- Schoolrapportage Voortgezet onderwijs Excellente Scholen 2014

- Schoolrapportage Voortgezet onderwijs – Excellente Scholen 2014

Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 03FO Aanvrager Locatie (vestigingsnummer) Adres Aangemelde schoolsoort

Comenius College dhr. J. Veenstra (4) Bisonlaan 1 Hilversum Havo

Leerlingenaantal

245 leerlingen mavo/havo onderbouw; 332 leerlingen havo bovenbouw (bron: Vensters voor verantwoording)

Bestuur:

Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs in het Gooi

Dit rapport betreft de aanvraag van het Comenius College voor de havo-afdeling. Deze afdeling kreeg nog niet eerder het predicaat Excellente School. Het Comenius College is een open christelijke school voor gymnasium, atheneum, havo en mavo. Het is een WON-school (Wetenschapsoriëntatie Nederland) en Topsport Talentschool. Een belangrijk kenmerk van het Comenius College is dat de meeste projecten op elk van de drie afdelingen worden uitgevoerd of zijn vertaald naar de specifieke doelgroepen van elke afdeling. Er is sprake van een integrale benadering van het excellentiebeleid, zowel horizontaal tussen de afdelingen en vakken, als verticaal tussen de leerjaren.

2. Motivatie van de school De onderbouwing die het Comenius College bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. ‘De stijgende lijn in de opbrengsten sinds 2010 is in 2013 verder doorgezet en inmiddels duurzaam op het hoogste niveau. Het slagingspercentage is gestegen van 91% naar 93%, ver boven het landelijk gemiddelde. Het gemiddelde examencijfer is een 6,7, ook ver boven het landelijk gemiddelde. Het rendement bovenbouw is inmiddels 70% en het verschil SE-CE is minimaal. De school werkt verder aan het eigen profiel van de afdeling en verbetering van de havodidactiek. Het succes ligt onder meer in de doorgaande lijn van vaardigheden, die tot doel heeft leerlingen af te leveren die meer dan hbowaardig zijn. De lijn ondersteunt de vaklessen, het mentoraat, lob en buitenschoolse activiteiten zoals de werkweek. De leerlijn hbo-vaardigheden is verbeterd, onder meer in de vorm van projecten zoals op het hbo. Met de invoering van de schooleigen vakken Comenius in Business en Comenius in Science krijgt deze opzet een verdere verdieping. Bij verschillende onderdelen maken wij ook gebruik van het door ons opgezette oudernetwerk. Onze havo kenmerkt zich door een positief pedagogisch klimaat. Hierbij noemen wij de betrokkenheid van teamleden, de positieve aandacht voor leerlingen en medewerkers, en de betrokkenheid van leerlingen bij de ontwikkeling van het onderwijs.’

1


3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen; 2. resultaten op de andere vakken en leergebieden; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, culturele vorming, redzaamheid, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder geven we een overzicht van de resultaten van het Comenius College over de periode 2011-2013 die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Hierbij is gebruik gemaakt van de ruwe scores. Resultaatgegevens afkomstig van de Inspectie Rendement onderbouw* Rendement bovenbouw* Gemiddelde centraal examen* Gemiddeld verschil CE en SE** * Gemiddelde van de score op een vijfpuntsschaal 2011-2013. ** Gemiddelde over de periode 2011-2013.

Gemiddeld Gemiddeld Gemiddeld Gemiddeld

Havo 3 4,3 3,3 -0,13

Havo 6,3 6,4 6,7 6,3

cijfer CE 2011 cijfer CE 2012 cijfer CE 2013 cijfer CE 2014

Op grond van de resultaten die het Comenius College in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De onderstaande gemiddelde cijfers bij het centraal examen over de periode 2011-2013 zijn door de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten havo (CE) Nederlands Engels Wiskunde

2011 5,8 6,2 6,7

2012 6,3 6,4 6,3

2013 6,4 7,0 6,9

De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Geconstateerd wordt dat de gemiddelde CE-cijfers van de havo tot 2013 steeds hoger zijn geworden: van 6,3 in 2011 naar 6,7 in 2013, maar in het laatste examenjaar (2014) is er sprake van een terugval tot 6,3 (bron: Vensters voor Verantwoording 2014). Voor de kernvakken is de percentielscore van de havo in 2014 alleen voor Engels excellent te noemen (84%), bij wiskunde B rond het gemiddelde (53%) en bij wiskunde A en Nederlands behoort deze afdeling tot de 30 respectievelijk 20% scholen die het slechtst hebben gescoord (wiskunde A 30% en Nederlands 20%). Bij twee van de vier kernvakken (Engels en wiskunde B) is het gemiddelde SECE-verschil in 2014 iets meer dan een half punt (beide negatief): de school normeert hier eigenlijk te streng bij de pta-toetsen.

