ZORGAANBOD Onze voorzieningen blikken terug op 2008

ZORGAANBOD

Onze voorzieningen blikken terug op 2008

Algemene ziekenhuizen

AZ Sint-Jozef AZ Sint-Jozef Oude Liersebaan 4 2390 Malle 03 380 20 11 www.azsintjozef.be algemeen directeur: Bart Pardon hoofdgeneesheer medisch directeur: dr. Patrick De Wit

Paspoort Het AZ Sint-Jozef in Malle is een ziekenhuis in volle expansie, met elk jaar meer

Zorg verankeren en ontwikkelen Iridium 2008 is het jaar waarin de toetreding tot het Iridium-kankernetwerk werd voorbereid, besproken en finaal ook goedgekeurd door de raad van bestuur. Het Iridium-kankernetwerk telt naast AZ Sint-Jozef reeds 5 leden: SintAugustinus, Sint-Vincentius, AZ Klina, AZ Nikolaas en AZ Monica. De basisdoelstelling van dit netwerk is een intense samenwerking tussen ziekenhuizen op gebied van radiotherapie, medische oncologie en hematologie. Dit hecht partnership staat garant voor een kwaliteitsvolle en professionele zorg. Ook vorming en opleiding, coördinatie van wetenschappelijk werk en van klinische trials worden binnen dit netwerk opgenomen. De toetreding tot dit netwerk maakt het mogelijk om de oncologische activiteit in ons ziekenhuis blijvend te verankeren én verder te ontwikkelen. Dit is een garantie voor de beste zorg voor onze patiënten. In het licht van de evoluerende wetgeving is structurele samenwerking tussen ziekenhuizen ondertussen overigens hoe langer hoe meer een conditio sine qua non.

opnames en consultaties. Het heeft 230 erkende bedden en een sterk uitgebouwd dagziekenhuis. Het AZ Sint-Jozef heeft ook een erkende functie voor gespecialiseerde spoedgevallenzorg met MUG en Klinimobiel en is ingeschakeld in de dienst 100. De dienst medische beeldvorming beschikt over moderne technologie zoals de nieuwe hoge definitie CT-scanner, naast de klassieke radiologie en echografie. Er is een erkende dienst voor cardiale revalidatie en een nierdialysecentrum met hospitaal-, low-care en peritoneale dialyse. De associatieovereenkomst met Klina resulteerde in een plaatselijke low-care afdeling. Samen met Klina is tevens de Borstkliniek Voorkempen uitgebouwd. In 2008 sloot het ziekenhuis aan bij het Iridium-kankernetwerk.

25 ZORGAANBOD

Patiëntveiligheid Patiëntveiligheid is in 2008 een topprioriteit in AZ Sint-Jozef Malle. Al in 2007 deden we een bevraging van de cultuur rond patiëntveiligheid. Aan de hand van een vragenlijst peilden we naar de mening en houding van artsen, verpleegkundigen, paramedisch en logistiek personeel. Om medewerkers te sensibiliseren werden de resultaten van de meting ruim toegelicht. Verbeteracties zoals het optimaliseren van de transfer van patiënten in het ziekenhuis, omgang met decubitus, installatie van een verpleegkundig consult, optimaliseren van de opname- en operatieplanning, opvolging van klinische indicatoren, communicatie tussen zorgverstrekkers ea worden in 2009 verder uitgewerkt. Het invoeren van een ziekenhuisbreed systeem om incidenten rond patiëntveiligheid te melden is een cruciaal onderdeel in het project. Verschillende afdelingen melden vandaag incidenten en werken verbeteringen uit in een multidisicplinair samengesteld comité patiëntveiligheid. In de loop van 2009 willen we alle afdelingen uitnodigen om hieraan mee te werken. Verbouwen en bouwen De verbouwing van de kapel is de verre aanloop naar de start en realisering van het masterplan. In de loop van 2008 volgde de uitbreiding van de afdeling geriatrie met acht bedden, de verhuis van het oncologisch dagziekenhuis en in januari 2009 start de bouw van een nieuwe ziekenhuisvleugel die plaats biedt aan zes verpleegafdelingen. Goede, respectvolle zorg veronderstelt immers aangepaste infrastructuur wat maakt dat ook dit aspect voortdurend aandacht verdient.

1

1

Kort genoteerd

Symposium “Veilig is heilig” 24 januari 2008 Talrijke voorbeelden kruiden boeiende en inspirerende lezingen waarin sprekers het theoretisch kader schetsen van “patiëntveiligheid” en “incidenten melden”. Ook de thematiek van aansprakelijkheid en “no fault” wordt toegelicht. Op een postermarkt presenteren afdelingen hun verbeterprojecten.

2

Ziekenhuisinformatie op kindermaat De afdeling pediatrie werkt met steun van de Koning Boudewijnstichting een project uit om de informatie aan kinderen te verbeteren. Zo komt er onder meer een infokar, een speelziekenhuisje, een leeshoek en allerlei fotoboeken en informatieve plaatjes over onderzoeken.

3

Infoavond voor laatstejaarsstudenten verpleegkunde 12 maart 2008 Om het nijpend tekort aan verpleegkundigen op te vangen organiseert het AZ SintJozef Malle een geslaagde infoavond voor laatstejaarsstudenten. Via infostanden en bezoeken aan afdelingen worden studenten gemotiveerd om AZ Sint-Jozef Malle als werkplek te kiezen.

4

2

3

4

Symposium 20 jaar geriatrie 24 april 2008 20 jaar geriatrie is de aanleiding voor een boeiend symposium voor medewerkers van geriatrische diensten, rusthuizen en thuisverzorgingsdiensten. Ook de culinaire afsluiting kan op enthousiasme rekenen.

5

Opvang patiëntjes met brandwonden op spoedgevallen De samenwerking tussen het brandwondencentrum van Stuivenberg (ZNA) en de werkgroep pediatrie van de dienst spoedgevallen van AZ Sint-Jozef Malle resulteert in een protocol waarin criteria en manier van doorverwijzen op mekaar afgestemd worden. De kwaliteit van (wond)zorgverlening verbetert aanzienlijk wanneer iedereen volgens deze handleiding werkt. Een weldaad voor de kinderen.

6

Ik Kyoto - groot succes 5 - 30 mei 2008 De actie ‘Ik Kyoto’ (of u milieuvriendelijk verplaatsen naar het werk) is een gigantisch succes. In totaal nemen 237 mensen van het AZ Sint-Jozef en het PC Bethanië deel aan de actie. We sprokkelen 40.164 Kyotokilometers bij mekaar wat neerkomt op bijna 9 ton minder CO2 in de atmosfeer.

56 ZORGAANBOD 26

7

7

8

Stewards van start in Malle/Zoersel. juni 2008 Samen met het PC Bethanië en in nauwe samenwerking met de collega’s uit Duffel start midden juni ’08 een bewakingsdienst voor het AZ Sint-Jozef. De stewards staan mee in voor de veiligheid van bewoners en medewerkers en houden toezicht op roerende en onroerende goederen van de ziekenhuizen. Na het voldoen aan de psychotechnische testen volgen ze een opleiding met een flinke portie recht, observatietechnieken, EHBO, ...

8

Hoge definitie CT-scanner

9

Zorro Zorro (ziekenhuis online rapporterings- en onderzoeksdatabank) is een databank om efficiënt data te bevragen en te analyseren. Een zogenaamd datawarehouse. Zorro levert allerlei gegevens voor jaarverslagen, beleidsinformatie en dergelijke. Vandaag zijn gegevens die samenhangen met de inschrijving van de patiënt al beschikbaar (onder andere: waar komt de patiënt vandaan, op welke afdeling werd hij opgenomen, hoe lang, voor welke discipline…). Straks worden ook gegevens vanuit facturatie in de databank ingebracht. De inspanningen om Zorro te optimaliseren gaan in 2009 onverminderd verder.

27 ZORGAANBOD

Kort genoteerd

De nieuwe CT-scanner - een primeur in Europa - overtreft moeiteloos de mogelijkheden van klassieke scanners. De kwaliteit van de radiologische diagnose verbetert aanzienlijk en de stralingsdosis verlaagt gevoelig. Goed nieuws voor de patiënt én de omgeving. Door de nieuwe technologie kan dit toestel beelden produceren die qua scherpte en nauwkeurigheid tot nog toe ongezien waren. Nieuwe toepassingen zijn dan ook legio.


AZ Sint-Maarten AZ Sint-Maarten Campus Rooienberg Rooienberg 25 2570 Duffel 015 30 31 11

Campus Leopoldstraat Leopoldstraat 2 2800 Mechelen 015 40 95 11

Campus Zwartzustersvest Zwartzustersvest 47 2800 Mechelen 015 29 66 66 www.azsintmaarten.be

algemeen directeur: Jan Ennekens hoofdgeneesheer medisch directeur: dr. Erwin Schroyens

Paspoort

Uitbouw Human Resources In uitvoering van de waarden die in de missie en de uitgangspunten van Emmaüs worden omschreven, is beslist om een meer geprofileerd HR-beleid te voeren in de voorzieningen. Het medewerkersbeleid is niet langer één van de vele aandachtspunten van onze directieleden. In januari 2008 wordt Ann Wynant als HR-directeur aangesteld. Zij is verantwoordelijk voor een meer gerichte en professionele aanpak van het personeelsbeleid met aandacht voor: aanwerving & selectie vorming & training loopbaanbegeleiding verloning & beloning personeelsadministratie & tijdsregistratie. Samen met het directieteam neemt zij een groot deel van de zorg voor medewerkers voor haar rekening. Keukenproject: twee productiekeukens In het voorjaar 2008 zijn diverse wijzigingen doorgevoerd aan de maaltijdproductie van de drie campussen. Begin juni wordt overgestapt naar één productiekeuken voor alle warme maaltijden en één productiekeuken voor alle broodmaaltijden. De cafetaria’s op de drie campussen worden uitbesteed. Deze reorganisatie vergt niet alleen een aangepaste infrastructuur en organisatie, ook verschillende medewerkers krijgen een nieuwe werkplek.

Het algemeen ziekenhuis Sint-Maarten is een groot regionaal ziekenhuis met 694 ziekenhuisbedden en meer dan 80 plaatsen in dagziekenhuis. De activiteiten worden op drie campussen georganiseerd: campus Rooienberg in Duffel en de campussen Leopoldstraat en Zwartzustersvest in Mechelen. Het ziekenhuis biedt alle basisdiensten aan en hooggespecialiseerde geneeskunde. De voorbije jaren heeft het ziekenhuis sterk geïnvesteerd in vernieuwing van zijn infrastructuur. Jaarlijks behandelt het AZ Sint-Maarten meer dan 40.000 patiënten, de helft wordt opgenomen in dagbehandeling. Daarnaast komen 180.000 patiënten naar de poliklinieken voor een technisch onderzoek of raadpleging.

Patiëntveiligheidsbeleid ziekenhuisbreed opstarten In het voorjaar wordt de patiëntveiligheidscultuur in het ziekenhuis geëvalueerd aan de hand van een enquête. Artsen, verpleegkundigen en facilitaire medewerkers worden bevraagd. Uit de resultaten leren we dat medewerkers en collega’s in het AZ Sint-Maarten elkaar op piekmomenten daadwerkelijk steunen. Rapportering van fouten of bijna-fouten is noodzakelijk om deze in de toekomst te vermijden. Het is daarom belangrijk dat medewerkers ervaren dat ze voorvallen die de patiëntveiligheid hypothekeren open kunnen bespreken. Op basis van de resultaten van de bevraging werken we aan een actieplan met het oog op het verbeteren van de veiligheid. Nieuwbouwproject Eind 2008 worden de ontwerpplannen van het nieuwe ziekenhuis voltooid. Het ontwerp houdt rekening met de programma’s van eisen van een veertigtal gebruikersgroepen, met stedenbouwkundige en milieugerelateerde eisen en met de financiële draagkracht van het ziekenhuis. De stuurgroep nieuwbouw, de medische raad en de algemene artsenvergadering adviseren dit ontwerp positief. De raad van bestuur

ZORGAANBOD 28

2


AZ Sint-Maarten geeft groen licht voor het indienen van dit ontwerp en het financieel plan in het kader van een subsidiebeslissing van VIPA (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden). Het dossier wordt ingediend zodra alle nodige attesten (brandweerattest, stedenbouwkundig attest, …) beschikbaar zijn. Dit is vermoedelijk eind maart 2009.

Kort genoteerd

Het ontwerp getuigt van een functionele indeling van het ziekenhuis. Hierbij is maximaal rekening gehouden met de dagelijkse werking en de stromen van patiënten, medewerkers en goederen, … In 2009 zal in samenwerking met alle betrokkenen het ontwerpplan verder verfijnd worden. Daarnaast starten we met het opstellen van de lastenboeken. De opstart van de bouwwerken is afhankelijk van de beslissing van de subsidiërende overheid. Indien we 2010 halen, opent het nieuwe ziekenhuis in 2015.

29 ZORGAANBOD

1

Kwaliteitsdagen maart/april 2008 Alle medewerkers en artsen zijn welkom op de kwaliteitsdagen. Het evenement omvat een mix van workshops, lezingen, postersessies en voorstelling van projecten. Patiëntveiligheid en communicatie met de patiënt vormen de rode draad. De directie wil deze thema’s extra onder de aandacht brengen van alle ziekenhuismedewerkers met als doel de veiligheidscultuur te verbeteren.

2

Nieuw diabestescentrum 25 april 2008 Vanaf 25 april huist het diabetescentrum van het AZ Sint-Maarten in vernieuwde lokalen op campus Zwartzustersvest te Mechelen. Op 6 juni zijn geïnteresseerden welkom op de opendeurdag.

