» zorg voor elkaar
« ZZORG VOOR ELKaAR » adviesrapport
1
2
» zorg voor elkaar
» zorg voor elkaar
3
Zorg voor elkaar Adviesrapport
Auteurs
Divergence PR Melisa Dautovic Lisa Knapen Sammen Qureshi Nadine van Tuyl Lisseth Visser
| | | | |
0834140 0832204 0831408 0832307 0836771
Opdrachtgever Nico Jouwe
Hogeschool Rotterdam
Opleiding Communicatie HES Commercieel Management van de Hogeschool Rotterdam Minor Public Relations: Creating Stories
Plaats en datum
Rotterdam, 6 November 2014
4
» zorg voor elkaar
» zorg voor elkaar
» voorwoord Vanuit de Alliantie Erkende PGB-bureaus, afgekort AEP, hebben wij als Divergence de opdracht gekregen om een advies op te stellen voor het verbeteren van het imago van het Persoonsgebonden Budget (PGB) en PGB-bureaus, het in gesprek raken en blijven met lokale bestuurders en ambtenaren en als laatste het voeden van de Tweede Kamer met relevante informatie uit de praktijk: waar gaat het goed en waar gaat het fout? We hebben met veel plezier aan dit rapport gewerkt, omdat we hiermee het unieke van ons bureau met andere bedrijven kunnen delen, zodat zij hier ook op vooruit gaan en hopelijk op een andere, originele en creatieve manier gaan denken. Wij hebben met het maken van dit rapport ons erg moeten verdiepen in de materie waar we voorheen geen van allen veel verstand van hadden, wat ervoor zorgde dat het uiteindelijk een complexe maar leerzame opdracht is geworden. We willen hierbij AEP en specifiek Nico Jouwe bedanken voor de interessante presentatie en informatie die hij heeft gegeven. Graag willen we ook Linneke van Scheur van het PGB-bureau ‘U Staat Centraal’ bedanken voor het haar tijd, dankzij haar hebben wij door de bril van een AEP-lid kunnen kijken. Natuurlijk willen we dhr. Bas Los bedanken voor zijn goede begeleiding, hij heeft vragen bij ons opgeroepen waardoor we met een creatief concept zijn gekomen. We hopen dat ons rapport interessant en bruikbaar genoeg is zodat AEP dit voor hun unieke en zeer waardevolle doeleinden kan gaan gebruiken. Rotterdam, december 2014 Melisa Dautovic, Lisa Knapen, Sammen Qureshi, Nadine van Tuyl, Lisseth Visser.
5
6
» zorg voor elkaar
» inhoud Inleiding Rapportkern Situatieanalyse
Stakeholderanalyse
SWOT’s
PA-doelen Kernboodschap Lokaal Landelijk Middelen Lokaal Landelijk Tijdspad Strategie: lokaal Strategie: landelijk
Strategie: overige stakeholders
Literatuurlijst Bijlagen
9 ______ 10 ______ 10 ______ 16 ______ 24 ______ 28 ______ 30 ______ 32 ______ 33 ______ 34 ______ 34 ______ 36 ______ 42 ______ 44 ______ 46 ______ 50 ______ 54 ______ 56 ______
» zorg voor elkaar
7
8
» zorg voor elkaar
» zorg voor elkaar
» inleiding Als Divergence PR willen we unieke dingen naar voren brengen. Dit proberen we bij elk project te doen, zowel voor de grote als de kleine projecten. We keken dan ook erg uit naar de opdracht van AEP, om ook hier weer ons uiterste best voor te doen. Het Persoonsgebonden Budget gaat veranderen vanaf 1 januari 2015. Gemeenten gaan erg veel taken overnemen waardoor de werkwijze betreffende het PGB (tijdelijk) voor de burger en gemeente verwarrend wordt. Dit is een uitstekende kans om het PGB en specifiek gezien de PGB-bureaus een betere naam te kunnen geven door middel van een goede strategie. Het probleem waarmee AEP momenteel mee kampt is dat ze meer naamsbekendheid willen krijgen en hulp willen bieden zodat ze meer kunnen betekenen voor de overheid, gemeenten en uiteindelijk voor mensen die PGB ontvangen. Kortom, ze willen een lobbyen naar de overheid en gemeenten. Maar hoe kunnen ze dit bereiken? Daar helpt Divergence PR graag mee. We hebben een lobbystrategie bedacht die hiervoor gaat zorgen. AEP wordt meer ‘in the picture’ gezet waardoor ze meer hulp kunnen bieden aan zowel overheid, gemeenten als, uiteindelijk, burgers. Dit willen we bereiken door gemeenten die weinig gebruik maken van PGB-bureaus te informeren over AEP, waarna we naar hun ervaringen met het nieuwe PGB-stelsel vragen en deze dan doorspelen naar de overheid zodat zij op de hoogte zijn van alle relevante ervaringen met betrekking tot PGB. Door het rapport heen leggen wij uit wat ons concept is, hoe het in zijn werk gaat en natuurlijk waarom dit zo’n sterk concept is. We hopen dat dit idee bruikbaar genoeg is om AEP zijn doelen te laten bereiken.
9
10
» zorg voor elkaar
» situatie analyse Allereerst zijn we gaan kijken hoe de situatie precies in elkaar stak. Waar draait het precies om, welke (politieke) partijen hebben invloed op het persoonsgebonden budget en alles wat eromheen speelt? In welke arena’s speelt dit probleem en welke personen kunnen veel voor het PGB betekenen? Dat is allemaal uitgelegd in dit hoofdstuk: De situatieanalyse.
» 1. Wat is de politieke realititeit? Welke arena’s? Het zorgstelsel bevindt zich in de landelijke en lokale arena’s. In Nederland staat de Eerste Kamer bovenaan, hierin zitten de hoogste ministers en de koning. Deze maakt besluiten over de voorstellen van de Tweede Kamer en, als het voorstel goed is gekeurd, zetten zij hieronder hun handtekening. Als er een minister of de koning zou weigeren te tekenen, zou diegene moeten aftreden. De Tweede Kamer beslist over voorstellen van de regering en maakt eventueel suggesties om punten te wijzigingen. De regering beslist over de voorstellen van de ambtenaren van de regering of geeft opdrachten aan deze ambtenaren. Als de voorstellen van deze ambtenaren goedgekeurd zijn gaan ze dus naar de Tweede Kamer. Het nieuwe zorgstelsel gaat vanaf 1 januari 2015 in en is voor iedereen in Nederland. Daarom bevindt dit
stelsel zich in de uitvoeringsfase van de landelijke arena. De gemeenten gaan het zorgstelsel overnemen dus zij spelen hierbij de grootste rol. Vanaf 1 januari 2015 is de ondersteuning die mensen thuis nodig hebben een taak van de gemeente, voorbeelden zijn begeleiding en dagbesteding. Ook beschermd wonen (GGZ) is dan een taak van de gemeente. De zorgverzekeraar regelt de verpleging en verzorging thuis. Mensen die erg veel zorg nodig hebben kunnen terecht in een zorginstelling. Voor iedereen is er straks maatwerk, dat betekent dat de zorg en ondersteuning goed aansluiten op wat mensen nodig hebben. Welke politieke spelers? Mevrouw Edith Schippers, Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is een belangrijk persoon in deze kwestie. Zij is van mening dat de zorg vooral transparant moet zijn: ‘’wat mij betreft is 2015 het jaar
» zorg voor elkaar
van de transparantie. Want alleen daarmee kunnen we de volgende stap zetten en blijven we zelf aan het roer: ‘’De kosten blijvend onder controle, beter zorg. Passend bij deze tijd en bij de veranderde wensen van mensen.’’ Daarnaast is meneer Martin van Rijn, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en sport ook een zeer belangrijk persoon in deze kwestie. De staatssecretaris is verantwoordelijk voor de Algemene Wet Bijzondere Kosten (AWBZ), Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), mantelzorg, jeugdbeleid etc. Voor het voeren van een campagne of eventuele lobby zou de staatssecretaris een positieve rol kunnen spelen en DE schakel zijn tussen de twijfelaars, de tegenstanders en de voorstanders van PGB. Verder zijn er nog een aantal politieke partijen die voorstanders zijn van het nieuwe zorgstelsel. De belangrijkste partijen zijn hieronder in het kort toegelicht. VVD ‘’De VVD wil betere én betaalbare zorg. De partij kiest er daarom voor om de stijgende zorgkosten minder hard te laten groeien. Zonder daarbij aan kwaliteit af te doen. Daarnaast wil de VVD dat binnen de zorg de patiënt het uitgangspunt is, niet de regels. Dat betekent dat we uitgaan van wat iemand nodig heeft en dat organiseren’’ Een van de belangrijkste politici van de VVD met betrekking tot het
nieuwe zorgstelsel is Bas van ’t Wout. Bas van ’t Wout houdt zich bezig met de wet maatschappelijke ondersteuning en langdurige zorg/ AWBZ. PVDA ‘’De PVDA wil de langdurige zorg voor ouderen gehandicapten ook in de toekomst betaalbaar en toegankelijk houden. Meer maatwerk, zorg in de buurt, dichtbij mensen en goede samenwerking tussen verschillende aanbieders staan hierbij centraal. De PVDA staat voor kleinschalige en persoonlijke zorg, zonder onnodige bureaucratie. Dit willen zij bereiken door minder overhead in zorgorganisaties, minder papierwerk voor medewerkers en minder protocollen. Met meer vertrouwen in de kennis en kunde van medewerkers zelf. De partij wil dat zij hun tijd zoveel mogelijk aan de cliënten zelf kunnen besteden.’’
