20 mei Gemeente Almere

20 mei 2015

Gemeente Almere

Programmarekening 2014

Inhoudsopgave Leeswijzer .............................................................................................................................................. 5 DEEL 1: JAARVERSLAG ....................................................................................................................................... 7 1

PROGRAMMAREKENING IN ÉÉN OOGOPSLAG ..................................................................................... 11 1.1 1.2 1.3

1.4 1.5

1.6

2

PROGRAMMAVERANTWOORDING ......................................................................................................... 35 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13

3

Inleiding ................................................................................................................................. 11 Programma’s in vogelvlucht .................................................................................................. 13 Jaarresultaat algemene dienst ............................................................................................. 16 1.3.1 Jaarresultaat ............................................................................................................. 16 1.3.2 Voordelen ................................................................................................................... 16 1.3.3 Nadelen ...................................................................................................................... 18 Voorstellen voor resultaatbestemming ................................................................................. 19 Ontwikkelingen grondexploitatie ........................................................................................... 23 1.5.1 Grondverkopen 2014 .................................................................................................. 26 1.5.2 Weerstandsvermogen van de grondexploitatie ......................................................... 28 Vermogenspositie 2014.......................................................................................................... 30 1.6.1 Vaste activa ................................................................................................................ 30 1.6.2 Vlottende activa .......................................................................................................... 30 1.6.3 Passiva: eigen vermogen ........................................................................................... 31 1.6.4 Overige passiva .......................................................................................................... 32 Bestuur en bestuurlijke vernieuwing .................................................................................... 35 Openbare orde en veiligheid .................................................................................................. 39 Sport ....................................................................................................................................... 43 Onderwijs ............................................................................................................................... 47 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning .......................................................................... 55 Participatie, werk en inkomen ............................................................................................... 63 Publiekszaken ........................................................................................................................ 71 Kunst en cultuur .................................................................................................................... 75 Beheer openbare ruimte en milieu ....................................................................................... 79 Ruimte, wonen en wijken ....................................................................................................... 89 Economische ontwikkeling .................................................................................................. 103 Bedrijfsvoering en vastgoed ................................................................................................ 109 Financiën .............................................................................................................................. 115

PARAGRAFEN ....................................................................................................................................... 123 3.1 3.2 3.3

3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9

Weerstandsvermogen en risicobeheersing......................................................................... 123 Risicoprofiel grondexploitaties ............................................................................................ 133 Grondbeleid .......................................................................................................................... 135 3.3.1 Inleiding ................................................................................................................... 135 3.3.2 Realisatie 2014 ......................................................................................................... 136 3.3.3 Uitgangspunten MPGA 2015 .................................................................................... 140 3.3.4 Ontwikkeling weerstandsvermogen 2014 ............................................................... 145 3.3.5 Gerealiseerd vermogen/harde buffer...................................................................... 146 3.3.6 Resultaatbestemming/harde buffer ........................................................................ 149 3.3.7 Op termijn beschikbaar vermogen/zacht ................................................................ 151 Financiering ......................................................................................................................... 153 Onderhoud kapitaalgoederen .............................................................................................. 157 Lokale heffingen .................................................................................................................. 166 Bedrijfsvoering ..................................................................................................................... 169 Verbonden partijen .............................................................................................................. 171 Floriade ................................................................................................................................ 175

DEEL 2: JAARREKENING ................................................................................................................................ 179 4

RESULTATENREKENING ..................................................................................................................... 183 4.1

4.2 4.3 4.4 5

BALANS EN TOELICHTING................................................................................................................... 193 5.1 5.2 5.3

6

Jaarresultaat algemene dienst ........................................................................................... 183 4.1.1 Jaarresultaat ........................................................................................................... 183 4.1.2 Voordelen ................................................................................................................. 184 4.1.3 Nadelen .................................................................................................................... 185 4.1.4 Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves ............................................ 186 Primitieve begroting ............................................................................................................ 188 Begroting versus realisatie ................................................................................................. 189 Begroting versus realisatie, volgens programma-indeling 2010-2014 .............................. 190 Waarderingsgrondslagen .................................................................................................... 193 Balans per 31 december 2014 ............................................................................................. 197 Toelichting op de balans per 31 december 2014 ................................................................. 199 5.3.1 Toelichting vaste activa............................................................................................ 199 5.3.2 Toelichting vlottende activa ..................................................................................... 207 5.3.3 Toelichting vaste passiva ......................................................................................... 213 5.3.4 Toelichting vlottende passiva .................................................................................. 223 5.3.5 Langlopende financiële verplichtingen ................................................................... 225 5.3.6 Verstrekte borgstellingen en garantstellingen ....................................................... 226 5.3.7 Gebeurtenissen na balansdatum............................................................................. 226

BIJLAGEN ............................................................................................................................................. 229 6.1 6.2 6.3 6.4

WNT-verantwoording 2014 gemeente Almere .................................................................... 229 Single information Single audit ........................................................................................... 230 Afkortingenlijst .................................................................................................................... 234 Begrippenlijst....................................................................................................................... 237

Leeswijzer Dit is de Programmarekening 2014 van de gemeente Almere. In deze programmarekening legt het college verantwoording af over de wijze waarop zij het afgelopen jaar invulling heeft gegeven aan haar beleidsinhoudelijke doelstellingen en wat dit heeft gekost. De Gemeentewet schrijft voor dat iedere gemeente jaarlijks begrotings- en verantwoordingsstukken moet opstellen. Het Besluit begroting en verantwoording (Bbv) bevat de regelgeving daarvoor. De programmarekening bestaat uit het jaarverslag en de jaarrekening. De jaarrekening vormt de primaire basis voor de accountantscontrole. De controleverklaring van de accountant geeft aan dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Daarnaast geeft de controleverklaring aan dat de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede balansmutaties over 2014 in alle van materieel zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen. Het jaarverslag kan worden gezien als een meer beleidsmatige toelichting en een meer gedetailleerde analyse van de resultaten. Het college legt hiermee verantwoording af aan de gemeenteraad. De accountant beoordeelt, voor zover hij dat kan beoordelen, wel of het jaarverslag verenigbaar is met de jaarrekening. Het jaarverslag behoort niet tot de oordeelsvorming van de accountant en wordt om deze reden niet gewaarmerkt

Deel 1: Jaarverslag De programmarekening in één opslag De programmarekening start met een algemeen hoofdstuk ‘De programmarekening in één opslag’. Hierin vindt u naast de belangrijkste doelstelling van dit college een toelichting op het jaarresultaat van de gemeente. Binnen deze financiële toelichting is aandacht voor het jaarresultaat van de algemene dienst, waarbij zowel aandacht is voor de voor- als voor de nadelen die er te melden zijn ten opzichte van de begroting. Het eerste gedeelte van deze programmarekening biedt ook een overzicht van de zogenoemde voorstellen voor resultaatbestemming. Dit zijn voorstellen waarbij wordt gevraagd om toegekend budget uit 2014 mee te mogen nemen naar 2015. Vaak zijn werkzaamheden al gestart in 2014, maar nog niet afgerond. Formeel moet dan een aanvraag ingediend worden de financiële middelen die in de Programmarekening 2014 zijn verwerkt mee te nemen naar het volgende boekjaar. In het eerste hoofdstuk is tot slot ook aandacht voor de ontwikkelingen binnen de grondexploitaties in Almere en de vermogenspositie. Programmaverantwoording In het tweede gedeelte van deze programmarekening wordt per programma verantwoording afgelegd over de behaalde resultaten. Dit doen wij langs de lijn van: Ambitie, speerpunten en wat heeft het gekost? De beleidsinhoudelijke doelstellingen worden beschrijven we aan de hand van onze ambities en bijbehorende speerpunten. In Almere werken we aan de hand van een zogenaamde mutatiebegroting. Het uitgangspunt is dat de financiële mutaties, de financiële afwijkingen binnen een programma, verder worden toegelicht onder de noemer ‘wat heeft het gekost’. Een totaaloverzicht van de gemeentebegroting vindt u terug in de nota ‘Beïnvloedbare ruimte’. Deze nota is op 18 februari 2014 aan de gemeenteraad aangeboden. Normaal is de indeling van de jaarrekening gelijk aan de indeling van de begroting. Wanneer u de Programmarekening 2014 naast de Programmabegroting 2014 legt, ziet u echter dat de volgorde en samenstelling van de programma’s nu is veranderd. Ook enkele programmatitels zijn (licht) gewijzigd . Wij hebben dit gedaan om de financiële producten in lijn te brengen met de gekozen programma’s van het huidige college. In hoofdstuk 4.4 ‘Begroting versus realisatie. Volgens programma-indeling 2010-2014’ treft u de jaarrekening conform de begroting 2014 aan. Beleidsinhoudelijk hebben wij getracht de programma’s zo veel als mogelijk aan te laten sluiten bij de Programmabegroting 2014. Waar nodig zijn enkele onderdelen naar een ander programma verplaatst. De naamgeving van de programma’s en de titels binnen de programma’s corresponderen met de oorspronkelijke beleidsteksten in de begroting van 2014. pag.5 Programmarekening 2014

Paragrafen Het derde gedeelte van deze programmarekening bevat de zogenoemde paragrafen. Daar waar de programma’s vooral de beleidsinhoud beschrijven, geven de paragrafen een beeld van de beheersmatige aspecten. Bovendien geven de onderwerpen die in de paragrafen worden behandeld inzicht in de financiële positie van de gemeente. De paragrafen zoals opgenomen in deze programmarekening komen overeen met die van de Programmabegroting 2014. Er is op verzoek van uw raad één paragraaf aan deze jaarrekening toegevoegd, dit betreft de paragraaf ‘Floriade’.

Deel 2: Jaarrekening Resultatenrekening In het onderdeel resultatenrekening wordt per programma in beeld gebracht wat er destijds bij de begroting is geraamd en er vervolgens daadwerkelijk is gerealiseerd. In tabelvorm kunt u de financiële gevolgen hiervan zien. Hier hebben we ook de structurele onttrekkingen aan de reserves benoemd en het resultaat op hoofdlijnen toegelicht. Balans en toelichting In hoofdstuk 4 treft u de balans aan en wordt aandacht besteed aan de waarderingsgrondslagen die zijn gehanteerd bij het opstellen van de programmarekening. Deze grondslagen zijn in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording (Bbv). Alle onderdelen van de balans gaan vergezeld van een inhoudelijke toelichting. Bijlagen

Wet normering topinkomens Dit betreft het verplichte onderdeel van de jaarrekening waarin inzicht gegeven wordt in de topinkomens van de gemeente in het kader van de zogenoemde wet normering topinkomens (WNT).

Single information Single audit (SiSa) De bijlage Single information Single audit (SiSa) maakt ook onderdeel uit van de jaarrekening. De controleverklaring van de accountant heeft niet alleen betrekking op de programmarekening en de toelichting op de balans, maar ook op de SiSa-bijlage. De SiSa-regeling stelt gemeenten in staat om via een bijlage bij de jaarrekening verantwoording af te leggen aan het Rijk en de provincie over een aantal specifieke uitkeringen, waaronder de BUIG en het participatiebudget.

Afkortingen en betrippenlijst Tot slot is, zoals gebruikelijk, een afkortingen- en begrippenlijst opgenomen in de bijlagen.

pag.6 Programmarekening 2014

Deel 1: Jaarverslag


Hoofdstuk 1


1 Programmarekening in één oogopslag 1.1 Inleiding Deze programmarekening is de beleidsinhoudelijke en financiële verantwoording over het begrotingsjaar 2014. Het afgelopen jaar was een bijzonder jaar. De gemeente Almere bestond 30 jaar en dit werd samen met inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers gevierd. 2014 stond daarnaast voor de gemeente vooral in het teken van de voorbereiding van de drie decentralisaties. Er is veel geïnvesteerd in de wijze waarop de nieuwe taken op het gebied van jeugd, Wmo/AWBZ en de participatiewet worden ingevuld. Tegelijkertijd was het ook een jaar waarin de gemeenteraadsverkiezingen plaats vonden en een nieuwe coalitie aantrad. Continuïteit van beleid en nieuwe accenten Wij hebben afgelopen jaar nieuwe bestuurlijke en beleidsinhoudelijke accenten kunnen aanbrengen in de wijze waarop wij invulling geven aan onze taken. Deze programmarekening laat ook de continuïteit van beleid zien. Naast de aandacht voor de drie decentralisaties hebben wij bij de start van deze collegeperiode twee speerpunten benoemd. Wij willen gebruikmaken van de kracht van de stad en wij zetten in op het thema bestuurlijke vernieuwing. De kracht van de stad Steeds meer gemeentelijke activiteiten spelen zich buiten het stadhuis af. Wij hebben daarom naast de gerichte wijkaanpak bewust gekozen voor de inzet van sociale wijkteams. Zowel interne als externe professionals werken in de wijk en komen samen in de diverse gebiedskantoren. Wij kiezen er voor om als overheid samen met de inwoners van onze stad invulling te geven aan onze ambities en doelstellingen. Daarom gaan wij ook steeds meer in de beleidsvoorbereidende fase het gesprek met inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers aan. Wij laten het initiatief zo veel als mogelijk over aan de stad en ondersteunen op de momenten dat het moet. Ons uitgangspunt is: ‘loslaten als het kan en sturen wanneer het nodig is.’ Deze bestuursstijl komt in alle beleidsinhoudelijke programma’s tot uiting. Bestuurlijke vernieuwing Bestuurlijke vernieuwing is een belangrijk thema voor ons college. Wij willen een toegankelijke en transparante overheid zijn. De wijze waarop wij verantwoorden over het door ons gevoerde beleid en de inzet van financiële middelen is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Thema’s als de wijze waarop de informatievoorziening aan uw raad in brede zin en de ondersteuning van uw raad in specifieke zin worden ervaren, passen ook in het gesprek over bestuurlijke vernieuwing. Het afgelopen jaar hebben wij met uw raad gesprekken gevoerd over de aanpassing van de budgetcyclus. Daarbij kwamen de duiding van de voorjaarsnota in relatie tot de begroting en de positie van de jaar en het Meerjarenperspectief Grondexploitaties (MPGA) aan de orde. In de begroting zijn door uw raad de kaders gesteld waarbinnen wij als college opereren. Waar nodig actualiseren wij dit bij de voorjaarsnota. Met behulp van de programmarekening leggen wij vervolgens verantwoording af. Wij hechten aan een goede en gedegen bespreking van deze programmarekening, zodat de verantwoording de aandacht krijgt die het verdient. Jaarresultaat Het jaarresultaat 2014 komt uit op € 7,9 miljoen positief. Dit wordt nader toegelicht in hoofdstuk 1.3.


Opvolging aanbevelingen ‘rapport van bevindingen’ externe accountant PWC In mei 2014 heeft PwC het ‘rapport van bevindingen’ bij de programmarekening 2013 uitgebracht. Hierin zijn onder andere aanbevelingen gedaan over het proces rondom het opstellen van de jaarrekening, de aanlevering van de SiSa dossiers en het versterken van de interne beheersing van het grondbedrijf. Wij zijn hier het afgelopen jaar actief mee aan de slag gegaan.

Opstellen jaarrekening en SiSa dossiers Wij hebben een realistische planning voor het opstellen van de jaarrekening opgesteld. Daardoor was er meer tijd om de aanvullende controles op de balansdossier uit te voeren. En is dit bovendien ten goede gekomen aan de kwaliteit van de stukken die wij ten behoeve van de jaarrekeningcontrole bij de accountant hebben aangeleverd. Wij hebben tot slot maatregelen genomen die er voor hebben gezorgd dat de SiSadossier zo compleet mogelijk werden aangeleverd. De controle werd niet vertraagd door ontbrekende documenten.

Grondexploitaties Het college is begonnen met de implementatie van een verbeterprogramma bij het grondbedrijf. Aangezien de effecten van de economische crisis nog steeds merkbaar zijn, blijft de ontwikkeling van de grondexploitaties een continu punt van aandacht. Er zijn in 2014 opnieuw maatregelen getroffen om het grondbedrijf financieel gezond te houden. Zo is een groot aantal langlopende grondexploitaties uit exploitatie genomen en zijn de kosten van beheer en onderhoud van uitleggebieden uit de grondexploitaties gehaald. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar paragraaf 1.4 ‘Ontwikkelingen grondexploitatie’.


1.2 Programma’s in vogelvlucht In deze programmarekening leggen wij verantwoording af over de wijze waarop wij in 2014 invulling hebben gegeven aan onze doelstellingen. Wij blikken terug op het afgelopen begrotingsjaar en geven binnen de programma’s een overzicht van de zaken die in 2014 zijn gerealiseerd. Daarnaast bieden wij u in onderstaand hoofdstuk per programma een beknopt overzicht van voor ons belangrijke doelstellingen en bijbehorende resultaten. 1. Bestuur en bestuurlijke vernieuwing Wij willen een overheid zijn die naast en niet boven de inwoners staat. Wij kiezen er voor om samen met inwoners, maatschappelijk organisaties en ondernemers invulling te geven aan onze doelstellingen. Dit doen we bijvoorbeeld door samen met instellingen waarmee wij een subsidierelatie hebben te komen tot nieuwe vormen van publieke verantwoording. Onze marketingcampagne Almere houdt van jou hebben we het afgelopen jaar samen met betrokken organisaties verder vorm kunnen geven. Ons uitgangspunt is een stad met meer ruimte voor de inwoners en een compacte en hoogwaardige overheidsorganisatie. In de beleidsinhoudelijke programma’s wordt duidelijk dat deze bestuursstijl binnen alle portefeuilles toepasbaar is. 2. Openbare orde en veiligheid Veiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid van de gemeente, inwoners, ondernemers en partners. Samen met betrokken partners hebben wij daarom in 2014 een Veiligheidstour georganiseerd. De informatie die wij op 10 bijeenkomsten in de stad hebben opgehaald, heeft geresulteerd in een nieuw Actieprogramma Veiligheid 2015-2018. Een ander voorbeeld van een succesvolle samenwerking is de wijze waarop wij bewoners hebben betrokken bij de aanpak woninginbraken. Samen met hen hebben wij schouwen uitgevoerd om achterpaden, zichtlijnen en verlichting te verbeteren. Mede hierdoor is het aantal woninginbraken van 1892 in 2013 gedaald tot 1262 in 2014; een afname van 631 inbraken. Voorts hebben wij extra inzet gepleegd op de thema’s Veilige Buurt, Aanpak jeugdcriminaliteit en –overlast en de bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit en woonoverlast. 3. Sport Sport draagt bij aan oplossingen van diverse maatschappelijke vraagstukken. Het spreekt voor zich dat het programma Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) bijdraagt aan het tegengaan van overgewicht bij jongeren. Tegelijkertijd zijn er ook resultaten te melden die minder voor de hand liggen. In navolging van de hierboven genoemde aanpak jeugdcriminaliteit is FC Almere in 2014 gestart met het project ‘Alleen jij bepaalt wie je bent’. In samenwerking met het ministerie van Justitie en Veiligheid wordt sport ingezet om jongeren uit de criminaliteit te halen en te houden. Almere City FC heeft op zijn beurt in het kader van het project ‘Playing for succes’ moeilijklerende kinderen begeleid en samen met de gemeente jongeren uit de bijstand aan een baan geholpen. Tot slot is binnen dit programma vermeldenswaardig dat in 2014 in samenwerking met vele (nationale) partners de ontwikkeling van het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) is gestart. 4. Onderwijs In het programma onderwijs staat samenwerking met de onderwijspartners van Voor- en vroegschoolse educatie tot (Internationaal) Hoger Onderwijs centraal. Samen met hen is ook het afgelopen jaar gewerkt aan de kwaliteitsverbetering van het Almeerse onderwijs. Er is aandacht besteed aan de harmonisatie van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Goed om te vermelden is dat in 2014 door de onderwijspartners zelf een keurmerk voor het Integrale Kind Centra (IKC) is opgesteld. Specifieke aandacht is er geweest voor de ontwikkeling van jonge kinderen tussen 2 en 6 jaar. Dit heeft geleid tot een nieuwe sluitende toeleiding naar Voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Het programma onderwijs heeft veel beleidsinhoudelijke raakvlakken met de programma’s 5 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning en 6 Participatie, werk en inkomen. Een voorbeeld van een programma overstijgend speerpunt is de Sluitende Aanpak Jongeren, een Springplank naar Werk.


5. Jeugd en maatschappelijke ondersteuning Er is in 2014 inzet gepleegd op de voorbereiding van de nieuwe taken in het kader van de jeugdzorg. Het beleid zoals dat de afgelopen jaren vorm heeft gekregen is ingebed in het gemeentelijk jeugdbeleid. De beleidsinhoudelijke aanpak binnen dit programma sluit aan bij de ambities zoals verwoord in de programma’s Openbare orde en veiligheid; Onderwijs; Sport; Participatie, werk en inkomen en Cultuur. Als het gaat om de Transitie Sociaal Domein dan is 2014 het sluitstuk voor een langere periode van voorbereiding gebleken. Samen met de maatschappelijke partners hebben wij het afgelopen jaar benut om te werken aan de nieuwe sociale infrastructuur. Wij zijn er trots op dat wij als gemeente vroeg geanticipeerd hebben op de stelselwijzigingen. In 2014 hebben wij gemerkt dat dat zijn vruchten afwerpt. Zelfredzaamheid en ‘samenredzaamheid’ zijn sleutelwoorden binnen het sociaal domein. Mooie voorbeelden van ‘samenredzaamheid’ zijn De Participatiefabriek in het Boegbeeld, De Wijkhoek in Stedenwijk en Danswijk Ontmoetingsplek (DOP). 6. Participatie, werk en inkomen Ook binnen het programma Participatie, werk en inkomen stond het afgelopen jaar in het teken van de voorbereiding op de drie decentralisaties. Binnen dit programma heeft dit gestalte gekregen in de voorbereiding op de nieuwe Participatiewet en de daarbij behorende aangepaste WWB wetgeving. De Participatiewet, de Jeugdwet en de Wmo zijn nauw met elkaar verbonden. Daarom hebben we er in Almere voor gekozen om het (overkoepelende) beleid vast te leggen in ‘Almere aan zet!’. Ook binnen dit programma komt de Sluitende Aanpak Jongeren, een Springplank naar Werk tot uiting. Een voorbeeld van dit beleid is het project Startersbeurs, 20 jongeren kregen in 2014 voor 6 maanden een leer- of werkervaringsplaats. In 2014 hebben voorts ook veel activiteiten plaatsgevonden op het gebied van preventie en vroegsignalering van armoede- en schuldenproblematiek. Deze activiteiten werden gecoördineerd door de PLAN-groep. 7. Publiekszaken Wij willen een toegankelijke en dienstbare overheid zijn. Ons uitgangspunt is goede dienstverlening tegen aanvaardbare kosten. Om onze klanten zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn, hebben we in 2014 geïnvesteerd in nieuwe wachtruimtes en bijbehorende balies. Beleidsinhoudelijk hebben we in 2014 vooral aandacht besteed aan de voorbereiding van de invoering van de Basisregistratie Personen (BRP). Om de kwaliteit van de basisregistratie te kunnen waarborgen, hebben we in 2014 aanvullend geïnvesteerd in het Handhavingsbeleid Burgerzaken. Dit beleid spitst zich toe op de procesaanvragen van briefadressen, adresonderzoeken en de bestrijding van woonfraude. 8. Kunst en cultuur De activiteiten die in 2014 binnen het programma Kunst en cultuur zijn ontplooid, vinden hun oorsprong in de drie ambities zoals benoemd in de ‘Cultuurbrief 2013-2017’. Onze uitgangspunten zijn de volgende: het koppelen van nationale voorzieningen aan Almeerse kwaliteiten; het versterken van het cultureel middenveld; cultuureducatie en talentontwikkeling. In 2014 hebben we daar het Jeugdorkestenbeleid aan toegevoegd. 9. Beheer openbare ruimte en milieu De gebiedsgerichte aanpak waarvoor wij in 2014 met de verdere implementatie van de Beheervisie hebben gekozen, biedt mogelijkheden om samen met bewoners invulling te geven aan het beheer van de openbare ruimte. De zelfbeheerconferentie in januari 2014 is aanleiding geweest om samen met bewoners nieuwe afspraken te maken over zelfbeheer. Bovendien is in oktober 2014 met bewoners uit de Hoekwierde verkend hoe zelfbeheer exploitabel gemaakt kan worden. De landelijke actie ‘Supporters van Schoon’ kent nergens zoveel supporters als in Almere. Tegelijkertijd zijn wij er samen met onze inwoners in geslaagd om de hoeveelheid restafval te verkleinen. Binnen het programma Beheer openbare ruimte en milieu is voorts aandacht voor de vraagstukken rondom de dienstverlening inzake vergunningen, toezicht en handhaving.


10. Ruimte, wonen en wijken Net als voorgaande jaren hebben wij in 2014 stappen gezet op weg naar de implementatie van een vraaggestuurde gebiedsontwikkeling. Ondanks dat het economisch herstel nog broos is, blijven wij inzetten op kansrijke projecten die aansluiten bij de marktvraag en bij onze ambitie van Almere als Growing Green City. Onze ruimtelijke doelstellingen komen zowel tot uiting in de wijkgerichte aanpak als in de diverse gebiedsontwikkelingen. Wij hebben in 2014 gewerkt aan de verdere voorbereiding van de Floriade. Daar hebben wij, in navolging van het Almere Principle ‘Mensen maken de stad’, zowel ondernemers als omwonenden en andere belangstellende bij betrokken. In het kader van de Floriade hebben wij in 2014 aanvullend geïnvesteerd in ons internationale stedennetwerk. De wijze waarop wij in 2014 invulling hebben gegeven aan een veranderend grondbeleid, wordt zowel binnen het programma Ruimte, wonen en wijken als in de paragraaf ‘Grondbeleid’ verder toegelicht. 11. Economische ontwikkeling Wij zijn er van overtuigd dat wij door het creëren van de juiste randvoorwaarden een rol van betekenis kunnen spelen in de economische ontwikkeling binnen onze stad. Voor de uitvoering van ons beleid hebben wij ook in 2014 de samenwerking gezocht met het bedrijfsleven. Wij willen voor het bedrijfsleven een excellent gastheer zijn. Het Ondernemersplein, dat in 2014 geopend werd, is het symbool voor onze dienstverlening aan nieuwe en bestaande bedrijven. Daarbij richten wij ons zowel op nationale als internationale bedrijven. 12. Bedrijfsvoering en vastgoed Zowel bedrijfsvoering als vastgoed is ondersteunend aan onze ambities en de doelen die wij in deze stad voor ogen hebben. Een goede bedrijfsvoering is essentieel voor het uitvoeren van onze werkzaamheden. Daarbij gaat het zowel om onze interne bedrijfsvoering als om de dienstverlening aan de stad. Het gemeentelijk vastgoed stelt ons bovendien in staat om de doelstellingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, welzijn, veiligheid en economie te realiseren. 13. Financiën In het coalitieakkoord hebben wij onze financiële uitgangspunten opnieuw benoemd. Deze uitgangspunten zijn in lijn met het eerder ingezette beleid. Binnen alle beleidsinhoudelijke programma’s dekken we structurele uitgaven af met structurele inkomsten. Tegenvallers lossen we zo veel als mogelijk op binnen het programma waarin deze zich voordoen. Meevallers worden integraal afgewogen. Wij blijven ons inzetten voor een toegankelijk en transparant begrotingsbeleid en voeren hierover het gesprek met uw raad. Daarbij zijn ook de wijze waarop wij inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers bij de begrotingscyclus het afgelopen jaar een belangrijk aandachtspunt geweest.


1.3 Jaarresultaat algemene dienst 1.3.1 Jaarresultaat Tabel 1-1

bedragen x € 1 miljoen begroting

jaarrekening

resultaat

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

01. bestuur en bestuurlijke vernieuwing

16,2

1,5

-14,7

15,7

1,4

-14,3

0,5

02. veiligheid

20,3

0,6

-19,6

20,4

0,9

-19,5

0,2

9,8

2,2

-7,6

10,3

2,8

-7,5

0,1

04. onderwijs

49,2

17,9

-31,2

47,7

16,5

-31,2

0,0

05. jeugd en maatschappelijke ondersteuning

38,9

2,3

-36,7

37,6

2,8

-34,8

1,9

166,1

117,7

-48,4

170,6

124,4

-46,3

2,1

07. publiekszaken

12,1

4,2

-7,9

12,6

5,0

-7,6

0,3

08. kunst en cultuur

21,8

0,7

-21,2

21,5

0,6

-20,9

0,3

03. sport

06. participatie, werk en inkomen

09. beheer openruimte en milieu

125,0

80,5

-44,5

128,1

82,9

-45,2

-0,7

10. ruimte wonen en wijken

201,0

100,4

-100,5

208,2

110,4

-97,8

2,7

8,9

2,4

-6,5

8,7

2,5

-6,2

0,3

11. economische ontwikkeling 12. bedrijfsvoering en vastgoed

47,6

25,7

-21,9

46,8

24,8

-22,0

-0,1

116,3

477,0

360,6

108,0

469,0

361,0

0,4

na mutaties reserves 833,2 833,2 Nb: door afronding kunnen er verschillen ontstaan in de (totaal)tellingen

0,0

836,2

844,2

7,9

7,9

13. financiën

Het concernresultaat voor resultaatbestemming is vooral bepaald door de volgende oorzaken: Tabel 1-2

Analyse concernresultaat

omschrijving

Bedragen x € 1 miljoen bedrag

vrijval voorziening parkeren stadscentrum Oost

2,2

gemeentefonds

1,4

bijstandverlening

1,2

vrijval project Vit@

0,9

gehandicaptenvoorzieningen en Huishoudelijke hulp

0,9

schuldstabilisatie, Oranjehuis, regio middelen maatschappelijke opvang

0,5

ICT transities Sociaal Domein

0,5

renteresultaat

-1,6

opschonen activamodule

-0,6

kapitaallasten Oostvaarderscollege

-0,4

Alnovum

-0,5

overige

3,4

totaal resultaat jaarrekening

7,9

Deze afwijkingen worden hieronder nader toegelicht.

1.3.2 Voordelen Vrijval rente voorziening parkeren Stadscentrum Oost

2,2 V

Vorig jaar is bij de afsluiting van de grondexploitatie Stadscentrum een voorziening gevormd voor de verplichting tot het realiseren van parkeervoorzieningen ad € 6,5 miljoen. De onderbouwing is de subsidieontvangst uit 2010 van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor € 4,3 miljoen vermeerderd met de rekenrente van € 2,2 miljoen. Uit de beschikbare documentatie blijkt nu dat er geen rekening hoeft te worden gehouden met rekenrente. Dit bedrag ad € 2,2 miljoen kan nu vrijvallen. pag.16 Programmarekening 2014

Algemene uitkering gemeentefonds

1,4 V

De algemene uitkering valt eind 2014 € 0,3 miljoen hoger uit. Daarnaast is bij de integratie- en decentralisatie uitkeringen een voordeel van € 0,2 miljoen ontstaan. Verder is er nog een nabetaling over eerdere jaren van € 0,9 miljoen ontvangen. Overigens merken we op dat het Rijk heeft aangegeven dat het gemeentefonds uiteindelijk over 2014 nog naar beneden wordt bijgesteld. Voor Almere wordt rekening gehouden met een korting van € 0,7 miljoen. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming. Voordeel bijstandverlening

1,2 V

Het voordeel van € 1,2 miljoen komt voort uit de volgende afwijkingen:  Door een lagere klantontwikkeling in de tweede helft van 2014 is een voordeel van € 2,1 miljoen ontstaan op de uitgaven voor de bijstand. Het aantal klanten voor de inkomensondersteuning oudere gedeeltelijk arbeidsongeschikten (IOAW/IOAZ) is de afgelopen jaren echter wel fors toegenomen (€ 1,1 miljoen nadelig), waardoor uiteindelijk een voordeel van € 1 miljoen resteert. Voorgesteld wordt dit voordeel middels een voorstel resultaatbestemming te reserveren voor eventuele tegenvallers in het sociaal domein.  Op de uitgaven voor bijstand aan zelfstandigen is een licht nadeel ontstaan van circa € 0,1 miljoen. Hiertegenover staat een voordeel bij de eindafrekening 2013 van circa € 0,3 miljoen. Per saldo levert dit een voordeel op van € 0,2 miljoen. Vrijval project Vit@

0,9 V

Het project Vernieuwing IT Almere (Vit@) is voltooid. Er was in totaal € 7,95 miljoen beschikbaar voor de gehele transitie en migratie. De gerealiseerde kosten komen uit op een bedrag van € 7,1 miljoen, waardoor een bedrag van € 0,9 miljoen ten gunste van het resultaat kan vrijvallen. Gehandicaptenvoorzieningen en Huishoudelijke hulp

0,9 V

Er zijn minder woonvoorzieningen (bijvoorbeeld trapliften) verstrekt dan verwacht. Ook zijn de uitgaven kleine roerende woonvoorzieningen en medische adviezen lager uitgevallen in 2014. Daarnaast wordt de afgelopen jaren preventief advies gegeven ten aanzien van de woningsituatie. In totaal leidt dit tot een voordeel van € 0,5 miljoen. Daarnaast heeft er heeft een lichte afname plaatsgevonden van het aantal klanten in 2014. Dit wordt met name veroorzaakt door wijzigingen op het gebied van persoonsgebonden budget en de eigen bijdrage die betaald moet worden. Daarnaast resteert nog een deel van de middelen die beschikbaar zijn gesteld voor Zorg zwaartepakket-indicaties. Een deel van de werkzaamheden wordt alsnog in 2015 afgerond. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming. Schuldstabilisatie; Oranjehuis; regio middelen maatschappelijke opvang

0,5 V

Het voordeel ontstaat door een aantal oorzaken:  Er resteert nog € 0,2 miljoen van de middelen voor ondersteuning bij schuldstabilisatie.  Er een voordeel ontstaan op de winteropvang voor dak- en thuislozen, vanwege de zachte winter (€ 0,1 miljoen) en  Het budget van maatschappelijke opvang is eind van het jaar naar boven bijgesteld door het Rijk (€ 0,1 miljoen). Deze middelen zijn nog niet ingezet.  Over het Oranjehuis wordt in het eerste kwartaal van 2015, samen met de Gooi- en Vechtstreek, een besluit genomen. Hierdoor resteert het incidentele budget van € 0,2 miljoen. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming. ICT transities Sociaal Domein

0,5 V

Het programma automatisering transitie is in 2014 beperkt tot de meest noodzakelijke uitgaven. Het grootste deel van de kosten zal in 2015 plaatsvinden. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming.


1.3.3 Nadelen Renteresultaat

1,6 N

In 2014 is relatief veel kortlopende financiering vervangen door langlopende leningen, om te kunnen voldoen aan de wettelijk voorgeschreven kasgeldlimiet. Omdat de rente op langlopende leningen bijna 3% hoger is dan die van kortlopende financiering, heeft dit gezorgd voor een stijging van de rentelasten. Met deze stijging van de rentelasten gedurende het jaar is in de begroting onvoldoende rekening gehouden, waardoor een nadeel ontstaat van circa € 1,3 miljoen. Daarnaast zijn er nog enkele kleine afwijkingen oplopend tot circa € 0,3 miljoen. Doordat het geraamde renteresultaat voor 2014 reeds bij de Voorjaarsnota 2015-2018 volledig aangewend is om het perspectief te ontlasten, was er geen ruimte meer om deze nadelen op te vangen. Opschonen activamodule

0,6 N

Begin 2014 is de afschrijvingsmethodiek voor gebouwen gewijzigd van lineair naar annuïtair en is de afschrijvingstermijn verkort van 60 jaar naar 40 jaar. Dit vormde een natuurlijk moment om de activamodule op te schonen en te ordenen en een kwaliteitsonderzoek uit te voeren. Gevolg is een eenmalig nadeel van € 0,4 miljoen doordat de onterecht geactiveerde kosten zijn afgeboekt. Verder is er een nadeel ontstaan van € 0,2 miljoen doordat afschrijvingstermijnen zijn ingekort en diverse activa zijn samengevoegd. Oostvaarders college

0,4 N

Het Oostvaarderscollege is een school voor voortgezet onderwijs en het gebouw is derhalve niet in bezit van de gemeente. In het verleden heeft de gemeente via een oude rijksregeling de stichtingskosten van deze school betaald. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten worden derhalve ook uit de gemeentelijke begroting afgedekt. Abusievelijk zijn deze kapitaallasten niet meegenomen in actualisatie vastgoed in de Programmabegroting 2015, dit leidt tot een tekort van € 0,4 miljoen. Alnovum

0,5 N

Op de exploitatie van het pand Alnovum is een nadeel van € 0,5 miljoen ontstaan, als gevolg van lagere inkomsten door (gedeeltelijke) leegstand. In 2014 zijn nog geen nieuwe huurders gevonden voor het Alnovum. In totaal zijn hierdoor de huurinkomsten en doorbelaste servicelasten € 0,6 miljoen lager uitgevallen. Hiertegenover staan lagere onderhoudskosten van circa € 0,1 miljoen, doordat er gelet op de leegstand, alleen onderhoud is uitgevoerd waar het echt noodzakelijk is. Overige

3,4 V

Dit betreffen diverse relatief kleine posten: Tabel 1-2 omschrijving leerlingenvervoer kinderopvang latere oplevering buurthuis in Poort bijzondere bijstand kosten afvalverwerking en afvalstoffenheffing impulsmiddelen De Vaart dividendinkomsten nutsbedrijven vertraging project basisregistratie personen beheer en onderhoud openbare ruimte WABO vergunningverlening en volkshuisvesting veranderagenda sociaal domein waardevermindering pand Louis Armstrongweg overheadkosten sociaal domein basisdienstverlening sociaal domein overige kleine afwijkingen totale afwijking

bedragen x € 1 miljoen bedrag 0,4 0,3 0,4 0,4 0,3 0,3 0,3 0,2 -0,5 -0,4 -0,3 -0,2 -0,2 -0,9 3,3 3,4


1.4 Voorstellen voor resultaatbestemming Jaarlijks doen wij bij de jaarrekening een voorstel tot resultaatbestemming. Dit betreffen middelen die in het resultaat van de jaarrekening zijn verwerkt maar gereserveerd moeten blijven voor het volgende boekjaar. De criteria voor het honoreren van een voorstel resultaatbestemming zijn als volgt:  vertraging in de uitvoering was onvermijdbaar;  het betreffen eenmalige middelen die in 2014 beschikbaar zijn gesteld;  de werkzaamheden zijn in een vergevorderd stadium. Het concernresultaat bedraagt € 7,93 miljoen. Dit betekent dat in principe ook maximaal dit bedrag beschikbaar is voor bestemming. Het totaalbedrag aan voorstellen is € 6,67 miljoen en past derhalve binnen het concernresultaat. Indien de voorstellen worden gehonoreerd resteert er een resultaat na bestemming van € 1,26 miljoen. De voorgestelde resultaatbestemming is als volgt: Tabel 1-3 volgnr. omschrijving

voorlopig resultaat jaarrekening

bedragen x € 1 miljoen bedrag

7,93

resultaatvoorstellen 1

reservering vrijval voorziening parkeren stadscentrum Oost

-2,23

2

reservering middelen BUIG

-1,06

3

lagere uitkering gemeentefonds

-0,66

4

ICT transities

-0,52

5

impulsmiddelen Pilot de Vaart – revitalisering bedrijventerreinen

-0,29

6

regionale middelen Maatschappelijke Opvang

-0,28

7

operatie basisregistratie persoonsgegevens

-0,22

8

programmabudgetten raad

-0,21

9

ondersteuning schuldstabilisatie

-0,19

10

Oranjehuis

-0,17

11

investeringskrediet plan KAF

-0,15

12

structuurvisie

-0,10

13

businessplan belastingen

-0,10

14

bezwaarafhandeling WOZ

-0,10

15

Pampus Hout

-0,07

16

werkzaamheden ZZP indicaties

-0,06

17

DMS digitalisering belastingen

-0,06

18

jeugd op gezond gewicht (JOGG)

-0,06

19

programma Groen Blauw

-0,05

20

impulsmiddelen gezamenlijke inzet onderwijs en economie

-0,05

21

juridische kosten proces NUON

-0,04

subtotaal aanvragen

-6,68

resultaat jaarrekening na resultaatbestemming

1.

Reservering vrijval voorziening parkeren stadscentrum Oost

1,25

2.230.000

Vorig jaar is bij de afsluiting van de grondexploitatie Stadscentrum een voorziening gevormd voor de verplichting tot het realiseren van parkeervoorzieningen ad € 6,5 miljoen. Zoals eerder aangegeven is uit deze voorziening een bedrag ad € 2,2 miljoen vrijgevallen. Voorgesteld wordt dit bedrag te reserveren binnen de reserve gerealiseerd weerstandsvermogen. Bij de Programmabegroting 2016 zal een definitieve bestemming worden aangegeven. pag.19 Programmarekening 2014

2.

Reservering middelen BUIG

1.055.000

Conform de besluitvorming bij de Programmabegroting 2014 wordt het overschot op de BUIG via resultaatbestemming in de saldireserve te storten. De reserve dient als risicobuffer voor mogelijke tegenvallers in de toekomst. 3.

Lagere uitkering gemeentefonds

664.000

Op 21 november 2014 heeft de ministerraad ingestemd met de Najaarsnota 2014. Uit de toelichting op de najaarsnota blijkt dat er ongeveer € 0,32 miljard minder is uitgegeven op de departementale begrotingen. Op grond van de normeringsmethodiek heeft dit nog gevolgen voor de gemeentefondsuitkering. Indicatief gaat het dan om een korting van ongeveer € 57 miljoen op het gemeentefonds; dat resulteert in een korting op het accres 2014 van € 0,7 miljoen voor Almere. Hierdoor is sprake van een nadeel; dat op grond van de verslaggevingsvoorschriften wordt bestemd via resultaatbestemming. 4.

ICT transities

517.000

Programma automatisering transitie is ingedeeld voor de jaren 2014 en 2015. Hiervoor is een budget van € 1,3 miljoen beschikbaar gesteld (2014: € 670.000 en 2015 € 630.000). In 2014 zijn alleen de meest noodzakelijke werkzaamheden verricht om de nieuwe wetgeving te kunnen uitvoeren. In 2015 zullen deze middelen alsnog aangewend worden om de grote transformatie te realiseren. Voorgesteld wordt deze middelen te storten in de reserve incidenteel beleid. 5.

Impulsmiddelen Pilot de Vaart – revitalisering bedrijventerreinen

290.000

In het kader van de Pilot de Vaart worden knelpunten aangepakt en voorbereidingen getroffen voor het instellen van een Bedrijven Investerings Zone. Om dit tot uitvoering te brengen en de knelpunten aan te pakken is in de Programmabegroting 2014 een bedrag van € 0,3 miljoen opgenomen. De werkzaamheden lopen door tot in 2015 en volgende jaren. In 2015 en 2016 zullen de overige middelen tezamen met de aangevraagde subsidie bij de Provincie Flevoland worden aangewend. 6.

Regionale middelen Maatschappelijke Opvang

283.000

Op de regionale middelen Maatschappelijke Opvang, Openbare Geestelijke Gezondheidszorg en Verslavingsbeleid zien we in 2014 een onderbesteding van € 283.000. Omdat de inzet van deze middelen in samenspraak met andere gemeentes plaatsvindt, kunnen deze middelen niet zondermeer vrijvallen. Voorgesteld wordt derhalve om de middelen te reserveren en als volgt te bestemmen:  Noodopvang Gezinnen In 2011 is gekozen om de noodopvang voor gezinnen in Almere (uitgevoerd door het Leger des Heils) om te bouwen tot ambulante woonbegeleiding. Op dit moment wordt er gewerkt aan een business case om nog in 2015 een noodopvang voor gezinnen te realiseren.  Toegang/ICT klanten OGGZ en Beschermd Wonen ICT toepassingen ten behoeve van de toegang van cliënten Beschermd Wonen  Wonen Welzijn Zorg en bevorderen doorstroom uit de opvang Er zijn knelpunten in de uitstroom naar zelfstandig wonen vanuit onder andere de maatschappelijke opvang. Een Taskforce wordt ingericht om op korte termijn te komen tot een beschikbaar en betaalbaar aanbod voor deze doelgroep. De Taskforce levert in april 2015 een voorstel aan om op korte termijn huisvesting te realiseren. 7.

Operatie basisregistratie persoonsgegevens

223.000

Operatie basisregistratie persoonsgegevens betreft de modernisering van de Gemeentelijke Basis-Administratie Persoonsgegevens. Bij raadsbesluit is een budget toegekend € 0,7 miljoen, verspreid over 2014 en 2015. Zoals het er nu naar uitziet loopt het project door landelijke vertragingen door tot en met 2017.


8.

Programmabudgetten raad

212.000

Bij de Programmabegroting 2015 is een egalisatiereserve ingesteld om jaarlijks resterende middelen van de raadsgriffie beschikbaar te houden voor de gehele raadsperiode van 4 jaar. Na deze periode kan de raad een besluit nemen over het eventuele restantsaldo in de reserve. 9.

Ondersteuning schuldstabilisatie

186.000

De ondersteuning schuldstabilisatie werd in 2013 en 2014 gecoördineerd door het coördinatiepunt ondersteuning schuldstabilisatie. Voor deze jaren is eenmalig extra geld beschikbaar gesteld. Vanaf 1 januari 2015 zouden de taken worden ondergebracht in de nieuwe sociale infrastructuur bij de wijkteams en maatwerkers. Om dit goed te organiseren is een overgangsperiode nodig. De Zorggroep heeft hiervoor extra middelen nodig in 2015 om de overstap van coördinatiepunt naar maatwerk te kunnen maken. 10. Oranjehuis

170.000

Bij de Voorjaarsnota 2013-2016 is € 170.000 beschikbaar gesteld voor de realisatie van een Oranjehuis in Almere. Omdat de crisisopvang van slachtoffers een steeds groter knelpunt werd, heeft in 2011 bestuurlijk overleg plaatsgevonden over het realiseren van een Oranjehuis. Het betreft een voorziening die valt binnen de uitvoering van de wettelijke Rijkstaak tot opvang van slachtoffers van huiselijk geweld. Aangezien Almere centrumgemeente is, ontvangt Almere middelen van het Rijk voor het uitvoeren van deze taak. De verwachting is dat de definitieve besluitvorming over de realisatie van een Oranjehuis, samen met Gooi en Vechtstreek, in 2015 zal plaatsvinden. 11. Investeringskrediet plan Kunstlinie Almere Flevoland

151.890

In het dekkingsplan van de beoogde investering in de Kunstlinie is rekening gehouden met het inzetten van de onderuitputting op het cultuurbudget bij de Programmarekening 2014. Dit betekent dat het overschot beschikbaar moet blijven voor de aanpassingen van het gebouw. 12. Structuurvisie

102.000

Voor het opstellen van een nieuwe structuurvisie is voor de jaren 2013 en 2014 € 450.000 beschikbaar gesteld. Een deel van de werkzaamheden loopt door naar 2015. Uitgangspunt is om in 2015 met een raadsvoorstel te komen ter besluitvorming. 13. Businessplan belastingen

100.000

Bij de Voorjaarsnota 2015-2018 is een budget beschikbaar gesteld van € 100.000. De voorbereiding en uitvoering van het businessplan is medio november 2014 gestart en de uitgaven zullen in 2015 plaatsvinden. 14. bezwaarafhandeling WOZ

100.000

Er is door grote vastgoedeigenaren bezwaar gemaakt tegen de vastgestelde WOZ-waarden. Voor de afhandeling van deze bezwaarschriften zijn incidentele middelen beschikbaar gesteld. De werkzaamheden lopen echter nog door in 2015. 15. Pampus Hout

65.000

Er is in 2014 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de gesprekken met Staatsbosbeheer over de verwerving van Pampushout en voor de inrichting van dit gebied. Het budget is nog niet volledig ingezet, omdat de gesprekken en de bijbehorende werkzaamheden doorlopen in 2015. 16. Werkzaamheden ZZP indicaties

64.000

In 2014 is de verantwoordelijkheid voor een deel van de ZZP indicaties vanuit het CIZ overgebracht naar de gemeenten. Hiervoor is incidenteel budget beschikbaar gesteld. In 2014 is gestart om extra personeel in te zetten om met deze klanten de gesprekken te voeren en voor het afhandelen van de AWBZ herindicaties. In 2015 willen we deze gesprekken verder afronden. Voor de benodigde extra capaciteit is daarom nog € 64.000 van het resterende budget nodig. De basiscapaciteit van de wijkteams is niet toereikend om deze extra indicaties te beoordelen zonder dat dit zou leiden tot oplopende wachttijden. pag.21 Programmarekening 2014

17. DMS digitalisering belastingen

60.000

De afdeling belastingen gaat vanaf 2015 anders werken; daar waar het kan digitaal. Dit kan alleen als de posten het archief digitaal beschikbaar zijn. Om dit te bewerkstellingen zijn incidentele budgetten toegekend. Doordat de transitie van onze ICT leverancier (het project Vit@) vertraagd is, is ook de digitalisering van stukken vertraagd. Dit betekent dat de werkzaamheden doorlopen naar 2015. 18. Jeugd op gezond gewicht

58.000

Almere is per 1 januari 2014 ‘jongeren op gezond gewicht’-gemeente geworden. De eerste stap betrof de werving van een JOGG-regisseur. Deze is op 1 april 2014 gestart. Vervolgens is de uitgangssituatie in kaart gebracht, is er een netwerk opgebouwd, is Almere Buiten West gekozen als eerste JOGG-wijk in Almere en is de stuurgroep op bestuursniveau ingesteld. Deze stappen waren nodig om tot een goed plan van aanpak te komen, dat in maart 2015 is opgeleverd. Hierdoor konden een aantal geplande activiteiten en bijbehorende uitgaven niet plaatsvinden in 2014 en deze zullen in 2015 alsnog uitgevoerd moeten worden. 19. Programma Groen Blauw

53.000

Doordat er het afgelopen jaar voorrang is gegeven het project ‘nieuwe natuur’ heeft het inrichten van het Projectbureau Groenblauw vertraging opgelopen. Hiervoor was incidenteel budget beschikbaar gesteld. De werkzaamheden vinden nu in 2015 plaats. 20. Impulsmiddelen gezamenlijke inzet onderwijs en economie

47.000

Er wordt gewerkt aan het verbeteren van de aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt. Hiervoor is een eenmalig bedrag van € 300.000 in de Programmabegroting 2014 vrijgemaakt. Van dit bedrag is totaal €253.000 aangewend voor van het faciliteren van marktinitiatieven die de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt bevorderen. Het restantbedrag is nodig om reeds aangegane verplichtingen voor 2015 af te dekken. 21. Juridische kosten proces NUON

42.000

De gemeente Almere is in 2008 een procedure gestart tegen de NUON over de hoogte van de tarieven stadsverwarming. De Rechtbank Arnhem heeft de gemeente in het ongelijk gesteld. Tegen deze uitspraak is de gemeente in hoger beroep gegaan. De specialistische (juridische) expertise voor dit dossier wordt ingehuurd. Van het oorspronkelijke budget van € 80.000 wordt nu voorgesteld het resterende deel beschikbaar te houden voor 2015.


1.5 Ontwikkelingen grondexploitatie Inleiding Beheersing grondexploitaties Sinds 2008 heeft Almere stap voor stap de effecten van de financiële en vastgoedcrisis verwerkt in de grondexploitaties. Bij elke stap zijn aanpassingen doorgevoerd die op dat moment nodig waren om de financieel robuuste positie van het grondbedrijf te waarborgen en tegelijkertijd ruimte voor ontwikkeling te bieden. De aanpassingen betroffen onder andere de jaarlijkse bijstelling van de programmering, fasering en prijsindex, een aanpassing van de rekenrente en opbrengststijging, de btw compensatie, cashflow sturing en de verkleining van de ambtelijke organisatie. Elk jaar is vinger aan de pols gehouden waarop steeds gerichte maatregelen zijn genomen. Bij de Programmabegroting 2015 lag de nadruk op het oplossen van de problematiek van de langlopende gronden en wijziging van de risico’s reserveringsystematiek. Deze maatregelen zijn nu in deze jaarrekening opgenomen. Daarnaast hebben wij in deze jaarrekening nog enkele additionele maatregelen genomen. De volgende maatregelen lichten wij hieronder nader toe:  langlopende grondexploitaties (reeds aangekondigd bij de programmabegroting);  wijziging risicosystematiek (reeds aangekondigd bij de programmabegroting);  onderhoud lange termijn & beheer en onderhoud uitleggebieden;  nieuwe kwalitatieve woningbouw programmering/segmentering;  reductie kantorenprogramma.

Langlopende grondexploitaties Door de aanhoudende bijstelling in gronduitgifte voor wonen en bedrijvigheid heeft de boekwaarde van de grondvoorraad een omvang verkregen, die het terugverdienen kritisch maakt. Dit wordt met name veroorzaakt door de looptijden van grondexploitatiedelen, die in enkele gevallen langer duren dan 30/40 jaar. Grondexploitaties met dergelijke looptijden zijn naast het risico dat de plannen wellicht nooit meer gerealiseerd zullen worden ook feitelijk niet goed beheersbaar meer. De onderbouwingen van de nog te realiseren opbrengsten en kosten zijn te onzeker en omdat de economische uitvoerbaarheid binnen een termijn van 10 jaar niet meer kan worden gemotiveerd lopen ook de herzieningen van de bewuste bestemmingsplannen van deze gebieden een groot risico niet meer te worden goedgekeurd. Concreet wordt een aantal gebieden op basis van hun huidige bestemming uit de actieve grondexploitatie genomen en op de balans onder Niet In Exploitatie Genomen Gronden (NIEGG) opgenomen. Het gaat hier om die grondexploitaties of delen die in de ontwikkeling dan niet eerder starten dan circa 10 jaar na 2015, dus vanaf 2026. In totaal zijn er 9 deelgebieden met een langere doorlooptijd van 10 jaar omgezet van langlopende gronden naar de NIEGG. Het betreft vooral bedrijventerreinen. De boekwaarde van deze gebieden bedraagt circa € 195 miljoen. De voorziening voor negatieve grondexploitaties bedraagt € 72,2 miljoen.

Wijziging risico’s reserveringssystematiek Bij de Programmabegroting 2015 is aangegeven, dat het niet langer mogelijk is om alle risico’s van negatieve grondexploitaties af te dekken uit in de toekomst nog te verdienen vermogen. Voor risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties is daarom een reservering opgenomen in het harde vermogen. De buffer wordt op basis van netto contante waarde berekend. De risico’s worden nu in de tijd gezet, het moment van mogelijk optreden van de risico’s.


Beheer en onderhoud & onderhoud lange termijn Vanuit historisch perspectief zijn in de grondexploitaties budgetten voor beheer en onderhoud opgenomen. In principe behoren deze kosten niet ten laste van de grondexploitaties te worden gebracht. Via het gemeentefonds worden algemene middelen beschikbaar gesteld voor het beheer en onderhoud van de gehele stad. Bij de Programmabegroting 2015 is de volgende uitwerkingsopdracht vastgesteld: “Naar de Programmabegroting van 2016 dient te worden uitgewerkt op welke wijze en onder welke condities de aan de grondexploitaties toegerekende beheer en onderhoud activiteiten binnen de begroting van algemene dienst zullen worden ingepast”. Vanuit de financiële positie van het grondbedrijf zijn wij genoodzaakt de geraamde budgetten voor beheers en onderhoudsmiddelen nu uit de grondexploitaties te laten vrijvallen. In dit kader hebben wij in de Voorjaarsnota 2016-2019, daartoe vanaf 2016 een jaarlijks budget in het perspectief opgenomen. Omdat het begrotingsjaar 2015 reeds in uitvoering is, wordt voor dit jaar binnen het weerstandsvermogen een budget als overgangsjaar gereserveerd. Verder blijft een budget achter in het weerstandsvermogen voor het onderhoud aan tijdelijke maatregelen (beheer, onderhoud en schadeherstel aan tijdelijke (bouw)wegen, tijdelijke constructies en inrichtingen etc.). De opdracht wordt naar de Programmabegroting 2016 verder uitgewerkt. Op basis hiervan wordt bij de Programmabegroting 2016 definitief de aanvullende budgetten voor beheer en onderhoud vastgesteld.

Nieuwe kwalitatieve woningbouwprogrammering/segmentering Tot 1990 werd driekwart en meer van de woningbouwproductie in Almere gerealiseerd in de goedkope segmenten. In het laatste decennium van de vorige eeuw was dit nog ongeveer de helft, om daarna snel te dalen. De laatste jaren verschuift de woningproductie weer naar de goedkopere woningen. Het percentage opgeleverde goedkope woningen vertoont de afgelopen 10 jaar een stijgende trend richting 50%. De belangrijkste oorzaak is dat meer dan 50% van de woningzoekenden een bestedingsvermogen heeft dat past bij woningen in het goedkope segment. De komende 5 jaren staat de afzet van de commerciële segmenten nog verder onder druk doordat de grondverkopen in 2013 en 2014 twee grotere partijen betroffen die zich vooral richten op de vrije sector. Deze vrije sector woningen moeten nog in de markt worden afgezet, wat gevolgen heeft voor de afzetkansen voor andere partijen die gelijktijdig woningen in de vrije sector willen verkopen. Dit betekent dat wij genoodzaakt zijn:  de segmentering aan te passen van dure woningen naar goedkope woningen; of  de doorlooptijd van de grondexploitatie moeten verlengen, waardoor er nieuwe Niet in exploitatie genomen gebieden ontstaan. Vooralsnog hebben wij een voorziening getroffen waarbij we er vanuit gaan dat de segmentering zal worden aangepast. Definitieve besluitvorming hierover zal plaatsvinden na een uitwerkingsopdracht over een toekomstvisie voor de stad.

Reductie Kantorenprogramma In Poort-Oost zat nog steeds een groot volume kantoren (100.000 m²). In de afgelopen jaren hebben wij elk jaar een deel van de overcapaciteit uit de grondexploitaties gehaald. In totaal wordt in dit MPGA 2015 in twee stappen circa 63.000 m² opnieuw uit de programmering genomen. Het totaal programma aan kantoren bedroeg voor de maatregelen 225.000 m². Na deze maatregelen is dit als volgt: Tabel 1-4

aantallen in m² BVO

kustzone Poort

76.000

Olympiakwartier

37.500

overige actieve grexen

3.500

NIEGG Kruidenwijk Z-O

45.000

totaal

162.000


Twee scenario’s resultaat op grondexploitatie Binnen het MPGA worden twee scenario’s gehanteerd voor de toekomstige ontwikkeling van het resultaat op grondexploitaties:  Het ambitiescenario (de programmering) Dit scenario is de beste inschatting door het college van de afzet. Wij hanteren de door uw raad vastgestelde grondexploitatie om kansen te benutten. Dit scenario vormt tevens de onderbouwing voor de waardering van de gronden, zoals verwerkt in deze jaarrekening.  Het voorzichtige scenario (de faseringsbuffer) In dit scenario is de afzet vertraagd. Het vormt de basis waar wij ons financieel in het weerstandsvermogen op instellen. Met het instellen van een reservering voor het voorzichtige scenario binnen het grondbedrijf heeft de gemeente de financiële middelen gereserveerd om voor de middellange termijn lagere productiecijfers op te vangen. Mocht dit scenario uitkomen, dan is voor de lagere resultaten een reserve beschikbaar en wordt deze reserve omgezet in een voorziening. Bijstelling ambitiescenario In de onderstaande tabel wordt weergegeven hoe ontwikkelingen van de afgelopen jaren steeds hebben geleid tot een verlaging van het aantal uit te geven woningkavels in het ambitiescenario. Ook de scenario’s voor kantoren en bedrijven zijn op een vergelijkbare wijze bijgesteld. Tabel 1-5 MPGA

aantal woningen 2011

2012

2013

2009

1.980

2.250

2010

1.220

2.200

2011

900

2012

2014

2015

2016

2017

2018

2.300

-

-

-

-

-

2.140

2.480

-

-

-

-

1.390

1.470

1.730

1.790

-

-

-

-

714

1.384

1.474

1.519

1.835

-

-

2013

-

-

880

1.265

1.217

1.225

1.268

-

2014

-

-

-

1.610

835

1.053

1.086

1.394

822

956

931

1.239

2015 realisatie

883

445

645

2019

1.241

1.516


1.5.1 Grondverkopen 2014 Afzet De begrote en werkelijke gerealiseerde cijfers voor diverse programma’s worden in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 1-6 programma jaarschijf

realisatie 2013

woningbouw (aantallen) kantoor (m² bvo) bedrijven (ha) voorzieningen (m² bvo)

MPGA 2014

realisatie

verschil

ambitiescenario voorzichtige scenario

MPGA 2014

jaarschijf 2014

realisatie-ambitie

645

1.610

693

1.516

-94

5.600

5.859

5.583

5.583

-276

3,8

4

4

0,27

-3,7

17.350

22.295

1.100

18.920

-3.375

De verkoop van de woningen wordt vooral gerealiseerd door de realisatie van het onvoorwaardelijk deel van het contract in Nobelhorst (900 woningen) en het onvoorwaardelijke contract in de kustzone Poort (200 woningen). Voor bedrijventerrein was 4 ha uitgifte begroot. Hiervan is 0,27 ha gerealiseerd. De crisis is nog sterk voelbaar in de uitgifte van bedrijventerreinen. De vierkante meters voor kantoren zijn van Kustzone Poort en werden conform het contract verkocht. De grondverkoop voor voorzieningen betreft een tweede supermarkt in Laren/Wierden en 3KNS. Kosten en Opbrengsten 2014 De realiteit voor 2014 hebben wij afgezet tegen de prognose voor het jaar 2014 uit het MPGA 2014 op hoofdlijnen. Tabel 1-7

bedragen x € 1 miljoen raming

werkelijk

112,5

61,0

0

12,0

toename boekwaarde kosten positief resultaat grondverkopen ten gunste van reserve gerealiseerd vermogen afsluiting grondexploitaties

3,4

afname boekwaarde opbrengsten uit grondverkopen

-82,6

-62,7

subsidies

-1,3

-2,3

overige opbrengsten

-2,9

-6,9

ontwikkeling boekwaarde

25,7

4,5

Kosten In het jaar 2014 zijn voor de totale grondexploitatie van Almere € 61 miljoen aan kosten geboekt, geprognosticeerd was dit €112,5 miljoen. Het continueren van de in 2013 in gang gezette cashflow maatregelen heeft geresulteerd in het beperken van de investeringen. Positief resultaat Het positief resultaat op de grondverkopen bedraagt in totaal € 12 miljoen. Opbrengsten De gerealiseerde opbrengsten uit grondverkopen voor 2014 bedroegen € 62,7 miljoen terwijl in de laatste prognose nog werd uitgegaan van € 82,6 miljoen. Belangrijke afwijkingen zijn te vinden in Hout € 13,0 miljoen en Poort € 5,9 miljoen.


Bij Hout wordt dit voornamelijk veroorzaakt door de vooralsnog (gedeeltelijke) economische levering van de projectmatige gronden. De resterende opbrengsten worden bij de juridische levering gerealiseerd, direct voor de bouw van de woningen. Ook is de geraamde afzet op Stichtse Kant niet gerealiseerd. Bij Poort wordt dit voornamelijk veroorzaakt door een vertraagde afzet in de woningbouw in CascadeparkWest, Columbuskwartier en Homeruskwartier. Ontwikkeling boekwaarde De bruto boekwaarde bedraagt per 31 december 2014 afgerond € 578 miljoen (was € 574 miljoen), een geringe toename van circa € 4 miljoen. De boekwaarde van onze grondvoorraden heeft zich vanaf 2007 als volgt ontwikkeld: grafiek 1-1

ontwikkeling grondvoorraden

700 650 600 550 500 450 400 350 300 07

08

09

10 schulden

11

12

13

14

grondvoorraden

Uit de grafiek blijkt dat de boekwaarde vanaf 2008 aan het stijgen is van circa € 300 miljoen tot € 578 miljoen eind 2014. Onze leningenportefeuille loopt gelijk op met de boekwaarde. Dit betekent dat de (netto) investeringen in de grondexploitatie met geleend geld wordt betaald. Dit leidt tot een toenemend risicoprofiel voor de gemeente. Ontwikkeling grondvoorraad Alle inspanningen zijn erop gericht om te voorkomen dat de boekwaarde stijgt. Enerzijds door het stimuleren van grondverkoop en anderzijds door een aanhoudend stringente sturing op de cashflow.


1.5.2 Weerstandsvermogen van de grondexploitatie De buffers van de grondexploitatie bestaan uit:  de voorziening voor negatieve grondexploitaties;  de algemene reserve van de grondexploitatie, de ‘harde buffer’;  de nog te realiseren winst. Dit wordt ook wel de ‘zachte buffer’ genoemd. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van het weerstandsvermogen weergegeven per 31 december 2014. Tabel 1-8

bedragen x € 1 miljoen grondexploitaties PB15

PR14

verschil

gerealiseerd vermogen/harde buffer

-0,3

0,0

0,3

op termijn beschikbaar/zachte buffer

29,9

10,1

-19,8

totaal weerstandsvermogen (Hard + Zacht)

29,6

10,1

-19,5

We gaan hieronder in hoofdlijnen in op de standen en mutaties van deze buffers. Gerealiseerd vermogen/ontwikkeling harde buffer De harde buffer ontwikkelt zich als volgt: Tabel 1-9

bedragen x € 1miljoen begroting

rekening

reserve gerealiseerd weerstandsvermogen 31 december 2013

59,9

59,9

vrijgemaakt uit concernreserve rente eigen vermogen

13,0

13,0

overschot concernmiddelen dat niet wordt ingezet voor de NIEGG's

9,4

5,3

voorziening negatieve grondexploitaties

4,7

-1,2

-3,2

9,6

overige

gerealiseerd weerstandsvermogen per 31-12-2014

83,8

86,6

buffer afwaardering NIEGG's naar voorraad grond en hulpstoffen

-25,5

-24,4

buffer afdekking risico's negatieve grondexploitaties1

-11,0

-19,5

buffer voorzichtig scenario

-27,7

-19,5

overige reserveringen voor resultaatbestemmingen

-19,9

-23,2

subtotaal verplichtingen

-84,1

-86,6

-0,3

0,0

tekort weerstandsvermogen

Vrijgemaakt uit concernreserve rente eigen vermogen Bij de besluiten van de jaarrekening 2013 is € 13,0 miljoen vrijgemaakt uit de algemene middelen ten behoeve van het opvangen van het tekort, zoals was aangegeven bij de Programmarekening 2013.

Overschot concernmiddelen wat niet wordt ingezet voor de niet in exploitatie genomen gronden Zoals vermeld onder de ‘beheersing van de grondexploitaties’ lag de nadruk bij de Programmabegroting 2015 op het oplossen van de problematiek van de langlopende gronden. Hiertoe is bij de Programmabegroting 2015 een bedrag van € 77,5 miljoen vrijgemaakt uit de algemene middelen onder meer ten behoeve van de extra te treffen voorzieningen voor de NIEGG’s. In de jaarrekening is een bedrag van € 72,2 miljoen ingezet voor het vormen van voorzieningen voor niet in exploitatie genomen gronden. Het resterend bedrag € 5,3 miljoen is aan het weerstandvermogen toegevoegd.

1

Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar paragraaf 3.2 ‘Risicoprofiel grondexploitaties’.


Voorziening negatieve grondexploitaties De voorziening voor negatieve grondexploitaties daalt doordat de kosten van het beheer en onderhoud uit de grondexploitaties zijn gehaald. Hier staat een toename tegenover in verband met:  aanpassen segmentering (€ 17,2 miljoen);  elimineren kantorenprogramma Poort-Oost (€ 7,2 miljoen),

Gerealiseerd weerstandsvermogen per 31 december 2014 Na bovengenoemde mutaties bedraagt de stand € 86,6 miljoen.

Buffer afwaardering NIEGG's naar voorraad grond en hulpstoffen De maatschappelijke ontwikkelingen op het terrein van werken, detailhandel, winkelen en wonen, leiden er toe dat uitvoering van delen van vigerende plannen voor de langere termijn (NIEGG’s) mogelijk heroverwogen moeten worden. Dit kan leiden tot een nieuwe invulling en bestemming van de gebieden in samenhang met de gehele stad. Bij de Programmabegroting 2015 is besloten om een buffer op te nemen van € 52 miljoen indien er geen andere bestemming mogelijk is. Dit betreft de grondexploitaties De Vaart IV/VI, Overgooi en Stichtsekant te waarderen tegen landbouwwaarde. Tegelijkertijd vervalt een deel van de voorziening voor de niet in exploitatie genomen gebieden. Per saldo is dan een buffer nodig van € 24,4 miljoen.

buffer afdekking risico's negatieve grondexploitaties Ten opzicht van de programmabegroting neemt het volume met € 8,5 miljoen toe. Dit komt voornamelijk door het toegenomen risicoprofiel van de Kustzone Poort met € 9,4 miljoen. Voor een specificatie verwijzen wij naar de risicotabellen in de paragraaf ‘Weerstandsvermogen’ en het MPGA 2015.

buffer voorzichtig scenario De benodigde harde buffer voor het voorzichtige scenario (voorheen nulscenario) bedraagt € 19,5 miljoen. Bij de Programmabegroting 2015 werd nog uitgegaan van een buffer van € 27,7 miljoen. Van de berekende € 19,5 miljoen heeft € 18,0 miljoen betrekking op Poort, Vogelhorst € 0,2 miljoen, Stichtsekant € 0,4 miljoen en 3KNS € 0,9 miljoen. Op termijn beschikbaar/ontwikkeling zachte buffer De zachte buffer van de grondexploitaties betreft het nog te verdienen vermogen uit toekomstige grondverkopen. Het betreft hier alleen de positieve resultaten van grondexploitaties. Verlieslatende grondexploitaties zijn hierboven reeds afgedekt uit de voorziening negatieve grondexploitaties. Het nog te verdienen vermogen ontwikkelt zich als volgt: Tabel 1‐11

Bedragen x € 1 miljoen begroting

nog te verdienen vermogen

71,2

winst uitname 2014

rekening 86,0 -12,4

benodigd vermogen stelpost segmentering

-13,5

benodigd vermogen reguliere grondexploitaties

-11,9

-17,1

risico’s positieve grondexploitaties2

-18,0

-18,9

benodigd ten behoeve van voorzichtige scenario

-11,4

-13,8

29,9

10,1

op termijn beschikbaar (zachte buffer)

Het nog te verdienen vermogen stijgt met € 14,8 miljoen. Dit is vooral te danken aan het schrappen van het beheer en onderhoud uit de grondexploitaties. Bij het benodigd vermogen is een stelpost opgenomen van €13,5 miljoen voor het aanpassen van de segmentering (meer sociaal en minder commerciële woningbouw). 2

Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar paragraaf 3.2 ‘Risicoprofiel grondexploitaties’


1.6 Vermogenspositie 2014 De vermogenspositie geeft inzicht in de omvang van de bezittingen (activa) van de gemeente en of dit is gefinancierd met eigen vermogen, dan wel vreemd vermogen. Daarnaast geeft de vermogenspositie inzicht in de vraag in hoeverre de gemeente nog in staat is om vanuit het eigen vermogen tegenvallers op te vangen. De balans van de gemeente geeft inzicht in de vermogenspositie per 31 december van het betreffende jaar. In onderstaande tabel is de balans opgenomen. Tabel 1-10

bedragen x € 1 miljoen 31-12-2014

31-12-2013

VASTE ACTIVA materiële vaste activa

totaal vaste activa

488

484 eigen vermogen

42

531

49 langlopende leningen

533 totaal vaste passiva

VLOTTENDE ACTIVA grondvoorraden waarde correctie grondvoorraden kortlopende verstrekte leningen liquide middelen overlopende activa

totaal vlottende activa TOTAAL GENERAAL

31-12-2013

284

355

44

52

VASTE PASSIVA

voorzieningen financiële vaste activa

31-12-2014

577

517

905

924

41

107

79

79

120

186

1.025

1.110

1.413

1.475

VLOTTENDE PASSIVA 579

574

-144

-65

43 2 14

494 1.025

49 kortlopende leningen 4 15 overlopende passiva

578 totaal vlottende passiva 1.110 TOTAAL GENERAAL

verstrekte borgstellingen en garantstellingen NB: Door afronding kunnen er verschillen ontstaan in de totaaltellingen

Hieronder geven wij een nadere toelichting op de balansposten. Omdat het eigen vermogen dient als buffer voor het opvangen van tegenvallers, besteden we daar extra aandacht aan.

1.6.1 Vaste activa De omvang van onze materiele vaste activa is in totaal met € 4 miljoen toegenomen. In totaal is er voor € 20 miljoen in materiele vaste activa geïnvesteerd. De afschrijving op de activa betreft € 16 miljoen. Het grootste deel van de investeringen (€ 15 miljoen) betreffen investeringen in gebouwen waaronder:  ruim € 6 miljoen aan investeringen in schoolgebouwen;  een investering van ruim € 2 miljoen ten behoeve van de brandweerkazerne Veluwsekant;  € 4 miljoen aan investeringen in overige maatschappelijke voorzieningen zoals sport, kunst en welzijn;  € 3 miljoen aan vervangingsinvesteringen ten behoeve van ambtenarenhuisvesting. Daarnaast is bij de financiële vaste activa een woningbouwlening afgelost.

1.6.2 Vlottende activa De boekwaarde van de gronden is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2013. Wel heeft er in 2014, als een van de maatregelen van het coalitieakkoord, een waardecorrectie plaatsgevonden van circa € 80 miljoen.


1.6.3 Passiva: eigen vermogen Onderstaande grafiek geeft een beeld van het eigen vermogen. grafiek 1-2

opbouw eigen vermogen 86

90 64

80

55

70 60

36

34

50 40 30

8

20 10 0 saldireserve incidenteel beleid

jaarresultaat 2014 grondexploitaties

afschrijvingen Overige

Saldireserve De saldireserve is bestemd voor het opvangen van tegenvallers in de exploitatie. De saldireserve bedraagt per 31 december 2014 € 34,2 miljoen. Na toevoeging van de rente over 2015 en 2016 ad € 2,6 miljoen en het concernresultaat ad € 7,9 miljoen is er € 44,7 miljoen beschikbaar. De grafiek geeft een beeld van de afspraken en toekomstige verplichtingen die ten laste van de saldireserve komen: grafiek 1-3

saldireserve (totaal € 34 miljoen)

1,5

17,9 18,9

5,6 0,9 inzet perspectief

onvoorzien

nodig voor risico's

vrije ruimte

resultaatbestemming

Inzet perspectief 2015-2018 In de periode 2015-2018 wordt een bedrag van € 17,9 miljoen vanuit de saldireserve ingezet voor het sluitend maken het perspectief, waarvan € 12,9 miljoen in 2015.

Resultaatbestemming Bij de Programmarekening 2014 is besloten een aantal niet afgeronde werkzaamheden uit 2014 alsnog in 2015 af te ronden. Dit wordt ten laste van de saldireserve gebracht.


Onvoorzien Jaarlijks wordt € 2,27 per inwoner onttrokken aan de saldireserve ten behoeve van de post ‘onvoorzien’. Deze begrotingspost is bedoeld voor onvoorziene incidentele uitgaven die zich in de loop van het begrotingsjaar voor kunnen doen.

Nodig voor risico’s In de kadernota ‘Weerstandsvermogen’ is onder meer voorgeschreven wat de minimale omvang van de weerstandscapaciteit moet zijn. Concreet komt het erop neer dat de omvang van de weerstandscapaciteit (saldireserve) toereikend moet zijn om het risicoprofiel af te dekken. Er wordt minimaal € 90 per inwoner gereserveerd.

Momenteel bedraagt de benodigde weerstandscapaciteit circa € 18,9 miljoen. Dit is opgebouwd uit de geidentificeerde risico’s binnen de algemene dienst met een ondergrens van € 90 per inwoner en de risicobuffer voor de BUIG. De risico’s worden nader toegelicht in de paragraaf ‘Weerstandsvermogen’. Het aanwezige weerstandsvermogen (vrije ruimte) in de saldireserve bedraagt € 20,4 miljoen, dit is circa 108% van de benodigde reservering. Er is dus voldoende weerstandscapaciteit aanwezig voor de dekking van het risicoprofiel.

Vrije Ruimte Na de verwerking van de verplichtingen en de reservering voor de benodigde weerstandscapaciteit resteert er nog een vrije ruimte van € 1,5 miljoen. Jaarresultaat 2014 Het resultaat over 2014 is € 7,9 miljoen. Reserve afschrijving investeringen (inclusief ondergronds afvaltransportsysteem) Voor de kapitaallasten van eenmalige gefinancierde voorzieningen is circa € 63,8 miljoen beschikbaar. De reserve wordt gebruikt voor het afdekken van de jaarlijkse rente en afschrijving van onder meer het theater en het ondergronds afvaltransportsysteem. De middelen zijn dus volledig belegd. Reserve incidenteel beleid Deze reserve is in de plaats gekomen van de reserve GIP, omdat het doel van de reserve GIP de afgelopen jaren is komen te vervallen. Alle incidentele projecten worden nu uit deze reserve bekostigd. Reserve grondexploitatie De reserve grondexploitaties stijgt van € 60 miljoen naar € 87 miljoen. Deze reserve betreft de harde buffer ter afdekking van het zogenoemde “voorzichtig scenario” van de grondexploitaties. De toename is vooral veroorzaakt door de maatregelen zoals die zijn genomen bij de Programmabegroting 2015. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar hoofdstuk 1.5 ‘Ontwikkelingen grondexploitatie’.

