HAM-NIEUWS. Info van de VERON afdeling A01 Alkmaar. . JAARGANG 31: oktober 2009 AFDELING A01. HAM Nieuws oktober 2009

1

HAM-NIEUWS

Info van de VERON afdeling A01 Alkmaar

. JAARGANG 31: oktober 2009

AFDELING A01

HAM Nieuws oktober 2009

2

Bestuur: Voorzitter:

Fred van Welij

PD0NQD

072-5625917

[email protected]

Secretaris:

Carel Frumau

PA3HIE

072-5091895

[email protected]

2e Secr.:

Ruud Vogel

PA3EQC

072-5120730

[email protected]

Penningm:

Rob Derlagen

PD0EMT

06-51618538 [email protected]

Lid:

Wim Visser

PD0WDV

072-5713423

[email protected]

Lid:

Meeuwes Schulting

PD5MES

072-5611415

[email protected]

Financiën afdeling:

giro 2813417 t.n.v. VERON afdeling Alkmaar

QSL manager:

Frits Snelling Berg, PD0FSB, tel: 06-22328322 Grensstraat 1, 1815 VX Alkmaar. [email protected]

Materiaal beheerder:

Henk van Stigt, PA0PQ, tel: 072-5052337 Hoogeweg 7A, 1901 MP Bakkum

Redactie HAM nieuws:

[email protected]

First operator PI4ALK:

[email protected]

Homepage afdeling Alkmaar:

www.veronalkmaar.nl

Lighthouse Award/contesten:

www.dutchlighthouseaward.nl

Bijeenkomsten in principe op de 2e vrijdag van de maand (maanden juli en augustus geen bijeenkomst). Let op HAM nieuws en Electron voor eventuele wijzigingen of kijk op de homepage van de afdeling. Overname van artikelen en/of schema's is met bronvermelding toegestaan.


3

UITNODIGING VOOR DE BIJEENKOMST OP VRIJDAG 09 oktober 2009 IN DE KANTINE VAN KO HARTOG ELECTROTECHNIEK DE OUDE WERF 18 1851 PW HEILOO

AANVANG 20:00 UUR (HEK OPEN OM 19:45 UUR)

Lezing door: Dick van Empelen, PA0GRU "Het IARU Monitoring System (ex-Intruder Watch)"


4

Mededelingen. Van de voorzitter

Aan het werk in Bosnië, Ik schrijf dit stukje omdat ik u binnenkort voor een half jaar moet verlaten. Ik vertrek begin oktober naar Bosnië om daar in internatonaal verband deel te nemen aan de missie EUFOR Althea, een vredeshandhavingmissie in een door oorlog en geweld verscheurd land. Binnen het Veron afdelingsbestuur hebben we afgesproken dat gedurende mijn afwezigheid, Carel PA3HIE tijdelijk de rol van voorzitter op zich neemt naast zijn taak als secretaris. De taken zijn binnen het bestuur verdeeld zodat de afdeling er zo min mogelijk hinder van ondervindt en het soepel en gladjes verder kan doorlopen. Ik neem na terugkomst in Nederland vanaf medio april 2010 de taken van Carel weer over. Zoals een aantal van u al weet heb ik enkele maanden geleden na een bijzonder turbulente periode op mijn werk bij TUV Rheinland besloten om het roer volledig om te gooien en andere dingen te gaan doen, dingen die er toe doen en waar ik verwacht meer plezier aan te zullen beleven. Sinds enkele maanden ben ik (weer) beroepsmilitair. Na ruim 20 jaar verschillende management en directiefuncties te hebben vervult bij diverse internationale bedrijven is dat wat je noemt iets heel anders. Naast mijn gewone werk was ik altijd al reservist en in die hoedanigheid ben ik dus wel altijd betrokken gebleven bij Defensie. Het was niet eenvoudig om weer terug te mogen komen. Met bouwjaar model 1957 ben je eigenlijk al veel te oud om te mogen solliciteren. Toch is het gelukt en daar ben ik erg blij om. Het was wel even wennen om tijdens de basisopleiding weer de stormbaan over te moeten en op bivak een prakje eten warm te maken op een zelfgemaakt vuurtje in het bos (dat is weer wat anders dan een zakendiner in een sterren restaurant!). Inmiddels heb ik alle basisopleidingen weer achter de rug en is het reguliere werk begonnen. Ter illustratie enkele foto’s.

Tegelijk met de sollicitatie voor beroepsmilitair heb ik aangegeven op uitzending te willen naar Sudan. Uiteindelijk is Sudan voor mij niet doorgegaan en ga ik in plaats daarvan naar Bosnië waar ik op het hoofdkwartier in Sarajevo een interessante baan krijg.


5 Vanaf april 2010 ga ik bij de veiligheidsregio Noord Holland Noord aan de slag als officier veiligheidsregio. Bij de oefening Floodex (2209 t/m 24-09)is ook Dares betrokken en vervult bij die oefening een belangrijke rol voor de veiligheidsregio. Wie weet kunnen we volgend jaar wel weer een andere oefening samen met Dares doen. Of er genoeg tijd en ruimte is om QRV te zijn vanuit Sarajevo weet ik nog niet. We hebben daar een 6 daagse werkweek en het schijnt een erg drukke baan te zijn. Het is dus nog afwachten of het gaat lukken, maar ik neem mijn set mee natuurlijk. De Harac novice verklaring heb ik inmiddels van het Agentschap ontvangen. Het is mij nog niet helemaal duidelijk of ik als novice wel officieel mag werken vanuit Bosnië. Bosnië erkent wel veel andere licenties en sluiten wat dat betreft aan bij de rest van Europa maar of ik legaal aan de slag mag weet ik niet. Op Internet lees ik daar verschillende berichten over. Ik probeer het wel gewoon en hoop dat ik er geen gedonder mee krijg. Naast de IC 706 en de voeding meen ik een tuner, een 12 meter lange Spiderbeam en een Super quick vertical (zie tekening) mee. Laptop met PSK software en interface aansluiten en zenden maar. Ik hoop dat het gaat lukken.

Spiderbeam fiberglass pole

Jumper Settings Band Jumper 1 Jumper 2 Jumper 3 80 Closed Closed Closed 40 Open - 30 Closed Closed Closed 20 Closed Closed Open 17 Closed Open 15 Open - 12 Closed Closed Open 10 Closed Open – Ik neem aan dat het lukt om in contact te kunnen blijven met de afdeling via de ether en als dat niet lukt via het Internet. Met alle moderne middelen van tegenwoordig moet dat geen probleem meer zijn. Skype en MSN zijn inmiddels op de laptop geïnstalleerd.