11
12
» zorg voor elkaar
De belangrijkste politici van de PvdA met betrekking tot het nieuwe zorgstelsel zijn Otwin van Dijk en Lea Bouwmeester. Otwin van Dijk houdt zich bezig met langdurige zorg, AWBZ, PGB en WMO. Dit zijn DE punten die een grote rol spelen in het nieuwe zorgstelsel. Otwin van Dijk is daarom een belangrijke sparringpartner voor eventuele lobby. Lea Bouwmeester is ook lid van de Tweede Kamer en houdt zich bezig met het zorgstelsel, financiering, kwaliteit en toezicht in de zorg. Mei Li Vos vindt het bijvoorbeeld heel belangrijk dat patiënten voldoende geïnformeerd worden en samen te brengen. D66 ‘’D66 wil zorg van goede kwaliteit, die voor iedereen toegankelijk blijft. De partij wil daarom onderscheid maken tussen wonen, zorg en service. Zorg wordt vergoed, wonen en service komen net als in andere fases van het leven voor eigen rekening. D66 wil geleidelijk van zorg in instellingen naar meer zorg in de buurt. Van genezen naar voorkomen.Van patiënten die passief ondergaan naar zelfredzame patiënten met eigen verantwoordelijkheid.Van werken met schijnbaar oneindige middelen naar tegengaan van verspilling. D66 ziet in deze veranderingen kansen. Kansen op meer zelfbeschikking, op meer ervaren gezondheid, op meer zeggenschap en ook op meer onderlinge verbondenheid en menselijke maat.’’ Een van de belangrijkste politici van D66 met betrekking tot het nieuwe zorgstelsel is Pia Dijkstra. Zij houdt zich onder andere bezig met hervormingen in de zorg.
» fase van beleid Het wetgevingsproces bestaat uit de volgende fases: Ministerie • Ambtelijk • Consultatieronde • Afstemming andere overheden / adviesorganen Kabinet • Bewindspersonen • Kabinetsvergadering Raad van State Kabinet Tweede Kamer • Fractie • Algemeen Overleg • Voorgezet Algemeen Overleg • Plenair Eerste Kamer Ondertekening en publicatie
» zorg voor elkaar
13
• Ondersteuning bij zelfstandig wonen en meedoen in de maatschappij: WMO 2015. Gemeenten voeren deze wet uit. • Verpleging en verzorging thuis: Zorgverzekeringswet (ZVW). Dit gaat wijkverpleging heten. De verzekeraar vergoedt deze zorg. Het is de bedoeling dat langdurige, intensieve zorg wordt geregeld in de Wet Langdurige Zorg (WLZ). Die zorg kan ook thuis geleverd worden. Dit wetsvoorstel moet nog behandeld worden in de Eerste Kamer.
» wat is de maatschappelijke realiteit?
Kijkend naar het nieuwe zorgstelsel, zijn wij van mening dat het nieuwe zorgstelsel zich in verschillende fases bevindt. Omdat het nieuwe zorgstelsel heel uitgebreid is en wordt geregeld door middel van verschillende wetten zijn er nog punten waar nog over gedebatteerd wordt in de Tweede Kamer. Daarbij is het wel zo dat het nieuwe zorgstelsel per 1 januari 2015 ingaat. Dit wil zeggen dat de Eerste Kamer al grotendeels akkoord is gegaan en de wetten zijn ondertekend en gepubliceerd. De volgende wetten zijn al ondertekend door zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer: • Bijna alle zorg en ondersteuning voor kinderen en jongeren: Jeugdwet. Gemeenten voeren deze wet uit.
- Publieke opinie De publieke opinie is tot op heden redelijk negatief. Dit komt mede door een aantal zaken die aan het licht zijn gekomen. Hieronder zijn er een paar toegelicht. Helaas is sinds de invoering van het PGB een aantal fraudezaken aan het licht gekomen. PGB-budgetten bleken niet juist geadministreerd of zelf verdwenen. De berichtgeving in de media over PGB fraude leidde soms tot een sterk negatief imago van zorgaanbieders die met een PGB werken. Deze beelden zijn vasthoudend. Dat met het PGB veel mooie maatwerkoplossingen voor mensen tegen (meestal) lage tarieven worden bereikt, komt zelden naar buiten. Daarnaast zijn er ook veel klachten over de afnemende keuzevrijheid van de patiënt. Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat mensen niet terecht kunnen bij een ziekenhuis in de buurt, maar verder weg moeten omdat de verzekeraar daar wel een contract mee heeft. Daarbij is
14
» zorg voor elkaar
het ook zo dat huisartsen meer druk op zich zullen krijgen omdat zij meer werk op zich moeten nemen, wat ook voor veel weerstand zorgt bij de huisartsen. Dit wil dus zeggen dat er een slecht imago heerst rond het nieuwe zorgstelsel. Het volk heeft verschillende gedachtes en twijfels en deze zaken maken het er niet beter op. Daarnaast zijn de ouderen en de mensen voor wie de nieuwe wetten van toepassing zijn bang dat er teveel veranderd gaat worden. Geldkwesties spelen hierin een grote rol.
» welke ngo’s zijn er actief? • Actiegroep Zorg geen markt Deze actiegroep werd in 2004 opgericht door Agnes Kant, Tweede Kamerlid van de SP, samen met een vijftigtal werkers uit de zorg, waaronder prominente leden van andere partijen. Op basis van argumenten, analyses en feiten, maar vooral op basis van de dagelijkse werkelijkheid in de zorg, biedt men een tegenwicht aan de marktideologen • Actiegroep Zorgcrisis Een actiegroep van verpleegkundigen en verzorgenden, opgericht door werknemers van de failliete thuiszorginstelling Meavita.. De actiegroep stimuleert het ontstaan van lokale actiegroepen die in
» zorg voor elkaar
15
hun eigen regio de wantoestanden in de zorg zichtbaar maken door het luiden van de noodklok. De bedoeling is dat deze regionale actiegroepen een landelijk netwerk gaan vormen. • Per Saldo – belangenvereniging voor mensen met een PGB Per Saldo informeert, adviseert en komt op voor de belangen van alle mensen met een PGB. Met meer dan 25.000 leden zijn zij dé landelijke vereniging van en voor budgethouders
» Rol pers en sociale media De rol van pers en de sociale media is erg belangrijk en relevant met betrekking tot het nieuwe zorgstelsel. De overheid heeft de media nodig om haar standpunten en ideeën in kaart te brengen. De pers kan hiervoor daarom een platform aanbieden zodat de politieke boodschap aan een groot publiek bereikt kan worden. Het krijgen van media aandacht is in deze tijd een must geworden voor de politiek en de overheid. Zoals eerder verteld zijn er fraudezaken aan het licht gekomen en gepubliceerd door de media. Mede door de media krijgt de maatschappij dus een bepaald beeld over het nieuwe zorgstelsel. Het is daarom erg belangrijk om transparant en duidelijk te communiceren met de maatschappij.
16
» zorg voor elkaar
» stakeholder analyse In dit hoofdstuk hebben we uitgezocht wie de belangrijkste personen of organisaties zijn waarop PGB invloed op heeft, oftewel de stakeholders. Wij hebben deze stakeholders ingedeeld op twee niveaus: landelijke en lokaal. Het is voor AEP belangrijk om te weten wie per niveau de belangrijkste stakeholders zijn. De landelijke arena gaat vooral over de politiek, landelijke spelers die invloed hebben op zorg en landelijke spelers die invloed hebben op administratie van zorg.