1.6.4 Overige passiva Vreemd vermogen Het vreemd vermogen bestaat uit voorzieningen, langlopende leningen en vlottende passiva. De langlopende leningen zijn toegenomen met € 60 miljoen. Daartegenover staat een afname van de kortlopende leningen. Verstrekte borgstellingen en garantstellingen Dit betreffen vooral gegarandeerde geldleningen aan woningbouwcorporaties (tertiaire achtervang via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw) en aan de afvalverwerker HVC. Deze laatste garantstelling deelt de gemeente met andere aandeelhouders (naar rato van het aandelenbelang).


Hoofdstuk 2


2 Programmaverantwoording 2.1 Bestuur en bestuurlijke vernieuwing Ambitie, wat wilden we bereiken In 2014 hebben we gewerkt om onze ambitie voor de stad, zoals genoemd in het programmaplan Bestuur, waar te maken. De ambitie voor 2014 was het doorontwikkelen van de stad, waarbij wordt uitgegaan van de eigen kracht van inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisatie. In 2014 is het coalitieakkoord ‘De kracht van de stad’ gepresenteerd waarbij nadrukkelijk de begrippen: vertrouwen, respect en gelijkwaardigheid zijn verankerd als belangrijke waarden van de uit te voeren bestuursstijl. Dit mondt uit in een overheid waarbij ‘dienstbaarheid en ambitie hand in hand gaan. Een overheid die naast en niet boven inwoners staat’. In 2014 is gestart met het werken aan de contouren van deze cultuuromslag, door het formuleren van het vernieuwde contactwethouderschap en bestuurlijke vernieuwing. Het uiteindelijke doel is een stad met meer ruimte voor de inwoners en een compacte en hoogwaardige overheidsorganisatie.

Speerpunten Publiek verantwoorden In 2014 organiseerde de gemeente Almere samen met de initiatiefnemers (Almeerse scholengroep, Vitree, de Schoor en de Nieuwe bibliotheek) twee kwaliteitskringen over Publiek Verantwoorden. Windesheim Flevoland en Humanitas waren gastheer voor deze twee bijeenkomsten. Tijdens de kwaliteitskringen werken de gesubsidieerde instellingen aan het publiek verantwoorden naar elkaar en aan de professionalisering daarvan. Daarnaast stemde de gemeenteraad in met de werkwijze Publiek Verantwoorden. De rol van de raad binnen het publiek verantwoorden wordt verder verkend door enkele raadsleden. In 2015 worden daar de eerste resultaten van verwacht. Communicatieve Samenleving De marketingcampagne ‘Almere houdt van jou’ was in 2014 zichtbaar in de stad en daarbuiten. Voor deze campagne is de samenwerking gezocht met stakeholders in en buiten de gemeente, ook komend jaar zetten we de campagne voort. De basis van onze vraag gestuurde website Almere.nl en ons nieuwe intranet Alforum is op orde en we maken deel uit van een netwerk van gemeenten om zo onze kennis te delen en uit te breiden. De vraaggestuurde website en het samen bouwen aan de subsites Mensen Maken de Stad en Growing Green Cities zijn voorbeelden van het mogelijk maken samen met anderen. We overleggen maandelijks met inwoners hoe de digitale kanalen verbeterd kunnen worden. Ook vragen van en discussies met inwoners via social media maken onderdeel uit van ons werk. In 2014 bestond de gemeente Almere 30 jaar. Dit werd samen met de inwoners en ondernemers van de stad gevierd, door middel van de uitgave van een jubileumboek en een groots feest op 28 en 29 juni. Thema van het jubileum was verbinding: met de inwoners, met Almeerse thema’s zoals Growing Green en de campagnes ‘Stad zonder afval’ en ‘Almere houdt van jou’ en met Almeerse bedrijven. Het samen vieren kreeg vorm door een volksfeest in het centrum van de stad. Uiteindelijk zijn er in dat weekend zo’n 140.000 bezoekers geweest, die vooral Almeerders met talenten op velerlei gebieden konden zien. Voor elke Almeerder was er iets te doen of te beleven.


Internationaal Beleid Met de vrijgemaakte middelen hebben we invulling gegeven aan de ontvangsten van buitenlandse delegaties, internationale communicatie en Europese subsidies. In 2014 is veel op dat gebied gerealiseerd: de ontvangsten van delegaties zijn geprofessionaliseerd, er ligt een draaiboek en er kan beter ingespeeld worden op de wensen van de groepen. Daarnaast zijn er Engelstalige filmpjes over Almere gemaakt, ter promotie, op 3 gebieden: Floriade/Growing Green Cities, international business en internationaal hoger onderwijs. Ook zijn de Engelstalige website en de Nederlandstalige internationale site verbeterd en zijn de bestaande communicatiemiddelen geüpdatet. Tenslotte is een eerste inzet geweest op het inzichtelijk maken van de kansen op en aanvragen voorbereiden voor Europese subsidies. Samenwerking Shenzen In de relatie met Shenzhen is veel bereikt in 2014. Op het gebied van duurzame stedelijke planning en Growing Green Cities, heeft onze burgemeester als key note speaker deelgenomen aan de Low Carbon Summit. Dit is een nationaal evenement dat Shenzhen in China op de kaart zet als pilot stad op het gebied van low carbon ontwikkelingen. Zij trad op als burgemeester van Almere en als delegatieleider van de Nederlandse samenwerking met Shenzhen, waardoor de samenwerking van Almere met Shenzhen ook valt onder de nationale vlag van Nederland. Tijdens dit Summit is zij benoemd tot speciale adviseur van de stad Shenzhen op gebied van low carbon ontwikkelingen. Daardoor heeft het International New Town Institute (INTI) de werkzaamheden in Guangming New Town district binnen Shenzen op een hoger plan kunnen tillen. Er is een overeenkomst gesloten, mede over de inzet van INTI en van Almeerse ambtenaren, met financiering van Guangming New Town. Ook hebben studenten van hogescholen CAH Vilentum en Windesheim stage gelopen en onderzoek gedaan in Shenzhen en hebben zij deelgenomen aan een zomerprogramma van onder meer de Shenzhen University. Tenslotte is er in het najaar deelgenomen aan de Shenzhen High Tech Fair met een handelsmissie, waaraan bedrijven uit Almere, de regio en daarbuiten hebben deelgenomen. Zij zijn geïntroduceerd bij de overheid in Shenzhen en zij hebben matchmaking afspraken gehad met Chinese bedrijven. Ook is er parallel aan de High Tech Fair deelgenomen aan de Shenzhen University League, waar CAH Vilentum geïntroduceerd is bij Chinese partners. Dit heeft geleid tot vergaande contacten met een polytechnical college in Shenzhen voor het opzetten van een gezamenlijk Bachelorjaar.


Wat heeft programma 1 gekost? Tabel 2-1

bedragen x € 1 miljoen

bestuur en bestuurlijke vernieuwing voor mutatie reserves mutatie reserves na mutatie reserves

begroting

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

15,9

0,0

-15,9

15,4

0,2

-15,1

0,7

0,3

1,5

1,1

0,3

1,2

0,9

-0,3

16,2

1,5

-14,7

15,7

1,4

-14,3

0,5

Afwijkingen ten opzichte van de begroting Tabel 2-2 prod.

bedragen x € 1 miljoen omschrijving

resultaat voor

afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

001

college van B&W

0,1

001

gemeenteraad

0,2

002

bestuursondersteuning B&W

0,2

002

projecten strategische activiteiten

0,2

-0,2

resultaat voor resultaatbestemming

0,7

-0,3

0,5

001

programmabudgetten raad

-0,2

-0,2

-0,5

0,2

resultaat na resultaatbestemming

001 College van B&W

0,7

0,1 -0,1

0,2 0,2 0,0

0,1 V

Het nieuwe college is in mei 2014 gestart met een wethouder minder. In 2014 was de begroting echter nog gebaseerd op 6 wethouders in plaats van 5, waardoor hier sprake is van een positief resultaat van € 0,1 miljoen. De begroting is hier vanaf 2015 op aangepast. 001 Gemeenteraad

0,2 V

Dit voordeel valt in twee elementen uiteen.

Programmabudgetten gemeenteraad

0,2 V

Na de verkiezing moeten voor de verschillende programma’s de bijbehorende plannen worden opgesteld en vastgesteld door de nieuwe gemeenteraad, voordat gestart kan worden met de uitvoer. Ook deze raadsperiode is dat het geval. Voor de diverse programma’s geldt dat er daardoor minder activiteiten hebben plaatsgevonden dan waren begroot. Hierdoor is er een onderuitputting van € 212.000. Voor dit overschot wordt een aanvraag tot resultaatbestemming gedaan, zodat het resterende budget beschikbaar blijft voor de raad voor het vervolg van deze raadsperiode. Hierdoor wordt beter aangesloten bij de vierjaarlijkse cyclus van de gemeenteraad en kan de gemeenteraad beschikken over het volledige bedrag gedurende de raadsperiode.

Verbeteren toegankelijkheid raad Lagere onttrekking reserve verbeteren toegankelijkheid raad

0,1 V 0,1 N

Begin 2014 is onderzocht of het wenselijk en mogelijk was de Politieke Markt onder te brengen op een externe locatie. In de loop van 2014 is besloten hier vooralsnog geen invulling aan te geven. Hierdoor vallen de kosten € 50.000 lager uit dan begroot. Verder zijn de vergaderkamers inclusief de audio en video apparatuur toe aan een upgrade, hiervoor zijn de voorbereidingen opgestart. De benoemde kosten worden gedekt uit de hiervoor ingestelde reserve, de onttrekking uit deze reserve is derhalve € 50.000 lager dan begroot.


002 Bestuursondersteuning B&W

0,2 V

Doordat de bestuursondersteuning is afgestemd op het aantal wethouders, levert de wethouder minder in het nieuwe college een voordeel op van € 0,2 miljoen. In 2014 was de begroting immers nog gebaseerd op 6 in plaats van 5 wethouders. 002 Projecten strategische activiteiten

0,2 V

002 Lagere onttrekking reserves 0,2 N Voor de achtervang van diverse projecten op het gebied van organisatieontwikkeling is € 0,5 miljoen gereserveerd in de reserve Strategische Activiteiten. De feitelijke uitgaven in 2014 bedroegen € 0,3 miljoen. Tegenover deze lagere besteding staat een lagere onttrekking aan de reserve.


2.2 Openbare orde en veiligheid Ambitie, wat wilden we bereiken Samen werken aan een veilig Almere De ambitie is om de criminaliteit en overlast in de stad tegen te gaan en de veiligheidsbeleving van inwoners te verbeteren. Inwoners moeten zich veilig weten en voelen in hun stad. In de veiligheidsaanpak geldt: Preventie voorop, doorpakken waar het moet! Dit vanuit de gedachte dat het effectiever en efficiënter kan zijn om de oorzaak weg te nemen dan het verschijnsel te blijven bestrijden. We doen daarbij wat nodig is en maken slim gebruik van informatie over dader, delict, plaats en tijd om gericht in te grijpen. Daarbij geldt dat veiligheid een gedeelde verantwoordelijkheid is van de gemeente, inwoners, ondernemers en partners. In 2014 is de totale criminaliteit met 12% is gedaald ten opzichte van 2013. De cijfers in Almere zijn daarmee sterker gedaald dan in de rest van de regio Midden-Nederland (-7%). De positieve cijfers komen vooral door een daling van de woninginbraken (-33%) en auto-inbraken (-46%). Ook het aantal geweldsmisdrijven is flink gedaald (-11%). Dit komt vooral op het conto van de straatroven (-25%) en halvering van het aantal overvallen.

Speerpunten In 2014 heeft het Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 plaatsgemaakt voor het Actieprogramma Veiligheid 2015-2018. In de aanloop daarnaartoe is een Veiligheidstour georganiseerd op tien verschillende plekken in de stad, zijn ateliers georganiseerd met de partners, is een veiligheidsanalyse gehouden en is aansluiting gezocht bij andere beleidsterreinen. Dit alles heeft geresulteerd in het formuleren van vier thema’s en speerpunten voor de komende vier jaar: ‘High Impact Crimes’, Veilige buurt, Aanpak jeugdcriminaliteit en – overlast en Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit en woonoverlast. High Impact Crimes De intensieve aanpak woninginbraken is voortgezet langs drie sporen: verkleinen slachtofferkans, vergroten burgerbetrokkenheid en vergroten pakkans. Winst is geboekt door het informatiegestuurd werken. Door een grondige analyse van de inbraken kunnen we de aanpak steeds meer richten op kwetsbare tijden en plaatsen. Met bewoners en corporaties is gekeken hoe verbeteringen kunnen worden doorgevoerd, zowel aan woningen als in de openbare ruimte. Zo zijn met bewoners schouwen uitgevoerd om achterpaden, zichtlijnen en verlichting te verbeteren. Hiervoor is per 1 oktober ook een subsidie voor kleine veiligheidsprojecten van bewoners in het leven geroepen. Daarnaast is extra toezicht ingezet in de wijk en verder geïnvesteerd in burgerbetrokkenheid. Ook zijn er drie nieuwe buurtpreventieteams in Stad-West gekomen. Het resultaat van de aanpak is dat het aantal woninginbraken met 631 is afgenomen. De aanpak wordt ook toegepast op straatroven en overvallen. Huiselijk geweld valt ook onder ‘High Impact Crimes’. In brede zin is gewerkt aan de vorming van Veilig Thuis Flevoland. Hierbij zijn afspraken gemaakt over de aansluiting op de veiligheidsketen. Deze aspecten betreffen de aansluiting van zorg op het strafrecht, het opleggen van tijdelijke huisverboden en het behandelen van complexe casuïstiek in het Veiligheidshuis. Binnen het Veiligheidshuis is ook de ingezette doorontwikkeling van de Top-X aanpak voortgezet en door het werkproces te optimaliseren is de actualiteit van de instroom sterk verbeterd. Tevens is er een objectiever meetinstrument toegevoegd waardoor sneller duidelijk wordt welke leefgebieden qua problematiek overheersen. Er is een start gemaakt om nog beter maatwerk te kunnen leveren op het verbeteren van deze probleem leefgebieden.


Veilige buurt We richten ons op die plekken waar dat het meeste nodig is. Daarom zijn de 51 handhavers van Stadstoezicht probleemgericht en informatiegestuurd ingezet op hotspots en hottimes. Negen Boa’s opereren als jeugdboa. Naast hotspots vindt incidentele inzet plaats op basis van meldingen en thema’s als woninginbraken en auto-inbraken. Ook is in 2014 gestart met een andere aanpak van afvaldumpingen, waarbij de pakkans is vergroot en het aantal dumpingen is teruggebracht. Naast fysiek toezicht wordt ook gebruik gemaakt van cameratoezicht. De samenwerking met partners leggen we zo nodig vast in een convenant. Zo is een nieuw convenant Veilig Uitgaan Almere 2014-2017 gesloten. Verder zetten we preventieve maatregelen in om auto-inbraken tegen te gaan. Aanpak jeugdcriminaliteit en –overlast Het aantal jeugdgroepen in de stad is opnieuw in kaart gebracht, negen hinderlijke en één overlast gevende groep. Het aantal meldingen jeugdoverlast is met 31% gestegen, ook omdat inwoners worden opgeroepen om zaken te melden. Verder heeft het thema radicalisering blijvend de aandacht en is er een bestuursopdracht gegeven om voor de aanpak van jeugdcriminaliteit zorg, onderwijs, arbeidsmarkt en preventie nog beter op elkaar af te stemmen. Tenslotte is het vernieuwde convenant Veiligheid op scholen ondertekend door de schoolbesturen van het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit en woonoverlast Er is een Interventieteam Woonoverlast opgericht. Dit team heeft in 2014 in totaal 310 zaken opgepakt, 52 meer dan in 2013. Het merendeel van de behandelde zaken betreft hennepteelt, maar ook vervuiling en overbewoning (zoals illegale kamerverhuur) maken deel uit van de aanpak. Naast het interventieteam hebben we de aanpak versterkt door een aparte veiligheidsmanager in te stellen die de complexe casussen oppakt samen met politie, zorgpartners, corporaties etc. Deze behoefte kwam voort uit een onderzoek dat is gedaan naar de aard, omvang en ontwikkeling van woonoverlast. Vanuit de aanbevelingen zijn we ook bezig om samen met bijv. de corporaties één digitaal meldpunt woonoverlast te ontwikkelen. Verder heeft de burgemeester gebruik gemaakt van haar bevoegdheden om mobiel cameratoezicht in te stellen (station Parkwijk, Raaltepad/Haarlemplein) en zijn café Arabia en koffiehuis Nadour gesloten vanwege het aantreffen van een handelshoeveelheid softdrugs. Tenslotte is de Algemene plaatselijke verordening (APV) gewijzigd, zodat overlast in niet-vergunningplichtige openbare inrichtingen kan worden aangepakt en sluitingstijden kunnen worden beperkt indien nodig. Crisisbeheersing, rampenbestrijding en brandweerzorg Op financieel gebied heeft de Veiligheidsregio Flevoland gewerkt aan de bezuinigingstaakstelling. Hiertoe zijn onder andere efficiencymaatregelen genomen op het vlak van management en materieel. Daarnaast zijn voorbereidingen getroffen voor een kwaliteitsverbetering in het opleiden en oefenen, een slagvaardiger en compactere repressieve organisatie door variabele voertuigbezetting en materiaalspreiding, meer samenwerking met Gooi & Vechtstreek en Utrecht bij het inrichten van de crisisorganisatie en een steviger inzet op preventie en het voorkomen van brand. Verder is op 19 september 2014 de nieuwe brandweerkazerne Veluwsekant officieel in gebruik genomen. Ook zijn stappen gezet om de gemeentelijke kolom (Bevolkingszorg) verder te professionaliseren.


Impulsgelden Bij de Programmabegroting 2014 is € 1,3 miljoen aan impulsmiddelen toegekend aan veiligheid. Tabel 2-3


omschrijving

2014

extra toezicht

0,60

pilot ‘informatiegestuurd toezicht’

0,10

versterking bestuurlijke aanpak woonoverlast

0,35

versterking aanpak woninginbraken

0,25

totaal

1,30

In de voortgangsrapportages over het Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 hebben we verslag gedaan van de besteding van de impulsgelden. Zo hebben we de capaciteit van Stadstoezicht kunnen verhogen om zo het toezicht en de handhaving in wijken en buurten te versterken. Ook is onze informatiepositie versterkt, wat zich bijvoorbeeld heeft vertaald in een grondige analyse van kwetsbare tijden en plaatsen rond de woninginbraken. Op basis hiervan zijn de handhavers gericht ingezet en contacten gelegd met bewoners en corporaties over te nemen maatregelen. Verder is de versterkte aanpak rond woonoverlast voortgezet en zijn de impulsgelden gebruikt om de woninginbraken tegen te gaan. Er is extra toezicht georganiseerd en een aparte veiligheidsmanager ‘High Impact Crimes’ aangesteld om bewonersavonden en schouwen in wijken en buurten te organiseren. De impulsgelden zijn bij de Programmabegroting 2015 structureel gemaakt. Hiermee is het aantal handhavers in wijken en buurten structureel gemaakt, net als de inzet van de informatieanalist, de aanpak woninginbraken wordt voortgezet en uitgebreid naar ‘High Impact Crimes’ en de bestuurlijke aanpak van woonoverlast en ondermijning houdt prioriteit.




openbare orde en veiligheid voor mutatie reserves

baten

saldo

lasten

baten

saldo

20,3

0,4

-19,8

20,4

0,8

-19,6

0,2

0,2

0,2

0,1

0,1

-0,1

0,6

-19,6

0,9

-19,5

0,2

mutatie reserves na mutatie reserves

jaarrekening

lasten

20,3

20,4

resultaat

Afwijkingen ten opzichte van de begroting Tabel 2-5

bedragen x € 1 miljoen resultaat voor

afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

vergunningverlening en handhaving

0,1

0,0

0,1

overige afwijkingen

0,1

0,0

0,1


0,2

-0,1

0,2


0,2

-0,1

0,2

prod.

omschrijving

140 diverse

140 Vergunningverlening en handhaving

0,1 V

Het voordeel ontstaat onder meer door hogere legesinkomsten voor vergunningen en ontheffingen en extra inkomsten door handhavingsactiviteiten.


2.3 Sport Ambitie, wat wilden we bereiken Ook in 2014 is uitvoering gegeven aan de in 2013 vastgestelde beleidsnota ‘Almere: sportieve stad!’, waarmee we meer Almeerders op een prettige, laagdrempelige manier willen laten en sporten en bewegen en sport een belangrijke bijdrage willen laten leveren aan brede maatschappelijke thema’s. Op de voorgenomen speerpunten zijn de volgende resultaten geboekt.

speerpunten Integrale samenwerking sport en andere terreinen

Buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen Sinds 2009 geeft de gemeente Almere invulling aan de landelijke regeling ‘Brede Scholen, Sport en Cultuur’ en zijn er combinatiefunctionarissen actief in de wijken. In 2012 zijn daar de buurtsportcoaches bijgekomen. Combinatiefunctionarissen leggen de verbinding tussen sport, onderwijs en cultuur, terwijl buurtsportcoaches de spin in het web zijn in een wijk en bewoners en partijen aan elkaar verbinden, met sport als bindend middel. In 2014 zijn we gegroeid van 120% inzet naar 140% inzet, wat betekent dat het aantal fte is gegroeid tot 39,5 fte buurtsportcoaches/combinatiefunctionarissen. Bijzonder is dat in 2014 in samenwerking met de verschillende sportaanbieders op het FBK sportpark een sportparkmanager is aangesteld via de regeling combinatiefunctionarissen. Dit heeft nu al geresulteerd in een gezamenlijke presentatie van de verenigingen aan het publiek en een aanzienlijke verbetering van de verwijzingsborden op het sportpark.

Playground Poort Op 12 oktober 2014 is de playground in het Cascadepark in Almere Poort geopend, nadat deze eerder ontworpen is samen met de bewoners. Deze playground heeft met een voetbalveld, een tennisveld, een basketbalveld, een 200 meter atletiekbaan, een watertappunt en een amfitheater een brede functie voor stadsdeel Poort. Buurtsportcoaches verzorgen sportactiviteiten voor de inwoners van Poort, maar bewoners kunnen de playground ook gebruiken voor buurtevenementen en culturele activiteiten. Onderwijsinstellingen in de omgeving kunnen de playground gebruiken voor bewegingsonderwijs. Zo is de playground een plek voor activiteiten en ontmoeting voor de inwoners van Almere Poort.

Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) Via JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht) werken wij vanuit de beleidsvelden jeugd, onderwijs, gezondheid en sport aan het tegengaan van overgewicht van jongeren in Almere. Dit moet er in eerste instantie toe leiden dat de stijgende trend van overgewicht bij kinderen en jongeren tot stilstand wordt gebracht. In 2014 is een JOGG-regisseur aangesteld en is Almere Buiten West gekozen als eerste wijk waar volgens de JOGG-aanpak wordt gewerkt. De Bouwmeesterbuurt en de Bloemenbuurt worden gebruikt als pilotbuurten. Doormiddel van brede bijeenkomsten met deelname van bewoners, het onderwijs, sport, welzijn, gezondheidszorg is een breed netwerk gevormd dat zich binnen de wijk gaat richten op activiteiten om een gezonde leefstijl bij kinderen en jongeren te bevorderen. Een stuurgroep met naast de gemeente ook de partners GGD, Zorggroep, Almeerse Scholengemeenschap, De Schoor en Christelijke Agrarische Hogeschool is ingesteld en er zijn werkgroepen gevormd rond de thema’s activiteiten, communicatie en publiekprivate samenwerking.


Samenwerking sportverenigingen Ongeveer een vijfde (19,2%) van de Almeerse bevolking is lid van een sportvereniging. Hiermee vervullen de Almeerse sportverenigingen een belangrijke rol binnen de stad. Wij ondersteunen de Almeerse sportverenigingen daarom op alle benodigde thema’s. Voorbeelden hiervan zijn beleid, financiën, vrijwilligersparticipatie en talentontwikkeling. In dit kader hebben er in 2014 drie sportcafés plaatsgevonden, is met 3 verenigingen een intensief individueel ondersteuningstraject doorlopen. Daarnaast zijn er nog 45 individuele contacten (vragen) geweest en 4 adviesgesprekken gevoerd. Dit staat nog los van de reguliere contacten die de gemeente met de sportverenigingen heeft. Er hebben 6 themabijeenkomsten plaatsgevonden, waar in totaal 380 mensen van 23 sportverenigingen aan hebben deelgenomen. Speciale aandacht heeft de brede maatschappelijke rol van sportverenigingen en hun bijdrage aan maatschappelijke vraagstukken. Zo heeft Almere City FC in 2014 moeilijk lerende kinderen begeleid via het project Playing for succes en zijn jongeren uit de bijstand weer aan een baan geholpen in een samenwerking tussen de club en de gemeente. FC Almere is in 2014 gestart met het project Alleen Jij Bepaalt Wie Je Bent, waarbij in samenwerking met het ministerie van Justitie en Veiligheid jongeren uit de criminaliteit gehaald en gehouden worden door middel van sport. Verder is actief bijgedragen aan het indienen van aanvragen uit de landelijke Sportimpuls. Dit heeft een drietal Almeerse sportorganisaties in totaal een bedrag van ongeveer € 250.000 opgeleverd; studentensport-watersport, schooljudo Almere Haven en kinderen op sportief gewicht een project van Talent in Opleiding (TIO) in de Bouwmeesterbuurt. Talentontwikkeling Samen met de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is op basisschool de Caleidoscoop, Echnaton College en playground Stedenwijk een pilot op het gebied van talentontwikkeling uitgevoerd. Deze pilot vormt een van de ervaringen die verder wordt gebruikt. Middels de onderdelen ‘slimme sportkeuze’ en ‘topprogramma’ is er kennis en ervaring opgedaan over talentherkenning bij jonge kinderen en talentontwikkeling bij talentvolle jeugdige sporters. Vele Almeerse leerlingen hebben deelgenomen aan de pilot. De kennis en ervaring die hier is opgedaan vormt een ontwikkeling die we volgen voor de verdere opzet van het Almere Kenniscentrum Talent.

Almere Kenniscentrum Talent (AKT) In oktober 2014 is de bouw gestart van het zwembad Almere Poort, gecombineerd met een sporthal, direct naast het Topsportcentrum. Dit gebouw zal daarnaast ook de fysieke omgeving voor het AKT huisvesten. Binnen het AKT zal gewerkt worden aan de volgende activiteiten:  Het aanbieden van multiskill beweegprogramma’s binnen het onderwijs, naschools en in verenigingsverband. Hierdoor ontstaan betere bewegers, waardoor een specifiek talent beter herkend kan worden.  Het inrichten van een testomgeving waar iedereen gericht getest kan worden op zijn of haar talent.  Het verzamelen van data om de effecten van de diverse methoden en modellen gericht op talentherkenning en -ontwikkeling te kunnen monitoren en verbeteren.  Het aanbieden van begeleiding en ondersteuning aan verenigingen en Regionale Training Centra (RTC’s) en op termijn mogelijk Nationale Training Centra (NTC’s) bij de ontwikkeling van getalenteerde sporters.  Het faciliteren van kennis op het gebied van talent richting sporttechnisch kader, talenten zelf, ouders van talenten, docenten Lichamelijke Opvoeding (LO) etc.  Het verbinden van organisaties die zich bezig houden met ontwikkelen van talent. In 2014 hebben we partners verbonden aan de ontwikkeling van het AKT en is er gewerkt aan de uitwerking van het concept en de werkwijze van het AKT. Partners die verbonden zijn aan het AKT zijn diverse Almeerse sportverenigingen, regionale trainingscentra, Almeerse Scholengroep Amsterdam Institute for Sport Science (samenwerking tussen VU, UVA, HVA, AMC en VUMC), Provincie Flevoland, Olympisch Netwerk Flevoland, Athletic Skills Model, Ministerie van VWS, Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen en NOC*NSF.


Evenementen Topsportcentrum In 2014 hebben in het Topsportcentrum naast het reguliere gebruik door scholen en verenigingen 39 evenementen plaatsgevonden, waaronder 8 NK’s, 1 EK en 13 meerdaagse evenementen. Tijdens een aantal evenementen hebben we gewerkt aan de versterking van de relatie tussen de Almeerse sport en het bedrijfsleven. Bedrijven zijn uitgenodigd voor netwerkbijeenkomsten en thematische sessies. Het Dutch Open Badminton en het Univé Gymgala zijn voorbeelden van evenementen waar succesvolle bijeenkomsten zijn gehouden en in samenwerking met Almere City FC en de Vereniging Bedrijfskring Almere (VBA) hebben bedrijven kennisgemaakt met de sport in Almere in het kader van het jaarlijkse Sportgala. Naast de evenementen in het Topsportcentrum hebben ook in de stad aansprekende sportevenementen plaatsgevonden, waaronder de Almere City Run en de Challenge Almere-Amsterdam.




sport

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

9,8

1,9

-7,9

10,3

2,4

-7,8

0,1

0,3

0,3

0,3

0,3

0,0

2,2

-7,6

2,8

-7,5

0,1

voor mutatie reserves mutatie reserves na mutatie reserves

9,8

10,3



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

Sport

0,1

0,0

0,1


0,1

prod.

omschrijving

530

530

jeugd op gezond gewicht (JOGG) resultaat na resultaatbestemming

530 Sport

0,1

0,0

0,1

-0,1

-0,1

0.0

0,1

0,1 V

Er is een licht voordeel ontstaan op de verhuur van sportaccommodaties doordat het gebruik hoger ligt dan geraamd. Ook resteert nog een deel van het budget voor jeugd op gezond gewicht door uitloop van activiteiten.


2.4 Onderwijs Ambitie, wat wilden we bereiken Ook in 2014 zijn samen met de onderwijspartners grote stappen gezet in de verbetering van de kwaliteit van het Almeerse onderwijs. Op alle voorgenomen speerpunten hebben we resultaten geboekt.

Speerpunten Werken aan doorgaande ontwikkelingslijn

Harmonisatie Peuterspeelzaalwerk en Kinderopvang In 2014 zijn belangrijke stappen gezet in de uitvoering van de harmonisatie van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. De verwachting was dat de harmonisatie per 1 januari 2014 plaats zou gaan vinden maar dit is uitgesteld naar 1 augustus 2015 op basis van besluitvorming in februari om alle partijen, vooral de geselecteerde overnamekandidaten van het peuterwerk en VVE, meer tijd te geven om de benodigde stabiliteit te bereiken en voorbereidingen te treffen. Per 15 augustus 2014 zijn er vier pilots met drie kinderopvangorganisaties (tevens overnamepartijen) voor de harmonisatie gestart in de stad, waarmee uitbreiding van het peuterwerk en voor- en vroegschoolse educatie werd gerealiseerd en de wachtlijsten tot nihil teruggebracht werden. Per 1 januari 2015 zijn daar nog twee pilots aan toegevoegd met twee kinderopvangorganisaties (tevens overnamepartijen). De ervaringen die in deze pilots worden opgedaan, worden gebruikt in de verdere uitvoering van de harmonisatie. In de laatste maanden van 2014 is een intentieovereenkomst tot overname tussen de Schoor en de kinderopvangorganisaties tot stand gekomen, waarin de voorwaarden benoemd zijn voor de uiteindelijke overgang van onderneming va in totaal 26 peuterspeelzalen naar 8 kinderopvangorganisaties in Almere. De eerste voorbereidingen voor deze overgang zijn ook in de laatste maand van 2014 gestart. De subsidiesystematiek is in 2014 aangepast en ingegaan per 1 mei 2014. Buiten de Schoor, de Vrije Peuterspeelzaal en de vier uitbreidingspilots heeft 1 kinderopvangorganisatie ook subsidie ontvangen voor peuterwerk/VVE.

Ontwikkeling Integrale Kind Centra (IKC) Wij stimuleren en faciliteren de ontwikkeling van Integrale Kindcentra (IKC). Dit doen wij bijvoorbeeld door beleid te ontwikkelen door de Brede Schoolsubsidie doorontwikkelen naar IKC subsidie. De ontwikkeling van een Integraal Kind Centrum (IKC) is in de eerste plaats een keuze van de partners binnen het domein van het Jonge Kind. Daarom is in 2014 door de onderwijspartners zelf een keurmerk voor Integrale Kind Centra opgesteld. Het afgelopen jaar is in de stuurgroep Harmonisatie gewerkt aan de uitgangspunten voor de ontwikkeling van de kindcentra, het gebruik van het ontwikkelde keurmerk en de relatie tot het bestaande beleid ten aanzien van Brede Scholen. In 2015 zullen hiervoor verdere voorstellen worden ontwikkeld.


Voor- en vroegschoolse Educatie (VVE) De ontwikkeling van jonge kinderen tussen 2 en 6 jaar is van groot belang. Hiervoor zetten we onder andere in op voor- en vroegschoolse educatie. Zo is er een nieuwe sluitende toeleiding naar VVE opgezet, in samenwerking met de Jeugdgezondheidszorg en wordt er veel scholing ingezet voor de professionalisering van de pedagogisch medewerkers. Scholing richt zich onder andere op het methodisch werken en het taalniveau. De kwaliteit van de voorschoolse periode wordt op deze manier verbeterd. Ook worden er HBOcoaches ingezet op de voorschoolse voorzieningen die de pedagogisch medewerkers begeleiden in het planmatig werken met jonge kinderen en het betrekken van de ouders bij de voorschoolse periode. Middels de Peuterestafette en Sterk Voorschool wordt er ingezet op vroegsignalering. In 2014 is gewerkt aan plannen voor de realisatie van een Expertisenetwerk Nul Tot Zesjarigen Almere (ENTZA). Eind 2014 heeft de raad ingestemd met de start van ENTZA per januari 2015 voor een periode van 2 jaar. ENTZA moet in ieder geval zorg dragen voor de overdracht van kennis en expertise en kennisverdieping op het gebied van VVE. ENTZA wordt ondersteund door het Kinderopvangfonds met financiële middelen en met inzet van PACT (project dat zich richt op innovatieve praktijken in de wereld van het jonge kind), waarmee de samenwerking tussen onderwijs, opvang en zorg vorm gegeven kan worden. In 2014 is ook het betrekken van de zorg bij het jonge kind in 2014 de pilot Sterk in de Kinderopvang verder vorm gegeven. Middels dit project wordt de jeugdzorg al meer ingezet op vroegsignalering en preventie om (zware) zorg op latere leeftijd te voorkomen.

Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten (VSV) In 2014 is er een structureel overleg met het Mbo in de stad tot stand gekomen op zowel beleidsniveau als uitvoeringsniveau. Daarnaast is met het Mbo overeengekomen om verzuim van jongeren vanaf 18 jaar en ouder op dezelfde wijze te behandelen als de leerplichtige jongeren. Hiermee loopt Almere nu in de pas met zowel de rest van regio Flevoland als de omliggende regio’s. In de aanloop naar de verschuiving van verantwoordelijk in de jeugdzorg van de Rijksoverheid naar de lokale overheid, is positie van leerplicht en RMC geborgd in de wijkteams door middel van vaste contactpersonen. Voor de vijfde keer op rij is in 2014 het percentage voortijdig schoolverlaters onder de Almeerse jongeren tussen de 16 en 23 jaar onder de 10% gebleven. Dit jaar hebben we zelfs het beste percentage ooit behaald met 7% voortijdig schoolverlaters in Almere. Het beleid met betrekking tot het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten maakt inmiddels integraal deel uit van de Sluitende Aanpak Jongeren. In 2013 is ingestemd met de kadernota ‘Sluitende aanpak jongeren 2013-2018’ en in 2014 is in een deelnota het beleid met betrekking tot kwetsbare jongeren vastgesteld. Het beleid met betrekking tot voortijdig schoolverlaten is in 2014 voorbereid. Voor verdere toelichting hierop verwijzen we u naar het kopje Sluitende Aanpak Jongeren, een Springplank naar Werk. In 2014 is besloten dat Almere per 1 januari 2015 gaat functioneren als contactgemeente RMC voor de regio Flevoland. Dat biedt ons de gelegenheid om de samenwerking tussen de gemeenten en de Rijksoverheid in de regio te versterken, waarbij we niet alleen willen inzetten op voortijdig schoolverlaten, maar ook op het terrein van aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. Daarvoor zijn in de regionale overleggen in 2014 de eerste stappen gezet.

Sluitende aanpak jongeren, een springplank naar werk De Sluitende Aanpak Jongeren is binnen verschillende beleidsterreinen succesvol gebleken. Zowel binnen de programma’s Onderwijs, Jeugd en maatschappelijke ondersteuning als in het programma Participatie, werk en inkomen, zijn de effecten van deze aanpak zichtbaar. Op 2 december 2014 is de deelnota ‘Sluitende aanpak kwetsbare jongeren 2014-2018: een arbeidsmarktgerichte aanpak’ vastgesteld. Deze nota heeft vooral betrekking op jongeren die niet is staat mogen worden geacht op een startkwalificatie te behalen. Deze jongeren krijgen op voordracht van de onderwijsinstelling een startdiploma uitgereikt door de gemeente. Dit diploma geeft hen recht op begeleiding richting de arbeidsmarkt. Waar nodig worden zij ook tijdens hun toekomstige werk verder begeleid.


Tegelijkertijd hebben wij samen met onze partners in het onderwijs gewerkt aan het terugdringen van het aantal Voortijdig Schoolverlaters (VSV-ers). Onze inspanningen hebben wij vertaald in de deelnota ‘Voortijdig schoolverlaten’ die begin 2015 wordt uitgebracht. Op deze manier werken we aan een duurzame en financieel houdbare infrastructuur voor alle jongeren tussen de 12 en 27 jaar In Almere.

Het (Internationaal) Hoger Onderwijs We hebben het Hoger Onderwijsaanbod in 2014 verder versterkt en uitgebouwd. Dit heeft erin geresulteerd dat in Almere met ingang van het schooljaar 2015-2016 twee Associated Degree opleidingen van start kunnen gaan. Associate Degree is een tweejarige opleiding aan een hogeschool die bedoeld is voor mbo-ers die na hun opleiding willen studeren maar geen volledige hbo-bacheloropleiding willen volgen. Deze opleidingen sluiten nauw aan bij de behoefte uit het bedrijfsleven. De hoge scholen hebben samen met hun MBOinstellingen de doorgaande lijn van het MBO naar het HBO verbeterd. Hiervoor is een convenant met verschillende regionale netwerken van mbo en de hogeschool Windesheim getekend, waarbij er een generieke doorstroommodule mbo-hbo is verzorgd. Op internationaal niveau hebben gebruik gemaakt van het International New Town Institute (INTI) en met hen zijn we de verkenning gestart de samenwerking met Shenzen uit te breiden naar 2 andere internationale steden, in het kader van Growing Green Cities. Ook CAH Vilentum speelt een belangrijke rol in dit internationale stedennetwerk, gericht op ook andere steden dan INTI. Eind 2014 is de samenwerking met la Salle verstevigd. La Salle is inmiddels verhuisd naar het WTC en werkt aan bekendheid in de regio. De campagne StudentInAlmere is in 2014 door de samenwerkende partners voortgezet.

Leerlingenvervoer Wij hebben door actieve inzet weten te zorgen dat alle kinderen die dat nodig hebben passend vervoer toegekend hebben gekregen en er een efficiënt systeem is ontwikkeld voor het vervoer van de kinderen. Daardoor hebben wij het aantal aanvragen voor de duurdere vormen van vervoer weten terug te brengen, terwijl ook bezwaren en klachten over het leerlingenvervoer afnamen. Bij de invoering van passend onderwijs zijn er werkafspraken gemaakt over indicatiestelling welke resulteren in een goede samenwerking en maatwerk voor leerlingen. Het contractvervoer met de huidige aanbieders (Willemsen-De Koning en Klomp) is in 2014 met een jaar verlengd. In deze verlenging is er verkend of er mogelijkheden zijn om extra efficiëntie valt te behalen door de Wmo en leerlingevervoer gezamenlijk aan te besteden. Dit blijkt niet zo te zijn en wordt onderschreven door landelijk onderzoek, geïnitieerd door het ministerie van VWS. In 2015 zal opnieuw bekeken worden of er wordt verlengd of dat er wordt aanbesteed.

Onderwijshuisvesting Almere kent de unieke situatie van zowel ontwikkeling van nieuwe stadsdelen met een organische groei in de woningbouw alsmede groei en krimp in bestaande wijken. We monitoren in nauw overleg met de schoolbesturen de nieuwe en bestaande wijken om een optimale bezetting van de schoolgebouwen te realiseren. De Noorderplassen heeft tijdelijk meer behoefte aan onderwijshuisvesting; er is opdracht gegeven tot de bouw van noodlokalen. In Muziekwijk en Haven is sprake van krimp en heeft de ASG besloten om twee scholen in 2015 te sluiten. Samen met het Vastgoedbedrijf onderzoeken we de mogelijkheden van herbestemming van deze gebouwen. In het kader van de harmonisatie zijn voorbereidingen getroffen om peuterspeelzalen op te nemen in beschikbare leegstand binnen schoolgebouwen. De eerste basisschool in Nobelhorst is aanbesteed. De nieuwbouw van Sterrenschool De Ruimte in het Homeruskwartier is iets vertraagd, de oorspronkelijke planning van eind 2014 is verschoven naar een oplevering in het eerste kwartaal van 2015.


Het Voortgezet Onderwijs heeft het concept Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen voor de periode 20152020 gepresenteerd waarin de gezamenlijke schoolbesturen samen de verantwoordelijkheid dragen voor een goed afgestemd voorzieningenaanbod voor het Voortgezet Onderwijs in Almere. Hierin is ook de ISA (International School Almere) opgenomen en is duidelijk afgesproken hoe het onderwijsaanbod van deze school aansluit op dat van de andere scholen (in het bijzonder op het aanbod De Meergronden). Per 1 januari 2015 worden de middelen en verantwoordelijkheden voor het buitenonderhoud door gedecentraliseerd naar de schoolbesturen. In 2014 hebben we ons met de schoolbesturen beraden op deze nieuwe situatie. Een aantal schoolbesturen wil de samenwerking met het vastgoedbedrijf van de gemeente voortzetten voor het uitvoeren van het onderhoud. Zij hebben daartoe opdracht verstrekt aan het vastgoedbedrijf. Met de Almeerse Scholengemeenschap is een intentieovereenkomst gesloten waarin gezamenlijk een scenario wordt ontwikkeld waarin onderwijs wordt ontzorgd en kan excelleren in onderwijs en het vastgoedbedrijf kan excelleren in het vastgoedbeheer teneinde Almere een blijvende kans te bieden op onderwijsstad nummer 1.

Onderwijsstad Almere was in schooljaar 2013-2014 ‘Onderwijsstad van het jaar’, met als thema ‘Onderwijs 2.0’. In het schooljaar 2013-2014 heeft de gemeente maandelijks activiteiten georganiseerd met de Almeerse onderwijsbesturen om het Almeerse onderwijs op de kaart te zetten. Het doel van het project ‘Almere Onderwijsstad’ was om Almere in dit kader regionaal en landelijk een voorbeeldrol te laten innemen en een podium te bieden aan verschillende activiteiten, die gericht waren op ontwikkelingen in de onderwijswereld. Daarvoor is er in 2014 met de Almeerse onderwijsbesturen een groot Onderwijscongres (‘Samen verder Vooruit’) georganiseerd, waaraan 200 personen van diverse Almeerse en landelijke organisaties hebben deelgenomen. Verder is er een symposium georganiseerd met als thema de toekomst van kindcentra (‘Kindcentra 2020’), een werkbijeenkomst over de aansluiting van de ontwikkeling van de harmonisatie op de ontwikkeling van de Jeugdhulp en een werkbijeenkomst over de toekomst van de ouderbetrokkenheid. Aan deze bijeenkomsten hebben diverse organisaties uit het Almeerse werkveld deelgenomen. In het kader van “Almere on Stage” hebben VMBO-leerlingen een bezoek gebracht aan de afdeling communicatie van de gemeente, om zich te oriënteren op beroepen. Verder zijn er diverse publicaties geweest, een website en beeldmateriaal (filmpjes) gemaakt om de communicatie over Almere Onderwijsstad te versterken. Er kan met tevredenheid terug gekeken worden op een schooljaar Almere Onderwijsstad.

Impuls Impuls Onderwijs Aan onderwijs is in 2014 € 1,3 miljoen aan impulsmiddelen toegekend. Bovendien is er nog een bedrag van € 0,6 miljoen toegekend voor de impuls onderwijs en arbeidsmarkt, waarvan € 0,3 miljoen voor onderwijs en € 0,3 miljoen voor economische zaken. Hieronder wordt per actielijn kort weergegeven wat is bereikt met de Impuls Onderwijs.

1. Kinderen 2-6 jaar prioriteit Er is gewerkt aan een kwalitatief goede doorgaande lijn tussen de voorschoolse voorziening en de basisschool. Onderdeel hiervan zijn het maken van goede afspraken tussen beide voorzieningen en het zorgen voor een goede overdracht van alle kinderen.

2. Geen zwakke scholen meer in 2014 De verbeteraanpak voor (voormalig) zwakke scholen is gecontinueerd. Tevens is er ingezet op scholen die zwak dreigden te worden. Dit heeft als resultaat dat per 31 juli 2014 er nog slechts twee zwakke basisscholen zijn in Almere.


3. Meer tijd om te leren Er is in 2014 opnieuw geïnvesteerd in de Weekend Academie en in onderwijstijdverlengingsprojecten op drie basisscholen. Hiermee worden bijna 100 leerlingen uit primair en voortgezet onderwijs bereikt.

4. Goed Onderwijspersoneel In 2014 hebben we geïnvesteerd in een aanbod voor een excellentietraining en een training voor opbrengstgericht werken voor leerkrachten. Beide trainingen zijn in nauwe samenwerking tussen Pabo Almere en experts vanuit de Almeerse schoolbesturen ontwikkeld. In totaal zijn er 75 leerkrachten getraind in 2014. Dit om de vaardigheden van de leerkrachten te vergroten en ze meer leerlingen in het reguliere onderwijs kunnen helpen. Tevens is er geïnvesteerd in het opleiden van mentoren, het middenmanagement en directeuren. Ook voor studenten en voor beginnende leerkrachten zijn er professionaliseringsmogelijkheden aangeboden.

5. Omgeving bij de school betrekken In 2014 is er geïnvesteerd in het ondersteunen van het basis- en voortgezet onderwijs bij het realiseren van ouderparticipatie. Inmiddels hebben 60 scholen in Almere het ISOP-label behaald. Dit label staat voor het op innovatieve wijze werk maken van het beter betrekken van ouders bij het onderwijs. In 2014 is uitvoering gegeven aan de jaarlijkse voorleescampagne door de ‘Woord van de Maand’-campagne en de Voorleeswedstrijd.

6. Alle feiten op tafel In 2014 is de Lokale Staat van het Onderwijs over het jaar 2013-2014 samengesteld alsook de Monitor Taal, Lezen en Rekenen PO.

7. Doorgaande lijn MBO-HBO Evenals in 2013, is er door de MBO-instellingen in 2014 succesvol gewerkt aan de doorlopende leerlijn mbo-hbo. Dit heeft onder andere geleid tot een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen ROC Flevoland en Windesheim, en ook tussen ROC TOP en Windesheim. Mede door deze impulsmiddelen stroomt 50% van de MBO-4 studenten door naar het HBO. Almere doet daarmee niet (meer) onder voor landelijke gemiddelden.

8. Gezamenlijke inzet onderwijs en economie Goed onderwijs is een essentiële voorwaarde voor de ontwikkeling van de stad. Het biedt inwoners kansen in de samenleving en op de arbeidsmarkt. Vanuit die gedachte is in 2014 integraal gewerkt aan het verder optimaliseren van de schakel tussen MBO-onderwijs en arbeidsmarkt. De vraagstukken rondom onderwijs en arbeidsmarkt laten zich vervatten in een vijftal thema’s te weten: Techniek en ICT, Leren ondernemen en beroepsoriëntatie, Duurzame aanpak Entreeopleiding, Doelmatigheid en samenwerking en Onderzoek en Advies. De door de raad beschikbaar gestelde € 600.000 is in de vorm van subsidie beschikt aan een scala aan partners in zowel het onderwijsveld als het bedrijfsleven. In totaal is er voor meer dan € 1.000.000 aan subsidieaanvragen ingediend bij de gemeente. Hiervan is in 2014 voor € 525.000 toegekend ten behoeve van het faciliteren van (markt)initiatieven. Deze middelen zijn onder meer gebruikt voor het stimuleren en verbeteren van de aansluiting van techniekonderwijs op de vraag van bedrijven. Daarnaast is geïnvesteerd in loopbaanoriëntatie onder jongeren om te komen tot een juiste studiekeuze en zijn er programma’s opgezet gericht op ondernemerschap onder jongeren. Tevens zijn in samenwerking met een aantal partijen extra stageplaatsen beschikbaar gekomen. Tot slot is gewerkt aan de Gedifferentieerde Entreeopleiding ten behoeve van een optimale doorstroom van Entree studenten naar de arbeidsmarkt. Op grond van een motie van uw gemeenteraad is een bedrag van € 75.000 gereserveerd voor de totstandkoming van het Stageservicepunt, als onderdeel van het Ondernemersloket, vorm en inhoud te geven. Dit servicepunt zal naar verwachting begin van de lente operationeel zijn. pag.51 Programmarekening 2014



onderwijs voor mutatie reserves

baten

saldo

lasten

baten

saldo

47,8

16,0

-31,8

46,4

15,6

-30,8

1,0

1,3

1,9

0,6

1,3

0,9

-0,4

-1,0

49,2

17,9

-31,2

47,7

16,5

-31,2

0,0


jaarrekening

lasten

resultaat



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

-0,9

0,0

-0,9

0,8

-0,7

0,1

gemeensch. baten/lasten Onderwijs

0,6

-0,3

0,4

623

onderbesteding volwasseneducatie

0,1

0,1

650

kinderopvang

0,3

0,3

650

uitstel expertisenetwerk

0,1

0,1


1,0

-1,0

0,0


1,0

-1,0

0,0

prod.

omschrijving

421-443

onderwijshuisvesting (vastgoed)

421-443

nieuwbouw onderwijshuisvesting

480

421-443 Onderwijshuisvesting (vastgoed)

0,9 N

Het nadeel ad € 0,9 miljoen kent een drietal oorzaken die onderstaand worden toegelicht.

Budget verhuur gereedmaken gebouwen

0,1 V

Het budget voor het verhuur gereed maken van gebouwen ad € 0,15 miljoen wordt dit jaar voor slechts voor € 0,02 miljoen aangesproken. Het structurele effect is meegenomen bij de Voorjaarsnota 2015. Verder zijn er nog diverse kleinere voor- en nadelen.

Kwaliteitsonderzoek en opschoning activamodule

0,6 N

Begin 2014 is de afschrijvingsmethodiek voor gebouwen gewijzigd van lineair naar annuïtair. Verder is ook de afschrijvingstermijn van schoolgebouwen aangepast van 60 jaar naar 40 jaar. Hierdoor moesten de kapitaallasten opnieuw in het financieel systeem worden doorgerekend. Dit vormde ook een natuurlijk moment om de activamodule op te schonen en een kwaliteitsonderzoek uit te voeren. Dit heeft geleid tot:  een logische samenvoeging van diverse activa;  aanpassing van afschrijvingstermijnen van diverse activa;  de opschoning van onterecht geactiveerde kosten. Gevolg is een eenmalig nadeel van € 0,4 miljoen doordat de onterecht geactiveerde kosten zijn afgeboekt. Verder is er een nadeel ontstaan van € 0,2 miljoen doordat afschrijvingstermijnen zijn ingekort en diverse activa zijn samengevoegd.


Kapitaallasten Oostvaarderscollege

0,4 N

Het Oostvaarderscollege is een school voor voortgezet onderwijs en het gebouw is derhalve niet in bezit van de gemeente. In het verleden heeft de gemeente via een oude rijksregeling de stichtingskosten van deze school betaald. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten worden derhalve ook uit de gemeentelijke begroting afgedekt. Abusievelijk zijn deze kapitaallasten niet meegenomen in actualisatie vastgoed in de Programmabegroting 2015, dit leidt tot een tekort van € 0,4 miljoen. 421-443 Nieuwbouw onderwijshuisvesting

0,8 V

421-443 Afwijkingen reserves

0,7 N

Het resultaat op deze posten bestaat uit een drietal onderdelen.

Minder spoedaanvragen onderwijsleerpakket

0,7 V

Lager onttrekking reserve onderwijsleerpakket

0,7 N

Jaarlijks wordt er € 0,76 miljoen gereserveerd voor spoedaanvragen onderwijsleerpakketen. Het budget is met € 0,7 miljoen onderschreden, waartegenover ook een lagere onttrekking uit de reserve staat. Bij de voorjaarsnota vindt een actualisatie plaats van de reserve onderwijsleerpakket.

Diverse afwijkingen  

0,1 V

De oplevering van de 16-klassige basisschool De Ruimte is verschoven van eind 2014 naar begin 2015. Dit geeft in 2014 een voordeel in de exploitatielasten van € 0,15 miljoen. Door het afboeken van de boekwaarde van de tijdelijke onderwijshuisvesting aan de Marathonlaan 7 ontstaat een eenmalig nadeel van € 0,1 miljoen

480 Gemeenschappelijke baten/lasten Onderwijs

0,6 V

480 Afwijking reserves

0,3 N

Er is een voordeel ontstaan op leerlingenvervoer (€ 0,3 miljoen), als gevolg van een daling van het aantal aanvragen en door aanscherping van het beleid. Hierdoor zijn ook de kosten voor het taxi- en busvervoer en advieskosten lager uitgevallen. Dit is een structureel effect en wordt betrokken bij de voorjaarsnota. De uitgaven voor hoger onderwijs lopen deels door in 2015. Hierdoor resteert eind 2014 nog circa € 0,3 miljoen. Dit heeft ook geleid tot een lagere onttrekking aan de reserve Hoger Onderwijs van € 0,3 miljoen. 623 Onderbesteding Volwasseneducatie

0,1 V

Het voordeel is veroorzaakt door een onderbesteding op ‘Het Almeers Dictee’ en ‘de week van de Alfabetisering’. 650 Kinderopvang

0,3 V

Door wetswijziging is het recht op vergoeding voor uren kinderopvang beperkt. Als gevolg hiervan zijn er minder aanvragen toegekend dan onder de oude regelgeving. Hierdoor is er een voordeel ontstaan van € 0,3 miljoen. Het structurele effect is meegenomen bij de Voorjaarsnota 2015. 650 Uitstel expertisenetwerk

0,1 V

Door uitstel van de realisatie van het expertisenetwerk is er een eenmalig voordeel op de geraamde exploitatielasten van € 0,1 miljoen.


2.5 Jeugd en maatschappelijke ondersteuning Ambitie, wat wilden we bereiken Jeugd Samen met de maatschappelijke partners en in lijn met de programma`s Participatie, Zorg en Inkomen, Onderwijs, Sport en Cultuur en Veiligheid is in 2014 gewerkt aan gezond en veilig opgroeien van kinderen, zodat ze hun talenten kunnen ontwikkelen. De samenwerking van de gemeente met de maatschappelijke partners is geborgd in de Kerngroep Jeugd. We hebben ingezet op het handhaven van de bestaande programma`s en doelen (gericht op preventie en vroegsignalering) en daarnaast hebben we de nieuwe werkwijze in het sociaal domein verder ontwikkeld: één gezin, één plan, één aanpak, ook op school en in de kinderopvang. Ook is de ambitie om de doorgaande lijn van het (jonge) kind centraal te stellen en daarom hebben wij de ontwikkeling van de Integrale Kindcentra (IKC) gestimuleerd. Wij hebben gewerkt aan aansluiting van de bestaande programma`s op de nieuwe sociale infrastructuur, zoals ‘Oké op School’ en de programma`s van Humanitas gericht op jeugd.

Speerpunten Voorbereiding op de Transitie Jeugdzorg We hebben gewerkt aan het inrichten van de nieuwe taken. Daarbinnen zijn de verworvenheden van afgelopen jaren van het gemeentelijk jeugdbeleid ingebed. De inzet op preventie en vroegsignalering is gehandhaafd, waarbij er specifieke aandacht is uitgegaan naar kinderen van 0-4 jaar met het programma ‘Sterk in de Kinderopvang’ en kinderen van 4-12 jaar met het programma ‘Sterk in de Klas’. Met deze programma’s en de samenwerking met de voorschoolse voorzieningen en de basisscholen is de zorgpartner onderdeel van de keten rondom het (jonge) kind. Door deze samenwerking en de bundeling en uitwisseling van expertise, wordt er gezamenlijk kwalitatief goede ondersteuning geboden aan het hele gezin. Binnen Almere Haven is de medewerker van ‘Sterk in de Kinderopvang’ ook onderdeel van het wijk(ondersteunings)team Passend Onderwijs. Sluitende Aanpak Jongeren

Sluitende Aanpak Jongeren, een Springplank naar Werk De Sluitende Aanpak Jongeren komt in het programma Jeugd en maatschappelijke ondersteuning vooral tot uiting in de verbinding tussen de transities Jeugd, Wmo en Participatwet. Door de strengere WAJONGregeling vallen de jongeren uit het praktijken speciaal onderwijs onder de Participatiewet en daarmee onder de verantwoordelijkheid van de gemeente per 1 januari 2015. In het programma ‘Onderwijs’ hebt u kunnen lezen dat de deelnota ‘Sluitende aanpak kwetsbare jongeren 2014-2018: een arbeidsmarkt gerichte aanpak’ het afgelopen jaar is vastgesteld. Doordat jongeren die anders geen startkwalificatie zouden kunnen behalen op deze manier toch een Startdiploma krijgen, zijn er voor hen meer mogelijkheden om een baan te krijgen. In het programma ‘Participatie, werk en inkomen’, kunt u lezen wat dit het afgelopen jaar heeft opgeleverd. Er is in 2014 blijvend ingezet op preventie bij jeugd bijvoorbeeld door de activiteiten van JINC te stimuleren. JINC helpt jongeren die opgroeien op weg naar een goede start op de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld door sollicitatietrainingen, bliksemstages voor bassischoolleerlingen etc. Daarnaast hebben wij blijvend ingezet bij Almere On stage en is er weer een beroepenfeest geweest. Wij verwachten door deze preventieve inzet de aansluiting naar werk te ondersteunen.


Actieplan jeugdwerkloosheid In 2014 heeft het Rijk opnieuw incidentele middelen voor het regionale actieplan jeugdwerkloosheid beschikbaar gesteld. De gemeente Almere heeft deze het afgelopen jaar ingezet voor het tegengaan van het incidentele effect dat door de crisis is opgetreden, namelijk de stijging van het aantal jongeren op trede 4 van de participatieladder. Daarbij was de doelstelling om op 31 december 2014 het aantal jongeren met een WWB uitkering op trede 4 van de participatieladder in het bestand te reduceren. Deze doelstelling is behaald. Op 31 oktober 2013 waren er nog 200 jongeren geregistreerd op trede 4 van de participatieladder. Per eind 2014 is het aantal op trede 4 geregistreerde jongeren gereduceerd tot 150. De inzet was aanvullend op het reguliere beleid en bestond uit twee activiteiten:  Het project Startersbeurs, waarbij werkgevers leer- of werkervaringsplaatsen aanbieden voor een periode van zes maanden. In 2014 zijn 20 Almeerse jongeren gestart in een dergelijk traject.  Toeleiding van jongeren naar de techniek en andere kansrijke sectoren. Dit gebeurde door een combinatie van trainingen, individuele begeleiding en bemiddeling. In totaal zijn 62 jongeren hier op ingestroomd, waarvan ruim de helft (32) al in 2014 succesvol is uitgestroomd richting een baan, opleiding of werkervaringsplek. Welzijn, sport en cultuur Wij hebben aandacht besteed aan laagdrempelig kinderen jongerenwerk, zodat kinderen zich dicht bij huis en in een veilige omgeving in hun vrije tijd kunnen ontplooien en hun talenten verder kunnen ontwikkelen. Prioriteit van het jongerenwerk ligt bij de meest kwetsbare (groepen) jongeren. Daar waar gewenst is gebruik gemaakt van de jongerenaccommodaties. Een voorbeeld hiervan is Learn2Work, waarbij jongeren worden toegeleid naar school of werk. Vanuit wederkerigheid organiseren deze jongeren activiteiten voor de buurt. Een ander voorbeeld zijn de dagarrangementen in Stedenwijk en de Wierden, die in 2014 ook zijn geïntroduceerd in Danswijk. Vanuit de dagarrangementen is er een breed aanbod van activiteiten dat te maken heeft met (gerichte) ontwikkeling van kinderen van 0-12 jaar. Er is ingezet op het beperken van overlast en hinder door groepen jongeren door middel van een gerichte aanpak en gerichte jongerenactiviteiten. Bij jongerenwerk is steeds meer sprake van wederkerigheid, waarbij jongeren hun talenten inzetten ten behoeve van sociaal culturele activiteiten voor andere bewoners. Het motto is: van, voor en door jongeren. In 2014 is hier veel aandacht aan gegeven. Een voorbeeld is Topics, waarbij jongeren activiteiten organiseren voor andere jongeren met als doel de eigen kracht en participatie bij deze jongeren te stimuleren. Hierbij wordt nauw samengewerkt met studenten van Hogeschool Windesheim. Topics is in 2014 geborgd bij De Schoor. Uit onderzoek blijkt dat sport en cultuur van groot belang zijn voor de sociale ontwikkeling van kinderen en bijdragen aan betere leerprestaties. Ook kinderen die in armoede leven kunnen hieraan deelnemen door gebruik te maken van het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds. De vele sportclubs in de stad en sport in de buurt leveren ook een bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen. De combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches vormen een verbinding tussen sportinfrastructuur en welzijn. Zij hebben jongeren actief gestimuleerd om te gaan sporten en in aanraking gebracht met verschillende kunsten cultuurvormen. We hebben ingezet op de ontwikkeling van culturele talenten in de stad. Vanuit een versterking van cultuureducatie hebben wij de scholen ondersteund met cultuuractiviteiten en met het formuleren en uitvoeren van cultuureducatieplannen op scholen. Onder het motto van, voor en door jongeren hebben we voor poppodium De Meester ingezet op jongerenwerk dat specifiek in de Meester wordt uitgevoerd vanwege talentontwikkeling.


OKé-punt en OKé-netwerksamenwerking De functies van het OKé-punt met betrekking tot informatie en advies over opvoeden en opgroeien zijn gehandhaafd. De programma’s die hieraan bijdragen zijn voortgezet, bijvoorbeeld ‘Oké op school’ en ‘Sterk in de klas’. Zij hebben de programma’s doorontwikkeld in aansluiting op de wijkgerichte aanpak. Zo heeft ‘Oké op school’ trainers per wijk ingezet. Het programma begeleide omgangsregeling (BOR) voor ouders in een vechtscheiding wordt uitgevoerd, in samenwerking met Vitree, om deze gezinnen waarbij professionele ondersteuning nodig is direct te ondersteunen. De Oké-netwerkoverlegstructuur is in 2014 aangepast. De werkgroep Oké-punt is gestopt vanwege de komst van de sociale wijkteams. De advies- en kerngroep jeugd zijn doorgegaan, omdat er voor professionals geen overlegstructuur is vanuit het gehele sociale domein. De transitie sociaal domein en Passend Onderwijs zijn in 2014 de belangrijkste onderwerpen geweest van de kerngroep jeugd, het strategisch overleg van de gemeente en de maatschappelijke partners over jeugd gerelateerde zaken. De afschaling van intensieve zorg en ondersteuning naar lichtere tot geen ondersteuning is een permanent punt van aandacht geweest, met name binnen de inrichting van de nieuwe sociale infrastructuur. De programma`s die aangeboden zijn vanuit het Oké-punt, hebben een bijdrage geleverd aan de preventie van instroom naar zwaardere vormen van jeugdhulp. Een voorbeeld van een programma is Oké op school. Dit is een preventieprogramma voor leerlingen in Almere. Het programma bevat voorlichting, groepstraining en kortdurende begeleiding van ouders. Oké op school is ontwikkeld om instroom in jeugdhulp en schooluitval te voorkomen en het legt een verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp. De trainingen zijn evidence-based en opgenomen in de databank effectieve jeugdinterventies van het NJi of worden onderzocht op effectiviteit. De klanttevredenheid is zeer hoog (gemiddeld een 8,2). Vanuit deze focus op preventie wordt bijvoorbeeld bezien hoe, door inzet van logopedie, taal- en ontwikkelingsachterstanden sneller aan het licht komen. Met passend onderwijs is een afsprakenkader vastgesteld conform de Jeugdwet en de wet Passend Onderwijs, waarbij onder andere afspraken gemaakt zijn over de verbinding onderwijs en jeugdhulp. De overige afspraken staan bij het programma Onderwijs in deze programmarekening. Doorlopende ontwikkelingslijn In 2014 hebben we ingezet op een doorlopende ontwikkeling van kinderen van 0-12 jaar, waarin ook de rol en functie van de jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar geïntegreerd wordt. Zie hiervoor ook de toelichting bij Maatschappelijke Ondersteuning. In 2014 zijn belangrijke stappen gezet in de uitvoering van de harmonisatie van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. De verwachting was dat de harmonisatie per 1 januari 2015 plaats zou gaan vinden, maar dit is uitgesteld naar 1 augustus 2015 om vooral de geselecteerde overnamekandidaten van het peuterwerk en VVE meer tijd te geven om de benodigde stabiliteit te bereiken en voorbereidingen te treffen. In de laatste maanden van 2014 is een intentieovereenkomst tot overname tussen de Schoor en de kinderopvangorganisaties tot stand gekomen. Daarin zijn voorwaarden benoemd voor de uiteindelijke overgang van onderneming van in totaal 26 peuterspeelzalen naar 8 kinderopvangorganisaties in Almere. Hierover wordt verder verantwoord in het programma Onderwijs. Ontwikkeling Integrale Kindcentra In deze programmarekening hebben wij al eerder aandacht besteed aan de ontwikkeling van Integrale Kindcentra. In het programma ‘Onderwijs’ hebt u kunnen lezen dat wij ook het afgelopen jaar deze ontwikkeling hebben gestimuleerd en gefaciliteerd. Ook binnen het programma Jeugd en maatschappelijke ondersteuning hebben wij aandacht voor de verdere voortgang van de IKC in Almere. Wij zetten hierop in door op vijf plekken in de stad onderwijs en zorg op locatie te verbinden. Het is voor ons vanzelfsprekend dat er een doorgaande lijn moet zijn tussen de voorschoolse periode en de eerste jaren van het basisonderwijs. Hiermee komt er meer zicht op kind en gezin waardoor het onderwijsbeleid als het jeugdbeleid in deze stad effectiever kunnen zijn.


Verbinding zorg en onderwijs In 2014 is er conform de nieuwe Jeugdwet en de wet Passend Onderwijs een Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) gevoerd tussen gemeente en de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs primair en voortgezet onderwijs. Dit overleg betreft de afstemming van de gemeentelijke jeugdhulpplannen met het passende onderwijs. Het uitgangspunt van gemeente Almere en Passend Onderwijs is dat er samen wordt gewerkt mét ouders en kinderen. Zij zijn cruciale partners in de totstandkoming van passende ondersteuning en hulp aan jonge kinderen in het onderwijs. OOGO in Almere gaat verder dan landelijk vereist. Alle partners in het domein van 0 tot 27 jaar zijn hierbij betrokken. De volgende afspraken zijn gemaakt:  Samenhang in de ondersteunings- en hulpstructuur voor jeugd en gezinnen, waarbij de handelingen en contacten van het onderwijsondersteuningsteam goed afgestemd worden op die van de wijkteams.  Er wordt gestreefd naar de ontwikkeling van een gezamenlijke toeleiding naar speciale onderwijsondersteuning en jeugdhulp vanuit een integrale afweging voor het gezin.  Soepele overgangen tussen verschillende scholen en ook vanuit de kinderopvang naar het basisonderwijs.  Thuiszitters - kinderen die om wat voor reden dan ook niet school gaan - voorkomen.  De mogelijkheden onderzoeken of leerlingenvervoer aan kan sluiten bij de overige vormen van vervoer waarvoor de gemeente verantwoordelijk is.  Mogelijke gevolgen van passend onderwijs voor onderwijshuisvesting. De gemeente onderzoekt wat de mogelijkheden zijn om de samensmelting tussen onderwijs en ondersteuning ook fysiek en kostenbesparend te realiseren.  Aansluiting tussen passend onderwijs en de onderkant van de arbeidsmarkt. Veiligheid jongeren en preventie jeugdcriminaliteit In 2014 is gewerkt aan het Actieprogramma Veiligheid 2015–2018. Een van de thema`s is de aanpak van jeugdcriminaliteit en – overlast. Hiertoe is het aantal jeugdgroepen in de stad opnieuw in kaart gebracht. Er is sprake van negen hinderlijke en één overlast gevende groep. Het aantal meldingen jeugdoverlast is met 31% gestegen, onder andere omdat inwoners zijn opgeroepen om zaken te melden. Via de Plus-Min-Mee methode is getracht het groepsdynamische proces te doorbreken. Verder heeft het thema radicalisering blijvend aandacht en is een bestuurlijke opdracht gegeven om jeugd, zorg, onderwijs en arbeidsmarkt nog beter met elkaar in verband te brengen. Tenslotte is het convenant Veiligheid op scholen ondertekend door de schoolbesturen van het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Om de veiligheid in de wijken te vergroten zijn de 51 handhavers van Stadstoezicht probleemgericht en informatiegestuurd ingezet op hotspots en hottimes. Negen Boa’s (Buitengewoon Opsporings Ambtenaar) opereren als jeugdboa. In de aanpak van multiproblemen en jeugdoverlast zijn slagen gemaakt in het project ‘Aanpak Wierdengroep’. De werkwijze van dit project wordt opgenomen binnen de nieuwe sociale infrastructuur. Omdat ‘jeugd en veiligheid’ raakvlakken heeft met andere gemeentelijke beleidsterreinen is een start gemaakt met de formulering van een bestuursopdracht om jeugdcriminaliteit integraal aan te kunnen pakken (verbinding tussen veiligheid/justitieel, jeugd(zorg), onderwijs). Anders werken Binnen het jeugdbeleid zijn we doorgegaan met een meer vraaggerichte manier van werken, waarbij nadrukkelijk aansluiting wordt gezocht bij de ontwikkelingen op beleidsterreinen als Participatie, Werk en Inkomen (transitie sociaal domein), Veiligheid, Onderwijs (voor- en vroegschoolse educatie), Sport, Welzijn en Cultuur. De multiprobleme aanpak is bijvoorbeeld geëvalueerd en de aanbevelingen zijn meegenomen bij de nieuwe sociale infrastructuur.


Ambitie, wat wilden we bereiken Maatschappelijke ondersteuning Belangrijk onderdeel in het programma JMO is de Transitie Sociaal Domein. In 2013 hebben wij in dat kader een transformatie ingezet richting een nieuwe sociale infrastructuur. In deze nieuwe sociale infrastructuur zien wij als belangrijke waarden:  maatschappelijke ondersteuning is een samenspel van eigen kracht, kracht van de omgeving en (eventuele) aanvullende (individueel of groepsgerichte) ondersteuning vanuit de gemeente;  leefsituatie en de eigen wensen en behoeften van onze inwoners staan centraal;  (eventuele) professionele ondersteuning is gericht op het versterken daarvan. Het samenspel van de drie noemen wij maatwerk. Deze transformatie hebben wij in 2014 met kracht doorgezet. Hierbij staat ook de waarde van het denken in mogelijkheden, in plaats van beperkingen en ontzorgen in plaats van zorgen, centraal. Beleidsmatig noemen wij deze transformatie de ‘Kanteling’. Kenmerkend voor het beleid in dit programma is de samenhangende aanpak op het gehele sociale domein. Met de nieuwe, wijkgerichte sociale infrastructuur zetten we sterk in op preventie, participatie en perspectief. We spreken inwoners aan op hun eigen kracht en de inzet van hun netwerk. 2014 was een jaar om de nieuwe sociale infrastructuur, samen met partners, in te richten. Dit heeft geresulteerd in o.a. de voorbereidingen om te komen tot een meer integrale jeugdgezondheidszorg, samenhangende ondersteuning Thuis, vorming wijkteams en expertteams, startklaar te zijn voor de nieuwe taak op het gebied van Beschermd Wonen en Veilig Thuis.

Speerpunten Wmo-kanteling & individuele voorzieningen Het afgelopen jaar hebben we niet alleen ‘de winkel open gehouden’ door klanten goed te bedienen maar hebben we gewerkt aan:  de voorbereidingen van de invoering van de nieuwe Wmo;  extramuraliseren lage Zorg Zwaarte Pakketten. Voor de organisatie is het een intensief voorbereidingsjaar geweest, waarvoor we extra capaciteit hebben moeten inzetten, zodat de dienstverlening naar de inwoners gewaarborgd konden worden. Het feit dat de gemeente Almere bijzonder vroeg geanticipeerd heeft op de stelselwijzigingen, werpt nu zijn vruchten af. We hadden reeds een forse structurele bezuiniging gerealiseerd door de inzet van keukentafelgesprekken en met behoud van kwalitatieve samenhangende voorzieningen. Deze trend heeft zich in 2014 voortgezet. We zien ook in 2014 een continuering van de daling van de verstrekte Wmo-voorzieningen. Gezond Almere De nota ‘Gemeentelijk gezondheidsbeleid’ voor de periode 2013-2016 ‘Samen in beweging voor een gezond Almere’ vormt het kader waarbinnen de gewenste (en vastgestelde) uitvoeringsrichting van het gemeentelijk gezondheidsbeleid de komende jaren gestalte krijgt. De algemene doelstelling van het lokale gezondheidsbeleid is een bijdrage leveren aan het beschermen van de gezondheid van de inwoners van Almere. We hebben ons in 2014 in het bijzonder gericht op kwetsbare groepen, preventie van ongezondheid en ziekte en het bevorderen van gezonde leefstijlen. Daarnaast hebben wij actief ingezet op het voorkomen van overgewicht bij jongeren, zie hiervoor programma sport. Uitvoering van gezondheidsbeleid lag en ligt bij gemeentelijke partners als de GGD en de Zorggroep Almere. In 2014 is ook extra ingezet op aanpalend beleid, bijvoorbeeld op het gebied van ‘Wonen met welzijn en zorg’.


Welzijn, sociaal cultureel werk (w.o. Almere Poort) Sociale verbanden, steunstructuren en netwerken van bewoners hebben in 2014 centraal gestaan binnen het algemene sociaal culturele werk. Het opbouwwerk heeft ten behoeve van kwetsbare bewoners(groepen) efficiënte en effectieve verbindingen gelegd op het vlak van participatie, preventie en het bieden van perspectief. Daarbij zijn de zelfredzaamheid en de ‘samenredzaamheid’ vergroot. De Participatiefabriek in Het Boegbeeld mag hier als goed voorbeeld dienen, evenals De Wijkhoek in Stedenwijk en Danswijk Ontmoetings Plek (DOP). De rol van bewoners in en voor de wijk is verder bestendigd. Kwetsbare situaties c.q. mensen in een kwetsbare positie kwamen snel in beeld, temeer daar in 2014 een begin is gemaakt met laagdrempelig toegankelijke wijkteams, onder meer in Almere Poort, Stedenwijk, Waterwijk en Muziekwijk. Deze effectieve sociale infrastructuur heeft de al aanwezige goede samenwerking en doorverwijzing bevorderd. Integrale jeugdgezondheidszorg (iJGZ) Op basis van een op 8 mei aanvaarde motie zijn wij medio 2014 een bestuurlijk aanbestedingstraject voor de iJGZ gestart. In de opgestelde uitvraag is gekozen voor een aanpak die de partijen maximale ruimte geven om de integrale jeugdgezondheidszorg vorm en inhoud te geven. Vanuit de doelstelling om de deskundigheid van beide instellingen optimaal te benutten (partnership) is een visie over vorm en inhoud van de iJGZ gevraagd en is een financiële taakstelling meegegeven. De vervolgens ingediende biedingen waren zodanig dat het aanleiding was om met elkaar in gesprek te gaan. Dit overleg heeft geresulteerd in de gemeenschappelijke conclusie dat het op dit moment meer perspectief biedt om gezamenlijk een iJGZ uit te werken. In het (nieuwe) samenwerkingsmodel dat wordt ontworpen, worden operationele, financiële, fiscale en bestuurlijke aspecten concreet uitgewerkt. In 2015 gaan wij gezamenlijk op dit aangeslagen pad verder. Maatschappelijke opvang en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Het Stedelijk Kompas Flevoland is het regionale beleidskader voor maatschappelijke opvang, openbare geestelijke gezondheidszorg voor de doelgroepen dak- en thuislozen, zorgmijders (OGGZ), exgedetineerden en zwerfjongeren. Naast dit beleidskader is er een regiovisie verslavingszorg en de regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling. Al deze visies en de uitvoering ervan staan in verbinding met elkaar. Aandachtspunten daarbij zijn:  kwaliteitsbewaking en effectiviteit van dienstverlening;  meer aandacht voor vroegsignalering en preventie op alle terreinen waarmee de kwetsbare doelgroep te maken krijgt;  meer focus op nazorg en voorkomen van uitval en recidive. In 2014 is het huidige Stedelijk Kompas geëvalueerd. In het eerste kwartaal 2015 is deze evaluatie aan de raad worden aangeboden. De aandachtpunten uit deze evaluatie worden meegenomen in een nieuw Regionaal Kompas 2015-2017 waar zwerfjongerenbeleid onderdeel van is. In 2014 is er gewerkt aan het ontwikkelen van een herziene en efficiëntere ondersteunings- of zorgstructuur die integraal onderdeel uitmaakt van de nieuwe regionale sociale infrastructuur die aansluit bij de transities. Dit Regionaal Kompas zal in het tweede kwartaal van 2015 aan de raad worden aangeboden. Beschermd Wonen In het kader van de nieuwe wet Maatschappelijke Ondersteuning werd Almere per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de langdurige Geestelijke Gezondheidszorg in Flevoland. Hieronder valt het Beschermd Wonen voor mensen boven de 18 jaar met een Geestelijke Gezondheidszorg problematiek. Dit betekent dat vanaf 1 januari 2015 de regie op beleid, toegang, plaatsing en de verantwoordelijkheid voor contractafspraken en het beheer van de middelen Beschermd Wonen bij de centrumgemeente Almere liggen voor heel Flevoland. Eind 2014 is hiertoe een Regionaal Beleidsplan Beschermd Wonen vastgesteld voor 1 jaar waarin:  het huidig aanbod overgenomen wordt en waarin de garantie voor de cliënt gegeven wordt op continuïteit van zorg en wonen;  geregeld is hoe nieuwe cliënten via de Centrale Toegang kunnen instromen; pag.60 Programmarekening 2014

een goede verbinding met de ketens van Jeugd, Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke opvang gemaakt wordt in 2015. Dit beleidsplan is in nauwe samenwerking met de gemeentelijke partners Beschermd Wonen tot stand gekomen. 

