S in t - R och us Gaz ette
Jaargang 10 • Nr. 4 • december 2004 • Kantoor van afgifte: Sint-Amandsberg 1
1ja0 ar
Onze Gilde zegeviert
De Sint bezoekt terug onze Gilde
Wanneer wij even terugblikken op het voorbije jaar, dan kan men 2004 in onze kronieken inkaderen als een “jubeljaar” op schuttersgebied. Hebben diverse maatschappijen en gilden ons steeds argwanend zien deelnemen en prijzen in de wacht slepen, des te groter zal hun vrees in de toekomst zijn wanneer de Sint-Rochusschutters zich komen aanbieden voor een wedstrijd. De broeders met o.a. Peter, Roland, Johan en Johan, Jean, Christophe, Carlos, Danny en Eric hebben nogmaals bewezen dat zij de traditionele kruisboog evenals de field weten te hanteren. Onze schuttersploegen zorgden tevens voor een “unicum“ in onze Gildeannalen, namelijk zij wisten goud te veroveren op alle disciplines, aldus werd onze Gilde meermaals Belgisch kampioen. Een prestatie zonder weerga !! Tijdens de field-indoor werd het erepodium volledig bezet door onze broeders Jean Vanderhaeghen, Peter Van De Wiele, Christophe Vanderhaeghen, ééns te meer een Sint-Rochuszaak ! Tevens werden diverse gouden, zilveren, bronzen medailles in de wacht gesleept voor individuele prestaties. Zo kon meester Peter Van De Wiele, voor de zoveelste keer met een karrevracht gouden medailles huiswaarts keren. De bekroning van hun inzet, heeft dan ook deze maand plaats gegrepen op het Stadhuis van Brussel. Aan allen van harte gefeliciteerd en oprechte dank aan alle schutters die 2004 zo succesvol hebben laten verlopen. Laten wij dan ook, in dezelfde geest, de toekomst van onze Gilde verder blijven vrijwaren en steeds broederlijk de handen in mekaar slaan. In die geest, wil ik dan ook alle broeders en hun dierbaren een voorspoedig, succesvol en vooral gezond 2005 toewensen. Hoofdman Marc Reynvoet
Zaterdag 4 september was het nog eens feest in onze Gilde. In de namiddag kwam de Sint op bezoek maar door het afnemende aantal kinderen van de leden had de Eed geopteerd om een tehuis uit te nodigen. De keuze viel op Steevliet in Melle. Een vzw die erkend is als tehuis voor Bijzondere Jeugdzorg (www.steevliet.be). In leefgroepen ontvangen de kinderen en jongeren daar de nodige aandacht om zich te ontplooien in alle facetten van hun ontwikkeling. Via een gezinsgerichte werking wordt zoveel mogelijk op de ouders beroep gedaan bij de opvoeding van hun kinderen. Een achttal kinderen en twee begeleidsters hebben wellicht een mooie middag doorgebracht met chocolademelk en koffiekoeken én natuurlijk in het bijzijn van de Sint die aan eenieder een geschenk overhandigde. De avond werd ingeluid met de aanvang van de Sint-Niklaasschieting. De 24 schutters die deelnamen wisten uit ervaring dat er altijd ter dier gelegenheid mooie prijzen te winnen vallen en zo geschiedde (zie foto blz. 12).
Begijnhof Wanneer ik schuchter binnentreed door d'oude poort voel ik en weet meteen dat dit het paradijs van vroomheid is en diepe peis de wind zingt door de kruin der linden een vroom kantiek vol piëteit. de crocus bloeit en witte winde als sterren in het grastapijt. een merel slaat zijn wonder lied. een duiver roekoet heen en weer. vanuit een kleine deurnis ziet sint rochus lachend op dit neer. en langs een zonbeschenen hoek zie ik een oud begijntje gaan, devoot, met een getijdenboek waarin miniaturen staan. Lode Lichte* * Over Lode Lichte zijn nog geen gegevens bekend.
Driemaandelijks tijdschrift van de v.z.w. Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus • Sint-Pietersplein 13, 9000 Gent Verantw. uitg.: Reynvoet Marc, Adolf Daensstraat 1, B-9040 Gent • www.sint-rochus.be
Sint Rochus Gazette
december 2004 -
2
Sportief najaar in een notendop Nationaal kampioenschap 20 m vierde ploegtriomf voor Sint-Rochus; individueel tillen André Bols en Luc Palinckx de wedstrijd eindelijk nog eens op topniveau! Op 10 oktober was het, na wat geharrewar rond definitieve datum en plaats van het gebeuren, tijd voor de koninginnenwedstrijd onder de kruisboogschutters: finale 20 m. De gelegenheidsschietstand vond voor het eerst onderdak in de fruitveiling van Hoogstraten: een goede locatie, en een degelijke organisatie, mag achteraf gezegd. Na drie van de zes doorgangen was er nog niets onoverkomelijks gebeurd. In de vierde doorgang legde Kempenaar André Bols (Verenigde Vrienden Meer) de lat plots op het allerhoogste niveau met een maximumscore van 150/150 met een 10 als kampschot. De vijfde doorgang werd onder andere bemand door Luc Palinckx (Wuustwezel) en Peter Van De Wiele. Eerstgenoemde bleek de koelste kikker door André met een bijna onklopbaar kampschot, na nog een maximum, naar de tweede plaats te verwijzen: werkelijk fenomenaal, hoe makkelijk Luc Palinckx de klus klaarde; het talent en het zelfvertrouwen dropen er gewoon vanaf, een lust voor wie in de diepte van kruisboogsport kan genieten. Peter Van De Wiele moest, vlak naast al dit moois, pas bij het laatste schot de rol lossen en strandde op een derde plaats met 149/150. Met een zeer homogene ploegprestatie, verzekerden we ons fa alle korte afstanden, nu ook van de titel op 20 m.
Nationale laureaten gehuldigd in Brussel Op zaterdag 11 december mochten alle nationale medaillewinnaars hun prijs in ontvangst nemen op het Brusselse stadhuis, tijdens een academische zitting. Sint-Rochus was er bij met een 5 man sterke afvaardiging om de vele trofeeën naar Gent te brengen (4 ploegmedailles en 15 individuele, enkele diploma’s voor jubilarissen). Het werd een zeer sobere en vaak wat rommelige plechtigheid (zoals we dat trouwens gewoon zijn) die vooral zal bijblijven door het zeer beperkt aantal aanwezigen. Niet voor niets sprak de nationale voorzitter Luc De Ketelaere van een algemene malaise in de kruisboogsport. Positiever klonken onze Hoofdman en Griffier, die ’s morgens de kalendervergadering hadden bijgewoond. Zij hoorden toch tekenen van beterschap en een wil om de zaken eens grondig en constructief aan te pakken. We zijn benieuwd!
Nederlanders duwen Belgen nog maar eens de boot in op 10 m Na de pandoering op 20 m in juni, werd het een nieuwe bolwassing, op de laatste zondag van oktober, in Nederland, in de beide 10m-disciplines. Traditioneel konden we niet genoeg voorsprong uitbouwen om het Nederlandse dioptergeweld het hoofd te bieden. Individueel zorgden Peter, Christophe, Carlo en Eric voor een goede inbreng: Peter kaapte zelfs een eerste plaats (traditioneel) en een tweede plaats (met diopter) weg; Carlo eindigde derde zonder diopter.
De kunstenaars van de Koninklijke en Souvereine Hoofdgilde van Sint-Joris en van de Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus na 1900 Een eindwerk van Sint-Jorisbroeder Willy Debunderie die gedetailleerd de kunstenaars beschrijft die lid waren van Sint-Joris en in mindere mate van Sint-Rochus. Wie iets meer wil weten over de Gentse kunstenaars zal hierin zeker zijn gading vinden. Noemen wij maar o.a. Geo Verbanck als lid van de SintJorisgilde en ook onze eigen Jan Anteunis komt aan bod. Ter inzage na aanvraag bij de archivaris.