» Landelijk niveau Bij het landelijk niveau hebben we gekeken naar wie de belangrijke spelers zijn op landelijk niveau voor AEP. We hebben gekeken wat hun standpunt is wat betreft PGB en hoe belangrijk deze is voor AEP.
Op deze manier willen we uitzoeken wie belangrijk zijn voor de lobby van de AEP en bovendien is dit belangrijk bij de bepaling van de kernboodschap en de middelen.
» zorg voor elkaar
17
18
» zorg voor elkaar
» zorg voor elkaar
19
20
» zorg voor elkaar
» Lokale stakeholders AEP zal lobbyen met de verschillende gemeenten. Wij hebben zelf een aantal gemeenten uit verschillende provincies uitgekozen om te kijken hoe ver zij zijn met PGB en wat hun standpunt is. We hebben per provincie 1 gemeente gekozen om te kijken hoe de situatie nu is. Om voor onszelf te bepalen hoe ver gemeenten zijn met de implementatie van de nieuwe PGB stelsel hebben wij het volgende model gebruikt van Grol & Wensing:
Uiteindelijk willen wij dat AEP een onderzoek gaat doen naar de gemeenten die het minst gebruik maken van PGBbureaus. AEP zou dan per provincie om een begin te maken zich kunnen focussen op de 2 gemeenten die het minst gebruik maken van PGB-bureaus en eventueel, als de mankracht het toelaat, 1 gemeente die goed gebruik maakt van PGBbureaus. Omdat wij die gegevens niet hebben, hebben we besloten 1 gemeente per provincie te pakken en deze aan de hand van het model van Grol & Wensing geanalyseerd. Op deze manier hebben we een verschillend beeld van de gemeenten per provincie.
Fasen van gedragsverandering met specifieke implementatiedoelen (Grol & Wensing, 2006)
» zorg voor elkaar
21
22
» zorg voor elkaar
Indelinginterpretatie
» zorg voor elkaar
» Indeling stakeholders interpreteren Onderaan de vorige pagina laten we zien waar de eerdergenoemde stakeholders zitten als we kijken naar hun interpretatie van het PGB. Wij hebben hier gekeken naar wat voor status de stakeholders zouden moeten hebben volgens de AEP als we kijken naar de PGB kwestie. Hoe staan zij tegenover PGB en bovendien hoe staan zij tegenover ZZP’ers die in de PGB-bureaus werken.
» Stakeholders- of Actorenkwadrant
Gebaseerd op de interpretatie hierboven hebben wij een actorenkwadrant gemaakt. Op deze manier hebben we een duidelijk overzicht in welke fase de stakeholder zitten en hoe belangrijk ze voor AEP zijn.
23
24
» zorg voor elkaar
» Swot analyses In dit derde hoofdstuk hebben we gekeken naar de belangrijkste stakeholders. Wat zijn nu precies de sterkten en zwakten en waar liggen nu de kansen en bedreigingen? Deze zijn later gebruikt om het concept te bedenken en vorm te geven.
stakeholder SWOT
» zorg voor elkaar
landelijke arena SWOT
lokale arena SWOT
25
26
» zorg voor elkaar
verzekeraar SWOT
» zorg voor elkaar
PGB-bureaus SWOT
27
28
» zorg voor elkaar
» PA doelen Hier hebben wij de PA doelen uitgeschreven, per arena. Deze doelen hebben een rol gespeeld in het bedenken en verder uitwerken van het uiteindelijke concept. Deze doelen zijn tot stand gekomen dankzij de briefing en contact met PGB-bureau ‘U Staat Centraal’.
Het nieuwe PGB stelsel gaat vanaf 1 januari 2015 in en is voor iedereen in Nederland die gebruik maakt van het PGB. Daarom bevindt dit stelsel zich in de uitvoeringsfase van de landelijke arena. De gemeenten gaan een belangrijke rol spelen in het nieuwe PGB stelsel. Omdat er sprake is van twee arena’s, hebben wij dan ook twee doelen opgesteld. Daarnaast kampt het PGB met een negatief imago en door middel van ons onderzoek en rapport willen wij hier graag verandering in brengen. Een van onze doelen bestaat uit het verbeteren van het huidige imago van de PGB en creëren van meer naamsbekendheid voor het AEP. Dit wilt het AEP onder andere bereiken door te lobbyen naar de gemeenten en naar de overheid.
» Doelen Voor de lokale arena hebben wij
de volgende doelen geformuleerd: - Elke drie maanden twee gemeenten kiezen, waarbij door onderzoek is gebleken dat ze het minst gebruik maken van PGB bureaus zodat we deze kunnen bezoeken en informeren wat PGB bureaus kunnen doen en waar AEP voor staat. AEP wilt heel graag dat de PGB bureaus een belangrijke rol gaan spelen bij het nieuwe PGB-stelsel en dat de gemeenten meer gebruik gaan maken van gekeurde en betrouwbare PGB-bureaus voor de administratie van PGB. Zij willen ongeveer per kwartaal 2 gemeenten onderzoeken die het minst gebruik maken van PGB-bureaus, hierdoor kunnen ze bij die gemeenten informeren wat AEP is en wat een PGB-bureau voor ze kan betekenen. Daarnaast wil AEP ook een expertise functie vervullen. -
Elke drie maanden van de
» zorg voor elkaar
gemeenten onderzoeken waar ze tegenaanlopen wat betreft het nieuwe PGB stelsel. AEP wil elke 3 maanden onderzoek doen naar hoe het gaat met de gemeenten en het invoeren van het PGB stelsel. In de stakeholdersanalyse blijkt dat op dit moment dat de gemeenten in verschillende implementatiefases zitten wat betreft de invoering. Hoe is dit op 1 januari? Zijn alle regelgevingen duidelijk? Is de taak voor de gemeente duidelijk? En bovendien, waar lopen ze tegenaan en wat kan er verbeterd worden? AEP wil bij de gemeente een helpende functie hebben en ervaringen van de gemeenten presenteren bij de regering. En voor de landelijke arena; - Binnen een periode van een jaar willen wij bekend zijn binnen de regering als een lobbyorganisatie die naast discussie ook een bijdrage kan leveren aan de regering. Afgezien van dat we de regering willen vragen kritisch te kijken naar het nieuwe PGB stelsel, willen wij ze ook iets aanbieden. Wij willen AEP niet alleen de discussie laten voeren met de regering maar willen ze ook
29
het gezicht laten zien van de mensen die PGB ontvangen. Op deze manier gaat het niet meer om een kleine wetgeving die met zorg te maken heeft, maar gaat het ook om mensen. Wij willen dit doen door persoonlijke en creatieve verhalen te zoeken van mensen die te maken hebben met PGB. Bovendien willen wij de regering ook laten zien hoe belangrijk het is om betrouwbare mensen te hebben die de administratie rond het PGB regelen: de PGB-bureaus. - Elke drie maanden een infographic en een rapport presenteren die een inzicht geeft over wat er speelt binnen de gemeenten. Wij willen dat AEP een schakel wordt tussen de gemeenten en de regering. Daarom zullen wij de onderzoek die we bij de gemeenten hebben gedaan presenteren in rapport vorm bij de regering. Daarnaast zullen we ook een infographic maken zodat de mensen van de regering in 1 oogopslag zien wat nu eigenlijk de dingen zijn waar de gemeenten tegenaanlopen. Daarna kan er natuurlijk altijd nagedacht worden over of AEP kan helpen bij de oplossing van deze ‘’problemen’’.
30
» zorg voor elkaar
» kernboodschap In dit hoofdstuk wordt de overkoepelende kernboodschap voor ons concept beschreven. Daarnaast wordt ons concept hier in detail uitgelegd. Wat is onze aanpak voor de landelijke arena, de lokale arena en voor de PGB-bureaus zelf? En waarom hebben wij voor deze aanpak gekozen en geen andere? Dat wordt hier allemaal beschreven.
» Overkoepelende kernboodschap Wat ons duidelijk werd gedurende deze opdracht is dat alles eigenlijk om ‘zorgen voor’ draait. Het AEP wil overbrengen dat haar leden, de 30 PGB-bureaus, betrouwbare samenwerkingspartners zijn die mensen kunnen helpen met het regelen van hun zorg. Het geheel draait dus om (thuis)zorg, maar ook de rest is in grote lijnen zorg: Naast de PGB-bureaus die zorgen voor de burgers, zorgt ook de gemeente voor haar burgers als zij de burgers doorstuurt naar AEP leden. Daarmee zorgt de gemeente dat de burgers alles makkelijker kunnen regelen en lossen ze dus eigenlijk een probleem op. Zoals hier duidelijk wordt draait alles dus om zorg, zowel de letterlijke (thuis)zorg als zorgen in de bredere zin van het woord. Ons concept is dan ook om als kernboodschap „zorg voor elkaar” te communiceren, omdat dit het uiteindelijke doel is van het AEP.
