Ledenmagazine van Bouwend Nederland Februari 2014

Ledenmagazine van Bouwend Nederland | Februari 2014

thema financiën

Als de bank ‘nee’ zegt Hoe houden we de bouw betaalbaar?

2 | BOUWENDNL | Februari 2014 | Inhoud

in dit nummer

14

EMvi-kosten rijzen de pan uit

18

do’s en dont’s in zwaar weer

EMVI als vergunnings

faillissement blijft met

criterium neemt sterk toe

taboe omgeven

Er gaat nog veel fout en dat leidt tot onder meer hoge transactiekosten en frustraties. Kortom, er zijn nog genoeg kanttekeningen bij het gebruik van EMVI te plaatsen. Meer ...>

De huidige wet én de manier van denken over faillissementen stammen uit het stenen tijdperk en verdienen nodig een aanpassing. Aldus Serena Scholte van de Feniksgroep. Meer ...>

EN VERDER ... BouwendNL

4

Nederland.

6

is het verenigingsmagazine van Bouwend In het magazine is informatie te vinden over activiteiten van de vereniging, ontwikkelingen in de sector en onderwerpen die van belang zijn voor de bedrijfsvoering van de leden. De inhoud geeft invulling aan de missie van de vereniging, namelijk het binden, boeien en verenigen van de leden.

Bouw in Beeld nieuws

8

BOUW IN BEELD

10

de agenda van maxime

11

CAO gaat digitaal

12

emvi-kosten rijzen de pan uit

16

betalingsgedrag blijft punt van aandacht

17

Bankgaranties: Wel de lasten, niet de baten

Inhoud | Februari 2014 | BOUWENDNL | 3

column maxime verhagen

thema financiën

20

crowdfunding voor de bouw alternatieve financiering

Nederland is niet af

Steeds vaker proef ik in Den Haag de teneur van ‘Nederland is af’. Dus we kunnen allemaal rustig achteroverleunen in onze energie-neutrale woning, wetende dat we nooit te laat op het werk of op afspraken zijn wegens files of gestremde treinen? Wetende dat dijken, straten, snelwegen en fietspaden in prima staat zijn? Dat onze ouderen in huizen wonen die volledig

“Maak het sexy, maar verwacht geen wonderen”. Je hebt een idee, en de bank zegt nee. Wat dan? Directeur Carlo van der Weg van bedrijfsfinancier Credion Nederland geeft een aantal tips hoe geld in te zamelen via internet, het zogenoemde crowdfunding. Meer ...>

aangepast zijn aan hun zorgvragen nu en in de toekomst? Nederland is niet af! De behoefte aan nieuwe woningen, gezonde scholen, moderne zorginstellingen en voldoende en goed onderhouden infrastructuur blijft onverminderd groot. Als ondernemers en als gewone burgers willen we dag in, dag uit verzekerd zijn van goede rijkswegen en snelle spoorverbindingen. En van een gegarandeerde reistijd. En ook regionaal geldt dat. We willen goede provinciale wegen en een lokale infrastructuur die voldoet, qua capaciteit en kwaliteit. Onze nationale economische kracht hangt er vanaf. Ons ondernemingsvermogen en onze groeiperspectieven hangen

22

Bijzonder beheer: beter worden op de intensive care?

23

Een vraag uit de praktijk

24

bottom up, korte lijnen

26

beter begrijpen, beter uitleggen

27

oogkleppen weg: innovatie boost camp

28

Bouw in Beeld

30

bijeenkomsten regio’s

er vanaf, juist nu we uit de recessie krabbelen en de magere jaren van de crisis achter ons laten. Er zijn gelukkig al lokale overheden die de handschoen oppakken en echt werk maken van het op orde krijgen van hun conditie, zowel maatschappelijk als economisch. Als voorbeeld noem ik de provincie Overijssel, die begin dit jaar bekend maakte gemeenten te helpen door probleemgronden van hen op te kopen. Het Overijsselse voorstel om gemeenten tegen boekwaarde van hun overtollige grond af te helpen via een speciaal ‘Grondfonds’ zorgt ervoor dat gemeenten het financieel gemakkelijker krijgen en daardoor kunnen blijven investeren. Provinciale reserves kunnen hier prima voor worden ingezet, zonder dat dit ten koste gaat van structurele investeringen in infrastructuur en bouw. Ik hoop dat zij het voorbeeld gaan vormen voor iedereen die ook beseft dat Nederland niet ‘af’ is. Er is nog zóveel te doen!

BOUW

restauratie monumentaal kantoorpand, nijmegen De voormalige Vrijmetselaarsloge Sint-Lodewijk aan de Waldeck Pyrmontsingel in Nijmegen is in de oorspronkelijke staat gerenoveerd. Het uit 1898 daterende rijksmonument is daarbij voorzien van alle gemakken van een modern kantoorgebouw, zoals akoestische Gyproc-wanden, een geautomatiseerd luchtzuiveringssysteem en businessunits voor verhuur.

Bekijk de video op Youtube: Bouw in beeld: restauratie Vrijmetselaarsloge Nijmegen

in beeld

Opdrachtgever Van Bergen cs Accountants en Belastingadviseurs

Architect Virtus Contract Regiebasis

Constructeur Omnis Bouwadvies Bouwer Bouwbedrijf Lelieveldt BV Bouwtijd 2 jaar

Foto: René van den Burg

6 | BOUWENDNL | Februari 2014 | Nieuws

PO-Raad onderschrijft scholenonderzoek De besturen van het primair onderwijs

dan 7 procent van de scholen een energielabel

Bouwend Nederland heeft voor haar leden

(PO-raad) kunnen zich prima vinden in een

heeft. Daarvan heeft driekwart energielabel

een handige database, waarin alle onderwijs

oproep van Bouwend Nederland om een

C of lager, één op de 4 heeft zelfs het G-label.

gebouwen staan met daarbij hun locatie,

kwaliteitskader op te stellen voor bestaande

PO-Raad: “Schoolgebouwen zijn gemiddeld

vloeroppervlak, bouwjaar en eventueel energie

schoolgebouwen.

meer dan veertig jaar oud. Dat betekent dat

label. Inmiddels is deze lijst geactualiseerd met

zij gedateerd zijn als het gaat om bijvoorbeeld

de contactgegevens van alle schoolbesturen.

De PO-Raad heeft al eerder voorstellen gedaan

arbeidsomstandigheden, duurzaamheid en

Verhagen: “Hiermee kunnen onze leden zelf

voor zo’n kader en is daarover in gesprek met

modern onderwijs. Les krijgen in niet goed

actief scholen benaderen en met hen slimme

de Vereniging van Nederlandse Gemeenten

onderhouden en gedateerde schoolgebouwen

voorstellen voor onderhoud, renovatie en

(VNG). “Geld dat bedoeld is voor huisvesting,

heeft negatieve gevolgen op de schoolpres-

verduurzaming bedenken. Als gemeente,

moet daar ook aan worden uitgegeven”, vindt

taties van leerlingen”. Bouwend Nederland

schoolbestuur en bouwbedrijven slim samen

de Raad. Ze pleit er al langer voor om het

pleit daarom voor een kwaliteitskader, waarin

werken dan kunnen we de komende jaren een

scholen makkelijker te maken te renoveren.

de minimale eisen verwoord staan waar een

enorme kwaliteitsslag maken.” <

Ook wil de PO-Raad met Bouwend Nederland

schoolgebouw aan moet voldoen.

praten over de problemen.

Het uitgangspunt is om alle schoolgebouwen op z’n minst in een kwaliteitsstaat van eind

Aanleiding voor dit alles was een onderzoek

jaren ’90/ begin 2000 te brengen. Dit sluit mooi

dat het EIB voor Bouwend Nederland heeft

aan op de eerdere oproep van Maxime Verhagen

Bekijk de informatie op

uitgevoerd. Ons land telt ongeveer 10.000

om te zorgen dat de schoolgebouwen die nu

onze besloten

schoolgebouwen, waarvan 8.000 voor primair

nog het energielabel G hebben, minimaal op te

scholendatabase:

onderwijs. Het onderzoek toont aan dat minder

waarderen naar het C-label.

http://bit.ly/1gPy515

Sector plan Asscher

Dag van de Bouw:

doe mee! Uw bouwlocatie is normaal niet open voor publiek. Op de Dag van de

Bouwend Nederland is blij dat Minister Asscher via een beschik-

Bouw kunt u uw locatie openstellen en iedereen laten zien tot welke

king de nodige helderheid schept voor het Sectorplan bouw & infra.

hoogstandjes uw onderneming en uw medewerkers in staat zijn. Deze

Maxime Verhagen: “Die helderheid is nodig, want het zal helaas nog

open dag biedt een uitstekend platform om aandacht te vragen voor, en

lang duren voordat de werkgelegenheid in de sector weer op een

stil te staan bij de positieve kanten van onze sector.

fatsoenlijk niveau staat. Tot dan is het van groot belang werkgelegenheid en vakmanschap te behouden.”

Met de Dag van de Bouw kunt u de buurt betrekken bij uw project, uw klantenkring bedienen en vergroten, jongeren enthousiast maken voor

Werkgevers en vakbonden in de bouw hebben enige tijd geleden hun

uw bedrijf en stakeholders laten zien waartoe uw bedrijf in staat is. Meld

Sectorplan bouw & infra aan Asscher aangeboden. Met dat plan moet

uw project aan via dagvandebouw.nl <

banenverlies in de sector zoveel mogelijk beperkt worden. Onder andere via de begeleiding van werknemers naar ander werk, via omscholing en het scheppen van leerwerkplekken. De maatregelen werden bekrachtigd met de beschikking van de minister. Verhagen: “Het beste middel voor werk in de bouwen infrasector is natuurlijk een stijging van het aantal orders, groot en klein. Maar tot het zo ver is, moeten we met realisme samen alles doen om het tij van werkloosheid te keren.” De afgelopen jaren zijn in de bouwsector ruim 60.000 banen verloren gegaan. <

Nieuws | Februari 2014 | BOUWENDNL | 7

Illustratie: DUS Architects

Heijmans in 3D printen Heijmans stapt in het project van DUS Architects om met

De bijdrage van Heijmans bestaat uit bouwkundige kennis

behulp van een 3D-printer een grachtenpand te bouwen.

en de inrichting en logistiek van de bouwplaats. “Onze

Ook lijmproducent Henkel en de gemeente Amsterdam

overtuiging is dat 3D-printen enorme veranderingen teweeg

hebben zich als partner aan het project verbonden. Samen

gaat brengen, zoals je nu al ziet in bijvoorbeeld de metaal-

willen zij serieus werk maken van het eerste 3D-geprinte

sector en de medische wereld”, aldus Heijmans-directeur

pand ter wereld en de mogelijkheden van deze techniek

Math Domen. “Wij geloven dat ook de woningmarkt en

voor de woningmarkt en bouw onderzoeken.

bouw meer toe gaan naar on demand oplossingen.” <

IBAN later

BH 56 AAAA Country code

0000 0108 2014 00

Bank identifier

Existing Account number

Check digit

De invoering van het nieuwe Europese betalingssysteem SEPA wordt

betalingen kunnen worden gedaan die nog niet aan de nieuwe standaard

uitgesteld tot 1 augustus. Dat betekent dat bedrijven en consumenten

voldoen. De invoering van SEPA moet grensoverschrijdend betalings

pas later verplicht hoeven over te stappen op IBAN-rekeningnummers.

verkeer makkelijker maken. Een van de belangrijkste onderdelen van dat

De eurocommissaris waarschuwt dat de invoering van betalingen via

Europese betalingssysteem is de IBAN-code. IBAN-rekeningnummers

IBAN niet nog een keer zal worden uitgesteld.

zijn geldig voor de hele eurozone en bestaan uit 18 letters en cijfers.

