JAARPLAN 2016 BOUWEND NEDERLAND REGIO RANDSTAD NOORD
Dag van de Bouw/Bouwinspiratiedag Veenendaal
Inhoudsopgave
1. 2. 3. 4.
Inleiding Regio Randstad Noord in kort bestek Omgevingsanalyse in cijfers Regionale lobby en activiteiten in speerpunten 4.1 Leden en Vereniging 4.2 Sociale Zaken 4.3 Onderwijs en Arbeidsmarkt 4.4 Markt en Overheid 5. Begroting 2016 Regio Randstad Noord
3 4 5 6 6 7 8 9 11
2 Versie 11 november 2015
1. Inleiding Dit plan beschrijft welke activiteiten Regio Randstad Noord in 2016 uitvoert, welke prioriteiten in de belangenbehartiging daarbij worden gehanteerd en hoe het regionale budget wordt ingezet. De activiteiten zullen in het landelijke werkplan van Bouwend Nederland worden verwerkt. Nu de crisis in de bouw voorbij is, wordt voor 2016 een verdere stijging van de bouwproductie verwacht. Door het grote woningtekort in zowel Noord-Holland als Utrecht zal er een grote druk op de bouwbedrijven ontstaan. Een tekort aan vakbekwaam personeel dreigt al op korte termijn en een gebrek aan geschikte bouwlocaties zal op middellange termijn de bouwproductie parten spelen. Daarnaast hebben gemeenten en provincies te weinig aandacht voor de (ondergrondse) infrastructuur. Het plan is gebaseerd op twee pijlers: 1.
Het nationale beleidskader en prioriteiten van Bouwend Nederland zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur. Die kaders zijn terug te vinden in de zgn. agenda’s (bestuursnotities) en speerpunten (thema’s die worden toegelicht op de website). Voor de praktijk in de regionale belangenbehartiging zijn vooral de volgende beleidsdoelen van belang: o Aanbesteden: faire, zorgvuldige gang van zaken met waardering van kwaliteit en innovatie en kansen voor MKB o Markt: positief beïnvloeden van marktcondities en volume voor regionale bouw en infra binnen maatschappelijk gewenste context o Onderwijs en arbeidsmarkt: bijdragen aan kwalitatief en kwantitatief goede instroom van vakmensen in de sector
2.
De activiteiten in de regio worden gekleurd door actualiteit en bijzonderheden in het betreffende gebied. Voor de komende periode wordt nog een grote bouwopgave voorzien. De inzet in Randstad Noord wordt met name bepaald door: o De woningbouwopgave: tot 2040 moeten nog minimaal 200.000 woningen gebouwd worden in Noord-Holland-Zuid en 120.000 in Utrecht in Noord-Holland-Noord ligt de bouwopgave veel lager (40.000 woningen) en er is zelfs sprake van een kleine krimp Er is een tekort aan binnenstedelijke bouwlocaties De toestroom van vluchtelingen vergroot de behoefte aan woningen o De transformatieopgave in de utiliteitsbouw is groot o De benodigde investeringen in de infrastructuur: Aanleg van nieuwe infrastructuur, zoals aansluiting A8-A9 Op peil houden van onderhoud aan bestaande infrastructuur Onderhoud aan kunstwerken o De opgave in de verduurzaming van de bestaande bouw; zowel stroomversnelling Huur als Koop o Professionalisering aanbestedingspraktijk o Een dreigend tekort aan vakmensen en de spreiding van opleidingen in de bouw en infra
Gewerkt wordt aan het vaststellen van een Investeringsagenda met de provincies Noord-Holland en Utrecht op basis van onderzoeken van het Economisch Instituut Bouwnijverheid. Het regiobestuur stelt dit plan vast en legt het voor aan de regiovergadering. In samenwerking met de afdelingen, het infraplatform en het hoofdkantoor voert het regiokantoor het plan uit. Nadere informatie over de regionale trends en cijfers en onze regionale organisatie en contacten is opgenomen in “Ledenzaken” op onze website onder Regio Randstad Noord.
