Wat is XBRL en wat kunnen we ermee?
XBRL KOMT ERAAN 22 MEI 2014 BOUWEND NEDERLAND
Agenda ►
Actualiteit XBRL
►
Waarom XBRL?
►
Wat is XBRL en waar staat het voor?
►
Praktijkervaring
►
Wat heeft U aan XBRL en wat is de (mogelijke) impact voor uw organisatie?
Page 1
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Actualiteiten XBRL ►
Belastingdienst: ► ► ►
►
VPB aangifte sinds boekjaar 2012 (1-1-2013) BTW aangifte vanaf boekjaar 2013 (1-1-2014) Alle overige stromen vanaf boekjaar 2015 (1-1-2015)
KvK ►
Digitaal deponeren kleine jaarrekeningen vanaf 1-1-2014 ►
► ►
►
Digitaal deponeren (middel)grote jaarrekeningen vanaf 1-1-2015 Papier deponeren nog wel mogelijk
Stellig voornemen: ►
►
Komt tevens een zelfportaal voor kleine ondernemingen
CBS informatie uitvragen
Banken ►
Page 2
Zullen waarschijnlijk overheid volgen 3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Waarom XBRL?
Div. Andere toezichth e.d.
Interactie en rapportages organisatie.
G R O E P S M I J E N
M I D D L E W A R E
eisen corp gov.
ERP G/L, SAP
Sector taxon
IFRS taxon
Duurz rapport
Fiscus
Corp adm
Oper .syst
Taxonomy
Corporate taxonomy Data repository
3rd party
Taxonomy
Banken, Investor
BU en Div mgmt
Page 3
Taxonomy
3 December 2013
Corporate staf
RvB
RvC, en stakeh
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
INTERNET
AFM etc
KvK Investors publiek peers
Lekker overtypen
Analyst manually transcribes numbers into spreadsheet model
Page 4
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Waarom XBRL?
Rapportagevormen en belanghebbenden Aandelenbeurzen Sociale instellingen Aandeelhouders KvK’s Analisten
World Wide Web
Belastingdienst Pers Banken Verzekeringen Toezichthouders CBS
Kredietbeoordelaar Page 5
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
De oplossing? ► ► ► ► ►
Laat systemen onderling communiceren in een eigen taal Laat die taal gebruik maken van een standaard interpretatie van de betekenis van gegevens Geef alleen die informatie aan gebruikers die ze echt nodig hebben Link interne controlemaatregelen rechtstreeks aan de gegevens Maak gebruik van tagged data en schaf eigen ontwikkelde spreadsheets af!
Page 6
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is XBRL en waar staat het voor?
XBRL (eXtensible Business Reporting Language) eXtensible Staat uitbreiding toe Business Reporting Uitwisseling van interactieve bedrijfsinformatie Language Op XML gebaseerde informatie taal XBRL is een wereldwijde standaard om verschillende software applicaties met elkaar te laten praten Page 7
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is XBRL en waar staat het voor?
Een BAR-code voor data
Page 8
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is XBRL? ►
Page 9
Wat betekent het getal 5.347.000? ► een waarde ► Netto winst ► volgens Dutch GAAP ► Commercieel ► Geconsolideerd ► Over 2013 ► In Euro ► In duizenden aangeleverd ► etc
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is XBRL: terminologie Tag
• “barcode” die door een machine gelezen kan worden en die een standaard definitie geeft van een informatie element (bijvoorbeeld een item uit de balans) Taxonomy
Een “woordenboek” van tags voor: • Specifieke accounting standaarden (Dutch GAAP, IFRS) • Industrie (e.g., Healthcare, Education) • Bedrijfsspecifieke tags (KPIs ) Instance document
• Verzameling van tags en gegevens die voor een machine leesbaar zijn Page 10
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is XBRL? “Capital expenditure in rented properties is stated at cost less accumulated depreciation and/or any accumulated impairment losses.”
ifrs_MeasurementBasesPropertyPlantAndEquipment
Page 11
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
An update on XBRL adoption
In Development Voluntary Filing
`
Mandatory Filing
Page 12
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
De tijdlijn van XBRL/SBR in Nederland ► ►
1998: Charles Hoffman houdt presentatie voor AICPA 2002: oprichting XBRL-Nederland ►
►
2004: Nederlandse Taxonomie Project (NTP) ►
► ► ►
Een non-profit initiatief van verschillende bedrijven, intermediairs, overheden en onderwijsinstellingen Gefinancierd en aangestuurd door de Ministeries van Justitie en Financiën
2006 / 2008: convenanten met marktpartijen 2008: Verkorte aangifte vennootschapsbelasting in XBRL (inclusief horizontaal toezicht) 2010: NTP wordt opgevolgd door SBR ►
Page 13
Ingrijpende wijziging van de Governance structuur
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
De belangrijkste elementen van SBR ►
► ►
Pagina 14
3 December 2013
Gemeenschappelijke Standaard: XBRL Ontwikkeld door Dutch Standardisation Board met als doel het uitwisselen van bedrijfsinformatie; gebruikt door de overheid Gemeenschappelijk woordenboek: the Dutch Taxonomy Generieke, veilige verbinding met de uitvragende partijen: Digipoort (Overheid) and Banking Portal (Banken)
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
SBR bereik Nederland
►
Jaarrekeningen (KvK) ►
►
Belastingaangiftes ► ► ►
►
3 December 2013
Statistieken aanleveren
Bank Taxonomy (uitbreiding op de Dutch Taxonomy) ►
Pagina 15
Aangiftes VPB Aangiftes IB BTW teruggaaf
CBS ►
►
Opstellen en deponeren van Jaarrekeningen
Verzenden van jaarrekeningen
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Converteren van een jaarrekening: Tekst
Page 16
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Converteren van een jaarrekening: cijfers
Page 17
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Converteren van een jaarrekening: Tabellen
Page 18
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Page 19
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Page 20
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Page 21
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat heeft U aan XBRL?