Formeel gezien is de oude deadline van 1 februari niet losgelaten, maar is

Met de overgangsperiode wil de Europese Commissie verstoringen in het

er een overgangsperiode van zes maanden ingesteld waarin toch nog

betalingsverkeer voorkomen. <

8 | BOUWENDNL | Februari 2014 | Nieuws

Loonspecial 2014 beschikbaar

Bekijk de Loonspecial op onze website: http://bit.ly/1iwpdKp

A Bron: Bouwend Nederland

B

C

D

E

netto

loonkosten

Nieuwe leden Organisatie Vestigingsplaats Sectie

gemeenteraadsverkiezingen Gemeenten hebben de sleutel in handen van herstel voor onze sector. Omdat de gemeente raadsverkiezingen op 19 maart gehouden worden, voeren we als vereniging van bouwen infraondernemers nu zelf een campagne gericht op die gemeenteraden. In speciale regionale uitgaves zetten we daarom nog eens goed neer wat Bouwend Nederland in uw regio precies wil. Ofwel: hoe de lokale overheid een beter bouwen infrabeleid moet voeren. Onze leden, regiobestuurders en -medewerkers zetten scherp de herkenbare problemen neer, plus de noodzakelijke oplossingen. <

Meer informatie: www.bouwendnederland.nl/verkiezingen

Aannemersbedrijf C. van Dillen en Zoon B.V. Culemborg Aannemingsbedrijf BEKO bv St. Willebrord Aannemingsbedrijf Joh. ter Maten B.V. Nieuwerkerk a/d IJssel Ailant Bouwtech B.V. ‘s-Gravenhage Bouw- en Aannemingsbedrijf D. Pater & Zn. Voorthuizen Bouwbedrijf Derksen B.V. Loenen Gld Bouwbedrijf Gerards Wijnandsrade Bouwbedrijf Krijger B.V. Poortvliet Bouwbedrijf Remco Broersen Waarland Bouwbedrijf Schoonewille Toendeveen Bouwbedrijf Van den Broek B.V. Beesd BrederdanbouW Warnsveld E en B Systeembouw B.V. Boekel Elk Bedrijven B.V. Wijchen Gebr. van den Brink Aannemingsbedrijf Bennebroek Heuvelman Bestratingen B.V. Lekkerkerk Huijbregts Infra B.V. Reusel Huiting Bouwbedrijf Oude Pekela HW Infra Barendrecht J. Schoofs Bestratingen Bladel Jac. Knol Beheer B.V. Akkrum Klever Boor- en Perstechniek B.V. Lopik M&K Bestratingen Kats Merkx-Verkerk Bouw B.V. Drunen P & F Bouw Gouda QBuild Holding B.V. IJsselstein Utr R-Bouw Overveen Remco Kuijper Onderhoud BV Wateringen Rob Schutten Bouw Groenlo Senz Bouw Edam Stratenmakersbedrijf Strada BV Hulsberg Timmerbedrijf Boer Middelstum Trio Houtskeletbouw B.V. Haarlem UAC Bouw B.V. Utrecht Van Breemaat Bouw B.V. Oirschot Van den Burg Bestratingen Asten Van Houwelingen Bouw B.V. Oud-Alblas Voets Wegenbouw Loosbroek Loosbroek

15

10

5

0

15

10

5

0

15

10

5

%

0

berekeningen. <

15

ook voorbeelden van loonkosten- en nettoloon

10

verzekeringen en bedrijfstakeneigen regelingen,

5

van loonbelasting, volks- en werknemers

0

tarieven- en premiewijzigingen op het gebied

15

bouw. Hierin staan naast de belangrijkste

2,50 2,25 2,00 1,75 1,50 1,25 1,00 0,75 0,50 0,25 0,00

10

handige document voor werkgevers in de

5

Bouwend Nederland in de maand januari dit

Loonkosten en nettolonen bouwplaatspersoneel

% procentuele mutatie per 1 januari 2014 t.o.v. 1 januari 2013

0

De Loonspecial is er weer. Ieder jaar publiceert

Bouw Mddelgroot Infra Klein Infra Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Infra Klein Infra Klein Infra Klein Bouw Klein Infra Klein Infra Klein Bouw Klein Infra Klein Infra Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Middelgroot Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Infra Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Bouw Klein Infra Klein Bouw Klein Infra Klein

Nieuws | Februari 2014 | BOUWENDNL | 9

column Jan van Tuinen

bouwend nederland advies: 13.000 vragen in 2013

Praktiserend

Bouwrecht

Aanbestedingen

Overige

14% 7%

16%

13.000 vragen

47%

Arbeidsrecht/ CAO/Sociale zekerheid

onderwerpen

16% Uit een enquête over de informatievoorziening van de Fiscale zaken

vereniging bleek dat velen van u onze informatie het liefst digitaal ontvangen. Maar liefst 77% van de respondenten laat zich het liefst informeren door onze tweewekelijkse

Het adviesteam van Bouwend Nederland, behandelde in 2013 ruim

digitale nieuwsbrief en nog eens 69% gebruikt onze website

13.000 vragen van leden. De vragen waren van zowel grote als kleine

actief. BouwendNL en Praktijk volgen op de voet. Ook kwam

partijen en gingen over uiteenlopende onderwerpen, van CAO en aan

uit de enquête duidelijk naar voren dat u vooral informatie

bestedingen tot bouwen arbeidsrecht. Veruit de meeste vragen

over praktische bedrijfsvoering wil, gevolgd door onze

kwamen van MKB-Bouw, wat ook de grootste groep leden is. <

ledenvoordelen en vervolgens onze lobbyinspanningen. Met die enquête in het achterhoofd, zijn we aan de slag gegaan met BouwendNL. BouwendNL is veranderd. Het blad is daarmee moderner geworden. Dat is mooi, maar dat was niet het doel. Het doel was (en is) om u nog beter te informeren. Daarom is de leesbaarheid verbeterd, zal de pen soms wat scherper zijn én wordt er meer verbinding gelegd met onze website. Wordt er gesproken over scholenbouw, dan linken we naar onze database met schoolgebouwen en hun energieprestaties. Gaat het artikel over emvi, dan linken we naar de brochure van het Aanbestedings instituut over ‘Emvi, tenzij…’. Hiermee wordt de praktische toepasbaarheid van onze informatie verder vergroot. Met de eerder vernieuwde website, de gepersonaliseerde ledennieuwsbrieven en met het vernieuwde BouwendNL

Nieuwhuizen Daandels Bouw wint Duurzaam Bouwen Award

kunnen wij u beter en meer op maat informeren. Maar

Bouwbedrijf Nieuwhuizen Daandels Bouw uit Uden won bij de uitrei-

komst willen we innovatieve ideeën verder helpen. Niet

kingen van de Duurzaam Bouwen-awards op 3 februari de prijs voor

alleen met elkaar, maar vooral ook door daar ‘derden’ bij te

‘duurzaamste bouwbedrijf’. Volgens het juryrapport neemt het bedrijf van

betrekken zoals in dit geval hypotheekverstrekker Obvion.

ontwerpfase tot na de oplevering duurzaamheid zeer serieus en heeft het

Dat is goed, want de bouwsector en de vereniging leven

daarmee een ‘voorbeeldfunctie voor andere mkb’ers’. <

niet op een eiland; we staan midden in deze maatschappij!

daarmee zijn we er nog niet. Want ook onze bijeenkomsten in het kader van brancheontwikkeling worden praktischer. Als mooi voorbeeld noem ik de Innovatie Boostcamp, waarover u elders in dit blad meer leest. Op die bijeen-

De agenda van Maxime

w

D

v

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

z

z

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

m

d

w

d

w

z

z

m

d

w

d

v

z

z

d

v

z

z

................................ Maxime maakt kennis met de Vakgroep Ingenieursbureaus Bouwonder nemingen. Namens de vakgroep aanwezig: René Beurze (links) en Guus Keusters.

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. 09-01 Werkbezoek lidbedrijf GMB in Opheusden

... .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

M

................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................

d

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

w

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

Presentatie op de jaarlijkse Asfaltdag, georganiseerd door de Vakgroep Bitumineuze Werken ................................... .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. Maxime sprak op de nieuwjaarsreceptie van KNV over de noodzaak van goede infrastructuur.

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

14-01 Nieuwjaarsreceptie Koning Willem-Alexander in het teken van Bouwend Nederland ................................... ................................... ................................... .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

M

d

w

d

v

M

D

w

d

v

................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................

................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. 04-02 Interview met Telegraaf over las tenverzwaring voor werkgevers .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

Foto: Jos Haas

.................................. .................................. .................................. .................................. 10-02 Bezoek BIM-center in Bunnik .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

Maxime stelt vragen aan minister Blok tijdens de presentatie van het eindrapport van het actieteam ‘Praktijk toepassing bouwbe sluit’ van de Actieagenda Bouw. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

z

z

z

z

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................


.................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. .................................. ..................................

