1-2/2009
➜ Voorlichting in Turkije ➜ Nieuwe huisstijl ➜ Nieuw bestuurslid ➜ Verhaal uit Togo ➜ en meer...
Remigratie Nieuws
Beste lezer, U ziet het: het NMI komt met een nieuwe huisstijl, waarmee we ons vanaf nu meer gaan profileren. Het NMI heeft de afgelopen periode veel geïnvesteerd in zijn bedrijfsvoering met als inzet een optimale dienstverlening. Ons cliëntenarchief is gedigitaliseerd, waardoor we snel toegang tot informatie hebben. De werkprocessen en werkwijzen worden onder de loep genomen en de consulenten rondden een intensieve communicatietraining succesvol af. Het standpunt over de Remigratiewet van minister Van der Laan (WWI) laat nog even op zich wachten. Momenteel oriënteert de minister zich op de doelen en faciliteiten van deze wet. Ik verwacht dat hij dit najaar zijn standpunten aan de Tweede Kamer kenbaar zal maken. Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek naar de mening van Turkse en Marokkaanse Nederlanders over de toenemende populariteit van een politieke partij. De houding en uitspraken van deze partij zouden ‘moslims’ er vaker toe bewegen ons land te verlaten. De laatste jaren komt het veranderende politieke klimaat in de gesprekken van het NMI met mensen die een beroep op ons doen inderdaad vaker aan de orde. Onze ervaring is echter dat er andere, unieke beweegredenen voor migranten zijn om te remigreren en dat het politieke klimaat nooit dé reden is
om Nederland te willen verlaten. Het NMI ervaart dat remigratie een ingrijpende, complexe zaak is. We hechten daarom bijzonder aan het geven van informatie en begeleiding op maat. Storend in het onderzoek vind ik dat deze wetenschappers voor het gemak en omwille van de leesbaarheid alle Turkse en Marokkaanse Nederlanders onderbrengen onder de noemer ‘moslims’. Het is teleurstellend dat men hiermee inspeelt op sentimenten en trends. Ik verwacht echter dat het Nederlandse publiek de nuchterheid behoudt waar ze prat op gaat. Uit het onderzoek bleek overigens ook dat meer dan driekwart van de Turkse en Marokkaanse Nederlanders zich thuis voelt in Nederland en voor zichzelf hier een toekomst ziet weggelegd. Ook zo’n positief onderzoeksresultaat mag wel eens worden benadrukt.
Z.I. Kutluer directeur
Nederlands Migratie Instituut, RemigratieNieuws 01-02/2009
Huisstijl NMI krijgt nieuw jasje < folder ‘Teruggaan of blijven’
Waarschijnlijk merkte u het al bij het openen van de envelop: RemigratieNieuws zit in een nieuw jasje. En niet alleen is de vormgeving van deze nieuwsbrief onder de loep genomen. Ook is het NMI-logo opgefrist en is er een corporate brochure van het NMI beschikbaar. Voor het eerst verscheen een publieksjaarverslag, ‘In beweging’, waarin het NMI verslag doet van wat er in 2008 is bereikt. De folders ‘Teruggaan of blijven’, die ingaan op de dienstverlening van het NMI, zijn ook aangepast aan de opgefriste huisstijl. De folders zijn gericht op mensen die mogelijk geïnteresseerd zijn in remigratie en in de
Remigratiewet en zijn daarom beschikbaar in tien talen. Gewerkt wordt nog aan de vormgeving van de website. Alle folders en brochures zijn te downloaden via www.nmigratie.nl, maar natuurlijk ook (in grotere aantallen) te bestellen bij het secretariaat op het hoofdkantoor in Utrecht.
