Jaarverslag ASN Beleggingsfondsen N.V

Jaarverslag 2013 ASN Beleggingsfondsen N.V.

Jaarverslag 2013 ASN Beleggingsfondsen N.V.

ASN Beleggingsfondsen N.V. Jaarverslag 2013

Inhoudsopgave

Verslag van de raad van commissarissen

Verslag van de directie

1 De ASN Beleggingsfondsen in 2013 1.1 Fondsontwikkelingen en kerncijfers 1.2 Algemene vergadering van aandeelhouders 1.3 ASN Venture Capital Fonds N.V. 1.4 Fondsdocumentatie 1.5 Fund governance en risicobeleid 1.6 Risico’s 1.7 Beheerkosten

8 13 13 14 16 16 16 16 17 17

2 Duurzaam beleggingsbeleid 21 2.1 Ontwikkelingen duurzaamheidsbeleid 22 2.2 Duurzame selectie 22 2.3 Engagement 24 2.4 Stemmen 24 2.5 CO2-uitstoot 25 2.6 Beleid voor derivaten 25

6

3 3.1 3.2 3.3

Economie en financiële markten in 2013 Economische ontwikkelingen Financiële markten Vooruitzichten voor 2014

29 30 30 33

4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Beleggingsbeleid en -resultaten ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

35 36 38 41 42 45

Jaarrekening 2013

7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5

Jaarrekeningen 2013 ASN Beleggingspools ASN Aandelenpool ASN Obligatiepool ASN Mixpool ASN Milieupool ASN Small & Midcappool

109 110 125 134 139 148

8

Overige gegevens

159

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 163 Bijlage 1 Voorbeelden van duurzame selectie 168 Bijlage 2 De bijzondere beleggingscriteria 174 Bijlage 3 Structuur en overige informatie 178 Bijlage 4 Fund Governance en Corporate governance-structuur 182 Bijlage 5 Beheerteams 184 Bijlage 6 Adresgegevens en personalia 188 Bijlage 7 Begrippen 192

5 Jaarrekening 2013 ASN Beleggingsfondsen N.V. 51 5.1 Balans 52 5.2 Winst-en-verliesrekening 53 5.3 Kasstroomoverzicht 54 5.4 Toelichting algemeen 55 5.5 Toelichting op de balans 63 5.6 Toelichting op de winst-en-verliesrekening 66 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5

Jaarrekeningen 2013 ASN Beleggingsfondsen 73 ASN Duurzaam Aandelenfonds 74 ASN Duurzaam Obligatiefonds 81 ASN Duurzaam Mixfonds 87 ASN Milieu & Waterfonds 94 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds 101

Belangrijke data Aandeelhoudersvergadering te Amsterdam Ex-dividend Betaalbaarstelling dividend

25 april 2014 29 april 2014 7 mei 2014

De missie van de ASN Bank De ASN Bank N.V. heeft zich als onderneming een opdracht gegeven. Inzet van die opdracht is een betere wereld. Dat vraagt volgens de ASN Bank om een samenleving waarin duurzaamheid voorop staat. De ASN Bank is een onderneming die de duurzaamheid van de samenleving wil bevorderen. Daardoor laat zij zich in haar economische handelen leiden. Zij ziet het bevorderen van de duurzaamheid van de samenleving als het meewerken aan veranderingen die bedoeld zijn om een einde te maken aan processen waarvan de nadelige gevolgen worden verschoven naar de toekomst, of worden afgewenteld op het milieu, de natuur of kwetsbare bevolkingsgroepen. Het economische handelen duidt erop dat de ASN Bank de noodzaak erkent om op lange termijn een rendement te behalen dat haar gezonde voortbestaan waarborgt. En dat zij de noodzaak erkent om de middelen die klanten haar toevertrouwen, te beheren op een wijze die recht doet aan de verwachtingen van klanten hierover. ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. maakt deel uit van de ASN Bank en staat derhalve volledig achter deze missie.

7


Verslag van de raad van commissarissen Aan de algemene vergadering van aandeelhouders van ASN Beleggingsfondsen N.V. Hierbij bieden wij u de door de directie opgemaakte jaarrekening van de vennootschap over het boekjaar 2013 aan, alsmede het verslag van de directie. Bij de jaarrekening heeft KPMG Accountants N.V. een goedkeurende controleverklaring afgegeven. De raad volgt het voorstel van de directie om per aandeel als dividend aan de aandeelhouders uit te keren voor het: ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

€ 1,00 € 0,55 € 1,30 € 0,05 € 0,30

Het dividend dat elk fonds uitkeert, is gelijk aan de dividenden en rentes die de respectieve fondsen hebben ontvangen, na aftrek van kosten, rekening houdend met het fiscaal minimum.

Verantwoord bestuur (good governance) ASN Beleggingsfondsen N.V. is ten nauwste verbonden met ASN Bank N.V. Om deze band te verzekeren heeft het bestuur bij de oprichting van de vennootschap een prioriteitsaandeel ingesteld. Dit prioriteitsaandeel wordt gehouden door ASN Bank N.V., die daarmee de bevoegdheid heeft het bijzondere karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschermen tegen een eventuele ongewenste invloed van derden. Voor beheerders van beleggingsinstellingen die vallen onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten, heeft de brancheorganisatie Dutch Fund Association (DUFAS) een set richtlijnen opgesteld, de ‘Principles of Fund Governance’. Doel is nadere richtlijnen te geven voor de organisatorische opzet en werkwijze van beheerders van beleggings instellingen. Daarmee wil DUFAS waarborgen scheppen voor de integere uitoefening van de bedrijfsvoering en een zorgvuldige dienstverlening (waaronder informatieverstrekking).

8

ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) heeft de DUFAS-richtlijnen in 2009 geïmplementeerd en neergelegd in de Gedragscode Fund Governance (de ‘Gedragscode’). Deze staat op de website van de beheerder: asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder. Een uitwerking hiervan is bijvoorbeeld terug te vinden in de structuur van ASN Beleggingsfondsen N.V., waar een onafhankelijke raad van commissarissen is ingesteld. Ook worden richtlijnen beschreven voor de dagelijkse beheertaken die onder meer een nadere uitwerking geven voor het handelen in het belang van de beleggers in de ASN Beleggingsfondsen. De directie van ASN Beleggingsfondsen N.V. wordt gevoerd door ABB. Onafhankelijk toezicht op ABB is vormgegeven doordat een toezichthoudende raad is ingesteld voor alle fondsen waarvan ABB beheerder is. Deze houden onder andere toezicht op de naleving van wettelijke voorschriften en interne regels die op fondsbeheerders van toepassing zijn, inclusief de naleving van de Gedragscode. De raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. fungeert als onafhankelijke toezichthouder. De raad van commissarissen beoordeelt de naleving van de Gedragscode onder meer via de kwartaalrapportage van de compliance officer. Hierin worden de werkzaamheden die ABB verricht, vastgelegd. De raad beoordeelt de naleving positief. ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beursgenoteerde onderneming, die niet verplicht is de in de wet verankerde Corporate Governance Code (Code) toe te passen. Directie en commissarissen achten echter de uitgangspunten voor goede verantwoording en transparantie die aan de Code ten grondslag liggen, van grote betekenis. Daarom passen zij de principes en best practice-bepalingen die in de Code zijn vastgelegd, zoveel mogelijk vrijwillig toe, bovenop de DUFAS Principles of Fund Governance.


In de Code is het principe opgenomen dat uit de raad van commissarissen drie kerncommissies dienen te worden ingesteld, namelijk een auditcommissie, een selectie- en benoemingscommissie en een remuneratiecommissie. De raad heeft de eerste twee commissies ingesteld. De taak van deze commissies is de besluitvorming in de raad over deze specifieke onderwerpen voor te bereiden. De raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft een separate auditcommissie ingesteld. Deze commissie is belast met het toezicht op de administratie- en controlesystemen van ASN Beleggingsfondsen N.V., met de nadruk op de (half)jaarrekening. Tevens heeft de raad van commissarissen een selectiecommissie ingesteld, onder meer om nieuwe leden voor de raad te werven. Deze bestaat uit de voorzitter en de vicevoorzitter. Voor de raad en beide commissies is een reglement opgesteld. ABB voert de directie van ASN Beleggingsfondsen N.V., waarbij de werkzaamheden worden uitgevoerd door werknemers van ASN Bank. ABB heeft een deel van de uitvoering van de werkzaamheden uitbesteed op basis van overeenkomsten. De directieleden van ABB worden benoemd door de aandeelhouder van ABB, zijnde de ASN Bank. De raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft hiermee dus geen bemoeienis en draagt hiervoor geen verantwoordelijkheid.

Werkzaamheden in 2013 De directie van ABB en de raad van commissarissen overleggen regelmatig. Daarbij behandelen zij de activiteiten en de rendementsontwikkeling van ASN Beleggingsfondsen N.V., het duurzaamheidsbeleid en de resultaten van de fondsen. In 2013 vergaderden de raad en de directie vier maal. Daarbij kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan de orde. Nationalisatie en de gevolgen voor ABB De directie lichtte toe dat er met de nationalisatie van SNS REAAL per 1 februari een einde was gekomen aan een hectische periode. Er is besloten na de algemene vergadering van aandeelhouders op 19 april een aparte sessie te laten plaatsvinden waar beleggers vragen konden stellen over de nationalisatie. Daardoor kon de aandeelhoudersvergadering zuiver over de fondsen gaan. Reglement raad van commissarissen ASN Beleggingsfondsen Wij hebben het reglement van de raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. vastgesteld op 28 maart 2013. Het reglement is zoveel mogelijk opgesteld met inachtneming van bepalingen uit de DUFAS Principles. In navolging van de Code is een separate auditcommissie en selectie- en benoemingscommissie ingesteld. Het reglement voor de raad van commissarissen is op de website gepubliceerd. Naast de taken zoals omschreven in ons reglement besloten wij de volgende onderwerpen minstens eenmaal per jaar te agenderen: integere bedrijfsvoering, een duurzaam thema en een presentatie van een van de vermogensbeheerders aan wie het vermogensbeheer is uitbesteed. Aanstelling Audit Commissie In artikel 5 van het reglement van de raad van commissarissen is opgenomen dat de raad verantwoordelijk is voor de instelling van een auditcommissie (AC). Wij stelden daarom een AC in die driemaal per jaar verslag doet aan de gehele raad. De AC bestaat uit de leden Koedijk en Van Geest. Het zwaartepunt van de taken van de AC ligt bij de beoordeling van de jaarrekening en het halfjaarbericht van ASN Beleggingsfondsen N.V. Bankierseed Beleidsbepalers en commissarissen van financiële instellingen zijn sinds begin 2013 verplicht een eed of belofte (‘bankierseed’) af te leggen. Dit geldt ook voor de leden van onze raad. In de vergaderingen van 21 juni en 7 oktober legden de leden de verklaring af. Jaarverslag 2012 en halfjaarverslag 2013 In maart bespraken wij het jaarverslag en de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. 2012 met de directie van ABB en de accountant, KPMG. Aan de orde kwamen onder meer het risico van de fondsen zoals in het verslag is beschreven, de interne controle, de risico’s van het beleggen in de perifere eurolanden, de ontwikkeling van het eigen vermogen van ASN Beleggingsfondsen N.V., de periodieke vastlegging van compliance-eisen en de impact van weten regelgeving op de fondsen.

9


De directie heeft besloten de halfjaarverslagen van ASN Beleggingsfondsen N.V., ASN Groenprojectenfonds en ASN-Novib Microkredietfonds van elkaar los te koppelen. Dit is met ingang van de halfjaarverslagen van 2013 doorgevoerd. KPMG liet weten dat het een goedkeurende controleverklaring kon verstrekken bij de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. Wij ondertekenden de jaarrekening ter goedkeuring en stemden in met het dividendvoorstel. Operationeel Plan 2013 en 2014 In juni bespraken wij met de directie de stand van zaken van het operationeel plan 2013 en het conceptplan voor 2014. In december bespraken wij het definitieve plan. In het plan staan de doelstellingen van de verschillende fondsen voor het komende jaar. Distributie en kosten In juni en oktober bespraken wij met de directie de nieuwe kostenstructuur voor de fondsen. Als gevolg van toekomstige wetgeving (provisieverbod) mogen distributiepartijen geen vergoedingen meer ontvangen. Daarom betaalt ABB geen vergoeding meer aan distributeurs van fondsen per 1 januari 2014. ABB heeft zijn fondsenaanbod en bijhorende kostenstructuur beoordeeld en herzien. De nieuwe fondskosten zijn per 1 januari 2014 ingegaan. Morningstar Morningstar, de organisatie die wereldwijd beleggingsfondsen beoordeelt, hield in de vergadering van december een presentatie over zijn ratings en de manier waarop het deze toekent. Deze presentatie droeg bij aan de educatie van de raad. Klimaatbeleid In de vergadering van 21 juni presenteerde de ASN Bank haar herziene klimaatbeleid. Wij constateerden dat het klimaatprobleem en de urgentie groter zijn dan wij dachten. Met de beheerder wisselden wij van gedachten over de vraag of hij zich actiever moet opstellen, bijvoorbeeld door misstanden aan de kaak te stellen. De ASN Bank presenteerde ook haar klimaatdoelstelling: ‘Alle investeringen nettoklimaatneutraal in 2030’. Dit betreft niet alleen de investeringen van de ASN Bank, maar ook de beleggingen en financieringen van ASN Beleggingsfondsen N.V.

10

Beleid voor risicobeheer In 2013 heeft de jaarlijkse herziening van het risicomanagementbeleid plaatsgevonden. Wijzigingen als gevolg van feitelijke veranderingen in de organisatie zijn doorgevoerd. Daarnaast is de omschrijving van de risico’s waarvoor beheermaatregelen worden getroffen aangevuld. De directie meldde dat er nieuwe richtlijnen over het risicobeheer volgen vanuit de AIFMD (AIFMD staat voor Alternative Investment Fund Managers Directive; de Europese AIFMrichtlijn geeft de geharmoniseerde regels waaraan beheerders van alternatieve beleggingsinstellingen per 22 juli 2014 moeten voldoen). Dit betekent onder meer dat het risicobeheer zowel organisatorisch als inhoudelijk zwaarder zal worden ingevuld in 2014. Samenstelling van de raad De samenstelling van de raad veranderde niet in 2013. De voorzitter, Cateautje Hijmans van den Bergh, en Mijntje Lückerath-Rovers werden tijdens de aandeelhoudersvergadering op 19 april herbenoemd. Wij vergeleken de in de raad aanwezige competenties met de aandachtpunten van de geschiktheidsmatrix van de Autoriteit financiële Markten (AFM). De geschiktheidsmatrix is bedoeld om de AFM inzage te geven in de samen stelling van de raad van commissarissen en de beschikbare kennis en ervaring. Zo kan er worden aangegeven hoe diepgaand de kennis en ervaring is op een bepaald vlak, en welke aandachtsgebieden er per persoon zijn. Wij voegden intern een extra competentie toe voor (her)benoeming van een lid van de raad: maatschappelijk duurzaam ondernemen. Ervaring op dit vlak is wenselijk bij (her)benoeming, afhankelijk van de actuele samenstelling van de raad. Vaststellen jaarrekening Wij stellen de algemene vergadering van aandeelhouders voor om de jaarrekening 2013 vast te stellen. Tevens stellen wij de algemene vergadering van aandeelhouders voor om de directie decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur en, separaat daarvan, de raad te dechargeren voor het uitgeoefende toezicht.


Wij danken de directie van ABB voor de plezierige samenwerking en de open wijze waarop zij de raad steeds tegemoet treedt, en de medewerkers van de ASN Bank en ABB voor de wijze waarop zij hun werkzaamheden voor de vennootschap hebben verricht. Den Haag, 9 april 2014 De raad van commissarissen Cateautje Hijmans van den Bergh (voorzitter) Kees Koedijk (vicevoorzitter) Mijntje Lückerath-Rovers Roland van Geest Nico Roozen

11

12

1 De ASN Beleggings fondsen in 2013

13


Verslag van de directie 1.1 Fondsontwikkelingen en kerncijfers Het geleidelijke herstel van de wereldeconomie zette zich in 2013 voort. Het herstel was traag als gevolg van lastige economische omstandigheden in Europa in het eerste halfjaar van 2013. Aanvankelijk was vooral het monetaire stimuleringsbeleid een belangrijke basis voor koersstijgingen. De aandelenbeurzen presteerden gedurende het grootste deel van het jaar goed. Meer hierover leest u in hoofdstuk 3, Economie en financiële markten. Rendementen De drie aandelenfondsen onder beheer van ABB behaalden in 2013 goede rendementen: het ASN Duurzaam Aandelenfonds 30,51%, het ASN Milieu & Waterfonds 26,89% en het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds 28,72%. Het rendement van het ASN Duurzaam Obli gatiefonds was 0,35%. Dankzij het belang in aandelen kwam het ASN Duurzaam Mixfonds uit op een rendement van 13,46%. Op het ASN Duurzaam Obligatiefonds na was het rendement van alle fondsen hoger dan in 2012.

14

Het ASN Duurzaam Aandelenfonds behaalde een beter resultaat dan de benchmark, die uitkwam op 20,56%. De benchmark is een hulpmiddel om de prestaties van beleggingen te vergelijken met soortgelijke beleggingen; de benchmark voor het ASN Duurzaam Aandelenfonds bestaat voor 55% uit MSCI Europa, voor 30% uit MSCI VS, voor 10% uit MSCI Japan en voor 5% uit MSCI Emerging Markets. De selectie op basis van onze duurzaamheidscriteria in combinatie met financiële selectie pakte gunstig uit: het fonds had een overwogen belang in de sectoren technologie, farmacie en duurzame consumptiegoederen, en een onderwogen belang in energie, financiële instellingen en basisgoederen. Het ASN Milieu & Waterfonds presteerde iets beter dan de benchmark, de MSCI World SmallMid Cap (EUR), die het jaar eindigde op 24,38%. Het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, dat belegt in ongeveer dertig Europese ondernemingen, presteerde minder dan de benchmark. Deze benchmark, de MSCI Europe Small Cap Total Return Index (Verenigd Koninkrijk voor 50% gewogen), rendeerde 33,48%. Ook het ASN Duurzaam Obligatiefonds bleef achter bij de benchmark, de iBoxx € Sovereign, die het jaar eindigde op 2,21%. Dankzij de aandelenselectie in de aandelenportefeuille van het ASN Duurzaam Mixfonds kwam dit fonds uit op een beter rendement dan de benchmark. De benchmark voor dit fonds is samengesteld uit 55% iBoxx Sovereign, 24,75% MSCI Europe, 13,5% MSCI VS en Canada, 4,5%

MSCI Japan en 2,25% MSCI Emerging Markets, en kwam uit op 10,17%. In hoofdstuk 4 leest u hoe de rendementen van de verschillende fondsen tot stand kwamen. In- en uitstroom De trend in Nederland is dat het aantal beleggers in beleggingsfondsen afneemt. Deze trend hield in het eerste halfjaar van 2013 aan. In het tweede halfjaar nam de instroom echter toe, vooral die in het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Over het hele jaar bezien was er instroom in alle fondsen; de grootste groei vond plaats in het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Jubileum ASN Duurzaam Aandelenfonds In 2013 was het twintig jaar geleden dat de Algemene Spaarbank voor Nederland, zoals de ASN Bank toen nog heette, het ASN Aandelenfonds (tegenwoordig: ASN Duurzaam Aandelenfonds) oprichtte: het eerste Nederlandse beleggingsfonds dat wereldwijd belegde in ondernemingen die waren beoordeeld op duurzaamheid. Het onderscheidende was de toetsing van de ondernemingen in de fondsportefeuille aan strikte critera op het gebied van duurzaamheid. Daarmee stond het ASN Duurzaam Aandelenfonds aan de basis van het duurzaamheidsbeleid van de ASN Bank. Drie ondernemingen bevinden zich sinds 1993 in de portefeuille: de Nederlandse uitzendorganisatie Randstad en de Britse bedrijven Kingfisher en Marks & Spencer. Prijzen Het ASN Duurzaam Aandelenfonds won de Gouden Stier van Belegger.nl voor het beste beleggingsfonds van Nederland. Deze prijs maakt duidelijk dat beleggen op basis van duurzame uitgangspunten niet onder hoeft te doen voor regulier beleggen. Het ASN Duurzaam Mixfonds was genomineerd voor de Groene Stier voor het beste duurzame beleggingsfonds. In 2012 won het fonds deze prijs. Ook dit jaar sprong het ASN Duurzaam Mixfonds eruit, aldus de jury, samen met het Triodos Sustainable Equity Fund. Het laatste fonds werd de winnaar omdat het een beter rendement had behaald. De jury prees beide fondsen om hun heldere duurzame beleid. Ontwikkelingen in het beleggingsbeleid van de fondsen Per 15 januari 2013 voerden we een belangrijke verandering door in het beleggingsbeleid van het ASN Duurzaam Obligatiefonds en ASN Duurzaam Mixfonds. Beide fondsen beleggen in staatsobligaties. In januari scherpten we de beoordeling van overheden op basis van duurzaamheidscriteria aan. Ongewijzigd was dat we de overheden van landen uitsluiten als er sprake is van onder meer ernstige mensenrechtenschendingen of als een land niet voldoet aan inter nationale verdragen op het gebied van mensenrechten,

1 De ASN Beleggingsfondsen in 2013

Kerncijfers laatste vijf jaar ASN Duurzaam Aandelenfonds Ontwikkeling

Rendement

Omvang vermogen (x € 1.000)

Aantal uitstaande aandelen

Koers einde jaar (€)

Uitbetaald dividend (€)

Rendement* inclusief herbelegging (%)

2013

452.668

5.819.941

77,55

1,65

30,5

2012

316.503

5.153.593

60,87

0,95

13,9

2011

292.661

5.375.831

54,30

0,55

-6,9

2010

318.869

5.454.140

58,91

0,70

17,9

2009

270.068

5.358.500

50,61

1,20

27,1

Jaar

ASN Duurzaam Obligatiefonds Ontwikkeling

Rendement






2013

121.450

4.446.351

27.34

0,90

0,4

2012

107.583

3.821.077

28,13

0,90

7,0

2011

114.369

4.216.752

27,18

0,65

2,8

2010

119.733

4.415.711

27,09

0,60

0,5

2009

102.946

3.739.459

27,53

1,05

2,9

Jaar

ASN Duurzaam Mixfonds Ontwikkeling

Rendement






2013

141.215

1.941.657

72,69

1,95

13,5

2012

125.931

1.901.965

65,89

1,45

10,6

2011

124.395

2.035.246

60,95

1,40

-1,7

2010

136.550

2.155.977

63,43

2,25

8,6

2009

131.102

2.169.719

60,54

2,35

13,8

Jaar

15

ASN Milieu & Waterfonds Ontwikkeling

Rendement






2013

257.971

11.500.375

22,39

0,05

26,9

2012

196.342

10.972.595

17,69

0,05

10,6

2011

184.549

11.480.762

16,04

0,00

-10,4

2010

213.703

12.023.671

17,90

0,00

18,3

2009

177.052

11.761.928

15,13

0,00

37,0

Jaar

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Ontwikkeling

Rendement






2013

56.730

2.003.793

28,28

0,45

28,7

2012

42.295

1.878.262

22,39

0,30

18,2

2011

39.080

2.012.820

19,20

0,00

-30,1

2010

54.766

1.997.004

27,48

0,25

42,3

2009

34.887

1.787.277

19,52

0,70

47,2

Jaar

* Rendementen zijn gebaseerd op de beurskoers.


klimaat en biodiversiteit. Verder beoordelen de duurzaamheidsanalisten de overige landen op hun duurzame prestaties aan de hand van vijftien indicatoren: vier voor biodiversiteit, twee voor klimaat en negen voor mensenrechten. Deze beoordeling leidt tot een rangschikking van landen op duurzaamheid. Naast de duurzame prestaties van een land speelt tevens een financieel criterium een rol: de terugbetaalcapaciteit. Daarin komt de verhouding tussen de belastinginkomsten van een land en de renteverplichtingen tot uiting. Hoe duurzamer een land is en hoe hogere belasting inkomsten een land heeft in verhouding tot zijn renteverplichtingen, des te meer beleggen de fondsen erin. De scores van een land op duurzaamheid en op terugbetaalcapaciteit samen geven de weging van de landen in de obligatieportefeuille aan. Deze verandering in het beleid leidde tot een grote aanpassing in de portefeuille in 2013. U leest hierover in paragraaf 4.2.

1.4 Fondsdocumentatie

1.2 Algemene vergadering van aandeelhouders

AIFMD In 2013 is de richtlijn ‘Alternative Investment Fund Managers Directive’, kortweg AIFMD, in werking getreden. De AIFMD stelt meer gedetailleerde eisen aan het beheer van beleggingsfondsen. De Nederlandse wetgever heeft deze Europese regels vertaald in wet geving in Nederland. Deze eisen voor het beheer hebben onder andere betrekking op het risicomanagement, uitbesteding en beloningsbeleid. Bovendien moeten beleggingsfondsen een bewaarder hebben die de uitvoering van het fondsbeheer uitgebreid controleert. De nieuwe regels zijn in werking getreden per 21 juli 2013. Beheerders, zoals ABB voor ASN Beleggingsfondsen N.V., maken gebruik van het overgangsjaar en moeten uiterlijk op 22 juli 2014 aan de nieuwe regels voldoen. De huidige vergunning voor ABB zal van rechtswege overgaan in de AIFM-vergunning per 22 juli 2014.

Op vrijdag 19 april 2013 vond in de Beurs van Berlage te Amsterdam de algemene vergadering van aandeelhouders in ASN Beleggingsfondsen N.V. plaats. In het halfjaarbericht is hiervan verslag gedaan. Beleggers in de ASN Beleggingsfondsen kunnen de notulen van de vergadering opvragen bij ABB via de ASN Klantenservice op 0800 - 03 80 (gratis), van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 17.30 uur.

1.3 ASN Venture Capital Fonds 16

Kleinere ondernemingen die (nog) niet beursgenoteerd zijn, onderscheiden zich vaak op het gebied van innovatie en duurzame ontwikkeling. Durfkapitaal (venture capital) is nodig om dergelijke ondernemingen te stimuleren, omdat het risico- en rendementsprofiel verschilt van dat van gevestigde ondernemingen. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds en het ASN Duurzaam Mixfonds beleggen via de ASN Aandelenpool voor maximaal 5% van het vermogen van de ASN Aandelenpool in niet-beursgenoteerde instrumenten via ASN Venture Capital Fonds N.V. Deze vennootschap belegt niet rechtstreeks in kleine ondernemingen, maar doet dat via duurzame beleggingsfondsen die gespecialiseerd zijn in durfkapitaalinvesteringen. Via deze weg maakt ASN Venture Capital Fonds N.V. gebruik van de exper tise en ervaring van het fondsmanagement. De beleggingsfondsen worden zorgvuldig op duurzaamheids criteria en rendementseisen getoetst. In 2013 heeft ASN Venture Capital Fonds N.V. geen nieuwe investeringen in beleggingsfondsen gedaan. Dit houdt verband met de limiet van 5% die ASN Venture Capital Fonds N.V. mag uitmaken van de ASN Aandelenpool.

Per 15 januari 2013 is het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. geactualiseerd en aangepast. Aanleiding hiertoe waren de aanpassingen in het beleggingsbeleid van het ASN Duurzaam Obligatiefonds en het ASN Duurzaam Mixfonds, zoals omschreven in de laatste paragraaf van hoofdstuk 1.1. Op 15 september is een addendum gepubliceerd waarin de aangepaste meetmethodiek voor de carbon footprint in het ASN Duurzaam Aandelenfonds is geïmplementeerd. De documenten Essentiële Beleggersinformatie (EBi) van alle ASN Beleggingsfondsen zijn in januari en in mei geactualiseerd. Dit betrof het toevoegen van de jaarrendementen en de kostenfactoren na goedkeuring en vaststelling van de jaarrekening. U vindt deze documenten op de website van de ASN Bank, www.asnbank.nl/beleggen > Brochures en documenten.

1.5 Fund governance en risicobeleid ABB heeft een Gedragscode Fund Governance opgesteld voor de (sub)fondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V., het ASN-Novib Microkredietfonds en het ASN Groenprojectenfonds. Deze gedragscode is gebaseerd op de Principles of Fund Governance van DUFAS (Dutch Fund and Asset Management Association). De Gedragscode Fund Governance vindt u op www.asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder. ABB heeft in 2012 beleid voor het risicobeheer vast gesteld na bespreking met de raad van commissarissen. In 2013 is het beleid geactualiseerd, mede op basis van de zelfbeoordeling op het gebied van risico over 2012. Vervolgens heeft de directie van ABB het herziene beleid, na bespreking met de raad opnieuw vastgesteld. De actualisering hield onder meer in dat de omschrijving


van de risico’s waarvoor beheermaatregelen worden getroffen, is aangevuld. Het beleid is verder aangepast vanwege de komst van nieuwe medewerkers en de aanscherping van de rolverdeling tussen hen. In control verklaring Wij beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). Wij hebben gedurende de verslagperiode verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij onze werkzaamheden hebben wij geen constateringen gedaan op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder voor ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering zoals bedoeld in artikel 121 Bgfo, die voldoet aan de eisen van het Bgfo. Ook hebben wij geconstateerd dat de bedrijfsvoering effectief en overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende de verslagperiode effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.

1.6 Risicobeheer De belangrijkste financiële risico’s van ASN Beleggingsfondsen N.V. komen voort uit het beheer van de beleggingsportefeuilles. Dit verslag verschaft inzicht in: • de risico’s die zich in de loop van de verslagperiode hebben voorgedaan en de manier waarop ABB deze heeft beperkt; u vindt deze informatie per fonds in de betreffende paragraaf van hoofdstuk 4; • de risico’s die zich per ultimo 2013 voordeden; deze informatie staat in de jaarrekening van de fondsen in paragraaf 5.4. Voorts biedt hoofdstuk 3 inzicht in de marktontwikkelingen die in 2013 van invloed zijn geweest op de risico’s. Hoofdstuk 7 geeft een overzicht van de portefeuille van elke beleggingspool. Dit biedt inzicht in de mate van spreiding van beleggingen over landen en sectoren, en in de individuele beleggingen. Daarmee bieden deze portefeuilleoverzichten onder meer een indicatie van de prijs- en valutarisico’s. ABB bewaakt met behulp van een systeem van risicobeheersingsmaatregelen dat de fondsen in het algemeen en de beleggingsportefeuilles in het bijzonder voortdurend blijven voldoen aan: • de randvoorwaarden die in het prospectus zijn vastgelegd, • de wettelijke kaders, en

• de fondsspecifieke interne uitvoeringsrichtlijnen. Dit zijn richtlijnen voor onder meer de mate van spreiding van de portefeuille, de kredietwaardigheid van debiteuren, de kwaliteit van marktpartijen waarmee zaken worden gedaan, en de liquiditeit van de beleggingen.

1.7 Beheerkosten Totalekostenpercentage ABB voert de directie en het beheer over de fondsen. Hiervoor brengt zij per fonds een vast percentage in rekening. Dit percentage verschilt per fonds en wordt het totalekostenpercentage (TKP) genoemd. Het TKP wordt jaarlijks berekend over het vermogen van elk fonds. Dankzij deze systematiek weet de belegger precies wat de kosten voor het beheer van het beleggingsfonds zijn. De beheerder betaalt uit deze inkomsten op zijn beurt de kosten die samenhangen met de directievoering en het beheer van deze fondsen. Dit zijn de personeelskosten, organisatiekosten, marketingkosten, de kosten van vermogensbeheer en duurzaamheidsonderzoek, administratieve dienstverlening, kosten van distributie, accountantskosten, bewaarloon, overige (advies)diensten en overige kosten. De vermogensbeheerders ontvangen geen prestatie beloning (performance fee). De reden daarvoor is dat het uitgangspunt van onze beleggingen is een duurzame wereld te bevorderen, niet het hoogst mogelijke rendement te behalen. Afschaffen distributievergoedingen In 2013 was er veel publiciteit over het verbod op het ontvangen van distributievergoedingen dat voor beleggingsondernemingen van kracht zou worden (provisieverbod). Wij besloten vanaf 1 januari 2014 geen distributievergoeding aan beleggingsondernemingen uit te keren voor de ASN Beleggingsfondsen. De meeste distributeurs van de fondsen brengen voortaan rechtstreeks een distributievergoeding bij beleggers in rekening. Als gevolg hiervan heeft de beheerder de kosten van alle fondsen herzien. Dit leidde tot de volgende percentages per fonds, die zijn ingegaan op 1 januari 2014: Fondskosten (TKP)* in %

Fondskosten per 1 januari 2014 in %

ASN Duurzaam Aandelenfonds

1,25

0,85

ASN Duurzaam Obligatiefonds

0,95

0,55

ASN Duurzaam Mixfonds

1,10

0,70

ASN Milieu & Waterfonds

1,75

1,35

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

1,75

1,55

Fonds

* Per 1 januari 2014 is de term ‘totalekostenpercentage’ vervangen door ‘fondskosten’.

17


Lopendekostenfactor De lopendekostenfactor (LKF) is gelijk aan de totale kosten die ten laste van het fonds komen ten opzichte van het gemiddelde fondsvermogen. Bij berekening van de LKF wordt het gemiddelde fondsvermogen bepaald op basis van de frequentie waarmee de intrinsieke waarde of net asset value (NAV) wordt afgegeven. Alle NAV’s die gedurende het jaar worden afgegeven,

worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. De lopende kosten worden aan de beleggers niet apart in rekening gebracht, maar in de koers van het fonds verrekend. Over 2013 waren de lopendekostenfactor (LKF) en het totalekostenpercentage (TKP) van de fondsen als volgt: LKF

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012


1,27%

1,25%

1,25%

1,25%

ASN Duurzaam Obigatiefonds

0,96%

0,95%

0,95%

0,95%


1,11%

1,10%

1,10%

1,10%


1,77%

1,76%

1,75%

1,75%


1,77%

1,77%

1,75%

1,75%

* Op jaarbasis per 31 december.

18

TKP*


19

20

2 Duurzaam beleggingsbeleid

21


2.1 Ontwikkelingen duurzaamheidsbeleid Wij beleggen zowel financieel als maatschappelijk verantwoord, namelijk uitsluitend in ondernemingen, instellingen en overheden die bijdragen aan een duurzame samenleving en die financieel solide zijn. De ASN Bank heeft haar duurzaamheidsbeleid vast gelegd in beleidsdocumenten. Deze bevatten de duurzaamheidscriteria voor de selectie van alle investeringen en beleggingen. Het beleid voor elke pijler van het duurzaamheidsbeleid – mensenrechten, klimaat en biodiversiteit – is uitgewerkt in een apart beleidsdocument. Hoe we dit beleid toepassen op de verschillende sectoren, staat in beleidsdocumenten per sector. Als beheerder van de ASN Beleggingsfondsen nemen wij dit duurzaamheidsbeleid integraal over als basis voor het beleggingsbeleid. U vindt het duurzaamheidsbeleid op www.asnbank.nl > Wat doen wij? > Waar kiezen we voor > Duurzaamheidsbeleid. Toepassing duurzaamheidsbeleid Het duurzaamheidsbeleid vormt de basis van drie activiteiten met betrekking tot de ASN Beleggingsfondsen: • Het duurzaamheidsonderzoek en, op basis daarvan, de selectie van ondernemingen, landen en organisaties voor het ASN Beleggingsuniversum. • Engagement, de dialoog met ondernemingen en instellingen met als doel hen bewuster te maken van hun duurzaamheidsprestaties en hen aan te sporen deze te verbeteren. • We maken gebruik van de rechten die we als belegger hebben om te stemmen op aandeel houdersvergaderingen. 22

2.2 Duurzame selectie De selectie van duurzame ondernemingen en landen voor het ASN Beleggingsuniversum is een grondig, zorgvuldig proces, dat plaatsvindt volgens een vaste procedure. Het team analisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek (DBO) van de ASN Bank beoordeelt continu of beleggingen voldoen aan de duurzame beleggingscriteria van de ASN Beleggingsfondsen. De analisten maken bij hun onderzoek gebruik van informatie van bedrijven zelf, en van informatie die wordt verstrekt door gespecialiseerde onderzoeksinstellingen, de media, niet-gouvernementele organisaties en vakbonden. De gespecialiseerde onderzoeksbureaus waarvan DBO gebruikmaakt, zijn het Engelse Eiris en het Nederlandse Sustainalytics. Deze verzamelen allerlei data over de duurzaamheidsprestaties van ondernemingen wereldwijd. Daarnaast maakt DBO gebruik van RepRisk. Deze organisatie verzamelt nieuwsberichten over ondernemingen, zodat de onderzoeker snel kan zien of er sprake is van controversiële kwesties. TruCost, een Engels onderzoeksbureau dat zich gespecialiseerd heeft in het

vaststellen van de impact van bedrijfsactiviteiten op het milieu en klimaat, levert informatie over deze impact. DBO bepaalt wat al deze informatie betekent in termen van de duurzaamheidscriteria van de ASN Beleggingsfondsen. Zo nodig doen zij aanvullend onderzoek. Na een grondige analyse brengt het team een advies uit aan de ASN Selectiecommissie. ASN Selectiecommissie Wij besteden de selectie van de duurzame ondernemingen en landen uit aan de ASN Selectiecommissie. Deze bespreekt de afgeronde onderzoeken van DBO. Deze commissie bestaat uit de directie van de ASN Bank, een directielid van ABB en het hoofd van de afdeling DBO, die een vetorecht heeft. De commissie wordt geadviseerd door de analisten van DBO. De ASN Selectiecommissie kwam in 2013 zes maal bijeen. Wijzigingen ASN Beleggingsuniversum in 2013 De ASN Selectiecommissie heeft de bevoegdheid een onderneming of land goed of af te keuren voor het ASN Beleggingsuniversum. Na goedkeuring van de ASN Selectiecommissie wordt een onderneming of land opgenomen in het ASN Beleggingsuniversum, de verzameling van ondernemingen, overheden en instellingen waarin de ASN Beleggingsfondsen mogen beleggen. Wijzigingen in het ASN Beleggingsuniversum vinden plaats door entiteiten (ondernemingen, overheden of instellingen): 1. nieuw toe te laten; 2. te verwijderen na heronderzoek of na overname. Als we entiteiten na heronderzoek handhaven, verandert het beleggingsuniversum uiteraard niet. We streven ernaar om elke onderneming en elk land minimaal een keer per drie jaar opnieuw te onderzoeken. Als uit specifieke informatie blijkt dat dit eerder moet plaatsvinden, vervroegen wij de ‘doorlichting’. Het actuele beleggingsuniversum van elk fonds vindt u op de website van de ASN Bank. In 2013 lichtten we 449 ondernemingen, circa 200 rijksoverheden en 88 projecten door omdat zij aan heronderzoek toe of nieuw waren. Daarvan zijn 311 ondernemingen niet toegelaten tot het ASN Beleggingsuniversum, evenals 186 rijksoverheden. In totaal voldeden 101 beursgenoteerde ondernemingen, 14 rijksoverheden en 82 nieuwe projecten eind 2013 aan de duurzaamheidscriteria. • We lieten 4 ondernemingen nieuw toe tot het universum van het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Van de ondernemingen die zich al in het universum bevonden, hebben wij er na heronderzoek 43 gehandhaafd en 13 verwijderd. • Het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds belegt zowel in ondernemingen die definitief zijn toegelaten


tot het universum (definitief toegelaten of passstatus) als in bedrijven die voorlopig zijn toege laten (voorlopig toegelaten of provisional status). Ondernemingen worden definitief toegelaten wanneer zij ruim voldoende scoren op drie criteria: milieu, sociaal beleid en corporate governance (verantwoord bestuur). De voorlopige status geldt voor ondernemingen die voldoen aan de criteria, maar nog niet op alle punten voldoende scoren. Zij krijgen drie jaar de tijd om het beleid te ver beteren. Via actief engagement stimuleren we de ondernemingen hun duurzaamheidsbeleid te verbeteren. Wanneer zij daar niet in slagen, verwijderen we hen alsnog uit het beleggings universum. In 2013 hebben wij 12 ondernemingen definitief toegelaten en 13 voorlopig toegelaten. Wij moesten 13 bedrijven verwijderen, terwijl wij er 18 na onderzoek konden handhaven.

• Er zijn 9 ondernemingen nieuw toegelaten tot het universum van het ASN Milieu & Waterfonds. Na heronderzoek hebben wij 17 bedrijven gehandhaafd, terwijl wij er 9 hebben verwijderd. • Begin 2013 is voor het ASN Duurzaam Obligatiefonds het nieuwe universum van landen vastgesteld. Daarmee is het nieuwe beleid van het ASN Duurzaam Obligatiefonds ingevuld. Jaarlijks herzien we de landengewichten op basis van actuele gegevens over de duurzaamheid en de terugbetaalcapaciteit van de landen. De portefeuille is hierop begin november aangepast (zie paragraaf 4.2).

