ASN Beleggingsfondsen CONCEPT. Jaarverslag Een bank met een missie

ASN Beleggingsfondsen Jaarverslag 2012 CONCEPT

1

Een bank met een missie

Jaarverslag 2012 ASN Beleggingsfondsen

ASN Beleggingsfondsen 2012 Inhoud

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

4

VERSLAG VAN DE DIRECTIE 1

De ASN Beleggingsfondsen in 2012

8

1.1 Fondsontwikkelingen en kerncijfers 1.2 Algemene vergadering van aandeelhouders 1.3 ASN Venture Capital Fonds N.V. 1.4 Fondsdocumentatie 1.5 Administratieve organisatie en interne controle 1.6 Fund governance en risicobeleid 1.7 Beheerkosten 1.8 Risico’s

9 12 12 13 13 13 13 14

2

15

Duurzaam beleggingsbeleid

2.1 Ontwikkelingen duurzaamheidsbeleid 16 2.2 Selectie van beleggingen 16 2.3 Engagement 21 2.4 Stemmen 21 2.5 CO2-uitstoot 22 2.5 Beleid voor derivaten 23

3

Economie en financiële markten in 2012

24

3.1 3.2 3.3

Economische ontwikkelingen Financiële markten Vooruitzichten voor 2013

25 26 27

4

Beleggingsbeleid en -resultaten

29

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

30 31 33 34 37

JAARREKENING 5

Jaarrekening ASN Beleggingsfondsen N.V.

40

5.1 Balans 5.2 Winst- en verliesrekening 5.3 Kasstroomoverzicht 5.4 Toelichting op de jaarrekening 5.5. Toelichting op de balans 5.6 Toelichting op de winsten verliesrekening

41 42 43 44 52 55

6

Jaarrekeningen ASN Beleggingsfondsen

60

6.1 6.2 6.3 6.4 6.5


61 69 77 85 93

7

Jaarrekeningen ASN Beleggingspools

101

7.1 7.2 7.3 7.4 7.5

ASN Aandelenpool ASN Obligatiepool ASN Mixpool ASN Milieupool ASN Small & Midcappool

102 119 129 135 145

8

Overige gegevens

156

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

157

BIJLAGEN

2

Bijlage 1 Voorbeelden van duurzame selectie Bijlage 2 De bijzondere beleggingscriteria Bijlage 3 Structuur en overige informatie Bijlage 4 Corporate governance Bijlage 5 Beheerteams Bijlage 6 Adresgegevens en personalia Bijlage 7 Begrippen

159 165 169 172 174 178 182

Belangrijke data Aandeelhoudersvergadering te Amsterdam Ex-dividend Betaalbaarstelling dividend

Cover: Waterplezier in Duitsland. Foto: Drenth


19 april 2013 23 april 2013 29 april 2013

Een bank met een missie De ASN Bank N.V. heeft zich als onderneming een opdracht gegeven. Inzet van die opdracht is een betere wereld. Dat vraagt volgens de ASN Bank om een samenleving waarin duurzaamheid voorop staat.

De ASN Bank is een onderneming die de duurzaamheid van de samenleving wil bevorderen. Daardoor laat zij zich in haar economische handelen leiden. Zij ziet het bevorderen van de duurzaamheid van de samenleving als het meewerken aan veranderingen die bedoeld zijn om een einde te maken aan processen waarvan de nadelige gevolgen worden verschoven naar de toekomst, of worden afgewenteld op het milieu, de natuur of kwetsbare bevolkingsgroepen.

Het economische handelen duidt erop dat de ASN Bank de noodzaak erkent om op lange termijn een rendement te behalen dat haar gezonde voortbestaan waarborgt. En dat zij de noodzaak erkent om de middelen die klanten haar toevertrouwen, te beheren op een wijze die recht doet aan de verwachtingen van klanten hierover.

3

4

Verslag van de raad van commissarissen Bescherming tegen hoog water: de Maeslantkering in de Nieuwe Waterweg. Foto: S. Swart


Aan de algemene vergadering van aandeelhouders van ASN Beleggingsfondsen N.V. Hierbij bieden wij u de door de directie opgemaakte jaarrekening van de vennootschap over het boekjaar 2012 aan, alsmede het verslag van de directie. Bij de jaarrekening heeft KPMG Accountants N.V. een goedkeurende controleverklaring afgegeven. De raad volgt het voorstel van de directie om per aandeel als dividend aan de aandeelhouders uit te keren voor het: ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

€ 1,65 € 0,90 € 1,95 € 0,05 € 0,45

Het dividend dat elk fonds uitkeert, is gelijk aan de dividenden die de respectieve fondsen hebben ontvangen, na aftrek van kosten, rekening houdend met het fiscaal minimum.

Verantwoord bestuur (Good Governance) ASN Beleggingsfondsen N.V. is ten nauwste verbonden met ASN Bank N.V. Om deze band te verzekeren heeft het bestuur bij de oprichting van de vennootschap een prioriteitsaandeel ingesteld. Dit prioriteitsaandeel wordt gehouden door ASN Bank N.V., die daarmee de bevoegdheid heeft het bijzondere karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschermen tegen een eventuele ongewenste invloed van derden. ASN Beleggingsfondsen N.V. aanvaardt de ‘Principles of Fund Governance’ die zijn opgesteld door de Dutch Fund Association (DUFAS). Doel van deze gedragscode is nadere richtlijnen voor fund governance te geven om zodoende ten behoeve van de investeerders in beleggingsinstellingen waarborgen te scheppen voor de integere uitoefening van het fondsbedrijf en een zorgvuldige dienstverlening. De minister van Financiën heeft aangegeven dat voor de AFM de Principles of Fund Governance als referentiekader voor fund governance kunnen dienen. Een uitwerking van deze DUFAS Principles voor ASN Beleggingsfondsen N.V. is terug te vinden op de website.

Onafhankelijk toezicht op ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) is vormgegeven doordat een toezichthoudende raad is ingesteld voor alle fondsen waarvan ABB beheerder is. Deze houdt onder andere toezicht op de naleving van wettelijke voorschriften en interne regels die op fondsbeheerders van toepassing zijn, inclusief de naleving van de gedragscode voor Fund Governance. De raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. fungeert als onafhankelijke toezichthouder. De raad van commissarissen beoordeelt de naleving van de gedragscode onder meer via de kwartaalrapportage van de compliance officer. Hierin worden de werkzaamheden die ABB verricht, vastgelegd. De raad beoordeelt de naleving positief. ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beursgenoteerde onderneming, die niet verplicht is de in de wet verankerde Corporate Governance Code (Code) toe te passen. Directie en commissarissen achten echter de uitgangspunten voor goede verantwoording en transparantie die aan de Code ten grondslag liggen, van grote betekenis. Daarom passen zij de principes en best practice-bepalingen die in de Code zijn vastgelegd, zoveel mogelijk vrijwillig toe. De toegepaste onderdelen van de Code waarop (het functioneren van) de raad van commissarissen afwijkt, lichten we hieronder nader toe. In de Code is het principe opgenomen dat uit de raad van commissarissen drie kerncommissies dienen te worden ingesteld, namelijk een auditcommissie, een remuneratiecommissie en een selectie- en benoemingscommissie. De taak van deze commissies is de besluitvorming in de raad over deze specifieke onderwerpen voor te bereiden. De raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft deze commissies niet ingesteld. Voor zover noodzakelijk wordt geacht, zijn de taken die door dergelijke commissies worden uitgevoerd, in handen van de raad van commissarissen. De raad overweegt de instelling van een auditcommissie. De directie van ASN Beleggingsfondsen N.V. wordt gevoerd door ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB). ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft zelf geen personeel in dienst, maar heeft de uitvoering van de werkzaamheden uitbesteed op basis van overeenkomsten. De benoeming en de arbeidsvoorwaarden van de directieleden van ABB worden vastgesteld door de raad van commissarissen van de ASN Bank. De raad van commissarissen van ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft hiermee dus

5

geen bemoeienis en draagt hiervoor geen verantwoordelijkheid. Daarom is de instelling van commissies voor deze onderwerpen niet zinvol. Wel is er een selectiecommissie ingesteld om nieuwe leden voor de raad te werven. Deze bestaat uit de voorzitter en de vicevoorzitter.

Werkzaamheden in 2012

6

De directie van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB; de bestuurder van ASN Beleggingsfondsen N.V.), en de raad van commissarissen overleggen regelmatig. Daarbij behandelen zij de activiteiten en de rendementsontwikkeling van ASN Beleggingsfondsen N.V., het duurzaamheidsbeleid en de resultaten van de fondsen. In 2012 vergaderden de raad en de directie zes maal, waarvan tweemaal telefonisch. Daarbij kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan de orde.

Risicobeheer ABB introduceerde nieuw beleid voor de uitvoering van het risicomanagement en de monitoring hiervan. Dit gebeurde in het kader van de Principles of Fund Governance van DUFAS en op algemene aanbeveling van de Autoriteit Financiële Markten. Dit beleid wordt voortaan jaarlijks geactualiseerd. ABB informeert de raad elk jaar over het risicobeheer en betrekt de raad bij het beleid hiervoor.

Jaarverslag 2011 en halfjaarverslag 2012 In april bespraken wij het jaarverslag ASN Beleggingsfondsen N.V. 2011 met de directie en de accountant, KPMG. Deze liet weten dat hij een goedkeurende controleverklaring kon verstrekken bij de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. Wij keurden dit jaarverslag goed en stemden in met het dividendvoorstel. In juli bespraken wij het halfjaarbericht 2012. Op 23 augustus keurden wij het verslag, waarin onze opmerkingen waren verwerkt, goed. Ook bespraken we in het najaar de strategie van ASN Beleggingsfondsen N.V. en het operationeel plan voor 2013.

Voorstellen actief en passief beleggen De directie en twee fondsbeheerders van uitvoerend vermogensbeheerder SNS Asset Management bespraken met de raad voorstellen over de beleggingsstijl van het ASN Duurzaam Aandelenfonds en het ASN Duurzaam Obligatiefonds. Deze betroffen de keuze tussen actief beheer, dat is gebaseerd op eigen inzichten, en passief beheer. In dit laatste

geval volgt de beheerder de benchmark (de vergelijkingsmaatstaf, meestal een beleggingsindex). De fondsen die ABB beheert, kunnen vanwege hun duurzaamheidscomponent als actief worden bestempeld. ABB en SAM hebben onderzocht in hoeverre het financieel beheer ook passief plaats zou kunnen vinden. Voor het ASN Duurzaam Aandelenfonds heeft het onderzoek geleid tot continuering van actief financieel beheer. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds doet het op lange termijn beter dan de benchmark. Hieruit blijkt de toegevoegde waarde van actief financieel beheer. Ook de weging van de CO2uitstoot van ondernemingen maken dit een actief fonds. De raad nam kennis van de handhaving van het huidige beleid van het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Wel drongen wij aan op meer communicatie over de unieke kenmerken van het fonds, met name de duurzaamheidsselectie, het stembeleid en het CO2-beleid. Voor het ASN Duurzaam Obligatiefonds stelde ABB een aanpassing van het beleid voor, gebaseerd op fundamentele factoren: de terugbetaalcapaciteit van de landen die staatsobligaties uitgeven, en de duurzaamheidsscores van deze landen. ABB stelde voor op basis van deze twee factoren actief de landen te kiezen waarin het fonds belegt, evenals hun gewicht in de portefeuille. Daarna volgt de beheerder mechanisch deze interne benchmark. Hoewel het fonds volgens een model wordt beheerd, blijft het een actieve strategie volgen. Ook blijft de beheerder actief met het fonds meedenken. Wij stemden in met dit beleid.

Actualisering prospectus Wij hebben het geactualiseerde prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. ter kennisgeving aangenomen.

Essentiële Beleggersinformatie De beheerder gaf een korte toelichting op de Essentiële Beleggersinformatie, het document dat de Financiële bijsluiter voor beleggingsfondsen vervangt. Wij vinden het prettig dat dit document er is, omdat de belegger hiermee de verschillende fondsen en fondsaanbieders beter kan vergelijken.

Benoeming Diane Griffioen De directie van ABB stelde Diane Griffioen voor als statutair directeur van ABB. Zij is per 1 oktober 2012 in deze functie benoemd. Hiermee is de directie uitgebreid van twee tot drie bestuurders.


ASN Venture Capital Fonds De raad had eerder vragen gesteld over de waardering van ASN Venture Capital Fonds N.V. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds mag maximaal 5% van zijn vermogen beleggen in deze vennootschap. Geen van de ondernemingen waarin ASN Venture Capital Fonds N.V. belegt, is echter beursgenoteerd. Als de grens van 5% wordt overschreden, zouden de onderliggende beleggingen verkocht moeten worden. Dit is lastig doordat de beleggingen illiquide zijn. Er wordt onderzocht of ASN Venture Capital Fonds N.V. verzelfstandigd kan worden. Wij merkten op dat wij op de hoogte gehouden willen worden van het onderzoek.

Beleggingsbeleid ASN Duurzaam Small & Midcapfonds De uitvoerend vermogensbeheerder van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, Kempen Capital Management (KCM) heeft de visie van KCM toegelicht. KCM houdt de trends op duurzaamheidsgebied in het oog en gaat na hoe het beleggingen op duurzaamheid kan screenen. Ook gelooft het in engagement en zoekt actief de dialoog met ondernemingen. Daarmee heeft KCM al verschillende keren succes geboekt. De ondernemingen waarmee KCM overleg voert over duurzaamheid, zijn hier positief over. KMC ging verder in op de vooruitzichten voor small caps, de karakteristieken van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds en de kenmerken van de beleggingsportefeuille. Deze vult KCM in via bottom-upselectie: het kiest ondernemingen op hun duurzaamheidsprestaties, hoge kwaliteit en goede financiële vooruitzichten. Wij stelden deze uitgebreide en heldere presentatie op prijs.

Samenstelling van de raad Tijdens de aandeelhoudersvergadering van 26 april 2012 nam Ted Strop-von Meijenfeldt afscheid als lid van de raad. De voorzitter dankte haar voor haar jarenlange deskundige inbreng. Als nieuw lid van de raad van commissarissen stelde de voorzitter Nico Roozen voor. Hij brengt veel expertise op het gebied van duurzaam ondernemen met zich mee, vooral als het gaat om fair trade-initiatieven (eerlijke handel en eerlijke productie) in minder ontwikkelde gebieden. Zijn benoeming is goedgekeurd door de Autoriteit Financiële Markten. Zoals gebruikelijk doorliep Nico Roozen een introductieprogramma bij de organisatie.

De jaarlijkse zelfevaluatie, inclusief de evaluatie van het functioneren van de directie, vond op 4 april 2012 plaats. Naast de interne samenwerking bespraken we of een interne auditcommissie zou moeten worden aangesteld. Tevens bespraken we de herziening van het reglement van de raad.

Vaststellen jaarrekening De raad adviseert u, met inachtneming van wat hierover is bepaald in de statuten van de vennootschap, de jaarstukken ongewijzigd vast te stellen. Wij adviseren u tevens de directie decharge te verlenen voor het bestuur dat zij heeft gevoerd, en de commissarissen voor het toezicht dat zij over het afgelopen jaar hebben gehouden. Wij danken de directie van ABB voor de plezierige samenwerking en de open wijze waarop zij de raad steeds tegemoet treedt, en de medewerkers van de ASN Bank en ABB voor de wijze waarop zij hun werkzaamheden voor de vennootschap hebben verricht. Den Haag, 8 april 2013 De raad van commissarissen Cateautje Hijmans van den Bergh (voorzitter) Kees Koedijk (vicevoorzitter) Mijntje Lückerath-Rovers Roland van Geest Nico Roozen

7

8

Verslag van de directie De zorg voor schoon water: drinkwaterbekken van het Amsterdamse waterleidingbedrijf. Foto: S. Swart


1 De ASN Beleggingsfondsen in 2012 1.1 Fondsontwikkelingen en kerncijfers De crisis en recessie in de eurozone duurden in 2012 voort, terwijl de groei van de Amerikaanse economie tegenviel. Aan het eind van het jaar kwamen daar de spanningen bij over de naderende ‘fiscale afgrond’ in de Verenigde Staten. De economie van China groeide voor Chinese begrippen bescheiden. Toch was 2012 uiteindelijk een goed beursjaar. Het adequate optreden van de Europese Centrale Bank (ECB) en het positieve macronieuws uit de Verenigde Staten gaven de markt vertrouwen. Meer hierover leest u in hoofdstuk 3, Economie en financiële markten in 2012.

Rendementen De drie aandelenfondsen onder beheer van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. behaalden in 2012 goede rendementen: het ASN Duurzaam Aandelenfonds 13,90%, het ASN Milieu & Waterfonds 10,60% en het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds 18,18%. Het rendement van het ASN Duurzaam Obligatiefonds was 6,96%. Dankzij het belang in aandelen kwam het ASN Duurzaam Mixfonds uit op een rendement van 10,58%. Toch versloeg geen van de fondsen zijn benchmark (vergelijkingsmaatstaf). Het ASN Duurzaam Aandelenfonds verloor rendement ten opzichte van de benchmark doordat de financiële sector beter presteerde dan de markt. Omdat deze sector onvoldoende transparant is, belegt het fonds hier niet in. Het ASN Milieu & Waterfonds had er last van dat de strikte duurzaamheidscriteria het beleggingsuniversum beperken. Veel Chinese ondernemingen die goed presteerden, komen niet door onze duurzaamheidsselectie heen. Het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, dat ongeveer dertig belangen in portefeuille heeft, presteerde minder dan de benchmark vanwege de duurzame selectiecriteria en de financiële selectie. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds had geringe belangen in Italië en Spanje na de afbouw in 2011. Na de zomer keerde de rust in de eurozone enigszins terug en herstelde het vertrouwen in deze landen. Hun staatsobligaties gingen beter presteren. Daarvan profiteerde het fonds minder vanwege het onderwogen belang in deze landen.

In- en uitstroom Na het slechte rendement over 2011 stapten veel Nederlandse particulieren uit beleggingsfondsen. De uitstroom uit de ASN Beleggingsfondsen was minder dan die uit niet-duurzame fondsen. Toch nam het aantal aandelen van alle ASN Beleggingsfondsen af in 2012.

Prijs Het ASN Duurzaam Mixfonds won in 2012 de Groene Stier, de Gouden Stier voor het beste duurzame beleggingsproduct. Belegger.nl reikte de Gouden Stieren 2012 uit aan de koplopers in de financiële dienstverlening. De redactie van de website bepaalde na uitgebreid onderzoek wie in aanmerking kwamen voor een van de acht Gouden Stieren. Vervolgens koos een jury van deskundigen de winnaars.

Actief versus passief beleggen Wij lichtten in 2012 alle fondsen door op de vraag of zij actief dan wel passief beleggen. Passief beleggen houdt in dat een fonds de benchmark volgt: het belegt in dezelfde waarden als de index waarmee het fonds wordt vergeleken. Bij actief beleggen stippelt de beheerder zijn eigen beleid uit. Alle ASN Beleggingsfondsen beleggen actief in de zin dat de beheerder duurzaamheidscriteria toepast bij de selectie van alle aandelen en obligaties. Dat is alleen actief mogelijk. Wij hanteren immers onze eigen duurzaamheidscriteria, die met geen enkele benchmark samenvallen. Bij de aandelenselectie van het ASN Duurzaam Aandelenfonds proberen we beter te presteren dan de benchmark. Bovendien beleggen we meer in ondernemingen naarmate zij minder CO2 uitstoten, en vice versa. Hier is dus zonder meer sprake van actief beleggen. Ook het ASN Milieu & Waterfonds en ASN Duurzaam Small & Midcapfonds zijn actieve fondsen. Voor het ASN Milieu & Waterfonds selecteren we de aandelen niet alleen op duurzaamheid, maar ook op de vooruitzichten voor de sectoren waarin het fonds belegt en de financiële prestaties van de individuele ondernemingen. Voor het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds kiezen we de aandelen bottom-up, op basis van de duurzaamheid, financiële soliditeit en vooruitzichten van de dertig ondernemingen in de portefeuille. Het beleggingsbeleid voor het ASN Duurzaam Obligatiefonds besloten we te herzien. We beoordeelden de landen die staatsobligaties in euro’s uitgeven, al op hun duurzaamheid. We besloten dit beleid echter in zoverre aan te passen dat per

9

15 januari 2013 geldt dat we landen ook beoordelen op hun terugbetaalcapaciteit. We meten de duurzaamheid aan de hand van vijftien indicatoren: vier voor biodiversiteit, twee voor klimaat en negen voor mensenrechten. Tevens beoordelen we landen op hun terugbetaalcapaciteit. Dit is de verhouding tussen de belastinginkomsten en de renteverplichtingen van een land. Hiervoor geldt: hoe beter een land scoort op duurzaamheid en op terugbetaalcapaciteit, des te meer het fonds erin belegt. Tot en met 2012 belegden we niet op basis van de terugbetaalcapaciteit, maar op basis van de schuldomvang en kredietrating van landen.

De terugbetaalcapaciteit laat beter zien hoe een land er financieel voor staat. Bovendien wordt de portefeuille hiermee evenwichtiger verdeeld over de verschillende landen. Wanneer de rangorde van landen op basis van duurzaamheid en terugbetaalcapaciteit eenmaal vaststaat, blijft deze voor langere tijd bestaan. We gaan dus niet actief landen een onderwogen of overwogen positie in de portefeuille geven. Dit nieuwe beleid is een grote stap voorwaarts in de verduurzaming van het ASN Duurzaam Obligatiefonds en het ASN Duurzaam Mixfonds, dat voor circa 55% in eurostaatsobligaties belegt.

Kerncijfers laatste vijf jaar 10

ASN Duurzaam Aandelenfonds Ontwikkeling Jaar

2012 2011 2010 2009 2008

Omvang vermogen (x € 1.000) 316.503 292.661 318.869 270.068 205.952

Rendement Aantal uitstaande aandelen 5.153.593 5.375.831 5.454.140 5.358.500 4.950.899

Koers einde jaar (€) 60,87 54,30 58,91 50,61 40,98

Uitbetaald dividend (€) 0,95 0,55 0,70 1,20 1,75

Rendement* inclusief herbelegging 13,9% -6,9% 17,9% 27,1% -35,7%


Rendement* inclusief herbelegging 7,0% 2,8% 0,5% 2,9% 9,5%



ASN Duurzaam Obligatiefonds Ontwikkeling Jaar

2012 2011 2010 2009 2008



Koers einde jaar (€) 28,13 27,18 27,09 27,53 27,80

ASN Duurzaam Mixfonds Ontwikkeling Jaar

2012 2011 2010 2009 2008



Koers einde jaar (€) 65,89 60,95 63,43 60,54 55,51

* Rendementen zijn gebaseerd op de beurskoers.


ASN Milieu & Waterfonds Ontwikkeling Jaar


2012 2011 2010 2009 2008


Koers einde jaar (€) 17,69 16,04 17,90 15,13 11,04





ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Ontwikkeling Jaar

2012 2011 2010 2009 2008



Koers einde jaar (€) 22,39 19,20 27,48 19,52 13,93

* Rendementen zijn gebaseerd op de beurskoers.

Fondsprofielen Hierna zijn de profielen van de beleggingsfondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V. kort weergegeven. Het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. bevat volledige informatie over het beleggingsbeleid van elk fonds. U vindt dit prospectus op www.asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder.

ASN Duurzaam Aandelenfonds: wereldwijd beleggen in aandelen van duurzame ondernemingen Het fonds belegt wereldwijd in aandelen van voornamelijk beursgenoteerde ondernemingen. Wij selecteren ondernemingen die voldoen aan de duurzaamheidscriteria én goede financiële vooruitzichten hebben. Het beleid is vooral gericht op koersstijging. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds is geschikt voor beleggers die het risico van een aandelenbelegging aanvaarden en die streven naar een rendement dat wellicht op langere termijn gemiddeld hoger ligt dan dat van de meeste andere beleggingsvormen, en hierbij een hoger risico aanvaarden.

ASN Duurzaam Obligatiefonds: beleggen in meest duurzame landen Het fonds belegt per 2013 uitsluitend in obligaties die zijn uitgegeven door overheden die voldoen aan

de duurzaamheidscriteria van de ASN Bank en de ASN Beleggingsfondsen. Het fonds is uniek omdat wij de overheden waarin het fonds belegt, toetsen op zowel hun sociale en milieuprestaties, als op een fundamenteel criterium, namelijk hun terugbetaalcapaciteit (de verhouding tussen belastinginkomsten en renteverplichtingen). Het rendement van obligaties ligt op de lange termijn vaak lager dan dat van aandelen. Daar staat tegenover dat de koersen doorgaans stabieler zijn dan aandelenkoersen.

ASN Duurzaam Mixfonds: wereldwijd beleggen in duurzame aandelen en obligaties Het fonds belegt in aandelen en obligaties die voldoen aan de duurzaamheidscriteria van de ASN Bank en de ASN Beleggingsfondsen. De verdeling over beide beleggingscategorieën is in principe 55% obligaties en 45% aandelen. Wij kunnen hiervan beperkt afwijken naar aanleiding van actuele marktomstandigheden. Het risico is beperkt door de mix van obligaties en aandelen. Dat maakt het fonds geschikt voor beleggers die op langere termijn streven naar een relatief stabiele belegging.

ASN Milieu & Waterfonds: wereldwijd beleggen in ondernemingen die vooroplopen in milieutechnologie Het ASN Milieu & Waterfonds is een sectorfonds.

11

Het belegt wereldwijd in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen die veelal technologisch geavanceerde oplossingen bieden voor milieuproblemen. Het fonds belegt in ondernemingen die actief zijn in de sectoren water, afval en duurzame energie. Het is bedoeld voor milieubewuste beleggers die met meer risico willen beleggen en die streven naar een rendement dat wellicht gemiddeld op langere termijn hoger ligt dan dat van de meeste andere beleggingsvormen.

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds: beleggen in Europese kleine en middelgrote duurzame ondernemingen

12

Het fonds belegt in aandelen van Europese kleine tot middelgrote beursgenoteerde ondernemingen. Deze ondernemingen voldoen aan de bijzondere ASN-beleggingscriteria of moeten daar binnen twee jaar na toelating tot het ASN Beleggingsuniversum aan voldoen. De beheerder zet de bedrijven actief aan om meer werk te maken van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het fonds is geschikt voor beleggers willen beleggen in kleinere ondernemingen en die het risico van een aandelenfonds aanvaarden. En die streven naar een rendement dat mogelijk op langere termijn gemiddeld hoger ligt dan dat van de meeste andere beleggingsvormen.

1.2 Algemene vergadering van aandeelhouders Op donderdag 26 april 2012 vond in de Beurs van Berlage te Amsterdam de algemene vergadering plaats van aandeelhouders in de ASN Beleggingsfondsen. In het halfjaarbericht is hiervan verslag gedaan. Beleggers in de ASN Beleggingsfondsen kunnen de notulen van de vergadering opvragen bij ABB via de ASN Klantenservice op 0800 - 03 80 (gratis), van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 17.30 uur.

1.3 ASN Venture Capital Fonds Kleinere ondernemingen die (nog) niet beursgenoteerd zijn, onderscheiden zich vaak op het gebied van innovatie en duurzame ontwikkeling. Durfkapitaal (venture capital) is nodig om dergelijke ondernemingen te stimuleren, omdat het risico- en rendementsprofiel verschilt van dat van gevestigde ondernemingen.

Het ASN Duurzaam Aandelenfonds en het ASN Duurzaam Mixfonds beleggen via de ASN Aandelenpool voor maximaal 5% van het vermogen van de ASN Aandelenpool in niet-beursgenoteerde instrumenten via ASN Venture Capital Fonds N.V. Deze vennootschap belegt niet rechtstreeks in kleine ondernemingen, maar doet dat via duurzame beleggingsfondsen die gespecialiseerd zijn in durfkapitaalinvesteringen. Via deze weg maakt ASN Venture Capital Fonds N.V. gebruik van de expertise en ervaring van het fondsmanagement. De beleggingsfondsen worden zorgvuldig op duurzaamheidscriteria en rendementseisen getoetst. In 2012 heeft ASN Venture Capital Fonds N.V. geen nieuwe investeringen in beleggingsfondsen gedaan. Er waren geen nieuwe duurzame beleggingsfondsen die voldeden aan de investeringscriteria. ASN Venture Capital Fonds N.V. is nog gecommitteerd aan alle fondsen in de investeringsportefeuille. Vanwege de limiet van 5% die ASN Venture Capital Fonds N.V. mag uitmaken van de ASN Aandelenpool, is de ruimte voor groei beperkt. Wij verwachten wel nieuwe investeringen in 2013. Gedurende 2012 had ASN Venture Capital Fonds N.V. in totaal € 11,8 miljoen gecommitteerd aan dertien beleggingsfondsen. In 2012 is € 1,4 miljoen daarvan uitbetaald aan diverse fondsen. (Deze bedragen kunnen fluctueren vanwege de wisselkoersen tussen enerzijds de euro en anderzijds de dollar en het Britse pond.) Ongeveer 70% van het totaal gecommitteerde bedrag is geïnvesteerd. De intrinsieke waarde van de totale investeringsportefeuille van ASN Venture Capital Fonds N.V. schommelt nog rond de kostprijs. De beleggingsportefeuille van ASN Venture Capital Fonds N.V. is gespreid over fondsen die beleggen in verschillende sectoren en regio’s. Elk fonds spreidt bovendien zijn investeringen weer over uiteenlopende ondernemingen. Het effect van deze spreiding wordt weergegeven in de waarderingen van de fondsen. ASN Venture Capital Fonds N.V. ontving in 2012 in totaal € 90.000 van diverse fondsen aan dividend en terugbetaling van investeringen bij verkoop van ondernemingen. De fondsen in de investeringsportefeuille van ASN Venture Capital Fonds N.V. deden in 2012 diverse interessante nieuwe investeringen. FE Global Clean Energy Services Fund IV investeerde in het Indiase bedrijf NSL Renewable Power. Dit produceert schone, duurzame energie uit voornamelijk wind, zon en waterkracht, met een verwachte capaciteit van ongeveer 400 megawatt.


Chrysalix Energy III investeerde in Axine Water Technologies, dat is gevestigd in Canada. Dit startupbedrijf ontwikkelt een veelbelovende technologie om afvalwater te desinfecteren via elektrochemische oxidatie. Deze methode om organisch materiaal en afvalstoffen uit het afvalwater te verwijderen is veel goedkoper en energiezuiniger dan de huidige processen om afvalwater te zuiveren. Aureos Africa Fund investeerde in Dashen Breweries, de op een na grootste bierbrouwerij van Ethiopië. Dit land heeft ook een van de snelst groeiende markten in bierproductie wereldwijd. Clean Tech Europe II investeerde in de Amerikaanse onderneming Lighting Sciences Group (LSG). Deze ontwikkelt led-verlichting en past led-technologieën toe op consumentengebruik en infrastructuurprojecten.

1.4 Fondsdocumentatie Per 25 oktober 2012 is het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. geactualiseerd. Dit hield in dat de cijfers zijn geactualiseerd en dat er tekstverbeteringen zijn doorgevoerd. De Financiële bijsluiter werd in juni 2012 vervangen door het document Essentiële Beleggersinformatie (EBi); er is een EBi per fonds. Deze documenten maken het beter mogelijk fondsen en fondsaanbieders te vergelijken. U vindt deze documenten op de website van de ASN Bank, www.asnbank.nl/beleggen > Brochures en documenten.

1.5 Administratieve organisatie en interne controle Wij beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). In 2012 beoordeelden we verschillende aspecten van de bedrijfsvoering. Bij onze werkzaamheden hebben wij niets geconstateerd op grond waarvan wij zouden moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo, niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaren wij als beheerder van de ASN Beleggingsfondsen te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering zoals bedoeld

in artikel 121 Bgfo, die voldoet aan de eisen van het Bgfo. Ook hebben wij niet geconstateerd dat de bedrijfsvoering niet effectief en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert. Daarom verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2012 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd.

1.6 Fund governance en risicobeleid ABB heeft een Gedragscode Fund Governance opgesteld voor de (sub)fondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V., het ASN-Novib Microkredietfonds en het ASN Groenprojectenfonds. Deze gedragscode is gebaseerd op de Principles of Fund Governance van DUFAS (Dutch Fund and Asset Management Association). ABB heeft in 2012 beleid vastgesteld voor het risicobeheer. Dit beleid is mede gebaseerd op de ‘Handreiking Risicomanagement voor beleggingsinstellingen en beleggingsondernemingen’ van DUFAS, die is gepubliceerd in maart 2011. Dit beleid is ingevoerd en besproken met de raad van commissarissen. De Gedragscode Fund Governance vindt u op www. asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder.

1.7 Beheerkosten ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. voert de directie en het beheer over de beleggingsfondsen. Hiervoor brengt zij per fonds een vast percentage in rekening. Dit percentage verschilt per fonds en wordt het totalekostenpercentage (TKP) genoemd. Het TKP wordt jaarlijks berekend over het vermogen van elk fonds. Dankzij deze systematiek weet de belegger precies wat de kosten voor het beheer van het beleggingsfonds zijn. De beheerder betaalt uit deze inkomsten op zijn beurt de kosten die samenhangen met de directievoering en het beheer van deze fondsen. Dit zijn de personeelskosten, organisatiekosten, marketingkosten, de kosten van vermogensbeheer en duurzaamheidsonderzoek, administratieve dienstverlening, kosten van distributie, accountantskosten, bewaarloon, overige (advies)diensten en overige kosten. Per 1 januari 2014 worden de distributievergoedin-

13

gen afgeschaft. Distributeurs zullen aan beleggers deze kosten in rekening brengen.

n de randvoorwaarden die in het prospectus zijn

vastgelegd, de wettelijke kaders, en n de fondsspecifieke interne uitvoeringsrichtlijnen. Dit zijn richtlijnen voor onder meer de mate van spreiding van de portefeuille, de kredietwaardigheid van debiteuren, de kwaliteit van marktpartijen waarmee zaken worden gedaan, en de liquiditeit van de beleggingen. n

Uitgangspunt van onze beleggingen is bevordering van een duurzame wereld, niet het behalen van het hoogst mogelijke rendement. Daarom ontvangen de vermogensbeheerders geen prestatiebeloning (performance fee). De (jaarlijkse) vergoeding voor het beheer van de beleggingsfondsen leidt aan het eind van het verslagjaar tot de lopende kosten. Als gevolg van de gehanteerde berekeningsmethode kunnen deze overigens (gering) afwijken van het percentage van de TKP. Over 2012 waren de lopende kosten en het totalekostenpercentage van de fondsen als volgt: Fonds 14 ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

Lopende kosten

Totalekostenpercentage (TKP)

1,25%

1,25%

0,95%

0,95%

1,10%

1,10%

1,76%

1,75%

1,77%

1,75%

1.8 Risico’s De belangrijkste financiële risico’s van ASN Beleggingsfondsen N.V. komen voort uit het beheer van beleggingsportefeuilles. De belangrijkste risico’s zijn het marktrisico, het kredietrisico en het concentratierisico. Deze drie risico’s beperkt ABB door bij de verschillende fondsen een maximumpercentage per belegging te hanteren. Bij het ASN Duurzaam Aandelenfonds, ASN Duurzaam Obligatiefonds, ASN Duurzaam Mixfonds en ASN Milieu & Waterfonds zijn er ook restricties vastgelegd over de regio’s en landen waarin deze fondsen beleggen. Het verhandelbaarheidsrisico is beperkt doordat de fondsen beursgenoteerd zijn en over het algemeen in goed verhandelbare beleggingen beleggen.

Zo heeft een brede, goede spreiding van beleggingen naar verwachting een dempend effect op onderkende prijsrisico’s. Selectie op kredietwaardigheidsniveau en limietbewaking scheppen de mogelijkheid om kredietrisico’s te beheersen. Liquiditeitsrisico’s kan ABB beperken door hoofdzakelijk in courante, beursgenoteerde effecten te beleggen. Dit jaarverslag heeft onder meer als functie om inzicht te verschaffen in risico’s die zich ultimo verslagperiode voordoen. Dit inzicht verkrijgt u het beste door het directieverslag en jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V., het verslag van het fonds en van de betreffende beleggingspool in samenhang te beoordelen: n Hoofdstuk 3 van het directieverslag geeft inzicht in de ontwikkeling van de markten. n In hoofdstuk 4 vindt u voor fondsen die in aandelen beleggen, informatie over de grootste belangen en de sector- of landenspreiding van de portefeuille. Voor fondsen die in vastrentende waarden beleggen, vindt u informatie over de duration van de portefeuille, de gemiddelde kredietratings en de verdeling over de verschillende ratingcategorieën. De duration is een maatstaf voor de gevoeligheid van vastrentende portefeuilles voor wijzigingen in de marktrente. n In paragraaf 5.4, Toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V., vindt u een beschrijving van de voornaamste risico’s en van de maatregelen van ABB om deze risico’s te beperken. n In hoofdstuk 7 vindt u van elke pool het overzicht van de effectenportefeuille. Dit biedt informatie over de mate van spreiding van beleggingen over landen en sectoren, en per individuele belegging. Daarmee geeft dit overzicht onder meer een indicatie van de prijs- en valutarisico’s.

ABB bewaakt met behulp van een systeem van risicobeheersingsmaatregelen dat de fondsen in het algemeen en de beleggingsportefeuilles in het bijzonder voortdurend blijven voldoen aan:


15

2 Duurzaam beleggingsbeleid De zorg voor schoon water: zuivering van duinwater. Foto: M. Okhuizen

2.1 Ontwikkelingen duurzaamheidsbeleid

16

De beheerder van de ASN Beleggingsfondsen, ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) belegt zowel financieel als maatschappelijk verantwoord. Wij selecteren uitsluitend ondernemingen, instellingen en overheden die bijdragen aan een duurzame samenleving. Om deze te kunnen selecteren hebben wij onze bijzondere beleggingscriteria geformuleerd. Deze criteria gelden voor de investeringen van de ASN Bank en ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. ABB neemt de bijzondere beleggingscriteria die voor de ASN Bank gelden, in principe integraal over als basis voor zijn beleggingsbeleid. U vindt onze bijzondere beleggingscriteria op www. asnbank.nl > Wat doen wij? > Waar kiezen we voor > Duurzaamheidsbeleid.

ASN Bank Issuepapers De ASN Bank Issuepapers zijn uitwerkingen van de bijzondere beleggingscriteria van de ASN Bank en ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Deze criteria zijn vrij algemeen gesteld. Vooral de toelatingscriteria geven alleen richtlijnen voor de selectie van ondernemingen, instellingen en landen. Daarom werken wij de beleggingscriteria uit in meer praktische issuepapers. Zij geven helderheid over de wijze waarop wij de bijzondere beleggingscriteria moeten interpreteren. Tevens bieden ze de analisten handvatten om onderzoeken uit te voeren. Wij hebben twee soorten issuepapers, namelijk over: 1. onze beleidsthema’s mensenrechten, klimaat en biodiversiteit; 2. de sectoren afvalverwerking, banken en verzekeraars, microfinanciering, risicolanden, staatsobligaties, supranationale instellingen (ontwikkelingsbanken), transport en mobiliteit, waterschappen, woningcorporaties, zorg. U vindt de volledige teksten van de ASN Bank Issuepapers op www.asnbank.nl > Wat doen wij? > Waar kiezen we voor > Duurzaamheidsbeleid.

