- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 14Fh Aanvrager Locatie (vestigingsnummer) Adres
De Klokbeker dhr. N. A. Guijs (3) De la Reystraat 134 Ermelo
Leerlingenaantal Percentage gewogen leerlingen (2013)
370 (door de school zelf opgegeven, april 2014) 3%
Bestuur:
Stichting voor Protestants-Christelijk Onderwijs te Ermelo
In januari 2014 is aan De Klokbeker het predicaat Excellente School 2013 uitgereikt. Eerder heeft ze het predicaat Excellente School 2012 ontvangen. Enkele contextgegevens (zie juryrapport 2013): De Klokbeker is een christelijke school in Ermelo en is een van de zes scholen van de Stichting voor ProtestantsChristelijk Onderwijs. De school is in de afgelopen tien jaar gegroeid van 80 naar de huidige 340 kinderen. Er is nu, tegen de neergaande trend in, sprake van een lichte groei van het leerlingenaantal. Het aantal kinderen met een zogenoemde weging is gering. De leerlingenpopulatie is gevarieerd en gemêleerd, maar weinig kinderen hebben een anderstalige achtergrond. Twee derde van de leerlingen woont buiten de wijk waar de school is gevestigd. Er zijn nogal wat ouders die bewust kiezen voor De Klokbeker, bijvoorbeeld ouders van zij-instromers met zware dyslexie en hoogbegaafde kinderen. De school is gehuisvest in een uiterst functioneel ingericht gebouw. Een laboratorium en een techniekwerkplaats trekken de aandacht. Hier worden veel ontdekkingen gedaan. Heel bijzonder is de schoolomgeving: het is een ruim opgezette, inspirerende speel- en doeplek, waar de kinderen alle ruimte hebben. Het dierenverblijf met de kippen en de konijnen (en de knuffeltafel voor de konijnen), de waterpomp en het klimparcours zijn aantrekkelijke onderdelen van het terrein rondom de school. De Klokbeker is sinds januari 2012 een Academische opleidingsschool. Dat betekent dat ze samen met een basisschool in Nijkerk en met de Christelijke Hogeschool in Ede onderzoek doet, in dit geval vooral naar passend onderwijs. Met die achtergrond is het niet vreemd dat er relatief veel kinderen op school zitten die specifieke zorg nodig hebben (dyslexie, aan autisme verwante stoornis, kinderen met een rugzak).
2. Motivatie van de school De onderbouwing die De Klokbeker bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. ‘De Klokbeker is een innovatieve school met een missie voor goed onderwijs. Daarin zoekt zij haar eigen antwoorden op ontwikkelingen en vraagstukken zoals passend onderwijs, pesten en voorbereiding op een samenleving die in verandering is. Niet voor niets is de school een Academische opleidingsschool en begeleidt ze
1
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
samen met de Christelijke Hogeschool Ede andere scholen om zich te ontwikkelen tot een Academische opleidingsschool. Jaarlijks ontvangt de school gemiddeld tweehonderd leerkrachten en directeuren van andere scholen die kennis willen nemen van bijvoorbeeld ons onderwijssysteem, van de wijze waarop wij omgaan met meer- en hoogbegaafde kinderen, met kinderen met autisme, met het onderzoekend leren in de werkplaats en het laboratorium. De Klokbeker is een vindplaatsschool op het gebied van techniek en wetenschap, een voorbeeldschool van TOM (teamonderwijs op maat) en van de wijze waarop aan passend onderwijs vorm kan worden gegeven. De Klokbeker heeft intern haar zaken goed geregeld, waarbij opvalt dat de verantwoordelijkheid laag in de organisatie wordt gelegd. Leerkrachten zijn vrijwel volledig vrijgesteld van niet-onderwijsgebonden taken (schoolreiscommissie en dergelijke), waardoor veel tijd en ruimte is voor professionalisering en onderwijsontwikkeling. LB-leerkrachten worden consequent ingezet voor het aansturen van onderwijsontwikkelingen en geven leiding aan studieteams (stage, ISO, zorg, projectmatig werken, et cetera).’