3 Versie 11 november 2015
2. Regio Randstad Noord in kort bestek. Bouwend Nederland kent 5 regio’s. De regio Randstad Noord omvat de provincies Noord-Holland en Utrecht en telt ca. 1.000 leden. Regiobestuur Het regiobestuur bestaat uit zeven bestuursleden: Jan Kets (voorzitter) Rob Beukema, Aannemersbedrijf van Zoelen B.V. Frenk Clemens, Sturm B.V. Jan Jorna, Dura Vermeer Infrastructuur BV Noord West Bert Peelen, Bouwbedrijf Peelen en Van Selm B.V. Dick Singerling, Bouw- en Aannemingsmij Derksen en Singerling BV Alexander van Straaten, A. Bunnik B.V. Niels Buijs van Sturm B.V. is auditor namens Jong Bouwend Nederland RRN. Jan Kets en Guus Hulsebosch zijn namens Randstad Noord lid van het Algemeen Bestuur van Bouwend Nederland. Regionaal Infraplatform De regio heeft een Regionaal Infraplatform met circa 45 leden. De platformcommissie bestaat uit de volgende personen: Jan Jorna, Dura Vermeer Infrastructuur BV Noord West, gedeeld voorzitter Frenk Clemens, Sturm B.V., gedeeld voorzitter Timon Pouwels, Van de Bult Grond-, Weg- en Waterbouw B.V. Joop van Rijnsoever, Van Rijnsoever B.V. Jong Bouwend Nederland Het bestuur van Jong Bouwend Nederland Regio Randstad Noord bestaat uit: Niels Buijs, Sturm B.V., voorzitter Ruud Veld, AC Borst Bouw B.V. Dirk Boonstra, Lek Sloopwerken B.V. Cornel Borst, AC Borst Bouw B.V. Loek Sistermans, Bolton Bouw B.V. Jong Bouwend Nederland Regio Randstad Noord heeft drie Jongerenkernen: Duinstreek (71 leden) Westfriesland (30 leden) Utrecht/’t Gooi (35 leden) Afdelingen Regio Randstad Noord heeft de volgende twaalf afdelingen: 1. Texel (5 leden) 2. Noord-Holland-Noord (116 leden) 3. Westfriesland (61 leden) 4. Zaanstreek/Waterland (66 leden) 5. IJmond/Kennemerland (21 leden) 6. Amsterdam (100 leden) 7. Midden-Holland (72 leden) 8. Het Gooi e.o. (40 leden) 9. Noord-West Utrecht (35 leden) 10. Amersfoort (38 leden) 11. Utrecht (62 leden) 12. Veenendaal (19 leden)
4 Versie 11 november 2015
3. Omgevingsanalyse in cijfers Bouwproductie regio RANDSTAD NOORD Bouwproductie: totaal 2008
2013
2014
2015
2015 t.o.v. 2008
mln euro, prijzen 2013
%
Utrecht Noord-Holland
4.900 10.500
3.976 7.771
3.960 8.005
4.025 8.335
-875 -2.165
-18 -21
Regio Randstad Noord
15.400
11.747
11.965
12.360
-3.040
-20
Nederland
71.500
54.275
55.350
57.025
-14.475
-20
2008
2013
2014
2015
2015 t.o.v. 2008
1.520 3.260
1.580 3.505
-370 -995
-19 -22
Woningbouw
mln euro, prijzen 2013
Utrecht Noord-Holland
1.950 4.500
1.441 3.118
%
Regio Randstad Noord
6.450
4.559
4.780
5.085
-1.365
-21
Nederland
29.000
18.725
18.950
19.925
-9.075
-31
2008
2013
2014
2015
2015 t.o.v. 2008
Utiliteitsbouw
mln euro, prijzen 2013
%
Utrecht Noord-Holland
1.700 3.300
1.414 2.253
1.270 2.255
1.270 2.320
-430 -980
-25 -30
Regio Randstad Noord
5.000
3.667
3.525
3.590
-1.410
-28
Nederland
22.000
17.400
17.750
18.100
-3.900
-18
2008
2013
2014
2015
Infrastructuur 2015 t.o.v. 2008
mln euro, prijzen 2013
%
Utrecht Noord-Holland
1.050 2.250
969 2.107
1.010 2.180
1.025 2.190
-25 -60
-2 -3
Regio Randstad Noord
3.300
3.076
3.190
3.215
-85
-3
Nederland
17.500
16.075
16.525
16.800
-700
-4
Bron: Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) - mei 2015
Werknemers dienstverbanden bij een bouwbedrijf ingeschreven bij APG
