1.1 Aanbiedingsbrief. Bussum, oktober Aan de gemeenteraad,

P ROGR AMM ABE GROTING 2012

1.1 Aanbiedingsbrief Bussum, oktober 2011 Aan de gemeenteraad, Het college van burgemeester en wethouders biedt u hierbij de Programmabegroting 2012 aan. In deze begroting hebben wij het coalitieprogramma uitgewerkt, op basis van de kaders die uw gemeenteraad met de Perspectiefnota 2011 heeft meegegeven. Totstandkoming Voorafgaand aan ieder begrotingsjaar stelt de gemeenteraad een programmabegroting vast. De programmabegroting moet voor 15 november 2011 aan de toezichthouder, de provincie NoordHolland, worden aangeboden. In de eerste helft van 2011 heeft het college van burgemeester en wethouders het coalitieprogramma uitgewerkt in de Perspectiefnota. De gemeenteraad heeft op basis van de Perspectiefnota de financiële en inhoudelijke kaders voor de begroting aangegeven. Op basis van deze kaders heeft het college van burgemeester en wethouders de programmabegroting opgesteld. Met de vaststelling van de programmabegroting wordt het college van burgemeester en wethouders binnen de beleidskaders van de programma’s geautoriseerd tot besteding van de per programma beschikbare middelen. Vaststelling van deze programmabegroting houdt voor het college van burgemeester en wethouders tevens de opdracht in deze uit te voeren. Opbouw De programmabegroting is opgebouwd uit vier onderdelen. In het eerste hoofdstuk staan zowel inhoudelijk (beleid in het kort) als financieel (financiën in het kort) de belangrijkste (nieuwe) ontwikkelingen. Daarna volgen de programma’s, de paragrafen en de overzichten. Er is een nieuwe bijlage toegevoegd waarin de gebruikte afkortingen voluit worden genoemd. Het hoofdstuk Programma’s bestaat uit de twaalf programma’s die in samenspraak met de gemeenteraad zijn benoemd. In de programma’s draait het om de vragen Wat willen we bereiken?, Wat gaan we daarvoor doen? en Wat mag het kosten? Bij dit laatste onderdeel staan ook de investeringen voor het komende jaar. Het hoofdstuk Paragrafen bevat informatie over lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. Deze informatie is tevens in meerdere programma’s terug te vinden. Door de informatie te concentreren in de opgesomde specifieke paragrafen, wordt het mogelijk gemaakt om sneller en beter inzicht te krijgen in deze onderwerpen. De paragrafen zijn daarmee dwarsdoorsneden van de begroting. Tenslotte vindt u de Overzichten waarin onder andere de samenstelling van het bestuur en de kerngegevens zijn opgenomen. Nieuw is een bijlage waarbij de gebruikte afkortingen voluit worden genoemd. Besluitvorming De Programmabegroting 2012 wordt besproken op 25, 26 en 27 oktober 2011 in de commissievergaderingen. Op dinsdag 8 november 2011 wordt de programmabegroting in de gemeenteraad behandeld. De programmabegroting 2012 van de gemeente Bussum is eveneens te vinden op de website www.bussum.nl. Burgemeester en wethouders van Bussum De secretaris, de burgemeester, Mw. mr. M.Plantinga

dr. M.Schoenmaker

3

4

INHOUDSOPGAVE

1 1.1

De gemeente Bussum Programmabegroting 2012: de hoofdlijnen

Pagina 5 9

Programma’s Programma 1: Algemeen bestuur Programma 2: Openbare orde en veiligheid Programma 3: Verkeer en vervoer Programma 4: Economische zaken Programma 5: Onderwijs Programma 6: Kunst en cultuur Programma 7: Sport en recreatie Programma 8: Zorg en welzijn Programma 9: Werk en inkomen Programma 10: Natuur en milieu Programma 11: Ruimtelijke inrichting Programma 12: Volkshuisvesting Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen

17 19 25 31 36 39 44 48 52 60 66 72 77 81

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7

Paragrafen Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid

85 87 106 112 115 120 126 133

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

Overzichten Bestuur Kerngegevens Investeringen Vaste activa, voorraden en kapitaallasten Reserves en voorzieningen Lijst met afkortingen

135 136 138 139 141 142 144

2

3

4

5

6

1. DE GEMEENTE BUSSUM

7

8

1.1 PROGRAMMABEGROTING 2012: DE HOOFDLIJNEN De Programmabegroting 2012 is de eerste die betrekking heeft op een nieuwe raadsperiode, met als vertrekpunt de verlate verkiezingen in 2010 en het coalitieprogramma 2011-2014. In het coalitieprogramma staat dat de gemeente een kader- en voorwaardenscheppende gemeente voor haar inwoners wil zijn en een voorbeeldfunctie wil vervullen. Deze uitgangspunten vormen de basis voor deze begroting. Daarbij wordt uitgegaan van ieders eigen kracht om zo goed mogelijk deel te nemen aan de samenleving en daarin de wegen te vinden om gebruik te maken van het aanbod aan voorzieningen. Om de uitgangspunten te realiseren zal de gemeente zo goed mogelijk aansluiting blijven zoeken bij de behoeften die onder de inwoners leven, zodat hierop op de juiste wijze kan worden ingespeeld.

Beleid in het kort Het zoeken naar kansen voor verbetering van de effectiviteit van beleid en de uitvoering daarvan wordt gezien als een doorlopend proces. Zo wordt de regeldruk aangepakt en is daar expliciet een portefeuillehouder voor verantwoordelijk gesteld. Betere dienstverlening en daardoor tevreden klanten gaan hand in hand met efficiënter werken en bezuinigen. Ook op bestuurlijk niveau wordt ingezet op efficiency en duurzaamheid door onder meer het gebruik van digitale hulpmiddelen. Elektronische dienstverlening wordt verder ontwikkeld, evenals de één-loketgedachte, onder meer door het realiseren van een Klant Contact Centrum. Er wordt nagedacht over hoe de gemeente in de toekomst als speler in de samenleving gaat opereren. Daarbij is het belangrijk dat we aansluiting blijven zoeken bij de behoeften van de inwoners. Dit betekent dat de gemeente op de hoogte moet zijn en blijven van de behoeften die onder haar inwoners leven en de veranderingen daarin. In het coalitieprogramma zijn drie centrale thema’s te herkennen, te weten sociale samenhang, duurzaamheid en evenwichtig beleid. Deze drie thema’s worden hieronder in algemene zin nader toegelicht en worden concreet uitgewerkt in de programma’s. Sociaal Bussum Bussum wil een plaats zijn waar elkaar ontmoeten en met elkaar samenleven centraal staan. Er is een goed en samenhangend stelsel van voorzieningen en er is veel aandacht voor goed onderwijs in al zijn facetten. Bij de herijking van het jeugdbeleid wordt rekening gehouden met de behoeften van de jongeren zelf. Verder is het belangrijk dat er goede afstemming plaatsvindt tussen alle betrokken instellingen om een integrale benadering van kinderen en jongeren in de gevarenzone te bevorderen. Ook bij zorg en welzijn (WMO) vormen de behoeften van inwoners uitgangspunt van beleid en uitvoering. Zo wordt en blijft Bussum in allerlei opzichten toegankelijk voor alle inwoners. De gemeente schept voor haar inwoners de voorwaarden om vanuit de eigen kracht deel te kunnen nemen aan de samenleving en gebruik te maken van het aanbod aan voorzieningen. De gemeentelijke instanties zijn toegankelijk, bereikbaar en aanspreekbaar voor de inwoners. De gemeente streeft naar sociale samenhang en is actief in het voorkomen en bestrijden van armoede en sociaal isolement. Dat doen we door deelname aan het maatschappelijk leven te stimuleren en extra inkomensondersteuning te bieden waar dat nodig is. Ook kunst, cultuur en sport versterken de sociale samenhang. Initiatieven vanuit deze sector worden door de gemeente gestimuleerd.

9

Duurzaam Bussum Ruimte is een schaars goed waarbinnen een ieder aan bod dient te komen op het gebied van wonen, werken, recreatie en mobiliteit. Dat doen we door verantwoorde keuzen te maken tussen ruimtelijke, sociaal-culturele, economische en ecologische belangen. Daarbij is een kwalitatief hoogwaardig woon- en leefmilieu richtinggevend. Met andere woorden een duurzaam Bussum waarbij rekening wordt gehouden met toekomstige generaties. Bussum investeert in betrokkenheid en inzet van haar inwoners, bedrijven en (maatschappelijke en culturele) organisaties. Hierbij is de focus gericht op duurzame energie, duurzaam bouwen, duurzame mobiliteit, maatschappelijke betrokkenheid en ontwikkelingskansen, duurzame bedrijfvoering en kwaliteit van ruimte en groen. De ruimtelijke inrichting, stedelijke vernieuwing en de uitvoering van de gebiedsvisie Centrum zullen bijdragen aan een hoogwaardig en duurzaam ingerichte gemeente. Evenwichtig Bussum Bussum is in balans op allerlei gebied en wil dat ook zo houden. Daarbij hoort een solide en sociaal financieel beleid en een stabiel gemeentebestuur. Uitgangspunt -ook op langere termijn- is een sluitende begroting. Een goede, ook in meerjarig opzicht, financiële positie is overigens geen doel op zich, maar wordt als middel beschouwd om het bestuur in staat te stellen voor nu en in de toekomst evenwichtige beslissingen te kunnen blijven nemen. Daarbij gaat het niet om Bussum alleen, maar wordt ook gekeken naar de mogelijkheden binnen de regio. Een duidelijke visie op toekomstige ontwikkelingen van onze gemeente –in het bijzonder van het centrum- versterkt het evenwicht. Een evenwichtige gemeente heeft ook zijn zaken op orde op het gebied van openbare orde en veiligheid. De uitvoering van het huidige beleid, nieuwe prioriteiten, maar ook te nemen maatregelen in het kader van de noodzakelijke bezuinigingen, zullen zo evenwichtig mogelijk worden toegepast. Financiën in het kort De begrotingspositie van Bussum is goed. Uiteraard gaan de huidige economische ontwikkelingen niet aan Bussum voorbij. Er is een evenwichtig pakket aan maatregelen uitgewerkt in de Perspectiefnota 2011 om de begrotingspositie van Bussum ook goed te houden. Bovenstaande drie thema’s zijn in onderlinge samenhang hierbij belangrijk, gericht op een zo optimaal mogelijk voorzieningenniveau in combinatie met een aanvaardbaar lastenniveau voor de inwoners van Bussum. In de Perspectiefnota 2011 zijn de ambities en maatregelen neergelegd voor 2012 en verder. In de begroting 2012 zijn deze vertaald en verder uitgewerkt. Er wordt ingezet op een goede balans tussen regels, regeldruk en de kosten die hiermee gepaard gaan. Met de gesubsidieerde instellingen wordt overlegd hoe te komen tot een zo efficiënt en effectief mogelijke inzet van de gemeentelijke middelen. Met wijzigingen in belastingen, tarieven en leges wordt bewust en evenwichtig omgegaan. Een begroting is een momentopname afgeleid van de actuele kennis en maakt in feite een continue ontwikkeling door. Daar is de bekende planning- en controlcyclus op gebaseerd. Deze cyclus is erop gericht om het verloop van ontwikkelingen te volgen en hier zo goed en tijdig mogelijk op in te kunnen spelen. Hierna wordt kort nog het financiële vertrekpunt van de Perspectiefnota 2011 uiteen gezet. Vervolgens worden de nieuwe ontwikkelingen toegelicht en worden voorstellen gedaan voor de begroting 2012. Vertrekpunt: Perspectiefnota 2011 In tabel 1 staat de conclusie van de Perspectiefnota cijfermatig. De conclusie is dat de bezuinigingsnoodzaak en de bezuinigingsmogelijkheden op termijn met elkaar in evenwicht zijn en dat er ook nog ruimte is voor nieuwe ontwikkelingen/wensen. In 2012 is er sprake van een tekort, waarvoor gekeken wordt naar: • de mogelijkheid om besparingen op programma’s eerder te realiseren of investeringen te temporiseren; • de wenselijkheid om belastinginkomsten (bijvoorbeeld OZB) eerder te verhogen.

10

Tabel 1: uitgangspunt Perspectiefnota Financieel beeld PN11 Nieuwe ontwikkelingen en wensen Bezuinigingsvoorstellen: Programma’s Bedrijfsvoering Extra inkomsten Totaal

2012 -2.151 -1.058

2013 -2.823 -801

2014 -3.050 -763

2015 -3.909 -756

1.102 1.584

1.515 2.040

1.711 2.175

1.794 2.207

133 -390

490 421

577 664 650 0 bedragen x € 1.000

Achtereenvolgens worden de ontwikkelingen met financiële consequenties belicht die na dit vertrekpunt bekend zijn geworden. Gestart wordt met het bestuursakkoord en het gemeentefonds. Daarna volgen de overige ontwikkelingen. Bestuursakkoord/gemeentefonds Het zijn en blijven onzekere tijden. Het bestuursakkoord 2011 – 2015 ligt er en hierin staan de afspraken tussen het Rijk en lagere overheden. Het huidige bestuursakkoord gaat uit van een krachtige, kleine en dienstverlenende overheid waarbij de taken over maximaal twee bestuurslagen verdeeld worden en de lokale besturen en lokale democratie de grootst mogelijke vrijheid genieten in de uitvoering daarvan. Het nieuwe bestuursakkoord bevat diverse afspraken met (grote) financiële gevolgen. De belangrijkste onderwerpen zijn: Gemeentefonds: Herstel normeringsystematiek Werk en inkomen Decentralisatie AWBZ-begeleiding (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) Decentralisatie Jeugdzorg (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) Deze onderwerpen worden hierna kort besproken, waarbij de focus op 2012 wordt gelegd. Ten overvloede wordt vermeld dat er nog veel (financiële) onzekerheden zijn. De duidelijkheid komt op termijn. Op basis van de gegevens die beschikbaar waren bij het opstellen van deze begroting, is het beeld voor Bussum geactualiseerd. Gemeentefonds Vanaf 2012 treedt de normeringsystematiek (“samen de trap op/samen de trap af”) weer in werking, waardoor de medeoverheden evenredig meedelen in ontwikkelingen die zich voordoen op de Rijksbegroting. Dit betekent dat bezuinigingen bij het Rijk ook gevolgen hebben voor de uitkering die gemeenten ontvangen. In deze begroting 2012 is, zoals gebruikelijk, uitgegaan van de meicirculaire voor de berekening van het gemeentefonds. Hierin is het bestuursakkoord verwerkt. In de Perspectiefnota 2011 hebben we aannames gemaakt voor de ontwikkeling van het gemeentefonds in relatie met de kosten van de nominale ontwikkeling, de uitwerking van het bestuursakkoord en de gevolgen van de nieuwe taken voor gemeenten (decentralisaties/specifieke uitkeringen). Op grond van deze aannames kwam het beeld dat er sprake was van een nadeel van circa € 200.000 in 2012 dat opliep naar een nadeel van circa € 1,5 miljoen in 2015. Op basis van de informatie uit de meicirculaire is het beeld geactualiseerd. Er is sprake van diverse voor- en nadelen. Het landelijke beeld is een toename van het gemeentefonds ten opzichte van de septembercirculaire. Tegelijkertijd is er in Nederland sprake van een groei van een aantal factoren zoals het aantal bijstandsontvangers, woonruimten en inwoners. Deze autonome groei moet betaald worden uit de toename van het gemeentefonds. De daadwerkelijke toename van de uitkering voor Bussum is per saldolager dan de kostenontwikkeling (loon- en prijsstijgingen) met als gevolg een nadelig effect. De kortingen op enkele taakmutaties (onder andere normering lokaal inkomensbeleid en selectieve en gerichte schuldhulpverlening) zijn iets lager uitgepakt, waardoor er een voordeel ontstaat. De geactualiseerde raming laat een vergelijkbaar beeld zien als bij de Perspectiefnota, al is het nadeel in 2012 ruim € 160.000 hoger. In tabel 2 is dit weergegeven.

11

Tabel 2 Bestuursakkoord/Gemeentefonds Eerste beeld gevolgen Bestuursakkoord (meegenomen in de Perspectiefnota 2011) Actualisatie gevolgen bestuursakkoord op basis van de meicirculaire Verschil

2012

2013

2014

2015

-216

-635

-918

-1.477

-379 -163

-639 -4

-1.186 -1.390 -268 87 bedragen x € 1.000

Werk en inkomen Het stelsel Werk en Inkomen ondergaat forse wijzigingen. Met ingang van 2013 worden de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet investeren in jongeren (WIJ), de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (alleen gedeeltelijk gehandicapten) en de Wet sociale werkvoorziening (WSW) samengevoegd in de Wet Werken naar Vermogen (WWnV). De wet zal worden uitgevoerd door de gemeenten en omvat afbouw van de WSW, bundeling van de re-integratiebudgetten en invoering van de mogelijkheid om uitkeringsgerechtigden met loondispensatie te laten werken. Doordat er tegelijkertijd sprake is van kortingen op de re-integratiebudgetten, is dit een enorme opgave waarbij de gemeente 100% risicodragend is en daarmee dus een groot financieel risico loopt. De uitvoering van de wet zal een groot beslag op de ambtelijke capaciteit gaan leggen en waar mogelijk zal daarom steeds aansluiting gezocht worden bij regionale samenwerking. Daarnaast vindt er in 2012 een aanscherping van de WWB plaats waarbij onder andere de WIJ weer wordt samengevoegd met de WWB. Deze omvangrijke en ingrijpende veranderingen vinden plaats in een economisch ongunstige tijd. Momenteel is het banenaanbod krap, wat effect heeft op de werkloosheid. In Bussum is het beroep op de WWB toegenomen. De voorlopige cijfers over 2011 laten een forse stijging zien in het aantal bijstandsuitkeringen (9%) en het aantal uitkeringen WIJ. De hiermee gepaard gaande extra kosten worden slechts voor een deel gecompenseerd door een hogere vergoeding van het Rijk. De vermelde toename van het aantal klanten WWB en tegelijkertijd een lager vastgesteld budget leiden tot een tekort. In 2012 wordt een tekort verwacht van € 469.000, in 2013 € 472.000 en in 2014 € 92.000. Hierbij veronderstellen wij dat de concrete uitstroommaatregelen, zoals opgenomen in de Nota Besteding Re-integratiedeel Participatiebudget 2011-2014, zullen leiden tot voldoende reductie van de kosten van uitkeringen. We kiezen er in Bussum voor om tijdelijk extra middelen en personeel in te zetten om meer mensen aan werk te kunnen helpen. Hiertoe is bij de Perspectiefnota 2011 de reserve Werk ingesteld en wordt bij deze begroting voorgesteld de middelen uit de Reserve Locatie Werk en Inkomen (LWI) hieraan toe te voegen. Transitie AWBZ naar de Wmo De begeleiding voor mensen met een beperking die nu geregeld is in de AWBZ moet vanaf 2013 geregeld zijn in de Wmo. Gemeenten worden dus verantwoordelijk voor deze begeleiding. Zo wordt begeleiding dichterbij de burger gebracht, is het idee. De begeleiding moet vallen onder de compensatieplicht uit de Wmo, bestaande rechten gaan niet over. Tevens wordt er een beperking doorgevoerd van de rechten om een beroep te doen op het Persoonsgebonden Budget (PGB). Gemeenten worden vanaf 2013 verantwoordelijk voor mensen die een nieuw/hernieuwd beroep doen op begeleiding. Een jaar later moet de Wmo voor iedereen gaan gelden die begeleiding krijgt. De AWBZ-indicatie eindigt voor iedereen op 1 januari 2014 of eerder als de indicatie eerder afloopt. Een beleidsplan is vereist hoe gemeenten de kwaliteit van de overgehevelde begeleiding en het toezicht daarop lokaal zullen vormgeven. Ook moeten gemeenten regelmatig onderzoeken doen naar de ervaringen van cliënten die begeleiding en huishoudelijke hulp ontvangen. De voorbereiding hierop is al gestart en zal veel tijd en aandacht in 2012 vragen. Over de financiële gevolgen is op dit moment nog onvoldoende duidelijkheid. Transitie Jeugdbeleid In het kader van de decentralisatie van taken is het voornemen van dit kabinet dat Jeugdzorg in de volle breedte de verantwoordelijkheid van gemeenten wordt per 2016. Uitgangspunt is een systeem dat de jeugdzorg simpeler moet maken en meer prikkels moet bevatten om nadruk te leggen op collectieve preventie en ondersteuning in een vroegtijdig stadium. Zo moet er één (financierings-) systeem komen voor alle vormen van jeugdzorg, onder de verantwoordelijkheid van gemeenten: preventie, jeugd-GGZ (zowel AWBZ als Zorgverzekeringswet), provinciale jeugdzorg, gesloten 12

jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd. In het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) wordt door het kabinet de front-office voor alle preventieve jeugdzorg gezien. Dit betekent een doorontwikkeling van het CJG, zodat van hier uit jeugdigen naar passende vormen van jeugdzorg worden doorverwezen. Daarbij staan klantgerichtheid, vraagsturing en resultaatgerichtheid centraal. Het bestaande netwerk wordt versterkt. Hiervoor ontvangen de gemeenten een brede doeluitkering tot eind 2011, vanaf 2012 maken deze middelen onderdeel uit van de algemene uitkering van het gemeentefonds. Deze middelen bestemmen wij voor het CJG. Uitgangspunt is een budgettair neutrale invulling van deze taken. Meerjarig is er nog veel onzekerheid over de budgettering. Duidelijk is al wel dat het Rijk uit gaat van een efficiencykorting die na 2015 sterk oploopt. Conclusie is dat er met de decentralisatie/transities een nieuw takenpakket naar gemeenten toekomt met een enorme (financiële) omvang. Dit takenpakket bevat veel zogenoemde “open-einde regelingen”, waardoor ook het financiële risico voor gemeenten sterk toeneemt. In de nota reserves en voorzieningen, die in 2012 wordt voorgelegd, wordt ingegaan op de consequenties voor het weerstandsvermogen. Overige ontwikkelingen Naast de ontwikkelingen die met name te maken hebben met de gevolgen van Rijksbeleid, worden hierna kort enkele ontwikkelingen beschreven die betrekking hebben op Bussum en haar directe omgeving. De onderwerpen uit de Perspectiefnota zijn vertaald in deze begroting. Bij enkele onderwerpen is er sprake van een nieuwe ontwikkeling, waarop hierna wordt ingegaan. Verkiezingen Conform de uitspraak van de raad bij de behandeling van de Perspectiefnota 2011 wordt het voorstel om de kosten van plaatsing en weghalen van verkiezingsborden te verhalen op de politieke partijen niet geëffectueerd. De ingeboekte bezuiniging van € 14.000 vanaf 2014 vervalt hiermee. Regionaal veiligheidshuis In de Perspectiefnota was de ontwikkeling van het regionaal veiligheidshuis opgenomen, maar was de hoogte van de gemeentelijke bijdrage nog niet bekend. Het Openbaar Ministerie, politie, Raad voor de kinderbescherming, Reclassering, Verslavingszorg, Maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg, Geestelijke Gezondheidszorg, jongerenwerk, gemeenten, etcetera, gaan samenwerken in het Veiligheidshuis Gooi en Vechtstreek om een integrale, persoonsgerichte aanpak in objectieve en subjectieve sociale veiligheid te bevorderen. Het Veiligheidshuis is in 2011 nog in opbouw. Door voortzetting van de Rijksbijdrage kan de incidentele gemeentelijke bijdrage aan het Veiligheidshuis op het niveau van 2011 worden gehandhaafd. In 2012 wordt aan het Veiligheidshuis Gooi en Vechtstreek definitief vorm gegeven. Voor Bussum wordt de jaarlijkse bijdrage € 13.500. Uitbreiding proef Mobiele portiers In november 2010 is gestart met de inzet van mobiele portiers. Deze zijn na de invoering van de flexibele sluitingstijden tussen 23:00 en 04:00 uur aanwezig in de Stationsweg en de Generaal de la Reijlaan. De maatregel bevalt goed en verdient te worden uitgebreid. De kosten daarvan worden geraamd op € 17.000 structureel en zullen worden opgenomen in deze begroting. Subsidies In de Perspectiefnota staan diverse voorstellen die verband houden met subsidies. Zoals aangegeven wordt gekeken met de subsidieontvangende instanties waar mogelijkheden zijn om te bezuinigingen en worden keuzes gemaakt om met minder middelen onze Visie op Bussum te realiseren. De kaders die hiervoor in de Perspectiefnota zijn opgenomen, zijn verwerkt in de diverse programma’s. Het onderdeel grote instellingen was nog niet gespecificeerd. Er was een totaalbedrag aan besparingen opgenomen voor de grote instellingen. Hierbij was aangegeven dat in een later stadium de verdeling zou worden aangegeven. Theater Spant! In het kader van de management buy-out is een eerste bezuiniging afgesproken van € 75.000. Deze besparing is dan ook minimaal vanaf 2012 aan de orde. Vanaf seizoen 2011 – 2012 zullen nadere afspraken worden gemaakt.

13

Bibliotheek Na overleg met de bibliotheek is het mogelijk een besparing van € 45.000 te realiseren. Deze besparing zal niet leiden tot het beperken van de openstelling/dienstverlening. De functie van de bibliotheek zal op een voldoende niveau worden gecontinueerd. Zwembad Zandzee Met het zwembad zijn gesprekken gevoerd en de meerjarige afspraken worden nog afgerond. Voor 2012 verwachten wij een besparing te realiseren van tenminste € 105.000. Hiermee kan De Zandzee de bedrijfsvoering continueren zonder beperking van de openstelling/dienstverlening. Versa Welzijn Versa behoort tot de grote instellingen en wordt dan ook bij dit onderdeel betrokken. In het kader van de Perspectiefnota 2011 zijn afspraken gemaakt over toekomstige bezuinigingen. Deze bezuinigingen zijn opgenomen onder het programma Zorg en Welzijn. De genoemde minimale besparingen voor 2012 zijn verwerkt op de programma’s 6en 7. Voor de periode 2013 -2015 is, conform de fasering in de Perspectiefnota, een stelpost op programma 13 opgenomen. Overige Naast de hiervoor genoemde ontwikkelingen is de meerjarenbegroting geactualiseerd. Hierdoor zijn er enkele veranderingen opgetreden op het gebied van de (bespaarde) rente, de opbrengst leges (met name een nadeel bij rijbewijzen (circa € 40.000) en zijn er enkele kleine/technische wijzigingen doorgevoerd. Totaal geeft dit een nadeel van circa € 43.000 in 2012, € 37.000 in 2013, € 47.000 in 2014 en € 42.000 in 2015. Het totaal van de ontwikkelingen levert een nadeel op van € 706.000 in 2012 dat terugloopt naar 0 in 2015. In tabel 3 is dit cijfermatig weergegeven: Tabel 3 Ontwikkelingen

2012

2013

Bestuursakkoord/Gemeentefonds Tekort Wwb Verkiezingsborden Regionaal veiligheidshuis Mobiele portiers Subsidies Overige ontwikkelingen Totaal

-163 -469 0 -14 -17 0 -43 -706

-4 -472 0 -14 -17 0 -37 -544

2014

2015

-268 87 -92 0 -14 -14 -14 -14 -17 -17 0 0 -47 -42 -452 0 bedragen x € 1.000

Conclusie en voorstellen In tabel 4 is het totaaloverzicht opgenomen van de stand van zaken waarin het laatst bekende saldo uit de Perspectiefnota wordt gewijzigd met de financiële gevolgen van de beschreven ontwikkelingen. Tabel 4 Financieel beeld met ontwikkelingen Uitgangspunt Perspectiefnota Ontwikkelingen Totaal

2012 -390 -706 -1.096

2013 421 -544 -123

2014 2015 650 0 -452 0 198 0 bedragen x € 1.000

Voorstellen: Alle inspanningen blijven erop gericht meer mensen aan werk te helpen. Om onze middelen optimaal in te zetten wordt voorgesteld de reserve LWI toe te voegen aan de reserve Werk. Daarnaast stellen wij voor de incidentele tekorten Wwb 2012- 2014 te dekken uit de reserve Wwb. Daartoe is een aanvulling noodzakelijk met € 1 miljoen vanuit de Algemene Reserve.

14

Dit levert het volgende beeld: Tabel 5 Inzet reserve WWB tekort inzet reserve WWB totaal

2012 -1.096 469 -627

2013 -123 472 349

2014 2015 198 0 92 0 290 0 bedragen x € 1.000

Na deze voorstellen is, blijkens bovenstaande tabel, er nog sprake van een tekort van circa € 627.000 in 2012. In 2013 en 2014 zijn er incidenteel overschotten en in 2015 is er sprake van een sluitende begroting. In de perspectiefnota is aangegeven dat voor het tekort in 2012 gekeken wordt naar: • De mogelijkheid om besparingen op programma’s eerder te realiseren of investeringen te temporiseren • De mogelijkheid om belastinginkomsten (bijv. OZB) eerder te verhogen. Beide opties zijn bekeken en hieruit zijn de volgende conclusies getrokken. In de Perspectiefnota zijn vanaf 2012 structureel extra middelen beschikbaar gesteld voor Centrumplan, Ceintuurbaan en achterstallig onderhoud openbare verlichting. Deze projecten zijn volop in ontwikkeling en kunnen voortvarend worden opgepakt, zonder dat dit al in 2012 leidt tot extra lasten in de begroting. Dit komt voort uit de kapitaallastensystematiek, waarbij de kapitaallasten het jaar na realisatie in de exploitatie komen. Daarnaast is er gekeken naar de mogelijkheid om belastinginkomsten eerder te verhogen. Dit wordt niet wenselijk geacht, omdat er in de begroting 2012 structureel geen noodzaak is om belastinginkomsten te verhogen. Wij stellen daarom voor om het incidentele tekort in 2012 te dekken vanuit de incidentele voordelen die zich in 2011 hebben voorgedaan (rekeningresultaat 2010 en positieve resultaten bestrap 2011-1 en 2011-2). Deze voordelen zijn/worden toegevoegd aan de Algemene Reserve. Dit betekent dat in 2012 incidenteel € 251.000 onttrokken wordt aan de Algemene Reserve. In lijn hiermee worden de positieve uitkomsten voor de jaren 2013 en 2014 toegevoegd aan de Algemene Reserve. Daarbij dient wel te worden vermeld dat gezien de huidige economische situatie en de invloed die daarvan uitgaat op het financieel perspectief noodzaakt tot voorzichtigheid. Zo is er nog sprake van diverse onzekerheden met betrekking tot het bestuursakkoord. Nieuwe ontwikkelingen in dit kader zijn niet ondenkbaar en zullen zo mogelijk moeten worden ingepast. Het bovenstaande laat het volgende financiële beeld zien: Voorstellen ¹) saldo inzet reserve WWB fasering centrumplan/ceintuurbaan/ov

2012 -1.096 469 374

2013 -123 472 0

2014 198 92 0

2015 0 0 0

251

0

0

0

0

-349 0

Algemene Reserve: negatieve resultaat: onttrekking Algemene Reserve positieve resultaat: storting in de Algemene Reserve totaal

-290 0 0 0 bedragen x € 1.000

¹) een negatief bedrag betekent hier een nadeel voor de exploitatie. Zo is de storting in de Algemene Reserve het reserveren (uitgave) van het positieve begrotingssaldo.

Dit is de eerste begroting van de nieuwe raadsperiode. Met de voorstellen komen we tot een sluitende begroting in combinatie met een relatief lage lastendruk en een gezonde vermogenspositie. Hiermee ligt er een goede basis voor de realisatie van onze ambities.

15

16

2. PROGRAMMA’S

17

18

PROGRAMMA 1 ALGEMEEN BESTUUR De gemeente Bussum staat dicht bij de inwoners en werkt aan zijn bestuurskracht door regionale en interne bestuurlijke vernieuwing. Algemene doelen 1.1 Kleinere afstand tussen het bestuur en de gemeentelijk organisatie en de inwoners

Beleidskaders • Communicatie kadernota 2011-2015

1.2 Grotere bestuurskracht

•

• •

Wet gemeenschappelijke regelingen Wet algemene regels herindeling Gemeenschappelijke regeling Gooi en Vechtstreek en andere gemeenschappelijke regelingen

Prestaties • Verdere implementatie verbeterde website (gebruiksvriendelijkheid en content) • Actieve berichtgeving over beleid college en raad in relatie met de Bussumse Werkwijze • Evaluatie Burgerp@nel • Actievere inzet social media • Herindeling: Pas als de behandeling van het controversieel verklaarde wetsvoorstel GV4 door het parlement in 2011 leidt tot een besluit, worden de concrete acties voor 2012 duidelijk • Deelname aan bestuurlijke overleggen • Gewest Gooi en Vechtstreek

Bestuurlijke actiepunten • Communicatie kadernota 2011-2012

•

•

•

1.3 Internationale samenwerking

• •

Millenniumdoelstellingen • Samenwerkingsovereen komst met Valasske Mezirici

19

Als millenniumgemeente • stimuleert de gemeente Bussum de verbinding tussen lokale en mondiale ontwikkelingen De samenwerking met Valasske Merzirici wordt in dit programma beschreven De prestaties t.a.v. Millenniumgemeente zijn in programma 8 uitgewerkt

Eventuele actiepunten t.a.v. herindeling zijn afhankelijk van de uitkomsten van de behandeling van het wetsvoorstel GV4 door het parlement Eventuele (vervolg)besluiten naar aanleiding van het rapport van de Klankbordgroep voor regionale samenwerking Het college van B&W neemt actief deel aan alle intergemeentelijke bestuurlijke overleggen Uitwisselingen van kennis met Valasske Merzirci volgens gemaakte afspraken

Algemeen doel 1.1 Een kleinere afstand tussen het bestuur en de gemeentelijke organisatie en de inwoners.

Commissie: Bestuur Portefeuillehouder: Milo Schoenmaker / Adriana van den Berg

Wat willen we bereiken? Zichtbaar, bereikbaar en herkenbaar voor alle inwoners, dat zijn de kernbegrippen die de gemeente Bussum typeren. De gemeente heeft duidelijk voor ogen hoe zij wil zijn: een moderne gemeente, die professioneel wordt geleid, die duidelijk is in wat ze wil en doet. Hiervoor geldt de Bussumse Werkwijze als leidraad. De gemeente staat open voor nieuwe ontwikkelingen, is constant in dialoog met haar inwoners en streeft naar maatwerk. De gemeente Bussum staat voor duidelijkheid, betrokkenheid en lef en durft keuzes te maken. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Raadscommunicatie, communicatie De communicatie kadernota 2011-2015 wordt in het eerste halfjaar van 2012 vastgesteld. In 2012 wordt een vervolg gegeven aan commissievergaderingen nieuwe stijl. In 2011 is hiervoor een werkgroep samengesteld met leden van de raad om tot nadere uitwerking te komen. In 2012 blijft de berichtgeving van de gemeente via de gemeentelijke website, de Bussumse Krant en andere publicaties verlopen. In 2012 zal meer en structureel gebruik worden gemaakt van social media om het beleid van de gemeente Bussum uit te dragen. De kaders hiervan zijn vastgesteld in de communicatie kadernota 2011-2015. BurgerP@nel, website, elektronische dienstverlening, communicatiebeleid college Gedurende 2012 vindt een evaluatie plaats van bevindingen van het BurgerP@nel, dit om te bepalen of het BurgerP@anel wordt voortgezet. Begin 2011 is een verbeterslag gemaakt als het gaat om de inhoud (content) en de gebruiksvriendelijkheid van de gemeentelijke website, het intranet en RIS (Raads Informatie Systeem). Verbetering van deze sites is een continu proces. Daarnaast zal de gemeente inzetten op het gebruik van social media om de afstand tot de burger te verkleinen. Over het gebruik van social media zal in 2011 nog een eerste keuze worden gemaakt (zie de communicatie kadernota 2011-2015), waarna ook de concrete acties voor 2012 helder worden. Ook de meer uitgewerkte voorstellen ten aanzien van actieve berichtgeving beleid college en raad worden opgenomen in de communicatie kadernota 2011-2015. Dienstverlening Burgerzaken Cijfer dienstverlening burgerzaken een 8 De organisatiebrede doelstelling is een 8 voor dienstverlening. Tweejaarlijks wordt gemeten of dit cijfer ook wordt gehaald. In 2012 wordt weer deelgenomen aan het klanttevredenheidsonderzoek “Waar Staat je Gemeente”. Aan de hand van de resultaten daarvan zullen verdere verbeterpunten worden opgepakt. In 2011 wordt de mogelijkheid gerealiseerd om parkeervergunningen automatisch te verlengen. Ook zijn in 2011 de opties onderzocht om de facturering/incasso van de kosten volledig te automatiseren en eventueel gelijk te laten verlopen met de jaarlijkse belastingaanslag. Het streven is om vanaf 1 januari 2012 de automatische verlenging aan te bieden en inwoners te attenderen op het verlopen van hun vergunning. Dit vermindert de regeldruk voor de burger en stimuleert efficiëntie. In 2012 zullen we deze nieuwe mogelijkheid actief gaan communiceren. Telefonische dienstverlening In 2011 is in de hele regio 14035 als algemeen nummer van de gemeente in gebruik genomen en is veel aandacht besteed aan telefonische bereikbaarheid. Alle afdelingen zijn ingeregeld volgens een nieuwe systematiek, zodat de telefonische bereikbaarheid is verhoogd. Deze werkwijze blijft onveranderd gelden voor 2012.

20

Klant Contact Centrum (KCC) Waar Bussum in eerste instantie een plan van aanpak en een ontwerp had gemaakt voor een eigen KCC, is in 2011 de keuze gemaakt om het KCC gezamenlijk met Naarden in te richten. De schaalvoordelen hiervan maakt een efficiëntere dienstverlening mogelijk. In 2012 wordt een basisvariant van het KCC in gebruik genomen, waarbij de telefonische dienstverlening (veelgestelde vragen) voor Naarden en Bussum gemeenschappelijk wordt uitgevoerd. Stapsgewijs voegen we in 2012 en daarna taken aan het KCC toe, zodat onze inwoners een duidelijk herkenbare ingang voor de gemeente hebben, waar 80% van de vragen direct beantwoord wordt. Digitaal loket Een aantal producten van de gemeente, waarvoor de inwoners zich niet persoonlijk hoeven te legitimeren aan de balie, kan digitaal worden aangevraagd. Met de verbetering van de website en de ontwikkeling van het Zaaksysteem is hiermee in 2011 een belangrijke stap gezet. Ook in 2012 wordt stap voor stap het aantal digitaal te verkrijgen producten uitgebreid. Het aantal producten kan nog verder worden uitgebreid als ook producten van de Burgerlijke Stand digitaal kunnen worden aangevraagd. In het kader van de modernisering van de burgerlijke stand wordt het mogelijk om digitaal aangifte van geboorte, overlijden en ondertrouw te doen. Invoering daarvan is afhankelijk van wijziging van landelijke wet- en regelgeving. Ook is het nodig dat akten en fiches van de burgerlijke stand gedigitaliseerd worden; hier maakt Burgerzaken in 2012 een start mee. Algemeen doel 1.2 Grotere bestuurskracht

Commissie: Bestuur Portefeuillehouder: Milo Schoenmaker

Wat willen we bereiken? De bestuurskracht van de gemeente Bussum is sterk genoeg. Om het huidige niveau ook voor de toekomst te kunnen garanderen en adequaat antwoord te kunnen geven op vragen en taken die op ons afkomen, is het verstandig te blijven zoeken naar mogelijkheden om de bestuurskracht verder te verstevigen. Versterking van (bestaande) regionale samenwerking biedt goede mogelijkheden. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten): Herindeling Het controversieel verklaarde wetsvoorstel GV4 is door de Tweede Kamer in behandeling genomen. De uitkomst van dit fusieproces is nog steeds ongewis. Onverlet die uitkomst blijven wij attenderen op het belang van samenhangende en logische bestuurlijke organisaties, omdat alleen dan sprake kan zijn van een optimale aanpak van opgaven waarvoor een gemeentelijke overheid zich gesteld ziet. Gewest Gooi en Vechtstreek De herijking van de gewestelijke samenwerking heeft in 2011 geleid tot de presentatie van een rapport met aanbevelingen van de Klankbordgroep regionale samenwerking. De discussie richt zich daarbij vooral op de vormgeving van de regionale samenwerking en op de strategische werkvelden. Afhankelijk van de uitkomst van de discussie zal er eventueel besluitvorming in de gemeenteraad plaatsvinden. Deelname intergemeentelijke bestuurlijke overleggen Huidige en toekomstige samenwerkingsvormen leveren een structurele bijdrage aan de verdere versterking van onze bestuurskracht. De gemeente Bussum neemt daarom actief deel aan alle intergemeentelijke bestuurlijke overleggen.

21

Algemeen doel 1.3 Internationale samenwerking

Commissie: Bestuur Portefeuillehouder: Milo Schoenmaker

Wat willen we bereiken? Als millenniumgemeente stimuleert de gemeente Bussum de verbinding tussen lokale en mondiale ontwikkelingen. De stedenband met Valasske Mezirici, gericht op Europese eenwording, wordt afgebouwd en aangepast aan de huidige staat van ontwikkeling in Tsjechië. De overige millenniumdoelstellingen worden beschreven in programma 8.3. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) De stedenband met Valasske Mezirici wordt conform het coalitieprogramma in de huidige vorm afgebouwd. In 2012 vinden nog enkele al geplande uitwisselingsbezoeken plaats. Het stedenbandbudget zal eind 2012 tot 0 zijn teruggebracht. Inmiddels is overleg geweest met het gemeentebestuur van de partnergemeente. De Gemeente Bussum blijft geïnformeerd over de voortgang van het project tot ondersteuning van de Roma-minderheid en adviseert het gemeentebestuur van Valasske Mezirici vanuit de eigen ervaring bij de ontwikkeling van het nieuwe sociale en medische zorgsysteem in de regio van Valasske Mezirici. Nieuwe en laagdrempelige initiatieven, zoals het idee van enkele Bussumse studenten om een virtuele uitwisseling met studenten in de partnergemeente op gang te brengen, wil de gemeente blijven stimuleren. Behoud van de officiële stedenbandstatus is daarvoor een instrument. Dit betekent dat Europese financiering van projecten mogelijk blijft (onder andere jumelagefonds). Uitgangspunt is uitwisseling van kennis zonder inzet van middelen. Investeringen Het totaal aan investeringen voor Burgerzaken bedraagt € 50.000. Dit betreft de modernisering van de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA).