3

Sociale verkiezingen 15 mei 2008 Vierjaarlijks organiseert het ziekenhuis sociale verkiezingen met het oog op een nieuwe samenstelling van de ondernemingsraad en het comité preventie en bescherming van de werkplaatsen. Elke werknemer krijgt de kans zijn stem uit te brengen.

4

Persconferentie onco-revalidatie Het AZ Sint-Maarten start met een oncorevalidatieprogramma voor borstkankerpatiënten die hun curatieve behandeling, chemotherapie en/of radiotherapie, afgerond hebben en zich daardoor lichamelijk en/of mentaal minder goed voelen. Dit revalidatieprogramma, dat fysieke en educatieve training combineert, wil een opstap zijn naar een betere reïntegratie in de wereld buiten het ziekenhuis.

6 6

5 Virtuele colonoscopie

8 Salsa-avond

27 september 2008 Onder ruime belangstelling stellen de diensten medische beeldvorming en gastroenterologie een nieuwe patiëntvriendelijke techniek voor de diagnose van colorectale kanker voor. De recentste generatie multislice CT-toestellen bieden hoogstaande virtuele reconstructies van de dikke darm die een precieze beoordeling mogelijk maken.

28 november 2008 Heel het jaar door nemen we initiatieven ten voordele van ons partnerziekenhuis in Budjala (Congo). Topevenement was dit jaar de Salsa-avond in PerronM in Mechelen. Een 300-tal medewerkers en sympathisanten waagden zich op de dansvloer.

6 Een nieuwe thuis voor Pieter 6 oktober 2008 Met de opening van een gloednieuwe afdeling pediatrie haalt het project zorgherschikking de eindstreep. Onder de vlag “Een nieuwe thuis voor Pieter”, de mascotte van onze kinderafdeling, wordt de volledig vernieuwde kinderafdeling en het pediatrisch dagziekenhuis geopend. Deze gloednieuwe dienst biedt al het nodige comfort aan patiëntjes, personeel en inslapende ouders.

7 Nieuw dagcentrum psychiatrie 1 november 2008 De dagcentra psychiatrie van de campus Leopoldstraat en Zwartzustersvest worden samengevoegd op de campus Zwartzustersvest onder de benaming PAD of voluit Psychiatrisch Aanbod Dagbehandeling. Het PAD biedt 3 therapiegroepen aan die zich elk richten op een verschillende doelgroep en een specifieke aanpak hanteren: psychotherapie, socio-revalidatie en middelenmisbruik

9 Gronden R6 december 2008 Eind 2008 bereikt Emmaüs een akkoord met het OCMW en de stad Mechelen over de verwerving van de gronden voor het nieuwe ziekenhuis. Naar aanleiding hiervan worden pers en publiek geïnformeerd over het bouwproject.

10 10 jaar 31 december 2008 Het ziekenhuis viert zijn 10de verjaardag. Alle medewerkers en artsen van het ziekenhuis ontvangen een attentie.

11 2008 Het voorbije jaar organiseerde het ziekenhuis talrijke symposia en studiedagen die artsen, paramedici en verpleegkundigen informeren over nieuwe medische technieken en de vaak multi disciplinaire opvang van patiënten. Onderwerpen die aan bod kwamen zijn ondermeer wondzorg, uro-oncologie, borstkliniek en diabetesconventie.

8 9

ZORGAANBOD 30

Geestelijke gezondheidszorg

PZ Bethaniënhuis PC Bethanië

PZ Bethaniënhuis Campus Zoersel A. Vesaliuslaan 39 2980 Zoersel 03 380 30 11

Campus Kapellen Jagersdreef 100 2950 Kapellen www.pcbethanie.be

algemeen directeur: Gui Rusch hoofdgeneesheer medisch directeur: dr. Marc Hermans

Paspoort Het psychiatrisch ziekenhuis (PZ) Bethaniënhuis maakt deel uit van het PC Bethanië en werkt in verschillende specifieke afdelingen verspreid over een campus in Zoersel en één in Kapellen (Elim). Het PZ heeft 626 plaatsen en biedt een uitgebreid en gespecialiseerd behandelaanbod gericht op doelgroepen en gebaseerd op een hedendaagse benadering van de geestelijke gezondheidszorg. Elim, het centrum voor psychotherapie is in Kapellen gehuisvest.

31 ZORGAANBOD

Verandering als constante Werken aan een nieuw organisatiemodel Onze organisatiestructuur is niet langer aangepast aan de hedendaagse en toekomstgerichte werking van het psychiatrisch ziekenhuis. Samen met kernteamleden, directie en andere kaderleden zoeken we naar een aangepaste organisatie in de richting van een meer vraaggerichte werking. Diverse werkgroepen buigen zich over dit thema. Ze gaan behoedzaam op zoek naar middelen en methoden voor de beste benadering van de zorgvragen van de cliënten en hun omgeving. Vernieuwende initiatieven In de mate van het mogelijke spelen we in op kansen tot vermaatschappelijking van de zorg en engageren we ons in vernieuwende projecten. We engageren ons in het therapeutisch project ‘NAH’ en zijn zeer nauw betrokken bij talrijke overleggroepen met de zorgpartners. We nemen deel aan internationale studiereizen waardoor het makkelijker is van op een afstand naar het eigen vertrouwde referentiekader te kijken. Na een jarenlange investering in onze eenheid voor intensieve behandeling Wel en de Moeder-kindeenheid kunnen deze beide projecten hopelijk vanaf 2009 rekenen op reguliere financiering, respectievelijk via de federale overheid en via het Riziv. Extra aandacht voor de omgeving Psychisch ziek zijn en de familie. Het Bethaniënhuis vraagt van zijn medewerkers een attente houding ten overstaan van de familie. Er zijn afspraken gemaakt over contactname met de familie. De vakgroep psychologie verdiept zich er in en organiseert een workshop over dit belangrijke thema. Ontkenning, verwarring, angsten, schuldgevoelens, rouw en het moeizame zoeken naar een nieuw evenwicht schudden een familie door elkaar. Kennis uitdragen Het PZ Bethaniënhuis is erg actief aanwezig op de eerste Vlaamse publieksdag over geestelijke gezondheid. Meer dan 5000 mensen bezoeken op 25 april 2008 het evenement in Gent en maken kennis met alle facetten van de geestelijke gezondheidszorg. Ons ziekenhuis participeert zowel in de globale organisatie als in het geven van workshops en het bemannen van infostanden. De psychomotorische therapeuten en de muziektherapeut nemen een workshop voor hun rekening, er is een tentoonstelling van de kunstclub en infostanden over het Kopp-project en de samenwerking met de lokale overheid. Op het Vlaamse ggz-congres verzorgen we drie gesmaakte bijdragen. Medewerkers van de dagbehandeling, het centrum voor psychotherapie Elim en van het vrijwilligersproject houden lezingen.

Kort genoteerd

4 1

4

2

5

Patientveiligheid januari 2008 Een recordaantal zorgverleners, 94%, participeert aan de veiligheidscultuurmeting. In vergelijking met de volledige groep Vlaamse en Waalse ziekenhuizen zijn de resultaten van het PZ Bethaniënhuis goed. De informatie bij transfer van de ene naar de andere afdeling is voor de globale groep en ook voor ons ziekenhuis nog een kritisch gegeven.

Symposium ‘de patiënt als burger’ 25 januari ’08 Met dit symposium zoomen we samen met ons zusterziekenhuis in op de opdracht van de samenleving om zorg te dragen voor burgers-metbeperkingen.

3

Goede zorgverleners zijn kostbaar voor de patiënten 11 – 15 februari 2008 De verpleegkundigen die een jaar in dienst zijn, dompelen we onder in een vormingsweek waarin verscheidene thema’s eigen aan de psychiatrische hulpverlening aan bod komen. 22 ervaren hulpverleners zijn nauw betrokken bij deze vormingsweek en reiken de jongeren handvatten aan voor hun dagdagelijkse praktijk. Ze nemen elk één of meerdere praktijkgerichte lessen voor hun rekening.

6

Bezoek minister-president Kris Peeters Vrijdag 7 maart ’08 De minister-president luistert zeer aandachtig naar het verhaal van de cliënten. Ze spreken over de troeven van de arbeidsrehabilitatiebegeleiding, het nut van de kunstclub De Facktorij en de noodzaak van het bestaan van de Moederkindeenheid. Wie is er beter geplaatst om het nut en het belang van de ervaren zorgverlening aan te tonen dan de cliënten zelf.

Investeren in de toekomst 1 april 2008 De ruwbouwwerken voor een modern technisch magazijn gaan van start. De ingebruikname is voorzien voor het voorjaar 2009. Deze werken passen in de voorbereiding voor de nieuwbouw van 140 psychiatrische bedden.

6

10 jaar verslavingszorg 22 april 2008 De afdeling voor verslavingszorg Rozenbottel viert zijn tienjarige werking vanuit psychodynamische invalshoek met een avondlezing door dr. Marc Hebbrecht.

7

Deelname aan ‘Ik Kyoto’ 5 tot 30 mei 2008 Samen met het algemeen ziekenhuis schrijft het PC Bethanië in voor de actie ‘Ik Kyoto’ van de Bond Beter Leefmilieu (BBL). Dit is een campagne waarbij elke medewerker persoonlijk en heel actief een bijdrage kan leveren tot de verbetering van ons leefmilieu. Het is de bedoeling in die periode zoveel mogelijk de verplaatsing van en naar het werk af te leggen per fiets, te voet, via carpooling of met het openbaar vervoer. Iedere kilometer van iedere medewerker wordt omgerekend naar een hoeveelheid CO2, die we minder in de atmosfeer spuien en zo realiseren we met zijn allen een betere luchtkwaliteit. We veroveren een schitterende 6de plaats op een totaal van 370 deelnemende bedrijven.

5

8

10 8

11

9

12

Koning Boudewijnstichting steunt Kopp-project De Koning Boudewijnstichting bericht in juni dat het PC Bethanië 25.000 euro ontvangt voor het project ‘Aandacht voor ouders met psychiatrische problemen’. Dit is goed nieuws voor de werkgroep. De extra middelen gaan volledig naar de verdere professionalisering van de afdelingswerkers en de uitwerking van een handboek als leidraad voor alle betrokkenen. Voor de ouders en kinderen komt er nog meer gerichte informatie.

10

Een opgeleid team voor de slachtofferbejegening 15 september 2008 Sinds september 2008 is een team slachtofferbejegening operationeel dat de taken overneemt van een medewerker die met pensioen gaat. De taak van het team bestaat erin om collega’s die ingrijpende gebeurtenissen meemaken binnen hun werksituatie, op te vangen, concrete handvatten aan te reiken om met deze gebeurtenissen om te gaan en gerichte informatie te geven.

Kwaliteitsindicatoren In de schoot van de stuurgroep kwaliteit worden systematisch de meetresultaten van de indicatoren besproken. Deze besprekingen leiden in sommige gevallen tot een meer diepgaande analyse. Een werkgroep van sectorverantwoordelijken, de kwaliteitscoördinator en de verpleegkundig stafmedewerker bereiden het terrein voor op de implementatie van de indicatoren op de werkvloer.

Zoenen en zo Studiegroep ‘Zoenen en zo’ maakt eindbalans op. Eind 2006 organiseerde de pastorale stuurgroep van het psychiatrisch centrum een namiddag waar werd stilgestaan bij het thema intimiteit, relaties en seksualiteit bij psychiatrische patiënten en bewoners. Gezien het belang van dit thema werd daarna een studiegroep opgericht die het thema verder verkende en hierover gesprekken voerde met alle teams.

13

SAGA: plannings- en tijdsregistratiepakket In de eerste helft van het jaar wordt, samen met het AZ Sint-Maarten te Mechelen, een softwarepakket aangekocht voor dienstroosterplanning en tijdsregistratie. Omdat deze omschakeling een grote impact heeft op onze organisatie, wordt het psychiatrisch centrum hierop stap voor stap voorbereid. Door middel van opleidingen, communicatie en goed overleg trachten we de overgang in goede banen te leiden. De pilootafdelingen starten op het einde van het jaar, het merendeel volgt in de loop van 2009.

Kort genoteerd

Sociale functie voor voormalig hoofdgebouw 23 mei 2008 Alle administratieve diensten van de gemeente Zoersel en het OCMW nemen hun intrek in het voormalig hoofdgebouw van het PC Bethanië. Het art-decogebouw dat sterk verbonden is met het lief en leed van de zusters van het Convent van Betlehem blijft een sociale functie vervullen. Ook het lokaal team van de politie krijgt er een onderkomen.


PVT De Landhuizen PC Bethanië

PVT De Landhuizen A. Vesaliuslaan 39 2980 Zoersel 03 380 30 11 directeur: Bart Meyers

Paspoort Het psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT) De Landhuizen in Zoersel richt zich tot personen met een langdurige maar vol-

Dromen worden waar In 2008 wordt eindelijk werk gemaakt van de concretisering van een jarenlange droom. Het meerjarenplan dat in 2004 op papier vorm kreeg, wordt levensecht. Op maandag 28 januari 2008 wordt het bouwterrein afgezet en gaat de aannemer van start met het rooien van de bomen. De eerste steen wordt gelegd op 14 februari. Als alles volgens planning verloopt, zullen 60 PVT-bewoners in juni 2009 hun intrek nemen in de nieuwbouw. Dankzij deze nieuwbouw kunnen onze bewoners in kleinere, goed afgestemde leefgroepen terecht in een eigentijdse woning. Bovendien laat de financiële situatie van het PVT toe dat ook de tweede fase van het masterplan kan uitgevoerd worden. Dit betekent de realisatie van een tweede nieuwbouw zodat al onze bewoners uitzicht hebben op een ruime, aangepaste woonplek.

doende gestabiliseerde psychiatrische problematiek die voortdurend begeleiding nodig hebben. In het PVT De Landhuizen kunnen 155 personen verblijven verdeeld over 8 leefgroepen. Het PVT maakt deel uit van het Psychiatrisch Centrum Betha-

Kort genoteerd

nië.