Sint-Joris/Sint-Rochus Een avondje vertoeven in de Souvereine Hoofdgilde van Sint-Joris te Gent is altijd een must voor iedere Sint-Rochusbroeder die het echte gildeleven in zijn hart draagt. Het gezellige gildelokaal verplicht u om de stress van de buitenwereld van u af te leggen en maakt dat iedereen direkt in een ontspannen sfeer verkeerd. Een twaalftal broeders hielden eraan, in een koppelschieting (d.w.z. gelinkt aan een Sint-Jorisbroeder) de kruisboog naar best vermogen te hanteren en dat het niet altijd de besten zijn die in zo’n kombinatie winnen bewees broeder Jacques Vervaet, samen met broeder Jean_Marie Van Gele van Sint-Joris, die als laureaten uit de bus kwamen. Broeder Vervaet mocht dan ook als eerste, niet naar de porseleinenkast, maar naar de -tafel om zich een stuk porselein uit te kiezen. Diegenen die niet deelnamen, want wij waren natuurlijk met meer dan twaalf, lieten niet na zich te goed te doen aan een rauwe ham, op tafel gezet door de SintJorisgilde. Dit was nog eens een avondje onder vrienden, zonder veel plichtsplegingen, zoals onze talrijke voorhangers het allicht ook deden.
Sint Rochus Gazette
december 2004 -
3
Sportverslag van het schuttersjaar 2003-2004 Traditiegetrouw vingen we het schuttersjaar aan met een hoogtepunt, namelijk de jaarlijkse kamp om de koningstitels. Een groot aantal deelnemers vatte de strijd aan: 20 schutters op 20 meter, 19 schutters op 6 meter en 11 schutters op 10 meter. Het was een spannende strijd tot op het einde. Om 17u12, tijdens de derde doorgang, besliste Christophe Vanderhaeghen om zijn 2de koningstitel op rij te halen op 10 meter, maar dat werd hem al vlug verhinderd door Danny Staelens die 13 minuten later hetzelfde koningsbuisje trof. Uiteindelijk werd het kampschot gewonnen door Christophe en wie weet hebben we er in 2004 een nieuwe Keizer bij. Om 17u13 schoot Johan Bauters een voltreffer op de 6 meter, gevolgd door Johan Hoste om 17u22 en nog eens gevolgd door Walter Anteunis om 17u53, allen tijdens de 2 de doorgang. Uiteindelijk was het Johan Hoste die de sterkste bleek tijdens de afkamping. Niet alleen schoot hij zich koning op de 6 meter, maar ook op 20 meter ging de koningstitel naar Johan Hoste die zich alleen wist te profileren in de 4de doorgang omstreeks 18u50. Nog maar half uitgerust en toch stonden al 12 schutters weer paraat om een dag later de kurken te laten knallen tijdens de 1e gaaischieting. Jean Vanderhaeghen vond dat het niet te lang mocht duren en zo knalde hij 6 minuten na de start de eerste kurk luidruchtig weg. Vier minuten later liet Roland Van den Bossche de derde kurk knallen. De 2de baan werd voor rekening genomen van Octaaf Geenens die om 20u36 raak schoot en zo de 1e gaaischieting afsloot. In september 2003 vatte een nieuw gildekampioenschap aan. Hierin meten onze schutters zich aan elkaar elk in hun categorie. Op alle disciplines bemerken we voor het tweede jaar op rij een daling (185 in totaal) van het aantal geschoten reeksen. In totaal schoten we 1866 reeksen, waarvan 900 op 6 meter, 297 op 10 meter, 580 op 20 meter en 89 op 10 meter trophy. Het aantal schutters dat het gildekampioenschap volbracht bleef ongeveer gelijk aan het vorige schuttersjaar. Het sportcomité blijft deze evolutie op de voet volgen. Zij zal met enkele concrete voorstellen naar de Eed gaan om het Gildekampioenschap nieuw leven in te blazen. We roepen intussen onze schutters op om regelmatig de kruisboog te blijven hanteren, want dit blijft tenslotte onze hoofdactiviteit. Over het algemeen kunnen we niet klagen, zo duiken er steeds nieuwe namen op bij de laureaten. Dat is toch een hoopgevende tendens. Op nationaal vlak bleven we goed vertegenwoordigd en haalden we schitterende resultaten. Zo haalden we dit jaar op alle displines (6m, 10m en 10m diopter) goud per ploeg! Individueel behaalde Peter Van De Wiele overal goud. Weerom een knappe prestatie. Op 6 en 10 meter behaalde Carlo Schollaert telkens het zilver. Op de 10m diopter, in de ere-categorie, moest hij nipt de duimen leggen voor de derde plaats met 3 punten verschil. Het zilver werd er weggekaapt door Christophe Vanderhaeghen. De eerste plaats in de B-categorie op 10m diopter werd ingenomen door Eric Achtergaele, die trouwens ook al een vaste waarde in de ploeg is. Danny Staelens heeft de meeste pech gehad. Hij werd telkens 4de op 6m en 10m en dit met slechts respectievelijk 1 en 3 punten verschil. Maar hij behaalde heel verdienstelijk zilver in zijn categorie op de 10m diopter! Zoals u ziet zijn de Sint-Rochusschutters dus nog steeds de gevreesde en gegeerde kruisboogschutters van weleer. Talrijke vertegenwoordiging, degelijke voorbereiding en begeleiding van de schutters blijven erg belangrijk indien we aan de top verder willen meedraaien. We dienen tevens de jongere leden aan te moedigen, aan wedstrijden op verplaatsing deel te nemen, zodoende de noodzakelijke ervaring op te steken. Zo heeft meester Peter Van De Wiele een voorstel ingediend om de schutters te begeleiden via bepaalde methodes, waaronder ademhalingstechnieken. Zo’n voorstellen kunnen alleen maar leiden tot meer samenhorigheidsgevoel
en nog betere prestaties zowel in het binnen- als buitenland. Zo schoot Peter Van De Wiele zich kampioen, telkens gevolgd door Jean Vanderhaeghen die het zilver haalde in de Field in- en outdoor in 2003. Jean haalde tevens goud in de Field outdoor 2004 te Zundert. Carlo behaalde er het brons. Tijdens de 10m en 30m match kampioenschappen werd Carlo Schollaert telkens heel verdienstelijk 1e! Internationaal was het kalm dit jaar. België deed niet mee aan de match-wedstrijden, wegens te weinig of geen interesse. Zo werd bijvoorbeeld het eerste Europese Kampioenschap Field (ingericht door de nieuwe federatie WCSA) afgeschaft. Blijkbaar zijn we niet alleen die moeite hebben voor het vinden van jonge en gemotiveerde schutters. Veel stof tot nadenken voor onze Belgische Federatie (NUKB) en al hun aangesloten verenigingen en gildes. Op het nationale kampioenschap 2003 20m behaalde onze ploeg, heel nipt met slechts 3 punten verschil tegenover Sint-Sebastiaan Gooreind) het goud. Individueel schoot Roland Van den Bossche zich in de laatste doorgang Belgisch Kampioen. Johan Hoste verdiende de bronzen plak. De plaatsen vijf, zes en zeven waren respectievelijk voor Peter Van De Wiele, Carlo Schollaert en Christophe Vanderhaeghen. Opnieuw een knappe prestatie. Door de drukke eindejaarskalender moest Sint-Rochus zich dit jaar beperken tot het terugbezorgen van de wisselstukken voor de wisselbeker Lafortune. We slaagden er niet in een ploeg bijeen te krijgen. Julien Bauters en René Verleye verzorgden de koerieropdracht en vertegenwoordigden onze Gilde bij de senioren. Onze drie Field-musketiers, Peter, Carlo en Jean namen deel aan het eerste Europese Kampioenschap Field indoor 18m. Al gauw bleek dat de top der Field-kruisboogschutters aanwezig was en daarom was het ook knokken om een mooie plaats te behalen in de rangschikking. En dat deden de kleine Belgen ook. Peter haalde mooi de 20 e plaats, op de voet gevolgd door Carlo Schollaert. Jean Vanderhaeghen eindigde 33e. Voor de ploeg betekende dit een eervolle 8e plaats, net achter de Nederlanders. Op de interland België/Nederland 20m werden we opnieuw verpletterd door de Nederlandse delegatie. De gehele nationale ploeg presteerde ondermaats en ook onze drie deelnemende SintRochusschutters (Carlo Schollaert, Peter Van De Wiele en Christophe Vanderhaeghen) grepen ver naast hun normale peil. Ook in deze kamp der lage landen ontbrak de ambiance en de concurrentiesfeer. Is ook deze wedstrijd aan het uitsterven? Opnieuw stof voor onze nationale federatie om uit te zoeken over het hoe en waarom. Op de interland België/Nederland op 10 meter in Leuven waren we vertegenwoordigd. België heeft er de wedstrijd gewonnen met 21 punten verschil. Het was jammer genoeg een chaotische en vlug-tevergeten dag. Organisatorisch was er veel onenigheid en dat zorgde op het einde van de dag wel voor enige onrust. Hopelijk was dit slechts eenmalig. Niettemin heeft onze Gilde weer eens zijn best gedaan met op diopter een 99 voor Carlo, Peter en Christophe; een 98 voor Johan Hoste en een 93 voor Eric Achtergaele, die voor de eerste maal werd opgeroepen om deel te nemen. Zonder diopter lieten we ons ook van onze beste kant zien met een 99 voor Peter Van De Wiele en Johan Hoste, een 98 voor Carlo en een 96 voor Christophe. Uiteraard hebben we weer een sterk jaar achter de rug van interne wedstrijden, challenges en gelegenheidsschietingen: De Challenges bleven onveranderd tov. vorig jaar. Toch moeten we nog steeds opmerken dat de belangstelling hiervoor, geheel onterecht, niet meer zo groot is. Onze verbroedering met Sint-Joris was opnieuw een succes. vervolg op blz. 5.
