsdruk   en   het   sociale   aspect  in  acht  te  hebben  genomen,  besliste  NUCLEO  om  niet  in  te  gaan  op  dit  aanbod.       >>>  Naar  aanleiding  van  deze  situatie  stelde  NUCLEO  een  “visietekst  leegstand”  op  (zie  bijlage  6).    

 

 

28

•

De  seniorenclub  aan  Vogelenzang  werd  ons  aangeboden  voor  1,5  maand.  Wegens  de  niet  voor  de   hand   liggende   indeling   van   het   pand   als   atelier   en   de   erg   korte   termijn,   namen   we   het   niet   in   beheer.    

  Sogent   •

•

Van   november   2011   tot   januari   2013   beschikte   NUCLEO   over   een   historisch   pand   in   het   Elisabethbegijnhof   (Sophie   Van   Akenstraat).   Vijf   kunstenaars   en   drie   organisaties   installeerden   er   hun   werkplek.   De   resterende   ruimtes   waren   moeilijk   te   verhuren   aangezien   het   een   monument   betrof  dat  bovendien  in  zeer  slechte  staat  was.     Eind  2013  stelde  Sogent  de  achterbouw  van  hun  pas  gerenoveerde  stadsdienst  ter  beschikking:  een   drie   verdiepen   tellend   gebouw   aan   de   Paddenhoek.   NUCLEO   organiseerde   er   eind   2013   haar   tentoonstelling   There   are   stories...   Begin   2014   brachten   we   er   14   kunstenaars   in   onder   en   een   gedeelde  werkplek  voor  9  kunstenaars,  vzw’s  en  culturele  ondernemers.  De  gebruiksovereenkomst   loop  tot  eind  2014.    

  Aanloophuis  PocoLoco   • De  vzw  verhuist  in  de  lente  van  2014  naar  een  pand  in  het  centrum  van  Gent.  Daarbij  komt  het  stuk   gebouw   leeg   te   staand   dat   zij   huren   van   Vzw   Begijnhof.   We   onderzoeken   of   dit   een   interessante   piste  is.       Concrete  pistes  gebouwen  voor  2014:     A    WoninGent   De   sociale   woningmaatschappij   WoninGent   bood   NUCLEO   een   partnerschap   aan   voor   de   tijdelijke   invulling  van  een  aantal  van  haar  leegstaande  woningen,  die  niet  meer  conform  de  Vlaamse  wooncode   zijn.  Momenteel  zijn  de  gesprekken  hiervoor  gaande.     B    Site  Martelaarslaan   Dienst  vastgoedbeheer  stelde  een  grote  leegstaande  site  aan  de  Martelaarslaan  voor.  De  site  staat  nog   zo’n   6   maanden   leeg   vooraleer   de   sloop   ingaat.  Doordat   het   site   niet   publiek   toegankelijk   gemaakt   mag   worden   en   het   grootste   deel   in   gebruik   wordt   genomen   door   de   politie   voor   het   trainen   van   honden,   beslisten  we  om  niet  op  dit  aanbod  in  te  gaan.     C    Pop-­‐up   Volgend  artikel  trok  recent  onze  aandacht:   Nieuw  in  Gent  is  het  initiatief  om  pop-­‐upsites  te  stimuleren.  Dat  is  een  specifiek  onderdeel  van  steun  aan   kunstenaars.  De  stad  zal  daartoe  leegstaande  sites  en  gebouwen  inventariseren,  en  ze  in  gereedheid   brengen  voor  culturele  presentaties.  Daar  is  180.000  euro  per  jaar  voor.     ‘We  krijgen  hier  vaak  vragen  voor’,  zegt  Storms  (Schepen  van  Cultuur).  ‘In  die  sites  kunnen   artiestenateliers,  repetitielokalen  of  expositieruimtes  ondergebracht  worden.  De  ondersteuning  is  zowel   bedoeld  om  het  artistiek  werk  te  ontwikkelen  als  om  de  ruimte  in  orde  te  brengen.     Gentse  musea  gaan  kunst  in  stadion  stockeren  -­‐  De  Standaard,  3  december  2013   >>>  volledige  artikel:  http://www.standaard.be/cnt/dmf20131202_00868443     We  onderzoeken  hoe  NUCLEO  hier  concreet  bij  betrokken  kan  worden.    

1.2

 Renovatie  en  onderhoud  

In  het  kader  van  ons  engagement  op  vlak  van  duurzaamheid   –  ingebed  in  Greentrack  -­‐  werd  ingezet  op   een  betere  isolatie  van  onze  gebouwen.  In  de  Lindenlei  betekende  dit  het  dichten  van  koudebruggen  en   tochtgaten   in   en   rond   de   ateliers.   Voor   Convent   Huyshove   hebben   we   alle   ramen   voorzien   van   een   isolerende  folie.    

 

 

29

De  overige  werken  in  de  gebouwen  omvatten  het  installeren  en  onderhoud  van  sanitair,  dakwerken  bij   acute  lekproblemen,  onderhoud  van  de  verwarmingssystemen  en  vervangen  en  herstellen  van  sloten  en   sleutels.    

  Werken  in  2013:     Voor  nieuwe  renovatieprojecten  voorziet  de  Stad  sinds  2010  een  investeringssubsidie  van  50.000€  per   jaar;   vanaf   2014   wordt   dit   40.000€.   Deze   middelen   werden   in   2013   gebruikt   voor   het   uitvoeren   van   volgende  werken:     -­‐ Paddenhoek:   gebruiksklaar   maken:   het   installeren   van   sloten   en   herstellen   van   deuren,   brandveiligheid  (brandblusapparaten,  pictogrammen,  pompen  aan  de  deuren  in  de  brandvrije   trappenhal   en   nieuwe   noodverlichting),   controle   van   de   elektriciteit   en   het   aanbrengen   van   enkele  scheidingswanden.     Om  het  gebouw  klaar  te  maken  voor  tentoonstellingen  en  projecten,  kochten  we  een  set  van   basismateriaal   voor   belichting.   Dit   materiaal   is   gekocht   met   het   oog   op   de   flexibele   inzet   in   verschillende  panden  in  beheer.     -­‐ Pastorie:  voorzien  van  nieuwe  sloten  en  nazicht  van  de  verwarming.  Na  een  onverwacht  hoge   factuur  na  één  maand,  bleek  de  verwarming  niet  goed  afgesteld.  Onze  chauffagist  zorgde  voor   de  juiste  instellingen  aan  de  ketel.   -­‐ Convent  Huyshove  -­‐  begin  2013  werd  door  de  eigenaar  de  verwarmingsketel  van  een  nieuwe   brander   voorzien.   Verder   voorzag   NUCLEO   de   ramen   in   het   pand   van   isolatiefolie.   Dit   in   het   kader  van  ons  engagement  op  het  vlak  van  duurzaamheid  binnen  Greentrack.   -­‐ Lindenlei   –   herstel   gaten   plafonds,   dichten   van   koudebruggen   en   tochtgaten   in   en   rond   de   ateliers.  Een  dakwerker  loste  enkele  acute  lekproblemen  op.   -­‐ Langestraat   II   –   NUCLEO   bekostigde   de   aansluiting   op   het   waternet.   Stad   Gent   installeerde   een   toilet  en  gootsteen.     De  daken  van  de  gebouwen  in  het  Begijnhof  -­‐  Begga  Convent,  Infirmerie  en  Convent  Huyshove  -­‐  blijven   een   pijnpunt.   Deze   daken   zijn   niet   meer   bestand   tegen   overvloedige   neerslag   of   sneeuwval.   Via   vzw   Begijnhof  werden  in  het  verleden  enkele  oplapwerken  uitgevoerd  aan  Convent  Huyshove  en  Infirmerie.   Begga   Convent   is   echter   een   ander   verhaal:   wegens   de   slechte   staat   van   de   goten   neemt   de   dakwerkfirma  geen  risico  meer  om  deze  te  herstellen.        

1.3

Patrimonium  in  beheer    

  http://www.nucleo.be/gebouwen.php?la=nl       Begga  Convent   Adres:   Begijnhof  O.L.V.  Ter  Hoyen,  Lange  Violettestraat  239,  9000 Gent In  beheer:   sinds  2001   Renovatie:   NUCLEO   Duur  renovatie:   4  maanden   Lokalen:   16  ateliers   Bezetting  2013:     Thomas   Byttebier,   Mario   Cauwels,   Line   Boogaerts,   Mario   De   Brabandere,   Saar   De   Buysere,   Ann   Decaestecker,   Pieter   Degand,   Frank   Depoorter,   Isa   D’hondt,   Yannick   Franck,   Sarah   Eechaut,   Stéphanie   Leblon,   Elise   Lepage,   Inez   Louwagie,   Gunther   Moriau,   Dieter   Ohler,   Lore   Rabaut,   Jeremy   Swinnen,   Wim   Van   Gotha,   Liesbeth   Van   Lancker  en  Jean-­‐Claude  Van  Rijckeghem.    

 

 

30

Infirmerie   Adres:   In  beheer:   Renovatie:   Duur  renovatie:   Lokalen:   Bezetting  2013:  

Begijnhof  O.L.V.  Ter  Hoyen,  Lange     Violettestraat  237,  9000  Gent   sinds  2003   NUCLEO/OTC 1  jaar   6  ateliers,  bureaus  A  Private  View,  Artcinema  OFFoff   Artcinema   OFFoff   o.l.v.   Dany   Deprez,   Hugo   Azcuy   Castillo,   Dominiek   Colpaert,   Karen   Dick,  Dreams  in  Motion  o.l.v.  Dries  Phlypo,  Sjoerd  &  Merlyn  Paridaen,  A  Private  View   o.l.v.   Jean-­‐Claude   Van   Rijckeghem   en   Restart   vzw   met   Nicoline   van   Stapele   en   Wim   de   Maat.    

 

Convent  Huyshove   Adres:     Begijnhof  O.L.V.  Ter  Hoyen,  Lange  Violettestraat  231,  9000  Gent   In  Beheer:   sinds  2010   Renovatie:     NUCLEO/OTC   Duur  renovatie:   3  maanden   Lokalen:     bureau,  archief,  keuken  en  opslagruimte  NUCLEO,  16  ateliers     Bezetting  2013:   Bougie   vzw,   Patrick   Benedictus,   Lot   Balbaert,   Eveliene   Deraedt,   Rein   Dufait,   Tessa   Groenenwoud,   Philip   Henderickx,   Sabrina   Inkeri   Harri,   Cecilia   Jaime,   Bart   Jaques,   Monia  Montali,  Pirò  Pallaghy,  Duncan  Speakman,  Frits  Standaert,  Renée  Sys,  Giannina   Urmeneta  Ottiker,  Tom  van  De  Voorde,  Eric  Vande  Pitte  en  Le  Monde  Dumas     Blok  E  Leopoldskazerne   Adres:       Kattenberg  4,  9000  Gent   In  beheer:    sinds  juli  2004   Renovatie:    NUCLEO/OTC/Repetitieruimtes   Duur  renovatie:    bijna  2  jaar   Lokalen:   12  ateliers   Bezetting  2013:     Hilde   Borgermans,   Brantt,   Katelijne   De   Corte,   Alice   De   Mont,   Claude   Dendauw-­‐Imbo,   Isa   D’hondt,   Samira   El   Khadraoui,   Cecilia   Jaime,   Arno   Lantmeeters,   Lieven   Leurs,   Maaike   Leyn,   Fred   Pectoor,   Chris   Rotsaert,   Annelies   Van   Camp,   Nele   Van   Canneyt,   Hans  Van  Hoorebeke/Rosteux,  Els  Viaene  en  Sarah  Westphal.     Nijverheidsschool  Lindenlei   Adres:   Lindenlei  38,  9000  Gent   In  beheer:   sinds  maart  2010   Renovatie:   NUCLEO  /  Ingenieursbureau  Bureau  Bouwtechniek  /  aannemer  Daeninck  &  Deweerdt  /   klusjesman     1ste  fase  2010  –  1  maand   de     2 fase  2011  –  1  jaar   Lokalen:   25  ateliers  en  projectruimtes   Bezetting  2013:     Mira   Albrecht,   Ben   Benaouisse,   Jean-­‐Marie   Bytebier,   Hannelore   Celen,   Leo   Gabin   (Gaetan   Begerem,   Lieven   Deconinck   en   Robin   De   Vooght),   Pieter   De   Clercq,   Frédéric   Cybulski,   Marie-­‐Laure   Delaby,   Juan   Duque,   Olivier   Goethals,   Wannes   Goetschalckx,   Sabrina   Inkeri   Harri,   KASK   (1   leslokaal),   Niels   Ketelers,   Valery   Konevin,   Marjolein   Labeeû,   Lieven   Lefere,   Inez   Louwagie,   Diederick   Nuyttens,   Koen   Pattyn,   Virginie   Schreyen,   Annouk   Thys,   Kristof   Van   Heeschvelde,   Simon   van   Parys,   Elien   Ronse,   Bart   Vansteenkiste,   Kobe   Wens,   Sarah   Westphal   en   Kloppend   Hert,   collectief   FASE,   deelatelier  met  Stephanie  Gildemyn,  Stephanie  Proost,  Veerle  Tytgat,  Isabelle  Billiet  en   Karen  Vermeren    

 

 

31

Sophie  van  Akenstraat   Adres:     Sophie  van  Akenstraat  11-­‐13,  9000  Gent   In  beheer:   oktober  2011  –  januari  2013   Renovatie:   NUCLEO  /  klusjesman   Lokalen:   5  ateliers,  bureaus  Handelsreizigers  In  Ideeën,  Yesplan   Bezetting  2013:     Handelsreizigers   in   Ideeën,   Philip   Henderickx,   Cecilia   Jaime,   Vicky   Lema,   Le   Monde   Dumas,  Kristof  Van  Heeschvelde,  Nicoline  van  Stapele  en  YESplan  (2Rivers  NV).  

