Verslag van de vergadering van de commissie bestuurlijke zaken en financiën van 27 mei 2009 Aanwezig:
Tevens aanwezig:
A.C. Heij (voorzitter), A.D. Boland, E.M. Koestal (PvdA), B.H.M. Ernst, H. Laan (CDA), F.A. Feller, (VVD), D.C. Kuipers (GroenLinks), H.L.G. Moïze de Chateleux (D66), H.G. Bulten (ChristenUnie-SGP), M. Duijn-Visser (DSD); M. Bolten (secretaris) en M. Schennink (notulist) wethouders Kuiper en Van der Meijs en burgemeester Kaiser
1. Openvragenronde voor inwoners en belanghebbenden Er zijn geen aanmeldingen. 2. Verslag van 8 april 2009 Tekstueel pagina 2 agendapunt 5: - De heer Kuipers meldt dat hij geen voorzitter meer is van Anbo Gewest Gelderland. - DSD vraagt of de parkeerbonkwestie naar tevredenheid is opgelost. Het verslag wordt met deze wijzigingen vastgesteld. 3. Vragenhalfuur van de raad en mededelingen van het college - Mevrouw Ampting (bedrijfsvoering) geeft uitleg bij het uitgedeelde overzicht met openstaande vorderingen in het publieke domein. Het overzicht laat de vorderingen zien over de periode 2003 tot 2009. Er zijn geen administratieve achterstanden. De heer Bussing (belastingdeurwaarder) schetst de aanpak voor invordering van belastingen. Na een waarschuwing, aanmaning en dwangverordening volgt beslaglegging of loonbeslag. Bij meerdere beslagleggers heeft de belastingdienst voorrang. Loonbeslag is de laatste tijd lastiger omdat meer mensen werkloos zijn. Vorderingen worden na vijf jaar als oninbaar afgeschreven. GroenLinks vindt het bedrag aan oninbare vorderingen hoog. Op welke manier loopt de gemeente dat tekort in? Wethouder Kuiper voert de invordering zo goed en zo adequaat mogelijk uit. De resultaten waren tot voor kort goed, de gemeente merkt dat invordering lastiger is vanwege de economische crisis. Invorderingsbeleid heeft ook te maken met de bereidheid van de overheid om meer of minder mild te zijn. Doetinchem kiest een maatschappelijke benadering en de wethouder noemt als voorbeeld de afspraken met VIOD. - De PvdA heeft zorgen over de communicatieproblemen rond het hondenlosloopterrein Overstegen. Wethouder Van der Meijs deelt een overzicht van de communicatiemomenten uit. Zij heeft op advies van de Nationale Ombudsman opnieuw een gesprek gehad met de klagers. Dit verliep goed. De klagers willen de verdere klachtenprocedure wel afhandelen. De klacht gaat vooral over communicatie en de manier waarop de gemeente omgaat met Wet openbaarheid bestuur. - Burgemeester Kaiser vertelt dat uit het onderzoek naar de parkeerbonkwestie blijkt dat er niets aan de hand is. Mevrouw Van Waart (algemeen directeur) vervolgt dat alle medewerkers in 2008 intensief hebben gesproken over dilemma’s in het dagelijks werk. De handhavers wezen op hun precaire functie waarbij zij soms zagen dat collega’s proberen een parkeerbon ongedaan te maken. Na de parkeerbonkwestie en na het onderzoek hebben de handhavers een interne brief verstuurd waarin zij een beroep op collega’s deden om hen niet in die situatie te brengen. Mevrouw Van Waart is trots op de handhavers. De berichtgeving in de pers staat haaks op de openheid en transparantie waarmee de organisatie hiermee is omgegaan. De PvdA heeft waardering voor de manier waarop dit is opgelost. D66 heeft eveneens lof voor de goede aanpak. Zij vindt dat handhavers het moeten melden als zij hiermee te maken hebben. 4. Verkoop aandelen Nuon De heer Bosman spreekt in namens de SP. Energie is een basisvoorziening die in overheidshanden moet blijven. Verkoop betekent meer bureaucratie, afhankelijkheid van andere landen voor de energielevering en hogere kosten. Vattenfall, dat in handen is van de Zweedse staat, heeft een slechte milieureputatie. De heer Bosman vraagt de raad om te kiezen voor wat de meerderheid van de inwoners wil: niet verkopen. Verkoop van de aandelen heeft negatieve gevolgen voor lokale economische ontwikkelingen. Hij overhandigt handtekeningen van inwoners die tegen de verkoop zijn. Zijn volledige bijdrage vindt u als bijlage 1 bij dit verslag.