december 2004 -
Sint Rochus Gazette
Interview met (slot) • Wat met de “schilden” van onze Gilde? Ik vond dat ons origineel schild van vóór 1874, waarover verder nog meer, veel te veel gebruikt werd en vlugger zou vergaan. Daarom heb ik een draagschild gemaakt dat wij konden meedragen in onze optochten. Het was sterker en kon dus beter tegen een stootje en het doet nu nog steeds dienst. Het hangt in onze gelagzaal. Over dit oorspronkelijke schild – datgene dat boven de challenge Deken Valère Henau hangt – wil ik wel nog iets kwijt. Een huisschilder, die lid was en allicht goede bedoelingen had, heeft onze toenmalige hoofdman Robert Dekoning kunnen overtuigen hem het schild toe te vertrouwen om het op te kuisen en te restaureren, ik vraag vooral aandacht voor deze laatste zinsnede. De dag dat het schild terug kwam hebben wij echter met ontzetting moeten vaststellen dat hij doodgewoon alles overschilderd had.
Blazoen ontworpen door Albert Ylen.
Albert Ylen
Uit schrik om de oude verflagen te vernietigen heeft de Eed dan maar besloten het wapenschild in zijn huidige toestand te laten zodat allicht de oude verflagen nog steeds onder de nieuwe verborgen zitten. Verschillende leden vonden de hoofdkleur (koninklijk rood) die de
4
Ere-archivaris én ouderdomsdeken man gebruikt heeft, overeenstemmend met de originele kleur namelijk keel – eveneens rood. Ik vond van niet. Ondertussen had ik ontdekt dat er in het hotel/restaurant Sint-Jorishof aan de reling van het balkon wapenschilden hingen van de SintSebastiaangilde, de Sint-Jorisgilde en van de Rederijkerskamers. Op mijn vraag aan de toenmalige uitbaters, die ik kende, of het onze er ook mocht bijhangen kreeg ik een positief antwoord en natuurlijk was de Eed ook hiermee akkoord. Ik heb dan maar het wapenschild vervaardigd en voor zover ik weet zou het er nog altijd moeten hangen. Ook het zwart/wit logo van ons briefhoofd is van mijn hand. • Wat weet u te vertellen over onze Guldenboek.en Het Guldenboek viel ook onder mijn verantwoordelijkheid. Lange tijd nadat ik archivaris was geweest heb ik nog geijverd voor een blad met instructies die in het guldenboek blijft. Zodat iedereen weet waaraan zich te houden om het Guldenboek te versieren met een illustratie en/of tekst. Ik heb ook getracht dat er diversiteit in de illustraties van het boek zit. Van het allereerste guldenboek van Sint-Rochus weet niemand wat ervan geworden is. Maar de kaft van dit boek werd deels uitgesneden en gebruikt als versiering aan de binnenkant van het tweede Guldenboek. De kaft, in leder, van het tweede boek is ontworpen en uitgevoerd door juffrouw Hoge, dochter van kunstenaar Oscar Hoge – officieel tekenaar aan het hof ten tijde van Koning Albert I. Het derde – nu in gebruik – is van de hand van boekbinder Karel Storme en een zeer kunstig uitgevoerd werk. De traditie van illustratie werd hierin ook voortgezet. Ik laat ook nog opmerken dat in het tweede guldenboek er een drieluik voorkomt met de namen van de gildebroeders die de medaille van de Orde van de Sint-Rochus ontvingen voor 25 jaar ononderbroken lidmaatschap.
december 2004 -
Sint Rochus Gazette
• Wij weten ook dat er een Challenge ‘naar u genoemd’ jaarlijks verschoten wordt. Inderdaad, bedoeling was jaarlijks een geschiedkundig zegesymbool aan de winnende schutter voor een bijzondere schieting, als gevolg van een gelegenheidsreglement, opgemaakt door het Sportcomité, te laten winnen. Dat duurt nu reeds 18 jaren. Hopelijk mag dat nog jaren doorgaan. Symbolisch en historisch is ontegensprekelijk de Obelisk waarvan het origineel zich in de gildekamer bevind. Ieder jaar ontvangt de winnaar een verkleind model in travertinmarmer
en ieder jaar wordt de naam van de winnaar op een koperen plaatje aan het origineel gehecht. Het spreekt vanzelf dat deze trofee in de gilde bewaard moet blijven.
Het huidige vaandel van Sint-Rochus eveneens ontworpen door Albert Ylen.
