Zwitserleven Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Zwitserleven Beleggingsfondsen

Jaarverslag

PERSONALIA BEHEERDER ACTIAM N.V. Postbus 8444 3503 RK Utrecht website actiam.nl/fondsbeheer

DIRECTIE ACTIAM N.V. E.J. van Bergen G.H.B. Coppens R.G.H. Verheul

RAAD VAN TOEZICHT R.G.J. Langezaal, voorzitter B. Janknegt

JURIDISCH EIGENAAR Stichting Bewaarder Zwitserleven Beleggingsfondsen Croeselaan 1 Postbus 8444 3503 RK Utrecht

BEWAARDER KAS Trust & Depositary Services B.V. Nieuwezijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam

ACCOUNTANT KPMG Accountants N.V. Postbus 43004 3540 AA Utrecht

BANKREKENINGEN EN CUSTODIAN KAS BANK N.V. Nieuwezijds Voorburgwal 225 1012 RL Amsterdam De algemene informatie heeft betrekking op de situatie per datum van publicatie, 13 april 2016.

JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

2

Inhoud 1 Profiel 1.1 Profiel ACTIAM 1.2 Onze beleggingsfilosofie in het kort 1.3 Risicomanagement 1.4 Juridische structuur 1.5 DUFAS Code Vermogensbeheerders 1.6 Verslaglegging en overige informatie

4 5 5 6 6 6 6

Bijlage 1 Overzicht beleggingsstrategie en de vermogensbeheerder

7

Bijlage 2 Overzicht verantwoordelijke fondsmanager

7

Bijlage 3 Lijst van uitgesloten ondernemingen per 31 december 2015

8

Bijlage 4 Lijst van uitgesloten staatsobligaties per 31 december 2015

9

2 Algemeen 2.1 Verslag van de Raad van Toezicht 2.2 Verslag van de beheerder 2.2.1 Kerncijfers 2.2.2 Verklaring omtrent de bedrijfsvoering 2.2.3 Beheerontwikkelingen 2.2.4 Marktontwikkelingen en vooruitzichten 2.2.5 Verantwoord vermogensbeheer 2.3 Zwitserleven Aandelenfonds 2.4 Zwitserleven Europees Aandelenfonds 2.5 Zwitserleven Obligatiefonds 2.6 Zwitserleven Geldmarktfonds 2.7 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 2.8 Zwitserleven Credits Fonds 2.9 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 2.10 Zwitserleven Vastgoedfonds

10 11 13 13 14 14 15 16 21 23 26 29 31 33 35 37

3 Jaarrekening 2015 Zwitserleven Beleggingsfondsen 3.1 Balans 3.2 Winst- en verliesrekening 3.3 Kasstroomoverzicht 3.4 Toelichting 3.4.1 Balans 3.4.2 Winst- en verliesrekening 3.4.3 Beloningsbeleid 3.4.4 Overige toelichtingen

39 40 40 41 41 50 51 55 56

4 Jaarcijfers 2015 Zwitserleven Beleggingsfondsen 4.1 Zwitserleven Aandelenfonds 4.2 Zwitserleven Europees Aandelenfonds 4.3 Zwitserleven Obligatiefonds 4.4 Zwitserleven Geldmarktfonds 4.5 Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds 4.6 Zwitserleven Credits Fonds 4.7 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds 4.8 Zwitserleven Vastgoedfonds

57 58 64 72 85 91 98 110 117

5 Overige gegevens 5.1 Belangen Directie en Raad van Toezicht 5.2 Winstbestemmingsregeling 5.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

123 124 124 125


3

1 PROFIEL


4

1.1

PROFIEL ACTIAM

ACTIAM N.V. (ACTIAM) is statutair gevestigd en houdt kantoor in Utrecht. ACTIAM is een 100% deelneming van VIVAT (handelsnaam voor REAAL N.V., vanaf 26 juli 2015 VIVAT N.V.), tot 26 juli 2015 een dochteronderneming van SNS REAAL N.V. (SNS REAAL) te Utrecht. SNS REAAL heeft 26 juli 2015 bekend gemaakt dat de verkoop van VIVAT aan Anbang Group Holdings Co. Ltd., een volle dochter van Anbang Insurance Group Co. Ltd. (Anbang), een vooraanstaande Chinese verzekeringsmaatschappij, is afgerond. Alle aandelen van SNS REAAL in VIVAT zijn op 26 juli 2015 aan Anbang geleverd. De statutaire naam REAAL N.V. is gewijzigd in VIVAT N.V. De minister van Financiën, De Nederlandsche Bank (DNB) en de Chinese toezichthouder (CIRC), en de aandeelhouder van SNS REAAL (NLFI) hebben de benodigde goedkeuringen verleend. Voor de volgende beleggingsinstellingen is ACTIAM ‘beheerder van een beleggingsinstelling’ (Beheerder), ook wel Alternative Investment Fund Manager genoemd (AIFM): nnSNS Beleggingsfondsen N.V.; nnZwitserleven Beleggingsfondsen, Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen en Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen; nnACTIAM Responsible Index Funds Equity; nnACTIAM Institutional Microfinance Funds; nnACTIAM-FMO SME Finance Fund I; en nnACTIAM Beleggingsfondsen N.V. Voor de volgende beleggingsinstellingen is ACTIAM door ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) aangesteld als Beheerder: nnASN Beleggingsfondsen N.V.; nnASN-Novib Microkredietfonds; en nnASN Groenprojectenfonds.

1.2

ONZE BELEGGINGSFILOSOFIE IN HET KORT

Het grootste deel van Zwitserleven Beleggingsfondsen wordt actief beheerd op basis van een gematigd risicoprofiel ten opzichte van de relevante benchmark. Daarnaast zijn er fondsen met een (gedeeltelijk) passieve beheerstijl. Zowel bij de actief als passief beheerde fondsen is sprake van verantwoord vermogensbeheer. De toevertrouwde gelden worden op een professionele en verantwoorde manier beheerd. Daarvoor is specialistische beleggingsexpertise noodzakelijk. ACTIAM beoogt, rekening houdend met het beleggingsbeleid dat voor de fondsen is geformuleerd, een zo goed mogelijk resultaat te behalen. Bijlage 1 geeft een overzicht van de beleggingsfondsen van Zwitserleven, de beleggingsstrategie en de vermogensbeheerder. Bijlage 2 bevat de namen van de fondsmanager(s) die verantwoordelijk zijn voor het beleggingsbeleid.

VERANTWOORD VERMOGENSBEHEER ACTIAM gelooft in beleggen op de lange termijn. Duurzaamheid staat daarin centraal. Vanuit deze overtuiging wil ACTIAM naast financieel rendement ook maatschappelijk rendement realiseren. Om dit doel te bereiken, worden verschillende middelen ingezet. Bedrijven en landen worden volgens internationale aanvaarde criteria en volgens de eigen ‘Fundamentele Beleggingsbeginselen’ beoordeeld op de mate van duurzaamheid. De Environmental, Social, Governance (ESG)criteria voor maatschappelijk verantwoord beleggen zijn volledig geïntegreerd in het beleggingsproces. Het duurzame beleid is gericht op gedragsverandering. Wanneer er twijfel is over de duurzaamheid van een onderneming of wanneer er verbetermogelijkheden zijn, wordt met het bedrijf een gesprek aangegaan. Wanneer de onderneming in positieve richting van koers verandert, blijft het behouden in het beleggingsuniversum. Bedrijven of landen die in strijd blijven handelen met de beleggingsbeginselen kunnen uitgesloten worden van belegging. Door als aandeelhouder gebruik te maken van stemrecht, oefent ACTIAM ook invloed uit. Vaak worden door samenwerking met andere beleggers de krachten gebundeld om de impact te vergroten. Het stembeleid is vooral gericht op door aandeelhouders ingediende voorstellen. Deze agenda-items gaan – veel meer dan de ingediende voorstellen van het management – over impact of beleid gerelateerd aan milieu, mensenrechten of ethische principes. ACTIAM heeft speciaal voor deze voorstellen een beleid ontwikkeld, dat gebaseerd is op haar Fundamentele Beleggingsbeginselen. Bedrijven met veel potentie op duurzaamheidsgebied, maar die nog niet aan alle criteria voldoen, komen in aanmerking voor positieve selectie. Door met elkaar in gesprek te gaan wordt gezocht naar verbetering en krijgt het bedrijf een prominente plaats in de beleggingsportefeuille. Zo wordt geïnvesteerd in activiteiten die belangrijk zijn om te stimuleren. Voor een uitgebreid verslag over verantwoord beleggen in 2015, zie hoofdstuk 2, Verantwoord vermogensbeheer in het verslag van de beheerder.

ACTIEF BEHEER MET GEMATIGD RISICOPROFIEL Het grootste deel van de beleggingsfondsen wordt actief beheerd. Met een gematigd risicoprofiel ten opzichte van de relevante benchmark en door professionele vermogensbeheerders. Daarnaast zijn er fondsen met een (gedeeltelijk) passieve beheerstijl. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

5

ACTIAM gelooft in de toegevoegde waarde van actief beheer. Door gedegen onderzoek en analyse wordt gezocht naar een optimale verhouding van risico en rendement. Met als doel: een beleggingsresultaat dat gemiddeld beter is dan het resultaat van de relevante benchmark en vergelijkbare fondsen. De mate waarin de fondsbeheerders risico’s mogen nemen, staat duidelijk en strikt beschreven in het prospectus. Dit wordt zorgvuldig en continu bewaakt. 1.3

RISICOMANAGEMENT

ACTIAM bewaakt voortdurend dat de beleggingsfondsen en de beleggingsportefeuilles blijven voldoen aan de randvoorwaarden zoals die in het prospectus zijn vastgelegd, aan de wettelijke kaders en aan de interne uitvoeringsrichtlijnen. In het verslag van de beheerder wordt per beleggingsfonds inzicht gegeven in het risicomanagementbeleid, de gebruikte financiële instrumenten en de belangrijkste risico’s. 1.4

JURIDISCHE STRUCTUUR

In de Zwitserleven Beleggingsfondsen zijn gelden ondergebracht ten behoeve van pensioensverzekeringsproducten van SRLEV N.V., dat onder de handelsnaam van Zwitserleven in de fondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen participeert. Op 31 december 2015 waren Zwitserleven, KAS BANK N.V. en Zwitserleven Mix Beleggingsfondsen de enige participanten. Zwitserleven Beleggingsfondsen heeft een zogenaamde paraplustructuur. Dit houdt in dat het fondsvermogen verdeeld wordt in verschillende series participaties (gezamenlijk de ‘subfondsen’ of ‘fondsen’ en elk afzonderlijk een ‘subfonds’ of ‘fonds’). Voor de paraplustructuur is gekozen omdat dit leidt tot schaalvergroting als gevolg waarvan efficiencyvoordelen kunnen worden behaald. Bovendien kunnen nieuwe fondsen op betrekkelijk eenvoudige wijze worden geïntroduceerd en in een bestaande structuur worden ondergebracht. Hierdoor kan sneller en efficiënter op veranderende behoeften van klanten en marktsituaties worden ingespeeld. Beleggingsbeleid, risicoprofiel en kostenstructuur kunnen per subfonds verschillen. Voorafgaand aan de introductie van een subfonds stellen de beheerder en juridisch eigenaar van de beleggingsfondsen, met inbreng van Zwitserleven, de subfondsspecificaties vast. Vanaf de introductie van een subfonds gelden de subfondsspecificaties zoals opgenomen in het betreffende aanvullende prospectus. Het prospectus van Zwitserleven Beleggingsfondsen inclusief de Voorwaarden van Beheer en de specificaties van de subfondsen zijn kosteloos op te vragen bij de beheerder of op de internetpagina actiam.nl/fondsbeheer in te zien.

DOELSTELLING De beleggingsfondsen zijn toegankelijk via producten van Zwitserleven. De beleggingsfondsen hebben tot doel het per subfonds afzonderlijk beleggen van vermogen in effecten, afgeleide producten en andere vermogenswaarden, ten behoeve van de participanten.

BELEGGING IN DE BELEGGINGSFONDSEN Het aan elk subfonds toe te rekenen vermogen wordt afzonderlijk belegd in de specifieke beleggingsportefeuille van het betreffende subfonds. Naast de algemene beleggingsdoelstellingen en het beleggingsbeleid heeft elk subfonds een eigen beleggingsbeleid en risicoprofiel. Voor elk subfonds wordt een aparte administratie gevoerd, zodat alle aan een subfonds toe te rekenen opbrengsten en kosten per subfonds worden verantwoord en geadministreerd op een daartoe per subfonds aangehouden rekening. Zowel de positieve als de negatieve waardeveranderingen in de beleggingsportefeuille van een subfonds komen ten gunste respectievelijk ten laste van de participanten in het betreffende subfonds. 1.5

DUFAS CODE VERMOGENSBEHEERDERS

De Dutch Fund and Asset Management Association (DUFAS) is de branche-organisatie van de vermogensbeheersector die in Nederland actief is. DUFAS behartigt de gemeenschappelijke belangen van deze sector, zowel ten behoeve van particulier beleggers als ten behoeve van institutionele of professionele beleggers. De Code Vermogensbeheerders (verder, ‘de Code’), zoals die door DUFAS is opgesteld, is per 1 oktober 2014 in werking getreden. De Code geeft antwoord op de vraag wat klanten van hun fondsen vermogensbeheerder mogen verwachten. Als lid van DUFAS onderschrijft ACTIAM de Code. Jaarlijks zet ACTIAM in haar jaarverslag uiteen hoe de tien principes van de Code in het voorgaande jaar zijn toegepast volgens het ‘comply and explain principe’. 1.6

VERSLAGLEGGING EN OVERIGE INFORMATIE

JAARVERSLAG EN HALFJAARBERICHT Binnen vier maanden na afloop van elk boekjaar verschijnt het jaarverslag van Zwitserleven Beleggingsfondsen. Binnen negen weken na afloop van het eerste halfjaar van elk boekjaar wordt een halfjaarbericht gepubliceerd.

VERKRIJGBAARHEID VAN INFORMATIE Exemplaren van het jaarverslag, halfjaarbericht, Essentiële Beleggersinformatie en het prospectus kunt u gratis aanvragen op actiam.nl/fondsbeheer. Daar vindt u ook informatie over onder meer de maandelijkse ontwikkeling van het rendement van de beleggingsfondsen.


6

Bijlage 1

OVERZICHT BELEGGINGSSTRATEGIE EN DE VERMOGENSBEHEERDER

BELEGGINGSFONDS

STRATEGIE

Zwitserleven Aandelenfonds

Nederlandse aandelen

ACTIAM

Zwitserleven Europees Aandelenfonds

Europese aandelen

ACTIAM

Zwitserleven Wereld Aandelenfonds

Wereldwijde aandelen

ACTIAM en Vanguard Group

Zwitserleven Vastgoedfonds

Europese beursgenoteerde vastgoed aandelen

ACTIAM

Zwitserleven Geldmarktfonds

Euro liquiditeiten

ACTIAM

Zwitserleven Obligatiefonds

Euro obligaties

ACTIAM

Zwitserleven Credits Fonds

Euro bedrijfsobligaties

ACTIAM

Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds

Euro staatobligaties

ACTIAM

Bijlage 2

VERMOGENSBEHEERDER

OVERZICHT VERANTWOORDELIJKE FONDSMANAGER BIJ HUIDIGE ASSET MANAGER SINDS

IN ASSET MANAGEMENT INDUSTRIE SINDS

2003

2003

1986

Hilde Veelaert

2005

2003

1994

Niels de Graaff

2008

2001

1999

Pieter-Jan Hüsken

2014

2014

1989

Christoforos Yiannacos

2016

2016

2007

Wouter Segers

2016

2011

2010

Bij Vanguard werkt een hoofd met een team van 5 portefeuillebeheerders en 3 analisten

2008

Christoforos Yiannacos

2016

2016

2007

Wouter Segers

2016

2011

2010

Ad Kroot

2013

2006

2006

Johan Idema

2005 1

2005 1

1999

Ad Kroot

2013

2006

2006

Johan Idema

2005

Ad Kroot Johan Idema

BELEGGINGSFONDS

FONDSMANAGER(S)


Corné van Zeijl



Zwitserleven Vastgoedfonds Zwitserleven Geldmarktfonds Zwitserleven Obligatiefonds Zwitserleven Credits Fonds Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds

VERANTWOORDELIJK VOOR FONDS SINDS

1

1999

2013

2006

2006

2005 1

2005 1

1999

Ad Kroot

2013

2006

2006

Johan Idema

2005

1

1

2005

2005

1

1999

1) In diensttreding bij rechtsvoorgangers van VIVAT

Een verkort CV met relevante opleiding en werkervaring van de fondsmanagers vindt u op actiam.nl/fondsbeheer. Kies het Zwitserleven Beleggingsfonds om het CV te bekijken.


7

Bijlage 3

LIJST VAN UITGESLOTEN ONDERNEMINGEN PER 31 DECEMBER 2015

BEDRIJF

SECTOR

REGIO

REDEN

Aerojet Rocketdyne Holdings (voorheen GenCorp Inc) 1

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Aeroteh SA 1

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Airbus Group NV (EADS) Alpha Natural Resources Inc

Energie

Noord Amerika

Milieu

Arch Coal Inc 1

Energie

Noord Amerika

Milieu

ArcelorMittal

Kapitaalgoederen

Europa

Milieu

Aryt Industries Ltd 1

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

1

Ashot-Ashkelon Industries Ltd Babcock & Wilcox Co/The

1

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Babcock International Group PLC

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

BAE Systems PLC

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Barrick Gold Corp

Mijnbouw

Noord Amerika

Milieu

Boeing Co/The

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Bridgestone Corp

Auto's en auto-onderdelen

Azië Pacific

Arbeidsrechten en Klant- en productintegriteit

Compagnie Financière Richemont SA

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

CONSOL Energy Inc

Energie

Noord Amerika

Milieu

Daicel Corporation

Chemicaliën

Pacific

Wapens

Dassault Aviation SA 1

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Dick’s Sporting Goods INC

Retail

Noord Amerika

Wapens

DTE Energy Co

Nutrbedrijven

Noord Amerika

Milieu

Finmeccanica SpA

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Fluor Corp

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Freeport-McMoRan Copper & Gold Inc

Mijnbouw

Noord Amerika

Mensenrechten en Milieu

G4S PLC

Dienstverlening

Europa

Mensenrechten

Gazprom OAO

Energie

Europa

Milieu

General Dynamics Corp

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Hanwha Corp

Mijnbouw

Azië Pacific

Wapens

Harris Corporation

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Honeywell International Inc

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Jacobs Engineering Group Inc

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Larsen & Toubro Ltd 1

Kapitaalgoederen

Azië Pacific

Wapens

Lockheed Martin Corp

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

MDU Resources Group Inc

Nutsbedrijven

Noord Amerika

Milieu

Motovilikha Plants JSC 1

Kapitaalgoederen

Azië Pacific

Wapens

Nutsbedrijven

Noord Amerika

Milieu

Kapitaalgoederen

Azië Pacific

Wapens

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Energie

Noord Amerika

Arbeidsrechten

Energie

Europa

Milieu

Minbouw

Azië Pacific

Wapens

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Rio Tinto PLC

Mijnbouw

Europa


Rockwell Collins INC

Kapitaalgoederen

Noord Amerika

Wapens

Rolls-Royce Group PLC

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

Safran SA

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

1

1

NiSource Inc Norinco International Cooperation Ltd

1

Northrop Grumman Corp Orbital ATK Inc (voorheen Alliant Techsystems) Petróleos Mexicanos (PEMEX) Polska Grupa Energetyczna SA (PGE) Poongsan Corp

1

Raytheon Co Rheinmetall AG

1

1

1


8

BEDRIJF

SECTOR

REGIO

REDEN

Serco Group PLC

Dienstverlening

Europa

Wapens

Splav SRPA

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

ST Engineering Ltd (Singapore Technologies)

Kapitaalgoederen

Azië Pacific

Wapens

Textron Inc

Kapitaalgoederen

Azië Pacific

Wapens

Thales SA

Kapitaalgoederen

Europa

Wapens

The Kroger CO

Retail

Noord Amerika

Wapens

Tokyo Electric Power Co Inc. (TEPCO)

Nutsbedrijven

Azië Pacific

Mensenrechten

Vedanta Resources PLC

Mijnbouw

Europa


Wal-Mart Stores Inc

Retail

Noord Amerika

Arbeidsrechten en Wapens

1

1) Hoewel dit bedrijf op dit moment niet in ons beleggingsuniversum voorkomt, hebben wij het onderzocht naar aanleiding van signalen van omstreden activiteiten. Als resultaat van dit onderzoek is besloten het bedrijf preventief uit te sluiten.

Bijlage 4

LIJST VAN UITGESLOTEN STAATSOBLIGATIES PER 31 DECEMBER 2015

LAND

OVERTREDEN PRINCIPE

China

Wapens

Finland

Wapens

Griekenland

Wapens

Mexico

Mensenrechten

Polen

Wapens

Turkije

Wapens

Verenigde Staten

Wapens

Zuid Korea

Wapens


9

2 ALGEMEEN


10

2.1

VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT

De Raad van Toezicht (RvT) had gedurende het verslagjaar als statutaire taak om toezicht te houden op het gevoerde beleid van de beheerder en op de algemene gang van zaken bij Zwitserleven Beleggingsfondsen. De RvT houdt overzicht op de handelswijze van (de directie van) de beheerder. De RvT richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van Zwitserleven Beleggingsfondsen.

SAMENSTELLING RAAD VAN TOEZICHT Bij aanvang van 2015 was de RvT ongewijzigd samengesteld uit de heren R.G.J. Langezaal, W. Horstmann en B. Janknegt. De heer Horstmann is op zijn verzoek per 1 december 2015 afgetreden, waardoor de RvT sinds die datum bestaat uit de heren Langezaal en Janknegt. Naar verwachting zullen in de vergadering van participanten van 28 april 2016 twee nieuwe leden worden voorgedragen.

SAMENSTELLING DIRECTIE ACTIAM EN GOVERNANCE De directie van ACTIAM bestaat uit Erik Jan van Bergen, George Coppens en Rob Verheul. Met ingang van 15 december 2015 is Jacob de Wit teruggetreden als directievoorzitter van ACTIAM. Zijn functie wordt sinds die datum ad interim waargenomen door George Coppens, commercieel directeur van ACTIAM. De RvT is door de directie van ACTIAM goed betrokken bij en periodiek geïnformeerd over de stand van zaken rondom de wijziging in de directie van ACTIAM. De RvT heeft vertrouwen in de huidige samenstelling van de directie van ACTIAM. ACTIAM is een 100% deelneming van VIVAT. SNS REAAL N.V. heeft op 26 juli 2015 VIVAT verkocht aan Anbang Group Holdings Co. Ltd., een volle dochter van Anbang Insurance Group Co. Ltd., een vooraanstaande Chinese verzekeringsmaatschappij. De RvT is door de directie van ACTIAM goed betrokken bij en periodiek geïnformeerd over de stand van zaken rondom de overname.

VERGADERINGEN De RvT heeft in het verslagjaar vijfmaal regulier vergaderd met de directie van ACTIAM en tweemaal ad hoc. In iedere vergadering is door de directie van ACTIAM verslag gedaan van de prestaties van de fondsen en van eventuele correspondentie en contacten met toezichthouders. Tevens is gesproken over (toekomstige) wet- en regelgeving van toepassing op Zwitserleven Beleggingsfondsen. De RvT was over het algemeen voltallig aanwezig. Indien een commissaris afwezig was, heeft de betreffende commissaris veelal input op de te bespreken onderwerpen van tevoren meegegeven aan de voorzitter van de RvT, dan wel aan de voltallige RvT. In het kader van zijn toezichtstaken heeft de RvT aandacht besteed aan de realisatie van de doelstellingen van Zwitserleven Beleggingsfondsen, de strategie en risico’s, de opzet en werking van interne risicobeheersing en de financiële verslaggeving.

REALISATIE VAN DE DOELSTELLINGEN VAN DE ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN De fondsen kennen, uitgaande van een gematigd risico- en kostenprofiel, hoofdzakelijk een prestatiegedreven doelstelling. De directie van ACTIAM heeft ieder overleg verantwoording afgelegd over welk rendement gerealiseerd is met betrekking tot de betreffende fondsen zodat de RvT kon vaststellen in welke mate de betreffende doelstellingen gerealiseerd worden.

STRATEGIE In 2015 is met name overleg gevoerd over de te volgen strategie van Zwitserleven Beleggingsfondsen in relatie tot de uitdagende marktomstandigheden waarin beleggingsfondsen zich sedert een aantal jaar bevinden. Daarbij is tevens rekening gehouden met het feit dat de beleggingsfondsen onderdeel uitmaken van (verzekerings)producten. Er is stilgestaan bij de (toekomst en personele bezetting van de) organisatie van de directie en de RvT, nieuwe activiteiten en de inspanningen om het beheerde vermogen te laten groeien.

RISICOMANAGEMENT Met betrekking tot de opzet en werking van de interne risicomanagement systemen heeft de RvT kunnen vaststellen dat de beheerder van Zwitserleven Beleggingsfondsen iedere reguliere vergadering verslag heeft gedaan en verantwoording heeft afgelegd over gelopen risico’s in de fondsen. Daarbij zijn geen bijzondere bevindingen geconstateerd. De rapportagestructuur over het risicobeheersingssysteem is naar de mening van de RvT adequaat opgezet en heeft in dit boekjaar naar behoren gefunctioneerd. In de kwartaalrapportages die met de RvT gedeeld worden, wordt verslag gedaan van de risicomonitoring door de beheerder op financiele en niet-financiele risico’s die (kunnen) worden gelopen met betrekking tot het beheer van de fondsen. Hiermee wordt extra inzicht en een extra bevestiging van de zorgvuldigheid van de werkwijze van de beheerder van Zwitserleven Institutionele Beleggingsfondsen verkregen. In dit kader heeft de RvT vastgesteld dat ACTIAM beschikt over een ISAE 3402 type II verklaring. De betreffende verklaring wordt afgegeven door een onafhankelijk accountant na vaststelling van een goede beschrijving, opzet en werking van de interne beheersingssystemen.


11

JAARREKENING 2015 Op 30 maart 2016 heeft de RvT in een bijeenkomst met de directie van de beheerder en in aanwezigheid van de accountant, overleg gevoerd over de uitkomsten van de controle werkzaamheden van de accountant ten aanzien van het jaarverslag van 2015. Tevens is de controleverklaring besproken, evenals de kwaliteit van de interne risicomanagement en beheersingssystemen. De RvT is van mening dat de jaarrekening en het verslag van de beheerder een getrouw beeld geven van de positie van Zwitserleven Beleggingsfondsen. De RvT stelt voor dat de participanten de jaarrekening 2015 goedkeuren en ACTIAM als beheerder decharge verlenen voor het gevoerde beleid van Zwitserleven Beleggingsfondsen, en de RvT voor het uitgeoefende toezicht in 2015 op Zwitserleven Beleggingsfondsen. Namens de Raad van Toezicht, R.G.J. Langezaal, voorzitter B. Janknegt Utrecht, 13 april 2016


12

2.2

VERSLAG VAN DE BEHEERDER

2.2.1 KERNCIJFERS

ONTWIKKELINGEN ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN IN 2015 In 2015 is het fondsvermogen van Zwitserleven Beleggingsfondsen met € 331,5 miljoen toegenomen naar € 3.545,7 miljoen, een stijging van 10,3% ten opzichte van 31 december 2014. De stijging van het totale fondsvermogen is toe te schrijven aan de uitgifte van nieuwe participaties. Tabel 1: Fondsvermogen per 31 december 2015 in duizenden euro’s. FONDSVERMOGEN PER NAAM FONDS

31-12-2015

31-12-2014


102.926

108.942


966.763

976.443


254.601

277.601


27.903

32.453


470.590

531.795


366.689

269.719

1.223.882

920.476

Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Zwitserleven Vastgoedfonds

132.366

96.766

3.545.720

3.214.195

Tabel 2: Rendement in 2015 op basis van intrinsieke waarde. NAAM FONDS

FONDS 1

Zwitserleven Aandelenfonds Zwitserleven Europees Aandelenfonds

BENCHMARK 2

7,30%

7,36%

13,81%

8,22%


0,81%

1,00%


-0,05%

-0,10%

0,01%

0,15%

-0,52%

-0,66%

8,21%

7,77%

17,06%

16,56%

Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Zwitserleven Credits Fonds Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Zwitserleven Vastgoedfonds 1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van in 2015 uitgekeerd dividend. 2) De naam van de benchmark is opgenomen in het fondsprofiel van het fonds en staat in het prospectus.

Tabel 3: Rendement 3 en 5 jaar per 31 december 2015 op basis van intrinsieke waarde en meetkundig gemiddelde. 3 JAAR NAAM FONDS

FONDS

1

5 JAAR

BENCHMARK

2

FONDS

1

BENCHMARK 2


12,32%

12,09%

7,15%

7,93%


13,39%

11,48%

9,68%

8,36%


4,92%

4,65%

5,92%

5,65%


0,17%

0,18%

0,68%

0,53%


5,81%

5,90%

7,34%

7,79%


3,36%

3,20%

4,93%

4,90%


13,31%

13,11%

10,13%

10,01%


15,73%

15,01%

10,96%

10,50%

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van uitgekeerd dividend. 2) De naam van de benchmark is opgenomen in het fondsprofiel van het fonds en staat in het prospectus.


13

Tabel 4: Dividend in euro per participatie. NAAM FONDS

VOORSTEL 2015

2014 (UITGEKEERD IN 2015)


1,10

2,20


0,60

0,60


0,50

0,60


0,08

0,15


0,34

0,35


0,22

0,30


0,50

0,30


0,70

0,55

Zowel de datum ex-dividend als betaalbaarstelling is donderdag 12 mei 2016.

2.2.2 VERKLARING OMTRENT DE BEDRIJFSVOERING Wij beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht (Wft) en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). Wij hebben gedurende de verslagperiode verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wft en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor Zwitserleven Beleggingsfondsen te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering zoals bedoeld in artikel 121 Bgfo, die voldoet aan de eisen van het Bgfo. Ook hebben wij niet geconstateerd dat de bedrijfsvoering niet effectief en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende de verslagperiode effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd. 2.2.3 BEHEERONTWIKKELINGEN

SECURITIES LENDING In 2015 werden geen effecten aan andere financiële instellingen uitgeleend. Het uitlenen van effecten aan andere financiële instellingen tegen een vergoeding heet securities lending. De securities lending activiteiten zijn in het tweede halfjaar van 2014 volledig afgebouwd. Reden voor de afbouw van het gehanteerde securities lending programma is dat de toenemende risico’s van deze activiteit niet langer opwogen tegen het rendement dat hiermee werd gerealiseerd. Met ingang van 2 januari 2015 is het programma volledig beëindigd.

DEBETSTAND OP DE GELDREKENINGEN Beleggingen worden niet gefinancierd met vreemd vermogen. Een tijdelijke debetstand op de geldrekeningen is wel toegestaan. De totale debetstand van de geldrekeningen, uitgedrukt als percentage van het vermogen van het betreffende fonds, mag daarbij maximaal 2% zijn. ACTIAM heeft dit per 2 januari 2015 verduidelijkt in de voorwaarden.

AANPASSING UITVOERING ESG-BELEID Sinds 2 januari 2015 berust de formele besluitvorming over de start van een engagementtraject met een onderneming niet langer bij het ACTIAM Selectiecomité. Het Selectiecomité heeft deze verantwoordelijkheid overgedragen aan de afdeling die het ESG- beleid uitvoert. Doel is het engagementproces efficiënter in te richten zodat sneller en adequater kan worden gehandeld. Het Selectiecomité monitort onveranderd de voortgang van de lopende engagements en blijft verantwoordelijk voor het besluit een onderneming uit te sluiten of toe te laten.

AANPASSING RATINGCRITERIA VASTRENTENDE FONDSEN Per 18 mei 2015 zijn de criteria ter bepaling van de minimale ratingrestricties van de volgende fondsen gewijzigd: nnZwitserleven Geldmarktfonds nnZwitserleven Obligatiefonds nnZwitserleven Credits Fonds nnZwitserleven Government Bonds 10+ Fonds De fondsen beleggen in rentedragende vermogenstitels die moeten voldoen aan minimale eisen voor de kredietkwaliteit. Bij de beoordeling van de kredietkwaliteit van vermogenstitels wordt gebruik gemaakt van de waardering van de zogenoemde ‘credit rating agencies’ Standard & Poor’s Credit Market Services Europe Limited (‘S&P’), Moody’s Investors Service Limited (‘Moody’s’) of Fitch Ratings Limited (‘Fitch’). Deze waardering komt tot uitdrukking in een door de betreffende rating agencies toegekende rating. De individuele vermogenstitels en de JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

14

beleggingsportefeuilles dienen te voldoen aan een bepaalde minimale rating. In dat kader werd tot 18 mei 2015 gebruik gemaakt van de door de voornoemde credit rating agencies afgegeven ratings, waarbij de laagst toegekende rating leidend was. Het beleggingsbeleid is op 18 mei 2015 zodanig gewijzigd dat niet de laagst toegekende rating van betreffende rating agencies leidend is, maar dat gebruik wordt gemaakt van de gemiddelde rating. De gemiddelde rating wordt berekend als het gemiddelde van de door de verschillende rating agencies toegekende rating. De aanpassing heeft als doel om minder afhankelijk te zijn van de beoordeling van één rating agency. Daarnaast wordt door deze aanpassing dezelfde berekeningsmethodiek geïmplementeerd die ten behoeve van de huidige benchmark wordt gehanteerd. De beleggingsresultaten van de fondsen, kunnen zo op een meer zuivere manier worden afgezet tegen de beleggingsresultaten van de benchmark.

