Nieuws brief VO December 2009 (nr. 25) In dit nummer • Speerpunten • Nieuwe cursus voor de OR/OV • Verplichte taal- en rekentoets voor leraren? • Hoe grenzeloos is de grenzeloze generatie? • Jongeren over geld en geluk • Ouders matig tevreden over ouderbetrokkenheid school • Trouwonderzoek: maat voor kwaliteit VO-scholen? • Leeftijdsgrens alcoholverkoop naar 18 jaar? • Kwart supermarkten hanteert leeftijdsgrens correct • Online gamen en internetverslaving jongeren • Ministeriële antwoorden over de schoolkosten • Gedichtendag 2010 -----------
Speerpunten Voor de komende jaren heeft de NKO vijf speerpunten. 1. (Mede)zeggenschap van ouders: kundig en transparant; 2. Ouders en een gezonde ontwikkeling van hun kinderen; 3. Ouders en de studie- en beroepskeuze van hun kinderen; 4. Schoolbeleid en de dialoog met ouders; 5. De school als veilige leer- en leefomgeving van kinderen. Dit wil uiteraard niet zeggen dat wij geen aandacht meer besteden aan andere onderwerpen. De bedoeling is dat de NKO zich voor deze speerpunten extra inzet. In dit nummer valt een aantal bijdragen onder de paraplu van respectievelijk speerpunt 1, 2 en 4. --------
Nieuwe cursus voor de OR/OV Heb jullie als ouderraad/oudervereniging al langer twijfels of jullie wel goed functioneren? Of jullie wel op een goede manier communiceren met jullie achterban? Of hoe de relatie met de MR-ouders beter kan? Dan is het misschien een idee om de nieuwe cursus ‘Onze OR/OV is OKE!’ te volgen. OKE staat voor ‘Open’, ‘Kritisch’ en ‘Eigentijds’. Deze geheel nieuwe cursus is vanaf 1 januari 2010 beschikbaar. De cursus bestaat uit de volgende modules: • Waarom zit ik in de ouderraad? • Ouders en school als partners • Wat doet de ouderraad? • De plaats van de ouderraad binnen de schoolorganisatie. Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
1
•
Is jullie OR/OV op orde? - Communicatie en PR; - Bezetting en continuïteit; - Organisatie; - Betrokkenheid; - Op de hoogte zijn en blijven; - Draagvlak; - Financiën; Het zijn twee bijeenkomsten van 2 uur, maar maatwerk is mogelijk. Voor NKO-leden bedragen de kosten per bijeenkomst € 195,- voor een groep tot 10 personen. Voor niet-leden bedragen de kosten € 385,- tot 10 personen. Elke extra deelnemer kost € 19,- respectievelijk € 38,- extra. De prijzen zijn exclusief reiskostenvergoeding van € 0,28 per km. Neem voor aanmelding contact op met onze cursuscoördinator:
[email protected] ---------
Verplichte taal- en rekentoets voor leraren? Register Onlangs pleitte het CDA-kamerlid Jan Jacob van Dijk er voor om alle leraren in basis- en voortgezet onderwijs een taal- en rekentoets te laten doen, als proeve van bekwaamheid. Volgens hem is dit voor ouders en kinderen de enige manier om verzekerd te zijn van iemand met een voldoende niveau voor de klas. Bovendien wil hij de toets koppelen aan een register, zoals die ook bij artsen en advocaten bestaat. Leraren die de toets voldoende hebben gemaakt, worden in het register opgenomen. Staatssecretaris Van Bijsterveldt vindt het afnemen van zo’n toets bij zittende leraren een goed idee. Wel vindt zij dat de scholen het toetsen zelf moeten organiseren. Bijscholing De VO-Raad betreurt het dat het plan het beeld van de leraar negatief beïnvloedt. Het suggereert volgens de Raad dat het niveau van de leraren onder de maat is. De Raad vindt dat de toets alleen op vrijwillige basis moet worden afgenomen binnen de bestaande bijscholing. Verder benadrukt de Raad dat leraren met een tweede of eerstegraads opleiding goed zijn opgeleid. Het niveau dat van hen wordt gevraagd, stijgt ver uit boven een reken- en taaltoets. Bovendien staan bijscholing, scholing en het bijhouden van het vak zo hoog op de agenda, dat volgens de VO-Raad een toets overbodig is. Ook stelt de Wet op de beroepen in het onderwijs (Wet BIO) bijscholing verplicht, zijn leraren bezig met een beroepenregister en wordt er van de lerarenbeurs gretig gebruik gemaakt. Schoolleiders, aldus de Raad, besteden veel aandacht aan het niveau van de leraren. Sterk kwaliteitspunt Nu zal de situatie van school tot school verschillen. Dat is voor betrokken ouders van de