6 Verder hoop ik de gelegenheid te hebben om af en toe nog wat te kunnen vertellen over de lokale situatie in Bosnië. Wie weet ontmoet ik daar nog andere zendamateurs. Het kan bijna niet missen wan er zitten in totaal zo’n 2000 militairen in Bosnië van 26 naties waarvan 5 van buiten europa. Daar zal vast wel een amateur tussen zitten.

Countries that contribute to EUFOR

Rest mij om iedereen nog een goed en hobbyrijke periode te wensen en hopelijk werken we met elkaar. Als ik QRV ben zal dat vermoedelijk op 40 of 20 meter zijn in phone of PSK. Mijn call daar is E7/PD0NQD Best ‘73, Fred

Enkele sites met informatie: http://www.arabih.org/, http://www.euforbih.org/eufor/index.php?option=com_frontpage&Itemid=27 http://www.defensie.nl/missies/bosnie


7

Op de laatste verenigingsavond hadden we Ben Emons, PB2BN in ons midden met een interessant onderwerp of liever gezegd twee onderwerpen:

Dipool en balun, een onafscheidelijk duo en wat is handig in de shack Begin 1999 kreeg ik na het slagen voor het CW-examen, een A-licentie. In april ben ik begonnen, na ophanging van een langdraadantenne van ± 15 mtr en installatie van een antenne-afstemunit, contacten te maken op diverse HF-banden. Weldra merkte ik dat een signaal horen nog niet betekende dat een aanroep gehonoreerd zal worden. Vaak bleek de 100 Watt die een geleende TS-520 en vervolgens een overgenomen TS-530 produceren niet opgewassen te zijn tegen het geweld van "nabranders" met 1 kilowatt of meer. Gezien de ruimte die ik heb en daarnaast een grote interesse voor de 17 mtr band, koos ik voor een dipool om mee te experimenteren. Met het ARRL Handbook in de hand leek me dat geen groot probleem Los van de vertaling van de "feet en inch" maten in mtr/cm's stond ik al snel voor de vraag hoe de koppeling tussen de dipool en de zendontvanger tot stand te brengen. Het bleek nogal wat zoekwerk te zijn om alle noodzakelijke informatie te vinden. Hierbij een inventarisatie van de problemen die ik successievelijk ondervond en met wat zoeken heb opgelost.

DIPOOL

-

-

-

Deze antenne is symmetrisch van aard waarbij de beide stralers gelijk van lengte zijn en liefst in elkaars verlengde opgehangen worden. Is richtinggevoelig met een maximum ontvangst loodrecht op de draad. Bij ophanging dienen de stralers zo vrij mogelijk te hangen t.o.v. andere draden/antennes. Een hoek van 45 graden is wel het minimum om onderlinge beïnvloeding te voorkomen! De voeding vindt plaats in het midden en moet in balans zijn met een theoretische waarde van 75 Ohm. Aangezien de meeste zend-ontvangers een asymmetrische 50 Ohm uitgang kennen is koppeling direct met de coax-kabel, hoewel het wel werkt, niet aan te raden. Het levert allerlei problemen op met HF in de shack en mijn PC veroorzaakte veel storingen bij ontvangen en ging soms reageren tijdens zenden. Beter is daarvoor een balun te gebruiken. Heeft een optimale werking op één frequentie. Hier is de SWR praktisch 1.0. Kies die frequentie op de plaats in de band waar U het liefst werkt. Meerdere banden is mogelijk maar dan moeten er traps aangebracht worden. Traps zijn afgestemde kringen die aan het eind van de stralers aangebracht worden waarna er een extra stuk draad aangesloten wordt zodat het geheel nog een tweede band, lager in frequentie, kan bestrijken. Is te doen maar moeilijk te realiseren.


8

BALUN

Hiermee kan men een asymmetrische kabel van een symmetrische uitgang/ingang voorzien. - Wordt in het midden van de dipool aangesloten. Bij juiste dimensionering heeft men dan geen last meer van de PC en ook de TL-verlichting hoort men niet meer. De gebruikelijke vorm is een "stroom” balun met een 1 : 1 verhouding. Zie afbeelding. - Ze zijn er in diverse uitvoeringen en ook in de handel te koop. De belangrijkste zijn: Coax gewikkeld op een spoelvorm of vrijdragend opgebonden.. Ringkern voorzien van twee wikkelingen. Gebruik er een met zo min mogelijk zelfinductie zoals vereist voor de gekozen frequentie. .

Het maken van een dipool en een balun. Uitgaande van het feit dat een dipool een halve golflengte lang is kan men de lengte van de straler, twee per dipool, berekenen uit de formule: L = 7200 / F cm waarbij F in MHz... Neem de lengte altijd enige centimeters langer voor de afregeling. Voor de balun geldt dat de L van de spoel voor de laagste te gebruiken frequentie tenminste een reactantie heeft van 4x de Ohmse waarde van de coaxkabel. Voor 50 Ω dus 200 Ω. Met de formule: L = X / 2nF µH, waarbij F in MHz en X in Ω berekent men de zelfinductie van de spoelen van de balun. Met een L- meter geen probleem om te controleren na wikkelen. Voor een met coax gewikkelde balun bent U dan snel klaar. Wel een spoelvorm van enige centimeters nemen om te strakke buiging van de kabel te voorkomen. Kan vrijdragend met plastic tiewraps gemaakt worden maar op sanitairpijp van tenminste 40 mm of groter gaat het uitstekend. Bij ringkern uitvoering dient er nog een kern gezocht te worden en liefst een "waterdichte" behuizing. Volgens het ARRL handboek heeft men goede ervaringen met T130-2 of T200-2 van Amidon en ook FT140-43 schijnt goed bruikbaar te zijn. Zie de AMIDOM-info op internet hoe het aantal wikkelingen te berekenen voor de gewenste L-waarde. Proefondervindelijk met een stuk draad en L-meter gaat ook maar wel de twee geïsoleerde draden vóór het wikkelen op de kern in elkaar draaien. De tabel op de volgende pagina geeft de noodzakelijke informatie voor alle banden. Om de dipool af te regelen en te controleren of de balun de gekozen frequentie zonder/met het kernmateriaal aankan is het ter beschikking hebben van een MFJ-259B analyzer een erg handig apparaat. Zie Electron jan. 1998 waar Klaas, PAOKSB, in een


9 prachtig artikel een beschrijving gaf. Helaas is hij ons te vroeg ontvallen maar al zijn artikelen zullen ons vaak kunnen helpen en zo de gedachte aan hem levend houden. Zonder deze analyzer kan het ook maar is het wat omslachtiger. Eerst test men de balun. Sluit deze aan de symmetrische kant af met 50 Ω. Voedt de asymmetrische kant met analyzer of zender en kijk of de SWR 1.0 is voor de gewenste frequentie. Is dat goed verwijder dan de weerstand en sluit de beide stralers aan. Hang het geheel op de definitieve plaats op en sluit de analyzer of zender aan. Door telkens van beide stralers 1 cm af te knippen verhoogt U de frequentie. Ga daar mee door totdat de gewenste werkfrequentie is bereikt.

