Een missie met Pinksteren

MEI 2014 Informatiekrant van het Bisdom Rotterdam  s www.bisdomrotterdam.nl s  jrg. 41  s  nr. 2

Een missie met Pinksteren

De Studentenparochie H. Catharina van Alexandrië ondersteunt mensen

De bisschop riep de aanwezigen op door te gaan hun liefde in daden om te zetten. ‘We mogen vanuit deze eucharistie in nog veel meer daden van liefde getuigenis afleggen van ons geloof. (..) De Heer is gekomen om te dienen en wij kunnen in de kracht van zijn Geest dienstbaar zijn aan elkaar.’

Mulken

De inzet van die bestrijders van armoede past weer sterk in de inzet van velen in het bisdom in het Jaar van Daden van Liefde. Dat “werkjaar” vindt komende zomer zijn conclusie, met de bedevaart naar de Martelaren van Gorcum in Brielle. Levend vanuit de Geest durfden zij hun missie vast te houden, ook toen het moeilijk werd.

Maar ook mensen die in een andere fase van hun leven zijn en het hun missie hebben gemaakt om zich in te zetten voor anderen, zijn prominent aanwezig in dit blad. Voor de derde keer doet Tussenbeide een flink boekje open over de

De redactie van Tussenbeide wenst u van harte een zalig Pinksterfeest - en veel leesplezier.

De Studentenparochie H. Catharina van Alexandrië ondersteunt studenten in Rotterdam, Delft, Den Haag en Leiden die werk willen maken van hun relatie met God en zich willen ontwikkelen in hun inzet voor anderen. De Studentenparochie wil een geestelijk thuis bieden en heeft ook oog voor buitenlandse studenten. Bij dit blad treft u een brief aan bisschop Van den Hende waarin hij u aanmoedigt het werk van de studentenparochie mogelijk te maken, door deze financieel te ondersteunen. Ook uw gebed wordt gevraagd. Kijk voor meer informatie in de envelop.

De bijeengebrachte levensmiddelen uit de Kathedraal vonden inmiddels hun weg naar de Rotterdamse Voedselbank; vanuit de parochies gingen etenswaren rechtstreeks naar lokale afdelingen van de Voedselbank.

Mulken

Ook in de Goede Week ging het om armoedebestrijding. In de parochies van het bisdom waren 542 voedselpakketten bij elkaar gebracht; bisschop Van den Hende nam tijdens de Chrismaviering een selectie hiervan bij de offerande in ontvangst.

van

armoedebestrijders in het bisdom die worden gevolgd.

Steun de studentenparochie

Inzameling voedselpakketten als daden van liefde

©  Peter

in hun studententijd, met name op weg naar de (verdere) ontdekking van de religieuze en spirituele kant van hun persoonlijkheid. Deze Tussenbeide staat in het teken van het werk van de Studentenparochie in het bisdom Rotterdam met een bijzondere aandacht voor buitenlandse studenten.

van

Jezus’ leerlingen vinden met Pinksteren hun missie. Ze gaan op weg om het evangelie te verkondigen.

Ieder mens heeft een missie meegekregen. Het is de kunst deze te onderkennen, helder te krijgen en te durven volgen. Dat is werk waar een mensenleven vaak niet lang genoeg voor is. Jonge mensen maken in de tijd dat ze studeren belangrijke stappen in het ontdekken van hun missie in het leven. Word je dokter, of ingenieur? Zorg je voor de welvaart, het welzijn van anderen? Zet je je beroepsleven in het teken van je creativiteit, of meer van je organisatievermogen. Denk je of doe je?

©  Peter

Pinksteren. De blijde boodschap van Jezus, dat het lijden en de dood het einde niet zijn, en dat de mensen vrij zijn hiervan te getuigen wordt realiteit. Hij geeft ons Zijn Geest, en dat maakt alles anders. De blijdschap opent deuren, hun durf ingegeven door de Geest doet de apostelen gaan over ongebaande paden, Gods Geest maakt dat mensen van alle volken, rangen en standen elkaar ‘verstaan’.

Studenten van de International Students Chaplaincy vieren hun afstuderen Tussenbeide volgt over een periode van een half jaar zes mensen met hun inzet in de bestrijding van de armoede. Hoe verloopt hun inzet? Boeken ze resultaat? Wat doet dat met henzelf? In dit nummer herkent u hun verhalen aan het icoontje dat u ook hiernaast aantreft. De portretten zijn alle gemaakt door Jolanda de Wolf, de foto’s zijn van de hand van Eric Blom.

INHOUD Naar oude wijken Jubileum cantorij Diaconie in Schilderswijk Koormuziek zoeken Gevonden bestemming

2 5 7 10 11 Passiespel in Bleiswijk

4

Donateursdag 12

Bijzonder verzekeren

13

Feest van geloof

nummer 2 • 2014

16

1

Bisschop bezoekt Pastoraat Oude Wijken De schatten In dit Jaar Daden van Liefde is er bijzondere aandacht voor mensen, groepen en organisaties die vanuit christelijke inspiratie betekenis geven aan “de naasten”. Tegen deze achtergrond bezocht bisschop Van den Hende op 19 februari het wijkpastoraat Bloemhof op Rotterdam-Zuid. Het wijkpastoraat wil aanvullende pastorale zorg geven op het parochiepastoraat en vindt plaats in kansarme stadswijken. Geïnspireerd door het evangelie, de sociale leer van de Kerk en de traditie van religieuze ordes, wil het mensen in probleemgebieden nabij zijn, opdat zij hun waardigheid behouden en hun talenten en kracht inzetten om een leefbaar bestaan op te bouwen.

Wandeling

Solidariteit veraf en dichtbij

Concrete waarden In de wijk Bloemhof speelt godsdienst een belangrijke rol. Een groot deel van de bevolking is islamiet, maar er zijn ook vele mensen met een christelijke achtergrond. Mensen vertalen hun geloof vaak in centrale waarden zoals vrede, gerechtigheid, respect, veiligheid en liefde. Het wijkpastoraat Bloemhof initieert hierover gesprekken in de wijk, waarbij de centrale waarden concreet kunnen worden in het dagelijks handelen van mensen in de wijk. Hein Steneker

©  Peter

van

Mulken

Voor het wijkpastoraat Bloemhof is Hein Steneker als pastoraal werker aangesteld. De bisschop maakte met hem een korte wandeling door

de wijk. Daarna gingen zij naar de thuisbasis van het wijkpastoraat, Welkomstcentrum De Put. De bisschop sprak hier met een delegatie van de Somalisch-Ethiopische Vereniging en met een woordvoerder van het Bulgaars-Roemeens spreekuur. Ook sprak hij met Ds. Fokje Wierdsma, die vanuit de PKN is aangesteld voor het wijkpastoraat en samenwerkt met Hein Steneker. Ook keek hij nog even in de keuken, waar de kookploeg voor ouderen bezig was. In de gesprekken met de bisschop kwam onder meer het volgende aan de orde. Het wijkpastoraat zet zich in voor een menswaardig bestaan in

van de Kerk

een wijk die gekenmerkt wordt door maatschappelijke achterstanden en veel sociale problematiek. Daarnaast brengt het verschillende mensen en groepen met elkaar in verbinding.

De bisschop en Hein Steneker onderweg naar en in gesprek met het Pastoraat Oude Wijken

Ruim dertig personen van werkgroepen Diaconie en MOV hadden op dinsdag 25 februari gehoor gegeven aan de uitnodiging voor een impulsbijeenkomst onder het motto “De schatten van de Kerk”, een verwijzing naar de heilige diaken Laurentius die de armen als schatten van de Kerk aanduidde. Na een inleiding van Jan Maasen, medewerker Dienen bij de Pastorale Dienstverlening van het bisdom, over de sociale leer van de Kerk, gingen de aanwezigen aan de slag. In de workshop rond de Vastenaktie, onder leiding van Maasen, bleek solidariteit de grote drijfveer te zijn om mensen elders te ondersteunen en zo een bijdrage te leveren aan een waardig bestaan. Diaken Franck Baggen ging in zijn workshop met de aanwezigen in gesprek over activiteiten rond de plaatselijke voedselbank. Voor wat betreft de deelname aan de voedselbank is het van belang om de drempel zo laag mogelijk te houden. Via een inloopspreekuur kan men ontdekken dat mensen in aanmerking komen voor een pakket van de voedselbank. Een andere mogelijkheid is om bij de voorbereiding op de Eerste Communie goed op te letten of mensen hulp nodig hebben. Bij de onderlinge uitwisseling bleken veel activiteiten rond de voedselbank in oecumenisch verband te worden uitgevoerd. De impulsbijeenkomst vond plaats in de parochiezaal van de Emmaüsgangers in Rotterdam en is een van de activiteiten in het kader van het Jaar Daden van Liefde.

GEKNIPT uit de parochiebladen Wat gebeurt er toch ongelofelijk veel in de parochies van het bisdom. Sla de bladen van de parochies, federaties, locaties of deelgemeenschappen op en je proeft het leven dat in de kerkgemeenschappen mensen bij elkaar brengt en aanzet tot daden. Vaak heel eenvoudig, heel dicht bij huis, soms groots en meeslepend.

de de PCI de achterstallige termijnen van de watermaatschappij, in totaal 650 euro.’ Ook andere mensen zijn door de PCI financieel ondersteund. En het werk gaat voort.

Bezinningstrip

Punten

In Pastorale, informatieblad van de Bonifatiusparochie in Rijswijk, staat een oproep van de Parochiële Caritas Instelling (PCI). Deze zamelt geld in voor “een mevrouw van 61 jaar, hard werkend maar diep in de schulden, die al maanden zonder water zit”. ‘Kunt u zich dat voorstellen? Om te koken tapt ze een emmertje water uit een gemeenschappelijke kraan in de kelder van de flat. Gelukkig kwam ze in contact met het Maatschappelijk Werk, en op aanvraag van deze organisatie betaal2

nummer 2 • 2014

In Vianen is het dauwtrappen geblazen. Ook meditatief wellicht, maar weer compleet anders. Volgens het Parochieblad van de H. Drieeenheid is het de kans goede voornemens in de praktijk te brengen. Zoals het hoort is het vertrek al heel vroeg, 7 uur, vanaf het Kerkplein in Vianen. Uiteraard op Hemelvaartdag.

Koorweekend

In Samenstromen, het blad van de Clara & Franciscus-federatie in het plassengebied lezen we bijvoorbeeld hoe in Langeraar parochianen werd gevraagd hun Douwe Egbertspunten te verzamelen. Na een middag tellen bleken er 161.000 punten bij elkaar gebracht. Deze punten zijn omgeruild voor driehonderd pakken koffie en vervolgens bij de voedselbank Alkemade gebracht. In de pakketten van de voedselbank zit zodoende de komende tijd dus een pak koffie. Het inzamelen in Langeraar gaat door.

Emmertje

Dauwtrappen

Al in het vroege voorjaar ging de Kindercantorij van de Open Hof op reis. Naar Vierhouten, op de Veluwe, voor het eerst. Wandeltocht, speeltuin, spooktocht, lekker eten rond het kampvuur en ook heel veel zingen. De kinderen organiseerden onderling een talentenjacht, met alle deelnemers als winnaar.

Gastgezinnen Maar het zijn niet alleen diaconale daden die de parochianen bij elkaar brengen. De Jacobusparochie in Den Haag gaat, zo valt te lezen in het Parochienieuws, binnenkort op retraite. Vanaf dinsdag 10 juni kunnen maximaal twaalf mensen mee met een driedaagse bezinningstrip. In de Sint Willibrords Abdij in Doetinchem, waar een Benedictijner kloostergemeenschap woont, kunnen de Hagenaars deelnemen aan het kloosterleven: eucharistie, koorgebed en het ritme van de dag. De parochie wil hiermee werken aan onderlinge verbondenheid.

In Solo Dios, het parochieblad van de Heilige Theresia van Ávilaparochie in de Drechtsteden staat weer een oproep van een andere aard. In juli is er een Internationaal Christelijk Artsencongres, en de organisatie vraagt gastgezinnen. Het bestuur vraagt huishoudens in de parochie om hun huizen open te stellen voor de artsen.

Snuffelviering In Bulletin De Regenboog lezen we over de Snuffelviering die is gehouden. Bijzonder is dat deze werd voorbereid door de ouders. De jonge gezinnen kwamen twee weken voor de viering, vorige week gehouden, bij elkaar. De

Concrete daden van liefde vanuit Rotterdam-Zuid ‘We zijn fier dat we dit mogen beheren. We zijn gastheer van een sober, maar degelijk vakantiehuis. Voor onze doelgroep, de mensen die het financieel niet makkelijk hebben, moeten we dat zo houden. Dat is onze roeping en ons levensdoel.’ Dit zei Leo Lap van het Kamphuis Ahoy op zaterdag 26 april. Op die dag vierde het kamphuis, gelegen in de bossen bij Oosterhout (Noord-Brabant), het 60-jarig bestaan.

van

Roosendaal

Agenda Daden van Liefde

©  Daphne

Bisschop Van den Hende was celebrant in een eucharistieviering in de open lucht. Daarna zegende de bisschop de bouwgrond, waar Kamphuis Ahoy twee nieuwe vakantiewoningen zal bouwen. ‘Vooruitkijken vanuit de inspiratie van het evangelie’, zou de bisschop dat later in zijn preek noemen.

19

juni

Maatschappelijke rol In 1954 kochten Piet Lap (vader van de huidige bestuurder Leo Lap) en enkele vrienden met hulp van sponsors en pastoors grond aan in Oosterhout om een kamphuis te bouwen voor groepen. Het initiatief voor Kamphuis Ahoy ontstond vanuit de H. Kruisvindingsparochie in Rotterdam (nu een deel van de H. Drie-eenheidparochie) en was gericht op gezinnen die geen geld hadden voor vakantie. De maatschappelijke rol die de grondleggers voor ogen stond, is nog steeds actueel. Leo Lap: ‘In zestig jaar tijd zijn hier heel veel mensen geweest: vierhonderdduizend mensen, goed voor een miljoen overnachtingen.’ Kamphuis Ahoy is jaar in jaar uit, met zo’n dertienduizend overnachtingen, bijna volledig bezet.

Noden zien In zijn homilie in de viering zei de bisschop: ‘We moeten het geloof verkondigen, dat betekent ook de noden van de wereld zien. Jezus gaf de opdracht: gaat uit en verkondigt het evangelie aan heel de schepping (Mc. 16, 15). Dat is niet alleen verkondigen dat Jezus leeft, maar ook in woord en daad uitdragen dat Jezus’ liefde voor alle

‘Ite missa est’: kerktoetredersdag Ontmoeting van nieuwe rooms-katholieken met bisschop Van den Hende. De bijeenkomst vindt plaats in de Bedevaartskerk te Brielle en staat in het teken van daden van liefde. Tevens wordt het nieuwe orgel van de Bedevaartskerk te Brielle ingewijd.