Betere, snellere en goedkopere data
► ► ► ► ► ► ►
Elektronisch uitwisselen van gestandaardiseerde informatie => betrouwbaar en accuraat Snellere beschikbaarheid van data => snellere besluitvorming Betrouwbare data-uitwisselingen vanuit bronsysteem Goedkopere informatie uitwisseling (na initiële opzet) Bevorderen van het hergebruiken van informatie door diverse stakeholders Lastenverlichting bij met namen uitvragende instanties (minder papier, minder invoer werkzaamheden etc) Reductie van papier productie => duurzaam ondernemen
Page 22
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Praktijkervaring ►
Ervaring uit andere landen (met name UK)
►
Cliëntenportaal (100 pilots kleine ondernemingen waarvoor jaarrekening samengesteld wordt)
►
Geïntegreerd verslag Ernst & Young
►
Pilots voor zowel klein als grote jaarrekeningen voor ondernemingen die zelf de jaarrekening maken
Page 23
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is de (mogelijke) impact van XBRL op uw organisatie? 3 mogelijke strategieën: ►
Add-on strategie (extra proces na totstandkoming jaarrekening) ► Eventueel kan dit proces ook uitbesteed worden
►
Tagging op dieper niveau in de systemen
►
XBRL inbedden in de datasystemen
Page 24
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is de (mogelijke) impact van XBRL voor uw organisatie? ►
Mogelijke stappen
►
Review huidige systeem (klaar voor XBRL, evaluatie gehele automatisering of afsluitproces)
►
Beslissing niveau toepassing
►
Inrichten administratie: bevat deze voldoende diepgang voor XBRL
Page 25
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Wat is de (mogelijke) impact voor uw organisatie? Mogelijk Plan van Aanpak ► Opsplitsen jaarrekening in individuele informatie elementen ► Vaststellen van de bron van deze informatie elementen (saldibalans, HR systemen, WORD) ► Gedetailleerdheid voldoende op saldibalans niveau (investeringen. Omzetsegmentatie) ► Analyse managementinformatie (wat wil onderneming bovenop standaard jaarrekening rapporteren? KPIs) ► Tagging en bouwen ondernemingsspecifieke taxonomie (Xtendible) ► Nagaan hoe diep in het datawarehouse getagd kan worden Of Bottom up: Informatiebeleid geheel opnieuw definiëren Page 26
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Actualiteiten XBRL ►
Belastingdienst: ► ► ►
►
VPB aangifte sinds boekjaar 2012 (1-1-2013) BTW aangifte vanaf boekjaar 2013 (1-1-2014) Alle overige stromen vanaf boekjaar 2015 (1-1-2015)
KvK ►
Digitaal deponeren kleine jaarrekeningen vanaf 1-1-2014 ►
► ►
►
Digitaal deponeren grote jaarrekeningen vanaf 1-1-2015 Papier deponeren nog wel mogelijk
Stellig voornemen: ►
►
Komt ook een zelfportaal voor kleine ondernemingen
CBS informatie uitvragen
Banken ►
Page 27
Zullen waarschijnlijk overheid volgen 3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Samenvatting ►
Begrijp welke XBRL verplichtingen erop u afkomen
►
Evalueer welke rol XBRL moet gaan spelen bij het tot stand komen van uw bedrijfsinformatie
►
Ervaring met XBRL is tot op heden nog niet wijdverspreid
►
Implementatie van XBRL en tagging is een tijdrovend proces (onderschat dit niet!)
Page 28
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
VRAGEN
Page 29
3 December 2013
Het afsluitproces en het opstellen van de jaarrekening
Bijeenkomst COTAD - Bouwend Nederland Modernisering Ziektewet, Werkgeversaansprakelijkheid Wetsvoorstel Werk en Zekerheid en de (financiële) gevolgen voor werkgevers
22 mei 2014 Astrid Zuidinga, AWVN Advocaten
Programma Programma: • • • • •
introductie door Bouwend Nederland/COTAD; toelichting AWVN en relatie met Bouwend Nederland; modernisering Ziektewet; werkgeversaansprakelijkheid (ZZP-ers); wetsvoorstel werk en zekerheid.
Uitgangspunt: inleiding op de thema’s en m.n. aandacht voor financiële aspecten/gevolgen.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
2
AWVN – enkele feiten • Hoofdkantoor Malietoren Den Haag • Ca 18.000 aangesloten leden, direct en indirect • Bouwend Nederland is één van de aangesloten verenigingen • 500 cao’s + 350 arbeidsvoorwaardenregelingen • Beloningsdatabase 4,2 miljoen medewerkers • Meer dan 100 ervaren adviseurs • Specialist in het begeleiden van complexe verandertrajecten • AWVN-Advocaten adviseert bedrijven over individueel + collectief arbeids- en ontslagrecht en medezeggenschapsrecht en staat hen bij in procedures 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
3
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
4
Modernisering Ziektewet Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (Bezava) ingevoerd 1 januari 2013 (ook wel Wet Modernisering Ziektewet genoemd) Doel: • instroom vangnetters (wn die ziek uit dienst gaan) in de WIA beperken • verhogen arbeidsparticipatie zieke vangnetters Twee onderdelen: • hervorming Ziektewet en premiedifferentiatie
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
5
Financiële prikkel Om de doelen te realiseren worden de werkgevers financieel geprikkeld om mee te werken. De uitkeringslasten voor ziekte en arbeidsongeschiktheid van werknemers die ziek uit dienst gaan (EDV-ers) worden vanaf 2014 direct(er) toegerekend aan de laatste werkgever. De werkgever kan kiezen of hij deze kosten publiek via UWV of privaat wil verzekeren.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
6
Financiële prikkel UWV verstrekt aan werkgevers vanaf 1 juli 2013 een overzicht waaruit blijkt aan welke van hun ex-werknemers in 2012 ZW- en WGA-flexuitkeringen zijn toegekend. Tijdig reageren als overzichten niet kloppen is belangrijk!