CAO | Maand 2014 | BOUWENDNL | 11

CAO gaat digitaal

Column Joost Fijneman manager Aanbestedingsinstituut

Koekje van eigen deeg

Begin februari 2014 hebben de gezamenlijke werkgeversorganisaties betrokken bij de bouw-CAO de website www.bouwcao.nl gelanceerd. De website is vooral bedoeld om naast lidbedrijven ook de werknemers en het bredere publiek duidelijk te maken waar werkgevers op inzetten. Op de website laten we onder meer zien dat doorgaan op dezelfde weg geen optie meer is. De wereld is structureel veranderd en dat vraagt een nieuwe eigentijdse CAO. We geven op de website inzicht in het ontwikkelingstraject zoals dat ons voor ogen staat en verwelkomen actieve betrokkenheid van werkgevers en werknemers. Zeker nu de CAO-onderhandelingen zijn vastgelopen is de website een platform voor een informatief tegengeluid op de informatiestroom vanuit de vakbonden. Met bijvoorbeeld een flyer en informatiefilmpjes laten wij zien dat we graag zo snel mogelijk verder gaan met het nieuwbouwtraject. Ook de brochure ‘Op weg naar een nieuwe CAO’ kunt u daar

EMVI, EMVI, EMVI… Wie meedoet aan aanbestedingen, zeker

downloaden.

in het publieke domein, kan er niet omheen. Gunning mede

Tussen-CAO

op basis van kwaliteit, in plaats van alleen op de laagste prijs. Jarenlang hebben we ervoor geknokt om dat voor elkaar te

De actuele situatie is dat de vakbonden eerst een tussen-CAO willen om

krijgen. Want we weten allemaal dat gunnen op alleen de

pas daarna over nieuwbouw van de collectieve arbeidsovereenkomst

laagste prijs meestal in de weg staat van samenwerking. En

verder te praten. Ze willen niet vooruitlopen op het nieuwbouwtraject.

dat innovatieve ideeën maar moeilijk van de grond komen.

Dit is voor hen niet bespreekbaar, zeker niet als het gaat om arbeids-

Maar EMVI heeft alleen zin als je er ook een echt en zinnig

tijden. De vakbonden hechten aan een structurele loonsverhoging zonder

onderscheid door kan maken. Het systeem moet transparant

compenserende arbeidsproductiviteitsstijging en/of loonkostendaling.

en objectief zijn. In die zin is het net als bij een voetbalwed-

Veel bedrijven staat het water tot aan de lippen. Opdrachtgevers drukken

strijd. Als de regels voor iedereen hetzelfde zijn en de scheids

stelselmatig het prijsniveau naar beneden. In de huidige markt is volgens

is onpartijdig, dan krijg je een mooie wedstrijd. Dan kan het

de werkgevers geen ruimte voor verdere loonkostenverhoging.

hard tegen hard gaan, maar zal niemand klagen over de uitslag. Het verliezende team kan alleen naar zichzelf kijken en zijn

Voor werkgevers is een tussen-CAO bespreekbaar. Dit echter onder de

conclusies trekken. Maar als de regels niet duidelijk zijn, of als

voorwaarde dat daarin dan wel een stuk van de nieuwe wereld te zien

de scheids een thuisfluiter blijkt, dan is er opeens niets meer

is. We blijven volhouden dat de achterban vooral hecht aan een geheel

aan. Dan heb je geen grip meer op de uitslag. En dat frustreert.

nieuwe CAO. Op de website wordt duidelijk gemaakt wat hiermee bedoeld wordt. Werkgevers nodigen vakbonden uit hierover op korte termijn

Met onze publicatie ‘Langs de Meetlat’ hebben we de

verder in gesprek te gaan. <

opdrachtgevers een koekje van eigen deeg gegeven. Met de gegevens van het Aanbestedingsinstituut hebben we hun prestaties op aanbestedingsgebied in 2012 van een ranking voorzien. De spelregels hadden we niet gecommuniceerd. En op de ranking kon je best wat aan te merken hebben. Partijdig waren we evenwel niet: elke gemeente, provincie en rijksdienst en elk waterschap werd op dezelfde wijze beoordeeld. Partijen die hoog scoorden, waren lovend. En ze scoorden niet voor niets hoog. Maar de verliezers roerden zich fel! Onze keuzes waren niet logisch! De conclusies

Kijk voor actuele informatie

waren discutabel! Emoties die ik herken van discutabele

over de CAO op:

EMVI-aanbestedingen. Een ervaring die deze aanbesteders

www.bouwendnederland.nl/cao

aan het denken zet, zo hoop ik. Een koekje van eigen deeg dat eerst misschien een beetje bitter smaakt. Maar wie de weg naar boven vindt, zal merken dat die vol zoete koekjes ligt!

12 | BOUWENDNL | Februari 2014 | thema | financiën

Tekst: Harm Dragt

EMVI als gunningscriterium neemt sterk toe

EMVI-kosten rijzen de pan uit

Na de inwerkingtreding van de aanbestedingswet op 1 april 2013 geldt het principe ‘EMVI, tenzij’. Het gunnen op de Economisch Meest Voordelige Inschrijving is sindsdien sterk toegenomen. Op het eerste gezicht een positieve ontwikkeling omdat daarmee het ongewenste gunningscriterium ‘laagste prijs’ verdrongen lijkt. De praktijk blijkt echter weerbarstiger. Er gaat nog veel fout en dat leidt onder meer tot hoge transactiekosten en frustraties. Kortom; er zijn nog genoeg kanttekeningen bij het gebruik van EMVI te plaatsen.

thema | financiën


| Februari 2014 | BOUWENDNL | 13

Dat er groei zit in de toepassing van EMVI toonde het

Heldere uitvraag is essentieel

EIB al eerder aan. Direct in het eerste kwartaal na de

“Het is van wezenlijk belang dat de opdrachtgever duidelijk

inwerkingtreding van de wet was er bij 68 procent van

aangeeft wat hij van de inschrijvers verwacht,” aldus Joost

de openbaar aangekondigde werken sprake van EMVI

Fijneman, directeur van Aanbestedingsinstituut. “Het gaat

als gunningscriterium. Het percentage is daarna verder

bij EMVI-aanbestedingen om aanvullende wensen en de

gegroeid naar bijna 80 procent. In 2012 was dat nog

vraag welke partij de meeste van die wensen kan realiseren.

23 procent. Vooral de lagere overheden - gemeenten en

Daarvoor is het dus noodzakelijk dat de opdrachtgever

provincies - droegen bij aan deze groei.

duidelijk maakt wat belangrijk is. Dat levert betere voor-

Toepassen is echter één ding, goed toepassen is van een

stellen op van de inschrijvers. Door naast de schriftelijke

andere categorie. Er blijken namelijk de nodige knelpunten

uitvraag ook een openbare inlichtingen bijeenkomst te

bij het gunnen op basis van EMVI. Zoals een onduidelijke

beleggen kun je veel onduidelijkheid uit de wereld helpen.

uitvraag van de aanbesteder, onduidelijke gunningscriteria

Rijkswaterstaat heeft daar al goede ervaringen mee opge-

en te hoge kosten voor zowel aanbesteders als inschrijvers.

daan.” Hoe concreter en korter de uitvraag is geformuleerd hoe beter de rest van de procedure loopt. “Alle afwegingen

De oorzaak van de hoge kosten zijn de hoeveelheid vragen

van een opdrachtgever zouden eigenlijk op een paar A4-tjes

naast de standaardofferte en onduidelijke communicatie

moeten passen. Daarmee kunnen beide partijen het beste

over wat er nu precies van de inschrijvers verwacht wordt.

uit de voeten en worden frustraties voorkomen.” >

Jos Haukes, Dusseldorp infra, sloop en milieutechniek

“...dus geen discussie over meerwerk!” Dusseldorp heeft meegedaan in de selectie-

project. Op deze wijze heeft men, op basis van

De verantwoording voor de uitvoering ligt

procedure voor een plaats in het bouwteam

alleen kwaliteit, uit meerdere experts één partij

volledig bij ons als aannemer. Wij zijn vanaf

voor het project Willemskwartier in Nijmegen.

geselecteerd om deel te nemen in het bouw-

het allereerste moment actief bij het proces

“De selectieprocedure bestond uit het anoniem

team. “Natuurlijk zijn we blij dat wij er als

betrokken geweest, dus geen discussie over

indienen van een plan van aanpak met een

beste uitkwamen. Maar ik ben vooral gelukkig

meerwerk! Door deze bouwteam-aanpak

kansen- en risicodossier. Dit daagde ons uit

met de aanpak van de selectieprocedure.

kunnen opdrachtgever en aannemer actief

het project volledig te doorgronden. Als je echt

Een groot voordeel is dat het bedrijf dat het

kennis, ervaring en innovatieve ideeën

weet waar het over gaat, dan kun je kansen

project gaat uitvoeren, al vanaf het allereerste

inbrengen. Hierdoor worden het aandeel

aanreiken met toegevoegde waarde en ben je

ontwerp bij het project wordt betrokken. We

negatieve energie en faalkosten aan zowel de

in staat om specifieke risico’s te signaleren.”

werken echt samen met de opdrachtgever aan

kant van de opdrachtgever als aan de kant van

een ontwerp dat is afgestemd op de vereiste

de aannemer tot een minimum beperkt. En dat

Ook onderdeel van deze op Best Value

en gewenste functionaliteit. Met de hoogst

willen we toch allemaal.” <

Procurement gebaseerde selectieprocedure was

mogelijke kwaliteit tegen de laagst mogelijk

een interview met de kernpersoon binnen het

haalbare exploitatiekosten.

14 | BOUWENDNL | Maand 2014 |

thema | financiën

Frank van den Hoogen, gemeente Nijmegen:

Goed luisteren en van elkaar leren Nijmegen wordt door menigeen in de markt als voorbeeld genoemd waar het de omgang met EMVI betreft. Zij voert met een ruime 70 procent de lijst van gemeenten aan met het hoogste percentage EMVI-aanbestedingen. Amersfoort volgt als tweede met 55 procent. Daarnaast zet de gemeente door gerichte bundeling en samenvoeging een beperkte uitvraag in van vier A4-tjes; twee voor de risico’s en twee voor de kansen. Geen uitgebreide rapporten dus die bij andere gemeenten schering en inslag zijn. Frank van de Hoogen: “Er wordt ook veel voeling gehouden met de marktpartijen door middel van evaluaties. Die zijn zeer leerzaam ook voor onze eigen organisatie. Wij hebben gehoor gegeven aan de vraag uit de markt om rond EMVI te blijven ontwikkelen. We maken dus geen pas op de plaats. De bewust in 2012 gestarte pilots leveren ook dankbare informatie op.” Van der Hoogen is zich bewust dat de beoordeling ‘bottom line’ subjectief is, maar er wordt wel veel tijd voor ingeruimd. In zijn ogen is dat niet meer dan billijk want de inschrijvers steken er ook veel tijd in. Hij stelt vast dat een objectieve EMVI minder ruimte voor de inschrijvers biedt om zich te onderscheiden. “Bij een zwart-wit keuzemogelijkheid is grijs immers al niet meer aan de orde.” Nijmegen is begonnen om haar aanpak regionaal te promoten. Doel is dat andere gemeenten de werkwijze omarmen waardoor het voor regionaal werkende aan nemers gemakkelijker wordt om in te schrijven.

thema | financiën


> Kosten versus meerwaarde Een groot probleem bij EMVI zijn de hoge kosten die de inschrijvers moeten maken. Voor de opdrachtgever loont EMVI. Bij een aanbesteding op basis van EMVI gaat een groot aandeel van de opdrachten naar de aanbieder met de laagste prijs. De totale kosten van het aanbesteden op kwaliteit zijn daardoor beperkt tot minder dan 3 procent. De baten (uitgedrukt in de waardering van de opdrachtgever) zijn met 7 procent echter 2,4 keer zo hoog.

