Woonplus
herijkt
Jaarverslag 2010 Woonplus Schiedam
Inhoudsopgave In profiel Voorwoord Inleiding: Strategisch perspectief
4 5 6
Klant: Meer digitale interactie Pand: Andere keuzes voor de toekomst Omgeving: De belanghouder in het vizier Organisatie: Met nieuwe doelen aan de slag Rendement: Efficiënter werken
10 20 30 40 46
Financieel jaarverslag Financiën - Financiën 2010 - De toekomst in cijfers Kengetallen Verkorte jaarrekening - Balans per 31 december 2010 - Winst- en verliesrekening 2010 - Accountantsverklaring
52 52 54 58 60 60 63 65
Verslagen Raad van Commissarissen Governance Ondernemingsraad Adviesforum Klachtencommissie
68 68 74 77 78 81
Bijlage: Verbindingen
84 Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
3
In profiel
Voorwoord
Stichting Woonplus Schiedam Valeriusstraat 3 - 5 Postbus 25 3100 AA Schiedam T (010) 204 51 00 F (010) 426 82 00 E
[email protected] I www.woonplus.nl
In dit jaarverslag leest u alles wat wij, in samenwerking met vele anderen, in 2010 tot stand brachten. Ik wil iedereen bedanken die daaraan heeft bijgedragen. Ik ben namelijk trots op alles wat wij in het afgelopen jaar voor elkaar hebben gekregen en wil u daar graag in dit verslag verantwoording over afleggen.
Oprichting Stichting Woonplus Schiedam is ontstaan op 1 juni 1999, door de fusie tussen Woningbouwvereniging Schiedam en Woningstichting Noordvest. Statuten De statuten zijn voor het laatst gewijzigd en vastgesteld op 11 juni 2003. Bestuur-directie Bob Venhuizen, directeur-bestuurder Aansluitingen Woonplus is aangesloten bij: • Maaskoepel • Aedes, vereniging van woningcorporaties • De Vernieuwde Stad • Stichting Kwaliteitszorg Woondiensten Huursector (KWH) •C onsens, belangenorganisatie voor VvE-beheerders •S tichting Woonpromotie Schiedam/Woon Informatie Centrum
4
Herijken De voortdurende economische malaise laat diepe sporen na, ook in Schiedam. De effecten zijn pijnlijk voelbaar. Teruggang in inkomsten door inflatievolgend huurbeleid van de overheid en gewijzigd beleid bij banken waardoor nieuwbouw- en bestaande huurwoningen minder snel verkocht worden, speelden ons parten. Bovendien hebben wij ons programma in 2010 aanzienlijk gewijzigd. Een greep uit voorbeelden die van invloed waren op ons bedrijfsresultaat. Stil zitten is geen optie. Dat ligt ook niet in onze aard. We moeten het tij keren, wetende dat onze beschikbare middelen om te investeren beperkt zijn. Het is daarom een uitdaging, waarbij we alle creativiteit moeten aanwenden om onze opgave in Schiedam te kunnen uitvoeren. Omdat we een gezonde en toekomstbestendige organisatie willen zijn, was herijking van onze visie, ambities, doelstellingen en prioriteiten essentieel. Vandaar het jaarthema in 2010: Woonplus Herijkt. We hebben ons afgevraagd waar we willen uitkomen in ruwweg 15 jaar en hoe we dat kunnen bereiken. Verder is onderzocht wat er moet gebeuren om onze vastgoedportefeuille te vitaliseren. Ook is gekeken in hoeverre de bedrijfsvoering te optimaliseren is, zodat de beperkte middelen zo goed mogelijk worden ingezet en onze (toekomstige) klant er het meest profijt van heeft. De nieuwe koers die we voorstaan en de keuzes die wij op basis daarvan maken, moeten de komende jaren hun vruchten gaan afwerpen.
Vertrouwen Wij zien de toekomst met vertrouwen tegemoet, hoe veranderlijk ook. Met enthousiaste en vakkundige medewerkers blijven we werken aan de woonwensen van met name de minder draagkrachtigen in Schiedam. En passend bij een ondernemende organisatie als Woonplus willen we blijven verbeteren. Een goede relatie en samenwerking met partners is daarbij onontbeerlijk om onze doelen te bereiken. Ik roep u op kritisch te blijven kijken naar wat we doen. En deel die waarnemingen met ons. We gaan graag het gesprek met u aan. Met dit jaarverslag willen we een inspirerende indruk geven van ons werk en volkshuisvestelijke betrokkenheid. Het jaarverslag verspreiden we onder belanghouders en is ook te vinden op onze internetsite www.woonplus.nl/publicaties. Een gedrukt exemplaar is aan te vragen bij de afdeling Communicatie. Bob Venhuizen Directeur-bestuurder
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
5
Inleiding
Strategisch perspectief visie
De prestaties van Woonplus Schiedam in 2010 vloeien voort uit de die wij hebben op wonen, sociale samenhang, belanghouders, maatschappelijk rendement, organisatie, financiering en de toekomst. In deze inleiding is de visie verwoord, die het kader vormt van ons . Verder vindt u een voor het jaarverslag. Met onze missie sluiten wij de inleiding af.
denken en doen
leeswijzer
Visie op wonen De strategische lijn van de afgelopen jaren bestaat uit twee delen. Enerzijds streefden wij naar een vitaal Schiedam door de middeninkomens te binden aan de stad. De afgelopen jaren hebben wij een belangrijke bijdrage geleverd aan het mogelijk maken van wooncarrière binnen Schiedam. Dat deden wij door alleen en samen met partners locaties op grote schaal te herontwikkelen, koopwoningen te bouwen voor de middenklasse en huurwoningen te verkopen. Anderzijds streefden wij ernaar onze primaire doelgroep, mensen met een krappe beurs, goed te bedienen. Onze focus en toewijding zullen in de komende jaren meer gericht zijn op de kwaliteit en omvang van onze sociale woningvoorraad. Daarmee komt de aandacht 6
meer op deze laatste doelgroep te liggen. Aangezien onze financiële investeringsmogelijkheden beperkt zijn, kiezen wij primair voor die taak. De accentverschuiving in de strategische lijn is terug te zien in het concept ondernemingsplan, dat in 2010 is geschreven en in 2011 officieel wordt vastgesteld. Visie op sociale samenhang Onze visie op sociale samenhang is dat mensen zich vertrouwd horen te voelen in hun omgeving. Bewoners moeten op de eerste plaats zelf zorgen voor een vertrouwde omgeving waarin het goed samen leven en wonen is. Wij dragen daar bijvoorbeeld aan bij via onze medewerkers sociale begeleiding die bewoners met raad en daad bijstaan. Initiatieven van bewoners om de samenhang te bevorderen, faciliteren wij zoveel mogelijk. Wij werken samen met andere partners in de wijk voor een optimaal resultaat. Visie op onze belanghouders Woonplus is een maatschappijgerichte organisatie. Dat willen wij in de toekomst verder uitbouwen. Daarvoor hebben wij de input van onze belanghouders nodig. Dat zijn op de eerste plaats onze klanten. Wij gaan de
klantgerichtheid verder uitbouwen door meer en directer te communiceren met onze klanten via klantenpanels, onze website en andere nieuwe media. Naast onze directe klanten, streven wij ernaar om ook onze andere belanghouders duidelijker te betrekken in de keuzes die wij maken. Het belanghoudersregister is daarvoor een belangrijk instrument. Visie op maatschappelijk rendement Ons rendement is meer dan de uitkomst van de winst- en verliesrekening. Als woningcorporatie doen wij investeringen, die niet direct en niet alleen onze corporatie ten goede komen. Dat noemen wij maatschappelijk rendement. Onze leefbaarheidsuitgaven, investeringen in de huisvesting van bijzondere doelgroepen en onrendabele investeringen in onze woningen, komen de maatschappij ten goede. Deze investeringen beschouwen wij als het maatschappelijk rendement. Visie op onze eigen organisatie Een professionele en efficiënte organisatie, die optimaal inspeelt op de wensen van de klant. Die organisatie willen wij zijn. In 2010 hebben wij een eerste bezuinigingsslag gemaakt om onze efficiëntie te vergroten. Voor de komende jaren blijft slimmer inrichten van processen een belangrijk aandachtspunt. De nieuwe strategische doelen vertalen wij naar wat wij van medewerkers verwachten. Door voortgang en resultaten te monitoren op elk niveau in de organisatie en zodra het nodig is bij te sturen, waarborgen wij dat doelen worden gerealiseerd. Visie op financiering Wij zetten in op vernieuwing van onze vastgoedportefeuille met een vernieuwingstempo van driehonderd woningen per jaar. Met vernieuwen bedoelen wij dat wij onze woningen renoveren, vervangen of verkopen. Wij schrijven in 2011 een vastgoedinvesteringsplan, waarin de voorgenomen investeringen in het vastgoed zijn opgenomen die aansluiten op onze nieuwe
portefeuillestrategie. Daarin komt aan de orde hoe wij de vernieuwing gaan inzetten, hoe wij die gaan betalen en welke keuzes wij daarin maken. Alleen vernieuwing van onze vastgoedportefeuille is onvoldoende voor het verkrijgen van extra financiële ruimte. Daarom zetten wij ook stevig in op het vergroten van de effectiviteit en de efficiency van onze organisatie. Op die manier minimaliseren wij de beheerkosten en maximaliseren wij de opbrengsten van onze organisatie op lange termijn. Dit heeft een positief effect op de hoogte van onze bedrijfswaarde en daarmee op onze financieringsruimte. De toekomst In het concept ondernemingsplan, dat wij voor de periode vanaf 2011 hebben geschreven, vormen het pand en de klant de hoekpunten van onze beleidspiramide. Die hoekpunten worden op spanning gehouden door de vereisten van een voldoende renderende onderneming. Inkomsten uit huur en verkopen van bestaand bezit,
uitgaven voor ons investeringsprogramma en de gewenste solvabiliteit, stellen de grenzen aan wat wij kunnen aanpakken. De driehoek klant-pand-rendement moet rekening houden met externe factoren: onze organisatie en de omgeving. Onze financiële middelen zijn beperkt. Daarom is het zaak om deze gericht in te zetten. In het nieuwe ondernemingsplan hebben wij daarom heldere keuzes gemaakt. Leeswijzer In de volgende hoofdstukken zijn in tabelvorm per thema klant, pand, omgeving, organisatie en rendement de doelen benoemd. Als uitgangspunt nemen wij de doelen uit het ‘oude’ ondernemingsplan, dat onze leidraad was in 2010. Deze doelen zijn vertaald naar operationele jaarplannen waarvan de voornemens en acties voor 2010 eveneens zijn terug te vinden in de tabel. In de laatste kolom is het behaalde resultaat samengevat, dat ook in de begeleidende tekst wordt beschreven.
Missie Woonplus is een jonge, dynamische, maatschappelijk betrokken vastgoedonderneming met een rijke Schiedamse historie.
de klant centraal. Deze kan rekenen op een zakelijke en professionele begeleiding. In samenwerking met andere partijen werkt Woonplus mee aan de vitalisering van Schiedam. We Bij ons staat
beheren en ontwikkelen een
mix van woningtypen in verschillende prijsklassen en leveren woondiensten
waarbij wordt ingespeeld op de behoeften en woonwensen van de klant. Woonplus biedt kwaliteit zowel op het gebied van huur als koop. In dat kader zijn we tevens inzetbaar als VvE-Beheerder. Ook woonomgeving en
leefbaarheid in
gevarieerde woonwijken zijn integraal onderdeel van onze producten. Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
7
8
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
9
KLANT
Klant
Tabel 1:
Meer digitale interactie
doelstellingen, acties en resultaten in het kader van klant
Doelstellingen
Voornemens en acties 2010
Resultaten 2010
Doelgroep met inkomen tot € 33.614,- goed bedienen
Voorbereiden toewijzing volgens nieuwe Europese regels.
Beleidsregels zijn opgesteld met alle corporaties binnen het werkgebied van de Maaskoepel. Werkwijze is aangepast, zodat we per 1 januari 2011 kunnen toewijzen volgens nieuwe regels. Veelplegers en huurders die begeleid wonen, zijn via Woonplus gehuisvest. Alle 37 aanvragen voor huisvesting van asielzoekers zijn gerealiseerd.
Kwaliteit dienstverlening verhogen
De
doelgroep van ons beleid is in 2010 helder gedefinieerd door
nieuwe Europese regels: woningcorporaties moeten van 1 januari 2011
huisvesting van huishoudens
primair zorgen voor met een jaarinkomen van minder dan € 33.614,-. Dat past goed bij onze nieuwe koers. Daarnaast hebben wij, in ons streven naar een betere dienstverlening, de digitale diensten voor en interactie met huurders verbeterd. Op het gebied van leefbaarheid zijn geboekt in Nieuwland, Oost en Groenoord. Meer dan ooit ligt de nadruk op de zelf.
goede resultaten
bewoner
10
rol van de
Faciliteren van huisvesting van bijzondere doelgroepen.
Enquête is niet afgenomen, maar staat gepland voor begin 2010.
Verbeteren online dienstverlening en digitale interactie.
De nieuwe website met verbeterde functionaliteit is gelanceerd. Huurders ontvangen voor hun reparatieafspraak een sms-bericht ter herinnering.
Visie en beleid In het ondernemingsplan stellen wij ons richting de klant vier doelen. Ten eerste willen wij de primaire doelgroep - mensen met een krappe beurs - goed bedienen. Ten tweede willen wij de middeninkomens binden aan Schiedam om zo de sociale en economische positie van Schiedam te versterken. Om dat te bereiken, moeten mensen binnen Schiedam wooncarrière kunnen maken. Dat maken wij mogelijk door nieuwbouw- en renovatieplannen te realiseren. Voldoende woningaanbod alleen is echter niet voldoende. Een derde doelstelling is dat wij streven naar woongenot voor onze klanten in een prettige, leefbare woonomgeving. Samen met partners helpt Woonplus mee aan een schone en veilige buurt waar mensen zich goed voelen en zelfredzaam zijn. De laatste doelstelling is om de kwaliteit van onze dienstverlening te verbeteren. De tabel geeft in trefwoorden een overzicht van hoe deze ambities samenhangen met onze voornemens in het jaarplan van 2010 en met andere uitgevoerde acties. De resultaten staan in de laatste kolom. De acties en het resultaat lichten wij in de tekst nader toe.
Aannemersportal en inzet sociale media zijn onderzocht.
Woongenot bieden
Slimme elektriciteitsmeters plaatsen.
Nieuwe elektriciteitsmeters zorgen voor snellere afrekening voor huurders en meer efficiëntie.
Preventief en actief terugdringen van huurachterstand.
Door huisbezoeken krijgen we beter contact met de huurder en kunnen we eerder een betalingsregeling afspreken.
Sociale acties faciliteren in plaats van subsidiëren.
We bekijken kritisch welke initiatieven we ondersteunen.
Sociaal beheer oostelijk Oost.
In Oost heeft de inzet van een extra buurtbeheerder voor buurt 15 gewerkt.
Uitrol Wijk Actie Programma Nieuwland.
De leefbaarheidscijfers in Nieuwland zijn iets verbeterd. We hebben de eerste resultaten van WAP Nieuwland in een monitor beschreven.
Middeninkomens binden aan Schiedam
Sociale actie Groenoord.
De leefbaarheidscijfers in Groenoord zijn iets verbeterd.
Buurtbemiddeling in heel Schiedam.
Buurtbemiddeling heeft 33 overlastzaken opgelost.
Door nieuwbouw voorzien in ontbrekende woningvoorraad.
In 2010 werden de nieuwbouwprojecten Het Terras en Havendijk/Rijnstraat opgeleverd.
Gericht inzetten verkoopbevorderende maatregelen.
Door Slimmer Kopen®, Aankoopregeling bestaande woning en Dubbele Woonlastenregeling konden kopers makkelijker een woning kopen.
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
11
KLANT
Voorbereiden toewijzing volgens nieuwe Europese regels Op 19 december 2009 en 30 augustus 2010 heeft de Europese Commissie een besluit goedgekeurd over de bouw en het verhuur van sociale woningbouw en maatschappelijk vastgoed, die gezien worden als zogenaamde Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB). De Europese beschikking zorgt voor gelijke regels bij staatssteun aan woningcorporaties. Die steun is volgens Europa alleen bedoeld voor doelgroepen die niet op eigen kracht in hun behoefte aan woonruimte kunnen voorzien. Het rijk heeft de beschikking uitgewerkt in nationale regelgeving, die op 1 januari 2011 is ingevoerd. In 2010 heeft Woonplus de uitwerking van de nieuwe regels voorbereid. De regel is dat wij 90% van de woningen met een huurprijs tot € 652,- moeten toewijzen aan huurders met een inkomen tot € 33.614,-. De registratie van het huishoudinkomen bij het aangaan van het huurcontract en daarna hebben wij in lijn gebracht met de regeling. Daarbij houden wij rekening met de regionale afspraken binnen de Maaskoepel voor de woningtoewijzing. Om het inkomen goed te kunnen registreren, hebben wij een nieuwe module aangeschaft. Medewerkers, woningzoekenden en huurders hebben uitleg gekregen over de nieuwe regels via gerichte presentaties, intranet, de website en Woonplus Nieuws.
Faciliteren huisvesting bijzondere doelgroepen Onderdeel van de primaire doelgroep van Woonplus zijn ook klanten die meer nodig hebben dan alleen een dak boven hun hoofd. Woonplus faciliteert op verschillende plaatsen het concept begeleid wonen. Wij geven in dat geval bestaande complexen een 12
herbestemming, zorgen voor de verbouwing en inrichting van algemene ruimtes en berekenen de nieuwe bewoners een lage huurprijs. Het betreft zo’n 300 klanten in diverse complexen. Tabel A toont een overzicht hiervan. Vermeldenswaardig is ook het convenant veelplegers, waarin de gemeente met Woonplus en andere instanties afspraken heeft gemaakt over de opvang van veelplegers. Wij hebben tot en met 2010 tien personen onder dit convenant gehuisvest. Deze veelplegers hebben een zorgcontract met Stichting Mozaïk. Van deze veelplegers zijn in 2010 drie huishoudens overgegaan naar een zelfstandig huurcontract, overigens nog steeds met begeleiding. Eind 2010 is één persoon nog niet zelfstandig. Over de huurbetalingen heeft Woonplus afspraken gemaakt met de gemeentelijke Sociale Dienst. Een bijzondere doelgroep vormen daarnaast de asielzoekers. De gemeente Schiedam heeft zich in het VNG-bestuursakkoord van 2007 gecommitteerd om
in 2010 46 statushouders uit de reguliere regeling te plaatsen. Woonplus voert de afspraken uit het akkoord uit. In 2010 hebben wij van het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) uiteindelijk 37 asielzoekers kunnen plaatsen, omdat wij simpelweg niet meer aanvragen kregen. Het COA heeft aangegeven dat Woonplus aan zijn verplichtingen voldoet als zij in 2011 drie woningen per maand voor asielzoekers aanbiedt.
Verbeteren online dienstverlening en digitale interactie In februari 2010 is de nieuwe website van Woonplus gelanceerd. Op de website www.woonplus.nl is een afgeschermd gedeelte - Mijn Woonplus - voor huurders ingericht. Een huurder kan daarin zijn eigen gegevens bijhouden en daarnaast een aantal diensten uit-
Tabel A: Huisvesting bijzondere doelgroepen Met wie?
Waar?
Wanneer?
Pameijer Stichting
1e Tuinsingel
doorlopend
Pameijer Stichting
Maasdamsestraat
doorlopend
Pameijer Stichting
Raam
doorlopend
Pameijer Stichting
Lange Achterweg
doorlopend
Stichting Lindenhof
Edisonplein
doorlopend
Leger Des Heils - Mi Kas Nobo
Verspreid over Schiedam
doorlopend
Stichting Mozaïk /Sociale Dienst Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) - taakstelling reguliere regeling Stichting Philadelphia
Verspreid over Schiedam Verspreid over Schiedam Willem Dreesplein
realisatie in 2010 realisatie in 2010 doorlopend
voeren. Het aanmaken van een digitaal reparatieverzoek is verbeterd door een betere beslisboom en het gebruik van iconen. Hopelijk stimuleert dit onze huurders om er meer gebruik van te maken. Een aantal websites - waaronder Woonstad Schiedam, VVE Beheer en Vastgoed Projecten - is opgeheven en geïntegreerd in de nieuwe website van Woonplus. Bovendien is de presentatie van het aanbod voor zowel huur- als koopwoningen verbeterd. Dat geldt voor het woonruimteverdeelsysteem voor reguliere huur via Woonnet Rijnmond, maar ook voor de vrije verhuur en het koopaanbod op de website van Woonplus. Bij het opzetten van de nieuwe website, maar ook na de introductie van de website, is gebruik gemaakt van een digitaal klantenpanel. De ervaringen van het klantenpanel met de nieuwe website zijn gebruikt voor het doorvoeren van verbeteringen. Naast de toegankelijkheid van de website, is ook de online dienstverlening ervan aangepakt. Zo krijgen huurders die een reparatieafspraak met Woonplus hebben, een dag van tevoren een sms-bericht als geheugensteuntje. Daardoor staan Woonplussers minder snel voor een dichte deur. Klanten reageren positief op deze service. Woonplus is tevens gestart met de voorbereiding van een aannemersportal, dat in 2011 wordt geïntroduceerd. Verder is inzet van sociale media onderzocht. De resultaten van dit onderzoek gebruiken wij in 2011 om onder andere de verkoop van woningen te verbeteren.
elektraverbruik. De huurders kunnen rekenen op meer snelheid, omdat de jaarafrekening nu vlotter kan worden gemaakt. Ook is de kans op fouten kleiner, omdat de standen niet meer met de hand worden opgenomen. Verder bespaart het tijd, omdat medewerkers niet meer op duizend locaties de stand hoeven op te nemen. Illegaal verbruik is bovendien eerder op te sporen.
Plaatsen van slimme elektriciteitsmeters
Huurtoeslag
Woonplus heeft in 2010 alle elektrameters vervangen die het verbruik registreren van liften en van verlichting in bijvoorbeeld galerijen, trappenhuizen, keldergangen en parkeergarages. De slimme elektriciteitsmeter is hiervoor in de plaats gekomen. Daardoor heeft Woonplus nu dagelijks toegang tot de gegevens over het
Preventief en actief terugdringen van huurachterstanden Het beheersen en mogelijk voorkomen van huurachterstanden staat bij Woonplus hoog in het vaandel. Wij willen onze klanten namelijk behoeden voor vervelende gevolgen van huurachterstanden. Dat vraagt om een persoonlijke benadering. Daarom zijn wij in 2010 gestart met het structureel uitvoeren van huisbezoeken om huurachterstanden te voorkomen. Het gaat om huurders die niet reageren op een verzoek om te komen praten over de huurachterstand. Het persoonlijk contact zorgt ervoor dat wij klanten beter leren kennen en kunnen helpen. De bezoeken hebben bijvoorbeeld tot meer betalingsregelingen met huurders geleid. Bovendien neemt het bezoek voor de klant de drempel weg om contact op te nemen met Woonplus. Wij zetten deze methode in 2011 zeker voort.
Sociale acties faciliteren in plaats van subsidiëren Woonplus bevordert leefbaarheid op de eerste plaats door acties te initiëren op het gebied van schoon, heel en veilig. Op de tweede plaats ondersteunt en faciliteert Woonplus sociale acties. Wij bekijken kritischer dan voorheen welke initiatieven wij steunen. Bij verzoeken om donaties moet de indiener het doel, het te bereiken effect en de begroting bij de aanvraag overleggen. Het aantal ‘vanzelfsprekende’ donaties is teruggedrongen. Bovendien zijn met enkele relaties afspraken gemaakt voor het afbouwen van de bijdrage. Daarnaast is het overleg met bewonersverenigingen geprofessionaliseerd. Daardoor is onze inzet efficiënter en effectiever.
Leefbaarheid- en veiligheidsmonitor Voor inzicht in de ontwikkeling van leefbaarheid en veiligheid in de wijken, maakt Woonplus gebruik van de leefbaarheids- en veiligheidsmonitor van gemeente Schiedam. In Nieuwland en Groenoord laten de leefbaarheids- en veiligheidscijfers een voorzichtige vooruitgang zien, maar inspanning blijft nodig. Uit de monitor blijkt dat Schiedam-Oost nog veel aandacht behoeft. Hieronder publiceren wij een aantal cijfers en citaten uit het laatste onderzoek, dat gehouden werd in 2009 en gepubliceerd is begin 2010.
Woonplus streeft bij het verhuren van woningen ernaar dat huurders in een zo gering mogelijke mate een beroep doen op bijdragen op voet van de Wet op de huurtoeslag. In 2011 wordt hiervoor specifiek beleid gemaakt. Daarbij wordt mede gekeken naar het invoeren van minimum inkomenseisen bij het toewijzen van woningen in de huurcategorie € 550,- en € 650,-. Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
13
KLANT
Tabel B: Beoordeling van de woonbuurt voor een drietal aspecten door middel van een rapportcijfer rapportcijfer voor wat betreft: wijk
leefbaarheid 2007
Centrum Oost West Zuid Nieuwland Groenoord Kethel Woudhoek Spal./Sveap.
6.9 5.7 6.8 6.9 6.1 6.5 7.6 7.4 7.4
Schiedam
6.6
mensen
sfeer
2009
2007
2009
6.9 6.2 7.1 7.0 6.4 6.6 7.7 7.3 7.4
6.8 6.1 6.9 7.2 6.3 6.5 7.7 7.4 7.3
6.9 6.5 7.1 7.2 6.4 6.6 7.6 7.2 7.2
6.8
6.8
6.8
2007 6.7 5.7 6.7 71 6.1 6.3 7.5 7.2 7.2
6.6
2009 6.8 6.1 7.0 7.1 6.3 6.5 7.6 7.0 7.1 6.7
Conclusie leefbaarheid Aan het begin van deze eeuw viel uit de mening van de Schiedammers af te leiden dat de stad zich op het gebied van leefbaarheid ongunstig ontwikkelde. De laatste jaren lijkt het tij enigszins gekeerd. De cijfers blijven namelijk al enige tijd redelijk stabiel. Op onderdelen is er zelfs sprake van verbetering, hoewel dat nog niet voor de volle breedte geldt. Het is dan ook nog te vroeg om te spreken van een definitieve omslag, maar het feit dat de buurtproblemen qua omvang licht zijn afgenomen, het aantal klachten over verkeersoverlast een dalende lijn vertoont, de rapportcijfers voor leefbaarheid iets hoger uitpakken, maar vooral ook dat de Schiedammers wat positiever tegen de ontwikkeling van de buurten aankijken, geeft hoop voor de toekomst. Dat geldt overigens niet voor de ontwikkeling van de indicatorscore voor sociale cohesie. Sinds 1998 is dit cijfer gedaald van 6,3 tot 5,6 in 2009. Daarmee blijft Schiedam redelijk ver achter bij het landelijk gemiddelde. De individualisering van de samenleving zal ongetwijfeld invloed op de ontwikke14
ling van dit cijfer hebben gehad. Toch is het uiterst belangrijk dat er blijvend energie wordt gestoken in de verbetering van de sociale kwaliteit van buurten. Want dat heeft tegelijkertijd een positieve invloed op de beleving van leefbaarheid en veiligheid. Wat verder opvalt is dat nog duidelijker dan in andere jaren, de wijk Oost - in negatieve zin - de meeste ranglijsten aanvoert. Op het gebied van buurtproblemen en zaken als verloedering en overlast, verdient deze wijk dan ook zeker de nodige aandacht.