 

Jozef  Vervaenestraat  02   Adres:     Jozef  Vervaenestraat  12,  9050  Ledeberg   In  beheer:     oktober  2012  -­‐  januari  2013   Renovatie:     /   Lokalen:     1  atelier  (gelijkvloers)   Bezetting  2013:   Elien  Ronse     Wolterslaan   Adres:     Wolterslaan  50,  9040  Sint-­‐Amandsberg   In  beheer:   september  2012  –  juli  2013   Renovatie:   /   Lokalen:     1  atelier   Bezetting  2013:   Julio  Lopes     Pastorie  Sint-­‐Jan-­‐Baptist   Adres:   Sint-­‐Jan-­‐Baptiststraat  11,  9000  Gent   In  beheer:   sinds  15  maart  2013   Renovatie:   klusjesman  NUCLEO   Lokalen:   8  ateliers,  bureau  Handelsreizigers  In  Ideeën   Bezetting  2013:   Handelsreizigers   In   Ideeën,   Alice   De   Mont,   Georgia   Kokot,   Chiara   Lammens,   Arnaud   Tandt,  Sylvia  Van  der  Hauwaert,  Robbert  Van  Wynendaele  en  Conrad  Willems.     Langestraat  02   Adres:   Langestraat  138,  9050  Ledeberg   In  beheer:   sinds  april  2013   Renovatie:   /   Lokalen:   1  atelier,  1  repetitieruimte  voor  Elftwelf  vzw   Bezetting  2013:   Guy  Slabbinck     Paddenhoek   Adres:     Paddenhoek  12,  9000  Gent   In  beheer:   sinds  15  november  2013   Renovatie:   klusjesman  NUCLEO   Lokalen:     gedeelde  werkruimte  “vloer  0”,  12  ateliers  en  1  stockageruimte   Bezetting  2014:   Eddy   de   Buf,   Yann   Bronder   (tijdelijk),   Stefaan   Decostere,   Naomi   Kerkhove,   Klaas   Van   der   Linden,   Didier   Volckaert,   Jonas   Vansteenkiste,   Ruth   Van   Haren   Noman,   Eva   Vermeiren,  Jana  Van  Ongevalle,   Hilde  Van  Wambeke,  deelatelier  met  Inez  Louwagie,   Elly   Van   Eeghem   en   Rona   Kennedy,   atelier   KASK  (in   onderhandeling)   en  Vloer  0:  Jonas   Nachtergaele/Topo   Copy,   Sarah   Eechaut,   Eva   Mouton,   Jan   Van   Loo/Wallfish,   Kunstpunt  vzw,  Bert  De  Geyter,  Sara  Gerard/GRARD,  Ben  Benaouisse,  Régine  Van  den   Broucke/Huis  Broucke.  

   

 

 

32

1.4

Toewijzing  en  verhuur  ateliers      

In  2013  ontving  NUCLEO  54  nieuwe  inschrijvingen  van  kunstenaars.     De  Toewijzingscommissie  vergaderde  3  keer  in  2013,  een  vierde  keer  begin  2014  voor  de  toewijzing  van   de  in  gebruik  te  nemen  Paddenhoek.  Er  werden  in  totaal  63  dossiers  beoordeeld,  waarvan  32  positief   (toegelaten  op  de  wachtlijst)  en  31  negatief.     De  ingebruikname  van  Pastorie  en  Paddenhoek  zorgden  ervoor  dat  we  in  totaal  23  kunstenaars  van  de   wachtlijst   konden   onderbrengen   in   een   atelier.   Na   de   toewijzing   van   12   ateliers   in   de   Paddenhoek,   hebben  we  begin  2014  een  wachtlijst  van  16  personen.     In  totaal  verhuisden  6  kunstenaars  binnen  de  gebouwen  van  NUCLEO,  10  kunstenaars  en  KASK  verlieten   hun  atelier.     >>>    Toename  diverse  aanvragen   De   toename   van   aanvragen   van   diverse   aard   is   opmerkelijk.   Niet   enkel   de   individuele   beeldende   kunstenaar   weet   NUCLEO   te   vinden,   ook   jonge   collectieven,   culturele   ondernemers   en   kleine   vzw’s   dienen  aanvragen  in.  We  ontvangen  steeds  meer  aanvragen  waarin  een  zekere  multifunctionaliteit  van   een   ruimte   vooropgesteld   wordt.   We   merken   een   duidelijke   nood   aan   ruimtes   die   deels   als   private   werkruimte  en  deels  als  toonplatform  kunnen  functioneren.     We  houden  hier  zoveel  mogelijk  rekening  mee.  Het  idee  om  binnen  de  gebouwen  een  ‘witte  ruimte’  te   exploiteren,   wordt   onderzocht   in   2014.   Deze   werk-­‐   en   reflectieruimte   kan   mogelijkheden   bieden   aan   zowel  NUCLEO  om  een  hernieuwd  tentoonstellingsbeleid  te  voeren,  als  aan  de  residerende  kunstenaars   en  externen  die  –  mits  een  concreet  projectvoorstel  –  gebruik  willen  maken  van  dit  platform.    

    1.5

Atelier  2020  

NUCLEO  biedt  in  hoofdzaak  het  traditionele  atelier  aan:  instapklaar,  beschikbaar  voor  lange  termijn  en   voorzien   van   water,   elektriciteit   en   verwarming.   Het   zijn   ruimtes   om   in   te   schilderen,   tekenen,   beeldhouwen,  etc.  die  door  de  kunstenaar  beschouwd  worden  als  een  private  werkruimte.   Naast  de  blijvende  nood  aan  traditionele  ateliers  merken  we  op  dat  er  nood  is  aan  ateliers  voor  korte   termijn  (projectmatig),  gedeelde  werkruimtes  en  ruimtes  met  een  multifunctioneel  karakter.     We  willen  het  idee  van  één  atelier  per  kunstenaar  openbreken.  Verder  wensen  niet  alle  kunstenaars  een   instapklaar  atelier.  Zo  ontstond  het  idee  van  het  Do  It  Yourself  (DIY)  atelier:  de  kunstenaar  staat  zelf  in   voor   mogelijke   renovatiewerken,   het   installeren   van   verwarming,   etc.   De   Lindenlei   –   en   sinds   kort   de   Paddenhoek  -­‐  bood  op  deze  nieuwe  noden  een  antwoord.     A    Projectatelier   Dit   type   atelier   gaat   in   op   de   vraag   naar   een   werk-­‐   of   presentatieplek   voor   het   uitwerken   van   een   specifiek   project.   De   projectruimtes   in   de   linkervleugel   van   de   Lindenlei   zijn   beschikbaar   voor   kunstenaars  –  zowel  intern  als  extern  -­‐  en  organisaties,  op  voorwaarde  dat  hun  activiteit  een  link  heeft   met  de  werking  van  NUCLEO,  en  worden  per  project  verhuurd.   In  2011  en  2012  kregen  we  aanvragen  van  allerlei  aard  om  voor  korte  tijd  een  werkruimte  te  gebruiken.   Begin   2013   liepen   de   aanvragen   nog   sneller   binnen   waardoor   de   ruimtes   op   zeer   regelmatige   basis   verhuurd  konden  worden.  Wegens  de  grote  vraag  naar  deze  ruimtes,  stelden  we  in  2012  een  prijsbeleid   op  met  indicatieve  huurprijzen,  dat  gehanteerd  wordt  voor  elke  specifieke  aanvraag.     B    Gedeelde  werkruimte/open  werkplek   Dit   type   ruimte   biedt   antwoord   op   de   vraag   van   kunstenaars   die   niet   geïsoleerd   willen   werken   en   op   zoek  gaan  naar  contact,  interactie  en  input  van  anderen.  De  enquête  toont  aan  dat  maar  liefst  64%  voor   dit  concept  te  vinden  is  (zie  I  punt  3.2).       Lindenlei   In   het   voorjaar   van   2013   lanceerden   we   een   oproep   voor   een   deelatelier   in   de   Lindenlei.   De   call   werd   onder   ons   netwerk   verspreid,   alsook   op   de   nieuwsbrief   van   BAM  (21/06/13  -­‐  http://bamart.be/nl/news/detail/9169/537).  Kunstenaar  Stephanie   Gildemyn   werd   coördinator   van   het   geheel.   Zij   sprak   met   geïnteresseerden   en   stelde  

 

 

33

de  groep  samen.  Momenteel  maken  5  kunstenaars  gebruik  van  het  atelier.     Voor   dit   deelatelier   werd   een   ander   toewijzingsprincipe   toegepast   dan   voor   het   algemene   beleid:   er   werd   geopteerd   voor   een   gemengd   gebruik   met   zowel   autonome  als  toegepaste  kunstenaars.  De  heterogenen  samenstelling  van  de  groep   en  de  onderlinge  dynamiek  staan  voorop.  Alle  autonome  kunstenaars  werden,  zoals   voor   een   individueel   atelier,   door   de   toewijzingscommissie   geselecteerd.   De   toegepaste  kunstenaars  werden  ook  voorgedragen  om  een  minimum  aan  kwaliteit  te   handhaven.  Zij  krijgen  echter  geen  toegang  tot  de  individuele  ateliers.     Paddenhoek  

Het   volledige   gelijkvloers   van   de   Paddenhoek   leent   zich   tot   gedeeld   gebruik.   Het   omvat   1   zeer   grote   ruimte   met   aanpalend   enkele   kleinere   lokalen.   Het   verspreiden   van   een   call   was   hierbij   niet   nodig:   enkele   organisaties   die   tot   eind   2013   in   de   Pianofabriek   (beheer   door   DOK   vzw)   huisden   maar   noodgedwongen   moesten   vertrekken,   meldden   zich   aan   bij   NUCLEO.   Negen   partijen   dienden   samen   een   voorstel  in:  “Vloer  0  biedt  plaats  aan  en  bundelt  diverse  organisaties,  collectieven  en   individuen  met  een  creatief  profiel  en  duidelijke  link  met  ‘de  kunsten’  in  een  gedeelde   dynamische,   creatieve   werkplek.   Een   niet   klassieke   co-­‐working   space   met   vaste   bewoners.   Alle   bewoners   hebben   vanuit   hun   praktijk   een   open   visie   en   drang   naar   uitwisseling,   kruisbestuiving   en   interactie.   Ze   vormen   een   vast   ‘gezelschap’   met   een   gezamenlijk   (praktisch   en   inhoudelijk)   engagement   en   zien   een   meerwaarde   in   elkaars  talent.”  Omwille  van  de  diverse  samenstelling  met  kunstenaars,  kleine  vzw’s   en   culturele   ondernemers   kon   de   toewijzingscommissie   hier   geen   oordeel   over   vellen,  maar  boog  de  raad  van  bestuur  zich  over  dit  voorstel  en  gaf  haar  fiat.  

  C    Do  It  Yourself  atelier   In   tegenstelling   tot   de   linkvleugel   van   de   Lindenlei   onderging   de   rechtervleugel   geen   grote   renovatiewerken.   Na   het   vertrek   van   productiehuis   Menuet   in   het   najaar   van   2012   stonden   deze   ruimtes   leeg.   We   kregen   op   dat   ogenblik   een   zeer   urgente   vraag   naar   een   atelier   van   enkele   kunstenaars,  die  we  hier  onderbrachten.   We  werkten  een  formule  uit  waarbij  de  kunstenaars  zelf  voor  de  nodige  herstellingswerken,  installatie   van  verwarming  etc.  zorgen.  In  ruil  hiervoor  genieten  ze  van  een  lagere  gebruiksprijs.  Zo  spelen  we  in  op   een   nieuwe   doelgroep   van   kunstenaars   die   veel   ruimte   en   slechts   een   minimum   aan   comfort   nodig   hebben,  of  heel  krap  bij  kas  zitten.  Het  ‘Doe  Het  Zelf’  concept  maakt  het  mogelijk  onze  panden  ten  volle   te   benutten   en   draagt   bij   tot   de   instandhouding   en   het   onderhoud   van   de   gebouwen.   Eén   van   de   positieve  gevolgen  ervan  is  bovendien  dat  er  een  grotere  onderlinge  betrokkenheid  ontstaat  tussen  de   kunstenaars  in  het  pand  en  het  verantwoordelijkheidsgevoel  naar  onderhoud  en  netheid  vergroot.     D    Multifunctionele  ruimte   We  merken  een  toenemende  vraag  naar  een  ruimte  die  zowel  een  private  als  een  semipublieke  functie   kan  hebben.  We  onderzoeken  verder  of  er  binnen  de  gebouwen  van  NUCLEO  een  ruimte  ontwikkeld  kan   worden   die   mogelijkheden   biedt   voor   de   eigen   werking   èn   voor   initiatieven   van   de   residerende   kunstenaars.  Ook  externen  kunnen  –  mits  een  concreet  projectvoorstel  –  beroep  doen  op  deze  ruimte.     Zie  ook  III  punt  2.5  C  voor  tentoonstellingsfunctie.      

1.6

Particulier  aanbod  

Om  het  externe  particuliere  aanbod  bekend  te  maken,  willen  we  een  databank  op  de  website  plaatsen,   zodat  particuliere  eigenaars  van  atelierruimtes   hier  een  advertentie  kunnen  plaatsen.  NUCLEO  zal  hierin   als   tussenpersoon   fungeren   om   het   aanbod   te   bewaken,   maar   de   praktische   zaken   worden   rechtstreeks   tussen  kunstenaar  en  eigenaar  geregeld.   Bij  de  creatie  van  een  nieuwe  website  in  2014  zal  deze  module   geïntegreerd  worden.    

   

 

 

34

2    

2.1

SPRINGPLANK:  ARTISTIEK  NETWERK   Informatieverstrekking  

NUCLEO  verspreidt  systematisch  allerhande  informatie  over  artistieke  projecten  onder  haar  residerende   kunstenaars.   Zo   krijgen   zij   de   kans   om   gemakkelijk   in   te   spelen   op   opportuniteiten   op   artistiek   vlak,   waarvan  ze  anders  vaak  niet  op  de  hoogte  zouden  zijn.  In  2013  werden  een  dertigtal  mailings  gedaan.   Nieuwe  kunstenaars  krijgen  een  persoonlijke  introductie,  zowel  over  de  werking  van  NUCLEO  als  over   praktische   zaken   zoals   bijv.   de   ophaling   van   afval.   In   2013   goten   we   belangrijke   zaken   in   een   ‘introductiesheet’  die  we  nieuwe  kunstenaars  mailen.    

2.2

Website  

We   verspreiden   informatie   over   de   residerende   kunstenaars   via   onze   website.   De   kunstenaars   krijgen   hier  een  persoonlijke  pagina  om  zichzelf  en  hun  werk  te  presenteren.  De  agenda  op  de  website  biedt  de   kunstenaars   bovendien   de   mogelijkheid   om   activiteiten   en   publieksmomenten   aan   te   kondigen.   Verschillende  kunstenaars  maakten  al  melding  van  gelegde  contacten  via  de  website  van  NUCLEO.   In  2013  noteerden  we  133.029  paginaweergaves,  opgevraagd  door   11.391  unieke  bezoekers.  60%  van   de  bezoekers  bezocht  de  website  voor  het  eerst.  Een  kwart  (4.364  gebruikers)  maakte  gebruik  van  de   Engelstalige  versie  van  de  website.  Er  is  een  opmerkelijke  piek  in  juli,  met  zelfs  meer  dan  400  gebruikers   op  4  juli  net  na  de  open  call   voor  onze  residentie,  die  we  o.a.  via  Trans  Artis  en  Res  Artis  lanceerden.   Daarnaast   is   er   een   verhoging   in   aantal   bezoekers   in   de   periode   oktober/december,   n.a.v.   de   tentoonstelling.  Verder  werden  in  2013  62  agenda-­‐items  online  geplaatst.     >>>   In   2014   voeren   we   een   vernieuwing   door:   de   uitstraling   van   de   website   verandert,   alsook   de   indeling.   Er   wordt   aandacht   besteed   aan   het   particuliere   aanbod,   en   zowel   kunstenaars   als   eigenaars   van   panden   zullen   de   nodige   informatie   terugvinden.   Daarnaast   wil   NUCLEO   haar   expertise   ontsluiten   via  nieuwe  website.  We  besteden  de  nodige  aandacht  aan  de  vertaling  van  de  teksten  naar  het  Engels.      

