2015
Zorg voor de pleegouder in u! Cursussen en bijeenkomsten voor onze pleegouders
Inhoudsopgave Uitneembare kalender 2 Voorwoord 4 Avond voor startende pleegouders 6 Netwerkpleegzorg 8 Communiceren met pleegkinderen 10 Samenwerken met ouders 12 Trauma I (inleiding) 14 Trauma II (verdieping) 16 Traumasensitief pleegouderschap 18 Een puber in huis?! 20 Seks en zo 22 Het jonge kind 24
Voorwoord
Zeebenen De grote ontdekkingsreizigers hebben het aan den lijve ondervonden: geestdriftig uitgezwaaid, vol hoop en verwachting verlieten ze de haven. Dromend van porselein, specerijen en andere kostbaarheden kozen ze het ruime sop. Maar ondanks gedegen voorbereidingen en goed materiaal hadden ze niet altijd de wind in de zeilen. Door allerlei onverwachte omstandigheden moesten ze regelmatig van koers veranderen. Al hun opgedane kennis en ervaring waren voor andere ontdekkingsreizigers van groot nut. In pleegzorg is het niet anders. U zet een koers uit en gaat met vertrouwen het avontuur aan. De reis naar uw eindbestemming verloopt meestal rustig, maar af en toe steekt er een stevige bries op en soms zelfs een fikse storm. Dan kan het lastig zijn om niet te kapseizen, dus alle hens aan dek en zeebenen trainen! Om u op zwaar weer en verraderlijke kliffen voor te bereiden, bieden we diverse cursussen en thema-avonden aan. Hiermee vergroot u uw kennis, inzichten en vaardigheden om de reis met jullie pleegkind(eren) veilig te vervolgen. Ook wanneer het u voor de wind gaat, is het waardevol om andere pleegouders te ontmoeten en te ontdekken dat er veel ervaring met elkaar te delen is. U blijven ontwikkelen als pleegouder vinden we belangrijk. Voor uzelf, maar zeker ook in het belang van het pleegkind. Stevig op de benen staan. Klinkt toch als het ei van Columbus?
Locatie en aanmelden cursus, training of thema-avond Locatie Opleidingscentrum Yorneo | Opvoeden & Opgroeien Adres Papenvoort 21, 9447 TT Papenvoort Opgave
[email protected] of bel (0592) 367970
Programma
Avond voor startende pleegouders Zo, de STAP is afgerond, de gezinsgesprekken zijn achter de rug en u staat nu ingeschreven als pleegouder. Inmiddels heeft u de zorg voor een pleekind op u genomen en heeft u de eerste ervaringen opgedaan als pleegouder. Hopelijk zijn deze ervaringen positief, maar het kan ook zijn dat het u hier en daar tegenvalt. De eerste periode is van groot belang voor het slagen van de plaatsing en het welzijn van uw gezin. Wij geven u graag een duwtje in de rug en daarom organiseren we in 2015 twee keer een avond voor de ‘startende’ pleegouders. Een belangrijk thema van deze bijeenkomst is de balans in uw gezin. Vragen die ook naar voren zullen komen zijn: Hoe verliep het aanpassingsproces van het pleegkind? Wat doet de komst van een pleegkind met u als individu en wat doet het met uw gezin? Hoe is het om samen te werken met andere hulpverleners?
Programma “We hebben veel meer zicht gekregen op onze eigen positie als pleegouders.”
Wij staan graag stil bij uw ervaringen en nemen de tijd om deze met elkaar te delen. Daarnaast is er gedurende deze avond de gelegenheid om tips en trucs met elkaar uit te wisselen. Het praten met andere beginnende pleegouders heeft aantoonbaar succes. Daarnaast zijn de avonden ook ontspannend! De avonden worden begeleid door medewerkers van Yorneo | Hulp & Huis, Pleegzorg die ook het voorbereidingsprogramma geven. We horen graag hoe volgens u het voorbereidingsprogramma en de realiteit van pleegzorg op elkaar aansluiten. NB: Uit ervaring blijkt dat deze avond niet aansluit bij de praktijk van netwerkpleegzorg. Voor netwerkpleegouders is de netwerkcursus toereikend.