Een verhuis brengt ook een reorganisatie op gang. Wie gaat waar naartoe? Op welke manier willen we het kleinschalig wonen vorm geven? In het najaar weten de medewerkers met wie ze zullen samenwerken en wordt een teambuildingstraject opgestart onder leiding van externe coaches. Ook voor de bewoners wordt gezocht naar de meest geschikte plek. De bewoners die niet verhuizen naar de nieuwbouw krijgen een eigen nieuwe plek in de bestaande gebouwen. 2009 wordt een heel bijzonder jaar voor De Landhuizen.

1 De fakkel doorgeven

2 Verhuis

1 september 2008 Dr. Jeroen Kleinen treedt in dienst als superviserend psychiater van het PVT. Dr. Dockx gaat met pensioen en dr. Van Velthoven en dr. Schrijvers nemen terug voor 100 % hun taak op als psychiater in het Psychiatrisch Ziekenhuis.

In functie van de verhuis naar de nieuwbouw worden nieuwe teams samengesteld. Externe coaching bereidt hun voor op hun toekomstige opdracht. Alle medewerkers krijgen informatie over de belangrijke ontwikkelingen via een interne nieuwsbrief.

1

2

ZORGAANBOD 34


Centrum voor beschut wonen en psychiatrische zorg aan huis

De Sprong PC Bethanië

Beschut Wonen De Sprong Zoerselsteenweg 69a 2980 Zoersel 03 385 45 06 directeur: Marleen Geentjens

Paspoort

Betrokkenheid bewoners en familie groeit De bewonersraad krijgt een duidelijke structuur en behandelt belangrijke thema’s als het rookbeleid, de opbouw van de nieuwe website, de voorbereiding van de familiebevraging. Vanuit de diverse locaties nemen bewoners deel aan de bewonersraad. Afgelopen jaar werd op initiatief van de bewoners en in samenspraak met een stagiaire het thema uitgewerkt van ‘gezonde voeding gekoppeld aan een beperkt budget’. Het resultaat is uitgeschreven in een draaiboek. In overleg met de stuurgroep familiewerking werd het plan opgevat voor de organisatie van een familiebevraging. De enquête zal niet alleen peilen naar de tevredenheid maar ook naar de wens tot betrokkenheid bij de zorg voor het familielid en bij de globale werking van het centrum.

Het Centrum voor Beschut Wonen en Psychiatrische Thuiszorg De Sprong beoogt de sociale integratie van mensen die omwille van psychische redenen nood hebben aan begeleiding en steun in hun woon- en leefmilieu. Het centrum beschikt nu over 95 plaatsen, in Zoersel, Malle, Brasschaat en Deurne. In het voorjaar van 2007 heeft BW De Sprong een voorlopige erkenning ontvangen voor uitbreiding van het aantal plaatsen van 75 naar 95. Het project ‘Psychiatrische zorg aan huis’ ondersteunt en begeleidt psychisch kwetsbare volwassenen in hun thuissituatie in samenwerking met de reguliere thuiszorghulpverleners en de mantelzorgers. De Sprong maakt deel uit van het Psychiatrisch Centrum Bethanië.

35 EMMAÜS BOUWT

Zorg geografisch beter gespreid Met de aankoop van een woning in Brasschaat bieden we in deze regio plaats aan 7 bewoners verdeeld over 2 appartementen van 3 personen en een éénpersoonsstudio op de dakverdieping. In de zorgregio Brasschaat is het aantal plaatsen beschut wonen nog beperkt. Deze nieuwe mogelijkheden geven meer armslag in de regio. Een volgende stap is de realisatie van een aanloopadres. Meerdere zorgpartners geven de noodzaak hiervan aan. Een stuurgroep is samengesteld uit de diverse zorgpartners zodat de werking optimaal is afgestemd op de behoeften van en de mogelijkheden in de regio. Het ontmoetingshuis / dagactiviteitencentrum Aliado is ondergebracht in gebouwen van het OCMW. Voor de bezoekers creëert Aliado een moment waarop ze contacten kunnen leggen met elkaar, met de begeleiding en uiteindelijk met de samenleving. Aliado is geopend op 22 augustus 2008 (zie foto).


PZ Sint-Norbertus PC Sint-Norbertushuis

PZ Sint-Norbertus Stationsstraat 22c 2570 Duffel 015 30 40 30 www.pz-duffel.be algemeen directeur: Dirk Armée hoofdgeneesheer medisch directeur: dr. Patrick Vancoillie

Paspoort Het psychiatrisch ziekenhuis Sint-Norbertus is een gespecialiseerd diensten-, kennis- en opleidingscentrum, waar mensen met psychische problemen zorg op maat krijgen. Er zijn 601 plaatsen. In functie van het ziektebeeld zijn er verschillende sectoren: opnamekliniek, ontwenningskliniek, Centrum voor Klinische Psychotherapie Duffel (CKPD), rehabilitatie, gerontopsychiatrie, een centrum voor

psychiatrische

dagbehandeling,

het Centrum voor Epilepsie en PsychoOrganische Stoornissen (CEPOS) en het Laboratorium voor Neuro- en Psychofysiologie.

2008. Investeren in mensen en vernieuwing! Medewerkers De resultaten van de medewerkerstevredenheidsmeting werden geanalyseerd en waar nodig omgezet in verbeteracties. Eén van die acties is de oprichting van de stuurgroep personeelsbeleid. Die neemt elke fase van de volledige loopbaan van een werknemer onder de loep en optimaliseert ze, van vacature tot exitgesprek. De realisatie van een diversiteitplan, in samenwerking met de syndicale partners en Resoc Mechelen, behoort eveneens tot de doelstellingen. Stewards In het kader van het project ‘Veiligheid in de ziekenhuizen’ van het ministerie van Volksgezondheid heeft het PZ Sint-Norbertus recht op een subsidiëring voor 6 stewards. Zij staan in voor toezicht en voor bescherming van roerende en onroerende goederen en voor interventie na alarm. Zij verzekeren ook de veiligheid op het domein via toezicht op en controle van personen op al dan niet publiek toegankelijke plaatsen. Hiertoe volgen zij voorafgaandelijk een intensieve veiligheidsopleiding met ondermeer psychotechnische tests, observatietechnieken, EHBO en een flinke portie recht. De vergunning is geldig voor 5 jaar. Het project kadert in het generatiepact om de tewerkstelling van jongeren te bevorderen. Patiëntveiligheid In 2008 krijgen we zicht op de eerste resultaten van het project patiëntveiligheidscultuur, dat is opgestart in het kader van een federaal kwaliteitsdecreet. De aandacht in de verbeteracties gaat vooral naar het voorkomen van ‘fouten’ of van ‘bijna incidenten’. Verhuiscarrousel. De nieuwe opnamekliniek werd op 11 april 2008 officieel geopend in aanwezigheid van Steven Vanackere, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De opnamekliniek bestaat uit 4 afdelingen met in totaal 120 plaatsen. Op de ingebruikname volgt een verhuiscarrousel van verschillende diensten op het domein te Duffel. Dankzij die verhuis wordt de accommodatie en privacy voor alle patiënten steeds beter. Door afbraak van het verlaten gebouw komt er bovendien ruimte voor meer groen in het park. De verhuiscarrousel houdt in de mate van het mogelijke rekening met de verwachtingen en bekommernissen van medewerkers en patiënten. En verder nog: De installatie van een heuse klimmuur in de sporthal, de samenwerking met ‘Start 2 Work’ met het oog op basiscomputercursussen voor patiënten, de opening van een vernieuwde winkel met geschenken gemaakt door patiënten, de start van een ‘skillslab’ waar medewerkers verpleegkundige vaardigheden kunnen oefenen, zijn zeker het vermelden waard. Deze weinig ophef makende initiatieven hebben een belangrijke meerwaarde in het dagelijks leven en werken in ons huis. EMMAÜS BOUWT 36

1 3 Als de eerste indruk telt

25 januari 2008 De psychiatrische ziekenhuizen zetten de focus op de psychiatrische patiënt als gewone burger met rechten. De gemeenschap rondom de patiënt vervult dus ook een rol in de resocialisatie. De maatschappij heeft - naast en bijkomend aan de inspanningen van hulpverleners - een verantwoordelijkheid om deze burgers met beperkingen passend te onthalen, te bejegenen, van diensten te voorzien enzovoort.

9 mei 2008 Eerste indrukken zijn belangrijk maar daarom niet altijd correct. Ook binnen een hulpverleningskader is dit het geval en kan dit belangrijke implicaties hebben. Vanuit een eerste gesprek kan iemand immers geïndiceerd worden voor een behandeling die mogelijk niet de meest gepaste is. Een inschatting zal beter zijn naargelang de kennis van de clinicus groter is. Vaak is men gespecialiseerd in een bepaald deelterrein. Daarom willen wij tijdens dit symposium experts vanuit verschillende deelterreinen in dialoog met elkaar aan het woord laten om de complementariteit van de verschillende expertsystemen te laten aanvoelen.

2 Opening nieuwbouw 11 april 2008 Met een academische zitting in aanwezigheid van Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Steven Vanackere, openen we officieel de nieuwe opnamekliniek. Deze wat plechtige gebeurtenis krijgt een vrolijk zomerse noot dank zij de zon die van de partij is. De volgende dagen zetten we de deuren van onze nieuwe gebouwen open voor buren en alle geïnteresseerden.

3

4 ‘Film en Psychose’ IV Voor de vierde keer op rij nodigen we hulpverleners en geïnteresserden vier keer per jaar uit op de vertoning van een film over psychose. Het thema dit jaar is ‘Erotomanie’. De film wordt telkens deskundig ingeleid.

2

Kort genoteerd

1 De patiënt als burger


PVT Schorshaegen PC Sint-Norbertushuis

PVT Schorshaegen Campus Mostaertpot Mechelsebaan 220 2570 Duffel

Toekomst en uitdagingen voor het PVT

015 30 82 50

Campus Heist-op-den-Berg Kerselaerlaan 23 2220 Heist-op-den-Berg www.pvt-schorshaegen.be directeur: Linda Ooms

Paspoort Het

psychiatrisch

verzorgingstehuis

(PVT) Schorshaegen biedt opvang aan 90 personen die geen ononderbroken psychiatrisch

toezicht,

maar

vooral

begeleiding en verzorging in het dagelijkse leven nodig hebben. Op de campus Mostaertpot in Duffel verblijven 60 mensen met een langdurige maar voldoende gestabiliseerde psychiatrische problematiek. Op de campus in Heist-op-den-Berg verblijven 30 meer zorgafhankelijke bewoners in een vroegere vleugel van het woon- en zorghuis Ten Kerselaere. PVT Schorshaegen maakt deel uit van het psychiatrisch centrum Sint-Norbertushuis.

Een nieuwe functie ‘de rehabilitatiecoach’ De rehabilitatiecoach heeft als taak het ‘rehabilitatie gedachtegoed’ levendig te houden bij de teams. Aandacht gaat naar herstel en empowerment van de bewoners. Die staat uiteraard centraal, als een volwaardig en unieke persoon met zijn mogelijkheden, doelstellingen en wensen. Tijdens de rehab-momenten licht de rehabilitatiecoach o.a. de methodiek toe van het systematisch rehabilitatiegericht handelen. Die methodiek ondersteunt de opbouw van een individuele begeleidingsrelatie, de vormgeving van een zorgplan, de ondersteuning van een cliënt bij zijn wensen en zorgbehoeften en de verbetering van de kwaliteit van zijn sociaal netwerk. Verder komen communicatietechnieken en rehabiliterende gespreksvoering aan bod, die zowel de communicatie met de bewoner als tussen de teamleden bevordert. Ook worden er aan de hand van casussen knelpunten besproken zodat de begeleiders meer greep krijgen op rehabilitatievraagstukken. Werken met familie en omgeving De familie speelt een belangrijke rol bij het algemeen welzijn, het sociale netwerk en de maatschappelijke reïntegratie van de bewoners. Het team van PVT Schorshaegen besteedt daarom bijzondere aandacht aan de familie en andere belangrijke contactpersonen van de bewoners. Omdat we de families ook zien als een belangrijke partner hebben we in 2008 de visietekst van Schorshaegen aan hen voorgesteld. Door de langdurige psychische problemen hebben bewoners vaak weinig sociale contacten. Vroegere contacten zijn door ziekte en langdurig verblijf in het ziekenhuis deels verloren gegaan. Afgelopen jaar hebben we met bewoners stappen gezet om verstoorde of verloren gegane familierelaties te herstellen. De werkgroep familie zal ook in 2009 verder werken rond het thema “verloren gewaande familie”. Evoluties in het PVT Vanuit Schorshaegen willen we nadenken over de rol van PVT in het veranderende psychiatrische landschap. We willen de sterktes van het huidige PVT en de niet-ingevulde zorgnoden in kaart brengen. De toekomst van het PVT is een centraal thema in het overleg met de andere PVT’s van de provincie Antwerpen. Dit provinciale overleg kwam tot stand onder impuls van Schorshaegen en vindt nu vier maal per jaar plaats.

ZORGAANBOD 38

1 2 1 Vakantiebeurs

4 Week van de amateurskunsten

11 januari 2008 De vakantiebeurs wordt voor de tweede maal georganiseerd. Bedoeling is om het ruime aanbod aan vakantiemogelijkheden aan de bewoners voor te stellen. Ook het aanbod van verenigingen buiten het pvt komt aan bod. Dit initiatief wordt dit jaar uitgewerkt door laatstejaar studenten orthopedagogie.