Beschrijving gunningsprocedure:

“Vaak gebrekkig en onzorgvuldig”

Paul Brandjes | De Raad Bouw

“EMVI verre van ideaal” Paul Brandjes, algemeen directeur van de Raad Bouw uit Katwijk heeft een heldere mening over EMVI. “Ik ben er niet positief over. Vooral de hoge kosten zijn mij een doorn in het oog. Omdat je voor je presentatie punten krijgt ben je haast wel verplicht om een reclamebureau in te schakelen. Je moet de kosten eens optellen van

Succesvol zijn bij EMVI-aanbestedingen

alle inschrijvers die denken daar punten mee te kunnen scoren. Ik heb daarnaast meegemaakt dat ik uit de race

De ondernemingen die het meest succesvol zijn bij

viel voor de inschrijving van een brede school omdat ik

EMVI-aanbestedingen schrijven in met een relatief hoge

alleen ervaring kon aandragen voor de bouw van een

kwaliteit en een lage prijs. Ondernemingen die standaard

hogeschool. Absurd!”

deze mix aanbieden komen vaak boven drijven bij aanbestedingen. Dat betekent ook dat inschrijven met een hogere kwaliteit en een hogere prijs dan wel een lagere kwaliteit en een lagere prijs niet de opmaat is naar succes. Een

De Bouw-App

andere succesfactor is ervaring: partijen die vaak meedoen, spelen het ‘spelletje’ gemakkelijker. Dat maakt meteen dat

Overheidsopdrachtgevers willen in toenemende mate dat

EMVI-aanbestedingen juist voor MKB-bedrijven, die daar

opdrachtnemers werk maken van gebiedscommunicatie.

maar af en toe aan deelnemen, extra moeilijk zijn. Echter,

Dit betekent dat de aannemer omwonenden, passanten

ook hier helpt het als aanbestedende diensten eenvoudige

en andere betrokkenen op de hoogte houdt van de

en doordachte EMVI’s opstellen. Als dat gebeurt, kan een

werkzaamheden die in uitvoering zijn en die nog verricht

kleine regionale partij juist ook voordeel hebben ten opzichte

moeten worden. De BouwApp vormt hierbij een mooie

van een geroutineerde, landelijke partij. <

nieuwe aanvulling op de meer traditionele middelen als bouwborden en flyers. Gratis te downloaden in de App Store en Google play.

‘EMVI, tenzij’

Meer weten over EMVI

Lees meer over emvi

Het Aanbestedingsinstituut organiseert voor mede

in de uitgave

werkers van leden van Bouwend Nederland cursussen

‘emvi, tenzij’.

waarin dieper ingegaan wordt op EMVI als onderdeel

Deze vindt u op onze

van de nieuwe aanbestedingswet in de praktijk. Neem

website bij ‘Publicaties’:

daarom contact op met het Aanbestedingsinstituut via

http://bit.ly/1cYzgrj

079 - 325 22 46.

16 | BOUWENDNL | Februari 2014 |

thema | financiën

Tekst: Harm Dragt

Wet legt betalingstermijnen vast

Betalingsgedrag blijft punt van zorg De crisis zorgt voor minder werk. Dat leidt tot moordende concurrentie en slechte prijzen. Maar als je dan een werk kunt maken is het van groot belang dat je op tijd betaald krijgt.

Nieuwe wet

betalingsgedrag

11

betalingstermijnen

En ook daar knelt de schoen. Ondanks een

De op 16 maart 2013 ingegane wet, die voor

nieuwe wet waarin de betalingstermijnen

geheel Europa geldt, bepaalt dat er voor

helder zijn vastgelegd.

business-to-business binnen 30 dagen

Atradius zette het betalingsgedrag in

betaald moet worden, tenzij partijen een

achttien landen van belangrijke Europese

Nederland scoort slecht met 11e plaats.

andere afspraak met elkaar hebben gemaakt. Veel leden van Bouwend Nederland werken

In die afspraak mag een betalingstermijn van

voor lagere overheden. En dus is het beta-

maximaal 60 dagen worden afgesproken.

lingsgedrag van gemeenten een belangrijke

Nog langer mag ook, mits duidelijk is dat geen

factor. Onderzoek toonde eerder aan dat een

van de betrokken partijen daar onder lijdt.

derde van de 403 gemeenten in ons land te laat

Die uitzonderingen zijn er niet voor contracten

betaalt. Dat ze wel bereid blijken om rente te

met de overheid. Dan is de termijn 30 dagen.

betalen als ze te laat betalen mag geen excuus

Daarvan afwijken is nagenoeg onmogelijk.

handelspartners op een rij.

zijn voor dit wettelijk verboden gedrag. Het Rijk blijkt zich wel aan de wet te houden. Het betalingsgedrag van overheden is voor de Nationale Ombudsman reden geweest om een meldpunt

30

29,2%

Wet:

In Nederland wordt 29,2 procent

betalen binnen 30 dagen

van de facturen te laat betaald.

in te richten dat tot vorige maand open was.

Betalingsgedrag marktpartijen NLingenieurs deed in 2013 onderzoek naar het betalingsgedrag van schakels in hun keten. Bijna driekwart van de ingenieursbureaus blijkt last te hebben van slechter betalingsbedrag. De grootste knelpunten blijken bij aannemers en projectontwikkelaars te zitten. Ruim 57

Op tijd betalen:

procent van de bouwbedrijven betaalt later dan

• stimuleert de economie • creëert werkgelegenheid

wettelijk is toegestaan. Ook wordt er door hen op voorhand in (te) veel gevallen gevraagd om een langere betalingstermijn.

Vier tips van financieel informatieverstrekker Graydon om betalingsproblemen tegen te gaan 1

Screen uw opdrachtgever

2

3

4

Breng uw geldstromen goed in kaart

Vraag of beding zekerheid

Let op de betalingstermijn

De Kamer van Koophandel is een

Als het commercieel verantwoord

Zorg voor een zo kort mogelijke

goede bron.

Zorg dat de investeringen zo

is, vraag om een bankgarantie of

betalingtermijn. Wacht niet

veel mogelijk gelijk lopen met uw

een bedrag in depot.

langer dan strikt noodzakelijk met

inkomsten. Spreek betalingster-

incasseren. Maak gebruik van uw

mijnen af die hierin passen. Zorg

retentierecht of schort werk-

dat u in Bouwcombinatie niet

zaamheden op wanneer betaling

achterin de rij van betalingen zit.

te lang uitblijft.

thema | financiën


Bankgaranties:

Wel de lasten, niet de baten Bankgaranties zijn een grote

Uit het onderzoek blijkt dat door de langere

De opdrachtgever heeft daarmee al veel zeker-

kostenpost voor aannemers,

looptijd van grotere projecten, de bij de

heid, nog even afgezien van de mogelijkheid om

toepasselijkheid van UAV en UAV-GC uit de

betalingen op te schorten indien de aannemer

betalingsregeling voortvloeiende betalings-

zijn verplichtingen niet nakomt.”

maar bieden een opdrachtgever nauwelijks extra zekerheid.

achterstand, voor ten minste twee derde deel

Dat blijkt uit een nog te publiceren

bijdraagt aan de financiële zekerheid voor de

Wat een bankgarantie ook bezwaarlijk maakt,

opdrachtgever.

is het feit dat deze na het voltooien van het

onderzoek dat Langman Economen uitvoerde op verzoek van Bouwend Nederland.

werk terug gegeven moet worden aan de bank, Om de financiële risico’s zo klein mogelijk te

stelt Van Werven. “In de praktijk duurt het vaak

houden, vragen opdrachtgevers een bank-

te lang voordat de garantie weer boven water

garantie van 5% van de aanneemsom van

komt. Bijvoorbeeld wanneer de opdrachtgever

de bouwondernemer. “Dat is begrijpelijk”,

niet meer weet waar de garantie gebleven is.

zegt Dick van Werven, beleidsadviseur bij

De bouwondernemer heeft hier geen invloed op,

Bouwend Nederland. “Maar in de gebruikelijke

terwijl tijdige teruggave belangrijk is voor het op

aannemingsvoorwaarden vindt de betaling

peil houden van de liquiditeit van de onder

vaak pas plaats nadat de prestatie geleverd is,

neming.” Dat grote opdrachtgevers zoals RWS

waarbij bovendien vaak een betalingstermijn

en de gemeente Rotterdam zelden of nooit een

van vier weken geldt.

beroep hebben gedaan op bankgaranties noemt Van Werven ‘tekenend’. Langman Economen doet in het onderzoeksrapport een aantal aanbevelingen. Zo raadt het bureau aan bij een looptijd van langer dan een jaar geen garantie van 5% af te spreken, maar een garantie overeen te komen die daarna wordt afgetopt. Ook raden de onderzoekers aan dat opdrachtgevers bij projecten met een totale aanneemsom onder de €200.000 afzien van een garantie. Ten slotte pleit Langman Economen voor een alternatieve regeling, waarbij de aannemer op eigen initiatief de garantie kan beëindigen en de opdrachtgever een vetorecht heeft. Zodra het rapport van Langman Economen gereed is, wordt het gepubliceerd op www.bouwendnederland.nl <


thema | financiën

Tekst: Harm Dragt

Do’s

thema | financiën



Faillissement blijft met taboe omgeven

en dont’s

in zwaar weer

Serena Scholte van de Feniksgroep, die onder-

zwaar weer is lost jouw probleem niet op maar

nemers in de aanloop naar, tijdens en na het

geeft wel lucht aan het mogelijke isolement dat

faillissement bijstaat stelt dat naast de huidige

je ervaart. Informeer zelf je klanten. Denk niet

wet ook de manier van denken over faillisse-

dat een investerende bank een meedenkende

menten uit het stenen tijdperk stamt en nodig

partner is die jouw problemen gaat oplossen.

aanpassing verdient.