22

Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6100 BESTUUR

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

1.275.689

1.332.395

1.369.198

1.369.198

1.369.198

1.369.198

341.216

207.200

176.700

171.300

171.300

171.300

8.114

5.850

5.950

5.950

5.950

5.950

6130 BESTUURSAPPARAAT

1.596.628

931.051

838.959

838.959

838.959

838.959

6200 AMBTELIJK APPARAAT

129.023

150.792

137.445

137.445

137.445

137.445

6400 BURGERZAKEN

644.425

606.780

690.886

580.847

680.809

680.770

6405 DOCUMENTEN BURGERZAKEN

450.563

443.140

500.995

500.995

500.995

500.995

62.115

53.510

52.363

52.363

52.363

52.363

330.065

326.671

273.777

273.629

273.481

273.332

4.837.836

4.057.389

4.046.273

3.930.686

4.030.500

4.030.312

6100 BESTUUR

39.990-

32.182-

32.182-

32.182-

32.182-

32.182-

6200 AMBTELIJK APPARAAT

31.423-

46.098-

46.098-

46.098-

46.098-

46.098-

6400 BURGERZAKEN

48.919-

61.100-

37.300-

37.300-

37.300-

37.300-

6105 BESTUURLIJKE SAMENWERKING 6110 KLACHTENAFHANDELING

6410 OVERIG BURGERZAKEN 6415 CENTRAAL INFORMATIEPUNT TOTAAL LASTEN

6405 DOCUMENTEN BURGERZAKEN

480.201-

449.300-

468.300-

468.300-

468.300-

468.300-

6410 OVERIG BURGERZAKEN

37.966-

21.000-

34.400-

34.400-

34.400-

34.400-

6415 CENTRAAL INFORMATIEPUNT

72.244-

50.000-

65.800-

65.800-

65.800-

65.800-

710.742-

659.680-

684.080-

684.080-

684.080-

684.080-

4.127.094

3.397.709

3.362.193

3.246.606

3.346.420

3.346.232

7.752-

14.600-

14.600-

14.600-

14.600-

14.600-

4.119.342

3.383.109

3.347.593

3.232.006

3.331.820

3.331.632

TOTAAL BATEN RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

23

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 35.516 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6100 Bestuur

6105 Bestuurlijke samenwerking

6130 Bestuursapparaat

6400 Burgerzaken

6405 Documenten Burgerzaken

6415 Centraal Informatiepunt

Nadeel hogere vergoeding voor de raadsleden hogere kosten voor voormalige wethouders en wethouders Voordeel Bezuiniging op de bijdrage aan het gewest en de afbouw van de stedenband. Verschuiving van het budget voor internationale samenwerking naar programma 8 (jaarplan Welzijn) Voordeel Het voordeel betreft grotendeels een verminderde doorbelasting van kosten naar dit product, onder meer als gevolg van de efficiencymaatregelen. Nadeel Incidentele kosten voor het digitaliseren van fiches en aktes van de Burgerlijke Stand in 2012 Structureel voordeel door minder kosten voor de salarissen ambtenaar Burgerlijke Stand als gevolg van minder bruiloften (bron: Perspectiefnota 2011). Incidenteel voordeel vanwege het ontbreken van verkiezingen Herschikking in de urenbegroting van de afdeling Burgerzaken Lagere opbrengst leges GBA Nadeel Meer inkomsten voor de reisdocumenten en minder voor de rijbewijzen Herschikking urenbegroting baliewerkzaamheden op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren

V/N

€

€ -36.500

N

-11.500

N

-25.000 30.500

V

12.000

V

18.500 92.100

V

92.100 -107.500

N -110.000

V

20.000

V

50.000

N N

-43.500 -24.000 -39.000

V

19.000

N -58.000 69.000

Voordeel Herschikking urenbegroting op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren Hogere inkomst CIP

V

16.000

Verschillen < € 25.000

V

26.916

V

53.000

Overige verschillen

26.916

Totaal

V

24

35.516

PROGRAMMA 2 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID De gemeente Bussum biedt haar burgers een veilige omgeving om te wonen, te werken en te recreëren. Algemene doelen 2.1 Een woon- en leefomgeving waarin de inwoners niet alleen veilig zijn maar zich ook veilig voelen

Beleidskaders • Zorgnormen brandweer van Ministerie van BZK (onder andere uitruktijden) • Wet Veiligheidsregio’s 2010 • Regionaal risicoprofiel en beleidsplan 2010 • Kadernota integrale veiligheid Bussum 2011 • Jaarplan integrale veiligheid politie/ gemeente voor 2011/2012

2.2 Handhaving regels samen met strategische partners, met bevordering van de eigen verantwoordelijkheid van inwoners

• • •

•

APV 2010 Kadernota integrale veiligheid Bussum 2011 Jaarplan integrale veiligheid politie/ gemeente voor 2011/2012 Beleidsvisie handhaving

25

Prestaties • Verbetering van de responstijd bij uitruk van de brandweer • Monitoren versnelde bezuinigingen op begroting Veiligheidsregio • Deelname in regionaal veiligheidshuis • Terugdringen aantal woninginbraken • Bevorderen Keurmerk Veilig Wonen • Deelname in Burgernet

•

•

•

Ondersteuning buurtpreventieverenigingen Uitbreiding toezicht door mobiele portiers in horeca Deelname in regionaal convenant aanpak hennepteelt

Bestuurlijke actiepunten • Behandeling begroting Veiligheidsregio in college en commissie bestuur • Vaststellen jaarplan integrale veiligheid 2012-2013

•

Vaststellen jaarplan integrale veiligheid 2012-2013

Algemeen doel 2.1 Een woon- en leefomgeving waarin inwoners niet alleen veilig zijn, maar zich ook veilig voelen

Commissie: Bestuur Portefeuillehouder: Milo Schoenmaker

Wat willen we bereiken? Brandweer De opkomsttijden van de brandweer voldoen voor een deel niet aan de (strenge) normen. De regionale brandweer heeft samen met de gemeente een verbeterplan opgesteld. Eind 2012 moeten de opkomsttijden aanmerkelijk zijn verbeterd. De kostenontwikkeling van de Veiligheidsregio worden kritisch gevolgd. Crisis- en rampenbestrijding In de wet op de veiligheidsregio’s is de nieuwe naam van de gemeentelijke rol in de crisisbeheersing geïntroduceerd: gemeentelijke bevolkingszorg. In 2012 zal vooral de nadruk liggen op de landelijke introductie en beoefening van het nieuwe systeem van netcentrisch werken. Dit systeem zal ervoor zorgen dat op alle niveaus dezelfde informatie voorhanden is. De doelstelling is om de gemeente Bussum, met name het beleidsteam, volledig in te regelen in het netcentrische systeem. Tevens wordt komend jaar het regionaal crisisplan opgesteld, dat de gemeentelijke rampenplannen gaat vervangen. De doelstelling is om de gemeente Bussum gereed te maken als partner in het nieuwe regionaal crisisplan met de nieuwe functieverdeling. Veiligheid in openbare ruimte Inbraken Het aantal woninginbraken daalt gelukkig de laatste maanden maar blijft boven het landelijk gemiddelde. Het is een regionaal probleem. Samen met de gemeenten en politie Gooi en Vechtstreek/Flevoland wordt ingezet op forse daling van de cijfers in 2012. Burgernet Sinds enkele jaren informeert de politie per sms-bericht burgers die zich daarvoor hebben aangemeld, onder de naam “SMS-alert”. Dat blijkt succesvol. Burgers zijn behulpzaam bij het uitkijken naar vermiste personen of voortvluchtige verdachten van bijvoorbeeld overvallen. Het Rijk heeft het voornemen een nieuw systeem onder de naam “Burgernet”, dat al in enkele regio’s op proef draait, landelijk uit te rollen. De doelstelling is 1) om 75% van de huidige “SMS-Alert” deelnemers mee te nemen naar burgernet en 2) minimaal 6% van alle burgers in Bussum te werven voor deelname aan het systeem. Fietsdiefstallen Het aantal fietsdiefstallen wil ondanks maatregelen als een bewaakte stalling en vele extra veilige fietsklemmen in het centrum niet erg dalen. Het streven blijft het aantal diefstallen terug te brengen naar het niveau van 2006. Concreet is dat een daling van 543 naar 488. Regionaal veiligheidshuis Het Openbaar Ministerie, politie, Raad voor de kinderbescherming, Reclassering, Verslavingszorg, Maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg, Geestelijke Gezondheidszorg, jongerenwerk, gemeenten etc. werken samen in het Veiligheidshuis Gooi en Vechtstreek om een integrale, persoonsgerichte aanpak in objectieve en subjectieve sociale veiligheid te bevorderen. Het Veiligheidshuis is nog in opbouw. De gemeenten dragen bij in de kosten van leiding, huisvesting en infrastructuur. De deelnemende organisaties dragen bij met personele inzet. Inmiddels is duidelijk dat de Rijksbijdrage ook in 2012 in stand blijft, zodat de gemeentelijke bijdrage op hetzelfde peil kan blijven als in 2011. De doelstelling is om 1) de toeleiding naar het veiligheidshuis voor potentiële Bussumse cliënten zoals meerplegers, plegers van huiselijk geweld, jeugdige delinquenten en ex-gedetineerden te organiseren, 2) de persoonlijke aanpak te realiseren, en 3) het veiligheidshuis te verbinden met het Centrum van Jeugd en Gezin.

26

Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Brandweer Ter verbetering van de opkomsttijden van de brandweer wordt de al aangekondigde proef uitgevoerd met een andere wijze van uitrukken te weten: twee personen met een klein voertuig gevolgd door vier personen met de reguliere tankautospuit. De verwachting is dat deze wijze van uitrukken positieve invloed heeft op de opkomsttijden tijden, vooral voor kleine incidenten en loze meldingen. Inmiddels heeft de Veiligheidsregio de mogelijkheden onderzocht om de afgesproken bezuinigingen eerder te kunnen realiseren. Crisis- en rampenbestrijding Aan de regionale staven worden informatiemanagers toegevoegd. De kosten worden gedekt uit de begroting van de veiligheidsregio. De gemeenten verlenen personele medewerking aan de totstandkoming van het regionaal crisisplan, inclusief opleiding en oefening van de medewerkers. Een en ander gebeurt binnen de bestaande budgetten. Veiligheid in openbare ruimte Inbraken De gemeente zal investeren in inbraakpreventie. De bestaande buurtpreventieverenigingen zullen worden ondersteund in activiteiten om hun buurt alerter te maken op de zorg voor veiligheid van de eigen woning en de noodzaak tot onderling contact tussen en samenwerking van straat- en buurtbewoners (dit is tevens een Wmo-prestatieveld: “civil society”). De oprichting van nieuwe buurtpreventieverenigingen zal worden gestimuleerd. Het Keurmerk Veilig Wonen is een goed middel tegen woninginbraak gebleken. Een volgens het keurmerk beveiligde woning is tot meer dan 90% minder gevoelig voor inbraak. Diverse installatiebedrijven zijn bevoegd te adviseren over beveiligingsmaatregelen zoals beter hang- en sluitwerk. Door publicatie van informatie en tips alsmede het organiseren van informatieavonden voor de buurt- en buurtpreventieverenigingen zal de aandacht op de preventiemogelijkheden worden gevestigd. De bovenstaande maatregelen zullen budgettair neutraal worden uitgevoerd. Burgernet Met Burgernet kunnen over een bepaald gebied alle aangeslotenen worden geïnformeerd, maar ook specifieke doelgroepen. Regionaal is afgesproken dat de gemeenten erin gaan deelnemen. 2012 is het jaar van voorbereiding. Om aan de doelstelling te voldoen zal er intensief worden gecommuniceerd naar de burger via bestaande middelen als internet, nieuwe media en per brief. Fietsdiefstallen Naast voortzetting van het bestaande beleid om veilige fietsklemmen te plaatsen en bewaakt parkeren te bevorderen, wordt in 2012 door gemeente en politie een project gestart, gericht op het voorkomen van diefstal. De kwetsbare plekken worden meegenomen in de rondes van BOA’s en toezichthouders in opleiding (stagiairs ROC). Wijkgericht werken De samenwerking met burgers op het gebied van de openbare ruimte moet worden geïntensiveerd. Enerzijds om inwoners deelgenoot te maken van het beheer en anderzijds om de openbare ruimte af te stemmen op de behoeften van de inwoners (inclusief beleid in het kader van de WMO). Regionaal veiligheidshuis Door voortzetting van de Rijksbijdrage kan de gemeentelijke bijdrage aan het Veiligheidshuis op het niveau van 2011 worden gehandhaafd. In 2012 wordt het Veiligheidshuis Gooi en Vechtstreek definitief vorm gegeven. Voor Bussum is de jaarlijkse bijdrage € 13.500. De persoonlijke aanpak begint bij interne regie en afstemming tussen de verschillende afdelingen. Daarnaast wordt er deelgenomen in de ambtelijke werkgroep.

27

Algemeen doel 2.2 Handhaving regels

Commissie: Bestuur Portefeuillehouder: Milo Schoenmaker

Wat willen we bereiken? De gemeente stelt duidelijke, controleerbare en handhaafbare regels met betrekking tot het gebruik van de openbare ruimte, maar ook bij bijvoorbeeld (ver)bouw en bescherming van het milieu. Zij ziet toe op de naleving van die regels. Overbodige, onduidelijke en niet te handhaven regels worden geschrapt. Handhaven doen we samen met onze strategische partners en inwoners (onder andere politie, brandweer, GAD, woningstichtingen, buurt- en buurtpreventieverenigingen). De gemeente heeft de regie en van de partners en de inwoners wordt actieve inzet verwacht. Buurtpreventie Het streven is in 2012 minimaal twee nieuwe buurtpreventieverenigingen vanuit burgerinitiatief aan de bestaande (vijf) verenigingen toe te voegen. Toezicht horeca Veilig uitgaan voor de jeugd en bestrijding van criminaliteit en overlast in en rond de horecaconcentratiegebieden blijven ook in 2012 speerpunten. De proef met de glijdende sluitingstijden loopt door tot in 2012. De proef met cameratoezicht loopt vanaf september 2011 voor een periode van vier jaar. Het bestaande toezicht van politie, BOA’s en eigen portiers van de horeca-inrichtingen blijft op gelijk peil. Het extra toezicht door mobiele portiers in het horecagebied Generaal de la Reijlaan/Stationsweg werpt zijn vruchten af. Toezichthouders in opleiding In 2011 is ervaring opgedaan met een groep studenten van het ROC Amersfoort die voor hun stage beveiliging/toezicht werden gekoppeld aan de Bussumse BOA-groep. Dit genereerde extra toezicht op straat en leverde voor de studenten nuttige praktijkervaringen op. In 2012 willen wij deze inzet voortzetten. Drank- en horecaoverlast - verminderen alcoholgebruik onder jongeren Uit de veiligheidsanalyse in de kadernota integrale veiligheid 2011-2014 blijkt dat een aanzienlijk aandeel van de lokale veiligheidsproblematiek samenhang vertoont met de horecagebieden. Ook is er samenhang te constateren in de soorten problematiek. De laatste jaren is het alcoholgebruik onder jongeren onrustbarend toegenomen en dit is gerelateerd aan overlast op straat, geweldsmisdrijven, vernielingen en alcohol in het verkeer. De laatste jaren is stevig ingezet om deze problematiek tegen te gaan. Voor 2012 is het doel om de drank- en horecaoverlast te verminderen met een gerichte, integrale aanpak. Convenant aanpak hennepteelt Illegale hennepteelt vindt op ruime schaal plaats. De teelt vindt meestal plaats onder omstandigheden die een gevaar vormen voor de directe omgeving (illegale stroomafname, kortsluiting, brand, andere criminele activiteiten); dit nog los van de strafrechtelijke aspecten. Om effectiever te kunnen optreden zal regionaal worden samengewerkt. Ondernemers en veiligheid De gemeente steunt de Bussumse ondernemersvereniging in het streven naar veilige, schone en prettig ingerichte winkelstraten. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Buurtpreventie Buurtpreventie is een belangrijk middel om gezamenlijk de criminaliteit in de wijken tegen te gaan. Bestaande en nieuwe buurtpreventieverenigingen worden ondersteund in hun activiteiten en door gemeente en politie van informatie voorzien. Elke vereniging krijgt een contactpersoon in het gemeentehuis (kabinet burgemeester) om de lijnen zo kort mogelijk te houden.

28

Toezicht horeca Preventief wordt geïnvesteerd in samenwerking met de ondernemers in verbetering van het toezicht op straat. De inzet van mobiele portiers is als aanscherping van het bestaande beleid vanaf september 2011 uitgebreid tot het gebied Herenstraat en omgeving. Toezichthouders in opleiding Onderzocht wordt of de gemeente leerbedrijf kan worden voor ROC-studenten in opleiding voor een functie in de openbare orde en veiligheidssector. Het gaat om praktijkstages van drie tot vier maanden. Drank- en horecaoverlast - verminderen alcoholgebruik onder jongeren Wanneer de problematiek samenhang vertoont, is het zeer gewenst om ook de aanpak hiervan in samenhang in te richten. Deze aanpak valt onder het integrale veiligheidsbeleid van de gemeente Bussum, dat door de gemeenteraad op 29 september 2011 is vastgesteld. Onveiligheid en horeca zijn benoemd tot prioriteit voor de komende vier jaren. De doelstelling is om de aanpak van genoemde problematiek (drank en horecaoverlast) integraal uit te voeren. Een integrale aanpak behelst samenwerking tussen alle partners (jongeren en ouders, politie, buurtpreventieverenigingen en de betrokken afdelingen BMO, Vergunning en Handhaving en Samenlevingszaken) om te komen tot één plan voor alle doelgroepen en alle aandachtsgebieden, dat wordt ondersteund door regelmatig overleg. De veiligheidsketen van pro-actie tot nazorg vormt hierbij een leidraad. Het gaat om het voorkomen van alcoholgebruik, maar er wordt ook gesanctioneerd wanneer alcoholmisbruik zich voordoet. Veiligheid, alcoholgebruik en overlast zijn thema’s, die verwerkt worden in een uitvoeringsplan integrale veiligheid. Hierbij wordt een relatie gelegd met de nota Lokaal Gezondheidsbeleid en met de nieuwe nota Jeugdbeleid, die eveneens volgend jaar worden opgesteld. Concreet omvat het uitvoeringsplan: • Implementatie van de taakstelling gemeentelijk toezicht op de naleving drank- en horecawet • Een overzicht van alle maatregelen/instrumenten gemeente en politie • Bewustwordingscampagne ouders/voogden, jeugd en alcohol/drugs • Actieve communicatie over het beleid naar de burger • Actieve participatie van burgers (ouders, jeugd, bewoners) • Evaluatie van beleid Convenant aanpak hennepteelt Bussum zal deelnemen bij een in 2012 af te sluiten convenant aanpak hennepteelt. Partijen daarin zijn onder andere de politie, het Openbaar Ministerie, het UWV en de SVB, nutsbedrijven, de regiogemeenten, de woningstichtingen en de belastingdienst. Ondernemers en veiligheid Samen met andere regiogemeenten betaalt Bussum de kosten van een veiligheidsadviseur die de ondernemersverenigingen steunt in de aanpak van onder andere winkeldiefstal, graffiti en winkelinbraken. Landelijk zal waarschijnlijk in 2012 een systeem worden uitgerold waarbij plegers van winkeldiefstallen naast strafvervolging een schadevergoeding namens de getroffen ondernemer krijgen opgelegd. De gemeente zal de ondernemersvereniging begeleiden in de aansluiting op dit systeem.

29

Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6115 VEILIGHEID

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

469.249

494.047

537.452

537.040

536.627

536.215

6600 PREPARATIE BRANDWEER

276.467

211.688

202.880

199.005

191.769

188.079

6615 BRANDWEERORGANISATIE

1.640.171

1.700.718

1.793.118

1.731.118

1.702.118

1.644.118

TOTAAL LASTEN

2.385.887

2.406.453

2.533.450

2.467.163

2.430.514

2.368.412

6115 VEILIGHEID

87.179-

71.200-

81.400-

81.400-

81.400-

81.400-

6600 PREPARATIE BRANDWEER

80.640-

8.607-

8.607-

8.607-

8.607-

8.607-

167.819-

79.807-

90.007-

90.007-

90.007-

90.007-

2.218.068

2.326.646

2.443.443

2.377.156

2.340.507

2.278.405

-

-

-

-

-

-

2.218.068

2.326.646

2.443.443

2.377.156

2.340.507

2.278.405

TOTAAL BATEN RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 116.797 nadeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6115 Veiligheid

6615 Brandweerorganisatie

Overige verschillen

Nadeel Hogere inzet capaciteit Uitbreiding mobiele portiers Nadeel Maatregelen uit het verbeterplan verbetering van de responstijd bij uitruk van de brandweer. (Vanaf 2013 € 87.400, bron Bestrap 2011) Structurele bezuinigingen op de veiligheidsregio Voordeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€ -33.000

N N

-16.000 -17.000 -92.400

N

-112.400

V

20.000

V

8.603

8.603

N

30

€

-116.797

PROGRAMMA 3 VERKEER EN VERVOER De gemeente Bussum wil de bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid op verkeersgebied in standhouden en waar mogelijk verbeteren. Algemene doelen

Beleidskaders

Prestaties

Bestuurlijke actiepunten

3.1 Het garanderen van bereikbaarheid

Gemeentelijke Verkeer en Vervoersplan 2005 (GVVP) Duurzaam veilig, fase 2 GRP

Herinrichting: - Westereng fase1 - Vogelkersstraat - J. Israelslaan - Ceintuurbaan - Papaverstraat - Spijkerstraat e.o. - Veldheimerlaan / Botweg - Westereng fase2 Voortzetten lobby Spoorse doorsnijding

•

3.2 Garanderen van een goed onderhouden en veilig wegennet voor alle verkeersdeelnemers

Wegenbeheerplan 20102014 Beleidsnotitie Openbare verlichting Gladheidbestrijding Onkruidbestrijding

Uitvoering Wegenbeheerplan CN Duurzame 2010-2014 onkruidbestrijding Actualisatie Kwaliteitshandboek Openbare Ruimte

3.3 Goede parkeervoorzieningen

• •

Uitbreiding parkeerplaatsen voor auto en fiets binnen projecten Onderzoek naar uitbesteden parkeerfunctie en kostendekkendheid op de langere termijn Parkeerbalans Centrum Pilot Elektrische oplaadpunten voor auto en fiets

Fietsnota 2007 Parkeernota 2005

31

• • •

• •

RV DO Papaverstraat e.o. RV DO Veldheimerlaan / Botweg RV DO Spijkerstraat eo RV DO Westereng fase2

CN Actualisering Parkeerbeleid CN Elektrische oplaadpunten

Algemeen doel 3.1 Het garanderen van bereikbaarheid

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum wil de bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid op verkeersgebied in standhouden en waar mogelijk verbeteren. Met name het fietsgebruik en het opheffen van de spoorse doorsnijding zijn belangrijke aandachtspunten. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Verbetering verkeerssituatie in het Centrum Binnen het Centrumplan (zie verder programma 11) wordt gekeken naar verbeteringen van de Havenstraat, Kapelstraat, de Brinklaan en de Herenstraat. De Gebiedsvisie Centrum welke eind 2011 is opgesteld, zal hiertoe de leidraad zijn. Uitgangspunt is verbetering voor de voetganger, de fiets en de auto in het kader van bereikbaarheid en veiligheid. Spoorse doorsnijding Naarden en Bussum De spoorse doorsnijding in Naarden en Bussum vormt een fikse barrière voor de bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid. De lange termijnoplossing is naar beste weten een verdiepte bak in combinatie met een autotunnel. De lobby voor deze lange termijn oplossing voor de spoorse doorsnijding wordt onverkort voortgezet. Naarden en Bussum zijn in overleg met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Prorail en de Metropool Regio Amsterdam om te toetsen of er andere gelijkwaardige oplossingen voor onder andere bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid zijn. Zo niet, dan blijven deze verder buiten beschouwing. Herinrichting wegen in verband met duurzaam veilig beleid In het Gemeentelijke Verkeer en Vervoersplan (GVVP) staat het voornemen om door de aanleg van 30 km/h zones de verkeersveiligheid, ook rondom scholen, te optimaliseren. In 2012 worden de Westereng fase1, Vogelkersstraat e.o., de Spijkerstraat en de J. Israëlslaan heringericht als 30 km/h zones. In 2012 wordt tevens de herinrichting van de Ceintuurbaan in verband met de veiligheid en leefbaarheid van de omwonenden uitgevoerd. Liften bij de stations De toegankelijkheid voor mindervalide reizigers van de stations dient te worden vergroot. De lift bij het station Naarden/Bussum zal medio 2012 gereed komen. Ook stelt het college in 2011 uitgangspunten op om de aanleg van liften bij Bussum-Zuid door ProRail mogelijk te maken in 2012.

Algemeen doel 3.2 Een goed onderhouden en veilig wegennet voor zowel gemotoriseerd en fietsverkeer als voor voetgangers

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? Een goed onderhouden en veilig wegennet voor zowel gemotoriseerd verkeer, fietsverkeer als voor voetgangers wordt bereikt door het plegen van planmatig onderhoud aan het wegennet. Bij klachten, schades en calamiteiten wordt op efficiënte wijze gereageerd om de veiligheid van alle verkeersdeelnemers te garanderen. Naast het uitvoeren van het vastgestelde beleid wordt regelmatig getoetst of het beoogde resultaat wordt bereikt. Daarnaast wil de gemeente Bussum de gladheidbestrijding en onkruidbestrijding op verharding op meer duurzame wijze gaan uitvoeren. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Onderhoud wegen Het is belangrijk om te blijven voorzien in veilige en comfortabele wegen binnen Bussum. In 2012 wordt onderzocht hoe 10% bezuinigd kan worden op het onderhoud van wegen. Daartoe zal het Wegenbeheerplan worden geactualiseerd met als uitgangspunten veilig, sober, doelmatig en 32

duurzaam. Twee kwaliteitsniveaus worden uitgewerkt: een minimumniveau voor wat betreft veiligheid en een minimum voor wat betreft veiligheid en comfort. Overigens is de huidige werkwijze al dat er na de inspectieronde prioriteiten gesteld worden om binnen het budget te kunnen blijven. Openbare Verlichting De beleidsnotitie Duurzame openbare verlichting is in 2011 vastgesteld. Hierin wordt uitgegaan van vervanging van traditionele lampen door LED-lampen binnen een periode van twintig jaar. In 2012 zullen de herinrichtingprojecten (Westereng, Vogelkersstraat e.o., Spijkerstraat, J. Israëlslaan en Ceintuurbaan) conform dit beleid worden uitgevoerd. Onkruidbestrijding op verharding In Bussum worden sinds 1991 geen chemische middelen meer gebruikt voor het bestrijden van onkruid in de openbare ruimte. In de afgelopen twintig jaar is er landelijk veel onderzoek gedaan naar de milieubelasting en de alternatieven voor het huidige borstelen en de daarbij horende kosten. De onderzoeksresultaten, de bezuinigingen en duurzaamheid vragen om een nieuwe afweging in de keuze van onkruidbestrijding op verharding. Vanaf 2012 zal in ieder geval één ronde onkruidbestrijding gaan vervallen in het voorjaar. De afgelopen jaren is gebleken dat deze het minst effectief was. Kwaliteitshandboek Openbare Ruimte In 2012 zal het huidige Handboek Infra worden geactualiseerd met als uitgangspunten: veilig, sober, doelmatig en duurzaam. Het Handboek Infra wordt gebruikt voor projecten en renovatie in Bussum als het gaat om straatinrichting en straatmeubilair. Aanpassingen van het handboek werken door in lagere beheer- en onderhoudskosten. Algemeen doel 3.3 Goede parkeervoorzieningen en optimale benutting van parkeerplaatsen

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum wil de parkeerbalans in stand houden, zowel in het centrum als in de woonwijken. Ook wil de gemeente het fietsparkeren optimaliseren. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Uitbreiden fietsparkeren Naar aanleiding van de evaluatie van de beveiligde fietsenstalling aan de Brinklaan wordt in 2012 een “Haalbaarheidsonderzoek Uitbreiding beveiligde fietsenstallingen” afgerond. Met de uitvoering van de Fietsnota wordt het aantal fietsklemmen met parkeurmerk verder uitgebreid. In totaal worden in de periode van 2009 tot en met 2013 de bestaande negenhonderd fietsklemmen in het centrum vervangen door fietsklemmen met parkeurmerk. In 2012 gaat het om een tweehonderdtal vervangingen. Binnen de te ontwikkelen bouwprojecten worden fietsvoorzieningen en stallingen meegenomen. Parkeerbeleid Het bestaande parkeerbeleid wordt geoptimaliseerd. In 2012 wordt nader onderzoek verricht naar de mogelijkheden om de parkeerfunctie te optimaliseren bijvoorbeeld via uitbesteding. In het kader van de kostendekkendheid wordt onderzocht wat nodig is op de langere termijn (bijvoorbeeld: verdere tariefsverhoging voor kortparkeren en het verhogen van de bijdrage voor abonnementen en vergunningen). Parkeerbalans Centrum Eind 2011 is een gebiedsvisie voor het centrum vastgesteld om projecten zoals onder andere herinrichting Wilhelminaplantsoen, Nieuwe Brink –Scapino, Veldweg en Havenstraat integraal te ontwikkelen. Hiervoor is de parkeerbalans in het centrum opnieuw vastgesteld. Elektrische oplaadpunten In 2012 wordt op een aantal plaatsen een proef gehouden met elektrische oplaadpunten voor auto´s en voor fietsen. Afhankelijk van de uitkomsten kunnen deze elektrische oplaadpunten vervolgens worden uitgebreid. De raad zal hierover worden geïnformeerd. 33

Investeringen Het totaal aan investeringen voor de gladheidsbestrijding betreft voor 2012 € 21.290. Het totaal aan investeringen voor de parkeerautomaten betreft voor 2012 € 79.000. Het totaal aan investeringen voor het straatmeubilair betreft voor 2012 € 28.000. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product

Rekening 2010

Begroting 2011

6210 PARKEERBELASTINGEN 6305 OPENBARE VERLICHTING 6310 STRAATMEUBILAIR 6312 WEGEN 6314 PARKEERAANGELEGENHEDEN 6316 VERKEER TOTAAL LASTEN 6210 PARKEERBELASTINGEN 6305 OPENBARE VERLICHTING 6310 STRAATMEUBILAIR 6312 WEGEN 6314 PARKEERAANGELEGENHEDEN 6316 VERKEER TOTAAL BATEN

74.196 538.210 143.447 3.847.962 1.114.530 553.277 6.271.622 928.048120 6.335516.437480.39921.3901.952.490-

96.819 479.153 132.396 3.296.294 1.090.590 514.820 5.610.072 1.053.50011.0004.403428.992423.9221.5001.923.317-

RESULTAAT voor inzet van reserves

4.319.133

STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet van reserves

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

96.614 496.976 130.471 3.187.813 1.378.852 522.658 5.813.384 1.424.50011.00012.153199.031256.5881.5001.904.772-

96.353 601.584 125.768 3.232.660 1.377.609 520.919 5.954.893 1.424.50011.00012.153199.031255.0851.5001.903.269-

91.356 587.454 124.473 3.207.224 1.381.103 519.180 5.910.790 1.424.50011.00012.153199.031253.5811.5001.901.765-

91.356 578.322 123.176 3.178.250 1.379.600 517.439 5.868.143 1.424.50011.00012.153199.031252.0781.5001.900.262-

3.686.755

3.908.612

4.051.624

4.009.025

3.967.881

56.553 1.216.658-

15.859 672.574-

225.049 859.931-

228.170 831.072-

229.600 798.961-

231.241 767.726-

3.159.028

3.030.040

3.273.730

3.448.722

3.439.664

3.431.396

34

Begroting 2012

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 243.690 nadeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6210 Parkeerbelastingen

6312 Wegen

Voordeel Een hogere opbrengst vanuit de parkeerbelasting als gevolg van de voorstellen om de parkeertarieven te verhogen (zie paragraaf lokale heffingen) onderdeel kort parkeren. Meenemen opbrengst van de parkeervergunningen in het centrum in de parkeerexploitatie Nadeel Hanteren andere werkwijze met als gevolg dat de kostenverdeling direct bij aanvang van het project plaatsvindt. Besparingen uit de Perspectiefnota (onder andere onderhoudsniveau, onkruidbestrijding). De kosten van straatreiniging zijn in 2012 lager, waardoor er ook een lagere doorbelasting is aan het rioolrecht. Incidenteel budget uitvoering van het fietsbeleid 2011. Voor 2012 dus een voordeel.

6314 Parkeeraangelegenheden Nadeel Storting in plaats van een onttrekking in de voorziening Hogere subsidie aan de stichting parkeren vanwege de nog niet verwerkte kosten van de nieuwe parkeergarages Ontwikkeling van de kapitaallasten Overige verschillen Nadeel Verschillen < € 25.000 Totaal

V/N

€ 371.000

V

306.000

V

65.000 -122.500

N

-210.000

V

71.500

N

-24.000

V

40.000 -455.000

N

-278.000

N N

-130.000 -47.000

N

-37.190

-37.190

N

35

€

-243.690

PROGRAMMA 4 ECONOMISCHE ZAKEN De gemeente Bussum streeft naar voldoende werkgelegenheid en een hoog voorzieningenniveau. Algemeen doel

Beleidskaders

4.1

• •

•

• •

•

Een goed vestigingsklimaat voor het midden- en kleinbedrijf Een levendige kern met een hoog voorzieningsniveau Voldoende en sterke werkgelegenheid d.m.v. regionale samenwerking Een hoog niveau van gemeentelijke dienstverlening

• • • • •

Prestaties

Bussum 2025 (2008) Regionaal programma ‘Innovatieve Verbindingen’ (2007) Centrumvisie (2003) Retailstructuurvisie Gooi en Eemland (2006) Horecanota (2009) Kadernota Economie (2009) Nota Duurzaamheid (2009)

36

• •

• •

Bestuurlijke actiepunten

Periodiek overleg BOV • Stimuleren evenementencoördinatie Bussum Promotie Stimuleren van duurzaam ondernemen Verbeteracties dienstverlening ondernemers

CN Dienstverlening ondernemers

Algemeen doel 4.1 Een goed vestigingsklimaat voor het midden- en kleinbedrijf

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? Het programma Economische zaken kent de volgende doelstellingen uit de kadernota Economie: Het behouden en verbeteren van het vestigingsklimaat voor het midden- en kleinbedrijf. Het behouden en versterken van de positie van Bussum als levendige, duurzame kern met een hoog voorzieningenniveau en regionale allure. Het versterken van de lokale werkgelegenheid door middel van regionale samenwerking. Het voorzien in de randvoorwaarden voor ondernemerschap door het waarborgen van een hoog niveau van gemeentelijke dienstverlening. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Centrumplan De positie van het centrumwinkelgebied staat onder druk, door veranderend consumentengedrag, toename van concurrentie van de winkelkernen van Hilversum en Huizen en door de economische crisis. Het centrum van Bussum moet het kloppend hart van Bussum blijven waar men op een prettige manier kan winkelen en verblijven. Het centrum wil een goed vestigingsklimaat voor ondernemers bieden en een prettig winkel- en verblijfsgebied voor de Bussummers met een uitstraling naar de regio. Daarvoor dient de Nieuwe Brink heringericht te worden zodat deze meer aansluit bij het dorpscentrum. De herontwikkeling van Scapino/Nieuwe Brink en omgeving wordt voortvarend opgepakt. Het Wilhelminaplantsoen wordt gezellig ingericht met daarop een muziektent; dit in samenhang met het eventueel autoluw maken van de Havenstraat en Kapelstraat. Er wordt onderzocht of het mogelijk is om één of meer terrassen aan te leggen zodat het plein aantrekkelijker wordt. In 2011 is een 'Gebiedsvisie Centrum' opgesteld. Vervolgens wordt het Centrumplan ingevuld met een planning voor alle projecten in het centrum. Ondernemersfonds Het ondernemersfonds draagt bij aan de levendigheid en aantrekkingskracht van de winkelgebieden en levert een bijdrage aan een goed vestigingsklimaat en lokale bedrijvigheid. In diverse gemeenten in de regio is een soortgelijk fonds in ontwikkeling. Na de evaluatie in 2011 van het ondernemersfonds zullen de aanbevelingen en verbeterpunten in 2012 worden uitgevoerd. Bussumse Ondernemers Vereniging Door periodiek overleg met de vertegenwoordiging van de Bussumse ondernemers kan de gemeente goed inspelen op de behoefte van de lokale ondernemers. Uit onderzoek van de Kamer van Koophandel en de ervaringen van de ondernemers komen verbetervoorstellen voor de gemeentelijke dienstverlening die in 2012 worden uitgevoerd. Bussum Promotie De gemeente heeft voor 2012 en 2013 jaarlijks € 25.000.- beschikbaar gesteld. De Stichting Bussum Promotie kan zich dan richten op het vergroten van de bekendheid van de huidige evenementen en het stimuleren en organiseren van nieuwe activiteiten en evenementen. Het belang van deze uitbreiding van taken wordt ook door de Bussumse Ondernemers Vereniging erkend. Zij leveren, via het Ondernemersfonds, een blijvende bijdrage aan de activiteiten van de stichting. Duurzaamheid Het platform Maatschappelijk Ondernemen Naarden-Bussum opereert, met ondersteuning van de gemeente, op het raakvlak van duurzaamheid en ondernemen.

37

Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Rekening 2010

Product 6320 MARKTEN

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

69.903

97.948

81.644

81.644

81.644

81.644

6325 DETAILHANDEL EN HORECA

319.028

348.360

308.263

307.950

307.638

307.325

6332 BEDRIJVIGHEID

113.817

147.067

153.871

153.871

128.371

128.371

TOTAAL LASTEN

502.748

593.375

543.778

543.465

517.653

517.340

6320 MARKTEN

72.005-

79.652-

80.498-

80.498-

80.498-

80.498-

6325 DETAILHANDEL EN HORECA

243.432-

274.920-

231.900-

31.900-

231.900-

231.900-

TOTAAL BATEN

315.438-

354.572-

312.398-

312.398-

312.398-

312.398-

187.311

238.803

231.380

231.067

205.255

204.942

STORTINGEN RESERVES

-

-

-

-

-

-

ONTTREKKINGEN UIT RESERVES

-

-

-

-

-

-

187.311

238.803

231.380

231.067

205.255

204.942

RESULTAAT voor inzet reserves

RESULTAAT na inzet reserves

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 7.423 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 Verschillen

Voordeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€

V

7.423

7.423

V

38

€

7.423

PROGRAMMA 5 ONDERWIJS De gemeente Bussum wil de jeugd en de jongeren voorbereiden op een actieve deelname aan de samenleving. Algemene doelen 5.1 • Hoogstaand en sluitend stelsel van huisvestingsvoorziening en primair en voortgezet onderwijs

Beleidskaders • Artikel 23 Grondwet • Wet Primair Onderwijs (WPO) • Wet Voortgezet Onderwijs (WVO) • Huisvestings verordening 1998 • Deelplannen Voortgezet onderwijs • Statuten Stichting Primair • Gemeenschappelijke regeling voor het primair onderwijs Gooi-Zuid en Vechtstreek

5.2 •

• • •

Samenhangende voorzieningen voor kinderen en jongeren op het gebied van onderwijs, (buitenschoolse) opvang, sport, welzijn

• • • • •

WPO WVO Huisvestingsverordenin g 1998 Gemeentelijke subsidieverordening Wet kinderopvang, Nota Lokaal Jeugdbeleid 2005 Sportnota 2008 – 2011 Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit educatie (OKE)

Prestaties • Uitvoeren uitbreiding Indonschool • Voorbereiden en uitvoeren verbouwing gebouw Opmaat • Vaststellen jaarprogramma huisvestingsvoorzieningen onderwijs 2013 • Uitvoeren Programma huisvestingsvoorzieningen onderwijs 2012 • Implementeren nieuwe Verordening Onderwijshuisvesting •

•

•

5.3

•

Initiëren en ondersteunen activiteiten gericht op doelgroep achterstandsleerlingen

• • •

WPO Leerplichtwet 1969 Wet Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC)

39

•

Implementatie van de Wet Oke door: • Harmonisatie voorschoolse voorzieningen door herstructurering subsidies • Implementatie handhaving kwaliteit peuterspeelzalen Invulling beheersorganisatie Breeduit. Uitvoering geven aan leerlingenvervoer binnen budgettair aanvaardbaar kader. Uitvoering geven aan nota Onderwijsachterstanden beleid 2012-2014

Bestuurlijke actiepunten

•

•

Vaststellen verordening peuterspeelzaalwerk (Ovb) Actualiseren verordening leerlingenvervoer

Algemeen doel 5.1 Hoogstaand en sluitend stelsel van huisvestingsvoorzieningen primair en voortgezet onderwijs

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Adriana van den Berg-van Bart

Wat willen we bereiken? Een stelsel van huisvestingsvoorzieningen van goede kwaliteit dat zoveel mogelijk aansluit bij de eisen van de inwoners en van de gebruikers in het onderwijs. Hierbij wordt rekening gehouden met de toekomstige ontwikkelingen. Dit vindt plaats binnen het kader van wetgeving (wetten op het primair en voortgezet onderwijs, WPO en WVO), gemeentelijke verordening. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Integraal Huisvestingsplan (IHP) De onderwijshuisvesting moet aansluiten bij de behoefte, op basis van de leerlingprognoses, zodat er niet te weinig of te veel huisvesting wordt gecreëerd voor de korte en de lange termijn. De gemeente gaat uit van tweejaarlijkse prognoses. Als er onverwachte ontwikkelingen zijn, spelen we hier in overleg met de scholen snel op in en kunnen we op korte termijn tijdelijke oplossingen inzetten, zoals noodlokalen of medegebruik. Op basis van het Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2008 wordt in de ruimtebehoefte van het basisonderwijs en voortgezet onderwijs voorzien. In 2012 staan de volgende activiteiten gepland; De verwachting is dat het College de OpMaat (leerweg voor ondersteunend onderwijs) verhuist naar Hilversum in 2012. Door het gebouw te bestemmen voor het basisonderwijs (Koningin Emmaschool) wordt het knelpunt met betrekking tot de onderwijshuisvesting in het Spiegel opgelost. Het probleem met de capaciteit van gymruimte voor de Emmaschool wordt hiermee ook opgelost. Er moet in het gebouw geïnvesteerd worden om het geschikt te maken voor basisonderwijs. Er worden contacten onderhouden met de OpMaat omtrent de verhuizing en de vervolgontwikkelingen. De uitbreiding van de Indonschool wordt in 2012 afgerond. Door deze uitbreiding te realiseren krijgt de school het aantal vierkante meters waar het volgens de regelgeving recht op heeft. Uitvoeren Programma huisvestingsvoorzieningen 2012 en vaststellen Programma 2013 Voor de realisering van het klein onderhoud van de scholen wordt door het college van burgemeester en wethouders jaarlijks een huisvestingsprogramma vastgesteld (jaarplannen) en uitgevoerd. In 2011 is de verordening onderwijshuisvesting geactualiseerd en het uitvoeringsproces efficiënter ingericht. Het programma 2013 wordt volgens het nieuwe proces opgesteld. De doorlooptijden in het nieuwe proces zijn korter en er wordt gewerkt aan een digitaal loket. Algemeen doel 5.2 Commissie: Samenhangende voorzieningen voor kinderen en jongeren op het gebied Welzijn van onderwijs, (buitenschoolse) opvang, sport, welzijn Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst/ Adriana van den Berg-van Bart Wat willen we bereiken? Vanuit bestaande en nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen komt steeds vaker de vraag naar ruimte ten behoeve van voor-, tussen- en naschoolse opvang en kinderdagopvang 0-4 jaar en speelterreinen. Door verschillende (vaak kleinschalige) voorzieningen fysiek bij elkaar te brengen wordt het gemakkelijker om volledige of gedeeltelijke dagarrangementen voor kinderen en jongeren aan te bieden. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit Educatie (OKE) De wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE) biedt de mogelijkheid tot verder harmoniseren van de voorschoolse voorzieningen. Gemeenten bepalen zelf aard en tempo van 40

verdere harmonisering van de voorschoolse voorzieningen. Het beoogd doel is een lokale visie voorschoolse voorzieningen. De wet OKE leidt tot een herstructurering van de subsidiering van het peuterspeelzaalwerk en tot het opstellen van een verordening peuterspeelzaalwerk. In 2012 zal vorm worden gegeven aan de implementatie van deze verordening en de nieuwe subsidiestructuur. Door herstructurering van de beschikbare middelen voor het peuterspeelzaalwerk wordt de grondslag van de subsidies voor peuterspeelzalen duidelijker en ontstaat eenduidig beleid voor de subsidiering van de algemene peuterspeelzalen en VVE peuterspeelzalen. Met de invoering van de wet OKE in 2010 dienen de peuterspeelzalen gefaseerd aan wettelijke kwaliteitseisen te voldoen. De gemeente heeft de taak om toe te zien op deze wettelijke kwaliteitseisen en indien noodzakelijk te handhaven. Vanaf 2012 wordt de wettelijke taak van toezicht en handhaving uitgevoerd. Breeduit Een optimale schoolloopbaan, zoals in de algemene doelen van het lokaal onderwijsbeleid is verwoord, kan voor de leerlingen in Breeduit worden versterkt door de samenwerking binnen de Brede School. Naast het primaire (onderwijs) proces biedt Breeduit met het netwerk van organisaties de mogelijkheid om de leerprestaties direct of indirect te vergroten. In 2011 is gewerkt aan een nieuwe beheerorganisatie waarin de organisaties van Breeduit zijn vertegenwoordigd en waarin de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor beheer en exploitatie overgaat over naar de beheerstichting. In 2012 start naar verwachting deze nieuwe beheerstructuur. Leerlingenvervoer De uitvoering van het leerlingenvervoer moet aansluiten op de behoefte van de doelgroep waarbij die doelgroep goed wordt gedefinieerd, zodat de uitvoering budgettair aanvaarbaar blijft. Daarbij ligt de focus op de behoefte van zorgleerlingen die niet voor het lokaal beschikbare onderwijs kunnen kiezen. Er wordt een maximale eigen bijdrage gevraagd aan die doelgroep binnen het leerlingenvervoer waar dat wettelijk en financieel mogelijk is, waarbij mensen met een minimuminkomen of lager worden ontzien. In 2012 zal worden geanalyseerd hoe deze uitgangspunten in het beleid gestalte kunnen krijgen. Indien nodig wordt de verordening geactualiseerd. Algemeen doel 5.3 Initiëren en ondersteunen activiteiten gericht op doelgroep achterstandsleerlingen

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Adriana van den Berg-van Bart

Wat willen we bereiken? Het onderwijsachterstandenbeleid is erop gericht de talenten van leerlingen zo optimaal mogelijk te ontplooien. Het gaat hierbij vooral om kinderen en jongeren die op grond van sociale, economische en culturele factoren minder kans hebben op een succesvolle schoolloopbaan. De activiteiten in het kader van het onderwijsachterstandenbeleid zijn onder andere gericht op het vroegtijdig signaleren en bestrijden van onderwijsachterstanden en het terugdringen van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. De doelstellingen en activiteiten zijn vastgelegd in de nota Onderwijsachterstandenbeleid 2012-2014. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Onderwijs Achterstanden Beleid (OAB) In de periode 2012-2014 blijft het accent in het onderwijsachterstandenbeleid in Bussum op het signaleren en bestrijden van achterstanden bij het jonge kind. De hierop gerichte activiteiten spelen zich grotendeels af in de wijken het Centrum en De Westereng (in en rond Breeduit). De speerpunten voor de komende periode zijn: 1 handhaven (en waar nodig verbeteren) van voldoende en hoogwaardig VVE aanbod in de twee wijken waar de doelgroep zich bevindt; 2 voortzetting van de lokale schakelklas en verdere activiteiten ter ondersteuning van de schoolloopbaan; 3 verscherpte aandacht voor het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten; 4 onderzoek naar de haalbaarheid van een kopklas of andere vorm van schakelklas.

