Woningmarktonderzoek Heldere kaders voor beleid

Woonstichting Sint Joseph Goed Wonen Liempde Gemeente Boxtel Woningmarktonderzoek Heldere kaders voor beleid 14 december 2010

Boulevard Heuvelink 104 6828 KT Arnhem Postbus 1174 6801 BD Arnhem

Projectnr. 5102.100/g

Telefoon Telefax

(026) 3512532 (026) 4458702

E-mail Internet

[email protected] www.companen.nl

Woonstichting Sint Joseph Goed Wonen Liempde Gemeente Boxtel Woningmarktonderzoek

14 december 2010

Inhoud 1. 2.

Samenvatting Inleiding 2.1. Vraagstelling 2.2. Aanpak en responsverantwoording 2.3. Leeswijzer 3. Terug- en vooruitblik 3.1. Demografische terugblik 3.2. Recente migratiebewegingen 3.3. Recente woningbouwproductie en prijsontwikkeling 3.4. Vooruitblik: bevolkings- en huishoudensprognose 3.5. Ontwikkeling € 33.614-groep 4. Woont men naar tevredenheid? 4.1. Tevredenheid woning 4.2. Tevredenheid woonomgeving 5. Woonwensen naar leefstijl 5.1. Leefstijlen 5.2. Starters 5.3. Gebonden kleine huishoudens 5.4. Mobiele kleine huishoudens 5.5. Gebonden gezinnen 5.6. Mobiele gezinnen 5.7. Gebonden senioren 5.8. Mobiele senioren 5.9. Bemiddelde senioren 5.10. Profiel van de vestigers 5.11. Profiel van de vertrekkers 6. Dynamiek en fricties op de woningmarkt 2011-2020 6.1. Kern Boxtel: vraag, aanbod en fricties op de woningmarkt 6.2. Liempde: vraag, aanbod en fricties op de woningmarkt 6.3. Lennisheuvel: vraag, aanbod en fricties op de woningmarkt 6.4. De € 33.614 doelgroep: vraag, aanbod en fricties 6.5. Gevolgen economische crisis 7. Specifieke woonconcepten 8. Verdieping in woningaanpassing en energie 8.1. Wonen als zorg of hulp om de hoek komt kijken 8.2. Bereidheid om te investeren in energetische maatregelen Bijlage I: Definitie leefstijlen Bijlage II: Tevredenheid huidige woonsituatie naar leefstijl Bijlage III: Factsheets per wijk en kern Bijlage IV: Vragenlijst

1 5 5 5 7 9 9 9 11 13 16 19 19 21 25 25 26 29 32 35 38 41 44 47 50 51 55 56 60 63 66 69 73 79 79 81 1 4 6 32

1. Samenvatting Plan van aanpak Het woningmarktonderzoek bestaat uit een bureaustudie van statistisch cijfermateriaal en een enquête onder alle zelfstandige huishoudens en starters in Boxtel. De enquête is zowel via internet, als telefonisch en schriftelijk afgenomen. De huishoudensenquête leverde 1.743 geslaagde enquêtes op, de startersenquête 171 enquêtes. Terugblik: van vestigingsoverschot naar vertrekoverschot In de afgelopen vijf jaar is het vestigingsoverschot in Boxtel (er kwamen meer mensen de gemeente binnen dan er vertrokken) omgeslagen in een vertrekoverschot. Deze ontwikkeling loopt ongeveer gelijk met de afname van de woningbouwproductie in de gemeente. Per saldo verlieten vooral jongeren de gemeente en kwamen gezinnen en 50 plussers zich juist per saldo vestigen in Boxtel. Eigen woningbehoefte tot 2020: ruim 600 woningen Voor de toekomst zijn enkele scenario’s uitgewerkt waardoor we een bandbreedte creëren voor de ontwikkeling van de kwantitatieve woningbehoefte tot 2020: • Op basis van de eigen woningbehoefte (migratiesaldo = 0, er vertrekken dus evenveel mensen als er zich vestigen) moet de woningvoorraad tussen 2010 en 2020 toenemen met ruim 600 woningen; • Op basis van de ambitie uit de gemeentelijke woonvisie moet de woningvoorraad tussen 2010 en 2020 toenemen met ongeveer 1.150 woningen (tot 2015 +850 woningen). Dat is ruim boven de eigen woningbehoefte. In dit geval zal de gemeente dus (nog meer dan in het verleden) mensen van buitenaf moeten aantrekken om de woningen gevuld te krijgen. We schatten de ontwikkeling op basis van de eigen woningbehoefte als meest reëel in. Huidige woning en woonomgeving scoort tussen 7 en 8 Men is over het algemeen redelijk tevreden over de eigen woning en woonomgeving. De beste scores zijn voor Lennisheuvel (woning en woonomgeving) en Munsel – In Goede Aarde (met name de woningen). De laagste rapportcijfers geven mensen in Boxtel Oost. Economische crisis klinkt door in de woonwensen Veel doelgroepen lijken een bescheidener ambitie in hun wooncarrière te hebben dan enkele jaren gelden te zien was. De economische crisis lijkt duidelijk mee te spelen in de woonwens. In de huur komt de vraag met name van starters: (eengezinswoning en meergezinswoning met en zonder lift) en senioren (meergezinswoning met lift en grondgebonden seniorenwoning). Het aanbod komt van jonge kleine huishoudens die willen opstromen en senioren die vanuit een reguliere grondgebonden woning naar een nultredenwoning willen. In de koopsector zijn met name gezinnen en jonge kleine huishoudens actief die willen opstromen (ruimere woning, hoger prijssegment). Het aanbod komt ook van gezinnen die naar een ruimere woning willen en van senioren die juist kleiner willen wonen en naar een huurwoning willen. Hierna vatten we de te verwachten ontwikkeling van de doelgroepen (krimp of groei) en hun woonvoorkeuren in grote lijnen kort samen.