1
De heer Barends van Solidara Gelderland wil de raad overtuigen om niet in te stemmen met de voorgenomen verkoop van de aandelen. Energie is een primaire voorziening die alleen gegarandeerd kan worden als zij in overheidshanden is. Het is jammer dat deze discussie niet in de raad wordt gevoerd. Het huidige dividend komt terug bij inwoners van de gemeente en provincie in de vorm van projecten, dat is een inkomstenbron. Verkoop is niet in het voordeel van inwoners van Doetinchem maar goed voor de gemeentekas. Hij sluit zich aan bij het betoog van de SP over de milieureputatie van Vattenfall. Als aandeelhouder kan de gemeente sturen op duurzaamheid. De heer Barends roept de raad op de aandelen niet te verkopen. Zijn volledige bijdrage is bijlage 2 bij dit verslag. De heer Langenhoff doet een beroep op weldenkendheid en maatschappelijke betrokkenheid van het gemeentebestuur. De overheid moet dit soort basisvoorzieningen niet uit handen geven. Doetinchem heeft een groot aandelenpakket in Nuon, dat is geld van de inwoners. Zij worden afhankelijk van buitenlandse energieleveranciers en dubieuze machtshebbers. Hij roept de raad op de aandelen niet te verpatsen voor een paar tijdelijke centen. Zijn volledige bijdrage is bijlage 3 bij dit verslag. Het CDA brengt in herinnering dat Nuon ooit was opgezet om de provincie van stroom te voorzien. Het bedrijf is inmiddels volledig veranderd, onder meer door de nieuwe splitsingswet. De verkoop gaat over het productie- en leveringsbedrijf. Nuon kan grote investeringen beter met een partner doen en Vattenfall lijkt een goede. De gemeente heeft geen taak bij een organisatie met zo’n grote investeringsbehoefte. De overeenkomst met Vattenfall bevat garanties over onder meer werkgelegenheid en duurzaamheid. De fractie adviseert positief maar blijft kritisch over wijze waarop het college omgaat met de opbrengsten. De PvdA vindt de verkoop een zorgvuldig besluit, er is geen sprake van verkwanseling. Het is een collegebesluit maar de raad kan bedenkingen meegeven. De vraag is of inwoners gebaat zijn bij deze stap en hoe je energielevering waarborgt. De fractie is kritisch over verkoop omdat je invloed kwijtraakt. De overheid moet deze vitale maatschappelijke taak garanderen. Dat doet zij door eigenaar te zijn van energieleveranciers of door het waarborgen van energielevering op lange termijn. Nationale en Europese wetgeving beschermen de publieke belangen. Er blijft een onafhankelijk toezichthouder, de Nederlandse Mededingingsautoritetit (Nma). Het netwerkbedrijf blijft in handen van aandeelhouders, die dividenden komen ten goede aan inwoners. Dat bleek ook uit het debat over de trendnota waarbij een deel van de opbrengst wordt ingezet om de crisis op te vangen. De voorwaarden voor verkoop zijn goed, maar er moet aandacht zijn voor naar innovatieve ontwikkelingen in duurzame energie. GroenLinks is niet voor verkoop maar de fractie is realistisch, de aandelen zijn nu veel geld waard en de opbrengst komt ten goede aan de samenleving. De fractie adviseert positief. D66 vindt energie geen primaire levensbehoefte. Er is een splitsingswet waardoor de energievoorziening op lange termijn beter gegarandeerd is dan nu. De Nuon-gelden maken een groot deel uit van begroting, een deel kan gebruikt worden voor duurzaamheid. De fractie adviseert positief. DSD noemt energie een basisvoorziening maar zij stemt niet tegen dit voorstel. De liberalisering is allang ingezet en de splitsingswet geeft ook waarborgen. De VVD vindt de afwegingen duidelijk en adviseert