2.3

Sociale  media  

We   zetten   in   op   onze   Facebook-­‐pagina   en   we   gingen   aan   het   Twitteren.   Er   worden   vernissages   en   exposities   van   NUCLEO-­‐kunstenaars   gepost,   alsook   gerelateerde   artikels   en   weetjes.   Op   promotioneel   gebied  blijft  dit  een  goed  kanaal  om  veel  mensen  te  bereiken  voor  eigen  activiteiten  als   Open  Ateliers  of   tentoonstellingen.    

2.4

Focus  

Naast  de  verspreiding  van  tentoonstellingen  en  andere  activiteiten  van  de  kunstenaars  willen  we  naar   inhoudelijke   verdieping   streven   in   onze   communicatie.   Op   regelmatige   tijdstippen   wordt   een   kunstenaar  in  de  kijker  geplaatst  d.m.v.  een  interview  en/of  beeldverslag  en  krijgt  dit  een  plaats  op  de   digitale   platformen   die   NUCLEO   hanteert.   Op   die   manier   wordt   meteen   een   archief   over   de   NUCLEO-­‐ kunstenaars  aangelegd,  met  boeiende  gesprekken  en  momentopnames  in  hun  atelier.  In  2013  nam  onze   vrijwilliger   Sofie   Teugels   de   taak   op   zich   om   Bartdhesque,   Emma   van   der   Put   en   Maaike   Leyn   te   interviewen.       Barthesque:  http://www.nucleo.be/nieuws/detail/nl/154   Emma  van  der  Put:  http://www.nucleo.be/nieuws/detail/nl/159   Maaike  Leyn:  http://www.nucleo.be/nieuws/detail/nl/163    

 

 

35

2.5

Tentoonstellingsmogelijkheden  

A    Bureau   NUCLEO   stelt   haar   bureau   als   permanente   tentoonstellingsruimte   ter   beschikking   aan   de   residerende   kunstenaars.  Deze  exposities  worden  steeds  aangekondigd  in  de  agenda  op  de  website  en  Facebook.  In   2013  stelden  Olivier  Goethals  en  Dany  Deprez  tentoon.  Pieter  De  Clercq  gaat  begin  2014  van  start  met   het  exposeren  van  enkele    beelden.         B    Projectruimtes   De   projectruimtes   in   de   linkervleugel   van   het   voormalige   KTA   gebouw   bieden   plaats   aan   studenten,   organisaties  en  bevriende  organisaties  voor  exposities,  events  en  workshops  (zie  III  punt  2.7).       C    Multifunctionele  ruimte   We   merken   een   toenemende   vraag   naar   een   type   ruimte   die   zowel   voor   privaat   gebruik   als   voor   een   semipublieke  functie  kan  dienen.  We  onderzoeken  verder  of  er  binnen  de  gebouwen  van  NUCLEO  een   ruimte  ontwikkeld  kan  worden  die  mogelijkheden  biedt  voor  de  eigen  werking  èn  voor  initiatieven  van   de  residerende  kunstenaars.  Ook  externen  kunnen  –  mits  een  concreet  projectvoorstel  –  beroep  doen   op  deze  ruimte.       D    Ontsluiting  onderzoek   N.a.v.   het   onderzoek   naar   tentoonstellingsruimtes   in   Gent   dat   NUCLEO   in   opdracht   van   Stad   Gent   uitvoerde,  ontsloot  de  Dienst  Cultuur/Circa  de  informatie  op  http://cultureleinfrastructuur.gent.be.       E    Groepstentoonstelling  There  are  stories  ...     I    VOORSTELLING     In   navolging   van   De   Collectie   (2009)   en   NUCLEO.   De   Connectie   (2011),   organiseerden   we   in   2013   opnieuw   een   groepstentoonstelling.   Op   deze   manier   wil   NUCLEO   haar   ondersteunende   rol   verder   waarmaken   op   het   niveau   van   artistieke   ontwikkeling   en   reflectie,   de   uitbouw   van   een   (artistiek)   netwerk   en   het   aanbieden   van   toonmomenten.   NUCLEO   stelde   dit   jaar   opnieuw   een   curatorenduo   aan:   Laura   Herman   en   Mieke   Mels.   Zestig   kunstenaars   en   internationale   residente   Emma   van   der   Put   namen   deel   aan   There   are   stories….   We   maakten   zo   de   verbinding   van   de   internationale   residentie   aan   het   tentoonstellingstraject.     >>>   Deze   laatste   editie   kende   een   exponentiële   groei   tegenover   de   voorgaande   tentoonstellingsprojecten,   zowel   qua   aantal   deelnemers   als   de   productionele   omvang   van   het   project.   Een  herziening  dringt  zich  op.  We  laten  het  concept  van  één  grote  tentoonstelling  los  en  zullen  inzetten   op  kleinschalige  initiatieven  die  op  verschillende  momenten  plaatsvinden.  Een  kleiner  aantal  kunstenaars   zullen  uitgenodigd  worden  tot  deelname  en  er  wordt  voorzien  in  een  selectieprocedure.  De  ‘witte’  ruimte   die  we  wensen  te  faciliteren,  zal  dienst  doen  als  platform  voor  dit  nieuwe  tentoonstellingsconcept.       Uitgangspunt   Reeds   12   jaar   ontwikkelt   NUCLEO   kwaliteitsvolle   en   betaalbare   ateliers   voor   beeldende   kunstenaars.   NUCLEO   doet   daarmee   in   de   eerste   plaats   aan   kunstverbreding.   Ze   wil   de   basis   van   de   kunstbeoefening   in  Vlaanderen  versterken  door  kunstenaars  letterlijk  en  figuurlijk  ruimte  te  bieden.  Letterlijk  in  het  ter   beschikking  stellen  van  betaalbare  atelier-­‐  en  productieruimtes,  figuurlijk  door  hen  volledig  vrij  te  laten   in  hun  artistieke  keuzes.     NUCLEO  wil  echter  meer  doen  dan  de  basisvoorwaarden  scheppen  voor  kunstenaars  om  zich  artistiek  te   ontplooien.  Vanuit  de  werking  als  atelierorganisatie  wil  ze  haar  residerende  kunstenaars  graag  artistiek   uitdagen,  hen  productioneel  ondersteunen  en  hen  een  publiek  forum  bieden.  Zo  engageert  NUCLEO  zich   om  haar  kunstenaars  met  elkaar  en  met  belangrijke  spelers  uit  het  artistieke  veld  in  contact  te  brengen.   Toonmomenten   zijn   hierin   een   belangrijke   schakel:   traditiegetrouw   worden   de   Open   Ateliers   georganiseerd,   intussen   een   vaste   waarde   in   het   Gentse   cultuurlandschap.   Met   De   Collectie   zette  

 

 

36

NUCLEO  in  2009  een  eerste  stap  naar  een  tentoonstelling  buiten  haar  muren.  Met  het  tweede  project   De   Connectie   palmde   NUCLEO   een   gebouw   in   eigen   beheer   in:   de   voormalige   KTA   school   op   de   Lindenlei.   Met   het   derde   tentoonstellingsproject   nam   ze   eind   2013   opnieuw   een   leegstaand   gebouw   in:   de  achterbouw  van  de  Bank  van  de  Arbeid  aan  de  Paddenhoek.       Concept   In   navolging   van   de   tentoonstellingen   in   2008   en   2010,   trachtte   ook   dit   project   tegemoet   te   komen   aan   het   verlangen   van   kunstenaars   om   in   dialoog   te   treden,   inhoudelijke   feedback   te   krijgen   en   zich   te   tonen.   Een   combinatie   van   atelierbezoeken,   consultatiemomenten,   tussentijdse   samenkomsten   en   de   uiteindelijke   expositie   maakten   deel   uit   van   het   traject.   Alle   kunstenaars   uit   de   werking   van   NUCLEO   werden   uitgenodigd   tot   deelname.   De   eigenlijke   selectie   van   kunstenaars   gebeurde   reeds   voorafgaandelijk   door   de   toewijzingscommissie   bij   het   toewijzen   van   de   ateliers.   Niet   minder   dan   zestig   kunstenaars  (van  de  77  in  totaal)  voelden  zich  geroepen  om  deel  te  nemen.     Bij  de  eerdere  edities  bleek  de  samenwerking  en  synergie  tussen  twee  curatoren  een  positieve  impuls  te   geven   aan   het   project.   NUCLEO   nodigde   in   2013   Mieke   Mels   en   Laura   Herman   uit   om   in   duo   de   curatorrol   op   zich   te   nemen.   Nadat   de   atelierbezoeken   waren   afgelegd,   en   rekening   houdend   met   de   impressies   hierbij,   bedachten   zij   een   gepast   concept.   De   curatoren   vertrokken   vanuit   het   idee   toeval   versus  ratio:  ‘tijdens  het  creatieproces  kan  een  fout  of  mislukking  leiden  tot  een  nieuw  inzicht.  Het  gaat   over  het  loslaten  van  de  controle  en  het  opzoeken  van  de  onvoorspelbaarheid.  De  mislukking  zorgt  voor   een  toevallige  wending  tijdens  het  maakproces.  Als  kunstenaar  sta  je  voortdurend  voor  die  keuze:  laat  ik   dit   toe   of   begin   ik   opnieuw?’   De   curatoren   gingen   bij   de   kunstenaars   op   zoek   naar   hoe   er   wordt   omgegaan  met  mislukking  binnen  het  oeuvre.  Volgend  citaat  wordt  beschouwd  als  fundament  voor  de   tentoonstelling  en  was  teven  de  titel  (uit  de  film  Magnolia):     There  are  stories   of  coincidence  and  chance,   of  intersections  and  strange  things  told,   and  which  is  which   and  nobody  knows     De  curatoren  boden  de  kunstenaars  een  drieledige  uitdaging  aan:     1.  het  schetsboek  (publicatie)   De   idee   van   Cadavre   Exquis   is   het   uitgangspunt   voor   de   catalogus   van   de   tentoonstelling.   Omdat   dit   concept  praktisch  gezien  niet  ten  volle  uitgevoerd  kon  worden,  gingen  we  als  volgt  te  werk:  een  blanco   schetsboek  werd  doorgegeven  van  kunstenaar  tot  kunstenaar.  Elke  kunstenaar  kreeg  één  dag  de  tijd  om   invulling   te   geven   aan   de   lege   bladzijde   die   volgt   op   een   ‘gevulde’   bladzijde.   Intuïtie   en   écriture   automatique   zijn   hierbij   van   belang,   vandaar   de   beperkte   tijd   die   iedereen   kreeg.   Nadat   iedereen   zijn/haar   bijdrage   leverde,   werd   het   boek   gefotografeerd   en   als   een   facsimile   in   de   catalogus   geïntegreerd.     2.  het  portret  (publicatie)   Het   tweede   deel   van   de   catalogus   bevat   een   reeks   portretten   van   alle   deelnemende   kunstenaars.   Fotografe  Eveliene  Deraedt  –  tevens  resident  bij  NUCLEO  -­‐  zocht  iedereen  op  in  het  atelier  en  maakte   volgens   de   aanwijzingen   van   de   kunstenaar   een   beeld.   De   kunstenaar   had   volledige   controle   over   de   eigen  foto.  Op  die  manier  kwam  het  bewuste  (het  portret)  naast  het  onbewuste  (het  boek)  te  liggen.     3.  het  werk  (tentoonstelling)   Het  werk  dat  getoond  werd  tijdens  de  tentoonstelling  verhield  zich  tot  het  vooropgestelde  thema  toeval   versus  ratio.       Methodiek   Bijzonder  curatorschap   De  functie  van  curator  binnen  het  tentoonstellingsproject  van  NUCLEO  overstijgt  zijn  traditionele  rol:  de   interactie  tussen  kunstenaar  en  curator  wordt  sterk  doorgedreven  en  betekent  een  vorm  van  artistieke   ondersteuning.   Ook   voor   deze   editie   was   dit   niet   anders:   beide   curatoren   legden   atelierbezoeken   af,   bedachten  naar  aanleiding  van  deze  bezoeken  een  concept  en  hielden  consultatiemomenten.     Tekenende  tentoonstellingslocatie  

 

 

37

NUCLEO  zwerft  voortdurend  uit  over  de  stad  op  zoek  naar  geschikte  gebouwen:  een  begijnhof,  kazerne,   huis,  pastorie  of  school…  Elke  plaats  die  tijdelijk  niet  functioneert,  is  immers  een  mogelijke  broedplaats   voor   kunstenaars.   Initieel   ging   de   tentoonstelling   opnieuw   door   in   de   Lindenlei,   maar   begin   oktober   kreeg   NUCLEO   van   Sogent   een   nieuw   gebouw   aangeboden.   Het   betrof   de   achterbouw   van   de   stadsdienst,   aan   de   Paddenhoek.   In   een   razendsnel   tempo   beslisten   we   om   de   tentoonstelling   in   het   nieuwe   gebouw   te   laten   doorgaan.   Die   beslissing   had   een   zware   impact   op   de   hele   organisatie,   maar   uiteindelijk  maakten  zowel  de  curatoren  als  de  kunstenaars  enthousiast  de  ommezwaai.  Zo  konden  we   voor  deze  derde  editie  opnieuw  een  leegstaand  gebouw  inpalmen,  en  betekende  de  tentoonstelling  een   feestelijk  startschot  voor  de  ingebruikname  van  het  nieuwe  pand.     Engagement  van  de  kunstenaars   De  rol  van  deelnemende  kunstenaar  werd  bij  deze  editie  extra  uitgediept.  Er  werd  engagement  en  een   op   te   nemen   verantwoordelijkheid   gevraagd   bij   alle   facetten   van   het   traject:   te   beginnen   bij   het   zelf   doorgeven   van   het   schetsboek,   het   op   zich   nemen   van   onderling   overleg   met   kunstenaars   die   in   eenzelfde  ruimte  tentoonstelden,  tot  de  ondersteuning  op  productioneel  niveau.     1.  schetsboek   Het  schetsboek  werd  in  juni  -­‐  na  de  lancering  van  het  concept  -­‐  doorgegeven  van  kunstenaar   naar   kunstenaar.   NUCLEO   zette   zich   schrap   om   dit   organisatorisch   te   begeleiden   gedurende   de   zomerperiode.  Maar  naast  het  sturen  van  mails  naar  de  kunstenaars,  zodat  ze  wisten  aan  wie   ze  het  boek  moesten  bezorgen,  verliep  dit  erg  vlot  en  zonder  incidenten.   Uiteindelijk  vulden  61   kunstenaars  een  pagina  in  het  boek.     2.  onderling  overleg   De   curatoren   wezen   kunstenaars   een   bepaalde   ruimte   toe,   die   ze   al   dan   niet   moesten   delen   met  anderen.  De  deelnemers  kregen  de  opdracht  om  onderling  te  bespreken  wie  op  welke  plek   zou   tentoonstellen.   Voor   de   meeste   kunstenaars   verliep   dit   relatief   vlot,   zonder   al   te   veel   tussenkomst   van   de   curatoren.   In   ‘delicate’   ruimtes  -­‐   zoals   o.a.   het   kabinet   met   10   deelnemers   -­‐  verliep  het  onderlinge  contact  minder  vlot  en  grepen  de  curatoren  in.     3.  productionele  ondersteuning   De  nieuwe  locatie  op  de  Paddenhoek  was  zo  goed  als  instapklaar,  maar  dit  nam  niet  weg  dat   we   alle   hulp   konden   gebruiken   op   productioneel   gebied.   We   deden   een   oproep   aan   de   kunstenaars   om   een   tandje   bij   te   steken   gedurende   de   opbouw   en   de   afbraak.   Daarnaast   stonden   de   kunstenaars   in   voor   het   suppoosten   bij   de   verni-­‐   &   finissage   en   tijdens   de   openingsuren  van  de  tentoonstelling.       Residentie   Verder   inspelend   op   de   uitbouw   van   het   artistieke   netwerk   -­‐   zowel   nationaal   als   internationaal   -­‐   verspreidde   NUCLEO   in   juni   een   tweede   call   for   artists   in   het   teken   van   een   nieuw   residentieproject.   Voorwaarde   tot   selectie   was   het   maken   van   nieuw   werk   binnen   het   thema   van   de   tentoonstelling.   Emma   van   der   Put   werd   geselecteerd   en   verbleef   van   oktober   tot   november   in   Gent.   Ze   stelde   twee   videowerken  tentoon  in  There  are  stories…   Catalogus  als  visitekaartje   Dit   jaar   werd   de   catalogus   opnieuw   in   een   papieren   versie   gegoten.   De   curatoren   bedachten   een   ambitieus  project  dat  vanaf  de  zomer  in  2013  reeds  van  start  ging:  elke  dag  vulde  een  kunstenaar  een   nieuwe   bladzijde   in   van   een   schetsboek.   Men   kreeg   maar   één   dag   de   tijd   zodat   het   een   spontane   invulling  betrof,  naar  het  idee  van  de  Cadavre  Exquis.  Daarnaast  werd  elke  deelnemer  gefotografeerd  in   zijn/haar   atelier.   Ook   hier   koos   de   kunstenaar   zelf   naar   de   invulling   van   het   idee   ‘portret’.   De   publicatie   is   een   volwaardig   boek   geworden,   een   unieke   momentopname   van   de   residenten   bij   NUCLEO.   Elke   deelnemer  kreeg  3  exemplaren  zodat  ze  deze  zelf  konden  verspreiden  binnen  het  eigen  netwerk.     Gevarieerd  publiek  forum   Naast  de  organisatie  van  Open  Ateliers,  brengt  NUCLEO  tweejaarlijks  een  tentoonstelling  tot  stand.  Het   biedt   de   NUCLEO-­‐kunstenaars   een   extra   forum   waar   zowel   een   publiek   kan   aangesproken   worden   als   experts  in  het  professionele  beeldende  kunstenveld.  Naast  de  Open  Ateliers  is  de  expositie  nu  ook  een   moment   waarop   kunstenaars   naar   buiten   komen   met   werk,   met   in   veel   gevallen   een   uitbreiding   van   hun  eigen  netwerk  als  gevolg.      