Met de analyzer ziet U op welke frequentie de dipool optimaal is en of dat te hoog of te laag is. Te hoog betekent dat er teveel draad afgeknipt is of dat de stralers van origine te krap van lengte waren. Zodra U een SWR van 1.0 ziet moet U stoppen met knippen want anders gaat er teveel af. Gebruik wel draad dat zo min mogelijk uitrekt anders gaat de optimale frequentie langzaam verschuiven en moet er later weer wat afgeknipt worden! Als U met het meetresultaat tevreden bent kan de dipool gebruikt worden. Zorg dat de balun ook opgehangen wordt aan een draad daar het gewicht van balun + kabel de stralers anders teveel zal belasten/uitrekken.

Tabel. Band

Frequentie

L in

160 mtr 80 40 30 20 17 15 12 10

1.8 MHz 3.5 7.0 10.125 14.000 18.068 21.000 24.900 28.000

17.7 9.1 4.5 3.2 2.3 1.8 1.6 1.3 1.15

Straler in cm. 4000 2060 1038 715 515 400 345 290 260

Sinds aug. 1999 heb ik de dipool gebruikt met een coax-balun op 17 mtr. Het beviel me uitstekend naast de langdraad deze extra antenne ter beschikking te hebben. Ik merkte in mijn situatie een belangrijke signaalwinst in zuidelijke en noordelijke richting. Prettig daar ik graag met Spaanssprekende stations werk. Helaas werkt dit type antenne slechts in één band of men moet er traps in aanbrengen. Experimenten daarmee op 17 en 12 mtr gaven een redelijk resultaat maar de afregeling was moeilijk en gaf mij slechts twee banden. Daarom heb ik in aug. 2001 deze dipool vervangen door een kleine inverted V antenne met stralers van 6 mtr. en een kippenladder van 4 mtr. Ter informatie: Met sanitairpijp, grijs, heb ik twee coax-baluns gemaakt met verschillende diameter. 5 cm Ø met 1 0 Bindingen geeft 3.66 µH. 4 cm Ø met 12 Bindingen geeft 3.50 µH. Een Amidon ringkern TI 30-2(rood) geeft met 27 w. een L van 8.5 µH.


10 Succes met de experimenten. Voor vragen kunt u mij vinden op het e-mail adres [email protected] En ja, wat is handig in de shack: Naast de universeelmeter en het nodige handgereedschap wat is dan zinnig om er bij te hebben. b.v. PC en internetaansluiting o.a. voor de enorme in formatie wat men kan vinden op dit medium. Een LC-Meter en een frequentiemeter ’73 Ben Emons, PB2BN

Interessante WEB-Sites PA3FUN Christian PA3FUN in hogere sferen aeronautical mobile! Vanuit een Boeing 737 QRV in AM vlucht Zuid Frankrijk naar Amsterdam. http://www.youtube.com/watch?v=eqdXRHu6HCU

Gert, PA1VW

Voor de zelfbouwliefhebber

http://www.pa4nic.nl/Homebrew%20paddle.html


11

Bouwpakketten van Heathkit http://www.jancorver.org/expo/hk/index.htm Cees Jan, PA3GYG

Odd Parts Electronics Op initiatief van Robin PD2SD is de volgende onderdelen web site op gezet http://oddpartselectronics.webs.com Leden van Veron Alkmaar A01 krijgen korting oplopend van 5% bij €12.50 tot 20% bij €100.00 dus voor de knutselaars onder ons doe uw voordeel ermee.

C2000 communicatie netwerk onder vuur Een aardig artikeltje over de problemen met C2000 http://fmc.dotnetservices.nl/news.htm#C2000:_analoge_denkwijze_vormt_zwakste_schakel REM-eiland, weet u het nog, wat is er mee gebeurt? http://www.cq3meter.nl/publicaties/rem-eiland/index_ie.php Gert PA1VW


12

Introductie tot D-Star Digitale communicatie is al wat langer bekent, de afgelopen 10 jaar maken we al gebruik van digitale mobile telefoons en TV en Radio gaan ook digitaal, het is een bewezen technologie. Eigenlijk als we om ons heen kijken wordt alles zo langzamerhand digitaal. Wat is D-Star? Digital Smart Technology for Amateur Radio is een digitaal netwerk speciaal bedoelt voor Radio Amateurs en is sinds de eeuw wisseling actief. D-Star is bedacht door de Japanse Amateur Radio League en de laatste 8 jaar wereld wijd uitgerold. Bedacht en onderhouden door Radio Amateurs groeit het aantal gebruikers nog elke dag. Het D-Star Network D-star maakt het mogelijk om zowel simplex als via een repeater te communiceren net zoals we dat doen via de analoge manier. Een van de grote kracht van D-Star is de integratie met het internet. Het internet kan gebruikt worden om digitale voice en data te versturen buiten het bereik van de repeater of 1 op 1 communicatie. Wanneer de push button (PTT) van een D-Star radio naar een repeater wordt ingedrukt gaan behalve de voice ook de ingestelde adres settings mee. Het ontvangende station kan nl in de volgende stad of zelfs een ander land zitten. D-Star route de digitale voice en data op een intelligente manier elke keer als de PTT key wordt ingedrukt worden 4 adres velden meegestuurd hierover later meer. Andere functies zoals error correctie worden gebruikt om een constante en betrouwbare verbinding te maken onafhankelijk van de afstand tussen beide D-star stations.

De internet mogelijkheden van D-star

Fig. 1


13

Wat heb je nodig voor D-Star?

Fig. 2

E92D

IC-2820

ID-800H

Als eerste natuurlijk een D-Star radio van ICOM, er zijn diverse modellen beschikbaar zowel in porto als set uitvoering. Ik zelf maak gebruik van de ICOM IC-E92D fig. 2 het is een porto die zowel Digitaal als Analoog kan werken. Nu hoor ik de vraag hoe kom je het D-Star network op zonder repeater hier In de regio Alkmaar! Het antwoord is mijn zelf gebouwde Hotspot in fig. 3 een diagram hoe het een en ander aan elkaar gekoppeld zitten. Mijn hotspot is bereikbaar op de frequentie van 144.900 en is door iedereen te gebruiken. Mits men over een D-Star radio beschikt. Kijk ook op de volgende link voor de opstelling van mijn hotspot www.d-star.nl/hotspot/hotspotpd0emt.htm Fig. 3

Een hotspot kan gekoppeld worden aan zowel een repeater als een reflector de functie van een reflector is om repeaters hotspots etc te linken. Op de Nederlandse reflector REF017 staan gewoonlijk de NL repeaters van Amersfoort PI1DSA en Breda PI1HWB gekoppeld. Meeluisteren naar PI1DSA kan via http://onlinereceivers.net/pi1dsa.php.