3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: taal en rekenen-wiskunde; 2. resultaten op de andere leergebieden: oriëntatie op jezelf en de wereld, kunstzinnige oriëntatie, bewegingsonderwijs en sport, en Engels; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, redzaamheid, wetenschap en techniek, ondernemen, filosofie, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder presenteren we de eindresultaten die de school in de periode 20112014 heeft behaald. De gegevens zijn afkomstig van de Inspectie van het Onderwijs. Het gaat om ongecorrigeerde gegevens. Eindresultaten Jaar 2011 2012 2013 2014
Score cito: 539,8 cito: 542,2 cito: 539,0 cito: 537,6
Aantal deelnemers 25 28 46 50
Aantal niet-deelnemers 1 0 1 0
Op grond van de resultaten die De Klokbeker in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Als recente ontwikkeling noemt de school in het aanmeldingsformulier het volgende. ‘Wederom is geïnvesteerd in de instructievaardigheden van de leerkracht (een van de kernkwaliteiten van een leerkracht). Observatie en begeleiding/coaching vonden plaats door ervaren en deskundige collega’s en door de bouwcoördinatoren. De rekenspecialiste binnen de school begeleidde de leerkrachten van groep 7 bij het vak rekenen, toen de resultaten van de methodegebonden toetsen rekenen lager uitvielen dan verwacht.
2
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
Net als voorgaande jaren heeft een externe onderwijsbegeleider instructies bijgewoond van een deel van het team. Haar bevindingen heeft zij met de leerkrachten gedeeld en er zijn vervolgacties afgesproken (co-teaching). Het leesonderwijs heeft een impuls gekregen door naast tutorlezen kinderen van groep 8 te koppelen aan kinderen van groep 3 (maatjeslezen).’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De ongecorrigeerde gemiddelden op de cito-eindtoets zijn heel aanvaardbaar, maar lagen in 2013 en 2014 onder de bovengrens van de Inspectie. De school geeft het hoge aantal zorgleerlingen als verklaring. In 2014 waren er van de 50 schoolverlaters 15 dyslectische kinderen en 6 met een rugzak. Met aftrek van deze 21 leerlingen komt de gemiddelde cito-eindscore iets boven de bovengrens van de Inspectie. De verklaring van de school lijkt dus reëel. Voor de tussentijdse opbrengsten zijn de resultaten bekeken van de cohorten 2014 en 2015. De groepsgemiddelden zijn voor alle kernvakken rekenenwiskunde, spelling, technisch lezen (DMT) en begrijpend lezen bovengemiddeld, met dien verstande dat rekenen-wiskunde een sterke vaardigheidsgroei laat zien gedurende schoolloopbaan en dat bij spelling het beeld wat fluctueert. 3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Als recente ontwikkeling binnen deze indicator noemt de school in de aanmelding het volgende. ‘Dit schooljaar is onderzocht of projectmatig werken opbrengstgericht en binnen passend onderwijs realiseerbaar is. Om het laatste te onderzoeken is, naast het afleggen van een schoolbezoek overleg geweest met verschillende so-/sboscholen. Op basis van deze resultaten is (met brede instemming) besloten om projectmatig werken verder uit te werken en in de tweede helft van volgend schooljaar een thema projectmatig uit te proberen. De resultaten van het meerjarig onderzoek van de Academische opleidingsschool worden meegenomen. Het vak natuur wordt al projectmatig gegeven. Opvallend is dat de kinderen dit vak hoger dan voorheen waarderen, terwijl de resultaten onverminderd hoog zijn gebleven.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school neemt deel aan de onderdelen wereldoriëntatie en studievaardigheden op de cito-eindtoets. De laatste jaren liggen de scores bij wereldoriëntatie steeds ver boven het gemiddelde, bij studievaardigheden even boven het gemiddelde. De school profileert zich met een techniekwerkplaats en een eigen laboratorium onder leiding van een eigen techniekdocente. Periodiek krijgen alle leerlingen vanaf groep 3 opdrachten op het gebied van natuurkunde en scheikunde. Het doel is onderzoek doen, leren ontdekken, het bevorderen van een nieuwsgierige houding. De school kiest niet voor portfolio’s, maar in de school zijn producten en werkstukken zichtbaar. Dat leerlingen zelf ervaring opdoen, komt ook tot uiting in tal van activiteiten, projecten en excursies. Voorbeelden: ruimtevaartproject, voedingsproject in de kleutergroepen, stageproject in groep 8, waarbij leerlingen een dagdeel meewerken in een bedrijf of winkel. Als ondernemende school gaan leerlingen nieuwe uitdagingen aan en leren plannen en prioriteiten stellen. Kortom: een voorbeeldige aanpak die ook de leerlingen hoog waarderen. Vermeldenswaard is dat kinderen al vanaf groep 5 Engels krijgen aangeboden.