 

 

38

II    REALISATIE       1.  Atelierbezoeken   Op   18   maart,   15   april,   6   en   13   mei   legden   de   curatoren   in   totaal   62   atelierbezoeken   af.   De   Leopoldskazerne,  het  Begga  Convent,  de  Infirmerie,  Convent  Huyshove,  de  Lindenlei  en  Pastorie  werden   bezocht.  Op  deze  manier  nam  de  vertrouwdheid  met  het  werk  van  de  betrokken  kunstenaars  toe.       2.  Informatievergadering   Op  11  juni  vond  een  bijeenkomst  plaats  om  het  concept  van  het  project  uiteen  te  zetten.  De  curatoren   stelden  hun  concept  omtrent  ratio  en  toeval  voor  aan  de  kunstenaars.  Daarbij  werd  het  schetsboek  al   meteen  aan  een  eerste  kunstenaar  gegeven  en  noteerden  de  anderen  hun  naam  op  de  kalender.         3.  Broedmoment  +  schetsboek  +  portretten   De   zomerperiode   was   het   broedmoment   voor   de   deelnemende   kunstenaars.   Tegelijkertijd   ging   het   schetsboek  van  kunstenaar  naar  kunstenaar  en  portretteerde  Eveliene  Deraedt  iedereen  in  het  atelier.       4.  Consultaties   Op  9  en  10  september  vonden  er  consultaties  plaats  tussen  de  curatoren  en  kunstenaars.  Dit  was  het   moment   waarop   gesprekken   over   het   werk   ontstonden,   ideeën   en   concepten   besproken   werden   en   dieper  ingegaan  werd  op  het  voorstel.       5.  Uitstippelen  tentoonstellingsparcours   De   ommezwaai   van   de   Lindenlei   naar   de   Paddenhoek   deed   het   project   even   op   de   grondvesten   daveren.   De   curatoren   bedachten   een   volledig   nieuwe   indeling   van   het   werk   in   de   ruimtes   van   de   Paddenhoek.  Kunstenaars  die  een  ruimte  deelden,  kregen  de  opdracht  om  onderling  te  bespreken  hoe   de  ruimte  werd  ingevuld.  De  curatoren  zorgden  voor  de  nodige  begeleiding.       6.  Tussentijdse  feedback  +  opvolging   In  tussentijd  boden  de  curatoren  antwoord  op  de  vragen  die  ze  kregen  van  enkele  kunstenaars.  Indien   nodig,  werden  korte  overlegmomenten  georganiseerd  of  werden  de  nodige  mails  uitgewisseld.     7.  Opbouw   Halverwege  november  startte  de  opbouw.  Productioneel  coördinator  Jonas  Nachtergaele  en  klusjesman   Luc  Emmery  brachten  het  gebouw  in  gereedheid,  installeerden  de  verlichting  en  –  in  samenspraak  met   de   kunstenaars   –   het   werk.   Daarnaast   zorgde   grafisch   vormgever   Randoald   Sabbe   voor   een   totale   inkleding  van  het  gebouw:  er  werd  een  banner  aan  de  buitengevel  voorzien,  signalisatie  en  twee  grote   teksten  in  de  inkomhal.  Zowel  de  banner  als  de  tekst  op  de  deuren  zijn  blijvend  van  aard  en  zorgen  voor   een  fijne  ‘upgrade’  van  het  gebouw.       8.  Tentoonstelling   Van  28  november  tot  en  met  8  december  huisde  There  are  stories…  in  de  Paddenhoek.     De   vernissage   van   28   november   liep   tegelijkertijd   met   de   opening   van   de   Gentse   kunstweek   en   de   Museumnacht.   De   catalogi   werden   die   avond   te   koop   aangeboden   door   kunstenaar   Gunther   Moriau,   in   de  vorm  van  een  heuse  performance.  Een  introductie  werd  gegeven  door  Mieke  Mels,  met  aansluitend   enkele  woorden  door  Schepen  Annelies  Storms,  Schepen  Tom  Balthazar  &  gedeputeerde  Jozef  Dauwe.   Café  De  Robot  stond  in  voor  de  bar.     De  finissage  op  8  december  rondde  het  project  af  met  de  filmvoorstelling  Incidents  in  a  Museum:  Art   Galleries  in  Film  (Steven  Jacobs  &  Karel  De  Cock,  2012).  We  serveerden  gratis  koffie  &  taart.     De   expositie   was   geopend   van   maandag   tot   vrijdag   van   14   tot   19u   (sluitingsdagen   op   woensdag   &   donderdag),   in   het   weekend   van   11   tot   18u.   Elke   dag   stonden   vier   kunstenaars   in   voor   het   openhouden   van   de   expositie,   de   bewaking   en   het   bijhouden   van   het   aantal   bezoekers.   Gedurende   de   verni-­‐   en   finissage  schakelden  we  zes  vrijwilligers  in  om  een  oogje  in  het  zeil  te  houden.      

 

 

39

9.  catalogus   Naar   aanleiding   van   het   project   werd   een   catalogus   op   500   exemplaren   uitgebracht.   Het   grafisch   ontwerpersduo   Randoald   Sabbe   en   Jan   Hespeel   zorgden   opnieuw   voor   de   lay-­‐out,   drukkerij   Sintjoris   verzorgde   de   druk.   De   catalogus   werd   verkocht   aan   een   prijs   van   15   euro.   In   totaal   werden   er   een   30tal   exemplaren  verkocht.         10.  beeldverslag   Publicatie  beeldverslag:  http://www.nucleo.be/tentoonstelling/index/nl/13     III    PUBLIEKSBEREIK   We   spraken   verschillende   kanalen   aan   om   There   are   stories…   kenbaar   te   maken.   De   pers   werd   op   de   hoogte   gebracht,   de   professionele   kunstensector   werd   uitgenodigd   op   de   vernissage   en   finissage.   Affiches  en  flyers  werden  professioneel  verspreid  in  de  stad.   De  tentoonstellingslocatie  situeerde  zich  in  het  centrum  van  Gent.  Ze  was  gratis  te  bezichtigen,  met  een   grote   toegankelijkheid   als   resultaat.   Zo   werden   verschillende   doelgroepen   aangesproken:   van   jong   tot   oud,  van  kunstkenner  tot  toevallige  voorbijganger.       De  opening  van  de  tentoonstelling  viel  tevens  samen  met  de  start  van  de  Gentse  Kunstweek,  wat  een   grote   toeloop   tot   gevolg   had.   Op   de   vernissage   hebben   we   naar   schatting   zo’n   350   à   400   bezoekers   gezien.   De   finissage   was   iets   rustiger:   er   waren   zo’n   30   gegadigden   voor   de   film   en   we   telden   165   kijklustigen   voor   de   tentoonstelling.   Tijdens   de   openingsuren   kwamen   we   op   450   bezoekers,   met   gemiddeld  65  bezoekers  per  dag.  De  vrijdag  na  de  opening  was  een  kleine  terugval,  maar  dit  werd  terug   in  evenwicht  gebracht  door  een  succesvol  weekend.  In  totaal  schatten  we  een  publieksbereik  van  950   personen  in.       Ook   ditmaal   maakten   verschillende   kunstenaars   melding   van   gelegde   contacten   voor   exposities   en   werden  enkele  werken  verkocht.     IV    DEELNEMENDE  KUNSTENAARS     Hugo   Azcuy   Castillo,   Lot   Balbaert,   Ben  Benaouisse,   Line   Boogaerts,   Brantt,   Jean-­‐Marie   Bytebier,   Mario   Cauwels,  Hannelore  Celen,  Dominiek  Colpaert,  Mario  De  Brabandere,  Saar  De  Buysere,  Pieter  De  Clercq,   Katelijne   De   Corte,   Wim   de   Maat,   Ann   Decaestecker,   Claude   Dendauw-­‐Imbo,   Frank   Depoorter,   Dany   Deprez,   Eveliene   Deraedt,   Isa   D’Hondt,   Karen   Dick,   Juan   Duque,   Samira   El   Khadraoui,   Yannick   Franck,   Olivier   Goethals,   Tessa   Groenewoud,   Inkeri   Harri,   Bardthesque   Jaques,   Niels   Ketelers,   Georgia   Kokot,   Valery   Konevin,   Marjolein   Labeeû,   Chiara   Lammens,   Arno   Lantmeeters,   Lieven   Lefere,   Elise   Lepage,   Maaike   Leyn,   Monia   Montali,   Gunther   Moriau,   Diederick   Nuyttens,   Dieter   Ohler,   Pirò   Pallaghy,   Fred   Pectoor,   Lore   Rabaut,   Elien   Ronse,   Chris   Rotsaert,,Rosteux,   Guy   Slabbinck,   Jeremy   Swinnen,   Arnaud   Tandt,   Annouk   Thys,   Giannina   Urmeneta   Ottiker,   Annelies   Van   Camp,   Emma   van   der   Put,   Kristof   Van   Heeschvelde  ,  Simon  van  Parys,  Nicoline  van  Stapele,  Robbert  Van  Wynendaele,  eric  vande  Pitte,  Kobe   Wens  en  Conrad  Willems.     V    PERS  EN  COMMUNICATIE       NUCLEO   voerde   een   uitgebreide   promotiecampagne.   Er   werden   affiches   en   flyers   in   Gent   verspreid.   Deze   werden   ook   door   Jan&Randoald   ontworpen.   Voor   de   verspreiding   stond   Rapid   Affichage   in:   zij   verspreidden  1.500  affiches  en  2.500  flyers.  In  totaal  werden  5.000  flyers  en  2.000  affiches  verspreid.   Uitnodigingen  voor  vernissage  &  finissage  werden  per  post  naar  een  800tal  adressen  in  de  professionele   sector  verzonden.  Daarnaast  verstuurde  NUCLEO  een  electronische  mailing  naar  een  5.000tal  adressen.   Via  Facebook  kende  het  event  een  virale  verspreiding  dankzij  de  kunstenaars.       There  are  stories…  werd  opgenomen  in  de  communicatie  van  de  Gentse  Kunstweek  op  haar  website  en   affiche.  We  betaalden  advertentieruimte  in  Week  Up:  één  advertentie  (vernissage)  verscheen  op  27/11   en   de   andere   op   4/12   (finissage).   Daarnaast   stonden   de   aankondigen   voor   een   bepaalde   tijd   op   de   http://weekup.be/gent/week.  Blog  Waterschoenen  postte  een  uitgebreid  artikel.    

 

 

40

We   werden   opgenomen   in   de   papieren   agenda   van   Zone   09.   Digitaal   kreeg   de   expositie   een   vermelding   in  de  agenda’s  van  BAM,  www.cultuurweb.be,  www.gratisingent.be  en  www.allesovergent.be.     -­‐  website  Kunstweek:  www.gentsekunstweek.be   -­‐  blog  Waterschoenen:  http://waterschoenen.blogspot.be/2013/12/nucleo-­‐kunstenaars-­‐there-­‐are-­‐ stories-­‐in.html     VI    FINANCIËN   Van  Stad  Gent  kreeg  NUCLEO  dit  jaar  5.000  €  projectsubsidie.  De  verkoop  van  catalogi  bracht  460  €  op.   Er  werd  voor  8.568,87  €  geput  uit  de  middelen  van  het  Vlaams  Stedenfonds  (ontwerp  en  drukcatalogus).   Daarnaast  voorzag  NUCLEO  zelf  11.471,66euro  uit  eigen  inkomsten.        