14 Radio Settings D-star zend naast audio ook adres informatie hoe werkt deze adres info. Er zijn 4 adres velden te onderscheiden MY: PD0EMT PD0EMT is een voorbeeld hier moet de eigen call info in komen te staan deze info komt ook op het display van de ontvang station te staan.

Your: CQCQCQ Hier staat de call sign van de geen waarmee je een gesprek wil voeren. Meestal CQCQCQ zodat iedereen aan geroepen kan worden. RPT1: PI1DSA B [1 spatie tussen A en B] De locale D-Star repeater waarvan men gebruik gaat maken. De letter B staat voor de repeater frequentie band waarop gewerkt wordt A=23cm B=70cm C=2m Amersfoort heeft alleen 70cm beschikbaar. RTT2: PI1DSA G [1 spatie tussen A en G] Dit is de call sign van de locale gateway welke de routing over internet verzorgt. De letter G staat voor Gateway. Een combinatie van andere call signs kunnen in de bovenstaande adres velden geplaatst worden om op verschillende manieren connecties te maken. Een local gesprek via de D-Star repeater PI1DSA zal als volgt verlopen. Rob PD0EMT geeft een algemene oproep via Hotspot Alkmaar met de volgende setting in de radio Your: CQCQCQ RPT1: PI1DSA B [1 spatie] RPT2: Not used* MY: PD0EMT Peter (PA3CPI) hoort Rob en komt met de volgende setting in zijn radio retour YOUR: CQCQCQ RPT1: PI1DSA B [1 spatie] RPT1: Not used* MY: PA3CPI Als men veder wil werken dan de locale repeater dan is het gebruik van de D-Star gateway nodig hiervoor is een eenmalige registratie noodzakelijk. D-Star internet links Hier volgen wat interessante links met informatie over D-Star Gerjan PA1GF www.d-star.nl of international www.d-star.nu de home base van de DStar repeater Amersfoort. John PA0ETE www.vragenrubriek.nl Veel info over D-Star en andere info over Zendamateurisme en techniek in het algemeen. Engelse site van MM0DUN www.mm0dun.co.uk/Dstar/dstar_index.htm Rob PD0EMT ‘73 Happy D-Staring


15

Radio Café. Al gedurende drie jaar wordt er om de veertien dagen door Piet van Schagen PA3HDY een lezing gehouden in het Radio Café Samsonweg 73 te Wormerveer. Al in de loop der tijd hebben verscheidene leden van de Veron deze avonden bezocht. Dit keer werd er gesproken over buizen testers. Dit op verzoek van Jan Duin die dan ook twee grote Funke testers had meegenomen om daar een meet demonstratie mee te geven. Ook enkele anderen hadden diverse apparaten meegenomen, zodat er een verscheidenheid van diverse merken en zelfbouw buizentesters stonden opgesteld. Waaronder de veel besproken Neuberger. Hoewel deze apparaten bedoeld zijn om buizen te onderzoeken of deze nog voldoen aan gestelde eisen worden ze toch weinig in de werkplaats gebruikt. Wie wil weten of een buis voldoende stroom trekt meet gewoonlijk de spanning over de kathode weerstand of de spanningsval over de anode weerstand. Er zijn begrijpelijk diverse mogelijkheden zodat een buizen tester nauwelijks noodzakelijk is. Anders wordt het als men in de winkel aan een klant wil aantonen dat een buis nodig aan vervanging toe is. Je kan niet zeggen loopt u maar even mee naar de werkplaats en het meten met een universeelmeter ergens in het toestel dat dan ook nog uitgekast moet worden is geen doen. Trouwens de klant zal daar weinig van begrijpen. Ondertussen staat je winkel vol ongeduldige klanten. Meer indruk maakt een buizentester op de toonbank of in ieder geval zichtbaar opgesteld in de winkel. Echter één waarbij eerst van alles moet worden ingesteld neemt te veel tijd en niet iedereen achter de toonbank kan er mee overweg. Dan is bijvoorbeeld de Cartomatic toch een uitkomst, een grote meter en een forse hendel die na een ponskaart te hebben ingebracht gelijk bij het indrukken op de meter de conditie aangeeft. Dat maakt indruk op de klant. Of dat nu wel of niet een goede tester is speelt eigenlijk in dat gebeuren geen rol. Een gewezen voorzitter van de NVHR zei eens “Daar is bij Philips over nagedacht!” Nou dat was wel een heel diplomatiek antwoord want daar kan je alle kanten mee opgaan. Roosters en anode worden doorverbonden en bij een bepaalde spanning wijst de meter de stroom aan die dan door het circuit loopt. Men zal dat zo gekozen hebben dat de buis die zoveel stroom kan leveren redelijkerwijs bruikbaar is. Piet vergeleek de conditie van een buis met een mens. In militaire dienst werd er van je verwacht dat je 100 meter in 12 seconden moet kunnen lopen. Ondanks dat ik op mijn bejaarde leeftijd nog normaal functioneer haal in de veertig meter al hollend niet meer, laat staan dat er nog een tijd geklokt kan worden. Zo ook met buizen, als we uitgaan van de maximum stroom die de kathode aan elektronen kon leveren bij aanvang met een emissie meting ( de verzadigingstroom ), dan zal dat na een jaar gebruik niet meer gehaald worden. Echter de stroom welke de buis moet leveren in de schakeling ligt veel lager en kan dus nog jaren mee zonder tekenen van verzwakking te tonen. Geen enkele reden dus om de buis af te keuren . Wat kan er veranderen aan een buis na lang gebruik ? Niet de versterking, want deze wordt bepaald bij een triode door het ladings verschil tussen