Weerom een leuke avond verbroederen dus. Er waren maar liefst 17 Sint-Jorisschutters op het appel, namelijk met drie meer dan onze schutters. Net als vorig jaar was het een koppelschieting. Het koppel Van De Velde N.-Vande Papeliere Dirk mochten de lijst trekken van winnaars. In oktober mochten we 12 schutters van Sint-Sebastiaan Gooreind verwelkomen. Wij waren maar met 9. Het was een leuke verbroedering en een gezellige zondagnamiddag. Sint-Rochus won met 5 punten verschil (492/500). We zijn dus nog steeds aan elkaar gewaagd, m.a.w. dit is een verbroedering die nog jaren kan meegaan. Peter Van de Wiele mocht de rozenprijs in ontvangst nemen. De herfstschieting bracht 21 schietlustigen op de been. Johan Hoste, Roland Van den Bossche en Jean Vanderhaeghen schoten de hoofdvogel, allen met 99 punten. Alle deelnemers mochten een lekker “beestje” mee huiswaarts nemen. 21 schutters kwamen traditiegewijs op 6 december opdagen om op de schoot van de Sint een mooi geschenk in ontvangst te nemen. Het was Johan Hoste die als eerste bij de Goede Sint langs mocht. Na de champagnekurken lieten Octaaf Geenens (20u21), Carlo Schollaert (20u34) en Julien Bauters (20u13) tijdens de 1e gaaischieting in januari de kurken op 20m nog eens knallen op het nieuwe jaar. De Driekoningenschieting, die plaatsvond op 3 januari 2004 werd geschoten op een gelegenheidsblazoen. De prijzen, door de Koningen (Johan Hoste en Christophe Vanderhaeghen) geschonken, mochten in ontvangst genomen worden door Peter Van De Wiele (20m), Roland Van den Bossche (10m) en Julien bauters (6m). Maar liefst 15 dames bewogen zich naar de schietstand om er op een gelegenheidsblazoen te tonen wat ze in hun mars hebben tijdens onze jaarlijkse “Ladies Night”. Veerle Broché werd eerste met 60 punten. Deze avond viel goed in de smaak bij de dames en is dus voor herhaling vatbaar. Op 12 april namen 17 schutters deel aan de paasschieting. Net als vorig jaar kreeg iedereen een mooi mandje paaseitjes mee. Peter Van De Wiele schoot het maximum van de punten op het gelegenheidsblazoen. Gaston Hanquet gaf een rozenprijs weg voor het ei (op het blazoen uiteraard) dat het mooist geraakt werd. Het was kersvers steunend lid Marcel Leliaert die deze prijs in ontvangst mocht nemen.Eind april mochten we 10 schutters uit Nieuwmoer verwelkomen voor onze jaarlijkse verbroedering. Het was opnieuw een blij weerzien met veel amusement. Er werd geschoten op 6 en 20 meter, telkens 5 schoten op een gelegenheidsblazoen. De avond werd feestelijk afgesloten met een lekker diner.
5
• Ik heb gehoord dat u ouderdomsdeken bent Ja, inderdaad, maar ik wil ook mijn goede vriend Erewapenmeester Stany Vanderhaeghen (°11 maart 1921, een vrijdag, n.v.d.r.) in die titel betrekken. Hij is ietwat jonger dan ik, laat ons zeggen dat ik hem in de sprint enkele lengtes voor was. Ik ben geboren in een woning op het Sint-Pietersplein op 13 februari 1921 (een zondag, n.v.d.r.) en heb er 27 jaar gewoond. Ik hou eraan, onze ere-Archivaris te danken namens onze Gilde en dit voor zijn jarenlange belangloze inzet en medewerking als lid van de Eed. Hoofdman Marc Reynvoet
De wedstrijd Wijlen Charles De Clercq werd voor de 3de keer in 3 jaar tijd door onze gilde gewonnen. De inzet is een prachtige kristallen vaas, geschonken door wijlen Charles De Clercq. De wedstrijd duurt 7 jaar, en de vereniging of gilde die het meest aantal jaren heeft gewonnen wint de kristallen vaas. Begin maart ontvingen we Le Grand Serment waarbij we met onze Brusselse vrienden een wedstrijd op de korte afstand schoten. Sablon was met een twaalf man sterke delegatie naar Gent afgezakt. Wij waren nauwelijks met 10 Gildebroeders aanwezig. Sint-Rochus bleek opnieuw te sterk voor de Brusselaars. Peter Van De Wiele werd eerste, gevolgd door Johan Hoste en Roland Van den Bossche. Bij Sablon bleek Ludo Desmet de betere te zijn. Na de selectiewedstrijd op 16 mei konden we verbroederen met onze vrienden uit Gooreind. We werden er lekker onthaald met vele belegde sandwichen en koffiekoeken. We waren er slechts met een kleine delegatie van 7 Gildebroeders. Echt jammer! Uiteindelijk hebben we nipt verloren met 2 puntjes verschil. De gemeentekermisschieting tijdens de Gentse Feesten bracht slechts 12 schutters op de been voor een reeks van 5 schot op een gelegenheidsblazoen en dit op een van de drie traditionele afstanden. Christophe Vanderhaeghen werd winnaar met 40 punten. In het kader van de promotie van de kruisboogsport namen we ook dit jaar deel aan de traditionele initiatieschietingen voor het grote publiek tijdens de Gentse en de Patersholfeesten. De opkomst was steeds heel goed. Tijdens de Gentse feesten hebben 120 mensen kennisgemaakt met de kruisboog. Op 11 juli gingen we naar de Blaarmeersen waar er volksspelen aan de gang waren. Jammer genoeg was dit niet voor herhaling vatbaar. Op 13 juni gingen we met 4 gildebroeders naar het kasteel van Wippelgem om er de kruisboog te promoten. Ook hier was de opkomst magertjes (van beide kanten). We hadden ook een initiatiestand op de Drieskesfeesten. Met een 50 schutters op 3,5 uur kunnen we dit wel geslaagd noemen en misschien ook voor herhaling vatbaar. Wat in het algemeen opvalt is de lage opkomst en hulp van onze Gildebroeders. Het is belangrijk dat we met zoveel mogelijk broeders komen helpen om zo enthousiast en zo talrijk mogelijk onze dierbare hobby te tonen aan de geïnteresseerde mensen. We staan erop alle deelnemers van de interne, nationale en internationale kampioenschappen en in het bijzonder de eigenaars van de 18 individuele medailles en 4 ploegtitels te bedanken voor hun niet aflatende inzet die tot deze prachtige resultaten geleid heeft. Laat dit een motivatie zijn voor eenieder van ons. Christophe Vanderhaeghen, Griffier
Sint Rochus Gazette
december 2004 -
6
Niets nieuws onder de zon... VII
Hartje zomer 1873. Op de Groentenmarkt hebben de rioolkuisers een hoop slijk laten liggen om het later met een kruiwagen weg te voeren. Blijkbaar is het goedje wat te lang in de zon blijven liggen en begint het te stinken. De bevolking verwijt de politie dat zij geen neus hebben. In de Bijloke is voor het eerst een openbaar badhuis ingericht. Het is een groot sukses. Op een zondag (de enige vrije dag) verkoopt men 50 badkaarten (40 centiemen voor een bad). Op 14 juli nemen de weesjongens, onder leiding van hun muziekkorps en vaandel, hun intrek in het nieuwe gesticht aan de Martelaarslaan. Zij zullen er bijna 90 jaar verblijven.
In januari 1874 geeft de opperbevelhebber van de Burgerwacht iedereen die wapens of ander materiaal in zijn bezit heeft een maand de tijd die in te leveren, zoniet zal hij de namen doorgeven aan de Procureur des Konings. In de textielfabrieken gebeuren er opvallend veel ongevallen met machines, soms zelfs met dodelijke afloop. Een man wordt aangehouden omdat men bij hem loden afvoerbuizen – afkomstig van het Gravensteen – gevonden heeft. Twee andere individuen die de aflopen hebben uitgebroken en verkocht worden eveneens geklist. Het gerucht doet de ronde dat in de omstreken van Gent en zelfs in de stad nog hanengevechten plaatsvinden.