Toepassing duurzaamheidsbeleid Het duurzaamheidsbeleid vormt de basis van drie activiteiten met betrekking tot de ASN Beleggingsfondsen: n Het duurzaamheidsonderzoek en, op basis daarvan, de selectie van ondernemingen, landen en organisaties voor het ASN Beleggingsuniversum.

n Engagement, de dialoog met ondernemingen en

instellingen met als doel hen bewuster te maken van hun duurzaamheidsprestaties en hen aan te sporen deze te verbeteren. n We maken gebruik van de rechten die we als belegger hebben om te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen.

2.2 Selectie van beleggingen De selectie van duurzame beleggingen is een gecompliceerd, grondig proces, dat plaatsvindt volgens een vaste procedure. Het team analisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek beoordeelt continu of beleggingen voldoen aan de bijzondere beleggingscriteria en issuepapers van de ASN Bank en ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. De analisten maken bij hun onderzoek gebruik van informatie van het bedrijf zelf, maar ook van informatie die wordt verstrekt door gespecialiseerde onderzoeksinstellingen, de media, niet-gouvernementele organisaties zoals Amnesty International, en vakbonden. Het analistenteam maakt ook gebruik van informatie van gespecialiseerde onderzoeksbureaus: het Engelse Eiris en het Nederlandse Sustainalytics. Deze verzamelen allerlei data over de duurzaamheidsprestaties van ondernemingen wereldwijd. Daarnaast maakt het team gebruik van RepRisk. Deze organisatie verzamelt nieuwsberichten over ondernemingen, zodat de onderzoeker snel kan zien of er sprake is van controversiële kwesties. TruCost, een Engels onderzoeksbureau dat zich gespecialiseerd heeft in het vaststellen van de impact van bedrijfsactiviteiten op het milieu en klimaat, levert informatie over deze impact. Het analistenteam van de ASN Bank bepaalt wat al deze informatie betekent in termen van de duurzaamheidscriteria van de ASN Bank en de ASN Beleggingsfondsen. Zo nodig doet het aanvullend onderzoek. Na een grondige analyse brengt het team een advies uit aan de ASN Selectiecommissie.

ASN Selectiecommissie De ASN Selectiecommissie bespreekt de afgeronde onderzoeken. Deze commissie bestaat uit de directie van de ASN Bank, de directie van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. en het hoofd van de afdeling Duurzaamheidsbeleid en & -Onderzoek. Zij worden hierover geadviseerd door de analisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek. De ASN Selectiecommissie kwam in 2012 zes maal bijeen. De ASN Selectiecommissie heeft de bevoegd-


heid een onderneming, instelling of land goed of af te keuren voor het ASN Beleggingsuniversum. Na goedkeuring van de ASN Selectiecommissie wordt een onderneming, overheid of instelling opgenomen in het ASN Beleggingsuniversum. De directie van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. besluit vervolgens over toelating van de betreffende onderneming, instelling of land tot het beleggingsuniversum van de ASN Beleggingsfondsen.

Wijzigingen ASN Beleggingsuniversum in 2012 Wij onderzoeken het beleid en de prestaties van sectoren, landen en ondernemingen op het gebied van duurzaamheid en duurzame bedrijfsvoering. Daarbij beoordelen we of zij voldoen aan onze bijzondere beleggingscriteria. Dit onderzoek leidt tot het ASN Beleggingsuniversum, de verzameling van ondernemingen, overheden en instellingen waarin de ASN Beleggingsfondsen mogen beleggen. Wijzigingen in het ASN Beleggingsuniversum vinden plaats door entiteiten (ondernemingen, overheden of instellingen): 1. nieuw toe te laten; 2. te verwijderen na heronderzoek of na overname. Als we entiteiten na heronderzoek handhaven, verandert het beleggingsuniversum uiteraard niet. We streven ernaar om iedere onderneming, elk land en elke sector minimaal een keer per drie jaar opnieuw te onderzoeken. Als uit specifieke informatie blijkt dat dit eerder moet plaatsvinden, vervroegen wij de ‘doorlichting’. Het actuele beleggingsuniversum van elk fonds vindt u op de website van de ASN Bank. Ook in 2012 lichtten we vele ondernemingen, instellingen en landen door omdat zij aan heronderzoek toe of nieuw waren. In totaal behandelde de ASN Selectiecommissie 723 ondernemingen, instellingen en landen. Daarvan zijn 547 niet toegelaten tot het ASN Beleggingsuniversum. n We lieten 15 ondernemingen nieuw toe tot het

universum van het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Van de ondernemingen die zich al in het universum bevonden, hebben wij er na heronderzoek 65 gehandhaafd en 14 verwijderd. n Het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds belegt zowel in ondernemingen die definitief zijn toegelaten tot het universum (definitief toegelaten of pass-status) als in bedrijven die voorlopig zijn toegelaten (voorlopig toegelaten of provisional status). Ondernemingen worden definitief toegelaten wanneer zij ruim voldoende scoren op drie criteria: milieu, sociaal beleid en corporate

governance (verantwoord bestuur). De voorlopige status geldt voor ondernemingen die op twee van deze drie criteria een voldoende scoren. Zij krijgen twee jaar de tijd om ook op het derde onderdeel te groeien naar een voldoende. Via actief engagement stimuleren we de ondernemingen hun duurzaamheidsbeleid te verbeteren. Wanneer zij daar niet in slagen, verwijderen we hen alsnog uit het beleggingsuniversum. In 2012 hebben wij 9 ondernemingen definitief toegelaten en 10 voorlopig toegelaten. Wij moesten 7 bedrijven verwijderen, terwijl wij er 31 na onderzoek konden handhaven. n Er zijn 10 ondernemingen nieuw toegelaten tot het universum van het ASN Milieu & Waterfonds. Na heronderzoek hebben wij 48 bedrijven gehandhaafd, terwijl wij er 4 hebben verwijderd. n We hebben 1 instelling nieuw toegelaten tot het universum van ASN Duurzaam Obligatiefonds. Na heronderzoek hebben we 9 instellingen gehandhaafd en geen instellingen verwijderd. Tevens is eind 2012 het nieuwe universum van landen vastgesteld om daarmee het nieuwe beleid van het ASN Duurzaam Obligatiefonds in te vullen.

17

Overzicht van ondernemingen, landen en instellingen die in 2012 zijn doorgelicht voor het ASN Beleggingsuniversum Fonds

Nieuw toegelaten

Advantest ASN Becton Dickinson Duurzaam Aandelenfonds Belgacom

18

Carlsberg Givaudan Hess AG Inditex Mobistar Pernod Ricard Philips Portugal Telecom SCA Svenska Cellulosa Starhub Telefónica Teradata

Na heronderzoek gehandhaafd Adecco Adidas Akzo Nobel Apogee Enterprises ASML AstraZeneca Ballard Power Systems Bekaert Benesse Holdings BIC British Land BT Group Capital Shopping Centers Coca-Cola Hellenic Bottling Conergy Dai Nippon Printing Edwards Lifesciences Electrolux France Telecom Georg Fischer GlaxoSmithKline Green Mountain Coffee Roasters Hammerson Heineken Henkel Vorzug Hennes & Mauritz Holmen Husqvarna Infigen Energy Intel Kingfisher Koninklijke DSM KPN Land Securities Legrand Manpower Marks & Spencer Group Nike Novartis Novo Nordisk Novozymes NTT DOCOMO Office Depot Panasonic Corporation Puma Randstad Reckitt Benckiser Group Renewable Energy Corp


Na heronderzoek verwijderd Alfa Laval Apogee Arcadis Capita Group Deutsche Telekom Groupe Steria Kuraray Nikon SAP Sharp Telecom Italia Umicore Whitbread Yamaha

Fonds

Nieuw toegelaten

Na heronderzoek gehandhaafd Rexam SEB Starbucks STMicroelectronics Stora Enso Sunways Swisscom Technicolor Teliasonera Tokyu Corp Toppan Printing Vestas Wind Systems Vodafone

Na heronderzoek verwijderd

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

Alba (voormalig Interseroh)** Ashtead Group** Austriamicrosystems** British Land* Dignity** Gate Group** Infineon Technologies** Mobistar* Orion** Portugal Telecom* Rexam* SMA Solar Technologies** STMicroelectronics* Stora Enso* Technicolor* Telecom Italia Media**

Autogrill

Arcadis

Bekaert Bunzl BIC Coca-Cola Hellenic Bottling DS Smith Elanders Elekta Electrolux Elmos Semiconductor Geberit Georg Fischer Hammerson H Lundbeck Husqvarna Immobiliare Grande Distribuzione Intertek Testing Jeronimo Martins Kleppiere Koninklijke DSM Leoni Mediq Metsä Board Mouchel M-Real Novozymes Puma SEB Shanks Sunways United Utilities

Melia Hotels Mitchells & Butlers Mitie Group Spirent Communications Sonae Umicore

Active Power

Arcadis

Aixtron American Water Works

Mueller Water Products Pentair

Tom Tailor** Transcom Worldwide* Transmode*

* d efinitief toegelaten ** toegelaten met voorlopige status

ASN Milieu & Waterfonds

Beijing Enterprises Water Group Consolidated Water Elster

19

Fonds

Nieuw toegelaten

ASN Milieu & Waterfonds (vervolg)

Georg Fischer Hess Idex Indutrade Infineon Technologies Johnson Matthey Xylem

20

Na heronderzoek gehandhaafd Amiad Filtration Systems Aqua America Badger Meter Ballard Power Systems California Water Service Group Centrotec Sustainable Clean Harbors Conergy Daiseki Epistar Everlight Electronics Geberit Horiba Hydro International Hydrogenics Hyflux Itron Kingspan Group Manila Water Company Nibe Industrier Nordex Northwest Pipe Novozymes Power Integrations Pure Technologies PV Crystalox Solar Renewable Energy Corp Roper Industries RPS Group SABESP Shanks Group Spirax-Sarco Engineering Stericycle Suntech Power Holdings Tanfield Group Teg Group Transpacific Industries Group Trina Solar Tsukishima Kikai Uponor Vestas Wind Systems Washtec Watts Water Technologies Yamatake Yingli Green Energy


Na heronderzoek verwijderd Umicore

Fonds

Nieuw toegelaten

ASN Duurzaam Ile de France Obligatiefonds

Na heronderzoek gehandhaafd Bank Nederlandse Gemeenten Caise d’Amortissement de la Dette Social (CADES) De Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden N.V. (FMO) Eurofima European Mortgage Secs. Réseau Ferré de France Unédic Council of European Development Bank Waterschappen

Enkele voorbeelden van nieuw toegelaten en verwijderde ondernemingen en de motivatie van ons oordeel vindt u in bijlage 1. Uitgebreidere informatie staat op www.asnbank.nl. Daar vindt u voor elk fonds een toelichting op de bedrijven en instellingen in het ASN Beleggingsuniversum.

2.3 Engagement In 2012 voerden wij een dialoog met: n 38 ondernemingen uit het universum van het ASN Duurzaam Aandelenfonds, n 50 ondernemingen uit het universum van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, n 3 ondernemingen uit het universum van het ASN Milieu & Waterfonds. Doordat ondernemingen zich in het universum van meerdere fondsen kunnen bevinden, ging het in totaal om 87 ondernemingen. Daarnaast voerden wij een dialoog met ondernemingen die (nog) niet in ons universum waren opgenomen. Dat deden we direct, zoals met Philips, of in collectief verband met andere beleggers die de Principles for Responsible Investment (PRI) hebben ondertekend. In totaal ging het hier om 29 bedrijven. In het universum van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds bevinden zich twee categorieën bedrijven: ondernemingen die ‘voorlopig’ zijn toegelaten tot het universum, en bedrijven die definitief zijn toegelaten. De voorlopig toegelaten ondernemingen scoren nog niet op alle duurzaamheidscrite-

Na heronderzoek verwijderd

ria een voldoende. Door actief met hen in dialoog te gaan sturen wij aan op verbeteringen. Na drie jaar onderzoeken wij opnieuw of deze ondernemingen definitief kunnen worden toegelaten. De criteria hiervoor zijn gelijk aan die van het ASN Duurzaam Aandelenfonds. Als een onderneming voldoet, laten wij haar definitief toe. Zo niet, dan verwijderen wij de onderneming uit het universum van het fonds (zie ook paragraaf 2.2).

2.4 Stemmen Wie belegt in aandelen, heeft ook het recht te stemmen op de voorstellen die aan de orde komen in aandeelhoudersvergaderingen. De ASN Beleggingsfondsen beleggen onder andere in aandelen. Dat geeft stemrecht op de aandeelhoudersvergaderingen van de ondernemingen waarin wij beleggen. Daardoor kunnen wij via de fondsen invloed uitoefenen op het beleid en management van die ondernemingen. De afgelopen jaren hebben wij ons stemrecht bij steeds meer ondernemingen uitgeoefend. Ook stemden wij steeds meer op basis van onze missie en duurzaamheidscriteria. Daarvoor hebben wij een eigen duurzaam stembeleid ontwikkeld. In totaal stemden we in 2012 op 207 aandeelhoudersvergaderingen volgens het stembeleid van de ASN Beleggingsfondsen: 27 in het eerste kwartaal, 141 in het tweede kwartaal, 27 in het derde kwartaal en 12 in het vierde kwartaal. Dat is ruim 99% van alle aandeelhoudersvergaderingen van onder-

21

nemingen in het ASN Duurzaam Aandelenfonds, ASN Duurzaam Mixfonds, ASN Milieu & Waterfonds en ASN Duurzaam Small & Midcapfonds. Dit is ruim boven de doelstelling van 90%. Er is maar één geval waarin we niet konden stemmen doordat de volmacht niet tijdig geregeld kon worden.

22

Bij 12% van de aandeelhoudersvergaderingen stemden wij volledig in lijn met het management van de onderneming. Bij 88% van de vergaderingen stemden wij minimaal tegen één resolutie. In de meeste gevallen betrof het een stem tegen benoemingen, omdat de onafhankelijkheid van het bestuur niet gewaarborgd was. Dit betrof vooral Japanse bedrijven. Op de tweede plaats stond beloning. Wij constateerden zowel gebrek aan transparantie als het ontbreken van een relatie van deze beloning met duurzame doelstellingen. Op de derde plaats stonden aan kapitaal gerelateerde onderwerpen. In het geval van herkapitalisatie stemden we tegen de voorgestelde inkoop van eigen aandelen. Wij vonden dat investeringen in duurzaamheid bij de betreffende bedrijven voorrang zouden moeten krijgen op inkoop van eigen aandelen. Vooral in de Verenigde Staten dienden aandeelhouders agendapunten in over duurzame thema’s. Daardoor konden wij ook vóór agendapunten op het gebied van bijvoorbeeld klimaat en mensenrechten stemmen. Meer informatie over het stemgedrag van de ASN Beleggingsfondsen op de aandeelhoudersvergaderingen vindt u op www.asnbank.nl > Wat doen wij > Waar kiezen we voor? > Duurzaamheid in de praktijk.

% beter Fonds dan MSCI* ASN Duurzaam Aandelenfonds 73,7% ASN Duurzaam Small & Midcapfonds 48,9% ASN Milieu & Waterfonds 39,9% Geconsolideerd 61,3% MSCI All World Index* * MSCI All World Index is de vergelijkingsmaatstaf

2.5 CO2-uitstoot ASN-aandelenfondsen Wie belegt in een onderneming, draagt ook bij aan de CO2-uitstoot die bedrijfsactiviteiten genereren – of aan de vermindering daarvan. De ASN Bank selecteert haar beleggingen op basis van duurzaamheidscriteria op het gebied van mensenrechten, klimaat en biodiversiteit. De effectiviteit van het klimaatbeleid van de ASN Bank meten wij sinds 2007 door de CO2-uitstoot van onze beleggingsfondsen door te rekenen. Wij maken hiervoor gebruik van Trucost, een Engels onderzoeksbureau dat is gespecialiseerd in het vaststellen van de impact van bedrijfsactiviteiten op het milieu. We berekenen de CO2-uitstoot van onze aandelenfondsen niet alleen per jaar, maar ook per halfjaar. Van 2007 tot en met 2012 berekenden we de hoeveelheid CO2 die een onderneming uitstootte per miljoen euro omzet. Het nadeel van deze methode was dat de inflatie de cijfers positief beïnvloedde. Als prijzen stijgen, neemt immers de omzet toe, terwijl de verkopen gelijk blijven. Dat betekende dat de uitstoot van een onderneming per miljoen euro omzet daalde, hoewel haar CO2-uitstoot gelijk bleef. In 2013 voeren we een nieuwe berekeningsmethode in. De cijfers in dit jaarverslag zijn daar nog niet op gebaseerd. De CO2-uitstoot waarvoor het ASN Duurzaam Aandelenfonds in 2012 verantwoordelijk was, daalde licht van 142 ton per miljoen euro omzet ultimo 2011 tot 122 ton ultimo 2012. Deze daling werd gedeeltelijk veroorzaakt door de verkoop van belangen in bedrijven met een hoge CO2-uitstoot per miljoen euro omzet, zoals DSM, Merck & Co. en Intel. De aankopen van SCA en Pernod Ricard dempten deze daling enigszins. CO2-uitstoot in tonnen Verbetering t.o.v. 2011 2012 2011 2010 2009 2008 2007 14,0% 122 142 191 213 239 293 4,0% 237 247 326 343 403 473 12,3% 279 318 340 338 344 639 12,8% 180 206 250 261 277 392 -1,7% 464 456 511 515 555 491


In 2012 hebben we een nieuwe berekeningsmethode uitgewerkt. Deze gaat niet meer uit van de omzet, maar van de absolute CO2-uitstoot. Trucost levert informatie over de CO2-uitstoot van elke onderneming waarin onze aandelenfondsen beleggen. Deze vermenigvuldigen we met het procentuele belang dat het fonds heeft in de onderneming. De uitkomsten van alle ondernemingen in een fonds tellen we bij elkaar op. Dit totaal delen we door het aantal belangen dat het fonds in alle ondernemingen samen heeft. Zo komen we op één getal voor elk fonds: de gemiddelde absolute CO2-uitstoot per bedrijf in tonnen per jaar. Doordat we per fonds de gemiddelde absolute CO2-uitstoot gaan berekenen, meten we per 2013 de echte invloed van onze beleggingen op de draagkracht van de aarde. Na de formele aanpassing van het beleggingsbeleid voeren we deze manier van berekenen door.

2.6 Beleid voor derivaten De ASN Beleggingsfondsen staan bloot aan diverse risico’s, die uitgebreid worden beschreven in de toelichting op de jaarcijfers. Omdat verschillende partijen veel waarde hechten aan een toelichting op het beleid van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. voor derivaten, lichten we dit beleid in ons directieverslag apart toe. Om principiële redenen maken wij geen gebruik van derivaten en securities lending bij het beheer van de fondsen. Daarvoor hebben wij drie redenen. Ten eerste de rol van derivaten: zij kunnen zowel worden gebruikt om te speculeren als om de risico’s van het beleggen te verminderen. Dat laatste is mogelijk doordat derivaten bescherming kunnen bieden tegen koersdaling. Ook in dit geval is er echter sprake van speculatie. Ten tweede is het ons beleid te beleggen in de ‘echte economie’, dat wil zeggen in ondernemingen of landen, niet in afgeleide financiële instrumenten. Alleen bij ondernemingen kunnen wij ons stemrecht uitoefenen en zo het duurzaamheidsbeleid beïnvloeden. Dat is ook de reden dat wij geen securities lending toepassen: wij zouden dan met de aandelen ons stemrecht uit handen geven. Ten derde worden op slechts een beperkt aantal aandelen in ons universum opties uitgegeven. Als wij onze portefeuilles via derivaten zouden willen indekken tegen koersdalingen, zou dat via indexopties moeten gebeuren. Dat is tegen ons beleid, want

in indexen bevinden zich voornamelijk ondernemingen die niet voldoen aan onze duurzaamheidscriteria. Tot 31 december 2012 was de uitzondering hierop het gebruik van derivaten bij het beheer van het ASN Duurzaam Obligatiefonds. Wij gebruikten hiervoor een future op de Duitse Bund (staatsobligatie). Duitsland voldoet aan onze duurzaamheidscriteria voor landen. Wij mochten futures op de Duitse Bund gebruiken, niet om te speculeren, maar uitsluitend om de looptijd van de portefeuille te verkorten of verlengen. In 2012 hebben we van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt. Per 15 januari 2013 is het gebruik van derivaten uitgesloten vanwege het nieuwe beleid voor het ASN Duurzaam Obligatiefonds. 23

24

3 Economie en financiële markten in 2012 Nederlandse nieuwbouwwijk; bij wonen speelt zowel drinkwater als een goede afvoer van water en belangrijke rol. Foto: Ger Loeffen


3.1 Economische ontwikkelingen Europa Eind 2011 heerste er nog grote onzekerheid over het financiële systeem, voornamelijk in de eurozone. De Europese Centrale Bank (ECB) bracht redding door twee Long Term Refinancing Operations (LTRO) toe te wijzen, de eerste nog eind december 2011, de tweede in februari 2012. Mede door de opluchting hierover verbeterden veel leading indicators (leidende indicatoren: zij veranderen voordat de economie als geheel een nieuwe weg inslaat) aan het begin van het jaar. De indruk ontstond dat de recessie in de eurozone misschien wel kort en matig zou kunnen blijven. Deze hoop werd niet bewaarheid. De crisis in de eurozone keerde al snel in volle hevigheid terug. Twee opeenvolgende verkiezingen in Griekenland zorgden voor de nodige spanningen; zij leverden nipt een regering op die zich wilde schikken in de eisen van de Trojka (de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds). De private sector werd gedwongen verliezen te nemen op Griekse staatsleningen. Dat gold vooral voor banken. Het ongewenste effect was dat beleggers (opnieuw) hun vertrouwen in Italië en Spanje opzegden. In Italië leidde het gebrek aan vertrouwen tot het aftreden van de regering-Berlusconi en het aantreden van een technocratenkabinet onder leiding van Monti. Deze nam snel de noodzakelijke maatregelen. Dat had tot gevolg dat de Italiaanse economie verder wegzakte in de recessie. Spanje kampte met een bankencrisis en grote problemen in verschillende regio’s. Voor de oplossing van het bankenprobleem deed Spanje een beroep op de andere lidstaten van de eurozone. De obligatierentes van vooral Italië en Spanje liepen in de zomer verder op. Eind juli zei ECB-president Draghi dat de ECB alles zou doen wat in haar macht lag om de euro in stand te houden. Hij verzekerde dat dat voldoende zou zijn. In een latere ECB-vergadering werd afgesproken dat de ECB onbeperkt

obligaties zou aankopen van landen die een beroep hadden gedaan op het noodfonds ESM en zich conformeerden aan de eisen. Dit was voldoende om de rust in de markten terug te brengen zonder dat de ECB actie hoefde te ondernemen en zonder dat een van de landen zelfs een beroep hoefde te doen op het ESM. Maar de eurozone was intussen weggegleden in een recessie die zelfs de motor van de Duitse economie deed haperen.

Verenigde Staten Door de extreem zachte winter van 2011-2012 vond de Amerikaanse economische groei eerder plaats dan verwacht, namelijk in het vierde kwartaal van 2011. Daardoor viel de groei in de kwartalen daarna tegen. De arbeidsmarkt ontwikkelde zich vergelijkbaar, terwijl de consument het langzaam wat voorzichtiger aan ging doen. De Amerikaanse centrale bank zag zich daarom genoodzaakt de economie te blijven stimuleren en ging over tot verdere kwantitatieve verruiming van haar monetaire beleid. Aan het eind van het jaar namen de spanningen over de naderende fiscal cliff (fiscale afgrond) wat toe. Dit had overigens geen al te ernstige gevolgen voor de consumptieve bestedingen of de arbeidsmarkt. Alleen de investeringsuitgaven begonnen te stagneren. De groei in de Verenigde Staten fluctueerde de eerste drie kwartalen tussen 1,2 en 3%. MSCI Verenigde Staten 1600

1400

1200

1000

Jan

Feb

Mrt

Mei

Juni

Juli

Aug

Sept

Okt

Nov

Dec

Azië De Chinese economie had al in 2011 een afgedwongen groeivertraging ingezet. Deze was noodzakelijk om de opgelopen inflatie te beteugelen. Toen de inflatie voldoende was afgenomen, deed de over-

MSCI Europa

MSCI Azië (inclusief Japan)

105

600 580

100

560

95

540

90

520 500

85

480 460

80

440

75 70

April

420

Jan

Feb

Mrt

April

Mei

Juni

Juli

Aug

Sept

Okt

Nov

Dec

400

Jan

Feb

Mrt

April

Mei

Juni

Juli

Aug

Sept

Okt

Nov

Dec

25

heid vrij bescheiden pogingen om de economie weer op gang te krijgen. Tegelijkertijd kreeg de Chinese economie steeds meer last van de Europese recessie. De groei bleef daarom beperkt tot een – voor Chinese begrippen – matig niveau van 7 tot 8%. Pas in de laatste maanden van het jaar verschenen de eerste tekenen dat de bodem was bereikt. De groeiterugval in China en de recessie in Europa lieten veel andere opkomende economieën evenmin onberoerd. Zo zakte de groei in alle BRIC-landen gedurende 2012 in.

3.2 Financiële markten Aandelenmarkten 26

Na een grillig, maar per saldo positief vierde kwartaal van 2011, bouwden de internationale aandelenbeurzen in het eerste kwartaal van 2012 hun winsten verder uit. Dit had diverse oorzaken. Het macronieuws uit de VS was aanhoudend positief. Er waren meer indicaties van monetaire verruiming in de opkomende landen. Ook het adequate optreden van de ECB (zie de eerdergenoemde LTRO’s) droeg bij aan het positieve sentiment. Aan het einde van het eerste kwartaal deden de meest beurzen een stapje terug, waarna ze in het tweede kwartaal hun winst weer grotendeels moesten inleveren. De toenemende twijfel over de economie wereldwijd en de weer oplaaiende Europese schuldencrisis waren hier de belangrijkste oorzaken van. Het krachtige beleid dat de ECB na eind juli inzette en de verdere monetaire verruiming in de VS gaven de beurzen weer een flinke steun in de rug. Die hield stand gedurende de rest van het jaar. Wel was er sprake van een kleine stagnatie in oktober en november doordat de conjunctuur nog steeds tegenviel en de derdekwartaalcijfers wat teleurstelden. De Japanse beurs leefde eind 2012 enorm op door het aantreden van de nieuwe premier Abe. Deze had in de verkiezingsstrijd aangekondigd dat hij de Japanse centrale bank flink onder druk zou zetten om de economie verder te stimuleren en te streven naar een inflatie van 2%. Hierdoor kon de yen eindelijk aan de langverwachte daling beginnen, wat de Japanse economie en beurs lucht gaf. Vooral door deze eindspurt zette de Japanse beurs de beste prestatie neer, met een stijging van bijna 23%. Door de sterke daling van de yen in euro’s gemeten bleef daarvan echter slechts een kleine 8% over. De Chinese beurs bleef achter onder invloed van de aanhoudende groeivertraging. De koersen daalden vrijwel het hele jaar. In december was er sprake van een eindspurt onder invloed van signalen dat de

economie opleefde. Daardoor boekte de beurs toch nog een kleine plus in 2012.

Vastrentende markten De eerder genoemde LTRO van de ECB bracht in het eerste kwartaal lucht in zowel de obligatiemarkten als in de geldmarkt, die nog altijd uitermate stroef functioneerde. Vlak na de tweede LTRO daalde vooral de rente op tienjaarsleningen van Italië en Spanje weer tot hanteerbare niveaus van rond 5%. De Duitse tienjaarsrente bleef redelijk stabiel op iets onder 2%. Daarna begonnen de Italiaanse en Spaanse rente gestaag op te lopen tot respectievelijk 6,5% en 7,5%. Dat duurde tot Draghi eind juli zijn inmiddels befaamde uitspraak deed. Beleggers vluchtten naar de veilige havens van kernlanden als Duitsland en Nederland. Daar daalden de rentes. De Nederlandse rente profiteerde hier echter minder van doordat het kabinet viel. Daardoor kwam de betrouwbaarheid van Nederland als debiteur ter discussie. Het snel daaropvolgende Lenteakkoord herstelde weer wat van dat vertrouwen. Daarna liep het renteverschil tussen Duitsland en Nederland terug. De Duitse tienjaarsrente daalde eind mei zelfs tot minder dan 1,15%. Daarna liep hij weer op, maar kwam niet meer boven 1,65% uit. Per saldo daalde de Duitse tienjaarsrente in de loop van 2012 van 1,83 tot 1,32%, en de Nederlandse van 2,20 tot 1,49%. Doordat banken voor enorme bedragen konden lenen bij de ECB, daalde de geldmarktrente veel sterker. Daarbij hielp ook de renteverlaging van de ECB begin juli om de economie een steuntje in de rug te geven. Het herbeleningstarief kwam hiermee op 0,75% en de depositorente op 0%. Per saldo daalde de driemaands Euriborrente van 1,36% tot 0,19%. In de VS bleef de Federal Reserve (de Fed, het stelsel van Amerikaanse centrale banken) een verruimend monetair beleid voeren. Eerst verlengde de Fed eind juni Operation Twist. Dit was een programma waarbij de Fed voor $ 400 miljard aan kortlopende Amerikaanse staatsleningen (tot drie jaar) verkocht, en voor een gelijk bedrag aan langlopende staatsleningen (van 6 tot 30 jaar) terugkocht. Vervolgens begon de Fed in september $ 40 miljard per maand aan obligaties met hypotheken als onderpand (MBS) op te kopen. Toen in december Operation Twist afliep, kocht de Fed direct via geldcreatie Amerikaans staatspapier op ter waarde van $ 45 miljard per maand. Daarnaast verving de Fed de termijn waarin hij de rente laag wilde houden, door een aantal macrovariabelen. De centrale banken spraken in hun decembervergadering af om de rente laag te houden zolang de werkloosheid boven de 6,5% bleef en de


inflatie onder de 2,5%. Hiermee wilden zij nog minder twijfel laten bestaan over hun intenties. Al fluctueerde de Amerikaanse tienjaarsrente tussen 2,4% medio maart en 1,4% eind juli, per saldo veranderde er weinig. De rente begon het jaar op 1,88% en sloot het af op 1,75%.

Valuta’s De koersschommelingen van de euro ten opzichte van de dollar weerspiegelden in 2012 het wel en wee van de eurozone. Na de toewijzing van de LTRO’s begin 2012 leek de crisis in de eurozone even bedwongen. De koers veerde op van $ 1,30 per euro tot ruim $ 1,34. Toen de spanningen rond de perifere landen weer opliepen, zakte de koers diep weg tot $ 1,20. Draghi riep met zijn befaamde opmerking een halt toe aan de daling. Daarna herstelde de koers tot $ 1,32 per ultimo 2012. De ontwikkeling van de yen was nog spectaculairder. Begin 2012 deed de Bank of Japan al pogingen de koers te laten dalen door verdere verruiming van het monetaire beleid. Dit had enig effect: begin januari was de dollar 77 yen waard, maar medio maart was dat opgelopen tot 84 yen. Daarna won de yen weer aan kracht, onder andere door het ruime monetaire beleid in de VS. Begin oktober noteerde de munt weer 78 yen per dollar. Toen echter duidelijk werd dat de aanstaande premier van Japan nog krachtiger beleid van zins was, begon de yen opnieuw aan een sterke daling. De munt sloot het jaar af op ruim 86 yen per dollar.

Olieprijs en grondstoffen De olieprijs liep aanvankelijk sterk op tot $ 126 per vat Brentolie in maart doordat de economische cijfers en leidende indicatoren meevielen. Ook de oplopende spanningen rond de nucleaire ambities van Iran en de Iraanse de dreiging de Straat van Hormuz af te sluiten speelden hierin een rol. De olieprijs daalde fors tot bijna $ 90 eind juni doordat de Chinese economie nog geen teken van opleving vertoonde en ook elders de economische cijfers begonnen tegen te vallen. In juli herstelde de prijs Prijs van een vat Brent-olie in US-dollars 135

sterk, mede doordat de crisis in de eurozone vooralsnog was afgewend. Vervolgens zette een lichte daling in. Brentolie sloot het jaar af op $ 110 per vat. De ontwikkeling van de metaalprijzen verliep vergelijkbaar, maar deze prijzen bleven ver onder het niveau van 2011. De voedselprijzen stegen aan het begin van de zomer sterk vanwege de droogte in onder meer de VS en Rusland. De prijzen van veel producten bereikten recordniveaus. Daarna daalden zij weer wat toen bleek dat de oogst iets minder slecht was dan gevreesd, terwijl de vraag minder sterk groeide dan verwacht.

3.3 Vooruitzichten voor 2013 Verenigde Staten De toestand van de wereldeconomie verbetert. De Amerikaanse economie groeide de laatste maanden van 2012 gestaag, ondanks de dreigende uitval van stimuleringsmaatregelen. Inmiddels is de onzekerheid over de fiscale afgrond voor een belangrijk deel weggenomen doordat het Congres een begrotingsplan heeft aanvaard. Er is nog wel sprake van fiscale verkrapping, maar de Amerikaanse economie lijkt sterk genoeg om de effecten daarvan te weerstaan. Ook positief is dat de huizenmarkt verder uit het dal kruipt, gemeten aan het aantal verkopen, de prijzen en bouwactiviteiten.

China Ook uit China komen wat betere economische cijfers. Dat wijst erop dat de groeivertraging voorbij is en inmiddels overgegaan is in een versnelling. De leidende indicatoren van de OESO en de Conference Board veren op. De Chinese exportcijfers stellen vooralsnog teleur. Daar staat tegenover dat de consumptie sterker groeit. Van belang is dat op de huizenmarkt de verkopen en prijzen aantrekken. Daarmee lijkt een eerdere verruiming van de hypotheekvoorwaarden effect te sorteren. De opleving van de Chinese economie zal geleidelijk gaan, doordat de stimulans door de overheid vrij mager is, zeker in vergelijking met die in 2009. Die geleidelijkheid betekent echter ook dat de economie minder snel uit het lood raakt. Daarmee is het groeiherstel langer houdbaar.

Europa 115

95

75

Jan

Feb

Mrt

April

Mei

Juni

Juli

Aug

Sept

Okt

Nov

Dec

De Europese cijfers geven voorlopig een recessie aan. Zelfs Duitsland, de meest robuuste economie, kan zich niet volledig aan de malaise onttrekken. Hoopgevend is dat leidende indicatoren als de ZEWindex van het economische sentiment de IFO-index van het bedrijfssentiment de weg omhoog zijn inge-

27

slagen. In Zuid-Europa trekt het bezuinigingsbeleid een zware wissel op de economie. Een lichtpunt is dat dit in 2013 wel iets minder zal zijn dan in voorgaande jaren. In Frankrijk staan echter zware bezuinigingen op het programma. Per saldo geldt dat de recessie in Europa niet heel hard doorzet. Nog niet zo lang geleden bestond de vrees dat Europa de wereldwijde economie mee zou trekken in een recessie. Het scenario dat Europa zich optrekt aan andere regio’s is nu een stuk kansrijker geworden.

Vooruitzichten voor de aandelenmarkten

28

De wereldwijde economie lijkt er iets beter voor te staan en dat is positief voor aandelen. Wij gaan uit van een scenario van verdergaand economisch herstel. In zo’n scenario moeten bedrijven hun winsten kunnen handhaven of opvoeren. Dit geldt ook voor Europese bedrijven. Daarbij is het relevant dat veel bedrijven een flink deel van hun winsten buiten Europa behalen. De waardering van aandelen is nog altijd aantrekkelijk. Hoewel de winstontwikkeling recentelijk iets achterblijft bij de koersen, is een koers-winstverhouding van 12 voor de Europese MSCI nog altijd laag. Het dividendrendement van ruim 4 is historisch gezien niet laag. Het steekt bovendien erg gunstig af bij de sterk gedaalde aanvangsrendementen op staats- en bedrijfsobligaties. Er zijn echter ook minpunten. Zo heeft de lichte euforie op de markten van de laatste tijd aandelen kwetsbaar gemaakt voor tegenvallend nieuws. Bovendien kan gunstig macronieuws uit de VS moeilijk nog marktpartijen verrassen, doordat de ‘Economic Surprise Index’ (van Citigroup) al tot een hoog niveau is gestegen. Dit alles betekent dat de vooruitzichten voor de aandelenmarkten op kortere termijn minder zeker zijn.

Het beleid van het ASN Duurzaam Obligatiefonds en het obligatiedeel van het ASN Duurzaam Mixfonds is per 15 januari 2013 aangepast. Daarom neemt de beheerder geen actieve positie in naar aanleiding van deze rentevisie. In het nieuwe beleid wordt gestuurd op twee aspecten: de duurzaamheidsscore en de terugbetaalcapaciteit van landen. De terugbetaalcapaciteit is de verhouding tussen de belastinginkomsten van een land en de renteverplichtingen die het land heeft over zijn uitstaande schuld. Hoe hoger een land scoort op beide aspecten (duurzaamheid en terugbetaalcapaciteit), des te meer het ASN Duurzaam Obligatiefonds en ASN Duurzaam Mixfonds erin beleggen.

Vooruitzichten voor de obligatiemarkten Wij gaan ervan uit dat de onrust op de euro-obligatiemarkt aanhoudt in 2013, maar minder heftig dan in 2012. De centrale banken hebben de groeiverwachtingen voor 2013 naar beneden bijgesteld. In Europa zal de inwerkingtreding van de Outright Monetary Transactions (OMT) cruciaal zijn voor het renteverschil tussen Duitsland en de overige landen. Tot nog toe heeft Spanje zijn hulpverzoek kunnen beperken tot het bankwezen. Spanje moet in 2013 echter een fors beroep doen op de kapitaalmarkten. Daarom achten wij een verzoek om een algemeen steunpakket onvermijdelijk. We voorzien dat de Duitse tienjaarsrente over drie maanden 1,25% tot 1,75% bedraagt, en over twaalf maanden 1,50% tot 2,00%.


29

4 Beleggingsbeleid en -resultaten Rivieren spelen een belangrijke rol in het waterbeheer. Zo ook de Hollandse IJssel. Foto: R. van der Meer

4.1 ASN Duurzaam Aandelenfonds Rendement Over 2012 behaalde het ASN Duurzaam Aandelenfonds op basis van beurskoers een rendement van 13,90% (2011: -6,94%), inclusief herbelegging van het dividend van € 0,95 per aandeel (in 2011: € 0,55). De samengestelde benchmark (55% MSCI Europe, 30% MSCI USA, 10% MSCI Japan en 5% MSCI Emerging Markets) won in dezelfde periode 15,17% (2011: 4,88%).