Startende pleegouders Data Tijd
dinsdag 21 april of dinsdag 27 oktober van 19.30 uur tot 22.00 uur
Programma
Netwerkpleegzorg Netwerkpleegouder worden is iets dat u overkomt. U zorgt voor het kind van familie, vrienden of buren en vooraf heeft u zich niet goed kunnen bedenken wat het pleegouderschap inhoudt. Alles om u heen verandert en vooral de relaties met familie en vrienden krijgen een andere betekenis. Gevoelens van verwarring, teleurstelling en opluchting kunnen elkaar afwisselen. Yorneo | Hulp & Huis heeft speciaal voor netwerkpleegouders een leerzaam programma ontwikkeld. Dit programma bestaat uit drie avonden met theorie, praktijk en vooral het delen van ervaringen. Op een luchtige manier krijgt u meer kennis over het gedrag van uw pleegkind, maar ook over het gedrag en de houding van de ouders. Daarnaast gaan we het hebben over uw positie als pleegouder. U kunt wellicht het gevoel hebben dat u niets meer te zeggen heeft. Soortgelijke gevoelens kunnen ouders en kinderen ook ervaren als ze niet meer bij elkaar wonen. Ook hebben we het over loyaliteit. We gaan met allerlei werkvormen aan de gang waarbij het uitgangspunt is: kennis opdoen en (h)erkenning vinden bij elkaar. U krijgt volop de gelegenheid om uw ervaringen te delen met andere netwerkpleegouders. Wanneer u meer inzicht heeft op uw positie als pleegouder, zult u nog beter in staat zijn om uw pleegkind te begeleiden in zijn/haar lastige positie.
Programma “Het was erg leuk om op zo’n luchtige manier toch kennis op te doen”.
De netwerktraining is een vervolg van het netwerkonderzoek. Alle pleegouders die de onderzoeksperiode positief hebben afgerond worden uitgenodigd voor de eerstvolgende training. Dit is een verplicht onderdeel van de inschrijving.
Netwerkpleegzorg
Data voorjaar drie avonden: w oensdag 18, 25 maart en 1 april dinsdag 9, 16 en 23 juni Data najaar drie avonden: d onderdag 17, 24 september en 1 oktober donderdag 26 november, 3 en 10 december Tijd van 19.30 uur tot 22.00 uur
Cursus
Communiceren met pleegkinderen Niet communiceren is niet mogelijk. Het is niet alleen belangrijk om de juiste woorden te kiezen, maar ook om goed te luisteren. In de pleegzorg is communicatie een erg belangrijk onderwerp. Pleegkinderen hebben een belaste voorgeschiedenis en kampen vaak met loyaliteitsgevoelens. Ze hebben hierdoor weinig ruimte over in hun hoofd. Ook zijn ze niet allemaal in de gelegenheid geweest om te leren zich goed te uiten en te luisteren. Voor ons als volwassenen is goede communicatie al zo moeilijk. Zeg nou zelf: een misverstand, miscommunicatie, niet begrepen worden, het overkomt ons allemaal geregeld. Deze cursus bestaat uit twee intensieve en leerzame bijeenkomsten die in het teken staan van het uitwisselen van ervaringen en kennis. We doen dit aan de hand van filmpjes, stellingen, en andere werkvormen. Het zal niet lukken om al uw problemen binnen de communicatie op te
Cursus “Wat gaat er nou in hem om? Hoe krijg ik een beter contact met hem?”
lossen, dat heeft meer tijd nodig. Tijdens deze twee avonden reiken we u een aantal handvatten aan om de communicatie met uw pleegkinderen te verbeteren. We hopen dat u veel leert van elkaars ervaringen. U gaat zeker met een aantal eyeopeners naar huis.
Communiceren met pleegkinderen Data Tijd
twee avonden: dinsdag 3 november en dinsdag 10 november van 19.30 uur tot 22.00 uur
Cursus
Samenwerken met ouders Veel pleegouders vinden het noodzakelijk maar ook ingewikkeld om goed samen te werken met ouders. Voor pleegkinderen is dit een thema van iedere dag. Als je niet bij je eigen ouders woont en opgroeit in een ander gezin, kan dit heel moeilijk zijn. Het is voor hen vaak lastig om loyaal te blijven aan ouders en loyaal te worden aan pleegouders. Want hoe gaan ze beide werelden met elkaar verbinden en wie moet je daarbij helpen? Voor pleegouders is hier een belangrijke taak weggelegd. Maar ja, bent u zelf nog wel neutraal? Als u langere tijd voor een pleegkind zorgt, wordt u zelf soms ook loyaal naar het pleegkind. Het wordt steeds lastiger om dan een neutrale positie in te nemen. Voordat u het weet, bent u verstrikt in uw eigen gevoelens van verwarring. Hoe kunt u dan een kind helpen om banden met zijn/haar ouders te onderhouden? Deze en vele andere vragen vormen het uitgangspunt van beide avonden. De cursus bestaat uit twee samenhangende avonden. Ze zijn bedoeld om meer zicht te krijgen op de werking van loyaliteit. Tijdens de eerste avond verbinden we dit thema aan uw eigen ervaringen. Ook laten we u op een creatieve manier zien welke verschillende bindingen kinderen aangaan binnen een pleegzorgsituatie. Daarnaast geven we u zicht op uw
Cursus “Ik begrijp nu veel beter hoe loyaliteit werkt.”
positie als pleegouder. De tweede avond bespreken we loyaliteit aan de hand van een aantal filmfragmenten. Vanzelfsprekend komen onderwerpen als bezoek regelingen en contacten met ouders hierbij ook aan bod.