school zelf het beste te controleren. Maar was het niet dezelfde VO-Raad die nog niet zo lang geleden betoogde dat de bijscholing van leraren zwaar onder druk stond vanwege de door de Tweede Kamer opgelegde urennorm? En blijkt uit onderzoek naar de tijdsbesteding van leraren VO niet dat ze gemiddeld slechts 3% van hun weektaak, in plaats van de geplande 10%, besteden aan bijscholing (zie Nieuwsbrief nr. 17, april 2009)? Nog los van de vraag of die bijscholing dan ook nog verband houdt met het gevraagde taal- en rekenniveau. Het geheugen van de VO-Raad is op dit punt wel erg selectief geworden. Natuurlijk de leraren voor de exacte vakken en de leraren Nederlands zullen de respectievelijke toets rekenen en taal waarschijnlijk op hun sloffen halen. Maar waarom geven Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
2
scholen ouders geen kwaliteitsgarantie, juist door de toetsen bij alle leraren af te nemen? Als het op orde is, dan is het veeleer een sterk kwaliteitspunt in plaats van een betwist vermoeden. ---------
Hoe grenzeloos is de grenzeloze generatie? Literatuur Als literatuur een afspiegeling is van de samenleving, dan is het een gemiste kans dat de onderzoekers van Motivaction het rapport van hun Opinieonderzoek ‘De grenzeloze generatie en de eeuwige jeugd van hun ouders’ niet met het volgende citaat zijn begonnen: ‘(….) kinderen van zeven die ‘Joris’ tegen hun vader zeiden, of ‘Wilma’ tegen hun moeder. Het was vlotheid van de verkeerde soort die zich aan het eind van het liedje altijd tegen de vlot doende ouders keerde. Van ‘Joris’ en ‘Wilma’ was het nog maar een kleine stap naar ‘Ik had toch pindakaas gezegd, Joris?’, waarna de boterham met hagelslag terug naar de keuken werd gestuurd en in de pedaalemmer verdween. Ik heb ze vaak genoeg gezien, in mijn eigen omgeving, ouders die een beetje schaapachtig lachten wanneer ze op die toon door hun kinderen werden toegesproken. ‘Ach, tegenwoordig beginnen ze steeds vroeger met puberen’ zeiden ze vergoelijkend, ze waren te kortzichtig, of simpelweg te bang om in te zien dat ze de terreur over zichzelf hadden afgeroepen. Waar ze in het diepst van hun hart natuurlijk op hoopten was dat hun kinderen ze als Joris en Wilma langer leuk zouden blijven vinden dan als papa en mama.’ (Herman Koch, Het Diner, pagina 111). Onderzoek Motivaction is een onderzoeksinstituut dat een jubileum heeft te vieren. Al meer dan tien jaar doen zij waardenonderzoek en dit keer hebben ze een online vragenlijst afgenomen onder een representatieve steekproef Nederlanders van 18 t/m 70 jaar. Aan hen is gevraagd hoe men aankijkt tegen jongeren van 15 tot 23 jaar. Bij het beantwoorden van de vragen hebben deelnemers jongeren in gedachten genomen die zij zelf kennen, bijvoorbeeld in hun buurt of familie. Als men zelf 18 tot 23 jaar was, werd gevraagd om te denken aan leeftijdsgenoten die men kent. Zou Herman Koch in de steekproef hebben gezeten, vraag je je af als je de resultaten bekijkt? Resultaten Jongeren vormen een sociale tijdbom. Ze zijn hedonistisch en narcistisch, sterk gericht op shoppen, status, lifestyle, uiterlijk en snel vermaak. Ze zijn niet spaarzaam, niet betrokken, niet geduldig en hebben weinig normbesef. Opvallend noemen de onderzoekers het dat jongeren die zelf behoren tot de grenzeloze generatie tot dezelfde conclusie komen als de rest van de Nederlanders. Van de jongeren is ruim 40% zelfredzaam, ondernemend, onafhankelijk, ambitieus en hoog opgeleid. Deze multitaskende, netwerkende, pragmatische jongeren kunnen zich prima redden. Zorgen maken de onderzoekers zich over een even grote groep jongeren die minder zelfredzaam is en moeite heeft met de complexiteit van de samenleving. Zij roepen om meer sturing (grenzen) dan zij nu krijgen. Ze kampen met allerlei problemen als schooluitval, schulden, drugsgebruik, obesitas, boosheid, verveling en irritatie. Niet alleen de ouders bieden volgens de onderzoekers steeds minder structuur, dat geldt ook voor de school. Om de identiteit van jongeren los te koppelen van merkkleding, voorzien de onderzoekers een ontwikkeling op scholen in de richting van schooluniformen.
Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
3
Nuancering Er is veel kritiek op de conclusies van het onderzoek. Is de perceptie van ongeveer 1000 representatieve Nederlanders een afspiegeling van de werkelijkheid? Van de andere kant…….de respondenten zullen er toch ook niet collectief geheel naast zitten. Toch denkt de NKO dat er op de conclusies wel wat is af te dingen. We kunnen bijvoorbeeld wijzen op andere onderzoeksresultaten, die een positiever beeld geven van de jongeren. Zo is in de Landelijke Jeugdmonitor 2009 (klik hier) te lezen dat vier van de tien 18 tot 25 jarigen in 2008 vrijwilligerswerk deed. En hun betrokkenheid bij de samenleving kan onder meer worden afgeleid uit hun deelname aan de verkiezingen in 2006. Ruim 71% van de 18- tot 25 jarigen heeft destijds gestemd. Ook uit het Jongerenonderzoek van Qrius (klik hier) blijkt dat jongeren tussen de 6 en 29 jaar zich het meest zorgen maken over respectievelijk de opwarming van het klimaat, de opkomst van de Islam in Nederland en de veiligheid op straat en op school. Het beeld dat jongeren hedonistisch, narcistisch en niet betrokken zijn, zoals Motivaction beweert, verdient dus wel enige nuancering. Natuurlijk is er een groep jongeren waarover zorgen bestaat. Of die groep zo groot (40%) is als de onderzoekers van Motivaction beweren, is de vraag. Geen enkel ander onderzoek komt tot een dergelijk hoog percentage. Meestal wordt uitgegaan van zo’n 10% van de jongeren, die door een optelsom van thuisproblemen, schooluitval, verslavingsverschijnselen en isolement zorgen baart. Ouderavonden Verder blijkt dat jongeren vooral behoefte hebben aan steun en toezicht. Uit recent hersenonderzoek bij pubers (o.a. Crone, 2008) weten we dat puberhersenen nog volop aan het groeien zijn. Ouders zijn nodig om grenzen te stellen, structuur te bieden en te begeleiden. Dat vraagt soms om een andere opstelling dan ‘de beste vriend/vriendin van je kind’ zijn. Dat ouders hun rol vaak weg cijferen of denken dat hun inbreng niet op prijs wordt gesteld, is dan ook geen oplossing. Onzekerheid bij het opvoeden is nu eenmaal een gegeven. Helaas blijkt uit recent onderzoek*, dat in opdracht van het ministerie van Jeugd en Gezin is gehouden, dat ouders moeite hebben met het stellen van grenzen. De helft van de ouders vindt het moeilijk consequent te blijven en te controleren of hun kind zich houdt aan gemaakte afspraken. De NKO vermoedde al langer dat het daaraan schortte. Niet voor niets zijn onze ouderavonden ‘Grenzen stellen in de opvoeding’ en ‘Hoe overleef ik mijn puber?’ zo succesvol. Tijdens deze ouderavonden krijgen ouders tips en handreikingen en ze horen hoe andere ouders het doen. * Het onderzoek ‘Grenzen stellen bij pubers: vasthouden of loslaten’ is hier te vinden. Een samenvatting van het onderzoeksrapport van Motivaction is hier te vinden. --------
Jongeren over geld en geluk Onderzoek Zijn jongeren echt zo hedonistisch en narcistisch als het onderzoeksbureau Motivaction beweert? De conclusies van onderstaand onderzoek geven ook een iets genuanceerder beeld te zien. Moneyfest ’09, een initiatief van het ministerie van SZW, Platform CentiQ en Wijzer in Geldzaken, nodigde jongeren uit om hun mening over de rol en betekenis van geld in hun leven te geven. In totaal deden 50.000 jongeren actief mee. Een derde van hen is tussen de 15 en 18 jaar oud, een derde tussen de 19 en 21 jaar en een derde tussen de 22 en 25 jaar oud. Hun opleiding varieert van VMBO en HAVO tot MBO en WO. Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