21

Viering voor kamphuis Ahoy mensen bestemd is en gedeeld moet worden met alle generaties.’ ‘Deze plek is heel bijzonder met deze inzet verbonden’, gaf de bisschop aan, ‘want deze plek werd ingericht voor mensen die anders niet aan vakantie toe zouden komen, omdat ze het niet breed hadden. Het was en is een plek om even de armoede te kunnen vergeten. Op deze plek wordt naar mensen gekeken in het licht van het geloof, vanuit de vraag: Hoe kunnen we met onze daden de liefde van Jezus gestalte geven?’ De bisschop vroeg Gods zegen voor het werk, de plek, en de mensen die erbij betrokken zijn. In de voorbede werd in het bijzonder gebeden voor de overledenen, mensen die zich voor het kamphuis hebben ingezet. Ook werd gebeden voor de kinderen en jongeren in Rotterdam-Zuid, waar het

ooit allemaal om begonnen was, kinderen die vaak belast worden met grote-mensen-zorgen, maar die plezier en ook rust nodig hebben en die mogen vinden in de bossen van Oosterhout.

Griekenland In oktober gaan de parochianen uit het Westland naar Griekenland, is te lezen in Wij Samen, het blad van H. Egbertus & Lambertus in Hoek van Holland. Al 26 belangstellenden hebben zich voor de reis aangemeld, maar er zijn nog plaatsen vrij om mee op reis te gaan langs de verschillende plaatsen waar de apostel Paulus is geweest: Thessaloniki, Philippi, Beria, Korinthe en Athene, maar ook verdwenen plaatsen als Delphi en Epidaurus.

Vastenaktiemaaltijd Deelgemeenschap Andreas, Petrus en Paulus

juli

Nationale Bedevaart Brielle Viering van het geloofsgetuigenis van de HH. Martelaren van Gorcum in de Bedevaartskerk

Daden van Liefde in Jacobusbrief

“Ik zal u uit mijn daden mijn geloof bewijzen” (Jac. 2,18) Maquette nieuwbouw Daphne van Roosendaal

GEKNIPT Snuffelviering is voor de kleintjes onder de kinderen. ‘Zo snuffelen ze vast even aan wat samenkomen in de grote kerk inhoudt.’

12

Diaconie en getuigenis Gesprek en bezinning over de diaconale dimensie van het christelijk getuigenis met oecumenische partners

van De Goede Herderparochie deed mee met een vastenmaaltijd. Op 25 maart werd in ontmoetingscentrum De Vliet in Maassluis eerst een vesperviering gehouden. De kaars en het boek van de Vastenestafette werden aan het begin van de vesper aangereikt en de kaars werd aangestoken door diaken Ronald Dits uit Naaldwijk; zo werd het licht doorgegeven. Voor 75 mensen werd vervolgens een maaltijd aangericht, naar recept uit Sierra Leone, het land waarvoor Vastenaktie dit jaar campagne voert. Na de maaltijd hield mevrouw Nanny Spanjer van Vluchtelingenwerk Maassluis een “bezielend” betoog over mensen “die niet kunnen terugkeren naar hun land en werken aan de opbouw van een nieuw leven in een vreemd land”. ‘Dit jaar krijgen zes mensen met de vluchtelingenstatus een plaats in Maassluis. Hopelijk zullen we hen gastvrij en met open armen verwelkomen!’

De daden van liefde in de bijbelse Jacobusbrief stonden centraal op een studiebijeenkomst in het kader van het Jaar van Daden van Liefde. Ruim veertig pastorale beroepskrachten gaven gehoor aan de uitnodiging om deel te nemen. Dr. Archibald van Wieringen, universitair hoofddocent Oude Testament aan de Tilburg School of Catholic Theology noemde de brief vooral een wijsheidsgeschrift, vormgegeven in de oudtestamentische traditie van de wijsheidsliteratuur. Kenmerkend is dat de tekst wordt gestructureerd door vocatieven, door werkwoordvormen in de gebiedende wijs en door retorische vragen. De kernboodschap is de oproep te kiezen tussen twee wegen: voor de aardse wijsheid of voor de hemelse wijsheid, vriend van God of vijand van God te worden. Zo is in het Koninkrijk van God een rechtvaardige verdeling van goederen te vinden. Dit in tegenstelling tot de falende maatschappij, met grote tegenstellingen tussen rijk en arm. In de bijbel wordt met rijk het begrip “verrijkt” bedoeld en met arm de term “verarmd”. Iemand maakt zich rijk ten koste van anderen en is daarmee verrijkt. Het beleven van de armoede is een daad van liefde. Dat geldt ook voor de maaltijd, waarover Jacobus spreekt. In de bijbel is de kernmaaltijd het paasmaal in Egypte: een uitdrukking van bevrijding en van gezamenlijkheid. Aandacht voor de zieke is de derde daad van liefde. Opkomen voor de armen is ook opkomen voor de zieken. Tegen deze achtergrond vormt het slot van de brief de basistekst voor het Sacrament van de Zieken.

nummer 2 • 2014

3

Passiespel in Bleiswijk

Voor gelovigen, niet-gelovigen, jongeren en ouderen Het koor Lesito voerde op Goede Vrijdag het Passiespel uit, geïnspireerd op het landelijk evenement The Passion. Deze nieuwe manier van het Paasverhaal vertellen bracht in Bleiswijk zo’n 360 mensen op de been. Katholieken en protestanten namen samen deel aan dit initiatief. Het is even voor acht. Het plein voor de gereformeerde kerk stroomt vol met mensen. Een houten kruis ligt klaar om gedragen te worden. Na het openingswoord van diaken Pier

passage over de kruisiging voorleest. ‘Het is onze eigen uitvoering van The Passion geworden’, vertelt John van der Zalm, voorzitter van Lesito. ‘Er zitten enkele nummers in van Jezus Christ Superstar, nummers van ons eigen repertoire én uit de huidige popmuziek.’ Hiermee wil Van der Zalm een grote doelgroep bereiken: ‘We willen gelovigen, niet-gelovigen, jongeren en ouderen weer naar de kerk krijgen’.

Door merg en been Als iedereen een plaatsje gevonden heeft, leest de verteller het Paasverhaal. Het koor wisselt hem af met liederen, ondersteund met

© Emy Jansons

Oecumenisch

Tolsma, nemen de kruisdragers het gevaarte op hun schouders. Gevolgd door een stille stoet lopen zij dwars door het dorp naar de katholieke kerk.

beeld en geluid. Zo zwaait het koor enthousiast met palmtakken als zij “hosanna” zingen: en gaat het geluid van een slaande hamer op een spijker door merg en been als de verteller de

Al jaren houden de parochie en de gereformeerde gemeente in Bleiswijk op Goede Vrijdag een gezamenlijke dienst. Dit jaar was het aan de parochie om dat te organiseren. Het koor Lesito stelde voor om het Passiespel uit te voeren en startte in december met de voorbereidingen. Predikant Marieke den Braber is erg enthousiast over het project: ‘Het is een andere manier van het Paasverhaal vertellen en misschien krijg je nu ook mensen binnen die anders niet zo makkelijk over de drempel stappen. Ik zag al een gezin dat vanwege dit project de kinderen meeneemt naar alle drie de dagen voor Pasen. Om hen een keer alles mee te laten maken. Dus dat soort bewegingen zie je ook ontstaan en dat vind ik heel mooi.’

Meedoen Maartje vindt het bijzonder om als kruisdrager in de stille tocht mee te lopen: ‘Je loopt daar namens een hele stoet, ieder van ons heeft immers zijn kruis te dragen. Het is heel bijzonder om zo deel uit te maken van iets groters.’ Emile, een van de bezoekers, is ook erg enthousiast. Het raakt hem dat een koor dit organiseert om het Paasverhaal dichter bij de mensen te brengen: ‘Ik denk dat Pasen door The Passion misschien nog wel een groter feest gaat worden dan Kerstmis.’ Emy Jansons

Helma Bugter–Verbakel, lid van de organiserende pastoraatsgroep: ‘Het is bijzonder om op deze manier het lijdensverhaal te vertalen, tezamen met zoveel inwoners, ongeacht hun religie. Het kruis is gemaakt van steigerhout en staat nog steeds in de kerk op het priesterkoor, voor het schilderdoek dat door een plaatselijke kunstenaar is vervaardigd.’

DIACONIE WOERDEN E.O.: Vakantie in voorbereiding De diaconiegroep van Woerden en omgeving kijkt in deze periode van het jaar vooruit naar de zomervakantie. In het voorjaar is er veel werk aan het Caravanproject. Met dit project wordt een weekje vakantie voor gezinnen in financieel moeilijke situaties mogelijk gemaakt. de diaconiepot, aandacht voor het project gegenereerd in het diaconale weekend en in het parochieblad, er wordt samenwerking gezocht met de andere gemeenschappen van de parochie en binnen de Raad van Kerken. Een andere belangrijke klus binnen het Caravanproject is het mobiliseren van chauffeurs. Zij zijn het die zorgen dat de gezinnen op hun vakantiebestemming arriveren en na afloop weer veilig thuiskomen. De heer Legrand uit Kamerik is een van die vrijwilligers. Dat hij meer is dan alleen chauffeur, wordt duidelijk wanneer hij er over vertelt. ‘Ik beschik over een flinke auto. Dat is fijn voor de vakantiegangers. Tot nu toe heb ik altijd de gehele bagage die men klaarzet, in de auto gekregen.’

Meedenken

Legrand: luisteren naar levensverhalen Het Caravanproject kent een grote voorbereiding: er moet budget aangevraagd worden bij

4

nummer 2 • 2014

Niet iedereen die een weekje op vakantie mag in een stacaravan, heeft er ervaring mee. Daarom adviseert Legrand links en rechts bij het inladen van de spullen. De vakantiegangers krijgen van hem bijvoorbeeld het advies enkele vaak gebruikte attributen uit de eigen keuken mee te nemen. ‘Thuis heb ik nog een klein tentje liggen’, vertelt hij. ‘Dat tentje breng ik vaak mee. Het geeft wat meer ruimte in de caravan en is prachtig voor de kinderen. Ook koppel ik terug aan de diaconiegroep wat ik opmerk op de camping ter plaatse. Zo zijn er niet bij alle caravans fietsen. Wanneer de vakantiegasten deze moeten huren, zijn zij meteen door hun kleine budget aan vakantiegeld heen. Meedenken, dat kost niks nietwaar?’ Vooraf krijgen de chauffeurs de naam en

telefoonnummer van het gezin door, dan kunnen ze vast een keer bij het gezin langs om even kennis te maken. Legrand: ‘Wanneer ik de mensen naar hun vakantiebestemming breng, krijg ik onderweg vaak al gauw een heel levensverhaal te horen. Dat zijn niet altijd even rooskleurige geschiedenissen. Wanneer ik ze dan een week later weer ophaal..., kijk, dat is een heel ander verhaal. Dan merk je aan de mensen dat ze zoveel lucht hebben gekregen. En rust. Dan weet je waar je het voor doet.’

Partners Elk jaar opnieuw gaan de vrijwilligers van het Caravanproject in Woerden in gesprek met Stichting Ontspanning en Recreatie (SOR) van de Vincentiusvereniging en RCN Vakantieparken. Er wordt al puzzelend getracht om binnen het beschikbare budget zoveel mogelijk mensen een weekje vakantie te bieden in de stacaravans van de SOR en RCN Vakantieparken. De RCN - in 1952 ontstaan vanuit de Nederlands Hervormde Kerk - biedt speciale vakantiemogelijkheden via hun Smalle Beurzenfonds. De SOR-campings van de Vincentiusvereniging beschikken over elf stacaravans op diverse familiecampings, verspreid over heel Nederland. Mede door de inzet van vrijwilligers maakt de SOR een vakantie voor een sterk gereduceerd tarief mogelijk. problemen voordoen, zoals een kapotte wasmachine, zijn er voorzieningen waar een beroep op gedaan kan worden. Maar zoals ik het zie, zou het ook aardig zijn wanneer organisaties die vakanties of dagjes uit organiseren, eens aan deze mensen in een schuldsaneringstraject denken. Ook zij kunnen wel een beetje “lucht” gebruiken in de vorm van een dagje uit.’

Brielse bedevaart De Nationale Bedevaart naar Brielle is op zaterdag 12 juli. Het vertrouwde programma rond de herdenking van de Martelaren van Gorcum vindt dit jaar opnieuw plaats - ook al staat de dag dit jaar bijzonder in het teken van daden van liefde. Vanuit Den Haag wordt veel werk gemaakt van de bedevaart. De Nationale Bedevaart begint om 11.00 uur, met een eucharistieviering met Mgr. Van den Hende als hoofdcelebrant in de Bedevaartskerk. Om 13.15 uur volgt het Rozenkransgebed. Vanaf 14.00 uur wordt de Kruisweg gebeden en om 15.00 uur is er een vesperviering met processie door de ommegang en de pelgrimszegen.

Jongerenprogramma: Voor de jongere bedevaartgangers is er dit jaar een ‘parallelprogramma’ tijdens het rozenkransgebed. De bisschop geeft dan catechese.

Busvervoer: Er zijn twee opstapplaatsen. • HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal aan de Mathenesserlaan 305 te Rotterdam: Vertrektijd: 09.45 uur • C.S.Station Rotterdam (achterzijde) Proveniersplein: Vertrektijd: 10.15 uur Aanmelden via bisdom Rotterdam. T: 010 – 281 51 71

Kom naar de orgelinwijding op 21 juni! Op zaterdagmorgen 21 juni aanstaande wordt het nieuwe orgel in de Bedevaartskerk te Brielle ingewijd door bisschop Van den Hende. Het Maarschalkerweerdorgel is afkomstig uit de H. Hartkerk te Zwijndrecht en is gerestaureerd. De eucharistieviering begint om 11.00 uur. Wilt u bij de inwijding van het nieuwe orgel aanwezig zijn, geef u dan op via bisdom Rotterdam: 010 – 281 51 71.

Pelgrimshuis

Gelegen in een bosrijke omgeving. Uniek om ’n week of enkele dagen voor rust en ontspanning te vertoeven. Denkt u bij uw plannen voor vakantie met uw man, vrouw, kennis of vrienden aan het Pelgrimshuis in de H. Landstichting te Groesbeek bij Nijmegen en Berg en Dal. Het huis biedt een rustgevende sfeer. Met eigen kapel en gelegenheid de gebedstijden mee te doen. En wat ook niet onbelangrijk is: het voorziet in een goede keuken. Er is van alles te doen, o.a. een bezoek aan Orientalis en het Afrikamuseum, wandelen en fietRijksmonument: in 2010 gerestaureerd en gerenoveerd. sen (prachtige routes), NatuurrePast. Rabouplein 5, 6564 BP H.Landstichting. servaat de Ooyse Polder, etc.

Casa Nova

Vol jubileumjaar voor kathedrale cantorij

3 overnachtingen vol pension € 120,-- p.p.

De Laurentius en Elisabeth Cantorij nodigt alle zangers en zangeressen uit voor “The Voice of Choirs”, een “zangwedstrijd” voor koorzangers. Deze wordt gehouden op vrijdagavond 27 juni.