Conclusie veiligheid Het algemene onveiligheidsgevoel is door de tijd heen vrij stabiel, maar vergeleken met andere steden nog altijd wel aan de hoge kant. Het veiligheidsgevoel in de eigen woonbuurt scoort wat dat betreft beter en loopt ook meer in de pas met wat elders in den lande gebruikelijk is. Dat geldt echter niet voor bewoners van de wijken Nieuwland en Oost want ook in de eigen woonbuurt voelen zij zich relatief vaak onveilig. In de beleving van de Schiedammers blijft de veiligheidssituatie rond de metrostations Parkweg en Troelstralaan verontrustend. Dit zou vooral te maken hebben met rondhangende jongeren die voor problemen en dreiging zorgen. In werkelijkheid blijkt uit politiecijfers dat deze problemen fors verminderd zijn. Kennelijk is het vooral nog het imago dat deze stations parten speelt. De ontwikkeling van de indicatorscore voor vermogensdelicten is zeer gunstig. Volgens de mening van de Schiedammer komen zaken als inbraak en diefstal tegenwoordig veel minder vaak voor dan vroeger. Aangiftecijfers van de politie bevestigen dit beeld. De indicatorscore voor dreiging blijft vrij stabiel. Maar evenals bij de vorige meting is in dit opzicht SchiedamOost een negatieve uitschieter. Dat geldt ook voor het gevoel kans te lopen om slachtoffer te worden van een delict. Bovendien is het daadwerkelijk slacht-
offerschap in deze wijk eveneens aan de hoge kant. Kortom, de wijk Oost verdient op het punt van veiligheid blijvende aandacht. (Bron: Leefbaarheids- en veiligheidsmonitor 2009, gemeente Schiedam)
Sociaal beheer Oost Buurtbeheerder buurt 15 In het jaarplan van 2010 is Schiedam-Oost als extra aandachtspunt opgenomen, omdat de wijk lage leefbaarheidscijfers scoort. Begin 2010 is onder het motto ‘Een Joost! voor Oost’ via het Woonpluscollege een buurtbeheerder naast de complexbeheerders voor een jaar aan de slag gegaan in het oostelijke deel van Schiedam-Oost, buurt 15. Taak van deze buurtbeheerder was om de leefbaarheid in de buurt te verbeteren. Hij hield spreekuur in de buurtpost Fultonstraat, sprak bewoners aan op het tuinonderhoud en moest erop toezien dat portieken schoon en leeg waren. Na een jaar is bij tuinonderhoud duidelijk verbetering te zien. Daarnaast zijn enkele nieuwe tuinen aangelegd aan de Lorentzlaan. Gedegen controle blijft echter noodzakelijk. De portieken zijn een punt van aandacht. Woonplus onderzoekt hoe zij huurders kan verplichten de schoonmaak van portieken door een schoonmaakbedrijf te laten uitvoeren. Het is daarnaast nodig bewoners te blijven aanspreken op het feit dat zij geen spullen in gemeenschappelijke ruimtes mogen achterlaten. Omdat het aanstellen van de buurtbeheerder een positief effect had, wordt ook in 2011 weer een medewerker geplaatst via het Woonpluscollege. Andere projecten Oost In 2010 hebben ook andere leefbaarheidsacties in Oost plaatsgevonden. Zo is de containerruimte in de Oosterstraat omgebouwd tot oplaadruimte voor scootmobiels, wat voor oudere en gehandicapte bewoners in de wijk
een uitkomst is. Daarnaast zijn de fietsenbergingen in de complexen Snelliussingel en Edisonplein opgeruimd. Op het gebied van schoon, heel en veilig werd er in het voorjaar elke woensdagavond geschouwd, waarbij Woonplus regelmatig aanwezig was. Bewoners werden daarbij aangesproken op tuinonderhoud en schoonmaak. Ook andere meldingen van overlast zijn aangepakt. Toch blijven er veel aandachtspunten in Oost. Er komen veel meldingen binnen over onderhuur, inwoning of het slecht bewonen van een woning. Ook in 2011 heeft Oost daarom onze aandacht.
Uitrol Wijk Actie Programma Nieuwland Het rijk heeft Nieuwland aangewezen als aandachtswijk waarin extra geïnvesteerd dient te worden. Eind 2008 startten 32 partijen - waaronder Woonplus - met de uitvoering van het Wijk Actie Programma (WAP) voor Nieuwland, onder regie van de gemeente. Het programma bestaat uit dertig projecten die vallen onder de ‘vier vingers van Nieuwland’, namelijk: 1. Werken en Leren; 2. Wonen en Veiligheid; 3. Ontmoeten; 4. Achter de voordeur. In 2010 is voortvarend verder gegaan met het vormgeven van de wijkaanpak in Nieuwland. Naast de fysieke ‘facelift’ van de wijk, zijn diverse sociale projecten uitgevoerd die belangrijk bijdragen aan het woongenot. Op de Kwaliteitskaartenwaaier Bewonersparticipatie Krachtwijken scoorde Nieuwland dit jaar een 8,5. Landelijk gezien is dat één van de hoogste scores. Vorig jaar was dat nog een 7. Deze waaier wordt samengesteld door het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA), een onafhankelijk, landelijk bewonersplatform. We lichten enkele succesvolle sociale projecten uit.
Krajicek Playground Op 11 juni opende Feyenoord-spits Luc Castaignos op het schoolplein van Openbare basisschool Het Startblok een Krajicek Playground. Als kind heeft de spits zelf op school gezeten in Nieuwland. Op deze Krajicek Playground, genaamd Start2Play, kunnen kinderen uit de wijk Nieuwland tijdens en na schooltijd uitdagend en veilig spelen en sporten. Tien uur per week begeleidt een sportleider - onder regie van gemeente Schiedam - de kinderen op het plein. Met geld van de Krajicek Foundation, die sportieve activiteiten voor kinderen stimuleert, en uit het WAP is het speelveld gerealiseerd. Een opvallend kenmerk op het plein zijn twee Gaudi-banken, die twee kunstenaars samen met leerlingen en ouders hebben gemaakt. Bob Venhuizen, directeur-bestuurder van Woonplus nam, samen met de voor deze gelegenheid benoemde ‘Koningin’, de nieuwe Gaudi-banken in gebruik. Cruyff Court Op 10 juli werd in Nieuwland, vlak naast het Dreesplein, het eerste officiële Cruyff Court van Schiedam geopend. Een Cruyff Court is een speciaal ingericht trapveld waar samen spelen, respect voor elkaar en gezond bewegen centraal staan. Met financiële steun vanuit het WAP, de Stichting Cruyff Court KNVB Velden en met geld van bewonersvouchers werd het Cruyff Court mogelijk gemaakt. Regelmatig is een sportleider onder regie van gemeente Schiedam aanwezig om kinderen te begeleiden. Het Cruyff Court wordt goed gebruikt en heeft ook een aantrekkingskracht op jongeren en volwassen mannen uit andere buurten. Samen met omwonenden wordt bekeken hoe het Cruyff Court optimaal benut kan worden voor de eigen wijkbewoners. Iftar-maaltijd Op 4 september 2010 werd op het Dreesplein een iftar-maaltijd georganiseerd voor alle Nieuwlanders, zowel moslims als niet-moslims. De iftar is de maaltijd
die moslims in de ramadanperiode na zonsondergang gebruiken. De iftar vond plaats in een grote witte feesttent op het Dreesplein. De belangstelling was groot, zeker na het succes van vorig jaar. Veel mensen hadden zich opgegeven en alle tafeltjes waren bezet. Dankzij de inzet van vele vrijwilligers was het mogelijk om deze grote bewonersbijeenkomst te organiseren. Wethouder Maarten Groene en directeur-bestuurder Bob Venhuizen van Woonplus benadrukten in hun korte toespraken hoe belangrijk deze gezamenlijke activiteiten zijn voor de wijk. Wijkschouw Uit het WAP is het idee van wijkschouw voortgekomen. Diverse malen in het jaar hebben vrijwilligers samen met mensen van de gemeente, de politie, Woonplus en Irado door de wijk gelopen om te kijken hoe de wijk ervoor staat. Ligt er vuilnis? Is het straatmeubilair nog in orde? Werkt de verlichting? Hoe is het gesteld met de bestrating en de groenvoorziening? In Nieuwland was de algemene indruk over de buitenruimte dat deze er beter bij ligt dan een jaar geleden. De vervuiling valt mee, ook al verschilt dat per buurt. In sommige buurten zijn buurtbewoners zelf zeer actief in het schoonhouden van hun straten, wat duidelijk te zien is. Wijktheatervoorstelling In de maand maart 2010 heeft een groep actieve bewoners het theaterstuk ‘Over Nieuwland’ gemaakt. Het werd een afwisselende voorstelling met een aaneenschakeling van persoonlijke verhalen. Onder leiding van theatermaker Michiel van de Burgt maakten zij vervolgens een voorstelling over de mooie en minder mooie kanten van Nieuwland en van hun leven in de wijk. Het werd een voorstelling waaruit blijkt dat er van alles is veranderd in Nieuwland, dat er nog veel moet gebeuren in de wijk, maar ook dat Nieuwlanders trots zijn op hun wijk. Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
15
KLANT
Sociale actie Groenoord Bewonersinitiatieven In de naoorlogse wijk Groenoord heeft de ingrijpende fysieke herstructurering van de laatste tien jaar, de wijk een gevarieerder aanzien gegeven. Daarnaast nemen bewoners de afgelopen jaren steeds meer zelf de regie in handen wat betreft de leefbaarheid van hun wijk. Dat past in de visie van Woonplus, waarin onze corporatie alleen faciliteert als dat nodig is. Zo organiseerde een bewonerscomité het jaarlijkse Groenoord Zomerfeest op 26 juni 2010. De medewerker sociale begeleiding van Woonplus ondersteunde bij de uitvoering. Ook de ouderenhuiskamer Het Zimmertje, waar ouderen elkaar dagelijks treffen om bij te praten, wordt volledig gerund door vrijwilligers uit de wijk. Woonplus stelt deze woning ter beschikking. Verder organiseren bewonersgroepen als Activiteiten Groep Groenoord, Ons Plekje en Stichting Activiteiten Groenoord op verschillende plaatsen in de wijk activiteiten, zoals een Halloweenfeest, een kerstborrel, een kerstmarkt, een waterfeest en een piratenfeest. De meeste activiteiten worden met geld van de bewonersvouchers bekostigd. Huisbezoeken in Groenoord-Zuid Binnen Groenoord is Groenoord-Zuid het deel van de wijk dat de meeste aandacht nodig heeft. Daarom heeft Woonplus in 2010 alle huurders in Zuid een bezoek gebracht. De aanleiding voor deze grootschalige aanpak vormden de vochtproblemen die bij veel woningen speelden. Wij grepen de huisbezoeken ook aan om bewoners vragen te stellen over de wijk, de buurt en de buren. Daardoor heeft Woonplus meer inzicht gekregen in de woon- en leefsituatie van bewoners. Bovendien maakt de persoonlijke aandacht het voor bewoners gemakkelijker om bij problemen contact te zoeken met Woonplus. Bewoners in de wijk ontvingen een digitale Nieuwsflits van Woonplus over de voortgang en de resultaten van de huisbezoeken. 16
Schoon, heel en veilig in Groenoord-Zuid Schoon, heel en veilig is een terugkerend thema van Woonplus. Op Nationale Burendag op 25 september 2010 presenteerde Woonplus de resultaten van het project ‘Kinderen zien alles’ in Groenoord-Zuid. Het doel was om kinderen en hun ouders bewust te maken van hun eigen woon- en leefomgeving. Op een buurtfeest in juli hadden kinderen tekeningen gemaakt over schoon, heel en veilig. Die waren verwerkt in een waarschuwingsbord, dat op 25 september werd gepresenteerd. Eind 2010 hing het bord in elk portiek. Buurtbemiddeling in Schiedam Een manier om zelfredzaamheid te versterken, is het inzetten van buurtbemiddeling. Gemeente Schiedam en Woonplus hebben gezamenlijk op 1 februari 2010 een contract afgesloten met de organisatie Cocon, die ervoor zorg draagt dat buurtbemiddelaars in alle wijken actief zijn. Buurtbemiddeling Schiedam telde op 31 december 2010 zestien bemiddelaars. Het is een team van vrijwilligers die een goede afspiegeling vormt van de Schiedamse bevolking. De vrijwilligers uit de wijken Stad, Noord en Nieuwland bemiddelden bij conflicten tussen bewoners in de eigen wijk, daarbij ondersteund door een professionele organisatie. Persoonlijk contact met overlastgevers is in de visie van Woonplus een goede manier om tot een oplossing te komen. Dat blijkt wel uit de cijfers. In 2010 zijn bij Buurtbemiddeling Schiedam negentig aanmeldingen binnengekomen en in behandeling genomen. De meeste aanmeldingen (47) komen van Woonplus, gevolgd door de politie (22) en daarna de bewoners zelf (15). De meeste aanmeldingen vallen in de categorie geluidsoverlast. 33 gevallen konden worden opgelost bij de intake, door een gesprek met beide buren of een gesprek met de buren apart. Andere zaken werden doorverwezen naar bijvoorbeeld andere instanties of lopen nog (17). 33 zaken konden niet worden opgelost. (Bron: jaarverslag Buurtbemiddeling Schiedam 2010)
Nieuwbouw ontbrekende woningvoorraad Voorheen was het maken van wooncarrière in Schiedam onvoldoende mogelijk: tussen het segment sociale huurwoningen en de duurdere woningen had de stad nauwelijks een woningvoorraad. Met het ontwikkelen van woningen in verschillende prijsklassen, spelen wij in op de behoeften en wensen van de klant. In 2010 zijn de nieuwbouwprojecten Het Terras en Havendijk/Rijnstraat opgeleverd. In het Hoofdstuk Pand gaan we daar uitgebreid op in. Gericht inzetten verkoopbevorderende maatregelen Om kopen te vergemakkelijken, zijn wij in 2008 gestart met Slimmer Kopen®. In 2009 introduceerden we vervolgens de Aankoopregeling bestaande woning en de Dubbele Woonlastenregeling. De regelingen worden in het hoofdstuk Pand verder uitgelegd. In 2010 zijn deze verkoopbevorderende maatregelen bij de nieuwbouwprojecten ingezet, waaronder de Watertoren, Het Terras en Havendijk/Rijnstraat. De maatregelen voorzagen duidelijk in een behoefte van de kandidaat-kopers.
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
17
18
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
19
PAND
Pand
Tabel 2:
Andere keuzes voor de toekomst zetten wij projecten voort
In het jaar 2009 die voorzien in de ontbrekende treden op de woonladder in Schiedam. Afgelopen jaar is verder een start gemaakt met de herijking van de vastgoedstrategie, waarin wij zullen maken.
heldere keuzes
20
doelstellingen, acties en resultaten in het kader van pand
Doelstellingen
Voornemens en acties 2010
Resultaten 2010
Waarborgen omvang voorraad sociale huurwoningen.
Herijken vastgoedportefeuillestrategie.
Concept vastgoedportefeuillestrategie is gemaakt en wordt vastgesteld in het tweede kwartaal van 2011.
‘Sturen op waarde’ in de nieuwe vastgoedstrategie. Kwaliteit en duurzaamheid verbeteren
Visie en beleid De activiteiten in 2010 stonden in het teken van drie meerjarige doelen, die wij voor onze panden hebben geformuleerd. Woonplus Schiedam beschouwt het ten eerste als haar kerntaak om voldoende huurwoningen aan te bieden voor mensen met een smalle beurs. Om deze doelgroep van woonruimte te kunnen voorzien, houdt Woonplus een minimale voorraad sociale huurwoningen aan. Op de tweede plaats zetten wij in op meer variatie in het woningaanbod. In het nieuwe ondernemingsplan, dat wij in 2011 publiceren, heeft deze doelstelling minder prioriteit gekregen. Ten derde streven wij naar een betere binnen- en buitenkwaliteit van het woningbestand en onderzoeken wij de duurzaamheid van onze woningen. In de tabel is aangegeven hoe de voornemens uit het jaarplan 2010 en de uitgevoerde acties samenhangen met de doelstellingen vanuit ons ondernemingsplan. In de laatste kolom beschrijven wij welke resultaten we hebben geboekt in 2010. In de tekst lichten wij de acties en resultaten nader toe. Aan het eind van het hoofdstuk is een kaart van Schiedam te vinden. Daarop zijn de projecten aangegeven, met hun planning en meerjarenbegroting.
Creëren van meer treden op de Schiedamse woonladder
Herijking meerjarenonderhoudsbegroting op basis van grootschalige vastgoedinventarisatie.
Het grootste deel is geïnventariseerd, de afronding vindt plaats in 2011.
Contracten dagelijks en preventief onderhoud beoordelen.
We hebben nieuwe contracten afgesloten voor schoonmaken, onderhoud van automatische deuren en onderhoud van hydrofoors.
Meer prestatiegericht onderhoud.
Bij schilderwerk is prestatiegericht onderhoud breed ingevoerd. Ander onderhoud volgt in 2011.
Verbeteren duurzaamheid.
Geen ingrijpende woningverbetering in 2010.
Investeren in zonnepanelen.
Zonnepanelen in Mariastraat zorgen voor duurzame energie.
Besluit nemen over woningen na verzakkingen.
Na onderzoek bleek dat de 27 eengezinswoningen (Majoraanveld/Kervelveld) moeten worden gesloopt. Huurders zijn hierover geïnformeerd.
Wij streven ernaar het ontbrekende woningaanbod in Schiedam te realiseren door nieuwbouw, opplussen en renovatie.
Welke projecten vonden plaats in Schiedam-Noord? • Oplevering opplussen Groenoord Midden C • Start renovatie Groenoord Midden C • Start nieuwbouw Groenoord Midden C: De Beatles • Uitstel nieuwbouw Notenbalk Waaraan hebben we gewerkt in de wijk Nieuwland? • Over het Water: start bouw Watertoren • Over het Water: herprogrammering Parkweg Noord • Oplevering Het Terras • Planvorming Wibautplein • Planvorming Noordvestgracht: Het Kwartet • Planvorming opplussen Vliegenstraat • Uitvoering renovatie Delflandseweg
Creëren van meer treden op de Schiedamse woonladder Kwaliteit en duurzaamheid verbeteren
Wij streven ernaar het ontbrekende woningaanbod in Schiedam te realiseren door nieuwbouw, opplussen en renovatie.
Wat hebben we bereikt in Schiedam-Stad? • Start sloop Huijsmansstraat • Oplevering renovatie Schiedam-West • Planvorming Hof in Zuid • Oplevering nieuwbouw Havendijk/Rijnstraat
Minimaal 60% van de te verkopen huurwoningen verkopen aan Schiedammers.
Van 34 bestaande woningen zijn er 26 aan Schiedammers verkocht: dat is 76%.
Verkoop ‘Het Weeshuis’ aan Vereniging Hendrick de Keyser.
Monument blijft op lange termijn behouden voor Schiedam.
Verkoopbevorderende maatregelen inzetten.
Slimmer Kopen®, Aankoopgarantie bestaande woning en Dubbele woonlastenregeling verlagen de drempel om te kopen. Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
21
PAND
Herziene vastgoedportefeuillestrategie In 2010 hebben wij veel gedaan om onze toekomstvisie te vertalen naar plannen. Het concept ondernemingsplan is geschreven en de vastgoedportefeuillestrategie is in concept gereed. De portefeuillestrategie is de vertaling van onze doelen uit het ondernemingsplan naar ons vastgoed van nu en in de toekomst. Herijken meerjarenonderhoudsbegroting Voordat wij een nieuwe meerjarenonderhoudsbegroting konden samenstellen, moesten wij een nulmeting uitvoeren. Deze meting geeft aan waar wij nu staan en wat nodig is om te kunnen voldoen aan ons kwaliteitsbeleid én strengere rijksregelgeving. In 2009 en 2010 hebben wij de onderhoudssituatie van zowel de binnenzijde als de buitenzijde van het woningbezit in kaart gebracht. In 2011 ronden wij dit proces af. De gegevens zullen leiden tot een veel betere inschatting van onze meerjarenonderhoudsbegroting en dient eveneens als input voor de complexbeheerplannen. Contracten dagelijks en preventief onderhoud beoordelen In 2010 zijn de contracten op het gebied van dagelijks en preventief onderhoud opnieuw beoordeeld op inhoud en voorwaarden, waar nodig aangepast en vervolgens aanbesteed. Zo hebben wij ook de contracten voor schoonmaken, onderhoud van daken, automatische deuren, hydrofoors en exploitatieverlichting onder de loep genomen. Voor de schoonmaak van onze complexen zijn wij per juli 2010 nieuwe contracten aangegaan met verschillende partijen. Voor automatische deuren zijn wij overgestapt van vier contractanten naar één contractant per 1 januari 2011. Bij hydrofoors zijn wij overgegaan van twee naar één contractant per 1 januari 2011. De inventarisatie van de contracten voor exploitatieverlichting en daken gaf geen aanleiding om direct de contracten aan te passen. Deze zullen wij verder uitwerken in 2011. 22
Meer prestatiegericht onderhoud In 2010 hebben wij ingezet op meer prestatiegericht onderhoud. Een rapport uit 2009 wees namelijk uit dat prestatiegericht schilderwerk een directe kostenbesparing oplevert van 4 tot 23% en een indirecte kostenbesparing tussen de 10 en 60%. Bij prestatiegericht onderhoud maakt Woonplus prestatieafspraken met een onderhoudsbedrijf. De kwaliteit van de geleverde diensten wordt bij aanvang, na drie en na vijf jaar gekeurd door een onafhankelijk bureau. In 2010 hebben wij het prestatiegericht onderhoud voor het schilderwerk verder uitgebreid. Voor onderhoud van bijvoorbeeld daken en buitenruimte gaan wij dit in 2011 oppakken. Verbeteren duurzaamheid In 2009 zijn alle woningen voorzien van een Energie Prestatie Advies (EPA) en een energielabel. Gemiddeld scoort ons bezit energielabel D. Ten opzichte van de landelijke score van het corporatiebezit (label F) is dat een goede score. In 2010 heeft binnen het bezit van Woonplus geen ingrijpende woningverbetering plaatsgevonden. Wel heeft planvorming plaatsgevonden voor een tweetal projecten waarvan de bouwactiviteiten eind 2010 zijn gestart: de renovatie van zeventig woningen in Groenoord-Midden en 27 woningen in de Vliegenstraat. Na deze renovaties zullen de woningen in plaats van een D-label een C-label verdienen. Investeren in zonne-energie In het kader van duurzamer ondernemen investeerde Woonplus in 2010 in zonne-energie. Op een aantal panden in de Mariastraat zijn zonnepanelen geplaatst. De energieopbrengst van de panelen is ongeveer 12.000 kwh per jaar. Dit staat gelijk aan het gemiddelde jaarlijkse energieverbruik van drie huishoudens. In het huidige bezit heeft Woonplus al een aantal energiebesparende technieken toegepast, zoals Warmte-TerugWinning-installaties, Hoog Rendement cv-ketels en zonneboilers.
Besluit nemen over woningen na verzakkingen Eind december 2010 besloot Woonplus om 27 eengezinswoningen aan het Majoraanveld en Kervelveld te gaan slopen. Huurders ontvingen direct een brief over het besluit en werden uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst. Uit eerdere onderzoeken die Woonplus liet uitvoeren, is gebleken dat de ondergrond van de woningen niet stabiel is. De trekstangen die eind jaren negentig in de kruipruimte waren aangebracht, hielpen niet afdoende. Renovatie van de woningen zou onvoldoende zekerheid geven over het herstel. Daarom gaat Woonplus de woningen slopen en nieuwe huurwoningen op deze locatie bouwen. Ontbrekend aanbod realiseren Woonplus wil een mix van woningen leveren die stijging op de woonladder op verschillende niveaus mogelijk maakt. Huur- en koopwoningen in het sociale en middeldure segment kunnen zorgen voor minder eentonige buurten. In 2010 zijn verschillende projecten opgeleverd en is voortgang geboekt met nieuwe plannen. Het gaat om projecten die zorgen voor de broodnodige variatie, zoals de herijking van de portefeuillestrategie beoogt. Helaas spelen de lastige marktomstandigheden sommige projecten parten. Daarom hebben wij het afgelopen jaar nadrukkelijk een aantal verkoopstimulerende maatregelen ingezet namelijk Slimmer kopen®, Aankoopgarantie bestaande woning en Dubbele woonlastenregeling. Ondanks de moeilijke markt konden wij ook successen boeken: zo waren alle woningen van Het Terras bij oplevering verkocht. Hieronder volgt een beschrijving van de projecten.
Werkgebied Noord Oplevering opplussen Groenoord Midden C Onderdeel van de tweede fase in de wijkontwikkeling in Groenoord is het opplusproject, dat in februari 2010
is opgeleverd. Drie hoogbouwflats met 132 sociale huurwoningen zijn opgeplust. De toegankelijkheid van de woningen in alle flats is verbeterd door ingrepen als het ophogen van de galerij en het plaatsen van automatische deuropeners. De woningen zijn hierdoor meer geschikt voor bewoning door ouderen en mensen met een lichte handicap. Ook de entree is vernieuwd. Start renovatie Groenoord Midden C Woonplus startte in het tweede kwartaal van 2010 met de renovatie van twee laagbouwflats met zeventig woningen, een project dat deel uitmaakt van de wijkontwikkeling in Groenoord. In 2009 werden de bewoners uitverhuisd. De uitvoering van renovatie is uitgebreider dan aanvankelijk was gepland. Het project bestaat uit twee galerijflats uit 1965 met elk 35 woningen. Beide flats krijgen een nieuw trappenhuis met lift en een nieuwe entree. De galerijvloeren worden verhoogd en de galerij- en balkonhekken vernieuwd. De woningplattegronden wijzigen. De vierkamerwoning verandert daardoor in een driekamerwoning voorzien van een moderne open keuken in verbinding met de woonkamer, een ruime badkamer, een bergingsruimte met aansluiting voor wasmachine en droger en twee slaapkamers. De blokverwarming wordt vervangen door individuele verwarming. De woningen, bestemd voor de sociale huur, zijn na renovatie geschikt voor starters op de woningmarkt, kleine gezinnen en ouderen. Start nieuwbouw Groenoord Midden C: De Beatles Een derde onderdeel van de wijkontwikkeling in Groenoord is de nieuwbouw van De Beatles. Deze is in handen van Wijkontwikkelingsmaatschappij Groenoord (WOG), waarin gemeente Schiedam en Woonplus participeren. Drie hoogbouwflats hebben plaatsgemaakt voor eengezinswoningen met een ruime tuin. Van de geplande 72 eengezinswoningen van het Poppark met een prijs vanaf € 239.500,- tot € 304.500,zijn er 54 woningen in aanbouw. Het vierde blok van achttien woningen is voorlopig uitgesteld. Van de 54
woningen waren er begin 2011 nog tien te koop. De oplevering is gepland in april 2011. Uitstel eengezinswoningen Notenbalk Een laatste onderdeel van de wijkontwikkeling in Groenoord is de ontwikkeling van twintig eengezinswoningen en een bedrijfsruimte onder de naam De Notenbalk, ook onder de hoede van de WOG. Vanwege de moeizame verkoop is het project tot nader orde uitgesteld.