-1-

Starters

•

Groeiende groep

•

Eerste

stap

op

woningmarkt •

Vooral huur

•

Appartement

Gebonden kleine

Mobiele kleine

huishoudens

huishoudens

Gebonden gezinnen

•

Afnemende groep

•

Afnemende groep

•

Afnemende groep

•

Opstroomprofiel

•

Opstromend profiel

•

Opstromend en deel

•

Huur/koop gelijk

•

Vooral koop Rijwoning + 2-

•

Huur/koop gelijk

onder-1 kap

•

Rijwoning + 2-

• +

Voorkeur

voor

•

rijwoning

afstromend profiel

onder-1 kap

kleine eengezinswoning Mobiele gezinnen

Gebonden senioren

Mobiele senioren

Bemiddelde senioren

•

Afnemende groep

•

Groeiende groep

•

Groeiende groep

•

Groeiende groep

•

Opstromend en deel

•

Afstromend profiel

•

Afstromend profiel

•

Afstromend profiel

afstromend profiel

•

Vooral huur

•

Vooral huur

•

Huurwoning

Vooral koop

•

Grondgebonden

•

Appartement +

•

Gestapelde

• •

2-onder-1

kap

en

grondgebonden

seniorenwoning

seniorenwoning

seniorenwoning

vrijstaande woning

Kansen en kwetsbaarheid in de woningmarkt Als we vraag en aanbod van elkaar aftrekken, komen de kansen voor nieuwbouw in beeld: Huur – kansen in het senioren-segment • In de huursector liggen de kansen in eerste instantie bij grondgebonden seniorenwoningen tot € 650. Ook voor meergezinswoningen met lift liggen er kansen, maar daar bestaan al diverse nieuwbouwplannen voor. • De vraag naar seniorenwoningen (grondgebonden en gestapeld) speelt met name in Boxtel Centrum. Ouderen willen bij de voorzieningen wonen. • Een kwetsbaar segment in de huur zijn de eengezinswoningen tussen de € 500 en € 650. • Kansen voor nieuwbouw in het segment vanaf € 650 zijn er nauwelijks. Slechts op zeer beperkte schaal in het senioren-segment. Koop – meeste mogelijkheden in het goedkope segment • Kansrijk zijn de goedkopere prijssegmenten, zowel rijwoningen (< € 200.000), tweekappers (< € 300.000), vrijstaande woningen (< € 400.000) als appartementen (< € 200.000). Seniorenwoningen zoekt men toch meestal in de huursector. • De duurdere prijssegmenten zijn juist kwetsbaar in de koopsector. Dat geldt voor de rijwoningen iets sterker dan voor de tweekappers en vrijstaande woningen.

-2-

•

•

Nieuwbouw voor starters lijkt niet noodzakelijk. Zij kunnen grotendeels geholpen worden via de bestaande voorraad (bijvoorbeeld via de verkoop van goedkope eengezinshuurwoningen). Kansen voor CPO liggen er vooral bij mobiele kleine huishoudens en mobiele gezinnen.