1873 Op de maandelijkse zitting van vrijdag 10 januari 1873 is er slechts één agendapunt, namelijk het aanvaarden van vijf nieuwe werkende leden. Deze korte samenkomst wordt voorgezeten door ondervoorzitter Santy. Een maand later (op 3 maandag februari) is de voorzitter, Dhr. Vandergucht, wel aanwezig. De gehele vergadering is gewijd aan het inrichten van schietingen. Men beslist zelfs een wedstrijd in drie delen in te richten waarbij iedereen in de prijzen valt. Men mag echter maar aan één wedstrijd deelnemen! Iemand (dhr. Lammens) drukt eveneens de wens uit een erevoorzitter te verkiezen. De volgende vier maanden verlopen blijkbaar zonder noemenswaardige initiatieven. Alleen een drietal nieuwe leden worden vermeld en Lammens moet in mei het bestuur nogmaals aan zijn voorstel tot het kiezen van een erevoorzitter herinneren. Op diezelfde vergadering wordt het dagloon van de bode met één frank per maand verhoogd. Op maandag 16 juni beslist men tot het opnieuw inrichten van een internationale wedstrijd. Niet iedereen is er gerust in (waarschijnlijk voorzitter Vandergucht die vreest voor een mislukking), doch het voorstel wordt toch aangenomen. Later zal men ook beslissen dat leden die aan de wedstrijd deelnemen én aan het stadsbeschrijf tijdens de Gentse feesten, dit jaar ingericht door de maatschappij Eendracht maakt Macht gehuisvest in de Sleepstraat, slechts twee frank inleg moeten betalen mits zij afstand doen voor de helft van het prijzengeld dat zij eventueel winnen. Uit de datum van de wedstrijd ingericht door SintRochus kan men afleiden dat de onenigheid met het middenbestuur nog niet bijgelegd was, wat zoals we verder zullen zien ernstige gevolgen zal hebben.Men had wel vier dagen nodig (13, 14, 15 en 20 juli) om de 351 deelnemers te ontvangen. Ontegensprekelijk een succes. Le Grand Serment uit Brussel kreeg een medaille voor het grootste aantal deelnemers van buiten Gent. De Graaf van Vlaanderen uit Antwerpen kreeg er een voor de van verst komende en Concordia uit Gent voor het talrijkste aantal deelnemers en het grootste aantal geschoten series. Verder waren er nog
deelnemers uit Dendermonde en Tienen. Door de ruzie in het middenbestuur had het stadsbestuur laten weten dat het de laatste keer was dat zij een toelage toekende voor dergelijke manifestaties. Door deze beslissing was het de laatste keer dat een stadsbeschrijf ingericht werd tijdens de Gentse feesten. Door deze kordate beslissing hebben enkele kruisboogmaatschappijen wellicht het loodje moeten leggen. Het is Leybaert C. die zich voor de tweede maal koning van het gild schiet. Waarschijnlijk was hij dus al lid van vóór 1863, het begin van “ónze tijdrekening”. Wanneer hij zich voor de eerste maal koning heeft geschoten is voorlopig niet bekend. Tijdens deze jaarlijkse bijeenkomst moet zoals gebruikelijk de helft van het bestuur herkozen worden. Santy blijft ondervoorzitter maar dhr. Lammens geeft zijn ontslag als penningmeester. Dhr. Versluys Ad. zal zijn taak overnemen. Blijkbaar heeft men terug zijn draai gevonden want in september wil men zoveel mogelijk leden aan een dis (bijdrag 1,50 fr.). Wel valt het op dat in de voorbije maanden toch een tiental leden hun ontslag aanbieden. Op vrijdag 17 oktober gebeurt het onvermijdelijke. Het bestuur heeft een brief ontvangen van twaalf verontruste leden die een buitengewone ledenvergadering vragen teneinde “middelen te beramen en te voorzien in den val der maatschappij”. Dhr. Santy, die eveneens ondertekenaar was van de brief, vraagt het ontslag van het gehele bestuur. Voorzitter Vandergucht ziet de brief als een afkeuring van de werking van het bestuur en stribbelt niet tegen: hij aanvaard het voorstel van Santy en het is Koning Leybaert die het ontslag aanvaardt. Op zondag 9 november wordt dan het nieuwe bestuur gekozen onder voorzitterschap van de Koning. Vandergucht en Henri Westendorp laten verstek gaan en wensen niet meer op te komen (voor Westendorp is dit het einde van zijn jarenlange functie als secretaris van Sint-Rochus). Het is Lammens die het voorzitterschap aanvaardt en op voorstel van Van Coppenolle wordt Jean Santy “met groote toejuigingen” als ondervoorzitter uitgeroepen. Secretaris wordt Camille Goeminne en ont-
Sint Rochus Gazette
vanger Beeckmans. De heren Ligny Jean, Daeninck Th., Henri Westendorp, Van Meenen Th., Guenter Jacob, Van Mechelen Ch., Bouckaert Ch. en Louis Van Coppenolle worden commissarissen. Het is Westendorp die voorstelt om de volgende dag al een bestuursvergadering te houden om een volgende schieting te bepalen. Ondertussen heeft men wel aan een wedstrijd deelgenomen bij de maatschappij Concordia. Op zondag 26 oktober heeft men daar een medaille gekregen (waarschijnlijk voor het grootste aantal schutter). Aangezien Concordia deelgenomen heeft aan de internationale schieting van Sint-Rochus in juli, zal men eveneens verplicht geweest zijn aanwezig te zijn op hun wedstrijd. Een dag later (zoals Westendorp had voorgesteld) komt men terug samen. Op verzoek van secretaris Goeminne zal het bestuur iedere laatste zondag (!) van de maand samen komen om 19 uur. En Westendorp kan het niet laten. Hij vraagt om op de eerstvolgende vergadering de resterende artikelen van het reglement te stemmen (waar men al een tweetal jaar mee bezig was). In grote lijnen komt het hierop neer dat 1) de stem van de voorzitter doorslaggevend is, 2) bestuursleden die zonder geldige reden driemaal afwezig zijn kunnen vervangen worden, en 3) leden die voor hun werk buiten de stad zijn en het bestuur hiervan op de hoogte brengen zullen met zieke leden gelijkgesteld worden. En men komt terug op dreef: de ontvanger vraagt om voorgedrukte brieven te mogen laten maken voor de leden die achterstaan met hun bijdragen (dit wordt goedgekeurd) en een percentage aan de bode te geven om hem aan te moedigen de gelden te gaan ontvangen (dit wordt uitgesteld). Louis Van Coppenolle stelt voor om terug toe te treden tot het middenbestuur, wat eveneens uitgesteld wordt. Men vermeldt voor het eerst het houden van een Klaasschieting! In december heeft men blijkbaar de geschillen met het middenbestuur gladgestreken. Een geldsom die men blijkbaar achtergehouden heeft van deze laatste wil men nu laten verschieten onder alle verenigingen die er nog lid van zijn en om de hereniging te bekronen wil men een concert inrichten samen met de maatschappij Gréty en De Vrije Schutters der Leie. 1874 Op het einde van de maand januari beslist men echter dit niet te doen. Het is Van Meenen die nu voorstelt een erevoorzitter te kiezen. Terug is er iemand overleden (Bertels F.), een intekenlijst zal de leden aangeboden worden ter ondersteuning van de weduwe. Het duurt nog tot in maart vooraleer men een erevoorzitter aanstelt. Het wordt P. Van Waeyenbergh die gehuldigd wordt op 15 maart met een feest waarop men hem een bloemstuk zal overhandigen van 15 tot 20 fr. In april zijn de plooien met de andere Gentse verenigingen blijkbaar glad gestreken en wil men dit laten blijken aan het stadsbestuur om zodoende subsidies van deze laatste los te weken. Onder impuls van een
december 2004 -
7