Werkgebied Nieuwland Over het Water: start bouw Watertoren Met de ontwikkeling van Over het Water streeft Woonplus ernaar nieuwe mogelijkheden voor wooncarrière te creëren in Nieuwland. Over het Water bestaat uit twee fasen, waarvan in fase 1 drie van de vier projecten worden uitgevoerd. De eengezinswoningen uit fase 1 zijn in 2009 opgeleverd. Onderdeel van de eerste fase is ook het project Watertoren, dat 36 koopappartementen omvat die variëren in prijs van € 195.000,- tot € 260.000,-. De verkoop startte in maart 2010, de bouw in het tweede kwartaal van 2010. Aanvankelijk verliep de verkoop moeizaam, maar de inzet van verkoopbevorderende maatregelen bleek drempelverlagend te werken. Begin 2011 zijn deze maatregelen voor alle woningen van de Watertoren beschikbaar. Sindsdien verloopt de verkoop heel goed. Over het Water: herprogrammering Parkweg Noord In 2009 besloten Woonplus en gemeente Schiedam om de realisatie van de rest van Over het Water aan te passen aan de gewijzigde marktomstandigheden. In 2010 hebben de partners gesprekken gevoerd over de herprogrammering, waarbij het programma, de planning, de financiële haalbaarheid en de stedenbouwkundige randvoorwaarden aan de orde kwamen.
Uit de twee doorberekende scenario’s gaan partijen samen een keuze maken. Het gaat om nieuwbouw van ongeveer 200 woningen. De planning is om deze tussen 2013 en 2015 te realiseren. Met deze nieuwbouw is een investering van € 35.000.000,- gemoeid. Het is de bedoeling dat de gemeente en Woonplus in 2011 een herziene samenwerkingsovereenkomst tekenen. Oplevering Het Terras In Nieuwland ontwikkelt Woonplus ook de buurt De Nieuwe Tuinen. Daarmee wordt Nieuwland een wijk met een grotere variëteit aan woningen, zoals Woonplus zich ten doel stelt. Het Terras is het derde onderdeel van het project Nieuwe Tuinen. De oorspronkelijke bebouwing van portiekflats uit de jaren 50 aan de Burgemeester van Haarenlaan is gesloopt en vervangen door 33 eengezinswoningen met prijzen tussen € 255.000,- en € 260.000,-. De bouw startte in december 2009 en binnen een jaar konden wij de woningen opleveren. Bij oplevering waren alle woningen verkocht, wat een mooi resultaat is. Zeventien woningen werden verkocht met het label Slimmer Kopen®. Bij alle woningen konden kopers gebruik maken van de Aankoopgarantie bestaande woning en de Dubbele woonlastenregeling, wat zeker heeft bijgedragen aan de vlotte verkoop. Met een gemiddelde score van slechts 0,8 opleverpunten (gebreken) bij oplevering, hebben de aannemer en het uitvoeringsteam een heel goede prestatie geleverd. Gemiddeld worden bij nieuwbouwprojecten namelijk ongeveer 25 opleverpunten per opgeleverde woning genoteerd. Bovendien was het openbaar terrein bijna gelijktijdig ingericht, wat uitzonderlijk is bij nieuwbouwprojecten. Dat is te danken aan de geslaagde samenwerking met de gemeente. Planvorming Wibautplein Grenzend aan De Nieuwe Tuinen heeft Woonplus plannen voor de ontwikkeling van het Wibautplein. In 2010 werd met de gemeente gesproken over aanWoonplus herijkt
Jaarverslag 2010
23
PAND
passing van het programma, de planning en het financieel kader. De aanpassing is ingegeven door de andere economische omstandigheden. Het nieuwe plan voorziet in 63 eengezinswoningen die rondom het plein zijn gesitueerd. De bedoeling is dat half 2011 de nieuwe samenwerkingsovereenkomst met de gemeente wordt getekend. In de nieuwe planning is de realisatie voorzien in 2015, na de bouw van Over het Water. De huurders van de 64 huidige woningen, winkels en het voormalige buurthuis zijn al verhuisd. Tot aan de sloop van deze woningen, verhuurt Woonplus een deel van de woningen om de veiligheid en leefbaarheid in het gebied te waarborgen. Planvorming Noordvestgracht: Het Kwartet Aan de Noordvestsingel, ook in Schiedam Nieuwland, ontwikkelt Woonplus Het Kwartet. De locatie aan de Noordvestsingel maakt al een tijd onderdeel uit van de portefeuille van Woonplus. Na een lange aanloopfase heeft Woonplus in 2010 een bouwvergunning aangevraagd voor de woningen. Het gaat om een nieuwbouwproject van 68 eengezinswoningen met tuin, die deels uitkijken op de Noordvestgracht. De helft van de woningen is standaard uitgerust met vijf slaapkamers. De prijs van de woningen, die een goede prijs-kwaliteitverhouding hebben, ligt tussen € 210.500,- tot € 270.000,-. Door eengezinswoningen te bouwen voor de verkoop, komt er in dit deel van Schiedam een gevarieerder woningaanbod. In april 2011 is de verkoop gestart. Planvorming opplussen Vliegenstraat In 2010 is de planvorming voor het opplussen van 27 woningen in de Vliegenstraat afgerond. De flat aan de W.H. Vliegenstraat krijgt een nieuwe entree die voorzien is van een videofooninstallatie. Wij gaan de vloeren van de galerijen ophogen en de deuren naar het hoofdtrappenhuis voorzien van automatische deuropeners. Daarnaast wordt het bestaande galerijhek vervangen en krijgen de oranje trespa-panelen in de 24
waardevolle woningen op. Op creatieve wijze zijn eengezinswoningen en appartementen in een herkenbaar ontwerp samengebracht. De woningen zijn verkocht aan gezinnen en starters die in een wijk met karakter willen wonen.
puien een nieuwe, frisblauwe kleur. In alle 27 woningen wordt een schacht aangebracht waarin zich de kanalen bevinden voor de centrale verwarming en de mechanische ventilatie. Bij twintig van de 27 bewoners brengen wij centrale verwarming en mechanische ventilatie aan. In januari 2011 is de uitvoering gestart.
gerenoveerd. Het ging om renovatie en groot onderhoud van 187 woningen, waaronder het vervangen van de kozijnen, schilderwerk, gevelreiniging en waar nodig vervanging van keuken, douche en toilet. De woningen werden in het eerste kwartaal van 2010 naar tevredenheid opgeleverd.
Uitvoering renovatie Delflandseweg Het project Delflandseweg is op 14 februari 2011 opgeleverd. In de 231 flatwoningen aan de Delflandseweg in Nieuwland wonen veelal oudere huurders. De renovatie had ten doel om de gemeenschappelijke ruimtes beter toegankelijk te maken voor de bewoners. Het project bestaat uit drie galerijflats waarvan de galerijvloeren zijn opgehoogd en de galerijhekken zijn vervangen. Vervolgens is de entree van de drie flats vernieuwd. De huidige entrees zijn voorzien van een glazen pui, automatische schuifdeuren en een videofooninstallatie.
Planvorming Hof in Zuid Tussen de Oude en Nieuwe Maasstraat ligt in de wijk De Gorzen het toekomstige Hof in Zuid, dat zal bestaan uit de gerenoveerde Bethelflat en de daarnaast gelegen nieuwe locatie. Hof in Zuid moet een welzijnspunt worden in Schiedam-Zuid. De Bethelflat, die 45 woningen telt, is gebouwd in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Om beter in te spelen op de wensen van de seniorendoelgroep, worden 26 woningen samengevoegd tot dertien levensloopbestendige woningen. Stichting Pameijer gaat de overige negentien woningen aan haar cliënten verhuren. Deze woningen worden gerenoveerd, maar behouden hun oorspronkelijke plattegrond. Verder komt er een ruimte voor gemeenschappelijke doeleinden. In 2010 is de bouwvergunning verleend voor de renovatie, die in 2011 gaat starten. Het tweede deel van Hof in Zuid wordt een nieuwbouwcomplex. Daartoe sloopt Woonplus 36 bovenen benedenwoningen, die dateren uit het begin van de vorige eeuw. In het nieuwe complex realiseert Woonplus 34 appartementen, die ook levensloopbestendig zijn. Uitgangspunt voor deze woningen is de verhuur tegen een sociale huurprijs. Voor de sloop en nieuwbouw verwacht Woonplus in 2011 een bouwvergunning te krijgen.
Huurwoningen verkopen aan Schiedammers Woonplus streeft ernaar om elk jaar ongeveer vijfenzeventig bestaande huurwoningen te verkopen. Omdat het voornamelijk gaat om goedkopere appartementen, brengt Woonplus hiermee vooral de woonwensen van starters in vervulling. Tegelijkertijd differentieert het woningbezit én genereert Woonplus middelen om investeringen te financieren. Woonplus heeft ongeveer zevenhonderd woningen aangewezen die bij mutatie worden verkocht in de periode van 2005 tot 2015. Het aanbod ligt verspreid over Schiedam en omvat appartementen, maisonnettes en eengezinswoningen. In 2010 was gepland om daarvan 49 woningen te verkopen, maar door de lastige marktomstandigheden werden dat er uiteindelijk 25. Potentiële kopers blijven voorzichtig. Daarnaast hebben wij ook woningen verkocht die wij hadden teruggekocht in het kader van de regelingen MGE (maatschappelijk gebonden eigendom) en koopplus. In 2010 ging het om negen terugkoopwoningen. In totaal zijn in 2010 34 bestaande woningen verkocht, waarvan 26 aan Schiedammers. Het doel was om 60% van deze woningen aan Schiedammers te verkopen. Dat is gelukt: dat percentage kwam uit op 76%.
Oplevering Havendijk/Rijnstraat In De Gorzen, een zeer karakteristieke wijk in Schiedam-Zuid, werden begin 2010 twaalf appartementen van € 165.000,- en veertien eengezinswoningen met een verkoopprijs van € 243.000,- opgeleverd. Het resultaat is heel bevredigend. De nieuwbouw op deze bijzondere locatie is eigentijds ingevuld en leverde
Verkoop weeshuis aan Vereniging Hendrick de Keyser Woonplus heeft het monumentale pand ‘Het Weeshuis der Hervormden’ verkocht aan Vereniging Hendrick de Keyser. In januari 2010 vond de overdracht plaats van het complex aan de Lange Achterweg voor het symbolische bedrag van één euro. De reden van de
Werkgebied Schiedam-Stad Sloop/nieuwbouw Huijsmansstraat Schiedam-West kent weinig grondgebonden eengezinswoningen in de huursector. Daarom heeft Woonplus ervoor gekozen om in de Huijsmansstraat 52 boven- en benedenwoningen te slopen en 29 grondgebonden woningen met een sociale huurprijs nieuw te bouwen. De nieuwe woningen zorgen voor meer verscheidenheid in de woningportefeuille. Voor het project is een klankbordgroep opgericht die bestaat uit omwonenden uit de wijk. In 2010 zijn wij volgens plan gestart met de sloop van de woningen. In 2010 is de bouwvergunning verleend en zijn de contacten met aannemers gelegd. De bedoeling is om in 2011 te starten met bouwen. Oplevering renovatie Schiedam-West Naast de sloop en nieuwbouw in de Huijsmansstraat, werd een ander deel van de woningen in de buurt
Andere onderwerpen
verkoop is dat het beheer en onderhoud van dergelijke monumenten beter past bij de Vereniging Hendrick de Keyser, die gespecialiseerd is in monumentenbeheer. Al eerder bracht Woonplus monumenten als het Proveniershuis, Hofje van Belois en het Bagijnhof onder bij de vereniging. De door de vereniging verworven panden worden nooit meer afgestaan. Deze blijven daardoor op de lange termijn behouden voor Schiedam. Verkoopbevorderende maatregelen Om kopen van nieuwbouwwoningen te vergemakkelijken, hebben wij in 2010 een aantal verkoopbevorderende maatregelen ingezet. De eerste is Slimmer Kopen®. Daarbij krijgen kopers maximaal twintig procent korting op de waarde van de woning. Als de eigenaar de woning verkoopt, wordt de eventuele winst of het verlies gedeeld met Woonplus. Kopers hebben door de korting een lagere financiering nodig. In 2010 hebben wij dit middel ingezet bij project Watertoren, Het Terras en Havendijk/Rijnstraat. De maatregel blijkt de drempel voor kandidaat-kopers te verlagen om een woning te kopen. Zij kunnen namelijk makkelijker een hypotheek bij de bank afsluiten, omdat het te financieren bedrag lager is. Ook de twee andere maatregelen, waarop alle kopers van onze nieuwbouwhuizen in 2010 een beroep konden doen, werken drempelverlagend. De Aankoopgarantie bestaande woning houdt in dat wij kopers de zekerheid bieden dat zij hun huis tegen negentig procent van de taxatiewaarde aan Woonplus kunnen verkopen. Bij de Dubbele woonlastenregeling kunnen kopers voor maximaal een jaar na de oplevering van de nieuwe woning een woonlastenvergoeding krijgen. Woonplus heeft voor het Terras aan drie kopers een aankoopgarantie bestaande woning verstrekt, alle woningen zijn echter verkocht binnen de termijn aan een derde. Kortom Woonplus heeft deze woningen niet hoeven aankopen. Met vier kopers van het Terras is een dubbele woonlastenregeling overeengekomen. Deze 4 kopers maken hiervan ook gebruik. De regeling
geldt hooguit 12 maanden. Voor twee woningen is hier respectievelijk 2 en 3 maanden gebruik van gemaakt. Voor de overige twee woningen loopt deze vergoedingregeling nog. Voor het project Watertoren zijn 4 aankoopgaranties verstrekt en geen dubbele woonlastenvergoeding. Aangezien de Watertoren nog volop in uitvoering is, is nog niet duidelijk of deze moeten worden verzilverd. De regelingen nemen onzekerheid bij kopers weg en dragen bij aan doorstroming op de woningmarkt. In 2011 bekijken wij per project of wij deze maatregelen opnieuw inzetten.
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
25
PAND
Schiedam-Noord 1
2
Opplussen Groenoord Midden C • Opplussen 132 appartementen • Planning Start uitvoering mei 2009 Oplevering januari 2010 • Investering € 2.300.000 Sloop/nieuwbouw Groenoord Midden C • Nieuwbouw 72 eengezinswoningen: De Beatles • Planning Start verkoop juni 2009 Start bouw 2e kwartaal 2010 Oplevering 2e kwartaal 2011 • Investering € 13.700.000
Schiedam Nieuwland 1
2
3 3
4
26
Renoveren Groenoord Midden C • Renovatie 70 appartementen • Planning Start uitvoering januari 2011 Oplevering 1e kwartaal 2012 • Investering € 9.200.000 incl. BTW Nieuwbouw Notenbalk • Nieuwbouw 20 eengezinswoningen • Planning Start verkoop afhankelijk van mogelijke doorstart Start bouw afhankelijk van mogelijke doorstart Oplevering afhankelijk van mogelijke doorstart • Investering € 4.900.000
4
5
Over het Water: Watertoren • Nieuwbouw 36 appartementen • Planning Start verkoop 1e kwartaal 2010 Start bouw 3e kwartaal 2010 Oplevering 2e kwartaal 2012 • Investering € 9.100.000
6
7
Over het Water: herprogrammering Parkweg Noord • Nieuwbouw circa 200 woningen • Planning realisatie 2013 - 2015 • Investering ca. € 35.000.000 Het Terras • Nieuwbouw 33 eengezinswoningen • Planning Start verkoop februari 2009 Start bouw december 2009 Oplevering november/december 2010 • Investering € 7.900.000 Wibautplein • Sloop 3 flatgebouwen en winkels, nieuwbouw 63 eengezinswoningen • Planning Start verkoop medio 2015 Start bouw medio 2016 • Investering € 13.000.000 Noordvestgracht • Nieuwbouw 68 eengezinswoningen: Het Kwartet • Planning Start verkoop 2e kwartaal 2011 Start bouw 1e kwartaal 2012 Oplevering 4e kwartaal 2012 • Investering € 13.100.000
Vliegenstraat • Buurtplus 27 woningen • Planning Start uitvoering januari 2011 Oplevering mei 2011 • Investering € 850.000 Delflandseweg • Opplussen 231 appartementen • Planning Start uitvoering 4e kwartaal 2009 Oplevering februari 2011 • Investering € 1.500.000
3
2
• Renovatie/samenvoeging tot 32 appartementen en algemene ruimte • Planning renovatie Start uitvoering 2e kwartaal 2011 Oplevering 4e kwartaal 2011 Investering € 2.200.000
1 1 1 3
4
4
1
2
Schiedam-Stad 1
2
3
Huijsmansstraat • Sloop 52 woningen, nieuwbouw 29 eengezinswoningen • Planning Start sloop 1e kwartaal 2010 Start nieuwbouw 3e kwartaal 2011 Oplevering 1e kwartaal 2012 • Investering € 5.400.000 Schiedam-West • Renovatie 187 woningen • Planning Start renovatie augustus 2006 Oplevering 1e kwartaal 2010 • Investering € 13.800.000 Hof in Zuid • Sloop/nieuwbouw woonservicecomplex 36 woningen • Planning sloop/nieuwbouw Start uitvoering 3e kwartaal 2011 Start oplevering 2e kwartaal 2013 • Investering € 7.500.000
Havendijk/Rijnstraat • Nieuwbouw 12 appartementen en 14 eengezinswoningen • Planning Start verkoop juni 2008 Start bouw 2e kwartaal 2009 Oplevering 1e kwartaal 2010 • Investeringsbedrag: € 4.300.000 (nb: investeringsbedragen conform prijspeil 2009)
7 5 6 3 4
1 2
3 4
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
27
28
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
29
OMGEVING
Omgeving
Tabel 3:
De belanghouder in het vizier effectief
Om het beleid uit te voeren, werkte Woonplus in 2010 intensief samen met vele partners. Daarbij maakten wij gebruik van het . Wij vroegen klanten naar hun ervaringen met ons nieuwe .
belanghoudersregister mutatieproces
30
doelstellingen, acties en resultaten in het kader van omgeving
Doelstellingen
Voornemens en acties 2010
Resultaten 2010
Reputatie versterken
Consistenter beeld van Woonplus neerzetten.
Wij hebben stijlelementen consequent toegepast.
Uitrol arbeidsmarktcommunicatie.
Er is slechts selectief geworven vanwege inkrimping van de organisatie.
Initiatieven sponsoren op basis van onze corporate missie.
Wij hebben initiatieven die Schiedam vooruit helpen met € 20.750,- ondersteund.
Opzet en inzet belanghoudersregister.
De belanghoudersidentificatie is afgerond en wordt nu in de hele organisatie gebruikt.
Samen met SOBO en gemeente Sociaal Plan ontwikkelen
In januari 2010 is een nieuw Sociaal Plan vastgesteld voor 3 jaar.
Opzet structureel klantenpanel
Het structurele klantenpanel is uitgesteld. Wij hebben wijl incidenteel klanten geraadpleegd.
Deelname aan lokale netwerken.
Wij werken samen in Lokaal Zorg Netwerk, Woonwelzijnsteams en interventieteams en met Perspectief Schiedam en het Mobiel Preventieteam.
Stichting Winkelontwikkeling Binnenstad Schiedam is opgeheven.
De stichting heeft partijen gekoppeld aan een geprofessionaliseerd centrummanagement.
Uitwerking Governance Code tegen het licht houden.
De Governance Code heeft geleid tot apart bestuursverslag.
KWH-resultaten publiceren.
Wij voldoen aan het KWH Huurlabel.
Jaarverslag publiceren en laten toetsen in competitie Het Glazen Huis.
Wij verbeterden wederom onze score in Het Glazen Huis en kwamen uit op een 7,9.
Integriteitscode en klokkenluidersregeling op website publiceren.
Bij www.woonplus.nl/Over Woonplus/verantwoording en toezicht zijn de integriteitscode en klokkenluidersregeling te vinden.
Verantwoording afleggen aan belanghouders via media.
Via internet, magazine Surplus, Woonplus Nieuws, bewonersmagazines en de lokale radio en TV communiceren wij met belanghouders.
Vitale coalities smeden/onderhouden
Visie en beleid Wat betreft de relaties met onze omgeving hebben wij ons drie doelen gesteld in het ondernemingsplan. Wij willen op de eerste plaats onze reputatie behouden en versterken, om zo een aantrekkelijke samenwerkingspartner te zijn. Samen met andere partijen streven wij op de tweede plaats naar vitalisering van Schiedam. Daartoe onderhouden en smeden wij vruchtbare coalities. Wij willen ons ten derde ook graag verantwoorden naar onze omgeving, door inzicht te geven in ons handelen. Daarbij streven wij continu naar verbetering. De tabel geeft een overzicht in trefwoorden van hoe deze doelen samenhangen met onze voornemens in het jaarplan van 2010 en met andere uitgevoerde acties. De resultaten staan in de laatste kolom. De acties en het resultaat lichten wij in de tekst nader toe.
Verantwoorden en verbeteren
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
31
OMGEVING
Consistenter beeld van Woonplus neerzetten
Corporate sponsoring op basis van missie
Door gewoon ons werk te doen, werken wij bewust en onbewust aan de naam en faam, de bekendheid, de waardering en de aantrekkelijkheid van Woonplus Schiedam bij onze belanghebbenden. De wijze waarop wij dat doen, bepaalt in sterke mate de beeldvorming over ons. Van belang is dat wat wij doen, ook herkend wordt. In 2010 hebben wij hier extra aandacht aan geschonken. Wij zorgen nadrukkelijk dat onze stijl van communiceren een constante factor is door consistente toepassing van stijlelementen als naam, logo en lettertype. Ook bij de toon waarop wij communiceren en de keuze van beeldmateriaal hebben wij stilgestaan. Verder hebben wij sjablonen beschikbaar gesteld, de schrijfwijzer onder de aandacht gebracht en de inkoop van communicatiematerialen centraal geregeld. Dat alles draagt bij aan een eenduidige stijl van communiceren.
Corporate sponsoring van activiteiten of organisaties kan helpen om onze reputatie te versterken. Ieder jaar doen mensen en organisaties een beroep op Woonplus voor (financiële) ondersteuning van evenementen of andere initiatieven. Ons beschikbare budget trachten wij zo goed mogelijk te besteden. Hiervoor hebben wij een sponsorbeleid, waarin de criteria staan waaraan een sponsorverzoek moet voldoen om in aanmerking te komen voor onze ondersteuning. Die criteria zijn herleid uit onze missie. Vitalisering van Schiedam en leefbaarheid in de wijken zijn belangrijke uitgangspunten voor sponsoring. Als tegenprestatie vragen wij, in de meeste gevallen, om op passende wijze gepresenteerd te worden aan de lokale samenleving. In 2010 is € 20.750,- aan sponsoraanvragen toegewezen. Wij traden als sponsor op van de volgende activiteiten en organisaties: • Hoppe Groep • Stichting Schiedams Water - Scyedam Vaert • SWS Welzijn Kinderwerk - ‘Een doel’ • Brandersfeesten • Bibliotheek Waterweg ‘Boek en Bal’ • Stedelijk Museum Schiedam • Roparunteam Woonplus Schiedam • Renovatie Broersveld 141
Uitrol arbeidsmarktcommunicatie Arbeidsmarktcommunicatie heeft in 2010 beperkt opvolging gekregen. Wij hebben slechts selectief nieuwe medewerkers geworven, waarbij de ontwikkelde campagnestijl overigens wel werd toegepast. Deze campagnestijl is ook terug te vinden op het gedeelte Werken van de nieuwe website van Woonplus, die eind februari 2010 is gelanceerd. Een brede campagne om Woonplus als interessante werkgever in de regio neer te zetten, is niet gevoerd. De reden hiervoor is dat de organisatie van Woonplus moest inkrimpen (zie ook hoofdstuk Rendement). Daardoor was promotie van het werkgeverschap op grote schaal niet opportuun.
32
wijze wij belanghouders betrekken bij beleidsvorming en activiteiten van Woonplus. Bovendien gebruiken directie, afdelingsmanagers en medewerkers het belanghoudersregister als handig naslagwerk. Het geeft hen achtergrondinformatie over de personen die zijn verbonden aan de externe belanghouder, de wijze van benaderen en de mogelijke bijdrage aan de doelstellingen van Woonplus. Hiermee voldoen wij aan de Governance Code woningcorporaties en de aanbevelingen van de visitatiecommissie van begin 2009.
Sociaal Plan vaststellen In januari 2010 werd een nieuw Sociaal Plan van kracht, dat Woonplus samen met het Schiedams Overleg Bewoners Organisaties (SOBO) en gemeente Schiedam ontwikkelde. In dit Sociaal Plan, dat geldig is tot eind 2011, staat welke rechten en plichten huurders hebben bij een verplichte verhuizing vanwege sloop of renovatie. De tekst van het vorige Sociaal Plan is herschreven om het document beter begrijpelijk te maken voor iedereen. Daarnaast is het in een herkenbaar jasje gestoken. De hoogte van de verhuiskostenvergoeding zonder Stichting Service Dienst Werk (SDW) is in het plan aangepast naar € 5.541,voor 2010. De verhuiskostenvergoeding wordt in twee termijnen betaald. Deze tegemoetkoming wordt jaarlijks aangepast met het inflatiepercentage.
Afronden belanghoudersregister
Opzet structureel klantenpanel
In 2010 werd een verdergaande identificatie van onze belanghouders uitgevoerd, nadat in 2009 een eerste opzet en indeling was gemaakt. De belanghoudersidentificatie zorgt ervoor dat Woonplus zijn belanghouders gestructureerd in het vizier heeft. Daardoor kunnen wij telkens afwegen of én op welke
De opzet van een structureel klantenpanel is doorgeschoven naar 2011. De reden hiervoor is de bezuinigingslag die Woonplus in 2010 moest maken. Daardoor was er minder tijd en geld beschikbaar voor het ontwikkelen van een structureel klantenpanel. Wel hebben wij incidenteel klanten naar hun mening gevraagd.
Zo werd het klantenpanel dat heeft meegedacht over de ontwikkeling van de website, in 2010 opnieuw geraadpleegd. Wij vroegen het panel enkele maanden na het ‘live’ gaan van de website naar hun ervaringen. Naar aanleiding van hun opmerkingen zijn kleine aanpassingen doorgevoerd. Daarnaast is in mei 2010 een eenmalig klantenpanel samengesteld. Het ging om bewoners die tussen midden 2009 en april 2010 verhuisden naar een woning van Woonplus. Via de zogenaamde ‘Group decision room’ methodiek hebben wij gevraagd hoe zij ons nieuwe mutatieproces hebben ervaren. Hun bevindingen zijn gebruikt om onze dienstverlening verder te verbeteren. Ook is een eenmalig klantenpanel opgezet om hun mening te peilen over de sociale en fysieke voortgang in Nieuwland. Deze kwalitatieve enquête is als input gebruikt bij de monitor van het Wijk Actie Programma Nieuwland. De afdeling VvE-beheer (beheer voor Verenigingen van Eigenaren) peilde in juni schriftelijk honderd willekeurige eigenaren. 34% reageerde op de enquête en waardeerde de dienstverlening met een 7,2, een mooie score.