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
7
Doelgroep Doelgroep van de Wet Bezava = werknemers van wie het dienstverband eindigt tijdens ziekte (EDV), dus: • • • • •
niet verlengen arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd zieke wn; wn ziek tijdens opzegtermijn; wn ziek uit dienst tijdens proeftijd; ziek uit dienst wegens faillissement/reorganisatie; nawerkingsgevallen (wn die < 28 dagen na EDV ziek worden en die na EDV geen nieuwe werkgever, maar ook geen uitkering hadden).
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
8
Premiedifferentiatie Premiedifferentiatie: financiële prikkel werkgever. Premies naar de Werkhervattingskas. • In 2014 premiedifferentiatie voor ZW • In 2014 premiedifferentiatie WGA aangepast: - ander onderscheid klein/groot - premiedifferentiatie WGA EDV’ers Vanaf 2016 mogelijkheid om eigenrisicodrager te worden voor WGA voor werknemers met vast én flexibel dienstverband
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
9
Premiedifferentiatie Vanaf 2014 vervalt onderscheid grote-kleine werkgever: • vanaf 100 x de gemiddelde loonsom individuele premiedifferentiatie • voor werkgevers met niet meer dan 10 x de gemiddelde loonsom geldt sectorpremie • tussen 10 en 100 deels sectorpremie deels individuele premie, individuele deel neemt lineair toe met grootte van de loonsom • gemiddelde loonsom 2014: € 30.700
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
10
Premiedifferentiatie Premiedifferentiatie ZW: O.a. • ERD verantwoordelijk voor re-integratie • ERD kan worden beëindigd als werkgever zich niet laat bijstaan door deskundig persoon/arbodienst
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
11
premiedifferentiatie Premiedifferentiatie WGA: • vanaf 2014 publieke gedifferentieerde premie voor EDV’ers • vanaf 2016 een gezamenlijke WGA-premie (vast personeel en EDV’ers) en mogelijkheid om eigenrisicodrager te worden • (sector)staartlasten WGA voor kleine/middelgrote werkgevers worden door alle werkgevers betaald via een publieke premie Alternatieven om kosten te beperken: - Risicobeperking - Schadelastbeperking 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
12
Risicobeperking Risicobeperking door alternatieve contractvormen: • • • •
(nog) korte(re) contracten (link: wetsvoorstel Werk en Zekerheid!) uitzendkrachten ZZP’ers (link: onderdeel werkgeversaansprakelijkheid) payrolling
Bezwaren: praktisch en moreel
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
13
Schadelastbeperking Schadelastbeperking; minder uitkeringslasten door: • betere preventie (denk ook aan toezien op voldoende opname vakantiedagen = rust), aandacht voor gezond werken/leven • betere verzuim- en herstelbegeleiding: tijdig Arbodienst inschakelen en aandringen op actieve begeleiding • betere re-integratie, m.n. verbetering spoor 2 • verder invullen regierol werkgever Event. invoeren prikkel voor werknemer, zoals bonus bij niet ziekmelden bijv. financieel of toekennen extra vakantiedag, maar denk ook aan invoering wachtdagen. Indien mogelijk medische keuringen toepassen (Wet Medische Keuringen).
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
14
Eigenrisicodrager Bij herverzekeren ZW-/WGA-risico rol verzekeraar; financieel, denk aan effect: • herbeoordeling einde eerste ziektejaar • beperking duur loongerelateerde WGA vanaf 1-1-2016 i.v.m. Wet werk en zekerheid • schadelastbeperking WGA-contracten herzien voor 2016
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
15
Eigenrisicodrager Eigenrisicodrager worden ? • financiële afweging • re-integratie aspecten • procedurele zaken Laat u goed adviseren voor u besluit.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
16
Vragen modernisering Ziektewet
Vragen?
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
17
Werkgeversaansprakelijkheid Wettelijke basis: artikel 7:658 BW. Regelt aansprakelijkheid van de werkgever voor bedrijfsongevallen en beroepsziekten. Lid 1 geeft de hoofdregel (zorgplicht): De werkgever is verplicht de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee hij arbeid doet verrichten, op zodanige wijze in te richten en te onderhouden alsmede voor het verrichten van de arbeid zodanige maatregelen te treffen en aanwijzingen te verstrekken als redelijkerwijze nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werk schade lijdt.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
18
Werkgeversaansprakelijkheid Dus: werkomgeving en materialen moeten deugdelijk en veilig zijn en blijven. Persoonlijke veiligheids- en beschermingsmiddelen verstrekken en toezien op (juist) gebruik ervan. Degene die het werk uitvoert moet weten hoe hij veilig kan werken, dus zorg voor adequate en herhaalde opleiding, instructies, toezicht etc. Desnoods aanpassingen doen aan machines e.d., zeker indien dit niet bezwaarlijk/kleine moeite is. Als letsel ontstaat, terwijl dit door een simpele ingreep te voorkomen was geweest (bijv. een eenvoudig te plaatsen beschermingskapje): schending zorgplicht!