4
Conclusies • Over het algemeen hebben jongeren een positieve houding tegenover geld: het is een middel bij uitstek om je dromen mee te realiseren. Geld geeft pas problemen als het je leven gaat bepalen (geldgebrek of onverstandig mee omgaan). • Een ruime meerderheid van de jongeren vindt dat geld tot op zekere hoogte gelukkig maakt, maar dat uiteindelijk gezondheid belangrijker is. Passie voor en interesse in je werk zijn voor hen belangrijker dan carrièrekeuzes gebaseerd op inkomen of status. • Onder jongeren leeft een sterk gevoel voor rechtvaardigheid. Als je uitgaat, betaalt ieder evenveel. • Jongeren zijn niet te beroerd anderen te helpen: familie, een vriend of door het steunen van een goed doel. Wel moet je eerst je eigen financiële zaken op orde hebben. Pas als je het zelf goed hebt, kun je je gaan bezighouden met de behoeften van een ander. • De één mag best wat meer verdienen dan de ander. Een hogere opleiding, meer verantwoordelijkheid, ervaring en handig opereren worden genoemd als factoren die hogere verdiensten legitimeren. • Dat alles neemt niet weg dat jongeren wel blij zijn met de beschikbaarheid van geld. Geld neemt zorgen weg en je kunt ermee investeren in je toekomst. Daarom kun je je zaakjes maar beter op orde hebben. Het onderzoek is hier te vinden. -------
Ouders matig tevreden over ouderbetrokkenheid school Ouderbetrokkenheid Zowel staatssecretaris Dijksma als staatssecretaris Van Bijsterveldt heeft ouderbetrokkenheid hoog in het vaandel staan. Zij vinden het belangrijk dat ouders nauw betrokken zijn bij de school van hun kinderen en stimuleren dat met allerlei maatregelen. Klik daarvoor hier. Eind november stuurde de beide staatssecretarissen de Monitor Ouderbetrokkenheid naar de Tweede Kamer. De Monitor is een zogenoemde nulmeting, in 2011 vindt een tweede meting plaats. Daaruit zal dan duidelijk worden hoe de ouderbetrokkenheid zich heeft ontwikkeld tijdens deze kabinetsperiode. De vragenlijsten zijn afgenomen bij schoolleiders en ouders. Over het algemeen zijn ouders niet ontevreden over de inspanningen van de school op het gebied van ouderbetrokkenheid. Het meest tevreden zijn zij over de informatievoorziening. Ouders in het basisonderwijs geven de school een 7, ouders in het voortgezet onderwijs een 6-. (Voor wat het waard is: in de Onderwijsmeter 2008 (klik hier) waren deze tevredenheidscijfers 7,7 voor het basisonderwijs en 7,3 voor het voortgezet onderwijs. Deze waardering is over de jaren heen redelijk stabiel gebleven.). Informeren of communiceren Scholen vinden het betrekken van ouders vooral belangrijk om invulling te geven aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor goed onderwijs. Dat wordt door de schoolleiders in het primair onderwijs vooral opgevat als ‘meeleven’ met het eigen kind en ‘meehelpen’ op school. Het wekt dan ook geen verbazing dat de ouders in het primair onderwijs de indruk hebben dat de school het liever niet heeft dat ze meedenken en meebeslissen. Daar is dus nog wel een wereld te winnen. In het voortgezet onderwijs vinden scholen het wel belangrijk om ouders te betrekken in de discussie over de kwaliteit van het onderwijs. Vanuit dit perspectief bezien is het wel frappant dat een meerderheid van de scholen aangeeft dat zij de informatieverstrekking voornamelijk
Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
5