16 kathode / rooster en kathode/anode. We mogen aannemen dat deze onderdelen zich niet verplaatsen na enige tijd. Wel is er voor de lading stroom nodig Q = I x t en dat wordt geleverd door de kathode die bij verhitting emitteert en de elektronen stroom op gang brengt. Achteruitgang van de kathode heeft dus invloed op de werking van de buis. Hierop haakte John Hupse na een kort overleg hier op in en gaf een begrijpelijke uitleg en met enige schetsen op het bord het verschil aan tussen een emissie en stroom meting. Er zijn goedkope testers die niets anders laten zien dan de maximale emissie die nog uit een kathode geperst kan worden. Dergelijke test toestellen daar heb je niets aan. Die geven geen begrijpelijke indicatie. Beter is dan ook de stroom meting in een voor geprogrammeerde schakeling zoals die bijvoorbeeld bij de Cartomatic wordt toegepast Tijdens de lezing kwam ook de Philips7927/05 aan bod een eenvoudig apparaat speciaal voor de handelaar ontworpen. Een klein metalen kastje waarin de buis van het toestel en een nieuwe buis geplaatst kunnen worden. Een snoer waaraan een dubbele buisvoet ( Een vijfpens en een P-voet ) wordt nu in de buisvoet van het toestel gestoken, waar de buis is uitgenomen. Middels een schakelaar kan zowel de oude of nieuwe buis ingeschakeld worden en kan de klant zelf beoordelen of hij zijn buis wil vervangen. Diverse testers werden besproken tijdens deze lezing die in overvloed deze avond meegebracht waren. Een van de redelijke goede meters is de militaire Dynamic Mutual Conductance tubetester 1-177B. Je kan al zonder meer verwachten dat een militair apparaat toch enige kwaliteit zal bezitten. Men gaat niet aan front zitten knoeien met een simpel blikken emissie testertje. De 1-177B is handig te bedienen ook zonder boekje. Schakelaars A en B zorgen voor de juiste aansluitingen van de buisvoeten. Micromhos is een drievoudige shunt belasting van de meter. L is instelling uitslag meter en R is instelling negatieve rooster spanning. Je kan dat alles meten vanaf de aansluit nummers van een buisvoet in het buizenboek en na vergelijk met nieuwe buizen een lijstje opstellen. Het schema is verkrijgbaar bij de TC. De tester werkt op een pulserende gelijkspanning middels een forse gelijkricht buis type 83.

Ook Frank Nijs, PD4NYS de bekende zend amateur die veel werk verzet voor het Rotterdams radio museum , had een iets later type mee genomen die het ook prima deed. Zelf had ik een buisvoet vervangen door een vijfpens om ook de hier gangbare lampen te kunnen meten.

En het toestel omgeschakeld naar 240 volt netspanning.


17

Ook de zelfbouw tester voor op reis werd gedemonstreerd. Echter alleen voor de zeer oude radiolampen zoals A409 , A442 en de franse Bigrille en de zeldzame JM tetrode van Ducretet met de rode voet. Maar ook tweevolts buizen door middels een kortsluitstekker enige dioden voor te schakelen in het gloeistroom circuit. Het is geen overbodige luxe zo’n tester mee te nemen naar Frankrijk bij het bezoeken van beurzen. Voor de Veilingen aldaar en op zoek naar goede helgloeiers uit de begin jaren van de radio is er de minuscule PJ4 ( Peter Johanzen 4 volt ) tester. Die in een grote productie is vervaardigd voor de Italiaanse radio vereniging, . Al jaren geleden beschreven in het RHT ( Straks uitgebreid te lezen met beschrijving in het Electron van de VERON ). Het toestelletje werd gedemonstreerd met een echte helgloeier een Philips E lamp. Buizentesters zoals de diverse AVO modellen werken op wisselspanning en waren niet meegenomen naar het café. Ze staan bekend als de vermoeiende duim rollers. Veel gezocht maar desnietemin onhandige meet toestellen. Wel imposant maar dan is de CENTRAD toch beter te gebruiken.

Deze Centrad is een handige en begrijpelijke tester met gemakkelijke instelling , gewoon met een buizenboek ! Tevens exacte aflezing van de steilheid. Een aanrader !! Mijnheer Adelman in Amerika zei in 1929 dat je niet met het testen een buis aan het werk moet zetten, maar dat je zo,n buis zelf haar gang moet laten gaan zodat zij zelf laat zien wat zij kan. In deze schakeling wordt de buis in een oscillerende schakeling geplaatst. Dat geeft een beter indicatie dan die in voorgaande tester. Momenteel is het vooral een speeltje geworden van verzamelaars maar ook voor diegene die handelen in buizen. Zo was op het radio forum te lezen de volgende opmerking: “Je moet ze iets kunnen laten zien als je een partij buizen verkoopt en geloof me in dat wereldje wil men een bepaalde uitslag op een tester zien anders lopen ze weg. Bij voorbeeld een nieuwe ECC83 moet minstens 2,9 mA kunnen leveren………………….” Een wat overdreven eis van zo,n klant. Ja , als het weinig scheelt, je zou de netspannings carousel vijf volt kunnen verlagen, dan gaat het stroompje wellicht net over de 2,9 mA heen. Misschien een slechte gedachte , alhoewel je zou het ook een beetje klant vriendelijk kunnen noemen. Even verder in de tekst staat iets over de negatieve roosterspanning aanpassen, ja dat valt volgens de koper direct op. Ook te lezen op dat zelfde radioforum dat met gemak 40 mA geperst kan worden uit zo,n dubbel triode ECC83 . Gloeispanning extra verhogen ? Ach een beetje spelen en proberen wat zo,n buisje kan hebben is leuk om te doen. Jammer voor het buisje als het met een wit uitgeslagen bolletje ligt na te hijgen na deze zware beproeving maar toch blij als voorbeeld gediend te hebben voor de anderen die dat nu misschien bespaard zullen worden. Na de pauze werd het tijd om uit de meegebrachte lampen een keuze te maken om te testen


18

Jan Duin kreeg het druk met zijn twee Funke testers. Meer om te laten zien hoe een en ander werkt want er waren buizen bij die zonder getest te worden al gelijk afgekeurd konden worden. Een grote gelijkricht bol type 1119 die zo te zien inwendig was geëxplodeerd had zelfs een wikkel met een Duitse tekst Gut brauchbar. Nou dat zal dan wel, maar niet als gelijkrichter in ieder geval. Verders een leuke avond en de vele bezoekers hebben zich zeker vermaakt. Een der aanwezigen verwonderde zich om een A410 uit 1925 die wel anode stroom liet zien maar de gloeidraad gaf geen licht. Misschien hadden we het licht uit moeten doen, het is maar een zwak gloeiend draadje verscholen in de ronde anode. De lamp bleek ook later gratis mee genomen te mogen worden. Of dat iets bij zou dragen aan de verzameling thuis is nog maar de vraag. Een 6L6 die alle buizen testers langs ging daar over zijn wij het over eens. Die is absoluut nog 100% !! Weer een leuke avond en na onderling nog wat gezellig te hebben bijgepraat over deze demonstratie van buizentesters ging iedereen voldaan naar huis. Verslag Radio Café.