positief. Wethouder Kuiper gaat in op de afwegingen die leiden tot verkoop, het publieke aspect en de positie van inwoners. Er is leveringszekerheid en publieke wetgeving maakt ingrijpen van de overheid mogelijk. Nuon is sinds de splitsingswet een commercieel bedrijf, de overheid moet zich afvragen wat zij daarmee van doen heeft. De opbrengst komt in overleg met de gemeenteraad ten goede aan de inwoners. De provincie moet de verkoop nog goedkeuren. De voorzitter concludeert dat alle fracties een positief oordeel geven over de verkoop van Nuon aandelen. 5. Benoeming huisaccountant De commissie adviseert positief. 6. Eerste uitwerking motie Dialoog met de samenleving De leden van de werkgroep gaan kort in op het voorstel. Het Edese budget heeft ook te maken met een forse pr-campagne. De vraag is hoe je dit in Doetinchem wilt doen. De luisterzitting geeft samen met de enquête input over hoe inwoners aankijken tegen de samenleving en waarden en normen. Die ervaringen vertaal je in een actieplan. Voorop staat dat inwoners dit wel willen, dat moet een belangrijk criterium zijn om hiermee verder te gaan. De PvdA mist concrete voorbeelden in het voorstel. Waar gaat de enquête over? Er gebeurt al veel in Doetinchem met inwoners, dit plan kan beter bij die activiteiten aansluiten en zo zorgen voor versterking. GroenLinks heeft de motie niet
2
gesteund. Zij ziet geen toegevoegde waarde naast bestaande raadsactiviteiten. Het CDA verbaast zich over de vragen van de PvdA die toch vertegenwoordigd is in de werkgroep. De voorzitter concludeert dat de reader over dit onderwerp digitaal of schriftelijk ter inzage wordt gelegd. Behalve GroenLinks en D66 spreken de overige fracties zich positief uit over het voorstel van de werkgroep. 7. Afronding koerstraject Regio Achterhoek De commissie adviseert positief. 8. Onderzoek en registratie integriteitschendingen politieke ambtsdragers DSD vraagt of raadsleden voldoende vertrouwen hebben in inwoners, collegeleden en in elkaar. Het stemt haar somber dat politieke ambtsdragers in de media van alles wordt verweten. Er is geen vertrouwen en daar is weinig aan te doen. De fractie stelt zich de vraag hoe zij zich opstelt naar inwoners: vol vertrouwen of twijfelend aan de integriteit van de ander. Dat laatste mag niet. D66 is bijzonder tevreden met dit stuk. Het stappenplan is op een paar punten niet duidelijk: de rol van de burgemeester bij een feitenonderzoek (3.1), het rapport wordt tegelijkertijd ter vaststelling aan het seniorenconvent aangeboden (3.2 en 3.3), wat is de definitie van te klein (4.3), wie benoemt de externe onderzoekscommissie (4.4), toevoegen ‘na consultering seniorenconvent’ (5.1), ‘kunnen’ vervangen door ‘zullen’ (7.1), gesprekken vinden plaats met minimaal 2 ambtenaren en personen kunnen zich terzijde laten staan. Het verslag wordt door een onafhankelijk persoon gemaakt (7.2), college én seniorenconvent (8.1), motie van bedenkelijkheid is te beperkt, de raad beoordeelt en bepaalt zelf welke verdere stappen nodig zijn (10.1 en 11.1). Het CDA is positief. Het is erg gericht op symptoombestrijding, maar het gaat erom hoe je met elkaar omgaat. Burgemeester Kaiser benadrukt dat op het moment dat een integriteitskwestie speelt, de spelregels helder moeten zijn. De burgemeester heeft op een paar momenten een sleutelpositie en daarmee een verhoogd afbreukrisico. Het ligt voor de hand dat hij spelverdeler is om het proces op gang te brengen. Dat is een kwetsbare positie en daarom moeten de stappen zo helder zijn dat daar geen discussie over kan ontstaan. Hij