Het jaar 2015 is een overgangsjaar voor het beschermd wonen en staat in het teken van netwerkvorming, helderheid over de doelgroep en het aanbod, het zoeken naar mogelijkheden tot extramuralisering, samenwerking met lokale partijen in gemeenten, etc. In het verlengde daarvan zal er in 2015 een meerjarig beleidsplan worden opgesteld. Vrouwenopvang De decentralisatie uitkering Vrouwenopvang is een uitkering bedoeld voor de regionale taken van de integrale aanpak geweld in afhankelijkheidsrelaties in brede zin. In 2014 is de integratie van het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) voorbereid. Op basis van regionale besluitvorming is de verantwoordelijkheid voor Veilig Thuis Flevoland (zoals de geïntegreerde voorziening is genoemd) neergelegd bij de Blijfgroep. Dit heeft geresulteerd in het nieuwe Veilig Thuis Flevoland, dat per 1 januari 2015 operationeel is de wettelijke taken uitvoert. In 2014 heeft nog geen volledige organisatorische integratie plaatsgevonden. Het jaar 2015 wordt gezien als een overgangsjaar, waarin wordt toegewerkt naar één nieuwe organisatie en tevens wordt bezien welke nietwettelijke taken bij Veilig Thuis Flevoland kunnen worden belegd. In 2014 is gewerkt aan de voorbereiding voor het samen met de regio Gooi en Vechtstreek realiseren van een Oranjehuis. Mogelijke locaties zijn onderzocht en een plan van aanpak is opgesteld, evenals de voor realisatie noodzakelijke overeenkomsten. Definitieve besluitvorming over de realisatie wordt verwacht in de eerste helft van 2015. In het kader van de actieplannen ‘Kinderen Veilig’ en ‘Ouderen in veilige handen’ zijn in 2014 trainingen gegeven in het signaleren en bespreekbaar maken van kinderen ouderenmishandeling. Ook heeft Almere deelgenomen aan de landelijke pilot ‘Financiële uitbuiting van ouderen’ van het ministerie van VWS. Naast professionals uit de ouderenzorg waren bij deze pilot ook de Rabobank en een notariskantoor betrokken. De resultaten van deze pilot zullen de komende jaren landelijk worden geïmplementeerd.




jeugd en maatschappelijke ondersteuning voor mutatie reserves

begroting

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

38,9

2,3

-36,7

37,5

2,8

-34,8

1,9

-0,1

-0,1

-34,8

1,9


0,1 38,9

2,3

-36,7

37,6

2,8

resultaat



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

huishoudelijke verzorging

0,4

-0,1

0,4

restantbudget automatisering transitie

0,5

0,5

630

latere oplevering buurthuis in Poort

0,4

0,4

652

gehandicaptenvoorzieningen

0,5

0,5


1,9

-0,1

1,9

622

extra inhuur wijkteams

-0,1

-0,1

622

ICT transities

-0,5

-0,5

-0,6

1,3

prod.

omschrijving

622 622


622 Daling klantaantallen huishoudelijke verzorging

1,9

0,4 V

Er heeft een lichte afname plaatsgevonden van het aantal klanten in 2014. Oorzaken liggen ondermeer in de veranderingen op het gebied van het persoonsgebonden budget en de hogere eigen bijdrage. Dit leidt tot een voordeel van € 0,37 miljoen. Daarnaast resteert nog circa € 0,06 miljoen van het incidentele budget voor zorg zwaartepakket-indicaties. Omdat de werkzaamheden nog niet volledig zijn afgerond doen we hiervoor een voorstel tot resultaatbestemming. 622 Restantbudget ICT transities

0,5 V

De geplande uitgaven voor het programma automatisering transitie zijn in 2014 beperkt gebleven tot de meest noodzakelijke uitgaven. Het grootste deel van de uitgaven zal in 2015 plaatsvinden. Er resteert eind 2014 nog een bedrag van € 0,5 miljoen. Omdat deze middelen in 2015 alsnog worden aangewende om de transformatie te regelen doen we een voorstel tot resultaatbestemming. 630 Latere oplevering buurthuis en playground in Poort

0,4 V

In de planning van de bevolkingsvolgende voorzieningen is rekening gehouden met de realisatie van een buurthuis en playground in Poort. Door vertraging in de bouwproductie is de realisatie van deze voorzieningen uitgesteld. Dit levert in 2014 een incidenteel voordeel op van € 444.000.

652 Diverse voordelen gehandicaptenvoorzieningen

0,5 V

Er zijn minder woonvoorzieningen (bijvoorbeeld trapliften) verstrekt dan gebruikelijk. Ook zijn de uitgaven kleine roerende woonvoorzieningen en medische adviezen lager uitgevallen in 2014. Daarnaast wordt de afgelopen jaren preventief advies gegeven ten aanzien van de woningsituatie. In totaal leidt dit tot een voordeel van € 0,5 miljoen.


2.6 Participatie, werk en inkomen Ambitie, wat wilden we bereiken Op het terrein van Participatie, Werk en Inkomen (PWI) hebben wij ook in 2014 gewerkt aan een sociaal krachtige samenleving. Dit is een samenleving waarin mensen zo veel mogelijk zelfredzaam zijn, hun mogelijkheden benutten en die inzetten voor anderen. Wij faciliteren dit door, waar nodig, aanvullende ondersteuning te bieden. Daarnaast heeft de gemeente vanuit bijvoorbeeld de Wet Werk en Bijstand een vangnettaak. Belangrijk onderdeel in het programma PWI is de Transitie Sociaal Domein. De gemeente krijgt per 1 januari 2015 een reeks nieuwe taken op het sociale domein. Deze taken werden tot die datum nog uitgevoerd door het Rijk, zorgkantoren, zorgverzekeraars en provincie. 2014 stond vooral in het teken van de voorbereiding op en het realiseren van de nieuwe sociale infrastructuur en de nieuwe taken. Van groot belang was en is dat onze meest kwetsbare burgers en hun gezinnen in 2015 hun weg in de nieuwe sociale infrastructuur kunnen vinden. In 2014 werd daarom extra geïnvesteerd in financiële expertise, communicatie, de vorming van de wijkteams en expertise bij aanbestedingstrajecten. In 2014 hebben wij de transitie naar de nieuwe sociale infrastructuur gerealiseerd. Samenwerking in de regio Vanuit de rol die Almere heeft als centrumgemeente is gedurende de gehele transitie actief samen gewerkt met de Flevolandse gemeenten. Door intensieve provinciale, regionale en bovenregionale samenwerking is de opgave op het gebied van jeugd, de participatiewet en de samenwerking op het gebied van ondersteuning voor specifieke groepen gerealiseerd. Deze samenwerking wordt ook na 1 januari 2015 volop voortgezet om de transformatieopgave ook met de regio tot stand te brengen.

Speerpunten Re-integratie en activering In 2014 heeft het Rijk de Participatiewet aangenomen, waardoor de invoeringsdatum van 1 januari 2015 definitief is geworden. Het jaar 2014 stond vooral ook in het teken van de voorbereiding op de implementatie van de Participatiewet, in samenhang met de Jeugdwet en de Wmo. Het gezamenlijk beleid is vastgelegd in Almere aan Zet! Voor de nieuwe wet zijn meerdere verordeningen aan de raad aangeboden, waaronder de verordening waarin de re-integratie instrumenten zijn vastgelegd en de verordening voor de WWBmaatregelen. De sterke afname van middelen voor re-integratieactiviteiten maakt dat de schaarse middelen worden ingezet op activiteiten die bewezen effectief zijn. Door succesvolle re-integratieactiviteiten zijn we er in 2013 en 2014 in geslaagd een besparing op de BUIG te realiseren en is het overschot gestort in de BUIG reserve. Eén van de meest in het oog springende samenhang tussen de decentralisaties op dit gebied is de gezamenlijke inkoop van arbeidsmatige dagbesteding en beschut werk als één product. Hiervoor is een aanbestedingstraject doorlopen, waarop twintig aanbieders zich hebben ingeschreven. Hierdoor kan in 2015 een nadere transformatie volgen, met ‘ontwikkeling’ en ‘participeren naar vermogen’ als belangrijke doelstellingen.


Regionaal Werkbedrijf Flevoland Op 18 december 2014 is de intentieovereenkomst Regionaal Werkbedrijf Flevoland ondertekend door de samenwerkende partners gemeenten Almere, Dronten, Lelystad, Noordoostpolder en Urk, UWV Werkbedrijf, VNO-NCW Flevoland en MKB Nederland – Midden en FNV. In de intentieovereenkomst zijn afspraken gemaakt over de contouren van het Regionaal Werkbedrijf Flevoland (RWF). Dit is het starten vertrekpunt voor 2015-2016 om de gemaakte afspraken te concretiseren in een marktbewerkingsplan, het communicatieplan en bestedingsplan van het RWF. Jongeren

Sluitende aanpak jongeren, een springplank naar werk De gemeente heeft voorgesorteerd op de wegvallende rol van het UWV binnen het praktijkonderwijs en speciaal onderwijs. Door de strengere WAJONG-regeling vallen de jongeren uit het praktijken speciaal onderwijs onder de Participatiewet en daarmee onder de verantwoordelijkheid van de gemeente per 1 januari 2015. In het programma ‘Onderwijs’ hebt u kunnen lezen dat de deelnota ‘Sluitende aanpak kwetsbare jongeren 2014-2018: een Arbeidsmarkt Gerichte Aanpak’ het afgelopen jaar is vastgesteld. Het afgelopen jaar hebben jongeren die niet in staat werden geacht een startkwalificatie te behalen op voordracht van hun school toch een door de gemeente uitgereikt Startdiploma gekregen. Het Startdiploma geeft de jongeren recht op begeleiding naar( en waar nodig) tijdens werk. In 2014 zijn 62 jongeren gestart in een begeleidingstraject naar werk en daarvan zijn inmiddels 19 jongeren geplaatst bij een werkgever. Deze jongeren zitten in de nazorgfase, waarbij waar nodig een jobcoach hen begeleid op de werkvloer.

Actieplan jeugdwerkloosheid In 2014 heeft het Rijk opnieuw incidentele middelen voor het regionale actieplan jeugdwerkloosheid beschikbaar gesteld. De gemeente Almere heeft deze het afgelopen jaar ingezet om het crisiseffect dat binnen het WWB-bestand optreedt tegen te gaan: de stijging van het aantal jongeren op trede 4 van de participatieladder. Daarbij was de doelstelling om op 31 december 2014 het aantal jongeren met een WWB uitkering op trede 4 van de participatieladder in het bestand te reduceren. Deze doelstelling is behaald. Op 31 oktober 2013 waren er nog 200 jongeren geregistreerd op trede 4 van de participatieladder. Per eind 2014 is het aantal op trede 4 geregistreerde jongeren gereduceerd tot 150. De inzet was aanvullend op het reguliere beleid en bestond uit twee activiteiten:  Het project Startersbeurs, waarbij werkgevers leer- of werkervaringsplaatsen aanbieden voor een periode van zes maanden. In 2014 zijn 20 Almeerse jongeren gestart in een dergelijk traject.  Toeleiding van jongeren naar de techniek en andere kansrijke sectoren. Dit gebeurde door een combinatie van trainingen, individuele begeleiding en bemiddeling. In totaal zijn 62 jongeren hier op ingestroomd, waarvan ruim de helft (32) al in 2014 succesvol is uitgestroomd richting een baan, opleiding of werkervaringsplek. Inkomensvoorzieningen en armoedebeleid

Inkomensondersteuning In 2014 hebben wij ons voorbereid op de nieuwe Participatiewet en de daaronder vallende aangepaste WWB wetgeving. Deze maatregelen WWB hebben betrekking op de volgende onderdelen:  kostendelersnorm;  lagere uitkering voor alleenstaande ouders;  langdurigheidstoeslag wordt de individuele inkomenstoeslag;  bijzondere bijstand;  arbeidsverplichtingen en strengere maatregelen;  tegenprestatie. De aangepaste wetgeving is nader uitgewerkt en vastgelegd in de verordening Maatregelen WWB.


Tevens is het realiseren van een maatwerkvoorziening ter vervanging van de door het Rijk afgeschafte Compensatie Eigen Risico (CER) en de Wettelijke tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (WTCG) een belangrijke opgave geweest. De gemeente heeft een collectieve ziektekostenverzekering betrokken van een nieuwe zorgverzekeraar (Menzis). Mensen met een inkomen tot 130% van de bijstandsnorm hebben zich voor deze collectieve verzekering kunnen aanmelden. In de collectieve verzekering is, als alternatief voor de vervallen CER en WTCG, een aanvullende verzekering opgenomen voor mensen met hoge zorgkosten. Deze compensatie verschilt met het vorig jaar in die zin dat we toen maar één aanvullend pakket bij de collectieve ziektekostenverzekering aanboden, waarbij de gemeente een relatief lage premiekorting verstrekte aan de klanten die daar voor kozen. Dit jaar hebben we drie aanvullende pakketten waarbij de gemeente voor het zwaarste pakket voor de chronisch zieken ook nog eens een extra hoge premiekorting verstrekt en voor de twee daaronder de lage premiekorting. Voor deze opzet is gekozen om de beperkte middelen zo goed mogelijk terecht te laten komen bij diegenen die dat het hardst nodig hebben. De doelgroep is actief geïnformeerd en gestimuleerd om deel te nemen in deze collectieve ziektekostenverzekering voor minima.

Armoedebestrijding In het regeerakkoord ‘Bruggen Slaan’ heeft het Rijk aan Almere voor 2014 € 1 miljoen euro extra beschikbaar gesteld ter compensatie van de negatieve inkomenseffecten van gestapelde bezuinigingsmaatregelen die kwetsbare doelgroepen raken. Met deze middelen is de inzet op armoedebestrijding aanzienlijk geïntensiveerd door ophoging van de budgetten voor onder andere het Voedselloket, het Stadsfonds en het Woonlastenfonds. Hierdoor kon aan de grotere vraag van inwoners die dat nodig hadden worden voldaan. Verder is in het kader van preventie gestart met het vroegsignaleren van financiële problemen in het Midden en Klein Bedrijf. Het overheidsvangnet voor (kleine)zelfstandigen is het Bijstandsbesluit zelfstandigen (Bbz), maar niet alle MKB’ers kunnen gebruik maken van deze regeling vanwege de wettelijk gestelde voorwaarden. Hierdoor komt het voor dat zelfstandigen met een bedrijf dat in principe levensvatbaar is toch hun bedrijf moeten beëindigen, omdat er geen bedrijfskapitaal kan worden verstrekt. Over het effect van deze pilot wordt in het voorjaar van 2015 gerapporteerd, maar de eerste resultaten zien er veelbelovend uit.

Schulddienstverlening In 2014 in de ingezette lijn ten aanzien van de aanpak van schuldenproblematiek voortgezet: alleen personen waarvoor een schuldenvrije toekomst een haalbare kaart lijkt worden toegelaten tot een schulddienstverleningstraject. Voor mensen die (vooralsnog) niet in aanmerking komen voor een schulddienstverleningstraject is er ondersteuning bij schuldstabilisatie. In 2014 is de doelgroep van personen die in aanmerking komen voor een intake aanpak schuldenproblematiek mogen doen drastisch toegenomen. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een lichte stijging van het aantal aanmeldingen ten opzichte van 2013 maar nog steeds binnen het begrote aantal. Zo zijn onder andere het ontbreken van een geldig legitimatiebewijs of een inkomen op bijstandsniveau geen belemmeringen meer voor een intake. Op deze wijze wordt een beter beeld verkregen van het aantal personen dat hulp vraagt bij de aanpak van hun schulden en hun belemmeringen hierbij. In 2014 heeft 33,3% van de gescreende klanten een adviesgesprek gehad, 31,4% een schulddienstverleningstraject en 35,1% een traject ondersteuning schuldstabilisatie. 2014 is gebruikt om pilots uit te voeren om te ontdekken hoe de taken van het coördinatiepunt Ondersteuning Schuldstabilisatie (OSS) ondergebracht kunnen worden in de nieuwe sociale infrastructuur. Deze pilots hebben geleid tot het ontwikkelen van de functie Maatwerker-OSS en het ontstaan van Teams Ondersteuning Schuldstabilisatie (TOSS) de verschillende stadsdelen. De teams zijn op hun beurt ondersteunend aan de wijkteams.


Ondersteuning zelfstandigen met financiële problemen Per 1 januari 2014 wordt de schuldhulpverlening ten behoeve van zelfstandigen niet meer ingekocht door de gemeente Almere maar via het Zelfstandigen Loket Flevoland. Het voordeel hiervan is dat de financiële problematiek van zelfstandigen integraler kan worden aangepakt. Vanaf maart 2014 kunnen zelfstandigen met financiële problemen ook een beroep doen op MKB-doorstart. Dit is een project bedoeld voor zelfstandigen met financiële problemen en een levensvatbaar bedrijf die niet tot de doelgroep van de Bbz-2004 behoren.

Preventie armoede en schulden In 2014 hebben veel activiteiten plaatsgevonden op het gebied van preventie en vroegsignalering van armoede- en schuldenproblematiek. Deze activiteiten worden gecoördineerd door de preventiecoördinator van PLANgroep. Voorbeelden van preventieactiviteiten die in 2014 hebben plaatsgevonden: lessen en toneelvoorstellingen op basis- en middelbare scholen en praktijkonderwijs over omgaan met geld voor kinderen en ouders (doelgroep ouders en jongeren van 5-27 jaar), reclamecampagnes in bus en zorgcentra (doelgroep o.a. alleenstaande onder de 65), artikelen in de Almeerse kranten over omgaan met geld en schulden, allerlei activiteiten in de week van het geld: waaronder een marktkraam met informatie over omgaan met geld. De activiteiten worden afgestemd op gegevens die worden gekregen vanuit de straatkubus en de vraag van zorgpartners in de stad. Daarnaast zijn er aparte afspraken gemaakt met betrekking tot schuldenaanpak bij werknemers van de gemeente Almere en is er voorlichting gegeven bij een aantal grote bedrijven hoe schuldenproblematiek te herkennen en wat te doen.




participatie, werk en inkomen voor mutatie reserves

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

166,1

116,9

-49,2

170,6

123,6

-47,1

2,2

0,9

0,9

0,8

0,8

-0,1

117,7

-48,4

124,4

-46,3

2,1


166,1

170,6

resultaat



resultaat voor

afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

610

voordeel bijstandverlening

1,2

0,0

1,2

611

garantstelling Kompaan

0,0

-0,1

-0,1

614

diverse afwijkingen

0,8

620

maatsch.begeleiding en advies

620

schuldhulpverlening zelfstandigen

621 623

0,8

0,5

0,5

-0,2

-0,2

inburgeringstrajecten

-0,1

-0,1

overschrijding P-budget

-0,1

-0,1


2,2

-0,1

2,1

610

reservering middelen BUIG

-1,1

-1,1

620

ondersteuning schuldstabilisatie

-0,2

-0,2

620

regionale middelen maatsch. opvang

-0,3

-0,3

620

Oranjehuis

-0,2

-0,2

-1,8

0,4


2,2

610 Voordeel bijstandverlening

1,2 V

Bijstandverlening

1,1 V

Door een lagere klantontwikkeling in de tweede helft van 2014 is een voordeel van € 2,2 miljoen ontstaan op de uitgaven voor de bijstand. Het aantal klanten voor de IOAW/IOAZ is de afgelopen jaren echter wel fors toegenomen (€ 1,1 miljoen nadelig) waardoor uiteindelijk een voordeel op de BUIG van € 1,1 miljoen resteert. Voorgesteld wordt dit voordeel te reserveren voor eventuele tegenvallers in het sociaal domein.

Besluit bijstand zelfstandigen

0,1 V

Op de eindafrekening van het Besluit bijstand zelfstandigen over 2013 is uiteindelijk een voordeel ontstaan van € 0,3 miljoen. Dit bedrag is vrijgevallen in het resultaat van de jaarrekening. Over 2014 is een nadeel ontstaan op de bijstandverlening aan zelfstandigen van circa € 0,1 miljoen door een grotere vraag dan verwacht. Verder zijn er nog enkele kleine afwijkingen die leiden tot een nadeel van circa € 0,1 miljoen. 611 Garantstelling Kompaan

0,1 N

In de Programmabegroting 2015 was aangegeven dat de hiervoor gevormde voorziening kon vrijvallen. Achteraf blijkt het echter toch nodig om de garantstelling voor oud Kompaanmedewerkers tot 2018 te voorzien (€ 48.000). Daarnaast is de onttrekking aan de reserve GIP voor actieplan jeugdwerkloosheid iets lager uitgevallen dan geraamd (€ 68.000).


614 Diverse afwijkingen

0,8 V

Koopkrachttegemoetkoming

0,1 V

In 2014 hebben we van het Rijk middelen ontvangen (€ 0,71 miljoen) om eenmalig de koopkrachttegemoetkoming uit te voeren. Eind 2014 resteert nog een klein deel van het budget.

Bijzondere bijstand

0,4 V

In 2014 hebben minder mensen een beroep gedaan op bijzondere bijstand. Het betreft hierbij met name kosten voor bewindvoering, woonkosten boven de huurgrens en inrichtingskosten.

Stadsfonds

0,1 V

Doordat er minder aanvragen zijn geweest in 2014 is een voordeel ontstaan van € 0,13 miljoen

Collectieve ziektekostenverzekering

0,1 V

Doordat in 2014 minder mensen gebruik hebben gemaakt van de collectieve ziektekostenverzekering is een voordeel ontstaan van € 0,09 miljoen. Daarnaast zijn er nog diverse kleine afwijkingen van circa € 0,1 miljoen op dit product ontstaan. 620 Maatschappelijke begeleiding en advies

Ondersteuning schuldstabilisatie

0,5 V

0,19 V

Er zijn in 2013 en 2014 middelen beschikbaar gesteld voor ondersteuning bij schuldstabilisatie. Hiervan resteert eind 2014 nog € 0,19 miljoen. Voorgesteld wordt deze middelen via resultaatbestemming beschikbaar te houden voor afronding van de werkzaamheden in 2015.

Regiomiddelen maatschappelijke opvang

0,28 V

Door de zachte winter is er een voordeel ontstaan op de winteropvang voor dak- en thuislozen van € 0,09 miljoen. Ook is er voor € 0,03 miljoen aan subsidies teruggevorderd over 2013. Daarnaast resteert nog circa € 0,16 miljoen van het budget, onder meer door een late toekenning van extra budget door het Rijk over 2014. In totaal resteert hierdoor nog een budget van circa € 0,28 miljoen. Voor deze middelen wordt een voorstel tot resultaatbestemming gedaan omdat deze middelen in regionaal verband worden ingezet.

Oranjehuis

0,17 V

In het eerste kwartaal van 2015 zal, samen met de Gooi- en Vechtstreek, een besluit worden genomen over de realisatie van het Oranjehuis. Voorgesteld wordt de incidenteel toegekende middelen ad € 170.000 via resultaatbestemming hiervoor in 2015 beschikbaar te houden. Verder is er nog een aantal kleine nadelen ontstaan waaronder de kosten voor vrijwilligersorganisaties en de integrale wijkaanpak (€ 0,13 miljoen). 620 Schuldhulpverlening zelfstandigen

0,2 N

In 2014 is het aantal trajecten voor schuldhulpverlening zelfstandigen toegenomen. Dit leidt tot een tekort. 621 Inburgeringstrajecten

0,1 N

De handhaving van inburgeringsverplichtingen vraagt meer werk dan verwacht. Hierdoor is een overschrijding ontstaan.


623 Overschrijding Participatiebudget

0,1 N

Binnen het participatiebudget zijn in 2014 de volgende uitgaven gemaakt. De grootste afwijking ten opzicht van de Voorjaarsnota 2015-2018 betreft de inkomsten vanuit de ESF-subsidie. In 2014 is het totale participatiebudget aangewend, inclusief de meeneemregeling 2013. Daarom vindt er geen reservering plaats via de meeneemregeling. Vanaf 2015 maakt het participatiebudget onderdeel uit van de integratie-uitkering sociaal domein. Tabel 2-14

bedragen x € 1.000 begroting

rekening

re-integratie

5,4

5,6

inburgering

0,3

0,2

subsidie ex gedetineerden

0,1

0,1

subsidie web middelen

0,9

0,9

uitvoeringskosten

5,2

5,3

ESF uitgaven

0,6

0,3

lasten

samenlopers schulddienstverlening

0,5

0,5

13,0

12,9

re-integratie middelen

9,5

9,6

meeneemregeling 2013>2014

1,5

1,6

Web middelen

0,9

0,9

ESF middelen

0,6

0,3

lasten Participatiebudget inclusief Web middelen baten

dekking perspectief bij Voorjaarsnota 2015

baten Participatiebudget inclusief Web middelen saldo Participatiebudget 2014

0,5

0,5

13,0

12,9

0,0

-0,1


2.7 Publiekszaken Ambitie, wat wilden we bereiken Almere is een toegankelijke en dienstbare overheid en we hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om de dienstverlening aan onze klanten (inwoners, ondernemingen en instellingen) niet alleen op het afgesproken niveau te houden, maar waar mogelijk ook verbeteringen aan te brengen, tot tevredenheid van onze klanten. Ook in 2014 konden klanten in contact komen met de gemeente via het kanaal van hun keuze: internet, e-mail, telefoon, post of persoonlijk via de balie. Ook hebben we sinds vorig jaar webcare (dienstverlening en communicatie via social media) structureel georganiseerd. Verder zijn we erin geslaagd om verdere efficiencymaatregelen door te voeren. Zo bieden we steeds meer (standaard) producten en diensten aan via de digitale kanalen, die voor klanten 24 uur per dag bereikbaar zijn. Verder hebben we gezorgd voor betere informatievoorziening via de website en social media, hebben we de openingstijden van de balies beperkt en hebben we procesverbeteringen doorgevoerd. Ook in de fysieke ruimte – op de begane grond – is veel verbeterd: er is een nieuw dienstverleningsconcept doorgevoerd in de centrale hal, en het klantportaal van het Sociaal Domein is verbouwd en opnieuw ingericht volgens een open en benaderbaar ontwerp. Efficiënte dienstverlening Hierbij de resultaten voor balie, c@llcenter en digitaal Loket. Tabel 2-15 dienstverleningsnormen

norm

realisatie 2014

algemene klanttevredenheid

>80% (zeer) tevreden

de klant krijgt in één keer het goede antwoord

>80% klanten in 1x juist geholpen

82%

de klant wordt juist bejegend

>90% (zeer) tevreden

87%

klantcontacten: 485.000 77%

Opnieuw is het aantal klantcontacten toegenomen van 469.000 in 2013 naar 485.000. Deze toename komt vooral voort uit een toename van het aantal klanten via het digitale loket (+ 23.000). Er waren veel ICT-verstoringen waar we in het primaire proces onder te lijden hebben gehad. Met name het (extra bezochte) digitale kanaal werkte niet altijd naar behoren, waardoor klanten vaker ontevreden waren. Voor nadere informatie verwijzen we naar de jaarlijkse raadsbrief en de rapportage ‘Resultaten normen dienstverlening Klant Contact Centrum (KCC) januari 2011 – april 2014’. Wij hebben veel energie besteed aan het leveren van goede dienstverlening ondanks deze belemmerende omstandigheden. We zijn er dan ook tevreden mee dat er slechts sprake is van een lichte daling ten opzichte van twee van de drie normen, en dat de derde norm gewoon is gehaald. In 2014 hadden we 173 klachten over de dienstverlening van Publiekszaken op een totaal van 120.000 klanten, met name bij de balies van Burgerzaken. De klachten waren vooral te wijten aan het feit dat voor het eerst vrijwel volledig op afspraak werd gewerkt en de wachttijd voor het maken van een afspraak voor het aanvragen van een paspoort of ID-kaart in de zomermaanden te lang was. De invoering van de 10-jaargeldig-termijn heeft wat extra drukte opgeleverd, maar verder waren ook vooral ICT-storingen debet aan het oplopen van de wachttijd.


Speerpunten Uitwerkingsopdracht dienstverlening Met de uitwerkingsopdracht dienstverlening heeft het programma dienstverlening een taakstelling gekregen op de bij de Voorjaarsnota van 2013 toegekende capaciteitsuitbreiding van de dienst Publiekszaken. De eerder genomen maatregelen binnen de frontoffice en in combinatie met de backoffices (proces e-mail, optimaliseren telefoonproces tussen C@llcenter en Sociale Zaken en extra zaterdagen balies Burgerzaken dicht) leverden nog niet voldoende op. Om aan de taakstelling te kunnen voldoen, is gekeken naar het gebruik van de Berichtenbox van MijnOverheid.nl, het sluiten van het C@llcenter op vrijdagmiddag en het onderzoeken van de mogelijkheden van een interne oproepploeg voor piekprocessen. Daarvan is in mei 2014 alleen de vrijdagmiddagsluiting van het C@llcenter gerealiseerd. De besparingseffecten hiervan blijken in de praktijk echter minimaal. U wordt hierover nog apart geïnformeerd. Verbeteringen in de digitale dienstverlening (zoals Berichtenbox) zijn pas in de komende jaren mogelijk, nu in het afgelopen jaar de migratie van onze ICT-infrastructuur is gerealiseerd. Er is daarom nog wel een taakstelling te realiseren in de komende jaren, maar we rekenen erop dat de beoogde maatregelen op het gebied van digitalisering toereikend zullen zijn. Vervolg aanpassing huisvesting dienstverlening In de tweede helft van het jaar zijn de inrichting van de fysieke dienstverlening van het (nieuwe) Sociaal Domein in de C-vleugel gerealiseerd, evenals de verbouwing van de centrale hal. De nieuwe ruimtes hebben een vriendelijker en open uitstraling en zijn toegankelijker. In de centrale hal is een nieuw dienstverleningsconcept geïntroduceerd dat uitgaat van de zelfredzaamheid van klanten maar tegelijkertijd ook dienstverlening op maat mogelijk blijft maken. Verkiezingen Afgelopen jaar vonden twee verkiezingen plaats: de gemeenteraadsverkiezingen en de verkiezing van het Europees Parlement. Beide verkiezingen zijn vrijwel vlekkeloos verlopen. Handhavingsbeleid Burgerzaken Om de kwaliteit van de Basisregistratie Personen (BRP) te kunnen waarborgen en juiste gegevens te kunnen aanleveren aan onze afnemers (bijvoorbeeld de Rijksbelastingdienst en de SVB), is het noodzakelijk dat wij adressen van inwoners systematisch onderzoeken. Vanaf 2014 is het team Handhaving van de afdeling Burgerzaken hiervoor verantwoordelijk. Daarbij kijken zij naar het proces aanvraag briefadres, de adresonderzoeken en de bestrijding van woonfraude. Dankzij deze inspanningen worden veel illegale bewoning en incorrecte adressen opgespoord en beëindigd. Ook daalt het aantal toegekende briefadressen, wat in lijn is met het appel van het ministerie van Binnenlandse Zaken aan de gemeenten om het aantal briefadressen terug te dringen en controles uit te voeren. Daarbij houden wij oog voor de balans tussen handhaving en mogelijke maatwerkoplossingen.. Dit alles leidt tot correcte weergave van gegevens over bewoning en adressen in de BRP en draagt daarmee bij aan een kwalitatief hoogwaardige BRP. Invoering Basisregistratie Personen In juli 2013 heeft de Eerste Kamer de nieuwe wet Basisregistratie Personen (BRP) aangenomen. Gemeenten registreren gegevens van inwoners nu nog in de gemeentelijke basisadministratie (GBA), maar straks in de basisregistratie personen (BRP). De aansluiting op de BRP was voor Almere gepland in mei 2015, maar door landelijke vertragingen loopt het project nu door tot en met 2017. Inmiddels hebben we wel een projectteam opgestart om deze aansluiting voor te bereiden, maar is het beschikbare budget (€ 0,7 miljoen) nog maar voor een deel aangesproken. In het afgelopen jaar hebben we extra ingezet op foutherstel uit het verleden en op continuïteit in de kwaliteitszorg om foutloos te kunnen aansluiten op de landelijke BRP. De hoeveelheid onjuiste gegevens in het GBA is hierdoor gedaald, van 32.431 in maart 2012 naar 303 op in totaal ruim 200.000 persoonslijsten in oktober 2014. Onze extra inspanningen hebben derhalve vruchten afgeworpen. pag.72 Programmarekening 2014



publiekszaken voor mutatie reserves mutatie reserves na mutatie reserves

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

11,1

3,2

-7,9

11,6

4,0

-7,6

0,3

1,0

1,0

0,0

1,0

1,0

0,0

0,0

12,1

4,2

-7,9

12,6

5,0

-7,6

0,3



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

burgerzaken

0,2

0,0

0,2

baten secretarieleges burgerzaken

0,1


0,3

prod.

omschrijving

003 004

003

operatie basisregistratie persoonsgegevens resultaat na resultaatbestemming

003 Burgerzaken

0,3

0,1 0,0

0,3

-0,2

-0,2

-0,2

0,1

0,2 V

In de Programmabegroting 2014 is voor twee jaar € 0,35 miljoen beschikbaar gesteld voor het op orde brengen van de Basis Registratie Personen. Het project is vertraagd doordat er landelijk gekozen is voor een andere aanpak. Het project loopt nu door tot en met 2017. Door de vertraging is er € 0,2 miljoen minder uitgegeven. Voorgesteld wordt deze middelen via resultaatbestemming te storten in de reserve incidenteel beleid. Daarnaast zal ook het budget 2015 aan de reserve worden toegevoegd. De reservering eindigt (vooralsnog) op 1 januari 2018. 004 Baten secretarieleges burgerzaken

0,1 V

In 2014 is het aantal verstrekte documenten (paspoorten, rijbewijzen e.d.) hoger dan geraamd. Dit leidt tot extra legesinkomsten. Hiertegenover staat ook extra uitgaven doordat de rijksleges moeten worden afgedragen aan het Rijk. Per saldo resteert een voordeel van € 0,05 miljoen. Daarnaast is het aantal huwelijken 27% hoger dan begroot. Vooral een toename van het aantal huwelijken op zaterdag en op locatie (duurdere segment) leidt tot hogere baten van € 0,04 miljoen.


2.8 Kunst en cultuur Ambitie, wat wilden we bereiken Kunst en cultuur zijn pijlers onder de identiteit van Almere. Met ruim 160 nationaliteiten is Almere een multiculturele stad waar een gevarieerde en dynamische infrastructuur voor kunst en cultuur bestaat. Een stad van kansen om te pionieren en buiten de gangbare kaders te denken. In het huidige tijdsgewricht, met de druk op economie en financiën en de inhoudelijke discussie over de besteding van overheidsgeld, lag het niet voor de hand dat op korte termijn de culturele infrastructuur fors zou worden uitgebreid. We hebben in 2014 scherper gekeken naar de efficiency waarmee we de verschillende culturele functies in de stad organiseren. Waar nodig hebben wij afscheid genomen van wat niet toekomstbestendig is gebleken of hebben het laten opgaan in andere organisaties. Het doel was en is om binnen de huidige budgetten een zo optimaal mogelijk cultuuraanbod voor de Almeerders te realiseren. Cultuur heeft gewerkt aan drie speerpunten conform de Cultuurbrief 2013-2017 Modern, zelfbewust en toegankelijk. Deze speerpunten zijn: het koppelen van nationale voorzieningen aan Almeerse kwaliteiten, het versterken van het cultureel middenveld, Cultuureducatie en talentontwikkeling. Het koppelen van nationale voorzieningen aan Almeerse kwaliteiten

Hectare cultuur De instelling is in 2014 operationeel één organisatie geworden van architectuurcentrum Casla, museum De Paviljoens en de Almeerse Schouwburg. Daarnaast is in 2014 de nieuwe directie aangesteld en heeft ze een opdracht van de gemeente gekregen waar verschillende aspecten van cultuur en genres moeten worden belicht in het gebouw, zoals architectuur, beeldende kunst en podiumkunsten. Verder heeft de organisatie achter de Hectare Cultuur (Hac) in 2014 gewerkt aan een visieplan. In het verlengde daarvan is een aangezet gemaakt voor een aanvraag voor het Investeringsfonds Almere. Een van de ambities is om een onderscheidende interactief en multifunctioneel kunstgebouw te realiseren dat uniek is in Nederland door de combinatie van productie, presentatie en programmering. Naast deze ontwikkeling, die een belangrijk aspect was van de programmalijn ‘Het koppelen van nationale voorzieningen aan Almeerse kwaliteiten’, hebben de landelijke theatergezelschappen in Almere (Bonte Hond, Vis à Vis en Suburbia) een succesvol jaar gedraaid. De zomer locatievoorstellingen trokken vele bezoekers en Bonte Hond was met een voorstelling genomineerd voor een nationale podiumkunst award de Gouden Krekel. Deze organisaties ontvangen meerjarige rijkssubsidies via het Fonds Podiumkunsten, gekoppeld aan een matchingsbedrag van de gemeente en provincie. De huisvesting van Vis à Vis heeft in 2014 onze speciale aandacht gehad. Vis à Vis heeft een nieuwe (tijdelijke) locatie toegewezen gekregen in Poort. De succesvolle voorstelling Picnic was de eerste voorstelling die op deze nieuwe locatie is geproduceerd. De locatie wordt de komende jaren verder ontwikkeld tot een multifunctioneel evenemententerrein. Het versterken van het cultureel middenveld Het college heeft in 2014 die instellingen ondersteund die inspirerend zijn voor een brede groep Almeerders door hun toegankelijkheid en laagdrempeligheid, zoals de theatergezelschappen, festivals, de Nieuwe Bibliotheek en Corrosia. Het zijn instellingen die flexibel hebben ingespeeld op de stad en in het bereiken van publiek. In de subsidiebeschikkingen is scherp gestuurd op maatschappelijke effecten en draagvlak, binding met de stad, inzicht in doelgroepen, ondernemerschap en eigen inkomsten, professionaliteit en horizontale verantwoording.


Cultuureducatie en talentontwikkeling

Cultuureducatie Vanaf 2013 is de gemeente actief in gaan zetten op cultuureducatie in het onderwijs. In dit kader zijn twee initiatieven gestart, projectbureau Collage en ‘Kunst is dichterbij dan je denkt‘. Collage is in 2013 van start gegaan als cultuurmakelaar tussen scholen en aanbieders van kunst en cultuur activiteiten. Het initiatief Kunst is dichterbij dan je denkt is ook in 2013 van start gegaan. Jeugdtheatergezelschap BonteHond voert het project uit. Het project wordt voor 50 procent gecofinancierd door het Fonds Cultuurparticipatie vanuit de regeling cultuureducatie met kwaliteit. In 2014 is ingezet op de kwaliteit in de totale aanpak. Dit houdt in dat meer scholen beleid stellen op kunst en cultuureducatie gebied, dat cultuur coördinatoren zijn opgeleid (icc’ers) en dat er netwerkbijeenkomsten hebben plaatsgevonden. Verder zijn er meer docenten deskundig op het gebied van kunst en cultuur, aanbieders zijn naast hun expertise ook didactisch sterker geworden en er zijn doorgaande leerlijnen opgesteld of samengesteld voor de verschillende disciplines op kunst en cultuur gebied waar scholen mee kunnen werken. Zowel Collage als Kidd werken samen met het provinciaal steunpunt cultuureducatie en met de diverse culturele instellingen in Almere. Dit alles met het doel om alle Almeerse kinderen in de schoolgaande leeftijd op een hoogwaardige manier kennis te laten maken met kunst en cultuur en hun eigen creativiteit. Naast de inzet op en tijdens schooltijd is inzet gepleegd op cultuur in de wijk. Deze laagdrempelige inzet heeft als opbrengst dat veel kinderen en hun ouders kennis hebben gemaakt met kunst en cultuur en met de mogelijkheid om zelf actief te worden op dat gebied.

Talentontwikkeling Aangezien toptalentontwikkeling een langdurig proces is dat vele jaren in beslag neemt en verschillende stadia doorloopt, zijn in 2014 wederom instellingen ondersteund die structureel in staat zijn om (top)talent te begeleiden tussen de 5 en 22 jaar. Deze talenten beschikken over voldoende potentieel om voor deelname aan het kunstvakonderwijs in aanmerking te komen of hebben langs een alternatieve route perspectief op een professionele loopbaan in de kunsten. In 2014 zijn de volgende instellingen ondersteund: de (top)talentklassen van Theatergroep Suburbia, Theaterschool Almere, Stichting Almeers Muziek Talent en ad hoc initiatieven. In 2014 zijn met de talentmiddelen professionele begeleidingsprocessen van de instellingen geoptimaliseerd, presentatie mogelijkheden verder ontwikkeld en masterclasses georganiseerd. Ook hebben talenten ervaring opgedaan en hun talent getoetst middels deelname aan landelijk concoursen, projecten, producties en wedstrijden. Vier prijzen zijn behaald op het nationale Prinses Christina Concours door talenten van Stichting Muziektalent Almere. Zeven deelnemers van de jongerengroep van theatergroep Suburbia zijn doorgestroomd naar een vervolg opleiding, waaronder drie naar een kunstvakopleiding. Zeven kinderen van Theaterschool Almere spelen in de musical Billy Elliot. Daarnaast hebben leerlingen van deze school rollen gespeeld in landelijke musicals, zoals de musical Sound of Music, Het grote geluk, Oliver en Ciske de Rat. Verder hebben de instellingen samenwerkingsverbanden geïntensiveerd met kunstvakopleidingen in de regio, zoals Conservatorium van Amsterdam en Utrecht, Lucia Marthas Dansopleiding Amsterdam, Theater Academie Maastricht en Amsterdam en met het Arte College en ROC in Almere. Tot slot hebben de drie instellingen gezamenlijk in 2014 een masterclassweekend georganiseerd met onder andere professionele acteurs, dansers en zangcoaches waar 50 talenten, middels openbare auditie, uit Almere aan hebben deelgenomen.

Jeugdorkestenbeleid In 2014 is de gemeente gestart met het Jeugdorkestenbeleid. De gemeente faciliteert hiermee het muzikale samenspel onder jongeren. De middelen worden geïnvesteerd in de ontwikkeling van kwalitatieve jeugdorkestopleidingsplannen van onder andere Harmonie St. Hubertus, Almeers Jeugd Symfonie Orkest, Brassband Almere en Junior Gitaarorkest Ponticello.




kunst en cultuur voor mutatie reserves mutatie reserves na mutatie reserves

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

21,8

0,0

-21,8

21,5

0,0

-21,4

0,4

0,0

0,6

0,6

0,0

0,6

0,6

-0,1

21,8

0,7

-21,2

21,5

0,6

-20,9

0,3



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

investeringskrediet Kunstlinie Almere Flevoland

0,3

0,0

0,2

overige afwijkingen

0,1

0,0

0,1


0,4

-0,1

prod.

omschrijving

540 diverse

540

Investeringskrediet plan KAF resultaat na resultaatbestemming

540 Investeringskrediet Kunstlinie Almere Flevoland

0,3 -0,2

0,4

-0,1

0,1

0,2 V

In 2013 is de subsidie richting het CKV beëindigd. Omdat in 2014 nog een deel van dit budget in de begroting beschikbaar was, ontstaat nu bij de jaarrekening een voordeel van € 0,15 miljoen. In het dekkingsplan van de beoogde investering in de Kunstlinie is rekening gehouden met het inzetten van deze middelen. Hiervoor doen we een voorstel tot resultaatbestemming.


2.9 Beheer openbare ruimte en milieu Ambitie, wat wilden we bereiken In 2014 zijn we verder gegaan met de implementatie van de beheervisie. Daarmee hebben wij de volgende stap gezet in de kanteling van rationeel onderhoud naar dynamisch gebiedsgericht beheer. De totaalprogrammering in de stad is in samenwerking en afstemming met partners tot stand gekomen. Waar mogelijk kiezen wij steeds voor een gebiedsgerichte aanpak van het beheer van de openbare ruimte. Deze gebiedsgerichte aanpak heeft ervoor gezorgd dat wij ook steeds meer in samenspraak met bewoners invulling kunnen geven aan het beheer van de openbare ruimte. De beheervisie heeft zich onder andere vertaald in actief burgerschap en samenwerking in de gebieden. Andere speerpunten binnen dit programma zijn: Almere, stad zonder afval en dienstverlening op het gebied van vergunningen, toezicht en handhaving.

Speerpunten Actief burgerschap Vanuit het gebiedsgericht werken spannen we ons in om burgerinitiatieven mogelijk te maken. In 2014 hebben we erop ingezet om binnen de gemeentelijke organisatie tot een eenduidige werkwijze te komen als het gaat om burgerinitiatieven. Inmiddels zijn voor een twintigtal initiatieven afspraken gemaakt met bewoners. Naar aanleiding van een zelfbeheerconferentie in januari 2014 is de oude zelfbeheerbrief samen met bewoners vervangen door nieuwe afspraken over zelfbeheer. In oktober is met mensen uit de Hoekwierde verkend hoe zelfbeheer exploitabel gemaakt kan worden. Daarnaast vond in oktober een Stadsbeheer-brede bijeenkomst plaats over gebiedsgericht werken, welke samen met bewoners werd vormgegeven. Tijdens deze bijeenkomst zijn 6 casussen benoemd die in 2015 worden opgelost en onderdeel zijn van de vraag hoe we als gemeentelijke organisatie beter vraaggericht en in verbinding met Almeerders kunnen werken. Almere heeft – net als in 2013 – de landelijke prijs gewonnen voor het hebben van de meeste Supporters van Schoon en de meeste schoonmaakacties. Het Beatrixpark is uitgeroepen tot ‘lekker park’ wat betekent dat het er fijn recreëren is in een schone omgeving en dat het park veel supporters heeft om het schoon te houden. Al deze initiatieven en supporters dragen bij aan de hoge schoonbeleving in Almere. Samenwerking in de gebieden In de gebiedskantoren is in 2014 hard gewerkt aan de samenwerking tussen partijen voor de focusgebieden in de verschillende stadsdelen. Samen met partners in de stad is gekeken hoe de focusgebieden zich de komende jaren kunnen ontwikkelen tot sterke wijken met een goede openbare ruimte, waarin het goed wonen, werken en leven is. Onze mensen in de gebieden maken dit dagelijks mogelijk door het gesprek aan te gaan met de stad en bewoners. Almere, stad zonder afval De doelstelling voor 2014 was een daling van de hoeveelheid restafval te realiseren van gemiddeld 200 kg per inwoner naar gemiddeld 175 kg per inwoner. In het eerste kwartaal 2014 lag het ingezamelde restafval op gemiddeld 193 kilo per inwoner, in het vierde kwartaal is dit gedaald naar gemiddeld 180 kilo per inwoner. In plaats van restafval worden er meer grondstoffen ingezameld. De doelstelling blijft om in 2020 de hoeveelheid restafval te hebben teruggebracht naar 50 kg per inwoner. Hiervoor voert de gemeente de campagne “Almere, stad zonder afval”. Het afgelopen jaar heeft daarbij het accent gelegen op textiel, glas en het goed gescheiden aanbieden van het bioafval (rode en gele kaarten). Het jaargemiddelde scheidingspercentage bedroeg over 2014 ca. 60%.


In 2014 is een groot onderzoek uitgevoerd naar het gedrag, de kennis en de attitudes van Almeerders rond het scheiden van afvalstoffen. Dit onderzoek biedt veel handvatten om de campagne rondom ‘Almere, stad zonder afval’ verder vorm te geven. Parkeren Almere Buiten Het tarief voor kort parkeren is in 2014 gelijk gehouden aan het tarief van 2013. De tarieven voor abonnementen en vergunningen zijn geïndexeerd met 1,5%. Het parkeertarief in zowel de parkeergarages als straatparkeren voor Almere Buiten is in augustus 2014 verlaagd van €5 naar €2 per dag. Met het nieuwe parkeertarief voor Almere Buiten is tegemoetgekomen aan een dringende wens van de ondernemers in Almere Buiten. Die gaven aan dat er sinds de invoering van het betaald parkeren in 2012 minder winkelend publiek in het centrum kwam, wat leidde tot een omzetdaling. Aan deze omzetdaling is een einde gekomen. Naast het (licht) economische herstel heeft de tariefsverlaging daar waarschijnlijk aan bijgedragen. Het aantal parkeerders in de garages is over de laatste vijf maanden van 2014 nagenoeg gelijk gebleven aan dat in dezelfde periode in 2013. De gemiddelde verblijfsduur is toegenomen. De verlaging van het dagtarief heeft een marginaal effect op de parkeerexploitatie gehad. Dienstverlening vergunningen, toezicht en handhaving In 2014 is sterk ingezet op het stimuleren van economische bedrijvigheid en zelfinitiatief in de stad. Op 7 maart 2014 is het Ondernemersplein door de minister-president geopend. Een tastbare mijlpaal in het verder vormgeven van het excellent gastheerschap. Optimalisering van de inzet van alle gemeentelijke disciplines is vormgegeven in het ketenoverleg ondernemers, met vergunningverlening in een aanjagersrol. Voor een verdere verbetering van de dienstverlening zijn we in 2014 van start gegaan met themabijeenkomsten met (startende) ondernemers en evaluaties met bedrijven die zich in Almere hebben gevestigd. In het kader van het stimuleren van zelfinitiatief in de stad is stevig ingezet op zelfcontroles op brandveiligheid. Bij het toezicht en de handhaving op het brandveilig gebruik van gebouwen streeft de gemeente Almere ernaar dat gebouweigenaren en gebruikers hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Met het ontwikkelde standaardproces zijn we in staat om het aantal locaties volgens (steeds) dezelfde systematiek uit te breiden. In 2014 zijn met verschillende partijen afspraken gemaakt over het uitvoeren van zelfcontroles. Daarmee zijn zo’n 90 gebouwen in beeld. Partijen die meedoen zijn onder meer het Flevoziekenhuis, Triade en Vitree. De deelnemende partijen zijn positief en hebben aangegeven dat zij zelf ook de voordelen hiervan zien. Dit jaar is gestart om ook de gemeente Almere als gebouweigenaar bij dit project te betrekken. Het betreft ca. 30 gebouwen, waaronder een aantal sporthallen. In het nieuwe Handhavingsbeleid 2015-2019 wordt de inzet van gefaciliteerde zelfcontroles als mogelijk handhavingsinstrument meegenomen. Wabo Het afgelopen jaar is gebleken dat het steeds lastiger wordt om kostendekkend te werken. De vraag of er sprake is van een vergunningsvrije bouwactiviteit is complex en leidt bovendien tot meer algemene vragen van procedurele, bouwkundige en planologische aard. Het werk is nauwelijks verminderd, maar tegelijkertijd zijn er door de vergunningsvrije bouwactiviteiten wel minder legesinkomsten. Overige aanvragen zijn bovendien ingewikkelder geworden, omdat vaker wordt afgeweken van de standaardoplossingen. Daar komt bij dat het in de praktijk moeilijk is geweest om extra kosten door toedoen van onvolledige vergunningsaanvragen aan de indieners in rekening te brengen. Het financiële effect dat dit met zich meebrengt, wordt toegelicht onder de noemer ‘wat heeft het gekost’. De extra formatie die in 2014 is toegekend voor de behandeling van grote projecten, zoals de verbreding van de A6 en de dienstverlening aan Muiden voor de verbreding van de A1, is volledig ingezet.


Voorsorteren op nieuwe Wabo-wetgeving Tot slot hebben we het afgelopen jaar de ontwikkelingen met betrekking tot de stelselwijziging nauwlettend in de gaten gehouden. We weten dat de bouwtechnische toets en het toezicht tijdens de bouw in het nieuwe stelsel uitgevoerd zullen gaan worden door een marktpartij. De gemeente behoudt wel haar taak voor de planologische beoordeling, welstandstoets en toetsing van de omgevingsveiligheid. Ook ten aanzien van de bestaande bouwwerken verandert de rol van de gemeente niet. Helaas blijft de besluitvorming over de nieuwe wetgeving achter bij de planning. Wij hebben hierover onze zorg richting het Rijk uitgesproken. Dit geldt ook voor de voortdurende onduidelijkheid omtrent de financiële consequenties die de gewijzigde wetgeving voor gemeenten met zich mee brengt.




beheer openbare ruimte en milieu voor mutatie reserves

begroting baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

124,9

76,1

-48,7

128,0

78,5

-49,5

-0,7

0,1

4,4

4,3

0,1

4,4

4,3

0,0

125,0

80,5

-44,5

128,1

82,9

-45,2

-0,7


jaarrekening

lasten



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

-0,2

0,0

-0,5

-0,1

-0,5

omschrijving

210

40+ wijken

0,2

210

subsidie ISV

0,1

210-580

beheer en onderhoud openbare ruimte

214/215

parkeren

580

EFRO Veiligheidsexpo (PIT)

721/725 724

0,1

0,0

-0,4

-0,5

-0,7

0,7

0,0

kosten afvalverwerking en afvalstoffenheffing

0,3

0,0

0,3

lijkbezorging

0,1

726

inkomsten rioolheffing

822/823

WABO vergunningverlening + volkshuisvesting

diverse

overige afwijkingen

0,1

0,2

0,2

-0,4

-0,4

0,1

0,0

0,1


-0,7

0,0

-0,7


-0,7

0,0

-0,7

Wijkbudgetten Bij de installatie van het nieuwe college zijn de budgetten gelabeld conform de nieuwe programmaindeling. Naar nu blijkt zijn de wijkbudgetten (inclusief Fonds Bestaande Stad en bedrijfsvoering) van de dienst Programmabureau Stad abusievelijk op dit programma 9 ‘Beheer openbare ruimte en milieu’ verantwoord in plaats van programma 10 ‘Ruimte, wonen en wijken’. Uit pragmatische overwegingen zijn deze budgetten gehandhaafd binnen dit programma ‘Beheer openbare ruimte en milieu’. De toegelichte verschillen betreffen de ‘40+wijken’ en de ‘Subsidie ISV’, beiden verantwoord op product 210. Vanaf 2015 worden deze budgetten juist verantwoord, aanpassing zal plaatsvinden via de Voorjaarsnota 2015. 210 40+ wijken

0,2 V

Onttrekking uit reserve 40+ wijken

0,2 N

Het uitgavenpatroon voor de 40+ wijken blijkt lastig te begroten. Dit wordt met name veroorzaakt doordat op de projecten gezamenlijk inzet wordt gepleegd door gemeente en partners die in de uitvoering en de projectleiding ook de verantwoordelijkheid delen. Hierdoor liggen de uitgaven in 2014 € 0,2 miljoen lager dan begroot, hiertegenover staat ook een lagere onttrekking uit de reserve 40+ wijken. 210 Subsidie Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV)

0,1 V

We hebben alsnog een ISV subsidie van € 0,1 miljoen vanuit de Provincie ontvangen voor het plaatsen van speeltoestellen op het Leeuwarden- en Arnhemplein.


grafiek 2-1: Budgetbeheer en onderhoud

210/221/560/580 Beheer en onderhoud openbare ruimte

2,8 2,5

1,1

groot onderhoud

0,5 N

dagelijks verzorgend onderhoud apparaat en overig onderhoud schoon

Op de functies 210/221/560/580 worden de kosten voor het beheer en onderhoud van de openbare ruim19,6 te verantwoord. Het gaat om een budget van circa 11,1 € 42 miljoen (zie rode/roze vlakken in de diagram). Op deze budgetten is een nadeel ontstaan van € 0,5 milgladheidbestrijding joen. 7,5 overig Ook worden op deze functies de kosten voor de topografische basiskaart, vergunningverlening en handhaving van evenementen en tuinvergrotingen verantwoord. Dit betreft een budget van circa € 3 miljoen (blauwe vak), hierop zijn geen noemenswaardige afwijkingen. Het tekort is als volgt opgebouwd: Tabel 2-22 afwijkingen

bedragen x € 1 miljoen resultaat

groot onderhoud en vervangingen

-0,2

dagelijks verzorgend onderhoud

-0,4

energielasten

0,2

herstelwerk en verhardingen

-0,2

graffitiverwijdering en overige kosten

-0,2

gladheidbestrijding

0,3

bestrijding overlast blauwalg (uitgaven lopen via reserve)

0,0

eindtotaal

Groot onderhoud en vervangingen

-0,5

0,2N

Tot en met 2013 werden de jaarlijkse kosten voor groot onderhoud ten laste van de voorziening groot onderhoud gebracht. Ter dekking van deze kosten werd er jaarlijks € 19 à € 20 miljoen gedoteerd aan de voorziening. Als de kosten in een jaar hoger waren dan de dotatie nam de voorziening af, als de kosten lager waren nam deze toe. De voorziening had daarmee een egaliserende werking. Per 31 december 2013 is deze voorziening opgeheven. In plaats van de voorziening is bij de programmabegroting een egalisatiereserve beheer openbare ruimte ingesteld. Hieraan is geen initiële dotatie gedaan. Hierdoor is in 2014 de overgang gemaakt van het begroten op projectbudgetten (over 2 à 3 jaar) naar eveneens het begroten op jaarbudget. Er is een bestedingsplan 2014 Groot Onderhoud en Vervangingen opgesteld. De projecten uit de voorgaande jaren zijn volop in uitvoering. De projecten uit het bestedingsplan 2014 zijn opgestart. Bij enkele projecten is er sprake van vertraging. Dit heeft geleid tot een onderuitputting van € 0,7 miljoen. Het gaat hierbij om:  het groot onderhoud in Muziekwijk Zuid. Voor Muziekwijk Zuid geldt dat de technische noodzaak voor het onderhoud in deze wijk minder omvangrijk is in vergelijking met andere wijken. Momenteel wordt gewerkt aan herprogrammering van de benodigde werkzaamheden. De voorbereidingen daarvoor zijn gestart;  groot onderhoud speelvoorzieningen in Almere Buiten, Haven en Stad. De onderhoudswerkzaamheden voor speelvoorzieningen worden in 2015 opgestart, omdat in 2014 voornamelijk is gewerkt aan het afronden van reeds lopende onderhoudsprojecten voor speelvoorzieningen.


Tegenover dit voordeel staat een nadeel van € 0,9 miljoen. Afgesproken is om vanuit de budgetten voor het groot onderhoud een bijdrage te leveren van € 0,9 miljoen aan het MIPA project capaciteitsvergroting Stedendreef. Deze bijdrage was opgenomen in de voorziening groot onderhoud. Doordat deze voorziening in de jaarrekening 2013 is vrijgevallen, is abusievelijk ook de reservering voor de capaciteitsvergroting Stedendreef vrijgevallen. Dit bedrag komt nu ten laste van het jaarrekening resultaat.

Dagelijks verzorgend onderhoud

0,4 N

Het tekort op de uitvoering van het dagelijks verzorgend onderhoud is toe te schrijven aan de groen bestekken van Almere Haven en Hout en Almere Centrum. In Almere Haven en Hout is er sprake van een toename van het aantal overlastklachten van bomen. De overlast, veroorzaakt door de omvang en staat van de bomen, hebben ertoe geleid dat te treffen maatregelen groter en ingewikkelder zijn dan in eerste instantie was voorzien. Het bomenbestand in Almere Haven is over het algemeen meer dan 30 jaar oud, waardoor de kans op ziektes in het monotone bomenbestand is toegenomen. Veel overlast wordt ook veroorzaakt doordat bomen groeien tot op de erf grens. Dit leidt tot klachten op het gebied van schaduwwerking en/of te weinig zicht. Van het totaal aantal meldingen over klachten en overlast in de openbare ruimte gaat circa 33% over bomen. Voor Almere Centrum zijn werkzaamheden voor de Moerastuin bovenop het regulier dagelijks onderhoud uitgevoerd. Deze werkzaamheden waren nodig om de kwaliteit weer op een acceptabel niveau te brengen.

Energielasten

0,2 V

In de Programmarekening 2013 is melding gemaakt van een stijging op de energiekosten van € 0,3 miljoen. In 2014 is er onderzoek gedaan naar de stijging van de energiekosten. Uit het onderzoek blijkt dat de verhoogde bevoorschotting aan de energieleverancier de voornaamste reden van de overschrijding in 2013 is geweest. Met de leverancier is de afspraak gemaakt dat de voorschotten worden aangepast naar een reëel niveau. Van de verhoogde voorschotten is in 2014 € 224.000 terugontvangen.

Herstelwerk en verhardingen

0,2 N

Vanuit vorige jaren liepen er nog veel bestekken en projecten door die in 2014 zijn afgerond. De financiële afrekening van deze projecten en bestekken vindt daardoor in 2014 plaats en zorgt voor een overschrijding van de kosten van € 0,2 miljoen.

Graffitiverwijdering en overige kosten

0,2 N

Conform de wensen en afspraken zoals deze zijn gemaakt wordt niet alleen de graffiti van kunstenwerken verwijderd, maar ook andere graffiti in de openbare ruimte. Daarnaast zijn er diverse kleinere onderschrijdingen op het beheer en onderhoud.

Gladheidbestrijding

0,3 V

De inzet op de gladheidbestrijding is beperkt gebleven vanwege het zachte verloop van de winter. In 2014 hebben er in totaal 14 gladheidbestrijdingsacties plaatsgevonden, 5 in het 1e kwartaal en 9 in de laatste maanden. In de begroting wordt rekening gehouden met 29 acties per jaar.

Bestrijding overlast blauwalg

0,1 V

Lagere onttrekking reserve incidenteel beleid

0,1 N

In 2014 is door het faillissement van de aannemer vertraging ontstaan in de werkzaamheden. Daardoor is er een onderschrijding van € 62.000 op de bestrijding van de blauwalg overlast in 2014. De kosten voor bestrijding worden gedekt uit de reserve eenmalig beleid, de onttrekking aan de reserve is daarom ook lager.


214/215 Parkeren

0,0 V

Lagere onttrekking parkeerreserve

0,4 N

Er is per saldo een neutraal financieel resultaat behaald op de parkeerexploitatie. Het inkomstenvolume van € 12,8 miljoen is nagenoeg volledig gerealiseerd, met uitzondering van de inkomsten uit naheffingen. Deze zijn € 0,15 miljoen achtergebleven bij de begroting, dit kent twee oorzaken:  er zijn minder overtredingen geconstateerd;  de ingevorderde naheffing van buitenlandse kentekens wordt slechts in 33% van de gevallen betaald. Verder is het belparkeren erg succesvol. In Almere Buiten steeg het aandeel belparkeren van 21% naar 28% van alle betalingen in Almere stad is er een stijging van 28% naar 36%. De lasten vallen per saldo ook mee. Dit komt met name doordat de energiekosten € 0,09 miljoen lager uitvallen dan begroot als gevolg van getroffen energiebesparende maatregelen in enkele garages. Ook is het strengere ingezette toezicht op de uitvoering van het parkeerbeheer dit jaar gecontinueerd. Het verbeterde contractbeheer heeft samen met het uitvoeren van preventieve onderhoudswerkzaamheden geleid tot verlaging van de totale onderhoudskosten. Het resultaat op de parkeerexploitatie is als volgt opgebouwd: Tabel 2-23


realisatie

saldo

kort parkeren garages

7.564

7.448

-116

abonnementen garages

1.243

1.325

82

straat parkeren (excl. bel parkeren)

2.559

1.729

-830

866

866

inkomsten

bel parkeren vergunningen

251

238

-13

naheffingen

933

779

-154

overige inkomsten

297

354

57

12.847

12.741

-104

kapitaallasten

-6.119

-6.130

-11

exploitatielasten

-5.245

-5.257

-12

-471

-380

91

totale inkomsten lasten

energielasten groot onderhoud

totale lasten resultaat betaald parkeren

Lagere investeringen parkeerapparatuur

-904

-909

-5

-12.739

-12.676

63

108

65

-43

0,4 N

In 2014 is er € 0,11 miljoen geïnvesteerd in parkeerapparatuur, in de begroting wordt rekening gehouden met een investering van € 0,54 miljoen. Deze investeringen worden gefinancierd uit de parkeerreserve, waardoor er per saldo € 0,43 miljoen minder uit de reserve is onttrokken. Dit levert voor 2014 een nadeel op van € 0,4 miljoen op product 214 Parkeren, dit bedrag blijft beschikbaar binnen de parkeerreserve voor investeringen in latere jaren. Gemeentebreed is er geen nadeel omdat de storting in de reserve afschrijvingen (product 980 mutaties reserves) € 0,4 miljoen meevalt. 580 EFRO Veiligheidsexpo

0,7 N

Onttrekking uit reserve GIP

0,7 V

Voor de inrichting van het buitengebied van het Veiligheidsmuseum en de aanleg van de pier zijn in totaal voor € 0,7 miljoen aan kosten gemaakt. Deze worden conform afspraak afgedekt uit de reserve incidenteel beleid. De uitgaven en de onttrekking uit de reserve waren niet begroot. Derhalve ontstaat er een overschrijding op de lasten, hiertegenover staat een hogere onttrekking aan de reserve.


721/725 Kosten afvalverwerking en inkomsten afvalstoffenheffing

0,3 V

721 afvalverwijdering en verwerking lasten

0,1 V

Er is een voordeel van € 0,1 miljoen gerealiseerd op de verwerkingskosten- en inkomsten van het afval. Dit voordeel is opgebouwd uit meerdere positieve en negatieve begrotingsafwijkingen Ten eerste is de doelstelling van gemiddeld 175 kg restafval per inwoner bijna gerealiseerd. In het vierde kwartaal lag het ingezamelde restafval gemiddeld op circa 180 kilo per inwoner, hiermee zijn we op de goede weg. Doordat het restafval per inwoner nog wel hoger ligt dan begroot is er wel een overschrijding op de verwerkingslasten van het restafval van € 0,17 miljoen. Onderstaande grafiek weergeeft de ontwikkeling van de gemiddelde hoeveelheid restafval per inwoner over de jaren 2012 en 2014. grafiek 2-2

kilo’s

250 225 200 175 150 jan.12

jul-12

jan.13

jul-13

jan-14

jul-14

Op de inkomsten uit inzameling van grondstoffen is een voordeel behaald van € 0,22 miljoen. Dit komt met name door meer baten voor elektronische en ICT apparatuur, maar ook door gunstigere oud papier prijzen dan begroot. De baten van elektronische en ICT apparatuur zijn lastig te voorspellen, de marktprijs hiervan kan snel fluctueren. Verder is de voorbereiding van de (inwoners)campagne “Almere, stad zonder afval” vanaf de tweede helft van 2014 goed op gang gekomen. De aandacht is hierbij vooral gegaan naar de voorbereiding op de inzameling van drankenkarton en blik bij het plastic. Op deze kosten is een voordeel ontstaan van € 0,06 miljoen.

Baten afvalstoffenheffing en reinigingsrecht

0,2 V

Het voordeel is als volgt opgebouwd:  € 0,1 miljoen meer inkomsten uit voorgaande jaren doordat er minder verhuisbewegingen uit Almere hebben plaatsgevonden. Hierdoor is de korting op de heffingsinkomsten lager dan begroot.  € 0,2 miljoen meer inkomsten in 2014 door onder meer een lager leegstandspercentage.  € 0,1 miljoen minder inkomsten in 2014 uit bedrijfsafval. Dit komt doordat met ingang van het 2e kwartaal 2014 alle bedrijfsvuil contracten van de scholen zijn opgezegd, zij zijn overgestapt naar een particuliere verwerker. Ook is er een verdere daling van het aantal overige bedrijfscontracten. 724 Lijkbezorging

0,1 V

Er is een voordeel ontstaan op het budget voor onderhoud van begraafplaatsen. De geplande verlegging van de stadsverwarming onder de terp Al Raza in Almere Haven is uitgesteld tot 2015. 726 Inkomsten rioolheffing

0,2 V

Door een toename van het aantal aansluitingen over 2014 is een voordeel behaald van € 164.000.


822/823 WABO vergunningverlening en volkshuisvesting

0,4 N

Het nadeel valt uiteen in twee taakvelden/beleidsvelden

822/823 WABO bouwleges

0,6 N

Op de WABO leges is een nadelig begrotingsresultaat behaald van € 0,6 miljoen. Dit komt doordat de inkomsten € 0,8 miljoen lager zijn dan begroot, de lasten voor de vergunningverlening vallen met € 0,2 miljoen mee. De opbouw is als volgt: Tabel 2-24

bedragen x € 1.000

omschrijving

afwijking

baten 1. opbrengst leges extra dienstverlening

-560

2. legesderving - door vermindering door bezwaar op legesnota 2013

-200

- op aanvragen in verouderde bestemmingsplangebieden

-100

3 legesinkomsten inclusief grote projecten

60

totaal baten

-800

lasten 4. lagere kosten WABO-vergunningverlening

200

totaal

1.

-600

Opbrengst leges extra dienstverlening

De grootste tegenvaller is dat het met ingang van 2014 nieuw ingevoerde tarief voor extra dienstverlening in het begeleiden van incomplete aanvragen (begroot op circa € 0,6 miljoen) uiteindelijk slechts een marginale opbrengst van € 38.000 heeft opgeleverd. Bij de programmabegroting hebben we u al gemeld dat deze opbrengsten marginaal zijn doordat de kwaliteit en de compleetheid van de ingediende aanvragen verbeterd is. Dit komt doordat initiatiefnemers zich voorafgaand aan hun aanvraag beter laten informeren. Hierbij is ook gemeld dat de verwachting is dat deze lijn zich voortzet naar 2015, maar dat dit wordt gecompenseerd door meer inkomsten uit grote projecten.

2.

Legesderving

Er zijn twee zaken die de inkomsten uit Wabo leges nadelig hebben beïnvloed. Het eerste betreft het toekennen van een bezwaar tegen een legesnota uit 2013. Deze nota was opgelegd op grond van de aanlegsom van een totaalproject van 6 fases. De aanvraag is uiteindelijk beperkt tot fase 1. Bij de uitspraak op het bezwaar is de aanlegsom hierop aangepast. Dit leidde tot een vermindering van € 0,2 miljoen. Het tweede betreft een derving als gevolg van aanvragen in gebieden waar een verouderd bestemmingsplan (ouder dan 10 jaar) van kracht is. Bij aanvragen in deze gebieden geldt een korting op de leges. Dit levert een nadeel op van € 0,1 miljoen.

3.

Ontwikkeling legesinkomsten

Verder is er een klein voordeel op de legesinkomsten inclusief de grote projecten van € 60.000. De inkomsten uit grote projecten zijn hoger dan geraamd. Het herstel van de legesinkomsten voor reguliere bouwaanvragen blijft achter. grafiek 2-3: Ontwikkeling legesinkomsten

In de grafiek hiernaast is te zien dat er in 2014 een herstel van de totale inkomsten uit WABO-leges heeft voorgedaan ten opzichte van 2012 en 2013. In deze jaren lag de opbrengst rond de € 3 miljoen, in 2014 is de opbrengst circa € 4,1 miljoen. De kosten zijn op een gelijk niveau gebleven, per saldo liggen de inkomsten nog circa € 1,1 miljoen lager dan de uitgaven. Structureel vindt er een bijdrage plaats van € 0,7 miljoen uit het perspectief in het kader van Excellent Gastheerschap.

15

10

5

0 2008


2010 2012 2014 2016 2018 bouwleges kosten vergunningverlening pag.87

4.

Lagere kosten Wabo vergunningverlening

Op de behandeling van de Wabo vergunningen is voor € 200.000 minder inzet gepleegd.

822 Overige volkshuisvesting niet bouwleges:

0,2 V

Dit voordeel is terug te voeren op de volgende punten:  De vaststelling van de huisvestingsverordening heeft vertraging opgelopen en is nog niet vastgesteld. Daardoor hoefde ook geen inzet te worden gepleegd op de handhaving daarvan.  Daarnaast is een vacature voor een juridisch adviseur nog niet vervuld. Tot slot zijn extra inkomsten gerealiseerd in verband met dwangsommen en leges leegstandswet/archeologiewet.


2.10 Ruimte, wonen en wijken Ambitie, wat wilden we bereiken Almere heeft de afgelopen jaren verdergaande stappen gezet naar de implementatie van een vraaggestuurde gebiedsontwikkeling. In de Noordelijke Randstad blijft de vraag naar nieuwe gebieden voor stedelijke ontwikkeling groot – ook op lange termijn. Almere is én blijft daarmee van betekenis voor de accommodatie van deze vraag. Ook in 2014 stond de ambitie van Almere daarom onverminderd overeind. Tegelijkertijd constateerden wij dat de mondiale financiële crisis nog voelbaar is in de economie en het herstel broos is. Ook in Almere. Wij hebben de ontwikkelingen nauwlettend gevolgd, waarbij we nadrukkelijk ingezet hebben op kansrijke projecten die aansluiten bij de marktvraag en bij de ambitie van Almere als Growing Green City.

Speerpunten 1. Wijken en wijkgericht werken Voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen is de ‘Staat van de stad 2014’ opgesteld, met daarin een denkagenda met onderwerpen die de komende jaren om aandacht vragen. Veel daarvan zijn opgenomen in ons coalitieakkoord 'De kracht van de stad'. Uitgangspunt is en blijft de leefwereld van Almeerders met onderwerpen zoals ‘de wijk in trekken’, aanjaaggelden, innovatie, nieuwe programmaplannen voor focusgebieden, het aanwakkeren van de eigen kracht in de stad en de zoektocht naar bestuurlijke vernieuwing. Onderwerpen die ons werkveld raken. Net zoals de doorontwikkeling van de gemeentelijke organisatie, de decentralisaties en de komst van de wijkteams. Steeds meer professionals – zowel intern als extern – werken in de wijk. Dit vereist een intensieve samenwerking tussen deze professionals (zogenaamde frontlijners) in de wijk. Vanaf 1 januari 2014 zijn ook de sociale wijkteams operationeel. De gebiedsmanager is als coördinator, verbinder en bewaker van integraliteit de spin in het web. De gebiedskantoren in Poort, Buiten, Stad, Nobelhorst - en straks het nieuwe gebiedskantoor in Haven (2015) - zijn dé ontmoetingsplekken van waaruit de professionals in de wijk werken. In het programmaplan zijn 9 focusgebieden benoemd en wordt uitgewerkt aan welke zaken wij de komende jaren zullen werken. Het gaat om de volgende gebieden: de Binnenring Almere Haven, Centrum Almere Buiten, Bouwmeesterbuurt, Molenbuurt, Eilandenbuurt-Noord, Bedrijventerrein Buitenvaart, Centrumrand west (Almere Stad), Waterwijk en Almere Centrum.

Buiten Buurtbeheerbedrijf B5 heeft onder andere onderhoud in de Bouwmeesterbuurt gedaan. Bewoners in de Bouwmeesterbuurt hebben met elkaar teruggekeken op de Integrale Wijkaanpak, die eindigt op 1 januari 2016. De Molenbuurt en Polderpark zijn opnieuw ingericht en worden mede beheerd door bewoners. Het casusoverleg is voortgezet. Dat pakt positief uit waar het gaat om de veiligheidsbeleving van bewoners van de appartementen. In overleg met bewoners is op een aantal achterpaden hekken geplaatst en verlichting aangebracht. Het groot onderhoud in de Hoofdstedenbuurt is gestart. De samenwerking van bewoners met Buitenhaeghe is opgestart en heeft geleid tot de aanpak voor het speelveld tussen het verzorgingscentrum en de woningen. In het centrum is de samenwerking met de Vereniging Almere Buiten Centrum geïntensiveerd. Er zijn enkele 'pop-up stores' gevestigd en het busplein is vergroot en opnieuw ingericht. Daarnaast zijn er verzachtende maatregelen voor het parkeren ingevoerd en het groot onderhoud aan de Evenaar is uitgevoerd.