41

Passend onderwijs In de stelselwijziging passend onderwijs wordt steeds meer gevraagd van de scholen in het leveren van passende zorg voor alle leerlingen en met name de leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. Hiervoor ontvangen de scholen middelen vanuit de Rijksoverheid. De gemeente heeft hierin geen eigen taak maar wil de doelstellingen van het onderwijs wel ondersteunen vanuit andere terreinen. Er worden meer verbindingen gelegd tussen het preventief jeugdbeleid en het onderwijs door: - handhaving van de subsidie voor schoolbegeleiding; - aandacht voor de rol van het onderwijs in het CJG netwerk, onder andere door evaluatie van de casusoverleggen; - betrekken van het onderwijsveld bij maatschappelijke ontwikkelingen en participatie vanuit het onderwijs op andere beleidsterreinen via het OOGO. Investeringen De totaal aan investeringen voor het IHP bedraagt in 2012 € 600.000. Dit betreft een aanpassing van het gebouw OpMaat voor de Koningin Emmaschool (openbaar onderwijs). Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

1.249.844

2.644.245

1.246.567

1.241.267

1.241.267

1.236.114

6425 GEMEENSCH. UITGAVEN ONDERWIJS

4.474.511

3.746.275

4.258.971

4.205.130

4.149.661

4.095.227

TOTAAL LASTEN

5.724.355

6.390.520

5.505.538

5.446.397

5.390.928

5.331.341

6420 ONDERWIJS

138.861-

181.863-

5.250-

5.250-

5.250-

5.250-

6425 GEMEENSCH. UITGAVEN ONDERWIJS

451.575-

344.933-

382.904-

382.904-

382.904-

382.904-

TOTAAL BATEN

590.436-

526.796-

388.154-

388.154-

388.154-

388.154-

RESULTAAT voor inzet reserves

5.133.920

5.863.724

5.117.384

5.058.243

5.002.774

4.943.187

STORTINGEN RESERVES

3.225.820

200.245

49.688

12.422

12.422

12.422

3.905.589-

275.545-

649.097-

582.914-

527.007-

472.135-

4.454.151

5.788.424

4.517.975

4.487.751

4.488.189

4.483.474

Product 6420 ONDERWIJS

ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

Rekening 2010

42

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 1.270.449 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6420 Onderwijs

6312 Wegen

Reserves

Overige verschillen

Voordeel Wegvallen eenmalige uitgave technasium Goois Lyceum en extra lokalen op het Willem de Zwijger College. Wegvallen baten en lasten regeling binnenklimaat Nadeel De gemeente heeft de afgelopen jaren al fors geïnvesteerd uit eigen middelen en heeft voldoende VVE-plekken (vroeg- en voorschoolse educatie) gecreëerd. Vanwege de verhoogde rijksbijdrage kan de inzet van gemeentelijke middelen worden verlaagd. Stijging van de kosten voor leerlingenvervoer als gevolg van een wetswijziging Hogere kapitaallasten onderwijshuisvesting. Herschikking van de uren van de afdelingen Ruimte en Samenlevingszaken Voordeel Door hogere kapitaallasten op onderwijshuisvesting heeft een hogere onttrekking aan de daartoe bestemde reserve tot gevolg. Daarnaast was er in 2011 een incidentele storting, die in 2012 niet meer aan de orde is. Nadeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€

€ 1.200.000

V

1.200.000 0 -471.000

V

25.000

N N

-85.000 -388.000

N

-23.000 524.000

V

524.000

V

17.449

17.449

1.270.449

43

PROGRAMMA 6 KUNST EN CULTUUR De gemeente Bussum wil de inwoners ondersteunen bij het ontplooien (actief en passief) op cultureel en kunstzinnig gebied. Algemene doelen 6.1 Een breed aanbod van kunst- en culturele voorzieningen

Beleidskaders Nota Kunst en cultuur 2005 Voortgangsrapportage Kunst en Cultuur 2008 Welzijnsplan 2010 Gemeenschappelijke regeling met Naarden Nota evenementen Bussum

6.2

•

Behoud van cultuurhistorisch erfgoed

• • •

•

Beleidsnota cultuurhistorie Bussum 2011 Erfgoedverordening 2010 Monumentenwet Wet op de archeologische monumentenzorg Wabo

44

Prestaties • Subsidiëren van diverse culturele instellingen en evenementen • Opstellen nota kunst en cultuur • Stimuleren kunst openbare ruimte

•

•

•

Verbetering bescherming cultuurhistorische waarden en opname hiervan in bestemmingsplannen Uitvoeren van beleidsnota cultuurhistorie Bussum Open Monumentendag in september 2011

Bestuurlijke actiepunten Bespreken jaarstukken Stichting Spant! en Bibliotheek Vaststellen Jaarplan Welzijn 2012 Nota kunst en cultuur

•

Vastleggen Bussums erfgoed in nieuwe bestemmingplannen

Algemeen doel 6.1 Een breed aanbod van kunst- en culturele voorzieningen

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? We willen Bussumers stimuleren om passief en actief te genieten van de cultuur in ons dorp. Daarom investeren we in een gevarieerd cultuuraanbod, faciliteren we evenementen en geven we subsidies aan culturele instellingen. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Subsidiëren van diverse culturele instellingen en evenementen o Ook in het seizoen 2011 -2012 wordt, door het bieden van een veelzijdig kunst- en cultuuraanbod binnen Bussum, een breed publiek bereikt. Enerzijds door gemeentelijke ondersteuning van de kunst- en cultuurbeoefening door amateurs, anderzijds door het bevorderen van het professionele aanbod. Bijvoorbeeld door ondersteuning van de bibliotheek, het Filmhuis en Spant! en door het faciliteren van openbare evenementen in Bussum, bijvoorbeeld Bussum Cultureel. o De visie op het gemeentelijke kunst en cultuurbeleid zal worden meegenomen in het meerjarenwelzijnskader dat in 2012 door de raad wordt vastgesteld en dat bepalend is voor de subsidiering in de komende vier jaar. Met de grote instellingen worden de meerjarenafspraken geëvalueerd en wordt een taakstelling gerealiseerd met behoud van een gezonde exploitatie. o Ter bevordering van de culturele participatie van kinderen uit gezinnen met een minimum inkomen, juist in deze moeilijke tijden, is de Sport- en kunstcarrousel opgezet. 2012 is het tweede jaar dat de carrousel wordt aangeboden (zie ook programma 7). In het kader van de bezuinigingen wordt er kritisch gekeken naar mogelijkheden om de gemeentegelden zo efficiënt mogelijk in te zetten, ook voor de subsidiesector. Daartoe zijn overleggen gaande. Voor 2012 is een besparing ingeboekt voor Spant! (10%) en de bibliotheek (5,4%); deze zijn opgenomen in de tabel “verklaring van de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011” aan het einde van dit programma. Opstellen Nota Kunst en Cultuur De Gemeente Bussum kent een levendig en gevarieerd aanbod van kunst en cultuur. In een nieuwe Nota kunst en cultuur zal worden neergelegd wat de gemeentelijke visie is op de culturele omgeving en welke rol zij hierin voor zichzelf ziet weggelegd. Kunst in de openbare ruimte Door het plaatsen van kunst in de openbare ruimte wordt het aanzicht van het dorp verlevendigd en de betrokkenheid van de inwoners bij kunst vergroot. Na de realisatie van een kunstwerk op de rotonde op de Brinklaan in 2011 is de volgende stap een kunstwerk in het project Landstraat-Noord. In 2012 zal ook een nieuw kunstwerk worden geplaatst op de wisselsokkel. Algemeen doel 6.2 Behoud van cultuurhistorisch erfgoed

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? Het is de ambitie om wat van cultuurhistorische waarde is zoveel mogelijk te behouden. De Beleidsnota Cultuurhistorie Bussum 2011 vormt het kader van het ruimtelijk beleid, zoals bij onder andere monumentenzorg en het behoud van karakteristieke panden en wijken/buurten wordt uitgevoerd. Voor een goede bescherming van het cultuurhistorisch erfgoed is vroegtijdig overleg met betrekking tot de cultuurhistorische waarden bij de ruimtelijke planvorming van belang.

45

Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Verbetering van de bescherming van cultuurhistorische waarden en erfgoed De welstandsnota waarin de waarden zijn beschreven voor het beschermd gebied die uitgangspunt vormen voor de toetsing wordt in 2012 herzien. De cultuurhistorische waarden worden opgenomen in nieuwe bestemmingsplannen. Bij grote bouwplannen wordt vooronderzoek gedaan naar archeologie. De aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht van Het Brediuskwartier en het Spiegel per juli 2007 is een belangrijk hulpmiddel bij de bescherming van waardevolle objecten en elementen. Het vergunningvrij bouwen in een door het Rijk aangewezen beschermd stads- of dorpsgezicht wordt met ingang van 2012 verruimd. De nieuwe regeling maakt een aantal wijzigingen die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte vergunningvrij. Onderzoek nieuwe gemeentelijke monumenten Er komen negen panden in aanmerking om beschermd gemeentelijk monument te worden, en wellicht twee begraafplaatsen of onderdelen daarvan. Het provinciaal monument Station Naarden- Bussum wordt afgestoten door de provincie met het verzoek aan de gemeente om op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6120 FESTIVITEITEN 6302 KERMISSEN, CIRCUSSEN EN EVENEMENTEN 6334 MONUMENTEN 6440 BIBLIOTHEEK 6445 THEATERS

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

44.510

29.862

24.025

24.025

24.025

24.025

16.505

4.900

4.898

4.898

4.898

4.898

115.322

159.385

138.759

133.900

129.041

127.983

846.801

837.201

792.201

792.201

792.201

792.201

1.315.694

888.059

812.542

810.099

807.655

805.212

6450 KUNST

241.785

379.313

359.214

359.214

359.214

359.214

6455 VORMINGS- EN ONTW.WERK

121.786

83.832

TOTAAL LASTEN 6302 KERMISSEN, CIRCUSSEN EN EVENEMENTEN

2.702.402

2.382.552

2.131.639

2.124.337

2.117.034

2.113.533

9.474-

1.000-

1.000-

1.000-

1.000-

1.000-

-

2.937-

-

-

-

-

2.500-

11.700-

11.700-

11.700-

11.700-

11.700-

109.859-

125.511-

125.511-

125.511-

125.511-

125.511-

121.833-

141.148-

138.211-

138.211-

138.211-

138.211-

2.580.569

2.241.405

1.993.428

1.986.126

1.978.823

1.975.322

-

-

-

-

-

-

28.001-

30.000-

-

-

-

-

2.552.567

2.211.405

1.993.428

1.986.126

1.978.823

1.975.322

6334 MONUMENTEN 6440 BIBLIOTHEEK 6445 THEATERS TOTAAL BATEN

RESULTAAT voor inzet reserves

STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES

RESULTAAT na inzet reserves

46

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 217.977 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6440 Bibliotheek 6445 Theaters 6455 Vormings en ontwikkelingswerk

Reserves

Overige verschillen

Voordeel Besparing op de grote instellingen Voordeel Besparing op de grote instellingen, 't Spant! Voordeel In het kader van project welzijn zijn alle budgetten uit Jaarplan welzijn op een andere wijze in de begroting gezet. Het budget voor vorming en ontwikkelingswerk is nu verwerkt in diverse posten in programma 8. Het verdeeleffect wat voorheen jaarlijks in de jaarstukken zichtbaar was, verdwijnt hierdoor. Nadeel Eenmalige storting 2011 in de reserve kunstwerken ten behoeve van kunst in de openbare ruimte. Nadeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€

€ 45.000

V

45.000

V

75.000

75.000

84.000

V

84.000 -30.000

N

-30.000

V

43.977

43.977

217.977

47

PROGRAMMA 7 SPORT EN RECREATIE Zoveel mogelijk Bussummers doen actief aan sport. Algemene doelen 7.1 • Stimulering van sportbeoefening door • specifieke groepen

Beleidskaders • Sportnota 2008-2011 • Sportnota 2012-2015

7.2

• • •

•

Gevarieerde en uitgebreide sportvoorzieningen

Prestaties • Uitvoering uitvoeringsprogramma sport 2012-2015 • Stimuleren sport en bewegen bij jongeren • Uitvoeren sport- en kunstcarrousel

Sportnota 2008-2011 • Sportnota 2012-2015 Raadsbesluit 9 december • 2004 tot de bouw van een nieuwe zwembad/sporthal •

•

7.3

•

Goede recreatieve mogelijkheden w.o. speelplaatsen

• •

Speelplaatsenbeleidsplan • 2005-2014 Attractiebesluit 1996 • •

48

Bestuurlijke actiepunten • Vaststellen Sportnota 2012-2015

Uitvoering geven aan uitvoeringsprogramma sport 2012-2015 Uitvoeren herinrichting Sportpark Zuid, inclusief aanleg speeltuin en pannaveld Onderzoek mogelijkheden terugdringen wachtlijsten bij BFC en GHC Evalueren meerjarenafspraken Zandzee Actualisatie speelplaatsenplan Realisatie speeltuin Heidezicht Uitvoeren speelplaatsenplan

•

RV actualisatie Speelplaatsenbeleidsplan 2012-2016

Algemeen doel 7.1 Stimulering van sportbeoefening door specifieke groepen

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Paul Barneveld Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? De Gemeente Bussum wil de sportdeelname van haar inwoners blijven stimuleren vanwege het positieve effect op gezondheid en sociale ontwikkeling. Hierbij wordt de deelname aan het reguliere sportaanbod gestimuleerd en zo nodig specifieke doelgroepgerichte activiteiten gestimuleerd. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Sportnota Totdat de Sportnota 2012-2015 is vastgesteld door de gemeenteraad, worden de activiteiten uitgevoerd zoals opgenomen in het uitvoeringsprogramma Sport 2008-2011. Het gaat onder andere om ondersteuning van de besturen van sportverenigingen en het stimuleren van sportdeelname en beweging door de doelgroepen jeugd, ouderen en allochtonen. De focus op het beleidsterrein sport ligt op faciliteren (accommodaties). Daarnaast richt het stimuleren van sport zich met name op risicodoelgroepen (Wmo, gezondheidszorg) met de focus op meedoen en preventie. De gemeente Bussum voert geen topsportbeleid maar faciliteert verenigingen wel op het gebied van communicatie. Voor een aantal verenigingssporten zijn er nog steeds wachtlijsten. De beschikbare ruimte om dit op te lossen is beperkt. Technische ontwikkelingen stellen andere eisen aan beheer en onderhoud van sportaccommodaties maar bieden ook kansen voor intensiever gebruik. Bij gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden van sportlocaties en speelvoorzieningen zal de huidige capaciteit beter benut moeten worden, bijvoorbeeld door beter gebruik van de bestaande sportaccommodaties. Acties om de sportdoelstellingen te bereiken, die worden neergelegd in de Beleidsnota sport 2012-2015, zijn de volgende: - investeren in optimalisatie van accommodaties om de wachtlijsten verder terug te dringen; - herijking van de inzet op sportstimulering en breedtesport waarbij de focus ligt op meedoen en preventie. De inzet van middelen voor sportstimulering wordt met 50% teruggebracht; - verenigingen die bijzondere prestaties leveren worden bij Bussum Promotie betrokken. Stimuleren sport en bewegen bij jongeren Een deel van de Bussumse jongeren sport en beweegt onvoldoende en komt weinig met actieve cultuurbeoefening in aanraking. Vanuit verschillende ministeries wordt aandacht besteed aan de participatie van jongeren in sport en cultuur. Ook in lokale beleidsnota’s zoals de Nota sportbeleid 2008-2011 en de Nota lokale gezondheidszorg zijn doelstellingen opgenomen gericht op participatie en het voorkomen van bewegingsachterstand bij jongeren. Extra aandacht gaat uit naar jongeren uit gezinnen met een minimum inkomen; door laagdrempelige wijkgerichte activiteiten in Bussum-Zuid en bij Breeduit en door de inzet van budgetten op basis van het Raadsbesluit “Kinderen doen mee.” De Gemeente Bussum neemt deel aan het provinciale jeugdsportfonds en vanaf 2011 worden activiteiten aangeboden in het kader van de sport- en kunstcarrousel. Daarnaast faciliteert de gemeente de organisatie van de Nationale Sportweek in april.

49

Algemeen doel 7.2 Gevarieerde en uitgebreide sportvoorzieningen

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum streeft naar het ontwikkelen en behoud van een netwerk van kwalitatief goede sportvoorzieningen, afgestemd op de behoefte van haar inwoners. Om zoveel mogelijk te kunnen doen binnen de grenzen van ruimte en middelen wordt gezocht naar creatieve oplossingen en multifunctioneel gebruik van grond en gebouwen. Van alle betrokken partijen wordt op dit punt een open houding verwacht. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Mogelijkheden terugdringen wachtlijsten: ‘Bussum in beweging’ In de beleidsnota sport ‘Bussum in beweging’ is als één van de doelen opgenomen het wegwerken van wachtlijsten in de sport. Hiermee zijn we letterlijk volop in beweging. In 2012 staat de herinrichting van Sportpark Zuid gepland en zal worden gekeken naar de mogelijkheden om de wachtlijsten bij onder andere BFC en de Gooische Hockeyclub terug te dringen. Hierbij kijken we breder dan de genoemde verenigingen zelf. We blijven streven naar optimalisatie van het ruimtegebruik. Zandzee Gestreefd wordt naar een lagere gemeentelijke bijdrage in de exploitatiekosten van de Zandzee. Een tussentijdse evaluatie van de meerjarenafspraken biedt hiertoe de mogelijkheid. In overleg met de Zandzee wordt bekeken of een substantiële verlaging van de exploitatiebijdrage met ingang van 2012 mogelijk is. In het kader van de bezuinigingen wordt er kritisch gekeken naar mogelijkheden om de gemeentegelden zo efficiënt mogelijk in te zetten, ook voor de subsidiesector. Daartoe zijn overleggen gaande. Voor 2012 is een besparing ingeboekt voor het zwembad van 10% welke is opgenomen in de tabel verklaring van de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 aan het einde van dit programma. Algemeen doel 7.3 Goede recreatieve mogelijkheden waaronder speelplaatsen

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Paul Barneveld/ Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? Voor zowel de lichamelijke, geestelijke als sociale ontwikkeling van kinderen is het van groot belang dat zij in de directe nabijheid van hun woning samen kunnen spelen op veilige plekken die voldoende uitdaging bieden om hun fysieke mogelijkheden te verkennen. De gemeente voorziet in een aantal gevarieerde speelplaatsen op strategische plekken in het dorp en voor verschillende leeftijdsgroepen. Tevens wordt er gewerkt aan de uitbreiding van het huidige aantal speelplaatsen. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Speelplaatsen In 2012 vindt herziening van het Speelplaatsenbeleid plaats. Het beleid omvat een visie op het spelen in de publieke buitenruimte met aandacht voor spreiding, routes en kwaliteit van speelplaatsen. Speciale aandacht zal worden geschonken aan plekken voor de oudere jeugd. Heidezicht In het voorjaar van 2012 zal de bouw van speeltuin Heidezicht gerealiseerd zijn. Daarmee wordt een oude speelplaats in ere hersteld. Investeringen Een aantal investeringen zal worden uitgevoerd vanuit de sportnota. In de raadsvergadering van december 2011 of januari 2012 zal de sportnota 2012-2015 aan de orde komen, waardoor de exacte 50

investeringen op dit moment in tijd nog niet opgenomen kunnen worden. De kapitaallasten betrekking hebbend op deze mogelijke investeringen zijn meegenomen in de Perspectiefnota 2011. Het totaal aan investeringen voor de speelvoorzieningen bedraagt in 2012 € 25.000. Het totaal aan investeringen voor de openluchtaccommodaties bedraagt in 2012 € 96.345. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Rekening 2010

Product 6344 SPEELVOORZIENINGEN 6430 ZWEMBAD 6435 SPORT EN RECREATIE

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

180.844

230.874

218.585

218.632

214.673

202.345

1.737.718

1.407.100

1.302.100

1.302.100

1.302.100

1.302.100

761.173

974.770

1.359.127

1.129.172

1.105.874

1.088.826

TOTAAL LASTEN

2.679.735

2.612.744

2.879.812

2.649.904

2.622.647

2.593.271

6430 ZWEMBAD

180.078-

28.418-

28.418-

28.418-

28.418-

28.418-

76.670-

19.860-

19.860-

19.860-

19.860-

19.860-

256.748-

48.278-

48.278-

48.278-

48.278-

48.278-

2.422.987

2.564.466

2.831.534

2.601.626

2.574.369

2.544.993

6435 SPORT EN RECREATIE TOTAAL BATEN RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

952.945

67.854

-

-

-

-

-

19.313-

122.700-

115.655-

89.157-

60.540-

3.375.932

2.613.007

2.708.834

2.485.971

2.485.212

2.484.453

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo Є 95.827 nadeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6430 Zwembad 6435 Sport en recreatie

Reserves

Overige verschillen

Voordeel Besparing op de grote instellingen Nadeel Hogere kapitaallasten Reservering incidentele investeringen Lagere raming budget voor sportstimulering/breedtesport Andere verdeling budgetten uit het Jaarplan welzijn. Door verschuiving van een aantal budgetten naar programma 8 zijn de lasten voor sportstimulering op dit programma verlaagd. Voordeel Hogere onttrekking plaatsvindt reserve kapitaallasten in verband met sportaccomodaties. Hogere onttrekking reserve kapitaalllasten voor de speelvoorziening ten opzichte van 2011, als gevolg van een eenmalige storting in 2011. Nadeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€

€ 105.000

V

105.000

N N

-261.000 -200.000

V

10.000

V

63.000

-388.000

171.000 V

128.000

V

43.000

V

16.173

16.173 -95.827

51

PROGRAMMA 8 ZORG EN WELZIJN De gemeente Bussum streeft ernaar dat kwetsbare burgers zelfstandig kunnen functioneren en volwaardig kunnen deelnemen aan de Bussumse samenleving. Algemene doelen

Beleidskaders

8.1

•

•

Alle (ook kwetsbare) inwoners kunnen meedoen aan de samenleving

• • • •

•

8.2

•

Een zo gunstig mogelijke uitgangssituatie voor Bussumse jeugd

• • • •

• • 8.3

8.4

•

•

Bewustwording van inwoners van de leefsituatie en culturele achtergrond van de ander, zowel lokaal als mondiaal

Het bevorderen van een optimale gezondheid van de inwoners door het bieden van passende gezondheidszorg

• • •

•

• • • • •

8.5

•

Grotere zelfredzaamheid van ouderen en mensen met een beperking

• • •

•

•

Prestaties

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) WMO beleidsplan 2012-2015 Wmo verordening Nota lokaal gezondheidsbeleid Algemene Subsidieverordening 2012 Meerjaren Welzijnskader (MWK)

Bestuurlijke actiepunten

Uitvoering geven aan • het Wmo beleidsplan 2012-2015 Opstellen van • Meerjaren Welzijnskader Verstrekken welzijnssubsidies Bezuiniging van 5-10% realiseren op regionale Wmo subsidies Uitvoering geven aan zorgvernieuwingsprojec ten Doorontwikkeling • Centrum Jeugd en Gezin, Voorbereiden op de transitie jeugdzorg Actualiseren (preventief) jeugdbeleid Evaluatie jongerenparticipatie in JongBussum

Vaststellen Wmo beleidsplan 20122015 Vaststellen Meerjaren Welzijnskader (MWK)

Jaarplan Welzijn 2012 • Integratienota Nota ontwikkelingssamenwer • king 2006 Uitvoeringsprogramma Bussum Bewust 2011- • 2014

Uitvoering geven aan • de integratienota Bussum Herijking subsidies integratie en antidiscriminatie Participatietraject ontwikkelingssamenwer king

Interactieve bijeenkomst ontwikkelingssamenw erking

Wet maatschappelijke • ondersteuning (Wmo) Wmo beleidsplan 20122015 Wet Publieke • Gezondheidszorg Nota lokaal gezondheidsbeleid Kadernota: naar een gezonde eerstelijn in • Bussum en Naarden

Stimuleren ontwikkeling • gezondheidscentra en samenwerking tussen eerstelijnszorgverleners en de gemeente Uitvoering geven aan het uitvoeringsprogramma lokaal gezondheidsbeleid Realiseren taakstelling GGD

Vaststellen nota lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015

Wet maatschappelijke • ondersteuning (Wmo) Wmo beleidsplan 20122015 Verordening • maatschappelijke voorzieningen Besluit en beleidsregels maatschappelijke voorzieningen • Wet publieke gezondheidszorg •

Vaststellen nieuwe (gekantelde) Wmo verordening die invulling geeft aan het compensatiebeginsel Voorbereiden implementatie Begeleiding en hulpmiddelen vanuit AWBZ Aanbesteding indicatiestellingen Aanbesteding Hulp bij het Huishouden Aanbesteding trapliften Aanbesteding rollend materieel & hulpmiddelen Doorontwikkeling Wijzer

Vaststellen nieuwe (gekantelde) verordening die invulling geeft aan compensatiebeginsel Wmo

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Wmo beleidsplan 20122015 Wet op de Jeugdzorg Nota lokaal jeugdbeleid 2005 en evaluatie lokaal jeugdbeleid 2008 Wet Publieke Gezondheidszorg Nota lokaal gezondheidszorgbeleid

•

•

• •

•

•

• • •

• •

•

52

•

Vaststellen Nota jeugdbeleid 20122015

Algemeen doel 8.1 Alle (ook kwetsbare) inwoners kunnen meedoen aan de samenleving

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Gerard Boekhoff

Wat willen we bereiken? Uitgangspunt is dat iedereen in Bussum mee moet kunnen doen op het terrein van arbeid, sport, cultuur en politiek. Daarbij staat de vraag/behoefte van burgers centraal. Met de Wmo heeft de gemeente de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat inwoners zo zelfstandig mogelijk aan de samenleving deelnemen. We bevorderen het inclusief denken; de gedachte dat iedereen moet kunnen meedoen moet een plek krijgen in ieders bewustzijn en handelen. Iedereen moet volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij, is de basisgedachte van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), ook mensen die dat door beperkingen niet zelfstandig kunnen. Daarvoor is een krachtige sociale structuur nodig waarin zelforganisatie, maatschappelijke binding en eigen verantwoordelijkheid een belangrijke plaats innemen. Gestreefd wordt naar het creëren van sluitende stelsels van voorzieningen en het vergroten van de toegang van sociaal kwetsbare groepen tot de zorg. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Wmo beleidsplan 2012-2015 In januari 2012 wordt het vierjarig Wmo beleidsplan 2012-2015 ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. In 2012 zal uitvoering worden gegeven aan dit plan. Centraal hierin staat de visie op de doorontwikkeling van de Wmo, concreet uitgewerkt voor de negen prestatievelden. Centraal daarin zijn de begrippen “Bussum voor iedereen” en “de inwoners centraal”. Opstellen van een Meerjaren Welzijnskader. Op basis van het Wmo beleidsplan 2012-2015 zal een Meerjaren Welzijnskader (MWK) worden opgesteld. Deze zal in 2012 ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. In dit MWK zijn de inhoudelijke kaders neergelegd van waaruit keuzes worden gemaakt met betrekking tot welke activiteiten voor subsidie in aanmerking komen. Dit geldt zowel voor de traditionele Wmo-subsidies als voor subsidies die eerder in het Jaarplan Welzijn werden opgenomen. Wmo subsidies Wmo-subsidies (voor onder andere Mantelzorg-ondersteuning, Vrijwillige thuishulp, Maatjesproject, GGZ-centraal etcetera) worden voornamelijk regionaal afgehandeld. In de regio wordt gestreefd naar een bezuiniging van 5-10% op de subsidiering per 2012. Dit is noodzakelijk om de stijgende kosten en de korting op de integratie-uitkering op de Wmo te compenseren. We verwachten de taakstelling te kunnen behalen door efficiency en in sommige gevallen door een andere invulling. Als toch inhoudelijke keuzes nodig zijn, zullen deze aan de raad worden voorgelegd. Zorgvernieuwingsprojecten Jaarlijks worden middelen gereserveerd voor zorgvernieuwingsprojecten vanuit de Wmo om in te springen op nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen en zorg te dragen voor de afronding van de lopende projecten. Een voorbeeld dat gestimuleerd zou kunnen worden in de opstartfase is het idee van een boodschappenplusbus. Dit is afhankelijk van particulier initiatief en draagvlak. Versa Versa wordt gesubsidieerd vanuit de beleidsterreinen Wmo, welzijn en jeugd. Op deze terreinen zijn verschillende bezuinigingstaakstellingen in de perspectiefnota opgenomen die doorwerken op de subsidiering van Versa. Versa ontvangt subsidie voor diverse activiteiten via de methodiek Beleidsgestuurde contractfinanciering. Eerst is door Versa gekeken naar de mogelijkheden om de taakstellingen te realiseren via efficiency, met name in de huisvesting. In 2012 wordt een meerjarenwelzijnskader opgesteld op basis waarvan inhoudelijke keuzes gemaakt kunnen worden die vanaf 2013 doorwerken in de subsidies.

53

Algemeen doel 8.2 Een zo gunstig mogelijke uitgangssituatie voor Bussumse jeugd

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? Het Bussumse jeugd en jongerenbeleid richt zich op: • het in stand houden van een adequaat aanbod aan algemene voorzieningen; • het realiseren van een sluitend en adequaat stelsel van algemene en specifieke (op doelgroepen gerichte) preventieve voorzieningen, die voorkomen dat jeugdigen zich in de verkeerde richting ontwikkelen; • het tot stand brengen van aansprekende vormen van jongerenparticipatie. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Doorontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Vanaf 2011 is een CJG een wettelijke verplichting voor elke gemeente. De centra bieden jeugdgezondheidszorg voor 0-19 jarigen en dragen zorg voor de gemeentelijke functie op het terrein van de preventieve jeugdzorg (informeren, signaleren, toeleiden naar zorg, lichte hulp en zorgcoördinatie), eventueel aangevuld met lokale versterkingen. Dit bestaat uit een loketfunctie, outreachende activiteiten en procesregie ten behoeve van het realiseren van afstemming en passende oplossingen voor jeugdigen of gezinnen met (meervoudige) problemen. De projectorganisatie van waaruit het CJG is opgezet moet een plaats krijgen in de reguliere organisatie. Ten behoeve van het goed functioneren van het CJG zal invulling worden gegeven aan een regionale back-office CJG, samen met de netwerkpartners. Voorbereiden transitie jeugdzorg De back-office CJG zal een belangrijke rol krijgen in de transitie van de jeugdzorg, die met ingang van 2014 plaats zal vinden. Het Rijk stelt dat het CJG als front-office voor de jeugdzorg zal gaan functioneren. Er moet één (financiering)systeem komen voor alle vormen van jeugdzorg, onder de verantwoordelijkheid van gemeenten: preventie, jeugd-GGZ (zowel AWBZ als Zorgverzekeringswet), provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd. In regionaal verband is gestart met een inventarisatie van de jeugdzorg en voorbereiding van de transitie. Met de provincie wordt gekeken naar mogelijke pilots in de jeugdzorg om dit terrein en nieuwe netwerkpartners vast te leren kennen. Actualiseren lokaal jeugdbeleid Via subsidiering worden doelstellingen op het gebied van (preventief) jeugdbeleid gerealiseerd. Eigen initiatieven worden gestimuleerd. In 2012 zal een integrale evaluatie plaatsvinden van de effectiviteit van deze activiteiten waarbij rekening wordt gehouden met de behoefte van de jongeren zelf. Dit leidt tot een herijking van de subsidies waarbij ook de taakstelling op de subsidies wordt meegenomen in een nieuwe Nota lokaal jeugdbeleid. De inspanningen richting jeugd op het gebied van tegengaan alcoholmisbruik en overgewicht zullen lokaal worden voortgezet. Evaluatie Jongerenparticipatie: JongBussum JongBussum biedt jongeren kans om actief te zijn in de gemeente Bussum: door de gemeente te adviseren over zaken die jongeren aangaan (Jongerenadviesraad) of door activiteiten te organiseren binnen de gemeente (Jongerenevenementenorganisatie). De positie van JongBussum wordt meegenomen in de herijking van het jeugdbeleid. Hierbij wordt rekening gehouden met de behoefte van de jongeren zelf. Algemeen doel 8.3 Bewustwording van inwoners van de leefsituatie en culturele achtergrond van de ander, zowel lokaal als mondiaal

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? We stimuleren de bewustwording van onze inwoners met betrekking tot de leefsituatie en culturele achtergrond van anderen. Dit richt zich zowel op onze lokale samenleving als op de situatie wereldwijd. De gemeente Bussum is millenniumgemeente. Dit houdt in dat lokaal initiatief wordt 54

verbonden met mondiale ontwikkelingen. Lokaal gaat het met name om het integratiebeleid, het streven om zowel oudkomers als nieuwkomers een goede plek te geven in de Bussumse samenleving Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Bewustwording inwoners van de mondiale millenniumdoelen De gemeente Bussum wil de betrokkenheid en bewustwording van haar inwoners met betrekking tot de mondiale ontwikkelingen vergroten door inzet van de volgende instrumenten: - stimuleren dat ondernemers, organisaties en inwoners kiezen voor een duurzame samenleving vanuit het uitvoeringsprogramma “Bussum bewust de toekomst in 2011-2014” (zie tevens programma 10); - financiële ondersteuning van projecten gericht op ontwikkelingssamenwerking, waarbij lokale organisaties een projectplan kunnen indienen en keuzes worden gemaakt in een interactieve bijeenkomst met de commissie; - het faciliteren van activiteiten op De Dag van de duurzaamheid en Internationale vrouwendag; - subsidiering van Bussum Wereldwijd. Uitvoering Integratienota Bussum Vanuit verschillende beleidsterreinen (bijvoorbeeld inburgering, zie 9.3 en onderwijsachterstandenbeleid, zie 5.3) wordt uitvoering gegeven aan de visie op integratiebeleid. In 2012 zal onder andere aandacht worden besteed aan het betrekken van allochtone ouders bij vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld bij de sportverenigingen. In het kader van de herijking van het welzijnsbeleid wordt gekeken naar de effectiviteit van subsidies vanuit het minderhedenbeleid. Eigen initiatief wordt gestimuleerd. Samen met het onderwijs worden wijkgerichte activiteiten ingezet die moeten resulteren in een betere afspiegeling van de populatie op de scholen en in de wijken. Het anti-discriminatiebureau Deze wettelijke taak wordt in regionaal verband uitgevoerd door Versa in een regionaal bureau. In 2012 wordt dit nog voortgezet. Onderzocht zal worden of door een afgeslankte lokale uitvoering het budget kan worden teruggebracht. Algemeen doel 8.4 Het bevorderen van een optimale gezondheid van de inwoners door het bieden van passende gezondheidszorg

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Gerard Boekhoff

Wat willen we bereiken? De gemeente wil bijdragen aan optimale gezondheid. Randvoorwaarden hiervoor zijn een gezonde levensstijl, een gezonde omgeving, een sluitend zorgaanbod, en een goede toegankelijkheid van het zorgaanbod voor iedereen. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Nota lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015 Begin 2012 zal de gemeenteraad de nota lokaal gezondheidsbeleid vaststellen, gelijk met het Wmobeleidsplan 2012-2015. Vanaf 2012 zal uitvoering worden gegeven aan dit plan. De nota wordt gebaseerd op landelijk en regionaal onderzoek naar de gezondheid van jongeren, volwassenen en ouderen. De lokale nota incorporeert landelijke en regionale prioriteiten en verwoordt de lokale ambities op het vlak van preventief gezondheidsbeleid. In de nota zal meer accent gelegd worden op eigen verantwoordelijkheid en het stimuleren van lokale initiatieven. Taakstelling GGD De GGD voert in opdracht van de gemeenten de publieke gezondheidszorgtaken uit. Gemeenten bezuinigen op de GGD. Voor 2012 wordt een netto bezuiniging gerealiseerd van ongeveer 5,5 %. Daarbij blijven de wettelijke taken in stand, maar zal er effectiever gewerkt moeten worden. Op een aantal terreinen zal de uitvoering versoberd worden. Met name de preventieve logopedie en de zorg voor jeugd worden herzien. In de uitwerking van de bezuinigingen op het terrein van de zorg voor jeugd wordt rekening gehouden met de komende stelselherziening (jeugdzorg wordt vanaf 2014 een verantwoordelijkheid van gemeenten). Jeugdgezondheidszorg en opvoedingsondersteuning worden meer geïntegreerd.

55

Stimuleren ontwikkeling gezondheidscentra en samenwerking tussen eerstelijnszorg en gemeente Bussum heeft de visie op eerstelijnszorg vastgesteld in september 2007. De eerstelijnszorg krijgt in toenemende mate te maken met een toename van de zorgbehoefte, complexere zorgvragen, dreigende capaciteitstekort en hogere eisen aan het zorgaanbod. Het realiseren van gezondheidscentra is een manier om aan deze veranderingen tegemoet te komen. De gemeente stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling van dergelijke samenwerkingsverbanden en streeft daarbij, binnen de beperkte ruimtelijke mogelijkheden, naar een evenwichtige spreiding van centra in de gemeente. In de nota lokaal gezondheidsbeleid (2012 – 2015) wordt het beleid op het gebied van de eerste lijn geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Bezien wordt of de eerstelijn meer betrokken kan worden bij de gemeentelijke taken van ondersteuning (Wmo) en preventie (Publieke gezondheidszorg en CJG). Ook wordt in samenwerking met de gemeente Naarden de (in)formele samenwerking in de eerste lijnszorg gestimuleerd. Algemeen doel 8.5 Grotere zelfredzaamheid van ouderen en gehandicapten

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Gerard Boekhoff

Wat willen we bereiken? De gemeente wil een grotere zelfredzaamheid van ouderen en mensen met een beperking. Hiervoor dient de kwaliteit van de verstrekking van individuele voorzieningen gewaarborgd te worden binnen de hiervoor beschikbare budgetten. Ook dient de druk op de individuele voorzieningen te verminderen door een goed aanbod van algemene voorzieningen. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Aanbestedingen Wmo individuele voorzieningen Een aantal contracten voor de verstrekking van individuele voorzieningen in natura loopt af per 1 januari 2013 en kan niet meer verlengd worden. Het betreft regionale inkoop via Europese aanbesteding. Doel is het afsluiten van nieuwe contracten per 1 januari 2013. Het betreft de volgende voorzieningen: - trapliften - hulp bij het huishouden - mobiele hulpmiddelen (ook wel rollend materieel genoemd; rolstoelen, scootmobielen, aangepaste fietsen etcetera) Implementatie en aanbesteding hulpmiddelen Per 2013 wordt de AWBZ regeling voor hulpmiddelen opgeheven en op basis van de criteria “medisch” en “participatie” herverdeeld over de Zorgverzekeringswet en Wmo. Het betreft hulpmiddelen die tijdelijk nodig zijn vanwege een lichamelijke aandoening of beperking. Doel van de aanbesteding is een contract voor hulpmiddelen per 1 januari 2013. Deze aanbesteding wordt gecombineerd met de aanbesteding voor rollend materieel. Daarnaast moet worden besluiten of de uitvoering intern bij de gemeente of (deels) extern wordt geregeld. Taakoverheveling begeleiding vanuit de AWBZ De staatssecretaris streeft ernaar het wetstraject voor de grote decentralisatie extramurale begeleiding AWBZ begin 2012 afgerond te hebben. Als dat doorgang vindt, moet de gemeente in 2012 de implementatie van individuele en groepsbegeleiding voorbereiden. Het jaar 2013 is een overgangsjaar waarin de gemeente alleen nieuwe aanvragen moet beoordelen. De overheveling gaat gepaard met een efficiencykorting. Landelijk gezien gaat het om een budget dat twee keer zo groot is als de functie Hulp bij het huishouden, die in 2007 overkwam naar de gemeente. Per 2013 wordt de AWBZ regeling voor hulpmiddelen opgeheven en op basis van de criteria “medisch” en “participatie” herverdeeld over de Zvw en Wmo. In 2012 bereidt de gemeente de implementatie voor. De interne organisatie moet hierop worden aangepast en er moeten keuzes worden gemaakt met betrekking tot de rol van loket Wijzer. De begeleiding betreft de ondersteuning aan personen met een somatische, psychogeriatrische of psychiatrische aandoening of beperking, of een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap die matige of zware beperkingen hebben. Het doel is het bevorderen, behouden of compenseren van zelfredzaamheid teneinde opname of verwaarlozing te voorkomen. Het bestaat uit het bieden van praktische hulp, structuur en regie in de persoonlijke levenssfeer. 56

Aanbesteding Indicatiestellingen De aanbesteding voor de externe advisering voor Wmo indicaties wordt uitgevoerd op basis van het contract indicatiestellingen in samenwerking met de regiogemeenten Gooi & Vechtstreek. Het huidige contract heeft geen einddatum. De inhoudelijke consequenties van Wmo beleidsplan 2012-2015 (vaststelling januari 2012) en de gevolgen van de transities Begeleiding en Hulpmiddelen worden meegenomen in het bestek. Nieuwe Wmo verordening In 2012 wordt een nieuwe (gekantelde) verordening vastgesteld. Doel is een verordening waarin het compensatie beginsel van de Wmo beter is uitgewerkt. De nieuwe verordening moet in de praktijk leiden tot een betere afstemming op de individuele situatie en behoefte van de burger en op het zelforganiserend vermogen van betrokkene en diens omgeving. In de nieuwe Verordening moeten Hulpmiddelen en Begeleiding (als het wetstraject doorgang vindt) opgenomen worden. De verordening is een uitwerking van het Wmo beleidsplan 2012-2015. Doorontwikkeling Loket Wijzer De toevoeging van nieuwe taken aan de Wmo en de kanteling vragen om een doorontwikkeling van de informatie- en adviesfunctie en de cliëntondersteuning vanuit Wijzer. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6468 INDIVIDUELE VOORZIENINGEN 6470 MAATSCH.BEGELEIDING & ADVIES 6472 SOCIAAL-CULTUREEL WERK 6474 KINDEROPVANG 6476 GEZONDHEIDSZORG TOTAAL LASTEN 6468 INDIVIDUELE VOORZIENINGEN 6470 MAATSCH.BEGELEIDING & ADVIES 6472 SOCIAAL-CULTUREEL WERK

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

5.824.712

5.806.454

5.704.862

5.704.862

5.704.862

5.704.862

810.806

789.587

1.046.557

1.043.307

1.043.258

1.043.208

1.414.637

1.797.444

1.595.623

1.544.571

1.493.520

1.492.468

34.177

45.100

35.000

35.000

35.000

35.000

2.367.683

2.683.996

1.543.942

1.531.082

1.546.518

1.545.693

10.452.015

11.122.581

9.925.984

9.858.822

9.823.158

9.821.231

709.816-

765.000-

843.000-

843.000-

843.000-

843.000-

-

2.500-

2.500-

2.500-

2.500-

2.500-

14.620-

12.497-

12.497-

12.497-

12.497-

12.497-

6476 GEZONDHEIDSZORG

1.126.942-

792.359-

180.390-

180.390-

180.390-

180.390-

TOTAAL BATEN

1.851.378-

1.572.356-

1.038.387-

1.038.387-

1.038.387-

1.038.387-

8.600.637

9.550.225

8.887.597

8.820.435

8.784.771

8.782.844

20.000

20.000

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

8.620.637

9.570.225

8.887.597

8.820.435

8.784.771

8.782.844

RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

57

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 682.628 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6468 Individuele voorzieningen

6470 Maatschappelijke begeleiding en advies

6472 Sociaal-cultureel werk

Voordeel Uitbreiding van de eigen bijdrageregeling naar alle voorzieningen met als gevolg een toename van de inkomsten met 12% en een afname van het aantal aanvragen woon- en vervoersvoorzieningen van 5%. Er zijn drie inhoudelijke redenen voor deze ingreep: • gelijktrekken regeling voor alle individuele voorzieningen. Historisch is een verschil ontstaan waarbij voor huishoudelijke zorg wel een eigen bijdrage geldt en voor de oude WVG voorzieningen niet. Hiervoor is geen inhoudelijke grondslag; • cumulatie met de AWBZ. Inwoners gebruiken vaak zowel AWBZ voorzieningen als Wmo voorzieningen. De eigen bijdrage Wmo wordt afgetrokken van de eigen bijdrage AWBZ. Door geen eigen bijdrage te heffen vloeien inkomsten naar de AWBZ die worden toegerekend aan de Wmo; • verdeling van lasten naar draagkracht. De eigen bijdrage is inkomensafhankelijk. Voor de minima is compensatie mogelijk. Verlaging van de kosten op de indiceringen in het kader van de WMO. Wegvallen baten en lasten regeling binnenklimaat Nadeel In het kader van project welzijn zijn alle budgetten uit Jaarplan welzijn op een andere wijze in de begroting gezet. Door verschuiving van een aantal budgetten naar programma 8 zijn de lasten voor dit product verhoogd. Voordeel Vanuit de middelen die door het ministerie van SZW eenmalig beschikbaar zijn gesteld is in 2011 een incidenteel budget beschikbaar gesteld ten behoeve van de participatie van kinderen uit gezinnen met een minimum inkomen voor de periode 2011-2013; in 2012 is de last niet meer opgenomen. Het resterende budget uit 2011 wordt ten behoeve van de uitvoering in 2012 en 2013 overgeheveld.

58

V/N

€

€

181.000

V

141.000

V

40.000 0 -257.000

N

-257.000 200.000

V

94.000

Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011

6476 Gezondheidszorg

Reserves

Overige verschillen

In de Perspectiefnota 2011 is aangegeven dat er gestreefd wordt naar een bezuiniging op het welzijnsbudget en op de WMOsubsidies van 5% in 2012. In het kader van project welzijn zijn alle budgetten uit Jaarplan welzijn op een andere wijze in de begroting gezet. Door verschuiving van een aantal budgetten naar programma 8 zijn de lasten voor dit product verhoogd. Hier tegenover staat een aantal besparingen op de evenementen, zoals opgenomen in de Perspectiefnota 2011, die nu zijn opgenomen onder het welzijnsbudget. Nieuwe handhavingstaken voor peuterspeelzalen . Herstructurering en herijking van het jeugdbeleid uitgaande van de behoefte van de jongeren zelf. . Voordeel In 2012 worden geen Brede Doel Uitkeringen meer ontvangen, wat resulteert in een inkomstenverlaging. Tegelijkertijd vervallen ook de lasten op dit product, wat per saldo budgettair neutraal is. In plaats van de Brede Doel Uitkeringen zal een Decentralisatieuitkering toegevoegd worden aan de algemene uitkering. In het kader van project welzijn zijn alle budgetten uit Jaarplan welzijn op een andere wijze in de begroting gezet; ook is een aantal andere budgetten toegevoegd aan het welzijnsbudget, waaronder de incidentele WMO-subsidies, wat resulteert in een voordeel op dit product. Efficiencyingrepen, onder andere op het gebied van huisvesting. Vermindering van de bijdrage aan het Gewest, die op dit product resulteert in een voordeel van de bijdrage aan de GGD. Ook is vanuit het Rijk voor de informele zorg een incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de jaren 2008 tot en met 2011; in 2012 zijn hiervoor geen lasten meer opgenomen. Daarnaast is bij Bestrap 2011-1 het nadeel als gevolg van onder andere het herverdeeleffect op de WMO ingepast binnen een aantal bestaande WMObudgetten. Hierbij is het bedrag voor zorgvernieuwingsprojecten naar beneden bijgesteld. Voordeel In 2011 heeft bij resultaatbestemming een eenmalige storting in de reserve sociale vernieuwing plaatsgevonden. Nadeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€

€

V

112.000

N

-20.000

V

14.000 521.300

0

V

222.300

V

31.000

V

41.000

V

87.000

V

140.000 20.000

V

20.000

V

17.328

17.328

682.628

59

PROGRAMMA 9 WERK EN INKOMEN De gemeente Bussum wil ervoor zorgen dat burgers niet afhankelijk zijn van een uitkering en leven boven de armoedegrens. Algemene doelen 9.1 • Actieve participatie inwoners en zo min mogelijk inwoners afhankelijk van een uitkering

Beleidskaders • Wwb • Wet Suwi • Wet participatiebudget • Reintegratieverordeningen 2010 • Wet Investeren In Jongeren (Wet WIJ) • Nota besteding reintegratiedeel participatiebudget 2011-2014

9.2 •

•

Armoede en sociaal isolement tegengaan

•

• • •

• • • •

Nota minimabeleid in balans Verordening ISR/schoolkostenregeling 2006 Verordening Pcregeling 2009 Verordening Regeling 65 plus 2004 Verordening Langdurigheidtoeslag 2009 Wet Kinderopvang Verordening Leerlingenvervoer WSNP Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening

60

Prestaties • Beleid maken voor de WWNV per 112013 • Beleid maken voor de aanscherping van de WWB • Uitvoering van de nota besteding re-integratiedeel participatiebudget 2011-2014 • Uitvoering handhavingsplan 2012 • Deelname aan het Servicepunt Detailhandel • Beleid maken voor de uitvoering van de inburgering vanaf 2013 • Afstemming aanbod met het ROC • Evalueren en uitvoeren cyclisch actieplan communicatie minimaregelingen • Inrichten en uitvoeren processen en beleidsnota schuldhulpverlening • Uitvoeren van de nota minimabeleid in balans • Lastenverlichting voor de klant én voor de afdeling door digitale aanvragen mogelijk te maken en te werken met één aanvraagformulier

Bestuurlijke actiepunten • Vaststellen verordeningen in het kader van de Aanscherping WWB • Vaststellen visienota en verordeningen WWNV • Vaststellen besteding re-integratiedeel participatiebudget 2013

• •

Vaststellen beleidsnota schuldhulpverlening Vaststellen van de verordening of beleidsregels Doebudget

Algemeen doel 9.1 Actieve participatie inwoners en zo min mogelijk inwoners afhankelijk van een uitkering.