Toekomstige vraag naar nultredenwoningen groter dan het aanbod • Meer dan 90% van de verhuisgeneigde 55 plussers wil verhuizen naar een nultredenwoning. Het huidige aanbod van nultredenwoningen in Boxtel lijkt echter aanmerkelijk kleiner te zijn. • In de praktijk blijkt echter dat veel ouderen twijfelen tussen verhuizen en hun huidige woning aanpassen. De meeste senioren in Boxtel ervaren hun woning als geschikt of geschikt te maken. Slechts 17% vindt de huidige woning kwalitatief ontoereikend om bij een eventuele zorgvraag te blijven wonen. • 12% heeft bij een eventuele zorgvraag alleen extra aanpassingen in de woning nodig, 24% wil bij een zorgvraag kunnen beschikken over aanwezige zorgdiensten, 35% heeft beiden nodig en 12% vindt de huidige woning op dit moment al geschikt genoeg om bij een zorgvraag te kunnen blijven wonen. Gezinnen zijn het meest bereid om te investeren in duurzaamheid • De bereidheid om te investeren in energetische maatregelen is bij gezinnen en jonge kleine huishoudens het grootst. Senioren en starters zijn minder bereid tot investeren. • Huurders en eigenaar-bewoners hechten ongeveer evenveel waarde aan een energiezuinige woning, maar de bereidheid om daadwerkelijk hierin te investeren is onder eigenaar-bewoners iets groter. Samenvattend - Moeten de kansen voor nieuwbouw met name gezocht worden in de bouw van woningen geschikt voor senioren. Meer dan in het verleden moet de nadruk gaan liggen op grondgebonden woningen, sterk gedifferentieerd naar huur en koop en prijs-kwaliteitverhouding; - Er is zeker nog ruimte om tegemoet te komen aan de woonwensen van kwaliteitsdoorstromers. Het gaat veelal om gezinnen en jongere huishoudens die (meer) ruimte op prijs stellen. Nieuwbouw zal echter in toenemende mate moeten concurreren met vrijkomend aanbod in de bestaande woningvoorraad; - In geval de woningmarkt in voldoende mate in beweging komt (senioren en kwaliteitszoekers maken een volgende stap) is er niet of nauwelijks een noodzaak om voor starters nieuw aanbod toe te voegen. In dat geval is er veel meer sprake van een verdeelvraagstuk, waarin bijvoorbeeld verkoop van huurwoningen een positieve rol kan vervullen. - Enkele wijken van Boxtel vragen om specifieke aandacht, zoals Breukelen waar nauwelijks vraag is naar bestaande voorraad, Maar ook Munsel – In Goede Aarde vanwege het vrijwel geheel ontbreken van huuraanbod. In het centrum ontstaat – volgens het onderzoek- veel druk op seniorenhuisvesting (met risico’s bij te veel gestapeld aanbod). De uitdaging bestaat deze druk meer te spreiden over de wijken waar deze doelgroep nu woont. - De kern Liempde kent in de huursector nog een aantal kansen die sterk ingegeven zijn door de vraag van ouderen. Velen daarvan maken een koopwoning vrij, maar

-3-

lijken dit vrijkomend vermogen niet zozeer in een duurdere huurwoning te willen steken. - Voor Lennisheuvel geldt dat de te verwachten fricties op de woningmarkt –zoals verwacht- beperkt zullen zijn. Eventuele nieuwbouw zou in nauwe dialoog met het dorp ontwikkeld moeten worden. Overigens geldt dit laatste ook voor veel andere bouwplannen: heb aandacht voor wensen, invloed en zeggenschap van de nieuwe bewoners.

-4-

2. Inleiding De gemeente Boxtel en Woningstichting St. Joseph hebben behoefte aan een actueel inzicht in de woningmarkt als basis voor actualisatie van beleid. Nieuw actueel inzicht is wenselijk omdat ontwikkelingen op het gebied van demografie, economie, maar ook cultuur invloed uitoefenen op het woon- en leefgedrag van mensen. Voor St. Joseph en de gemeente is het belangrijk om deze ontwikkelingen nauwlettend te volgen en daarop in te spelen met de juiste producten en passend beleid. Voor nu en voor de lange termijn. Dit rapport doet verslag van dat nieuwe onderzoek dat de gemeente en Woningstichting St. Joseph samen hebben opgezet en laten uitvoeren. Belangrijk voordeel is dat door samen op te trekken in onderzoek en analyse er een gedeelde basis ontstaat als fundament voor nieuw beleid van beide organisaties.

2.1.

Vraagstelling

De centrale onderzoeksvraag is: Hoe ontwikkelt zich de woningbehoefte van huurders en kopers in kwantitatieve en kwalitatieve zin voor de komende tien jaar in Boxtel en haar wijken en kernen? En wat is de verwachting voor de lange termijn tot 2040?

Deze vraagstelling kent een aantal deelvragen: o

o o o

o

Welke klantgroepen/leefstijlen zijn te onderscheiden in Boxtel, wat zijn hun wensen ten aanzien van hun woning en woonomgeving en in welke mate zijn zij verhuisgeneigd? Welke woonconcepten/woningkwaliteiten spreken in Boxtel aan? Met in het bijzonder aandacht voor duurzaamheid. In welke mate bestaat behoefte aan (collectief) particulier opdrachtgeverschap? Hoe ontwikkelt zich de doelgroep van beleid (< € 33.614), wat zijn hun woonwensen en wat vraagt dit van de differentiatie aan huurwoningen naar kernvoorraad en mogelijke ook duurdere huur? Welke effecten zijn te verwachten van de huidige economische recessie in de regio Boxtel voor de korte en lange termijn?

2.2.