Zo liggen de verhoudingen niet in zwaar weer.

Harry Braam:

Let voortdurend op je timing en kom op tijd in

“Zo frustrerend”

Feit is dat er anno 2014 weinig aandacht is om

actie. Ik raad ondernemers aan om ‘zwaar weer’

de procesgang rondom een faillissement te

jaarlijks op de agenda te zetten. Ook en juist

verbeteren. Er is geen vastgestelde tijdsduur

als het ze voor de wind gaat. Als je lekker aan

Een uitspraak van de Raad van Arbitrage die

waarbinnen een faillissement afgewikkeld

het ondernemen bent heb je de juiste energie

mij in het ongelijk stelde heeft de bal aan het

moet zijn. Curators laten zich per uur betalen

om helder na te denken. Ook over de meeste

rollen gebracht. Iets tekenen dat je niet kunt

dus mag van hen ook geen drang tot snelle

gewenste exit strategie. Daar hoort ook bij of

nakomen betekent dat je privé ook aanspra

afwikkeling verwacht worden. “Zo’n drie tot

je denkt te stoppen of een doorstart te maken.

kelijk bent . Dat bracht mij en mijn bedrijf

zes procent van alle faillissementen is het

Als jouw onderneming bezig is op de klippen

Berntsen en Braam op een hellend vlak. Toen

gevolg van bewust frauduleus handelen. Dat

te lopen heb je zo veel aan je hoofd en ben je

de bank hun geloof van de ene op de andere

kleine percentage heeft invloed hoe er naar alle

zo moe dat helder nadenken over de beste

dag opzegde, was het gebeurd. Net na het

andere wordt gekeken.”

strategie vrijwel onmogelijk is.”

faillissement ontliepen mensen me alsof ik

Het advies van Scholte is om, als er zwaar

Waardevolle leerervaring

weer dreigt, zo snel mogelijk een goed objec-

“Een van de belangrijkste ankerpunten in

om me heen als ik me buiten bevond. Als er in

tief klankbord te zoeken. “Een die naast je

moeilijke tijden is de eigen partner. Die heeft

de boedel veel geld zit, heeft de curator geen

gaat staan en de zaken kan bekijken zonder

per definitie het beste met je voor en heeft

haast en duurt de procedure maar voort. Je wilt

gehinderd te zijn door de emoties die je zelf

vaak een helderder beeld van de situatie en de

adviezen inwinnen hoe er uit te komen maar

ongetwijfeld hebt. Ga niet in de ontkennings-

consequenties. Het komt regelmatig voor dat

je hebt er het geld niet voor. Dat is zo frustre

stand. Want doe je dat te lang dan steven je

ondernemers het personeel nog net kunnen

rend. Aankloppen bij de bank om iets nieuws

rechtstreeks en snel af op een faillissement.

betalen maar zichzelf al jaren niet meer. Dat

te beginnen bleek onmogelijk. In augustus

En is die een feit dan is het einde verhaal en

weet het thuisfront maar al te goed. Het is

2013 heeft de rechtbank de uitspraak van de

heb je niets meer te vertellen. Probeer de regie

niet voor niets dat investeerders die geld

Raad weliswaar nietig verklaard maar daarmee

in handen te houden. Dan kan je de schade

willen lenen aan een ondernemer die na zijn

is de kous nog niet af. Ik heb van die periode

beperken. Geef je niet over aan navelstaren

faillissement plannen voor een doorstart heeft,

ook heel veel geleerd, bijvoorbeeld op juridisch

maar treed naar buiten en geef op doordachte

zeker willen weten of de partner dat ziet zitten.

gebied. Ik heb mijn verhaal ook verteld op

wijze inzicht in de situatie naar degenen waar

Uit ervaring zeg ik dat een faillissement een

vergaderingen. Dat werd door mijn collega’s

je zaken mee doet. Stel je ook open op naar

waardevolle leerervaring is die ondernemers

zeer gewaardeerd. Een wijze les is om altijd

collega’s. Dat je dan hoort dat het bij hen ook

sterker maakt.” <

open te zijn. Heb ik steeds gedaan. Ook thuis.”

Wilbert Hettinga:

25 jaar aan het bedrijf was verbonden. Het

nieuwe aanvraag gedaan bij het UWV. Die werd

“ik heb gedaan wat ik kon”

uitblijven van voldoende orders deed het bedrijf

wel gehonoreerd. Ik heb de leveranciers en de

de das om. “Omdat de situatie uitzichtloos was,

onderaannemers gemeld dat ze allemaal hun

moest ik begin 2012 ontslag aanvragen voor

geld zouden krijgen en dat is ook gebeurd. Mijn

een groot deel van mijn medewerkers. Eind

collega’s betuigden adhesie. Over het handelen

mei kreeg ik te horen dat het UWV hier niet in

van de curator ben ik niet te spreken. Ik werd

In januari 2013 werd het faillissement een feit

mee ging. Omdat voor de lopende werken alle

arrogant aan de zijlijn gehouden. Ik heb mij in

van Bouw- en Aannemersbedrijf Bekooy te

verplichtingen waren voldaan en ik bewust

het hele proces niet verstopt. Heb zelfs mijn

Leiden. Een hard gelag voor Wilbert Hettinga

geen nieuwe ben aangegaan heb ik na de

bestuurlijke werk binnen Bouwend Nederland

en zijn 14 medewerkers waarvan de helft al

zomer het personeel naar huis gestuurd en een

gedurende de procedure voortgezet.”

een besmettelijke ziekte had. Ik heb dreige menten gekregen en eerlijk gezegd keek ik


thema | financiën

Alternatieve financiering

Crowdfunding voor de bouw

“Maak het sexy, maar verwacht geen wonderen”Je hebt een idee, en de bank zegt nee. Wat dan? Directeur Carlo van der Weg van bedrijfsfinancier Credion Nederland geeft een aantal tips hoe geld in te zamelen via internet, het zoge noemde crowdfunding. Dat kan ook voor bouw ondernemingen interessant zijn, maar hij zegt ook eerlijk: “crowd funding is geen wondermiddel en kom je met lege handen, dan gaat het sowieso niet”.

Tekst: Kees de Vries thema | financiën

thema | financiën


1+1=3 Nederlanders investeerden

Sexy

Henk Rooseboom van Credion Drachten finan-

vorig jaar 32 miljoen euro via

Van der Weg noemt crowdfunding zeker

cierde onder andere via crowdfunding onlangs

crowdfunding in meer dan 1.250 projecten en

geschikt voor de bouw. “Bij veel bouwbedrijven

de aankoop van een pand alsmede de 5 ton

ondernemingen, zo

zitten de grootste financieringsproblemen bij

kostende verbouwing voor een zorginstelling

becijferde de crowd-

de projectfinanciering. Op dat vlak moet je als

voor mensen met een verstandelijke beperking

funding consultancy

bouwsector gebruik maken van het beschik-

in Friesland. De Triodos Bank wilde slechts

Douw & Kooren.

bare geld dat er in dit land best nog wel is.

80 procent van de financiering doen, onder de

Daarbij ging

Stel je wilt een scholengemeenschap bouwen,

voorwaarde dat er 2 ton achtergesteld kapitaal

1,3 miljoen naar

waarvoor grote investeringen nodig zijn. Via

verworven zou worden. “Die heb ik via crowd-

goede doelen projecten, 2,9 miljoen naar

crowdfunding kun je mensen aanbieden dat ze

funding uit mijn eigen netwerk kunnen reali-

creatieve projecten en maar liefst 27,8 miljoen

voor een deel eigenaar van die school worden

seren via vier investeerders,” zegt Rooseboom.

naar ondernemingen. Zowel het in 2013

en daar iets tegenover stellen. Voorwaarde

De investeerders (particulieren en een stichting)

opgehaalde bedrag als het aantal gefinancierde

is dat je je alternatieve investeerders ook

wilden de bouw uit ideële motieven onder-

projecten verdubbelde ten opzichte van 2012.

iets hebt te bieden. Je moet zoeken naar het

steunen, maar krijgen bovendien 7 procent

Wereldwijd gaat er in crowdfunding een

raakvlak waarom het voor mensen interessant

rente op hun inleg. “Als je een gedegen plan

bedrag om van tussen de 2,2 en 4,5 miljard

is te participeren. Het moet ‘sexy’ zijn. Met

neerlegt en je mensen kunt vinden die affiniteit

euro. Dus, zou je zeggen, moeten daar ook

een investeringsplannetje en een historische

hebben met het project, dan kun je met een

kansen zijn voor bouwondernemingen. “En

jaarrekening alleen kun je mensen niet

beetje geluk op korte termijn over het geld

interesseren en duurt het te lang voordat je je

beschikken. Het alternatieve circuit gaat zoveel

geldbehoefte hebt gedekt.”

sneller dan banken, omdat hier geldt: 1 + 1 = 3.”

die zijn er ook,” zegt Van der Weg.

Crisis Credion is op het gebied van financierings

Lege handen

vraagstukken partner van Bouwend Nederland.

De wereld van de crowdfunding is ingewikkeld.

Het adviesbureau heeft 23 franchisekantoren

Er zijn wereldwijd zo’n 1.400 verschillende

en zo’n vijftig adviseurs door het gehele land.

websites die zich ermee bezig houden.