Overzicht van ondernemingen, landen en instellingen die in 2013 zijn doorgelicht voor het ASN Beleggingsuniversum ASN Duurzaam Aandelenfonds Nieuw toegelaten

Na heronderzoek gehandhaafd

Amadeus IT Holding Ibiden Co Lagardère William Demant Holding

Accsys Technologies Adecco Advanced Micro Devices Asahi Holding Axel Springer Barrat Developments Berkeley Group BIC Billerud Capital & Counties Properties Capital Shopping Centres Coloplast East Japan Railway EDP Renovaveis Essilor International Global PVQ Se Herman Miller Holmen JCDecaux Kesko Lassila & Tikanoja Metro Group

Na heronderzoek verwijderd Murata Manufacturing Natura Cosmeticos Ocean Power Technologies Omron Pearson Persimmon Randstad Reckitt Benckiser Red Eléctrica De España Reed Elsevier Renewable Energy Severn Trent Smith & Nephew Solarworld Sonova Taylor Wimpey TDK Terna Verizon Communications Wolters Kluwer WPP

Applied Materials Cap Gemini Gamesa Grontmij Husqvarna Intel ITV Kubota Kurita Water Industries NSK Skanska Tokyu Tomra

Ocean Power Technologies Renewable Energy Rockwool Severn Trent Solarworld Stericycle Vacon Waterlogic

Gamesa Tecnologica Grontmij Halosource Kurita Water Industries LKQ Corp Stantec Suez Environnement Tomra Xylem

ASN Milieu & Waterfonds Nieuw toegelaten


Acuity Brands DS Smith Huaneng Renewables LEM Holding Meyer Burger Rinnai Solar City United Utilities Valmont Industries

Aixtron Asahi Holding Centrotec Sustainable EDP Renovaveis Global PVQ Se GLV Lassila & Tikanoja Nibe Industrier Nordex

Na heronderzoek verwijderd

23


ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Nieuw toegelaten


Asos* Barrat Developments Belimo* Capital & Counties Properties Capital Shopping Centres* Computacenter Dunelm* Global PVQ Se* Greggs* Huhtamaki Jungheinrich Nibe Industrier* Nolato Nordex* Opera Software Takkt* Unit4* Viscofan*

Adecco Aga Rangemaster Group Agfa Gevaert Axel Springer Berkeley Group BIC Billerud CEWE Clas Ohlson Coloplast Dominio Printing EDP Renovaveis Ekornes Elekta FirstGroup Great Portland Estates Holmen JCDecaux Kappahl Kesko Krones

Na heronderzoek verwijderd Lassila & Tikanoja Lindab International McBride Persimmon Prisa Randstad Holding Red Eléctrica De España Rockwool Severn Trent SIG Solarworld Sonaecom Sonova Stagecoach Group Taylor Wimpey Telecity Group Vacon Wincor Nixdorf Wolters Kluwer Workspace Group

AF Gruppen Atos Origin Cap Gemini Duerr Gamesa Husqvarna ITV Jeronimo Martins Skanska Stockmann Tecnologica Tomra Valeo Veidekke

* Toegelaten met voorlopige status; de overige ondernemingen zijn toegelaten.

Uitgebreide informatie staat op www.asnbank.nl. Daar vindt u voor elk fonds een toelichting op de bedrijven en instellingen in het ASN Beleggingsuniversum.

2.3 Engagement Engagement houdt in dat we ondernemingen vragen hun beleid en praktijken duurzamer te maken, en opheldering te geven als er mogelijk sprake is van misstanden. Dat kan op het gebied van milieu zijn, maar misstanden betreffen vaak mensenrechten. 24

In het universum van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds bevinden zich twee categorieën bedrijven: ondernemingen die ‘voorlopig’ zijn toegelaten tot het universum, en bedrijven die zijn toegelaten. De voorlopig toegelaten ondernemingen scoren nog niet op alle duurzaamheidscriteria een voldoende. Door actief met hen in dialoog te gaan, sturen wij aan op verbeteringen. Na drie jaar onderzoeken wij opnieuw of de voorlopig toegelaten ondernemingen kunnen worden toegelaten. De criteria hiervoor zijn gelijk aan die van het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Als een onderneming voldoet, laten wij haar toe. Zo niet, dan verwijderen wij de onderneming uit het universum van het fonds (zie ook paragraaf 2.2). In 2013 voerde DBO engagement met: • 68 ondernemingen uit het universum van het ASN Duurzaam Aandelenfonds, • 51 ondernemingen uit het universum van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, • 13 ondernemingen uit het universum van het ASN Milieu & Waterfonds.

Dit is inclusief de kledingbedrijven die DBO benaderde over de veiligheid van naaiateliers in Bangladesh. Dit gebeurde in collectief verband met andere beleggers die samenwerken in de Principles for Responsible Investment (PRI). Doordat ondernemingen zich in het universum van meerdere fondsen kunnen bevinden, ging het in totaal om 114 ondernemingen.

2.4 Stemmen De ASN Beleggingsfondsen hebben stemrecht tijdens de aandeelhoudersvergaderingen van de ondernemingen waarin zij beleggen. Daardoor kunnen zij invloed uitoefenen op het beleid en management van die ondernemingen. Bij het stemmen gaan de fondsen uit van de missie en duurzaamheidscriteria van de ASN Bank en ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Het aantal ondernemingen waarbij dit stemrecht wordt uitgeoefend, neemt al enkele jaren toe. In 2013 stemden we op 213 aandeelhoudersvergaderingen van 200 ondernemingen wereldwijd volgens dit duurzame stembeleid. De fondsen belegden eind 2013 in 209 ondernemingen. Het verschil ontstaat doordat sommige bedrijven meerdere aandeelhoudersvergaderingen per jaar houden. Bovendien hebben we gestemd op vergaderingen van bedrijven die aan het eind van het jaar niet meer in de fonds portefeuille zitten, en andersom. In de meeste gevallen betrof het een stem tegen benoemingen, omdat de onafhankelijkheid van het bestuur niet gewaarborgd was. Dit betrof vooral Japanse bedrijven. Op de tweede plaats stond beloning. Wij willen dat bedrijven de bestuurders niet alleen op financiële criteria beoordelen, maar ook op duurzaamheids criteria. Door tegen beloningsvoorstellen zonder duurzaamheidscriteria te stemmen, oefenen wij druk uit op bedrijven om hun beloningspakketten te herzien.


Daarmee stimuleren wij duurzaam gedrag. Op de derde plaats staat de inkoop van eigen aandelen. We stemden tegen voorstellen om eigen aandelen in te kopen omdat we er de voorkeur aan geven dat een onderneming investeert in verduurzaming in plaats van in de inkoop van eigen aandelen. We stemden voornamelijk bij Europese ondernemingen over de beloning en inkoop van eigen aandelen. Meer informatie over het stemgedrag van de ASN Beleggingsfondsen op de aandeelhoudersvergaderingen vindt u op www.asnbank.nl > Wat doen wij > Waar kiezen we voor? > Duurzaamheid in de praktijk.

2.5 CO2-uitstoot ASN-aandelenfondsen

Wie belegt in een onderneming, investeert ook in de CO2-uitstoot (carbon footprint) die de bedrijfsactivi teiten genereren – of in de vermindering daarvan. Dat geldt ook voor onze aandelenfondsen: het ASN Duurzaam Aandelenfonds, ASN Milieu & Waterfonds en ASN Duurzaam Small & Midcapfonds. De effectiviteit van ons klimaatbeleid meten wij door de CO2-uitstoot van de beleggingen van deze aandelenfondsen te berekenen. Wij maken hiervoor gebruik van Trucost, een Engels onderzoeksbureau dat is gespecialiseerd in het vaststellen van de milieubelasting van bedrijfsacti viteiten. Tot 2012 berekenden we de relatieve CO2-uitstoot. Dit had echter als nadeel dat inflatie de cijfers positief beïnvloedde. In 2013 hebben we een nieuwe berekeningsmethode ingevoerd. Deze gaat niet meer uit van de omzet, maar van de absolute CO2-uitstoot. Trucost levert informatie over de CO2-uitstoot van elke onderneming waarin onze aandelenfondsen beleggen. Deze vermenigvuldigen we met het procentuele belang dat het beleggingsfonds heeft in de onderneming. De uitkomsten van alle ondernemingen in een fonds tellen we bij elkaar op. Dit totaal delen we door het aantal belangen dat het fonds in alle ondernemingen samen heeft. Zo komen we op één getal voor elk fonds: een momentopname van de gemiddelde absolute CO2-uitstoot per bedrijf in tonnen per jaar. Hiermee meten we de echte invloed van onze beleggingen op de draagkracht van de aarde.

De trend voor de geconsolideerde gemiddelde absolute CO2-uitstoot per bedrijf daalt. Tevens zorgde de wereld wijde economische crisis ervoor dat bedrijven over het algemeen minder produceerden en daardoor minder CO2 uitstootten. De CO2-uitstoot waarvoor het ASN Duurzaam Aandelenfonds verantwoordelijk is, was per ultimo december 2013 licht lager dan ultimo december 2012: de uitstoot daalde met 18,1% van 530.777 tot 434.777 ton gemiddelde absolute CO2-uitstoot per bedrijf. Deze daling werd voor een groot deel veroorzaakt doordat we in 2013 minder belangen hadden in bedrijven die relatief veel CO2-uitstoten, zoals Stora Enso, Koninklijke DSM en Akzo Nobel. Het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds was verantwoordelijk voor een sterke daling, met 40,4%, van de gemiddelde absolute CO2-uitstoot per bedrijf. Deze werd veroorzaakt doordat we het belang in CO2intensieve bedrijven, zoals Indesit, Koninklijke DSM, Rockwool, Valeo en Gategroup, verkleinden of deze bedrijven uit de fondsportefeuille verwijderden. De lichte stijging bij het ASN Milieu & Waterfonds is veroorzaakt door de groei van het belang in CO2-intensieve bedrijven, zoals Valmont Industries, Shanks, Pennon, Mayr Melnhof Karton en DS Smith.

2.6 Beleid voor derivaten De ASN Beleggingsfondsen staan bloot aan diverse risico’s, die uitgebreid worden beschreven in de toelichting op de jaarrekening. We lichten het beleid voor derivaten hier apart toe. Om principiële redenen maken wij geen gebruik van derivaten en securities lending bij het beheer van de fondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V. Daarvoor hebben wij twee redenen. Ten eerste is het ons beleid te beleggen in de ‘echte economie’, dat wil zeggen in ondernemingen of landen, niet in afgeleide financiële instrumenten. Alleen bij ondernemingen kunnen wij ons stemrecht uitoefenen en zo het duurzaamheidsbeleid beïnvloeden. Dat is ook de reden dat wij geen securities lending toepassen: wij zouden dan met de aandelen ons stemrecht uit handen geven.

Gemiddelde absolute CO2-uitstoot per bedrijf in tonnen per 31 december Fonds

% beter dan MSCI*

Verschil met 2012

2013

2012

2011

2010


-92,3%

-18,1%

434.777

530.900

327.389

679.904


-96,6%

-40,4%

191.691

327.223

308.076

551.586


-96,3%

+9,3%

209.930

192.084

163.166

160.773

Geconsolideerd

-95,1%

-33%

273.283

408.009

273.508

508.621

-

- 1,9%

5.613.106

5.719.005

5.788.071

5.301.002

MSCI All World Index* * MSCI All World Index is de vergelijkingsmaatstaf

25


Ten tweede worden op slechts een beperkt aantal aandelen in ons universum opties uitgegeven. Als wij onze portefeuilles via derivaten zouden willen indekken tegen koersdalingen, zou dat via indexopties moeten gebeuren. Dat is tegen ons beleid, want in indexen bevinden zich voornamelijk ondernemingen die niet voldoen aan onze duurzaamheidscriteria.

26


27

28

3 Economie en financiële markten in 2013

29


3.1 Economische ontwikkelingen Verenigde Staten Het geleidelijke herstel van de wereldeconomie zette zich in 2013 voort, na de dip halverwege de economische cyclus van eind 2011 tot en met half 2012. De Verenigde Staten speelden daarbij de leidende rol. Die economie werd in het eerste halfjaar nog geremd door het aflopen van fiscale stimuleringsmaatregelen en de automatische beperking van bepaalde overheidsuitgaven. Geholpen door het aanhoudende stimuleringsbeleid van de Federal Reserve (de Fed, het Amerikaanse stelsel van centrale banken) won de economie later in het jaar weer aan vaart. De schadelijke effecten van het stilleggen van overheidsactiviteiten in de eerste helft van oktober bleven beperkt. Een belangrijke aandrijver voor de economie vormde de woningbouw. Deze veerde sterk op, ondanks een stijging van de hypoheekrente. Ook de sterke stijging van de productie van schalieolie en schaliegas en de daarmee samenhangende lage energieprijzen hielpen de Amerikaanse economie vooruit.

30

Eurozone In het tweede kwartaal keerde in de eurozone de groei na anderhalf jaar recessie terug. Daarbij groeiden de landen zeker niet even hard. Duitsland stak gunstig af, hoewel het land minder dan voorheen kon profiteren van vraag uit opkomende markten. Vooral de vraag vanuit China nam af. De groei van de werkgelegenheid trok aan, wat de binnenlandse vraag stimuleerde. Dit laatste had slechts een beperkte uitstraling op de rest van de eurozone. Vooral de Franse en Italiaanse economieën konden er onvoldoende van profiteren doordat hun concurrentiekracht achterbleef. De Spaanse economie had het ook zwaar te verduren, maar leek zich wel sneller aan te passen. Dat resulteerde in een duidelijk herstel van de export. In Nederland kwamen er in de zomer indicaties dat de huizenmarkt de bodem was gepasseerd. In het derde kwartaal hervatte de groei van de economie. Azië De Japanse economie kwam flink op gang als resultaat van forse fiscale en monetaire stimulansen. Dit laatste hield niet alleen de rentes laag, maar veroorzaakte ook een bijzonder sterke daling van de yen. Dit bracht Japanse bedrijven in een gunstige positie ten opzichte van buitenlandse concurrenten. De eerdere groeivertraging in China zette in het eerste gedeelte van het jaar door. Daarna volgde een stabilisatie als gevolg van een gerichte investeringsimpuls, die de overheid in de zomer toediende. Dit laat onverlet dat de Chinese regering ernaar streeft de investeringsafhankelijkheid van de groei terug te dringen vanwege de riskante neveneffecten. Zij wil het accent verleggen naar een meer duurzame groei. Veel andere opkomende

markten verloren in 2013 aan dynamiek, onder andere doordat de grondstofprijzen onder druk stonden en de kosten van levensonderhoud opliepen door stijgende invoerprijzen. Inflatie De inflatie in de Verenigde Staten en de eurozone daalde gedurende het gehele jaar. De afgelopen jaren was de groei lager dan de potentiële groei. Daardoor hadden economieën dermate veel reservecapaciteit dat er geen opwaartse prijsdruk ontstond door het cyclische herstel. Ook de zwakte van de grondstoffenmarkten, vooral die van agrarische grondstoffen, drukte de inflatie.

3.2 Financiële markten Vastrentende markten De eerste vier maanden van 2013 daalden de obligatierentes wereldwijd. Dat gebeurde onder invloed van het plan van de Bank of Japan om haar ruime beleid nog sterker aan te zetten. Daardoor zou Japans geld in het buitenland op zoek gaan naar een hoger rendement. In mei sloeg de trend om als gevolg van ontwikkelingen in de Verenigde Staten. Het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Federal Reserve (Fed) suggereerde dat zij haar beleid van kwantitatieve monetaire verruiming binnen afzienbare termijn zou gaan afbouwen. Tegen de marktverwachting in wijzigde zij het beleid in september echter niet. Daarop kwam er een voorlopig einde aan de stijging van de Amerikaanse obligatierente. Later bouwden de marktverwachtingen zich weer op en volgde een hernieuwde stijging. Op 18 december kondigde de Fed aan om het tempo van obligatieaankopen te gaan verminderen, de zogeheten tapering. Dit had nauwelijks effect. Per saldo steeg de Amerikaanse tienjaarsrente in 2013 met 127 basispunten tot 3,03%. In Europa stegen de obligatierentes ook, maar niet zo sterk als in de Verenigde Staten. De verdere verruiming van het monetaire beleid in de eurozone vormt de verklaring voor het achterblijven van de obligatierentes. De zwakke economie en de lage inflatie gaven de Europese Centrale Bank (ECB) begin mei reden de herbeleningsrente en depositorente met 25 basispunten te verlagen. Ingegeven door de sterke euro en verdere daling van de inflatie verlaagde de ECB in november wederom de herbeleningsrente met 25 basispunten, tot 0,25%. Daarbij was ook van belang dat de ECB in juli afstapte van haar standpunt nooit over te gaan tot forward guidance. Bij forward guidance legt een centrale bank zich vast door aan te geven dat de rente nog lange tijd op een laag niveau blijft. De toonaangevende Duitse tienjaarsrente liep over heel 2013 met 61 basispunten op tot 1,93%.


De spanningen in de muntunie bleven beperkt. In Cyprus brak in maart een financiële crisis uit. De rust keerde geleidelijk terug nadat Brussel een hardhandige sanering van de bankensector had bedongen als voorwaarde voor een noodlening. Pluspunt voor het sentiment in de Europese Unie was dat Ierland zich tegen het einde van het jaar los kon maken van het steunprogramma van de ‘trojka’ (EU, ECB en IMF). Bijna tegelijkertijd bereikten de Europese politici een akkoord over een afwikkelmechanisme voor banken in problemen. Dit akkoord moet, naast het eerdere akkoord over bankentoezicht, de tweede pijler onder de gewenste Bankenunie vormen. Voor de rest waren er in 2013 weinig nieuwe initiatieven. De Duitse verkiezingen van september werden nogal eens als reden voor de beleidsrust genoemd. Maatgevend voor de toegenomen rust in de monetaire unie is dat het verschil tussen de Italiaanse en de Duitse tienjaarsrente afnam van 320 basispunten tot 215 basispunten. Valuta’s De euro fluctueerde gedurende in 2013 tussen $ 1,28 en $ 1,38. Aanvankelijk boekte de munt winst doordat het monetaire beleid in de Verenigde Staten veel ruimer was. De euro boette echter flink aan kracht in gedurende de crisis in Cyprus. In het voorjaar en de zomer won de euro per saldo weer terrein doordat de spanningen in de muntunie wegebden en de economische signalen voor de eurozone wat verbeterden, zeker ten op zichte van de verwachtingen. Het eerder genoemde besluit van de Fed om nog niet te gaan taperen versterkte de stijging van de euro. Dat leidde in oktober tot de hoogste stand van het jaar. Gedurende rest van het jaar bleef de euro op een hoog niveau. Dat is enigszins opmerkelijk, gezien de onverwachte renteverlaging van de ECB in november en de toch nog onverwachte aankondiging van de Fed in december om het tempo van obligatieaankopen te gaan minderen. In heel 2013 steeg de euro met ruim 4 dollarcent tot ruim $ 1,37. De Japanse yen zette zijn waardedaling in de eerste maanden voort. Daarna volgde een technisch herstel. De Bank of Japan was echter vast besloten de deflatiespiraal te breken via aanhoudend extreem ruim beleid. Dat leidde tot een hervatting van de daling. Over het gehele jaar gemeten verloor de yen maar liefst 18% ten opzichte van de dollar. Ten opzichte van het Britse pond won de euro in het begin van het jaar veel terrein op grond van het verschil in monetair beleid tussen beide valutablokken. In de tweede jaarhelft moest de euro weer wat terrein prijsgeven. Dit werd veroorzaakt door de sterke opleving van de Britse economie en doordat marktpartijen vermoedden dat een Britse renteverhoging dichterbij was dan de Bank of England wilde doen voorkomen.

In het late voorjaar en de zomer daalden de munten van veel opkomende landen in waarde. Dit werd veroorzaakt doordat buitenlandse beleggers kapitaal terughaalden. Zij liepen vooruit op hogere financieringskosten die het ‘taperen’ door de Fed met zich mee zou brengen. De stijging van de obligatierentes in de Verenigde Staten vormde een extra aanmoediging. In de herfst keerde de rust bij de valuta’s in de opkomende landen weer terug. Tegen het jaareinde – en zeker na de aankondiging van de Fed om minder obligaties te gaan kopen – liepen de spanningen echter toch weer wat op. Aandelenmarkten De aandelenmarkten van de ontwikkelde landen hebben het zeer goed gedaan. Onder aanvoering van de Verenigde Staten stegen de koersen. Monetaire stimuleringsmaatregelen legden daar een basis onder de stijging. Al snel ging echter ook een rol spelen dat de economische cijfers verbeterden. De vrees dat het aflopen van fiscale stimuleringsmaatregelen (fiscal cliff) en de automatische beperking van bepaalde overheidsuitgaven (sequester) de Amerikaanse economie in problemen zouden brengen, ebde steeds verder weg. De vrees voor een minder ruim monetair beleid van de Fed leidde vanaf mei soms tot terugslagen. Per saldo bleven de gevolgen echter beperkt, temeer doordat de monetaire beleidsmakers al snel aangaven dat ze uitermate behoedzaam te werk zouden gaan. Toen de Fed de afbouw in december uiteindelijk aankondigde, had dat een positief effect op de beurs. Het verminderde namelijk de onzekerheid over de afbouwoperatie. Bovendien onderstreepte de Fed dat de korte rente nog lang laag blijft. De Europese beurzen bleven vooral in de eerste helft van het jaar achter bij die van de Verenigde Staten. Aanvankelijk waren de economische cijfers zwak. In de eerste maanden hadden vooral de Spaanse en Italiaanse beurzen last van de crisis rond Cyprus.

MSCI Europa 115 110 105 100 95 90

jan

feb mrt apr

mei

jun

jul

aug sep okt

nov dec

31


De indrukwekkendste beursstijging deed zich voor in Japan: de Nikkei boekte een winst van 57%, de grootste stijging sinds 1972. Bepalend was dat de Bank of Japan de economie sterker stimuleerde dan in enig ander ontwikkeld land. De prestaties van beurzen in veel opkomende landen stelden teleur. Minder gunstige economische signalen hielden aan. Dat leidde tot de gedachte dat de groeiterugval een structureel karakter had, wat een wissel trok op de beurskoersen. Ook de renteverhogingen die verschillende centrale banken om uiteenlopende redenen doorvoerden, hielpen niet. In heel 2013 steeg de MSCI USA, gemeten in euro’s, met 26%. De Europese beurzen stegen wat minder, maar nog altijd fors. De MSCI Europe won 20%. De MSCI Pacific werd gedrukt door de waardedaling van de yen en klom met 13%. De MSCI Emerging Markets stak ongunstig af bij bovengenoemde indices met een daling van 7%.

32

Olie en grondstoffen Prijzen van basismetalen daalden in de eerste helft van het jaar. Dit hing samen met de gang van zaken in grondstofimporteur China, waar de economie zich minder gunstig ontwikkelde dan verwacht. De prijzen liepen in het derde kwartaal weer iets op doordat de groeivertraging van de Chinese economie niet doorzette. Daarna stabiliseerden zij. De olieprijs zette al vroeg in het jaar een forse daling in. Deze trend werd gekeerd door politieke onrust in Egypte en iets later door de dreigende Amerikaanse aanval op Syrië. Daarna volgde een hernieuwde prijsterugval doordat deze spanningen wegebden en er een tussentijds akkoord met Iran kwam over zijn nucleaire programma. Tegen het einde van het jaar trok de olieprijs weer aan. De productie van niet-OPEC-landen nam in de laatste maanden van het jaar in versneld tempo toe. Daar stond echter tegenover dat volgens het Internationaal Energie Agentschap de vraag naar olie harder stijgt dan eerder verwacht. Die constatering spoorde met de groeiversnelling van de Westerse economieën. Over het gehele jaar gemeten steeg de prijs van ruwe Brentolie met ruim 1 dollar per vat tot $ 111, met een piek van ruim $ 119 begin februari en een laagtepunt van $ 97 medio april.

MSCI Verenigde Staten

Goudprijs

1800

1750

1700

1620

1600

1490

1500

1360

1400

1230

1300

jan

feb mrt apr

mei

jun

jul

aug

sep okt

nov dec

1100

jan

feb mrt apr

mei

MSCI Azië, inclusief Japan

Olieprijs in US-dollars

600

120

570

115

540

110

510

105

480

100

450

jan

feb mrt apr

mei

jun

jul

aug sep okt

nov dec

95

jan

feb mrt apr mei

jun

jun

jul

jul

aug sep okt

nov dec

aug

nov dec

sep okt


3.3 Vooruitzichten voor 2014 De wereldeconomie wint aan momentum onder aanvoering van de Verenigde Staten. Daar leidt de aanhoudende banengroei tot een versnelling van de loongroei. De consumptie blijft daardoor de economische activiteit aandrijven, wat een positieve cyclus in gang zet. De investeringen werden tot voor kort geremd doordat de overheid in oktober 2013 moest sluiten, terwijl er begin 2014 een nieuwe sluiting dreigde. In december werd er echter een begrotingsakkoord gesloten, waardoor deze bron van onzekerheid is weggevallen. In het algemeen wordt in 2014 het remmende effect van het overheidsbeleid op de economie fors minder. De groei in de eurozone houdt aan. Veel harde indicatoren laten nog te wensen over, maar het vertrouwen onder ondernemers veert op. Ook consumenten worden minder somber. De Duitse economie levert de beste prestaties. Het exportsucces van het land buiten de eurozone resulteert al langere tijd in meer werkgelegenheid en recent ook in een hogere loongroei. Bovendien stijgen de huizenprijzen. Dit alles legt de basis voor een toename van de binnenlandse bestedingen. Daarmee wordt Duitsland in toenemende mate een trekker voor andere eurolanden. Frankrijk profiteert hier vooralsnog onvoldoende van. In de perifere economieën, zoals Italië en Spanje, nemen de herstelkansen toe. De vertrouwensindicatoren lopen duidelijk op. In de economieën van de opkomende landen daalt de economische groei. Vooral in China gaat de terugval echter in een erg gematigd tempo. Dat lijkt in overeenstemming met het streven van beleidsmakers naar een meer houdbare groei. De stijging van de euro heeft zo langzamerhand haar grenzen bereikt. De aanhoudende groei van de Amerikaanse economie is voor de Fed reden de monetaire verruiming geleidelijk terug te schroeven. Dat brengt de euro in het nadeel ten opzichte van de dollar, temeer omdat de ECB haar beleid van monetaire verruiming niet terugdraait.

33

34

4 Beleggingsbeleid en -resultaten

35


4.1 ASN Duurzaam Aandelenfonds Fondsprofiel Het ASN Duurzaam Aandelenfonds belegt wereldwijd in aandelen van voornamelijk beursgenoteerde ondernemingen. Wij selecteren ondernemingen die voldoen aan de duurzaamheidscriteria én goede financiële vooruitzichten hebben. Het beleid is vooral gericht op koersstijging. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds is geschikt voor beleggers die het risico van een aandelenbelegging aanvaarden en die streven naar een rendement dat wellicht op langere termijn gemiddeld hoger ligt dan dat van de meeste andere beleggingsvormen, en hierbij een hoger risico aanvaarden. Het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. bevat volledige informatie over het beleggingsbeleid van het fonds. U vindt dit prospectus op www.asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder. Rendement Over 2013 behaalde het ASN Duurzaam Aandelenfonds op basis van beurskoers een rendement van 30,51% (2012: 13,90%). Dit is inclusief het herbelegde dividend over 2012 van € 1,65 per aandeel (over 2011: € 0,95). De samengestelde benchmark (55% MSCI Europe, 30% MSCI USA, 10% MSCI Japan en 5% MSCI Emerging Markets) won in dezelfde periode 20,56% (2012: 15,17%).

36

Rendementsbijdragen De selectie van bedrijven op grond van duurzaamheid leverde een grote bijdrage aan het fondsrendement over 2013. Goed presterende sectoren als telecommunicatie, duurzame consumentengoederen en technologie zijn sterk vertegenwoordigd in het fonds. Bedrijven uit de zwak presterende sectoren energie en basisgoederen zijn er vrijwel niet in opgenomen. Deze sectorallocatie is nagenoeg geheel het gevolg van de duurzame eisen voor opname in het beleggingsuniversum. Ook de selectie van individuele aandelen droeg bij aan de goede prestaties. Het fonds hield overwogen belangen aan in de volgende bedrijven, wat het rendement extra ten goede kwam: • Vestas Wind Systems (alternatieve energie, Denemarken, jaarrendement bijna 400%). Het aandeel steeg fors in waarde doordat de markt voor windturbines sterk herstelde. Bovendien ontwikkelde de kasstroom zich positief. Daardoor verbeteren de perspectieven van Vestas Wind Systems verder. Ook sloot het bedrijf een samenwerkingsverband voor de ontwikkeling van offshore windenergie. • Amadeus IT (it-oplossingen voor de reis- en toeristenbranche, Spanje, +61%). • Manpower (internationale uitzendorganisatie, Verenigde Staten, +96%). De cijfers stegen meer dan analisten hadden verwacht.

• Randstad (internationale uitzendorganisatie, Nederland, +76%). Randstad publiceerde goede cijfers. Bovendien zijn de verwachtingen voor de nabije toekomst positief. Volgens het management gaat Randstad profiteren van het economische herstel in Europa. • VF (fabrikant van kleding, schoenen en outdoorproducten, Verenigde Staten, +61%) presenteerde eind oktober sterke cijfers ondanks valutaire tegenwind. Daarnaast verhoogde VF het dividend. Minder goede of negatieve bijdragen kwamen vooral van: • Teradata (opslag van ondernemingsdata, Verenigde Staten, -31%). • Electrolux (huishoudelijke apparatuur, Zweden, -1%). • Accsys Technologies (verduurzaming van hout, Nederland, +8%) sloot het jaar positief af, maar de koerswinst van het aandeel bleef nog beperkt. In december kwam de bevestiging dat het bedrijf een licentieovereenkomst heeft afgesloten met het chemiebedrijf Solvay. De overeenkomst betreft de productie en verkoop van het product Accoya in een groot aantal Europese landen voor vijftien jaar. Accoya wordt gemaakt van hout uit duurzaam beheerde bossen en heeft kwaliteitskenmerken van hardhout. Portefeuillebeleid Het beleggingsbeleid van het ASN Duurzaam Aandelenfonds is bottom-up: uit het duurzaam beleggingsuniversum selecteren we aandelen op basis van fundamentele analyse en op kwantitatieve factoren. In de loop van het jaar richtten we het fonds zo in dat het kan profiteren van een herstel van de economie. We kochten aandelen van onder meer de volgende ondernemingen: • Lagardère werd nieuw opgenomen in de portefeuille. Dit grote Franse mediabedrijf is gespecialiseerd in gedrukte media, zoals tijdschriften en boeken. Het bedrijf is ook eigenaar van een bedrijfstak die televisie en radio produceert. Lagardère heeft zich aangesloten bij het Global Compact van de VN. Volgens Lagardère moeten fundamentele rechten onder alle omstandigheden worden gerespecteerd. • Legrand is een Frans bedrijf dat elektrische en digitale infrastructuren voor gebouwen produceert. Het bedrijf presteert boven het sectorgemiddelde op sociaal en milieugebied. • JCDecaux is een Franse onderneming op het gebied van buitenreclame en straatmeubilair (zoals busen tramhokjes). Naast het sterke winst- en koers momentum is het duurzame karakter van het bedrijf een belangrijk koopargument. JCDecaux is zich ervan bewust dat reclames invloed hebben op de consument. Het heeft daarom een ethische commissie ingesteld die ervoor moet zorgen dat gevoelige vormen van adverteren voldoen aan wetten en ethische regels.


ASN Duurzaam Aandelenfonds Rendement in %

Fonds

2013

30,51

20,56

2012

13,90

15,17

Laatste drie jaar (gemiddeld per jaar)

11,43

9,71

Laatste vijf jaar (gemiddeld per jaar)

15,70

14,06

7,35

8,06

Gemiddeld per jaar sinds start (31-12-1994)

Benchmark*

* 55% MSCI Europa, 30% MSCI VS,10% MSCI Japan en 5% MSCI Emerging Markets Kerncijfers in euro’s Koers ultimo 2013

77,55

Koers ultimo 2012

60,87

Hoogste koers in 2013

77,55

Laagste koers in 2013 Intrinsieke waarde per aandeel ultimo 2013

Fondsomvang in miljoenen euro’s Aantal geplaatste aandelen

G

60,87

A Duurzame consumentengoederen

26,2%

77,78

B Technologie

16,4%

Dividend over het boekjaar 2012 Fondsontwikkeling

Sectorverdeling in % van de portefeuille

1,65 31-12-2013

31-12-2012

452,7

316,50

5.819.941

5.153.593

Tien grootste belangen in % van de portefeuille

C Farmacie en gezondheidszorg

15,4%

D Telecommunicatie

13,2%

E Basisindustrie

10,3%

F Massaconsumentengoederen

E

B

D

C

7,3%

H Basisgoederen

3,5%

I Nutsbedrijven

2,0%

J Beleggingsfondsen

1,5%

3,9

Verizon Communications

2,8

Vodafone

2,6

Amadeus IT

2,4

Starbucks

2,1

Nike

2,0

Merck & Co

2,0

CA

2,0

B Verenigde Staten en Canada

29,3%

Bristol-Myers Squibb

1,8

C Verenigd Koninkrijk

20,9%

British Land Company

1,8

D Azië / Pacific inclusief Japan10,0%

Geografische verdeling in % van de portefeuille A Europa

E Opkomende economieën

We verkochten onder meer de volgende aandelen: • Merck & Co.: we bouwden het belang in deze Amerikaanse farmaceutische onderneming af. De pijplijn aan nieuwe medicijnen is beperkt, waardoor omzet en winst voor nu en in de toekomst minder zeker zijn. • Philips: we namen winst op dit belang. We verwachten enige druk op de omzetten in de Amerikaanse gezondheidsmarkt en margedruk doordat de concurrentie in de markt voor ledverlichting toeneemt. • Verder namen we winst op de belangen in Vestas Wind Systems en Berkeley Group.

A

F

G Financiële dienstverlening 4,2%

Salesforce.com

• K ingfisher, Europa’s grootste winkelketen van bouwmarkten, kan er vooral van profiteren dat de Britse consumentenuitgaven aantrekken.

H IJ

D

39,6%

0,2%

C

A

B

Risicobeheer Beleggen in het ASN Duurzaam Aandelenfonds brengt risico’s met zich mee. Het belangrijkste is het marktrisico (bèta; zie de begrippenlijst achterin dit verslag). Als de beurskoersen dalen, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en visa versa. De bèta drukt uit of deze wisselvalligheid sterker of minder sterk is dan die van de markt. Gedurende het jaar bewoog de bèta van het fonds tussen ongeveer 0,93 en 0,97. Dat de bèta lager was dan 1 kwam vooral doordat het fonds niet of nauwelijks belegt in de financiële sector. De bèta’s van aandelen in deze sector zijn vaak hoger dan 1. De volatiliteit van het fonds wordt uitgedrukt in de standaarddeviatie; deze wordt berekend over 180 dagen. Hierna volgt een berekening om een jaarcijfer te krijgen. De standaarddeviatie daalde in de eerste

37


vier maanden van het jaar van circa 10,9% tot 8,7%, met het laagste punt in april. Daarna nam de volatiliteit weer toe; aan het einde van het jaar was deze weer circa 10,9%. Het fonds is blootgesteld aan valutarisico’s doordat belegt in verschillende regio’s van de wereld. De ontwikkeling van de valutakoersen waarin de beleggingen luiden, beïnvloedt de waarde van de beleggingen in het fonds. De totale blootstelling aan vreemde valuta’s in 2013 was 75%. De grootste belangen had het fonds in de Amerikaanse dollar (30%), het Britse pond (circa 21%) en de Japanse yen (circa 10%). Wij dekken vreemde valuta’s niet af in euro’s, en accepteren het risico dat de valutakoersen het resultaat van het fonds beïnvloeden. In de eerste maanden van 2013 had de ontwikkeling van de valutakoersen nauwelijks invloed op het resultaat van het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Het valutaresultaat van het ASN Duurzaam Aandelenfonds was € -95.000, tegen € 37.000 in 2012. In het beleid zijn restricties vastgelegd over de regio’s waarin het fonds belegt. In de verslagperiode is het fonds ruim binnen de gestelde grenzen gebleven.

38

Ook het liquiditeitsrisico speelt een rol, zij het in veel mindere mate. Dit is het risico dat het fonds bepaalde belangen niet gemakkelijk kan verkopen doordat er weinig kopers zijn. De beheerder volgt het liquiditeitsrisico dagelijks nauwgezet, met als doel het zo klein mogelijk te houden. Het fonds belegt voor het overgrote deel (95%) in beursgenoteerde aandelen, die zeer goed verhandelbaar zijn. Gedurende het verslagjaar hebben zich geen problemen voorgedaan met betrekking tot de liquiditeit. De kasstroom van het fonds was in het verslagjaar ruim voldoende om de in- uitstroom van aandelen te beheren. Vooruitzichten De economische verbeteringen in Europa zetten door. Diverse macro-economische indicatoren bereiken dan ook steeds hogere niveaus. In de Verenigde Staten gaat de fiscale druk in 2014 afnemen. Wel zijn de bijeffecten van de afbouw van het steunpakket nog onzeker. De bedrijfswinsten in Europa zijn gestabiliseerd, maar verbeteren nog niet. De winsten van Amerikaanse bedrijven daarentegen stegen wel en de winstmarges zijn tot recordhoogtes gestegen. Dat is tevens een punt van zorg. Wij constateren dat er voorzichtig optimisme heerst in de vooruitzichten en winstbijstellingen. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds is zodanig gepositioneerd dat het kan inspelen op herstel van de economie.

4.2 ASN Duurzaam Obligatiefonds Fondsprofiel Het ASN Duurzaam Obligatiefonds belegt uitsluitend in euro-obligaties die zijn uitgegeven door overheden die voldoen aan de duurzaamheidscriteria van de ASN Beleggingsfondsen. Het fonds is uniek omdat wij de overheden toetsen op zowel hun sociale en milieuprestaties, als op een fundamenteel financieel criterium, namelijk hun terugbetaalcapaciteit (de verhouding tussen belastinginkomsten en renteverplichtingen van een land). Hoe beter een land scoort op zowel duurzaamheid als terugbetaalcapaciteit, des te meer het fonds belegt in dit land. Het rendement van staatsobligaties ligt op de lange termijn vaak lager dan dat van aandelen. Daar staat tegenover dat de koersen doorgaans stabieler zijn dan aandelenkoersen. Het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. bevat volledige informatie over het beleggingsbeleid van het fonds. U vindt dit prospectus op www.asnbank.nl/ beleggen > Over de beheerder. Rendement Over 2013 behaalde het ASN Duurzaam Obligatiefonds op basis van beurskoers een rendement van 0,35% (2012: 6,96%). Dit is inclusief het herbelegde dividend over 2012 van € 0,90 per aandeel (over 2011: € 0,90). De benchmark won in dezelfde periode 2,21% (2012: 10,99%). Rendementsbijdragen De renteverschillen tussen de landen namen af in de loop van het jaar. Dat droeg positief bij aan het rendement. Het rendement werd gedrukt doordat de rente steeg. De sterke prestatie van Portugal kon niet voorkomen dat het fonds achterbleef ten opzichte van de benchmark. De oorzaak van het achterblijven bij de benchmark lag bij de onderwogen positie in Italië en de overwogen positie in Nederland. Portefeuillebeleid In het begin van het jaar voerden we een belangrijke aanpassing van het fondsbeleid door. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds belegt uitsluitend in staatsobligaties (voorheen waren ook beleggingen in bedrijfsobligaties – beperkt – mogelijk). Daarbij wordt het gewicht van de landen in de portefeuille bepaald door hun duurzaamheidsscore en hun terugbetaalcapaciteit (de verhouding tussen de belastinginkomsten en de renteverplichtingen van een land). De terugbetaalcapaciteit laat volgens ons beter zien hoe een land er financieel voor staat dan de schuldomvang en kredietrating, die eerder de criteria waren van het fonds. De transacties in januari stonden in het teken van deze wijziging. We verminderden de belangen in Duitsland, Frankrijk en Nederland sterk, ten gunste van Oostenrijk, Spanje en België. Het fonds verkocht de staatsobligaties


van Denemarken, het belang in de Nederlandse Waterschapsbank en een obligatie met onderpand van Siena Mortgages. Portugal en Ierland werden nieuw in de portefeuille opgenomen. De rentegevoeligheid (duration) van het fonds wijkt nauwelijks af van die van de benchmark. Voor de juiste afstemming van de duration hebben we gedurende het jaar diverse transacties uitgevoerd, zoals een ruil tussen Italiaanse staatsobligaties met verschillende looptijden. Jaarlijks herzien we de landengewichten op basis van actuele gegevens over de duurzaamheid en de terug betaalcapaciteit van de landen. De portefeuille is hierop begin november aangepast. De belangrijkste wijzigingen waren dat de belangen in Nederland, Duitsland en België zijn vergroot en die in Spanje, Portugal en Ierland verminderd. Als gevolg van het portefeuillebeleid heeft het ASN Duurzaam Obligatiefonds in vergelijking met de benchmark een structureel overwogen belang in Nederland, Oostenrijk, Ierland en Portugal, en een duidelijk onderwogen belang in Italië en Frankrijk. Risicobeheer Beleggen in het ASN Duurzaam Obligatiefonds brengt risico’s met zich mee. Het kredietrisico houdt in dat een land of uitgevende instelling niet kan voldoen aan zijn betalingsverplichting of aflossing van de hoofdsom van de lening. Het kredietrisico geldt ook voor het obligatiegedeelte van het ASN Duurzaam Mixfonds, zie paragraaf 4.3. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds belegt in staats leningen uitgegeven door landen. In januari 2013 is het beleid van het fonds aangepast. Hiermee is de restrictie die tot dan toe gold voor de kredietkwaliteit (kredietrating van externe ratingbureaus) vervallen. Sinds 15 januari 2013 worden de beleggingen in het fonds vastgesteld op basis van de duurzaamheidscore en de terugbetaalcapaciteit van landen. De combinatie van deze twee criteria bepaalt hoeveel het fonds in een land belegt. Het gevolg van dit beleid is dat de kredietkwaliteit van de landen in fondsportefeuille is veranderd ten opzichte van 2012: op basis van de externe ratings is het kredietrisico toegenomen. Om het nieuwe beleid te implementeren zijn in het eerste maand van 2013 de obligatiebelangen in Duitsland, Frankrijk en Nederland sterk verminderd ten gunste van Oostenrijk, Spanje en België. Dat betekent dat er leningen aan de portefeuille zijn toegevoegd van landen met een BB-rating. Deze landen bevonden zich vorig jaar niet in de portefeuille vanwege de beperking op basis van kredietrating die toen gold. Het aandeel van landen met een AAA-rating is hierdoor afgenomen van 54,6% eind 2012 tot 30,5% ultimo december 2013. ABB accepteert dit risico als gevolg van het aangepaste beleid. Door landen te beoordelen op hun terugbetaalcapaciteit, bepaalt ABB de financiële gezondheid van de landen. Bij het beheer van het ASN Duurzaam Obligatiefonds spelen de waar-

deringen van externe ratingbureaus sinds 15 januari geen rol meer. In november is de portefeuille in overeenstemming gebracht met de jaarlijkse herziening van de scores op gebied van duurzaamheid en terugbetaalcapaciteit van de landen. Hierdoor zijn de percentages van diverse landen verschoven. Het marktrisico van het ASN Duurzaam Obligatiefonds en het obligatiedeel van het ASN Duurzaam Mixfonds wordt vooral bepaald door het renterisico. In het begin van de verslagperiode daalden de marktrentes tot historisch lage niveaus. Zo daalde de Duitse tienjaarsrente die wij als richtlijn hanteren, tot 1,15%. Vanaf mei steeg de rente gestaag tot 1,93% als gevolg van het oplopen van de Amerikaanse rente. Dit werd voornamelijk veroorzaakt door de onrust op de markten vanwege het monetaire beleid van diverse overheden. In 2013 deden we enkele transacties om de rentegevoeligheid van het fonds maximaal drie maanden te laten afwijken van de benchmark en de renterisico’s beperkt te houden. We voldeden in het verslagjaar aan de bandbreedtes die zijn gesteld voor het beheer van de portefeuille. Een andere indicator voor het marktrisico is het valutarisico. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds belegt uitsluitend in leningen in euro’s, waardoor er geen valutarisico is. Het liquiditeitsrisico is het risico dat de beheerder de leningen in het fonds niet gemakkelijk kan verkopen doordat er geen kopers zijn. Het fonds belegt in beursgenoteerde staatsobligaties, die een hoge mate van liquiditeit hebben. Gedurende het verslagjaar hebben zich geen moeilijkheden voorgedaan met betrekking tot de aan- of verkoop van leningen. Het kasstroomrisico van het ASN Duurzaam Obligatiefonds is laag. De markt van staatsobligaties waarin het fonds belegt, is zeer liquide. Daardoor deden zich geen problemen voor met de in- en uitstroom van het fonds. Vooruitzichten De financiële markten bevinden zich in de fase dat fundamentele factoren in belang toenemen. Vooralsnog wijzigen wij onze visie op de rente niet vanwege de verbetering van de economische data en de zekerheid over het afbouwen van het steunprogramma van de Fed. Wij gaan ervan uit dat de Duitse tienjaarsrente over drie maanden tussen 1,75% en 2,25% ligt. Gezien de intenties van de ECB, de bescheiden economische groei en de lage inflatieverwachtingen houden wij voor de twaalfmaandshorizon dezelfde bandbreedte aan.