2


Reflectie Score Dronkers 2013 Waardering Elsevier 2014

9,5 +

3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Ook het gemiddelde over de overige vakken bij het centraal examen (2011-2013) is door de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten havo (CE) 2011 2012 2013 Gemiddelde overige examenvakken* 6,4 6,5 6,7 * De som van het gemiddelde op de overige examenvakken gedeeld door het aantal overige examenvakken.

De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Bij vier van de dertien overige vakken scoort de afdeling havo goed: deze vakken behaalden een percentielscore van boven de 80%. Bij drie andere vakken (biologie, economie en scheikunde) lagen de CE-cijfers in 2014 echter ver onder het landelijk gemiddelde: hun percentielscores waren lager dan 15%. De school neemt maatregelen om de resultaten bij die vakken te verbeteren. Het gemiddelde verschil tussen SE-CE was in 2014 over alle vakken minimaal, wat een continuering is van de goede balans van voorgaande jaren. Bij drie van de dertien overige examenvakken bedroeg het verschil tussen het SE- en het CEcijfer in 2014 meer dan 0,5 punt (positief of negatief). 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) In haar aanmelding geeft de school aan dat ze op de volgende aanvullende gebieden aantoonbaar zeer goede resultaten boekt: • burgerschap; • sociaal-emotionele vorming; • hbo+. De systematiek die de school daar volgens de aanmelding bij hanteert is als volgt. ‘Bijlage bij diploma, individueel, met alle activiteiten buiten het verplichte curriculum.’ (bij burgerschap) ‘Beschrijving in lvs, bijgewerkt door de mentor, lob portfolio.’ (bij sociaalemotionele vorming) ‘Rubrics bij beoordeling profielwerkstuk.’ (bij hbo+) In haar aanmelding noemt de school de volgende vorderingen die bij deze aanvullende gebieden worden geboekt: • Expeditie Comenius, kerstviering havo (bij burgerschap); • mentortijd (modulevorm; maatwerk; collega’s in kracht), rugzakcoach, zorgcoördinator (bij sociaal-emotionele vorming); • Comenius in Business en Science, beste profielwerkstukken M en N Hilversum, vaardighedenleerlijn (bij hbo+). De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school onderneemt vanuit een integrale aanpak voor alle afdelingen tal van activiteiten om het burgerschap bij de leerlingen te bevorderen: bijvoorbeeld de

3


Expeditie Comenius, waarbij de leerlingen geld inzamelen voor zeven goede doelen, die jaarlijks worden gekozen. Daarnaast is er de dag voor de duurzaamheid, zijn er Kamer- of gemeenteraadverkiezingen, de maatschappelijke stage, de kerstviering en zijn er debatten en diverse buitenlandse excursies. De projecten worden uitgebreid voorbereid; leerlingen doen dikwijls onderzoek ter plaatse, maken verslagen en reflecteren op hun ervaringen. In die projecten komen zij met uiteenlopende bevolkingsgroepen in aanraking. Ook de deelname van docenten aan het project Edukans naar Afrika (Kenia, Mali, etc.), waaraan naast vijf docenten nu ook twee leerlingen hebben deelgenomen, brengt veel multiculturele ervaringen de klas in. Onderwerpen daarbij zijn onder andere mensenrechten, fair trade en microkrediet. De grotere acties starten met een ‘assembly’ (gemeenschappelijke bijeenkomst om ervaringen uit te wisselen) en worden daarmee ook afgesloten.