Deelname aan lokale netwerken Woonplus vindt het belangrijk om aan vitale Schiedamse coalities deel te nemen. Op het gebied van zorg en welzijn werken wij samen met Perspectief Schiedam, een onderdeel van gemeente Schiedam. Daarnaast zitten wij maandelijks om de tafel met het Lokaal Zorg Netwerk onder leiding van de gemeente. Goede coördinatie zorgt ervoor dat mensen precies die hulp krijgen, die nodig is. Woonplus Schiedam helpt bij de signalering. Verder werken wij samen met het Mobiel Preventieteam, een onderdeel van het Leger des Heils. Daarmee voorkomen wij dat mensen aan de onderkant van de samenleving verder afglijden. Specifiek voor ouderen werken wij samen met Seniorenwelzijn in Woonwelzijnteams. Ook in
het kader van het Wijk Actie Programma Nieuwland werken wij samen met Schiedamse partners als scholen, opbouwwerk en welzijnsorganisaties. Met bijvoorbeeld de politie trekken wij samen op in de interventieteams.
Stichting Winkelontwikkeling Binnenstad Schiedam opgeheven In het kader van vitale coalities was Woonplus in 2004 een belangrijk initiator van de Stichting Winkelontwikkeling Binnenstad Schiedam. Doel was verbetering en vernieuwing van het winkelaanbod te stimuleren en daarmee Schiedam beter op de kaart te zetten. Inmiddels heeft de stichting (markt)partijen gekoppeld aan een geprofessionaliseerd centrummanagement, ondersteund door gemeente Schiedam. Daarom werd de stichting in 2010 opgeheven.
Governance Code In 2010 is de uitwerking van de Governance Code voor woningcorporaties tegen het licht gehouden. Dit heeft ertoe geleid dat wij een apart Governance Code verslag van de directeur-bestuurder in dit jaarverslag hebben opgenomen.
KWH Huurlabel verlengd In 2010 is ons KWH Huurlabel (het label van het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector) verlengd. De Commissie Kwaliteitsverklaringen (CKV), die de toetsingen uitvoert, heeft vastgesteld dat de kwaliteit van onze dienstverlening op de gemeten labelonderdelen voldoet aan de normen. Het verlengde KWH-huurlabel is geldig tot eind oktober 2012.
Verbetering score in Het Glazen Huis Het jaarverslag 2009 is medio 2010 verstuurd naar de belanghouders, met uitzondering van individuele huurders. Huurders konden het jaarverslag vinden op onze website. Omdat wij transparantie nastreven, hebben wij ons jaarverslag van 2009 - net als dat van 2007 en 2008 - daarop laten beoordelen door Het Glazen Huis. Het Glazen Huis is een initiatief van Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) en PricewaterhouseCoopers (PwC), dat jaarlijks de transparantie van de jaarverslagen van woningcorporaties toetst. Wij hebben onze score ten opzichte van de voorgaande jaren wederom kunnen verbeteren. Ons doel was om een 7 te scoren. Uiteindelijk werd het een 7,9, waarmee wij erg tevreden zijn. De vermelde verbeterpunten namen wij mee bij het opstellen van het jaarverslag voor 2010.
Tabel Toetsing kwaliteit van de dienstverlening Label onderdeel
2007
Woonplus bezoeken
2008
7,8
Woonplus bellen 7,7
Woning betrekken
7,6
Woning veranderen
2010
7,8 6,7
Woning zoeken
2009
7,5
7,8 7,1
Huur betalen
8,0
8,1
Reparatie uitvoeren
7,6
7,7
Woning onderhouden
8,0
7,1
Klachten (geschillen afhandelen)
6,9
6,5
Woning verlaten
8,4
8,4
Gemiddeld
7,8 Woonplus herijkt
7,5
7,8
Jaarverslag 2010
7,4 33
OMGEVING
Integriteitscode en klokkenluidersregeling op website publiceren In 2004 werd de integriteitscode vastgesteld met instemming van de ondernemingsraad. In 2009 keurde de ondernemingsraad de klokkenluidersregeling goed. Op de in 2010 vernieuwde website zijn beide documenten gemakkelijk toegankelijk gemaakt. Bij www.woonplus.nl/Over Woonplus/verantwoording en toezicht kunnen medewerkers én belanghouders beide regelingen eenvoudig inzien en downloaden.
Andere publicaties Omdat wij er waarde aan hechten onze belanghouders goed te informeren, communiceren wij met hen via verschillende media. Wij zetten vanaf begin 2010 de vernieuwde website in om nieuws te melden, maar ook om huurders de gelegenheid te bieden direct zaken met ons te doen via het speciale Mijn Woonplusgedeelte. Maandelijks publiceren wij twee pagina’s Woonplus Nieuws in de lokale krant het Nieuwe Stadsblad. Huurders kunnen hierin nieuws en achtergronden over Woonplus lezen. In ons magazine Surplus, dat twee keer per jaar uitkomt, belichten wij de achtergronden van ons beleid en de voorbeelden uit de praktijk. Iedere uitgave heeft een thema. In 2010 waren dat ‘De financiële wereld van de corporatie’ en ‘Wijk Actie Programma Nieuwland’. Daarnaast participeren wij als wijkpartner in de bewonersmagazines Groenoordmagazine en Nieuwland Nieuws. Deze magazines zijn te downloaden op onze website. Look TV, de lokale tv-omroep in Schiedam, is een ander belangrijk communicatieplatform. Naast het geven van interviews in programma’s, hebben wij in 2010 ook commercialruimte ingekocht. Die ruimte gebruikten wij onder andere voor een herhaling van de Woonplusfilmreeks met als onderwerpen onze organisatie, 34
“Het is heel dankbaar werk” Vrijwilligster Riet Adam: “Toen mijn twee zonen het huis uit waren en later mijn taak als oppas voor de kleinkinderen erop zat, ben ik begonnen met vrijwilligerswerk in het verpleeghuis DrieMaasStede. Het is heel dankbaar werk, wat ik iedereen kan aanbevelen! Ook ben ik bij de speeltuin Strauss & Co actief als vrijwilligster. Leuk werk met de kinderen en het contact met de ouders. Daarnaast kunnen kinderen vanaf vier jaar iedere tweede en vierde woensdag van de maand een spelletje doen of creatief bezig zijn in de portocabine van de speeltuin, onder leiding van een aantal vrijwilligsters. Iedereen is van harte welkom.” Uit Groenoordmagazine 9, februari 2010
Grote opkomst WAP-avond Op 28 januari 2010 vond in het gebouw van Scholengemeenschap Spieringshoek de jaarlijkse bewonersbijeenkomst plaats. Ook dit keer toonden bewoners een grote betrokkenheid bij hun wijk. Wethouder Maarten Groene, wethouder van gemeente Schiedam, en Bob Venhuizen, directeur-bestuurder van Woonplus, vertelden over wat er het afgelopen jaar al is bereikt. Maarten Groene noemde als voorbeeld de Nolenslaan die ingrijpend is opgeknapt, Bob Venhuizen benadrukte dat de inbreng van de bewoners en ondernemers in Nieuwland onmisbaar is in het Wijk Actie Programma (WAP). Op de Kwaliteitskaartenwaaier Bewonersparticipatie Krachtwijken scoorde Nieuwland dit jaar een 8,5. Landelijk gezien is dat één van de hoogste scores. Vorig jaar was dat nog een 7. Deze waaier wordt samengesteld door het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA), een onafhankelijk, landelijk bewonersplatform. Nieuwland is op de goede weg. Uit Nieuwland Nieuws, maart 2010
“Het AGG richt zich op heel Groenoord Midden” Heeft u al van de Activiteiten Groep Groenoord, kortweg AGG, gehoord? Het is een groep van zes bewoners die sinds eind 2009 activiteiten in Groenoord Midden organiseert. Initiatiefnemers Ingrid van Egmond en Willem de Gids vertellen enthousiast over de oprichting en hun plannen. Willem de Gids: “Het is een heel leuk team en ieder heeft zo zijn kwaliteiten.” Ingrid vult aan: “Iedereen is heel positief. Wij vergaderen voor activiteiten elke dinsdagavond in het Groenoordhuis op het Bart Verhallenplein.” Inmiddels heeft de AGG een professioneel logo, een activiteitenboekje en een Hyvespagina. Dankzij Willem, die op het Grafisch Lyceum heeft gezeten en zijn kennis en kunde goed kan inzetten. De activiteiten zijn vooral bedoeld voor kinderen, maar bij bijvoorbeeld de bingo is iedereen welkom. Ingrid: “Het AGG richt zich op heel Groenoord Midden.” Uit Groenoordmagazine 9, februari 2010
“Met bewuste keuzes investeer je verstandig” Bouwkosten zijn de afgelopen jaren hard gestegen. Vooral bij de bouw van sociale huurwoningen zijn die hoge kosten vaak moeilijk terug te verdienen. Hoe ga je om met die frictie tussen hoge kosten en relatief lage opbrengsten? Wij vroegen het Hans van den Moosdijk, senior adviseur bij economisch onderzoeks- en adviesbureau Stec Groep. “Het is goed om keuzes beter af te wegen. Aan elke keuze hangt een prijskaartje. Ga ik kleine opknapbeurten uitvoeren of grootscheeps renoveren om de woningen nog 30 jaar mee te laten gaan? Ga ik voor een investering met veel kwaliteit of kies ik bewust voor minder kwaliteit? Met bewuste keuzes investeer je verstandig en kom je straks niet voor verrassingen te staan. Je kunt als woningcorporatie je maatschappelijke taak dan nog steeds waarborgen. Ik geloof niet dat de sociale huursector in gevaar is.” Uit Surplus, april 2010
verhuur/leefbaarheid en onderhoud. Daarnaast maken wij structureel gebruik van de teletekstpagina’s van Look TV. Hierna lichten wij een aantal quotes van belanghouders en nieuwsberichten uit, die werden gepubliceerd in de genoemde media.
“Maatschappelijk rendement moet zichtbaarder zijn” Maatschappelijk rendement. Google levert 130.000 hits op, maar wat is het precies? En waarom moeten woningcorporaties er wat mee? Pieter Lieffering, accountmanager Portefeuille Wonen, Wijken en Integratie van het Ministerie van VROM: “Niet alle investeringen komen ten goede aan de corporatie, maar van deze investeringen gaat de stad wel vooruit. Dat noem ik de tweede orde-effecten. Toch geloof ik dat investeren in maatschappelijke projecten op de lange termijn voor woningcorporaties beter is. Als zij niet investeren in de kwaliteit van de wijk, dan gaat de leefbaarheid achteruit en daalt de waarde van het bezit. Maar ik begrijp de spanning tussen de korte en lange termijn.” Uit Surplus, april 2010 Buurtbemiddeling nuttig voor goede sfeer Vanaf februari 2010 verzorgt Cocon in heel Schiedam buurtbemiddeling. Steeds meer mensen ontdekken hoe nuttig dit is voor een goede sfeer in de buurt. Soms heeft iemand alleen behoefte aan een luisterend oor, of aan tips om daarna zelf het gesprek met de buren te voeren. In andere situaties is een bemiddelingsgesprek tussen buren met hulp van twee bemiddelaars gewenst. Medewerkers van CoCon zijn inmiddels al enkele maanden aan de slag in Schiedam en de aanmeldingen stromen binnen. Ook uit Nieuwland zijn er aanmeldingen gekomen voor bemiddeling. Uit Nieuwland Nieuws, juni 2010 “Kinderen moeten met plezier naar buiten gaan” Het compleet vernieuwde Cornelia van Zantenplein heeft nu ook een nieuwe activiteitengroep: ‘Ons Plekje’. “Onze club bestaat uit zes moeders, die vooral activiteiten organiseren voor kinderen. De buurt heeft het nodig,” vertelt Isabel Michan. Ons Plekje is een echte multiculturele club. Cynthia Do Rosario: “Zelf ben ik Kaapverdiaanse, Isabel is half Spaans en half Nederlands, Zora en Fatima zijn Marokkaans en Suliëne en
Charlene zijn van Antilliaanse komaf. Wij zijn allemaal tussen de 25 en 30 jaar. Iedereen heeft broers en zussen hier wonen, dus wij kunnen veel vrijwilligers optrommelen”. Isabel: “Wij willen zorgen dat kinderen met plezier naar buiten gaan. Dat zij zich veilig voelen.” Uit Groenoordmagazine 10, juni 2010 “Ouders delen graag de zorg voor hun kinderen” Elke schooldag en soms zelfs in het weekend is Thuis Op Straat (TOS) in Groenoord-Zuid te vinden. TOS zorgt dat kinderen veilig op straat kunnen spelen. Will Verwijs van TOS Schiedam: “Wij merken dat het werkt.” TOS sluit zelfs een samenwerkingsovereenkomst met de ouders. “Wij vullen met de ouders een formulier in, waarin zij ermee akkoord gaan dat wij contact opnemen als er iets aan de hand is. De meeste ouders vinden dat prettig: wij delen de zorg voor hun kinderen. Van alle kinderen hebben wij een pasje, zodat wij weten wie aanwezig is. Als een kind een hele tijd niet komt, dan vragen wij dat na bij de ouders. Overigens is een pasje niet verplicht. Alle kinderen mogen meespelen!” Uit Groenoordmagazine 10, juni 2010 “De speelplek draagt bij aan sociale contacten” WOGroenoord nam het initiatief voor de speeltuin bij de woningen van de Sonate en de Serenade in Groenoord. In overleg met bewoners Trix Wouters, Astrid Meelberg en Ferry en Sylvia Linders werd bepaald welk toestel er zou komen. Ouders vertellen hoe zij het speeltuintje ervaren: “Wij vinden dat de speelplek bijdraagt aan de onderlinge sociale contacten. Kinderen leren met elkaar om te gaan en het is goed voor hun motoriek. Het is wel jammer dat niet alle kinderen van andere culturen meespelen. Misschien uit verlegenheid? Dat is een gemiste kans, want het is prettig om met iedereen contact te hebben.” Vanuit verschillende huizen is er zicht op de speelplek en menig ouder steekt zijn hoofd even om de deur om een oogje in het zeil te houden. Uit Groenoordmagazine 11, oktober 2010
“Leuk om betrokken te worden” In Groenoord wordt niet alleen gewoond, ook gewerkt. Bij de Dierenkliniek aan de Laan van Bol’es bijvoorbeeld. Een gesprek met dierenartsen Maron van den Berg en Andre Gebben. Maron: “Na ons afstuderen gingen wij op zoek naar een locatie voor onze dierenkliniek. Via een vakblad kwamen wij bij Groenoord uit. Deze plek sprak ons meteen aan en wij verhuisden in 2001 van Friesland naar Schiedam. Wij vinden Groenoord een leuke wijk om in te werken en zijn benieuwd hoe het gaat worden na alle nieuwbouw en renovaties. In de loop van de jaren zien wij dat er heel veel is verbeterd. En natuurlijk vinden wij het leuk om betrokken te worden bij het wel en wee in Groenoord.” Uit Groenoordmagazine 11, oktober 2010 “Met de touringcar door het park” Herten, buffels, giraffen: de bezoekers van Het Zimmertje zagen ze van dichtbij. Vanuit de bus, maar toch heel indrukwekkend. Op vrijdag 20 augustus gingen zo’n dertig senioren en begeleiders uit Groenoord naar de Beekse Bergen. Gesponsord door de Stichting Bouwend Rotterdam. Leni Vredebregt van Het Zimmertje: “Iedereen was gespannen wat er zou gaan komen”, vertelt Leni. “Zo’n dagje uit met Het Zimmertje is toch een traktatie. Ouderen komen niet meer zo ver, zeker niet meer in een dierentuin. Daarom hadden wij ervoor gekozen om naar de Beekse Bergen te gaan. Daar konden wij met de touringcar door het park rijden, zonder te hoeven lopen.” Uit Groenoordmagazine 11, oktober 2010 “Het resultaat is prachtig” Sinds afgelopen zomer is het RET-gebouw aan het Bachplein veranderd van een saai, onpersoonlijk hok in een prachtig zomers zonnebloemenhuisje. Dankzij de vouchers voor bewonersinitiatieven. Annie en haar medebewoners Nico van den Bos en Corry van der Drift dienden een verzoek in samen met hun eigen motivatie én een begroting van Conny Paap. Annie: Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
35
OMGEVING
“Daarna kregen wij een brief van de gemeente. Iedereen die een aanvraag indient, moet namelijk ook een tegenprestatie leveren. Ons werd gevraagd om aan te tonen dat er draagvlak voor het idee was bij de bewoners. Wij hebben toen zo’n honderd handtekeningen verzameld bij bewoners van Boshoek, Bospad en Bachplein. Daarna werd onze aanvraag goedgekeurd. Het resultaat is prachtig. Heel veel mensen blijven even staan kijken. Ook van bezoek krijg ik leuke reacties.” Uit Groenoordmagazine 11, oktober 2010 Zomerspetterz in Schiedam Ook dit jaar weer organiseerden SWS Welzijn en TOS (Thuis op Straat) Zomerspetterz. De hele zomervakantie, zes weken lang, konden kinderen in Schiedam meedoen aan allerlei activiteiten. Steeds weer op een andere locatie ergens in Schiedam. Er waren veel leuke dingen te doen en de belangstelling was groot. Veel kinderen hebben meegedaan. Dicht in de buurt, in wijkcentrum Dreesplein viel ook van alles te beleven. Zo hebben de kinderen in de eerste week jongleerballetjes en vlinderstokken gemaakt waarmee ze later optraden in een circustent. Er waren een kinderbingo, een cursus sieraden maken tijdens de kralenmiddag en ook een cursus ‘lekker kokkerellen zonder pannen’. Er is een muzikale middag geweest en ook een woensdagmiddag waarop het opeens wemelde van de indianen op het Dreesplein. De Zomerspetterz op het Dreesplein werden feestelijk afgesloten met het ‘sportieve recordfestijn’. Uit Nieuwland Nieuws, oktober 2010 “Er is heel veel kracht bij lokale bestuurders” Ook al is Ella Vogelaar al even uit beeld als minister van Wonen, Wijken en Integratie, de veertig Vogelaarwijken dragen nog steeds haar naam. “Onze visie was om meer focus aan te brengen in de aanpak van de wijken, door gemeenten en corporaties vanuit één agenda sociale en fysieke ingrepen in de wijk te laten 36
verbinden, voor een lange termijn. De wijken gingen vervolgens voortvarend aan de slag met plannen, ondanks de schaduw van de financiering die bij de start over het project lag. Ook in Nieuwland was er lang getouwtrek over het geld, maar uiteindelijk lag er een zeer ambitieus Wijk Actie Programma. Bij wijkbezoeken aan Nieuwland heb ik ervaren dat er onder bewoners en maatschappelijke organisaties een groot draagvlak was voor het programma.” Uit Surplus, oktober 2010 Samen werken aan een beter Nieuwland Adriaan van der Linden, WAP-manager gemeente Schiedam: “De bewonersparticipatie in het algemeen is een heel belangrijk onderdeel van het Wijk Actie Programma Nieuwland. Uiteindelijk willen wij bewoners activeren, zodat zij de wijk zelf verder kunnen helpen. Het systeem van de vouchers voor bewonersinitiatieven - een rijksregeling die tot en met 2011 naast het WAP bestaat - werkt hierin heel goed. Bewoners kunnen zelf voorstellen indienen voor ideeën om hun wijk te verbeteren. Een regiegroep van bewoners beoordeelt de aanvragen. Deze regiegroep vormt weer een doorsnede van de bewoners uit de wijk: autochtoon en allochtoon, uit het nieuwe en oude deel van Nieuwland, jong en oud. Die werken heel goed samen.” Uit Surplus, oktober 2010
voor de verdere organisatie hiervan. Graag, Stichting Multicultureel Schiedam werkt vaker samen met Woonplus.” Uit Surplus, oktober 2010 “Wij kunnen straks zien wie er voor de deur staat” De nieuwe galerijhekken glanzen in de zon. De met betonplaten verhoogde galerij is voor ouderen inmiddels veel beter toegankelijk. Het eerste deel van de opknapbeurt van de drie 55-pluscomplexen aan de Delflandseweg is af. “Het is netjes geworden. Als de entrees zijn afgesloten, is het bovendien veiliger,” vertelt mevrouw Schaeffer, voorzitter van de bewonersvereniging. Uit Surplus, oktober 2010
“Woonplus benaderde ons voor de organisatie” Serap Onal heeft van haar vierde tot haar negentiende levensjaar in Nieuwland gewoond en is nu nog als voorzitter van Stichting Multicultureel Schiedam actief in de wijk. Een functie waarin zij veel bewoners te spreken krijgt. “Vooral mensen van Turkse afkomst weten mij te vinden. Logisch, ik spreek hun taal. Opvallend vaak gaan de vragen over hun woning.” Daarom zette Woonplus wooncursussen op. In een serie bijeenkomsten worden de rechten en plichten van zowel huurder als verhuurder behandeld. Serap: “Jeffrey Davidsz van Woonplus heeft ons benaderd Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
37
38
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
39
ORGANISATIE
Organisatie
Tabel 4:
Met nieuwe doelen aan de slag concept ondernemingsplan
In 2010 hebben we een opgesteld. We hebben een start gemaakt met de vertaling van de herziene doelen naar andere plannen in onze beleidscyclus. 2010 stond daarnaast in het teken van het medewerkerstevredenheidonderzoek, waaruit een positief beeld van Woonplus als werkgever naar voren kwam.
40
doelstellingen, acties en resultaten in het kader van organisatie
Doelstellingen
Voornemens en acties 2010
Resultaten 2010
Leren en groei: versterken kostenbewustzijn en rendementsdenken
Beleidscyclus 2010-2011: • Ondernemingsplan • Vastgoedportefeuillestrategie • Vastgoedinvesteringsplan • Integreren herziene doelstellingen en prestatie-indicatoren in de reguliere managementinfo
Concept ondernemingsplan is opgesteld. Doelen zijn vertaald naar vastgoed portefeuillestrategie. Vertaling naar andere plannen vindt plaats in 2011.
Leren en groei: investeren in mensen
Personeelsvisie herijken.
Herijking personeelsvisie is doorgeschoven naar 2011.
Medewerkerstevredenheidsonderzoek III uitvoeren.
Woonplus scoorde een 7,3 in het medewerkerstevredenheidsonderzoek, een hogere score dan in 2007.
Schiedammers via Woonpluscollege plaatsen.
Uit het onderzoek kwam een training voor leidinggevenden voort.
Borgen kennisoverdracht bij loopbaanbeëindiging.
In 2010 hebben elf medewerkers en zes stagiairs via het Woonpluscollege werkervaring opgedaan.
Verbeteren interne communicatie.
Afdelingen regelen vooralsnog de overdracht zelf. Er is nog geen eenduidig systeem.
Visie en beleid In onze meerjarige doelen steunt ons streven wat betreft de organisatie op twee pijlers. Het versterken van kostenbewustzijn en rendementsdenken is de eerste pijler. Wij zijn van mening dat kortere besluitvormingstrajecten en heldere doelen kunnen bijdragen aan betere bedrijfsresultaten. De tweede pijler van onze organisatiedoelstellingen betreft onze medewerkers. Om onze organisatie op een hoger plan te tillen, investeren wij van onze kant veel in de medewerkers. Wij willen een organisatie zijn waar mensen hun talenten ontwikkelen en die talenten volop inzetten in de organisatie. In de tabel staat in kernwoorden hoe deze doelen samenhangen met onze voornemens en acties. In de laatste kolom beschrijven wij het bereikte resultaat. De actie en het resultaat lichten wij vervolgens in de tekst nader toe.
Vernieuwd intranet en trainingen dragen bij aan betere interne communicatie.
Beleidscyclus 2010-2011 De beleidscyclus en de planning- en controlcyclus geven de samenhang weer tussen de beleidsdocumenten, de jaarplannen, de begrotingen, de rapportages en de verslaglegging. Het afgelopen jaar stond in het teken van de herijking van het ondernemingsplan en de vastgoedportefeuillestrategie. De geformuleerde doelstellingen uit het ondernemingsplan zijn richtinggevend voor het bepalen van de maatschappelijke opgaven, de verdienmogelijkheden en de prioriteitstelling en aanpak van de vastgoedportefeuille. Het ondernemingsplan is opgesteld, maar nog niet goedgekeurd door de ondernemingsraad (OR). Vooral over de personele consequenties van het plan had de OR aanvullende vragen. De definitieve besluitvorming
verwachten wij in 2011. De vastgoedportefeuillestrategie is in 2010 herijkt. In 2011 vloeit daaruit het vastgoedinvesteringsplan voort, wat onze leidraad is bij het nemen van vastgoed investeringsbeslissingen. Het vastgoedinvesteringsplan is met name bedoeld voor het managementteam, de directie en de Raad van Commissarissen en wordt ondersteund door de methode Balanced Scorecard (BSC) die Woonplus in 2009 oppakte. BSC is een veel gebruikte methode voor strategisch management en het behalen van langetermijndoelstellingen binnen organisaties. Niet alleen financiële resultaten, maar ook andere prestaties tellen mee in de jaarlijkse beoordelingscyclus. Onderdeel van het project BSC is dat wij werken aan goede Key Performance Indicators (KPI’s) - prestatieindicatoren - waarmee wij onze operationele prestaties
kunnen meten. De BSC voorziet erin dat wij consequent de Deming-cyclus plan-do-check-act doorlopen en leren van eerdere ervaringen.
Personeelsvisie herijken De herijking van de personeelsvisie en het personeelsplan zijn doorgeschoven naar 2011. Leidinggevenden van Woonplus en een werkgroep van medewerkers stellen de personeelsvisie gezamenlijk op. Deze zal gestoeld zijn op leren en groei. In het personeelsplan zullen wij beschrijven welke activiteiten Woonplus de komende jaren ontwikkelt op het vlak van personeelsbeleid. We streven ernaar de personeelsvisie medio 2011 gereed te hebben. Het personeelsplan volgt daarna. Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
41
ORGANISATIE
Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) uitvoeren
Schiedammers via Woonpluscollege plaatsen
In 2010 heeft Woonplus voor de derde maal een MTO uitgevoerd binnen de organisatie. De medewerkers konden anoniem 191 vragen beantwoorden. Deelname aan het onderzoek was vrijwillig: 64% van de medewerkers vulde de enquête in. In ieder MTO stellen we dezelfde vragen, zodat we de resultaten optimaal kunnen vergelijken. Het resultaat in 2010 wat betreft de tevredenheid in algemene zin werd uitgedrukt in het cijfer 7,2. In de eerdere MTO’s van 2003 en 2007 scoorden we een 7. De resultaten werden per afdeling aan alle medewerkers gepresenteerd. De medewerkers konden aangeven of bepaalde problemen herkenbaar waren voor de afdeling. Vervolgens werden er afspraken gemaakt over hoe de afdeling bepaalde situaties kon verbeteren. Daarbij kwamen onderwerpen als het geven van feedback, het verbeteren van samenwerking en betere teamprestaties aan de orde.