39


ASN Duurzaam Obligatiefonds Rendement in %

Fonds

Benchmark*

2013

0,35

2,21

2012

6,96

10,99


3,34

5,45


2,69

4,36


3,75

4,94

* iBoxx € Sovereign Kerncijfers in euro’s Koers ultimo 2013

27,34

Koers ultimo 2012

28,13

Hoogste koers in twaalf maanden

28,44

Laagste koers in twaalf maanden

26,65

Intrinsieke waarde per aandeel ultimo 2013

27,31

Dividend over het boekjaar 2012 Fondsontwikkeling Fondsomvang in miljoenen euro’s Aantal geplaatste aandelen

0,90 31-12-2013

31-12-2012

121,45

107,58

4.446.351

3.821.077

Duration Modified duration

6,22

Modified duration benchmark

6,18

Vijf grootste belangen in % van de portefeuille

40

Nederland

20,0

Oostenrijk

18,9

Duitsland

15,5

Frankrijk

10,7

België

9,6

Kredietrating in % van de portefeuille A AAA

15,7%

B AA

59,5%

CA

E

A

D

-

D BBB

11,5%

E BB

13,3% B


4.3 ASN Duurzaam Mixfonds Fondsprofiel Het fonds belegt in aandelen en obligaties die voldoen aan de duurzaamheidscriteria van de ASN Beleggingsfondsen. De verdeling over beide beleggingscategorieën is in principe 55% obligaties en 45% aandelen. De beheerder kan hiervan beperkt afwijken naar aan leiding van actuele marktomstandigheden. Het risico is lager dan dat op een aandelenfonds door de spreiding over obligaties en aandelen. Dat maakt het fonds geschikt voor beleggers die op langere termijn streven naar een relatief stabiele belegging. Het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. bevat volledige informatie over het beleggingsbeleid van het fonds. U vindt dit prospectus op www.asnbank.nl/ beleggen > Over de beheerder. Rendement Over 2013 behaalde het ASN Duurzaam Mixfonds op basis van beurskoers een rendement van 13,46% (2012: 10,58%). Dit is inclusief het herbelegde dividend over 2012 van € 1,95 per aandeel (over 2011: € 1,45). De samengestelde benchmark won in dezelfde periode 10,17% (2012: 12,94%).

Rendementsbijdragen Het ASN Duurzaam Mixfonds belegt voor circa 45% in de ASN Aandelenpool en voor circa 55% in de ASN Obligatiepool. De aandelenportefeuille leverde veruit de grootste bijdrage aan dit rendement. De informatie over de rendementsbijdragen van de individuele aandelen en de obligaties vindt u in de paragrafen 4.1 respectievelijk 4.2. Portefeuillebeleid Begin mei brachten we de categorie aandelen naar een overwogen positie, ten koste van obligaties. Al langere tijd vonden we aandelen aantrekkelijker dan de andere beleggingscategorieën. Het marktsentiment was in onze ogen echter te positief. De aandelenmarkten zouden hierdoor extra gevoelig kunnen zijn voor tegenvallers. Begin mei waren de rentes echter gedaald tot extreem lage niveaus en werd het beleggerssentiment neutraal. Dat was voor ons reden om de stap te zetten naar een overwogen positie in aandelen. In september namen we gedeeltelijk winst op de belangen. Informatie over de aanen verkoop van individuele aandelen vindt u in paragraaf 4.1; de wijzigingen in de obligatieportefeuille in paragraaf 4.2.

ASN Duurzaam Mixfonds Rendement in %

Fonds

Benchmark*

2013

13,46

10,17

2012

10,58

12,94


7,23

7,51


8,79

8,85


2,62

4,04

* Samengesteld: 55% iBoxx Sovereign, 24,75% MSCI Europe, 13,5% MSCI VS en Canada, 4,5% MSCI Japan en 2,25% MSCI Emerging Markets Kerncijfers in euro’s Koers ultimo 2013

72,69

Koers ultimo 2012

65,89


72,70


65,89


72,73


1,95 31-12-2013

31-12-2012

141,2

125,93

1.941.657

1.901.965

Strategische assetallocatie in % van de portefeuille Vastrentende waarden euro’s

55

Aandelen wereldwijd

45

Tactische assetallocatie in % van de portefeuille A ASN Obligatiepool

53,5%

B ASN Aandelenpool

46,5%

B A

41


Risicobeheer Voor een toelichting op het risicobeheer verwijzen wij naar de tekst over dit onderwerp in paragraaf 4.1 en 4.2.

onze onderwogen belangen in enkele grote onder nemingen die deel uitmaken van de FTSE ET50, beïnvloedden het resultaat ten opzichte van deze index.

Vooruitzichten Het deel van de conjunctuurcyclus waarin we ons nu bevinden, is over het algemeen gunstig voor aandelen. Obligaties kunnen te lijden kunnen krijgen van de stijgende trend van de rente. De kans op neerwaartse correcties voor aandelen wordt groter nu de Fed haar beleid van kwantitatieve verruiming gaat afbouwen. Daarbij gaat het echter om een terugkeer naar een normale situatie, wat uiteindelijk niet negatief is. Inmiddels zijn aandelen historisch gezien niet meer zo goedkoop, maar de waardering is nog wel aantrekkelijker dan die van andere beleggingscategorieën. De vooruitzichten voor de aandelenmarkt vindt u bij het ASN Duurzaam Aandelenfonds (paragraaf 4.1), die van de obligatiemarkt bij het ASN Duurzaam Obligatiefonds (paragraaf 4.2).

Marktontwikkelingen in de milieusector 2013 bleek een sterk jaar voor de aandelenmarkten: de verbetering van de economische cijfers in de VS duurde voort, China wist een harde landing te voorkomen en het economische klimaat in de EU bleef zich verder stabiliseren. De milieumarkten en de markten voor een efficiënt gebruik van hulpbronnen presteerden in 2013 duidelijk beter dan de wereldwijde aandelenmarkten. Dit werd veroorzaakt doordat ondernemingen voor duurzame energie – een zeer zwakke sector in de afgelopen jaren – herstelden, en door de prestaties in alle milieudeelmarkten. In de loop van 2013 deden zich talloze positieve beleidsontwikkelingen voor die de sector voor duurzame energie ondersteunden. Zo ging de Europese Commissie akkoord met een schikking in het geschil rond de handel in zonnepanelen tussen de EU en China, die na onderhandelingen werd bereikt. Ook nam het aantal beleidsregels toe, waardoor de investeringen in energie-efficiëntie aantrokken. Na brede mediabelangstelling voor de voortdurende smog en luchtvervuiling in China heeft de Chinese overheid milieubescherming tot pijlerindustrie verheven. Deze sector kan nu rekenen op staatssteun in de vorm van belastingvoordelen en subsidies voor de beheersing van lucht-, water- en grondvervuiling. Tot onze vreugde zagen wij dat dit direct gevolgen had: er werden infrastructuurprojecten uitgerold en bedrijven in de portefeuille die actief zijn in de markten voor rioolwaterzuivering en schoon water, konden vervolgens sterke resultaten neerzetten. Deze kansen werden in november verder versterkt: tijdens het derde plenum van de Communistische Partij werden voorstellen voor verdere Chinese overheidsinvesteringen in waterinfrastructuur bekrachtigd.

4.4 ASN Milieu & Waterfonds

42

Fondsprofiel Het ASN Milieu & Waterfonds is een sectorfonds. Het belegt wereldwijd in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen die veelal technologisch geavanceerde oplossingen bieden voor milieuproblemen. Het fonds belegt in ondernemingen die actief zijn in de sectoren water, afval en duurzame energie. Het fonds is bedoeld voor milieubewuste beleggers die met meer risico willen beleggen en die streven naar een rendement dat wellicht gemiddeld op langere termijn hoger ligt dan dat van de meeste andere beleggingsvormen. Het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. bevat volledige informatie over het beleggingsbeleid van het fonds. U vindt dit prospectus op www.asnbank.nl/ beleggen > Over de beheerder. Rendement Over 2013 behaalde het ASN Milieu & Waterfonds op basis van beurskoers een rendement van 26,89% (over 2012: 10,60%), inclusief herbelegging van het dividend over 2012 van € 0,05 per aandeel (over 2011: € 0,05). De benchmark won over 2013 24,38% (over 2012: 15,15%). Het fonds deed het beter deed dan concurrenten in de milieusector en de eigen benchmark. Wel bleef het achter bij de milieu-index FTSE ET50 (+38,3%). Dit was hoofdzakelijk het gevolg van de sterke resultaten van Tesla (elektrische voertuigen, VS). Dit bedrijf maakt geen deel uit van onze portefeuille. Wij vinden de vooruitzichten voor elektrische voertuigen in het algemeen op de langere termijn weinig overtuigend. Bovendien hebben we zorgen over de waardering van Tesla. Ook

Rendementsbijdragen Factoren die eraan bijdroegen dat het fonds het beter deed dan de benchmark: • De deelmarkten voor energie-efficiëntie en waterinfrastructuur droegen bij dankzij hun cyclische aard. • Prijsstabilisatie en sanering van overcapaciteit in de sector duurzame energie. • Brede prestaties in alle overige milieumarkten, waaronder algemeen afvalbeheer en milieuadviesbureaus, die eerder achterbleven. De vijf ondernemingen die het meest bijdroegen aan het resultaat: • Vestas (apparatuur voor het opwekken van windenergie, Denemarken) profiteerde ervan dat de kerncijfers verbeterden en dat de overcapaciteit in de windmolensector verminderde. Daarnaast heeft de reorganisatie positief bijgedragen.


• Georg Fischer (waterinfrastructuur, Zwitserland) een cyclisch aandeel, dat goed presteerde na het uitvoeren van zijn groeistrategie. • Beijing Enterprises Water (waterinfrastructuur, Hongkong) profiteerde van de toegenomen investeringen in waterinfrastructuur. Deze werden aangekondigd bij het derde plenum van de Communistische Partij. Nieuwe projecten leverden ook een positieve bijdrage aan het resultaat van de onderneming. • Kingspan (energie-efficiëntie in gebouwen, Ierland) presteerde goed door de verbeterde vooruitzichten voor de Europese bouwsector en toenemende stabiliteit in Europa. Het heeft de acquisities van 2012 succesvol geïntegreerd. • Nibe (energie-efficiëntie in gebouwen, Zweden) presteerde goed doordat de bouwsector het goed deed, en omdat de belangrijkste thuismarkt (Zweden) stabiliseert. De resultaten werden verder gestimuleerd door een positief sentiment op de kapitaalmarkten tegen het einde van het jaar en sterke groeiprognoses. Factoren die de prestaties negatief beïnvloedden: • Waterbedrijven presteerden slechter doordat beleggers een voorkeur hadden voor minder defensieve beleggingen. Bovendien heerste er onzekerheid over regelgeving in het Verenigd Koninkrijk. • Amerikaanse deelnemingen bleven achter doordat zij duurder waren dan Europese en Aziatische deelnemingen. De vijf deelnemingen die de resultaten het meest afzwakten: • Sabesp (waterbedrijf, Brazilië) had te kampen met onzekerheid over regelgeving en de zwakke Braziliaanse real. Een zwakke real is nadelig omdat de schulden van de onderneming in Amerikaanse dollars genoteerd zijn. • Hyflux (waterinfrastructuur, Singapore) bleef achter doordat er onvoldoende zicht was over de pijplijn van aankomende projecten. Ook overheerst het beeld dat Europese bedrijven de wereldwijde ontziltingsmarkten domineren. • Itron (efficiëntie in elektriciteitsnetwerken, VS) heeft projecten in de VS afgerond. Vervolgens drukten aanzienlijke uitgaven aan onderzoek en ontwikkeling de winst, evenals vertraging in de start van Europese projecten. • HaloSource (waterzuiveringsapparatuur, VS) heeft zich na een omslag minder snel dan verwacht kunnen herstellen. • Kurita (waterzuiveringsapparatuur, Japan) werd getroffen door de zwakke binnenlandse bedrijfsgroei en de moeizame vooruitgang in zijn internationale groeistrategie.

Portefeuillebeleid We kochten aandelen van de volgende ondernemingen: • Met de aankoop van LEM (energie-efficiëntie in de industrie, Zwitserland), Acuity Brands (energieefficiëntie in gebouwen, VS) en Rinnai (energieefficiëntie in gebouwen, Japan) vergrootten we de belangen in de subsector energie-efficiëntie. • Beijing Enterprise Water (waterinfrastructuur, Hongkong) kochten we om in te spelen op de kansen die er zijn doordat de Chinese overheid zich in sterke mate richt op milieumarkten in het algemeen en water in het bijzonder. • Met de aankoop van Meyer Burger (Zwitserland) breidden we het belang in de deelmarkt voor apparatuur voor het opwekken van zonne-energie uit. Dit bedrijf is wereldwijd marktleider op het gebied van machines voor zonne-energie (wafers, cellen en modules). Wij zijn positief over de beleggingsvooruitzichten op deze markten. • De aankoop van DS Smith (recycling en afvalverwerking, Verenigd Koninkrijk) vergrootte ons aandeel in de afvalsector. Het bedrijf heeft een regelmatige, sterke winstgroei en een goed managementteam. • Met Valmont Industries (waterinfrastructuur, VS) kregen we een belang in de Amerikaanse markten voor netwerkuitbreiding en irrigatie. Het aandeel was aantrekkelijk gewaardeerd vanwege zorgen over een cyclische omslag in de irrigatiemarkten. We verkochten de volgende aandelen: • Xylem (waterinfrastructuur, VS) voldeed niet meer aan onze duurzaamheidscriteria omdat het wapens levert, namelijk een monitoringsysteem voor het US Army-programma dat een essentiële rol speelt bij het opsporen en uiteindelijk vernietigen van chemische wapens; dit product staan op de EU Common Military List. Ook levert Xylem specifieke producten voor de olie- en gassector en de nucleaire sector. • LKQ (recycling en afvalverwerking, VS) voldeed niet meer aan onze duurzaamheidscriteria omdat het verbrandingsmotoren produceert en hergebruikt. • Suez Environnement (waterbedrijf, Frankrijk) voldeed niet meer aan onze duurzaamheidscriteria omdat het meer dan dertig procent van het afval stort. • Tomra (apparatuur voor afvaltechnologie, Noorwegen) voldeed niet meer aan onze duurzaamheidscriteria omdat het bedrijfsonderdeel Sorting Solutions actief is in mijnbouw, waaronder de winning van uranium. Dit maakt Tomra leverancier van de sector kernenergie. Risicobeheer Beleggen in het ASN Milieu & Waterfonds brengt risico’s met zich mee. Het belangrijkste risico is het markt-

43


risico (bèta; zie paragraaf 4.1 en de begrippenlijst). Als de beurskoersen dalen, neemt de koers van het fonds af en visa versa. Gedurende het jaar bewoog de bèta van het fonds van 0,95 tot 0,84 aan einde van het jaar. De volatiliteit van het fonds (standaarddeviatie wordt berekend over 36 maanden) bedroeg 9,4% per einde van het jaar. Het fonds is blootgesteld aan valutarisico’s doordat het belegt in verschillende regio’s van de wereld. De ontwikkeling van de valutakoersen waarin de beleggingen luiden, beïnvloedt de waarde van de beleggingen in het fonds. De totale blootstelling aan vreemde valuta’s in 2013 was 77%. De grootste posities in het fonds waren die in de Amerikaanse dollar (36%), de euro (23%) en het Britse pond (circa 17%). Het valutaresultaat over 2013 bedroeg € -55.000. Wij dekken vreemde valuta’s niet af in euro’s, en accepteren het risico dat de valutakoersen het resultaat van het fonds beïnvloeden.

In het beleid zijn restricties vastgelegd over de sectoren en regio’s waarin het fonds belegt. Uitgangspunt is dat het fonds in waterbehandeling 40% tot 60% van de portefeuille belegt, in duurzame energie 20% tot 40% en in recycling en afvalbehandeling 10% tot 30%. In 2013 bleef het fonds binnen deze bandbreedtes. Eind 2013 belegde het 49% in waterbehandeling, 35% in duur zame energie en 16% in recycling en afvalbehandeling. Het fonds had in 2013 de grootste belangen in de subsectoren basisindustrie (circa 50%) en nutsbedrijven (25%). Eind 2013 bevonden zich aandelen van 51 ondernemingen in de portefeuille. De belangen in de top tien maakten in de loop van het jaar 33% tot 38% uit van het totale fondsvermogen.

ASN Milieu & Waterfonds Rendement in %

Fonds

2013

26,89

24,38

2012

10,60

15,15


7,94

10,68


15,31

19,46


-0,84

2,62

Benchmark*

* MSCI World SmallMid Cap (EUR) Kerncijfers in euro’s

44

Koers ultimo 2013

22,39

Koers ultimo 2012

17,69


22,39


17,69


22,43

Dividend over het boekjaar 2012

0,05

Sectorverdeling in % van de portefeuille* A Waterbehandeling

50,3%

B Duurzame energie

31,5%

C Afvalbeheer

18,2%

C

A

* Herweging exclusief liquide middelen B

Fondsontwikkeling Fondsomvang in miljoenen euro’s Aantal geplaatste aandelen

31-12-2013

31-12-2012

257,97

196,34

11.500.375

10.972.595

Tien grootste belangen in % van de portefeuille Clean Harbors

4,3

Roper Industries

4,1

Kingspan

3,5

Sabesp

3,1

Pennon

3,0

Beijing Enterprises Water

3,0

Nibe Industrier

2,9

Stericycle

2,7

Watts Water Technologies

2,7

American Water Works

2,7


Ook het liquiditeitsrisico speelt een rol. Dit is het risico dat het fonds bepaalde belangen niet gemakkelijk kan verkopen doordat er weinig kopers zijn. De beheerder volgt het liquiditeitsrisico nauwgezet, met als doel het zo klein mogelijk te houden. De beheerder heeft de liquiditeit van de aandelen in de portefeuille in kaart gebracht: 39% van de portefeuille kan binnen een week worden geliquideerd, en 75% binnen een maand. Het fonds heeft een groot aandeel in smallcapaandelen. Als er een onderneming uit het beleggingsuniversum verwijderd is, heeft de vermogensbeheerder maximaal zes maanden om de positie te verkopen. Gedurende het verslagjaar hebben zich geen grote problemen voorgedaan met betrekking tot de liquiditeit. Nadat het aandeel Tomra was verwijderd uit het beleggings universum, is het in gedeelten verkocht in verband met de liquiditeit en de marktprijs. Het laatste deel van het belang is enkele dagen na de maximale zesmaandstermijn verkocht. De beheerder stond deze uitzondering op de maximale zesmaandstermijn toe in verband met de geringe liquiditeit van het aandeel. De kasstroom van het fonds was in 2013 gemiddeld 4%. De positie aan liquide middelen lag tussen 0% en 5%. Gedurende het jaar schommelde dit percentage. Dit was het gevolg van een grote toestroom aan liquiditeiten door de verkoop van belangen. Het percentage was ruim voldoende om de in- uitstroom van aandelen te beheren. Vooruitzichten Wij blijven kansen zien in een breed scala aan milieudeelmarkten, vooral in waterinfrastructuur, de verwerking van gevaarlijke afvalstoffen en energie-efficiëntie. We hebben ons aandeel in duurzame energie in 2013 vergroot. We blijven in deze sector zoeken naar veel belovende ondernemingen met duidelijke concurrentievoordelen en een overtuigend bedrijfsmodel. Wat betreft de regioallocatie blijven wij op basis van de waardering neutraal ten opzichte van de VS. In plaats daarvan geven we de voorkeur aan Europa, Japan en Noord-Azië. In de gehele portefeuille ligt de aandacht op kwaliteitsondernemingen met een sterk bedrijfs model en een aantrekkelijke waardering. We blijven positief over de vooruitzichten voor aandelen. We zien ruimte voor consolidatie vanwege de recente resultaten. De verwachting dat het opkopen van Amerikaanse staatsobligaties op korte termijn zal worden teruggeschroefd, is positief voor aandelen. De kerncijfers in diverse milieumarkten blijven verbeteren. Aandelen zijn redelijk gewaardeerd ten opzichte van historische cijfers. De groeiverwachtingen zijn gestabiliseerd. Naar verwachting houden de fusies en overnames aan. Alles overziend is het fonds naar onze mening goed gepositioneerd om sterke resultaten neer te zetten.

4.5 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Fondsprofiel Het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds belegt in aandelen van Europese kleine tot middelgrote beursgenoteerde ondernemingen. Deze ondernemingen voldoen aan de duurzaamheidscriteria van de ASN Beleggingsfondsen of moeten daar binnen drie jaar na toelating tot het ASN Beleggingsuniversum aan voldoen. De beheerder zet de bedrijven actief aan om meer werk te maken van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het fonds is geschikt voor beleggers die willen beleggen in kleinere ondernemingen en die het risico van een aandelenfonds aanvaarden. En voor beleggers die streven naar een rendement dat mogelijk op langere termijn gemiddeld hoger ligt dan dat van de meeste andere beleggingsvormen. Het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. bevat volledige informatie over het beleggingsbeleid van het fonds. U vindt dit prospectus op www.asnbank.nl/ beleggen > Over de beheerder. Rendement Over 2013 behaalde het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds op basis van beurskoers een rendement van 28,72% (2012: 18,18%), inclusief herbelegging van het dividend over 2012 van € 0,45 per aandeel (over 2011: € 0,30). De benchmark won in dezelfde periode 33,48% (2012: 24,87%). Marktontwikkelingen De economische omstandigheden in Europa blijven moeilijk. Er is een duidelijke kloof tussen Noord en Zuid. De werkloosheid is nog steeds alarmerend hoog, vooral onder jongeren. Er lijkt een einde te zijn gekomen aan de economische teruggang, maar er blijven politieke risico’s, zoals de onzekere uitkomst van de Italiaanse verkiezingen en de redding van het Cypriotische banksysteem. Dat zijn redenen om terughoudend te zijn over het verloop van het Europese herstel. Toch was 2013 wederom een uitstekend jaar voor de aandelenmarkten, vooral voor Europese small caps en midcaps. De centrale banken voerden een expansief monetair beleid, waarbij zij zelfs expliciete beleidsindicaties afgaven en voor verscheidene jaren een lage rente garandeerden. Tegelijkertijd trokken de leidende economische indicatoren (leading indicators) wereldwijd aan. Dit alles leidde tot een enorme instroom op de aandelenmarkten en een fors herstel van de aandelenkoersen. Alle Europese beurzen sloten 2013 in de plus. Wel liepen de rendementen fors uiteen: er zat een verschil van 60% tussen koploper Portugal en hekkensluiter Noorwegen. Italië, Frankrijk en Spanje deden het eveneens goed. Het Verenigd Koninkrijk en Duitsland presteerden minder dan het gemiddelde.

45


De Intergouvernementele werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) heeft in een rapport verklaard dat wetenschappers er voor 95% zeker van zijn dat de mens de ‘dominante factor’ is voor de opwarming van de aarde. Het rapport benadrukt dat bedrijven inzicht moeten krijgen in de financiële risico’s die hieraan zijn verbonden. Volgens het IPCC moeten bedrijven zich meer inspannen om zich aan de opwarming van de aarde aan te passen. Aandeelhouders begrijpen steeds beter hoe belangrijk de ESG-principes (milieu, maatschappij en goed onder nemingsbestuur) zijn. Deze kennis kan via actieve aandeelhoudersbetrokkenheid aan bedrijven worden overgedragen. Een betere bewustwording kan bedrijven helpen om hun risico’s te verminderen en hun doelmatigheid te verbeteren. Dat kan een aanzienlijk positieve invloed op de waarde van ondernemingen in de markt van small- en midcapaandelen.

46

Rendementsbijdrage 2013 was een uitstekend jaar voor Europese small- en midcapaandelen. Daarbij deden goedkope aandelen van lage kwaliteit het beter dan aandelen van hoge kwa liteit (aandelen met een hoog rendement op het geïnvesteerde kapitaal). Doordat wij een voorkeur hebben voor kwaliteitsaandelen, was dit een moeilijke situatie om bovengemiddeld te presteren. Aandelen van bedrijven met een kleinere marktkapitalisatie in de benchmark deden het beter dan de grotere. Bezien per sector presteerden telecommunicatie en overige aan de consument gerelateerde sectoren goed, evenals technologie aandelen. De olie- en gassector, waarin het fonds uit duurzaamheidsoverwegingen niet belegt, presteerde het slechtst doordat de dagtarieven voor veel oliedienstverleners daalden. Als alle momenteel bekende oliereserves zouden worden opgemaakt, heeft dat catastrofale gevolgen voor de planeet. Het lijkt ons op lange termijn geen goede bedrijfsstrategie om in verafgelegen delen van de wereld te zoeken en boren naar nieuwe olie. Dat mensen zich dat realiseren, verklaart wellicht ook waarom de sector achterbleef. De sector basismaterialen was eveneens zwak, wat vooral te wijten was aan een daling van de investeringen in de mijnbouw. De deelnemingen die het meest bijdroegen aan het resultaat: • Valeo, de Franse leverancier van auto-onderdelen. Het bedrijf biedt energie-efficiënte oplossingen voor de auto-industrie. Het vergrootte jaar na jaar zijn marktaandeel in wat wereldwijd een robuuste eindmarkt was. In december hebben we het bedrijf echter verwijderd uit het beleggingsuniversum nadat er ernstige misstanden waren geconstateerd met betrekking tot de veiligheid, gezondheid en arbeidsrechten van zijn werknemers. • De Britse huizenbouwer Galliford Try (toegelaten tot het beleggingsuniversum) blijft profiteren van

zijn landvoorraad, die grotendeels tijdens de recessie is aangekocht tegen dumpprijzen. De onevenwichtige verhoudingen tussen vraag en aanbod op de Britse huizenmarkt vormen bovendien een krachtige stuwende factor op de lange termijn voor de gehele sector. De deelnemingen die de resultaten het meest afzwakten: • Het aandeel van het Zwitserse technologiebedrijf AMS (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum) presteerde het slechtst. Kort na een winstwaarschuwing werd ook nog eens aangekondigd dat de CEO ging vertrekken. Er verschenen bovendien tegenstrijdige berichten over het hoe en waarom. Gezien de onzekerheid besloten we het belang in AMS te verkopen. • Het aandeel van de Zwitserse vliegtuigcateraar Gategroup (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum) presteerde eveneens zwak. De zwakke Europese luchtvaartindustrie bleef het Gategroup moeilijk maken. De strategie om via overnames te groeien bleek moeilijker te verwezenlijken dan verwacht. We verkochten het aandeel in juli. Portefeuillebeleid In 2013 hebben we dertien nieuwe aandelen aan de portefeuille toegevoegd. We beschouwen deze allemaal als beleggingen van hoge kwaliteit: • KCOM (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • JC Decaux (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Takkt (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Taylor Wimpey (toegelaten tot het beleggings universum); • Leoni (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Veidekke (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Hammerson (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Elmos Semi (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Frigoglass (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Unit4 (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Dunelm (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Cewe (toegelaten tot het beleggingsuniversum); • Opera Software (toegelaten tot het beleggingsuniversum). In 2013 verkochten we de aandelen van elf onder nemingen. • Rockwool (toegelaten tot het beleggingsuniversum): de koers had de reële waarde bereikt en wij zagen geen mogelijkheden tot verdere koersstijging meer; • Metso (toegelaten tot het beleggingsuniversum; idem;


• Great Portland (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum): idem; • Wincor Nixdorf (toegelaten tot het beleggingsuniversum): na een herbeoordeling van de vooruitzichten bleek de beleggingspropositie niet meer zo aantrekkelijk te zijn als bij het moment van aankoop; • Zumtobel (toegelaten tot het beleggingsuniversum): idem; • Pfeiffer Vacuum (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum): idem; • AMS (voorlopig toegelaten tot het beleggings universum): idem; • Gategroup (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum): idem; • Hemtex (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum): idem; • DSM (voorlopig toegelaten tot het beleggingsuniversum) werd verkocht omdat het bedrijf te groot werd en uit het universum verdween; • Valeo werd verkocht omdat het bedrijf niet langer aan de duurzaamheidseisen van het fonds voldeed. Aan het einde van het jaar bevatte de portefeuille 33 aandelen: 28 beleggingen van hoge kwaliteit en 5 beleggingen in ondernemingen in ‘speciale situaties’. Speciale situaties zijn omstandigheden die de waarde van de aandelen beïnvloeden, zoals een herstructurering, herkapitalisatie of overname. Risicobeheer Beleggen in het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds brengt bepaalde risico’s met zich mee. De belangrijkste is het marktrisico (bèta; zie paragraaf 4.1 en de begrippenlijst). Als de beurskoersen dalen, neemt de intrinsieke waarde van het fonds af en visa versa. In de loop van 2013 werd de bèta langzaamaan iets lager: hij daalde van 0,9 aan het begin van het jaar tot 0,8 aan het einde van het jaar. Ook de volatiliteit van het fonds daalde in 2013. Het fonds blijft minder volatiel dan de benchmark. Ultimo 2013 bedroeg de volatiliteit van het fonds 17,5% en die van de benchmark 20,5%. Het fonds is blootgesteld aan valutarisico’s doordat het belegt in verschillende Europese landen. De ontwikkeling van de valutakoersen waarin de beleggingen luiden, beïnvloedt de waarde van de beleggingen in het fonds. Het fonds luidt in euro’s, maar loopt toch aanzienlijke valutarisico’s: het belegt 33% in Britse ponden en 16% wordt belegd in andere Europese valuta’s dan de euro. In 2013 was het belang in vreemde valuta’s gemiddeld circa 50%. Wij dekken vreemde valuta’s niet af in euro’s en accepteren het risico dat de valutakoersen het resultaat van het fonds beïnvloeden. In de eerste maanden van 2013 had de ontwikkeling van de valutakoersen nauwelijks invloed op het resul-

taat van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds. Het valutaresultaat van het fonds was € 35.000 positief, tegen een valutaresultaat van nihil in 2012. Het fonds belegt uitsluitend in Europese small- en midcapaandelen, in een geconcentreerde portefeuille van circa dertig aandelen. Dit brengt een concentratierisico met zich mee. Wij accepteren dit concentratierisico omdat het volgt uit het beleggingsbeleid van het fonds. Eind 2013 was het grootste belang 4,9%; de top tien van het fonds besloeg 41% van de portefeuille. Het percentage top tien-beleggingen bleef gedurende 2013 nagenoeg stabiel. Een belang van het fonds mag maximaal 10% bedragen. Het fonds bleef hier in 2013 ruimschoots binnen. Ook het liquiditeitsrisico speelt een belangrijke rol omdat het fonds belegt in small- en midcapaandelen. Dit is het risico dat het fonds bepaalde belangen niet gemakkelijk kan verkopen doordat er weinig kopers zijn. De beheerder volgt het liquiditeitsrisico nauwgezet. Op basis van de liquiditeit van de aandelen kan 50% van de portefeuille in één handelsdag geliquideerd worden en de gehele portefeuille binnen tien handelsdagen. In 2013 deden zich geen problemen voor met liquiditeit bij de verkoop van aandelen. Als een aandeel uit het beleggingsuniversum verwijderd wordt, verkopen wij het zo snel mogelijk. De kaspositie van het fonds was in 2013 gemiddeld 2 tot 3%. Volgens het beleid mag deze 10% bedragen. De fondsbeheerder is ruimschoots binnen deze grens gebleven. Vooruitzichten We verwachten dat er vanuit duurzaamheidsperspectief steeds meer aandacht zal worden besteed aan zaken zoals de gevolgen van extreem weer, spanningen over waterschaarste, obesitaskwesties, bevolkingsgroei en energie-efficiëntie. Ook zal er in steeds bredere kring gediscussieerd worden over het verdwijnen van biodiversiteit. Bedrijven kunnen niet al deze problemen zien te voorkomen, maar zij kunnen zich wel aanpassen, diversifiëren en innoveren om de gevolgen te beperken. Het dieptepunt van de financiële crisis ligt weliswaar al zo’n vijf jaar achter ons, maar de wereldeconomie bevindt zich nog steeds aan het begin van het herstel. De aandelenmarkten bevinden zich in een haussestemming. Dat geldt vooral voor small en midcaps, want die presteren tijdens een herstelfase gewoonlijk bovengemiddeld. De Europese economie lijkt eindelijk aan de beterende hand te zijn. Zij blijft echter fragiel en er moeten nog diverse onevenwichtigheden overwonnen worden. Het grootste risico voor het herstel is dat de stimuleringsmaatregelen tactvol moeten worden afgebouwd. Ook in het verleden hebben we periodes gehad waarin aandelen van lage kwaliteit bovengemiddeld presteerden.

47


Die periodes duren gewoonlijk niet lang en dat is ook wat wij voor de toekomst verwachten. De waarderingen van aandelen zijn gematigd. We zien talloze aan-

trekkelijke bedrijven waarin het fonds zou kunnen beleggen. Voor 2014 zijn we voorzichtig optimistisch over Europese small- en midcapaandelen.

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Rendement in %

Fonds

2013

28,72

33,48

2012

18,18

24,87

Benchmark*


2,05

9,20


17,43

19,30

2,97

1,87

Gemiddeld per jaar sinds start (30-04-2006) * MSCI Europe Small Cap Total Return Index (Verenigd Koninkrijk voor 50% gewogen) Kerncijfers in euro’s Koers ultimo 2013

28,28

Koers ultimo 2012

22,39


28,28


22,39

A Duurzame consumentengoederen

34,0%


28,31

B Basisindustrie

25,5%

C Technologie

15,1%


0,45 31-12-2013

31-12-2012

56,73

42,30

2.003.793

1.878.262

Sectorverdeling in % van de portefeuille F

D Basisgoederen

7,1%

E Farmacie & gezondheidszorg

5,9%

F Massaconsumentengoederen

4,2%

G Telecommunicatie

3,6%

H Financiële dienstverlening 2,4%

Tien grootste belangen in % van de portefeuille

48

I Nutsbedrijven

Unit 4

4,9

Opera Software

4,6

Huhtamaki

4,5

Dignity

4,3

Axel Springer

4,1

Galliford Try

4,0

Tom Tailor

3,9

CAF

3,8

Takkt

3,6

Dunelm

3,6

Den Haag, 9 april 2014 Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Bas-Jan Blom Diane Griffioen ASN Bank N.V., vertegenwoordigd door: Ewoud Goudswaard Jeroen Jansen

2,2%

G H I

E

A

D

C B


49

50

5 Jaarrekening ASN Beleggingsfondsen N.V.

51


5.1 Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Participaties in de beleggingspools

(A)*

1.031.213

789.550

Vorderingen

(B)

4.318

1.268

Kortlopende schulden

(C)

5.497

2.164

-1.179

-896

1.030.034

788.654

Geplaatst kapitaal

128.561

118.637

Agio

713.105

638.792

13.971

-58.760

174.397

89.985

1.030.034

788.654

Beleggingen

Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Eigen vermogen

Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal

(D)

De referenties in de balans en de winst-en-verliesrekening verwijzen naar de toelichtingen op de betreffende posten. U vindt deze toelichting in de paragrafen 5.5 respectievelijk 5.6. Dergelijke referenties staan ook in de hoofdstukken 6 en 7.

52


5.2 Winst-en-verliesrekening In duizenden euro’s

Ref.

2013

2012

Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

(E)

4.719

7.042

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

(F)

181.830

93.456

186.549

100.498

Totalekostenvergoeding

12.152

10.513

Som van de bedrijfslasten

12.152

10.513

174.397

89.985

Som van de bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten

Resultaat

(G)

53


5.3 Kasstroomoverzicht In duizenden euro’s

2013

2012

174.397

89.985

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat

Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom:



-4.719

-7.042

-181.830

-93.456

Aankoop van beleggingen

-114.559

-30.553

Verkoop van beleggingen

59.445

99.092

Mutaties in activa en passiva:

Vorderingen


Nettokasstromen uit beleggingsactiviteiten

-3.050

-177

3.333

-1.464

-66.983

56.385

Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van aandelen

130.701

40.793

Inkoop van aandelen

-46.464

-84.538

Uitgekeerd dividend

-17.254

-12.640

66.983

-56.385

Mutatie liquide middelen

-

-

Liquide middelen begin van de verslagperiode

-

-

Liquide middelen eind van de verslagperiode

-

-

Nettokasstromen uit financieringsactiviteiten

54


5.4 Toelichting op de jaarrekening ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beleggings maatschappij met veranderlijk kapitaal, statutair gevestigd te Den Haag. De vennootschap is opgericht op 2 januari 2001; aandelen van de fondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V. worden verhandeld via Euronext Fund Service (EFS). Dit is het handels systeem voor open-end beleggingsinstellingen die in Nederland zijn geregistreerd en aan NYSE Euronext in Amsterdam zijn genoteerd. De verslagperiode van de vennootschap is gelijk aan het kalenderjaar. Dit verslag heeft betrekking op de periode van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013. ASN Beleggingsfondsen N.V. is een open-end beleggingsinstelling en is opgezet volgens een paraplu structuur. De gewone aandelen van ASN Beleggingsfondsen N.V. zijn onderverdeeld in verschillende series aandelen (de ‘fondsen’), waaraan het vermogen van de beleggingsmaatschappij wordt toegerekend en waarin afzonderlijk kan worden belegd. Als ASN Beleggings instellingen Beheer B.V. (‘ABB’) van mening is dat bijzondere omstandigheden daartoe noodzaken, kan het in het belang van ASN Beleggingsfondsen N.V. en haar aandeelhouders de uitgifte of inkoop van aandelen beperken of tijdelijk opschorten. Elk fonds heeft zijn eigen beleggingsbeleid, risico profiel en koersvorming. Ook de administratie van elk fonds is gescheiden door het gebruik van separate rekeningen. Het in een afzonderlijk fonds gestort kapitaal wordt afzonderlijk belegd. Zowel de kosten als de opbrengsten worden per fonds afzonderlijk verantwoord. Waardestijgingen en waardedalingen in de portefeuille van een fonds komen ten goede aan of ten laste van de houders van de desbetreffende serie aandelen. Conform de Wet op het financieel toezicht (Wft) is er sprake van afgescheiden vermogens tussen de verschillende fondsen. De fondsen als zodanig hebben geen rechtspersoonlijkheid; het vermogen is van één en dezelfde rechtspersoon: ASN Beleggingsfondsen N.V. De fondsen beleggen het vermogen van ASN Beleggingsfondsen N.V. in zogenaamde beleggingspools. In deze beleggingspools vindt de uitvoering van het beleggingsbeleid feitelijk plaats. De beleggingspools zijn besloten fondsen voor gemene rekening. Naar Nederlands recht zijn de beleggingspools geen rechtspersoon: de juridische eigendom van het vermogen van de beleggingspools berust bij de bewaarder, Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V.