AANPASSING ESG-BELEID Met ingang van 1 februari 2016 is het ESG-beleid van Zwitserleven Obligatiefonds, Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Credits Fonds gewijzigd. Aan alle debiteuren en/of vermogenstitels in het beleggingsuniversum wordt een ESG-score toegekend waarbij gebruik wordt gemaakt van een model dat door ACTIAM is ontwikkeld. De ESG-score wordt uitgedrukt in een cijfer. De ESG-score van alle individuele titels resulteert in een gemiddelde ESG-score van de Fondsen. Op gelijke wijze wordt een ESG-score van de benchmark bepaald, op basis van alle vermogenstitels die deel uit maken van de benchmark. Het streven is om voor de portefeuille van de Fondsen een zo hoog mogelijke ESG-score te realiseren. Daarbij wordt de portefeuille dusdanig samengesteld dat de ESG-score van de portefeuille van de Fondsen altijd hoger is dan de ESG-score van de benchmark. In het beleid wordt gebruik gemaakt van een thematische benadering, waarbij de ESG-score van vermogenstitels op specifieke maatschappelijke thema’s mede de samenstelling van de portefeuille van de Fondsen bepaalt. 2.2.4 MARKTONTWIKKELINGEN EN VOORUITZICHTEN

ECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN De mondiale economie groeide gestaag in 2015. De Amerikaanse economie groeide gematigd, vooral dankzij consumptieve bestedingen. Na een stijging van 1,4% in 2014 groeide de Europese economie gestaag met 1,8%. Grote pluspunten waren de lage olieprijs, de goedkope euro en het verder aangezette stimuleringsbeleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De Japanse economie, die het leeuwendeel van de regio Azië vertegenwoordigt, groeide in 2015 met 0,4%. De tragere economische groei in China zette in 2015 de uitvoer van Japanse producten duidelijk onder druk. Wel had de Japanse economie baat bij de verzwakking van de yen, die goed was voor de winstgevendheid van exportbedrijven. De groei in de meeste opkomende landen was zwak door de groeivertraging in China en de gedaalde grondstoffenprijzen.

FINANCIËLE MARKTEN Vastrentende markten De ontwikkelingen op de Europese obligatiemarkten stonden in 2015 sterk in het teken van de nieuwe beleidsstappen van de Europese Centrale Bank (ECB). Die maakte in januari haar intentie bekend om elke maand een bedrag van 60 miljard euro aan (staats)obligaties te kopen. Uiteindelijk koopt de ECB voor 1.140 miljard euro in, totdat de inflatie bij het doel van 2% komt. Half april bereikte de Duitse tienjaarsrente hierdoor een dieptepunt op 0,07%. Deze rente steeg gedurende de eerste weken van juni weer tot boven de 1% door positief economisch nieuws uit Duitsland, de grootste economie in Europa. Ook de verwachting van een renteverhoging door het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Federal Reserve (Fed), stuwde de toonaangevende rente in Europa omhoog. Per saldo steeg de Duitse tienjaarsrente van 0,54% naar 0,63% in 2015. Aandelenmarkten In de eerste vijf maanden van het jaar behaalden alle grote internationale aandelenmarkten fraaie koerswinsten. Beurzen profiteerden van de monetaire verruiming van de centrale banken. Ook overname- en fusienieuws dreef de koersen omhoog. In de zomer werd een deel van de koerswinst ingeleverd door de vrees voor een ernstige groeivertraging van de Chinese economie. Na de zomer herstelden de aandelenmarkten. Begin december volgde echter opnieuw een stevige neerwaartse correctie. Deze werd in gang gezet door teleurstelling over de monetaire maatregelen van de ECB. Daarnaast was de aanhoudende daling van de olie- en grondstofprijzen een signaal dat de economische groei afzwakte. De aandelenbeurzen van vrijwel alle regio’s behaalden in 2015 in euro’s gemeten winst. De beurzen van opkomende markten waren hierop de uitzondering; zij hadden er last van dat de economische groei tegenviel en lokale valuta’s devalueerden.

VALUTA’S Het beleid en de toon van de centrale banken liepen in 2015 uiteen. In december werd dit het meest duidelijk toen, geheel volgens verwachting, de Amerikaanse Fed de rente verhoogde terwijl de ECB het niveau van sommige rentes juist lager zette. In de aanloop naar de acties van centrale banken werd de euro goedkoper tegenover de dollar. Over heel 2015 daalde de euro van $ 1,21 naar $ 1,09, een daling van 10%. De Chinese yuan verloor in deze periode 5% ten opzichte van de dollar. Deze valutaontwikkelingen waren van invloed op het rendement in euro’s van de beleggingsfondsen.


15

OLIE De prijs van een vat ruwe olie (Brentolie) schommelde gedurende de verslagperiode tussen $ 36 en $ 70. Per saldo daalde de prijs van een vat Brentolie van $ 56 tot $ 37, het laagste niveau sinds eind 2008. De beweeglijkheid van de olieprijs is te verklaren door onder meer onrust in het Midden-Oosten. De opgevoerde olieproductie in Saoedi-Arabië en de terugkeer van Iran op de oliemarkt veroorzaakten prijsdruk.

VOORUITZICHTEN Wij verwachten dat de groei van de wereldeconomie aanhoudt, maar op een lager niveau dat afgelopen jaren. De Amerikaanse economie zal naar verwachting minder hard groeien door de dure dollar en de stijgende arbeidskosten. Het hoge consumentenvertrouwen heeft een positieve invloed op de Amerikaanse economie. De economie van de eurozone kan blijven groeien. Daarbij is vooral positief dat de Franse en Italiaanse economieën zich herstellen. China kampte in 2015 met een groeivertraging, De verwachting is dat de Chinese economie in 2016 minder zal groeien dan in voorgaande jaren. Enerzijds drukt het monetaire beleid van de centrale banken in 2016 waarschijnlijk een belangrijke stempel op de obligatiemarkten. Anderzijds kunnen economische factoren een grotere rol van betekenis op de obligatiemarkt(en) (gaan) spelen. Tabel 5: Rendementen in procenten. BENCHMARK 1

01-01-2015 T/M 31-12-2015

MSCI Europe

8,22%

MSCI North America

10,39%

MSCI Pacific

14,69%

MSCI Emerging Markets

-5,23%

MSCI World

10,42%

1) De getoonde rendementen zijn in euro op basis van netto herbeleggingsindices.

Tabel 6: Geld- en kapitaalmarktrente. TIENJAARSRENTE STAATSOBLIGATIES

31-12-2015

31-12-2014

Duitsland

0,63%

0,54%

Nederland

0,74%

0,68%

Italië

1,61%

1,88%

Spanje

1,77%

1,61%

2.2.5 VERANTWOORD VERMOGENSBEHEER

ONTWIKKELINGEN IN 2015 In december 2015 vond in Parijs de 21e klimaattop plaats, een belangrijk evenement dat klimaatverandering internationaal hoog op de agenda plaatste. Ook bij ACTIAM is klimaat een centraal thema. Dit wordt ook duidelijk in de verschillende middelen die ACTIAM als verantwoorde vermogensbeheerder inzet. Een andere ontwikkeling is het in co-creatie met andere partijen opzetten van initiatieven. In 2015 kwamen deze twee ontwikkelingen, klimaat en co-creatie, samen in het partnerschap met FSC Nederland. Tot slot was er in 2015 een groeiende focus op het meetbaar maken van de maatschappelijke impact van beleggingen. ACTIAM maakte een start met het meten van de CO2-uitstoot van een aantal fondsen.

UITSLUITINGSCRITERIA EN ENGAGEMENT De Fundamentele Beleggingsbeginselen van ACTIAM zijn gebaseerd op internationale verdragen, conventies en ‘best practices’, zoals de UN Global Compact en Principles for Responsible Investment, en hebben betrekking op een verscheidenheid aan belangrijke maatschappelijke thema’s: mensenrechten, fundamentele arbeidsrechten, corruptie, het milieu, wapens en klanten productintegriteit. Aan de hand van deze beleggingsbeginselen en extra sectorspecifieke criteria onderzoekt een toegewijd ESG-team (Environmental, Social, Governance) of een bedrijf wel of niet voldoet aan die criteria. Voldoet een bedrijf niet, dan gaat ACTIAM bij voorkeur de dialoog aan over de (mogelijk) controversiëe onderwerpen. Door als aandeelhouder of leningverstrekker invloed uit te oefenen worden bedrijven gestimuleerd om hun beleid aan te passen en gedragsverandering te laten zien. Wanneer engagement niet het gewenste resultaat oplevert, kan het bedrijf worden uitgesloten. Het ACTIAM Selectiecomitébesluit of een bedrijf uitgesloten of toegelaten wordt. Het ESG-team adviseert deze commissie.


16

In de verslagperiode zijn de volgende bedrijven uitgesloten van belegging: UITGESLOTEN BEDRIJF

ArcelorMittal Compagnie Financière Richemont SA Daicel Corporation Dick's Sporting Goods INC G4S Harris Corp Rockwell Collins INC The Kroger Co Dassault Aviation SA Gazprom OAO Petroleos Mexicanos Polska Grupa Energetyczna SA (PGE)

PERCENTAGE VAN UITGESLOTEN ONDERNEMINGEN Op basis van de Fundamentele Beleggingsbeginselen worden ondernemingen uitgesloten van belegging of toegelaten. In onderstaande tabel is aangegeven welk percentage van betreffende benchmark is uitgesloten. Tabel 7: Percentage van uitgesloten ondernemingen BENCHMARK

PERCENTAGE UITSLUITINGEN

MSCI World

2,5%

MSCI Europe

2,5%

MSCI North America

2,8%

MSCI Pacific

1,2%

ENGAGEMENT Het beleid van ACTIAM richt zich op gedragsverandering. Een van de manieren om gedragsverandering te bewerkstelligen is het voeren van een dialoog, ook wel engagement genoemd. ACTIAM gaat de dialoog aan met bedrijven die onvoldoende verantwoord ondernemen, of om de prestaties van bedrijven op een bepaald gebied te verbeteren. In het geval van controverses wordt samen met het bedrijf gekeken hoe deze controverses konden ontstaan en hoe deze in de toekomst kunnen worden voorkomen. Het doel hierbij is het (op korte termijn) verbeteren van beleid en gedrag, zodat de prestaties van het bedrijf voldoen aan de Fundamentele Beleggingsbeginselen. Dit noemt ACTIAM responsief engagement. Een andere vorm van engagement is het proactief benaderen van bedrijven om de dialoog aan te gaan over mogelijke verbeteringen op bepaalde gebieden. In 2015 richtte ACTIAM zich hierbij op de natuurlijke hulpbronnenindustrie, waarbij voornamelijk met bedrijven binnen de volgende sectoren werd gesproken in verband met hun vaak grote impact op het milieu: nnolie & gas en nutsbedrijven; nnmijnbouw; nnpapier & bosbouw; en nnvoeding, drank & tabak. Samenwerking met FSC Nederland In 2015 startte ACTIAM een samenwerking met FSC Nederland, gericht op het tegengaan van ontbossing. Bossen spelen een belangrijke rol in het klimaat en bij klimaatverandering; door de opname van CO2 functioneren bossen als de longen van de aarde. Ook vanuit sociaal en economisch oogpunt zijn bossen onmisbaar. Als invulling van het partnerschap richten ACTIAM en FSC zich op twee nieuwe engagementtrajecten: een traject voor het vergroten van het gebruik van gecertificeerd hout en een traject gericht op het tegengaan van ontbossing door landbouw. Het eerste traject startte in het najaar van 2015 met het verzamelen van informatie. Daarvoor legden we contact met 27 bedrijven in de bouw- en retailsector. Momenteel selecteren we bedrijven voor het engagementtraject waarbij bijvoorbeeld wordt gevraagd om doelstellingen te implementeren voor de inkoop van gecertificeerd hout. Voor het tweede engagementtraject is ACTIAM toegetreden tot het Steering Committee op palmolie van de PRI (Principles for Responsible Investment). Vanuit die groep wordt engagement gevoerd met verschillende bedrijven in de palmoliesector, gericht op het tegengaan van ontbossing.


17

Positieve selectie Positieve selectie houdt in dat ACTIAM bedrijven selecteert die op duurzaamheidsgebied veel potentie hebben. Bijvoorbeeld een bedrijf dat een duurzame kernactiviteit heeft maar op het gebied van transparantie of doelstellingen kan verbeteren. ACTIAM gaat dan het gesprek aan om verbetering te bevorderen en het bedrijf krijgt een prominente plaats in de beleggingsportefeuille. Op deze manier wordt geïnvesteerd in activiteiten die ACTIAM wil stimuleren èn wordt positieve verandering gestimuleerd. Tabel 8: Engagements MENSEN RECHTEN

ARBEIDS RECHTEN

CORRUPTIE

MILIEU

KLANT- EN PRODUCT INTEGRITEIT

WAPENS

Amer Sports Corp Antofagasta PLC

POSITIEVE SELECTIE

X X

X

ARM Holdings PLC

X

Barry Callebaut AG

X

X

BP PLC

X

X

X

Chesapeake Energy Corp

X

X

X

Chevron Corp

X

X

X

EDP Renovaveis SA

X

ENI SpA

X

Glencore PLC

X

Goldcorp Inc

X

X

X

X

X

X

X

X

Kemira OYJ

X

Nordex SE

X

OC Oerlikon

X

Royal Dutch Shell PLC

X

J Sainsbury PLC

X X

Saint-Gobain SA Samsung Electronics Co Ltd

X

X X

Smurfit Kappa Group PLC Total SA

X X

X

X

Wärtsilä OYJ

X

Stemonthoudingen

3

Dit overzicht is van toepassing per 1 januari 2016. Dit overzicht is niet volledig. Bij sommige gezamenlijke initiatieven is ervoor gekozen de namen van de bedrijven waar ACTIAM engagement mee voert niet publiekelijk bekend te maken.

ACTIAM kijkt naar het verloop van de dialoog en beoordeelt het succes van de inspanningen op twee aspecten, namelijk ‘kwaliteit’ en ‘voortgang’. Onder ‘kwaliteit’ valt de relatie met het bedrijf: stelt het zich voldoende open op en is het bereid om in gesprek te gaan met de aandeelhouders? Het onderdeel ‘voortgang’ gaat over de werkelijke stappen die door het bedrijf zijn gezet tussen het bespreekbaar maken van onze zorgen en het maken van concrete verbeteringen in beleid en gedrag. ENGAGEMENTS NAAR SECTOR

AANTALLEN

Mijnbouw

9

Olie & Gas

27

Voeding

9

Kapitaalgoederen

18

Overig

37

ENGAGEMENTS NAAR REGIO

PERCENTAGES

Europa

77%

Noord-Amerika

18%

Azië Oceanië

5%


18

UITOEFENING STEMRECHT OP AANDEELHOUDERSVERGADERINGEN Op aandeelhoudersvergaderingen stemt ACTIAM nadrukkelijk op duurzame beleidsaspecten. Het stembeleid is gebaseerd op de Fundamentele Beleggingsbeginselen en op erkende internationale ‘best practice’ richtlijnen voor corporate governance. Het stembeleid is vooral gericht op door aandeelhouders ingediende voorstellen. Deze agenda-items gaan - veel meer dan de ingediende voorstellen van het management - over impact of beleid gerelateerd aan milieu, mensenrechten of ethische principes.

STEMMEN IN DE VERSLAGPERIODE Traditioneel staan tijdens Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders (AVA’s) vooral corporate governanceonderwerpen op de agenda. Een AVA is echter een goede manier om ook andere onderwerpen onder de aandacht te brengen bij het management van een bedrijf. Om deze reden belanden ook steeds vaker milieu- en sociale kwesties op de agenda. In 2015 stond bedrijfsethiek hoog op de agenda bij verantwoorde beleggers. Bij bedrijven zoals SBM Offshore en Delta Lloyd vonden nieuwswaardige incidenten plaats die de schijnwerpers richtten op hoeveel controle een bestuur daadwerkelijk heeft op zaken als corruptie, handel met voorkennis en het naleven van milieu wetgeving. Belastingontwijking was ook vaak onderwerp van gesprek door toegenomen maatschappelijke aandacht. In de verslagperiode bleef ACTIAM, samen met andere beleggers, bij financiële instellingen zoals Standard Chartered aandringen op het aanpakken van bedrijfs-culturele en strategische uitdagingen. Bij Franse en Italiaanse bedrijven moesten aandeelhouders strijden voor het behoud van hun gelijkwaardige stemrecht; daar wilden de wetgevers namelijk de mogelijkheid voor ‘loyalty shares’ invoeren. Dit soort regelgeving maakt het mogelijk dat het stemrecht van sommige aandeelhouders, bijvoorbeeld die meer dan een aantal jaar aandelen in hun bezit hebben, zwaarder weegt dan dat van andere aandeelhouders. Dit kan langetermijndenken stimuleren en positief zijn, maar het kan ook onevenredig veel invloed geven aan een kleine groep aandeelhouders, bijvoorbeeld families die de bedrijven oorspronkelijk hebben opgericht en nog steeds veel aandelen in bezit hebben. ACTIAM steunt het één aandeel, één stem-principe en heeft zich al eerder tegen bovenstaande ontwikkeling uitgesproken. Tot slot was het stemseizoen in Europa een periode met hernieuwde aandacht voor het klimaat en de invloed van bedrijven op klimaatverandering. Dit speelde vooral bij CO2-intensieve bedrijven zoals Royal Dutch Shell. ACTIAM ondersteunde aandeelhoudersresoluties waarmee Royal Dutch Shell werd verzocht om te gaan rapporteren over klimaatverandering en wat dit voor de bedrijfsvoering betekent. De resoluties werden ondersteund door het management en aangenomen. In onderstaande tabel zijn de uitgebrachte stemmen voor de aandelenfondsen weergegeven. De eerste kolom geeft een overzicht van de stemmen voor Zwitserleven Aandelenfonds, Zwitserleven Europees Aandelenfonds en Zwitserleven Vastgoedfonds. De laatste drie kolommen betreffen de verschillende regio’s van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds. Zwitserleven Wereld Aandelenfonds belegt via de ACTIAM Responsible Index Funds Equity (ARIFE) in Europa, Noord-Amerika en de Pacific regio.


19

Tabel 9: Stemoverzicht 2015. ARIFE REGIO EUROPA 1, 2

EUROPA 1, 2

Aantal vergaderingen waar is gestemd

ARIFE REGIO NOORD-AMERIKA

ARIFE REGIO PACIFIC

164

4722

713

481

Totaal aantal voorstellen

2.503

7.693

8.702

5.555

Stemmen voor

2.268

6.893

8.070

4.315

232

789

626

1.240

3

11

6

0

Totaal aantal bestuursvoorstellen

2.489

7.618

8.207

5.413

Stemmen voor

2.266

6.871

7.674

4.298

220

740

527

1.115

3

7

6

0

14

75

495

142

Stemmen voor

2

22

396

17

Stemmen tegen

12

49

99

125

0

4

0

0

Stemmen tegen Stemonthoudingen

Stemmen tegen Stemonthoudingen Totaal aantal aandeelhoudersvoorstellen

Stemonthoudingen

1) Deze cijfers zijn exclusief drie AVA’s van Nederlandse bedrijven waar ACTIAM zelf aanwezig was: Wolters Kluwer N.V., Koninklijke Boskalis Westminster N.V. en Arcadis N.V. Bij deze vergaderingen heeft ACTIAM voor het bestuur en voor alle voorstellen gestemd. 2) In de verslagperiode hielden twee Italiaanse coöperatieve banken hun AVA: Banco Popolare Societa Cooperativa (10 april) en Unione di Banche Italiane (24 april). Om hier te kunnen stemmen dienen aandeelhouders zich 90 dagen van tevoren te registreren als ‘leden’. ACTIAM’s registratie werd niet binnen deze termijn gemaakt, waardoor de stemmen niet meegenomen konden worden. Het Italiaanse parlement heeft recent gesproken over hervormingen van dit systeem. ACTIAM houdt deze ontwikkeling in de gaten om op de AVA’s van 2016 geldige stemmen uit te kunnen voeren.

VOORUITBLIK FOCUSTHEMA’S 2016 Ook in 2016 blijft klimaat(verandering) een belangrijk onderwerp voor ACTIAM, maar niet het enige. In 2015 is gewerkt aan het vaststellen van nieuwe focusthema’s, gebaseerd op de uitdagingen voor mens en milieu. Daaruit volgend maakt ACTIAM begin 2016 een start met drie thema’s op het gebied van natuurlijk kapitaal en een ‘leefbare wereld’: landgebruik, water en klimaat.


20

2.3

ZWITSERLEVEN AANDELENFONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Aandelenfonds belegt in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen in Nederland. Minimaal 80% van de waarde van de portefeuille bestaat uit aandelen die zijn opgenomen in de AEX-index. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures. Het beleggingsdoel is een rendement behalen dat ten minste gelijk is aan het rendement van de AEX herbeleggingsindex, de benchmark. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.

2015

102,9

RENDEMENT OP BASIS VAN INTRINSIEKE WAARDE 1

7,30%

RENDEMENT BENCHMARK

DIVIDEND PER PARTICIPATIE 2

INTRINSIEKE WAARDE PER PARTICIPATIE

7,36%

2,20

29,75

2014

108,9

9,78%

8,66%

0,78

29,56

2013

217,0

20,29%

20,71%

1,24

27,7

2012

187,6

12,43%

14,05%

0,84

24,18

2011

172,8

-11,34%

-8,80%

0,62

22,35

2010

198,7

9,28%

9,24%

0,64

25,84

2009

181,2

40,37%

42,10%

1,49

24,26

2008

119,3

-50,90%

-50,24%

0

18,69

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Rendement Over 2015 realiseerde Zwitserleven Aandelenfonds een rendement op basis van intrinsieke waarde van 7,36%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 7,36%. De performance bleef achter bij de benchmark. De performance werd in 2015 beïnvloed door diverse specifieke gebeurtenissen bij bedrijven en door de lage rentestand, veroorzaakt door het stimuleringspakket van de ECB. Een aantal belangrijke voorbeelden van specifieke gebeurtenissen zijn de diverse beursintroducties, zoals ABN AMRO, GrandVision, Bols en de fusie van de supermarktketens Ahold en Delhaize. De lage rente werkte als aanjager voor het openbare bod van FedEx op TNT Express en van Royal Dutch Shell op BG Group. Belangrijke positieve bijdrages aan de relatieve performance kwamen van de onderwogen posities in Delta Lloyd en Royal Dutch Shell. De relatieve performance werd negatief beïnvloed door de onderwogen posities in Ahold en Heineken. Heineken groeit organisch sterker dan verwacht en de koers profiteerde van de bierfusie tussen AB InBev en SABMiller. Portefeuillebeleid Het beleid voor Zwitserleven Aandelenfonds is een bottom-up georiënteerd beleid. Aandelen worden geselecteerd op basis van de factoren koersen winstmomentum, waardering en reality check (nieuwsscore) en technische factoren. Door het selectieproces heeft de factor waardering een grote overweging in de portefeuille. Daarnaast wordt nagestreefd de wegingen van bedrijven met goede scores op momentum en nieuws te verhogen. Gedurende het jaar is deelgenomen aan de beursintroducties, zoals ABN AMRO, Flow Traders en GrandVision. Het aantal namen buiten de AEX-index werd gedurende het jaar uitgebreid naar tien aandelen. Deze voornamelijk kleinere bedrijven profiteren van het huidige beursklimaat en hebben een relatief gunstige waardering ten opzichte van de grotere AEX-bedrijven. Technologieconcern TKH Group was op dit gebied een belangrijke naam. Het bedrijf was opgenomen in de portefeuille in verband met zijn gunstige waardering en positieve winstontwikkelingen. Deze ontwikkelingen werden beloond met een koersstijging van 46%. Ondanks de emissie van 338 miljoen euro van maart 2015 zijn er vanaf september twijfels over de solvabiliteitspositie van Delta Lloyd. Het aandeel behaalde over 2015 een rendement van -69% en was daarmee het slechtst presterende aandeel binnen de AEX. De onderwogen positie in Delta Lloyd droeg positief bij aan de portefeuille. De grootste onderweging in de portefeuille is het aandeel Royal Dutch Shell. Het aandeel wordt als relatief duur beoordeeld. Bovendien worden de winstverwachtingen negatief beïnvloed door de lage olieprijs. In het algemeen was de fondsbeheerder het gehele jaar negatief op de bankensector. De relatieve hoge waardering van ING Groep werd nog duidelijker met de beursintroductie van ABN AMRO. De onderwogen positie in ING Groep en de deelname aan de positie in ABN AMRO droeg positief bij aan de portefeuille. De lage renteniveaus en de aantrekkelijke waarderingen blijven positief voor vastgoedaandelen. Wereldhave is gedurende het jaar vanwege zijn relatief gunstige waardering ten opzichte van zijn sectorgenoten een van de grootste overwogen positie in de portefeuille geweest. Op sectorniveau was het fonds ultimo december licht overwogen in cyclische sectoren, overwogen in vastgoedaandelen en onderwogen in financiële instellingen. De grootste overwogen posities op individueel aandelenniveau waren op dat moment Wereldhave, AEGON en KPN. De grootste onderwogen posities werden ingenomen door NN Group, Royal Dutch Shell en ASML. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Aandelenfonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend op maandbasis


21

over een periode van 36 maanden. Een jaar eerder, ultimo december 2014, bedroeg de standaarddeviatie 3,1. Deze is gedurende de verslagperiode gestegen tot 4,1%. In aanvulling op het marktrisico kan het actieve beleid dat wordt gevoerd door de beheerder de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error. De tracking error bedraagt 0,9% (ultimo 2014: 1,3%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Om de beleggingsrisico’s te beperken worden de beleggingen over diverse landen, sectoren en ondernemingen gespreid. Renterisico: Het fonds belegt in aandelen; op grond daarvan is er geen sprake van renterisico. Valutarisico: Voor het fonds wordt alleen belegd in vermogenstitels luidend in euro. Het innemen van actieve valutaposities die niet samenhangen met onderliggende beleggingen is niet toegestaan; op grond daarvan is er geen sprake van valutarisico. Bij de beleggingen in de portefeuille kan er sprake zijn van indirect valutarisico omdat betreffende bedrijven internationaal opereren. Bij de selectie van beleggingen wordt rekening gehouden met indirect valutarisico. Kredietrisico: Er is geen sprake van kredietrisico, behalve kredietrisico op vorderingen en liquide middelen. Liquiditeitsrisico: Zowel het beleggingsfonds als de onderliggende beleggingstitels kennen een hoge mate van liquiditeit, oftewel verhandelbaarheid omdat minimaal 80% van de portefeuille belegd wordt in liquide aandelen uit de AEX-index. Het liquiditeitsrisico is beperkt. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren. GROOTSTE TIEN BELANGEN

SECTOREN Financiële Dienstverlening 23,9%

Massa Consumentengoederen 24,8%

Telecommunicatie 4,3% Technologie 7,2% Duurzame Consumentengoederen 7,9% Basisgoederen 8,2%

Energie 13,3% Basisindustrie 10,2%

Unilever

16,4%

Royal Dutch Shell -A

11,5%

ING Groep

11,5%

Asm Lithography Holding

6,4%

Koninklijke Philips NV

6,0%

Unibail-Rodamco

5,8%

Relx

4,5%

Akzo Nobel

4,4%

Ahold

4,4%

Koninklijke KPN

4,3%

GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP 180 160

Fonds Benchmark

140 120 100 80

dec-15

dec-14

dec-13

dec-12

dec-11

dec-10

60


22

2.4

ZWITSERLEVEN EUROPEES AANDELENFONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Europees Aandelenfonds belegt in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen in lidstaten van de Europese Unie, Noorwegen en Zwitserland. Om risico’s te spreiden worden beleggingen gespreid over landen, bedrijfstakken en ondernemingen. Een belegging in een onderneming mag niet meer bedragen dan 10% van het fondsvermogen. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in aandelenfutures en valutatermijncontracten. Het beleggingsdoel is een rendement behalen dat ten minste gelijk is aan het rendement van de MSCI Europe Index Net EUR, de benchmark. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.


RENDEMENT BENCHMARK



8,22%

0,60

18,76

2015

966,8

2014

976,4

5,32%

6,84%

0,61

16,97

2013

834,7

21,62%

19,82%

0,79

16,71

2012

1219,6

20,73%

17,29%

0,42

14,44

2011

1085,2

-9,83%

-8,08%

0,44

12,36

13,81%

2010

1155,5

6,70%

4,86%

0,32

14,14

2009

1145,2

28,98%

28,74%

0,61

13,56

2008

767,4

-41,69%

-41,21%

0,00

11,10

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Rendement Zwitserleven Europees Aandelenfonds behaalde in 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van 13,81%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 8,22%. Het fonds realiseerde een forse outperformance ten opzichte van de benchmark. Dit is voor meer dan tweederde te danken de selectie op basis van financiële gronden. Daarnaast voegde ook het duurzaam beleggingsuniversum extra rendement toe. Het duurzaam universum behaalde vooral meer rendement in de selectie van bedrijven in de sectoren financiële dienstverlening (+54 bp), basisindustrie (+32 bp) en nutsbedrijven (+24 bp). Het niet belegd zijn in Banco Santander (financiële dienstverlening), RWE en E.ON (nutsbedrijven) en de overwogen positie in AXA (financiële dienstverlening), Nordex en Gamesa (basisindustrie). In 9 van de 10 sectoren realiseerden de duurzame geselecteerde bedrijven een outperformance. Vooral binnen de sectoren financiële dienstverlening, basisindustrie en nutsbedrijven was de selectie sterk. De bijdrages van actieve posities op grond van financiële gronden waren ook breed gespreid. Hier realiseerden de geselecteerde bedrijven in 8 van de 10 sectoren een outperformance, terwijl de relatieve verliezen in de 2 overige sectoren zeer beperkt waren. Grote positieve bijdrages kwamen onder meer van de overwogen posities in de producent van persoonlijke verzorgingsproducten SCA (jaarrendement van +54%) en de windmolenfabrikanten Nordex (+118%) en Gamesa (+109%). SCA profiteert van de kostenbesparingen en het elan van het nieuw aangetreden management. Ook kreeg de aandelenkoers een duw in de rug na de aankondiging dat het bedrijf de Forest Products divisie apart zet, wat voor speculatie zorgde over een volledige opsplitsing van het bedrijf. Gamesa en Nordex blijven beide om veel redenen positief in de schijnwerpers staan. Goede kwartaalcijfers, goede orderinstroom en in het geval van Nordex een fusie met veel synergie-impact. Daarnaast waren ook de bijdrages van de onderwogen posities in grondstoffenbedrijf BHP Billiton (-34%) en uitgeverij Pearson (-33%) noemenswaardig. BHP Billiton kwam negatief in het nieuws door de damdoorbraak in Brazilië bij een joint venture waar zij een 50% belang in hebben. Daarnaast blijft de aanhoudende daling van grondstoffenprijzen een negatieve invloed uitoefenen, terwijl inschattingen door de markt dat het huidige dividendbeleid niet bestendigd kan worden ook negatief uitpakten. Pearson kwam in het derde kwartaal met een grote winstwaarschuwing. De onderweging in softwarebedrijf SAP (+27%) leverde een negatieve bijdrage op, evenals de overweging in de Noorse bank DNB (-4%). SAP heeft vooralsnog volop de wind in de zeilen van een nieuwe software release op basis waarvan veel beleggers hun verwachtingen positief herzien hebben. DNB daalde onder meer op zorgen over de, grotendeels van olie afhankelijke, Noorse economie. Ook de plannen van de Noorse toezichthouder vielen niet goed; deze verhogen het vereiste eigen vermogen dat de bank moet aanhouden meer dan verwacht. Portefeuillebeleid Het actieve beleggingsbeleid van Zwitserleven Europees Aandelenfonds is bottom-up georiënteerd, waarbij aandelen worden geselecteerd op basis van vijf factoren: momentum, waardering, reality check, neerwaarts risico en omvang van het bedrijf. Op basis van deze factoren worden beslissingen over de samenstelling van de portefeuille genomen. De pijler momentum is een combinatie van winsten prijsmomentum. Het gebruikte winstmomentum van een aandeel is gebaseerd op de bijstelling van de winstverwachting van analisten over de afgelopen drie maanden. Het prijsmomentum is gebaseerd op het rendement op een aandeel over de afgelopen zes maanden. De pijler waardering kijkt met name naar de verwachte winst per aandeel in verhouding tot de koers. De reality check betreft een kwalitatieve analyse van aandelen waarbij wordt achterhaald of de scores op momentum en waardering betrouwbaar zijn. Deze check is gebaseerd op fundamentele ontwikkelingen bij een bedrijf, waaronder die van variabelen die bepalend zijn voor de winstontwikkeling van een bedrijf. De factor neerwaarts -risico is een kwantitatieve factor die het historisch waargenomen risico op een grote koersdaling weergeeft. De voorkeur JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

23

wordt gegeven aan aandelen waarvan het risico op een grote koersdaling niet zeer groot is. De factor omvang heeft ten slotte betrekking op de marktwaarde van een bedrijf. Relatief kleine bedrijven hebben daarbij de voorkeur. De neutrale positionering (tussen defensieve en cyclische sectoren) van de portefeuille versus de benchmark is het gehele jaar niet gewijzigd. Wel zijn de wegingen van de diverse pijlers aangepast. Zo is bijvoorbeeld in de laatste maanden van het jaar de weging van de pijler waardering verhoogd. Dit is met name ten laste gegaan van het gewicht van de factor reality check. Qua individuele aandelen werden onder meer Volkswagen en Kesko uit de portefeuille verkocht. Volkswagen werd gelijk na de bekendmaking van de dieselfraude uit het beleggingsuniversum verwijderd. Initieel was de forse overweging al afgebouwd naar neutraal vanwege het sterk verslechterende perspectief in China. Volkswagen bleek te sjoemelen met de software die de emissies van dieselmotoren had moeten meten. Testresultaten werden jarenlang ruimschoots overschreden en testinstanties misleid. De Finse retailer Kesko werd verkocht vanwege de tegenvallende kwartaalcijfers en de verlaging van de vooruitzichten. Nieuwe bedrijven in portefeuille waren Duitse herverzekeraar Munich Re, Adidas, Siemens en het Franse nutsbedrijf Suez Environment. Munich Re heeft ondanks de voortdurende overcapaciteit in de herverzekeringsmarkt een relatief zeer aantrekkelijk winstmomentum. Ook de waardering en het prijsmomentum scoren goed. Adidas realiseerde goede winstcijfers en stelde de vooruitzichten positief bij. Het Duitse conglomeraat Siemens is wereldmarktleider in offshore windturbines en Europa kent momenteel een flinke toename van de bouw van offshore windparken. Dit geeft een enorme stimulans aan de hele keten binnen de offshore windindustrie. Als partner in het grootste Nederlandse windpark gaat Siemens een belangrijke bijdrage leveren aan het behalen van de Nederlandse energiedoelen. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Europees Aandelenfonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Een jaar eerder, ultimo december 2014, bedroeg de standaarddeviatie 2,8%. Deze is gedurende de verslagperiode gestegen tot 3,7%. In aanvulling op het marktrisico kan het actieve beleid dat wordt gevoerd door de beheerder de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error. De tracking error bedraagt 1,5% (ultimo 2014: 1,7%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Om de beleggingsrisico’s te beperken worden de beleggingen over diverse landen, sectoren en ondernemingen gespreid. Renterisico: Het fonds belegt in aandelen; op grond daarvan is er geen sprake van renterisico. Valutarisico: Het fonds is blootgesteld aan valutarisico’s omdat ook buiten de eurozone wordt belegd. De ontwikkeling van de valutakoersen waarin de beleggingen luiden, beïnvloedt de waarde van de beleggingen in het fonds. De totale blootstelling aan vreemde valuta’s aan het einde van de verslagperiode was 52,5%. De grootste belangen had het fonds in het Britse pond (24%) en de Zwitserse frank (9%). Het valutarisico wordt geaccepteerd, vreemde valuta’s worden niet afgedekt naar euro’s. Kredietrisico: Er is geen sprake van kredietrisico, behalve kredietrisico op vorderingen en liquide middelen. Liquiditeitsrisico: Zowel het beleggingsfonds als de onderliggende beleggingstitels kennen een hoge mate van liquiditeit, oftewel verhandelbaarheid. Er wordt belegd in Europese ondernemingen met een grote marktkapitalisatie en een hoge mate van liquiditeit. Het liquiditeitsrisico is beperkt. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren.