Stad Het verbeteren van de leefbaarheid in de Stedenwijk-Noord, Kruidenwijk, Staatsliedenwijk en Almere Centrum (40+ wijken) gaat door. Voorbeelden daarvan zijn voortzetting "Zelf Bedacht Zelf Gedaan" (bewoners die zelf het budget beheren) en het begeleidingsproject jongeren rond Echnaton en Playground. In 2014 is gewerkt aan het inzoomen op hetgeen voor inwoners nodig is en zal de sturing op die punten worden versterkt. In een pilot is samen met de corporaties verkend welke opgaven de vergrijzing in Almere met zich meebrengt. Er is aandacht voor de verhuisbereidheid van senioren in een sociale huurwoning, gemeenschappelijk wonen en de mogelijkheden voor aanpassing van de grondgebonden eengezins(koop)woningen. In 2014 is zoveel mogelijk aangesloten op het functioneren van de praktijkwerkplaats en het wijkteam in het sociale domein. Daarnaast is gewerkt aan (nieuwe) woon- en/of zorgconcepten voor senioren.

Haven In 2014 zijn afspraken gemaakt om de inzet in De Wierden – de Integrale Wijkaanpak – te verbreden naar de wijken De Werven en de Hoven. Als onderdeel van de leefbaarheidsaanpak zijn diverse initiatieven gerealiseerd. Er zijn twee kunstwerken onthuld (Kunst in de Gracht) en buurtcentrum Wierdendok bruiste in 2014 weer van de activiteiten. Wierdendok is financieel ondersteund. In het centrum opende de Wijkwinkel van De Schoor haar deuren; een laagdrempelige voorziening en huiskamer voor Havenaren. Ook hebben bijdragen uit het wijkbudget voor Help Portrait en een bijenlint gezorgd voor een extra impuls in de opbouw van bewonersgroepen. Er is hard gewerkt aan de (her)opening van kunstencentrum Corrosia en de start van de verbouwing.

Centrum In Almere Centrum is in 2014 samen met de partners verder uitvoering gegeven aan 'Almere Centrum, kloppend hart door vernieuwende beleving'. Het Belfort heeft een transitie doorgemaakt tot eigentijds en trendy horecaplein. De voorbereidingen voor de transformatie van het Stationsplein in 2015 zijn gestart. PIT – de 'veiligheidsexpo' – is geopend. PIT trok in 2014 18.000 bezoekers. Het Schipperplein is heringericht, de luifel tegen 'windhinder' bij de HEMA is gerealiseerd en de 40ste tegel van onze Walk of Fame is gelegd. Daarnaast in 2014 de samenwerking tussen de centrumpartners verder geïntensiveerd en tot bloei gekomen. Kern hierin is de gezamenlijke 'redactieraad Almere Centrum' met Unibail-Rodamco, Corio, OVSA, Hogescholen, DOCA (culturele instellingen) en de gemeente. Met de partners is een tweede stap gezet in Almere Centrum next level. Dit heeft een propositie opgeleverd vanuit de partners in het centrum aan de gemeente inzake de Floriade. Het bestemmingsplan Almere Centrum is vastgesteld - maatgevend voor de komende tien jaar. De leegstand is in 2014 teruggedrongen tot circa 5% van het winkelbestand.

Poort Almere Poort stond in 2014 weer in het teken van het ruimte bieden aan de initiatieven van bewoners en ondernemers. Een mooi voorbeeld is het maatschappelijk ondernemerschap in Het Poorthuis, waarin het draait om de opvang van jongeren zonder medische indicatie maar die wel ondersteuning nodig hebben. Het Poorthuis is tevens een buurtvoorziening. Steeds meer initiatieven landen in het Cascadepark: het Zandzakkenpaviljoen is verrezen en in het rosarium is een kunstwerk geplaatst. De Vereniging Vrienden van het Cascadepark is een stichting geworden en heeft een prachtige website gelanceerd. De Playground is geopend en er is ook begeleiding aanwezig. Tenslotte heeft het gebiedsgerichte werken in Poort een impuls gekregen door de opening van het Gebiedskantoor waar de frontlijners elkaar treffen.


Wijkbudgetten In 2014 zijn in totaal 331 aanvragen voor een bijdrage uit het wijkbudget ingediend, fors meer dan 2013 (213) en 2012 (180). Onderstaand cirkeldiagram geeft een indruk van de bestedingen uit het wijkbudget 2014 over de diverse categorieën. grafiek 2-4

Almere totaal stadsdelen growing green spelen sociale activiteiten verkeer cultuur sport wijk-economie fysieke interventies overig

Het budget heeft een beweging in de stad op gang gebracht en doet dat nog steeds. Het maakt steeds meer organiserend vermogen bij bewoners los. Dat leidt tot nieuwe sociale tradities als de rommelroutes die dit jaar in meer wijken hebben plaatsgevonden, buurtsport, computerlessen en ontmoetingsactiviteiten. Daarnaast zijn veel bewoners aan de slag gegaan met het creëren van moestuinen (bijvoorbeeld op lege kavels) en zijn projecten opgestart voor gezond bewegen en eten. Basisscholen en buurtontmoetingsplekken vormen veelal de fysieke plek van samenkomen in de wijk. 2. Almere 2.0 Eind 2013 zijn de Rijksstructuurvisie Amsterdam-Almere-Markermeer, de bestuursovereenkomst RRAAM en de uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 vastgesteld. Ons doel voor 2014 was het maken van een start met de uitvoering van de afspraken uit de uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0. Hierbij hebben we een aantal mijlpalen bereikt. Het Fonds Verstedelijking Almere (FVA) is nader uitgewerkt en de werkwijze bij de uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 is vastgesteld. Hierin hebben Rijk, Flevoland en Almere afspraken gemaakt over het operationaliseren en organiseren van het programma Almere 2.0. Voor het FVA zijn met het Rijk en provincie afspraken gemaakt over de dekking, het Beoordelingskader, de formats voor het Jaar- en Meerjarenprogramma en de taken en verantwoordelijkheden van de Fondsbeheerder. De besluitvorming over het FVA is gekoppeld aan de gemeentelijke begrotingssystematiek. Er is gestart met het opstellen van de Langjarige Investering Strategie Almere (LISA) en de uitvoering van thema's en gebieden is opgestart. Er is een communicatiestrategie Almere 2.0 opgesteld en vastgesteld door het Overleg Almere 2.0. Deze strategie wordt momenteel uitgevoerd. Daarnaast organiseert Almere de Almere Tafel. Net zoals in 2013 is in 2014 onder de vlag van de Almere Tafel gesproken over adequate informatievoorziening om de leefbaarheid te kunnen monitoren. 3. Gebiedsontwikkeling De gebiedsontwikkelingen blijven een uitdaging, maar vertonen in 2014 een licht teken van herstel. Onze inzet was gericht op het faciliteren van kleine bouwvolumes en het zo goed mogelijk inspelen op de marktvraag. Hierbij zijn de gemaakte productieafspraken met bestaande en nieuwe stakeholders van grote betekenis. Daarbij werkten we aan samenwerking met bestaande stakeholders om de marketing voor Almere te versterken. Net als in voorgaande jaren moeten we alles op alles blijven zetten om contracten te sluiten voor kleine en grote ontwikkelingen.


Oosterwold Er is gestart met de uitvoering van Oosterwold. De gemeenteraden van Almere en Zeewolde hebben besloten tot de instelling van een Gemeenschappelijke Regeling (Centrumgemeenteconstructie). Almere en het Rijks vastgoedbedrijf hebben een Samenwerkingsovereenkomst gesloten over de omgang met rijksgronden in Oosterwold. De uitvoeringsorganisatie Oosterwold - onder leiding van de gebiedsregisseur - is gestart. De eerste intentieovereenkomsten met initiatiefnemers zijn gesloten en eind 2014 is de eerste Anterieure Overeenkomst met een initiatiefnemer gesloten. Tot slot hebben we in 2014 een start gemaakt met het opstellen van een Omgevingsplan.

Nobelhorst Eind 2012 is gestart met de realisatie van Nobelhorst in Almere Hout-Noord; de (deels) gezamenlijke ontwikkeling door de gemeente Almere en Ymere. Inmiddels zijn circa 100 woningen opgeleverd. Nobelhorst biedt ruimte aan een breed palet aan woningtypen met zowel projectmatige bouw als Particulier Opdrachtgeverschap (PO). Nobelhorst is als nieuwe kern nog onbekend. Wij zetten vooral in op de promotie binnen en buiten Almere. In 2014 hebben wij met onze partner Ymere onderhandeld over een pakket van aanvullende afspraken. Deze afspraken - eind 2014 door u geaccordeerd - bieden ruimte om naar aanleiding van de problematiek van Ymere i.c. de terugval van hun investeringsruimte een voortvarende ontwikkeling van Nobelhorst mogelijk te maken.

Poort In Almere Poort is ruimte voor de realisatie van woonmilieus die het Almeerse palet aanvullen. Elke woonwijk krijgt zijn eigen karakter. Door het wegvallen van de kantorenmarkt en de economische crisis blijft het daadwerkelijk gerealiseerde aantal gronduitgiften achter. Het aantal voorzieningen groeit wel gestaag. Diverse partijen bouwen aan scholen en culturele en religieuze voorzieningen. In 2014 is gestart met de bouw van het zwembad in Olympiakwartier. In 2014 is langs de volgende lijnen gewerkt:  Faciliteren van kleine bouwvolumes en inspelen op de marktvraag. Op basis van PO is het Homeruskwartier uitgegroeid tot een wijk met een uniek karakter. PO, maar ook het verkleinen van de bouwopgaven voor ontwikkelaars en beleggers, is ook op (delen) van de andere deelexploitaties in Poort toegepast. Zo is al vanaf 2013 met De Bouwfabriek met succes een nieuwe weg ingeslagen. Initiatieven uit de markt worden centraal gesteld.  Realiseren van Duin. In Almere Duin werd uitwerking gegeven aan het plan van Amvest waarin de verbinding naar het water en het strand vorm krijgt en waarmee Almere Poort echt de nieuwe 'Strandstad van de Randstad' wordt. De eerste woningen zijn in de verkoop gebracht. Het contract met Carnival is afgerond inzake het opleidingscentrum van C-smart. Ook is een vervolg gegeven aan het realiseren van het duingebied.  Invulling geven aan de herprogrammering voor de gebieden Europakwartier Oost, Cascadepark Oost, Lagekant, Olympiakwartier, Voortuin en Middenkant, hierbij is gestart met een nieuw ontwikkelingsplan met een gewijzigd programma voor wonen en ondernemen. De afronding van dit plan voorzagen wij in het laatste kwartaal van 2014. Dit bleek toch te ambitieus. Wij streven naar afronding eerste halfjaar 2015.  Verder inrichten van de hoofdinfrastructuur. Er is onder meer gewerkt aan het afronden van de busbaan door Poort.

Noorderplassen West Noorderplassen West ontwikkelt zich op de manier zoals wij die ook voor Poort en Nobelhorst hanteren: het betrekken van corporaties en kleine ontwikkelaars, aangevuld met PO. De doelstellingen voor 2014 met betrekking tot grondverkoop zijn gehaald. Ook zijn we gestart met het opnieuw in verkoop brengen van locaties die eerder zijn teruggenomen.


Doorontwikkeling stedelijk gebied In het stedelijk gebied blijft behoefte bestaan aan het accommoderen van veranderingen in het ruimtegebruik. Op basis van wensen van onze huidige inwoners, dan wel voor zich in Almere vestigende burgers en bedrijven. Soms gaan deze ontwikkelingen gepaard met grondverkoop. Vaak gaat het echter ook om wijziging van gebruik, of om tijdelijk gebruik. In 2014 werkten wij bij de grondverkoop vooral vraaggericht, via een organisch ontwikkelingsproces dat in samenspraak met de vragende partij vorm krijgt. De prioriteit lag bij de volgende ontwikkelingen:  Het tot uitvoering brengen van enkele grootschalige locaties in Buiten en Haven (De Evenaar, Waterhoven, De Wierden en De Laren). Met name rond de Evenaar (Indische Buurt) en De Laren is de gebiedsontwikkeling succesvol geweest. Begin november werden de eerste 10 PO-kavels in De Laren binnen één uur onder optie genomen.  De herinrichting Schippersplein is nagenoeg afgerond in samenhang met de vestiging van de Veiligheidsexpo aan het begin van het jaar.  Centrumplan Buiten, met aandacht gericht op het samen met de betrokken partijen op een zodanige manier doorontwikkelen dat de zittende winkels zo goed mogelijk door kunnen functioneren. In samenwerking met de bedrijven op De Vaart en Gooische Kant zijn maatregelen getroffen om de parkeerproblematiek op te lossen. Voor Gooische Kant zijn de eerste afspraken met bedrijven gemaakt die in 2015 verder worden uitgewerkt.

Almere Centrum Weerwater In 2014 is het convenant van de Werkmaatschappij Almere Centrum Weerwater verlengd. We hebben afspraken gemaakt over de samenwerking over de inpassing van de A6, de Floriade, het rondje Weerwater, grondstrategie en de planologische borging daarvan. In het kader van de Crisis- en herstelwet wordt - samen met het ministerie van Infrastructuur en Milieu - een nadere verkenning uitgevoerd naar het op te stellen omgevingsplan. De landschappelijke inpassing in het gebied is definitief vastgesteld, waarmee diverse werken zijn toegevoegd aan het Tracébesluit voor de A6. Voor het rondje Weerwater hebben we een prijsvraag uitgezet om initiatieven in en uit de stad in beeld te krijgen. Deze prijsvraag heeft 30 inzendingen opgeleverd. De door een onafhankelijke jury gekozen zeven genomineerden zullen als klankbordgroep meedenken in het ontwerpproces. 4. Floriade en Growing Green In 2014 is voorbereiding van de Floriade, die in 2022 aan de zuidoever van het Weerwater zal plaatsvinden, verder uitgewerkt langs de drie eerder genoemde pijlers van de ontwikkeling van de Floriade: de Wereldexpo, de gebiedsontwikkeling en de weg er naartoe: de 'making of'. Op 1 juli 2014 hebben wij kennis genomen van het rapport van Cees Veerman en een voorlopige beslissing genomen over de inpassing van de ondernemers in het gebied. Samen met u zijn in de daarop volgende besluitvorming de kaders vastgesteld voor de inhoudelijke focus, de organisatie en de financiën van de Floriade. Tegelijkertijd is de Wet voorkeursrecht gemeenten op percelen van het bedrijventerrein de Steiger opgeheven. Met deze besluitvorming zijn de kaders helder voor de volgende fase: het Masterplan, dat eerste helft 2015 aan u zal worden voorgelegd. Het Masterplan omvat de beslisinformatie op basis waarvan u het uitvoeringsbesluit voor de Floriade kunt nemen en de Floriade onderneming opgericht zal kunnen worden.


Participatie Zowel ondernemers als omwonenden zijn vanaf het begin nauw betrokken. Met de ondernemers op de locatie is intensief en constructief 1-op-1 overleg gevoerd over hun inpassing in de Floriade ontwikkeling. De resultaten hiervan worden met de besluitvorming over het Masterplan verwacht. Ook de bewoners van de stad zijn in 2014 intensief betrokken. De burgerparticipatie vond vooral plaats door het organiseren van diverse informatiebijeenkomsten en consultaties. In juni zijn Filmwijk, Stedenwijk en het Stadscentrum geconsulteerd naar aanleiding van het rapport Veerman. De reacties hierop zijn meegenomen in de besluitvorming. In december zijn in deze wijken wederom informatiebijeenkomsten georganiseerd om de besluitvorming met bewoners te delen.

Jeugdfloriade In november 2014 is de rechtspersoon Stichting Jeugdfloriade opgericht in de vorm van de Urban Greeners. Deze ambitieuze jonge ondernemers zijn in 2014 een drietal duurzame projecten gestart: PRIK, het Weerwoud en de Drijfveer. Komende jaren groeit de stichting Urban Greeners, onder meer door jaarlijks een programma aan tien start-ups aan te bieden. Hiermee krijgen zij de kans om mee te groeien naar het evenement Floriade 2022, met als tussenstap de (internationale) JeugdFloriade in 2018.

Internationaal programma Het internationale stedennetwerk is in 2014 verder uitgebouwd. Ook is de focus van het netwerk vastgesteld: bijdragen aan kennisontwikkeling van de duurzame doorgroei van Almere en het Floriade-terrein en bijdragen aan de wereldexpo Floriade door het tonen van innovaties op het gebied van Growing Green Cities. Met Toronto hebben wij een Memorandum of Understanding opgesteld. Ook met Milaan en Kopenhagen zijn de contacten opgestart; met Milaan wordt gesproken over deelname aan de expo 2015. De samenwerking met Shenzhen is verbreed door nieuwe relaties van bedrijven uit de regio en van hogeschool CAH Vilentum met partners uit die stad.

Het Floriadeterrein Voor het Floriadeterrein zijn de bestaande waarden in kaart gebracht en verkenningen uitgevoerd naar de wenselijke ruimtelijke hoofdstructuur. Deze worden verwerkt in het Masterplan.

Growing Green in Almere De beweging Growing Green Cities (GGC) heeft in 2014 twee manifestaties gehouden en diverse initiatieven in de stad gefaciliteerd. Tijdens de manifestaties werd een podium geboden voor spelddragers en publiciteit gegeven aan nieuwe initiatieven. Mede dankzij de speldnominaties is het netwerk met Growing Greeninitiatieven aan het groeien. Op dit moment hebben we 30 spelddragers, variërend van schooltuinen, ‘hanging baskets’ tot voedselbos, etcetera. Verder geven we bekendheid aan hun activiteiten via de Stadhuisaan-huis krant en de website www.growinggreencities.nl en www.floriade.nl Ook werken we volop met partners, zoals Buitenstad, Centrum voor Architectuur, Stedenbouw en Landschap van Almere (CASLA), Christelijke Agrarische Hogeschool Almere (CAH) en Ontwikkelcentrum Stadslandbouw Almere (OSA), aan het Growing Green-netwerk, waardoor we initiatieven en activiteiten breder en beter kunnen uitvoeren. Naast de twee manifestaties waren we in 2014 ook zichtbaar op diverse andere evenementen, zoals het Zakenfestival, Streekparade en gemeente Almere 30 jaar. Binnen de gemeente is er veel enthousiasme en is de Groenstorm (overlegmoment voor interne stakeholders) het verbindende instrument. Het ondernemersplein registreert en faciliteert Growing Green-initiatieven. Daarnaast zijn de eerste bouwstenen voor de gebiedsontwikkeling via de Growing Green-sporen Feeding, Greening, Healthying en Energizing ontwikkeld.


5. Infrastructuur

Flevolijn Vanaf eind 2012 werkt ProRail al aan de uitvoering van het Tracébesluit van de Korte Termijnmaatregelen voor de capaciteitsuitbreiding van de Flevolijn. Tot 2016 vinden in Almere diverse werkzaamheden aan het spoor plaats, waaronder het plaatsen van geluidsschermen. Wij hebben (mee)gewerkt aan diverse voorbereidende maatregelen, zoals grondaankopen en het verleggen van kabels en leidingen. Ook hebben we afspraken gemaakt over welke activiteiten op welk moment gaan plaatsvinden. Vanuit de door ons ingediende zienswijze op het Tracébesluit werken we mee aan het uiteindelijke ontwerp en stellen we daarvoor een nieuw bestemmingsplan op. Daarnaast faciliteren we ProRail met de communicatie over de werkzaamheden.

Verbreding A6 Vanuit het in 2012 onherroepelijk geworden Tracébesluit voor de weguitbreiding Schiphol–Amsterdam– Almere) verbreedt het Rijk de A6 op een zodanige manier dat het de stad versterkt, verbindt en een natuurlijk onderdeel van de stad wordt. Hierbij werken wij nauw samen met Rijkswaterstaat met als doel de stad ook tijdens de verbouwing bereikbaar te houden. In 2014 is de realisatie van het deeltraject HollandsebrugHavendreef gestart. Het trajectdeel Havendreef-Almere Buiten is in voorbereiding, waarvoor wij klanteisen hebben opgesteld. Dit proces loopt door tot en met 2018.

Programma Stedelijke Bereikbaarheid Almere In 2014 hebben we bestuurlijke afspraken voorbereid voor de aanleg en financiering van de bus- en fietstunnel tussen Hout en Sallandsekant. Daarnaast is als binnenstedelijke benuttingsmaatregel de Stedendreef verdubbeld en de A6-aansluiting Spectrumdreef uitgebreid. Verder hebben we gewerkt aan de planstudies voor de Waterlandseweg en de Hogering. 6. Kaders voor de stimulering van organische groei

Uitvoering Woonvisie In 2014 waren de activiteiten op het gebied van wonen geconcentreerd rondom een viertal speerpunten: 1. Urgentieregeling en huisvestingsverordening: 615 huishoudens hebben een urgentie aangevraagd en aan 315 huishoudens is urgentie toegekend. In totaal zijn 1.171 woningen toegewezen via Woningnet. In de zomer van 2014 hebben we overeenstemming bereikt met de woningcorporaties over de invoering van een nieuw systeem van woonruimteverdeling. Begin 2015 is de volledige huisvestingverordening van kracht geworden. 2. Stimulering van de vraag: ook in 2014 zijn de startersleningen verstrekt. U heeft in 2014 een nieuwe verordening vastgesteld. Per ultimo 2014 was voor een bedrag van ongeveer € 7 miljoen aan leningen verstrekt. 3. Heroverweging woningbouwprogramma: het aanbod van IbbA-woningen is aangepast. Door verlaging van de prijzen door de aannemers zijn de woningen voor lagere inkomens weer meer bereikbaar. Bovendien is er het product vrijstaande IbbA-woning geïntroduceerd. 4. Prestatieafspraken woningcorporaties: voor het eerst zijn er in 2014 prestatieafspraken gesloten met de woningcorporaties. De tendens van steeds hogere huren voor vrijkomende woningen is tot staan gebracht. Het aanbod van betaalbare huurwoningen is in 2014 gegroeid.

Particulier Opdrachtgeverschap Voor Almere is organische stedelijke ontwikkeling het leidend ontwikkelingsprincipe. In 2014 faciliteerden wij een veelvoud van kleine initiatieven. Particulier Opdrachtgeverschap (PO) is illustratief voor deze ontwikkeling. In navolging van het Almere Principle 'Mensen maken de stad' bepalen mensen zelf hoe hun woning en woonomgeving eruit komt te zien. Bij de reorganisatie van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling is het programma PO volledig ingebed in de reguliere gebiedsontwikkeling. PO is een vast onderdeel van de gebiedsontwikkeling geworden en geïntegreerd in het dagelijks gebiedsgericht werken. Daardoor is geen apart programmateam meer nodig. pag.95 Programmarekening 2014

Het zelfbouwen heeft in Almere een zeker aandeel in de grondverkopen. Wel is een daling waarneembaar, maar vier jaar later dan bij de overige woningbouwontwikkelingen. Nieuwe verkoopstimulansen zijn ontwikkeld om de verkooptoename te faciliteren. In 2014 is het IbbA-programma 2014 geëvalueerd. De raad heeft akkoord gegeven op locaties voor in totaal 400 kavels. In combinatie met het Ondernemersplein is de vernieuwde kavelwinkel geopend. Deze ontwikkelde zich tot een verkoop- en servicecentrum, waarbij optanten begeleid worden met kennis van het ontwikkelproces, cursussen, bouwbegeleiding, een spreekuur van een architect, duurzaamheidadviseur en hypotheekadviseur. In de belangrijke gebiedsontwikkelingen Nobelhorst en Poort Homeruskwartier zijn informatiecentra geopend, zodat op locatie potentiële PO-klanten nog beter kunnen worden geïnformeerd en verleid. Er zijn kavels in de gehele stad aangeboden, waarbij de lessen uit de uitleggebieden vertrekpunt zijn, participatie centraal staat en juridisch planologisch kaders aangepast worden. Verder is in 2014 gewerkt aan het herzien van de brochurelijn en is gestart met de ontwikkeling van een nieuwe website en digitale kavelkaart voor zelfbouw.

Grondbeleid Het jaar 2014 was voor het grondbeleid het jaar van verandering. Aanzet is gegeven om het beleid aan te passen aan de nieuwe vastgoedrealiteit. Van actief naar adaptief grondbeleid. Het beleid stond in het teken van maatregelen om de marktconformiteit van uitgiften en prijzen in een economisch instabiele markt te waarborgen. Dit heeft geleid tot interessante bedrijfsvestigingen (Carnivalcruises en Smullen) en het op gang houden van de woningbouwproductie. De gronden die op lange termijn pas aan bod komen voor de stedelijke opgave zijn deels door middel van pachtovereenkomsten tijdelijk uitgegeven aan de duurzame landbouw en zijn ook zoekgebied voor duurzame oplossingen in energie en bouwstoffen, zoals zonnevelden en hennep.

Groenblauw Het programmamanagement groenblauw heeft in 2014 prioriteit gegeven aan de inzet op het (provinciale) Programma Nieuwe Natuur Flevoland. Dit heeft tot duidelijk resultaat geleid, namelijk de honorering van de projectvoorstellen voor Eemvallei Oosterwold door Provinciale Staten. Vanuit dit programma wordt 450 hectare grond - plus inrichting - beschikbaar gesteld voor de aanleg van nieuwe natuur in Eemvallei Oosterwold. Dit zal als een katalysator werken in de organische gebiedsontwikkeling. Het initiatief voor de uitvoering ligt bij Staatsbosbeheer, stichting Flevo-landschap en een aantal particulieren en ondernemers. Zij zullen 2015 benutten om in samenwerking met elkaar en de overheden hun plannen uit te werken en tot uitvoeringsovereenkomsten komen. Daarnaast is in het voorjaar van 2014 de Samenwerkingsovereenkomst tussen Staatsbosbeheer en gemeente Almere getekend. Bijzonder is de afspraak over de herinvestering van financiële middelen die voortkomen uit grondverkoop en compensatieverplichtingen. Deze middelen worden vanaf nu vastgehouden voor Almere en voor de ontwikkeling van het groenblauwe raamwerk. Een derde mijlpaal is de vaststelling van het nieuwe groenbeleid 'Kleur aan Groen' begin 2014. Daarmee is de ambitie 'Mensen maken de stad' voor de groene ruimte geborgd in beleid.

Innovatie ruimtelijke plannen/omgevingswet Wij hebben in totaal 15 bestemmingsplannen ter vaststelling aan u voorgelegd. Dit omvatte zes zuivere actualisatieplannen, twee plannen met een combinatie van actualisatie met enkele ontwikkelmogelijkheden en zeven zogeheten GREX-plannen voor nieuwe ontwikkelingen in uitleggebieden en/of grootstedelijke infrastructurele ontwikkelingen. Een geactualiseerd bestemmingsplan is het vastgestelde plan voor het centrum van Almere Stad. Daarnaast is in 2014 gestart met het actualiseren van de plannen voor Almere Centrum Weerwater, Staatsliedenwijk, Buitenhout en Buitenveld, Vogelhorst en Oosterwold. Wij volgen de op stapel staande nieuwe Omgevingswet nauwlettend. De bestemmingsplannen voor Almere Centrum Weerwater en Oosterwold zijn plannen die vooruitlopen op deze nieuwe Omgevingswet; op grond van de Crisis- en herstelwet. pag.96 Programmarekening 2014



ruimte, wonen en wijken voor mutaties reserves mutaties reserves na mutatie reserves

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

168,6

82,7

-85,9

166,5

89,6

-76,9

8,9

32,4

17,7

-14,7

41,7

20,8

-20,9

-6,2

201,0

100,4

-100,5

208,2

110,4

-97,8

2,7



resultaat voor

afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

210

infrastructuurprojecten MIPA en SBA

0,6

-0,6

0,0

810

ruimtelijke ordening

1,7

-1,2

0,5

822

woonbeleid en huisvestingsverordening

0,0

0,1

0,0

830

Grondexploitatie

4,3

-4,4

0,0

830

vrijval voorziening parkeren Stadscentrum oost

2,2

diverse

overige afwijkingen

0,1

-0,1


8,9

-6,2

2,7

810

structuurvisie

-0,1

-0,1

810


-0,1

-0,1

810

Pampus Hout

-0,1

-0,1

830

vrijval voorziening parkeren Stadscentrum oost

-2,2

-2,2

-8,6

0,3


8,9

2,2 0,0

210 Infrastructuurprojecten MIPA en SBA

0,6 V

Onttrekking aan reserve Verbetering Stedelijke Bereikbaarheid Almere (VSBA)

0,6 N

Voor het project “verbreding Stedendreef” en het project “hoofdfietsroutes Kruidenwijk/Noorderplassen” uit het Meerjaren Infrastructuur Programma Almere (MIPA 2013-2020) is voor in totaal € 0,5 miljoen meer aan Brede Doel Uitkeringen (BDU) ontvangen dan begroot. Tevens is er een bijdrage ad € 0,1 miljoen ontvangen waar geen rekening mee was gehouden. Vanwege de per saldo hogere baten ad € 0,6 miljoen, is er ook voor eenzelfde bedrag minder onttrokken aan de reserve Verbetering Stedelijke Bereikbaarheid Almere (VSBA). 810 Ruimtelijke ordening

1,7 V

810 Afwijkingen reserves Dit betreft de volgende mutaties

1,2 N

Tabel 2-27


afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

Floriade

0,4

-0,4

0

grondexploitatie A6

0,6

-0,6

0

programma Almere 2.0 en Oosterwold

0,2

-0,2

lokaal Verkeer en Vervoer

0,1

0,1

structuurvisie

0,1

0,1


0,1

0,1

voorbereidingskosten Pampushout

0,1

0,1

overige kleine verschillen

0,1

0,1


1,7

omschrijving

-1,2

0

0,5


Floriade

0,4 V

Onttrekking reserve Floriade

0,4 N

De kosten voor de “Business Case Floriade inclusief Making of” zijn € 0,4 miljoen lager dan begroot. Deze onderuitputting wordt veroorzaakt door:  het minder tijd besteden aan de ontwikkeling van het Evenement Floriade omdat een groot deel van de tijd is gegaan naar de uitwerking van de terreinontwikkeling en de A6. Dit heeft geresulteerd in minder kosten ad € 0,2 miljoen waarbij de activiteiten zijn doorgeschoven naar 2015;  verschuiving van uitgaven ad € 0,2 miljoen voor Growing Green dialogue en innovatie cluster Growing Green naar 2015. Vanwege de per saldo lagere lasten ad € 0,4 miljoen voor de Floriade, is er ook voor eenzelfde bedrag minder onttrokken aan de reserve Floriade.

Grondexploitatie A6

0,6 V

Onttrekking reserve weerstandsvermogen

0,6 N

De begeleidingskosten voor de verdubbeling van de A6 ad € 0,6 miljoen zijn ten laste gebracht van de grondexploitatie A6. Omdat deze kosten nu niet ten laste komen van de algemene dienst ontstaat een voordeel. Omdat hierdoor ook géén onttrekking uit de reserve weerstandsvermogen (waar het oorspronkelijke budget voor dit doel was opgenomen) hoeft plaats te vinden, ontstaat een nadeel. Per saldo is dit budgettair neutraal.

Programma Almere 2.0 en Oosterwold

0,2 V

Onttrekking reserve Almere 2.0

0,2 N

De lagere kosten voor het programma Almere 2.0, onderdeel ‘Oosterwold’ ad € 0,2 miljoen, worden veroorzaakt door beperking van de uitgaven voor promotieactiviteiten, interne ondersteuning, initiatieven en opstellen omgevingsplan. In november 2014 heeft het bestuurlijk overleg Oosterwold besloten dat deze onderuitputting op Oosterwold niet zal worden verrekend met de financiers (Rijks Vastgoed Bedrijf (RVB), gemeenten Zeewolde en Almere) maar dat het budget beschikbaar wordt gesteld voor ondersteuning van initiatieven in 2015. Dit zal worden gerealiseerd door een lagere onttrekking ad € 0,2 miljoen aan de reserve Almere 2.0.

Lokaal Verkeer & Vervoer

0,1 V

In 2014 is veel tijd besteed aan ‘Openbaar Vervoer Schiphol–Amsterdam–Almere–Lelystad (OV SAAL)’ en A6. Daardoor is er minder tijd besteed aan lokale vraagstukken. Daarnaast waren de kosten lager dan begroot, vanwege het niet volledig kunnen uitvoeren van het werkplan fiets. De uitvoering van dit werkplan is doorgeschoven naar 2015.

Structuurvisie

0,1 V

Voor het opstellen van een nieuwe structuurvisie is incidenteel budget beschikbaar gesteld in 2013 en 2014 voor in totaal € 0,45 miljoen. In 2013 is vertraging opgetreden, dit heeft in 2013 geleid tot een voorstel resultaatbestemming van € 0,163 miljoen. De vertraging uit 2013 heeft doorgewerkt in 2014, waardoor uitloop van de werkzaamheden naar 2015 is ontstaan. Het restant budget ad € 0,1 miljoen is nu noodzakelijk voor afronding van de reeds in gang gezette werkzaamheden, zoals afronding van de structuurvisie, het starten van een inspraak-/participatieproces, het voeren van een zienswijzeprocedure en de definitieve bestuurlijke en politieke besluitvorming over de structuurvisie. Bij resultaatbestemming wordt voorgesteld dit bedrag beschikbaar te houden.

Programma Groen Blauw

0,1 V

Over zowel het inrichten van het projectbureau Groenblauw als het benutten van het programma Nieuwe Natuur Flevoland voor versterking van het groenblauwe raamwerk zijn afspraken gemaakt in de Uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0.


In 2014 is hiervoor € 0,245 miljoen beschikbaar gesteld. Daar is € 0,192 miljoen aangewend voor inzet op het Programma Nieuwe Natuur Flevoland voor de financiering van nieuw aan te leggen natuur in Eemvallei/Oosterwold. Hierdoor heeft het inrichten van het projectbureau Groenblauw vertraging opgelopen. Deze werkzaamheden zijn doorgeschoven en zullen in 2015 worden uitgevoerd. Bij resultaatbestemming wordt voorgesteld het resterende budget ad € 0,053 miljoen beschikbaar te houden.

Voorbereidingskosten Pampushout

0,1 V

Eind 2013 is € 0,065 miljoen via een voorstel resultaatbestemming beschikbaar gehouden voor afronding in 2014 van onderhandelingen met Staatsbosbeheer over de aankoop van verschillende percelen grond en locaties in Almere. Eind 2014 is dit budget nog steeds beschikbaar. Bij resultaatbestemming wordt voorgesteld dit budget ad € 0,065 miljoen opnieuw beschikbaar te houden voor afronding in 2015 van de gesprekken met Staatsbosbeheer.


0,1 V

822 Woonbeleid en huisvestingsverordening

0,0

Afwijkingen reserves Dit resultaat is als volgt opgebouwd:

0,1 V

Tabel 2-28: product 822 omschrijving instrumenten wonen huisvestingsverordening Particulier Opdrachtgeverschap (PO)


afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

0,2

0,2

-0,3

-0,3

0,1

Ik bouw betaalbaar in Almere (IbbA) Besluit woninggebonden subsidies

-0,1

0

0 0

-0,2

0,2

0


0,2

-0,1

0,1


0,0

0,1

0

Instrumenten wonen

0,2 V

De onderschrijding op de kosten is veroorzaakt doordat periodieke onderzoeken niet hebben plaatsgevonden. Het betreft hier zowel lokale als regionale onderzoeken waaraan de gemeente Almere een bijdrage levert. Huisvestingsverordening

0,3 N

De oplevering van het nieuwe ‘woningverdelingssysteem’ is vertraagd. Door deze vertraging zijn verwachte baten uit inschrijfgelden uitgebleven. Dit leidt per saldo tot een nadeel.

Particulier opdrachtgeverschap (PO), lagere lasten verkoop en marketing

0,4 V

Particulier opdrachtgeverschap (PO), lagere baten bijdrage grondexploitaties

0,3 N

Onttrekking uit reserve weerstandsvermogen (stimuleringsmaatregelen)

0,1 N

In 2014 is gewerkt aan een algemene update van het marketingmateriaal. Er is nagedacht over vernieuwing van de marketing en communicatie. In het kader daarvan is een begin gemaakt met een nieuwe website. Ook is de brochurelijn vernieuwd waarin informatie over gebieden, kavels en prijzen is opgenomen. De kavelwinkel is in de nieuwe huisvesting inmiddels uitgegroeid tot een volwassen verkooporganisatie, die de Almeerders en ook steeds meer mensen van buiten de stad goed kunnen vinden.


Onderstaande tabel geeft een beeld van de verkoop in de afgelopen jaren. Tabel 2-29: indicatoren jaren


contracten getekend

notarieel gepasseerd

grondopbrengsten PO

PO % v.h. totaal grondopbrengsten in Almere

2007

155

57

12,8

2008

331

179

30,7

17%

2009

290

252

36,3

48%

2010

324

225

25,4

54%

2011

180

328

30,7

40%

2012

160

134

10,7

35%

2013

140

139

9,0

22%

2014

142

176

9,9

15%

Uit het bovenstaande overzicht blijkt dat, na het dieptepunt in 2013, 2014 weer een lichte stijging laat zien in de grondverkopen en aantallen PO. De crisis op de huizenmarkt lijkt iets te verminderen, wat een positieve invloed heeft op de verkoop van de PO- en met name IbbA kavels. In percentage van de grondopbrengsten daalt de opbrengst, voornamelijk veroorzaakt door de grote grondopbrengst eind december in Nobelhorst. In onderstaande tabel geven we inzicht in de financiële baten en lasten Particulier Opdrachtgeverschap. Tabel 2-30: (inclusief resultaat afwikkeling stimuleringssubsidie) Particulier Opdrachtgeverschap


realisatie

saldo

bedrijfsvoering

-0,5

-0,5

0,0

bouwbegeleiding

-0,1

-0,1

0,0

verkoop en marketing

-0,9

-0,5

-0,4

PO collectief

-0,0

-0,0

0,0

IbbA en IbbA plus

-0,2

-0,2

0,0

totaal lasten

-1,7

-1,3

-0,4

bijdrage grondexploitaties

0,6

0,3

0,3

reserve PO

0,2

0,2

0,0

stimuleringsmiddelen DSO

0,4

0,3

0,1

totaal baten

1,2

0,8

0,4

-0,5

-0,5

-

lasten

baten

saldo

Het saldo is conform de begroting. In werkelijkheid zijn er 54 kavels (ad € 1.000 per kavel) in verkoop gebracht en 176 kavels (ad € 500 per kavel) notarieel getransporteerd. Dit gaf een bijdrage aan PO vanuit de grondexploitaties van totaal € 0,14 miljoen. Daarnaast is € 0,14 ontvangen voor de bouwbegeleiding vanuit de grondexploitaties. Per saldo bedroeg de bijdrage uit de grondexploitaties afgerond € 0,3 miljoen in plaats van de oorspronkelijk begrote € 0,6 miljoen. De kosten zijn voornamelijk lager door de effecten van de reorganisatie van DSO en het beroep op de extra beschikbare middelen vanuit het perspectief hiervoor.

Ik bouw betaalbaar in Almere (IbbA en IbbA plus)

Neutraal

In 2008 is gestart met IbbA. De regeling bestaat uit IbbA-start (inkomens tot €36.500) en IbbA plus (inkomens € 36.500 - € 48.000). De producten zijn rijtjeshuizen en appartementen. Na een evaluatie is de IbbAregeling vernieuwd. In 2013 is de productie via de nieuwe regeling gestart. Die vernieuwde regeling bestaat uit een eerste hypotheek naar vermogen voor tussen de 60% en 95% van de investeringskosten en een tweede (starters)hypotheek voor het overige percentage tussen de 40% en 5%. Ten opzichte van de oude regeling is het eigen aandeel verhoogd en wordt de koper ook meteen eigenaar van de grond (geen erfpachtcontract). Daardoor zijn er meer banken bereid te financieren. pag.100 Programmarekening 2014

Met deze financiële regeling, een bouwcatalogus, een verplichte bouwbegeleider en speciaal geproduceerde IbbA-kavels worden jaarlijks circa 100 huizen gebouwd door mensen die anders nog 6 jaar op de wachtlijst voor een sociale huurwoning zouden staan. De gemiddelde lening die in 2014 per deelnemer door de VOF verstrekt wordt is circa € 50.000. Tevens is een nieuwe uitgifte van IbbA voorbereid, die in januari van 2015 op de markt is gebracht. Op basis van een evaluatie is in het najaar van 2014 door de raad besloten tot een programma van tenminste 400 woningen voor de komende vier jaar. In dit programma is op basis van de afgenomen financieringscapaciteit van de doelgroep een goedkopere kleinere IbbA woning (IbbA start) opgenomen. IbbA plus is vervangen door een programma voor woningen van ca. €200.000-€215.000 (IbbA extra). Tot slot maakt ook een kleine vrijstaande woning (IbbA extra vrijstaand) onderdeel uit van dit programma. IbbA extra is mogelijk in verschillende stadsdelen en diverse typologieën, hetgeen de keuzevrijheid voor de doelgroep verhoogd. Voor de IbbA doelgroep blijft bouwbegeleiding gehandhaafd.

Besluit woninggebonden subsidies (Bws)

0,2 N

Onttrekking reserve Bws

0,2 V

Er zijn meer subsidies verstrekt aan woningcorporaties en particuliere woningbezitters dan begroot. Nu er meer subsidie is verstrekt, is er ook voor eenzelfde bedrag meer aan onttrekking uit de reserve BWS verantwoord.


0,1 V

830 Bouwgrondexploitatie

4,3 V

Afwijkingen reserves

4,4 N

Tabel 2-31: product 830


afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

bouwgrondexploitatie

4,5

-4,6

0

stimuleringsmiddelen

-0,1

0,1

0


-0,1

0,1

0

4,3

-4,4

0,0

omschrijving


Bouwgrondexploitaties

0

De mutaties op de bouwgrondexploitatie worden via het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties Almere (MPGA) en via de paragraaf ‘Grondbeleid’ toegelicht.

Stimuleringsmiddelen

0

De overschrijding op de lasten van stimuleringsmiddelen ad € 0,1 miljoen is ontstaan door hogere uitgaven dan voorzien op de marketing en op het tijdelijk gebruik gronden. Als gevolg daarvan wordt voor een zelfde bedrag extra onttrokken uit het weerstandsvermogen in het kader van de stimuleringsactiviteiten. Vrijval rente voorziening parkeren Stadscentrum Oost

2,2 V

Vorig jaar is bij de afsluiting van de grondexploitatie Stadscentrum Oostkavels een voorziening gevormd voor de verplichting tot het realiseren van parkeervoorzieningen ad € 6,5 miljoen. De onderbouwing is de subsidie-ontvangst uit 2010 van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor € 4,3 miljoen vermeerderd met de rekenrente van € 2,2 miljoen. Nadere analyse van de verplichtingen heeft doen constateren dat de rentebijschrijving in ieder geval niet tot de verplichting behoort. Dit bedrag ad € 2,2 miljoen kan nu vrijvallen. Via een voorstel resultaatbestemming zal dit bedrag worden toegevoegd aan de reserve weerstandsvermogen.


2.11 Economische ontwikkeling Ambitie, wat wilden we bereiken In het coalitieakkoord 2014-2018 wordt de ambitie uitgesproken om ondernemerschap en werkgelegenheid te stimuleren vanwege hun bijdrage aan een vitale stad waar het aangenaam leven, wonen en werken is. De overheid schept geen banen maar speelt wel een passende rol van betekenis door de juiste randvoorwaarden te scheppen voor de economische ontwikkeling. We zoeken nadrukkelijk de samenwerking met het bedrijfsleven, zowel bij de ontwikkeling als bij de uitvoering van ons beleid. We willen ondernemerschap faciliteren en stimuleren. Almere is een stad met een diverse economische structuur, ondernemingszin, aantrekkelijke woon- en werkmilieus en een groeiend arbeidspotentieel. Een goede basis voor de economische doorontwikkeling die moet leiden tot een vitale economie in Almere, werk voor onze inwoners in en om Almere en een krachtige positie in de Noordelijke Randstad. Bestaande bedrijven moeten kunnen groeien en nieuwe bedrijven en initiatieven moeten ruimte krijgen om zich te vestigen. Daarbij gaat het ook om kleinschalige starters en zzp’ers. Het Ondernemersplein is het zichtbare ontmoetings- en aanspreekpunt voor ondernemers. De werkgelegenheid daalde licht in 2014, een landelijke trend. Er was een kleine stijging van het aantal bedrijven. En er waren tekenen van economisch herstel. De kantorenmarkt heeft het nog steeds moeilijk, maar de leegstand in de bedrijfsruimtemarkt is minder geworden. ‘De economische kracht van Almere, hoofdlijnen van de strategische economische agenda’ is in 2014 vastgesteld door de raad. De hoofdlijnen zijn:  doorontwikkelen van de clusteraanpak;  verbreden van het excellent gastheerschap;  gebruik maken van de kracht van de stad en de kracht van Almere in de regio. Na een aantal consultatierondes zal de strategische agenda begin 2015 aan de raad worden aangeboden, als richtinggevend kader voor het programma Economische Ontwikkeling. Voor de uitvoering van het programma Economische Ontwikkeling zijn structurele middelen vrijgemaakt waarmee kan worden ingezet op een stevig en meerjarig programma.

Speerpunten Kansrijke clusters De ontwikkeling van kansrijke clusters is verbreed naar oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken vanuit het perspectief van economische kansen. Nieuwe verbindingen en economische vernieuwing vinden plaats door samenwerking met ondernemers, onderwijs en onderzoeksinstellingen. Binnen de Economic Development Board Almere is meer focus aangebracht. Ingezet werd op de volgende regieprogramma’s: De Gezonde Jeugd, DistriZorg, Circulaire Economie en Big Data. Bij de ontwikkeling van deze programma’s wordt onder meer samengewerkt met TNO en het Jan van Es instituut. Met de regiopartners is ingezet op kleinschalige innovatieve woonzorgvormen. Almere Smart Society ontwikkelde zich verder als een netwerk met lokale en (inter)nationale partners met gevarieerde projecten op het gebied van gezondheid, duurzaamheid en het sociaal domein. Er is een regieprogramma Circulaire Economie in de maak, samen met gemeentelijke diensten en externe partners. Tevens is een bijdrage geleverd aan het in november 2014 vastgestelde economisch programma 'Floriade Werkt!' van de provincie.


Marketing en acquisitie Wij willen de economische kracht van de stad stimuleren door de komst van nieuwe bedrijven en voeren daartoe actieve acquisitie langs drie sporen (werkgebieden, herkomstgebieden en kansrijke clusters). Bedrijven worden actief ondersteund bij het vinden van een nieuwe vestiging(slocatie) en ook bijvoorbeeld met het aantrekken van personeel via het Werkgevers Service Team. Nieuwe vestigingen en verhuizingen vonden vooral plaats in bestaande bouw. De internationale acquisitie vond plaats in samenwerking met Amsterdam inbusiness, met wie we ook contact houden met onze internationale bedrijven. Diverse Japanse bedrijven groeiden, zoals MTEE (Mitsubishi) en Shin Etsu. In november vond een handels- en investeringsmissie naar Shenzhen plaats. Hieraan namen voor het eerst ondernemers uit Almere en de regio aan deel. Excellent gastheerschap Excellent gastheerschap is voor alle ondernemers en initiatiefnemers, voor nieuwe en bestaande bedrijven en voor kleine en grote bedrijven. Facilitering van ondernemerschap kreeg gestalte door de opening van het Ondernemersplein, dat hét symbool moet worden voor onze dienstverlening aan nieuwe en bestaande bedrijven. Klanten worden op weg geholpen door de gemeentelijke organisatie en met relevante contacten in de Almeerse netwerken. Dat leidde tot (her)vestiging van bijv. Sligro, Kobelco Machinery, Boorwerk, Sennheiser, Keppel Securus datacenter, Artemis Lilies en een tijdelijke functie als Aquaparx. Op het Ondernemersplein werden naar behoefte voorlichtings- en netwerkbijeenkomsten georganiseerd. Een stage-servicepunt is in voorbereiding. In samenwerking met de financierende organisaties is gewerkt aan het Kennis Centrum Bedrijfsfinanciering dat begin 2015 op het Ondernemersplein een plek kreeg. We participeerden in ondernemersnetwerken en ondersteunden activiteiten als het Zakenfestival en informatiebijeenkomsten. De ‘School voor het nieuwe ondernemen’ bij Places to Work is mede mogelijk gemaakt door een gemeentelijke subsidie. Wekelijks werden bedrijven bezocht, van tijd tot tijd met het voltallige college. De Mayors League met de grotere bedrijven is twee maal bijeen geweest. De vorming van netwerken van creatieve en kleine zorgondernemers werd gestimuleerd, gericht op kennisuitwisseling en ondernemerschap en ondersteund via een landelijk netwerk. Ongeveer 15 projectaanvragen in het kader van de beschikbaar gestelde impulsmiddelen voor Onderwijs Arbeidsmarkt zijn gehonoreerd. Beleidskaders en werkgebieden Heldere beleidskaders, soepele toepassing van regelgeving en marktconforme werkgebieden zijn randvoorwaarden voor excellent gastheerschap. Diverse beleidskaders zijn in 2014 vastgesteld. De gemeenteraad heeft in maart 2014 unaniem ingestemd met de ‘Detailhandelsvisie Almere 2014’. Op een aantal punten zoals kringloopwinkels en afhaalpunten is de visie nader uitgewerkt. In november heeft ons college ingestemd met de oprichting van het Platform Retailontwikkeling Almere. Het bestemmingsplan Centrum Almere Stad is vastgesteld. Het stadscentrum is een belangrijke economische motor van de gehele stad en het visitekaartje van Almere. We werkten samen met private partijen aan de doorontwikkeling van het stadscentrum tot een sterk multifunctioneel centrum. De winkelleegstand in het stadscentrum nam af, in afwijking van de landelijke trend. Een nieuwe visie op de Almeerse werkgebieden, als opvolger van de huidige gemeentelijke vestigingsvisie, is in ontwikkeling. Deze moet een soepele vestiging van bedrijven mogelijk maken. De kansenkaart leisure, met zestien locaties, is vastgesteld door het college. De samenwerking met de Stichting Leisurebelangen loopt goed. Er staan inmiddels 26 kwaliteitskaarten voor bedrijventerreinen op de website, inclusief kavelpaspoorten van uitgeefbare terreinen in het bestaand stedelijk gebied. Buitenvaart is benoemd als focusgebied. De vestiging van Efiba, een innovatief groenteteeltbedrijf, zien we onder meer als een katalysator voor de gebiedsontwikkeling. In samenwerking met het VBA kringbestuur de Vaart zijn in het kader van de pilot De Vaart plannen voor een ondernemersfonds en een beveiligingsplan opgesteld. Parkmanagement is in uitvoering op Lage Kant en in voorbereiding op De Vaart. pag.104 Programmarekening 2014

Regionale samenwerking De samenwerking met onze regionale partners is versterkt. Almere profiteert van de sterke economie in de Metropoolregio Amsterdam waar ook veel Almeerders een baan vinden. Het ging over diverse onderwerpen zoals de publicatie Economische Verkenningen Metropoolregio Amsterdam 2014, een uitvoeringsprogramma voor de arbeidsmarkt in het kader van de landelijke Asscher-middelen en de monitoring van werkgebieden. De participatie in het regionale Expatcenter Amsterdam is gecontinueerd. Voorts werd samengewerkt op het gebied van internationale acquisitie, datacenters en ICT projecten in het onderwijs. Ter uitvoering van de Economische Actie-agenda hebben de bestuurders van de Noordvleugel de kapitaalmarkt voor het MKB in de Noordvleugel verkend en besloten tot uitwerking van een geschikte financieringsfaciliteit voor het innovatieve MKB in 2015.




economische ontwikkeling

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

voor mutatie reserves

8,4

2,4

-6,0

8,2

2,4

-5,8

0,2

mutatie reserves

0,5

0,0

-0,5

0,5

0,2

-0,3

0,1

na mutatie reserves

8,9

2,4

-6,5

8,7

2,5

-6,2

0,3



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

prod.

omschrijving

310

horecavergunningen

0,1

310

handel en ambacht

0,1


0,2

310

impuls pilot de Vaart - revitalisering bedrijven

310

impuls onderwijs en economie resultaat na resultaatbestemming

0,2

0,1 0,1

0,3

0,1

0,3

-0,3

-0,3

0,0

0,0

-0,2

0,0

310 Horecavergunningen

0,1 V

Het voordeel ad € 70.000 is hoofdzakelijk behaald door een positief resultaat op de behandeling van horecavergunningen. 310 Handel en ambacht

0,3 V

Tabel product 310


afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

kavel Majestic

-0,1

0,1

ontwikkelen bestaand bedrijfsleven

-0,1

omschrijving

impulsmiddelen De Vaart impulsmiddelen Onderwijs en arbeidsmarkt resultaat voor resultaatbestemming

0,0 -0,1

0,3

0,3

0

0

0

0,1

0,1

0,3

310 Kavel Majestic

0,1 N

Onttrekking uit reserve GIP

0,1 V

De kavel Majestic is gekocht uit de boedel van het failliete Eurocommerce. De operationele kosten (rente en beheerlasten) van deze kavel worden afgedekt uit de GIP-reserve, onderdeel ‘strategische aankopen’ en zijn per abuis niet begroot. Dit leidt tot een nadeel op de kosten en een voordeel op de onttrekking uit de reserve GIP.

310 Ontwikkelen bestaand bedrijfsleven

0,1 N

Er is meer dan voorzien ondersteuning verleend aan het bestaande bedrijfsleven, onder andere door de activiteiten op het Ondernemersplein meer te richten op bestaande bedrijven. Dit heeft geleid tot een overschrijding van € 0,1 miljoen.


310 Impulsmiddelen De Vaart

0,3 V

Op 11 maart 2014 heeft ons college besloten de knelpunten van het industriegebied De Vaart te gaan aanpakken en voorbereidingen te treffen voor het instellen van een Bedrijven Investering Zone (BIZ). De gemeentelijke bijdrage middels impulsmiddelen bedraagt 0,3 miljoen, deze dient als cofinanciering voor een aanvraag bij de provincie van € 0,5 miljoen. De resterende cofinanciering van € 0,2 miljoen zal in overleg met ondernemers gerealiseerd worden. De uitgevoerde werkzaamheden in 2014 zijn beperkt geweest. Er is gestart met de voorbereiding van een business-case voor de BIZ en er is gewerkt aan plannen om de veiligheid te verhogen en infrastructuur problemen aan te pakken. Het merendeel van de werkzaamheden loopt door tot in 2015 en volgende jaren, dan zullen de overige middelen tezamen met de aangevraagde subsidie bij de Provincie Flevoland worden aangewend. Bij resultaatbestemming wordt voorgesteld het resterende budget ad € 0,29 miljoen beschikbaar te houden.

310 Impulsmiddelen Onderwijs, Onderwijs & arbeidsmarkt

0,0 V

Voor het verbeteren van de aansluiting Onderwijs en Onderwijs & Arbeidsmarkt is een extra gezamenlijke inzet middels impulsmiddelen van € 0,6 miljoen (€ 0,3 miljoen onderwijs en € 0,3 miljoen economische zaken) in de Programmabegroting 2014 beschikbaar gesteld. Van dit bedrag is al ruim € 0,5 miljoen aangewend voor het faciliteren van marktinitiatieven die de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt bevorderen. Voor het resterende bedrag zijn reeds verplichtingen aangegaan. Deze zullen grotendeels worden benut voor het stage servicepunt op het Ondernemersplein, hetgeen naar verwachting begin 2015 zal worden geopend. Bij resultaatbestemming wordt voorgesteld het resterende budget ad € 0,047 miljoen beschikbaar te houden.


2.12 Bedrijfsvoering en vastgoed Ambitie, wat wilden we bereiken Zowel bedrijfsvoering als vastgoed is ondersteunend aan onze ambities en de doelen die wij in deze stad voor ogen hebben. De bedrijfsvoering is erop gericht het gemeentelijk beleid zo goed mogelijk te faciliteren. Ons uitgangspunt is een goede dienstverlening aan zowel inwoners als ondernemers. Tegelijkertijd heeft de interne bedrijfsvoering tot doel de medewerkers van de gemeente Almere in staat te stellen hun werk goed te doen. Bedrijfsvoering beslaat een breed scala aan onderwerpen, waarvan de ontwikkelingen van het afgelopen jaar in de paragraaf ‘Bedrijfsvoering’ aan de orde komen. Het vastgoed van de gemeente Almere is belangrijk voor het functioneren van de stad. Het zorgt er mede voor dat wij de doelstellingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, welzijn, veiligheid en economie kunnen realiseren. Wij hebben ook in 2014 geïnvesteerd in mooie, aansprekende en beeldbepalende gebouwen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de stad als geheel. Het bezit van vastgoed is geen doel op zich. Nieuwe beleidsontwikkelingen van de gemeente kunnen gevolgen hebben voor het vastgoed. Veranderend beleid van de rijksoverheid, landelijke trends en ontwikkelingen in Almere hebben invloed op het functioneren van de vastgoedportefeuille. Een uitgebreidere toelichting op het gemeentelijk vastgoed, is opgenomen in de paragraaf ‘Onderhoud kapitaalgoederen’. Naast een toelichting op de gemeentelijke bedrijfsvoering en het vastgoed van de gemeente Almere, besteden we in dit programma ook aandacht aan de Wet waardering onroerende zaken (WOZ).

Speerpunten Almere Morgen De effecten van de economische crisis zijn binnen de gemeente nog steeds stevig aanwezig. Met name in het ruimtelijke en fysieke domein hebben we te maken gehad, en nog te maken, met stevige bezuinigingsopgaven waardoor medewerkers hun functie hebben verloren. Daarnaast ontstonden in 2014 in het sociaal domein door nieuwe taken, nieuwe vacatures. Vanuit de visie op ontwikkelen van medewerkers en organisatie, hebben we in 2014 de interne mobiliteit en interne invulling van vacatures gestimuleerd. Met als doel het realiseren van een flexibele duurzame en toekomstbestendige organisatie. Op deze wijze hebben we niet alleen veel kennis en kwaliteit kunnen behouden in de organisatie, maar hebben we ook kosten voorkomen die normaliter gepaard gaan met gedwongen vertrek zoals outplacementkosten, transitiekosten en ww-kosten. Daarnaast hebben we de samenwerking tussen diensten en afdelingen kunnen bevorderen doordat medewerkers hun kennis en expertise in andere domeinen konden inzetten. Door de intern georganiseerde mobiliteit is in 2014 een forse positieve bijstelling mogelijk geweest van het door de gemeenteraad beschikbaar gestelde budget. Verduurzaming gemeentelijke vastgoed De meer dan 300 gebouwen die in gemeentelijk bezit zijn, behoren tot het kapitaal van de stad. De gebouwen worden goed onderhouden. Voor gebouwen die leegkomen zoeken we een nieuwe maatschappelijke functie. Indien die er niet meer is, stoten we gebouwen af. Het afgelopen jaar hebben wij extra inzet gepleegd op de verduurzaming van gemeentelijke vastgoed. Wij zijn gestart met diverse energiemaatregelen. Door het aanbrengen van bewegingsdetectie hebben wij een aantal parkeergarages energiezuiniger gemaakt. Voorts hebben wij bij negen gymlokalen geïnvesteerd in zonnepanelen.


Proceskostenvergoeding WOZ In 2014 is het aantal bezwaren tegen de WOZ waarde (1.710) afgenomen ten opzicht van 2013 (2.683). Ook het aantal bezwaren tegen de heffingen is licht afgenomen (8.603 in 2013 en 8.539 in 2014). Daarentegen is het totaal aantal beroepen toegenomen (2013: 59, 2014, 67). Ook de complexiteit van bezwaar en beroep is toegenomen. Zo zijn er vastgoedorganisaties met hun complete areaal in bezwaar en beroep gegaan. Ook is er een verdere toename van het aantal bezwaren en beroepen waarbij zogenaamde no cure no pay bedrijven betrokken zijn. In de Programmabegroting 2014 was daarom het budget voor proceskosten verhoogd naar € 75.000. WOZ voormelding In 2014 is de pilot met de voormelding WOZ waarde geëvalueerd. De WOZ voormelding moet bijdragen aan een transparanter WOZ proces, het vergroten van de betrokkenheid van de eigenaren bij het proces, kwalitatief betere gegevens en uiteindelijk minder bezwaarschriften. Almere participeert hierbij in de landelijke projectgroep ‘Doorbraak in Dienstverlening’. Circa 5.000 huiseigenaren in twee wijken en circa 130 eigenaren van niet-woningen (winkels, kantoren en bedrijfsruimten) zijn eind 2013 benaderd om mee te doen met deze pilot. Betrokkenen konden digitaal de kenmerken van hun WOZ object en de voorgenomen WOZ waarde inzien en hier interactief op reageren. De reacties zijn beoordeeld en hebben in een aantal gevallen geleid tot het aanpassen van de WOZ waarde. Op grond van een evaluatie is medio 2014 heeft het college besloten dat het nog te vroeg is om de WOZ-voormelding gemeentebreed in te zetten. Wel is besloten de pilot eind 2014 voort te zetten in dezelfde wijken en voor de niet-woningen.




bedrijfsvoering en vastgoed

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

41,5

15,5

-26,0

40,8

14,8

-26,0

0,0

6,1

10,2

4,1

6,0

10,1

4,0

-0,1

47,6

25,7

-21,9

46,8

24,8

-22,0

-0,1

voor mutatie reserves mutatie reserves na mutatie reserves

resultaat



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

prod.

omschrijving

002

eigenaarsbeheer gemeentelijk vastgoed

0,1

002

bedrijfsvoering

1,1

310

Alnovum

-0,5

-0,5

310

waardevermindering pand Louis Armstrongweg

-0,2

-0,2

922

taakstelling inkoop en aanbesteding

-0,1

-0,1

922

bedrijfsvoering Sociaal Domein

-0,2

-0,2

922

veranderagenda Sociaal Domein

-0,3

-0,3

0,1 -0,1

1,1

922

overheadkosten Sociaal Domein

-0,2

-0,2

922

basisdienstverlening Sociaal Domein

-0,2

-0,2

930

uitvoering wet WOZ

0,1

0,1

940

lasten heffing/invordering belastingen

0,2

0,2

diverse

overige afwijkingen

0,1

-0,1

-0,1

930

proceskostenvergoeding bezwaarafh. WOZ

-0,1

-0,1

940

businessplan belastingen

-0,1

-0,1

940

DMS digitalisering belastingen

-0,1

-0,1

-0,4

-0,4

resultaat voor bestemming

0,0

-0,0


0,0

002 Eigenaarsbeheer gemeentelijk vastgoed

0,1

0,1 V

De periodieke inspecties voor het planmatig onderhoud zijn gedeeltelijk doorgeschoven naar 2015. Hierop is de hele cyclus van inspecties doorgeschoven. Dit leidt tot een eenmalig voordeel. 002 Bedrijfsvoering

1,1 V

002 Lagere onttrekking reserves

0,1 N

Tabel 2-36 resultaat bedrijfsvoering

bedragen x € 1.000 resultaat voor

afwijking reserves resultaat na bestemming

basisdienstverlening

0,2

0

0,2

Almere morgen

0,4

-0,4

0

innovatiefonds ICT

0,1

-0,1

0

VIT@

0,4

0,5

0,9

totaal resultaat

1,1

-0,1

1,1

Het resultaat voor bestemming bedraagt € 1,1 miljoen.


Basisdienstverlening

0,2 V

Het resultaat van de reguliere bedrijfsvoering van de basisdienstverleningsafdelingen is € 0,2 miljoen positief. Dit wordt met name veroorzaakt door lagere kapitaallasten als gevolg van uitgestelde investeringen, lagere kosten bij financieel beheer en het niet inzetten van inhuurbudget inkoop. Daarnaast zijn er hogere inkomsten gerealiseerd op het gebied van reproactiviteiten, de organisatie van evenementen/catering, en detacheringsinkomsten.

Almere Morgen

0,4 V

Lagere onttrekking reserve

0,4 N

De sterke inzet op (interne) mobiliteit en interne invulling van vacatures heeft, onder andere binnen het sociaal domein, een grote bijdrage geleverd aan het voorkómen van boventalligheid. Daarnaast bleek er vaak een goede en snelle matching te maken waardoor er bespaard kon worden op organisatiekosten, op de inhuur door derden en op de omscholingskosten. Gevolg is dat er minder is onttrokken aan de reserve Almere morgen.

Innovatiefonds ICT

0,1 V

Lagere onttrekking reserve

0,1 N

Als gevolg van de langere doorloop van de transitie en migratie kon een groot aantal projecten geen doorgang vinden in 2014. Deze zijn doorgeschoven naar het volgende jaar.

VIT@

0,4 V

Vrijval reserve

0,5 V

Het project Vernieuwing IT Almere (Vit@) is voltooid. Er was in totaal € 7,95 miljoen beschikbaar voor de gehele transitie en migratie. De kosten bedragen € 7,1 miljoen, waardoor een bedrag van € 0,85 miljoen ten gunste van het resultaat kan vrijvallen. Ten opzichte van de begroting ontstaat een voordeel van € 0,9 miljoen omdat de kosten € 0,4 miljoen lager zijn uitgevallen en € 0,5 miljoen meer aan de reserve wordt onttrokken. 310 Alnovum

0,5 N

Op de exploitatie van het pand Alnovum is een nadeel van € 0,5 miljoen als gevolg van lagere inkomsten door gedeeltelijke leegstand. In totaal zijn de huurinkomsten en doorbelaste servicelasten € 0,6 miljoen lager dan begroot. Hiertegenover staan lagere onderhoudskosten van circa € 0,1 miljoen. Gelet op de leegstand is er alleen daar onderhoud uitgevoerd waar het ook echt noodzakelijk is. Voor het Alnovum is bij de Programmarekening 2013 een voorziening getroffen voor de correctie op de boekwaarde naar marktwaarde. Hierbij was het uitgangspunt dat indien er nieuwe huurders gevonden zouden worden de marktwaarde van het pand zou toenemen. De voorziening zou dan deels kunnen worden gebruikt voor het afdekken van leegstandsverliezen. In april 2014 is besloten om een intensief verhuurproces te starten om in de komende vier jaar huurders aan te trekken, het pand daarna te verkopen en na twee jaar de stand van zaken op te nemen in een evaluatie. Er zijn in 2014 geen nieuwe huurders gevonden, derhalve dient de voorziening geheel intact te blijven. 310 Waardevermindering pand Louis Armstrongweg

0,2 N

Het gebouw aan de Louis Armstrongweg 90 is een pand dat in gemeentelijk bezit is en dat tot voor kort heeft gediend als ambtenarenhuisvesting in verband met de uitvoering van de Wmo. Inmiddels staat dit pand nagenoeg leeg en wordt getracht het pand verder te verhuren of te verkopen. Doordat het pand geen gemeentelijk beleidsdoel meer dient en er tevens een voornemen tot verkoop bestaat, hebben we het pand door een externe taxateur laten waarderen. Uit het taxatierapport blijkt dat de marktwaarde € 0,2 miljoen lager ligt dan de boekwaarde. 922 Taakstelling inkoop en aanbesteding

0,1 N

De taakstelling is niet volledig ingevuld. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 0,1 miljoen. pag.112 Programmarekening 2014

922 Bedrijfsvoering Sociaal Domein

0,2 N

Het tekort Bedrijfsvoering wordt veroorzaakt door ongedekte formatie (€ 0,21 miljoen) juridische zaken en externe inhuur van met name secretariële ondersteuning (€ 0,07 miljoen). Hiertegenover staat een voordeel van afgerond € 0,12 miljoen bij Control door onderuitputting op het formatiebudget door vacatures. 922 Veranderagenda Sociaal Domein

0,3 N

In 2014 heeft – mede met het oog op vanaf 2015 uit te voeren nieuwe gedecentraliseerde taken - de omvorming van de voormalige diensten DMO en PZ (deels) naar de nieuwe dienst Sociaal Domein (DSD) zijn beslag gehad. Voor deze grote transformatie zijn geen extra middelen beschikbaar gesteld. Omdat dit proces wel een grote (capaciteits)investering heeft gevraagd en ook het reguliere werk doorgang heeft moeten vinden, zijn extra kosten gemaakt voor onder meer (deel)projectleiding, externe onderzoeken en incidentele inzet van capaciteit vanuit het interim-bureau Almere. Dit heeft geleid tot een nadelig resultaat van afgerond € 0,3 miljoen. 922 Overheadkosten Sociaal Domein

0,2 N

Het nadelig resultaat van afgerond € 0,2 miljoen wordt veroorzaakt door onder andere kosten van bovenformatief personeel en kosten voor ontwikkelingstrajecten management, traineepool en advies- en onderzoekskosten. 922 Basisdienstverlening Sociaal Domein

0,2 N

Deze overschrijding wordt veroorzaakt door de meerkosten van maatwerk basisdienstverlening. Deze zijn in 2014 niet meer op de juiste wijze toegerekend aan de producten. De kosten hebben met name betrekking op catering, dienstreizen, representatie, reprokosten e.d. 930 Uitvoering wet WOZ

0,1 V

In de Programmarekening 2013 is € 0,1 miljoen gereserveerd voor het afhandelen van bezwaarschriften tegen de WOZ waarde van onroerend goed. Daarnaast is in de Programmabegroting 2014 een incidenteel budget van € 0,1 miljoen beschikbaar gesteld. Het totaal beschikbare budget voor 2014 bedraagt derhalve € 0,2 miljoen. Omdat nog een aantal procedures voor niet-woningen nog onderhanden zijn, is voor € 0,1 miljoen minder uitgegeven. Voorgesteld wordt deze middelen via resultaatbestemming te reserveren voor 2015. 940 Lasten heffing/invordering belastingen

0,2 V

Dit voordeel bestaat uit:

Businessplan Belastingen

€ 0,1 V

Uitvoering van het belastingplan heeft niet kunnen plaatsvinden in 2014, vanwege met name vertraging in ICT (Vit@) ontwikkeling, personele problemen en eerst focus op het primair proces. Hierdoor is een voordeel ontstaan van € 0,1 miljoen. Voorbereidingen zijn wel getroffen. Er is een (meerjarig) bedrijfsplan gemaakt om te komen tot de afgesproken maatregelen en bijbehorende bezuiniging. Voorgesteld wordt deze middelen via resultaatbestemming te reserveren voor 2015.

DMS Digitalisering belastingen

€ 0,1 V

Voor verdere digitalisering van processen en om optimaal en efficiënt te kunnen werken in het nieuwe huisvestingsconcept is het noodzakelijk om alle analoge poststromen en documentstromen te digitaliseren. Vanwege met name uitstel van verbouwingen en huisvesting, vertraging in ICT (backlog) ontwikkelingen en personele druk c.q. gebrek aan capaciteit zijn we niet in staat geweest om in 2014 deze slag te maken. Hierdoor is een voordeel ontstaan van € 0,06 miljoen. Voorgesteld wordt deze middelen via resultaatbestemming te reserveren voor 2015.


2.13 Financiën Ambitie, wat wilden we bereiken Ons uitgangspunt is dat wij een financieel gezonde gemeente willen zijn. Om dit te kunnen realiseren is het van belang dat binnen de gemeentelijke organisatie duidelijkheid bestaat over de wijze waarop wij invulling geven aan ons financieel beleid. In mei 2014 hebben wij in het coalitieakkoord opnieuw onze financiële uitgangspunten opgenomen. Deze uitgangspunten zijn in lijn met het eerder ingezette beleid. Een sluitende begroting is voor ons vanzelfsprekend. Structurele uitgaven dekken we af met structurele inkomsten. Tegenvallers lossen we zo veel als mogelijk op binnen de portefeuille waarin deze zich voordoen. Meevallers worden integraal afgewogen. Rijksbezuinigingen worden in principe doorvertaald naar de betreffende beleidsterreinen. In 2014 hebben wij ons financieel beleid langs de lijnen van financiën op orde en de doorontwikkeling van de controlfunctie verder vormgegeven.

Speerpunten Financiën op orde De gemeentefinanciën zijn op orde. Toch bleef in 2014 de noodzaak tot bezuinigingen. Opnieuw hebben wij rijksbezuinigingen moeten doorvertalen naar onze eigen gemeentelijke begroting. Het afgelopen jaar hebben wij ons ingezet voor een toegankelijk en transparant begrotingsbeleid. Daarbij hebben wij de gemeenteraad in de periode rondom de verkiezingen extra inzicht geboden in de financiële positie van de gemeente, zowel ten aanzien van het meerjarenperspectief van de grondexploitaties als ten aanzien van onze reserves en voorzieningen. In de nota ‘Beïnvloedbare ruimte’, die we in het voorjaar aan de raad hebben aangeboden, hebben wij inzicht geboden in de opbouw van de begroting en de samenstelling van de budgetten en een indicatie gegeven van de mate van beïnvloedbaarheid. De voorjaarsnota was het afgelopen jaar technisch van aard. Het afgelopen jaar hebben wij met uw raad gesproken over de aanpassingen in de budgetcyclus; de duiding van de voorjaarsnota in relatie tot de begroting en de positie van de jaarrekening en het Meerjarenprogramma grondexploitaties Almere (MPGA). Net als het thema Publiek Verantwoorden zullen deze onderwerpen ook de komende jaren onze aandacht vragen. Doorontwikkeling van de controlfunctie In 2014 hebben we extra inzet gepleegd op de aanpassing van de paragraaf ‘Weerstandsvermogen en risicobeheersing’. Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om de ingeschatte risico’s financieel op te vangen. Risicobeheersing is het geheel van aan maatregelen dat het college neemt om gesignaleerde risico’s te vermijden, over te dragen, te verminderen óf te accepteren. We hebben deze twee onderdelen, vooruitlopend op beslissingen omtrent de aanbevelingen van de commissie Bbv (Besluit begroting en verantwoording) meer expliciet aan elkaar gekoppeld. Ons uitgangspunt is dat we hiermee ook de risico’s en eventuele financiële gevolgen transparant in beeld brengen. Er is in 2014 verder gewerkt aan het in kaart brengen van de kwaliteitszorg binnen de gemeentelijke organisatie. Daarnaast hebben we ook de kwaliteit van onze interne controle verder verbeterd.




Financiën voor mutatie reserves

jaarrekening

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo

resultaat

6,7

277,2

270,5

5,5

276,4

270,9

0,4

mutatie reserves

109,6

199,8

90,1

102,5

192,7

90,1

0,0

na mutatie reserves

116,3

477,0

360,6

108,0

469,0

361,0

0,4



afwijking

resultaat na

bestemming

reserves

bestemming

prod.

omschrijving

330

dividendinkomsten nutsbedrijven

0,3

0,3

921

uitkering gemeentefonds

1,4

1,4

922

stelpost onvoorzien

0,5

0,5

931/932

inkomsten OZB

0,2

0,2

938

reclame inkomsten

-0,3

-0,3

960

renteresultaat

-1,6

-1,6

diverse

overige afwijkingen

-0,1

-0,1

resultaat voor resultaatbestemming 921

0,4

lager accres gemeentefonds resultaat na resultaatbestemming

0,4

0,0

0,4

-0,7

-0,7

-0,7

-0,3

330 Dividendinkomsten nutsbedrijven

0,3 V

Zowel op ons aandelenpakket Alliander als op het pakket Vitens is meer dividend ontvangen dan geraamd. Tabel 2-39

bedragen x € 1.000 rekening 2013

begroting 2014

rekening 2014

verschil

Alliander

-432

-441

-726

285

Vitens

-941

-959

-996

37

Nuon Energy

-241

-241

-241

-1.614

-1.641

-1.963

totaal

322

Dividend Alliander Alliander had in 2013 een goed jaar achter de rug; de omzet werd vergroot en het resultaat nam toe. Als gevolg hiervan heeft Alliander in 2014 een bedrag van € 125 miljoen aan dividend uitgekeerd. Dat is € 50 miljoen meer dan in 2012. Door het hogere dividend valt de uitkering van Almere € 0,3 miljoen hoger uit dan geraamd. Naar verwachting zal het dividend in de komende jaren weer lager uitvallen door de verlaging van de gereguleerde tarieven in de jaren 2014-2016. Dividend Vitens / Nuon Energy Het nettoresultaat van Vitens – over 2013 – bedroeg € 39,3 miljoen; als gevolg hiervan € 2,72 dividend per aandeel uitgekeerd. De dividenduitkering van Vitens is hierdoor iets hoger uitgevallen dan geraamd. Conform afspraken bedraagt de dividenduitkering van Nuon Energy € 241.000.


921 Algemene uitkering gemeentefonds

1,4 V

Tabel 2-40 samenvatting a. negatieve inkomstenmaatstaf WOZ

bedragen x € 1.000 2012

2013

2014

totaal

25

-34

-82

-91

-38

-38

b inwoners, minderheden etc c. sociale structuur d. leerlingen e. woonruimte en dergelijke

361

-271

90

52

73

125

20

189

209

f. klantenpotentieel en omgevingsadressendichtheid

240

210

450

g. bijstelling van de uitkeringsfactor

263

133

396

45

45

902

259

1.186

h. doorwerking onderuitputting rijksbegroting i. verrekeningen kosten uitvoeringsprogramma e-overheid

subtotaal algemene uitkering

25

j. integratie – en decentralisatie uitkeringen 

integratieuitkering Wmo

126



decentralisatieuitkering maatschappelijke opvang

109



decentralisatie uitkering vrouwenopvang /overige

subtotaal du's en integratie uitkeringen totaal

a.

126 109

7

5

-74

-62

7

240

-74

173

32

1.142

185

1.359

Negatieve inkomstenmaatstaf WOZ

De WOZ waarde over 2012 is definitief vastgesteld; deze valt lager uit dan geraamd. Omdat de belastingcapaciteit lager uitvalt, ontvangen wij over 2012 alsnog een hogere algemene uitkering. Omdat de WOZ waarde van woningen en niet woningen over 2013 en 2014 hoger uitvalt dan geraamd, ontvangen wij over beide jaren een lagere uitkering.

b.