ZUID

De Kat

Zuid-H

afdelin

onders

Praktis

in de d

Lid wo

contac

niveau

van ou

Hoe st

Inlichti

Bewaar deze advertentie eventueel voor latere mogelijkheid.

Voor inlichtingen of reserveringen: 024 - 322 14 25

©  Peter

van

Mulken

www.pelgrimshuiscasanova.nl

“The Voice of Choirs” is een van de activiteiten waarmee de kathedrale cantorij van Rotterdam haar 25-jarig jubileum viert. Gedurende heel 2014 wordt met verschillende activiteiten aandacht besteed aan dit jubileum. Op 23 februari is het feestjaar ingeluid door een viering met als celebranten de bisschop en de plebaan. Tijdens deze mis is de Messe Solennelle van L. Vierne ten gehore gebracht. Van 14 mei tot en met 19 mei waren de leden van de cantorij op koorreis naar Oxford en Londen. Het doel van deze reis was om inspiratie op te doen en zich te verbeteren door de kunst af te kijken bij een aantal Engelse topkoren. De cantorij geeft zelf een concert in Blenheim Palace, in Woodstock, bij Oxford.

Voice of Choirs Op 27 juni volgt dus “The Voice of Choirs” als feestelijk onderdeel van het jubileumjaar. De cantorij rekent op een grote toeloop van zangers en zangeressen uit het bisdom van Rotterdam en daarbuiten om deze zangwedstrijd mee te vieren. Hen wordt gevraagd zich aan te melden, dat kan vanaf heden. De winnaar van The Voice of Choirs krijgt een

prominente rol in het kerstconcert in de kathedraal. Vrijdag 31 oktober presenteert de cantorij de cd-opname “De laatste zeven woorden van Christus aan het kruis” (op Latijnse tekst) van de componist Theodore Dubois. Het stuk wordt ten gehore gebracht in een gratis toegankelijk concert in de kathedraal. De cd is dan voor het eerst verkrijgbaar. Enkele weken later staat er een reünie op het programma, voor alle leden en oud-leden van de cantorij. Deze begint op zaterdag 15 november om 13.30 uur. De leden en oud-leden ontvangen een persoonlijke uitnodiging. Het jubileumjaar wordt tenslotte afgesloten met een bijzonder evenement; het kerstconcert is dit jaar in de vorm van een scratch. Zaterdag 20 december is er een repetitiedag van 10.00 tot 16.00 uur. Het concert wordt zondagmiddag 21 december vanaf 15.30 uur uitgevoerd. Koorzangers die beschikken over een goede stem en bereid zijn om thuis te studeren, kunnen zich hier nu al voor inschrijven. Voor nadere informatie, aanmelden en kosten voor The Voice of Choirs of de kerst-scratch: ga naar www.cantorijrotterdam.nl.

De C van Cadeautje.

S

Wij snappen dat u voorzichtig met uw geld omgaat en komen u graag tegemoet in deze moeilijke tijden. Daarom nu gratis 2 weken het nd©. Bel 0342 411711 of kijk op nd.nl/2weken

Het Nederlands Dagblad. De krant met de C, van cadeautje en van christelijk.

nd

Kijk voor IBA

de krant met de c

Dit aanbod geldt alleen als u de afgelopen 6 maanden geen (proef)abonnement heeft gehad. Wij gaan zorgvuldig met uw gegevens om, zie hiervoor www.nd.nl/privacy

nummer 2 • 2014

5

JAN BÖHM: Blijven leren om te kunnen helpen Jan Böhm begeleidt vanuit Stichting Geldzorg Alphen aan den Rijn e.o. mensen die in een moeilijke financiële situatie verkeren. Böhm is er een van de vijftig vrijwilligers van de organisatie. De laatste tijd mocht de stichting tien nieuwe vrijwilligers verwelkomen. Zij werden opgeleid door het Platform voor Christelijke Schuldhulppreventie en zijn inmiddels aan de slag als Geldzorgmaatje. ‘Ja, de nieuwe vrijwilligers zijn al voor de leeuwen geworpen’, lacht Böhm. ‘Want als Geldzorgmaatje kom je met allerlei nieuwe zaken in aanraking. Ik nog evengoed hoor! Ook al doe ik dit werk al jaren. Dat maakt het werk als maatje ook zo boeiend.’ ‘Zo bereikte mij pas een hulpvraag van een man waar ik maar niet uit kwam’, vertelt Böhm. ‘De persoon in kwestie had betalingsachterstanden. De instantie die de bedragen bij hem probeerde te incasseren, bracht daarvoor extra kosten in rekening, zo’n vijftien procent van het totaalbedrag. De man kon de betreffende bedragen niet meer betalen, hij had al een achterstand in de betaling. Door de opslag neemt de schuld alleen maar verder toe. Ik zag niet zo snel, hoe uit deze vicieuze cirkel te komen. Samen met de man ben ik naar de Schuldhulpverlening van de gemeente Alphen gestapt. We hebben daar als Stichting Geldzorg goede contacten mee. We hebben het probleem op tafel gelegd en de uitkomst was dat we naar de rechter moesten voor een nihilverklaring. Dat is natuurlijk ook niet een, twee, drie gedaan, maar we wisten nu wel welke weg we moesten bewandelen. Dat zijn voor mij leermomenten.’

Verlichten De scholing van de Geldzorgmaatjes is van groot belang om goede ondersteuning te kunnen bieden. Financieel wordt de scholing gedragen vanuit kerkelijke hoek, door fondsen en de gemeentelijke overheid. Want ook de gemeente is gebaat bij het goed functioneren van de vrijwilligers; zij verlichten weer het werk van de gemeentelijke Schuldhulpverlening. Behalve de opleiding vooraf, zijn er regelmatig intervisiegesprekken. De Geldzorgmaatjes komen dan in kleine groepen bij elkaar en brengen verschillende problemen en situaties naar voren.

het beste worden opgelost? Het antwoord op deze vraag is allereerst: in gesprek gaan met de huurder. Daarbij wordt open met elkaar gesproken. Pas daarna kan nagedacht worden over wat in die specifieke situatie een goede betalingsregeling is. Zowel huurder als verhuurder zijn immers gebaat bij het wegwerken van de achterstand.

Mens

Deze worden onderling besproken. Zo leren de maatjes door de ervaring, opgedaan door andere Geldzorgmaatjes. Ook verzorgt Stichting Geldzorg Alphen bijeenkomsten met gastsprekers. Recentelijk was een deurwaarder te gast. Centraal stonden vragen als: “Hoe gaat de deurwaarder te werk? Welke wettelijke mogelijkheden en beperkingen zijn er? Wat is een beslagvrije voet?” Eerder in het jaar spraken twee mensen van een woningcorporatie. Zij boden een blik in de keuken van de huurachterstanden. Waar vroeger misschien simpelweg een herinneringsbrief en een aanmaning werden verstuurd, wordt nu verder gekeken. Hoe kan het probleem van een huurachterstand

‘Ik ga altijd naar deze bijeenkomsten’, geeft Bohm aan. ‘Het is steeds leerzaam. Het helpt mij om de mensen die ik begeleid te helpen. Wanneer ik een nieuwe persoon onder mijn hoede krijg, probeer ik altijd naar de mens achter het probleem te kijken. Ik heb ook een zekere nieuwsgierigheid naar mensen. Wat bezielt hen?’ De inspanningen van Böhm als Geldzorgmaatje variëren van een paar prints maken voor iemand voor wie printerinkt toch wel erg begrotelijk is, tot het begeleiden van een gang naar de rechter. ‘Misschien ga ik soms ook wel wat ver. Dat denk ik bij mezelf op het moment dat ik een enveloppe bij een bewindvoerder door de bus stop. Toch neem ik ook wel eens afscheid van iemand die om hulp vraagt. Als er echt geen afspraken te maken zijn of wanneer iemand zich niet aan de spelregels van de Stichting Geldzorg houdt en geen volledige openheid van zaken geeft, ja dan houdt het op. Maar eerlijk is eerlijk… dat beschouw ik dan als een persoonlijke nederlaag.’

Streng regime Eén keer per maand bezoekt Jan Böhm een mevrouw die hij begeleidt in het schuldsaneringtraject waartoe zij na een uitspraak van de rechter via de Wet Sanering Natuurlijke Personen (WSNP) is toegelaten. Voordat het zover was, bereidde Böhm samen met haar de gang naar de rechtbank voor. U heeft erover kunnen lezen in Tussenbeide nummer 1. ‘Gelukkig gaat het naar omstandigheden goed met deze mevrouw’, vertelt hij. ‘Ze maakt er het beste van, alhoewel het natuurlijk best zwaar om van 40 euro leefgeld per week te moeten leven.’ In een dergelijk saneringstraject worden zaken als huur, premies voor de ziektekostenverzekering en de energierekening, via de bewindvoerder betaald. Ook alle post gaat de eerste acht maanden daarheen; het postadres is die van de bewindvoerder. Er is een sol-

licitatieplicht en veel mensen in dit traject zien zich genoodzaakt zich te wenden tot de voedselbank. Al met al een streng regime, dat drie jaar volgehouden moet worden. ‘Tegelijk heb ik gemerkt dat het op een bepaalde manier ook rust geeft’, aldus Böhm. ‘De zaken zijn nu geregeld en iedereen weet waar hij aan toe is. Veel mensen beseffen dat het een laatste kans is om van een schuldenlast af te komen. Zo ook de dame die ik nu begeleid. Wanneer er zich echt problemen voordoen, zoals een kapotte wasmachine, zijn er voorzieningen waar een beroep op gedaan kan worden. Maar zoals ik het zie, zou het ook aardig zijn wanneer organisaties die vakanties of dagjes uit organiseren, eens aan deze mensen in een schuldsaneringstraject denken. Ook zij kunnen wel een beetje “lucht” gebruiken in de vorm van een dagje uit.’

Dichtbij Moet je voor de natuur naar het buitenland? Wandelend over de bruggen of achterlangs bij Hotel New York, is natuur dichtbij in de stad. Neem lijn 25 naar Carnisselanden en wandel door de Grienden naar Rhoon en je hebt een schitterende natuurbeleving. Wandelen is het tempo dat het beste bij een mens hoort en water brengt me rust en inspiratie. Bovendien vaak verrassende ontmoetingen, zoals met een cameraploeg die voor het Wereld Natuurfonds opnames maakte, vanwege de komende architectuurbiënnale in de Rotterdamse Kunsthal. Een uur later is het genieten van gratis koffie in de huiskamer van het Centraal Station. Een stukje stationsarchitectuur om u tegen te zeggen. Een kathedraal onder de stations, zoals die van Antwerpen om ook een buur te noemen. Op

6

nummer 2 • 2014

het perron kijk ik naar de brug die het mensen in een rolstoel mogelijk maakt om de trein in te komen. Een man brengt twee oudere mensen naar de trein van 11.00, zie ik. Ze maken nog een vitale indruk, maar schijn kan bedriegen. Ik hoop het van harte. Steeds meer mensen worden samen oud, zonder al teveel ouderdomskwalen, heb ik geleerd uit bet boek “Ouder worden zonder oud te zijn”. Op het overstapstation Utrecht Centraal peilt een cameraploeg de mening van reizigers over het voornemen van de NS om de prijs van het reizen in de spitsuren met 10 procent te verhogen. Op mijn leeftijd (67) en met mijn agenda heb ik wel meer te kiezen, maar niet altijd. Er zijn heel wat mensen die niets te kiezen hebben als het om de reistijden gaat. Ik ben dan ook vooral kritisch over dit plan.

Op tijd arriveer ik in Dieren – dit wordt momenteel met zekere trots omgeroepen, alsof het uitzonderlijk is – om naar Doesburg te gaan. We leven in mediatijd. Ook daar is een camerateam: wat te denken van het plan om te korten, als je als zoon of dochter in het huis van je ouder(s) gaat wonen? Zal dat de gewenste mantelzorg, de participatiesamenleving stimuleren of remmen? Ik heb zo mijn vragen, vooral als het gaat om mensen die niet zoveel te verhapstukken hebben. Misschien is wel de grootste misvatting dat mantelzorg goedkoper is. Zorg geven en zorg ontvangen kan juist extra veel kosten meebrengen. Wat me verbaast is het onzichtbaar worden van die oudere. Ook in de kerk. Kerkgebouwen worden definitief gesloten, het wordt moeilijker om in de buurt een kerk in te lopen. Wat me zorgen baart is

de verbrokkeling, de individualisering die leidt tot vereenzaming en zinverlies. Mensen die met je mee de natuur ingaan als je het niet meer alleen durft of kunt, mensen die je door de drukte van een wereldstation heenloodsen om veilig naar huis te kunnen reizen, mensen die als een huiskamer met rust voor je zijn. Zij zijn goud waard. We kwamen vijf minuten later aan op perron 12 dan gepland. De conducteur had al omgeroepen dat we op tijd zouden aankomen. Je bent er pas als je er bent. Kort voor het einde kan het anders gaan dan gewild. Zijn er dan mensen die als een brug zijn? Niet alleen natuur, maar ook je medemens is dichtbij. Marinus van den Berg

Willibrordparochie Den Haag

In contact met Schilderswijk Als men aanklopt voor het Sociaal Spreekuur is een doorverwijzing naar de voedselbank of een taalcursus relatief eenvoudig. En komt iemand voor een taalcursus, dan is hij soms ook geholpen met een voedselpakket. De Voedselbank werkt samen met de PCI van de Willibrordparochie, de Parochiële Caritas Instelling. Soms kan de PCI door tijdelijke ondersteuning zorgen dat iemand uit de problemen kan krabbelen. Onlangs betaalde de PCI één maand huur voor een parochiaan, die nadat hij werkloos was geworden zijn lening niet meer kon afbetalen. ‘De PCI heeft de man begeleid naar de Schuldhulpverlening en door het overbruggen van de maand huur, ontstond er ruimte de procedure te starten. Hij is overigens een actieve vrijwilliger geworden in de parochie. Van Berkel: ‘Er gebeurt zo veel in de Schilderswijk’

De H. Willibrordparochie in de Schilderswijk in Den Haag heeft haar blik naar buiten gericht. Diaken Ronald van Berkel is belast met de diaconie, de inzet voor de naaste vanuit de parochie. Mensen en culturen uit alle windstreken zijn vertegenwoordigd in de Schilderswijk. ‘Er gebeurt heel wat in de Schilderswijk. De diaconie krijgt er op uiteenlopende manieren vorm. Zo is de Marthakerk het symbool van christelijke cultuur. Tegelijk wordt er vanuit deze kerk gewerkt aan het kweken van wederzijds begrip. Begrip voor andere religies en voor niet-Westerse culturen. Er zijn rondleidingen langs religieuze gebouwen voor het ziekenhuispersoneel van het Haaglanden ziekenhuis. Dat staat aan de rand van

de wijk, maar velen die er werken zijn niet bekend met de achtergrond van de patiënten. Het ziekenhuispersoneel krijgt met de rondleiding ook een kijkje in de Marthakerk.