Zij adviseert over kredietverlening in de breedste

Van der Weg: “Het vergt zeker kennis. Het hangt

zin van het woord. “We zijn geen accountant of

een beetje van je behoefte af welk platform

verzekeringsintermediair.

voor jou het meest geschikt is. Bovendien heb

Ons advies is onafhankelijk,” aldus Van der Weg.

je verschillende soorten van crowdfunding:

Hij ziet de financieringsbehoefte als gevolg van

van investeringskapitaal met rendement tot

de crisis de afgelopen drie jaar groeien. “Dat is

meerjarige leningen met rente en aflossing.

soms in de directe lijn met bouwers, maar ook

Echter, de investeerder vindt het sowieso

komt het voor dat de aannemer wil dat een

belangrijk dat de ondernemer zelf ook bijdraagt.

klant wordt gefinancierd, zodat hij eindelijk dat

Als je boodschap is: “Ik heb geld nodig, ik heb

werk kan bouwen.”

niets, wie kan mij helpen”, dan is je kans op

5

ton verbouwing

80% financiering

Als de bank ‘nee’ zegt, zijn er volgens Van der

2

Weg andere mogelijkheden. “Als je iets wilt,

via crowdfunding

Mix

succes erg klein. Met lege handen hoef je niet naar een crowd toe te komen.“ <

ton achtergesteld kapitaal

adviseren wij allereerst de bestaande relatie met je bank goed te houden en alternatieven te zoeken voor uitbreiding van je werkkapitaal. Je kunt je bank nooit zomaar inruilen of vervangen door crowdfunding. Je kunt wel kijken naar een mix: bijvoorbeeld financiering op basis van objecten (debiteuren, auto’s of panden), op achtergesteld geld of aandelenkapitaal, aangevuld met crowdfunding. In die combinatie kom je vaak nog wel tot succesvolle oplossingen.”

7% rente


thema | financiën

Tekst: Kees de Vries

Bijzonder beheer

Beter worden op de Intensive Care? De een noemt het de ‘afdeling Intensive Care’,

Bijsturen

Hoe eerder, hoe beter

de ander spreekt smalend van ‘de wrakken-

Het traject van intensieve begeleiding start met

Krampachtig proberen uit bijzonder beheer te

centrale’. Ten onrechte: in de huidige tijd zit

een situatieanalyse, vaak door een onafhankelijk

blijven vind Noordman onzin. “Je hoeft er niet

volgens het FD bijna een op de vier MKB-on-

adviseur. Deze onderzoekt de cijfers, de knel-

bang voor te zijn. Wat de bankier vraagt, moet

dernemingen door interne of externe oorzaken

punten, de mogelijkheden en de oplossingen.

je als ondernemer toch al doen om je bedrijf

bij de afdeling Bijzonder Beheer van de bank.

Vervolgens wordt samen met de ondernemer

overeind te houden of te verbeteren. De bank

En er zijn slechtere plekken om terecht te

een plan van aanpak opgesteld met alle maat-

vraagt niets onredelijks.” Veel ondernemers

komen, aldus Louis Noordman van

regelen met bijbehorende scenario’s om de

hebben het achteraf als nuttig ervaren. “Het

BDO Corporate Finance.

onderneming weer gezond te maken. Dat plan

contact met je bankier wordt intensiever, je

is allesbehalve vrijblijvend: afspraken worden

bent gedwongen in je bedrijf sneller orde op

Het besluit je in bijzonder beheer te plaatsen

gedetailleerd vastgelegd, met bijbehorende

zaken te stellen, waardoor je er uiteindelijk als

wordt door de bank genomen, je hebt er als

tijdpaden. Ook vinden tussentijdse evaluaties

onderneming sterker uitkomt. Vergeet niet dat

ondernemer niets over te zeggen. “En als

plaats. Noordman: “Het lukt in veel gevallen

de afgelopen jaren veel ondernemingen hun

het je overkomt, voelt dat in eerste instantie

de onderneming in ander vaarwater te sturen.

reserves hebben verloren. Er zit geen vet meer

misschien vervelend, maar het is per defi-

Maar het kan ook gebeuren dat de financiering

op de botten en dan zak je op een gegeven

nitie niet erg,” zegt Louis Noordman, adviseur

wordt stopgezet en op bedrijfsbeëindiging

moment als vanzelf door je ratio’s heen.

Business Restructuring van BDO Corporate

wordt afgestuurd. Daar is de afdeling Recovery

De meeste bedrijven worden pas wakker als het

Finance in Utrecht. “Het domste dat je kunt

voor, die de zekerheden van de bank uitwint.”

te laat is. Hoe eerder de bank dan ingrijpt, hoe

doen, is niet meewerken, informatie achter-

meer opties en tijd je hebt om veranderingen

houden en denken dat het vanzelf wel goed

Bouwbedrijven

komt. Bijzonder beheer is niets anders dan

Bij de overgang naar Bijzonder Beheer wordt

intensief beheer, welke andere omschrijving je

BDO vaak ingeschakeld als onafhankelijke

er ook aan geeft .“

derde partij om de onderneming door te lichten

Kosten

door te voeren en de continuïteit te garanderen.” <

en te kijken waar de pijnpunten zitten. In zijn praktijk ziet Noordman vooral bouwbedrijven

Bij veel leenovereenkomsten spreken bank en

met een projectontwikkelingspoot voorbij-

onderneming ratio’s af. Wordt er niet aan de

komen. “Ze hebben jaren geleden in de goede

ratio’s voldaan, dan heeft de bank de mogelijk-

tijd grondposities ingenomen waarop nu afge-

heid je naar Bijzonder Beheer te boeken om de

schreven moet worden.”

Evaluatie en eventueel bijsturen

Frequente

problemen op te lossen. Had je met je commer-

gesprekken

ciële accountmanager bij de bank twee keer

(maandelijks)

per jaar contact, de accountmanager Bijzonder Beheer wil elke maand een voortgangsrapport van je zien. “Het contact is intensiever, maar

Plan van aanpak

er kan ook sneller geschakeld worden”, zegt

met

Noordman. De kosten voor bijzonder beheer

harde afspraken

kan de bank doorbelasten aan de onderneming. Dit gebeurt vaak in de vorm van een rente verhoging. “Dat is vaak een van de ergernissen: je bedrijfsresultaten staan al onder druk en dan

Analyse van

gaat de bank ook nog de kosten verhogen.”

de aanpak Persoonlijk kennismakings gesprek met nieuwe accountmanager

vraag en antwoord | Februari 2014 | BOUWENDNL | 23

Foto: Fedde de Weert

Vraag en antwoord

Een vraag uit de praktijk De algemene voorwaarden bij de koop/ aannemingsovereenkomst zijn gewijzigd. Wat betekent dat in de praktijk? Per 1 januari 2014 zijn de algemene voorwaarden bij het standaardmodel voor de koop/aannemingsovereenkomsten eengezinshuizen en appartementsrechten gewijzigd. Deze algemene voorwaarden dient u te hanteren als u aangesloten bent bij Woningborg, SWK of BouwGarant, en een woning (nieuw) gaat bouwen voor een consument. De modelovereenkomsten zelf zijn ongewijzigd gebleven. De bijbehorende algemene voorwaarden zijn echter wel op twee belangrijke punten v eranderd.

1

termijn is niet voldoende. Er moet echt een

Belangrijk is dus dat u schriftelijk aan de

vergoeding bij te late oplevering aangepast van

procedure zijn opgestart.

consument meldt dat u de klacht als afge-

0,3 promille naar 0,25 promille van de koop/

Bezwaar vanuit consumentenorganisaties

handeld beschouwd. Als u dit vergeet, loopt

aanneemsom per kalenderdag. Dat is mooi,

tegen deze bepaling was dat volgens hen er

de aansprakelijkheidstermijn voor verborgen

zult u zeggen, een lagere boete. Inderdaad is

aannemers waren die de consument aan het

gebreken nog steeds door! De aansprakelijk-

dat positief voor de aannemer. Daar tegenover

lijntje hielden totdat de vervaltermijn was

heidstermijn eindigt namelijk pas vier maanden

staat echter wel dat de consument de mogelijk-

verstreken, zodat de consument daarna geen

na de schriftelijke mededeling dat de klacht in

heid krijgt om een aanvullende schadevergoe-

aanspraak meer kon maken op herstel. Om

uw ogen is afgehandeld.

ding te vorderen wanneer hij kan aantonen dat

dit tegen te gaan is er nu een nieuwe bepaling

zijn werkelijke schade hoger is. Hierdoor wordt

toegevoegd in de AV2014.

Allereerst is de gefixeerde schade

Kortom, met de nieuwe AV 2014 zal het essentieel worden om er een goede klachten

het gefixeerde karakter van de schadevergoeding aangetast en zult u eerder discussies met

Artikel 18 lid 7 luidt: “indien de in lid 6 genoemde

procedure op na te houden, waarin u hebt

uw opdrachtgever krijgen over de hoogte van

termijn verstrijkt

opgenomen dat u schriftelijk de klacht afmeldt

de schade.

a. tussen het moment dat de klacht schriftelijk

bij uw opdrachtgever. Vanzelfsprekend is het

of anderszins aantoonbaar aan de ondernemer

even belangrijk om deze klachtenprocedure ook

is gemeld en het tijdstip waarop de ondernemer

strikt na te leven. Wanneer u deze schriftelijke

2

schriftelijk mededeelt aan de verkrijger dat hij

afmelding vergeet, kan dit betekenen dat u

aansprakelijkheidstermijn voor verborgen

de klacht als afgehandeld beschouwt, dan wel

flinke kosten voor herstel (en gevolgschade)

gebreken. Deze was tot nu toe vijf jaar na

b. binnen vier maanden na het tijdstip waarop

zult moeten maken. Het ontbreken van de

het einde van de onderhoudstermijn van zes

de ondernemer schriftelijk mededeelt aan de

schriftelijke afmelding heeft dus grote gevolgen

maanden, dus vijfenhalf jaar na oplevering. Dit

verkrijger dat hij de klacht als afgehandeld

voor de aansprakelijkheid voor verborgen

is een zogenaamde ‘vervaltermijn’. Dat betekent

beschouwt, is de rechtsvordering met terzijde-

gebreken. <

dat het verstrijken daarvan alleen kan worden

stelling van het daaromtrent in lid 6 bepaalde

voorkomen door voorafgaand aan de afloop van

niet ontvankelijk als zij wordt ingesteld na vier

de termijn een rechtsvordering in te dienen bij

maanden na de dag waarop de ondernemer de

de geschillenbeslechtende instantie. In gewoon

hierboven bedoelde mededeling heeft gedaan.”

Een tweede wijziging betreft de

Nederlands: binnen de gestelde termijn moet een procedure zijn opgestart, zo niet, dan kan de aannemer niet meer gehouden worden tot herstel van de gebreken. Het sturen van een ingebrekestelling of iets dergelijks binnen de

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Bouwend Nederland Advies 079 3 252 250 [email protected]

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Reina Uittenbogaard - de Keyser 079 3252 164 [email protected]

24 | BOUWENDNL | Maand 2014 | vernieuwend verbinden

VernieuwendVerbinden

“Bottom up,

Een hoofdpunt van het Actieplan Vernieuwend Verbinden is de vereenvoudiging van de verenigingsstructuur. De regio Zuid van Bouwend Nederland houdt ‘het gas erop’, zoals regiovoorzitter Piet Backx het omschrijft. Plannen om de elf afdelingen in regio terug te brengen tot vier, zijn in een gevorderd stadium.

vernieuwend verbinden

Tekst: Ank Benko | Foto: Marcel Willemse

| Maand 2014 | BOUWENDNL | 25

korte lijnen” Het regiobestuur besloot in 2012 na zijn benoeming tot voorzitter van

Automatisch

de regio Zuid van Bouwend Nederland tot een zelfonderzoek in de regio.