ABB treedt op als beheerder van ASN Beleggings fondsen N.V. en de beleggingspools. Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V., statutair gevestigd te Utrecht, fungeert als bewaarder van de pools. Er bestaat een overeenkomst tussen beheerder (ABB) en bewaarder (Pettelaar) ten aanzien van de beleggingspools. ASN Beleggingsfondsen N.V. belegt zijn vermogen in besloten fondsen voor gemene rekening, zogenaamde beleggingspools. In deze beleggingspools vindt de uitvoering van het beleggingsbeleid feitelijk plaats. Meer uitleg over deze structuur is te vinden in hoofdstuk 9 van het prospectus. De beleggingspools worden beheerst door de bepalingen in de voorwaarden van beheer en bewaring. Deze voorwaarden regelen de rechtsverhouding tussen ABB, Pettelaar en de participanten van de beleggingspools in de beleggingspools. De enige participanten in de beleggingspools zijn ASN Beleggingsfondsen N.V., respectievelijk de beleggingspool waarin ASN Beleggingsfondsen N.V. belegt en de ASN Bank. De voorwaarden van beheer en bewaring van de beleggingspools kunnen worden gewijzigd door de beheerder en de bewaarder gezamenlijk. Aan de jaarrekening 2013 van ASN Beleggingsfondsen N.V. zijn toegevoegd de jaarrekeningen van de besloten fondsen voor gemene rekening (beleggingspools), waarin de vennootschap haar vermogen heeft belegd. Deze worden geacht onderdeel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. Als gevolg van regelgeving die het ministerie van Financiën heeft aangekondigd, is het per 1 januari 2014 niet langer toegestaan om distributievergoedingen te ontvangen van aanbieders van beleggingsfondsen. De overstap naar beleggingsdienstverlening zonder distributievergoedingen draagt volgens de banken en de AFM bij aan een toekomstbestendige beleggingsdienstverlening. Doordat klanten direct gaan betalen voor de dienstverlening van de bank, wordt deze dienstverlening aan de klant onafhankelijker en transparanter. Hierbij maken de banken geen onderscheid naar vorm van dienstverlening. Dit betekent dat zij geen distributievergoedingen van fondsbeheerders meer ontvangen bij vermogensbeheer, adviesdienstverlening en execution only. ABB verlaagt derhalve per 1 januari 2014 de totalekostenpercentages. Als gevolg hiervan verandert ook de LKF voor elk van de onderstaande beleggingsfondsen. De lopendekostenfactor (LKF) ten opzichte van het totalekostenpercentage (TKP) per beleggingsfonds:

55


Prospectus

TKP

2013

2012

2013

Vanaf 1-1-2014


1,25%

1,27%

1,25%

1,25%

0,90%

ASN Duurzaam Obigatiefonds

0,95%

0,96%

0,95%

0,95%

0,55%


1,10%

1,11%

1,10%

1,10%

0,70%


1,75%

1,77%

1,76%

1,75%

1,35%


1,75%

1,77%

1,77%

1,75%

1,55%

Deze jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de Wet op het financieel toezicht (Wft) en de daaruit voortvloeiende regelgeving zoals geldend op 21 juli 2013. Een beheerder die op 21 juli 2013 bevoegd in het kader van zijn beroep of bedrijf in Nederland alternatieve beleggingsinstellingen beheert, kan gebruik maken van een overgangsjaar. Aangezien ABB op 21 juli 2013 al over een Wft-vergunning beschikte, houdt het overgangsjaar in dat zijn Wft-vergunning op 22 juli 2014 van rechtswege overgaat in een AIFMD-vergunning. Op onderdelen zijn in deze jaarrekening bewoordingen gehanteerd die afwijken van de modellen voor beleggingsinstellingen zoals voorgeschreven in het Besluit modellen jaarrekening, omdat deze beter de inhoud van de post weergeven.

56

LKF

2013

Ter verbetering van het inzicht zijn op een aantal plaatsen de vergelijkende cijfers van de vorderingen en kort lopende schulden per 31 december 2012 aangepast. Het betreft hier niet de totalen van de vorderingen en kortlopende schulden maar de uitsplitsing naar de samenstellende onderdelen. ABB, beheerder van ASN Beleggingsfondsen N.V., heeft een vergunning op grond van artikel 2:65 Wft. ABB, die de directie en het beheer voert over de vennootschap, is een 100%-deelneming van ASN Bank N.V., die statutair is gevestigd te Den Haag. ASN Bank N.V. is een volledige dochter van SNS Bank N.V., onderdeel van SNS REAAL N.V. Per 1 februari 2013 is, door de nationalisatie, de Nederlandse staat de enige aandeelhouder van SNS REAAL N.V. Deze nationalisatie heeft geen invloed op ABB en het beheer van de fondsen. De jaarrekening is opgemaakt en goedgekeurd voor publicatie door de directie op 9 april 2014.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Tenzij anders vermeld zijn alle bedragen in duizenden euro’s en worden de in de balans opgenomen posten gewaardeerd tegen marktwaarde.

Vreemde valuta De rapportage- en functionele valuta van de vennootschap is de euro. Activa en passiva in vreemde valuta’s zijn omgerekend tegen de koersen per balansdatum. Ultimo verslagperiode werden de volgende wissel koersen gehanteerd (World Market/Reuters closing spot rates): Valutakoers t.o.v. de euro

2013

2012

Amerikaanse dollar

1,3780

1,3184

Australische dollar

1,5402

1,2699

Braziliaanse real

3,2509

2,6994

Britse pond

0,8320

0,8111

Canadese dollar

1,4641

1,3127

Deense kroon

7,4604

7,4610

Hongkong dollar

10,6843

10,2187

144,8294

113,9955

Noorse kroon

8,3598

7,3372

Singaporese dollar

1,7398

1,6104

Japanse yen

41,0677

38,2850

Zweedse kroon

Taiwanese dollar

8,8500

8,5768

Zwitserse frank

1,2255

1,2068

Voor aanen verkopen gedurende de verslagperiode zijn de transactiekoersen gehanteerd. Voor posten van de winst-en-verliesrekening in vreemde valuta geldt eveneens de transactiekoers. Verschillen uit hoofde van de valutaomrekening worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Criteria opname in de balans Een financieel instrument wordt in de balans opgenomen zodra het waarschijnlijk is dat toekomstige economische voordelen hieruit naar de vennootschap zullen vloeien. De reële waarde van een financieel instrument bij eerste opname is gelijk aan de kostprijs van een financieel instrument. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot het financiële instrument aan een derde worden overgedragen.


Saldering van een actief en een verplichting Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als nettobedrag in de balans opgenomen indien sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. De met de gesaldeerd opgenomen financiële activa en financiële verplichtingen samenhangende rentebaten en rentelasten worden eveneens gesaldeerd opgenomen. Beleggingen Transactiekosten Aan de aanen verkopen van participaties in de beleggingspools zijn geen kosten verbonden. Participaties in beleggingspools De beleggingen van de fondsen bestaan uit partici paties in de beleggingspools. De participaties in de beleggingspools worden gewaardeerd tegen de intrinsieke waarde (ook wel bekend onder de term net asset value) per einde verslagperiode. Deze komt overeen met de reële waarde. De participaties worden op dagbasis aangekocht of verkocht tegen de vast gestelde intrinsieke waarde. De beleggingen zijn als liquide te beschouwen. De intrinsieke waarde van alle beleggingspools wordt één keer per jaar gecontroleerd door de externe accountant in het kader van de jaarlijkse controle van ASN Beleggingsfondsen N.V. Indirecte beleggingen Aangezien ASN Beleggingsfondsen N.V. haar vermogen belegt in onderliggende beleggingspools, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo Waardering van financiële instrumenten tegen reële waarde

Wft), artikel 122, lid 1, onderdeel g – de jaarcijfers van de onderliggende pools opgenomen in deze jaarrekening. Als een beleggingsinstelling 85 procent of meer belegt in een andere beleggingsinstelling, zijn artikel 122, lid 1a tot en met 1e, artikel 123, lid 1m, 5 en 6 en artikel 124, lid 1i en 1j ook van toepassing op de onderliggende pools. Artikel 122 tot en met 124 Bgfo vraagt een nadere toelichting op de balans en de winst-en-verliesrekening met als doel onder andere een beter inzicht in de beleggingen en in de kosten. De jaarcijfers van de pools worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. Voor de structuur van de fondsen en pools wordt verwezen naar bijlage 3. Bepaling reële waarde beleggingen in de onderliggende beleggingspools In overeenstemming met RJ 290.916 (RJ = Richtlijn voor de jaarverslaggeving) wordt hierna informatie verschaft over financiële instrumenten die in deze jaarrekening tegen reële waarde worden gewaardeerd. Deze financiële instrumenten worden geclassificeerd en beschreven op de volgende categorieën: • de reële waarde is afgeleid van ter beurze genoteerde marktprijzen. • de reële waarde is afgeleid van onafhankelijke taxaties. • de reële waarde is gebaseerd op berekeningen van de netto contante waarde (NCW) of een andere geschikte methode. Hierna ziet u de verdeling van de beleggingen van de ASN Beleggingspools, waarbij voor de indirecte belegging van de ASN Aandelenpool in ASN Venture Capital Fonds N.V. is gekeken naar de beleggingen van ASN Venture Capital Fonds N.V.

31 december 2013

Genoteerde marktprijzen

Onafhankelijke taxaties

NCW of andere methode 7.456

Aandelen

803.941

796.485

-

Obligatieleningen

192.225

192.225

-

-

Totaal

996.166

988.710

-

7.456

Transactiekosten Transactiekosten bij aankoop van beleggingen worden als onderdeel van de kostprijs geactiveerd. Zij worden als onderdeel van de ongerealiseerde waardeveranderingen op beleggingen in de winst-en-verliesrekening verantwoord. Aan het einde van de verslagperiode zijn als gevolg hiervan geen transactiekosten geactiveerd. Transactiekosten bij verkoop van beleggingen worden als onderdeel van de gerealiseerde waardeveranderingen verantwoord. Het totaalbedrag aan geïdentificeerde transactiekosten van beleggingen over de verslagperiode wordt, voor zover

aantoonbaar, toegelicht in de jaarrekening van de beleggingspools, aangezien de feitelijke aanen verkopen van beleggingen plaatsvinden via de beleggingspools. Beleggingen met een marktnotering Aandelen, genoteerd aan een effectenbeurs worden gewaardeerd tegen reële waarde op basis van de meest recente slotkoers in de verslagperiode. Als financiële instrumenten op verschillende effectenbeurzen zijn genoteerd, bepaalt de beheerder van welke effectenbeurs de koers in aanmerking wordt genomen.

57


Voor vastrentende waarden worden de relevante bid quotes (biedkoersen) gebruikt om de reële waarde te bepalen. Beleggingen zonder marktnotering Niet aan een effectenbeurs genoteerde en eventuele incourante beleggingen worden gewaardeerd op basis van de meest recente beschikbare informatie waarover de beheerder beschikt. Dit impliceert dat de waardering van niet-genoteerde en incourante beleggingen gedateerd kan zijn, in tegenstelling die van tot beursgenoteerde beleggingen. Als na vaststelling van de intrinsieke waarde van het fonds, maar voor publicatie van de jaarrekening, informatie beschikbaar komt die leidt tot een materieel ander inzicht in de intrinsieke waarde die in de jaarrekening zou worden gepubliceerd, dan wordt dit in de jaarrekening verwerkt en toegelicht. De nadere informatie wordt verwerkt bij de eerst volgende vaststelling van de intrinsieke waarde. De reële waarde van beleggingsinstellingen zonder marktnotering wordt bepaald op basis van de intrinsieke waarde. De reële waarde van vastrentende waarden wordt bepaald op basis van de contante waarde van de verwachte kasstromen (rente en aflossingen) op basis van de ultimo verslagperiode geldende marktrente, rekening houdend met het risicoprofiel (kredietrisico, oninbaarheid) en de looptijden.

58

Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De nominale waarde is nagenoeg gelijk aan de marktwaarde als gevolg van de korte looptijden van de betreffende posten. Verwerking van plaatsing en inkoop van aandelen De kosten van toe- en uittreding worden geheel verwerkt in het geplaatste kapitaal en het agio van het desbetreffende fonds. Op- en afslag bij toe- en uittredingen Bij de uitgifte van aandelen van het fonds wordt de uitgifteprijs van de aandelen ten opzichte van de berekende intrinsieke waarde verhoogd met een opslag; bij de inkoop van aandelen wordt de inkoopprijs verlaagd met een afslag. Doordat aandelen worden uitgegeven tegen de alsdan berekende intrinsieke waarde vermeerderd met een opslag dan wel ingenomen tegen de alsdan berekende intrinsieke waarde verminderd met een afslag, komen deze open afslagen geheel ten goede aan het fonds. Deze open afslagen dienen vooral om transactiekosten te dekken die bij het fonds in rekening worden gebracht over de beleggingstransacties van het fonds. Deze transactiekosten bestaan uit vergoedingen voor onder andere brokerkosten, waaronder researchkosten, settlementkosten

en vergoedingen voor valutaverschillen. De beheerder stelt jaarlijks de open afslagen vast op basis van de gemiddelde transactiekosten die representatief zijn voor transacties op de financiële markten in de betreffende beleggingscategorie.

Grondslagen voor de resultaatbepaling Verantwoording van baten en lasten Baten worden in de winst-en-verliesrekening verantwoord wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Resultaatbepaling Het resultaat wordt voornamelijk bepaald door de gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van de beleggingen gedurende de verslagperiode, onder aftrek van de kosten die aan de verslagperiode zijn toe te rekenen. Daarnaast bestaat het resultaat in de beleggingspools uit de directe beleggingsopbrengsten, zoals interest en dividend. Het dividend is het verdiende bruto contante dividend onder aftrek van provisie en niet-terugvorderbare dividendbelasting. De opbrengsten in de vorm van stockdividend worden als aankoop tegen nihil in de balans verwerkt. De interestbaten betreft de bruto ontvangen rente op obligaties onder aftrek van een eventuele provisie. De rente wordt verantwoord in de periode waarop zij betrekking heeft.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst van de liquide middelen die gedurende de verslagperiode beschikbaar zijn gekomen, en de wijze waarop deze zijn aangewend. De kasstromen worden gesplitst in operationele (beleggings)activiteiten en financieringsactiviteiten. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. In het kasstroomoverzicht wordt het resultaat door middel van aanpassingen hierop tot kasstromen herleid. Deze aanpassingen betreffen onder andere correcties op de overlopende posten. De liquide middelen in de fondsen hebben een beginstand en eindstand van nihil. De gelden die van klanten worden ontvangen, worden namelijk direct belegd in participaties van de beleggingspools. Het beleid van


de fondsen is erop gericht het beschikbare vermogen volledig te beleggen.

Fiscale aspecten Vennootschapsbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. valt in fiscaal-juridische zin onder de werking van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader uitgewerkt in het Besluit beleggingsinstellingen. Dit houdt in dat ASN Beleggingsfondsen N.V. als zogeheten fiscale beleggingsinstelling geen vennootschapsbelasting verschuldigd is (0%-tarief) als zij voldoet aan de voorwaarden die in de wet en het besluit zijn genoemd. Een belangrijke voorwaarde is dat ASN Beleggingsfondsen N.V. het resultaat van de betreffende fondsen, exclusief het (positieve) saldo van koerswinsten en koersverliezen, onder aftrek van een deel van de kosten, binnen acht maanden na afloop van het boekjaar uitkeert aan de aandeelhouders van de betreffende fondsen (doorstootverplichting). Het (positieve) saldo van koerswinsten en koersverliezen op beleggingen in effecten wordt toegevoegd aan de zogeheten herbeleggingsreserve. Een eventueel negatief saldo dient ten laste van de herbeleggingsreserve te komen. De beleggingspools zijn niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting; de pools zijn fiscaal transparant. Alle activa en passiva, alsmede de resultaten, worden fiscaal rechtstreeks toegerekend aan de houders van de participaties in de pools, namelijk de fondsen.

die zij moet afdragen over de dividenduitkeringen van ASN Beleggingsfondsen N.V. Dit vindt plaats via de zogenaamde afdrachtvermindering. Deze afdracht vermindering is met ingang van 1 januari 2013 beperkt. Voor zover er vrijgestelde entiteiten deelnemen in de fondsen, mag de afdrachtvermindering niet meer worden toegepast ter zake van buitenlandse bronbelasting.

Financiële risico’s en beheersingsmaatregelen De activiteiten van ASN Beleggingsfondsen N.V. kunnen voor de vennootschap financiële risico’s van verscheidene aard met zich meebrengen. Deze risico’s komen voort uit het beheer van beleggingsportefeuilles. Aangezien elk fonds een eigen beleggingsbeleid voert, variëren deze risico’s per fonds. Om het beleggings beleid uit te voeren belegt elk fonds in participaties van een pool, dan wel (indirect) in participaties van een combinatie van pools waarin de beleggingsportefeuilles zijn ondergebracht. Het risicoprofiel van een fonds is dan ook gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin dit fonds belegt. Deze belangrijkste financiële risico’s bestaan uit koersrisico, marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico, verhandelbaarheidsrisico en uitbe stedingsrisico. Het beleid dat de directie van de vennootschap voert ten aanzien van deze risico’s wordt hieronder uiteengezet. De hierna aangegeven risico’s worden nader uitgewerkt in de toelichting op de jaarrekening van de beleggingspools. 59

Dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. dient op uitgekeerd dividend aan aandeelhouders in beginsel 15% dividendbelasting in te houden. Op van Nederlandse beleggingen ontvangen dividend wordt in beginsel 15% dividendbelasting ingehouden. Op van buitenlandse beleggingen ontvangen dividend houdt het betreffende land veelal bronbelasting in. Als Nederland een verdrag heeft gesloten met het betreffende bronland om dubbele belasting te voor komen, kan het bronbelastingtarief mogelijk op grond van dit belastingverdrag worden verlaagd. Afhankelijk van het betreffende belastingverdrag kan ASN Beleggingsfondsen N.V. in beginsel verzoeken om een (gedeeltelijke) teruggaaf van de ingehouden bron belasting (tot aan het verdragstarief) bij de buitenlandse belastingautoriteiten. ASN Beleggingsfondsen N.V. kan in beginsel de Nederlandse dividendbelasting die is ingehouden op ontvangen dividenden, en (resterende) buitenlandse bronbelasting tot maximaal 15% verrekenen met de dividendbelasting

ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) heeft in 2012 het risicobeleid voor ASN Beleggingsfondsen N.V. beschreven en vastgelegd. Dit beleid is in 2013 geëvalueerd en in juni 2013 herzien en vastgesteld. Het beleid identificeert de belangrijkste risico’s die het beheer van beleggingsinstellingen beïnvloeden, zodat passende beheersmaatregelen kunnen worden getroffen. Verder vormen de beleidsuitgangspunten de basis voor het monitoren van de risico’s. Het doel van risicomanagement is drieledig: • Beheerste en integere bedrijfsvoering. • Naleven van weten regelgeving. • Handelen in het belang van beleggers c.q. nakomen van de zorgplicht. Het risicomanagementbeleid is verdeeld in twee onderdelen: 1. Governance De (overkoepelende) bestuurlijke inrichting en organisatie van de risicomanagementprocessen. 2. Risicomanagementproces • Risico-identificatie: het vaststellen van de risico’s.


• R isicobeheersing/limieten: de maatregelen die zijn en worden genomen om de geïdentificeerde risico’s te mitigeren. • Risicomonitoring en rapportage. ABB voert jaarlijks een risicoanalyse uit, zowel voor zijn eigen activiteiten als voor de beleggingsfondsen die het beheert. Koersrisico Het koersrisico is het risico van koersschommelingen op de financiële markten als gevolg van marktrisico, renterisico en valutarisico. Deze risico’s worden hierna toegelicht.

60

Marktrisico De waarde van financiële instrumenten kan toe- of afnemen als gevolg van marktrisico. Marktrisico’s voor beleggingen in aandelen worden beïnvloed door diverse factoren. Daaronder zijn de vooruitzichten voor de economische groei, het inflatietempo, de prijsontwikkeling op de goederenmarkten (zoals energieprijs) en op de valutamarkten. Hoe sterker deze factoren fluctueren, des te groter is het marktrisico. Marktrisico’s kunnen verschillen per categorie belegging, bijvoorbeeld per deelmarkt, sector, land, regio en debiteur. Naarmate de spreiding over regio’s en sectoren afneemt, neemt het marktrisico toe. Ook de mate van ontwikkeling van het land waarop het beleggingsbeleid is gericht, is van invloed op de omvang van het marktrisico. In zogenoemde opkomende landen met een minder stabiele regering en minder financieel ontwikkelde markten is het marktrisico groter dan in meer ontwikkelde landen. Het beleggingsbeleid van de fondsen en pools is voornamelijk gericht op beleggingen in ontwikkelde landen. Uitzondering hierop is het beleggingsbeleid van het ASN Duurzaam Aandelenfonds en ASN Milieu & Waterfonds. Dit biedt enige ruimte voor beleggingen in opkomende landen en regio’s. Het beleid is gericht op de beheersing van het risico door een limiet te stellen aan het maximale percentage van het vermogen dat wordt belegd in één bedrijf of instelling. Voor de fondsen gelden de volgende beperkingen: Fonds

Maximumpercentage in één bedrijf


5%


5%


10%

In de jaarrekening van de pool waarin de desbetreffende fondsen beleggen, is een landenverdeling en een sectorverdeling van de beleggingsportefeuille opgenomen. Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument wijzigt als gevolg van veranderingen in de marktrente. Dit risico betreft voornamelijk de beleggingen in vastrentende waarden. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds (en daarmee ook het ASN Duurzaam Mixfonds) belegt via de ASN Obligatiepool in vastrentende waarden en is daarom blootgesteld aan renterisico. Een belangrijke factor die marktrentes beïnvloedt, is de marktverwachting van de wijziging van het inflatietempo. Als de kapitaalmarktrente stijgt ten opzichte van de (vaste) couponrente van een obligatie, dan daalt de waarde van deze obligatie en andersom. Hoe langer de gemiddelde resterende rentetypische looptijd (duration) van een portefeuille vastrentende waarden, des te groter is de invloed van een rentewijziging op de waarde van de portefeuille. Om dit risico te beperken mag de duration van de portefeuille van het ASN Duurzaam Obligatiefonds maximaal drie maanden afwijken van de duration van de benchmark. De modified duration is een maatstaf voor de rentegevoeligheid. Bij een modified duration van bijvoorbeeld 3 geldt bij benadering dat de koers 3% stijgt als de rente 1% daalt, en vice versa. De modified duration van het ASN Duurzaam Obligatiefonds is: 31-12-2013

31-12-2012

Modified duration

6,22

6,24

Modified duration benchmark

6,17

6,35

In de jaarrekening van de ASN Obligatiepool in hoofdstuk 7.2 zijn de gemiddelde resterende looptijden opgenomen. Valutarisico De ontwikkelingen van de valutakoersen waarin de beleggingen in een fonds luiden, voor zover dit niet in euro’s is, beïnvloeden de waarde van de beleggingen in het fonds. De waarde van een valuta ten opzichte van de euro kan de waarde van de beleggingen positief en negatief beïnvloeden. Bij geen van de fondsen wordt het valutarisico afgedekt. Derivaten in de fondsen zijn niet toegestaan. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds belegt uitsluitend in obligatieleningen die in euro’s noteren, waardoor dit fonds geen valutarisico heeft.


De beleggingspools beleggen de volgende bedragen in euro’s en vreemde valuta’s:

In duizenden euro’s

Beleggingen in euro’s

Beleggingen in vreemde valuta’s

ASN Aandelenpool

128.208

381.801

ASN Obligatiepool

192.225

-

ASN Milieupool

42.399

198.596

ASN Small & Midcappool

26.596

26.503

In de jaarrekeningen van de pools waarin de desbetreffende fondsen beleggen, staat een specificatie van de beleggingen waaruit blijkt in welke valuta’s is belegd (zie hoofdstuk 7). Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen (overheid) ofwel debiteuren. Het kredietrisico wordt wel aan geduid als debiteurenrisico. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan zijn renteverplichting of aflossingsplicht niet voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/of de vermogenspositie negatieve gevolgen ondervindt. Verschillende rating agencies beoordelen de kredietwaardigheid van debiteuren en overheden. De inschatting van de kredietwaardigheid van de debiteur wordt beïnvloed door zowel factoren die gelden voor een bepaalde onderneming, als door factoren die op een bepaalde bedrijfstak van toepassing zijn. Minder gunstige winstvooruitzichten voor een sector kunnen een negatieve invloed hebben op de inschatting van de kredietwaardigheid van alle ondernemingen in die sector. Vanaf 1 januari 2013 is het beleggingsbeleid van het ASN Duurzaam Obligatiefonds (en het obligatiegedeelte van het ASN Duurzaam Mixfonds) aangepast. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds belegt vanaf 15 januari 2013 niet meer in bedrijfsobligaties en obligaties uitgegeven door semi-overheidsinstellingen, maar uitsluitend in staatsobligaties. De beheerder bepaalt het universum van landen. Met ingang van 15 januari 2013 wordt de portefeuille ingericht op basis van de scores die landen behalen op het gebied van duurzaamheid en terugbetaalcapaciteit (de verhouding tussen belastinginkomsten en renteverplichtingen). Hoe beter een land scoort op beide criteria, des te groter is het belang van het

land in de portefeuille. Als gevolg van de wijziging van het beleggingsbeleid zijn onder meer de eisen voor de minimale rating per obligatielening en de minimale rating van de portefeuille vervallen. Doordat het fonds alleen nog in staatsobligaties belegt, is de restrictie van de omvang van maximaal 5% per lening vervallen. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds heeft geen beleid voor de kredietrating. De leningen in de portefeuille van de ASN Obligatiepool zijn als volgt verdeeld over de kredietratings: Kredietratings in % van de portefeuille

31-12-2013

31-12-2012

AAA

15,6

54,55

AA

59,6

34,40

A

-

0,29

BBB

11,5

10,76

BB

13,3

-

De obligatiebelangen in Duitsland, Frankrijk en Nederland werden in 2013 sterk verminderd ten gunste van landen met een lagere rating, namelijk Oostenrijk, Spanje en België. Ook bij de andere fondsen is er sprake van een krediet risico, voornamelijk als gevolg van verkooptransacties waardoor kortlopende vorderingen ontstaan. Het risico van deze kortlopende vorderingen is zeer laag, want de onderliggende activa worden geleverd tegen gelijk tijdige ontvangst van het transactiebedrag. Het maximale kredietrisico wordt bepaald door de som van de liquide middelen, de vorderingen en de waarde van de vastrentende beleggingen. Het maximale krediet risico per pool is ultimo 2013 als volgt: Pool

Maximaal kredietrisico in duizenden euro’s

ASN Aandelenpool

8.853

ASN Obligatiepool

197.239

ASN Mixpool ASN Milieupool ASN Small & Midcappool

583 17.470 3.715

Verhandelbaarheidsrisico De mate van verhandelbaarheid van de aandelen van de fondsen hangt voornamelijk samen met de mate van verhandelbaarheid van de financiële instrumenten waarin de fondsen beleggen. Alle fondsen beleggen hoofdzakelijk in beursgenoteerde financiële instrumenten, merendeels in ontwikkelde economieën. Daarom

61


zijn de financiële instrumenten in het algemeen zodanig verhandelbaar dat aanen verkopen tijdig kunnen worden uitgevoerd. Voor zover de fondsen mogen beleggen in niet-beursgenoteerde instrumenten, kan de verhandelbaarheid van de belegging in het fonds afnemen en bestaat het risico dat een positie niet tijdig of tegen een minder gunstige koers kan worden verkocht. De mate van verhandelbaarheid van de financiële instrumenten waarin de fondsen beleggen, hangt onder meer samen met de transactievolumes hiervan op de beurs. De verhandelbaarheid neemt toe naarmate deze volumes groter zijn. Om het verhandelbaarheidsrisico te beperken, beleggen de fondsen in het algemeen in goed verhandelbare, beursgenoteerde effecten. Bij beleggingsbeslissingen wordt onder meer de omzet van de betreffende financiële instrumenten op de beurs meegewogen. Ook meegewogen worden de omvang van het vrij verhandelbare aandelenkapitaal (free float) bij beleggingen in aandelen, en de omvang van de uitstaande lening bij beleggingen in obligaties. Doordat de fondsen beleggen in goed verhandelbare financiële instrumenten, kan ASN Beleggingsfondsen N.V. de uitkering bij inkoop van eigen aandelen tijdig realiseren. De fondsen zijn hierdoor niet blootgesteld aan een significant verhandelbaarheidsrisico.

62

Het is mogelijk dat een fonds in bijzondere omstandigheden voor korte of langere tijd geen aandelen kan uitgeven of inkopen. Dit kan onder meer worden veroorzaakt doordat de beurs waaraan het fonds is genoteerd, NYSE Euronext, niet functioneert (bijvoorbeeld door computerstoringen), of doordat een of meer effectenbeurzen waaraan de beleggingen van het fonds zijn genoteerd, disfunctioneren.

Uitbestedingsrisico en monitoring van risico’s ABB heeft het vermogensbeheer van de pools uitbesteed aan diverse vermogensbeheerders. Een overzicht hiervan is opgenomen in hoofdstuk 5.6. ABB heeft met deze partijen een vermogensbeheerovereenkomst gesloten waarin de beleggingsrichtlijnen en -restricties zijn vastgelegd. Deze zijn een gedetailleerde, concrete uitwerking van het beleggingsbeleid dat in het prospectus is vermeld. De vermogensbeheerders bewaken door middel van hun risicomanagementsysteem de beleggingsporte feuilles, zodat deze steeds voldoen aan dit beleid. De directie van de vennootschap toetst op basis van de rapportages van de vermogensbeheerders of voldaan wordt aan de overeengekomen beleggingsrestricties. ABB gebruikt hiervoor onder andere ISAE 3402 Type IIverklaringen. De directie bewaakt tevens of de vermogensbeheerder voldoet aan wetten en regels, en aan beursvoorschriften. Er vindt periodiek overleg plaats tussen de directie van ABB en Juridische Zaken en Fiscale Zaken. Daarnaast rapporteert de Compliance Officer elk kwartaal over de voortgang van de implementatie van nieuwe wetten en regels. Gedurende de verslagperiode hebben er zich geen overtredingen voorgedaan op dit vlak.


5.5 Toelichting op de balans (A) Beleggingen Participaties in beleggingspools In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

789.550

757.591

Aankopen

114.559

30.553

Verkopen

-59.445

-99.092

Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

4.719

7.042

181.830

93.456

1.031.213

789.550

Aangezien de vennootschap haar vermogen belegt in onderliggende beleggingspools, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124, zoals geldend op 21 juli 2013 – de jaarcijfers van de onderliggende beleggingspools opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van de vennootschap. Participaties per beleggingspool In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

ASN Aandelenpool

453.149

316.839

ASN Obligatiepool

121.548

107.670

ASN Mixpool

141.347

126.049

ASN Milieupool

258.355

196.634

ASN Small & Midcappool Totaal

56.814

42.358

1.031.213

789.550

63

(B) Vorderingen Onder de kortlopende vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

Te vorderen van beleggingspools

58

908

Te vorderen van aandeelhouders

4.260

360

Totaal

4.318

1.268

Vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar.


(C) Kortlopende schulden Onder de kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

Te betalen aan beleggingspools

4.260

360

Te betalen aan aandeelhouders

58

908

Te betalen totalekostenvergoeding

1.179

896

Totaal

5.497

2.164

Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

(D) Eigen vermogen Het eigen vermogen is als volgt over de fondsen verdeeld: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012


452.668

316.503


121.450

107.583


141.215

125.931


257.971

196.342

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

56.730

42.295

1.030.034

788.654

Aandelenkapitaal Het maatschappelijk kapitaal is verdeeld in (twintig series van in totaal) 78.749.999 gewone aandelen en één prioriteitsaandeel van nominaal € 5,00. Het maatschappelijk kapitaal bedraagt dus € 393.750.000 en is ongewijzigd ten opzichte van ultimo 2012. Verloop aantal geplaatste aandelen gedurende de verslagperiode: 64 Stand per 1 januari

Uitgegeven aandelen

Ingekochte aandelen

Stand per 31 december


5.153.593

866.363

-200.015

5.819.941


3.821.077

892.122

-266.848

4.446.351


1.901.965

210.035

-170.343

1.941.657


10.972.595

1.010.177

-482.397

11.500.375

1.878.262

305.919

-180.388

2.003.793

1

-

-

1

23.727.493

3.284.616

-1.299.991

25.712.118

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Prioriteitsaandeel Totaal



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

118.637

125.607

Nominaal geplaatst kapitaal Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen

16.424

6.428

Ingekochte aandelen

-6.500

-13.398

Stand ultimo periode

128.561

118.637

Stand per 1 januari

638.792

675.568

Uitgegeven aandelen

114.277

34.365

Agio

Ingekochte aandelen

-39.964

-71.141


713.105

638.792

Overige reserves -58.760

9.655

Toevoeging aan/onttrekking uit onverdeeld resultaat

Stand per 1 januari

72.731

-68.415


13.971

-58.760

89.985

-55.775

Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari Toevoeging aan/onttrekking uit overige reserves

-72.731

68.415

Uitgekeerd dividend

-17.254

-12.640

Resultaat over de verslagperiode

174.397

89.985


174.397

89.985

1.030.034

788.654

Totaal eigen vermogen

Voor het vijfjarenoverzicht verwijzen wij naar de toelichtingen op de afzonderlijke fondsen. 65


5.6 Toelichting op de winst-en-verliesrekening Opbrengsten uit beleggingen (E) Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen De gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de verkoopopbrengst (inclusief verkoopkosten) de historisch gemiddelde kostprijs in mindering te brengen. Gerealiseerde waardeveranderingen per beleggingsfonds: 01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012


2.161

2.778


49

967

741

1.001

1.211

1.655


ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

557

641

4.719

7.042

(F) Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen De niet-gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de balanswaarde ultimo verslagperiode de balanswaarde aan het begin van het boekjaar in mindering te brengen, dan wel de gemiddelde kostprijs van de aankopen gedurende de verslagperiode. Niet-gerealiseerde waardeveranderingen per beleggingsfonds: In duizenden euro’s ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds

66

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

98.159

42.771

1.351

7.714

16.672

13.271


53.351

22.943


12.297

6.757

181.830

93.456


Totaal


(G) Bedrijfslasten De beheervergoeding wordt dagelijks (op beursdagen) gereserveerd en ten laste gebracht van het vermogen van de fondsen. Dit gebeurt naar rato van de percentages op jaarbasis die in het prospectus zijn genoemd, en het vermogen van elk afzonderlijk fonds per dagultimo. De beheerder brengt vervolgens aan het eind van iedere maand het maandtotaal van de aldus berekende en gereserveerde beheervergoeding in rekening bij het fonds. Totalekostenvergoeding De vennootschap betaalt maandelijks een totalekostenvergoeding aan ABB. Deze kostenvergoeding wordt maandelijks berekend als 1/12e deel van het totale kostenpercentage over het totale fondsvermogen van de fondsen aan het einde van iedere maand. De totalekostenvergoeding dient om alle kosten van het beheer van de fondsen en de pools te dekken, inclusief de vergoeding aan de vermogensbeheerders en administrateur van de pools, de kosten van de fund agent, de kosten van bewaring van de activa, de accountant, het toezicht, de kosten van (fiscaal en juridisch) advies, settlementkosten, de marketingkosten, de kosten van diensten van derden en de beloning van de raad van commissarissen. Een uitzondering hierop zijn de transactiekosten. Dit zijn de directe kosten die samenhangen met de

aankoop en verkoop van beleggingen. Deze kosten worden gedekt uit een opslag op de intrinsieke waarde bij een (per saldo) uitgifte van aandelen in ASN Beleggingsfondsen N.V., dan wel een afslag van de intrinsieke waarde bij een (per saldo) inkoop. Uitgangspunt bij de vaststelling van de hoogte van de opslag en afslag is dat ASN Beleggingsfondsen N.V. de transactiekosten dekt die zij gemiddeld op lange termijn maakt bij inkoop of uitgifte van eigen aandelen. Uit oogpunt van transparantie en eenvoud wordt de opslag of afslag uitgedrukt in een vast percentage van de intrinsieke waarde. De hoogte wordt bepaald op basis van reële aanen verkoopkosten van de financiële instrumenten waarin de fondsen beleggen. ABB kan het betreffende percentage aanpassen als het langetermijngemiddelde als gevolg van marktomstandig heden is gewijzigd. ABB evalueert jaarlijks de kosten van de opslag en afslag. De opslag of afslag komt geheel ten goede aan ASN Beleggingsfondsen N.V. Deze kan daarmee de aankoopkosten en verkoopkosten van de onderliggende financiële instrumenten voldoen. Dit beschermt zittende beleggers in de fondsen tegen de kosten die ASN Beleggingsfondsen N.V. moet maken om eigen aandelen uit te geven of in te kopen. Beheerkosten per beleggingsfonds: 01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012


4.763

3.878


1.117

1.035


1.461

1.385


3.958

3.465

853

750

12.152

10.513


ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

Lopendekostenfactor Tot en met het jaarverslag van 2012 hanteerden wij de total expense ratio (TER) om de kosten in het fonds weer te geven. Recent zijn de regels over kosten transparantie gewijzigd. Uit artikel 5:2 van de Nadere Regeling gedragsregels financiële ondernemingen Wft (NRgfo) volgt dat de toelichting van de lopendekostenfactor (LKF) is vereist. De LKF is gelijk aan de totale kosten die ten laste van het fonds komen ten opzichte van het gemiddelde fondsvermogen. Bij de LKF wordt het gemiddelde fondsvermogen bepaald op basis van de frequentie waarmee de intrinsieke waarde of net asset value (NAV) wordt afgegeven. Alle NAV’s die gedurende de verslagperiode worden afgegeven, worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. De ver-

gelijkende cijfers over 2012 zijn aangepast; hierop is tevens de berekeningsmethodiek van de LKF toegepast. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De lopende kosten worden uitgedrukt in procenten van het gemiddelde fondsvermogen van het betreffende fonds in de verslagperiode. Behalve de totalekostenvergoeding worden geen andere kosten aan de fondsen in rekening gebracht. De lopende kosten kunnen afwijken van de totalekostenvergoedingen door fluctuaties in het vermogen en de gehanteerde berekeningssystematiek van de lopende kosten.

67


Omloopfactor De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Dit biedt inzicht in de mate waarin er actief beheer plaatsvindt in de beleggingsportefeuille. Een eventuele negatieve omloopfactor geeft aan dat de dekking vanuit de open afslag hoger is dan de transactiekosten van het fonds. De omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2) / X] * 100 Totaal 1: het totale bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) Totaal 2: het totale bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggings instelling X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling Het gemiddelde fondsvermogen bepaald op basis van de frequentie waarmee de intrinsieke waarde of net asset value (NAV) wordt afgegeven. Alle NAV’s die gedurende de verslagperiode worden afgegeven, worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen in de fondsen vinden plaats via de corresponderende beleggingspools. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7. 68

Transactiekosten Bij aanen verkooptransacties door de vennootschap in de beleggingspools worden geen transactiekosten in rekening gebracht. De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties. Zij komen indirect ten laste van de vennootschap. Een opgave van de transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7. Vijfjarenoverzicht Het vijfjarenoverzicht is per fonds opgenomen in de toelichting op de jaarrekeningen van de fondsen. Accountantskosten De beheerder brengt per fonds een totalekosten vergoeding in rekening. De beheerder betaalt de accountantskosten uit de totalekostenvergoeding. De accountantskosten die bij de beheerder over geheel 2013 in rekening worden gebracht, bedragen € 61.500 (2012: € 60.000). Deze bedragen zijn exclusief btw. De accountantskosten zijn niet verder te kwantificeren

per fonds en worden daarom niet verder toegelicht in de jaarrekening van de fonds. Werknemers De vennootschap heeft geen werknemers in dienst. Beloning directie De directie van de vennootschap, ABB, ontvangt geen beloning in de zin van artikel 2:383 BW ten laste van de vennootschap. Beloning raad van commissarissen De leden van de raad van commissarissen ontvangen voor hun werkzaamheden voor ASN Beleggingsfondsen N.V. ieder een jaarlijkse vergoeding van € 5.000, de voorzitter en vicevoorzitter € 7.500. Deze bedragen zijn inclusief onkostenvergoeding en exclusief btw. In 2013 vergaderde de raad vier maal.

Overige toelichtingen Transacties gelieerde partijen Op grond van artikel 124 lid 1 van het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo) geldend op 21 juli 2013 worden de transacties en/of overeenkomsten met gelieerde partijen van de beheerder of van ASN Beleggingsfondsen N.V. hieronder opgenomen. Van een gelieerde partij is sprake wanneer een partij beleidsbepalende invloed kan uitoefenen in een andere partij, danwel invloed van betekenis kan uitoefenen op het zakelijke en financieel beleid van de andere partij. Tot de gelieerde partijen van de vennootschap behoren: • alle ondernemingen die behoren tot de SNS REAAL Groep, onder andere ASN Bank N.V., SNS Asset Management N.V. en ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.; • Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. (bewaarder van het fonds); • de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek (van ASN Bank N.V.). ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) behoort tot de SNS REAAL Groep. Daarnaast wordt ABB aangemerkt als een gelieerde partij op basis van de economische realiteit, aangezien de bestuurder van de vennootschap (zijnde ABB) als enige partij beleidsbepalend is. De beleggingspools waarin de fondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V. beleggen, worden eveneens beheerd door ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. fungeert als bewaarder van de beleggingspools en kan als zodanig invloed uitoefenen. Met SNS Asset Management N.V. is tegen marktconforme tarieven een vermogensbeheerovereenkomst gesloten tot het beheer van het vermogen van de


ASN Aandelenpool, ASN Obligatiepool en ASN Mixpool. Met SNS Asset Management N.V. is tevens een overeenkomst gesloten tot het voeren van de beleggingsadministratie voor zowel de fondsen als de beleggingspools. ABB betaalt de vergoeding die SNS Asset Management N.V. daarvoor ontvangt, uit de totalekostenvergoeding; deze vergoeding is marktconform. Voorts heeft ABB afspraken gemaakt die op schrift zijn gesteld met de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek van ASN Bank N.V. Deze afdeling beoordeelt continu of ondernemingen, overheden en instellingen voldoen aan de duurzaamheidscriteria van ASN Beleggingsfondsen N.V. ASN Beleggingsinstel lingen Beheer B.V. betaalt de kosten van dit duurzaamheidsonderzoek eveneens uit de totalekostenvergoeding; deze vergoeding is eveneens marktconform. De afspraken worden in een overeenkomst nog nader gedetailleerd vastgelegd. ABB ontvangt van ASN Beleggingsfondsen N.V. uitsluitend een vaste vergoeding voor de totale kosten van het beheer van de fondsen. Deze vergoeding bedroeg in 2013 € 12,1 miljoen, zoals ook vermeld in de winsten-verliesrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. ABB gebruikt deze vergoeding voor alle kosten van het beheer van de fondsen en de beleggingspools, inclusief de vergoeding aan de vermogensbeheerders en administrateur van de beleggingspools, de kosten van de Fund Agent, van duurzaamheidsonderzoek, van bewaring van de activa, van de accountant, van het toezicht, van fiscaal en juridisch advies, de settlementkosten, de marketingkosten, de kosten van diensten van derden en de beloning van de raad van commissarissen.