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
19
Werkgeversaansprakelijkheid Werkgever aansprakelijk, tenzij…; twee uitzonderingen opgenomen in lid 2: De werkgever is jegens de werknemer aansprakelijk voor de schade die de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt, tenzij hij aantoont dat hij de in lid 1 genoemde verplichtingen is nagekomen of dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Een beroep op opzet of bewuste roekeloosheid slaagt zelden.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
20
Werkgeversaansprakelijkheid Artikel gaat uit van schuldaansprakelijkheid en niet van risicoaansprakelijkheid. Maar er geldt wel een omgekeerde bewijslast. Dit houdt in: werknemer hoeft alleen maar (wel gemotiveerd) te stellen dat hij schade lijdt a.g.v. het werk. Het is dan aan de werkgever om te bewijzen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan en/of er sprake is geweest van opzet of bewuste roekeloosheid aan de kant van de werknemer. In de praktijk weinig ontsnappingsmogelijkheden voor de werkgever. Afwijken ten nadele van de werknemer mag niet = dwingend recht (lid 3).
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
21
Werkgeversaansprakelijkheid Alleen eigen werknemers (in loondienst / o.b.v. een arbeidsovereenkomst) of ook aansprakelijkheid t.o.v. anderen met wie bijv. geen gezagsrelatie bestaat en/of aan wie geen loon wordt betaald? Lid 4: Hij die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door een persoon met wie hij geen arbeidsovereenkomst heeft, is overeenkomstig de leden 1 tot en met 3 aansprakelijk voor de schade die deze persoon in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt. De kantonrechter is bevoegd kennis te nemen van vorderingen op grond van de eerste zin van dit lid.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
22
Werkgeversaansprakelijkheid Onder lid 4 vallen ingeleende krachten, zoals uitzendkrachten of gedetacheerde personen. Voor die tijd moest deze groep t.o.v. de formele werkgever of de inlener (keuze) een vordering instellen o.g.v. onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW) en gold voor hen een zware bewijslast. Dan nl. aantonen dat er schade is geleden, welke schade (aard en omvang) en dat die schade het gevolg is van het feit dat er werkzaamheden zijn verricht (causaal of oorzakelijk verband) en hierdoor de kans op schade is vergroot. *(ingevoerd met Wet Flexibiliteit en Zekerheid per 1-1-1999)
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
23
Werkgeversaansprakelijkheid A.g.v. ontwikkelingen in de rechtspraak vallen ook stagiaires en vrijwilligers onder het artikel. Tot begin 2013 in de literatuur en de rechtspraak verdeelde opvattingen over ZZP-ers en arbeidsongevallen. Inlener/opdrachtgever nu wel of niet aansprakelijk? Sinds een arrest van de Hoge Raad van 23 maart 2012 (Davelaar/Allspan) duidelijkheid. Ook ingeschakelde ZZP-ers vallen onder artikel 7:658 lid 4 BW.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
24
Werkgeversaansprakelijkheid Oprekking van het ‘werknemersbegrip’. De keuze van opdrachtgever/werkgever wie hij inzet voor een bepaalde klus, mag volgens de wetgever niet afdoen aan de bescherming van degene die deze uitvoert. Ofwel: een werkgever die zijn zorgverplichtingen niet nakomt, is op gelijke voet aansprakelijkheid voor de schade van werknemers en anderen die bij hem werkzaam zijn. Er is vaak wel sprake van enige mate van gezag t.o.v. niet-werknemers. Beschermingsgedachte. Komt ook voort uit Europese regelgeving en rechtspraak (bijv. over overgang van onderneming; Albron zaak).
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
25
Werkgeversaansprakelijkheid Wat hier ook achter zit: werkgever kan doorgaans tegen lagere kosten aansprakelijkheidsverzekering m.b.t. financiële gevolgen van een ongeval afsluiten dan een kleine zelfstandige een schadeverzekering kan afsluiten. Indien de werkverschaffer afziet van een dergelijk verzekering, dient hij voor de geleden schade op te draaien. Goed om bestaande polissen nog eens na te lopen en uit te zoeken of event. uitbreiding nodig/mogelijk is.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
26
Werkgeversaansprakelijkheid Gaat om schade opgelopen in de uitoefening van het beroep of bedrijf van degene in wiens opdracht het werk is verricht. Ook hier oprekking: gaat niet alleen om de core-business van het bedrijf van de opdrachtgever of wat daar direct in het verlengde van ligt. Ook andere werkzaamheden kunnen daaronder vallen. Voorwaarde: moet gaan om verrichtte werkzaamheden die feitelijk tot de beroeps- of bedrijfsuitoefening van de opdrachtgever behoren.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
27
Werkgeversaansprakelijkheid Als werkzaamheden in het algemeen niet tot een bepaalde beroepsof bedrijfsuitoefening gerekend kunnen worden, maar in het specifieke, feitelijke geval van dit bedrijf wel, dan biedt 7:658 lid 4 BW de ZZP-er bescherming (alle feiten en omstandigheden bezien). Dus ook wanneer werk is uitbesteed en je zou mogen aannemen dat dit dus niet (meer) tot de normale uitoefening van het bedrijf/beroep hoort, kan de bescherming aanwezig zijn indien in de praktijk dat werk zelf ook nog (wel eens) gedaan wordt of dit in het verlengde ligt.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
28
Werkgeversaansprakelijkheid Er moet nog wel steeds sprake zijn van een relatie met de bedrijfs- of beroepsuitoefening. Voorbeeld: de ZZP-er die door een advocatenkantoor wordt ingehuurd om de kozijnen te schilderen komt bescherming van artikel 7:658 lid 4 BW niet toe + het kantoor is o.g.v. dit artikel ook niet aansprakelijk t.o.v. de schilder in situaties waarbij hij wel t.o.v. zijn eigen werknemers aansprakelijk zou zijn, zoals een gevaarlijke drempel of een loszittende trapleuning.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
29
Werkgeversaansprakelijkheid In bepaalde gevallen zou meegewogen kunnen worden de specifieke deskundigheid (bijv. t.a.v. veilig werken) van de ingeleende ZZP-er, bijv. t.a.v. de vraag welke instructies en waarschuwingen van de opdrachtgever verwacht mochten worden. Ook wijzen op event. extra eisen aan veiligheid/gedrag gesteld door opdrachtgever op wiens terrein ‘werkgever’ actief is en op wiens terrein door hem mensen worden ingezet (bijv. Corus).
