Zuid Soedan Bijeenkomst Landenplatform Water NWP, Den Haag 24 februari 2012 1. Inleiding van de bijeenkomst en het programma en context door Ivo vd. Linden. 2. Namenrondje / aanwezigen 1. 2. 3. 4.
5. 6. 7.
Joris van Oppenraaij Leo Nijland Bert Boer Paul van Beers
AMREF Flying Doctors
Hylke Hoogeveen Michiel Bourgondien Ineke Steinhauer
Fairwater
8.
Ruud Grim
9. 10.
Jetze Heun Rudolf Muijtjens Paul Bergsma Ebel Smidt
11. 12. 13.
Dunea ITC Fairwater
Vier projecten in Zuid Soedan.
Netherlands Comm. For Environmental Assessment Netherlands Space Office
Vanuit regionale focus (Eastern Nile…) vanuit Ethiopië gericht op Zuid Soedan.
NWP/ Unesco-IHE Royal Haskoning
Actief in water project Khartoem, niet in Zuid Soedan. Actief in waterdiplomatie, niet in Zuid Soedan
Techno Relief Overseas Pvt Ltd. VNG International
Hebben een vestiging in Soedan.
19. 20. 21.
Roelof van Til Evert Lodder Mariëlle Snel
ZOA Green Spark IRC
22.
Guus Schutjes
DLG
23. 24. 25.
Durk Adema Taari Snorsa Bert Satijn
BuZa Kaiman Enterprise B.V. NWP, Mali
16.
Satellietbeelden en toepassing daarvan. Deelnemer Convenant Keten Water en Klimaat. Kernadviseur NWP Zuid Soedan Regionaal coördinator Oost Afrika.
Royal Haskoning SG Consultancy and Mediation TA Water Management
17. 18.
15.
Studenten uit Soedan bij ITC. Pompen, bluezone concept, private sector. In samenwerking met Technorelief projecten in ontwikkeling in Zuid Soedan. Werken met betrouwbare lokale partners.
Mott MacDonald
Leonard Terwey Danielle Hofstra Barbara Dordregter Gerrit Brummelman Geert Jan Prins Ad de Goffau
14.
Werken in Zuid Soedan.
Waterschap Vallei en Eem Will2Sustain Zelfstandige
Heeft in Soedan gewoond.
Experts aanstaande scopingmissie naar Zuid-Soedan Waterbeheer en –milieu. Identificatie in Zuid-Soedan gedaan in het kader van ORET. Actief in Zuid Soedan. Gericht op duurzame energie. Werken in Zuid Soedan. Strategie voor sanitatie en water. Samenwerking met SNV. Richten zich m.n. op governance, nog niet actief in ZuidSoedan. Directie Economie, Water, Klimaat Waterbesparing, Noord-Soedan. Kernadviseur NWP.
1 NWP bijeenkomst Zuid Soedan – 24 feb. 12
3. Inhoudelijke inleiding door Jetze Heun
Geeft het kader aan, qua programma en de op handen zijnde missies. Wil informeren, maar doel is ook om geïnformeerd te worden. Belangrijke zaken: juiste modaliteiten/ processen. Er is een bilateraal programma in ontwikkeling. Er is een MASP voor Zuid Soedan. Doel is om het bilateraal programma voor de zomer helderder te krijgen.