(WAK)

2 Bezoek aan het parlement 20 februari 2008 Schorshaegen diende in 2007 zijn project “Van stemmen horen naar je stem laten horen” in voor de Lily Reïntegration Award, en won deze prijs ook. Om dit project af te sluiten en de bewoners te bedanken voor hun actieve deelname wordt een bezoek gepland aan het parlement van de federale regering in Brussel. Een gids begeleidt de grote groep bewoners doorheen het parlement en de senaat.

3 Solidaire maaltijd 15 maart 2008 Zaterdag 15 maart vindt de eerste ‘solidariteitsmaaltijd’ plaats. Een samenwerking tussen bewoners, familie van bewoners en begeleiding bracht 380 euro op ten voordele van het project “Haïti heeft ook talent” van Broederlijk Delen.

4 39 ZORGAANBOD

3

24 april 2008 In vele gemeenten wordt de Week van de AmateursKunsten (WAK) georganiseerd. In Duffel stelt PVT Schorshaegen zich kandidaat om samen met leerlingen van de basisschool De Basis de “amateurkunst” te bedrijven en de resultaten van deze creatieve arbeid in Schorshaegen tentoon te stellen. Als thema voor de kunstwerken koos men voor de verschillende culturen in verre landen en continenten. In de kranten wordt dit initiatief omschreven als een vreemde maar mooie kruisbestuiving.

5 Familiejogging 17 mei 2008 Voor de tweede maal wordt in de bosrijke omgeving achter campus Duffel de familiejogging van het PC Sint-Norbertushuis georganiseerd. De bewoners van het PVT staan mee in voor de organisatie ervan.

6 Olympische spelen augustus 2008 De Olympische Spelen in Peking krijgen in Schorshaegen de nodige aandacht. De verschillende wedstrijden worden niet alleen op TV gevolgd. Schorshaegen organiseert zijn eigen Olympische Spelen. De winnaars in de verschillende disciplines krijgen uiteraard ook een bronzen, zilveren of gouden medaille.

5

6

7 Kerstkaartwedstrijd December 2008 Het ontwerp voor de kerstkaart van PVT Schorshaegen voor 2008 krijgt als thema ‘Woord en Beeld’. De wedstrijd staat open voor alle bewoners. Het is de opdracht om met woord en beeld de kerstsfeer op te roepen en te visualiseren in een kerstkaart.

21 december 2008 Op de dag van de langste nacht en de kortste dag houden de bewoners van PVT Schorshaegen campus Duffel hun jaarlijkse Midwinterwandeling. Om het lengen van de dagen te symboliseren, wandelen zij met fakkels doorheen de aanpalende wijk. De wandelaars worden vergast op winterse vertellingen bij een kop warme chocomelk of glühwein.

9 Oudejaarsfuif 31 december 2008 Met schuimwijn, hapjes, muziek en een gezellige sfeer wordt het oude jaar uitgewuifd en het nieuwe ingezet. De traditionele oudejaarsfuif kent in Schorshaegen meer en meer deelnemers die elkaar met oudjaar het beste wensen voor het nieuwe jaar.

Kort genoteerd

8 Midwinterwandeling

9 ZORGAANBOD 40


BW Este

PC Sint-Norbertushuis

Beschut Wonen Este Kerkstraat 44 2570 Duffel 015 30 47 95 (Duffel) 015 26 14 79 (Mechelen) directeur: Roeland Depreitere

Paspoort Beschut wonen Este wil mensen met psychiatrische problemen een (t)huis aanbieden en begeleiden naar een zo zelfstandig mogelijk bestaan in de maatschappij. Het project is erkend voor 96 plaatsen en beschikt over 18 woningen

Domus is niet meer, leve Este! Het is feest in Beschut Wonen op de schrikkeldag 29 februari 2008. Aanleiding om te feesten? De nieuwe naam wordt feestelijk bekendgemaakt. Na een lang zoekproces naar een nieuwe naam komt uiteindelijk ‘Este’ uit de bus. Este is de imperatief praesens van Esse (Latijn voor ‘zijn’). Ook inhoudelijk denken we dat de naam overeenkomt met onze visie. Vaak komen mensen terecht in beschut wonen na een (lange) opname in een psychiatrisch ziekenhuis. We trachten hen een veilig klimaat te bieden, waar ze kunnen ‘zijn’. Ze kunnen opnieuw rollen oppakken in de maatschappij, familie, vriendenkring, werk e.d. Toch hoeft dat niet allemaal ineens en direct. We begeleiden hen daarin en proberen op hun tempo hun doelstellingen waar te maken. We proberen hen te ‘rehabiliteren’ in de maatschappij, zonder daarbij het belerend vingertje op te steken. Ze moeten in de eerste plaats kunnen ‘zijn’. We hopen dat onze visie weerklinkt in de nieuwe naam. 25 jaar Beschut Wonen Beschut Wonen Este is ontstaan uit een fusie van beschut wonen Domus (Duffel) en beschut wonen Mechelen. Beide initiatieven startten 25 jaar geleden. Dat wordt in 2008 gevierd. Het is indrukwekkend om te zien hoeveel mensen mee aan de oorsprong liggen van Beschut Wonen. Zo is er het pionierswerk van de zusters in de jaren ’70 en al lang daarvoor. Officieel werd het ‘beschut wonen’ in 1982. Het is boeiend en leerrijk om in de geschiedenis van de organisatie te duiken en de ruime ervaring van het verleden mee te nemen naar de toekomst.

in Boom, Duffel, Lier en Mechelen. Naast woonbegeleiding worden ook mensen met psychiatrische problemen ondersteund in het zoeken naar een zinvolle daginvulling. Beschut wonen Este maakt deel uit van het psychiatrisch centrum Sint-Norbertushuis en is een samenwerkingsverband met onder meer het centrum geestelijke gezondheidszorg (CGG) de Pont en de psychiatrische afdeling van het algemeen ziekenhuis (PAAZ) SintMaarten.

41 ZORGAANBOD

Este is méér dan Beschut Wonen Este heeft een ruimer aanbod dan enkel Beschut wonen. Beschut Wonen Psychiatrische zorg thuis Activering: ’t Vlot & De Passant Met deze organisaties kunnen we mensen met een psychiatrische problematiek een antwoord bieden op verschillende domeinen. De toekomst van Este In de toekomst moet Beschut Wonen Este van tel zijn in de regio om psychiatrische zorg in de samenleving te bieden. Zo opent in 2009 in de regio Boom een eerste woning. De deelwerkingen van onze organisaties moeten beter op elkaar afgestemd worden, zodanig dat de doelgroepen (nog) beter kunnen bereikt worden. In Duffel start de bouw van een nieuw aanloopadres.

1

1

Aankoop huis te Boom 30 januari 2008 Beschut Wonen koopt een nieuw huis in Boom. Het is het eerste huis in deze regio.

Kort genoteerd

2

Feest: 25 jaar beschut wonen 29 februari 2008 Na de fusie van beschut wonen Duffel en Mechelen in 2006 krijgt het initiatief op deze schrikkeldag een nieuwe naam: Este. De voorziening viert tegelijk zijn 25ste verjaardag. Ter gelegenheid daarvan wordt een tijdslijn opgemaakt die de belangrijkste data in herinnering brengt.

2


TG de evenaar Therapeutische Gemeenschap de evenaar Sint-Jozefstraat 9 2018 Antwerpen 03 225 02 20 www.tg-de-evenaar.be

directeur: Martie Mol

Paspoort In twee huizen-in-de rij in Antwerpen kan ‘de evenaar’ 16 mensen opvangen. In

‘de evenaar’ bereidt voor en werkt door ‘de evenaar’ haalt een hele goede bezetting: cliënten komen, blijven én doorworstelen hun problemen. Er zijn weinig ‘drop-outs’. Het engagement van de bewoners is groot. Dat blijkt onder andere uit de samenwerking rond de Nieuwsbrief, maar ook uit de opstart van de ‘Webraad’. Hiervan ziet u het resultaat op onze nieuwe website. Effect evaluatieonderzoek De verantwoordelijkheid die cliënten durven nemen en het beter kunnen omgaan met zichzelf en anderen, komt naar voor als een positief resultaat van het therapeutisch proces dat ze in de evenaar doormaken. Dat blijkt uit het ‘effect evaluatieonderzoek’. In 2008 schrijft Martie Mol, directeur, voor de eerste keer het tweejaarlijkse rapport voor het RIZIV. Dat gebeurt met ondersteuning van de werkgroep onderzoek en de Wetenschappelijke Commissie. Het rapport geeft de onderzoeksresultaten weer van cliënten die opgenomen waren in 2006 en 2007 en behelst ook een voorzichtige effectevaluatie van alle opgenomen cliënten van ‘de evenaar’. Het doorgronden van de data, de vragenlijsten en het statistisch analyseren en interpreteren van deze gegevens is geen sinecure. De bespreking van de gegevens met cliënten, team en de deels nieuw samengestelde Wetenschappelijke Commissie (met wetenschappelijke onderzoekers én mensen uit de praktijk) geeft nieuwe energie om de goede werking te valoriseren en verder uit te bouwen.

dat kleinschalige en tijdelijke kader werken de bewoners een intensief therapeutisch programma op maat af. De cliënten zijn mensen met zowel psychische als sociale problemen. Het streefdoel is dat zij psychisch meer stabiel worden en dat hun zelfredzaamheid en communicatievaardigheden vergroten. Zo kunnen zij opnieuw hun rol in de samenleving opnemen. De Therapeutische Gemeenschap ‘de evenaar’ is door het Riziv erkend als psychosociaal revalidatiecentrum.

43 ZORGAANBOD

Organisatie in functie van cliënten Ook in het team staat de samenwerking centraal. Ondanks heel wat functiewissels is er ook hier, na ‘doorwerken’ een positief resultaat. Op structureel en organisatorisch vlak is er duidelijkheid gekomen wat betreft hiërarchie, taken, verantwoordelijkheden en beleidsvoering. Inhoudelijk is onder andere via teambegeleiding en intervisie het vertrouwen toegenomen in het samen creëren van een gezonde voedingsbodem waar cliënten profijt van kunnen hebben. Binnen het team is er overeenstemming over de doelstelling en hoe deze te bereiken, een noodzakelijke voorwaarde opdat cliënten zich psychisch kunnen stabiliseren en verder ontwikkelen. Het doorspreken van onduidelijkheden op dat vlak, andere verwachtingen en/of angsten, vereist moed en dat is kennelijk een eigenschap die de medewerkers van ‘de evenaar’ gemeenschappelijk blijken te hebben. Verder bouwen Er is natuurlijk het nieuw huis aan de Sint-Jozefstraat 11. Vanaf februari 2009 wordt daar verbouwd. In mei hopen we dat de bewo-

ners van Korte Leemstraat 34 naar de Sint-Jozefstraat 11 kunnen verhuizen. Verder bereiden we in 2008 enkele andere projecten voor. de nieuwe website; de veranderde mobiliteit in ’t stad, waardoor wij ook voor onze medewerkers en cliënten andere (gezondere, want meer fietsbare) soorten van vervoer voorzien; het doorvoeren van noodzakelijke maatregelen rond arbeidsduurtijd en het informatiseren van onze uurroosters. De opsomming mag dan wel kort zijn, voor de evenaar was 2008 een intensief jaar, waarin nadenken, bediscussiëren, terug nadenken, opnieuw bediscussiëren en besluiten een terugkerend gegeven was. Maar eerst en vooral gaat bij ons de blik inwaarts en zal de aandacht gericht zijn naar wat onze cliënten ons te vertellen hebben. Het lijkt soms voor anderen moeilijk te begrijpen of over te brengen wat dat is, wat we doen. Er zijn voor hen, op weg gaan met hen, dat is en blijft onze kerntaak. En dat is ook wat ons bindt en boeit: het therapeutische proces mogelijk maken, zorgen dat er ‘herinnerd, herhaald én doorgewerkt’ kan worden.

ZORGAANBOD 44

Zorg voor personen met een handicap

DVC Zevenbergen DVC Zevenbergen Boerenkrijglaan 25 2520 Ranst 03 350 28 11

campus Mostaertpot Mechelsebaan 222 2570 Duffel www.zevenbergen.be directeur: Marc Pattyn medisch directeur: dr. Marian Lemoine

Paspoort Het

dienstverleningscentrum

(DVC)

Zevenbergen omvat een medisch-pedagogisch instituut (MPI) en een nursingtehuis in Ranst en het dagverblijf De Maretak in Duffel. Onder dezelfde directie ressorteert Home Marjorie in Heist-opden-Berg (zie verder). In het MPI en het nursingtehuis in Ranst wonen 230 kinderen en volwassenen met een ernstige tot diepe verstandelijke of meervoudige handicap. Het dagverblijf De Maretak in Duffel heeft 17 plaatsen voor kinderen en 5 voor volwassenen met een ernstige en/of meervoudige handicap.