24

SECTOREN

Verenigd Koninkrijk 26,5%

Overig 10,2% Finland 4,3%

Massa Consumentengoederen 13,7%

Nederland 4,8% Zweden 4,9%

Denemarken 5,0% Duurzame Consumentengoederen 12,6% Basisindustrie 11,2%

GROOTSTE TIEN BELANGEN

Spanje 5,5% Zwitserland 9,3%

Frankrijk 18,4%

Duitsland 11,1%

GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP

Sanofi

2,5%

Allianz -Reg

2,5%

Unilever

2,3%

Imperial Tobacco Group

2,2%

Bt Group

2,1%

Novo-Nordisk -B

2,0%

Aviva

2,0%

Astrazeneca

2,0%


180 Fonds Benchmark

160

140

120

100

80 dec-15

2,7%

dec-14

Nestlé -Reg

dec-13

3,0%

dec-12

Novartis -Reg

dec-11

Nutsbedrijven 2,5% Technologie 2,9% Telecommunicatie 5,6% Energie 6,6% Basisgoederen 6,8%

Farmacie & Gezondheidszorg 13,9%

dec-10

Financiële Dienstverlening 24,0%

LANDENVERDELING

25

2.5

ZWITSERLEVEN OBLIGATIEFONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Obligatiefonds belegt in obligaties genoteerd in euro van overheden en ondernemingen die kredietbeoordelaars Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch een waardering toekennen van gemiddeld minimaal BBB -. De gewogen gemiddelde waardering voor alle beleggingen is minimaal A-. De duration van de portefeuille, ook wel de gewogen gemiddelde looptijd van de portefeuille genoemd, mag maximaal 1 jaar afwijken van die van de benchmark. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in swaps, rentefutures en renteopties. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat ten minste gelijk is aan iBoxx € Overall Index (TR), de benchmark. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.

2015


RENDEMENT BENCHMARK



17,60

254,6

0,81%

1,00%

0,60

2014

277,6

11,85%

11,09%

0,58

18,05

2013

656,0

2,44%

2,16%

0,57

16,69

2012

638,4

11,53%

11,19%

0,66

16,85

2011

563,0

3,49%

3,29%

0,65

15,74

2010

583,9

2,12%

2,15%

0,47

15,84

2009

600,5

8,01%

6,95%

0,85

15,98

2008

493,9

2,57%

6,22%

0,00

15,63

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Rendement Zwitserleven Obligatiefonds behaalde in 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van 0,81%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 1,00%. De ontvangen coupons over de leningen zorgden voor een positief absoluut rendement. De hogere rentevergoedingen (spreads) op bedrijfsobligaties (credits) hadden een negatief effect op het rendement. Het actieve beleid was per saldo licht negatief. Het relatieve verlies werd in het derde kwartaal van 2015 gerealiseerd. Het fonds werd in het derde kwartaal geraakt door het voorzichtige marktsentiment in combinatie met een iets risicovollere portefeuille ten opzichte van de benchmark. De gemiddelde looptijd van de leningenportefeuille (duration) was op dat moment lager dan de benchmark en dat pakte door de rentedaling die toen optrad ongunstig uit. Ook de overwogen positie in credits als gevolg van de stijging van de spreads kostte rendement. Het verlies binnen deze categorie bleef echter beperkt. Sterk was de landenselectie. De grootste positieve bijdrage kwam door de overwogen positie in Italiaanse staatsobligaties. Portefeuillebeleid Binnen Zwitserleven Obligatiefonds wordt beoogd waarde toe te voegen door het voeren van actief beleid. Actief durationbeleid, categorieallocatie, landenselectie, sector onder- en overwegingen en debiteurenselectie zijn voorbeelden hiervan. Het jaar begon met een kleine short duration positie, waarbij een kortere duration dan die van de benchmark werd gehanteerd, op basis van fundamentele argumenten dat de rente zou gaan stijgen. Voortvloeiend uit het rentemodel werd deze positie in het begin van het jaar verder uitgebreid. Deze positionering werd voor het overgrote deel van het jaar gehandhaafd. Wel is diverse malen ingespeeld op incidentele marktbewegingen. In augustus werd voorbeeld zelfs even een kleine long duration positie ingenomen. Dit onder invloed van de toegenomen zorgen over de wereldeconomie en als gevolg daarvan de correctie en de toegenomen volatiliteit op de financiële markten. Vanaf begin september werd weer een duidelijke short duration positie ingezet. Begin december werd na een rentestijging gedeeltelijk winstgenomen op de short duration positie. Op landenniveau waren obligaties van Oostenrijk en Frankrijk in de portefeuille onderwogen. Italië, Spanje, Nederland, Ierland en België namen daarentegen een overwogen positie in, waarbij de posities in Italië en Spanje op relatief hoge spreadniveaus werden uitgebreid en op relatief lage spreadniveaus weer wat afgebouwd. De kleine overwogen positie in België werd in juli opgezet, toen de spreads voor Belgische staatsobligaties opliepen. De positieve verwachtingen van het opkoopprogramma van de ECB zorgde voor lagere landenspreads, terwijl (politieke) spanningen de landenspreads tijdelijk hoger zette. In april en mei is de allocatie naar credits in kleine stappen opgehoogd. In deze maanden is selectief geparticipeerd in aantrekkelijk geprijsde nieuw uitgegeven obligaties. Ook voor de andere financiële markten was het thema Griekenland voor de markt in bedrijfsobligaties leidend in juni. Daarom is met enkele transacties het portefeuillerisico teruggebracht door de weging in bedrijfsobligaties te verlagen en door obligaties met een hoog kredietrisico te ruilen voor obligaties met een lager risico. In oktober is de weging naar credits uitgebreid. De zwakke zomermaanden zorgden voor een gunstig instapmoment om het risico in de portefeuille wat op te hogen. Op deze positie is naar het eind van het jaar toe winstgenomen, waarmee de overwogen positie in credits verkleind werd. De overwogen positie naar credits is ingevuld met achtergestelde obligaties binnen zowel financials als non-financials. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Obligatiefonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet.


26

Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Een jaar eerder, ultimo december 2014, bedroeg de standaarddeviatie 0,9%. Deze is gedurende de verslagperiode gestegen naar 1,0%. In aanvulling op het marktrisico kan het actieve beleid dat wordt gevoerd door de beheerder de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error. De tracking error bedraagt 0,3% (ultimo 2014: 0,4%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Om de marktrisico’s te beperken worden de beleggingen over diverse landen, sectoren en ondernemingen gespreid. Renterisico: Bij de beleggingen in vastrentende waarden is er duidelijk sprake van renterisico. De rente heeft invloed op de koers en op de langere termijn op de opbrengsten van het fonds. De modified duration aan het einde van de verslagperiode bedroeg 6,4 (2014: 6,2). Dit betekent dat een 1% rentedaling (stijging) tot gevolg heeft dat de koersen bij benadering met 6,4% stijgen (dalen) als de overige omstandigheden gelijk blijven. De duration van de portefeuille mag maximaal 1 jaar afwijken ten opzichte van de benchmark. In de verslagperiode is beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De duration van de portefeuille week gedurende het jaar maximaal 0,4 jaar af van de duration van de benchmark. Het renterisico wordt geaccepteerd, renterisico’s worden niet afgedekt. Valutarisico: Voor het fonds wordt alleen belegd in vermogenstitels luidend in euro. Het innemen van actieve valutaposities die niet samenhangen met onderliggende beleggingen is niet toegestaan; op grond daarvan is er geen sprake van valutarisico. Kredietrisico: De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan niet aan zijn rente- en/of aflossingsverplichtingen voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie negatieve gevolgen ondervinden. Het kredietrisico in de portefeuille wordt verkleind door beleggingen te spreiden over diverse landen, sectoren en ondernemingen. Daarnaast zijn er in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Het fonds belegt in vermogenstitels uitgegeven door debiteuren met een minimum kredietkwaliteit van BBB-, wat neerkomt op ‘investment grade’ kwaliteit. Bij de beoordeling van de kwaliteit van debiteuren en vermogenstitels wordt gebruik gemaakt van de waardering van de toonaangevende ‘rating agencies’, Standard & Poor’s, Moody’s en/of Fitch. Ultimo verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de portefeuille A-. Er is in de portefeuille derhalve sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Zowel het beleggingsfonds als de onderliggende beleggingstitels kennen een hoge mate van liquiditeit, oftewel verhandelbaarheid. Het liquiditeitsrisico is beperkt. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren.


27

SECTOREN

CASHFLOWVERDELING EN LOOPTIJD Overheid 57,0%

14 12 10 8 6 4 2

DEBITEUREN / RATINGS

Overig

2027

2026

2025

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

0 2017

Bedrijven 19,0%

2016

Obligaties met onderpand 10,8% Semi-overheid 13,2%


Italië

14,17%

Ratings

Duitsland

11,00%

AAA

27,40%

Frankrijk

9,29%

AA

30,20%

130

Spanje

6,78%

A

9,03%

125

Nederland

6,05%

BBB

33,37%

120

140 135

Fonds Benchmark

115 110 105 100


dec-15

dec-14

dec-13

dec-12

dec-11

dec-10

95

28

2.6

ZWITSERLEVEN GELDMARKTFONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Geldmarktfonds belegt in geldmarktinstrumenten genoteerd in euro met een hoge kredietwaardigheid. Een lening waarin wordt belegd moet kredietbeoordelaar Standard & Poor’s, Moody’s of Fitch hebben beoordeeld met een gemiddelde waardering van minimaal A-. Maximaal 30% van het fonds mag worden belegd in leningen met onderpand (bijvoorbeeld hypotheken of creditcardschulden) met een minimale gemiddelde waardering van AA-. De gewogen gemiddelde looptijd per lening is maximaal 1,05 jaar. De gewogen gemiddelde looptijd van de portefeuille is maximaal 6 maanden. Het fonds mag in geval van staatsleningen maximaal 10% van zijn vermogen in één uitgevende instelling beleggen. Het fonds mag in geval van ondernemingen maximaal 5% van zijn vermogen in één uitgevende instelling beleggen. Het beleggingsdoel is gericht op kapitaalbehoud. De benchmark van het fonds is de Euro OverNight Index Average (‘EONIA’). FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.


RENDEMENT BENCHMARK



2015

27,9

-0,05%

-0,10%

0,15

6,34

2014

32,5

0,29%

0,10%

0,12

6,49

2013

37,9

0,29%

0,55%

0,15

6,59

2012

39,4

1,76%

0,88%

0,17

6,71

2011

37,8

1,16%

1,25%

0,09

6,76

2010

35,8

0,39%

-

0,04

6,78

2009

33,3

1,58%

-

0,31

6,79

2008

28,5

4,79%

-

0,00

6,99

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar.

Rendement Zwitserleven Geldmarktfonds behaalde in 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van -0,05% na aftrek van kosten. Over dezelfde periode was het rendement van de benchmark -0,10%. Het negatieve absolute rendement is het gevolg van de negatieve rentes op kortlopende (staats)leningen. De oorzaak van de extreem lage rente is het stimuleringspakket van de Europese Centrale Bank (ECB). De 3-maands Euribor is vanaf april 2015 negatief geworden en het EONIA-tarief, het tarief voor daggeld in het eurogebied, was al vanaf oktober 2014 negatief. Actief beheer leverde een positieve bijdrage maar kon niet voorkomen dat het fonds een negatief absoluut rendement behaalde. Voor leningen die ten opzichte van de benchmark als bovengemiddeld veilig en bovengemiddeld liquide worden beschouwd geldt dat de rente over het algemeen lager is dan de benchmark. Portefeuillebeleid Het strategische beleid van Zwitserleven Geldmarktfonds is qua renterisicoprofiel een gewogen gemiddelde looptijd van maximaal drie maanden aan te houden waarbij geen actieve kredietrisicoposities worden ingenomen. Daarbij luidt het uitgangspunt dat alleen in liquide vastrentende waarden wordt belegd en daarbinnen voor een groot gedeelte in liquide staatsobligaties. Het fonds belegt in staatsobligaties, bedrijfsobligaties, obligaties met onderpand en obligaties van financiële instellingen met een variabele coupon. De laatste twee categorieën blijven na aankoop veelal tot aflossing in de portefeuille zitten, waardoor geprofiteerd wordt van de hogere rentevergoeding in vergelijking met de benchmark. Deze strategie past in het kader van risicorendementsverhouding goed bij het fonds. Lossingen en coupons werden onder meer herbelegd in staatsleningen en bedrijfsleningen (zoals bijvoorbeeld Crédit Agricole en Goldman Sachs). In het afgelopen jaar is de allocatie naar staatsobligaties verhoogd om altijd te kunnen voldoen aan de liquiditeitsvraag. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Geldmarktfonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Een jaar eerder, ultimo december 2014, bedroeg de standaarddeviatie 0,1%. De standaarddeviatie ultimo verslagperiode bedroeg 0,02%. In aanvulling op het marktrisico kan het actieve beleid dat wordt gevoerd door de beheerder de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error. De tracking error bedraagt 0,1% (ultimo 2014: 0,3%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Om de beleggingsrisico’s te beperken worden de beleggingen over diverse landen, sectoren en ondernemingen gespreid. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

29

Renterisico: Bij de beleggingen in vastrentende waarden is er duidelijk sprake van renterisico. De rente heeft invloed op de koers en op de langere termijn op de opbrengsten van het fonds. In de verslagperiode werden transacties gedaan om de rentegevoeligheid van het fonds maximaal 6 maanden te laten afwijken van die van de benchmark en de renterisico’s beperkt te houden. De modified duration aan het einde van de verslagperiode bedroeg 0,3. Het renterisico wordt geaccepteerd, renterisico’s worden niet afgedekt. Valutarisico: Voor het fonds wordt alleen belegd in vermogenstitels luidend in euro. Het innemen van actieve valutaposities die niet samenhangen met onderliggende beleggingen is niet toegestaan; op grond daarvan is er geen sprake van valutarisico. Kredietrisico: De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan niet aan zijn rente- en/of aflossingsverplichtingen voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie negatieve gevolgen ondervinden. Het kredietrisico in de portefeuille wordt verkleind door beleggingen te spreiden over diverse landen, sectoren en ondernemingen. Daarnaast zijn er in het mandaat strikte grenzen gesteld aan de kredietkwaliteit van de debiteuren in portefeuille. Het fonds belegt in vermogenstitels uitgegeven door debiteuren met een minimum kredietkwaliteit van A-, wat neerkomt op een goede kwaliteit. Bij de beoordeling van de kwaliteit van debiteuren en vermogenstitels wordt gebruik gemaakt van de waardering van de toonaangevende ‘rating agencies’, Standard & Poor’s, Moody’s en/of Fitch. Ultimo verslagperiode had 48% van de beleggingen een AAA rating. Er is in de portefeuille derhalve sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Zowel het beleggingsfonds als de onderliggende beleggingstitels kennen een hoge mate van liquiditeit, oftewel verhandelbaarheid. Het liquiditeitsrisico is zeer beperkt. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren. SECTOREN

CASHFLOWVERDELING EN LOOPTIJD Bedrijven 45,6%

36 32 28 24 20 16 12

Semi-overheid 5,8%

8 4 mei-16

jun-16 dec-15

apr-16

dec-14


mrt-16

0 jan-16

Overheid 40,1%

feb-16

Obligaties met onderpand 8,5%


Duitsland

7,03%

Ratings

Commonw Bnk Aus

4,01%

AAA

30,98%

Rabobank

4,01%

AA

32,66%

103

Bque Fed Cr Mut

4,01%

A

36,35%

102,5

ABN Amro Bank

4,00%

104 103,5

Fonds Benchmark

102 101,5 101 100,5 100


dec-13

dec-12

dec-11

dec-10

99,5

30

2.7

ZWITSERLEVEN GOVERNMENT BONDS 10+ FONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds belegt in staatsleningen genoteerd in euro van landen uit de eurozone of in leningen die door overheden uit de eurozone worden gegarandeerd. Een lening waarin wordt belegd moet kredietbeoordelaar Standard & Poor’s, Moody’s of Fitch hebben beoordeeld met een gemiddelde waardering van minimaal A-. De gewogen gemiddelde waardering voor alle beleggingen is minimaal AA. De gewogen gemiddelde looptijd van de portefeuille mag maximaal 2 jaar afwijken van die van de benchmark. Minimaal 75% van de portefeuille heeft een resterende looptijd van meer dan 7 jaar. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in swaps, rentefutures en renteopties. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat ten minste gelijk is aan het rendement van de iBoxx € Sovereign 7+ AAA/AA/A Index (TR), de benchmark. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.


RENDEMENT BENCHMARK



2015

470,6

0,01%

0,15%

0,35

11,41

2014

531,8

21,69%

21,91%

0,30

11,75

2013

430,5

-2,68%

-2,72%

0,34

9,94

2012

468,3

15,59%

17,65%

0,32

10,55

2011

338,9

4,09%

4,13%

0,66

9,43

2010

250,2

1,13%

1,98%

0,26

9,71

2009

622,6

2,51%

2,81%

0,55

9,85

2008

530,0

11,68%

10,63%

0,39

9,92

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Rendement Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds behaalde in 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van 0,01%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 0,15%. Het lage absolute rendement is het gevolg van het gestegen rentepeil, waardoor obligatieleningen lager gewaardeerd werden. Het fondsrendement bleef licht achter in vergelijking met de benchmark. De actieve renteposities die in 2015 zijn ingenomen waren per saldo verliesgevend. De landenpositionering had nauwelijks effect op het rendement. Portefeuillebeleid Binnen Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds wordt beoogd waarde toe te voegen op het gebied van actief duration-, landen- en curvebeleid. Het jaar werd begonnen met een kleine short duration positie, waarbij een kortere duration dan die van de benchmark werd gehanteerd, op basis van fundamentele argumenten dat de rente zou gaan stijgen. Voortvloeiend uit het rentemodel werd deze positie in het begin van het jaar verder uitgebreid. Deze positionering werd voor het overgrote deel van het jaar gehandhaafd. Wel is diverse malen ingespeeld op incidentele marktbewegingen. In augustus werd er voorbeeld zelfs even een kleine long duration positie ingenomen. Dit onder impuls van de toegenomen zorgen over de wereldeconomie en als gevolg daarvan de correctie en de toegenomen volatiliteit op de financiële markten. Vanaf begin september werd weer een duidelijke short duration positie ingezet. Begin december werd na een rentestijging gedeeltelijk winstgenomen op de short duration positie. Op landenniveau nam Frankrijk een onderwogen positie in en waren Nederland, België en Ierland overwogen. Ook werd er binnen België en Frankrijk gedurende het jaar tijdelijk een rentecurve positie opgezet waarbij langlopende obligaties werden overwogen ten koste van kortlopende obligaties. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Een jaar eerder, ultimo december 2014, bedroeg de standaarddeviatie 2,3%. De standaarddeviatie ultimo verslagperiode bedroeg 2,2%. In aanvulling op het marktrisico kan het actieve beleid dat wordt gevoerd door de beheerder de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error. De tracking error bedraagt 1,2% (ultimo 2014: 3,2%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Om de beleggingsrisico’s te beperken worden de beleggingen over diverse landen, sectoren en ondernemingen gespreid. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

31

Valutarisico: Voor het fonds wordt alleen belegd in vermogenstitels luidend in euro. Op grond daarvan is er geen sprake van valutarisico. Renterisico: Bij de beleggingen is er duidelijk sprake van renterisico. De rente heeft invloed op de koers en, op de langere termijn, op de opbrengsten van een obligatie(fonds). De modified duration aan het einde van de verslagperiode bedroeg 11,3 (2014: 11,8). Dit betekent dat een 1% rentedaling (stijging) tot gevolg heeft dat de koersen bij benadering met 11,3% stijgen (dalen) als de overige omstandigheden gelijk blijven. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Kredietrisico: De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan zijn renteverplichting en/of aflossingsplicht niet voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie daarvan negatieve gevolgen ondervinden. Het kredietrisico in de portefeuille wordt verkleind door beleggingen te spreiden over diverse landen en alleen te beleggen in leningen van overheden met een gemiddelde rating van A-. Bij de beoordeling van de kwaliteit van debiteuren en vermogenstitels wordt gebruik gemaakt van de waardering van de ‘rating agencies’, Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch. Ultimo verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de portefeuille AA conform Moody’s Weighted Average Rating Factor (WARF). WARF is een onafhankelijke methodiek om kredietrisico uit te drukken. Het kredietrisico is gedurende de verslagperiode niet sterk gewijzigd. Liquiditeitsrisico: Zowel het beleggingsfonds als de onderliggende beleggingen zijn zeer liquide, oftewel: ze zijn goed verhandelbaar. Het liquiditeitsrisico is beperkt. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren. LANDENVERDELING

MODIFIED DURATION CONTRIBUTION

Time bucket

Modified Duration Contribution YTM

(year)

Frankrijk 36,3%

Slowakije 0,4% Ierland 4,5% Oostenrijk 5,9% Nederland 11,9%

Total

0-5

0,00

5 - 10

3,19

10 - 15

2,01

15 - 20

1,66

Duitsland 29,1%

20 - 25

1,23

België 12,0%

25 - 35

2,37

35+

0,79

Total DEBITEUREN / RATINGS

11,25


Frankrijk

36,38%

Ratings

Duitsland

29,14%

AAA

41,0%

België

11,98%

AA

54,1%

Nederland

11,91%

A

4,9%

Oostenrijk

5,88%

160 150

Fonds Benchmark

140 130 120 110 100


dec-15

dec-14

dec-13

dec-12

dec-11

dec-10

90

32

2.8

ZWITSERLEVEN CREDITS FONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Credits Fonds belegt in obligaties genoteerd in euro van ondernemingen en overheden die kredietbeoordelaars Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch een waardering toekennen van gemiddeld minimaal BBB -. Maximaal 20% van het fonds wordt belegd in staatsobligaties of obligaties die zijn gegarandeerd door een overheid. De gewogen gemiddelde waardering voor alle beleggingen is minimaal BBB+. De gewogen gemiddelde looptijd van de portefeuille mag maximaal 1 jaar afwijken van die van de benchmark. De beleggingen bestaan uit 40 of meer verschillende uitgevende instellingen. Het fonds kan ook beleggen in afgeleide producten, uitsluitend in swaps, rentefutures en renteopties. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat ten minste gelijk is aan het rendement van de iBoxx € Corporates Index (TR), de benchmark. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.


RENDEMENT BENCHMARK



366,7

-0,52%

-0,66%

0,30

10,75

2014

269,7

8,72%

8,24%

0,38

11,10

2013

195,3

2,08%

2,24%

0,44

10,58

2012

201,4

12,44%

13,59%

0,36

10,80

2011

141,0

2,46%

1,71%

1,30

9,94

2010

109,0

4,97%

4,73%

0,48

10,97

2009

549,1

16,20%

15,70%

0,56

10,92

2008

440,2

-5,86%

-3,76%

0,30

9,66

2015

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar.

Rendement Zwitserleven Credits Fonds behaalde over 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van -0,52%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op -0,66%. Het negatieve absolute rendement is het gevolg van het gestegen algemene rentepeil in combinatie met de gestegen creditspreads, waardoor obligatieleningen lager gewaardeerd werden. Het fonds behaalde een minder negatief rendement dan de benchmark. De outperformance is te danken aan de overwogen positie in financiële instellingen, vooral de positie in achtergestelde leningen leverde extra rendement op. Leningen in achtergestelde financiële instellingen kenden ten opzichte van andere leningen een goed jaar. Door de zoektocht van beleggers naar rendement en aantrekkelijke relatieve waardering presteerde dit segment sterk. Binnen niet-financiële instellingen was de performance uitgesmeerd over vele sectoren, waarin in grote lijnen de goede namen waren geselecteerd. Positieve uitschieter is de sector nutsbedrijven. Een negatieve bijdrage kwam vanuit de retailsector, waar Casino debet aan is. Deze Franse retailer is in zwaar weer geraakt door onder meer belangen in opkomende landen. Ook kostten de posities in Volkswagen (uitstootschandaal) en Glencore (marktpaniek naar aanleiding van lage grondstofprijzen en negatieve analistenrapporten) licht aan rendement. Portefeuillebeleid De portefeuille was in 2015 gepositioneerd om te profiteren van een risk-on sentiment. Hier werd invulling aan gegeven door financiële instellingen te overwegen ten opzichte van niet-financiële instellingen en senior obligaties te onderwegen ten opzichte van achtergestelde obligaties. Deze positie is gebaseerd op de combinatie van waardering en sterke fundamentele factoren, deels gedreven door de steeds strenger wordende kapitaalseisen. Ook heeft het fonds in beide categorieën een overweging in achtergestelde obligaties. De vergoeding voor achtergesteld risico was op het moment van opname aantrekkelijk. In de loop van het jaar zijn er relatief veel nieuwe uitgiftes van obligaties aan de portefeuille toegevoegd. Dit om enerzijds te profiteren van de hoge nieuwe uitgiftepremie en anderzijds de portefeuille zo liquide mogelijk te houden. Ook zijn er transacties uitgevoerd in het kader van relatieve waardering. In volatiele markten zijn er regelmatig onterechte discrepanties tussen verschillende debiteuren en soms zelfs tussen obligaties van dezelfde debiteur. Tot slot is de exposure in Volkswagen en Glencore afgebouwd. Bij de eerstgenoemde naar een neutrale positionering omdat de uitkomst en impact op het bedrijf en toekomst te onvoorspelbaar is. De ander met name vanuit prudentie om het neerwaarts risico te beperken. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Credits Fonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Een jaar eerder, ultimo december 2014, bedroeg de standaarddeviatie 0,8%. De standaarddeviatie ultimo verslagperiode bedroeg 0,9%. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

33

In aanvulling op het marktrisico kan het actieve beleid dat wordt gevoerd door de beheerder de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark wordt weergegeven door de tracking error. De tracking error bedraagt 0,4% (ultimo 2014: 0,5%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Om de beleggingsrisico’s te beperken worden de beleggingen over diverse landen, sectoren en ondernemingen gespreid. Valutarisico: Voor het fonds wordt alleen belegd in vermogenstitels luidend in euro. Op grond daarvan is er geen sprake van valutarisico. Renterisico: Bij de beleggingen is er duidelijk sprake van renterisico. De rente heeft invloed op de koers en, op de langere termijn, op de opbrengsten van een obligatie(fonds). De modified duration aan het einde van de verslagperiode bedroeg 4,9 (2014: 4,9). Dit betekent dat een 1% rentedaling (stijging) tot gevolg heeft dat de koersen bij benadering met 4,9% stijgen (dalen) als de overige omstandigheden gelijk blijven. In het beleggingsmandaat zijn duidelijke grenzen afgesproken waarbinnen de vermogensbeheerder de duration van de portefeuille mag laten afwijken van die van de benchmark. In de verslagperiode is beperkt gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Kredietrisico: De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan zijn renteverplichting en/of aflossingsplicht niet voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie daarvan negatieve gevolgen ondervinden. Het kredietrisico in de portefeuille wordt verkleind door beleggingen te spreiden over diverse landen en alleen te beleggen in leningen van overheden met een gemiddelde rating van BBB-. Bij de beoordeling van de kwaliteit van debiteuren en vermogenstitels wordt gebruik gemaakt van de waardering van de ‘rating agencies’, Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch. De gemiddelde issue rating van Zwitserleven Institutioneel Credits Fonds bedraagt minimaal BBB+ conform Moody’s Weighted Average Rating Factor (WARF). WARF is een onafhankelijke methodiek om kredietrisico uit te drukken. Ultimo verslagperiode bedroeg de gemiddelde rating van de portefeuille BBB+. Er is dus sprake van kredietrisico. Liquiditeitsrisico: Het beleggingsfonds is liquide, oftewel: is goed verhandelbaar. Een gedeelte van de portefeuille is belegd in leningen met onderpand met een hoge kredietkwaliteit, die een lagere liquiditeit kennen. Er is dus sprake van liquiditeitsrisico. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren. SECTOREN

LOOPTIJDSPREIDING % Technologie 2,2%

Basisgoederen 2,7% Consumentendiensten 3,0% Olie & Gas 5,5% Basisindustrie 6,8% Telecommunicatie 7,4%

Farmacie & Gezonheidszorg 2,1%

16 14 12 10 8 6 4 2


Overig

2027

2026

2025

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

0 2016

Financiële Dienstverlening 45,0%

2017

Consumentengoederen 1,0% Nutsbedrijven 14,4%


Rabobank

2,33%

Ratings

Credit Suisse

1,99%

AAA

0,8%

BNP Paribas

1,97%

AA

12,7%

124

Société Générale

1,77%

A

44,4%

120

Allianz

1,55%

BBB

42,1%

116

132 128

Fonds Benchmark

112 108 104 100


dec-15

dec-14

dec-13

dec-12

dec-11

dec-10

96

34

2.9

ZWITSERLEVEN WERELD AANDELENFONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Wereld Aandelenfonds belegt in passief beheerde beleggingsinstellingen die beleggen in aandelen in de regio’s Europa (37,5%), Noord-Amerika (35%) en Pacific (12,5%). Daarnaast belegt het fonds in participaties van Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund (15%). Dit fonds belegt wereldwijd in aandelen uit opkomende landen. Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund is opgenomen in het register als bedoeld in artikel 1:107 van de Wft. De beheerder van dit fonds staat onder toezicht van de Ierse toezichthouder. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat voor fondskosten en op 3-jaars termijn het rendement van de samengestelde benchmark evenaart. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.