3
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) Als recente ontwikkeling binnen deze indicator noemt de school in de aanmelding het volgende. ‘Op het gebied van wetenschap en techniek (W&T) is de samenwerking met het voortgezet onderwijs (Christelijk College Groevenbeek) en de Universiteit Utrecht geïntensiveerd. Naast de bètaklas voor meer- en hoogbegaafde kinderen organiseren wij met het vo wetenschapsmiddagen voor kinderen uit de bovenbouw van de basisschool en leerlingen uit de brugklas. Wekelijks zijn vwo-leerlingen (NT-profiel) op school om kinderen te assisteren bij het programmeren van LEGO Mindstorms. Ook dit jaar werd met de Universiteit Utrecht samengewerkt aan een onderzoek. Met sociaal-emotionele vorming hebben we gekozen voor de invoering van de methode Grip op de groep, waarin groepsvorming en het stimuleren van een positieve groep centraal staan. Per bouw is een invoeringstraject voor komend schooljaar geschreven.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school besteedt veel aandacht aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Een nieuwe methode is ingevoerd, Grip op de groep, in onder- en middenbouw de socialevaardigheidstraining en in groep 8 leren kinderen ontdekken wie ze zijn, mede als voorbereiding op het voortgezet onderwijs. Daarnaast zijn er activiteiten als leren samenwerken, oudere leerlingen die jongere leerlingen helpen (dobbelsteenleerlingen) en tutorlezen. Bij de begeleiding van kinderen en leerkrachten wordt gebruik gemaakt van schoolvideo-interactie. Leerkrachten en leerlingen hanteren het gecertificeerde instrument VISEON. De resultaten worden geanalyseerd en kritisch doorgelicht (bijvoorbeeld: de lage scores voor het onderdeel zelfvertrouwen) in termen van D- en E-scores ten behoeve van de leerlingenzorg. Kenmerkend is de bevordering van een sterke taakgerichtheid bij leerlingen, met een kiesbord (1-2), dagplanning (3-6) en weekplanning (7-8). Met kleine instructiegroepen, centrale roosterplanning in vijf blokken, een prikkelarme Boomhut en op niveau ingerichte kieskasten is het zelfstandig werken geïnstitutionaliseerd.
4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) Bij haar aanmelding beschrijft De Klokbeker als recente ontwikkeling het volgende. ‘De Klokbeker heeft een duidelijk onderwijsprofiel dat een aanzuigende werking heeft op met name ouders van meer- en hoogbegaafde kinderen of van kinderen met autisme en gezinnen waar dyslexie in de familie voorkomt. De school telt daardoor veel van deze kinderen. De huidige groep 8 bijvoorbeeld (vijftig kinderen) telt maar liefst vijftien kinderen met dyslexie en zes kinderen met een rugzak. De school werkt intensief samen met een plaatselijke dyslexiepraktijk, waar ook gebruik gemaakt wordt van de Braams-methode, en De Klokbeker wordt door het Landelijk Netwerk Autisme als voorbeeldschool genoemd.’