45 ZORGAANBOD

Start van De Tweesprong DVC Zevenbergen zet in 2008 de piste van de leefgroepverkleining verder met de opening van De Tweesprong. De Tweesprong biedt onderdak aan twee leefgroepen van elk zes bewoners. Het gaat over twee duidelijk gescheiden woonentiteiten, met één team, onder één dak. De werking wordt zo al gedeeltelijk gestuurd door de accommodatie. Van bij het ontwerp was het de bedoeling om bewoners die een zekere zelfstandigheid verwierven op gebied van zelfredzaamheid, vrijetijdsbesteding en sociaal-emotionele mogelijkheden, meer kansen tot ontplooiing te geven. Elke bewoner heeft een individuele zit-slaapkamer, waar hij of zij ongestoord kan genieten van de eigen hobby’s (tv kijken, boekje lezen, muziek luisteren, tekenen, …). De kamer kan ook als rustpunt dienen als het leven in de groep te druk wordt. De kernwoorden van de nieuwe woningen zijn ongetwijfeld, licht en ruimte. Het uitzicht vanuit de tweewoonst is opvallend. In de toekomst verschijnt er nog een boerderij annex activiteitenruimte in de achtertuin en het pas aangeplante bos is groeiende. De kleinere groepen, het licht en de ruimte zijn ongetwijfeld de pluspunten van dit nieuwe concept en het zijn grote troeven om van de Tweesprong een mooie thuis te maken voor de twaalf die er nu wonen. Wonen in De Maretak in Duffel De overheid keurt in 2008 de definitieve plannen goed van de eerste woning die het dienstverleningscentrum Zevenbergen zal bouwen naast het dagcentrum De Maretak. De eerste woning voor negen kinderen met een ernstig of diep verstandelijke handicap is een antwoord op de grote nood aan extra plaatsen voor deze doelgroep in de regio Mechelen-Duffel-Lier. De opening van dit nieuwe initiatief wordt verwacht rond april 2010. Op dat moment zal, als alles goed gaat, ook de tweede fase van de uitbreiding al zijn ingezet; nog twee extra woningen voor telkens negen bewoners. Op die manier wordt De Maretak een satellietvoorziening van Zevenbergen waar we dagen residentiële opvang aanbieden aan kinderen en volwassenen met een ernstige en diep verstandelijke handicap. Zevenbergen en diversiteit In 2008 maakte Zevenbergen volop werk van een diversiteitsplan. De overheid moedigt bedrijven aan om mensen vanuit kansengroepen (allochtonen, arbeidsgehandicapten, laag geschoolden, oudere werknemers, …) tewerk te stellen zonder in te boeten aan kwaliteit, zodat het voor alle partijen een win-winsituatie is. Op die manier krijgen deze mensen een volwaardige plaats in de maatschappij en krijgt men bin-

3 2

1

Kort genoteerd

nen het medewerkersbestand een betere afspiegeling van de maatschappij rondom ons. Zevenbergen gaat in het aanwervingsbeleid ruimer rekruteren en gaat op zoek naar partners die zich richten op kansengroepen. Daarnaast organiseerden we een uitgebreid opleidingsaanbod voor de diensthoofden van die diensten waar deze medewerkers terechtkomen waar we dieper ingingen op thema’s zoals: hoe gaan we om met een divers medewerkerspubliek, hoe moeten we hen begeleiden, … Ook de medewerkers van de betreffende diensten kregen een aanbod dat inspirerend was om zelf te kijken hoe men onderling tot meer begrip kan komen, hoe je als collega ondersteunend kan zijn, welke weerstanden we herkennen en hoe we er mee kunnen omgaan. Een stuurgroep ‘diversiteit’ begeleidt heel dit project.

5

10 jaar vrijwilligerswerking 22 april 2008 Op een koude winteravond in december 1998 vond in de oude “refter” van Zevenbergen voor de eerste maal een vrijwilligersfeestje plaats. 10 jaar later vieren we nog altijd feest met dezelfde en gelukkig ook nieuwe gezichten. Daarom maken we er een extra groot dankfeest van en was er voor alle vrijwilligers – meer dan vijftig – een leuke attentie voor hun jarenlange inzet voor de bewoners.

2

De feestweek en het tuinfeest 22 - 24 mei 2008 Het thema is “ Man zkt vrouw”. Even in vogelvlucht een greep uit het aanbod: een beauty salon met aandacht voor “wellness” in al zijn facetten; een heuse fuif voorzien van de nodige decibels; een bruidsstoet en een grote personeelsquiz op vrijdag 23 mei. Het tuinfeest zelf (zaterdag) stond voor het eerst open voor de inwoners van Ranst.

3

De muziekweek 14 - 18 juli 2008 De muziekweek heeft als thema “Hollywood”. Een week lang worden de bewoners ondergedompeld in de wereld van film, filmmuziek, musical, decors en filmsterren. Een schitterend schouwspel waar ze met volle teugen van genieten. Opnieuw een schitterende organisatie van het eigen muziekteam, ergotherapeuten én een team van jonge, enthousiaste vrijwilligers die met grote en kleine muziekinstrumenten het geheel begeleiden.

4

Een nieuw logo – een nieuwe brochure – een nieuwe website De bestaande brochure had dringend een update nodig en wordt in een totaal nieuw kleedje gestoken. Ook het Zevenbergse logo krijgt een nieuw uitzicht en een nieuwe kleur. We maken deze nieuwe huisstijl ook compleet met de nieuwe website die begin 2009 kan geraadpleegd worden.

5

Bomenplantweekend 15 – 16 november 2009 Een oproep in Zevenbergen om een bos bomen te helpen planten op het Spruytershof kent veel succes. 3600 bomen worden geplant door een heleboel verenigingen uit het dorp (Scouts, Chiro, KWB, Natuurpunt), bewoners en hun familie en enkele sympathisanten.

ZORGAANBOD 46


Home Marjorie Home Marjorie Kerselaarlaan 27 2220 Heist o/d Berg 015 25 85 81 www.homemarjorie.be directeur: Bart Corthals

Paspoort Home Marjorie is een kleinschalig nursinghome voor 10 personen die lijden aan de erfelijke en ongeneeslijke ziekte van Huntington en die thuis niet (meer) opgevangen kunnen worden. De bewoners krijgen zorg op maat met de bedoeling zo lang mogelijk aansluiting te vinden bij het gewone leven en hun zelfredzaamheid te behouden. Home Marjorie in Heist o/d Berg ressorteert onder de algemene directie van het dienstverleningscentrum Zevenbergen in Ranst. Home Marjorie is een gezamenlijk project van de vzw Home Marjorie, opgericht in de schoot van de Huntington Liga en de groep Emmaüs.

47 ZORGAANBOD

Bouwen en uitbreiden Een uitbreiding van Home Marjorie is nodig. Er zijn te weinig plaatsen voor de doelgroep. In het voorjaar van 2008 wordt hard gewerkt om met de bouwwerken aan het tweede huis van Home Marjorie te starten. De bouwaanvraag wordt bekomen en de procedure van de openbare aanbesteding doorlopen. Begin augustus, na het bouwverlof starten de werken. Mits de bouwwerken volgens plan verlopen, kunnen de eerste bewoners het gebouw in januari 2010 in gebruik nemen. 26 personen kunnen dan terecht in Home Marjorie voor residentiële opvang in 3 wooneenheden. Er zijn twintig plaatsen voor personen die beschikken over een door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) afgeleverde ‘PEC-beslissing’ nursingtehuis. Zes plaatsen zullen ingenomen worden door personen die beschikken over een PersoonlijkAssistentieBudget (PAB) of een PersoonsGebonden Budget (PGB). Eén woning wordt voorzien voor personen met de ziekte van Huntington in het middenstadium van de aandoening. De andere twee woningen richten zich meer op de zorg voor personen met de ziekte van Huntington in een gevorderde zorgfase, waarbij de behoefte aan lichamelijke zorg meer uitgesproken is. Het komende jaar staat volledig in het teken van de uitbreiding: afwerking en inrichting van het gebouw, voorbereiden opnames en groepssamenstelling, opmaken personeelplanning,… De feestelijke opening van het gebouw is voorzien voor eind november en zal samenvallen met 10 jaar Home Marjorie. In dat kader is samen met de Huntington Liga vzw een symposium gepland. Samenwerkingsverband rond de ziekte van Huntington In het najaar van 2008 wordt duidelijk dat de Federale Overheid in 2009 middelen vrijmaakt om het continuüm te verbeteren voor residentiële zorg voor een aantal doelgroepen (MS, ALS, zvH). Voor mensen met de ziekte van Huntington houdt dit in dat er 2 conventies – elk voor 20 personen – tussen het RIZIV en een psychiatrisch centrum worden afgesloten. 5 van de 20 personen worden opgevangen in een psychiatrisch centrum, de andere 15 in groepjes van 5 in drie verschillende rust- en verzorgingstehuizen (RVT). Het doel is dat er intens wordt samengewerkt tussen het projecthoudende psychiatrisch centrum en de drie RVT’s. In de marge van deze conventie zijn er ook (beperkte) middelen voorzien om kennisoverdracht te organiseren met andere en niet door het RIZIV gesubsidieerde voorzieningen. In dat kader ontstaat eind 2008 een Samenwerkingsverband ziekte van Huntington waarin naast 10 andere partners ook Home Marjorie stapt. Het doel is om in Vlaanderen kennis en ideeën uit te wisselen omtrent de zorg voor personen met de ziekte van Huntington.

Kort genoteerd

4 1 Boottocht op de Schelde

4 Rotary Heist schenkt rolstoelfiets

18 april 2008 Voor het tweede opeenvolgende jaar werkt Home Marjorie met 27 vrijwilligers mee aan het Palingfestival te Mariekerke. De sponsormiddelen die de voorziening zo verwerft, komen goed van pas om de uitrusting van de nieuwbouw te financieren. Verder organiseert het Palingfestival jaarlijks voor de deelnemende voorzieningen een (gratis) boottocht op de Schelde. En daar zijn meerdere bewoners van de partij.

De Rotary Club van Heist-op-den-Berg organiseert een persconferentie waarbij onder andere een rolstoelfiets met elektrische hulpmotor wordt geschonken aan Home Marjorie. Zij realiseren daarmee een grote droom van de bewoners. Zo snorren zij bij iet-of-wat-goed-weer-dagen rond in de mooie omgeving van Hallaar.

2 Tevredenheidsonderzoek

5 augustus 2008 De bouwwerken aan de tweede woning van Home Marjorie starten. Begin 2010 wordt dit gebouw in gebruik genomen.

voorjaar 2008 Net als in 2005 organiseren we een tevredenheidsonderzoek bij de bewoners en hun betrokkenen. Naast heel veel positieve reacties op de zorg in Home Marjorie onthouden we drie thema’s waar we de komende jaren verbeterprojecten voor opzetten.

3 Hygiëneplan juni 2008 Sedert enige tijd kampt Home Marjorie met een hardnekkige ziekenhuisbacterie. Naast de uitwerking van een actieplan om daarmee om te gaan, wordt ook een allesomvattend hygiëneplan ontwikkeld.

5

5 Start bouwwerken 6 Legionella beheersplan Nieuwe wetgeving voor voorzieningen om legionellabesmetting tegen te gaan, maakt dat in Home Marjorie het volledige warmwatercircuit vervangen moet worden. Een groot werk en dito investering wordt in december uitgevoerd.

7 Kerstfeest 29 december 2008 Een eindejaarsactiviteit voor de bewoners en medewerkers voorzien van alle traditionele ingrediënten: lekker eten, veel en leuke cadeautjes en een fijne activiteit waarbij alle bewoners samen een mega-kunstwerk creëren.

7 ZORGAANBOD 48


DVC ‘t Zwart Goor DVC ‘t Zwart Goor Zwart Goor 1 2330 Merksplas 014 63 62 11 www.zwartgoor.be algemeen directeur: Paul Maes medisch directeur: Kathleen Michiels

Paspoort Het dienstverleningscentrum ‘t Zwart Goor biedt opvang en begeleiding aan 270 volwassenen met een verstandelijke handicap of een autismespectrumstoornis. Het omvat een tehuis voor niet-werkenden, een dienst beschermd wonen, een dagcentrum en een dienst voor ambulante begeleiding van personen met een verstandelijke handicap die geïnterneerd zijn in een strafinrichting.

49 ZORGAANBOD

Zorg op weg naar vernieuwing De vernieuwingstendens in de sector gehandicaptenzorg wordt in 2008 op de werkvloer tastbaar via de invoering van de richtlijnen zorgregie door de subsidiërende overheid. Doordat het regionaal overleg van de provincie Antwerpen op dit vlak een pioniersrol gespeeld heeft, is het effect beperkt en voorspelbaar. De opnameprocedure wordt aangepast. Verantwoording van de opnames wordt veel belangrijker en in een vast stramien gegoten. Zoals bij elke vernieuwing zijn er in de eerste periode een aantal onvolkomenheden die moeten bijgestuurd en opgevolgd worden. Ook op het vlak van de zorgvernieuwing worden de eerste stappen gezet. In het uitbreidingsbeleid gehandicaptenzorg worden middelen voorzien voor nieuwe vormen van zorgverlening: een experiment Persoonsgebonden Budget wordt opgestart, persoonsgebonden convenanten voorzien voor knelpuntdossiers, de integratie van de regelgeving beschermd en geïntegreerd wonen voorbereid. De lang aangekondigde tendens naar een nieuw financieringssysteem met een persoonsgebonden financiering als achtergrond wordt via deze projecten in de praktijk geïntroduceerd. Deze vernieuwingen worden van nabij opgevolgd. De mogelijke toekomstige integratie in de werking van ’t Zwart Goor wordt bestudeerd. In de dagelijkse werking van ’t Zwart Goor is het beschermd werken voor bewoners verder tot bloei gekomen. Bewoners gaan ondertussen beschermd werken in verschillende scholen, bij het gemeentebestuur, in de openbare bibliotheek, … Zorg in een duurzame omgeving 2008 krijgt een groen tintje. Alle geledingen van de voorziening worden betrokken in het project Ecocare. Na een verregaande doorlichting gaan werkgroepen vanuit de werkvloer gedreven aan de slag. Vanuit een enthousiaste benadering en met vele ideeën worden de eerste stappen gezet naar de vermindering van de ecologische voetafdruk van ’t Zwart Goor. Een eerste stap die de volgende jaren zijn vervolg zal kennen.

2

1

1

Actie Koffiestop 2 maart 2008 Het Z&P-team organiseert een geslaagde Actie Koffiestop in het kader van Broederlijk Delen.