< corporate brochure
Voorlichting in Turkije
RemigrantenDesk voldoet aan verwachtingen Na een gedegen voorbereiding reisden in maart de NMI-consulenten Memis Demirci en Ahmed Alakay naar het Egeïsche zeegebied in Turkije. Ze bezochten daar remigranten uit Nederland die in de regio Izmir zijn neergestreken. Tijdens de vierdaagse reis hielden Ahmed en Memis voorlichtingsbijeenkomsten in Izmir, Denizli, Usak en Bursa. De bezoekers waardeerden bijzonder dat het NMI naar Turkije was gereisd om hen te informeren en te helpen bij problemen rond hun remigratie. Memis Demirci: ‘De mensen waren erg enthousiast over de bijeenkomsten en verwachten dat we dit vaker gaan doen. Voor aanvang van onze reis hebben we meer dan 400 remigranten schriftelijk en telefonisch uitgenodigd. Bij aankomst bleek de belangstelling voor de bijeenkomsten groter dan we verwachtten. Meer dan 170 bezoekers kwamen op onze bijeenkomsten af. Onder hen waren ruim 50 vrouwen.’‘Dat is opvallend,’ vult Ahmed Alakay aan. ‘De vrouwen willen zélf gedegen geïnformeerd worden. Vaak zijn ze minder goed op de hoogte van hun rechten en hun positie wordt veelal bepaald door de keuzes van hun echtgenoot. Wat staat een vrouw bijvoorbeeld te doen mocht haar man overlijden? Wat te doen als haar man wegloopt met een ander, wat zijn dan de gevolgen voor haar rechten binnen de Remigratiewet? Vooral vrouwen uit een tweede huwelijk, die met een remigrant zijn getrouwd ná diens vertrek uit Nederland, weten dat niet goed. Informatie van een onafhankelijke en professionele instantie over dit soort aangelegenheden wekt
hun vertrouwen en maakt hen weerbaarder.’ Memis: ‘Na het officiële deel van de groepsbijeenkomsten stonden de mensen in de rij om ons hun problemen en vragen voor te leggen. Soms zitten remigranten zwaar in de problemen. Waar mogelijk hebben we hun hulpvragen meteen opgelost. Met wat we niet ter plekke konden afhandelen, zijn we in Nederland aan de
‘Men wil ook het hart luchten bij elkaar. Men voelt zich solidair vanwege die gedeelde achtergrond in Nederland.’ slag gegaan. De mensen zijn ongeduldig en willen persoonlijke aandacht. Dat kan ook eigenlijk niet anders, want als je meer dan 100 kilometer reist om ons te ontmoeten, dan wil je natuurlijk goed geïnformeerd en geholpen huiswaarts.’ Er bestaat grote behoefte onder remigranten aan dit soort bijeenkomsten en aan actuele informatie en advies over de Nederlandse wet- en regelgeving op het gebied van sociale zekerheid, belasting en remigratiebeleid. Uit de vele vragen die het NMI krijgt over vooral de AOW, de Remigratiewet en de pensioenregelingen blijkt
dat het de remigranten vaak aan informatie ontbreekt. Tevens bieden de bijeenkomsten remigranten de gelegenheid contact met elkaar te leggen. Ahmed: ‘Men wil ook het hart luchten bij elkaar. Men voelt zich solidair vanwege die gedeelde achtergrond in Nederland. Remigranten nemen de ervaringen in Nederland mee naar eigen land en nog steeds wonen hun kinderen, kleinkinderen, familieleden en vrienden daar. Ze missen de gemakken van het leven in Nederland, de omgang met elkaar, de orde en organisatie en natuurlijk ook het eten en drinken. Er zijn plannen geopperd om zich te organiseren en elkaar te ondersteunen. Uiteindelijk zitten ze allemaal in hetzelfde schuitje.’ Het NMI zal inspelen op deze behoefte van Turkse remigranten aan informatie over de Nederlandse wet- en regelgeving. In de tweede helft van 2009 krijgen zij een speciale aan hen gerichte nieuwsbrief toegestuurd.