2.6

Ontmoetingsactiviteiten  

NUCLEO  engageert  zich  om  een  aantal  ontmoetingsactiviteiten  te  organiseren  die  haar  kunstenaars  in   staat   stellen   om   hun   artistiek   netwerk   uit   te   breiden   en   voeding   te   halen   uit   feedback   van   professionals   uit  het  beeldende  kunstenveld.  Hiertoe  wordt  gewerkt  met  een  driesporenbeleid  volgens  doelgroep  of   publiek.  Het  doel  van  de  verschillende  activiteiten  ligt  dan  ook  telkens  op  een  ander  niveau.     A    Open  Ateliers   Hierbij   worden   de   ateliers   opengesteld   voor   een   breed   publiek.   In   het   verleden   werden   bij   dit   evenement   ook   externe   kunstenaars   en   organisaties   betrokken.   Tijdens   de   beleidsbrainstorm   begin   2014  werd  besloten  om  voor  de  tiende  editie  van  Open  Ateliers  de  focus  te  leggen  op  de  werking  van   NUCLEO.   Na   twaalf   jaar   atelierwerking   heeft   de   organisatie   ondertussen   ongeveer   100   ateliers   en   zal   ze   voor  deze  edities  enkel  haar  eigen  gebouwen  openstellen.  Rekening  houdend  met  de  bevindingen  van   de   kunstenaars   (zie   enquête,   bijlage   9)   beslissen   we   om   enkel   op   zondag   de   ateliers   te   openen   voor   het   publiek.  De  vrijdag  ervoor  plannen  we  een  feest  n.a.v.  de  tiende  editie  van  Open  Ateliers.       B    NUCLEO  puur  NUCLEO   Met  deze  activiteit  wordt  gemikt  op  een  intern  publiek.  Enkel  de  kunstenaars  uit  de  andere  gebouwen,   leden   van   de   toewijzingscommissie,   leden   van   de   Raad   van   Bestuur   en   andere   personen   die   nauw   betrokken  zijn  bij  de  organisatie  worden  uitgenodigd,  zodat  ze  elkaar  (beter)  kunnen  leren  kennen.   Het  blijkt  dat  kunstenaars  vaak  op  verschillende  ogenblikken  werken  in  hun  atelier,  waardoor  ze  elkaar   niet   zien   en   in   sommige   gevallen   zelfs   nauwelijks   kennen.   Verder   is   het   een   algemene   klacht   van   de   kunstenaars  dat  ze  tijdens  de  Open  Ateliers  niet  de  kans  hebben  om  elkaars  atelier  te  bezoeken,  zeker   niet   wanneer   ze   in   verschillende   gebouwen   werken.   Om   dit   te   ondervangen   en   tegemoet   te   komen   aan   de   verzuchtingen   van   de   kunstenaars   werden   in   2008   de   NUCLEO   puur   NUCLEO-­‐dagen   in   het   leven   geroepen.  Het  is  daarbij  de  bedoeling  om  een  kleinschalige  activiteit  per  gebouw  te  organiseren,  waarbij   de   kunstenaars   in   dat   gebouw   hun   deuren   openstellen   en   er   achteraf   een   kleine   receptie   wordt   georganiseerd.       >>>  Uit  de  kunstenaarsbevraging  van  2013  blijkt  dat  het  event  haar  doel  enigszins  voorbijschiet:  het  eet-­‐   en  feestfestijn  werd  belangrijker  dan  het  bekijken  van  andermans  atelier.  We  bekijken  in  2014  op  welke   manier   we   de   activiteit   opnieuw   naar   de   kern   brengen:   het   openstellen   van   ateliers   voor   andere   huurders.       C    Atelierbezoeken   NUCLEO  engageert  zich  om  haar  kunstenaars  de  kans  te  geven  hun  werk  voor  te  stellen  aan  experts  uit   het   beeldende   kunstenveld.   Zij   kunnen   artistieke   voeding   en   feedback   halen   uit   deze   ontmoetingen,   hetgeen  hun  werk  en  de  visie  die  zij  hierop  ontwikkelen  ten  goede  komt.  Zo  wordt  actief  gewerkt  aan   het  netwerk  van  de  kunstenaars  en  kunnen  zij  zich  op  artistiek  vlak  laten  adviseren  door  deskundigen.     >>>   Uit   de   bevraging   is   gebleken   dat   alle   mogelijke   vormen   van   feedback   als   erg   waardevol   wordt   ingeschat   door   de   kunstenaars.   We   gaan   actief   op   zoek   naar   curatoren   om   atelierbezoeken   te   organiseren.    

 

 

41

2.7  

 Lindenlei  als  springplank  voor  experiment  en  underground   “We  maken  optimaal  gebruik  van  de  huidige  culturele  infrastructuur  en  werken  de  lopende   infrastructuurprojecten  volledig  af.  We  hebben  daarbij  ook  oog  voor  de  nood  aan   tentoonstellingsruimte  voor  amateurkunstenaars.  Tevens  ijveren  we  in  overleg  met  de   opleidingsinstituten  voor  meer  tentoonstellingsfaciliteiten  voor  jonge  beeldende  kunstenaars.”   Bestuursakkoord  2013-­‐2018,  punt  12.11   “We  voorzien  open  ateliers,  waar  mensen  alleen  of  in  groep  kunnen  werken  aan  hun  projecten.”     Bestuursakkoord  2013-­‐2018,  punt  12.31  

  Binnen  Toekomstverkenning  Cultuur  van  Stad  Gent  werd  in  2011  ‘het  koesteren  van  jong  geweld’  als  één   van  vijf  belangrijke  uitdagingen  geformuleerd.  NUCLEO  wil  de  site  van  de  Lindenlei  blijvend  openstellen   als   plek   voor   experiment   en   zo   de   undergroundbeweging   stimuleren.   Daarom   stellen   we   lokalen   ter   beschikking  aan  organisaties  en  kunstenaars  die  op  zoek  zijn  naar  een  plek  om  een  specifiek  project  uit   te  werken.   Om   een   aanhoudende   dynamiek   in   het   gebouw   te   verwezenlijken   zijn   flexibiliteit,   snelheid,   samenwerking   en   multidisciplinariteit   sleutelwoorden.   NUCLEO   biedt   de   opportuniteit   en   laat   de   rest   over  aan  de  spontaniteit  van  de  gebruikers,  zodat  het  undergroundgehalte  behouden  blijft.     In  2013  maakten  volgende  personen/organisaties  gebruik  van  de  projectruimtes:     • studenten  experimenteel  atelier,  eindejaarsproject  –  expositie   • studenten  Lydia  Debeer,  Yoran  Schildermans  en  Simon  Vermeulen,  eindejaarsproject  –  expositie   • Eyeworks,  filmopnames  Het  Vonnis  van  Jan  Verheyen     • Het  Televisiehuis,  filmopnames  serie  De  Ridder   • studenten  Evert  Martin  en  Anton  Claeys,  groepsexpositie  Naïve.  Narrative  Aesthetics  (naive.be)   • Menuet,  filmopnames  Ontspoord   • studenten  masterclass  vrije  kunst,  expositie   • studenten  fotografie  Academie  Gent,  groepsexpositie   • Judith  Dekker,  opnames  video  Ian  Clement  (io  Democrazy)   • studenten  architectuur,  LUCA,  toon-­‐  en  reflectiemoment  (olv  Mira  Sanders)   • Meyke  de  Leeuw  en  Ine  Lammers,  proefproject  schilderen   • studenten  fotografie  –  Lambda1,  Academie  Gent,  groepsexpositie   • studenten  grafische  vormgeving,  KASK,  groepsexpositie   • The  Big  Draw  (Kunstwerkt),  event   • studenten  beeld  &  installatie,  groepsexpositie     Andere  ruimtes  die  werden  gebruikt,  aan  de  rechtervleugel:     • hangar  -­‐  student  Adriaan  Gabriëls   • turnzaal  –  kunstenaar  Simon  Van  Parys,  proefopstelling  Vracht     In  2014  zijn  voorlopig  volgende  activiteiten  gepland:     • TumultinGent  (olv  Bert  de  Geyter),  event   • studenten  drama,  KASK,  masterproef  theater   • Paul  Dewitte,  fotograaf,  opnames   • collectief  Beeldruim,  groepsexpositie   • studenten  multimediale  vormgeving  (olv  Roeland  Vantrigt),  KASK,  afstudeerproject   • studenten  schilderkunst,  Academie  Gent,  groepsexpositie      

 

 

42

2.8  

Internationaal  residentieproject  

2011-­‐2012  //  Partnerschap  PLATFORM3:  Juan  Duque/Fabian  Hesse   Het   residentieproject   groeide   uit   het   niet   goedgekeurde   Europese   SWAP-­‐dossier   dat   plannen   maakte   voor   een   Europees   uitwisselingsnetwerk   waaraan   een   15-­‐tal   organisaties   zouden   deelnemen.   NUCLEO   tekende   op   eigen   initiatief   een   internationaal   programma   uit   en   ging   een   partnerschap   aan   met   PLATFORM3  in  München,  één  van  de  deelnemers  van  SWAP.  Ook  zij  trachtten  een  internationaal  kader   uit  te  tekenen  en  lanceerden  een  artist  call  voor  een  residentie.  NUCLEO  verspreidde  deze  oproep  onder   haar   kunstenaars;   Juan   Duque   werd   uitverkoren   om   als   resident   in   München   te   verblijven   van   5   december  2011  t/m  26  januari  2012.  De  residentie  werd  afgesloten  met  een  toonmoment  Mediation.     http://platform3.de/en/programm/2012-­‐01-­‐26/artist-­‐in-­‐residency-­‐praesentation-­‐juan-­‐duque-­‐mediation       Ondertussen  schreef  NUCLEO  een  eigen  artist  call  uit  die  PLATFORM3  verspreidde  in  januari  2012.  Uit   drie   geschikte   applicaties   werd   Fabian   Hesse   geselecteerd.   Hij   verbleef   van   september   t/m   november   2012  in  Gent.  Tijdens  deze  periode  kreeg  hij  een  atelier  ter  beschikking  in  de  Lindenlei  en  huurden  we   een  verblijfplaats  bij  Timelab.  Fabian  nam  deel  aan  Open  Ateliers  #09  en  exposeerde  in  de  bibliotheek   van   de   Lindenlei   gedurende   de   Museumnacht   en   Gentse   Kunstweek.   Verder   organiseerden   we   een   intern  debat  met  alle  betrokkenen,  waarvan  een  neerslag  werd  opgenomen  in  de  publicatie  die  in  maart   2013  werd  uitgebracht.       Tentoonstelling  Fabian  Hesse:  http://www.nucleo.be/nieuws/detail/nl/137     Beeldverslag:  http://www.nucleo.be/nieuws/detail/nl/140   Na   het   vertrek   van   Fabian   rezen   verschillende   vragen.   Het   traject   dat   hij   volgde,   liep   anders   dan   verwacht.   In   de   artist   call   vermeldde   NUCLEO   expliciet   de   voorwaarde   dat   de   kunstenaar   tijdens   zijn   residentie  diende  te  werken  rond  het  concept  van  atelier  of  werkplaats.  Op  deze  manier  wilden  we  de   residentie  verknopen  met  de  atelierwerking  en  zo  het  internationale  en  het  lokale  met  elkaar  verbinden.   Fabian   volgde   uiteindelijk   een   ander   traject   waarbij   het   idee   van   ‘het   atelier’   inhoudelijk   werd   losgelaten.   Dit   betekent   echter   niet   dat   dit   concept   per   se   een   verkeerd   uitgangspunt   was:   residentieprojecten  zijn  onderling  zeer  verschillend  en  worden  sterk  bepaald  door  de  individuen  die  er   aan  deelnemen.  De  selectie  van  de  kunstenaar  is  op  dit  punt  dan  ook  zeer  bepalend.     Ondanks  de  korte  termijn  van  het  project  hoopten  we  op  samenwerking  met  de  NUCLEO  kunstenaars.   Er   werden   onderlinge   gesprekken   gevoerd,   maar   tot   concrete   samenwerking   leidde   dit   helaas   niet.   Alleszins  zijn  resultaten  van  blijvende  contacten  bijzonder  moeilijk  te  registeren.     Daarnaast   merkten   we   dat   de   residentie   van   Fabian   een   ware   aanslag   pleegde   op   de   dagelijkse   werking   van   NUCLEO.   Frequente   opvolging,   vergaderingen,   coördinatie   van   de   tentoonstelling   en   de   productionele   voorbereidingen   wogen   zwaar   door.   Daarnaast   onderging   PLATFORM3   een   interne   personeelswissel  en  reorganisatie  waardoor  de  samenwerking  on  hold  werd  gezet.     2013:  //  Open  call:  Emma  van  der  Put   We  wilden  in  2013  het  residentieproject  beheersbaarder  houden  door  de  afbakening  van  een  duidelijk   kader.  Daarom  legden  we  een  duidelijke  link  met  de  groepstentoonstelling:  de  resident  werd  gevraagd   een  concreet  voorstel  in  te  dienen  voor  de  tentoonstelling.  We  lanceerden  een  Open  Call,  verspreid  via   ons  netwerk  en  de  website  ResArtis.  De  reactie  was  overweldigend:  we  kregen  450  aanvragen  binnen   van   kunstenaars   over   de   hele   wereld.   Na   verschillende   selectierondes   kwam   Emma   van   der   Put,   een   Nederlandse  videokunstenares,  uit  de  bus.     De   residentie   werd   ditmaal   beperkt   tot   2   maanden:   oktober   tot   begin   december.   In   deze   periode   vonden  traditioneel  ook  enkele  ontmoetingsmomenten  plaats  tussen  de  curatoren  en  de  kunstenaars.   Hierdoor  ontstond  er  meteen  een  informele  gelegenheid  voor  de  resident  om  contacten  te  leggen  met   onze  kunstenaars.  Emma  ondernam  op  eigen  initiatief  een  bescheiden  soiree  op  haar  atelier  en  nodigde   de  NUCLEO  residenten  hierop  uit.     >>>  Het  verslag  van  Emma  vindt  u  als  bijlage  8.      