2

Respectfull Tuning 13 april 2008 Op het domein ’t Zwart Goor organiseert de vzw ‘Respectfull Tuning’ het evenement ‘Respectfull Tuning Day’, een kleurrijk en uitnodigend spektakel voor talloze bezoekers, onze bewoners en hun familie.

Bezorgd om medewerkers Het medewerkersbeleid krijgt nieuwe impulsen. De tevredenheid van medewerkers wordt getoetst met uit te voeren actiepunten tot gevolg. Gerichte vormingsactiviteiten verhogen de deskundigheid en professionaliteit, vooral met het oog op de steeds stijgende zorgzwaarte van de doelgroep. In dit kader worden ook het onthaal en de introductie van nieuwe medewerkers geactualiseerd en afgestemd op het kwaliteitssysteem van de voorziening.

3

Kunst op het Hof 22 juni 2008 2008 stond in het teken van kunst. ’t Zwart Goor werkt mee aan het project Kunst op het Hof van KVLV. Ook de jaarlijkse Zomerfeesten worden kunstig ingekleed.

Met zin op naar 2009 2009 kondigt zich aan als een uitdagend jaar. Het project ‘geïnterneerden met een verstandelijke beperking in de strafinrichting’ neemt in het voorjaar de nieuwe accommodatie in gebruik. Het krijgt de naam ‘De Haven’. Een volgende stap in het zorgcircuit voor deze doelgroep kan gezet worden. Het inpikken op de zorgvernieuwingstendensen met mogelijke opnames van bewoners via persoonvolgende knelpuntgebonden convenanten of een persoonsgebonden budget zal de nodige aandacht vragen. De aangekondigde nieuwe regelgeving geïntegreerd wonen zal gevolgen hebben voor het beschermd wonen. En, hopelijk komt er een doorbraak in het bouwdossier van Amanis.

Kort genoteerd

4

3

4

Rommelmarkt 14 september 2008 ’t Zwart Goor nodigt de buitenwereld uit op de eigen Rommelmarkt, terwijl in het kader van Openmonumentendag een rondleiding voorzien werd door het VVV van Merksplas.

5

Erkenningsaudit 21 en 22 oktober 2008 De inspectie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin onderwerpt het kwaliteitssysteem van het dienstverleningscentrum ’t Zwart Goor in een tweedaagse erkenningsaudit aan een verregaande doorlichting.

6

Gebruikersraad 29 november 2008 Op de algemene vergadering van de gebruikersraad wordt het onderwerp ‘Erfenis en handicap’ uitvoerig toegelicht en besproken.

7

Vorming rond psychose 10 december 2008 De medewerkers, samen met een aantal collega’s van andere voorzieningen, krijgen tijdens een interne studiedag met de psycholoog Bert Van der Werf een interessante inleiding in de problematiek van psychosen.

ZORGAANBOD 50

ten kerselaere woon- en zorghuis

Ouderenzorg

Ten Kerselaere Woon- en zorghuis Ten Kerselaere Boonmarkt 27 2220 Heist-op-den-Berg 015 22 88 22 www.tenkerselaere.be algemeen directeur: Paul Van Tendeloo

Paspoort Ten Kerselaere in Heist-op-den-Berg is een woon- en zorghuis met een ruime

Voorstelling woonzorgdecreet Iedereen wil zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen en leven in de eigen woning, zelfs bij toenemende zorgbehoefte. Het ouderenbeleid van de toekomst zal maximaal inspelen op het ondersteunen van die zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Instrument daarvoor is het nieuwe woonzorgdecreet, een integraal decreet voor thuiszorg en residentiële ouderenzorg. Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Steven Vanackere stelt dit decreet op 6 september 2008 in het woon- en zorghuis Ten Kerselaere voor aan de pers. Minister Vanackere heeft een duidelijke reden om het nieuwe woonzorgdecreet in Ten Kerselaere voor te stellen. Van Ackere: “Heel wat zaken die in het woonzorgdecreet werden opgenomen zijn in Ten Kerselaere al gerealiseerd dankzij de dynamiek van het bestuur en het personeel van de instelling.” Met enige fierheid stelt de directie dat woon- en zorghuis Ten Kerselaere eens te meer als pionier actief was en ook deels model stond voor vele aspecten die in het nieuwe decreet aan bod komen.

waaier aan thuisvervangende en thuiszorgondersteunende diensten voor ouderen. Ten Kerselaere is steeds voorloper geweest in het aanbieden van nieuwe woon- en zorgvormen. Er verblijven 100 residenten. Meer dan 50 thuiswonende ouderen maken dagelijks gebruik van de thuiszorgondersteunende diensten dagverzorging, kortverblijf, poetshulp, strijkatelier of aangepast vervoer. Het dagelijks beleid van Ten Kerselaere valt onder de verantwoordelijkheid van het directieteam ouderenzorg van Emmaüs.

51 ZORGAANBOD

Vroegtijdige zorgplanning Ten Kerselaere werkt mee aan vernieuwende projecten zoals de eindrapporten rondom de palliatieve referentieverpleegkundige en de vroegtijdige zorgplanning (ACP). Onder ‘vroegtijdige zorgplanning’ wordt het voorafgaande overleg met de patiënt, de zorgverleners en de familie verstaan over de gewenste richting van de zorg bij het naderende levenseinde. Vroegtijdige zorgplanning stelt het individu dus in staat om – rechtstreeks of via zijn arts – zijn wensen in verband met de toekomstige zorg aan het levenseinde kenbaar te maken, voorafgaand aan het moment dat er geen beslissingsvermogen meer is en er medische beslissingen dienen genomen te worden. We noteren ook de goedkeuring in 2008 van het groeidiversiteitsplan, het project fitness voor thuisverblijvende mensen met dementie (KB Stichting) en het project rondom een modern gezins- en personeelsbeleid in de ouderenzorg.

1

2

Eindfase vernieuwbouw Woon- en zorghuis Ten Kerselaere bevindt zich in de doorstartjaren van vernieuwing. De tweede fase van de vervangingsnieuwbouw wordt begin februari 2008 in gebruik genomen. De infrastructuur voor de belangrijke omschakeling naar genormaliseerd kleinschalig wonen krijgt steeds meer vorm. De eerste bekommernis is de laatste fase van de vernieuwingsnieuwbouw in Ten Kerselaere. Het centrale gedeelte en de omgeving wordt heraangelegd.

Kort genoteerd

Een uitdaging van een andere aard is de kwaliteit van zorg te behouden. Daarvoor is deskundig en voldoende gekwalificeerd personeel nodig. Daarom is in 2009 de uitwerking van een modern gezins- en personeelsbeleid een belangrijke prioriteit. Het ‘menselijk kapitaal’ in Ten Kerselaere is groot. De directie wenst daarom alle medewerkers uitdrukkelijk te danken voor hun inzet voor de ouderen.

4

5

1 Opening fase II vernieuwbouw

3

4 februari 2008 De bewoners van de afdeling het Klavertjevier verhuizen naar de nieuwbouw. Ze krijgen een huis met een eigen tuin en een eigen voordeur.

2 Feest van de vrijwilligers 7 maart 2008 De meerwaarde van de vele vrijwilligers is groot. Ieder jaar bedankt het woon- en zorghuis de enthousiaste groep tijdens het feest van de vrijwilligers.

3 Opening Stille Ruimte 30 mei 2008 Uit de drukte van de dag stappen. Het kan in de nieuwe stille ruimte. Met dank aan de zusters van het Convent van Betlehem voor de steun bij de realisatie. Het pronkstuk van de ruimte is de icoon die de zusters van het Convent volgens de regels van de kunst maakten.

4 Bezoek minister Steven Vanackere 6 september 2008 Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Steven Vanackere stelt het nieuwe woonzorgdecreet op 6 september 2008 voor aan de pers in het woon- en zorghuis Ten Kerselaere in Heist-op-den-Berg.

5 Ophalen herinneringen met de jeugd 9 oktober 2008 Ophalen van herinneringen is een belangrijke methodiek om het langetermijngeheugen bij de bewoners te stimuleren. De verhalen komen spontaan naar boven, bijvoorbeeld tijdens een wandeling in het provinciaal domein De Averegten met leerlingen van een plaatselijke basisschool.

ZORGAANBOD 52

Ouderenzorg

Hof van Arenberg Woon- en zorghuis Hof Van Arenberg Rooienberg 21 2570 Duffel 015 30 36 16 www.hofvanarenberg.be algemeen directeur: Paul Van Tendeloo

hof van arenberg woon-en zorghuis

Plannen voor nieuwbouw Het Hof van Arenberg bevindt zich in de beginfase van belangrijke vernieuwingen. Voor een goede zorg is nieuwe accommodatie nodig. Een uitbreiding van de voorziening zal bovendien een positieve impact hebben op de exploitatie. In 2008 krijgen de nieuwbouwplannen voor de aanbouw aan Tabor vorm. De plannen en dossiers worden afgewerkt en ingediend. Nu is het wachten op groen licht. Zorgvernieuwing Vernieuwende projecten zoals de palliatieve referentieverpleegkundige en de vroegtijdige zorgplanning (ACP) lopen in het Hof van Arenberg en in Ten Kerselaere (meer informatie daarover staat in de bijdrage van Ten Kerselaere op pagina 51). 20 jaar in 2009 De directie wenst alle medewerkers proficiat die zich in Duffel al 20 jaar met hart en ziel inzetten voor de bewoners! Dat wordt gevierd in 2009.

Paspoort Het Hof Van Arenberg te Duffel bestaat uit twee afdelingen die voorlopig nog verspreid liggen op de campus Duffel. ‘t Hofke biedt in twee leefgroepen opvang voor 30 zorgbehoevende ouderen. In Tabor verblijven 30 zorgbehoevende zusters van het Convent van Betlehem. Het zorgstrategisch plan voorziet in een nieuwbouw voor ‘t Hofke en een uitbreiding met onder meer enkele bedden kortverblijf aansluitend aan de afdeling Tabor. Het dagelijks beleid van het Hof van Arenberg valt onder de verantwoordelijkheid van het directieteam ouderenzorg van Emmaüs.

53 ZORGAANBOD

1 1 Driekoningen zingen

Kort genoteerd

6 januari 2008 De drie wijzen zorgen voor een aangename namiddag in Tabor.

2 Optreden van Kamiel en zijn koor 16 april 2008 Kamiel en zijn koor treden op voor de bewoners van ’t Hofke: Kamiel is de partner van een overleden bewoonster en dirigent van het gepensioneerden koor Music-Hova. Al meer dan 10 jaar treden zij op in ‘t Hofke. Het koor brengt een repertoire met aangepaste liedjes.

3 Bewoners van Hofke op bedevaart 22 mei 2008 Bedevaart naar de ‘Mariagaard’ in SintKatelijne-Waver, waar de pastoor ons verwelkomt en rondleidt langs een verzameling Mariabeelden en kapelletjes in de tuin van de pastorie. We sluiten af met koffie en pannenkoeken in het parochiehuis.

2

3 ZORGAANBOD 54

Kind, jeugd en gezin

KDV De Hummeltjes KDV De Hummeltjes Rooienberg 12 2570 Duffel 015 30 41 11 www.kinderopvangduffel.be directeur: Saskia Lambrechts

De werking van de voorzieningen voor kinderdagopvang verloopt deels parallel. Veel van de ondertaande realisaties hebben niet alleen betrekking op KDV De Hummeltjes, maar ook op de initiatieven buitenschoolse opvang (IBO) en KDV De Zonnebloem. Inclusieve opvang Inclusieve opvang is opvang van kinderen met specifieke zorgbehoeften. Die werking wordt op punt gesteld. De dossiers met occasionele inclusieve opvangprestaties worden ingediend bij de bevoegde overheid. Op 6 november nemen medewerkers deel aan een studiedag van Kind & Gezin over dit thema. Praktisch alle medewerkers volgen in 2008 ook een opfriscursus EHBO. Pedagogische medewerkers Het aantrekken van pedagogisch geschoolde medewerkers op stafniveau heeft in de praktijk zijn meerwaarde bewezen. Ze ontwikkelen het Zelfevaluatie-instument voor de kinderopvang (ZIKO) verder en ze passen het aan aan de wensen van de verschillende voorzieningen. Ze werken ook de onthaalprocedure voor nieuwe medewerkers volledig uit en organiseren op 30 april 2008 in Mechelen de allereerste teamdag voor alle medewerkers van de kinderopvang.

Paspoort Het kinderdagverblijf (KDV) De Hummeltjes in Duffel heeft 84 erkende plaatsen voor opvang van kinderen tussen 0 en 3 jaar. Er zijn ongeveer 120 kinderen ingeschreven.

55 ZORGAANBOD

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen In het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen nemen de voorzieningen vanaf november 2008 deel aan een ESF-project met bemiddeling van Randstad. Bedoeling is om tegen het voorjaar 2009 voor alle voorzieningen van de kinderdagopvang binnen Emmaüs oudertevredenheidsmetingen uit te voeren. In septemberoktober 2009 is het de bedoeling om concrete verbeteringsvoorstellen te doen die mogelijk ook opgenomen worden in de begroting van 2010. Energieproject Aan de Rooienberg in Duffel zitten het IBO, het KDV De Hummeltjes en de minicrèche De Snoezels. Voor die site start een energieproject dat de kinderen van de buitenschoolse opvang ‘Ecolinnetjes’ dopen. Doel is op alle vlakken (water, elektriciteit, verwarming) energiebesparende maatregelen te treffen. Tal van projecten zijn al uitgevoerd. Voor een duidelijke vergelijking en evaluatie is het echter nog te vroeg.

3 1

Nieuw logo Alle initiatieven van de kinderdagopvang krijgen een nieuw logo. Het is voor alle voorzieningen identiek, maar wordt telkens aangevuld met de contactgegevens van elke individuele voorziening.