Inwoners, minderheden etc.

Omdat wij iets minder inwoners en minderheden hebben dan geraamd, ontvangen wij een lagere uitkering via deze maatstaven.

c.

Sociale structuur

Recentelijk heeft het CBS een aantal maatstaven met betrekking tot de sociale structuur over 2013 en 2014 vastgesteld. Omdat het aantal huishoudens met een laag inkomen 3% hoger is uitgevallen dan geraamd; is over 2013 een bedrag van € 0,36 miljoen nabetaald. Daarnaast is ook het aantal bijstandscliënten op 31-122013 definitief vastgesteld; dit zijn er 135 minder dan geraamd. Hierdoor ontvangen wij in 2014 € 0,27 miljoen minder dan geraamd; per saldo levert dit een voordeel op van € 0,09 miljoen.

d.

Leerlingen

De dienst Uitvoering Onderwijs van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de leerlingenaantallen over 2013 (definitief) en 2014 (voorlopig) vastgesteld. Omdat Almere meer VO-leerlingen heeft dan geraamd, ontvangen wij een hogere uitkering.

e.

Woonruimten en dergelijke

Als gevolg van de invoering van de Basisadministratie Adressen en Woningen hanteert het CBS vanaf het uitkeringsjaar 2013 een andere definitie voor woonruimten. Deze wijziging heeft geleid tot veranderingen in de woningvoorraad. Omdat dit gevolgen heeft voor de verdeling van het gemeentefonds, is afgesproken om de financiële gevolgen van de nieuwe definitie pas vanaf 2015 (bij groot onderhoud) volledig mee te nemen in de verdeling. Voor de tussenliggende jaren is een overgangsregime (een rekenregel) afgesproken. Omdat de rekenregel gunstig uitpakt voor Almere, ontstaat een eenmalig voordeel.


f.

Klantenpotentieel en adressendichtheid

Klantenpotentieel bestaat uit een tweetal maatstaven, te weten een lokale en een regionale maatstaf. Dit zijn maatstaven die de kosten voor de centrumfunctie weerspiegelen van de stad; voor haar inwoners (binnen een straal van 30 km) en voor de omgevingen (binnen een straal van 60 km). Iets dergelijks geldt ook voor de adressendichtheid; deze maatstaf weerspiegelt de kosten voor het stedelijke karakter van de gemeente. Hoe hoger de adressendichtheid, hoe meer inwoners er op een kleine ruimte wonen, hoe hoger de kosten (met alle problematiek rondom sociale structuur en fysieke structuur). Omdat Almere er – ondanks de economische crisis - in is geslaagd om relatief meer woningen op te leveren dan de regio, ontvangen wij een hogere uitkering.

g.

Bijstelling van de uitkeringsfactor

Over 2013 en 2014 heeft het CBS nu een groot aantal verdeelmaatstaven definitief vastgesteld. De verdeling van het gemeentefonds is hierop aangepast. Omdat er – landelijk - via de verdeelmaatstaven minder gemeentefonds is uitgekeerd, wordt het restant uitbetaald via een aanpassing van de factor. Hierdoor ontvangen wij eenmalig een hogere uitkering.

h.

Doorwerking onderuitputting op de rijksbegroting/najaarsnota van het Rijk

Op 21 november 2014 heeft de ministerraad ingestemd met de Najaarsnota 2014. Uit de toelichting op de najaarsnota blijkt dat er ongeveer € 0,32 miljard minder is uitgegeven op de departementale begrotingen. Op grond van de normeringsmethodiek heeft dit nog gevolgen voor de gemeentefondsuitkering. Indicatief gaat het dan om een korting van ongeveer € 57 miljoen op het gemeentefonds; dat resulteert in een korting op het accres 2014 van € 0,7 miljoen voor Almere. Hierdoor is sprake van een nadeel. Op grond van de verslaggevingsvoorschriften mag nadeel niet ten laste van het resultaat worden gebracht, maar via resultaatbestemming worden bestemd.

i.

Verrekening kosten uitvoeringsprogramma e-overheid

Conform afspraken voert de VNG een deel van de taken met betrekking tot het nationaal uitvoeringsprogramma e-overheid uit namens de gemeenten. De door de VNG betaalde btw over deze taken, kan door gemeenten gedeclareerd worden bij het BTW Compensatiefonds. Voor Almere gaat het om een bedrag van € 0,05 miljoen.

j.

Hogere integratie / decentralisatie uitkringen voor regiotaken

Achteraf hebben wij ook nog een hogere uitkering ontvangen voor de huishoudelijke hulp in het kader van de wet Maatschappelijke Ondersteuning en de maatschappelijke hulp (centrumfunctie) en een lager uitkering voor de vrouwenopvang. 922 Algemene baten en lasten

0,5 V

Dit voordeel bestaat uit: Tabel 2-41

bedragen x € 1.000 bedrag

a.

niet aanwenden onvoorzien saldireserve lagere onttrekking onvoorzien

b.

vrijval voorziening Kunstgoed BV

c.

overige

a.

445 -445 40 6

Niet aanwenden van onvoorzien

In de begroting is een bedrag van € 0,45 miljoen geraamd voor onvoorziene uitgaven. Dit bedrag is in 2014 niet aangewend. Conform afspraak onttrekken wij jaarlijks de rentebijschrijving op de saldireserve ter dekking van de post onvoorzien. Omdat het bedrag niet is aangewend, is ook € 0,45 miljoen minder onttrokken aan de saldireserve (zie hiervoor ook product 980). Per saldo ontstaat er geen resultaat door het niet aanwenden van de post onvoorzien. pag.118 Programmarekening 2014

b.

Vrijval voorziening Kunstgoed BV

Aan de Kunstgoed BV is een lening verstrekt. Ter afdekking van het terugbetalingsrisico is een voorziening getroffen. Doordat een deel van de lening in 2014 is afgelost, kan een gelijk deel van de voorziening vrijvallen ten gunste van het resultaat. Doordat deze risicoreservering vrijvalt, ontstaat een voordeel van € 40.000.

c.

Overige

Dit betreft de afwikkeling van een aantal balansposten uit voorgaande jaren ten gunste van het resultaat. 931/932 Inkomsten OZB

0,2 V

Dit voordeel bestaat uit:

931 inkomsten OZB-gebruikers

0,1 N

Dit nadeel wordt voor € 0,2 miljoen veroorzaakt door toegenomen leegstand. Het betreft winkelpanden, kantoren en bedrijfsruimten. Daarnaast is er een voordeel van € 0,1 miljoen uit oude jaren.

932 inkomsten OZB-eigenaren

0,3 V

In 2014 is er een voordeel van € 0,1 miljoen op de opbrengsten gerealiseerd. Daarnaast is er een voordeel van € 0,2 miljoen uit oude jaren. 938 Reclame inkomsten

0,3 N

Het tekort van € 0,3 miljoen wordt voor een aanzienlijk deel veroorzaakt doordat in 2014 een aantal grote bedrijven hun lichtmastreclame hebben opgezegd. 960 Renteresultaat

1,6 N

In 2014 is relatief veel kortlopende financiering vervangen door langlopende leningen, om te kunnen voldoen aan de wettelijk voorgeschreven kasgeldlimiet. Omdat de rente op langlopende leningen bijna 3% hoger is dan die van kortlopende financiering, heeft dit gezorgd voor een stijging van de rentelasten. Met deze stijging van de rentelasten gedurende het jaar kon in de begroting onvoldoende rekening worden gehouden, waardoor een nadeel ontstaat van circa € 1,3 miljoen. Daarnaast zijn er nog enkele kleine afwijkingen oplopend tot circa € 0,3 miljoen. Doordat het geraamde renteresultaat voor 2014 reeds bij het coalitieakkoord volledig aangewend is om het perspectief te ontlasten, was er geen ruimte meer om deze nadelen op te vangen. 980 Reservemutaties

0,0 V

Het saldo op dit product komt voort uit: Tabel 2-42


d.

saldireserve lagere onttrekking onvoorzien

e.

reserve afschrijvingen

272

f.

reserve GIP / reserve incidenteel beleid

176

totaal

a.

-445

3

Saldireserve: lagere onttrekking onvoorzien

Zoals op het product 922 algemene baten en lasten al is toegelicht, is dit jaar onvoorzien niet aangewend en hoeft er geen onttrekking plaats te vinden.


b.

reserve afschrijvingen

Zoals op het product 214 Parkeren is toegelicht is er dit jaar € 0,4 miljoen minder geïnvesteerd in parkeerapparatuur dan gepland. Omdat hierdoor minder gestort wordt in de reserve afschrijvingen, valt de storting 0,4 miljoen lager uit. Omdat er vanwege een aantal andere investeringsprojecten € 0,1 miljoen meer wordt gestort in de reserve afschrijvingen, is er per saldo sprake van een voordeel van € 0,3 miljoen.

c.

reserve GIP / reserve incidenteel beleid

Bij de Programmabegroting 2015 is besloten om de GIP reserve op te heffen en het saldo te storten in de reserve incidenteel beleid. Omdat op rekeningbasis € 0,2 miljoen minder kan worden gestort, is sprake van een voordeel.


Hoofdstuk 3


3 Paragrafen 3.1 Weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om de ingeschatte risico’s financieel op te vangen. Het beleid rond het weerstandsvermogen en risico’s is vastgelegd in de kadernota ‘Weerstandsvermogen’ uit 2006. Wij zijn voornemens om deze kadernota te actualiseren en aan te laten sluiten op de in 2013 gepubliceerde aanbevelingen van de Commissie Bbv (Besluit begroting en verantwoording) die landelijk onderzoek heeft gedaan naar de informatiekwaliteit van de paragraaf. Een van de aanbevelingen is om in de paragraaf ‘Weerstandsvermogen’ meer in te gaan op risicobeheersing. Deze aanbeveling hebben we in de huidige paragraaf doorgevoerd. Risicobeheersing is het geheel aan maatregelen dat bewust genomen wordt door het college om gesignaleerde risico’s te vermijden, over te dragen, te verminderen of te accepteren. In alle keuzes van de gemeente is het van belang de ontwikkeling van de risico’s en de genomen beheersmaatregel te monitoren. En als een risico zich daadwerkelijk voordoet om dan keuzes te maken in acties die de schade kunnen beperken. De weerstandscapaciteit is het eigen vermogen van de gemeente dat vrijgemaakt kan worden om de financiële effecten van risico’s op te vangen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de continuïteit van gemeentelijke taken. Hieronder vindt u de vergelijking van de geïdentificeerde risico’s met de weerstandscapaciteit. In de kadernota ‘Weerstandsvermogen’ is voorgeschreven hoe risico’s geïnventariseerd en beschreven moeten worden en is er beleid geformuleerd omtrent de minimale omvang van de weerstandscapaciteit. De omvang van de weerstandscapaciteit (saldireserve) wordt bepaald door:  een vast minimumbedrag (aantal inwoners per 1 januari x € 90), dit minimumbedrag per inwoner wordt aangepast als de risico’s langdurig in omvang toenemen of afnemen;  de hoogte van de geïnventariseerde risico’s. Wanneer het risicobedrag van de geïnventariseerde risico’s 25% hoger ligt dan de beschikbare weerstandscapaciteit in de saldireserve dient de deze te worden aangezuiverd.

Risicobeheersing Inherente risico’s Aan het nastreven van doelen, aan het willen benutten van kansen, aan het uitvoeren van wettelijke taken, overal kunnen risico’s op de loer liggen dat het niet zo gaat als gepland of gewenst. Deze risico’s noemen we inherent zolang we nog niet besloten hebben om beheersmaatregelen te treffen. Als je deze risico’s in beeld brengt en analyseert naar oorzaak en gevolg, kun je op de oorzaken beheersmaatregelen bedenken en bewust actie ondernemen. De mate waarin het lukt om met beheersmaatregelen het gewenste eindresultaat te bereiken binnen de gestelde voorwaarden noemen we risicobeheersing. Er zullen echter inherente risico’s zijn waarop je bewust geen actieve risicobeheersing inzet. Bijvoorbeeld omdat de kosten van de beheersmaatregel naar verwachting groter zijn dan het negatieve financiële effect van het risico. Restrisico’s De inschatting van het risico, na beheersmaatregelen, noemen we restrisico. Als er voor een risico bewust geen beheersmaatregel genomen wordt spreken we van een geaccepteerd restrisico. Deze restrisico’s worden gespecificeerd in woorden en waar mogelijk wordt hier een inschatting van het geldgevolg (€) en de kans (%) aan toegevoegd, zie hiervoor onderstaande tabel. Het verschil tussen inherente risico’s en rest risico’s wordt gemaakt om, conform de richtlijnen van de Commissie Bbv, de activiteiten van risicobeheersing beter te kunnen duiden. In de inventarisatie van risico’s bij operationele activiteiten zijn alleen risico’s opgenomen waarvoor geen voorziening of specifieke reserve wordt aangehouden én waarvan het restrisico hoger is dan € 200.000. pag.123 Programmarekening 2014

Strategische risico’s en operationele risico’s Tot en met de Programmabegroting 2014 zijn de restrisico’s gesorteerd op de inschatting van de kans dat het risico zich voor zou kunnen doen, te weten van Hoog 60%, naar Gemiddeld 40% en Laag 20%. Vanaf de Programmarekening 2013 wordt onderscheid gemaakt in strategische- en operationele risico’s. Strategische risico’s: Wat houdt ons af van het bereiken van doelstellingen, dit zijn vaker structurele of lange termijn risico’s. Operationele risico’s: Wat zijn de mogelijke verstoringen van processen, dit zijn vaker incidentele of middellange en korte termijn risico’s. Enkele risico’s kunnen bij openbaarmaking de positie van de gemeente schaden. Deze vertrouwelijke risico’s worden daarom in een geheime raadsbrief nader toegelicht.

Risicoprofiel algemene dienst Belangrijkste ontwikkelingen Het risicoprofiel van de gemeente is op totaalniveau niet substantieel gewijzigd ten opzichte van de inventarisatie bij de Programmabegroting 2015. Het volume aan restrisico’s is nagenoeg gelijk gebleven, de benodigde risicoreservering is licht toegenomen (restrisico x kans). Enerzijds is het risico inzake de transities ICT weggevallen, daarentegen is wel het leegstandsrisico vastgoed toegenomen. Benodigde weerstandscapaciteit en risico-inventarisatie Onderstaand geven wij een overzicht van de benodigde weerstandscapaciteit en de geïdentificeerde risico’s: Tabel 3-1

bedragen x € 1.000 restrisico

kans

risicobedrag

risicobedrag

(A)

(B)

(A x B)

PB 2015

2.893

60%

1.736

1.032 2.858

geïdentificeerde risico’s

strategische risico's 1.

leegstandsrisico vastgoed (huurderving)

2.

transities sociaal domein

13.804

20%

2.761

3.

Floriade

23.600

div

7.000

7.000

11.497

10.890

totaal strategische risico's

40.297

operationele risico's 4.

CV Omala

2.000

60%

1.200

1.200

5.

Almere Morgen

750

40%

300

300

6.

inkomsten WABO leges

600

40%

240

0

7.

garanties sport/cultuur

5.155

20%

1.031

1.031

8.

garantie huurderving Corrosia

1.112

20%

222

222

9.

borgstellingen schulddienstverlening

1.314

20%

263

263

0

20%

0

0

11. schoolbesturen verscherpt toezicht

1.168

20%

234

0

12. garantie Gemeenschappelijke Regeling WSW

10. noodlokalen scholenbouw

3.800

20%

760

760

13. garantstelling Jeugd regionaal

508

20%

102

0

14. uitvoering no-riskpolis

pm

20%

pm

0

0%

0

16. garantstelling Huisvuilcentrale

35.225

pm

totaal operationele risico's

51.632

15. transitie en migratie ict

343

0

0

4.352

4.119

vertrouwelijke risico's

7.445

div

994

1.074

overige risico's

1.514

div

568

568

17.411

16.651

risicoprofiel algemene dienst

100.888

overige reserveringen ondergrens weerstandscapaciteit van € 90 per inwoner

n.v.t.

n.v.t.

422

1.069

risicobuffer BUIG

n.v.t.

n.v.t.

1.055

0

18.888

17.720

totaal benodigd weerstandscapaciteit


Confrontatie risicoprofiel algemene dienst met saldireserve Momenteel bedraagt de totaal benodigde weerstandscapaciteit binnen de algemene dienst € 18,9 miljoen. De benodigde weerstandscapaciteit is opgebouwd uit drie elementen:  de geïdentificeerde risico’s binnen de algemene dienst ad € 17,4 miljoen. deze risico’s worden in het vervolg van de paragraaf nader toegelicht;  een ondergrens van € 90 per inwoner ten bedrage van € 17,8 miljoen. Het meerdere ten opzichte van de geïdentificeerde risico’s wordt alsnog gereserveerd;  de risicobuffer voor de BUIG ad € 1,1 miljoen. Deze buffer dient ter dekking van mogelijke toekomstige tekorten binnen de bijstandsverlening Conform de besluitvorming bij de Programmabegroting 2014 wordt voorgesteld het positieve resultaat te reserveren. Het aanwezige weerstandsvermogen (vrije ruimte) in de saldireserve bedraagt € 20,4 miljoen, dit is circa 108% van de benodigde reservering. Er is dus voldoende weerstandscapaciteit aanwezig ter dekking van het risicoprofiel van de algemene dienst.

Strategische risico’s 1.

Leegstand gemeentelijk vastgoed

Risico Door de slechte marktomstandigheden is er sprake van leegstand in een aantal gemeentelijke panden. Voor de volgende panden wordt een leegstandsrisico verwacht: Tabel 3-2 pand

bedragen x € 1.000 2015

2016

totaal

Alnovum

617

617

1.234

De Aardbei

273

630

903

Louis Armstrongweg 90

118

118

236

De Voetnoot

122

55

177

bibliotheek Haven

35

140

175

strategische ruimte nieuwe bibliotheek

77

37

114

De Kemphaan

21

33

54

1.263

1.630

2.893

totaal

Doordat in 2014 voor het Alnovum geen nieuwe huurders zijn gevonden dient de getroffen voorziening voorlopig volledig beschikbaar te blijven voor de waarde correctie op de boekwaarde van het pand. Derhalve is het leegstandsrisico voor het Alnovum weer in de risicoparagraaf opgenomen. Hierdoor, neemt het leegstandsrisico toe met € 1,2 miljoen ten opzichte de Programmabegroting 2015. De risicoreserve neemt derhalve ook met € 0,7 miljoen toe (1,2 miljoen x 60%). Bij de overige panden vinden kleinere mutaties plaats die tegen elkaar weglopen.

Beheersmaatregelen Er wordt op diverse manieren geprobeerd om huurders voor de locaties te vinden. Verder is bij deze begroting het verwachte leegstandstekort voor 2014 hard afgedekt in het perspectief. Vanaf 2015 zijn de begrote huurprijzen neerwaarts naar een marktconform niveau bijgesteld. Verder is bij de Progammarekening 2013 een voorziening getroffen voor het Alnovum.

Financiële inschatting Het restrisico voor de jaren 2015 en 2016 is ingeschat op € 2,9 miljoen met een kans van 60% en daarmee een reservering in het weerstandsvermogen van € 1,7 miljoen.


2.

Transitie sociaal domein

Risico Met betrekking tot het rijksbeleid rondom (de invoering van) de transities in het sociaal domein is in onderstaande tabel een inventarisatie opgenomen van de risico’s (min) en kansen (plus). We zijn in een fase gekomen, van een inventarisatie van concrete items bij de Programmabegroting 2015 naar operationalisering in 2015. Maar we verwachten dat de risico-inschatting de komende periode en zelfs jaren nog regelmatig zal veranderen. Het gaat namelijk om een decentralisatieoperatie van circa € 144 miljoen, waarbij het Rijk een behoorlijke efficiencykorting heeft doorgevoerd. Na het bottom-up opbouwen van de begroting, wordt er zo veel mogelijk op gestuurd om de operatie binnen het gestelde budget uit te voeren.

Beheersmaatregelen Almere is vroeg gestart met het in kaart brengen van de benodigde acties in de transitie en transformatie van het sociaal domein. Almere doet zowel op provinciaal niveau als op landelijk niveau mee aan diverse werkgroepen waarin risico’s en mogelijke beheersmaatregelen op de agenda staan. Ondertussen is de fase van transitie naar transformatie van start gegaan en zijn/worden de diverse maatregelen, zoals het ontwikkelen van een monitoringssystematiek voor het sociaal domein, doorgevoerd. Verder is er een interventieteam ingesteld voor het eerste half jaar van 2015. Dit verkleint de directe risico’s voor het niet leveren van noodzakelijke zorg voor inwoners. Daar waar mogelijk werken we al wel verder aan de hoofdlijnen van bijvoorbeeld klantprocessen, maar een deel moet mogelijk straks toch anders dan nu gedacht. Verder wordt er vanuit regio en gemeente ingestoken op de aankoopcentrale om inkoopprocessen te versterken.

Financiële inschatting Op dit moment wordt het totale risico voor de transities in het sociaal domein ingeschat op € 13,8 miljoen. De hogere risico-inschatting houdt verband met het verwachte risico dat het budget voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) en het budget voor de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) regionaal fors naar beneden wordt bijgesteld op basis van het objectieve verdeelmodel. Daartegenover staat dat het risico van het verdeelmodel voor de gebundelde uitkering voor de bijstand (BUIG) is komen te vervallen. Tabel 3-3 omschrijving


kans

resultaat

Pb 2015

-9.000

20%

-1.800

-1.999

4.000

20%

800

800

-2.841

20%

-568

-568

onvolledige historische gegevens

-3.585

20%

-717

-717

continuïteit voor aanbieders en inwoners

-2.270

20%

-454

-454

-508

20%

-102

0

400

20%

80

80

-2.761

-2.858

verdeelmodel Wmo/AWBZ vangnetten van het Rijk verkeerde inschattingen te behalen kortingen a.d.kostenkant

garantstelling Jeugd regionaal bedrijfsvoering totaal

-13.804

Hieronder volgt een toelichting van de wijzigingen die zijn opgetreden sinds de Programmabegroting 2015 die zijn opgenomen per categorie.

Verdeelmodel Wmo/AWBZ De macrobudgetten in het sociaal domein worden via verdeelmodellen aan gemeenten toegewezen. Hierin is een tendens zichtbaar van historische verdeelmodellen naar objectieve verdeelmodellen. Voor een aantal verdeelmodellen in het sociaal domein zijn wijzigingen voor 2016 aangekondigd.


Met name rond het verdeelmodel van de Wmo beschermd wonen is nog discussie gaande over de objectiviteit van de verdeling. Deze pakte in beginsel zeer ongunstig uit voor Almere en de regio en leidde tot een negatieve bijstelling van circa € 9 miljoen. Omdat het verdeelmodel nu opnieuw wordt doorgerekend en er nog een vangnet is op rijksniveau voor tegenvallers op de Wmo/AWBZ is dit nadeel opgenomen als een laag risico. De vangnetregeling is hier als risicobuffer bij betrokken.

Verdeelmodel BUIG Voor de herziening van het verdeelmodel BUIG was bij de Programmabegroting 2015 nog een risicobedrag van € 9 miljoen ingeschat. Op basis van actuele landelijke informatie is de verwachting dat deze herziening voor Almere minder nadelig en op korte termijn zelfs positief uitvalt. Wij verwachten de komende periode nog nieuwe besluitvorming en aanvullende informatie over de verdeelmodellen. 3.

Floriade businesscase

Risico In de businesscase voor de uitvoering van de Floriade, zoals deze ten tijde van het bidbook is opgesteld, zijn diverse risico’s onderkend. Het gaat om tegenvallende bezoekersaantallen, tegenvallende sponsoropbrengsten, niet ingecalculeerde rentestijging, problemen omtrent de inpassing en tijdige realisatie van de A6 en niet tot stand komen van overheidsbijdragen. Met het opstellen van het Masterplan en het actualiseren van de businesscase is ook tot een nieuwe risico inschatting gekomen. Hierin wordt geen rekening meer gehouden met rentestijging en het niet tijdig gereedkomen van de A6 en is het risico van stijging van het btw-tarief toegevoegd. Het totale risicobedrag is gelijk gebleven.

Beheersmaatregelen Met het opstellen van het Masterplan en het actualiseren van de businesscase heeft een eerste bijstelling van de risico inschatting plaatsgevonden. Bij de verantwoording aan de raad middels de twee keer per jaar op te stellen paragraaf Floriade, zullen deze risico’s waar nodig opnieuw worden bijgesteld. In de komende jaren gaat speciale aandacht naar onderdelen waarmee grote risico’s gepaard gaan, zoals de terreinontwikkeling en de governance. Op deze manier wordt erop gestuurd de (financiële) risico’s zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast wordt er hard aan gewerkt om meer zekerheid te krijgen met betrekking tot aanvullende cofinanciering in de vorm van sponsor- en overheidsbijdragen.

Financiële inschatting De businesscase Floriade is in 2012 opgesteld en telde toen een restrisico van € 23,6 miljoen. Na actualisatie van de businesscase is dit bijgesteld naar€ 22,5 miljoen.

Operationele risico’s 4.

CV Omala

Risico De gemeente Almere is voor 1/3e aandeelhouder in de CV Omala. De gemeente heeft een aandelenkapitaal gestort van € 1 miljoen in de CV Ontwikkelingmaatschappij Airport Garden City. Daarnaast heeft de gemeente leningen verstrekt van € 3,2 miljoen, waarbij de grond als (gedeeltelijk) onderpand dient. Gezien de ontwikkeling van bedrijventerreinen in de huidige economie is er nog geen grond verkocht. OMALA verwacht dat de verkoop gaat aantrekken zodra de uitbreiding van vliegveld Lelystad daadwerkelijk gerealiseerd gaat worden. Mogelijk zijn de buffers van CV Omala onvoldoende om de waardedaling op de gronden op te kunnen opvangen. Bij de bepaling van het risico van OMALA vinden bij de drie aandeelhouders Flevoland, Almere en Lelystad risicoanalyses plaats op basis van eigen methodes en risicoberekeningen. Bij deze jaarrekening zijn de risico’s door de aandeelhouders op het niveau van najaar 2014 gehandhaafd. Recent is er een Luchthavenbesluit genomen. Bij de Programmabegroting 2016 zullen de hieruit voortkomende inzichten worden meegenomen. pag.127 Programmarekening 2014

Beheersmaatregelen In het jaarplan 2015 van OMALA is een pakket aan sturingsmaatregelen vastgesteld.

Financiële inschatting De eind 2014 vastgestelde grex is nagenoeg ongewijzigd ten opzichte van 2013, in afwachting van het Luchthavenbesluit in het voorjaar van 2015. Het inherente risico voor OMALA schatten wij hierdoor ongewijzigd op € 9,1 miljoen, waarvan maximaal € 3 miljoen voor rekening van Almere komt. We schatten het restrisico in op € 2 miljoen. Wij schatten de kans in op 60%. Er is € 1,2 miljoen in het weerstandsvermogen gereserveerd. Na het Luchthavenbesluit zullen wij voor de Programmabegroting 2016 in afstemming met de aandeelhouders van OMALA het risico opnieuw waarderen. 5.

Almere Morgen

Risico Almere Morgen is, als instrument om (interne) mobiliteit te stimuleren en boventalligheid te voorkomen of op te vangen, zeer succesvol gebleken. Vanwege veranderende omstandigheden zullen de taken vanaf 2016 worden overgenomen door de lijnafdelingen. Het budget voor 2015 is gebaseerd op inschattingen van de instroom, doorstroom en uitstroom van medewerkers. In deze inschattingen schuilen een aantal onzekerheden die positieve en negatieve financiële consequenties kunnen hebben.

Beheersmaatregelen Met het aanbieden van omscholingstrajecten, het opzetten van flex-pools, afspraken over detacheringen, mobiliteitsmarkten en verkennen van externe mogelijkheden wordt mobiliteit zoveel mogelijk bevorderd. Door op deze manier actief te anticiperen, wordt geprobeerd de risico’s omtrent het vinden van nieuw werk voor boventalligen zoveel mogelijk weg te nemen.

Financiële inschatting Ten aanzien van Almere Morgen gaan wij thans uit van gewijzigde uitgangspunten, daardoor is het aantal onzekerheden sterk afgenomen. Op basis van de opgedane ervaringen is een aantal uitgangspunten herzien: de doorlooptijd is verkort naar een jaar, het terugverdienpotentieel is verhoogd naar 40 procent en het budget voor afkoopregelingen is komen te vervallen. Het risicobedrag is verlaagd van € 2,9 miljoen naar € 0,3 miljoen. 6.

Inkomsten WABO-leges

Risico Uit de verantwoording op programma 9 Beheer openbare ruimte en milieu blijkt een nadeel van € 0,6 miljoen op de WABO-leges. Dit is met name het gevolg van dat er marginale inkomsten binnen komen op het in 2014 ingevoerde tarief voor extra dienstverlening voor het begeleiden van incomplete aanvragen. Voor de komende jaren wordt eveneens een marginale inkomst op dit tarief verwacht. De verwachting is dat in 2015 deze inkomstenderving gecompenseerd door hogere inkomsten uit eenmalige grote projecten. Dit blijft echter een risico. Het is nog niet duidelijk wat vanaf 2016 de gevolgen zijn van de wetswijziging inzake de kwaliteitsborging in de bouw. Dit komt doordat het proces is vertraagd en dat onduidelijk blijft voor welke financieringssystematiek er gekozen gaat worden.


Beheersmaatregelen De ontwikkelingen worden nauwgezet gevolgd verder worden er richting de programmabegroting drie scenario’s voorbereid:  geen tijdige besluitvorming door het Rijk voor 2016;  wel tijdige besluitvorming over het rapport waarbij besloten wordt dat een gemeente zelf kan kiezen voor een financiële oplossingsrichting;  wel tijdige besluitvorming over het rapport en het Rijk besluit over de financiële oplossingsrichting. Hierbij is het opbouwen van een flexibele schil een van de concrete oplossingsrichtingen om beter in te kunnen spelen op de mogelijke wetswijziging en marktomstandigheden.

Financiële inschatting Het maximale risico voor 2015 is € 0,6 miljoen. De risicokans wordt ingeschat op matig (40%). De benodigde risicoreservering is derhalve € 0,24 miljoen. Voor 2016 en verder is het risico nog niet bekend. 7.

Garanties sport/cultuur

Risico Gebaseerd op het overzicht gewaarborgde geldleningen is een inschatting gemaakt van het risico op aansprakelijkheidsstelling.

Beheersmaatregelen Uit de periodieke monitoring blijkt het risico voor de diverse afgegeven garanties verschillend is, maar overwegend kan gesteld worden dat de geldnemers voldoen aan hun financiële verplichtingen waarmee de kans dat de gemeente aansprakelijk gesteld wordt zeer laag is. Ook de ervaringscijfers van de afgelopen jaren geven dit beeld. Vanaf de Programmarekening 2013 wordt het te reserveren bedrag tot een specifiek deel van de gewaarborgde geldleningen.

Financiële inschatting De garantstelling bedraagt € 10,3 miljoen, het restrisico bedraagt € 5,2 miljoen met een kans inschatting van 20%. We hebben een bedrag van € 1 miljoen in het weerstandsvermogen gereserveerd. 8.

Garantie huurderving Corrosia

Risico In 2013 is een zekerheidsstelling van huurgarantie aan ‘multifunctionele ruimte Corrosia in eigendom van de Alliantie’ afgegeven. De huurgarantie houdt in dat indien een ruimte die wordt gehuurd door een gesubsidieerde instelling leeg komt te staan en daarvoor geen passende andere huurder kan worden gevonden, de gemeente als huurder in de plaats treedt van de gesubsidieerde instelling (dus huurpenningen aan de Alliantie voldoet) gedurende de periode van leegstand. De huurgarantie betreft de periode 2015-2025. Verwachting is dat in de tweede helft van 2015 de verbouwing van Corrosia gereed zal zijn en het gebouw opgeleverd zal worden.

Financiële inschatting Het ingeschat restrisico bedraagt € 1.112.000. Met een kans van 20% is € 222.400 in het weerstandsvermogen gereserveerd. 9.

Borgstellingen schulddienstverlening

Risico In het kader van schulddienstverlening zijn borgstellingen verstrekt aan banken ten behoeve van verstrekte kredieten aan particulieren (schuldsanering Stadsbank en Plangroep) en kleine ondernemers (kapitaalverstrekkingen in het kader van de BBZ).


Beheersmaatregelen Een borgstelling wordt alleen verstrekt na positief advies van de daartoe aangestelde partijen. Door strenge monitoring gedurende het traject zijn er weinig uitvallers en voldoen zij aan hun financiële verplichtingen. Als de gemeente aansprakelijk gesteld wordt, zal dit waar mogelijk alsnog weer verhaald worden. De ervaring van de afgelopen jaren geeft hierover een gunstig beeld. Daarmee is het niet langer nodig om 20% van het totale inherente bedrag te reserveren, maar zich dit beperken tot een specifiek deel van de borgstellingen.

Financiële inschatting De garantstelling bedraagt € 2,6 miljoen, het restrisico bedraagt € 1,3 miljoen met een kans inschatting van 20%. We hebben een bedrag van € 0,3 miljoen in het weerstandsvermogen gereserveerd. 10. Noodlokalen scholenbouw

Risico Bij een urgente aanvraag voor een noodlokaal is mogelijk onvoldoende tijd om een krediet aan te vragen.

Beheersingsmaatregel De bouw van noodlokalen wordt o.b.v. de meest actuele inzichten geregeld via de actualisatie van de onderwijshuisvesting. Verder is er ook voor de eerste twee jaar budget beschikbaar voor spoedaanvragen in de reserve onderwijsleerpakket, derhalve is risico nihil.

Financiële inschatting n.v.t. 11. Schoolbesturen verscherpt toezicht

Risico Het gaat om twee scholen die onder verscherpt toezicht staan en waar het risico bestaat dat als de licentie van deze scholen wordt ingetrokken de gemeente opnieuw kosten moet maken voor de 1e inrichting van onderwijsleerpakketen en meubilair en afgegeven subsidies.

Beheersmaatregelen We blijven de ontwikkelingen nauwgezet volgen en eventuele gevolgen worden meegenomen in de actualisatie van de onderwijshuisvesting. Het betreft echter een risico waar de gemeente geen directe invloed op kan uitoefenen.

Financiële inschatting Het financiële risico bedraagt € 1,1 miljoen, de kans dat de licenties daadwerkelijk worden ingetrokken schatten wij laag in (20%). De risicoreservering bedraagt derhalve € 234.000 12. Garantie Gemeenschappelijke Regeling WSW

Risico Bij de oprichting van de gemeenschappelijke regeling Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) alsmede voor de overname van re-integratie activiteiten is een garantie gegeven aan de TOMIN groep.

Beheersmaatregelen Er wordt samen met de andere deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling, de gemeenten uit de Gooi- en Vechtstreek, gewerkt aan een herstructureringsopgave om te komen tot een structureel gezonde financiële basis voor de Tomingroep. Financiële inschatting Gelet op genoemde herstructureringsopgave is op dit moment geen goede risico-inschatting te maken. Vooralsnog wordt dit risico als PM-geraamd. pag.130 Programmarekening 2014

13. Garantstelling Jeugd regionaal

Risico Met de regio Flevoland zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop wordt omgegaan met tekorten op Jeugd regionaal. Alle gemeenten ontvangen zelf middelen voor de regionale jeugdzorg. Almere treedt hierbij echter op als centrumgemeente en verzorgt onder meer de inkoop van jeugdzorg. Indien er een tekort ontstaat op Jeugd wordt dit in beginsel, binnen een bandbreedte van 5% van het totale budget, verrekend tussen de gemeenten. Indien het tekort hoger ligt dan 5% is afgesproken dat Almere en Lelystad in beginsel garant staan.

Beheersmaatregelen Zoals aangegeven worden tekorten beginsel, binnen een bandbreedte van 5% van het totale budget, verrekend tussen de gemeenten. Verder wordt in bij de inkoop van onder andere de jeugdzorg gestuurd om binnen de beschikbare budgetten te blijven.

Financiële inschatting Voor Almere betreft de garantstelling een bedrag van circa € 0,5 miljoen. Het risico dat deze risicobuffer wordt aangesproken schatten wij vooralsnog laag in. 14. Transitie en migratie ICT

Risico Bij de Voorjaarsnota 2015-2018 is extra budget beschikbaar gesteld om de risico’s af te dekken omtrent de overgang naar een nieuwe ICT leverancier. Destijds waren er nog diverse onzekerheden, bijvoorbeeld omtrent de hoge werklast, de mogelijke noodzaak van extra reparaties en een eventueel uitwijkscenario’s bij nieuwe tegenvallers in het proces. Inmiddels is het project voltooid, waardoor het risico’s wegvalt.

Beheersmaatregelen n.v.t.

Financiële inschatting n.v.t. 15. Uitvoering no-riskpolis

Risico Tot 1 januari 2014 hadden we de mogelijkheid om via de particuliere markt een no-riskpolis in te kopen en in te zetten bij het plaatsen van mensen met een beperking of grote afstand tot de arbeidsmarkt. Met dit instrument werd het risico loondoorbetaling bij ziekte opgevangen voor de werkgevers gedurende maximaal 36 maanden. Deze polis bestaat niet meer. Er is een wetswijziging in voorbereiding die per 1 januari 2016 voorziet in een uniforme no-riskpolis via het UWV en een gelijke mobiliteitsbonus voor de doelgroep banenafspraak voor de periode 2016-2020. Voor werkgevers betekent deze afspraak dat zij voor gemeentelijke kandidaten op een garantiebaan gebruik kunnen maken van de no-riskpolis die gelijk is aan de bestaande polis voor Wajongers.

Beheersmaatregelen Voor 2015 is er een overgangsregeling en zijn er tussen de VNG en UWV afspraken gemaakt over de noriskpolis 2015 voor de gemeentelijke doelgroep van de banenafspraak in het kader van de Participatiewet. De financiële consequenties van de tijdelijke regeling in 2015 zijn nog niet te voorzien.

Financiële inschatting Omdat er nog onzekerheden zijn over het gebruik van deze tijdelijke regeling is het risico vooralsnog als pm opgenomen. pag.131 Programmarekening 2014

16. Garantstelling Huisvuilcentrale

Risico Al het brandbaar afval dat de gemeente Almere inzamelt en dat niet hergebruikt kan worden, wordt ter verbranding aangeboden aan de verbonden partij HVC. Door de vele veranderingen is de afvalmarkt onder druk komen te staan. Als gevolg hiervan maakt de HVC op dit moment een omslag door. De gemeente Almere bezit 5,9% van de aandelen van de HVC en heeft samen met de andere aandeelhouders een garantstelling afgegeven.

Beheersmaatregelen De Wethouder Financiën is namens de gemeente Almere afgevaardigde in de Algemene Leden Vergadering en werkt daarbij in de voorbereiding samen met andere Flevolandse aandeelhouders. Via de aandeelhoudersvergadering oefent de gemeente Almere invloed uit op het beleid van de HVC. De afgelopen jaren heeft de aandeelhoudersvergadering besloten om diverse beheersingsmaatregelen door te voeren, zoals:  een kredietplafond voor de garantstelling van € 670 miljoen;  diversificatie van de activiteiten, waarbij voor nieuwe investeringen geldt, dat slechts de kernactiviteiten van de HVC onder garantstelling vallen. Deze activiteiten komen voort uit de wettelijke taken met betrekking tot het afvalstoffendomein. Voor overige projecten/investeringen zijn aandeelhouders niet verplicht om te participeren. Hiervoor dient aparte financiering te worden aangetrokken;  verder is er een ombuigingsprogramma doorgevoerd (van € 19 miljoen). De belangrijkste maatregelen bestaan uit het doorvoeren van een investeringsstop en een personeelsreductie (van 10%). Hierdoor wordt vanaf 2014 weer een positief resultaat verwacht.

Financiële inschatting De garantstelling bedraagt € 35 miljoen. De afgelopen jaren heeft de HVC samen met de aandeelhouders de strategie herijkt en de beheersingsmaatregelen zijn gericht op minimalisering van het risico. Door de genomen beheersingsmaatregelen is een opwaartse lijn te zien in de bedrijfsresultaten van de HVC. De verwachting is dat HVC vanaf 2014 weer een positief resultaat laat zien. Als gevolg hiervan verwachten wij geen risico voor de komende jaren, waardering vooralsnog PM.

Vertrouwelijke risico´s Deze risico’s worden richting de gemeenteraad middels een separate raadsbrief toegelicht.

Overige risico’s Dit betreffen risico’s waarvoor een risicoreservering benodigd is van € 0,2 miljoen of lager. Deze risico’s worden richting de raad in één keer opgenomen. Het betreffen de volgende (ongewijzigde) risico’s: Tabel 3-4

bedragen x € 1.000 restrisico

kans

risicobedrag

risicobedrag

(A)

(B)

(A x B)

PB 2015

asbestverwijdering VO scholen

850

20%

170

170

btw Almere Werkt

364

60%

218

218

exploitatie IKC de Laren

300

60%

180

180

1.514

47%

568

568

overige risico's

totaal overige risico's


3.2 Risicoprofiel grondexploitaties De realisatie van de complexen en daarmee het exploiteren van de gronden brengt risico’s met zich mee. Ten behoeve van de beheersing van de risico’s en de financiële impact die de risico’s kunnen hebben op de exploitaties worden per complex deze risico’s in beeld gebracht en gewaardeerd. Daarnaast worden ook risico’s die over meerdere complexen of die overall kunnen spelen in beeld gebracht. Hierbij moet worden gedacht aan veelal niet te beïnvloeden factoren als macro-economische factoren, bijvoorbeeld de economische groei, prijsontwikkelingen etc. Om de risico’s financieel te waarderen wordt gebruik gemaakt van de door uw raad vastgestelde methodiek conform de kadernota ‘Weerstandsvermogen’. Wijziging risico’s reserveringssystematiek

Netto contant in plaats van nominaal De risico’s binnen het grondbedrijf worden op dezelfde wijze als de risico’s voor de algemene dienst becijferd op basis van de uitgangspunten van de kadernota ‘Risico’s en weerstandsvermogen’ en wordt nominaal (het risico vindt in het begrotingsjaar plaats) weergegeven. Vanaf de Programmabegroting 2015 worden de risico’s in het grondbedrijf nog steeds conform de uitgangspunten becijferd, maar nu op basis van de periode waarin zij zich financieel voordoen, de zogenaamde Netto Contante Waarde methode. De risico’s worden nu in de tijd gezet en teruggerekend naar het prijspeil 01/01/2015. Dit past beter bij het moment van mogelijk optreden van de risico’s. Deze methodiek is conform de berekening-methodiek van de resultaten van de grondexploitaties.

Systematiek wordt voorzichtiger gehanteerd De risico’s in het grondbedrijf worden in een register bijgehouden. Tot op heden was de werkwijze dat wanneer de risico’s zich voordoen, dit financieel werd opgevangen binnen het nog te realiseren vermogen. Er hebben zich twee ontwikkelingen voor gedaan waardoor dit niet meer realistisch is. Ten eerste is het volume van positieve grondexploitaties steeds verder afgenomen en is de systematiek van winstneming vorig jaar naar een meer voorzichtige methode bijgesteld. In vergelijking met de huidige reserveringssystematiek voor de risico’s wordt nu een voorzichtigere systematiek gehanteerd. Voor risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties wordt nu een reservering gemaakt in het harde vermogen, waardoor de tekorten direct worden afgedekt. Deze risico’s voor de negatieve grondexploitaties bedraagt op basis van NCW € 19,5 miljoen. De risico’s voor de positieve grondexploitaties bedraagt op basis van NCW € 18,9 miljoen, afdekking hiervan geschiedt binnen de zachte buffer.

Risicokapitaal negatieve grondexploitaties Ten opzicht van de programmabegroting neemt het volume met € 8,5 miljoen toe. Dit komt voornamelijk door het toegenomen risicoprofiel van de Kustzone Poort met € 9,4 miljoen.

Risicokapitaal positieve grondexploitaties Het risicokapitaal is bij het MPGA 2015 integraal geactualiseerd en komt nu uit op NCW € 18,9 miljoen. In vergelijking met de Programmabegroting 2015 is het volume per saldo toegenomen met € 0,9 miljoen. De belangrijke toename vindt plaats bij de grondexploitatie Twentsekant.


Tabel 3-5 nr.

grondexploitaties

bedragen x € 1,geldgevolg

kans %

PB 2015

risico MPGA

risico PB

2015 (NCW)

2015 (NCW)

439.799

340.213

negatieve grondexploitaties 301

Centrum Almere Buiten

503

Europakwartier West

505

Cascadepark West

510 511

820.000

div.

0

0%

0

181.750

50.000

20%

10.000

0

Hogekant

158.230

60%

94.938

0

Lagekant

946.397

60%

554.253

0

517

Olympiakwartier

6.700.000

div.

1.188.727

1.217.862

518

Pampus I en III

4.294.000

40%

1.534.620

1.085.236

521

Homeruskwartier

583.333

60%

350.000

0

522

Kustzone Poort

25.000.000

60%

13.462.153

5.195.354

918

NOGW Poort

5.000.000

20%

953.284

1.831.535

999

niet kunnen/anders ontw. ivm archeologische vindplaats

1.000.000

20%

160.837

160.837

999

calamiteiten (bv bodemverontreiniging)

1.000.000

20%

160.837

160.837

999

bodemvervuiling onder oude polderwegen

1.000.000

20%

160.837

160.837

999

bouwclaims

1.250.000

40%

subtotaal negatieve grondexploitaties (NCW)

47.801.960

432.388

432.388

19.502.673

10.766.849 354.388

positieve grondexploitaties 403

Noorderplassen West

1.250.000

div

487.284

108

De Laren/De Wierden

1.200.000

div

244.062

387

Sierradenbuurt

0

div

0

189

Overgooi

0

0%

0

359.573

405

Nobelhorst

41.050.000

div

14.050.315

14.616.975 0

489.761

412

Twentsekant

5.177.139

div.

1.756.440

407

Stichtsekant

658.429

20%

107.354

0

999

niet kunnen/anders ontw. ivm archeologische vindplaats

1.000.000

20%

160.837

160.837

999

calamiteiten (bv bodemverontreiniging)

1.000.000

20%

160.837

160.837

999

bodemvervuiling onder oude polderwegen

1.000.000

20%

160.837

160.837

999

verdringing effect Oosterwold

4.000.000

40%

1.339.141

1.256.647

999

bouwclaims

1.250.000

40%

subtotaal positieve grondexploitaties (NCW)

57.585.568

432.388

432.388

18.899.494

17.992.243


3.3 Grondbeleid 3.3.1 Inleiding Organische groei als vertrekpunt Formeel vormen het Structuurplan Almere 2003 en de Concept Structuurvisie Almere 2.0 het ruimtelijk kader voor de ontwikkeling van de stad. Dit kader behoeft actualisatie. Een geactualiseerde Structuurvisie wordt nog in 2015 aan uw raad ter besluitvorming aangeboden. De economische crisis heeft bevestigd dat de kwalitatieve vraag vooropstaat en de programmering sterk moet aansluiten bij de vraag vanuit de markt. Voor de groeiopgave van de stad als geheel vormt de organische aanpak het uitgangspunt. Dit betekent dat er stap voor stap wordt gewerkt, zodat optimaal kan worden gereageerd op nieuwe vragen en ontwikkelingen. Organische groei past in een omgeving waar herstel van de markt zichtbaar is. De Almeerse kracht als Growing Geen City met volop ruimte voor (innovatieve) experimenten biedt kansen om hier op in te spelen. Tegelijkertijd is voorzichtigheid geboden. Na het uitbreken van de crisis is de Almeerse programmering stapsgewijs bijgesteld en financieel vertaald in het MPGA. De komende jaren blijft het ‘scherp aan de wind varen’. Herstel in de Almeerse woningmarkt De bestaande woningmarkt van Almere wordt gekenmerkt door een lichte stijging in de verkoopprijs per woning. Het aantal verkopen van de bestaande woningvoorraad neemt toe. Echter, dure en middeldure woningen worden minder verkocht en de vraag naar grondgebonden woningen is groot. Er is minder vraag naar appartementen. De vraag naar goedkope woningen, vooral in de sociale sector neemt toe. De vraag naar PO-woningen ontwikkelt zich vergelijkbaar; de grootste vraag gaat uit naar IbbA, terwijl de vraag naar duurdere kavels en CPO beperkter is. De ontwikkelingsstrategie Almere 2.0 gaat uit van een adaptieve planning, waarbij de feitelijke realisatie van woningen afhankelijk is van vraag en aanbod op de woningmarkt. Dit past binnen het uitgangspunt van een organische ontwikkeling namelijk door met een kleine korrel te ontwikkelen is er veel ruimte voor relatief kleine partijen en eindgebruikers. Hoewel nog voorzichtig, lijkt deze manier van werken zijn vruchten af te werpen. De huidige projectenportefeuille bestaat in toenemende mate uit kleinschalige initiatieven, waarbij ook marktpartijen erin slagen om rendabel sociale (koop)woningen te realiseren. De projectenportefeuille blijft gericht op toevoeging van meer landelijke woonmilieus in het oosten en meer stedelijke milieus in het westen. Na het dieptepunt in de markt toen de verkoop van gronden terugviel, twee jaar geleden, zit Almere nu weer in een voorzichtig opgaande lijn. De verkoop naar grond neemt licht toe, maar blijft achter bij de ambitie. Marktontwikkeling voor kantoren en bedrijventerreinen De feitelijke uitbreidingsvraag van kantoren in de Metropoolregio Amsterdam ontwikkelt zich nog steeds negatief. De verwachting is dat het gebruik van kantoren verder afneemt. De behoefte aan nieuwbouw is in de komende jaren nihil. De leegstand in bestaande panden in Almere blijft met 28% momenteel relatief hoog. Om een realistische jaarlijkse uitgifteplanning in de grondexploitaties te bewerkstelligen, is in het verleden een forse ingreep in het programma doorgevoerd. Het kantorenprogramma in Almere Poort is de afgelopen jaren afgenomen van circa 500.000 tot circa 150.000 m². Het betrof voornamelijk een herprogrammering in de laatste jaren van de grondexploitatie, waardoor vraag en aanbod beter met elkaar in balans zijn. De uitgifte van bedrijventerreinen in de Metropoolregio Amsterdam blijft sinds 2001 op een laag niveau. De Flevolandse gemeenten hebben een fors overaanbod aan direct uitgeefbare voorraad. In Almere is de uitgifte op bedrijventerreinen de laatste 10 jaar gemiddeld 6 hectare per jaar. Grofweg was deze uitgifte verdeeld over logistieke en ‘algemene’ bedrijventerreinen. Het aanbod van bestaande bedrijfspanden in Almere is ruim. De verwachting is dat de uitgifte de komende jaren in Almere gemiddeld niet boven 6 hectare per jaar komt voor het logistieke en algemene segment. pag.135 Programmarekening 2014

Almere beschikt over een grote voorraad bedrijventerreinen. Hoewel de eerste tekenen van herstel zichtbaar zijn, beschikt Almere nog over 88 ha direct uitgeefbare grond voor bedrijventerreinen. Hierbij is sprake van aanbod in alle drie de hoofdsegmenten: Industrie, Logistiek en Algemeen. Een relatief groot deel van deze bedrijventerreinen zal pas op lange termijn tot ontwikkeling komen. Bijstelling ambitiescenario Het blijft noodzakelijk dat Almere scherp aan de wind blijft zeilen als het gaat om de ontwikkelopgave van Almere. Enerzijds moet er ruimte zijn om te investeren in de ruimtelijke ontwikkeling van de stad, anderzijds is het noodzakelijk om financieel de situatie te beheersen. In deze Programmarekening 2014 en het MPGA 2015 zijn de maatregelen verwerkt die bij de Programmabegroting 2015 zijn aangekondigd. In de onderstaande tabel wordt weergegeven hoe bovenstaande ontwikkelingen steeds hebben geleid tot bijstelling van het aantal uit te geven woningkavels in het ambitiescenario. Ook de scenario’s voor kantoren en bedrijven zijn op een vergelijkbare wijze bijgesteld (zie paragraaf ‘Werken’ in het MPGA 2015). Tabel 3-6

aantal woningen 2011

2012

2013

2009

1.980

2.250

2010

1.220

2.200

2011

900

2012 2013 2014 2015

MPGA

realisatie

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2.300

-

-

-

-

-

-

2.140

2.480

-

-

-

-

-

1.390

1.470

1.730

1.790

-

-

-

-

-

714

1.384

1.474

1.519

1.835

-

-

-

-

-

880

1.265

1.217

1.225

1.268

-

-

-

-

-

1.610

835

1.053

1.086

1.394

-

-

-

-

-

822

956

931

1.239

1.241

883

445

645

1.516

De huidige totale omzet voor de komende vijf jaar voor wonen en werken is deels onderbouwd met een groot contract (Amvest) en diverse middelgrote en kleine contracten (voor een deel nog in onderhandeling). Verder zit in de programmering een vaste onderstroom van onder meer projectmatige woningbouwontwikkeling, particulier opdrachtgeverschap (inclusief IbbA), bedrijven en voorzieningen afzet. Daarboven is een programma toegevoegd wat voor een deel is onderbouwd met intentieovereenkomsten. Hier is de inschatting van het college op gebaseerd.

3.3.2 Realisatie 2014 In deze paragraaf worden de verschillen tussen de begrote cijfers van de jaarschijf 2014 uit het MPGA 2014 en de werkelijk gerealiseerde cijfers weergegeven en toegelicht. Programmatisch resultaat De begrote en werkelijke gerealiseerde cijfers voor diverse programma’s worden in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 3-7 programma jaarschijf 2014 woningbouw (aantallen) bedrijven (ha) kantoor (m² bvo) voorzieningen (m² bvo)

MPGA 2014

MPGA 2014

realisatie

verschil

ambitiescenario

voorzichtige scenario

jaarschijf 2014

realisatieambitie

1.610

693

1.516

-94

4

4

0,27

-3,73

5.859

5.583

5.583

-276

22.295

1.100

18.920

-3.375


In 2014 zijn wij met de 1.516 woningen, ruim boven het voorzichtige scenario (823 meer is meer dan een verdubbeling) uitgekomen en hebben wij onze hoge ambitie in de woningafzet nagenoeg gerealiseerd. Voor een belangrijk deel komt dat door de gerealiseerde afzet in Nobelhorst (Ymere). Voor bedrijventerrein was voor 2014 een uitgifte begroot van 4 hectare. Hiervan is 0,27 ha gerealiseerd. De crisis is nog sterk voelbaar in de uitgifte van bedrijventerreinen. De vierkante meters voor kantoren betreffen Kustzone Poort en werden conform het contract verkocht. Grond voor voorzieningen werd vooral verkocht in Poort (9.500 m2) en een twee supermarkten in Laren/Wierden (5.500 m2) en 3KNS (3.900 m2). Financieel resultaat 2014 In 2014 is de ontwikkeling van de boekwaarde (voor winstneming) voor de eerste keer na jarenlang oplopen weer positief. Dit is met name gerealiseerd door de strakke sturing op de kostenkant van de grondexploitaties (cashflowsturing)en de opbrengstrealisatie van de twee grote contracten. In het MPGA 2014 was de boekwaardeontwikkeling voor het exploitatiejaar 2014 (voor winstneming en afsluitingen) nog begroot op een oploop van € 25,7 miljoen. De boekwaardeontwikkeling (cashflow) voor winstneming en afsluitingen is € 10,9 miljoen positief. Daarna is voor € 12,0 miljoen winsten geactiveerd in de boekwaarde (€ 19,7 miljoen winstuitname - € 7,7 miljoen reservering winst binnen Planexploitatie Poort)en voor € 3,4 miljoen aan afsluitingen. Na verwerking van de winstneming en afsluitingen bedraagt de mutatie van de boekwaarde € 4,5 miljoen. De totale bruto boekwaarde (inclusief NIEGG’s) bedraagt per 31-12-2014 € 578,3 miljoen, dit is exclusief de boekwaarde van de voorzieningen. De netto-boekwaarde inclusief voorzieningen bedraagt per 31-12-2014 afgerond € 434,7 miljoen. In de onderstaande tabel is de realisatie van 2014 cijfermatig weergegeven en zijn de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de oorspronkelijke ramingen weergegeven. Tabel 3-8 kosten

bedragen x € 1 miljoen begroot

realisatie

6,5

4,2

investeringen

45,5

21,9

plankosten

14,9

10,3

overige kosten

7,3

5,7

fondsvorming

13,4

3,5

btw/BCF

0,8

0,3

prijsstijgingen

1,0

0,0

23,1

23,0

0,0

-2,4

verwerving

rente rente resultaat strategische rente 2013

0,0

-5,5

winstneming

0,0

19,7

afsluiting: storting in vermogen

0,0

3,4

112.5

84,1

totale kosten

opbrengsten

begroot

realisatie

82,6

62.7

ontvangen subsidies

1,3

2,3

overige opbrengsten

2,9

6,9

grondverkopen

winstreservering binnen Poort

totale opbrengsten

7,7

86,8

79,6

Verwerving In 2014 vielen de verwervingskosten circa € 2,3 miljoen lager uit dan begroot. Dit betrof met name een nog niet gerealiseerde verwerving in Almere Hout ten behoeve van Nobelhorst. De gerealiseerde verwerving betrof voornamelijk de afwikkeling van de naheffing A-gebieden in Almere Centrum Buiten voor € 3,8 miljoen.


Investeringen Om vertraging in de gronduitgifte in de loop van het jaar te compenseren zijn cashflowmaatregelen getroffen. Waar mogelijk is de uitvoering van investeringen van bouw-en/of woonrijpmaken uitgesteld. De totale investeringen in 2014 zijn € 23,6 miljoen lager uitgevallen dan begroot. Het gebied Poort is met € 14 miljoen realisatie ruim onder de raming van € 24,5 miljoen uitgekomen. Ook in gebied Hout is met een investeringsrealisatie van € 1,3 miljoen ver binnen de raming van € 8,7 miljoen gebleven.

Plankosten De kosten voor de component voorbereiding en toezicht zijn € 3,2 miljoen lager uitgevallen dan de begrootte € 5,8 miljoen. Voor de planontwikkelingskosten was een budget opgenomen van € 9,1 miljoen. Op basis van het nieuwe ingevoerde ramingsmodel plankosten (gebaseerd op uit te voeren activiteiten) zijn de werkelijke planontwikkelingskosten uitgekomen op € 7,6 miljoen, hetgeen € 1,5 miljoen lager was dan het oorspronkelijk budget.

Overige kosten De werkelijke diverse kosten zijn circa € 1,6 miljoen lager dan begroot. De bestedingen blijven deels achter door de fasering.

Fondsen/stelposten De fondsramingen komen circa € 9,9 miljoen lager uit dan begroot. De grootste posten betreffen:  de niet aangesproken stelpost planontwikkelingskosten en de budgetten onderhoud lange termijn van respectievelijk € 2,1 miljoen en € 0,9 miljoen;  een reservering voor interne overdracht aan de dienst Stadsbeheer van € 2,5 miljoen voor de realisatie van het Meridiaan park is nog niet overgedragen;  ook de budgetten voor PO en IBBA van € 1,5 miljoen zijn maar voor € 0,6 miljoen aangesproken;  bijdragen aan derden ad € 2,4 miljoen (vertraagde bouwen woonrijpmaken MO velden , ikbouwmijnhuis, pionierskorting etc.) is in 2014 niet ingezet;  nog niet ingevulde kunst in de openbare ruimte ad € 1 miljoen;  tenslotte is een begrote bijdrage van de NOGW Poort van € 1,6 miljoen ten behoeve van investeringen in de deelgebieden nog niet ingevuld omdat die bewuste investeringen nog niet hebben plaatsgevonden;  een besteding van circa € 2,4 miljoen betrekking op vorming van voorzieningen voor negatieve deelgebieden binnen de verspreide percelen.

Btw/BCF Door de temporisering in 2014 van de investeringen valt ook de post niet-compensabele btw/BCF lager uit in vergelijking met begroting.

Rente resultaat 2014 en strategische (rente)kosten beheersing 2013 Bij de vaststelling van de Programmarekening 2013 is € 5,5 miljoen binnen het weerstandsvermogen voor beperking van de oploop van de rente op langlopende grondexploitaties in 2013 bestemd. In 2014 is deze € 5,5 miljoen geboekt. Daarnaast heeft uw raad in het kader van beperking van de rente oploop van de NIEGG besloten dat een eventueel (jaarlijks) rente resultaat binnen het grondbedrijf ook wordt ingezet om de renteoploop van de NIEGG’s te beperken. In 2014 is op basis van de voorgecalculeerde rentepercentages € 2,4 miljoen te veel in de grondexploitaties/NIEGG’s ingerekend. Dit renteverschil is met name ontstaan door de zeer lage marktrente voor kort geld posities (voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de financieringsparagraaf).


Winstneming De winstuitname 2014 bedraagt in totaal € 19,7 miljoen. Hiervan heeft € 7,7 miljoen betrekking op Poort. Dit bedrag wordt gereserveerd om het tekort van Poort af te dekken. Per saldo bedraagt de winst ten gunste van het resultaat (toegevoegd aan het weerstandsvermogen) € 12,0 miljoen. De winsttoename wordt voor een belangrijk deel bepaald doordat het resultaat van diverse grondexploitaties positief zijn beïnvloed door het uit de exploitaties halen en verlagen van een aantal stelpostkosten. In de subparagraaf 3.3.3. ‘Uitgangspunten’ MPGA 2015 gaan wij verder in op deze mutaties.

Afsluitingen In 2014 zijn de volgende grondexploitaties afgesloten: Tuinderwerf, Sieradenbuurt en diverse afgeronde deelgebieden in de Verspreide percelen en openbare gebieden. Per saldo levert dit een positief resultaat op. Het resultaat van de afsluitingen bedraagt € 3,4 miljoen.

Grondverkopen De gronduitgifte is € 20,0 miljoen lager dan de begroting. In de tabel hieronder de cijfers per stadsdeel. Tabel 3-9 grondverkopen

bedragen x € 1 miljoen MPGA 2013

realisatie

jaarschijf 2014

jaarschijf 2014

Haven

2,8

2,6

-0,2

Stad

5,5

5,6

0,1

Buiten

verschillen

4,9

3,9

-1,0

Hout

42,9

29,9

-13,0

Poort

26,6

20,7

-5,9

totaal

82,7

62,7

-20,0

Belangrijke afwijkingen zijn te vinden in Hout € 13,0 miljoen en Poort € 5,9 miljoen. Bij Poort wordt dit voornamelijk veroorzaakt door een vertraagde afzet in de woningbouw in Cascadepark-West, Columbuskwartier en Homeruskwartier. Bij Hout wordt de achterblijvende financiële afzet voornamelijk veroorzaakt doordat een grote levering van projectmatige gronden vooralsnog deels economisch is geleverd. De grond is nog niet geheel bouwrijp. De resterende opbrengsten worden bij de verdere economische en juridische levering gerealiseerd, direct voor de bouw van de woningen (just in time). Verder is de geraamde afzet op Stichtsekant niet gerealiseerd.

Ontvangen subsidies In 2014 is circa 1,0 miljoen meer subsidie (busbaan Poort) ontvangen dan begroot.

Overige opbrengsten De belangrijke mutaties bij de post overige opbrengsten betreffen ontvangen tenderbijdrage en huuropbrengsten van een supermarkt bij 3KNS van € 3,7 miljoen. Verder zijn hier opbrengsten verantwoord zoals huisaansluitingen € 0,2 miljoen, een afwikkeling vanuit het weerstandsvermogen ten behoeve van gronddepot in Stripheldenbuurt voor € 0,8 miljoen.


3.3.3 Uitgangspunten MPGA 2015 Niet In Exploitatie Genomen Gronden Bij de Programmabegroting 2015 hebben wij voorstellen gedaan om de grondexploitaties beter beheersbaar te maken. Wij waren hiertoe genoodzaakt doordat de looptijden van grondexploitatie soms een doorlooptijd kende van langer dan 30-40 jaar. Naast het risico dat die plannen wellicht nooit meer gerealiseerd zullen worden op de voorgenomen wijze, zijn ze ook niet goed beheersbaar meer. De onderbouwingen van de nog te realiseren opbrengsten en kosten zijn te onzeker en omdat de economische uitvoerbaarheid binnen een termijn van 10 jaar niet meer kan worden gemotiveerd lopen ook de herzieningen van de bewuste bestemmingsplannen van deze gebieden een groot risico niet meer te worden goedgekeurd. Bij dit MPGA 2015 is de bij de Programmabegroting 2015 aangekondigde splitsing naar actieve (deel) grondexploitaties en Niet In Exploitatie Genomen Gronden doorgevoerd. Bij NIEGG’s gaat het om die grondexploitaties of delen die in de ontwikkeling niet eerder starten dan circa 10 jaar na 2015, dus vanaf 2026. In totaal zijn er 9 deelgebieden met een zeer lange doorlooptijd omgezet naar NIEGG. De boekwaarde van deze gebieden bedraagt circa € 195 miljoen. De NCW van de negatieve NIEGG’s bedraagt € 72,2 miljoen. Hiervoor zijn voorzieningen getroffen. Tabel 3-10

bedragen x € 1 miljoen nog te realiseren

(deel) exploitatie

woning

kantoor

bedrijven

voorziening

aantal

bvo m2

in m2

BVO m2

Kruidenwijk ZO

45.012

De Vaart IV/VI 346

5

5,8

62,0

-61,7

-19,0

44,0

156,5

-47,4

-18,1

26,7

112,2

-13,9

5,3

9,1

52,8

-26,6

-13,5

22,7

65,0

-12,5

-13,7

2,9

0,7

-8,3

-3,0

20,3

38,2

70.000

-9,3

-5,0

4,3

11,3

163.445

-195,2

-54,0

137,5

511,3

392.781

Voortuin Pampus I/III

180

Pampus II totaal

722

45.012

1.639.925

12,6

1,5

7,5

191

Twentsekant

opbrengst

5,3

742.697

Vogelhorst

kosten

0,5 93.445

Stichtsekant

NCW

-15,8

504.447

Overgooi

boekwaarde

positief NIEGG

18,2

negatief NIEGG

72,2

Met name een grote voorraad bedrijventerreinen zijn uit de actieve exploitaties gehaald. Het aantal uitgenomen woningen blijft beperkt en betreft alleen de duurste segmenten. De financiële effecten zijn hierbij wel het grootst, circa de helft van de uitgenomen kosten en opbrengsten. De maatschappelijke ontwikkelingen op het terrein van werken, detailhandel, winkelen en wonen, leiden er toe dat uitvoering van delen van vigerende plannen voor de langere termijn (NIEGG’s) mogelijk heroverwogen moeten worden. Hiertoe wordt onder meer de uitvoeringsparagraaf van de Structuurvisie en het bestaande instrumentarium binnen de stedelijke programmering ingezet. Dit kan leiden tot een nieuwe invulling en bestemming van de gebieden in samenhang met de gehele stad. Zijn andere bestemmingen niet mogelijk (bijvoorbeeld door ligging) dan wordt de grond afgewaardeerd tot de minimale economische waarde voor het gebruik van deze grond (meestal landbouwwaarde of bosgrond), en wordt dan beschouwd als voorraad grond en hulpstoffen. Om daarna de keuzes te faciliteren is een buffer opgenomen om een deel van de NIEGG’s naar de minimale economische waarde om te zetten. Deze buffer zal naar verwachting nodig zijn voor de grondexploitaties De Vaart IV/VI, Overgooi en Stichtsekant.


In de komende jaren zullen mogelijk keuzes gemaakt moeten worden door de Raad over de bestemming van de verschillende NIEGG's. Op dit moment is sprake van een stellig voornemen voor alle plannen. Indien door de raad in de komende jaren andere besluiten worden genomen zal mogelijk dan een aanvullende voorziening worden getroffen. In het weerstandsvermogen is een buffer opgenomen van € 24,4 miljoen. dit betreft het verschil tussen de dan eventueel te treffen voorziening en de reeds getroffen voorziening voor de NIEGG. Aangezien dit nog te maken keuzes betreffen is in de jaarrekening uitgegaan van een stellig voornemen. Dit is meegenomen in de waardering van de NIEGG's Bij de Programmabegroting 2016 zullen wij de eerste contouren van de mogelijke stedelijke herprogrammering aan u voorleggen. Het huidige bestemmingsplan voor het actieve deel wordt om de 10 jaar geactualiseerd. De NIEGG delen worden niet geactualiseerd. De bestemming volgens het vigerend bestemmingsplan blijft gehandhaafd en derhalve ook het stellig voornemen om te ontwikkelen. Omdat Almere zelf eigenaar is van de gronden levert deze ‘freeze’ vooralsnog geen nadelen op. Hoewel de voorgenomen ontwikkelingen in de betreffende deelgebieden “tijdelijk” bevroren zijn, wordt wel flexibiliteit ingebouwd om op een gewenste ontwikkeling conform de vigerende bestemming of met een toekomstige bestemmingswijziging snel te kunnen reageren. Zo blijft het stellig voornemen bestaan om de gronden te ontwikkelen.

Beheer en onderhoud Vanuit historisch perspectief zijn in de grondexploitaties budgetten voor beheer en onderhoud opgenomen. In principe behoren deze kosten niet ten laste van de grondexploitaties te worden gebracht. Via het gemeentefonds worden algemene middelen beschikbaar gesteld voor het beheer en onderhoud van de gehele stad. Bij de Programmabegroting 2015 is de volgende uitwerkingsopdracht vastgesteld: “Naar de Programmabegroting van 2016 dient te worden uitgewerkt op welke wijze en onder welke condities de aan de grondexploitaties toegerekende beheer en onderhoud activiteiten binnen de begroting van algemene dienst zullen worden ingepast”. De budgetten voor beheers en onderhoudsmiddelen zijn kritisch beoordeeld. Op basis hiervan is besloten om niet alle beheers en onderhoudsmiddelen meer toe te rekenen aan de grondexploitaties. In dit kader hebben wij in de Voorjaarsnota, daartoe vanaf 2016 een jaarlijks budget in het perspectief opgenomen. Omdat het begrotingsjaar 2015 reeds in uitvoering is, wordt voor dit jaar binnen het weerstandsvermogen een budget als overgangsjaar gereserveerd. Verder blijft een budget achter in het weerstandsvermogen voor het onderhoud aan tijdelijke maatregelen (beheer, onderhoud en schadeherstel aan tijdelijke (bouw)wegen, tijdelijke constructies en inrichtingen etc.). De opdracht wordt naar de Programmabegroting 2016 verder uitgewerkt.

Stelposten In de grondexploitaties zijn in de afgelopen jaren om diverse redenen stelposten opgenomen teneinde onzekere financiële effecten van die redenen in het resultaat van de grondexploitaties tot uitdrukking te laten brengen. De stelpostramingen zijn binnen enkele grondexploitaties opgenomen, maar staan ook voor die onzekerheid binnen andere exploitaties. In verband met het moeilijk toerekenen zijn ook binnen het weerstandsvermogen algemene ramingen opgenomen. Juist vanuit de noodzaak om steeds opnieuw kritisch naar het resultaat van het weerstandsvermogen te kijken blijken de stelposten op grondexploitatieniveau onvoldoende transparant. In het kader van een toekomstige bestendiger gedragslijn hebben wij die algemene stelposten uit de grondexploitatie afgeraamd en in enkele gevallen (deels) laten vrijvallen. De resterende noodzakelijke bedragen zijn in het weerstandsvermogen zelf opgenomen. Bij het vermogen geven wij een nadere toelichting op deze stelposten.

Nieuwe kwalitatieve woningbouwprogramma (segmentering) Tot 1990 werd driekwart en meer van de woningbouwproductie in Almere gerealiseerd in de goedkope segmenten (conform de huidige definitie). In het laatste decennium van de vorige eeuw was dit nog ongeveer de helft, om daarna snel te dalen. De laatste jaren verschuift de woningproductie weer naar de goedkopere woningen. pag.141 Programmarekening 2014

Het percentage opgeleverde goedkope woningen tot € 192.000 (koop) en tot € 700 (huur) vertoont de afgelopen 10 jaar een stijgende trend richting 50%. Zo blijkt uit de grondverkoop in 2013 en 2014 aan eindgebruikers (excl. de twee grotere contracten) 50% goedkoop/sociaal en 50% vrije sector. De belangrijkste oorzaak is dat meer dan 50% van de woningzoekenden een bestedingsvermogen heeft dat past bij woningen in het goedkopere segment. Met name door de strakkere financieringseisen is voor een woning van € 180.000 een inkomen nodig van 1,5 keer modaal. De komende 5 jaren staat de afzet van de commerciële segmenten nog verder onder druk doordat de grondverkopen in 2013 en 2014 in de twee grotere partijen gemiddeld 25% goedkoop en 75% vrije sector betroffen. Deze vrije sector woningen moeten nog in de markt worden afgezet, wat gevolgen heeft voor de afzetkansen voor andere partijen die gelijktijdig woningen in de vrije sector willen afzetten. grafiek 3-1 3000

100% 90%

2500

80% 70%

2000

60%

Gemiddelde jaarproductieAstitel 1500

percentage sociaal (as rechts)

50% 40%

1000

30% 20%

500

10% 0%

0 19761980

19811985

19861990

19911995

19962000

20012005

20062010

20112014

Afbeelding: Verhouding binnen de woningproductie van Almere 1976-2014 (bron: DSO, afdeling ROM)

In de grondexploitaties is qua programmering uitgegaan van een gemiddelde verhouding van 30% goedkoop versus 70% commercieel. Doordat in afgelopen jaren conform de sturingsvoorstellen de goedkopere segmenten deels naar voren zijn gehaald is de verhouding in de huidige grondexploitaties inmiddels 20% goedkoop en 80% commercieel. Er is in de grondexploitaties met andere woorden uitgaande van de planvoorraad van ruim 14.000 woningen nog circa 3.400 woningen in het goedkope segment beschikbaar. Afwijken hiervan heeft financiële consequenties. Door de marktvraag naar de goedkopere segmenten betekent dit dat wij op korte en middellange termijn en de ontwikkeling van gebieden haast ‘op slot ‘moeten zetten, omdat er programmatisch geen ruimte is. In een dergelijk scenario ligt het voor de hand dat voor de korte en middellange termijn ontwikkeling ons te blijven richten op het goedkope segment. Bovenstaande betekent dat op korte termijn de grens wordt bereikt waarop de gebiedsontwikkeling nog integraal (goedkoop en duur gelijk op) kan worden ontwikkeld zonder dat dit grote extra gevolgen gaat hebben voor de cashflow. Dit laatste ontstaat doordat wel (integraal) geïnvesteerd (bouwen woonrijp maken) moet worden voor de deel gebiedjes met goedkopere segmenten, maar omdat er maar een beperkte markt is voor de meer commerciële segmenten de opbrengsten uit de duurdere segmenten verder naar achteren gaan. Het grote dilemma is dat het vasthouden aan de oorspronkelijke ambities voor de stad met een gedifferentieerde woningvoorraad (30/70) en de integrale ontwikkeling leidt tot een aan te passen afzet voor het commerciële segmenten en een verdere fasering op woningbouwlocaties die de actieve periode ver gaat overschrijden. Meer gebiedsdelen zouden dan moeten worden omgezet in NIEGG’s, hetgeen ook financiële consequenties heeft. Een belangrijk ingrediënt in deze analyse is het principiële uitgangspunt van wat soort stad Almere in de toekomst wil zijn en welke programmering en segmentering daar op korte, middellange en langere termijn voor nodig is om deze in te kunnen invullen. Hier ligt ook een directe samenhang met een actuele structuurvisie (realisatie/uitwerkingsparagraaf) op welke wijze en gebieden invulling wordt gegeven aan de bovenliggende opgaven voor wonen en werken.


Wij hebben onderstaande bestuurlijke uitwerkingsopdracht geformuleerd: “Opstellen van scenario’s voor de (on)mogelijkheden van een continuering van de huidige gedifferentieerde woningbouwplanning waarbij wordt ingegaan op financiële en maatschappelijke consequenties, dekkingsmogelijkheden en mogelijke alternatieven.” Uit bovenstaande blijkt dat voor welke oplossing ook wordt gekozen deze gepaard gaat met financiële gevolgen. Omdat het in deze situatie nog niet mogelijk de financiële effecten weer te geven in de nemen maatregelen, is er voor gekozen een voorziening te treffen voor die negatieve grondexploitaties waarin de maatregelen zullen landen. Ook in het nog te realiseren vermogen voor grondexploitaties met een positief resultaat hebben wij voor betreffende grondexploitaties een post in het benodigd vermogen opgenomen. Voor de onderliggende berekening is uitgegaan dat het programma qua verhouding goedkoop/commercieel wijzigt. (Zie hiervoor ook de toelichting bij de voorzieningen en benodigd vermogen). Dit geeft ruimte om de komende periode een goede koers te bepalen voor de verdere ontwikkeling van de stad.