Rendementsbijdrage

30

De selectie van ondernemingen op basis van duurzaamheid drukte per saldo het fondsrendement. Vanwege deze selectie had het fonds een onderwogen belang in de sector energie en een overwogen

belang in technologieaandelen. Deze droegen positief bij aan het rendement. Dat werd echter teniet gedaan doordat het fonds om redenen van duurzaamheid niet belegt in banken en verzekeraars. De aandelenkoersen van banken en verzekeraars stegen flink na diverse akkoorden over de aanpak van de schuldencrisis in Europa. Een belangrijke reden om niet in banken en verzekeraars te beleggen is hun gebrek aan transparantie. De selectie van individuele aandelen leverde wel extra rendement op. Vooral de beleggingen in de Britse huizenbouwers Barratt Developments (rendement +130%), Taylor Wimpey (+83%) en Persimmon (+76%) waren uitermate winstgevend. De Britse huizensector heeft in 2012 een positieve wending gemaakt, onder meer als gevolg van versoepelde regels. De winstmarges stegen duidelijk, terwijl de ASN Duurzaam Aandelenfonds 13,90 7,70 0,39 4,67 6,66

Rendement in %

2012 Laatste drie jaar (gemiddeld per jaar) Laatste vijf jaar (gemiddeld per jaar) Laatste tien jaar (gemiddeld per jaar) Gemiddeld per jaar sinds start (31-12-1994)

Benchmark* 15,17 8,36 -0,53 5,22 7,33

* 55% MSCI Europa, 30% MSCI VS,10% MSCI Japan en 5% MSCI Emerging Markets

Sectorverdeling in % van de portefeuille*

Kerncijfers (in euro’s) Koers ultimo 2012 Koers ultimo 2011 Hoogste koers in 2012 Laagste koers in 2012 Dividend over het boekjaar 2011 Fondsomvang in miljoenen euro’s ultimo 2012 Intrinsieke waarde per aandeel ultimo 2012 Aantal geplaatste aandelen ultimo 2012

60,87 54,30 62,97 54,36 0,95 316,50 61,41 5.153.593

Tien grootste belangen

in % van de portefeuille* Merck & Co Verizon Communications Vodafone Intel Novartis Novo-Nordisk Nike Starbucks ASN Venture Capital Fonds N.V. AstraZeneca

3,0 2,8 2,8 2,5 2,3 2,2 2,2 2,2 2,1 2,1

Fin. dienstNutsBeleggingsverlening bedrijven fonden 2,2% 2,3% 2,1% Duurzame consumentengoederen 25,3%

Basisgoederen 4,1% Basisindustrie 9,8% Massacons. goed. 10,5%

Telecommunicatie 12,4%

Technologie 12,9%

Farmacie & gezondheidszorg 18,4%

Geografische verdeling

in % van de portefeuille* Europa Verenigde Staten en Canada Verenigd Koninkrijk Azië / Pacific Opkomende economieën


38,8 29,4 21,8 9,7 0,3

volumes toenamen. Ondernemingen die ook positief bijdroegen aan het fondsrendement waren kledingketen Gap (+67%), chipmachinefabrikant ASML (+40%), koffieketen Starbucks (+17%) en de mediabedrijven ITV (+63%) en Reed Elsevier (+30%). Gap realiseerde fraaie verkoopcijfers, de beste in meer dan twee jaar. ASML heeft zijn unieke positie op de wereldmarkt van chipmachines in 2012 verder uitgebreid. Het sloot overeenkomsten met zijn grootste klanten: Intel, Samsung en TSMC. Deze bedrijven hebben een belang genomen in ASML (zonder stemrecht) en ondersteunen met financiële middelen het onderzoek en de ontwikkeling van ASML. Starbucks presenteerde diverse malen goede kwartaalcijfers, vooral door de verkoop van nieuwe producten in de Amerikaanse ketens. De belangen in AMD (-56%), Teradata (-1%) en Staples (-17%) kostten rendement. De aandelenkoers van chipfabrikant AMD daalde na verlaging van de omzetprognoses, want de vraag naar chips viel tegen door marktproblemen. De omzetten van Teradata in de VS daalden. Klanten van het dataopslagbedrijf stelden investeringen uit als gevolg van onzekere economische vooruitzichten. Ook Staples had nog last van het slechte investeringsklimaat in de VS.

Portefeuillebeleid In het verslagjaar kochten we aandelen van onder meer Manpower, Marks & Spencer en Carrefour. Uitzendorganisatie Manpower profiteert ervan als de Amerikaanse banenmarkt aantrekt. Bovendien ondersteunt het bedrijf de strijd tegen mensenhandel, kinderarbeid, onwettelijk lage lonen en onveilige werkomstandigheden. Manpower blinkt in het bijzonder uit op het gebied van diversiteit: het heeft verschillende (opleidings)programma’s om mensen die minder gemakkelijk aan het werk komen, zoals minderheden en mensen met een handicap,

4.2 ASN Duurzaam Obligatiefonds Rendement Over 2012 behaalde het ASN Duurzaam Obligatiefonds op basis van beurskoers een rendement van 6,96% (2011: 2,81%), inclusief herbelegging van het dividend van € 0,90 per aandeel (in 2011: € 0,65). De benchmark won in dezelfde periode 10,99% (2011: 3,37%).

meer kansen te bieden. Ook heeft het een speciaal programma ontwikkeld om vluchtelingen kansen te bieden. De nieuwe bestuursvoorzitter van Carrefour drukt zijn stempel op het beleid met de verkoop van onderdelen in Maleisië en Indonesië. Wij verwachten nog meer ingrijpende maatregelen. Op het gebied van duurzaam ondernemen neemt Carrefour grote verantwoordelijkheid voor de keten van toeleveranciers. Het onderhoudt duurzame relaties met de leveranciers van de producten. De omzet- en winstcijfers van Marks & Spencer waren beter dan verwacht. Dit was vooral te danken aan de positieve ontwikkeling van de kledingdivisie, waar ingrijpende maatregelen zijn genomen. We verkleinden de belangen in DSM en Adidas. De winst van DSM was lager dan verwacht, mede doordat de kosten en uitgaven aan innovatie stegen, en door afschrijvingen op het onderdeel Nutrition. Adidas stelde teleur door de prognoses voor de omzetgroei over 2012 te verlagen.

Vooruitzichten De voortdurende schuldencrisis in Europa en de zwakkere groei in opkomende landen houden ons voorzichtig. Recente berichten uit China duiden erop dat de economische groei weer wat versnelt. De economie in Europa blijft echter zwak. Er is een grote druk op de Europese politiek om uit de huidige impasse te komen. In de afgelopen maanden zijn er opnieuw stappen gezet om het schuldenprobleem van Griekenland en de kapitaalspositie van de Spaanse banken te versterken. Daardoor is weliswaar het risico verkleind dat de recessie in Europa flink doorzet, maar er blijven risico’s aanwezig. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds is voorzichtig gepositioneerd om te profiteren van een mogelijk herstel van de economie.

Rendementsbijdrage Het rendement van het fonds bleef achter bij de benchmark. Dat is grotendeels veroorzaakt door het terugdringen van het risico in de obligatieportefeuille. Het onderwogen belang in vooral Italiaanse staatsobligaties heeft rendement gekost ten opzichte van de benchmark. Het belang in Spaans staatspapier kostte enigszins rendement doordat de risicopremie voor Spanje steeg. Absoluut gezien behaalde de obligatieportefeuille een prima rendement. De belangen in staatsobligaties van Italië, Duitsland, Frankrijk en België vormden de grootste positieve bijdragen daaraan.

31

ASN Duurzaam Obligatiefonds 6,96 3,40 4,51 3,40 4,04

Rendement in %


Benchmark* 10,99 5,09 5,74 4,70 5,17

* iBoxx € Sovereign

Kerncijfers (in euro’s)

32

Sectorverdeling

Koers ultimo 2012 Koers ultimo 2011 Hoogste koers in 2012 Laagste koers in 2012 Dividend over het boekjaar 2011 Fondsomvang in miljoenen euro’s ultimo 2012 Intrinsieke waarde per aandeel ultimo 2012 Aantal geplaatste aandelen ultimo 2012

28,13 27,18 28,18 26,76 0,90

Semi-overheid 1,7%

Obligaties met onderpand 0,3%

107,58 28,16 3.821.077

Cashflowverdeling en looptijd Modified duration Modified duration benchmark

6,24 6,35

Vijf grootste debiteuren in % van de portefeuille Duitsland Nederland Frankrijk Oostenrijk Italië

Overheid 98,0%

Creditratings 28,9 23,9 20,7 8,2 7,8

Portefeuillebeleid In 2012 verkleinden we de risico’s van de portefeuille. Zo brachten we de belangen in Italië en Spanje verder terug in verhouding tot de totale portefeuille. We verkochten zelfs alle staatsobligaties van Ierland nadat de kredietrating van het land was verlaagd tot sub-investment grade. De belangen in de veilige geachte landen Duitsland, Nederland en Oostenrijk zijn juist uitgebreid. In juli verkochten we bedrijfsobligaties van France Telecom, Teliasonera en Tennet. De opbrengst hiervan is geherinvesteerd in Nederlandse staatsleningen. Verder deden we diverse transacties om te profiteren van onevenwichtigheden in de markt. Zo namen we in het eerste halfjaar winst op Oostenrijks staatspapier nadat de waardering was opgelopen. Om de duration (de gewogen gemiddelde looptijd) in lijn te brengen met ons beleid verkochten we in november een staatsobligatie van Duitsland (looptijd vijf jaar)

in % van de portefeuille AAA AA A BBB

54,6 34,4 0,3 10,8

en belegden de opbrengst, samen met kasgelden, in Oostenrijks staatspapier (looptijd tien jaar). Ook dit jaar kochten we een obligatielening van de Nederlandse Waterschapsbank (NWB Bank) met afloopdatum december 2017. De NWB Bank is een vooraanstaande financiële dienstverlener die zich exclusief op de Nederlandse publieke sector richt. De klanten van de NWB Bank zijn decentrale overheden, zoals waterschappen, gemeenten en provincies, en instellingen onder garantie van (decentrale) overheden. Dit zijn voornamelijk instellingen voor sociale volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en activiteiten op het gebied van water en milieu. De Nederlandse waterschappen en hoogheemraadschappen hebben veel aandacht voor duurzaamheidsbeleid. Dit vloeit voort uit hun taakstelling: zij zorgen ervoor dat Nederland nu en in de toekomst kan leven met water. Daarbij houden zij


volop rekening met de gevolgen van klimaatverandering. Ze reserveren bijvoorbeeld waterbergingsruimtes om periodes van extreme neerslag en hoge waterstanden op te vangen. Tegelijkertijd vormen ze buffers met het oog op periodes van droogte. Zo voeren waterschappen beleid om het beheer van hun stroomgebied aan te passen aan huidige en toekomstige klimaatscenario’s. Zij proberen klimaatverandering ook tegen te gaan door hun eigen bedrijfsvoering aan te passen door duurzaam in te kopen, energie te besparen hernieuwbare energiebronnen te ontwikkelen en gebruiken. Eind december was het ASN Duurzaam Obligatiefonds in vergelijking met de benchmark duidelijk overwogen in Duitsland, Nederland en Oostenrijk, en onderwogen in Spanje, Italië en Ierland.

Vooruitzichten De centrale banken hebben de groeiverwachtingen voor 2013 naar beneden bijgesteld. In Europa zal de inwerkingtreding van de Outright Monetary Transactions (OMT) cruciaal zijn voor het renteverschil tussen Duitsland en de overige landen. Tot nog toe heeft Spanje zijn hulpverzoek kunnen beperken tot het bankwezen. Spanje moet in 2013 echter een fors beroep doen op de kapitaalmarkten. Daarom achten wij een verzoek om een algemeen steunpakket onvermijdelijk. We voorzien dat de Duitse tienjaarsrente over drie maanden 1,25% tot 1,75% bedraagt, en over twaalf maanden 1,50% tot 2,00%. De beheerder neemt geen actieve positie in naar aanleiding van deze rentevisie.

33

4.3 ASN Duurzaam Mixfonds

samengestelde benchmark won in dezelfde periode 12,94% (2011: -0,12%).

Rendement Over 2012 behaalde het ASN Duurzaam Mixfonds op basis van beurskoers een rendement van 10,58% (2011: -1,72%), inclusief herbelegging van het dividend van € 1,45 per aandeel (in 2011: € 1,40). De

Rendementsbijdrage Het ASN Duurzaam Mixfonds belegt voor circa 45% in de ASN Aandelenpool en voor het overige in de ASN Obligatiepool. De informatie over de rendeASN Duurzaam Mixonds 10,58 5,67 3,09 4,35 1,77

Rendement (in %)


Benchmark* 12,94 6,75 3,27 3,96 3,55

* Samengesteld: 55% iBoxx Sovereign, 24,75% MSCI Europe, 13,5% MSCI VS en Canada, 4,5% MSCI Japan en 2,25% MSCI Emerging Markets


65,89 60,95 66,32 61,03 1,45

in % van de portefeuille

ASN Aandelenpool 45,03%

125,93 66,21 1.901.965

Strategische assetallocatie in % van de portefeuille Vastrentende waarden euro’s Aandelen wereldwijd

Tactische assetallocatie

55 45

ASN Obligatiepool 54,97

mentsbijdrage vindt u daarom in paragraaf 4.1 en 4.2.

Portefeuillebeleid

34

De sentimentsindicatoren gaven begin januari 2012 geen koopsignaal voor aandelen meer. Mede op grond daarvan verminderden wij het overwogen belang in aandelen tot een licht overwogen belang. Tegelijkertijd werd het onderwogen obligatiebelang een licht onderwogen belang. Medio augustus hebben wij het aandelenbelang teruggebracht tot een neutrale weging (45%). Begin september verlaagden wij het gewicht van aandelen opnieuw tot licht onderwogen, ten gunste van obligaties die een licht overwogen belang kregen. Naar onze mening konden de aandelenbeurzen hun koerswinsten niet vasthouden en waren zij ver op de muziek vooruitgelopen. In oktober wijzigden wij deze licht onderwo-

4.4 ASN Milieu & Waterfonds Rendement Over 2012 behaalde het ASN Milieu & Waterfonds op basis van beurskoers een rendement van 10,60% (2011: -10,39%), inclusief herbelegging van het dividend van € 0,05 per aandeel (in 2011: € 0,00). De benchmark won in dezelfde periode 15,15% (2011: -5,34%).

Marktontwikkelingen in de milieusector Verschillende beleidsontwikkelingen ondersteunden in 2012 de markten waarin het ASN Milieu & Waterfonds actief is. Op de klimaattop in Doha, die in november plaatsvond, is besloten om het Kyotoprotocol tot 2020 te verlengen, zij het in afgezwakte vorm. Dit biedt zekerheid voor het VN-programma voor emissiehandel. Tegenover de zwakke voortgang in het wereldwijde debat over de klimaatverandering stond een merkbaar sterke voortgang op nationaal niveau. In Europa werd een belangrijk akkoord bereikt over de nieuwe Europese energie-efficiëntierichtlijn: energiedistributeurs kregen opdracht om 1,5% op het jaarlijkse verkoopvolume te besparen, en centrale overheden om jaarlijks 3% van de openbare gebouwen te renoveren. Veel EU-landen, waaronder Duitsland en Italië, sneden flink in hun subsidies voor zonne-energie, terwijl apparatuurkosten snel afnemen. De zonne-energiesector blijft een uitdaging. Toch worden onze vooruitzichten steeds positiever dankzij de vooruitgang die wordt geboekt op de consolidatie van overcapaciteit en prijsdalingen, waarmee nieuwe markten worden geopend.

gen positie in aandelen weer in een neutraal belang. Het macro-economische beeld verslechterde immers niet. Bovendien had het monetaire beleid een positiever effect op de markten dan eerder gedacht. Vooral de Fed bleek bereid heel ver te gaan om de economie te stimuleren. Dat bracht aandelenbeleggers in beweging. Een belangrijke reden om de onderweging in aandelen te verminderen, was dat het risico in de eurozone aanmerkelijk kleiner was geworden. Informatie over de aan- en verkoop van aandelen en obligaties vindt u in paragraaf 4.1 en 4.2.

Vooruitzichten De vooruitzichten voor de aandelenmarkt vindt u bij het ASN Duurzaam Aandelenfonds (paragraaf 4.1), die van de obligatiemarkt bij het ASN Duurzaam Obligatiefonds (paragraaf 4.2).

In de VS heeft het Environmental Protection Agency (EPA) de Maximum Achievable Control Technologynormen (MACT) ingevoerd. Daarmee zijn de eerste broeikasgaslimieten voor nieuwe energiecentrales ingevoerd. Dit beperkt de uitstoot tot het equivalent van een moderne aardgascentrale en sluit de bouw van nieuwe centrales die alleen op kolen draaien in feite uit. De regering-Obama heeft de doelstelling voor efficiënt brandstofverbruik (‘54,5 miles per gallon’) voor 2025 in een historische wet vastgelegd. De herverkiezing van president Obama is gunstig voor onze sector. Met de soepele bestuursoverdracht in China zijn de verwachtingen voor versnelde investeringen in de infrastructuur in 2013 versterkt. Veel van deze investeringen zijn op de milieusector gericht. De Chinese vicepremier Li Keqiang heeft aangekondigd dat de investeringen in milieubescherming in het huidige twaalfde vijfjarenplan RMB 5 biljoen zouden bedragen, terwijl de vorige doelstelling nog RMB 3,4 biljoen was. De watersector werd beïnvloed door gebeurtenissen als de orkaan Sandy in de VS, ongekende droogtes in de VS en Australië en ernstige overstromingen in het Verenigd Koninkrijk. Deze onderstreepten de behoefte aan meer infrastructurele investeringen. Wijzigingen van de regels in deze sector zijn gunstig gebleken in de opkomende markten, vooral Brazilië en de Filipijnen. In de ontwikkelde markten verbeterden de cijfers in de industrie en de bouw, evenals het zicht op de gemeentelijke bestedingen.

Rendementsbijdrage Positieve bijdragen aan het rendement kwamen van:


ASN Milieu & Waterfonds 10,60 5,45 -0,01 5,43 -2,94

Rendement (in %)


Benchmark* 15,15 12,80 3,25 5,21 0,92

* MSCI World SmallMid Cap (EUR)


17,69 16,04 18,40 16,05 0,05 196,34 17,89

Sectorverdeling


Contanten 1,8% Afvalverwerking 18,7%

35 Water 50,5%

10.972.595

Tien grootste belangen

in % van de portefeuille Watts Water Technologies Clean Harbors Geberit Spirax Sarco Engineering Xylem Roper Industries Kingspan Group American Water Works Nibe Industrier IDEX

3,7 3,6 3,5 3,4 3,3 3,2 3,2 3,1 3,1 3,0

n De watersector. Waterbedrijven presteerden in

de eerste negen maanden van 2012 beter dankzij hun defensieve eigenschappen. Waterinfrastructuurbedrijven presteerden ook goed doordat de bouwsector aantrok. n Milieuconsultancybedrijven. De winsten van deze ondernemingen herstelden en ze kregen een nieuwe beoordeling. n Mergers & Acquisitions. Er zijn veel acquisities gepleegd; de ondernemingen in de portefeuille deden substantiële overnames in plaats van dat zij werden overgenomen. n Amerikaanse aandelen: zij profiteerden van het verbeterde macroklimaat en herstel in de bouwsector. De vijf deelnemingen die het meest bijdragen: n Sabesp (waterbedrijf, Brazilië) – sterke resul-

Energie 29,0%

taten dankzij defensieve eigenschappen en positieve veranderingen in de regels voor Braziliaanse waterbedrijven. n Badger Meter (waterinfrastructuur, VS) – goede resultaten dankzij verbeteringen in het macroklimaat en de bouwsector in de VS, het herstelde wateruitgavenpatroon van Amerikaanse gemeentes, en een aanvullende overname. n LKQ (recycling en waterzuivering, VS) – sterke resultaten dankzij het defensieve bedrijfsmodel voor gerecyclede vervangingsonderdelen van afgeschreven voertuigen, en dankzij de sterke groei van de Europese activiteiten, waaronder een overname in het Verenigd Koninkrijk. n Spirax-Sarco (industriële energie-efficiëntie, Verenigd Koninkrijk) – goede resultaten na een uitspraak over solide verwachtingen in het derde kwartaal na eerdere zwakte

n Roper (waterinfrastructuur, VS) – sterke resulta-

ten dankzij verbeteringen in het macroklimaat en de bouwsector in de VS. De volgende factoren droegen ertoe bij dat het fonds achterbleef bij de benchmark: n In de sector duurzame energie heersten overcapaciteit en onzekerheid over de regelgeving. n Ondernemingen die actief zijn in led-markten hadden te kampen met overcapaciteit en vertraagde kapitaalinvesteringen. n Japanse aandelen werden beïnvloed door het zwakke macroklimaat en de zwakke yen.

36

De vijf ondernemingen die het resultaat het meest afzwakten: n EDP Renovaveis (ontwikkelaars van duurzame energie, vooral windenergie, Spanje) en Vestas (apparatuur voor het opwekken van windenergie, Denemarken) – hadden te kampen met overcapaciteit en onzekerheid over de regelgeving in de sector voor duurzame energie. n Clean Harbors (verwerking van gevaarlijke stoffen, VS) – de koers daalde nadat de resultaten slechter bleken dan verwacht als gevolg van zwakte in het energiebedrijf van de onderneming. n GLV (waterzuiveringsapparatuur, Canada) – werd geraakt door problemen in de eindmarkten en herstructurering. n Epistar (energie-efficiëntie voor gebouwen, Taiwan) – presteerde slecht doordat het te maken had met de overcapaciteit in de led-markten.

Wijzigingen in de portefeuille Wij kochten aandelen van de volgende ondernemingen: n Aixtron (led-productieapparatuur, Duitsland) om een belang in de led-markten te verkrijgen. n Umicore (katalysatoren, België) vanwege de goede waardering. n United Utilities (waterbedrijf, Verenigd Koninkrijk) om de positie van het fonds in defensieve sectoren en de watersector te vergroten. n Xylem (apparatuur voor waterinfrastructuur, VS) om dezelfde reden. n Georg Fischer (waterinfrastructuur, Zwitserland) om een belang te krijgen in de markt voor lichtgewicht luxe auto-onderdelen en investeringen in waterinfrastructuur in ontwikkelde en opkomende markten. Bovendien was dit aandeel aantrekkelijk gewaardeerd. n Idex (apparatuur voor waterinfrastructuur, VS) vanwege de verbeterde kapitaalinvesteringen in

belangrijke eindmarkten. n HaloSource (waterzuiveringsapparatuur, VS) op

basis van het vertrouwen dat de nieuwe CEO een ommekeer in de onderneming teweeg kan brengen. Bovendien was dit aandeel aantrekkelijk gewaardeerd. n Infineon (industriële energie-efficiëntie, Duitsland) en Johnson Matthey (oplossingen voor het beheersen van milieuverontreiniging, Verenigd Koninkrijk) vanwege zwakte. We verkochten de volgende aandelen: n Ballard (overige apparatuur voor duurzame energie, Canada): om de portefeuille te versterken. n Kurita (waterzuiveringsapparatuur, Japan): om de portefeuille te versterken. n Transpacific Industries (algemene afvalverwerking, Australië): om de portefeuille te versterken. n Séché Environnement (algemene afvalverwerking, Frankrijk): om de portefeuille te versterken. n Waterlogic (waterzuiveringsapparatuur, Verenigd Koninkrijk): wegens de sterke prestaties en beperkte mogelijkheden voor verdere koersstijgingen. n Wavin (waterinfrastructuur, Nederland) nadat het was overgenomen door een onderneming die niet voldoet aan onze duurzame beleggingscriteria. n Arcadis (milieuconsultancy, Nederland) omdat het niet voldoet aan onze duurzame beleggingscriteria. n Pentair (waterinfrastructuur, Zwitserland) omdat het niet voldoet aan onze duurzame beleggingscriteria.

Vooruitzichten Vanuit macro-economisch oogpunt zijn wij optimistisch dat 2013 weer een gunstig jaar voor aandelen wordt. Op regionaal niveau zijn wij voorzichtig over de VS vanwege de waarderingen, en positief over Azië en Europa. Wij blijven vertrouwen in de groeivooruitzichten van de milieumarkten op lange termijn. We zien mogelijkheden in allerlei marktsegmenten, vooral waterinfrastructuur, waterzuivering, energie-efficiëntie en de beheersing van milieuverontreiniging. We houden het belang in de sector duurzame energie bescheiden zolang de kerncijfers niet zijn gestabiliseerd. We blijven echter geloven dat deze sector op de lange termijn kan groeien. Daarom denken we dat we ons belang na verloop van tijd zullen vergroten. We brengen ons belang in waterbedrijven terug,


want de sterke prestaties hebben relatief hoge waarderingen veroorzaakt. De waardering van de portefeuille is historisch gezien laag, met conservatieve vooruitzichten. Wij verwachten dat de solide verbetering van het resultaat in de tweede helft van 2012 zich doorzet in 2013. Er

zijn diverse sterke positieve invloeden, waaronder het herstel in de bouwsector, de grondstofprijzen, de nieuwe leiders in China en de stabilisering van prijzen in belangrijke volatiele markten, zoals duurzame energie. Ook verwachten we meer fusie- en overnameactiviteit in 2013.

4.5 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

Rendementsbijdrage

Rendement Over 2012 behaalde het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds op basis van beurskoers een rendement van 18,18% (2011: -30,13%), inclusief herbelegging van het dividend van € 0,30 per aandeel (in 2011: € 0,00). De benchmark won in dezelfde periode 24,87% (2011: -21,88%).

Marktontwikkelingen in de sector small en midcaps Ondanks de voortdurende staatsschuldencrisis was 2012 een goed jaar voor Europese small- en midcapaandelen. Zij gingen het jaar sterk van start. Maatregelen van de centrale banken drukten de rente op staatsobligaties en de Amerikaanse economie ontwikkelde zich robuust. Dit alles stuwde de aandelenmarkten. Vervolgens verslechterden de economische cijfers echter in zowel de eurozone als in China. Daarop volgde een correctie. De tweede helft van het jaar stegen de markten, vooral vanwege de verklaring van de ECB dat zij ‘al het nodige’ zou doen om de euro te redden. Tevens lanceerde de ECB een programma om ongelimiteerd obligaties op te kopen. De Italiaanse en Spaanse markten gingen gebukt onder scepsis van beleggers en bleven sterk achter bij de benchmark: Spanje presteerde zo’n 23% minder dan de benchmark. De eerder zo geringschatte Ierse en Griekse markten deden het juist prima. Zij eindigden op de landenranglijst als eerste en derde. De Britse markt scoorde eveneens goed, terwijl Duitsland en Frankrijk beide maar nét iets voor de benchmark wisten te eindigen. Nederland bleef zo’n 9% achter. Cyclische sectoren presteerden in 2012 per saldo het beste, zoals auto’s en reizen en vrije tijd. Ook verzekeringsaandelen deden het beter dan het gemiddelde van de benchmark. Minder goed presteerden de minder wisselvallige defensieve sectoren, zoals telecommunicatie en nutsvoorzieningen. Door de daling van de olieprijs bleven aandelen uit de sector olie en gas eveneens achter.

De volgende aandelen behaalden een goed rendement in het afgelopen jaar: n Het best presterende aandeel in de portefeuille was het Deense gezondheidstechnologiebedrijf Coloplast (definitief toegelaten). Dit aandeel dankte zijn topprestatie eraan dat het bedrijf zeer goed in staat is om te innoveren en nieuwe producten te ontwikkelen. n De Italiaanse witgoedproducent Indesit (definitief toegelaten) deed het eveneens goed. Dit aandeel was sterk gedaald in koers, terwijl de markt de kracht onderschatte van de twee kernmarkten van dit bedrijf – Rusland en het VK. Ook hielp speculatie over sectorconsolidatie hierbij. n Het Duitse technologiebedrijf Pfeiffer Vacuum (definitief toegelaten) presteerde goed doordat orders positief werden beïnvloed door de sterke semi-conductorsector en doordat de winst toenam door de integratie van een recente grote acquisitie. n Het Zwitserse beursgenoteerde Sulzer (definitief toegelaten) presteerde goed doordat het aantal orders toenam en het bedrijf meer focuste op dienstverlening met een hogere marge. n Rockwool, de Deense producent van isolatiemateriaal (definitief toegelaten) had ook een goed jaar. De Europese bouwsector blijft het moeilijk hebben. De vraag naar het product bleef echter robuust dankzij stimuleringsmaatregelen en efficiencyvoordelen die ontstaan door gebouwen effectiever te isoleren. De volgende aandelen presteerden minder in het afgelopen jaar: n Cargotec (definitief toegelaten), de Finse aanbieder van vrachtafhandelingsoplossingen, presteerde het slechtst. Het bedrijf gaat gebukt onder de opkomst van nieuwe buitenlandse concurrenten, vooral uit China. Wij verkochten het aandeel in augustus. n Het Deense enzymbedrijf Novozymes (definitief toegelaten) presteerde eveneens zwak. Deze onderneming verloor aan het begin van het jaar een belangrijke opdracht. Door de defensieve aard van de activiteiten bleef het aandeel vervolgens

37

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds 18,18 5,55 -2,30 -0,42

Rendement (in %)

2012 Laatste drie jaar (gemiddeld per jaar) Laatste vijf jaar (gemiddeld per jaar) Gemiddeld per jaar sinds start (30-04-2006)

Benchmark* 24,87 5,74 -2,78 -2,17

* HSBC Smaller European Companies Index

Kerncijfers (in euro’s)

38

Koers ultimo 2012 Koers ultimo 2011 Hoogste koers in 2012 Laagste koers in 2012 Dividend over het boekjaar 2011 Fondsomvang in miljoenen euro’s ultimo 2012 Intrinsieke waarde per aandeel ultimo 2012 Aantal geplaatste aandelen ultimo 2012

22,39 19,20 23,64 19,39 0,30 42,30 22,52 1.878.262

Sectorverdeling


Financiële dienstMassaverlening cons. goed. 2,6% Nuts4,9% bedrijven 1,9% Farmacie & gezondheidszorg 7,2% Basisgoederen 8,2%

Tien grootste belangen in % van de portefeuille Dignity Axel Springer Verlag Rockwool Domino Printing Sciences Elekta Galliford Try Vacon Pfeiffer Vacuum Technology Ams Stagecoach Group

5,7 4,8 4,6 4,3 4,1 4,1 4,1 4,1 3,9 3,9

achter bij de stijgende markt. n CAF (definitief toegelaten), de Spaanse fabri-

kant van treinen en spoorwegsystemen, had een zwaar jaar door het negatieve sentiment in de Spaanse markt. De handel in de spoorwegsector was echter goed. Ook zijn de vooruitzichten voor CAF prima, want in het orderboek staan genoeg orders voor de komende drie jaar. n Het Spaanse media- en televisieconglomeraat Mediaset (voorlopig toegelaten) had het moeilijk doordat de consumentenuitgaven daalden en de advertentiemarkt tegenviel. n Het rendement van de Italiaanse leverancier van kookapparatuur Sabaf (definitief toegelaten) viel tegen als gevolg van moeilijke marktomstandigheden. Doordat het consumentenvertrouwen daalde werden er minder duurdere producten, zoals witgoed, verkocht.

Basisindustrie 39,9%

Technologie 10,6%

Duurzame consumentengoederen 24,7%

Portefeuillebeheer In 2012 voegden we elf nieuwe belangen aan de portefeuille toe. Vijf daarvan zijn bedrijven van hoge kwaliteit met aantrekkelijke waarderingen: Stagecoach (definitief toegelaten), Gategroup (voorlopig toegelaten), Elekta (definitief toegelaten), Dignity (voorlopig toegelaten) en Great Portland Estates (definitief toegelaten). De overige zes zijn ondernemingen die een veranderingsproces doormaken dat naar onze overtuiging de bedrijfsvoering ten goede zal komen: Galliford Try (definitief toegelaten), Huhtamaki (voorlopig toegelaten), AMS (voorlopig toegelaten), Ashtead (voorlopig toegelaten), Krones (voorlopig toegelaten) en Tom Tailor (voorlopig toegelaten). In totaal hebben we twaalf aandelen verkocht. Acht daarvan verkochten we om plaats te maken voor aandelen van ondernemingen waarvan wij denken dat zij beter zullen presteren: Mediaset (voorlopig


toegelaten), Cargotec (definitief toegelaten), Stockman (voorlopig toegelaten), Logitech (definitief toegelaten), Leoni (definitief toegelaten), Michael Page (voorlopig toegelaten), Sabaf (definitief toegelaten) en Ekornes (voorlopig toegelaten). De overige vier belangen werden verkocht omdat de ondernemingen niet meer voldeden aan onze duurzaamheidscriteria: Imerys, Imtech, Nobia en Sligro.

Vooruitzichten De gevolgen van extreme weersomstandigheden, waterproblemen, urbanisatie, bevolkingsgroei en chemische vervuiling worden steeds sterker zichtbaar. Ook komen meer bedrijven onder vuur omdat zij belastingen ontwijken. Bedrijven kunnen niet alles voorkomen, maar zij kunnen zich wel aanpassen, hun activiteiten spreiden en innoveren om de gevolgen te beperken. De Verenigde Naties hielden in 2012 klimaatonderhandelingen en een topconferentie over duurzame ontwikkeling. Die bijeenkomsten waren echter niet succesvol: er konden geen wezenlijke wereldwijde overheidsakkoorden gesloten worden. Beleggers en consumenten begrijpen echter heel goed dat aanpassing noodzakelijk is. In Europa groeit het duurzaam beheerde vermogen nog steeds sterk. Eurosif, het Europese forum voor duurzame beleggingen, voert jaarlijks een studie uit op basis van duurzaamheidsnormen. Het schat het beheerde vermogen thans op € 2,3 biljoen, ofwel een groei van 137% sinds 2009. Wij blijven van mening dat een portefeuille van aandelen die zijn geselecteerd op basis van strikte duurzaamheidscriteria, goed gepositioneerd is om zich te handhaven in de veranderende wereld. Aandelen zijn nog steeds aantrekkelijk gewaardeerd. De bedrijfsbalansen zijn gezond en de winstvooruitzichten robuust. Omdat wij aandelen bottom-up selecteren, op basis van hun financiële en duurzaamheidsprestaties, zien wij de komende twaalf maanden met voorzichtig optimisme tegemoet.

Den Haag, 8 april 2013 Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

39

40

5 Jaarrekening ASN Beleggingsfondsen N.V. Rivieren spelen een belangrijke rol in het waterbeheer. Zicht op de spoorbrug over de Waal. Foto: H. Braam.


ASN Beleggingsfondsen N.V.

5.1 Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

31-12-2012

31-12-2011

789.550 1.268 2.164 -896

757.591 1.091 3.628 -2.537

788.654 118.637 638.792 -58.760 89.985 788.654

755.054 125.607 675.568 9.654 -55.775 755.054

Beleggingen Participaties beleggingspools

Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden

Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agio Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal

41


5.2 Winst- en verliesrekening In duizenden euro’s

Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Som van de bedrijfsopbrengsten 42

Lasten Beheervergoeding Som van de lasten Resultaat

2012

2011

7.042 93.456 100.498 10.513 10.513 89.985

-4.338 -40.627 -44.965 10.810 10.810 -55.775



5.3 Kasstroomoverzicht In duizenden euro’s

2012

2011

89.985 -7.042 -93.456 -30.553 99.092

-55.775 4.338 40.627 -71.178 115.109

Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden

-177 -1.464

328 -657

Nettokasstromen uit beleggingsactiviteiten

56.385

32.792

40.793 -84.538 -12.640 -56.385 -

79.691 -102.948 -9.535 -32.792 -

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen

Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van aandelen Inkoop van aandelen Uitgekeerd dividend Nettokasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode

43


5.4 Toelichting op de jaarrekening

44

ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal, statutair gevestigd te Den Haag. De vennootschap is opgericht op 2 januari 2001 en in Amsterdam ter beurze genoteerd. De verslagperiode van de vennootschap heeft betrekking op de periode van 1 januari 2012 tot en met 31 december 2012. ASN Beleggingsfondsen N.V. functioneert als een open-end beleggingsinstelling. Zij kan besluiten, wanneer bijzondere omstandigheden daartoe noodzaken, de inkoop van aandelen tijdelijk op te schorten.

landse staat de enige aandeelhouder van SNS REAAL N.V. Deze nationalisatie heeft geen invloed op ABB en het beheer van de fondsen. De jaarrekening is opgemaakt en goedgekeurd voor publicatie door de directie op 8 april 2013.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Tenzij anders vermeld zijn alle bedragen in duizenden euro’s en worden de in de balans opgenomen posten gewaardeerd tegen marktwaarde.

Vreemde valuta Aan de jaarrekening 2012 van ASN Beleggingsfondsen N.V. zijn toegevoegd de jaarrekeningen 2012 van de besloten fondsen voor gemene rekening (de beleggingspools), waarin de vennootschap haar vermogen heeft belegd. De jaarrekeningen van de beleggingspools worden geacht onderdeel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. De beleggingspools zijn besloten fondsen voor gemene rekening. Naar Nederlands recht zijn de beleggingspools geen rechtspersoon: de activa en de passiva zijn eigendom van de houders van de aandelen. ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) is beheerder van de beleggingspools. Deze jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de Wet op het financieel toezicht (Wft). Op onderdelen zijn in deze jaarrekening bewoordingen gehanteerd die afwijken van de modellen, omdat deze beter de inhoud van de post weergeven. ABB, beheerder van ASN Beleggingsfondsen N.V., heeft een vergunning op grond van artikel 2:65 Wft. ABB, die de directie en het beheer voert over de vennootschap, is een 100%-deelneming van ASN Bank N.V., die statutair is gevestigd te Den Haag. ASN Bank N.V. is een volledige dochter van SNS Bank N.V., onderdeel van SNS REAAL N.V. Per 1 februari 2013 is, door de nationalisatie, de Neder-

De rapportage- en functionele valuta van de vennootschap is de euro. Activa en passiva in vreemde valuta’s zijn omgerekend tegen de koersen per balansdatum. Ultimo verslagperiode werden de volgende wisselkoersen gehanteerd (World Market/Reuters closing spot rates): Valutakoers t.o.v. de euro Australische dollar Canadese dollar Deense kroon Japanse yen Noorse kroon Brits pond Amerikaanse dollar Singapore dollar Braziliaanse reaal Taiwanese dollar Zweedse kroon Zwitserse frank

2012 2011 1,26989 1,266241 1,312731 1,321841 7,460957 7,432363 113,995456 99,879661 7,337226 7,747294 0,811074 0,835307 1,3184 1,29815 1,610426 2,699424 38,285018 8,576785 8,899208 1,206797 1,2139

Voor aan- en verkopen gedurende het boekjaar zijn de transactiekoersen gehanteerd. Voor posten van de winsten verliesrekening in vreemde valuta geldt eveneens de transactiekoers. Verschillen uit de hoofde van de valutaomrekening worden in de winsten verliesrekening verwerkt.



Criteria opname in de balans Een financieel instrument wordt in de balans opgenomen zodra het waarschijnlijk is dat toekomstige economische voordelen naar het beleggingsfonds zullen vloeien. De reële waarde van een financieel instrument bij eerste opname is gelijk aan de kostprijs van een financieel instrument. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen als een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige rechten op economische voordelen, en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot het financiële instrument aan een derde worden overgedragen.