2

Kort genoteerd

Nieuwe website Een gloednieuwe website voor de kinderopvang wordt grondig voorbereid. De website gaat in 2009 online.

3

Kleur en gezelligheid In het kinderdagverblijf worden nogal wat opfrissingswerken uitgevoerd. Kleurrijke speelhuisjes en hekjes delen het dakterras op. De binnenspeelzaal ‘De Zeppelin’ krijgt verschillende gezellige speelhoeken.

4

Studiereis naar Rome 2 oktober 2008 Een twintigtal verantwoordelijken, directies en bestuurders uit de kinderopvangsector neemt in april deel aan een vierdaagse studiereis naar de kinderopvangsector in Rome. Daar verhoogde men op vijf jaar tijd het aantal opvangplaatsen met 70%. Gezien de nood aan opvangplaatsen in Vlaanderen wenst de delegatie dat van nabij te bekijken. De studiereis levert verfrissende ideeën op. Op 2 oktober 2008 wordt een verslag van de studiereis voor 120 geïnteresseerden toegelicht in het Vlaams Parlement.

4 ZORGAANBOD 56


KDV De Zonnebloem KDV De Zonnebloem Koningin Astridlaan 157 2800 Mechelen 015 41 02 01 directeur: Saskia Lambrechts

Paspoort Het kinderdagverblijf (KDV) De Zonnebloem in Mechelen voor kinderen van 0 tot 3 jaar. De Zonnebloem heeft een erkenning voor 28 plaatsen, waar ongeveer 40 kinderen gebruik van maken.

57 ZORGAANBOD

Samenwerking in Mechelen Mechelen is een van de steden die deelnemen aan het proefproject voor de uitbouw van een Centrum voor Kinderopvang (CKO). In dat kader bouwen de meeste Mechelse kinderopvangvoorzieningen een samenwerking uit. Het CKO Mechelen richt een centraal meldpunt op en verzamelt gegevens (onder meer over kansarmoede, taalgebruik, aantal eenoudergezinnen). Om elkaar beter te leren kennen, vergaderen de deelnemers in verschillende voorzieningen voor kinderopvang. Het CKO deelt informatie over de logistieke werking en wisselt gegevens uit in het kader van de uitbreidingsronde van de kinderopvang door de overheid. Het neemt deel aan de opstart van een centrum voor opvoedingsondersteuning te Mechelen, aan de verschillende intervisiedagen van Kind &Gezin, en aan de drie studievoormiddagen over de sociale functie van de kinderopvang. Het is nu afwachten of dit pilootproject in 2009 verlengd wordt. Uitbreiding opvang? Vzw Emmaüs dient een aanvraag in voor de oprichting van een nieuw kinderdagverblijf van 28 plaatsen in Mechelen. De nood aan opvangplaatsen in de Dijlestad is immers hoog. Andere initiatiefnemers krijgen de plaatsen echter toegekend. Hopelijk kan bij een volgende uitbreidingronde in het voorjaar van 2009 toch nog de beoogde uitbreiding gerealiseerd worden.

Kort genoteerd

1 1 Opfrissingswerken In De Zonnebloem wordt de trappenhal volledig herschilderd en worden de bedjes van de peuters vervangen.

ZORGAANBOD 58


IBO Duffel IBO Duffel Rooienberg 12 B 2570 Duffel 015 30 41 11 www.kinderopvangduffel.be directeur: Saskia Lambrechts

Paspoort Het Initiatief Buitenschoolse Opvang (IBO) heeft drie vestigingen in Duffel: Het Speelnest, Het Ravottersnest en Het Ooievaarsnest. Er zijn in totaal 168 er-

Flexonest De overheid lanceerde eind 2007 de Actieplannen flexibele en occasionele opvang. In dat kader start op 1 september 2008 de Gemandateerde Voorziening ‘Het Flexonest’ voor de zorgregio Kontich. Bedoeling is dat het Flexonest een extra aanbod uitwerkt. Dat komt bovenop het reguliere aanbod van het IBO Duffel. Het extra aanbod geldt voor kinderen uit de zorgregio (Kontich, Hove, Edegem en Duffel) en bestaat uit de volgende initiatieven: ruimere openingsuren (van 6.30 uur tot 7 uur en van 18 tot 18.30 uur) extra openingsdagen (bovenop 230 verplichte openingsdagen) opvang van licht zieke en herstellende kinderen opvang op pedagogische studiedagen en schoolsnipperdagen dispatching van alle flexibele en occasionele opvangvragen van ouders uit de zorgregio Hiervoor worden een coördinator (33%) en drie halftijdse doelgroepmedewerkers aangetrokken. Goede punten Het IBO streeft naar een kwaliteitsvolle opvang en slaagt daar ook in. Dat blijkt uit de inspectie die in het voorjaar van 2008 plaatsvindt in de drie vestigingen van het IBO. De bezetting in het IBO is hoog. Daarom wordt de inzet van personeel en infrastructuur verder verbeterd. Een aantal overheidsmaatregelen draagt daar toe bij. Voor de ‘slapertjes’ (kleuters die nog geen volledige schooldagen aankunnen) wordt de samenwerking met de scholen op punt gesteld.

kende plaatsen waar per jaar ongeveer 850 kinderen worden opvangen. In het kader van de actieplannen flexibele en occasionele opvang van de overheid, startte op 1 september 2008 de Gemandateerde Voorziening ‘Het Flexonest’ voor de zorgregio Kontich.

59 ZORGAANBOD

Meer dan opvang Het gaat in de sector niet langer puur om opvang. De inzet van pedagogisch geschoolde medewerkers op stafniveau bewijst zijn meerwaarde. Zij diepen de vakantiewerking van de buitenschoolse opvang verder uit. Ze bereiden het gebruik voor van het crea-atelier en de gelijkvloerse ruimte van ‘de Toren’. Ze geven de kinderen de kans in de toekomst, samen met Pommelien de postbode, het vakantieprogramma te beoordelen.

1 1

Extra speelruimte in Ooievaarsnest 18 mei 2008 Tussen Het Ooievaarsnest en de achterliggende kleuterschool wordt een polyvalente ruimte gebouwd. Deze extra speelruimte met een nieuwe keuken en sanitaire voorzieningen wordt feestelijk geopend op 18 mei 2008.

2

Opendeur 30 mei 2008 ‘Ridders en Jonkvrouwen’ is het thema van de opendeurdag. De vele bezoekers zien dat Het Speelnest is omgetoverd tot een feeëriek kasteel.

2 ZORGAANBOD 60


CKG Betlehem CKG Betlehem Edgard Tinellaan 2b 2800 Mechelen CKG Willebroek Kapelstraat 4 2830 Willebroek 015 44 67 67 www.ckgbetlehem.be Directeur: Johan Feskens

Paspoort Het Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning (CKG) Betlehem biedt ouders met jonge kinderen tot 12 jaar ondersteuning en begeleiding bij de op-

Energiezuinige nieuwbouw Het gebouw waar het CKG Betlehem vandaag huist, is niet meer geschikt voor een goede werking. Een nieuwe stek is nodig. In 2008 wordt er conceptueel voorbereidend werk verricht. De vzw Emmaüs koopt een terrein gelegen in Mechelen vlakbij het Tivolipark. De nieuwe locatie bevindt zich nog steeds binnen het stedelijke gebied van Mechelen en is met een stadsbus vlot bereikbaar. De extra troeven van het Tivolipark zijn onder meer een kinderboerderij en een ingerichte speeltuin. De Raad van bestuur keurt het plan goed om een energiezuinig gebouw in passiefstandaard of een lage-energiewoning te realiseren. Om dit bouwproject tot een goed einde te brengen werkt het CKG samen met Cenergie, een studiebureau dat gespecialiseerd is in passiefbouw. Tevens wordt voor de toewijzing van een architect advies gevraagd aan het Team Vlaams Bouwmeester. Toewijzing van de architect en het indienen van de bouwaanvraag zijn gepland voor 2009. Vernieuwing en verruiming van de werking Om de werking het best af te stemmen op de noden van gezinnen zoekt het CKG Betlehem naar geschikte methodes. In Willebroek werkt het CKG Betlehem met een ‘ouderparticipatieve werking’. Ouders komen samen met hun kinderen naar het centrum en volgen verschillende programmaonderdelen. In 2008 evalueert het team de nieuwe ouderparticipatieve werking en maakt samen met Kris Vermeulen en Ilke De Vries een video over deze bijzondere aanpak. Met die korte video kunnen ouders kennis maken met de werking en van de sfeer proeven.

voeding van hun kinderen. Dag en nacht staan begeleiders klaar: om kinderen op te vangen, om een gezin thuis te begeleiden, om ouders te coachen bij het verbeteren van de relatie met hun kinderen. In samenspraak met het gezin zoekt het CKG naar de meest gepaste ondersteuning. Het zorgaanbod is rechtstreeks toegankelijk en altijd tijdelijk. Het CKG Betlehem heeft twee vestigingsplaatsen: één in Mechelen en één in Willebroek.

61 ZORGAANBOD

CKG Betlehem springt ook op de kar van Triple P of voluit ‘Positive Parenting Program’. Ouders krijgen eenvoudige oplossingen en tips voor veel voorkomende opvoedingsvragen. Doel van Triple P is positief ouderschap te bevorderen, emotionele- en gedragsproblemen bij kinderen te voorkomen en/of te verminderen. Het CKG start in samenwerking met de opvoedingswinkel van Mechelen het Triple P groepsprogramma voor ouders. De voorbereiding van het project STOP 4-7 start in 2008. STOP 4-7 staat voor ‘Samen sterker terug op pad’. De doelgroep zijn jonge kinderen tussen 4 en 7 jaar met (ernstige) gedragsproblemen thuis en/ of op school. Het programma omvat drie trainingen: een kindtraining, een oudertraining en een leerkrachtentraining. Eind 2008 vinden de selecties plaats voor de aanwerving van begeleiders voor het STOP 4-7 programma. Het team zal trainingen aanbieden in de regio Mechelen en Antwerpen-Zuid. Meer info: www.stop4-7.be.

1

Nieuwe brochure

1

Kort genoteerd

Dankzij de nieuwe brochure krijgen ouders een beter beeld van het aanbod van het CKG Betlehem. Voor elk programma is er een aparte kaart zodat ouders kennis kunnen maken met een programma op hun maat.

2

Omdat een positieve hechting belangrijk is In het CKG te Mechelen volgen de begeleiders een opleiding over de omgang met hechtingsproblemen bij jonge kinderen. Greet Splingaer van vzw Rapunzel begeleidt de training. In 2009 loopt die verder. Het werken met hechtingsfiguren toont al vrij snel positieve resultaten. De gezinsbegeleiders die de intensieve begeleiding aan huis aanbieden zullen ook een verdere opleiding volgen rond hechting in het jonge gezin, onder meer met videotraining.

3

Nieuwe website december 2008 Vlak voor Kerstmis gaat de website van het CKG online. De eerste reacties zijn zeer lovend. Voor het eerst in de geschiedenis komen er via de website aanmeldingen van ouders binnen. We plannen op de website nog een aparte map voor kinderen.

ZORGAANBOD 62


Ivo Cornelis vzw Ivo Cornelis vzw Edgard Tinellaan 1d 2800 Mechelen 015 44 67 44 www.ivocornelis.be directeur: Louis Janssens

Paspoort De vzw Ivo Cornelis biedt opvang en begeleiding aan kinderen en jongeren uit de bijzondere jeugdzorg. Het gaat om begeleiding van jongeren die in een problematische opvoedingssituatie verkeren of een als misdaad omschreven feit hebben gepleegd. De vzw Ivo Cornelis huisvest 55 jongeren in residentieel verband en 20 jongeren in twee dagcentra. De vzw begeleidt 48 gezinnen via

Decreet rechtspositie minderjarige De rechtspositie van de minderjarige staat omschreven in een decreet. De implementatie ervan naar de dagelijkse werking van de vzw Ivo Cornelis is in 2008 gerealiseerd. Twee jaar ervoor schreef een werkgroep daarvoor een scenario uit. In 2007 volgden enkele medewerkers een specifieke vorming over de implementatie van het decreet. Op basis van een tiental toetsstenen wordt het decreet omgezet naar de dagelijkse werking. Recht op informatie, inspraak, respect, participatie, klachten of privacy zijn geen losse begrippen, maar worden als grondbeginsels ingeschreven in de werking. Ze zijn aantoonbaar in de dossiers. Er wordt een eerste interne audit gehouden waarbij afdelingen werk/verbeterpunten aanbrengen. Dit krijgt zeker een verdere opvolging begin 2009 ter voorbereiding van volgende inspecties. Hervorming en interne samenwerking Het studiosysteem is een trainingscentrum voor kamerbewoning in het kader van een zelfstandigheidstraining voor jongens vanaf 17 jaar. De hervorming van het studiosysteem krijgt veel aandacht. Een nieuwe coördinator, een nieuw zorgpad inclusief de installatie van twee contextbegeleiders vormen de basis voor een herstart. In de Sibbe kunnen kinderen tussen 0 en 12 jaar terecht voor residentiële opvang. Het initiatief startte als samenwerking tussen CKG Betlehem en Ivo Cornelis. In het voorjaar 2008 komt de Sibbe om operationele redenen volledig onder Ivo Cornelis. De samenwerking wordt herleid tot een studieopdracht. Twee studenten orthopedagogie van de KUL bestuderen de in-en uitstroom en observeren wat de gevolgde methodieken zijn.

de thuisbegeleidingsdienst en 16 jongeren die begeleid zelfstandig wonen. De dienst crisishulp aan huis start op vraag van de jeugdrechtbank of het comité van jeugdtoezicht op zeer korte tijd mobiele begeleiding voor een korte periode. De dienst BIC werkt aan herstelbemiddeling en confronteert jongeren met hun slachtoffers en/of met de feiten die zij hebben gepleegd. De verschillende opvangvormen liggen in Mechelen, Heffen, Willebroek en Vilvoorde.