4. Notities bij Powerpoint door Jetze Heun
Coördinatie over de Nijl via Nile Basin Initiative. Verdeling Nijlwater tussen N & Z Soedan nog niet rond. Er is een hoeveelheid kaarten verzameld en daar komt veel nuttige informatie uit. Zuid Soedan heeft 10 staten welke vrij autonoom opereren en vandaar dat komende missies juist het veld in gaan, niet alleen op staat- maar ook op county-niveau. Grondwatersituatie in Equatoria is niet goed (op basis van map South Sudan Hydrogeology). In Zuid Soedan vindt een studie plaats naar boreholes. Bevolkingsdichtheid in Nld. is 30 keer zo groot dan in Zuid Soedan. Eastern Equatoria is 2 keer Nederland, Lakes is ongeveer grootte van Nederland. Veel stammen, zie kaart ‘distribution of ethnic groups in Southern Sudan’ – ook veel conflicten en dat is een belangrijk thema voor de ontwikkelingsprogramma’s. Toegankelijkheid: niet al te best. Nagenoeg geen verharde wegen. Vandaar dat deze missies ook in droge periode plaatsvinden. Wel veel vliegroutes. Ander belangrijk thema: voedsel en relatie tot water. Maximaliseren van landbouwproductie door water is daarbij een onderwerp. Ook feeder roads van belang. Speerpunt van de Nederlandse overheid is food security. Eastern Equatoria is gebied van voedseltekort. Kennis: Institutes als Juba University met o.m. groep hydrologie, Nuffic ondersteunt drie vocational training institutes. Er is in 2009 een studie (public private cooperation…) gedaan naar de private sector, met een aantal kansrijke sectoren (fisheries, transport, forestry,..). Documenten die tot nu verzameld zijn, zijn te downloaden via: ftp://ftp.ihe.nl directory: jetze username (only read access): ftpguest password: fi3tsb3l
MASP speerpunten: vredesopbouw/ rule of law; beter waterbeheer, food security. T.a.v. water: 1) water supply; 2) river systems; 3) rural water supply and sanitation. MASP: 203 M (2012-2015), waarin 50 M voor water. Twee veldmissies in maart 2012 en daarna een ‘programme formulation & management mission’ in mei / juni 2012. Thematische focus bilateraal waterprogramma: 1) water for productive use; 2) safe water and improved sanitation; 3) IWRI. Regio’s: Lakes, Warrap, Eastern Equatoria en Jonglei. Besloten is om de veldmissies eerst te concentreren op twee van bovengenoemde states: Lakes en Eastern Equatoria. Nederland heeft sterke focus op rural water i.t.t. andere donoren. Er is ook een uitgebreid logframe over het bilaterale programma. GIZ is ook actief met water in Zuid Soedan, maar moeilijk. Die GIZ projecten worden overigens m.n. gefinancierd uit EU fondsen. Er zijn ook veel VN organisaties actief in de staten, met personeel en kantoren ter plaatse. 2
NWP bijeenkomst Zuid Soedan – 24 feb. 12
5. Reactie op presentatie/ inleiding Vraag: Is urban water supply and sanitation geen thema voor Nederlandse overheid? Reactie: Vanuit Multidonor Trust Fund wordt er momenteel een feasibility study uitgevoerd. Er zijn veel andere donoren op dit thema actief, en Nederland heeft besloten dat niet te doen vanuit NL OS programma. Daarnaast kwam de vraag vanuit de Zuid-Soedanese overheid om te richten op rural. Vraag: wat is de impact van het werk op de mensen? Sterk technocratische benadering lijkt het te zijn. Reactie: missies zijn vooral gericht op het veld, daarnaast aandacht voor conflict-sensitiviteit en duurzaamheid. Uiteindelijk doel is om investeringen te doen. Vraag: uitdaging om goed na te denken over het tijdstraject. Neem klimaatverandering, demografische ontwikkelingen e.d. mee. Advies om het lange termijn denken te hanteren. Reactie: klimaat, duurzaamheid e.d. zijn belangrijke crosscutting thema’s in het programma. Reactie daarop: iedereen roept dit, maar toon het aan in jullie missie. In Mali heeft het team nagedacht over een raamwerk voor duurzame ontwikkeling/ ‘sustainability’ waarin het lange termijn perspectief is meegenomen. Echter, de context in Zuid Soedan is lastig. AMREF is lid van WASH Alliantie en hebben een zogeheten ‘fiets’-model ontwikkeld waaruit criteria naar voren zijn gekomen om projecten te verduurzamen. Als Nederland moet je kunnen laten zien wat je op korte termijn kunt bereiken via ‘low-hanging fruit’, maar ook de lange termijn in beeld houden. Waterpompen bouwen is een korte-termijn optie. Fairwater Foundation werkt daarbij via private partijen in Zuid Soedan, er wordt daarbij gewerkt met Nederlandse pompen (zijn duurder). UNICEF kiest voor MARK 2 pompen uit India. Vraag: hebben jullie in kaart gebracht welke stakeholders welke informatiebehoefte hebben? Reactie: Nee, dat is er nu nog niet. Advies: probeer