Deze vergoeding is marktconform. De bankrekeningen die ASN Beleggingsfondsen N.V. aanhoudt bij gelieerde partijen die onderdeel zijn van de SNS REAAL Groep, worden tegen marktconforme voorwaarden gehouden. In de verslagperiode hebben geen transacties met gelieerde partijen plaatsgevonden die niet markt conform zijn geweest. Softdollar-arrangementen en retourprovisies Softdollar-arrangementen betreffen diensten en producten van (financiële) dienstverleners, die in het kader van uitvoering van effectentransacties aan vermogensbeheerders ter beschikking worden gesteld. Deze diensten en producten worden bekostigd uit de opbrengsten van effectentransacties. De softdollar-arrangementen van de betreffende vermogensbeheerders hebben uitsluitend betrekking op researchrapporten. De waarde hiervan is niet te kwantificeren. In de verslagperiode hebben de betreffende vermogensbeheerders geen retourprovisies ontvangen van partijen die effectentransacties hebben uitgevoerd. Uitbesteding werkzaamheden Ingevolge artikel 124 lid 1 sub g Bgfo wordt hierna een overzicht gegeven van de werkzaamheden voor ASN Beleggingsfondsen N.V. die ABB heeft uitbesteed. In de overeenkomsten met de hierna genoemde partijen zijn onder meer voorschriften opgenomen voor de prestatienorm, de onderlinge informatieverschaffing, de (formele) opzegtermijn en de vergoeding. De beheerder houdt toezicht op de uitbestede werkzaamheden. De procedures hiervoor staan beschreven in het AO/IC-handboek. De vergoeding voor uitbestede werkzaamheden komt volledig ten laste van ABB. ABB stelt altijd het beleggingsbeleid vast op basis waarvan het vermogens beheer van het betreffende fonds plaatsvindt.

Kerntaak Vermogensbeheer

Partij ASN Aandelenpool

SNS Asset Management N.V.

ASN Obligatiepool


ASN Mixpool


ASN Milieupool

Impax Asset Management Ltd. te Londen (V.K.)


Kempen Capital Management (UK) Ltd. te Edinburgh (V.K.)

Beleggingsadministratie


Bewaring (custodian)

KAS BANK N.V.

Bewaring (depositary)

Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V.

Onderzoek beleggingsuniversum

ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

ASN Bank N.V., afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek

69


ABB is steeds bevoegd om de samenwerking met genoemde dienstverlenende instellingen te beëindigen en de taken uit te besteden aan andere bevoegde instellingen, dan wel zelf ter hand te nemen. Van de vermogensbeheerders ontvangt ABB op kwartaalbasis ‘in control’-statements. Voor toezicht op de uitbesteding van de administratie aan SNS Asset Management richt ABB zich op de ISAE 3402-verklaringen, type II. Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen relevante gebeurtenissen na balansdatum.

Den Haag, 9 april 2014 Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Bas-Jan Blom Diane Griffioen en ASN Bank N.V., vertegenwoordigd door: Ewoud Goudswaard Jeroen Jansen

70


71

72

6 Jaarrekening 2013 ASN Beleggingsfondsen

73


6.1 ASN Duurzaam Aandelenfonds Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen Participaties in ASN Aandelenpool

(A)

453.149

316.839

Vorderingen

(B)

2.372

414


(C)

2.853

750

-481

-336

452.668

316.503

29.100

25.768


(D)

Geplaatst kapitaal Agio

317.247

271.510

Overige reserves

10.764

-22.446

Onverdeeld resultaat

95.557

41.671

452.668

316.503

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

2.161

2.778

98.159

42.771

100.320

45.549


4.763

3.878


4.763

3.878

95.557

41.671

Totaal

Winst-en-verliesrekening In duizenden euro’s

Ref.


74

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som van de bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten

Resultaat

(E)

6 Jaarrekening 2013 ASN Duurzaam Aandelenfonds

Kasstroomoverzicht In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

95.557

41.671

-2.161

-2.778

-98.159

-42.771






-55.043

-8.570


19.053

30.866


Vorderingen



-1.958

-231

2.103

-358

-40.608

17.829


62.617

12.660

Inkoop van aandelen

-13.548

-25.555

Uitgekeerd dividend

-8.461

-4.934


40.608

-17.829


-

-


-

-


-

-

75


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4) in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht,. Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in ASN Aandelenpool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van ASN Aandelenpool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans (A) Beleggingen Participaties in ASN Aandelenpool In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

316.839

293.586

Aankopen

55.043

8.570

Verkopen

-19.053

-30.866


Aantal participaties

76

ASN Aandelenpool

Intrinsieke waarde in duizenden euro’s

2.161

2.778

98.159

42.771

453.149

316.839

Belang in %

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

7.235.636

6.642.680

453.149

316.839

87,34

84,81

Intrinsieke waarde per participatie 62,63

47,70

Risico’s en beheersing van risico’s Het risicoprofiel van het fonds is gelijk aan het risicoprofiel van de pool waarin het fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, valutarisico en verhandelbaarheidsrisico. We verwijzen naar de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4) en die van de onderliggende pool voor de uitwerking van de risico’s.


(B) Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012


-

385


2.372

29

Totaal

2.372

414

31-12-2013

31-12-2012


(C) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan beleggingspools

2.372

29


-

385

481

336

2.853

750

Te betalen totalekostenvergoeding Totaal


77


(D) Eigen vermogen In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

25.768

26.879

4.332

1.052

Nominaal geplaatst kapitaal Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen Ingekochte aandelen

-1.000

-2.163


29.100

25.768

271.510

283.294

Agio Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen

58.285

11.608

Ingekochte aandelen

-12.548

-23.392


317.247

271.510

Overige reserves -22.446

1.942


Stand per 1 januari

33.210

-24.388


10.764

-22.446

41.671

-19.454

-33.210

24.388

Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari Toevoeging aan/onttrekking uit overige reserves Uitgekeerd dividend

-8.461

-4.934


95.557

41.671


95.557

41.671

452.668

316.503


78


Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

Totaal intrinsieke waarde

452.668

316.503

292.661

318.869

270.068

Koersresultaat

100.320

45.549

-15.643

51.398

56.523

Overige bedrijfsopbrengsten

-

-

-

-

-

4.763

3.878

3.811

3.710

2.974

95.557

41.671

-19.454

47.688

53.549

5.819.941

5.153.593

5.375.831

5.454.140

5.358.500

Intrinsieke waarde

77,78

61,41

54,44

58,46

50,40

Beurskoers

77,55

60,87

54,30

58,91

50,61

1,65

0,95

0,55

0,70

1,20

17,24

8,84

-2,91

9,42

10,55

0,82

0,75

0,71

0,68

0,56

16,42

8,09

-3,62

8,74

9,99

Bedrijfslasten Totaal resultaat* Aantal uitstaande gewone aandelen

Per gewoon aandeel In euro’s

Dividend Waardeveranderingen Bedrijfslasten Totaal resultaat*

* Het totale resultaat per aandeel is berekend op basis van het aantal aandelen dat aan het eind van de verslagperiode uitstond.

79


Toelichting op de winst-en-verliesrekening (E) Bedrijfslasten In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

4.763

3.878

4.763

3.878

375.992

310.295

1,27%

1,25%

Bedrijfslasten Totalekostenvergoeding Lopende kosten Totale lasten Gemiddeld fondsvermogen Lopendekostenfactor

De beheerder brengt een vast percentage van 1,25% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (= totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. Eventuele afwijkingen tussen de lopendekostenfactor en het totalekostenpercentage worden veroorzaakt doordat de lopendekostenfactor wordt berekend over het gemiddelde fondsvermogen over de verslagperiode, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen vinden plaats in ASN Aandelenpool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van ASN Aandelenpool in hoofdstuk 7.1, paragraaf Omloopfactor. 80 Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties. Een opgave van de geïdentificeerde transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.

6 Jaarrekening 2013 ASN Duurzaam Obligatiefonds

6.2 ASN Duurzaam Obligatiefonds Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen Participaties in ASN Obligatiepool

(A)

121.548

107.670

Vorderingen

(B)

263

218


(C)

361

305

-98

-87

121.450

107.583

Geplaatst kapitaal

22.232

19.105

Agio

96.272

82.032

2.663

-1.200

283

7.646

121.450

107.583

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

49

967


1.351

7.714

Som van de bedrijfsopbrengsten

1.400

8.681


1.117

1.035


1.117

1.035

283

7.646


(D)

Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal


Ref.


Bedrijfslasten

Resultaat

(E)

81



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

283

7.646





-49

-967

-1.351

-7.714


-21.964

-11.057


9.486

26.712


Vorderingen



-45

38

56

-226

-13.584

14.432

Kasstromen uit financieringsactiviteiten

82

Uitgifte van aandelen

24.658

13.520

Inkoop van aandelen

-7.291

-24.246

Uitgekeerd dividend

-3.783

-3.706


13.584

-14.432


-

-


-

-


-

-


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4), in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in ASN Obligatiepool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van ASN Obligatiepool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans (A) Beleggingen Participaties in ASN Obligatiepool In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

107.670

114.644

Aankopen

21.964

11.057

Verkopen

-9.486

-26.712



ASN Obligatiepool


49

967

1.351

7.714

121.548

107.670

Belang in %

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

2.785.463

2.494.549

121.548

107.670

61,63

60,84


43,16

Risico’s en beheersing van risico’s Het risicoprofiel van het fonds is gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin het fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico en verhandelbaarheidsrisico. We verwijzen naar de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4) en die van de onderliggende pool voor de uitwerking van de risico’s.

83



31-12-2013

31-12-2012


-

71


263

147

Totaal

263

218


(C) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012


263

147


-

71

98

87

361

305

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

19.105

21.084



(D) Eigen vermogen In duizenden euro’s Nominaal geplaatst kapitaal Stand per 1 januari

84

Uitgegeven aandelen

4.461

2.458

Ingekochte aandelen

-1.334

-4.437


22.232

19.105

90.779

Agio Stand per 1 januari

82.032

Uitgegeven aandelen

20.197

11.062

Ingekochte aandelen

-5.957

-19.809


96.272

82.032

-1.200

-738

Overige reserves Stand per 1 januari Toevoeging aan/onttrekking uit onverdeeld resultaat

3.863

-462


2.663

-1.200

7.646

3.244


-3.863

462

Uitgekeerd dividend

-3.783

-3.706


283

7.646


283

7.646

121.450

107.583



Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s Totaal intrinsieke waarde Koersresultaat Overige bedrijfsopbrengsten

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

121.450

107.583

114.369

119.733

102.946

1.400

8.681

4.484

1.729

3.356

-

-

-

-

-

1.117

1.035

1.240

1.134

840

283

7.646

3.244

595

2.516

4.446.351

3.821.077

4.216.752

4.415.711

3.739.459

Intrinsieke waarde

27,31

28,16

27,12

27,12

27,53

Beurskoers

Bedrijfslasten Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen


27,34

28,13

27,18

27,09

27,53

Dividend

0,90

0,90

0,65

0,60

1,05

Waardeveranderingen

0,31

2,27

1,06

0,39

0,90

Bedrijfslasten

0,25

0,27

0,29

0,26

0,22

Totaal resultaat*

0,06

2,00

0,77

0,13

0,68


85



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

1.117

1.035


1.117

1.035

116.638

108.497

0,96%

0,95%

De beheerder brengt een vast percentage van 0,95% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (= totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. Eventuele afwijkingen tussen de lopendekostenfactor en het totalekostenpercentage worden veroorzaakt doordat de lopendekostenfactor wordt berekend over het gemiddelde fondsvermogen over de verslagperiode, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen vinden plaats in ASN Obligatiepool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van ASN Obligatiepool in hoofdstuk 7.2, paragraaf Omloopfactor. 86

Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties. Een opgave van de geïdentificeerde transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.

6 Jaarrekening 2013 ASN Duurzaam Mixfonds

6.3 ASN Duurzaam Mixfonds Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen Participaties in ASN Mixpool

(A)

141.347

126.049

Vorderingen

(B)

583

264


(C)

715

382

-132

-118

141.215

125.931


(D)

Geplaatst kapitaal

9.708

9.510

Agio

126.060

123.307

Overige reserves

-10.505

-19.773

15.952

12.887

141.215

125.931

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

741

1.001


16.672

13.271


17.413

14.272


1.461

1.385


1.461

1.385

15.952

12.887

Onverdeeld resultaat Totaal


Ref.


Bedrijfslasten

Resultaat

(E)

87



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

15.952

12.887





-741

-1.001

-16.672

-13.271


-11.153

-2.994


13.268

15.958


Vorderingen



-319

-104

333

-124

668

11.351


14.648

5.357

Inkoop van aandelen

-11.697

-13.878

Uitgekeerd dividend

-3.619

-2.830

-668

-11.351


-

-


-

-


-

-


88


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4), in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in ASN Mixpool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van ASN Mixpool opgenomen in de jaarrekening . Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans (A) Beleggingen Participaties in ASN Mixpool In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

126.049

124.741

Aankopen

11.153

2.994

Verkopen

-13.268

-15.958



ASN Mixpool


741

1.001

16.672

13.271

141.347

126.049

Belang in %

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

2.806.650

2.857.483

141.347

126.049

100,0

100,00


44,11

Risico’s en beheersing van risico’s Het risicoprofiel van het fonds is gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin het fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico en verhandelbaarheidsrisico. We verwijzen naar de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4) en die van de onderliggende pool voor de uitwerking van de risico’s.

89



31-12-2013

31-12-2012


57

118


526

146

Totaal

583

264



31-12-2013

31-12-2012


526

146


57

118

Te betalen totalekostenvergoeding

132

118

Totaal

715

382


90


(D) Eigen vermogen 01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

9.510

10.176

Uitgegeven aandelen

1.050

418

Ingekochte aandelen

-852

-1.084


9.708

9.510

123.307

131.162

In duizenden euro’s Nominaal geplaatst kapitaal


13.598

4.939

Ingekochte aandelen

-10.845

-12.794


126.060

123.307

-19.773

-15.028

9.268

-4.745

-10.505

-19.773

Stand per 1 januari

12.887

-1.915

Toevoeging aan/onttrekking uit overige reserves

-9.268

4.745

Uitgekeerd dividend

-3.619

-2.830


15.952

12.887


15.952

12.887

141.215

125.931

Overige reserves Stand per 1 januari Toevoeging aan/onttrekking uit onverdeeld resultaat Stand ultimo periode Onverdeeld resultaat


91


Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s Totaal intrinsieke waarde Koersresultaat Overige bedrijfsopbrengsten

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

141.215

125.931

124.395

136.550

131.102

17.413

14.272

-489

12.569

16.516

-

-

-

-

1

1.461

1.385

1.426

1.485

1.404

15.952

12.887

-1.915

11.084

15.113

1.941.657

1.901.965

2.035.246

2.155.977

2.169.719

Intrinsieke waarde

72,73

66,21

61,12

63,34

60,42

Beurskoers

Bedrijfslasten Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen


72,69

65,89

60,95

63,43

60,54

Dividend

1,95

1,45

1,40

2,25

2,35

Waardeveranderingen

8,97

7,50

-0,24

5,83

7,61

Bedrijfslasten

0,75

0,73

0,70

0,69

0,65

Totaal resultaat*

8,22

6,77

-0,94

5,14

6,96


92



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

1.461

1.385

1.461

1.385

132.045

126.012

1,11%

1,10%


De beheerder brengt een vast percentage van 1,10% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (= totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. Eventuele afwijkingen tussen de lopendekostenfactor en het totalekostenpercentage worden veroorzaakt doordat de lopendekostenfactor wordt berekend over het gemiddelde fondsvermogen over de verslagperiode, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen vinden plaats in ASN Aandelenpool en ASN Obligatiepool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichtingen op deze beleggingspools in de paragraaf Omloopfactor in de hoofdstukken 7.1 en 7.2. 93 Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties. Een opgave van de geïdentificeerde transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.


6.4 ASN Milieu & Waterfonds Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen Participaties in ASN Milieupool

(A)

258.355

196.634

Vorderingen

(B)

792

248


(C)

1.176

540

-384

-292

257.971

196.342

57.502

54.863

130.793

121.865


(D)

Geplaatst kapitaal Agio Overige reserves

19.072

-1.519


50.604

21.133

257.971

196.342

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

1.211

1.655


53.351

22.943


54.562

24.598


3.958

3.465


3.958

3.465

50.604

21.133

Totaal


Ref.


94

Bedrijfslasten

Resultaat

(E)

6 Jaarrekening 2013 ASN Milieu & Waterfonds


01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

50.604

21.133





-1.211

-1.655

-53.351

-22.943


-19.666

-6.309


12.507

19.640


Vorderingen



-544

96

636

-622

-11.025

9.340


21.024

6.984

Inkoop van aandelen

-9.457

-15.751

Uitgekeerd dividend

-542

-573

11.025

-9.340


-

-


-

-


-

-


95


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4), in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in ASN Milieupool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van ASN Milieupool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans (A) Beleggingen Participaties in ASN Milieupool In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

196.634

185.367

Aankopen

19.666

6.309

Verkopen

-12.507

-19.640



96

ASN Milieupool


1.211

1.655

53.351

22.943

258.355

196.634

Belang in %

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

9.592.933

9.336.120

258.355

196.634

100,00

100,00


21,06

Risico’s en beheersing van risico’s Het risicoprofiel van het fonds is gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin het fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, valutarisico en verhandelbaarheidsrisico. We verwijzen naar de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4) en die van de onderliggende pool voor de uitwerking van de risico’s.



31-12-2013

31-12-2012


-

248


792

-

Totaal

792

248

31-12-2013

31-12-2012


(C) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan beleggingspools

792

-


-

248

384

292

1.176

540



97


(D) Eigen vermogen In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

54.863

57.404

5.051

1.980

Nominaal geplaatst kapitaal Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen Ingekochte aandelen

-2.412

-4.521


57.502

54.863

121.865

128.091


15.973

5.004

Ingekochte aandelen

-7.045

-11.230


130.793

121.865

Overige reserves Stand per 1 januari

-1.519

20.169


20.591

-21.688


19.072

-1.519

21.133

-21.115

-20.591

21.688


-542

-573


50.604

21.133


50.604

21.133

257.971

196.342


98


Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s Totale intrinsieke waarde Koersresultaat Overige bedrijfsopbrengsten

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

257.971

196.342

184.549

213.703

177.052

54.562

24.598

-17.621

36.201

44.802

-

-

-

-

1

3.958

3.465

3.494

3.402

2.580

50.604

21.133

-21.115

32.799

42.223

11.500.375

10.972.595

11.480.762

12.023.671

11.761.928

Intrinsieke waarde

22,43

17,89

16,07

17,77

15,05

Beurskoers

Lasten Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen


22,39

17,69

16,04

17,90

15,13

Dividend

0,05

0,05

-

-

-

Waardeveranderingen

4,74

2,24

-1,53

3,01

3,81

Bedrijfslasten

0,34

0,32

0,30

0,28

0,22

Totaal resultaat*

4,40

1,92

-1,83

2,73

3,59


99



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

3.958

3.465

3.958

3.465

223.619

197.023

1,77%

1,76%


De beheerder brengt een vast percentage van 1,75% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (= totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. Eventuele afwijkingen tussen de lopendekostenfactor en het totalekostenpercentage worden veroorzaakt doordat de lopendekostenfactor wordt berekend over het gemiddelde fondsvermogen over de verslagperiode, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen vinden plaats in ASN Milieupool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van ASN Milieupool in hoofdstuk 7.4, paragraaf Omloopfactor. 100 Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties. Een opgave van de geïdentificeerde transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.

6 Jaarrekening 2013 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

6.5 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen Participaties in ASN Small & Midcappool

(A)

56.814

42.358

Vorderingen

(B)

308

124


(C)

392

187

-84

-63

56.730

42.295

Geplaatst kapitaal

10.019

9.391


(D)

Agio

42.733

40.078

Overige reserves

-8.023

-13.822


12.001

6.648

Totaal

56.730

42.295

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

557

641


12.297

6.757


12.854

7.398


853

750


853

750

12.001

6.648


Ref.


Bedrijfslasten

Resultaat

(E)

101



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

12.001

6.648





-557

-641

-12.297

-6.757


-6.733

-1.623


5.131

5.916


Vorderingen



-184

24

205

-134

-2.434

3.433


7.754

2.272

Inkoop van aandelen

-4.471

-5.108

Uitgekeerd dividend

-849

-597

2.434

-3.433


-

-


-

-


-

-


102


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4), in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht. Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in ASN Small & Midcappool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van ASN Small & Midcappool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds.

Toelichting op de balans (A) Beleggingen Participaties in ASN Small & Midcappool In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

42.358

39.253

Aankopen

6.733

1.623

Verkopen

-5.131

-5.916

Gerealiseerde waardeveranderingen

557

641

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen

12.297

6.757


56.814

42.358


ASN Milieupool


Belang in %

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2013

31-12-2012

1.605.113

1.559.548

56.814

42.358

100,00

100,00


27,16

Risico’s en beheersing van risico’s Het risicoprofiel van het fonds is gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin het fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, valutarisico en verhandelbaarheidsrisico. We verwijzen naar de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4) en die van de onderliggende pool voor de uitwerking van de risico’s.

103



31-12-2013

31-12-2012


-

86


308

38

Totaal

308

124



31-12-2013

31-12-2012


308

38


-

86

84

63

392

187



104


(D) Eigen vermogen 01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

9.391

10.064

Uitgegeven aandelen

1.530

520

Ingekochte aandelen

-902

-1.193


10.019

9.391

40.078

42.241

In duizenden euro’s Nominaal geplaatst kapitaal


6.224

1.752

Ingekochte aandelen

-3.569

-3.915


42.733

40.078

Overige reserves Stand per 1 januari Toevoeging aan/onttrekking uit onverdeeld resultaat Stand ultimo periode

-13.822

3.310

5.799

-17.132

-8.023

-13.822

6.648

-16.535

-5.799

17.132


-849

-597


12.001

6.648


12.001

6.648


56.730

42.295

105


Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

Totale intrinsieke waarde

56.730

42.295

39.080

54.766

34.887

Koersresultaat

12.854

7.398

-15.696

16.279

11.226

Overige bedrijfsopbrengsten

-

-

-

-

-

853

750

839

774

491

12.001

6.648

-16.535

15.505

10.735

2.003.793

1.878.262

2.012.820

1.997.004

1.787.277

Intrinsieke waarde

28,31

22,52

19,42

27,42

19,52

Beurskoers

Lasten Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen


28,28

22,39

19,20

27,48

19,52

Dividend

0,45

0,30

-

0,25

0,70

Waardeveranderingen

6,41

3,94

-7,80

8,15

6,28

Bedrijfslasten

0,43

0,40

0,42

0,39

0,27

Totaal resultaat*

5,98

3,54

-8,21

7,76

6,01

* Het totale resultaat per aandeel is berekend op basis van het aantal uitstaande aandelen aan het eind van de verslagperiode.

106


Toelichting op de winst-en-verliesrekening (E) Bedrijfslasten 01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

853

750

853

750

Gemiddeld fondsvermogen

48.173

42.317

Lopendekostenfactor

1,77%

1,77%

In duizenden euro’s Bedrijfslasten Totalekostenvergoeding Lopende kosten Totale bedrijfslasten

De beheerder brengt een vast percentage van 1,75% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (= totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. Eventuele afwijkingen tussen de lopendekostenfactor en het totalekostenpercentage worden veroorzaakt doordat de lopendekostenfactor wordt berekend over het gemiddelde fondsvermogen over de verslagperiode, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in de verslagperiode ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen vinden plaats in ASN Small & Midcappool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van ASN Small & Midcappool in hoofdstuk 7.5, paragraaf Omloopfactor. 107 Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties. Een opgave van de geïdentificeerde transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.

108

7 Jaarrekeningen ASN Beleggingspools

109


7.1 ASN Aandelenpool Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen

(A)

510.009

370.624

Vorderingen

(B)

4.692

2.332

Liquide middelen

(C)

4.161

1.075


(D)

26

438

8.827

2.969

518.836

373.593

Gestort kapitaal

188.049

159.698

Overige reserves

213.895

159.545


116.892

54.350

Totaal

518.836

373.593

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Dividend

12.160

13.422


20.657

18.169


84.177

22.726

-95

37

-3

-4

116.896

54.350

Lasten

4

-

Som der bedrijfslasten

4

-

116.892

54.350

Overige activa

Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden Fondsvermogen

(E)

Winst-en-verliesrekening 110

In duizenden euro’s Opbrengsten uit beleggingen

Overige bedrijfsopbrengsten Valutaresultaat Rente rekening-courant Som van de bedrijfsopbrengsten

Resultaat

7 Jaarrekening 2013 ASN Aandelenpool


01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

116.892

54.350




-20.657

-18.169


-84.177

-22.726


-234.041

-226.824


199.490

244.834

-2.360

-374

-412

213

-25.265

31.304


Vorderingen


Nettokasstromen uit beleggingsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties

63.332

13.760

Inkoop van participaties

-34.981

-46.462

28.351

-32.702


3.086

-1.397


1.075

2.472


4.161

1.075


111


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4), in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht.

Toelichting op de balans (A) Beleggingen In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

370.624

347.739

Aankopen

234.041

226.824

Verkopen

-199.490

-244.834


20.657

18.169


84.177

22.726

510.009

370.624


In de verslagperiode zijn geen aanen verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuille en de sectoren landenverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico en het valutarisico. Beleggingen per 31 december 2013; marktwaarde in duizenden euro’s.

112


Indeling in landen Aantal

Valuta

Marktwaarde

Aandelen Nederland beursgenoteerd 8.608

AKZO NOBEL

EUR

485

ASM LITHOGRAPHY HOLDING

EUR

8.458

3.132

KONINKLIJKE DSM

EUR

179

9.797

HEINEKEN

EUR

481

KONINKLIJKE KPN

EUR

2.504

KONINKLIJKE PHILIPS NV

EUR

4.140

155.051

RANDSTAD HOLDING

EUR

7.311

499.237

REED ELSEVIER

EUR

7.688

STMICROELECTRONICS

EUR

47

WOLTERS KLUWER

EUR

1.133

124.310

1.068.908 155.375

8.066 54.620

32.426 Aandelen Nederland niet-beursgenoteerd 45.000

ASN VENTURE CAPITAL FONDS

EUR

7.669 7.669

Totaal aandelen Nederland

40.095

Aandelen Europa (exclusief Nederland) België 123.423

BEKAERT

EUR

3.174

20.549

BELGACOM

EUR

442

69.550

MOBISTAR

EUR

960 4.576

Denemarken 2.354 140.842 52.768 1.713 194.246 25.699

CARLSBERG AS -B

DKK

189

COLOPLAST-B

DKK

6.777

NOVO-NORDISK -B

DKK

7.031

NOVOZYMES -B

DKK

53

VESTAS WIND SYSTEMS

DKK

4.171

WILLIAM DEMANT HOLDING

DKK

1.815 20.036

Duitsland 74.555

EUR

6.907

AXEL SPRINGER SE

EUR

133

CONERGY AG

EUR

5

77.639

HENKEL AG & CO KGAA

EUR

6.546

47.693

METRO

EUR

1.679 132

2.849 508.753

28.178 444 235.298

ADIDAS AG

PHOENIX SONNENSTROM

EUR

PUMA

EUR

104

SOLARWORLD

EUR

108 15.614

Finland 71.998

KESKO OYJ-B SHS

EUR

27.010

LASSILA & TIKANOJA

EUR

411

STORA ENSO -R

EUR

1.142

156.506

1.930

3.483 Frankrijk BIC

EUR

47

35.046

528

CARREFOUR

EUR

1.010

24.186

CASINO GUICHARD PERRACHON

EUR

2.026

113


Aantal 48.728 162.420 46.917

ESSILOR INTERNATIONAL

Valuta

Marktwaarde

EUR

3.766

JC DECAUX SA

EUR

4.868

LAGARDERE

EUR

1.268

136.705

LEGRAND SA

EUR

5.476

385.323

ORANGE S.A.

EUR

3.468 1.170

14.134

PERNOD-RICARD

EUR

14.325

SEB SA

EUR

941

TECHNICOLOR - REGR

EUR

1.913

496.943

25.953 Italië 1.686.696

TERNA SPA

EUR

6.126 6.126

Noorwegen 3.285.448 43.036

REC SILICON ASA

NOK

960

REC SOLAR AS

NOK

432 1.392

Portugal 450.424

PORTUGAL TELECOM -REG

EUR

1.423 1.423

Spanje 405.487 469.145 67.363 39.927 317.953

AMADEUS IT HOLDING SA-A SHS

EUR

12.613

EDP RENOVAVEIS SA

EUR

1.811

INDITEX

EUR

8.070

RED ELECTRICA DE ESPANA

EUR

1.936

TELEFONICA

EUR

3.763 28.193

Verenigd Koninkrijk 18.140.052 116.652 1.176.160 180.317

114

ACCSYS TECHNOLOGIES PLC 1

EUR

2.744

ASTRAZENECA

GBP

5.012

BARRATT DEVELOPMENTS

GBP

4.934

BERKELEY GROUP HOLDINGS-UNIT

GBP

5.757

1.217.680

BRITISH LAND COMPANY

GBP

9.206

1.899.431

BT GROUP

GBP

8.662

675.504

CAPITAL & COUNTIES PROPERTIES

GBP

2.673

561.000

ELECTROCOMPONENTS

GBP

1.882

347.916

GLAXOSMITHKLINE

GBP

6.739

303.691

HAMMERSON

GBP

1.832

8.510.034 75.000 514.502 1.207.941

HIBU PLC 2

GBP

0

INFINIS ENERGY PLC W/I

GBP

211

INTU PROPERTIES PLC

GBP

1.917

KINGFISHER

GBP

5.586 5.761

497.453

LAND SECURITIES GROUP

GBP

441.438

MARKS & SPENCER GROUP

GBP

2.295

115.277

PEARSON

GBP

1.858

359.505

PERSIMMON

GBP

5.354

67.943 700.435 2.363

RECKITT BENCKISER GROUP

GBP

3.914

REXAM

GBP

4.466

SEVERN TRENT

GBP

48

SMITH & NEPHEW

GBP

1.529

1.719.211

TAYLOR WIMPEY

GBP

2.304

4.642.293

VODAFONE GROUP

GBP

13.224

WPP PLC

GBP

147.699

515.799

8.556 106.464


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Zweden 163.830

BILLERUDKORSNAS

SEK

1.504

228.953

ELECTROLUX

SEK

4.359

130.275

HENNES & MAURITZ -B

SEK

4.360

HOLMEN SHARES

SEK

1.548

242.945

SVENSKA CELLULOSA -B

SEK

5.435

539.668

TELIASONERA

SEK

58.574

3.265 20.471

Zweden 121.502

ADECCO -REG

CHF

8.077

COCA-COLA HBC 3

GBP

7.000 171

7.056

FISCHER (GEORG)-REG

CHF

3.613

5.204

GIVAUDAN-REG

CHF

5.410

143.938

NOVARTIS -REG

CHF

8.363

27.556

SONOVA HOLDING AG

CHF

2.698

19.866

SWISSCOM -REG

CHF

7.634 34.889

Totaal aandelen Europa (exclusief Nederland)

268.620

Aandelen Verenigde Staten 766.800

ADVANCED MICRO DEVICES

USD

2.154

BECTON DICKINSON & CO

USD

5.765

240.667

BRISTOL-MYERS SQUIBB CO

USD

9.283

423.700

CA

USD

10.347

71.900

EDWARDS LIFESCIENCES CORP

USD

2.558

223.400

53.600

GAP

USD

6.336

123.431

GREEN MOUNTAIN COFFEE ROASTERS

USD

6.770

108.400

MANPOWER GROUP

USD

6.754

290.394

MERCK & CO

USD

10.548

185.692

NIKE -CL B

USD

10.598

OCEAN POWER TECHNOLOGIES INC

USD

27

537.030

OFFICE DEPOT

USD

2.062

508.472

SALESFORCE.COM

USD

20.365

328.565

STAPLES

USD

3.789

193.960

STARBUCKS CORP

USD

11.034

227.100

SYMANTEC CORP

USD

3.886

184.100

6.078

19.100

TERADATA CORP

USD

94.100

UNITED NATURAL FOODS INC

USD

5.148

399.900

VERIZON COMMUNICATIONS

USD

14.261

180.800

VF

USD

8.180

Totaal aandelen Verenigde Staten

145.943

Aandelen rest van de wereld Australië 747.219

INFINGEN ENERGY

AUD

126 126

Brazilië 62.400

NATURA COSMETICOS SA

BRL

794 794

115


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Canada 632.400

BALLARD POWER SYSTEMS 4

USD

695

110.932

THOMSON REUTERS

CAD

3.044 3.739

Japan 296.000

ADVANTEST

JPY

ASAHI HOLDINGS INC

JPY

368

194.100

ASICS

JPY

2.406

157.900

ASTELLAS PHARMA

JPY

6.792

96.900

BENESSE HOLDINGS INC

JPY

2.827

357.000

DAI NIPPON PRINTING CO

JPY

2.751

EAST JAPAN RAILWAY COMPANY

JPY

4.750

IBIDEN CO

JPY

2.260

91.000

MURATA MFG CO

JPY

5.869

506.600

NTT DOCOMO INC

JPY

6.034

OMRON CORPORATION

JPY

2.768

PANASONIC CORP

JPY

4.167

TDK

JPY

3.017

TOPPAN PRINTING CO

JPY

29.800

82.100 166.500

86.300 493.100 86.700 425.000

2.671

2.468 49.148

Singapore 626.000

STARHUB LTD

SGD

1.544 1.544

Totaal aandelen rest van de wereld Som van de beleggingen 1 2

3 4

116

55.351 510.009

Genoteerd aan de beurs in Londen in EUR Dit aandeel is op 24 juli 2013 uit notering in Londen gehaald. Doordat de aandelen geen notering meer hebben, is het niet mogelijk is er een waarde aan toe te kennen. Genoteerd aan de beurs in Londen in GBP Genoteerd aan de beurs in Canada in USD


Indeling in sectoren Aantal

Valuta

Marktwaarde

USD

695

Auto’s 632.400

BALLARD POWER SYSTEMS

695 Basisgoederen 18.140.052

ACCSYS TECHNOLOGIES PLC

EUR

AKZO NOBEL

EUR

485

BILLERUDKORSNAS

SEK

1.504

3.132

KONINKLIJKE DSM

EUR

179

5.204

GIVAUDAN-REG

CHF

5.410

HOLMEN SHARES

SEK

1.548

NOVOZYMES -B

DKK

53

8.608 163.830

58.574 1.713

2.744

700.435

REXAM

GBP

4.466

156.506

STORA ENSO -R

EUR

1.142 17.531

Consumentenservicebedrijven 96.900 193.960

BENESSE HOLDINGS INC STARBUCKS CORP

JPY

2.827

USD

11.034 13.861

Detailhandel 223.400

GAP

USD

130.275

HENNES & MAURITZ -B

SEK

4.360

INDITEX

EUR

8.070

KINGFISHER

GBP

5.586

67.363 1.207.941

6.336

441.438

MARKS & SPENCER GROUP

GBP

2.295

537.030

OFFICE DEPOT

USD

2.062

328.565

STAPLES

USD

3.789 32.498

Detailhandel voeding 24.186

CASINO GUICHARD PERRACHON

EUR

2.026

71.998

KESKO OYJ-B SHS

EUR

1.930 3.956

Dienstverlening & apparatuur gezondheidszorg 71.900 140.842 53.600 48.728 147.699

BECTON DICKINSON & CO

USD

5.765

COLOPLAST-B

DKK

6.777

EDWARDS LIFESCIENCES CORP

USD

2.558

ESSILOR INTERNATIONAL

EUR

3.766

SMITH & NEPHEW

GBP

1.529

27.556

SONOVA HOLDING AG

CHF

2.698

25.699

WILLIAM DEMANT HOLDING

DKK

1.815 24.908

Duurzame consumptiegoederen 74.555 194.100 1.176.160 180.317

ADIDAS AG ASICS

EUR

6.907

JPY

2.406

BARRATT DEVELOPMENTS

GBP

4.934

BERKELEY GROUP HOLDINGS-UNIT

GBP

5.757

228.953

ELECTROLUX

SEK

4.359

185.692

NIKE -CL B

USD

10.598

493.100

PANASONIC CORP

359.505

PERSIMMON

444 14.325

JPY

4.167

GBP

5.354

PUMA

EUR

104

SEB SA

EUR

941

117


Aantal 1.719.211

TAYLOR WIMPEY

Valuta

Marktwaarde

GBP

2.304 1.913

496.943

TECHNICOLOR - REGR

EUR

180.800

VF

USD

8.180 57.924

Farmacie & biotechnologie 157.900

ASTELLAS PHARMA

JPY

6.792

116.652

ASTRAZENECA

GBP

5.012

240.667

BRISTOL-MYERS SQUIBB CO

USD

9.283

347.916

GLAXOSMITHKLINE

GBP

6.739

290.394

MERCK & CO

USD

10.548

143.938

NOVARTIS -REG

CHF

8.363

NOVO-NORDISK -B

DKK

52.768

7.031 53.768

Halfgeleiders 766.800

ADVANCED MICRO DEVICES

296.000

ADVANTEST

124.310 3.285.448 43.036 8.066

USD

2.154

JPY

2.671

ASM LITHOGRAPHY HOLDING

EUR

8.458

REC SILICON ASA

NOK

960

REC SOLAR AS

NOK

432

STMICROELECTRONICS

EUR

47 14.722

Kapitaalgoederen 123.423

BEKAERT

EUR

508.753

CONERGY AG

EUR

5

FISCHER (GEORG)-REG

CHF

3.613

136.705

LEGRAND SA

EUR

5.476

155.375

KONINKLIJKE PHILIPS NV

EUR

4.140

7.056

28.178

3.174

PHOENIX SONNENSTROM

EUR

132

235.298

SOLARWORLD

EUR

108

194.246

VESTAS WIND SYSTEMS

DKK

4.171 20.819

118

Media 357.000

DAI NIPPON PRINTING CO

JPY

2.751

425.000

TOPPAN PRINTING CO

JPY

2.468 5.219

Nutsbedrijven 469.145 747.219

EDP RENOVAVEIS SA

EUR

1.811

INFINGEN ENERGY

AUD

126

75.000

INFINIS ENERGY PLC W/I

GBP

211

19.100

OCEAN POWER TECHNOLOGIES INC

USD

27

39.927


EUR

1.936

2.363 1.686.696

SEVERN TRENT

GBP

48

TERNA SPA

EUR

6.126 10.285

Onroerend goed 1.217.680 675.504

BRITISH LAND COMPANY

GBP

9.206

CAPITAL & COUNTIES PROPERTIES

GBP

2.673

303.691

HAMMERSON

GBP

1.832

514.502

INTU PROPERTIES PLC

GBP

1.917

497.453

LAND SECURITIES GROUP

GBP

5.761 21.389

Reclame 162.420

JC DECAUX SA

EUR

515.799

WPP PLC

GBP

4.868 8.556 13.424


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Software & services 405.487

AMADEUS IT HOLDING SA-A SHS

EUR

12.613

423.700

CA

USD

10.347

508.472

SALESFORCE.COM

USD

20.365

227.100

SYMANTEC CORP

USD

3.886 47.211

Technologie 561.000

ELECTROCOMPONENTS

GBP

1.882

166.500

IBIDEN CO

JPY

2.260

91.000

MURATA MFG CO

JPY

5.869

86.300

OMRON CORPORATION

JPY

2.768

86.700

TDK

JPY

3.017

USD

6.078

184.100

TERADATA CORP

21.874 Telecommunicatiediensten 20.549 1.899.431 1.068.908 69.550

BELGACOM

EUR

442

BT GROUP

GBP

8.662

KONINKLIJKE KPN

EUR

2.504

MOBISTAR

EUR

960

JPY

6.034

EUR

3.468

506.600

NTT DOCOMO INC

385.323

ORANGE S.A.