Nederland aantal
∆%
RRN aantal
Utrecht ∆%
aantal
Noord-Holland
∆%
aantal
∆%
Bouwplaats 4e kwartaal 2014
63.103
-43%
13.963
-42%
5.817
-39%
8.146
-44%
42.073
-21%
11.399
-21%
5.774
-18%
5.625
-24%
1.760
-19%
373
-32%
200
-34%
173
-31%
106.936
-36%
25.735
-34%
11.791
-30%
13.944
-37%
UTA 4e kwartaal 2014 Onbekend 4e kwartaal 2014 Totaal 4e kwartaal 2014
% mutatie t.o.v 4e kwartaal 2008 Bron: Fundeon - Regionale Monitor Arbeidsmarkt
Zie de volledige omgevingsanalyse: www.bouwendnederland.nl/regios/regio-randstad-noord 5 Versie 11 november 2015
4. Regionale lobby en activiteiten per speerpunt 4.1 Leden en de vereniging VERENIGING EN OVERIG Doel: De regio is een actief deel van een ondernemende vereniging BNL, waar de leden zich mee verbonden voelen, omdat de acties en diensten herkenbaar zijn en de leden bij activiteiten worden betrokken. De activiteiten zijn marktgericht en de regio levert maatwerk (Actieplan Vernieuwend Verbinden). Lobbypunten: Het betrekken van (bestuurs)leden bij de belangenbehartiging vanuit de regio; het opzetten van overleggen met stakeholders in overleg met specifieke groepen leden. Het behouden van de leden en het benaderen van potentiele leden. Activiteiten: Implementatie Actieplan vernieuwend Verbinden Regiovergaderingen eventueel in combinatie met vergaderingen van clusters van afdelingen Ondersteuning regio(besturen) / infraplatforms / afdelingen Ledenwerving (Actieplan Vernieuwend Verbinden) en en andere acties om andere groepen leden te werven en te binden Algemeen overleg met collega brancheorganisaties, koepels en stakeholders Jong Bouwend Nederland Regio Randstad Noord Relatiemanagement afdelingen Overleg ontwikkelende bouwers en beleggers Meewerken aan Dag van de Bouw 4 juni 2016 Secretariaat afd. IJmond/Kennemerland
ONDERNEMER EN ONDERNEMING Doel: De bedrijven ondersteunen in de bedrijfsvoering in het verlengde van landelijke brancheontwikkeling. Lobbypunten: Niet van toepassing; is gericht op ondersteuning bedrijven, niet op externe belangenbehartiging. Activiteiten: i.s.m. secties/accountmanagers Contactgroep Financiën (COTAD) Regio Randstad Noord (2x p/jaar) Uitrollen van resultaten pilots Ondernemingsdossier Realiseren van pilots in Kwaliteitsborging in de bouw Promoten van de module Meer Werk
6 Versie 11 november 2015
4.2 Sociale Zaken ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN EN VEILIGHEID Doel: Een veilige sector om in te werken met een goede reputatie voor veilig en gezond werken. Dit onderwerp raakt de bedrijfsvoering dan ook direct. Reputatieschade bij bedrijven alsook de sector ligt altijd op de loer. Bovendien zijn de kosten van verzuim enorm. Lobbypunten: Veiligheid en gezondheid in de ontwerpfase bij opdrachtgevers: vergroten van het bewustzijn over de wettelijke verplichtingen die (institutionele) opdrachtgevers hebben op het gebied van veiligheid en gezondheid in de ontwerpfase van bouwplannen. Activiteiten: Bijeenkomst klankbordgroep VGM KAM organiseren (2 x p/jaar) Regiovoorlichting over actuele thema’s, o.a. de richtlijn steigers, richtlijn bekistingen en ondersteuningsconstructies en torenkranen