in kaart te krijgen wat de informatiebehoefte per stakeholdergroep is. Er is een concept van o.m. Roy Stacey om te komen tot een Food Security Information Network met het doel om een duurzame informatievoorziening te realiseren per land. Zo is er via mobiele netwerken veel informatie snel te verzamelen en te verspreiden. Het is lastig om goede informatie te krijgen over de markten in Zuid Soedan. Vraag: institutionele duurzaamheid en embedding daarvan. I.v.m. oliecrisis zullen gelden niet meer vanuit Juba naar de states overgebracht worden. Is een bericht van deze week. Er is een capacity building trust fund waar veel in gedaan is, maar effect lastig meetbaar. Reactie: Lastig punt, ook om lokale counterparts te vinden met voldoende capaciteit. Advies: veel ambitie in het programma, maar doe het rustig aan. Wees realistisch en focus juist ook op low-hanging fruit. Reactie: we gaan wel geconcentreerd werken. 2de Advies: richt je op de lokale mensen en de verbetering van hun levens. Werk ook op instituties, maar dat heeft juist tijd nodig. Tip: per jaar worden strategische plannen per state opgesteld. Vraag daar na. Vraag: er komt 60 miljoen Euro beschikbaar wat in het geheel van gelden dat naar Zuid Soedan gaat niet eens zo veel is. Waar wil Nederland precies het verschil gaan maken? Reactie: Nederland richt zich sterk op een aantal speerpunten (water en landbouw) en zou op deze punten als focal point in de donorcoördinatie optreden. Er is al een WASH-‘dog’, dus er bestaat al volop coördinatie. Zou het mogelijk zijn om fondsen te combineren? 3 NWP bijeenkomst Zuid Soedan – 24 feb. 12
Vraag blijft: waar wil Nederland zich in onderscheiden? Dat is momenteel nog onduidelijk. Reactie: juist focus houden op investeren en geconcentreerd. Nederland wil graag investeren, bijv. in hafirs. Vraag: wat is de solide basis van waaruit je de ‘low-hanging fruits’ kunt uitvoeren. Reactie: er zal een risico-analyse uitgevoerd worden o.b.v. de voorgenomen interventies. De bevindingen in Zuid Soedan zullen ook bekeken worden voor bijv. de ontwikkeling van het programma in Mali. In Zuid Soedan is Nederland één van de grootste vijf donoren, maar veel daarvan gaat via grotere instituties. Bilateraal programma is relatief kleiner. Vraag: in hoeverre is er met het landbouwministerie in Zuid Soedan gesproken? Reactie: er is gesproken met de Under-Secretary van landbouw. Echter, het beeld is nog niet goed. Waar zijn boeren nu vooral mee bezig: bezig met ontwikkeling of met overleven? Advies: ga eens kijken bij FARM USAID, zijn ook juist aan het kijken naar de situatie in het veld. Ministerie heeft ook een concept landbouwvoorlichtingbeleid ontwikkeld. Suggestie: binnen BuZa bestaat de projectgroep G4AW, Geodata for Agriculture and Water (toepassing remote sensing door eindgebruikers in de agrarische sector). In hoeverre bestaat deze informatiebehoefte bij overheidsorganisaties en boeren (corporaties) in Zuid Soedan. Wellicht is er in de aanstaande missies naar Zuid Soedan ruimte om daar gericht naar te vragen? Een mogelijk concept waar vanuit je kan werken is een ''Food Security & Water Information Network" voor Zuid Soedan (lokaal opgezet en beheerd) met data en informatie (deels aangeleverd door convenantleden, maar ook door andere organisaties, en lokale boeren). Vraag: hoe wordt er omgegaan met opleidingen? Reactie: er zijn niet veel Zuid Soedanese alumni. Dat verdient meer aandacht. Vraag: Eastern Equatoria ligt naast een aantal andere landen. Commissie MER werkt juist regionaal en ook veel op grensoverschrijdende zaken. In hoeverre worden grensoverschrijdende thema’s meegenomen? Reactie: onze missie heeft een sterke focus op water. Er is nog weinig strategisch gekeken naar grensoverschrijdende zaken. Hulp in dezen is gewenst. Nog geen oplossing voor het schaalvraagstuk. Er moet per regio een MER-studie gaan komen. Aanbeveling: kijk naar wat de mensen op gezondheid al doen. Die hebben een sterk netwerk en gezondheid is vaak sterk gerelateerd aan water. Vraag: hoe zit het met mobiele telefoons? Reactie: alleen nabij urbane centra is er bereik. Verzoek: om documenten welke de missies kunnen helpen door te mailen aan Jetze Heun. Vraag: opvolging na terugkeer. Het zou goed om na terugkeer een bijeenkomst te hebben. Vraag Jetze: mensen die met Zuid-Soedanezen werken, hoe is de ervaring? Advies: focus op lokale uitbesteding en op lokale on-the-job training. Gebruik zoveel mogelijk lokale mensen. Vergadering sluit om 11:40.
4 NWP bijeenkomst Zuid Soedan – 24 feb. 12
5 NWP bijeenkomst Zuid Soedan – 24 feb. 12