RENDEMENT BENCHMARK



2015

1.223,9

8,21%

7,77%

0,30

37,17

2014

920,5

15,60%

15,05%

0,29

34,60

2013

674,4

16,30%

16,70%

0,00

30,22

2012

15,8

13,90%

14,05%

0,00

25,70

2011

11,7

-2,25%

-2,38%

0,00

22,81

2010

9,8

20,40%

19,54%

0,00

23,50

2009

6,0

26,51%

25,94%

0,27

19,52

2008

0,8

-37,26%

-37,64%

0,00

15,68

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Rendement Zwitserleven Wereld Aandelenfonds behaalde over 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van 8,21%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 7,77%. Pacific was de best presterende regio gevolgd door Noord-Amerika en Europa. Opkomende markten was de enige regio die het jaar met verlies afsloot. De onderliggende fondsen ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe, ACTIAM Responsible Index Fund Equity North America en ACTIAM Responsible Index Fund Equity Pacific presteerden beter dan de benchmark en zijn verantwoordelijk voor de outperformance. Portefeuillebeleid Zwitserleven Wereld Aandelenfonds belegt in de indexfondsen van ACTIAM: ACTIAM Responsible Index Fund Equity Europe (37,5%), ACTIAM Responsible Index Fund Equity North America (35%), ACTIAM Responsible Index Fund Equity Pacific (12,5%) en het Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund (15%). Deze indexfondsen streven naar kapitaalgroei op lange termijn door het rendement te volgen van de bij het fonds behorende benchmark. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Wereld Aandelenfonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie. Deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Ultimo december 2014 bedroeg de standaarddeviatie 1,9%. Deze is gedurende de verslagperiode gestegen tot 3,3%. Het actieve beleid dat de fondsbeheerder voert kan eveneens de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark, wordt weergegeven door de tracking error. Deze bedroeg ultimo 2015 0,8% (ultimo 2014: 0,6%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op jaarbasis over een periode van 36 maanden. Renterisico: Het fonds belegt in aandelen; op grond daarvan is er geen sprake van renterisico. Valutarisico: Het fonds is blootgesteld aan valutarisico’s doordat het belegt in verschillende regio’s van de wereld. De ontwikkeling van de valutakoersen waarin de beleggingen luiden, beïnvloedt de waarde van de beleggingen in het fonds. Het valutarisico wordt geaccepteerd; vreemde valuta’s worden niet afgedekt in euro’s. Kredietrisico: Er is geen sprake van kredietrisico, behalve kredietrisico op vorderingen en liquide middelen.


35

Liquiditeitsrisico: Zowel het beleggingsfonds als de onderliggende beleggingen zijn zeer liquide, oftewel: ze zijn goed verhandelbaar. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren. GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP

GEOGRAFISCHE SPREIDING

Aandelen opkomende landen 14,9%

Aandelen Pacific 12,7%

180 Fonds Benchmark

160

140

120

100


dec-15

dec-14

dec-13

dec-12

80 dec-11

Aandelen Europa 37,6%

dec-10

Aandelen Noord-Amerika 34,8%

36

2.10

ZWITSERLEVEN VASTGOEDFONDS

FONDSPROFIEL Zwitserleven Vastgoedfonds belegt in beursgenoteerde aandelen van Europese vastgoedondernemingen of beleggingsmaatschappijen in vastgoed die onderdeel uitmaken van de benchmark. De uit de beleggingen voortkomende valutarisico’s worden niet afgedekt naar euro. Er kan gebruik worden gemaakt van futures op aandelen of aandelenindices ter beperking van transactiekosten bij toe- of uittreding of indien het als gevolg van marktomstandigheden tijdelijk niet mogelijk is de benchmark te repliceren via beleggingen in aandelen die onderdeel uitmaken van de benchmark. Het beleggingsdoel is een rendement te behalen dat het rendement van de benchmark evenaart. De benchmark is de Global Property Research 250 Europe Index, UK 20%, UCITS. FONDSVERMOGEN IN €1 MLN.


RENDEMENT BENCHMARK



2015

132,4

17,06%

16,56%

0,55

24,43

2014

96,8

25,12%

23,11%

0,51

21,34

2013

69,5

5,83%

6,02%

0,64

17,52

2012

43,2

23,97%

25,25%

0,39

17,12

2011

32,6

-12,46%

-13,53%

0,41

14,17

2010

31,5

-0,92%

17,95%

0,32

16,57

2009

39,9

50,53%

45,18%

0,54

17,05

2008

19,3

-52,76%

-48,92%

0,00

11,81

1) Voor zover van toepassing is het rendement inclusief herbelegging van dividend. 2) Dit is het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorgaande boekjaar. Rendement Zwitserleven Vastgoedfonds behaalde over 2015 een rendement op basis van intrinsieke waarde van 17,06%, na aftrek van kosten. Over dezelfde periode kwam het rendement van de benchmark uit op 16,56%. Portefeuillebeleid Het gevoerde portefeuillebeleid is gericht op het behalen van een rendement, dat over een doorlopende beoordelingsperiode van 3 jaar het rendement van de benchmark evenaart. ACTIAM repliceert de benchmark, rekening houdend met de uitsluitingen, door te beleggen in (certificaten van) aandelen van bedrijven die deel uitmaken van de benchmark. Risicobeheer Beleggen in Zwitserleven Vastgoedfonds brengt risico’s met zich mee. De risico’s die betrekking hebben op het fonds worden hierna uiteengezet. Marktrisico: Het belangrijkste risico is het marktrisico. Als de waarde van onderliggende beleggingen daalt, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en vice versa. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie. Deze wordt berekend op maandbasis over een periode van 36 maanden. Ultimo december 2014 bedroeg de standaarddeviatie 3,0%. Deze is gedurende de verslagperiode gestegen tot 4,1%. Het actieve beleid dat de fondsbeheerder voert kan eveneens de volatiliteit van het fonds beïnvloeden. De mate waarin het rendement van het fonds afwijkt van de benchmark, wordt weergegeven door de tracking error. Deze bedroeg ultimo 2015 1,4% (ultimo 2014: 1,8%). De tracking error is een risicomaatstaf die aangeeft in welke mate het rendement van de portefeuille afweek van het rendement van de benchmark. De tracking error wordt berekend op jaarbasis over een periode van 36 maanden. Renterisico: Er is geen sprake van direct renterisico omdat Zwitserleven Vastgoedfonds belegt in beursgenoteerde aandelen van Europese vastgoedondernemingen of beleggingsmaatschappijen in vastgoed. Valutarisico: Het fonds is blootgesteld aan valutarisico’s doordat belegt in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen buiten de eurozone. De ontwikkeling van de valutakoersen waarin de beleggingen luiden, beïnvloedt de waarde van de beleggingen in het fonds. De totale blootstelling aan vreemde valuta’s aan het einde van de verslagperiode was 34%. De grootste belangen had het fonds in het Britse pond (20%), de Zwitserse Frank (7%) en de Zweedse Kroon (7%). Het valutarisico wordt geaccepteerd; vreemde valuta’s worden niet afgedekt in euro’s. Kredietrisico: Er is geen sprake van kredietrisico, behalve kredietrisico op vorderingen en liquide middelen.


37

Liquiditeitsrisico: Er wordt belegd in redelijk liquide vastgoedondernemingen met een grote marktkapitalisatie. Er is derhalve sprake van een beperkt liquiditeitsrisico. Gedurende de verslagperiode hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de verhandelbaarheid. De kasstroom van het fonds was in de verslagperiode ruim voldoende om de in- en uitstroom van participaties te beheren. LANDENVERDELING Overig 2,1%

GEÏNDEXEERD RENDEMENTSVERLOOP 180

Frankrijk 24,4%

België 2,1%

Fonds Benchmark

160

Nederland 3,8% 140

Oostenrijk 4,3% Spanje 6,0%

120

Zweden 7,1% 100


dec-15

dec-14

dec-13

dec-12

80 dec-11

Duitsland 23,3%

Verenigd Koninkrijk 19,6%

dec-10

Zwitserland 7,3%

38

3 JAARREKENING 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN


39

3.1

BALANS

Vóór winstbestemming en in duizenden euro’s

Beleggingen Vorderingen Overige activa Liquide middelen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal

REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

3.520.921 27.945

3.183.879 27.036

3 4

2.294 5.440 24.799 3.545.720

5.078 1.798 30.316 3.214.195

3.025.610 276.195 243.915 3.545.720

2.852.084 1 -22.420 1 384.531 3.214.195

5

1) In het jaarverslag 2014 bedragen het Gestort kapitaal en de Overige reserves € 2.814.981 resp. € - 12.317. Na publicatie van het jaarverslag 2014 is bekend geworden dat, als gevolg van de inkoop van participaties Zwitserleven Obligatiefonds in 2014, een aangifte dividendbelasting is ingediend voor Zwitserleven Obligatiefonds voor een bedrag van € 10.103. De vergelijkende cijfers per 31-12-2014 zijn hiervoor aangepast. Deze aanpassing heeft geen invloed op de hoogte van het fondsvermogen ultimo 2014, alleen op de samenstelling hiervan.

3.2

WINST- EN VERLIESREKENING

In duizenden euro’s

Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Service fee Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten Resultaat


REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6 7 8 9

86.569 80.951 77.354 538 245.412

88.947 58.820 238.288 922 386.977

10 11

1.201 296 1.497

1.615 831 2.446

243.915

384.531

40

3.3

KASSTROOMOVERZICHT


Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat excl. koersverschillen op geldmiddelen Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Mutatie schulden aan kredietinstellingen Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Koersverschillen op geldmiddelen Liquide middelen eind van de verslagperiode

3.4

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

244.165

385.333

-80.951 -77.354 -2.056.654 1.877.917

-58.820 -238.288 -2.052.886 2.248.471

-909 3.642 -90.144

4.146 -553 287.403

1.096.950 -923.423 --85.917 87.610

1.322.576 -1.517.950 --90.184 -285.558

-2.534 5.078 -250 2.294

1.845 4.035 -802 5.078

TOELICHTING

ALGEMEEN Zwitserleven Beleggingsfondsen is een beleggingsfonds in de vorm van een fonds voor gemene rekening naar Nederlands recht met een open-end-structuur dat is opgericht op 27 juni 2007. Participaties worden door Zwitserleven Beleggingsfondsen alleen aangeboden aan professionele beleggers in de zin van de Wft. Zwitserleven Beleggingsfondsen is een paraplufonds bestaande uit verschillende series participaties, subfondsen genaamd, waarin afzonderlijk kan worden belegd. Zwitserleven Beleggingsfondsen bestaat uit de volgende fondsen: nnZwitserleven Aandelenfonds nnZwitserleven Europees Aandelenfonds nnZwitserleven Obligatiefonds nnZwitserleven Geldmarktfonds nnZwitserleven Government Bonds 10+ Fonds nnZwitserleven Credits Fonds nnZwitserleven Wereld Aandelenfonds nnZwitserleven Vastgoedfonds Deelname in één of meer Fondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen kan uitsluitend geschieden door professionele beleggers in de zin van de Wft. Het Fonds wordt uitsluitend aangeboden in Nederland. Elk subfonds (hierna ‘fonds’) heeft zijn eigen beleggingsbeleid, risicoprofiel en koersvorming. Voor alle subfondsen geldt dat het beleggingsbeleid met name is gericht op het behalen van vermogensgroei op de lange termijn. Ook de administratie van elk fonds is gescheiden door het gebruik van separate rekeningen. Het in een afzonderlijk fonds gestort kapitaal wordt afzonderlijk belegd. Zowel de kosten als de opbrengsten worden per fonds afzonderlijk verantwoord. Waardestijgingen en waardedalingen in de portefeuille van een fonds komen ten goede aan of ten laste van de houders van de desbetreffende serie participaties. Conform de Wet op het financieel toezicht (Wft) is er sprake van afgescheiden vermogens tussen de verschillende fondsen. Hoewel sprake is van (administratief) afgescheiden vermogens vormen de fondsen in juridische zin één geheel. ACTIAM, die het beheer voert over Zwitserleven Beleggingsfondsen, is een 100%-deelneming van VIVAT N.V. te Utrecht. SNS REAAL heeft 26 juli 2015 bekend gemaakt dat de verkoop van VIVAT aan Anbang Group Holdings Co. Ltd., een volle dochter van Anbang Insurance Group Co. Ltd. (Anbang), een vooraanstaande Chinese verzekeringsmaatschappij, is afgerond. Alle aandelen van SNS REAAL in VIVAT zijn op 26 juli 2015 aan Anbang geleverd. De statutaire naam REAAL N.V. is gewijzigd in VIVAT N.V. De minister van Financiën,


41

De Nederlandsche Bank (DNB) en de Chinese toezichthouder (CIRC) en de aandeelhouder van SNS REAAL (NLFI) hebben de benodigde goedkeuringen verleend.

BEWAARDER ACTIAM heeft KAS Trust & Depositary Services B.V. te Amsterdam aangesteld als bewaarder van de door ACTIAM beheerde beleggingsfondsen van Zwitserleven Beleggingsfondsen. De bewaarder is een onder wettelijk toezicht staande entiteit met als wettelijke taken onder andere het monitoren van kasstromen, naleving van beleggingsbeleid en eigendomsverificatie ten aanzien van de financiële activa van de beleggingsfondsen.

VERSLAGPERIODE De verslagperiode heeft betrekking op de periode van 1 januari 2015 tot en met 31 december 2015. De fondsen zijn gevormd voor onbepaalde tijd en zijn niet genoteerd aan enige effectenbeurs. Aan de jaarrekening 2015 van Zwitserleven Beleggingsfondsen zijn toegevoegd de jaarcijfers van de onderliggende fondsen waarin Zwitserleven Beleggingsfondsen haar vermogen heeft belegd. Deze worden geacht integraal onderdeel uit te maken van de toelichting op deze jaarrekening van Zwitserleven Beleggingsfondsen. Deze jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de Wft en uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Op onderdelen zijn in deze jaarrekening bewoordingen gehanteerd die afwijken van de modellen, omdat deze beter de inhoud van de post weergeven.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen Tenzij anders vermeld luiden alle bedragen in duizenden euro’s en worden de in de balans opgenomen posten gewaardeerd tegen marktwaarde. De vergelijkende cijfers zijn, waar nodig, aangepast ten behoeve van het inzicht. Vreemde valuta De rapportage en functionele valuta van het fonds is de euro. Activa en passiva in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de koersen ultimo verslagperiode. De ultimo verslagperiode gehanteerde valutakoersen (World Market/Reuters closing spot rates) zijn als volgt: Tabel 10: Valutakoersen in euro 31-12-2015

Britse pond Deense kroon Noorse kroon Zweedse kroon Zwitserse frank

0,7370 7,4627 9,6152 9,1582 1,0874

31-12-2014

0,7760 7,4463 9,0724 9,4726 1,2024

Voor aan- en verkopen gedurende de verslagperiode zijn de transactiekoersen gehanteerd. Voor posten van de winsten verliesrekening in vreemde valuta geldt eveneens de transactiekoers. Verschillen uit hoofde van de valutaomrekening worden in de winsten verliesrekening verwerkt onder de post gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen en koersverschillen op geldmiddelen. Criteria opname in de balans Een financieel instrument wordt in de balans opgenomen zodra het waarschijnlijk is dat toekomstige economische voordelen van het financiële instrument naar het beleggingsfonds zullen toevloeien. De reële waarde van een financieel instrument bij eerste opname is gelijk aan de kostprijs van een financieel instrument. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot het financieel instrument aan een derde worden overgedragen. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat de beheerder oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.


42

De waarderingsgrondslagen van de beleggingen zijn naar de mening van de beheerder het meest kritisch voor het weergeven van de financiële positie, en vereisen schattingen en veronderstellingen. In de paragrafen hieronder zijn de waarderingsgrondslagen van de beleggingen opgenomen. Saldering van een actief en een verplichting Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als nettobedrag in de balans opgenomen indien sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. De met de gesaldeerd opgenomen financiële activa en financiële verplichtingen samenhangende rentebaten en rentelasten worden eveneens gesaldeerd opgenomen. Beleggingen Transactiekosten Transactiekosten bij aan- en verkoop van beleggingen worden als onderdeel van de gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in de winsten verliesrekening verantwoord. Transactiekosten bij aankoop van beleggingen worden derhalve niet geactiveerd. Het totaalbedrag aan transactiekosten van beleggingen over de verslagperiode, voor zover deze identificeerbaar en kwantificeerbaar zijn, wordt toegelicht in de jaarrekening van de fondsen. Transactiekosten voor vastrentende waarden zijn niet te bepalen daar zij in de aan- en verkoopkoers zijn opgenomen en niet separaat worden vastgelegd. De totale hoogte van de transactiekosten voor vastrentende waarden is derhalve niet met voldoende nauwkeurigheid vast te stellen. De omloopsnelheid van de portefeuille, die in de jaarrekening van elk fonds wordt vermeld, is een indicatie van de transactiekosten. Beleggingen met een beursnotering Aandelen genoteerd aan een effectenbeurs worden gewaardeerd tegen reële waarde op basis van de meest recente slotkoers in de verslagperiode. Beursgenoteerde derivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde op basis van de meest recente slotkoers. Als financiële instrumenten op verschillende effectenbeurzen zijn genoteerd, bepaalt de beheerder van welke effectenbeurs de koers in aanmerking wordt genomen. De vastrentende waarden worden gewaardeerd tegen reële waarde. Als er sprake is van een actieve markt wordt gebruikgemaakt van de relevante biedkoersen of, als biedkoersen niet aanwezig zijn, van de relevante middenkoersen of slotkoersen. Wanneer er geen actieve markt beschikbaar is voor een vastrentende belegging, wordt gebruikgemaakt van een koers die is afgeleid van quoteringen van vergelijkbare beleggingen, of van een koers op basis van een indicatieve quote die is verkregen van derde partijen die een markt onderhouden in de betreffende beleggingen. Indien dit niet mogelijk is, wordt de koers modelmatig bepaald. Beleggingen zonder beursnotering Niet aan een effectenbeurs genoteerde of verhandelde beleggingen en eventuele incourante beleggingen worden gewaardeerd op basis van een indicatieve waardering. Deze indicatieve waardering wordt ontvangen van externe partijen. Als deze niet beschikbaar is, wordt de waardering modelmatig bepaald. De beheerder zal alles in het werk stellen om een zo accuraat en recent mogelijke waardering toe te kennen. Dit betekent dat de waardering gedateerd kan zijn. Als na vaststelling van de intrinsieke waarde van het fonds, maar voorafgaand aan publicatie van het jaarverslag, informatie beschikbaar komt die leidt tot een materieel ander inzicht in de intrinsieke waarde die in het jaarverslag wordt gepubliceerd, zal dit in het verslag worden verwerkt en toegelicht. De nadere informatie zal worden verwerkt bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. Van waarderingen die modelmatig zijn bepaald, worden de uitkomsten van het model door een onafhankelijke accountant getoetst. Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De nominale waarde is nagenoeg gelijk aan de marktwaarde als gevolg van de korte looptijden van de betreffende posten. Verwerking van plaatsing en inkoop van participaties De uit hoofde van plaatsing en inkoop van participaties ontvangen respectievelijk betaalde bedragen worden geheel verwerkt in het gestorte kapitaal van het desbetreffende fonds. Participaties als eigen vermogen Participatiehouders van het fonds hebben het recht om hun participatie terug te verkopen aan het fonds en participaties hebben daarmee een kenmerk van vreemd vermogen. De participaties van het fonds worden in de jaarrekening als fondsvermogen verantwoord, omdat de participaties aan de volgende kenmerken voldoen: nnde houder van de participatie heeft recht op een pro-rata deel van de netto activa in het beleggingsfonds; en nnde participatie is achtergesteld ten opzichte van alle andere instrumenten. Op- en afslagen bij toe- en uittredingen Zwitserleven Beleggingsfondsen biedt de participaties in de fondsen aan tegen intrinsieke waarde. De beheerder kan in het belang van zittende participanten besluiten om bij uitgifte en inkoop van participaties een op- of afslag te hanteren ter dekking van transactiekosten


43

van aan- en verkopen van beleggingen. De beheerder bepaalt per transactie de hoogte van de eventuele op- of afslag. In de verslagperiode was er geen sprake van open afslagen.

GRONDSLAGEN VOOR DE RESULTAATBEPALING Verantwoording van baten en lasten Baten worden in de winsten verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Het resultaat wordt voornamelijk bepaald door de (niet-)gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen over de verslagperiode, onder aftrek van de aan de verslagperiode toe te rekenen kosten. Daarnaast bestaat het resultaat uit de directe beleggingsopbrengsten zoals interest en dividend. Het dividend is het verdiende bruto contante dividend onder aftrek van provisie en niet-terugvorderbare dividendbelasting. De opbrengsten in de vorm van stockdividend worden als aankoop tegen nihil in de balans verwerkt. De interestbaten betreft de bruto ontvangen rente op obligaties onder aftrek van provisie. De rente wordt verantwoord in de periode waarop zij betrekking heeft.

KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst van de liquide middelen, die gedurende de verslagperiode beschikbaar zijn gekomen en de wijze waarop deze zijn aangewend. De kasstromen worden gesplitst naar beleggingsactiviteiten en financieringsactiviteiten. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen direct in de winsten verliesrekening worden verantwoord. In het kasstroomoverzicht wordt het resultaat, door aanpassingen hierop, tot kasstromen herleid.

FISCALE ASPECTEN Fiscale status Zwitserleven Beleggingsfondsen valt in fiscaal-juridische zin onder de werking van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader uitgewerkt in het Besluit beleggingsinstellingen. Dit houdt in dat Zwitserleven Beleggingsfondsen als zogeheten fiscale beleggingsinstelling (fbi) geen vennootschapsbelasting verschuldigd is (0%-tarief) als zij voldoet aan de voorwaarden die in de wet en het besluit zijn genoemd. Een belangrijke voorwaarde is dat Zwitserleven Beleggingsfondsen het resultaat van de betreffende fondsen, exclusief het (positieve) saldo van koerswinsten en koersverliezen, onder aftrek van een deel van de kosten en met inachtneming van de afrondingsreserve, binnen acht maanden na afloop van het boekjaar uitkeert aan de aandeelhouders van de betreffende fondsen (doorstootverplichting). Het (positieve) saldo van koerswinsten en koersverliezen op beleggingen in effecten wordt toegevoegd aan de zogeheten herbeleggingsreserve. Een eventueel negatief saldo dient ten laste van de herbeleggingsreserve te komen. Dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting Zwitserleven Beleggingsfondsen dient op uitgekeerd dividend aan aandeelhouders in beginsel 15% dividendbelasting in te houden. Op dividend dat van Nederlandse beleggingen wordt ontvangen, wordt in beginsel 15% dividendbelasting ingehouden. Op dividend en overige inkomsten dat van buitenlandse beleggingen wordt ontvangen, kan het betreffende land bronbelasting inhouden. Als Nederland een verdrag heeft gesloten met het betreffende bronland om dubbele belasting te voorkomen, kan het bronbelastingtarief mogelijk op grond van dit belastingverdrag worden verlaagd naar het verdragstarief. Afhankelijk van het betreffende belastingverdrag kan Zwitserleven Beleggingsfondsen in beginsel verzoeken om een (gedeeltelijke) teruggaaf van de ingehouden bronbelasting (tot aan het verdragstarief) bij de buitenlandse belastingautoriteiten. Zwitserleven Beleggingsfondsen kan in beginsel de Nederlandse dividendbelasting die is ingehouden op ontvangen dividenden, en (resterende) buitenlandse bronbelasting tot maximaal 15% verrekenen met de dividendbelasting die zij moet afdragen over de dividenduitkeringen van Zwitserleven Beleggingsfondsen Dit vindt plaats via de zogenaamde afdrachtvermindering. Zwitserleven Beleggingsfondsen mag de afdrachtvermindering niet toepassen ter zake van buitenlandse bronbelasting voor zover er vrijgestelde entiteiten deelnemen in het fonds met uitzondering van vrijgestelde beleggingsinstellingen (VBI’s).

FINANCIËLE RISICO’S EN BEHEERSINGSMAATREGELEN De activiteiten van Zwitserleven Beleggingsfondsen kunnen voor Zwitserleven Beleggingsfondsen financiële risico’s van verscheidene aard met zich meebrengen. Omdat elk fonds een eigen beleggingsbeleid voert, variëren deze risico’s per fonds. Om het beleggingsbeleid uit te voeren belegt elk fonds in individuele fondswaarden dan wel in andere beleggingsinstellingen in welk laatste geval het risicoprofiel gelijk is aan het risicoprofiel van de beleggingsinstelling(en) waarin wordt belegd.


44

Elk fonds belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan voornamelijk uit marktrisico, renterisico, kredietrisico, risico verbonden aan in- en uitlenen van effecten (securities lending), valutarisico en liquiditeitsrisico. De belangrijkste financiële risico’s van Zwitserleven Beleggingsfondsen komen voort uit het beheer van beleggingsportefeuilles. Het beleid dat de Beheerder van het fonds voert ten aanzien van deze risico’s wordt hieronder uiteengezet. Marktrisico De beleggingen van de fondsen zijn blootgesteld aan marktschommelingen en risico’s inherent aan het beleggen in financiële instrumenten. De waarde van de onderliggende beleggingen kan fluctueren onder invloed van een groot aantal factoren, zoals verwachtingen ten aanzien van economische groei, inflatie- en prijsontwikkeling op goederen- en valutamarkten. Daarnaast kan de waarde van de beleggingen fluctueren als gevolg van bijvoorbeeld politieke en monetaire ontwikkelingen. Marktrisico’s kunnen verschillen per beleggingscategorie maar nemen toe door beperking van de spreiding van de beleggingen tot een bepaalde regio, sector en/of door keuze van individuele beleggingen. Het is mogelijk dat de beleggingen uit de hele markt of uit een bepaalde regio of sector in waarde dalen. Ter beperking van dit marktrisico vindt, op basis van kwalitatieve en kwantitatieve analyses, een zorgvuldige selectie en spreiding plaats van beleggingen van het Fonds. Met een actief beleid wordt vroegtijdig ingespeeld op de verwachtingen in de markt om zodoende te anticiperen op toekomstige trends in de markt. De Beheerder kan de verdeling van de door hem geselecteerde beleggingen over de diverse categorieën aanpassen op basis van de marktvooruitzichten. Hieronder is een verdeling van de portefeuille naar landen en naar sectoren opgenomen. Deze overzichten geven inzicht in het koersrisico van de fondsen dat wordt gelopen als gevolg van de posities die worden aangehouden in de betreffende fondsen. In de tabel met de landenverdeling zijn de beleggingen van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds in Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund (dat belegt in opkomende markten) en de ACTIAM Responsible Index Funds (die beleggen in Europa, Noord-Amerika en Pacific) apart gepresenteerd. De beleggingen in futures zijn buiten beschouwing gelaten aangezien deze niet aan een land zijn toe te rekenen.


45

Tabel 11: Landenverdeling In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

3.520.921 Beleggingen per 31 december 2015

100,0

502.951 362.649 332.246 239.972 101.126 97.058 96.100 94.070 80.398 78.094 74.946 55.388 49.095 40.004 37.819 14.493 12.714 8.134 4.851 4.138 3.908 3.219 2.161 1.930 1.497 539 538

Frankrijk Verenigd Koninkrijk Duitsland Ierland Zwitserland Spanje België Nederland Italië Verenigde Staten Zweden Denemarken Finland Oostenrijk Noorwegen Luxemburg Australië Portugal Zuid-Afrika Mexico Tsjechië Caymaneilanden Guernsey Slowakije Canada Verenigde Arabische Emiraten Brazilië

14,3 10,3 9,4 6,8 2,9 2,8 2,7 2,7 2,3 2,2 2,1 1,6 1,4 1,1 1,1 0,4 0,4 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 -

459.597 425.113 181.165 155.008

ACTIAM Responsible Index Fund - Equity Europe ACTIAM Responsible Index Fund - Equity North America Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund ACTIAM Responsible Index Fund - Equity Pacific

13,1 12,1 5,1 4,4


46

Tabel 12: Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

3.520.921 Beleggingen per 31 december 2015 1.039.718 660.532 263.727 181.165 167.270 129.186 105.640 104.440 103.609 102.040 87.926 85.436 79.941 67.107 65.651 50.214 45.861 31.481 26.497 19.946 18.875 18.224 16.350 12.369 10.709 10.456 6.521 4.934 4.479 617

Fund certificates Staat(sgegarandeerd) Banken Externe fondsen Onroerend goed Farmacie & biotechnologie Kapitaalgoederen Verzekeringen Voeding en dranken Energie Telecommunicatiediensten Basisgoederen Nutsbedrijven Financiële conglomeraten Verzorgingsproducten Consumenten Servicebedrijven Auto's Zakelijke dienstverlening Detailhandel Software & services Media Technologie Duurzame consumptiegoederen Reclame Uitgeverijen Transport Halfgeleiders Dienstverlening & Apparatuur Gezondheidszorg Detailhandelvoeding Gegarandeerd

100,0 29,4 18,7 7,5 5,2 4,8 3,7 3,0 3,0 2,9 2,9 2,5 2,4 2,3 1,9 1,9 1,4 1,3 0,9 0,8 0,6 0,5 0,5 0,5 0,4 0,3 0,3 0,2 0,1 0,1 --

Renterisico Het renterisico is het risico van verliezen als gevolg van renteontwikkelingen. De waarde van de beleggingen in vastrentende fondsen fluctueert als gevolg van verandering in marktrentes. Hierdoor zijn fondsen die in vastrentende waarden beleggen, blootgesteld aan renterisico. Zwitserleven Obligatiefonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds beleggen in vastrentende waarden en staan dus bloot aan renterisico. Zwitserleven Geldmarktfonds belegt eveneens in vastrentende waarden maar kent een beperkt renterisico als gevolg van de korte looptijd van de portefeuille. Ter beperking van deze risico’s geldt een vaste bandbreedte als toegestane afwijking van de gemiddelde rentetypische looptijd van de portefeuille, de zogenoemde duration, ten opzichte van de vergelijkingsmaatstaf. De duration van een portefeuille geeft informatie over de gevoeligheid van de portefeuille voor fluctuaties in de marktrente. Hoe hoger de duration, hoe meer impact de rente heeft op de waarde van de portefeuille. De modified duration geeft een indicatie voor de relatieve mutatie in de waarde van de portefeuille bij een gegeven mutatie in de marktrente. Ook de verdeling van de verwachte cashflows in de tijd zegt iets over de rentegevoeligheid van het fonds. Voor Zwitserleven Geldmarktfonds geldt dat de duration van de portefeuille maximaal 6 maanden mag zijn. De duration voor Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds mag maximaal twee jaar afwijken van de benchmark en voor Zwitserleven Credits Fonds en Zwitserleven Obligatiefonds geldt een maximale afwijking van een jaar. Onderstaande tabel geeft inzicht in het renterisico dat wordt gelopen binnen de verschillende fondsen.

Tabel 13: Verdeling cash flows GEMIDDELD RESTERENDE LOOPTIJD

Zwitserleven Obligatiefonds Zwitserleven Geldmarktfonds Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Zwitserleven Credits Fonds


7,70 0,26 14,90 5,54

MODIFIED DURATION

6,38 0,26 11,23 4,92

47

In de jaarrekening van de vastrentende fondsen is in de specificatie van de beleggingen de renteherzieningsdatum van de belegging gegeven. Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen (overheden of bedrijven) of debiteuren. Het kredietrisico wordt dan ook wel debiteurenrisico genoemd. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan niet aan zijn rente- of aflossingsverplichtingen voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie negatieve gevolgen ondervindt. Verschillende rating agencies beoordelen de kredietwaardigheid van debiteuren en overheden. De inschatting van kredietwaardigheid wordt beïnvloed door zowel factoren die gelden voor een bepaalde onderneming, als door factoren die op een bepaalde bedrijfstak van toepassing zijn. Minder gunstige winstvooruitzichten voor een sector kunnen een negatieve invloed hebben op de inschatting van de kredietwaardigheid van alle ondernemingen in die sector. Zwitserleven Obligatiefonds, Zwitserleven Geldmarktfonds, Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds en Zwitserleven Credits Fonds beleggen in vastrentende waarden en lopen dus kredietrisico. Ter beperking van het kredietrisico gelden restricties voor de samenstelling van de vastrentende portefeuilles van deze fondsen. Deze restricties hebben betrekking op de geografische spreiding, spreiding over verschillende debiteurencategorieën, de minimale kwaliteit van de debiteur (‘rating’) en de minimale kwaliteit van de portefeuille en de omvang van de beleggingen per debiteur. Voor een nadere toelichting op deze restricties verwijzen wij u naar het fondsprofiel van de diverse fondsen in het verslag van de beheerder. Voor alle fondsen geldt bovendien dat als gevolg van vooral verkooptransacties kortlopende vorderingen ontstaan. De kortlopende vorderingen als gevolg van verkooptransacties kennen een laag risico omdat de onderliggende activa slechts worden geleverd tegen gelijktijdige ontvangst van het transactiebedrag. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van de beleggingen in vastrentende waarden, vorderingen en liquide middelen. Het maximale kredietrisico voor Zwitserleven Beleggingsfondsen bedraagt ultimo verslagperiode € 1,1 miljard (ultimo 2014: € 1,1 miljard). Hieronder is voor vastrentende beleggingen de verdeling over categorieën van kredietwaardigheid (‘ratings’) aangegeven. In de toelichting op de jaarrekening van de fondsen is het maximale kredietrisico aangegeven. Tabel 14: Ratingverdeling van de vastrentende waarden In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

1.101.399 Beleggingen per 31 december 2015 281.569 44.222 281.223 47.323 46.171 68.575 100.658 107.577 104.556 19.525

AAA AA+ AA AAA+ A ABBB+ BBB BBB-

100,0 25,6 4,0 25,5 4,3 4,2 6,2 9,1 9,8 9,5 1,8

Risico in- en uitlenen van effecten (securities lending) Omdat er geen beleggingen worden uitgeleend is het risico verbonden aan het in- en uitlenen van effecten niet van toepassing. Valutarisico De waarde van beleggingen in aandelen en vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkelingen van de valutakoersen waarin de betreffende beleggingen luiden, voor zover dit niet de euro betreft. De fondsen kunnen beleggen in effecten en andere vermogensbestanddelen, waarvan de waarde wordt uitgedrukt in een andere valuta dan de euro. Dit betekent dat de resultaten van een fonds door valutabewegingen kunnen worden beïnvloed. Deze fluctuaties kunnen zowel een positieve als een negatieve invloed uitoefenen. De fondsen die beleggingen in vreemde valuta aanhouden, lopen een valutarisico. Valutarisico’s worden in beginsel niet afgedekt met derivaten. Het innemen van actieve valutaposities die niet samenhangen met onderliggende beleggingen is niet toegestaan. In de overzichten van beleggingen van de fondsen is aangegeven in welke valuta de verschillende beleggingen luiden.