Samenwerken met ouders Data Tijd
twee avonden: op donderdag 12 en 19 februari van 19.30 uur tot 22.00 uur
Thema-avond
Trauma I (inleiding)
Trauma, een term die we vaak horen binnen pleegzorg. Veel kinderen die uithuis zijn geplaatst en in een pleeggezin wonen, hebben in het verleden kindermishandeling, verwaarlozing, pesterijen of andere ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt. Dat dit effecten heeft op het gedrag van het kind zal niemand verbazen. Deze thema-avond staat in het teken van trauma: Wat is nu eigenlijk een trauma? Hoe ontstaat dit? Wat is het gevolg van een trauma, welk gedrag kan een (pleeg-) kind dan laten zien? En voor pleegouders belangrijk: Waar moet ik op letten en hoe ga ik ermee om? Er wordt een aantal behandelmogelijkheden besproken. Hopelijk kunt u aan het einde van de avond uw pleegkind beter begrijpen en begeleiden. Ook zal er kort aandacht zijn voor de training ‘Traumasensitief pleeg ouderschap’ die eveneens dit jaar wordt aangeboden. Daarnaast is deze avond een voorbereiding op de thema-avond Trauma II (verdieping), die in het najaar wordt gegeven. Deze thema-avond wordt verzorgd door Ytje van Pelt, Panka Semmelink en Mirjam ter Huizen. Ytje en Panka zijn beiden werkzaam als traumatherapeut bij Psy-Zo! en hebben ruime ervaring in het behandelen van (complex) getraumatiseerde (pleeg-) kinderen. Mirjam is behandel
Thema-avond “Heel leerzaam en verrijkend om ervaringen en ideeën met elkaar uit te wisselen.”
coördinator en EMDR therapeut bij Yorneo | Hulp & Huis, Pleegzorg.
Trauma I Datum Tijd
woensdag 8 april 2015 van 20.00 uur tot 22.00 uur
Thema-avond
Trauma II (verdieping)
Deze avond is een verdieping op de thema-avond Trauma I. Trauma II is gericht op pleegouders die extra kennis willen opdoen rondom het thema trauma. Er wordt (theoretische) kennis van dit onderwerp verondersteld, waardoor verdere verdieping mogelijk is. Om deel te kunnen nemen aan Trauma II dient u dan ook de thema-avond Trauma I gevolgd te hebben. Tijdens de avond zullen diverse onderwerpen aan bod komen, waaronder: Stabilisatie. Hier gaat het om de wijze waarop u als pleegouder in uw gezin voorwaarden creëert waarop traumabehandeling kan plaatsvinden. De rol van ouders en pleegouders tijdens een traumabehandeling. Dissociatie. Wat houdt dit in? Hoe is het te herkennen bij pleeg kinderen en op welke manier kunt u hiermee omgaan? Pré-verbaal trauma (trauma dat plaatsvindt voordat een kind kan praten). Wat is dit en op welke wijze is voor deze vroege vorm van traumatisering behandeling mogelijk? Daarnaast zal er ook aandacht zijn voor vragen die pleegouders hebben naar aanleiding van de voorgaande traumabijeenkomst. Evenals Trauma I wordt deze thema-avond verzorgd door Ytje van Pelt, Panka Semmelink en Mirjam ter Huizen. Ytje en Panka zijn beiden
Thema-avond Dissociatie. Wat houdt dit in?
werkzaam als traumatherapeut bij Psy-Zo! en hebben ruime ervaring in het behandelen van (complex) getraumatiseerde (pleeg-) kinderen. Mirjam is behandelcoördinator en EMDR therapeut bij Yorneo | Hulp & Huis, Pleegzorg.