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
30
Werkgeversaansprakelijkheid Let wel: ervaringsfeit = naar mate men langer/vaker bepaald werk doet, kan kans op ongevallen bijv. bij gebruik machines toenemen door routine, onachtzaamheid, zonder dat dit bewust gebeurt. Werkgever/opdrachtgever moet daar rekening mee houden. Vergaande eis! Blijven instrueren en waarschuwen (live op de werkvloer aanspreken en toezicht houden, waarschuwingsborden, veiligheidsmaatregelen, teamoverleg, toolboxmeetings etc.). Bij reguliere werknemers ook: aanspreken bij zien verkeerd gedrag, onderdeel functioneringsbeoordelingsgesprekken e.d.).
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
31
Werkgeversaansprakelijkheid Hoofdregel: indien aansprakelijk, dan vergoedingsplicht t.a.v. de volledige schade. Bij aansprakelijkheid o.g.v. artikel 7:658 lid 4 BW geen ruimte voor ‘eigen schuld’ en dragen deel schade door werknemer/ZZP-er. Ligt wel op de weg van de schadeleider om de aard en omvang van de gestelde en gevorderde schade concreet te begroten en aan te tonen (‘wie eist, bewijs’). Goed om de overeenkomst van opdracht of aanneming van werk nog eens door te lopen op bepalingen over veiligheid, bijv. over opvolgen veiligheidsinstructies, meldplicht onveilige situaties.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
32
Werkgeversaansprakelijkheid - Ken de risico’s en breng deze in kaart: zorg voor een goede RI&E; - Evalueer de RI&E en veiligheidsregels periodiek en stel zo nodig bij; - Zijn extra maatregelen nodig? Hoe bezwaarlijk is het extra veiligheidsmaatregelen te nemen? - Zorg voor adequate verzekeringen; - Licht voor, instrueer en waarschuw en herhaal dit; - Registreer aanwezigheid bij veiligheidsmeetings adequaat; - Documenteer goed; - Check of melding ongeval bij Arbeidsinspectie vereist is; - Bij ongeval verzekeraar inlichten.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
33
Werkgeversaansprakelijkheid In de bouw situaties waarbij in ketens gewerkt wordt, bijv: Opdrachtgever > Aannemer > Onderaannemer (soms ZZP-er) > ZZP-er Wie dan aansprakelijk als de ZZP-er schade leidt? De ZZP-er kan kiezen. De aansprakelijk gestelden kunnen onderling verhaal halen (regres nemen) indien daartoe aanleiding bestaat gelet op de feiten en omstandigheden van het geval. Vordering op grond van artikel 7:658 lid 4 BW (en event. artikel 7:611 BW: goed werkgeverschap): er moet wel sprake zijn van enigerlei vorm van gezag over de werkplek en de uitoefening van het werk. Anders vordering o.b.v. artikel 6:162 BW (onrechtmatige daad). Dan zwaardere bewijslast. 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
34
Vragen werkgeversaansprakelijkheid
Vragen?
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
35
Wetsvoorstel werk en zekerheid Beoogd in werking te treden 1 juli 2014. Niet alle bepalingen direct van kracht. Deels 1 juli 2014 (flex), deels 1 juli 2015 (keten en ontslagrecht, transitievergoeding) en deels 1 juli of later 2016 (WW etc.). Stand van zaken: nu behandeling door Eerste Kamer. Na vragen van de kamerfracties en de Vereniging Arbeidsrecht Advocaten Nederland (VAAN) zijn antwoorden door de regering geformuleerd. Er volgt nu een 2e schriftelijke ronde. Plenaire behandeling op agenda 3 juni a.s.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
36
Wetsvoorstel werk en zekerheid Financieel gezien is met name voor u van belang: -
schadevergoeding bij geen of te late aanzegging; (uitsluiten) loondoorbetalingsplicht; transitievergoeding; WW.