gebruikt om ouders te informeren en niet of nauwelijks om meningen of reacties bij ouders te vragen over het beleid van de school. Dit geldt voor zowel het primair als het voortgezet onderwijs. De wens is er, maar de praktische uitvoering blijft nog achter. Natuurlijk betrekt de schoolleiding de OR bij beleidsvoornemens en de uitvoering ervan en zijn er vaak klankbordgroepen. Maar hoe is het met de horizontale dialoog met een bredere groep ouders? Als dat beleid al in schoenen staat, dan zijn het vaak nog kinderschoenen! Meehelpen? In het voortgezet onderwijs krijgen de ouders van de scholen een 6-. Deze scholen zijn vooral kritisch over de ouderbetrokkenheid bij het onderwijs en bij buitenschoolse activiteiten. Opmerkelijk, want veel VO-scholen vragen hierbij ook nauwelijks hulp aan ouders. Ouders willen best helpen, maar denken dat de school dat niet op prijs stelt. Zo houden zij elkaar in een patstelling. Het belangrijkste knelpunt voor ouderbetrokkenheid vinden de scholen dat ouders geen tijd hebben om betrokken te zijn. Ouders steken op dit punt de hand in eigen boezem en geven aan dat zij zelf ook meer betrokken zouden kunnen zijn bij de school. 5010 Wat betreft de algemene schoolzaken worden ouders met kinderen in het voortgezet onderwijs minder geïnformeerd over regelingen (schoolregels, klachtenregeling) en de vrijwillige ouderbijdrage dan ouders in het primair onderwijs. Opvallend is ook dat zelden informatie over het informatiepunt 5010 wordt verstrekt, terwijl zeven op de tien vestigingsdirecteuren in het voortgezet onderwijs 5010 wel zegt te kennen. Dat roept onmiddellijk de vraag op waarom deze directeuren de informatie over 5010 niet op de website of in de schoolgids zetten? Het lijkt de NKO in ieder geval een punt voor een alerte OR of oudergeleding MR, die dit als wenselijke mogelijkheid onder de aandacht van de schoolleiding kan brengen. De Monitor is hier in te vinden. -----------
Trouwonderzoek: maat voor kwaliteit VO-scholen? Nieuwe methode Voor de dertiende keer heeft het dagblad Trouw alle scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland de maat genomen. In vergelijking tot de vorige jaren is er wel iets veranderd. Hoogleraar en onderwijssocioloog Dronkers heeft een nieuwe methode ontwikkeld. Als de gemiddelde eindcijfers bij het centraal schriftelijk examen (CSE) op de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde voldoende zijn, dan wordt de school als ‘goed’ bestempeld. Met twee en drie onvoldoendes op de vakken scoren de scholen in het Trouwonderzoek onvoldoende tot slecht. Ook is het gemiddelde verschil met de cijfers voor de schoolonderzoeken vermeld. Nieuw is ook dat er geen ranglijst van scholen meer is. Deze nieuwe methode is interessant tegen de achtergrond van het beleid dat een VMBO-t, HAVO- of VWO-leerling om te slagen voor één van deze vakken in 2012 slechts één vijf mag halen. VMBO Uit het Trouwonderzoek blijkt dat een kwart van de VWO’s, 40 procent van de HAVO’s en een kwart van de VMBO’s uitblinken met een gemiddelde score van boven de 7 op minimaal
Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
6