Wisselwerking Het Multicultureel Ontmoetings Centrum in de voormalige Heilig Hartkerk, is ontstaan vanuit de Willibrordparochie. Wekelijks weten ruim tweehonderd mensen uit maar liefst 45 verschillende landen het MOC te vinden. Centraal staan ontmoeting, educatie en ondersteuning. Er worden lessen Nederlandse taal en computercursussen gegeven. Er is het Sociaal Spreekuur en Café Creatieve Vrouwentongen. En het onder één dak organiseren van de activiteiten leidt tot een vruchtbare wisselwerking.

Vakantiekamp De parochie probeert er te zijn voor oud en jong. Voor de zesde keer wordt er dit jaar het kindervakantiekamp, voor kinderen van 8 tot 12 jaar georganiseerd. Met zo’n dertig kinderen reist men af naar Doetinchem. Diaken Van Berkel benadert in de parochie vrijwilligers die als leiding meegaan. Met enige trots vertelt hij: ‘Dit jaar bestaat de groep begeleiders uit een onderbouw-coördinator van een middelbare school, een basisschoolleerkracht, een arts in opleiding, een leidster van een kinderdagverblijf. En ook een dame, een oud-leerkracht, die bergen werk in de keuken verzet en die voor de kinderen een oma-functie vervult. Een week lang bieden we de kinderen structuur, catechese en sport en spel. Voor de kinderen is het vakantiekamp een prachtige ervaring. En voor de

MANUEL DE JESUS: Hart zegt geen “nee” Sinds kort werkt de 28-jarige Manuel de Jesus in het ziekenhuis. In de keuken helpt hij bij het klaarmaken van het eten voor de patiënten. ‘In het ziekenhuis werk je voor mensen die echt hulp nodig hebben’, motiveert hij zijn inzet. ‘Je ziet er veel. Veel pijn en leed ook. Ik zet me extra in tijdens het werk. Want deze mensen hebben het nodig.’ De van oorsprong Kaapverdiaanse De Jesus is vrijwilliger in migrantenparochie OLV. van de Vrede. Hij is er actief als koordirigent en begeleider van de vormelingen. Voorheen werkte hij in de keuken van een restaurant, nu werkt hij er alleen nog als schoonmaker. Sinds kort is daar het werk in de keuken van het ziekenhuis bijgekomen. ‘Als ik eerlijk ben, dan is het werk in het ziekenhuis het boeiendst. Want dit werk is voor kwetsbare mensen.

werk zo goed mogelijk te doen. Ik zet mijn beste beentje voor. ‘ ‘Vanuit de parochie en de Kaapverdiaanse gemeenschap heb ik in de Vastentijd meer zieken bezocht. Misschien wel omdat ik door mijn nieuwe werk gezien heb hoe hard dat nodig is.’

Zingen

Soms ernstig zieke mensen. Ik heb al meegemaakt dat patiënten op de afdeling overlijden. Ik probeer me in te zetten. Alhoewel het werk zelf eenvoudig is, span ik me in om het

Manuel de Jesus is een stille werker. Zijn baan brengt onregelmatige werktijden met zich mee, vooral in de schoonmaak, maar als het even kan, is hij te vinden in de kerk. Daar is hij druk met de muziek voor de drie koren die hij leidt. Een herenkoor, een gemengd koor en een jongerenkoor. Nog even en de vormelingen die hij mede begeleidt, zullen het Vormsel ontvangen. ‘Mijn geloof leidt me voortdurend. Ook wanneer ik op straat iemand in nood zie. Ik geef altijd iets. Mijn hart kan geen nee zeggen!’

ouders betekent het vaak ook even wat lucht.’ Ronald van Berkel praat zonder ophouden wanneer hij vertelt over de parochie en de wijk. Het gesprek op het parochiecentrum wordt een maal onderbroken door een man die aanbelt en even zijn verhaal kwijt wil bij de diaken. Het illustreert hoe Van Berkel het als zijn roeping ziet om zich in te zetten voor de mens in nood. Jolanda de Wolf

Dag voor kerktoetreders Mensen die afgelopen jaar zijn toegetreden tot de katholieke kerk, ontmoeten elkaar op de diocesane Kerktoetredersdag. Deze vindt plaats op zaterdag 21 juni en wordt gehouden in de Bedevaartskerk in Brielle. Voor deze plek is gekozen omdat het een bijzondere plek van geloof is in het bisdom Rotterdam. In Brielle zijn op 9 juli 1572 negentien rooms-katholieke geestelijken omwille van hun geloof om het leven gebracht. Zij staan nu bekend als de Martelaren van Gorcum. Opdracht Het thema van de Kerktoetredersdag is “Ite missa est”, de latijnse wegzending aan het einde van de mis. Iedere christen krijgt in de belijdenis van zijn geloof de opdracht mee zich in woord en daad voor de ander in te zetten. De aanwezigen ontmoeten niet alleen bisschop Van den Hende, maar ook andere gelovigen, waaronder recente kerktoetreders uit andere delen van ons bisdom. Gezamenlijk wordt de eucharistie gevierd en daarna gegeten. Daarbij is er gelegenheid tot het uitwisselen van persoonlijke ervaringen. Op deze dag zal de bisschop ook het Maarschalkerweerdorgel van de Bedevaartskerk met een korte plechtigheid inwijden. Dit orgel is afkomstig uit de H.Hartkerk in Zwijndrecht waar het niet meer in gebruik was. Aanmelden De dag is bedoeld voor hen die in 2013/2014 tot de rooms-katholieke kerk zijn toegetreden. Uiteraard zijn ook peters, meters en begeleiders uit de eigen parochie welkom op deze Kerktoetredersdag. Aanmelden (voor 14 juni) is mogelijk via pastoraledienstverlening @bisdomrotterdam.nl.

nummer 2 • 2014

7

Studentenparochie H. Catharina van Alexandrië

Bijdragen aan geloofs- en levensvorming Het pastoraat aan studenten in het bisdom Rotterdam is ondergebracht bij de studentenparochie H. Catharina van Alexandrië. Het pastoraal team werkt aan diverse projecten. Ook is er samenwerking met lokale parochies. De studentenparochie ziet het als haar missie om vanuit het evangelie een bijdrage te leveren aan de geloofs- en levensvorming van studenten. Studenten zullen in de toekomst verantwoordelijkheid dragen in de samenleving. Voor hen is in hun studietijd niet alleen het vergaren van kennis belangrijk, maar zeker ook het bekend raken met christelijke waarden en spiritualiteit. In de katholieke visie moet onderwijs en vorming zich richten op de hele menselijke persoon. Op wat hem of haar ten goede komt in relatie met zichzelf, de ander, de wereld en met God. Als mensen daardoor bezield en

zelfbewust in het leven en de samenleving kunnen staan, dan heeft dat zijn uitwerking in het doen en laten en in hun spreken en handelen.

Lokaal De studentenparochie presenteert haar activiteiten in elke studentenstad als onderdeel van de lokale samenwerking in het studentenpastoraat. In Delft dragen ze de naam MoTiv, voor voornamelijk Nederlandse studenten en de diverse studenten- en studieverenigingen. In Leiden is de Leidse Studenten Ekklesia actief. Buitenlandse studenten kunnen terecht bij het International Student Chaplaincy (ISC). In

Rotterdam zijn de activiteiten bekend onder de naam SPR Vision.

Vorming Naast vieringen en catechese zijn er activiteiten voor verdieping en algemene religieuze vorming. Er zijn Taizévieringen, kloosterweekends maar ook een project reli-shoppen. Verder zijn er activiteiten die vooral in het teken staan van ontmoeting, zoals de eettafels en het Global Meeting Point. Ook zijn de studentenpastores beschikbaar voor persoonlijke gesprekken. Studenten die geconfronteerd worden met het verlies van een dierbare, kunnen meedoen met de cursus

“omgaan met een verlies”. Deze pastorale groepsgesprekken vinden plaats in zowel Leiden, Delft als Rotterdam. De studentenparochie kent diverse samenwerkingsprojecten. In Delft organiseert het studentenpastoraat in samenwerking met de parochie SintUrsula de huwelijksvoorbereiding. Voor meer informatie: www.discoveryourmission.nl.

Steun de studentenparochie Uw bijdrage is welkom op NL63 INGB 0000 748308 t.n.v. studentenparochie H. Catharina van Alexandrië. Zie ook de brief van bisschop Van den Hende bij deze Tussenbeide.

Vastenproject “gastvrijheid”

Delftse parochie ontvangt internationale studenten

In studentenstad Delft organiseerden de parochie Sint-Ursula en de International Student Chaplaincy een ontmoeting tussen buitenlandse studenten en Nederlanders en de Nederlandse cultuur. Tot groot wederzijds plezier. Günther Sturms werkt in het studentenpastoraat en doet verslag. In Delft studeren veel buitenlandse studenten. De Technische Universiteit heeft dit studiejaar 18.781 studenten, waarvan er 2.948 uit het buitenland komen. Van de studenten die instromen in bijvoorbeeld een Master-programma, blijkt dat zelfs vijfentwintig procent uit het buitenland komt. Bij het Unesco-IHE Institute for Water Education in Delft liggen de percentages nog hoger. Veel van deze buitenlandse studenten verblijven een tot twee jaar in Delft. In deze tijd wordt er hard gestudeerd. Er blijft weinig tijd over om bijvoorbeeld contact te maken met Nederlandse studenten en de Nederlandse cultuur. Pater Avin Kunnekkadan, pastor van de International Student Chaplaincy in de stad: ‘Jonge buitenlandse studenten gaan na een jaar studie in Nederland weer naar huis, zonder dat ze ook maar een keer kennis hebben gemaakt met een Nederlands huishouden. Ze hebben na een jaar in Nederland nog steeds geen idee hoe een Nederlands huis er van binnen uit ziet.’ Kunnekkadan vindt het belangrijk dat 8

nummer 2 • 2014

studenten die voor langere tijd naar Nederland komen om te studeren, de kans krijgen het leven hier te leren kennen. Zoals je zieken bezoekt en hongerigen voedt, zo verwelkom je ook vreemdelingen, vindt hij. ‘Veel studenten voelen zich toch ontheemd hier in een volledig andere cultuur en samenleving.’ Zo krijgen de werken van barmhartigheid concreet vorm.

een kijkje in een Nederlands huishouden gunnen. Hoe ziet een badkamer eruit, in welke ruimte van uw huis brengt u de meeste tijd door, wat is de gemeenschappelijke plek in huis en hoe kan men zich wat terugtrekken, hoe bereidt u zich voor op de zondag, waar doet u boodschappen?’

Koppelen Zo gebeurde het dat het Delftse studentenpastoraat en de parochie Sint-Ursula in de TU-stad in de afgelopen vastentijd buitenlandse studenten liet kennismaken met parochianen. Op zaterdag 12 april ontmoetten zij elkaar in de Raamstraatkerk tijdens een korte gebedsdienst, die in het teken stond van de gastvrijheid. Parochianen en studenten werden vervolgens ‘gekoppeld’. José de Boer, pastoraal werkster in de parochie: ‘Pater Avin kwam met het idee van dit vastenproject. Kunnen parochianen voor een dag twee buitenlandse studenten opnemen in hun huis? Hen

Openboerderijendag Zo gingen Bert en Wilma van Leeuwen – parochianen in Delft – op pad met de studenten Mohan uit India en Guangming uit China. Bert van Leeuwen vertelt over hun ervaringen: ‘Na een uitgebreid kennismakingsgesprek hebben we min of meer gezamenlijk een maaltijd klaargemaakt, waarbij allerlei gebruiken en tradities de revue passeerden. Na het

nuttigen van de maaltijd zijn we op de fiets gestapt om een veehouderij in Schipluiden te bezoeken. Toevallig was er deze zaterdag een openboerderijendag in Midden-Delfland en zowel Mohan als Guangming zijn erg geïnteresseerd in de moderne veehouderij in Nederland. De stal die we bezochten was nog maar kort geleden in gebruik genomen en dus hyper-modern.’ ‘Na het bezoek aan de boerderij zijn we naar de korenmolen van Schipluiden gefietst, waar we van de molenaar een uitgebreide rondleiding kregen. Zo hebben Mohan en Guangming een stukje historische en moderne techniek mogen bekijken. Voor ons was deze middag een verrijking omdat we door de fijne gesprekken veel geleerd hebben van de Chinese en de Indische cultuur. We zijn blij dat we op de uitnodiging zijn ingegaan. We hebben nog steeds contact met Mohan en Guangming’. Ook voor Mohan betekende de ervaring veel: ‘We zijn verwelkomd in het huis van Wilma en Bert in Schipluiden, op een warme, zonnige zaterdagmiddag. Ik was geraakt door hun vriendelijkheid en het gemak dat zij hadden met complete vreemden, met een andere achtergrond en uit een andere cultuur. Ze lieten ons hun huis zien, en hun hele mooie tuin. Ze waren dol op tuinieren, dat was te zien in honderden tulpen, rozen en andere planten die in bloei stonden.’ ‘Het was een heerlijke dag met geweldige mensen. Ik dank de International Student Chaplaincy dat ze me de gelegenheid gegeven heeft om Nederlandse mensen en hun cultuur te leren kennen.’ In totaal hebben aan deze pilot twaalf studenten en zes gastgezinnen meegedaan. Het project, een goed voorbeeld van de samenwerking tussen parochie en studentenpastoraat, wordt volgend jaar uitgebreid.

Martijn van Nijnanten:

Geloven in een God die naast me staat Martijn van Nijnanten studeert Politieke Wetenschappen in Leiden en bereidt zich op dit moment voor op zijn doop en vormsel. Sinds januari vorig jaar is hij voorzitter van het studentenbestuur van de Leidse Studenten Ekklesia, de samenwerkingskoepel waarbinnen de diocesane studentenparochie H. Catharina van Alexandrië in Leiden haar aanbod presenteert. Hij vertelt over zijn betrokkenheid bij het studentenpastoraat en hoe dat hem heeft geholpen op zijn gelovige levensweg.