Nederlands Migratie Instituut, RemigratieNieuws 01-02/2009
Aan de balie ‘Ik schrijf u vanuit Lomé in Togo. In december vertrok ik uit Nederland. Mijn vrouw en kleine dochtertje hebben zich vanuit Uganda bij me gevoegd. Wat zou ik anderen ook graag zo’n prachtige en geweldige ervaring gunnen! Mijn dochtertje gaat hier inmiddels naar de kleuterschool. Natuurlijk waren er bij terugkomst heel veel moeilijkheden te overwinnen, maar ik heb gelukkig het hoofd koel weten te houden en ben niet in paniek geraakt. Toen bij aankomst agenten me oppakten en naar het politiebureau sleepten, heb ik hen ervan kunnen overtuigen me de volgende dag te laten gaan. Gezien mijn achtergrond binnen de mensenrechtenbeweging, hebben we nu voorzorgsmaatregelen genomen. Onze spullen die we uit Amsterdam en Uganda lieten overkomen, zijn inmiddels gearriveerd, maar we moesten de autoriteiten hier meer betalen dan dat die spullen waard waren. Ze hebben ons financieel bijna kaalgeplukt. Onze meubels, mijn boeken én ook de ondernemingsplannen
waaraan ik in Nederland heb gewerkt, heb ik gelukkig weer terug. Al met al kijk ik zeer positief tegen mijn toekomst aan. Ik ben hard aan het werk en wil succesvol worden. Graag wil ik mijn eigen mensen helpen zich sociaaleconomisch te ontwikkelen. Mijn ervaringen van de afgelopen tijd wekken het vertrouwen van verschillende bevriende Togolezen in de Europese diaspora. Mijn verhalen geven hun moed. Een van hen zal spoedig contact met u opnemen, omdat ook hij wil terugkeren naar Togo. Ik vraag u vriendelijk hem te woord te staan en te adviseren zoals u dat ook bij mij heeft gedaan. Mijn landgenoten zullen worden vergezeld door iemand die ze vertrouwen, een vriend. U begrijpt dat ze dat doen doordat zij zeer, zeer weinig vertrouwen in autoriteiten en officiële instanties hebben. Ze vertrouwen mijn vriend en ik weet zeker dat ze dat vertrouwen ook in u zullen krijgen.’ Hodzo (38 jaar, Togo)
NMI-bestuur
Gaan en komen Ruim zeven jaar heeft hij achter de rug als lid van het NMI-bestuur. Bas Rüter geeft nu met ingang van 1 juli zijn functie als penningmeester over aan Diane Griffioen. Een korte indruk van deze man die bij het NMI vertrekt en van de vrouw die aantreedt.
Bas Rüter: ‘De afgelopen jaren is er veel gebeurd bij het NMI. Intern is hard gewerkt aan verdere professionalisering en onder begeleiding van bureau Berenschot zijn flinke stappen gezet. Extern hebben we ons goed staande gehouden toen over de Remigratiewet vanuit de politiek negatieve berichten kwamen. Zaak is dat het NMI met waar het voor staat in die situaties ook in de toekomst alert blijft. Een sterk punt van het NMI vind ik het centraal stellen van de vertrouwelijkheid tussen consulent en cliënt. Het NMI heeft een bijzonder team mensen die, ook vanwege hun verschillende culturele achtergronden, goed met de klanten omgaan. Interessant blijft de vraag of het NMI zijn kennis en deskundigheid ook buiten de huidige kerntaken moet gaan inzetten. Het zou goed zijn als het NMI bekender wordt, ook binnen het politieke veld en zich breder positioneert, vind ik. Toen ik nadacht over een mogelijke opvolger dacht ik meteen aan mijn collega bij de Triodos Bank, Diane Griffioen, niet alleen vanwege haar financiële achtergrond, maar zeker ook vanwege haar grote sociale hart.’