Beleggingen Participaties beleggingspools De beleggingen van de subfondsen bestaan uit participaties in de beleggingspools. De participaties in de beleggingspools worden gewaardeerd tegen de intrinsieke waarde per einde verslagperiode. Deze komt overeen met de reële waarde. De participaties worden op dagbasis aangekocht of verkocht tegen de vastgestelde intrinsieke waarde. De beleggingen zijn als liquide te beschouwen. Op grond hiervan is er geen sprake van een directe belegging in incourante beleggingen. De intrinsieke waarde van alle beleggingspools wordt minstens één keer per jaar gecontroleerd door de externe accountant in het kader van de jaarlijkse controle van ASN Beleggingsfondsen N.V. Transactiekosten Aan de aan- en verkopen van participaties in de beleggingspools zijn geen kosten verbonden. Indirecte beleggingen Aangezien ASN Beleggingsfondsen N.V. haar vermogen belegt in de beleggingspools, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo), artikel 122, lid 1, onderdeel g – de jaarrekeningen van de onderliggende pools opgenomen in de jaarrekening. Als een beleggingsinstelling 85 procent of meer belegt in een andere beleggingsinstelling, zijn artikel 122, lid 1a tot en met 1e, artikel 123, lid 1m, 5 en 6 en artikel 124, lid 1i en 1j ook van toepassing op de onderliggende pools. De artikelen 122 tot en met 124 Bgfo vragen een nadere toelich-

ting op de balans en de winsten verliesrekening. Dit heeft onder andere een beter inzicht in de beleggingen en in de kosten tot doel. De jaarrekeningen van de pools worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V.

Bepaling reële waarde beleggingen in de onderliggende beleggingspools Transactiekosten Transactiekosten bij aankoop van beleggingen worden als onderdeel van de kostprijs geactiveerd. Zij worden als onderdeel van de ongerealiseerde waardeveranderingen op beleggingen in de winsten verliesrekening verantwoord. Aan het einde van het boekjaar zijn als gevolg hiervan geen transactiekosten geactiveerd. Transactiekosten bij verkoop van beleggingen worden als onderdeel van de gerealiseerde waardeveranderingen verantwoord. Het totaalbedrag aan geïdentificeerde transactiekosten van beleggingen over het boekjaar wordt, voor zover aantoonbaar, toegelicht in de jaarrekening van de beleggingspools, aangezien de feitelijke aan- en verkopen van beleggingen plaatsvinden via de beleggingspools. Beleggingen met een marktnotering Aandelen, genoteerd aan een effectenbeurs, worden gewaardeerd tegen reële waarde op basis van de meest recente slotkoers in het boekjaar. Als financiële instrumenten op verschillende effectenbeurzen zijn genoteerd, bepaalt de beheerder de effectenbeurs waarvan de koers wordt gebruikt. Voor vastrentende waarden worden relevante bid quotes gebruikt om de reële waarde te bepalen. Beleggingen zonder marktnotering Niet aan een effectenbeurs genoteerde en eventuele incourante beleggingen worden gewaardeerd op basis van de meest recente informatie die voor deze beleggingen beschikbaar is en waarover de beheerder beschikt. Dit impliceert dat de waardering van niet-genoteerde en incourante beleggingen gedateerd kan zijn. Als na vaststelling van de intrinsieke waarde van het fonds, maar voor publicatie van het jaarverslag, informatie beschikbaar komt die leidt tot een materieel ander inzicht in de intrinsieke waarde die in het jaarverslag zou worden gepu-

45


bliceerd, dan wordt dit in het verslag verwerkt en toegelicht. De nadere informatie wordt verwerkt bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. De reële waarde van aandelen wordt bepaald op basis van de intrinsieke waarde. De reële waarde van vastrentende waarden wordt bepaald op basis van de contante waarde van de verwachte kasstromen op basis van de marktrente, rekening houdend met relevante risico’s. 46

Derivaten Derivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde. Derivaten die worden genoteerd aan en verhandeld op een effectenbeurs, worden gewaardeerd tegen de meest recente slotkoers in het boekjaar. Derivaten die niet genoteerd en verhandeld worden via een effectenbeurs, worden gewaardeerd aan de hand van waarderingsmodellen die gevoed worden door objectieve marktdata. Deposito’s Deposito’s worden gewaardeerd tegen reële waarde. De reële waarde is nagenoeg gelijk aan de nominale waarde als gevolg van de korte looptijden van de betreffende instrumenten.

Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De nominale waarde is nagenoeg gelijk aan de marktwaarde als gevolg van de korte looptijden van de betreffende posten.

ken die bij het fonds in rekening worden gebracht over de beleggingstransacties van het fonds. Deze transactiekosten bestaan uit vergoedingen voor onder andere brokerkosten, waaronder researchkosten, settlementkosten en vergoedingen voor valutaverschillen. De beheerder stelt jaarlijks de open afslagen vast op basis van de gemiddelde transactiekosten die representatief zijn voor transacties op de financiële markten in de betreffende beleggingscategorie.

Grondslagen voor de resultaatbepaling Het resultaat wordt voornamelijk bepaald door de (on-)gerealiseerde waardeveranderingen van de beleggingen gedurende de verslagperiode, onder aftrek van de kosten die aan de verslagperiode zijn toe te rekenen. Daarnaast bestaat het resultaat in de beleggingspools uit de directe beleggingsopbrengsten, zoals interest en dividend. Het dividend is het verdiende bruto contante dividend onder aftrek van provisie en niet-terugvorderbare dividendbelasting. De opbrengsten in de vorm van stockdividend worden als aankoop tegen nihil in de balans verwerkt. De interest is de bruto ontvangen rente op obligaties en deposito’s onder aftrek van provisie. De rente wordt verantwoord in de periode waarop zij betrekking heeft.

Verwerking van plaatsing en inkoop van aandelen

Kasstroomoverzicht

De kosten van toe- en uittreding worden geheel verwerkt in het geplaatste kapitaal en het agio van het desbetreffende fonds.

Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst van de liquide middelen die gedurende de verslagperiode beschikbaar zijn gekomen, en de wijze waarop deze zijn aangewend. De kasstromen worden gesplitst in operationele (beleggings)activiteiten en financieringsactiviteiten. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. In het kasstroomoverzicht wordt het nettoresultaat, door aanpassingen hierop, tot kasstromen herleid. Deze aanpassingen betreffen onder andere correcties op de overlopende posten.

Op- en afslag bij toe- en uittredingen Bij de uitgifte van aandelen van het fonds wordt de uitgifteprijs van de aandelen ten opzichte van de berekende intrinsieke waarde verhoogd met een opslag; bij de inkoop van aandelen wordt de inkoopprijs verlaagd met een afslag. De open afslagen komen geheel ten goede aan het fonds. Deze open afslagen dienen vooral om transactiekosten te dek-



De liquide middelen in de fondsen hebben een beginstand en eindstand van nihil. De gelden die van klanten worden ontvangen, worden namelijk direct belegd in participaties van de beleggingspools. Het beleid van de fondsen is erop gericht het beschikbare vermogen volledig te beleggen.

Fiscale aspecten Vennootschapsbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. valt in fiscaal-juridische zin onder de werking van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader uitgewerkt in het Besluit Beleggingsinstellingen. Dit houdt in dat ASN Beleggingsfondsen N.V. als zogeheten fiscale beleggingsinstelling geen vennootschapsbelasting verschuldigd is (0%-tarief) als zij voldoet aan de voorwaarden die in de wet en het besluit zijn genoemd. Een belangrijke voorwaarde is dat ASN Beleggingsfondsen N.V. het resultaat van de betreffende fondsen, exclusief het (positieve) saldo van koerswinsten en koersverliezen, onder aftrek van een deel van de kosten, binnen acht maanden na afloop van het boekjaar uitkeert aan de aandeelhouders van de betreffende fondsen (doorstootverplichting). Het (positieve) saldo van koerswinsten en koersverliezen op beleggingen in effecten wordt toegevoegd aan de zogeheten herbeleggingsreserve. Een eventueel negatief saldo dient ten laste van de herbeleggingsreserve te komen. ASN Beleggingspools zijn niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting; de pools zijn fiscaal transparant. Alle activa en passiva, alsmede de resultaten, worden fiscaal rechtstreeks toegerekend aan de houders van de participaties, zijnde de fondsen.

Dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. dient op uitgekeerd dividend aan aandeelhouders in beginsel 15% dividendbelasting in te houden. Op van Nederlandse beleggingen ontvangen dividend wordt in beginsel 15% dividendbelasting ingehouden. Op van buitenlandse beleggingen ontvangen dividend houdt het betreffende land veelal

bronbelasting in. Als Nederland een verdrag heeft gesloten met het betreffende bronland om dubbele belasting te voorkomen, kan het bronbelastingtarief mogelijk op grond van dit belastingverdrag worden verlaagd. Afhankelijk van het betreffende belastingverdrag kan ASN Beleggingsfondsen N.V. in beginsel verzoeken om een (gedeeltelijke) teruggaaf van de ingehouden bronbelasting (tot aan het verdragstarief) bij de buitenlandse belastingautoriteiten. ASN Beleggingsfondsen N.V. kan in beginsel de Nederlandse dividendbelasting die is ingehouden op ontvangen dividenden, en (resterende) buitenlandse bronbelasting tot maximaal 15% verrekenen met de dividendbelasting die zij moet afdragen over de dividenduitkeringen van ASN Beleggingsfondsen N.V. Dit vindt plaats via de zogenaamde afdrachtvermindering. Deze afdrachtvermindering is met ingang van 1 januari 2013 beperkt. Voor zover er vrijgestelde entiteiten deelnemen in het de fondsen, mag de afdrachtvermindering niet meer worden toegepast ter zake van buitenlandse bronbelasting.

Risico’s en beheersing van risico’s De activiteiten van ASN Beleggingsfondsen N.V. kunnen voor de vennootschap financiële risico’s van verscheidene aard met zich meebrengen. De belangrijkste financiële risico’s van ASN Beleggingsfondsen N.V. komen voort uit het beheer van beleggingsportefeuilles. Aangezien elk fonds een eigen beleggingsbeleid voert, variëren deze risico’s per fonds. Om het beleggingsbeleid uit te voeren belegt elk fonds in participaties van een pool, dan wel (indirect) in participaties van een combinatie van pools waarin de beleggingsportefeuilles zijn ondergebracht. Het risicoprofiel van een fonds is dan ook gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin dit fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico en verhandelbaarheidsrisico. De risico’s komen voort uit het beheren van beleggingsportefeuilles. Het beleid dat de directie van de vennootschap voert ten aanzien van deze risico’s wordt hierna uiteengezet.

47


De hieronder aangegeven risico’s worden nader uitgewerkt in de toelichting op de jaarrekening van de beleggingspools.

48

ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) heeft in 2012 het risicobeleid voor de ASN Beleggingsfondsen N.V. beschreven en vastgelegd. Dit beleid wordt jaarlijks herzien. Het identificeert de belangrijkste risico’s die het beheer van beleggingsinstellingen beïnvloeden, zodat passende beheersmaatregelen kunnen worden getroffen. Verder vormen de beleidsuitgangspunten de basis voor het monitoren van de risico’s. Het doel van risicomanagement is drieledig: n Beheerste en integere bedrijfsvoering. n Naleven van weten regelgeving. n Handelen in het belang van beleggers c.q. nakomen van de zorgplicht. Het risicomanagementbeleid is verdeeld in de twee onderdelen: 1. Governance De (overkoepelende) bestuurlijke inrichting en organisatie van de risicomanagementprocessen. 2. Risicomanagementproces n Risico-identificatie: het vaststellen van de risico’s. n Risicobeheersing/limieten: de maatregelen die zijn en worden genomen om de geïdentificeerde risico’s te mitigeren. n Risicomonitoring en rapportage. ABB voert jaarlijks een risicoanalyse uit, zowel voor zijn eigen activiteiten als voor de beleggingsfondsen die het beheert.

Koersrisico Het koersrisico is het risico van koersschommelingen op de financiële markten als gevolg van marktrisico, renterisico en valutarisico. Deze risico’s worden hierna toegelicht.

zichten voor de economische groei, het inflatietempo, de prijsontwikkeling op de goederenmarkten (zoals energieprijs) en op de valutamarkten. Hoe sterker deze factoren fluctueren, des te groter is het marktrisico. Marktrisico’s kunnen verschillen per categorie belegging, bijvoorbeeld per deelmarkt, sector, land, regio en debiteur. Naarmate de spreiding over regio’s en sectoren afneemt, neemt het marktrisico toe. Ook de mate van ontwikkeling van het land waarop het beleggingsbeleid is gericht, is van invloed op de omvang van het marktrisico. In zogenoemde opkomende landen met een minder stabiele regering en minder financieel ontwikkelde markten is het marktrisico groter dan in meer ontwikkelde landen. Het beleggingsbeleid van de fondsen en pools is voornamelijk gericht op beleggingen in ontwikkelde landen. Uitzondering hierop is het beleggingsbeleid van het ASN Duurzaam Aandelenfonds en ASN Milieu & Waterfonds. Dit biedt enige ruimte voor beleggingen in opkomende landen en regio’s. Het beleid is gericht op de beheersing van het risico door een limiet te stellen aan het maximale percentage van het vermogen dat mag worden belegd in één bedrijf of instelling. Voor de fondsen gelden de volgende beperkingen: Maximumpercentage in Fonds één bedrijf of instelling ASN Duurzaam Aandelenfonds 5% ASN Duurzaam Obligatiefonds* 5% ASN Duurzaam Mixfonds 5% ASN Milieu & Waterfonds 5% ASN Duurzaam Small & Midcapfonds 10% *niet zijnde een (semi)overheidsinstelling In de jaarrekeningen van de pool(s) waarin de desbetreffende fondsen beleggen, zijn een landenverdeling en een sectorverdeling van de beleggingsportefeuille opgenomen.

Renterisico

Marktrisico De waarde van financiële instrumenten kan toe- of afnemen als gevolg van marktrisico. Marktrisico’s voor beleggingen in aandelen worden beïnvloed door diverse factoren. Daaronder zijn de vooruit-

Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument wijzigt als gevolg van veranderingen in de marktrente. Dit risico betreft voornamelijk de beleggingen in vastrentende waarden. Het ASN Duurzaam Obligatiefonds (en daarmee ook het



ASN Duurzaam Mixfonds) belegt in vastrentende waarden en is daarom blootgesteld aan renterisico. Een belangrijke factor die marktrentes beïnvloedt, is de marktverwachting van de wijziging van het inflatietempo. Als de kapitaalmarktrente stijgt ten opzichte van de (vaste) couponrente van een obligatie, dan daalt de waarde van deze obligatie en andersom. Hoe langer de gemiddelde resterende rentetypische looptijd (duration) van een portefeuille vastrentende waarden, des te groter is de invloed van een rentewijziging op de waarde van de portefeuille. Om dit risico te beperken moet de duration van de portefeuille van het ASN Duurzaam Obligatiefonds binnen een vaste bandbreedte blijven ten opzichte van de benchmark. De modified duration is een maatstaf voor de rentegevoeligheid. Bij een modified duration van bijvoorbeeld 3 geldt bij benadering dat de koers 3% stijgt als de rente 1% daalt, en vice versa. Om renterisico’s te beperken wijkt de gemiddelde resterende rentetypische looptijd van de ASN Obligatiepool maximaal één jaar af van die van de benchmark van de pool. Hiervan kan de beheerder tijdelijk afwijken in buitengewone marktomstandigheden. Van deze mogelijkheid is in de verslagperiode geen gebruik gemaakt. De modified duration van het ASN Duurzaam Obligatiefonds is:

Modified duration Modified duration benchmark

31-12-2012 6,24

31-12-2011 5,39

6,35

6,03

In de jaarrekening van de pool in hoofdstuk 7 zijn de gemiddelde resterende looptijden opgenomen.

Valutarisico De ontwikkelingen van de valutakoersen waarin de beleggingen in een fonds luiden, voor zover dit niet in euro’s is, beïnvloeden de waarde van de beleggingen in het fonds. De waarde van een valuta ten opzichte van de euro kan de waarde van de beleggingen positief en negatief beïnvloeden.

Bij geen van de fondsen wordt het valutarisico afgedekt. Derivaten in de fondsen zijn niet toegestaan. Beleggingen in het ASN Duurzaam Obligatiefonds vinden uitsluitend plaats in obligatieleningen die in euro’s noteren, waardoor dit fonds geen valutarisico heeft. De beleggingspools beleggen de volgende bedragen in euro’s en vreemde valuta’s: Beleggingen Beleggingen in vreemde In duizenden euro’s in euro’s valuta’s ASN Aandelenpool 98.879 271.744 ASN Obligatiepool 172.922 ASN Milieupool 37.633 153.494 ASN Small & Midcappool 20.412 20.843 In de jaarrekening van de pools waarin de desbetreffende fondsen beleggen, staat een specificatie van de beleggingen waaruit blijkt in welke valuta’s is belegd (zie hoofdstuk 7).

Kredietrisico De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de kredietwaardigheid van de uitgevende instellingen (overheid) of debiteuren. Het kredietrisico wordt dan ook wel debiteurenrisico genoemd. De kredietwaardigheid kan zich positief en negatief ontwikkelen. Bij een negatieve ontwikkeling kan een debiteur geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven (hij kan zijn renteverplichting of aflossingsplicht niet voldoen). Het is ook mogelijk dat de positie van de debiteur zodanig verslechtert dat het resultaat en/ of de vermogenspositie negatieve gevolgen ondervindt. Verschillende rating agencies beoordelen de kredietwaardigheid van debiteuren en overheden. De inschatting van kredietwaardigheid wordt beïnvloed door zowel factoren die gelden voor een bepaalde onderneming, als door factoren die op een bepaalde bedrijfstak van toepassing zijn. Minder gunstige winstvooruitzichten voor een sector kunnen een negatieve invloed hebben op de inschatting van de kredietwaardigheid van alle ondernemingen in die sector.

49


Om dit kredietrisico te beperken gelden er restricties voor de samenstelling van de vastrentende portefeuilles van het ASN Duurzaam Obligatiefonds (en het ASN Duurzaam Mixfonds). Deze restricties hebben betrekking op de geografische spreiding, spreiding over verschillende debiteurencategorieën, de minimale kwaliteit van de debiteur (kredietrating) en de minimale kwaliteit van de portefeuille van het ASN Duurzaam Obligatiefonds. Er geldt ook een restrictie voor de maximale omvang van de beleggingen per debiteur. 50

Ook bij de andere fondsen is er sprake van een kredietrisico, voornamelijk voor kortlopende vorderingen als gevolg van verkooptransacties. Het risico van deze kortlopende vorderingen is zeer laag, want de onderliggende activa worden geleverd tegen gelijktijdige ontvangst van het transactiebedrag. De portefeuille van de ASN Obligatiepool is als volgt verdeeld over de kredietratings: Kredietratings in % van de portefeuille AAA AA A BBB Overig

31-12-2012 54,55% 34,40% 0,29% 10,76% -

31-12-2011 71,7% 6,9% 19,1% 1,6% 0,7%

De verslechtering van de kredietratings is het gevolg van de ontwikkelingen in de eurozone. De rating agencies hebben de ratings van verschillende staatsobligaties waarin de pool belegt, verlaagd. Het maximale kredietrisico wordt bepaald door de som van de liquide middelen, de vorderingen en de waarde van de vastrentende beleggingen. Het maximale kredietrisico per pool is als volgt:

Pool ASN Aandelenpool ASN Obligatiepool ASN Milieupool ASN Small & Midcappool

Maximaal kredietrisico in duizenden euro’s 3.407 177.099 5.755 1.188

Verhandelbaarheidsrisico De mate van verhandelbaarheid van de aandelen van de fondsen hangt voornamelijk samen met de mate van verhandelbaarheid van de financiële instrumenten waarin de fondsen beleggen. Alle fondsen beleggen hoofdzakelijk in beursgenoteerde financiële instrumenten, merendeels in ontwikkelde economieën. Daarom zijn de financiële instrumenten in het algemeen zodanig verhandelbaar dat aan- en verkopen tijdig kunnen worden uitgevoerd. Voor zover de fondsen mogen beleggen in niet beursgenoteerde instrumenten, kan de verhandelbaarheid van de belegging in het fonds afnemen en bestaat het risico dat een positie niet tijdig of tegen een minder gunstige koers kan worden verkocht. De mate van verhandelbaarheid van de financiële instrumenten waarin de fondsen beleggen, hangt onder meer samen met de transactievolumes hiervan op de beurs. De verhandelbaarheid neemt toe naarmate deze volumes groter zijn. De verhandelbaarheid is van invloed op de hoogte van de aankoop- en verkoopkoersen. Om het verhandelbaarheidsrisico te beperken, beleggen de fondsen in het algemeen in goed verhandelbare, beursgenoteerde effecten. Bij beleggingsbeslissingen wordt onder meer de omzet van de betreffende financiële instrumenten op de beurs meegewogen. Ook meegewogen worden de omvang van het vrij verhandelbare aandelenkapitaal (free float) bij beleggingen in aandelen, en de omvang van de uitstaande lening bij beleggingen in obligaties. Doordat de fondsen beleggen in goed verhandelbare financiële instrumenten, kan ASN Beleggingsfondsen N.V. de uitkering bij inkoop van eigen aandelen tijdig realiseren. De fondsen zijn hierdoor niet blootgesteld aan een significant verhandelbaarheidsrisico. Het is mogelijk dat een fonds in bijzondere omstandigheden voor korte of langere tijd geen aandelen kan uitgeven of inkopen. Dit kan onder meer worden veroorzaakt doordat de beurs waaraan het fonds is genoteerd, NYSE Euronext, niet functioneert (bijvoorbeeld door computerstoringen), of doordat een of meer effectenbeurzen waaraan de beleggingen van het fonds zijn genoteerd, disfunctioneren.



Uitbestedingsrisico en monitoring van risico’s ABB heeft het vermogensbeheer van de pools uitbesteed aan diverse vermogensbeheerders. Een overzicht hiervan is opgenomen in paragraaf 5.5, Toelichting op de balans, onder Overige toelichtingen. ABB heeft met deze partijen een vermogensbeheerovereenkomst gesloten waarin de beleggingsrestricties zijn uitgewerkt. Deze beleggingsrestricties zijn een gedetailleerde, concrete uitwerking van de restricties aan het beleggingsbeleid die in het prospectus zijn vermeld. De vermogensbeheerders bewaken door hun risicomanagementsysteem de beleggingsportefeuilles, zodat deze steeds voldoen aan bedoelde restricties. De directie van de vennootschap toetst op basis van de rapportages van de vermogensbeheerders of voldaan wordt aan de overeengekomen beleggingsrestricties. ABB gebruikt hiervoor onder andere ISAE 3402 Type II-verklaringen. De directie bewaakt tevens of de vennootschap voldoet aan wetten en regels, en aan beursvoorschriften. Er vindt periodiek overleg plaats tussen de directie van ABB en Juridische Zaken en Fiscale Zaken. Daarnaast rapporteert de Compliance Officer elk kwartaal de voortgang van de implementatie van nieuwe wetten en regels. Gedurende de verslagperiode hebben er zich geen overtredingen voorgedaan op dit vlak.

51


5.5 Toelichting op de balans Beleggingen Participaties in beleggingspools

52

In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

2012 757.591 30.553 -99.092 7.042 93.456 789.550

2011 846.487 71.178 -115.109 -4.338 -40.627 757.591

Aangezien de vennootschap haar vermogen belegt in onderliggende beleggingspools, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van de onderliggende beleggingspools opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van de vennootschap. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Participaties per beleggingspool In duizenden euro’s ASN Aandelenpool ASN Obligatiepool ASN Mixpool ASN Milieupool ASN Small & Midcappool Totaal

31-12-2012 316.839 107.670 126.049 196.634 42.358 789.550

31-12-2011 293.586 114.644 124.741 185.367 39.253 757.591

31-12-2012 908 360 1.268

31-12-2011 182 909 1.091

Vorderingen Onder de kortlopende vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van beleggingspools Te vorderen van participanten Totaal Vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar.



Kortlopende schulden Onder de kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan beleggingspools Te betalen aan participanten Te betalen beheervergoeding Totaal

31-12-2012 360 908 896 2.164

31-12-2011 909 182 2.537 3.628

Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar. 53

Eigen vermogen Het eigen vermogen is als volgt over de fondsen verdeeld: In duizenden euro’s ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

31-12-2012 316.503 107.583 125.931 196.342 42.295 788.654

31-12-2011 292.661 114.369 124.395 184.549 39.080 755.054

Aandelenkapitaal Het maatschappelijke kapitaal is verdeeld in (twintig series van in totaal) 78.749.999 gewone aandelen en één prioriteitsaandeel van nominaal € 5,00. Het maatschappelijke kapitaal bedraagt dus € 393.750.000 en is ongewijzigd ten opzichte van ultimo 2011. Verloop aantal geplaatste aandelen gedurende de verslagperiode:

ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Prioriteitsaandeel Totaal

Stand per 1 januari 5.375.831 4.216.752 2.035.246 11.480.762 2.012.820 1 25.121.412

Uitgegeven aandelen 210.368 491.705 83.504 396.067 103.929 1.285.573

Ingekochte aandelen -432.606 -887.380 -216.785 -904.234 -238.487 -2.679.492

Stand per 31 december 5.153.593 3.821.077 1.901.965 10.972.595 1.878.262 1 23.727.493


In duizenden euro’s

2012

2011

125.607 6.428 -13.398 118.637 675.568 34.365 -71.141 638.792 9.655 -68.415 -58.760 -55.775 68.415 -12.640 89.985 89.985 788.654

130.232 14.106 -18.731 125.607 694.199 65.585 -84.216 675.568 -88.481 98.135 9.654 107.671 -98.136 -9.535 -55.775 -55.775 755.054

Nominaal geplaatst kapitaal Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen Ingekochte aandelen Stand ultimo periode

Agio Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen Ingekochte aandelen Stand ultimo periode 54

Overige reserves Stand per 1 januari Toevoeging uit onverdeeld resultaat Stand ultimo periode

Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode Totaal eigen vermogen

Voor het vijfjarenoverzicht verwijzen wij naar de toelichting op de beleggingsfondsen.



5.6 Toelichting op de winsten verliesrekening Opbrengsten uit beleggingen Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen De gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de verkoopopbrengst (inclusief verkoopkosten) de historisch gemiddelde kostprijs in mindering te brengen. Gerealiseerde waardeverandering per beleggingsfonds: In duizenden euro’s ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

2012 2.778 967 1.001 1.655 641 7.042

2011 -1.521 628 -216 -2.052 -1.177 -4.338

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen De niet-gerealiseerde waardeveranderingen worden bepaald door op de balanswaarde ultimo boekjaar de balanswaarde aan het begin van het boekjaar in mindering te brengen, dan wel de gemiddelde kostprijs van de aankopen gedurende de verslagperiode. Ongerealiseerde waardeverandering per beleggingsfonds: In duizenden euro’s ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

2012 42.771 7.714 13.271 22.943 6.757 93.456

2011 -14.122 3.856 -273 -15.569 -14.519 -40.627

55


Lasten Beheervergoeding

56

De vennootschap betaalt maandelijkse een totalekostenvergoeding aan ABB. Deze kostenvergoeding wordt berekend als percentage van het gemiddeld geïnvesteerde vermogen. De totalekostenvergoeding dient om alle kosten van het beheer van de fondsen en de pools te dekken, inclusief de vergoeding aan de vermogensbeheerders en administrateur van de pools, de kosten van de fund agent, de kosten van bewaring van de activa, de accountant,

het toezicht, de kosten van (fiscaal en juridisch) advies, settlementkosten, de marketingkosten, de kosten van diensten van derden en de beloning van de raad van commissarissen. Een uitzondering hierop zijn de transactiekosten. De kosten zijn niet van elkaar te onderscheiden en worden daarom niet verder gespecificeerd. De beheerder hanteert voor de doorberekening van de beheerkosten de methode van het totalekostenpercentage. De vergoeding wordt op dagbasis gereserveerd ten laste van het vermogen van het fonds.

Beheerkosten per beleggingsfonds: In duizenden euro’s ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds Totaal

Lopende kosten Tot en met het halfjaarverslag van 2012 hanteerden wij de total expense ratio (TER) om de kosten in het fonds weer te geven. Recent zijn de regels over kostentransparantie gewijzigd. In artikel 5:2 van de Nadere Regeling Gedragsregels Financiële Ondernemingen (NRgfo) is de toelichting van de lopendekostenfactor (LKF) vereist. De LKF is gelijk aan de factor van de totale kosten die ten laste van het fonds komen ten opzichte van het gemiddelde fondsvermogen. Het verschil tussen de TER en de LKF is als volgt. Het gemiddelde fondsvermogen bij de TER wordt berekend door het gemiddelde op vijf meetmomenten te nemen. Bij de LKF wordt het gemiddelde bepaald op basis van de frequentie waarmee de net asset value (NAV) wordt afgegeven. Alle NAV’s die gedurende het jaar worden afgegeven, worden opgeteld en gedeeld door het aantal afgegeven NAV’s. De LKF geeft daarmee een nauwkeuriger niveau van de kosten weer dan de TER.

2012 3.878 1.035 1.385 3.465 750 10.513

2011 3.811 1.240 1.426 3.494 839 10.810

Er is geen verschil in het niveau van de kosten van de fondsen bij de berekening van de TER en de LKF. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De lopende kosten worden uitgedrukt in procenten van het gemiddelde fondsvermogen van het betreffende fonds in het verslagjaar. De totalekostenvergoeding zijn de enige kosten die bij het fonds in rekening worden gebracht. De lopende kosten kunnen afwijken van de totalekostenvergoedingen door fluctuaties in het vermogen en de gehanteerde berekeningssystematiek van de lopende kosten.



De lopende kosten ten opzichte van het totalekostenpercentage (TKP) per beleggingsfonds:


2012 Lopende kosten 1,25% 0,95% 1,10% 1,76% 1,77%

Omloopfactor De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Dit biedt inzicht in de mate waarin er actief beheer plaatsvindt in de beleggingsportefeuille. Een eventuele negatieve omloopfactor geeft aan dat de dekking vanuit de open afslag hoger is dan de transactiekosten van het fonds. De omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2) / X] * 100 Totaal 1: het totale bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) Totaal 2: het totale bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van de beleggingsinstelling X: de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling.

TKP 1,25% 0,95% 1,10% 1,75% 1,75%

2011 Lopende kosten 1,26% 0,95% 1,10% 1,75% 1,74%

TKP 1,25% 0,95% 1,10% 1,75% 1,75%

betreffende transacties. Zij komen indirect ten laste van de vennootschap. Een opgave van de transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.

Vijfjarenoverzicht Het vijfjarenoverzicht is per fonds opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van de fondsen.

Accountantskosten De beheerder brengt een totalekostenvergoeding per fonds in rekening. De beheerder betaalt de accountantskosten uit de beheervergoeding. De accountantskosten die bij de beheerder over 2012 in rekening worden gebracht, bedragen € 60.000 (2011: € 60.000). Deze bedragen zijn exclusief btw. De accountantskosten zijn niet verder te kwantificeren per subfonds en worden daarom niet verder toegelicht in de jaarrekening van de subfondsen.

Werknemers De vennootschap heeft geen werknemers in dienst.

De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen in de fondsen vinden plaats via de corresponderende beleggingspools. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.

Beloning directie De directie van de vennootschap, ABB, ontvangt geen beloning in de zin van artikel 2:383 BW ten laste van de vennootschap.

Transactiekosten

Beloning raad van commissarissen

Bij aan- en verkooptransacties door de vennootschap in de beleggingspools worden geen transactiekosten in rekening gebracht.

De leden van de raad van commissarissen ontvangen voor hun werkzaamheden voor ASN Beleggingsfondsen N.V. ieder een jaarlijkse vergoeding van € 5.000, de voorzitter en vicevoorzitter € 7.500. Deze bedragen zijn inclusief onkostenvergoeding. In 2012 vergaderde de raad zes maal, waarvan tweemaal telefonisch.

De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aan- en verkoopprijzen van de

57


Overige toelichtingen

Softdollar-arrangementen en retourprovisies

Transacties gelieerde partijen

58

Als beheerder van ASN Beleggingsfondsen N.V. treedt ABB op. Alle aandelen van ABB zijn in handen van ASN Bank N.V. Gelieerde ondernemingen zijn ondernemingen die direct of indirect organisatorisch en/of financieel verbonden zijn aan ASN Beleggingsfondsen N.V. Als gevolg van het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo) worden alle ondernemingen die behoren tot de SNS REAAL Groep aangemerkt als gelieerde partijen. Dit zijn onder andere ASN Bank N.V., SNS Asset Management N.V. en ABB. Transacties met gelieerde partijen die niet marktconform zijn, dienen op grond van het Besluit te worden vermeld.

Softdollar-arrangementen betreffen diensten en producten van (financiële) dienstverleners, die in het kader van uitvoering van effectentransacties aan vermogensbeheerders ter beschikking worden gesteld. Deze diensten en producten worden bekostigd uit de opbrengsten van effectentransacties (alle transacties in de ASN Obligatiepool). De softdollar-arrangementen van de betreffende vermogensbeheerders hebben uitsluitend betrekking op researchrapporten. De waarde hiervan is niet te kwantificeren. In de verslagperiode hebben de betreffende vermogensbeheerders geen retourprovisies ontvangen van partijen die effectentransacties hebben uitgevoerd.

Uitbesteding werkzaamheden Op grond van wat is bepaald in de Bgfo dienen transacties met gelieerde partijen die voldoen aan de voorwaarden als vermeld in de Bgfo, in de jaarrekening vermeld te worden. n In de verslagperiode hebben geen transacties met gelieerde partijen plaatsgevonden die niet marktconform zijn. De effectentransacties met gelieerde partijen zijn marktconform. n ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft de beheervergoeding betaald aan ABB zoals vermeld in de winsten verliesrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. Deze beheervergoeding bedraagt in 2012 € 10.513 duizend en is een marktconforme vergoeding. n De bankrekeningen die ASN Beleggingsfondsen N.V. aanhoudt bij gelieerde partijen, worden tegen marktconforme voorwaarden gehouden.

Kerntaak Vermogensbeheer

Ingevolge artikel 124 lid 1 sub g Bgfo wordt hierna een overzicht gegeven van de werkzaamheden voor ASN Beleggingsfondsen N.V. die ABB heeft uitbesteed. In de overeenkomsten met de hierna genoemde partijen zijn onder meer voorschriften opgenomen voor de prestatienorm, de onderlinge informatieverschaffing, de (formele) opzegtermijn en de vergoeding. De beheerder houdt toezicht op de uitbestede werkzaamheden. De procedures hiervoor staan beschreven in het AO/IC-handboek. De vergoeding voor uitbestede werkzaamheden komt volledig ten laste van ABB. ABB stelt altijd het beleggingsbeleid vast op basis waarvan het vermogensbeheer van het betreffende fonds plaatsvindt.

ASN Aandelenpool ASN Obligatiepool ASN Mixpool ASN Milieupool ASN Small & Midcappool

Administratie Bewaring (custodian) Onderzoek beleggingsuniversum ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

Partij SNS Asset Management N.V. SNS Asset Management N.V. SNS Asset Management N.V. Impax Asset Management Ltd. Kempen Capital Management (UK) Ltd SNS Asset Management N.V. KAS BANK N.V. ASN Bank N.V., afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek



ABB is steeds bevoegd om de samenwerking met genoemde dienstverlenende instellingen te beëindigen en de taken uit te besteden aan andere bevoegde instellingen, dan wel zelf ter hand te nemen. Van de vermogensbeheerders ontvangt ABB op kwartaalbasis ‘in control’-statements. Voor toezicht op de uitbesteding van de administratie aan SNS Asset Management richt ABB zich op de ISAE 3402-verklaringen, type II.

Den Haag, 8 april 2013 Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

59

60

6 Jaarcijfers ASN Beleggingsfondsen Waterzuiveringsinstallatie. Foto: W. Pattijn.


6.1 ASN Duurzaam Aandelenfonds

Balans Voor winstbestemming en in duizenden euro’s

31-12-2012

31-12-2011

316.839 414 750 -336 316.503 25.768 271.510 -22.446 41.671 316.503

293.586 183 1.108 -925 292.661 26.879 283.294 1.942 -19.454 292.661

Beleggingen Participaties in ASN Aandelenpool


Fondsvermogen Geplaatst kapitaal Agio Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal

61


Winst- en verliesrekening In duizenden euro’s


Lasten Beheervergoeding Som van de bedrijfslasten Resultaat

2012

2011

2.778 42.771 45.549 3.878 3.878 41.671

-1.521 -14.122 -15.643 3.811 3.811 -19.454



Kasstroomoverzicht In duizenden euro’s

2012

2011

41.671 -2.778 -42.771 -8.570 30.866

-19.454 1.521 14.122 -14.389 25.037

-231 -358

-46 -37

17.829

6.754

12.660 -25.555 -4.934 -17.829 -

16.974 -20.678 -3.050 -6.754 -

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Nettokasstromen uit beleggingsactiviteiten


63


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. (hoofdstuk 5.4), in de paragrafen kasstroomoverzicht, grondslagen voor de waardering van activa en passiva en grondslagen voor de resultaatbepaling.

64

Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in de ASN Aandelenpool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van de ASN Aandelenpool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans Beleggingen Participaties in de ASN Aandelenpool In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

2012 293.586 8.570 -30.866 2.778 42.771 316.839

Aantal participaties

ASN Aandelenpool

31-12-2012 6.642.680

31-12-2011 7.142.690

Intrinsieke waarde in duizenden euro’s 31-12-2012 31-12-2011 316.839 293.586

2011 319.877 14.389 -25.037 -1.521 -14.122 293.586

Belang in % 31-12-2012 31-12-2011 84,81 83,42

Intrinsieke waarde per participatie 47,70 41,10

Risico’s en beheersing van risico’s Het risicoprofiel van het fonds is gelijk aan het risicoprofiel van de pool(s) waarin het fonds belegt. Elke pool belegt in verschillende financiële instrumenten, met een eigen risico. Deze risico’s bestaan uit marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico en verhandelbaarheidsrisico. We verwijzen naar de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V. voor de uitwerking van de risico’s.



Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van beleggingspools Te vorderen van participanten Totaal

31-12-2012 385 29 414

31-12-2011 183 183

Vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar.

Kortlopende schulden

65

Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan beleggingspools Te betalen aan participanten Te betalen beheervergoeding Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

31-12-2012 29 385 336 750

31-12-2011 183 925 1.108


Fondsvermogen In duizenden euro’s

2012

2011

26.879 1.052 -2.163 25.768

27.271 1.531 -1.923 26.879

283.294 11.608 -23.392 271.510

286.606 15.443 -18.755 283.294

1.942 -24.388 -22.446

-42.696 44.638 1.942

Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode

-19.454 24.388 -4.934 41.671 41.671

47.688 -44.638 -3.050 -19.454 -19.454

Totaal fondsvermogen

316.503

292.661


Agio

66

Stand per 1 januari Uitgegeven aandelen Ingekochte aandelen Stand ultimo periode


Onverdeeld resultaat



Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s Totaal intrinsieke waarde Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen

31-12-2012 31-12-2011 31-12-2010 31-12-2009 31-12-2008 316.503 292.661 318.869 270.068 205.952 41.671

-19.454

47.688

53.549

-108.510

5.153.593

5.375.831

5.454.140

5.358.500

4.950.899

61,41 60,87 0,95

54,44 54,30 0,55

58,46 58,91 0,70

50,40 50,61 1,20

41,60 40,98 1,75

8,84 0,75 8,09

-2,91 0,71 -3,62

9,42 0,68 8,74

10,55 0,56 9,99

-21,31 0,61 -21,92

Per gewoon aandeel In euro’s Intrinsieke waarde Beurskoers Dividend Waardeveranderingen Bedrijfslasten Totaal resultaat*

* Het totale resultaat per aandeel is berekend op basis van het aantal aandelen dat aan het eind van de verslagperiode uitstond.