één van de kernvakken. Daar staat tegenover dat op ongeveer een kwart van de VMBOscholen (tl/gl), op 10 procent van de VWO-scholen en op 6 procent van de HAVO-scholen de gemiddelde scores slecht zijn. Niet dat leerlingen daardoor zakken, want scholen compenseren in veel gevallen een laag cijfer voor het CSE met een hoog cijfer voor het eerder afgenomen schoolonderzoek. De inspectie ziet er inmiddels op toe dat dit gemiddelde verschil niet hoger is dan 0,5. Waarom sommige VMBO-scholen er de komende jaren nog hard aan zullen moet trekken, heeft volgens deskundigen te maken met hun leerlingen. In de theoretische en gemengde leerweg komen leerlingen terecht die het tijdens de brugperiode net niet redden op HAVO – niveau. Of zij zijn extra gemotiveerd om in klas 4 de overstap wel te maken. Of ze zijn tevreden met een krappe onvoldoende (5,5) en doen verder niet extra hun best. Ook zitten er leerlingen die de basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen net zijn ontstegen, maar in de gemengde en theoretische leerwegen erg op hun tenen moeten lopen. Desalniettemin is de verwachting dat er een stimulerende werking vanuit gaat als de lat (in 2012) hoger wordt gelegd. Kwaliteit Het Trouwonderzoek is bedoeld om ouders te helpen een kwalitatief goede school te kiezen voor hun kinderen. De vraag is dus: helpt dit ouders? Natuurlijk, de vakken Nederlands, Engels en wiskunde vormen de basis en moeten dus op orde zijn. Zij hebben een voorspellende waarde voor de verdere schoolloopbaan. Maar kwaliteit is breder dan Trouw het benoemd. Niet voor niets toetst de inspectie de kwaliteit van de school aan de hand van een uitgebreide set van indicatoren (het toetsingskader). Daarbij gaat het onder meer om de opbrengsten, het onderwijsleerproces, zorg en begeleiding en kwaliteitszorg. Deze hoofdcategorieën zijn ieder weer verder onderverdeeld. Klik hier voor meer informatie daarover. De gegevens die de inspectie over je school heeft verzameld, zoals op de opbrengstenkaart, kun je hier vinden als je de naam van je school intypt. Ook Trouw heeft voor zijn onderzoek gebruik gemaakt van deze gegevens. Bovendien kan de school ook nog zelf aan de ouders kenbaar maken op welke onderdelen van het aanbod zij extra kwaliteit biedt. Dit zijn onderdelen die niet worden meegenomen in het inspectieonderzoek, zoals buitenschoolse activiteiten, levensbeschouwing, et cetera. Zoek hier je eigen school in het Trouwonderzoek. ---------
Leeftijdsgrens alcoholaankoop naar 18 jaar? Begin december stuurde de Stichting Alcohol Preventie (STAP) een Open Brief naar de Tweede Kamer met het onderbouwde verzoek de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol in de komende wijziging van de Drank- en Horecawet te verhogen naar 18 jaar. We zetten wat feiten op een rij. • In 2008 adviseerde de Nationale Denktank, bestaande uit 21 talentvolle jonge academici, in zijn eindrapport ‘Gezond voor elkaar’ (klik hier) om de wettelijk toegestane leeftijd voor alcoholverkoop op openbare plaatsen en gelegenheden te verhogen naar 18 jaar. • In 2008 discussieerde de Tweede Kamer over dit onderwerp met minister Ter Horst. De Tweede Kamer wilde een landelijke regeling, terwijl het kabinet uiteindelijk koos voor de mogelijkheid voor een beperkt aantal gemeenten om de leeftijdgrens tijdelijk (2 jaar) te verhogen naar 18 jaar. • Binnenkort bespreekt de Tweede Kamer de nieuwe Drank- en Horecawet. Het doel van deze vernieuwde wet is onder meer het terugdringen van alcoholproblematiek Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
7
onder jongeren en het voorkomen van alcoholgerelateerde verstoring van de openbare orde. Met een beroep op onder meer het gezondheidsbelang van kinderen en verwijzend naar de Rechten van het Kind pleit STAP voor een landelijke leeftijdsgrens van 18 jaar. De Open Brief is hier te vinden. Meer informatie over alcohol en ouders: klik hier.