4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) In haar aanmelding stelt het Comenius College dat er omstandigheden zijn die van invloed zijn op de resultaten die ze met de leerlingen behaalt. 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) De omstandigheden die de school in de aanmelding noemt, zijn de volgende. ‘Op de havo hebben wij te maken met een hoge opstroom van leerlingen uit 4 vmbo-t naar 4 havo (22%). Inclusief de opstroom vanuit de andere scholen van onze stichting houdt dit in dat 16% van de 4 havoleerlingen afkomstig is van 4 vmbo-t, alsook van 2 vmbo van de categorale mavo De Savornin Lohman naar 3 havo. Komend schooljaar zal dit percentage aanzienlijk hoger liggen. De leerlingen die opstromen, hebben wij nauwkeurig in beeld; zij scoren niet minder hoog dan de reguliere havoleerlingen.’ Het betreft 22% van de leerlingen. Volgens de aanmelding houdt de school daar op de volgende wijze rekening mee. ‘De afdelingsleider heeft wekelijks overleg met de zorgcoördinator, waarbij de zorgleerlingen intensief aan bod komen en de integrale aanpak wordt besproken. Voor elk leerjaar is er een leerjaarcoördinator en rondom de rapporten wordt elke leerling met de mentor doorgesproken. Voor de leerlingen met dyslexie hebben wij een remedial teacher. Zorgleerlingen worden begeleid door hun mentor die ondersteund wordt door de orthopedagoog. Leerlingen met een rugzak hebben daarnaast een eigen coach die hen begeleidt gedurende de hele schoolcarrière. Topsporttalentleerlingen hebben een eigen LOOT-begeleider.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school verzamelt vele data over de prestaties van de leerlingen door middel van de reguliere rapporten, maar ook uit genormeerde toetsen voor rekenen en taal. Na elk rapport worden de leerlingen besproken. Zo krijgt de mentor de prestaties en de inzet van zijn leerlingen goed in beeld. Er kan snel worden gereageerd met de begeleiding die ze nodig hebben. De mentoren hebben daarin een spilfunctie. Er is een goed opgezet zorgsysteem met specialisten onder leiding van een orthopedagoge. Indien de mentor met betrekking tot een leerling handelingsverlegen is, kan hij terugvallen op het zorgteam dat wekelijks in het begeleidingsadviesteam (BAT) bijeenkomt.

4


4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Het merendeel van de havoleerlingen komt uit de directe omgeving van de school. Ouders in deze regio willen graag een zo hoog mogelijke opleiding voor hun kind. Dit is een van de oorzaken dat er veel opstromers zijn in de havoafdeling: circa 40% van de leerlingen in havo 3 heeft een basisschooladvies lager dan havo (Bron: opbrengstenkaarten 2013 en 2014 van de Inspectie van het Onderwijs). De school slaagt er – mede door haar intensieve begeleiding – in om het merendeel van deze leerlingen te leiden naar een diploma. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze leerwinst probeert bij te houden. ‘Bij alle leerlingen wordt bij aanvang van hun schoolcarrière getest of het niveau op het gebied van taal en rekenen aansluit bij de verwachtingen. Zo nodig volgen bijspijker-, steun- en remedialteaching-uren voor Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen. Leerlingen werken met het digitale programma Score in de onderbouw en Studieflow in de bovenbouw. In dit programma wordt ook de voortgang gemeten. Bij leerlingen die remedial teaching krijgen, kan verder worden onderzocht of er sprake is van dyslexie. Leerlingen die geen extra ondersteuning nodig hebben, volgen een challengeprogramma. Bij meerdere vakken wordt het beginniveau getest met D-toetsen.’ De school beschrijft in de aanmelding de wijze waarop ze de cijfers over de leerwinst gebruikt als volgt. ‘De combinatie van een problematische achtergrond en hoge leerwinst binnen het lvs heeft bij een leerling geleid tot een versneld traject 4-5 havo. Deze leerling zat vorig jaar nog in 3 havo en doet nu eindexamen havo. De gegevens uit het lvs lieten zien dat de cijfers buitengewoon hoog waren, maar dat de thuissituatie er voor zorgde dat zij dreigde uit te vallen. Hierdoor hebben wij besloten haar een versneld traject aan te bieden. Inmiddels staat zij vlak voor het examen met een zeer hoopvolle lijst.’ In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze de cijfers over leerwinst vertaalt naar differentiaties aan de onderkant en aan de bovenkant (zwak- en goedpresteerders). ‘Een zwaar dyslectische leerling uit 5 havo valt uit op het kernvak Engels. Direct na de correctie weten we dat hij de 5 niet gaat halen. Dit is voor ons de aanleiding geweest om ons beleid ten aanzien van publicatie van CE-cijfers te wijzigen. Leerlingen krijgen voortaan inzage in hun CE-scores omdat ze dan eerder – zodra duidelijk is dat ze de 5 in een kernvak niet halen – aan de slag kunnen voor het herexamen. Tevens is dit voorval voor ons aanleiding geweest om het beleid voor de kernvakken aan te scherpen. We signaleren eerder waar leerlingen dreigen uit te vallen, zetten eerder remedial teaching in en leveren maatwerk in de vorm van extra individuele begeleiding en andere vormen van examineren.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan.