Backx wil zelfs nog een stap verder gaan: “We zouden naar een structuur

“Tijd om voor de spiegel te gaan staan en scherpe vragen te stellen. Ik had

moeten, waarbij elk lid automatisch lid is van de afdeling. Regio Zuid wil

het gevoel dat het aan het ‘wij-gevoel’ onder de leden ontbrak. En juist

dit de komende tijd landelijk bespreekbaar maken en hoopt op een snelle

in deze tijd moet je als sector en als vereniging sterk overkomen bij je

implementatie van deze grote stap.” Kortere lijnen, bottom up: het zal

opdrachtgevers.”

veel voordelen bieden. Leden zullen zich veel meer betrokken voelen bij

Analyse van gevoelens

hun regio en de vereniging. De sterkte die daarvan afstraalt zal ook zijn uitwerking hebben op de contacten met opdrachtgevers en overheden.

De afdelingen van Bouwend Nederland zijn autonoom. Het is dus niet

Ook zal de afstand tussen afdelingen kleiner kunnen worden, waardoor

per definitie aan het regio- of landelijk bestuur om te besluiten dat het

er nog meer verbeterslagen te maken zijn, met name op het vlak van

anders moet. “Het regiobestuur is wel de verbindende factor tussen de

kennisoverdracht en belangenbehartiging.

afdelingen en het landelijke kantoor in Zoetermeer. Om die reden hebben we als regio besloten een onafhankelijk bureau in te schakelen om een

Smeerolie en speerpunten

analyse te maken van de gevoelens die onder de leden leefden.”

“Op deze manier kunnen we bouwen aan een vereniging die van onderaf

De conclusie van het onderzoek: de afstand tussen ‘Zoetermeer’ en de

gevoed wordt. Natuurlijk met lokale accenten, maar wel met een geza-

afdelingen (lees: individuele leden) is (te) groot. Backx: “Te weinig bottom

menlijk doel: belangenbehartiging voor àlle leden. Of het nu om klein-,

up, te lange lijnen, moeilijke communicatiestructuur, etc. Bovendien is het

middelgroot of grootbedrijf gaat, met voor elke doelgroep zijn eigen

aantal fte voor het secretariaat bij de bestaande afdelingen niet te verge-

aandachtsvelden. Lijnen worden aanzienlijk korter, dus je kunt ook veel

lijken, met alle gevolgen voor het verschil in daadkracht per afdeling. Dat

sneller reageren op ontwikkelingen in de markt. Je kunt een gedeputeerde

zijn niet alleen onze conclusies, maar ook die van onze nieuwe voorzitter

die vandaag aan de bel trekt, morgen bij wijze van spreken al te woord staan.

Maxime Verhagen na zijn kennismakingsbezoeken, die de aanleiding

En zo kunnen we als regio’s fungeren als smeerolie voor de hele organi-

vormden tot het Actieplan Vernieuwend Verbinden. Over deze stap is

satie om speerpunten en gezamenlijke doelstellingen te realiseren.” <

regio Zuid erg te spreken, evenals over de manier waarop het DB en AB dit verder oppakken.”

Gas erop

Als een van de acties uit het Actieplan Vernieuwend Verbinden zijn onlangs de bestuursleden als contactpersoon van een regio benoemd.

Het Actieplan trekt twee jaar uit om de verenigingsstructuur te vereen-

Zij zullen hierdoor een duidelijkere schakel vormen tussen het l andelijke

voudigen. Backx streeft naar een kortere periode. “We moeten het gas

en regionale deel van de vereniging. Door deze benoeming heeft de

erop houden”, stelt hij. Een opvatting die onder de leden in de regio

regio een direct aanspreekpunt in het landelijke bestuur. Ook kunnen de

weerklank vindt. De afdelingen in Limburg hebben al een principebesluit

bestuursleden gemakkelijker signalen ophalen vanuit de regio.

genomen om één afdeling te worden, maar dat moet nog geformaliseerd

Uit ervaring met de vakgroepen blijkt dat een dergelijke koppeling in de

worden door de leden. Voor de leden in de provincie Zeeland is het al

praktijk goed werkt.

langer een feit. En in Oost- en West-Brabant zijn gesprekken gaande over intensievere samenwerking die - zoals Backx hoopt - uiteindelijk zal

De contactpersonen per regio zijn:

leiden tot de vorming van twee afdelingen binnen Brabant. Regio Noord Marten Cornel

Sociëteit Backx: “De jongerencontactgroep heeft er op dit moment nog voor gekozen om als zelfstandige groep te blijven functioneren, maar ze gaan wel in overleg met de nieuwe afdelingen om samen zaken op te pakken. De infra heeft momenteel in de drie provincies een sociëteitclub (waarin ook bepaalde thema’s aan bod komen) en één regionaal infraplatform. Komende maanden zal, na overlegrondes met de leden, de structuur voor de infraleden nader worden ingevuld. Elke afdeling, de infra en de jongeren krijgen een vertegenwoordiger in het regiobestuur. De twee vertegenwoordigers vanuit het regiobestuur in het AB zijn daardoor beter op de hoogte wat er werkelijk speelt bij de afdelingen en de leden.”

Regio Randstad Noord Ton Borst

Regio Oost Dick Verhoeven

Regio Randstad Zuid Teus de Wit Regio Zuid Barend van Kessel

26 | BOUWENDNL | Februari 2014 | vernieuwend verbinden

“Beter begrijpen, beter uitleggen” De consument samen benaderen met innovatieve woonoplossingen. Dat staat Douwe Dijkstra, adjunct-directeur van hypotheekverstrekker Obvion voor ogen in de samenwerking met Bouwend Nederland voor het Innovation Boost Camp. Daarvoor moet in de eerste plaats de afstand tot de klant verkleind worden, vindt hij. ‘Obvion voelt zich als geldverstrekker aangesproken om actief na te denken over de toekomst van het wonen, werken en leven. Dit doen we samen met anderen binnen en buiten de financiële sector. Omdat de thema’s ons allen raken, maar vooral ook omdat we alleen door samen te werken toekomstige oplossingen kunnen realiseren’. Aldus de introductie van een brochure waarin Obvion haar toekomstvisie op wonen, werken en leven in 2030 verwoord.

“Wat mij vooral is opgevallen, is de afstand tussen een hoogwaardige sector als de bouw en zijn klanten. Waarom het verplaatsen van een stopcontact 250 euro moet kosten. En waarom een andere kleur sanitair ineens als meerwerk wordt berekend. Als je als sector serieus genomen wilt worden en een rol wilt blijven spelen in de economie van de toekomst, zul je moeten opschuiven naar de klant. Luisteren naar zijn wensen en daar zo breed mogelijk op inspelen. Dat vergt nieuwe klantbeelden, beter begrijpen, beter uitleggen. Partners in de bouw, die dat in innovatieve vormen van samenwerking aandurven, hebben de toekomst.”

Drie beelden Dijkstra staan met name drie beelden voor ogen: “Terug naar de situatie van vóór 2008 is niet aan de orde. Dus geen Vinexwijken meer waar kopers maar hebben te accepteren wat hen wordt aangeboden. Mijn tweede beeld is een accent vooral op vernieuwbouw. In de woningsector, maar ook in kantoren, zorg, scholen. Slimme samenwerkingsverbanden tussen bouwen installatietechniek, financiering, toekomst gericht onderhoud. Dat soort zaken. En mijn derde toekomstbeeld richt zich op de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad en leefomgeving. En dan niet nationaal maar ook met een grensoverschrijdend karakter, bijvoorbeeld in de energiesector. Net als in de infrasector de strijd tegen het water, kunnen bedrijven zich ook hier gaan profileren.”

Van het Innovation Boost Camp heeft Dijkstra hoge verwachtingen. “Verrassende inzendingen, want ik kom veel creativiteit tegen in de sector. En initiatieven die de klant ook echt meenemen, want daar ligt wel een belangrijk accent. Dit Boost Camp is wat ons betreft een pilot voor een verdere samenwerking met Bouwend Nederland.”

Tekst: Ank Benko

vernieuwend verbinden


“Oogkleppen weg” Als er nu één punt uit het Actieplan Vernieuwend Verbinden tot de verbeelding spreekt, dan is het brancheen kennisontwikkeling gericht op (nieuwe) markten. Of, zoals Bob Gieskens, hoofd Brancheontwikkeling van Bouwend Nederland, het omschrijft: “De oogkleppen weg. En dat is ook precies wat we beogen met de Innovation Boost Camp”. De bouw anno 2020 vergt andere businessmodellen en andere financieringsstromen. Dat heeft Bouwend

Innovatie Boost Camp Thema’s

Nederland zich al gerealiseerd in de toekomstvisie ‘De bouw in 2020’. Gieskens: “Toevallig of niet: hypotheekverstrekker Obvion kwam tot gelijkluidende conclusies in

• meerwaarde

zijn visie op het wonen in 2030. Toen we onze visies naast

De bouw levert maatschappelijke meerwaarde

elkaar legden, bleken er veel punten van overeenkomst.

(klantvraag & financiering & duurzaamheid) product

Redenen genoeg in elk geval om gezamenlijk het initiatief te nemen voor een Innovatie Boost Camp.”

• innovatieve ketenpartner

Slimme verbindingen

De bouw als innovatie ketenpartner

“Wat we expliciet met het Innovatie Boost Camp beogen is

(duurzaamheid & ketensamenwerking)

om partijen met innovatieve plannen bij elkaar te brengen. En hun plannen nog een extra impuls te geven door de inbreng van deskundigen”, aldus Gieskens. “Het biedt de

• attractief professioneel

vereniging Bouwend Nederland en de leden de kans om

De bouw als attractieve professionele arena

zich stevig te positioneren bij het oplossen van maat-

(imago & arbeidsmarkt)

schappelijke problemen. Het helpt het imago van de bouw te verbeteren. En het helpt de leden op een andere manier met innovatie en de uitdagingen van de toekomst aan de

Datum

slag te gaan”, vat Gieskens samen.