 

 

43

2014-­‐2015-­‐...  //  Partnerschap  met  Laznia,  Gdansk  (Polen)  ifv  Vlaamse  Week  2015   Na  een  grondige  evaluatie  van   de  voorgaande  projecten  kozen  we  ervoor  om  een  project  uit  te  werken   samen  met  de  Poolse  organisatie  Laznia  uit  Gdansk,  in  functie  van  de  Vlaamse  Week  die  er  plaatsvindt  in   maart   2015.   We   tekenen   hiervoor   een   nieuw   scenario   uit,   met   inachtneming   van   de   eerdere   ervaringen   omtrent  de  residentiewerking.   We  streven  naar  een  traject  dat  een  duidelijke  meerwaarde  betekent  voor  de  residerende  kunstenaars   bij   NUCLEO.   Uit   de   enquête   blijkt   dat   maar   liefst   83%   van   de   respondenten   interesse   tonen   in   een   internationale  residentie.  Hier  willen  we  dan  ook  ten  volle  op  inzetten:  de  kunstenaars  de  kans  bieden   om   in   Gdansk   te   werken   en   er   deel   te   nemen   aan   een   tentoonstelling   in   het   kader   van   de   Vlaamse   Week.     Het   traject   naar   de   tentoonstelling   omvat   atelierbezoeken   door   een   Poolse   curator,   de   selectie   van   kunstenaars   die   deelnemen   aan   het   programma,   doorgedreven   en   persoonlijke   opvolging   van   de   deelnemers  en  de  mogelijkheid  tot  een  werkverblijf  in  Polen  voor  een  aantal  geselecteerden.  Ze  kunnen   er  specifiek  werk  te  maken  voor  dit  toonmoment,  gecoördineerd  door  een  curator  ter  plekke.     We  komen  zo  tegemoet  aan  de  vraag  van  de  kunstenaars  om  hen  een  uitgediept  netwerk  aan  te  bieden:   met   de   uitbreiding   naar   een   internationaal   programma   bieden   we   de   residerende   kunstenaars   de   nodige   kansen   om   de   internationale   kunstwereld   te   verkennen.   Een   persoonlijke   opvolging   van   de   deelnemende   kunstenaars   door   curatoren   uit   België   en   Polen   betekent   een   belangrijke   meerwaarde   voor  hun  artistieke  ontwikkeling.  Dit  project  biedt  hen  bovendien  de  mogelijkheid  samen  te  werken  met   andere  NUCLEO  residenten  en  externe  kunstenaars.   We   vatten   dit   traject   graag   op   als   een   nieuwe   samenwerking,   waarmee   we   volgens   het   principe   van   wederkerigheid   hopen   te   realiseren   dat   in   de   toekomst   ook   kunstenaars   uit   Gdansk   in   Gent   zullen   komen  werken  aan  een  gezamenlijk  tentoonstellingsproject  met  NUCLEO-­‐residenten.     >>>  Het  projectvoorstel  Vlaamse  Week  2015  vindt  u  als  bijlage  10.     http://www.laznia.pl/index.php?&lang=en

   

3  

WERKPLAATS:  Productiefaciliteiten  

 

3.1

Inventarisatie  

Productiefaciliteiten  zijn  een  noodzakelijke  voorwaarde  voor  de  totstandkoming  van  veel  kunstwerken.   Kunstenaars   hebben   nood   aan   allerlei   “tools”,   gaande   van   een   keramiekoven,   een   bronsgieterij,   een   houtbewerkingsatelier   tot   een   zeefdrukpers,   etc.   Vaak   is   de   aankoop   ervan   echter   niet   te   bekostigen   met  de  inkomsten  uit  de  eigen  artistieke  activiteit,  zeker  in  het  begin  van  een  artistieke  carrière.   Kunstenaars   zijn   daarom   gebaat   bij   productiefaciliteiten   die   projectmatig   ter   beschikking   worden   gesteld,  zoals  bv  het  geval  is  in  het  productiecentrum  van  het  FLACC  te  Genk.   Alvorens  te  willen  overgaan  tot  het  in  het  leven  roepen  van  een  nieuwe  productiewerkplaats  in  Gent,   wil   NUCLEO   onderzoeken   welke   faciliteiten   momenteel   reeds   aanwezig   zijn   in   het   Gentse   stedelijk   weefsel,   bv   bij   de   hogere   kunstopleidingen   maar   ook   bij   allerlei   verenigingen   en   zelfs   individuele   kunstenaars.   In   2008   schreef   NUCLEO   een   nota   aan   Stad   Gent   met   de   vraag   om   subsidie   aan   te   wenden   voor  het  voeren  van  dit  onderzoek.  Hiervoor  werden  nog  geen  middelen  toegekend,  maar  we  houden   deze  piste  naar  de  toekomst  toe  in  het  achterhoofd.    

3.2

Ontsluiting  

Ontsluiting  van  de  reeds  aanwezige  productiefaciliteiten  in  Gent  via  een  intensieve  vernetwerking  van   het   beeldende   kunstenveld   kan   de   volgende   stap   zijn.   Zo   kunnen   de   reeds   aanwezige   productiefaciliteiten  maximaal  benut  worden,  waardoor  de  investering  gemakkelijker  terug  te  verdienen   wordt.  

 

 

44

Bovendien   kunnen   kunstenaars   die   niet   voldoende   bemiddeld   zijn   om   zelf   tot   het   aanschaffen   van   bepaalde  faciliteiten  over  te  gaan,  er  op  projectmatige  basis  gebruik  van  maken,  hetgeen  de  productie   van  beeldend  werk  in  Gent  alleen  maar  ten  goede  zal  komen.   Tenslotte  kunnen  ook  kunstenaars  van  buiten  Gent  van  deze  faciliteiten  gebruik  maken,  wat  hen  voor   het  uitvoeren  van  nieuw  werk  naar  de  stad  zal  brengen.  Ook  buitenlandse  kunstenaars  zullen  het  als  een   groot  voordeel  zien  dat  deze  middelen  voorhanden  zijn.   Als   eerste   stap   in   dit   proces   ondertekende   NUCLEO   een   samenwerkingsovereenkomst   met   LUCA   Arts   Gent.   De   NUCLEO-­‐residenten   kunnen   sindsdien   gratis   gebruik   maken   van   de   productieateliers   van   de   school;   enkel   het   verbruik   van   energie   en   materiaal   worden   in   rekening   gebracht.   Het   betreft   de   werkplaatsen   audio,   hout,   metaal   en   afgiettechnieken,   fotografie,   glas,   grafiek,   keramiek,   textiel   en   zeefdruk.      

4  

MAATSCHAPPELIJKE  INBEDDING  

 

4.1

Algemeen  

NUCLEO  vindt  het  belangrijk  om  oog  te  hebben  voor  de  maatschappelijke  inbedding  van  haar  ateliers.   Het   is   namelijk   niet   zo   dat   deze   ateliers   een   eiland   vormen,   zonder   contact   met   het   maatschappelijk   weefsel   dat   hen   omringt.   Dit   aandachtspunt   wordt   echter   steeds   per   locatie   bekeken,   aangezien   alles   afhangt  van  de  concrete  context  waarin  de  ateliers  zich  bevinden.     De   ateliers   in   het   Begijnhof   ter   Hoyen   zijn   reeds   vrij   goed   gekend   bij   de   bewoners   van   het   begijnhof:   tijdens  de  Open  Ateliers  komen  ze  graag  op  bezoek.     Blok   E   van   de   Leopoldskazerne   ligt   anderzijds   als   een   kunstenaars-­‐   en   muzikantenbastion   vlak   bij   de   uitgaansbuurt  van  de  Overpoort,  midden  in  een  studentenbuurt.  De  kunstenaars  zitten  hoog  en  droog  in   hun   atelier   en   hebben   betrekkelijk   weinig   contacten   met   hun   directe   omgeving.   Aangezien   het   hier   niet   direct   om   een   “woonwijk”   of   zelfs   om   een   wijk   tout   court   gaat,   lijkt   de   relevantie   van   een   discours   over   maatschappelijke  inbedding  op  deze  locatie  minder  groot.   Dat  de  site  op  de  Lindenlei  na  twee  jaar  leegstand  opnieuw  ‘leeft’,  wekt  de  nodige  nieuwsgierigheid  op   bij  de  buurtbewoners.  Wanneer  de  poorten  openstaan  tijdens  publieksmomenten  als  Open  Ateliers  en   expositie   vormt   dit   voor   hen   een   uitstekende   gelegenheid   om   een   kijkje   te   nemen   naar   wat   er   zich   binnen  de  muren  van  de  voormalige  school  afspeelt.     De  Pastorie  ligt  in  de  Brugse  Poort,  traditioneel  één  van  de  meer  volkse  wijken  van  Gent.  Er  zijn  geen   concrete  acties  naar  de  buurt  toe,  maar  we  stellen  de  tuin  van  dit  pand  open  voor  het  achterliggende   kinderdagverblijf,  die  er  met  hun  peuters  af  en  toe  een  buitenactiviteit  houden.   Het   pand   in   de   Paddenhoek   ligt   in   een   winkelbuurt   pal   in   het   centrum   van   de   stad.   We   hebben  meteen   de  deuren  opengegooid  tijdens  de  tentoonstelling  There  are  stories  …       Op  de  locatie  van  de  Gustaaf  Callierschool  werden  in  het  verleden  zware  inspanningen  geleverd  om  de   complexe   relatie   tussen   buurtbewoners   en   de   gebruikers   van   het   gebouw   te   verzachten.   Onze   activiteiten   om   de   maatschappelijke   inbedding   van   de   ateliers   te   bevorderen   concentreerden   zich   dan   ook   op   deze   locatie   in   de   periode   van   2005   -­‐   2010.   Maar   de   combinatie   van   de   slechte   staat   van   het   gebouw  en  de  toenemende  sociale  overlast  maakten  de  situatie  onhoudbaar  en  de  werking  van  NUCLEO   zo  goed  als  onmogelijk.  In  april  2010  werd  in  overleg  met  departementshoofd  Cultuur  Johan  Vandewiele   beslist  om  het  huurcontract  van  het  gebouw  stop  te  zetten.   Onze   verplichtingen   voortvloeiende   uit   het   Convenant   met   Stad   Gent   in   het   kader   van   het   Vlaamse   Stedenfonds  2008-­‐2013  werden  grondig  bekeken  door  Johan  Vandewiele  en  Marijke  Leye.  In  onderling   overleg  werd  besloten  dat  een  afbouwscenario  van  de  sociaal-­‐artistieke  werking  in  Bernadette  de  beste   optie  was.  Het  convenant  werd  in  2011  in  deze  zin  aangepast.    

 

 

45

4.2

Project  Moscou-­‐Bernadette  

A    Over  Moscou-­‐Bernadette     In  2005  startten  NUCLEO,  Dienst  Cultuurparticipatie  van  de  Stad  Gent  en  het  S.M.A.K.  samen  het  project   Moscou-­‐Bernadette  op.  Dit  wijkgericht  project  wilde  de  mogelijkheden  van  de  actuele  beeldende  kunst   in   de   Gentse   buurten   Moscou   en   Bernadette   aftasten.   Het   project   ontwikkelde   zich   aan   de   hand   van   diverse  acties  in  de  buurten  en  ontmoetingen  met  kunstenaars.     Zowel   startende   als   doorgewinterde   kunstenaars   uit   binnen-­‐   en   buitenland   werden   aangezocht   om   kennis   te   maken   met   de   buurten   en   hun   positie   binnen   de   context   van   die   buurten   af   te   tasten.   Het   partnerschap   van   het   S.M.A.K.   hield   de   continue   begeleiding   van   de   kunstenaars   en   hun   traject   in   de   buurten   in.   Dienst   Cultuurparticipatie   bewaakte   het   sociaal-­‐artistieke   onderzoek   en   de   brug   naar   de   stad.   Naast   het   beheer   van   atelierruimtes   in   Bernadette,   bouwde   NUCLEO   mee   aan   het   inhoudelijk   traject:  Olivier  Provost  organiseerde  er  van  2005  tot  2010  wijkgerichte  activiteiten  en  trachtte  actief  de   link  te  maken  tussen  de  buurt  en  de  atelierwerking.   Een  oplijsting  van  alle  activiteiten  is  terug  te  vinden  op     http://www.nucleo.be/socart.php?la=nl&archief=0       B    Afronding  Moscou-­‐Bernadette  2012   Begin   2012   werd   een   publicatie   uitgebracht   met   een   totaalbeeld   van   Moscou-­‐Bernadette.   NUCLEO   droeg   inhoudelijk   en   organisatorisch   bij   aan   de   totstandkoming   hiervan.   Inhoudelijk   werd   al   het   beeldmateriaal  van  de  activiteiten  in  het  kader  van  Moscou-­‐Bernadette  ter  beschikking  gesteld  voor  de   publicatie.   Daarnaast   organiseerde   NUCLEO   op   12   juli   2011   een   rondetafel   met   alle   betrokken   en   Annelies   Van   Belle,   die   de   teksten   voor   de   publicatie   heeft   geschreven.   Op   11   oktober   2012   werd   de   publicatie  in  S.M.A.K.  voorgesteld.        

5  

KENNISCENTRUM  en  LABORATORIUM  

 

5.1

Visie  op  atelierbeleid  

NUCLEO  wil  zich  blijven  informeren  over  de  visie  op  en  de  praktische  uitwerking  van  een  atelierbeleid  bij   andere   atelierorganisaties   en   deze   gegevens   archiveren.   Daarom   blijven   we   tweemaal   per   jaar   actief   deelnemen  aan  de  vergaderingen  omtrent  atelierbeleid  op  het  Landelijk  Overleg  Atelierorganisaties  in   Nederland.   Het   overleg   is   voornamelijk   gericht   op   overdracht   van   kennis   en   informatie   en   op   krachtenbundeling  van  de  deelnemende  atelierorganisaties.  NUCLEO  woonde  in  2013  één  vergadering   bij  op  25  april  in  Tilburg.       Verder   is   er   op   regelmatige   basis   overleg   en   uitwisseling   van   informatie   met   de   Antwerpse   atelierorganisatie   Studio   Start.   Coördinator   Greet   Vlegels   maakt   sinds   2009   deel   uit   van   het   bestuur   van   NUCLEO.     Om  de  groei  van  zowel  de  eigen  werking  als  het  atelierbeleid  op  subregionaal  niveau  te  verzekeren,  wil   NUCLEO  vzw  haar  bestaande  samenwerkingsverbanden  versterken  en  zich  verder  integreren  in  lokale,   landelijke  en  internationale  netwerken.     >>>  Een  belangrijke  stap  in  de  verdere  ontwikkeling  van  NUCLEO  als  kenniscentrum  is  prospectie,  zowel   in   eigen   land   als   daarbuiten.   Met   dergelijke   case   studies   willen   we   de   eigen   werking   voeden   en   inspireren,  onze  expertise  op  het  vlak  van  atelierbeleid  vergroten  èn  contacten  leggen  die  kunnen  leiden   tot  nieuwe  samenwerkingsverbanden.  We  willen  een  glokaal  atelierbeleid  voeren:  inspirerende  globale   voorbeelden  passen  we  toe  op  het  eigen,  lokale  beleid.    

 

 

46

5.2

Doorgedreven  adviesverlening  

NUCLEO  heeft  de  discussie  over  atelierbeleid  in  Vlaanderen  mee  vorm  gegeven.  Met  twaalf  jaar  ervaring   worden   we   op   regelmatige   basis   geconsulteerd   inzake   atelierbeleid.   In   2013   merkten   we   een   toenemende  vraag  vanuit  initiatieven  die  in  de  middelgrote  steden  ontstaan.  Zo  adviseerde  NUCLEO  het   afgelopen  jaar  de  Stad  Leuven  (Luc  Delrue/M  Leuven),  Hasselt  &  Genk,  Kunstgroep  Brugge  en  in  maart   2014  stond  er  een  vergadering  met  Stad  Ieper  op  het  programma.     Daarnaast   werkt   BAM   aan   een   landschapstekening   van   atelierinitiatieven   op   Vlaams   niveau.   NUCLEO   nam  begin  2014  deel  aan  een  eerste  verkennende  vergadering.      

5.3

Expertise  ‘sharen’  

“We  spelen  een  voortrekkersrol  in  het  verzamelen,  ontwikkelen  en  valoriseren  van  kennis.”   Stad  Gent  –  Strategische  doelstelling  6.2,  Meerjarenplan  2014-­‐2019         “Meer   ecologisch   bewustzijn   in   de   kunsten   –   in   voorbereiding   op   het   post-­‐olietijdperk   –   begint   bij   nieuwe  waarden  als  ‘sharing’.  Deel  wat  u  meer  hebt  met  anderen  die  het  ontberen,  en  word  er   samen   beter   van:   expertise,   prospectie,   materiaal,   nieuwe   financiering,   atelierruimte,   één   verhaal   naar   politici,  reflectie  over  maatschappelijke  verandering,  noem  maar  op.”   Wouter  Hillaert,  Genoeg  is  genoeg,  Rekto:Verso,  december  2012     NUCLEO   wil   haar   expertise   op   het   vlak   van   atelierbeleid   en   –beheer   ontsluiten   voor   alle   mogelijke   belanghebbenden,  gaande  van  lokale  besturen  tot  organisaties  die  ateliers  willen  uitbaten,  individuele   kunstenaars  en  particulieren.       Binnen   Toekomstverkenning   Cultuur   valt   op   dat   binnen   het   aandachtspunt   ‘kennis   en   cultuur   verknopen’   gestreefd   wordt   naar   het   openstellen   van   kennis   naar   iedereen   toe.   We   willen   onze   expertise   graag   delen   zodat   de   informatie   vrij   op   te   pikken   is   door   geïnteresseerden.   Een   ontsluiting   via   de  website  zou  ideaal  zijn,  naar  het  voorbeeld  van  http://www.atelierantwoord.nl.     >>>   Om   de   groei   van   zowel   de   eigen   werking   als   het   atelierbeleid   op   subregionaal   niveau   te   verzekeren,   wil   NUCLEO   vzw   haar   bestaande   samenwerkingsverbanden   versterken   en   zich   verder   integreren  in  lokale,  landelijke  en  internationale  netwerken.  In  2014  sleutelen  we  samen  met  Studio   Start  aan  een  portaalsite  waarop  informatie  omtrent  atelierbeleid  ontsloten  zal  worden.      