neemt de opmerkingen van de fracties in beraad, als deze leiden tot verbeteringen in het voorstel informeert hij de raad. De vertrouwensvraag waar DSD op doelt, is de alles overkoepelende vraag, de reden waarom de overheid integriteit belangrijk vindt. Het heeft te maken met de berouwbare overheid en die is transparant. DSD merkt op dat het haar er ook om gaat hoe je als persoon handelt. De burgemeester beoordeelt of en wanneer hij het seniorenconvent betrekt. Er kan een situatie ontstaan waarbij hij geen discussie in het seniorenconvent wil. De voorzitter sluit af en merkt op dat integriteit de volgende keer weer op de agenda staat. 9. Uitzenden raads- en commissievergaderingen via internet Het CDA is positief over het voorstel. De fractie doet geen uitspraak over de bestemming van de mogelijke besparing. De PvdA maakt een voorbehoud ten aanzien van reductie van schriftelijke verslaglegging. De digitale zoekfunctie moet goed zijn, eventueel kan schriftelijke verslaglegging naast het videoverslag blijven bestaan. De fractie van GroenLinks is verdeeld over dit voorstel. De fractieruimtes moeten dan wel beschikken over internet. D66 is positief maar heeft twijfels over de reductie van het schriftelijke verslag. Is alleen een besluitenlijst wettelijk toegestaan? Hoe ziet dat in de praktijk eruit? Ook de mensen zonder internet moeten de vergaderingen kunnen volgen. DSD sluit zich aan bij deze woorden. De fractie voelt meer voor de tweejaarlijkse uitzending van Graafschap TV, inwoners hebben interesse in belangrijke onderwerpen. Video mag niet ten koste gaan van het papieren verslag. De VVD vindt beide vormen van verslaglegging naast elkaar verstandig. ChristenUnie-SGP is positief. De investering in hardware moet in één keer goed zijn, ook als dit meer kost dan het hier voorgestelde bedrag. D66 heeft gelijk dat niet iedereen internet heeft, dit vraagt om een zorgvuldige afweging. Hoe worden de beelden gearchiveerd? Wethouder Kuiper is van mening dat de raad keuzes moet maken ten aanzien van verslaglegging. De heer Bergman (afdeling services) legt uit dat gebruikers het beeldverslag op agendapunt en/of onderwerp en/of spreker door kunnen nemen. De vergaderingen in het bis worden aangevuld met beeldfragmenten, verder blijft alles hetzelfde. De fractieruimte beschikt na de verbouwing over internet. Alleen een besluitenlijst is wettelijk toegestaan. De gemeente bepaalt zelf de archieffunctie. Fragmenten bijvoorbeeld zijn een raadsperiode direct te zien en oudere beelden in de archiefmodule. Dit maakt onderdeel uit van
3
nadere uitwerking. DSD vraagt zich af of de raad wel moet kiezen tussen beide vormen van verslaglegging, nieuwe vormen van communicatie kosten nu eenmaal geld. De commissie adviseert positief over tijdelijke videoverslaglegging naast het schriftelijke verslag. Na een half jaar volgt een evaluatie en een definitief raadsbesluit. De besparing in het voorstel vervalt. 10. Regionalisering brandweer Burgemeester Kaiser legt kort uit wat het ministerie van binnenlandse zaken voor ogen heeft met de brandweer. Brandweerorganisaties moeten regionaliseren en vervolgens moeten taken op lokaal niveau worden uitgevoerd. Gemeenten kunnen alleen bij uitzondering kiezen voor een gemeentelijke brandweer. De Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) wil een tussenmodel: gemeentelijke brandweerorganisaties die samenwerken in Achterhoek West. Gemeenteraden moeten voor 1 januari een besluit nemen over de organisatievorm: regionaal, gemeentelijk of een cluster. De VNOG denkt dat