ARBEIDSVOORWAARDEN EN -VERHOUDINGEN Doel: Een moderne, beknopte cao met mogelijkheden voor maatwerk en flexibiliteit, waarbij ook andere sectoren die in de bouw actief zijn zich willen aansluiten. De cao moet leesbaar zijn. Daarbij horen een moderne pensioenregeling, een passende sociale infrastructuur en lagere premies voor de cao-fondsen. Lobbypunten: De lobby wordt centraal gevoerd, met inbreng vanuit de ledenkring. Activiteiten: Individueel advies geven aan leden Voorlichting organiseren over actuele onderwerpen als cao, Sociale Zekerheid, Wet Werk en Zekerheid, Participatiewet, Wet Aanpak Schijnconstructies, Pensioen, FUWA, Wet Deregulering, Beoordeling Arbeidsrelaties Leergang praktisch personeelsbeleid; deze 5-daagse leergang wordt in het voorjaar gehouden in de regio Utrecht en in het najaar in de regio Noord-Holland Workshops organiseren over toepassing cao, Arbeidsvoorwaarden en FUWA Regionale contactgroepen personeelsvraagstukken (CPV) voor de afdelingen Noord-Holland Noord en West-Friesland (3x p/jaar) en Amsterdam (2 à 3 x p/jaar) Meewerkende Partneroverleggen voor afdelingen Noord-Holland Noord (3 x p/jaar), WestFriesland (3 x p/jaar) en regio Utrecht (3 x p/jaar) APG Overleg Werkgeversorganisaties Bouw / Consulenten panel BPF Bouw Overleggen met UWV Overleggen met Vakbonden Input ophalen voor cao onderhandelingen in 2017
7 Versie 11 november 2015
4.3 Onderwijs en Arbeidsmarkt ARBEIDSMARKT Doel: Het stimuleren van de instroom van vakbekwaam personeel en het kwalitatief en kwantitatief afstemmen van opleidingen met de vraag vanuit de bouwbedrijven. Signaleren arbeidsmarktontwikkelingen: vergrijzing in de bouwsector, toename zzp, zij-instroom. Lobbypunten: De lobby wordt centraal en regionaal gevoerd; verhouding SROI/Participatiewet Activiteiten: Analyse van arbeidsmarktgegevens en verstrekken daarvan aan leden en partners in de lobby Noodzaak tot opleiden van leerlingen benadrukken bij leden en andere betrokkenen Aansluiten bij regionale instroominitiatieven, deels samen met andere technische branches, onder andere in de Techniekraad Noord-Holland Nastreven uniformering en vereenvoudiging SROI praktijk; adviseren van gemeenten en leden over SROI en de gevolgen van de participatiewet. Zoveel mogelijk inzetten op opleiden & leerlingen. Adviseren gemeenten en leden over SROI middels regelmatig overleg en organiseren van workshops en bijeenkomsten Opleidingsbedrijven naar voren schuiven als aanspreekpunt voor SROI Delen van best practices SROI middels brochures, workshops en mediauitingen (website, Twitter)
ONDERWIJS EN OPLEIDINGEN Doel: Bevorderen van instroom, behoud/doorstroom en verbetering kwaliteit van opleidingen, aansluitend op de toekomstige vraag vanuit de sector. Lobbypunten: Centraal en waar mogelijk via VNO NCW/MKB Nederland: invloed van bedrijfsleven op onderwijscurriculum vergroten, stimuleren van pps-constructies en andere samenwerkingsvormen tussen bedrijven en onderwijs Activiteiten centraal: Instroom bevorderen door bedrijven te faciliteren via website, samenwerking met andere branches, onderwijskwaliteit verbeteren via SBB/Fundeon. Activiteiten per regio: Versterken en onderhouden relaties met onderwijsinstellingen op mbo en hbo niveau; 8 roc’s en 3 hogescholen Het signaleren van innovaties en nieuwe opleidingsbehoeftes in de markt (wat hebben onze leden nodig?) en deze vertalen naar het onderwijs en inbedden in het onderwijsprogramma Zitting in de werkveldadviescommissies van de 3 Hbo instellingen samen met leden in het kader van belangenbehartiging, input voor de onderwijskwaliteit en een aantrekkelijk opleidingsprogramma Opzetten en uitbreiden van het ledenpanel onderwijs in RRN; een panel gevormd door (medewerkers van) lidbedrijven die advies geven over de lobby- en actiepunten op onderwijsgebied