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Adriana van den Berg – van Bart

Wat willen we bereiken? De gemeente streeft naar actieve participatie van inwoners en zo min mogelijk inwoners afhankelijk van een uitkering. Uitgangspunt is dat iedereen die kan werken moet werken; arbeidsparticipatie staat voorop en de gemeente ondersteunt daarbij. Arbeidsparticipatie Iedereen met een bijstandsuitkering die kan werken is verplicht om werk te zoeken en/of inspanningen te leveren om te re-integreren naar werk. Inwoners worden daarbij intensief ondersteund en gecoacht door onze klantmanagers re-integratie. Door de rijksbezuinigingen op het Participatiebudget worden vanaf 2012 aanzienlijk minder middelen beschikbaar gesteld voor re-integratie van inwoners naar werk. De gemeente heeft een reserve Werk aangelegd om toch zoveel mogelijk mensen te kunnen reintegreren naar werk. Op basis van bestandsanalyse en de ontwikkeling van de arbeidsmarkt is een beleidsnota Besteding re-integratiedeel participatiebudget 2011-2014 opgesteld, die jaarlijks wordt bijgesteld. In dat plan worden per doelgroep de mogelijke kansen, in- en uitstroomdoelstellingen, beleidskeuzes en inzet vanuit het Participatiebudget en de reserve Werk voorgesteld. De verantwoordelijkheid voor het volwassenenonderwijs zal in 2013 rechtstreeks onder het Rijk gaan vallen. Er is dan geen geldstroom meer van gemeente naar het ROC. Door regionale afstemming in 2012 tussen gemeenten en ROC willen we stimuleren dat er een goede verbinding blijft tussen het aanbod aan volwasseneneducatie en de behoefte van inwoners en de arbeidsmarkt, met name voor de doelgroep die ondersteuning behoeft bij het toetreden of re-integreren op de arbeidsmarkt. Bijstandsuitkeringen De toegekende bijstandsuitkeringen zijn de afgelopen tijd gestegen in Bussum, net zoals in vele andere gemeenten. Omdat de aanvullende uitkering vanuit het Rijk om deze tekorten op te vangen niet alle uitgaven dekt, is het noodzakelijk om de uitkeringslasten in evenwicht te brengen met de vergoedingen van het Rijk. Voor 2012 en de jaren daarna is nog niet duidelijk hoeveel financiële middelen vanuit het Rijk ter beschikking worden gesteld, gelet op de bezuinigingen worden verdere kortingen verwacht. In verband hiermee spannen wij ons in om een jaarlijkse afname van 7% van het uitkeringsbestand te bereiken. Nieuwe wetgeving

De regering is voornemens om per 1 januari 2013 de Wet Werken naar Vermogen (WWNV) in te voeren. Hierin gaan de WWB, de WSW en (gedeeltelijk) de Wajong samen. Daarnaast bezuinigt het UWV sterk en zal het aantal werkpleinen drastisch verminderen. Dit betekent een stelselherziening, een uitbreiding van het takenpakket van de gemeente en een uitbreiding van het klantenbestand van Sociale Zaken. Nog onduidelijk is welke beleidsvrijheid gemeenten krijgen en hoe groot de financiële gevolgen zullen zijn. Dit betekent dat wij een visie moeten ontwikkelen en realiseren op de uitvoering van de WWNV en aanpassingen in beleid en organisatie moeten doen om per 1 januari 2013 met de WWNV te kunnen werken. Daarnaast willen wij bereiken dat de sociale werkvoorziening binnen de kaders van de nieuwe wet beschikbaar blijft, zonder dat de gemeentelijke bijdrage stijgt. Door de strengere toegangseisen voor de WSW zal echter een gedeelte niet meer op een beschutte werkplek in de WSW terecht komen maar naar verwachting twee derde van die doelgroep juist in het uitkeringsbestand van de gemeente. Een regionale ambtelijke werkgroep is ingesteld om een visie te ontwikkelen op uitwerking van de WWNV en om constructieve oplossingen te verzinnen om de bezuinigingen op de WSW en de stelselwijziging WSW het hoofd te bieden. Vooruitlopend op de WWNV vindt er een aanscherping van de WWB plaats die strengere eisen stelt aan het ontvangen van een uitkering. De details zijn nu nog niet bekend, wel bekend is dat de WIJ opgaat in de WWB, er een inkomenstoets op het huishouden plaats gaat vinden waar ook de verdienende kinderen in worden meegenomen en vervalt de vrijstelling van arbeid voor alleenstaande ouders. Voorzien wordt dat dit uitvoeringstechnisch een omvangrijke operatie wordt. 61

Inburgering In 2012 krijgt Bussum een hogere rijksuitkering in verband met de goede prestaties in 2010. Het is nog niet bekendgemaakt hoe het Rijk de inburgering na 2013 in wil richten. De verwachting is dat gemeenten geen tot een kleine rol krijgen in de inburgering van nieuwkomers. De gemeente heeft dan alleen nog een taak met betrekking tot de handhaving van trajecten die voor 2013 zijn gestart. Gezien deze onduidelijkheid zullen we in 2012 een plan opstellen inclusief de budgettaire consequenties om hierop te anticiperen. Wat gaan we daarvoor doen? De gemeente Bussum onderneemt op het gebied van bijstand, re-integratie, ketensamenwerking en arbeidsmarktontwikkeling in 2011 in ieder geval de volgende activiteiten. • • • • •

• •

vaststellen van verordeningen in het kader van de verwachte Aanscherping WWB/WIJ in de eerste helft van 2012 en uitvoering van de gewijzigde wetgeving. beleid maken en vaststellen van verordeningen Wet Werken Naar Vermogen (WWNV) in de tweede helft van 2012. uitvoeren van de nota besteding re-integratiedeel participatiebudget 2011-2014 om de uitstroom uit de uitkering te intensiveren. (Regionale) afstemming tussen gemeenten en ROC met betrekking tot het opleidingsaanbod en de vraag van inwoners en arbeidsmarkt. deelname aan het servicepunt detailhandel op het werkplein Gooi-Zuid ten behoeve onder andere Bussumse ondernemers op het gebied van personeelswerving, scholing en matching van vraag en arbeid. borging van programmatisch handhaven door middel van regionale themacontrole en het versterken van de handhavende functie in 2012; uitvoeringsplan inburgering maken vooruitlopend op de aanpassing van gemeentelijke taken en vaststellen.

Algemeen doel 9.2 Armoede en sociaal isolement tegengaan.

Commissie: Welzijn Portefeuillehouder: Adriana van den Berg – van Bart

Wat willen we bereiken? De gemeente is actief in het voorkomen en bestrijden van armoede en sociaal isolement, door deelname aan het maatschappelijk leven te stimuleren en extra inkomensondersteuning te bieden waar dat nodig is. Het minimabeleid met aanvullende inkomensvoorzieningen voorziet in deze vormen van ondersteuning. Voor mensen met (problematische) schulden wordt de schuldhulpverlening uitgevoerd. Minimaregelingen Naar aanleiding van de evaluatie minimabeleid in 2011 zijn er keuzes gemaakt in het minimabeleid met de nota “Minimabeleid in Balans.” In de nota wordt kwaliteit in de minimaregelingen geboden voor diegenen die het nodig hebben. De uitvoering vindt plaats in 2012. Het is van belang dat alle inwoners die recht hebben op de tegemoetkomingen, ook daadwerkelijk weten van welke regelingen zij gebruik kunnen maken met laagdrempelige toegang. Voorlichting aan betrokkenen dient daarom van hoge kwaliteit te zijn. In 2012 gaan we het communicatieplan minima degelijk evalueren en aanpassen waar nodig om zo het bereik steeds te optimaliseren. Om de aanvraagprocedure makkelijker te maken wordt getracht de regelingen met één formulier en waar mogelijk digitaal aan te vragen. Schuldhulpverlening Per 1 januari 2012 treedt de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening in werking (WGS) Gemeenten krijgen daarmee wettelijk de regie op schuldhulpverlening en de taak om deze integraal in te richten. In 2012 worden de processen op basis van een beleidsnota schuldhulpverlening zodanig ingericht dat de gemeente aan de gestelde voorwaarden van het Rijk voldoet. Bovendien willen we meer inzetten op preventie van problematische schulden, samenwerking met andere organisaties en voorkomen van recidive. Voor de uitvoering van deze wet worden geen aanvullende middelen ter beschikking gesteld vanuit het Rijk. 62

Wat gaan we daarvoor doen? • Vaststellen en uitvoeren processen en beleidsnota schuldhulpverlening. • Evaluatie communicatieplan minimabeleid en aanpassing van het plan en de daarbij horende activiteiten. • Uitvoeren van de nota Minimabeleid in Balans en daarmee het vaststellen van de verordening of beleidsregels Doe-budget. • Nieuwe aanvragen waar mogelijk digitaal en met één formulier om zo voor de klant en intern een lastenverlichting te realiseren. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6460 BIJSTAND C.A. 6462 INKOMENSVOORZIENINGEN 6464 SOCIALE WERKGELEGENHEID 6465 PARTICIPATIE

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

7.880.154

8.796.162

8.384.186

8.004.186

7.624.186

7.244.186

289.390

248.500

268.500

268.500

268.500

268.500

4.222.890

3.999.184

3.912.369

3.912.369

3.912.369

3.912.369

645.504

228.476

231.732

231.732

231.732

231.732

1.398.666

833.880

805.429

805.429

805.429

805.429

470.999

538.170

506.470

506.470

506.470

506.470

TOTAAL LASTEN

14.907.602

14.644.372

14.108.686

13.728.686

13.348.686

12.968.686

6460 BIJSTAND C.A.

6.523.144-

6.334.732-

5.799.462-

5.391.250-

5.391.250-

5.391.250-

-

2.000-

2.000-

2.000-

2.000-

2.000-

6464 SOCIALE WERKGELEGENHEID

1.868.773-

1.762.829-

1.840.293-

1.840.293-

1.840.293-

1.840.293-

6465 PARTICIPATIE

3.839.276-

1.508.926-

1.101.758-

1.020.758-

1.020.758-

1.020.758-

65.080-

-

10.000-

10.000-

10.000-

10.000-

423.821-

483.842-

456.362-

456.362-

456.362-

456.362-

12.720.094-

10.092.329-

9.209.875-

8.720.663-

8.720.663-

8.720.663-

2.187.508

4.552.043

4.898.811

5.008.023

4.628.023

4.248.023

STORTINGEN RESERVES

-

1.084.784

1.000.000

-

-

288.500

ONTTREKKINGEN UIT RESERVES

-

593.564-

962.515-

965.000-

585.000-

493.500-

2.187.508

5.043.263

4.936.296

4.043.023

4.043.023

4.043.023

6466 MAATSCH.DIENSTVERL. SOZA 6480 SOCIALE RECHERCHE

6462 INKOMENSVOORZIENINGEN

6466 MAATSCH.DIENSTVERL. SOZA 6480 SOCIALE RECHERCHE TOTAAL BATEN RESULTAAT voor inzet reserves

RESULTAAT na inzet reserves

63

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 106.967 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6460 Bijstand

6464 Sociale werkgelegenheid

6465 Participatie

6466 Maatschappelijke dienstverlening Sociale zaken

Nadeel In 2012 verwachten we een lagere Incidentele Algemene Uitkering voor de WWB, welke is gebaseerd op de ontvangen uitkering in 2011. Daling van de rijksinkomsten BUIG van 10%. Afname van het klantenbestand met 7% (zoals eerder opgenomen in de begroting 2011-2014), wat een verlaging van de lasten met zich meebrengt. Nadeel Er zal tijdelijk personeel aangetrokken worden om extra uitstroom te genereren naar de arbeidsmarkt toe, met als doel de kosten van de uitkeringen naar beneden te brengen (wat ook blijkt uit de verlaging van de lasten op product 6460 Bijstand). De kosten van het reïntegratiewerk uitbesteed aan derden zullen hierdoor lager zijn. Ook is bij de jaarstukken 2010 de voorziening Participatie omgezet naar een reserve Werk. Hierdoor zal er geen onttrekking meer plaatsvinden vanuit de voorziening, wat een voordeel van ongeveer betekent. Nadeel In 2012 zal het participatiebudget voor reïntegratie naar beneden toe bijgesteld worden, wat resulteert in een nadeel. Daarnaast is in 2012 een incidenteel voordeel op het inburgeringdeel van het participatiebudget. Voordeel De trajectkosten van inburgering zullen in 2012 hoger uitvallen; dit komt voort uit de extra inspanningen die in 2010/2011 zijn geleverd. Bovenstaande activiteiten in het kader van de inburgering leiden ook tot het vaker opleggen van boetes, die structureel nog niet waren opgenomen in de begroting 2011. De uitvoeringskosten op schuldhulpverlening vallen lager uit dan voorheen geraamd. De kosten kunnen voor een deel ten laste gebracht worden van het participatiebudget.

64

V/N

€

€ -123.000

N N

-41.000 -494.000

V

412.000 164.000

N

-171.000

V

260.000

V

75.000 -410.000

N

-491.000

V

81.000 38.000

N

-122.000

V

10.000

V

150.000

Reserves

Overige verschillen

Voordeel In 2011 is incidenteel vanuit het resultaat een nieuwe reserve Werk gevormd; in 2012 is dit niet het geval. Er wordt voorgesteld een bedrag te storten in de Reserve Wwb (Inkomendeel) om de tekorten op deze reserve incidenteel aan te vullen vanuit de algemene reserve. Vanuit deze nieuwe reserve Werk is nu een onttrekking geraamd. Daartegenover staat een lagere onttrekking vanuit de reserve Inkomendeel. Nadeel Verschillen < € 25.000

Totaal

65

453.000 V

1.085.000

N

-1.000.000

V

492.500

N

-124.500

N V

-15.033

-15.033 106.967

PROGRAMMA 10 NATUUR EN MILIEU De gemeente Bussum streeft een duurzame en leefbare omgeving na, waarbij de milieurisico’s beperkt zijn. Algemene doelen 10. 1

Beleidskaders

Behoud en verbetering • van het woon/leefmilieu en de natuurwaarden • • •

• •

• •

•

• • 10. 2

Samen met bewoners zorgdragen voor een schoon en goed functionerend openbaar gebied

• • •

•

• • 10. 3

Bevorderen van duurzaamheid

•

•

Prestaties

Milieuprogramma 20062010 ISV programma 20102014 Notitie Milieuambities 2007-2010 Bussum Bewust de toekomst in, visie op duurzame ontwikkeling 2010-2014 Klimaatafspraak 20082011 Duurzaam Bouwen in Bussum, van zilver naar goud (2010) Basisrioleringsplan 2004 (BRP) Gemeentelijk rioleringsprogramma 2008-2012 Nota Integrale beheerkwaliteit openbare ruimte Groennota 2005 Bomen in beeld 20032013 ISV programma 20102014 Basisrioleringsplan 2004 (BRP) Gemeentelijk Rioleringsprogramma 2008-2012 Nota Integrale beheerkwaliteit openbare ruimte Groennota 2005 Bomen in beeld 20032013 Bussum bewust de toekomst in, visie op duurzame ontwikkeling 2010-2014 Duurzaam Bouwen in Bussum, van zilver naar goud (2010)

•

•

•

•

•

• • • • • •

•

•

•

66

Ontwikkelen milieubeleid en uitvoeringsprogramma 2011-2015 Uitvoering geven aan doelstellingen Milieuambities Uitvoering geven aan Klimaatafspraak 20082011 Toepassen duurzaambouwen-menukaarten op ambitieniveau zilver bij nieuwbouw én renovatie gemeentelijke gebouwen/ scholen Realisatie van schermen langs het spoor

Richtlijn Ecologisch beheer opstellen Opstellen gedragscode Flora en Faunawet Onderzoek naar beeldkwaliteitbestekken Ontwikkelen visie op wijkgericht werken Actualisatie Groenbeheerplan Lijst waardevolle bomen

Uitbreiden aantal stromen duurzaam verwerken Biomassa Uitvoering geven aan Bussum bewust de toekomst in, uitvoeringsprogramma 2011-2014 Evaluatie Duurzaam Bouwen

Bestuurlijke actiepunten • • • • • • • •

•

RV Jaarverslag Wet Milieubeheer CN Bussum bewust de toekomst in RV DO Papaverstraat RV DO Veldheimerlaan / Botweg RV DO Spijkerstraat RV DO Westereng fase2 RV Verbreed GRP 2013-2017 Vaststellen schermontwerp railschermen Instemmen met deelname aan RUD

• •

CN Ecologisch Beheer CN Gedragscode Flora en Faunawet

•

CN Beheren met beeldkwaliteitsbestekk en CN Wijkgericht werken

•

• • •

CN Bussum bewust de toekomst in RV Jaarverslag Wet Milieubeheer CN Evaluatie Beleidsnota Duurzaam Bouwen

Algemeen doel 10.1 Behoud en verbetering van het woon/leefmilieu en de natuurwaarden

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Gerard Boekhoff

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum streeft naar een kwalitatief hoogwaardig woon- en leefmilieu. Daarbij gaat het zowel om het fysieke milieu boven als onder de grond. Schoon (grond-)water, schone lucht, schone grond en een natuurlijke, groene omgeving waar veel diversiteit is in flora en fauna. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Waterkwaliteit In het kader van het Waterkwaliteitspoor wordt binnen de projecten Godelindebuurt-Zuid, Veldheimerlaan/Botweg, de Papaverstraat, Westereng fase1, de Spijkerstraat en Jozef Israëlslaan e.o. de riolering vervangen. Het regenwater van in totaal circa 8 hectare aan onverhard oppervlak wordt afgekoppeld. In 2012 wordt het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 voorbereid. Speciale aandacht hierin heeft de wateroverlast, ontstaan door meer regenval, in bepaalde wijken in Bussum. Afvalstoffen De Gemeentelijke Afvalstoffendienst zal op basis van evaluatie van de plastic afvalscheiding een aantal pilots uitvoeren. Op basis hiervan worden adviezen voorgelegd aan het gewestbestuur over de toekomst voor kunststofverpakkingen in de regio. In 2012 wordt verder onderzocht welke afvalstromen duurzaam verwerkt kunnen worden (biomassa). Realiseren van railschermen langs het spoor Op grond van de Wet geluidhinder zijn B&W verplicht om een saneringsprogramma op te stellen voor woningen die op 1 juli 1987 vanwege de spoorweg een geluidbelasting van de gevel ondervonden van meer dan 65 dB(A). Het doel is om bij zoveel mogelijk woningen langs het spoor de geluidsbelasting terug te brengen van meer dan 65 dB(A) naar 55 dB. Dit verhoogt de kwaliteit van de leefomgeving voor de bewoners langs het spoor. De gemeente Bussum fungeert als projectleider voor het project voorbereiding railschermen. ProRail draagt zorg voor de daadwerkelijke uitvoering van het Project Het Rijk en ProRail stellen voor het aanbrengen van raildempers en het plaatsen van geluidsschermen langs het spoor naar verwachting € 4,0 miljoen (ex btw) aan de gemeente beschikbaar. Bussum is opdrachtgever en ProRail is verantwoordelijk voor het projectmanagement en de uitvoering. Deelname aan te vormen Regionale Uitvoeringsdienst Rijk en Provincie verwachten van gemeenten dat zij een samenwerkingsverband realiseren minimaal ter grootte van de veiligheidsregio voor het vormen van een Regionale Uitvoeringsdienst (RUD). Een dergelijke dienst zal taken verrichten op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving van het omgevingsrecht, de fysieke leefomgeving, voor provincie en gemeenten. Bussum zet in eerste instantie in op het inbrengen van de milieutaken op dit werkgebied. In de regio is gezamenlijk onderzoek verricht naar de mogelijkheden. De regio G&V is te klein om te voldoen aan de criteria van robuustheid die het Rijk voorschrijft. Bestuurlijk is de keuze gemaakt om de samenwerking met RUD Flevoland i.o. aan te gaan. De samenwerking dient voordelen te bieden op het gebied van kostenreductie en kwaliteitsverbetering. Bij de start dient rekening gehouden te worden met aanloopkosten.

67

Algemeen doel 10.2 Samen met bewoners zorgdragen voor een schoon en goed functionerend openbaar gebied

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Nen van Ramshorst

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum streeft naar een kwalitatief hoogwaardig woon- en leefmilieu. Daarbij gaat het zowel om het fysieke milieu boven als onder de grond. schoon (grond-)water, schone lucht, schone grond en een natuurlijke, groene omgeving waar veel diversiteit is in flora en fauna. Daarnaast stimuleren we de Bussumse inwoners om zelf actief bij te dragen aan het behoud en verbeteren van de eigen leefomgeving. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Beeldkwaliteit in de openbare ruimte Voor het onderhoud aan de openbare ruimte is voor het centrum beeldkwaliteit A en voor de rest van Bussum beeldkwaliteit B vastgesteld. Bij gelijkblijvende beeldkwaliteiten is de verwachting dat vanaf 2012 een besparing is te realiseren van € 100.000 door onder andere beeldkwaliteitbestekken in plaats van frequentiebestekken, door schaalvergroting en door intensieve samenwerking met Naarden. Groenbeheer De uitgaven voor de beplanting in de openbare ruimte kunnen worden verlaagd door minder dure plantensoorten, meer gebruik te maken van vaste planten en heesters en minder geraniumtorens toe te passen. Ook de onderhoudskosten worden hierin meegewogen. Daartoe zal in 2012 het Groenbeheerplan worden geactualiseerd met als uitgangspunten: sober, doelmatig en duurzaam. Door het `laten adopteren` van de rotondes in Bussum wordt het onderhoud goedkoper. Ecologisch Beheer In de gemeente Bussum wordt een aantal plekken ecologisch beheerd. In de groennota is niet vastgelegd wat we onder ecologisch beheer verstaan, welke locaties ecologisch beheerd worden en welke beheermaatregelen nodig zijn om een gebied ecologisch te beheren. Deze richtlijn wordt in 2012 ontwikkeld en vastgesteld. Flora en Faunawet In 2002 is de Flora- en Faunawet vastgesteld ter bescherming en behoud van de inheemse plantenen diersoorten. Om zich te houden aan de Flora- en Faunawet heeft de gemeente er voor gekozen om een gedragscode op te stellen. Voor het opstellen van gedragscode Flora- en Faunawet is in 2010 een biotooponderzoek uitgevoerd. In 2011 is het aantal plant- en diersoorten geïnventariseerd. In 2012 zal op basis van deze inventarisatie de gedragscode worden opgesteld. Mogelijk wordt deze gedragscode samen met de gemeente Naarden opgesteld. Waardevolle bomenlijst In het kader van de vermindering van de regeldruk wordt voorgesteld om de kapvergunningen in het gebied dat niet aangewezen is als beschermd dorpsgezicht (60% van het totaal aantal kapvergunningen) af te schaffen. De belangrijkste reden hiervoor is dat in 83% van de gevallen de kapvergunning verleend wordt. Ter bescherming van de particuliere waardevolle bomen wordt een lijst met de betreffende bomen in dat gebied vastgesteld. De kosten hiervan zijn meegenomen in de perspectiefnota 2011. Handhaving in de openbare ruimte Om de handhaving in de openbare ruimte te intensiveren zijn alle medewerkers van de buitendienst uitgerust met een pas als toezichthouder. Daarmee kunnen ze inwoners aanspreken op hun gedrag als het gaat om zwerfafval en hondenpoep. De maatregelen uit de nota Hondenpoepoverlast worden uitgevoerd, waaronder de communicatieactiviteiten. Het doel is gedragsverandering. Dit jaar nog worden er vier medewerkers van Wijkbeheer en Vergunning en Handhaving opgeleid tot BOA, zodat ze ook “lik op stuk” kunnen bekeuren.

68

Algemeen doel 10.3 Het bevorderen van duurzaamheid

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Gerard Boekhoff

Wat willen we bereiken? Met de nota ‘Bussum bewust de toekomst in, visie op duurzame ontwikkeling 2010-2014’ streeft Bussum naar een gemeente waarin personen, maatschappelijke instellingen en bedrijven zich kunnen ontplooien, met zo min mogelijk afwenteling van negatieve gevolgen op andere mensen, andere regio’s en andere generaties. Duurzaamheid gaat over een verantwoorde afweging van belangen: sociaal-culturele en economische naast ecologische belangen. Concreet betekent dit dat Bussum streeft naar een kwalitatief hoogwaardig woon- en leefmilieu. En dat Bussumse inwoners actief een bijdrage leveren aan het behoud en verbeteren van de eigen leefomgeving. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) De doelstellingen uit de ‘Notitie Milieuambities 2007-2010’ zijn doorvertaald in ‘Bussum bewust de toekomst in, uitvoeringsprogramma 2011-2014’. Hiermee stimuleert Bussum dat ondernemers, maatschappelijke organisaties en burgers kiezen voor een duurzame samenleving. In 2012 worden hiertoe de volgende acties uitgezet: 1) Versterking van de duurzaamheidambities in het gemeentelijke beleid De komende jaren wil Bussum bij de volgende beleidsthema’s de inbreng van duurzaamheid versterken: energie, bouwen en wonen, automobiliteit, maatschappelijke betrokkenheid, inkoop en bedrijfsvoering en ruimte en groen. Op alle zes thema’s wordt actie ondernomen. Enkele voorbeelden zijn: de integratie van sociale duurzaamheid (maatschappelijke betrokkenheid en ontwikkelingskansen) in de WMO, het betrekken van jongeren bij duurzaamheid door een Bussum bewust Challenge en het structureel stimuleren van energiebesparing bij huishoudens en bedrijven door bestaande informatie over financiering, subsidie en besparingsmaatregelen te communiceren. 2) Het goede voorbeeld geven in de eigen bedrijfsvoering De voorbeeldfunctie van Bussum is van groot belang als wij van de Bussumse burgers en ondernemers duurzaam handelen verwachten. Daarom wordt het project ‘Duurzaam denken en werken’ in de eigen organisatie doorgetrokken in 2012. De Bussumse ambtenaren worden zo meer bewust op welke wijze zij een bijdrage kunnen leveren aan duurzaamheid in de Bussumse organisatie. Daarnaast wordt het project ‘Energiebesparing gemeentelijke gebouwen’, gericht op invoering structurele interne energiebesparing, gecontinueerd. 3) Een actieve rol in de maatschappelijke dialoog over duurzame ontwikkeling Langs drie wegen wil Bussum een actieve rol spelen om inwoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties te faciliteren bij een dialoog over duurzaamheid. De eerste pijler is de organisatie van duurzaamheidcafés waar inwoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties elkaar ontmoeten. De deelnemers wisselen ervaringen en wensen uit rond een duurzaamheidthema. De ervaring leert dat deze ontmoetingen stimulerend werken. Daarnaast stimuleert Bussum in woord en daad duurzaamheid bij inwoners, instellingen en scholen, door bijvoorbeeld Natuur- en Milieueducatie in het basis- en voortgezet onderwijs mogelijk te maken en door het faciliteren van duurzame initiatieven uit de Bussumse samenleving. Tot slot wordt binnen de vernieuwde Bussumse website een instrument ontwikkeld om met Bussumse burgers ‘digitaal’ in contact te komen over duurzaamheid in de Bussumse samenleving. 4) Informeren, stimuleren en activeren van inwoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties Door middel van activiteiten en projecten die aansluiten bij de belevingswereld worden onze partners in Bussum gestimuleerd tot milieuvriendelijk en duurzaam handelen. In het ‘Communicatieplan Milieu en Duurzaamheid’ worden de twee belangrijkste wegen aangegeven: het informeren van Bussumers via communicatiekanalen als krant en website en het stimuleren via campagnes en projecten als Belgerinkel naar de Winkel, Warme Truiendag en het Midzomer Natuurfestival. Biomassa duurzaam aanbesteden en verwerken Het gemeentelijk plantsoenafval is regionaal aanbesteed. Dit heeft geleid tot een besparing van € 15.000 vanaf 2012. In 2012 wordt onderzocht of het aantal duurzaam te verwerken afvalstromen 69

kan worden uitgebreid met hout- en snoeiafval en bermmaaisel. Daarnaast zal onderzoek gedaan worden naar regionaal aanbesteden van niet groene afvalstromen. Investeringen Het totaal aan investeringen voor civieltechnische voorziening bedraagt in 2012 € 7.800.000. Het totaal aan investeringen voor het groen in algemene zin bedraagt in 2012 € 32.413. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6135 DUURZAAMHEID 6340 GROENVOORZIENINGEN 6342 WATERPARTIJEN

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

1.131

-

-

-

-

-

1.812.982

1.779.464

1.775.742

1.661.930

1.655.853

1.654.086

20.507

23.985

22.073

22.073

22.073

22.073

170.387

181.340

171.502

171.312

171.122

170.931

6350 RIOOLBEHEER

3.163.366

2.892.166

2.757.374

2.721.948

2.693.697

2.666.222

6355 AFVAL

3.127.922

3.214.828

3.244.503

3.235.360

3.235.360

3.235.360

6370 BODEM

220.285

113.582

107.007

107.007

107.007

107.007

6372 MILIEUBELEID

238.948

250.880

213.856

213.856

213.856

213.856

6374 MILIEUZORG

497.967

682.297

611.334

575.246

574.559

523.871

9.253.496

9.138.542

8.903.391

8.708.732

8.673.527

8.593.406

6346 NATUURBESCHERMING

TOTAAL LASTEN 6340 GROENVOORZIENINGEN

3.558

8.000-

8.000-

8.000-

8.000-

8.000-

6350 RIOOLBEHEER

3.328.641-

3.273.836-

3.070.147-

3.034.721-

3.006.470-

2.978.995-

6355 AFVAL

3.661.669-

3.724.584-

3.707.829-

3.812.199-

3.812.199-

3.812.199-

37.600-

800-

800-

800-

800-

800-

7.024.351-

7.007.220-

6.786.776-

6.855.720-

6.827.469-

6.799.994-

2.229.145

2.131.322

2.116.615

1.853.012

1.846.058

1.793.412

-

216.375

-

-

-

-

-

91.549-

84.374-

85.862-

79.785-

28.018-

2.229.145

2.256.148

2.032.241

1.767.150

1.766.273

1.765.394

6374 MILIEUZORG TOTAAL BATEN RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

70

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 223.907 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6350 Rioolbeheer

6355 Afval

6372 Milieubeleid

6374 Milieuzorg

Reserves

Overige verschillen

Nadeel In de Perspectiefnota zijn voorstellen gedaan voor kostenreductie wat leidt tot een verlaging van de tarieven. Dit is nader uitgewerkt in de paragraaf lokale heffingen. Op het product rioolbeheer is per saldo sprake van een nadeel, dat met name wordt veroorzaakt door kapitaallasten. Nadeel Doordat de kosten van de GAD voor 2011 afnemen en er een hogere teruggave van de GAD is over 2010, is er een lagere onttrekking benodigd uit de voorziening. Dit leidt tot verschuivingen. Het nadeel heeft betrekking op het btw-aspect, die niet in de lasten terugkomen, maar wel in de opbrengst. De lagere btw is een gevolg van de ontwikkelingen van de investeringen en kosten. Voordeel Door een herschikking van de uren van de afdeling Ruimte is er een voordeel ontstaan. Voordeel De lasten van de energiecoördinator zijn na de eerste twee startjaren lager. Als gevolg van de efficiëntieslag kan ook een voordeel gerealiseerd worden op de ingezette uren voor milieuzorg door een bezuiniging van 0,5 fte. In 2011 waren er incidentele budgetten voor publiekscampagnes en bijdragen aan duurzame energiemaatregelen voor Woningen. De uitvoeringskosten op schuldhulpverlening vallen lager uit dan voorheen geraamd. De kosten kunnen voor een deel ten laste gebracht worden van het participatiebudget. Voordeel De kapitaallasten van de plantsoenen zijn hoger dan in 2011, waardoor er een hogere onttrekking vanuit de reserve is opgenomen. Daarnaast is in 2011 incidenteel een storting geweest in de reserve Bussum Bewust, wat zich vertaalt in een voordeel. Nadeel Verschillen < € 25.000

Totaal

V/N

€

€ -69.000

N

-69.000 -46.000

N

-46.000 37.000

V

37.000 71.000

V

29.000

V

42.000

0 209.200 V

9.200

V

200.000

V

21.707

21.707

223.907

71

PROGRAMMA 11 RUIMTELIJKE INRICHTING De gemeente Bussum streeft naar het realiseren en behouden van een hoogwaardig en duurzaam ingerichte gemeente. Algemene doelen 11.1 Bouwprojecten spelen in op maatschappelijke behoeften en behouden c.q. versterken de ruimtelijke kwaliteit en de economische functies

Beleidskaders • Bussum 2025 (2008) • ISV programma 20102014 • Gebiedsvisie Centrum • Wwz uitvoeringsprogramma • Bomen in beeld 20032013 • Welstandsnota 2003 • Regionale Woonvisie (2008) • Beleidsnota Inspraak en Interactieve Beleidsvorming (2010) • Gebiedsvisie Brinklaan Noord • LandschapsVisie Bussumse Zuidwestrand • Beleidsnota Cultuurhistorie Bussum • Erfgoedverordening 2010 • Nota Duurzaam Bouwen 2010

Prestaties • Uitvoeren van het Centrumplan • Uitvoering ISV programma • Definitief ontwerp Herontwikkeling Nieuwe Brink - Scapino (1e fase) • Definitief ontwerp Kolonel Palmterrein • Definitief ontwerp MOB complex

Bestuurlijke actiepunten • CN Centrumplan • RV DO Herontwikkeling Nieuwe Brink – Scapino (1e fase) • RV DO Kolonel Palmterrein • RV DO MOB complex • CN Evaluatie Nota Duurzaam bouwen

11.2

Bevorderen van goed gebruik van de ruimte in de gemeente Bussum

Wet ruimtelijke ordening (Wro) Nota Grondbeleid (2009) Beleidsnotitie Bestemmingsplannen Nieuwe Stijl

Bestemmingsplan Centrum Nota van uitgangspunten + VO Structuurvisie Actualisatie welstandsnota Start actualisatie bestemmingsplannen Nieuwe Stijl

RV Bestemmingsplan Centrum RV NvU Structuurvisie RV Actualisatie welstandsnota

11.3

Bevorderen van fysiek veilige openbare ruimtes en verblijfsgebouwen

APV Bouwbesluit en – verordening Wet milieubeheer Drank en horeca regelgeving Wegenverkeerswet Bouwstoffenbesluit Woningwet Integraal handhavingplan

• •

72

Uitvoeren renovatie aula begraafplaats Onderzoek naar consequenties daling legeskosten

•

Keuze gevolgen daling wabo leges

Algemeen doel 11.1 Versterking en handhaving van de ruimtelijke kwaliteit

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum wil tegemoet komen aan de in de samenleving levende maatschappelijke behoeften zoals het ontwikkelen van een evenwichtige en duurzame woningvoorraad voor doelgroepen (zie programma 12), handhaving en versterking van de ruimtelijke kwaliteit en het versterken van de economische functies binnen Bussum. Integrale ruimtelijke uitgangspunten en een actuele welstandsnota zijn daarbij de toetsingskaders voor planontwikkeling én voor de inrichting van de buitenruimte. Door belanghebbenden via burgerparticipatie te betrekken bij de planontwikkeling willen wij maximaal draagvlak voor de plannen bereiken. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Centrumplan Het centrum van Bussum moet het kloppend hart van Bussum blijven waar men op een prettige manier kan winkelen en verblijven. Het centrum wil een goed vestigingsklimaat voor ondernemers bieden en een prettig winkel- en verblijfsgebied voor de Bussummers met een uitstraling naar de regio. Daarvoor dient de Nieuwe Brink heringericht te worden zodat deze meer aansluit bij het dorpscentrum. De herontwikkeling van Scapino/Nieuwe Brink en omgeving wordt voortvarend opgepakt. Het Wilhelminaplantsoen wordt gezellig ingericht met daarop een muziektent; dit in samenhang met het eventueel autoluw maken van de Havenstraat en Kapelstraat. Er wordt onderzocht of het mogelijk is om één of meer terrassen aan te leggen zodat het plein aantrekkelijker wordt. In 2011 is een 'Gebiedsvisie Centrum' opgesteld. Vervolgens wordt het Centrumplan ingevuld met een planning voor alle projecten in het centrum. Stedelijke vernieuwing In het ISV-programma 2010 - 2014 is een groot aantal stedelijke vernieuwingsprojecten opgenomen. Met de beschikbaarheid van deze provinciale ISV subsidie van € 1,320 miljoen kunnen deze projecten worden gerealiseerd. Door de economische recessie en bezuinigingen bij het Rijk en de provincie zijn er minder subsidies te verwachten voor ruimtelijke projecten (ISV en BLS-subsidies), waardoor de stedelijke vernieuwing onder druk komt te staan. Voortgang bouwprojecten Diverse bouwprojecten worden in 2012 in uitvoering genomen. Dit zijn onder andere Spoorzone-Zuid (Bensdorp) en de Veldweg. Voor de aantallen en typen woningen wordt verwezen naar programma 12. Daarnaast worden verdere stappen gezet in de planontwikkeling voor het Kolonel Palmterrein (definitief ontwerp), Nieuwe Brink-Scapino (definitief ontwerp) en het MOB-complex (definitief ontwerp). Overigens zijn de gevolgen van de economische recessie nog steeds voelbaar in deze projecten met als gevolg dat vertraging in de planontwikkeling niet moet worden uitgesloten. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht In 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) van kracht geworden. In deze wet zijn de procedures van negenentwintig wetten (woningwet, wet milieubeheer, Wro, Monumentenwet, etc.) en lokale verordeningen samengevoegd. Als gevolg van de uitbreiding van vergunningsvrij bouwen en de economische crisis (zie hierboven) daalt het aantal vergunningsaanvragen voor grote projecten (>100.000,-). De inkomsten uit de leges dalen hierdoor sterk. De kostendekkendheid van de Waboleges komt hierdoor in het geding. De legesinkomsten uit de grote projecten dekken namelijk de tekorten op de legesinkomsten uit de overige Wabovergunningen. Dat aantal daalt, in tegenstelling tot het landelijk beeld, in Bussum niet. In 2012 wordt onderzocht welke consequenties verbonden moeten worden aan de daling van de inkomsten op de grote projecten. Oplossingsrichtingen zullen worden voorgelegd. Duurzaam Bouwen en Wonen In 2010 is de nota Duurzaam bouwen vastgesteld. Duurzaam bouwen levert een bijdrage aan gezonde en energiezuinige gebouwen, die minder belastend zijn voor mens en milieu. Ook bestaande bouw moet worden aangepast aan de nieuwe duurzame normen. Een groot deel van de bestaande 73

voorraad is in bezit van de woningcorporaties. Zij staan voor de taak deze aanpassingen te realiseren. Via het ISV-programma is de gemeente bereid daarin voor enkele projecten financieel bij te dragen (onder andere Bottemastraat, Weidehof en K.P.C. de Bazelstraat). In 2012 wordt de nota Duurzaam Bouwen geëvalueerd en eventueel bijgesteld. Algemeen doel 11.2 Bevorderen van goed gebruik van de ruimte in de gemeente Bussum

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? De gemeente Bussum wil over goede en moderne instrumenten beschikken die het gebruik van de ruimte reguleren (bestemmingsplannen, welstandsnota). Om in te kunnen spelen op de behoeften uit de samenleving zijn actuele bestemmingsplannen, die voor de burger digitaal toegankelijk en tot zo min mogelijk administratieve lasten leiden, noodzakelijk. Waar nodig worden in verband met de realisering van gewenste ruimtelijke ontwikkelingen postzegelbestemmingsplannen vastgesteld. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Bestemmingsplannen en deregulering In 2012 wordt het bestemmingsplan Centrum vastgesteld. Daarmee wordt de actualiseringslag van de afgelopen jaren afgerond en voldoen alle bestemmingsplannen aan de wettelijke eisen. In 2012 wordt een start gemaakt met een nieuwe actualisatieronde van de bestemmingsplannen waarbij verkorting van het proces, deregulering en globalisering de uitgangspunten zijn. Welstandsnota De welstandsnota uit 2003 word aangepast aan de gewijzigde inzichten met betrekking tot het welstandstoezicht (minder regels, gedeeltelijk welstandsvrij bouwen). In 2012 zal een geactualiseerde welstandsnota aan de raad ter vaststelling worden voorgelegd. Structuurvisie Bussum De Wet ruimtelijke ordening (Wro) verplicht de gemeente een structuurvisie op te stellen. Dit gebeurt in nauw overleg met de bewoners en andere belanghebbenden. De structuurvisie wordt gezamenlijk met de gemeente Naarden opgesteld. In het eerste kwartaal van 2012 wordt de nota van uitgangspunten voor de op te stellen structuurvisie vastgesteld en een voorlopig ontwerp opgesteld. Naar verwachting zal de structuurvisie eind 2012/begin 2013 door de raad worden vastgesteld. De Bussumse Werkwijze Inspraak en interactieve beleidsvorming zijn steeds belangrijker bij de voorbereiding van ruimtelijke en andere plannen. Het afgelopen jaar is veel ervaring opgedaan met nieuwe vormen van inspraak en interactieve beleidsvorming op basis van door de raad in 2010 vastgesteld beleid. Eind 2011 heeft een eerste evaluatie van deze zogenaamde Bussumse Werkwijze plaatsgevonden. De conclusies hiervan worden in 2012 meegenomen bij de diverse in ontwikkeling zijnde plannen, waarbij de burger van Bussum is betrokken. Algemeen doel 11.3 Bevorderen van fysiek veilige openbare ruimtes en verblijfsgebouwen

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? In Bussum moet de burger zich veilig voelen en zijn, zowel in de openbare ruimten als in verblijfsgebouwen. Naast een goed ontwerp is een goed beheer van de openbare ruimte hiervoor onontbeerlijk, alsmede naleving en handhaving van de bouwregelgeving. Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Verbeteren van de voorzieningen op de begraafplaatsen en renovatie aula begraafplaats De concept nota van uitgangspunten voor de aula is gereed. In 2012 wordt gestart met renovatie of eventueel nieuwbouw. 74

Vergunningen en Handhaving Ondanks de gevolgen van de recessie voor de bouwwereld is in Bussum nog niets te merken van een daling van het aantal aanvragen omgevingsvergunningen. Het aantal blijft onverminderd hoog. Het betreft vooral kleine bouwplannen. Veel ruimte voor grote bouwplannen is er niet meer. De reeds in gang gezette grote bouwplannen zijn in de wacht gezet. De inkomsten uit de bouwleges in 2012 zullen daardoor ten opzicht van voorgaande jaren verder dalen. Accommodatiebeleid Het accommodatiebeleid heeft als doel het inzichtelijk maken van het gemeentelijk onroerend goed waar (hoofdzakelijk) maatschappelijke activiteiten en voorzieningen zijn gehuisvest, van waaruit de gemeente haar dienstverlening aanbiedt en/of die in eigendom zijn van de gemeente c.q. zich op Bussums grondgebied bevinden. Hierdoor krijgt de gemeente meer sturing op de optimale en multifunctionele inzet van deze accommodaties. Na inventarisatie van de accommodaties in 2011 en vaststelling van de Nota van Uitgangspunten zal medio 2012 Het accommodatiebeleidsplan aan de raad worden voorgelegd. Investeringen De totale investeringen voor de aan te kopen gronden en gebouwen bedraagt in 2012 € 1 miljoen. Dit bedrag is opgenomen ten behoeve van de mogelijke aankopen van gronden en gebouwen. Het college kan hierdoor adequaat handelen inzake privaatrechtelijke transacties van onroerende goederen. Het financiële risico van deze transacties is beperkt. De onroerende goederen behouden over het algemeen in Bussum hun (markt)waarde. Een aanschaf in dit kader zal alleen plaatsvinden als de commissie Middelen hieraan vooraf een positief advies heeft gegeven. De totale investering voor de begraafplaats bedraagt in 2012 € 135.505. Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6360 BEGRAAFPLAATSEN 6384 BEHEER GEMEENTELIJKE GEBOUWEN 6386 BOUWPLANNEN

Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

741.484

714.109

714.155

714.155

714.155

714.155

570.171

556.630

1.511.826

1.503.783

1.495.741

1.487.700

894.789

869.244

828.834

958.834

958.834

958.834

486.003

481.512

359.714

324.014

324.014

324.014

151.401

223.206

171.834

171.834

171.834

171.834

6388 BESTEMMINGSPLANNEN 6392 GRONDEN NIET OPENBARE DIENST 6394 EXPLOITATIE GRONDEN

1.907.084

942.400

214.859

214.859

214.859

214.859

TOTAAL LASTEN

4.750.931

3.787.101

3.801.222

3.887.479

3.879.437

3.871.396

727.313-

706.910-

696.395-

695.222-

694.505-

694.505-

451.800-

543.172-

1.638.968-

1.638.968-

1.638.968-

1.638.968-

-

-

30.000-

30.000-

30.000-

30.000-

127.251-

73.500-

15.500-

15.500-

15.500-

15.500-

6360 BEGRAAFPLAATSEN 6384 BEHEER GEMEENTELIJKE GEBOUWEN 6388 BESTEMMINGSPLANNEN 6392 GRONDEN NIET OPENBARE DIENST 6394 EXPLOITATIE GRONDEN

3.144.236-

937.207-

208.645-

208.645-

208.645-

208.645-

TOTAAL BATEN

4.450.600-

2.260.789-

2.589.508-

2.588.335-

2.587.618-

2.587.618-

300.331

1.526.312

1.211.714

1.299.144

1.291.819

1.283.778

RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

126.088

627.402

126.700

31.675

31.675

31.675

227.358-

-

-

-

-

-

199.061

2.153.714

1.338.414

1.330.819

1.323.494

1.315.453

75

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 815.300 voordeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011

V/N

€

6384 Beheer gemeentelijke gebouwen Voordeel Op de lasten en baten kant zijn grote verschillen te zien. De oorzaak hiervan is dat in de begroting 2012 de exploitatie van het Gewestkantoor is opgenomen. Hierdoor stijgen zowel de baten als de lasten. Het voordeel wordt met name veroorzaakt door de verkoop van Brinklaan 117. De kosten vervallen en in de begroting 2011 was er geen rekening gehouden met huuropbrengsten. Daarnaast dalen de kosten van de gebouwexploitatie, onder meer door lagere rentelasten. 6386 Bouwplannen Voordeel Door een herschikking van de uren van de afdeling Ruimte is een voordeel ontstaan op het product Bouwplannen. 6388 Bestemmingsplannen Voordeel In 2011 was er incidenteel budget beschikbaar voor het opstellen van de structuurvisie. Daarnaast zijn er, door de inhaalslag die gemaakt wordt bij de bestemmingsplannen, kostenbesparingen mogelijk. Daarbij leidt deregulering tot een extra besparing. Reserves Voordeel Het voordeel op de reserves komt doordat er in 2011 incidenteel sprake was van een storting in de Algemene Reserve Grondbeleid (bestemming resultaat 2010). Hiervan is in 2012 geen sprake. Overige verschillen Nadeel Verschillen < € 25.000

V

500.700

N

-18.800

Totaal

V

76

€

141.000

V

94.000

V

47.000 40.400

V

40.400 152.000

V

30.000

V

87.000

V

35.000 500.700

-18.800

815.300

PROGRAMMA 12 VOLKSHUISVESTING Algemene doelen 12.1 • Een evenwichtige woningvoorraad die is afgestemd op de behoeften van de diverse doelgroepen

Beleidskaders • Bussum 2025 (2008) • Provinciale Woonvisie (2010) • Regionale Woonvisie (2010) • Huisvestingsverordeni ng Gooi en Vechtstreek (2011) • Convenant Woonruimteverdeling (2011) • Duurzaam bouwen in Bussum (2010)

77

Prestaties Bestuurlijke actiepunten • Nieuwbouw: • CN Prestatieafspraken Prijsklassenbeleid 3 X met 1/3e uitvoeren woningcorporaties • Afsluiten prestatie• CN Evaluatie afspraken corporaties Regionale Woonruimteverdeling • Aanpassen bestaande voorraad aan behoeften doelgroepen • Uitvoeren taakstelling asielzoekers • Monitoren nieuwe Regionale Woonruimteverdeling (2011)

Algemeen doel 12.1 Ontwikkelen van een evenwichtige woningvoorraad die is afgestemd op de behoeften van de diverse doelgroepen

Commissie: Ruimte Portefeuillehouder: Paul Barneveld

Wat willen we bereiken? Het programma Volkshuisvesting kent de volgende doelstellingen: • Meer beweging en meer keuze op de woningmarkt in het algemeen, en meer kansen voor mensen die het lastig hebben op de woningmarkt, in concreto jongeren, jonge gezinnen en ouderen die zorg nodig hebben. • Het woningaanbod is geschikt en aanpasbaar voor uiteenlopende behoeften en levensfasen (levensloopbestendig, zie ook de WMO-doelstellingen). Wat gaan we daarvoor doen? (prestaties, bestuurlijke actiepunten) Doelgroepenbeleid nieuwbouw Bij nieuwbouw wordt rekening gehouden met geschikte en betaalbare huisvesting voor de doelgroepen. Bij nieuwbouwprojecten wordt, vooral indien de gemeente eigenaar is van de gronden, in principe voor tenminste een derde goedkope woningen gebouwd, voor ten minste een derde middeldure woningen en voor maximaal een derde dure woningen. Project

Oplevering

In aanbouw

Bensdorp Gewestlokatie Veldweg Wonen boven winkels Scapino/Nieuwe e Brink 1 fase Singel (Bouvy) Cereslaan MOB-complex Torenlaan Kolonel Palm Totaal woningen Categorie Totaal Goedkoop Totaal Middelduur Totaal Duur Totaal woningen

In voorbereiding 136 20 36

Goedkoop

Middelduur

Duur

50

56 20 16

30

10

10

20

7

7

29

9

5 2 25 14 222 496

5 2 25 14 74 174

74 178

74 144

Totaal 174 178 144 496

Woonruimteverdeling De regionale woningmarkt zit op slot, de doorstroming is hierdoor beperkt en stappen in de wooncarrière verlopen te traag. Het woonruimteverdeelsysteem is daarom in 2011 herzien. In de regio is afgesproken elk half jaar de effecten van deze herziening te monitoren en op basis hiervan eventueel aanpassingen door te voeren. In 2012 zal deze evaluatie voor het eerst gaan plaatsvinden. Afsluiten prestatieafspraken corporaties Met de drie in Bussum actieve corporaties worden, op basis van de eind 2011 met de gemeenteraad besproken volkshuisvestingsthema's, prestatieafspraken geformuleerd en in de eerste helft van 2012 ondertekend. Bestaande woningvoorraad Bestaande woningbouwcomplexen van zowel corporaties als beleggers worden zoveel als mogelijk geschikt gemaakt voor de genoemde doelgroepen. Voor de doelgroep zorgbehoevenden is clustering van locaties nabij voorzieningen en zorginstellingen het uitgangspunt.