48

Tabel 15: De blootstelling aan vreemde valuta voor Zwitserleven Beleggingsfondsen. BELEGGINGEN In duizenden euro’s

Zwitserleven Aandelenfonds Zwitserleven Europees Aandelenfonds Zwitserleven Obligatiefonds Zwitserleven Geldmarktfonds Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Zwitserleven Credits Fonds Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Zwitserleven Vastgoedfonds Totaal

IN EURO

102.479 514.355 251.576 27.383 463.498 358.942 1.220.883 87.197 3.026.313

IN VREEMDE VALUTA

-449.568 -----45.040 494.608

Liquiditeitsrisico De mate van verhandelbaarheid, ook wel liquiditeit genoemd, van de effecten is van invloed op de hoogte van de feitelijke aan- en verkoopkoersen. Ter beperking van de verhandelbaarheidsrisico’s wordt in het algemeen belegd in goed verhandelbare, beursgenoteerde effecten. Er wordt beperkt belegd in gestructureerde producten. Daarnaast wordt bij beleggingsbeslissingen onder meer de omzet op de beurs van de betreffende effecten meegewogen. Tevens worden de omvang van het vrij verhandelbare aandelenkapitaal (‘free float’) bij beleggingen in aandelen en de omvang van de uitstaande lening bij beleggingen in obligaties meegewogen. Deze hoge mate van verhandelbaarheid vormt tevens de basis voor het tijdig kunnen realiseren van de benodigde liquiditeiten ten behoeve van inkoop van eigen participaties door Zwitserleven Beleggingsfondsen. Zwitserleven Beleggingsfondsen en de fondsen lopen dus geen significant verhandelbaarheidsrisico. Uitbestedingsrisico en monitoring van risico’s Vermogensbeheertaken worden niet uitbesteed, ermee rekening houdend dat het beleggen in fondsen van derden niet als uitbesteding wordt gecategoriseerd. ACTIAM bewaakt het voldoen aan wet- en regelgeving, alsmede beursvoorschriften. Er is periodiek overleg tussen ACTIAM en de afdeling Juridische Zaken en Fiscale Zaken van VIVAT. Daarnaast is de afdeling Compliance betrokken bij de monitoring van fondsbeheeractiviteiten binnen ACTIAM.


49

3.4.1 BALANS

1

BELEGGINGEN In duizenden euro’s

Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Lossingen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

01-01-2015 T/M 31-12-2015

3.183.879 2.056.654 -1.837.380 -40.537 80.951 77.354 3.520.921

01-01-2014 T/M 31-12-2014

3.082.356 2.052.886 -2.184.716 -63.755 58.820 238.288 3.183.879

Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Tabel 16: Beleggingen per fonds In duizenden euro’s

Zwitserleven Aandelenfonds Zwitserleven Europees Aandelenfonds Zwitserleven Obligatiefonds Zwitserleven Geldmarktfonds Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Zwitserleven Credits Fonds Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Zwitserleven Vastgoedfonds Stand ultimo periode

31-12-2015

102.479 963.923 251.576 27.383 463.498 358.942 1.220.883 132.237 3.520.921

31-12-2014

108.626 975.168 273.550 31.114 517.120 263.325 918.341 96.635 3.183.879

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de jaarrekening van de fondsen.

2

VORDERINGEN Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s

Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen compensatie beheervergoeding Te vorderen rente obligaties Te vorderen dividend Te vorderen dividend-/bronbelasting Lopende interest obligaties Totaal

31-12-2015

2.686 2.502 103 1 1.004 4.286 17.363 27.945

31-12-2014

3.344 54 57 3 1.361 3.771 18.446 27.036

Vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar.

3

LIQUIDE MIDDELEN Als liquide middelen worden aangemerkt alle direct opeisbare tegoeden bij banken. De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

4

KORTLOPENDE SCHULDEN Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s

Te betalen aan participanten Te betalen uit hoofde van effectentransacties Te betalen service fee Totaal


31-12-2015

3.271 2.069 100 5.440

31-12-2014

1.689 -109 1.798

50

De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. De te betalen service fee is te betalen aan de Beheerder.

5

FONDSVERMOGEN Het fondsvermogen is als volgt over de fondsen verdeeld: In duizenden euro’s

31-12-2015


102.926 966.763 254.601 27.903 470.590 366.689 1.223.882 132.366 3.545.720

31-12-2014

108.942 976.443 277.601 32.453 531.795 269.719 920.476 96.766 3.214.195

Verloop aantal participaties per fonds in 2015 STAND PER 1 JANUARI


3.685.977 57.551.842 15.379.559 5.000.278 45.260.632 24.290.875 26.605.844 4.535.521 182.310.528

UITGEGEVEN PARTICIPATIES

423.311 5.851.425 2.775.448 1.028.537 13.207.459 17.409.345 14.253.148 1.722.121 56.670.794

INGEKOCHTE PARTICIPATIES

-649.917 -11.866.882 -3.686.389 -1.625.621 -17.211.439 -7.587.812 -7.933.009 -838.973 -51.400.042

STAND PER 31 DECEMBER

3.459.371 51.536.385 14.468.618 4.403.194 41.256.652 34.112.408 32.925.983 5.418.669 187.581.280

Fondsvermogen In duizenden euro’s

Stand per 1 januari Uitgifte participaties Inkoop participaties Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode

01-01-2015 T/M 31-12-2015

3.214.195 1.096.950 -923.423 -85.917 243.915 3.545.720

01-01-2014 T/M 31-12-2014

3.115.222 1.322.576 -1.517.950 -90.184 384.531 3.214.195

3.4.2 WINST- EN VERLIESREKENING

6

OPBRENGSTEN UIT BELEGGINGEN Onder opbrengsten uit beleggingen worden verantwoord de verdiende interest en gedeclareerde dividenden. De niet in contanten uitgekeerde dividenden worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen reële waarde en tegen deze waarde in de winsten verliesrekening verantwoord. Op opbrengsten uit beleggingen worden niet-verrekenbare buitenlandse bronheffingen in mindering gebracht. Opbrengsten uit beleggingen In duizenden euro’s

Interest Dividenden Totaal


01-01-2015 T/M 31-12-2015

31.840 54.729 86.569

01-01-2014 T/M 31-12-2014

41.346 47.601 88.947

51

Opbrengsten uit beleggingen in de verschillende fondsen In duizenden euro’s


01-01-2015 T/M 31-12-2015

3.768 31.350 6.850 504 14.741 9.745 15.692 3.919 86.569

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6.433 30.494 16.551 615 16.157 8.023 7.683 2.991 88.947

7

GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VAN BELEGGINGEN De gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de verkoopopbrengst (inclusief verkoopkosten) de balanswaarde aan het begin van de verslagperiode dan wel de gemiddelde kostprijs van de aankopen gedurende de verslagperiode in mindering te brengen. Gerealiseerde waardeveranderingen per fonds In duizenden euro’s


01-01-2015 T/M 31-12-2015

3.494 45.029 -786 -322 -181 -860 27.956 6.621 80.951

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6.044 -11.460 30.202 -356 23.376 926 3.056 7.032 58.820

8

NIET-GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VAN BELEGGINGEN De niet-gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de balanswaarde ultimo verslagperiode de balanswaarde aan het begin van de verslagperiode in mindering te brengen dan wel de gemiddelde kostprijs van de aankopen gedurende de verslagperiode. Niet-gerealiseerde waardeveranderingen per fonds In duizenden euro’s



01-01-2015 T/M 31-12-2015

1.217 66.822 -4.226 -184 -14.400 -10.828 32.107 6.846 77.354

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6.460 24.246 18.620 -139 65.975 9.678 104.120 9.328 238.288

52

9

OVERIGE BEDRIJFSOPBRENGSTEN Overige bedrijfsopbrengsten In duizenden euro’s

Compensatie beheervergoeding Security lending fees Overige bedrijfsopbrengsten Totaal

01-01-2015 T/M 31-12-2015

504 -34 538

01-01-2014 T/M 31-12-2014

515 387 20 922

COMPENSATIE BEHEERVERGOEDING De kosten van de ACTIAM Responsible Index fondsen komen voor rekening van de verzekeraar (SRLEV N.V.) en worden niet ten laste van het fonds gebracht. De kosten van het Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund (‘Vanguard fonds’) bedragen 0,25%. De verzekeraar die het fonds en daarmee het Vanguard fonds voor zijn verzekeringsproduct gebruikt, wenst de kosten laag te houden. Om dit te bewerkstelligen komen ook de kosten van het Vanguard fonds voor rekening van de verzekeraar. Daartoe brengt de Beheerder de kosten van het Vanguard fonds in rekening bij de verzekeraar. Vervolgens stort de Beheerder de kosten van het Vanguard fonds terug in het fonds. De kosten van het Vanguard fonds worden hierdoor niet ten laste van het fonds gebracht.

SECURITY LENDING FEES Omdat er gedurende de verslagperiode geen beleggingen zijn uitgeleend, zijn de opbrengsten uit hoofde van in- en uitlenen van effecten nihil.

10

BEDRIJFSLASTEN Service fee De Beheerder brengt de fondsen een service fee in rekening. De service fee dient ter dekking van kosten van de bewaarder, de beheerder, kosten van administratie, oprichtings- en introductiekosten en bewaargeving van effecten, alsmede van alle andere operationele kosten zoals die van toezicht en registratie, accountantscontrole, verslaggeving en participantenvergaderingen. De service fee bedraagt op jaarbasis 0,040% van het gemiddelde fondsvermogen van alle fondsen, met uitzondering van het Zwitserleven Wereld Aandelenfonds waar de service fee met ingang van 1 januari 2015 0,020% van het gemiddelde fondsvermogen bedraagt. Maandelijks wordt hiertoe 1/12e deel in rekening gebracht over het gemiddelde fondsvermogen gedurende de maand dat op dagbasis gereserveerd wordt. In de service fee zijn begrepen de kosten voor het beheer van het fondsvermogen door de beheerder. Wanneer het vermogensbeheer aan een derde partij wordt uitbesteed, zullen deze kosten apart in rekening worden gebracht bij het desbetreffende fonds. Eventuele voordelen uit hoofde van (gedeeltelijk) retour ontvangen beheerkosten van deze derde partijen komen geheel ten gunste van het desbetreffende fonds. Zwitserleven Vastgoedfonds kende tot 1 november 2014 een externe beheerder (LaSalle) welke een vergoeding in rekening bracht van 0,50% over het geïnvesteerde vermogen. Totale service fee in fondsen In duizenden euro’s


01-01-2015 T/M 31-12-2015

47 412 113 13 219 129 220 48 1.201

01-01-2014 T/M 31-12-2014

73 357 218 15 214 91 309 338 1.615

11

Overige bedrijfslasten In duizenden euro’s

Koersverschillen op geldmiddelen Rente rekening courant Totaal


01-01-2015 T/M 31-12-2015

250 46 296

01-01-2014 T/M 31-12-2014

802 29 831

53

LOPENDE KOSTEN FACTOR De lopende kosten factor (LKF) van een beleggingsfonds omvat alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De lopende kosten factor wordt uitgedrukt in procenten van het gemiddeld fondsvermogen van het desbetreffende fonds. Het gemiddelde fondsvermogen is berekend op basis van de frequentie van het afgeven van de intrinsieke waarde of ‘net asset value’ (NAV). Alle afgegeven NAV’s gedurende de verslagperiode worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. Zwitserleven Beleggingsfondsen belegt onderliggend voor een gedeelte in fondsen. Daarom is naast de LKF voor dit fonds tevens een synthetische lopende kosten factor (SLKF) van toepassing. De SLKF bevat naast de kosten begrepen in de LKF de lopende kosten van fondsen waarin Zwitserleven Beleggingsfondsen gemiddeld meer dan 10% van het beheerde vermogen direct of indirect in deze andere beleggingsinstelling(en) belegt. De service fee van Zwitserleven Vastgoedfonds is per 1 november 2014 gewijzigd van 0,54% naar 0,04% op jaarbasis vanwege het vervallen van kosten voor extern vermogensbeheer. Per 1 januari 2015 is de service fee van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds gewijzigd van 0,04% naar 0,02% op jaarbasis. (Synthetische) Lopende kosten factor ((S)LKF) en totale service fee (SYNTHETISCHE) LOPENDE KOSTEN FACTOR 2015 (OP JAARBASIS)

2014 (OP JAARBASIS)

SERVICE FEE

0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,014% 0,040%

0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,401%

0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,040% 0,020% 0,040%

Zwitserleven Aandelenfonds Zwitserleven Europees Aandelenfonds Zwitserleven Obligatiefonds Zwitserleven Geldmarktfonds Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds Zwitserleven Credits Fonds Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Zwitserleven Vastgoedfonds

OMLOOPFACTOR De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier wordt inzicht gegeven in de mate waarin er actief beheer plaatsvindt in de beleggingsportefeuille. De Omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2) / X] * 100 Totaal 1: het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) Totaal 2: het totaal bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggingsinstelling X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling. De gemiddelde intrinsieke waarde is berekend op basis van de frequentie van het afgeven van de intrinsieke waarde (NAV). Alle afgegeven NAV’s gedurende de verslagperiode worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. De omloopfactor is bij elk fonds vermeld.

TRANSACTIEKOSTEN De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingsfondsen zijn inbegrepen in de aan- en verkoopprijzen van de betreffende transacties. De transactiekosten van de beleggingen bedragen, voor zover identificeerbaar en kwantificeerbaar € 1.921.663 (2014: € 1.701.283).

ACCOUNTANTSKOSTEN De Beheerder brengt een service fee per fonds in rekening. De Beheerder betaalt de accountantskosten uit de beheervergoeding. De accountantskosten die bij de Beheerder over geheel 2015 in rekening worden gebracht bedragen € 15.000 exclusief BTW (geheel 2014: € 14.650). De accountantskosten zijn niet verder te kwantificeren per fonds en worden daarom niet verder toegelicht in de jaarrekening van de fondsen.


54

VIJFJARENOVERZICHT Het vijfjarenoverzicht is per fonds opgenomen in de toelichting op de jaarcijfers van de fondsen.

WERKNEMERS Zwitserleven Beleggingsfondsen heeft geen werknemers in dienst. 3.4.3 BELONINGSBELEID In deze paragraaf is een beknopte beschrijving van het beloningsbeleid van ACTIAM opgenomen. Daarnaast wordt toegelicht hoe dit beleid in de praktijk wordt geïmplementeerd. ACTIAM voert een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid, in lijn met de door ACTIAM gehanteerde strategie, risicobereidheid doelstellingen en waarden. Daarbij wordt tevens rekening gehouden met wet- en regelgeving die van toepassing is, en met maatschappelijke ontwikkelingen. Uitgangspunt bij het geformuleerde beloningsbeleid is dat het niet aanmoedigt tot het nemen van meer risico’s dan verantwoord is in het kader van het optimaal behartigen van belangen van klanten en/ of beleggers in door ACTIAM beheerde fondsen. De kaders voor het beloningsbeleid zijn vastgelegd door VIVAT. Dit beleid is van toepassing op alle bedrijfsonderdelen en medewerkers VIVAT. Het beloningsbeleid is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke vereisten. Het beloningsbeleid wordt voor de relevante medewerkers jaarlijks geëvalueerd, waarbij een risicoanalyse op het bestaande beloningsbeleid wordt uitgevoerd. Met de bevindingen van de evaluatie wordt rekening gehouden wanneer het beloningsbeleid jaarlijks opnieuw wordt vastgesteld. De vaststelling en uitvoering van het beloningsbeleid en de controle op dit beleid vindt plaats op het niveau van VIVAT door middel van een daartoe opgesteld Governance Raamwerk, op basis van een duidelijke verdeling van taken en verantwoordelijkheden. Apart hiervan participeert ACTIAM jaarlijks in het marktonderzoek van Hay Group. In dit onderzoek wordt het beloningsbeleid van vergelijkbare vermogensbeheerorganisaties onderzocht. ACTIAM gebruikt de uitkomsten van het onderzoek om een beeld te verkrijgen van de marktconformiteit van het gehanteerde beloningsbeleid en om het beloningsbeleid te toetsen op best practices uit de markt.

BELONINGSELEMENTEN De beloning van de medewerkers van ACTIAM bestaat uit de volgende elementen: het vaste jaarinkomen, variabele beloning, een pensioenregeling en andere secundaire arbeidsvoorwaarden. Variabele beloning Voor de variabele beloning geldt dat voorafgaand aan de prestatieperiode heldere en meetbare kritische prestatie-indicatoren (KPI’s) worden opgesteld. Het behalen van deze KPI’s is een voorwaarde voor toekenning van de al dan niet uitgestelde variabele beloning. Bij de vaststelling van de KPI’s voor de variabele beloning worden, indien relevant en mogelijk, de volgende stakeholders van ACTIAM in aanmerking genomen: nnklanten en/ of beleggers in door ACTIAM beheerde fondsen; nnmedewerkers; nnVIVAT en haar aandeelhouder(s); nnde maatschappij. De variabele beloning wordt uitgekeerd op basis van vaststelling van de gerealiseerde KPI’s. Daarbij worden de resultaten en de onderbouwing centraal vastgelegd. Als de variabele beloning is uitgekeerd op basis van onjuiste informatie over het bereiken van de doelen die aan de variabele beloning ten grondslag liggen, of over de omstandigheden waarvan de variabele beloning afhankelijk was gesteld, dan kan de variabele beloning geheel of deels worden teruggevorderd, ook nadat deze onvoorwaardelijk is toegekend en uitgekeerd. Het terugvorderen van variabele beloning wordt ook wel claw back genoemd. Identified staff Voor wat betreft de variabele beloning is een afwijkende regeling van toepassing voor identified staff. Hieronder vallen medewerkers die het risicoprofiel van VIVAT Verzekeringen, ACTIAM of de fondsen die ACTIAM beheert materieel beïnvloeden. De variabele beloning voor identified staff wordt deels in contanten en deels in (equivalenten van) aandelen betaald. Deze variabele beloning wordt deels direct betaald en deels uitgesteld betaald. Het uitgestelde deel van de variabele beloning wordt pas uitgekeerd na uitvoering van een risicoanalyse. In deze risicoanalyse wordt bepaald of eventuele handelingen van identified staff die zich in de uitstelperiode voordoen, een nieuw beeld werpen op de handelingen in de beoordelingsperiode. Aan de hand hiervan wordt bepaald of de variabele beloning onvoorwaardelijk wordt toegekend of neerwaarts aangepast moet worden.


55

BELONING IN DE VERSLAGPERIODE In 2015 betaalde ACTIAM in totaal € 15,2 miljoen aan beloning aan haar medewerkers. Hiervan was € 14,4 miljoen vaste beloning en € 0,8 miljoen variabele beloning. In de verslagperiode had ACTIAM gemiddeld 135 medewerkers in dienst. In de tabel is de betaalde beloning in het verslagjaar opgenomen. Hiermee blijft er aansluiting bestaan met onder andere de salarisadministratie. Tabel 17: Beloningsbeleid AANTAL BEGUNSTIGDEN IN 2015 1

Directie Identified Staff Overige medewerkers Totaal

4 37 140 181

VASTE BELONING IN 2015 IN DUIZENDEN EURO’S 2

1.472 4.491 8.495 14.458

VARIABELE BELONING IN 2015 IN DUIZENDEN EURO’S

0 399 362 761

1) Door in- en uitstroom van medewerkers is het aantal begunstigden hoger dan het gemiddelde aantal medewerkers. 2) Inclusief sociale premies, pensioenpremies en overige beloningen, zoals beëindigingsvergoedingen, voordeel privégebruik lease auto en premie AOV & ORV. In verband met artikel 1:120 lid 2 onder a Wft melden wij het volgende: geen enkele persoon heeft een beloning ontvangen van meer dan € 1 miljoen.

GEEN CARRIED INTEREST De beheerder deelt niet in het beleggingsresultaat als vergoeding voor het beheer van de beleggingsinstellingen waarover verslag wordt gedaan. Dit betekent dat er geen carried interest van toepassing is. 3.4.4 OVERIGE TOELICHTINGEN

TRANSACTIES GELIEERDE PARTIJEN Bij de uitvoering van het beleggingsbeleid kunnen transacties worden verricht met aan ACTIAM gelieerde partijen. Het kan de volgende transactiesoorten betreffen: valutatransacties, bancaire diensten en bemiddelingsdiensten. Indien transacties worden verricht met gelieerde partijen zullen deze onder marktconforme voorwaarden plaatsvinden. Bij een transactie met een gelieerde partij buiten een gereglementeerde markt, markt in financiële instrumenten of een andere geregelde, regelmatig functionerende, erkende open markt, zal in alle gevallen een onafhankelijke waardebepaling ten grondslag liggen aan de transactie. Ingevolge het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo) worden de entiteiten die deel uitmaken van de groep van Anbang Insurance Group Co. Ltd., aangemerkt als gelieerde partijen met betrekking tot Zwitserleven Beleggingsfondsen. Als gevolg van het Bgfo zijn voor 2015 ook alle ondernemingen die behoren tot de groep van SNS REAAL N.V. aangemerkt als gelieerde partijen. Dit zijn onder andere SNS REAAL N.V., ACTIAM en SNS Securities N.V. Transacties met gelieerde partijen die niet marktconform zijn dienen op grond van het Besluit te worden vermeld. ACTIAM brengt een service fee in rekening aan Zwitserleven Beleggingsfondsen. Deze service fee is conform het prospectus in rekening gebracht. De service fee is opgenomen in de winsten verliesrekening van de beleggingsfondsen en bedraagt in de verslagperiode € 1,2 miljoen. Daarnaast worden effectentransacties uitgevoerd door gelieerde partijen welke in de verslagperiode € 99,6 miljoen bedragen. Deze effectentransacties met gelieerde partijen geschieden tegen marktconforme voorwaarden.

SOFTDOLLAR-ARRANGEMENTEN EN RETOURPROVISIES Softdollar-arrangementen betreffen diensten en producten van (financiële) dienstverleners, die in het kader van uitvoering van effectentransacties aan vermogensbeheerders ter beschikking worden gesteld. Deze diensten en producten worden bekostigd uit de opbrengsten van effectentransacties. De softdollar-arrangementen van de betreffende vermogensbeheerders hebben betrekking op researchrapporten. De waarde hiervan is niet te kwantificeren. In de verslagperiode hebben de vermogensbeheerders van de fondsen geen retourprovisies ontvangen van partijen die effectentransacties hebben uitgevoerd.

Utrecht, 13 april 2016 Directie van ACTIAM N.V. E.J. van Bergen G.H.B. Coppens R.G.H. Verheul


56

4 JAARCIJFERS 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN


57

4.1

ZWITSERLEVEN AANDELENFONDS

BALANS Vóór winstbestemming en in duizenden euro’s

Beleggingen Vorderingen Overige activa Liquide middelen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen

REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

102.479 364

108.626 538

3 4

87 4 447 102.926

-222 316 108.942

151.197 -56.701 8.430 102.926

157.621 -67.580 18.901 108.942

5

WINST- EN VERLIESREKENING In duizenden euro’s


REF.

6 7 8

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

3.768 3.494 1.217 4 8.483

6.433 6.044 6.460 38 18.975

47 6 53

73 1 74

8.430

18.901

KASSTROOMOVERZICHT In duizenden euro’s

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat excl. koersverschillen op geldmiddelen Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Mutatie schulden aan kredietinstellingen Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Koersverschillen op geldmiddelen Liquide middelen eind van de verslagperiode


01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

8.434

18.901

-3.494 -1.217 -39.133 49.991

-6.044 -6.460 -58.539 178.171

174 -14.755

-305 -70 125.654

13.662 -20.085 -218 -8.023 -14.664

9.257 -130.236 218 -6.018 -126.779

91 --4 87

-1.125 1.125 ---

58

TOELICHTING Grondslagen voor de waardering van activa en passiva, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van Zwitserleven Beleggingsfondsen, in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht.

BALANS

1

Beleggingen 01-01-2015 T/M 31-12-2015


Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

108.626 39.133 -49.991 3.494 1.217 102.479

01-01-2014 T/M 31-12-2014

215.754 58.539 -178.171 6.044 6.460 108.626

In de verslagperiode is 64,71% van de aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Deze transacties zijn uitgevoerd tegen marktconforme condities. Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Marktrisico Marktrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar sectoren onder de voorwaarde dat belegd wordt aan bedrijven die zijn genoteerd aan Euronext Amsterdam en minimaal 80% wordt belegd in bedrijven die deel uitmaken van de AEX-index. Hieronder wordt een specificatie van de beleggingen gegeven naar sectoren. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt niet in vastrentende waarden en loopt derhalve geen renterisico. Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt niet in vastrentende waarden en loopt dus geen significant kredietrisico met betrekking tot de beleggingen. Wel wordt beperkt kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Aandelenfonds bedraagt ultimo verslagperiode € 0,45 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt niet in vreemde valuta en loopt dus geen valutarisico. Effectenportefeuille In duizenden euro’s AANTAL AANDELEN

NAAM

VALUTA

Beleggingen per 31 december 2015

12.000 26.000 663.000 230.000 73.000 132.000 14.757

Aandelen binnenland Aalberts Industries ABN AMRO Group Aegon Ahold AkzoNobel Altice Arcadis


MARKTWAARDE

102.479

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

73.804 381 537 3.467 4.479 4.503 1.749 274

59

In duizenden euro’s AANTAL AANDELEN

79.000 22.000 5.000 41.000 16.500 65.000 47.786 945.000 1.270.000 25.000 51.000 260.000 185.000 24.000 20.000 560.000 41.000 16.000 34.000 34.873 56.000

NAAM

ASML BinckBank Boskalis Westminster DSM Gemalto Heijmans Heineken ING Groep KPN NN Group OCI Philips PostNL Randstad Refresco Gerber Royal Dutch Shell SBM Offshore TKH Group Vopak Wereldhave Wolters Kluwer

VALUTA

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

Aandelen buitenland Frankrijk 50.000 Air France-KLM 25.500 Unibail-Rodamco

MARKTWAARDE

6.521 175 188 1.897 912 532 3.764 11.765 4.435 814 1.163 6.126 648 1.381 317 11.813 478 599 1.349 1.803 1.734 28.675

EUR EUR

6.328 351 5.977

Luxemburg 226.000 ArcelorMittal

EUR

881 881

Verenigd Koninkrijk 300.000 RELX 419.000 Unilever

EUR EUR

21.466 4.662 16.804

USD USD USD USD USD

-

143.160 79.978 79.978 79.978 79.978

Verenigde Staten Sigma Finance 1 Sigma Finance 1 Sigma Finance 1 Sigma Finance 1 Sigma Finance 1

1) De vijf posities in Sigma Finance zijn op basis van marktinformatie geheel afgewaardeerd.

Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor alle financiële instrumenten die zich in de portefeuille van Zwitserleven Aandelenfonds bevinden, is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt.


60

Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

102.479 Beleggingen per 31 december 2015 16.804 13.640 12.302 8.444 8.100 7.780 6.521 6.396 4.479 4.435 4.281 4.081 1.749 1.381 999 912 175

Verzorgingsproducten Energie Banken Basisgoederen Kapitaalgoederen Onroerend goed Halfgeleiders Uitgeverijen Detailhandelvoeding Telecommunicatiediensten Verzekeringen Voeding en dranken Media Zakelijke dienstverlening Transport Software & services Financiële conglomeraten

100,0 16,4 13,3 12,0 8,2 7,9 7,6 6,4 6,2 4,4 4,3 4,2 4,0 1,7 1,3 1,0 0,9 0,2

Landenverdeling In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

102.479 Beleggingen per 31 december 2015 73.804 21.466 6.328 881

Nederland Verenigd Koninkrijk Frankrijk Luxemburg

100,0 72,0 20,9 6,2 0,9

2

Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2015

Te vorderen van participanten Te vorderen dividend-/bronbelasting Totaal

31-12-2014

-364 364

12 526 538

De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Liquide middelen Als liquide middelen worden aangemerkt alle direct opeisbare tegoeden bij banken. Het saldo liquide middelen valt binnen de restricties van het mandaat en heeft te maken met de timing van de betalingen.

3

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen:

4


31-12-2015

Schulden aan kredietinstellingen Te betalen service fee Totaal

31-12-2014

-4 4

218 4 222



61

Schulden aan kredietinstellingen Beleggingen worden niet gefinancierd met vreemd vermogen. Een tijdelijke debetstand op de geldrekeningen van de onderliggende beleggingspool is wel toegestaan. De totale debetstand van de geldrekeningen, uitgedrukt als percentage van de omvang van Zwitserleven Aandelenfonds, mag daarbij maximaal 2% zijn.

5

Fondsvermogen 01-01-2015 T/M 31-12-2015



01-01-2014 T/M 31-12-2014

108.942 13.662 -20.085 -8.023 8.430 102.926

217.038 9.257 -130.236 -6.018 18.901 108.942

Vijfjarenoverzicht In duizenden euro’s

31-12-2015

Intrinsieke waarde Resultaat Aantal uitstaande participaties

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

102.926 8.430 3.459.371

108.942 18.901 3.685.977

217.038 37.418 7.836.267

187.596 20.725 7.759.647

172.823 -22.776 7.731.062

29,75 2,20

29,56 0,78

27,70 1,24

24,18 0,84

22,35 0,62

1,09 1,36 0,00 0,01 2,44

1,75 3,39 0,01 0,02 5,13

0,79 3,99 0,00 0,01 4,77

1,25 1,43 0,01 0,01 2,68

0,85 -3,79 -0,01 -2,95

In euro’s

Per participatie Intrinsieke waarde Dividend 1 Opbrengsten uit beleggingen Waardeveranderingen beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfslasten Resultaat 2

1) Dit betreft het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorafgaande jaar. 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode.

WINST- EN VERLIESREKENING Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

6

Toelichting uitsplitsing winsten en verliezen per soort belegging conform RJ 615.405a In overeenstemming met RJ 615.405a wordt hierna informatie verschaft met betrekking tot de gerealiseerde winsten en verliezen uit beleggingen per soort belegging. In duizenden euro’s

WINSTEN

Aandelen Totaal

VERLIEZEN

5.229 5.229

TOTAAL

-1.735 -1.735

3.494 3.494

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

7

Toelichting uitsplitsing winsten en verliezen per soort belegging conform RJ 615.405a In overeenstemming met RJ 615.405a wordt hierna informatie verschaft met betrekking tot de niet-gerealiseerde winsten en verliezen uit beleggingen per soort belegging. In duizenden euro’s

Aandelen Totaal


WINSTEN

VERLIEZEN

9.269 9.269

TOTAAL

-8.052 -8.052

1.217 1.217

62

Overige bedrijfsopbrengsten In duizenden euro’s

8 01-01-2015 T/M 31-12-2015

Security lending fees Overige bedrijfsopbrengsten Totaal

01-01-2014 T/M 31-12-2014

-4 4

38 -38


9 01-01-2015 T/M 31-12-2015


01-01-2014 T/M 31-12-2014

4 2 6

-1 1

Lopende kosten factor De lopende kosten factor van een beleggingsfonds is gelijk aan de factor van de totale kosten die in de verslagperiode ten laste van het fonds komen ten opzichte van het gemiddelde fondsvermogen, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten.


01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

Totale kosten Gemiddeld fondsvermogen in verslagperiode

47 117.587

73 181.819

Lopende kosten factor

0,040%

0,040%

Omloopsnelheid De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 47,09% (2014: 53,47%). Deze factor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille aan. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt verkregen door het totaalbedrag aan effectentransacties, verminderd met het totaalbedrag aan transacties van uitgegeven en ingekochte deelnemingsrechten, uit te drukken in een percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van de portefeuille. Transactiekosten Transactiekosten maken onderdeel uit van de gerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten, voor zover identificeerbaar, in de verslagperiode zijn € 57.663 (2014: € 104.242).


63

4.2

ZWITSERLEVEN EUROPEES AANDELENFONDS



REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

963.923 4.493

975.168 2.832

3 4

1.582 3.235 2.840 966.763

165 1.722 1.275 976.443

857.243 -33.020 142.540 966.763

978.024 -43.900 42.319 976.443

5



REF.