8 Versie 11 november 2015
Leden in RRN betrekken bij onderwijsactiviteiten van onderwijsinstellingen, zoals bedrijvendagen, excursies, docentenstages en stagemarkten Werkveldadviescommissies opzetten rondom Nova College, Roc van Amsterdam en Roc Midden Nederland Verbeteren doorstroommogelijkheden van Mbo naar Hbo in bouw en infra Ondersteunen van de opleidingsbedrijven in hun ontwikkeling naar bredere praktijkcentra Excursies en beroepenoriëntaties voor de HvA en de HU Beroepenoriëntatie met Inholland Onderwijsweek rondom de Dag van de Bouw 2016
4.4 Markt en Overheid AANBESTEDEN EN CONTRACTEREN Doel: Bestrijden discontinuïteit in de opdrachtenstroom en verbeteren aanbestedingspraktijk in de regio. In samenwerking met leden contacten leggen met opdrachtgevers over aanbestedingen. Hierin ook de Stabi betrekken. Lobbypunten: Toewerken naar een aanbestedingsbeleid van lokale overheden en woningcorporaties waarin meer rekening wordt gehouden met de belangen van bouwbedrijven. Hierin zijn opgenomen: het toepassen van EMVI light voor de beperking van transactiekosten; het toepassen van standaardvoorwaarden en modelcontracten en SROI praktisch zonder verdringing van personeel. Toewerken naar de implementatie van Prestatiemeten in Utrecht en het monitoren ervan in Noord-Holland. Volgen van ontwikkelingen in Asset Management en het voorbereiden van onze leden daarop. In GBIO’s wordt aandacht gevraagd voor het investeringsvolume en de continuïteit van de opdrachtenstroom. Activiteiten: Organiseren van 2 of 3 marktdagen Adresseren van aanbestedingsonderwerpen en bespreken van STABI-rapportages in de 35 Gemeentelijke Bouw- en Infra-overleggen. Prestatiemeten: leden informeren over de invoering in Utrecht en monitoren van ontwikkelingen in Noord-Holland Promoten van de EMVI light bevindingen van Bouwend Nederland Gesprekken voeren met lokale overheden en corporaties n.a.v. geconstateerde problemen
DUURZAAMHEID Doel: De bouwsector staat voor verduurzaming van de samenleving en zoekt hierbij samenwerking met andere stakeholders. Regionaal zijn wij betrokken bij initiatieven om de woningvoorraad te verduurzamen. Gestreefd wordt naar het toepassen van eenduidige duurzaamheidsinstrumenten. Lobbypunten: Activeren van leden bij de stroomversnelling Koop en Huur en interesseren in het verduurzamen van particuliere woningen d.m.v. labelstappen; samenwerken met corporaties over verduurzaming huurwoningen. Activiteiten:
9 Versie 11 november 2015