Poort-Oost Aan de herontwikkeling van Poort-Oost wordt nog gewerkt. Naar verwachting zal na de vaststelling van de Programmarekening 2015 en het MPGA 2015 aan uw raad een ontwikkelingsplan ter besluitvorming worden aangeboden. Bij een belangrijke negatieve financiële afwijking van het huidig kader komt de waardering van de balans in het geding (in dat geval moet een aanvullende voorziening worden getroffen). Het huidig financieel kader is een van de uitgangspunten voor de herontwikkeling. Het plan is in een dusdanig stadium dat het plan kan worden doorgerekend. Het plan moet binnen de huidige financiële kaders blijven. Derhalve is het in de jaarrekening 2014 niet noodzakelijk om een voorziening te treffen. Bij een belangrijke negatieve financiële afwijking van het huidige kader komt de waardering van de balans in het geding

Wijziging risico’s reserveringssystematiek Bij de Programmabegroting 2015 is aangegeven, dat tot de PR 2013 gebruikte reserveringssytematiek van uit risicobeheersing niet meer kon worden gecontinueerd (ook alle risico’s van negatieve grondexploitaties afdekken uit in de toekomst nog te verdienen vermogen). Voor risico’s behorend bij de negatieve grondexploitaties is een reservering gemaakt in het harde vermogen. De buffer wordt op basis van netto contante waarde berekend. De risico’s worden nu in de tijd gezet, het moment van mogelijk optreden van de risico’s. Dit geldt ook voor de risico’s op de positieve grondexploitaties.

Kantoren In Poort- Oost zat na de eerdere maatregelen nog steeds een groot volume kantoren ( 100.000 m2). In de afgelopen jaren hebben wij elk jaar een deel van de overcapaciteit uit de grondexploitaties gehaald. In totaal wordt in dit MPGA 2015 nu in twee stappen circa 63.000 m2 opnieuw uit de programmering genomen. De eerste stap met 21.000 m2 (Lage Kant -6.000 m2 en Olympia-Office -15.000 m2) zijn reeds in de betreffende exploitaties verwerkt. De tweede stap met 42.500 m2 (Lage Kant -15.000 m2 en Olympia-Office – 27.500 m2) is vooralsnog met een voorziening ingerekend. Deze zal bij het volgende MPGA 2016 in de programmering worden verdisconteerd. Het totaal programma aan kantoren in het MPGA bedroeg voor de maatregelen 225.000 m2, na deze maatregelen nog ca. 162.000 m2, te weten in: Tabel 3-11

aantallen m²

Kustzone Poort

76.000

Olympiakwartier

37.500

overige actieve grexen

3.500

NIEGG Kruidenwijk Z-O

45.000


Parameters actieve grondexploitaties en NIEGG’s Ten behoeve van de beheersing van de boekwaarden van NIEGG’s worden deze de komende 10 jaar (vanaf 2014) voorcalculatorisch belast met 3% rente in plaats van 4,5 % voor de ‘actieve’ delen. In dat kader is tevens bij de resultaat bestemming 2014, conform uw raadskader, ten laste van de winst, een compensatie opgenomen om de rentebijschrijving voor de NIEGG’s in 2014 op nul te brengen. Voor 2015 is geen grondprijsstijging opgenomen. De grondprijsstijging voor de periode 2016 t/m 2018 bedraagt 1%, daarna 1,5%. Voor de NIEGG’s wordt vanaf 2041 geen grondprijsstijging meer toegerekend. De ingerekende kostenstijging voor actieve grondexploitaties en NIEGG’s bedraagt jaarlijks 2%. Programmering ambitiescenario Op basis van bovengenoemde hoofdlijnen zijn de volgende afzetten doorgerekend voor de periode 2015 t/m 2019: Tabel 3-12 2015

2016

2017

2018

2019

totaal

woningbouw (aantallen)

822

956

931

1.239

1.241

5.189

bedrijven (ha)

4,1

4,7

5,8

7,6

9,8

32,0

5.883

6.083

6.083

8.050

19.909

46.008

*501.170

30.068

67.521

87.160

109.768

795.687

kantoren (bvo m²) voorzieningen (m² bvo m² ) *inclusief 400.000 m² berm A6

Het woningbouwprogramma bestaat per jaar gemiddeld uit circa 1.040 woningkavels voor de komende 5 jaar. Een belangrijk deel (circa 20%) van het programma betreft het contract Kustzone Duin. Op hoofdlijnen is met de programmering van bedrijventerreinen ingezet op het vullen en afronden van bestaande bedrijventerreinen voor circa 40% van de totale afzet en op de afzet in de drie grotere terreinen (Stichtse Kant, Twentse Kant en De Vaart IV-VI) voor totaal 60% van de totale afzet. Het kantorenprogramma is voor de komende 5 jaar beperkt tot het kantorenprogramma dat deel uitmaakt van het onvoorwaardelijke deel van het contract met Amvest (Kustzone Duin) en enkele restkavels in bestaand stedelijk gebied met kleine volumes. De ambitie is om in 2019 te starten met de ontwikkeling van Olympiakwartier. De programmering voor voorzieningen betreft zowel de maatschappelijke als de commerciële voorzieningen, zoals detailhandel en in 2015 ruim 400.000 m² bermstrook langs de A6. Voor de periode na 2019 gaan we er in het ambitiescenario vanuit dat de verkoop zich ontwikkelt tot 1.550 woningen, 20.000 m² bvo kantoren en 10 hectare bedrijventerrein per jaar. Programmering voorzichtige scenario Voor het voorzichtige scenario (faseringsbuffer) zijn de volgende afzetten doorgerekend voor de periode 2015 t/m 2019: Tabel 3-13 2015

2016

2017

2018

2019

totaal

woningbouw (aantallen)

648

697

717

776

886

3.724

bedrijven (ha)

1,8

4,0

5,5

7,0

6,9

25,2

kantoren (bvo m²)

5.583

5.583

5.583

7.711

11.813

36.273

voorzieningen (m²)

89.944

17.741

*424.746

47.422

84.134

663.987

*inclusief 400.000 m² berm A6

Voor de komende 5 jaar bedraagt de gemiddelde kavelafzet circa 750 woonkavels. Dit ligt circa 300 kavels onder het gemiddelde ambitiescenario voor die periode. De bedrijventerrein afzet ligt op gemiddeld 5 ha. Voor de periode na 2019 bedragen die aantallen jaarlijks 1.000 woningen, 12.000 m² bvo kantoren en 7 hectare bedrijventerrein. Voor het voorzichtige scenario hebben wij binnen de reserve gerealiseerd weerstandsvermogen en het nog te realiseren vermogen een buffer opgenomen voor respectievelijk € 19,5 miljoen en € 13,8 miljoen. pag.144 Programmarekening 2014

Compenseren van onzekerheden De in het MPGA 2015 becijferde ontwikkelingen gaan gepaard met risico’s. Om financieel adequaat op gewijzigde ontwikkelingen te kunnen inspelen en op te kunnen vangen is voor diverse aspecten een financiële achtervang getroffen. Dit betreffen:  Het faseringsrisico van de grondverkopen in het ambitiescenario. Deze wordt opgevangen met de financiële buffer van het voorzichtige scenario.  Conform de Programmabegroting 2015 is de grondprijsontwikkeling (bijgestelde indexering 2016 t/m 2018) ingerekend. Daarnaast zijn prijsbuffers(incentive) voor de periode tot 2021 gevormd.  Voor de meer goedkopere woningen in de programmering dan wel een verdere uitfasering naar NIEGG’s zijn voorzieningen getroffen (Poort Oost voor volledige programma en Columbuskwartier, Homeruskwartier en Cascadepark-West voor eerste vijf jaar) en binnen het zachte weerstandsvermogen benodigd vermogen (Nobelhorst voor volledig programma en Noorderplassen voor eerste vijf jaar) opgenomen.  In het kader van de cashflowmaatregelen zijn de investeringsramingen voor de periode 2015-2017 strak begroot op de marktsituatie. Voor dit scherp op de wind zeilen is een buffer gevormd.  In het weerstandsvermogen is rekening gehouden met de uit de projectrisico’s voortkomende financiële gevolgen (buffer risicokapitaal).  Bovenal heeft elke grondexploitatie nog een (beperkte) raming voor onvoorzien. Het pakket is vooralsnog voldoende om de risico’s tegemoet te treden. Het blijft zaak de vinger aan de pols te houden.

3.3.4 Ontwikkeling weerstandsvermogen 2014 Door de eerder genoemde maatregelen en door actuele gebeurtenissen in de grondexploitatiegebieden zelf is het weerstandsvermogen belangrijk gewijzigd. In het MPGA 2015 worden de effecten en analyses op grondexploitatieniveau en per gebied gepresenteerd en ter vaststelling aan uw raad voorgelegd. In onderstaande tabel blijkt dat de harde buffer op nul sluit. Om dit te bereiken zijn voorafgaand aan de uitwerkingsopdracht de lasten voor beheer en onderhoud uit de grondexploitaties gehaald. In de Voorjaarsnota 2015 zijn reeds financiële voorstellen gedaan om deze activiteiten in de algemene dienst af te dekken. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van het weerstandsvermogen weergegeven per 31 december 2014. Tabel 3-14

bedragen x € 1 miljoen grondexploitaties

paragraaf

PB15

PR14

4.8.5 en 4.8.6

gerealiseerd vermogen/harde buffer

-0,3

0,0

4.8.7


29,9

10,1

totaal weerstandsvermogen (Hard + Zacht)

29,6

10,1


3.3.5 Gerealiseerd vermogen/harde buffer Onderstaand worden de begrote mutaties voor het gerealiseerde vermogen van de reguliere grondexploitaties getoond ten opzichte van de Programmabegroting 2015 en de belangrijkste ontwikkelingen daarna toegelicht. Tabel 3-15 1. stand 31-12-2013 (voorlopig resultaten en gerealiseerd weerstandsvermogen) 2. rente reserves (5%) 3a. vrijgemaakte concernbuffer jaarrek. 2013 3b. vrijgemaakte concernbuffer Programmabegroting 2015

bedragen x € 1 miljoen PB15

PR14

59,9

59,9

2,7

2,7

13,0

13,0

9,4

4. winstuitname 2014

5,3 12,0

5. strategische (rente) kostenbeheersing 2013 (over boekwaarde € 110 miljoen)

-5,5

-5,5

6. kosten zwerfvuil/handhaving Ovk beheersfase, MPGA, etc. 2014

-0,4

-0,3

4,7

-1,2

7. mutaties voorzieningen negatieve grondexploitaties 8.

depot Trekweg

9. besteding stimuleringsmaatregelen

-0,7 0,0

10. afsluiting VP/OG 11. overige vrijval stand 31-12-2014 (reserve voorlopig resultaten en gerealiseerd weerstandsvermogen)

-2,0 2,5

0,0

0,8

83,8

86,6

Onderstaand hebben we de belangrijkste ontwikkelingen toegelicht. 3a en 3b. Vrijgemaakte concernbuffer Programmarekening 2013/Programmabegroting 2014 Bij de besluiten van de Programmarekening 2013 is € 13,0 miljoen vrijgemaakt uit de algemene middelen ten behoeve van het opvangen van het tekort, zoals was aangegeven bij de programmarekening 2013. Bij de Programmabegroting 2015 is € 77,5 miljoen vrijgemaakt uit de algemene middelen onder meer ten behoeve van de extra te treffen voorzieningen voor de NIEGG’s. Hiervan was € 68,1 miljoen bestemd voor het vormen van voorzieningen voor de NIEGG’s. Deze loopt niet via het weerstandsvermogen. De resterende € 9,4 miljoen voor de overige grondbedrijf maatregelen loopt via het weerstandsvermogen. In deze jaarrekening is van de € 77, 5 miljoen een bedrag van € 72,2 miljoen aan het vormen van de NIEGG’s voorzieningen opgenomen. Het resterend bedrag € 5,3 miljoen is aan het weerstandvermogen toegevoegd. 4. Winstuitname 2014 De jaarlijks tussentijdse winstuitname vindt plaats conform de door uw raad aangepaste (vanaf 2013 eerst bij 50% van de gerealiseerde opbrengsten) systematiek van de financiële voortschrijding van de complexen. In de berekening bij de Programmaberekening 2014 zijn de feitelijke mutaties in de voortgang van de projecten in 2014 betrokken. Dit leidt per ultimo 2014 tot een winstuitname van € 12,0 miljoen.


5. Strategische kostenbeheersing bestemd Programmarekening 2013 Bij de Programmabegroting 2012 is besloten de boekwaarde van complexen die pas op (lange) termijn tot ontwikkeling zullen komen te beperken, door het bedrag van de reguliere rentebijschrijving jaarlijks af te trekken van de winstafdracht van het grondbedrijf. In de onderstaande tabel zijn de complexen, de bijbehorende boekwaarde en de rente gepresenteerd. Tabel 3-16 grondexploitaties

bedragen x € 1 miljoen boekwaarde

rente

Overgooi

29,7

1,5

Twentsekant (Hout-Noord A6-park)

10,2

0,5

Stichtsekant

19,3

1,0

De Vaart IV-VI

7,1

0,3

44,3

2,2

110,6

5,5

Almere Poort (Voortuin, Middenkant, Pampushout I-III, Pampus Hout II, Olympiakwartier) totaal

Vanaf 1-1-2014 zijn de boekwaardes gesplitst naar actieve grondexploitaties en NIEGG’s. De meeste gebieden langlopend zijn overgegaan in NIEGG’s. In 2014 is de rentecorrectie echter toegerekend aan de gebieden voor de splitsing. 6. Diverse kosten ten laste van vermogen. Dit betreft € 0,1 miljoen voor handhaving privaatrechtelijke overeenkomsten in de beheersfase, € 0,15 miljoen voor MPGA/beheer weerstandsvermogen en € 0,07 voor verwijderen zwerfvuil 7. Mutaties voorzieningen negatieve grondexploitaties. Negatieve grondexploitaties dienen afgedekt te zijn met een voorziening. De vorming en mutaties komen in belangrijke mate ten laste/ten gunste van het gerealiseerde weerstandsvermogen. Het volume aan voorzieningen voor negatieve grondexploitaties is gestegen van € 67,7 miljoen naar € 71,3 miljoen. Onderstaand treft u de specificatie van de voorzieningen na de huidige actualisatie. Tabel 3-17

bedragen x € 1 miljoen PR 2013

PR 2014

0,7

0,0

De Laren/De Wierden

0,7

0,0

2.P.2 Fanny Blankers-Koen Park

6,3

6,6

Almere Buiten Centrum

1,6

1,9

3.K/N/S De Evenaar

2,8

0,0

Vogelhorst

0,0

9,3

Stichtsekant

1,2

0,0

NOGW Hout 2e fase gemeente

0,5

0,4

38,8

36,5

verwerving restgebieden

0,0

0,4

verspreide percelen

0,0

2,0

11,2

8,8

voorziening specifieke prijsmaatregelen gebieden

0,0

4,3

OG verbreding A6

1,0

1,0

rente 2014

2,9

grondexploitaties Tuinderswerf

Almere Poort

voorziening prijzen (2015-2021; -3,25 %)

totaal

67,7

71,3


Toelichting op de mutaties voorzieningen   





 

Tuinderswerf is afgesloten. De voorziening is betrokken bij het resultaat. De grondexploitaties De Laren/De Wierden en 3KNS zijn na het treffen van diverse maatregelen niet meer negatief. (zie voor nadere toelichting de ter inzage liggende grondexploitaties). De grondexploitatie Stichtse Kant is na afsplitsing van het NIEGG deel nu positief en de grondexploitatie Vogelhorst is na de afsplitsing van het NIEGG deel nu negatief (zie voor nadere toelichting de ter inzage liggende grondexploitaties). De voorzieningen voor Almere Poort neemt licht af van € 38,8 miljoen naar € 36,5 miljoen. Wel is de samenstelling gewijzigd. Voor meer goedkoop/meer NIEGG is nu € 17,2 miljoen opgenomen, € 7,2 miljoen voor het nog uit de planvorming te elimineren kantorenprogramma (ca. 30.000m²), en € 12,1 miljoen regulier tekort. Behoudens een aandeel in meer goedkoop/meer NIEGG is voor de herprogrammering van Poort-Oost geen voorziening opgenomen. Deze moet taakstellend binnen het financiële kader worden ingevuld. De voorziening prijzen is gebaseerd op een risicocorrectie van 3,25 % op de te realiseren opbrengsten in de komende 7 jaar, met uitzondering van projecten met een prijsafspraak of waarvoor afzonderlijke prijsmaatregelen in grondexploitaties zijn voorzien in een afzonderlijke voorziening (zie punt hierna). De totale risicocorrectie bedraagt € 16,9 miljoen. Hiervan betreft € 8,8 miljoen grondexploitaties met een negatief resultaat waarvoor de voorziening is gevormd, de overige € 8,1 miljoen voor de positieve grondexploitaties is betrokken bij het nog te realiseren vermogen (zachte buffer). De voorziening specifieke prijsmaatregelen gebieden ad € 4,3 miljoen is gevormd uit de vrijgevallen hiertoe bestemde stelpostmiddelen binnen de betreffende grondexploitaties. Een aantal af te ronden werkzaamheden van eerder afgesloten complexen, alsmede voor de kosten van nog te verwerven restgebieden (reeds in gebruik, maar moet nog met RVB worden afgewikkeld) waren als nog te realiseren in de boekwaarde betrokken. Voor de transparantie zijn voor deze werkzaamheden nu kosten analyses in de tijd opgesteld in de verspreide percelen. Voor de gevolgen is nu een voorziening van respectievelijk € 2,0 miljoen en € 0,4 miljoen getroffen.

8. Depot Trekweg Het budget voor het ontmantelen van het gronddepot aan de Trekweg is toegevoegd aan de grondexploitatie Striphelden Buurt. Verantwoording geschiedt via de grondexploitatie. 9. Besteding stimuleringsmiddelen Bij de Programmabegroting 2012 heeft de raad een budget beschikbaar gesteld van € 6 miljoen (3 x € 2 miljoen) voor stimuleringsmaatregelen. Dit budget is opgenomen in de reserve Weerstandsvermogen. In de Programmabegroting 2013 is een bestedingsplan opgesteld. Van de gealloceerde stimuleringsmiddelen ad € 6 miljoen is tot en met 2014 € 4,48 miljoen besteed, waarvan € 2, miljoen in 2014. De Besteding in 2014 is onder andere als volgt ingezet: € 0,50 miljoen is conform eerdere besluitvorming in de reserve Floriade gestort; € 0,93 miljoen is besteed aan het versterken van de marketing; € 0,20 miljoen voor het op sterkte houden van de PO-organisatie (conform eerdere besluitvorming); verkoopmanifestaties € 0,11 miljoen; € 0,12 miljoen aan tijdelijk gebruik gronden en € 0,14 miljoen aan diverse overige maatregelen. Het restant ad € 1,52 miljoen zal het komend jaar worden besteed 10. Afsluitingen grondexploitatie en diverse Verspreide percelen en Openbare gebieden In 2014 is de grondexploitatie Sieradenbuurt afgesloten met een positief resultaat van € 0,9 miljoen. Ook zijn bij deze jaarrekening diverse restantprojecten afgesloten die ondergebracht zijn binnen de complexen Verspreide percelen en Openbare gebieden. Voor veel projecten zijn in eerdere jaren tussentijds voorlopige resultaten genomen. De financieel belangrijkste afsluitingen betreffen per saldo € 1,6 miljoen afwikkelingen in openbare gebieden en verspreide percelen: El Creco ad € 1,1 miljoen, Muntmeesterhof ad € 0,5 miljoen, van Eesterenplein ad € 0,2 miljoen en Tuinderswerf met € 0,4 miljoen. 11. Overig vrijval Dit betreft de vrijval van een deel ad € 0,65 miljoen van het van het verwervingsbudget restgebieden en een correctie van € 0,17 miljoen op over gedragen budget voor de inpassing van de verbreding A6. pag.148 Programmarekening 2014

3.3.6 Resultaatbestemming/harde buffer Tabel 3-18 stand 31-12-2014 (reserve voorlopige resultaten en gerealiseerd weerstandsvermogen)

bedragen x € 1 miljoen PB15

PR 14

83,8

86,6

voorstel resultaatbestemming 1

dekking NOGW Hout 2e fase particulieren

-7,9

-7,9

2

stimuleringsmaatregelen

-3,5

-1,5

3

bijdrage parkeeroplossing Homeruskwartier

-0,5

0,0

4

MPGA

-0,2

-0,2

5

strategische kostenbeheersing 2014

6

handhaving Ovk beheersfase 2015 en zwerfvuil 2015

7 8 9

0,0

-3,4

-0,2

-0,2

maatregelen ontsluiting Gooimeerdijk

-0,2

0,0

gronddepot Trekweg

-0,7

0,0

risico aanbestedingen

-3,8

-1,9

10 organisatiekosten en stimuleringsmaatregel erfpacht

-2,9

-2,7

11 buffer afdekking risico’s negatieve grondexploitaties

-11,0

-19,5

12 buffer afwaardering NIEGG’s naar voorraad grond en hulpstoffen

-25,5

-24,4

13 planontwikkelingskosten

0,0

-2,5

14 beheer en onderhoud tijdelijke maatregelen

0,0

-1,3

15 beheer en onderhoud 2015

0,0

-1,9

16 stelpost winstuitname 2014

0,0

0,4

-27,7

-19,5

-0,3

0,0

17 buffer voorzichtige scenario (prijspeil 31-12-2014) stand na bestemming

Hieronder zijn de belangrijkste mutaties toegelicht. 3. Strategische kostenbeheersing 2014 De parkeeroplossing is volledig binnen de exploitatie opgevangen, de bestemde middelen kunnen vrijvallen. 5. Strategische kostenbeheersing 2014 Bij de Programmabegroting 2012 is besloten de boekwaarde van complexen die pas op (lange) termijn tot ontwikkeling zullen komen te beperken, door het bedrag van de reguliere rentebijschrijving jaarlijks af te trekken van de winstafdracht van het grondbedrijf. Vanaf 1-1-2014 zijn de boekwaardes gesplitst naar actieve grondexploitaties en NIEGG’s. De meeste gebieden langlopend zijn overgegaan in NIEGG’s. De totale rentelasten van de NIEGG’s bedroeg: € 5,8 miljoen. In 2014 is afgesproken dat eventuele renteresultaten binnen het grondbedrijf blijven en ook worden verrekend met de toegerekende rente aan de NIEGG’s. Het rente resultaat grondbedrijf bedraagt € 2,4 miljoen, deze is direct in de rentetoerekening verwerkt. Per saldo resteert € 3,4 miljoen aan rentetoerekening NIEGG’s. Conform de afspraak van de strategische kostenbeheersing wordt deze € 3,4 ten laste van het weerstandsvermogen gebracht. Voor een overzicht van NIEGG’s verwijzen wij naar tabel 3-18. 7. Maatregelen ontsluiting Gooimeerdijk De ontsluiting gaat niet door, de bestemde middelen kunnen vrijvallen. 8. Gronddepot Trekweg Het budget voor het ontmantelen van het gronddepot aan de trekweg is toegevoegd aan de grondexploitatie Striphelden Buurt.


9. Risicobuffer aanbestedingen Bij het MPGA 2013 hebben wij gemeld dat in het kader van de taakstellende cashflowmaatregelen (schrappen planreserves, verlaging onvoorzien en verlaging investeringsramingen als gevolg van marktomstandigheden) een extra voordeel was gehaald van € 9,1 miljoen. Maar dat door het scherper aan de wind varen deze middelen vooralsnog gereserveerd bleven voor mogelijke tegenvallers in de aanbesteding sfeer in de periode 2013 t/m 2017. Nu 2013 en 2014 in de markt is gerealiseerd en ook een deel van de aanbestedingen in 2015 in de markt zijn gezet, lijken de verlaagde investeringsramingen ook feitelijk door de markt gerealiseerd te worden. Omdat een belangrijk deel van de investeringen op korte termijn gebaseerd zijn op zgn. omop (overeenkomsten met open posten) bestekken waarvoor de prijzen al zijn vastgesteld, verwachten wij dat in het resterende begrotingsjaar en deels volgend jaar er geen noemenswaardige prijscorrectie zal optreden. Op grond hiervan hebben wij de buffer nu verder verlaagd. Naar rato van de ‘ingerekende’ aanbestedingsvoordelen voor de jaren 2013 t/m 2017 hebben wij de vrijvallende risico’s voor de jaren 2013, 2014, 2015 en voor de helft van 2016 nu laten vrijvallen. Per saldo resteert € 9,1 miljoen - € 7,1 miljoen = € 1,9 miljoen. 11. Buffer afdekking risico’s negatieve grondexploitaties Ten opzicht van de programmabegroting neemt het volume met € 8,5 miljoen toe. Dit komt voornamelijk door het toegenomen risicoprofiel van de Kustzone Poort met € 9,4 miljoen. Voor een specificatie verwijzen wij naar de risicotabellen in de paragraaf ‘Weerstandsvermogen’ en het MPGA 2015. 12. Buffer afwaardering NIEGG’s naar voorraad grond en hulpstoffen Bij de Programmabegroting 2015 is aangegeven dat het volume van deze buffer wordt bepaald op 50% van de boekwaarde voor drie NIEGG gebieden, te weten: De Vaart IV-VI, Stichtsekant en Overgooi. De boekwaarde van deze drie NIEGG’s bedraagt € 125,0 miljoen, 50% daarvan is € 62,5 miljoen. De zogenaamde landbouwwaarde voor die gebieden bedraagt € 4,8 miljoen. De afwaardering bedraagt dan € 57,7 miljoen. Tegelijkertijd vervalt de voorzieningen voor de NIEGG’s voor Overgooi en wordt die voor Stichtsekant sterk verlaagd voor samen een bedrag van € 33,3 miljoen. Per saldo is dan een buffer nodig van € 24,3 miljoen. 13/14/15. Planontwikkelingskosten, onderhoud tijdelijke maatregelen en beheer en onderhoud 2015 Al eerder in deze paragraaf is aangegeven over het waarom de ramingen van beheer en onderhoud en diverse stelposten uit de grondexploitaties zijn gehaald.

Stelpost planontwikkelingskosten De budgetten voor planontwikkelingskosten zijn met ingang van 2014 gebaseerd op genormeerde activiteiten. In verband met een aantal onzekerheden omtrent die normering (onder meer of de niet meer tot de grondexploitatie toe te rekenen activiteiten door de algemene dienst zouden worden afgedekt) en doordat het aandeel ‘voorbereiding en toezicht’ nog niet is genormeerd, was de nieuwe raming onvoldoende hard. In 2014 zijn dan ook de totaal aanwezige middelen binnen de grondexploitaties nog steeds begroot, grotendeels als genormeerde planontwikkelingskosten en voor het overige als stelposten om de hiervoor genoemde onzekerheden af te dekken. Die stelposten voor een totaal van netto contante waarde € 8,3 miljoen hebben wij nu uit de grondexploitaties genomen. Een achtervang voor het omzetten van de voorbereiding en toezicht component naar een normering achten wij nog steeds noodzakelijk. Omdat de overige onzekerheden grotendeels zijn weggenomen (de niet meer toe te rekenen kosten worden uit de algemene middelen afgedekt en uit de eerste ervaringen uit 2014 blijkt de normering goed uit te komen) blijft nu nog 50% = € 4,1 miljoen van de oorspronkelijke stelpost gehandhaafd. Hiervan is € 2,5 miljoen toegerekend aan de negatieve grondexploitaties en € 1,6 miljoen aan de positieve grondexploitaties (zie ook zachte buffer: benodigd vermogen).


Stelpost Beheer en onderhoud voor tijdelijke maatregelen Voor het beheer en onderhoud voor tijdelijke maatregelen hebben wij voor de actieve periode (10 jaar) een jaarlijks bedrag van € 300.000 opgenomen in het weerstandsvermogen. De totale netto contante waarde bedraagt € 2,7 miljoen. Hiervan is de helft ad € 1,35 miljoen toegerekend aan de negatieve grondexploitaties. De andere helft is opgenomen onder het benodigd vermogen.

Beheer en onderhoud 2015 In verband met het vrijvallen van de in de grondexploitaties opgenomen budgetten voor beheer en onderhoud is in de Voorjaarsnota 2016-2019 daartoe vanaf 2016 een reservering voor jaarlijks budget in het perspectief opgenomen. Omdat de begroting 2015 reeds in uitvoering is, wordt voor dit jaar binnen het weerstandsvermogen € 1,9 miljoen als overgangsjaar gereserveerd. 16. Stelpost winstuitname 2014 Door nagekomen mutaties in een aantal stelposten kan op grond van de winstnemingssystematiek een extra winst worden uitgenomen. In verband met het afsluiten van de administratie is deze niet meer in de resultatenrekening meegenomen. Deze resultaatneming is nu extracomptabel in beeld gebracht. 17. Buffer voorzichtig scenario negatieve grondexploitaties De benodigde harde buffer voor het voorzichtige scenario (voorheen nulscenario) bedraagt € 19,5 miljoen. Bij de Programmabegroting 2015 werd nog uitgegaan van een buffer van € 27,7 miljoen. Van de berekende € 19,5 miljoen heeft € 18,0 miljoen betrekking op Poort, Vogelhorst € 0,2 miljoen, Stichtsekant € 0,4 miljoen en 3KNS € 0,9 miljoen.

3.3.7 Op termijn beschikbaar vermogen/zacht Tabel 3-19

bedragen x € 1 miljoen grondexploitaties PB15

PR14

nog te realiseren vermogen

71,2

86,0

winstuitname 2014

p.m

-12,4

-11,9

-30,6

benodigd vermogen reguliere grexen

op termijn voor aftrek risicokapitaal/zachte buffer voorzichtige scenario

59,3

42,9

risicokapitaal grondexploitaties

-18,0

-18,9

benodigd voorzichtig-scenario (zacht)

-11,4

-13,8


29,9

10,1

Toelichting

Nog te realiseren vermogen Het nog te realiseren vermogen (inclusief de genomen winst) van reguliere grondexploitaties neemt per saldo toe met € 14,8 miljoen ten opzichte van de Programmabegroting 2015. De voordelige beweging wordt voornamelijk veroorzaakt door het vervallen van de kostenposten tijdelijk beheer, fonds onderhoud lange termijn, diverse specifieke kosten en stelpost planontwikkelingskosten (50%) van circa € 18,9 miljoen. Een verdere verbetering komt door het uit de grondexploitaties gehaalde stelpost specifieke grondprijzen van € 2,0 miljoen. Deze post is nu op weerstandsvermogen niveau geparkeerd. In deze mutaties is de winstneming in 2014 ad € 12,4 miljoen betrokken. Voor de belangrijkste afwijkingen en analyses wordt u verwezen naar het MPGA 2015.


Benodigd vermogen Het benodigde vermogen betreft dat deel van het zachte vermogen dat benodigd is om de effecten op te vangen van maatregelen die veelal vooraf niet aan expliciete grondexploitaties zijn toe te rekenen. Dit omdat nog niet duidelijk is waar de kosten landen of voor mutaties die op grondexploitatieniveau tijdelijk nog niet ingerekend kunnen worden. Het benodigde vermogen is ten opzichte van de Programmabegroting 2015 gewijzigd met € 18,7 miljoen. In de onderstaande tabel staan ramingen in het benodigde vermogen. Tabel 3-20 grondexploitaties

bedragen x € 1 miljoen PB 2015

PR 2014

zwerfvuil

-0,5

-0,6

handhaving overeenkomsten beheerfase

-0,5

-0,5

gevolgen Habitatrichtlijnen

-1,0

0,0

effecten archeologisch vooronderzoek op uitgifte

-1,5

0,0

reguliere grondexploitaties

plankosten aanpassingen 2013 / 2014 prijsaanpassing 3,25% t/m 2021 stelpost specifieke grondprijzen organisatiekosten (8,5 miljoen i.p.v. 7 miljoen) en stimuleringsmaatregel erfpacht

2,0

0,0

-7,4

-8,1

0,0

-2,1

-2,8

-2,7

stelpost planontwikkelingskosten

0,0

-1,6

stelpost segmentering

0,0

-13,5

beheer & onderhoud tijdelijke maatregelen

0,0

-1,4

-11,9

-30,6

totaal

De belangrijkste mutaties zijn:  De reservering voor de gevolgen van habitatrichtlijnen is niet meer nodig. Eventuele risico’s kunnen binnen de ramingen onvoorzien in de individuele grondexploitatie worden opgevangen (vrijval € 1,0 miljoen).  Vooruitlopend op bijstellingen van uitwerkingsregels voor archeologisch onderzoek bij gronduitgiften, kan de stelpost ad € 1,5 miljoen vrijvallen.  De post plankostenaanpassing is bij de Programmarekening 2014 ingezet.  Voor de toelichting op de stelposten planontwikkelingskosten en beheer en onderhoud tijdelijke maatregelen verwijzen wij naar de toelichting op de resultaatbestemming.  Voor de toelichting op de stelposten specifieke prijsmaatregelen en 50% goedkoop/50% commercieel (Nobelhorst en Noorderplassen) verwijzen wij naar de toelichting op de voorzieningen. Risicokapitaal positieve grondexploitaties Het risicokapitaal is bij het MPGA 2015 integraal geactualiseerd en komt nu uit op NCW € 18,9 miljoen. In vergelijking met de Programmabegroting 2015 is het volume per saldo nagenoeg gelijk gebleven. Voor een specificatie verwijzen wij naar de risicotabellen in de paragraaf ‘Weerstandsvermogen’ en het MPGA 2015. Benodigd voor het voorzichtige scenario zacht De effecten van het voorzichtige scenario op de positieve grondexploitaties worden becijferd op NCW € 13,8 miljoen. De op termijn te verdienen zachte buffer bedraagt NCW € 42,9 miljoen. De buffer is voldoende om de hiervoor genoemde bedragen voor het risicokapitaal ad € 18,9 miljoen en voorzichtig-scenario ad € 13,8 miljoen af te dekken.


3.4 Financiering Algemeen Om investeringen te kunnen financieren, worden door de gemeente leningen afgesloten. Deze leningen worden echter niet voor iedere investering apart aangetrokken, maar over het totale saldo van uitgaven en ontvangsten wordt concernfinanciering geregeld. Uitdaging bij het uitoefenen van deze treasury functie is om financieringsmiddelen tijdig beschikbaar te hebben, tegen zo gunstig mogelijke rentetarieven, maar om tegelijkertijd de risico’s zoveel mogelijk te beperken. De rentelasten die gepaard gaan met het aantrekken van de leningen worden vervolgens weer toegerekend aan de investeringen. Naast de afschrijving op de investering worden rentelasten gerekend op basis van een vast rentepercentage. Deze zogenaamde rekenrente wordt gebaseerd op de gemiddelde rente over de huidige en toekomstig aan te trekken leningen. Hierbij wordt een risico-opslag opgeteld, zodat een stijging van de marktrente niet direct tot tekorten leidt. Het verschil tussen de rekenrente die binnen de organisatie wordt gehanteerd en de rente die in werkelijkheid wordt betaald over de leningenportefeuille, wordt het renteresultaat genoemd. Deze financieringsparagraaf vloeit voort uit de wet ‘Financiering decentrale overheden’, die regels stelt aan het financieringsgedrag van gemeentes. Op lokaal niveau is deze regelgeving vertaald in het door de gemeenteraad vastgestelde treasury statuut. Hieronder worden de treasury activiteiten van 2014 verantwoord. Ook worden de ontwikkelingen met betrekking tot de marktrente belicht. Leningenportefeuille Onze vaste schuld ten behoeve van algemene financiering bedraagt per 1 januari 2015 € 570 miljoen. In 2014 zijn er een zestal langlopende geldleningen met diverse looptijden aangetrokken. Doordat twee leningen afliepen voor een bedrag van in totaal € 30 miljoen, is de leningenportefeuille met € 70 miljoen toegenomen ten opzichte van het begin van het jaar. Tabel 3-21 lening

Bedragen x €1,ingangsdatum

afloopdatum

rentepercentage

soort lening

10.000.000

16 april 2014

16 april 2026

2,688%

fixe

15.000.000

2 mei 2014

2 mei 2027

2,888%

fixe

10.000.000

16 april 2014

16 april 2028

2,968%

fixe

10.000.000

27 maart 2014

27 maart 2029

3,037%

fixe

30.000.000

24 maart 2014

24 maart 2030

3,084%

fixe

25.000.000

28 maart 2014

28 maart 2031

3,010%

fixe

Treasury beleid Bij het aantrekken van leningen dient een goede balans te worden gevonden tussen zo gunstig mogelijke rentetarieven en het beperken van de risico’s. Wanneer alleen zou worden gekeken naar het korte termijn belang van lage rentetarieven, zou zoveel mogelijk met kortlopende leningen worden gefinancierd. Het verschil tussen de rente op kortlopende en langlopende financiering bedraagt op dit moment bijna 3%. Bij een stijging van de marktrente zorgt deze aanpak echter voor een enorme toename van de rentelasten. In verband met dit risico zijn regels opgesteld voor het financieringsgedrag van gemeentes middels de Wet Financiering decentrale overheden. Deze wetgeving stelt een maximum aan de hoeveelheid kortlopende leningen die mag worden aangetrokken en aan het deel van de leningen dat in een jaar mag worden geherfinancierd. Tevens wordt aan gemeentes opgelegd dat overtollige (liquide) middelen alleen mogen worden belegd bij het Rijk. Hieronder wordt aangegeven in hoeverre aan deze regels is voldaan. De volledige berekening is te vinden in het bijlageboek.


Kasgeldlimiet Ter beperking van het risico dat een rentestijging leidt tot enorme toename van de rentelasten, is bij de Wet Financiering decentrale overheden een norm opgelegd ten aanzien van de korte schuld, de zogenaamde kasgeldlimiet. Deze maximale omvang van het saldo van kortlopende leningen en schulden (korter dan 1 jaar) is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal per 1 januari van het dienstjaar. Omdat het begrotingstotaal per 1 januari 2014 circa € 586 miljoen bedroeg, is deze limiet voor de gemeente Almere circa € 49,9 miljoen. Wanneer de kasgeldlimiet meer dan twee kwartalen achtereen wordt overschreden, dient de provincie op de hoogte te worden gesteld. grafiek 3-2

Zoals uit de grafiek hiernaast blijkt, was er in het eerste kwartaal van 2014 sprake van een overschrijding van de kasgeldlimiet. Omdat dit het tweede kwartaal was dat hier sprake van was, zijn extra langlopende leningen aangetrokken, waardoor vanaf het tweede kwartaal weer sprake was van ruimte onder de limiet.


120 100 80 60 40 20 0 Q1

Q2

Q3

kortlopende leningen

Renterisiconorm

Q4 kasgeldlimiet

Om het renterisico bij herfinanciering te beheersen, wordt de renterisiconorm gehanteerd. De norm houdt in dat het totaal aan verplichte aflossingen en renteherzieningen in een jaar niet meer mag bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. In 2014 is de gemeente met een totaal aan verplichte aflossingen en renteherzieningen van € 39.232 onder de norm van € 117.343 gebleven. Treasury houdt bij het aantrekken van nieuwe langlopende leningen altijd rekening met de renterisiconorm. Wanneer in een bepaald jaar toch meer langlopende leningen moeten worden aangetrokken dan voorzien, waardoor niet binnen de norm gebleven wordt, vindt vooroverleg met de provincie plaats.

Schatkistbankieren De wet ‘verplicht schatkistbankieren’ schrijft voor dat decentrale overheden hun overtollige (liquide) middelen, boven een bepaald drempelbedrag, moeten aanhouden in de schatkist van het Rijk. Gerekend over een heel kwartaal, mogen de gemiddelde overtollige middelen per dag niet hoger zijn dan deze drempel. grafiek 3-3

Het drempelbedrag is vastgesteld op 0,75% van het begrotingstotaal per 1 januari van het dienstjaar tot € 500 miljoen, plus 0,2% van het deel dat het begrotingstotaal van € 500 miljoen overschrijdt. Voor de gemeente Almere komt dit voor 2014 neer op circa € 3,9 miljoen.


5 4 3 2 1

Uit de grafiek hiernaast blijkt dat het gemiddelde banksaldo per kwartaal onder het drempelbedrag heeft gelegen. In 2014 zijn er dan ook geen middelen aangehouden in de schatkist van het Rijk.

0 Q1

Q2 gemiddeld banksaldo

Q3

Q4 drempelbedrag


Renteverwachting Een visie omtrent de renteontwikkelingen van de korte en lange termijn rente is een voorwaarde om de treasury functie te kunnen uitoefenen. Deze rentevisie waarop treasury haar financierings- en beleggingsbeslissingen fundeert, hangt af van een groot aantal factoren. Voorbeelden zijn macro-economische ontwikkelingen met betrekking tot het BNP, betalingsbalans, economische groei, inflatie, consumentenvertrouwen, werkeloosheidscijfers, oorlogsdreiging, politieke spanning en vooral de rentevisie van grootbanken. De Europese Centrale Bank (ECB) voert het monetaire beleid uit voor het Euro gebied en heeft als belangrijkste taak het in de hand houden van de inflatie. Een belangrijk instrument dat de ECB hiertoe tot zijn beschikking heeft is de herfinancieringsrente, waarmee de marktrente beïnvloed wordt. In 2014 is de herfinancieringsrente twee keer aangepast, waardoor deze sinds 4 september 2014 0,05% bedraagt. Het 1-maandseuribor tarief, dat een maatstaf is voor de rekening courantrente, is gedaald van 0,21% begin januari naar 0,02% eind december. De 10 jarige benchmarkrente is fors gedaald van 2,18% naar 0,82%. Onder normale omstandigheden was dit het niveau waarop gemeenten tienjarige leningen konden aantrekken. Als gevolg van de kredietcrisis wordt door de banken op dit tarief echter een liquiditeitspremie gezet. Door de relatief lage benchmarkrente zijn de negatieve gevolgen van deze opslag beperkt gebleven, maar naar verwachting zal er voorlopig wel sprake blijven van een opslag op de benchmarktarieven. Ten behoeve van een stabiel begrotingsbeeld houden wij vast aan de bestendige gedragslijn van interne renteverrekening. De ontwikkeling van bovengenoemde percentages hebben dan ook geen directe invloed op alle afzonderlijke rentegevoelige begrotingsposten (reserves, voorzieningen, geactiveerde kosten).


3.5 Onderhoud kapitaalgoederen Implementatie Beheervisie In 2014 zijn we verder gegaan met de implementatie van de beheervisie, waarmee de volgende stap is gezet in de kanteling van rationeel onderhoud naar dynamisch gebiedsgericht beheer. De totaalprogrammering in de stad is in samenwerking en afstemming met partners tot stand gekomen. Waar mogelijk kiezen we steeds voor een gebiedsgerichte aanpak van het beheer van de openbare ruimte. Deze gebiedsgerichte aanpak heeft ervoor gezorgd dat we ook steeds meer in samenspraak met bewoners invulling kunnen geven aan het beheer van de openbare ruimte. Zowel bij de aanleg als bij het beheer is het uitgangspunt van het college dat we rekening houden met de houdbaarheid van de stad in de toekomst. De beheervisie kent 4 thema’:  Kwaliteit op maat  Duurzaam werken  Excellent partnerschap  Beheerbewust ontwikkelen/ontwikkelbewust beheren

Kwaliteit op Maat In 2014 hebben we met de Opgave Beheer openbare ruimte Almere in beeld gebracht wat het benodigde budget is om het huidige kwaliteitsniveau van de openbare ruimte in stand te houden. Hieruit is gebleken dat er met ingang van 2017 een tekort is van € 8 miljoen op het beheer van de openbare ruimte. In het Coalitieakkoord hebben we € 3,5 miljoen beschikbaar gesteld en is een uitwerkingsopdracht beheer openbare ruimte geformuleerd om oplossingsrichtingen aan te dragen voor het oplossen van het resterende tekort van €4,5 mln. Als gevolg van de 2.2% bezuinigingsopgave is dit tekort opgelopen tot €5,4 miljoen. In lijn met de opgave beheer zijn in 2014 de technische beheeradviezen in concept opgesteld. Hiermee is het minimale noodzakelijke instandhoudingsniveau in beeld gebracht voor het behoud van onze kapitaalgoederen: wat is minimaal nodig aan inspanningen, op basis van weten regelgeving en technische noodzaak, om de stad te kunnen onderhouden. Met de technische beheeradviezen zijn we beter in staat om aan de voorkant keuzes te kunnen maken in het beheer van de openbare ruimte. Samen met de maatschappelijke wensen vormen zij een afwegingskader voor de meerjarenprogrammering van de gebieden.

Duurzaam werken Bij de werkzaamheden in het kader van beheer van de openbare ruimte wordt gestreefd naar een zinvolle bijdrage aan de circulaire economie en een energie neutraal Almere. In 2014 heeft dit geresulteerd in een verdere bewustwording binnen de gemeentelijke organisatie. Concreet heeft het duurzaam werken in 2014 geleid tot eerste verkenningen om biomassa uit Almere in te zetten voor lokale duurzame energie en zijn van Almeers hout gemaakte bankjes in de openbare ruimte geplaatst. Samen met onze opdrachtgevers en leveranciers hebben we de eerste stappen gezet om op een duurzame manier onze eigen beheerprocessen kostenefficiënt te verbeteren.

Excellent Partnerschap Het aantal zelfbeheergroepen heeft zich in 2014 gestaag uitgebreid en daarmee is het zelforganiserend vermogen van de stad versterkt. Vanuit de samenleving komt de vraag naar buurtmoestuinen, ecologisch onderhoud, hanging baskets, gereedschapskisten en dergelijke. De gebiedskantoren spelen een belangrijke rol bij het faciliteren van deze vraag. Zo is in Almere Haven gebleken dat ondanks het wegvallen van de inzet van Landschapsbeheer Flevoland de zelfbeheergroepen zijn doorgegaan met hun werkzaamheden. Veelal treedt nu de groenopzichter van het gebiedskantoor op als adviseur, en kan hij door zijn vakmanschap in te zetten bewonersgroepen begeleiden naar het gewenste beheerresultaat.


Beheerbewust ontwikkelen / Ontwikkelbewust beheren Het thema Beheerbewust ontwikkelen/ontwikkelbewust beheren gaat over het vergroten van het beheerbewustzijn binnen de gemeentelijke organisatie. Hiertoe is in 2014 een plan van aanpak opgesteld met als ondertitel ‘kennis ontwikkelen en kennis delen’. Het beoogde resultaat van deze aanpak is dat de openbare ruimte er langer uitziet zoals deze ontworpen en bedoeld is en we grip houden op beheerkosten. Om deze stap in de gemeentelijke organisatie te kunnen zetten zijn verschillende activiteiten opgepakt. Zo zijn er onder meer inspiratiebijeenkomsten geweest en hebben op projectbasis gezamenlijke gebiedsschouwen van ontwerpers en beheerders plaatsgevonden. In 2014 heeft Stadsbeheer, als huidige beheerder van de locatie, actief deelgenomen aan de projectorganisatie van de Floriade. In het kader van de uitwerkingsopdracht beheer en het voorkomen van een toekomstig tekort voor het beheer van de openbare ruimte zijn we eind 2014 begonnen met het herijken van berekeningen en informatievoorziening voor beheer van lopende ontwikkelprojecten. Dit ten behoeve van het opstellen van een stadsbrede beheerexploitatie (BEX) in 2015.

Programma groot onderhouden vervangingsinvesteringen 2014 Voor het beheer en onderhoud van de stad is in 2014 ruim € 40 miljoen beschikbaar. Hierbinnen wordt onderscheidt gemaakt tussen: grafiek 3-4





het ‘reguliere onderhoud’ dat gedurende het jaar wordt uitgevoerd, waaronder bijvoorbeeld het dagelijks verzorgend onderhoud, correctief onderhoud, vegen straten en pleinen (schoon) energielasten maar ook ambtelijke (beleids)kosten vallen (DVO); het groot onderhoud en vervangingen dat over een periode op lange termijn wordt uitgevoerd. Ter uitvoering van deze projecten wordt jaarlijks, bij de programmabegroting, een programma vastgesteld.

groot onderhoud

2,5

dagelijks verzorgend onderhoud

11,1 19,6

apparaat en overig onderhoud schoon

7,5

Het programma is in 2014 voor het eerst gebiedsgericht opgebouwd, inclusief een aantal stedelijke projecten. Via een gebiedsgerichte inventarisatie van de meest urgente knelpunten is dit programma tot stand gekomen. Deze inventarisatie is gedaan op basis van technische noodzaak (inspecties en meerjarenprogramma’s), maar ook de signalen vanuit bewoners zijn hierin meegenomen. In deze paragraaf wordt over de uitvoering hiervan gerapporteerd. In onderstaande tabel is een financieel totaaloverzicht weergegeven: Tabel 3-22


gebied

totaal

jaarbudget

19.640

bijdrage aan MIPA projecten

beschikbaar budget programma GOVI

woonwijken

infra

water

groen

653

1.139

39

155

-920

18.720

uitgevoerd programma Buiten Centrum

1.986 216

216

Haven, Hout

2.385

4

1.216

Stad Oost

1.181

178

771

Stad West

8.497

1.240

4.770

1.289

1.198

Stedelijk

4.669

2.732

1.274

655

8

18.934

4.807

9.386

3.115

1.626

totaal uitgaven programma GOVI resultaat

1.132

33 232

-214


Verantwoording programma groot onderhoud en vervangingen

Algemeen In totaal is er aan werkzaamheden Groot Onderhoud en Vervangingen in 2014 voor € 18,9 miljoen3 geïnvesteerd, verdeeld over de diverse gebieden en thema’s. Verder is er het afgelopen jaar circa € 0,9 miljoen onderhoudsgeld gebundeld met onder meer MIPA gelden en provinciale subsidie voor de verbreding en het onderhoud van de Stedendreef. Door deze bundeling van middelen was het mogelijk om ‘werk met werk te maken’ en is een hogere efficiëntie bij de uitvoering van de projecten gerealiseerd. Meer dan voorheen is aandacht gegeven aan het vooraf consulteren, het laten meebeslissen en het ruimte geven aan initiatieven en ideeën, die voortkomen uit betrokkenheid van partners, bewoners en ondernemers bij de leefomgeving. Op basis van het beschikbaar gestelde financiële kader is de in de beheervisie bedoelde kwaliteit gerealiseerd. Het groot onderhoud en de vervangingen hebben zo in 2014 mooie resultaten voor de stad opgeleverd.

Woonwijken In 2014 hebben we groot onderhoudsprojecten uitgevoerd en of afgerond in onder meer Waterwijk, Bouwmeesterbuurt, Kruidenwijk, Hoofdstedenbuurt, Bloemenbuurt en Stedenwijk Noord. De groot onderhoudsprojecten hebben geleid tot een versterking van de ruimtelijke kwaliteit en toekomstbestendige wijken. Het project in Stedenwijk Noord vormt een mooi voorbeeld hoe in samenwerking met onze partner, woningcorporatie Goede Stede, de wijk weer aanzien heeft gekregen door het groot onderhoud. Waar de woningcorporatie veel aandacht heeft besteed aan de modernisering van het vastgoed, hebben wij als gemeente nadrukkelijk geïnvesteerd in de herinrichting van de openbare ruimte. In juni was de vernieuwde wijk nagenoeg klaar en is de oplevering gevierd met een buurtfeest op het Leeuwardenplein.

Infrastructuur Het belang van goed onderhouden infrastructuur in de stad is groot, aangezien het Almere tot een goed bereikbare stad maakt met geringe verkeersproblemen. Dit willen we graag zo houden en daarom onderhouden we elk jaar grote delen van de asfaltwegen. In 2014 ging het onder meer om de Spoordreef, de Markerdreef, de Waddendreef en de Trekweg. Ook bij verschillende fiets- en wandelpaden is groot onderhoud uitgevoerd, zoals bij het Stadsweteringpad, het Kerkhofpad en het Kesslerpad. Er heeft groot onderhoud plaatsgevonden aan de Bergklaverbrug en de Derde Waterbrug en middels een stedelijke aanpak zijn de coating en de anti sliplagen van verschillende kunstwerken in de stad vervangen. Goed openbaar vervoer is belangrijk voor een goed bereikbaar Almere. Daarom is onderhoud uitgevoerd aan de Busbaan tunnel in het Stadscentrum en is de toegankelijkheid van bushaltes verbeterd door het aanbrengen van betonplaten bij de bushaltes. Een sprekend voorbeeld van een succesvol infrastructureel project, waarin veel samenkwam als het gaat om het beheer van de openbare stad, is de verbreding en het onderhoud van de Stedendreef. Er was sprake van een ingewikkeld ontwerp waarin innovaties en duurzaamheid zijn meegenomen. Tegelijkertijd moest er een zeer strakke planning worden aangehouden in verband met de aansluitende werkzaamheden van de A6. Bij het ontwerp was er een grote betrokkenheid van bewoners. Door middel van goede communicatie via verschillende kanalen hebben we de overlast voor bewoners en bezoekers van Almere zoveel mogelijk kunnen beperken. Het werk was uiteindelijk een maand eerder klaar dan gepland. In december heeft dan ook een feestelijke oplevering van dit succesvolle project plaatsgevonden.

3

   

Het genoemde bedrag van € 18,9 miljoen is op de volgende begrotingsfuncties verantwoord: 210 wegen, straten en pleinen 221 binnenhavens en waterwegen 560 openbaar groen en openluchtrecreatie 580 overige recreatieve voorzieningen

14.935 2.379 1.427 193


Groen/blauw casco Tot slot hebben we in 2014 veel aandacht besteed aan het onderhoud van het groen/blauwe casco in de verschillende gebieden. Hiermee zetten we in op behoud en versterking van de kwaliteit van het vele groen en blauw dat Almere rijk is. Groenonderhoud heeft plaatsgevonden in het Bos der Onverzettelijken en in het Driehoeksbos en met een stedelijke aanpak is een groot aantal laanbomen in de stad onderhouden. Ook hebben we groen onderhoud uitgevoerd in een aantal woongebieden, zoals de S. van Collumstraat en het Insulindeplein. Daar waar nodig is volgens een stedelijke aanpak geïnvesteerd in het onderhoud van speelvoorzieningen en schoolpleinen. In het blauwe gebied zijn verschillende onderhoudsprojecten uitgevoerd. Zo is geïnvesteerd in het project Blauwe As Almere, waarmee ten doel is gesteld om de beleefbaarheid van en vanaf het water te optimaliseren. Met dit project wordt de doorvaart vanaf het Gooimeer naar het IJmeer geoptimaliseerd. Het project is medegefinancierd vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Bij de projecten proberen we waar mogelijk samen te werken met partners. Een mooi voorbeeld is de samenwerking met het Waterschap Zuiderzeeland bij het herstel van de oeverbeschoeiingen in de stad. In sommige gevallen werd de beschoeiing vervangen door een natuurlijke oever, zoals langs de Fluittocht in Almere Buiten. Bij dit project bleek het mogelijk om naast de het herstel van de oever ook het naastgelegen fietspad aan te pakken en is een naastgelegen duiker hersteld. Door in samenwerking met het Waterschap het project uit te voeren hebben we ‘werk met werk’ kunnen maken.


Gemeentelijk Vastgoed (gebouwen en terreinen) Algemeen De gemeente is de bezitter van meer dan driehonderd gebouwen en objecten in onze stad. Gemeentelijk vastgoed is een belangrijk instrument voor Almere en is cruciaal voor het functioneren van de stad. Het bezit van vastgoed is echter geen doel op zich. Het is één van de instrumenten om de doelstellingen op het gebied van onderwijs, sport, cultuur, welzijn, veiligheid en economie te realiseren. De gemeente heeft ook geïnvesteerd in mooie, aansprekende en beeldbepalende gebouwen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de stad als geheel. De vastgoedportefeuille van de gemeente Almere omvat permanente scholen voor het primair, het voortgezet en het speciaal onderwijs, tijdelijke onderwijs huisvesting, gymlokalen en sportzalen, buurten wijkcentra, jongerencentra, bibliotheken, brandweerkazernes, parkeergarages, zwembaden, sporthallen, de Kemphaan, gebouwen voor natuur- en milieueducatie, ateliers voor kunstenaars en kunstbeoefening, kerktorens, het gebouw De Kunstlinie, kantoren en bedrijfsverzamelgebouwen en tot slot gebouwen voor ambtenarenhuisvesting. De Vastgoedportefeuille In onderstaand overzicht wordt inzicht gegeven in de diverse waarden van het gemeentelijk vastgoed. Het betreft vastgoed waarvan de gemeente eigenaar is. Tabel 3-23 categorie

bedragen x € 1.000 objecten

M2 BVO

boekwaarde

WOZ waarde

31-12-2014 onderwijs

verzekerde waarde

170

339

198.732

276.500

450.973

parkeren

26

171

70.957

94.902

138.863

kunst en cultuur

12

43

66.933

56.096

89.790

sport en recreatie

17

48

20.793

52.763

76.048

welzijn

31

17

4.919

16.253

22.593

5

9

5.657

9.499

13.426

beleidsondersteunend vastgoed

veiligheid zorg overig beleid

totaal beleidsondersteunend vastgoed vastgoed in eigen gebruik geen beleidsfunctie eindtotaal

2

1

1.099

1.023

1.114

42

12

5.637

17.318

21.418

135

299

175.994

247.854

363.251

6

53

16.885

49.488

82.915

23

30

24.050

28.208

47.240

334

721

415.661

602.050

944.379

Nieuw in exploitatie In 2014 zijn de volgende panden opgeleverd en in gebruik genomen:  brandweerkazerne Veluwse Kant;  kinderrevalidatiecentrum in het FBK park;  sportaccommodatie voor rugby en schaatsvereniging in FBK park. Rompkrediet vastgoed Investeringen worden normaliter via de programmabegroting of een afzonderlijk raadsvoorstel ter besluitvorming voorgelegd. Omdat de voorspelbaarheid echter zeer gering is en de aanpassingen vaak een acuut karakter kennen, worden investeringen die terugverdiend worden door een huurverhoging, na toestemming van de wethouder vastgoed, ‘voorgefinancierd’ vanuit het Rompkrediet. Verantwoording vindt achteraf plaats via de jaarrekening. In 2014 is ingestemd met het beschikbaar stellen van een bedrag van € 60.000 exclusief btw ten behoeve van bouwkundige- en installatietechnische aanpassingen voor het ‘Cafe’ in de Voetnoot. pag.161 Programmarekening 2014

Onderhoudslasten Begin 2013 is de kadernota ‘Vastgoedbeleid Almere 2013-2020’ door de raad vastgesteld. In deze kadernota zijn elf kaders benoemd waarbinnen maatschappelijke en bedrijfseconomische afwegingen rondom vastgoed gemaakt kunnen worden. Een kader heeft betrekking op het onderhoudsbeleid. In de kadernota ‘Vastgoedbeleid Almere 2013-2020’ is vastgelegd dat het gemeentelijk vastgoed wordt onderhouden op conditieniveau 3 volgens de NEN 2767. Dit komt overeen met de tot nu toe gehanteerde norm van ‘sober en doelmatig’. Uitzonderingen hierop zijn de gebouwen Stadhuis, De Nieuwe bibliotheek, gebouw De Kunstlinie en Topsportcentrum Almere. Deze worden onderhouden op conditieniveau 2. Jaarlijks wordt gedoteerd aan een tweetal voorzieningen, te weten de Voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting en de Voorziening planmatig onderhoud maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen. De hoogte van de dotatie is een bedrag gebaseerd op een voortschrijdend 10 jaar gemiddelde. In een onderhoudsplanningsysteem wordt voor elk pand het geplande onderhoud in kaart gebracht en de daarbij horende kosten. Op basis van 2-jaarlijkse inspecties wordt de daadwerkelijke conditie van het gebouw bepaald en wordt – indien noodzakelijk – de planning aangepast. Op basis van de (eventueel bijgewerkte) planning en kennis en ervaring van onder andere onze opzichters wordt de daadwerkelijke uit te voeren onderhoudsactiviteiten in enig jaar uitgewerkt en aanbesteed. Dit is een jaarlijks terugkerend proces.

Onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting Het verloop van de voorziening planmatig onderhoud gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting voor de komende 10 jaar zijn in onderstaande tabel weergeven. De uitgaven zijn gebaseerd op de geplande werkzaamheden in het onderhoudsplanningsysteem. Zoals hiervoor beschreven kunnen de feitelijke uitgaven hiervan afwijken. Enerzijds doordat aan de hand van inspecties beoordeeld wordt welke werkzaamheden daadwerkelijk uitgevoerd moeten worden, anderzijds doordat werkelijke prijzen als gevolg van aanbestedingen en marktomstandigheden kunnen fluctueren. Tabel 3-24


jaar

beginstand

dotatie

uitgaven

vrijval

eindstand

2014

1.888

1.862

1.327

2.200

224

2015

224

1.006

772

2016

458

1.006

684

780

2017

780

1.006

770

1.016

2018

1.016

1.006

1.041

981

2019

981

1.006

1.098

889

2020

889

1.006

1.397

498

2021

498

1.006

775

729

2022

729

1.006

964

771

2023

771

1.006

928

849

2024

849

1.006

1.438

417

458

De verlaging van de dotatie evenals de eenmalige vrijval in 2014 heeft te maken met de overheveling van het ‘buiten onderhoud’ van het primair onderwijs naar de schoolbesturen.


Verloop voorziening planmatig onderhoud maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen Het verloop van de voorziening planmatig onderhoud voor het maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen ziet er als volgt uit. Tabel 3-25


jaar

beginstand

dotatie

uitgaven

eindstand

2014

8.077

5.132

4.878

8.331

2015

8.331

5.122

4.921

8.532

2016

8.532

5.123

6.461

7.194

2017

7.194

5.139

5.508

6.825

2018

6.825

5.149

6.211

5.763

2019

5.763

5.149

4.969

5.943

2020

5.943

5.149

6.190

4.902

2021

4.902

5.149

5.059

4.992

2022

4.992

5.149

5.609

4.532

2023

4.532

5.149

4.596

5.085

2024

5.085

5.149

5.254

4.980

De kosten voor instandhouding (levenscyclusbenadering) voor de beeldbepalende grote cultuurgebouwen maken geen onderdeel uit van de geraamde bestedingen in deze voorzieningen. Besloten is om de financiele vraagstukken op te lossen als ze daadwerkelijk aan de orde zijn. Verduurzaming gemeentelijk vastgoed In 2014 zijn we gestart met energiemaatregelen bij een aantal gebouwen waarvoor de gemeente de energierekening betaalt. De investering wordt terugverdiend door lagere energielasten. Negen parkeergarages zijn energiezuiniger gemaakt door het aanbrengen van bewegingsdetectie, de Schippersgarage is ook voorzien van LED-verlichting. Bij negen gymlokalen zijn zonnepanelen aangebracht. Het gaat om een totaalinvestering van € 0,16 miljoen die wordt terugverdiend door de besparing op lagere energielasten. Renovaties Zwembad Stad is afgelopen jaar gerenoveerd (bekostigd uit de voorziening planmatig onderhoud). Het bad, de perrons om het bad en de filters voor het water zijn vernieuwd in 2014. De tijdelijke onderwijshuisvesting aan de Tom Poesstraat is aangepast. Het is nu een permanent gebouw geworden. Gebouw de Voetnoot De vulling van de Voetnoot verloopt goed. Huurders kiezen voor de Voetnoot vanwege de ligging en de sfeer van het gebouw. Het gebouw biedt mogelijkheden voor (culturele )ondernemers om te groeien. In 2014 heeft Corrosia zich op de begane grond gevestigd. Ook heeft de redactie van een internationaal tv station zich in de Voetnoot gevestigd. Daarnaast is de 1e verdieping ingrijpend verbouwd voor de permanent vestiging van Stadstoezicht. Het tijdelijke gebruik van de Almere Academie is permanent gemaakt met het sluiten van een huurovereenkomst. Op de begane grond is de verbouw gestart voor de vestiging van een café met terras.


Ondergronds Afval Transport Systeem (OAT) Het OAT is ingericht om drie doelgroepen in het centrum te bedienen: bewoners, bedrijven en bezoekers. Voor de bewoners en bedrijven zijn er ongeveer 200 inpandige inworpopeningen voor restafval, papier en GFT. Speciaal voor bedrijven staan 4 kartonpersen in de laad- en loshoven om verpakkingsdozen te verwerken. In de openbare ruimte, buiten het gebogen maaiveld, staan 58 buitenunits waar restafval, papier en GFT kan worden aangebogen. Voor de bezoekers van het centrum zijn prullenbakken beschikbaar waar klein afval ingeworpen kan worden. Van de 200 prullenbakken zijn er 100 aangesloten op het OAT. Om het afval uit het centrum te verwijderen is er een buizenstelsel van 9 kilometer. Het scheiden en transport gereed maken van de afvalfracties gebeurd in het opvangpunt ’de stofzuiger’. Er zijn vijf wisselcontainers zodat het systeem 24 uur per dag in staat is om afval te ontvangen. In 2014 heeft de gemeenteraad zich in vervolg op een gehouden raadsonderzoek opnieuw uitgesproken voor het OAT. In afwachting van het raadsonderzoek werd noodzakelijk (groot)onderhoud aan het systeem getemporiseerd. In 2014 is een aanvang gemaakt met het inlopen van de achterstanden en zijn er plannen ontwikkeld om het gebruik van het systeem te optimaliseren. De verbetering van de beschikbaarheid is in 2014 ingezet door beheer volledig over te dragen aan Centralned. Daarvoor is een meerjarig onderhoudscontract beschreven waarvan de afronding in 2015 wordt verwacht. De verwachting is dat de exploitatielasten door deze overdracht zullen dalen. De boekwaarde van het systeem was eind 2014 €13,3 miljoen.

Bestedingen Fonds bestaande stad 2014 In de Programmabegroting 2014 (november 2013) zijn de doelstellingen die met de inzet van de middelen uit het fonds Bestaande stad worden nagestreefd, verwoord. Onderstaand is het bestedingsoverzicht over 2014 van dit fonds opgenomen: Tabel 3-26


omschrijving

stand van het fonds per 1 januari 2014

5.413

rente bijschrijving (3%)

162

toevoeging 2014

390

stand na toevoeging en rentebijschrijving projectuitgaven in 2014 t.l.v. het fonds projectuitgaven in 2014 t.l.v. het AD budget

subtotaal onttrekkingen stand van het fonds per 31 december 2014

5.965 -1.380 -390

-1.770 4.195

stand van het fonds per 31 december 2012 6.799

Het saldo van het fonds bestaande stad bestaat uit nog af te ronden- en op te starten projecten en de door de raad vastgestelde nog op te starten en af te ronden maatschappelijke investeringen.


Bestedingen 2014 In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de bestedingen in 2014 ad € 1.770.000 onderverdeeld naar uitvoeringsplannen, wijken leefbaarheidsaanpakken, maatschappelijke investeringen en ad hoc projecten. Tabel 3-27 betreft


rekening

saldo

uitvoeringplannen

300

323

-23

wijk‐ en leefbaarheidsaanpakken

600

603

-3

ad hoc projecten

140

132

8

775

797

- 22

1.815

1.855

- 40

85

85

uitgaven

maatschappelijke investeringen

totaal uitgaven inkomsten bijdrage partners

totaal inkomsten

0

85

85

saldo resultaten

1.815

1.770

45

Uitvoeringsplannen De gerealiseerde uitgaven van de uitvoeringsplannen zijn € 23.000 hoger dan begroot, dit past overigens binnen het beschikbare budget voor dit onderdeel. In 2014 zijn de kosten verbandhoudend met de actualisering van de programmaplannen (waaronder de veiligheid- en wijkmonitor), plankosten Skatebaan, Growing Green Cities activiteiten en campagne, plattegronden Almere Centrum en leren van zelforganisatie verantwoord. Uit dit deel van het fonds werd tevens versterking van de identiteit en verbetering van het imago van Almere Buiten bekostigd.

Wijk- en leefbaarheidsaanpakken Besteding aan wijk‐ en leefbaarheidprojecten heeft tot een bedrag van € 347.000 plaatsgevonden in de drie integrale wijkaanpak wijken (de Binnenring Haven, Bouwmeesterbuurt en Stedenwijk). Daarnaast is in de overige buurten € 173.000 aangewend voor de verbetering van de leefbaarheid. Dit betreft onder andere de Molenbuurt, de Eilandenbuurt Noord, Danswijk, Park- en Muziekwijk. In 2014 is in de Waterwijk (w.o. het project seniorenproof) € 60.000 besteed. Aan diverse overige projecten is € 23.000 besteed.

Ad hoc projecten Ten laste van het Ad hoc budget zijn de uitgaven van een aantal stedelijke projecten verantwoord. Dit zijn voor 2014 onder andere de projecten; planbegeleiding Unibail Rodamco, opwaardering Stationsgebied, onderzoek naar ontwikkelmogelijkheden Blok 5.2 (parkeerterrein van de Hospitaalgarage), stedenbouwkundige verkenningen Stadswerfpark en parkeerproblematiek Bedrijventerreinen.

Maatschappelijke investeringen In 2014 is in samenhang met het groot onderhoud een deel van de maatschappelijk investeringen (€ 161.000) in Stedenwijk ingezet. Voor deze investeringen is een subsidie van € 61.000 ontvangen Daarnaast is een bijdrage verstrekt voor de aanpassing van de openbare ruimte in de Kruidenwijk van € 402.000. Aan 4 andere projecten in de stad is in totaal € 234.000 bijgedragen. De totale netto kosten voor maatschappelijke investering zijn €736.000 inclusief verrekening van €61.000 subsidie.


3.6 Lokale heffingen De gemeentelijke heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeenten. In deze paragraaf schetsen wij u een beeld van de uitkomsten hiervan op rekeningbasis. Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen in Almere is gebaseerd op het in het coalitieakkoord ‘Kracht van de stad’ vastgelegde uitgangspunten, te weten:  kostendekkende tarieven en  lokale belastingen worden – binnen de wettelijke norm – geïndexeerd met de inflatie. Jaarlijks bij de begroting worden de lokale heffingen door uw raad vastgesteld; in deze paragraaf schetsen wij u slechts een beeld van de uitkomsten hiervan. Op de diverse programma’s treft u de beleidsmatige toelichting aan. De financieel beleidsmatige effecten die uit de analyse van de programmarekening voortkomen, zullen wij – zo nodig – betrekken bij de tariefvoorstellen voor 2016. Uit onderstaande tabel blijkt dat de opbrengsten gemeente breed € 0,5 miljoen lager zijn dan begroot. Tabel 3-28


rekening

verschil 234

algemene dekkingsmiddelen onroerende zaakbelasting, woningen en niet-woningen

-37.660

-37.894

hondenbelasting

-1.474

-1.431

-43

buitenreclame

-2.153

-1.837

-316

afvalstoffenheffing (excl. bedrijfsafval)

-23.245

-23.544

299

rioolheffing

-10.489

-10.653

164

bouwleges

-4.725

-3.930

-795

heffingen met bestemming

leges burgerzaken (excl. rijksleges)

-1.939

-2.034

95

-12.847

-12.741

-106

marktgelden

-360

-334

-26

precariorechten

-174

-125

-49

-95.066

-94.523

-543

parkeertarieven (privaat- en publiekrechtelijk)

totaal

Onroerende zaakbelasting Onder andere als gevolg van de gunstige afwikkeling van bezwaar en beroep procedures en de oplevering/waardering van objecten in aanbouw, valt de opbrengst over het eigenaren deel van woningen en nietwoningen over 2014 circa € 0,1 miljoen hoger uit. Omdat bij leegstand geen aanslag voor het gebruikersdeel van de onroerende zaakbelasting niet woningen kan worden opgelegd, ontstaat inkomstenderving. Uit de rekeningcijfers blijkt dat het leegstandspercentage in de loop van 2013 verder is opgelopen van 12,5% aan het begin van het jaar naar 14,8% eind 2013. De opbrengst op het gebruikersdeel van de kantoren/bedrijfspanden valt hierdoor € 0,2 miljoen lager uit dan geraamd. Per saldo valt de opbrengst over 2014 € 0,1 miljoen lager uit dan geraamd. Omdat over voorgaande jaren nog voor een bedrag van € 0,3 miljoen aan naheffing heeft plaatsgevonden, is in z’n totaliteit sprake van een voordeel van € 0,2 miljoen. Overigens hebben deze mutaties op de WOZ-waarde ook nog een effect gehad op de uitkering uit het Gemeentefonds. Doordat de belastingcapaciteit over 2013 en 2014 hoger uitvalt dan geraamd, valt een deel van het voordeel weg via een verrekening met de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Op het programma 13 Financiën wordt dat onder 921 Algemene uitkering gemeentefonds toegelicht.


Hondenbelasting In 2014 hebben er extra controles plaatsgevonden op niet geregisterde honden. Omdat door deze controles € 127.000 meer is geïnd dan vorig jaar, is het tekort beperkt gebleven tot € 40.000. Buitenreclame Ook in 2014 hebben een aantal grote bedrijven hun lichtmastreclame opgezegd. De inkomsten zijn hierdoor met € 314.000 teruggelopen. Heffingen met bestemming

Inzameling van huishoudelijk afval In 2013 heeft een gemeentebrede controle plaatsgevonden op leegstand van woningen en bedrijven, waardoor de kosten voor het inzamelen van huishoudelijk afval over meer huishoudens omgeslagen kan worden. Bij de Programmabegroting 2015 hebben wij u hierover geïnformeerd en de effecten daarvan – via een verlaging van het tarief met € 1,87 - verwerkt in het tarief. Omdat de ramingen voor 2014 niet zijn bijgesteld op deze effecten, valt de opbrengst € 191.000 op rekeningbasis hoger uit.

Rioolheffing De gemeentebrede controle op leegstand van woningen en bedrijven heeft ook geresulteerd in een hogere opbrengst van de rioolheffing. Uit de opbrengst van de rioolheffing wordt het rioolonderhoud en de toekomstige vervanging van het rioolstelsel bekostigd.

Bouwleges In 2014 heeft zich een herstel van de inkomsten uit WABO-leges voorgedaan ten opzichte van 2012 en 2013. In deze jaren lag de opbrengst rond de € 3 miljoen. In 2014 is een bedrag van circa € 3,9 miljoen aan leges ontvangen. Dit is € 0,8 miljoen minder dan geraamd: ongeveer € 0,2 miljoen hiervan is het gevolg van op bezwaar verleende vermindering legesnota’s uit 2013 en € 0,1 miljoen door legesderving in verband met aanvragen in verouderde bestemmingsplannen. Daarnaast is een financieel nadeel ontstaan doordat er in het afgelopen jaar minder incomplete aanvragen zijn ingediend dan geprognosticeerd. Dit heeft geleid tot inkomstenderving; waardoor - ondanks een lichte toename van het aantal ‘grote’ projecten – het verlies niet kon worden gecompenseerd.

Leges burgerzaken Sinds april 2014 zijn paspoorten niet langer 5 jaar, maar 10 jaar geldig. Omdat hierdoor de tarieven voor de afgifte van reisdocumenten in april zijn verhoogd, heeft dit zowel in de maanden januari t/m april 2014 (circa 3.700 “oude goedkopere” reisdocument) als in de resterende maanden van het jaar (circa 3.600 ‘nieuwe – duurdere’ reisdocumenten) geleid tot een toename van de afgifte van reisdocumenten. Ook werden er meer identiteitskaarten (ruim 1.900) afgegeven en nam het aantal naturalisatieverzoeken toe met 115. Tenslotte werden er ook meer huwelijken op zaterdag en op locatie (het duurdere segment) voltrokken dan begroot. Per saldo heeft dit geleid tot € 0,1 miljoen hogere inkomsten.

Parkeertarieven De werkelijke opbrengsten zijn per saldo € 0,1 miljoen lager uitgevallen dan geraamd; dit kent 2 oorzaken:  er zijn minder overtredingen geconstateerd;  de ingevorderde naheffing van buitenlandse kentekens wordt slechts in 33% van de gevallen betaald. Verder is het belparkeren erg succesvol. In Almere Buiten steeg het aandeel belparkeren van 21% naar 28% van alle betalingen in Almere stad is er een stijging van 28% naar 36%.