Trauma II Datum Tijd
woensdag 4 november van 20.00 uur tot 22.00 uur
Training
Traumasensitief pleegouderschap
Veel kinderen die uithuis geplaatst zijn en in een pleeggezin wonen hebben in het verleden kindermishandeling, verwaarlozing, pesterijen of andere ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt. Gelukkig zijn er pleegouders die ervoor kiezen om getraumatiseerde kinderen in hun gezin op te nemen en op te voeden. Dat kan erg ingewikkeld zijn. Het in het verleden opgelopen trauma kan een negatief effect hebben op de ontwikkeling van het kind. Hierdoor kunnen er problemen ontstaan in het pleeggezin, op school en in de omgang met leeftijdgenoten. Als gevolg van mishandeling of traumatische ervaringen kunnen kinderen ernstige psychische problemen ontwikkelen zoals angstklachten, depressie, gedragsproblemen of een hechtingsstoornis. Om daar als pleegouder goed mee om te kunnen gaan, organiseren we de groepstraining Traumasensitief pleegouderschap. Deze training geeft pleeg ouders handvatten in de opvoeding van een getraumatiseerd kind, waardoor de kans dat de pleeggezinplaatsing slaagt wordt vergroot. Het doel van de training is pleegouders meer inzicht te geven in de problemen van hun pleegkind en daar beter mee om te gaan. We willen pleegouders leren kijken door een ‘traumabril’ om het gedrag van hun pleegkind te begrijpen en hier beter mee om te kunnen gaan.
Training “De ene eye-opener na de andere.”
Traumasensitief pleegouderschap
De training bestaat uit acht wekelijkse bijeenkomsten en zal in de loop van 2015 worden verzorgd. Indien u aan deze training wilt deelnemen of meer informatie wilt ontvangen, bespreek dit dan met uw pleegzorgwerker.
Thema-avond
Een puber in huis?!
De puberjaren zijn vaak een roerige fase, voor zowel de puber zelf als het gezin waarin het opgroeit. In deze leeftijdsfase gebeurt er veel in de ontwikkeling van kinderen, zowel fysiek, sociaal-emotioneel als cognitief. De vaak heftige emoties, impulsieve beslissingen en stevige discussies kunnen u als opvoeder verrassen, zowel in positieve als negatieve zin. Als pleegouder moet u steeds opnieuw zoeken naar de betekenis van gedrag: Is dit stiekem roken nou typisch experimenteel puberaal gedrag of speelt er meer? Is het normaal om op 12 jarige leeftijd zoveel make-up te dragen of moet ik me zorgen maken? Tijdens deze thema-avond is er uiteraard aandacht voor de ontwikkeling van pubers in het algemeen. We zoomen echter vooral in op de puber in het pleeggezin en hoe u deze periode als opvoeder tot een goed einde kan brengen. Sterker nog, hoe veel voldoening en plezier het geeft als u merkt dat u een kind kunt begeleiden op weg naar volwassenheid.
Thema-avond “Soms is het nog zo’n kind en het volgende moment staat ze heel volwassen mensen te woord.”
Deze avond is ook boeiend en zinvol voor pleeggezinnen die overwegen een puber op te nemen!
Een puber in huis?! Datum Tijd
donderdag 5 februari van 19.30 uur tot 22.00 uur
Thema-avond “Voor kinderen is seksualiteit in basis een breed domein.”
Thema-avond
Seks en zo
Elke (pleeg-) ouder krijgt te maken met situaties van seksueel gedrag van (pleeg-) kinderen. Vaak zijn dit heel natuurlijke situaties, zoals een kleuterverliefdheid, kinderen die doktertje spelen of met elkaar zoenen. Een kind is immers vanaf de geboorte in basis een seksueel wezen. Dat betekent dat seksuele gevoelens net als andere emoties in de basis aanwezig zijn en zich steeds verder ontwikkelen. Dit betekent niet dat kinderen vanaf de geboorte seksualiteit verbinden aan de lichamelijke en sociaalemotionele aspecten waaraan volwassenen seksualiteit verbinden, zoals lust en bevrediging. Voor kinderen is seksualiteit in basis een breed domein: onderzoeken van het lichaam, intimiteit, het ontdekken van gevoelens. Dit doen ze voornamelijk uit nieuwsgierigheid. Tegelijkertijd stelt het seksuele gedrag van pleegkinderen ons als opvoeders soms voor dilemma’s. Zo is het niet altijd goed te duiden wanneer iets natuurlijk is of wanneer het seksuele gedrag grensoverschrijdend wordt. Laat staan dat we weten hoe we hier het beste op zouden kunnen reageren. Hoe ziet eigenlijk de normale seksuele ontwikkeling van (pleeg-) kinderen er uit en hoe brengt u seksualiteit in gesprek binnen uw gezin? Centraal in deze thema-avond staat: Hoe kunt u bijdragen aan een gezonde seksuele ontwikkeling van uw pleegkind, gegeven de uitdagingen waar u als pleegouder voor komt te staan. Deze avond zal worden verzorgd door Albert Neeleman en een behandel coördinator van Yorneo | Hulp & Huis, Pleegzorg. Albert Neeleman is directeur hulpverlening bij Yorneo | Hulp & Huis, klinisch psycholoog en seksuoloog.