4
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Op het gebied van de zorg voor leerlingen met leer- en gedragsproblemen (dyslexie, dyscalculie, autisme) heeft de school veel expertise beschikbaar. In het kader van passend onderwijs is de school in zekere zin een ‘so light’-school. Daarnaast is de aandacht voor meer- en hoogbegaafde leerlingen (circa vijftig leerlingen) voorbeeldig: onderzoek in de Columbusgroep (bijvoorbeeld de zandtafel; LEGO Mindstorms, leren leren), bètaplusklas voor de bovenbouw en in het vo, wetenschapsdagen voor bovenbouw en brugklas, Spaans voor de taalsterke leerlingen, programmeren voor de rekensterke kinderen. Met de Radboud Universiteit worden kleuters gescreend op hoogbegaafdheid. Voor meerbegaafde kinderen is er in de groepen 1 t/m 8 een beredeneerd aanbod. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) De jury hanteert bij de beoordeling van (semi-)eindtoetsresultaten in het basisonderwijs meerdere referentiematen, te weten voor alle scholen die uitkomen boven het landelijk gemiddelde, voor scholen in de vier grote steden die uitkomen boven het G4-gemiddelde en scholen daarbuiten die uitkomen boven het gemiddelde van niet G4-gemeenten, en ten slotte de bovenkant van de bandbreedte die de jury hanteert op basis van het aandeel leerlingen met laagopgeleide ouders. Voor 2014 betreft het dan de volgende referentiematen: • gemiddelde eindtoetsscore (cito-) landelijk 534,8; • voor scholen binnen de G4 is de gemiddelde score 533,6, voor scholen buiten de G4 535,01; • voor scholen met 3% laagopgeleide ouders hanteert de jury een grens van 540,2. Vergeleken met deze drie referentiematen voor 2014 constateert de jury voor De Klokbeker het volgende. a. De resultaten lagen boven het landelijk gemiddelde van 534,8. b. De school haalt als school buiten de G4 een resultaat dat boven het gemiddelde ligt voor scholen buiten de G4. c. De school heeft in 2013 een aandeel laagopgeleide ouders van 0%; de jury hanteert een grens van 540,6. Deze referentiemaat wordt door de school in 2012 bereikt. Een toelichting en de tabel met de bandbreedte die de jury hanteert, zijn te vinden in het eindverslag van de jury, Maatgevende scholen III. Verhouding van de eindresultaten tot de excellentiegrens
Jaar Eindresultaten ruim boven de verwachting* 2011 Nee 2012 Ja 2013 Nee 2014 Nee * Hierbij hanteert de jury een andere norm dan de norm die de scholen kennen van de Inspectie. Deze norm ligt boven de bovengrens die voor scholen met een vergelijkbaar percentage gewichtenleerlingen wordt getrokken.
1
Schatting op basis van gegevens van Cito.
5
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
In het aanmeldingsformulier geeft de school als recente ontwikkeling het volgende aan. ‘Ondanks het feit dat de school een open aannamebeleid heeft en kinderen uit de wijde omgeving trekt, weet zij zeer goede resultaten te behalen. De Klokbeker telt een bovengemiddeld aantal kinderen met een rugzak en/of een dyslexieverklaring. Door een lange en intensieve samenwerking met een Regionaal Expertise Centrum beschikt de school inmiddels over een deskundig team (door middel van scholing door REC). De bemensing van de prikkelarme voorziening binnen de school wordt in gezamenlijkheid bekostigd. Nieuw het afgelopen jaar is de inzet van een externe leerkracht voor co-teaching van collega’s die een leervraag hebben.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De gecorrigeerde cito-eindscores (2012: 538,8; 2013: 536,4; 2014: 535,9) liggen wel steeds boven het gemiddelde in vergelijking met de schoolgroep waartoe basisschool De Klokbeker behoort, maar zijn de laatste twee jaar niet meer boven de excellentienorm van de jury. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. ‘Gedifferentieerd werken is verregaand doorgevoerd binnen de gehele school. Het begint bij de jongste kleuters, waarvoor een leeraanbod is op niveau (tot en met groep 4) en zet zich door in de hogere groepen, waarbij het onderwijsaanbod aan het niveau van de leerling wordt aangepast. Daarnaast wordt aan taalsterke kinderen het vak Spaans onderwezen en leren rekensterke kinderen programmeren van een ict’er.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school heeft ambities geformuleerd voor de basisvaardigheden op groepsniveau. Er is geregeld overleg tussen leerkracht en IB’er en binnen het team over de resultaten. In een zakelijke sfeer bespreken collega’s elkaars onderwijsresultaten. Sinds kort biedt het administratiesysteem van Cito meer mogelijkheden om deze resultaten te analyseren dan binnen Dotcom.