‘Mijn verhaal in het studentenpastoraat begint eigenlijk nog voordat ik ging studeren. Mijn ouders hadden mij niet laten dopen. Zij vonden dat ze mij zelf de keuze moesten laten, of ik wel of niet wilde geloven. Ik ben hen daar nog steeds erg dankbaar voor: het gaf me zonder druk op de ketel de kans om het allemaal zelf te ontdekken.’ ‘Zo begonnen ook mijn ervaringen tijdens mijn studie in Leiden. Ik voelde mezelf wel christen, maar ik

was niet gedoopt, niet kerkelijk en ik wist eigenlijk ook niet bij welke denominatie ik dan hoorde. Eigenlijk wilde ik wel meer weten over het geloof waar ik al zo lang voor mijn gevoel bij hoorde, maar toch ook weer niet zo heel veel van afwist. Zo was het drie jaar geleden dat ik tijdens de Paaswake in Leiden voor het eerst een kerk buiten de kerstdagen binnenliep.’ ‘Na nog een paar maanden de diensten bezocht te hebben, zocht ik contact met Elise Woertman - op dat

moment pastoraal werkster van de studentenparochie - met de vraag of ik misschien gedoopt kon worden. Er startte dat najaar een traject met de naam “Wat Geloof Jij Nu?”, waarin een vast groepje studenten samen op zoek ging naar wat ze geloofden en hoe ze dat een plaats konden geven in hun leven. Voor mij was de open sfeer van die bijeenkomsten precies de ervaring die ik nodig had. Het hielp me dieper en op andere manieren nadenken over mijn geloof.’ ‘Het katholieke geloof van mijn vader en zijn ouders vond ik altijd al prachtig, met alle heiligen, mysterie en traditie van dien. Ik voelde me aangetrokken tot de katholieke kerk. Dit werd voor mij bevestigd toen ik een keer in de Veertigdagentijd een katholieke mis bijwoonde. Ik verliet de kerk met een gezegend gevoel. Dat was het

moment waarop voor mij het besluit was genomen.’ ‘Je studententijd is de tijd om je te ontwikkelen, in sociale, gelovige en academische zin. Het is een proces van kijken wat bij je past. In het studentenpastoraat krijgt een zoekende student hiervoor ruimte en ondersteuning. Ik heb kennis gemaakt met heel veel aspecten van het geloof, van spontaan beginnen te vasten in de Veertigdagentijd tot het bezoeken van verschillende kerken en van godsbeelden tot leefregels.’ ‘Uiteindelijk herken ik mezelf in het resultaat: mijn geloof in een God die naast me staat en niet ver weg is, die begrijpt wat mensen beweegt, en die zoveel van ons houdt dat Hij bij ons wilde zijn tot in lijden en dood.’

Studenten vieren afstuderen Op 27 april vierden de studenten van de International Student Chaplaincy (ISC) hun ­“graduation-ceremony”. Ruim honderd studenten die afstudeerden aan de opleidingen Unesco-IHE (instituut voor wateropleiding) en de TU Delft, dankten God voor het succesvol afronden van de periode van enkele maanden tot enkele jaren die zij in Nederland doorbrachten. In de kerk aan de Raamstraat in Delft was een viering, met aansluitend ontmoeting en feest. Voor de studenten, veelal uit derde wereldlanden, betekent het afstuderen een eind aan een periode en meestal terugkeer naar hun vaderland. Vaak gaat het om mensen die in eigen land al bezig zijn met een carrière en zeer regelmatig al een familie hebben gesticht. Een klein, maar niet onbelangrijk, onderdeel van de dag was de groepsfoto. Volgens pater dr. Avin Kunnekkadan svd, verantwoordelijk voor ISC, verbeeldt de foto die de studenten meekregen de “extended family” die de voormalige studenten van ISC vormen. De afgestudeerden kregen als afscheidskado ook een kruisje mee.

nummer 2 • 2014

9

Roeping Naar U gaat mijn verlangen Heer, Psalm 25 Het speelde al jarenlang door mijn hoofd. Ik was geïnteresseerd in religie en geloofsvragen, maar zou ik de stap durven zetten om theologie te gaan studeren? In mijn 50e levensjaar wist ik het ineens zeker: als ik het nu niet doe, komt er niet meer van. Het was een innerlijke “drive” die ik niet echt kan uitleggen, maar die me zei dat ik die stap moest maken. Vanaf de start van het studiejaar voel ik dat ik de juiste weg ben ingeslagen. Ja, het blijkt soms zwaar, op latere leeftijd studeren, maar nooit heb ik aan mijn keuze getwijfeld. Ik ben de studie in eerste instantie gaan volgen om me te verdiepen in de bijbel, in religieuze tradities en beleving, niet vanuit een beroepsperspectief. Inhoudelijke vakken van de studie, zoals Spiritualiteit en Exegese, geven me rust; verbredende vakken als Godsdienstsociologie en Psychologie geven me steeds meer inzicht om verbanden te leggen in de wereld van geloven. De opleiding is niet alleen sec op kennis gericht, maar ook op de vorming van een professioneel katholiek theoloog, breed inzetbaar in het veld van pastoraat, onderwijs en geestelijke verzorging. De verplichte stages behorende bij de opleiding brengen me naar allerlei werkvelden, zoals het parochiepastoraat en de dienst Geestelijke Verzorging van een zorginstelling, maar ook naar het vak godsdienst op een Vmbo-school. Elke stage geeft weer een nieuwe dimensie in dit vak. Op vele plekken, zowel in het ziekenhuis bij patiënten als in het straatpastoraat, overal heb ik de vreugdevolle aanwezigheid van God mogen ervaren. Steeds en steeds meer kom ik tot inzicht wie ik ben als gelovig mens en hoe ik me kan inzetten voor mijn medemens. Ik heb me in het begin van de studie vaak afgevraagd: Waar komt dit verlangen toch vandaan? Misschien de werking van de Heilige Geest? Een andere verklaring heb ik niet en ik ben dan ook gestopt met het zoeken naar verklaringen voor mijn keuze. Het is goed zo, ik volg mijn hart en voel een diepe vervulling. Heel verheugd ben ik ook met het document “Evangelii Gaudium” van paus Franciscus. Het document wordt gekenmerkt door het woord vreugde (gaudium), de vreugde van het evangelie, die nieuwe paden wijst voor de Kerk van de komende jaren. Een document dat me recht in het hart raakt. Waar ik in de toekomst ook mag komen te werken, ik zal me inzetten voor diegene die mijn krachten nodig heeft. Janneke Stam (55) is getrouwd met Mart de Regt, net als zij een actieve vrijwilliger in de kerk. Ze begon haar werkzame leven als verpleegster en werkt nu als manager in een ziekenhuis. Graag maakt ze een overstap naar het pastoraat, naar werk als geestelijk verzorger in een instelling of naar het basispastoraat, met aandacht voor kwetsbare mensen.

Wil je meer weten ? Neem contact op met Heleen van de Reep. Drs. H. van de Reep, bisschoppelijk gedelegeerde pastoraal werkers T: 010 - 2815171 E: [email protected] I: www.bisdomrotterdam.nl

Vijf geslaagde cursisten en vicaris Van der Helm (r)

Verrijkende cursus Parochiecatechese Zaterdag 15 maart sloten vijf enthousiaste cursisten de kadercursus Parochiecatechese af. Zij ontvingen uit handen van regiovicaris Ad van der Helm hun certificaat. In het afgelopen jaar hebben de cursisten zich gedurende tien bijeenkomsten verdiept in hun eigen geloofsontwikkeling en in de theorie en praktijk van de catechese in de parochie. Met onderwerpen als “Traditie en inspiratie”, “Bijbel en catechese” en “Sacramenten en symbolen”, werd de eigen inspiratie en spiritualiteit verdiept. Enkele cursisten verwoordden dit zo: ‘We hebben samen gesproken over hoe we het geloof ervaren met behulp van schriftteksten. Juist dit samen praten en luisteren was verrijkend.’ En: ‘Ik heb meer inzicht gekregen in de diversiteit van geloofsbeleving, de zoektocht van mensen naar God en Gods liefde voor de mensen. Dit is het vertrekpunt in de catechese.’ Theorie en praktijk kwamen samen in de praktijkopdracht: de opzet en uitwerking van een catechesebijeenkomst in de geloofsgemeenschap. Deze opdracht werd uitgevoerd in samenspraak met de pastorale beroepskracht van de parochie. ‘Ik heb geleerd dat catechese niet als tovermiddel ingezet kan worden. Mensen moeten het geloof kunnen ervaren en hierin kunnen groeien’, zegt een cursist. ‘Daarom moet je kritisch kijken, per doelgroep, hoe je de catechese inzet.’

De cursisten kijken positief terug op de cursus: ‘Ik voel dat ik oprechter en misschien ook wel nadrukkelijker in gesprek durf te gaan over mijn geloof.’ ‘Het was een leerzame en inspirerende cursus; de sfeer en de verbondenheid binnen de groep was prima.’ Uitgewerkt werden bijeenkomsten onder de noemers: project na de Eerste Communie; over vasten met een sobere maaltijd voor de gezinnen van communicanten; over vasten en het hongerdoek; Geloven Nu; twee catechesebijeenkomsten met een boekbespreking. Vijf geloofsgemeenschappen hebben er nu enthousiaste, geschoolde vrijwilligers bij voor het werkveld Leren. Onder begeleiding van de pastorale beroepskracht kunnen zij verder groeien en meer ervaring opdoen. De cursisten hebben er vertrouwen in. ‘De parochie geeft ons de ruimte om het geleerde verder in de praktijk te brengen’, schreef een cursist in de evaluatie. In september start de kadercursus Parochiecatechese opnieuw.

Makkelijk koormuziek zoeken met Donek Nooit meer langdurig zoeken; werkelijk “alle” liturgische muziek is voortaan eenvoudig en snel te raadplegen via Donek. Dat is een computerprogramma dat digitaal Nederlandstalige liturgische muziek voor alle koorsoorten, snel doorzoekbaar maakt. Per 1 april is de vernieuwde website van Donek (Documentatie Nederlandstalige Kerkmuziek) via het internet bereikbaar op www.donek.nl.

Snel zoeken De nieuwe website is toekomstbestendig en gebruiksvriendelijk. Met Donek kunt u voor alle zon- en feestdagen liturgische muziek op alle mogelijke manieren en voor alle koorsoorten snel opzoeken; er

10

nummer 2 • 2014

staan 24.000 titels in het systeem. Of u nu een lied zoekt voor een bepaald moment in de liturgie, voor een bepaalde zondag, een bepaald thema, onderwerp of bijbeltekst, in Donek hebt u talloze zoekmogelijkheden en achtergrondinformatie. Over auteurs, begeleidingen, vindplaatsen, meerstemmige zettingen, het verband met het kerkelijk jaar, muzikale vorm, moeilijkheidsgraad enzovoorts. Het systeem wordt steeds met nieuwe gegevens uitgebreid en aangepast. Het is een praktisch hulpmiddel voor iedereen die werkzaam is binnen liturgie en kerkmuziek, als professional of als vrijwilliger.

Gratis Wie Donek drie maanden gratis wil

gebruiken, kan zich aanmelden via een mailbericht naar [email protected]. Vermeld daarbij uw adresgegevens en e-mailadres. U ontvangt van de werkgroep Donek dan een persoonlijke toegangscode.

Inkijken en luisteren Donek biedt nog andere mogelijkheden. Stel: u hebt bladmuziek met een geschikte tekst gevonden, maar vraagt zich af hoe de muziek klinkt. De combinatie “bladmuziek zien” én meteen beluisteren kan in het documentatiecentrum voor kerkmuziek. Dit is te vinden in het kantoor van Bisdom Rotterdam. Het documentatiecentrum wordt onderhouden door de NSGV, de organisatie voor rk-kerkmuziek. Daar is een uitgebreide collectie bladmuziek en CD’s voor

alle koorsoorten te vinden. Daar is ook Donek in te zien. Als u komt, wordt u desgewenst geholpen in uw zoektocht naar nieuw repertoire. Eerdere bezoekers verlieten de bibliotheek met een waslijst met nieuw te zingen muziek voor hun koor.

Bezoekadres: Koningin Emmaplein 3, Rotterdam T: 010 - 281 51 71 Openingstijden: bezoek op afspraak via de beheerder gedurende kantooruren op maandag tot en met vrijdag. Beheerder: Christine Hermans, [email protected]; T: 079 - 341 61 15. Meer informatie: www.nsgv.nl; klik op “service” en dan op “Donek”.

WIL AMMERLAAN: PCI toegankelijk maken Bekendheid geven aan de caritasinstelling van de parochie, is een van de pijlers van het werk van het PCI-bestuur in Vianen. De vrijwilligers treden niet alleen op verschillende plekken op als gastspreker, ook worden creatieve activiteiten ondernomen om het werk van de PCI voor het voetlicht te brengen. Wil Ammerlaan en Theo Schouten vertellen: ‘Inmiddels al voor de zesde keer hebben we een PCI-kalender uitgebracht. De kalender wordt verspreid onder instellingen en organisaties waar wij als caritasinstelling contacten mee onderhouden. Ongemerkt wordt zo door de loop van het jaar de PCI steeds in de spotlights gezet. Alle leden van de Katholieke Ouderenbond en ook de mensen die bezocht worden door de wijkwerkers, ontvangen de kalender.’ De kalender is een weekkalender met mooie foto’s rond een jaarlijks gekozen thema. Elk blad is voorzien van een spreuk. Thema’s die al eerder de kleur van de kalender bepaalden, zijn: “Katholiek Vianen door de jaren heen”; de drie kerken van de rk-parochie H. Drie-eenheid waar Vianen één parochie mee vormt; de vier jaargetijden en “Het Vaticaan”. De nieuwste kalender toont de mooiste plekjes van Vianen anno 2014. Op de kalender is plek ingeruimd om uit de doeken te doen wat de PCI is en hoe deze werkt. Ook staat vermeld hoe in contact te komen met de PCI, om eventueel een aanvraag voor ondersteuning in te dienen.

Nieuwe procedure (her)inrichting van kerkgebouwen Op 1 januari 2014 heeft de bisschop de heer dr. R.E.O.A. Bot benoemd als diocesane referent voor Kerk, Interieur en Kunst. Tevens is een nieuwe procedure van kracht voor het verkrijgen van een Bisschoppelijke Machtiging (B.M.) voor de (her) inrichting van kerkgebouwen. De B.M. is vereist voor alle fasen in het traject van een (her)inrichting vanaf het schrijven van een ambitiedocument en een plan van eisen, het voorlopig ontwerp tot en met het maken van het definitief ontwerp. Een B.M. is ook vereist wanneer een parochie een adviseur/vormgever/architect inschakelt voor het schrijven van een ambitiedocument en/of een plan van eisen. Gedurende de diverse fasen brengt de diocesane referent al of niet in samenwerking met een commissie ad hoc bestaande uit deskundigen op het terrein van liturgie, kerkmuziek, kerkelijke kunst, architectuur en vormgeving, bouwkunde en stedenbouwkunde een advies uit aan de bisschop bij de aanvraag voor de B.M. Uitvoerige informatie over het gehele traject en de te volgen procedure is te vinden in de werkboeken “Op dat de ruimte meeviert…”, deel I en II, uitgave bisdom Rotterdam. Deel I is op dit moment in herdruk en deel II in bewerking. Verschijningsdatum nieuwe editie I/ II najaar 2014. Ook verzorgt de afdeling Pastorale Dienstverlening cursussen voor commissies (her) inrichting van kerkgebouwen. Voor informatieve vragen kunt u contact op nemen met Richard Bot. Bereikbaar op maandag, woensdag en donderdag via het bisdombureau. T: 01028 15 184. E: [email protected].

Herbestemming gevonden Met het sluiten van kerken, komen voorwerpen vrij die hebben gefunctioneerd ter ondersteuning van de liturgie of hebben gediend ter decoratie van een kerk. Via het bisdom komen veel verzoeken binnen van parochies die op zoek zijn naar bepaalde voorwerpen. Het is een dankbaar werk om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.