Kwijtscheldingsbeleid Mensen die weinig te besteden hebben, kunnen kwijtschelding van gemeentelijke belastingen aanvragen. De kwijtschelding wordt verleend voor de OZB, afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de hondenbelasting (voor de eerste hond). Over het belastingjaar 2014 is voor ruim € 2,1 miljoen aan gemeentelijke belastingen kwijtgescholden. pag.167 Programmarekening 2014

3.7 Bedrijfsvoering De gemeentelijke organisatie werkt met en voor de inwoners en ondernemers in Almere. Bedrijfsvoering is ondersteunend aan alle activiteiten en diensten die hiervoor nodig zijn en aan de ontwikkeling van de organisatie. Deze paragraaf geeft inzicht in de stand van zaken ten aanzien van onze resultaten voor de bedrijfsvoering van de organisatie in 2014. In 2014 is gewerkt aan het verder bouwen van de basis om onze bedrijfsvoering in brede zin gezond te houden. Daarbij is er gestaag gewerkt aan de doorontwikkeling van de organisatie. Organisatie en personeel In de Programmabegroting 2014 is aangegeven dat twee punten centraal staan, namelijk: het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van het ambtelijk apparaat en te zorgen voor vrijwillige en gestuurde mobiliteit als gevolg van de bezuinigingen. We hebben de ingezette koers voor de ontwikkeling van de organisatie in 2014 voortgezet, gebaseerd op de organisatievisie uit 2010. Deze opgave hebben we gekoppeld aan de uitwerkingsopdracht in de Programmabegroting 2014 waarin is opgenomen dat we vanuit organische groei willen investeren in de organisatieontwikkeling. In 2014 zijn deze opgaven uitgewerkt met ervaring, kennis en expertise uit de stad en de organisatie. Dit heeft geresulteerd in een organisatieontwikkelingsrapport waarvan de kern is dat we in onze organisatie op zoek gaan naar een betere verhouding tussen de leefwereld en de systeemwereld, namelijk de wereld van onze gemeente en de instituten die zich bezig houden met onze stad. In de komende jaren denken en werken we vanuit het perspectief van de leefwereld van de stad en zetten we krachtig in op samenwerken in en met de mensen in de stad. Tegelijkertijd was ook de organisatie in beweging door de decentralisaties in het sociale domein en reorganisaties. De dienst Sociaal Domein is in 2014 voorbereid en ingericht voor de uitbreiding van haar taken. Aan de hand van een inrichtingsplan en een veranderagenda is hard gewerkt om de wijkteams en de ondersteunende organisatie gereed te hebben op de startdatum van 1 januari 2015. Hierin zijn we geslaagd. De vrijwillige en gestuurde mobiliteit is een belangrijk agendapunt geweest in 2014. Door een combinatie van deze vormen van mobiliteit zijn we in staat geweest om het aantal boventallige medewerkers te beperken en hebben we een groot deel van de boventallige medewerkers kunnen plaatsen. De importantie van mobiliteit is niet alleen gericht op het opvangen van de krimp van de organisatie en het kunnen plaatsen van boventallige medewerkers maar is structureel een belangrijk instrument om de vitaliteit van de organisatie te kunnen behouden ICT In 2014 is het project Vit@, de transitie en migratie van de ICT-werkplekken en ons rekencentrum, voltooid. Met de afronding van het project in oktober ligt er nu een goede basis voor het gemeentelijk rekencentrum en de ICT- werkplekken. Tevens is in 2014 de governancestructuur op de uitvoering van het ICT-contract ingericht met als doel om in goede samenwerking te sturen op de kwaliteit en de stabiliteit van de ICTdienstverlening. Met hetzelfde doel zijn er stappen gezet in het optimaliseren van de processen. Het inrichten in 2014 van het ICT-projectportfoliomanagement leidt tot meer overzicht en sturing op ICTprojecten die binnen de organisatie worden geïnitieerd en uitgevoerd. Daarmee is snel inzichtelijk welke projecten vragen om ICT-betrokkenheid en ondersteuning. Conform de aangenomen resolutie over informatieveiligheid is gestart met het project Baseline Informatieveiligheid Gemeenten. Als onderdeel van dit project is de architectuur van het rekencentrum volgens de vereiste veiligheidsrichtlijnen geïmplementeerd. In 2014 zijn in dit kader ook audits uitgevoerd en testen afgenomen op software die noodzakelijk is voor de dienstverlening aan de inwoners van Almere. In het licht van de overgang van rijkstaken naar de gemeente en informatieveiligheid hebben we besloten om, vooruitlopend op wettelijke regelgeving, de bewaking van persoonlijke gegevens nog beter te borgen in de organisatie. Dit wordt onder meer zichtbaar door het aanstellen van een Privacy Information Officer in het komende jaar. pag.169 Programmarekening 2014

Het programma ‘informatie op orde’ is in 2014 overgedragen en geborgd in de lijn. De voorgestelde meerjarenplanning voor de werkprocessen en complexe projecten wordt gemaakt. Dit moet in de komende jaren leiden tot een betere borging van informatiebeheer in de organisatie. Communicatie De gemeente communiceert bij vrijwel al haar activiteiten. Ook in 2014 is de vraag naar ondersteuning hierbij groot gebleven. We hebben als eerste gemeente afgelopen jaar een audit laten uitvoeren naar onze communicatie-expertise. Met de resultaten en de aanbevelingen uit de audit gaan we aan de slag. Voor de interne communicatie en samenwerking is Alforum geïntroduceerd. Voor de externe communicatie is de basis van de vraaggestuurde website Almere.nl dit jaar op orde gebracht. Beide systemen worden continu doorontwikkeld. Daarnaast zijn we toenemend actief op social media. De marketingcampagne ’-Almere houdt van jou-’ laat zien dat samenwerking met interne en externe stakeholders zijn vruchten afwerpt. Financieel Beheer Ons voornemen om te komen tot een volledige automatische verwerking van bestellen tot digitaal afwikkelen van ontvangen facturen hebben we weer een stap dichterbij gebracht. In 2014 is een vernieuwde en verbeterde contractenmodule gebouwd die in het eerste kwartaal 2015 zal worden geïmplementeerd. In 2014 is de gemiddelde betaaltermijn verbeterd en bedroeg over het gehele jaar 30 dagen. Onze systemen waren tijdig SEPA proof (IBAN nummers). De overgang naar SEPA is op financieel gebied probleemloos verlopen. Door het aanbrengen van aanpassingen in een aantal basissystemen zijn goede stappen gezet in het verbeteren van kwaliteit, actualiteit en toegankelijkheid van de managementinformatie. Een ontwikkeling die in 2015 zal worden doorgezet. In het kader van Parnership zijn de taken voor Lelystad (Treasury) en Dronten (Inkoop) gecontinueerd. In 2014 hebben we "op Urk" een overeenkomst getekend waarmee we voor de komende 5 jaar ook de inkooptaken van Urk zullen uitvoeren. Juridische Zaken Het afgelopen jaar is gefocust op het versterken van de juridische disciplines binnen de gemeente Almere. Belangrijke ontwikkelingen binnen de gemeente Almere (zoals de transitie van het Sociaal Domein) vroegen om een effectieve en kwalitatieve juridische ondersteuning. Door de samenwerking te zoeken met de juristen van de verschillende diensten is dit resultaat behaald. Hierdoor waren we in control bij de totstandkoming van producten voor bestuur en raad en beheersten we de juridische risico’s. Facilitaire zaken Zoals voorgenomen hebben we in 2014 de duurzame lijn voortgezet en ingebed in onze processen. Dit heeft onder meer geleid tot de prijs voor de ‘kleinste voedselvoetafdruk’ samen met onze cateraar. En daar zijn we trots op. De afspraken over SROI in de facilitaire contracten, zoals uitbreiding van arbeidsplaatsen voor Almeerders met een afstand tot de arbeidsmarkt, hebben steeds meer vorm gekregen: in 2014 zijn 6 burgers met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst getreden bij onze leveranciers. Ook voor facilitaire taken die we als organisatie zelf uitvoeren hebben we werkervaringsplaatsen voor Almeerders met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen creëren. Huisvesting Voor wat betreft de huisvestingsactiviteit is in 2014 een grote stap gezet. Het nieuwe dienstverleningsconcept heeft zijn beslag gekregen op de geheel verbouwde begane grond. Naast de gemeentelijke dienstverlening (Burgerzaken, Sociaal Domein, Economische Zaken), wordt ook de dienstverlening aan ondernemers (ondernemersplaza) en aan werkzoekenden (werkplein) aangeboden volgens het nieuwe concept. In 2014 is ook de verbouwing van de C vleugel gerealiseerd.


3.8 Verbonden partijen Algemeen Een verbonden partij wordt gedefinieerd als een privaat‐ of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake indien de gemeente rechtstreeks invloed heeft op de besluitvorming binnen de verbonden partij. Van een financieel belang is sprake als de gemeente financieel kan worden aangesproken wegens het functioneren van de verbonden partij, of wanneer de gemeente geld kan kwijtraken bij een faillissement van een verbonden partij. Gemeentelijk beleid Het gemeentelijk beleid is erop gericht het aantal verbonden partijen beperkt te houden, enerzijds uit oogpunt van transparantie van bestuur, anderzijds uit oogpunt van risicobeheersing. De mate van invloed en sturing wordt mede bepaald door de rechtsvorm, de vertegenwoordiging op bestuurlijk en ambtelijk niveau (voorbereidingsgroepen) en het per verbonden partij vastgelegde sturingsarrangement. Het aangaan of beëindigen van de samenwerking met een verbonden partij wordt bewust genomen en periodiek heroverwogen. Voor het aangaan van een verbonden partij constructie is een expliciete goedkeuring van de gemeenteraad noodzakelijk. Kadernota ‘Verbonden partijen’ In 2010 is de kadernota ‘Verbonden partijen’ vastgesteld. Hierin staan vijf relevante hoofdpunten in de relatie en aansturing van een verbonden partij benoemd en uitgewerkt:  aangaan van een relatie met een verbonden partij;  bestuurlijke verantwoordelijkheid en vertegenwoordiging;  ondersteuning door accountmanagers en voorbereidingsgroepen;  beheers‐ en toezichtinstrumentarium;  periodieke informatievoorziening. In 2011/2012 is een actieplan uitgevoerd met als doel een scherpere sturing, beheersing, verantwoording en toezicht op de verbonden partijen te borgen. Dit met het doel om onze beleidsdoelstellingen zo effectief en efficiënt mogelijk te realiseren. Op 18 december 2012 bent u middels een raadsbrief geïnformeerd over de afronding van het Actieplan en de inbedding hiervan in de reguliere P&C cyclus.


Overzicht Verbonden Partijen Voor iedere verbonden partij is een relatie gelegd tussen wat we willen bereiken met het programma en de rol die deze verbonden partij daarin speelt. In het bijlagenboek wordt per verbonden partij een nadere toelichting gegeven. Onderstaande tabel laat zien welke rechtsvorm de verbonden partijen hebben, in hoeverre sprake is van bestuurlijke vertegenwoordiging namens de gemeenten en welk financieel belang er is. Ten opzichte van de Programmabegroting 2015 is in dit document het financieel belang bij de verbonden partijen explicieter gemaakt, door de jaarlijkse bijdrage en het financiële belang apart toe te lichten. Op basis hiervan kan worden geconcludeerd dat bij bepaalde verbonden partijen in zeer beperkte mate sprake is van een financieel belang, zoals dit is gedefinieerd in het Besluit begroting en verantwoording en de kadernota ‘Verbonden partijen’. Bij de Programmabegroting 2016 zal daarom kritischer worden beoordeeld in hoeverre er daadwerkelijk sprake is van een verbonden partij.

Tabel 3-29 verbonden partij 1. Veiligheidsregio

prog. 2

Flevoland

rechtsvorm

bestuurlijke vertegenwoordiging

jaarlijkse

gemeente

bijdrage

gemeen-

burgemeester Almere is voorzitter

€ 9,3 miljoen als lid van de GR is Almere

schappelijke

bestuur

deels aansprakelijk in geval

regeling 2. GGD Flevoland

5

van tekorten

gemeen-

portefeuillehouder J&MO is voorzit- € 3,4 miljoen als lid van de GR is Almere

schappelijke

ter bestuur

deels aansprakelijk in geval

regeling 3. Eigen Kracht Wijzer

5

stichting

(EKW) 4. Werkvoorzie-

van tekorten het college wordt ambtelijk verte-

€ 70.000

niet van toepassing

genwoordigt in de ledenvergadering 6

ningschap Tomingroep 5. Tomingroep BV

financieel belang

6

gemeen-

portefeuillehouder PWI is voorzitter

€ 12,7 mil-

gemeente staat voor € 2,5

schappelijke

van het algemeen en het dagelijks

joen

miljoen garant voor lenin-

regeling

bestuur

gen van de GR

besloten ven-

als lid van het werkvoorzieningschap jaarlijkse

als aandeelhouder van de

nootschap

Tomingroep is Almere aandeelhou-

variabele

BV is Almere aansprakelijk

der van de BV en daarmee stemge-

inbesteding

in geval van faillissement

rechtigd bij aandeelhoudersvergade- trajecten ringen 6. Tractio

6

besloten ven-

Tomin BV is aandeelhouder van

jaarlijkse

gemeente staat voor € 1,3

nootschap

Tractio, waarmee de gemeente als

inkoop

miljoen garant

aandeelhouder van de BV stemge-

trajecten

rechtigd is 7. Omgevingsdienst

gemeen-

portefeuillehouder openbare ruimte € 1,0 miljoen als lid van de GR is Almere

Flevoland & Gooi- en

schappelijke

en milieu is lid van algemeen be-

Vechtstreken

regeling

stuur

naamloze

portefeuillehouder financiën is

8. Huisvuilcentrale

9

9

Noord-Holland (HVC)

vennootschap afgevaardigde in algemene leden-

deels aansprakelijk in geval van tekorten niet van

aandelenkapitaal ter waar-

toepassing

de van € 7.862,85 (5,9%),

vergadering

garantie voor leningen ten

portefeuillehouder openbare ruimte € 20.000

niet van toepassing

bedrage van € 35,2 miljoen 9. Gastvrije Randmeren 9

coöperatie

CV / Blauwe as

en milieu is lid van de algemene vergadering

10. IbbA Lieven de Key

10

vennootschap portefeuillehouder Ruimte, wonen onder firma

niet van

de gemeente draagt tot 380

en wijken wordt ambtelijk vertegen- toepassing

woningen 50% van de win-

woordigd in de directie

sten en verliezen, daarboven worden alle winsten en verliezen gedragen

11. IbbA Ymere

10

vennootschap portefeuillehouder Ruimte, wonen onder firma

niet van

en wijken wordt ambtelijk vertegen- toepassing

de gemeente geniet 50% van de winsten en verliezen

woordigd in de directie


verbonden partij 12. Kunstgoed

prog. 10

rechtsvorm

bestuurlijke vertegenwoordiging

jaarlijkse

gemeente

bijdrage

besloten ven-

als (100%) aandeelhouder was het

niet van

nootschap (in

college stemgerechtigd in de aan-

toepassing

2014 opgehe-

deelhoudersvergadering

financieel belang het schuldrestant van de aan de BV uitgegeven lening is verrekend met de hier tegenoverstaande voorzie-

ven)

ning 13. Gooise Poort

10

besloten ven-

als aandeelhouder (50%) was het

niet van

de liquidatie van de BV zal

nootschap

college stemgerechtigd in de aan-

toepassing

naar verwachting geen

(liquidatie


substantieel te verrekenen

wordt in 2015

bedragen opleveren

afgerond) 14. Jeugdfloriade

10

stichting

portefeuillehouder Jeugd is voorzit- € 80.000

niet van toepassing

ter van het bestuur 15. Omala

11

naamloze

portefeuillehouder Economische

niet van


toepassing

de van € 25.000 (33%)

commanditaire zie Omala NV

niet van

commanditair kapitaal ter

vennootschap

toepassing

waarde van € 1 miljoen en

vennootschap ontwikkeling is stemgerechtigd in aandeelhoudersvergadering 16. Airport Garden City 11

verstrekte leningen ten bedrage van € 3,3 miljoen. De gemeente deelt voor een derde in de winsten en verliezen 17. Techofonds Flevo-

11

land

besloten ven-

portefeuillehouder Economische

niet van

het risico is gelijk aan het

nootschap

ontwikkeling wordt ambtelijk verte-

toepassing


genwoordigd in aandeelhoudersver-

de van € 2 miljoen (20%)

gadering 18. Economic Develop- 11

stichting

burgemeester is voorzitter en porte- € 0,9 miljoen indien de benodigde gelden

ment Board Almere

feuillehouder Economische ontwik-

lager zijn dan de toegeken-

(EDBA)

keling is lid van de Board

de impulsbijdrage dan zal het teveel ontvangen bedrag worden teruggestort

19. Alliander

12

naamloze

portefeuillehouder nutsbedrijven

vennootschap vertegenwoordigt de gemeente in

niet van


toepassing

de van € 40.000 (0,581%)

niet van

aandelen € 15,2 miljoen

toepassing

(6,34%)

niet van


toepassing

de van € 12,0 miljoen,

aandeelhoudersvergadering 20. Vitens

12

naamloze


vennootschap vertegenwoordigt de gemeente in aandeelhoudersvergadering en neemt als grootaandeelhouder deel in commissie van aandeelhouders 21. Nuon Energy Arn-

12

hem

naamloze


vennootschap vertegenwoordigt de gemeente in aandeelhoudersvergadering

waarvan in juli 2015 afstand zal worden gedaan

22. Bank Nederlandse

12

gemeenten

naamloze

portefeuillehouder financiën verte-

vennootschap genwoordigt de gemeente in aan-

niet van


toepassing

de van € 8.580 (0,006%)


Mutaties 2014 De stichting Jeugd Floriade is in de tweede helft van 2014 opgericht. Daarnaast is de Kunstgoed BV in 2014 ontbonden. De liquidatie van de BV Gooise Poort is in gang gezet en zal in 2015 worden afgerond.


3.9 Floriade Onderstaand treft u de rapportage aan ter uitvoering van de aanvaarde raadsmoties van 4 september 2014. Enerzijds is een motie aangenomen waarin de accountant gevraagd wordt de budgettaire communicerende vaten tussen de vijf projecten van de Floriade jaarlijks te onderzoeken vanuit de gemeentebegroting, op budgetten, afspraken, contracten en risico’s en dit te rapporteren aan de raad bij de jaarrekening. anderzijds is een motie aangenomen om de gemeenteraad halfjaarlijks te informeren over de financiële huishouding van de Floriade, de budgettaire ontwikkeling en de financiële risico’s. Om deze reden is besloten om vergelijkbaar aan de paragraaf ‘Fonds Verstedelijking Almere’ een paragraaf ‘Floriade’ op te nemen waarin in de jaarrekening en de begroting gerapporteerd wordt over de gevraagde aspecten met betrekking tot de Floriade. In deze paragraaf wordt, aan de hand van de in de motie genoemde elementen, teruggekeken op de ontwikkelingen in 2014. Hiermee verschilt de paragraaf van het aan de raad voorgelegde Masterplan Floriade en de bijbehorende businesscase, aangezien hierin juist vooruit wordt gekeken naar de plannen voor na 2014. De projecten rondom de Floriade betreffen: 1. het evenement; 2. de making of; 3. de gebiedsontwikkeling Waterhout (Floriade); 4. de A6-verbredingen; 5. reserve wegennet A6; 6. het Landschapsplan A6; 7. het rondje Weerwater; 8. bouwexpo. De A6 is gesplitst in de verbreding waarvan van een grondverkoop sprake is en waarvoor een grondexploitatie is en het Landschapsplan waarover de gemeenteraad in de Programmabegroting 2015 budget beschikbaar gesteld heeft. Voor de scope van de rapportage wordt voor de A6 in dit verband enkel trajectdeel ter hoogte van de Weerwaterzone Zuidoever (Floriadegebied) meegenomen. Budgetten In 2014 zijn de volgende lasten verantwoord in de jaarrekening van de gemeente Almere: Tabel 3-30

bedragen x € 1,-

onderdeel

begroot

lasten

1

business case Floriade (exclusief onderdeel Making of)

959.750

949.852

2

Onderdeel “Making of”

599.000

228.471

3

Floriade terreinontwikkeling

362.256

362.256

4a

project A6 (grondexploitatie)

791.701

788.304

4b

A6 verkeer en vervoer

186.140

54.404

5

storting wegennet A6 (reserve incidenteel beleid)

1.050.000

1.050.000

6

storting Landschapsplan A6 (reserve incidenteel beleid)

2.400.000

2.400.000

7

rondje weerwater

-

-

8

bouwexpo

-

-

6.348.847

5.833.287

totaal


1 en 2 business case Floriade inclusief “Making of” De kosten voor de business case Floriade inclusief Making of bedragen € 1.178.323. De belangrijkste kosten hiervan betreffen die van het programmabureau. Hieruit zijn onder meer de kosten van de commissie Veerman, de tussentijdse evaluatie Wet voorkeursrecht gemeenten en de overige verkenningen bekostigd. Dit heeft geresulteerd in het raadsvoorstel van oktober 2014. Tevens is, in het kader van de Making of, onder meer de oprichting van de Stichting JeugdFloriade uit dit budget bekostigd. De onttrekking aan de reserve Floriade voor deze kostenpost is € 380.427 lager dan begroot, doordat activiteiten zijn doorgeschoven naar 2015. De reden hiervan is dat een groot deel van de aandacht in het afgelopen jaar is gegaan naar de uitwerking van de terreinontwikkeling en de A6.

3.

Floriade terreinontwikkeling

De kosten voor de terreinontwikkeling betreffen voorbereidende werkzaamheden voor de planvorming. Hierbij gaat het om de stedenbouwkundige en landschappelijke contouren, onderzoeken en veldwerk. Deze werkzaamheden zijn bekostigd uit het budget dat in de Voorjaarsnota 2014 is vrijgemaakt voor de afbouw van de dienst Stedelijke Ontwikkeling (pagina 68).

4a.

Project A6 (grex)

De inpassing van de A6 vergt veel begeleiding wat betreft overleg met Rijkswaterstaat en bewoners. Daarnaast zijn ruimtelijke en verkeersmaatregelen nodig. Voor het project A6 is een grondexploitatie beschikbaar aangezien de snelweg over grond van de gemeente wordt aangelegd en Rijkswaterstaat grond van de gemeente moet kopen. In 2014 is € 617.278 besteed aan de begeleiding van de inpassing A6 ten laste van de grondexploitatie. De overige € 173.601 (van onderdeel 4A) is bekostigd uit het budget dat in de Voorjaarsnota 2014 is vrijgemaakt voor de reorganisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling (p. 68). Een klein deel van de kosten is bekostigd uit het reguliere budget van verkeer & vervoer (4B).

4b.

A6 verkeer en vervoer

In 2009 heeft de gemeente onderhandeld over de inpassing van de A6 in het gebied Weerwater Zuidoever/de Steiger. Hiermee zijn onder andere de verlaging van de A6 naar maaiveld, de aanleg van de Steigerdreef en het verplaatsen van het OV knooppunt ’t Oor financieel mogelijk gemaakt. Hetzelfde geldt voor nieuwe kansen voor gebiedsontwikkeling en –transformatie. In de overeenkomsten voortvloeiend uit de inpassing van de A6 heeft de gemeente zich verplicht tot een bijdrage van € 21 miljoen (prijspeil 2008 inclusief btw, na oplevering). Dekking van deze bijdrage vindt plaats door in de periode 2010-2020 jaarlijks te ‘sparen’ in het GIP. De bijdrage vindt plaats op basis van een betaling in 2016 en 2021 en exclusief btw. Aangezien de investeringen op gemeentegrond plaatsvinden, is de gemeente van mening dat de btw compensabel is. Hierover vinden gesprekken met Rijkswaterstaat plaats. De storting in de reserve GIP bedraagt € 1.050.000 en is geraamd. De post in de reserve GIP bedraagt ultimo 2014 € 13.709.000.

5.

Storting reserve wegennet A6 (GIP) en 6. storting reserve Landschapsplan A6 (GIP)

In de Programmabegroting 2015 wordt gemeld dat het college heeft ingestemd met de kosten van het landschapsplan A6. Oorspronkelijk was hier € 10,6 miljoen voor nodig. Dit is terug gebracht tot € 4,4 miljoen. Voor de dekking van de investering is in de Programmabegroting 2015 aangegeven dat er een voorziening van € 2,4 miljoen gevormd. De resterende € 2 miljoen van het landschapsplan is meegenomen in de investeringsplanning van het MIPA met cofinanciering van de brede doeluitkering verkeer en vervoer. Bij toepassing van de verslaggevingsregels is gebleken dat er geen voorziening, maar een reserve moet worden gevormd. De storting in de reserve is in deze jaarrekening verwerkt. Net als het wegennet nemen we deze op in de GIP-reserve.

7.

Rondje weerwater

Voor het Rondje Weerwater zijn enkel voorbereidende werkzaamheden verricht binnen de bestaande formatie voor het plan van aanpak en de aanvraag voor het Fonds Verstedelijking Almere.


8.

Bouwexpo

Ditzelfde geldt voor de bouwexpo die is opgenomen in de raadsbesluitvorming Floriade Almere 2022 van oktober 2014 die is voorbereid in het kader van de aanjaaggelden. Afspraken en contracten In 2014 zijn door de gemeente de volgende afspraken vastgelegd in overeenkomsten met derden over de projecten in relatie tot de Floriade en de A6:

Oprichting Stichting JeugdFloriade Ingevolge artikel 160 lid 2 van de Gemeentewet heeft het college in februari 2014 het voornemen tot oprichting van en deelneming aan de Stichting JeugdFloriade kenbaar gemaakt aan de Gemeenteraad. Na uw besluit heeft het college besloten tot definitieve oprichting. De stichting is eind 2014 opgericht.

Innovatiewerkplaats Op initiatief van de provincie Flevoland wordt, in het kader van het economisch programma Floriade Werkt!, een innovatiewerkplaats gerealiseerd. De innovatiewerkplaats biedt plek en experimenteerrruimte aan Flevolandse bedrijven om hun innovaties te tonen. Flevolandse - en hieraan gelieerde - bedrijven ontmoeten elkaar op de innovatiewerkplaats. De gemeente heeft met de provincie een intentieovereenkomst gesloten over de innovatiewerkplaats.

Aankoop Duikschool Op 24 november 2014 heeft de gemeente de duikschool op het Floriadeterrein aangekocht ten behoeve van het Floriade Paviljoen (voorheen het Floriade Holland House). Dit zal een ontmoetingsplaats worden voor het (lokale) bedrijfsleven om kennis uit te wisselen, samen te werken en innovaties te tonen rondom het thema Growing Green Cities. De gemeente heeft een intentieovereenkomst gesloten met de provincie en de vrienden van de Floriade over het Floriade Paviljoen. De gemeenteraad is over de aankoop van de Duikschool en het initiatief van de Innovatiewerkplaats geïnformeerd bij raadsbrief van 4 november 2014.

Sluiten SOK Wegverbreding A6 (Landschapsplan) Op 14 oktober 2014 is door de gemeente Almere, Rijkswaterstaat (RWS) en het Rijksvastgoedbedrijf de samenwerkings-, realisatie- en aannemingsovereenkomst inzake gebiedsontwikkeling en wegverbreding A6 ter hoogte van Almere centrum weerwater gesloten. De gemeenteraad is daarover in september 2014 door het college geïnformeerd. In de overeenkomst worden de volgende afspraken vastgelegd: a. medewerking van de zijde van RWS aan btw-compensatie voor alle RWS-werkzaamheden op gemeentegrond als gevolg van de verdubbeling A6; b. bekrachtiging van de afspraak over de fiets- en busonderdoorgang tussen Nobelhorst en Sallandsekant: gemeente Almere, provincie Flevoland en Rijkswaterstaat (dit valt onder het project Stedelijke Bereikbaarheid Almere en valt buiten de scope van dit gebied); c. afspraak over de bijdrage van de gemeente aan de vastgestelde basisscope voor de landschappelijke inpassing van de A6; d. fasering van de afsluiting van de fietstunnels Guilmetpad en Dunloppad (KW 60 en KW 67) in combinatie met eerdere onttrekking van de Paralleldreef; e. rijkswaterstaat stelt ‘om niet’ zand ter beschikking in verband met de ontwikkelingen Zilverstrand.


Risico’s De belangrijkste risico’s rondom de Floriade zijn als volgt:

Risico’s met betrekking tot de business case In de business case voor de uitvoering van de Floriade, zoals deze is opgesteld ten tijde van het bidbook, zijn diverse risico’s onderkend. Het gaat hierom tegenvallende bezoekersaantallen, tegenvallende sponsoropbrengsten, niet ingecalculeerde rentestijging, basiskwaliteit van de inpassing A6 en tijdige realisatie A6 en het niet tot stand komen van overheidsbijdragen. Inmiddels is, met het opstellen van het Masterplan en de actualisatie van de businesscase, gekomen tot een geactualiseerde risico inschatting. Per saldo is het risicobedrag gelijk gebleven aan de € 7 miljoen die ten tijde van het bidbook is vastgesteld.

Verwervingen In de programmabegroting heeft de gemeenteraad extra budget beschikbaar gesteld voor enkele strategische verwervingen nodig om het evenement, de toekomstige gebiedsontwikkeling en het Landschapsplan A6 ruimtelijk mogelijk te maken. Hiermee is een bedrag van € 4,1 miljoen gemoeid. De intentie is dat dit op termijn geheel of gedeeltelijk vanuit de gebiedsontwikkeling wordt terugverdiend. In hoeverre dat mogelijk wordt, is thans niet te zeggen.

Governance/gebiedsontwikkeling De vormgeving van de governance rondom de Floriade, alsmede de verschillende rollen van de participanten, maakt de Floriade tot een complexe opgave. De raad heeft besloten tot een adequate vormgeving van de relatie tussen onderneming en gemeente, gelet op de gebiedsontwikkeling. Doel is het realiseren van een hoge eindkwaliteit van het evenement en de gebiedsontwikkeling en acceptabele beheerslasten in de eindsituatie binnen nader vast te stellen budgettaire kaders. Daarnaast is er de opgave van het behoud van de opdrachtgevende rol door de gemeente bij een afgegrensde financiële aansprakelijkheid, alsmede allerlei fiscale aspecten. De governance opgave is daarmee niet zonder risico’s.

Btw A6 In 2009 heeft de gemeente afspraken gemaakt met Rijkswaterstaat over de inpassing van de A6 in het gebied Zuidoever Weerwater. De betaling aan het Rijkswaterstaat vindt plaats in 2016 en 2021. Overeengekomen is dat de gemeente hier € 21 miljoen (prijspeil 2008, inclusief btw) aan zou bijdragen. Door de inflatie loopt de bijdrage op tot circa € 24,5 miljoen. Met Rijkswaterstaat is afgesproken dat deze bijdrage netto van btw is omdat de aanpassingen aan het onderliggend wegennet worden gerealiseerd en gefactureerd. Dit levert een btw voordeel op van € 4,2 miljoen. Met de belastingdienst lopen de afrondende gesprekken om dit fiscaal technisch te regelen.


Deel 2: Jaarrekening


Hoofdstuk 4


4 Resultatenrekening 4.1 Jaarresultaat algemene dienst 4.1.1 Jaarresultaat Tabel 4-1


jaarrekening

resultaat

lasten

baten

saldo

lasten

baten

saldo


16,2

1,5

-14,7

15,7

1,4

-14,3

0,5

02. veiligheid

20,3

0,6

-19,6

20,4

0,9

-19,5

0,2

9,8

2,2

-7,6

10,3

2,8

-7,5

0,1

04. onderwijs

49,2

17,9

-31,2

47,7

16,5

-31,2

0,0

05. jeugd en maatschappelijke ondersteuning

38,9

2,3

-36,7

37,6

2,8

-34,8

1,9

166,1

117,7

-48,4

170,6

124,4

-46,3

2,1

07. publiekszaken

12,1

4,2

-7,9

12,6

5,0

-7,6

0,3

08. kunst en cultuur

21,8

0,7

-21,2

21,5

0,6

-20,9

0,3

03. sport

06. participatie, werk en inkomen

09. beheer openruimte en milieu

125,0

80,5

-44,5

128,1

82,9

-45,2

-0,7

10. ruimte wonen en wijken

201,0

100,4

-100,5

208,2

110,4

-97,8

2,7

8,9

2,4

-6,5

8,7

2,5

-6,2

0,3

11. economische ontwikkeling 12. bedrijfsvoering en vastgoed

47,6

25,7

-21,9

46,8

24,8

-22,0

-0,1

116,3

477,0

360,6

108,0

469,0

361,0

0,4

na mutaties reserves 833,2 833,2 Nb: door afronding kunnen er verschillen ontstaan in de (totaal)tellingen

0,0

836,2

844,2

7,9

7,9

13. financiën

Het concernresultaat voor resultaatbestemming is vooral bepaald door de volgende oorzaken: Tabel 4-2

Analyse concernresultaat

omschrijving

Bedragen x € 1 miljoen bedrag

vrijval voorziening parkeren stadscentrum Oost

2,2

bijstandverlening

1,2

vrijval project Vit@

0,9

gehandicaptenvoorzieningen en Huishoudelijke hulp

0,9

gemeentefonds

1,4

schuldstabilisatie, Oranjehuis, regio middelen maatschappelijke opvang

0,5


0,5

niet aanwenden post onvoorzien

0,5

renteresultaat

-1,6

opschonen activamodule

-0,6

kapitaallasten Oostvaarderscollege

-0,4

Alnovum

-0,5

overige

2,9

totaal resultaat jaarrekening

7,9

Deze afwijkingen worden hieronder nader toegelicht.


4.1.2 Voordelen Vrijval rente voorziening parkeren Stadscentrum Oost

2,2 V

Vorig jaar is bij de afsluiting van de grondexploitatie Stadscentrum een voorziening gevormd voor de verplichting tot het realiseren van parkeervoorzieningen ad € 6,5 miljoen. De onderbouwing is de subsidieontvangst uit 2010 van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor € 4,3 miljoen vermeerderd met de rekenrente van € 2,2 miljoen. Uit de beschikbare documentatie blijkt nu dat er geen rekening hoeft te worden gehouden met rekenrente. Dit bedrag ad € 2,2 miljoen kan nu vrijvallen. Voordeel bijstandverlening

1,2 V

Het voordeel van € 1,2 miljoen komt voort uit de volgende afwijkingen:  Door een lagere klantontwikkeling in de tweede helft van 2014 is een voordeel van € 2,1 miljoen ontstaan op de uitgaven voor de bijstand. Het aantal klanten voor de inkomensondersteuning oudere gedeeltelijk arbeidsongeschikten (IOAW/IOAZ) is de afgelopen jaren echter wel fors toegenomen (€ 1,1 miljoen nadelig), waardoor uiteindelijk een voordeel van € 1 miljoen resteert. Voorgesteld wordt dit voordeel middels een voorstel resultaatbestemming te reserveren voor eventuele tegenvallers in het sociaal domein.  Op de uitgaven voor bijstand aan zelfstandigen is een licht nadeel ontstaan van circa € 0,1 miljoen. Hiertegenover staat een voordeel bij de eindafrekening 2013 van circa € 0,3 miljoen. Per saldo levert dit een voordeel op van € 0,2 miljoen. Vrijval project Vit@

0,9 V

Het project Vernieuwing IT Almere (Vit@) is voltooid. Er was in totaal € 7,95 miljoen beschikbaar voor de gehele transitie en migratie. De gerealiseerde kosten komen uit op een bedrag van € 7,1 miljoen, waardoor een bedrag van € 0,9 miljoen ten gunste van het resultaat kan vrijvallen. Gehandicaptenvoorzieningen en Huishoudelijke hulp

0,9 V

Er zijn minder woonvoorzieningen (bijvoorbeeld trapliften) verstrekt dan verwacht. Ook zijn de uitgaven kleine roerende woonvoorzieningen en medische adviezen lager uitgevallen in 2014. Daarnaast wordt de afgelopen jaren preventief advies gegeven ten aanzien van de woningsituatie. In totaal leidt dit tot een voordeel van € 0,5 miljoen. Daarnaast heeft er heeft een lichte afname plaatsgevonden van het aantal klanten in 2014. Dit wordt met name veroorzaakt door wijzigingen op het gebied van persoonsgebonden budget en de eigen bijdrage die betaald moet worden. Daarnaast resteert nog een deel van de middelen die beschikbaar zijn gesteld voor Zorg zwaartepakket-indicaties. Een deel van de werkzaamheden wordt alsnog in 2015 afgerond. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming. Algemene uitkering gemeentefonds

1,4 V

De algemene uitkering valt eind 2014 € 0,3 miljoen hoger uit. Daarnaast is bij de integratie- en decentralisatie uitkeringen een voordeel van € 0,2 miljoen ontstaan. Verder is er nog een nabetaling over eerdere jaren van € 0,9 miljoen ontvangen. Overigens merken we op dat het Rijk heeft aangegeven dat het gemeentefonds uiteindelijk over 2014 nog naar beneden wordt bijgesteld. Voor Almere wordt rekening gehouden met een korting van € 0,7 miljoen. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming. Schuldstabilisatie; Oranjehuis; regio middelen maatschappelijke opvang

0,5 V

Het voordeel ontstaat door een aantal oorzaken:  Er resteert nog € 0,2 miljoen van de middelen voor ondersteuning bij schuldstabilisatie.  Er een voordeel ontstaan op de winteropvang voor dak- en thuislozen, vanwege de zachte winter (€ 0,1 miljoen) en  Het budget van maatschappelijke opvang is eind van het jaar naar boven bijgesteld door het Rijk (€ 0,1 miljoen). Deze middelen zijn nog niet ingezet.




Over het Oranjehuis wordt in het eerste kwartaal van 2015, samen met de Gooi- en Vechtstreek, een besluit genomen. Hierdoor resteert het incidentele budget van € 0,2 miljoen. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming.


0,5 V

Het programma automatisering transitie is in 2014 beperkt tot de meest noodzakelijke uitgaven. Het grootste deel van de kosten zal in 2015 plaatsvinden. We doen hiervoor een voorstel resultaatbestemming. Niet aanwenden van onvoorzien

0,5 V

In de begroting is een bedrag van € 0,45 miljoen geraamd voor onvoorziene uitgaven. Dit bedrag is in 2014 niet aangewend. Conform afspraak onttrekken wij jaarlijks de rentebijschrijving op de saldireserve ter dekking van de post onvoorzien. Omdat het bedrag niet is aangewend, is ook € 0,45 miljoen minder onttrokken aan de saldireserve (zie hiervoor ook product 980). Per saldo ontstaat er geen resultaat door het niet aanwenden van de post onvoorzien.

4.1.3 Nadelen Renteresultaat

1,6 N

In 2014 is relatief veel kortlopende financiering vervangen door langlopende leningen, om te kunnen voldoen aan de wettelijk voorgeschreven kasgeldlimiet. Omdat de rente op langlopende leningen bijna 3% hoger is dan die van kortlopende financiering, heeft dit gezorgd voor een stijging van de rentelasten. Met deze stijging van de rentelasten gedurende het jaar is in de begroting onvoldoende rekening gehouden, waardoor een nadeel ontstaat van circa € 1,3 miljoen. Daarnaast zijn er nog enkele kleine afwijkingen oplopend tot circa € 0,3 miljoen. Doordat het geraamde renteresultaat voor 2014 reeds bij de Voorjaarsnota 2015-2018 volledig aangewend is om het perspectief te ontlasten, was er geen ruimte meer om deze nadelen op te vangen. Opschonen activamodule

0,6 N

Begin 2014 is de afschrijvingsmethodiek voor gebouwen gewijzigd van lineair naar annuïtair en is de afschrijvingstermijn verkort van 60 jaar naar 40 jaar. Dit vormde een natuurlijk moment om de activamodule op te schonen en te ordenen en een kwaliteitsonderzoek uit te voeren. Gevolg is een eenmalig nadeel van € 0,4 miljoen doordat de onterecht geactiveerde kosten zijn afgeboekt. Verder is er een nadeel ontstaan van € 0,2 miljoen doordat afschrijvingstermijnen zijn ingekort en diverse activa zijn samengevoegd. Oostvaarders college

0,4 N

Het Oostvaarderscollege is een school voor voortgezet onderwijs en het gebouw is derhalve niet in bezit van de gemeente. In het verleden heeft de gemeente via een oude rijksregeling de stichtingskosten van deze school betaald. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten worden derhalve ook uit de gemeentelijke begroting afgedekt. Abusievelijk zijn deze kapitaallasten niet meegenomen in actualisatie vastgoed in de Programmabegroting 2015, dit leidt tot een tekort van € 0,4 miljoen. Alnovum

0,5 N

Op de exploitatie van het pand Alnovum is een nadeel van € 0,5 miljoen ontstaan, als gevolg van lagere inkomsten door (gedeeltelijke) leegstand. In 2014 zijn nog geen nieuwe huurders gevonden voor het Alnovum. In totaal zijn hierdoor de huurinkomsten en doorbelaste servicelasten € 0,6 miljoen lager uitgevallen. Hiertegenover staan lagere onderhoudskosten van circa € 0,1 miljoen, doordat er gelet op de leegstand, alleen onderhoud is uitgevoerd waar het echt noodzakelijk is.


Overige

2,9 V

Dit betreffen diverse relatief kleine posten: Tabel 4-2


omschrijving

bedrag

leerlingenvervoer

0,4

kinderopvang

0,3

latere oplevering buurthuis in Poort

0,4

bijzondere bijstand

0,4

kosten afvalverwerking en afvalstoffenheffing

0,3

impulsmiddelen De Vaart

0,3

dividendinkomsten nutsbedrijven

0,3

vertraging project basisregistratie personen

0,2

beheer en onderhoud openbare ruimte

-0,5

WABO vergunningverlening en volkshuisvesting

-0,4

veranderagenda sociaal domein

-0,3

waardevermindering pand Louis Armstrongweg

-0,2

overheadkosten sociaal domein

-0,2

basisdienstverlening sociaal domein

-0,9

overige kleine afwijkingen

2,8

totale afwijking

2,9

4.1.4 Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves Reserve afschrijving investeringen Tabel 4-3

stortingen onttrekkingen omvang reserve ultimo

bedragen x € 1,2015

2016

2017

2018

2019

2.872.000

2.758.000

2.645.000

2.539.000

2.435.000

5.399.000

5.283.000

4.982.000

4.860.000

4.748.000

61.293.678

58.768.678

56.431.678

54.110.678

51.797.678

Reserve ondergronds afvaltransport Tabel 4-4 reserve ondergronds afvaltransport stortingen

bedragen x € 1,2015

2016

2017

2018

2019

474.000

448.000

421.000

396.000

370.000

onttrekkingen

1.061.000

1.028.000

995.000

962.000

929.000

omvang reserve ultimo

9.947.507

9.367.507

8.793.507

8.227.507

7.668.507

De onttrekkingen betreffen de inzet van de reserve afschrijvingen ter dekking van kapitaallasten van investeringen die met eenmalig geld zijn gefinancierd. Dit betreffen met name investeringen vanuit het voormalige GIP. Derhalve vinden de meeste onttrekkingen plaats op het programma bedrijfsvoering en vastgoed. De onttrekking op het programma beheer openbare ruimte en milieu betreft de dekking van de kapitaallasten van het OAT. De reserve structurele rente eigen vermogen is eind 2014 komen te vervallen. De middelen zijn volledig ingezet bij de programmabegroting 2015. Hierdoor is er vanaf 2015 geen sprake meer van structureel bespaarde rente. Vanaf 2015 komt hierbij de jaarlijkse storting van € 7 miljoen Rijksgelden als voeding voor het fonds verstedelijking. De reserves worden nader toegelicht in het Bijlagenboek.


4.2 Primitieve begroting Tabel 4-5: primitieve begroting

bedragen x € 1 miljoen lasten

baten

saldo

voor mutaties reserves mutaties reserves

14,1 0,3

0,0 0,0

-14,1 -0,3

totaal 01. bestuur en bestuurlijke vernieuwing 02. veiligheid

14,4

0,0

-14,4


18,2 1,3

0,2 0,0

-18,0 -1,3

totaal 02. veiligheid 03. sport

19,5

0,3

-19,2


11,1 0,0

1,9 0,3

-9,2 0,3

totaal 03. sport 04. onderwijs

11,1

2,2

-8,9


44,4 0,0

6,8 2,1

-37,6 2,1

totaal 04. onderwijs 05. jeugd en maatschappelijke ondersteuning

44,4

8,9

35,5


38,8 0,0

2,1 0,0

-36,7 0,0

totaal 05. jeugd en maatschappelijke ondersteuning 06. participatie, werk en inkomen

38,8

2,1

-36,7


162,1 0,0

124,7 0,0

-37,4 0,0

totaal 06. participatie, werk en inkomen 07. publiekszaken

162,1

124,7

-37,4


10,8 0,4

3,8 0,0

-7,0 -0,4

totaal 07. publiekszaken 08. kunst en cultuur

11,1

3,8

-7,3


18,9 0,0

0,0 0,6

-18,9 0,6

totaal 08. kunst en cultuur 09. beheer openruimte en milieu

18,9

0,6

-18,3


119,3 0,6

72,8 3,1

-46,5 2,5

totaal 09. beheer openruimte en milieu 10. ruimte wonen en wijken

119,9

75,9

-44,0


105,1 3,2

91,7 5,4

-13,4 2,2

totaal 10. ruimte wonen en wijken 11. economische ontwikkeling

108,3

97,1

-11,2


8,1 0,1

1,9 0,0

-6,2 -0,1

totaal 11. economische ontwikkeling 12. bedrijfsvoering en vastgoed

8,1

1,9

-6,2


40,6 5,5

11,6 10,5

-29,0 5,0

totaal 12. bedrijfsvoering en vastgoed 13. financiën

46,2

22,0

-24,2

1,5 7,5

252,5 19,9

251,0 12,4

9,1

272,4

263,3

593,0 19,0 611,9

570,0 41,9 611,9

-23,0 23,0 0,0



totaal 13. financiën concernresultaat voor mutaties reserves mutaties reserves concernresultaat na mutaties reserves


4.3 Begroting versus realisatie Tabel 4-6 begroting lasten baten

saldo

bedragen x € 1 miljoen jaarrekening resultaat lasten baten saldo

01. bestuur en bestuurlijke vernieuwing voor mutaties reserves mutaties reserves

15,9 0,3

0,0 1,5

-15,9 1,1

15,4 0,3

0,2 1,2

-15,1 0,9

0,7 -0,3

totaal 01. bestuur en bestuurlijke vernieuwing 02. veiligheid

16,2

1,5

-14,7

15,7

1,4

-14,3

0,5


20,3 0,0

0,4 0,2

-19,8 0,2

20,4 0,0

0,8 0,1

-19,6 0,1

0,2 -0,1

totaal 02. veiligheid 03. sport

20,3

0,6

-19,6

20,4

0,9

-19,5

0,2


9,8 0,0

1,9 0,3

-7,9 0,3

10,3 0,0

2,4 0,3

-7,8 0,3

0,1 0,0

totaal 03. sport 04. onderwijs

9,8

2,2

-7,6

10,3

2,8

-7,5

0,1


47,8 1,3

16,0 1,9

-31,8 0,6

46,4 1,3

15,6 0,9

-30,8 -0,4

1,0 -1,0

totaal 04. onderwijs 05. jeugd en maatschappelijke ondersteuning

49,2

17,9

-31,2

47,7

16,5

-31,2

0,0


38,9 0,0

2,3 0,0

-36,7 0,0

37,5 0,1

2,8 0,0

-34,8 -0,1

1,9 -0,1

totaal 05. jeugd en maatsch. ondersteuning 06. participatie, werk en inkomen

38,9

2,3

-36,7

37,6

2,8

-34,8

1,9


166,1 0,0

116,9 0,9

-49,2 0,9

170,6 0,0

123,6 0,8

-47,1 0,8

2,2 -0,1

totaal 06. participatie, werk en inkomen 07. publiekszaken

166,1

117,7

-48,4

170,6

124,4

-46,3

2,1


11,1 1,0

3,2 1,0

-7,9 0,0

11,6 1,0

4,0 1,0

-7,6 0,0

0,3 0,0

totaal 07. publiekszaken 08. kunst en cultuur

12,1

4,2

-7,9

12,6

5,0

-7,6

0,3


21,8 0,0

0,0 0,6

-21,8 0,6

21,5 0,0

0,0 0,6

-21,4 0,6

0,3 -0,1

totaal 08. kunst en cultuur 09. beheer openruimte en milieu

21,8

0,7

-21,2

21,5

0,6

-20,9

0,3


124,9 0,1

76,1 4,4

-48,7 4,3

128,0 0,1

78,5 4,4

-49,5 4,3

-0,7 0,0

totaal 09. beheer openruimte en milieu 10. ruimte wonen en wijken

125,0

80,5

-44,5

128,1

82,9

-45,2

-0,7


168,6 32,4

82,7 17,7

-85,9 -14,7

166,5 41,7

89,6 20,8

-76,9 -20,9

8,9 -6,2

totaal 10. ruimte wonen en wijken 11. economische ontwikkeling

201,0

100,4

-100,5

208,2

110,4

-97,8

2,7


8,4 0,5

2,4 0,0

-6,0 -0,5

8,2 0,5

2,4 0,2

-5,8 -0,3

0,2 0,1

totaal 11. economische ontwikkeling 12. bedrijfsvoering en vastgoed

8,9

2,4

-6,5

8,7

2,5

-6,2

0,3


41,5 6,1

15,5 10,2

-26,0 4,1

40,8 6,0

14,8 10,1

-26,0 4,0

0,0 -0,1

totaal 12. bedrijfsvoering en vastgoed 13. financiën

47,6

25,7

-21,9

46,8

24,8

-22,0

-0,1

6,7 109,6

277,2 199,8

270,5 90,1

5,5 102,5

276,4 192,7

270,9 90,1

0,4 0,0


totaal 13. financiën

116,3

477,0

360,6

108,0

469,0

361,0

0,4

concernresultaat voor mutaties reserves mutaties reserves concernresultaat na mutaties reserves

681,8 151,3 833,2

594,7 238,5 833,2

-87,1 87,1 0,0

682,6 153,6 836,2

611,0 233,1 844,2

-71,6 79,5 7,9

15,5 -7,6 7,9


4.4 Begroting versus realisatie, volgens programma-indeling 20102014 Tabel 4-7 begroting lasten baten

saldo

bedragen x € 1 miljoen jaarrekening resultaat lasten baten saldo

01 Bestuur voor mutaties reserves mutaties reserves

14,2 0,3 14,5

0,0 0,9 0,9

-14,2 0,6 -13,6

13,5 0,3 13,8

0,2 0,6 0,8

-13,3 0,3 -13,0

0,9 -0,3 0,6

20,3 0,0 20,3

0,4 0,2 0,6

-19,9 0,2 -19,7

20,4 0,0 20,4

0,8 0,1 0,9

-19,6 0,1 -19,5

0,3 -0,1 0,2

132,3 0,1 132,4

79,5 5,9 85,4

-52,8 5,8 -47,0

135,0 0,1 135,1

82,3 5,3 87,6

-52,7 5,2 -47,5

0,1 -0,6 -0,5

30,1 0,0 30,1

8,0 5,4 13,4

-22,1 5,4 -16,7

29,8 0,0 29,8

8,0 5,3 13,3

-21,8 5,3 -16,5

0,3 -0,1 0,2

4,5 0,0 4,5

2,1 0,6 2,7

-2,4 0,6 -1,8

3,6 0,0 3,6

2,2 0,6 2,8

-1,4 0,6 -0,8

1,0 0,0 1,0

48,0 1,3 49,3

16,8 1,9 18,7

-31,2 0,6 -30,6

46,9 1,3 48,2

16,3 0,9 17,2

-30,6 -0,4 -31,0

0,6 -1,0 -0,4

13,7 0,0 13,7

2,3 1,5 3,8

-11,4 1,5 -9,9

14,1 0,0 14,1

2,9 1,6 4,5

-11,2 1,6 -9,6

0,2 0,1 0,3

203,7 0,1 203,8

119,4 0,9 120,3

-84,3 0,8 -83,5

207,4 0,1 207,5

126,6 0,8 127,4

-80,8 0,7 -80,1

3,5 -0,1 3,4

162,9 32,4 195,3

79,6 16,2 95,8

-83,3 -16,2 -99,5

161,2 41,7 202,9

86,1 20,0 106,1

-66,9 -29,9 -96,8

16,4 -13,7 2,7

11,2 0,5 11,7

5,8 0,0 5,8

-5,4 -0,5 -5,9

10,6 0,5 11,1

5,0 0,2 5,2

-5,6 -0,3 -5,9

-0,2 0,2 0,0

11,4 1,0 12,4

3,2 1,0 4,2

-8,2 0,0 -8,2

12,0 1,0 13,0

4,0 1,0 5,0

-8,0 0,0 -8,0

0,2 0,0 0,2

totaal 12 Financiën en Bedrijfsvoering

29,5 115,7 145,2

277,6 204,0 481,6

248,1 88,3 336,4

27,9 108,5 136,4

276,3 196,7 473,0

248,4 88,2 336,6

0,3 -0,1 0,2

concernresultaat voor mutaties reserves mutaties reserves concernresultaat na mutaties reserves

681,8 151,3 833,2

594,7 238,5 833,2

-87,1 87,1 0,0

682,6 153,6 836,2

611,0 233,1 844,2

-71,6 79,5 7,9

15,5 -7,6 7,9

totaal 01. Bestuur 02 Openbare Orde en Veiligheid voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 02 Openbare Orde en Veiligheid 03 Beheer en Leefomgeving voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 03 Beheer en Leefomgeving 04 Cultuur voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 04 Cultuur 05 Jeugd voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 05 Jeugd 06 Onderwijs voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 06 Onderwijs 07 Sport voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 07 Sport 08 Participatie, Zorg en Inkomen voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 08 Participatie, Zorg en Inkomen 09 Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 09 Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling 10 Economische Ontwikkeling voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 10 Economische Ontwikkeling 11 Dienstverlening voor mutaties reserves mutaties reserves

totaal 11 Dienstverlening 12 Financiën en Bedrijfsvoering voor mutaties reserves mutaties reserves


Hoofdstuk 5


5 Balans en toelichting 5.1 Waarderingsgrondslagen In dit hoofdstuk schenken wij aandacht aan de waarderingsgrondslagen zoals die in acht zijn genomen bij het opstellen van de Programmarekening per 31 december 2014. Wettelijke voorschriften De gehanteerde waarderingsgrondslagen zijn in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording (BBV). Voor een nadere uitwerking van de Bbv-regels heeft de gemeenteraad op 17 maart 2005 de kadernota ‘vaste activa beleid’ en de kadernota ‘Reserves & voorzieningen’ vastgesteld. De toepassing voor de Bouwgrondexploitatie is nader uitgewerkt in de Kadernota grondbeleid. Ook wordt voldaan aan de verplichtingen ingevolge de ministeriële regeling Single Information Single Audit (SiSa). Op basis van deze regeling legt de gemeente via een bijlage bij de jaarrekening verantwoording af over een aantal specifieke uitkeringen. Deze bijlage maakt deel uit van de jaarrekening en valt daarom ook onder de strekking van de accountantsverklaring. Algemeen De activa worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte gronden hulpstoffen en de overige kosten, welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs kunnen voorts worden opgenomen een redelijk deel van de indirecte kosten en de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend; in dat geval vermeldt de toelichting dat deze rente is geactiveerd. De passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, met uitzondering van enkele voorzieningen die tegen contante waarde zijn gewaardeerd. De voorzieningen wegens oninbaarheid en waardecorrecties van de materiële vaste activa en bouwgrondexploitaties worden met de boekwaarde van de betreffende actiefpost gesaldeerd. Stelsel- en schattingswijzigingen Voor het boekjaar 2014 is het BBV aangepast door de splitsing van een aantal balansposten. Voor de gemeente Almere heeft deze stelselwijziging geleid tot de nieuwe balansposten Investeringen met een economisch nut, waarvoor een heffing kan worden geheven en Onderhandse leningen van openbare lichamen. Voor zover van toepassing zijn de vergelijkende cijfers in de balans aangepast. Deze stelselwijziging heeft geen gevolgen voor het resultaat of eigen en vreemd vermogen. In februari 2014 heeft besluitvorming plaatsgevonden, waarmee de afschrijvingstermijn van de schoolgebouwen is verlaagd van 60 naar 40 jaar. Deze levensduur van 40 jaar past beter bij de verwachte gebruiksduur van deze panden. Gelijktijdig is besloten om voor de gebouwen met een levensduur van meer dan 20 jaar de afschrijvingsmethode te wijzigingen van lineair naar annuïteiten. Overeenkomstig de notitie ‘Stelsel- en schattingswijzigingen’ van de commissie BBV zijn deze schattingswijzigingen toegepast op de nog resterende gebruiksduur van de betreffende panden. Het financiële effect van de deze wijzigingen is dat de afschrijvingslasten 2014 € 483.000 lager uitkomen. Deze schattingswijziging heeft geen gevolgen voor het eigen en vreemd vermogen. Immateriële vaste activa Immateriële activa worden niet geactiveerd tenzij hiertoe een expliciet raadsbesluit wordt genomen. Waardering vindt plaats tegen de verkrijgingsprijs dan wel de vervaardigingsprijs.


Materiële vaste activa

Materiële vaste activa met een economisch nut Materiële vaste activa met een economisch nut moeten worden geactiveerd, met uitzondering van kunstvoorwerpen met een cultuurhistorische waarde en geïsoleerde incidentele investeringen met een waarde kleiner dan € 5.000. Op de materiële vaste activa met een economisch nut worden geen bijdragen uit reserves in mindering gebracht. Deze bijdragen worden afzonderlijk op de balans vermeld onder een bestemmingsreserve waaruit de jaarlijkse kapitaallasten bekostigd worden. Eventuele investeringsbijdragen van derden worden op de boekwaarde in mindering gebracht. Gronden in eeuwigdurende erfpacht worden gewaardeerd tegen registratiewaarde van € 1 per contract. Gronden in tijdelijke erfpacht worden gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs. Overige materiële vaste activa met een economisch nut worden gewaardeerd op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Het is niet altijd mogelijk gedurende de uitvoering van een investeringsproject eenvoudig een adequate toedeling naar de onderscheiden balanscategorieën te maken. Een geforceerde toedeling op balanscategorieën zou leiden tot extra administratieve lasten en verminderd inzicht in de administratie. Deze investeringen worden om die reden verantwoord onder de (tijdelijke) balanscategorie materiële vaste activa in uitvoering. Bij oplevering van het investeringsproject wordt de juiste toedeling verwerkt.

Materiële vaste activa met een economisch nut, waarvoor een heffing kan worden geheven Met ingang van het begrotingsjaar 2014 is een wijziging van het Bbv van kracht, waarbij de activa, waarvoor een heffing kan worden geheven afzonderlijk in de balans moeten worden gepresenteerd. Op basis van de toerekening van de kapitaallasten naar de belangrijkste producten met een heffing, is deze splitsing doorgevoerd. Daarbij zijn de volgende producten betrokken: 003 Burgerzaken (leges paspoorten, rijbewijzen etc.); 214 Parkeren (parkeerbelasting, -vergunning en –gelden); 310 Handel en Ambacht (marktgelden); 721 Afvalverwijdering en -verwerking (afvalstoffenheffing); 723 Milieubeheer (bouwleges). Het betreft een balanspresentatiewijziging, die geen invloed heeft op de programmarekening. Deze splitsing is voor de vergelijkbaarheid al in de beginbalans doorgevoerd.

Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut, welke in het verslagjaar zijn aangeschaft worden niet geactiveerd. Bijdragen uit reserves en investeringsbijdragen van derden worden direct in mindering gebracht op genoemde activa. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen en leningen worden opgenomen tegen nominale waarde, eventueel verminderd met een voorziening voor oninbaarheid. Onder de overige leningen worden de vorderingen uit hoofde van eeuwigdurende erfpachtcontracten met een jaarlijkse canon opgenomen tegen contante waarde. Participaties in het aandelenkapitaal van een NV of een BV (‘kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen’ in de zin van het Bbv) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Bijdragen aan activa in eigendom van derden worden gewaardeerd tegen het bedrag van de bijdrage, verminderd met afschrijvingen.


Afschrijvingen De gehanteerde afschrijvingsmethoden zijn lineaire afschrijvingen en annuïtaire afschrijvingen. Op gronden wordt niet afgeschreven. De afschrijvingstermijnen voor vaste activa bedragen: Tabel 5-1 afschrijvingstermijn schoolgebouwen

40 jaar

noodlokalen

10-30 jaar

overige bedrijfsgebouwen

40-50 jaar

grond-, wegen waterbouwkundige werken

5-15 jaar

vervoermiddelen

10-15 jaar

ICT-hardware

3-10 jaar

ICT-software

5-10 jaar

kantoorinventaris

5-10 jaar

machines, apparaten en installaties

3-10 jaar

overige materiële vaste activa

3-10 jaar

gronden en terreinen

geen afschrijving

bijdragen aan activa in eigendom van derden

gebruiksduur investering

kosten van onderzoek & ontwikkeling

maximaal 5 jaar

kosten verbonden aan geldleningen

maximaal looptijd van de lening

saldo van agio en disagio

maximaal looptijd van de lening

Voorraden De gronden van de gebieden met en zonder exploitatiebegroting zijn gewaardeerd tegen de inbrengwaarde, vermeerderd met de bestede bedragen en verminderd met de opbrengsten wegens uitgifte, gecorrigeerd met het voorlopig resultaat (bij gronden met exploitatiebegroting). Bij de waardering van de niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) is rekening gehouden met de toegestane waarderingsmethodiek, zoals beschreven in de stellige uitspraken van de commissie Bbv in de notitie ‘Grondexploitatie (februari 2012)’. Activering wordt alleen toegepast bij een stellig voornemen tot bebouwing in de nabije toekomst. De NIEGG zijn gewaardeerd tegen vervaardigingskosten tot een maximum van de huidige marktwaarde. De bouwgronden in exploitatie (BIE) zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs verminderd met de opbrengsten van de verkopen. Eventuele verschillen in de waardering als gevolg van verwachte verliezen (BIE) of lagere marktwaarde (NIEGG) worden via een waardecorrectievoorziening in mindering gebracht op de betreffende balanspost. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. Voor de openstaande vorderingen wegens teruggevorderde uitkeringen, wordt direct 100% oninbaarheid voorzien. Gezien de aard van de vorderingen op particulieren uit (onterechte) uitkeringen, wordt vervolgens de waardering bepaald op hetgeen verwacht wordt nog te ontvangen in de komende jaren afgaande op de ervaringscijfers van de afgelopen jaren. De bedragen, die de komende 4 jaar nog als ontvangst worden verwacht inzake de opboekingen van de afgelopen 4 jaren, zijn als vordering opgenomen en leiden tot bijstelling van de voorziening. Liquide middelen en overlopende activa Liquide middelen en overlopende activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde.


Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve en bestemmingsreserves. De reserve voorlopige resultaten is gebaseerd op de tussentijdse resultaatbepaling per complex. Rentebaten en –lasten worden via de resultatenbestemming jaarlijks bij- c.q. afgeschreven. Na afsluiting van een complex wordt het werkelijke resultaat overgeboekt naar het gerealiseerd weerstandsvermogen. Voorzieningen Voorzieningen worden in principe gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. In afwijking van deze algemene regel worden de pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De voorzieningen zijn gebaseerd op de jaarlijkse dotaties via resultaatbepaling vermeerderd met een jaarlijkse inflatiecorrectie en verminderd met onttrekkingen gedurende het boekjaar. Tevens worden de voorzieningen ten aanzien van grondexploitaties gewaardeerd tegen contante waarde. Langlopende schulden Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de aflossingen. Verplichting voortvloeiende uit leasing De waardering van de verplichting uit hoofde van Financial lease van vervoermiddelen vindt plaats tegen contante waarde van de contractueel verschuldigde leasetermijnen. Kortlopende schulden Overlopende passiva De overlopende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantstellingen Borg- en garantstellingen zijn opgenomen onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen en zijn gewaardeerd tegen de waarde waarvoor een borg- of garantstelling is verstrekt. Grondslagen voor resultaatbepaling Onder baten worden verstaan de baten die rechtstreeks aan het jaar zijn toe te rekenen en die in het jaar als gerealiseerd kunnen worden beschouwd. De batenrealisatie bij goederen is het jaar van levering en bij diensten het jaar waarin de diensten zijn verricht. De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Via de besluitvorming van de Programmabegroting 2014 is de winstnemingsystematiek voor de grondexploitatie als volgt geformuleerd: Bij de bouwgronden in exploitatie wordt de tussentijdse winstneming bepaald op basis van de rekenregel voorcalculatorische winst x mate van voortgang opbrengsten x mate van voortgang kosten. Met ingang van boekjaar 2013 is daarbij een drempel geïntroduceerd. De eerste tussentijdse winst wordt pas genomen als minimaal 50% van de geraamde opbrengsten is gerealiseerd. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. Van een verlies bij de bouwgronden in exploitatie is sprake als de netto contante waarde van de te verwachten opbrengsten verminderd met de netto contante waarde van de te verwachten kosten en de boekwaarde van een complex op balansdatum negatief is.


5.2 Balans per 31 december 2014 Activa

Bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

0

0

386.293

378.391

VASTE ACTIVA immateriële vaste activa totaal immateriële vaste activa

materiële vaste activa investeringen met een economisch nut - waarvan, in erfpacht investeringen met een economisch nut, waarvoor een heffing kan worden

4.618

4.672

102.167

105.281

488.460

483.672

15.270

15.270

geheven totaal materiële vaste activa financiële vaste activa kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen

subtotaal kapitaalverstrekkingen leningen aan woningbouwcorporaties leningen aan deelnemingen leningen aan overige verbonden partijen

subtotaal leningen overige langlopende leningen overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer bijdragen aan activa in eigendom van derden

1.000

1.000

16.270

16.270

0

9.359

0

0

3.253

3.053

3.253

12.412

19.813

16.962

0

0

3.161

3.379

subtotaal overige financiële vaste activa

22.974

20.341

totaal financiële vaste activa

42.497

49.023

totaal vaste activa

530.957

532.695

123.000

1.500

VLOTTENDE ACTIVA voorraden grond–en hulpstoffen waaronder niet in exploitatie genomen bouwgronden gronden hulpstoffen overige onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie gereed product en handelsgoederen vooruitbetalingen totaal voorraden

0

0

311.787

507.618

28

30

0

0

434.815

509.148

25.649

28.979

1.033

2.488

uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar vorderingen op openbare lichamen rekening courant verhoudingen met niet-financiële instellingen overige vorderingen totaal uitzettingen liquide middelen overlopende activa

totaal vlottende activa TOTAAL GENERAAL

16.472

17.582

43.154

49.049

2.043

4.095

13.664

15.228

493.676

577.520

1.024.633

1.110.215


Passiva

Bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

VASTE PASSIVA eigen vermogen reserves algemene reserve

120.871

90.417

bestemmingsreserves

154.893

242.047

subtotaal reserves

275.764

332.464

7.928

22.830

totaal eigen vermogen

283.692

355.294

43.953

51.909

520.089

494.332

resultaat na bestemming

voorzieningen vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiele instellingen onderhandse leningen van openbare lichamen

10.000

0

onderhandse leningen van buitenlandse instellingen, fondsen, ban-

40.000

15.000

570.089

509.332

7.317

7.518

41

38

totaal vaste schulden

577.447

516.888

totaal vaste passiva

905.092

924.091

19.200

90.500

ken, bedrijven en overige sectoren

totaal onderhandse leningen door derden belegde gelden waarborgsommen

VLOTTENDE PASSIVA netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar overige kasgeldleningen overige schulden totaal netto-vlottende schulden

overlopende passiva

totaal vlottende passiva

21.430

16.641

40.630

107.141

78.911

78.983

119.541

186.124

TOTAAL GENERAAL

1.024.633

1.110.215

versterkte borgstellingen en garantstellingen

1.417.801

1.480.737


5.3 Toelichting op de balans per 31 december 2014 5.3.1 Toelichting vaste activa De vaste activa en de belangrijkste mutaties hierop in 2014 zullen hieronder nader worden toegelicht. De vaste activa zijn onderverdeeld in:  immateriële vaste activa;  materiële vaste activa;  financiële vaste activa. Immateriële vaste activa Per balansdatum heeft de gemeente geen immateriële vaste activa. Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Tabel 5-2


boekwaarde ultimo investeringen met een economisch nut - waarvan gronden in erfpacht

2014

2013

386.293

378.391

4.618

4.672

investeringen met een economisch nut, waarvoor een heffing kan worden geheven

102.167

105.281

totaal

488.460

483.670

Investeringen met een economisch nut Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde weer van de activa, waarvoor geen heffing kan worden geheven: Tabel 5-3

bedragen x € 1.000 boekwaarde

correctie vermeer-

01-01-2014 boekwaarde gronden en terreinen bedrijfsgebouwen grond-, weg-, waterbouw vervoermiddelen machines, apparaten en installaties overige materiële vaste activa materiële vaste activa in uitvoering totaal

in mindering gebrachte voorzieningen

vermin- bijdrage afschrij- waarde boekwaarde

deringen deringen derden

45.367

122

1.055

202

306.668

572

16.431

-9

vingen correctie 31-12-2014 57

1.467

7.173

46.285 190

314.850

7.434

657

808

536

215

169

582

6.572

1.337

895

7.014

785

1.925

9.691

11.403

-572

411 378.391 10.115

7.283

177 122

20.657

588 193

1.467

11.027

190

386.293 10.305

Correctie boekwaarde Bij de verwerking van de wijziging in de afschrijvingssystematiek van lineair naar annuïteiten is geconstateerd dat een aantal activa onder een verkeerde balansrubriek waren opgenomen en zijn daarop gecorrigeerd. Tenslotte is van een 3-tal erfpachtcontracten vastgesteld dat deze niet juist waren gerubriceerd. Per saldo is een bedrag van € 122.000 van de langlopende vorderingen over gebracht naar de materiële vaste activa.


Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde weer van de activa, waarvoor een heffing kan worden geheven: Tabel 5-4


correctie vermeer-

01-01-2014 boekwaarde gronden en terreinen bedrijfsgebouwen

4.706 -1.367

102

grond-, weg-, waterbouw

1.936

808

vervoermiddelen

1.760

overige materiële vaste activa

vingen correctie 31-12-2014

4.706 70.537

machines, apparaten en installaties

vermin- bijdrage afschrij- waarde boekwaarde

deringen deringen derden

20.233

559

6.109

26

878

68.368

108

170

2.682

560

443

1.877

569

2.345

19.016

400

991

5.518

materiële vaste activa in uitvoering totaal

in mindering gebrachte voorzieningen

105.281

0

1.739

26

0

4.827

0

102.167

0

0

De gronden, terreinen en gebouwen zijn tot een boekwaarde van € 410,2 miljoen in beheer bij het Vastgoedbedrijf. Deze objecten hebben een WOZ-waarde van € 602,1 miljoen. De overige gronden, terreinen en gebouwen zijn elders binnen de gemeentelijke organisatie in beheer. Vermeerderingen In de volgende tabel wordt een samenvatting gegeven van de belangrijkste vermeerderingen: Tabel 5-5 investeringsproject

bedragen x € 1.000 gronden en

bedrijfs

grond-,

terreinen

gebouwen

weg- wa-

machines,

overige

middelen apparaten en

vervoer

materiële

installaties vaste activa

terbouw bibliotheek Almere Stad

93

bibliotheek/AMKU Almere Buiten

93

brandweerkazerne Veluwse Kant

2.138

buurtcentra

totaal

93 46

139 2.138

-

0

scholen

308

7.194

7.502

sportaccommodaties

303

1.291

ijs- en skeelerbaan

657

251 113

afvalcontainers vuilnisauto's

totaal vermeerderingen

113 291

350

641

42

172

4.261

551

stadhuis/Aardbei

2.679 785

bedrijfs- en personenauto's

overig

177

785

4.047

551

444

892

108

111

1.276

663

3.494

1.055

16.533

765

775

1.906

1.362

22.396

Verminderingen

In 2014 zijn een aantal erfpacht‐ en huurcontracten tot een totale boekwaarde van € 201.000 beëindigd door verkoop van de gronden. Bijdrage derden In 2014 zijn bijdragen van derden ontvangen, die op de investeringen in mindering zijn gebracht. Het betreft investeringssubsidies voor de IJs- en skeelerbaan, bijdragen van het UWV voor de huisvesting Ondernemersplein en Sociaal Domein alsmede een bijdrage van het Kinderrevalidatiecentrum voor de realisatie van maatwerkinvesteringen.


Afschrijvingen Bij de verwerking van de stelsel- en schattingswijziging voor de onderwijspanden is tevens het bestaan gecontroleerd. Een aantal panden, met name van tijdelijke bouw, bleken inmiddels gesloopt. Via extra afschrijvingen van € 630.000 is dit via het resultaat in de balanswaardering verwerkt. Het effect van de stelstel- en schattingswijziging op de afschrijvingen is dat deze per saldo € 483.000 lager uitvallen. Enerzijds is er sprake van hogere afschrijvingslasten van € 2,355 miljoen als gevolg van de levensduurverkorting. Anderzijds zorgt de wijziging van de methode van lineair naar annuïteiten voor lagere afschrijvingslasten van €2,838 miljoen. Waardevermindering Er is een voorziening waardecorrectie getroffen voor commercieel vastgoed. Daarmee is de netto boekwaarde van commercieel vastgoed aangepast naar de actuele waarde gebaseerd op de afgesloten en verwachte huurcontracten. De stand van de voorziening is verhoogd met € 0,2 miljoen en bedraagt ultimo 2014 € 10,3 miljoen. Materiële vaste activa in erfpacht Het verloop van de boekwaarde is als volgt: Tabel 5-6


correctie

01-01-2014

vermeer-

vermin-

boekwaarde

dering

dering

31-12-2014

gronden en terreinen

4.672

122

176

4.618

totaal

4.672

122

176

4.618

Van een 3-tal erfpachtcontracten is vastgesteld dat deze niet juist waren gerubriceerd. Per saldo is een bedrag van € 122.000 van de langlopende vorderingen over gebracht naar de materiële vaste activa. Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het boekjaar wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Tabel 5-7


vermeer-

vermin-

waarde-

boekwaarde

01-01-2014

dering

dering

correctie

31-12-2014

18

-18

15.270

kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen overige verbonden partijen

15.270 1.000

1.000

leningen aan woningbouwcorporaties deelnemingen overige verbonden partijen overige langlopende leningen bijdragen aan activa in eigendom van derden totaal

hierop in mindering gebrachte voorzieningen

9.359

0

9.359

0

-218

40

-258

0

3.053

200

0

0

3.253

16.962

3.386

155

380

19.813

3.379 49.023

2.013

0

218 3.368

9.790

3.161 104

42.497

2.117


Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen De kapitaalverstrekking bestaat uit aandelen in: Tabel 5-8 Vitens NV (366.175 aandelen; 6,3%) Alliander NV (794.720 aandelen) BNG NV ( 3.432 aandelen; 0,006%) Kunstgoed BV

bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

15.197

15.197

40

40

8

8

opgeheven

0

25

25

BV Bedrijvenpark G.P. (Gooise Poort)

0

0

Technofonds Flevoland BV

0

0

HVC NV (173 Aandelen A; 5,9%)

0

0

15.270

15.270

OMALA NV (25 aandelen; 33,3%)

totaal

De kapitaalinbreng van BV Bedrijvenpark G.P., Technofonds Flevoland BV en HVC NV is in voorgaande jaren afgewaardeerd naar € nihil. De opheffing van Kunstgoed BV heeft in 2014 plaatsgevonden. Bij de opheffing resteerde geen positief eigen vermogen. De aanschafwaarde van de aandelen is ten laste van de waardecorrectievoorziening gebracht. In 2013 is de opheffing van de BV Bedrijvenpark G.P in gang gezet en wordt naar verwachting in 2015 afgerond. Uit de opheffing volgen geen substantiële middelen. Kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen De kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen zijn: Tabel 5-9

bedragen x € 1.000 31-12-2014

CV. Bedrijvenpark G.P. (Gooise Poort)

31-12-2013

0

0

C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City

1.000

1.000

totaal

1.000

1.000

CV. Bedrijvenpark G.P. (Gooise Poort) De gemeente Almere en ING Vastgoed Ontwikkeling B.V. zijn beide voor 50% vennoot in de C.V. In voorgaande jaren in de kapitaalverstrekking van deze C.V. ten laste van het weerstandsvermogen op € nihil gewaardeerd. De CV. Bedrijvenpark G.P. is in 2013 ontbonden en deze ontbinding is begin 2014 geregistreerd bij de Kamer van Koophandel. De ontvangen liquidatie-uitkering van € 473.000 is via de grondexploitatie ten gunste van het weerstandsvermogen gebracht. C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City In 2011 is de C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City opgericht, waarin de Provincie Flevoland en de gemeenten Lelystad en Almere optreden als commanditaire vennoot en OMALA NV als beherend vennoot. Bij de oprichting van de C.V. is door de gemeente Almere € 1 miljoen ingebracht als kapitaal. Leningen aan woningbouwcorporaties De leningen aan de woningbouwcorporaties zijn in 2014 geheel afgelost.