5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In haar aanmeldingsformulier geeft De Klokbeker als recente ontwikkeling het volgende aan. ‘De combinatie van inzet van ervaren en deskundige leerkrachten uit onze organisatie bij de begeleiding van collega’s, en de inzet van externen (voor observatie en co-teaching) zorgen voor een open en professionele cultuur. Hierbij vormen leren en ontwikkelen de kern. Studiedagen worden zelfstandig ingevuld met inzet van specialisten binnen de school. De onderbouwcoördinator studeert onderwijskunde en de directeur volgt een tweejarige opleiding supervisie en coaching. Komend schooljaar starten wederom
6
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
twee leerkrachten met een post-hbo-opleiding.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Het gedifferentieerd werken is schoolbreed in de groepen 1 t/m 8 waarneembaar voor alle cognitieve kernvakken. Kenmerkend voor het primaire proces zijn de didactische differentiatie met kleine instructiegroepen, in eigen tempo werken, de schoolbrede inrichting van plusklassen en de bevordering van zelfstandig werken. Activerend en uitdagend onderwijs met gebruikmaking van afwisselende werkvormen wordt niet alleen in de plusgroepen toegepast, maar in het hele reguliere onderwijs. De inrichting van het gebouw en de directe omgeving van de school versterkt dit aanbod. Het Klokbekermodel zorgt voor een rustige werksituatie. Leerlingen waarderen de school met een cijfer 8,5 en dat is zeer gunstig. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. ‘De Klokbeker is de eerste ISO-gecertificeerde basisschool in Nederland. In juni 2014 vindt voor de tweede maal een externe audit plaats. Door kwaliteitsmedewerkers binnen onze school zijn interne audits uitgevoerd op de terreinen van leerlingenuitstroom, overgangsbeoordeling en prestatiemeting (invoeren citotoets rekenen of citotoets spelling in cito-lvs). Het kwaliteitsbeleid wordt van binnenuit de organisatie gemonitord en het overzicht is voor elke leerkracht toegankelijk.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Het onderwijssysteem van De Klokbeker kent een duidelijke structuur en een heldere organisatie. De directeur heeft een uitgesproken visie op onderwijskwaliteit die samen te vatten is als ‘bevlogen en bedrijfsmatig’. Veel onderwijskenmerken zijn innovatief met als uitgangspunt: ‘wat werkt?’. In een professionele cultuur krijgen leerkrachten veel verantwoordelijkheid in het aansturen van onderwijsontwikkelingen en het leiding geven aan studieteams. Omdat het ISO-kwaliteitssysteem duidelijkheid geeft over de interne gang van zaken, gaat er weinig tijd verloren met ‘steeds opnieuw het wiel uitvinden’. De school benut de ISO-normering niet voor het vullen van vele mappen met afspraken en protocollen, maar functioneel voor borging en het werkproces van de schoolontwikkeling. Medewerkers en ouders waarderen de school met respectievelijk 8,8 en 8,2 en dat is buitengewoon positief.
6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) De school noemt in haar aanmeldingsformulier de volgende recente ontwikkeling. ‘De afgelopen jaren is sterker dan voorheen geïnvesteerd in de zogenoemde middengroep. Zowel in als buiten de groep is extra aandacht aan deze groep gegeven op met name het gebied van rekenen. In groep 8 zijn de resultaten hiervan gemonitord. De leerwinst is voor deze groep fors te noemen.
7
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
Naast de methode voor begrijpend lezen wordt vanaf groep 5 tekstbegrip extra geoefend. Kinderen geven aan beter voorbereid te zijn op de wijze van vragen in de citotoets begrijpend lezen.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De school kent een systematiek waarbij beredeneerd verbetermaatregelen worden genomen naar aanleiding van tevredenheidonderzoeken, opbrengstanalyses en incidentele signalen. Daarbij schroomt de directie niet om ook nadrukkelijk de kwaliteit van leerkrachten te beoordelen (bijvoorbeeld instroom twee leerkrachten van andere scholen). De lat ligt hoog. Steeds wordt de kritische vraag gesteld ook bij ogenschijnlijk vanzelfsprekende onderwijsactiviteiten: ‘wat is het beoogde doel?’. Voorbeeld: het kringgesprek in de onderbouw. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding meldt de school als ontwikkeling het volgende. ‘Gedurende meerdere jaren weet de school zeer goede resultaten te halen, ondanks de groei van de school en de nieuwe leerkrachten die de school jaarlijks krijgt. Dit is te danken aan ons duidelijke organisatiemodel en de intensieve wijze waarop nieuwe leerkrachten worden ingewerkt.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Als eerste en vooralsnog enige basisschool is De Klokbeker ISO-gecertificeerd. Deze certificering is geen doel, maar een middel. Het geeft duidelijkheid over de interne gang van zaken en betekent ook voor leerkrachten rust en structuur. Een strakke organisatie en eenduidigheid over het werken aan kwaliteit (kwaliteitszorg) zijn in de opvatting van de school de basisvoorwaarden voor het daadwerkelijk realiseren van kwaliteit. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school als ontwikkeling het volgende aan. ‘Ook in het afgelopen jaar zijn twee grote ontwikkelingen in gang gezet (op sociaal-emotioneel en wereldoriënterend gebied). Het is kenmerkend voor de school dat naast de normale ontwikkelingen (zoals dit jaar een nieuwe methode begrijpend lezen) er voortdurend onderwijsontwikkeling plaatsvindt. Dit vloeit voort uit het hoge opleidingsniveau van het team en het feit dat de verantwoordelijkheid laag in de organisatie wordt gelegd. Binnen de Academische opleidingsschool wordt door studieteams (leerkrachten van De Klokbeker, studenten en docenten van de hogeschool) meerjarig onderzoek gedaan naar passend onderwijs en projectmatig werken. De tussentijdse resultaten worden meegenomen in de besluitvorming.’ De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2012, 2013 en 2014.