5


Er is sprake van een voortzetting van beleid. De school verzamelt systematisch data over de prestaties van de leerlingen. Analyse van deze gegevens op individueel en groepsniveau zet aan tot actie. De zwakpresteerders kunnen via bijspijker-, steun- en remedialteaching-uren hun achterstand inhalen. Leerlingen met goede resultaten worden door de mentor uitgenodigd deel te nemen aan een van de vele extra’s die de school biedt. Leerlingen die potentieel overhebben, worden uitgedaagd hun talenten te benutten via challenge-uren en Comeniusleergangen, waarin programma’s op het gebied van onder andere theater, sport en burgerschap worden aangeboden. De mentor adviseert de leerlingen bij het maken van een keuze die in alle opzichten bij de leerling moet passen. De Comenius-leergangen omvatten in klas 2 en 3 een substantieel deel van de lessen, waarbij leerlingen kiezen voor een theaterklas, een sportklas, een exactklas of een maatschappijklas. Deelname is niet vrijblijvend: er moet een voldoende worden gescoord, anders is bevordering niet mogelijk. De Comeniusleergangen worden in een band in het rooster ingepland. Het Comenius College biedt de mogelijkheid om, indien de leerling daarvoor gemotiveerd is en in staat lijkt, in een vak vervroegd examen te doen. Dit geeft in het examenjaar ruimte voor andere zaken en voorkomt dat de leerling zich in het voorexamenjaar gaat vervelen in een vak waarin hij goed is. We spraken een leerling uit 5 havo; hij volgt naast het programma H5 zo veel mogelijk het programma van 5 vwo (ook de toetsen), zodat hij na het behalen van zijn havodiploma meteen naar 6 vwo kan. Als je gemotiveerd bent, maakt het Comenius veel mogelijk. Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013, gegevens Duo) Nederlands Engels Wiskunde Gemiddelde avo-vakken

7 7,17 8 7,35

5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In het aanmeldingsformulier noemt het Comenius College de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de onderwijsaanpak die ze nastreeft: • benutting van onderwijstijd; • opbrengstgericht werken; • begeleiding van leerlingen. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. ‘Onderwijsaanbod versterkend en verdiepend: vaklessen, steunlessen, examentrainingen, begeleide studie-uren op maat. In Comenius-uren (onderbouw) wordt vakoverstijgend en gedifferentieerd les gegeven. Opbrengsten worden per kwartaal gemonitord. Leerlingen krijgen brieven wanneer ze dreigen te doubleren, eventueel gevolgd door een plan van aanpak en complimenten als ze hun werk goed doen. Resultaten hebben een vaste plaats op agenda sectie en schoolleiding. Afdelingsleiders hebben wekelijks overleg met zorgteam. Nieuw mentorprogramma op persoonlijke ontwikkeling en vak- en leerondersteunende gebieden. Vakinhoudelijke begeleiding in het begeleide studie-uur (bsu).

6


Maatwerk door rugzakbegeleiders en LOOT-begeleiders.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Het mentoraat is goed georganiseerd en de mentoren hebben een persoonlijke band met hun leerlingen. De leerlingresultaten worden intensief gemonitord en geanalyseerd door zowel de sectieleiders als de afdelingsleiders. Noodzakelijke extra begeleiding wordt snel gesignaleerd en gerealiseerd. Voorts gebruikt de school in de ouderbouw genormeerde toetsen (onder andere Diataal). De school heeft een goed contact met de ouders. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In het aanmeldingsformulier noemt de school de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de wijze waarop ze is georganiseerd: • leiderschap; • professionalisering van het personeel; • schoolklimaat. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. ‘Leiderschap: leidinggevenden hebben een herkenbare sleutelpositie in de organisatie en worden voortdurend geschoold. Sectieleiders zijn betrokken bij het kwaliteitsbeleid in de school. De professionalisering van het personeel vindt onder meer plaats binnen een intern leernetwerk en bijvoorbeeld hbo+ vaardighedenonderwijs. Het schoolklimaat uit zich in het feit dat leerlingen zich verbonden voelen met de mentor, de docenten en de afdelingsleider. De kernwoorden aandacht en verbinding geven we onder andere vorm door brieven met complimenten voor leerlingen die er goed voorstaan als tegenhanger van de waarschuwingsbrief. Er is een compliment voor docenten die notities goed invoeren. Elke jarige leerling [wordt] persoonlijk gefeliciteerd!’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De aansturing van de secties en docenten geschiedt in eerste instantie door de conrectoren. Daarnaast monitoren de afdelingsleiders de leerlingresultaten per klas en leerjaar, zodat docenten vanuit twee kanten kunnen worden aangesproken. Zowel de conrectoren als de afdelings- en sectieleiders bezoeken jaarlijks een aantal lessen van hun collega’s; via een jaarlijkse ‘schoolfoto’ worden de conclusies daaruit per afdeling en sectie geëvalueerd. In persoonlijke functioneringsgesprekken ligt de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling van de docenten en de realisatie van eerder afgesproken taken.