-----------
Kwart supermarkten hanteert leeftijdsgrens correct Uit onderzoek van de Universiteit van Twente en STAP blijkt dat bij 51 van de 105 aankopen door de cassière van de supermarkt naar de leeftijd, identificatie of naar beide wordt gevraagd. Het vragen naar de leeftijd of naar een legitimatie leidt echter in de meerderheid van de situaties nog niet tot een goede naleving van de wettelijke leeftijdsgrens. Van de 49 keer dat de mysteryshoppers hun identiteitsbewijs moesten laten zien, kregen zij in de helft van de gevallen de alcohol toch mee. Naar aanleiding hiervan stelt de koepel van de supermarkten, het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), dat ‘cassières beter moeten leren rekenen.’ Op een legitimatiebewijs staat namelijk wanneer iemand geboren is en niet hoe oud iemand is. Dat moeten de cassières dus zelf (uit hun hoofd) uitrekenen! Hieruit blijkt eens te meer dat de extra aandacht voor rekenen in het onderwijs geen overbodige luxe is. Uiteindelijk slaagden de 15 jarige mysteryshoppers bij 79 van de 105 bezoeken (= 75,2%) de alcohol mee te nemen, ondanks het wettelijke verbod op de verstrekking ervan. De uiteindelijke naleving door de supermarkten komt daarmee op 24,8%.
----------
Online gamen en internetverslaving jongeren Internetverslaving Internet wordt steeds meer onderdeel van het dagelijks leven van jongeren. Door een nieuwe generatie mobiele telefoons zijn zij overal en altijd online en bereikbaar. Het zoeken naar informatie en sociaal contact staan centraal in het gebruik, maar ook vermaak speelt een grote rol. Onlangs is onderzoek gedaan naar het internetgebruik van jongeren in de periode 2006 2009. Het is de tweede keer dan het gedrag van jongeren bij internetten over een bepaalde periode is onderzocht. Vergelijking is daarom mogelijk. Het gaat bij dit onderzoek vooral om de mate waarin internetten verslavende trekken begint te vertonen, met schadelijke consequenties voor het dagelijks functioneren. De jongeren die hier last van hebben, hebben moeite om te stoppen met internetten, zijn continu met internet bezig, ook als ze niet achter de computer zitten, en voelen zich slecht als ze niet kunnen internetten. Ook is er gekeken welke toepassingen meer risico opleveren voor internetverslaving dan andere. Resultaten We zetten de belangrijkste bevindingen op een rij. • Tussen 2006 en 2009 is het internetgebruik met twee uur gestegen naar gemiddeld 15 uur per week. Jongens internetten wat meer dan meisjes en VMBO-jongeren besteden gemiddeld bijna 8 uur per week meer aan internetten dan HAVO-/VWO-jongeren. Dit verschil is tussen 2006 en 2009 alleen maar toegenomen.
Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
8
•
De meest opvallende verandering in internettoepassingen betreft de doorlopende groei van het gebruik van profielsites. 80% van de jongeren maakt hiervan gebruik, een groei van 40% in vier jaar. • De internettoepassing online pokeren wordt door 10% van de jongeren gebruikt. De onderzoekers vinden dit nogal hoog voor een toepassing die veel weg heeft van gokken. De vraag is dan ook of jongeren hier, al dan niet via een creditcard, veel geld aan spenderen. • Vergeleken met het vorige onderzoek is het percentage jongeren dat verslavingsverschijnselen vertoont stabiel gebleven: 4%. Wel valt op dat het aandeel VMBO’ers daarin groter is geworden. Deels wordt dit door de onderzoekers verklaard uit het feit dat VMBO’ers ook meer uren internetten dan HAVO- en VWO-jongeren. • Online gamen blijkt de sterkste voorspeller te zijn van internetverslaving bij jongeren, maar ook het veelvuldige gebruik van profielsites en MSN’ verhogen het risico daarop. Een overzichtelijke factsheet van de Monitor Internet en jongeren 2006-2009 is hier te downloaden. Boekje en ouderavond over ‘Games’ Onlangs is het boekje Let’s Game. Over games en gaming voor ouders en hun gamers van de bekende psychologe Martine F. Delfos verschenen. Dit boekje, dat op verzoek van de NKO is geschreven, introduceert ouders in de wereld van de games en laat daarvan zowel de mooie als lelijke kanten zien. De bedoeling is om ouders een beetje houvast te geven en vooral nieuwsgierig