Pilots helpen opstarten met leden en koppelen van leden aan installateurs en gemeenten Bijeenkomsten organiseren met Uneto-VNI om bewustwording te creëren of juist om de bedrijven die al in beweging zijn verder op weg te helpen In samenwerking met corporaties regionaal afspraken maken over samenwerking met bouwbedrijven over verduurzaming woningvoorraad/stroomversnelling Huur en Koop Bijdragen aan het realiseren van de ambitie van EBU/Provincie Utrecht over 50.000 NOMwoningen Meedenken over de goede inzet van 10 miljoen euro subsidiegeld van de Provincie NoordHolland voor verduurzaming woningen Streven naar een eenduidig duurzaamheidsbeleid (ook in aanbesteden) van opdrachtgevers
KETENSAMENWERKING Doel: Samenwerking bevorderen tussen ketenpartners (o.a. bouwbedrijven, opdrachtgevers en eindgebruikers). Lobbypunten: Bevorderen van ketensamenwerking tussen bedrijven in de stroomversnelling Koop en Huur, het verduurzamen van particuliere woningen en nieuwe woon-zorg-concepten. Activiteiten: Organiseren van twee of drie marktdagen Bijeenkomst organiseren voor ketenpartners in de zorgsector en het onderhoud schoolgebouwen Bijeenkomsten organiseren met Uneto-VNI om bewustwording te creëren over de verduurzamingsmarkt of juist om de groep die al in beweging is verder op weg te helpen Promoten van de BIK-bijeenkomsten in samenwerking met de Kamer van Koophandel Ondersteuning bieden aan de landelijke activiteiten rondom ketensamenwerking met een regionaal karakter
MARKT Doel: Op markt en bouwproces gunstige condities voor de sector proberen te realiseren. Lobbypunten: Bouwvolume vergroten c.q. doorlooptijden versnellen. Activiteiten: Bespreken van knelpunten in optimale marktcondities en bouwproces in de 35 Gemeentelijk Bouw- en Infraoverleggen. Beïnvloeden van het aanbestedingsbeleid en -praktijk lokale overheden en woningcorporaties Uitrol EIB-cijfers met stakeholders en toewerken naar investeringsagenda’s voor provincies Noord-Holland en Utrecht Woningbouw stimuleren door het tekort aan plancapaciteit op de politieke agenda te zetten en de ladder voor duurzame verstedelijking bespreken Aandacht genereren voor nieuwe woon-zorg-concepten Aandacht genereren voor het verduurzamen van schoolgebouwen Onderhoud kunstwerken in zoveel mogelijk gemeenten op de politieke agenda krijgen en toewerken naar onderhouds- en investeringsplannen. Veranderingen in landelijke regelgeving bespreekbaar maken (Kwaliteitsborging en Omgevingswet)
10 Versie 11 november 2015
11 Versie 11 november 2015
5. Begroting Regio Randstad Noord 2016 Speerpunt
Activiteiten
Regiobudget
LEDEN EN VERENIGING Vereniging
Ondernemer & onderneming
Regio/cluster- en bestuursvergaderingen
€ 20.000
Overige verenigingszaken en PR Dotatie Infraplatform
€ €
4.000 5.000
Cotad
€
1.500
SOCIALE ZAKEN Arbeidsomstandigheden en veiligheid
VGM KAM
€
1.000
Arb.voorwaarden arb.verhoudingen
Regionale voorlichting & overleggroepen
€
4.000
€
5.000
€
3.000
Leergang Praktisch Personeelsbeleid
ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT Arbeidsmarkt
Onderwijs en opleiding
Regionale instroomactiviteiten
MARKT EN OVERHEID Markt
Marktdagen en overige bijeenkomsten
€ 15.000
Aanbesteden en contracteren
Bijeenkomsten invoering Prestatiemeten Utrecht
€
1.000
Drie bijeenkomsten verduurzamen bestaande bouw Bijeenkomst verduurzamen schoolgebouwen
€
3.000
Duurzaamheid
Bijeenkomst woon-zorgdossier Ketensamenwerking
€
1.000
€
1.000
Drie bijeenkomsten Kwaliteitsborging
€
3.000
TOTAAL
€
67.500
12 Versie 11 november 2015