6 7 8

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

31.350 45.029 66.822 4 143.205

30.494 -11.460 24.246 191 43.471

412 253 665

357 795 1.152

142.540

42.319


Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat excl. koersverschillen op geldmiddelen Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Mutatie schulden aan kredietinstellingen Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Koersverschillen op geldmiddelen Liquide middelen eind van de verslagperiode


01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

142.772

43.093

-45.029 -66.822 -599.242 722.338

11.460 -24.246 -679.705 550.667

-1.661 1.513 153.869

-527 1.032 -98.226

108.129 -228.909 --31.440 -152.220

686.147 -556.508 -299 -30.175 99.165

1.649 165 -232 1.582

939 --774 165

64


BALANS

1

Beleggingen 01-01-2015 T/M 31-12-2015



975.168 599.242 -722.338 45.029 66.822 963.923

01-01-2014 T/M 31-12-2014

833.344 679.705 -550.667 -11.460 24.246 975.168

In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Marktrisico Marktrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar regio’s en sectoren. Hieronder wordt een specificatie van de beleggingen gegeven naar regio’s en sectoren. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt niet in vastrentende waarden en loopt derhalve geen renterisico. Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Dit fonds belegt niet in vastrentende waarden en loopt dus geen significant kredietrisico met betrekking tot de beleggingen. Wel wordt beperkt kredietrisico gelopen op het totaal aan vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Europees Aandelenfonds bedraagt ultimo verslagperiode € 6 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt in vreemde valuta en loopt dus valutarisico. Dit valutarisico wordt in beginsel niet afgedekt. Hieronder wordt inzicht gegeven in de blootstelling van de portefeuille aan vreemde valuta. Effectenportefeuille In duizenden euro’s AANTAL AANDELEN

NAAM

VALUTA


135.000 129.653 81.000 40.443 334.049 358.428 103.368 504.423

Aandelen binnenland AkzoNobel DSM Gemalto Heineken ING Groep Philips Randstad SBM Offshore


MARKTWAARDE

963.923

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

46.423 8.327 6.000 4.477 3.186 4.159 8.445 5.947 5.882

65


NAAM

VALUTA

Aandelen buitenland

MARKTWAARDE

917.500

België 228.048 KBC Groep 115.481 Telenet

EUR EUR

18.898 13.151 5.747

Denemarken 644.740 Danske Bank 374.857 ISS 367.048 Novo Nordisk

DKK DKK DKK

48.161 16.000 12.492 19.669

Duitsland Adidas Allianz Deutsche Börse Deutsche Lufthansa Deutsche Post Deutsche Telekom Henkel Merck Münchener Rückversicherungs-Gesellschaft Aktiengesellschaft Nordex Siemens

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

106.537 2.029 24.136 8.054 4.382 5.075 9.489 9.894 17.551 5.096 7.752 13.079

Finland Amer Sports Kemira Neste Oil Nokia Wartsila

EUR EUR EUR EUR EUR

41.571 7.263 8.292 13.967 9.309 2.740

Frankrijk AXA BNP Paribas Capgemini Cie de Saint-Gobain Crédit Agricole Danone Essilor International Gecina Orange Pernod Ricard Renault Sanofi Société BIC Sodexo Suez Environnement Unibail-Rodamco Valeo

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

177.501 17.448 5.547 14.557 7.689 7.296 5.293 4.934 5.016 9.678 12.664 15.227 24.504 6.581 13.036 4.211 12.223 11.597

Ierland 417.123 CRH 417.333 Smurfit Kappa

EUR EUR

20.961 11.137 9.824

Italië 5.059.796 Intesa Sanpaolo

EUR

15.625 15.625

22.571 147.577 98.958 300.850 195.539 568.523 95.868 195.946 27.614 236.712 145.519

269.304 762.125 505.509 1.411.560 65.000

691.539 106.208 170.061 192.944 670.603 84.985 42.888 44.747 625.000 120.376 164.387 311.760 43.399 144.621 244.000 52.144 81.353


66


NAAM

MARKTWAARDE

NOK NOK NOK NOK

30.216 10.729 5.011 7.351 7.125

EUR

8.134 8.134

Spanje Banco Bilbao Vizcaya Argenta CaixaBank EDP Renováveis Enagas Ferrovial Gamesa Corporación Tecnológica Inditex Repsol


52.536 2.413 19 2.531 9.439 8.771 10.873 14.134 4.356

Verenigd Koninkrijk Amec Foster Wheeler Anglo American AstraZeneca Aviva BG Group British Land BT Group Bunzl Diageo GlaxoSmithKline Imperial Tobacco London Stock Exchange Marks & Spencer Petrofac RELX Schroders Sky Standard Chartered Tullow Oil Unilever Vodafone Whitbread WPP

GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP EUR GBP GBP GBP GBP EUR GBP GBP GBP

255.351 950 3.227 19.274 19.483 15.064 10.014 20.336 4.480 15.339 18.806 20.867 4.844 12.363 11.442 4.313 7.004 7.016 4.425 4.901 21.856 7.412 9.566 12.369


USD USD USD USD USD

-------

Zuid-Afrika 268.006 Mondi

GBP

4.851 4.851

Zweden 595.581 Boliden

SEK

47.054 9.293

939.538 1.454.479 571.367 461.931

Noorwegen DNB Norsk Hydro Statoil Telenor

VALUTA

Portugal 2.449.176 Energias De Portugal

358.057 5.827 349.110 363.030 420.584 687.315 446.000 430.414

163.279 794.291 307.708 2.782.801 1.127.193 939.040 3.177.503 175.157 608.958 1.009.524 428.815 130.115 2.014.043 1.059.392 277.568 173.451 465.000 578.571 2.180.000 544.958 2.471.976 160.205 583.243

164.959 92.156 92.156 92.156 92.156


67


1.154.193 180.706 864.141 635.193

80.169 71.565 384.162 368.080 571.025 182.170 375.095

NAAM

VALUTA

MARKTWAARDE

Husqvarna Investment AB Kinnevik Skandinaviska Enskilda Banken Svenska Cellulosa

SEK SEK SEK SEK

7.058 5.170 8.436 17.097

Zwitserland Adecco Credit Suisse Group Nestlé Novartis OC Oerlikon Swiss Re UBS

CHF CHF CHF CHF CHF CHF CHF

90.104 5.080 1.428 26.338 29.382 4.700 16.443 6.733


Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor alle financiële instrumenten die zich in de portefeuille van Zwitserleven Europees Aandelenfonds bevinden, is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

963.923 Beleggingen per 31 december 2015 129.186 87.800 83.687 82.606 68.529 66.444 65.962 54.040 48.847 33.233 30.100 27.253 26.824 26.497 22.602 21.784 19.034 16.350 12.763 12.369 9.457 9.309 4.934 4.313

Farmacie & biotechnologie Banken Voeding en dranken Verzekeringen Kapitaalgoederen Energie Basisgoederen Telecommunicatiediensten Verzorgingsproducten Financiële conglomeraten Zakelijke dienstverlening Onroerend goed Auto's Detailhandel Consumenten Servicebedrijven Nutsbedrijven Software & services Duurzame consumptiegoederen Media Reclame Transport Technologie Dienstverlening & Apparatuur Gezondheidszorg Uitgeverijen


100,0 13,5 9,1 8,7 8,6 7,1 6,9 6,8 5,6 5,1 3,4 3,1 2,8 2,8 2,7 2,3 2,3 2,0 1,7 1,3 1,3 1,0 1,0 0,5 0,4

68


%

963.923 Beleggingen per 31 december 2015 255.351 177.501 106.537 90.104 52.536 48.161 47.054 46.423 41.571 30.216 20.961 18.898 15.625 8.134 4.851

Verenigd Koninkrijk Frankrijk Duitsland Zwitserland Spanje Denemarken Zweden Nederland Finland Noorwegen Ierland België Italië Portugal Zuid-Afrika

100,0 26,5 18,4 11,1 9,3 5,5 5,0 4,9 4,8 4,3 3,1 2,2 2,0 1,6 0,8 0,5

2


31-12-2015

Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen dividend Te vorderen dividend-/bronbelasting Totaal

30 2.471 965 1.027 4.493

31-12-2014

--1.330 1.502 2.832


3


4


31-12-2015

Te betalen aan participanten Te betalen service fee Totaal

3.202 33 3.235

31-12-2014

1.689 33 1.722


5




01-01-2015 T/M 31-12-2015

976.443 108.129 -228.909 -31.440 142.540 966.763

01-01-2014 T/M 31-12-2014

834.660 686.147 -556.508 -30.175 42.319 976.443

69



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

966.763 142.540 51.536.385

976.443 42.319 57.551.842

834.660 186.146 49.961.485

1.219.605 218.396 84.434.853

1.085.169 -111.636 81.791.227

18,76 0,60

16,97 0,61

16,71 0,79

14,44 0,42

13,26 0,44

0,61 2,17 0,00 0,01 2,77

0,54 0,22 -0,01 0,01 0,74

0,52 3,21 0,01 0,01 3,73

0,50 2,09 0,01 0,01 2,59

0,46 -1,83 0,01 0,00 -1,36

In euro’s



WINST- EN VERLIESREKENING Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

6

Toelichting uitsplitsing winsten en verliezen per soort belegging conform RJ 615.405a In overeenstemming met RJ 615.405a wordt hierna informatie verschaft met betrekking tot de gerealiseerde winsten en verliezen uit beleggingen per soort belegging. In duizenden euro’s

WINSTEN

Aandelen Totaal

VERLIEZEN

65.288 65.288

TOTAAL

-20.259 -20.259

45.029 45.029

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

7

Toelichting uitsplitsing winsten en verliezen per soort belegging conform RJ 615.405a In overeenstemming met RJ 615.405a wordt hierna informatie verschaft met betrekking tot de niet-gerealiseerde winsten en verliezen uit beleggingen per soort belegging. In duizenden euro’s

Aandelen Totaal

WINSTEN

VERLIEZEN

90.556 90.556

TOTAAL

-23.734 -23.734

66.822 66.822


8 01-01-2015 T/M 31-12-2015


01-01-2014 T/M 31-12-2014

-4 4

191 -191




9 01-01-2015 T/M 31-12-2015

232 21 253

01-01-2014 T/M 31-12-2014

774 21 795

70



Totale kosten Gemiddeld fondsvermogen in verslagperiode Lopende kosten factor

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

412 1.029.363

357 892.517

0,040%

0,040%

Omloopsnelheid De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 95,65% (2014: -1,38%). Deze factor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille aan. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt verkregen door het totaalbedrag aan effectentransacties, verminderd met het totaalbedrag aan transacties van uitgegeven en ingekochte deelnemingsrechten, uit te drukken in een percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van de portefeuille. Transactiekosten Transactiekosten maken onderdeel uit van de gerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten, voor zover identificeerbaar, in de verslagperiode zijn € 1.690.478 (2014: € 1.335.460).


71

4.3

ZWITSERLEVEN OBLIGATIEFONDS


REF.

31-12-2015

31-12-2014 1

Beleggingen Vorderingen Overige activa Liquide middelen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden

1 2

251.576 2.822

273.550 3.789

3 4

214 11 3.025 254.601

271 9 4.051 277.601

Fondsvermogen Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen

5

217.105 35.757 1.739 254.601

232.029 1) -19.643 1) 65.215 277.601

1) Na publicatie van het jaarverslag 2014 is bekend geworden dat, als gevolg van de inkoop van participaties Zwitserleven Obligatiefonds in 2014, een aangifte dividendbelasting is ingediend voor Zwitserleven Obligatiefonds voor een bedrag van € 10.103. De vergelijkende cijfers per 31-12-2014 zijn hiervoor aangepast. Deze aanpassing heeft geen invloed op de hoogte van het fondsvermogen ultimo 2014, alleen op de samenstelling hiervan.


Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Obligaties Futures Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Obligaties Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Service fee Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten Resultaat

REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6.850

16.551

-616 -170

32.119 -1.917

8

-4.226 18 1.856

18.620 63 65.436

9

113 4 117

218 3 221

1.739

65.215

6 7




01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

1.739

65.215

786 4.226 -229.887 246.849

-30.202 -18.620 -425.334 845.303

967 2 24.682

7.073 -641 442.794

49.935 -64.859 --9.815 -24.739

41.675 -462.805 --22.489 -443.619

-57 271 -214

-825 1.096 -271

72


BALANS

1

Beleggingen In duizenden euro’s

Obligaties Futures Totaal

01-01-2015 T/M 31-12-2015

251.576 -251.576

01-01-2014 T/M 31-12-2014

273.550 -273.550

Obligaties In duizenden euro’s


01-01-2015 T/M 31-12-2015

273.550 229.887 -239.274 -7.575 -786 -4.226 251.576

01-01-2014 T/M 31-12-2014

644.697 425.334 -832.079 -15.141 32.119 18.620 273.550

Futures In duizenden euro’s

Stand per 1 januari Aankopen Verkopen (afwikkeling van posities) Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

01-01-2015 T/M 31-12-2015

--170 -170 ---

01-01-2014 T/M 31-12-2014

--1.917 -1.917 ---

In de verslagperiode is 5,84% van de aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Deze transacties zijn uitgevoerd tegen marktconforme condities. Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Marktrisico Marktrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar regio’s en sectoren. Hieronder wordt een specificatie van de beleggingen gegeven naar regio’s en sectoren. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt in vastrentende waarden en loopt derhalve renterisico. Onderstaande tabel geeft informatie betreffende het effectieve rendement, couponrendement, gemiddelde resterende looptijd en modified duration. Verder is een specificatie van de beleggingen gegeven met daarbij de renteherzieningsdatum van de belegging. 31-12-2015

Effectief rendement Coupon rendement Gemiddeld resterende looptijd Modified duration


1,34% 2,36% 7,70 jr 6,38

31-12-2014

1,18% 2,77% 7,53 jr 6,22

73

Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Hieronder wordt in de specificatie van de beleggingen inzicht gegeven in de spreiding en rating van de beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vastrentende beleggingen, vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Obligatiefonds bedraagt ultimo verslagperiode € 254,6 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt niet in vreemde valuta en loopt dus geen valutarisico. Effectenportefeuille In duizenden

in duizenden euro’s

NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA

RENTEHERZIENINGSDATUM


300 300 400 200 300 800 300 250 500 300 165 106 600 450 1.400 1.200 850 400 500 700 100 500 3.350 2.240 1.900 1.250 920 800 800 800 650 800 500 550 500 500

Obligaties binnenland 2,875% ABN AMRO Bank 2,5% ABN AMRO Bank 2,75% Achmea Hypotheekbank 3,25% Alliander 4,875% B.A.T. International Finance 0,125% Bank Nederlandse Gemeenten 2,375% Coca-Cola HBC Finance 2,75% Deutsche Telekom International Finance 2,5% Elsevier Finance 6,125% EnBW International Finance 1,966% ENEL Finance International 5,75% ENEL Finance International 3,125% F. van Lanschot Bankiers 0,275% F. van Lanschot Bankiers 0,125% FMO (Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden) 1,25% FMO (Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden) 0,125% FMO (Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden) 3,5% Gas Natural Fenosa Finance 3,5% Heineken 2,5% Iberdrola International 3,5% Iberdrola International 3,5% ING Bank 4% Nederland 1,75% Nederland 2% Nederland 3,5% Nederland 5,5% Nederland 4,5% Nederland 0,25% Nederland 1,25% Nederland 3,75% Nederland 1% Nederlandse Waterschapsbank 3% Nederlandse Waterschapsbank 1,75% NIBC Bank 4,5% NN Group 4% Rabobank International


MARKTWAARDE

251.576

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

30-06-2025 29-11-2023 18-02-2021 27-11-2099 24-02-2021 03-11-2020 18-06-2020 24-10-2024 24-09-2020 07-07-2039 27-01-2025 24-10-2018 05-06-2018 28-04-2022 20-04-2022

30.283 308 324 427 208 357 796 316 278 536 436 169 122 629 441 1.374

EUR

13-11-2018

1.244

EUR

04-11-2020

845

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

15-04-2021 19-03-2024 24-10-2022 01-02-2021 21-11-2023 15-07-2019 15-07-2023 15-07-2024 15-07-2020 15-01-2028 15-07-2017 15-07-2025 15-01-2018 15-01-2042 03-09-2025 11-09-2031 08-10-2018 15-07-2049 11-01-2022

447 571 752 113 528 3.857 2.458 2.123 1.454 1.389 859 760 826 966 801 608 575 490 586

74

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

150 250 200 100 200 200 150

3% 2,5% 1,25% 1% 4,625% 3,75% 3,25%

NAAM

RWE Finance Shell International Finance Shell International Finance Shell International Finance Tennet Volkswagen International Finance Volkswagen International Finance

VALUTA



17-01-2024 24-03-2026 15-03-2022 06-04-2022 21-02-2023 24-03-2099 21-01-2019

Obligaties buitenland

2,5% 0,75% 2% 0,875%

Australia and New Zealand Banking BHP Billiton Finance Commonwealth Bank of Australia National Australia Bank

EUR EUR EUR EUR

16-01-2024 28-10-2022 22-04-2027 20-01-2022

1.433 758 94 285 296

4% 0,8% 5,5% 3,75% 4,25% 5% 2,6% 4,25% 2,875% 5,25% 0,625% 1,375%

België België België België België België België BNP Paribas Fortis Eandis Elia System Operator Europese Unie Europese Unie

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

28-03-2022 22-06-2025 28-03-2028 22-06-2045 28-03-2041 28-03-2035 22-06-2024 23-03-2021 09-10-2023 13-05-2019 04-11-2023 04-10-2029

11.650 2.342 1.579 1.875 1.692 806 580 404 403 221 231 806 711

EUR

10-01-2023

154 154

EUR EUR

25-11-2020 16-12-2020

696 496 200

EUR EUR EUR EUR

21-09-2016 31-10-2021 10-05-2099 09-03-2009

607 258 249 100 -

EUR

16-04-2018

270 270

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

29-10-2049 01-07-2074 23-04-2075 28-02-2018 13-10-2017 07-04-2017 11-03-2016 15-08-2025 11-10-2019

34.881 539 301 186 617 9.135 3.942 3.604 3.621 1.017

België 1.900 1.600 1.270 1.230 550 380 350 400 200 200 800 700 Brazilië 200

3,75% Vale Canada

500 200

250 250 100 1.578

0,375% La Caisse centrale Desjardins du Quebec 0,5% Royal Bank of Canada Caymaneilanden 4,625% 1,375% 3,75% 0%

Hutchison Whampoa Hutchison Whampoa Hutchison Whampoa Sigma Finance 1

Denemarken 250 3,5% Danske Bank Duitsland 500 300 200 600 9.000 3.900 3.600 3.500 1.000

159 263 200 98 246 186 158 221.293

Australië 680 100 300 300

MARKTWAARDE

4,75% 3,75% 3% 1,5% 0,5% 0,5% 0,25% 1% 0,25%

Allianz Bayer Bertelsmann Commerzbank Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland


75

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

600 600 400 350 270 200 1.100 500 600 800 150 800 1.100 500 1.255 1.000 600 200 150

4,75% 2% 0,5% 2,5% 4% 4,75% 0,375% 0,125% 0,125% 2% 0,75% 0,375% 1,875% 0,5% 0,25% 0,875% 0,75% 2% 0,75%

NAAM

Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland FMS Wertmanagement FMS Wertmanagement Kreditanstalt für Wiederaufbau Land Baden-Württemberg Merck Financial Services Münchener Hypothekenbank Nordrhein-Westfalen Nordrhein-Westfalen NRW.Bank NRW.Bank NRW.Bank Vier Gas Transport Volkswagen International Finance

VALUTA


EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

04-07-2028 04-01-2022 23-02-2018 15-08-2046 04-01-2037 04-07-2034 29-04-2030 16-04-2020 27-10-2020 13-11-2023 02-09-2019 24-09-2019 15-03-2024 11-03-2025 05-11-2018 10-11-2025 28-11-2017 12-06-2020 11-08-2020

875 669 407 437 400 316 961 502 601 882 151 808 1.200 484 1.267 995 610 210 144

17-03-2027 05-11-2024 19-09-2022 17-03-2021 03-03-2022

1.927 468 302 399 465 293

25-05-2031 28-05-2026 25-10-2022 20-03-2022 13-04-2020 20-03-2019 04-07-2043 11-09-2025 13-01-2021 20-03-2026 29-10-2019 09-02-2022 29-11-2019 18-07-2023 22-04-2019 31-07-2020 25-04-2020 25-04-2021 26-05-2021 07-03-2024 17-03-2027 21-01-2022 29-01-2099 27-04-2021 02-06-2099 25-05-2024 25-04-2016 25-07-2017

42.316 710 882 693 494 398 365 458 205 426 307 111 119 850 573 725 502 236 115 326 190 761 548 500 107 299 5.637 3.033 2.297

Finland 500 300 400 440 300

0,625% 1% 0,375% 1,5% 0,75%

800 800 700 500 350 300 400 200 400 300 100 100 800 500 700 500 200 100 300 200 800 550 500 100 300 5.000 3.000 2.250

Frankrijk 0,875% 2,25% 0,5% 0,375% 4,125% 7,375% 5,125% 3% 2,25% 2,875% 3,641% 4,5% 1,75% 4,625% 1,125% 0,375% 4,25% 3,875% 4,726% 3,248% 2,625% 0,625% 4,25% 2,25% 3% 2,25% 3,25% 1%

Nordea Bank Nordea Bank Nordic Investment Bank OP Mortgage Bank Pohjola Bank

Agence française de développement Agence française de développement Agence française de développement Agence française de développement Autoroutes du Sud de la France Autoroutes du Sud de la France AXA Banque Fédérative du Crédit Mutuel BNP Paribas BNP Paribas Bouygues Bouygues BPCE BPCE Caisse Centrale du Crédit Immobilier de France Caisse Centrale du Crédit Immobilier de France Caisse d'Amortissement Carrefour Casino Guichard Perrachon Casino Guichard Perrachon Crédit Agricole Dexia Crédit Local Électricité de France Électricité de France Engie Frankrijk Frankrijk Frankrijk


EUR EUR EUR EUR EUR

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

MARKTWAARDE

76

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

1.700 1.600 1.330 1.300 1.200 850 800 800 725 600 500 500 800 500 200 150 400 300 600 400 800 200 100 700

4,25% 2,25% 4% 3,75% 4,5% 5,75% 0,5% 3,25% 5,5% 2,5% 1,75% 4% 0,625% 2,375% 3,875% 8,125% 1,25% 2,5% 0,125% 4,25% 2,25% 4,339% 2,2% 1,25%

NAAM

VALUTA


EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

25-04-2019 25-10-2022 25-10-2038 25-10-2019 25-04-2041 25-10-2032 25-05-2025 25-05-2045 25-04-2029 25-05-2030 25-11-2024 25-04-2055 23-04-2027 24-04-2026 09-04-2020 28-01-2033 08-06-2022 16-09-2026 27-02-2020 03-02-2023 29-12-2049 07-07-2021 05-08-2025 21-10-2027

1.952 1.798 1.862 1.493 1.824 1.366 771 1.018 1.091 683 542 747 730 554 226 248 390 295 599 501 737 231 100 691

EUR EUR

15-01-2021 14-04-2022

1.289 901 388

Bank of Ireland Bluestep Mortgage Securities No. 2 Bluestep Mortgage Securities No. 2 CRH Finance Fastnet Securities 9 Fastnet Securities 9 General Electric Capital General Electric Capital Ierland Ierland Ierland Ierland Ierland SCF Rahoituspalvelut 2013 Silverback Finance Swisscom via Lunar Funding

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

19-02-2021 10-11-2055 10-05-2063 03-04-2023 11-08-2053 11-08-2053 15-01-2019 23-01-2020 18-03-2024 13-03-2025 18-04-2020 18-10-2018 18-02-2045 25-05-2021 25-02-2037 15-09-2025

12.006 399 985 597 770 565 200 584 476 1.844 2.052 1.543 792 286 37 775 101

Alba 7 SPV Atlantia Cassa di Risparmio di Parma e Piacenza Claris Finance 2014 ENI Intesa Sanpaolo Intesa Sanpaolo Italië


27-09-2038 26-02-2021 16-06-2023 28-12-2061 02-02-2026 18-12-2025 28-01-2019 01-03-2021

43.296 789 983 391 1.169 479 393 320 3.573

Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Île-de-France Île-de-France Orange Orange RCI Banque Société Générale Société Générale SCF Société Générale SCF Total Capital International Transport et Infrastructures Gaz France Transport et Infrastructures Gaz France l'Unédic

Guernsey 850 400

1,75% Credit Suisse 1,25% Credit Suisse Ierland

400 1.800 700 700 800 200 500 400 1.550 1.500 1.300 700 300 550 795 100

0,625% 1,377% 0,777% 3,125% 1,573% 0,923% 6% 5,375% 3,4% 5,4% 4,5% 4,5% 2% 0,802% 3,1261% 1,75% Italië

1.100 900 400 1.800 500 400 300 3.100

0,499% 2,875% 0,875% 1,019% 1,5% 1,375% 3% 3,75%


MARKTWAARDE

77

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

2.750 2.550 2.520 2.200 2.100 2.000 1.940 1.500 1.410 1.200 1.150 1.050 1.000 900 900 870 830 440 230 550 200 600

3,75% 1,5% 4,25% 4,5% 4,5% 3,75% 5,25% 2,5% 5,75% 4% 5% 4,5% 3,5% 5,5% 6% 6,5% 5% 3,5% 3,25% 3,5% 1,375% 3,375%

200 1.700 1.000 800 750 850 600 100 600

Luxemburg 1,7% 1,375% 0,5% 1,375% 2,25% 1,375% 4,625% 1,25% 2,25%

NAAM

VALUTA


Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Italië Snam Snam Unione di Banche Italiane

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

01-08-2021 01-06-2025 01-09-2019 01-05-2023 01-02-2020 01-09-2024 01-11-2029 01-12-2024 01-02-2033 01-09-2020 01-09-2040 01-03-2024 01-06-2018 01-11-2022 01-05-2031 01-11-2027 01-08-2039 01-03-2030 01-09-2046 13-02-2020 19-11-2023 15-09-2017

3.184 2.551 2.876 2.702 2.445 2.374 2.696 1.629 2.116 1.388 1.637 1.299 1.083 1.156 1.358 1.298 1.186 521 257 611 199 633

DH Europe Finance European Investment Bank European Investment Bank European Investment Bank European Investment Bank European Stability Mechanism Glencore Finance Europe Glencore Finance Europe Luxemburg


04-01-2022 15-09-2020 15-11-2023 15-11-2019 14-10-2022 04-03-2021 03-04-2018 17-03-2021 21-03-2022

6.902 205 1.803 996 843 844 901 561 72 677

EUR EUR EUR

06-09-2073 25-10-2019 12-07-2021

642 365 168 109

DNB Bank DNB Boligkreditt DNB Boligkreditt Sparebanken 1 Boligkredit Sparebanken 1 Boligkredit Statoil

EUR EUR EUR EUR EUR EUR

24-02-2021 12-11-2018 20-01-2017 01-02-2019 03-02-2021 17-02-2023

2.876 706 514 310 647 554 145

ÖBB Infrastruktur Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk


24-10-2033 15-09-2021 15-09-2017 21-10-2024 15-09-2016 20-06-2044 15-07-2027 26-01-2062

6.938 718 1.771 1.402 1.296 618 693 234 206

Mexico 350 150 100

600 500 300 600 470 150

5,125% America Movil 4,125% America Movil 3% America Movil Noorwegen 4,375% 1,125% 3,375% 2,75% 4% 0,875% Oostenrijk

600 1.485 1.300 1.200 600 530 150 130

3% 3,5% 4,3% 1,65% 4% 3,15% 6,25% 3,8%


MARKTWAARDE

78

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA


EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

15-06-2016 30-01-2018 27-03-2025 26-01-2017 17-09-2019 01-02-2017 30-04-2025 24-04-2025 12-11-2020 18-03-2025 31-10-2019 31-10-2020 31-10-2028 31-10-2025 30-07-2030 31-10-2024 30-07-2026 30-07-2032 30-07-2040 30-04-2025 30-04-2021 31-10-2044 23-01-2023 11-11-2019

25.750 918 1.055 832 730 706 412 518 765 201 562 3.607 2.531 2.785 1.748 956 1.085 1.241 1.233 1.152 593 745 354 679 342

EUR EUR

29-06-2020 14-04-2021

1.048 348 700

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

18-09-2024 13-01-2020 21-04-2022 16-07-2020 20-11-2020 11-11-2025 16-02-2023 20-11-2018 13-05-2020 09-11-2020 15-02-2018 15-11-2017 28-10-2052 08-09-2022 13-01-2025 20-03-2023 25-03-2027 25-06-2019 03-03-2025 15-09-2042 30-09-2019 19-10-2020 21-10-2025 30-06-2020 16-04-2021

11.165 663 601 487 215 145 598 389 503 399 201 673 421 283 303 293 742 461 407 193 947 645 524 505 306 261

Spanje 900 1.000 900 700 700 400 525 800 200 600 3.150 2.120 2.100 1.700 1.000 1.000 900 850 850 600 600 250 600 300

4,75% 2,875% 0,625% 4,25% 0,85% 3% 1,826% 1,125% 1,5% 2,5% 4,3% 4,85% 5,15% 2,15% 1,95% 2,75% 5,9% 5,75% 4,9% 1,6% 5,5% 5,15% 3,987% 4,693%

AyT Cédulas Cajas XXIII Banco Santander CaixaBank Caja de Ahorros y Pensiones de Barcelona FADE FTA Kutxabank Madrid Red Eléctrica de España Santander Consumer Finance Santander Issuances Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Spanje Telefónica Emisiones Telefónica Emisiones

Tsjechië 300 600

650 600 500 200 200 600 400 500 400 200 620 400 300 300 300 700 500 400 200 1.000 550 450 500 300 250

4,5% CEZ 3,625% Czech Republic Verenigd Koninkrijk 1,25% Abbey National Treasury Services 0,875% Abbey National Treasury Services 0,25% Abbey National Treasury Services 2,625% Abbey National Treasury Services 2,875% Anglo American Capital 2,625% Barclays 1,109% BP Capital Markets 0,625% Credit Suisse 1,114% FCE Bank 1,528% FCE Bank 4,6% Heathrow Funding 3,125% HSBC 0,839% Kingswood Mortgages 2015-1 1,375% Lloyds Bank 1,25% Lloyds Bank 4,125% Nationwide Building Society 0,625% Nationwide Building Society 0,75% Nationwide Building Society 1,25% Nationwide Building Society 0,372% Paragon Mortgages (No. 22) 5,375% RBS Capital Trust A 3,875% Royal Bank of Scotland 4% Standard Chartered 1,125% UBS 1,375% UBS


MARKTWAARDE

79

In duizenden


NOMINALE WAARDE

100

300 450 500 200 300 800 100 500 200 200 200 350 300 1.300

COUPONRENTE

NAAM

Verenigde Arabische Emiraten 1,75% Xstrata Verenigde Staten 1,375% 1% 1,45% 2,45% 1,625% 1,25% 1,125% 1,375% 1,75% 1,125% 1,25% 2,5% 2% 0,125%

900

0,5%

700

0,25%

500 550 200 200 400 150 400 550 300 300 100 450

1,375% 3,125% 1,75% 2,375% 5,75% 2,125% 1,125% 0,422% 2,15% 0,75% 2,375% 1,5%

American Honda Finance Apple AT&T AT&T Bank of America BlackRock BMW US Capital Citigroup Citigroup Coca-Cola General Electric Goldman Sachs Goldman Sachs International Bank for Reconstruction and Development International Bank for Reconstruction and Development International Bank for Reconstruction and Development JPMorgan Chase & Co Microsoft Morgan Stanley Morgan Stanley Pfizer Philip Morris International Procter & Gamble SLM Student Loan Trust Thermo Fisher Scientific Toyota Toyota Motor Credit Wells Fargo

VALUTA


EUR

19-05-2016

98 98

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

10-11-2022 10-11-2022 01-06-2022 15-03-2035 14-09-2022 06-05-2025 18-09-2021 27-10-2021 28-01-2025 09-03-2027 26-05-2023 18-10-2021 27-07-2023 23-10-2020

11.463 303 451 499 176 301 764 100 502 197 187 200 372 304 1.300

EUR

16-04-2030

808

EUR

20-03-2017

704


16-09-2021 06-12-2028 30-01-2025 31-03-2021 03-06-2021 30-05-2019 02-11-2023 15-12-2027 21-07-2022 21-07-2022 01-02-2023 12-09-2022

506 637 196 212 503 158 399 517 310 294 108 455

17-02-2021 21-02-2018 28-05-2026 07-04-2021 10-11-2021 01-04-2019 17-03-2021 31-01-2018

3.886 212 652 407 357 752 616 124 766

10-03-2016 10-03-2016 10-03-2016 10-03-2016

------

Zweden 200 600 400 300 750 600 100 750

2% 4,25% 2,5% 4,125% 0,625% 1% 6,25% 0,875%

Nordea Bank Skandinaviska Enskilda Banken Skandinaviska Enskilda Banken Skandinaviska Enskilda Banken Stadshypotek Stadshypotek Vattenfall Zweden


Futures 2.400 -12.800 1.000 20.000

EURO BOBL FUTURE MAR16 EURO BUND FUTURE MAR16 EURO BUXL FUTURE MAR16 EURO Schatz Future MAR16

MARKTWAARDE

1) De positie in Sigma Finance is op basis van marktinformatie geheel afgewaardeerd.

Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor nagenoeg alle financiële instrumenten (€ 245.576) die zich in de portefeuille van Zwitserleven Obligatiefonds bevinden, is de reële waarde afgeleid van actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

80

Voor een beperkt gedeelte van de portefeuille (€ 2.523) zijn dergelijke markt quotes niet voorhanden en wordt de reële waarde afgeleid nnof op basis van actieve quotes die in de markt worden weergegeven maar welke markt niet liquide is (waar geen/weinig handel plaatsvindt) nnof op basis van een koers welke wordt berekend op basis van prijzen in de markt voor vergelijkbare securities. Voor het resterende gedeelte van de portefeuille (€ 3.567) vindt waardering plaats op basis van indicatieve broker koersen die worden opgevraagd bij externe partijen. Er wordt geacht dat de waardering in dit geval plaatsvindt op basis van de modellen en aannames van de broker en niet op basis van verhandelbare prijzen. Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

251.576 Beleggingen per 31 december 2015 182.657 23.146 18.037 6.598 4.431 3.191 2.810 2.311 2.283 1.487 1.124 1.088 1.074 722 617

Staat(sgegarandeerd) Financiële conglomeraten Banken Nutsbedrijven Kapitaalgoederen Telecommunicatiediensten Consumenten Servicebedrijven Energie Auto's Verzekeringen Basisgoederen Technologie Voeding en dranken Media Gegarandeerd


100,0 72,7 9,2 7,2 2,6 1,8 1,3 1,1 0,9 0,9 0,6 0,4 0,4 0,4 0,3 0,2

81


%

251.576 Beleggingen per 31 december 2015 43.296 42.316 34.881 30.283 25.750 12.006 11.650 11.463 11.165 6.938 6.902 3.886 2.876 1.927 1.433 1.289 1.048 696 642 607 270 154 98

Italië Frankrijk Duitsland Nederland Spanje Ierland België Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk Oostenrijk Luxemburg Zweden Noorwegen Finland Australië Guernsey Tsjechië Canada Mexico Caymaneilanden Denemarken Brazilië Verenigde Arabische Emiraten

100,0 17,3 16,8 13,9 12,0 10,2 4,8 4,6 4,6 4,4 2,8 2,7 1,5 1,1 0,8 0,6 0,5 0,4 0,3 0,3 0,2 0,1 0,1 -

Ratingverdeling In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

251.576 Beleggingen per 31 december 2015 77.141 15.403 45.313 6.770 6.163 5.052 14.834 31.829 46.217 2.854


100,0 30,7 6,1 18,0 2,7 2,4 2,0 5,9 12,7 18,4 1,1

Aflossing van de beleggingen In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

251.576 Beleggingen per 31 december 2015 8.529 80.746 100.186 62.115

Aflossing binnen één jaar Aflossing tussen één en vijf jaar Aflossing tussen vijf en tien jaar Aflossing na tien jaar


100,0 3,4 32,1 39,8 24,7

82

2


31-12-2015

Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen rente obligaties Lopende rente obligaties Totaal

31-12-2014

28 -1 2.793 2.822

-54 3 3.732 3.789


3


4


31-12-2015

Te betalen aan participanten Te betalen service fee Totaal

31-12-2014

2 9 11

-9 9


5




277.601 49.935 -64.859 -9.815 1.739 254.601

01-01-2014 T/M 31-12-2014

656.005 41.675 -462.805 -22.489 65.215 277.601



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

254.601 1.739 14.468.618

277.601 65.215 15.379.559

656.005 15.852 39.298.470

638.403 66.463 37.879.418

562.959 20.825 35.757.718

Per participatie Intrinsieke waarde Dividend 1

17,60 0,60

18,05 0,58

16,69 0,57

16,85 0,66

15,74 0,65

Opbrengsten uit beleggingen Waardeveranderingen beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfslasten Resultaat 2

0,48 -0,35 0,00 0,01 0,12

1,08 3,17 0,00 0,01 4,24

0,54 -0,13 0,00 0,01 0,40

0,58 1,17 0,01 0,01 1,75

0,66 -0,08 0,01 0,01 0,58

In euro’s



83

WINST- EN VERLIESREKENING Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen In overeenstemming met RJ 615.405a wordt hierna informatie verschaft met betrekking tot de gerealiseerde winsten en verliezen uit beleggingen per soort belegging. In duizenden euro’s

WINSTEN


VERLIEZEN

2.170 11.542 13.712

TOTAAL

-2.786 -11.712 -14.498

-616 -170 -786

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen In overeenstemming met RJ 615.405a wordt hierna informatie verschaft met betrekking tot de niet-gerealiseerde winsten en verliezen uit beleggingen per soort belegging. In duizenden euro’s

WINSTEN

Obligaties Totaal

VERLIEZEN

874 874


-5.100 -5.100

-4.226 -4.226

8 01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

-18 18

63 -63


9 01-01-2015 T/M 31-12-2015

Rente rekening courant Overige bedrijfslasten Totaal

01-01-2014 T/M 31-12-2014

4 -4

1 2 3



01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014


113 283.130

220 547.010


0,040%

0,040%

Omloopsnelheid De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 127,84% (2014: 137,29%). Deze factor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille aan. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt verkregen door het totaalbedrag aan effectentransacties, verminderd met het totaalbedrag aan transacties van uitgegeven en ingekochte deelnemingsrechten, uit te drukken in een percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van de portefeuille. Transactiekosten Transactiekosten maken onderdeel uit van de gerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten zijn niet toegelicht, omdat de kosten onvoldoende identificeerbaar en kwantificeerbaar zijn (2014: idem).


7

TOTAAL


6

84

4.4

ZWITSERLEVEN GELDMARKTFONDS



REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

27.383 368

31.114 241

3 4

153 1 520 27.903

1.099 1 1.339 32.453

30.069 -2.150 -16 27.903

33.827 -1.481 107 32.453

5



REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6 7 8

504 -322 -184 --2

615 -356 -139 2 122

9

13 1 14

15 -15

-16

107


Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat excl. koersverschillen op geldmiddelen Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Koersverschillen op geldmiddelen Liquide middelen eind van de verslagperiode


01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

-16

107

322 184 -44.035 47.260

356 139 -57.727 63.737

-127 -3.588

141 -297 6.456

6.565 -10.323 -776 -4.534

4.111 -8.918 -699 -5.506

-946 1.099 -153

950 149 -1.099

85


BALANS

1



01-01-2015 T/M 31-12-2015

31.114 44.035 -16.968 -30.292 -322 -184 27.383

01-01-2014 T/M 31-12-2014

37.619 57.727 -19.422 -44.315 -356 -139 31.114



-0,08% 2,46% 0,26 jr 0,26

31-12-2014

-0,02% 1,35% 0,21 jr 0,21

Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Hieronder wordt in de specificatie van de beleggingen inzicht gegeven in de spreiding en rating van de beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vastrentende beleggingen, vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Geldmarktfonds bedraagt ultimo verslagperiode € 27,9 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt niet in vreemde valuta en loopt dus geen valutarisico.


86

Effectenportefeuille In duizenden euro’s NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA



1.200 700 300

Obligaties binnenland 0% Nederland 0,034% Rabobank 0,201% Rabobank

27.383

EUR EUR EUR

15-04-2016 29-07-2016 15-01-2016


2.202 1.202 700 300 25.181

EUR EUR

04-10-2016 19-07-2016

1.491 951 540

EUR

28-03-2016

1.209 1.209

EUR

16-06-2017

801 801

EUR EUR EUR EUR

20-06-2016 16-08-2016 01-02-2016 11-08-2017

10.436 8.440 400 1.205 391

EUR EUR EUR

10-02-2016 13-01-2016 06-06-2016

1.405 700 300 405

EUR

03-05-2016

749 749

Luxemburg 0,319% DH Europe Finance

EUR

30-06-2017

301 301

1.310

Noorwegen 0,287% DNB Boligkreditt

EUR

01-03-2016

1.311 1.311

1.100 900 500 600

Verenigd Koninkrijk 3,625% Crédit Agricole 0,247% Credit Suisse 6,375% Lloyds Banking 4% Royal Bank of Scotland

EUR EUR EUR EUR

08-03-2016 22-07-2016 17-06-2016 15-03-2016

3.127 1.107 901 514 605

09-03-2017 30-01-2017 03-05-2016 13-04-2016 08-09-2017

3.651 900 700 751 700 600

18-03-2016

700 700

950 540

Australië 0,286% Australia and New Zealand Banking 0,248% National Australia Bank

MARKTWAARDE

België 1.200

800

2,75% België Canada 0,151% Toronto-Dominion Bank Duitsland

8.200 400 1.205 400

700 300 400

6% 0% 0,032% 0,197%

Duitsland FMS Wertmanagement Hessen Volkswagen International Finance

Frankrijk 0,102% Banque Fédérative du Crédit Mutuel 0,431% BPCE 3,25% Société Générale Ierland

748

300

900 700 750 700 600

0,382% General Electric Capital

Verenigde Staten 0,037% Coca-Cola 0,283% Goldman Sachs 0,282% JPMorgan Chase & Co 0,351% Morgan Stanley 0,087% Toyota

Zweden 700 0,317% Swedbank


EUR EUR EUR EUR EUR

EUR

87

Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor alle financiële instrumenten die zich in de portefeuille van Zwitserleven Geldmarkt Fonds bevinden, is de reële waarde afgeleid van actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

27.383 Beleggingen per 31 december 2015 14.377 9.665 1.149 991 900 301

Staat(sgegarandeerd) Banken Financiële conglomeraten Auto's Voeding en dranken Kapitaalgoederen

100,0 52,5 35,3 4,2 3,6 3,3 1,1


%

27.383 Beleggingen per 31 december 2015 10.436 3.651 3.127 2.202 1.491 1.405 1.311 1.209 801 749 700 301

Duitsland Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk Nederland Australië Frankrijk Noorwegen België Canada Ierland Zweden Luxemburg

100,0 38,2 13,4 11,4 8,0 5,4 5,1 4,8 4,4 2,9 2,7 2,6 1,1


%

27.383 Beleggingen per 31 december 2015 12.363 3.215 4.840 1.814 3.360 1.791

AAA AA AAA+ A A-

100,0 45,2 11,7 17,7 6,6 12,3 6,5


27.383 Beleggingen per 31 december 2015 23.690 Aflossing binnen één jaar 3.693 Aflossing tussen één en vijf jaar


%

100,0 86,5 13,5

88

2

Vorderingen Onder vorderingen is opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2015

Lopende rente obligaties Totaal

31-12-2014

368 368

241 241


3

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen:

4


31-12-2015

Te betalen service fee Totaal

31-12-2014

1 1

1 1


5




32.453 6.565 -10.323 -776 -16 27.903

01-01-2014 T/M 31-12-2014

37.852 4.111 -8.918 -699 107 32.453



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

27.903 -16 4.403.194

32.453 107 5.000.278

37.852 114 5.742.394

39.350 689 5.862.129

37.797 428 5.587.082

6,34 0,15

6,49 0,12

6,59 0,14

6,71 0,17

6,76 0,09

0,11 -0,11 -0,00 0,00

0,12 -0,10 0,00 0,00 0,02

0,12 -0,10 0,00 0,00 0,02

0,14 -0,03 0,00 0,00 0,11

0,18 -0,10 0,00 0,00 0,08

In euro’s




89


WINSTEN

Obligaties Totaal

VERLIEZEN

2 2

TOTAAL

-324 -324

-322 -322


WINSTEN

Obligaties Totaal

VERLIEZEN

1 1

-185 -185

-184 -184

8 01-01-2015 T/M 31-12-2015

Security lending fees Totaal

01-01-2014 T/M 31-12-2014

---

2 2


9 01-01-2015 T/M 31-12-2015

Rente rekening courant Totaal

01-01-2014 T/M 31-12-2014

1 1

---



01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

Service fee Gemiddeld fondsvermogen in verslagperiode

13 31.875

15 36.370


0,040%

0,041%



7

TOTAAL


6

90

4.5

ZWITSERLEVEN GOVERNMENT BONDS 10+ FONDS



REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

463.498 7.985

517.120 9.404

3 4

-893 7.092 470.590

5.290 19 14.675 531.795

325.994 144.651 -55 470.590

370.520 55.924 105.351 531.795

5


Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Obligaties Futures Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Obligaties Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Service fee Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten Resultaat

REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

14.741

16.157

1.398 -1.579

23.568 -192

8

-14.400 7 167

65.975 59 105.567

9

219 3 222

214 2 216

-55

105.351

6 7


Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat excl. koersverschillen in geldmiddelen Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Mutatie schulden aan kredietinstellingen Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Koersverschillen op geldmiddelen Liquide middelen eind van de verslagperiode


01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

-55

105.351

181 14.400 -309.192 348.233

-23.376 -65.975 -402.070 395.571

1.419 64 55.050

-448 -134 8.919

154.588 -199.114 810 -16.624 -60.340

195.403 -184.906 --14.535 -4.038

-5.290 5.290 ---

4.881 409 -5.290

91


BALANS

1

Beleggingen De beleggingen bestaan uit: In duizenden euro’s


31-12-2015

463.498 -463.498

31-12-2014

517.120 -517.120

Obligaties In duizenden euro’s


01-01-2015 T/M 31-12-2015

517.120 309.192 -348.233 -181 -14.400 463.498

01-01-2014 T/M 31-12-2014

421.270 402.070 -395.763 23.568 65.975 517.120

Futures In duizenden euro’s

Stand per 1 januari Aankopen Verkopen (afwikkeling van posities) Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

01-01-2015 T/M 31-12-2015

--1.579 -1.579 ---

01-01-2014 T/M 31-12-2014

--192 -192 ---

In de verslagperiode is 0,73% van de aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Deze transacties zijn uitgevoerd tegen marktconforme condities. Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Marktrisico Marktrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar regio’s. Hieronder wordt een specificatie van de beleggingen gegeven naar regio’s. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt in vastrentende waarden en loopt derhalve renterisico. Onderstaande tabel geeft informatie betreffende het effectieve rendement, couponrendement, gemiddelde resterende looptijd en modified duration. Verder is een specificatie van de beleggingen gegeven met daarbij de renteherzieningsdatum van de belegging. 31-12-2015



1,29% 2,77% 14,90 jr 11,23

31-12-2014

1,17% 2,82% 15,83 jr 11,80

92

Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Hieronder wordt in de specificatie van de beleggingen inzicht gegeven in de spreiding en rating van de beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vastrentende beleggingen, vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds bedraagt ultimo verslagperiode € 471,5 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt niet in vreemde valuta en loopt dus geen valutarisico. Effectenportefeuille In duizenden euro’s NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA



20.000 6.500 6.000 5.000 2.300 2.050 1.800

Obligaties binnenland 2% Nederland 3,75% Nederland 5,5% Nederland 4% Nederland 3,75% Nederland 2,75% Nederland 2,5% Nederland

463.498


15-07-2024 15-01-2023 15-01-2028 15-01-2037 15-01-2042 15-01-2047 15-01-2033


605

5% 4,5% 3,75% 2,25% 4% 5,5% 2,6% 4,25%

België België België België België België België België

Caymaneilanden 0% Sigma Finance 1


28-03-2035 28-03-2026 22-06-2045 22-06-2023 28-03-2032 28-03-2028 22-06-2024 28-03-2041

55.203 11.453 8.686 8.806 5.402 6.358 6.774 3.694 4.030

EUR

09-03-2009

---

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

04-01-2024 15-05-2024 15-02-2024 15-08-2024 15-05-2023 04-07-2042 04-07-2027 04-07-2034 04-07-2040 04-01-2030 04-01-2037 04-01-2031 15-08-2025 15-08-2046

134.331 28.251 12.813 12.775 10.981 8.286 10.516 8.640 7.895 7.624 7.446 6.080 5.645 2.896 3.368

Duitsland 19.300 11.750 11.500 10.500 7.600 7.500 5.300 5.000 4.500 4.400 4.100 3.500 2.800 2.700

6,25% 1,5% 1,75% 1% 1,5% 3,25% 6,5% 4,75% 4,75% 6,25% 4% 5,5% 1% 2,5%

Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland Duitsland


54.955 22.348 8.054 9.059 7.330 3.419 2.626 2.119 408.543

België 7.500 6.500 6.400 4.800 4.750 4.588 3.200 2.750

MARKTWAARDE

93

In duizenden euro’s NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

750 300

NAAM

VALUTA


EUR EUR

15-02-2023 15-02-2025

817 298

Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk Frankrijk

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

25-10-2023 25-10-2032 25-05-2030 25-05-2024 25-04-2041 25-04-2026 25-04-2029 25-05-2045 25-10-2038 25-05-2025 25-04-2060 25-04-2055 25-04-2035

169.147 37.372 25.879 16.326 16.066 14.712 10.860 11.675 8.014 8.400 5.301 8.026 5.155 1.361

Ierland Ierland Ierland Ierland

EUR EUR EUR EUR

15-05-2030 13-03-2025 18-03-2024 18-02-2045

20.618 5.972 6.978 5.949 1.719

Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk Oostenrijk

EUR EUR EUR EUR EUR

21-10-2024 15-03-2037 15-07-2027 26-01-2062 20-06-2044

27.314 12.747 6.528 5.093 1.901 1.045

EUR

16-01-2029

1.930 1.930

1,5% Duitsland 0,5% Duitsland Frankrijk

29.100 16.100 14.350 14.250 9.680 8.720 7.760 6.300 6.000 5.500 5.300 3.450 910

4,25% 5,75% 2,5% 2,25% 4,5% 3,5% 5,5% 3,25% 4% 0,5% 4% 4% 4,75% Ierland

5.500 5.100 5.000 1.800

2,4% 5,4% 3,4% 2%

11.800 4.500 3.260 1.200 800

Oostenrijk 1,65% 4,15% 6,25% 3,8% 3,15%

1.500

Slowakije 3,625% Slowakije

MARKTWAARDE


Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor alle financiële instrumenten die zich in de portefeuille van Zwitserleven Government Bonds 10+ Fonds bevinden, is de reële waarde afgeleid van actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

463.498 Beleggingen per 31 december 2015

100,0

463.498 Staat(sgegarandeerd)

100,0


94


%

463.498 Beleggingen per 31 december 2015 169.147 134.331 55.203 54.955 27.314 20.618 1.930

Frankrijk Duitsland België Nederland Oostenrijk Ierland Slowakije

100,0 36,5 29,0 11,9 11,9 5,9 4,4 0,4


%

463.498 Beleggingen per 31 december 2015 189.286 27.314 224.350 1.930 20.618

AAA AA+ AA A+ A-

100,0 40,9 5,9 48,4 0,4 4,4


463.498 Beleggingen per 31 december 2015 201.028 Aflossing tussen vijf en tien jaar 262.470 Aflossing na tien jaar

%

100,0 43,4 56,6

2


31-12-2015

Te vorderen van participanten Lopende rente obligaties Totaal

31-12-2014

-7.985 7.985

9 9.395 9.404


3


4


31-12-2015

Schulden aan kredietinstellingen Te betalen aan participanten Te betalen service fee Totaal

31-12-2014

810 67 16 893

--19 19

De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. De te betalen service fee is te betalen aan de Beheerder. Schulden aan kredietinstellingen Beleggingen worden niet gefinancierd met vreemd vermogen. Een tijdelijke debetstand op de geldrekeningen van de onderliggende beleggingspool is wel toegestaan. De totale debetstand van de geldrekeningen, uitgedrukt als percentage van de omvang van Zwitserleven Vastgoedfonds, mag daarbij maximaal 2% zijn. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

95

5




01-01-2014 T/M 31-12-2014

531.795 154.588 -199.114 -16.624 -55 470.590

430.482 195.403 -184.906 -14.535 105.351 531.795



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

470.590 -55 41.256.652

531.795 105.351 45.260.632

430.482 -12.832 43.321.248

468.304 59.334 44.394.458

338.889 14.635 35.950.062


11,41 0,35

11,75 0,30

9,94 0,34

10,55 0,32

9,43 0,66


0,36 -0,35 0,00 0,01 0,00

0,36 1,97 0,00 0,00 2,33

0,31 -0,61 0,01 0,00 -0,30

0,32 1,01 0,00 0,00 1,33

0,37 0,03 0,01 0,00 0,41

In euro’s



WINSTEN


VERLIEZEN

6.526 14.474 21.000

TOTAAL

-5.128 -16.053 -21.181

1.398 -1.579 -181


Obligaties Totaal

WINSTEN

VERLIEZEN

144 144



7

TOTAAL

-14.544 -14.544

-14.400 -14.400


6

8 01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

-7 7

59 -59

96


9 01-01-2015 T/M 31-12-2015

Rente rekening courant Overige bedrijfslasten Totaal

01-01-2014 T/M 31-12-2014

3 -3

1 1 2



01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014


219 547.929

214 536.344


0,040%

0,040%



97

4.6

ZWITSERLEVEN CREDITS FONDS



REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

358.942 6.839

263.325 5.786

3 4

920 12 7.747 366.689

617 9 6.394 269.719

345.033 23.733 -2.077 366.689

237.421 13.735 18.563 269.719

5



REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6 7 8

9.745 -860 -10.828 1 -1.942

8.023 926 9.678 28 18.655

9

129 6 135

91 1 92

-2.077

18.563


Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat excl. koersverschillen op geldmiddelen Aanpassing om resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Netto kasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Uitgekeerd dividend Netto kasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Koersverschillen op geldmiddelen Liquide middelen eind van de verslagperiode


01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

-2.077

18.563

860 10.828 -208.689 101.384

-926 -9.678 -131.399 68.778

-1.053 3 -98.744

-900 -81 -55.643

189.308 -81.695 -8.566 99.047

96.325 -33.102 -7.415 55.808

303 617 -920

165 452 -617

98


BALANS

1



01-01-2015 T/M 31-12-2015

263.325 208.689 -98.714 -2.670 -860 -10.828 358.942

01-01-2014 T/M 31-12-2014

190.100 131.399 -64.479 -4.299 926 9.678 263.325



1,76% 2,97% 5,54 jr 4,92

31-12-2014

1,36% 3,31% 5,62 jr 4,90

Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Het risico wordt gemitigeerd door de beleggingen te spreiden en te beleggen in hoogwaardige beleggingen. Hieronder wordt in de specificatie van de beleggingen inzicht gegeven in de spreiding en rating van de beleggingen. Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vastrentende beleggingen, vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Credits Bonds 10+ Fonds bedraagt ultimo verslagperiode € 366,7 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt niet in vreemde valuta en loopt dus geen valutarisico.


99

Effectenportefeuille In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA



2.000 1.000 2.500 1.700 1.000 800 1.000 1.000 850 1.600 500 1.200 1.200 1.200 800 700 1.505 700 2.400 1.600 1.600 1.200 300 1.100 900 800 600 1.100 350 1.600 1.600 1.300 2.000 2.000 1.750 1.700 1.700 600 300 2.000 1.450 600 450 900 1.750 1.000 1.000 805 583

Obligaties binnenland 4,25% ABN AMRO Bank 2,875% ABN AMRO Bank 2,75% Achmea Hypotheekbank 3,25% Alliander 4,375% Allianz Finance II 4,875% B.A.T. International Finance 3,125% BAT 0,5% BMW Finance 2,375% BMW Finance 2,375% Coca-Cola HBC Finance 5% CRH Finance 6% Deutsche Telekom International Finance 4,25% Deutsche Telekom International Finance 1,375% DSM 5,5% E.ON International Finance 2,5% Elsevier Finance 6,125% EnBW International Finance 2,5% EnBW International Finance 1,966% ENEL Finance International 3,125% F. van Lanschot Bankiers 3,5% Gas Natural Fenosa Finance 3,5% Heineken 1,25% Heineken 2,5% Iberdrola International 2,875% Iberdrola International 3% Iberdrola International 5,75% Iberdrola International 6,125% ING Bank 3,5% ING Bank 4,75% ING Groep 4,5% NN Group 1% NN Group 4,125% Rabobank 3,875% Rabobank 4,75% Rabobank 3,375% Rabobank 3,625% Repsol International Finance 3% RWE Finance 6,625% RWE Finance 1,25% Shell International Finance 2,5% Shell International Finance 1,625% Shell International Finance 1% Shell International Finance 4,625% Tennet 3,25% Volkswagen International Finance 3,75% Volkswagen International Finance 2% Volkswagen International Finance 3,875% Volkswagen International Finance 6,375% Wolters Kluwer


MARKTWAARDE

358.942

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

11-04-2016 30-06-2025 18-02-2021 27-11-2099 29-12-2049 24-02-2021 06-03-2029 05-09-2018 24-01-2023 18-06-2020 25-01-2019 20-01-2017 13-07-2022 26-09-2022 19-01-2016 24-09-2020 07-07-2039 04-06-2026 27-01-2025 05-06-2018 15-04-2021 19-03-2024 10-09-2021 24-10-2022 11-11-2020 31-01-2022 27-02-2099 29-05-2023 21-11-2023 31-05-2017 15-07-2049 18-03-2022 14-07-2025 25-07-2023 15-01-2018 21-04-2017 07-10-2021 17-01-2024 31-01-2019 15-03-2022 24-03-2026 20-01-2027 06-04-2022 21-02-2023 21-01-2019 24-03-2099 14-01-2020 04-09-2099 10-04-2018

62.533 2.022 1.025 2.669 1.767 1.029 952 1.077 1.002 911 1.687 566 1.273 1.438 1.217 802 750 2.187 738 2.455 1.679 1.789 1.371 302 1.181 987 884 643 1.223 370 1.701 1.567 1.268 2.445 2.209 1.911 1.773 1.801 634 351 1.998 1.526 573 442 1.108 1.844 928 1.017 781 660

100

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA



1.600 750 700 600 1.400 1.200 2.300 700 500

Australië 3,75% 2,25% 0,75% 2,125% 2% 4,25% 2% 0,875% 4,25%

296.409

Australia and New Zealand Banking BHP Billiton Finance BHP Billiton Finance BHP Billiton Finance Commonwealth Bank of Australia Commonwealth Bank of Australia National Australia Bank National Australia Bank Westpac Banking


10-03-2017 25-09-2020 28-10-2022 29-11-2018 22-04-2027 10-11-2016 12-11-2024 20-01-2022 22-09-2016

9.790 1.669 780 657 620 1.329 1.243 2.287 690 515

Anheuser-Busch InBev Anheuser-Busch InBev Anheuser-Busch InBev Anheuser-Busch InBev BNP Paribas Fortis Eandis


18-04-2030 25-09-2024 30-09-2021 02-06-2021 23-03-2021 09-10-2023

6.400 884 1.101 314 231 1.108 2.762

EUR

10-01-2023

384 384

België 1.000 1.000 300 200 1.100 2.500

1,5% 2,875% 1,95% 4% 4,25% 2,875% Brazilië

500

MARKTWAARDE

3,75% Vale

1.250 900 430 56

Caymaneilanden 1,375% Hutchison Whampoa 4,75% Hutchison Whampoa 3,75% Hutchison Whampoa 0% Sigma Finance 1

EUR EUR EUR EUR

31-10-2021 14-11-2016 10-05-2099 09-03-2009

2.612 1.247 934 431 -

1.200 300 1.050 1.000 1.480 1.200

Denemarken 2,625% 2,5% 3,875% 3,875% 4,875% 6,5%

Carlsberg Carlsberg Danske Bank Danske Bank DONG Energy DONG Energy


15-11-2022 28-05-2024 04-10-2023 28-02-2017 16-12-2021 07-05-2019

6.957 1.279 309 1.118 1.042 1.782 1.427

1.600 1.500 1.100 1.600 1.000 2.100 1.210 950 1.900 200 500 1.000

Duitsland 5,625% 4,75% 3,375% 3,75% 3% 5,125% 4,125% 2,125% 1,375% 0,75% 2% 0,75%

Allianz Allianz Allianz Bayer Bertelsmann Deutsche Bank LANXESS Finance MAN Merck Financial Services Merck Financial Services Vier Gas Transport Volkswagen International Finance


17-10-2042 29-10-2049 29-09-2049 01-07-2074 23-04-2075 31-08-2017 23-05-2018 13-03-2017 01-09-2022 02-09-2019 12-06-2020 11-08-2020

15.265 1.869 1.617 1.069 1.607 928 2.270 1.313 967 1.937 202 525 961

EUR EUR EUR

15-10-2020 20-06-2016 08-09-2017

5.597 1.072 1.070 1.990

Finland 1.000 1.050 1.900

2,75% CRH Finance 4,5% Fortum 3% Pohjola Bank


101

In duizenden


NOMINALE WAARDE

1.500

COUPONRENTE

NAAM

0,75% Pohjola Bank

VALUTA


EUR

03-03-2022

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

02-12-2016 19-10-2018 18-01-2023 20-03-2019 16-04-2040 29-11-2049 11-01-2018 11-09-2025 28-11-2023 20-05-2024 24-10-2022 20-03-2026 16-09-2016 07-09-2017 16-01-2023 29-10-2019 22-05-2019 17-03-2021 18-07-2023 25-04-2021 09-04-2020 26-05-2021 25-01-2023 07-03-2024 09-03-2020 06-08-2019 08-10-2018 17-03-2027 01-02-2018 29-01-2099 27-04-2021 11-09-2024 10-03-2023 10-07-2099

Frankrijk 800 400 1.300 400 1.600 1.410 1.600 900 700 2.500 1.400 1.000 1.000 800 1.500 150 1.900 1.500 1.500 1.250 850 1.200 900 700 400 300 750 2.200 1.350 1.800 1.500 850 700 700 1.600 1.700 500 700 100 700 1.500 1.050 600 500 1.400 1.000 400 1.200 700 600 1.600 1.000 900

3% 3,625% 2,875% 7,375% 5,25% 3,941% 1,625% 3% 3% 2,375% 2,875% 2,875% 2,625% 5,431% 3,625% 3,641% 1,375% 2,125% 4,625% 3,875% 4% 4,726% 3,311% 3,248% 3,994% 3,157% 4% 2,625% 5,971% 4,25% 2,25% 4,625% 2,75% 4,75% 3,875% 1% 1,375% 4,875% 5,75% 0,625% 3,125% 8,125% 4,125% 3,875% 1,25% 2,25% 0,625% 2,125% 2,875% 2,25% 1,125% 5,125% 5%

Auchan Auchan Autoroutes du Sud de la France Autoroutes du Sud de la France AXA AXA Banque Fédérative du Crédit Mutuel Banque Fédérative du Crédit Mutuel Banque Fédérative du Crédit Mutuel BNP Paribas BNP Paribas BNP Paribas BNP Paribas BNP Paribas Bouygues Bouygues BPCE BPCE BPCE Carrefour Carrefour Casino Guichard Perrachon Casino Guichard Perrachon Casino Guichard Perrachon Casino Guichard Perrachon Casino Guichard Perrachon Compagnie de Saint-Gobain Crédit Agricole Crédit Agricole Électricité de France Électricité de France Électricité de France Électricité de France Engie Engie Engie Engie HIT Finance HIT Finance HSBC Kering Orange Orange Orange RCI Banque RCI Banque RCI Banque RTE EDF Transport RTE EDF Transport Société des Autoroutes Société des Autoroutes Paris-Rhin-Rhône Société des Autoroutes Paris-Rhin-Rhône Société des Autoroutes Paris-Rhin-Rhône


13-03-2026 19-05-2020 27-10-2021 09-03-2018 03-12-2020 23-04-2019 28-01-2033 23-01-2019 09-04-2020 08-06-2022 29-03-2021 04-03-2020 20-09-2019 12-09-2023 16-01-2020 15-01-2021 18-01-2018 12-01-2017

MARKTWAARDE

1.465 73.993 821 436 1.433 486 1.779 1.392 1.645 924 783 2.671 1.550 1.022 1.018 864 1.719 166 1.956 1.585 1.720 1.435 965 1.302 879 665 424 312 822 2.094 1.498 1.800 1.606 1.067 769 739 1.638 1.600 517 832 111 693 1.619 1.738 665 565 1.365 1.041 392 1.272 776 633 1.605 1.095 943

102

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

1.700 1.600 1.400 900 200 2.500 2.300 1.300 900 1.200

4% 4,75% 2,375% 4% 2,625% 1,375% 2,25% 4,339% 1,59% 3,375%

900

550 1.050 1.000 450 300 800

NAAM

VALUTA


EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

07-06-2023 02-03-2021 28-02-2018 20-04-2016 27-02-2025 19-03-2025 29-12-2049 07-07-2021 10-01-2028 30-03-2020

1.849 1.914 1.462 910 192 2.421 2.118 1.503 848 1.329

Guernsey 1,25% Credit Suisse

EUR

14-04-2022

872 872

Ierland 3,125% 2,875% 0,8% 4,625% 5,375% 1,75%

CRH Finance General Electric Capital General Electric Capital General Electric Capital General Electric Capital Swisscom via Lunar Funding


03-04-2023 18-06-2019 21-01-2022 22-02-2027 23-01-2020 15-09-2025

4.473 605 1.137 986 583 357 805

Assicurazioni Generali Atlantia Atlantia ENEL Finance International ENI ENI ENI Intesa Sanpaolo Intesa Sanpaolo Intesa Sanpaolo Snam Snam Snam Snam UniCredit UniCredit UniCredit UniCredit

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

16-09-2024 30-11-2018 26-02-2021 20-06-2017 03-02-2020 22-11-2021 02-02-2026 17-01-2022 15-10-2019 28-01-2019 21-04-2023 29-01-2021 13-02-2020 19-11-2023 07-03-2017 14-01-2021 11-01-2018 24-01-2019

21.477 2.157 1.415 1.311 1.045 1.476 1.184 670 1.441 1.353 1.067 1.465 1.283 888 398 1.316 1.192 1.059 757

DH Europe Finance Glencore Finance Europe Glencore Finance Europe Glencore Finance Europe Nestlé Finance International

EUR EUR EUR EUR EUR

04-01-2022 30-09-2020 03-04-2018 17-03-2021 12-09-2022

3.693 513 902 748 145 1.385

EUR EUR EUR

12-07-2021 06-09-2073 25-10-2019

3.496 1.636 1.188 672

EUR

29-06-2020

3.416 1.485

Société Générale Société Générale Société Générale Société Générale Société Générale TOTAL Total Capital International Transport et Infrastructures Gaz France Veolia Environnement Vinci

Italië 1.700 1.300 1.200 975 1.300 1.100 700 1.300 1.200 1.000 1.450 1.150 800 400 1.250 1.100 1.000 700

5,125% 3,625% 2,875% 5,25% 4,25% 2,625% 1,5% 3,5% 4,375% 3% 1,5% 3,375% 3,5% 1,375% 4,875% 3,25% 3,375% 3,625%

500 1.100 800 200 1.300

Luxemburg 1,7% 3,375% 4,625% 1,25% 1,75% Mexico

1.500 1.140 600

1.300

3% America Movil 5,125% America Movil 4,125% America Movil Noorwegen 3,875% DNB Bank