Goed timen indien reorganisatie nog nodig of gewenst is: Nu reorganiseren en route via UWV: i.p. geen vergoeding verschuldigd, behoudens via eventueel nadien door wn op te starten procedure wegens kennelijk onredelijk ontslag. Vanaf 1 juli 2015: verplichte wettelijke transitievergoeding.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
37
Aanzegtermijn (7:668 BW) • Uiterlijk 1 maand voor aflopen contract bepaalde tijd moet de werkgever de werknemer schriftelijk informeren over al dan niet voortzetten, en de voorwaarden waaronder. Event. in arbeidsovk al. • Indien geen afspraak over voorwaarden, voortzetting onder zelfde condities • Aanzegtermijn geldt niet bij contract voor duur project of vervanging, of contract korter dan 6 mnd • Sanctie: loon over periode te late aanzegging, ook als werkgever een nieuw contract aanbiedt! Dan dus loon + schadevergoeding! • Werknemer moet dit binnen 2 maanden na einde contract claimen 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
38
Keten van contracten (7:668a BW) Nu: max. 3 contracten in 36 maanden. Een tussenpoos van 3 maanden of langer doorbreekt de keten (3x3x3). Vanaf 1 juli 2015: max. 3 contracten in 24 maanden en tussenpoos van 6 maanden of langer doorbreekt de keten (3x2x6). Cao voor de Bouwnijverheid: kent een afwijkende ketenbepaling voor bouwplaatsmedewerkers (nu: 3x2x3). T.a.v. UTA-personeel geldt nu de huidige wettelijke regeling. Let op: UTA-regeling wordt straks dus anders. De regeling voor bouwplaatsmedewerkers valt onder het overgangsrecht. 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
39
Verplichting loon te betalen (7:628 BW) • Nu: geen arbeid, geen loon (art. 7:627 BW), tenzij oorzaak in redelijkheid voor rekening werkgever (art. 7:628 BW) • Nieuw: bij niet verrichten arbeid moet werkgever altijd loon betalen, tenzij oorzaak in redelijkheid voor rekening werknemer • Rekening werknemer: o.a. deelname aan staking, onwettig verzuim, te laat op werk, gevangenisstraf of voorlopige hechtenis, afhankelijk van situatie ook schorsing • Afwijking loondoorbetalingplicht mogelijk in arbeidsovereenkomst voor max. 6 mnd.
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
40
Verplichting loon te betalen (7:628 BW) • Nu: ongelimiteerde afwijking bij cao mogelijk. Wordt vooral gebruikt om risico loondoorbetaling bij oproepcontracten uit te sluiten. • Nieuw: langere afwijking mogelijk bij cao alleen voor: - uitzendarbeid (max. 78 weken) - specifieke functies, mits de werkzaamheden incidenteel van aard zijn en geen vaste omvang hebben (invalkrachten) • Bedrijfstakken kunnen van mogelijkheid tot afwijking worden uitgezonderd (gebeurt in ieder geval met zorg)
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
41
Inwerkingtreding/overgangsrecht • Wijzigingen flexibele arbeid treden op 1 juli 2014 in werking, m.u.v. aanpassing ketenbepaling per 1 juli 2015 • Afspraken m.b.t. concurrentiebeding, proeftijd en ketenbepaling blijven van kracht voor arbeidsovereenkomsten die zijn aangegaan voor inwerkingtreding wetsonderdeel, ook als zij pas later ingaan • Bepalingen in lopende cao’s blijven van kracht gedurende looptijd, maar m.b.t. art. 7:628 tot uiterlijk 01-01-2016, m.b.t. ketenbepaling tot 01-07-2016 • Aanzegtermijn voor contracten die aflopen op of na 01-08-2014
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
42
Transitievergoeding (7:673 BW)
Wettelijke transitievergoeding verschuldigd indien:
• dienstverband ten minste 24 mnd. heeft geduurd, en op • initiatief werkgever is beëindigd of niet is voortgezet • initiatief werknemer is beëindigd of niet is voortgezet t.g.v. ernstig verwijtbaar handelen etc. werkgever NIET bij vaststellingsovk, maar wn zal mogelijk niet willen tekenen als hij geen transitievergoeding krijgt. Hoogte: • eerste 10 dienstjaren 1/6de maandsalaris per 6 mnd. • daarna 1/4de maandsalaris per 6 mnd. • max. € 75.000 of 12 mnd. indien salaris hoger (jaarlijkse indexatie) 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
43
Transitievergoeding • Uitzonderingen: a. jonger 18 j./minder dan 12 u. p/w b. einde arbeidsovereenkomst op of na AOW- of andere pensioenleeftijd c. ernstige verwijtbaarheid etc. werknemer • Bij ernstige verwijtbaarheid werkgever additionele vergoeding naar billijkheid, ook bij contract < 24 mnd. • Voor berekening diensttijd tellen dienstjaren bij opvolgende werkgevers mee (zie art. 7:668a) • Tussenpozen tellen niet mee voor berekening duur dienstverband
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
44