6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) In het aanmeldingsformulier is aan het Comenius College gevraagd of ze een uitgewerkt systeem kent voor periodieke analyse van opbrengsten op verschillende niveaus: leerling, (jaar)groep, vakgebied, docent. De school geeft aan daarover te beschikken.

7


In de aanmelding omschrijft de school dit systeem als volgt. ‘Elk kwartaal een uitgebreide analyse op leerlingniveau met plan van aanpak op individueel niveau. Ook op jaarlaagniveau wordt de voortgang geanalyseerd en waar mogelijk worden ook op docentniveau de resultaten bekeken en vergeleken. Er wordt ook gemonitord op instroom 4 mavo – 4 havo en op instroom basisschooladvies. De secties vergelijken hun toetsen onderling en bespreken de resultaten. De directie spreekt de examenresultaten direct door met de vaksecties. Gebruik van QlikView voor analyse resultaten per vak, docent en jaar.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De gedelegeerden van de jury bevestigen de informatie van de school over het monitoren van de kwaliteit. In specifieke gevallen, bijvoorbeeld als het CE-cijfer van een vak onder het gemiddelde, c.q. te veel onder de ambitie van de school ligt, krijgt een sectie de opdracht een smart uitgewerkt verbeterplan te schrijven en uit te voeren. Voorbeelden daarvan zijn beschikbaar. Daarnaast wordt de kwaliteitsontwikkeling aangestuurd door het project Werken aan onderwijsontwikkeling, kwaliteit en professionalisering (WAK). Elke docent dient daaraan een persoonlijke bijdrage te leveren door aan het begin van het schooljaar een plan in te leveren, dat na goedkeuring door de afdelingsleider samen met een of meer andere collega’s moet worden uitgevoerd. Op het eind van het schooljaar geven de docenten een presentie van hun verbeterproject en de bereikte resultaten. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding noemt de school het volgende voorbeeld van een aantoonbaar geslaagde interventie die ze naar aanleiding van de periodieke analyses heeft toegepast. ‘Een docent [is] met aantoonbaar herhaaldelijk slechte resultaten van een examenklas afgehaald. De resultaten stegen hierdoor van slecht naar een percentiel van 85.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Het project Werken aan Kwaliteit (WAK) draagt door haar opzet sterk bij aan een vergroting van het draagvlak van de schoolontwikkeling en de verbeteractiviteiten. De schoolleiding zorgt voor een continu zicht op de ontwikkelingen van het primaire proces, onder andere door jaarlijks flink wat lessen te bezoeken, analyses te maken en daarover te rapporteren in de vorm van een ‘schoolfoto’. Mede op basis daarvan worden nieuwe prioriteiten voor de schoolontwikkeling geformuleerd, zoals differentiatie en activerende didactiek. Daarnaast monitort en analyseert de schoolleiding intensief de tussentijdse resultaten per vak. Ondanks deze inspanningen is het gemiddelde examencijfer ruim 0,3 punt gedaald tot 6,33 in 2014. De beoogde borging bleek tevens niet sterk genoeg om voorkomen dat bij zeven van de zeventien vakken het CE-cijfer van deze afdeling in 2014 onder het landelijk gemiddelde kwam. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld van de wijze waarop ze kennisdeling en ontwikkeling vormgeeft.