Nostalgie

E

nige maanden geleden zat ik gezellig op een verjaardag in Warmenhuizen en kwam daar in gesprek met iemand die in zijn arbeidzame jaren bij Radio Holland had gewerkt. Ik vertelde hem, toen ik met de vut ging, mijn zendmachtiging nog had gehaald. Je kunt je afvragen waarom zo laat, nou simpel, het is er door wat voor omstandigheden nooit van gekomen, maar het bleef een jongensdroom en beter laat dan nooit. Maar deze man heeft nog steeds veel belangstelling voor het reilen en zeilen in die “Old days” o.a. schepen, apparatuur enz. en is lid van: “Stichting Historisch Materiaal” RadioHolland, hun lijfblad heet dan ook “OUD ROEST”. Ik kreeg een paar exemplaren van hem en vond er wel een aardig historisch artikel in. Het betreft een vonkzender uit 1910, één van de eerste zenders uit het Marconi-tijdperk en dacht misschien iets voor HAMnieuws. Dus een verhaal uit vervlogen tijden, misschien leuk of niet, maar ik had een mooie avond, met een man die prachtig kon vertellen. ’73

Meeuwes, PD5MES

.


19 HISTORISCH MATERIAAL. In de collectie van de Stichting Historisch Materiaal Radio-Holland vormt de “Induction Coil”, (ook wel Klos van Rhumkorff genoemd) ongetwijfeld één van de belangrijkste en waardevolste objecten. Deze onlangs gerestaureerde vonkzender uit 1910 is van hetzelfde type als de 'hoofdzender' in de radiohut van de 'Titanic' ten tijde van de ramp in 1912. Een nadere beschouwing van één van de eerste zenders uit het glorierijke Marconi-tijdperk. Tekst: Bert van der Ent Nog 'hoofdzender' op de 'Titanic', waar deze nog zo'n belangrijke rol heeft gespeeld ten tijde van de ramp op 14 april 1912, maakte de 'Induction Coil' in 1915 reeds deel uit van de nieuw ontwikkelde nood- en reserve standaardzender Marconi 1 1/2 kW set, bestaande uit onder meer hoofdschakelaar, starter, omvormer, hoogspannings (zend)condensatoren, ontladingsunit, antenne afstemunit en seinsleutel. De omvormer was aangesloten op het scheepsnet. Na de ramp met de 'Titanic' en andere schepen werd in de Eerste Wereldoorlog in een snel temp vele technische verbeteringen ingevoerd, waarmee grotere zendvermogens werden verkregen. De 'Induction Coil' werd onder meer vervangen door de zg. ' Spiral Inductance',. Hiermee werden zendvermogens van 5 kW opgewekt. Installaties voorzien van dit onderdeel, werden in 1915 hoofdsets, terwijl die met de 'Induction Coil' gedegradeerd werden tot nood- en reserve sets. Hiermee gaf Marconi met graagte gevolg aan de landelijke verplichting op Engelse schepen om een hoofd- plus noodset aan boord van passagiersschepen te plaatsen. De noodset moest een bereik hebben van tenminste 80 zeemijl, terwijl de set, naast aansluiting op het scheepsnet via de omvormer, ook apart gevoed moest zijn door een accumulatorenbatterij die gedurende zes uur voldoende stroom kon leveren. Tevens moesten de schepen zijn uitgerust met een adequate laadinrichting voor de accumulatoren. De foto toont een radiohut rond 1910 met daarbij de Marconi 'Induction Coil'. Zoals gebruikelijk in die tijd en nog vele jaren daarna, toen de eerste lampzenders hun intrede deden, betreft het een 'directe zender' of in het Engels de ' Plain Aerial Coil Set'; de antenne maakte dus direct deel uit van het zendcircuit. De werking van de 'Induction Coil' (zie figuur hiemaast) is als volgt: Er wordt gebruikgemaakt van de inducerende werking die twee geleiders op elkaar uitoefenen wanneer de stroomsterkte verandert. Hierdoor wordt een inductiestroom opgewekt van hogere of lagere spanning dan die van de inducerende stroom. De onderdelen die op deze wijze werken, noemt men transformatoren. Zowel de primaire draad, de inducerende, als de secondaire draad, waarin de inductiestromen ontstaan, zijn gewonden om eenzelfde weekijzeren kern die bestaat uit van elkaar geïsoleerde draden of plaatjes weekijzer. Een bijzonder soort transformator is de inductor van Rhumkorff. Deze dient om inductiestromen op te wekken van zeer hoge spanning.