Militairen in opleiding van de Curaçaose kustwacht Over het algemeen vinden de dagelijkse liturgische gebruiksvoorwerpen, zoals wierookvaten, ampullen en kelken, snel een nieuwe bestemming op de locatie waar de vieringen worden voortgezet. Er zijn echter ook voorwerpen waar geen plaats voor is. Sinds kort zijn deze overtollig geworden voorwerpen te vinden op de site van Vraag en Aanbod van Museum Catharijneconvent in Utrecht

(www.religieuserfgoed.nl). Is uw kerk of parochie op zoek naar een bepaald voorwerp? Kijkt u dan op deze website.

Zoektocht Het is niet altijd mogelijk om direct een goede herbestemming te vinden voor (vooral grotere) voorwerpen. Daarvoor gaan we actief op zoek. In de rubriek “Herbestemming gezocht” werd meerdere malen een oproep

gedaan om te helpen zoeken naar een nieuw onderkomen voor waardevolle voorwerpen. Zo zijn de kruiswegstaties van de gebr. A. & P. Windhausen uit de Pastoor van Ars kerk in Delft, uiteindelijk herbestemd in de Lutherse kerk aldaar. De grote kruiswegstaties uit Hillegom hebben, via bemiddeling van de Blauwe Zusters, een herbestemming gekregen in Pumpenai (Litouwen). Ook krijgen we verzoeken uit de Nederlandse Antillen en Suriname. Zo werd onlangs een Lourdes-Maria met bijhorend beeldje van de H. Bernadette, verscheept door de Dienst Rooms Katholieke Geestelijke Verzorging van het Ministerie van Defensie. Op de Antillen leeft de Mariadevotie sterk. Zo gaat er jaarlijks

een militaire bedevaart vanuit Aruba en Curaçao naar Lourdes. Vindingrijkheid blijkt een belangrijke factor bij de herbestemming van grote objecten. Dit is ook het geval met een forse kruisweg uit ca 1955 van gebakken klei, afkomstig uit de H. Familiekerk in Rotterdam. De aan Louis Manche toegeschreven staties, bevonden zich daarvoor in de Bosjeskerk (Antonius en Rosalia) aan de Hofdijk en daarna in de Rosaliakapel aan de Noordsingel. De zware staties van elk zestig kilo leken nu voorbestemd voor een lang verblijf in een depot, totdat uit Langeraar het verzoek kwam of wij de beschikking hadden over een passiereeks voor in de pastorietuin bij de kerk van de H. Adrianus. Gebakken klei is niet vorstbestendig, maar de techniek staat niet stil en sinds enkele jaren is er een coating beschikbaar die na behandeling geen vocht meer toelaat. Nadat de staties zijn schoongemaakt, gerestaureerd en geïmpregneerd met de coating, worden er glazen afdakjes op gemonteerd en komen ze op een zware stenen sokkel in de tuin van Langeraar te staan. Het is een van de mooie voorbeelden hoe door samenwerking en medewerking van velen, een prachtige herbestemming kan worden gerealiseerd. Evelyne Verheggen, Herbestemming Museum Catharijneconvent, afdeling Erfgoed in Kerken en Kloosters consulent

nummer 2 • 2014

11

Donateursdag Vronesteyn 2014

25 jaar Centrum Vronesteyn in het bisdom Rotterdam Op zaterdag 10 mei vond in Voorburg de donateursdag Vronesteyn plaats. De dag opende met een eucharistieviering in de Sint Martinuskerk, waarin Mgr. Van den Hende hoofdcelebrant was en met ondermeer rector Bakker als concelebrant. Na de lunch verplaatste een groot deel van de deelnemers zich naar het Centrum Vronesteyn. Daar maakten 125 deelnemers aan de dag in vijf rondes kennis met Vronesteyn als centrum en met de priester- en diakenopleiding aldaar.

van

©  Peter

Rector Wim Bakker sprak met de deelnemers over Centrum Vronesteyn met het beeld van de Goede Herder in de ontvangsthal, als thuisbasis voor de priester- en diakenstudenten. Het is de woonplek voor priesterstudenten tijdens hun pastorale stage. Op Vronesteyn vindt de ingroei in het eigen bisdom plaats van de priesteren diakenstudenten en ook die van de toekomstige pastoraal werk(st) ers. Vronesteyn is tevens de plek voor navorming. De rector schetste enkele activiteiten die op Vronestyn plaatsvinden en liet ook een kaart zien van het bisdom met alle parochieplekken waar oud-studenten van Vronesteyn nu werkzaam zijn. Diaken Paul Schuurmans, bisschoppelijk gedelegeerde voor de diakens in het bisdom Rotterdam, schetste hoe Vronesteyn als Centrum aanvullend werkt ten opzichte van de priester- en diakenopleidingen waar de Rotterdamse kandidaten studeren. Hij gaf ook aan dat de bisschop geregeld op Vronesteyn is voor ontmoeting met de studenten. Dat zijn individuele

Mulken

Centrum Vronesteyn

ontmoetingen en ook als groep. Bij de diakenstudenten zijn er ook ontmoetingen met de bisschop van de diakens met hun echtgenotes.

Persoonsvorming De bezoekers van de dag ontmoetten de bisschop rond een gesprek over de persoonsvorming op Vronesteyn. “Geestelijke vorming, intellectuele vorming en pastorale vorming zijn belangrijk,” vertelde deze. “Paus Johannes Paulus II heeft in het document ‘Pastores dabo vobis’ uit 1992 benadrukt dat de persoonsvorming het fundament is van de vorming. Wie ben jij als persoon die priester of diaken wil worden?” De persoonsvorming is voor Vronesteyn belangrijk als fundament onder alle andere bouwstenen van de vorming. “Het is iets wat kandidaten ook toe moeten laten. Kunnen ze zich

WORD DONATEUR VAN VRONESTEYN

het Centrum voor Priester- en diakenopleiding Als u zich aanmeldt als donateur van Vronesteyn, dan ontvangt u: • een jaarlijkse uitnodiging voor de Donateursdag met bisschop Van den Hende en de staf van Vronesteyn • een persoonlijke uitnodiging als in ons bisdom een diakenwijding of priesterwijding plaatsvindt • een uitnodiging en kortingskaart voor een jaarlijkse activiteit op het gebied van Religieuze Kunst • eenmaal per jaar informatie over Vronesteyn, haar staf en haar studenten U kunt zich aanmelden door onderstaande aanmeldingsstrook op te sturen naar Bisdom Rotterdam, t.a.v. mevrouw F. Wout, Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam of via e-mail: [email protected]

✁

Ja, ik word donateur van Vronesteyn Naam:  ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Adres:  ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Postcode, woonplaats:  ����������������������������������������������������������������������������������������� Geboortedatum:  ��������������������������������������������������������������������������������������������������� E-mail adres:  ���������������������������������������������������������������������������������������������������������

12

nummer 2 • 2014

openstellen voor de opleiding en voor de Heer om te groeien als persoon? Persoonsvorming is belangrijk: zicht hebben op wie je bent als persoon in de omgang met de mensen om je heen, verbonden met de persoon van Jezus, die jou in liefde leert hoe je priester of diaken moet zijn.”

priester of religieus, en meestal ook wel enkele kinderen uit de klas. Die specifieke sociale context is weg. Er is nu een nieuwe situatie,” gaf hij aan en stelde: “Bidden om roepingen is nodig, ook omdat het niet meer vanzelfsprekend is.”

‘Bidden om roepingen is nodig’

In de eetzaal van het Centrum vertelden pastor Jack Glas en diaken Franck Baggen hoe zij ertoe kwamen om te kiezen voor de priesteropleiding en de diakenopleiding. Jack Glas was na een promotie aan het werk in Amerika en betrokken bij de parochie. “En het voelde dat ik contact met God had gemaakt,” vertelde hij. “Uiteindelijk heb ik de moed bij elkaar geraapt, en de moed ook van boven gekregen: ik ga voor de priesteropleiding. Maar daar in Amerika vroeg ik me af: is het niet zo dat God mij roept voor werk in de Kerk in Nederland? Ik kwam tot die conclusie en ben teruggekomen.” Jack Glas werd in 2009 diaken gewijd in Brielle, waar hij opgroeide, en in hetzelfde jaar priester gewijd in de kathedraal in Rotterdam. “Het contact met God in de viering van de eucharistie en het gebed, en het contact met de mensen geven vreugde, en die vreugde is gebleven.” Diaken Franck Baggen werd in 2013 diaken gewijd. Hij schetste zijn roepingsverhaal en benadrukte als diaken dat gelovigen via de diaconie laten zien dat ze werk maken van hun geloof. Momenteel is diaken Baggen werkzaam in de parochie van Dordrecht e.o.

In de kapel vertelde pastoor Michel Hagen over zijn werk voor Centrum Vronesteyn als spirituaal. Een spirituaal is belangrijk voor de opleiding van priesters en diakens, omdat priester of diaken worden niet alleen een kwestie is van theologie, wetenschappelijk goed gevormd worden, of pastorale vaardigheden. “Het is een man van God zijn. Dat is waar het in de kern om gaat,” vertelde hij. “Vroeger werd uit grote gezinnen vaak iemand

VEEL DANK VOOR UW ANONIEME GIFT! Met een anonieme gift is iedereen blij. Wij zijn er ook gelukkig mee als wij een gift voor Vronesteyn ontvangen. Sinds 1 januari dit jaar stuurt ING bank m.b.t uw boeking op NL29 INGB 0000 365673 ons geen adresgegevens meer door. Als u ons een bijdrage hebt gegeven in de afgelopen maanden, dan weten wij alleen uw naam en het gedoneerde bedrag. Wij willen u echter graag bedanken en u op de hoogte houden van de activiteiten. Dit kan dus helaas niet meer, tenzij u ons uw naam en adresgegevens wilt doorgeven. Bent u een van deze betrokken donateurs en bent u bereid uw gegevens aan ons bekend te maken, dan kan dit via Bisdom Rotterdam, ter attentie van dhr. mr J. Bakker, Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam of via e-mail: [email protected]. Wij zijn u daar zeer erkentelijk voor en hopen van u te mogen horen.

Priester of diaken worden

Op www.bisdomrotterdam.nl kunt u ook de homilie van bisschop Van den Hende lezen en een interview met Bouke Bosma, die 18 mei de wijding tot transeunt diaken heeft ontvangen.

Kindercantorij Open Hof wint “Rijsbergen”

Bijzondere verzekeraar zonder winstoogmerk Donatus is een verzekeraar van kerkgebouwen, kerkelijke eigendommen en monumentale panden. Dé kerken- en monumentenverzekeraar van Nederland, staat er zelfs op de website. Donatus volgt al ruim 160 jaar een eigenzinnige koers, die door de klanten zeer gewaardeerd wordt. Tot halverwege de 19de eeuw ging kerkelijk onroerend goed in geval van brand bijna altijd verloren. Geld voor herbouw was er meestal niet, en voor getroffen geloofsgemeenschappen betekende dit niets minder dan een ramp. In 1852 werd daarom door een aantal katholieke kerken en geloofsLid worden kost weinig en biedt veel gemeenschappen ZUID-HOLLANDde “Onderlinge Brandverzekeringmaatschappij voor Katholieke Bond van Ouderen (KBO) is devan grootste ouderenorganisatie in Nederland. KBO R.K.DeKerken” opgericht, voorloper is één van deDoel: 11 provinciale bonden en telt bijna 38.000 leden in 54 plaatselijke hetZuid-Holland huidige Donatus. kerken, afdelingen.bisdommen Provinciaal en open afdelingsniveau parochies, andere zijn honderden vrijwilligers actief om leden te ondersteunen en het onderlinge contact te bevorderen. kerkgenootschappen, (voormalige) katholieke gemeenschappen verzekekloosters organisaties met renPraktische tegen brandschade. In de jaren hulp bieden de Vrijwillige Ouderen Adviseurs (VOA’s) dieen zijn andere opgeleid om de weg te wijzen een maatschappelijk karakter. In toedie involgden werden de polissen uitde doolhof van voorzieningen. Anderen helpen bij belastingaangifte, een vertrouwenszaak. gebreid en vanaf 1968 worden ook nemende mate zijn ook eigenaren van Lid worden van de KBO biedt naast individuele hulp ook gezelligheid, voor wie behoefte heeft aan niet-katholieken toegelaten als klant. monumentale panden, zoals historicontacten met gelijkgezinden. Het magazine Nestor informeert de leden over ontwikkelingen op landelijk Anno 2014 is Donatus desamen grootste sche buitenplaatsen, molens niveau, waarbij de KBO, vaak met andere 50-plusorganisaties, zich sterk maaktkastelen, voor de belangen verzekeraar van kerkelijke gebouen grachtenpanden, polishouder bij van ouderen, op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. wen en monumentale panden in Donatus. Hoe sterker de KBO, hoe beter uw belangen worden behartigd! Nederland. Onder haar klanten alle Inlichtingen ennagenoeg aanmelding: alle KBOrooms-kaZUID-HOLLAND, Postbus 4, 2660 AA Bergschenhoek bisdommen, Aandacht Telefoon: (010) 521 82 99 tholieke parochies, de meeste Haruo Takahashi is sinds vijf jaar buiprotestantse gemeentes, overige tendienstmedewerker bij Donatus en E-mailadres: [email protected] | Website: www.kbozuidholland.nl

Pinksteractie

29 mei t/m 8 juni

Samen de missionaire traditie voortzetten Maak het mogelijk!