Daarnaast hebben we ervoor gekozen om de stakeholders in twee groepen op te delen: lokaal en landelijk. Zoals in onze eerdere stakeholder-analyse te zien is vallen onder de landelijke stakeholders vooral gemeenten, dus gaan we puur in op wat de aanpak naar de gemeenten wordt. Bij de landelijke stakeholders is te zien dat er verschillende groepen zijn, daarom hebben we gekeken naar wat de belangrijkste stakeholders waren wat betreft het PGB. Er is duidelijk te zien dat de belangrijkste stakeholders in de politiek te vinden zijn. Hierom hebben wij de landelijke kernboodschap afgestemd op de politiek, om specifieker te zijn, de Commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Deze twee stakeholders hebben dezelfde kernboodschap, namelijk „zorg voor elkaar”, maar krijgen een andere propositie.
» zorg voor elkaar
31
32
» zorg voor elkaar
» stakeholders lokale arena Het doel van het AEP voor gemeenten is ervoor zorgen dat de gemeenten op de hoogte zijn van het AEP en de werkwijze van haar leden. Allereerst is het uiteraard belangrijk om duidelijk te maken wat het AEP is, dit is vooral belangrijk voor de gemeenten die nog met hun handen in het haar zitten en niet weten hoe alles werkt of hoe ze het aan moeten pakken. Dit is een kans voor het AEP, want door middel van meteen hulp aanbieden geeft het AEP de gemeenten eigenlijk meteen al een goede basis. Ze helpen de gemeenten uit de brand en dit werkt
natuurlijk in positieve zin, omdat de gemeenten op deze manier positief naar het AEP gaan kijken; ze zijn immers de ‘redders in nood’. Daarna is het doel van het AEP dat de gemeente de burgers adviseert om in contact te treden met AEP leden. Ook hier is belangrijk om over te brengen is dat de gemeenten hier zelf ook wat aan hebben, vooral bij de gemeenten die al verder waren met het implementeren van de nieuwe werkwijze. Omdat die minder of geen hulp hebben gehad van het AEP zullen die een minder sterke ‚band’ hebben: door burgers samen te laten werken met AEP leden worden er namelijk voordelen
» zorg voor elkaar
gecreëerd in een administratieve zin, voor zowel gemeente als burger. Ook kunnen de AEP leden helpen met het zoeken naar zorginstellingen, als de burgers hier moeite mee hebben. De gemeenten krijgen dus echt iets terug en zijn zo in staat om het haar burgers makkelijker te maken. In dit verhaal heeft het AEP dus eigenlijk een verbindende functie. Het AEP zorgt voor de connectie tussen haar leden en de gemeente. Hierop hebben we de propositie „AEP verbindt” gebaseerd. AEP zorgt voor de PGB-bureaus en de gemeente, die op hun beurt de burgers weer
33
verzorgen.
» stakeholders landelijke arena Bij de landelijke stakeholders neemt het AEP een andere functie aan. Hier is het minder belangrijk om te verbinden, maar wordt de nadruk gelegd op het lobbyen. Het AEP neemt hier dus een andere positie in, daarom is de landelijke propositie anders dan de gemeentelijke. Omdat het AEP hier meer een verklarende functie inneemt hebben we dit als uitgangspunt voor de tweede propositie genomen: AEP verklaart.
34
» zorg voor elkaar
» middelen Dit hoofdstuk wijdt het concept verder uit. Hier worden de middel besproken: Wat gaan we allemaal gebruiken en waarom hebben we dát specifieke middel ingezet en niet een ander? Met de middelen laten wij met name de creativiteit van ons concept zien omdat we hebben gekozen voor middelen die normaal gesproken niet veel te zien zijn binnen een formele setting.
» Middelen – LOKALE ARENA Analyse Allereerst gaat AEP in samenwerking met haar leden een analyse maken van het gebruik van PGB-bureaus binnen gemeenten. Uit deze analyse zullen dan 2 gemeenten per provincie worden uitgekozen die het minst gebruik maken van PGBbureaus en, mits de mankracht van AEP het toelaat, ook 2 gemeenten die het meest gebruik maken van PGB-bureaus. Bij deze gemeenten zal AEP beginnen met informeren en feedback verzamelen. Later kan dit uitgebreid worden naar 3 gemeenten per provincie, 4 gemeenten per provincie, etcetera. Na contact met PGB-bureau ‘U Staat Centraal’ bleek dat de PGBbureaus hier zelf geen tijd voor hebben. Echter raden wij, als Divergence, wel aan om de analyse te doen, omdat AEP zo te weten kan komen hoe PGB-bureaus binnen
gemeenten staan, wat volgens ons erg belangrijke informatie is binnen ons concept maar ook daarbuiten. De analyse zou, als AEP zelf hier ook geen tijd of middelen voor heeft, eventueel ook uitbesteed kunnen worden. Video Om de kernboodschap ‘Zorg voor Elkaar: AEP verbindt’ over te laten komen hebben we ervoor gekozen om een video te maken die bij de gekozen gemeenten gepresenteerd wordt. Een video, mits goed in elkaar gezet, is een doeltreffend middel om een verhaal interessant over te brengen. Het is interessant om naar te kijken en het risico dat het ‘saai’ wordt ligt lager dan bij een presentatie. Bovendien is een video ook makkelijk te delen: AEP kan de video bij de gemeenten afspelen en het is dus niet nodig om een complete (powerpoint) presentatie voor te bereiden. Ook is het zo dat de informatie in de video altijd hetzelfde zal zijn, het kan dus ook
» zorg voor elkaar
niet voorkomen dat er in de ene gemeente net iets andere informatie wordt verteld als in de andere gemeente. Na het afspelen van de video kan AEP vragen beantwoorden over AEP en de PGB-bureaus, maar zal de gemeenteambtenaren daarnaast ook vragen om de ervaringen met de werking van de nieuwe PGBregeling te delen. Deze zal AEP later gebruiken om te kunnen lobbyen bij de landelijke arena. De video kan, afgezien als presentatie-middel, ook als afzonderlijk promotiemateriaal worden gezien. De video kan naar contactpersonen binnen gemeenten verstuurd worden, die de video op hun beurt weer verspreiden onder de ambtenaren in die gemeente. De reden hierachter is meer bereik te creëren voor AEP, ondanks dat AEP maar een redelijk klein aantal leden heeft. Een video is immers makkelijk te versturen en de drempel om deze te bekijken ligt, zeker als de duur onder 5 minuten blijft, veel lager dan bijvoorbeeld het bijwonen van een -mogelijk- oninteressante presentatie. Door binnen de video personalisatie te gebruiken zal er
ook meer binding worden gecreëerd met de kijkers van de video. De burger is dan niet meer ‘een van de velen’ maar een individu, een kennis, vriend of ouder, die zorg nodig heeft. Er wordt ingespeeld op het inlevingsvermogen en de emoties van de kijker. Door personalisatie en emotie te gebruiken wordt de video interessant en zal de video en haar inhoud beter blijven hangen bij de kijker, de gemeenteambtenaar. Voor de invulling van de video hebben wij een voorbeeld gemaakt in de vorm van een script en een voorbeeldfilmpje. Het script verschilt iets van het filmpje, maar komt op hetzelfde neer. Er word een persoonlijk verhaal verteld van iemand die te maken heeft met het PGB. Doordat het persoonlijk is kunnen mensen zich inleven in de video en zo is het makkelijker te begrijpen dan wanneer er alleen maar informatie gegeven zou worden. Het script is in de bijlage van dit rapport te vinden, en het voorbeeldfilmpje is op de volgende link te bekijken: www.youtube.com/ watch?v=K44uoMBckjA&feature= youtube.be
35
36
» zorg voor elkaar
FAQ / Helpdesk Daarnaast zal er ook door AEP zowel een FAQ (Frequently Asked Questions: veelgestelde vragen) als een helpdesk worden opgezet, waar gemeenten hen kunnen benaderen met vragen, problemen en ervaringen met het PGB-stelsel of PGB-bureaus. Mits de anonimiteit van de gemeenten wordt gewaarborgd, kunnen deze problemen en feedback ook publiekelijk op de blog en twitter van AEP geplaatst worden. Het maken van een helpdesk kan redelijk ingewikkeld en duur zijn. Als het AEP hier niet voldoende budget voor heeft zou het design of ICT scholen kunnen benaderen. Een aantal scholen heeft namelijk een aparte richting voor excellent studenten, die opdrachten vanuit bedrijven afhandelen, om zo meer te kunnen leren van het bedrijfsleven. Dit is vaak tegen
gereduceerd tarief of zelfs gratis. Een voorbeeld van zo’n excellentrichting zijn “Delta’s” van de ICT richting binnen Fontys Hogeschool Eindhoven. Hier zitten zowel programmeurs als designers bij, wat er voor zorgt dat de helpdesk op alle fronten goed gemaakt wordt. Poster / flyer Ook kunnen de proposition papers (te vinden op de volgende pagina’s) uitgedeeld worden om hiermee nog meer extra informatie te verschaffen. Deze kunnen uitgedeeld worden in flyer vorm, maar ook als poster opgehangen worden.