67


Toelichting op de winsten verliesrekening In duizenden euro’s

2012

2011

3.878 3.878 310.295 1,25%

3.811 3.811 303.209 1,26%

Lasten Beheervergoeding*

Lopende kosten Totale lasten Gemiddeld fondsvermogen Lopende kosten** 68

*) De beheerder brengt een vast percentage van 1,25% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (=totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. **) De eventuele afwijking tussen de lopende kosten en het totalekostenpercentage van 1,25% per jaar wordt veroorzaakt doordat de lopende kosten worden berekend over het gemiddelde fondsvermogen over het boekjaar, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen vinden plaats in de ASN Aandelenpool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van de ASN Aandelenpool in hoofdstuk 7.1, paragraaf Omloopfactor op pagina 118.

Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aan- en verkoopprijzen van de betreffende transacties. Een opgave van de geïdentificeerde transactiekosten is opgenomen in de toelichting per beleggingspool in hoofdstuk 7.


6.2 ASN Duurzaam Obligatiefonds


31-12-2012

31-12-2011

107.670 218 305 -87 107.583 19.105 82.032 -1.200 7.646 107.583

114.644 256 531 -275 114.369 21.084 90.779 -738 3.244 114.369

Beleggingen Participaties in ASN Obligatiepool



69





2012

2011

967 7.714 8.681 1.035 1.035 7.646

628 3.856 4.484 1.240 1.240 3.244




2012

2011

7.646 -967 -7.714 -11.057 26.712

3.244 -628 -3.856 -33.152 43.013

38 -226

50 -63

14.432

8.608

13.520 -24.246 -3.706 -14.432 -

35.677 -40.778 -3.507 -8.608 -



71


Toelichting Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroomoverzicht De grondslagen die van toepassing zijn, zijn opgenomen in de toelichting op de jaarrekening van ASN Beleggingsfondsen N.V., in de paragrafen kasstroomoverzicht, grondslagen voor de waardering van activa en passiva en grondslagen voor de resultaatbepaling.

72

Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in de ASN Obligatiepool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van de ASN Obligatiepool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans Beleggingen Participaties in de ASN Obligatiepool In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeverandering Niet-gerealiseerde waardeverandering Stand ultimo periode

2012 114.644 11.057 -26.712 967 7.714 107.670


ASN Obligatiepool

31-12-2012 2.494.549

31-12-2011 2.875.432


2011 120.021 33.152 -43.013 628 3.856 114.644

Belang in % 31-12-2012 31-12-2011 60,84 63,33






31-12-2012 71 147 218

31-12-2011 146 110 256



73


31-12-2012 147 71 87 305

31-12-2011 110 146 275 531



2012

2011

21.084 2.458 -4.437 19.105

22.078 6.650 -7.644 21.084

90.779 11.062 -19.809 82.032

94.886 29.027 -33.134 90.779

-738 -462 -1.200

2.174 -2.912 -738

3.244 462 -3.706 7.646 7.646

595 2.912 -3.507 3.244 3.244

107.583

114.369


Agio 74



Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode Totaal fondsvermogen



Vijfjarenoverzicht Totalen In duizenden euro’s Totale intrinsieke waarde Totaal resultaat Aantal uitstaande gewone aandelen

31-12-2012 31-12-2011 31-12-2010 31-12-2009 31-12-2008 107.583 114.369 119.733 102.946 76.892 7.646

3.244

595

2.516

6.780

3.821.077

4.216.752

4.415.711

3.739.459

2.766.340

28,16 28,13 0,90

27,12 27,18 0,65

27,12 27,09 0,60

27,53 27,53 1,05

27,80 27,80 0,75

2,27 0,27 2,00

1,06 0,29 0,77

0,39 0,26 0,13

0,90 0,22 0,68

2,72 0,26 2,46



75



2012

2011

1.035

1.240

1.035 108.497

1.240 130.956

0,95%

0,95%


Lopende kosten Totale lasten Gemiddeld fondsvermogen Lopende kosten** 76 *) De beheerder brengt een vast percentage van 0,95% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (=totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. **) De eventuele afwijking tussen de lopende kosten en het totalekostenpercentage van 0,95% per jaar wordt veroorzaakt doordat de lopende kosten worden berekend over het gemiddelde fondsvermogen over het boekjaar, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen vinden plaats in de ASN Obligatiepool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van de ASN Obligatiepool in hoofdstuk 7.2, paragraaf Omloopfactor op pagina 128.





31-12-2012

31-12-2011

126.049 264 382 -118 125.931 9.510 123.307 -19.773 12.887 125.931

124.741 160 506 -346 124.395 10.176 131.162 -15.028 -1.915 124.395

Beleggingen Participaties in ASN Mixpool



77





2012

2011

1.001 13.271 14.272 1.385 1.385 12.887

-216 -273 -489 1.426 1.426 -1.915




2012

2011

12.887 -1.001 -13.271

-1.915 216 273

-2.994 15.958 -104 -124

-1.971 13.671 114 -148

11.351

10.240

5.357 -13.878 -2.830 -11.351 -

4.462 -11.724 -2.978 -10.240 -



79



80

Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in de ASN Mixpool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van de ASN Mixpool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans Beleggingen Participaties in de ASN Mixpool In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeverandering Niet-gerealiseerde waardeverandering Stand ultimo periode

2012 124.741 2.994 -15.958 1.001 13.271 126.049


ASN Mixpool

31-12-2012 2.857.483

31-12-2011 3.167.306


2011 136.930 1.971 -13.671 -216 -273 124.741

Belang in % 31-12-2012 31-12-2011 100,00 100,00






31-12-2012 118 146 264

31-12-2011 11 149 160



81

Onder kortlopende schulden is opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan beleggingspools Te betalen aan participanten Te betalen beheervergoeding Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

31-12-2012 146 118 118 382

31-12-2011 149 11 346 506



2012

2011

10.176 418 -1.084 9.510

10.781 361 -966 10.176

131.162 4.939 -12.794 123.307

137.819 4.101 -10.758 131.162

-15.028 -4.745 -19.773

-23.134 8.106 -15.028

-1.915 4.745 -2.830 12.887 12.887

11.084 -8.106 -2.978 -1.915 -1.915

125.931

124.395


Agio 82







31-12-2012 31-12-2011 31-12-2010 31-12-2009 31-12-2008 125.931 124.395 136.550 131.102 126.870 12.887

-1.915

11.084

15.113

-19.232

1.901.965

2.035.246

2.155.977

2.169.719

2.266.104

66,21 65,89 1,45

61,12 60,95 1,40

63,34 63,43 2,25

60,42 60,54 2,35

55,99 55,51 1,85

7,50 0,73 6,77

-0,24 0,70 -0,94

5,83 0,69 5,14

7,61 0,65 6,96

-7,82 0,66 -8,48



83



2012

2011

1.385

1.426

1.385 126.012

1.426 129.256

1,10%

1,10%


Lopende kosten Totale lasten Gemiddeld fondsvermogen Lopende kosten** 84 *) De beheerder brengt een vast percentage van 1,10% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (=totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. **) De eventuele afwijking tussen de lopende kosten en het totalekostenpercentage van 1,10% per jaar wordt veroorzaakt doordat de lopende kosten worden berekend over het gemiddelde fondsvermogen over het boekjaar, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen vinden plaats via de ASN Aandelenpool en de ASN Obligatiepool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichtingen op deze beleggingspools in de paragraaf Omloopfactor in de hoofdstukken 7.1 en 7.2 op pagina 118 en 128.



6.4 ASN Milieu & Waterfonds


31-12-2012

31-12-2011

196.634 248 540 -292 196.342 54.863 121.865 -1.519 21.133 196.342

185.367 344 1.162 -818 184.549 57.404 128.091 20.169 -21.115 184.549

Beleggingen Participaties in ASN Milieupool



85





2012

2011

1.655 22.943 24.598 3.465 3.465 21.133

-2.052 -15.569 -17.621 3.494 3.494 -21.115




2012

2011

21.133 -1.655 -22.943 -6.309 19.640

-21.115 2.052 15.569 -11.020 22.682

96 -622

111 -240

9.340

8.039

6.984 -15.751 -573 -9.340 -

11.559 -19.598 -8.039 -



87



88

Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in de ASN Milieupool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van de ASN Milieupool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans Beleggingen Participaties in de ASN Milieupool In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeverandering Niet-gerealiseerde waardeverandering Stand ultimo periode

2012 185.367 6.309 -19.640 1.655 22.943 196.634


ASN Milieupool

31-12-2012 9.336.120

31-12-2011 9.995.580


2011 214.650 11.020 -22.682 -2.052 -15.569 185.367

Belang in % 31-12-2012 31-12-2011 100,00 100,00






31-12-2012 248 248

31-12-2011 344 344


Overige activa

89

Liquide middelen Als liquide middelen worden alle onmiddellijk opeisbare tegoeden bij banken aangemerkt. De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan beleggingspools Te betalen aan participanten Te betalen beheervergoeding Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

31-12-2012 248 292 540

31-12-2011 344 818 1.162



2012

2011

57.404 1.980 -4.521 54.863

60.118 3.411 -6.125 57.404

128.091 5.004 -11.230 121.865

133.416 8.148 -13.473 128.091

20.169 -21.688 -1.519

-12.630 32.799 20.169

Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Uitgekeerd dividend Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode

-21.115 21.688 -573 21.133 21.133

32.799 -32.799 -21.115 -21.115


196.342

184.549


Agio 90







31-12-2012 31-12-2011 31-12-2010 31-12-2009 31-12-2008 196.342 184.549 213.703 177.052 121.406 21.133

-21.115

32.799

42.223

-70.437

10.972.595 11.480.762 12.023.671 11.761.928 10.774.598


17,89 17,69 0,05

16,07 16,04 -

17,77 17,90 -

15,05 15,13 -

11,27 11,04 -

2,24 0,32 1,92

-1,53 0,30 -1,83

3,01 0,28 2,73

3,81 0,22 3,59

-6,29 0,25 -6,54


91



2012

2011

3.465

3.493

3.465 197.023

3.493 199.244

1,76%

1,75%


Lopende kosten Totale lasten Gemiddeld fondsvermogen Lopende kosten** 92 *) De beheerder brengt een vast percentage van 1,75% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (=totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. **) De eventuele afwijking tussen de lopende kosten en het totalekostenpercentage van 1,75% per jaar wordt veroorzaakt doordat de lopende kosten worden berekend over het gemiddelde fondsvermogen over het boekjaar, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen vinden plaats in de ASN Milieupool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van de ASN Milieupool in hoofdstuk 7.4, paragraaf Omloopfactor op pagina 144.





31-12-2012

31-12-2011

42.358 124 187 -63 42.295 9.391 40.078 -13.822 6.648 42.295

39.253 148 321 -173 39.080 10.064 42.241 3.310 -16.535 39.080

Beleggingen Participaties in ASN Small & Midcappool



93





2011

2011

641 6.757 7.398 750 750 6.648

-1.177 -14.519 -15.696 839 839 -16.535




2012

2011

6.648 -641 -6.757 -1.623 5.916

-16.535 1.177 14.519 -10.646 10.706

24 -134

99 -169

3.433

-849

2.272 -5.108 -597 -3.433 -

11.019 -10.170 849 -



95



96

Aangezien dit fonds zijn vermogen belegt in de ASN Small & Midcappool, zijn – in het kader van het vereiste inzicht op basis van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Bgfo) artikel 122 tot en met 124 – de jaarcijfers van de ASN Small & Midcappool opgenomen in de jaarrekening. Deze jaarcijfers worden geacht deel uit te maken van de toelichting op de jaarrekening van dit fonds. Voor de structuur van de fondsen en pools verwijzen wij naar bijlage 3.

Toelichting op de balans Beleggingen Participaties in de ASN Small & Midcappool In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeverandering Niet-gerealiseerde waardeverandering Stand ultimo periode

2012 39.253 1.623 -5.916 641 6.757 42.358

2011 55.009 10.646 -10.706 -1.177 -14.519 39.253


ASN Small & Midcappool

Intrinsieke waarde Belang in % in duizenden euro’s 31-12-2012 31-12-2011 31-12-2012 31-12-2011 31-12-2012 31-12-2011 1.559.548 1.728.318 42.358 39.253 100,00 100,00 Intrinsieke waarde per participatie 27,16 22,71





31-12-2012 86 38 124

31-12-2011 25 123 148



97


31-12-2012 38 86 63 187

31-12-2011 123 25 173 321



2012

2011

10.064 520 -1.193 9.391

9.984 2.153 -2.073 10.064

42.241 1.752 -3.915 40.078

41.472 8.866 -8.097 42.241

3.310 -17.132 -13.822

-12.195 15.505 3.310

-16.535 17.132 -597 6.648 6.648

15.505 -15.505 -16.535 -16.535

42.295

39.080


Agio 98







31-12-2012 31-12-2011 31-12-2010 31-12-2009 31-12-2008 42.295 39.080 54.766 34.887 21.463 6.648

-16.535

15.505

10.735

-22.906

1.878.262

2.012.820

1.997.004

1.787.277

1.538.102

22,52 22,39 0,30

19,42 19,20 -

27,42 27,48 0,25

19,52 19,52 0,70

13,95 13,93 0,15

3,94 0,40 3,54

-7,80 0,42 -8,21

8,15 0,39 7,76

6,28 0,27 6,01

-14,51 0,39 -14,90


* Het totale resultaat per aandeel is berekend op basis van het aantal uitstaande aandelen aan het eind van de verslagperiode.

99



2012

2011

750

839

Totale lasten Gemiddeld fondsvermogen

750 42.317

839 48.126

Lopende kosten**

1,77%

1,74%


Lopende kosten

100 *) De beheerder brengt een vast percentage van 1,75% per jaar aan vergoeding bij het fonds in rekening voor het beheer. Dit wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het eind van iedere maand (=totalekostenpercentage). Uit deze vergoeding worden alle kosten vergoed die de beheerder voor het fonds maakt. **) De eventuele afwijking tussen de lopende kosten en het totalekostenpercentage van 1,75% per jaar wordt veroorzaakt doordat de lopende kosten worden berekend over het gemiddelde fondsvermogen over het boekjaar, en het totalekostenpercentage over het fondsvermogen aan het eind van iedere maand. De lopende kosten van een beleggingsfonds omvatten alle kosten die in een jaar ten laste van het fonds zijn gebracht, exclusief de kosten van beleggingstransacties en interestkosten. De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen vinden plaats in de ASN Small & Midcappool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van de ASN Small & Midcappool in hoofdstuk 7.5, paragraaf Omloopfactor op pagina 153.



101

7 Jaarrekeningen ASN Beleggingspools De zorg voor schoon water: waterzuiveringsinstallatie. Foto: W. Pattijn.

7.1 ASN Aandelenpool


Beleggingen Vorderingen Overige activa Liquide middelen 102

Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden

Fondsvermogen Geplaatst kapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal

31-12-2012

31-12-2011

370.624 2.332 1.075 438 2.969 373.593 159.698 159.545 54.350 373.593

347.739 1.958 2.472 225 4.205 351.944 192.400 178.011 -18.467 351.944




2012

2011

13.422

9.502

18.169

-26.295

22.726 37 -4 54.350 54.350

-1.717 40 3 -18.467 -18.467

Opbrengsten uit beleggingen Dividend

Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Valutaresultaat Rente rekening-courant Som van de bedrijfsopbrengsten Resultaat

103



2012

2011

54.350 -18.169 -22.726 -226.824 244.834

-18.467 26.295 1.717 -346.502 352.631

-374 213

245 178

31.304

16.097

13.760 -46.462 -32.702 -1.397 2.472 1.075

23.905 -38.888 -14.983 1.114 1.358 2.472

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen 104 Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Nettokasstromen uit beleggingsactiviteiten

Kasstromen uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Inkoop van participaties Nettokasstromen uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen begin van de verslagperiode Liquide middelen eind van de verslagperiode




Toelichting op de balans Beleggingen In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

105 2012 347.739 226.824 -244.834 18.169 22.726 370.624

2011 381.880 346.502 -352.631 -26.295 -1.717 347.739

In de verslagperiode is 0,34% van de aan- en verkooptransacties uitgevoerd door partijen die zijn verbonden aan de betreffende vermogensbeheerder. Deze transacties zijn uitgevoerd tegen marktconforme voorwaarden.

Effectenportefeuille De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuilles en de sectoren landenverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico en het valutarisico. Beleggingen per 31 december 2012; marktwaarde in duizenden euro’s.

Indeling naar land Aantal

Marktwaarde

Aandelen Nederland 46.440 98.563 107.338 38.714 32.563 440.077 224.458 24.435 483.677 351.825 66.477

AKZO NOBEL ASM LITHOGRAPHY HOLDING GRONTMIJ HEINEKEN KONINKLIJKE DSM KONINKLIJKE KPN PHILIPS ELECTRONICS RANDSTAD HOLDING REED ELSEVIER STMICROELECTRONICS WOLTERS KLUWER

2.310 4.731 307 1.954 1.491 1.635 4.466 679 5.410 1.889 1.029 25.901


Aantal

Marktwaarde

Nederland niet-beursgenoteerd 45.000 ASN VENTURE CAPITAL FONDS (CERTIFICATE)

Totaal aandelen Nederland

7.689 7.689 33.590

Aandelen overig Europa België (EUR) 38.663 BEKAERT 32.747 BELGACOM 106

846 727 1.573

Denemarken (DKK) 18.555 94.695 65.997 54.345 188.734

CARLSBERG AS-B COLOPLAST-B NOVO-NORDISK -B NOVOZYMES -B VESTAS WIND SYSTEMS

1.378 3.509 8.107 1.160 806 14.960

Duitsland (EUR) 37.868 85.384 40.000 72.095 28.178 444 2.849

ADIDAS AG HENKEL AG & CO KGAA HESS AG METRO PHOENIX SONNENSTROM PUMA SPRINGER (AXEL) VERLAG

2.550 5.311 604 1.514 30 100 92 10.201

Finland (EUR) 48.416 KESKO OYJ-B SHS 27.010 LASSILA & TIKANOJA 326.782 STORA ENSO -R

1.199 314 1.714 3.227

Frankrijk (EUR) 30.517 100.665 196.714 27.482 31.988 451.287 53.876 87.031 64.354 21.090 434.576

BIC CAP GEMINI CARREFOUR CASINO GUICHARD PERRACHON ESSILOR INTERNATIONAL FRANCE TELECOM JC DECAUX SA LEGRAND SA PERNOD-RICARD SEB SA TECHNICOLOR - REGR


2.756 3.308 3.805 1.981 2.432 3.763 969 2.774 5.627 1.175 826 29.416


Aantal

Marktwaarde

Aandelen overig Europa (vervolg) Griekenland (EUR) 44.539 COCA-COLA HELLENIC BOTTLING

788 788

Italië (EUR) 1.062.118 TERNA SPA

3.212 3.212

Portugal (EUR) 102.360 PORTUGAL TELECOM -REG

384 384

Spanje (EUR) 224.303 43.662 86.490 500.437

EDP RENOVAVEIS SA INDITEX RED ELECTRICA DE ESPANA TELEFONICA

896 4.606 3.226 5.099 13.827

Verenigd Koninkrijk (GBP) 19.007.052 213.005 1.110.589 79.966 190.606 2.041.904 483.277 103.509 381.951 454.734 156.240 8.510.034 2.750.265 466.060 403.796 662.570 307.391 300.900 89.428 660.162 51.295 190.880 3.850.348 5.380.322 327.837

ACCSYS TECHNOLOGIES PLC ASTRAZENECA BARRATT DEVELOPMENTS BERKELEY GROUP HOLDINGS-UNIT BRITISH LAND COMPANY BT GROUP CAPITAL & COUNTIES PROPERTIES CAPITAL SHOPPING CENTRES GROUP ELECTROCOMPONENTS GLAXOSMITHKLINE HAMMERSON HIBU PLC ITV KINGFISHER LAND SECURITIES GROUP MARKS & SPENCER GROUP PEARSON PERSIMMON RECKITT BENCKISER GROUP REXAM SEVERN TRENT SMITH & NEPHEW TAYLOR WIMPEY VODAFONE GROUP WPP PLC

2.661 7.641 2.843 1.732 1.321 5.818 1.442 447 1.121 7.485 941 34 3.567 1.632 4.050 3.123 4.502 2.968 4.277 3.549 995 1.599 3.124 10.246 3.589 80.707

Zweden (SEK) 160.267 BILLERUDKORSNAS 171.898 ELECTROLUX 185.703 HENNES & MAURITZ -B

1.145 3.417 4.861

107


Aantal

Marktwaarde

Aandelen overig Europa (vervolg) 92 47.417 216.910 410.426

HUSQVARNA AB HUSQVARNA -B SVENSKA CELLULOSA -B TELIASONERA

Totaal aandelen overig Europa

0 217 3.566 2.108 15.314 173.609

Aandelen Verenigde Staten (USD) 108

83.000 323.400 52.000 268.367 103.800 49.200 192.300 99.331 596.741 101.700 361.094 382.100 206.492 19.100 432.730 49.218 485.465 197.860 272.900 101.300 76.700 315.000 45.100

ADVANCED MICRO DEVICES APPLIED MATERIALS BECTON DICKINSON & CO BRISTOL-MYERS SQUIBB CO CA EDWARDS LIFESCIENCES CORP GAP GREEN MOUNTAIN COFFEE ROASTERS INTEL CORP MANPOWER GROUP MERCK & CO NEW YORK TIMES NIKE -CL B OCEAN POWER TECHNOLOGIES INC OFFICE DEPOT SALESFORCE.COM STAPLES STARBUCKS CORP SYMANTEC CORP TERADATA CORP UNITED NATURAL FOODS INC VERIZON COMMUNICATIONS VF Totaal aandelen Verenigde Staten

151 2.806 3.084 6.634 1.731 3.365 4.527 3.116 9.338 3.274 11.213 2.472 8.082 31 1.077 6.275 4.198 8.047 3.894 4.755 3.118 10.338 5.164 106.690

Aandelen rest van de wereld Australië (AUD) 747.219 INFINGEN ENERGY

147 147

Brazilie (BRL) 58.500 NATURA COSMETICOS SA

1.271 1.271

Canada (CAD) 53.200 BALLARD POWER SYSTEMS 101.132 THOMSON REUTERS


25 2.217 2.242


Aantal

Japan (JPY) 101.300 44.500 103.400 104.500 37.700 270.000 78.500 350.000 69.500 61.200 289.000 3.536 94.900 666.900 62.400 485.000 306.000

Marktwaarde

Aandelen rest van de wereld (vervolg) ADVANTEST ASAHI HOLDINGS INC ASICS ASTELLAS PHARMA BENESSE HOLDINGS INC DAI NIPPON PRINTING CO EAST JAPAN RAILWAY COMPANY KUBOTA KURITA WATER INDUSTRIES MURATA MFG CO NSK NTT DOCOMO INC OMRON CORPORATION PANASONIC CORP TDK TOKYU CORP TOPPAN PRINTING CO

1.198 567 1.188 3.552 1.187 1.594 3.843 3.027 1.154 2.711 1.544 3.846 1.712 3.054 1.702 2.068 1.428 35.375

Noorwegen (NOK) 2.978.011 RENEWABLE ENERGY CORP AS 128.939 TOMRA SYSTEMS

434 883 1.317

Singapore (SGD) 223.000 STARHUB LTD

525 525

Zwitserland (CHF) 58.748 3.420 1.685 180.722 10.677 4.999

ADECCO -REG FISCHER (GEORG)-REG GIVAUDAN-REG NOVARTIS -REG SONOVA HOLDING AG SWISSCOM -REG

2.339 1.043 1.345 8.603 897 1.631 15.858

Totaal aandelen rest van de wereld

56.735

Som van de beleggingen

370.624

Indeling naar sector Aantal

Valuta

Marktwaarde

Auto’s 53.200 BALLARD POWER SYSTEMS

USD

25 25

109


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Kapitaalgoederen

110

38.663 3.420 107.338 350.000 69.500 87.031 289.000 224.458 28.178 188.734 40.000

BEKAERT FISCHER (GEORG)-REG GRONTMIJ KUBOTA KURITA WATER INDUSTRIES LEGRAND SA NSK PHILIPS ELECTRONICS PHOENIX SONNENSTROM VESTAS WIND SYSTEMS HESS AG

EUR CHF EUR JPY JPY EUR JPY EUR EUR DKK EUR

846 1.043 307 3.027 1.154 2.774 1.544 4.466 30 806 604 16.601

CHF JPY EUR EUR USD EUR NOK

2.339 567 2.756 314 3.274 679 883 10.812

EUR JPY GBP GBP SEK SEK SEK USD JPY GBP EUR GBP EUR USD EUR

2.550 1.188 2.843 1.732 3.417 0 217 8.082 3.054 2.968 100 3.124 826 5.164 1.175 36.440

JPY USD

1.187 8.047 9.234

DKK EUR EUR

1.378 3.805 788

Zakelijke dienstverlening 58.748 44.500 30.517 27.010 101.700 24.435 128.939

ADECCO -REG ASAHI HOLDINGS INC BIC LASSILA & TIKANOJA MANPOWER GROUP RANDSTAD HOLDING TOMRA SYSTEMS

Duurzame consumptiegoederen 37.868 103.400 1.110.589 79.966 171.898 92 47.417 206.492 666.900 300.900 444 3.850.348 434.576 45.100 21.090

ADIDAS AG ASICS BARRATT DEVELOPMENTS BERKELEY GROUP HOLDINGS-UNIT ELECTROLUX HUSQVARNA AB HUSQVARNA -B NIKE -CL B PANASONIC CORP PERSIMMON PUMA TAYLOR WIMPEY TECHNICOLOR - REGR VF SEB SA

Consumentenservicebedrijven 37.700 BENESSE HOLDINGS INC 197.860 STARBUCKS CORP

Voeding en dranken 18.555 CARLSBERG AS-B 196.714 CARREFOUR 44.539 COCA-COLA HELLENIC BOTTLING



Aantal

Valuta

Marktwaarde

Voeding en dranken (vervolg) 99.331 38.714 72.095 64.354 76.700

GREEN MOUNTAIN COFFEE ROASTERS HEINEKEN METRO PERNOD-RICARD UNITED NATURAL FOODS INC

USD EUR EUR EUR USD

3.116 1.954 1.514 5.627 3.118 21.300

USD DKK USD EUR GBP CHF

3.084 3.509 3.365 2.432 1.599 897 14.886

EUR BRL GBP SEK

5.311 1.271 4.277 3.566 14.425

EUR EUR CHF EUR DKK GBP EUR SEK

2.661 2.310 1.345 1.491 1.160 3.549 1.714 1.145 15.375

JPY GBP JPY

1.594 3.567 1.428 6.589

JPY GBP USD GBP USD CHF DKK

3.552 7.641 6.634 7.485 11.213 8.603 8.107 53.235

GBP

1.321

Dienstverlening & apparatuur gezondheidszorg 52.000 94.695 49.200 31.988 190.880 10.677

BECTON DICKINSON & CO COLOPLAST-B EDWARDS LIFESCIENCES CORP ESSILOR INTERNATIONAL SMITH & NEPHEW SONOVA HOLDING AG

Verzorgingsproducten 85.384 58.500 89.428 216.910

HENKEL AG & CO KGAA NATURA COSMETICOS SA RECKITT BENCKISER GROUP SVENSKA CELLULOSA -B

Basisgoederen 19.007.052 46.440 1.685 32.563 54.345 660.162 326.782 160.267

ACCSYS TECHNOLOGIES PLC AKZO NOBEL GIVAUDAN-REG KONINKLIJKE DSM NOVOZYMES -B REXAM STORA ENSO -R BILLERUDKORSNAS

Media 270.000 DAI NIPPON PRINTING CO 2.750.265 ITV 306.000 TOPPAN PRINTING CO

Farmacie & biotechnologie 104.500 213.005 268.367 454.734 361.094 180.722 65.997

ASTELLAS PHARMA ASTRAZENECA BRISTOL-MYERS SQUIBB CO GLAXOSMITHKLINE MERCK & CO NOVARTIS -REG NOVO-NORDISK -B

Onroerend goed 190.606 BRITISH LAND COMPANY

111


Aantal

Valuta

Marktwaarde

Onroerend goed (vervolg) 103.509 156.240 403.796 483.277

CAPITAL SHOPPING CENTRES GROUP HAMMERSON LAND SECURITIES GROUP CAPITAL & COUNTIES PROPERTIES

GBP GBP GBP GBP

447 941 4.050 1.442 8.201

USD SEK EUR GBP GBP USD USD

4.527 4.861 4.606 1.632 3.123 1.077 4.198 24.024

Detailhandel

112

192.300 185.703 43.662 466.060 662.570 432.730 485.465

GAP HENNES & MAURITZ -B INDITEX KINGFISHER MARKS & SPENCER GROUP OFFICE DEPOT STAPLES

Detailhandel voeding 27.482 CASINO GUICHARD PERRACHON 48.416 KESKO OYJ-B SHS

1.981 1.199 3.180

Halfgeleiders 83.000 101.300 323.400 98.563 596.741 351.825 2.978.011

ADVANCED MICRO DEVICES ADVANTEST APPLIED MATERIALS ASM LITHOGRAPHY HOLDING INTEL CORP STMICROELECTRONICS RENEWABLE ENERGY CORP AS

USD JPY USD EUR USD EUR NOK

151 1.198 2.806 4.731 9.338 1.889 434 20.547

CA CAP GEMINI SALESFORCE.COM SYMANTEC CORP

USD EUR USD USD

1.731 3.308 6.275 3.894 15.208

ELECTROCOMPONENTS MURATA MFG CO OMRON CORPORATION TDK TERADATA CORP

GBP JPY JPY JPY USD

1.121 2.711 1.712 1.702 4.755 12.001

EUR GBP EUR EUR JPY

727 5.818 3.763 1.635 3.846

Software & services 103.800 100.665 49.218 272.900

Technologie 381.951 61.200 94.900 62.400 101.300

Telecommunicatiediensten 32.747 2.041.904 451.287 440.077 3.536

BELGACOM BT GROUP FRANCE TELECOM KONINKLIJKE KPN NTT DOCOMO INC



Aantal

Valuta

Marktwaarde

Telecommunicatiediensten (vervolg) 102.360 223.000 4.999 500.437 410.426 315.000 5.380.322

PORTUGAL TELECOM -REG STARHUB LTD SWISSCOM -REG TELEFONICA TELIASONERA VERIZON COMMUNICATIONS VODAFONE GROUP

EUR SGD CHF EUR SEK USD GBP

384 525 1.631 5.099 2.108 10.338 10.246 46.120

JPY JPY

3.843 2.068 5.911

EUR AUD USD EUR GBP EUR

896 147 31 3.226 995 3.212 8.507

EUR GBP

969 3.589 4.558

USD GBP EUR EUR CAD EUR GBP

2.472 4.502 5.410 92 2.217 1.029 34 15.756

EUR

7.689 7.689

Transport 78.500 EAST JAPAN RAILWAY COMPANY 485.000 TOKYU CORP

Nutsbedrijven 224.303 747.219 19.100 86.490 51.295 1.062.118

EDP RENOVAVEIS SA INFINGEN ENERGY OCEAN POWER TECHNOLOGIES INC RED ELECTRICA DE ESPANA SEVERN TRENT TERNA SPA

Reclame 53.876 JC DECAUX SA 327.837 WPP PLC

Uitgeverijen 382.100 307.391 483.677 2.849 101.132 66.477 8.510.034

NEW YORK TIMES PEARSON REED ELSEVIER SPRINGER (AXEL) VERLAG THOMSON REUTERS WOLTERS KLUWER HIBU PLC

Niet-beursgenoteerde aandelen 45.000 ASN VENTURE CAPITAL FONDS*

Som van de beleggingen * Zie pagina 12 en 114.

370.624

113


ASN Venture Capital Fonds N.V.

114

De ASN Aandelenpool belegt in alle aandelen van ASN Venture Capital Fonds N.V. Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. houdt in zijn hoedanigheid van bewaarder van de ASN Aandelenpool het juridisch eigendom van alle aandelen in ASN Venture Capital Fonds N.V. en is daarmee de enige aandeelhouder. Het economische eigendom van de aandelen ASN Venture Capital Fonds N.V. berust bij de participanten in de ASN Aandelenpool. De beleggingen van ASN Venture Capital Fonds N.V. worden gewaardeerd op de reële waarde. Beleggingen in beursgenoteerde effecten worden gewaardeerd tegen de laatste beurskoers. Niet-beursgenoteerde effecten worden gewaardeerd op basis van de laatst bekende intrinsieke waarde van deze beleggingen. Deze intrinsieke waarde wordt minimaal één keer per jaar door een externe accountant gecontroleerd. De beleggingen van ASN Venture Capital Fonds N.V. hebben het karakter van duurzaam durfkapitaal en zijn veelal niet-beursgenoteerd. Ten behoeve van de dagelijkse intrinsieke waardeberekening van de ASN Aandelenpool, de enige aandeelhouder van de vennootschap, wordt voor ASN Venture Capital Fonds N.V. dagelijks een intrinsieke waarde berekend, zo ook op verslaggevingsmomenten. Deze intrinsieke waarde wordt berekend op basis van op dat moment beschikbare informatie. Gezien de specifieke aard van de onderliggende beleggingen is de beschikbare informatie doorgaans niet de waardering per balansdatum. Daardoor resteert er enige onzekerheid over de waardering. De directie heeft deze onzekerheid nader gekwantificeerd met waarderingsinformatie die na de balansdatum beschikbaar is gekomen. Zij heeft vastgesteld dat er geen significante waarderingsverschillen zijn. ASN Venture Capital Fonds N.V. is commitments aangegaan met de ondernemingen waarin wordt belegd. ASN Venture Capital Fonds N.V. moet de commitments investeren wanneer die worden ingeroepen. In het verlengde daarvan is ook de ASN Aandelenpool gebonden aan de inbreng waaraan ASN Venture Capital Fonds N.V. zich gecommiteerd heeft. De totale waarde van de commitments per 31 december 2012 in euro’s is 3.289 duizend. Beleggingen per 31 december 2012 van ASN Venture Capital Fonds N.V.; intrinsieke waarde in duizenden euro’s:

Aantal 66.301 846.621 409.131 8.282 6.363 801.044 465.657 817.456 10.000 4.249 927.875 805.004 20.000 8.300 10.329

ALOE ENVIRONMENT FUND 2 AUREOS AFRICA FUND AUREOS AFRICA HEALTH FUND CHRYSALIX ENERGY II US CHRYSALIX ENERGY III US CLEAN TECHNOLOGY FUND II CLEANTECH EUROPE II DIF INFRASTRUCTURE FUND 2 DIF RENEWABLE ENERGY FUND ENVIRONMENTAL TECHNOLOGIES FUND FE GLOBAL ASIA CLEAN ENERGY 4 FE GLOBAL ASIA CLEAN ENERGY SV GLOBAL COOLING BV CUM PREF GOODWELL MICROFINANCE DEVELOPMENT COM ORION ENERGY SYSTEMS INC Beleggingen Liquide middelen Overige activa/passiva Totaal

Valuta EUR USD USD USD USD USD EUR EUR EUR GBP USD USD EUR EUR USD


Waarde 622 800 257 405 625 154 375 861 956 435 680 435 91 751 13 7.460 283 -54 7.689

Datum intrinsieke waarde 30-06-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-06-2012 30-09-2012 30-09-2012 30-01-2009 30-09-2012 31-12-2012


Landenverdeling Marktwaarde in duizenden euro’s 106.690 80.707 35.375 33.590 29.416 15.858 15.314 14.960 13.827 10.201 3.227 3.212 2.242 1.573 1.317 1.271 788 525 384 147 370.624

Beleggingen per 31 december 2012 Verenigde Staten van Amerika Verenigd Koninkrijk Japan Nederland Frankrijk Zwitserland Zweden Denemarken Spanje Duitsland Finland Italië Canada België Noorwegen Brazilië Griekenland Singapore Portugal Australië

% 28,9 21,8 9,5 9,1 7,9 4,3 4,1 4,0 3,7 2,8 0,9 0,9 0,6 0,4 0,4 0,3 0,2 0,1 0,1 0,0 100,0

Verenigde Staten van Amerika Verenigd Koninkrijk Japan Nederland Frankrijk Zwitserland Zweden Denemarken Spanje Duitsland Finland Italië Canada België Noorwegen Brazilië Griekenland Singapore Portugal Australië

0

5

10

Aandeel in portefeuille in %

15

20

25

30

115


Sectorallocatie

116

Marktwaarde in duizenden euro’s 53.235 46.120 36.440 24.024 21.300 20.547 16.601 15.756 15.375 15.208 14.886 14.425 12.001 10.812 9.234 8.507 8.201 7.689 6.589 5.911 4.558 3.180 25 370.624

Beleggingen per 31 december 2012 Farmacie & biotechnologie Telecommunicatiediensten Duurzame consumptiegoederen Detailhandel Voeding en dranken Halfgeleiders Kapitaalgoederen Uitgeverijen Basisgoederen Software en services Dienstverlening en apparatuur gezondheidszorg Verzorgingsproducten Technologie Zakelijke dienstverlening Consumentenservicebedrijven Nutsbedrijven Onroerend goed Certificates ASN Venture Capital Fonds N.V. Media Transport Reclame Detailhandel voeding Auto’s

% 14,5 12,4 9,8 6,5 5,7 5,5 4,5 4,3 4,1 4,1 4,0 3,9 3,2 2,9 2,5 2,3 2,2 2,1 1,8 1,6 1,2 0,9 0,0 100,0

Farmacie & biotechnologie Telecommunicatiediensten Duurzame consumptiegoederen Detailhandel Voeding en dranken Halfgeleiders Kapitaalgoederen Uitgeverijen Basisgoederen Software en services Dienstverlening en apparatuur gezondheidszorg Verzorgingsproducten Technologie Zakelijke dienstverlening Consumentenservicebedrijven Nutsbedrijven Onroerend goed Certificates ASN Venture Capital Fonds N.V. Media Transport Reclame Detailhandel voeding Auto’s

0

3

6

9

12



15


Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen Te vorderen dividend Te vorderen dividendbelasting Totaal

31-12-2012 95 619 1.618 2.332

31-12-2011 500 1.458 1.958

Vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. 117

Overige activa Liquide middelen Als liquide middelen worden alle onmiddellijk opeisbare tegoeden bij banken aangemerkt. De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Schulden uit hoofde van effectentransacties Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

31-12-2012 438 438

31-12-2011 225 225



2012

2011

192.400 13.760 -46.462 159.698

207.383 23.905 -38.888 192.400

178.011 -18.466 159.545

115.256 62.755 178.011

Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode

-18.467 18.467 54.350 54.350

62.755 -62.755 -18.467 -18.467


373.593

351.944

Geplaatst kapitaal Stand per 1 januari Uitgegeven participaties Ingekochte participaties Stand ultimo periode

Overige reserves 118

Stand per 1 januari Toevoeging uit onverdeeld resultaat Stand ultimo periode


Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van de ASN Aandelenpool betreft dit: € 3,4 miljoen.

Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Dat geeft een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt berekend als het percentage dat het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties, uitmaakt van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingspool.

Omloopfactor

2012 111,79%

2011 174,91%

Transactiekosten Transactiekosten zijn onderdeel van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten in de verslagperiode, voor zover deze identificeerbaar en kwantificeerbaar waren, bedroegen in de verslagperiode € 445.242 (2011: € 808.075).


7.2 ASN Obligatiepool


Beleggingen Vorderingen Overige activa Liquide middelen



31-12-2012

31-12-2011

172.921 3.635 543 136 4.042 176.963 103.495 59.334 14.134 176.963

176.988 3.731 546 220 4.057 181.045 121.710 52.498 6.837 181.045

119



2012

2011

6.335

7.920

784

-1.498

7.015 -

410 4 1

14.134 14.134

6.837 6.837

Opbrengsten uit beleggingen Rente obligaties, leningen

Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen

120

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Rente rekening-courant Overige bedrijfsopbrengsten Som van de bedrijfsopbrengsten Resultaat




2012

2011

14.134 -784 -7.015 -81.467 93.333

6.837 1.498 -410 -212.754 221.551

96 -84

647 143

18.213

17.512

21.105 -39.321 -18.216 -3 546 543

41.712 -58.938 -17.226 287 259 546

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkopen en lossingen van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Nettokasstromen uit beleggingsactiviteiten


121



Toelichting op de balans

122

Beleggingen In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Lossingen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

2012 176.988 81.467 -65.057 -28.276 784 7.015 172.921

2011 186.873 212.754 -211.884 -9.667 -1.498 410 176.988

In de verslagperiode zijn geen aan- en verkooptransacties uitgevoerd door partijen die zijn verbonden aan de betreffende vermogensbeheerder.

Effectenportefeuille Onderstaande tabel geeft inzicht in het renterisico. De modified duration geeft een indicatie wat de percentuele waardemutatie van de portefeuille zou zijn bij een wijziging van de marktrente van één procent. 2012 2,05% 3,35% 8,38 6,24

Effectief rendement Couponrendement Gemiddeld resterende looptijd Modified duration

De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuilles en de sector-, landen- en ratingverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico, valutarisico en kredietrisico. Beleggingen per 31 december 2012; in duizenden euro’s. Nominale waarde

Looptijd

Marktwaarde

2004-2014 2007-2017 1998-2028 2010-2013

5.283 14.776 727 3.501

Staatsobligaties 5.000 12.500 500 3.500

3,75% 4,5% 5,5% 1,75%

NEDERLAND NEDERLAND NEDERLAND NEDERLAND



Nominale waarde

Looptijd

Marktwaarde

Staatsobligaties (vervolg) 600 9.500 5.200 300

2,5% 2,75% 3,5% 3,75%

NEDERLAND NEDERLAND NEDERLAND NEDERLAND

2012-2033 2009-2015 2010-2020 2010-2042

630 10.017 6.087 396 41.417

3.000 700 600 1.000 2.000 350 600

4,25% 5% 5,5% 3,5% 4% 4,25% 4,25%

BELGIË BELGIË BELGIË BELGIË BELGIË BELGIË BELGIË

2003-2013 2004-2035 1998-2028 2011-2017 2009-2019 2010-2041 2011-2021

3.090 933 823 1.121 2.338 429 717 9.451

2010-2015 2009-2014

834 1.037 1.871

800 1,75% DENEMARKEN 1.000 3,125% DENEMARKEN

7.800 1.300 500 3.300 2.400 1.000 3.200 11.000 5.300 1.050 3.815 1.200 730

3,75% 4% 4,25% 4,25% 5,5% 6,5% 2,25% 2,75% 3% 3,25% 3,5% 4,25% 4,75%

DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND DUITSLAND

2004-2015 2005-2037 2007-2039 2007-2017 2000-2031 1997-2027 2011-2021 2011-2016 2010-2020 2010-2042 2009-2019 2008-2018 2008-2040

8.397 1.761 715 3.888 3.664 1.608 3.489 11.960 6.103 1.305 4.500 1.449 1.128 49.967

10.000 2.000 1.250 1.100 4.000 3.100 800 3.150 4.750 800

3,25% 3,5% 3,75% 4% 4% 4,25% 4,25% 5,5% 3% 4,5%

FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK FRANKRIJK

2006-2016 2005-2015 2007-2017 2005-2055 2006-2038 2003-2019 2007-2017 1998-2029 2012-2022 2009-2041

10.975 2.156 1.421 1.315 4.760 3.692 935 4.370 5.201 1.032 35.857

123


Nominale waarde

Looptijd

Marktwaarde

Staatsobligaties (vervolg)

124

2.000 1.400 4.000 1.000 2.150 2.350

4,25% 5,25% 5,75% 4% 4,75% 5%

ITALIË ITALIË ITALIË ITALIË ITALIË ITALIË

2004-2015 1998-2029 2002-2033 2007-2017 2002-2013 2007-2039

2.086 1.446 4.353 1.040 2.157 2.352 13.434

2.350 2.250 5.325 1.500 750

3,5% 3,9% 3,65% 4,15% 4,3%

OOSTENRIJK OOSTENRIJK OOSTENRIJK OOSTENRIJK OOSTENRIJK

2005-2015 2005-2020 2011-2022 2007-2037 2004-2014

2.549 2.661 6.227 1.943 798 14.178

1.000 4.100

4,85% SPANJE 5,9% SPANJE

2010-2020 2011-2026

990 4.192 5.182

Totaal staatsobligaties

171.357

Overige obligaties 1.000 500

2,25% NED WATERSCHAPSBANK 1,69% SIENA MORTGAGES

2012-2017 2010-2070

1.066 498

Totaal overige obligaties

1.564


172.921



Landenverdeling Marktwaarde in duizenden euro’s 49.967 42.483 35.857 14.178 13.932 9.451 5.182 1.871 172.921

Beleggingen per 31 december 2012 Duitsland Nederland Frankrijk Oostenrijk Italië België Spanje Denemarken

% 28,8 24,6 20,7 8,2 8,1 5,5 3,0 1,1 100,0

Duitsland

Nederland

Frankrijk

Oostenrijk

Italië

België

Spanje

Denemarken

0

5

10


15

20

25

30

125


Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s Beleggingen per 31 december 2012 172.423 Staat(sgegarandeerd) 498 Financiële conglomeraten 172.921

% 99,7 0,3 100,0

Staat(sgegarandeerd)

126 Financiële conglomeraten

0

20

40

60

80

100


Ratingverdeling Marktwaarde in duizenden euro’s 94.323 59.485 498 18.615 172.921

Beleggingen per 31 december 2012 AAA AA A BBB

% 54,5 34,4 0,3 10,8 100,0

Aflossing van de beleggingen Marktwaarde in duizenden euro’s 8.748 80.337 43.455 40.381 172.921

Beleggingen per 31 december 2012 Aflossing binnen één jaar Aflossingen tussen één en vijf jaar Aflossing tussen de vijf en tien jaar Aflossing na tien jaar


% 5,06 46,46 25,13 23,35 100,0


Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen Te vorderen rente obligaties Totaal

31-12-2012 228 3.407 3.635

31-12-2011 110 3.621 3.731


Overige activa

127

Liquide middelen Als liquide middelen worden alle onmiddellijk opeisbare tegoeden bij banken aangemerkt. De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan de fondsen Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

31-12-2012 136 136

31-12-2011 220 220



2012

2011

121.711 21.105 -39.321 103.495 52.497 6.837 59.334 6.837 -6.837 14.134 14.134 176.963

138.936 41.712 -58.938 121.710 49.558 2.940 52.498 2.940 -2.940 6.837 6.837 181.045




Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Resultaat over de verslagperiode Stand ultimo periode Totaal fondsvermogen

Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vastrentende beleggingen, vorderingen en liquide middelen. In het geval van de ASN Obligatiepool betreft dit: € 177 miljoen.

Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. Dat geeft een indruk van de mate waarin er actief beheer plaatsvindt. De omloopfactor wordt berekend als het percentage dat het totale bedrag aan effectentransacties min het totale bedrag aan transacties van participaties, uitmaakt van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingspool. Met het oog op de beleidswijziging per 15 januari 2013 heeft de beheerder de beleggingsportefeuille beperkt gemuteerd.

Omloopfactor

2012 48,56%

2011 161,47%

Transactiekosten Transactiekosten zijn onderdeel van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen. De transactiekosten zijn niet toegelicht, omdat de kosten onvoldoende identificeerbaar en kwantificeerbaar zijn.


7.3 ASN Mixpool


Beleggingen Vorderingen Kortlopende schulden Vorderingen en overige activa min kortlopende schulden Activa min kortlopende schulden


31-12-2012

31-12-2011

126.049 264 264 126.049 46.778 64.998 14.273 126.049

124.741 160 160 124.741 59.743 65.487 -489 124.741

129

7.3 ASN Mixpool



Resultaat

2012

2011

1.962

-307

12.311 14.273 14.273

-182 -489 -489


7.3 ASN Mixpool


2012

2011

14.273 -1.962 -12.311 -15.238 28.203

-489 307 182 -18.076 29.775

-104 104

114 -114

12.965

11.699

2.993 -15.958 -12.965 -

1.971 -13.670 -11.699 -



131

7.3 ASN Mixpool



132

Beleggingen In duizenden euro’s Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Stand ultimo periode

2012 124.741 15.238 -28.203 1.962 12.311 126.049

2011 136.929 18.076 -29.775 -307 -182 124.741

Effectenportefeuille In duizenden euro’s

ASN OBLIGATIEPOOL ASN AANDELENPOOL

31-12-2012 Intrinsieke waarde 69,294 56,755 126,049

% 55,0 45,0 100,0

31-12-2011 Intrinsieke waarde 66.383 58.358 124.741

% 53,2 46,8 100,0

Voor een nadere specificatie van de beleggingen en inzicht in de risico’s verwijzen we naar de toelichting op de betreffende beleggingspools.


7.3 ASN Mixpool

Assetallocatie

ASN Obligatiepool

ASN Aandelenpool

0

10

20

30

40

50

60 133


Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen Te vorderen van de pools Totaal

31-12-2012 118 146 264

31-12-2011 160 160

31-12-2012 264 264

31-12-2011 160 160


Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan de fondsen Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

7.3 ASN Mixpool


2012

2011

59.743 2.993 -15.958 46.778 65.487 -489 64.998 -489 489 14.273 14.273 126.049

71.442 1.971 -13.670 59.743 52.918 12.569 65.487 12.569 -12.569 -489 -489 124.741





Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van de ASN Mixpool betreft dit: € 0 miljoen. Het is mogelijk dat de pool kredietrisico loopt via de beleggingen in de onderliggende beleggingspools. Voor dit risico verwijzen wij naar de toelichting van de betreffende beleggingspools.

Omloopfactor De omloopfactor geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille. De feitelijke aan- en verkopen van beleggingen vinden plaats via de ASN Aandelenpool en de ASN Obligatiepool. Daarom verwijzen wij voor de omloopfactor naar de toelichting van deze beleggingspools op pagina 118 en 128.

Transactiekosten De ASN Mixpool belegt in participaties van de ASN Aandelenpool en de ASN Obligatiepool. De kosten van de onderliggende beleggingstransacties van de ASN Mixpool zijn inbegrepen in de aan- en verkoopprijzen van de betreffende transacties van de ASN Aandelenpool en de ASN Obligatiepool. Een opgave van de transactiekosten is opgenomen in de toelichting van de ASN Aandelenpool en de ASN Obligatiepool op pagina 118 en 128.


7.4 ASN Milieupool





31-12-2012

31-12-2011

191.127 2.061 3.695 249 5.507 196.634 156.467 15.570 24.597 196.634

178.942 1.794 4.975 344 6.425 185.367 169.797 33.191 -17.621 185.367

135

7.4 ASN Milieupool


2012

2011

4.357

3.126

5.450

-476

14.940 -151 1 24.597 24.597

-20.391 76 44 -17.621 -17.621



136

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Valutaresultaat Rente rekening-courant Som van de bedrijfsopbrengsten Resultaat


7.4 ASN Milieupool


2012

2011

24.597 -5.450 -14.940 -54.946 63.151

-17.621 476 20.391 -57.509 61.425

-267 -95

378 343

12.050

7.883

6.309 -19.639 -13.330 -1.280 4.975 3.695

11.021 -22.682 -11.661 -3.778 8.753 4.975

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Nettokasstromen uit operationele activiteiten


137

7.4 ASN Milieupool



138


2012 178.942 54.946 -63.151 5.450 14.940 191.127

2011 203.725 57.509 -61.425 -476 -20.391 178.942


Effectenportefeuille De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuilles en de sectoren landenverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico en het valutarisico. Beleggingen per 31 december 2012; marktwaarde in duizenden euro’s. Aantal

Marktwaarde

Aandelen Nederland 442.632 GRONTMIJ Totaal aandelen Nederland

1.266 1.266

Aandelen overig Europa Denemarken (DKK) 144.310 NOVOZYMES -B 26.230 ROCKWOOL INTL A/S-B SHS 160.405 VESTAS WIND SYSTEMS

3.079 2.229 685 5.993

Duitsland (EUR) 220.091 AIXTRON 525.772 INFINEON TECHNOLOGIES


1.954 3.222 5.176

7.4 ASN Milieupool

Aantal

Marktwaarde

Aandelen overig Europa (vervolg) Finland (EUR) 181.786 LASSILA & TIKANOJA 325.235 UPONOR 131.880 VACON

2.116 3.122 5.302 10.540

Frankrijk (EUR) 485.985 SUEZ ENVIRONNEMENT SA

4.427 4.427

Ierland (EUR) 724.145 KINGSPAN GROUP

6.030 6.030

Oostenrijk (EUR) 39.821 MAYR-MELNHOF KARTON 225.891 ZUMTOBEL AG

3.221 2.263 5.484

Spanje (EUR) 868.040 EDP RENOVAVEIS SA 558.736 FLUIDRA SA

3.467 1.243 4.710

Verenigd Koninkrijk (GBP) 566.424 134.028 522.210 1.690.175 172.307 2.604.367 230.578 1.106.850 491.793

HYDRO INTERNATIONAL JOHNSON MATTHEY PENNON GROUP PLC RPS GROUP SEVERN TRENT SHANKS GROUP SPIRAX-SARCO ENGINEERING TEG ENVIRONMENTAL UNITED UTILITIES GROUP PLC

862 3.926 4.024 4.416 3.344 2.802 6.448 60 4.084 29.966

Zweden (SEK) 535.686 NIBE INDUSTRIER -B

Totaal overig aandelen Europa

5.855 5.855 78.181

Aandelen Verenigde Staten (USD) 208.167 292.670 85.627 275.324 163.100 3.000.000 159.961 139.715 310.860

AMERICAN WATER WORKS CO INC AQUA AMERICA BADGER METER CALIFORNIA WATER SERVICE GRP CLEAN HARBORS INC HALOSOURCE INC - REG S IDEX CORP ITRON LKQ CORP

5.863 5.643 3.079 3.832 6.805 1.239 5.645 4.721 4.975

139

7.4 ASN Milieupool

Aantal

Marktwaarde

Aandelen Verenigde Staten (vervolg) 283.154 167.620 73.280 54.428 219.765 310.800

ORMAT TECHNOLOGIES POWER INTEGRATIONS ROPER INDUSTRIES STERICYCLE WATTS WATER TECHNOLOGIES -A XYLEM INC-W/I Totaal aandelen Verenigde Staten

4.141 4.273 6.196 3.851 7.166 6.389 73.818

Rest van de wereld Brazilië (USD)* 140

85.130 CIA SANEAMENTO BASICO DE-ADR

5.396 5.396

Canada (CAD) 612.420 GLV INC-A 309.796 PURE TECHNOLOGIES LTD

924 1.083 2.007

Israël (GBP)** 521.355 AMIAD WATER SYSTEMS

1.893 1.893

Japan (JPY) 209.500 DAISEKI CO LTD 250.060 HORIBA

2.191 5.460 7.651

Noorwegen (NOK) 687.785 TOMRA SYSTEMS

4.710 4.710

Singapore (SGD) 2.345.750 HYFLUX LTD

1.864 1.864

Taiwan (TWD) 1.958.000 EPISTAR CORP

2.695 2.695

Zwitserland (CHF) 16.364 FISCHER (GEORG)-REG 39.880 GEBERIT

4.990 6.656 11.646

Totaal rest van de wereld

37.862


191.127

* Genoteerd aan de beurs in Brazilië in US-dollars ** Genoteerd aan de beurs in Londen in Britse ponden.


7.4 ASN Milieupool

Landenverdeling Marktwaarde in duizenden euro’s 73.818 29.966 11.646 10.540 7.651 6.030 5.993 5.855 5.484 5.396 5.176 4.710 4.710 4.427 2.695 2.007 1.893 1.864 1.266 191.127

Beleggingen per 31 december 2012 Verenigde Staten van Amerika Verenigd Koninkrijk Zwitserland Finland Japan Ierland Denemarken Zweden Oostenrijk Brazilië Duitsland Spanje Noorwegen Frankrijk Taiwan Canada Israël Singapore Nederland

% 38,5 15,6 6,1 5,5 4,0 3,2 3,1 3,1 2,9 2,8 2,7 2,5 2,5 2,3 1,4 1,1 1,0 1,0 0,7 100,0

Verenigde Staten van Amerika Verenigd Koninkrijk Zwitserland Finland Japan Ierland Denemarken Zweden Oostenrijk Brazilië Duitsland Spanje Noorwegen Frankrijk Taiwan Canada Israël Singapore Nederland

0

5

10

15


20

25

30

35

40

141

7.4 ASN Milieupool

Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s 75.484 48.190 28.844 12.144 11.264 10.226 4.975 191.127

Beleggingen per 31 december 2012 Kapitaalgoederen Nutsbedrijven Zakelijke dienstverlening Halfgeleiders Technologie Basisgoederen Detailhandel

% 39,4 25,2 15,1 6,4 5,9 5,4 2,6 100,0

142 Kapitaalgoederen

Nutsbedrijven

Zakelijke dienstverlening

Halfgeleiders

Technologie

Basisgoederen

Detailhandel

0

5

10

15


20

25

30

35


40

7.4 ASN Milieupool

Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen Te vorderen dividend Te vorderen dividendbelasting Totaal

31-12-2012 258 1.803 2.061

31-12-2011 82 162 1.550 1.794

Vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. 143


Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden zijn opgenomen: In duizenden euro’s Schulden uit hoofde van effectentransacties Totaal Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.

31-12-2012 249 249

31-12-2011 344 344

7.4 ASN Milieupool


2012

2011

169.797 6.309 -19.639 156.467

181.458 11.021 -22.682 169.797

33.191 -17.621 15.570

-3.009 36.200 33.191

-17.621 17.621 24.597 24.597 196.634

36.200 -36.200 -17.621 -17.621 185.367





Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van de ASN Milieupool betreft dit: € 5,8 miljoen.


Omloopfactor

2012 46,73%

2011 42,68%



7.5 ASN Small & Midcappool





31-12-2012

31-12-2011

41.255 481 708 86 1.103 42.358 42.891 -7.931 7.398 42.358

38.636 339 427 148 618 39.254 47.185 7.764 -15.695 39.254

145



2012

2011

1.525

1.407

1.515

-2.180

4.358 7.398 7.398

-14.895 -34 7 -15.695 -15.695



146

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten Valutaresultaat Rente rekening-courant Som van de bedrijfsopbrengsten Resultaat




2012

2011

7.398 -1.515 -4.358 -19.439 22.693

-15.695 2.180 14.895 -17.728 14.182

-142 -62 4.575

86 148 -1.932

1.622 -5.916 -4.294 281 427 708

10.645 -10.706 -61 -1.993 2.420 427

Kasstromen uit beleggingsactiviteiten Resultaat Aanpassing om het resultaat aan te sluiten op de door de beleggingsactiviteiten gegenereerde kasstroom: Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutaties in activa en passiva: Vorderingen Kortlopende schulden Nettokasstromen uit operationele activiteiten


147




148


2012 38.636 19.439 -22.693 1.515 4.358 41.255

2011 52.164 17.728 -14.182 -2.179 -14.895 38.636


Effectenportefeuille De onderstaande specificaties van de beleggingsportefeuilles en de sectoren landenverdeling van de portefeuille geven inzicht in het koersrisico en het valutarisico. Beleggingen per 31 december 2012; marktwaarde in duizenden euro’s. Aantal

Marktwaarde

Aandelen Nederland 23.344 KONINKLIJKE DSM Totaal aandelen Nederland

1.069 1.069

Aandelen overig Europa Denemarken (DKK) 34.135 COLOPLAST-B 38.751 NOVOZYMES -B 22.563 ROCKWOOL INTL A/S-B SHS

1.265 827 1.917 4.009

Duitsland (EUR) 18.858 18.356 6.475 61.045 76.856 28.555

KRONES AG PFEIFFER VACUUM TECHNOLOGY PUMA SPRINGER (AXEL) VERLAG TOM TAILOR HOLDING AG WINCOR NIXDORF


886 1.681 1.456 1.971 1.239 1.012 8.245


Aantal

Marktwaarde

Aandelen overig Europa (vervolg) Finland (EUR) 119.446 HUHTAMAKI OYJ 27.789 METSO OYJ 41.900 VACON

1.466 890 1.684 4.040

Frankrijk (EUR) 32.954 VALEO

1.240 1.240

Griekenland (EUR) 57.066 COCA-COLA HELLENIC BOTTLING

1.010 1.010

Italië (EUR) 261.655 INDESIT CO SPA

1.512 1.512

Oostenrijk (EUR) 19.708 AMS AG 89.960 ZUMTOBEL AG

1.601 901 2.502

Spanje (EUR) 4.555 CONSTRUCC Y AUX DE FERROCARR 21.567 RED ELECTRICA DE ESPANA

1.590 804 2.394

Verenigd Koninkrijk (GBP) 168.737 175.132 245.703 183.850 176.770 420.636

ASHTEAD GROUP PLC DIGNITY PLC DOMINO PRINTING SCIENCES PLC GALLIFORD TRY PLC GREAT PORTLAND ESTATES STAGECOACH GROUP PLC

887 2.354 1.766 1.687 1.066 1.593 9.353

Zweden (SEK) 36.143 AXFOOD 143.137 ELEKTA -B SHS 862.535 HEMTEX AB

Totaal aandelen overig Europa

1.033 1.692 399 3.124 37.429

Aandelen rest van de wereld Zwitserland (CHF) 76.405 GATEGROUP HOLDING AG 10.363 SULZER -REG Totaal aandelen rest van de wereld

1.520 1.237 2.757


41.255

149


Landenverdeling

150

Marktwaarde in duizenden euro’s 9.353 8.245 4.040 4.009 3.124 2.757 2.502 2.394 1.512 1.240 1.069 1.010 41.255

Beleggingen per 31 december 2012 Verenigd Koninkrijk Duitsland Finland Denemarken Zweden Zwitserland Oostenrijk Spanje Italië Frankrijk Nederland Griekenland

% 22,6 20,0 9,8 9,7 7,6 6,7 6,1 5,8 3,7 3,0 2,6 2,4 100,0

Verenigd Koninkrijk Duitsland Finland Denemarken Zweden Zwitserland Oostenrijk Spanje Italië Frankrijk Nederland Griekenland

0

5

10


15

20


25


Sectorallocatie Marktwaarde in duizenden euro’s 13.360 3.362 2.968 2.957 2.778 2.354 1.971 1.638 1.601 1.593 1.520 1.240 1.066 1.033 1.010 804 41.255

Beleggingen per 31 december 2012 Kapitaalgoederen Basisgoederen Duurzame consumptiegoederen Dienstverlening en apparatuur gezondheidszorg Technologie Consumentenservicebedrijven Uitgeverijen Detailhandel Halfgeleiders Transport Zakelijke dienstverlening Auto’s Onroerend goed Detailhandel voeding Voeding en dranken Nutsbedrijven

% 32,4 8,1 7,2 7,2 6,7 5,7 4,8 4,0 3,9 3,9 3,7 3,0 2,6 2,5 2,4 1,9 100,0

Kapitaalgoederen Basisgoederen Duurzame consumptiegoederen Dienstverlening en apparatuur gezondheidszorg Technologie Consumentenservicebedrijven Uitgeverijen Detailhandel Halfgeleiders Transport Zakelijke dienstverlening Auto’s Onroerend goed Detailhandel voeding Voeding en dranken Nutsbedrijven

0

5

10

15


20

25

30

35

151


Vorderingen Onder vorderingen zijn opgenomen: In duizenden euro’s Te vorderen van de fondsen Te vorderen van pools Te vorderen dividend Te vorderen dividendbelasting Totaal

152

31-12-2012 38 9 7 427 481

31-12-2011 339 339



Kortlopende schulden Onder kortlopende schulden is opgenomen: In duizenden euro’s Te betalen aan de fondsen Totaal

31-12-2012 86 86

Schulden hebben een looptijd korter dan één jaar.


31-12-2011 148 148


Fondsvermogen 2012

2011

47.185

47.246

Uitgegeven participaties

1.622

10.645

Ingekochte participaties

-5.916

-10.706

Stand ultimo periode

42.891

47.185

7.764

-8.515

-15.695

16.279

-7.931

7.764

-15.695

16.278

Toevoeging aan overige reserves

15.695

-16.278

Resultaat over de verslagperiode

7.398

-15.695

Stand ultimo periode

7.398

-15.695

42.358

39.254

Geplaatst kapitaal Stand per 1 januari


Onverdeeld resultaat Stand per 1 januari


Kredietrisico Er wordt een maximaal kredietrisico gelopen op het totaal van vorderingen en liquide middelen. In het geval van de ASN Small & Midcappool betreft dit: € 1,2 miljoen.


Omloopfactor

2012 81,65%

2011 21,89%


153

Toerekenbare nettovermogenswaarde en resultaat beleggingspools


NettovermogensToerekenbare waarde per nettovermogensparticipatie van de waarde in pool in euro’s duizenden euro’s

Toerekenbaar resultaat in duizenden euro’s

31-12-2012 ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Mixpool Totaal

6.642.680 1.189.895 7.832.575

47,70

316.838 56.755 373.593

46.093 8.257 54.350

31-12-2011 ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Mixpool Totaal

7.142.690 1.419.808 8.562.498

41,10

293.586 58.358 351.944

-15.643 -2.824 -18.467

43,16

107.670 69.294 176.964

8.599 5.535 14.134

39,87

114.655 66.390 181.045

4.484 2.334 6.818

44,11

126.049 126.049

14.273 14.273

39,38

124.741 124.741

-489 -489

ASN Aandelenpool

154

ASN Obligatiepool 31-12-2012 ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Mixpool Totaal

2.494.549 1.605.444 4.099.993

31-12-2011 ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Mixpool Totaal

2.875.432 1.664.981 4.540.413

ASN Mixpool 31-12-2012 ASN Duurzaam Mixfonds ASN Bank Totaal

2.857.483 1 2.857.484

31-12-2011 ASN Duurzaam Mixfonds ASN Bank Totaal

3.167.306 1 3.167.307


Toerekenbare nettovermogenswaarde en resultaat beleggingspools (vervolg)


NettovermogensToerekenbare waarde per nettovermogensparticipatie van de waarde in pool in euro’s duizenden euro’s

Toerekenbaar resultaat in duizenden euro’s

9.336.120 1 9.336.121

196.634 196.634

24.597 24.597

ASN Milieupool 31-12-2012 ASN Milieu & Waterfonds ASN Bank Totaal 31-12-2011 ASN Milieu & Waterfonds ASN Bank Totaal

21,06

155 9.995.580 1 9.995.581

18,54

185.367 185.367

-17.621 -17.621

27,16

42.358 42.358

7.398 7.398

22,71

39.254 39.254

-15.696 -15.696

ASN Small & Midcappool 31-12-2012 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds ASN Bank Totaal

1.559.548 1 1.559.549

31-12-2011 ASN Duurzaam Small & Midcapfonds ASN Bank Totaal

1.728.318 1 1.728.319

8

Overige gegevens

Statutaire winstbestemmingsregeling Conform artikel 27 van de statuten bepaalt het bestuur per serie van gewone aandelen welk gedeelte van de winst aan de houders van gewone aandelen wordt uitgekeerd. Dit gebeurt onder goedkeuring van de houder van het prioriteitsaandeel. Van de winst wordt een uitkering afgetrokken ter hoogte van de wettelijke interest, berekend over de nominale waarde van het prioriteitsaandeel.

Deze maatregel is genomen om het bijzondere karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschermen. Dit karakter blijkt onder meer uit de bijzondere beleggingscriteria die voor de fondsen gelden.

Het resultaat van 2012 minus dividenduitkeringen, zoals opgenomen in het directieverslag, wordt verwerkt in het geaccumuleerd resultaat.

ASN Bank N.V., gevestigd te Den Haag, houdt het prioriteitsaandeel. Het bestuur van ASN Bank N.V. bestaat uit: Ewoud Goudswaard Jeroen Jansen

Bijzondere zeggenschapsrechten

Bestuurdersbelangen

Volgens de statuten heeft de houder van het prioriteitsaandeel het recht om een bindende voordracht op te stellen voor de benoeming van bestuurders en commissarissen. Een wijziging van de statuten of een besluit tot ontbinding van de vennootschap kan slechts worden genomen op voorstel van de houder van het prioriteitsaandeel. Bij liquidatie van de ven-

Conform artikel 122 lid 2 Bgfo geeft onderstaand overzicht het totale persoonlijke belang weer dat de leden van de directie van ABB, volgens opgave van de betrokkenen, hebben gehad bij iedere belegging van ASN Beleggingsfondsen N.V. per begin en einde van het boekjaar.

Winstbestemming 2012 156

nootschap wordt, na voldoening van alle schulden, allereerst het nominale bedrag van het prioriteitsaandeel terugbetaald.

Omschrijving: belegging in de ASN Beleggingsfondsen ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

Gemeenschappelijk belang in Gemeenschappelijk belang in aantallen 31-12-2012 aantallen 31-12-2011 62 87 251 250 213 211

Gebeurtenissen na balansdatum Op 1 februari 2013 heeft de minister van Financiën besloten om SNS REAAL N.V. te nationaliseren. SNS Bank N.V., onderdeel van SNS REAAL N.V., is de aandeelhouder van de ASN Bank N.V. Het besluit tot nationalisatie heeft geen invloed op de beheerder, ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., en op het beheer van ASN Beleggingsfondsen N.V.


CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van ASN Beleggingsfondsen N.V. VERKLARING BETREFFENDE DE JAARREKENING Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening over 2012 van ASN Beleggingsfondsen N.V. te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de winst-en-verliesrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN DE DIRECTIE De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het directieverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als zij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE ACCOUNTANT Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang

bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

OORDEEL Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van ASN Beleggingsfondsen N.V. per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht.

VERKLARING BETREFFENDE OVERIGE BIJ OF KRACHTENS DE WET GESTELDE EISEN Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 8 april 2013 KPMG Accountants N.V.

W.L.L. Paulissen RA

157

158

3 Bijlagen

Vervoer over water is een goed alternatief voor wegtransport. Foto: W. Oskam.


Bijlage 1 Voorbeelden van duurzame selectie In hoofdstuk 2 van dit jaarverslag wordt ons duurzame beleggingsbeleid toegelicht. Ter illustratie van dit beleid vindt u in deze bijlage voorbeelden van ondernemingen (aandelen) die gedurende 2012 zijn goed- of afgekeurd. De informatie over alle ondernemingen, landen, instellingen en projecten in het ASN Beleggingsuniversum vindt u op www.asnbank.nl.

Tien nieuw toegelaten ondernemingen Beijing Enterprises Water Group Limited n Activiteiten

Beijing Enterprises Water Group Limited in Hongkong, China, ontwikkelt watersystemen. Het is actief in het ontwerp, projectmanagement, technologisch onderzoek en ontwikkeling van zulke systemen, vooral op het gebied van waterlevering en rioleringen. Beijing Water bezit in China negentig fabrieken die zuiver water leveren en rioolwater zuiveren. n Mensenrechten Beijing Water verstrekt beperkte informatie over zijn sociale beleid. Dat geldt voor zowel zijn eigen bedrijfsvoering als voor zijn keten. Het heeft geen specifiek mensenrechtenbeleid. n Milieu Beijing Water zet zich in voor een beter milieu doordat het technieken biedt die de kwaliteit van water verbeteren. Er zijn geen controverses op milieugebied over Beijing Water gerapporteerd.

Carlsberg n

ctiviteiten A De Deense onderneming Carlsberg produceert en verkoopt bier en andere dranken in Europa en Azië onder diverse merknamen, zoals Carlsberg, Tuborg, Baltika en Kronenbourg 1664. Carlsberg is actief in Noord-, West- en Oost-Europa en Azië. Het heeft 41.000 werknemers. n Maatschappelijk verantwoord ondernemen Carlsberg heeft uitgebreid duurzaamheidsbeleid. Het legt hierover jaarlijks verantwoording af in een maatschappelijk jaarverslag. n Mensenrechten Carlsberg onderschrijft de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de ILO Decla-

ration on Fundamental Principles and Rights at Work. In de “Carlsberg Labour and Human Rights Policy” heeft Carlsberg zeer vooruitstrevende criteria opgenomen over veel onderwerpen, waaronder non-discriminatie, dwangarbeid, kinderarbeid en vrijheid van vereniging. Het beleid is van toepassing op alle werknemers, inclusief tijdelijke, parttime, en informeel ingehuurde arbeidskrachten. Carlsberg heeft beleid voor zijn betrokkenheid bij de gemeenschap (Community engagement policy). Dit bevat zowel criteria voor sociale investeringen en projecten, als raadpleging van belanghebbenden bij de aankoop van land. Carlsberg heeft ook een apart gezondheids- en veiligheidsbeleid. n Milieu Carlsberg heeft een uitgebreid milieubeleid. Het streeft naar certificering van alle productiefaciliteiten volgens de ISO 14001-standaard. Alle grote fabrieken zijn gecertificeerd (60 van de 75). Carlsberg is van plan om alle niet-gecertificeerde fabrieken binnen drie jaar te certificeren. De ISO-certificering betekent dat er een goed milieubeheersysteem is. In het maatschappelijke jaarverslag en op de website rapporteert Carlsberg over zijn doelstellingen voor energiegebruik, uitstoot (van broeikasgassen), water en verpakking, en de realisatie van deze doelstellingen. n Ketenverantwoordelijkheid Carlsberg monitort zijn keten via een programma voor verantwoord ketenbeheer, het Procurement Responsible Supplier Management Programme. Het programma bevordert dat leveranciers de gedragscode voor leveranciers (Supplier and Licensee Code of Conduct) naleven. Carlsberg checkt dit via beoordelingen en controles. De code is zeer uitgebreid en is gebaseerd op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Global Compact van de VN. De code behandelt veel zaken op het vlak van mensenrechten, milieu en ethische kwesties zoals corruptie.

Consolidated Water n

ctiviteiten A Consolidated Water uit de Verenigde Staten reinigt en distribueert water aan andere water- en nutsbedrijven, particuliere woningen en overheidsgebouwen. Opvallend is dat het bedrijf zeewater via ontzilting omzet in drinkwater. n Maatschappelijk verantwoord ondernemen Dankzij deze activiteiten past Consolidated Water prima in het universum van het ASN Milieu

159

160

& Waterfonds en de duurzame samenleving van 2050. n Mensenrechten Het mensenrechtenbeleid van Consolidated Water is erg mager. We hebben na grondig onderzoek geen misstanden kunnen constateren. We volgen het bedrijf daarom goed en informeren het over het belang en de toepasselijkheid van mensen- en arbeidsrechten. n Milieu De activiteiten van Consolidated Water zijn belangrijk voor een duurzame samenleving en raken direct het milieu. Vanwege die activiteiten keuren we Consolidated Water graag goed. n Ketenverantwoordelijkheid Consolidated Water heeft geen ketenbeleid voor mensenrechten en milieu. Na grondig onderzoek hebben we geen misstanden geconstateerd. We volgen het bedrijf actief.

Hess n Activiteiten

Het Duitse Hess ontwikkelt en produceert verlichting. Het bedrijf zet zich in voor energiezuinige lichtoplossingen, bijvoorbeeld ledverlichting. n Mensen- en arbeidsrechten Hess heeft begin 2013 het Global Compact van de Verenigde Naties ondertekend. Hess loopt weinig risico’s om mensenrechten te schenden, omdat het enkel actief is in Duitsland en de Verenigde Staten. Wel heeft de onderneming beleid voor gezonde, veilige arbeidsomstandigheden. Een externe veiligheidsadviseur waarborgt dit in de praktijk. n Ketenverantwoordelijkheid Alle leveranciers van Hess zijn gevestigd in Europa, voornamelijk in Duitsland. Het bedrijf beoordeelt leveranciers in kritieke landen vooral op hun anti-corruptiebeleid. Ook hebben de leveranciers volgens Hess het Global Compact ondertekend. n Milieu Hess Group heeft een milieubeleid en is ISO 14001-gecertificeerd. Het bedrijf is zeer actief in het ontwikkelen van energiezuinige verlichting. Het doet dan ook veel in ledverlichting. Ook recycling is een belangrijk onderdeel van het milieubeleid, vooral recycling van staal, ijzer, brons en aluminium. Hess rapporteert over de verbeteringen van zijn gebruik van water, elektriciteit en gas.

Inditex n Activiteiten

De Spaanse retailer Inditex verkoopt kleding, schoenen, accessoires en huishoudelijk textiel. De merken van Inditex zijn onder andere Zara, Pull & Bear en Massimo. Wereldwijd heeft Inditex ruim 100.000 werknemers. n Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) Inditex is een van de betere retailers. Het heeft MVO geïntegreerd in zijn bedrijfsproces. Ook werkt Inditex samen met verschillende initiatieven om bijvoorbeeld de problemen bij leveranciers structureel te verbeteren. n Mensenrechten Inditex heeft een goed mensenrechtenbeleid. Het heeft in 2001 het Global Compact van de VN ondertekend. Het beleid is gebaseerd op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). n Milieu Inditex heeft een zeer goed milieubeleid. Uitgangspunt hiervan is dat Inditex zijn milieubelasting voortdurend wil verminderen. Ook zet het bedrijf zich in om zijn keten te vergroenen. Hierbij betrekt het zijn werknemers en directe omgeving. Alle vestigingen hebben een milieumanagementsysteem in lijn met ISO 14001; verscheidene vestigingen zijn gecertificeerd. Inditex heeft zich kwalitatieve en kwantitatieve doelen gesteld op milieugebied. n Ketenverantwoordelijkheid Inditex laat vooral in Azië zijn kleding maken. In samenwerking met het Ethical Trading Initiative (ETI) heeft het een goed ketenbeleid opgesteld. Dit is gebaseerd op de kernverdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, uitgangspunten van het Global Compact van de VN, de OESO-richtlijnen voor multinationale instellingen, de basisregels van het Ethical Trading Initiative (ETI) en lokale arbeidswetten. Als deze laatste ontbreken, is internationale wetgeving van toepassing.