5.4

Workshops  

Veel   kunstenaars   doen   aan   zelfstudie   op   gebied   van   materiaalgebruik.   De   laatste   jaren   zijn   er   ecologische   alternatieven   op   de   markt   gekomen   voor   schadelijke   materialen   zoals   bijv.   polyester.   Dit   waardevolle   onderzoek   blijft   vaak   beperkt   tot   individueel   gebruik.   Op   vraag   van   enkele   residerende   kunstenaars   zullen   we   vanaf   2014   workshops   organiseren   die   focussen   op   bijv.   materiaalgebruik   bij   beeldhouwen,   film/video   of   zeefdruk   waarbij   alle   residerende   kunstenaars   worden   uitgenodigd.   We   zoeken  deze  expertise  binnen  het  eigen  kunstenaarsbestand.    

  5.5

Externe  communicatie  

Het  merendeel  van  de  tijd  blijft  onze  werking  grotendeels  verborgen  voor  het  publiek.  Losstaand  van  de   publieksmomenten  wil  NUCLEO  zich  nadrukkelijker  profileren.  We  willen  de  identiteit  van  de  organisatie   versterken,  verdiepen  en  naar  buiten  toe  communiceren.       Inez  Louwagie  ontwikkelde  in  2013  een  nieuw  communicatieplan  met  als  volgende  actiepunten:     Visibiliteit  I   Opvallen   in   het   straten   van   Gent   leidt   tot   een   grotere   bekendheid   bij   de   Gentenaar   en   signaleert   waar   we   ateliers   uitbaten.   Zo   willen   we   het   merk   NUCLEO   sterker   ontwikkelen   en   profileren.    

 

 

47

>>>  Op  die  manier  brachten  we  aan  de  gevel  van  Paddenhoek  een  banner   en  aan  de   voordeur  een  paneel  aan,  naast  kenmerkende  markeringen  in  het  gebouw  zelf.  In  2014   ontwikkelen   we   samen   met   grafisch   vormgever   Randoald   Sabbe   een   unieke   en   opvallende  signalisatie,  vertrekkend  vanuit  de  eigenheid  van  ieder  pand.     Visibiliteit  II   Naar  de  overheden  toe  wensten  we  onze  communicatie  beter  te  stroomlijnen.  Dit  is  met  name   van   belang   voor   de   Schepenen   en   stadsdiensten   waaronder   we   niet   ressorteren,   maar   waarmee  een  goede  samenwerking  van  bijzonder  groot  belang  is.     >>>   In   2013   belegden   we   in   eerste   instantie   een   informerende   vergadering   met   Schepen  De  Regge  (Vastgoedbeheer)  en  Schepen  Balthazar  (Stadsontwikkeling).   Verspreiding  publicatie  Fabian  Hesse  (residentieproject  2012  -­‐  zie  III  punt  2.8)   >>>  We  verspreidden  de  publicatie  in  2013  gericht  onder  ons  eigen  netwerk  binnen  het   beeldende   kunstenveld.   Een   begeleidende   brief   zette   het   internationale   facet   van   de   werking  van  NUCLEO  onder  de  aandacht.   Hernieuwing  website   >>>   De   huidige   site   laat   te   weinig   flexibiliteit   toe   om   alle   segmenten   van   het   atelierbeleid   te   belichten.   Na   grondige   evaluatie   zijn   we   volop   aan   het   sleutelen   aan   een   nieuwe   website.   Deze   zal   beter   afgestemd   zijn   op   de   gebruiker   en   de   nieuwe   interfaces  zoals  tablets  en  smartphones.  

  5.6

Onderzoek  en  verdieping  

Brainstorm   NUCLEO  vzw  bevraagt  permanent  de  eigen  werking  en  het  gevoerde  atelierbeleid.  De  vereniging  breidt   immers   voortdurend   haar   expertise   uit.   Sinds   2011   organiseren   we   jaarlijks   een   interne   brainstorm   waarbij   het   voltallige   bestuur   en   leden   van   de   Algemene   Vergadering   mee   nadenkt   over   belangrijke   beleidspunten.       Onderzoek/bevraging   Sinds  2004  bestaat  dit  luik  uit  een  permanente  enquête  bij  beeldende  kunstenaars  naar  hun  nood  aan   werkruimte.   Verder   maakte   NUCLEO   in   2008   in   opdracht   van   CIRCA   een   inventaris   van   tentoonstellingslocaties  in  Gent.     In  2013  deden  we  verder  een  grondige  bevraging  van  de  residerende  kunstenaars  over  onze  werking.   Via   een   uitgekiende   vragenlijst   en   een   reeks   diepte-­‐interviews   wilden   we   te   weten   komen   waar   de   werking   al   dan   niet   tegemoet   komt   aan   reële   noden,   en   hoe   dit   beter   kan.   Een   analyse   van   deze   resultaten  helpt  ons  om  nog  beter  tegemoet  te  komen  aan  de  noden  van  kunstenaars  op  het  vlak  van   hun  artistieke  praktijk.   Volgende  punten  kwamen  uit  de  bevraging  en  werden  reeds   in  dit  dossier  verwerkt  in  onze  actiepunten   voor  2014:     -­‐ Verwachtingen   //   NUCLEO   wordt   in   de   eerste   plaats   als   aanbieder   van   ateliers   gezien,   in   de   tweede   plaats   als   ondersteuner   van   de   kunstenaarspraktijk.   Opvallend   is   de   expliciete   vraag   naar   netwerking   en   bemiddeling:   veel   kunstenaars   gaven   aan   dat   NUCLEO   contacten   kan   stimuleren  met  andere  kunstenaars,  curatoren,  galerijen,  musea,  etc.   -­‐ Evaluatie   //   Bij   de   Open   Ateliers   zijn   sommige   kunstenaars   gevoelig   voor   de   nieuwsgierige   blikken   van   buitenstaanders.   Anderzijds   vindt   een   groot   segment   kunstenaars   het   dan   weer   een   mooi   moment   om   ‘publiek’   te   gaan.   De   internationale   werking   wordt   neutraal   geëvalueerd.   De   NUCLEO   puur   NUCLEO   wordt   positief   onthaald,   maar   miste   in   het   verleden   haar   doel.   We   zullen   deze   activiteit   blijven   organiseren,   maar   met   de   oorspronkelijke   opzet   nadrukkelijk   naar   voren   geschoven:   de   mogelijkheid   om   elkaars   atelier   te   bezoeken.   Wat   betreft  de  groepstentoonstelling  geven  de  kunstenaars  aan  dat  we  op  de  limiet  balanceren  van   onze  conceptuele  en  organisatorische  mogelijkheden.   -­‐ Communicatie   //   In   hoofdzaak   worden   de   mails   met   allerhande   artistieke   oproepen   en   andere   informatie   erg   geapprecieerd.   Facebook   wordt   gevolgd,   maar   niet   actief.   De   directe   communicatie  met  de  medewerkers  van  NUCLEO  wordt  steevast  goed  tot  zeer  goed  bevonden.     >>>  resultaten  bevraging  kunstenaars  -­‐  zie  bijlage  9  

 

 

48

6  

DUURZAAMHEID  

6.1

Engagement  

“Gent   is   op   termijn   klimaatneutraal   en   energieonafhankelijk   door   maximaal   in   te   zetten   op   energiereductie  en  duurzame,  hernieuwbare  lokale  energieproductie.”   Stad  Gent  –  Hoofdstrategische  doelstelling  2,  Meerjarenplan  2014-­‐2019         “Samen   met   alle   stakeholders   streven   we   naar   een   klimaatneutrale   stad   door   het   stimuleren   van   energie-­‐effeciëntie,   energiezuinig   wonen   voor   iedereen   en   het   gebruik   en   de   productie   van   hernieuwbare  energie.”   Stad  Gent  –  Strategische  doelstelling  2.1,  Meerjarenplan  2014-­‐2019         De   werking   van   NUCLEO   is   intrinsiek   gericht   op   duurzaamheid:   we   (her)gebruiken   leegstaande   gebouwen   die   anders   ten   prooi   zouden   vallen   aan   vandalisme,   verloedering   en   verval.   Waar   dit   engagement  in  het  verleden  eerder  impliciet  aanwezig  was  in  onze  werking,  willen  we  hier  op  een  meer   gestructureerde  manier  mee  omgaan.     De   tijdelijkheid   van   het   grootste   deel   van   het   door   ons   beheerd   patrimonium   is   problematisch   wanneer   het   aankomt   op   ingrepen   die   een   gebruik   voor   lange   termijn   veronderstellen.   Bovendien   zijn   grote   investeringen  hierdoor  vaak  niet  te  verantwoorden.  Toch  proberen  we  door  kleine  ingrepen  een  verschil   te  maken.     We   zetten   in   de   eerste   plaats   in   op   sensibilisering   van   de   NUCLEO-­‐residenten.   We   organiseerden   daarom   in   2013   een   kunstenaarsactiviteit   tijdens   Earth   Hour.   Verder   betrekken   we   onze   kunstenaars   actief   bij   onze   ecologische   initiatieven,   o.a.   via   het   ondertekenen   van   een   engagementsverklaring   als   bijlage  bij  onze  huurcontracten.     De  geplande  acties  en  ingrepen  zijn  gebundeld  in  ons  Greentrack-­‐actieplan  (zie  bijlage  7).    

  6.2

Het  atelier  van  de  toekomst:  ecologisch  en  nomadisch  

Naast   het   realiseren   van   het   Greentrack-­‐actieplan,   wil   NUCLEO   onderzoek   voeren   naar   ecologisch   verantwoorde   ingebruikname   van   panden   die   we   voor   korte   duur   in   beheer   hebben.   We   staan   op   dit   gebied   nog   in   de   kinderschoenen   en   willen   experts,   mensen   in   het   brede   veld   op   gebied   van   ecologie   &   duurzaamheid  aanspreken  en  actief  op  zoek  gaan  naar  een  inventieve  en  innovatieve  werkwijze.  Daarbij   richten   we   tevens   de   aandacht   op   het   huidige   gebouwenbestand   en   bekijken   we   welke   duurzame   ingrepen  gehanteerd  kunnen  worden.     In  2013  werden  Lindenlei  en  Convent  Huyshove  aangepakt:  in  de  Lindenlei  werden  allerlei  tochtgaten  en   koudebruggen  in  en  rond  de  ateliers  gedicht,  in  Convent  Huyshove   werden   alle   ramen   voorzien   van   een   isolerende  folie.    

 

 

49

                                                               

IV   SAMENVATTING  EN  CONCLUSIE

 

 

50

 

 

51

Samenvatting     de   NUCLEO   vzw   gaat   in   2014   haar   13 werkingsjaar   in.   Met   een   werkruimtebestand   van   96   ateliers,   4   bureauruimtes  en  de  projectruimtes  op  de  Lindenlei  is  NUCLEO  in  volle  expansie  en  werden  er  reeds   grote   inspanningen   geleverd   voor   het   Gentse   atelierbeleid.   NUCLEO   heeft   dan   ook   een   positie   verworven   als   vaste   partner   van   de   Stad   Gent   en   de   Provincie   Oost-­‐Vlaanderen.   Mede   dankzij   deze   erkenning   werd   NUCLEO   Vlaams   pionier   in   de   ontwikkeling   van   creatieplekken   voor   beeldende   kunstenaars.  De  kern  van  de  werking  van  NUCLEO  blijft  het  atelierbeheer  en  –beleid.  Een  analyse  van   data  verzameld  via  de  behoeftepeiling  op  onze  website  onderstreept  nogmaals  de  nood  aan  goedkope   en  kwaliteitsvolle  werkruimtes  bij  beeldende  kunstenaars.     De   belangrijkste   realisaties   op   het   vlak   van  patrimonium   waren   in   2013   het   uitbaten   van   drie   nieuwe   panden:  Langestraat,  Pastorie  en  Paddenhoek.  Sophie  Van  Akenstraat,  Vervaenestraat  en  Wolterslaan   werden  opnieuw  uit  handen  gegeven.  Begin  2014  beschikken  we  over  8  gebouwen  met  een  honderdtal   werkruimtes,  een  enorme  expansie.     De   samenwerking   met   de   Dienst   Vastgoedbeheer   van   de   Stad   Gent   en   het   Stadsontwikkelingsbedrijf   verloopt  steeds  vlotter.  In  2013  werden  3  panden  via  deze  weg  in  gebruik  genomen  als  atelierruimtes.   Momenteel  lopen  gesprekken  om  een  samenwerking  met  WoninGent  op  te  starten.   Dankzij   de   investeringssubsidie   van   Stad   Gent   kan   NUCLEO   in   2014   opnieuw   renovaties   van   nieuwe   panden  uitvoeren.     In  2013  ontving  NUCLEO  54  nieuwe  aanvragen  van  kunstenaars.  Deze  cijfers  geven  slechts  een  fractie   van   de   nood   aan   werkruimte   weer,   aangezien   we   momenteel   bewust   een   low-­‐profile   communicatie-­‐ beleid  voeren  om  niet  overrompeld  te  worden.  23  kunstenaars  van  de  wachtlijst  werden  ondergebracht   in  een  werkruimte;  10  kunstenaars  verlieten  hun  atelier.     We   registreren   een   opmerkelijke   toename   van   de   diversiteit   van   de   atelieraanvragen.   Niet   enkel   de   individuele   beeldende   kunstenaar   weet   NUCLEO   te   vinden,   ook   jonge   collectieven,   culturele   ondernemers  en  kleine  vzw’s  dienen  aanvragen  in.   We  ontvangen  bovendien  steeds  meer  aanvragen  naar  multifunctionele  ruimtes:  er  is  duidelijke  nood   aan  ruimtes  die  als  private  werkruimte,  maar  ook  als  toonplatform  kunnen  functioneren.  Het  idee  om   binnen   de   gebouwen   een   ‘witte   ruimte’   te   exploiteren,   wordt   onderzocht   in   2014.   Deze   werk-­‐   en   reflectieruimte   kan   zowel   aan   NUCLEO   zelf   mogelijkheden   bieden   om   een   hernieuwd   tentoonstellingsbeleid  te  voeren,  als  aan  residerende  kunstenaars  en  externen  die  gebruik  willen  maken   van  dit  platform.     Het   concept   Atelier   2020   wil   sinds   2013   reeds   een   blijvend   antwoord   bieden   op   de   vraag   naar   projectateliers,  gedeelde  werkruimtes  en  het  Do  It  Yourself  atelier.   Op  de  Lindenlei  worden  de  projectruimtes  veelvuldig  in  gebruik  genomen  voor  exposities,  workshops  en   kleine   events   door   kunststudenten,   kunstenaars   en   organisaties.   De   Lindenlei   blijft   daarmee   opengesteld  als  springplank  voor  experiment  en  underground.   In   2013   werden   zowel   in   de   Lindenlei   als   de   Paddenhoek   gedeelde   werkruimtes   geïnitieerd,   met   een   bonte   mengeling   van   autonome   en   toegepaste   kunstenaars,   diverse   organisaties,   collectieven   en   individuen   met   een   creatief   profiel   en   duidelijke   link   met   ‘de   kunsten’.   Alle   gebruikers   hebben   vanuit   hun  praktijk  een  open  visie  en  drang  naar  uitwisseling,  kruisbestuiving  en  interactie.  Ze  vormen  een  vast   ‘gezelschap’   met   een   gezamenlijk   (praktisch   en   inhoudelijk)   engagement   en   zien   een   meerwaarde   in   elkaars  talent.   We   konden   bovendien   de   rechtervleugel   van   de   Lindenlei   beter   benutten   door   het   inrichten   van   verscheidene  DIY-­‐ateliers.     In  2013  namen  we  de  huidige  beleidslijnen  grondig  onder  de  loep.  Via  een  uitgekiende  bevraging  van  de   residerende  kunstenaars  kunnen  we  nu  nog  beter  inspelen  op  hun  noden.   de De   Open   Ateliers   worden   door   de   kunstenaars   op   gemengde   gevoelens   onthaald.   De   10   feesteditie   van  2014  sturen  we  als  volgt  bij:  enkel  de  eigen  ateliers  worden  opengesteld,  en  dit  enkel  op  zondag.   We   organiseren   een   feest   dat   wordt   losgekoppeld   van   de   datum   waarop   de   Open   Ateliers   zelf   plaatsvinden.   De  internationale  werking  wordt  neutraal  geëvalueerd,  maar  veel  kunstenaars  hebben  interesse  in  een   residentie   in   het   buitenland.   Daarom   starten   we   een   nieuwe   samenwerking   voor   internationale   uitwisselingen   op   met   Laznia   uit   Gdansk,   Polen.   In   eerste   instantie   in   functie   van   een   tentoonstelling   tijdens   de   Vlaamse   Week   in   Gdansk   in   maart   2015,   maar   met   een   duurzame   samenwerking   als   uiteindelijk  doel.    