Aanpak en responsverantwoording

Er is gekozen voor een woonconsumentenenquête. Deze is zowel via internet als schriftelijk uitgevoerd onder de zelfstandige huishoudens in Boxtel. Dit wil zeggen dat eenieder in de gemeente Boxtel de kans heeft gehad om via internet deel te nemen aan de enquête. Verder was er de mogelijkheid om een schriftelijke vragenlijst aan te vragen om op die manier deel te nemen aan de enquête. Thuiswonende jongeren vanaf 18 jaar tot 30 jaar, de potentiële starters op de woningmarkt zijn uitgenodigd via internet deel te

-5-

nemen. Om ook in de kleinste kern Lennisheuvel voldoende respons te bereiken, heeft aanvullend een nabelactie plaatsgehad. Uiteindelijk hebben 1.916 huishoudens/personen deelgenomen aan het onderzoek; een respons van 15%. Met deze respons kunnen we uitgaan van een betrouwbaarheid van 95%. Dit houdt in dat de kans 95% is dat we dezelfde resultaten krijgen als we hetzelfde onderzoek opnieuw zouden uitvoeren, maar dan met een andere steekproef van de bevolking. Daarbij is sprake van een nauwkeurigheid van iets meer dan 2%. Dit houdt in dat een uitkomst van bijvoorbeeld 30% verhuisgeneigdheid bij een betrouwbaarheid van 95% in werkelijkheid tussen de 25 en 35% ligt bij een nauwkeurigheid van 5%. Voor dit woningmarktonderzoek is het vooral van belang om een goed inzicht te verkrijgen in de verhuisgeneigden. Dan kunnen we constateren dat op het niveau van de drie kernen het aantal respondenten (zo goed als) groot genoeg om representatieve uitspraken te doen, met de kanttekening dat de nauwkeurigheid afneemt in de kern Liempde en Lennisheuvel ten opzichte van kern Boxtel. Onderstaande tabel presenteert hierover een duidelijk overzicht: Tabel 2.1: Gemeente Boxtel. Respons enquête zelfstandige huishoudens (inclusief aandeel verhuisgeneigden) Verhuisgeneigden Aantal huishoudens (CBS)

Benodigde respons

Werkelijke respons

Aantal

Betrouwbaarheid

Nauwkeurigheid

Kern Boxtel Liempde Lennisheuvel Overig

10.370 1.790 420 -

865 210 150 -

1.321 (13%) 264 (15%) 133 (32%) 25

741 128 47 14

95% 95% 95% -

3,0% 7,0% 9,5% -

Gemeente totaal

12.580

1.225

1.743 (14%)

930

95%

2,5%

Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

Bezien we de respons naar eigendomstype dan is die onder huurders (13%) vergelijkbaar met die onder eigenaar-bewoners (14%)1. Onder huurders zijn het relatief vaker huishoudens met verhuisplannen die hebben deelgenomen aan het onderzoek: 58%, versus 52% onder eigenaar-bewoners. Tabel 2.2:

Gemeente Boxtel. Respons enquête zelfstandige huishoudens naar huidig eigendomstype (inclusief aandeel verhuisgeneigden) Huurwoning Koopwoning Werkelijke respons

Waarvan verhuisgeneigd

Werkelijke respons

Waarvan verhuisgeneigd

Kern Boxtel Liempde Lennisheuvel Overig

441 30 7 9

260 15 3 4

873 231 126 16

477 112 44 10

Gemeente totaal

487

282

1.246

643


Starters Naast alle huishoudens zijn ook alle inwonende jongeren tussen de 18 en 30 jaar in Boxtel aangeschreven: de potentiële starters. Ook onder hen is de kwalitatieve woningbehoefte geïnventariseerd. Er zijn 2.159 potentiële starters aangeschreven, waarvan er

1

De gemeente Boxtel heeft een woningvoorraad van ongeveer 3.825 huurwoningen en 8.785 koopwoningen.

-6-

uiteindelijk 171 hebben meegedaan aan de enquête (8% respons en ligt iets lager in vergelijk met onderzoek elders onder starters).

2.3.

Leeswijzer

De opzet van de rapportage is als volgt: • Hoofdstuk 2: gaat in op ontwikkelingen in bevolking en woningvoorraad: als terugblik en vooruitblik. • Hoofdstuk 3: stelt de tevredenheid rondom de woning en woonomgeving centraal en verdiept wonen met (eventuele) zorg. • Hoofdstuk 4: geeft een beeld van de woningvoorkeuren van de verschillende verhuisgeneigde doelgroepen. • Hoofdstuk 5: hierin wordt de woningmarktsituatie in beeld gebracht voor de kernen Boxtel, Liempde en Lennisheuvel. • Hoofdstuk 6: in dit onderzoek is aandacht besteed aan de behoefte aan verschillende woonconcepten, wie is waarin geïnteresseerd en waarom. • Hoofdstuk 7: heeft als thema woningaanpassing en energetische investeringen. • Bijlage I: geeft een overzicht van de definitie van de verschillende leefstijlen • Bijlage II: laat de tevredenheid met de huidige woonsituatie zien naar leefstijl. • Bijlage III: geeft een wijkgerichte uitwerking van de analyses voor de kern Boxtel, inclusief confrontatie met de beoogde nieuwbouwproductie (p.m.).