20 Hij bestaat uit een weekijzeren kern, waaromheen een zeker aantal windingen van vrij dik geïsoleerd koperdraad is gewonden, naar gelang van de afmetingen van het toestel, één, twee en soms meer lagen. Deze in dezelfde richting gelegde winding biedt weinig weerstand aan de stroom. Om deze primaire is de secondaire winding aangebracht, waarmee een zeer hoog spanningsverschil aan de beide uiteinden van deze tweede draad wordt verkregen, dus een zeer hoge EMK in de gehele secondaire winding. Het is dan wel nodig zeer vele windingen aan te brengen, de draad wordt daardoor lang (zelfs tot 400 á 500 km), maar hij kan zeer dun zijn, omdat de stroom die zou kunnen optreden, in deze secondaire draad slechts zwak is. De kern is niet massief, omdat in een massieve kern de zo nadelige wervelstromen optreden; hij is samengesteld uit een bundel van elkaar geïsoleerde weekijzerdraden of weekijzeren plaatjes. De stroom die door de primaire gevoerd wordt, kan een elektrische stroom zijn, zoals galvanische elementen of accubatterijen die leveren. Omdat er alleen inductiestromen ontstaan, als de primaire stroom veranderingen ondergaat, wordt deze telkens automatisch verbroken door een inrichting die op de kern werkt op de manier van de hamer van een elektrische schel. Op het ogenblik dat de sleutel 3 (zie figuur) wordt neergedrukt, kan de stroom door de primaire winding vloeien (2), en de ijzeren kern (1) wordt magnetisch. Voor de kern is een veer (7) aangebracht, waarop een stuk weekijzer (8) bevestigd is; dit weekijzer wordt het anker genoemd. Wordt het anker door de magnetische kern aangetrokken, dan verbreekt de stroomkring bij (6), waardoor de kern haar magnetisme verliest en de veer met het anker terugspringt. De kring is weer gesloten, de stroom kan passeren, de kern wordt weer magnetisch, trekt het anker weer aan, enz. Deze werking herhaalt zich snel achter elkaar; het aantal onderbrekingen dat met deze z.g. 'Neefschen hamer' te verkrijgen is, varieert van 30 tot 50 per seconde Iedere sluiting en onderbreking van de primaire stroom veroorzaakt inductiestromen in de secondaire winding. In elke winding wordt EMK geïnduceerd, en deze zijn alle gelijk gericht, zij vormen dus (evenals bij de serieschakeling) een totaal EMK die de elektriciteit van de ene klem drijft naar de andere, tot een potentiaal verschil ontstaat, dat zo hoog kan zijn, dat er een vonk overspringt tussen de vonkpolen; deze kan soms ettelijke decimeters lang zijn. De vonklengte (of slagwijdte) hangt alleen af van het potentiaal verschil, ten minste als de stof waartussen de vonk overspringt, niet verandert. De inductiestroom leidt bij het verbreken van de hoofdstroom tot hoger potentiaal verschil aan de klemmen dan bij het sluiten van de hoofdstroomkring het geval is. Loopt de stroomsterkte bij het sluiten van de primaire stroom betrekkelijk langzaam op tot zijn maximum is bereikt, bij het verbreken van de stroom valt de stroomsterkte bijna onmiddellijk op nul terug en is de EMK in de secondaire windingen hoger naarmate de veranderingen in de primaire vlugger plaats hebben. Op het ogenblik dat de veer met het anker naar de kern wordt getrokken, wordt de stroom verbroken; door de zelfinductie in deze primaire kring zal er een grote EMK ontstaan en bijgevolg aan de verbrekingspunten een groot potentiaal verschil, zodat hier vonken zullen optreden. Deze vonken werken nadelig, omdat zij de lucht tussen de contacten geleidend maken en een plotselinge verbreking daardoor zeer hinderen of onmogelijk maken. Ook kan door die vonken het aantal onderbrekingen per seconde niet worden opgevoerd, terwijl zij bovendien de contactpunten die van platina zijn, verbranden. Teneinde deze vonken met de nadelige gevolgen daarvan te voorkomen, wordt tussen de verbrekingspunten (6 en 7) een condensator (9) geschakeld, de extra


21 stroom zal de condensator opladen en daar deze een vrij grote capaciteit heeft ca. 2 microfarad, dus veel elektriciteit kan bevatten, zal het potentiaal verschil aan de verbrekingsplaats laag blijven; er ontstaat geen of slechts een kleine vonk. De condensator ontlaadt zich zodra het contact tussen de verbrekingsplaatsen is hersteld en de hoofdstroom weer kan circuleren - hij zal deze bovendien versterken - daar de ontladingsstroom dezelfde richting heeft als de hoofdstroom. Deze condensator is meestal onder het toestel geplaatst; bij sommige grote inductors, o.a. bij de noodinstallaties van de Marconi scheepsstations, is een gelegenheid aangebracht om deze capaciteit nog te vergroten door het parallel schakelen van een extra condensator van ongeveer dezelfde capaciteit. Meestal is de condensator zodanig verbonden dat zij ook de eventueel op de seinsleutel optredende vonken wegneemt. Voor de grotere inductors wordt voor de onderbreking van de gelijkstroom ook gebruik gemaakt van de zg. Turbine-interruptor; deze kan stromen van hoger amperage verwerken dan de 'Neefschen hamer', waarvan, bij te zware stroomovergang, de contacten zouden verbranden. Hoewel de onderdelen van de radioapparatuur door de hoge spanningen en stromen robuust moesten zijn uitgevoerd, functioneerden de eerste zenders en ontvangers naar hedendaagse begrippen vaak zeer gebrekkig. Veelal ging het om storingen zoals ingebrande contactpunten, vonkoverslag in de spoelen of isolatoren en/of doorgeslagen hoogspanningscondensatoren. Van de grotere onderdelen had men er meestal tweede als reserve aanboord. Het vervangen van onderdelen of het schoonmaken van contactpunten nam veel tijd in beslag. Uit verklaringen van de assistent marconist Harold Bride die de ramp overleefde, is bekend geworden dat de 1e marconist Jack Phillips en hij vanaf zaterdagavond 13 april tot zondagochtend vijf uur (de dag van de ramp) aan het worstelen waren geweest met de telegraafinrichting om deze te repareren. Daarna konden zij beginnen aan de stapels telegrammen van de passagiers. Op de dag van de ramp functioneerde de telegraafinrichting echter naar behoren.

Bronnen:Handbook of Technical Instructionfor Wirelss Telegraphists; 1915 Handleiding voor Adspirant Radiotelegrafisten (I 922)

26e Radio Onderdelen Markt Assen zaterdag 14 november 2009 Op de tweede zaterdag van november organiseert de Radio Contest Groep Assen de jaarlijkse Radio Onderdelen Markt.. Ook dit jaar zal de markt worden gehouden in de veilinghallen (Flowerdome) in Eelde. De hal heeft een oppervlakte van 2500 m2 is uitstekend verlicht en verwarmd, bevindt zich op ca. 12 km. ten noorden van Assen, heeft ruime parkeergelegenheid en is direct aan de A28 gelegen. De Markt is voor het publiek geopend van 9.30 – 15.00 uur.


22

De afgelopen jaren trok de markt vele duizenden bezoekers, die uit een groot assortiment hun keuze konden maken. Ook van handelaarzijde bestaat er altijd grote belangstelling om op de markt aanwezig te zijn. Ofschoon traditioneel veel gebruikt materiaal wordt aangeboden, is er toch weer voldoende aanbod van nieuwe onderdelen, apparatuur, meetinstrumenten, hobbygereedschap, computers enz. De markt is er in de eerste plaats om iets te kopen of te keuren. Ook komen velen zomaar voor de gezelligheid, of om weer eens oude bekenden te ontmoeten. Hiervoor is het terras een uitstekend trefpunt waar ook een hapje en een drankje genuttigd kunnen worden. Tegelijkertijd worden dan herinneringen opgedaan en ervaringen uitgewisseld. Vaak worden hier contacten gelegd, of wordt het zo pas aangekochte materiaal eens even rustig bekeken. Als u met eigen vervoer naar de markt komt, volg dan de A28. Bij Eelde neemt u afrit 37, waar de route naar de Flowerdome verder met borden is aangegeven. Op het terrein kan gratis worden geparkeerd. Degene die met het openbaar vervoer reist, kan vanaf het NS-station in Assen met de bus, lijn 51, naar Eelde. Elders op het complex van de Flowerdome wordt gelijktijdig één van de grootste vlooienmarkten van Noord-Nederland gehouden. Wekelijks wordt deze markt door enkele duizenden belangstellenden bezocht. Een uitstekende gelegenheid om bijvoorbeeld met het hele gezin naar Eelde af te reizen. Gedurende de gehele dag is het inpraatstation, PI9A aanwezig op 145.275 MHz. De entreeprijs bedraagt € 4,00 p.p. Kassa’s zijn bij de hoofdingang opgesteld en gaan om 9.30 uur open. De organisatie stelt alles in het werk om er weer een geslaagd evenement van te maken en hoopt u op 14 november te kunnen begroeten. Wij wensen u alvast een prettige dag. Nadere informatie en standhuur: Rinze Visser, PC5C tel. (0594) 54 81 91 E-mail: [email protected]