Kijk op www.weeknederlandsemissionaris.nl voor meer informatie. Maak uw gift over op IBAN NL30RABO 0171 2111 11

De uitvoering van de Week Nederlandse Missionaris is toevertrouwd aan Mensen met een Missie. www.mensenmeteenmissie.nl

van

Mulken

KBO

©  Peter

ving. agen vernnen ouw, Pelhting Berg stgeel en mee angoede n, o.a. n het fieturre-

Donatus

komt zo vaak in contact met kerkgemeenschappen die getroffen worden door grote of kleinere calamiteiten. Hij is van huis uit bouwkundige en heeft voorheen als werkvoorbereider bij een aannemer gewerkt. ‘Mijn werk is sterk bouwkundig gericht, maar bevat ook een aantal verzekeringstechnische elementen. Mijn taken zijn die van taxateur en schade-expert en ik ben ingeschreven als registerexpert. Ik vind het mooi werk, maar er komen vaak ook heftige emoties bij kijken van gedupeerden en verzekerden. Als je met een klant door de zwartgeblakerde delen van een voormalige woning of kerk loopt, moet je aandacht hebben voor iemands verdriet, kun je niet alleen maar zakelijk zijn. Omgaan met dergelijke emoties is onderdeel van de opleiding tot registerexpert. Gelukkig zijn we zo in staat mensen echt goed te helpen.’ Takahashi komt zeer veel verschillende soorten schades tegen, maar brand-, water- en inbraakschades zijn de meest voorkomende. De laatste jaren zijn daar diefstal van lood en koper bijgekomen: complete dakgoten of bliksemafleiders die ‘s nachts worden geroofd om de dag erop als sloopmetaal te worden verkocht. De heftigste impact hebben volgens Takahashi branden en inbraken. ‘Bij inbraak wordt bepaald niet zachtzinnig te werk gegaan en de schade is vaak enorm in verhouding tot de opbrengst. Deuren die worden ingetrapt en met kozijn en al moeten worden vervangen, dan praat je snel over enkele duizenden euro’s schade. Vaak is er amper iets weggenomen. En veel kerken worden draaiende gehouden door vrijwilligers; hun vaak jarenlange betrokkenheid bij de kerk maakt dat de emotionele ervaring van zo’n inbraak voor hen groot kan zijn. Daarnaast is de psychische belasting van brandschade ook erg groot. Daar staan direct mensenlevens bij op het spel. Het vuur en de hitte zijn enorm verwoestend en de schade blijft lang zicht- en ruikbaar. Maar het mooie aan samenwerken en begeleiden van parochies, is het niveau van de vrijwilligers waarmee ik contact heb. Het zijn veelal ouderen die na een succesvolle carrière hun ervaring en vaardigheden inzetten

Kindercantorij Open Hof is nationaal kampioen. Het Rotterdamse koor won het Nationale Kampioenschap voor Kinderkoren in Rijsbergen. In een kerk vol met kinderen sleept Open Hof de titel weg voor kinderkoor Doreminicus uit Tiel en Kinderkoor Culemborg. Negen kinderkoren namen deel aan het kampioenschap, dat voor de achtste keer werd gehouden. De organisatie was in handen van de stichting Nationaal Jongerenkorenfestival, dat behalve het Kinderkorenfestival ook al 25 jaar een jongerenkorenfestival organiseert. Het Kinderkorenfestival vond plaats in de St. Bavokerk van Rijsbergen. Om 10.30 uur was er eerst een speciale gezinsviering, met pastoor Verheije als celebrant. De koren Belcanto, New Voices en de Bavonootjes luisterden de mis op. Om 12.30 uur vond de officiële opening van het festival plaats met dansers van Dansgroep Samen Sterk. Het eerste koor, Het Lichtpuntje, mocht om 12.50 uur het spits afbijten. Zoals ieder jaar werden er door ieder deelnemend koor drie liederen gezongen: een inzinglied en twee door het koor uitgekozen liederen. Een deskundige jury, bestaande uit drie leden en een jurysecretaris, heeft de twee door het koor gekozen liederen beoordeeld. In het weekend van 31 mei en 1 juni vindt het vijfentwintigste Jongerenkorenfestival plaats. Zaterdagavond is er een reünie voor iedereen die ooit aan het festival heeft deelgenomen als koorzanger, -dirigent of -combolid.

voor de parochie. Dankzij hun ervaring kunnen we vaak goed en gedegen tot snelle actie komen.’

Winst Onderdeel van het huidige beleid van Donatus, is het bijzondere restitutiebeleid. Donatus houdt nadrukkelijk vast aan het doel van de oorspronkelijke oprichters: verzekeren tegen schade zónder winstoogmerk. Dat betekent dat Donatus (een groot deel van) de winst restitueert aan haar leden. De laatste jaren werd telkens zo’n veertig procent premie terugbetaald. Dat is in het licht van de huidige tijdsgeest uniek te noemen. Takahashi: ‘Ons beleid levert dan ook regelmatig complimenten op. Men is dat misschien niet gewend van een verzekeraar. We werken niet met bonussen en commissies. Dat hóórt gewoon niet bij Donatus. En dat maakt het in mijn ogen erg bijzonder!’ Jeroen Stam nummer 2 • 2014

13

Correctie cijfers Aktie Kerkbalans: Daling is 3,2 procent De inkomsten van parochies in het bisdom Rotterdam via de Aktie Kerkbalans neemt sinds enkele jaren af. Toch is de daling niet zo groot als in het vorige nummer van Tussenbeide aangegeven. In de uitgave van maart werd gemeld dat de parochies in 2012 - het jaar waarvan de cijfers recent bekend werden - uit de geldwervingsactie 7,2 procent minder inkomsten wisten te boeken. Dit percentage bleek echter onderhevig aan een systeemvertekening. De daling is, naar nu bekend is geworden, in 2012 uitgekomen op 3,2 procent, aldus algemeen econoom John Bakker in een brief aan de parochies. ‘Bij de jaarlijkse evaluatie van de cijfers is vanwege de opmerkelijke resultaten van 2012, een nader onderzoek ingesteld. Dit onderzoek wees uit dat de werkelijke daling geen 7,2 procent betreft, maar minder, namelijk 3,2 procent’, schrijft de econoom in de brief. Het verschil in percentage wordt als volgt verklaard. Het bisdom levert jaarlijks in november de cijfers van de parochies aan voor de landelijke presentatie van Aktie Kerkbalans in januari. Wanneer er op het moment van aanleveren geen actuele jaarcijfers beschikbaar zijn van een parochie, vult het administratieve systeem automatisch de aantallen van het jaar ervoor in. Wanneer echter twee jaar achter elkaar, ondanks een oproep, geen jaarrekening is ontvangen, blijven de betreffende velden leeg. ‘Daarmee ontstaat een vertekend beeld, dat het afgelopen jaar bijzonder opviel, en waardoor parochies in het bisdom Rotterdam er landelijk gezien negatief uitsprongen’, aldus de econoom. De vertekening in inkomsten Aktie Kerkbalans van de parochies werd veroorzaakt door enkele parochies die de jaarrekening van de laatste twee jaar niet hebben ingestuurd aan het bisdom. Om zo’n vertekend beeld in de toekomst te voorkomen, doet de econoom een dringend beroep op alle parochies om de jaarcijfers tijdig in te sturen. Overigens sturen ruim negen op de tien parochies de cijfers jaarlijks in.

Aandacht ‘Gelukkig blijkt de daling van de opbrengst van de Aktie Kerkbalans dus minder sterk dan eerder gedacht, maar het is nog steeds een daling en dat vraagt goede aandacht. Kerkbalans maakt immers een substantieel onderdeel uit van de inkomsten van parochies.’ Maar liefst 36 procent van de inkomsten van parochies komen voort uit de Aktie Kerkbalans. Er zijn ook parochies die een toename weten te realiseren in de opbrengst Kerkbalans. Dat kan soms al met eenvoudige en goed doordachte ingrepen. Het bisdom zal daarom de komende tijd enkele nieuwe initiatieven nemen om parochies extra te ondersteunen bij het voeren van hun Aktie Kerkbalans. Bakker: ‘De goede ervaringen van andere parochies zijn daarbij het uitgangspunt. Onder meer de Leergang Communicatie en Fondswerving wordt opnieuw aangeboden. Cursisten uit verschillende parochies die deelnamen aan de pilot waren enthousiast. Ook zal er per vicariaat een bijeenkomst worden gehouden rond beleggingen en Kerkbalans.’ ‘Het is van belang om mensen te blijven interesseren voor een financiële bijdrage voor de parochie. Een positieve inspanning loont. Vandaar dat we deze initiatieven graag met u ondernemen’, aldus de econoom John Bakker.

Leergang Communicatie en Fondsenwerving Vijftien mensen uit zes parochies van het bisdom Rotterdam zijn begonnen aan de Leergang Communicatie en Fondsenwerving voor Parochies. De leergang moet hen helpen de inkomsten uit de Aktie Kerkbalans in hun parochies te verhogen. Aktie Kerkbalans is van groot belang Baukje Stam. Zij is zelfstandig marvoor de parochies: ruim eenderde van keting- en communicatieadviseur en hun inkomsten komt uit deze bron. De heeft ervaring met het begeleiden van opbrengsten van deze geldwervingsactie parochies rond geldwerving en de Aktie staan onder druk, maar de ervaring leert Kerkbalans. De bijeenkomsten worden dat een serieuze inspanning om de bijgehouden in het parochiebureau van de H. Nicolaasparochie in Zoetermeer. Het dragen te verhogen, meestal resultaat is de tweede keer dat de leergang in het heeft. In de cursus krijgen deelnemers bisdom plaatsvindt. Vorig jaar namen 26 kennis en praktische handvatten aangemensen uit acht parochies deel aan de reikt om direct mee aan de slag te gaan. eerste cursusserie. De leergang werd ontwikkeld door De leergang bestaat uit zes avonden: 1. Externe communicatie: inzicht aanreiken in de eigen rol van de parochie in uitstraling en imago. Wat kun je wel beïnvloeden, hoe doe je dat? Wat kun je niet beïnvloeden en hoe ga je daarmee om? Ethiek; wat is marketing eigenlijk en wat betekent het voor de kerk? 2. De actieve kerk: praktische module over doelgroepdenken. Met wie komen we in contact, hoe gaan we daarmee om, waar liggen de kansen? Hoe zit het met onze “product-markt-combinaties”? En wie bereiken we via welke kanalen? Zien we kansrijke groepen over het hoofd? 3. Vrijwilligers: hoe werf je vrijwilligers en hoe behoud je ze? De nieuwe tijd vraagt een andere kijk op vrijwilligers. 4. Kerkbalans: optimaliseren van de inkomsten uit de Aktie Kerkbalans. 5. Fondsenwerving 1: geldwerving introductie. Welke vormen zijn er? Welke ontwikkelingen zien we. Overzicht van de meest kansrijke methoden en de voor- en nadelen. Inzoomen op 1 of 2 methoden, in afstemming met deelnemers. 6. Fondsenwerving 2: uitwerken andere kansrijke methoden uit module 5.

14

nummer 2 • 2014

Koninklijke waardering was er op 25 april ter gelegenheid van de eerste Koningsdag voor de heer Johan Ten Berge. De Koninklijke onderscheiding kreeg hij opgespeld in het stadhuis van Brielle. Hij mag zich vanaf nu Lid van de Orde van oranje Nassau noemen. Het lintje is voor zijn activiteiten als vrijwilliger en beheerder van het Bedevaartoord van de Martelaren van Gorcum. Hij heeft over een groot aantal jaren niet alleen gezorgd voor het beheer van het Heiligdom, maar was ook betrokken bij de diverse renovaties die de afgelopen jaren plaats hebben gevonden zoals de restauratie van de kerk, de Ommegang, de restauratie van de 19 beelden en de plaatsing van het Maarschalkerweerd orgel, welke onlangs is afgerond. Daarnaast is de heer Ten Berge vrijwilliger met vele taken in de parochie te Brielle. Ook vanaf deze plaats feliciteren wij de heer Ten Berge en danken hem voor zijn grote onbaatzuchtige inzet.

Haags ziekentriduüm Driedaagse van ontmoeting, bezinning en ontspanning Zieken en mensen die moeite hebben met het ouder worden, zijn op dinsdag 3 juni van harte uitgenodigd in Den Haag. Daar wordt voor de 85e keer het Haagse Ziekentriduüm gehouden. De driedaagse bijeenkomst kent als belangrijkste ingrediënten de bezinning vanuit de rooms-katholieke traditie, ontmoeting met andere lotgenoten én gezonde medemensen en ontspanning in de vorm van zang en muziek. ‘Binnen de parochiegemeenschappen is door de jaren heen meer aandacht voor de doelgroep gekomen en worden jaarlijks speciale ziekendagen gehouden’, aldus de organisatoren.

Traditie Het van oorsprong eucharistisch ziekentriduüm begon in 1923 in de Brandtstraatkerk. In 1980 werd de traditie voortgezet vanuit de Elandstraatkerk en sinds 1995 wordt het triduüm gehouden in het Multi Cultureel Centrum Don Bosco in Rijswijk. Ook deze keer zijn de deelnemers te gast in dit centrum, aan het Julialaantje 24/26. De driedaagse heeft eucharistievieringen (‘s morgens) en middagdiensten, die geleid worden door pastoor D. Langerhuizen of een van de andere leden van de Haagse pastorale teams. De verpleging is onder gediplomeerde leiding in handen van vrijwilligers, net als het vervoer van en naar Rijswijk. Voor nadere informatie kunt u terecht bij de voorzitter, Joop Langerak, T: 06 - 317 537 51.

PERSONALIA Benoemd

De bisschop heeft benoemd: ❖❖ C.J.M. Biesjot, per 5 maart als lid van het pastoraal team (0,5 fte) van de federatie Rotterdam Rechter Maasoever ❖❖ H.M.W. Egging, per 5 maart als lid van het pastoraal team van de parochie De Goede Herder in Maassluis, Vlaardingen en Schiedam en rector van de basiliek St. Liduina/OLV Rozenkrans in Schiedam, in totaal voor 0,5 fte ❖❖ Drs B.M.W. van Pampus, per 25 februari, voor een termijn van vier jaar als lid van de Diocesane Commissie Roepingenpastoraal ❖❖ Mr. R.J.W. Franken, per 25 februari als lid van het Curatorium van Vronesteyn ❖❖ Mw. D.M. van Roosendaal MA msc, per 25 februari als lid van het Curatorium van Vronesteyn voor ambtelijke communicatie ❖❖ C.A.F. de Vette, per 1 december 2013, herbenoemd tot lid van de DCI ❖❖ P.G.M. van der Burg, per 1 december 2013, herbenoemd tot lid van de DCI ❖❖ Met ingang van 12 februari 2014 is mevr. drs F.E. Wout als Adviserend lid (Pers en Communicatie) toegetreden tot de Bisschoppelijke Brielse Commissie.

Goedkeuring en zending

De bisschop verleende pastorale zending en goedkeuring aan: ❖❖ Mw. N. de Hoop-Muller, per 15 april als geestelijk verzorgster van de Parnassia Groep in Den Haag

❖❖Ontheffing kerkelijke zending

Ontslag

De bisschop verleende eervol ontslag aan: ❖❖ C. Kilabi s.v.d., per 1 januari als lid van het pastoraal team in de H. Willibrord, de Portugeessprekende en de Franssprekende gemeenschap in Den Haag ❖❖ J. van Duijnhoven o.p., per 1 januari als pastor van de parochies Pax Christi, HH. Laurentius en Ignatius en HH. Laurentius en Elisabeth in Rotterdam ❖❖ B.G.W.A. den Boer m.h.m., per 12 januari als pastoor van de parochie OLV van de Vrede in Rotterdam ❖❖ A.J.M. van der Helm, per 1 februari als administrator van de H. Agnes in Den Haag ❖❖ A.T.M. van Berkel, per 25 februari, als lid van de Diocesane Commissie Roepingenpastoraal ❖❖ C.J.M. Biesjot, per 5 maart als lid van het pastoraal team van de parochie De Goede Herder in Maassluis, Vlaardingen en Schiedam en als rector van de basiliek St. Liduina/OLV Rozenkrans in Schiedam ❖❖ Dr. C.T.M van Vliet, per 25 februari als lid van het Curatorium van Vronesteyn ❖❖ Mw. A.P. Zwinkels, per 25 februari als lid van het Curatorium van Vronesteyn ❖❖ Eervol ontslag voor Th.J.J. van Steekelenburg als lid van het Curatorium van Vronesteyn

De bisschop trok eervol de kerkelijke zending in van: ❖❖ Mw. J. Sorgdrager, per 1 april, als geestelijk verzorgster van de Broederscommuniteit BNS in Voorhout; zij kreeg ook per 25 februari eervol ontslag als lid van de Diocesane Commissie Roepingenpastoraal ❖❖ Mw. P.M.E. Hogervorst-Van Kampen, per 12 april als pastoraal werkster van de parochie Sint-Maarten in Noordwijkerhout, Sassenheim en Voorhout, vanwege pensioen

COLOFON Tussenbeide is de nieuws- en informatiekrant van het Bisdom Rotterdam. Het blad verschijnt onder verantwoordelijkheid van de afdeling Pers en Communicatie. Hoofdredactie: Francis Wout Redactie: Frits Vermeulen, Monique Meeussen, Willien van Wieringen, Jolanda de Wolf, Ted Konings Jongerenredactie: Sander van Aarle, Shirleni Blanken, Emy Jansons-van Steekelenburg, Thom Oosterveer Aan dit nummer werkten verder mee: Marinus van den Berg (column), Richard Bot, Martijn van Nijnanten, Daphne van Roosendaal, Marc Schaap, Janneke Stam, Jeroen Stam, Hein Steneker, Günther Sturms, Fredi Timmermans, Evelyne Verheggen Redactie en abonnementenadministratie: Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam, Tel: 010 - 281 51 71, Fax: 010 - 436 71 90 E: [email protected] I: www.bisdomrotterdam.nl Postgiro: 464304 Vormgeving: Halewijn NV, Halewijnlaan 92, B-2050 Antwerpen

JUBILEA IN 2014

Fotografie: Eric Blom, Emy Jansons, Ramon Mangold, Peter van Mulken, Jeroen Stam

In Tussenbeide 1 van dit jaar trof u een overzicht aan van pastoraal werkers, diakens en priesters die dit jaar een jubileum te vieren hebben. De volgende personen ontbraken of werden foutief vermeld. ❖❖ A.C.M. Vijftigschild; hij viert op 23 mei zijn vijftigjarig priesterjubileum. ❖❖ mw. Drs. D.B.H.M. van der Hijden, viert op 1 december het feit dat zij 25 jaar pastoraal werk verricht.