 

52

De  interne  NUCLEO  puur  NUCLEO  activiteiten  worden  positief  onthaald,  maar  schoten  in  het  verleden   hun  doel  wat  voorbij.  We  blijven  deze  ontmoetingsmomenten  organiseren,  maar  met  meer  nadruk  op   het  oorspronkelijke  opzet:  de  mogelijkheid  om  elkaars  atelier  te  bezoeken.     Op  vlak  van  communicatie  worden  onze  mails  met  allerhande  artistieke  oproepen  en  andere  informatie   erg  geapprecieerd.  De  directe  communicatie  met  de  medewerkers  van  NUCLEO  wordt  steevast  goed  tot   zeer  goed  bevonden.     Opvallend   is   de   expliciete   vraag   naar   netwerking   en   bemiddeling:   veel   kunstenaars   gaven   aan   dat   NUCLEO   contacten   kan   stimuleren   met   andere   kunstenaars,   curatoren,   galerijen,   musea,   etc.   De   internationale  werking  heeft  alvast  tot  doel  een  internationaal  netwerk  te  genereren.     NUCLEO  werkt  reeds  actief  aan  het  artistiek  netwerk  van  de  kunstenaars  in  residentie.   We   promoten   activiteiten   van   de   residenten   via   sociale   media   (Facebook,   Twitter).   Verder   hebben   in   2013  2  kunstenaars  in  het  bureau  van  NUCLEO  geëxposeerd  en  plaatsten  we  3  kunstenaars  in  de  kijker   via  een  interview  (Focus).     In   2013   werd   de   groepstentoonstelling   There   are   stories   …   georganiseerd   in   het   nieuwe   pand   in   de   Paddenhoek,   met   curatorenduo   Laura   Herman   en   Mieke   Mels.   Dit   project   was   over   de   hele   lijn   een   groot  succes:  de  kunstenaars  waren  uitermate  enthousiast,  er  was  een  groot  publieksbereik  en  ook  de   communicatie   over   de   tentoonstelling   was   succesvol.   De   kunstenaars   werden   nauw   betrokken   bij   de   totstandkoming  van  de  expositie  en  er  werd  een  bijzonder  mooie  publicatie  uitgegeven.   In  functie  van  beheersbaarheid  van  de  residentie  beperkten  we  het  project  in  2013  tot  2  maanden  en   legden   we   een   link   met   de   groepstentoonstelling   There   are   stories   …   .   Hierdoor   ontstonden   voor   residente  Emma  van  der  Put  automatisch  ontmoetingsmomenten  met  de  curatoren  en  de  gelegenheid   om  informele  contacten  te  leggen  met  onze  kunstenaars.     NUCLEO   blijft   haar   visie   op   atelierbeleid   verder   ontwikkelen.   We   spreken   hiervoor   onze   lokale   en   internationale   netwerken   aan.   Prospectie   -­‐   zowel   in   eigen   land   als   daarbuiten   -­‐   is   belangrijk   om   inspiratie   op   te   doen   en   onze   werking   te   toetsen.   Zo   geven   we   een   glokaal   atelierbeleid   vorm:   inspirerende  globale  voorbeelden  passen  we  toe  op  het  eigen,  lokale  beleid.   We  nemen  onze  rol  als  kenniscentrum  nadrukkelijk  op  en  verlenen  advies  aan  al  wie  intenties  heeft  om   een   atelierbeleid   te   initiëren   of   ateliers   te   beheren.   Zeker   met   de   huidige   toename   van   allerhande   initiatieven  in  de  middelgrote  Vlaamse  Steden  (Leuven,  Ieper,  Brugge,  Hasselt  &  Genk)  willen  we  onze   expertise   ontsluiten,   mogelijk   via   een   nieuwe   portaalsite   in   samenwerking   met   de   Antwerpse   atelierorganisatie   Studio   Start.   Wanneer   er   duidelijkheid   komt   over   de   werking   van   deze   ontluikende   initiatieven  kunnen  we  een  overkoepelend  overlegorgaan  in  het  leven  roepen.   Op   vraag   van   enkele   residerende   kunstenaars   organiseren   we   vanaf   2014   workshops   die   focussen   op   ecologische   alternatieven   voor   materiaalgebruik   bij   beeldhouwen,   film/video   of   zeefdruk.   We   zoeken   deze  expertise  binnen  het  eigen  kunstenaarsbestand.     Het   merendeel   van   de   tijd   blijft   onze   werking   grotendeels   verborgen   voor   het   publiek.   Losstaand   van   de   publieksmomenten  wil  NUCLEO  zich  nadrukkelijker  profileren.  We  willen  de  identiteit  van  de  organisatie   versterken,  verdiepen  en  naar  buiten  toe  communiceren.  We  ontwikkelden  daarom  in  2013  een  nieuw   communicatieplan,   met   als   actiepunten   meer   visibiliteit   in   het   straatbeeld,   een   gestroomlijnde   communicatie  met  de  overheden  en  een  hernieuwing  van  onze  website,  waar  we  ook  in  2014  nog  aan   werken.   De   verspreiding   van   de   publicatie   van   Fabian   Hesse   (residentieproject   2012)   werd   in   2013   gerealiseerd.     NUCLEO   tekende   in   2012   de   engagementsverklaring   van   Greentrack.   Naast   het   uitvoeren   van   ons   actieplan,   willen   we   onderzoek   voeren   naar   ecologisch   verantwoorde   ingebruikname   van   panden   die   we   voor   korte   duur   in   beheer   hebben.   We   spreken   hiervoor   personen   of   bedrijven   aan   die   over   de   nodige  expertise  beschikken.     In  2013  voerden  we  enkele  concrete  ingrepen  uit:  in  de  Lindenlei  werden  tochtgaten  en  koudebruggen   in  en  rond  de  ateliers  gedicht,  in  Convent  Huyshove  bevestigden  we  isolerende  folie  voor  de  ramen.   We   organiseerden   ook   een   kunstenaarsactiviteit   tijdens   Earth   Hour,   om   onze   residenten   te   mobiliseren   voor   de   ecologische   problematiek.   We   betrekken   onze   kunstenaars   actief   bij   onze   ecologische   initiatieven,   o.a.   via   het   ondertekenen   van   een   engagementsverklaring   als   bijlage   bij   onze   huurcontracten.       Momenteel  merken  we  een  aantal  knelpunten  op  financieel  vlak  op  (zie  financiële  nota,  bijlage  5).    

 

 

53

De  afname  van  de  subsidiëring  van  Provincie  Oost-­‐Vlaanderen  tot  slechts  18.000€  zal  reeds  in  2014  te   voelen  zijn;  het  volle  gewicht  van  deze  afname  manifesteert  zich  in  2015.  Hiervoor  moet  een  oplossing   worden  gezocht.   Het   resultaat   van   2013   wordt   grotendeels   bepaald   door   de   meerwaarde   van   tijdelijke   gebouwen   als   de   Lindenlei  en  de  Pastorie.  Wanneer  we  dergelijke  gebouwen  verliezen,  komt  meteen  de  hele  werking  en   tewerkstelling  onder  druk  te  staan.     Qua  personeelsbezetting  vallen  we  terug  op  1,8  VTE.  Wij  zien  2,8  VTE  als  een  noodzakelijke  basis  voor   onze  stedelijke  werking.  Om  in  de  toekomst  het  atelierbeleid  in  Gent  even  ambitieus  waar  te  maken,  is   het   noodzakelijk   dat   het   personeelsbestand   opnieuw   uitgebreid   kan   worden.   We   zoeken   naar   middelen   om  dit  te  kunnen  realiseren.   Om   de   werking   van   NUCLEO   te   kunnen   garanderen,   is   het   noodzakelijk   dat   er   bijkomende   werkingsmiddelen   gezocht   worden   om   een   toereikend   personeelsbestand   te   kunnen   inzetten   voor   grote   projecten   als   de   Open   Ateliers,   tentoonstellingsprojecten   (productionele   medewerkers)   of   grootschalige   renovatieprojecten   zoals   de   Lindenlei   (werfbegeleiding).   Momenteel   kunnen   we   hierin   niet  voorzien.  Om  onze  internationale  ambities  in  2014  en  2015  in  Gdansk  waar  te  maken,  zoeken  we   bijkomende  middelen  voor  het  aanwerven  van  professionele  projectmedewerker.      

 

 

54

Algemene  conclusie     De  evolutie  van  onze  werking  van  2001  tot  2014  wordt  schematisch  voorgesteld  in  bijlage  11,  de  groei   van   NUCLEO.   De   werking   blijkt   sinds   2001   exponentieel   gegroeid   te   zijn,   terwijl   gelijktijdig   onze   subsidies  gestaag  afnemen.         Het  patrimonium  in  beheer  evolueerde  van  1  pand  met  16  ateliers  naar  de  huidige  8  gebouwen  met  100   ruimtes   en   113   kunstenaars.   Dit   betekent   natuurlijk   dat   de   werkdruk   recht   evenredig   steeg;   het   grotere   aantal  ateliers  genereert  meer  werk  en  tijdelijke  panden  zijn  per  definitie  zeer  arbeidsintensief.   Via   de   uitbreiding   van   het   atelierbestand   drijven   we   in   de   eigen   (huur)inkomsten   op   naar   een   bedrag   van   bijna   200.000€,   ofwel   2/3   van   het   totale   werkingsbudget.   De   werking   wordt   m.a.w.   voor   67%   gefinancierd  met  eigen  middelen,  en  voor  33%  met  subsidies.     Ook   de   hoeveelheid   en   omvang   van   de   georganiseerde   activiteiten   nam   toe.   Open   Ateliers   werden   afgewisseld  met  groepstentoonstellingen,  we  voegden  interne  ontmoetingsmomenten  en  internationale   residenties   toe.   De   hoeveelheid   deelnemende   kunstenaars   aan   Open   Ateliers   en   groepstentoonstellingen   stijgen   jaarlijks,   de   bezoekers-­‐aantallen   eveneens.   Ook   dit   betekent   dat   de   werkdruk  recht  evenredig  steeg:  onze  laatste  groepstentoonstelling  telde  bv  maar  liefst  61  deelnemers.       Helaas   daalt   onze  subsidie   de   laatste   5   jaar   stelselmatig.   Ook   de   personeelsbezetting   gaat   hierdoor   in   dalende   lijn.   We   doen   al   jaren   op   een   rij   steeds   meer   met   steeds   minder   mensen.   De   limiet   lijkt   ondertussen   bereikt.   Om   in   de   toekomst   het   atelierbeleid   in   Gent   even   ambitieus   waar   te   maken,   is   het   noodzakelijk  dat  het  personeelsbestand  opnieuw  uitgebreid  kan  worden.     We   financieren   de   werking   (activiteiten   en   personeel)   momenteel   noodgedwongen   voor   een   groot   deel   met  de  eigen  huurinkomsten.  Voor  2014  vloeit  een  bedrag  van  maar  liefst  45.000  €  huurinkomsten  naar   georganiseerde  activiteiten  en  personeel.   Dit   maakt   onze   erg   afhankelijk   van   de   uitbating   van   enkele   lucratievere   panden,   die   slechts   tijdelijk   in   beheer   zijn.   Het   toekomstige   verlies   van   bv   de   Lindenlei   maakt   een   verschil   uit   van   25.000   €   op   onze   begroting,   m.a.w.   het   ontslag   van   een   deeltijds   personeelslid.   De   situatie   wordt   nog   prangender   wanneer   we   ook   onze   enige   “permanente”   ruimtes   in   de   Leopoldskazerne   zullen   verliezen,   wat   een   verschil  maakt  van  nog  eens  16.000  €  op  de  begroting.       De  risico’s  van  een  dergelijk  subsidiebeleid  zijn  duidelijk:  indien  enkele  lucratievere  panden  wegvallen   stuikt  onze  werking  in  elkaar.  Uiteraard  is  dit  een  bijzonder  problematisch  gegeven.     We   zoeken   naar   een   bedrag   van   45.000   €   om   de   werking   te   kunnen   vrijwaren   van   de   invloed   van   fluctuaties  in  ons  gebouwenbestand.  Zo  kunnen  we  de  continuïteit  van  het  Gentse  en  Oost-­‐Vlaamse   atelierbeleid  te  garanderen  en  onze  ambities  voor  de  toekomst,  zoals  omschreven  in  dit  beleidsplan,   waarmaken.           NUCLEO  vzw  wil  het  Gentse  atelierbeleid  blijven  vormgeven  en  zo  haar  bijdrage  leveren  aan  Gent,  een   scheppende  stad,  een  open  stad  van  innovatie  en  creatie.        

 

 

55