-7-

-8-

3. Terug- en vooruitblik 3.1.

Demografische terugblik

De gemeente Boxtel, bestaande uit de kernen Boxtel, Liempde en Lennisheuvel telde op 1 januari 2010 ruim 30.200 inwoners, verdeeld over ca. 12.500 huishoudens. De onderstaande figuur geeft een beeld van de bevolkingsontwikkeling in de gemeente Boxtel in relatie tot het geboorteoverschot (geboorte minus sterfte), de migratie en woningvoorraadontwikkeling. Figuur 3.1: Gemeente Boxtel. Demografische ontwikkelingen 2005 – 2009 350 300 250 200 150 100 50 0 -50

2005

2006

2007

2008

2009

-100 -150 Geboorteoverschot Buitenlands migratiesaldo

Bevolkingsgroei Woningvoorraadontwikkeling

Binnenlands migratiesaldo

Bron: CBS, 2010.

Fluctuerende woningbouwproductie = fluctuerend migratiesaldo • Na 2006 neemt het binnenlands migratiesaldo sterk af (verhuizingen van personen binnen Nederland). Het vestigingsoverschot verandert in enkele jaren in een vertrekoverschot. • Het buitenlands migratiesaldo van emigratie en immigratie schommelde rond de 0. • De afname van het vestigingsoverschot loopt parallel met de daling van de woningvoorraadontwikkeling. De productie lag in 2005 en 2006 nog hoog (meer dan 200woningen per jaar) en is vanaf 2007 teruggezakt tussen de 50 en 100 woningen. • De afgelopen jaren bleek Boxtel in staat om meer mensen aan te trekken dan er vertrokken bij een substantiële woningbouwproductie. Echter, bij een beperktere woningbouwproductie verliest de gemeente Boxtel per saldo inwoners.

3.2.

Recente migratiebewegingen

Migratie: kans op gezinnen en structurele uitstroom jongeren De binnenlandse migratie heeft een grote invloed gehad op de bevolkingsgroei van Boxtel. Daarom willen we nog wat dieper ingaan op de migratiebewegingen. Eerst werpen we een blik op de migratie naar leeftijdsklassen.

-9-

Figuur 3.2: Gemeente Boxtel. Migratie personen naar leeftijd (2004 – 2008)

350 300 250 200 150 100 50 0 -50 -100 -150 -200 2005

2006 0-14

15-24

2007 25-49

50-64

2008

65+

Bron: CBS, 2010.

Over de hele periode 2005 – 2008 zien we een vertrekoverschot van jongeren tussen de 15 en 24 jaar. Deze groep verhuist vaak vanwege persoonlijke omstandigheden als werk of studie; een beweging die veelal niet samenhangt met het aanbod in de bestaande woningvoorraad of feitelijke nieuwbouw. Deze leeftijdsgroep heeft het perspectief - zeker voor bepaalde tijd - veelal elders liggen. • Tot en met 2006 zien we een sterk vestigingsoverschot van vooral personen tussen de 25 en 49 jaar en kinderen tot 14 jaar (dat laatste duidt op een vestigingsoverschot van gezinnen). Dit zal nauw samenhangen met de flinke woningbouwproductie. Vanaf 2007 zien we dit overschot steeds meer afnemen. • Sinds 2006 is er sprake van een vestigingsoverschot van 65-plussers. Wel is dit overschot de laatste jaren iets kleiner geworden. Dit kan samenhangen met de aanwezige intramurale zorgvoorzieningen in de gemeente Boxtel. De cijfers bieden geen nader kwalitatief inzicht. Uit welke omliggende gemeenten trok Boxtel de meeste mensen aan en waar ging men heen als men uit Boxtel vertrok? •

Tabel 3.1: Gemeente Boxtel. Migratie personen naar leeftijd (2005 – 2009) Gevestigd vanuit Vertrokken naar

Saldo 2005 - 2009

Best Eindhoven Haaren s-Hertogenbosch Oisterwijk Schijndel Sint-Michielsgestel Vught Overig Noord-Brabant