8
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Medewerkertevredenheid Oudertevredenheid Leerlingtevredenheid
Gemiddelde score school 8,6 8,2 8,5
Landelijke score 7,6 7,5 8,1
In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. ‘De vakken natuur en techniek worden door de kinderen in tegenstelling tot aardrijkskunde en geschiedenis erg hoog gewaardeerd. Kinderen geven aan het projectmatig werken en de nadruk op onderzoek erg fijn te vinden. Vandaar onze insteek op projectmatig werken op thematische basis. Ouders gaven aan dat het tijdens de pauzes en tussen de middag te druk is op het schoolplein. We hebben daarom besloten gescheiden pauzes in te voeren en de regel in te voeren dat kinderen die niet overblijven pas een kwartier voor aanvang van de school op het plein mogen.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. Er zijn momenteel twee belangrijke ontwikkelingen gaande op het terrein van de sociaal-emotionele ontwikkeling en wereldoriëntatie. De school streeft naar een hoog opleidingsniveau bij leerkrachten en de verantwoordelijkheid laag in de organisatie. Leerkrachten melden dat de directie hen serieus neemt en leerlingen melden dat er ook naar hen wordt geluisterd. Bovendien wordt expertise van buiten geregeld ingeschakeld. Studieteams verrichten eerst onderzoek voordat een vernieuwing wordt ingevoerd. Voorbeelden: meerjarig onderzoek naar passend onderwijs en projectmatig werken. De delegatie van de jury heeft een enthousiast team aangetroffen, waar niet werd geklaagd over werkdruk (sic!).
7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) In haar aanmeldingsformulier noemt De Klokbeker als recente ontwikkeling het volgende. ‘De Klokbeker heeft een brede visie op onderwijs (onderwijs als ontdekkingsreis). Daarbinnen valt het vak wetenschap en techniek op en tevens de aandacht voor meer- en hoogbegaafden. De Klokbeker beschikt over een eigen techniekwerkplaats en een professioneel laboratorium; beide geleid door een lerarenondersteuner. Onderzoek speelt ook binnen de plusklas een belangrijke rol. Jaarlijks wordt gedurende enkele maanden onderzoek gedaan naar rivieren en delta’s in een grote proefopstelling. Hiervoor wordt samengewerkt met de Universiteit Utrecht (faculteit Geowetenschappen). Binnenkort start naschools aanbod op het gebied van wetenschap en techniek. Kangoeroewedstrijd voor goede rekenaars en bridge voor 30 kinderen van groep 3 tot en met 7.’