Philips n Activiteiten

Koninklijke Philips Electronics N.V. is actief op de markten voor gezondheidszorg, consumentenproducten en verlichting. n Maatschappelijk verantwoord ondernemen Philips heeft een goed, zeer uitgebreid beleid voor verantwoord bestuur, mensenrechten, ketenverantwoordelijkheid en milieu. Op ver-

Jaarverslag 2011 2012 ASN Beleggingsfondsen

schillende terreinen is het echt een duurzame koploper, zoals op het vlak van ketenbeheer en klimaat. Het belang van Philips in Dutch Aero stond jarenlang echter de toelating tot het ASN Beleggingsuniversum in de weg. Dutch Aero was betrokken bij de JSF, terwijl de ASN Bank en ASN Beleggingsfondsen wapens afkeuren. Mede op aandringen van de ASN Bank stapte Philips begin 2012 uit Dutch Aero. Daarmee verviel de belemmering om Philips voor het ASN Beleggingsuniversum goed te keuren. n Mensenrechten Philips heeft uitgebreid beleid voor zijn werknemers en leveranciers. Het onderschrijft de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de fundamentele verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) over onder meer kinderarbeid, dwangarbeid, het recht op vereniging en collectieve onderhandelingen en non-discriminatie. Nieuwe bedrijfsonderdelen moeten zo snel mogelijk voldoen aan de Philipsstandaarden. n Milieu Philips heeft een goed milieubeleid, dat neergelegd is in het actieprogramma EcoVision5. Hierin staan de overkoepelende doelstellingen en visie op het vlak van milieu. Philips werkt aan reductie in 2015 van zijn energiegebruik, uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen, watergebruik, afval, gevaarlijke stoffen en stoffen die alleen onder voorwaarden gebruikt mogen worden (zoals lood en kwik). In het hele concern, dus niet alleen in de productieactiviteiten, is extra aandacht om het verbruik van energie te verminderen en efficiënter te maken, het gebruik van chemische stoffen te verminderen en hergebruik te bevorderen. n Ketenverantwoordelijkheid Philips heeft een uitgebreid ketenbeleid. Dat is nodig omdat Philips meer dan 10.000 eerstelijnsleveranciers van producten heeft, en 30.000 eerstelijnsleveranciers van diensten. Philips heeft speciale richtlijnen voor leveranciers. Hieraan moeten alle leveranciers voldoen waarvan Philips producten afneemt van meer dan 1.000 euro. De richtlijnen behandelen onder meer kinderarbeid, gedwongen arbeid, vakbondsvrijheid, non-discriminatie, veilige en gezonde arbeidsomstandigheden, en milieu. Philips controleert de naleving van de richtlijnen geregeld via een uitgebreid auditprogramma. Het heeft een vooruitstrevend programma voor conflictgrondstoffen in de keten.

SMA Solar Technology n Activiteiten

SMA Solar Technology maakt apparatuur die zonne-energie omzet in elektriciteit (converters). Het bedrijf heeft productiefaciliteiten in onder andere risicolanden als China, Tsjechië, Griekenland, India, Korea en de Verenigde Arabische Emiraten. n Mensenrechten Het bedrijf heeft het VN Global Compact van de VN ondertekend. Het heeft de gedragscode van de German Association of Materials Management, Purchasing and Logistics erkend. Deze gedragscode is gebaseerd op het Global Compact, de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de VN-verdragen ter bescherming van de Rechten van het Kind en voor de Uitbanning van Alle Vormen van Discriminatie van Vrouwen, en de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Hiermee verplicht SMA zich te handelen in overeenstemming met eerlijke, ecologisch verantwoorde en ethische principes, mensenrechten, standaarden voor de bescherming van de gezondheid en het milieu en eerlijke arbeidsstandaarden, en zich te verzetten tegen corruptie, valse mededinging en kinderen slavenarbeid. n Ketenverantwoordelijkheid SMA verwacht van zijn leveranciers dat zij aan de gedragscode voldoen. Duurzaam milieubeheer en het gebruik van natuurlijke hulpbronnen zijn cruciale onderdelen van de missie van het bedrijf. n Milieu De locatie in Niestetal is ISO 14001-gecertificeerd. Vanwege de duurzaamheid van zijn gebouwen en productiefaciliteiten is SMA toegelaten tot het Duitse ‘Partnerschap voor Klimaatbescherming en Energie-efficiëntie’. Ook is het bedrijf lid van het project ‘CO2-neutraal staatsbestuur’ van de deelstaat Hessen.

STMicroelectronics n Activiteiten

Het Franse ST Microelectronics ontwikkelt en produceert halfgeleiders (elektrische schakelingen) voor onder andere microprocessors (chips), en batterijen voor verschillende apparaten en sectoren, zoals computers, auto’s en de telecommunicatiesector. n Maatschappelijk verantwoord ondernemen ST Microelectronics is aangesloten bij het sectorinitiatief Electronic Industry Citizenship

161

162

Coalition (EICC). Hierdoor heeft het bedrijf een vooruitstrevend beleid om het gebruik van conflictgrondstoffen tegen te gaan. Het beleid omvat de tracering en monitoring van conflictgrondstoffen in de keten. n Mensenrechten ST Microelectronics heeft een goed mensenrechtenbeleid. Het onderschrijft de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Ook heeft STMicroelectronics het Global Compact van de VN ondertekend; zijn rapportage daarover wordt gecontroleerd door een externe partij. n Milieu ST Microelectronics heeft een goed milieubeleid. Het bedrijf rapporteert over zijn prestaties op het gebied van water, energie, CO2 en afval, en publiceert kwantitatieve cijfers hierover. Het stelt doelstellingen en heeft een managementsysteem om risico’s te beheersen en uitvoering van het beleid te waarborgen. n Ketenverantwoordelijkheid ST Microelectronics past de gedragsregels van de EICC toe in zijn keten. In dit beleid wordt onder meer aandacht besteed aan kinderarbeid, dwangarbeid, werkuren, vakbondsvrijheid en non-discriminatie. Tevens is er een managementsysteem om de keten te controleren.

Tom Tailor n Activiteiten

Tom Tailor verkoopt kleding en accessoires, evenals schoenen, tassen, juwelen, brillen en horloges, voor mannen, vrouwen en kinderen. n Mensen- en arbeidsrechten en ketenverantwoordelijkheid Tom Tailor werkt samen met 140 leveranciers die voornamelijk in Azië zijn gevestigd. Tom Tailor heeft sterk ketenbeleid. Het committeert zich aan het Business Social Compliance Initiative (BSCI). Hierin verenigen ondernemingen zich die de arbeidsvoorwaarden in hun wereldwijde keten van toeleveranciers verbeteren. Het beleid van Tom Tailor is gebaseerd op de richtlijnen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, het Verdrag inzake de rechten van het kind, en het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen. Het bedrijf heeft uitgebreid beleid tegen kinderen dwangarbeid en discriminatie, en voor gezonde, veilige arbeidsomstandigheden, eerlijk loon, redelijke werktijden en vakbondsvrijheid. On-

afhankelijke partijen controleren en coachen de leveranciers. n Milieu Tom Tailor heeft een programma ontwikkeld om de CO2-uitstoot van leveranciers te verminderen: het Carbon Performance Improvement Initiative. Dit biedt een instrument om de uitstoot van de leveranciers te meten en zo bij te dragen aan vermindering van het energieverbruik. Ook doet Tom Tailor mee aan het ‘Cotton made in Africa’project. Dit project voor het verbouwen van biologisch katoen verbetert ook de leefomstandigheden van boeren.

Vodafone n Activiteiten

Vodafone werd opgericht in 1984. Het hoofdkantoor is gevestigd in Newbury in het Verenigd Koninkrijk. Vodafone levert wereldwijd voorzieningen voor mobiele telecommunicatie en internet. Het heeft ongeveer 370 miljoen klanten. Vodafone verkoopt ook alle elektronicaproducten die daarbij horen, zoals tablets, laptops en mobiele telefoons. n Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het bedrijf heeft een goed privacybeleid. In 2011 heeft Vodafone dit beleid geactualiseerd nadat het in opspraak was geraakt door het versturen van sms’jes naar klanten in Egypte. Volgens Vodafone moet de verplichting om mee te werken met overheden in het belang van de nationale veiligheid, zorgvuldig worden afgewogen tegen de verplichting van telecombedrijven om de privacy en mensenrechten van hun klanten te waarborgen en te beschermen. n Mensenrechten Het bedrijf heeft een goed mensenrechtenbeleid. Het onderschrijft de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) voor het gehele bedrijf. n Milieu Vodafone heeft een goed milieubeleid. Het stelt duidelijke doelstellingen. Ook rapporteert het over zijn CO2-uitstoot, elektronisch afval, en energie- en waterverbruik. Alleen over de CO2-uitstoot en het elektronische afval publiceert Vodafone kwantitatieve cijfers. Het gehele bedrijf heeft een milieumanagementsysteem. Verscheidene bedrijfsonderdelen zijn ook ISO 14001-gecertificeerd. n Ketenverantwoordelijkheid Vodafone heeft een goed en uitgebreid ketenbeleid. Het besteedt aandacht aan vakbondsvrij-


heid, kinderarbeid, dwangarbeid, gezondheid van werknemers en milieu. Daarbij heeft Vodafone een managementsysteem voor zijn leveranciers ontwikkeld. Vodafone heeft indirect beleid over het gebruik van conflictgrondstoffen nu het is aangesloten bij de Electronic Industry Citizenship Coalition (EICC) and het Global e-Sustainability Initiative (GeSI).

Tien afgekeurde ondernemingen Apogee n Activiteiten

Het Amerikaanse Apogee produceert en repareert glas voor commerciële en kantoorgebouwen. Tevens ontwikkelt en produceert het glas van hoge technologische kwaliteit voor de foto-, display- en beeldindustrie. De glazen en aluminium ramen verlagen het energieverbruik en beschermen tegen orkanen en ontploffingen. Apogee heeft ongeveer 4.000 werknemers in dienst. Het is actief in de Verenigde Staten en Brazilië. n Reden van afkeuring Apogee heeft een productiefaciliteit in Brazilië, een risicoland wat betreft mensenrechten. Apogee heeft geen beleid om de mensenrechten van de werknemers in Brazilië te garanderen. Apogee heeft ook geen ketenbeleid, terwijl er sprake is van grote mensenrechtenrisico’s in het productieproces.

Arcadis n Activiteiten

De Nederlandse onderneming Arcadis is een internationale dienstverlener op het gebied van advisering, ontwerp, bouw, stedelijke planning en projectmanagement voor infrastructuur, milieu en gebouwen. Diverse diensten kunnen als milieuvriendelijk bestempeld worden, zoals bodemsaneringen, de aanleg van voorzieningen voor openbaar vervoer, de ontwikkeling van windparken, milieueffectrapportages en natuurontwikkeling. Overige bedrijfsactiviteiten zijn infrastructuur, communicatie en gebouwen. Bij Arcadis werken wereldwijd ongeveer 15.000 mensen. n Redenen van afkeuring Arcadis Logos, een dochteronderneming van Arcadis, is onderdeel van een consortium dat het projectmanagement van de controversiële Belo Monte-stuwdam uitvoert. Deze stuwdam wordt de op een na grootste dam van Brazilië en

de op twee na grootste van de wereld. De dam wordt gebouwd in het Amazoneregenwoud. De inheemse bevolking en tal van milieuorganisaties bekritiseren de bouw sterk.

Deutsche Telekom n Activiteiten

Deutsche Telekom is een van de grootste telecombedrijven van Europa. Het biedt vaste netwerken, breedbandtechnologie en mobiele communicatie via T-Mobile; internet, IPTV-producten en diensten (internet protocol television ofwel televisie via het internet) via Telekom TV; en ict-oplossingen voor bedrijven en zakelijke klanten via T-systems. Het bedrijf is aanwezig in 50 landen wereldwijd en heeft circa 247.000 medewerkers. n Reden van afkeuring Bij heronderzoek bleek dat Deutsche Telekom, via dochteronderneming T-Systems, informatieen technologiesystemen ontwikkelt om wapens in te zetten en te besturen. Dit is in strijd met ons beleid over wapens. Wij hebben hierover met Deutsche Telekom contact opgenomen. De antwoorden van Deutsche Telekom waren geen aanleiding om ons standpunt te wijzigen.

Kuraray n Activiteiten

Kuraray is een Japans chemiebedrijf dat chemicaliën en synthetische vezels en stoffen produceert. Het is vooral actief in Japan, maar heeft ook faciliteiten in andere delen van Azië en in Europa en Noord-Amerika. n Reden van afkeuring Voor verscheidene duurzaamheidsonderwerpen heeft Kuraray adequaat beleid. Het is echter beslist geen voorbeeld voor zijn sector. Het bedrijf past dierproeven toe, terwijl het daar geen beleid voor heeft. Daarom hebben wij het afgekeurd voor ons beleggingsuniversum.

Mitie Group n Activiteiten

De Mitie Group uit het Verenigd Koninkrijk biedt een scala aan diensten aan zowel eigenaars als gebruikers van commercieel en industrieel vastgoed. De bouwactiviteiten van de groep bestaan onder andere uit airconditioning, industrieel schilderwerk en installateursdiensten. De facilitaire diensten zijn catering-, schoonmaak-, beveiligings- en afvaldiensten. De duurzame bedrijfsvoering van Mitie heeft maatschappelijke en milieuaspecten.

163

n Reden van afkeuring

Sharp

Mitie heeft een driejarig contract gesloten met de Britse opwerkingsfabriek Sellafield. Daardoor is Mitie nu betrokken bij onder meer het opruimen en schoonmaken van nucleair afval en afvalbeheer. De ASN Bank en ASN Beleggingsfondsen investeren niet in ondernemingen die zich als toeleverancier specifiek op deze sector richten. Daarom hebben wij Mitie Group uit ons beleggingsuniversum verwijderd.

n Activiteiten

Nikon n Activiteiten

164

Nikon ontwikkelt, produceert en verkoopt fotocamera’s en aanverwante producten. Nikon is actief in vier segmenten: precisieapparatuur, camera’s en toebehoren, verrekijkers en telescopen, en microscopen. n Reden van afkeuren Nikon maakt meetapparatuur die specifiek is bedoeld voor gebruik in kerncentrales. Bovendien heeft Nikon onvoldoende beleid voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wij hebben hierover contact opgenomen met Nikon. Ook bij navraag bleek echter dat het ketenbeleid van Nikon niet voldoet aan onze criteria; het is hierover weinig transparant. Daar komt bij dat Nikon nauwelijks moeite doet om conflictgrondstoffen uit zijn keten te weren.

Sharp produceert en verkoopt elektronische producten. Dit zijn zowel consumentenproducten zoals tv’s, dvd-spelers en mobiele telefoons, als elektronische componenten. n Reden van afkeuring Sharp verkoopt en produceert onderdelen voor gokspelen. Wij beleggen niet in short odds-kansspelen, want deze zijn zeer verslavend doordat winst of verlies direct volgen op de inzet. Daarom hebben wij Sharp afgekeurd voor ons beleggingsuniversum.

Umicore n Activiteiten

Het Belgische Umicore ontwikkelt, produceert, verkoopt en recyclet metalen. Het heeft bedrijfsactiviteiten in 79 landen en productielocaties in 29 landen, waaronder China, Brazilië, India, ZuidKorea en Thailand. n Reden van afkeuring Umicore is betrokken bij kernenergie. Het bedrijf levert producten die specifiek worden toegepast in kerncentrales. De betrokkenheid van Umicore bij de productie van onderdelen voor kerncentrales is reden het bedrijf af te keuren.

Whitbread n Activiteiten

SAP n Activiteiten

SAP AG levert softwareprogramma’s die bedrijven in 130 landen wereldwijd helpen producten en diensten te leveren. Deze programma’s helpen grote ondernemingen met hun kernactiviteiten, te weten: productie, opslagbeheer, verkoop, administratie en relaties met klanten en leveranciers. Doordat SAP-klanten alle informatie via één platform kunnen delen, zorgt SAP voor betere afstemming van processen, efficiënter werken en betere besluitvorming. n Reden van afkeuring SAP ontwikkelt ook software waarmee wapensystemen met elkaar communiceren. Dit betekent dat SAP is betrokken bij de levering van softwaresystemen die vallen onder artikel 21 van de Common Military List van de EU. Daarom zijn deze systemen voor de ASN Beleggingsfondsen wapens; wij beleggen niet in wapens.

De Britse onderneming Whitbread bestaat al sinds 1742. Whitbread exploiteert onder verschillende merknamen hotels, restaurants, pubs en koffieketens in het Verenigd Koninkrijk. Bekende merknamen zijn: Costa, Beefeater Grill, Table Table, Brewers Fayre, and Taybarns. n Reden van afkeuring Whitbread heeft gokmachines staan in zijn hotels en restaurants. Deze machines vallen onder de short-odds-kanspelen. Deze vorm van gokken, waarbij winst of verlies direct volgt op de inzet, is zeer verslavend. Daarom sluiten de ASN Bank en ASN Beleggingsfondsen bedrijven die hierbij zijn betrokken, uit.


Bijlage 2 De bijzondere beleggingscriteria De Bijzondere Beleggingscriteria en de daarbij geldende werkwijze zijn een uitwerking van de missie en de ondernemingsprincipes van de ASN Bank. Zij zijn volledig van toepassing op het ASN Duurzaam Aandelenfonds, het ASN Duurzaam Obligatiefonds, het ASN Duurzaam Mixfonds, het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds en de beleggingen van ASN Bank, met uitzondering van de zakelijke kredieten. Voor het ASN Milieu & Waterfonds en de zakelijke kredieten van ASN Bank zijn, gelet op hun aard, minimaal de uitsluitingscriteria van toepassing. Voor het ASN Groenprojectenfonds is de Regeling Groenprojecten 2010 van toepassing. Voor het ASN-Novib Microkredietfonds was de Regeling Sociaal-Ethische Projecten 2005 van toepassing tot en met 31 december 2012. De Bijzondere Beleggingscriteria van de ASN Bank zijn verdeeld in uitsluitingscriteria en toelatingscriteria. De uitsluitingscriteria zijn absolute voorwaarden waar beleggingen1 aan moeten voldoen. Beleggingen moeten ook voldoen aan de toelatingscriteria, maar deze zijn relatief: alleen beleggingen die in hun groep of sector tot de betere behoren op de toelatingscriteria, worden toegelaten. Er is verder een onderscheid tussen uitsluitingscriteria en toelatingscriteria voor landen2 en voor ondernemingen. En er is onderscheid tussen mensenrechtencriteria en milieucriteria. De ASN Bank is van mening dat een uitputtende opsomming van ethisch-duurzame criteria waaraan beleggingen dienen te voldoen, niet mogelijk is. Naast de specifieke criteria, die in de analyse leiden tot een feitelijk en kwantitatief oordeel, zal er ook altijd een kwalitatief oordeel geveld worden ten aanzien van ethiek en bijdrage aan duurzame ontwikkeling.

1

Uitsluitingscriteria

De ASN Selectiecommissie3 zal in voorkomende gevallen tot (tijdelijke) uitsluiting overgaan, indien, naar haar oordeel, niet wordt voldaan aan de missie en de ondernemingsprincipes van de ASN Bank.

1.1

Mensenrechten

De ASN Bank zal binnen haar activiteiten en invloedssfeer zorg dragen voor het respecteren, beschermen en bevorderen van mensenrechten zoals vormgegeven in nationaal en internationaal recht. Daarvoor hanteert zij zowel voor landen als ondernemingen uitsluitingscriteria en toelatingscriteria. 1.1.1 Uitgangspunt voor landen Voor landen geldt als uitgangspunt dat zij worden uitgesloten als zij verantwoordelijk zijn voor ernstige schendingen van mensenrechten volgens de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de daaruit voortkomende internationale mensenrechtenstandaarden. Landen die verantwoordelijk zijn voor de volgende ernstige schendingen van het internationaal recht worden daarom uitgesloten: n Marteling. n Genocide of volkerenmoord. n Misdrijven tegen de menselijkheid. n Oorlogsmisdaden. 1.1.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Voor ondernemingen geldt als uitgangspunt dat zij worden uitgesloten als zij de mensenrechten volgens de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de daaruit voortkomende mensenrechtenstandaarden betrekking hebbend op de activiteiten en invloedssfeer4 van de onderneming niet respecteren in alle landen waar de onderneming actief is5. Ondernemingen die zich bewezen stelselmatig schuldig maken aan de volgende mensenrechtenschendingen worden daarom uitgesloten:

1 De term ‘beleggingen’ wordt als verzamelterm gebruikt. Hiertoe worden gerekend aandelen, (staats)obligaties, zakelijke en niet-zakelijke kredieten en alle andere debiteuren van ASN Bank. 2 Met beleggingen in landen worden met name staatsobligaties bedoeld. Het betreft dus niet beleggingen in bedrijven die in die landen actief kunnen zijn. 3 De ASN Selectiecommissie bestaat in ieder geval uit de directie van de ASN Bank N.V. en de directie van ASN Beleggingsfondsen N.V. 4 Met activiteiten en invloedssfeer van de onderneming worden bedoeld de onderneming zelf en die delen van de keten waarin de onderneming actief is en waar zij invloed op uit kan oefenen. 5 De ASN Bank refereert hierbij aan de criteria zoals verwoord in ‘The Norms on the Responsibilities of Transnational Corporations and Other Business Enterprises with regard to Human Rights’ van 2003.

165

Gelijke behandeling: n Ondernemingen die geen gelijke behandeling en non-discriminatie garanderen.

166

Wapens en veiligheid: n Ondernemingen die zich mengen in of profiteren van oorlogsmisdaden of actief zijn in wapenproductie of wapenhandel. Voor de ASN Bank betekent dit dus dat zij ook afziet van elke vorm van financiering van, of investering in ondernemingen actief in de ontwikkeling, productie, distributie van of handel in wapens. Wapens zijn alle soorten conventionele wapens, munitie, onderdelen van wapens, ondersteunende technologieën en samenhangende expertise. Voor een exacte definiëring van het begrip ‘wapen’ volgt de ASN Bank de lijst die door de EU is opgesteld (Common Military List of the European Union). Deze lijst omvat een brede opsomming van wapens, onderdelen, chemicaliën maar ook ICTproducten en dienstverlening. De ASN Bank sluit ook ondernemingen uit die producten produceren die naast een civiele toepassing primair in wapens worden toegepast6. n Ondernemingen waarbij de uitvoering van de beveiliging van de onderneming niet voldoet aan de rechten van de mens. Kinderen: n Ondernemingen die geen bescherming bieden tegen uitbuiting van het kind. Werknemers: n Ondernemingen die dwangarbeid hanteren. n Ondernemingen die geen gezonde en veilige arbeidsomstandigheden bieden of betrokken zijn bij seksuele uitbuiting en/of betrokkenheid zijn bij de exploitatie van pornografie. n Ondernemingen die geen rechtvaardige en adequate beloning geven. n Ondernemingen die geen vakbondsvrijheid bieden. Nationale soevereiniteit en mensenrechten: n Ondernemingen die de nationale soevereiniteit en mensenrechten niet respecteren door het niet volgen van wetgeving. n Ondernemingen die betrokken zijn bij corruptie. n Ondernemingen waarbij de bedrijfsactiviteiten leiden tot verslechtering van de gezondheid of de woonsituatie of toename van de armoede.

n Onderneming die culturele, sociale en economi-

sche rechten schenden. Consument: n Ondernemingen die onveilige, kwalitatief slechte of schadelijke producten zoals tabak of gokspelen leveren. Milieubescherming: n Ondernemingen die geen bescherming van het milieu bieden door niet te handelen in overeenstemming met nationale en internationale richtlijnen en wetten.

1.2 Milieu 1.2.1 Uitgangspunt voor landen Landen die niet actief bijdragen aan bescherming van het milieu door slecht te scoren op gerenommeerde milieu-indices worden uitgesloten. 1.2.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Kernenergie: n Ondernemingen die kernenergie opwekken, kerncentrales exploiteren of nucleaire producten verhandelen of distribueren. n Ondernemingen die als toeleverancier zich specifiek op deze sector richten. Gentechnologie: n Ondernemingen die gentechnologie toepassen op planten en dieren op het gebied van voeding en non-food worden uitgesloten. n Ondernemingen die gentechnologie ten behoeve van medisch-farmaceutische doelen toepassen op planten en dieren zijn uitgesloten, tenzij er een medisch probleem uitsluitend, op het moment van toetsing, opgelost kan worden door gebruik van genetisch gemodificeerde planten en/of dieren. Uitsluitend onder gesloten omstandigheden waardoor risico’s voor mens en milieu zoveel mogelijk worden beperkt. Bont, walvisvaart, exotische en/of beschermde diersoorten: n Ondernemingen die rechtstreeks betrokken zijn bij de jacht op en/of handel in: n bont; n walvissen; n exotische en/of beschermde diersoorten.

6 Voor deze producten wordt de term ‘dual-use-producten’ gebruikt.


Tropisch hardhout: n Ondernemingen actief in de kap en/of handel van niet-duurzaam tropisch hardhout. Palmolie: n Ondernemingen actief in de opzet of exploitatie van niet-duurzame palmolieplantages. Bio-industrie: n Ondernemingen actief in de exploitatie van dieronvriendelijke bio-industrie. n Ondernemingen die als toeleverancier zich richten op het ontwikkelen en instandhouden van dieronvriendelijke bio-industrie. Dierproeven: n Ondernemingen die bij de ontwikkeling van niet-medische producten, gebruikmaken van dierproeven. n Ondernemingen die wettelijk genoodzaakt zijn voor medische productie dierproeven toe te passen, maar geen transparant beleid hebben dienaangaande en geen alternatieven ontwikkelen. Ketenaansprakelijkheid: n Ondernemingen die geen enkele ketenverantwoordelijkheid erkennen op het gebied van milieu. n Ondernemingen die gezien hun ketenverantwoordelijkheid zich niet transparant en verantwoordingsbereid tonen.

2

Toelatingscriteria

Ten aanzien van prestaties op het gebied van duurzaam ondernemen, worden ondernemingen op vele tientallen economische, sociale en milieu-indicatoren beoordeeld, zoveel mogelijk ondernemings- en sectorspecifiek. Ervaring en nieuwe inzichten leiden tot regelmatige actualisering van de specifieke milieu- en sociale indicatoren. Al naar gelang de aard van de onderneming of sector, gelden in ieder geval de volgende criteria als voorwaarden bij de beslissing om al dan niet een onderneming, of overige debiteur toe te laten tot het beleggingsuniversum.

2.1 Mensenrechten 2.1.1 Uitgangspunt voor landen Voor landen geldt dat zij actief bijdragen aan het

respecteren, beschermen en bevorderen van de Universele verklaring van de Rechten van de Mens door tot de betere te behoren op gerenommeerde mensenrechten indices.

2.1.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Voor ondernemingen geldt dat zij een positieve waardering krijgen wanneer zij actief bijdragen aan het beschermen en bevorderen van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens voor zover betrekking hebbend op de activiteiten en invloedssfeer van ondernemingen door: n Het implementeren van normen in intern beleid, gedragscodes en contracten. n Interne en externe monitoring en verificatie uit te laten voeren op navolging normen. n Aanwezigheid van beleid en een mechanisme om slachtoffers van eventuele schending van de mensenrechten te compenseren.

2.2 Milieu 2.2.1 Uitgangspunt voor landen Voor landen geldt dat zij actief bijdragen aan bescherming van het milieu door tot de betere te behoren op gerenommeerde milieu-indices. 2.2.2 Uitgangspunt voor ondernemingen Milieu: n Ondernemingen dienen aan te tonen dat zij een actief en integraal milieubeleid voeren. In concreto zal getoetst worden: de aard van de gebruikte grondstoffen; de aard van de eindproducten; het energieverbruik; het verbruik van schoon water; de aard van vrijkomende emissies en het vaste afval bij de productie; de mogelijkheden en mate van hergebruik van het eindproduct. Bij het toetsen van een onderneming weegt niet alleen de huidige milieusituatie, maar tevens de aanpak door en binnen de onderneming om tot verandering en verbetering op dit terrein te komen. Gentechnologie: n Ondernemingen dienen aan te geven of en zo ja op welke wijze zij gentechnologie toepassen. Bedrijven die gebruikmaken van deze technologie, dienen over een aantoonbaar transparant beleid dienaangaande te beschikken. Toepassing van gentechnologie op micro-organismen is toegestaan, onder voorwaarde dat dit onder gesloten omstandigheden plaatsvindt, waardoor risico’s voor mens en milieu zoveel mogelijk worden

167

beperkt en er een aantoonbare bijdrage is aan duurzame ontwikkeling dan wel bedrijfsvoering.

3. Werkwijze analyse beleggingen 3.1 Analyse ondernemingen

168

De analyse van duurzaamheidprestaties van ondernemingen wordt uitgevoerd door duurzaamheidsanalisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek. Deze analyse wordt zoveel mogelijk op sectorniveau en per regio gemaakt. In principe komen alleen de best presterende ondernemingen per sector voor selectie in aanmerking. Ondernemingen die buiten deze sectorstudies vallen, kunnen eveneens in aanmerking komen op basis van individuele prestaties en voorbeeldfunctie op het gebied van MVO. Sectorstudies en individuele ondernemingsprofielen worden ter beoordeling voorgelegd aan de ASN Selectiecommissie.

3.2 Analyse landen

De analyse van duurzaamheidsprestaties van landen wordt uitgevoerd door duurzaamheidsanalisten van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek. In principe komen alleen de beter presterende landen voor selectie in aanmerking. Beschikbaarheid van betrouwbare gegevens en schuldpapier spelen eveneens een rol bij de selectie. Landenstudies en individuele landenprofielen worden ter beoordeling voorgelegd aan de ASN Selectiecommissie.

3.4 Beleggingsuniversum Wijzigingen in het beleggingsuniversum vinden plaats in de ASN Selectiecommissie. n Behalve de relatieve prestaties op sectorniveau, worden ondernemingen in de ASN Selectiecommissie met name op de ASN-uitsluitingscriteria en -toelatingscriteria beoordeeld. In praktijk betekent dit dat de best presterende onderneming per sector, niet automatisch goed genoeg wordt bevonden om in het beleggingsuniversum te worden opgenomen. De absolute prestaties dienen minimaal aan voorgaande criteria te voldoen. Tevens zal de ASN Selectiecommissie altijd oordelen of de activiteit van onderneming of overige debiteur een bijdrage leveren aan de missie van de ASN Bank. n Ondernemingen en landen in het beleggingsuniversum worden minimaal één keer per 36 maanden, of zoveel eerder indien noodzakelijk, opnieuw geanalyseerd. n Buiten sectoranalyses om zal de ASN Selectiecommissie individuele ondernemingen en andere debiteuren die bijzondere prestaties laten zien op het gebied van milieubeleid, sociaal beleid, mensenrechten, dierenwelzijn of kinderarbeid (en daarmee tot voorbeeld dienen voor anderen) toelaten tot het beleggingsuniversum.

3.3 Analyse overige beleggingen Alle overige beleggingen worden minimaal getoetst aan de uitsluitingscriteria en de ondernemingsprincipes.


Bijlage 3 Structuur en overige informatie Hieronder ziet u een samenvatting van informatie die elders in het jaarverslag of in het prospectus is vermeld. Voor de volledige omschrijving van deze informatie verwijzen wij u naar de desbetreffende passages van het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V.

Juridische structuur ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal, die is opgezet volgens een zogenaamde paraplustructuur. Het

aandelenkapitaal van ASN Beleggingsfondsen N.V. is onderverdeeld in verschillende series aandelen, fondsen genoemd. Ieder fonds heeft een eigen beleggingsbeleid en een specifiek rendements- en risicoprofiel dat daaraan is verbonden. De fondsen als zodanig hebben geen rechtspersoonlijkheid; het vermogen is van één en dezelfde rechtspersoon: ASN Beleggingsfondsen N.V. De fondsen beleggen het vermogen van ASN Beleggingsfondsen N.V. in besloten fondsen voor gemene rekening, de zogenaamde beleggingspools. In deze beleggingspools vindt de feitelijke uitvoering van het beleggingsbeleid plaats. Het volgende diagram illustreert deze structuur.

ASN Beleggingsfondsen N.V. ASN Duurzaam Aandelenfonds

ASN Duurzaam Mixfonds

ASN Duurzaam Obligatiefonds

ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

ASN

ASN

Aandelenpool

Obligatiepool

ASN Small &

169

ASN Milieu & Waterfonds

ASN Mixpool

Vergunning Voor het aanbieden van deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen vereist de Wet op het financieel toezicht dat de beheerder van die beleggingsinstelling beschikt over een vergunning voor het beheren van beleggingsinstellingen. Voor het beheer van ASN Beleggingsfondsen N.V. beschikt ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. over een dergelijke vergunning.

Midcappool

ASN Milieupool

Transparantierichtlijnen van de VBDO Speciaal voor duurzame beleggingsfondsen heeft de VBDO (Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling) de zogenaamde Transparantie Richtlijnen ontwikkeld. De ASN Beleggingsfondsen hebben vanaf het begin actief meegewerkt aan de totstandkoming van de Transparantie Richtlijnen en deze direct onderschreven. De Transparantie Richtlijnen geven geen waardeoordeel over de mate van duurzaamheid van de ondertekenaar. Wel verplichten zij het beleggingsfonds openheid te bieden over de wijze waarop het zijn duurzame karakter vorm

geeft in het selectie– en beleggingsbeleid. De Transparantie Richtlijnen fungeren als een gedragscode voor duurzame beleggingsfondsen die zich richten op particuliere beleggers. Doel van de richtlijnen is consumenten te helpen beoordelen of duurzame beleggingsfondsen daadwerkelijk invulling geven aan hun duurzame uitgangspunten. Eind 2004 is besloten de Transparantie Richtlijnen een Europees karakter te geven. Eurosif, de Europese VBDO, heeft de Transparantie Richtlijnen integraal overgenomen als ‘Eurosif Transparancy Guidelines for the retail SRI Fund Sector’. ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. heeft in november 2004 deze richtlijnen officieel ondertekend.

Fiscale status 170

De beschrijving van de fiscale aspecten is gebaseerd op de stand van de wetgeving en jurisprudentie van 14 februari 2013, met uitzondering van maatregelen die met terugwerkende kracht worden ingevoerd. Het overzicht vormt geen advies voor een specifieke persoonlijke situatie. Het verdient aanbeveling daarvoor een belastingadviseur te raadplegen.

Vennootschapsbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. opteert voor de status van fiscale beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969, zoals nader uitgewerkt is in het Besluit beleggingsinstellingen (Besluit van 20 december 2007, Stb.573). Dit houdt in dat ASN Beleggingsfondsen N.V. geen vennootschapsbelasting verschuldigd is (0%-tarief) als zij voldoet aan de in de wet en het besluit genoemde voorwaarden. Een van deze voorwaarden is dat ASN Beleggingsfondsen N.V. de voor uitdeling beschikbare winst van de betreffende fondsen binnen acht maanden na afloop van het boekjaar aan de aandeelhouders van de betreffende fondsen uitkeert (de doorstootverplichting). Deze winst is exclusief onder andere het saldo van koerswinsten en koersverliezen op financiële instrumenten. De uitkering geschiedt onder aftrek van een deel van de beheerkosten. ASN Beleggingsfondsen N.V. voegt het positieve saldo van koerswinsten en koersverliezen op beleggingen toe aan de herbeleggingreserve. Een eventueel negatief saldo dient ten laste van de herbeleggingreserve te komen.

Dividendbelasting en buitenlandse bronbelasting ASN Beleggingsfondsen N.V. dient op uitgekeerd dividend aan aandeelhouders in beginsel 15% dividendbelasting in te houden. Op van Nederlandse beleggingen ontvangen dividend wordt in beginsel 15% dividendbelasting ingehouden. Op van buitenlandse beleggingen ontvangen dividend houdt het betreffende land veelal bronbelasting in. Als Nederland een verdrag heeft gesloten met het betreffende bronland om dubbele belasting te voorkomen, kan het bronbelastingtarief mogelijk op grond van dit belastingverdrag worden verlaagd. Afhankelijk van het betreffende belastingverdrag kan ASN Beleggingsfondsen N.V. in beginsel verzoeken om een (gedeeltelijke) teruggaaf van de ingehouden bronbelasting (tot aan het verdragstarief) bij de buitenlandse belastingautoriteiten. ASN Beleggingsfondsen N.V. kan in beginsel de Nederlandse dividendbelasting die is ingehouden op ontvangen dividenden, en (resterende) buitenlandse bronbelasting tot maximaal 15% verrekenen met de dividendbelasting die zij moet afdragen over de dividenduitkeringen van ASN Beleggingsfondsen N.V. Dit vindt plaats via de zogenaamde afdrachtvermindering. Deze afdrachtvermindering is met ingang van 1 januari 2013 beperkt. Voor zover er vrijgestelde entiteiten deelnemen in het fonds, mag de afdrachtvermindering niet meer worden toegepast ter zake van buitenlandse bronbelasting.

Beleggingspools De ASN Beleggingspools zijn niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Alle activa en passiva, alsmede de resultaten, worden toegerekend aan de houders van de participaties in de ASN Beleggingspools, waaronder ASN Beleggingsfondsen N.V.

Kosten van de fondsen Op- en afslagen Bij de aan- en verkoop van de beursgenoteerde beleggingsfondsen wordt een open afslag gehanteerd op de intrinsieke waarde die de beurskoers bepaalt. De kosten bij uitgifte van aandelen en de kosten bij inkoop van aandelen worden via opslagen in de afgifteprijs, respectievelijk afslagen van de inkoopprijs van een aandeel van een fonds verwerkt. De open afslagen voor het ASN Duurzaam Obligatiefonds bedragen 0,10%, voor het ASN Duurzaam Mixfonds 0,15% en voor de overige drie aandelenfondsen 0,15%. De open afslagen komen geheel ten goede aan het desbetreffende fonds.


Transactiekosten De kosten van de onderliggende beleggingstransacties in de beleggingspools van het fonds zijn inbegrepen in de aan-en verkoopprijzen van de betreffende transacties.

Kosten voor de beleggers Wanneer beleggers een van de genoemde fondsen aan- of verkopen via de Beleggersgiro bij de ASN Bank, wordt een transactieprovisie van 0,4% in rekening gebracht. Bij aankopen boven de € 50.000 gelden lagere tarieven volgens onderstaande staffel: Voor het gedeelte tussen € 50.001 - € 100.000 € 100.001 - € 150.000 € 150.001 - € 200.000 boven € 200.000

Binnen vier maanden na afloop van elk boekjaar maakt ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. een jaarverslag op voor ASN Beleggingsfondsen N.V. Het halfjaarverslag wordt opgemaakt binnen negen weken na afloop van de eerste zes maanden van elk boekjaar. Voor elk beleggingsfonds is een document Essentiële Beleggersinformatie (EBi) opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico’s. Vraag erom en lees het voordat u het product koopt.

Verkrijgbaarheid van informatie 0,3% 0,2% 0,1% 0,0%

Totalekostenpercentage (TKP) De beheerder brengt bij elk fonds jaarlijks een totalekostenvergoeding voor het beheer in rekening. Onderstaande tabel bevat een overzicht van de totalekostenvergoeding per fonds, uitgedrukt als percentage op jaarbasis. De kostenvergoeding wordt op dagbasis gereserveerd (1/365 deel over het totale vermogen van een fonds) en maandelijks ten laste gebracht van het vermogen van het desbetreffende fonds. Overzicht percentages van totalekostenvergoeding op jaarbasis per fonds: ASN Duurzaam Aandelenfonds ASN Duurzaam Obligatiefonds ASN Duurzaam Mixfonds ASN Milieu & Waterfonds ASN Duurzaam Small & Midcapfonds

Verslaglegging en overige informatie

1,25% 0,95% 1,10% 1,75% 1,75%

Uit deze totalekostenvergoeding worden alle kosten die voor het fonds worden gemaakt vergoed. Als naar het oordeel van de directie de ontwikkelingen het nodig maken dit percentage te verhogen, wordt dit minstens één maand tevoren in advertenties bekendgemaakt conform de daaraan gestelde voorwaarden.