143 392 213 615 104 137 300 321 1.421

134 390 127 582 80 131 333 175 1.453

9 2 86 33 24 6 -33 146 -32

Totaal Noord-Brabant

3.646

3.405

241

Overige provincies

1.382

1.357

25

Totaal Nederland

5.028

4.762

266

620

610

10

Buitenland Bron: CBS, 2010

- 10 -

Boxtel: relatief sterke woningmarktpositie in de regio • Over de laatste vijf jaar kent Boxtel een overwegend positief migratiesaldo met haar omliggende gemeenten. Alleen Sint-Michielsgestel trekt meer mensen uit Boxtel dan andersom. • Boxtel boekt een relatief stevige migratiewinst op de gemeente Vught. • De meeste verhuisdynamiek heeft Boxtel met ’s-Hertogenbosch. Rond de 600 mensen zijn de afgelopen jaren vanuit die gemeente naar Boxtel vertrokken en andersom. Gevolgd door Eindhoven, Sint-Michielsgestel en Vught. • Het positieve migratiesaldo is grotendeels geboekt in de jaren 2005 tot en met 2007. Daarna slaat het vestigingsoverschot in veel gevallen om in een vertrekoverschot, wat ook uit het totaalbeeld van de gemeentelijke migratiecijfers viel op te maken (zie figuur 2.1). • Al met al vervulde Boxtel een sterke positie op de regionale woningmarkt. Op verschillende omliggende landelijke gemeenten werd migratiewinst geboekt en ten opzichte van de steden verliest de gemeente niet veel. • In hoofdstuk 4 gaan we nader in op de kwalitatieve samenstelling van vestigers en vertrekkers, hun motivatie en richting.

3.3.

Recente woningbouwproductie en prijsontwikkeling

Woningbouw: sterk accent op koopwoningen Tot en met 2006 kende Boxtel dus een sterk vestigingsoverschot. Daarna is dit in enkele jaren omgeslagen in een vertrekoverschot. Het ligt voor de hand een relatie te leggen tussen beide. Onderstaande figuur geeft het bouwvolume weer naar type en financieringswijze. Figuur 3.3: Gemeente Boxtel. Opgeleverde nieuwbouwwoningen naar woningtype (2005-2010) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2005

2006 Sociale huur

2007

Vrije sector huur

2008

Huur Bijz. doelgroep

2009 Eg koop

2010

Mg koop

Bron: CBS, St. Joseph, 2010.

•

•

Tot en met 2006 is de nieuwbouwproductie in Boxtel erg hoog geweest. In 2006 lag de productie nog op ruim 200 woningen, vanaf 2007 lag dat aantal op maximaal 110 woningen. De nadruk ligt duidelijk op het eengezinskoopsegment. Na 2007 zijn er nauwelijks nog huurwoningen opgeleverd.

- 11 -

• •

Vooral in 2006 zijn er veel meergezinswoningen opgeleverd; vooral in de koopsfeer (118). Blijkbaar heeft de stevige bouwproductie van koopwoningen in 2005 en 2006 veel mensen van elders getrokken. Dit hoeft overigens niet in direct zin te gebeuren, het kan natuurlijk ook door vrijkomend aanbod binnen Boxtel (huishoudens uit Boxtel spelen een woning vrij door verhuizing naar nieuwbouw en verkopen of verhuren de woning aan vestigers) zijn aangewakkerd.

Koopsector: sterke daling transacties en in veel gevallen ook daling van de prijs De woningmarkt heeft de afgelopen jaren te lijden gehad onder de gevolgen van de economische crisis. Ook voor Boxtel is dit het geval. We zullen dit illustreren aan de hand van het aantal jaarlijkse transacties en de prijsontwikkeling per woningtype. Tabel 3.2: Gemeente Boxtel. Aantal transacties per woningtype 2006-2010 2006

2007

2008

2009

2010¹

Groei/afname 2006 – 2009²

Rijwoning Hoekwoning 2-onder-1 kap Vrijstaand Appartement Overig

135 62 43 45 25 35

117 63 48 44 30 16

81 41 34 28 51 13

70 36 22 19 15 7

56 25 20 13 12 4

-48% -42% -49% -58% -40% -80%

Totaal Boxtel

345

318

248

169

130

-51%

Totaal Noord-oost Brabant 7.513 7.018 6.430 4.032 2.885 -46% ¹ Tot en met 2e kwartaal 2010 ² De procentuele groei/afname is berekend over de periode 2006 – 2009, omdat 2010 nog niet ten einde is. Bron: Kadaster.

• • •

2

Procentueel gezien is het aantal transacties in Boxtel (- 51%) de afgelopen jaren iets sterker afgenomen dan in de hele regio Noord-oost Brabant2 (- 46%). De meeste transacties in 2010 vonden tot nu toe plaats bij rijwoningen: 56. Het aantal transacties is in elk woningtype in de periode 2006 - 2009 bijna gehalveerd. De grootste negatiever uitschieter zijn de vrijstaande woningen. Het aantal transacties is met bijna 60% afgenomen. Het is overigens een landelijk beeld dat de verkoop van duurdere woningtypen de meeste hinder hebben van de economische crisis.

De Regio Noord-oost Brabant bestaat uit de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, Heusden, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill En Sint Hubert, Oss, Schijndel, 's-Hertogenbosch, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel en Vught.