Seks en zo Datum Tijd
dinsdag 29 september van 19.30 tot 22.00 uur
Thema-avond
Het jonge kind
(0 tot 12 jaar)
Opvoeden is niet altijd gemakkelijk en soms gaat opvoeden en veilig opgroeien van uw pleegkind niet vanzelf. De opvoeding van een jong pleegkind brengt dynamiek met zich mee en elke leeftijdsfase stelt u voor een nieuwe uitdaging. Maar wat doet u als uw pleegkind vaak driftig is, lastig gedrag vertoont of moeilijk contact maakt met vriendjes? Maakt u zich zorgen over de ontwikkeling of gedrag van uw pleegkind? Is hij/zij erg druk, opstandig of juist erg teruggetrokken? Of bent u bang dat uw pleegkind een ontwikkelingsachterstand heeft? Met al deze zorgen kunt u terecht bij Yorneo | Opvoeden & Opgroeien. Als er problemen thuis, op de peuterspeelzaal, kinderopvang of op school zijn biedt deze zusterstichting van Yorneo | Hulp & Huis hulp en ondersteuning. Hierbij wordt uitgegaan van de eigen mogelijkheden en talenten van uw pleegkind, uw gezin en anderen die bij uw pleegkind betrokken zijn.
Thema-avond “We hebben echt een andere kijk op onze situatie gekregen.”
Yorneo | Opvoeden & Opgroeien heeft drie locaties: in Assen, Emmen en Hoogeveen. Er wordt zowel ambulante ondersteuning als deeltijd behandeling op locatie geboden. Elke locatie zal in december 2015 een avond de deur openstellen om u informatie te geven over specifiek het jonge kind. Verdere informatie over datum en tijdstip volgt.
Het jonge kind (0 tot 12 jaar) Datum Tijd
nader te bepalen nader te bepalen
Een uitgave van Yorneo | Hulp & Huis Adres
Papenvoort 21, Papenvoort
Postadres Postbus 114, 9400 AC Assen E-mail
[email protected] Telefoon
(0592) 367 970
Informatieavonden
afscheuren langs perforatie
5 februari
Thema-avond ‘Een puber in huis?!’
Dinsdag 13 januari
12 februari
Samenwerken met ouders avond 1
Woensdag 11 februari
19 februari
Samenwerken met ouders avond 2
Donderdag 19 maart
18 maart
Programma netwerkpleegzorg avond 1
Dinsdag 14 april
25 maart
Programma netwerkpleegzorg avond 2
Woensdag 13 mei
1 april
Programma netwerkpleegzorg avond 3
Donderdag 11 juni
8 april
Trauma I (inleiding)
Woensdag 26 augustus
21 april
Startende pleegouders
Donderdag 17 september
9 juni
Programma netwerkpleegzorg avond 1
Dinsdag 13 oktober
16 juni
Programma netwerkpleegzorg avond 2
Woensdag 18 november
18 juni
Thema door Pleegouderraad
Dinsdag 15 december
23 juni
Programma netwerkpleegzorg avond 3
17 september
Programma netwerkpleegzorg avond 1
24 september
Programma netwerkpleegzorg avond 2
29 september
Thema-avond ‘Seks en zo’
1 oktober
Programma netwerkpleegzorg avond 3
27 oktober
Startende pleegouders
3 november
Communiceren met pleegkinderen avond 1
4 november
Trauma II (verdieping)
10 november
Communiceren met pleegkinderen avond 2
26 november
Programma netwerkpleegzorg avond 1
Informatieavond voor aspirant pleegouders
3 december
Programma netwerkpleegzorg avond 2
Locatie Opleidingscentrum Yorneo | Opvoeden & Opgroen
10 december
Programma netwerkpleegzorg avond 3
Adres
Papenvoort 21, 9447 TT Papenvoort
Nog niet bekend
Thema-avond ‘Ontwikkeling van het jonge kind’
Tijd
van 20.00 tot 22.00 uur
Nog niet bekend
Training Traumasensitief pleegouderschap
Opgave en informatie
[email protected] of bel (0592) 367 970
hulpenhuis
.nl
Kijken op www.pleegouderworden.nl kan natuurlijk ook.
hulpenhuis
.nl
afscheuren langs perforatie
2015 Programma