26 maart 2014

Innovation Boost Markt

Plaats

Zoals gezegd is het Innovatie Boost Camp nog maar de aftrap voor een veel bredere ontwikkeling. Na de campus

Bouwhuis, Zoetermeer

van 26 maart volgt er - naar alle waarschijnlijkheid - op de dag voorafgaand aan de Dag van de Bouw (vrijdag 23 mei) een Innovatie Boost Markt. Daar zullen voor een groot publiek innovatieve plannen worden tentoongesteld, ook weer met de mogelijkheid om er op in te spelen en aan te vullen. Ook zal er gelegenheid zijn om in kleinere groepen van gedachten te wisselen. Gieskens tenslotte: “Deze twee evenementen zijn het begin. We streven ernaar om dit initiatief in elk geval vol te houden tot 2020.” <

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Bob Gieskens 079 3 252 101 [email protected]

aanmelden

Meldt u aan voor het Innovatie Boost Camp via: [email protected]

BOUW

Zuidbuis Sluiskiltunnel, Terneuzen De zuidbuis van de nieuwe Sluiskiltunnel onder het Kanaal Gent-Terneuzen is klaar. De buis is 1.145 meter lang, heeft een diameter van 11 meter en bevindt zich op het diepste punt 34 meter onder NAP. De tunnel ontlast het verkeer op de draaibrug, tot nu toe de belangrijkste verbinding over het Kanaal Gent-Terneuzen.

in beeld

Opdrachtgever BV Kanaalkruising Sluiskil Architect Piet Kempen / Lilian Bos

constructeur/bouwer Combinatie BAM-TBI Contract D&C

Bouwtijd 4 jaar Foto : René van den Burg

30 | BOUWENDNL | Februari 2014 | Vereniging

BIJEENKOMSTEN

NOORD WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/Regios/regio-NOORD maart 06 Managementtraining JBN Regio Noord 11

Contactgroep Personeel en Financien

13-15 Technische excursie Platform Infra Noord 14

Jaarvergadering JBN kern Friesland

april 03 Algemene Ledenvergadering (met voorzitter Maxime Verhagen) 04

Jaarvergadering Afdeling Friesland

RANDSTAD NOORD

oost

WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/RANDSTADNOORD

WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/oost

februari

februari

18

19

COP Alkmaar

Ledenvergadering afdeling Deventer

20 Marktdag Noord-Holland Noord 24

Jaarvergadering afdeling Amersfoort

maart

maart 26

Ledenvergadering afdeling KAN

31

Ledenvergadering afdeling Lingestreek

04

Leergang Praktisch Personeelsbeleid

06

Ledenvergadering afdeling Utrecht

07

Jaarvergadering afdeling Veenendaal

april

13

Ledenvergadering afdeling Noord-West Utrecht

02

18

Jaarvergadering afdeling West-Friesland

03 Regiobestuur

18

Leergang Praktisch Personeelsbeleid

04

Lunchbijeenkomst afdeling KAN Ledenexcursie afdeling Apeldoorn

20 Voorjaarsvergadering afdeling Zaanstreek-Waterland

RANDSTAD ZUID

ZUID

WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/RANDSTADzuid

WWW.BOUWENDNEDERLAND.NL/zuid

maart

februari

04

Commissie Overleg Personeelszaken Bouwend Rijnmond

17 Societeit Infra Zeeland

04 Stuurgroep HBO HHS

20

Bouwberaad Noord-Limburg

06

Bestuursvergadering Afdeling Zuid Holland Zuid

26

Leergang Praktisch Personeelsbeleid workshop 4

11

Bestuursvergadering Bouwend Rijnmond

maart

11

Bestuursvergadering Bouwend Rijnmond

10

Contactgroep Personeel Brabant-West

11 Informeel Platform Regio Randstad Zuid

11

Contactgroep Personeel Brabant Noordoost

11

Regiobestuur Regio Randstad Zuid

11

ZIP Bestuur

17

Bestuursvergadering Afdeling Leiden e.o.

12

Leergang Praktisch Personeelsbeleid, workshop 5

13

Contactgroep Personeel Brabant Noord

13

Regieraad Brabant/Zeeland

14

Ledenvergadering Afdeling Brabant-West

18 Afdelingssecretarissenoverleg Regio Randstad Zuid

18 Regiobestuur 19

Regieraad Limburg

19

Contactgroep Personeel Zeeland

21

‘Cursus Bouwrecht in 1 dag’

24

Ledenvergadering Afdeling ’s-Hertogenbosch e.o.

25

JBN management training acquisitie/klantgerichtheid

26

Jaarvergadering Afdeling De Baronie

27

Ledenvergadering Regio Zuid

| colofon BouwendNL is het verenigingsmagazine van Bouwend Nederland. In het magazine is informatie te vinden over activiteiten van de vereniging, ontwikkelingen in de sector en onderwerpen die van belang zijn voor de bedrijfsvoering van de leden. De inhoud geeft invulling aan de missie van de vereniging, namelijk het binden, boeien en verenigen van de leden. Het magazine verschijnt 7 keer per jaar in een oplage van 5.000 exemplaren. De pdf van verschenen edities is te vinden op www.bouwendnederland.nl. Naast BouwendNL ontvangen de leden tweewekelijks de digitale nieuwsbrief met actuele informatie uit de vereniging, de markt en informatie die van belang is voor hun bedrijfsvoering. Hoofdredactie

Theo Scholte

Februari 2014 | BOUWENDNL | 31

Maak optimaal gebruik van uw lidmaatschap Het lidmaatschap van Bouwend Nederland heeft u heel veel te bieden. De kennis en ervaring van een groot aantal professionals staat tot uw beschikking. Uw belangen worden behartigd: landelijk, regionaal en lokaal. U ontvangt op papier en digitaal informatie die van belang is voor uw bedrijfsvoering. Onze website bevat een stuwmeer aan informatie die voor u van belang kan zijn. U kunt dagelijks bij ons terecht met uiteenlopende vragen. Wij werken aan de verdere ontwikkeling en professionalisering van de bedrijfsvoering van de leden. U kunt bijeenkomsten bezoeken voor kennisoverdracht en -deling. En met het grote en groeiend aantal ledenvoorde len kunt u (een groot deel van) uw contributie terugverdienen.

coördinatie en Eindredactie

Havana Orange, Rotterdam Redactionele bijdragen

Ank Benko, Robin van Essel, Harm Dragt, Theo Scholte, Kees de Vries, Rick van de Weg Vormgeving en opmaak

Havana Orange (René Hofman), Rotterdam Fotografie

René van den Burg, Dreamstime, Jos Haas, Fedde de Weert, Marcel Willemse, 123RF

Benut www.bouwendnederland.nl Onze website is 24/7 een belangrijke bron van informatie. U vindt er onder andere: • (actuele) bedrijfsinformatie en advies op het gebied van regelen wetgeving; • praktische ondersteuning zoals een weermodule, modelcontracten en een overzicht van de aanbestedingen; • betrouwbare statistieken over (prijs)ontwikkelingen in de sector; • belangrijk bouwnieuws, ook op regionaal niveau.

Druk

Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf, Barneveld Redactieadres

Bouwend Nederland T.a.v. redactie BouwendNL Postbus 340 2700 AH Zoetermeer [email protected] www.bouwendnederland.nl ISSN

2214-7438 Aansprakelijkheid

Bij het samenstellen van de inhoud van deze publicatie streeft Bouwend Nederland naar de grootst mogelijke zorgvuldigheid. Bouwend Nederland sluit iedere aansprakelijkheid uit voor onjuistheden, onvolledigheden en eventuele gevolgen van het handelen op grond van informatie die door deze publicatie beschikbaar is. Voor verdere informatie kunt u zich richten tot [email protected]. Copyright

De in deze publicatie beschikbaar gestelde informatie kan worden gekopieerd voor persoonlijk gebruik, met uitsluiting van elke verdere verveel voudiging, distributie, commercialiteit of exploitatie onder derden, tenzij voorafgaande toestemming van de auteur en/ of Bouwend Nederland. Adreswijzigingen

Adreswijzigingen kunt u mailen naar: [email protected]

Talloze loketten zijn geopend Bouwend Nederland telt verschillende gremia die verschillende activiteiten ontplooien. Al naar gelang uw interesse kunt u terecht bij uw sectie, uw regio, uw infraplatform of bij Jong Bouwend Nederland. Bent u bewust ook lid geworden van een afdeling of vakgroep dan kunt u ook daar terecht. Op de bijeenkomsten die de gremia organiseren kunt u kennis opdoen, deze met uw collega’s delen en netwerken.

Mutaties en nadere informatie Mutaties zoals adreswijzigingen, tenaamstellingen, en verzoeken om nadere informatie over bijvoorbeeld het lidmaatschap kunt u doorgeven via de telefoon 079-3252158/59, via [email protected] of schriftelijk aan Bouwend Nederland, t.a.v. de ledenadministratie, Postbus 340, 2700 AH Zoetermeer.

Naam fotograaf

nieuw in 2014

uw ledenvoordeel zzpvakmensen Met zzpvakmensen.nl kunt u erop vertrouwen dat de zzp’er is wie hij zegt dat hij is en kan wat hij zegt dat hij kan. ZZP-erkend Met ZZP-erkend kunt u er op vertrouwen dat ingehuurde zzp’ers voldoen aan alle administratieve en fiscale eisen. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor DGA’s Met de professionele ondersteuning bent u verzekerd van een juist advies voor het afdekken van inkomensderving door ziekte of een ongeval. Infotheek Infotheek koopt de in overvloed geproduceerde apparatuur op. Deze voorlaatste modellen zijn, door de lagere inkoopprijs, veel voordeliger voor u. Z Login Met Z login eHerkenning kunt u eenvoudig inloggen bij overheidsorganisaties. Verschillende diensten zijn al aangesloten op eHerkenning.

Door gebruik te maken van de ledenvoordelen profiteert u maximaal van uw lidmaatschap. 85% van onze leden maakt gebruik van de ledenvoordelen, waarvan ruim 1.200 leden hun gehele contributie terugverdienen.

Fin anc iële

Bo

2 01 4 01 0 01

2 01 4

uw end Zilv Ne ers der tra lan Pos at 6 d tbu 9 s3 270 4 0 0A HZ t (0 oet 79) e rm 32 f (0 eer 52 79) 252 32 e in 52 fo@ 290 bou we ndn ede rla nd.n l

Haal meer voordeel uit uw lidmaatschap

led env oor del en 2

014

Ledenmagazine van Bouwend Nederland Februari 2014

Recommend Documents