450.424

PORTUGAL TELECOM -REG

EUR

1.423

626.000

STARHUB LTD

SGD

1.544

SWISSCOM -REG

CHF

7.634

TELEFONICA

EUR

3.763

19.866 317.953 539.668

TELIASONERA

SEK

3.265

399.900

VERIZON COMMUNICATIONS

USD

14.261

VODAFONE GROUP

GBP

13.224

4.642.293

67.184 Transport 82.100

EAST JAPAN RAILWAY COMPANY

JPY

4.750 4.750

Uitgeverijen 2.849 8.510.034 46.917 115.277

AXEL SPRINGER SE

EUR

HIBU PLC

GBP

133 0

LAGARDERE

EUR

1.268

PEARSON

GBP

1.858

499.237

REED ELSEVIER

EUR

7.688

110.932

THOMSON REUTERS

CAD

3.044

WOLTERS KLUWER

EUR

54.620

1.133 15.124

Verzorgingsproducten 77.639

HENKEL AG & CO KGAA

EUR

62.400

NATURA COSMETICOS SA

BRL

794

67.943

RECKITT BENCKISER GROUP

GBP

3.914

SVENSKA CELLULOSA -B

SEK

242.945

6.546

5.435 16.689

119


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Voeding en dranken 2.354 35.046 8.077 123.431 9.797 47.693

CARLSBERG AS-B

DKK

189

CARREFOUR

EUR

1.010

COCA-COLA HBC

GBP

171

GREEN MOUNTAIN COFFEE ROASTERS

USD

6.770

HEINEKEN

EUR

481

METRO

EUR

1.679

14.134

PERNOD-RICARD

EUR

1.170

94.100

UNITED NATURAL FOODS INC

USD

5.148 16.618

Zakelijke dienstverlening 121.502 29.800 528

ADECCO -REG ASAHI HOLDINGS INC

CHF

7.000

JPY

368

BIC

EUR

47

27.010

LASSILA & TIKANOJA

EUR

411

108.400

MANPOWER GROUP

USD

6.754

155.051

RANDSTAD HOLDING

EUR

7.311 21.891

Niet-beursgenoteerde aandelen 10.941

ASN VENTURE CAPITAL FONDS

EUR

7.669 7.669

Som van de beleggingen

120

510.009


Landenverdeling Marktwaarde in duizenden euro’s

Beleggingen per 31 december 2013

%

145.943

Verenigde Staten van Amerika

28,6

106.464

Verenigd Koninkrijk

20,9

49.148

Japan

9,6

40.095

Nederland

7,9

34.889

Zwitserland

6,8

28.193

Spanje

5,5

25.953

Frankrijk

5,1

20.471

Zweden

4,0

20.036

Denemarken

3,9

15.614

Duitsland

3,1

Italië

1,2

6.126 4.576

België

0,9

3.739

Canada

0,7

3.483

Finland

0,7

1.544

Singapore

0,3

1.423

Portugal

0,3

1.392

Noorwegen

0,3

794

Brazilië

0,2

126

Australië

-

510.009

100,0

Landenverdeling ASN Aandelenpool Verenigde Staten van Amerika Verenigd Koninkrijk Japan Nederland Zwitserland Spanje Frankrijk Zweden Denemarken Duitsland Italië België Canada Finland Singapore Portugal Noorwegen Brazilië Australië

121

0

5

Aandeel in portefeuille in %

10

15

20

25

30


Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s


%

67.184

Telecommunicatiediensten

13,1

57.924

Duurzame consumptiegoederen

11,4

53.768

Farmacie & biotechnologie

10,5

47.211

Software & services

9,3

32.498

Detailhandel

6,4

24.908

Dienstverlening & apparatuur gezondheidszorg

4,9

21.891

Zakelijke dienstverlening

4,3

21.874

Technologie

4,3

21.389

Onroerend goed

4,2

20.819

Kapitaalgoederen

4,1

17.531

Basisgoederen

3,4

16.689

Verzorgingsproducten

3,3

16.618

Voeding en dranken

3,3

15.124

Uitgeverijen

3,0

14.722

Halfgeleiders

2,9

13.861

Consumentenservicebedrijven

2,7

13.424

Reclame

2,6

10.285

Nutsbedrijven

2,0

7.669

Certificates ASN Venture Capital Fonds

1,5

5.219

Media

1,0

4.750

Transport

0,9

3.956

Detailhandel voeding

0,8

Auto's

0,1

695 510.009

100,0

Sectorverdeling ASN Aandelenpool

122 Telecommunicatiediensten Duurzame consumptiegoederen Farmacie & biotechnologie Software & services Detailhandel Dienstverlening & apparatuur gezondheidszorg Zakelijke dienstverlening Technologie Onroerend goed Kapitaalgoederen Basisgoederen Verzorgingsproducten Voeding en dranken Uitgeverijen Halfgeleiders Consumentenservicebedrijven Reclame Nutsbedrijven Certificates ASN Venture Capital Fonds Media Transport Detailhandel voeding Auto's

0

3


6

9

12

15


(B) Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen

31-12-2013

31-12-2012

2.615

95

828

619

Te vorderen dividendbelasting

1.249

1.618

Totaal

4.692

2.332

Te vorderen dividend


(C) Overige activa Liquide middelen Als liquide middelen worden alle onmiddellijk opeisbare tegoeden bij banken aangemerkt. De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

(D) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

Te betalen aan de fondsen

26

438

Totaal

26

438


123


(E) Fondsvermogen In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

159.698

192.400

63.332

13.760

Gestort kapitaal Stand per 1 januari Uitgegeven participaties Ingekochte participaties

-34.981

-46.462


188.049

159.698

159.545

178.011

Overige reserves Stand per 1 januari Onttrekking uit/toevoeging aan onverdeeld resultaat Stand ultimo periode

54.350

-18.466

213.895

159.545

Onverdeeld resultaat 54.350

-18.467


Stand per 1 januari

-54.350

18.467


116.892

54.350


116.892

54.350

Totaal fondsvermogen

518.836

373.593

Totalen Totaal intrinsieke waarde in duizenden euro’s Aantal uitstaande participaties Intrinsieke waarde per participatie

124

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

518.836

373.593

351.944

385.394

331.978

8.284.478

7.832.575

8.562.498

8.925.001

9.143.257

62,63

47,70

41,10

43,18

36,31

Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van ASN Aandelenpool betreft dit: € 8,9 miljoen. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Dat geeft een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt berekend als het percentage dat het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties, uitmaakt van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingspool.

Omloopfactor

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

76,61%

111,79%

Transactiekosten Transactiekosten zijn onderdeel van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten in de verslagperiode, voor zover deze identificeerbaar en kwantificeerbaar waren, bedroegen in de verslagperiode € 463.147 (2012: € 445.242).

7 Jaarrekening 2013 ASN Obligatiepool

7.2 ASN Obligatiepool Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen

(A)

192.225

172.921

Vorderingen

(B)

4.081

3.635

Liquide middelen

(C)

934

543


(D)

31

136

4.984

4.042

197.209

176.963

Gestort kapitaal

121.499

103.495

Overige reserves

73.468

59.334

2.242

14.134

197.209

176.963

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

6.687

6.335


-1.306

784


-3.139

7.015


2.242

14.134

Resultaat

2.242

14.134

Overige activa


Onverdeeld resultaat Totaal

(E)

Winst-en-verliesrekening In duizenden euro’s Opbrengsten uit beleggingen Rente obligaties

125



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

2.242

14.134




1.306

-784


3.139

-7.015

-225.729

-81.467

201.980

93.333

Aankoop van beleggingen Verkoop en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva:

Vorderingen

-446

96


-105

-84

-17.613

18.213


37.768

21.105


-19.764

-39.321

18.004

-18.216


391

-3


543

546


934

543


126




01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

172.921

176.988

Aankopen

225.729

81.467

Verkopen

-198.478

-65.057

Lossingen

-3.502

-28.276


-1.306

784


-3.139

7.015

192.225

172.921


In de verslagperiode zijn geen aanen verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille Onderstaande tabel geeft inzicht in het renterisico. De modified duration geeft een indicatie wat de percentuele mutatie van de waarde van de portefeuille zou zijn bij een wijziging van de marktrente van één procent. 31-12-2013

31-12-2012

Effectief rendement

2,51%

2,05%

Couponrendement

3,55%

3,35%

Gemiddeld resterende looptijd

8,16 jr

8,38 jr

6,22

6,24

Modified duration

127


De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuille en de sector-, landen- en ratingverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico, valutarisico en kredietrisico. Beleggingen per 31 december 2013; in duizenden euro’s. Nominale waarde

Valuta

Looptijd

Marktwaarde

Staatsobligaties 1.000

2,25%

BELGIË

EUR

2013-2023

975

240

3,75%

BELGIË

EUR

2013-2045

249

1.000

3,75%

BELGIË

EUR

2010-2020

1.123

810

4,25%

BELGIË

EUR

2010-2041

925

2.090

5,5%

BELGIË

EUR

2002-2017

2.442

1.490

2,75%

BELGIË

EUR

2010-2016

1.567

790

4,5%

BELGIË

EUR

2011-2026

920

1.430

1,25%

BELGIË

EUR

2013-2018

1.434

610

5,5%

BELGIË

EUR

1998-2028

783

1.190

4%

BELGIË

EUR

2009-2019

1.346

800

4%

BELGIË

EUR

2012-2032

880

1.360

3,75%

BELGIË

EUR

2005-2015

1.442

1.520

4,25%

BELGIË

EUR

2011-2021

1.753

1.060

5%

BELGIË

EUR

2004-2035

1.326

1.020

4,25%

BELGIË

EUR

2012-2022

1.170

230

8%

BELGIË

EUR

1995-2015

252 18.587

128

1.110

4,75%

DUITSLAND

EUR

2003-2034

1.464

840

5,625%

DUITSLAND

EUR

1998-2028

1.158

1.690

3,25%

DUITSLAND

EUR

2011-2021

1.899 1.217

1.260

1,5%

DUITSLAND

EUR

2013-2023

530

5,5%

DUITSLAND

EUR

2000-2031

739

850

3,25%

DUITSLAND

EUR

2010-2042

933

2.500

1,75%

DUITSLAND

EUR

2010-2015

2.564

4.140

0,5%

DUITSLAND

EUR

2012-2017

4.144 1.530

1.100

6,25%

DUITSLAND

EUR

1994-2024

550

6,25%

DUITSLAND

EUR

2000-2030

816

2.240

3%

DUITSLAND

EUR

2010-2020

2.479

2.730

3,75%

DUITSLAND

EUR

2004-2015

2.828

490

2,5%

DUITSLAND

EUR

2012-2044

465

1.310

1,5%

DUITSLAND

EUR

2012-2022

1.284

810

4,25%

DUITSLAND

EUR

2007-2039

1.031

2.500

4%

DUITSLAND

EUR

2006-2016

2.727

2.440

3,75%

DUITSLAND

EUR

2008-2019

2.772 30.050

490

4%

FRANKRIJK

EUR

2006-2038

546

350

4,75%

FRANKRIJK

EUR

2004-2035

431

1.240

2,5%

FRANKRIJK

EUR

2010-2020

1.303

2.500

3,75%

FRANKRIJK

EUR

2007-2017

2.752

1.350

4,25%

FRANKRIJK

EUR

2008-2018

1.544

4.570

3%

FRANKRIJK

EUR

2005-2015

4.796

1.220

3,5%

FRANKRIJK

EUR

2010-2020

1.361

550

4%

FRANKRIJK

EUR

2005-2055

612


Nominale waarde

Valuta

Looptijd

Marktwaarde

Staatsobligaties 440

4,5%

FRANKRIJK

EUR

2009-2041

529

1.440

3,25%

FRANKRIJK

EUR

2011-2021

1.573

1.100

8,5%

FRANKRIJK

EUR

1992-2023

1.670

1.050

6%

FRANKRIJK

EUR

1994-2025

1.400

2.260

2,75%

FRANKRIJK

EUR

2012-2027

2.213 20.730

1.450

5,9%

IERLAND

EUR

2009-2019

1.701

570

3,9%

IERLAND

EUR

2013-2023

589

1.170

5%

IERLAND

EUR

2010-2020

1.312

1.360

4,5%

IERLAND

EUR

2004-2020

1.486

500

4,5%

IERLAND

EUR

2012-2015

524

1.770

5,4%

IERLAND

EUR

2009-2025

2.009

3.180

4,5%

IERLAND

EUR

2007-2018

3.517

1.440

4,6%

IERLAND

EUR

1999-2016

1.559 12.697

400

4,5%

ITALIË

EUR

2010-2026

413

1.170

5,25%

ITALIË

EUR

2002-2017

1.291

900

4,75%

ITALIË

EUR

2008-2023

961

270

5%

ITALIË

EUR

2007-2039

279

360

6%

ITALIË

EUR

2000-2031

419

390

5,25%

ITALIË

EUR

1998-2029

421

600

4%

ITALIË

EUR

2010-2020

630 749

700

4,25%

ITALIË

EUR

2003-2019

560

5,75%

ITALIË

EUR

2001-2016

613

650

3%

ITALIË

EUR

2010-2015

671

640

5,5%

ITALIË

EUR

2012-2022

720

300

4%

ITALIË

EUR

2005-2037

276

400

4,75%

ITALIË

EUR

2011-2021

433

120

5%

ITALIË

EUR

2003-2034

125

60

4,75%

ITALIË

EUR

2013-2044

59

850

4,25%

ITALIË

EUR

2004-2015

880 8.940

1.530

4%

NEDERLAND

EUR

2005-2037

1.821

6.390

4,5%

NEDERLAND

EUR

2007-2017

7.229

2.000

3,75%

NEDERLAND

EUR

2010-2042

2.331

1.800

4%

NEDERLAND

EUR

2006-2016

1.963

1.310

2,5%

NEDERLAND

EUR

2012-2033

1.245

2.940

4%

NEDERLAND

EUR

2009-2019

3.363

610

3,25%

NEDERLAND

EUR

2011-2021

672

7.190

3,25%

NEDERLAND

EUR

2005-2015

7.521

1.600

5,5%

NEDERLAND

EUR

1998-2028

2.139

500

7,5%

NEDERLAND

EUR

1993-2023

722

6.710

2,25%

NEDERLAND

EUR

2012-2022

6.827

2.500

3,5%

NEDERLAND

EUR

2010-2020

2.803 38.636

1.550

1,75%

OOSTENRIJK

EUR

2013-2023

1.480

2.850

4,15%

OOSTENRIJK

EUR

2007-2037

3.414

129


Nominale waarde

Valuta

Looptijd

Marktwaarde

Staatsobligaties 1.250

4,85%

OOSTENRIJK

EUR

2009-2026

1.548

1.660

6,25%

OOSTENRIJK

EUR

1997-2027

2.336

2.510

3,5%

OOSTENRIJK

EUR

2005-2015

2.635

3.490

4,35%

OOSTENRIJK

EUR

2008-2019

4.037

1.970

3,4%

OOSTENRIJK

EUR

2012-2022

2.172

6.040

4,3%

OOSTENRIJK

EUR

2007-2017

6.815

3.100

3,9%

OOSTENRIJK

EUR

2005-2020

3.542

3.740

3,5%

OOSTENRIJK

EUR

2006-2021

4.172

620

3,8%

OOSTENRIJK

EUR

2012-2062

743

2.600

4%

OOSTENRIJK

EUR

2006-2016

2.848

800

3,15%

OOSTENRIJK

EUR

2012-2044

825 36.567

1.850

4,35%

PORTUGAL

EUR

2007-2017

770

5,65%

PORTUGAL

EUR

2013-2024

1.834 739

1.000

4,95%

PORTUGAL

EUR

2008-2023

921

1.220

4,1%

PORTUGAL

EUR

2006-2037

886

980

3,85%

PORTUGAL

EUR

2005-2021

861

1.510

3,35%

PORTUGAL

EUR

2005-2015

1.516

1.420

4,75%

PORTUGAL

EUR

2009-2019

1.370

1.800

4,8%

PORTUGAL

EUR

2010-2020

1.710

1.500

4,2%

PORTUGAL

EUR

2006-2016

1.510

1.550

3,6%

PORTUGAL

EUR

2009-2014

1.563 12.910

130

950

4,3%

SPANJE

EUR

2009-2019

1.011

220

4,7%

SPANJE

EUR

2009-2041

212 244

270

4,2%

SPANJE

EUR

2005-2037

100

5,15%

SPANJE

EUR

2013-2044

102

1.520

3,25%

SPANJE

EUR

2010-2016

1.571

1.490

3,75%

SPANJE

EUR

2012-2015

1.552

900

4,5%

SPANJE

EUR

2012-2018

969

260

5,9%

SPANJE

EUR

2011-2026

296

350

5,75%

SPANJE

EUR

2001-2032

394

1.200

4,4%

SPANJE

EUR

2004-2015

1.242

1.380

4,8%

SPANJE

EUR

2008-2024

1.450

1.200

5,85%

SPANJE

EUR

2011-2022

1.364

220

4,9%

SPANJE

EUR

2007-2040

219

310

6%

SPANJE

EUR

1998-2029

355

1.100

4,85%

SPANJE

EUR

2010-2020

1.191

890

3,8%

SPANJE

EUR

2006-2017

936 13.108

Totaal staatsobligaties

192.225


192.225




%

38.636

Nederland

20,1

36.567

Oostenrijk

19,0

30.050

Duitsland

15,6

20.730

Frankrijk

10,8

18.587

België

9,7

13.108

Spanje

6,8

12.910

Portugal

6,7

Ierland

6,6

12.697 8.940

Italië

4,7

192.225

100,0

Landenverdeling ASN Obligatiepool Nederland Oostenrijk Duitsland Frankrijk België Spanje Portugal Ierland Italië 0

5

10

15

20

25


131 Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s 192.225

Beleggingen per 31 december 2013 Staat(sgegarandeerd)

192.225

% 100,0 100,0

Ratingverdeling Marktwaarde in duizenden euro’s 30.050


%

AAA

15,6

114.522

AA

59,6

22.047

BBB

11,5

25.606

BB

192.225

13,3 100,0


Aflossing van de beleggingen Marktwaarde in duizenden euro’s 1.563


%

Aflossing binnen één jaar

0,8

77.689

Aflossing tussen één en vijf jaar

40,4

68.723

Aflossing tussen vijf en tien jaar

35,8

44.250

Aflossing na tien jaar

23,0

192.225

100,0

(B) Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen

31-12-2013

31-12-2012

545

228

Te vorderen rente obligaties

3.536

3.407

Totaal

4.081

3.635



(D) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: 132


31-12-2013

31-12-2012


31

136

Totaal

31

136




01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

103.495

121.711

37.768

21.105


-19.764

-39.321


121.499

103.495

52.497


59.334

Onttrekking uit onverdeeld resultaat

14.134

6.837


73.468

59.334

Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari

14.134

6.837

Toevoeging aan overige reserves

-14.134

-6.837


2.242

14.134


2.242

14.134

197.209

176.963

31-12-2009



31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

197.209

176.963

181.026

191.433

173.604

4.519.348

4.099.993

4.540.413

4.964.325

4.573.779

43,64

43,16

39,87

38,56

37,96

133 Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vastrentende beleggingen, vorderingen en liquide middelen. In het geval van ASN Obligatiepool betreft dit: € 197,2 miljoen. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Dat geeft een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt berekend als het percentage dat het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties, uitmaakt van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingspool. Vanwege de beleidswijziging per 15 januari 2013 heeft de beheerder de beleggingsportefeuille gemuteerd, waardoor de omloopfactor is toegenomen.

Omloopfactor

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

195,26%

48,56%

Transactiekosten Transactiekosten zijn onderdeel van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten zijn niet toegelicht, omdat de kosten onvoldoende identificeerbaar en kwantificeerbaar zijn.


7.3 ASN Mixpool Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen

(A)

141.347

126.049

Vorderingen

(B)

583

264


(C)

583

264

-

-

141.347

126.049

Gestort kapitaal

44.663

46.778

Overige reserves

79.271

64.998


17.413

14.273

141.347

126.049

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

2.088

1.962


15.325

12.311


17.413

14.273

Resultaat

17.413

14.273


Totaal

(D)

Winst-en-verliesrekening In duizenden euro’s Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

134

7 Jaarrekening 2013 ASN Mixpool

Kasstroomoverzicht 01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

17.413

14.273

-2.088

-1.962

-15.325

-12.311


-24.092

-15.238


26.207

28.203

-319

-104

319

104

2.115

12.965

In duizenden euro’s Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat





Vorderingen



11.153

2.993


-13.268

-15.958

-2.115

-12.965


-

-


-

-


-

-


135




01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

126.049

124.741

Aankopen

24.092

15.238

Verkopen

-26.207

-28.203


2.088

1.962

15.325

12.311

141.347

126.049

Effectenportefeuille In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012

Intrinsieke waarde

%

Intrinsieke waarde

%

ASN Obligatiepool

75.661

53,5

69.294

55,0

ASN Aandelenpool

65.686

46,5

56.755

45,0

141.347

100,0

126.049

100,0

Totaal

136 Voor een nadere specificatie van de beleggingen en inzicht in de risico’s verwijzen we naar de toelichting op de betreffende beleggingspools.

7 Jaarrekening 2013 ASN Mixpool


31-12-2013

31-12-2012

526

146

57

118

583

264

31-12-2013

31-12-2012

57

118

Schulden uit hoofde van effectentransacties

526

146

Totaal

583

264

Te vorderen van de fondsen Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Totaal


(C) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan de fondsen


137


(D) Fondsvermogen In duizenden euro’s

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Gestort kapitaal Stand per 1 januari

46.778

59.743

Uitgegeven participaties

11.153

2.993

Ingekochte participaties

-13.268

-15.958

44.663

46.778

65.487

Stand ultimo periode Overige reserves Stand per 1 januari

64.998

Onttrekking uit/ toevoeging aan onverdeeld resultaat

14.273

-489


79.271

64.998

14.273

-489


-14.273

489


17.413

14.273


17.413

14.273


141.347

126.049


138

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

141.347

126.049

124.741

136.929

131.467

2.806.651

2.857.484

3.167.307

3.468.878

3.656.945

50,36

44,11

39,38

39,47

35,95

Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van ASN Mixpool is dit € 583 duizend. Het is mogelijk dat de pool kredietrisico loopt via de beleggingen in de onderliggende beleggingspools. Voor dit risico verwijzen wij naar de toelichting van de betreffende beleggingspools. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aanen verkopen van beleggingen vinden plaats in ASN Aandelenpool en ASN Obligatiepool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van deze beleggingspools. Transactiekosten ASN Mixpool belegt in participaties van ASN Aandelenpool en ASN Obligatiepool. De kosten van de onderliggende beleggingstransacties van ASN Mixpool zijn inbegrepen in de aanen verkoopprijzen van de betreffende transacties van ASN Aandelenpool en ASN Obligatiepool. Een opgave van de transactiekosten is opgenomen in de toelichting van ASN Aandelenpool en ASN Obligatiepool.

7 Jaarrekening 2013 ASN Milieupool

7.4 ASN Milieupool Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen

(A)

240.995

191.127

Vorderingen

(B)

3.018

2.061

Liquide middelen

(C)

14.452

3.695


(D)

110

249

17.360

5.507

258.355

196.634

Gestort kapitaal

163.626

156.467

Overige reserves

40.167

15.570


54.562

24.597

258.355

196.634

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

4.170

4.357


10.622

5.450


39.842

14.940

-55

-151

-2

1

54.577

24.597

Lasten

15

-


15

-

54.562

24.597

Overige activa


Totaal

(E)

Winst-en-verliesrekening In duizenden euro’s Opbrengsten uit beleggingen Dividend

Overige bedrijfsopbrengsten Valutaresultaat Rente rekening-courant Som van de bedrijfsopbrengsten

Resultaat

139



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

54.562

24.597




-10.622

-5.450


-39.842

-14.940


-78.974

-54.946


79.570

63.151


Vorderingen

-957

-267


-139

-95

3.598

12.050


19.666

6.309


-12.507

-19.639

7.159

-13.330

10.757

-1.280


3.695

4.975


14.452

3.695

Nettokasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen

140




01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

191.127

178.942

Aankopen

78.974

54.946

Verkopen

-79.570

-63.151


10.622

5.450


39.842

14.940

240.995

191.127


In de verslagperiode zijn geen aanen verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuille en de sectoren landenverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico en het valutarisico. Beleggingen per 31 december 2013; marktwaarde in duizenden euro’s

141


Aantal

Valuta

Marktwaarde

NOVOZYMES –B

DKK

3.803

ROCKWOOL INTL A/S-B SHS

DKK

1.664

VESTAS WIND SYSTEMS

DKK

3.779

Aandelen Europa Denemarken 123.962 12.930 175.976

9.246 Duitsland 281.480

AIXTRON

EUR

2.960

566.114

INFINEON TECHNOLOGIES

EUR

4.393 7.353

Finland 241.448

LASSILA & TIKANOJA

EUR

3.677

374.452

UPONOR

EUR

5.325

102.083

VACON

EUR

5.972 14.974

Ierland 689.233

KINGSPAN GROUP

EUR

8.960 8.960

Oostenrijk 61.888

MAYR-MELNHOF KARTON

EUR

5.570 5.570

Spanje 1.041.589 558.736

EDP RENOVAVEIS SA

EUR

4.022

FLUIDRA SA

EUR

1.520 5.542

Verenigd Koninkrijk 647.193

DS SMITH PLC

GBP

566.424

HYDRO INTERNATIONAL

GBP

715

129.648

JOHNSON MATTHEY

GBP

5.111 7.788

983.988

142

2.583

PENNON GROUP PLC

GBP

RPS GROUP

GBP

4.879

SEVERN TRENT

GBP

4.160

SHANKS GROUP

GBP

4.444

135.556

SPIRAX-SARCO ENGINEERING

GBP

4.872

786.985

UNITED UTILITIES GROUP PLC

GBP

1.209.149 202.992 3.408.025

6.352 40.904

Zweden 456.561

NIBE INDUSTRIER –B

SEK

7.480 7.480

Zwitserland 11.978

FISCHER (GEORG)-REG

CHF

6.133

22.004

GEBERIT

CHF

4.857

LEM HOLDING SA-REG

CHF

467

MEYER BURGER TECHNOLOGY AG

CHF

468

820 54.107

11.925 Totaal aandelen Europa

111.954


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Aandelen Verenigde Staten ACUITY BRANDS INC

USD

2.753

224.967

34.700

AMERICAN WATER WORKS CO INC

USD

6.899

164.587

AQUA AMERICA

USD

2.818

95.117

BADGER METER

USD

3.762

359.124

CALIFORNIA WATER SERVICE GRP

USD

6.013

256.100

CLEAN HARBORS INC

USD

11.144

2.907.500

HALOSOURCE INC – DI1

GBP

664

104.561

IDEX CORP

USD

5.604

182.375

ITRON

USD

5.483

283.154

ORMAT TECHNOLOGIES

USD

5.591

80.499

POWER INTEGRATIONS

USD

3.261

ROPER INDUSTRIES

USD

10.535

83.128

STERICYCLE

USD

7.008

47.050

VALMONT INDUSTRIES

USD

5.092

WATTS WATER TECHNOLOGIES –A

USD

104.680

154.165

Totaal aandelen Verenigde Staten

6.922 83.549

Aandelen rest van de wereld Brazilië 974.680

CIA SANEAMENTO BASICO DE-ADR2

USD

8.021 8.021

Canada 612.420

GLV INC-A

CAD

1.845

309.796

PURE TECHNOLOGIES LTD

CAD

1.405 3.250

Hongkong 16.956.000

BEIJING ENTERPRISES WATER GR

HKD

7.729 7.729

Israël 715.355

AMIAD WATER SYSTEMS3

GBP

2.356 2.356

Japan 310.923

DAISEKI CO LTD

JPY

4.418

222.926

HORIBA

JPY

5.526

81.546

RINNAI

JPY

4.611 14.555

Singapore 6.151.750

HYFLUX LTD

SGD

4.137 4.137

Taiwan 3.895.000

EPISTAR CORP

TWD

5.444 5.444

Totaal aandelen rest van de wereld Som van de beleggingen Genoteerd aan de beurs in Brazilië in USD. Genoteerd aan de beurs in Londen in GBP. 3 Genoteerd aan de beurs in New York in GBP. 1 2

45.492 240.995

143




%

83.549

Verenigde Staten van Amerika

34,8

40.904

Verenigd Koninkrijk

17,0

14.974

Finland

6,2

14.555

Japan

6,0

11.925

Zwitserland

4,9

9.246

Denemarken

3,8

8.960

Ierland

3,7

8.021

Brazilië

3,3

7.729

Hongkong

3,2

7.480

Zweden

3,1

7.353

Duitsland

3,1

5.570

Oostenrijk

2,3

5.542

Spanje

2,3

5.444

Taiwan

2,3

4.137

Singapore

1,7

3.250

Canada

1,3

2.356

Israël

1,0

240.995

100,0

Landenverdeling ASN Milieupool

144

Verenigde Staten van Amerika Verenigd Koninkrijk Finland Japan Zwitserland Denemarken Ierland Brazilië Hongkong Zweden Duitsland Oostenrijk Spanje Taiwan Singapore Canada Israël 0

5


10

15

20

25

30

35


Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s


%

86.687

Kapitaalgoederen

36,0

65.765

Nutsbedrijven

27,3

37.926


15,7

17.067

Basisgoederen

7,1

16.058

Halfgeleiders

6,7

12.881

Technologie

5,3


1,9

4.611 240.995

100,0

Sectorverdeling ASN Milieupool Kapitaalgoederen Nutsbedrijven Zakelijke dienstverlening Basisgoederen Halfgeleiders Technologie Duurzame consumptiegoederen 0

5

10

15

20

25

30

35

40


145



31-12-2013

31-12-2012

Te vorderen van de fondsen

792

-

Te vorderen dividend

326

258


1.900

1.803

Totaal

3.018

2.061



(D) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan de fondsen

31-12-2012

-

249

Schulden uit hoofde van effectentransacties

110

-

Totaal

110

249


146

31-12-2013



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

156.467

169.797

19.666

6.309


-12.507

-19.639


163.626

156.467


15.570

33.191

Onttrekking uit/ toevoeging aan onverdeeld resultaat

24.597

-17.621


40.167

15.570

Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari

24.597

-17.621

-24.597

17.621


54.562

24.597


54.562

24.597


258.355

196.634


Totalen Totaal intrinsieke waarde Aantal uitstaande participaties in duizenden euro’s Intrinsieke waarde per participatie

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

258.355

196.634

185.367

214.649

31-12-2009 177.836

9.592.934

9.336.121

9.995.581

10.652.313

10.602.899

26,93

21,06

18,54

20,15

16,77

147 Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van ASN Milieupool betreft dit: € 17,5 miljoen. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Dat geeft een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt berekend als het percentage dat het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties, uitmaakt van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingspool.

Omloopfactor

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

56,46%

46,73%

Transactiekosten Transactiekosten zijn onderdeel van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten in de verslagperiode, voor zover deze identificeerbaar en kwantificeerbaar waren, bedroegen in de verslagperiode € 338.934 (2012: € 234.956).


7.5 ASN Small & Midcappool Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

Ref.

31-12-2013

31-12-2012

Beleggingen

(A)

53.099

41.255

Vorderingen

(B)

761

481

Liquide middelen

(C)

2.954

708


(D)

-

86

3.715

1.103

56.814

42.358

Gestort kapitaal

44.493

42.891

Overige reserves

-533

-7.931


12.854

7.398

Totaal

56.814

42.358

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Dividend

1.511

1.525


1.386

1.515


9.924

4.358

35

-

12.855

7.398

Lasten

1

-


1

-

12.854

7.398

Overige activa


(E)


148

Opbrengsten uit beleggingen

Overige bedrijfsopbrengsten Valutaresultaat Som van de bedrijfsopbrengsten

Resultaat

7 Jaarrekening 2013 ASN Small & Midcappool


01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

12.854

7.398




-1.386

-1.515


-9.924

-4.358


-26.992

-19.439


26.458

22.693

-280

-142

-86

-62

644

4.575


Vorderingen


Nettokasstromen uit operationele activiteiten Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties

6.733

1.622


-5.131

-5.916


1.602

-4.294


2.246

281

708

427

2.954

708

Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode

149


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V., in de paragrafen grondslagen voor de waardering van activa en passiva, grondslagen voor de resultaatbepaling en kasstroomoverzicht.


01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

Stand per 1 januari

41.255

38.636

Aankopen

26.992

19.439

Verkopen

-26.458

-22.693


1.386

1.515


9.924

4.358

53.099

41.255


In de verslagperiode zijn geen aanen verkooptransacties uitgevoerd door gelieerde partijen. Effectenportefeuille De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuille en de sectoren landenverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico en het valutarisico. Beleggingen per 31 december 2013; marktwaarde in duizenden euro’s.

Aantal

150

Valuta

Marktwaarde

EUR

2.753

Aandelen Nederland 71.778

UNIT 4 NV Totaal aandelen Nederland

2.753

Aandelen Europa (exclusief Nederland) Denemarken 24.080

COLOPLAST-B

DKK

1.159

38.751

NOVOZYMES -B

DKK

1.189 2.348

Duitsland 50.102

AXEL SPRINGER SE

EUR

2.340

10.775

CEWE STIFTUNG & CO KGAA

EUR

461

107.715

ELMOS SEMICONDUCTOR AG

EUR

1.153

22.431

KRONES AG

EUR

1.400

30.174

LEONI

EUR

1.639

4.454

PUMA

EUR

1.047

151.485

TAKKT AG

EUR

2.044

132.642

TOM TAILOR HOLDING AG

EUR

2.189 12.273


Aantal

Valuta

Marktwaarde

HUHTAMAKI OYJ

EUR

2.554

VACON

EUR

1.494

Finland 136.950 25.534

4.048 Frankrijk 46.145

JC DECAUX SA

EUR

1.383 1.383

Griekenland 196.778

FRIGOGLASS SA

EUR

910 910

Italië 196.959

INDESIT CO SPA

EUR

1.891 1.891

Noorwegen 260.167 77.145

OPERA SOFTWARE ASA

NOK

VEIDEKKE ASA

NOK

2.581 450 3.031

Spanje 5.573 24.664

CONSTRUCCIONES Y AUXILIAR DE FERROCARRILES

EUR

2.142


EUR

1.196 3.338

Verenigd Koninkrijk 154.602

ASHTEAD GROUP PLC

GBP

1.412

138.696

DIGNITY PLC

GBP

2.401

163.355

DOMINO PRINTING SCIENCES PLC

GBP

1.502 2.042

188.773

DUNELM GROUP PLC

GBP

161.446

GALLIFORD TRY PLC

GBP

2.268

209.235

HAMMERSON

GBP

1.262

KCOM GROUP PLC

GBP

1.922

439.058

STAGECOACH GROUP PLC

GBP

1.997

797.498

TAYLOR WIMPEY

GBP

1.627.532

1.069 15.875

Zweden 36.143 179.727

AXFOOD

SEK

1.318

ELEKTA -B SHS

SEK

1.997 3.315

Zwitserland 43.906 8.554

COCA-COLA HBC*

GBP

930

SULZER –REG

CHF

1.004 1.934

Totaal aandelen Europa (exclusief Nederland)

50.346


53.099

* Genoteerd aan de beurs in Londen in GBP

151




%

15.875

Verenigd Koninkrijk

30,0

12.273

Duitsland

23,1

4.048

Finland

7,6 6,3

3.338

Spanje

3.315

Zweden

6,2

3.031

Noorwegen

5,7

2.753

Nederland

5,2

2.348

Denemarken

4,4

1.934

Zwitserland

3,6

1.891

Italië

3,6

1.383

Frankrijk

2,6

910

Griekenland

1,7

53.099

100,0

Landenverdeling ASN Small & Midcappool

152

Verenigd Koninkrijk Duitsland Finland Spanje Zweden Noorwegen Nederland Denemarken Zwitserland Italië Frankrijk Griekenland 0

5


10

15

20

25

30


Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s 11.080


%

Kapitaalgoederen

20,9

6.275

Detailhandel

11,8

5.334

Software & services

10,0

4.007


7,5

3.743

Basisgoederen

7,0

3.156

Dienstverlening & apparatuur gezondheidszorg

5,9

2.401

Consumenten Servicebedrijven

4,5

2.340

Uitgeverijen

4,4

1.997

Transport

3,8

1.922

Telecommunicatiediensten

3,6

1.639

Auto's

3,1

1.502

Technologie

2,8

1.383

Reclame

2,6

1.318

Detailhandel voeding

2,5

1.262

Onroerend goed

2,4

1.196

Nutsbedrijven

2,3

1.153

Halfgeleiders

2,2

930

Voeding en dranken

1,8

461


0,9

53.099

100,0

Sectorverdeling ASN Small & Midcappool Kapitaalgoederen Detailhandel Software & services Duurzame consumptiegoederen Basisgoederen Dienstverlening & apparatuur gezondheidszorg Consumenten Servicebedrijven Uitgeverijen Transport Telecommunicatiediensten Auto's Technologie Reclame Detailhandel voeding Onroerend goed Nutsbedrijven Halfgeleiders Voeding en dranken Zakelijke dienstverlening

153

0

5


10

15

20

25



31-12-2013

31-12-2012

308

38

-

9

32

7


421

427

Totaal

761

481

Te vorderen van de fondsen Te vorderen uit hoofde van effectentransacties Te vorderen dividend



(D) Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s

31-12-2013

31-12-2012


-

86

Totaal

-

86


154



01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

42.891

47.185

6.733

1.622


-5.131

-5.916


44.493

42.891

Overige reserves Stand per 1 januari Onttrekking uit/ toevoeging aan onverdeeld resultaat Stand ultimo periode

-7.931

7.764

7.398

-15.695

-533

-7.931

Onverdeeld resultaat 7.398

-15.695


Stand per 1 januari

-7.398

15.695


12.854

7.398


12.854

7.398


56.814

42.358

Totalen Totaal intrinsieke waarde Aantal uitstaande participaties in duizenden euro’s Intrinsieke waarde per participatie

31-12-2013

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

56.814

42.358

39.254

55.009

35.042

1.605.114

1.559.549

1.728.319

1.745.075

1.607.200

35,40

27,16

22,71

31,52

21,80

Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van ASN Small & Midcappool betreft dit € 3,7 miljoen. Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Dat geeft een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt berekend als het percentage dat het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties, uitmaakt van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingspool.

Omloopfactor

01-01-2013 t/m 31-12-2013

01-01-2012 t/m 31-12-2012

86,22%

81,65%

Transactiekosten Transactiekosten zijn onderdeel van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten in de verslagperiode, voor zover deze identificeerbaar en kwantificeerbaar waren, bedroegen € 130.699 (2012: € 115.268).

155


Toerekenbare nettovermogenswaarde en resultaat beleggingspools Aantal participaties

Nettovermogenswaarde per participatie van de pool in euro’s

Toerekenbare nettovermogenswaarde in duizenden euro’s

Toerekenbaar resultaat in duizenden euro’s

102.093

ASN Aandelenpool 31-12-2013 ASN Duurzaam Aandelenfonds

7.235.636

453.149

ASN Mixpool

1.048.843

65.686

14.799

Totaal

8.284.478

518.836

116.892

62,63

31-12-2012 ASN Duurzaam Aandelenfonds

6.642.680

316.838

46.093

ASN Mixpool

1.189.895

56.755

8.257

Totaal

7.832.575

373.593

54.350

1.382

47,70

ASN Obligatiepool 31-12-2013 ASN Duurzaam Obligatiefonds

2.785.463

121.548

ASN Mixpool

1.733.885

75.661

860

Totaal

4.519.348

197.209

2.242

43,64

31-12-2012 ASN Duurzaam Obligatiefonds

2.494.549

107.670

8.599

ASN Mixpool

1.605.444

69.294

5.535

Totaal

4.099.993

176.964

14.134

141.347

17.413

43,16

ASN Mixpool 31-12-2013 ASN Duurzaam Mixfonds ASN Bank

156

Totaal

2.806.650 1

-

-

141.347

17.413

2.857.483

126.049

14.273

1

-

-

126.049

14.273

9.592.933

258.355

54.562

1

-

-

258.355

54.562

196.634

24.597

2.806.651

50,36

31-12-2012 ASN Duurzaam Mixfonds ASN Bank Totaal

2.857.484

44,11

ASN Milieupool 31-12-2013 ASN Milieu & Waterfonds ASN Bank Totaal

9.592.934

26,93

31-12-2012 ASN Milieu & Waterfonds ASN Bank Totaal

9.336.120 1 9.336.121

21,06

-

-

196.634

24.597


Nettovermogenswaarde per participatie van de pool in euro’s

Toerekenbare nettovermogenswaarde in duizenden euro’s

Toerekenbaar resultaat in duizenden euro’s

1.605.113

56.814

12.854

1

-

-

56.814

12.854

42.358

7.398


ASN Small & Midcappool 31-12-2013 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds ASN Bank Totaal

1.605.114

35,40

31-12-2012 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds ASN Bank Totaal

1.559.548 1 1.559.549

27,16

-

-

42.358

7.398

157

158

8 Overige gegevens

159


Bijzondere zeggenschapsrechten Volgens de statuten heeft de houder van het prioriteitsaandeel het recht om een bindende voordracht op te stellen voor de benoeming van bestuurders en commissarissen. Een wijziging van de statuten of een besluit tot ontbinding van de vennootschap kan slechts worden genomen op voorstel van de houder van het prioriteitsaandeel. Bij liquidatie van de vennootschap wordt, na voldoening van alle schulden, allereerst het nominale bedrag van het prioriteitsaandeel terugbetaald. Deze maatregel is genomen om het bijzondere karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschermen. Dit karakter blijkt onder meer uit de Omschrijving: belegging in de ASN Beleggingsfondsen ASN Duurzaam Aandelenfonds

160

duurzame beleggingscriteria die voor de fondsen gelden. ASN Bank N.V., gevestigd te Den Haag, houdt het prioriteitsaandeel. Het bestuur van ASN Bank N.V. bestaat uit: Ewoud Goudswaard Jeroen Jansen

Bestuurdersbelangen Conform artikel 122 lid 2 Bgfo geeft onderstaand overzicht het totale persoonlijke belang weer dat de leden van de directie van ABB, volgens opgave van de betrokkenen, hebben gehad bij iedere belegging van ASN Beleggingsfondsen N.V. per begin en einde van de verslagperiode. Gemeenschappelijk belang in aantallen 31-12-2013

Gemeenschappelijk belang in aantallen 31-12-2012

64

62


251

251


217

213

8 Overige gegevens

161

162

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

163


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van ASN Beleggingsfondsen N.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening over 2013 van ASN Beleggingsfondsen N.V. te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de winst-en-verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheden van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het directieverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als zij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

164

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de

vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van ASN Beleggingsfondsen N.V. per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 9 april 2014 KPMG Accountants N.V. G.J. Hoeve RA

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

165

166

Bijlagen

167


Bijlage 1 Voorbeelden van duurzame selectie In hoofdstuk 2 van dit jaarverslag wordt ons duurzame beleggingsbeleid toegelicht. Ter illustratie van dit beleid vindt u in deze bijlage voorbeelden van ondernemingen (aandelen) die gedurende 2013 zijn goedof afgekeurd. De informatie over alle ondernemingen, landen, instellingen en projecten in het ASN Beleggingsuniversum vindt u op www.asnbank.nl/beleggen.