» Middelen – LANDELIJKE ARENA Voor de landelijke stakeholders is raden wij dus aan om bij de gemeenten te vragen naar ervaringen en vragen over het
» zorg voor elkaar
37
nieuwe PGB-stelsel. Zo weet het AEP naderhand precies waar het fout gaat bij het in- en uitvoeren van het PGB-stelsel en waarom. Dit kunnen ze dan voorleggen aan de overheid om zo zeer effectief te kunnen lobbyen. Zo kunnen ze veel op feiten en verhalen vanuit gemeenten baseren en komt de boodschap krachtig over. Volgens ons is een infographic de beste manier om deze informatie over te brengen: een infographic is namelijk een combinatie tussen beeld en tekst. Beeld blijft veel beter hangen en infographics zijn vele malen sneller te begrijpen dan een uitgebreid rapport, omdat ze veel korter en bondiger zijn en echt ingaan op de hoofdpunten. Het is daarom een overtuigende en effectieve manier om informatie over te brengen. De infographic zal dus het belangrijkste deel zijn van de middelen, maar naast de infographic zal er ook een uitgebreid rapport mee worden verstuurd, zodat de regering -als nodig- de verdere details kan zien en bespreken. Ook zullen er eventuele oplossingen in het rapport komen te staan, om hulp te bieden en dus aan te kaarten hoe het óók gedaan kan worden. Dus AEP biedt naast ervaringen en eventuele negatieve feedback over het nieuwe PGB-stelsel ook hulp. Al deze documenten worden verstuurd naar de commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Tip: Gebruik de website www.piktochart.com voor
het maken van infographics. Deze website maakt het voor iedereen heel gemakkelijk om een mooie, overzichtelijke infographic in elkaar te zetten.
38
» zorg voor elkaar
« zorg voor el De manier waarop we in Nederland voor elkaar zorgen, verandert. Vanaf 2015 vinden er een hoop veranderingen plaats in de zorg en dat raakt ons allen. Want zorg gaat over iedereen; ouderen, jongeren, gehandicapten en chronisch zieken. De zorg in Nederland wordt ingrijpend verandert en de uitvoering ervan komt grotendeels bij de gemeente te liggen. Voor veel mensen met een chronisch ziekte en langdurige beperking is het persoon gebonden budget ontzettend belangrijk. Met een Pgb kunnen deze mensen zelf de regie over hun eigen leven houden, en kunnen zij zelf hun leven inrichten. Ze kunnen zelf personen zoeken die hen helpen, en zijn in staat om te bepalen wanneer zij de zorg in hun persoonlijke situatie nodig hebben. Eigen regie sluit goed
aan in de tijd waarin wij ons van eigen keuzes maken en e
Vanaf 1 januari 2015 is de on nodig hebben een taak van de g de overheid zijn bedoeld om d maar het idee is ook dat gem regelen omdat zij dichterbij willen de vernieuwing in de z verder brengen.
Maar daarnaast denken geme alleen maar enorme frauderi voor gezeur zorgt, terwijl is heel efficiënt en kostenbespar
lkaar »
momenteel bevinden. De tijd eigen verantwoordelijkheid.
dersteuning die mensen thuis gemeente. De maatregelen van de zorg betaalbaar te houden, eenten die zorg beter kunnen bewoners staan. Gemeenten zorg en ondersteuning graag
eenten dat de uitvoering ervan sico’s oplevert, geld kost en aangetoond dat mensen zelf rend zorg kunnen regelen. De
» zorg voor elkaar
39
aep verbindt AEP wilt de gemeenten een helpende hand toereiken, de AEP is de belangenvereniging van erkende Pgb-bureaus die haar kennis wilt delen met de gemeenten die nog niet weten hoe alles werkt. Door burgers samen te laten werken met AEP leden worden er juist voordelen gecreëerd in een administratieve zin, want daarmee maken ze het de burgers een stuk gemakkelijker om alles te regelen, en lossen ze dus eigenlijk een probleem op. Met de hulp van AEP zijn de gemeentes juist in staat om het voor de burgers het allemaal gemakkelijker te maken. De connecties tussen de leden van AEP en de gemeenten draait allemaal om ‘verbinden’. De AEP helpt de gemeenten, de gemeentes helpen de burgers. Iedereen zorgt voor elkaar en AEP is de verbindende kracht erachter!
40
» zorg voor elkaar
« zorg voor elkaar » » zorg voor elkaar
aep verklaart
Het persoonsgebonden budget zal vanaf 2015 veranderen en zal een omschakeling zijn voor verschillende partijen zoals de gemeenten en de mensen die gebruik maken van een Pgb. Wij van AEP werken met zoveel mogelijk andere organisaties om de belangen van deze mensen centraal te houden. Gezamenlijk werken wij aan een samenleving waarin mensen met zorgvragen de regie over de zorg die zij ontvangen zelf in handen houden. Wij versterken de positie van erkende Pgb-bureaus in de zorgsector en de publieke opinie en stimuleren dat overheden en zorginstanties ons in staat stellen optimaal te functioneren. Wij zorgen ervoor dat kwalitatief goede en betaalbare zorg met eigen regie op betrouwbare wijze via een persoonsgebonden budget beschikbaar en bereikbaar is voor iedereen die hiervoor kiest. Bij veel mensen heerst er onzekerheid en twijfels over de aankomende veranderingen in het persoonsgebonden budget. Door verschillende fraudezaken die aan het licht zijn gekomen is het vertrouwen in het zorgstelsel zodanig minder geworden. Hoewel dit om een relatief klein aantal gevallen ging, ging in het sommige gevallen wel om grote bedragen. De berichtgeving in de media over de Pgb-fraude heeft geleid tot een sterk negatief imago van zorgaanbieders die met een Pgb werken.
Ondanks de negativiteit willen wij ervoor zorgen dat iedereen met een Pgb de zorg krijgt die hij/zij nodig heeft. Door bemiddeling en ondersteuning brengen wij zorgbehoevende mensen en individueel werkende zzp-ers bij elkaar. Op dit moment voldoen ongeveer 30 zorgaanbieders aan de eisen om een officieel erkend Pgb-bureau te zijn. Hierbij is het wel belangrijk dat alle partijen voldoende geïnformeerd worden en op de hoogte worden gehouden van de nieuwste ontwikkelingen omtrent de Pgb. Wij zijn daarom van mening dat de Commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport hierin een zeer belangrijke rol speelt. De Commissie kan door hier actief aan deel te nemen veel onzekerheden weg nemen bij bijvoorbeeld de zorgverzekeraars en de budgethouders. De Pgb-bureaus worden geleid door ondernemers met een passie voor zorg maar lopen toch soms tegen obstakels. Daarnaast hebben zorgaanvragers ook veel twijfels en vragen over het Pgb. AEP wilt daarom een verklarende functie hebben naar de Commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Zodat zij ook op de hoogte is van alle veranderingen maar zij zich ook kunnen ‘’verklaren’’ bij onduidelijkheden die spelen bij de andere partijen. Lobby is een belangrijke schakel en wij van AEP staan hier open voor. Zorg voor elkaar, AEP verklaart…
41
42
» zorg voor elkaar
» tijdspad In dit hoofdstuk wordt specifiek verteld wanneer wij bepaalde acties willen uitvoeren, wat die acties zijn, naar wie ze gericht zijn en door wie de acties uitgevoerd (kunnen) worden. Zo kan een goede planning gemaakt worden en kan er beter gezien worden hoe bepaalde elementen afhankelijk zijn van andere elementen en hoeveel tijd hiertussen zit.