78

Wat mag het kosten? Het werken aan het algemene doel van dit programma kost geld. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel het mag kosten. Product 6379 WET ALG.BEPALINGEN OMGEVINGSRECHT (Wabo) 6380 VERGUNNINGEN WONINGWET C.A. 6390 VOLKSHUISVESTING 6490 WOONRUIMTE TOTAAL LASTEN 6379 WET ALG.BEPALINGEN OMGEVINGSRECHT (Wabo) 6380 VERGUNNINGEN WONINGWET C.A. 6390 VOLKSHUISVESTING TOTAAL BATEN RESULTAAT voor inzet reserves STORTINGEN RESERVES

Rekening 2010 1.806.158 1.189.531

1.439.454 15.430

1.231.133 156.485

1.231.133 156.485

1.231.133 156.485

1.231.133 156.485

17.395

186.666

57.902

57.902

57.902

57.902

31.148

68.798

64.678

64.678

64.678

64.678

3.044.232

1.710.348

1.510.198

1.510.198

1.510.198

1.510.198

623.531- 1.266.712- 1.125.217- 1.125.217- 1.125.217- 1.125.2171.777.778-

3.500-

450-

450-

450-

450-

162.853-

25.560-

560-

560-

560-

560-

2.564.162- 1.295.772- 1.126.227- 1.126.227- 1.126.227- 1.126.227480.070

414.576

383.971

383.971

383.971

383.971

4.182

2.140

6.429

1.607

1.607

1.607

-

103.038-

-

-

-

-

484.253

313.679

390.400

385.578

385.578

385.578

ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2011 2012 2013 2014 2015

79

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de programmabegroting 2012 en 2011 op hoofdlijnen verklaard. Eventuele hieruit voortvloeiende afrondingsverschillen zijn opgenomen onder “overige verschillen”. De begroting 2012 van dit programma valt ten opzichte van 2011 per saldo € 76.722 nadeliger uit. Toelichting verschil tussen de programmabegroting 2012 en 2011 6379 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

6380 Vergunningen woningwet c.a.

6390 Volkshuisvesting

Reserves

Overige verschillen

Voordeel In de Perspectiefnota 2011 is een lagere last meegenomen voor de vermindering van regeldruk ten behoeve van de kapvergunningen . Bij de invoering van de Wabo in 2011 is een onjuiste wijziging uitgevoerd van het product Vergunningen woningwet naar dit product; deze wordt in 2011 via de tweede bestrap incidenteel gecorrigeerd. De structurele wijziging is al in deze begroting meegenomen, wat zich vertaalt in een gelijkwaardig nadeel op het product Vergunningen woningwet. De correctie is budgettair neutraal. Daarnaast is een voordeel te zien op de personele lasten van de nieuwe afdeling Ruimte. Eveneens is een lagere onttrekking uit de voorziening Wabo opgenomen voor 2012, tezamen met een lichte groei in inkomsten op de vergunningen een nadeel. Als laatste is ook uitgegaan van een iets lagere last voor het functioneel beheer van de Wabo-systemen. Nadeel Bij de invoering van de Wabo in 2011 is een onjuiste wijziging uitgevoerd van dit product naar het product Wabo; deze wordt in 2011 via de tweede bestrap incidenteel gecorrigeerd. De structurele wijziging is al in deze begroting meegenomen, wat zich vertaalt in een gelijkwaardig voordeel op het product Wabo. De correctie is budgettair neutraal. Voordeel In 2011 is er incidenteel subsidie toegekend voor de renovatie Broederhuis. Hiervan is er in 2012 geen sprake waardoor er een voordeel is. Voordeel In 2011 is er incidenteel onttrokken uit de reserve Volkshuisvesting ten behoeve van de subsidie aan het Broederhuis. Hiervan is in 2012 geen sprake. Voordeel Verschillen < € 25.000

Totaal

80

V/N

€

€

67.000

V

18.000

V

145.000

V

40.000

N

-141.000

V

5.000 -145.000

N

-145.000 100.000

V

100.000 -100.000

N

-100.000

V N

1.278

1.278 -76.722

ALGEMENE UITGAVEN EN DEKKINGSMIDDELEN De “Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen” betreft het financiële “programma” van de gemeente. Samen met de programma’s 1 tot en met 12 vormt zij de exploitatiebegroting. De producten die onder dit programma vallen hebben te maken met de heffing en inning van de lokale heffingen, de financiering van de gemeentelijke financiën en algemene lasten en baten ten behoeve van de uitvoering van de programma’s 1 tot en met 12. Het financiële beleid is erop gericht te zorgen voor een solide beheer van de gemeentelijke financiën en de zorg voor voldoende weerstandsvermogen. Voor het financiële “programma” zijn in de begroting 2012 geen beleidsdoelen en bestuurlijke actiepunten geformuleerd. Wel zijn er algemene financiële beleidsuitgangspunten geformuleerd in het raads- en collegeprogramma en ligt het financiële beleid en beheer vast in met name de financiële verordening en het financieringsstatuut. Investeringen Het totaal aan dit programma gerelateerde investeringen bedraagt € 347.793 en bestaat uit uitgaven aan tractie (vervoersmiddelen en dergelijke) en ICT. Wat mag het kosten ? In onderstaande tabel zijn opgenomen de lasten en baten van de algemene uitgaven en dekkingsmiddelen. Product 6225 BELEGGINGEN 6229 OVERIGE FINANCIËLE MIDDELEN 6230 ALGEMENE UITKERING 6235 ONVOORZIENE UITGAVEN 6240 ALGEMENE UITGAVEN 6246 WAARDERING ONR. ZAKEN (WOZ) 6250 ONROERENDE-ZAAKBELASTINGEN 6255 HONDENBELASTING 6260 PRECARIOBELASTING 6265 TOERISTENBELASTING 6270 KWIJTSCHELDING 6275 INVORDERING PUBL.HEFFINGEN 6280 VRIJE BEGROTINGSRUIMTE TOTAAL LASTEN 6225 BELEGGINGEN 6229 OVERIGE FINANCIËLE MIDDELEN 6230 ALGEMENE UITKERING 6240 ALGEMENE UITGAVEN 6250 ONROERENDE-ZAAKBELASTINGEN 6255 HONDENBELASTING 6260 PRECARIOBELASTING 6265 TOERISTENBELASTING 6275 INVORDERING PUBL.HEFFINGEN TOTAAL BATEN

Rekening 2010 540.170 36 6.580.802 724.936 90.910 28.959 1.488 696 5.520 153.262 8.126.779 3.940.78990.50430.029.9441.179.0663.292.664126.39221.88820.86891.85638.793.970-

Begroting 2011 533.566 76.63045.000 1.241.123 651.764 110.682 44.724 960 960 7.200 180.200 100.000 2.839.549 3.673.91228.565.4991.163.5323.109.463132.00018.00026.00080.90036.769.306-

Begroting 2012 590.050 3.448 45.000 380.132 636.013 97.323 40.180 975 975 7.181 180.721 100.000 2.081.998 3.511.62840.00028.053.379988.9673.271.800134.00018.00061.00080.90036.159.674-

Begroting 2013 576.843 197.806 45.000 1.569.712 626.038 84.896 36.936 975 975 7.181 180.721 100.000 3.427.083 3.511.62840.00028.277.6061.748.2983.389.800134.00018.40061.00080.90037.261.632-

Begroting 2014 576.843 54.295 45.000 2.300.724 622.485 84.896 36.936 975 975 7.181 180.721 100.000 4.010.581 3.511.62840.00028.614.4341.979.8433.507.800136.00018.80061.00080.90037.950.405-

Begroting 2015 576.843 54.295 45.000 2.497.937 622.485 84.896 36.936 975 975 7.181 180.721 100.000 4.208.244 3.511.62840.00028.313.4342.029.7783.625.800136.00019.20061.00080.90037.817.740-

RESULTAAT voor inzet reserves

-30.667.191

-33.929.757

-34.077.676

-33.834.549

-33.939.824

-33.609.496

3.390.456 6.510.266-

3.288.242 8.286.947-

212.797 2.236.452-

219.971 981.226-

241.748 874.533-

232.344 1.104.764-

-33.787.001

-38.928.462

-36.101.331

-34.595.804

-34.572.609

-34.481.916

STORTINGEN RESERVES ONTTREKKINGEN UIT RESERVES RESULTAAT na inzet reserves

81

Een toelichting wordt gegeven op de belangrijkste onderdelen: Beleggingen De opbrengsten gerelateerd aan beleggingen bestaan uit het dividend van de BNG en de bespaarde rente. De opbrengst wegens bespaarde rente wordt bepaald door de omslagrente over reserves en voorzieningen, die niet aan de reserves en voorzieningen worden toegevoegd. Dit is € 78.000 minder dan in 2011. Daarnaast is in de begroting 2012 een dividendverlaging van de BNG opgenomen van € 85.000 ten opzichte van 2011. De lasten betreffen de toevoegingen van de bespaarde rente aan de reserves en de voorzieningen. Deze zijn € 56.000 hoger dan in 2011. Algemene uitkering Dit onderdeel betreft de ontwikkeling van de algemene uitkering ten opzichte van de informatie waarop de begroting 2011 is gebaseerd. Dit in tegenstelling tot de uiteenzetting in hoofdstuk 1 over dit onderwerp waarin de Perspectiefnota 2011 als vertrekpunt wordt genomen. De raming van de algemene uitkering is gebaseerd op de meicirculaire 2011 en bedraagt rond € 28.050.000. In 2011 bedroeg de raming van de algemene uitkering € 28.565.000. In 2011 is het herverdeeleffect Wmo en de bezuiniging op huishoudelijke hulp verwerkt in de algemene uitkering. Voor de overgang hiervan werd in 2011 incidenteel een bedrag gecompenseerd. Deze compensatie is in 2012 uitgenomen. Dit resulteert in een nadeel van € 400.000. Met deze korting was al rekening gehouden. Daarnaast leidt het nadelig effect van de WOZ-waarde tot een nadeel van € 160.000. Onvoorziene uitgaven Voor de dekking van niet voorziene onvermijdelijke (extra) lasten op basis van bestaand beleid wordt zoals gebruikelijk een bedrag van € 45.000 geraamd. Algemene uitgaven De algemene uitgaven bestaan uit dekkingsmaatregelen en verschillen op de functionele kostenplaatsen. Binnen de functionele kostenplaatsen hebben verschuivingen plaatsgevonden in verband met de verschillende maatregelen op het gebied van efficiency. Onder de dekkingsmaatregelen is onder meer de meerjarenraming met betrekking tot het bestuursakkoord meegenomen. Lokale heffingen De lokale heffingen kunnen worden onderverdeeld in: - heffingen, die dienen ter dekking van gemaakte kosten (maximaal 100% kostendekking); - heffingen, waarbij wettelijk geen relatie behoeft te worden gelegd naar de kosten; dit zijn veelal de gemeentelijke belastingen. De lokale heffingen die als algemeen dekkingsmiddel worden aangewend zijn: - de onroerend zaakbelastingen (OZB); - de hondenbelasting; - de precariobelasting en - de naheffingsaanslagen ( parkeerboetes) Een nadere uiteenzetting over de lokale heffingen wordt gegeven in paragraaf 3.1 Lokale heffingen. Vrije begrotingsruimte De vrije begrotingsruimte betreft een jaarlijks budget van € 100.000. De mutaties in de reserves op programma 13 zijn als volgt: Stortingen in reserves Reserve decentrale arbeidsvoorwaarden Reserve overige wachtgeldverplichtingen Reserve bovenformatieven Reserve archief Reserve nationaal uitvoeringsprogramma Reserve kapitaallasten raadhuis Reserve kapitaallasten burgerzaken Totaal in stortingen in reserves

€ 14.891 € 55.756 € 50.000 € 13.072 € 61.000 € 6.711 € 11.367 € 212.797 82

Onttrekkingen uit reserves Algemene Reserve Reserve EDV Reserve btw-compensatiefonds Reserve pensioen voormalig bestuurder Reserve kapitaallasten automatisering Reserve kapitaallasten tractie Totaal onttrekkingen uit reserves op programma 13

€ 1.528.375 € 20.000 € 577.000 € 6.519 € 93.739 € 10.819 € 2.236.452

Financiële begroting In de financiële begroting zijn de lasten en baten opgenomen van de programma’s 1 tot en met 12 en de algemene uitgaven en dekkingsmiddelen. In de tabel ziet u als saldo het resultaat van de begroting na inzet van de reserves. Rekening 2010 4.837.836

Begroting 2011 4.057.389

Begroting 2012 4.046.273

Begroting 2013 3.930.686

Begroting 2014 4.030.500

Begroting 2015 4.030.312

PGR502 Openbare orde en veiligheid

2.385.887

2.406.453

2.533.450

2.467.163

2.430.514

2.368.412

PGR503 Verkeer & vervoer

6.271.622

5.610.072

5.813.384

5.954.893

5.910.790

5.868.143

502.748

593.375

543.778

543.465

517.653

517.340

PGR505 Onderwijs

5.724.355

6.390.520

5.505.538

5.446.397

5.390.928

5.331.341

PGR506 Kunst & cultuur

2.702.402

2.382.552

2.131.639

2.124.337

2.117.034

2.113.533

PGR507 Sport & recreatie

2.679.735

2.612.744

2.879.812

2.649.904

2.622.647

2.593.271

PGR508 Zorg & welzijn

10.452.015

11.122.581

9.925.984

9.858.822

9.823.158

9.821.231

PGR509 Werk & inkomen

14.907.602

14.644.372

14.108.686

13.728.686

13.348.686

12.968.686

PGR510 Natuur & milieu

9.253.496

9.138.542

8.903.391

8.708.732

8.673.527

8.593.406

PGR511 Ruimtelijk inrichting

4.750.931

3.787.101

3.801.222

3.887.479

3.879.437

3.871.396

PGR512 Volkshuisvesting

3.044.232

1.710.348

1.510.198

1.510.198

1.510.198

1.510.198

PGR513 Alg. uitgaven en belastingen

8.126.779

2.839.549

2.081.998

3.427.083

4.010.581

4.205.439

75.639.641

67.295.598

63.785.353

64.237.845

64.265.653

63.792.708

PGR501 Algemeen bestuur

-710.742

-659.680

-684.080

-684.080

-684.080

-684.080

PGR502 Openbare orde en veiligheid

-167.819

-79.807

-90.007

-90.007

-90.007

-90.007

-1.952.490

-1.923.317

-1.904.772

-1.903.269

-1.901.765

-1.900.262

PGR504 Economische zaken

-315.438

-354.572

-312.398

-312.398

-312.398

-312.398

PGR505 Onderwijs

-590.436

-526.796

-388.154

-388.154

-388.154

-388.154

PGR506 Kunst & cultuur

-121.833

-141.148

-138.211

-138.211

-138.211

-138.211

Programma PGR501 Algemeen bestuur

PGR504 Economische zaken

TOTAAL LASTEN

PGR503 Verkeer & vervoer

PGR507 Sport & recreatie

-256.748

-48.278

-48.278

-48.278

-48.278

-48.278

-1.851.378

-1.572.356

-1.038.387

-1.038.387

-1.038.387

-1.038.387

-12.720.094

-10.092.329

-9.209.875

-8.720.663

-8.720.663

-8.720.663

PGR510 Natuur & milieu

-7.024.351

-7.007.220

-6.786.776

-6.855.720

-6.827.469

-6.799.994

PGR511 Ruimtelijk inrichting

-4.450.600

-2.260.789

-2.589.508

-2.588.335

-2.587.618

-2.587.618

PGR512 Volkshuisvesting

-2.564.162

-1.295.772

-1.126.227

-1.126.227

-1.126.227

-1.126.227

PGR513 Alg. uitgaven en belastingen

-38.793.970

-36.769.306

-36.159.674

-37.261.632

-37.950.405

-37.814.935

TOTAAL BATEN

-71.520.061

-62.731.369

-60.476.347

-61.155.361

-61.813.662

-61.649.214

4.119.580

4.564.229

3.309.006

3.082.484

2.451.991

2.143.494

PGR508 Zorg & welzijn PGR509 Werk & inkomen

Resultaat voor inzet reserves Storting in reserves Onttrekkingen uit reserves Totaal inzet reserves

7.776.044

5.522.901

1.620.663

493.845

517.052

797.789

-11.895.625

-10.087.130

-4.929.669

-3.576.329

-2.969.043

-2.941.283

-4.119.580

-4.564.229

-3.309.006

-3.082.484

-2.451.991

-2.143.494

Lasten incl. reserves

83.415.686

72.818.500

65.406.016

64.731.690

64.782.705

64.590.497

Baten incl. reserves

-83.415.686

-72.818.500

-65.406.016

-64.731.690

-64.782.705

-64.590.497

-

-

-

-

-

-

Verschil

83

Incidentele lasten en baten In dit overzicht is de nadruk gelegd op de nieuwe (incidentele) ontwikkelingen uit de Perspectiefnota 2011 en de programmabegroting 2012. Lasten Prg 1 Algemeen Bestuur Digitaliseren Burgerlijke Stand Prg 7 Sport en Recreatie Incidentele bijdrage Sportparken Prg 10 Natuur en milieu Inventarisatie waardevolle bomen Totaal lasten Baten Prg 9 Werk en Inkomen Totaal baten

Participatiebudget Inburgering

€ 110.000 € 200.000 € 15.000 € 325.000 € 81.000 € 81.000

Investeringen Het totaal van de investeringen bedraagt ca € 10,2 miljoen, waarvan € 7,8 miljoen betrekking heeft op civieltechnische werken. Van het restant is € 1 miljoen bestemd voor aan te kopen gronden en € 0,6 miljoen voor het IHP (Integraal Huisvestingsplan Onderwijs). Het overgrote deel van de investeringen zijn investeringen met economisch nut. Slechts investeringen tot een totaalbedrag van € 82.000 zijn investeringen met maatschappelijk nut. Dit betreft met name de speelvoorzieningen en investeringen in groen. Reserves en voorzieningen De reserves dalen in 2012 van € 43,1 miljoen naar € 39,8 miljoen. Dit is per saldo een verlaging van € 3,3 miljoen. Er wordt in totaal € 1,7 miljoen toegevoegd en € 5,2 miljoen onttrokken. Daarnaast is sprake van toevoegingen van € 0,2 miljoen wegens inflatiecorrectie. Er wordt € 1,5 miljoen onttrokken aan de Algemene Reserve. Hiervan wordt € 1 miljoen gestort in de reserve inkomendeel WWB en € 0,3 miljoen gestort in de voorziening groot onderhoud zwembad. Daarnaast wordt het resultaat van de Programmabegroting 2012 ten laste van de Algemene Reserve gebracht. De storting in de reserve inkomendeel WWB is bedoeld om de tekorten op deze reserve incidenteel aan te vullen. Daarnaast wordt € 0,47 miljoen onttrokken aan de reserve inkomendeel WWB om de bijstandsuitgaven te kunnen dekken. Ter dekking van de daling van het participatiebudget 2012, wordt € 0,49 miljoen onttrokken uit de reserve Werk. De reserve btw-compensatiefonds wordt over een periode van 13 jaar ingezet. Dit betreft de egalisatie van het deel van de kapitaallasten, waarvan de btw-component niet is uitgenomen. Jaarlijks is een onttrekking van € 0,577 miljoen noodzakelijk. In 2012 wordt de nota reserves en voorzieningen geactualiseerd. Hierbij wordt ook gekeken naar de huidige (administratieve) werkwijze rond kapitaallasten (met name de normeringsystematiek/kapitaallastenreserves). Voorzieningen Het totaal van de voorzieningen stijgt met € 0,4 miljoen naar € 14,6 miljoen. Er wordt € 1,3 miljoen onttrokken en € 1,7 miljoen toegevoegd. Deze toevoeging bestaat voor een deel uit een inflatiecorrectie. Er staat een onttrekking gepland voor onderhoud wegen van € 0,415 miljoen. Daarnaast wordt € 0,518 miljoen onttrokken ten behoeve van de WABO (Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht). Voor een meer gedetailleerd overzicht alsmede het verloop van de reserves en voorzieningen wordt verwezen naar overzicht 4.5 Reserves en Voorzieningen.

84

3. PARAGRAFEN

85

86

3.1 LOKALE HEFFINGEN 1. Inleiding De gemeentelijke heffingen zijn een belangrijke bron van inkomsten voor de gemeente. Totaal gaat het in 2012 om een geraamd bedrag van ruim € 13 miljoen. De verdeling - qua grootte van de opbrengst – ziet er als volgt uit. Totaalbeeld gem eentelijke heffingen ram ing 2012

Leges omgevingsverg. 5%

Overige leges 4%

Naheffingsaanslag 2% Parkeerbelastingen 9%

Afvalst. heffing 25%

OZB 25%

Begraafrechten 4% overige heffingen 2%

Rioolheffing 22%

Reclamebelasting 2%

Het doel van deze paragraaf lokale heffingen is op één centrale plaats in de begroting alle zaken met betrekking tot de lokale heffingen te groeperen en u inzicht te geven in: • het gemeentelijk beleid (in hoofdlijnen) dat voor de lokale heffingen geldt (zie onderdelen 2 en 5); • de tariefvoorstellen 2012 (zie onderdelen 2 en 3); • de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de gemeentelijke belastingen (zie onderdeel 3); • de lastendruk (zie onderdeel 4); • de geraamde exploitatieresultaten over 2012 van de zes kostendekkende heffingen (zie onderdeel 6.2). Op deze onderwerpen gaan wij hierna nader in. Indien een aandachtspunt leidt tot een advies dan hebben wij ons voorstel aan het einde van dat onderdeel cursief weergegeven. 2. Tariefvoorstellen 2012 Door de vaststelling van de beleidsnota lokale heffingen 2008-2012 in uw vergadering van 12 juni 2008 ligt in één document vast welk beleid per heffing in Bussum wordt gevoerd. Hierdoor kan dit onderdeel op een korte schematische wijze worden ingericht. In het overzicht op de volgende bladzijden worden door ons per heffing de tariefvoorstellen voor 2012 gedaan. Per heffing wordt in de kolom “dekkingspercentage” het met u afgesproken kostendekkingspercentage vermeld, indien “n.v.t.” is vermeld, is er sprake van een algemeen dekkingsmiddel. De beleidsuitgangspunten uit de beleidsnota lokale heffingen 2008-2012 en de andere uitgangspunten die wij met betrekking tot de voorgestelde tariefaanpassing 2012 hebben gehanteerd, zijn in de kolom “concrete invulling van de gemaakte beleidsafspraken” weergegeven. Vervolgens wordt de voorgestelde tariefsaanpassing berekend of wordt hierover informatie verstrekt. Onder “overige informatie” wordt u attent gemaakt op zaken die bij de tariefvoorstellen een rol spelen. Verder hebben wij in de kolom “tariefvoorstel” de door ons voorgestelde procentuele tariefaanpassing voor 2012 vermeld. De belangrijkste tarieven 2012 die uit deze voorstellen voortvloeien, hebben wij opgenomen in de tabel onder hoofdstuk 6.4 van deze paragraaf. In tabel 6.3 kunt u de tariefaanpassingen gedurende de afgelopen zes jaar terug vinden.

87

Naam heffing

Belastingen OZB

DekConcrete invulling van de gemaakte beleidsafspraken kingspercentage n.v.t.

Tariefvoorstel (verhoging)

Uitgangspunten: • De opbrengst van de OZB is een algemeen dekkingsmiddel. • Jaarlijks vindt de WOZ taxatie onroerende zaken plaats. • De eventueel hogere of lagere WOZ-waarde wordt teniet gedaan door lagere of hogere tarieven (taxatieresultaten zijn dus budgettair neutraal). • De tarieven worden op basis van de inflatie verhoogd; verdere verhoging alleen mogelijk als gevolg van decentralisatie rijks- en provinciale taken of verdiept spoor. • De inflatie wordt jaarlijks achteraf nagecalculeerd op basis van het consumentenprijsindexcijfer (CBS). • Afspraken gemaakt in PN 2011. (Tarief)informatie: Groep: eigenaren woningen en niet-woningen Inflatie 2012 (gebaseerd op PN 2011) 2,00% Verhoging op basis PN 2011 2,00% Totaal PN 2011 4,00% Nacalculatie over 2011: • Had moeten zijn op basis CBS prijsindexcijfer 2,30% • Gecalculeerd was over 2011 0,50% Nacalculatie 2011 1,80% 5,80% Totale tariefverhoging in 2012 5,80% (eigenaren) Groep: gebruikers niet woningen en Inflatie 2012 (gebaseerd op PN 2011) 2,00% Nacalculatie over 2011: • Had moeten zijn op basis CBS prijsindexcijfer 2,30% • Gecalculeerd was over 2011 0,50% Nacalculatie 2011 1,80% 3,80% Totale tariefverhoging in 2012 3,80% (gebruikers) De totale geraamde netto OZB opbrengst voor 2012 komt uit op: Verwachte opbrengst 2011 € 3.098.000 Voorgestelde verhogingen voor 2012: 3,80% (gebruikers) en 5,80% (eigenaren) is afgerond € 173.800 Totaal € 3.271.800 Overige informatie: • De werkelijke tarieven kunnen pas worden berekend nadat de nieuwe WOZ-waarden bekend zijn. Daarom wordt in dit stadium volstaan met het vaststellen van de voor 2012 gewenste netto OZB opbrengst. • Eind 2011 komen we daarom met een afzonderlijk raadsvoorstel hierop bij u terug. • De OZB tarieven worden uitgedrukt in een percentage van de WOZ-waarde.

Hondenbelasting

n.v.t.

Uitgangspunten: • De opbrengst van de hondenbelasting is een algemeen dekkingsmiddel. • Om de 2 jaar vindt aanpassing aan de inflatie plaats. • Tarieven worden afgerond (deelbaar door 12). • Afspraken gemaakt in PN 2011. 88

Dit resulteert in een netto geraamde opbrengst van € 3.271.800

(Tarief)berekening: • In de PN 2011 is afgesproken om de gemiddelde regiotarieven (van gemeenten die hondenbelasting heffen) in Bussum vanaf 2012 te gaan hanteren. • De tarieven worden in 2012: e 2,3% o 1 hond: € 71,28 (in 2011: € 68,04). 13,3% o Iedere volgende hond: € 112,68 (in 2011: € 99,48). 25,2% o Kennel: € 290 (in 2011: € 217). Overige informatie: • De extra inkomsten in 2012 ramen wij op € 2.000. • Jaarlijks vindt vanaf 2009 in ongeveer één derde gedeelte van Bussum een huis-aan-huis controle plaats. • De tot nu toe gebruikelijke 2 jaarlijkse tariefaanpassing aan de inflatie weer met ingang van 2012 te starten, zodat in 2014 de eerstvolgende tariefaanpassing zal plaatsvinden. • Informatie over het stopzetten van de uitgifte van de hondenpenning met ingang van 2012 kunt u hierna vinden onder 3.2. Precariobelasting

n.v.t.

Uitgangspunten: • De opbrengst van de precariobelasting is een algemeen dekkingsmiddel. • Jaarlijks vindt een tariefaanpassing aan de inflatie plaats.

2%

Overige informatie: • De extra inkomsten in 2012 ramen wij op € 400. Toeristenbelasting

n.v.t.

Uitgangspunten: • De opbrengst van de toeristenbelasting is een algemeen dekkingsmiddel. • Om de 5 jaar vindt de tariefaanpassing aan de inflatie plaats. Laatste tariefaanpassing heeft in 2010 plaatsgevonden. (Tarief)informatie: • In het kader van de vaststelling van de PN 2011 heeft u besloten met ingang van 2012 het tarief van de toeristenbelasting te verhogen naar € 1,60 (in 2011: € 0,65) per overnachting in een Bussums hotel. Overige informatie: • De extra inkomsten in 2012 ramen wij op € 35.000. • De tot nu toe gebruikelijke 5 jaarlijkse tariefaanpassing aan de inflatie weer met ingang van 2012 te starten, zodat in 2017 de eerstvolgende tariefaanpassing zal plaatsvinden.

Parkeerbelastingen: • naheffingsaanslagen (de naheffingsaanslag = fiscale bon onder de ruitenwisser):

n.v.t.

Van € 0,65 naar € 1,60 per overnachting.

Uitgangspunten: • De opbrengst van de naheffingsaanslagen is een algemeen dekkingsmiddel. • Afspraken gemaakt in PN 2011 (zie ook onderdeel 3). (Tarief)informatie: • Om de twee jaar wordt het tarief opnieuw berekend op basis van de kosten, die zijn opgenomen in het Besluit gemeentelijke parkeerbelastingen. • De laatste tariefaanpassing heeft plaatsgevonden in 2010. Het tarief voor de naheffingsaanslag is toen door u vastgesteld op € 44. • De PN 2011 gaat uit van een optrekking van het tarief voor de naheffingsaanslag naar het wettelijk maximum. Dit komt voor 2012 uit op € 54. De berekening is in paragraaf 6.5 opgenomen. 89

Wettelijk maximum

100% •

overige parkeerbel. (tarieven bij parkeerapparatuur, vergunningen en abonnementen)

Uitgangspunten: • Ieder jaar vindt een integrale kostencalculatie plaats op basis van 100% kostendekking. In deze calculatie worden de lasten en baten van zowel de parkeergarages als die van de parkeerplaatsen op straat meegenomen. • De tekorten worden onttrokken en de overschotten worden gestort in de egalisatievoorziening. • Indien in de egalisatievoorziening per saldo een tekort wordt verwacht, zal dit tekort via een tariefverhoging moeten worden aangezuiverd. (Tarief)informatie: • Voor de berekeningen in de PN 2011 is – zonder tariefverhoging - uitgegaan van een jaarlijks exploitatietekort van circa € 556.000. De voornaamste oorzaak van dit tekort is het realiseren van een aantal nieuwe parkeergarages. Aangezien de egalisatievoorziening op 31 december 2011 naar verwachting een negatief saldo heeft (van circa € 80.000) is in de PN 2011 uitgegaan van een tariefverhoging naar € 1 per uur (tarieven in 2011 zijn: € 0,70 in centrum en € 0,50 buiten centrum). • Het tarief bij de parkeerapparatuur gaat dan in 2012 € 0,10 per 6 minuten bedragen.

Binnen centrum van € 0,70 naar € 1.

Buiten centrum van € 0,50 naar € 1.

Overige informatie: De tarieven bij de parkeerapparatuur zijn sinds 1992 niet meer structureel verhoogd. De extra parkeerinkomsten in 2012 op straat ramen wij op € 306.000. Conform de PN 2011 komt er een onderzoek naar de mogelijkheden om extra kosten toe te rekenen en een tariefstijging zoveel mogelijk te beperken. Doel hierbij is vanaf 2013 een extra opbrengst te realiseren van € 270.000 vanuit zowel lang- als kort parkeren. Hierbij wordt het aanvullen van het tekort in de voorziening meegenomen. Reclamebelasting

Uitgangspunten: • Op 18 maart 2010 heeft u op verzoek van de Bussumse Ondernemers Vereniging besloten tot de invoering van een reclamebelasting. • De voor 2010 geldende tarieven voor de reclamebelasting zijn in 2011 gelijk gebleven. • Volgens het in 2010 afgesloten convenant moet de Stichting Ondernemersfonds Centrum Bussum (SOCB) jaarlijks voor 1 april een subsidieverzoek bij ons indienen. • Bij dit verzoek worden onder andere gevoegd een meerjarig activiteitenplan en een begroting voor het komende jaar. • Een eventuele tariefaanpassing van de reclamebelasting zal worden beoordeeld op basis van deze stukken. (Tarief)informatie: • Aangezien de huidige tarieven zijn vastgesteld op basis van de gemiddelde kosten van het ingediende activiteitenplan 2010 t/m 2014 stellen wij u voor de huidige tarieven ook in 2012 te hanteren. Overige informatie: • De opbrengst van de reclamebelasting is in eerste instantie een algemeen dekkingsmiddel. Afgesproken is de opbrengst minus de perceptiekosten als subsidie te storten in het ondernemersfonds. 90

0%

• Rechten Rioolheffingen

100%

Dit jaar zullen wij de toegezegde evaluatie van deze belasting afronden.

Uitgangspunten: • De rioolheffingen zijn 100% kostendekkend. • Bij de vaststelling van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) wordt - op basis van 100% kostendekking - door u een uitspraak gedaan over de tariefaanpassingen voor de komende jaren. • Tarieven worden afgerond (deelbaar door 12). • De in PN 2011 gemaakte afspraken. (Tarief)informatie: • Bij de vaststelling van het huidige GRP 2009-2012 heeft u besloten de tarieven de komende drie jaar (tot en met 2012) te bevriezen. Wel is bij dit GRP met u afgesproken dat een tussentijdse correctie mogelijk blijft. • In de PN 2011 zijn 2 voorstellen opgenomen: - 100% toerekenen kosten straatkolken; - Kostenverminderingen (minder inhuur/efficiency) Deze voorstellen zijn in deze begroting verwerkt en zorgen voor een tariefsverlaging. • Wij stellen u een tariefverlaging van de rioolheffing voor van 12,1% met ingang van 2012.

Afvalstoffenheffing

100%

- 12,1%

Uitgangspunten: • Eens in de 5 jaar wordt de onderlinge tarievenstructuur van de één- en meerpersoonshuishoudens geactualiseerd op basis van de begrotingscijfers van de GAD in dat jaar. De laatste herberekening vond plaats bij de begroting 2009, zodat dit pas weer speelt in 2014. • Voor de afvalstoffenheffing geldt een 100% kostendekkend beleid. • Tarieven worden afgerond (deelbaar door 12). (Tarief)berekening: • De huidige tarieven bedragen: o eenpersoonshuishoudens € 171,--; o meerpersoonshuishoudens € 263,64. • Uit de jaarrekening van de GAD over 2010 blijkt een incidentele meevaller voor Bussum van € 492.400 (incl. btw. € 586.000). • Indien met deze meevaller rekening wordt gehouden, houden de geraamde inkomsten en uitgaven in de Bussumse exploitatie voor de afvalstoffenheffing over 2012 elkaar ongeveer in evenwicht. Verschil bedraagt € 5.393. • Zonder deze meevaller sluit de Bussumse exploitatie voor de afvalstoffenheffing dus met een tekort van € 594.000. • De geraamde hoogte van de egalisatievoorziening op 31 december 2011 bedraagt circa € 1,6 miljoen. • Gelet op het vorenstaande stellen wij u voor de tarieven in 0%. 2012 gelijk te houden aan die van 2011.

Begraafrechten

100%

Uitgangspunten: • Ieder jaar vindt een integrale kostencalculatie plaats op basis van 100% kostendekking. • Tarieven onderhoudsrechten worden afgerond (deelbaar door 12). (Tarief)informatie: • De exploitatie over 2012 laat een geraamd overschot zien 91

•

van circa € 30.583,00 terwijl de geraamde stand van de egalisatievoorziening per ultimo 2011 naar verwachting € 275.000 (positief) zal bedragen. Een tariefaanpassing kan op basis van deze gegevens volgens ons dit jaar achterwege blijven.

0%

Overige informatie: • Een onzekere factor voor de raming van de inkomsten is het aantal begrafenissen. Afkoop onderhoudsrechten: • Jaarlijks wordt voor de afkoop van de onderhoudsrechten beoordeeld of de twee afkoopcomponenten moeten worden aangepast. • Wij hebben berekend dat dit jaar de afkoopfactor moet worden aangepast. Deze nieuwe factor komt uit op: 1,03/1,031. • Voor meer informatie verwijzen wij u naar onderdeel 3.6. Marktgelden

100%

Uitgangspunten: • Ieder jaar vindt een integrale kostencalculatie plaats op basis van 100% kostendekking. (Tarief)informatie: • De exploitatie over 2012 laat een geraamd tekort zien van € 14.498. • De geraamde positieve stand van de egalisatievoorziening per 31 december 2011 ramen wij op € 82.000. • Een tariefverhoging in 2012 kan gelet op de hoogte van het exploitatietekort en de egalisatievoorziening achterwege blijven.

Leges omgevings- 100% vergunningen

0%

Uitgangspunten: • De Wabo-wetgeving (omgevingsvergunning) is op 1 oktober 2010 in werking getreden. • In uw vergadering van 3 juni 2010 heeft u onder andere besloten de 100% kostendekking voor alle omgevingsvergunningen te laten gelden. (Tarief)informatie: • De exploitatie van omgevingsvergunningen laat in 2012 naar verwachting een tekort zien van € 518.217. Dit is met name een gevolg van achterblijvende bouwactiviteiten. • De geraamde positieve stand van de egalisatievoorziening per 31 december 2011 bedraagt € 196.263. • Wij stellen u voor: o De tarieven, die gebaseerd zijn op een percentage van de bouwsom niet te verhogen in 2012; o De vaste tarieven en de maximumtarieven te verhogen met inflatie (2%). Overige informatie: • Overigens werken prijsmutaties in de bouw automatisch door in de leges, omdat de belangrijkste legestarieven gekoppeld zijn aan een percentage van de bouwsom. • Wij gaan onderzoeken op welke wijze wij de problemen, die met name een gevolg zijn van de achterblijvende legesinkomsten, het hoofd kunnen bieden. Hierbij worden voorstellen meegenomen om het tekort van de voorziening eind 2012 aan te vullen.

92

0% 2%

Leges en 100% maximum tarieven (onder andere reisdocumenten)

Uitgangspunten: • De minister stelt jaarlijks voor een beperkt aantal diensten, zoals bijvoorbeeld reisdocumenten en verklaring omtrent het gedrag maximum tarieven vast. Deze maxima worden in Bussum gehanteerd (afgerond op € 0,05 naar beneden).

Overige leges

Uitgangspunten: • Jaarlijks vindt een tariefaanpassing plaats aan de inflatie.

n.v.t.