zij met haar model de kwaliteit biedt die de minister eist. Er zijn 22 gemeenteraden binnen de veiligheidsregio. Als een daarvan niet instemt met dit model, gaat het in zijn geheel niet door. Besluiten alle 22 raden positief, dan wordt de regio aangestuurd door het bestuur van de veiligheidsregio. Alle gemeenten zijn daarin vertegenwoordigd waarbij de meeste stemmen gelden. ChristenUnie-SGP vraagt naar de strengere wettelijke eisen voor uitruktijden als de brandweer gemeentelijk blijft. Het is belangrijk dat vrijwilligers lokaal betrokken blijven. Doetinchem zoekt momenteel brandwachten maar de plek waar belangstellenden als eerste informatie zoeken, de website van de brandweer Doetinchem, is verouderd. Mevrouw Tomassen (commandant brandweer) legt uit dat de normen niet strenger worden, maar dat zij worden vastgelegd. De website is inderdaad verouderd; communicatie is een van de taken die de regio in clusterverband professioneel gaat oppakken. De burgemeester vervolgt dat brandweren die niet regionaliseren wel aan alle maatstaven moeten voldoen. Dit kunnen zij niet alleen, in clusters is dat wel mogelijk. Aansturing kan door een dienstverleningsovereenkomst of via een bestuurscommissie. De PvdA vraagt in hoeverre vrijwilligers en de medezeggenschapsraad betrokken zijn bij dit proces. Waarom kiest de VNOG voor zes clusters? De clusters zijn volgens mevrouw Tomassen geografisch bepaald, dat aantal biedt een passende beroepsbezetting voor een goed product. Medewerkers worden continue geïnformeerd. Beheer en materieel vallen onder de regionale brandweer, daar komen goede dingen voor in de plaats zoals beter oefenen. Het heeft gevolgen voor de rechtspositie van personeel. Tegen die tijd worden de geijkte instrumenten ingezet zoals het georganiseerd overleg. Burgemeester Kaiser heeft de minister uitgenodigd voor een bestuursconferentie van burgemeesters dit najaar. Haar directeur-generaal reist momenteel door het land om zich te laten informeren over de ontwikkelingen. De minister is gedecideerd in haar plannen, waarin ruimte zit voor lokale invulling. De burgemeester heeft alle VNOG-gemeenten opgeroepen het clustermodel te steunen. Het model voldoet aan de wensen van de minister en de gemeenten houden een eigen invulling van de brandweer. Het CDA vraagt naar het stimuleringsgeld van de minister. De burgemeester bevestigt dat dat geld onderwerp is van onderhandelingen met het ministerie. De helft van de gelden is ontvangen. De minister houdt vol dat gemeenten het geld niet ontvangen als ze niet regionaliseren. DSD vraagt zich af hoe de minister haar doelen kan bereiken als zij dit doorzet. De burgemeester vraagt de raad om een duidelijke stellingname in dit proces. De gemeenteraden worden na de vakantieperiode bij het proces betrokken. Uit de behandeling in deze commissie trekt hij de conclusie dat het model door de fracties wordt gedragen. De motivatie van vrijwilligers moet daarbij dicht bij huis worden gezocht en kwaliteit staat voorop. Hij zal dit voorlopige oordeel van de raad voor de zomer schriftelijk bevestigen. Er komt een apart communicatietraject met aandacht voor de website en het regionaliseringsproces. GroenLinks is niet overtuigd van een grote regionale brandweer en samenwerking in clusters. De VVD vraagt of de burgemeester in zijn brief aan de raad ook een beeld wil schetsen van het standpunt van de minister. De voorzitter concludeert dat dit onderwerp voor dit moment voldoende behandeld is. 11. Brandveiligheidverordening 2009 De commissie adviseert positief. 12. Inspectiebezoek van de provinciale archiefinspectie; resultaten doorlichting dossiervorming