- 12 -

Heeft de crisis er ook voor gezorgd dat de prijzen gemiddeld lager liggen dan voorheen? Tabel 3.3: Gemeente Boxtel. Gemiddelde transactieprijs naar woningtype 2006-2010 (x € 1.000) 2006

2007

2008

2009

2010¹

Groei/afname 2006 – 2009²

Rijwoning Hoekwoning 2-onder-1 kap Vrijstaand Appartement

239 249 310 519 168

253 273 306 579 210

247 274 341 488 213

251 245 290 442 211

247 243 304 545 189

5% -2% -6% -15% 26%

Totaal Boxtel

281

309

297

274

288

-2%

Totaal Noord-oost Brabant 279 292 296 274 279 -2% ¹ Tot en met 2e kwartaal 2010 ² De procentuele groei/afname is berekend over de periode 2006 – 2009, omdat 2010 nog niet ten einde is. Bron: Kadaster

• • •

Alleen bij vrijstaande woningen, het type woning waar de sterkste afname van het aantal transacties heeft voortgedaan, zien we een sterke prijsverlaging. Bij rijwoningen (+6%) en appartementen (+26%) zien we juist een prijsstijging. Al was het prijsniveau in 2006 bij appartementen aan de lage kant (€ 168.000). Hoewel voor 2010 niet alle cijfers beschikbaar zijn, ligt het prijspeil van de duurdere woningtypen (2-onder-1 kap en vrijstaand) op dit moment wat hoger dan in 2006. Mogelijk dat er zich een voorzichtig herstel voordoet, maar anderzijds hangt het ook samen met het feit dat het prijsniveau over een beperkt aantal woningen wordt berekend.

3.4.

Vooruitblik: bevolkings- en huishoudensprognose

Bevolking: piek van net geen 31.000 inwoners in zicht Eerst werken we een bevolkingsprognose op basis van migratiesaldo = 0 uit. Deze prognose rekent door hoe de bevolking zich ontwikkelt op basis van natuurlijke aanwas. Te zien is dat het aantal inwoners in de periode 2020-2025 gaat pieken, om vervolgens licht te gaan krimpen. De komende tien jaar is er nog sprake van een toename van ruim 600 inwoners, daarmee is dan ook bijna de bevolkingspiek van net geen 31.000 inwoners bereikt. Tabel 3.4: Gemeente Boxtel. Bevolkingsprognose 2010 – 2030 (op basis van migratiesaldo = 0) Saldo Procentuele 2010 2015 2020 2025 2030 2010 - 2030 groei < 15 jaar

5.415

5.570

5.385

5.265

5.140

-275

-5%

15 tot 24 jaar

3.585

3.485

3.480

3.620

3.460

-125

-3%

25 tot 34 jaar

3.310

2.920

2.855

2.770

2.845

-465

-14%

35 tot 55 jaar

8.820

8.435

7.910

7.395

7.135

-1.685

-19%

55 tot 75 jaar

7.115

7.980

8.485

8.330

8.285

+1.170

+16%

75+

2.020

2.315

2.795

3.560

3.950

+1.930

+95%

30.265 Bron: Companen, 2010.

30.705

30.910

30.940

30.815

+550

+2%

Totaal

- 13 -

Bevolkings- en woningbehoefteprognose: drie scenario’s Aan de hand van het Companen-prognosemodel zijn drie scenario’s voor de ontwikkeling van het aantal inwoners én huishoudens in de gemeente Boxtel uitgewerkt: Scenario 1: autonome behoefte: op basis van migratiesaldo = 0, dus natuurlijke aanwas. Scenario 2: trendprognose: op basis van trend in migratie van afgelopen jaren doortrekken; dit betekent een structurele lichte migratiewinst. Scenario 3: ambitieprogramma: op basis van de ambities uit de Woonvisie 2010 - 2014; dit betekent de eerste vijfjaarsperiode 850 woningen toevoegen en om vervolgens terug te vallen op de productie volgens migratiesaldo = 0 (scenario 1). Bevolkingsontwikkeling 2010-2030/2040 Onderstaande figuur geeft de bevolkingsontwikkeling weer volgens de drie scenario’s. Tevens is de provinciale bevolkingsprognose (2008) toegevoegd als referentie. Duidelijk wordt dat het migratie=0-scenario in ontwikkeling vrijwel overeenkomt met de provinciale prognose. Dit is geen gekke constatering, omdat de uitgangspunten ook sterk overeenkomen: beide gaan uit of werken toe naar migratie = 0. Figuur 3.4: Gemeente Boxtel. Bevolkingsprognose in scenario’s 2010-2030/2040 33000 32500 32000 31500 31000 30500 30000 29500 2010

2015 Autonome behoefte

2020

2025

Trendprognose

2030 Ambitiescenario

2035

2040

Provinciale prognose

Bron: Companen, 2010.