Transitievergoeding • Vergoeding kan, maar hoeft niet te worden aangewend voor scholing of begeleiding werk-naar-werk • Onder nader te bepalen voorwaarden kunnen tijdens dienstverband gemaakte kosten voor bevorderen brede inzetbaarheid worden afgetrokken: - kan niet eenzijdig door werkgever worden bepaald - functiespecifieke scholing kan niet worden afgetrokken • Vergoeding ook bij einde na langdurige arbeidsongeschiktheid (ook bij IVA) - re-integratiekosten kunnen niet worden afgetrokken
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
45
Transitievergoeding (7:673a/b/c BW) • Tijdelijke regeling tot 1 januari 2020: - transitievergoeding werknemer ten minste 50 jaar/10 d.j.: 1/2 maandsalaris per 6 mnd. voor dienstjaren boven 50 jaar (geldt niet indien < 25 werknemers in dienst) NB Geen afwijking van de maximering! • Wettelijke regeling n.v.t. indien bij cao gelijkwaardige voorziening gericht op voorkomen/bekorten werkloosheid • Bij surseance of faillissement geen transitievergoeding • Bij financiële problemen mogelijkheid om transitievergoeding in termijnen te betalen (komt nog ministeriële regeling)
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
46
Transitievergoeding (7:673d BW) • Tijdelijke regeling tot 1 januari 2020 indien < 25 werknemers in dienst : - bij einde arbeidsovereenkomst wegens (aantoonbare) financiële problemen werkgever tellen voor de berekening van de diensttijd maanden vóór 1 mei 2013 niet mee
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
47
• Hoogte WW nog steeds loongerelateerd
Inkomensverrekening
• Berekening aan de hand van alle inkomsten over referteperiode • Betaling per maand (21,75 x dagloon) = maandloon • Bij hervatting inkomensverrekening in plaats van urenverrekening (per 1-7-2015) en ook verrekening nevenwerkzaamheden • Recht op WW eindigt als inkomen meer bedraagt dan 87,5% maandloon • De definitie van passende arbeid wordt aangescherpt per 1-7-2015: reeds na 6 maanden, i.p.v. 12 maanden, wordt alle arbeid als passend aangemerkt. NB geldt ook voor ZW en deels WGA 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
48
Rekenvoorbeeld WW • FT, loon € 750 p/w → WW 70% x € 750 = € 525 • Voor 60% aan de slag, loon € 300 p/w (100% = € 500 p/w) • Urenverrekening: - WW 40% x 70% x € 750 = - Loon - Totaal inkomen
€ 210 € 300 € 510
• Inkomensverrekening: - WW 70% x (€ 750 - € 300) = € 315 - Loon € 300 - Totaal inkomen € 615
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
49
IOAW en IOW IOAW wordt afgebouwd: • Vanaf 1 januari 2015 geen recht op IOAW voor werknemer die op of na 1 januari 1965 geboren is. • Voor werknemers die voor 1-1-2015 al 50 jaar zijn blijft recht op IOAW bestaan
IOW blijft (langer) bestaan: • Voor werknemer met eerste werkloosheidsdag vóór 1 januari 2020 • Voorwaarde: - op eerste werkloosheidsdag 60 jaar of ouder - recht op langer dan 3 maanden WW NB werkt ook door voor oudere werknemers met WGA-uitkering 22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
50
SER-advies SER-advies volgt over: (planning was eind mei, wordt niet gehaal; verwachting: na zomerreces):
• Uitvoeringstructuur WW • Financiering WW * 50-50 verdeling premie * private reparatie WW-duur * premiedifferentiatie (o.a. korting bij maatregelen duurzame inzetbaarheid) • Vorstverlet
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
51
Vragen? Vragen? Neem contact op met uw adviseur binnen Bouwend Nederland of: AWVN, Postbus 93050, 2509 AB Den Haag mr. Astrid Zuidinga, AWVN-Advocaten (WWZ en werkgeversasp.), E
[email protected], T 06-43630994 mr. Jan Mathies, juridisch adviseur AWVN (WW, modernisering ZW) E
[email protected], T 06-53867013
22 mei 2014
COTAD - Bouwend Nederland
52
Pensioenontwikkelingen COTAD, Bouwend Nederland Annelies van der Laan, relatiemanager APG 2 2 mei 2014
AGENDA
1. Korte blik op Bouwpensioenregeling 2013 2. Pensioenontwikkelingen: A.
2014: Wet Verlaging Pensioenopbouw per 2014
B.
2015: Plannen fiscale wijzigingen per 2015 > Gevolgen voor bouwpensioenregeling
C.
Nieuw Financieel Toetsingskader (nFTK)
3. En… hoe verder ?
EEN GOED PENSIOEN IS ALTIJD EEN AFWEGING TUSSEN 2014: ca. -18% 2015: ca. -13%
Ca. +25%
3
Fiscaal kader
Ambitie
Zekerheid
Premie
nFTK
Sociale partners
Ca. -6%
AGENDA
1. Korte blik op Bouwpensioenregeling 2013 2. Pensioenontwikkelingen:
2014: Wet Verlaging Pensioenopbouw per 2014
2015: Plannen fiscale wijzigingen per 2015 > Gevolgen voor bouwpensioenregeling
Nieuw Financieel Toetsingskader (nFTK)
3. En… hoe verder ?
1) KORTE BLIK OP BOUWPENSIOENREGELING ULTIMO 2013 • • • •
Pensioenvermogen € 38,51 miljard Pensioenverplichtingen € 34,52 miljard Toename vermogen door rendement € 0,7 miljard Dekkingsgraad 31-12-2013 111,6 %
• Dekkingsgraad 31-3-2014 5
114,2%
KORTE BLIK OP BOUWPENSIOEN REGELING 2013 • Collectieve waardeoverdracht bitumineuze - en kunststof dakbedekkingen. • Geen korting. • Toeslagverlening voor actieve deelnemers 0,28%.