nieuwe naam (de Gentse Schuttersbond) – men was toen al uitgekookt – delen acht verenigingen mee dat tijdens de Gentse Feesten bij één van hen een grote schieting zal ingericht worden. Men vermeld in de brief dat vorig jaar tientallen schutters vier dagen in de stad verbleven hebben en dat men dit jaar nog meer zijn best wil doen om het aantal schutters nog te verhogen. Het antwoord van het stadsbestuur (brief van 24 juni) is echter negatief. De brief vermeld twee nieuwe verenigingen, De Fraterniteit en Saint-Georges (deze laatste verbleef op de Kraanlei in de herberg Sint-Joris). Het feit dat men ondertussen in februari, eind maart, april en mei niet samenkomt of met te weinig bestuursleden was om te vergaderen wijst toch terug op interne problemen. Het duurt tot in juni vooraleer men terug met voldoende bestuursleden is om te kunnen vergaderen. Men legt alleen een schieting vast legt op zondag 12 en maandag 13 juli. Nadat men op 26 juli terug niet heeft kunnen vergaderen, omdat er te weinig aanwezigen waren, besluit men op 2 augustus samen te komen. De leden betalen blijkbaar mee voor het aankopen van twee medailles (door middel van inschrijvingslijsten), één voor de Koning en één voor een lid (Meuleman) die “zes kogels” heeft geschoten in “één serie” en het is voor het eerst dat er sprake is van een jaarlijkse zielmis (op 15 augustus) voor de overleden leden. Op diezelfde dag is het J. Van Coppenolle die zich Koning schiet. De verkiezing van de helft van het bestuur levert alleen Meuleman als nieuwe commissaris op, de rest blijft bij het oude. Oud lid juwelier Theodore Herman wil blijkbaar onder geen beding nog aanwezig zijn in Sint-Rochus want hij vraagt zijn Koningsfoto terug. Men zal hem “onder envelloppe” terug zenden. Eind augustus is men terug op kruissnelheid. Men beslist jaarlijks 10 prijsschietingen te geven ter waarde van 15 fr. – men schiet waarschijnlijk op een nieuw soort blazoen want een maand later zal Henri Westendorp vragen om de ene maand het nieuwe blazoen en de andere maand nog het oude blazoen te gebruiken – en Koning Van Coppenolle stelt voor twee medailles uit te reiken, één voor de schutter die het grootst aantal series heeft geschoten en één voor de schutter met het grootst aantal “ballen”. Wel te verstaan kan een lid maar één van de twee medailles winnen. De leden vragen op deze vergadering ook dat er op 25 oktober om 11 uur een “Solennele Zielmis” zal gezongen worden in de parochiekerk van Sint-JanBaptist. Ondertussen heeft men op 13 en 20 september deelgenomen aan een schieting bij De Vrije Kruisboogschutters en er een medaille weggekaapt. Over deze wedstrijd en de maatschappij is verder niets bekend. Op de zitting van 25 oktober rekent men terug op de schuttersbond. Op de jaarlijkse wedstrijd die men blijkbaar inricht zal men de zilverprijzen vragen aan het middenbestuur, die nu blijkbaar schuttersbond genoemd wordt. Een medaille voor de maatschappij met het grootste aantal deelnemers zal men zelf laten maken. En dan droogt onze bron op tot januari 1875... (wordt vervolgd)
december 2004 -
Sint Rochus Gazette
8
HET NUMISMATISCH ŒUVRE VAN JAN ANTEUNIS door Huguette Taymans De bronzen plaketten zijn vrij onduidelijk gesigneerd in de rechter benedenhoek, daar waar het origineel model in gips, dat zich in een privéverzameling bevindt, in de linkerbovenhoek de duidelijke handtekening van de kunstenaar draagt:
De Trofee Anteunis werd jaarlijks betwist vanaf 1956. Hij werd voor het laatst uitgereikt in 1975, kort na het overlijden van haar insteller44. In totaal dus twintig exemplaren. Deze plaket blijkt echter ook gebruikt te zijn geweest bij het Belgisch kampioenschap dat in 1956 in de Handelsbeurs op de Kouter te Gent doorging : een exemplaar in een privé-verzameling is op de keerzijde immers voorzien van de inscriptie “KAMPIOEN VAN BELGIE / 10 METER / GENT 1956”. Eerste Europese kampioenschappen kruisboog (1958) Reeds in de negentiende eeuw bestond er een overkoepelende bond van Gentse kruisboogverenigingen, maar doordat de meeste van de erbij aangesloten maatschappijen ophielden te bestaan kwam er nog voor de Eerste Wereldoorlog een einde aan dit samenwerkingsverband. Pas in 1950 ging de “Nationale Unie der Kruisboogschutters” (NUKB) van start. Alfons Roels, de hoofdman van Sint-Rochus, behoorde tot de initiatiefnemers. Het eerste door de Unie georganiseerd Belgisch kampioenschap ging in 1951 te Gent door in het Gravensteen45. Toen het Gents stadsbestuur op 13, 14 en 15 juni 1958 in het
deel IV
Sportpaleis een “Internationaal Sportfestival” organiseerde, werd deze gelegenheid aangegrepen om – naast het Belgisch kruisboogkampioenschap – ook de eerste vergadering van de “Internationale Unie voor kruisboogschutters” en haar eerste Europees kruisboogkampioenschap in te richten. Anteunis was, als vooraanstaand lid van één van de organiserende maatschappijen, de aangewezen persoon om de herinneringsmedaille voor dit eerste Europese treffen te ontwerpen. De symboliek van zijn ontwerp was erop gericht om het Europees en het Gents aspect van deze wedstrijd met elkaar te verbinden. Het oorspronkelijk model voor deze penning bevindt zich nog steeds in het patrimonium van de Sint-Rochusgilde.
9. Herdenkingspenning van het eerste Europees kruisboogkampioenschap, 1958 Vz. Een man, naakt op een kleine lendendoek na, staat in vooraanzicht met naar links gewend hoofd voor de kaart van Europa; hij houdt een schuin op de grond geplaatste kruisboog vast met de linkerhand en heeft een lauwerkrans in de uitgestrekte rechter; in de afsnede, een schild met het wapen van Gent dat de boord snijdt; rondom, op een brede verheven boord, 1 R CHAMPIONNAT D’EUROPE (bovenaan) / ★ GAND – 1958 ★ (onderaan); onderaan rechts, langs de binnenrand van de boord, JAN ANTEUNIS (verzonken). Kz. Effen. Onderaan op de rand is FISCH ingeslagen. Rond – geslagen – atelier : Fisch (Brussel). Brons – 59,9 mm Ø – verzameling: archief van de SintRochusgilde.
Het gipsen ontwerp van deze penning wordt bewaard in het Museum van de Koninklijke & Souvereine hoofdgilde van Sint-Joris te Gent (inventarisnummer: GJ 05 B 045) Gildekampioenschappen van Sint-Rochus (1960) Tijdens haar gewone vergaderingen worden bij de Sint-Rochusgilde tussen de leden schietingen op de drie afstanden gehouden. Daarbij worden door de schutters inleggelden betaald. De behaalde punten
Sint Rochus Gazette
december 2004 -
9
geven van oudsher recht op de aanschaf van porselein en kristal, versierd met het Gilde-embleem46. Sinds 1952 wordt bovendien aan de schutter die het best en regelmatigst presteert de titel van Gildekampioen toegekend. De modaliteiten van deze competitie worden door de eed vastgelegd. Vanaf 1960 ontvangen de gildekampioenen op de algemene vergadering een vergulde, verzilverde of bronzen penning, al naargelang ze de titel verwierven op twintig, tien of zes meter afstand47. Deze stukken zijn eveneens het werk van Jan Anteunis, maar ze zijn niet gesigneerd. Een groot bronzen model ervan bevindt zich in het gildelokaal.
10. Medaille van gildekampioen, z.d. (1960) Vz. Van een naar rechts gekeerde vrouw zijn enkel het hoofd en de handen zichtbaar; ze heeft lang haar en draagt een lauwerkrans; in haar handen houdt ze een doelschijf; erboven, gedeeltelijk verborgen achter het hoofd, een schuin geplaatste kruisboog; links en rechts in het veld, een eikentak; bovenaan, langs de rand, KAMPIOENSCHAP ST ROCHUS; onderaan, een verheven afsnede met horizontale bovenlijn; rondom, een dunne effen boord. Kz. Effen. Rond – geslagen. Verguld brons – ca. 61,8 mm Ø – verzameling: archief van de Sint-Rochusgilde. Verzilverd brons – ca. 62 mm Ø – niet teruggevonden. Brons – ca. 62 mm Ø – niet teruggevonden. De naam van de laureaat werd vooraan op de afsnede aangebracht en het jaartal en de afstand op de keerzijde.