9
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De visie op onderwijs is uniek: onderwijs als ontdekkingsreis (Columbus), wat geleid heeft tot eigentijds onderwijs met uitdagende opdrachten in uiteenlopende wetenschappelijke domeinen. Kenmerkend is tevens dat de school niet de lang betreden paden bewandelt, maar eigen keuzes maakt, zowel qua organisatie, inhoudelijk aanbod als werkwijze. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding beschrijft de school de volgende recente ontwikkeling. ‘Jaarlijks organiseert De Klokbeker ochtenden rondom meer- en hoogbegaafdheid en rondom het vak wetenschap en techniek voor directies en leerkrachten van andere scholen. Ook verzorgt zij workshops en inleidingen voor andere stichtingen en organisaties, zoals in de afgelopen jaren op het gebied van hoogbegaafdheid, opbrengstgericht werken en onderzoekend leren. Ook geven we samen met onderzoekers van de Universiteit Utrecht workshops aan leerkrachten van andere scholen. De Klokbeker begeleidt jaarlijks een of meerdere schoolteams die het Klokbekeronderwijssysteem willen invoeren.’ De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van De Klokbeker onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van twee referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat de school uitblinkt in een breed onderwijsaanbod en het verzorgen van passend onderwijs. Daarnaast is De Klokbeker een voorbeeld voor andere scholen, die regelmatig een bezoek brengen. Deze mening hebben beide referenten. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. ‘De Klokbeker onderzoekt met een collega-school van een andere denominatie de mogelijkheid om een plusgroep voor slimme peuters te starten. Beide scholen constateren dat het huidige aanbod vooral de focus legt op risicokinderen (lage opleiding) en nauwelijks op intelligente kinderen (die ook een risicogroep vormen). In 2015 zou deze gezamenlijke slimme peutergroep van start kunnen gaan. Het management van zowel De Klokbeker en als Groevenbeek wil de samenwerking uitbreiden naar: • aansluiting op tweetalig vwo door tweetalige groep op De Klokbeker (oriëntatie); • uitbreiding inzet bovenbouw vwo’ers (concreet: wiskunde en Engels); • organisatie wetenschapsmiddagen, bètaklas en Groevenbeek-challence.’ De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek de volgende waarnemingen en bevindingen gedaan. De huidige schoolontwikkeling wordt op een logische en harmonische wijze uitgebreid met verwante thema’s als de start van een peuterplusgroep, voortgaande en geïntensiveerde samenwerking met het Christelijk College Groevenbeek en met universitaire instituten. De school wil blijvende aandacht schenken aan de zorg en begeleiding, gelet op de versterkte instroom van leerlingen die extra zorg vragen.
10
- Schoolrapportage Basisonderwijs – Excellente Scholen 2014
8.
Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen.
9.
Conclusie van de jury Basisschool De Klokbeker ontving in voorgaande jaren het predicaat Excellente School 2012 en 2013. De Klokbeker is een Academische basisschool die jaarlijks veel andere leerkrachten en directeuren (gemiddeld 200) op bezoek krijgt. Onderscheidend van deze school is de dynamiek van de organisatie gebaseerd op een zeer stevig fundament. De Klokbeker kent een duidelijke structuur en een heldere organisatie. De school heeft een bevlogen team en bewijst een professionele en steeds lerende organisatie te zijn. Het imago van de school is zeer positief. Alle voorwaarden voor een voortgaande gunstige schoolontwikkeling zijn aanwezig: de kwaliteit van de schoolleiding, het schoolklimaat en de innovatieve instelling van het team. De Klokbeker behaalt bovengemiddelde leeropbrengsten, al liggen deze de twee laatste jaren iets lager dan van een excellente school verwacht mag worden. De school besteedt echter niet alleen aandacht aan de cognitieve onderwijsresultaten, ze biedt met name op het terrein van wetenschap en techniek uitdagend en eigentijds onderwijs. De resultaten daarvan zijn op school zichtbaar. Ook op sociaal-emotioneel gebied is er een doordacht aanbod. De school kan nog winst behalen in het verantwoorden van de beoogde competenties bij leerlingen. Aandachtspunt blijft het streven naar duurzaam excellente resultaten, ook bij de kernvakken. Onderscheidend zijn onder meer de volgende zaken. Ten eerste maken het laboratorium, de techniekwerkplaats en diverse projecten ontdekkend leren mogelijk. Het onderwijs op De Klokbeker is uitdagend met een sterke afwisseling van werkvormen. Daarnaast wordt met een veelbelovende aanpak de zelfstandigheid van leerlingen bevorderd. Ook is er een gedegen aanbod voor de meer- en hoogbegaafde leerlingen. Op het gebied van zorg heeft de school veel expertise beschikbaar. Op het niveau van de school als organisatie biedt het ISO-kwaliteitssysteem – de school is ISO-gecertificeerd – de nodige rust en helderheid. Alles overziende is de jury van oordeel dat basisschool De Klokbeker op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (po) 2014 toekomt. De school is op hoog niveau gebleven en er is sprake van verdere ontwikkeling op diverse relevante terreinen.
11