8


‘Het traject Werken aan Kwaliteit (WAK) is in de bovenbouw voortgezet met een programma voor alle teamleden. Docenten doen in groepjes onderzoek naar onderwerpen als hersenen en leren, en feedback geven. Het programma heeft een vervolg gekregen in de onderbouw. De studiemiddagen zijn vormgegeven in een samenhangend programma waarin eigen docenten workshops geven. Speciale studieweekends voor het managementteam. Instelling van een ontwikkelplek voor ambitieuze docenten die zich willen oriënteren op het management.’ Als belangrijkste thema’s binnen het professionaliseringsbeleid noemt de school in de aanmelding de volgende. ‘De thema’s zijn differentiatie, activerende didaktiek en 21st century skills. Vijf leden schoolleiding hebben een studiereis gemaakt naar Canada of Finland om het onderwijs te vergelijken met de eigen school en verbetermogelijkheden te onderzoeken. Op het gebied van 21st century skills is ervaring opgedaan met het digitale programma peerScholar, waarmee leerlingen elkaar feedback geven. De kennis wordt gedeeld op studiedagen. Docenten bezoeken elkaars lessen en geven feedback. Het aanbod tijdens de studiedagen is afgestemd op de vier thema’s. Docenten bezoeken elkaars lessen en geven feedback. Leerlingen en docenten bezoeken conferenties van onder andere het havoplatform. Leerlingen participeren ook in studiedagen op school.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De schoolleiding verantwoordt haar koers gedegen met documentatie, studie en de oriëntatie op onderwijsvernieuwingen in het buitenland. Hierin stimuleert en faciliteert zij ook haar docenten. De energieke en deskundige teamleiders sturen de vernieuwende processen aan. WAK is een inspirerende en effectieve aanpak om de deskundigheid van de docenten te verbeteren, geënt op de eigen situatie. Juist in WAK komen via de onderzoeksvragen onderwerpen aan bod uit de dagelijkse lespraktijk op de eigen school. Zo is de deskundigheidsbevordering vooral gericht op het activeren van de leerlingen in de lessen. De leiding is door lesbezoeken goed op de hoogte van wat er in de lessen gebeurt. Zij kan dan ook gericht sturen en heeft doelmatig gekozen voor de thema’s differentiatie, activerende didactiek en 21st century skills. De delegatie van de jury had inzage in documenten die docenten hadden opgesteld ter ondersteuning van het maken van bijvoorbeeld profielwerkstukken. In een matrix wordt leerlingen aangegeven welke stappen ze moeten maken, wat daarvoor nodig is en aan welk niveau hun werk moet voldoen. De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2012.

9


Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken* 2012 2014 landelijk landelijk school school Medewerkertevredenheid 7,6 7,7 Oudertevredenheid 7,1 7,1 7,4 7,2 Leerlingtevredenheid 6,9 6,7 6,6 6,7 *De gegevens van 2014 komen uit Vensters voor Verantwoording en hebben betrekking op de school als geheel. Er zijn geen recente gegevens over de medewerkertevredenheid.

In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. ‘Communicatie met ouders: snel reageren op mails. Samen met ouderpanel afgesproken na te denken over het soort mails dat wij sturen, opdat ouders merken dat ze door de school gehoord en gezien worden. Duidelijke afspraken met ouderpanel over terugkomen op vragen en gemaakte afspraken. Afdelingsleider loopt zelf de absenties na in de klassen, om de leerlingen veel te kunnen zien en spreken. Daarbij ook leerlingen die iets positiefs hebben gedaan, te feliciteren. NB: nieuwe tevredenheidsonderzoeken zullen in mei 2014 worden afgenomen.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De tevredenheid onder ouders is toegenomen van 6,9 (2011 en 2012) naar 7,4 (2014). De ouders waarderen met name de veiligheid op school, de informatievoorziening, het onderwijs, het imago en de (keuze)begeleiding. De school reageert serieus op de uitslagen met maatregelen die aansluiten op de wensen van de ouders. De tevredenheid onder leerlingen ligt iets onder het landelijk gemiddelde. De leerlingen waarderen de veiligheid en de sfeer op school. Zij waarderen de goede contacten met hun mentor en de hulp die ze krijgen bij het maken van keuzes. De leerlingen zijn het minst tevreden over het rekening houden met verschillen en in iets mindere mate ook over de uitleg van docenten en over het meetellen van de mening van leerlingen op school. Dit is overigens een algemeen beeld op zeer veel scholen in Nederland.

7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Het uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) Volgens de aanmelding kent het Comenius College een excellentiegebied waarop de focus wordt gelegd. De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. • ‘Leerlijn vaardigheden hbo+: Comenius in Business, Comenius in Science, lobprogramma, opzet profielwerkstuk, Comenius-uren in de onderbouw, modules in de bovenbouw; voor de tweede maal op rij hebben onze havisten zowel in het M-profiel als in het N-profiel de prijs voor het beste profielwerkstuk van Hilversum gewonnen.