In 2010 zijn binnen Woonplus zeventien collega’s werkzaam geweest in het kader van het Woonpluscollege. Wij hebben zes stagiairs en elf medewerkers met een arbeidsovereenkomst geplaatst. Deze medewerkers kunnen door een werkervaringsplaats binnen het Woonpluscollege hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten. De elf medewerkers met een arbeidsovereenkomst werken maximaal drie jaar bij Woonplus of een ketenpartner. Omdat we het belangrijk vinden om Schiedam verder te helpen, richten we ons binnen het Woonpluscollege vooral op Schiedammers. Van de elf medewerkers wonen er tien in Schiedam.
Training leidinggevenden Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek kwam ook een training voor leidinggevenden voort. Binnen de afdeling Wonen zijn, in samenspraak met de afdeling P&O, een zestal modules opgezet voor de leidinggevenden. Binnen deze modules kwamen verschillende onderwerpen aan bod, zoals rollen en verwachtingen. Ook is een theoretisch kader meegegeven. We zullen hiermee in 2011 verder gaan. We streven op deze manier naar een grotere tevredenheid binnen de afdeling Wonen.
Borgen kennisoverdracht bij loopbaanbeëindiging Met het vertrek van een aantal medewerkers vanwege vroegpensioen, is het belangrijk dat kennis wordt geborgd. Iedere afdeling probeert op zijn manier de aanwezige kennis over te dragen aan andere medewerkers. Voor de primaire processen werkt Woonplus met het Empire-systeem voor het vastleggen van gegevens. Sommige afdelingen werken daarnaast met een overdrachtsdocument. We namen ons voor om kennis meer eenduidig en gestructureerd binnen de organisatie te borgen, maar dat is in 2010 niet gebeurd. Dit actiepunt schuiven we door.
voor verbetering. Intranet speelt een belangrijke rol in de informatie-uitwisseling binnen Woonplus. We werken daar gefaseerd aan een omslag van een publicatiemedium naar een samenwerkingsmedium. In 2010 is fase twee afgerond. Fase drie is doorgeschoven naar 2011. Reden hiervoor is de bezuinigingsslag die we in 2010 hebben gemaakt. In het kader van het programma talentontwikkeling hebben medewerkers diverse modules gevolgd die bijdragen aan een verbetering van de interne communicatie. De modules betroffen onder andere effectief vergaderen, de rol van communicatie binnen het bedrijf en omgaan met conflicten.
Tabel personeelsverloop in 2010 Instroom
9,80 %
15 personen
Doorstroom
1,96%
3 personen
16,99 %
26 personen
Uitstroom
Tabel kengetallen stand per 31 december 2010 Aantal medewerkers
153
Aantal vrouwen
87
Aantal mannen
66
Aantal fulltimers
94
Aantal parttimers
59
Totaal aantal fte’s
137,032
Gemiddelde leeftijd
44 jaar
Gemiddelde dienstverband Ziekteverzuim
10,79 jaar 3,5%
Gemiddelde verzuimfrequentie
1,5
Totale uitgaven voor opleiding en scholing
€ 171.286,72
*A antallen en formatie zijn inclusief Woonpluscollege en exclusief stagiairs
Verbeteren interne communicatie We maken kleine stapjes in de verbetering van de interne communicatie. Binnen de afdelingen is dat zeker waarneembaar, maar tussen de afdelingen onderling en voor Woonplus als geheel is er nog ruimte
42
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
43
44
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
45
RENDEMENT
Rendement
Tabel 5:
Efficiëntere bedrijfsvoering
doelstellingen, acties en resultaten in het kader van rendement
Doelstellingen
Voornemens en acties 2010
Resultaten 2010
Waarborgen financiële continuïteit
Bedrijfsvoering efficiënter maken.
Wij hebben kosten bespaard.
Benchmarking bedrijfsvoering.
Benchmarking is deel van onze bedrijfsvoering.
Planning- en controlcyclus strakker hanteren.
De nieuwe planning- en controlcyclus geeft beter inzicht in onze prestaties.
Realiseren meer verkoopinspanningen nieuwbouw.
De extra verkoopinspanningen hebben gezorgd voor verkoop van verschillende Kadewoningen en de woningen van Het Terras en Havendijk/Rijnstraat.
Zoeken naar optimale mix in het spanningsveld kwaliteit, kostenontwikkeling en opbrengsten nieuwbouw.
De werkwijze bij nieuwbouwprojecten is aangepast, zodat efficiënter kan worden gewerkt.
Terugdringen verhuurleegstand.
De beïnvloedbare leegstand is teruggedrongen van 255 woningen eind 2009 tot 125 woningen eind 2010.
Waarborgen investeringsruimte
Onze financiële positie is de afgelopen twee jaar verslechterd. Daarom hebben wij in 2010 actie ondernomen om op onze en de opbrengsten te verhogen. Ook de strakkere planning- en controlcyclus draagt ertoe bij dat we op het resultaat.
besparen
sturen
46
kosten te
beter kunnen
Op het gebied van financiën heeft Woonplus twee hoofddoelstellingen: financiële continuïteit en het waarborgen van investeringsruimte. Financiële continuïteit houdt voor ons in dat het eigen vermogen een zodanige omvang heeft dat ook op de lange termijn aan de betalingsverplichtingen kan worden voldaan. Daarnaast is van belang dat het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) voldoende faciliteringsvolume ter beschikking stelt door zich voor de drie komende jaren borg te stellen voor de benodigde financieringsruimte.
Efficiëntere bedrijfsvoering Het Centraal Fonds Volkshuisvesting houdt toezicht op onze financiële positie, de mate waarin wij de wetten en relevante regels naleven en onze interne organisatie en governance. Zij oordeelden dat de voorgenomen activiteiten tot 2013 passend zijn bij onze financiële mogelijkheden. Het fonds was kritisch over de kosten van de bedrijfsvoering. Mede daardoor hebben wij in 2010 onze bedrijfsvoering efficiënter gemaakt. In 2010 zijn bijvoorbeeld een aantal Quick Wins - snelle besparingsmogelijkheden - toegepast. Zo is er op de personeelskosten ruim € 200.000,- bespaard, onder meer door vacatures niet in te vullen. Met minder medewerkers hebben wij zo dezelfde taken efficiënter uitgevoerd. Daarnaast is een aantal activiteiten op het gebied van VvE, onderhoud en leefbaarheid uitgesteld, waardoor wij zo’n € 700.000,minder hebben uitgegeven dan begroot.
Planning- en controlcyclus strakker hanteren
Realiseren meer verkoopinspanningen nieuwbouw
In 2010 kreeg elke afdeling binnen Woonplus een rechtstreeks aanspreekpunt voor financieel-administratieve en controlgerelateerde onderwerpen. De afdeling Financiën & Control werkt dus meer vraaggericht en minder specialistisch. Naast de maand- en kwartaalrapportages, vonden ook periodieke kwartaalgesprekken plaats tussen de afdeling Financiën & Control en de managers. In het jaarrekeningtraject is een duidelijke relatie gelegd tussen planvorming, het jaarplan en de gerealiseerde prestaties zodat wij transparanter kunnen zijn in de verantwoording. De ingezette lijn wordt in 2011 voortgezet en uitgebouwd.
Naast een efficiëntere en meer inzichtelijke bedrijfsvoering werkten wij in 2010 ook aan het genereren van extra inkomsten. Door de crisis op de huizenmarkt, die ons in 2009 en 2010 parten speelde, liep de vraag van kopers naar koopwoningen terug. Daarom hebben wij ons in 2010 extra ingespannen om nieuwbouwprojecten te promoten, onder meer met open dagen. Zo leverden de Woonplus Wonendag op 29 mei en de Woonwensweken van 11 september tot en met 9 oktober extra mogelijkheden in de vrije verhuur en de nieuwbouw op. Extra verkoopacties zorgden dat bij oplevering van nieuwbouwproject Het Terras alle woningen al waren verkocht. Ook nagenoeg alle woningen van nieuwbouwproject Havendijk/Rijnstraat zijn voor oplevering verkocht. Bovendien werden vijf extra Kadewoningen van project Over het Water verkocht, Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
47
RENDEMENT
wat in 2009 niet wilde vlotten. De gezamenlijke aanpak van de afdelingen Wonen, Vastgoed en Communicatie met makelaars heeft dus duidelijk vruchten af geworpen.
Terugdringen verhuurleegstand Wij namen ons in het jaarplan van 2010 voor om het aantal dagen leegstand tussen huurbeëindiging en wederverhuur terug te dringen. Dat kan door strikter monitoren van het verhuurproces en door sneller een match te maken tussen klant en pand. In 2010 is een forse inhaalslag gemaakt. De beïnvloedbare leegstand is teruggedrongen van 255 woningen eind december 2009 tot 125 woningen eind december 2010. Dit hebben wij gerealiseerd door bijvoorbeeld meervoudig aanbieden in te zetten, waarbij wij verschillende kandidaten tegelijkertijd uitnodigden om de woning te bezichtigen. Deze bezichtigingen organiseerden wij ook op zaterdagen, zodat meer potentiële huurders erbij konden zijn. De kans van slagen is bij deze werkwijze veel groter dan bij het één op één aanbieden. Specifieke zaken waarover gerapporteerd dient te worden voorkomend vanuit het Besluit Beheer Sociale Huurwoningen (BBSH). • Woonplus heeft in 2010 geen woningen in eigendom verkregen (bouw en aankoop) met een kostprijs hoger dan € 200.000,-; • In de toegelaten instelling en in een aantal verbindingen/deelnemingen zijn in 2010 een aantal koopwoningen ontwikkeld met een kostprijs hoger dan € 200.000,- met als doelstelling het bedienen van de middeninkomens en het creëren van diversificatie van de bestaande woningportefeuille binnen de gemeente Schiedam. Het gaat hierbij om de volgende aantallen:
48
Woonplus Schiedam
15 woningen
Wijkontwikkelingsmaatschappij Groenoord
40 woningen
Over het Water BV
10 woningen
VOF Toernooiveld Schiedam
5 woningen
•H et percentage gemiddelde huurverhoging per 1 juli 2010 bedraagt maximaal 1,2%. In overleg met het SOBO is dit vastgesteld en uitgevoerd voor woningen. Dit is conform de richtlijnen van ministerie van VROM; • Alle batige saldi bestemd voor werkzaamheden op het gebied van de volkshuisvesting; • Woonplus heeft ook in 2010 geen financiële ondersteuning gegeven aan buitenlandse instellingen; • Voor 2010 zijn er met de Gemeente Schiedam afspraken gemaakt over samenwerking, waarbij gebiedsgerichte aanpak voorons beiden de leidraad is. Zowel fysieke als sociale projecten zijn daarbij gebiedsgericht gebundeld. De voortgang van deze afspraken zijn in diverse overleggen met de gemeente op ambtelijk niveau afgestemd. In 2010 zijn de eerste stappen gezet om gezamenlijk te komen tot gedeelde standpunten in een nieuw te formuleren gemeentelijke woonvisie. Dat vindt in 2011 verder zijn uitwerking en resulteert behalve in een gemeentelijke woonvisie ook in (meerjarige) prestatie-afspraken tussen gemeente en Woonplus.
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
49
50
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
51
Financieel jaarverslag
Woonplus Schiedam heeft 2010 afgesloten met een winst van 4 miljoen euro. Dit is hoofdzakelijk het resultaat van de . Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering over 2010 is .
van het bezit conform verwachtingen
herwaardering
De effecten van de financiële crisis op de woningmarkt zijn ook voor ons goed merkbaar. Lagere verkoopaantallen van het bestaand bezit en de langere doorlooptijden voor zowel de verkoop van nieuwbouwwoningen als bestaande woningvoorraad veroorzaken extra druk op onze investeringscapaciteit. Ons maatschappelijk vermogen wordt uitsluitend op verantwoorde wijze ingezet in het belang van de volkshuisvesting. Door de gevolgen van de situatie op de woningmarkt is Woonplus kritischer omgegaan met de beschikbare financiële middelen. Dit vraagt om besluitvorming waarbij nog meer dan voorheen de bepaling en de beheersing van de financiële risico’s randvoorwaarden zijn. Het investeren in de samenleving is, vanuit financieel oogpunt, vaak niet rendabel en daarom zullen steeds afwegingen gemaakt moeten worden over de financiële haalbaarheid. In 2010 hebben betrokken afdelingen van Woonplus een start gemaakt met de ontwikkeling, verbetering en realisatie van instrumenten die de beheersing van de bedrijfsrisico’s beter mogelijk maakt. De realisatie
52
en implementatie van deze plannen heeft deels plaatsgevonden in 2010 en wordt in 2011 gecontinueerd. De maandelijkse voortgangsrapportage en de terugkoppeling met de verantwoordelijke managers zijn geïntensiveerd om sneller te kunnen bijsturen gedurende het jaar.
gevolg van het voorgeschreven economische parameters, waaronder de discontovoet. De door het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) voorgeschreven discontovoet is gewijzigd van 6,0% in 2009 naar 5,25% in 2010. Dit leidt tot een winst op de post mutatie actuele waarde van 16,0 miljoen euro.
Jaarresultaat 2010
• Voorziening onrendabele investeringen De voorziening onrendabele investeringen is lager uitgekomen. Dit heeft een aantal oorzaken:
In 2010 behaalde Woonplus een negatief jaarresultaat vóór mutatie actuele waarde van 12,1 miljoen euro. Na mutatie actuele waarde ontstaat een positief jaarresultaat van 4,0 miljoen euro. De mutatie actuele waarde bedraagt voor 2010 16,0 miljoen euro en wordt voornamelijk veroorzaakt door aanpassing van de economische parameters, dat zich uit in een hogere bedrijfswaarde van ons bezit. Het eigen vermogen stijgt hierdoor van 79,6 miljoen naar 83,5 miljoen euro en de solvabiliteit stijgt van 18,0% naar 18,5%. Voor een verdere toelichting op de financiële resultaten verwijzen wij naar de hierna opgenomen verkorte jaarrekening met toelichting.
Enkele posten die materieel afwijken van de begroting worden hieronder toegelicht: • Bedrijfswaarde De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van het saldo van de kasstromen van de toekomstige inkomsten en uitgaven over de geschatte resterende levensduur van de investeringen. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt als toekomstige bestemming aan het einde van de exploitatieduur, tenzij anders bekend, uitgegaan van sloop en vervangende nieuwbouw in de vorm van huur- of koopwoningen. De stijging van de bedrijfswaarde is hoofdzakelijk het
Ten eerste is gedurende het jaarafsluitingsproces het moment waarop de investering wordt verantwoord gewijzigd, om meer aan te sluiten bij de best-practice in de branche. De investering wordt nu verantwoord, zodra het definitieve ontwerp is goedgekeurd door de directie. Ten tweede waren in de begroting afwaarderingen geprognosticeerd waarvan ultimo boekjaar 2010 het project nog niet intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd was. Ten derde zijn gevormde voorzieningen positief bijgesteld als gevolg van aangepaste economische parameters. • Verkopen Als gevolg van de economische crisis en de daarmee samenhangende daling van verkopen bestaande woningen is de realisatie achtergebleven ten opzichte van de begroting. Dit heeft in 2010 voor deze begrotingspost geleid tot een lagere verkoopresultaat van 2,5 miljoen euro. In 2010 zijn in totaal 25 verkochte woningen gepasseerd bij de notaris ten opzichte van 49 verwachte verkopen in de meerjarenbegroting. De inkomsten uit de verkoop van ons bezit zijn een belangrijke financieringsbron voor nieuwe investeringen; de investeringscapaciteit komt dan ook onder druk te staan door deze ontwikkeling. Er zijn inmiddels maatregelen getroffen om het verkoopresultaat in 2011 belangrijk te verbeteren.
Vennootschapsbelasting Met ingang van 1 januari 2008 is de vrijstelling van de vennootschapsbelasting voor de corporaties vervallen en valt ook Woonplus onder de integrale vennootschapsplicht. Dit betekent dat de corporaties over alle diensten belastingplichtig zijn. De over 2006, 2007, 2008, 2009 en 2010 berekende fiscale resultaten laten een fiscaal verlies zien. Deze fiscale verliezen kunnen de komende jaren verrekend worden met eventuele toekomstige fiscale winsten. Woonplus verwacht ook voor de komende jaren dat fiscaal gezien er sprake zal zijn van een verrekenbaar verlies, doordat Woonplus de komende jaren nog veel zal investeren in het kader van herstructurering.
Maatschappelijk rendement Ons rendement is meer dan de uitkomst van de winst- en verliesrekening. Vanuit onze maatschappelijke taak doen wij investeringen in de maatschappij, die niet direct en niet alleen onze corporatie ten goede komen. Dat noemen wij maatschappelijk rendement. In onderstaande tabel worden onze maatschappelijke investeringen inzichtelijk gemaakt. In verschillende hoofdstukken lichten wij deze projecten inhoudelijk toe.
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
53
Tabel: Overzicht maatschappelijk rendement Onderdeel
Omschrijving
Investering
Onrendabele investeringen in woningverbetering, nieuwbouw en aankoop van woningen in exploitatie
Woningverbeteringen zonder levensduurverlenging, huuraanpassing en woningwaarderingpunten
€
Nieuwbouw huur
€ 1.049
Aankopen huur
€
Totaal
€ 1.147
Wonen en veiligheid
€ 1.144
Buurt- en wijkactiviteiten
€ 1.041
Groenvoorzieningen
€
336
Werk/leerplekken
€
302
Achter de voordeur
€
196
Ontmoeten
€
246
Totaal
€ 3.265
Leefbaarheid
98
0
(x € 1.000)
Financieel beheer en risicomanagement Risicomanagement en financieel beheer staat steeds meer in de belangstelling, zeker gezien de huidige economische crisis. Ook binnen Woonplus staat dit onderwerp hoog op de agenda. Voorafgaand aan het verslagjaar is een begroting/meerjarenprognose opgesteld. De begroting en meerjarenprognose zijn als uitgangspunt (toetsingsnorm) gehanteerd voor de interne rapportages. Als kader voor de financieringsactiviteiten is in 2010, evenals in voorgaande jaren, een treasury jaarplan opgesteld. Voor de bewaking van de projectactiviteiten wordt onder andere gebruik gemaakt van een projectrapportage. In deze rapportage worden de risico’s per project (ook voor onze verbindingen) benoemd en voorzien van een financiële vertaling. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een interne voortgangsrapportage per project. Verder besteedt Woonplus veel aandacht aan administratieve organisatie en maatregelen van interne controle, onder meer door te werken met een mede door het management bepaalde Interne Controlekalender. In 2010 is wederom aandacht besteed aan actief benchmarken. Wij hebben samen met collega-corporatie Waterweg Wonen diverse onderwerpen opgepakt. Doelstelling is te leren van elkaar en leerpunten mee te nemen in de eigen bedrijfsvoering. Bij alle beslissingen zijn in 2010 de gevolgen voor de financiële positie van Woonplus beoordeeld op continuïteit en risico. Hierbij wordt gestuurd op optimale waardeontwikkeling op basis van bedrijfseconomische parameters.
54
De toekomst in cijfers De bijgaande financiële meerjarenprognose geeft inzicht in de financiële positie van Woonplus Schiedam in de periode 2011 tot en met 2016. In deze meerjarenprognose is rekening gehouden met de investeringen voor de komende jaren. Gezien het omvangrijke investeringsprogramma is het van belang om voldoende marge in de financiële positie te hebben, zodat wij eventuele tegenvallers kunnen opvangen. Het financieel beleid van Woonplus is gericht op het kunnen waarborgen van de continuïteit. Dit betekent dat er voldoende financiële ruimte moet zijn om blijvend en structureel voldoende te kunnen investeren in de vernieuwing van ons bezit. In 2009 zijn wij gestart met herijking van ons ondernemingsplan en onze vastgoedstrategie. Beide documenten bevinden zich eind 2010 in de afrondende fase. De nieuwe vastgoedstrategie resulteert in een programma met een vernieuwingstempo van 2,4%. De resultaten van de financiële doorrekening hiervan geven aan dat de gemaakte keuzes binnen de financiële kaders passen. Het is ook duidelijk dat de investeringsopgave op gespannen voet staat met de beschikbare financiële ruimte. Financiële vertaling De meerjarenbegroting 2011–2016 is de financiële vertaling van de visie van Woonplus Schiedam. Voor een gedifferentieerd woningaanbod wordt flink geïnvesteerd in bestaand bezit (renovatie, buurtplussen en opplussen), nieuwbouw huur (sociale en middeldure segment) en nieuwbouw koop. Daarnaast wordt ook geïnvesteerd in het woongenot (de woonomgeving en de leefbaarheid) voor onze huurder, onze klant.
Om al deze investeringen te kunnen doen, verkopen wij een deel van ons woningbezit. Verkoop zal niet alleen extra financiële middelen opbrengen, maar ook een gemengd woningaanbod creëren in bepaalde wijken: huur en koop bij elkaar, met een woningaanbod dat ook geschikt is voor starters. Omdat de verkoop van bestaand bezit eindig is, kijken wij naar alternatieve financieringsvormen om noodzakelijke investeringen in ons woningbezit te kunnen blijven garanderen. Ook het beheer van de woningen, bijvoorbeeld het dagelijks en planmatig onderhoud en de leefbaarheid, is financieel vertaald in de meerjarenbegroting. De gegevens uit de meerjarenprognose 2011 - 2016 zijn de basis voor de hierna gepresenteerde cijfers. Jaarlijks wordt de meerjarenbegroting geactualiseerd. Investeringsprogramma Totaal investeren wij van 2011 tot en met 2016 een bedrag van circa € 188,4 miljoen. Hierbij onderscheiden wij een aantal onderdelen, te weten: Financiële toets 1. H et investeringsprogramma in renovatie/ woningverbetering
€ 29,9 miljoen
2. H et investeringsprogramma in nieuwbouw huur
€ 71,9 miljoen
3. H et investeringsprogramma in nieuwbouw koop € 61,5 miljoen (eigen ontwikkeling) 4. H et investeringsprogramma in nieuwbouw koop (via samenwerkingsverbanden met de gemeente in de daarvoor opgerichte verbindingen en aparte juridische entiteiten).
€ 25,1 miljoen
Met het totale investeringsprogramma is een fors bedrag gemoeid. Om de financiële positie van Woonplus
veilig te stellen, is de financiële meerjarenpositie beoordeeld op de volgende aspecten: • een positief financieel resultaat, het saldo van opbrengsten en kosten per jaar; • de kasstroomontwikkeling die zich binnen bepaalde marges dient te begeven; • de solvabiliteit, voldoende marge om eventuele tegenvallers op te vangen; • een goede financieringsruimte, voldoende WSWborgingsruimte; • de ontwikkeling van de bedrijfswaarde van het woningbezit, voldoende marge in de toekomstige verdiencapaciteit; • een gezonde leningportefeuille, met voldoende spreiding in het renterisico. Resultaatprognose Op pagina 56 is de winst- en verliesrekening van Woonplus voor de periode 2011 tot en met 2016 weergegeven. De resultatenrekening is opgebouwd uit het bedrijfsresultaat, de financiële baten en lasten en de overige bijzondere baten en lasten. Deze componenten vormen samen het jaarresultaat. In de meerjarenprognose is rekening gehouden met de hiervoor genoemde geplande investeringen in de periode 2011-2016. De solvabiliteit op basis van de bedrijfswaarde is voldoende. In de meerjarenbegroting is verder rekening gehouden met verkoop van bestaand bezit. Dit om de investeringsopgave van de herstructurering mede te financieren. Het jaarresultaat voor mutatie actuele waarde is met uitzondering van 2011 in alle jaren positief. Solvabiliteit Op pagina 57 is de balans opgenomen vanuit de meerjarenbegroting van Woonplus van 2011 tot en met 2016. Ondanks de, per saldo, negatieve resultaatontwikkeling na mutatie actuele waarde in de periode 2011–2016, zal de solvabiliteit van Woonplus toch Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
55
voldoende blijven. Het toekomstige beleid van Woonplus is gericht op het verhogen van de efficiency en effectiviteit van de organisatie met als doel het creëren van een grotere solvabiliteitsmarge. Voldoende marge in de financiële positie van Woonplus Schiedam is noodzakelijk om eventuele tegenvallers te kunnen opvangen. Daarnaast is deze marge nodig om in de komende jaren nieuwe, nog niet begrote investeringen te kunnen doen. De solvabiliteit op basis van de bedrijfswaarde loopt van 18,5% in 2010 naar 15,5% in 2016. Analyse financiële positie Een analyse van de financiële positie - waarbij gebruik is gemaakt van de boekwaarde, de bedrijfswaarde, de operationele kasstromen en het weerstandsvermogen - geeft aan dat het vermogen toereikend blijft en de solvabiliteit op basis van bedrijfswaarde voldoende is. Ten opzichte van vorige jaar is de solvabiliteit licht gestegen van 18,0% tot 18,5%. De solvabiliteit op basis van de bedrijfswaarde wordt positief beïnvloed door de zogenaamde rentabiliteitswaardecorrectie op de leningen, omdat gezien de huidige lage rentestand meerdere leningen zijn afgesloten tegen een percentage lager dan de disconteringsvoet van 5,25%. Borging- en financieringsruimte In september 2010 heeft het Waarborgfonds Sociale Woningbouw een borgingsruimte vrijgegeven van € 46,5 miljoen voor de periode 2010-2012. Door het aantrekken van leningen in 2010 voor € 11,0 miljoen resteert voor 2011 en 2012 nog een fiatteringvolume van € 35,5 miljoen. Beoordeling CFV Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) beoordeelt de geleverde informatie in het voorjaar en geeft voor 1 juli een continuïteitsoordeel. In het najaar wordt aan de hand van de geleverde informatie voor 56
Winst- en verliesrekening Jaarrekening 2010 - Meerjarenprognose 2011 - 2016 (bedragen x 1.000)
Jaarrekening
Begroting
Prognose
Prognose
Prognose
Prognose
Prognose
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
57.755
60.026
60.895
61.562
61.954
62.615
63.010
3.238
3.365
3.414
3.451
3.473
3.510
3.533
390
390
390
390
390
390
Overige opbrengsten 1.907 886 900 913 930 945 Totaal bedrijfsopbrengsten 62.399 64.667 65.599 66.316 66.747 67.460
962
Huuropbrengsten Vergoedingen Overheidsbijdragen
Lasten onderhoud
-501
67.895
19.126
19.284
18.608
18.836
18.382
17.821
VvE Bijdrage
1.659
2.397
2.289
2.215
2.145
2.074
1.994
Leefbaarheid
3.265
831
837
844
848
850
852
Belastingen/verzekeringen
3.817
3.966
4.005
4.052
4.081
4.098
4.124
Personeelslasten
9.677
10.346
9.199
9.408
9.643
9.897
8.869
Overige bedrijfslasten
11.836
8.883
9.356
8.521
8.030
7.940
7.883
Financiële baten en lasten Resultaat gewone bedrijfsvoering Resultaat verkoop bestaand bezit
-15.262 4.661- 1.478
-15.274 3.844 4.492
Resultaat verkoop nieuwbouw
-3.689
- 743
Overige waardeveranderingen
-5.910
-5.031
Mutatie voorziening onrendabel WAP Nieuwland Mutatie latente belasting
1.147 - -118
-15.229 5.400 5.845 - -7.496
-15.206 7.462
-15.218 7.946
-14.968 9.251
41.543 26.352 -14.466 11.886
6.255
6.580
6.660
-714
-965
-960
78
-7.600
-11.954
-11.539
-2.745
7.162
-8.812
5.620
-500
8.500
7.900
-7.700
-1.180
-1.180
1.180
-1.180
-1.180
-1.180
119
119
119
119
119
Resultaat deelnemingen -297 1.000 - - - - Resultaat voor mutatie actuele waarde -12.050 -8.311 8.308 3.842 9.046 10.251 Mutatie actuele waarde 16.008 -2.299 -5.708 -4.907 -9.019 -10.582 Jaarresultaat na mutatie actuele waarde 3.958 -10.610 2.600 -1.065 27 331-
Balans Jaarrekening 2010 - Meerjarenprognose 2011 - 2016 (bedragen x 1.000)
Samenvatting In de meerjarenbegroting zijn wijzigingen van parameters, zoals de inflatie in relatie tot de huurverhoging, van grote invloed op de hoogte van de bedrijfswaarde aan het eind van het jaar. Hierdoor ontstaat een substantiële waardeverandering van de materiële vaste activa eind 2010 van circa € 16,0 miljoen, met een positief effect op het eigen vermogen.