De koningsschietingen van Sint-Rochus (1961) Zoals in alle schuttersgilden zijn bij Sint-Rochus de koningsschietingen het hoogtepunt van het jaar ; die dag wordt daarom Sint-Rochusdag genoemd. Het feest gaat gepaard met veel ceremonieel, gebonden aan oude tradities48. Sinds 1877 worden de portretten van de koningen opgehangen in de wapenzaal. Ze worden bovendien gehuldigd op het koningsbanket waar ze sinds 1909 een gouden hanger ontvingen naar een ontwerp van de kunstschilder Frans Coppejans. Vanaf 1950 werd deze vervangen door een tinnen beker met het gildeblazoen. Voor de koningen op 10 en 6 meter vervaardigde Anteunis in 1961 een penning; hij liet daartoe het groot medaillon van de Challenge Roels reduceren dat hij het jaar voordien had vervaardigd.
11. Koningsmedaille van Sint-Rochus, z.d. (1961) Vz. Een man, naakt op een kleine lendendoek na, staat in vooraanzicht met naar links gewend hoofd op de tweede trede van een trap; hij heeft een palmtak in zijn geheven rechterhand en houdt het ruitvormig blazoen van de Sint-Rochusgilde, dat op de onderste trede van de trap rust, verticaal met de linker; een doek hangt van zijn rechterarm af tot op de trap; rechts in het veld, het gekroond jaartal 1820; links, boven de eerste trede, Jan / Anteunis (verzonken), rechts, I96I (verzonken); rondom, op een brede verheven boord die onderbroken wordt door de trap, OUDE KONINGLYKE GILDE ST· ROCHUS – GENT Kz. Effen. Rond – gegoten. Verzilverd – 98,9 mm Ø – verzameling: archief van de Sint-Rochusgilde. Brons – 97,6 mm Ø – privé-verzameling. De naam van de koning en het jaartal wordt op de keerzijde ingegraveerd.
Zestigste verjaardag van het Koninklijk Verbond der Gebuurtedekenijen van Gent (1963) Tijdens een officieel bezoek van Koning Boudewijn en Koningin Fabiola aan Gent op zondag 27 mei 1963 werd het vorstenpaar door een afvaardiging van het Koninklijk Verbond der Gebuurtedekenijen van Gent begroet. Aan de voet van Klokke Roeland op het Emile Braunplein bood ze hen een bronzen plaat op marmeren voet aan met de beeltenis van Albrecht en Isabella. De beheerraad van de opperdekenij had dit thema weerhouden omdat de Aartshertogen zeer nauw met de geschiedenis van de stad en de gebuurten verbonden waren 49. Deze plaat van 35 x 40 cm werd gemodelleerd door Jan Anteunis en was gegoten in het atelier van diens vriend Georges Minne. Kort daarop, op 22 en 23 juli, vierde het Verbond zijn zestigste verjaardag en koningin Fabiola had bij deze gelegenheid de titel van Beschermvrouwe van het Verbond aanvaard. Reeds eind 1962 werd in het tijd-
Sint Rochus Gazette
schrift van het Verbond het programma van de viering voorgesteld50, en een plaket van Jan Anteunis te koop aangeboden die dit jubileum herdacht51. Op de voorzijde van dit stuk heeft Anteunis koningin Fabiola afgebeeld tussen twee groepen die haar beschermende functie symboliseren; de keerzijde is een reductie van de plaat die een maand voordien aan de vorsten was overhandigd.
12. Herdenkingsplaket voor de 60e verjaardag van het Verbond der Gebuurtedekenijen, 1963 Vz. Hoofd van Fabiola, met oorbellen en diadeem, naar links binnen een cirkel; erboven, een banderol tussen twee klimopranken; rechts staat een vrouw in vooraanzicht die haar mantel over een bejaard koppel slaat dat voor haar naar elkaar toegewend zit; links staat een naar rechts gewende gedrapeerde vrouw met een kind in haar armen; een ander kind zit naakt voor haar op een rechthoekig blok; onder de cirkel is een gekroond schild met het wapen van Gent op een banderol met het devies HOU EN - DE TROU geplaatst; rechts, op de basis van het rechthoekig blok waarop de oude man zit, Jan / Anteunis (verzonken); in de afsnede, FABIOLA – KONINGIN DER BELGEN / BESCHERMVROUWE / KON . VERBOND . GEBUURTEDEKENIJEN GENT / I903 I963; rondom, een effen boord Kz. De aartshertogen Isabella (links) en Albrecht (rechts) lichtjes naar elkaar toegewend en afgebeeld tot boven het middel; beiden dragen een molensteenkraag; tussen beiden het belfort, de Sint-Baafskathedraal en de SintNiklaaskerk boven een schild met het wapen van Gent, gehouden door twee aanziende klimmende leeuwen; onderaan rechts, op de arm van Albrecht, Jan / Anteunis (verzonken); in de afsnede, onder een horizontale band, een schild met het wapen van de Infante (links), van Gent (in het midden) en van Oostenrijk (rechts); rondom, een zeer hoge geprofileerde boord. Op de rand is onderaan FISCH ingeslagen. Rechthoekig – geslagen – atelier : Fisch (Brussel). Verguld brons – ca. 73 x 81 mm – niet teruggevonden. Verzilverd brons – ca. 73 x 81 mm – niet teruggevonden. Brons – 72,9 x 81,1 mm – verzameling : archief van het Koninklijk Verbond der Gebuurtedekenijen der Stad Gent.
Er werden 25 exemplaren in verguld brons vervaardigd, 25 in verzilverd brons en 200 in gepatineerd
december 2004 -
10
brons. Ze konden besteld worden door storting aan het Verbond van respectievelijk 1000, 750 en 500 frank. Diamanten bruiloft van Théophile en Maria Goethals (1966) Théophile Pieter-Amandus Edouardus Goethals werd geboren te Brugge op 17 juni 1882. Hij was kunst-
schilder en beheerder, en verhuisde naar Gent bij zijn huwelijk met Maria Christina Juliana Goethals op 18 augustus 1906. Van 24 april 1934 tot 7 juni 1936 was hij provincieraadslid voor de katholieke partij en van 24 februari 1946 tot 1 juni 1958 voor de CVP. Als voorzitter van de Provinciale Kamer voor Kunsten en Nijverheid (van 1950 tot 1960) kwam hij op voor de belangen van de middenstand. Hij overleed te Gent op 23 januari 197552. Jan Anteunis creëerde een gedenkpenning ter gelegenheid van de zestigste huwelijkverjaardag van het echtpaar. Zoals hij zelf op het stuk vermeldde waren beiden op dat ogenblik 85 jaar oud. 13. Gedenkpenning, 1966 (zie blz. 11, bovenaan) Vz. Gekoppelde bustes van Maria en Théophile Goethals naar links; zij draagt een parelsnoer en hij een bril; onder de afsnede van de hals van Maria, Jan / Anteunis / 1966 (verzonken). Kz. CONJUGES THEO MARIAQUE / GOETHALS / AMBO OCTOGINTA QUINQUE / ANNOS NATI / A. D. MCMLXVI / SEXAGESIMUM CONJUGALIS / EORUM VITAE ANNUM EGERUNT; erboven en eronder bevindt zich een verheven vlak, dat afgezoomd wordt door een cirkelsegment en een horizontale rechte; op het vlak bovenaan vliegt een duif boven twee ineengestrengelde ringen. Op de rand is FISCH ingeslagen Rond – geslagen – atelier: Fisch (Brussel). Verzilverd brons – 70,3 mm Ø – privé verzameling. Brons – 70,0 mm Ø – privé verzameling. J. LIPPENS & A. VAN KEYMEULEN, op. cit., nr. 419.
december 2004 -
Sint Rochus Gazette
Zevende Europese kampioenschappen kruisboog (1969) Op 19, 20 en 21 juni 1969 werden de Europese kampioenschappen kruisboogschieten opnieuw te Gent georganiseerd53. Ze gingen door op de binnenkoer van de Sint-Pietersabdij, vlak naast het lokaal van de SintRochusgilde. Voor de gelegenheid werden affiches, postzegels met een prachtige gelegenheidsstempel, prentkaarten en programmaboekjes gedrukt en verspreid54. Anteunis ontwierp opnieuw de medaille voor deze kampioenschappen. Ze werd geslagen bij de firma Mauquoy en doet sterk denken aan het stuk dat hij voor de eerste Europese kampioenschappen van 1958 creëerde.