» zorg voor elkaar
» Toelichting:
Kijkend naar het tijdspad zal er halverwege januari gestart worden met de analyses. Dit zodat de gemeenten wel de tijd krijgen om met de nieuwe PGB regeling te werken. Uit deze analyse zullen per provincie de gemeenten die hier het meest gebruik van maken en de gemeenten die hier het minst gebruik van maken komen. Vervolgens zullen dan 2 gemeenten per provincie worden uitgekozen die het minst gebruik maken van PGB-bureaus en, mits de mankracht het toelaat, ook 2 gemeenten die het meest gebruik maken van PGBbureaus. Na de analyses zullen er ook gemeenten worden bezocht om meer toelichting te geven omtrent het PGB stelsel. Uiteraard hebben de gemeenten die nog niet zo goed op de hoogte zijn van het PGB stelsel en
43
hoe PGB-bureaus hier een rol in spelen voorrang dan de gemeenten die al goed weten hoe ze te werk moeten gaan. Hier zal dan de videopresentatie gehouden. De video kan eventueel ook naar een contactpersoon worden verstuurd van een gemeenten die niet worden bezocht zodat deze het verder kan delen binnen de gemeente. Daarnaast zal er ook door AEP zowel een FAQ (frequently asked questions: veelgestelde vragen) als een helpdesk worden opgezet, waar gemeenten hen kunnen benaderen met vragen, problemen en ervaringen met het PGB-stelsel. Ook burgers kunnen hier vragen stellen over het PGB stelsel en wat PGB-bureaus hierbij voor hen kunnen betekenen.
44
» zorg voor elkaar
» PA STRATEGIE
lokale arena
In dit hoofdstuk worden de PA strategieén besproken voor de lokale arena. Er wordt een toelichting gegeven over hoe en in welke tone of voice wij de gemeenten benaderen, hoe wij tegenover samenwerken staan, wat de tming binnen de strategie van de lokale arena is en of wij veel of weinig lawaai willen maken in de media. Kortom, de details van ons concept voor de lokale arena worden hier verder toegelicht.
» Formeel versus informeel Voor het benaderen van de gemeenten is het belangrijk om een formele houding aan te nemen. Het AEP wilt immers de gemeenteambtenaren overtuigen van haar expertise en professionaliteit, vooral omdat het AEP te kampen heeft met een negatief imago van het PGB.
» Alleen versus samen (coalitie) Het doel van het AEP voor de gemeenten is om ervoor te zorgen dat de zij op de hoogte zijn van het AEP en de werkwijze van haar leden. Om dit te realiseren is er een samenwerking tussen AEP en de gemeenten vereist. De samenwerking tussen het AEP en de gemeenten is een kans voor het AEP. Want door middel van de hulp die het AEP aanbiedt geeft het AEP de gemeenten eigenlijk gelijk al een goede basis. Ze helpen de gemeenten uit de brand en dit werkt natuurlijk in positieve zin omdat
de gemeenten op deze manier al meteen een band met het AEP opbouwen.
» Timing (korte en lange termijn) Vanaf 1 Januari 2015 gaan de veranderingen rondom het PGB in en vanaf half januari gaat het onderzoek van start, waaruit zal blijken welke gemeenten het meest en minst gebruik maken van de PGBbureaus. Dit zodat gemeenten wel de kans krijgen om met het nieuwe PGB stelsel te werken. De uitkomsten van dit onderzoek zullen aangeven welke twee gemeenten per provincie het minst gebruik maken van de PGB-bureaus. De gemeenten die het minst gebruik maken van de PGBbureaus worden bezocht zodat het AEP meer toelichting te geven over het PGB en welke rol AEP en haar PGB-bureaus hierin spelen. Tijdens deze presentaties worden de video en helpdesk gepresenteerd naar de gemeenten. Het doel voor de langere termijn is om een goeie relatie op te
» zorg voor elkaar
bouwen met de gemeenten en om de voordelen voor beide partijen goed toe te lichten.
» Stille diplomatie versus lawaai in de media AEP wilt graag haar imago verbeteren en door middel van een open en transparante vorm van communicatie in de media kunnen zij dit realiseren. Iedere PGB ontvanger heeft een persoonlijk verhaal en dit lichten wij dan ook toe met onze kernboodschap; het belang van het PGB en het belang om regie te houden over je eigen leven!
» Rechtstreeks versus via anderen
Wij raden het AEP aan om de gemeenten rechtstreeks te benaderen. Het PGB is een ingewikkeld systeem en het AEP beschikt over de kennis over het PGB en welke rol PGB-bureaus hierin spelen. Zij zijn de deskundigen
en zo moeten zij ook gezien worden door de gemeenten.
» Vragen versus aanbieden Het AEP wilt haar expertise aanbieden bij de gemeenten en wil daarmee een samenwerking aangaan die voor beide partijen gunstig is. De gemeenten moeten worden overtuigd over de kennis en service die het AEP hen te bieden heeft.
Bridging versus Buffering Wij hebben gekozen voor de bridgingstrategie. Het AEP wil bemiddelen tussen de gemeenten en de erkende PGB-bureaus. Daarnaast wilt het AEP een samenwerking aangaan met de gemeenten om de haar doelen te bereiken: informeren over het AEP en hulp bieden wat betreft mensen die PGB ontvangen. De ontvangers van het PGB staan voor beide centraal.
45
46
» zorg voor elkaar
» PA STRATEGIE landelijke arena
In dit hoofdstuk worden de PA strategieén besproken voor de landelijke arena. Er wordt een toelichting gegeven over hoe en in welke tone of voice wij de commissie van Volksgezondheid, Welzijn en sport willen benaderen, hoe wij tegenover samenwerken staan, wat de tming binnen de strategie van de landelijke arena is en of wij veel of weinig lawaai willen maken in de media. Kortom, de details van ons concept voor de landelijke arena worden hier verder toegelicht.
» Formeel versus informeel
Met de lobby voor de landelijke arena raden wij AEP aan om op een formele manier te lobbyen. De cultuur in binnen de overheid is formeel en je hebt te maken met strenge gedragscodes. Om een lobby tot een succes te maken is het daarom belangrijk om serieus genomen te worden. Wel kunnen ze op een bescheiden manier creatief zijn. AEP moet zich ten allen tijden houden aan de gedragscodes en cultuur van de landelijke arena.
analyse hebben we verschillende partijen onderzocht en gekeken welke positie zij innemen in hun interpretatie over PGB. Daaruit is gebleken dat de PVV een twijfelaar, de ChristenUnie een vijand en de andere partijen opponenten zijn. Wij zijn er ook van overtuigd dat de partijen die opponenten zijn overtuigd kunnen worden of dat AEP hiermee kan samenwerken. Er kan altijd een middenweg gevonden worden zolang je met elkaar in gesprek blijft.
» Alleen versus samen (coalitie)
» Timing (korte en lange termijn)
Binnen ons bureau vinden wij dat samenwerken altijd beter is dan er alleen voor staan. Wij vinden dat tijdens de lobby de AEP goed moet kijken welke politieke partijen er openstaan voor een gesprek met de AEP. Partijen die werkloosheid, zorg en ZZP hoog in de agenda hebben staan zouden eventueel kunnen samenwerken met AEP. In de stakeholders
Deze wet is aangenomen en gaat vanaf 1 januari in. Als we dus kijken naar de beleidscyclus en lobbyintensiteit van Eric van Venetië zit deze in de uitvoeringsfase. Het is goed, als we het hebben over timing, om te weten wanneer we wie moeten benaderen binnen de landelijke arena. In begin zou het handig zijn als de AEP informeert over hun
» zorg voor elkaar
taak en missie bij de landelijke arena: wat is AEP nu eigenlijk? Wat komen ze doen en vooral wat kunnen ze betekenen voor de politiek? Allereerst willen wij dat AEP de mensen benadert die de grootste zorgspelers daar zijn. Ze kunnen deze analyseren en alvast kennis met ze maken. Daarna zouden wij willen dat AEP op een rustige, niet-intensieve manier informatie doorspeel, bijvoorbeeld door een gesprek aan te gaan. Dit willen we doen door bij het eerste rapport de promotievideo en de position papers in flyervorm te versturen. Op langere termijn willen wij informatie aan de landelijke arena, specifiek gezien de commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, ‘verklaren’. Wij willen dat het voor de commissie duidelijk wordt hoe lastig deze nieuwe regeling met het PGB is. Daarnaast willen wij laten zien waar de gemeenten
tegenaan lopen. We willen elk kwartaal met de gemeenten die we hebben onderzocht een rapport presenteren over wat hun ervaringen zijn met het PGBstelsel en waar ze tegenaan lopen. Daarnaast willen wij een manier verzinnen zodat de regering in 1 oogopslag kan zien wat de resultaten zijn, namelijk in de vorm van een infographic. Uiteraard willen wij op een langere termijn een steeds betere relatie krijgen met de regering. We willen ze laten zien dat AEP hen nodig heeft, maar dat zij AEP ook nodig hebben, voor het aanleveren van nieuwe en relevantie informatie. Daarom willen we in het begin duidelijk maken wat het AEP precies is en waar zij (momenteel) mee bezig zijn, zodat de regering hiervan op de hoogte is.