Afhankelijk van door minister vastgestelde maxima. 2%

Overige informatie: • De totale extra legesinkomsten in 2012 bedragen circa € 9.500. Uit dit overzicht blijkt dat wij voor de tarieven 2012: • voor enkele belastingen (zoals de honden- toeristen- en de parkeerbelasting) voorstellen de tarieven met meer dan het inflatiepercentage te verhogen, namelijk een verhoging naar het regionaal gemiddelde; • voor precariobelasting en leges voorstellen de tarieven met het inflatiepercentage te laten stijgen; • voor de drie grootste jaarlijkse heffingen (OZB, afvalstoffenheffing en de rioolheffing) voorstellen deze gemiddeld met circa 2% te laten dalen. Gelet op de gerealiseerde bezuinigingstaakstelling in het kader van “bloeien door snoeien” is dit een goed resultaat. 3. Overige aanpassingen in de heffingsverordeningen Naast de tariefaanpassingen is het gewenst nog andere aanpassingen in de heffingsverordeningen aan te brengen. Op deze andere aanpassingen gaan wij hieronder nader in. Deze wijzigingen kunnen bijvoorbeeld voortvloeien uit wetswijzigingen of uit de PN 2011. Verder verstrekken wij hierna in sommige gevallen ook informatie die niet direct tot een wijziging van de verordening leidt. 3.1. Kostendekkendheid en transparantie De Tweede Kamer en een aantal ministeries verwacht van de gemeenten meer transparantie in de kostenopbouw van de tarieven. Dit komt omdat in vele gemeenten geen directe relatie per recht of heffing wordt gelegd tussen de lasten en de baten. Bussum is op dit punt verder dan vele andere gemeenten, omdat in de Bussumse beleidsnota lokale heffingen 2008-2012 in bijlage 5 precies is vastgelegd welke lasten voor de zes kostendekkende heffingen jaarlijks worden meegenomen in de tariefberekening. Al jaren is het in Bussum gebruikelijk om u zowel bij de begroting als de jaarrekening inzicht te geven in de lasten en baten en de hoogte van de egalisatievoorzieningen. 3.2 Hondenbelasting en het stoppen met de uitgifte van de hondenpenning Om het huidige bestand hondenbezitters up to date te houden, wordt jaarlijks een derde deel van Bussum gecontroleerd op honden via een huis-aan-huis controle. Daarnaast vinden er door de BOA’s controles plaats waarbij wordt gekeken in hoeverre de honden ook een hondenpenning dragen (systeem om te controleren of hond in de administratie voorkomt). Op basis van de Perspectiefnota 2011 wordt met ingang van 2012 gestopt met de uitgifte van de hondenpenning, omdat het zwaartepunt van de controle op hondenbezit ligt bij de genoemde huis-aan-huis controle. Dit betekent een kostenbesparing van circa € 5.000 per jaar. Terzijde wordt nog opgemerkt dat de gemeente Almere met ingang van 1 januari 2011 is gestopt met de hondenpenning. 3.3. Precariobelasting en de nutsbedrijven In de gemeente Bussum wordt op dit moment geen precariobelasting op netwerken van nutsbedrijven geheven. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft de Tweede Kamer op 30 juni 2011 medegedeeld dat hij ter uitvoering van de aangenomen motie Van der Burg (VVD) is gestart met de voorbereiding van een wetsvoorstel om te komen tot vrijstelling van door gemeenten geheven precariobelasting op netwerken van nutsbedrijven. Gelet op deze ontwikkeling achten wij het niet zinvol een precariobelasting op de netwerken van de nutsbedrijven in 2012 in te voeren. 3.4. Parkeerbelastingen 3.4.1. Parkeren op straat Via de PN 2011 hebben wij met betrekking tot de parkeerbelastingen de volgende maatregelen voorgesteld: 93

Voor 2012 1. voor het kortparkeren op straat (betalen via de parkeerapparatuur) gaat één parkeertarief gelden van € 1 per uur (huidige tarieven € 0,70 en € 0,50), zodat het jaarlijkse tekort op de parkeerexploitatie kan worden gedekt. Het positieve effect van deze maatregel is dat overal in Bussum op straat met hetzelfde parkeerkaartje (voor zover nog geldig) kan worden geparkeerd; 2. het tarief van de naheffingsaanslag (fiscale boete bij overschrijden parkeertijd) gaat met ingang van 1 januari 2012 van € 44 naar het wettelijk maximum van € 54; 3. de opbrengst van de leges voor de parkeervergunningen in de schilgebieden € 65.800 worden met ingang van 2012 in de parkeerexploitatie opgenomen; het nadelige budgettaire effect voor de algemene middelen van deze maatregel bedraagt € 65.800 per jaar; 4. de aanvang- en eindtijden voor het betaald parkeren op straat worden uitgebreid. De begintijd gaat van 10.00 naar 9.00 uur. De eindtijd gaat van maandag t/m donderdag en zaterdag van 18.00 naar 19.00 uur. Ad 1 en 2 Op de voor 2012 voorgestelde tarieven zijn wij op onderdeel 4 al nader ingegaan. Ad 3 Deze maatregel is financieel in de programmabegroting 2012 vertaald. Ad 4 Uit de discussie over de PN 2011 hebben wij afgeleid dat er binnen uw raad in meerderheid bezwaar bestaat tegen het verlengen van de eindtijd naar 19.00 uur. Daarom stellen wij u voor de huidige eindtijd voor het betaald parkeren op straat te handhaven op 18.00 uur en de huidige aanvangtijd voor het betaald parkeren op straat uit te breiden van 10.00 naar 9.00 uur. Voor 2013 Naast maatregelen voor 2012 vloeien uit de PN 2011 - voor wat de parkeerbelastingen betreft – ook maatregelen voor het jaar 2013 voort. Er wordt gekeken naar een andere werkwijze voor kostentoerekening (bijvoorbeeld fietsparkeren of de kosten van bezwaar en beroep). Daarnaast wordt onderzoek gedaan welke mogelijkheden er zijn om tariefstijging te voorkomen. Uitgangspunt bij de verdere uitwerking is met ingang van 2013 een voordeel van € 270.000, waar tegenover een tariefsverhoging voor kort parkeren staat tot € 1,20 of een tariefsverhoging van kort en lang parkeren tot een nader te bepalen bedrag. Deze laatste optie heeft de voorkeur van het college. Deze voorkeur wordt meegenomen in de voorstellen die volgend jaar ter besluitvorming worden voorgelegd. Wij zullen, als u hiermee instemt, het “Aanwijzigingsbesluit parkeerplaatsen 2011” met ingang van 2012 vernieuwen. 3.4.2 Parkeergarages Terzijde merken wij nog op dat de in de PN 2011 afgesproken wijzigingen ten behoeve van de parkeergarages door het bestuur van de Maatschappij tot exploitatie parkeergarages Bussum BV (Parkeer BV) ter hand zullen moeten worden genomen. Op deze wijze zal er op straat en in de parkeergarages gelijke tarieven voor het betalen via de apparatuur (kortparkeren) worden gehanteerd; dit om onderlinge concurrentie te voorkomen. Immers de gemeente subsidieert de exploitatietekorten van die parkeergarages. Wij zullen er bij het bestuur van de parkeergarages op aandringen de volgende maatregelen met ingang van 2012 te nemen: • De tarieven voor het betalen via de apparatuur (kortparkeren) in de parkeergarages gaan van € 0,70 naar € 1 per uur; • Het wordt in de parkeergarages mogelijk om per minuut af te rekenen, waarbij rekening wordt gehouden met de kleinst mogelijke betaaleenheid van € 0,10 (per 6 minuten). 3.4.3 Wegslepen en bewaren van een voertuig Het huidige tarief voor het wegslepen van een voertuig, dat lange tijd op een betaalde parkeerplaats staat, zonder te betalen, bedraagt € 125 per keer en voor het bewaren van een weggesleept voertuig is het tarief € 16,30 per dag. Deze tarieven zijn opgenomen in artikel 11 van de verordening parkeerbelastingen 2011. In de praktijk wordt het wegslepen echter zelden toegepast. Aangezien wij deze werkzaamheden uitbesteden, is het van belang periodiek te controleren of onze tarieven nog overeenkomen met de tarieven die het vervoersbedrijf rekent. Uit informatie blijkt dat de huidige tarieven voor het wegslepen € 190 per keer en € 17,85 per dag voor het bewaren bedragen. 94

Wij stellen u voor het tarief voor het wegslepen en het tarief voor het bewaren van een weggesleept voertuig met ingang van 2012 vast te stellen op respectievelijk € 190 per keer en € 17,85 per dag en deze tarieven in de verordening parkeerbelastingen op te nemen. 3.5. Afvalstoffenheffing Bij kamerverhuur ontvangt – als de verhuurder zelf niet op dat adres woont – een van de huurders de aanslag voor de afvalstoffenheffing. Dit is meestal de langst wonende huurder. Die moet de aanslag betalen en dan met andere huurders zien te verrekenen. Dit verrekenen van de aanslag levert in de praktijk vaak problemen op. Om dit probleem op te lossen, maakt de wetgever het voor de gemeente met ingang van 1 januari 2012 wettelijk mogelijk om bij kamerverhuur de verhuurder aan te slaan voor de afvalstoffenheffing. Door deze wijziging blijft het beginsel “de vervuiler betaalt” volledig overeind. Indien namelijk bij kamerverhuur de verhuurder wordt aangeslagen, mag de verhuurder de kosten doorberekenen aan de huurders. Hij zal dit doorgaans ook doen, zodat de kosten dan toch weer terecht komen bij de vervuiler. De wetswijziging houdt in dat het begrip “feitelijk gebruik” wordt vervangen door “gebruik maken in de zin van artikel 15.33 Wet milieubeheer”. Om in de toekomst de verhuurder te kunnen aanslaan, zal ook het begrip “feitelijk gebruik” in de huidige gemeentelijke Verordening afvalstoffenheffing moeten worden aangepast. 3.6. Begraafrechten In Bussum is het mogelijk het onderhoudsrecht van een particulier (kinder)graf/urn en nis af te kopen. De afkoopformule kent twee componenten namelijk: 1. de loon- en kostenstijgingen = cao-lonen overheid over de afgelopen tien jaar en 2. het gemiddelde rentepercentage over periode medio 2010 - medio 2011 is gelijk aan de BNG rente op basis van lening tien jaar vast (vier peildata in de genoemde periode). Met u hebben wij afgesproken dat een daling of stijging met 0,2% van een van deze componenten leidt tot een aanpassing van de vermenigvuldigingsfactor voor de afkoop. Hierdoor stijgt of daalt het te betalen afkoopbedrag. De eerste component - de cao-lonen - komt voor 2012 uit op 3%, terwijl de huidige norm ook 3% is. Dit betekent dan deze component in 2012 gelijk blijft aan die van 2011. De tweede factor is het BNG rentepercentage over de aangegeven periode. Deze is voor 2012 berekend op 3,1%, terwijl de huidige norm 3,5% is. Dit komt neer op een daling van 0,4%. Dat is groter dan de afgesproken 0,2%, zodat het afkooppercentage in 2012 aangepast moet worden. Hierdoor wijzigt de afkoopfactor in 2012 en komt uit op de factor: 1,03/1,031, waardoor het bedrag waarvoor de onderhoudsrechten kunnen worden afgekocht, wijzigt. 3.7. Legesverordening Wij vinden het gewenst om de navolgende aanpassingen met ingang van 2012 in de legesverordening te verwerken. Reisdocumenten (2.5.7 e.v.) Het bedrag dat een gemeente voor onder andere een paspoort of een identiteitskaart mag vragen is door het Rijk gemaximeerd. In Bussum is het al enige jaren gebruikelijk de maximum tarieven te hanteren. Deze bedragen worden afgerond naar beneden op € 0,05. Ook zijn er plannen om het aanvragen/ophalen van de reisdocumenten niet meer te koppelen aan de woongemeente, zodat in de toekomst bij iedere gemeente een reisdocument kan worden aangevraagd/opgehaald. Getuigen bij huwelijken (1.2.6.3) In de tarieventabel is voor het door de gemeente beschikbaar stellen van een getuige (ambtenaar) tijdens een huwelijksvoltrekking een tarief van € 9 opgenomen. Dit tarief is echter niet kostendekkend. Omdat dit het uitgangspunt is van de legestarieven stellen wij u voor dit tarief te verhogen naar € 22 per beschikbaar gestelde getuige. Onderzoek naar deregulering In kader van de vereenvoudiging van de regels onderzoeken wij momenteel welke vergunningen genoemd in de APV - in de toekomst kunnen vervallen en welke eventueel vervangen kunnen worden door een melding van de burger. Hierdoor zullen de ambtelijke werkzaamheden verminderen, maar ook kunnen we hierdoor minder leges heffen. Dit komt, omdat de vergunningsplicht vervalt of wordt vervangen door een meldingsplicht. Uit de jurisprudentie blijkt namelijk dat de gemeente bij een melding geen dienst verleent en daardoor geen leges kan heffen. Na het afronden van ons onderzoek komen wij hierop in 2012 door middel van een afzonderlijk raadsvoorstel bij u terug.

95

Splitsingsvergunning appartementsrechten (1.3.7.14) In de vergadering van de raad van 30 september 2011 is de huisvestingverordening vastgesteld. In deze verordening is geregeld dat een vergunning nodig is indien een gebouw wordt gesplitst in woningen. De gemeente zal alvorens tot vergunningverlenging te komen vele werkzaamheden moeten verrichten. De kosten die de gemeente maakt voor deze dienstverlening kunnen via legesheffing worden verhaald op de aanvrager. Wij stellen u in de legesverordening een tarief van € 850 per woning, appartement of eenheid op te nemen voor het in behandeling nemen van een splitsingsvergunning zoals bedoeld in artikel 3A van de huisvestingsverordening. Een en ander met een maximum van € 17.000 per aanvraag. Tarief voor bouwtekeningen groter dan A3 formaat (1.3.7.2) In de Legesverordening is onder punt 1.4.5.4. geregeld dat een fotokopie van een (bouw)tekening op groter formaat dan A3 € 22,70 (voorgestelde tarief 2012) kost. Voor alle duidelijkheid stellen wij u voor dit tarief ook op te nemen onder het verstrekken van een bouwtekening, die groter zijn dan het formaat A3. Overige wijzigingen Verder is een aantal ondergeschikte wijzigingen (vernummering, naamgeving en dergelijke) verwerkt. 3.8 Minimabeleid Gemeenten gebruiken bij het vaststellen van het lokale armoede- en kwijtscheldingsbeleid verschillende percentages van het sociaal minimum. In Bussum wordt – zoals in verreweg de meeste gemeenten - voor de kwijtschelding 100% van de bijstandnorm gehanteerd. Het kabinet ziet graag dat gemeenten het beleid op 110% van het sociaal minimum baseren. Om dat landelijk af te dwingen kondigt het kabinet in de meicirculaire een nieuwe wet aan. Wij wachten de landelijke besluitvorming af. 3.9 Invordering In het kader van "het verbeteren van de dienstverlening en efficiënter werken" is gekeken naar de wijze van betaling. In de verordeningen waarvan de aanslagen worden opgelegd via het zogenoemde gecombineerde aanslagbiljet ("combi-aanslag") is het onderdeel "wijze van betaling" aangepast. Het stimuleren van het gebruik van de automatische incasso gebeurt door het minimumbedrag te verlagen van € 90,- naar € 80,- en het aantal termijnen te verlengen van acht naar tien. Indien geen gebruik wordt gemaakt van automatische incasso is er gekozen voor één betaaltermijn van zes weken. Wij stellen u voor het artikel "wijze van betaling" in de verordeningen die betrekking hebben op de "combi-aanslag" (dit zijn afvalstoffenheffing, onroerende zaakbelastingen, rioolheffing, begraafrechten, hondenbelasting, reclamebelasting) te wijzigingen op de volgende punten: • Verlagingen minimum bedrag voor de automatische incasso van € 90,- naar € 80,• Het aantal termijnen voor de automatische incasso verlengen van acht naar tien termijnen • Indien geen gebruik wordt gemaakt van de automatische incasso wordt één in plaats van twee betaaltermijnen gehanteerd. 4. Lastendruk 4.1 Landelijke ontwikkeling In het bestuursakkoord 2011-2015 is afgesproken dat er een uniforme monitor voor de lastendruk komt om zoveel mogelijk transparantie over de ontwikkeling van de lokale lasten te bereiken. Aangezien deze landelijke monitor er nog niet is, hanteren wij hierna voor een vergelijking van de lastendruk in andere gemeenten – evenals voorgaande jaren - de gegevens uit de Coelo atlas 2011 (Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden van de Rijksuniversiteit van Groningen). 4.2. Lastendruk in Bussum 2008 - 2012 Omdat de gemeentelijke heffingen van verschillende groepen belastingplichtigen (gebruiker of eigenaar onroerende zaak) worden geheven kan voor een goede vergelijking de lastendruk het beste in een aantal groepen worden verdeeld. In onderstaand overzicht is de gemiddelde opbrengst per meerpersoonshuishouden, per éénpersoonshuishouden en voor een eigenaar/exploitant van een winkel weergegeven. De heffingen die in dit overzicht zijn meegenomen zijn: OZB, riool- en afvalstoffenheffing, omdat op deze wijze een goede landelijke vergelijking mogelijk is en omdat deze lokale heffingen jaarlijks in rekening worden gebracht. Verder bepalen deze drie heffingen voor een groot deel (circa 72%) de gemeentelijke lastendruk. Wellicht ten overvloede merken wij nog op dat u 96

in de kolom 2012 de effecten van de tariefvoorstellen 2012 (zie onderdeel 2 van deze paragraaf) per groep kunt lezen. eigenaar/gebruiker c.q. eigenaar/exploitant

Lokale lasten Meerpersoonshuishouden stijgingspercentage

2008 € 617 -/- 1,9

2009 € 619 0,3

2010 € 633 2,3

2011 € 636 0,3

2012 622 -/- 2,2

Alleenwonende stijgingspercentage

€ 541 -/- 2,2

€ 527 -/- 2,6

€ 541 2,6

€ 543 0,4

529 -/- 2,6

Exploitant winkel stijgingspercentage

€ 609 2

€ 619 1,6

€ 619 0

€ 623 0,6

619 -/- 0,6

Noot: de vermelde stijgingspercentages zijn ten opzichte van het vorige jaar

Schematisch kan deze lastendruk als volgt worden weergegeven:

Lokale lasten 2008 - 2012

700 675 650 625 600

Meerp. huish.

575

Alleenwonende

550

Exploitant winkel

525 500 475 450 2008

2009

2010

2011

2012

Uit deze tabellen blijkt dat: • de gemiddelde tariefsdaling van de lokale lasten in 2012 2,2% per meerpersoonshuishouden en 2,6% per alleenwonende bedraagt; • de gemiddelde lokale lasten van een winkel in 2012 dalen met 0,6% ten opzichte van 2011; • een meerpersoonshuishouden in Bussum gemiddeld de hoogste lokale lastendruk heeft. Dit komt, omdat voor alleenwonenden een lager tarief voor de afvalstoffenheffing geldt en omdat ten behoeve van een bedrijfspand geen afvalstoffenheffing in rekening wordt gebracht (bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor het afvoeren van hun afval en zijn vrij om te kiezen welk bedrijf zij daarvoor inhuren). 4.3. Landelijk beeld en regionaal beeld 2011 Om u een beeld te geven van de lokale lastendruk in Bussum hebben wij de Bussumse cijfers hierna afgezet tegen de landelijke cijfers en tegen de cijfers van de regiogemeenten. Uit de Coelo atlas 2011 blijkt dat de lastendruk over 2011 in Bussum (€ 636) ongeveer 5,5% onder het landelijk gemiddelde van € 671 ligt. Per heffing kan het volgende worden opgemerkt. De rioolheffing in 2011 is landelijk met gemiddeld 3,9% (Bussum: 0%) gestegen. Verder daalde landelijk de reinigingsheffing (in Bussum is dit de afvalstoffenheffing) voor meerpersoonshuishoudens met gemiddeld 0,5% (Bussum 0%) en steeg de OZB voor de eigenaren van woningen landelijk met gemiddeld 2% (in Bussum: 1%). In deze Coelo atlas wordt een overzicht van de lastendruk van alle gemeenten in Nederland gegeven.

97

Indien hieruit voor de regiogemeenten de totale gemeentelijke woonlasten (de OZB, het rioolheffing en 1 de reinigingsheffing) voor de meerpersoonshuishoudens (eigenaar/gebruiker) worden ontleend, ontstaat het volgende beeld: Woonlasten 2011

1200 1000 800 600 400 200

La re n M ui de n Na ar de n W ee sp W 'm er en re gi o ge m la nd ge m

ze n Hu i

m H' su

us su m B

Bl

ar ic

um

0

Uit het vorenstaande kan geconcludeerd worden, dat: • de lokale lasten in 2012 voor particuliere huishoudens (meerpersoonshuishoudens) met 2,2% en voor de alleenwonenden met 2,6% zijn gedaald. De lokale lasten in 2012 voor de bedrijven dalen gemiddeld met 0,6%; • de lastendruk in de gemeente Bussum in 2011 5,5% onder het landelijk gemiddelde ligt; • de lastendruk in de gemeente Bussum in 2011 26,7% onder het regionale gemiddelde ligt; • de lastendruk van de gebruiker/huurder in Bussum in 2011 gemiddeld ruim (€ 636 - € 264, zie voetnoot =) € 372 lager ligt dan die van de eigenaar/bewoner; • de gemeente Bussum tot de gemeenten in onze regio behoort met de laagste lastendruk; • onze regio een meer dan gemiddelde lastendruk kent. 5. Kwijtschelding Om een compleet beeld van de gemeentelijke belastingen te geven, besteden wij hieronder aandacht aan de kwijtschelding. In Bussum kan van de navolgende heffingen kwijtschelding worden aangevraagd: • afvalstoffenheffing; • hondenbelasting, uitsluitend 50% van het tarief van de eerste hond. Voor andere heffingen kan geen kwijtschelding worden verleend. Om te beoordelen of een aanvrager in aanmerking komt voor kwijtschelding vindt toetsing plaats aan het zogenaamde normbedrag. Dit normbedrag van de kwijtschelding wordt in Bussum (evenals in nagenoeg alle gemeenten) gerelateerd aan 100% van de bijstandsnorm. Het Rijk hanteert voor de rijksbelastingen een norm van 90%. Dit betekent dat een belastingplichtige van de rijksbelastingen minder snel kwijtschelding ontvangt dan van de gemeentelijke belastingen. De gemeente Bussum verzorgt de toetsing en afhandeling van de kwijtscheldingsaanvragen voor de gemeente Naarden en voor AGV/Waternet. Hiervoor wordt een bijdrage ontvangen.

1

Voor alle duidelijkheid is het van belang te vermelden dat een belastingplichtige die alleen gebruiker van een onroerende zaak is, zoals bijvoorbeeld een huurder, lagere woonlasten heeft, omdat hij alleen voor de afvalstoffenheffing een aanslag ontvangt van € 264.

98

In de jaren 2008 tot en met 2012 zijn de navolgende kwijtscheldingsbedragen betaald c.q. geraamd: Heffing Afvalstoffenheffing Hondenbelasting Totaal

Jaarrekening Jaarrekening Jaarrekening Begroting Begroting 2008 2009 2010 2011 2012 € 69.226 € 77.939 € 92.682 80.000 105.000 € 866 € 965 € 1.038 1.000 1.000 € 70.092 € 78.903 € 93.720 81.000 106.000

De stijgende lijn van de verleende kwijtschelding is met name een gevolg van de economische crisis. 6. Overzichten In dit hoofdstuk komen de volgende tabellen aan de orde: 1. opbrengsten heffingen 2012 in Bussum; 2. exploitatieoverzichten kostendekkende heffingen; 3. overzicht van de (voorgestelde) tariefaanpassingen in de periode 2006 – 2012; 4. tarievenoverzicht 2012; 5. berekening tarief naheffingsaanslagen 2012.

99

6.1. Opbrengsten heffingen 2012 in Bussum In de onderstaande tabel wordt een totaaloverzicht gegeven van de opbrengsten die door belastingen, heffingen en leges worden gegenereerd. Soort heffing

Vermoedelijke opbrengst 2011 (afgerond)

Voorgestelde tariefaanpassing (afgerond)

Raming 2012

Belastingen OZB: gebruikers niet-woningen OZB: eigenaren woningen eigenaren niet-woningen

302.300

11.500

313.800

2.417.800 377.900

140.400 21.900

2.558.200 399.800

Totaal OZB Hondenbelasting

3.098.000 132.000

173.800 2.000

3.271.800 134.000

Precariobelasting

17.600

400

18.000

Toeristenbelasting

26.000

35.000

61.000

apparatuur

780.000

306.000

1.086.000

vergunningen

130.800

0

130.800

Totaal parkeerbelastingen

910.800

306.000

1.216.800

Parkeerbelastingen (naheffingsaanslagen)

211.000

62.500

273.500

Reclamebelasting

226.000

0

226.000

Subtotaal belastingen

4.621.760

544.400

5.165.800

Heffingen en leges Rioolheffing Afvalstoffenheffing

3.247.000 3.210.000

- 388.000 0

2.859.000 3.210.000

567.000

0

567.000

65.000

0

65.000

Leges burgerzaken

530.850

9.150

540.000

Leges omgevingsvergunningen

607.000

0

607.000

18.250

300

18.550

8.245.100

-378.550

7.866.550

12.866.500

165.850

13.032.350

Parkeerbelastingen, opbrengst via:

Begraafrechten Marktgelden

Overige leges Subtotaal heffingen en leges Totaal

100

6.2. Exploitatieoverzichten kostendekkende heffingen.

EXPLOITATIE-OVERZICHT RIOOLHEFFING (DE RAMINGEN ZIJN EXCLUSIEF BTW) UITGAVEN Opleggen aanslagen c.a

2011 61.940

Vijzelgemaal, gemaal Zwarteweg, Overstort Vijverpark en pompen 25.164 Kosten afdelingen V&H, Wijkbeheer en RI en derden Kapitaallasten Straatkolken (100%) Bijdrage aan straatreiniging Omzetbelasting (die loopt via het BTW compensatiefonds)

228.670

1.652.465 106.177 202.800

1.852.083 200.466 176.839

515.995

500.517

96.138 3.247.000

2011 3.247.000

2012 3.247.000

0

-388.000

0 3.247.000

184.311 3.043.311

voorgestelde tariefverlaging 26.114 2012

586.321

Toevoeging aan de egalisatievz i.v.m. exploitatie-overschot totaal

2012 INKOMSTEN 58.622 Opbrengst rioolrechten

Onttrekking aan de egalisatievz. i.v.m. het 0 exploitatietekort 3.043.311 totaal

1

) Bevat geen kosten van bezwaar- en beroep.

De geraamde stand per 31 december 2012 van de egalisatievoorziening rioolheffingen is € 9.111.340 (positief).

EXPLOITATIE-OVERZICHT AFVALSTOFFENHEFFING (DE RAMINGEN ZIJN EXCLUSIEF BTW) UITGAVEN Bijdrage aan het gewest (G.A.D.) inzameling verwerking beleidskosten communicatie

2011 1.394.322 1.335.183 325.177 27.179

2012

INKOMSTEN Opbrengst afvalstoffenheffing 1.423.736 Overschot jaarrekening GAD 2009 1.307.090 Overschot jaarrekening GAD 2010 339.042 27.640

45.381

44.835

overig (bijdrage afvalfonds)

-75.124

-75.349

meerjarig perspectief

-26.227

-20.882

48.600 36.337 80.000

38.121 31.422 105.000

533.756

487.174

handhaving

Opleggen aanslagen en perceptiekosten Kapitaallasten en overige kosten Kwijtschelding Omzetbelasting (die loopt via het BTW compensatiefonds) Toevoeging aan de egalsiatievz i.v.m. het exploitatie-overschot totaal

0 3.724.584

Onttrekking aan de egalisatievz. i.v.m. 0 exploitatietekort 3.707.829 totaal

2011

2012

3.210.000

3.210.000

219.948

0

0

492.436

294.636 3.724.584

5.393 3.707.829

1) Bevat geen kosten van bezwaar en beroep.

De geraamde stand per 31 december 2012 van de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing is € 1.672.875 (positief).

101

EXPLOITATIE-OVERZICHT BEGRAAFRECHTEN (DE RAMINGEN ZIJN INCLUSIEF BTW) UITGAVEN

2011

Opleggen aanslagen c.a. 1) Kosten begraafplaats:- adm., beheer en begraven

2012

23.439 551.195

kapitaallasten

85.298

opslagruimte aula wijkpost

6.700 33.270 5.884

INKOMSTEN Opbrengst begraafrechten

2011 585.400

2012 567.000

0

0

0

0

59.191 62.318

63.995 65.079

23.212 voorgestelde tariefaanpassing Onttrekking aan en bespaarde rente voorziening afk.som. 528.467 onderhd graven 71.460 mutatie (ontrekking voorziening) 6.850 rente over voorziening 29.952 5.550

Toevoeging aan de Onttrekking aan de egalisatievz. i.v.m. het egalisatievz. i.v.m. het exploitatie-overschot 1.123 30.583 exploitatietekort 0 0 totaal 706.909 696.074 totaal 706.909 696.074 1 ) Bevat geen kosten van bezwaar en beroep. In deze exploitatie is het btw-compensatiefonds niet opgenomen, omdat de exploitatie van een begraafplaats onder de vrijstelling van de btw valt en dus inclusief btw is geraamd.

De geraamde stand per 31 december 2012 van de egalisatievoorziening begraafrechten is € 311.459 (positief).

EXPLOITATIE-OVERZICHT MARKTGELDEN (DE RAMINGEN ZIJN EXCLUSIEF BTW) UITGAVEN Vuilafvoer Kosten marktmeester en beheerskosten markt (RIB)

2011 15.700

2012 INKOMSTEN 16.000 Opbrengst marktgelden

42.760

43.867

5.200 2.100

5.300 2.100

Extra beheerskosten Wilhelminaplantsoen

7.400

7.500

Omzetbelasting (die loopt via het BTW compensatiefonds)

5.472

4.731

PR activiteiten t.b.v. de markt Kosten water, elektriciteit en bijdrage toiletvoorziening

Toevoeging aan de egalisatievz. i.v.m. het exploitatie-overschot totaal

Onttrekking aan de egalisatievz. i.v.m. het 0 exploitatietekort 79.498 totaal

0 78.632

2011

2012

65.000

65.000

13.632 78.632

14.498 79.498

De geraamde stand per 31 december 2012 van de egalisatievoorziening marktgelden is € 69.743 (positief).

EXPLOITATIE-OVERZICHT PARKEREN (DE RAMINGEN ZIJN EXCLUSIEF BTW) UITGAVEN Parkeergarages (BV, VVE en Stichting) Opleggen aanslagen c.a.

2011 193.328

2012 INKOMSTEN 351.077 Parkeergarages (BV en Stichting)

53.619

53.706 Opbrengst parkeerbelastingen 335.079 tariefverhoging 2012 252.585 opbrengst parkeervergunningen (centrum) zit in 2011 in € 780.000 159.379 Opbrengst leges parkeervergunningen (schil) opbrengst pachten/huren 29.678 Onttrekking aan de egalisatievz. i.v.m. het 38.866 exploitatietekort 1.220.370 totaal

Parkeermeters en -automaten parkeercontroleurs (Goa's)

316.180 222.642

Aanmaak en afgifte parkeervergunningen (CIP)

177.300

Omzetbelasting (die loopt via het BTW compensatiefonds) Toevoeging aan de egalisatievz. i.v.m. het exploitatie-overschot totaal

59.713 0 1.022.782

1

) Bevat geen kosten van bezwaar en beroep.

102

2011

2012 0

0

780.000 0

1.086.000 0

0

65.000

0

65.800

3.570

3.570

239.212 0 1.022.782 1.220.370

De geraamde stand per 31 december 2012 van de egalisatievoorziening ten behoeve van verkeer, vervoer en parkeren is € 41.396 (negatief).

EXPLOITATIE-OVERZICHT LEGES OMGEVINGSVERGUNNINGEN (DE RAMINGEN ZIJN EXCLUSIEF BTW) UITGAVEN algemene kosten WABO omgevingsvergunningen bouw

2011 136.580 867.714

2012 INKOMSTEN 92.555 opbrengst leges: 764.147 omgevingsvergunningen t/m € 100.000

omgevingsvergunningen planafwijking

omgevingsvergunningen 99.919 groter dan € 100.000 overige omgevingsvergunningen (incl. sloop, bomen, 121.552 reclame)

0

overige omgevingsvergunningen (incl. sloop, bomen, reclame)

194.640

Omzetbelasting (die loopt via het BTW compensatiefonds)

2012

150.000

220.000

494.200

350.000

103.000

37.000

47.044

43.358

Toevoeging aan de egalisatievz. i.v.m. het exploitatie-overschot totaal

2011

Onttrekking aan de egalisatievz. i.v.m. het 0 exploitatietekort 1.125.217 totaal

0 1.242.292

518.217 495.092 1.242.292 1.125.217

1) Bevat geen kosten van bezwaar en beroep.

De geraamde stand per 31 december 2012 van de egalisatievoorziening leges omgevingsvergunningen is € 318.029 (negatief).

6.3. Overzicht van de (voorgestelde) tariefaanpassingen in de periode 2006 – 2012. In dit overzicht wordt informatie verstrekt over de percentages waarmee de tarieven de afgelopen zes jaren (gemiddeld) ten opzichte van het vorige jaar zijn aangepast. Tevens is het tariefvoorstel voor 2012 vermeld.

Heffing OZB Gebruikers niet-woning Eigenaren Rioolheffingen Afvalstoffenheffing: • éénpersoonshuishouden • meerpersoonshuishouden Begraafrechten Marktgelden Parkeerbelastingen: tarief € 0,70 per uur tarief € 0,50 per uur Bouwleges

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Voorstel 2012

Gemiddeld per jaar

5 5 1,8

2 2 4,7

2,05 2,05 5

2,55 2,55 0

0,1 0,1 0

1 1 0

3,8 5,8 - 12,1

2,4 2.6 -/- 0,1

-/- 5

0

-13,2

- 7,9

7,6

0

0

-/- 2,6

-/- 5

0

- 9,6

0,6

5,2

0

0

-/- 1,3

5 2,5

0 - 10

1,75 0

0 -5

0 -5

0 0

0 0

1 -/- 2,5

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

43 100

6,1 14,3

0

0

0

0

0

0

0

0

De tarieven van de overige – niet in dit schema genoemde - heffingen worden jaarlijks of periodiek aangepast aan de inflatie.

103

6.4.Tarievenoverzicht 2012.

Uit dit overzicht blijken de belangrijkste (voorgestelde) tarieven in 2012. SOORT HEFFING Belastingen OZB • eigenaren woningen • eigenaren niet-woningen • gebruikers niet-woningen Hondenbelasting e • 1 hond • overige honden • kennel Toeristenbelasting (tarief per overnachting)

WORDT GEHEVEN VOOR

het hebben van onroerende zaak binnen de gemeente

het hebben van een hond in de gemeente het overnachten in een hotel in Bussum

Precariobelasting • gebruik gemeentegrond: per m² per jaar het innemen van openbare gemeentegrond in Bussum • gebruik terras per m² per seizoen Parkeerbelastingen (fiscalisering) • naheffingsaanslag (kostenbedrag) Reclamebelasting • oppervlakte vanaf 0,1 m2 tot 1 m2 • oppervlakte vanaf 1 m2 tot 10 m2 • oppervlakte vanaf 10 m2 of meer

het niet betalen van parkeergeld of het overschrijden van de gekochte parkeertijd het maken van reclame in het in de verordening aangegeven gebied, die zichtbaar is van de openbare weg

(VOORGESTELD) TARIEF 2012 Eind 2011 ontvangt u een tariefvoorstel voor 2012 (zodra de nieuwe WOZ-waarde bekend is) 71,28 112,68 290,00 1,60 130,00 29,30

54,00 150 470 685

Heffingen/leges Rioolheffingen het hebben van een aansluiting • eigenaar (bedrag per aansluiting) • grootgebruikers (tarief waterverbruik per op de gemeentelijke riolering 100 m³ boven de 1000 m³)

177,12

Afvalstoffenheffing • éénpersoonshuishouden • meerpersoonshuishouden

171,-263,64

Begraafrechten, onderhoudsrechten voor: • particulier graf • particuliere urnengraf/urnennis Marktgelden • tarief per m² per jaar (abonnement)

het ophalen/verwerken van het huisvuil het begraven, het onderhouden van een graf, het hebben van een (particulier) graf of urnennis op één van de begraafplaatsen in Bussum het hebben van een standplaats op de Bussumse weekmarkt

Parkeerbelastingen (parkeertarief voor 1 uur)

het parkeren van een auto op een betaalde parkeerplaats in Bussum

Basistarief leges omgevingsvergunning (percentage van de bouwsom)

Voor de aanvraag van een omgevingsvergunning (bouwen)

2

45,12

80,40 21,12

23,50 1,00

3,55%

Bij de evaluatie van de bouwleges is door de gemeenteraad in de loop van 2007 een degressief tarief vastgesteld voor grote bouwwerken.

104

2

6.5. Berekening tarief naheffingsaanslagen 2012

8.558 100

8.558

627

4.800 100 1.850 100

4.800 1.850

912

1.650 100 7.500 100

1.650 7.500

231.237

85

196.551

9.000 100

9.000

25.000 100 33.960 0 28.160 100 16.500 100

25.000 0 28.160 16.500

8.700 100

8.700

85.500

85

72.675

462.415

--

380.944 4.674 385.618 5.155 € 74,80

Aangezien het wettelijk maximum voor 2012 € 54 bedraagt kan maximaal dit bedrag worden gehanteerd

105

btw

Totaal (excl. b.t.w.) btw Totale kosten aantal naheffingsaanslagen (gemiddelde over 2009 en 2010) De kosten bedragen per naheffingsaanslag

toe te rekenen

overheadkosten

toe te rekenen perc

bedrag in euro (excl. btw)

Vaste informatieverwerkingskosten Onderhoud en kapitaallasten belastingpakket Variabele informatieverwerkingskosten drukwerk e.d. verzekering en onderhoud handterminals kosten afschrijving en rentekosten kapitaallasten gebruiksvoorwerpen: - rente - afschrijving personeelskosten opleggen naheffingsaanslagen Parkeercontroleurs coördinatie parkeercontroleurs en administratie Werkzaamheden door unit handhaving afdeling belastingen invordering naheffingsaanslagen, applicatiebeheer en leiding bezwaar en beroep opleggen aanslagen opleggen aanslagen (derden) CIP eerste aanspreekpunt/informatie/doorverwijzen

€ 54

3.135

4.674

3.2 WEERSTANDSVERMOGEN Het weerstandvermogen stelt de gemeente in staat om de financiële gevolgen van risico’s zelfstandig te dragen, waarbij uitgangspunt is dat dit zonder belangrijk nadelige gevolgen voor de bedrijfsvoering zal gebeuren. Het weerstandvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandcapaciteit en de risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van belangrijk financiële betekenis kunnen zijn. Als voor risico’s wel afdoende maatregelen zijn getroffen, zijn deze dan ook niet in deze paragraaf opgenomen. 3.2.1 Weerstandcapaciteit De weerstandcapaciteit bestaat uit het eigen vermogen, de onbenutte belastingcapaciteit en de begrotingsruimte. Eigen vermogen Het eigen vermogen is geen fysieke pot met geld waarover de gemeente kan beschikken. Het is opgebouwd uit een aantal balansposten en geeft het verschil weer tussen de activa (bezittingen) en de passiva (schulden). Het verschil daartussen is positief, waarmee Bussum beschikt over een eigen vermogen. Aandachtspunt bij het bepalen van het eigen vermogen zit met name in het ‘waarderen’ van de gemeentelijke bezittingen die niet of moeilijk verhandelbaar zijn. Behalve het bepalen van het eigen vermogen is het noodzakelijk vast te stellen welk deel van het eigen vermogen tot de weerstandcapaciteit hoort. Tot het eigen vermogen behoren alle reserves. In Bussum worden alleen die reserves tot de weerstandcapaciteit gerekend, waarvan de gemeenteraad de bestemming kan veranderen zonder dat dit belangrijk nadelige gevolgen voor de reguliere begroting, de meerjarenraming en de bedrijfsvoering heeft. Reserves die zijn ingesteld voor de bedrijfsvoering (reserves kapitaallasten, btw-compensatiefonds en dekken afschrijvingslasten investeringen maatschappelijk nut) en projecten worden niet tot het eigen vermogen gerekend, omdat er bij verandering van die bestemming wel sprake zal zijn van nadelige gevolgen voor de bedrijfsvoering. Verder worden stille reserves tot de weerstandcapaciteit gerekend. De gemeente bezit een klein aantal panden waarvan de marktwaarde mogelijk hoger is dan de geactiveerde waarde. Daartegenover staan kosten van groot onderhoud die voor rekening van de gemeente komen en niet door verhuuropbrengsten worden gedekt. Ook is er een aantal (rest)gronden; de omvang hiervan is niet groot en de waarde daarvan is niet in kaart gebracht. Daarnaast heeft de gemeente een aantal kunstwerken in de openbare ruimte, waarvan de verzekerde waarde circa € 1 miljoen bedraagt. Alles bijeen is de omvang van de stille reserves beperkt. Voor de bepaling van de grootte van het eigen vermogen worden de stille reserves buiten beschouwing gelaten. Dit betekent concreet dat tot het (her)bestembaar eigen vermogen wordt gerekend: • de Algemene Reserves • het rekeningresultaat • de bestemmingsreserves met uitzondering van reserves kapitaallasten, reserve btwcompensatiefonds en reserve dekken afschrijvingslasten investeringen maatschappelijk nut. De berekening per einde 2012 resulteert in een geraamd (her)bestembaar eigen vermogen van circa € 23,8 miljoen. Bij de begroting 2011 werd uitgegaan van ongeveer € 23,2 miljoen en bij de rekening 2010 was dit ongeveer € 26,7 miljoen. Dit vermogen kan worden ingezet voor het afdekken van risico’s zonder dat dit direct belangrijke gevolgen voor het bestaande beleid heeft.

106

De berekening is in de onderstaande tabel uitgewerkt en geeft het volgende beeld voor de begroting 2012 in vergelijking met de begroting 2011 en de rekening 2010. Alle cijfers, ook die van de begrotingen 2011 en 2012, betreffen de berekende waarden per het einde van het jaar. Eigen vermogen (x € 1.000)

Rekening 2010

Algemene Reserves Rekeningresultaat Bestemmingsreserves Totaal reserves Reserves kapitaallasten Reserve reconstructie wegen Reserve bcf Reserve investeringen maatschappelijk nut Totaal (her)bestembaar eigen vermogen

8.516 4.569 33.362 € 46.447 -5.890 -780 -2.201 -10.911 € 26.665

Begroting 2011 8.898 0 31.348 € 40.246 -3.168 -780 -2.201 -10.911 € 23.186

Begroting 2012 7.826 0 32.020 € 39.846 -4.721 -526 -1.047 -10.029 € 23.523

Onbenutte belastingcapaciteit In Bussum hanteren we voor de berekening van de maximaal onbenutte belastingscapaciteit de regels die worden gesteld als eis voor toelating tot extra ondersteuning door het Rijk op basis van artikel 12 van de Financiële Verhoudingswet (Fv). Uitgangspunt voor toelating in het gemeentefonds is een minimaal te hanteren OZB-tarief, dat vanaf 2009 wordt gebaseerd op het gewogen gemiddelde van de percentages WOZ-waarden. Voorwaarde voor toelating tot extra financiële ondersteuning is bovendien dat onder andere de riool- en afvalstoffenheffing voor 100% kostendekkend zijn. De gemeente kan nog extra middelen genereren door belastingen te verhogen en heffingen meer kostendekkend te maken. De onbenutte belastingcapaciteit voor 2012 wordt berekend op: Soort OZB

eigenaar woningen gebruiker niet-woningen eigenaar niet-woningen

WOZ-waarde 2011

€ € €

5.597.540.000 495.590.000 523.496.000

Normatie f art 12Fv

Tarief Bussum 2011

0,001374 0,001374 0,001374

0,000435 0,000603 0,000752

Totaal onbenutte belastingcapaciteit

Berekening

€ 5.256.090 € 382.100 € 325.615 € 5.963.804

Door het nog niet bekend zijn van de tarieven voor 2012 wordt voor de berekening van de onbenutte belastingcapaciteit nog uitgegaan van de tarieven van Bussum over 2011. Door een daling van de WOZ-waarden met globaal 3,5%, een stijging van de Bussumse tarieven met circa 4,3%, maar vooral door de stijging van het normatief tarief voor de toelating art 12Fv met circa 18% wordt de onbenutte belastingcapaciteit voor 2012 op globaal € 6,0 miljoen berekend. Ofwel bijna € 1,1 miljoen hoger dan bij het opmaken van de begroting 2011. In het programmaverslag 2010 werd dit cijfer ook berekend op circa € 4,9 miljoen. Begrotingsruimte Om de ruimte op de begroting goed te kunnen bepalen is een inventarisatie nodig. Complicerend daarbij is dat elk jaar opnieuw wordt bekeken hoe we onze middelen willen besteden. Deels liggen de uitgaven echter vast, op korte termijn meer dan op lange termijn. Doorgaans zijn veel verplichtingen aangegaan, bijvoorbeeld door afspraken met derden of door activa aan te schaffen. Voor het bepalen van de ruimte op de begroting zal eerst moeten vastgesteld welke voorzieningen minimaal moeten worden aangeboden. Vervolgens moet van alle overige voorzieningen bepaald worden in welke tijdsperiode deze afgestoten kunnen worden. Op deze manier is theoretisch de ruimte op de begroting te bepalen, op zowel de korte termijn als op de lange termijn. Gezien de weerstandcapaciteit van de gemeente Bussum wordt geen inventarisatie gemaakt en de begrotingsruimte bepaald op de in de begroting opgenomen bedragen voor onvoorziene uitgaven en de vrije begrotingsruimte. Het niet ingezette deel van deze budgetten is de vrije begrotingsruimte bij de rekening. In de begroting 2012 wordt voor onvoorziene uitgaven en vrije begrotingsruimte in totaal € 145.000 geraamd (net als in vorige jaren). In 2011 werd hiervoor ook € 145.000 geraamd, net als het jaar 107

daarvoor. In de begroting van 2010 werden de begrote posten geheel ingezet, waardoor er eind 2010 geen vrij beschikbare begrotingsruimte was. Totale weerstandcapaciteit Over 2012 wordt de totaal beschikbare weerstandcapaciteit dus geraamd op € 29,5 miljoen. Voor de begroting 2011 werd uitgegaan van € 28,2 miljoen, terwijl dit in 2010 € 27,4 miljoen bedroeg. 3.2.2 Risico’s Algemeen Door ons wordt als benadering gehanteerd (wat gebruikelijk is) dat een risico een kans op het optreden van een gebeurtenis is, die een bepaald gevolg heeft. Om het weerstandvermogen redelijkerwijs te kunnen bepalen zal een aantal vragen moeten worden beantwoord: - Welke gebeurtenis kunnen wij verwachten? - Hoe groot achten wij de kans dat deze gebeurtenis zich zal voordoen? - Welke gevolgen zien wij wanneer de gebeurtenis inderdaad plaatsvindt? - Lopen we dit risico jaarlijks of incidenteel? De gevolgen van dergelijke gebeurtenissen kunnen zeer divers zijn, bijvoorbeeld: operationeel, juridisch, veiligheid, milieu, financieel, enz. Wij richten ons met name op het inschatten en kwantificeren van risico’s, waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van belangrijk financiële invloed kunnen zijn. Kwantificering hiervan is een lastige materie en daarom vooral een kwestie van de langere termijn. Er is sprake van kwantificeerbare en (nog) niet kwantificeerbare risico’s. Kwantificeerbare en niet afgedekte risico´s Het gaat hier om risico’s die nog niet afgedekt zijn (bijvoorbeeld door een reserve) en die belangrijk financiële gevolgen kunnen hebben. Alle risico’s gebaseerd op de paragraaf Verbonden partijen zijn bekende risico’s en worden afgedekt door de Algemene Reserve. Als norm voor opname in de onderstaande tabel voor kwantificeerbare en niet afgedekte risico’s hanteren wij een incidenteel en/of een structureel gevolg van minimaal € 100.000. Het betreft de volgende risico’s. Verstrekte geldleningen Op de balans van 2010 zijn de financiële vaste activa opgenomen voor een bedrag van bijna € 2,266 miljoen. De financiële vaste activa bestaan uit diverse verstrekte geldleningen, waaronder voor ruim € 1,310 miljoen aan (spaar-) hypotheken voor ambtenaren. Het risico dat de gemeente loopt in de hypotheken is beperkt, omdat de waarde van de met hypotheek bezwaarde woningen doorgaans voldoende zal zijn voor het afdekken van de (restant) hypotheek die nog zou moeten worden afgelost. Het risico van de gemeente op de resterende geldleningen aan instanties, deelnemingen in gemeenschappelijke regelingen en de afwikkeling van Pc-privé en het Fietsplan ambtenaren wordt ook als beperkt ingeschat. In totaal wordt in 2012 de kans dat een gebeurtenis zich voordoet geschat op circa 10% en de frequentie waarop eens per tien jaar (idem begroting 2011). Borgstellingen De door de gemeente Bussum gewaarborgde geldleningen maken geen deel uit van de bezittingen en schulden van de gemeente. In de balans worden deze wel als aparte post genoemd, omdat de gemeente in principe hiervoor kan worden aangesproken. De kans dat een gebeurtenis zich voordoet wordt op 10% geschat en de frequentie eens in de tien jaar. Deze inschatting werd in de begroting 2011 bijgesteld in verband met de ontwikkelingen op de financiële markten. Het totaalbedrag aan gewaarborgde geldleningen bedroeg eind 2010 bijna € 96,4 miljoen. Middels een berekening wordt een inschatting gemaakt van het risico (in duizenden euro’s) dat de gemeente loopt voor 2012. Dit wordt de ‘mogelijk financiële impact’ genoemd en wordt berekend door het maximaal mogelijke financiële gevolg te vermenigvuldigen met de geschatte kans op en de frequentie waarin deze zich kan voordoen. De berekening van de mogelijk financiële impact staat in de onderstaande tabel:

108

Nog niet afgedekte risico's x € 1.000

Maximaal Kans in financieel procenten gevolg

Verstrekte geldleningen (incl. hypotheken) Borgstellingen

2.266 96.374

Totaal mogelijk financiële impact

10 10

Frequentie

Mogelijk financiële impact

0,1 0,1

23 964 €

986

Waar wij geen verantwoorde inschatting kunnen maken van het financiële gevolg, de kans daarop en de frequentie daarvan, wordt volstaan met het benoemen van mogelijke gebeurtenissen onder het volgende kopje, de ‘(Nog) niet kwantificeerbare risico’s’. (Nog) niet kwantificeerbare risico’s Er is een aantal risico’s dat de gemeente loopt waarvan wij de gevolgen niet kunnen inschatten. Dit worden door ons de (nog) niet kwantificeerbare risico’s genoemd. Gemeentefonds Vanaf 2012 treedt de normeringsystematiek (“samen de trap op, samen de trap af”) weer in werking, waardoor de medeoverheden evenredig meedelen in ontwikkelingen die zich voordoen op de Rijksbegroting. Dit betekent dat bezuinigingen bij het Rijk ook gevolgen hebben voor de uitkering die gemeenten ontvangen. In de Perspectiefnota 2011 zijn aannames gemaakt voor de ontwikkeling van het gemeentefonds. Op basis van de meicirculaire 2011 zijn de gegevens geactualiseerd. Er zijn echter nog veel financiële onzekerheden, waarover op termijn pas meer duidelijkheid komt. Decentralisaties / Bestuursakkoord Zoals het Rijk terecht stelt, staan gemeenten dichter bij de inwoners dan het Rijk. Dat is reden voor het verder decentraliseren van rijkstaken naar gemeenten. In tijden van financiële krapte boekt het Rijk graag efficiencykortingen in op het bijbehorende budget dat wordt overgedragen. Het nieuwe bestuursakkoord 2011-2015 bevat diverse afspraken met (grote) financiële gevolgen: • Wet werken naar vermogen • Decentralisatie Awbz-begeleiding (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) • Decentralisatie Jeugdzorg (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) Hierdoor neemt het aantal zogenaamde ‘open-einde regelingen’ toe. De bedragen die met deze regelingen gepaard gaan, zijn aanzienlijk, waardoor de risico’s voor gemeenten sterk toenemen. Bij de actualisatie van de nota reserves en voorzieningen wordt deze ontwikkeling nadrukkelijk meegenomen. Gemeenschappelijke regelingen De gemeente neemt deel in een aantal regelingen, waarvan het Gewest Gooi&Vechtstreek en de Regionale Brandweerorganisatie financieel de omvangrijkste zijn. De gemeentelijke bijdragen zijn gebaseerd op de begrotingen van deze gemeenschappelijke regelingen en een afgesproken verdeelsleutel. Mede door de economische crisis is het onduidelijk hoe de gemeentelijke bijdragen hieraan zich zullen ontwikkelen. Voor 2012 en navolgende jaren zijn de portefeuillehouders gezondheidszorg overeengekomen om bezuinigingen door te voeren op de GGD. Het streven was door efficiëntie en versoberen van uitvoering 10% te bezuinigen. Voor 2012 is een bezuiniging overeengekomen van 5,57% netto. Wet werk en bijstand Als gevolg van de crisis is in 2010 in Bussum het beroep op een bijstandsuitkering Wwb met 8% gestegen. Ook het beroep op een WIJ-uitkering (tot 27 jaar) steeg sterk. In 2011 is tot nu toe het beroep op de Wwb met 6% en op de WIJ met 33% gestegen. Dit wordt veroorzaakt door aflopende werkloosheidsuitkeringen en verhuizingen naar Bussum. De uitstroom naar de arbeidsmarkt stagneert en het volume bijstandsgerechtigden stijgt. De ontwikkeling van het bijstandsvolume en de crisis in het algemeen heeft ook effecten op het beroep op schuldhulpverlening en onze minimaregelingen. Er is grote afhankelijkheid van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de reïntegratie van werklozen door het Uwv. Het streven is om over een aantal jaren weer uit te komen met de uitkering uit het macrobudget. Dit is een opgave die veel onzekerheden met zich meebrengt, temeer ook omdat het Rijk kortingen doorvoert op de macrobudgetten inkomstendeel, Wsw en participatie.

