Inhoud
10 Auteurs en redacteuren 10 Auteurs 10 Redacteuren
10 10 10
Voorwoord 11
11
Voorwoord van de redactie 13
13
1 1.1 1.2
14 Introductie Een eerste aftrap 14 Grote namen gingen u voor 15
14 14 15
2 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13
19 Snurken en apneu: wat houdt het in? Inleiding 19 Twee voorbeelden 19 Voorbeeld van een typische snurker 19 Voorbeeld van een typische OSAS-patiënt 21 Snurken en OSAS kennen eenzelfde bron 22 Definitie van snurken 22 Definitie van hypopneu, apneu en OSAS 23 Bij wie en hoe vaak komt snurken voor? 25 Bij wie en hoe vaak komt OSAS voor? 25 Wat komt het meeste voor? 27 Snurken en OSAS bij kinderen 27 Snurken en OSAS en slaap 29 Slaappatronen 29 Hoeveel slaap hebben we nodig? 31 Wat zijn de gevolgen van gebrekkige slaap en 32 slaapgebrek? OSAS en zuurstofgebrek en comorbiditeit 33 OSAS en depressiviteit 34
19 19 19 19 21 22 22 23 25 25 27 27 29 29 31
2.14 2.15
32 33 34
6
Leven met snurken en apneu
2.16 2.17 2.18 2.19 2.20
34 Snurken, OSAS en overgewicht, obesitas en diabetes OSAS en hart- en vaatziekten 34 OSAS en karakterverandering: ‘Mijn Henk is mijn Henk 37 niet meer’ OSAS en seksualiteit 37 Samenvatting 38
34 34 37 37 38
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10
39 komt het eigenlijk? Hoe Inleiding 39 Bouw en gedrag 39 Erfelijkheid en familie 40 (Tijdelijk) verminderde neuspassage 40 Overgewicht 41 Alcohol 42 Roken 42 Slaapmiddelen en antidepressiva 43 Slaaphouding 43 Samenvatting 44
39 39 39 40 40 41 42 42 43 43 44
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
46 46 47 48 49 51
4.7 4.8 4.9
46 gevolgen voor omgeving en maatschappij De Veel en diverse gevolgen van snurken en OSAS 46 Snurken en relatieproblemen 47 OSAS en relatieproblemen 48 Impact op het gezin 49 De medische kosten van niet-behandeling van OSAS 51 De medische kosten van behandeling van snurken en 52 OSAS De maatschappelijke kosten van niet-behandeling 53 Verkeersongelukken 54 Samenvatting 56
52 53 54 56
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8
57 valt er voor u en de huisarts te ontdekken? Wat Waarom zelfonderzoek? 57 De makke van snurken en OSAS 58 De ernst van het snurken 60 Zijn er ademstilstanden? 61 Symptomen OSAS 62 Slaperigheid overdag 64 Overgewicht en obesitas 65 Zelfonderzoek 66
57 57 58 60 61 62 64 65 66
Inhoud
7
5.9 5.10
67 Anamnese huisarts Verwijzing naar snurkpoli’s en slaapcentra 69
67 69
6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.5.1 6.5.2 6.5.3 6.6 6.7
71 diagnose De Introductie: de organisatie van ziekenhuis en kliniek 71 Wie doet wat? 73 Intake of anamnese 75 Kno-onderzoek 76 Slaaponderzoek of slaapregistratie 82 Wat wordt er gemeten? 83 Maak u niet druk 85 Slaapregistratie of screenen? 85 Slaperigheidsonderzoek 88 In het kort 88
71 71 73 75 76 82 83 85 85 88 88
7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3 7.4.4
90 doet de medisch specialist? Wat Introductie: wil de echte dr. Antisnurk opstaan? 90 Voor vegetarisch eten naar de slager? 91 Wanneer wat bij wie? 92 Kno-ingrepen 95 Verbeteren neuspassage 95 Verstevigen van het verhemelte (RFTT) 96 Wegsnijden delen verhemelte en huig (LAUP) 98 Wegsnijden van huig, keelamandelen en delen 98 verhemelte (UPPP) Verstevigen van de tongbasis (RFTB) 101 Vastzetten tongbeen 101 Combinatie van ingrepen 102 Algemeen: chirurgische behandelingen in de keelholte 103 Antisnurkbeugel om de kaak in goede positie te houden 105 (MRA) Niet voor iedereen 106 Nadere bijzonderheden 107 Effectiviteit en toepassing 108 Openblazen van de luchtweg (CPAP) 112 Nadere bijzonderheden 113 Kaakoperaties 118 Aanspannen tongspier 118 Doorzagen en naar voren plaatsen van de kaken 119 Gaatje in de luchtpijp (tracheotomie) 120
90 90 91 92 95 95 96 98
7.4.5 7.4.6 7.4.7 7.4.8 7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.6 7.6.1 7.7 7.7.1 7.7.2 7.8
98 101 101 102 103 105 106 107 108 112 113 118 118 119 120
8
Leven met snurken en apneu
7.9 7.10 7.11 7.12 7.13 7.14
122 Maagband bij ziekelijk overgewicht Behandeling van allergie 124 Medicamenteuze behandeling 125 Experimentele ingrepen 125 Vergoeding van diagnostiek en behandeling 128 Samenvatting 128
122 124 125 125 128 128
8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 8.10 8.10.1 8.10.2 8.10.3 8.10.4 8.10.5 8.10.6 8.10.7 8.11 8.12
131 u zelf kunt en moet doen Wat Introductie 131 Accepteren en erkennen is de basis 132 Leefstijl en slaaphygiëne 133 Inrichting slaapkamer 134 Allergische reacties 135 Houding 136 Overgewicht en obesitas 137 Vrijen 140 Oordoppen voor de partner 143 Min of meer werkzaam 145 Algemeen 145 Antisnurkclips, -ringen en -beugels 145 Tongneerhouders 147 Ademhalingstraining 148 Sprays en smeersels 149 Kussens 150 Wekmiddelen 150 Tot slot: over irritatie en wennen 150 Samenvatting 151
131 131 132 133 134 135 136 137 140 143 145 145 145 147 148 149 150 150 150 151
9 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8
153 Diagnose OSAS en dan? Algemeen: niet de OSAS maar de patiënt 153 Diabetes 155 Hart- en vaatziekten en de cardioloog 155 De psycholoog, burn-out en antidepressiva 155 Slaapmiddelen 156 Opgelet met narcose 156 OSAS en rijbewijs 159 Samenvatting 159
153 153 155 155 155 156 156 159 159
Inhoud
9
Lijst van begrippen en afkortingen 161
161
Adressen en websites 175
175
Literatuur 180
180
Over de auteurs 183
183
Register 185
185