Jaarrekening
Begroting
Prognose
Prognose
Prognose
Prognose
Prognose
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
ACTIVA Materiële vaste activa In exploitatie
425.099
425.039
425.115
426.492
433.869
431.354
1.181
3.678
7.148
16.414
6.590
6.095
9.501
5.779
5.544
4.580
3.841
3.404
3.124
2.963
Totaal materiële vaste activa 432.059 434.261 436.843 446.747 443.863 440.573
432.774
In ontwikkeling
21.544
Totaal bedrijfskosten 51.798 45.549 44.970 43.648 43.583 43.241 Bedrijfsresultaat 10.601 19.118 20.629 22.668 23.164 24.219
1 november een solvabiliteitsoordeel afgegeven. Het continuïteitsoordeel voor de prognose 2010-2014 is een A-oordeel. Het CFV concludeert dat de voorgenomen activiteiten in financieel opzicht passen bij de vermogenspositie van Woonplus. Het solvabiliteitsoordeel 2010 over verslagjaar 2009 is voldoende. Het CFV concludeert dat het vermogen op balansdatum 31 december 2009 groter is dan het voor Woonplus Schiedam vastgestelde risicobedrag, hetgeen tot het oordeel voldoende solvabiliteit leidt.
Ten dienste van de exploitatie
Financiële vaste activa
1.604
860
Onderhanden werk
3.948
9.738
Voorraad
1.665
Latente belasting
1.087
968
849
730
611
492
373
Vorderingen
8.521
3.469
3.478
3.488
3.496
3.503
3.511
Liquide middelen
1.566
-
-
- 11.427 -
-
- 9.261 -
-
-
420.310
-
7.812
5.773
-
6.787
-
-
-
-
Totaal activa 450.451 449.296 452.597 460.226 455.782 450.341
443.445
PASSIVA Eigen vermogen
83.532
72.922
75.522
74.457
Voorziening onrendabel
14.692
14.532
9.996
6.068
2.534
3.391
3.391
3.391
3.391
3.391
3.340
Langlopende schulden
330.174
333.521
338.770
351.262
352.752
347.807
346.027
Kortlopende schulden
19.519
24.930
24.918
25.048
25.155
24.990
25.275
450.451
449.296
452.597
460.226
455.782
450.341
443.445
Voorziening overig
Totaal passiva
74.484
74.153
-
68.618
-
185
119 7.620 -13.155 -5.535
Kengetallen: Solvabiliteit o.b.v. bedrijfswaarde
18,5%
16,2%
16,7%
16,2%
16,3%
16,5%
15,5%
(incl. rentabiliteitswaardecorrectie) Solvabiliteit o.b.v. bedrijfswaarde
17,5%
15,2%
15,8%
15,5%
15,7%
15,9%
14,9%
(excl. rentabiliteitswaardecorrectie)
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
57
Kengetallen Gegevens woningbezit Aantal verhuureenheden in exploitatie
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
Woningen 11.995 12.071 12.038 12.301 12.524 12.741 13.050 13.341 14.113 14.307 Garages/parkeergelegenheden 907 891 873 907 898 891 945 997 1.012 1.034 Winkels en bedrijfsruimten 132 136 139 137 138 127 124 119 115 124 Totaal aantal verhuureenheden 13.034 13.098 13.050 13.345 13.560 13.759 14.119 14.457 15.240 15.465 Aantal woningen naar netto huurprijsklasse Goedkoop (per 1 juli 2010: < € 357,37) 3.094 26% 3.438 28% 3.562 30% 3.854 31% 4.155 33% 4.498 35% 4.788 37% 5.200 39% 5.997 42% 6.129 43% Betaalbaar (per 1 juli 2010: > € 357,37 en < € 548,18) 7.804 65% 7.707 64% 7.619 63% 7.631 62% 7.555 60% 7.571 59% 7.579 58% 7.517 56% 7.487 53% 7.524 53% Duur (per 1 juli 2010: > € 548,18) 1.097 9% 926 8% 857 7% 816 7% 814 6% 672 5% 683 5% 624 5% 629 4% 654 5% Totaal aantal woningen 11.995 12.071 12.038 12.301 12.524 12.741 13.050 13.341 14.113 14.307 Ontwikkeling in het woningbezit 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 Aantal verhuureenheden in of uit exploitatie Woningen opgeleverd 1 107 25 62 122 23 92 - 56 Woningen gesloopt/overgedragen 52 18 237 228 271 199 299 652 - Woningen verkocht 22 52 51 57 68 133 84 119 211 311 Woningen samengevoegd 3 4 - - - - - 1 4 Parkeergelegenheid toename 17 18 32 11 18 4 - - 1 Parkeergelegenheid afname 1 - 66 2 11 58 52 15 23 66 Winkels en bedrijfsruimten toename - - 2 - 11 5 6 5 9 9 Winkels en bedrijfsruimten afname 4 3 - 1 - 2 1 1 - Panden in beheer voor derden - - - - 25 142 405 431 923 923 Kwaliteit van de woningen 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 Onderhoud van de woning Kosten niet-planmatig onderhoud per woning 618 649 625 575 428 500 535 450 504 422 Kosten planmatig onderhoud per woning 1.178 998 719 966 438 521 507 527 450 409 Verhuren van woningen 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 Huur van de woningen Gemiddelde huur 419,97 412,61 399,46 388,84 377,78 364,24 356,03 342,17 326,92 317,77 Gemiddeld aantal punten (WWS) 116 114 113 115 113 113 103 107 102 102 Gemiddelde puntprijs 3,61 3,53 3,45 3,38 3,27 3,22 3,44 3,21 3,18 3,10 Aantal huurders met IHS 2.237 2.852 3.057 3.414 3.795 4.665 4.869 4.911 5.255 5.591 Gemiddelde huursubsidie 180,99 174,27 162,84 159,79 153,79 146,10 139,22 139,01 138,81 128,58 Huurachterstand en huurderving in % Huidige huurders 1,3 1,3 1,5 1,5 1,6 1,2 1,3 1,6 1,7 2,0 Vertrokken bewoners 1,4 1,8 1,4 1,2 0,6 0,8 1,2 1,1 1,0 0,9 Huurderving verhuur 2,7 3,1 2,0 3,0 2,2 2,1 2,5 2,3 2,0 1,7 Huurderving sloop 0,7 0,5 1,4 0,7 1,9 1,5 1,5 4,1 2,2 Verhuurbaarheid Mutatiegraad % (woningen)* 7,3 7,5 7,1 8,9 8,4 7,9 8,8 7,2 8,5 11,0 * De mutaties in de herstructureringsgebieden Stad, Nieuwland en Groenoord (sloop) en de mutaties m.b.t. verkoop zijn niet meegenomen in de mutatiegraad.
58
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
59
Verkorte jaarrekening Balans per 31 december 2010 (na resultaatbestemming) ACTIVA
31-12-2010
31-12-2009
x € 1.000 x € 1.000 VASTE ACTIVA
PASSIVA
31-12-2010
31-12-2009
x € 1.000 x € 1.000 EIGEN VERMOGEN
Materiële vaste activa
Overige reserves
Onroerende en roerende zaken in exploitatie
Resultaat boekjaar
Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling Onroerende en roerende zaken t.d.v. de exploitatie
425.099
408.746
1.181
1.014
5.779
7.616
Totaal materiële vaste activa
432.059
79.574
105.581
3.958
-26.007
Totaal eigen vermogen 83.532 79.574 417.376
VOORZIENINGEN
Financiële vaste activa
Voorziening onrendabele investeringen
Te vorderen BWS subsidie
-
Voorziening gebiedsbijdragen
4.185
-
Deelnemingen
-
-
Voorziening deelnemingen
1.649
1.952
1.087
1.089
Vordering latente belastingen
2.607
“Vorderingen op deelnemingen en groepsmaatschappijen” Overige langlopende vorderingen
1.525
3.304
79
91
Totaal financiële vaste activa
2.691
7.091
Totaal vaste activa 434.751 424.467 VLOTTENDE ACTIVA Onderhanden projecten
3.948
Voorraad
1.665
11.688 735
Vorderingen
10.507
Voorziening loopbaanbudget
440
-
Voorziening jubileumuitkeringen
445
-
Totaal voorzieningen
Leningen overheid Leningen kredietinstellingen Waarborgsommen
32.540
33.103
297.620
295.499
14
14
Totaal langlopende schulden
1.011
104
132
Belastingen en premies sociale verzekeringen
4.100
75
Groepsmaatschappijen
2.448
-
-
720
Overlopende passiva
Totaal kortlopende schulden
186
598
916
3.095
Totaal vorderingen
8.521
330.174
328.616
KORTLOPENDE SCHULDEN
767
Overige vorderingen
14.761
LANGLOPENDE SCHULDEN
Huurdebiteuren
Overlopende activa
17.226
Gemeenten
Overige maatschappijen
12.809
Schulden aan kredietinstellingen
19
6.551
4.260
3.303
Belasting en premies sociale verzekeringen
366
368
Maatschappijen waarin wordt deelgenomen
117
-
14.757
9.361
Schulden aan leveranciers
19.519
19.583
5.631
Liquide middelen Totaal vlottende activa TOTAAL ACTIVA
60
1.566
13
15.700
18.067
450.451
442.534
450.451 442.534 TOTAAL PASSIVA Woonplus herijkt Jaarverslag 2010
61
Toelichting Balans Waarderingsgrondslagen voor de balans Materiële vaste activa De onroerende zaken en overige zaken in exploitatie De onroerende zaken en overige zaken in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de bedrijfswaarde. De onroerende en roerende zaken in ontwikkeling De onroerende zaken in ontwikkeling zijn gewaardeerd tegen de op balansdatum bestede kosten verminderd met een eventuele waardevermindering. De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs verminderd met de lineaire afschrijving. De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie bestaan uit investeringen in het kantoorpand en de automatisering.
Financiële vaste activa
Winst- en verliesrekening over 2010 Overige vorderingen De overige vorderingen zijn gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van een noodzakelijk geachte voorziening indien van toepassing. Onder de overige vorderingen worden de aan derden verstrekte geldleningen verantwoord.
Vlottende activa Onderhanden projecten De onderhanden projecten betreffen de grote renovatieprojecten en nieuwbouwprojecten ten behoeve van de verkoop die op balansdatum nog niet gereed zijn. Deze projecten zijn gewaardeerd tegen de reeds gemaakte kosten minus de reeds gedeclareerde termijnen en de reeds voorziene verliezen. De resultaten worden naar rato van de realisatie genomen. Vorderingen Onder de vorderingen zijn de huurdebiteuren, overige vorderingen en overlopende activa opgenomen. De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde op balansdatum onder aftrek van een voorziening voor eventuele oninbaarheid.
aankoop van bezit voor de huurexploitatie, waarvan de investeringen intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd zijn. Voorziening deelnemingen De voorziening deelnemingen heeft betrekking op de negatieve netto vermogenswaarde van de deelnemingen, waarvoor de corporatie zich aansprakelijk heeft gesteld. Langlopende schulden De langlopende schulden bestaan uit leningen bij de overheid, leningen bij kredietinstellingen en waarborgsommen. De langlopende schulden worden gewaardeerd op nominale waarde. Kortlopende schulden De kortlopende schulden worden gewaardeerd op nominale waarde en bestaan uit nog te betalen crediteuren, belastingen, transitorische rente, nog te betalen kosten en overige overlopende passiva.
2010
2009
x € 1.000 x € 1.000 BEDRIJFSOPBRENGSTEN Huren Vergoedingen Overheidsbijdragen
57.755
56.975
3.238
3.957
-501
1.676
Verkoop onroerende zaken
-2.211
5.279
Overige opbrengsten
1.907
2.548
Som der bedrijfsopbrengsten
60.188
70.435
BEDRIJFSLASTEN 986
948
Overige waardeveranderingen vaste activa
Afschrijvingen op materiële vaste activa
4.763
12.575
Lonen en salarissen
6.517
6.766
Sociale lasten
868
829
Pensioenlasten
1.219
1.231
Lasten onderhoud
21.544
19.879
Overige bedrijfslasten
20.664
17.481
Som der bedrijfslasten
56.561
59.709
Bedrijfsresultaat
3.627
10.726
FINANCIËLE BATEN EN LASTEN Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten
354 15.616
351 15.997
Te vorderen BWS-subsidie De te vorderen BWS-subsidie wordt gewaardeerd tegen contante waarde bij aanvang van de subsidie onder aftrek van de ontvangen bedragen. De BWS-vordering wordt jaarlijks opgehoogd met het rentepercentage volgens de subsidietoekenning.
Eigen vermogen Het eigen vermogen betreft de algemene bedrijfsreserve. Het berekende jaarresultaat zal conform de statutaire bepalingen ten gunste dan wel ten laste worden gebracht van de overige reserves.
Deelnemingen De deelnemingen zijn gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. Woonplus kan invloed van betekenis uitoefenen op het zakelijke en financiële beleid van de onder deze post verantwoorde deelnemingen.
Voorzieningen
Resultaat voor mutatie actuele waarde
-12.050
-9.398
Voorziening onrendabele investeringen De voorziening onrendabele investeringen is gebaseerd op het onrendabele gedeelte van complexmatige renovaties en woningverbeteringen van bestaand bezit en op het onrendabele deel bij nieuwbouw en
Mutatie actuele waarde
16.008
-16.609
Resultaat na mutatie actuele waarde
3.958
-26.007
62
Som der financiële baten en lasten
-15.262
-15.646
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
-11.635
4.920-
Belastingen uit resultaat
-118
1.089
Resultaat deelnemingen -297 -5.567
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
63
Toelichting winst- en verliesrekening Waarderingsgrondslagen voor de winst- en verliesrekening Algemeen Als baten verantwoorden wij die bedragen die op de balansdatum geïnd of invorderbaar waren. Als lasten verantwoorden wij de bedragen die op de balansdatum betaald, verschuldigd en/of voorzien waren. Bedrijfsopbrengsten Huren De huren bestaan uit de huuropbrengsten verminderd met de huurderving wegens leegstand en oninbaarheid. Vergoedingen Onder deze resultaten zijn de van huurders ontvangen voorschotten voor geleverde goederen en diensten verantwoord. De kosten hiervoor worden verantwoord onder de overige bedrijfslasten. Het uitgangspunt is dat de leveringen voor goederen en diensten budgettair neutraal zijn voor Woonplus Schiedam. Overheidsbijdragen Onder de overheidsbijdragen zijn de bijdragen verwerkt over 2008 en 2009 voor het WAP. Verkoop onroerende zaken De post verkoop onroerende zaken betreft het resultaat van de verkoop bestaand bezit en nieuwbouw koopwoningen. De opbrengsten bestaand bezit zijn verminderd met de bedrijfswaarde en de verkoopkosten. Het resultaat op nieuwbouw koopwoningen bestaat uit het verschil tussen de kostprijs en de verkoopprijs. Overige bedrijfsopbrengsten Hieronder zijn onder andere opgenomen: doorbelaste uren aan derden en projecten, vergoeding diensten (VvE), doorbelaste administratiekosten en overige opbrengsten. 64
Bedrijfslasten Overige waardeveranderingen van materiële vaste activa Hieronder zijn de mutaties in de onrendabele investeringen opgenomen die zijn gerealiseerd in het boekjaar. Daarnaast is het saldo van de vrijval van en de dotatie aan de voorziening onrendabele investeringen opgenomen. Ook verantwoorden wij in deze post het resultaat van de toetsing van de boekwaarde ten opzichte van de bedrijfswaarde en overige mutaties in de waardering.
middelen en de vordering uit hoofde van de BWS– subsidie. De rentelasten bestaan uit de betaalde en verschuldigde rente over de opgenomen langlopende schulden (opgenomen leningen). Resultaat deelnemingen Dit betreft het resultaat van de waardering van de deelnemingen. De deelnemingen zijn gewaardeerd tegen de vermogenswaarde.
Lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten Hieronder zijn verantwoord de uitbetaalde lonen en salarissen en het werkgeversdeel in de sociale lasten en pensioenlasten. Lasten onderhoud De onderhoudslasten betreffen de betaalde kosten inzake het planmatig en dagelijks onderhoud. Het dagelijks onderhoud bestaat uit klachtenonderhoud, mutatieonderhoud, contractonderhoud en de kosten van het materiaalverbruik. Overige bedrijfslasten De post overige bedrijfslasten bestaat uit: • kosten werkapparaat (overige personeelslasten, huisvesting, bestuurskosten, automatiseringskosten en algemene kosten); • zakelijke lasten (onroerendezaakbelasting, rioolrecht, verzekeringen en overige belastingen); • directe exploitatielasten (erfpacht, VvE-bijdrage, leefbaarheid, contributies en diverse overige exploitatielasten); • kosten vergoedingen (stook- en servicekosten). Financiële baten en lasten De rentebaten bestaan uit de opbrengsten van uitgegeven leningen, deposito’s, positieve saldi liquide Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
65
66
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
67
Toetsingskader De RvC gebruikt een eigen toezichtkader bij het nemen van besluiten, het beoordelen van bestuursvoorstellen en de bewaking van de realisatie van de doelstellingen van Woonplus.
Verslagen Verslag Raad van Commissarissen
In het toetsingkader staat de realisatie van de maatschappelijke taak van Woonplus centraal. Hierin zijn in het bijzonder vier belangrijke peilers te onderscheiden: • de investeringsopgave; • duurzaamheid en leefbaarheid; • de beheersing van risico’s verbonden aan de ontwikkeling van projecten • de continuïteit van de organisatie
Aanbieding Voor u ligt het jaarverslag 2010 van de Raad van Commissarissen (RvC) van Woonplus. De RvC heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar verbonden ondernemingen en het bestuur met raad ter zijde te staan. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de RvC zijn in artikel 9 van de statuten van Woonplus vastgelegd. Een en ander is verder uitgewerkt in het reglement voor de RvC d.d. 29 maart 2010. Deze is te raadplegen via de website van Woonplus. De RvC gaat uit van een proactieve taakopvatting en neemt eigen initiatieven bij de uitvoering van haar taken In dit jaarverslag legt de Raad van Commissarissen, als onderdeel van een maatschappelijk ondernemende organisatie, publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling heeft gegeven aan de uitvoering van haar taken en bevoegdheden in het afgelopen jaar.
68
In dit kader houdt de Raad van Commissarissen onder andere toezicht op: • realisatie van de doelstellingen van de corporatie; • realisering van de volkshuisvestelijke opgaven; • strategie en de risico’s verbonden aan de activiteiten van de corporatie; • opzet en werking van de interne risicobeheersingen controlesystemen; • kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording; • financieel verslaggevingproces; • naleving van toepasselijke wet- en regelgeving. Voor het uitoefenen van haar toetsingstaken gaat de Raad van Commissarissen uit van de volgende bronnen: • het BBSH ( toezicht op toegelaten instellingen); • de door haar goedgekeurde missie; • het jaarplan; • de begroting; • het treasury jaarplan; • het investeringsplan; • het ondernemingsplan • financiële- en projecten kwartaalrapportages • normen van het CFV en WSW
Taak en werkwijze In het reguliere overleg tussen RvC en bestuurder worden bestuursbesluiten goedgekeurd en vindt de formele uitwisseling van informatie tussen RvC en bestuurder plaats. Daarnaast werkt de RvC met drie commissies, n.l.: een remuneratie / selectie-, een audit- en een projectencommissie. In deze commissies worden specifieke onderwerpen uitgediept en vindt de voorbereiding van het reguliere overleg plaats. Ook laat de RvC zich regelmatig mondeling dan wel schriftelijk door het bestuur informeren over relevante interne en externe ontwikkelingen en de wensen en behoeften van belanghebbenden. De RvC heeft regelmatig contact met belangrijke stakeholders zoals SOBO, het college van B&W van Schiedam en de OR. Voor het vergaren van informatie en het bijhouden van relevante ontwikkelingen, worden tevens externe bijeenkomsten, zoals van van de Vereniging van Toezichthouders (VTW).
Activiteiten in 2010 De vergaderingen De Raad van Commissarissen is in het afgelopen jaar vier maal bijeen geweest voor de plenaire reguliere vergaderingen. Inhoudelijk heeft de RvC in 2010 bijzonder aandacht gegeven aan de consequenties van de financiële crisis en van de invoering van de nieuwe Europese regels. Daarom worden beide onderwerpen bij iedere vergadering geagendeerd. Daarnaast zijn er onder anderen de volgende gesprekonderwerpen aan de orde gekomen: • Opzet van het Ondernemingsplan, de portefeuillestrategie en het investeringsplan; • Kwartaalrapportages; • Voortzetting van de verbindingen; De verbindingen WOG CV, Over het Water BV en VOF Toernooiveld zijn opgericht om een gebiedsontwikkeling tot
• • • • • •
stand te brengen. De resultaten van deze projecten worden opgenomen in de kwartaalrapportages en besproken tijdens de vergaderingen. Zie bijlage Verbindingen op pag. 84 in dit jaarverslag. Managementletter en het Accountantsverslag 2009 van de accountant; Financieel beleid en continuïteit; Directiebrief; Solvabiliteitsoordeel 2010 van Centraal Fonds en Corporatie in Perspectief; Corporatierondebrief van het BZK; Diverse projecten o.a. Over ’t Water, Wibautplein, Watertoren, Huijsmansstraat en Hoogbouw Toernooiveld
De Raad van Commissarissen heeft in het afgelopen boekjaar de volgende documenten goedgekeurd: • Document ‘Goedkeuringsmomenten Vastgoedprojecten’ - 29 maart 2010; • Voorstel tot wijziging van de statuten - 29 maart 2010; • Wijziging reglement Raad van Commissarissen 29 maart 2010; • Jaarverslag 2010 - 9 juni 2010; • Jaarrekening 2010 - 9 juni 2010; • Jaarplan 2011 - 29 november 2010; • (Meerjaren) begroting 2011 - 29 november 2010; • Ondernemingsplan Woonplus Herijkt 2010 - 2020 9 juni 2010; • Treasuryjaarplan - 29 november 2010; • Start bouw van de projecten Huijsmansstraat 29 maart 2010, Watertoren - 19 april 2010 en Hof in Zuid - 17 december 2010. Commissies De primaire taak van deze commissies is het voorbereiden van de besluitvorming in de RvC. Van alle bijeenkomsten wordt een verslag gemaakt en ter advisering voorgelegd aan de RvC. Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
69
De remuneratie/selectiecommissie heeft de volgende taken: •H et werven, selecteren en voordragen van leden van de Raad van Commissarissen en van het bestuur; • Het doen van een voorstel voor de vergoeding voor de Raad van Commissarissen; • Het voeren van het jaarlijkse voortgang- en functioneringsgesprek met de directeur bestuurder. De remuneratie/selectiecommissie is drie keer bijeen geweest. De belangrijkste gespreksonderwerpen waren het voorbereiden van het voorstel inzake de vergoeding van de RvC en het voeren van het functioneringsgesprek en beoordelingsgesprek met de directeur bestuurder. De auditcommissie heeft de volgende onderwerpen in portefeuille: • de accountantscontrole; • de financiële verantwoording, inclusief waarderingsvraagstukken en toelichtingen; • de ontwikkeling van solvabiliteit en liquiditeit; • het functioneren van de accountant; • het jaarlijks evaluatiegesprek met de accountant. De auditcommissie is vijf keer bijeen geweest. Tijdens deze bijeenkomsten is gesproken over het ondernemingsplan, de managementletter en het treasury jaarplan. In het bijzijn van de accountant is o.a. gesproken over de jaarrekening 2009, het accountantsrapport en het interne controleplan. Beoordeling van het functioneren accountant heeft in 2009 plaatsgevonden. De projectencommissie heeft de volgende taken: • Het adviseren over het investeringsplan en ondernemingsplan; • Het adviseren over investeringen, indien en voor zover daarmee een bedrag boven de vastgestelde drempelwaarde overschrijden en/of voor Woonplus een aanzienlijk belang vertegenwoordigen; • Het adviseren over de informatievoorziening door middel van de projectenrapportage. 70
De projectencommissie is twee keer bijeen geweest. Gesproken is over de projectenrapportage, analyse van de projecten, het toetsingskader voor vastgoed projecten, de portefeuillestrategie en over voortzetting verbindingen. Twee keer is de audit- en projectencommissie gezamenlijk bijeengekomen. Gesproken is o.a. over de begroting 2011/ meerjarenbegroting en een haalbaarheidsonderzoek naar het opzetten van een Vastgoedfonds. Overige activiteiten In januari bezocht de RvC de nieuwjaarsbijeenkomst van Woonplus, die in het licht stond van het thema Woonmilieus voor belanghouders. Ook in januari is tijdens een discussiemiddag een presentatie gegeven over de doelstellingen van het nieuwe ondernemingsplan. Twee leden van de RvC hebben een structureel overleg met het bestuur en de voorzitter van de huurdersvereniging SOBO. Daarnaast vindt één keer per jaar een overleg tussen het bestuur van SOBO en de RvC in aanwezigheid van de directeur bestuurder. In 2010 heeft het overleg plaats gevonden in maart. Onderwerp was de bespreking van samenwerking en het “Tien punten plan voor Woonplus” opgesteld door de huurdersvereniging. In 2010 heeft de RvC bijzondere aandacht besteed aan de verdere vormgeving en inhoud van de toezichtstructuur en het toezichtkader. De RvC heeft gekozen om met het voltooien van dit traject te wachten en pas daarna de zelfevaluatie te houden. Dit traject is zorgvuldig gebeurd en heeft veel tijd gekost. Daarom is de zelfevaluatie verschoven naar 2011. Het resultaat van dit traject is tijdens een discussiemiddag in september met de directeur bestuurder en
het managementteam besproken. In oktober woonden leden van de RvC op uitnodiging van het Adviesforum een avond met het thema ‘De toekomst van de corporatiewereld’ bij. Een lid van de RvC heeft een structureel overleg met de ondernemingsraad (OR). In 2010 heeft het jaarlijkse overleg met de OR geen doorgaan gevonden vanwege miscommunicatie over data en de relatie naar overleggen met betrekking tot het ondernemingsplan. Wel heeft een delegatie van de RvC in november overleg gehad met de OR. Onderwerp hiervan was het uitwisselen van meningen en standpunten met betrekking tot uitvoering van het ondernemingsplan. In december heeft een delegatie van de RvC vergezeld door de directeur bestuurder kennis gemaakt met het (vernieuwde) College van B&W van Schiedam. Naast de kennismaking was de samenwerking ten behoeve van de ontwikkeling van de Schiedamse woningvoorraad het belangrijkste onderwerp van het overleg.