Tien nieuw toegelaten ondernemingen

168

Amadeus IT • Activiteiten Het Spaanse Amadeus IT Holding (Amadeus) werd opgericht in 1987 en heeft zijn hoofdkantoor in Madrid. Het bedrijf ontwikkelt en verkoopt itoplossingen voor de reis- en tourismebranche. Amadeus maakt onder andere platforms waar de verschillende reisaanbieders, zoals vliegtuigmaatschappijen, hotels, spoorwegbedrijven, cruiseaanbieders en touroperators, elkaar kunnen vinden. Amadeus ontwikkelt ook mid- en backoffice systemen waarmee reisbureaus reserveringen, boekingen etc. kunnen doen. • Maatschappelijk verantwoord ondernemen Amadeus rapporteert volgens de GRI-richtlijnen. Daarbij heeft het de hoogste rating, A+, wat inhoudt dat de inhoud van het verslag extern geverifieerd is. • Mensenrechten Amadeus erkent internationaal gerespecteerde mensenrechten. Het bedrijf verwijst daarbij naar de vier kernverdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) (kinderarbeid, dwangarbeid, non-discriminatie en vrijheid van vereniging). Het bedrijf rapporteert hier ook over. • Milieu Amadeus stelt in zijn milieubeleid dat het wil meebouwen aan een duurzaam klimaat, hoewel het geen industrieel bedrijf is. In zijn bedrijfsvoering gebruikt het daarom energie-efficiënte technologieën. Ook probeert Amadeus zoveel mogelijk te recyclen. Het rapporteert over zijn energieverbruik, directe en indirecte CO2-uitstoot en waterverbruik. Het is onduidelijk of het bedrijf een goed milieubeheersysteem heeft. • Ketenverantwoordelijkheid Amadeus heeft een goed ketenbeleid. Het bedrijf geeft de voorkeur aan leveranciers met een milieubeleid: het selecteert bij voorkeur leveranciers die hun producten milieuvriendelijk produceren, of waarvan de producten (deels) kunnen worden gerecycled. Het let op de hoeveelheid energie die leveranciers gebruiken bij het productieproces en de milieubelasting van hun producten.

Alle leveranciers moeten internationaal erkende mensenrechten garanderen, vooral die over werkomstandigheden en waardige behandeling van werknemers. Tevens moeten leveranciers voldoen aan de wetten en regels tegen kinderarbeid, en de arbeidswetten respecteren. Zij moeten ervoor zorgen dat er niet gediscrimineerd wordt. Leveranciers moeten voldoen aan de gedragslijn voor goed zakelijk gedrag van Amadeus. Zij moeten de sociale en milieuvragenlijst van Amadeus invullen om naleving en invoering van het ketenbeleid te garanderen. Barrat Developments • Activiteiten Het Britse Barratt Developments ontwikkelt vastgoed in Groot-Brittannië. Het bedrijf bouwt eengezinswoningen, flats en sociale woningen voor investeerders, gezinnen, starters en sociale huurders. Het bedrijf is ook betrokken bij de ontwikkeling van commerciële gebouwen zoals kantoren. • Mensen- en arbeidsrechten Het bedrijf heeft uitgebreid beleid op het gebied van gelijke behandeling. Alle divisies zijn OHSASgecertificeerd. OHSAS 18001 is de certificering op het gebied van gezondheid en veiligheid. • Ketenverantwoordelijkheid Barratt Developments verwacht dat zijn leveranciers een milieustrategie hebben, eventueel onderbouwd met actieplannen. Het beoordeelt de leveranciers op de milieu prestaties van hun producten en helpt hen de duurzaamheid van hun producten te verbeteren. Vooral afvalvermindering en de duurzame inkoop van hout zijn daarbij belangrijk. Barratt Developments controleert hiernaast of leveranciers voldoen aan de veiligheids standaarden. Het bedrijf wil langetermijnrelaties aangaan met zijn leveranciers. • Milieu Barratt Developments heeft goed milieubeleid. Alle locaties zijn ISO 14001-gecertificeerd. Het bedrijf voldoet aan alle wetten en standaarden, committeert zich aan al zijn verantwoordelijkheden en stelt kwantitatieve doelen. Barratt Developments rapporteert uitgebreid over de milieubelasting van zijn gebouwen en verschaft deze informatie ook aan klanten. Barratt Development gebruikt veelal herbruikbare materialen en beschermt flora en fauna zo goed mogelijk. Het bedrijf heeft projecten opgezet om de biodiversiteit te beschermen, zoals het Save the Bee-project. Barratt Developments bouwt veel op ‘brown fields’ en ‘green

Bijlage 1 Voorbeelden van duurzame selectie

fields’. Brown fields zijn grootschalige locaties, vaak voormalige industrieterreinen, die verlaten of verpauperd zijn. Green fields zijn vaak onaantrekkelijke stukken land, direct naast bestaande bouw, die niet extra bewerkt hoeven te worden, wat de milieubelasting vermindert. Dunelm • Activiteiten Dunelm is een Engelse retailer die in het hele Verenigd Koninkrijk een scala van producten voor in huis aanbiedt, zoals beddengoed, meubelen, lampen, naaimachines en badkameraccessoires. Het bedrijf heeft 115 warenhuizen, 9 ‘high street’winkels en het verkoopt via het internet. Dunelm heeft alleen vestigingen in het Verenigd Koninkrijk. Het heeft circa 7.000 werknemers in dienst. • Maatschappelijk verantwoord ondernemen Dunelm heeft een gedegen beleid op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo is er goed beleid voor de werknemers, leveranciers en het milieu. Het bedrijf heeft een klokkenluidersregeling en neemt duidelijk stelling tegen corruptie. • Mensenrechten Het bedrijf loopt weinig risico’s op het schenden van mensenrechten. Het is alleen actief in het Verenigd Koninkrijk, waar werknemersrechten goed zijn beschermd. • Milieu Het milieubeleid van Dunelm is prima op orde. Het bedrijf heeft kwantitatieve doelen gesteld voor afval en het energieverbruik. Het milieubeleid wordt regelmatig geëvalueerd. • Ketenverantwoordelijkheid Doordat Dunelm leveranciers heeft in onder andere Azië, loopt het vooral risico op het schenden van mensenrechten in zijn keten. Het ketenbeleid is prima op orde, met aandacht voor werknemersrechten en het milieu. Huaneng Renewables • Activiteiten Huaneng Renewables produceert, installeert en beheert windenergieparken in China. Het focust zich momenteel op windenergieprojecten. Daarnaast ontwikkelt het de huidige technologie voor andere energiebronnen, zoals zonne-energie. Huaneng Renewables is actief in verschillende delen van China. Het ambieert om een internationale speler in groene, schone energieprojecten te worden. • Mensenrechten Het bedrijf stelt gedragsregels op die gelden voor alle werknemers en leidinggevenden. Daarin behandelt het onder meer normen en waarden, veiligheid,

klimaat, eigen initiatief, anti-corruptie en geheimhoudingsregels. Het formuleert tevens beleid om de veiligheid van consumenten en werknemers te waarborgen. Dit beleid stelt eisen aan het productie- en installatieproces en garandeert een leefbaar loon. • Klimaat Huaneng Renewables is zich bewust van de invloed van windparken op het klimaat en de biodiversiteit. Daarom voert het bedrijf risicoanalyses uit voordat het windparken installeert. Daarbij beoordeelt het zijn invloed op water, geluidsoverlast, vervuiling en de verandering van landschap. Naar aanleiding van de risicoanalyse neemt het bedrijf maatregelen om de invloed te verkleinen. Ibiden Co • Activiteiten Het Japanse Ibiden Co is actief is in vier segmenten: de ontwikkeling van elektronische producten, keramiek, bouwmaterialen voor huizen en aan de bouw gerelateerde diensten in Japan, Azië, Noord-Amerika en Europa. Wereldwijd werken er ruim 11.000 mensen voor Ibiden Co. • Mensenrechten Ibiden Co verwijst naar relevante internationale standaarden en wetten, zoals de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) en het Global Compact van de Verenigde Naties. Het heeft een uitgebreide ethische gedragscode. Ook heeft het een verklaring gepubliceerd over het gebruik van conflictmineralen. Ibiden Co heeft zich verplicht een gezonde, veilige werkomgeving te garanderen. • Ketenverantwoordelijkheid In een een uitgebreid document heeft Ibiden Co verwachtingen voor en eisen aan zijn leveranciers geformuleerd. Het controleert of de leveranciers hun duurzaamheidsbeleid uitvoeren. Ibiden Co is aangesloten bij de Electronic Industry Citizenship Coalition, een initiatief om de waardeketen in de elektronica-industrie te verduurzamen. • Milieu De vestigingen van Ibiden Co in Japan zijn ISO 14001-gecertificeerd. Het bedrijf wil de komende jaren deze standaard ook in de buitenlandse vestigingen invoeren. Tijdens maandelijkse bijeenkomsten bespreken medewerkers hoe zij het energieverlies in de bedrijfsvoering kunnen verkleinen. Ibiden Co heeft de laatste jaren de CO2-uitstoot teruggebracht. Het wil bovendien jaarlijks 3% energievriendelijker produceren. Lagardère • Activiteiten Lagardère is een groot mediabedrijf dat is

169


170

gespecialiseerd in gedrukte media, zoals tijdschriften en boeken. Het bedrijf is ook eigenaar van een bedrijfstak die televisie en radio produceert. • Mensenrechten Lagardère heeft zich aangesloten bij het Global Compact van de VN. Het heeft de grondbeginselen daaruit overgenomen in zijn gedragsregels en duurzaamheidsverslag. Ook onderschrijft de onderneming de Universele Verklaring van de rechten van de Mens en de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Volgens Lagardère moeten fundamentele rechten onder alle omstandigheden worden gerespecteerd. Medewerkers en leveranciers mogen hier geen afbreuk aan doen. Wanneer nationale wetten onvoldoende waarborgen bieden, vormen deze regels een aanvulling en/of geven een absoluut minimum aan, waarbij de hoogste norm voor gaat. • Ketenbeleid De regels die Lagardère voor zijn eigen werknemers heeft opgesteld, gelden ook voor de toeleveranciers. Het ‘sustainable development charter’ waarin deze regels zijn verankerd, is standaard onderdeel van alle contracten die Lagardère met zijn toeleveranciers afsluit. Onderwerpen die daarin terugkomen zijn: verbod op kinderarbeid, dwangarbeid en discriminatie, en het recht op vrijheid van vereniging (standaarden volgens ILO). • Milieu Lagardère erkent dat het klimaat van iedereen is en het wil bijdragen aan de bescherming ervan. Het streeft ernaar de CO2-afdruk van de bedrijfsvoering zoveel mogelijk te verkleinen. Lagardère heeft beleid voor om zijn gebruik van energie en water en zijn CO2-uitstoot te verminderen. Ook recyclet het zo veel mogelijk. Voor een deel van het bedrijf geldt een milieubeheersysteem. De onderneming publiceert kwantitatieve data en rapporteert over haar CO2-uitstoot. Via opleidingen maakt Lagardère medewerkers bewust van de invloed van hun activiteiten op het klimaat. Meyer Burger • Activiteiten Meyer Burger ontwikkelt zonne-energie systemen. Het bedrijf wil zonne-energie goedkoper maken. Samen met zijn partners in de industrie, politiek, onderzoekers en vakbonden wil Meyer Burger zorgen voor een toename van de zonne–energie, met het doel om de maatschappij te verduurzamen. • Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) Het bedrijf heeft gedragsregels voor het ethische handelen van zijn werknemers. Hierin staat dat werknemers zich aan lokale en nationale wetten moeten houden, en dat het aannemen en aanbieden

van steekpenningen, betalingen of cadeaus niet toegestaan is. Opera Software • Activiteiten Opera Software, met zijn hoofdkantoor in Noorwegen, is begonnen als ontwikkelaar van een internetbrowser voor telefoon, laptop en tablet. Tegenwoordig ontwikkelt het ook apps. Het werkt samen met partners zoals Samsung om de technologie voor tv te verbeteren en gebruiksvriendelijker te maken. • Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) Opera Software heeft gedragsregels voor het ethische handelen van zijn werknemers. Zo kunnen werknemers overtredingen van de wet en gedragsregels anoniem melden. Ook neemt Opera Software maatregelen tegen corruptie. • Mensenrechten Opera Software Software heeft het Global Compact van de Verenigde Naties ondertekend en rapporteert hier jaarlijks aan. • Klimaat Het bedrijf heeft een minimale invloed op het klimaat doordat het alleen software ontwikkelt. Opera heeft wel de ambitie om zijn CO2-uitstoot in kaart te brengen en hiervoor maatregelen te nemen. Daarnaast verwacht het bedrijf van alle werknemers dat zij zich houden aan de wetten over CO2-uitstoot, water- en luchtvervuiling. Valmont Industries • Activiteiten Valmont Industries uit de Verenigde Staten ontwerpt en produceert een breed scala aan producten voor de openbare verlichting, stedelijke mobiliteit, telecommunicatie, energietransport en windturbines. Ook produceert Valmont irrigatiesystemen voor de landbouw. Er werken bijna 10.000 mensen bij Valmont. • Bestuur Valmont heeft een gedragscode met gedragsregels voor de werknemers. Ook is voor hen helder waar ze terecht kunnen als ze misstanden constateren. Managers bij Valmont volgen regelmatig opleidingen over ethiek en het naleven van het bedrijfsbeleid. Het bedrijf publiceert jaarlijks een duurzaamheidsverslag in overeenstemming met de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). • Mensenrechten In de gedragscode van Valmont worden gelijke rechten van de werknemers beschreven. Een gezonde, veilige werkomgeving heeft de aandacht van het bedrijf.


• Milieu Valmont zet zich met zijn producten in voor een beter milieu en verantwoord gebruik van natuur lijke grondstoffen. De irrigatiesystemen voor de landbouw hebben een positieve invloed op de maatschappij en het milieu doordat zij tot 70% minder water gebruiken dan minder efficiënte irrigatiemethodes. Valmont is lid van Waste Cap Nebraska. Deze NGO biedt educatie en diensten aan om bedrijven en gemeenschappen te helpen met duurzaamheid. Met hulp van deze NGO hergebruikt de grootste fabriek van Valmont nu productiemateriaal. William Demant Holding • Activiteiten William Demant Holding is een Deens bedrijf, dat tot 1997 bekend stond als Oticon Holding. Het bedrijf ontwikkelt, produceert en verkoopt producten ter ondersteuning van het gehoor. Het bedrijf is actief in drie segmenten: gehoor apparaten, diagnostische instrumenten en persoonlijke communicatie. Wereldwijd werken er 8000 mensen bij William Demant Holding. • Mensenrechten William Demant Holding onderschrijft de beginselen van het Global Compact van de Verenigde Naties en rapporteert hier ook jaarlijks aan. Daarnaast verwijst het naar de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). William Demant heeft zich daarnaast verplicht een gezonde, veilige werkomgeving te garanderen voor zijn werknemers. • Ketenverantwoordelijkheid Om betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen te voorkomen heeft het bedrijf beleid geformuleerd voor zijn leveranciers. Daarin beschrijft het duidelijk wat het van leveranciers verwacht. William Demant Holding controleert de uitvoering van het beleid van de leveranciers. • Milieu William Demant Holding wil bewuster met het milieu omgaan. Het heeft de afgelopen jaren zijn energieverbruik en de hoeveelheid chemisch afval verminderd. Het bedrijf is sinds 2008 aangesloten bij het Carbon Disclosure Project.

Tien afgekeurde ondernemingen Applied Materials • Activiteiten Applied Materials is wereldleider in de productie van nanotechnologie-onderdelen voor chips in de halfgeleiderindustrie, platte beeldschermen, zonnecellen, flexibele elektronica en energie-efficiënt glas.

• Reden van afkeuring Applied Materials heeft sterk beleid voor ethisch handelen. Het schiet echter op diverse andere terreinen tekort. Het laatste duurzaamheidsverslag stamt uit 2010. Het bedrijf heeft geen beleid voor vakbondsvrijheid van zijn eigen werknemers (vrijheid van vereniging en collectieve onderhandelingen). Het mensenrechtenbeleid, beleid voor kinderarbeid en ketenbeleid (voor vakbondsvrijheid) zijn matig. Ook heeft Applied Materials geen beleid voor conflictgrondstoffen. Hoewel het bedrijf op zich een prima milieubeleid heeft, rapporteert het sinds 2009 niet meer over resultaten daarvan. Hieruit blijkt dat het onvoldoende is gecommitteerd aan transparantie over duurzaamheid. Capgemini • Activiteiten Het Franse Capgemini werd opgericht in 1967. Het heeft zijn hoofdkantoor in Parijs en is actief in meer dan veertig landen. Capgemini biedt diensten op het gebied van informatietechnologie, met nadruk op advies, technologie en uitbesteding. Het ontwikkelt onder meer it-oplossingen voor bedrijven in verschillende branches, voornamelijk in de publieke sector. Ook begeleidt het organisaties bij grote veranderingen. • Reden van afkeuring Capgemini levert softwareoplossingen, vooral communicatiesystemen, die essentieel zijn voor defensie. Dit valt onder artikel 21 van Common Military List van de EU, de lijst van wapens die wij hanteren. Daarom is het bedrijf afgekeurd voor het ASN Beleggingsuniversum. Gamesa • Activiteiten Het Spaanse Gamesa Corporacion Tecnologica SA is een van de belangrijkste ondernemingen wereldwijd als het gaat om de bevordering en ontwikkeling van windmolenparken. Het bedrijf heeft productiefaciliteiten in China en India. • Reden van afkeuring Gamesa maakt motoren voor onderzeeërs die speciaal voor militair gebruik zijn. Deze producten staan op de Common Military List van de EU, de lijst van wapens die wij hanteren. Tevens maakt Gamesa motoren die ontworpen zijn voor kern reactoren. Om deze twee redenen hebben wij het bedrijf uit het beleggingsuniversum verwijderd. Grontmij • Activiteiten Grontmij N.V. is een internationaal opererend advies- en ingenieursbureau. De kerntaken van het bedrijf zijn advisering, ontwerp en manage-

171


ment van projecten op het gebied van bouw en vastgoed, energie, industrie, infrastructuur en mobiliteit, milieu en ruimte, software, stedelijke ontwikkeling en water. Het bedrijf heeft circa 9.000 medewerkers. In Europa is Grontmij vooral actief in Nederland, België, Duitsland, Denemarken, Frankrijk, Ierland, het Verenigd Koninkrijk en Zweden, en in mindere mate in Turkije en Polen. Buiten Europa is Grontmij actief in China en op projectbasis in Azië en Afrika. • Reden van afkeuring Grontmij levert diensten die zich specifiek richten op de kernenergiesector. Daarom hebben wij Grontmij verwijderd uit het universum. Intel • Activiteiten Het Amerikaanse Intel is actief in de semi- conductorindustrie. Het ontwikkelt geavanceerde, geïntegreerde digitale technologieplatforms voor de computer- en communicatie-industrie. Het produceert onder andere microprocessoren, chipsets, moederborden, geheugen, en communicatieproducten en netwerkprocessoren met draad en draadloos. Intel heeft wereldwijd ruim 10.000 werknemers. • Reden van afkeuring Intel produceert onderdelen die gebruikt worden voor (het testen van) kernwapensystemen, evenals onderdelen voor computers voor militaire command and control centres. Dit valt onder wapens, waarin wij niet beleggen.

Jeronimo Martins • Activiteiten Jeronimo Martins uit Portugal verwerkt, vervaardigt en verhandelt voedingsmiddelen en overige consumptieproducten, zoals cosmetica en geneesmiddelen. Het is actief in Portugal en Polen. Ook is het actief in de ontwikkeling van vastgoed en het beheer van hotels. • Reden van afkeuring Jeronimo Martins verkoopt cosmetica en geneesmiddelen, maar ook eigen producten waar dierproeven op gedaan kunnen worden. Het bedrijf heeft geen dierproevenbeleid. Hoewel het bedrijf winkels en een distributiecentrum heeft opgericht in Colombia, ontbreekt het aan beleid voor vakbondsvrijheid en tegen kinderarbeid en gedwongen arbeid. We hebben hierover contact gehad met het bedrijf, maar het heeft drie jaar lang geen verbetering laten zien. Marston’s • Activiteiten Marston’s is de grootste Britse brouwerij van tapbier, met ruim 2100 pubs in heel Groot-Brittannië. • Reden van afkeuring Marston’s haalt inkomsten uit de verkoop van bier, wijn, frisdrank, de verhuur van pubs en gokmachines. De gokautomaten bestaan voornamelijk uit fruitmachines. We investeren niet in bedrijven die short-odds-kansspelen exploiteren, omdat zij sterk verslavend zijn. Daarom is besloten om Marston’s af te keuren.

172 Kurita Water Industries • Activiteiten Kurita Water Industries biedt producten, technologieën en onderhoud op het gebied van waterbehandeling, veelal specifiek gericht op het zuiveren van water. Zo levert het Japanse bedrijf waterzuiveringschemicaliën en chemicaliën voor het koelen van water. Daarnaast biedt Kurita Water Industries apparatuur om water en grond te behandelen. • Reden van afkeuring Kurita Water Industries heeft een dochter, Kurita Engineering. Deze levert reinigingsdiensten en diensten voor de ontsmetting en verwerking van afvalwater. Ook ontwerpt en produceert Kurita Engineering materiaal voor kerncentrales. Het maakt bijvoorbeeld chemicaliën om koelinstallaties van kerncentrales te reinigen. Daarmee levert Kurita Water Industries diensten die zich specifiek richten op de kernenergiesector. Wij hebben daarom Kurita Water Industries verwijderd uit het universum.

Tomra • Activiteiten De Noorse Tomra Groep biedt geavanceerde oplossingen voor optimaal (her)gebruik van grondstoffen. Doel is de financiële resultaten van Tomra’s klanten te verbeteren en hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Sinds 1972 maakt Tomra emballagesystemen voor de geautomatiseerde inname van gebruikte drankverpakkingen. Inmiddels biedt Tomra diverse oplossingen op twee gebieden: Collection Solutions (de inname en het samenpersen van verpakkingen en materiaalherwinning) en Sorting Solutions (recycling, mijnbouw en voedselverwerking). • Reden van afkeuring Het bedrijfsonderdeel Sorting Solutions is actief in mijnbouw, waaronder de winning van uranium. Dat maakt Tomra tot toeleverancier van de kernenergie-industrie. Uit het jaarverslag blijkt dat Sorting Solutions een derde van de winst van


Tomra oplevert. Tomra heeft nu 40 tot 60 procent van het marktaandeel in deze sector in handen. Het ziet de winning van uranium als een belangrijke groeimarkt. Daarom is het een strategisch partnership aangegaan met Rio Tinto. De ASN Bank wijst kernenergie af; daarom hebben wij Tomra verwijderd uit ons beleggingsuniversum. Xylem • Activiteiten Het Amerikaanse Xylem biedt diensten en producten op het gebied van water. Het bedrijf monitort afvalwater, levert koelings- en distributiesystemen voor de drankindustrie, en verwarming en koeling van industriële machines. Verder bewerkt Xylem water voor industriële toepassingen, verplaatst water via pompsystemen en bewerkt (afval)water (ontzilten en hergebruiken). Het bedrijf is actief in verschillende risicolanden, zoals China en Rusland. • Reden van afkeuring Xylem levert een monitoringsysteem voor het US Army-programma dat een essentiële rol speelt bij het opsporen en uiteindelijk vernietigen van chemische wapens. Dit product staan op de EU Common Military List. Xylem maakt essentiële onderdelen voor marineschepen en onderzeeërs. Ook levert het pompen, kleppen en andere apparatuur om water te leveren aan de olie- en gassector en de nucleaire sector, en het gebruik ervan te monitoren. Het leveren van wapens en specifieke producten voor de olie- en gassector en de nucleaire sector vallen onder onze uitsluitingdcriteria. 173


Bijlage 2 De bijzondere beleggingscriteria De Bijzondere Beleggingscriteria en de daarbij geldende werkwijze zijn een uitwerking van de missie en de ondernemingsprincipes van de ASN Bank en ABB. Zij zijn volledig van toepassing op het ASN Duurzaam Aandelenfonds, het ASN Duurzaam Obligatiefonds, het ASN Duurzaam Mixfonds, het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds en de beleggingen van ASN Bank, met uitzondering van de zakelijke kredieten. Voor het ASN Milieu & Waterfonds en de zakelijke kredieten van ASN Bank zijn, gelet op hun aard, minimaal de uitsluitingscriteria van toepassing. Voor het ASN Groenprojectenfonds is de Regeling Groenprojecten 2010 van toepassing. Voor het ASN-Novib Microkredietfonds was de Regeling Sociaal-Ethische Projecten 2005 van toepassing tot en met 31 december 2012. De Bijzondere Beleggingscriteria van de ASN Bank zijn verdeeld in uitsluitingscriteria en toelatingscriteria. De uitsluitingscriteria zijn absolute voorwaarden waar beleggingen1 aan moeten voldoen. Beleggingen moeten ook voldoen aan de toelatingscriteria, maar deze zijn relatief: alleen beleggingen die in hun groep of sector tot de betere behoren op de toelatingscriteria, worden toegelaten. Er is verder een onderscheid tussen uitsluitingscriteria en toelatingscriteria voor landen2 en voor ondernemingen. En er is onderscheid tussen mensenrechtencriteria en milieucriteria.

174

De ASN Bank is van mening dat een uitputtende opsomming van ethisch-duurzame criteria waaraan beleggingen dienen te voldoen, niet mogelijk is. Naast de specifieke criteria, die in de analyse leiden tot een feitelijk en kwantitatief oordeel, zal er ook altijd een kwalitatief oordeel geveld worden ten aanzien van ethiek en bijdrage aan duurzame ontwikkeling.

1 Uitsluitingscriteria De ASN Selectiecommissie3 zal in voorkomende gevallen tot (tijdelijke) uitsluiting overgaan, indien, naar haar oordeel, niet wordt voldaan aan de missie en de ondernemingsprincipes van de ASN Bank en ABB. 1.1 Mensenrechten De ASN Bank zal binnen haar activiteiten en invloedssfeer zorg dragen voor het respecteren, beschermen en bevorderen van mensenrechten zoals vormgegeven in nationaal en internationaal recht. Daarvoor hanteert zij zowel voor landen als ondernemingen uitsluitingscriteria en toelatingscriteria.

1.1.1 Uitgangspunt voor landen Voor landen geldt als uitgangspunt dat zij worden uitgesloten als zij verantwoordelijk zijn voor ernstige schendingen van mensenrechten volgens de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de daaruit voortkomende internationale mensenrechtenstandaarden. Landen die verantwoordelijk zijn voor de volgende ernstige schendingen van het internationaal recht worden daarom uitgesloten: • Marteling. • Genocide of volkerenmoord. • Misdrijven tegen de menselijkheid. • Oorlogsmisdaden. 1.1.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Voor ondernemingen geldt als uitgangspunt dat zij worden uitgesloten als zij de mensenrechten volgens de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de daaruit voortkomende mensenrechtenstandaarden betrekking hebbend op de activiteiten en invloedssfeer van de onderneming niet respecteren in alle landen waar de onderneming actief is . Ondernemingen die zich bewezen stelselmatig schuldig maken aan de volgende mensenrechtenschendingen worden daarom uitgesloten: Gelijke behandeling: • Ondernemingen die geen gelijke behandeling en non-discriminatie garanderen. Wapens en veiligheid: • Ondernemingen die zich mengen in of profiteren van oorlogsmisdaden of actief zijn in wapenproductie of wapenhandel. Voor de ASN Bank betekent dit dus dat zij ook afziet van elke vorm van financiering van, of investering in ondernemingen actief in de ontwikkeling, productie, distributie van of handel in wapens. Wapens zijn alle soorten conventionele wapens, munitie, onderdelen van wapens, ondersteunende technologieën en samenhangende expertise. Voor een exacte definiëring van het begrip ‘wapen’ volgt de ASN Bank de lijst die door de EU is opgesteld (Common Military List of the European Union). Deze lijst omvat een brede opsomming van wapens, onderdelen, chemicaliën maar ook ICT-producten en dienstverlening. De ASN Bank sluit ook ondernemingen uit die producten produceren die naast een civiele

1. De term ‘beleggingen’ wordt als verzamelterm gebruikt. Hiertoe worden gerekend aandelen, (staats)obligaties, zakelijke en niet-zakelijke kredieten en alle andere debiteuren van ASN Bank. 2. Met beleggingen in landen worden met name staatsobligaties bedoeld. Het betreft dus niet beleggingen in bedrijven die in die landen actief kunnen zijn. 3. De ASN Selectiecommissie bestaat uit de directie van de ASN Bank N.V., een directielid van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. en het hoofd van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek van de ASN Bank. Deze laatste heeft een vetorecht.

Bijlage 2 De bijzondere beleggingscriteria

toepassing primair in wapens worden toegepast . • Ondernemingen waarbij de uitvoering van de beveiliging van de onderneming niet voldoet aan de rechten van de mens. Kinderen: • Ondernemingen die geen bescherming bieden tegen uitbuiting van het kind. Werknemers: • Ondernemingen die dwangarbeid hanteren. • Ondernemingen die geen gezonde en veilige arbeidsomstandigheden bieden of betrokken zijn bij seksuele uitbuiting en/of betrokkenheid zijn bij de exploitatie van pornografie. • Ondernemingen die geen rechtvaardige en adequate beloning geven. • Ondernemingen die geen vakbondsvrijheid bieden. Nationale soevereiniteit en mensenrechten: • Ondernemingen die de nationale soevereiniteit en mensenrechten niet respecteren door het niet volgen van wetgeving. • Ondernemingen die betrokken zijn bij corruptie. • Ondernemingen waarbij de bedrijfsactiviteiten leiden tot verslechtering van de gezondheid of de woonsituatie of toename van de armoede. • Onderneming die culturele, sociale en economische rechten schenden. Consument: • Ondernemingen die onveilige, kwalitatief slechte of schadelijke producten zoals tabak of gokspelen leveren. Milieubescherming: • Ondernemingen die geen bescherming van het milieu bieden door niet te handelen in overeenstemming met nationale en internationale richtlijnen en wetten. 1.2 Milieu 1.2.1 Uitgangspunt voor landen Landen die niet actief bijdragen aan bescherming van het milieu door slecht te scoren op gerenommeerde milieu-indices worden uitgesloten. 1.2.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Kernenergie: • Ondernemingen die kernenergie opwekken, kerncentrales exploiteren of nucleaire producten verhandelen of distribueren. • Ondernemingen die als toeleverancier zich specifiek op deze sector richten.

Gentechnologie: • Ondernemingen die gentechnologie toepassen op planten en dieren op het gebied van voeding en non-food worden uitgesloten. • Ondernemingen die gentechnologie ten behoeve van medisch-farmaceutische doelen toepassen op planten en dieren zijn uitgesloten, tenzij er een medisch probleem uitsluitend, op het moment van toetsing, opgelost kan worden door gebruik van genetisch gemodificeerde planten en/of dieren. Uitsluitend onder gesloten omstandigheden waardoor risico’s voor mens en milieu zoveel mogelijk worden beperkt. Bont, walvisvaart, exotische en/of beschermde diersoorten: • Ondernemingen die rechtstreeks betrokken zijn bij de jacht op en/of handel in: - bont; - walvissen; - exotische en/of beschermde diersoorten. Tropisch hardhout: • Ondernemingen actief in de kap en/of handel van niet-duurzaam tropisch hardhout. Palmolie: • Ondernemingen actief in de opzet of exploitatie van niet-duurzame palmolieplantages. Bio-industrie: • Ondernemingen actief in de exploitatie van dieronvriendelijke bio-industrie. • Ondernemingen die als toeleverancier zich richten op het ontwikkelen en instandhouden van dieronvriendelijke bio-industrie. Dierproeven: • Ondernemingen die bij de ontwikkeling van niet-medische producten, gebruikmaken van dierproeven. • Ondernemingen die wettelijk genoodzaakt zijn voor medische productie dierproeven toe te passen, maar geen transparant beleid hebben dienaangaande en geen alternatieven ontwikkelen. Ketenaansprakelijkheid: • Ondernemingen die geen enkele ketenverantwoordelijkheid erkennen op het gebied van milieu. • Ondernemingen die gezien hun ketenverantwoordelijkheid zich niet transparant en verantwoordingsbereid tonen.

175


2 Toelatingscriteria Ten aanzien van prestaties op het gebied van duurzaam ondernemen, worden ondernemingen op vele tientallen economische, sociale en milieu-indicatoren beoordeeld, zoveel mogelijk ondernemings- en sectorspecifiek. Ervaring en nieuwe inzichten leiden tot regelmatige actualisering van de specifieke milieu- en sociale indicatoren. Al naar gelang de aard van de onderneming of sector, gelden in ieder geval de volgende criteria als voorwaarden bij de beslissing om al dan niet een onderneming, of overige debiteur toe te laten tot het beleggingsuniversum. 2.1 Mensenrechten 2.1.1 Uitgangspunt voor landen Voor landen geldt dat zij actief bijdragen aan het respecteren, beschermen en bevorderen van de Universele verklaring van de Rechten van de Mens door tot de betere te behoren op gerenommeerde mensenrechten indices.

176

2.1.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Voor ondernemingen geldt dat zij een positieve waardering krijgen wanneer zij actief bijdragen aan het beschermen en bevorderen van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens voor zover betrekking hebbend op de activiteiten en invloedssfeer van ondernemingen door: • Het implementeren van normen in intern beleid, gedragscodes en contracten. • Interne en externe monitoring en verificatie uit te laten voeren op navolging normen. • Aanwezigheid van beleid en een mechanisme om slachtoffers van eventuele schending van de mensenrechten te compenseren. 2.2 Milieu 2.2.1 Uitgangspunt voor landen Voor landen geldt dat zij actief bijdragen aan bescherming van het milieu door tot de betere te behoren op gerenommeerde milieu-indices. 2.2.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Milieu: • Ondernemingen dienen aan te tonen dat zij een actief en integraal milieubeleid voeren. In concreto zal getoetst worden: de aard van de gebruikte grondstoffen; de aard van de eindproducten; het energieverbruik; het verbruik van schoon water; de aard van vrijkomende emissies en het vaste afval bij de productie; de mogelijkheden en mate van hergebruik van het eindproduct. Bij het toetsen van een onderneming weegt niet alleen de huidige milieusituatie, maar tevens de aanpak

door en binnen de onderneming om tot verandering en verbetering op dit terrein te komen. Gentechnologie: • Ondernemingen dienen aan te geven of en zo ja op welke wijze zij gentechnologie toepassen. Bedrijven die gebruikmaken van deze technologie, dienen over een aantoonbaar transparant beleid dienaangaande te beschikken. Toepassing van gentechnologie op micro-organismen is toegestaan, onder voorwaarde dat dit onder gesloten omstandigheden plaatsvindt, waardoor risico’s voor mens en milieu zoveel mogelijk worden beperkt en er een aantoonbare bijdrage is aan duurzame ontwikkeling dan wel bedrijfsvoering.

3. Werkwijze analyse beleggingen 3.1 Analyse ondernemingen De analyse van duurzaamheidprestaties van onder nemingen wordt uitgevoerd door duurzaamheids analisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek. Deze analyse wordt zoveel mogelijk op sectorniveau en per regio gemaakt. In principe komen alleen de best presterende ondernemingen per sector voor selectie in aanmerking. Ondernemingen die buiten deze sectorstudies vallen, kunnen eveneens in aanmerking komen op basis van individuele prestaties en voorbeeldfunctie op het gebied van MVO. Sectorstudies en individuele ondernemingsprofielen worden ter beoordeling voorgelegd aan de ASN Selectiecommissie. 3.2 Analyse landen De analyse van duurzaamheidsprestaties van landen wordt uitgevoerd door duurzaamheidsanalisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek. In principe komen alleen de beter presterende landen voor selectie in aanmerking. Beschikbaarheid van betrouwbare gegevens en schuldpapier spelen eveneens een rol bij de selectie. Landenstudies en individuele landenprofielen worden ter beoordeling voorgelegd aan de ASN Selectiecommissie. 3.3 Analyse overige beleggingen Alle overige beleggingen worden minimaal getoetst aan de uitsluitingscriteria en de ondernemingsprincipes. 3.4 Beleggingsuniversum Wijzigingen in het beleggingsuniversum vinden plaats in de ASN Selectiecommissie. • Behalve de relatieve prestaties op sectorniveau, worden ondernemingen in de ASN Selectiecommissie met name op de ASN-uitsluitingscriteria en -toelatingscriteria beoordeeld. In praktijk betekent dit dat de best presterende onderneming per sector, niet automatisch goed genoeg wordt bevonden

Bijlage 2 De bijzondere beleggingscriteria

om in het beleggingsuniversum te worden opgenomen. De absolute prestaties dienen minimaal aan voorgaande criteria te voldoen. Tevens zal de ASN Selectiecommissie altijd oordelen of de activiteit van onderneming of overige debiteur een bijdrage leveren aan de missie van de ASN Bank. • Ondernemingen en landen in het beleggings universum worden minimaal één keer per 36 maanden, of zoveel eerder indien noodzakelijk, opnieuw geanalyseerd. • Buiten sectoranalyses om zal de ASN Selectie commissie individuele ondernemingen en andere debiteuren die bijzondere prestaties laten zien op het gebied van milieubeleid, sociaal beleid, mensenrechten, dierenwelzijn of kinderarbeid (en daarmee tot voorbeeld dienen voor anderen) toelaten tot het beleggingsuniversum.

177


Bijlage 3 Structuur en overige informatie Hieronder ziet u een samenvatting van informatie die elders in het jaarverslag of in het prospectus is vermeld. Voor de volledige omschrijving van deze informatie verwijzen wij u naar de desbetreffende passages van het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V.

Juridische structuur ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beleggings maatschappij met veranderlijk kapitaal, die is opgezet volgens een zogenaamde paraplustructuur. Het aandelenkapitaal van ASN Beleggingsfondsen N.V. is onderverdeeld in verschillende series aandelen, fondsen genoemd. Ieder fonds heeft een eigen beleggingsbeleid

en een specifiek rendements- en risicoprofiel dat daaraan is verbonden. De fondsen als zodanig hebben geen rechtspersoonlijkheid; het vermogen is van één en dezelfde rechtspersoon: ASN Beleggingsfondsen N.V. De fondsen beleggen het vermogen van ASN Beleggingsfondsen N.V. in besloten fondsen voor gemene rekening, de zogenaamde beleggingspools. In deze beleggingspools vindt de feitelijke uitvoering van het beleggingsbeleid plaats. Het volgende diagram illustreert deze structuur.

ASN Beleggingsfondsen N.V.





ASN Millieu & Waterfonds

ASN Obligatiepool


ASN Millieupool

ASN Mixpool

178

ASN Aandelenpool

Vergunning

Transparantierichtlijnen van de VBDO

Voor het aanbieden van deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen vereist de Wet op het financieel toezicht dat de beheerder van die beleggingsinstelling beschikt over een vergunning voor het beheren van beleggingsinstellingen. Voor het beheer van ASN Beleggingsfondsen N.V. beschikt ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. over een dergelijke vergunning. Deze vergunning zal met ingang van 22 juli 2014 van rechtswege worden omgezet in een AIFM-vergunning.

Speciaal voor duurzame beleggingsfondsen heeft de VBDO (Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling) de zogenaamde Transparantie Richt lijnen ontwikkeld. De ASN Beleggingsfondsen hebben vanaf het begin actief meegewerkt aan de totstand koming van de Transparantie Richtlijnen en deze direct onderschreven. De Transparantie Richtlijnen geven geen waardeoordeel over de mate van duurzaamheid van de ondertekenaar. Wel verplichten zij het beleggingsfonds openheid te bieden over de wijze waarop

Bijlage 3 Structuur en overige informatie

het zijn duurzame karakter vorm geeft in het selectie– en beleggingsbeleid. De Transparantie Richtlijnen fungeren als een gedragscode voor duurzame beleggingsfondsen die zich richten op particuliere beleggers. Doel van de richtlijnen is consumenten te helpen beoordelen of duurzame beleggingsfondsen daadwerkelijk invulling geven aan hun duurzame uitgangspunten. Eind 2004 is besloten de Transparantie Richtlijnen een Europees karakter te geven. Eurosif, de Europese VBDO, heeft de Transparantie Richtlijnen integraal overgenomen als ‘Eurosif Transparancy Guidelines for the retail SRI Fund Sector’. ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. heeft in november 2004 deze richtlijnen officieel ondertekend.