47
48
» zorg voor elkaar
» Stille diplomatie versus lawaai in de media
Omdat een van de doelen van AEP is om het imago te verbeteren van PGB, adviseren we AEP om zich te laten zien in de media. Het is overdreven om te zeggen dat ze lawaai in de media willen creëren, er kan beter gesproken worden van een zogenaamde rimpeling zoals plaatsvindt als men een steentje in het water gooit, in plaats van een ‘explosie’. Door het naar buiten te brengen komen mensen het (in dit geval zonder ‘lawaai’) te weten en zal er naar verwachting niet al te veel ophef over gemaakt worden, maar zal het gezien worden als opbouwende feedback die de regering kan gebruiken. Aangezien AEP hun relatie met de landelijke arena goed wil houden, adviseren wij om vooral de mensen waarover het gaat centraal te stellen in de media. Dit kunnen natuurlijk mensen zijn die PGB ontvangen of de ZZPers die in de Pgb-bureaus werken.
» Rechtstreeks versus via anderen Het beste is als AEP rechtstreeks lobbyt met de commissie. Als zij dingen willen ‘verklaren’ aan de commissie is het goed zij worden gezien als de experts op het gebied van de regelgeving, wetten en situatie rond PGB.
» zorg voor elkaar
49
» Vragend versus aanbiedend AEP wil de regering een sparringspartner aanbieden zodat zij een goede discussie met hen kunnen voeren. Daarnaast bieden zij hun expertise de commissie aan om zo dingen ook voor hen helder te krijgen. Zij vragen daarvoor 1 klein iets terug: dat er goed gekeken wordt naar een samenwerking tussen de PGBbureaus en de gemeenten. AEP wil de commissie dan garanderen dat deze bureaus een keurmerk hebben en betrouwbaar zijn.
» Bridging versus Buffering Wat er gebeurt met het PGB is natuurlijk groter dan AEP zelf. Voor AEP staat dus de omgeving centraal.
bron: http://www.studieverenigingpoliteia.nl/
Daarom hebben wij gekozen voor een bridging strategie: wij willen met de politiek samenwerken. AEP heeft voor nu de korte termijn doelen om de PGB-bureaus op de kaart te zetten. Wij zijn ervan overtuigd dat als dat zo is, het AEP een groter rol kan gaan spelen in deze complexe discussie over PGB, fraude en het verbeteren van het PGB stelsel. Wij willen daarom dat AEP proactief met de regering gaat lobbyen. Zij moeten actief in gesprek blijven met de commissie.
50
» zorg voor elkaar
» PA STRATEGIE overige stakeholders
Naast de gemeentelijke en landelijke stakeholders zijn er ook andere stakeholders belangrijk voor het PGB, namelijk; verzekeringsmaatschappijen, media, patiëntenvereniging, patiënten of verzorgers (budgethouders), zorgaanbieders en beroepsverenigingen. De PA strategie voor deze stakeholders is in dit hoofdstuk uitgelegd.
» Formeel versus informeel
Voor het benaderen van deze stakeholders is het belangrijk om een formele houding aan te nemen. Het PGB stelsel staat in een slecht daglicht staat door de fraude zaken in het verleden, daarom is het belangrijk om te laten zien dat het AEP dit uiterst serieus neemt en een professioneel handelend bureau is met alleen erkende PGBbureaus.
» Alleen versus samen (coalitie)
Voor AEP is het heel gunstig om samen te werken met verschillende partijen. Ze werken al samen met PGB-bureaus maar zouden bijvoorbeeld ook heel goed met Per saldo (belangenvereniging) kunnen werken voor een sterkere positionering en het vergroten van de naamsbekendheid. Een sterke positionering zorgt voor vertrouwen en zichtbaarheid.
» Timing ( korte en lange termijn)
De veranderingen zullen natuurlijk de nodige problemen met zich meenemen en er zullen bij gemeenten, budgethouders en andere partijen ook twijfels zijn. Om dit zoveel mogelijk te beperken is het verstandig om de kernboodschap op langere termijn naar buiten te communiceren. De stakeholders moeten zich begrepen voelen en het gevoel hebben dat zij altijd kunnen informeren over bepaalde zaken met betrekking tot het PGB. Daarbij is het ook zo dat het AEP door de feedback vanuit de gemeenten een belangrijke informatiebron is voor de commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
» zorg voor elkaar
» Stille diplomatie versus lawaai in de media
Ook hier is gekozen om een combinatie te gebruiken. Media speelt een belangrijke rol omdat de media een belangrijke informatiebron is voor de maatschappij. Zoals eerder verteld zijn er fraudezaken aan het licht gekomen en gepubliceerd door de media. Mede door de media krijgt de maatschappij dus een bepaald beeld over het PGB. Door transparant en duidelijk te communiceren met de media is de kans groter dat de informatie weer verder gedeeld zal worden. Daarentegen is het naar de Commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport niet gunstig om met veel lawaai in de media te communiceren. Hier is een normale tot stille diplomatie goed van toepassing. Denk hierbij aan het position paper en de tussenrapporten die elk kwartaal
zullen worden verstuurd.
» Rechtstreeks versus via anderen
Voor het overbrengen van de kernboodschap is er gekozen voor een rechtstreekse benadering. Het is belangrijk dat de stakeholders weten wie AEP is, waar zij voor staan en wat zij doen. Alleen via een rechtstreekse benadering is er een grotere kans op een positieve lobbymogelijkheid en een grotere naamsbekendheid.
» Vragend versus aanbiedend
AEP is een belangenvereniging van erkende PGB-bureaus. Zoals eerder verteld bij de kernboodschap heeft het AEP twee functies te vervullen ten opzichte van de gemeentelijke en landelijke arena’s: informeren en verklaren. Afhankelijk van de arena is de nadruk op een van de functies is gelegd. Kijkend naar de stakeholders is het ook hier van belang dat het
51
52
» zorg voor elkaar
AEP een vragende en aanbiedende functie heeft. Stakeholders moeten voor vragen terecht kunnen bij het AEP die hier vervolgens op kan reageren en eventuele oplossingen kan aanbieden.
» Bridging versus Buffering
Kijkend naar de stakeholders is hier gekozen voor bridging. AEP vormt als het ware een brug met de stakeholders . Daarnaast is het gunstig voor AEP om samen te werken en veel te lobbyen. Het AEP wilt bemiddelen tussen de stakeholders en de erkende PGBbureaus. Daarbij is het ook zo dat de massamedia veel aandacht heeft geschonken aan de fraudezaken en het is hierbij belangrijk dat het AEP hierop inspeelt en de dialoog aangaat.