❖❖ Op 1 november viert W.C.J.M. van de Heijning het zelfde jubileum.

Abonnementen: € 1,50 per jaar (voor parochies) € 10 per jaar (individueel abonnement incl. porto) Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij minimaal vier weken voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd. Advertenties: Borgerpark Media Marion Polmans -Paus, Postbus 8027, 6060 AA Posterholt T: 0475 - 711 362 E: [email protected] I: www.borgerparkmedia.nl

Ook zijn er twee aanvullingen in de lijst van pater en broeders die jubilea te vieren hebben. ❖❖ De Monfortaan Jan Lathouwers viert op 8 december zijn 40-jarig professiefeest.

Drukkerij: Halewijn NV, Halewijnlaan 92, B-2050 Antwerpen

❖❖ Missionaris Wim Peeters, op dit moment in Indonesië, is op 7 december 40 jaar priester.

Overnemen: Artikelen uit Tussenbeide mogen met bronvermelding, vrij worden overgenomen in parochiebladen. Illustraties en foto’s mogen alleen worden gebruikt als vooraf toestemming is verleend door de redactie.

IN MEMORIAM Op 21 maart is overleed in de vrede van de Heer, na een kort maar zwaar ziekbed, Gerhard Heinrich Antonius -Gerhard- de Jong, franciscaan geboren op 2 december 1930 in Leeuwarden en priester gewijd op 8 maart 1959. Gerhard trad in 1952 in bij de franciscanen. Na zijn priesterwijding was hij achtereenvolgens kapelaan in de parochie OLV. Onbevlekt Ontvangen te Rotterdam (1963) en in de parochie Maria Onbevlekte Ontvangenis te Gorinchem (1968). In 1971 volgde zijn pastoorsbenoeming in dezelfde parochie. In 1976 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie H.H. Engelbewaarders in Hazerswoude en in 1986 zijn benoeming tot pastoor in de H. Pastoor van Arsparochie in Delft. Op 1 januari 1996 ging hij met emeritaat. Hij bleef tot aan zijn onverwachte dood volop actief als pastor in Delft en omgeving. De liturgie bij de uitvaart van Gerhard de Jong was op 28 maart in de H. Franciscus en Clarakerk in Delft, waarna zijn crematie heeft plaatsgevonden.

Op zaterdag 12 april is onverwachts overleden de weledelgeleerde heer Johannes Alphonsus Josephus Verheijen, oud-kanselier van het Bisdom Rotterdam. Han Verheijen is ruim achtentwintig jaar werkzaam geweest op het bisdombureau in de functie van kanselier. In die periode heeft hij drie bisschoppen mogen dienen en heeft hij een groot aantal medewerkers en medewerksters leren kennen. Han was al die jaren de stabiele en standvastige factor en het is vooral de trouw die zijn dienstverband zo heeft gekenmerkt. De Kerk in het algemeen en de Kerk van het bisdom Rotterdam hebben in hem een trouwe voorvechter gevonden. Terecht heeft de H. Vader hem daarom onderscheiden in de Orde van St. Gregorius de Grote (Ridder). Zijn werkzaamheden waren velerlei en strekten zich ook uit over de kerkprovincie. Het is ondoenlijk om alle taken, werkgroepen en commissies op te sommen, waaraan Han heeft bijgedragen. Hij bleef ook na zijn pensionering verbonden met het bisdom en actief. Met name het heiligdom van de HH. Martelaren van Gorcum had een bijzondere plaats in zijn hart. Han was zorgzaam en attent. De medewerksters van het

bisdom kregen bij gelegenheid van hun verjaardag een fraaie roos en iedereen die actief was bij het flesjes vullen bij gelegenheid van de jaarlijkse oliewijding, ontving als dank altijd een bloeiende attentie. Hij had een bijzondere antenne voor werk en personen en wat ervoor nodig is dat zowel het een als het ander goed functioneert. Elke medewerker van het bisdom heeft de persoonlijke belangstelling voor het wel en wee mogen ervaren en velen hebben de band met Han bewaard ook na zijn pensioen. Datzelfde geldt voor veel pastorale beroepskrachten en diocesanen die met hem te maken hadden. Het bisdom Rotterdam is Han bijzonder dankbaar voor het vele goede dat hij in zijn werkzame leven en in de periode daarna aan het bisdom Rotterdam en aan de bisschoppen heeft gegeven. De liturgie van de uitvaart van Han Verheijen is gehouden op 17 april in de kerk OLV van de Altijddurende Bijstand in Rotterdam-Overschie, waarna hij is begraven op de parochiebegraafplaats St. Petrus’ Banden.

nummer 2 • 2014

15

jong!

De pagina Jong! wordt samengesteld door een jonge redactie, met Shirleni Blanken, Emy Jansons - van Steekelenburg, Thom Oosterveer, Sander van Aarle en Ted Konings.

Palmzondag: feest van geloof Op zondag 13 april vierden vijfentachtig jongeren van de bisdommen Rotterdam en Breda samen Wereldjongerendag. Traditiegetrouw wordt dit in het jaar dat er geen internationale Wereldjongerendag is, op Palmzondag in het eigen bisdom gevierd. Sinds de WJD in Rio de Janeiro organiseren de jongeren van beide bisdommen geregeld samen activiteiten.

kledinginzamelingsactie van M25 Den Haag. Ook denken jongeren samen na over het sacrament van boete en verzoening. Tijdens het afsluitende moment van aanbidding is er later gelegenheid voor de jongeren dit sacrament te ontvangen.

In de Marthakerk in Den Haag begint de dag met een eucharistieviering, waarin Mgr. Van den Hende celebreert. Samen met de parochianen, lopen de jongeren die te gast zijn, mee in de palmprocessie rond de kerk. Het Afrikaanse koor Immaculate Choir en het Antilliaanse jongerenkoor Heaven’s Touch verzorgen de muziek. ‘Het is erg mooi om met zoveel jongeren samen te komen en met een internationaal tintje de mis te vieren’, vindt Martijn de Waal, deelnemer vanuit het bisdom Breda, nadien.

Tour

Na de lunch spreekt de bisschop over het thema dat paus Franciscus koos voor deze Wereldjongerendag: “Zalig de armen van geest, want aan hen behoort het Rijk der hemelen” (Mt. 5, 3). Bisschop Van den Hende: ‘Zalig zijn, dat betekent in het evangelie gelukkig zijn door je verbondenheid met Jezus. Die verbondenheid mag blijken uit je woorden en daden.’ De catechese mondt uit in drie vragen aan de jongeren over arm van geest zijn. In kleine groepjes probeerden de jongeren antwoord te geven op deze vragen. ’s Middags kunnen de deelnemers kiezen uit diverse workshops. Zo is er een workshop over de Goede Week. Deelnemers kunnen een eigen rozenkrans knopen, of meehelpen aan de

Palmzondag maakt deel uit van Tour of Faith, de jongerenontmoetingen die telkens in een andere parochie in het bisdom plaatsvinden. Iedere tweede zondagmiddag van de maand viert de bisschop de eucharistie, waarna er tijd is voor een geloofsgesprek en een maaltijd. Omdat Palmzondag een bijzonder uitgebreid programma heeft, verzorgde het bisdom de mogelijkheid om met de bus naar Den Haag te komen. Eén van de deelnemers is Sasheeka Fernando. Zij is samen met andere jongeren van RKJ Delft afgelopen zomer naar Rio de Janeiro gereisd en is enthousiast over deze Palmzondag: ‘Het was weer een geslaagde etappe van Tour of Faith, en gelijk een soort mini WJD-reünie. De workshops waren erg interessant. Ook erg mooi dat er zoveel jongeren bij elkaar waren gekomen. Dat maakt een bijeenkomst op Palmzondag nóg specialer! De afsluiting was perfect, waarbij je de gelegenheid had om te biechten en de dag af te sluiten door de genade van God, de vergeving, te ontvangen.’ Fredi Timmermans

toor s a p e d t Pasta me erparochie in het zuidenspvaonnshoerat cti-

‘Met onze wandeltocht willen we laten zien dat wij samen sterk zijn. Omdat het geloof ons, als christelijke jongeren, samenbindt kunnen we elkaar vertellen wat ons bezighoudt, in een geest van eenheid en vrede.’ Deze uitspraak van een van de organisatoren van het eerste uur, vat heel beknopt samen wat de oecumenische jongerenvoettocht van Heenvliet naar Brielle behelst. Het verklaart ook hoe het kan dat ondanks het bijna jaarlijks wisselen van mensen die de organisatie van de tocht op hun schouders namen, binnenkort de dertiende editie is. Op zondag 1 juni lopen jongeren van 12 tot 30, tien kilometer van de hervormde kerk van Heenvliet naar de Bedevaartskerk in Brielle. Onderweg wordt er gepraat. ‘In de gesprekken onderweg, aan de hand van vragen, leer je elkaar kennen. Jongeren kijken vooral naar de overeenkomsten; verschillen zijn hooguit interessant.’

Inschrijving zomerkampen geopend ‘Een koning te rijk!’ Dat is het thema van de zomerkampen van het bisdom Rotterdam, die beginnen op zondag 27 juli. Traditioneel zijn er verschillende vakanties voor verschillende leeftijdsgroepen: het Kinderkamp, het Tienerkamp en het Jongerenkamp. De inschrijving is geopend! De zomerkampen staan garant voor een week vol gezelligheid en ontspanning, met een afwisselend programma. Dit jaar volgen de deelnemers koning David tijdens al zijn avonturen. In de dagopening en –sluiting en in enkele

16

nummer 2 • 2014

‘Jezus is de verlosser. In Jezus maakt God een weg mogelijk door de dood heen, door alle kwaad heen. (..) Als we daaraan denken, mag het ons helpen om ook die liefde te verspreiden en te delen. We mogen ons niet terugtrekken. Jezus opent zijn hart voor ieder van ons, en Hij vraagt ons om ons hart te openen voor iedereen.’

Geef je op voor Heenvliet-Brielle

sons © Emy Jan

op de eerste t-Jan de D start: 6 maart g a d In de Sin n rakau van zo K g in in g n e rt g a nda Groene H ldjongere r de Were o o v it nodigde . e it r” v pastoo e Doper, d e d n t Ja e tm in Jong S “Pasta men eten issie van sta te ko a m p m e o k -c ij rl end hield n hee De WJD . Aansluit en uit ee n n e ia ver e h v c x in ro d a e lezing o de p in Wad spirerend chiezaal in en ro n n a e e p e rv e n te d in lijden, s n Klavere t a e v h k ic rk D e K Pastoor waarin de kt. triduüm, s herden tu u s ri het Paas h C s zu aar Kraka Je van de reis n r o o v verrijzen t ld a e d len van g tiviteiten et inzame t haar ac kennen. n re Behalve h de commissie me le r bete wil eken én ie elkaar in 2016, ge katholi de paroch n n jo e n ls a in b n ke jongeren en optrek rakau. n zij sam richting K n e rm o Zo kunne v p tere groe e.nl. een hech ssenbeid e: www.tu ti a rm fo r in Voor mee

In zijn preek spreekt de bisschop over de vreugdevolle intocht van Jezus in Jeruzalem en hoe een paar dagen later de menigte roept om Zijn kruisiging. Bisschop Van den Hende: ‘Jezus heeft uitgedragen en in zijn eigen leven laten zien, dat de liefde van God sterker is dan de dood, sterker dan het kwaad van mensen. Het is belangrijk dat te blijven gedenken, want ook in onze wereld zien we dat mensen elkaar naar het leven staan.’

programma-onderdelen komt het thema “Een koning te rijk!” terug. De leiding van de kampen is in handen van ervaren vrijwilligers, aangevuld met een diaken(student) als pastorale kracht. Het Kinderkamp, voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar, is in Amerongen; in Nootdorp strijkt het Tienerkamp voor de 13- en 14-jarigen neer. Jongeren kunnen tot en met hun 17e meedoen met het Jongerenkamp, dit jaar in Doesburg. Meer informatie vindt u op www.bisdomrotterdam.nl onder Wie, wat, waar - Jongeren - Zomerkampen.

Daden van Liefde Het werkjaar in het bisdom Rotterdam stelt de “Daden van liefde” centraal. De deelnemers aan de voettocht zullen zich bezighouden met wat hen onderling bindt: de praktische opdracht van Jezus om het geloof te tonen in daden van naastenliefde. Leidraad vormen twee voorbeelden. Van de eerste martelaar van de Reformatie in de Lage Landen, pastoor Merula, is bekend dat hij bijzondere aandacht had voor ouderen en wezen. Sporen daarvan zijn nog te vinden in het hedendaagse Brielle. De Franciscaanse martelaren uit Gorcum waren daar geliefd vanwege hun inzet voor de armen. Merula en de Franciscanen komen overeen in hun praktisch geleefde geloof, zich uitend in daden van liefde.

Programma Zie voor het programma van de voettocht Heenvliet-Brielle: www.tussenbeide.nl. De kosten voor deelname bedrage 5 euro per persoon. Meer informatie is te verkrijgen bij pastor Huub Flohr: 079-3163044 (van 9 tot 12.30 uur) [email protected]. Bij hem kun je je ook aanmelden voor deelname.