109

Wmo De Wmo wordt sinds 2007 uitgevoerd. Invoering van onderdelen van de Wmo naar gemeenten vindt nog steeds geleidelijk plaats. De transitie van de Awbz naar de Wmo, die een grote impact zal hebben, is inmiddels gestart en zal veel tijd en aandacht vragen in 2012. Voor een deel bestaat de uitvoering van de Wmo uit ‘open-einde’ regelingen (bijvoorbeeld bij individuele voorzieningen) waarvoor de gemeente een vast budget ontvangt van het Rijk. Het risico van tekorten is daarmee voor de hand liggend. Door bezuinigingen in combinatie met taakverzwaring vanuit onder andere de Awbz wordt het financieel risico op de uitvoering Wmo nu en in de toekomst groter. Gesubsidieerde instellingen Theater ’t Spant, het Sportfondsenbad Zandzee en de Bibliotheek krijgen subsidie op basis van budgetfinanciering. De resultaten van deze instellingen kunnen fluctueren door bijvoorbeeld de conjunctuur of het klimaat. Bij tekorten zal de gemeente aan zet zijn op welke wijze de gewenste voorziening kan worden gerealiseerd. Zowel Spant! als Bibliotheek laten ondanks de laagconjunctuur tot op heden positieve cijfers zien. Spant! is door de management-buyout meer op afstand komen te staan. Wsw Met ingang van 2008 is het financieel risico voor de financiering van de Wsw voor rekening van de gemeenten. Het financiële risico dat de gemeente door deze ‘open-einde’ regeling loopt is daardoor toegenomen, voor zover deze niet afgedekt kan worden vanuit de resultaten van Tomin. Voor de jaren 2010 en 2011 heeft Tomin een winstwaarschuwing afgegeven. In 2010 was het resultaat zodanig dat er buiten de eigen bijdrage voor de gemeente geen extra betaling noodzakelijk was. Sanering terrein voormalig gasbedrijf Door de sanering van het terrein van het voormalig gasbedrijf kan nu de ontwikkeling van dit project ter hand worden genomen. Mede door de crisis zal dit niet op korte termijn plaatsvinden. Na afrekening van de saneringskosten met de provincie, is het restant van de voorziening bij de bestemming van het resultaat 2010 gestort in een reserve voor de toekomstige ontwikkeling van dit terrein. Wabo/bouwleges De gevolgen van de recessie voor de bouwwereld zijn ook in Bussum goed merkbaar en vormen voor de legesopbrengst een risico. Dit heeft zich in 2010 vertaald in een lagere opbrengst van € 281.000. Door de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) op 1 oktober 2010 is de omgevingsvergunning in de plaats gekomen voor de bouw-, sloop-, kap-, en monumentenvergunning. Er zijn, vergeleken met voorgaande jaren, minder omgevingsvergunningen met een bouwsom hoger dan € 100.000 aangevraagd en vergund in het eerste kwartaal van 2011. De inkomsten zijn derhalve lager. Door de stagnerende economie en huizenmarkt worden nieuwbouwprojecten niet opgestart of vertraagd. Voor het plan Bensdorp is nog niet duidelijk welk vervolg dit gaat krijgen. In 2011 zal er voor wat betreft de legesopbrengsten nog geen herstel optreden. Omdat is afgesproken dat de exploitatie van de bouw- en Wabo vergunningen 100% kostendekkend moet zijn, is het de vraag hoe lang dit uitgangspunt onder de huidige omstandigheden nog kan worden gehanteerd. Door de lage legesopbrengsten zal in 2011 mogelijk weer een beroep op de egalisatievoorziening worden gedaan. Deze voorziening had eind 2010 een positief saldo van € 855.100. Indien de bouwrecessie zich ook in 2012 voortzet zal dit onderdeel nader in beschouwing moeten worden genomen. Kosten reïntegratie werkloze (ex-)werknemers De kosten van (ex-)werknemers die nog geen ander werk hebben, kunnen oplopen en vormen een financieel risico. De gemeente is wettelijk verantwoordelijk voor de reïntegratie van werkloze (ex)werknemers. Dit naast het feit dat we als eigenrisicodrager de werkloosheidsuitkeringen al zelf bekostigen. De gemeente zal meer en strakker beleid moeten voeren en aan dossiervorming moeten doen met betrekking tot de reïntegratie van werkloze (ex-)werknemers. Om de kosten te verlagen dient vroegtijdig, dus voor de ontslagdatum, meer begeleiding te worden ingezet. Deze daling vraagt dus wel om een verhoogde investering op het gebied van reïntegratiebegeleiding. Parkeren Gewest De aankoop van de parkeergarage Gewest door Parkeer B.V. betreft in totaal 121 parkeerplaatsen. Een deel van dit aantal dient beschikbaar te blijven in verband met de bouw van zevenentwintig appartementen. Op dit moment is nog onzeker of deze appartementen tijdig zullen worden gerealiseerd. Het risico bestaat derhalve dat Parkeer B.V. ook na 1 juli 2013 het eigendom van deze 110

zevenentwintig parkeerplaatsen houdt en deze niet kostendekkend kan exploiteren. Een aanvullende bijdrage van de gemeente is dan nodig in het exploitatietekort van Parkeer B.V.. Btw Door onzekerheid over de goedkeuring van de belastingdienst over het toepassen van het btw regiem “gelegenheid geven tot sportbeoefening” ontstaat er een risico bij de aanleg van sportterreinen. Er is rekening gehouden met lagere kosten aangezien, tot voor kort, de btw kon worden teruggevorderd. Het is onduidelijk wanneer de belastingdienst uitsluitsel geeft. Overige (nog) niet kwantificeerbare risico’s Door de economische crisis kunnen er ook nog andere effecten optreden. Bijvoorbeeld het risico dat leveranciers en/of aannemers niet meer leveren terwijl, zoals gebruikelijk in de branche, wij als gemeente een voorschot hebben betaald. Dit risico is toegenomen, maar niet in te schatten. Daarnaast kan de gemeente ook nog te maken krijgen met rampen. Dat kunnen rampen zijn die te maken hebben met (vlieg)verkeer (ongelukken, giflekkages) maar ook met de ontwikkelingen rond de euro. Bij alle rampen zal de gemeente te maken krijgen met extra, mogelijk aanzienlijke, lasten. 3.2.3 Conclusie Het volledig in beeld brengen en kwantificeren van risico´s is een tijdrovend en complex proces. Naar mate wij meer risico’s (beter) kunnen kwantificeren zullen wij op de langere termijn een steeds beter onderbouwde beoordeling van het weerstandvermogen kunnen maken. Het weerstandvermogen voor 2012, bestaande uit een weerstandcapaciteit van € 29,5 miljoen minus de nog niet afgedekte risico’s ad € 1,0 miljoen, wordt berekend op ongeveer € 28,5 miljoen. Ondanks de vele risico’s en onzekerheden blijft het weerstandvermogen ongeveer gelijk. In de begroting 2011 en de rekening 2010 werd uitgegaan van een weerstandvermogen van € 27,2 respectievelijk € 31,3 miljoen. Gezien de financiële crisis en de verwachte ingrijpende bezuinigingen is de stand van de Algemene Reserve van belang. Voor het afdekken van risico’s is bepaald dat de Algemene Reserve een omvang dient te hebben van € 6,0 miljoen. Daarmee kunnen, in ieder geval tijdelijk, mogelijke tegenvallers worden opgevangen. Het geraamde saldo van deze reserve bedraagt per einde 2012 ongeveer € 7,8 miljoen. In de begroting 2011 werd uitgegaan van ongeveer € 8,9 miljoen en bij de rekening 2010 was het werkelijk saldo circa € 8,5 miljoen. Mocht de Algemene Reserve niet toereikend zijn voor het afdekken van risico´s dan zijn er voldoende mogelijkheden tot herbestemming van andere reserves. Daarnaast bestaat nog de mogelijkheid tot heroverweging van beleid.

111

3.3 ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen heeft betrekking op het onderhoud en beheer van de gemeentelijke bezittingen. Het bespreekt het beleid en uitgaven aan de kapitaalgoederen zoals ze in deze begroting zijn opgenomen. Daarnaast worden ook de geplande activiteiten in 2012 besproken. De kapitaalgoederen kunnen onderscheiden worden in drie categorieën: - infrastructuur: riolering, wegen - voorzieningen: verlichting, groen, sport- & speelfaciliteiten - gebouwen: scholen, gemeentelijke huisvesting Algemene observatie Een groot deel van de kapitaalgoederen valt onder routine-investeringen. Dit betekent dat deze kapitaalgoederen een regulier vervangingsschema hebben op basis waarvan vervanging of onderhoud is geregeld. Bij deze kapitaalgoederen komt onderhoudsachterstand in principe ook niet voor. In zijn algemeenheid kan worden geconstateerd dat het onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen op een adequaat niveau is. Uitgangspunten voor onderhoud van openbare ruimte Bij het samenstellen van de beheers- en dekkingsplannen voor de openbare ruimte wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de vervangingscyclus van de rioleringen, van zestig jaar. Op het moment dat de riolering wordt vervangen worden eveneens de overige voorzieningen en openbare ruimten aangepakt. Er is dan sprake van een totale herinrichting van de desbetreffende straat of straten. Omdat niet alle voorzieningen dezelfde levensduur als riolering hebben, kunnen ze voor tussentijdse vervanging of onderhoud in aanmerking komen. INFRASTRUCTUUR Riolering In 2009 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) geactualiseerd. Hierin is vastgelegd hoe de gemeente Bussum wil voldoen aan de zorgplicht voor het doelmatig inzamelen en transporteren van het afvalwater binnen de gemeente. Dit plan heeft een horizon van zestig jaar. Het GRP zal naar verwachting in 2014 worden geactualiseerd. Financieel effect De investeringen en het onderhoud voortvloeiend uit het GRP worden kostendekkend doorbelast in de rioolheffing. Bij de actualisatie in 2014 zal worden berekend of de hoogte van de egalisatievoorziening overeenkomt met de prognose over zestig jaar. Activiteiten 2012 In het kader van het GRP staan voor 2012 in de Papaverstraat en omgeving, de Spijkerstraat en omgeving en de Veldheimerlaan/Botweg rioleringswerkzaamheden gepland. Naast de bovengenoemde reguliere projecten zal ook de uitvoering van de Westereng, tweede fase, voortgezet worden. In het kader van het Waterkwaliteitsspoor worden deze projecten (versneld) uitgevoerd. Hiervoor zal extra subsidie van Waternet worden ontvangen. Het is mogelijk dat door deze versnelling de voorziening de komende drie jaar zwaarder belast gaat worden. Vanaf 2016 zullen de onttrekkingen dan juist lager uitvallen. Wegen Het wegenbeheerplan is in 2010 geactualiseerd. Het wegenbestand (wegen, fiets- en voetpaden) is geïnspecteerd om te bepalen wanneer wegen aan vervanging toe zijn. Deze inspectiegegevens in combinatie met de planning uit het Gemeentelijk Rioleringsplan 2009-2012 (GRP) vormen de basis voor het nieuwe Wegenbeheerplan 2010-2014. Financieel effect In de begroting 2012 is voor het planmatig onderhoud circa € 373.500 opgenomen. De uitvoering van het wegenbeheerplan kunnen binnen dit beschikbare budget worden uitgevoerd.

112

Activiteiten 2012 De werkzaamheden voortvloeiend uit het wegenbeheerplan worden volgens planning uitgevoerd. VOORZIENINGEN Openbare verlichting De beleidsnotitie `Duurzame Openbare Verlichting 2011-2015’ is vastgesteld. Hierbij hoort een beheerplan dat de basis is voor het beheer en onderhoud van de komende jaren. Uitgangspunt is LED-verlichting. Financieel effect De kapitaallasten voor openbare verlichting bedragen € 108.000 in 2012. Vanaf 2013 zullen deze toenemen, als gevolg van de vervangingsinvesteringen in 2012. Daarnaast is een bedrag van € 57.000 opgenomen voor incidenteel onderhoud en schoonmaak. Op basis van het nieuwe plan worden de kosten geactualiseerd. De verwachting is dat enerzijds de lasten ten gevolge van investeringen omhoog zullen gaan en dat anderzijds de exploitatielasten zullen dalen. Activiteiten 2012 In 2012 worden 428 armaturen en 361 masten vervangen. Sportvoorzieningen De gemeente Bussum blijft streven naar het ontwikkelen en behouden van een netwerk van kwalitatief goede sportvoorzieningen, afgestemd op de behoefte van haar inwoners. Hierbij wordt gezocht naar creatieve oplossingen en multifunctioneel gebruik van grond en gebouwen. Sinds 2009 wordt geïnvesteerd in de sportaccommodaties om optimaal gebruik te bevorderen. In 2012 zal naast een aantal routine-investeringen de herinrichting van Sportpark Zuid afgerond gaan worden. Daarnaast zal in de raadsvergadering van december 2011 of januari 2012 de sportnota 2012-2015 aan de orde komen. Hiervoor is in de Perspectiefnota 2011 een incidenteel bedrag voor 2012 opgenomen van € 200.000 en een structureel bedrag van €103.000 (toegevoegd aan de kapitaallastennorm Sport). Financieel effect De totale kapitaallast voor overdekte sportvoorzieningen bedraagt € 30.501 en voor openluchtvoorzieningen € 577.146. Het verschil van de uitgaven aan onderhoud en de kapitaallastennorm van € 91.646 wordt onttrokken aan de reserve kapitaallasten sport. Activiteiten 2012 In 2012 wordt de herinrichting van Sportpark Zuid afgerond. In de beleidsnota sport 2012-2015 wordt vastgelegd welke investeringen verder in 2012 en verder worden ingepland. Speelvoorzieningen In 2012 worden alle speelplaatsen beheerd. Een aantal speelplaatsen wordt gerenoveerd conform het speelplaatsenbeleidsplan 2005 - 2014. Daarnaast zal gestart worden met het aanleggen van een nieuwe speelvoorziening in het kader van project Heidezicht. Financieel effect In 2012 wordt een aantal speelplaatsen gerenoveerd conform het speelplaatsenbeleidsplan 2005 – 2014 voor een totaal bedrag van € 25.000. De totale kapitaallast voor speelplaatsen bedraagt € 91.054. Het verschil van de uitgaven aan onderhoud en de kapitaallastennorm van € 31.054 zal worden onttrokken aan de mutatievoorziening kapitaallasten speelplaatsen.

113

Groenvoorzieningen In 2005 is de groennota vastgesteld. Hierin is vastgelegd hoe de structuur, inrichting en het beheer van het openbaar groen moet plaats vinden. De nota heeft een horizon van dertig jaar en zal in 2015 worden geactualiseerd. Duurzaamheid is ook bij groenvoorzieningen een belangrijk thema. Zo zullen er naast het reguliere onderhoud enkele plekken worden aangewezen die ecologisch beheerd gaan worden. Daarnaast zullen er renovatiewerkzaamheden plaatsvinden en worden enkele locaties heringericht. Er wordt extra aandacht gegeven aan het verwijderen van zwerfafval. Financieel effect Voor groen algemeen is een bedrag geraamd van € 629.198 en heeft betrekking op de algemene werkzaamheden aan het groen en materialen. Voor het wijkgroen is een bedrag van € 854.723 geraamd en heeft betrekking op het planmatig onderhoud in de wijken. Ten behoeve van de renovatie van plantsoenen is hierin een structureel bedrag opgenomen van € 34.000. Voor het extra verwijderen van zwerfafval is hierin voor 2012 een bedrag geraamd van € 15.500. GEBOUWEN Gemeentelijke huisvesting Voor het onderhoud van gebouwen is het gebouwenbeheersysteem van toepassing. In dit systeem is systematisch het onderhoud en beheer van alle gemeentelijke gebouwen gepland. Dit systeem heeft een horizon van veertig jaar en wordt elke twee jaar geactualiseerd. Door planmatig onderhoud wordt gestreefd naar een voldoende onderhoudsniveau van de gebouwen. Financieel effect De kapitaallasten voor gemeentelijke gebouwen zijn € 1.418.207, inclusief de kapitaallasten voor het gewestkantoor. De kapitaallasten voor het raadhuis bedragen € 309.089. Voor het niet-planmatig onderhoud aan het raadhuis is een bedrag € 78.200 geraamd. Scholen Op basis van het Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2008 en de tweejaarlijkse actualisatie van de ruimtebehoefte gebaseerd op de prognoses wordt in de ruimtebehoefte van het basisonderwijs en voortgezet onderwijs voorzien. Voor de realisering van het klein onderhoud van de scholen wordt door het college van burgemeester en wethouders jaarlijks een huisvestingsprogramma vastgesteld (jaarplannen). Door middel van incidentele besluiten (deelplannen) worden voorzieningen getroffen buiten het jaarlijkse programma om. Financiële effecten Voor het jaarlijkse onderhoud is een norm vastgesteld op basis van de meerjarenonderhoudsplannen om te voorzien in het onderhoud buiten, voor het basis- en voortgezet onderwijs. Met deze norm wordt rekening gehouden in de begroting. Totaal is er voor onderhoud aan schoolgebouwen en gymnastieklokalen een voorziening van € 295.000. Activiteiten 2012 De verwachting is dat het ‘College de OpMaat’ in 2012 verhuist naar Hilversum. Door het gebouw te bestemmen voor een gedeelte van de Koningin Emmaschool wordt het knelpunt met betrekking tot de onderwijshuisvesting voor basisonderwijs in het Spiegel opgelost. Dan moet er in het gebouw geïnvesteerd worden om het voor basisonderwijs geschikt te maken. Hiermee is in het Integraal Huisvestingsplan en dus in de bestaande voorziening reeds rekening gehouden.

114

3.4

FINANCIERING

3.4.1 Inleiding De financieringsparagraaf besteedt aandacht aan de financieringsfunctie. De Wet Fido (financiering decentrale overheden) stelt regels voor het financieringsgedrag voor de decentrale overheden. Deze regels hebben betrekking op het beheersen van financiële risico’s, zowel bij het aantrekken als bij het uitzetten van gelden en op het beheer van de financieringsfunctie. In de ‘Financiële verordening gemeente Bussum’ zijn nadere regels gesteld. Ten behoeve van de uitvoering van de financieringsfunctie is op 15 november 2003 het Financieringsstatuut vastgesteld. 3.4.2 Financieringsmiddelen Een belangrijke graadmeter voor de soliditeit van het financieel beleid is het kunnen zorgdragen voor de tijdige beschikbaarheid van de benodigde geldmiddelen, zowel op korte als op lange termijn. Dit vraagstuk van de financiering speelt telkens bij het doen van de gemeentelijke uitgaven. Financiering van de baten en lasten geschiedt met kortlopende middelen. De investeringen geschieden met eigen en/of vreemd vermogen. Tot het eigen en vreemd vermogen behoren reserves, voorzieningen en opgenomen geldleningen. Als de totale investeringen hoger zijn dan het beschikbare vermogen dan is er sprake van een financieringstekort en moet er worden geleend. Afhankelijk van de hoogte van de kasgeldlimiet dient dit met kort of met lang geld te geschieden. Indien het tegenovergestelde het geval is, is er sprake van een financieringsoverschot en kunnen de overtollige middelen worden belegd of worden ingezet als intern financieringsmiddel. Alsdan behoeft er geen of minder geld te worden aangetrokken. In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van het totaal van de investeringen (de vaste activa en voorraden genoemd) en de wijze waarop deze zijn gefinancierd. (bedragen x € 1.000) Investeringen Boekwaarde Rente per 1 Jan. 2012 bedrag Vaste activa tegen Omslagrente 90.135 4.957 Vaste activa tegen vaste rente 26.142 1.339 Investeringen 2012 2.908 119.184 6.296 Totaal Omschrijving

Financieringsmiddelen Totaal bedrag Langlopende opgenomen geldleningen 58.652

Omschrijving

Reserves en voorzieningen Marge berekening renteomslag Financieringstekort

Rente bedrag

57.417 3.115

De rentelasten worden door middel van de zogenaamde omslagrente of met een vaste rente toegerekend aan de investeringen. De omslagrente is de gemiddelde rente van alle langlopende opgenomen geldleningen en bedraagt voor de begroting 2011 5,5% (riolering 6%). Zoals uit de tabel te constateren is, wordt € 58.6 miljoen van de gemeentelijke investeringen gefinancierd met eigen middelen en voor € 57.4 miljoen met langlopende opgenomen geldleningen. Aangezien het investeringsniveau is bepaald op € 119.1 miljoen, is er dus sprake van een financieringstekort van circa € 3.1 miljoen. Ten opzichte van de begroting 2011 is het financieringstekort gedaald met € 18.8 miljoen. Ten opzichten van de begroting 2011 is er voor € 30 miljoen aan langlopende geldleningen aangetrokken.

115

2.228 3.445 519 104

3.4.3 Financiering De bepalingen in de Financiële verordening gemeente Bussum en de financieringsparagraaf in de begrotingscyclus zijn belangrijke instrumenten van de financieringsfunctie. Onder de financieringsfunctie wordt verstaan: “Het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s.” De Financiële verordening bevat doelstellingen, uitgangspunten en kaders voor de financieringsfunctie, terwijl de uitvoering van het financieringsbeleid zijn weerslag vindt in het Financieringsstatuut en de financieringsparagrafen van de begroting en de jaarrekening. In de begroting komen de concrete beleidsplannen op het gebied van de financieringsfunctie aan de orde en in de jaarrekening gaat het om de realisatie van de plannen en om een verschillenanalyse tussen de plannen en de uitkomsten. 3.4.4 Algemene ontwikkelingen Dit onderdeel schetst de belangrijkste ontwikkelingen zowel binnen als buiten de organisatie, die invloed hebben gehad op de financieringsfunctie. a. Intern Financiële ontwikkelingen hebben invloed op de financieringspositie. Per 1 januari 2012 is sprake van een financieringstekort. Gezien het bedrag van het financieringstekort is het niet noodzakelijk om een geldlening aan te trekken. Er is de mogelijkheid om dit met kort geld te financieren tegen een gunstiger rente percentage. Jaarlijks wordt bezien of conversie van opgenomen geldleningen voordeliger is. b. Extern Een inflatiestijging in relatie tot stijgende rentetarieven is een risico-aspect. 3.4.5 Risicobeheer Dit onderdeel geeft een samenvatting van het (verwachte) risicoprofiel van de organisatie. Onder risico’s worden verstaan zowel renterisico’s (vaste en vlottende schuld) als kredietrisico’s, liquiditeitsrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s, voor zover van toepassing. De Wet Fido stelt minimale eisen aan het beheersen van het renterisico, met name door de kasgeldlimiet en de rente risiconorm. Deze kwantitatieve eisen zijn gericht op het bevorderen van een solide financiering en beperking van het renterisico. Beide normen beogende de gemiddelde looptijd van de leningenportefeuille aan een bepaald minimum te binden, teneinde de gevoeligheid voor fluctuaties in de rente te beperken. De kasgeldlimiet is gericht op het voorkomen van ongewenste renterisico’s die ontstaan door het aangaan van overmatige korte termijnfinancieringen, veelal gericht op het profiteren van een lage(re) korte rente. De rente risiconorm richt zich op de risico’s van financieringen voor de lange termijn (> 1 jaar). Het valutarisico is alleen van toepassing bij het sluiten van transacties in niet-euro-valuta, en is voor de gemeente Bussum uitgesloten. Kasgeldlimiet Als grondslag van de wettelijk toegestane hoogte van de kasgeldlimiet wordt aangehouden de omvang van de jaarbegroting 2012 voor het gehele begrotingsjaar. (totaal van de lasten van de producten). De toegestane norm is 8,5%. Het bedrag van de toegestane norm wordt getoetst aan de werkelijke omvang van de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet bedraagt voor 2012 circa € 5,2 miljoen. Binnen de kasgeldlimiet kan de financieringsbehoefte worden afgedekt middels korte termijnfinanciering. Uit de onderstaande tabel blijkt dat de toegestane norm wordt overschreden. De gemeente heeft momenteel meer kortlopende schulden dan vorderingen.

116

(bedragen x € 1.000) KASGELDLIMIET Omvang begroting per 1 januari (=grondslag) 1 Toegestane kasgeldlimiet - in procenten van de grondslag - in bedrag 2

3

4

61.821 8,50% 5.255

Omvang vlottende korte schuld Opgenomen gelden < 1 jaar Schuld in rekening-courant Schuld aan bankinstelling Gestorte gelden door derden < 1 jaar Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld Totaal

980 6.289

7.269

Vlottende middelen Liquide middelen (kas, bank en giro) Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar Totaal

373 1.304 1.677

Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende middelen (3-2) Toegestane kasgeldlimiet Ruimte (4+1)

-5.592 5.255 -337

Renterisico’s en renterisiconorm vaste schuld De begrenzing van de renterisico’s op de gemeentelijke langlopende geldleningenportefeuille (zowel opgenomen als uitgezet) vindt plaats door het vaststellen van een renterisiconorm. De renterisico’s worden in beeld gebracht voor de vaste schuld in relatie tot deze renterisiconorm zoals deze in de Wet Fido is vastgelegd. Door deze norm wordt een kader gesteld om tot een zodanige opbouw te komen van de leningenportefeuille dat het renterisico gespreid wordt over de jaren. Het feitelijk renterisico (punt 7 van de tabel) wordt geconfronteerd met de renterisiconorm (punt 10 van de tabel). Zoals uit de onderstaande tabel blijkt wordt de norm voor de jaren 2012 - 2015 niet overschreden. (bedragen x € 1.000)

RENTERISICO'S VASTE SCHULD 1a Renteherziening op vaste schuld o/g 1b Renteherziening op vaste schuld u/g 2 Netto renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 3a Nieuwe aangetrokken vaste schuld 3b Nieuwe verstrekte lange leningen 4 Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 5 Betaalde aflossingen 6 Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op vaste schuld (2+6) Renterisiconorm 8 Stand vaste schuld per 1 januari 9 Normpercentage 10 Renterisiconorm (20/100 x punt 8) 7 Renterisico op vaste schuld 11 Ruimte (10-7)

117

2012 0 0 0 0 0 0 3.021 0 0

2013 0 0 0 0 0 0 4.023 0 0

2014 0 0 0 0 0 0 3.570 0 0

2015 0 0 0 0 0 0 3.326 0 0

58.653 20 11.731

55.632 20 11.126

51.609 20 10.322

48.038 20 9.608

11.731

11.126

10.322

9.608

3.4.6 Opgenomen langlopende geldleningen Dit onderdeel geeft inzicht in de samenstelling, de grootte en de rentegevoeligheid van de opgenomen langlopende geldleningen. Voor 2012 vinden de reguliere aflossingen plaats. Jaarlijks wordt bezien of conversie van opgenomen geldleningen voordeliger is. (bedragen x € 1.000)

Nummer opgenomen Restantschuld per Rente Aflossing Restantschuld per geldlening 1 Jan. 2012 percentage 1 Jan. 2013 002700 318 4,020% 159 159 002800 454 3,420% 227 227 002900 681 4,300% 227 454 003000 594 4,400% 33 561 003200 136 4,275% 68 68 003300 3.500 3,759% 250 3.250 003400 420 1,500% 107 313 003500 3.000 4,325% 200 2.800 003600 1.500 4,700% 250 1.250 003700 4.800 4,550% 300 4.500 003800 3.250 4,350% 200 3.050 003900 20.000 4,000% 1.000 19.000 004000 20.000 3,800% 0 20.000 58.653 3.021 55.632 Totaal 3.4.7 EMU-saldo van de lokale overheid Met het EMU-saldo wil het rijk de begroting en de jaarrekening van gemeenten monitoren om te kunnen voldoen aan afspraken die gemaakt zijn binnen de Economische en Monetaire Unie (EMU). Het EMU-saldo is gebaseerd op het kasstelsel en bestaat uit het saldo van alle inkomsten en uitgaven op kasbasis, ongeacht of dit ten behoeve van bedrijfsvoering of investering is. Het belangrijkste verschil tussen het door de gemeente gehanteerde stelsel van lasten en baten met het door het rijk gehanteerde kasstelsel is dat de gemeente investeringen ten laste brengt van meerdere jaren door afschrijvingen en het Rijk investeringen in één keer ten laste brengt van het investeringsjaar. (bedragen x € 1.000)

1 +2 +3 -4 +5 +6a -6b -7 +8a -8b -9 -10 -11b =

OMSCHRIJVING Exploitatiesaldo vóór de inzet van reserves (*) Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Investeringen in materiële vaste activa, onderhanden werken, projecten en gereed product die op de balans worden geactiveerd De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bedragen van het Rijk, de Provincies , de EU en overige Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) Boekwinst op desinvesteringen in materiële vaste activa Uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs) Boekwinst op grondverkopen Betalingen ten laste van de voorzieningen Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves worden gebracht en die nog niet vallen onder onder één van de andere genoemde posten Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen EMU-saldo

2011 -2.525 3.381 1.771

JAREN 2012 -4.110 4.240 1.748

2013 -2.733 4.161 1.715

10.936

9.615

9.437

0

0

0

0 0

0 0

0 0

0 0

0

0

0 0 -8.309

0 0 -7.736

0 0 -6.295

* minteken = exploitatietekort 118

Het EMU-saldo is het saldo van alle inkomsten en uitgaven op kasbasis. Hierbij zitten ook inkomsten en uitgaven met een kapitaalkarakter, zoals investeringen. In de gemeentelijke begroting en jaarrekening gaan we niet uit van het kasstelsel, maar van baten en lasten stelsel. Hierin worden investeringen geactiveerd en afgeschreven. Voor 2012 is berekend dat de gemeente Bussum op kasbasis ongeveer € 7,7 miljoen meer zal uitgeven dan naar verwachting wordt ontvangen. Met andere woorden: de liquiditeitspositie is ten opzichte van 2011 verbeterd.

119

3.5 BEDRIJFSVOERING Met de term bedrijfsvoering wordt bedoeld de sturing en beheersing van alle primaire en ondersteunende processen in een organisatie. Van dit begrip zijn talrijke definities in omloop. De kern ervan is dat het de aansturing van de organisatie betreft, zoals die onderscheiden kan worden van de feitelijke uitvoering (het daadwerkelijk maken van producten en het verlenen van diensten) en van het bepalen van beleid (keuzes maken over wat wel en wat niet te doen). De term bedrijfsvoering betekent in deze omschrijving hetzelfde als control. Voor het verwezenlijken van de programma’s uit de begroting is het essentieel te beschikken over een goede bedrijfsvoering. Het is de functie van de paragraaf bedrijfsvoering om de gemeenteraad hier inzicht in te geven. 3.5.1 Organisatie en personeel Vanaf 2011 staat de bedrijfsvoering voor een groot deel in het teken van de aanstaande bezuinigingen. Voor het zoeken naar efficiency binnen de bedrijfsvoering van onze eigen organisatie zijn plannen gemaakt. Er is gekeken hoe we slimmer, beter en dus efficiënter kunnen werken en waar we kunnen versoberen en scherper budgetteren. Uitgangspunt hierbij is geweest dat de wijzigingen in de bedrijfsvoering niet ten koste mogen gaan van de producten en diensten die wij verlenen. Vanwege de noodzaak om te bezuinigen wordt het grootste deel van de bezuinigingen met ingang van 2012 ingevoerd, zonder rigoureuze maatregelen. Uiteraard betekenen de efficiencymaatregelen voor direct betrokkenen een verandering die soms gewenst is, maar soms ook minder op prijs wordt gesteld. Doordat de organisatie vroeg is gestart met de voorbereidingen is het mogelijk zoveel mogelijk ‘natuurlijke’ momenten en herschikking van taken aan te grijpen om deze bezuinigingsmaatregelen te realiseren. De totale formatie zal in 2012 met 8,2% moeten afnemen (20,59 fte). Het uitgangspunt is dat mensen binnen de organisatie of elders aan het werk blijven door een inspanningsverplichting van zowel de organisatie als de mensen zelf, en omvat onder meer dat er in principe geen gedwongen ontslagen zullen vallen als gevolg van het verminderen van de formatie. Om medewerkers in staat te stellen zich aan te passen, te vernieuwen en om te stimuleren aan een interne of externe herplaatsing mee te werken, worden verschillende instrumenten ingezet. Daarbij wordt in de kosten door de gemeente Bussum bijgedragen. Toepassing van een dergelijk instrumentarium is wenselijk omdat ontslag niet alleen inhoudelijk ongewenst is, maar ook vanwege de kosten van de WW-verplichtingen en re-integratie inspanning die dit met zich meebrengt. Bovendien spelen ook aspecten als continuïteit, voorkomen productieverlies, kwaliteitsverlies en motivatieverlies een rol. Er wordt gebruik gemaakt van instrumenten als: • Om- en bijscholing • Faciliteiten voor sollicitatieverlof • (competenties)testen en loopbaan advies • Loopbaanbegeleiding met interne of externe coach • Outplacement met inschakeling van externe adviseurs • Collegiale doorlening • Stage • Proefplaatsing • Coaching • Bemiddeling via uitzendconstructie • Bemiddeling via detacheringconstructie • Ondersteuning bij opzet eigen bedrijf • Stimulering prepensioen/FPU Het vinden van geschikte werkzaamheden binnen de formatie kan moeilijk zijn in verband met de beperkte mogelijkheden. Door samen te werken met meerdere werkgevers in de regio worden de mogelijkheden om mensen te (her)plaatsen vergroot. Door deze samenwerking kunnen de deelnemende gemeenten effectiever tegemoetkomen aan mobiliteitswensen en geldende wet- en regelgeving. Het investeren in mensen kost tijd en geld. Bij de begroting 2011 is door de raad € 1 miljoen (reserve BdS) beschikbaar gesteld. Op basis van de inventarisatie is dit budget voldoende om de noodzakelijke investeringen in mensen en organisatie te doen en te komen tot de besparing vanaf 2012. 120

Vitale organisatie De gemeente Bussum wil een vitale organisatie zijn waarin iedereen met betrokkenheid zijn of haar prestaties levert. Om dit te ondersteunen zijn de nodige maatregelen genomen om het verzuim te beheersen. De verzuimtargets zijn gebaseerd op de Verbaannorm en vastgesteld tot oktober 2012. Elk jaar moeten we opnieuw bezien of de gestelde norm nog passend is of dat deze eventueel moet worden bijgesteld. Daarnaast bleek uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) van 2009 dat onder andere de hoeveelheid werk en de ervaren werkstress knelpunten zijn in de organisatie. Ook om deze reden blijft verzuimdaling en -beheersing een belangrijk aandachtspunt en behoudt de prioriteit. Voor 2012 is het streefcijfer verzuimpercentage vastgesteld op 3,3% en de meldingsfrequentie op 1,0. Deze targets kunnen nog worden bijgesteld. Ook een onderwerp als anti-rookbeleid zal onder vitale organisatie worden opgepakt. Medewerkerstevredenheidsonderzoek In 2012 wordt opnieuw een medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) gehouden. Met de uitkomsten van het MTO krijgen we een schat aan informatie over wat er leeft in de organisatie en hoe medewerkers hun werk, -omgeving, -sfeer en arbeidsomstandigheden ervaren. Ook is het van groot belang dat we in 2012 uitvoering geven aan de uitkomsten van de in 2011 gehouden risicoinventarisatie en evaluatie (RI&E) en het preventief medisch onderzoek (PMO); zowel organisatiebreed als op afdelingsniveau. Strategisch opleiden Ook in 2012 en verdere jaren zullen er activiteiten op het gebied van strategisch opleiden worden ontwikkeld welke worden aangeboden vanuit de Bussumse School. Eind 2011 zal door uitvraag bij de leidinggevenden blijken welke competenties of onderwerpen in 2012 in het kader van strategisch opleiden specifiek in het opleidingsaanbod zullen worden opgenomen. Ontwikkeling en ontplooiing Het project Mediation is in 2010 gestart bij de afdeling Ruimtelijke Inrichting en loopt door in 2012 waarbij ook andere afdelingen gaan deelnemen. Er wordt veel aandacht besteed aan het op een andere manier omgaan met onze inwoners om eventuele conflicten te voorkomen. Dit kan door middel van aanleren en inzetten van mediationvaardigheden. Er wordt in 2012 wederom een eendaagse training 'Mediation-vaardigheden' verzorgd, waaraan organisatiebreed kan worden deelgenomen. De tien medewerkers die in 2011 diepgaander zijn opgeleid (de zogenoemde 'ambassadeurs' ) zullen het inzetten van mediation-vaardigheden actief en blijvend promoten. Dit draagt bij aan het benodigde draagvlak binnen onze organisatie. Daarnaast zal er blijvend aandacht zijn voor Creatief denken omdat de ervaringen zeer positief zijn en er goede concrete resultaten worden geboekt en er tot nieuwe en vernieuwende oplossingen gekomen wordt. De in 2010/2011 in deze vorm van werken opgeleide medewerkers zijn samengebracht in een pool. Strategisch HRM-beleid Voor de gemeente is het van belang door te gaan met de verdere ontwikkeling van modern HRMbeleid. Dat is noodzakelijk om als werkgever interessant te zijn en te blijven voor (nieuwe) medewerkers. In 2012 willen we het HRM-beleid verder ontwikkelen en daarbij, onder voorbehoud van de definitieve uitspraak over de mogelijke herindeling, onderwerpen als aanpassing van de beloningssystematiek en het project competentiemanagement meenemen. Door de invoering van competentiemanagement kunnen aan alle functieprofielen uit het functieboek ook competentieprofielen worden gekoppeld. Het Nieuwe Werken De burger is anders in de maatschappij komen te staan en is mondiger en kritischer geworden. Dat vraagt een andere benadering van de burger als klant. Het Nieuwe Werken biedt veel aanknopingspunten om de dienstverlening naar klanten toe te verbeteren. De wensen van de klant bepalen daarbij voor een deel hoeveel vrijheid er bestaat bij het invullen van Het Nieuwe Werken.

121

Het Nieuwe Werken is een nieuwe manier van werken en samenwerken. Het Nieuwe Werken kan daarbij worden gezien als een pakket aan principes en richtlijnen voor een veranderstrategie om werken effectiever, efficiënter maar ook plezieriger te maken, voor zowel de organisatie als de medewerker. Het gaat vooral om een verandering van cultuur en mentaliteit, waarbij de nieuwste technologie helpt om de verbinding tussen mensen te leveren. Een ander belangrijk kenmerk is de erkenning dat er functionele verschillen tussen werkzaamheden en medewerkers bestaan. Het ‘oude’ werken is niet per definitie slecht. Zoveel mogelijk uitgaan van de verschillende mogelijkheden en behoeften die bij de medewerker en de functie passen, horen net zo goed bij Het Nieuwe Werken. En wanneer de medewerkers effectiever en efficiënter werken en tevreden zijn, zijn zij nog beter in staat om de klant beter te bedienen. Eind 2011 is het interne adviesrapport uitgebracht over de mogelijke (wijze van) invoering van Het Nieuwe Werken bij de Gemeente Bussum. In 2012 willen we uitvoering geven aan de adviezen uit dit rapport nadat het college de afweging heeft gemaakt welke investering welke vorm van invoering waard is, waarbij de gewenste uitstraling van de gemeente Bussum moet aansluiten bij de interne organisatie. Om het nieuwe werken vorm te geven, zal er in 2012 een oplossingrichting worden gezocht die het plaats en computerapparatuur en -applicatie onafhankelijk werken mogelijk maakt. Dit betekent achter de schermen grote verandering op het gebied van Automatisering. In 2011 is hier al een start mee gemaakt door de server capaciteit uit te breiden en het netwerk te vernieuwen. In 2012 zal er invulling worden geven aan de ontwikkeling van een virtuele Desktop waarmee de medewerkers van Bussum plaats en computerapparatuur onafhankelijk toegang krijgen tot hun documenten en applicaties. Transparantie Inhuur externe Conform het geamendeerde besluit van de Raad zal in verband met de gewenste transparantie jaarlijks in het programmaverslag gerapporteerd over de inhuur van externen binnen de gemeente Bussum. Het inhuren van externen kan verschillende doeleinden hebben: 1. inhuur tijdelijk personeel 2. inhuur interim management 3. inhuur van onderzoek 4. inhuur van advies De redenen om binnen Bussum externen in te huren zijn: • behoefte aan extra handen, tijdelijk capaciteitsgebrek (openstaande vacatures, ziektevervanging, een piek in de werkzaamheden, herprofilering, zwangerschapsverlof etcetera) • behoefte aan specialistische kennis of vaardigheden (een specialisme dat kortstondig nodig is, of een specialisme dat te kostbaar is voor Bussum om structureel in huis te hebben). De interne beheersing van het proces van inhuur is in de afgelopen jaren verbeterd. Er is verhoogd intern bewustzijn betreffende de afweging tussen nut en noodzaak van de inhuur van derden. De noodzaak om tijdelijk personeel in te huren (eerste en tweede doeleinden van externe inhuur) wordt mede beïnvloed door het verzuimpercentage en het verloop van personeel. Het verzuimpercentage van de gemeente Bussum is de afgelopen jaren gedaald. Minder verzuim zorgt ervoor dat medewerkers optimaal inzetbaar zijn en dat de continuïteit van werkprocessen binnen de organisatie beter gewaarborgd is. Doordat het verzuim is gedaald, komt het minder vaak voor dat collega’s moeten worden belast met extra, vervangend, werk van hun verzuimde collega. We zien de daling van het verzuim dan ook terug in de mindere inhuur van externen. Er zijn voor de komende jaren streefcijfers voor de nog verder te behalen verzuimdaling vastgesteld. Wij hebben er vertrouwen in dat we deze ambities om het verzuim verder te doen dalen kunnen realiseren. In de onderstaande tabel is de daling van het verzuim in beeld gebracht.

122

Tabel: Verzuimcijfers gemeente Bussum

Jaar 2008 2009 2010 2011

Verzuimpercentage 7 5,1 4,4 3,1 (stand augustus 2011)

Ook het uitstromen van medewerkers kan tot gevolg hebben dat werkzaamheden tijdelijk moeten worden opgevangen door het inhuren van tijdelijk personeel. Bijvoorbeeld omdat er een ‘gat’ zit tussen het vertrek van een medewerker en het opnieuw opvullen van een vacature. De uitstroom is tussen 2008 en 2011 gedaald. Vanuit de noodzaak om de komende jaren te bezuinigen is de verwachting dat de uitstroom de komende jaren zal stijgen. Doordat afdelingen efficiënter en slimmer gaan werken, neemt de totale formatie af en zullen vrijgekomen functies niet per definitie opgevuld te hoeven worden. We verwachten daardoor dat de verhoogde uitstroom niet zal leiden tot een verhoging van de externe inhuur. 3.5.2 Dienstverlening De doelstellingen van de programma’s blijven onverkort van kracht. Voor het programma dienstverlening zijn dat de volgende. Inwoners en organisatie in Bussum: • hebben één duidelijke ingang; • hebben keuzevrijheid voor kanaal en moment; • krijgen op 80% van hun vragen direct antwoord; • hoeven vragen maar één keer te stellen en informatie maar één keer te geven; • hebben inzicht in onze werkwijze. Voor het programma Processioneel Beter zijn de doelstellingen als volgt. • Het verbeteren, inrichten en beschrijven van de belangrijkste processen van de gemeente. Het uitgangspunt is daarbij dat processen van klant tot klant lopen en dat er oog is voor mogelijk efficiency verbetering: o de klant geeft de gemeente voor dienstverlening een 8; o door efficiency verbeteringen en slimmer te werken wordt een structurele besparing gerealiseerd; o er wordt ingezet op het verminderen van de regeldruk. • De medewerkers van de gemeente Bussum leren hoe zij processen steeds verder kunnen verbeteren, zodat continue verbetering van de organisatie en processen is geborgd. De doelstellingen van beide programma’s hebben veel raakvlakken. Beide programma’s hebben tot doel om te komen tot een klantvriendelijke en efficiënte manier van werken. Daartoe ontwikkelen we verschillende instrumenten die we breed in de organisatie inzetten. Ontwikkeling van een Klant Contact Centrum Waar Bussum in eerste instantie een plan van aanpak en een ontwerp had gemaakt voor een eigen KCC is de keuze gemaakt om het KCC gezamenlijk met Naarden in te richten. De schaalvoordelen hiervan maakt een efficiëntere dienstverlening mogelijk. In 2012 wordt een basisvariant van het KCC in gebruik genomen, waarbij de telefonische dienstverlening (veelgestelde vragen) voor Naarden en Bussum gemeenschappelijk wordt uitgevoerd. Stapsgewijs voegen we in 2012 en daarna taken aan het KCC toe, zodat onze inwoners een duidelijk herkenbare ingang voor de gemeente hebben, waar 80% van de vragen direct beantwoord wordt. Uiteindelijk moet in volle omvang het KCC gereed zijn in 2015. Procesverbeteringen, digitalisering en vermindering regeldruk Met de ervaringen die in 2011 zijn opgedaan zullen we ook de verbetering van processen in 2012 verder ter hand nemen. Belangrijk middel hierbij is het digitaliseren van de werkprocessen. In 20102011 hebben we ongeveer twintig processen verbeterd. In 2012 zullen hier nog ongeveer 15 nieuwe processen bijkomen, waarmee een groot deel van de activiteiten van de gemeente onder de loep is genomen. Deels zullen we dit in samenspraak met de gemeente Naarden verder invullen.