Deskundigheid en samenstelling De RvC bestaat uit 6 leden. In bijlage I is nadere informatie opgenomen over de samenstelling van de RvC, waaronder de nevenfuncties, de samenstelling van de commissies en het rooster van aftreden. De RvC werkt met een profielschets, gerelateerd aan zijn omvang, samenstelling en activiteiten, voor de gewenste deskundigheid en achtergrond van de RvC- leden. De profielschets is in 2010 ongewijzigd vastgesteld. Voor herbenoeming gelden dezelfde regels als voor benoeming. De RvC heeft in 2010 besloten tot herbenoeming van de heer E.M.L. Martens en de heer W.F. de Koning voor een periode van 4 jaar. Belangrijke argumenten hiervoor waren de kwaliteiten van het betreffende lid als de passendheid hiervan bij de profielschets.
Onafhankelijkheid De RvC waakt ervoor dat de meerderheid van haar leden onafhankelijk is in de zin van de in de Governancecode Woningcorporaties bepaling III 2.2 aangeduide criteria. Met één lid van de RvC zijn afspraken gemaakt om mogelijke (schijn van) belangenverstrengeling binnen het werkgebied van Woonplus te allen tijde te voorkomen.
Werkgeversrol De RvC is verantwoordelijk voor een goed Bestuur, onder meer door benoeming, schorsing, ontslag en jaarlijkse evaluatie van het bestuur. In 2010 is de samenstelling van het bestuur niet gewijzigd. De directeur bestuurder van Woonplus heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, omdat grote waarde wordt gehecht aan bestuurlijke continuïteit. Daarnaast heeft de RvC voldoende mogelijkheden om in te grijpen indien het functioneren van de directeur bestuurder daar aanleiding toegeeft. Voor de directeur bestuurder geldt een (wederzijdse) opzegtermijn zoals vastgesteld in de CAO Woondiensten.
In 2010 is geen sprake geweest van (transacties met) tegenstrijdige belangen waarbij leden van de RvC en of het bestuur betrokken waren. Tevens vervult geen van de leden van de RvC of het bestuur een nevenfunctie die onverenigbaar is met het lidmaatschap van de Raad of het bestuur. In 2010 is binnen de organisatie van Woonplus geen gebruik gemaakt van de ‘Regeling Melding onregelmatigheden’.
De RvC heeft in de vergadering buiten aanwezigheid van directeur bestuurder het functioneren van directeur bestuurder besproken. De Remuneratiecommissie heeft vervolgens in het jaarlijkse beoordelingsgesprek vastgesteld, dat de prestatie-eisen in 2009 goed zijn gerealiseerd. Op grond hiervan is aan directeur bestuurder een verhoging van 2% + CAO component van het vaste salaris toegekend. Daarmee blijft het
totale salarispakket binnen de norm zoals aangegeven door de commissie Izeboud. Nadere informatie over de bestuurdersbeloning 2010 is opgenomen in bijlage III, waarin tevens de honoraria van de RvC- leden zijn vermeld. Tot slot De Raad van Commissarissen dankt de bestuurder en de medewerkers voor hun grote inzet in het afgelopen jaar. Namens de Raad van Commissarissen, E.M.L. Martens, Voorzitter
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
71
BIJLAGE I
BIJLAGE II Nevenfuncties directeur bestuurder
BIJLAGE III Honorering bestuur en commissarissen
Per 31 december 2010 was de RvC van Woonplus als volgt samengesteld:
In het kader van zijn functie als directeur bestuurder van Woonplus vervult de heer B. Venhuizen geen onbezoldigde nevenfunctie.
Honorering bestuur Overzicht volgens Wet openbaarheid uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT)
Naam
Geb. jaar
Functie
Deskundigheids-gebied
Beroep
Nevenfuncties
National director Public Sector Jones Lang LaSalle
De heer E.M.L. Martens
1962
Voorzitter
Financiën HRM
De heer N.A. Nieuwstraten
1940
Vice- voorzitter
Volkshuisvesting HRM
Mevrouw H.M.A. Aarts De heer W.F. de Koning
1973 1948
Benoemd per
Herbenoemd per
Aftredend per
Voorzitter van de Royal Institute of Chartered Surveyors Nederland
1-6-2006
1-6-2010
1-6-2014
Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Elckerlyc Vlaardingen
1-6-2005
1-6-2009
1-6-2013
Vastgoed Financiën
Directeur gebiedsontwikkeling Amvest
1-6-2007
Financiën
Hoogleraar Bestuurlijke Informatieverzorging Business Universiteit Nyenrode
Lid RvT Stedelijk Gymnasium Leiden
1-6-2006
1-6-2011* 1-6-2010
1-6-2014
De heer J. Leeman
1948
Vastgoed Juridische zaken
Advocaat
Voorzitter Begeleidingscommissie Instituut Sociale Raadslieden Schiedam
1-7-2008
1-7-2012*
Mevrouw M.A. Scali
1960
Volkshuisvesting
Partner/ Consultant Hasper & vd Torn Organisatie en Management adviesbureau
Lid bestuur E-Quality Voorzitter Delftse Adviescommissie Voorrangsbepaling
1-6-2007
1-6-2011*
*) Herbenoembaar
Samenstelling Raad van Commissarissen De RvC bestaat uit ten minste vijf en ten hoogste zeven personen. Twee commissarissen worden benoemd na een bindende voordracht door het Schiedams Overleg Bewoners Organisaties (SOBO) en één commissaris wordt benoemd na een bindende voordracht door de Ondernemingsraad. Leden van de RvC kunnen op grond van de statuten / het reglement voor de Raad van Commissarissen voor een periode van vier jaar benoemd worden. Herbenoeming is één keer mogelijk voor een periode van vier jaar.
De RvC heeft uit zijn midden commissies ingesteld. Deze commissies waren in 2010 als volgt samengesteld: Commissie
Naam
Naam
Auditcommissie
De heer E.M.L. Martens
De heer W.F. de Koning
Projectencommissie
Mevrouw H.M.A. Aarts
De heer J. Leeman
Selectie/remuneratiecommissie
De heer E.M.L. Martens
De heer N. A. Nieuwstraten
In privésfeer vervult de heer B. Venhuizen de volgende onbezoldigde nevenfunctie: - SUMO scheidsrechter
Naam
Duur dienstverband in het verslagjaar in dienst
Belastbaar loon (€)
Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (€)
Directeurbestuurder
Van t/m
2010
2010
De heer B. Venhuizen
1-1-2010 t/m 31-12-2010
129.507,-
63.472,-
Commissarissen bij de Toetsingcommissie Beloningen Bestuurders. Conform de voorwaarden van de toetsingscommissie bestuurders had de directeur-bestuurder van Stichting Woonplus Schiedam een salaris van € 168.452,-. Aangezien dit minder is dan € 193.000,hoefde hiervoor geen toestemming te worden gevraagd bij de toetsingcommissie. Conform het controleprotocol (Rubriek A) moet er volgens de RJ 271 en RJ 645 de totale bezoldiging van bestuurders worden vermeld. Volgens de richtlijnen in de RJ moet de bezoldiging van de bestuurder worden toegelicht, dit betreft het belastbaar loon inclusief beloningen betaalbaar op termijn. Volgens de voorwaarden van de RJ bedraagt de bezoldiging van de bestuurder van de Stichting Woonplus Schiedam € 196.059,12 (inclusief € 46.840,- beloningen betaalbaar op termijn).
In het bedrag van beloningen betaalbaar op termijn ad € 63.472,- in 2010 is begrepen het pensioen werknemersdeel ad € 12.608,- en het pensioen werkgeversdeel bedraagt € 34.232,-. Sinds 1 juli 2010 is de Aedes Governance Izeboud vervallen. Sindsdien geldt dat er een maximum van € 193.000,- (Balkenende norm) voor bestuurders in de corporatiesector van toepassing is. Indien deze Balkenende norm wordt overschreden moet daar vooraf toestemming worden gevraagd door de Raad van
Honorering Raad van Commissarissen De honorering van de RvC is gekoppeld aan de zwaarte van de functie van de afzonderlijke RvC-leden en houdt rekening met maatschappelijke waarden en normen. De honorering is niet gekoppeld aan de prestaties van Woonplus.
Naam
Functie
Bruto vergoeding (€)
Onkosten vergoeding (€)
Totaal voor de loonheffing (€)
De heer E.M.L. Martens
voorzitter
9.503,-
-,-
10.025,-
De heer N.A. Nieuwstraten
vicevoorzitter
6.335,-
-,-
6.781,-
6.335,-
-,-
6.705,-
6.335,-
-,-
6.705,-
6.335,-
-,-
6.781,-
6.335,-
-,-
6.781,-
Mevrouw H.M.A. Aarts De heer W.F. de Koning De heer J. Leeman Mevrouw M.A. Scali
72
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
73
Verslag Governance 1. Governance Code
3. Raad van Commissarissen
Stichting Woonplus onderschrijft de beginselen die zijn vastgelegd in de Aedescode en de Governance Code Woningcorporaties. De Governance Code Woningcorporaties wordt gehanteerd voor het inrichten van de bestuurlijke organisatie. In deze paragraaf verantwoorden wij ons voor de inrichting van de governancestructuur binnen Stichting Woonplus. Meer gedetailleerde informatie is opgenomen op onze website (www.woonplus.nl/OverWoonplus/Verantwoording en toezicht).
De Raad van Commissarissen (in het vervolg aangeduid als RvC) bestaat uit zes personen. De RvC heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar verbonden ondernemingen en staat tevens het bestuur met raad ter zijde. In het verslag van de RvC in dit jaarverslag zijn de taak en werkwijze van de RvC nader beschreven, evenals de wijze waarop de RvC hieraan in 2010 invulling heeft gegeven.
Woonplus heeft de principes en uitwerkingen zoals opgenomen in de Governance Code Woningcorporaties in 2010 opgevolgd, met uitzondering van de volgende punten: II.2.1- In de Governance Code staat dat bestuurders maximaal voor vier jaar worden aangesteld. Na deze periode is het toegestaan om hen telkens voor een periode van vier jaar opnieuw te benoemen. De directeur-bestuurder van Woonplus heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, omdat grote waarde wordt gehecht aan bestuurlijke continuïteit. Daarnaast heeft de RvC voldoende mogelijkheden om in te grijpen als het functioneren van de directeur-bestuurder daartoe aanleiding geeft.
4. Het bestuur
2. Organisatieschema Directie bestuurder
Wonen 74
P&O
Communicatie
ICT & Facilitair
Financiën & Control
Vastgoedprojecten
VvE beheer
4.1 Taak en werkwijze De directeur-bestuurder is belast met het besturen van de woningcorporatie, wat onder meer inhoudt dat de directeur-bestuurder verantwoordelijk is voor: • de realisatie van de doelstellingen van de woningcorporatie; • de strategie; • de financiering; • het beleid; • de resultatenontwikkeling; • het beleid ten aanzien van deelnemingen van de corporatie. De directeur-bestuurder legt hiervoor verantwoording af aan de RvC. De directeur-bestuurder heeft bij de vervulling van zijn taak altijd het belang van de woningcorporatie voor ogen in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstelling. Hij weegt daarbij de in aanmerking komende belangen van bij de woningcorporatie betrokkenen af. De directeur-bestuurder verschaft de RvC tijdig de informatie die zij nodig heeft voor de uitoefening van haar taken. De directeur-bestuurder is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving en voor
het beheersen van de risico’s die verbonden zijn aan de activiteiten van de woningcorporatie. De directeurbestuurder rapporteert hierover aan de RvC en bespreekt de interne risicobeheersings- en controlesystemen met de auditcommissie en de RvC. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de directeur-bestuurder zijn in artikel 6 van de statuten van Woonplus omschreven. Een bestuursreglement wordt in 2011 aan de RvC ter besluitvorming voorgelegd. Materiële besluiten van de directeur-bestuurder tot het doen van investeringen boven een limiet van € 5 miljoen (NCW) is op basis van het document ‘Goedkeuringsmomenten Vastgoedprojecten’ onderworpen aan voorafgaande goedkeuring van de RvC. 4.2 Leden van het bestuur Het bestuur bestaat uit de directeur-bestuurder, Bob Venhuizen. De directeur-bestuurder is voor onbepaalde tijd benoemd. 4.3 Tegenstrijdige belangen In 2010 is geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen met betrekking tot de directeur-bestuurder zoals bedoeld in principe II.3 van de Governance Code Woningcorporaties.
5. Beleidsdoelstellingen 5.1 Doelstellingen, strategie en randvoorwaarden De directeur-bestuurder heeft na goedkeuring van de RvC in 2010 de volgende doelstellingen gehanteerd: Richten op de primaire doelgroep: •D oelgroep met inkomen tot € 33.000 goed bedienen en voorzien van gepaste woonruimte. Kwaliteit dienstverlening verhogen: • Verbeteren van de online dienstverlening en digitale interactie.
Terugdringen van huurachterstand, preventief/actief: • Op tijd ingrijpen en tijdig doorverwijzen naar hulpverleners. Woongenot bieden: • In 2010 was de aandacht daarbij nadrukkelijk gericht op het faciliteren en activeren van bewoners en hun initiatieven. Het subsidiëren van initiatieven kreeg een minder prominente plek. Vastgoedportefeuille vernieuwen: • Belangrijkste actie in 2010 was de herijking van de vastgoedportefeuille en -strategie. • Herijking van de meerjarenonderhoudsbegroting op basis van grootschalige vastgoedinventarisatie. • Meer prestatiegericht onderhoud. Kwaliteit en duurzaamheid verbeteren: • Verhogen van de prestaties van de woningvoorraad in het kader van het energielabel. Waarborgen financiële continuïteit: • Vergroten van de efficiëntie van de bedrijfsvoering door evaluatie, effectiviteit en verdere inrichting en praktische werking van de planning- en controlcyclus. • Terugdringen van verhuurleegstand door het strikter monitoren van het verhuurproces. • Benchmarken bedrijfsvoering met andere corporaties. Waarborgen investeringsruimte: • Zoeken naar optimalisatie in het spanningsveld kwaliteit, kosten versus opbrengsten nieuwbouw en renovatie. Samenwerking intensiveren: • In 2010 is hard gewerkt aan een belanghoudersregister. • Samenwerking op leer-/werktrajecten in het Woonpluscollege. • Samenwerking met adviseurs van Seniorenwelzijn in spreekuren voor ouderen en bij het bezoeken van ouderen. Organisatie en personeel: • Leren en groeien door versterking van het kostenbewustzijn en het rendementsdenken.
• I nvesteren in mensen; in 2010 zijn aan de medewerkers verschillende functiegerichte (groeps)trainingen en cursussen aangeboden. • Medewerkerstevredenheidsonderzoek. 5.2 Horizontale dialoog Woonplus heeft veel externe belanghouders: huurders, gemeente, overheid, zorg- en welzijnsinstellingen en collega-corporaties. We overleggen regelmatig op verschillende niveaus met deze partijen, zowel uitvoerend als bestuurlijk. Het bestuur overlegt periodiek met het Schiedams Overleg Bewoners Organisaties (SOBO), de gemeente Schiedam en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De organisatie heeft de verschillende belanghouders in kaart gebracht en presenteert in maart 2011 de belanghoudersidentificatie, als nieuw instrument, aan de RvC. In 2011 staan verdere activiteiten op het programma met het oog op belanghouders.
6. I nterne risicobeheersings- en controlesystemen 6.1 Risicobeheersing Het bestuur van Woonplus is verantwoordelijk voor de interne risicobeheersings- en controlesystemen, voor het actief managen van de strategische, financiële en operationele risico’s, en voor het beperken van de impact van mogelijke incidenten. Hieronder zijn enkele voorbeelden beschreven van risico’s waarmee wij te maken hebben. Dit overzicht beoogt geen uitputtende opsomming te geven van alle risico’s die voor Woonplus van belang zijn. Strategische risico’s • consequenties Europese wetgeving; • marktontwikkelingen (koop en huur).
Financiële risico’s • financiering van projecten; • achterblijvende verkoopopbrengst; • lasten planmatig onderhoud; • resultaten deelnemingen. Operationele risico’s • teruglopende kasstromen (voor het goed blijven volgen van de kasstroomoverzichten is een treasurypakket aangeschaft); • eenzijdig woningbezit. 6.2 Controlesystemen De directeur-bestuurder is verantwoordelijk voor het ontwerp, de implementatie en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Deze systemen hebben te maken met bijvoorbeeld beleidsvorming, processen, taken en het beïnvloeden van gedrag. Maar ook met andere aspecten van de organisatie die het mogelijk maken de doelstellingen te realiseren en potentieel wezenlijke fouten, verliezen of fraude of de overtreding van wetten en regelgeving te voorkomen, dan wel vroegtijdig te signaleren. Zelfs adequate en effectieve risicobeheersings- en controlesystemen bieden geen absolute garantie voor het realiseren van de ondernemingsdoelstellingen, noch kunnen zij wezenlijke fouten, verliezen, fraude of de overtreding van wetten en regelgeving volledig voorkomen. Gedurende het verslagjaar hebben wij de controleomgeving geanalyseerd en geëvalueerd, evenals de risico’s waaraan Woonplus is blootgesteld. De belangrijkste componenten van onze interne risicobeheersings- en controlesystemen in het verslagjaar waren: • regelmatige risicoanalyses van de operationele en financiële doelstellingen van de woningcorporatie (inclusief fraude-risico analyse); • integriteitsbeleid en implementatie daarvan in werkoverleg, functioneringsgesprekken en dergelijke; Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
75
Verslag ondernemingsraad •e en integriteitscode staat op de website van de woningcorporatie; • kwaliteitszorg en zelfevaluatie met het oog op visitatie; • handleidingen voor de inrichting van de financiële verslaggeving, alsmede voor de opstelling daarvan te volgen procedures; • een systeem van periodieke monitoring en rapportering. In voorgaande verslagjaren zijn de interne systemen, met name de systemen gericht op de administratieve organisatie en interne controle, geïnventariseerd en geëvalueerd. In 2011 wordt een beleids- en planning & controlcyclus opgesteld ter verbetering van de administratieve organisatie en de interne controle. Daarnaast is aandacht besteed aan de soft controls en de werking van het integriteitsbeleid.
waarin het verslag van de externe accountant over het onderzoek van de jaarrekening wordt besproken en waarin wordt besloten over de goedkeuring van de jaarrekening. De externe accountant kan tijdens deze vergadering vragen krijgen van de raadsleden over zijn verklaring wat betreft de getrouwheid van de jaarrekening.
8. Visitatie In 2008 heeft een visitatie plaatsgevonden. Het visitatierapport (gedateerd februari 2009) en het standpunt van directeur-bestuurder en de RvC hierover zijn op de website geplaatst.
De ondernemingsraad (OR) van Woonplus Schiedam heeft als doel om vanuit zijn medezeggenschap, taak en rol een constructieve bijdrage te leveren aan de ontwikkelingen binnen de organisatie. Ook in 2010 heeft de OR deze rol vervuld. In 2010 bestond de OR uit: Jeffrey Davidsz
voorzitter
Richard Hegeman
vice-voorzitter
Henny Verboon
secretaris
Carel Kalf
OR-lid
Sigrid Matla
OR-lid
Vacature
OR-lid
Linde Jansen
ambtelijk secretaris
7. Externe accountant
Adviezen
De RvC benoemt de externe accountant van Woonplus na advies van de directeur-bestuurder. Voor de periode tussen het verslagjaar 2004 en het verslagjaar 2011 is dat BDO. De directeur-bestuurder en de auditcommissie maken ieder ten minste eenmaal in de vier jaar een grondige beoordeling van het functioneren van de externe accountant in de diverse entiteiten en capaciteiten waarin de externe accountant fungeert. Deze beoordeling heeft in 2009 plaatsgevonden. De belangrijkste bevindingen en conclusies waren dat de huidige externe accountant praktijkgericht is en veel ervaring heeft met werkzaamheden in de wereld van corporaties. Een opmerking was dat er weinig afstemming lijkt te bestaan tussen de fiscale en de accountantstak.
Het ondernemingsplan In 2010 heeft de OR veel tijd en aandacht besteed aan het proces rond de ontwikkeling van het ondernemingsplan. Voor het eerst in de geschiedenis van Woonplus werd de organisatie geconfronteerd met een reorganisatieplan dat in de nabije toekomst leidt tot reductie van het aantal arbeidsplaatsen. Dit heeft geleid tot veel discussie en extra overleg tussen de OR en de bestuurder, maar ook met de Raad van Commissarissen. Ook heeft het geleid tot het indienen van een ongevraagd OR-advies, in het vroege voorjaar van 2010. Ondanks dit ongevraagd advies is het ondernemingsplan, nog vóór het indienen van een adviesaanvraag aan de OR, ongewijzigd bekrachtigd door de Raad van Commissarissen. Op verzoek van de OR is dit besluit teruggedraaid om de medezeggenschap de ruimte te geven, zoals de wetgeving gebiedt. De OR heeft veel vragen gesteld, waarop de antwoorden
De externe accountant woont doorgaans in elk geval het gedeelte van de vergadering van de RvC bij 76
noodzakelijk waren voor het behandelen van de adviesaanvraag. Over deze antwoorden bleek de directie op dat moment nog niet te beschikken. In de zomer van 2010 heeft een interventie plaatsgevonden om de verbinding weer te vinden in het contact tussen de bestuurder en de OR en om te streven naar goed overleg. Onder leiding van een mediator is gewerkt verbetering van de samenwerking. Eind 2010 hebben de bestuurder en de ondernemingsraad besloten tot de uitvoering van een gezamenlijk organisatieonderzoek voor Woonplus. Dit onderzoek zal begin 2011 plaats vinden. De tijd die nodig is voor het onderzoek en wil de bestuurder ook benutten om de uitwerkingen van het ondernemingsplan rond te krijgen, zodat alle nog openstaande vragen kunnen worden beantwoord. De adviesaanvraag over het ondernemingsplan zal in het voorjaar van 2011 ter behandeling aan de OR worden voorgelegd. Pilot Wonen Na de reorganisatie van 2009 vond binnen de afdeling Wonen een herschikking plaats. De OR heeft hierover een adviesaanvraag ontvangen. De OR heeft geadviseerd om het voorgenomen besluit uit te voeren in een pilot van een jaar. Na dat jaar zal men de pilot afsluiten met een evaluatie. De OR zal dan opnieuw de adviesaanvraag behandelen en de ervaringen en meningen van de achterban van de afdeling Wonen centraal stellen in het uit te brengen advies.
initiatief in eerste instantie niet overgenomen. In 2011 wordt over dit onderwerp opnieuw gesproken.
Overige onderwerpen BER De OR heeft met de directie onderhandeld over de bedrijfseigen regeling (BER). De regeling is begin 2011 voorgelegd aan de medewerkers van Woonplus. De OR is van mening dat er een goed pakket aan arbeidsvoorwaardelijke regelingen is afgesproken met de directie. Training In 2010 heeft Aldert Dreimüller, organisatiedeskundige in de corporatiebranche, de OR geadviseerd en voorgelicht. Ook heeft de OR zich laten bijscholen op het gebied van in- en externe communicatie. Onderhandelen vormde een belangrijk onderdeel van het onderricht. Verder heeft de OR een training gevolgd op het gebied van arbobeleid en wetgeving. Het jaar 2010 was voor de OR een boeiend, leerzaam en uitdagend medezeggenschapsjaar, waarin hard is gewerkt aan de professionalisering van de raad.
Initiatieven Voorstel brede arbocommissie De OR heeft een initiatiefvoorstel ingediend om het arbobeleid beter te borgen binnen Woonplus. De OR is van mening dat een bredere opzet van een arbocommissie, waarin ook aandacht wordt besteed aan milieuverantwoord ondernemen en duurzaamheid, past in de huidige maatschappij. De directie heeft het Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
77
Verslag Adviesforum Rol Het Adviesforum adviseert het bestuur over maatschappelijke en volkshuisvestelijke aangelegenheden en geeft Woonplus op die wijze een extra verankering in de Schiedamse samenleving. Samenstelling Om een zo breed mogelijk spectrum van de Schiedamse samenleving te bestrijken, hebben mensen met uiteenlopende achtergronden zitting genomen in het Adviesforum. De leden van het Adviesforum hebben Naam
Functie
Onderwerpen De bijeenkomsten van het Adviesforum vonden plaats in de maanden maart, juni, oktober en november 2010. Het Adviesforum heeft zich gebogen over de volgende onderwerpen: fusie, maatschappelijk rendement, de toekomst van de corporatiewereld, kennismaking nieuwe leden van het Adviesforum, huishoudelijke zaken en programma-inventarisatie 2011.
een zittingsduur van vier jaar; zij treden af volgens een door het Adviesforum vast te stellen rooster van aftreden. Aftredende leden zijn twee keer herkiesbaar. Conform het rooster van aftreden dienden de heer M. Halacoglu en de heer Th.W. van der Hoeven in 2010 af te treden, maar zij hebben zich herkiesbaar gesteld. Dit jaar heeft het Adviesforum er vijf nieuwe leden bij gekregen, te weten: de heer F. Minhas, de heer G. van der Vlies, mevrouw J. Berkouwer, mevrouw M. van de Plasse en de heer R.J. de Waardt.