10


•

Aanpak onderzoek is vwo-achtig om aan te sluiten op hbo. Bij de Comeniusuren zijn er vier zuilen: maatschappij, bèta, sport, theater. Als leerlingen bij ons naar het hbo gaan, zijn zij meer dan hbo-competent. Zij hebben geleerd onderzoek te doen en zijn bedreven in projectmanagement.’ De aandacht voor het excellentiegebied is gericht op alle leerlingen van onze school.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Het excellentiebeleid is gericht op alle leerlingen. Zo kent elke afdeling naast de bijzonderheden van het Comenius College wel een eigen accent. Zo richt de havoafdeling zich bij uitstek op activiteiten die aansluiten op vaardigheden en onderwerpen die belangrijk zijn voor een vervolgstudie van de leerlingen. Jaarlijks worden er ook inzamelacties georganiseerd voor een aantal goede doelen. Deze acties worden zorgvuldig opgezet en er gaat een grondige voorbereiding door de leerlingen aan vooraf. De acties zijn schoolbreed, aan sommige doen zelfs leerlingen van andere scholen mee. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding stelt de school dat het gebied respectievelijk de gebieden waarop de school uitblinkt wordt/worden erkend door externe partijen (bijvoorbeeld andere scholen, ouders of andere partners). De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. ‘Wij zijn als havo aangesloten bij het landelijk havoplatform en hebben in samenwerking met dit platform het beleidsplan gericht ontwikkeld. Mede hierom zijn wij gevraagd op de landelijke havodag te participeren met een groep leerlingen. Dit is een succes gebleken!’ De herkenbaarheid van het excellentiegebied blijkt volgens de aanmelding verder uit: • externe bezoekers specifiek gericht op dit gebied; • deelname aan een netwerk dat betrekking heeft op dit gebied. De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van het Comenius College onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van zes referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat de kwaliteit van de profielwerkstukken zeer hoog is, de docenten en schoolleiding betrokken zijn en vakkundig deelgenomen hebben aan internationaliseringsprojecten. Daarnaast komt naar voren dat de school uitblinkt in het lob-traject onder vooruitstrevend en niet aflatend enthousiasme van de decaan. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) Het Comenius College heeft plannen om haar excellentiefocus in de toekomst verder te versterken. De school beschrijft deze plannen in haar aanmeldingsformulier als volgt. ‘De havo heeft de doorlopende leerlijn hbo+ voor de vaardigheden beschreven. Deze wordt verder ontwikkeld en uitgevoerd. Hierop zijn zowel bestaande onderdelen afgestemd als nieuwe onderdelen toegevoegd. Er wordt een nieuwe opzet van het mentoraat ontwikkeld die meer aansluit bij de behoeften van de leerling en de kwaliteiten van de medewerkers.

11


In leerjaar 4 ontwikkelen wij een nieuw schooleigen vak. Voor het M-profiel wordt het programma Comenius in Business ontwikkeld, voor het N-profiel Comenius in Science. In het programma worden de benodigde hbo-vaardigheden [geleerd] zoals samenwerking en ict, en wordt een duidelijke koppeling gemaakt met de vervolgopleiding en het werkveld.’ Volgens de aanmelding sluiten de plannen op de volgende wijze aan op specifieke behoeften van (groepen) leerlingen. ‘Met de hbo+lijn is er nog meer aansluiting bij de leerling van deze tijd. Het nieuw op te zetten mentoraat levert nog meer maatwerk en persoonlijke aandacht. Daarnaast is met de hbo+leerlijn met name in klas 4 en 5 ingezet op differentiatie naar profiel en interessegebied.’ In de aanmelding wordt de aansluiting op de door de school gehanteerde didactische aanpak als volgt beschreven. ‘De 21st century skills zoals samenwerken, kennisconstructie, ict-gebruik voor leren, probleemoplossend denken, creativiteit en planmatig werken, krijgen expliciet vorm in Comenius in Business en Comenius in Science. Leerlingen kunnen excelleren op het gebied van kunst, wetenschap en ondernemerschap.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school heeft een duidelijke focus op haar excellentiebeleid. Hierin maakt zij weloverwogen keuzes gericht op actievere leerlingen in de les. De versterking van het excellentiebeleid geschiedt planmatig, zowel in de diepte als in de breedte. Jaarlijks nemen meer leerlingen deel aan de projecten en ontwikkelen zij gaandeweg hun talenten. De delegatie heeft er vertrouwen in dat de school met deze goede leiding, enthousiaste docenten en goede organisatiestructuur haar ambities waar gaat maken.

8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen.