te maken naar wat hun kinderen beweegt bij het gamen. Dat geeft ouders hopelijk de moed om hun kinderen te begeleiden en op te voeden. Het boekje kan tot 1 februari aanstaande voor slechts € 7,60 (exclusief verzendkosten) worden aangeschaft. Na die datum is de prijs € 9,60. Klik hier om het te bestellen. Bij grootschalige aanschaf, bijvoorbeeld voor een grote groep ouders, kan gebruik gemaakt worden van de kwantumkorting die Uitgeverij SWP geeft bij het bestellen van meer dan 100 exemplaren. Het boekje kost dan slechts € 6,50 per stuk. Ook deze actie geldt tot 1 februari 2010. Martine Delfos heeft ook een ouderavond ‘De virtuele wereld. Games wat moet je ermee?’ ontwikkeld. Vanaf januari 2010 zal de NKO deze ouderavond verzorgen. De avond sluit naadloos aan op de inhoud van het boek. Klik hier voor meer informatie. De ouderavond kan worden geboekt via:
[email protected] ------------
Ministeriële antwoorden over de schoolkosten Begin december heeft staatssecretaris Van Bijsterveldt geantwoord op nieuwe vragen over de schoolkosten. Hieronder een overzicht van de belangrijkste antwoorden. • De Inspectie onderzoekt op dit moment de wijze waarop de scholen met de schoolkosten (waaronder de vrijwillige ouderbijdrage) omgaan. De eerste resultaten worden gepubliceerd in het Onderwijsverslag 2009, dat in het voorjaar van 2010 zal verschijnen. • Verzendkosten: de verzendkosten moeten door de school worden betaald en mogen niet aan de ouders in rekening worden gebracht. Ouders kunnen de school erop aanspreken als zij van Van Dijk of Iddink aanmaningen krijgen. • De levering van de schoolboeken mag, op welke manier dan ook, niet afhankelijk worden gesteld van het betalen van de borg. De school is ervoor verantwoordelijk dat
Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
9
elke leerling aan het begin van het schooljaar een boekenpakket heeft. Ook als een ouder weigert de borg te betalen. • Boekleveranciers handelen in opdracht van de school. Niet de boekleveranciers, maar de scholen zijn wettelijk verantwoordelijk om de inning van de borg goed te regelen. De school is verplicht de ouders een overeenkomst voor te leggen waar de betaling van de borg voor de schoolboeken ook op vermeld staat. Een ouder is niet verplicht om deze overeenkomst te ondertekenen of kan er voor kiezen niet voor bepaalde onderdelen uit de overeenkomst te tekenen. Ondertekenen ouders de overeenkomst en hebben ze ook de borg als wenselijk onderdeel aangekruist, dan moeten ze ook betalen. • Overigens…voor het vragen van de borg (als onderdeel van de vrijwillige ouderbijdrage) en de hoogte ervan moet de school eerst de instemming van de oudergeleding MR hebben. Terugblikkend kan worden geconstateerd dat de gratis schoolboeken, vanuit het perspectief van ouders, een succes zijn. Wel zijn er dit schooljaar op sommige scholen wat zaken verkeerd gegaan in de randvoorwaardelijke sfeer. Een alerte OR en oudergeleding MR kan er aan bijdragen dat regelingen voor de borg en de verzendkosten komend schooljaar goed worden uitgevoerd. De brief van de staatssecretaris is hier te vinden. ----------
Gedichtendag 2010 Voor het geval het jullie is ontgaan: op 28 januari 2010 is het in Nederland en Vlaanderen al voor de elfde keer Gedichtendag. Kranten, tijdschriften, internet, radio en televisie zijn die dag poëtischer van toon dan normaal. En in boekhandels, bibliotheken en op scholen worden er tal van activiteiten georganiseerd. Het doel is om zoveel mogelijk mensen aan te zetten tot het lezen en het schrijven van gedichten. Steeds meer scholen nemen er aan deel. Door de organisaties (onder meer de Stichting Lezen) wordt daar ook aan tegemoet gekomen met allerlei lessuggesties voor zowel het basis- als het voorgezet onderwijs. Veel scholen nemen nog niet deel. Misschien een idee voor een alerte OR of oudergeleding MR om de schoolleiding hierop te attenderen. Dit jaar is misschien wat kort dag, maar volgend jaar wordt het voor de twaalfde keer georganiseerd. Je kunt je ook inschrijven voor een gratis Nieuwsbrief. Klik hier voor de lessuggesties en andere informatie. --------
Nieuwsbrief Nederlandse Katholieke vereniging van Ouders
10