Verloopstuk van BNC naar PL259a Dat de PL259 plug met bijbehorende connector op VHF en op UHF niet zulke beste eigenschappen heeft is de meeste amateurs bekend. De BNC-connector is in dit opzicht een heel wat betere oplossing. Vandaar dat ik een verloopstukje heb gemaakt om van de PL259 naar BNC te kunnen overgaan. Hoe dat op simpele manier kan worden gemaakt laat de tekening zien. Succes ermee! Bron: Elektron, februari 1980


23

De opbouw van het verloopstuk BNC naar PL529. Met hete soldeerbout (80 watt of meer) BNC chassisdeel in de Amphenol plug monteren. Dus flens van het chassisdeel aan uiteinde plug. Montagedraad in middencontact solderen. Vervolgens de 'moer' van de PL259 over het geheel schuiven. (Zie doorsnede van het geheel).

Grondboor Het maken van een diep gat met kleine diameter in de grond, zoals voor het plaatsen van een pijpmast, is geen eenvoudige zaak. Alleen al om de schop te kunnen hanteren moet er een forse krater worden gemaakt. En dan zijn er wortels van bomen en de bloemetjes van XYL.... Professionele palenplaatsers gebruiken voor zoiets een grondboor in de vorm van een monsterkurkentrekker. Maar J.R. Hey, G3TDZ, beschrijft in Radio Communication van december 1980 hoe je zelf een grondboor kunt maken ('A hole borer for antenna ground sockets'). Hij gaat uit van een 10 cm dikke kunststofafvoerpijp. Aan de onderkant worden er tanden in gezaagd en die zijn aan de snijkanten versterkt met stukjes staalplaat (blik?) die met zelftappertjes zijn vastgezet. De pijp is 1,5 m lang en aan de bovenzijde steken we er een stuk staaf of pijp doorheen als handgreep. Het beste beginnen we met de spade om te zien hoe de bovenlaag van de grond eruit ziet en om rommel aan de oppervlakte te verwijderen. De boor goed smeren met water. Stenen die we eventueel bij het boren tegenkomen moeten worden verbrijzeld met een koevoet of ander stuk stalen gereedschap want die kan de boor niet aan. G3TDZ zat in 20 minuten op een diepte van 1,35 m. En daarbij was inbegrepen het plaatsen van de voet voor de antenne, het aanstampen van de grond rond de voet en het opruimen van de rommel.

Fig: Grondboor, ontworpen door G3TDZ, voor het maken van een gat voor bijvoorbeeld de voet van een verticale antenne. Uit Elektron: feb ‘81


24

WEBNIEUWS Doel van WEBNIEUWS is om u kosteloos, per e-mail, op regelmatige wijze te informeren over actuele onderwerpen en nieuwe informatie op de Website voor Experimenteel Onderzoek. De service omvat momenteel de AGENDA en de titels van de nieuwsberichten zoals die te vinden zijn op de pagina ACTUEEL http://hamradio.nikhef.nl/veron/kalender.htm) Aanmelden, afmelden of muteren op: http://hamradio.nikhef.nl/help/webnieuws.htm

Toch nog redding! Een uit de auto accu opgewekte wisselspanning van 60 hertz en 120 volt een oplossing voor elektrische toestellen uit Canada ?

De lezing in het kleine zaaltje achter in het café “De bijtende Zwaan “ was weer erg succesvol !! Na een korte inleiding over aarding en conquerente stromen in chassis delen en afschermingen. Werd een nieuw type voeding voor hoogspanning gedemonstreerd en uitgelegd. Speciaal voor frequentieafwijkende wisselspannings bronnen. Hierbij de Canadian Immigration passengers Unit voor ondoordachte inkopen tijdens kortlopende vakantie trippen. Werkend volgens een al eerder verschenen publicatie in Electronic Applications May 1962 . De inmiddels overbekende ICCCO moderator ( Intermediate Circuit Circel Current Oscillator) De power kring is samengesteld uit 12 stuks 2N3773 transistoren aangesloten in een cirkel en voorzien van twee roterende en van een dubbel contact voorziene lopers. Die de contact ring welke verbonden is met de collectoren ritmisch aftasten. Een voor aansluiting op de stuur groep en een voor de afgenomen stroom. Aangedreven door een kleine 12 volts compound gelijkstroom machine met een controlled counter middels terug koppeling vanuit de master oscillator. In normale stand staan deze roterend lopers in een hoek van 90 graden ten opzichte van elkaar. Bij stroomafname zal deze hoek versteld moeten worden vanwege de slipstream die een declinatie hoek van 12 graden niet mag overschrijden om brom inductie en afnemende spanningsdaling te voorkomen. De power sturing geschiedt door een eenvoudige kristal Pierce oscillator die voorzien van een differentiële buffer een geijkte in een zestallig stelsel werkende deler de 12 basis ingangen stapsgewijs open stuurt in een perioden van 0,017 seconden per omwenteling. De opwerking is 10 voudig zodat een spanning van 120 volt afgenomen kan worden met een wisselspannings rotatie van een constante 60 hertz. Maximale stroom afgifte binnen de beperkingen van de declinatie hoek is 1000 mA genoeg om een flinke radio combinatie of een Healing systeem aan te sturen. Met


25 een gunstig rendement wordt slechts 11 ampère bij vollast uit de 12 volts accu batterij betrokken.

In het te versturen verslag bij aanvraag , zullen schema en foto,s toegevoegd worden en de bijbehorende beschrijving en voorschriften. betreffende gebruiksveiligheid. ( controlled safety lifestyle ).

Anneke v/d Ploegh

HIER HAD UW ADVERTENTIE KUNNEN STAAN !

VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN


26


27


28


29


30


31


32


33


HAM-NIEUWS. Info van de VERON afdeling A01 Alkmaar. . JAARGANG 31: oktober 2009 AFDELING A01. HAM Nieuws oktober 2009

Recommend Documents