9. Conclusie van de jury Het Comenius College, afdeling havo, ontwikkelt zich op vele fronten. De organisatie is goed op orde. De havo-afdeling heeft een eigen team dat de onderwijskundige ontwikkeling vorm geeft en de processen van toetsen en analyseren aanstuurt. De interventies en onderwijskundige aanpassingen en verbeteringen zijn toegespitst op de karakteristiek van de havo-leerling. Er is een professionele cultuur waarin medewerkers elkaar aanspreken en stimuleren. De school straalt een goede werksfeer uit. Docenten zijn zeer gemotiveerd om het beste van zichzelf te geven. Zij weten dit ook bij de leerlingen los te maken. De school biedt de leerlingen veel mogelijkheden om hun talenten te ontwikkelen en te tonen. De gemiddelde CE-cijfers van de havo zijn tot 2013 steeds hoger geworden: van 6,3 (2011) naar 6,7 (2013). Maar in het laatste examenjaar (2014) is er sprake van een terugval tot 6,3. Bij vier van de dertien overige vakken scoort de afdeling

12


havo goed; deze vakken behaalden een percentielscore van boven de 80%. Bij drie andere vakken (biologie, economie en scheikunde) lagen de CE-cijfers in 2014 duidelijk ver onder het landelijk gemiddelde met een percentielscores onder de 15%. Het gemiddelde SE-CE-verschil was in 2014 over alle vakken minimaal, wat een continuering is van de goede scores van voorgaande jaren. De school slaagde er tot het afgelopen jaar goed in om met haar leerlingenpopulatie hoge havo-cijfers te behalen bij het centraal examen. In 2014 was er echter een flinke terugval. Niettemin bleef het slaagpercentage nog boven het landelijk gemiddelde. Voor een belangrijk deel is dit succes te danken aan de kwaliteit van de mentorbegeleiding, de korte lijnen met de vakdocenten en de intensieve monitoring van de resultaten door de afdelings- en sectieleiders. Het opstroompercentage bij de havo ligt boven het gemiddelde. De zorgstructuur is op orde en zo kan de school ook haar zwakkere leerlingen een goede opleiding geven. De goede naam van de school trekt inmiddels steeds meer zorgleerlingen aan. De school besteedt veel aandacht aan het leren kennen van haar leerlingen. Dit bevordert een goede omgang met de veeleisende ouders. De aansturing van de secties en docenten geschiedt in eerste instantie door de conrectoren. Daarnaast monitoren de afdelingsleiders de leerlingresultaten per klas en leerjaar, zodat docenten vanuit twee kanten kunnen worden aangesproken. Zowel de conrectoren als de afdelings- en sectieleiders bezoeken jaarlijks een aantal lessen van hun collega’s. Via een jaarlijkse ‘schoolfoto’ worden de conclusies daaruit per afdeling en sectie geëvalueerd. In individuele functioneringsgesprekken ligt de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling van de docenten en de realisatie van afgesproken taken en verbetertrajecten. Alle docenten zijn betrokken bij de schoolontwikkeling via het project Werken aan Kwaliteit (WAK). Dit draagt sterk bij aan een vergroting van het draagvlak van de schoolontwikkeling en aan de borging van bereikte resultaten. De schoolleiding zorgt door haar lesbezoek voor een continu zicht op de ontwikkelingen van het primaire proces. Mede op basis daarvan formuleert ze nieuwe prioriteiten voor de schoolontwikkeling. Daarnaast monitort en analyseert de schoolleiding intensief de tussentijdse resultaten per vak. Deze aanpak heeft niet kunnen voorkomen dat in 2014 het gemiddelde examencijfer met ruim 0,3 punt is gedaald tot 6,33. De beoogde borging bleek tevens niet sterk genoeg om te voorkomen dat bij zeven van de zeventien vakken het CE-cijfer van de havo-afdeling in 2014 onder het landelijk gemiddelde kwam. Het excellentiebeleid is gericht op alle leerlingen. Zo kent elke afdeling naast de bijzonderheden van het Comenius College een eigen accent. De havo-afdeling richt zich bij uitstek op activiteiten die aansluiten op vaardigheden en onderwerpen die belangrijk zijn voor een vervolgstudie in het hbo. De leerlijn vaardigheden hbo+, Comenius in Business, Comenius in Science, en het LOBprogramma zijn hiervan goed voorbeelden. Bijzonder is de opzet van het profielwerkstuk waarin de aansturing zich richt op een grote mate van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Voort is een belangrijk kenmerk van het Comenius College dat de meeste projecten op elk van de drie afdelingen worden uitgevoerd of zijn vertaald naar de

13


specifieke doelgroepen van elke afdeling. Er is sprake van een integrale benadering van het excellentiebeleid, zowel horizontaal tussen de afdelingen en vakken, als verticaal tussen de leerjaren. Aandachtspunt voor de havo-afdeling is het repareren van de terugval in 2014 bij de examens. Alles overziende is de jury van oordeel dat het Comenius College op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (havo) 2014 toekomt.

14

- Schoolrapportage Voortgezet onderwijs Excellente Scholen 2014

Recommend Documents