Kz. Effen. Rond – geslagen – atelier: Mauquoy (Antwerpen) Brons – 61,1 mm Ø – verzameling: archief van de SintRochusgilde. J. LIPPENS & A. VAN KEYMEULEN, op. cit., nr. 506. 44 45 46 47 48
49 50
51 52 53
14. Herdenkingspenning van het zevende Europees kruisboogkampioenschap, 1969 Vz. Een man, naakt op een kleine lendendoek na, staat in vooraanzicht met naar links gewend hoofd voor de kaart van Europa; hij houdt een schuin op de grond geplaatste kruisboog vast met de linkerhand en heeft een lauriertak in de geheven rechter; in de afsnede, tussen zijn gespreide benen en gedeeltelijk over het grondvlak, een gekroond schild met het wapen van België; rondom, op een brede verheven boord die afgesneden wordt door het grondvlak, 7 E KAMPIOENSCHAP VAN EUROPA (bovenaan) / · GENT – 1969 · (onderaan); onderaan rechts, langs de binnenrand van de boord, Jan / Anteunis (verzonken)
11
54
Archief van de Sint-Rochusgilde. B. BAILLIEUL, op.cit., p. 62. B. BAILLIEUL, op.cit., p. 56. B. BAILLIEUL, op.cit., p. 26. De dag begint met een misviering in de nabijgelegen SintPieterskerk, gevolgd door de algemene vergadering. Deze wordt afgesloten met het zingen van het Sint-Rochuslied, dat gecomponeerd werd door Paul Rutger (Roger Pauwels, Mariakerke 1933-1981) op een tekst van Jan Anteunis en Octaaf Peeters. Daarna volgen een gezamenlijke lunch, de eedaflegging en de koningsschieting. Onze Dekenijen, jaargang 1963, nr. 2, p. 2. Op zaterdag 22 juni werd het Dekenhuis, dat in het Museum voor Volkskunde (huidig Huis van Alijn) werd ingericht, plechtig ingehuldigd. Op zondag 23 juni opende de tentoonstelling “100 jaar Gentse Stadsgezichten” (afkomstig uit het privé-bezit van Mevr. Raoul Van Trappen) in de beurs op de Kouter. De viering werden afgesloten met een plechtige mis in de Sint-Michielskerk en een jubileumfeestmaal, gevolgd door bal en gezellig samenzijn, in de feestzaal van de “Kunst- en Letterenkring” aan de Recolettenlei. Onze Dekenijen, jaargang 1962, nr. 5, p. 3. N. LEHOUCQ & T. VALCKE, op.cit., p. 261. Na de eerste twee Europese kampioenschappen, die in 1958 en 1959 plaatsvonden, werd besloten om deze wedstrijden om de twee jaar te laten doorgaan. De eerste tien gingen door in de volgende steden: 1958 Gent (België) 1967 St-Johann in Pongau (Oostenrijk) 1959 Zundert (Nederland) 1969 Gent (België) 1961 Parijs (Frankrijk) 1971 Zundert (Nederland) 1963 Romanshorn (Zweden) 1973 Turbenthal (Zweden) 1965 München-Allach (Duitsl.) 1975 München (Duitsland) (B. BAILLIEUL, op. cit., p. 64) B. BAILLIEUL, op. cit., p. 64.
Vrijdag 7 januarI 2005 Dag van de sportclub Gratis toegang op de Gentse openluchtijspiste van 10 uur (voormiddag) tot 1 uur (‘s avonds) Belfortparking Op vertoon van uw lidkaart
december 2004 -
Sint Rochus Gazette
12
——— Voorlopig klassement Gildekampioenschap 2004-2005 ——— 20 m traditioneel
10 m traditioneel
Cat. Elite
6 m traditioneel
Cat. I
Van De Wiele Peter Schollaert Carlo Van den Bossche Roland Hoste Johan Vanderhaeghen Christophe Vanderhaeghen Jean
200 200 199 199 197 195
Cat. I
Cat. I
Vanderhaeghen Christophe Van De Wiele Peter Hoste Johan Van den Bossche Roland Staelens Danny Schollaert Carlo
200 199 199 198 189 186
Cat. II
De Groote Marc Teetaert Philippe Staelens Danny Bauters Johan De Meyer Wim Vervaet Jacques Steyaert Norbert
194 192 190 190 190 188 183
192 182 184 187 179 173
10 m Trophy
Hanquet Gaston Geenens Octaaf Bauters Julien Antheunis Walter
191 187 185 181
200 200 200 198 197 196
Cat. II
De Witte Kristian Bauters Julien Schotte Christian Pans Luc Baeke Luc Achtergaele Juliaan
Cat. II
Van De Wiele Peter Achtergaele Eric Hoste Johan Vanderhaeghen Christophe Van den Bossche Roland Staelens Danny
Schollaert Carlo Hoste Johan Van De Wiele Peter
195 189 186
Wie goed toekijkt ziet dat de zwarte piet de kinderen op het slechte pad brengt.
Bauters Johan De Groote Marc Steyaert Norbert Teetaert Philippe Vande Papeliere Dirk Hanquet Gaston Baeke Luc Vande Papeliere Filip Vervaet Jacques Hellemons Statianus
199 197 194 194 190 188 188 187 185 170
Cat. Senior Geenens Octaaf Bauters Julien Verleye René Antheunis Walter Casteels Frans Achtergaele Juliaan
192 188 186 184 177 169
Broeder schiet voor broeder als broeders kragt ontbreekt
Inhoudstafel
1
• Onze • Nationaal • Gilde • kampioen• Sportverslag • schap 20 m • zegeviert • van het • De Sint bezoekt • Nationale • terug onze Gilde • laureaten ge- schuttersjaar 2003-2004 • Begijnhofpoëzie • huldigd in • Brussel • Nederlanders • duwen Belgen • Interview • vervolg • nog maar eens • met ere• de boot in op • van blz. 3 archivaris • 10 m Albert Ylen • Sint-Joris/Sint• Rochus • Niets • nieuws onder de zon... • Voorlopig • Het numisVII • klassement matisch œuvre • Kalender van Jan Anteunis, deel IV
2
5
4
12
3
8
6
JANUARI 03 20u00 08 17u00 10 21u00 24 21u30 27 20u00 29 21u00
1e Gaaischieting Driekoningenschieting Nieuwjaarsbezoek Deken Vergadering der Commissarissen n De challenge va nquet Vergadering van de Eed a H n o t s a G r e t s Wapenmee Doop nieuwe leden juni m e t r ptembe
05 13 24 26 27
Lady’s night Alg. statutaire vergadering met aansluitend lunch Vergadering van de Eed 6M-10M-10D (selectie in Marcinelle) 6M-10M-10D (selectie in Marcinelle)
loopt van se FEBRUARI (Challenge Ere-Archivaris Albert Ylen loopt de gehele maand)
20u00 11u00 20u00
MAART 05 19u30 06 07 19u30 11 20u00 12 13 18 19u30 21 20u30 28 20u00 31 20u00
KALENDER
Challenge Ere-Lid Ch. Janssens N.D. au Sablon / Sint-Rochus (ligt nog niet vast) Challenge Ere-Lid Ch. Janssens Vergadering van het Sportcomité 6M-10M-10D (selectie in HUZ Leuven) 6M-10M-10D (selectie in HUZ Leuven) Sablon: schieting ter ere van wijlen Charles De Clercq Vergadering commissie Lokaal en Patrimonium Paasschieting Vergadering van de Eed