63 ZORGAANBOD

De Griffoen en de Hefboom bieden residentiële opvang aan. In 2008 werken beide op organisatorisch en op inhoudelijk vlak nauwer samen. Een vliegende begeleider staat ter beschikking van beide afdelingen. Zowel de contextbegeleiders als de pedagogisch medewerkers hebben vaker en intensiever contact dan voeger. Ook de leergroepbegeleiders treffen elkaar in een goede verstandhouding. Weekends- en vankantieperiodes worden op elkaar afgestemd. Ondertussen hebben ook alle residentiële afdelingen een contextbegeleider. De Griffoen bereidt een verhuis voor naar een tijdelijke locatie. In 2009 starten de verbouwingen aan de locatie in de Nokerstraat te Mechelen. Jaarlijkse evaluatie met verwijzers In het najaar gaan de jaarlijkse feedbackgesprekken door met de verwijzers over de werking van de voorzieningen. Zowel erkenning als

1 bevestiging van ons werk maar ook enkele suggesties worden in alle openheid besproken. Mogelijke richtingen van uitbreiding worden besproken. De uitbreiding met een Sibbe II krijgt op dit ogenblik alle steun van de verwijzers.

Kort genoteerd

Opnemen van het peter/meterschap Elke nieuwe medewerker krijgt een peter of meter toegewezen bij zijn/ haar indiensttreding. Naast de kunde om een begeleidingsproces vakkundig te voeren, dienen heel wat praktische zaken op relatief korte tijd gekend te zijn. Onze procedures dragen hier toe bij, maar een persoonlijke begeleiding vergemakkelijkt dit proces van inburgering. Daarnaast is er een informatiemoment voor nieuwe medewerkers. Ze krijgen er een toelichting bij de missie en visie, een voorstelling van alle afdelingen, informatie over veiligheid en preventie, het agressiebeleidsplan en de kwaliteitsontwikkeling. In het najaar worden voorbereidingen getroffen om een gemeenschappelijke basiscursus ‘kijk op hulpverlening’ voor nieuwe medewerkers te organiseren.

1 25 jaar Hefboom 5 december 2008 Op vrijdag 5 december wordt de 25ste verjaardag gevierd met een receptie voor de verwijzers en het personeel van Ivo Cornelis, gevolgd door een etentje met de teams en een nostalgische terugblik op de werking dankzij enkele filmpjes.

2 Opleiding Icoba De agressieopleiding persoons- en teamgerichte veiligheidstechnieken voor begeleiders en logistieke medewerkers loopt verder. In 2009 krijgt dit nog een vervolg voor de medewerkers van de mobiele diensten (gezinsbegeleiders).

3 Het groeidiversiteitsplan Om de diversiteit op de werkvloer te bevorderen doet Ivo Cornelis beroep op het Regionaal Sociaal-Economisch Overlegcomité Mechelen (RESOC). Dat staat in voor de begeleiding en ondersteuning bij de indiening van de diversiteitsplannen en voor de procesbegeleiding. Drie actiepunten zijn uitgewerkt: 1. de competentieontwikkeling van logistieke medewerkers; 2. opstarten van een structurele ervaringsuitwisseling met andere socialprofitorganisaties uit de regio (zijnde het CAW welzijnshuis en CGG De Pont); 3. afstemming tussen optimale invulling arbeid/privé enerzijds en maximale ontplooiingskansen voor de jongeren anderzijds (we bekijken de mogelijkheid om te werken met vrijwilligers, toegelicht door het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk op het Beleidscomité).

4 Ontwerp nieuwe website Ivo Cornelis ontwikkelt een nieuw website die begin 2009 online gaat.

5 Tijdelijke stek voor De Griffoen

5

In 2009 starten de verbouwingen aan de Griffoen. De jongeren krijgen tijdelijk onderdak in een woning die Ivo Cornelis in 2008 aankoopt en verbouwt.

ZORGAANBOD 64


Huize Bethanie vzw Huize Bethanië vzw Botermelkbaan 75 2900 Schoten Waarlooshofstraat 3 2020 Antwerpen 03 658 45 02 www.huizebethanie.be algemeen directeur: Luc Claessens

Paspoort Huize Bethanië vzw verenigt vijf voorzie-

Uit de startblokken Het begeleidingstehuis Hakatoo is in november 2007 gestart. Het accent ligt op het gezinsgericht werken. Residentiële en mobiele begeleiding zijn daarbij in evenwicht. De rode draad door de hulpverlening is het versterken van het gezin en het verhogen van de competenties van de opvoedingsverantwoordelijken. Hakatoo richt zich tot gezinnen met kinderen onder de 12 jaar waarin een residentiële plaatsing van een kind een tijdelijke oplossing kan bieden. Het toekomstperspectief is echter steeds de terugkeer naar het gezin binnen een periode van 2 jaar. Na een jaar werking blijkt tot ieders tevredenheid dat dit concept werkt. Verwijzende instanties zien Hakatoo als een toegevoegde waarde voor de hulpverlening aan gezinnen. De thuisbegeleidingsdienst Amarilis bewijst in zijn tweede werkjaar dat de keuze om met videohome training te werken een meerwaarde biedt voor de cliënten. Het team gaat verder in de zoektocht hoe dit methodisch aanbod kan ingepast worden in een hulpaanbod dat afgestemd is op de noden en de specifieke situatie van elk gezin en op de opdracht van de verwijzer.

ningen voor Bijzondere Jeugdzorg. Het Begeleidingstehuis Juno te Schoten

Kwaliteitsprojecten

is erkend voor de residentiële opvang en begeleiding van 50 kinderen en jongeren. Er zijn drie leefgroepen van elk 10 kinderen en een Trainingscentrum Kamerwonen voor 20 jongeren. Op hetzelfde domein is de thuisbegeleidingsdienst De Compagnie gevestigd. Ze biedt thuisbegeleiding aan 32 gezinnen. Op ’t Kiel te Antwerpen biedt Van Celsthuis residentiële opvang en begeleiding aan 31 jongeren vanaf 14 jaar. Twee teams begeleiden jongeren in de leergroep, kamertraining, studiowonen en Begeleid Zelfstandig Wonen. Op hetzelfde domein startte eind 2006 de Thuisbegeleidingsdienst Amarilis met thuisbegeleiding voor 32 gezinnen en eind 2007 Begeleidingstehuis Hakatoo voor de opvang van 15 kinderen tot 12 jaar.

65 ZORGAANBOD

Het project missie, visie en strategische doelstellingen. Een zelfevaluatie (Proza) maakt in 2005 duidelijk dat de vzw nood heeft aan een visie en opdrachtverklaring voor het geheel en aan strategische doelstellingen. In 2007 maken alle teams, ondersteund door een externe consultant, een analyse van de huidige en de toekomstige invulling van het beleid. Doorheen de besprekingen over de opdrachtverklaring worden stilaan de contouren duidelijk van een toekomstgerichte en overkoepelende visie op hulpverlening, mens en maatschappij en personeelsbeleid. Eind 2008 is de opdrachtverklaring van Huize Bethanië vzw gestoffeerd met een set visieteksten over de peilers van de werking: visie op mens en maatschappij, visie op hulpverlening en visie op personeelsbeleid. De ontbrekende visie op organisatie wordt in 2009 verder uitgetekend in het kader van de reorganisatie van Huize Bethanië vzw en De Grote Robijn vzw. Tevredenheidmetingen Voor het eerst wordt een tevredenheidmeting bij alle cliënten uitgevoerd. Dat gebeurt schriftelijk, met behulp van een vragenlijst, en zowel bij de ouders als bij de jongeren. Deze meting is het sluitstuk van een verbeterproject waar meer dan een jaar aan werd gewerkt. 95% van de bevraagde cliënten (op een respons van 58 %) is tevreden. De andere voorzieningen van de groep Ivo Cornelis zullen dit meetinstru-

ment en de werkwijze ook gebruiken. In 2010 wordt de tevredenheidmeting herhaald en zal een aangepaste vragenlijst klaar zijn voor cliënten jonger dan 12 jaar. In 2008 wordt ook een onthaalbeleid voor nieuwe medewerkers ontwikkeld en uitgevoerd.

1 Triple P voor ouders Naast het gezinsgericht werken wordt ook flexibel werken een prioriteit in de hulpverlening. We maken gebruik van het aanbod van de Provincie Antwerpen om medewerkers te scholen in Triple P (Positive Parenting Program). We organiseren vier opleidingssessies voor onze ouders met kinderen jonger dan 12 jaar.

2 Sociale netwerkstrategieën Participatie en empowerment van cliënten en respect voor cliënten krijgen vorm door de organisatie van een training ‘Sociale Netwerkstrategieën’ en door de stapsgewijze realisatie van die strategieën in de concrete hulpverleningstrajecten.

3 Nieuwbouw De voorbereiding van de nieuwbouwprojecten loopt verder. In 2009 wordt gestart met de nieuwbouw op het domein ’t Kiel. De plannen voor het domein in Schoten lopen vertraging op doordat de stedenbouwkundige vergunning nog niet is afgeleverd.

EMMAÜS BOUWT 66


De Grote Robijn vzw De Grote Robijn vzw Korte Sint-Annastraat 4 2000 Antwerpen 03 231 25 75 www.degroterobijn.be algemeen directeur: Luc Claessens

Paspoort De Grote Robijn heeft een ruim aanbod om jongeren op een gepaste manier te begeleiden. Het onthaal-, observatie-, en oriëntatiecentrum (OOOC) is een crisisopvangcentrum voor residentiële of ambulante begeleiding van 24 minderjarigen die niet meer thuis, in een residentiële voorziening of in een pleeggezin kunnen blijven. De Matant verzorgt kortdurende crisishulpverlening om dreigende uithuisplaatsing van een kind of jongere uit een gezin in crisis te voorkomen. Tijdens een korte en intense begeleiding worden de competenties van het gezin verhoogd. Aan jongeren die vastlopen in de zorgverlening biedt La Strada een timeoutproject. Ze kunnen samen met een begeleider een meerdaagse tocht door de Ardennen maken. Crescendo is de thuisbegeleidingsdienst die werkt volgens de methodiek van Intensieve Pedagogische Thuiszorg.

67 ZORGAANBOD

Erkend De Vlaamse overheid wijzigt in oktober 2008 het erkenningsbesluit voor de voorzieningen bijzondere jeugdbijstand. Twee belangrijke wijzigingen hebben een onmiddellijk effect op de organisatie van De Grote Robijn vzw. Tot oktober 2008 kon De Grote Robijn vzw enkel een erkenning krijgen voor een onthaal, oriëntatie en observatiecentrum. Het was niet mogelijk om andere nieuwe werkvormen te laten erkennen als deel van de werking. De thuisbegeleidingsdienst Crescendo behoorde daarom juridisch tot Ivo Cornelis vzw. Vanaf de start in oktober 2007 werkte de thuisbegeleidingsdienst echter voor gezinnen in arrondissement Antwerpen en werd de dienst georganiseerd binnen De Grote Robijn vzw. Door de wijzigingen in het erkenningsbesluit zal Crescendo vanaf 1 januari 2009 ook onder de juridische en financiële verantwoordelijkheid vallen van De Grote Robijn. De tweede wijziging betreft de invoering van een nieuwe erkenningscategorie voor de diensten crisishulp aan huis. De overheid stimuleerde deze nieuwe werkvorm als een belangrijke differentiatie in het kortdurend mobiel werken met gezinnen. Zoals Crisishulp aan Huis Mechelen (Ivo Cornelis vzw) had de erkenning van De Matant echter een tijdelijk karakter. Door de invoering van een nieuwe erkenningscategorie (9) krijgt deze dienst na vier jaar een vaste erkenning. Nog belangrijk is te vermelden dat de financiering gebeurt onder de vorm van een enveloppenfinanciering. De subsidiërende overheid introduceert daarmee voor de eerste keer deze alternatieve vorm van subsidiëring voor erkende voorzieningen in de bijzondere jeugdbijstand. Of dit een vooraankondiging is voor een nieuw financieringssysteem voor de hele sector bijzondere jeugdbijstand is vandaag nog een vraag? Feest De vzw bestaat in 2008 10 jaar. Op 28 november viert De Grote Robijn vzw feest met een ontvangst op ‘het Schoon Verdiep’ van het stadhuis van Antwerpen (zie foto). Na een kort historisch overzicht over de werking spreekt Guido Van Oevelen, de voorzitter van de raad van bestuur, lovende en bemoedigende woorden uit over de jonge vzw. Hij beëindigt zijn toespraak met de woorden: “De raad van bestuur wil samen met jullie middels materiële en organisatorische investeringen blijvend zoeken hoe deskundigheid en betrokkenheid nog meer dan vandaag kan leiden naar goede zorg.” Minister Steven Vanackere feliciteert De Grote Robijn voor de werking. In het kader van een van de belangrijke beleidsthema’s van de minister (de grotere doorstroming van jongeren in de bijzondere jeugdbijstand) wordt de thuisbegeleidingsdienst Crescendo in de bloemetjes gezet voor zijn innovatief werk. Op 1 december 1998 startte het centrum als een crisisopvangcentrum voor 13 minderjarigen met 10 voltijdse medewerkers. In 10 jaar evolueerde De Grote Robijn naar een crisisopvangcentrum met een capaciteit voor 24 minderjarigen. Het centrum breidde uit met de thuisbegeleidingsdienst Crescendo (capaciteit 32 plaatsen), De Matant (48 begeleidingen per jaar) en het time-outproject La Strada (44 begeleidingen). Ondertussen werken er 49 medewerkers in het centrum.

ZORGAANBOD Onze voorzieningen blikken terug op 2008

Recommend Documents