6
2) PENSIOENONTWIKKELINGEN
2014: WET VERLAGING PENSIOENOPBOUW • Per 01-01-2014: eerste versobering Witteveenkader – Fiscale pensioenrichtleeftijd van 65 naar 67 jaar op 01-01-2014 – Jaarlijkse toets of verdere verhoging van de fiscale pensioenrichtleeftijd nodig is (levensverwachting), verhoging met een volledig jaar – Maximaal opbouwpercentage van 2,25% naar 2,15% (bij 67 jaar, middelloonregeling)
7
2015: FISCALE WIJZIGINGEN PER 2015
Wetsvoorstel Witteveenkader 2015 • Aanpassing op wetsvoorstel, januari 2014 • Verlaging maximaal opbouwpercentage naar 1,875% (bij 67 jaar, middelloonregeling) • Aftopping pensioengevend inkomen op € 100.000 • Boven aftoppingsgrens: vrijwillige netto lijfrente • Verbetering pensioenpositie ZZP’ers • Onderzoek werknemersdeel pensioenpremie voor aflossing hypotheek
8
GEVOLGEN VOOR BOUWPENSIOEN REGELING : 1. Verlaging fiscaal maximaal opbouwpercentage 2. Fiscale aftopping 3. Overige voorstellen
9
1. VERLAGING VAN HET FISCAAL MAXIMALE OPBOUWPERCENTAGE (1) 2013: 1,80% opbouw ouderdomspensioen met pensioenrichtleeftijd 65 jaar Premie middelloonregeling: 22,60% 2014: 1,84% op 65 jaar Is equivalent met: 2,15% op 67 jaar Premie middeloonregeling: 21,80% 2015: ? 10
1. VERLAGING VAN HET FISCAAL MAXIMALE OPBOUWPERCENTAGE (2) Gevolgen: • Keuze sociale partners tussen verlaging opbouwpercentage of verhoging pensioenrichtleeftijd – verwachting: verhoging pensioenleeftijd + conversie (individuele vervroeging naar 65 of eerder blijft mogelijk)
• Lagere premie, maar daarnaast hogere premie door – invoering nFTK – afschaffing btw-vrijstelling – nieuwe overlevingstafels 11
2. FISCALE AFTOPPING VAN HET PENSIOENGEVEND SALARIS
• Geen gevolgen voor de middelloonregeling: – Maximaal pensioengevend salaris < € 100.000 euro – Maximum per 1-1-2014: € 55.353,66
• Gevolgen voor Pensioenregeling BeterExcedent: – Deze regeling heeft momenteel geen maximum pensioengevend salaris
12
3. OVERIGE VOORSTELLEN (1) • Opt-out werknemersdeel van de pensioenpremie – uitvoeringstechnisch lastig voor pensioenfondsen, mogelijke gevolgen aanlevering werkgevers en mogelijk generationele gevolgen
• Afschaffing btw koepelvrijstelling – toename uitvoeringskosten
13
3. OVERIGE VOORSTELLEN (2) • Pensioenopbouw voor zzp-ers – nieuw vehikel mogelijkheid voor vele zzp-ers in sector? – mogelijk minder vrijwillige voortzettingen – m.b.t. zelfstandigen die onder de verplichtstelling vallen (Afbouw, Natuursteen): onderzoek of dit alternatief beter past bij hun behoefte
• Aanvraagtermijn vrijwillige voortzetting – geen gevolgen (was al 9 maanden)
14
SAMENGEVAT > Nieuwe regelgeving leidt tot lagere opbouw > Bouw moet nog keuze maken inzake pensioenrichtleeftijd 67 m.i.v. 2015 > Veel gevolgen zijn nog niet duidelijk
15
HET NIEUWE FTK (1) • Het nieuw FTK is set aan aangescherpte financiële spelregels. Doel is het beter borgen van het pensioenvermogen op korte en middellange termijn. • Beoogde invoering 1-1-2015.
16
HET NIEUWE FTK (2) • Januari 2010: – Goudswaard/Frijns: Houdbaar en betaalbaar pensioen
• Juli 2013: – Voorontwerp Wet invoering reële ambitieovereenkomst – Voorstel sociale partners keuze reëel of nominaal contract
• September 2013: – 131 reacties op wetsvoorstel: roep om tussenvariant
17
HET NIEUWE FTK: TUSSENVARIANT Uitgangspunt is uitkeringsovereenkomst • Compleet contract: – Korten en indexeren via vooraf overeengekomen methodes – Vastgelegd in beleid van fonds – Stabilisering van de premie (10-jaarsrentemiddeling)
18
HET NIEUWE FTK: TUSSENVARIANT • Er komt een spreidingsmethodiek voor financiële schokken • Transparantie over rendement en risico naar deelnemers • Alleen toeslag toekennen die ook structureel kan worden gegeven • Voorrangsregel: herstel naar VEV heeft altijd voorrang op toeslagverlening.
19
HET NIEUWE FTK – LAATSTE STAND : Wetsvoorstel nFTK op 4 april 2014 naar Raad van State Brief Klijnsma aan Tweede Kamer: – Bij tegenvallers moeten fondsen direct ingrijpen, maatregel mag over 10 jaar gespreid worden – Fondsen moeten vooraf duidelijk maken welke maatregelen ze nemen bij te lage dekkingsgraad – Er komen verdeelsleutels voor indexatie ivm evenwichtige toekenning over generaties – Premiedemping mogelijk obv 10-jaarsrentemiddeling of verwacht rendement. Bij verwacht rendement: indexatie meefinancieren in premie – Middeling dekkingsgraad (12 maanden). 20
EN… Brede discussie over TOEKOMST PENSIOENSTELSEL, over thema’s : -
21
Zorg/wonen Reële ambitie / beleggingspagaat Individuele eigendomsrechten Doorsneepremie Duurzame oplossing
HOE VERDER ? • In Mei 2014 Wetsvoorstel nFTK naar Tweede Kamer gepland, met invoering 1-1-2015 ? • Bij indiening wetsvoorstel ook info over eventueel gefaseerde inwerkingtreding ervan. • Resultaten vanuit brede pensioendiscussie over TOEKOMST PENSIOENSTELSEL in Hoofdlijnennotitie, 2e kwartaal 2015.
22
23