» zorg voor elkaar
53
54
» zorg voor elkaar
» literatuurlijst Apeldoorn.nl http://www.apeldoorn.nl/ter/Zorg-en-ondersteuning-volwassenen/(236044)-samen-Zorg-enondersteuning-volwassenen-Zorg-en-ondersteuning-volwassenen/Van-AWBZ-naar-Wmo-Ikkrijg-ondersteuning-Persoonsgebonden-budget.html https://www.coevorden.nl/fileadmin/files/www.coevorden.nl/Wonen___leven/Wmo/Wmo_ Persoonsgebonden_Budget.pdf Geraadpleegd op 28-11-14 Deggzlaatzichhoren.nl http://www.deggzlaatzichhoren.nl/sites.php, geraadpleegd op 21-11-14 Dongeradeel.nl http://www.dongeradeel.nl/zorg-welzijn-onderwijs Geraadpleegd op 26-11-14 Dronten.nl http://www.dronten.nl/sociaaldomein0321/wat-verandert-er-voor-mij_42257/ Geraadpleegd op 27-11-14 D66.nl https://d66.nl/ geraadpleegd op 20-11-14 Hoeverandertmijnzorg.nl https://www.hoeverandertmijnzorg.nl/zorgstelsel, geraadpleegd op 19-11-14 Mens en samenleving.infonu.nl http://mens-en-samenleving.infonu.nl/politiek/68949-het-politieke-bestuur-van-nederland. html geraadpleegd op 19-11-14 Oosterhout.nl http://www.oosterhout.nl/inwoners/werk-en-inkomen/wmo-en-infoplein/persoonsgebondenbudget/ Geraadpleegd op 27-11-14 PVDA.nl http://www.pvda.nl/standpunten, geraadpleegd op 20-11-14 PGB.nl http://www.pgb.nl/over-per-saldo/de-vereniging-alv, geraadpleegd op 20-11-14 PGB.nl http://www.pgb.nl/actie-pgb-in-uw-gemeente/stand-van-zaken-wmo/gl-sp-vvd-en-pvv-willenwet-begeleiding-naar-gemeenten-aanpassenhttp://www.zorgvisie.nl/Financien/Nieuws/2011/6/ CDA-en-PVV-noemen-ingrepen-pgb-noodzakelijk-ZVS011506W/ Geraadpleegd op 24-11-14 PVDA.nl http://www.pvda.nl/berichten/2011/06/Agnes-wolbert-bangmakerij-kabinet-rutte-pgb Geraadpleegd op 24-11-14
» zorg voor elkaar
55
Rotterdam.nl http://www.rotterdam.nl/hetpersoonsgebondenbudget Geraadpleegd op 26-11-14 SP.nl https://www.sp.nl/standpunt/persoonsgebonden-budget-pgb Geraadpleegd op 24-11-14 Veendam.nl http://www.veendam.nl/internet/zorg-en-welzijn-wmo_42486/ Geraadpleegd op 26-11-14 Volkskrant h t t p : / / w w w. v o l k s k r a n t . n l / d o s s i e r - z o r g / n i e u w - z o r g s t e l s e l - p a k t - n e g a t i e f - u i t - v o o r patient~a654804/, geraadpleegd op 20-11-14 Vlissingen.nl http://www.vlissingen.nl/inwoner/zorg-welzijn-en-wmo/ondersteuning/wet-maatschappelijkeondersteuning.html Geraadpleegd op 27-11-14 Vlissingen.nl https://www.vlissingen.nl/fileadmin/files/vlissingen/Documenten/Zorg_en_Welzijn/Nota_ Persoonsgebonden_Budget.pdf Geraadpleegd op 27-11-14 VVD.nl http://www.vvd.nl/standpunten/161/persoonsgebonden-budget#lezen Geraadpleegd op 24-11-14 Weert.nl http://www.weert.nl/Veranderingen-Hulp-bij-het-Huishouden-en-Persoonsgebonden-Budget. html?highlight=pgb Geraadpleegd op 28-11-14 Zandvoort.nl http://www.zandvoort.nl/Inwoner/Gemeentebalie/Producten_op_alfabet/P/ Persoonsgebonden_budget Geraadpleegd op 27-11-14 Zeist.nl http://www.zeist.nl/Digitale_balie/Producten_en_diensten_op_alfabet/P/Persoonsgebonden_ budget Geraadpleegd op 26-11-14 Zorghulpatlas.nl http://www.zorghulpatlas.nl/zorghulpnieuws/analyse-verkiezingspogrammas/ Geraadpleegd op 24-11-14 Zutphen.nl h t t p s : / / w w w. z u t p h e n . n l / I n w o n e r s / L a a g _ i n k o m e n _ z o r g / Ve r a n d e r i n g e n _ i n _ z o r g _ e n _ ondersteuning/Zorg_en_ondersteuning_Wmo Geraadpleegd op 27-11-14
56
» zorg voor elkaar
» bijlagen » script - “opa sjaak”
Beeld begint met een oudere man die voor een boerderij staat: De weilanden zijn in het shot te zien. Voice over: “Dit is Sjaak.” Beeld zoomt in of verspringt naar een close-up. De man kijkt (eventueel twijfelend, niet geforceerd) recht in de camera. “Sjaak is een gepensioneerde man die samen met zijn vrouw in een klein boerderijtje woont. Daar verzorgd hij de pony’s en houdt hij de tuintjes van zijn vrouw bij.” Het beeld verspringt, full-shot: De man is bezig in de tuin, bijvoorbeeld schoffelen. “Hoewel het niet altijd te zien is, begint Sjaak langzamerhand steeds dementer te worden.” Beeld verspringt naar een close-up van het gezicht van de man, die nog steeds bezig is in de tuin. “Hij vergeet wel eens dat hij net gezaaid heeft en schoffelt het stukje aarde dan opnieuw, wat voor irritatie bij zijn vrouw zorgt.” Beeld verspringt naar de man die vanuit de groentetuin wegloopt: Zijn rug is te zien, niet zijn gezicht. “Omdat hij vaker dit soort foutjes maakt, zijn z’n kinderen gaan kijken of ze iets voor hem konden doen.” Beeld verspringt naar een full-shot waarbij de man door de stad loopt met een jongere vrouw (zijn kind). “Een van Sjaaks kinderen, Thea, is met hem naar
zijn gemeente gegaan, om goede zorg voor hem te kunnen regelen.” Beeld verspringt naar de gemeente binnen: De man en de vrouw staan voor het loket bij de gemeente. “Via de gemeente werden er gesprekken met Sjaak gepland, om te kijken hoe hij er voorstond op dat moment.” Beeld verspringt naar de man die een gesprek heeft met een ambtenaar van de gemeente, die hem als het ware interviewt/onderzoekt. Bij het laatste beeld schudden de ambtenaar en de man elkaar de hand. “Na aanleiding van een aantal gesprekken werd vastgesteld dat hij recht had op 4 dagdelen zorg op maat, 2 volle dagen. Hij kwam in aanmerking voor het PGB: Het persoonsgebonden budget. In tegenstelling tot voorheen zou Sjaak het budget niet zelf krijgen, maar zal de gemeente dat voor hem beheren. Dit zal fraude voorkomen omdat men het geld niet zelf in handen krijgt.” Beeld verspringt naar een aantal mannen en vrouwen (de kinderen van Sjaak) die met papierwerk in hun hand zitten en er verslagen uitzien. “Sjaaks kinderen hadden moeite met een geschikte zorg voor hem te vinden. Hij had nog geen thuiszorg nodig, want daar kon zijn vrouw nog bij helpen. Een dagopvang bij een bejaardentehuis zou
» zorg voor elkaar
meer kwaad dan goed doen, omdat Sjaak gewend is, als boer zijnde, in de tuin te werken overdag.” Beeld verspringt naar een ambtenaar die een gesprek voert met de vrouw, Thea. Ze zien er beiden tevreden en positief uit tijdens hun gesprek. “Omdat de familie van Sjaak moeite had om een geschikte oplossing te vinden, adviseerde de ambtenaar een PGB-bureau te benaderen, een bureau dat ZZP-zorgverleners faciliteert die kwalitatief goede en betaalbare zorg bieden met eigen regie via een PGB. De bureaus die de ambtenaar aanraadde waren lid van het AEP: Het Alliantie Erkende PGB-bureaus. De PGB-bureaus die lid waren van het AEP waren allemaal erkende PGB-bureaus, die Sjaaks zorg dus bovenaan hadden staan.” Beeld verspringt naar de vrouw, Thea, die een gesprek heeft met een medewerker van een PGB-bureau (close-up, van de borst omhoog). (face-to-face of splitscreen met telefoongesprek) “Samen met een PGB-bureau wat was aangesloten bij het AEP heeft de familie van Sjaak gekozen voor (Landgoed de Mildert,) een zorgboerderij die dagopvang biedt voor hulpbehoevende en licht dementerende ouderen. Een perfecte oplossing voor Sjaak, zo kon hij namelijk toch nog lekker in de tuin blijven werken, maar dan met toezicht.” Beeld verspringt naar de man die samen met meer ouderen in de tuin van de zorgboerderij aan het werk is. “Het PGB-bureau regelt de administratie van de zorgboerderij, wat zorgt voor minder zorgen voor de familie van Sjaak. Daarnaast is het ook
57
positief voor de gemeente omdat het minder administratieve rompslomp met zich meebrengt en voor een beter imago zorgt, omdat de gemeente nu de burger een steuntje in de rug geeft.” Beeld verspringt naar de man die samen met de andere ouderen een kopje koffie/thee aan het drinken is, de vrouw, Thea, staat op de achtergrond glimlachend toe te kijken. “Samen met de gemeente en het PGBbureau is de familie van Sjaak dus tot een goede oplossing gekomen, die erg goed bij Sjaak past. Zorg op maat, hoe wij het graag zien.” Beeld verspringt naar het logo van AEP. “Zorg voor elkaar. AEP verbindt.”
58
» zorg voor elkaar