Diane Griffioen: ‘Toen ik door Bas met het NMI kennismaakte, was ik direct enthousiast. Twee zaken waar mijn hart naar uitgaat komen prima samen in de functie als penningmeester van het bestuur: de zakelijke kant én de maatschappelijke relevantie ervan. Dit wordt mijn eerste bestuursfunctie sinds jaren. De afgelopen tijd kregen mijn baan en gezin voorrang. Bij verschillende financiële dienstverleners (Kempen & Co, ING en Triodos) heb ik brede ervaring opgedaan uiteenlopend van analyse, verkoop en marketing tot het operationeel beheren van beleggingsfondsen. Mijn achtergrond ligt op het financiële en economische vlak. Maar wel ben ik in mijn werk altijd op zoek naar de maatschappelijke relevantie, want ik wil dicht bij de maatschappij staan. De doelstellingen van het NMI spreken aan. Het is prachtig dat het NMI migranten ondersteunt, mensen die in Nederland lang hun steentje hebben bijgedragen en die nu de kans geboden wordt, als ze dat willen, terug te gaan naar het land van oorsprong. Ik zou graag zien dat de rol van het NMI in de discussie over remigratie met de overheid groter wordt. En dat deze unieke dienstverlening kan blijven groeien. Daarin zie ik ook mijn persoonlijke uitdaging: hoe zorg ik ervoor dat die maatschappelijke rol van het NMI bekender en duidelijker wordt? We moeten nóg meer mensen op weg kunnen helpen.’
Groeiende interesse in informatie In de eerste helft van 2009 deden migranten 9.485 keer een beroep op de dienstverlening van het NMI, 330 keer meer dan vorig jaar in de eerste zes maanden. Ook verzorgde het NMI een groter aantal voorlichtingsbijeenkomsten: 76 tegen 37 in 2008. De voornaamste verklaring ligt in het feit dat de op de Chinese gemeenschap gerichte voorlichtingscampagne veel belangstelling trekt. Chinese migranten zijn sinds medio 2008 een nieuwe doelgroep van de Remigratiewet. Dui-
delijk is ook dat de RemigrantenDesk, die in januari startte, in een behoefte voorziet. De RemigrantenDesk had in de genoemde periode 1.103 keer contact met migranten over zaken rond remigratie, met name met remigranten uit Turkije, Marokko, Suriname en Bosnië-Herzegovina. Consulenten konden tijdens het internetspreekuur, waar mensen die in Nederland wonen per mail vragen stellen, meer dan 140 mensen snel en efficiënt antwoord op hun vragen geven. Via het internetspreekuur en de RemigrantenDesk is het NMI in staat een bredere doelgroep te bereiken.
Nederlands Migratie Instituut (NMI) Catharijnesingel 50, Utrecht Postbus 19215 3501 DE Utrecht
Het NMI, voor vragen rond remigratie Het NMI is gespecialiseerd in vragen rond vrijwillige -hetzij definitieve, hetzij tijdelijke- terugkeer naar het herkomstland. Dit doet het NMI via voorlichting over de Remigratiewet en advies aan individuen en groepen. De dienstverlening aan migranten is laagdrempelig en gratis en jaarlijks doen meer dan 10.000 van hen een beroep op het NMI. Daarnaast ontwikkelt het NMI projecten op het terrein van vrijwillige terugkeer en van circulaire migratie.
RemigratieNieuws is een gratis uitgave van het NMI, verschijnt vier maal per jaar en is ook te vinden op www.nmigratie.nl. RemigratieNieuws houdt intermediairen, organisaties, instellingen en overige geïnteresseerden in het NMI op
T (030) 234 29 36 F (030) 230 49 32
de hoogte van ontwikkelingen in en rond de organisatie. Redactie: Inanc Kutluer, Margreet Macco, Alice
[email protected] www.nmigratie.nl
Odé, Han Volkers. Foto’s: Ahmed Alakay Vormgeving: SIN Conceptual Design, Den Haag
Remigratie-infolijn T (030) 236 42 45
Druk: Drukkerij Anraad, Nieuwegein