MARKTWAARDE

103

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

2.000

VALUTA


0,875% Statoil

NAAM

EUR

17-02-2023

1.931

3,75% 5% 1,125% 1,5% 4,625% 2,5% 3,961% 4,71% 2,242% 3,987% 2,932% 4,797% 4,75%

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

17-01-2018 13-02-2018 24-04-2025 12-11-2020 21-03-2016 18-03-2025 26-03-2021 20-01-2020 27-05-2022 23-01-2023 17-10-2029 21-02-2018 07-02-2017

10.874 961 438 1.531 503 1.514 656 1.013 916 309 1.358 497 654 524

EUR EUR EUR

29-06-2020 16-04-2025 19-10-2021

2.860 1.740 757 363

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

13-01-2020 15-01-2018 20-11-2020 11-11-2025 13-08-2019 14-01-2021 28-09-2021 18-02-2019 16-02-2023 13-02-2019 31-01-2022 20-11-2018 18-09-2017 13-05-2020 09-11-2020 25-01-2017 15-02-2018 15-01-2021 10-06-2019 30-06-2025 15-11-2017 26-02-2021 02-12-2019 13-01-2025 17-06-2016 28-09-2020 02-07-2018 10-03-2020 20-03-2023 03-03-2025 30-09-2019 28-11-2016 13-06-2021

45.653 1.101 820 941 1.496 1.392 1.198 1.577 1.344 584 1.218 1.829 1.610 1.624 1.096 1.007 1.564 977 1.341 1.162 1.013 421 1.261 580 1.856 1.337 1.758 692 632 954 869 1.916 706 2.095

Spanje 900 400 1.600 500 1.500 700 900 800 300 1.200 500 600 500

BBVA Senior Finance Gas Natural Finance Red Eléctrica de España Santander Consumer Finance Santander International Debt Santander Issuances Telefónica Telefónica Telefónica Telefónica Emisiones Telefónica Emisiones Telefónica Emisiones Telefónica Europe

Tsjechië 1.500 600 300

1.100 800 1.300 1.500 1.200 1.000 1.500 1.250 600 1.100 1.800 1.600 1.500 1.100 1.000 1.500 900 1.150 1.000 1.000 400 1.200 500 1.900 1.300 1.600 622 550 900 900 1.633 700 2.100

4,5% CEZ 4,875% CEZ 5% CEZ Verenigd Koninkrijk 0,875% Abbey National Treasury Services 1,75% Abbey National Treasury Services 2,875% Anglo American Capital 2,625% Barclays 4,875% Barclays 6% Barclays 2,177% BP Capital Markets 2,994% BP Capital Markets 1,109% BP Capital Markets 3,875% Crédit Agricole 1,375% Credit Suisse 0,625% Credit Suisse 5,125% Credit Suisse First Boston 1,114% FCE Bank 1,528% FCE Bank 4,375% Heathrow Funding 4,6% Heathrow Funding 4% HSBC 6% HSBC 3% HSBC 3,125% HSBC 2,25% Imperial Tobacco Finance 5% Imperial Tobacco Finance 1,25% Lloyds Bank 6,375% Lloyds Banking 3,375% Mondi Finance 5% National Grid 4,375% National Grid 4,125% Nationwide Building Society 1,25% Nationwide Building Society 5,375% RBS Capital Trust A 1,5% Royal Bank of Scotland 1,625% Standard Chartered


MARKTWAARDE

104

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

1.300 1.350 825 600 300 1.000

4% 1,125% 4,65% 4,75% 0,875% 3%

450

1.500 1.500 1.600 1.250 850 800 2.000 1.800 600 500 1.000 2.200 500 600 1.400 800 700 600 600 1.250 1.500 1.500 1.500 1.450 500 1.800 1.100 500 2.000 1.300 600 300 1.600 1.400 2.400 1.350 900 300 1.900 2.200 500 1.500 1.500 1.500 200

NAAM

VALUTA



21-10-2025 30-06-2020 20-01-2022 14-06-2016 17-11-2020 20-11-2023

1.313 1.375 983 612 299 1.100

Verenigde Arabische Emiraten 1,75% Xstrata

EUR

19-05-2016

441 441

Verenigde Staten 1,375% American Honda Finance 1% Apple 3,55% AT&T 1,45% AT&T 1,875% AT&T 2,65% AT&T 1,625% Bank of America 1,375% Bank of America 1,875% Bank of America 1,375% Bank of America 1,625% Berkshire Hathaway 1,25% BlackRock 0,625% BMW US Capital 1,875% Cargill 2,125% Citigroup 4,375% Citigroup 1,375% Citigroup 1,75% Citigroup 1,75% Citigroup 1,125% Coca-Cola 1,25% General Electric 5,5% General Electric Capital 2,625% Goldman Sachs 6,375% Goldman Sachs 2% Goldman Sachs 1,25% IBM 2,875% IBM 1,375% IBM 2,75% JPMorgan Chase & Co 3,75% JPMorgan Chase & Co 1,5% JPMorgan Chase & Co 1,375% JPMorgan Chase & Co 1,75% Kellogg 4,625% Met Life Glob Funding 3,125% Microsoft 1,75% Morgan Stanley 5,5% Morgan Stanley 0,75% National Grid North America 5,75% Pfizer 2,875% Philip Morris International 1,875% Philip Morris International 1,125% Procter & Gamble 1,875% SABMiller 2,15% Thermo Fisher Scientific 1,95% Time Warner

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

10-11-2022 10-11-2022 17-12-2032 01-06-2022 04-12-2020 17-12-2021 14-09-2022 10-09-2021 10-01-2019 26-03-2025 16-03-2035 06-05-2025 20-04-2022 04-09-2019 10-09-2026 30-01-2017 27-10-2021 29-01-2018 28-01-2025 09-03-2027 26-05-2023 15-09-2067 19-08-2020 02-05-2018 27-07-2023 26-05-2023 07-11-2025 19-11-2019 24-08-2022 15-06-2016 26-10-2022 16-09-2021 24-05-2021 16-05-2017 06-12-2028 30-01-2025 02-10-2017 11-02-2022 03-06-2021 14-05-2029 03-03-2021 02-11-2023 20-01-2020 21-07-2022 15-09-2023

62.980 1.514 1.505 1.695 1.248 887 859 2.005 1.809 623 475 835 2.102 483 630 1.395 836 702 618 590 1.166 1.503 1.570 1.604 1.651 507 1.797 1.227 519 2.182 1.321 605 304 1.648 1.484 2.779 1.325 981 291 2.390 2.369 525 1.496 1.560 1.548 203

Standard Chartered UBS Vodafone Vodafone Vodafone WPP Finance 2013


MARKTWAARDE

105

In duizenden


NOMINALE WAARDE

COUPONRENTE

NAAM

VALUTA


710 650 1.400 1.250 1.800 1.500

2,375% 1% 2,375% 3,25% 1,5% 1,625%

1.500 1.300 1.800 1.700 1.500 1.400 800 600 1.800 550

Zweden 1,875% 3,75% 2,5% 4,25% 2,656% 2,375% 4% 1,375% 6,75% 6,25%

1.200

Zwitserland 5,75% Credit Suisse

MARKTWAARDE

Toyota Motor Credit Toyota Motor Credit Verizon Communications Verizon Communications Wells Fargo Wells Fargo


01-02-2023 10-09-2021 17-02-2022 17-02-2026 12-09-2022 02-06-2025

767 654 1.492 1.395 1.819 1.487

Nordea Bank Nordea Bank Skandinaviska Enskilda Banken Skandinaviska Enskilda Banken Svenska Handelsbanken Swedbank TeliaSonera TeliaSonera Vattenfall Vattenfall

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

10-11-2025 24-02-2017 28-05-2026 21-02-2018 15-01-2024 26-02-2024 22-03-2022 18-02-2019 31-01-2019 17-03-2021

13.870 1.489 1.354 1.834 1.846 1.559 1.440 924 615 2.125 684

EUR

18-09-2025

1.306 1.306


Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor alle financiële instrumenten die zich in de portefeuille van Zwitserleven Credits Fonds bevinden is de reële waarde afgeleid van actieve markt quotes waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Sectorallocatie In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%

358.942 Beleggingen per 31 december 2015 135.923 51.559 26.260 24.802 24.279 19.645 16.066 15.763 13.867 9.906 9.404 7.827 3.641

Banken Nutsbedrijven Telecommunicatiediensten Consumenten Servicebedrijven Kapitaalgoederen Energie Verzekeringen Auto's Voeding en dranken Basisgoederen Financiële conglomeraten Technologie Media


100,0 37,8 14,3 7,3 6,9 6,8 5,5 4,5 4,4 3,9 2,8 2,6 2,2 1,0

106


%

358.942 Beleggingen per 31 december 2015 73.993 62.980 62.533 45.653 21.477 15.265 13.870 10.874 9.790 6.957 6.400 5.597 4.473 3.693 3.496 3.416 2.860 2.612 1.306 872 441 384

Frankrijk Verenigde Staten Nederland Verenigd Koninkrijk Italië Duitsland Zweden Spanje Australië Denemarken België Finland Ierland Luxemburg Mexico Noorwegen Tsjechië Caymaneilanden Zwitserland Guernsey Verenigde Arabische Emiraten Brazilië

100,0 20,7 17,5 17,4 12,7 6,0 4,3 3,9 3,0 2,7 1,9 1,8 1,6 1,2 1,0 1,0 1,0 0,8 0,7 0,4 0,2 0,1 0,1


%



100,0 0,8 0,4 2,3 9,9 10,1 16,8 17,7 21,1 16,3 4,6


%

358.942 Beleggingen per 31 december 2015 15.266 115.184 171.198 57.294

Aflossing binnen één jaar Aflossing tussen één en vijf jaar Aflossing tussen vijf en tien jaar Aflossing na tien jaar


100,0 4,2 32,1 47,7 16,0

107

2


31-12-2015

Te vorderen van participanten Lopende rente obligaties Totaal

31-12-2014

622 6.217 6.839

708 5.078 5.786


3

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen:

4


31-12-2015

Te betalen service fee Totaal

31-12-2014

12 12

9 9


5




269.719 189.308 -81.695 -8.566 -2.077 366.689

01-01-2014 T/M 31-12-2014

195.348 96.325 -33.102 -7.415 18.563 269.719



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

366.689 -2.077 34.112.408

269.719 18.563 24.290.875

195.348 3.890 18.465.191

201.353 20.319 18.648.934

140.965 3.114 14.177.008


10,75 0,30

11,10 0,38

10,58 0,44

10,80 0,36

9,94 1,30


0,28 -0,34 0,00 0,00 -0,06

0,33 0,43 0,00 0,00 0,76

0,39 -0,18 0,00 0,00 0,21

0,41 0,68 0,00 0,00 1,09

0,45 -0,23 0,00 0,00 0,22

In euro’s



108


WINSTEN

Obligaties Totaal

VERLIEZEN

538 538

TOTAAL

-1.398 -1.398

-860 -860


WINSTEN

Obligaties Totaal

VERLIEZEN

354 354

-11.182 -11.182

-10.828 -10.828

8 01-01-2015 T/M 31-12-2015


01-01-2014 T/M 31-12-2014

-1 1

28 -28


9 01-01-2015 T/M 31-12-2015


01-01-2014 T/M 31-12-2014

6 6

1 1



01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014


129 322.399

91 226.538


0,040%

0,040%



7

TOTAAL


6

109

4.7

ZWITSERLEVEN WERELD AANDELENFONDS



REF.

31-12-2015

31-12-2014

1 2

1.220.883 4.854

918.341 4.297

3 4

166 2.021 2.999 1.223.882

-2.162 2.135 920.476

995.554 152.294 76.034 1.223.882

760.083 45.330 115.063 920.476

5



REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

6 7 8

15.692 27.956 32.107 504 76.259

7.683 3.056 104.120 515 115.374

9

220 5 225

309 2 311

76.034

115.063




01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

76.034

115.063

-27.956 -32.107 -537.346 294.867

-3.056 -104.120 -187.308 47.549

-557 1.990 -225.075

-972 -334 -133.178

533.265 -297.796 -2.131 -8.097 225.241

267.925 -130.135 2.131 -6.743 133.178

166 --166

-----

110


BALANS

1

Beleggingen 01-01-2015 T/M 31-12-2015



918.341 537.346 -294.867 27.956 32.107 1.220.883

01-01-2014 T/M 31-12-2014

671.406 187.308 -47.549 3.056 104.120 918.341

In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Effectenportefeuille In duizenden euro’s INTRINSIEKE WAARDE

AANTAL PARTICIPATIES

%

1.220.883 Beleggingen per 31 december 2015 459.597 425.113 181.165 155.008

ACTIAM Responsible Index Fund - Equity Europe ACTIAM Responsible Index Fund - Equity North America Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund ACTIAM Responsible Index Fund - Equity Pacific

7.405 9.245.926 1.742.899 1.714

37,64 34,82 14,84 12,70

Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Zwitserleven Wereld Aandelenfonds belegt in Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund en indirect via de ACTIAM Responsible Index Funds in aandelen. Voor zowel Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund als de beleggingen van ACTIAM Responsible Index Funds is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Indirecte beleggingen Indien een beleggingsinstelling gemiddeld twintig procent of meer van het beheerde vermogen direct of indirect belegt in een andere beleggingsinstelling moet op grond van art. 124, lid 1i Bgfo Wft ook informatie over de beleggingsinstellingen waarin wordt belegd, worden verstrekt in de jaarrekening. Dit is van toepassing op de eerste twee beleggingen in bovenstaand overzicht. Per belegging wordt de vereiste informatie gegeven.


111

ACTIAM Responsible Index Fund - Equity Europe ALGEMEEN

Vindplaats meest recente jaarrekening

Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid

Gratis op te vragen bij ACTIAM N.V., Croeselaan 1, Postbus 8444, 3503 RK Utrecht. Website: http://www.actiam.nl Fonds staat vanaf 22 juli 2014 onder toezicht van AFM Aandelen Passief


31-12-2015

31-12-2014

Totaal belang van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Totale intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Relatieve belang in het fondsvermogen

459.597 1.223.882 37,55%

337.412 920.476 36,65%

Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming

890.413 14.345 62.069,52

635.626 10.843 58.620,86

Samenstelling beleggingsportefeuille In duizenden euro’s SECTOR

Financiële conglomeraten Niet-duurzame consumentengoederen Consumenten Servicebedrijven Luxe consumentengoederen Kapitaalgoederen Basisgoederen Energie Telecommunicatiediensten Informatie Technologie Nutsbedrijven Totaal

31-12-2015

Euro Britse pond Zwitserse frank Zweedse kroon Deense kroon Noorse kroon Amerikaanse dollar Totaal

% VAN DE BELEGGINGEN

BEDRAG


BEDRAG

201.070 131.370 124.722 103.997 99.943 57.752 55.229 44.199 36.398

22,6 14,8 14,0 11,7 11,2 6,5 6,2 5,0 4,1

144.094 86.883 85.575 67.759 71.314 48.069 49.268 32.833 22.251

22,6 13,6 13,5 10,7 11,2 7,6 7,8 5,2 3,5

34.808

3,9

27.031

4,3

889.488

100,0

635.077

100,0

In duizenden euro’s VALUTA

31-12-2014

31-12-2015 BEDRAG

416.705 268.867 126.354 41.669 26.526 7.502 1.865 889.488

31-12-2014


46,9 30,2 14,2 4,7 3,0 0,8 0,2 100,0

BEDRAG

292.697 201.457 90.125 29.925 14.556 6.317 -635.077


46,1 31,7 14,2 4,7 2,3 1,0 -100,0

Beleggingsresultaat volgens meest recente jaarrekening Volgens de meest recente jaarrekening bestaan de beleggingsresultaten voornamelijk uit directe inkomsten uit beleggingen, waardeveranderingen op vreemde valuta posities alsmede gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen ACTIAM N.V. en de beleggingsinstelling over de kosten Enkel de kosten van beleggingstransacties ten laste van ACTIAM Responsible Index Fund – Equity Europe komen ten laste van het fonds. Via de indirecte beleggingen komen dus geen beheerkosten ten laste van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds.


112

ACTIAM Responsible Index Fund - Equity North America ALGEMEEN

Vindplaats meest recente jaarrekening

Toezichthouder Soort belegging Beleggingsbeleid

Gratis op te vragen bij ACTIAM N.V., Croeselaan 1, Postbus 8444, 3503 RK Utrecht. Website: http://www.actiam.nl Fonds staat vanaf 22 juli 2014 onder toezicht van AFM Aandelen Passief


31-12-2015

Totaal belang van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Totale intrinsieke waarde van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds Relatieve belang in het fondsvermogen Totale intrinsieke waarde van de rechten van deelneming Aantal uitstaande rechten Intrinsieke waarde per recht van deelneming

31-12-2014

425.113 1.223.882 34,73%

326.053 920.476 35,42%

798.282 16.943.568 47,11

447.870 10.551.746 42,45

Samenstelling beleggingsportefeuille In duizenden euro’s SECTOR

Informatie Technologie Financiële conglomeraten Consumenten Servicebedrijven Luxe consumentengoederen Niet-duurzame consumentengoederen Kapitaalgoederen Energie Basisgoederen Nutsbedrijven Telecommunicatiediensten Totaal

31-12-2015

VALUTA

Amerikaanse dollar Canadese dollar Totaal


BEDRAG

157.450 142.125 116.258 105.030 75.778 75.514 56.100 24.949 22.131 19.437 794.772


31-12-2014

19,9 17,9 14,6 13,2 9,5 9,5 7,1 3,1 2,8 2,4 100,0

82.889 79.774 61.160 55.150 40.970 44.307 41.616 16.635 13.642 10.248 446.391

31-12-2015 BEDRAG

753.070 41.702 794.772


BEDRAG

18,5 17,9 13,7 12,4 9,2 9,9 9,3 3,7 3,1 2,3 100,0

31-12-2014


94,8 5,2 100,0

BEDRAG

416.204 30.187 446.391


93,2 6,8 100,0

Beleggingsresultaat volgens meest recente jaarrekening Volgens de meest recente jaarrekening bestaan de beleggingsresultaten voornamelijk uit directe inkomsten uit beleggingen, waardeveranderingen op vreemde valuta posities alsmede gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Afspraken tussen ACTIAM N.V. en de beleggingsinstelling over de kosten Enkel de kosten van beleggingstransacties komen ten laste van ACTIAM Responsible Index Fund – Equity North America. Via de indirecte beleggingen komen dus geen beheerkosten ten laste van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds. Marktrisico Marktrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar regio’s en sectoren. Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. JAARVERSLAG 2015 ZWITSERLEVEN BELEGGINGSFONDSEN

113

Zwitserleven Wereld Aandelenfonds kan indirect, via de portefeuilles van de indirecte beleggingen, beleggen in kortlopende vastrentende effecten, in welk geval er sprake is van een kredietrisico. Wel wordt beperkt kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds bedraagt ultimo verslagperiode € 5,0 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Via de portefeuille van de indirecte beleggingen, kan het fonds valutarisico lopen.

2


31-12-2015

Te vorderen van participanten Te vorderen compensatie beheervergoeding Te vorderen dividend-/bronbelasting Totaal

1.974 103 2.777 4.854

31-12-2014

2.603 57 1.637 4.297

De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. Liquide middelen Als liquide middelen worden aangemerkt alle direct opeisbare tegoeden bij banken.

3


4


31-12-2015

Schulden aan kredietinstellingen Te betalen uit hoofde van effectentransacties Te betalen service fee Totaal

-2.000 21 2.021

31-12-2014

2.131 -31 2.162

De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. De te betalen service fee is te betalen aan de Beheerder. Schulden aan kredietinstellingen Beleggingen worden niet gefinancierd met vreemd vermogen. Een tijdelijke debetstand op de geldrekeningen van de onderliggende beleggingspool is wel toegestaan. De totale debetstand van de geldrekeningen, uitgedrukt als percentage van de omvang van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds, mag daarbij maximaal 2% zijn.

5




01-01-2015 T/M 31-12-2015

920.476 533.265 -297.796 -8.097 76.034 1.223.882

01-01-2014 T/M 31-12-2014

674.366 267.925 -130.135 -6.743 115.063 920.476

114



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

1.223.882 76.034 32.925.983

920.476 115.063 26.605.844

674.366 50.350 22.317.545

15.825 1.617 615.852

11.698 -310 512.801

37,17 0,30

34,60 0,29

30,22 0,00

25,70 0,00

22,81 0,00

0,48 1,82 0,02 0,01 2,31

0,29 4,02 0,02 0,01 4,32

0,45 1,80 0,02 0,01 2,26

0,00 2,63 0,00 0,01 2,62

0,07 -0,67 0,00 0,01 -0,60

In euro’s




WINSTEN

Aandelen Totaal

VERLIEZEN

29.235 29.235

TOTAAL

-1.279 -1.279

27.956 27.956


Aandelen Totaal

WINSTEN

VERLIEZEN

61.011 61.011

Compensatie beheervergoeding Totaal

-28.904 -28.904

32.107 32.107

8 01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

504 504

515 515



01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

5 5

2 2



7

TOTAAL


6

115


Totale kosten Gemiddeld fondsvermogen in verslagperiode Lopende kosten factor

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

220 1.100.210

309 773.037

0,020%

0,040%

Per 1 januari 2015 is de service fee van Zwitserleven Wereld Aandelenfonds gewijzigd van 0,04% naar 0,02% op jaarbasis. Zwitserleven Wereld Aandelenfonds belegt gemiddeld 10% of meer van het beheerde vermogen direct of indirect in andere beleggingsinstellingen. Daarom is naast de lopende kosten factor voor dit fonds tevens een synthetische lopende kosten factor (SLKF) van toepassing. De SLKF bevat naast de kosten begrepen in de LKF de doorlopende kosten van deze andere beleggingsinstellingen. De kosten van de ARIFE fondsen komen voor rekening van de verzekeraar (SRLEV N.V.) en worden niet ten laste van het fonds gebracht. De kosten van Vanguard Emerging Markets Stock Index Fund (’Vanguard fonds’) bedragen 0,25%. De verzekeraar die het fonds en daarmee het Vanguard fonds voor zijn verzekeringsproduct gebruikt, wenst de kosten laag te houden. Om dit te bewerkstelligen komen ook de kosten van het Vanguard fonds voor rekening van de verzekeraar. Daartoe brengt de Beheerder de kosten van het Vanguard fonds in rekening bij de verzekeraar. Vervolgens stort de Beheerder de kosten van het Vanguard fonds terug in het fonds. De kosten van het Vanguard fonds komen derhalve niet ten laste van het fonds. Omloopsnelheid De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 0,10% (2014: -21,11%). Deze factor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille aan. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt verkregen door het totaalbedrag aan effectentransacties, verminderd met het totaalbedrag aan transacties van uitgegeven en ingekochte deelnemingsrechten, uit te drukken in een percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van de portefeuille. Transactiekosten Transactiekosten maken onderdeel uit van de gerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten, voor zover identificeerbaar, in de verslagperiode waren € 378 (2014: € 162).


116

4.8

ZWITSERLEVEN VASTGOEDFONDS


REF.

Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden

1 2 3

Fondsvermogen Gestort kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal fondsvermogen

4

31-12-2015

31-12-2014

132.237 220 91 129 132.366

96.635 149 18 131 96.766

103.415 11.631 17.320 132.366

82.559 -4.805 19.012 96.766


REF.

01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

5 6 7

3.919 6.621 6.846 -17.386

2.991 7.032 9.328 29 19.380

Bedrijfslasten Service fee Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten

8

48 18 66

338 30 368

17.320

19.012

Resultaat




01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

17.334

19.040

-6.621 -6.846 -89.130 66.995

-7.032 -9.328 -110.804 98.695

-71 70 -18.269

84 -28 -9.373

41.498 -20.642 3 -2.576 18.283

21.733 -11.340 15 -2.110 8.298

14 --14 --

-1.075 1.103 -28 --

117


BALANS Beleggingen 01-01-2015 T/M 31-12-2015



96.635 89.130 -66.995 6.621 6.846 132.237

01-01-2014 T/M 31-12-2014

68.166 110.804 -98.695 7.032 9.328 96.635

In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Ultimo verslagperiode zijn geen beleggingen uitgeleend. Marktrisico Marktrisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van marktprijzen. Het risico wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar regio’s en sectoren. Op de volgende pagina wordt een specificatie van de beleggingen gegeven naar regio. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen in de marktrente. Het fonds belegt niet in vastrentende waarden en loopt derhalve geen renterisico. Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Kredietrisico is het risico op waardeveranderingen als gevolg van veranderingen in de kredietwaardigheid. Kredietrisico betreft ook het risico dat de contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichting zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Omdat Zwitserleven Vastgoedfonds belegt in beursgenoteerde aandelen van Europese vastgoedondernemingen of beleggingsmaatschappijen in vastgoed is er geen direct significant kredietrisico met betrekking tot de beleggingen. Wel wordt beperkt kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. Het kredietrisico van Zwitserleven Vastgoedfonds bedraagt ultimo verslagperiode € 0,22 miljoen. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument fluctueert als gevolg van veranderingen van valutawisselkoersen. Het fonds belegt in vreemde valuta en loopt dus valutarisico. Dit risico wordt niet afgedekt. Hieronder wordt inzicht gegeven in de blootstelling van de portefeuille aan vreemde valuta. Effectenportefeuille In duizenden euro’s AANTAL AANDELEN

NAAM

VALUTA

Beleggingen per 31 december 2015 Aandelen binnenland 55.736 Eurocommercial Properties 54.486 Wereldhave


MARKTWAARDE

132.237

EUR EUR

5.035 2.218 2.817

118

1


NAAM

VALUTA

Aandelen buitenland België 27.845 Cofinimmo

MARKTWAARDE

127.202

EUR

2.740 2.740

EUR EUR EUR EUR EUR

30.796 2.506 8.850 5.862 1.602 11.976

61.942 345.499 77.638 139.322 419.489

Duitsland Deutsche EuroShop Deutsche Wohnen LEG Immobilien TAG Immobilien Vovonia

39.760 43.189 49.160 225.952 50.486

Frankrijk Foncière des Régions Gecina Icade Klépierre Unibail-Rodamco

EUR EUR EUR EUR EUR

32.261 3.280 4.842 3.043 9.262 11.834

Luxemburg 126.956 Grand City Properties

EUR

2.716 2.716

Oostenrijk 83.775 BUWOG 99.395 CA Immobilien Anlagen 1.143.894 Immofinanz

EUR EUR EUR

5.752 1.676 1.673 2.403

EUR EUR EUR

7.898 1.160 1.603 5.135

Verenigd Koninkrijk British Land Capital & Counties Properties Derwent London Great Portland Estates Hammerson Hansteen Holdings Intu Properties Land Securities Segro Shaftesbury UNITE Group

GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP GBP

25.887 4.971 1.840 2.526 1.660 2.802 489 1.486 5.771 1.950 1.511 881


USD USD USD USD USD

-

SEK SEK SEK

9.436 3.063 2.918 2.364

Spanje 88.535 Hispania Activos Inmobiliarios 2.497.535 Inmobiliaria Colonial 444.756 MERLIN Properties Socimi

466.078 307.759 50.702 147.752 344.200 312.852 345.244 361.362 334.655 121.813 99.022

867 484 484 484 484

Zweden 232.424 Castellum 190.745 Fabege 103.745 Fastighets AB Balder


119


NAAM

VALUTA

MARKTWAARDE

106.019 Hemfosa Fastigheter

SEK

1.091

Zwitserland 51.755 PSP Swiss Property 76.579 Swiss Prime Site

CHF CHF

9.716 4.188 5.528


Toelichting waardering financiële instrumenten tegen reële waarde conform RJ 290.916 Voor alle financiële instrumenten die zich in de portefeuille van Zwitserleven Vastgoedfonds bevinden, is de reële waarde afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen waarbij geldt dat sprake is van voldoende liquiditeit op de markt waar het financiële instrument verhandeld wordt. Landenverdeling In duizenden euro’s MARKTWAARDE

%


Frankrijk Duitsland Verenigd Koninkrijk Zwitserland Zweden Spanje Oostenrijk Nederland België Luxemburg

100,0 24,4 23,3 19,6 7,3 7,1 6,0 4,3 3,8 2,1 2,1

2


31-12-2015

Te vorderen van participanten Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen dividend Te vorderen dividend-/bronbelasting Totaal

31-12-2014

32 31 39 118 220

12 -31 106 149

De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar.

3

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2015

Schulden aan kredietinstellingen Te betalen uit hoofde van effectentransacties Te betalen service fee Totaal

31-12-2014

18 69 4 91

15 -3 18

De schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. De te betalen service fee is te betalen aan de Beheerder. Schulden aan kredietinstellingen Beleggingen worden niet gefinancierd met vreemd vermogen. Een tijdelijke debetstand op de geldrekeningen van de onderliggende beleggingspool is wel toegestaan. De totale debetstand van de geldrekeningen, uitgedrukt als percentage van de omvang van Zwitserleven Vastgoedfonds, mag daarbij maximaal 2% zijn.


120

4




01-01-2014 T/M 31-12-2014

96.766 41.498 -20.642 -2.576 17.320 132.366

69.471 21.733 -11.340 -2.110 19.012 96.766



31-12-2015

31-12-2014

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

132.366 17.320 5.418.669

96.766 19.012 4.535.521

69.471 3.914 3.966.164

43.208 8.300 2.523.615

32.627 -4.179 2.302.344

24,43 0,55

21,34 0,51

17,52 0,64

17,12 0,39

14,17 0,41

0,72 2,49 -0,01 3,20

0,66 3,60 0,00 0,07 4,19

0,72 0,37 -0,02 0,08 0,99

1,00 2,38 -0,00 0,08 3,30

0,52 -2,28 0,01 0,08 -1,82

In euro’s


3) 1) Dit betreft het in het betreffende jaar uitgekeerde dividend over het voorafgaande jaar. 4) 2) Het totaal resultaat per participatie is berekend op basis van het aantal uitstaande participaties aan het einde van de verslagperiode.


WINSTEN

Aandelen Totaal

VERLIEZEN

8.240 8.240

TOTAAL

-1.619 -1.619

6.621 6.621


Aandelen Totaal

WINSTEN

VERLIEZEN

8.363 8.363



6

TOTAAL

-1.517 -1.517

6.846 6.846


5

7 01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014

----

6 23 29

121



8 01-01-2015 T/M 31-12-2015

14 4 18

01-01-2014 T/M 31-12-2014

28 2 30



01-01-2015 T/M 31-12-2015

01-01-2014 T/M 31-12-2014


48 119.271

338 84.157


0,040%

0,401%

De service fee van Zwitserleven Vastgoedfonds is per 1 november 2014 gewijzigd van 0,54% naar 0,04% op jaarbasis vanwege vervallen kosten voor extern vermogensbeheer. Omloopsnelheid De omloopfactor over de verslagperiode bedraagt 78,80% (2014: 209,64%). Deze factor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille aan. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt verkregen door het totaalbedrag aan effectentransacties, verminderd met het totaalbedrag aan transacties van uitgegeven en ingekochte deelnemingsrechten, uit te drukken in een percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van de portefeuille. Transactiekosten Transactiekosten maken onderdeel uit van de gerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten, voor zover identificeerbaar, in de verslagperiode zijn € 173.144 (2014: € 261.064).


122

5 OVERIGE GEGEVENS


123

5.1

BELANGEN DIRECTIE EN RAAD VAN TOEZICHT

Conform artikel 122 lid 2 Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo) geeft onderstaand overzicht het totale persoonlijke belang weer dat de leden van de directie van ACTIAM en de Raad van Toezicht in een belegging van Zwitserleven Beleggingsfondsen per begin en einde van de verslagperiode hebben gehad.

OMSCHRIJVING

GEMEENSCHAPPELIJK BELANG IN AANTALLEN 31-12-2015

GEMEENSCHAPPELIJK BELANG IN AANTALLEN 31-12-2014

30 106 64 288 237

98 106 64 272 55 233

Aandelen ING Groep Koninklijke KPN PostNL Royal Dutch Shell-A TNT Express 1) Unilever

5.2

WINSTBESTEMMINGSREGELING

In artikel 16 van de voorwaarden van beheer van Zwitserleven Beleggingsfondsen zijn de volgende bepalingen opgenomen omtrent de verdeling van het exploitatie saldo: 16.1 Het netto-exploitatie-saldo van ieder subfonds wordt toegevoegd aan het betreffende subfonds. 16.2 De winst per subfonds over een boekjaar wordt berekend met inachtneming van het bepaalde in Titel 9, Boek 2 Burgerlijk Wetboek. Het gedeelte van de winst dat moet worden uitgekeerd om te voldoen aan de FBI-criteria zal binnen acht maanden na afloop van het boekjaar worden uitgekeerd. Het resterende gedeelte van de winst wordt toegevoegd aan het betreffende subfonds.


124

5.3

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

Aan: de vergadering van participanten van Zwitserleven Beleggingsfondsen

VERKLARING BETREFFENDE DE JAARREKENING Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening over 2015 van Zwitserleven Beleggingsfondsen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2015 en de winst-en-verliesrekening over 2015 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN DE BEHEERDER De beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de beheerder, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. De beheerder is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als hij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE ACCOUNTANT Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het fonds. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de beheerder van het fonds gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

OORDEEL Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Zwitserleven Beleggingsfondsen per 31 december 2015 en van het resultaat over 2015 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht.

VERKLARING BETREFFENDE OVERIGE BIJ OF KRACHTENS DE WET GESTELDE EISEN Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 13 april 2016 KPMG Accountants N.V.

S. van Oostenbrugge RA


125

Zwitserleven Beleggingsfondsen. Jaarverslag

Recommend Documents