Achtergrond
Benoemd per
Aftredend per
Herkiesbaar
De heer A. (Ad) Willemen
Lid
Wijkteamchef van de wijk Schiedam-Nieuwland bij de regiopolitie Rotterdam-Rijnmond
1999
2012
nee
Mevrouw C.M. (Lilith) Ebbinge Wubbenvan Praag
Lid
SBO Zuid-Holland, voorzitter commissie Zorg en Welzijn, bestuurslid (penningmeester) Stricklede
1999
2013
nee
Mevrouw E.M. (Els) Sleeswijk Visserde Bruijn
Lid
Oorspronkelijk huisarts. Laatste twintig jaar gewerkt in het beleid, de organisatie en financiering van de landelijke gezondheidszorg, zowel vanuit de overheid, het veld als het onderzoek. Lid geweest van de Raad van Toezicht van de St. Thuiszorg Nieuwe Waterweg Noord
2001
2013
nee
De heer M. (Mert) Halacoglu
Lid
Onderwijzer
1999
2014
nee
De heer Th.W. (Theo) van der Hoeven
Lid
Ad interim manager DHV Eindhoven, afdeling constructies
1999
2014
nee
De heer J.W. (Jan Willem) van der Marel
Voorzitter
Directeur Beheer Vesteda Zuidoost
1999
2011
nee
De heer A. (Aniel) Ramawadh
Lid
Partner Buck consultants, ex-bestuurslid PvdA Schiedam, lid bewonersvereniging Sveapark
2008
2012
2x
Mevrouw T. (Truus) Bos
Lid
35 jaar werkervaring in diverse functies. Coördinatieproject intra-extramurale zorg; inspraak en participatieprojecten; eigen trainingsbureau; woningcorporaties: toewijzing, conflictbemiddeling, grote renovatieprojecten (en voormalig bestuurslid), bondsraadslid Consumentenbond, AdviesCommissie VrouwenEmancipatie Schiedam, VvE-bestuurder
2008
2012
2x
Onderwerp
Beschrijving
8 maart 2010
Fusie
Het advies van het Adviesforum luidt: Gezien de financiële positie van Woonplus, is het goed om alle opties van financiële samenwerking te verkennen. Dat geldt ook voor een eventuele fusie. Bij de verdere verkenning dient het probleem, het nut en de noodzaak nader uitgewerkt te worden en een samenwerkingspartner gezocht te worden die ‘past’ bij Woonplus. Afhankelijk van het soort fusie kunnen de nadelige gevolgen - zoals meer bureaucratie en meer interne focus - voor de klant en de belanghouder beperkt blijven. De klant en de belanghouder kunnen ook positieve effecten ervaren, zoals verbetering van de leefbaarheid en beter onderhoud.
16 juni 2010
Maatschappelijk rendement
Het advies van het Adviesforum luidt: Bij het maken van een keuze zijn naar het oordeel van het Adviesforum de volgende vragen aan de orde. 1. Levert de beoogde investering een bijdrage aan het ‘bestaansrecht’ van Woonplus? 2. Zijn er andere partijen die ten aanzien van het eventueel te realiseren project een minstens even grote verantwoordelijkheid hebben? Woonplus is mede op basis van het verleden geneigd veel initiatief naar zich toe te trekken. Dit is op zich prijzenswaardig maar niet langer aan te bevelen, omdat de corporatie lang niet altijd de probleemhouder is. Het is bovendien redelijk dat partijen die (mee)profiteren ook (mee)betalen. 3. Zijn er ter zake subsidies beschikbaar? 4. Is er sprake van een met redelijke zekerheid te voorspellen waardestijging van het vastgoed op termijn; kan verwacht maatschappelijk rendement worden vertaald in financieel rendement? 5. Is er - bij gebiedsontwikkeling - sprake van voldoende eigen bezit? 6. Is er - met name bij aanpak van probleemconcentraties - sprake van meer dan imagoversterking en/of beïnvloeding van gedrag? Het beïnvloeden van mentaliteit en gedrag anders dan via de spelregels van verhuur, valt naar het oordeel van het Adviesforum buiten de kerntaken van de corporatie. Woonplus is geneigd om op basis van het verleden veel initiatief naar zich toe te trekken: prijzenswaardig maar niet langer aan te bevelen.
26 oktober 2010
Mevrouw P. (Petra) de Koning
Lid
Medewerker financiën Vestia Rotterdam Noord
2008
2012
2x
De heer F. (Fahid) Minhas
Lid
Student aan de Technische Universiteit van Eindhoven, volgt binnen de Masteropleiding ‘Architecture Building and Planning’ de Mastertrack ‘Real Estate Management and Development’
2010
2014
2x
De heer G. (Gerard) van der Vlies
Lid
Eigenaar van een huishoudzaak in de Groenelaan en tevens eigenaar van een huishoudgroothandel
2010
2014
2x
Mevrouw J. (Jeannet) Berkouwer
Lid
Advocaat. In april 2010 in Schiedam een sociaal advocatenkantoor opgericht
2010
2014
2x
Mevrouw M. (Manja) van de Plasse
Lid
Locatiemanager in de kinderopvang. Drie jaar geleden een informeel netwerk opgezet voor vrouwen die in het centrum van Schiedam wonen. Vorig jaar is dit netwerk samengegaan met de SVP Schiedamse Vrouwen Platform
2010
2014
2x
De heer R.J. (Robert-Jan) de Waardt
Lid
Bouwkundig Woonmakelaar bij COM Wonen
2010
2014
2x
78
Datum
Toekomst van de corporatiewereld
In 2009 heeft het Adviesforum gediscussieerd over haar rol en haar samenstelling. In 2010 is zij begonnen met een nieuwe werkwijze. Bij deze doorstart wilden Jan Willem van der Marel, voorzitter van het Adviesforum, en Bob Venhuizen, directeur-bestuurder, graag even stil staan tijdens een speciale bijeenkomst. Zij nodigden voor deze inspirerende avond uit: de Raad van Commissarissen, het Adviesforum, de ondernemingsraad, het managementteam, het dagelijks bestuur, het SOBO, de klachtencommissie en een aantal adviseurs dat nauw betrokken is bij onze organisatie. De wereld om ons heen verandert snel en voortdurend, maar hoe ziet onze toekomst eruit? Met die vraag als uitgangspunt filosofeerde en spiegelde de bekende trendwatcher Adjiedj Bakas over de toekomst van de corporatiewereld.
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
79
Verslag Klachtencommissie 10 november 2010
10 november 2010
Kennismaking nieuwe leden Adviesforum
Programma-inventarisatie 2011
In het Adviesforum van 16 juni 2010 hebben de voorzitter van het Adviesforum en de directeur-bestuurder aangegeven te zullen kijken naar uitbreiding van het Adviesforum met nieuwe leden. Op 25 augustus 2010 heeft er een wervingsadvertentie – met als titel ‘Lid van het Adviesforum’ - gestaan in de volgende kranten: • De Echo • MaasstadPers • Nieuwe Stadsblad Er hebben in het totaal negen mensen gereageerd op de advertentie. Vier kandidaten zijn afgewezen en vijf kandidaten zijn uitgenodigd voor een gesprek. Naar aanleiding van de gesprekken zijn deze vijf kandidaten aangenomen als leden van het Adviesforum. Deze avond stond dan ook in het teken van kennismaking, informatieoverdracht en een inventarisatie van de onderwerpen voor 2011. Op 26 oktober 2010 sprak trendwatcher Adjiedj Bakas over de toekomst van de corporatiewereld. Naar aanleiding daarvan is deze avond gekeken naar onderwerpen en thema’s die het Adviesforum in 2011 zal gaan behandelen. Dat zijn de volgende onderwerpen geworden: • Woonruimteverdeling: alle nieuwbouwwoningen gebruiken voor de wooncarrière van Schiedammers (toewijzing 300 nieuwbouwwoningen per jaar) • Fusie van woningbouwvereniging met pensioenfondsen en zorg • Woningen voor wonen en werken en de relatie naar technologie: nu al wenselijk? • Trek naar de steden: - Hoe aantrekkelijk is Schiedam te maken? - Hoe is dit te beïnvloeden? • Vergrijzing.
Taak De Klachtencommissie adviseert het bestuur van Woonplus Schiedam over de afhandeling van klachten. De Klachtencommissie is in haar adviezen onafhankelijk van het bestuur. Als basis voor de adviezen dienen de regels zoals vastgelegd in het klachtenreglement. Huurders die problemen ondervinden bij klachtafhandeling door Woonplus zelf, kunnen zich wenden tot de Klachtencommissie. Voorwaarde is dus dat zij hun klacht eerst schriftelijk bij Woonplus kenbaar hebben gemaakt. Volgt er geen antwoord van Woonplus of is de klant ontevreden over het antwoord, dan kan de huurder de onafhankelijke Klachtencommissie inschakelen. Doel De Klachtencommissie heeft als doel het waarborgen van een goede klachtbehandeling bij Woonplus. De Klachtencommissie bereikt dit doel door het uitbrengen van formele adviezen aan de directeur-bestuurder van Woonplus. Samenstelling De Klachtencommissie bestaat uit een lid dat het Schiedams Overleg Bewoners Organisaties (SOBO) heeft voorgedragen en een lid dat Woonplus heeft
80
De samenstelling van de Klachtencommissie in 2010: Naam
Functie
Aftredend per
Herbenoembaar
De heer H. Stapel
voorzitter
01-03-2010
Ja
Mevrouw A. Meijer-Schaap
Commissielid aangedragen door SOBO
01-07-2012
Nee
Mevrouw P de Hoog-v.d. Beek
Commissielid
31-12-2011
Ja
Dhr. F. van Strien
Plaatsvervangend lid
01-01-2012
Ja
Mevr. M. Bjelobrk
Secretaris
-
-
voorgedragen. Deze leden dragen gezamenlijk een voorzitter voor. Verder is er nog een plaatsvervangend lid. De Klachtencommissie kan alleen vergaderen als er drie leden aanwezig zijn. De directeur-bestuurder van Woonplus benoemt de leden van de Klachtencommissie voor een periode van drie jaar. Deze zittingstermijn kan eenmalig verlengd worden met drie jaar. Woonplus faciliteert het secretariaat van de Klachtencommissie door het leveren van een secretaris.
Klachtenoverzicht In 2010 heeft de Klachtencommissie vijfentwintig klachten ontvangen. Na onderzoek blijken negentien van de vijfentwintig klachten op grond van het klachtenreglement niet ontvankelijk. Er zijn zes klachten in behandeling genomen. Hieronder staat een schematisch overzicht van de ontvankelijke en niet-ontvankelijke klachten. Om de privacy van de klagers te waarborgen, is een geanonimiseerd verslag uitgebracht. De klachten zijn gerubriceerd op de datum van binnenkomst.
Ontvankelijke Klacht
Onderwerp
Klacht binnen gekomen
Datum hoorzitting
Bijzonderheden
Datum uitgebracht advies
1.
Onderhoudsproblemen betreffende kozijnen
22 maart 2010
26 maart 2010
Betreft onderhoudsproblemen. De klant heeft in 2009 geklaagd bij de Klachtencommissie. De klacht is destijds ontvankelijk verklaard en een zitting was gepland. Op verzoek van de klant is de zitting in 2009 niet doorgegaan. De klacht is destijds teruggetrokken. Op 22 maart 2010 komt de klant opnieuw met dezelfde klacht.
1 april 2010
2.
Geluidsoverlast afkomstig van een lift
27 april 2010
13 juli 2010
Betreft geluidsoverlast van een lift.
29 juli 2010
3.
Aanvraag cv-installatie
31 augustus 2010
14 oktober 2010
Woning verwarmd door gaskachel. Verzoek cv te plaatsen tegen huurverhoging.
21 oktober 2010
4.
Verzoek vervangen keuken
5 oktober 2010
26 november 2010
Klant wil een nieuwe keuken.
26 november 2010
5.
Kwaliteit keuken
7 oktober 2010
28 oktober 2010
Klant klaagt over de kwaliteit van een keuken.
28 oktober 2010
6.
Nieuwe verlichting in algemene ruimte VvE Complex
7 oktober 2010
28 oktober 2010
Communicatie met een huurder wonende in een complex waar een Vereniging van Eigenaren actief is.
28 oktober 2010
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
81
Niet ontvankelijke klacht
Onderwerp
Klacht binnen gekomen
Reden niet ontvankelijk
Bijzonderheden
1.
Een bewonersvereniging klaagt over de communicatie met Woonplus
27 januari 2010
Een bewonersvereniging is geen klant volgens het klachtenreglement
Geadviseerd te klagen op persoonlijke titel. Is niet gedaan door de klager.
2.
Klacht over schoonmaakkwaliteit portiek
15 maart 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
3.
Klacht over woonruimteverdeling
16 maart 2010
Geschil over woonruimteverdeling
Klant heeft vervolgens niet geklaagd bij de Regionale Geschillencommissie.
4.
Hinder van buren
26 maart 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
Huurder had tot doel een klacht bij de afdeling Participatie in te dienen en heeft het verkeerde formulier gedownload van de site.
5.
Reparatieverzoek over vochtvlekken op het plafond na daklekkage
29 maart 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
6.
Reparatieverzoeken na woningacceptatie
2 april 2010
Termijn van twee maanden voor Woonplus om tot resultaat te komen is niet verstreken
Binnen de opgegeven twee maanden heeft Woonplus een oplossing geboden en was interventie van de commissie niet meer nodig.
7.
Handelswijze medewerker Woonplus
28 april 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
Afgehandeld door Woonplus, interventie Klachtencommissie was nadien niet nodig.
8.
Eigenaar in een complex klaagt over afhandeling reparatieverzoek VvE
20 mei 2010
Geen huurder van Woonplus
9.
Reparatieverzoek naar aanleiding van schimmel in de woning
1 juni 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
10.
Handelswijze medewerker Woonplus
21 juni 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
Afgehandeld door Woonplus Schiedam, interventie Klachtencommissie was nadien niet nodig.
11.
Vier huishoudens klagen gezamenlijk over buren in het portiek
29 juni
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
Huurders wilden een klacht bij de afdeling Participatie indienen maar hebben het verkeerde formulier gedownload van de site.
12.
Klacht over woonruimteverdeling
29 juli 2010
Geschil over woonruimteverdeling
Klant heeft vervolgens niet geklaagd bij de regionale geschillencommissie
13.
Overmatig huisvuil in de woonomgeving
29 juli 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
14.
Reparatieverzoek na lekkage
3 september 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
15.
Reparatieverzoek naar aanleiding van schimmel en vocht
13 september 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
16.
Reparatieverzoek naar aanleiding van kapotte verwarming
23 november 2010
Termijn van twee maanden voor Woonplus om tot resultaat te komen is niet verstreken
Binnen de opgegeven twee maanden heeft Woonplus een oplossing geboden en was interventie van de commissie niet meer benodigd.
17.
Reparatieverzoek naar aanleiding van schimmelvorming
29 november 2010
Termijn van 2 maanden voor Woonplus om tot resultaat te komen, is niet verstreken
Binnen de opgegeven 2 maanden heeft Woonplus een oplossing geboden en was interventie van de commissie niet meer nodig.
18.
Reparatieverzoek omtrent cv-ketel
16 december 2010
Niet eerder schriftelijk geklaagd bij Woonplus
19.
Stookkostenafrekening en het onderhoud van de woning
16 december 2010
Stookkostenafrekening in relatie tot onderhoud.
82
Er is geadviseerd om de Huurcommissie aan te schrijven.
Niet behandelde klachten De reden van niet-ontvankelijkheid is in meer dan de helft van alle gevallen dat een klacht niet eerst schriftelijk aan de desbetreffende afdeling van Woonplus is gemeld. Om deze reden zijn elf klachten niet in behandeling genomen. In twee gevallen betrof de klacht de woonruimteverdeling en daartoe is de Klachtencommissie niet bevoegd. In één geval kwam de klacht van een bewonersvereniging. Volgens het klachtenreglement moet een klacht door een huurder, of namens een huurder zijn gedaan om voor behandeling in aanmerking te komen. Eenmaal is een huurder doorverwezen naar de Huurcommissie. In totaal hebben drie huurders te vroeg bij de Klachtencommissie aan de bel getrokken. De afhandeltermijn van twee maanden die Woonplus ter beschikking staat na melding van een klacht, was in die gevallen nog niet verstreken. Alle niet-ontvankelijke klachten zijn door gestuurd naar de afdeling Wonen van Woonplus. Opvallend is dat geen van de klagers na het antwoord van Woonplus alsnog aanklopte bij de Klachtencommissie of aangaf hulp nodig te hebben. De conclusie daarvan is dat de Klachtencommissie ook met deze doorverwijzingen bijdraagt aan het verbeteren van het contact tussen Woonplus en haar klanten.
te handelen. In één geval bleek na de behandeling van de klacht dat Woonplus gehandeld heeft zoals van haar verwacht mag worden en heeft de klachtencommissie geen inhoudelijk advies uitgebracht. Van de vijf uitgebrachte adviezen, die met name over communicatie gingen, heeft de directeur-bestuurder van Woonplus het advies soms geheel en soms gedeeltelijk overgenomen. In alle gevallen heeft de klachtencommissie Woonplus geadviseerd beter op te letten op de wijze waarop zij haar antwoord aan de klant vastlegt. Door communicatie met de klant goed vast te leggen, wordt miscommunicatie voorkomen. De Klachtencommissie heeft Woonplus erop geattendeerd aandacht te schenken aan de communicatie binnen het bedrijf, zodat gelijksoortige klachten en andere problemen of misverstanden in de toekomst kunnen worden voorkomen.
Jaarverslag Klachtencommissie Heeft u interesse in een jaarverslag van de Klachtencommissie? Neemt u dan contact op met het secretariaat van de Klachtencommissie via 010-2045100. U krijgt dan een exemplaar opgestuurd.
Behandelde klachten In totaal zijn zes klachten ontvankelijk verklaard en kwamen er zes hoorzittingen. Zichtbaar was bij deze klachten dat een combinatie van onderhoudsproblemen en communicatiemisverstanden de reden tot klagen was. Deze klachten zijn in de kern terug te brengen naar een probleem dat huurders ervaren met het onderhoud van hun woning en of hun complex. De wijze waarop Woonplus communiceert, roept bij bewoners vragen op over afhandeltermijnen, afdwingbaarheid van werkzaamheden en willekeur ten opzichte van anderen op. In vijf van de zes gevallen heeft de klachtencommissie de directeur-bestuurder geadviseerd hoe de klacht af Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
83
Bijlage:
volgestort. De Directeur-bestuurder van Stichting Woonplus is bestuurder van de vennootschap en als directeur zelfstandig volledig bevoegd. Stichting Woonplus heeft een geldlening (bedrag per 31 december 2010) verstrekt van per saldo € 2.940.000,-. Er zijn geen bankgaranties afgegeven. De 100% deelneming is gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde.
Verbindingen Stichting Woonpromotie Schiedam, opgericht op 31 juli 1996. Het doel van de stichting is om woningzoekenden die op zoek zijn naar een koopwoning of duurdere huurwoning van informatie te voorzien via onder meer het Wooninformatie Centrum en tevens om de stad Schiedam als aantrekkelijke woonstad op de kaart te zetten. Financiële risico’s en inbreng zijn nihil. Deze deelneming is op nihil gewaardeerd op de balans. Stichting Winkelontwikkeling Binnenstad Schiedam, opgericht op 31 december 2004. Het doel van de stichting is het stimuleren van de herstructurering, vernieuwing en verbetering van de winkelfunctie in de Schiedamse binnenstad. Financiële risico’s en inbreng zijn nihil. Deze deelneming is op nihil gewaardeerd op de balans. Woonplus Holding b.v. (voorheen Noordvest Vastgoed b.v.), opgericht op 12 februari 1997. Het doel van de vennootschap is het deelnemen in, voeren van het bestuur over en het financieren van gelieerde b.v.’s. Stichting Woonplus is enig aandeelhouder en heeft het geplaatste kapitaal van € 18.160,- volledig 84
Woonplus Participatie b.v., opgericht op 31 december 2001. Het doel van de vennootschap is het deelnemen in, voeren van het bestuur over en het financieren van andere ondernemingen. Woonplus Participatie b.v. neemt deel in VOF Toernooiveld Schiedam. Woonplus Holding b.v. is enig aandeelhouder en heeft het geplaatste kapitaal van € 18.000,- volledig volgestort. Woonplus Holding b.v. is als bestuurder en directeur zelfstandig volledig bevoegd. Stichting Woonplus heeft een geldlening (bedrag per 31 december 2010) verstrekt van totaal € 1.229.167,-. Er zijn geen bankgaranties afgegeven. De 100% deelneming is gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde. Woonplus b.v., opgericht op 31 december 2001. Het doel van de vennootschap is het verlenen van diensten die rechtstreeks verband houden met de huurders van Woonplus, de verkoop van woningen, VvE en het beheren van woningen van derden. Woonplus Holding b.v. is enig aandeelhouder en heeft het geplaatste kapitaal van € 18.000,- volledig volgestort. Woonplus Holding b.v. is als bestuurder en directeur zelfstandig volledig bevoegd. Stichting Woonplus heeft geen geldleningen verstrekt en geen bankgaranties afgegeven. Er zijn in 2010 nog geen activiteiten uitgevoerd binnen de vennootschap. De 100% deelneming is gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde.
Woonplus Projectontwikkeling b.v., opgericht op 31 december 2001. Het doel van de vennootschap is het zelfstandig of met participanten ontwikkelen van bouwprojecten. Woonplus Holding b.v. is enig aandeelhouder en heeft het geplaatste kapitaal van € 18.000,volledig volgestort. Woonplus Holding b.v. is als bestuurder en directeur zelfstandig volledig bevoegd. Door Stichting Woonplus is een geldlening (bedrag per 31 december 2010) verstrekt van in totaal € 850.000,-. Door Woonplus Holding b.v. is een geldlening (bedrag per 31 december 2010) verstrekt van in totaal € 2.850.000,-. Er zijn geen bankgaranties afgegeven. Er zijn in 2010 nog geen projectontwikkeling activiteiten uitgevoerd binnen de vennootschap. Wel participeert Woonplus Projectontwikkeling b.v. in Over het Water b.v.. De 100% deelneming Woonplus Projectontwikkeling b.v. is gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde.
wijkontwikkelingsmaatschappij is de herstructurering van de wijk Groenoord. Stichting Woonplus participeert voor 49% in deze commanditaire vennootschap. Gemeente Schiedam is de tweede vennoot met eveneens 49%. WOG BV bezit de resterende 2%. Woonplus heeft bij oprichting € 490.000,- aan kapitaal gestort. In 2009 heeft Stichting Woonplus een extra kapitaal gestort van € 980.000,-. Beherend vennoot is de WOG Beheer b.v.. De WOG c.v. heeft een bancaire kredietfaciliteit van € 6.000.000,-. Ten behoeve van dit bankkrediet heeft Stichting Woonplus een borgstelling verstrekt voor een bedrag van € 3.000.000,-. Daarnaast heeft Stichting Woonplus een geldlening (bedrag per 31 december 2010) verstrekt van € 2.362.000,- doordat de koopsom voor de overdracht van te slopen opstallen voor een deel schuldig is gebleven in de vorm van een lening. De deelneming is gewaardeerd op netto vermogenswaarde.
W.O.G. Beheer b.v., opgericht op 21 augustus 2002. Het doel van de vennootschap is het oprichten, deelnemen in, voeren van het bestuur over en het financieren van andere vennootschappen en ondernemingen. Stichting Woonplus en gemeente Schiedam zijn elk voor 50% aandeelhouder. Woonplus Schiedam en heeft € 9.000,- gestort ter verkrijging van de aandelen, zijnde 50% van het geplaatste kapitaal ad € 18.000,-. Dit kapitaal is volledig volgestort. Stichting Woonplus heeft door haar deelname in het aandelenkapitaal 50% van de zeggenschap door middel van het stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders. Stichting Woonplus heeft geen geldleningen en bankgaranties verstrekt. De deelneming is gewaardeerd op netto vermogenswaarde.
Over het Water b.v., opgericht op 25 augustus 2005. Het doel van de vennootschap is het realiseren van nieuwbouw woningen op de locatie Over het Water (voorheen Parkweg Noord). In 2009 is de samenwerking met de andere aandeelhouder beëindigd en heeft Woonplus projectenontwikkeling de kapitaalstorting en de schulden van Over het Water b.v. aan deze aandeelhouder overgenomen. Woonplus projectontwikkeling b.v. is nu 100% aandeelhouder voor het totale geplaatste kapitaal ad € 20.000,-. Dit kapitaal is volledig volgestort. Woonplus Projectontwikkeling b.v. heeft een geldlening verstrekt (bedrag per 31 december 2010) van in totaal € 3.700.000,-. Stichting Woonplus heeft een rekeningcourant faciliteit beschikbaar gesteld van maximaal € 4.000.000,-. Er zijn geen bankgaranties verstrekt. De deelneming is gewaardeerd op netto vermogenswaarde.
Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Groenoord c.v., opgericht op 21 augustus 2002. De Wijk Ontwikkelingsmaatschappij Groenoord c.v. is een samenwerkingsverband tussen de gemeente Schiedam en Stichting Woonplus. Doel van deze vennootschap/
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
85
VOF Toernooiveld Schiedam, opgericht op 6 april 2006, is een samenwerking van Stichting Woonplus/ Woonplus Participatie b.v. met de gemeente Schiedam ten behoeve van de ontwikkeling van de locatie Toernooiveld (de voormalige Slachthuisbuurt). De samenwerking is op basis van 50% / 50%. Op de locatie Toernooiveld zullen nieuwbouwwoningen worden gerealiseerd. Ultimo 2006 is door Stichting Woonplus/ Woonplus Participatie b.v. kapitaal ingebracht voor een bedrag van € 1.000.000,-. Verenigingen van Eigenaren, Woonplus VvE beheert aan het eind van 2010 112 Verenigingen van Eigenaren. Van 57 VvE’s voert Woonplus het beheer uit zonder dat het eigendom heeft in het betreffende complex. De overige 55 VvE’s bestaan in totaal uit 47 VvE’s waar Woonplus een meerderheidsbelang (50% of meer) heeft en 8 VvE’s waar Woonplus een minderheidsbelang heeft. In totaal voert Woonplus het VvEBeheer voor 4900 appartementsrechten, waarvan plusminus 1600 appartementeenheden in bezit zijn van Woonplus.
86
Overzicht uitgegeven leningen aan verbindingen Stichting Woonplus Schiedam Leningen UG Geldnemer 2010
euro hoofdsom begin
euro datum begin
datum eind
vervroegde aflossing
rente %
stand 31-12-10
Woonplus Holding B.V.
490.083
1-nov-01
1-nov-11
toegestaan
7,0000%
90.000
Woonplus Holding B.V.
1.000.000
8-mei-09
31-dec-12
toegestaan
12 mnd euribor
1.000.000
Woonplus Holding B.V.
300.000
1-jul-09
31-dec-12
toegestaan
4,5000%
300.000
Woonplus Holding B.V.
550.000
1-jul-09
31-dec-12
toegestaan
4,5000%
550.000
Woonplus Holding B.V.
1.000.000
1-jul-09
31-dec-12
toegestaan
12 mnd euribor
1.000.000
Totaal Woonplus Holding B.V.
3.340.083
2.940.000
Woonplus project ontwikkeling BV
300.000
17-okt-05
31-dec-12
toegestaan
4,5000%
300.000
Woonplus project ontwikkeling BV
550.000
1-apr-06
31-dec-12
toegestaan
4,5000%
550.000
Totaal Project Ontwikkeling B.V.
850.000
850.000
Woonplus Participatie BV
1.000.000
1-jun-06
einde project
toegestaan
5,0000%
1.229.167
WOG c.v.
2.362.000
18-dec-08
31-dec-11
toegestaan
12 mnd euribor
2.362.000
Totalen
7.552.083
7.381.167
Woonplus herijkt
Jaarverslag 2010
87
Woonplus Schiedam Bezoekadres Valeriusstraat 3-5 3122 AM Schiedam (010) 204 51 00 Postadres Postbus 25 3100 AA Schiedam Internet www.woonplus.nl
Colofon Redactie Woonplus Schiedam Zinnige Zinnen, Gouda Vormgeving Vormbizz, Hoek van Holland Druk Kapsenberg Van Waesberge, Rotterdam Fotografie Steef Meyknecht