123

Voor de meeste producten zullen de processen eerst geoptimaliseerd worden en daarna in het zaaksysteem gebracht, zodat daadwerkelijk ICT ondersteunend is aan het proces en de burgers met meer gemak producten of informatie kunnen krijgen. Bij de procesoptimalisatie zal tevens stilgestaan worden bij de mogelijkheden om de regeldruk te verlagen (onder andere bij parkeervergunningen en de APV). Door de verdergaande digitalisering krijgen ook ondernemers meer mogelijkheden producten digitaal aan te vragen. Door steeds meer zaken te digitaliseren zal ook het verbruik van papier afnemen. Als de pilot met de Ipads goed kan worden afgesloten dan zal ook de raad in 2012 volledig digitaal gaan werken. In het collegeprogramma is aangeven dat, om de afstand tussen burger en gemeente te verkleinen, er een digitaal petitieloket moet worden ontwikkeld. Een dergelijk digitaal loket leent zich goed voor een toepassing binnen de website en het zaaksysteem. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen hoe de bestuurlijke kant van het petitieloket moet worden ingevuld. Gebruik basisregistraties Er zal eind 2011 een start worden gemaakt met het binnengemeentelijk gebruik van de basisregistraties. Basisregistraties zijn van belang voor kwalitatief hoogwaardige verstrekking en verwerking van informatie naar onze inwoners toe waarbij het uitgangspunt is dat er door de hele organisatie van een en hetzelfde basisgegeven gebruik wordt gemaakt. Daarbij zal dit bijdrage aan een efficiëntere bedrijfsvoering. In 2012 zal er een beheerorganisatie met betrekking tot deze basisregistraties worden gerealiseerd. De uitvoering hiervan is complex en stelt hoge eisen aan het beheer, de kwaliteit en de controle hierop. Dit zal een investering met zich meebrengen, die nog in kaart moeten worden gebracht. De Rijksoverheid is voornemens de modernisering van het GBA met ingang van 1 juli 2012 in te voeren. Dus er wordt rekening gehouden met het feit dat een belangrijke basisregistratie (GBA) halverwege 2012 volledig wordt herzien. Indien dit het geval is zal dit het nodige van de organisatie vragen. De consequenties hiervan kunnen nog niet inzichtelijk worden gemaakt omdat het aan voldoende informatie om dit te bepalen ontbreekt. Ontwikkelen zaaksysteem In Bussum kiezen we voor generieke systemen in een open-source omgeving en ontsluiting via het internet. Door te investeren in proces- en zaakgericht werken, digitalisering en centrale toegankelijkheid van informatie willen we inwoners zo klantvriendelijk van dienst kunnen zijn. In 2012 wordt de lijn voorgezet om formulieren slimmer in te delen, waardoor overbodige vragen achterwege kunnen blijven. Door intelligentie aan het zaaksysteem toe te voegen krijgen burgers een betere dienstverlening zoals ook nu al het geval is bij bijvoorbeeld de belastingaangifte. Nieuwe website De nieuwe website is gelanceerd in 2011. Omdat er veel waarde wordt gehecht aan de beleving en bevindingen van onze dienstverlening door de inwoners zal er in 2012 een onderzoek worden gedaan. De ervaringen van de gebruikers van de website zullen worden onderzocht. Er wordt ook bekeken hoe in de volgende vernieuwingsfase het gebruik van sociale media in onze website kan worden ingevuld. 3.5.3 Planning en control Verbijzonderde interne controle Verbijzonderde interne controle (Vic) heeft tot doel om de betrouwbaarheid van cijfers en de rechtmatigheid te bevorderen en daarmee ook de bedrijfsvoering te verbeteren. De Vic is niet alleen gericht op het verkrijgen van zekerheid omtrent de betrouwbaarheid van handelingen, maar ook op het ondersteunen en versterken van interne controle (Ic). De Vic wordt daarom ook wel de overkoepelende Ic genoemd. Middels vaststelling van het Jaarplan Vic 2011 is afgesproken om de rapportages hierover in te vlechten in de planning- en controlcyclus. Dat betekent op hoofdlijnen opname in begrotingen, rapportage via de bestuursrapportages en verantwoording daarover in de jaarrekeningen. Met deze paragraaf wordt hieraan een eerste invulling gegeven. Begin 2012 stelt ons college vast welke onderzoeken in het begrotingsjaar worden gedaan. Per onderzoek worden een analyse, conclusie en samenvatting gemaakt en mogelijk verbetersuggesties gedaan. In de bestuursrapportages 2012 zal op hoofdlijnen aan uw raad worden gerapporteerd over 124

bijzonderheden van onderzoeken. Na afloop van het begrotingsjaar volgt een totaalrapportage. De hoofdlijnen hiervan worden opgenomen in de paragraaf Bedrijfsvoering van de jaarstukken 2012. In het Jaarplan 2011 is een aantal onderzoeken opgenomen. In de Bestrap 2011-2 is hierover op hoofdlijnen gerapporteerd. In de paragraaf Bedrijfsvoering van de jaarstukken 2011 worden de hoofdlijnen van de totaalrapportage opgenomen.

125

3.6 VERBONDEN PARTIJEN Deze paragraaf geeft een overzicht van de rechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke relatie heeft en waarin zij een financieel belang heeft. Deze rechtspersonen worden de verbonden partijen genoemd. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Financieel belang wil zeggen dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld. De gemeente kan deze middelen kwijt raken als de verbonden partij failliet gaat of als financiële problemen van de verbonden partij op de gemeente kunnen worden verhaald. Deze paragraaf is om twee redenen belangrijk voor de gemeenteraad:
De verbonden partijen voeren vaak beleid uit dat de gemeente in principe zelf ook kan doen. De gemeente blijft de uiteindelijke verantwoordelijkheid houden voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Er blijft voor de gemeenteraad nog steeds een kaderstellende en controlerende taak over die programma’s.
Het budgettaire beslag en de financiële risico’s die de gemeente met de verbonden parijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen. Financiële en bestuurlijke relaties worden aangegaan vanwege het belang dat de gemeente noodzakelijk acht in het uitvoeren van beleid en/of de speciale betekenis die een instelling heeft voor Bussum. Dat laat onverlet dat de vermogensverschaffer en/of subsidieverstrekker i.c. de gemeente mag verwachten dat de betreffende instelling een gezonde financiële positie aanhoudt. Naar aan leiding van het onderzoek van de rekenkamercommissie (“Grip op financiële relaties”) is onder meer afgesproken dat via de P&C cyclus het college de raad informeert over de financiële relaties en met name over de risico's die zich met individuele financiële relaties kunnen voordoen. In deze paragraaf wordt dit per verbonden partij expliciet aangegeven. Periodiek worden afzonderlijke financiële relaties geëvalueerd, met een frequentie passend bij de hoogte van het financiële belang van de relatie conform de geldende termijnen uit het Algemeen Beleidskader. 3.6.1. Lijst van verbonden partijen en andere financiële relaties (op volgorde van programma) Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang Financieel belang Ontwikkelingen Risico’s Rapportage Naam

Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang Ontwikkelingen Risico’s

Rapportage

Stadsarchief Naarden, tevens Streekarchief voor Muiden, Bussum en Huizen. 1 Algemeen bestuur Het beheren van alle ‘historische’ archieven ouder dan twintig jaar De gemeenten Huizen, Muiden en Naarden Het college van burgemeester en wethouders wijst één lid en één plaatsvervangend lid aan in de commissie van advies De gemeentelijke bijdrage is in 2012 begroot op € 64.400 Geen Beperkt tot financiële inleg Begroting en jaarrekening gemeente Naarden Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek (Operationele onderdelen: regionale brandweer Gooi en Vechtstreek en gemeentelijke kolom rampenbestrijding Gooi en Vechtstreek) 2 Openbare orde en veiligheid De veiligheidsregio heeft tot doel door samenwerking doelmatig georganiseerde en gecoördineerde preventieve en repressieve brandbestrijding en hulpverlening bij ongevallen en rampen in het verzorgingsgebied te verzorgen De gemeenten Blaricum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Het algemeen bestuur heeft acht leden (met acht plaatsvervangers). De gemeente Bussum is met één lid vertegenwoordigd in het algemeen bestuur De gemeentelijke bijdrage is in 2012 begroot op € 1,681 miljoen Geen Verplichte uitgave en als zodanig op te nemen in de gemeentebegroting. Beheersbaarheid kostenontwikkeling vraag constant aandacht Begroting en jaarrekening

126

Naam Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang Financieel belang Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang

Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang Ontwikkelingen

Stichting Parkeren Bussum 3 Verkeer en vervoer Het houden en beheren als (mede)aandeelhouder van de Maatschappij tot exploitatie Parkeergarage Bussum B.V. Het beoordelen van de exploitatie van parkeeraccommodaties van zowel binnen als buiten het centrum van Bussum. Het regelen van de financiële bijdragen in de eventuele exploitatietekorten van de in het centrum gebouwde parkeervoorzieningen Parkeer B.V. Het bestuur bestaat uit vijf personen (één collegelid, één raadslid, één gemeenteambtenaar en twee externe leden namens de Bussumse Ondernemers Vereniging) De bijdrage van de gemeente Bussum is in 2012 begroot op € 318.465 Geen Begroting en jaarrekening Maatschappij tot exploitatie Parkeergarage Bussum B.V. (Parkeer B.V.) 3 Verkeer en vervoer Het stichten, verkrijgen, vervreemden, financieren, exploiteren en beheren van onroerende goederen, in het algemeen en in het bijzonder parkeergarages in Bussum Stichting Parkeren Bussum De gemeente Bussum heeft 221 gewone aandelen en vier prioriteitsaandelen. De Stichting Parkeren Bussum heeft 225 gewone aandelen De gemeente staat borg voor twee leningen van totaal € 4,049 miljoen per 1 januari 2011. De bijdrage van de Stichting Parkeren Bussum in het exploitatietekort van de Parkeer B.V. is in 2012 begroot op € 310.568 De gemeente is aandeelhouder en in die hoedanigheid ook drager van mogelijke risico’s Jaarverslag Leerplicht Gooi en Vechtstreek 5 Onderwijs De gemeenschappelijke regeling heeft als doel de naleving van de Leerplichtwet 1969 in de gemeenten op doelmatige en gecoördineerde wijze te bevorderen en schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten te bestrijden. De gemeenschappelijke regeling geeft aan dat er een openbaar lichaam is, genaamd Regionaal Bureau Leerlingzaken Gooi en Vechtstreek (RBL). Dit regionale bureau draagt zorg voor de uitvoering van de gemeentelijke taken zoals bedoeld in de Leerplichtwet 1969. Het RBL wordt door een school ingeschakeld indien er vermoeden bestaat van ongeoorloofd schoolverzuim van leerplichtige leerlingen of leerlingen met een leerlingenovereenkomst. Ook biedt het RBL kortdurende maatschappelijke zorg aan of zoekt naar oplossingen. Indien nodig wordt verwezen naar hulpverlenende instanties. Het regionale bureau geeft ook voorlichting aan ouders, jongeren en instellingen over de leerplicht en de mogelijkheden binnen het onderwijs. Namens onderstaande gemeenten draagt het RBL ook zorg voor de uitvoering van de Wet Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig schoolverlaten. Daartoe registreert het RBL alle jongeren tot 23 jaar, die nog geen startkwalificatie hebben behaald en verwijst hen door naar onderwijs of arbeidsmarkt. De gemeenten Blaricum, Bussum, Eemnes, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Het algemeen bestuur heeft 10 leden en even zoveel plaatsvervangers. De gemeente Bussum is met 1 lid en zijn/haar plaatsvervanger vertegenwoordigd De geraamde bijdrage aan het RBL voor 2012 is € 52.660 Geen 127

Risico’s Rapportage

Beperkt tot financiële inleg Begroting en jaarrekening

Naam

Villa Primair Stichting Primair is per 1 september 2010 gefuseerd met Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek 5 Onderwijs Het gemeenschappelijk orgaan primair onderwijs Gooi-Zuid & Vechtstreek coördineert en oefent de bevoegdheden uit als bedoeld in artikel 17 van de ‘Wet op het primair onderwijs’ (WPO). Dit artikel geeft regels indien een gemeenteraad besluit om de instandhouding van één of meer openbare scholen en een of meer bijzondere scholen door een stichting te laten verzorgen. Door diverse gemeenteraden in Gooi-Zuid, Vechtstreek en Eemland is hiertoe besloten. Als gevolg hiervan is het gemeenschappelijk orgaan opgericht en is de instandhouding van de scholen in diverse gemeenten in handen gesteld van de nieuw gefuseerde stichting. De gemeenten Bussum, Loenen, Muiden, Naarden, Weesp, Wijdemeren, Blaricum, Eemnes, Laren, Huizen en Hilversum De stichting heeft een Raad van Toezicht (RvT) en een College van Bestuur (CvB). De RvT houdt toezicht op afstand en bestaat uit 7 bestuursleden. De CvB bestaat uit maximaal drie personen en is het dagelijks bestuur van de stichting. De goedkeuring van de jaarrekening, begroting en statuten behoort tot de verantwoording van de RvT. In het Wgr-orgaan (Wet gemeenschappelijke regeling) zitten de portefeuillehouders onderwijs van de deelnemende 11 gemeenten. De CvB heeft een actieve informatieplicht. Zij informeert de RvT en het Wgr-orgaan tijdig als er financiële omstandigheden ontstaan die de continuïteit van de stichting in gevaar brengen. De instandhouding van het openbaar onderwijs blijft een verantwoordelijkheid van de gemeente. De gemeente heeft aan de stichting Primair een renteloze lening verstrekt van € 96.500. In de fusie is de renteloze lening één op één overgenomen door de gefuseerde stichting. Stichting Primair is per 1 september 2010 gefuseerd met Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek. De nieuwe werknaam van de stichting is Villa Primair. De instandhouding van openbaar onderwijs is een verantwoordelijkheid van de gemeente. Begroting en jaarrekening

Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang

Ontwikkelingen

Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang Financieel belang

Ontwikkelingen

Gemeenschappelijk orgaan educatie 5 Onderwijs Bestuurlijk samenwerking en optimale uitvoering van de gemeentelijke taken op het terrein van educatie organiseren De gemeenten Blaricum, Hilversum, Laren, Muiden, Weesp en Wijdemeren De portefeuillehouders onderwijs zijn aanwezig bij de overleggen van dit orgaan Het gemeenschappelijk orgaan bezit geen rechtspersoonlijkheid en heeft geen bevoegdheid tot het sluiten van een overeenkomst; daarom sluit de gemeente Huizen jaarlijks het contract met het ROC nadat het gemeenschappelijk orgaan de overeenkomst heeft vastgesteld. Tot 1 januari 2009 ontving de gemeente Huizen als centrumgemeente de educatiemiddelen van het Ministerie van OCW. Vanaf 2009 ontvangen de deelnemende gemeenten de middelen in het participatiebudget. Tot 2013 geldt er een verplichte winkelnering bij het ROC. Voor 2012 wordt een contract gesloten met het ROC Amsterdam Gooi en Vechtstreek. Het participatiebudget per 1-1-2009 en het loslaten van de verplichte winkelnering tot 1-1-2013

128

Risico’s Rapportage

Op het budget voor educatie is in 2009 en 2010 drastisch bezuinigd Het ROC rapporteert jaarlijks en legt verantwoording af (financieel en inhoudelijk) aan de opdrachtgever op welke wijze aan de prestatieovereenkomst is voldaan

Naam

Gemeenschappelijke Raad voor het Openbaar Bibliotheekwerk (GROB) en Stichting Openbare bibliotheek Naarden-Bussum 6 Kunst en cultuur De gemeente Bussum heeft haar taken op het gebied van het openbaar bibliotheekwerk overgedragen aan de Gemeenschappelijke Raad voor het Openbaar Bibliotheekwerk. De raad voert niet zelf taken op het gebied van het bibliotheekwerk uit, maar laat dit beheren door de Stichting Openbare bibliotheek Naarden-Bussum. Deze stichting ontvangt van de Gemeenschappelijk Raad een gebudgetteerde bijdrage. De gemeenten Bussum en Naarden dragen vervolgens de lasten van de Gemeenschappelijke Raad. De gemeenten Naarden en Bussum Het algemeen bestuur heeft 9 leden en 9 plaatsvervangers. De gemeente Bussum is met 6 leden en zijn/haar plaatsvervanger vertegenwoordigd in het bestuur. De bibliotheek ontvangt in 2012 een subsidie van € 792.201. De Gemeenschappelijke Raad heeft een rekening-courantovereenkomst met de gemeente tot een bedrag van maximaal € 215.000. Geen De gemeenten Bussum en Naarden dragen de lasten van de Gemeenschappelijke Raad Begroting en jaarrekening

Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang Financieel belang

Ontwikkelingen Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang Ontwikkelingen Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang Financieel belang Ontwikkelingen

Risico’s

Rapportage

Stichting Theater Spant! 6 Kunst en cultuur Theatervoorziening Niet van toepassing De gemeente subsidieert een private instelling; de beïnvloedingsmogelijkheden lopen via dit subsidie-instrument. Daarnaast is vanuit de gemeente Bussum één commissaris in de Raad van Commissarissen (bestaande uit drie leden) benoemd op voordracht van de gemeente Bussum De subsidie is in 2012 begroot op € 675.000 Het meerjarenplan en de subsidieafspraken voor de periode 2009/20102010/2013 zijn in 2008 vastgelegd Beperkt tot financiële inleg. De exploitatie van Spant! is conjunctuurgevoelig. Begroting en jaarrekening Gewest Gooi en Vechtstreek 1 Algemeen Bestuur, 8 Zorg en welzijn en 10 Natuur en milieu Overlegstructuur en delegatie van gemeentelijke ‘doe-taken’: GAD (afvalstoffen) en GGD (openbare gezondheidszorg) De gemeenten Blaricum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren De gemeenten zijn in het bestuur vertegenwoordigd via een verdeelsleutel van 10.000 inwoners De gemeentelijke bijdrage voor 2012 aan het gewest is begroot op € 4,362 miljoen Samenwerkende gemeenten bezuinigen op hun bijdrage aan het gewest. In 2012 dragen gemeenten 5% minder bij het gewest. De mogelijkheden van samenwerking/fusie met Flevoland worden onderzocht. Jeugdzorg wordt vanaf 2014 een gemeentelijke verantwoordelijkheid. De GGD heeft hierbij een belangrijke rol. Verplichte uitgave en als zodanig op te nemen in de gemeentebegroting. Beheersbaarheid kostenontwikkeling vraagt constant aandacht. Begroting en jaarrekening. 129

Naam Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang

Ontwikkelingen Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang Ontwikkelingen Risico’s

Rapportage

Werkvoorziening Tomingroep 9 Werk en inkomen De gemeenschappelijke regeling heeft een honderd procent deelneming in de Tomingroep B.V. De activiteiten van de Tomingroep B.V. richten zich op het gebied van: • de industriële markt met haar confectie-, metaal- (montage) en verpakbedrijf; • de aannemerij met haar bouw-, groenvoorzienings- en schoonmaakbedrijf; • de retail met drie kringloopwinkels; • personeelsdiensten met haar detacheringbedrijf en werkbedrijf. De gemeenten Almere, Eemnes, Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren Het algemeen bestuur heeft elf leden en wordt geadviseerd door twee vaste adviseurs. De gemeente Bussum is met één lid vertegenwoordigd in het bestuur. Er is namens Bussum geen vertegenwoordiger in het dagelijks bestuur. De rijksvergoeding wordt doorbetaald aan de Tomingroep. De deelnemende gemeenten zijn financieel verantwoordelijk voor de gemeenschappelijke regeling. Vooralsnog staat de B.V. garant voor afdekking van dit risico. Mochten de winst en de Algemene Reserves van de B.V. echter niet volstaan, dan zullen de gemeenten zelf extra moeten bijdragen. Geen Vooralsnog worden er naast de regulier te ontvangen subsidie geen andere geldelijke middelen ingezet Begroting en jaarrekening Samenwerkingsovereenkomst Sociale Recherche 9 Werk en inkomen Opsporing van fraude bij sociale uitkeringen Gooi en Vechtstreek gemeenten, alsmede de gemeenten Diemen en Eemnes (elf gemeenten totaal) Gemeente Bussum is werkgeefster. Er is een zogenoemde begeleidingscommissie, waarin alle deelnemende gemeenten participeren. Deze commissie heeft echter slechts een adviserend (voor Bussum) karakter. De kosten van de unit sociale recherche worden naar rato van het aantal bijstandscliënten door de deelnemende gemeenten vergoed. Niet van toepassing Geen Als andere gemeenten onverhoopt zouden uitstappen zou dat kunnen leiden tot oplopende tekorten, omdat het personeel van de unit sociale recherche bij Bussum op de loonlijst staat, maar qua omvang is gebaseerd op de regiobehoefte. Dit risico is echter ondervangen, doordat de regiogemeenten het recht hebben schriftelijk op te zeggen. Hierbij wordt een opzegtermijn in acht genomen van twee jaar, te rekenen vanaf 1 januari van het jaar, volgend op het jaar van opzegging, terwijl de overeenkomst uitsluitend mag eindigen op 31 december van enig jaar. Jaarverslag en jaarrekening

130

Naam Programma Doel/openbaar belang

Partners Bestuurlijk belang

Financieel belang Ontwikkelingen Risico’s Rapportage Naam Programma Doel/openbaar belang Partners Bestuurlijk belang Financieel belang Ontwikkelingen Risico’s Rapportage

Stichting Gooisch Natuurreservaat 10 Natuur en milieu Aan de Stichting Gooisch Natuurreservaat (GNR) is door middel van een samenwerkingsovereenkomst het beheer en de acquisitie van natuurterreinen in Het Gooi opgedragen. In de Stichting Gooisch natuurreservaat participeren de zes Gooise gemeenten, de provincie Noord-Holland en de gemeente Amsterdam. De stichting werd in 1932 opgericht om het natuurschoon van Het Gooi in stand te houden. Het statutaire doel van de Stichting Gooisch Natuurreservaat is: - De instandhouding van het natuurschoon in Het Gooi door de verkrijging van de aldaar gelegen terreinen, om deze ten eeuwigen dagen ongeschonden als natuurreservaat te behouden; - Aan het publiek door vrije toegang tot die terreinen onder eventueel te stellen bepalingen, het genot van dat natuurschoon te verzekeren. Het Gooisch Natuurreservaat is gevormd door jarenlange aankoop van natuurgebieden. Een aanzienlijk deel van het oppervlak, zo’n zestig procent van de huidige 2.700 hectare, kwam al in 1933 in handen van de stichting. De participanten zorgen gezamenlijk voor de exploitatiemiddelen van de stichting. Het Gooisch Natuurreservaat neemt deel in of voert diverse projecten uit. De gemeenten Amsterdam, Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren en Naarden en de provincie Noord-Holland Het bestuur bestaat uit wethouders, leden van de gemeenteraden, gedeputeerden en leden van Provinciale Staten. De gemeente Bussum heeft twee zetels De bijdrage voor 2012 aan het GNR is begroot op € 161.200 Geen Beperkt tot financiële inleg Begroting en jaarrekening N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen Bijdrage leveren aan maatschappelijke voorzieningen tegen zo laag mogelijke kosten De Staat, provincies en gemeenten Stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders De gemeente beschikt over 97.188 aandelen met een nominale waarde van € 242.970 Geen Beperkt tot financiële inleg en dividendschommelingen Jaarverslag en via de halfjaarberichten

3.6.2 Stichtingen en vennootschappen Naast deelname in gemeenschappelijke regelingen participeert de gemeente Bussum in stichtingen en/of houdt zij aandelen van een aantal vennootschappen. Hieronder volgt een uiteenzetting van de participaties. Stichting Versa Doel: Aan de ‘Stichting Versa’ is de behandeling van aanvragen voor schuldhulpverlening voor burgers in de gemeente Bussum opgedragen. Hiertoe is op 25 juli 2000 met de stichting Versa een overeenkomst gesloten. Deze overeenkomst wordt telkens stilzwijgend met een jaar verlengd. Daarnaast ontvangt de stichting Versa diverse subsidies ten behoeve van haar activiteiten op het gebied van welzijn en cultuur: samenlevingsopbouw, jeugd- en jongerenwerk, ouderenwerk, minderhedenwerk, kunstzinnige vorming van schooljeugd et cetera. Betrokkenen: de gemeenten Amersfoort, Blaricum, Bussum, Eemnes, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren. Bestuurlijk belang: De stichting is een zelfstandige organisatie. Het bestuur van de stichting bestaat uit 8 bestuursleden, die geen van allen lid zijn van de gemeentebesturen van de betrokken gemeenten.

131

Financieel belang: De subsidie die aan Versa wordt verstrekt, wordt via het welzijnsplan toegekend. Voor 2012 staat deze begroot op € 1.252.257. De gemeente staat garant voor een lening die verstrekt wordt via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten van in totaal € 399.820 per 1 januari 2011. 3.6.3 Financiële relaties Hieronder zijn diverse privaatrechtelijke lichamen genoemd en toegelicht, waarmee de gemeente een financiële relatie heeft. Het betreffen hier geen verbonden partijen in de zin van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Gelet op het uitstaande financiële belang is er sprake van een maatschappelijke verbondenheid waardoor opname in deze paragraaf wordt gerechtvaardigd. N.V. Sportfondsenbad Bussum Jaarlijks verstrekt de gemeente een budgetsubsidie aan de N.V. Sportfondsenbad Bussum. Met N.V. Sportfondsenbad Bussum wordt een budgetperiode afgesproken, waarna een afrekening wordt gemaakt. Met Sportcentrum De Zandzee is op basis van het raadsbesluit uit 2009 een meerjarenovereenkomst gesloten. De subsidie voor het zwembad voor 2012 is geraamd op € 1.302.700. De gemeente staat garant voor een lening van € 9.953.000.

132

3.7 GRONDBELEID De gemeente Bussum is zo goed als volgebouwd. Het voeren van een actief grondbeleid met het oog op de ontwikkeling van gronden behoort daardoor niet meer tot de mogelijkheden. Als zich kansen voordoen op het gebied van ruimtelijke ordeningsbeleid en/of volkshuisvesting zullen deze worden aangegrepen om een actieve rol te vervullen. Indien tot exploitatie wordt besloten zal in een nota van uitgangspunten, ten aanzien van die exploitaties het volkshuisvestelijke en het ruimtelijke beleid worden vertaald naar een haalbare exploitatie. In 2010 is de nota Grondbeleid vastgesteld. Centrumplan (Nieuw Brink – Scapinoterrein) In 2007 zijn met betrokken eigenaren de eerste stappen gezet voor een herontwikkeling van het Nieuwe Brink - Scapinoterrein. In april 2009 is door de raad een Nota van Uitgangspunten vastgesteld voor een integrale herontwikkeling. In december 2011 wordt een gebiedsvisie voor het centrum voorgelegd aan de raad om projecten zoals onder andere herinrichting Wilhelminaplantsoen, Nieuwe Brink –Scapino, Veldweg en Havenstraat integraal te ontwikkelen. Vervolgens wordt het Centrumplan ingevuld met een planning voor alle projecten in het centrum. Voor dit Centrumplan is geld opgenomen (structureel € 130.000 met ingang van 2013). Voor Nieuwe Brink – Scapino is in het verleden een reserve ingesteld. Slochterenlaan Het westelijk deel (voormalig gasfabrieksterrein dat eigendom is van de gemeente) heeft, totdat de definitieve bestemming bekend is, voor maximaal vier jaar een tijdelijke inrichting gekregen. Kolonel Palmkazerne/Crailo De Europese aanbesteding met betrekking tot de gunning van de herontwikkeling van het Palmterrein – Crailo door de provincie, heeft vertraging opgelopen en heeft niet geleid tot concrete inschrijvingen. De provincie beraadt zich in overleg met de betrokken gemeenten over te nemen vervolgstappen. MOB-complex In 2010 heeft de raad een investeringskrediet beschikbaar gesteld voor aankoop van het MOBcomplex van de Dienst Landelijk Gebied. De definitieve aanbesteding van dit project zal in het eerste kwartaal van 2012 plaatsvinden. Het Definitief Ontwerp zal in 2012 worden vastgesteld. Spoorzone zuid In 2011 zijn het Gewestkantoor en de parkeergarage opgeleverd en in gebruikgenomen. De ontwikkeling van Bensdorp in dit project heeft door de crisis vertraging opgelopen. Met ontwikkelaars zal worden onderzocht wat de ontwikkelmogelijkheden zijn. De parkeergarage is overgedragen aan de Parkeer B.V. Het Gewestgebouw wordt uit het ontwikkelkrediet gesplitst, waarna een herziene exploitatie wordt opgesteld. Veldweg De ontwikkeling van de Veldweg locatie is (mede door de crisis) nog onduidelijk. In 2012 worden de mogelijkheden onderzocht. Er wordt gepoogd eerder toegezegde subsidie veilig te stellen.

133

134

4. OVERZICHTEN

135

4.1 BESTUUR Het gemeentebestuur van de gemeente Bussum bestaat uit de gemeenteraad (het algemeen bestuur) en het college van burgemeester en wethouders (het dagelijks bestuur). Gemeenteraad De gemeenteraad staat aan het hoofd van de gemeente. De gemeenteraad heeft een volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende taak. De gemeenteraad stelt de inhoudelijke en financiële kaders van het gemeentelijk beleid vast. De gemeenteraad telt 23 raadsleden en wordt bijgestaan door de raadsgriffier. De voorzitter van de gemeenteraad is de burgemeester. VVD De heer drs. J.H.J. Zegering Hadders Fractievoorzitter De heer C.E.M. Rasch Mevrouw M.H.J. Potjer-Scholten De heer P.A.M. Kehl De heer drs. E. Bezoen De heer A.H.J.J. Luijten De heer ir. P. Rijpstra De heer O.W. Wagenaar De heer H.M. Bellaart CDA De heer C.J. Gerkens Fractievoorzitter De heer J.A.I. de Lange De heer W.A.M. van Waes D66 Mevrouw drs. M.C.G. Munneke Smeets Fractievoorzitter Mevrouw F.M.W.C. Clijsen

PvdA Mevrouw drs. E.T.M. Groten-Verheijen Fractievoorzitter De heer M. Barendregt De heer P. Hoekstra De heer J.R. Mulder GroenLinks De heer S.A. Braamhaar Fractievoorzitter De heer G. Struik De heer H.J.B. Lansink ChristenUnie De heer R. Wallenburg Fractievoorzitter Bussums Bloei De heer A. Fokker Fractievoorzitter

136

College van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders is het dagelijks bestuur van de gemeente. Het college van burgemeester en wethouders van Bussum bestaat naast de burgemeester uit vier wethouders en de gemeentesecretaris. Burgemeester de heer dr. M. Schoenmaker Openbare orde, regionale politie Regionale brandweer, veiligheidsbeleid Integrale handhaving inclusief horeca Algemeen Bestuurlijke- en burgerzaken Voorlichting en communicatie Personeel en organisatie Arhi-procedure Intergemeentelijke en gewestelijke samenwerking Bestuurlijke vernieuwing

Wethouder mevrouw mr. A.C. van den Berg – van Bart VVD Onderwijs Sociale Zaken Wet Werk en Bijstand Minimabeleid Schuldhulpverlening Werkgelegenheid Inburgering Wet sociale werkvoorziening Fraudebestrijding/handhaving Dienstverlening/automatisering Bedrijfsvoering Informatie en communicatietechnologie Coördinatie vermindering regeldruk Informatiebeleid Inkoop

Wethouder de heer drs. G.H.F. Boekhoff MSM PvdA Financiën Belastingen Grondbedrijf Zorg en Welzijn Gezondheidszorg (exclusief JGZ) Wmo (individuele en algemene voorzieningen) Wmo (informele zorg, mantelzorg en vrijwilligerswerk) Wmo (maatschappelijke zorg, OGGZ, verslavingszorg) Milieu en Duurzaamheid Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) Milieubeleid Natuurbeleid Duurzaamheid

Wethouder mevrouw G.N. van Ramshorst Groen Links Jeugdzaken Jeugdbeleid, jeugdparticipatie Jeugdgezondheidszorg Centrum Jeugd en Gezin Kinderopvang Coördinatie Welzijnsplan Kunst en Cultuur Culturele instellingen Culturele verenigingen Kunst in de openbare ruimte Integratie Integratiebeleid Internationale/ontwikkelingssamenwerking (incl. stedenband) Verkeer en Parkeren Openbare werken en riolering Openbaar en particulier groen

Wethouder de heer P.C. Barneveld VVD Ruimtelijke ordening Ruimtelijke kwaliteit Monumentenzorg Begraafplaatsen Gemeentelijke eigendommen Stads- en dorpsvernieuwing Bouw- en woningtoezicht Wonen Stadsvernieuwing Woningbouw en renovatie Volkshuisvesting/woonruimteverdeling Sport en recreatie Zwembad/sporthal Sportverenigingen Sportstimulering Economische Zaken

Gemeentesecretaris mevrouw mr. M. PlantingaLeenders Aan het hoofd van de gemeentelijke organisatie staat de gemeentesecretaris./algemeen directeur. Zij heeft de leiding over de ambtenaren en vormt de verbinding tussen het college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie. Mevrouw Plantinga is tevens lid van het dagelijks bestuur van de Vereniging van Noordhollandse Gemeenten.

137

4.2 KERNGEGEVENS Begroting per 1 januari 2012

Omschrijving

Begroting per 1 januari 2011

Jaarrekening per 1 januari 2010

A Sociale structuur Aantal inwoners Waarvan: Jongeren tot aan 20 jaar Ouderen 65 of ouder Aantal uitkeringsgerechtigden ingevolgde de Wet Werkeloosheidsvoorziening/IOAW/IOAZ

32.112

32.112

32.112

7.992 6.227

7.992 6.227

7.992 6.227

20

15

17

804 6 14.937 115

804 6 14.758 115

810 6 15.472 115

20

20

70

70

B Fysieke structuur Oppervlakte gemeente waarvan binnenwater Aantal woningen Lengte van de wegen

ha

km

Lengte van de recreatieve fiets-, ruiter- en wandelpaden km Oppervlakte openbaar groen

20 70

ha

Omschrijving

Begroting per 1 januari 2012 totaal

per inwoner

Begroting per 1 januari 2011 totaal

per inwoner

Jaarrekening per 1 januari 2010 totaal

per inwoner

C Financiële structuur x € 1.000 Gewone lasten Gewone baten Investeringen/uitbreidingen Opbrengst onroerende zaakbelastingen Algemene uitkering uit het gemeentefonds Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven (per 31 december) Lang vreemd vermogen (per 31 december) Reserves (per 31 december) Voorzieningen (per 31 december)

Omschrijving

65.406 65.406 10.215

2.037 2.037 318

63.381 62.951 10.936

1.974 1.960 341

78.781 82.467 13.350

2.453 2.568 416

3.272

102

3.098

96

3.293

103

28.054

874

29.379

915

30.030

935

120.335

3.747

110.171

3.431

81.845

2.549

55.632 40.097 14.592

1.732 1.249 454

30.671 38.150 17.160

955 1.188 534

20.672 41.808 14.405

644 1.302 448

Begroting per 1 januari 2012

Begroting per 1 januari 2011

Jaarrekening per 1 januari 2010

D Ratio’s Eigen vermogen/lang vreemd vermogen in %

72%

138

124,4

202,3

4.3 INVESTERINGEN 2012 € 50.000 50.000

Programma Omschrijving 1

Burgerzaken Totaal programma 1

2

portofoons, mobilofoons, repeater Totaal programma 2

2013 € 95.000 95.000

2014 € 0 0

0

0

12.000 12.000

9.410 54.400 28.000 91.810

7.325 80.000 28.000 115.325

3 3 3

gladheidsbestrijding parkeerautomaten Straatmeubilair Totaal programma 3

21.290 79.000 28.000 128.290

6

Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) Totaal programma 6

600.000 600.000

0 0

0 0

7 7

openluchtaccommodaties speelvoorzieningen Totaal programma 7

96.345 25.000 121.345

36.212 48.000 84.212

46.998 3.000 49.998

10 10

civieltechnische voorziening groen algemeen Totaal programma 10

7.800.000 32.413 7.832.413

7.608.000 32.413 7.640.413

9.487.000 32.414 9.519.414

11 11

begraafplaats aan te kopen gronden en gebouwen Totaal programma 11

135.505 1.000.000 1.135.505

0 1.000.000 1.000.000

6.207 1.000.000 1.006.207

13 13 13 13

beheer tractie F&I FAZ I&A plan Totaal programma 13

10.079 68.714 8.500 260.500 347.793

11.369 0 0 514.500 525.869

10.019 35.220 377.000 484.000 906.239

10.215.346

9.437.304

11.609.183

Totaal-investeringen

139

140

4.4 GECOMPRIMEERD OVERZICHT VASTE ACTIVA, VOORRAADEN EN KAPITAALLASTEN 2012

Boekwaarde per 1 jan.

Boekwaarde per 31 dec.

Afschrijvingen

Kapitaallasten

Materiële vaste activa met een meerjarig economisch nut: - Gronden en terreinen - Woonruimten - Bedrijfsgebouwen - Grond -, weg - en waterbouwwerken - Vervoermiddelen - Machines, apparaten en installaties - Overige materiële vaste activa Totaal

5.251.503 225.099 36.930.756 17.523.268 229.216 2.610.170 3.709.615 66.479.628

5.084.503 214.868 35.420.601 17.030.837 185.794 2.035.222 3.408.157 63.379.982

167.000 10.231 1.510.155 492.431 43.422 574.948 301.459 3.099.646

400.833 22.611 3.563.937 1.526.735 56.029 716.464 505.488 6.792.097

Materiële vaste activa met een meerjarig maatschappelijk nut: - Grond -, weg - en waterbouwwerken - Machines, apparaten en installaties - Overige materiële vaste activa Totaal

12.520.118 1.385.636 832.191 14.737.946

12.050.332 1.269.825 743.375 14.063.532

474.332 115.811 88.817 678.960

1.162.938 192.013 134.587 1.489.539

Financiële vaste activa: - Verstrekte langlopende geldleningen - Aandelen en deelnemingen - Regelingen t.b.v. ambtenaren - Hypotheek burgemeester Totaal

785.749 255.642 495.000 825.000 2.361.391

785.749 255.642 495.000 825.000 2.361.391

8.000 26.785.584

8.000 34.585.584

440 1.970.851

1.402.236

1.402.236

77.123

4.534.964

4.534.964

109.173

32.730.784

40.530.784

116.309.748

120.335.689

Omschrijving

Voorraden: - Magazijngoederen (gereed product) - Onderhanden werken inzake overige kapitaal (projecten) - Onderhanden werken inzake bouwgronden in exploitatie (vóór aftrek voorzieningen bouwgronden) - Niet in exploitatie genomen bouwgronden Totaal

Totaalgeneraal

141

-

-

3.778.606

28.898 13.933 28.295 36.300 107.425

2.157.587

10.546.648

4.5 RESERVES EN VOORZIENINGEN

Algemen Reserves: Algemene risicoreserve Algemene dekkingsreserve Nog te verdelen resultaat jaarrekening Totaal Algemene Reserves Bestemmingsreserves: Reserve BTW compensatiefonds Reseve archief Reserve dekken afschr, investeringen maatschappelijk nut Reserve bovenformatieven Reserve EDV Reserve decentrale arbeidsvoorwaarden en Reserve overige wachtgeldverplichting Reserve flankerend beleid Reserve pensioenbetaling wethouders (Branderhorst) Reserve openbare verlichting Algemene Reserve grondexploitatie Reserve volkshuisvesting Reserve parkeeraccommodaties Reserve projecten in uitvoering Reserve digitaliseren bestemmingsplannen Reserve Scapino terrein Reserve verdiept spoor c.a. Reserve gebiedsgericht t Gooi Reserve nog te ontvangen bedragen A.B.W. Reserve Wet Werk en Bijstand (W.W.B.) inkomendeel Reserve Wet Maatsch. Ondersteuning (W.M.O.) Reserve aankoop en instandhouding kunstwerken Reserve Gebiedsgerichte aanpak welzijnsplan (Soc.vernieuw) Reserve kinderopvang Reserve Reconstructie wegen (GDU) Reserve exploitatie gebouwen Reserve wijkplannen Reserve kapitaallasten raadhuis Reserve kapitaallasten ICT automatisering Reserve kapitaallasten RIB/tractie Reserve kapitaallasten speelvoorzieningen Reserve kapitaallasten reconstructie plantsoenen Reserve kapitaallasten gladheidsbestrijding Reserve kapitaallasten Verkeers Regel Installaties Reserve kapitaallasten Openbare Verlichting Reserve kapitaallasten Wegen Reserve kapitaallasten straatmeubilair Reserve kapitaallasten Burgerzaken Reserve kapitaallasten huisvesting onderwijs Reserve kapitaallasten sport Reserve onderwijs achterstand en beleid Reserve reïntegratie/LWI c.a. Reserve Werk Reserve Bussum Bewust Reserve Bloeien door snoeien Reserve nationaal uitvoeringsprogramma Totaal bestemmingsreserves

Stand per 1/1

Toevoeging Onttrekking

9.354.460 0 0 9.354.460

1.528.375

0

1.528.375

1.624.478 237.665

577.000

10.468.260

439.525

183.535 378.101 14.517 315.993 43.509 49.493 13.276 6.335.017 321.467 351.148 100.000 2.650 2.179.241 20.854 214.000 622.888 493.436 396.405 2.917

Inflatie correctie

0

7.826.085 0 0 7.826.085

13.072

1.047.478 250.737 10.028.735

50.000 14.601 55.756

20.000 14.601

290

6.519 266 126.700 6.429 7.023

1.000.000

469.015

142

233.535 358.101 14.807 371.749 43.509 42.974 13.542 6.461.717 327.896 358.171 100.000 2.650 2.179.241 20.854 214.000 622.888 1.024.421 396.405 2.917 168.171

168.171 352.298 640.579 56.896 70.000 10.456 357.595 35.654 71.870 -25.174 1.243 19.042 58.406 1.473.015 37.989 18.858 2.484.414 1.109.252 41.297 301.743 997.784 150.000 1.000.000 0 33.800.237

Stand per 31/12

127.000

12.812

6.711 93.739 10.819 31.054 34.374 3.648 24.674 175.488 263.173 1.911

29.460

649.097 91.646

49.688

11.367

301.743

61.000 1.676.666

301.743 493.500 50.000

3.703.038

245.740

352.298 526.391 56.896 70.000 17.167 263.856 24.835 40.816 -59.548 -2.405 -5.632 233.894 1.239.302 36.078 30.225 1.885.005 1.017.606 41.297 0 806.027 100.000 1.000.000 61.000 32.019.605

Voorzieningen voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is: WaBo Marktgelden Begraafrechten Rioolrechten Afvalstoffenheffing

Inflatie correctie 3.925 1.652 5.507 526.169 32.907

Stand per 1/1

Toevoeging Onttrekking

196.263 82.589 275.369 8.769.482 1.645.361

518.217 14.498 30.583

Verkeer/parkeren

-80.262

38.866

Sociale recherche

55.400

6.000

5.500

10.944.204

75.449

727.919

570.160

10.861.894

Toevoeging Onttrekking

Inflatie correctie

Stand per 31/12

Totaal voorzieningen voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is:

Onderhoudsvoorzieningen:

Stand per 1/1

184.311 5.393

Stand per 31/12 -318.029 69.743 311.459 9.111.340 1.672.875 -41.396 55.900

Voorziening groot onderhoud zwembad Voorziening onderhoud wegen Onderhoudsvoorziening gebouwen begr. Plaats Onderhoudsvoorziening Breeduit Onderhoudsvoorziening gebouwen

711.845 114.067 23.500 83.488 238.535

277.500 373.500 23.500

415.000

115.000

75.866

Voorziening onderhoud buiten (onderwijs)

326.320

296.000

41.800

6.527

587.047

1.497.756

1.085.500

532.666

6.527

2.057.117

Toevoeging Onttrekking

Inflatie correctie

Stand per 31/12

Totaal onderhoudsvoorzieningen:

Overige voorzieningen: Voorziening spaarpremies hypotheken ambtenaren Voorziening afkoopsommen begraafrechten Voorziening Regeling Geld, Steun Huisvest. Gehandicapten Voorziening milieukosten Gooiberg Voorziening wachtgeldverplichting muziekschool Totaal overige voorzieningen:

Stand per 1/1 281.568 1.089.997

10.800

56.416 292.163 5.340 1.725.485

989.345 72.567 47.000 83.488 277.669

10.800

63.995

292.368 1.026.002

25.000

31.416

88.995

292.163 5.340 1.647.290

0

Een aantal bestemmingsreserves kent een negatief saldo op 31/12. Dit is niet wenselijk en ook niet toegestaan. In 2012 wordt de nota reserves en voorzieningen geactualiseerd. Bij de actualisatie wordt dit meegenomen.

143

4.6 LIJST VAN AFKORTINGEN Afkorting APV AWBZ BLS BNG BOA BOV BZK CJG CN Coelo EMU Fido GAD GBA GGD GGVP GGZ GRP GV4 IenM IHP ISR ISV KCC LWI MTO MWK PN 11 OAB OKE OOGO OV OZB PAGO PGB RI&E RMC ROC RUD Suwi SVB SW SZW UWV Vic VVE WABO Wajong WGS WMO WOZ WPO Wro WSW WVO WW

Betekenis Algemene Plaatselijke Verordening/Algemene Politie Verordening Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Besluit locatiegebonden subsidies Bank Nederlandse Gemeenten Buitengewoon Opsporingsambtenaar Bussumse Ondernemers Vereniging Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Centrum Jeugd en Gezin Commissie notitie Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden Economische en Monetaire Unie Wet financiering decentrale overheden Gewestelijke Afvalstoffen Dienst Gemeentelijke Basis Administratie Gemeentelijke Gezondheidsdienst Gemeentelijke Verkeer- en Vervoerplan Geestelijke Gezondheidszorg Gemeentelijk Riolerings Plan De mogelijke fusiegemeente Bussum, Muiden, Naarden, Weesp. Infrastructuur en Milieu Integraal Huisvestingsplan Interim Subsidie Regeling Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Klant Contact Centrum Loket werk en inkomen Medewerkers Tevredenheidsonderzoek Meerjaren Welzijnskader Perspectief Nota 2011 Onderwijs Achterstanden Beleid Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit Educatie Op Overeenstemming Gericht Overleg Openbare Voorzieningen Onroerend Zaak Belasting Periodiek Algemeen en Geneeskundig Onderzoek Persoonsgebonden budget Risico Inventarisatie en - Evaluatie Wet Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten Regionaal Opleidingscentrum Regionale Uitvoeringsdienst Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen Sociale Verzekeringsbank Sociale werkplaats Sociale Zaken en Werkgelegenheid Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen Verbijzonderde Interne Controle Vroeg- en voorschoolse Educatie Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening voor jonggehandicapten Wet Gemeentelijke Schulhulpverlening Wet Maatschappelijke Ondersteuning Waardering Onroerende Zaak Wet primair onderwijs Wet Ruimtelijke Ordening Wet Sociale Werkvoorziening Wet voortgezet onderwijs Werkloosheids Wet 144

Afkorting WWB WWNV Wij ZVW

Betekenis Wet Werk en Bijstand Wet werken naar vermogen Wet investeren in jongeren Zorgverzekeringswet

145