4
De heer Legebeke (afdeling services) geeft een presentatie over het onderzoek van de archiefinspectie. D66 refereert aan eerder zoekgeraakte dossiers en wil dat de organisatie uitzoekt waar deze gebleven zijn. ChristenUnie-SGP vraagt waarom het Corsa-systeem een aantal jaren niet is gebruikt. DSD vindt de uitkomsten zorgelijk. Zij vraagt waar de echt oude stukken opgeborgen zijn. Het CDA stelt vragen over digitalisering van het archiefsysteem en een eventuele koppeling met het bestuurlijk informatiesysteem (bis). De PvdA vraagt een overzicht van de verdwenen dossiers en wat gedaan is om ze terug te vinden. Burgemeester Kaiser legt uit dat met man en macht is gezocht naar de dossiers. Het kan zijn dat zij in dat grote archief op de verkeerde plek liggen. Hij denkt dat ze vroeg of laat weer opduiken. Nieuw onderzoek is niet zinvol, maar hij wil herhaling voorkomen. Het oude archief zit in het streekarchief dat niet op orde is. Dit heeft overigens de aandacht van de archiefinspecteur. De heer Legebeke vervolgt dat Corsa vanaf 2002 in gebruik is om brieven te registreren, die samen een dossier vormen. Dossiervorming gaat in stappen. Het systeem had een rappelfunctie, maar die was door updates uit het systeem gehaald. Deze functie wordt weer teruggezet. Bij het onderzoek naar bouwdossiers bleken dossiers of onderdelen ervan er niet te zijn. Ook bij het onderzoek naar de Tebecai-kwestie bleken dossiers te zijn verdwenen. De burgemeester zegt toe een overzicht van de verdwenen dossiers ter inzage te leggen. D66 vindt het toevallig dat het dossiers zijn waar wat mee aan de hand is; de controlerende rol van de raad staat onder druk. Hij oppert dat de raad zelf een onderzoek laat uitvoeren. DSD vindt dat hij daar niet zoveel nadruk op moet leggen. De burgemeester hoort graag wat D66 voorstelt aan acties want het college wil de dossiers ook graag vinden. Er is contact geweest met alle mensen die die dossiers ooit gehad hebben. Er is kortom diep gegraven om de dossiers terug te vinden. De heer Legebeke vervolgt dat het onderzoek naar de koppeling tussen Corsa en het bis geparkeerd is vanwege andere projecten zoals videoverslaglegging en ontwikkelingen binnen Corsa. De voorzitter concludeert dat dit onderwerp hiermee voldoende behandeld is. 13. Verslag gemeentelijke vertegenwoordigingen – Wedeo De heer Kuipers en mevrouw Grootjans hebben weinig toe te voegen aan het jaarverslag over 2008 dat momenteel ter inzage ligt. Uit het eerste kwartaalbericht 2009 blijkt dat de situatie zorgwekkend is. Wedeo zet alles op alles om dit bij te sturen. Het algemeen bestuur van Wedeo behandelt het jaarverslag op 24 juni. Het wordt via college aan de gemeenteraad voorgelegd. De heer Kuipers en mevrouw Grootjans willen de mening van de commissie betrekken bij die behandeling. De voorzitter zegt dat de vraag van de vertegenwoordigers aan de commissie vanavond niet duidelijk was. Hij vraagt de fracties hun mening over jaarverslag en kwartaalbericht naar de vertegenwoordigers te e-mailen. 14. Bestuurlijk dashboard Het CDA merkt op dat de middelen voor nieuwbouw van de brandweerkazerne op rood staan. Burgemeester Kaiser antwoordt dat de financiële uitwerking bij de begroting volgt. Het CDA vraagt naar de betekenis van de witte blokjes bij projecten en sommige toezeggingen. De burgemeester stuurt een schriftelijk antwoord. 15. Rondvraag voor de commissie Er wordt geen gebruik van gemaakt. De voorzitter sluit de vergadering.
5