Leningen aan deelnemingen De verstrekte leningen aan deelnemingen zijn: Tabel 5-10 deelneming


verstrek-

01-01-2014

king

0

-218

0

-218

Kunstgoed BV totaal


waarde

boekwaarde

correctie

31-12-2014

40

-258

0

40

-258

0

aflossing

258

0

Kunstgoed BV Dit betreft een verstrekte lening aan Kunstgoed BV ten behoeve van Kunstuitleen. Het nominale bedrag van de openstaande lening ultimo 2013 bedraagt € 258.000. In 2014 is nog een aflossing ontvangen van € 40.000. Dit bedrag is vrijgevallen uit de waardecorrectievoorziening ten gunste van het resultaat. Met de opheffing van Kunstgoed BV en het negatieve eigen vermogen is er geen zicht op verder aflossing van de lening. Het restant van de lening is daarom ten laste van de waardecorrectievoorziening gebracht. Leningen aan overige verbonden partijen De verstrekte leningen aan overige verbonden partijen zijn: Tabel 5-11

bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City

3.253

3.053

totaal

3.253

3.053

C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City In 2011 is de C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City opgericht, waarin de Provincie Flevoland en de gemeenten Lelystad en Almere optreden als commanditaire vennoot. In die hoedanigheid heeft de gemeente Almere leningen verstrekt van € 3,253 miljoen voor plankosten en de aankoop van grond. De gemeente Almere is juridisch eigenaar van een deel van de grond en de C.V. Ontwikkeling Maatschappij Airport Garden City is economisch eigenaar. In 2014 is 1 nieuwe lening verstrekt van € 0,2miljoen. Overige langlopende leningen Het openstaande bedrag betreft de volgende leningen: Tabel 5-12

bedragen x € 1.000 31-12-2014

geldleningen aan personeel Vattenfall krediethypotheken cliënten SVn fonds Bereikbare Koopwoningen Almere SVn fonds Opstapwoningen Almere SVn startersfonds VROM SVn startersfonds Almere

31-12-2013

4

8

12.034

12.034

0

0

1.901

1.994

277

318

3.355

729

496

0

lening IBBA

0

0

lening IBBA+

0

0

lening garantiefonds Plankosten Bouwgroepen

80

80

lening garantiefonds Achtervang Bouwgroepen

120

120

lening stichting Kinder Casla Klokhuis Almere

89

100

1.457

1.579

19.813

16.962

2.117

1.737

vorderingen eeuwigdurende erfpacht met canon totaal



Geldleningen aan personeel Dit betreft verstrekte hypothecaire leningen aan medewerkers van de gemeente Almere. Er heeft aflossing van € 4.000 plaatsgevonden op deze leningen. De enige nog openstaande lening kent een looptijd tot 2015 en heeft een rentevergoeding van 6,5%. Vattenfall De gemeente Almere was aandeelhouder in NV NUON. Deze aandelen zijn in 2009 verkocht aan het Zweedse Vattenfall. De levering van de aandelen vindt in vier tranches plaats, te weten 1 juli 2009 (49%), 1 juli 2011 (15%), 1 juli 2013 (15%) en 1 juli 2015 (21%). Van de totale verkoopopbrengst van € 57,6 miljoen resteert eind 2014 een vordering van in totaal € 12 miljoen. De resterende aflossing vindt plaats in 2015. Krediethypotheken cliënten Dit zijn de verstrekte krediethypotheken aan de cliënten van de dienst Publiekszaken/Sociaal Domein. In 2014 is voor een totaalbedrag van € 63.000 aan nieuwe krediethypotheken verstrekt en is voor € 5.000 aan aflossingen ontvangen. In verband met de samenstelling van de doelgroep is een voorziening oninbaarheid getroffen. Het saldo aan uitstaande leningen voor krediethypotheken bedraagt ultimo 2014 € 426.000. SVn-leningen algemeen De via de SVn verstrekte leningen zijn zogenaamde revolving funds, wat betekent dat in principe na de eerste storting nieuwe leningen worden gefinancierd uit de ontvangen aflossing en rentevergoeding verminderd met de beheersvergoeding van de SVn. Onder de kop “beschikbaar 31-12-2014” zijn de bedragen vermeld, die per fonds in beginsel beschikbaar zijn voor de verstrekking van nieuwe leningen. Dit saldo is verantwoord onder de balanspost rekening-courant niet-financiële instellingen. In onderstaande opstelling wordt dit samengevat. Tabel 5-13 naam fonds

bedragen x € 1.000 stand

nieuwe

aflossing

stand

beschikbaar

31-12-2013

leningen

leningen

31-12-2014

31-12-2014

1.994

0

93

1.901

210

fonds Opstapwoningen

318

0

41

277

29

startersfonds VROM

729

2.626

0

3.355

124

0

496

0

496

1

3.041

3.122

134

6.029

364

fonds Bereikbare Koopwoningen

startersfonds Almere totaal SVn fondsen

Fonds Bereikbare Koopwoningen Almere Uit dit fonds worden Starterleningen verstrekt aan huishoudens met lagere inkomens die op het moment van aanvraag in Almere een huurwoning bewonen of aan nog thuis wonende jongeren die in Almere een nieuwe of bestaande koopwoning willen kopen waarvan de verwervingskosten niet hoger zijn dan € 160.000. Fonds Opstapwoningen Almere Ook dit fonds is bedoeld voor huishoudens met lagere inkomens. Hierbij wordt een aantal woningen gereserveerd voor kopers die de verkoopprijs niet ‘in de markt’ gefinancierd kunnen krijgen. Deze kopers kunnen voor het bedrag dat zij tekort komen een starterlening afsluiten. Startersfonds VROM Dit fonds is gevormd door overzetting vanuit Stimuleringsfonds Bereikbare Koopwoningen Almere en Fonds Opstapwoningen Almere van € 2 miljoen.


Startersfonds Almere Dit fonds is gevormd in 2014 en ook dit fonds is bedoeld voor huishoudens met lagere inkomens. Hierbij wordt een aantal woningen gereserveerd voor kopers die de verkoopprijs niet ‘in de markt’ gefinancierd kunnen krijgen. Deze kopers kunnen voor het bedrag dat zij tekortkomen een starterslening afsluiten. Lening IBBA Dit betreft een lening aan IBBA VOF per kavel om een eventueel verschil tussen waardestijging van de woning en het rentepercentage te kunnen afdekken. In 2012 is de regeling verruimd van € 2.000 naar € 4.250. Het nominale bedrag van deze lening is in 2014 toegenomen met € 160.000 tot € 1.331.000 wegens de verkoop van kavels. Tegenover de uitstaande lening is een voorziening van gelijke omvang gevormd vanwege het risicoprofiel van deze lening. Lening IBBA+ Dit betreft een lening aan IBBA VOF in het kader van de IBBA+-regeling. Tegenover de uitstaande lening is een voorziening van gelijke omvang gevormd vanwege het risicoprofiel van deze lening. Het nominale bedrag van deze lening is € 264.000. Lening Garantiefonds Plankosten Bouwgroepen Vanuit de gemeente Almere is € 80.000 ingebracht in het fonds Voorfinanciering Plankosten ten behoeve van Bouwgroepen. Dit fonds is bedoeld voor de zogenaamde Bouwgroepen (collectief particulier opdrachtgeverschap). In de planfase, die loopt van de start van het initiatief tot het moment dat de bouwvergunning wordt verleend of de grond wordt geleverd, maakt een bouwgroep al behoorlijke kosten zonder dat deze (vanwege het ontbreken van een onderpand) al door een hypotheek kunnen worden gefinancierd. Lening Garantiefonds Achtervang Bouwgroepen Na het knelpunt van de voorfinanciering is voor Bouwgroepen de financiering van een eventueel onverkocht deel van het totaal aantal woningen van de bouwgroep een knelpunt. Een onverkocht deel dient wel gebouwd te worden en gefinancierd door de bouwgroep. De financiering hierbij is vaak geen probleem, omdat er een onderpand is, maar de rentelasten dienen door de bouwgroep zelf te worden betaald. Dit gaat de draagkracht van bouwgroepen en hun individuele leden te boven. Het garantiefonds, waarin drie partijen participeren (Gemeente Almere, Alliantie Flevoland en Rabobank Almere), stelt zich garant voor de betaling van rentekosten tijdens de bouwfase voor woningen met stichtingskosten van maximaal € 181.000. Elk van de drie samenwerkende partijen heeft hiertoe € 120.000 ingebracht in het fonds. Lening stichting Casla Vanuit het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten is een lening verstrekt aan Stichting Casla. Met deze lening wordt een deel van de initiële investeringen voor het Klokhuis in het Cascadepark in Almere Poort gefinancierd. Het Klokhuis is een bijzonder educatief centrum voor kinderen op het gebied van bouwen, wonen, leven, duurzaamheid en gezondheid. Voor de financiering van deze lening heeft de gemeente een lening aangetrokken bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Op deze lening is in 2014 € 11.000 afgelost. Vorderingen eeuwigdurende erfpacht met canon Hier is de contante waarde verantwoord, van de eeuwigdurende erfpachtcontracten, waarvoor de gemeente een periodieke canon ontvangt. In 2014 is geconstateerd dat drietal erfpachtcontracten onjuist waren gerubriceerd. Deze omissie is gecorrigeerd door per saldo € 122.000 over te boeken naar de materiële vaste activa.


Bijdragen aan activa in eigendom van derden Dit betreft een van het Oostvaarderscollege overgenomen lening. Voor de bouw van de eerste fase van de school heeft het schoolbestuur in 1995 een externe geldlening aangetrokken. Voor rente- en aflossingsverplichtingen kreeg het schoolbestuur van het ministerie een jaarlijkse huurvergoeding voor een periode van 30 jaar. In verband met de decentralisatie ingaande 1997 is deze huurvergoeding gestopt en is de lening door de gemeente overgenomen. In plaats van het betalen van een jaarlijkse huurvergoeding heeft de gemeente nu de gehele lening overgenomen en daarmee de huurvergoeding over de gehele looptijd afgekocht.


5.3.2 Toelichting vlottende activa De op de balans opgenomen vlottende activa zijn nader onderverdeeld naar:  voorraden;  uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan een jaar;  liquide middelen;  overlopende activa. Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën:  gronden hulpstoffen niet in exploitatie opgenomen bouwgronden;  onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie;  gereed product en handelsgoederen. Grond- en hulpstoffen, waaronder niet in exploitatie genomen bouwgronden (NIEGG) Voor een aantal gronden is nog geen exploitatiebegroting vastgesteld. Van deze niet in exploitatie opgenomen bouwgronden kan van het verloop in 2014 het volgende overzicht worden weergegeven: Tabel 5-14 gebied bestaande Stad Almere Hout


NIEGG/

01-01-2014

IEGG

635

14.831

-85

15.381

1.874

147.841

44

149.759

0

30.863

-47

Almere Poort overige gebieden

-1.009

voorziening verliesgevende NIEGG totaal

toename

afname

boekwaarde 31-12-2014

732

30.084

1.009

0

0 1.500

waarde correctie

193.535

921

732

72.224

-72.224

72.224

123.000

De toename van de NIEGG wordt vooral veroorzaakt door de overboeking vanuit de actieve grondexploitaties, zoals beschreven in de paragraaf grondbeleid onderdeel 6.3.3 In onderstaande tabel wordt voor de NIEGGs inzicht gegeven in zowel bruto als de netto boekwaarde per m2.. Tabel 5-15

bedragen x € 1,boekwaarde

uitgeefbare m²

netto m²

bruto m²

bruto m²

-466.062

10.020

-47

35.185

-13

15.846.289

504.907

31

730.809

22

Overgooi

61.741.533

936.043

66

1.396.151

44

Stichtsekant

47.433.011

742.697

64

1.257.225

38

Vogelhorst

13.938.323

148.262

94

211.113

66

Twentsekant

26.646.210

392.781

68

572.273

47

Voortuin

Kruidenwijk ZO De Vaart IV/VI

12.450.040

388.274

32

388.274

32

Pampus I/III

8.313.515

98.250

85

244.833

34

Pampus II

9.320.254

32.000

291

138.535

67

195.223.113

3.253.234

60

4.974.398

39


Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2014 het volgende overzicht worden weergegeven: Tabel 5-16 gebied


NIEGG/

01-01-2014

IEGG

32.533

-14.831

34.548

18.337

-7.837

- 12.475

38.553

Almere Hout

278.798

-147.841

7.693

30.567

7.516

-2.324

117.923

Almere Poort

207.436

-30.863

38.051

29.619

- 38.821

223.826

2.775

6

bestaande Stad

overig onderhanden werk voorziening verliesgevende IEGG

4

toename afname resultaat

waarde

boekwaarde

correctie

31-12-2014

2.773

0

58.185

-58.185

voorziening prijscorrectie

-11.155

1.948

-13.103

totaal

507.617

6.513

311.787

-193.535

83.067

78.529

-321

De boekwaarde van de voorraad van gronden waarvoor een exploitatiebegroting is opgesteld, is in 2014 met circa € 196 miljoen afgenomen. Deze afname wordt met name veroorzaakt door de overboeking van €193,5 miljoen van de actieve grondexploitaties naar de niet in exploitatie genomen bouwgronden (NIEGG). De toename bestaat in hoofdlijnen uit verwerving van gronden (€ 4,7 miljoen), rentebijschrijving (€ 10,7 miljoen), planontwikkeling (€ 10,2 miljoen), uitvoering van civieltechnische werkzaamheden (€ 20,4 miljoen), diverse kosten (€ 14,1 miljoen). Ook is hier het effect van de resultaten/afsluiting van complexen (€ 22,4 miljoen) opgenomen.De afname bestaat uit de opbrengsten voor getransporteerde grondverkopen (€ 62,7 miljoen) en ontvangen subsidies en bijdragen (€ 15,8 miljoen). De voorzieningen voor waardecorrecties bedragen ultimo 2014 € 71,3 miljoen. Paragraaf ‘Grondbeleid’ In de paragraaf ‘Grondbeleid’ is een uitgebreide toelichting opgenomen van scenario’s inclusief risico’s, onzekerheden en onderbouwing van gemaakte keuzes en schattingen. Voor een goed inzicht in de balanspositie is het lezen van deze paragraaf noodzakelijk. Voor de complexen, waarvan de boekwaarde vermeerderd met de te verwachten kosten en verminderd met de te verwachten opbrengsten negatief is, is een voorziening getroffen. Deze voorziening is in mindering gebracht op de boekwaarde. De hoogte van de voorziening bedraagt ultimo 2014 € 71,3 miljoen. Onderdeel van deze voorziening bedraagt de voorziening prijscorrectie (€ 13,1 miljoen). In de grondexploitaties zijn verkoopprijzen ingerekend op basis van de over de afgelopen jaren gerealiseerde verkoopprijzen. Om de verkoopaantallen in de komende jaren te realiseren zullen naar verwachting in bepaalde gebieden lagere verkoopprijzen worden gerealiseerd. Uit voorzichtigheid is een inschatting gemaakt van de financiële effecten hiervan. Deze zijn verwerkt in de voorziening prijscorrectie. Er bestaat nog onzekerheid over de werkelijke inzet van de voorziening. Daarnaast is voor Almere Poort een voorziening getroffen van € 36,5 miljoen. Dit bestaat uit de volgende onderdelen:  het verwachte negatieve resultaat op Almere Poort (€ 12 miljoen.);  verschuiving van commercieel/duur naar goedkoop (€17 miljoen) Zoals beschreven in de paragraaf grondbeleid (onderdeel ‘nieuwe kwalitatieve woningprogramma’) zullen in de komende jaren de opbrengsten verschuiven van commercieel/duur naar meer goedkoop. Dit zal financiële consequenties met zich meebrengen voor de te verwachten opbrengsten grondverkopen in de komende jaren (verlaging van de opbrengsten). Dit leidt bij de negatieve grondexploitaties tot een aanvullend verlies en bij de positieve grondexploitaties tot een verminderd winstpotentieel. Er is een inschatting gemaakt van de financiële consequenties hiervan, op basis van een aantal verwachte uitgangspunten (zoals verhouding 50/50% duur versus goedkoop). Op grond hiervan is voor Almere Poort uit voorzichtigheid een aanvullende voorziening getroffen van ruim € 17 miljoen.




Ten aanzien van de uitgangspunten voor deze voorziening bestaat nog onzekerheid. In de komende jaren zal blijken in hoeverre de voorziening daadwerkelijk zal moeten worden ingezet. bijstelling kantorenprogrammering (€ 7 miljoen) De verkoop van kantoren staat onder druk. Derhalve is besloten om de kantorenprogrammering in Almere Poort Oost aanzienlijk bij te stellen. In totaal zal hierbij 42.500 m2 aan kantorenprogrammering worden geschrapt dan wel om worden gezet in bedrijventerrein. Dit heeft gevolgen voor de verwachte verkoopopbrengsten en daarmee op het verwachte resultaat van Almere Poort. Uit voorzichtigheid is een voorziening getroffen van ruim € 7 miljoen. Ook ten aanzien van deze voorziening bestaat nog onzekerheid over de werkelijke financiële gevolgen.

Ramingen Meerjarenprognose Grondexploitaties Almere (MPGA) De ramingen zijn gebaseerd op de herziening 2015 met prijspeil 1-1-2015, waarbij de berekende bedragen gebaseerd zijn op basis van het zgn. ambitiescenario. De gehanteerde berekeningswijzen en parameters worden verder uiteengezet in de paragraaf ‘Grondbeleid’ van deze jaarrekening en in het MPGA 2015. De geraamde nog te maken kosten De nog te maken kosten in de lopende grondexploitaties zijn geraamd op € 0,8 miljard. De grootste componenten betreffen de civieltechnische investeringen (bouwen woonrijp maken) € 459 miljoen, de rentekosten € 161 miljoen, kostenstijgingen € 80 miljoen en de plankosten van € 105 miljoen. De geraamde opbrengsten Naar verwachting zal nog € 1,18 miljard aan opbrengsten worden gerealiseerd. Totale opbrengststijgingen bedragen € 108 miljoen. Het begrote eindresultaat en wijze waarop de nadelige resultaten zijn opgevangen Het geraamde eindresultaat van alle lopende grondexploitaties heeft een netto contante waarde van € 118 miljoen. Voor de negatieve grondexploitaties zijn voorzieningen getroffen voor € 71,3 miljoen. Gereed product en handelsgoederen De overige voorraden bedragen per 31 december 2014 € 30.000 en hebben betrekking op eigen verklaringen, VVV-bonnen, horeca Topsportcentrum en de aanwezige hoeveelheid brandstof bij het gebouw de Steiger. Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: Tabel 5-17

bedragen x € 1.000 saldo 31-12-2014

soort vordering

vorderingen op openbare lichamen

saldo 31-12-2013

nominaal waarvan inbaar

nominaal waarvan inbaar

25.649

25.649

28.979

28.979

669

669

208

208

rekening-courant niet-financiële instellingen 

zelfstandigen Loket Flevoland (ZLF)



stimuleringsfonds Volkuisvesting (SVn)

rekening-courant niet-financiële instellingen

364

364

2.280

2.280

1.033

1.033

2.488

2.488

8.143

5.954

5.489

3.857

overige vorderingen 

gemeentelijke belastingen



leenbijstand, terugvordering uitkeringen etc.

28.048

2.394

24.839

2.394



restcategorie

12.392

8.124

15.547

11.331

overige vorderingen

48.583

16.472

45.875

17.582

totaal

75.265

43.154

77.342

49.049

voorziening oninbaarheid

32.111

28.293


De uitzettingen korter dan één jaar bedragen per 31 december 2014 nominaal € 75,3 miljoen. Onder de vorderingen op openbare lichamen is een bedrag opgenomen van € 23,3 miljoen voor de declaratie bij de Belastingdienst op het BTW Compensatiefonds en btw. De rekening-courant verhouding met het Stimuleringsfonds Volkuisvesting (SVn) is verder toegelicht onder de Overige langlopende leningen. Onder de restcategorie overige vorderingen (€ 12,4 miljoen nominaal) zijn vorderingen voor de parkeeropbrengsten van december 2014 (€ 1,9 miljoen) en voor kavelverkopen opgenomen. Ook is in deze restcategorie een vordering op het failliet verklaarde Eurocommerce opgenomen van € 3,2 miljoen. Deze laatste vordering is 100% oninbaar voorzien. Het inbare bedrag van de overige vorderingen is berekend door rekening te houden met het risico van (gedeeltelijke) terugbetaling van betwiste, reeds betaalde vorderingen alsmede met het risico van oninbaarheid. Ultimo maart 2015 stond van de vorderingen op openbare lichamen € 22,6 miljoen open en van categorie overige vorderingen € 4,9 miljoen. Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Tabel 5-18

bedragen x € 1.000 31-12-2014

kassaldi

31-12-2013

8

9

banksaldi

2.035

4.086

totaal

2.043

4.095

In de banksaldi is ultimo 2014 een bedrag van € 0,5 miljoen opgenomen van een derdenrekening van de gemeente voor Wmo-betalingen. De betalingsverplichting is verantwoord bij de overlopende passiva onder Nog te betalen bedragen. Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderverdeeld worden: Tabel 5-19

bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

vooruitbetaalde bedragen

3.150

5.486

nog te ontvangen bedragen

9.700

8.233

814

1.509

13.664

15.228

voorschotten totaal


Vooruitbetaalde bedragen In de volgende tabel zijn de belangrijkste vooruitbetaalde bedragen nader uiteengezet. Tabel 5-20

bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

VNG – contributie

223

220

Oracle JD Edwards - onderhoudscontract

177

134

licentiekosten en abonnementen

520

247

diverse huren

11

47

274

322

subsidies onderwijsinstellingen

907

906

subsidies – diverse overige instellingen

208

subsidie - Stad & Natuur Almere 1e kwartaal

HVC – afvalverwerking januari

325

omgevingsdienst Flevoland, Gooi & Vechtstreek

257

294 221

veiligheidsregio Flevoland 1e kwartaal overige totaal

2.313 248

782

3.150

5.486

Nog te ontvangen bedragen Onder de nog te ontvangen bedragen zijn vorderingen verantwoord, voor geleverde prestaties waarvoor nog geen factuur is verzonden. Ook zijn hier de subsidies en bijdragen verantwoord, waarvoor in 2014 nog geen vaststellings- of uitbetalingsbeschikkingen zijn ontvangen. Tabel 5-21

bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2013

IFA subsidies

1.015

1.990

overige subsidies

5.905

1.804

Algemene Uitkering Gemeentefonds btw WWB-IAU 2011

560 88

150

p.m.

p.m.

schade-uitkering verzekering

354

afvalverwijdering en verwerking

725

opbrengst parkeren nog op te leggen aanslagen/verwachte verminderingen

97

9

-100

huishoudelijke verzorging BBZ COA-RMBA onderhoud scholen

221 1.426 9 68

rente uitstaande leningen

458

afrekening opheffing Stichting Veiligheidszorg Almere overige totaal

1.792

53

414 48

847

9.700

8.233


Nog te ontvangen IFA-subsidies Voor diverse projecten heeft de provincie Flevoland gelden beschikbaar gesteld in het kader van de IFAregeling. De gemeente Almere financiert de uitvoering van de projecten voor. Alleen het project Boshart moet financieel nog worden afgerekend. Het project is begin 2015 opgeleverd. Tabel 5-22


toevoegingen

ontvangen

saldo 31-12-2014

bedragen Almere Health City (MSP Zorg) project internationalisering economie project TIA project Boshart totaal

17

17

0

678

678

0

1.037

1.037

0

258

757

0

1.015

1.990

757

1.732

1.015

Nog te ontvangen overige subsidies Naast de IFA-subsidies, ontvangt de gemeente Almere ook nog subsidies uit andere regelingen. Een deel van deze projecten wordt voorgefinancierd door de gemeente Almere. Tabel 5-23


toevoegingen

ontvangen

saldo 31-12-2014

bedragen Interreg IVC Facts!

16

0

16

0

1.698

2.757

1.698

2.757

provincie Flevoland SBA

0

1.582

provincie Flevoland Huiselijk geweld

5

provincie Flevoland busbanen

1.582 5

PUEV

0

8

8

EFRO

85

1.468

1.553

totaal

1.804

5.815

1.714

5.905

Nog te ontvangen WWB-IAU In 2011 is een tekort ontstaan op de bijstand van circa € 14,6 miljoen. Hiervan was reeds € 5,5 miljoen afgedekt in de begroting als zijnde eigen risico van de gemeente. Voor het resterende tekort van € 9,1 miljoen is een aanvraag gedaan bij het Rijk middels een incidentele aanvullende uitkering (IAU). Eind december 2012 heeft de minister van Sociale Zaken de aanvraag afgewezen. De gemeente is hiertegen in beroep gegaan. De beroepsprocedure is door de rechtbank gegrond verklaard. Hierop is hoger beroep aangetekend door het ministerie. Omdat er momenteel nog geen zekerheid is over de afloop van deze procedure, is de vordering op € nihil gewaardeerd. Voorschotten De voorschotten bestaan uit: Tabel 5-24 uitkeringen overige totaal

bedragen x € 1.000 31-12-2014

31-12-2012

807

1.461

7

48

814

1.509


5.3.3 Toelichting vaste passiva Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de reserves en het saldo van de rekening van baten en lasten 2014. De reserves zijn als volgt opgebouwd: Tabel 5-25

bedragen x € 1.000 saldo per

resultaat stortingen

01-01-2014 bestemming algemene reserves bestemmingsreserves resultaat na bestemming totaal eigen vermogen

onttrekking afschrijving

90.416

10.867

33.417

242.048

10.509

60.854

22.830

-22.830

355.294

-1.454

onttrekking resultaat overig

2014

13.829 3.909

94.271

3.909

saldo per 31-12-2014 120.871

154.609

154.893

168.438

7.928

7.928

7.928

283.692

Algemene reserves De algemene reserves bestaan uit: Tabel 5-26

saldireserve

-voorlopig resultaat


resultaat

01-01-2014

bestemming

30.470

-2.133

rente 1.371

storting

onttrek

saldo per

overig

king

31-12-2014

4.588

63

34.233

163.158

0

7.342

0

5.510

164.990

-103.212

13.000

-4.645

24.761

8.256

-78.352

harde buffer grondexploitatie

59.946

13.000

2.697

24.761

13.766

86.638

totaal algemene reserves

90.416

10.867

4.068

29.349

13.829

120.871

-gerealiseerd weerstandsvermogen

saldireserve In onderstaande tabel zijn de mutaties in de saldireserve opgenomen Tabel 5-27

bedragen x € 1.000 30.470

saldo 01-01-2014

resultaatbestemming 2013 - uit rekeningsaldo 2013

-2.133

totaal resultaatbestemming 2013

-2.133

toevoeging rente

1.371

overig stortingen 12e wijziging 2014

4.588

totaal overige stortingen

4.588

overige onttrekkingen 11e wijziging 2014

totaal overige onttrekkingen saldo 31-12-2014

63

63 34.233


Voorlopige resultaten/gerealiseerd weerstandsvermogen De reserve voorlopige resultaten wordt gevoed door grondverkopen. Bij de afsluiting van een grondexploitatie wordt het resultaat overgeheveld naar de reserve ‘gerealiseerd weerstandsvermogen’. Het saldo van deze beide reserves vormt de harde buffer en bedraagt ultimo 2014 € 86,6 miljoen. Dit bedrag wordt gereserveerd als buffer voor het afdekken van het 0-scenario. Een nadere toelichting is opgenomen in de paragraaf ‘Grondbeleid’ van deze jaarrekening. Bestemmingsreserves Voor de aard en de reden van bestemmingsreserves wordt verwezen naar het bijlagenboek. De belangrijkste mutaties van de bestemmingsreserves worden hieronder in beeld gebracht en toegelicht. Tabel 5-28 bestemmingsreserve

bedragen x € 1.000 saldo per 01-01-2014

gemeentelijk investeringsplan (GIP) reserve Incidenteel Beleid (RIB) afschrijving investeringen

overig

saldo per 31-12-2014

1.150

36.152

0

0

38.298

2.219

36.079

43.623

63.821

57.567

0

104.746 46.330

invoering BTW-Compensatiefonds

101

Almere 2.0

afschrijving

35.002

structurele Rente Eigen Vermogen onderwijs leerpakketten

resultaat storting onttrekking onttrekking bestemming

3.065

5.988 9.152 100

3.290

2.085

101

0

1.218

248

4.135

822

700

1.059

463

Floriade

2.346

2.606

1.179

3.773

verbetering stedelijke bereikbaarheid Almere

7.909

359

842

7.426

464

529 5.841

mobiliteitsreserve Almere Morgen

411

582

2.336

5.225

1.720

642

19

661

0

BWS nieuwbouw/bestaande bouw

5.767

173

2.737

3.203

egalisatiefonds parkeren

5.027

226

425

4.828

acquisitie woningbouw

ondergronds Afval Transportsysteem

11.128

501

475

10.535

fonds bestaande stad

5.413

162

1.379

4.196

onderwijs, welzijn, cultuur

1.179

10

573

616

overige bestemmingsreserves

9.824

675

2.134

3.185

9.448

242.048

10.509

60.854

154.609

154.893

totaal overige bestemmingsreserves

619

3.909

Nieuwe bestemmingsreserves Onder de overige bestemmingsreserves is een bestemmingsreserve opgenomen, welke in 2014 is gevormd. Tussen haakjes is het saldo per 31-12-2014 vermeld.  Startersleningen, ingesteld bij de resultaatbestemming 2013 (€ 670.000). Opgeheven bestemmingsreserves In 2014 zijn een aantal bestemmingsreserves opgeheven. Tussen haakjes is het saldo per 01-01-2014 vermeld.  Gemeentelijk investeringsplan (GIP) (€ 35.002.000), opgeheven bij 12e wijziging 2014.  Structurele Rente Eigen Vermogen (€ 46.330.000), opgeheven bij 12e wijziging 2014.  Invoering BTW-Compensatiefonds (€ 101.000), opgeheven bij 12e wijziging 2014.  Acquisitie woningbouw (€ 642.000), opgeheven bij 12e wijziging 2014. Opgenomen onder de overige bestemmingsreserves.  30-jarigbestaan Almere (€ 275.000), opgeheven bij 13e wijziging 2014.  Vervangingsreserve PZ (€ 562.000), opgeheven bij 12e wijziging 2014.


Gemeentelijk investeringsplan (GIP) In 2014 is € 1,7 miljoen ten laste van het GIP gebracht voor projecten, gesplitst over € 0,9 miljoen voor maatschappelijke investeringen, € 0,8 miljoen voor economische investeringen. Aan het einde van het boekjaar is het resterende saldo (€ 34,4 miljoen) onttrokken onder andere voor de nieuwe reserve Incidenteel Beleid (RIB). De belangrijkste onttrekkingen zijn hieronder opgenomen. Daartegenover staan toevoegingen aan de reserve voor een bedrag van € 1,2 miljoen. Tabel 5-29

Bedragen x € 1.000

saldo 01-01-2014

35.002

toevoeging rente

1.050

MIP/ICT

100

totaal stortingen onttrekkingen investeringen economisch nut 045 bibliotheek Stad 276 vervanging en aanpassing overige zwembaden 349 bibliotheek Almere Buiten 354 kunstgebouw Almere-Buiten

1.150 beschikbaar

projectkosten

119

93

18

18

303

140

22

369 sportvelden

169

381 knelpunten sportvoorzieningen

114

401 IKC De Laren

totaal onttrekkingen investeringen economisch nut onttrekkingen overig

745

746

beschikbaar

projectkosten

33.719

2.086

112

- impulsen

5.253

- vrijval o.a. t.g.v. Reserve Incidenteel Beleid

totaal onttrekkingen overig

27 324

- investering maatschappelijk nut – rente Majestic - investering maatschappelijk nut – overig

144

27.955

33.719

35.406

saldo 31-12-2014

nihil

Afschrijving investeringen Een deel van de kapitaallasten van investeringen met een economisch nut worden afgedekt uit de reserve afschrijving kapitaallasten. Bij de ingebruikname van deze investeringen wordt het bedrag van de aanschafwaarde gestort in deze reserve. Naar rato van de afschrijvingstermijn wordt een bijdrage uit deze reserve aangewend ter dekking van de jaarlijkse kapitaallasten. Tabel 5-30

bedragen x € 1.000 104.746

saldo 01-01-2014

stortingen rentetoevoeging

4.714

lopende en opgeleverde investeringsprojecten

1.274

totaal stortingen

5.988

onttrekkingen dekking rentelasten

4.659

dekking afschrijvingslasten

3.290

dekking tekorten grondexploitatie

38.964

totaal onttrekkingen

46.913

saldo 31-12-2014

63.821


Structurele Rente Eigen Vermogen Bij de Najaarsnota 2011-2015 is besloten tot de instelling van deze reserve. Doel van deze reserve is structurele rentebaten te genereren voor de exploitatierekening. De onttrekkingen bij resultaatbestemming 2012 waren bedoeld om de Saldireserve en de Reserve weerstandsvermogen weer op het gewenste niveau te krijgen. Tabel 5-31

Bedragen x € 1.000

saldo 01-01-2014

46.329

resultaatbestemming resultaatbestemming 2013 Beheer en Onderhoud

7.644

resultaatbestemming 2013 BUIG

1.508

totaal resultaatbestemming

9.152

stortingen rente

2.086

totaal stortingen

2.086

onttrekkingen dekking Amendement PB 2014 Hectare Cultuur, 4e wijziging 2014 dekking PB 2014, doorwerking 1e en 10e wijziging 2013 dekking PB 2014, 1e wijziging 2014

150 8.670 864

e

dekking Voorjaarsnota 2015/2018 , 8 wijziging 2014

-674

dekking grondexploitatie, 12e wijziging 2014

38.501

dekking Almere Morgen, BUIG, overige, 12e wijziging 2014

10.056


57.567

saldo 31-12-2014

0

Invoering BTW Compensatiefonds Deze reserve is ingesteld ter afdekking van nagekomen heffingen van de btw aangifte, de uitname uit het gemeentefonds en de bijdrage van 5% ten behoeve van nadeelgemeenten. Deze reserve is in 2014 opgeheven. Onderwijsleerpakketten Omdat de gemeente geen verplichting heeft zorg te dragen voor vervangingen van onderwijsleerpakketten (OLP) en meubilair van scholen is bij de begroting 2007 besloten om nieuwe investeringen OLP/meubilair in een keer af te boeken. In 2014 zijn bestedingen tot een bedrag van € 248.000 ten laste van deze reserve gebracht. Via resultaatbestemming alsmede via reguliere stortingen hebben is € 1,2 miljoen aan de reserve toegevoegd. Almere 2.0 Deze reserve was ingesteld voor het IAK. Na de ondertekening van de uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 wordt deze reserve ingezet voor de financiering overbrugging van de kosten Almere 2.0 tot de structurele dekking uit gemeentefonds is geregeld. Tabel 5-32


saldo 01-01-2014

822

stortingen Programmabegroting 2014, toegezegde middelen 2013/2014

700

totaal stortingen

700

onttrekkingen overbruggingskosten voor het programmabureau Almere 2.0 naar het Fonds

1.059

Verstedelijking Almere en de beschikbare middelen voor de uitwerking van de gebieds-ontwikkeling in Oosterwold (6e en 14e wijziging 2014)

totaal onttrekkingen saldo 31-12-2014

1.059 463


Floriade De gemeente Almere zal een bijdrage leveren van € 10 miljoen aan de totstandkoming van de wereldtentoonstelling Floriade in Almere. De reserve heeft een looptijd tot en met 2022. De thans geraamde voeding van deze reserve bestaat uit de volgende componenten: GIP-post strategische aankopen (€ 3 miljoen), stimuleringsmiddelen reserve Weerstandsvermogen (€ 1 miljoen), meevallende renteresultaten (€ 5 miljoen) en rentebijschrijving op deze reserve (€ 1 miljoen). De beschikbare middelen zullen worden ingezet voor de bekostiging van activiteiten in de aanloop naar de Floriade (“making of”), de terreininvestering en het evenement Floriade. Tabel 5-33


saldo 01-01-2014

2.346

stortingen rentebijschrijving reserve renteresultaat stimuleringsmiddelen weerstandsvermogen

106 2.000 500

totaal stortingen

2.606

onttrekkingen Business Case

723

The Making of the Floriade

229

Gebiedsontwikkeling

227


1.179

saldo 31-12-2014

3.773

Verbetering stedelijke bereikbaarheid Almere Deze reserve dient als dekking voor projecten uit het Meerjaren Infrastructuur Programma Almere 20132020 (RV-20/2013), zoals de projecten Waterlandseweg, Spectrumdreef en Stedendreef. Tabel 5-34


saldo 01-01-2014

7.909

stortingen rente

237

vanuit halteplan

122

totaal stortingen

359

onttrekkingen SBA-projecten upgrading hoofdfietsroutes Spectrumdreef Stedendreef

totaal onttrekkingen saldo 31-12-2014

292 13 84 453

842 7.426


Mobiliteitsreserve De mobiliteitsreserve is ingesteld om organisatorische ontwikkelingen te bevorderen. Tabel 5-35


saldo 01-01-2014

resultaatbestemming 2013

411

restantbudget

582

totaal resultaatbestemming

582

onttrekkingen reorganisatie DSO vernieuwing medezeggenschap ontwikkeling kwaliteitszorg

290

292

75

6

100

230


465

saldo 31-12-2014

528

528

Almere Morgen Almere Morgen is de plek waar alle vraag en aanbod van werk bij elkaar komt. Dit organisatieonderdeel is eind 2011 opgericht en is vanaf 2012 ingezet voor sturing, regie, ondersteuning en facilitering van de in-, door- en uitstroom van personeel. Het betreft de budgetten voor mobiliteit/werkbegeleiding en de organisatiekosten voor Almere Morgen. Acquisitie woningbouw Acquisitie en relatiebeheer behoren tot onderdeel van de uitgifte van de gronden. Enkele activiteiten omtrent verkoop en acquisitie kunnen niet direct worden toegerekend aan een concrete grondexploitatie. De kosten van deze activiteiten werden tot 2014 deze reserve afgedekt. De reserve is nu opgeheven. BWS nieuwbouw/bestaande bouw De reserve is gevormd door het tempoverschil tussen de ontvangsten van het Rijk en de uitbetalingen aan sociale verhuurders en kopers van sociale koopwoningen en is noodzakelijk om aan de uitgestelde betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Wanneer een woning wordt verkocht vervalt voor de gemeente de verplichting tot subsidiering, voor het Rijk vervalt deze verplichting echter niet. De gelden die hiermee vrijkomen en de rente zijn vrij besteedbaar. Het Rijk heeft de regeling afgekocht met een eenmalige bijdrage. Deze bijdrage is in deze reserve gestort voor afdekking van alle betalingsverplichtingen tot het eind van de regeling in 2017. De betaalde bijdragen worden ten laste van deze bestemmingsreserve gebracht. Iedere twee jaar worden de openstaande verplichtingen geactualiseerd o.b.v. de uit te geven subsidies in de komende jaren. Op basis van deze actualisatie is een bedrag vrijgevallen van € 1,6 miljoen. De overige onttrekkingen tot een bedrag van bijna € 1,2 miljoen is bedoeld als dekking voor de uitbetaalde subsidies, apparaatskosten en huisvestingsverordening. Van het saldo is een bedrag van € 0,7 miljoen gereserveerd voor de woonambities uit het coalitieakkoord. Deze woonambities betreffen met name maatregelen voor betaalbare woningen, die vragen om aanvullende middelen aangezien de grondexploitaties hiervoor geen ruimte meer bieden. Fonds bestaande stad De beleidsmatige toelichting op de besteding van dit fonds is opgenomen in de paragraaf ‘Onderhoud kapitaalgoederen’. Overige bestemmingsreserves Voor de overige reserves wordt verwezen naar de in het bijlagenboek opgenomen overzichten met bijbehorende toelichtingen.


Resultaat na bestemming Het rekeningresultaat 2013 is op de volgende wijze afgewikkeld in 2014: Tabel 5-36


resultaat 2013

22.830

onttrekking aan de saldireserve

2.133

te bestemmen

24.963

dekking exploitatie niet bestede budgetten, nog uit te voeren werkzaamheden

1.454

toevoeging aan de harde buffer weerstandsvermogen grondexploitatie

13.000

toevoeging aan de reserve structurele rente Eigen Vermogen/Beheer en Onderhoud

7.644

toevoeging aan de reserve structurele rente Eigen Vermogen/BUIG

1.508

toevoeging aan de reserve Startersleningen

675

toevoeging aan de mobiliteitsreserve

582

toevoeging aan de reserve OLP/Asielzoekers

100

totaal

nihil

Voorzieningen De voorzieningen zijn als volgt nader te specificeren: Tabel 5-37 omschrijving


dotatie

besteding

vrijval

01-01-2014


arbeidskosten gerelateerd pensioenvoorziening (voormalig) wethouders

7.655

frictievoorzieningen

1.150

overig arbeidskosten gerelateerd

1.344

totaal arbeidskosten gerelateerd

10.149

807

522

7.940

322

828

345

543

1.146

1.152

1.387

0

2.200

9.914

onderhoud onderhoud lange termijn (herstraat 7-10 jaar)

662

20

groot onderhoud onderwijsgebouwen

1.888

1.862

1.326

groot onderhoud overige gebouwen

8.077

5.153

4.878

dagelijks verzorgend onderhoud AIB

2.690

7.503

10.059

134

0

rioolherstel projecten

1.429

1.465

2.152

199

543

vervanging riolering

3.548

1.544

5.092

21

-21

0

18.315

17.526

18.415

13.211

760

3.385

10.586

70

1.656

servicepunt Z

totaal onderhoud

682 224 8.352

2.533

14.893

verplichting, risico’s en bijdragen Windesheim energiefonds Poort

1.726

parkeren stadscentrum Oost

6.344

191

overig verplichting, risico’s en bijdragen

2.164

2.278

1.811

27

2.604

totaal verplichting, risico’s en bijdragen

23.445

3.229

5.266

2.263

19.146

totaal

51.909

21.907

25.068

4.796

43.953

2.235

4.300

Alle lasten die gedekt worden uit de daarvoor gevormde voorzieningen worden conform het Besluit begroting en verantwoording (BBV) rechtstreeks in de balans gemuteerd. In 2014 is aan de voorzieningen naast de inflatiecorrectie van € 1,4 miljoen een bedrag van € 20,5 miljoen toegevoegd. Op een aantal van deze voorzieningen zal kort worden ingegaan.


Nieuwe voorziening In 2014 is een nieuwe voorziening gevormd en deze is opgenomen onder overig verplichting, risico’s en bijdragen. Tussen haakjes is het saldo per 31-12-2014 vermeld.  IBBA Ymere € 3.500, ingesteld als uitvloeisel uit de samenwerkingsovereenkomst Nobelhorst (€ 84.000) Opgeheven voorziening In 2014 zijn drie voorzieningen opgeheven. Tussen haakjes is het saldo per 01-01-2014 vermeld.  FPU/WW, opgenomen onder overige arbeidskosten gerelateerde voorzieningen (€ 146.000).  Dagelijks Verzorgend Onderhoud (€ 2.690.000).  Weerwaterproject, opgenomen onder overige voorzieningen verplichtingen, risico’s (€6.000). Pensioenvoorziening (voormalig) wethouders Bij de berekening van de pensioenverplichtingen (voormalig) wethouders is de sterftetabel GBM/GBV 07-12 gehanteerd met een leeftijdsterugtelling van 5 (mannen) en 6 (vrouwen) jaar en is als rekenrente 2,8% gehanteerd. Frictievoorzieningen Er zijn geen nieuwe verplichtingen ontstaan in 2014. De bestedingen hebben betrekking of bestaande verplichtingen. De verplichtingen eind 2014 bedragen € 0,8 miljoen. Dit betreffen diverse regelingen met oud medewerkers, de FPU regeling. De frictievoorziening is toereikend voor de lopende verplichtingen. Onderhoud Lange Termijn (OLT) Uit de voorziening OLT wordt de eerste herstraat van opgeleverde gebieden na 7 tot 10 jaar bekostigd. De voeding van de voorziening vindt plaats vanuit de grondexploitatie. In 2013 is deze voorziening herijkt en in 2014 is alleen € 20.000 inflatiecorrectie toegevoegd. Er zijn geen projecten uitgevoerd ten laste van deze voorziening. Voor de gebieden, die vanaf 2015 worden opgeleverd, worden de kosten van de eerste herstraat niet meer ten laste van de grondexploitatie gebracht, maar ten laste van de exploitatie. Groot onderhoud onderwijsgebouwen en overige gebouwen In de paragraaf ‘Onderhoud kapitaalgoederen’ wordt nader ingegaan op de ontwikkeling van beide onderhoudsvoorzieningen. Dagelijks verzorgend Onderhoud AIB De voorziening is ingesteld ten behoeve van de Dagelijks Verzorgend Onderhoud Bestekken (meerjarige DVO-bestekken). De jaarlijkse kosten kunnen fluctueren en worden via deze voorziening geëgaliseerd. De voorziening is in 2014 opgegeven.

Voorziening rioolherstelprojecten De voorziening Rioolherstelprojecten is bedoeld voor de financiering van de Rioolherstelprojecten.

Voorziening vervanging riolering Ultimo 2014 is het saldo van de voorziening vervanging riolering € 5,1 miljoen. Via jaarlijks oplopende dotaties worden middelen gereserveerd voor de grote vervangingsinvesteringen over zo’n 30 jaar.

Voorziening servicepunt Z Het saldo van de voorziening servicepunt Z is samengevoegd met de voorziening groot onderhoud overige gebouwen. Windesheim In 2010 is het Integraal Afspraken Kader (IAK) ondertekend. Een van de onderdelen van dit IAK is de vestiging van Hoger Onderwijs in Flevoland. Dit is verder uitgewerkt in een convenant tussen de Rijksoverheid, de provincie Flevoland, de Hogeschool Windesheim en de gemeenten Lelystad en Almere.


Op basis van een uitgewerkte businesscase hebben de partijen geld beschikbaar gesteld, waarbij het streven is dat de Hogeschool vanaf 2021 zelfstandig kan zijn. De gemeente Almere is aangewezen om deze gelden te beheren. Voor zover de gelden niet zijn besteed, mag de gemeente Almere deze gebruiken voor haar eigen financiering. De gemeente Almere heeft een inspanningsverplichting voor het te behalen rendement, passend binnen de kaders van het Treasurystatuut. Dit behaalde rendement wordt toegevoegd aan de te besteden middelen. De Hogeschool Windesheim krijgt de beschikking over de middelen door indiening van een begroting. De afrekening vindt plaats op basis van een goedgekeurde jaarrekening. De besteding van de middelen in 2014 hebben betrekking op bekostiging van de activiteiten 2014 en is gebaseerd op de ingediende begroting 2014 van Windesheim Flevoland. In 2013 zijn aanvullende afspraken gemaakt voor een extra bijdrage van € 7,3 miljoen. Deze bijdrage zal naar verwachting niet eerder dan 2019 worden uitbetaald en is daarom opgenomen onder de langlopende schulden Afhankelijk van de titel waaronder de gelden beschikbaar zijn gesteld, vindt verantwoording op de balans plaats. Voor het overzicht is de toelichting opgenomen onder de voorzieningen. Tabel 5-38 partij

bedragen x € 1.000 toegezegd

saldo per

bedrag

01-01-2014

storting

rente besteding


gemeente Almere

12.000

rijk – ministerie OCW*

10.000

rijk – ministerie VROM

17.000

verantwoord bij voorzieningen

39.000

13.211

760

3.385

10.586

provincie Flevoland

20.000

12.327

305

3.368

9.264

gemeente Lelystad

verantwoord bij overlopende passiva

3.000

3.187

81

0

3.268

23.000

15.514

386

3.368

12.532

totaal 62.000 28.725 1.146 6.753 23.118 * Naast de bijdrage aan de gemeente Almere, is in het convenant afgesproken dat het ministerie van OCW ook direct aan Windesheim een bijdrage verstrekt van € 10 miljoen. Daarmee komt het totaalbedrag voor de vestiging van Hoger Onderwijs op € 72 miljoen.

Alle toegezegde bijdragen van derden zijn ultimo 2011 aan de gemeente Almere voldaan. Parkeren stadscentrum Oost In de toekomstige ontwikkeling van de Oostkavels in het Stadscentrum is sprake van een gebouwde (mogelijk ondergrondse) parkeervoorziening. Deze is deels (200 plekken) ter compensatie van eerder opgeheven parkeerplaatsen waarvoor een bijdrage is ontvangen. De ontwikkeling van dit deel van het Stadscentrum is voorlopig op de lange baan geschoven. De grondexploitatie, waarin deze middelen waren opgenomen, is in 2013 afgesloten. De nakoming van deze verplichting in financiële zin, is vorig jaar door de vorming van de voorziening van € 6,5 miljoen zeker gesteld. Dit bedrag is berekend op de subsidie-ontvangst uit 2010 van het ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor € 4,3 miljoen vermeerderd met de rekenrente van € 2,2 miljoen. Uit de thans beschikbare documentatie blijkt dat er geen rekening hoeft te worden gehouden met rekenrente. Daarom is deze toegevoegde rente via een vrijval ten gunste van het resultaat gebracht. Overige Een gedetailleerde toelichting op de voorzieningen is opgenomen in het bijlagenboek van de jaarrekening. Hierin wordt nader ingegaan op de aard, omvang, voeding en bestemming van de voorzieningen.


Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar De onderverdeling en het verloop van de vaste schulden wordt in de volgende tabel weergegeven. Tabel 5-39

bedragen x € 1.000 saldo aantrekking

aflossing

01-01-2014

saldo

rentelast

31-12-2014

2014

binnenlandse banken en overige financiële instellingen leningen woningbouw

9.232

0

90

overige binnenlandse leningen

485.100

65.000

30.011

520.089

17.088

totaal binnenlandse banken en overige financiële instellingen

494.332

65.000

39.243

520.089

17.178

0

10.000

10.000

191

15.000

25.000

40.000

1.142

201

7.317

218

onderhandse leningen openbare lichamen buitenlandse leningen door derden belegde gelden waarborgsommen totaal

9.232

7.518 38

6

3

41

516.888

100.006

39.447

577.447

18.729

In de Financieringsparagraaf is een nadere toelichting opgenomen van looptijd en andere voorwaarden van de aangetrokken leningen in 2014. De door derden belegde gelden bestaat uit de verstrekte extra bijdrage voor Windesheim van € 7,3 miljoen. De verschuldigde rente wordt niet uitbetaald, maar bijgeschreven op de hoofdsom. Verdere toelichting over de relatie met Windesheim is opgenomen onder de Voorzieningen.


5.3.4 Toelichting vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: Netto-vlottende schulden met een looptijd korter dan 1 jaar. Tabel 5-40

bedragen x € 1.000 2014

2013

kasgeldleningen

19.200

90.500

overige schulden (crediteuren)

21.430

16.641

totaal

40.630

107.141

Onder de kasgeldleningen een daggeldleningen voor een totaalbedrag van € 19,2 miljoen (looptijd tot 2 januari 2015) . De lening is verstrekt door de BNG. Overlopende passiva De in de balans opgenomen overlopende passiva kunnen als volgt worden gespecificeerd: Tabel 5-41

nog te betalen bedragen vooruit ontvangen bijdragen Rijk vooruit ontvangen bijdragen overheid, niet-Rijk overige vooruit ontvangen bedragen

bedragen x € 1.000 2014

2013

35.579

28.675

5.127

7.374

32.740

37.264

5.465

5.670

vooruit ontvangen bedragen

43.332

50.308

totaal

78.911

78.983

De overlopende passiva bestaan uit verplichtingen die in het verslagjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot uitbetaling komen. Nog te betalen bedragen Allereerst bestaan de nog te betalen bedragen uit nog te betalen rente over opgenomen geldleningen (€ 11,5 miljoen) , verwachte kwijtschelding belastingen en toeslagen woonlastenfonds (€1, 0 miljoen), restant toegezegde subsidies (€ 3,2 miljoen) en de betalingsverplichting van de gelden op de derdenrekening voor Wmo-betalingen (€ 0,5 miljoen). Verder zijn hier opgenomen de arbeidskosten gerelateerde verplichtingen, salaris en afdracht loonheffing en sociale premies (€ 5,5 miljoen), afdracht loonheffing uitkeringen (€ 2,6 miljoen). Ook is onder deze rubriek nog het restant van de afrekening met het ministerie van Financiën voor A-gebieden opgenomen (€ 4,3 miljoen) en de btw (€ 0,6 miljoen). Het restant bestaat uit een groot aantal kleinere posten.


Vooruit ontvangen bedragen Onder de vooruit ontvangen bedragen zijn uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel verantwoord, waarvan de ontvangen bedragen nog niet geheel zijn besteed. De besteding van deze middelen zal plaatsvinden in 2014 en volgende jaren. In de volgende tabel is het verloop per regeling opgenomen. Tabel 5-42 regeling

bedragen x € 1.000 saldo toevoegingen vrijgevallen 01-01-2014

saldo

bedragen

31-12-2014 795

vooruit ontvangen bijdragen Rijk gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid 2011–2014 participatiebudget subsidie stimulering Woningbouw

981

4.425

4.611

1.612

9.550

11.162

0

169

206

1.444

57

2.393

1.667

1.733

15.419

17.666

5.127

0

25

375

overig Rijk

1.006

Crrescendo

3.400

totaal vooruit ontvangen bijdragen Rijk

7.374

vooruit ontvangen bijdragen niet-Rijk convenantsgelden Archeologie gemeente Lelystad – Windesheim provincie Flevoland IFA-Windesheim provincie Flevoland IFA-Boshart provincie Flevoland BDU Verkeer en Vervoer provincie Flevoland snelwegbus Almere-Utrecht

25 3.187

81

12.327

305

3.368

326

546

872

0

20.039

15.163

16.368

18.833

9.264

455

795

provincie Flevoland overig

74

299

196

177

overige bijdragen overheid niet-Rijk

36

42

77

1

0

462

86

376

totaal vooruit ontvangen bijdragen niet-Rijk

37.264

16.898

21.422

32.740

totaal

44.638

32.317

39.088

37.867

Nedvang Voorkoming zwerfaval

1.250

3.268

IFA-Windesheim Bij de toelichting op de Voorzieningen wordt ingegaan op de ontwikkeling in de bijdrage IFA-Windesheim. BDU Verkeer en Vervoer De bestedingen van de BDU-gelden worden verantwoord via de SiSa-verantwoording in deze jaarrekening.

Nedvang Voorkoming zwerfaval Via het convenant Voorkoming zwerfafval zijn gelden ontvangen voor projecten om het zwerfaval verder te verminderen. Een deel van de projecten loopt door tot 2015. Overige vooruit ontvangen bedragen In post overige vooruit ontvangen bedragen is € 3,9 miljoen verantwoord voor reeds ontvangen gelden wegens gecontracteerde grondverkopen, waarvan het notarieel transport nog niet heeft plaatsgevonden. De verantwoording in de exploitatie van deze verkopen vindt pas plaats op het moment dat het notarieel transport heeft plaatsgevonden. Verder is er een bedrag van € 0,6 miljoen opgenomen wegens vooruit ontvangen bedragen parkeerabonnementen – en vergunningen. Tenslotte is nog een bedrag van € 0,9 miljoen opgenomen van leges opbrengsten van grote projecten, waarbij een deel van de controlewerkzaamheden van de uitvoering van de bouw na 2014 plaatsvinden.


5.3.5 Langlopende financiële verplichtingen De gemeente is naast de hierna genoemde borgstellingen en garantstellingen ook voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan diverse financiële verplichtingen, welke niet zijn opgenomen onder de langlopende passiva. Tabel 5-43

Bedragen x € 1 miljoen

Onderwerp

Toelichting

concessie stads- en

De concessie stads- en streekvervoer Almere wordt uitgevoerd door Connexxion en

streekvervoer Almere

omvat de stadsdienst Almere en het streekvervoer van en naar Almere. De concessie

waarde 43,4

loopt tot 31 december 2017. De gemeente Almere treedt als gedelegeerd opdrachtgever voor de provincie Flevoland op voor het onderdeel Streekvervoer. De kosten worden gedekt uit de bijdrage BDU-Verkeer en Vervoer verplichtingen lopende

Verstrekte opdrachten, voor werkzaamheden in lopende grondexploitaties die nog

grondexploitaties

moeten worden uitgevoerd

proceskosten Oosterworld

Ten behoeve van de gebiedsontwikkeling Oosterwold voert de gemeente Almere in

11,8 2,1

de centrumgemeente-constructie de administratie voor het kostenverhaal Oosterwold. Vooruitlopend op de gebiedsontwikkeling zijn er tot 2015 proceskosten betaald door de deelnemende partijen (RijksVastgoedBedrijf, Zeewolde en Almere) . Deze historische proceskosten zullen t.z.t. aan de deelnemende partijen terugbetaald dienen te worden uit het Kostenverhaal Oosterwold zodra er voldoende financiele ruimte is ontstaan om dit terug te kunnen betalen.. ICT werkplekken en reken- Het contract met de huidige ICT-dienstverlener Fujitsu Benelux heeft een looptijd tot centrumdiensten ICT-licenties

11,4

2018. Het contract heeft een verlengingsoptie van 2 keer 3 jaar. Met Oracle/Transfer en Agile zijn licentiecontracten afgesloten met een looptijd tot

2,5

2017 ICT Telefoniediensten

Voor de telefoniediensten is een contract afgesloten met Imtech tot 2017

0,3

Het contract heeft een verlengingsoptie van 2 keer 3 jaar. mobiele telefonie

Met Vodafone is een contract afgesloten voor mobiele telefoniediensten tot 2017

0,3

drankautomaten

Voor de drankautomaten is een contract afgesloten met Autobar tot 2020

1,1

Het contract heeft een verlengingsoptie van 3 keer 1 jaar. toegekende

Toegekende verhuiskostenvergoedingen Wmo. Een cliënt kan gedurende twee jaar

verhuisvergoeding

gebruik maken van het beschikte bedrag.

0,1


5.3.6 Verstrekte borgstellingen en garantstellingen De gemeente Almere staat per 31 december 2014 voor de volgende geldleningen garant: Tabel 5-44

Bedragen x € 1 miljoen 2014

2013

1.365,9

1.427,5

39,0

38,7

betaling 2014

tertiaire achtervang woningbouw

borgstelling en garantstellingen verbonden partijen schulddienstverlening en bijstand onderwijs accommodaties, (sport)verenigingen en welzijnsinstellingen totaal

1,8

2,6

11,1

11,9

1.417,8

1.480,7

0,02

De garantstelling geldleningen woningbouw vindt plaats via een zogenaamde tertiaire achtervang. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) verstrekt de borgstelling en heeft hiervoor garantievermogen beschikbaar. Als dit garantievermogen niet toereikend blijkt te zijn, dan zal het WSW bij het Rijk en de gemeenten aankloppen voor de verstrekking van renteloze leningen aan het WSW. De verdeling van deze leningsverplichting is: 25% de gemeente waar de lening betrekking op heeft, 50% Rijk, de gezamenlijke gemeenten 25%. De bedragen van de borgstelling en garantstellingen in de kolom 2013 wijken af van de overeenkomstige gegevens uit de jaarrekening 2013. Wegens het ontbreken van actuele informatie is bij de jaarrekening 2013 in een aantal gevallen de stand van de lening berekend op basis van beschikbare gegevens. Inmiddels zijn meer actuele gegevens beschikbaar, waarmee de vergelijkende cijfers zijn aangepast. De garantstellingen verbonden partijen hebben betrekking op de HVC en de Tomingroep De garantstelling voor de HVC volgt uit het aandeelhouderschap van de gemeente Almere en wordt bepaald door enerzijds het aandelenbelang en anderzijds de omvang van de uitstaande geldleningen van de HVC. Het weergegeven garantiebedrag voor 2014 (€ 35,2 miljoen) is gebaseerd op de Programmarekening 2013 van de HVC. In de kolom betaling 2014 is het bedrag opgenomen, waarvoor de gemeente Almere in 2014 is aangesproken op de garantiestelling. Deze betaling heeft plaatsgevonden bij borgstellingen voor de schulddienstverlening en bijstand. Een detailoverzicht van de verstrekte borgstellingen en garantstellingen (art. 57 BBV) is opgenomen in het bijlagenboek.

5.3.7 Gebeurtenissen na balansdatum Tussen het einde van het boekjaar en de vaststelling van de jaarrekening hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan, die van belang zijn voor het inzicht van de financiële positie van de gemeente Almere en die niet zijn verwerkt in deze jaarrekening.



Hoofdstuk 6

6 Bijlagen 6.1 WNT-verantwoording 2014 gemeente Almere Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op gemeente Almere van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum Het bezoldigingsmaximum in 2014 voor gemeente Almere is € 230.474. Het weergegeven toepasselijke WNT-maximum per persoon of functie is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Uitzondering hierop is het WNT-maximum voor de leden van de gemeenteraad; dit bedraagt voor de fractievoorzitters 7,5% en voor de overige raadsleden 5% van het bezoldigingsmaximum. Bezoldiging topfunctionarissen

Leidinggevende topfunctionarissen Tabel 6-1 functie(s) duur dienstverband in 2014 omvang dienstverband (in fte) gewezen topfunctionaris? (fictieve) dienstbetrekking? Zo niet, langer dan 6 maanden binnen

bedragen x € 1,A.J. Grootoonk gemeentesecretaris

J.D. Pruim raadsgriffier

2014

2013

2014

2013

1/1 - 31/12

1/1 -31/12

1/1 - 31/12

1/1 – 31/12

1,0

1,0

1,0

1,0

nee

nee

nee

nee

ja

ja

ja

ja

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

150.052

158.604

127.894

127.236

414

9

345

40

20.632

26.569

16.091

20.205

18 maanden werkzaam? bezoldiging beloning belastbare onkostenvergoedingen beloningen betaalbaar op termijn totaal bezoldiging

171.098

185.182

144.330

147.481

toepasselijk WNT-maximum

230.474

228.599

230.474

228.599

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

motivering indien overschrijding: zie

Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2014 een bezoldiging boven het toepasselijke WNT-maximum hebben ontvangen, of waarvoor in eerdere jaren een vermelding op grond van de WOPT of de WNT heeft plaatsgevonden of had moeten plaatsvinden. Er zijn in 2014 geen ontslaguitkeringen aan overige functionarissen betaald die op grond van de WNT dienen te worden gerapporteerd. Wijzigingen ten opzichte van 2013 Ook in 2013 zijn alleen de gemeentesecretaris en raadsgriffier opgenomen als topfunctionaris. Andere functionarissen ontvingen geen bezoldiging of ontslaguitkering waarvoor een vermelding op grond van de WNT hoefde plaats te vinden.


6.2 Single information Single audit


OCW

D9

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Besteding (jaar T) aan overige Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo Onderwijsachterstandenb Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor activiteiten (naast VVE) voor afspraken over voor- en (jaar T-1) eleid 2011-2015 (OAB) voorschoolse educatie die leerlingen met een grote vroegschoolse educatie met voldoen aan de wettelijke achterstand in de Nederlandse bevoegde gezagsorganen van Deze indicator is bedoeld voor kwaliteitseisen (conform artikel taal (conform artikel 165 WPO) scholen, houders van de tussentijdse afstemming van 166, eerste lid WPO) kindcentra en peuterspeelzalen de juistheid en volledigheid van Gemeenten (conform artikel 167 WPO) de verantwoordingsinformatie

Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01

I&M

E11B

€ 3.129.815 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Nationaal Samenwerkingsprogram ma Luchtkwaliteit (NSL) SiSa tussen medeoverheden




€ 985.452 € 495.871 € 980.886 Besteding (jaar T) ten laste van Besteding (jaar T) ten laste van Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen eigen middelen bijdragen door derden = contractpartners (niet rijk, provincie of gemeente)

Besteding (jaar T) ten laste van rentebaten gemeente op door provincie verstrekte bijdrage NSL

Teruggestort/verrekend in (jaar T) in verband met niet uitgevoerde maatregelen

Provinciale beschikking en/of verordening Gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr) (SiSa tussen medeoverheden) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E11B / 01

1 1597610 2 1564623 Kopie beschikkingsnummer

Aard controle R Indicatornummer: E11B / 02


€0 €0 Cumulatieve besteding ten laste van eigen middelen tot en met (jaar T)

€0 €0 €0 €0 Cumulatieve besteding ten laste van bijdragen door derden = contractpartners (niet rijk, provincie of gemeente) tot en met (jaar T)

Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie



E26

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E11B / 09


Cumulatief teruggestort/verrekend in (jaar T) in verband met niet Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit uitgevoerde maatregelen tot en dat het project is afgerond en u met (jaar T) voor het komende jaren geen Deze indicator is bedoeld voor bestedingen meer wilt de tussentijdse afstemming Deze indicator is bedoeld voor verantwoorden van de juistheid en volledigheid de tussentijdse afstemming van de van de juistheid en volledigheid verantwoordingsinformatie van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E11B / 12

Spoorse doorsnijdingen, tranche 1

Aantal projecten (waarvoor een Aantal afgeronde projecten (jaar T) beschikking ontvangen is)

Regeling eenmalige uitkeringen spoorse doorsnijdingen

Afspraak


€0 €0 Eindverantwoording Ja/Nee


Ja Nee

Realisatie

Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: E26 / 01

I&M

E27B

Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden

1 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Aard controle R Indicatornummer: E26 / 02

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E26 / 03

Nee 0 Besteding (jaar T) ten laste van Overige bestedingen (jaar T) provinciale middelen

Provinciale beschikking en/of verordening Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 01

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

Correctie ten opzichte van tot Correctie ten opzichte van jaar T verantwoorde tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van overige bestedingen provinciale middelen Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen

1271096 1451506 1577451 stad 1661354 stad 1633589 1053749 1380030 625700 733439 904692 1073168 1665383 1451347 1451347 1451347 1665383 1665383 564732 1691620 1577451 streek 1661354 streek 1044090 1248554 1502515 1609327


€ 217.517 € 4.437.022 € 7.938.828 € 87.359 € 1.602.727 € 228.169 € 68.741 € 208.711 €0 €0 € 89.104 € 278 €0 € 70.003 € 185.950 € 62.296 € 3.125 €0 € 390.295 € 1.269.412 -€ 36.770 €0 €0 €0 €0


€0 €0 €0 €0 €0 €0 €0 € 201.867 €0 €0 € 89.104 €0 €0 €0 €0 €0 €0 €0 € 3.108.617 €0 €0 €0 €0 €0 €0

SiSa-bijlage 2014 versie 2 januari 2015



€0 €0

€0 €0 Eindverantwoording Ja/Nee

Cumulatieve besteding ten laste van rentebaten gemeente op door provincie verstrekte bijdrage NSL tot en met (jaar T)

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E11B / 11 1 1597610 €0 2 1564623 €0

I&M


€ 19.000 € 58.717 Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T)

Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E11B / 07 Indicatornummer: E11B / 08 1 1597610 € 19.000 €0 2 1564623 € 58.717 €0

Kopie beschikkingsnummer


Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle R Indicatornummer: E27B / 05

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Kopie beschikkingsnummer

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

G1

G1A

G2




15 1451347

€ 185.950

€0

16 1665383

€ 62.296

€0

17 1665383

€ 3.125

€0

18 564732 19 1691620

€ 1.317.149 € 390.295

€0 € 3.108.617

€ 1.269.412 -€ 36.770 €0 €0 €0 €0

€0 €0 €0 €0 €0 €0

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2014

Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2013 Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

SZW


€0 €0 €0 €0 €0 €0 €0 € 462.155 €0 €0 € 1.027.500 €0 €0 €0

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

SZW

Cumulatieve overige Toelichting bestedingen tot en met (jaar T)

€ 15.102.321 € 14.592.544 € 7.938.828 € 87.359 € 1.602.727 € 3.907.774 € 102.513 € 481.873 €0 €0 € 1.027.500 € 278 € 16.529 € 179.710

20 21 22 23 24 25 26 SZW

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 06 1271096 1451506 1577451 stad 1661354 stad 1633589 1053749 1380030 625700 733439 904692 1073168 1665383 1451347 1451347

Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T)

1577451 streek 1661354 streek 1044090 1248554 1502515 1609327

G3

Aard controle R Indicatornummer: G1 / 01

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 02

57,50 Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen

Nee Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel Aard controle n.v.t. gemeente uit (jaar T-1) Indicatornummer: G1A / 01 li G1C 1) 1 60034 Almere Gebundelde uitkering op Besteding (jaar T) algemene bijstand grond van artikel 69 WWB_gemeente 2014 Gemeente Alle gemeenten I.1 Wet werk en bijstand verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar (WWB) T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam Aard controle R opgericht op grond van Indicatornummer: G2 / 01 de Wgr. € 85.063.684

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeente 2014

Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden


A6, bus op vluchtstrook A6, bus op vluchtstrook E-bike on the Electric Freeway Almere-Amsterdam Optimalisatie aansluiting A6S105 E-bike on the Electric Freeway Almere-Amsterdam Optimalisatie aansluiting A6S105 Project vindt plaats obv cofinanciering. Bijdrage provincie vindt komende jaren in tranches plaats. Uitgaven zijn reeds grotendeels gedaan. Voor rest cofinancieringsbijdrage provincie is reservering opgenomen van € 1,5 mln.


Ja Nee Nee Ja Ja Nee Nee Nee Nee Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee

Nee Ja Nee Nee Nee Nee

Het totaal aantal geïndiceerde Volledig zelfstandige uitvoering inwoners van uw gemeente dat Ja/Nee een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (jaar T)

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam

Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02

Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03

501,87 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)

18,22 Besteding (jaar T) IOAW

Gemeente I.1 Wet werk en bijstand (WWB)

Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)

Besteding (jaar T) IOAZ

Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)

Gemeente

Gemeente

Gemeente

Gemeente

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)




Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€ 1.584.855 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€ 2.944.164 € 17.269 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Volledig zelfstandige uitvoering Rijk) Ja/Nee

Gemeente

Gemeente

Gemeente

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)


SZW

Eindverantwoording Ja/Nee

€ 788.519 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)


€ 32.661 Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)


€ 1.028.000 Baten (jaar T) Bob (exclusief Besluit bijstandverlening Rijk) zelfstandigen (Bbz) 2004

€0 Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)


€ 863.303 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004


€0



€0


Ja


€ 275.300


€ 1.903


Ja Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04

€ 92.251 € 453.395 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee



Besteding (jaar T) aan Besteding (jaar T) Bob onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05

€ 966.142


€0

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 SZW

G5

Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2014

Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen

Wet participatiebudget (WPB)

Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering

Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.

Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/07 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01

5.861 Besteding (jaar T) participatiebudget


€ 12.132.015

Waarvan besteding (jaar T) van educatie bij roc's

Baten (jaar T) (niet-Rijk) participatiebudget


€ 937.847

Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s


€0


Reservering besteding van educatie bij roc’s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T+1 )


€0

Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/02 tot en met G5/06


€0


Ja

6.3 Afkortingenlijst AiB AKT AMK AOW APV ASG AWBZ Bbv Bbz BCF BDU BEX BIE BIZ BOA BOR BOR BUIG bvo BWS BRP BWS CAH Almere Casla CER CKV

COA CPO DMS DOP EFRO ENTZA Escrow ESF-subsidie/-gelden EZ FIO FVA GBA GGC GIP GOVI grex GSB Hac HAN HVC IAK IAU-gelden IbbA

Advies en ingenieursbureau

Almere Kenniscentrum Talent Meldpunt Kindermishandeling Algemene Ouderdomswet

APV Algemene Plaatselijke Verordening Almeerse Scholen Groep Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Besluit begroting en verantwoording Besluit bijstand zelfstandigen BTW Compensatie Fonds

Brede Doel Uitkeringen beheerexploitatie Bouwgronden in exploitatie Bedrijven Investering Zone Buitengewoon Opsporingsambtenaar Beheer Openbare Ruimte

Begeleide OmgangsRegeling Rijksbijdrage bijstandsuitkeringen bruto vloeroppervlakte

Besluit Woninggebonden Subsidies Basisregistratie Personen Besluit Woninggebonden Subsidies Christelijke Agrarische Hogeschool Almere Centrum voor Architectuur, Stedenbouw en Landschap van Almere

Compensatie eigen risico Culturele en kunstzinnige vorming Centraal Orgaan opvang asielzoekers Collectief Particulier Opdrachtgeverschap Document Management Systeem Danswijk Ontmoetingsplek Europees Fonds Ruimtelijke Ontwikkeling

Expertisenetwerk Nul Tot Zesjarigen Almere overeenkomst onder voorwaarde Europese Subsidie Flevoland Economische Zaken Fonds Initiële Ontwikkelingen

Fonds Verstedelijking Almere Gemeentelijk Basisadministratie Persoonsgegevens

Growing Green Cities Gemeentelijk Investeringsplan

Groot Onderhoud- en Vervangingsinvesteringen grondexploitatie Grote Stedenbeleid

Hectare Cultuur Hogeschool Arnhem Nijmegen Huisvuil Centrale Integraal Afspraken Kader Almere Incidentele Aanvullende Uitkering (bijstand) Ik bouw betaalbaar in Almere


IFA-gelden iJGZ IKC INTI IOAW IOAZ ISA ISV subsidie JOGG KAF LISA LO Ministerie van VWS MIPA MPGA MTEE NCW NIEGG NOGW NTC OAT ministerie van OCW OGGz OLP OLT OMALA omop OOGO OSA OSS OVC OVSA OV SAAL p.m. P&C PDCA-cyclus pgb PIT PO RIB RMC RUG RVB RWF SBA SEPA SHG SiSa SROI SVB

Investeringsimpuls Flevoland Almere

integrale Jeugdgezondheidszorg Integrale Kind Centra International New Town Institute Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen

Internationale School Almere Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Jeugd Op Gezond Gewicht investeringskrediet plan

Langjarige Investering Strategie Almere Lichamelijke Opvoeding Volksgezondheid, Welzijn en Sport Meerjaren Infrastructuurprogramma Almere Meerjarenplan Grondexploitatie Almere

(Mitsubishi) en Shin Etsu. Netto Contante Waarde Niet In Exploitatie Genomen Gronden Nota Omslag Grote Werken

Nationale Training Centra Ondergronds Afval Transportsysteem Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Onderwijs Leerpakket Onderhoud Lange Termijn Ontwikkelingsmaatschappij Airport Lelystad-Almere

overeenkomsten met open posten Op Overeenstemming Gericht Overleg Ontwikkelcentrum Stadslandbouw Almere Ondersteuning Schuldstabilisatie Oostvaarderscollege Ondernemers Vereniging Stadscentrum Almere Openbaar Vervoer Schiphol - Amsterdam - Almere - Lelystad pro memorie (ter herinnering) Planning en Control kwaliteitszorg instrument (plan–do–check–act or plan–do–check– adjust) persoonsgebonden budget

Preventief Interventie Team Particulier Opdrachtgeverschap

Reserve Incidenteel Beleid Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten

Rijksuniversiteit Groningen Rijks Vastgoed Bedrijf Regionaal Werkbedrijf Flevoland Stedelijke Bereikbaarheid Almere

Single Euro Payments Area Steunpunt Huiselijk Geweld Single information Single audit Social Return on Investment

Sociale Verzekeringsbank pag.235


SVn TIO TOSS UWV VBA VIT@ VMCA VO school VSBA VSV VVE Wabo Wajong WEB Wmo WNT WOPT WOZ WSW WSW WTCG WWB ZZP-er ZZP indicaties vanuit het CIZ

Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten Talent in Opleiding

Teams Ondersteuning Schuldstabilisatie Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen

Vereniging Bedrijfskring Almere project Vernieuwing IT Almere Vrijwilligers en Mantelzorgcentrale Almere Voortgezet onderwijs school Verbetering Stedelijke Bereikbaarheid Almere Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten Voor- en Vroegschoolse Educatie Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht Wet arbeidsongeschiktheid voor jong gehandicapten Wet Educatie Beroepsonderwijs Wet maatschappelijke ondersteuning

Wet normering topinkomens. Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens Wet waardering onroerende zaken Wet Sociale Werkvoorziening Waarborgfonds Sociale Woningbouw Wettelijke Tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten Wet werk en bijstand Zelfstandige Zonder Personeel

Centrum indicatie zorg


6.4 Begrippenlijst Algemene (dekkings)middelen ANBI-status

Begrotingstekort Beïnvloedbare ruimte Besluit begroting en verantwoording (Bbv) Bevolkingsvolgende voorzieningen BTW Compensatie Fonds (BCF) Economy Development Board Almere (EDBA) Egalisatie reserve Exogene factoren Exploitatie(begroting) Gemeentefonds ISOP-label

Uitkering uit het gemeentefonds en de gemeentelijke belastingen. Een ANBI is een algemeen nut beogende instelling. Een instelling kan alleen een ANBI zijn, als ze zich voor minstens 90% inzet voor het algemeen nut. Een begrotingstekort treedt op wanneer de lasten hoger zijn dan de baten. Begrotingsruimte waar de raad invloed op heeft. Provinciale en gemeentelijke wetgeving in zake besluiten, begroten en verantwoorden. Voorzieningen waarvan de realisatie direct gerelateerd is aan de groei/samenstelling van de bevolking. Fonds bij het Rijk waar provincies en gemeenten betaalde btw kunnen terugvorderen. Verbonden Partij met tot doel het creëren van werkgelegenheid in het kader van het economisch offensief. Reserve om tot een gelijkmatige lastenverdeling te komen. Factoren/ontwikkelingen van buitenaf waar geen invloed op uitgeoefend kan worden Begroting van lasten en baten. Rijksfonds waaruit gemeenten jaarlijks de algemene uitkering ontvangen. Dit label staat voor het op innovatieve wijze werk maken van het beter betrekken van ouders bij het onderwijs

JINC

helpt jongeren die opgroeien op weg naar een goede start op de arbeidsmarkt LEAN-traject Is een methodologie voor het verbeteren van efficiency en het elimineren van verspillingen en activiteiten zonder toegevoegde waarde. Macrobudget Landelijk budget voor de wet werk en bijstand. Moratorium (tijdelijke) uitgavenstop. Netto budget/lasten De lasten na aftrek van de baten die worden afgedekt vanuit de algemene (dekkings)middelen (zie toelichting algemene dekkingsmiddelen). Onrendabele top Het gedeelte van de kapitaallasten van een investering die niet uit de exploitatie kan worden afgedekt. OKé op school Biedt verschillende trainingen aan die zich richten op het verminderen van sociaal-emotionele of gedragsproblemen. PACT Project dat zich richt op innovatieve praktijken in de wereld van het jonge kind PLANgroep Schuldhulpverlening. PLANgroep is een gedegen en betrouwbare partner voor gemeenten, gemeentelijke kredietbanken, woningcorporaties, welzijnsorganisaties en werkgevers. Saldireserve Reserve voor het opvangen van financiële tegenvallers (risico’s) binnen de algemene dienst. Single information Single audit (Sisa) Systematiek voor het verantwoorden van onder andere specifieke uitkeringen tussen overheidsinstanties. Social Return on Investment (SROI) Methodiek om het maatschappelijke rendement van een investering in beeld te brengen. Verbonden Partij Een privaat of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente zowel een bestuurlijk- als financieel belang heeft.


Vitree

Weerstandsvermogen Wrap Arround Care methodiek

Vitree biedt training, begeleiding, behandeling, diagnostiek en therapie. Snel als het moet, kort waar het kan, intensief en specialistisch waar nodig. Het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers (risico’s) op te kunnen vangen. Methodiek waarbij de jongere centraal staat en het eigen netwerk (familie, vrienden etc. en de professionals) om de jongere heen staat.


Colofon De Programmarekening 2014 is samengesteld door: de gemeente Almere Postbus 200 1300 AE Almere Vormgeving gemeente Almere Beeldmateriaal geleverd door: Marian Steenvoorden en Richard Bolier

20 mei Gemeente Almere

Recommend Documents