Exemplaren van het jaarverslag, het halfjaarverslag, de EBi’s en het prospectus zijn kosteloos te verkrijgen bij ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Wilt u een gedrukte versie ontvangen, dan belt u de ASN Klantenservice, telefoon 0800 - 03 80 (gratis), van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 17.30 uur. U kunt alle documenten ook downloaden van de website www.asnbank.nl/beleggen > Over de beheerder.

171

Bijlage 4 Corporate Governance Nederlandse Corporate Governance Code

172

Met ingang van het verslagjaar 2005 past ASN Beleggingsfondsen N.V. op vrijwillige basis de Nederlandse Corporate Governance Code (hierna: ‘Code’) toe. Dit is een code voor goed ondernemingsbestuur. Door de Code waar mogelijk toe te passen, dragen wij bij aan de doelstelling van de ASN Bank om maatschappelijk verantwoord te ondernemen, als uitvloeisel van de missie van de ASN Bank. Toepassing van de Code draagt tevens bij aan het integere, transparante en verantwoordingsbereide beheer van de vijf beleggingsfondsen van ASN Beleggingsfondsen N.V. Hierna leggen wij verantwoording af over de wijze waarop wij de Corporate Governance Code bij de ASN Beleggingsfondsen N.V. toepassen. De Code bevat zowel principes als concrete bepalingen die de personen en partijen die bij een vennootschap betrokken zijn, tegenover elkaar in acht zouden moeten nemen. Wij leggen verantwoording af volgens de aanbeveling van de Code. Wij schetsen de hoofdlijnen van de Corporate Governance-structuur. Vervolgens geven wij – met redenen omkleed – aan op welke punten wij afwijken van de Code. Daarmee volgen wij het principe: pas toe of leg uit. Voor de tekst van de Code zelf verwijzen wij naar de website van de commissie, www.commissiecorporategovernance.nl. Voor beheerders van beleggingsinstellingen die vallen onder Nederlands toezicht, heeft de brancheorganisatie DUFAS een set richtlijnen opgesteld, de Principles of Fund Governance. Doel is nadere richtlijnen te geven voor de organisatorische opzet en werkwijze van beheerders van beleggingsinstellingen. Daarmee wil DUFAS waarborgen scheppen voor de integere uitoefening van de bedrijfsvoering en een zorgvuldige dienstverlening (informatieverstrekking). De minister van Financiën heeft aangegeven dat voor de AFM de Principles of Fund Governance als referentiekader voor fund governance kunnen dienen.

Corporate governance-structuur Naleving en handhaving van de code ASN Beleggingsfondsen N.V. is een beursgenoteer-

de onderneming, die niet verplicht is de in de wet verankerde Corporate Governance Code (Code) toe te passen. Directie en commissarissen achten echter de uitgangspunten voor goede verantwoording en transparantie die aan de Code ten grondslag liggen, van grote betekenis. Daarom passen zij de principes en best practice-bepalingen die in de Code zijn vastgelegd, zoveel mogelijk vrijwillig toe. ASN Beleggingsfondsen N.V. onderschrijft dat de directie en de raad van commissarissen verantwoordelijk zijn voor de Corporate Governance-structuur. Zij zullen hierover verantwoording afleggen aan de algemene vergadering. Eventuele afwijkingen van de Code nemen wij op in het jaarverslag, waarbij wij de redenen van de afwijking geven. Elke substantiële verandering in de corporate governance-structuur en in de naleving van de Code zal ter bespreking aan de algemene vergadering worden voorgelegd.

Bestuur De directie van ASN Beleggingsfondsen N.V. wordt gevoerd door ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB). Daarmee is ABB verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie en het beleid en de resultaatontwikkeling die daaruit voortvloeit. De directie legt hierover verantwoording af, zowel aan de raad van commissarissen als tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders. De directie legt de operationele en financiële doelstellingen van ASN Beleggingsfondsen N.V., de strategie die moet leiden tot het realiseren van die doelstellingen en de randvoorwaarden daarbij (het operationeel plan) ter goedkeuring voor aan de raad van commissarissen. ASN Beleggingsfondsen N.V. is onderdeel van de ASN Bank en als zodanig onderworpen aan het interne risicobeheersings- en controlesysteem van SNS Bank, waarvan de ASN Bank een dochter is.

Raad van commissarissen De raad van commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van de directie en de algemene gang van zaken in de vennootschap. De raad staat de directie met raad terzijde.

Algemene vergadering van aandeelhouders De directie en de leden van de raad van commissarissen worden benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. De ASN Bank, houder van het prioriteitsaandeel, doet een voordracht voor de leden van de directie en de raad van commissarissen. De algemene vergadering is voorts bevoegd de


directie en de leden van de raad van commissarissen te schorsen en te ontslaan. Daarnaast komen kernbevoegdheden toe aan de algemene vergadering, zoals besluiten tot statutenwijziging, besluiten over een belangrijke verandering van de identiteit of het karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V., de vaststelling van de jaarrekening en het uit te keren dividend. Ook stelt de algemene vergadering de bezoldiging van de raad van commissarissen vast.

Financiële verslaggeving Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaar gemaakte financiële berichten. De raad van commissarissen ziet erop toe dat het bestuur deze verantwoordelijkheid vervult. De externe accountant wordt benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders.

Pas toe of leg uit ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft haar corporate governance-structuur vrijwillig getoetst aan de principes en best practice-bepalingen die in de Corporate Governance Code zijn opgenomen. Daarbij is ASN Beleggingsfondsen N.V. tot de conclusie gekomen dat zij op dit moment aan deze bepalingen voldoet voor zover toepasbaar, waarbij de volgende uitzonderingen gelden.

Benoeming van bestuurders voor een periode van vier jaar De bestaande overeenkomst met ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., de directie van ASN Beleggingsfondsen N.V., is afgesloten voordat de Corporate Governance Code van kracht werd en geldt voor onbepaalde tijd. De individuele directieleden van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. zijn allen in loondienst bij de ASN Bank en benoemd volgens de daar geldende regels.

Klokkenluidersregeling Sinds september 2005 is voor SNS REAAL een klokkenluidersreglement van kracht, dat ook geldt voor de ASN Bank.

Deelname aan de besluitvorming in de algemene vergadering van aandeelhouders Houders van aandelen in ASN Beleggingsfondsen N.V. via de Stichting SNS Beleggersgiro (Beleggersgiro), die de algemene vergadering van aandeelhouders willen bijwonen, krijgen onvoorwaardelijk bij volmacht de stemrechten toegekend die aan de onderliggende aandelen toekomen krachtens het reglement van de Beleggersgiro.

De stemrechten van de overige aandelen in de Beleggersgiro zijn bij herroepelijke volmacht door Beleggersgiro toegekend aan de Stichting ASN Beleggingsfondsen. Deze stichting beoogt de continuïteit in het bestuur over en het beleid van ASN Beursfondsen te waarborgen. Zij maakt in beginsel alleen gebruik van dit stemrecht, als deze continuïteit naar het oordeel van het bestuur gevaar loopt. Houders van aandelen in ASN Beleggingsfondsen N.V. die de algemene vergadering van aandeelhouders willen bijwonen, worden per advertentie opgeroepen zich aan te melden om stemrecht in de vergadering te krijgen. ASN Beleggingsfondsen N.V. heeft niet voorzien in de mogelijkheid dat aandeelhouders op afstand stemmen en met alle (andere) aandeelhouders communiceren.

Beschermingsmaatregelen Uitsluitend de houder van het prioriteitsaandeel, ASN Bank N.V., mag voordrachten doen tot benoeming van (leden van) de directie en leden van de raad van commissarissen, alsmede voorstellen tot wijziging van de statuten. De leden van de raad van commissarissen worden benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. Deze maatregel is genomen om het bijzondere karakter van ASN Beleggingsfondsen N.V. te beschermen. Dit karakter blijkt onder meer uit de bijzondere beleggingscriteria die voor de fondsen gelden.

Beloning en beoordeling van het functioneren van de externe accountant De externe accountant wordt benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. De bepalingen in de Corporate Governance Code over de beloning en beoordeling van de accountant worden door beoordelings- en evaluatiegesprekken toegepast.

Interne audit functie De interne accountant functioneert onder verantwoordelijkheid van de raad van bestuur van SNS Reaal, waarvan de ASN Bank een zelfstandige dochter is.

173

Bijlage 5 Beheerteams Verschillende teams zijn verantwoordelijk voor het beheer van de ASN Beleggingsfondsen. Hieronder zijn de leden van deze teams, hun functie, verantwoordelijkheden en ervaring vermeld.

Belangen Wij vermelden niet de belangen in de fondsen die de hieronder genoemde beheerders en medewerkers bezitten. Wij waken voor belangenverstrengeling. Daarom vinden wij het niet wenselijk dat zij belangen hebben in de fondsen die zij beheren, en voeren op dit punt een terughoudend beleid. De drijfveer bij het beheer van de ASN Beleggingsfondsen is de duurzaamheid te bevorderen.

174

ASN Vermogensopbouw ASN Vermogensopbouw is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en afzet van spaar-, betaal- en beleggingsproducten van de ASN Bank. Dit team draagt tevens zorg voor de uitvoering van weten regelgeving voor zover dit betrekking heeft op de klanten en producten. Het voert de dagelijkse directie over ASN Beleggingsfondsen N.V. Verder vertegenwoordigt het de ASN Bank en de ASN Beleggingsfondsen op bijeenkomsten voor intermediairs en geïnteresseerden in deze fondsen. n Bas-Jan

verschillende functies in de beleggingssector vervuld. Zij was directeur Triodos Investment Management, hoofd Vermogensbeheer bij ING Private Banking en aandelenanalist bij Kempen & Co. Diane is in 1997 afgestudeerd als econoom aan de Universiteit van Amsterdam, en behaalde in 2001 haar CFA-titel (Chartered Financial Analyst). n Paulien van der Lely-Marsman Paulien van der Lely is sinds januari 2010 productmanager beleggingen. In die functie is zij verantwoordelijk voor het beheer van de beleggingsfondsen en -producten van de ASN Bank. Hiervoor bekleedde Paulien diverse functies bij Fortis. Als laatste was zij werkzaam bij Fortis Investments als relatiemanager voor de distributie van beleggingsfondsen. Paulien is in 1998 afgestudeerd als econoom aan de Universiteit van Maastricht. n Diana Kool-Oskam Diana Kool kwam in 2010 in dienst als jurist beleggingsfondsen voor SNS REAAL. Sinds januari 2012 is zij volledig werkzaam voor de ASN Bank, als jurist op de afdeling Vermogensopbouw. Zij is verantwoordelijk voor de juridische zaken van de beleggingsfondsen en de andere vermogensopbouwproducten van de ASN Bank. Hiervoor was zij werkzaam als kandidaat-notaris, onder meer bij Nauta Dutilh te Rotterdam. Diana is afgestudeerd in Nederlands recht aan de Universiteit van Utrecht.

Blom

Bas Jan Blom (1962) is als directeur ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. verantwoordelijk voor de beleggingsfondsen van de ASN Bank, en als eindverantwoordelijke van de afdeling ASN Vermogensopbouw voor het spaarbedrijf van de bank. Tevens is hij directeur van ASN Groenbank en van Energiefonds Overijssel. Voorheen heeft hij acht jaar bij Schretlen & Co gewerkt, waar hij verschillende managementfuncties vervulde op het gebied van financiële planning, relatiemanagement en beleggingsadvies. Daarvoor was hij vijftien jaar werkzaam bij ABN AMRO. Bas-Jan Blom is bestuurslid van de Stichting de Putsche Ruiters. n Diane Griffioen Diane Griffoen is sinds november 2011 afdelingshoofd van ASN Vermogensopbouw en sinds oktober 2012 directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Zij is verantwoordelijk voor het fondsen productbeheer van de ASN Bank, inclusief de aansturing van het team. Sinds haar afstuderen in 1997 heeft Diane

ASN Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek ASN Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek is verantwoordelijk voor de formulering en de uitvoering van het duurzaamheidsbeleid van de ASN Bank. Het team formuleert het duurzaamheidsbeleid, doet onderzoek naar landen, projecten en ondernemingen waarin de ASN Bank, ASN Vermogensbeheer en de ASN Beleggingsfondsen zouden kunnen investeren en voert het stembeleid en de dialoog met ondernemingen uit. n Piet

Sprengers

Piet Sprengers is sinds 2006 hoofd van de afdeling Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek van de ASN Bank. Hij is verantwoordelijk voor het duurzaamheidsbeleid en het duurzaamheidsonderzoek voor de ASN Bank, ASN Vermogensbeheer en de ASN Beleggingsfondsen. Dit beslaat drie aspecten: het selecteren van investeringen,


stemmen en engagement. Hij is tevens lid van het managementteam van de bank. Hiervoor werkte hij onder andere 11 jaar als directeur van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO), die hij oprichtte. Hij heeft biologie gestudeerd aan de universiteit van Nijmegen. n Mariëtta Smid Mariëtta Smid is sinds mei 2008 senior adviseur duurzaamheidsbeleid. Hiervoor werkte zij bij SNS Asset Management, sinds 1996 als vermogensadviseur en beheerder, en sinds 2003 als analist maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Mariëtta heeft een bachelorgraad in bedrijfseconomie. Daarnaast heeft zij de postdoctorale opleiding Financieel en Beleggingsanalist en het post-doctoraalprogramma Universalising Socioeconomic Security for the Poor aan het Institute of Social Studies succesvol afgerond. n Hansje van der Zwaan-Plagman Hansje van der Zwaan-Plagman is sinds februari 2011 senior adviseur duurzaamheidsbeleid en -onderzoek, met mensenrechten als specialisatie. Eerder was zij ruim zes jaar werkzaam bij de NGO Aim for human rights. Zij studeerde rechten aan de Universiteit van Maastricht, waar zij haar meesterstitel behaalde, en rondde met goed gevolg een Europese postdoctorale masteropleiding af op het gebied van mensenrechten (E.Ma). n Jeroen Loots Jeroen Loots is sinds april 2011 senior adviseur duurzaamheidsbeleid, met als aandachtsgebieden klimaat en biodiversiteit. Hiervoor was Jeroen programmamanager bij Stichting DOEN, beleidsmedewerker bij het Ministerie van VROM en beleidsmedewerker milieu en economie van de Tweede Kamerfractie van de PvdA. Jeroen heeft economie gestudeerd aan de Wirtschaftsuniversität in Wenen en de Vrije Universiteit in Amsterdam, met als specialisatie innovatie. n Charlotte Scheltus Charlotte Scheltus is sinds augustus 2011 medewerker duurzaamheidsbeleid & onderzoek. Hiervoor werkte zij als jurist bij een advocatenkantoor en als onderzoeksassistent aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Charlotte heeft een mastergraad in internationaal publiekrecht. Daarnaast heeft zij een specialisatie in mensenrechten behaald aan de Universiteit van Pretoria, Zuid-Afrika. n Irene de Jong Irene de Jong is sinds september 2011 medewerker duurzaamheidsbeleid. Zij heeft de bachelor-

studie biologie aan de Universiteit van Amsterdam afgerond en zich hierbij gespecialiseerd in ecologie en biodiversiteit. Daarna behaalde zij de mastergraad Toegepaste Communicatiewetenschappen aan de Wageningen Universiteit. Zij was (vrijwillig) werkzaam bij instanties als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen.

Beheerteams De volgende teams voeren het dagelijkse vermogensbeheer van de ASN Beleggingsfondsen uit. SNS Asset Management beheert het ASN Duurzaam Aandelenfonds, ASN Duurzaam Obligatiefonds en ASN Duurzaam Mixfonds. Impax Asset Management beheert het ASN Milieu & Waterfonds, en Kempen Capital Management beheer het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds.

SNS Asset Management Aandelenteam n Bram Ragetlie Co-hoofd aandelen 17 jaar ervaring in het beheer van aandelenportefeuilles met wereldwijde spreiding, gespecialiseerd in kwantitatieve analyse. n Hans Slomp Senior portefeuillemanager 20 jaar ervaring in het beheer van aandelenportefeuilles met wereldwijde spreiding, gespecialiseerd in fundamentele analyse.

Team vastrentende waarden (Fixed Income) Interest Rate Team n Johan Idema Co-hoofd vastrentende waarden, hoofd interest rate-team 14 jaar ervaring in alle categorieën vastrentende waarden met een investment grade-rating n Pim Burggraeve Senior portefeuillemanager 15 jaar ervaring in rates, inclusief rates derivatives n Andre Fail Senior portefeuillemanager 12 jaar ervaring in rates, quant models n Carl Haarnack Senior portefeuillemanager 26 jaar brede ervaring bij Fixed Income

175

n Mehdi

Abdi

Portefeuillemanager 5 jaar ervaring in rates & credits n Martien Meijer Senior treasurer 10 jaar ervaring, cashmanagement expert n Remco van Amelsfoort Portefeuillemanager 2 jaar ervaring in quantitative economics

176

Credit Team n Bart aan den Toorn Co-hoofd vastrentende waarden, hoofd creditteam 12 jaar ervaring in alle categorieën vastrentende waarden met een investment grade-rating n Bas Kragten Senior portefeuillemanager 17 jaar ervaring, asset backed securities n Ad Kroot Senior portefeuillemanager 6 jaar ervaring, financials en telecom n Foppe-jan van der Meij Senior portefeuillemanager 11 jaar ervaring, non-financials, utilities, auto, ABS n Ruben Smit Senior portefeuillemanager 16 jaar ervaring, financials n Hyung-Ja de Zeeuw Portefeuillemanager 10 jaar ervaring, non-financials, industrials, consumer n Misja Perquin Senior portefeuillemanager 10 jaar ervaring, structured products n Almer Moggre Portefeuillemanager 2 jaar ervaring, insurance, consumer goods

Impax Asset Management Managers n Jon Forster – Associate Director, Listed Equities Beheert samen met Bruce Jenkyn-Jones de Environmental Specialists Strategy, waaronder het ASN Milieu & Waterfonds valt 18 jaar ervaring; gespecialiseerd in de sectoren zon, water en afval n Bruce Jenkyn-Jones – Managing Director, Listed Equities Beheert samen met Jon Forster de Environmental Specialists Strategy, waaronder het ASN Milieu

& Waterfonds valt 22 jaar ervaring; is verantwoordelijk voor alle long-only-strategieën Investment Team n Ian Simm – Chief Executive Voorzitter van het wekelijkse investment committee 22 jaar ervaring; richtte in 1998 Impax Asset Management op n Hubert Aarts – Managing Director, Listed Equities Beheert mede de milieuleiders- en waterstrategieën; leidt de macro-economische strategie van Impax 22 jaar ervaring n Simon Gottelier – Investment Manager Beheert mede de milieuleiders- en waterstrategieën; leidt de sub-sector-thema-analyse van Impax 14 jaar ervaring n Lee Clements – Investment Manager Ontwikkeling van het beleggingsuniversum van Impax en research Portefeuillebeheer en samenstelling voor alle strategieën voor beursgenoteerde aandelen 13 jaar ervaring n Justin Winter – Investment Manager Ontwikkeling van het beleggingsuniversum van Impax en research 11 jaar ervaring n Kirsteen Morrison – Investment Manager Beheert mede de Azië-Pacific portefeuilles van Impax; hoofdanalist voor India 25 jaar ervaring n David Li – Investment Manager Beheert mede de Azië-Pacific portefeuilles van Impax; werkt in Hongkong; hoofdanalist voor China inclusief Taiwan en Singapore 17 jaar ervaring n Oscar Yang – Analyst werkt in Hongkong, gericht op Azië-Pacificresearch 5 jaar ervaring n Lisa Beauvilain – Investment Manager, Policy, Regulation & ESG Expert op het gebied van beleid, weten regelgeving en maatschappelijk verantwoord ondernemen 14 jaar ervaring n Agne Rackauskaite – Analyst Research and ondersteuning voor alle strategieën voor beursgenoteerde aandelen 2 jaar ervaring


n Dean

n Mark

Palin – Head of Trading Hoofd aandelenhandel; technische analyse 19 jaar ervaring

Back-up analist voor de UK, Ierland en Italie en analist quant screening 2 jaar ervaring n Michael Gray Back-up analist voor Benelux en analist quant screening 1 jaar ervaring

Kempen Capital Management Het Europese smallcapteam van Kempen Capital Management dat verantwoordelijk is voor het beheer van het ASN Duurzaam Small & Midcapfonds, is werkzaam vanuit Edinburgh. Dit team richt zich uitsluitend op het beheer van Europese small & midcaps. Het beheert drie verschillende strategieën met één beleggingsfilosofie en één beleggingsproces. Het team, onder leiding van Rory Hammerson, bestaat uit negen beleggingsspecialisten. De rol van portefeuillebeheerder en die van analist zijn gecombineerd. Dit leidt ertoe dat alle teamleden nauw met elkaar samenwerken, aan de hand van duidelijk afgebakende verantwoordelijkheden. Bovendien vergroot deze dubbelrol de verantwoordelijkheid van de analist voor het beleggingsresultaat van het fonds. Elke analist is verantwoordelijk voor meerdere landen. n Rory Hammerson Hoofd van het team, portefeuillemanager en analist voor Frankrijk, Portugal en Spanje 19 jaar ervaring n Simon Turner Portefeuillemanager en analist voor Scandinavië 15 jaar ervaring n Kathleen Dewandeleer Portefeuillemanager en analist voor Benelux en Italië 24 jaar ervaring n Karen McGrath Hoofd van het team duurzaamheid (SRI), lid van de Kempen ESG Council en verantwoordelijk voor proxy votings 14 jaar ervaring n Mark McCullough Portefeuillemanager en analist voor de UK en Ierland 11 jaar ervaring n Ewan Millar Portefeuillemanager en analist voor Duitsland en Oostenrijk 6 jaar ervaring n Chris Andrews Portefeuillemanager en analist voor Zwitserland en Griekenland; daarnaast is hij back-up SRIportefeuillemanager 4 jaar ervaring

Owen

Naast het genoemde team houden drie specialisten zich onder leiding van Karen McGrath uitsluitend bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bovendien is Gary Wright (31 jaar ervaring) als adviseur verbonden aan het team.

177

Bijlage 6 Adresgegevens en personalia ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

KPMG Accountants N.V. Rijnzathe 14 3454 PV De Meern

Vermogensbeheerders

Bezuidenhoutseweg 153 2594 AG Den Haag Postbus 93514 2509 AM Den Haag

SNS Asset Management N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht

Telefoon 070 - 356 93 33 ASN Klantenservice: 0800 - 0380 (gratis) www.asnbank.nl Handelsregister KvK Den Haag 27143242 178

Accountant

Impax Asset Management Ltd Norfolk House 31 St James’s Square London SW1Y 4JR United Kingdom

Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V.

Kempen Capital Management (UK) Ltd. 41 Melville Street Edinburgh EH3 7JF Verenigd Koninkrijk

Bas-Jan Blom Diane Griffioen en directie ASN Bank N.V., vertegenwoordigd door: Ewoud Goudswaard Jeroen Jansen

Agent

Raad van commissarissen ASN Beleggingsfondsen N.V.

KAS BANK N.V. Spuistraat 172 1012 VT Amsterdam

Cateautje Hijmans van den Bergh (voorzitter) Kees Koedijk (vicevoorzitter) Mijntje Lückerath-Rovers Roland van Geest Nico Roozen

Bewaarder Pettelaar Effectenbewaarbedrijf N.V. Croeselaan 1 3521 BJ Utrecht Postbus 8000 3503 RA Utrecht


Personalia Raad van commissarissen Cateautje Hijmans van den Bergh Benoemd in 2009, lopende termijn tot 2013. Cateautje Hijmans van den Bergh (1961) is partner en bestuursvoorzitter van Boer & Croon. Na haar doctoraal examen klassieke talen aan de Rijksuniversiteit Leiden trad zij in dienst bij Bank Mees & Hope (later MeesPierson), waar zij circa tien jaar werkzaam was in diverse functies op het gebied van financieringen van grote corporates en projecten in binnen- en buitenland. Vanwege haar affiniteit met de financiële wereld werkt zij in haar huidige functie vooral voor klanten in de financiële dienstverlening. Zij is verantwoordelijk voor trajecten op het gebied van strategieontwikkeling, (re)organisaties en vraagstukken op het gebied van sturing en structuur, in het bijzonder in de pensioenwereld. Cateautje Hijmans van den Bergh probeert haar culturele, maatschappelijke en zakelijke interesses te combineren in bestuursfuncties bij onder andere het Koninklijk Concertgebouw. Ook is zij lid van de raad van advies van Stichting Internationale Spinozaprijs. In haar vrije tijd houdt zij zich bezig met moderne ceramiek en muziek. Tevens is zij voorzitter van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds.

Kees Koedijk Benoemd in 2011, lopende termijn tot 2015. Kees Koedijk (1960) is hoogleraar Financieel Management aan de Universiteit van Tilburg en decaan van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen. Hij is expert op het gebied van de financiële economie en financiële markten. Zijn onderzoek richt zich onder andere op macro- en internationale financieringen, portefeuillebeheer en maatschappelijk verantwoord beleggen, en risicobeheer en emotie. Behalve als bestuurder van de faculteit is hij op meerdere gebieden actief, waaronder duurzaamheid. Kees Koedijk studeerde economie aan de Erasmus

Universiteit Rotterdam. Daar promoveerde hij in 1989 op een empirische studie naar wisselkoersen. Daarna was hij onder meer hoogleraar Finance aan de Universiteit Maastricht, directeur van LIFE (Limburg Institute of Financial Economics), vicedecaan van de faculteit Bedrijfskunde van de Rotterdam School of Management, hoogleraar Financial Management aan de Erasmus Universiteit en bijzonder hoogleraar voor de Fortis Chair in Sustainable Finance. Tevens doceert hij op diverse buitenlandse universiteiten en is redacteur van wetenschappelijke bladen op het gebied van financiën. Kees Koedijk bekleedde diverse nevenfuncties. Zo was hij lid van de Raad van Economisch Adviseurs Tweede Kamer en nationale penningmeester van het CDA. Momenteel is hij lid van het Monitoring Committee Code Banken. Tevens is hij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds.

Mijntje Lückerath-Rovers Benoemd in 2009, lopende termijn tot 2013. Mijntje Lückerath-Rovers (1968) is hoogleraar corporate governance aan Nyenrode Business Universiteit. Van 2001 tot 2012 was zij verbonden aan de masteropleiding financieel recht van de Erasmus Universiteit. Aan deze universiteit studeerde zij in 1994 af in de financiële bedrijfseconomie. Daarna begon zij haar loopbaan in 1994 bij Rabobank International te Utrecht, waar zij onder meer werkzaam was als vicepresident Project Finance. Een van haar hoofdtaken was financiering van duurzame energie. In 2001 trad Mijntje Lückerath-Rovers in dienst van de Erasmus Universiteit Rotterdam als universitair docent. Zij promoveerde in 2007 op een proefschrift over operationele leases (een vorm van off-balancefinanciering). In 2010 werd zij benoemd als hoogleraar bij Nyenrode. Zij geeft onderwijs over financiële markten en toezicht en ondernemingsbestuur. Tevens verricht Mijntje Lückerath-Rovers onderzoek op het gebied van corporate governance, in het bijzonder de rol en samenstelling van de raad van commissarissen. Mijntje Lückerath-Rovers is redactielid van het Tijdschrift voor Goed Bestuur en het Tijdschrift voor Toezicht. Zij is commissaris bij Achmea en lid van het bestuur van de Betaalvereniging Nederland. Tevens is zij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds.

179

Roland van Geest

180

Benoemd in 2011, lopende termijn tot 2014. Roland van Geest (1969) was van 2008 tot 2012 hoofddirecteur Consumentendivisies Retail & Uitgeverijen bij Audax B.V. te Gilze. Hij was lid van het directieteam en verantwoordelijk voor alle activiteiten van Audax op de consumentenmarkt, waaronder de bekende leeswinkels van AKO. Van 1996 tot 2005 maakte Roland van Geest carrière bij de Free Record Shop, waar hij managementfuncties vervulde op gebied van marketing en sales. Roland van Geest was bestuurslid van de Groep Publiekstijdschriften van het Nederlands Uitgeversverbond. Hij is commissaris bij United Retail Holding. Tevens is hij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds.

Nico Roozen Benoemd in 2012, lopende termijn tot 2016. Nico Roozen (1953) is sinds 1987 directeur van Solidaridad. Solidaridad heeft zich ontwikkeld tot een innovator in fair trade en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Sinds 2011 is Nico Roozen executive director van Solidaridad Network, een internationale organisatie die zich inzet voor de realisatie van een eerlijke, duurzame keten van producent tot consument. Solidaridad Network beschikt over een breed netwerk van producentenorganisaties en maatschappelijke organisaties in 42 landen in de Derde Wereld. Nico Roozen is daarnaast voorzitter van de raad van commissarissen van Kuyichi BV, lid van het bestuur van UTZ Certified, van de adviesraad van Social Accountability International (SAI), van de taskforce Biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen en van het Business Social Compliance Initiative (BSCI). Tevens is hij lid van de raad van toezicht van het ASN Groenprojectenfonds.


Directie ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Bas-Jan Blom Bas Jan Blom (1962) is als directeur ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. verantwoordelijk voor de beleggingsfondsen van de ASN Bank, en als eindverantwoordelijke van de afdeling ASN Vermogensopbouw voor het spaarbedrijf van de bank. Tevens is hij directeur van ASN Groenbank en van het Energiefonds Overijssel. Voorheen heeft hij acht jaar bij Schretlen & Co gewerkt, waar hij verschillende managementfuncties vervulde op het gebied van financiële planning, relatiemanagement en beleggingsadvies. Daarvoor was hij vijftien jaar werkzaam bij ABN AMRO. Bas-Jan Blom is bestuurslid van de Stichting de Putsche Ruiters.

Diane Griffioen Diane Griffoen (1971) is als directeur ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (mede)verantwoordelijk voor de beleggingsfondsen van de ASN Bank. Als afdelingshoofd Vermogensopbouw is zij verantwoordelijk voor het beheer van de de betaal-, spaar- en beleggingsproducten van de ASN Bank, inclusief de aansturing van het team. Eerder was zij directeur Triodos Investment Management, hoofd Vermogensbeheer bij ING Private Banking en aandelenanalist bij Kempen & Co. Zij is in 1997 afgestudeerd als econoom aan de Universiteit van Amsterdam, en behaalde in 2001 haar CFA-titel (Chartered Financial Analyst). Diane Griffioen is bestuurslid van het Nederlands Migratie Instituut. Naast bovengenoemde personen heeft de ASN Bank zitting in de directie van ABB. De ASN Bank wordt vertegenwoordigd door:

Ewoud Goudswaard Ewoud Goudswaard (1958) is sinds 2001 algemeen directeur van de ASN Bank. Tevens is hij lid van de raad van commissarissen van ASN Groenbank N.V. en Triple Jump, de projectbeheerder van het ASN-Novib Microkredietfonds. Ewoud Goudswaard begon zijn carrière bij de NMB Bank, later ING Bank, in het kredietrisicomanagement voor (grote) zakelijke relaties. Vanaf 1992 bekleedde hij directiefuncties in Haarlemmermeer, Amsterdam en Rotterdam; vanaf 1997 was hij voorzitter van de directie van het district Midden-Holland. Ewoud Goudswaard heeft diverse nevenfuncties: hij is lid van de raad van advies van de Club van Rome Nederland en van de raad van advies van Plan Nederland, en penningmeester van de Nederlandse Museumvereniging en de stichting Museumkaart.

Jeroen Jansen Jeroen Jansen (1962) is sinds 2005 directeur van de ASN Bank, met marketing, communicatie, public relations, vermogensbeheer, duurzaamheidsbeleid en research als voornaamste aandachtsgebieden. Jeroen Jansen begon zijn bankcarrière bij Triodos Bank. In 1995 ging hij naar de Hollandse Koopmansbank (nu SNS Asset Management). Daar ontwikkelde hij vermogensbeheerdiensten en duurzaamheidsresearch voor institutionele beleggers, maatschappelijke instellingen en de ASN Bank. In 2000 trad hij aan als manager Maatschappelijke Strategie bij Concern Communicatie SNS REAAL. Tevens maakte hij deel uit van de staf van de ASN Bank, ter ondersteuning van de toenmalige directie. In 2001 werd hij adjunctdirecteur van de ASN Bank. Jeroen Jansen is onder meer penningmeester van Stichting Avondster en zit in de programmaraad van MVO Nederland.

181

Bijlage 7 Begrippen Aandeel

Via aandelen koopt een belegger of een beleggingsfonds als het ware een deel van een bedrijf. Een aandeel is het bewijs van deelneming in het eigen vermogen van een onderneming. Dit is risicodragend vermogen. De prijs van het aandeel, de koers, komt tot stand door vraag en aanbod op de effectenbeurs. Veel bedrijven keren hun aandeelhouders een of tweemaal per jaar dividend uit. Het rendement van aandelen bestaat uit koersveranderingen en dividend.

Assetallocatie

De verdeling van de beleggingsportefeuille over de verschillende beleggingscategorieën, zoals aandelen, obligaties, vastgoed of liquiditeiten. De strategische assetallocatie is de portefeuilleverdeling in normale omstandigheden op de financiële markten. De tactische assetallocatie is de verdeling aangepast aan actuele marktomstandigheden.

Beleggingsfonds

In een beleggingsfonds brengen meerdere beleggers geld bijeen. De professionele fondsbeheerder belegt dit geld op basis van het beleggingsbeleid van het fonds. Er zijn vele soorten beleggingsfondsen, bijvoorbeeld aandelenfondsen die wereldwijd beleggen, in bepaalde regio’s of sectoren, of in ondernemingen van een bepaalde omvang. Daarnaast bestaan er onder meer obligatie-, liquiditeiten- en vastgoedfondsen of een combinatie daarvan.

Benchmark

Een hulpmiddel of maatstaf om de prestaties van beleggingen te vergelijken met die van soortgelijke beleggingen. Benchmarks worden door financiële instellingen onderhouden. In dit jaarverslag hanteren wij ook de term ‘vergelijkingsmaatstaf’.

Beurskoers

De beurskoers is de prijs van een effect en komt op de beurs tot stand door vraag en aanbod. De beurskoers kan van dag tot dag of van moment tot moment variëren.

Creditrating

Ook wel kredietrating: een oordeel over de kredietwaardigheid van de uitgever van een obligatie of lening. Zo’n oordeel is afkomstig van een gespecialiseerd ratingbureau, zoals Moody’s en Standard & Poor’s (S&P). Zij beoordelen de kans dat de uitgever de verplichtingen uit hoofde van de obligatie zonder problemen kan voldoen. De kredietratings van bijvoorbeeld S&P lopen uiteen van AAA (hoge kredietwaardigheid) tot D (zeer lage kredietwaardigheid, faillissement).

Derivaten

Financiële derivaten zijn beleggingsinstrumenten die hun waarde ontlenen aan de waarde van een ander goed of financieel instrument, zoals aandelen. Dit andere goed wordt de onderliggende waarde genoemd. Soorten derivaten zijn bijvoorbeeld opties en futures. Financiële derivaten worden gebruikt om te speculeren, maar ook om risico’s te verkleinen.

Dividend

Ondernemingen die winst maken, kunnen deze herinvesteren in de onderneming, of uitbetalen aan de aandeelhouders. Deze uitbetaling van de winst aan aandeelhouders heet dividend. Ook een beleggingsfonds kan dividend ontvangen van de ondernemingen waarin het belegt, en dit op zijn beurt uitkeren aan de participanten in (of: aandeelhouders van) het beleggingsfonds. Ook een beleggingsfonds kan dus dividend uitkeren.

Duration

De duration is de gemiddelde renteperiode van een obligatie, rekening houdend met de resterende looptijd en aflossingen. De duration geeft aan hoe gevoelig een obligatie of obligatieportefeuille is voor wijzigingen in de rente.

Intrinsieke waarde

De waarde van alle bezittingen in het beleggingsfonds op een bepaald moment. Aangezien de koersvorming van beursgenoteerde fondsen door vraag en aanbod tot stand komt, kan de aan- en verkoopkoers afwijken van de intrinsieke waarde.

182


Marktkapitalisatie

De marktkapitalisatie van een onderneming is haar totale beurswaarde (aantal uitstaande aandelen vermenigvuldigd met de beurskoers). Euronext (de beurs van Parijs, Brussel en Amsterdam) hanteert de volgende grenzen: ■ large caps: bedrijven met een marktkapitalisatie van meer dan € 1 miljard, ■ midcaps: marktkapitalisatie van € 250 miljoen tot € 1 miljard, ■ small caps: marktkapitalisatie van minder dan € 250 miljoen.

Modified duration

Gewogen gemiddelde looptijd. Dit is een maatstaf voor de koersgevoeligheid van de obligatie. Hiermee kan redelijk exact berekend worden wat de effecten zijn van een verandering in de marktrente, en daarmee van het rendement van de lening.

Obligatie

Obligaties zijn schuldbewijzen van (semi)overheidsinstellingen of ondernemingen. De belegger in een obligatie ontvangt jaarlijks een, vaak van tevoren bepaalde, rente op zijn obligatie. Er is handel in obligaties via de beurs, waardoor koersvorming optreedt. Het rendement bestaat uit koersverandering en couponrente. Obligaties zijn de belangrijkste vorm van vastrentende waarden.

Prospectus

Een prospectus is een wettelijk vereist document, juridisch van aard, dat verplicht gepubliceerd moet worden bij een emissie (uitgifte) van financiële producten (aandelen, obligaties, beleggingsfondsen etc.). In het prospectus staan de voorwaarden van de emissie vermeld, evenals de financiële en niet-financiële informatie van de uitgevende instelling.

Risico-rendementsverhouding

De verhouding tussen risico en rendement van een belegging. In het algemeen geldt: hoe lager het risico, des te lager het verwachte rendement. En andersom: hoe hoger het risico, des te groter de kans op een hoog rendement op langere termijn.

Spread

Het verschil tussen twee prijzen, waarvan de belegger kan profiteren. Bijvoorbeeld het verschil in de rente-opslag op staatsobligaties van landen met een hoog risico en die op staatsobligaties van landen met een gering risico.

Vergelijkingsmaatstaf

Zie benchmark.

Weging

De beheerder van een beleggingsfonds heeft over het algemeen een vaste verdeling van zijn beleggingen over verschillende beleggingscategorieën (zie assetallocatie). Wanneer het belang in een bepaalde categorie groter is dan in de strategische assetallocatie, wordt dat een overwogen belang of overweging genoemd. Als het belang kleiner is dan de strategische assetallocatie, noemen we dat een onderwogen belang of onderweging.

183

184


175

ASN Beleggingsfondsen CONCEPT. Jaarverslag Een bank met een missie

Recommend Documents