Fiscale status De beschrijving van de fiscale aspecten is gebaseerd op de stand van de wetgeving en jurisprudentie van 14 februari 2013, met uitzondering van maatregelen die met terugwerkende kracht worden ingevoerd. Het overzicht vormt geen advies voor een specifieke persoonlijke situatie. Het verdient aanbeveling daarvoor een belastingadviseur te raadplegen. Vennootschapsbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. opteert voor de status van fiscale beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader uitgewerkt is in het Besluit beleggingsinstellingen (Besluit van 20 december 2007, Stb.573). Dit houdt in dat ASN Beleggingsfondsen N.V. geen vennootschapsbelasting verschuldigd is (0%-tarief) als zij voldoet aan de in de wet en het besluit genoemde voorwaarden. Een van deze voorwaarden is dat ASN Beleggingsfondsen N.V. de voor uitdeling beschikbare winst van de betreffende fondsen binnen acht maanden na afloop van het boekjaar aan de aandeelhouders van de betreffende fondsen uitkeert (de doorstootverplichting). Deze winst is exclusief onder andere het saldo van koerswinsten en koersverliezen op financiële instrumenten. De uitkering geschiedt onder aftrek van een deel van de beheerkosten. ASN Beleggingsfondsen N.V. voegt het positieve saldo van koerswinsten en koersverliezen op beleggingen toe aan de herbeleggingreserve. Een eventueel negatief saldo dient ten laste van de herbeleggingreserve te komen. Dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. dient op uitgekeerd dividend aan aandeelhouders in beginsel 15% dividendbelasting in te houden. Op van Nederlandse beleggingen ontvangen dividend wordt in beginsel 15% dividendbelasting ingehouden. Op van buitenlandse beleggingen ontvangen dividend houdt het betreffende land veelal bronbelasting in. Als Nederland een verdrag heeft gesloten met het betreffende bronland om dubbele belasting te voorkomen, kan het bronbelastingtarief mogelijk

op grond van dit belastingverdrag worden verlaagd. Afhankelijk van het betreffende belastingverdrag kan ASN Beleggingsfondsen N.V. in beginsel verzoeken om een (gedeeltelijke) teruggaaf van de ingehouden bronbelasting (tot aan het verdragstarief) bij de buitenlandse belastingautoriteiten. ASN Beleggingsfondsen N.V. kan in beginsel de Nederlandse dividendbelasting die is ingehouden op ontvangen dividenden, en (resterende) buitenlandse bronbelasting tot maximaal 15% verrekenen met de dividendbelasting die zij moet afdragen over de dividenduitkeringen van ASN Beleggingsfondsen N.V. Dit vindt plaats via de zogenaamde afdrachtvermindering. Deze afdrachtvermindering is met ingang van 1 januari 2013 beperkt. Voor zover er vrijgestelde entiteiten deelnemen in het fonds, mag de afdrachtvermindering niet meer worden toegepast ter zake van buitenlandse bronbelasting. Beleggingspools De ASN Beleggingspools zijn niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Alle activa en passiva, alsmede de resultaten, worden toegerekend aan de houders van de participaties in de ASN Beleggingspools, waaronder ASN Beleggingsfondsen N.V.

Kosten van de fondsen Op- en afslagen Bij de aanen verkoop van de beursgenoteerde beleggingsfondsen wordt een open afslag gehanteerd op de intrinsieke waarde die de beurskoers bepaalt. De kosten bij uitgifte van aandelen en de kosten bij inkoop van aandelen worden via opslagen in de afgifteprijs, respectievelijk afslagen van de inkoopprijs van een aandeel van een fonds verwerkt. De open afslagen voor het ASN Duurzaam Obligatiefonds bedragen 0,10%, voor het ASN Duurzaam Mixfonds 0,15% en voor de overige drie aandelenfondsen 0,15%. De open afslagen komen geheel ten goede aan het desbetreffende fonds. Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aan-en verkoopprijzen van de betreffende transacties. Totalekostenpercentage (TKP) De beheerder brengt bij elk fonds jaarlijks een totalekostenvergoeding voor het beheer in rekening. De volgende tabel bevat een overzicht van de totalekostenvergoeding per fonds, uitgedrukt als percentage op jaarbasis. Deze gelden tot 31 december 2013. De kostenvergoeding wordt op dagbasis gereserveerd (1/365 deel over het totale vermogen van een fonds) en maandelijks ten laste gebracht van het vermogen van het desbetreffende fonds

179


Overzicht percentages van totalekostenvergoeding op jaarbasis per fonds*: ASN Duurzaam Aandelenfonds

1,25%


0,95%


1,10%


1,75%


1,75%

*Per 1 januari 2014 is de kostenvergoeding per fonds verlaagd.

Uit deze totalekostenvergoeding worden alle kosten die voor het fonds worden gemaakt vergoed. Als naar het oordeel van de directie de ontwikkelingen het nodig maken dit percentage te verhogen, wordt dit minstens één maand tevoren in advertenties bekendgemaakt conform de daaraan gestelde voorwaarden.

Verslaglegging en overige informatie Binnen vier maanden na afloop van elk boekjaar maakt ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. een jaarverslag op voor ASN Beleggingsfondsen N.V. Het halfjaarverslag wordt opgemaakt binnen negen weken na afloop van de eerste zes maanden van elk boekjaar. Voor elk beleggingsfonds is een document Essentiële Beleggersinformatie (EBi) opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico’s.

180

Verkrijgbaarheid van informatie Exemplaren van het jaarverslag, het halfjaarverslag, de EBi’s en het prospectus zijn kosteloos te verkrijgen bij ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Wilt u een gedrukte versie ontvangen, dan belt u de ASN Klantenservice, telefoon 0800 - 03 80 (gratis), van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 17.30 uur. U kunt alle documenten ook downloaden van de website www.asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder.

Bijlage 3 Structuur en overige informatie

181


Bijlage 4 Fund Governance en Corporate governance-structuur Principles of Fund Governance Voor beheerders van beleggingsinstellingen die vallen onder Nederlands toezicht, heeft de brancheorganisatie Dutch Fund Association (DUFAS) een set richtlijnen opgesteld, de Principles of Fund Governance. Doel is nadere richtlijnen te geven voor de organisatorische opzet en werkwijze van beheerders van beleggingsinstellingen. Daarmee wil DUFAS waarborgen scheppen voor de integere uitoefening van de bedrijfsvoering en een zorgvuldige dienstverlening (informatieverstrekking). De minister van Financiën heeft aangegeven dat voor de AFM de Principles of Fund Governance als referentie kader voor fund governance kunnen dienen. ABB heeft de DUFAS-richtlijnen in 2009 geïmple menteerd en neergelegd in de Gedragscode Fund Governance. Deze Gedragscode is op de website gepubliceerd. Toepassing hiervan is bijvoorbeeld terug te vinden in de structuur van ASN Beleggingsfondsen N.V., waar een onafhankelijke raad van commissarissen is ingesteld. Ook worden richtlijnen beschreven voor de dagelijkse beheertaken die onder meer een nadere uitwerking geven voor het handelen in het belang van de beleggers in de ASN Beleggingsfondsen.

Corporate governance structuur 182

Naleving en handhaving van de Corporate Governance Code ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beursgenoteerde onderneming, die niet verplicht is de in de wet verankerde Corporate Governance Code (Code) toe te passen. Directie en commissarissen achten echter de uitgangspunten voor goede verantwoording en transparantie die aan de Code ten grondslag liggen, van grote betekenis. Daarom passen zij de principes en best practice-bepalingen die in de Code zijn vastgelegd, zoveel mogelijk vrijwillig toe, bovenop de DUFAS Principles. In het jaarverslag wordt, waar relevant, aangegeven dat bepalingen van de Code zijn toegepast. Bestuur De directie van ASN Beleggingsfondsen N.V. wordt gevoerd door ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB). De individuele directieleden van ABB zijn allen in loondienst bij de ASN Bank en benoemd volgens de daar geldende regels. ABB is verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie en het beleid en de resultaatontwikkeling die daaruit voortvloeit. De directie legt hierover verantwoording af, zowel aan de raad van

commissarissen als tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders. De directie legt de operationele en financiële doelstellingen van ASN Beleggingsfondsen N.V., de strategie die moet leiden tot het realiseren van die doelstellingen en de randvoorwaarden daarbij (het operationeel plan) voor aan de raad van commissarissen. ASN Beleggingsfondsen N.V. is onderdeel van de ASN Bank en als zodanig onderworpen aan het interne risicobeheersings- en controlesysteem van SNS Bank, waarvan de ASN Bank een dochter is. Raad van commissarissen De raad van commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van de directie en de algemene gang van zaken in de vennootschap. De raad staat de directie met raad terzijde. Algemene vergadering van aandeelhouders De directie en de leden van de raad van commissarissen worden benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. De ASN Bank, houder van het prio riteitsaandeel, doet een voordracht voor de leden van de directie en de raad van commissarissen. De algemene vergadering is voorts bevoegd de directie en de leden van de raad van commissarissen te schorsen en te ontslaan. Daarnaast komen kernbevoegdheden toe aan de algemene vergadering, zoals besluiten tot statutenwijziging, besluiten over een belangrijke verandering van de identiteit of het karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V., de vaststelling van de jaarrekening en het uit te keren dividend. Ook stelt de algemene vergadering de bezoldiging van de raad van commissarissen vast. Deelname aan de besluitvorming in de algemene vergadering van aandeelhouders Houders van aandelen in ASN Beleggingsfondsen N.V. via de Stichting SNS Beleggersgiro (Beleggersgiro), die de algemene vergadering van aandeelhouders willen bijwonen, krijgen onvoorwaardelijk bij volmacht de stemrechten toegekend die aan de onderliggende aandelen toekomen krachtens het reglement van de Beleggersgiro. De stemrechten van de overige aandelen in de Beleggersgiro zijn bij herroepelijke volmacht door Beleggersgiro toegekend aan de Stichting ASN Beleggingsfondsen. Deze stichting beoogt de continuïteit in het bestuur over en het beleid van ASN Beursfondsen te waarborgen. Zij maakt in beginsel alleen gebruik van dit stemrecht, als deze

Bijlage 4 Fund Governance en Corporate governance-structuur

continuïteit naar het oordeel van het bestuur gevaar loopt. Houders van aandelen in ASN Beleggingsfondsen N.V. die de algemene vergadering van aandeelhouders willen bijwonen, worden per advertentie opgeroepen zich aan te melden om stemrecht in de vergadering te krijgen. ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft niet voorzien in de mogelijkheid dat aandeelhouders op afstand stemmen en met alle (andere) aandeelhouders communiceren. Beschermingsmaatregelen Uitsluitend de houder van het prioriteitsaandeel, ASN Bank N.V., mag voordrachten doen tot benoeming van (leden van) de directie en leden van de raad van commissarissen, alsmede voorstellen tot wijziging van de statuten. De leden van de raad van commissarissen worden benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. Deze maatregel is genomen om het bijzondere karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschermen. Dit karakter blijkt onder meer uit de bijzondere beleggingscriteria die voor de fondsen gelden. Financiële verslaggeving en benoeming accountant Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaar gemaakte financiële berichten. Binnen de raad van commissarissen ziet de separate Auditcommissie erop toe dat het bestuur deze verantwoordelijkheid vervult. De externe accountant wordt benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. Interne audit functie De interne accountant functioneert onder verant woordelijkheid van de raad van bestuur van SNS Reaal, waarvan de ASN Bank een zelfstandige dochter is.

183


Bijlage 5 Beheerteams Verschillende teams zijn verantwoordelijk voor het beheer van de ASN Beleggingsfondsen. Hieronder zijn de leden van deze teams, hun functie, verantwoordelijkheden en ervaring vermeld. Belangen Wij vermelden niet de belangen in de fondsen die de hieronder genoemde beheerders en medewerkers bezitten, uitgezonderd de wettelijke vereiste bestuurdersbelangen. Wij waken voor belangenverstrengeling. Daarom vinden wij het niet wenselijk dat zij belangen hebben in de fondsen die zij beheren, en voeren op dit punt een terughoudend beleid. De drijfveer bij het beheer van de ASN Beleggingsfondsen is de duurzaamheid te bevorderen.

ASN Vermogensopbouw ASN Vermogensopbouw is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en afzet van spaar-, betaal- en beleggingsproducten van de ASN Bank. Dit team draagt tevens zorg voor de uitvoering van weten regelgeving voor zover dit betrekking heeft op de klanten en producten, en voor de dagelijkse gang van zaken van de fondsen. Verder vertegenwoordigt het de ASN Bank en de ASN Beleggingsfondsen op bijeenkomsten voor inter mediairs en geïnteresseerden in deze fondsen.

184

• Bas-Jan Blom Bas Jan Blom is sinds 2007 directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., verantwoordelijk de verkoop, marketing en productontwikkeling van de ASN Beleggingsfondsen. Daarnaast is hij eindverantwoordelijke van de afdeling ASN Vermogensopbouw voor het spaarbedrijf van de bank. Tevens was hij tot eind 2013 directeur van de ASN Groenbank, die is opgeheven per 31 december 2013, en is hij directeur van Energiefonds Overijssel. Voorheen heeft hij acht jaar bij Schretlen & Co gewerkt, waar hij verschillende managementfuncties vervulde op het gebied van financiële planning, relatiemanagement en beleggings advies. Daarvoor was hij vijftien jaar werkzaam bij ABN AMRO. Zie verder bijlage 6. • Diane Griffioen Diane Griffoen is sinds oktober 2012 directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., verantwoordelijk voor het beheer van de ASN Beleggingsfondsen. Daarnaast is zij als afdelingshoofd van ASN Vermogensopbouw verantwoordelijk voor het productbeheer van de ASN Bank, inclusief de aansturing van het team. Sinds haar afstuderen in 1997 heeft Diane verschillende functies in de beleggingssector vervuld. Zij was directeur Triodos Investment Management, hoofd Vermogensbeheer

bij ING Private Banking en aandelenanalist bij Kempen & Co. Diane is in 1997 afgestudeerd als econoom aan de Universiteit van Amsterdam, en behaalde in 2001 haar CFA-titel (Chartered Financial Analyst). Zie verder bijlage 6. • Paulien van der Lely-Marsman Paulien van der Lely is sinds januari 2010 werkzaam bij de ASN Bank. Zij bekleedt momenteel de functie van senior productmanager beleggingsfondsen. In die functie is zij verantwoordelijk voor het beheer van de ASN Beleggingsfondsen. Hiervoor bekleedde Paulien diverse functies bij Fortis. Als laatste was zij werkzaam bij Fortis Investments als relatiemanager voor de distributie van beleggingsfondsen. Paulien is in 1998 afgestudeerd als econoom aan de Universiteit van Maastricht. • Diana Kool-Oskam Diana Kool kwam in 2010 in dienst als jurist beleggingsfondsen voor SNS REAAL. Sinds januari 2012 is zij volledig werkzaam voor de ASN Bank, als jurist op de afdeling Vermogensopbouw. Zij is verantwoordelijk voor de juridische zaken van de beleggingsfondsen en de andere vermogensopbouwproducten van de ASN Bank. Hiervoor was zij werkzaam als kandidaat-notaris, onder meer bij Nauta Dutilh te Rotterdam. Diana is afgestudeerd in Nederlands recht aan de Universiteit van Utrecht. • Martijn Huijnen Martijn werkt sinds 2013 als senior productontwikkelaar. Hij is verantwoordelijk voor het ontwikkelen van nieuwe producten voor de klanten van de ASN Bank en het verder ontwikkelen van bestaande producten. Hiervoor was Martijn verantwoordelijk voor het maatschappelijk verantwoord beleggen van onder andere het Spoorwegpensioenfonds en Pensioenfonds Openbaar Vervoer. Martijn is afgestudeerd aan de Universiteit Utrecht als algemeen econoom en toegepast ethicus.

ASN Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek ASN Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek is verantwoordelijk voor de formulering en de uitvoering van het duurzaamheidsbeleid van de ASN Bank. Het team formuleert het duurzaamheidsbeleid, doet onderzoek naar landen, projecten en ondernemingen waarin de ASN Bank en de ASN Beleggingsfondsen zouden kunnen investeren, en voert het stembeleid en de dialoog met ondernemingen (engagement) uit. • Piet Sprengers Piet Sprengers is sinds 2006 hoofd van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek van de ASN Bank. Hij is verantwoordelijk voor het duur-

Bijlage 5 Beheerteams

zaamheidsbeleid en het duurzaamheidsonderzoek voor de ASN Bank, ASN Vermogensbeheer en de ASN Beleggingsfondsen. Dit beslaat drie aspecten: het selecteren van investeringen, stemmen en engagement. Hij is tevens lid van het managementteam van de bank. Hiervoor werkte hij onder andere 11 jaar als directeur van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO), die hij oprichtte. Hij heeft biologie gestudeerd aan de universiteit van Nijmegen. • Mariëtta Smid Mariëtta Smid is sinds mei 2008 senior adviseur duurzaamheidsbeleid. Hiervoor werkte zij bij SNS Asset Management, sinds 1996 als vermogens adviseur en beheerder, en sinds 2003 als analist maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Mariëtta heeft een bachelorgraad in bedrijfseconomie. Daarnaast heeft zij de postdoctorale opleiding Financieel en Beleggingsanalist en het post-doctoraalprogramma Universalising Socioeconomic Security for the Poor aan het Institute of Social Studies succesvol afgerond. • Hansje van der Zwaan-Plagman Hansje van der Zwaan-Plagman is sinds februari 2011 senior adviseur duurzaamheidsbeleid en -onderzoek, met mensenrechten als specialisatie. Eerder was zij ruim zes jaar werkzaam bij de NGO Aim for human rights. Zij studeerde rechten aan de Universiteit van Maastricht, waar zij haar meesters titel behaalde, en rondde met goed gevolg een Europese postdoctorale masteropleiding af op het gebied van mensenrechten (E.Ma). • Jeroen Loots Jeroen Loots is sinds april 2011 senior adviseur duurzaamheidsbeleid, met als aandachtsgebieden klimaat en biodiversiteit. Hiervoor was Jeroen programmamanager bij Stichting DOEN, beleids medewerker bij het Ministerie van VROM en beleidsmedewerker milieu en economie van de Tweede Kamerfractie van de PvdA. Jeroen heeft economie gestudeerd aan de Wirtschaftsuniversität in Wenen en de Vrije Universiteit in Amsterdam, met als specialisatie innovatie. • Charlotte Scheltus Charlotte Scheltus is sinds augustus 2011 medewerker duurzaamheidsbeleid & onderzoek. Hiervoor werkte zij als jurist bij een advocatenkantoor en als onderzoeksassistent aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Charlotte heeft een mastergraad in internationaal publiekrecht. Daarnaast heeft zij een specialisatie in mensenrechten behaald aan de Universiteit van Pretoria, Zuid-Afrika. • Irene de Jong Irene de Jong is sinds september 2011 medewerker duurzaamheidsbeleid. Zij heeft de bachelorstudie biologie aan de Universiteit van Amsterdam afge-

rond en zich hierbij gespecialiseerd in ecologie en biodiversiteit. Daarna behaalde zij de mastergraad Toegepaste Communicatiewetenschappen aan de Wageningen Universiteit. Zij was (vrijwillig) werkzaam bij instanties als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen.

Beheerteams De volgende teams voeren het dagelijkse vermogensbeheer van de ASN Beleggingsfondsen uit. SNS Asset Management beheert het ASN Duurzaam Aandelenfonds, ASN Duurzaam Obligatiefonds en ASN Duurzaam Mixfonds. Impax Asset Management beheert het ASN Milieu & Waterfonds, en Kempen Capital Management beheert het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds. SNS Asset Management Aandelenteam • Bram Ragetlie Co-hoofd aandelen 18 jaar ervaring in het beheer van aandelen portefeuilles met wereldwijde spreiding, gespecialiseerd in kwantitatieve analyse. • Hans Slomp Senior portefeuillemanager 21 jaar ervaring in het beheer van aandelen portefeuilles met wereldwijde spreiding, gespecialiseerd in fundamentele analyse. Team vastrentende waarden (Fixed Income) Interest Rate Team • Johan Idema Co-hoofd vastrentende waarden, hoofd interest rate-team 15 jaar ervaring in alle categorieën vastrentende waarden met een investment grade-rating • Pim Burggraeve Senior portefeuillemanager 16 jaar ervaring in rates, inclusief rates derivatives • Carl Haarnack Senior portefeuillemanager 27 jaar brede ervaring bij Fixed Income • Mehdi Abdi Portefeuillemanager 6 jaar ervaring in rates & credits • Martien Meijer Senior treasurer 11 jaar ervaring, cashmanagement expert • Remco van Amelsfoort Portefeuillemanager 2 jaar ervaring in quantitative economics

185


Credit Team • Ad Kroot Co-hoofd vastrentende waarden, hoofd creditteam 7 jaar ervaring, financials en telecom • Bart aan den Toorn Senior portefeuillemanager 13 jaar ervaring in alle categorieën vastrentende waarden met een investment grade-rating • Bas Kragten Senior portefeuillemanager 18 jaar ervaring, asset backed securities • Foppe-jan van der Meij Senior portefeuillemanager 12 jaar ervaring, non-financials, utilities, auto, ABS • Ruben Smit Senior portefeuillemanager 17 jaar ervaring, financials • Hyung-Ja de Zeeuw Portefeuillemanager 11 jaar ervaring, non-financials, industrials, consumer • Misja Perquin Senior portefeuillemanager 11 jaar ervaring, structured products

186

Impax Asset Management Managers • Jon Forster – Associate Director, Listed Equities Beheert samen met Bruce Jenkyn-Jones de Environmental Specialists Strategy, waaronder het ASN Milieu & Waterfonds valt 19 jaar ervaring • Bruce Jenkyn-Jones – Managing Director, Listed Equities Beheert samen met Jon Forster de Environmental Specialists Strategy, waaronder het ASN Milieu & Waterfonds valt 22 jaar ervaring Investment Team • Ian Simm – Chief Executive 23 jaar ervaring • Hubert Aarts – Managing Director, beursgenoteerde aandelen 22 jaar ervaring • Simon Gottelier – Investment Manager, specialisatie Water, Wind en Utilities 15 jaar ervaring • Lee Clements – Investment Manager Analist gespecialiseerd in technologie 14 jaar ervaring

• Lisa Beauvilain – Investment Manager, Policy, Regulation & ESG Analist gespecialiseerd in maatschappelijk verantwoord ondernemen, beleid en weten regelgeving 15 jaar ervaring • David Li – Investment Manager Beheert vanuit Hongkong de Azië-Pacificstrategieën 18 jaar ervaring • Justin Winter – Investment Manager Analist gespecialiseerd in small caps 12 jaar ervaring • Kirsteen Morrison – Investment Manager Analist gespecialiseerd in Azië-Pacific 26 jaar ervaring • Michael Landymore – Director beursgenoteerde aandelen Beheert de voedings- en landbouwstrategieën 34 jaar ervaring • Simon Higgo – Investment Manager Beleggingsrisico’s en kwantitatieve ondersteuning 22 jaar ervaring • Oscar Yang – Analist Gespecialiseerd in Azië-Pacific 6 jaar ervaring • Dean Palin – Head of Trading Hoofd aandelenhandel, gespecialiseerd in technische analyse 20 jaar ervaring • Agne Rackauskaite – Analist Gespecialiseerd in de ontwikkeling van het beleggingsuniversum 3 jaar ervaring Kempen Capital Management Het Europese smallcapteam van Kempen Capital Management dat verantwoordelijk is voor het beheer van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, is werkzaam vanuit Edinburgh. Dit team richt zich uitsluitend op het beheer van Europese smallcap- en midcapaandelen. Het beheert drie verschillende strategieën met één beleggingsfilosofie en één beleggingsproces. Het team, onder leiding van Rory Hammerson, bestaat uit acht beleggingsspecialisten. De rol van portefeuillebeheerder en die van analist zijn gecom bineerd. Dit leidt ertoe dat alle teamleden nauw met elkaar samenwerken, aan de hand van duidelijk afge bakende verantwoordelijkheden. Bovendien vergroot deze dubbelrol de verantwoordelijkheid van de analist voor het beleggingsresultaat van het fonds. Elke analist is verantwoordelijk voor meerdere landen.

Bijlage 5 Beheerteams

• Rory Hammerson Hoofd van het team, portefeuillemanager en analist voor Frankrijk, Portugal en Spanje 20 jaar ervaring • Simon Turner Portefeuillemanager en analist voor Scandinavië 16 jaar ervaring • Kathleen Dewandeleer Portefeuillemanager en analist voor de Benelux en Italië 24 jaar ervaring • Karen McGrath Hoofd van het team duurzaamheid (SRI), lid van de Kempen ESG Council en verantwoordelijk voor proxy votings 15 jaar ervaring • Mark McCullough Portefeuillemanager en analist voor de UK en Ierland 13 jaar ervaring • Ewan Millar Portefeuillemanager en analist voor Duitsland en Oostenrijk 7 jaar ervaring • Chris Andrews Portefeuillemanager en analist voor Zwitserland en Griekenland; daarnaast is hij back-up SRI- portefeuillemanager 5 jaar ervaring • Michael Gray Back-up analist voor de Benelux en analist quant screening 2 jaar ervaring Naast het genoemde team houden drie specialisten zich onder leiding van Karen McGrath uitsluitend bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

187


Bijlage 6 Adresgegevens en personalia ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

Accountant

Bezuidenhoutseweg 153 2594 AG Den Haag Postbus 93514 2509 AM Den Haag

KPMG Accountants N.V. Rijnzathe 14 3454 PV De Meern

Telefoon 070 - 356 93 33 ASN Klantenservice: 0800 - 0380 (gratis) www.asnbank.nl

SNS Asset Management N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht

Handelsregister KvK Den Haag 27143242

Impax Asset Management Ltd Norfolk House 31 St James’s Square London SW1Y 4JR United Kingdom

Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Bas-Jan Blom Diane Griffioen en ASN Bank N.V., vertegenwoordigd door: Ewoud Goudswaard Jeroen Jansen

Raad van commissarissen ASN Beleggingsfondsen N.V. Cateautje Hijmans van den Bergh (voorzitter) Kees Koedijk (vicevoorzitter) Mijntje Lückerath-Rovers Roland van Geest Nico Roozen

Bewaarder 188

Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht Postbus 8000 3503 RA Utrecht

Vermogensbeheerders

Kempen Capital Management (UK) Ltd. 41 Melville Street Edinburgh EH3 7JF Verenigd Koninkrijk

Agent KAS BANK N.V. Nieuwezijdsvoorburgwal 225 1012 RL Amsterdam

Bijlage 6 Adresgegevens en personalia

Personalia Raad van commissarissen Cateautje Hijmans van den Bergh Benoemd in 2009, herbenoemd in 2013 tot 2017. Cateautje Hijmans van den Bergh (1961) is partner van Boer & Croon. Na haar doctoraal examen klassieke talen aan de Rijksuniversiteit Leiden trad zij in dienst bij Bank Mees & Hope (later MeesPierson), waar zij circa tien jaar werkzaam was in diverse functies op het gebied van financieringen van grote corporates en projectfinancieringen in binnen- en buitenland. Vanwege haar affiniteit met en achtergrond in de financiële wereld werkt zij in haar huidige functie vooral voor klanten in de financiële dienstverlening. Zij is verantwoordelijk voor trajecten op het gebied van strategieontwikkeling, (re)organisaties en vraagstukken op het gebied van sturing en structuur, in het bijzonder in de pensioen- en beleggingswereld. Cateautje Hijmans van den Bergh probeert haar culturele, maatschappelijke en zakelijke interesses te combineren in toezichtsfuncties; tot en met 2013 bij het Koninklijk Concertgebouw. Ook is zij lid van de raad van advies van Stichting Internationale Spinozaprijs. In haar vrije tijd houdt zij zich bezig met moderne ceramiek en muziek. Tevens is zij voorzitter van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds. Kees Koedijk Benoemd in 2011, lopende termijn tot 2015. Kees Koedijk (1960) is hoogleraar Financieel Management aan de Universiteit van Tilburg en decaan van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen. Hij is expert op het gebied van de financiële economie en financiële markten. Zijn onderzoek richt zich onder andere op macro- en internationale financieringen, portefeuillebeheer en maatschappelijk verantwoord beleggen, en risicobeheer en emotie. Behalve als bestuurder van de faculteit is hij op meerdere gebieden actief, waaronder duurzaamheid. Kees Koedijk studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daar promoveerde hij in 1989 op een empirische studie naar wisselkoersen. Daarna was hij onder meer hoogleraar Finance aan de Univer siteit Maastricht, directeur van LIFE (Limburg Institute of Financial Economics), vicedecaan van de faculteit Bedrijfskunde van de Rotterdam School of Management, hoogleraar Financial Management aan de Erasmus Universiteit en bijzonder hoogleraar voor de Fortis Chair in Sustainable Finance. Tevens doceert hij op diverse buitenlandse universiteiten en is redacteur van wetenschappelijke bladen op het gebied van financiën. Kees Koedijk bekleedde diverse nevenfuncties. Zo was hij lid van de Raad van Economisch Adviseurs Tweede Kamer en nationale penningmeester van het CDA.

Momenteel is hij lid van het Monitoring Committee Code Banken. Tevens is hij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds. Mijntje Lückerath-Rovers Herbenoemd in 2013, lopende (laatste) termijn tot 2017. Mijntje Lückerath-Rovers (1968) is hoogleraar corporate governance aan Tilburg University/TiasNimbas. Hiervoor was zij van 2001 tot 2012 verbonden aan de master opleiding financieel recht van de Erasmus Universiteit; van 2010 tot 2103 was zij hoogleraar Corporate Governance aan Nyenrode Business Universiteit. Aan de Erasmus Universiteit studeerde zij in 1994 af in de financiële bedrijfseconomie. Daarna begon zij haar loopbaan in 1994 bij Rabobank International te Utrecht, waar zij onder meer werkzaam was als vice president Project Finance. Een van haar hoofdtaken was financiering van duurzame energie. Nadat zij in 2001 was teruggekeerd bij de Erasmus Universiteit als universitair (hoofd)docent, promoveerde zij in 2007 op een proefschrift over operationele leases (een vorm van off-balancefinanciering). Zij geeft onderwijs en verricht onderzoek op het gebied van goed ondernemingsbestuur, in het bijzonder de rol en samenstelling van de raad van commissarissen. Tevens is zij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds. Roland van Geest Benoemd in 2011, lopende termijn tot 2014. Roland van Geest (1969) was van 2008 tot 2012 hoofddirecteur Consumentendivisies Retail & Uitgeverijen bij Audax B.V. te Gilze. Hij was lid van het directieteam en verantwoordelijk voor alle activiteiten van Audax op de consumentenmarkt, waaronder de bekende leeswinkels van AKO. Van 1996 tot 2005 maakte Roland van Geest carrière bij de Free Record Shop, waar hij managementfuncties vervulde op gebied van marketing en sales. Roland van Geest was bestuurslid van de Groep Publiekstijdschriften van het Nederlands Uitgevers verbond. Hij is commissaris bij United Retail Holding. Tevens is hij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds. Nico Roozen Benoemd in 2012, lopende termijn tot 2016. Nico Roozen (1953) is sinds 1987 directeur van Solidaridad. Solidaridad heeft zich ontwikkeld tot een innovator in fair trade en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Sinds 2011 is Nico Roozen executive director van Solidaridad Network, een internationale organisatie die zich inzet voor de realisatie van een eerlijke, duurzame keten van producent tot consument. Solidaridad Network beschikt over een breed netwerk van producentenorganisaties en maatschappelijke organisaties in 42 landen in de Derde Wereld. Nico Roozen is daarnaast voorzitter van de raad van

189


commissarissen van Kuyichi BV, lid van het bestuur van UTZ Certified, van de adviesraad van Social Accountability International (SAI), van de taskforce Biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen en van het Business Social Compliance Initiative (BSCI). Tevens is hij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds. Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Bas-Jan Blom Bas Jan Blom (1962) is als directeur ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. verantwoordelijk voor de beleggingsfondsen van de ASN Bank, en als eindverantwoordelijke van de afdeling ASN Vermogensopbouw voor het spaarbedrijf van de bank. Tevens is hij directeur van Energiefonds Overijssel. Voorheen heeft hij acht jaar bij Schretlen & Co gewerkt, waar hij verschillende managementfuncties vervulde op het gebied van financiële planning, relatiemanagement en beleggingsadvies. Daarvoor was hij vijftien jaar werkzaam bij ABN AMRO. Bas-Jan Blom is bestuurslid van de Stichting de Putsche Ruiters.

190

Diane Griffioen Diane Griffoen (1971) is sinds oktober 2012 als directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. verantwoordelijk voor het beheer van de fondsen. Daarnaast is zij als afdelingshoofd van ASN Vermogensopbouw verantwoordelijk voor het productbeheer van de ASN Bank, inclusief de aansturing van het team. Sinds haar afstuderen in 1997 heeft Diane verschillende functies in de beleggingssector vervuld. Zij was directeur Triodos Investment Management, hoofd Vermogens beheer bij ING Private Banking en aandelenanalist bij Kempen & Co. Diane is in 1997 afgestudeerd als econoom aan de Universiteit van Amsterdam, en behaalde in 2001 haar CFA-titel (Chartered Financial Analyst). Diane Griffioen is bestuurslid van het Nederlands Migratie Instituut en extern lid van de Beleggings Advies Commissie van Menzis zorgverzekeraar. Naast bovengenoemde personen heeft ASN Bank N.V. zitting in de directie van ABB. Deze vennootschap wordt vertegenwoordigd door: Ewoud Goudswaard Ewoud Goudswaard (1958) is sinds 2001 algemeen directeur van de ASN Bank. Tevens is hij lid van de raad van commissarissen van Triple Jump, de projectbeheerder van het ASN-Novib Microkredietfonds. Ewoud Goudswaard begon zijn carrière bij de NMB Bank, later ING Bank, in het kredietrisicomanagement voor (grote) zakelijke relaties. Vanaf 1992 bekleedde hij directiefuncties in Haarlemmermeer, Amsterdam en Rotterdam; vanaf 1997 was hij voorzitter van de directie van het

district Midden-Holland. Ewoud Goudswaard heeft diverse nevenfuncties: hij is lid van de raad van advies van de Club van Rome Nederland en van de raad van advies van Plan Nederland, en penningmeester van de Museumvereniging en de stichting Museumkaart. Jeroen Jansen Jeroen Jansen (1962) is sinds 2005 directeur van de ASN Bank, met marketing, communicatie, public relations, vermogensbeheer, duurzaamheidsbeleid en research als voornaamste aandachtsgebieden. Jeroen Jansen begon zijn bankcarrière bij Triodos Bank. In 1995 ging hij naar de Hollandse Koopmansbank (nu SNS Asset Management). Daar ontwikkelde hij vermogensbeheerdiensten en duurzaamheidsresearch voor institutionele beleggers, maatschappelijke instellingen en de ASN Bank. In 2000 trad hij aan als manager Maatschappelijke Strategie bij Concern Communicatie SNS REAAL. Tevens maakte hij deel uit van de staf van de ASN Bank, ter ondersteuning van de toenmalige directie. In 2001 werd hij adjunct-directeur van de ASN Bank. Jeroen Jansen is onder meer penningmeester van Stichting Avondster en zit in de programmaraad van MVO Nederland.

Bijlage 6 Adresgegevens en personalia

191


Bijlage 7 Begrippen

192

Aandeel

Via aandelen koopt een belegger of een beleggingsfonds als het ware een deel van een bedrijf. Een aandeel is het bewijs van deelneming in het eigen vermogen van een onderneming. Dit is risicodragend vermogen. De prijs van het aandeel, de koers, komt tot stand door vraag en aanbod op de effectenbeurs. Veel bedrijven keren hun aandeelhouders een of tweemaal per jaar dividend uit. Het rendement van aandelen bestaat uit koersveranderingen en dividend.

Assetallocatie

De verdeling van de beleggingsportefeuille over de verschillende beleggingscategorieën, zoals aandelen, obligaties, vastgoed of liquiditeiten. De strategische assetallocatie is de portefeuilleverdeling in normale omstandigheden op de financiële markten. De tactische assetallocatie is de verdeling aangepast aan actuele marktomstandigheden.

Beleggingsfonds

In een beleggingsfonds brengen meerdere beleggers geld bijeen. De professionele vermogensbeheerder belegt dit geld op basis van het beleggingsbeleid van het fonds. Er zijn vele soorten beleggingsfondsen, bijvoorbeeld aandelenfondsen die wereldwijd beleggen, in bepaalde regio’s of sectoren, of in ondernemingen van een bepaalde omvang. Daarnaast bestaan er onder meer obligatie-, liquiditeiten- en vastgoedfondsen of een combinatie daarvan.

Benchmark

Een hulpmiddel of maatstaf om de prestaties van beleggingen te vergelijken met die van soortgelijke beleggingen. Benchmarks worden door financiële instellingen onderhouden.

Bèta

De bèta is de maatstaf voor de koersgevoeligheid van een fonds voor bewegingen in de markt, en daarmee voor het risico dat de belegger met het fonds loopt. De markt heeft altijd een bèta van 1. Een aandeel dat heftiger reageert dan de markt, krijgt een bèta van meer dan 1. Als een aandeel minder dan de markt reageert, ligt de bèta onder 1.

Beurskoers

De beurskoers is de prijs van een effect en komt op de beurs tot stand door vraag en aanbod. De beurskoers kan van dag tot dag of van moment tot moment variëren.

Derivaten

Financiële derivaten zijn beleggingsinstrumenten die hun waarde ontlenen aan de waarde van een ander goed of financieel instrument, zoals aandelen. Dit andere goed wordt de onderliggende waarde genoemd. Soorten derivaten zijn bijvoorbeeld opties en futures. Financiële derivaten worden gebruikt om te speculeren, maar ook om risico's te verkleinen.

Dividend

Ondernemingen die winst maken, kunnen deze herinvesteren in de onderneming, of uitbetalen aan de aandeelhouders. Deze uitbetaling van de winst aan aandeelhouders heet dividend. Ook een beleggingsfonds kan dividend ontvangen van de ondernemingen waarin het belegt, en dit op zijn beurt uitkeren aan de participanten in (of: aandeelhouders van) het beleggingsfonds. Ook een beleggingsfonds kan dus dividend uitkeren.

Duration

De duration is de gemiddelde renteperiode van een obligatie, rekening houdend met de resterende looptijd en aflossingen. De duration geeft aan hoe gevoelig een obligatie of obligatieportefeuille is voor wijzigingen in de rente.

Intrinsieke waarde

De waarde van alle bezittingen in het beleggingsfonds op een bepaald moment. Aangezien de koersvorming van beursgenoteerde fondsen door vraag en aanbod tot stand komt, kan de aanen verkoopkoers afwijken van de intrinsieke waarde.

Bijlage 7 Begrippen

kredietrating

De kredietrating is een oordeel over de kredietwaardigheid van de uitgever van een obligatie of lening. Zo’n oordeel is afkomstig van een gespecialiseerd ratingbureau, zoals Moody’s en Standard & Poor’s (S&P). Zij beoordelen de kans dat de uitgever de verplichtingen uit hoofde van de obligatie zonder problemen kan voldoen. De kredietratings van bijvoorbeeld S&P lopen uiteen van AAA (hoge krediet waardigheid) tot D (zeer lage kredietwaardigheid, faillissement).

Marktkapitalisatie

De marktkapitalisatie van een onderneming is haar totale beurswaarde (aantal uitstaande aandelen vermenigvuldigd met de beurskoers). Vaak worden de volgende grenzen gehanteerd: • large caps: bedrijven met een marktkapitalisatie van meer dan € 10 miljard, • midcaps: marktkapitalisatie van € 2 miljard tot € 10 miljard, • small caps: marktkapitalisatie van minder dan € 2 miljard.

Modified duration

Gewogen gemiddelde looptijd. Dit is een maatstaf voor de koersgevoeligheid van de obligatie. Hiermee kan redelijk exact berekend worden wat de effecten zijn van een verandering in de marktrente, en daarmee van het rendement van de lening.

Obligatie

Obligaties zijn schuldbewijzen van (semi)overheidsinstellingen of ondernemingen. De belegger in een obligatie ontvangt jaarlijks een, vaak van tevoren bepaalde, rente op zijn obligatie. Er is handel in obligaties via de beurs, waardoor koersvorming optreedt. Het rendement bestaat uit koersverande ring en couponrente. Obligaties zijn de belangrijkste vorm van vastrentende waarden.

Prospectus

Een prospectus is een wettelijk vereist document, juridisch van aard, dat verplicht gepubliceerd moet worden bij een emissie (uitgifte) van financiële producten (aandelen, obligaties, beleggingsfondsen etc.). In het prospectus staan de voorwaarden van de emissie vermeld, evenals de financiële en niet-financiële informatie van de uitgevende instelling.

Risico-rendementsverhouding

De verhouding tussen risico en rendement van een belegging. In het algemeen geldt: hoe lager het risico, des te lager het verwachte rendement. En andersom: hoe hoger het risico, des te groter de kans op een hoog rendement op langere termijn.

193 Spread

Het verschil tussen twee prijzen, waarvan de belegger kan profiteren. Bijvoorbeeld het verschil in de rente-opslag op staatsobligaties van landen met een hoog risico en die op staatsobligaties van landen met een gering risico.

Weging

De beheerder van een beleggingsfonds heeft over het algemeen een vaste verdeling van zijn beleggingen over verschillende beleggingscategorieën (zie assetallocatie). Wanneer het belang in een bepaalde categorie groter is dan in de strategische assetallocatie, wordt dat een overwogen belang of overweging genoemd. Als het belang kleiner is dan de strategische assetallocatie, noemen we dat een onderwogen belang of onderweging.


194

Colofon

Colofon Ontwerp MissionFromMars in samenwerking met SBDD

Opmaak/dtp Quantes, in samenwerking met Elan Strategie & Creatie 195

Fotografie Joost van der Vleuten

Druk Quantes Dit jaarverslag is gedrukt op Cocoon 100% FSC Recycled

ASN Bank Bezuidenhoutseweg 153 2594 AG Den Haag Postbus 93514 2509 AM Den Haag ASN Klantenservice 0800 – 03 80 (gratis) Fax 070 – 361 79 48 E-mail [email protected] U kunt een pdf van dit jaarverslag downloaden van www.asnbank.nl.

Jaarverslag ASN Beleggingsfondsen N.V

Recommend Documents