De trendprognose echter laat een gestage groei van het inwonertal zien als gevolg blijvend positieve migratiesaldi. De ambitieprognose piekt logischerwijs in de eerste vijf jaar. Er worden dan 850 woningen gebouwd, ruim boven de eigen woningbehoefte. Instroom van elders is dan nodig om de woningen te bezetten. Daarvoor zou dus in vijf jaar tijd een migratiewinst van zo’n 1.500 mensen moeten worden geboekt. Ter vergelijk: de afgelopen vijf jaar werd door de gemeente Boxtel een migratiewinst van ca. 275 personen geboekt. Woonbehoefteontwikkeling volgens de drie scenario’s De huishoudensprognose is de basis voor de bepaling van de (additionele) woningbehoefte en de noodzakelijke woningbouwproductie. Bij het bepalen van de woningbehoefte is rekening gehouden met een woningtekort.

- 14 -

Inlopen woningtekort Een woningbouwprogramma wordt opgesteld vanuit een bestaande situatie. Er wordt geen nulpunt gecreëerd, maar plannen en productie uit het verleden moeten worden meegenomen. Ervaringscijfers van Companen wijzen uit dat het woningtekort gemiddeld 2% van de totale woningvoorraad bedraagt: 2% van 12.600 woningen = 250 woningen. Dit woningtekort hebben wij ook in onze behoefteraming meegenomen. In dit model wordt de achterstand de komende tien jaar ingelopen. De drie scenario’s zijn ook uitgangspunt geweest voor het creëren van een bandbreedte in de woonbehoefteontwikkeling. Onderstaande figuur geeft het resultaat weer. Figuur 3.5: Gemeente Boxtel. Huishoudensprognose in scenario’s 2010-2030/2040 14500

14000

13500

13000

12500

12000

2010

2015

2020

2025

2030

Autonome behoefte

12610

12971

13224

13439

13542

Trendprognose

12610

13087

13469

13826

14089

Ambitiescenario

12610

13464

13759

13987

14126

Provinciale prognose

12610

12980

13340

13560

2040

13685

13500

13725 13725

Provinciale prognose doorkijk

2035

Bron: Companen, 2010.

Scenario autonome behoefte: de komende tien jaar neemt de woonbehoefte toe met ruim 600 woningen. Na 2020 neemt de groei sterk af en halveert naar ca. 300 woningen voor de periode 2020-2030. Scenario trendprognose: om het blijvende positieve migratiesaldo te kunnen huisvesten, groeit de woningbehoefte sterk. De komende tien jaar zijn 850 woningen nodig, 250 meer in vergelijk met het migratie = 0 scenario. De groei houdt logischerwijs aan en mag als nogal theoretisch beschouwd worden. Ambitiescenario: dit scenario gaat uit van daadwerkelijke realisatie van 850 woningen in de komende vijf jaar. Daarmee is de woningbehoefte voor de komende vijf jaar logischerwijs bepaald. Daarna vlakt de woningbehoefteontwikkeling af, omdat dan het migratie = 0 scenario wordt gevolgd. Economische hoogconjuncturele tijden - zoals in 2005 en 2006 - moeten herleven om dit scenario daadwerkelijk te laten plaatsvinden. Daar ziet het voorlopig niet naar uit. Ten behoeve van het woningmarktonderzoek en het projecteren van de resultaten voor de komende tien jaar is dan ook uitgegaan van het scenario autonome behoefte als meest waarschijnlijke scenario. Daarin wordt dus volop rekening gehouden met de lokale

- 15 -

woonbehoefte en worden ontwikkelingen zoals vergrijzing wel meegewogen. Sterke instroom van elders daarentegen (positieve migratieoverschotten) daarentegen niet. Woonbehoefteprognose in perspectief van ander prognoses Naast de Companenprognose - in zijn varianten - zijn er nog enkele prognoses beschikbaar voor de gemeente Boxtel. Het gaat dan om de woningbehoefteprognose van de provincie Brabant, Primosprognose en CBS-prognose3. Onderstaande tabel geeft de ontwikkeling van de woonbehoefte volgens die prognoses weer. Zoals eerder al geconstateerd ontlopen ze elkaar niet zo heel veel en is de trend duidelijk: groei in het aantal huishoudens, maar op termijn wel afnemende groei. De prognoses sluiten het meest aan op het migratie = 0 scenario, of wel autonome behoeftescenario van Companen. Tabel 3.5: Gemeente Boxtel. Huishoudensprognoses 2010 – 2030 door verschillende instanties* 2010

2015

2020

2025

2030

Saldo 2009 –2030

Procentuele groei

Provincie Brabant

12.610

12.980

13.340

13.560

13.725

+1.115

+9%

Primos

12.615

13.065

13.410

13.690

13.825

+1.210

+10%

+1.400 CBS 13.700 14.000 12.600 13.000 13.400 * De bevolkingsprognose van de PON is gelijk aan de prognose van de Provincie Brabant. Bron: Provincie Brabant, Primos, CBS

+11%

3.5.

Ontwikkeling € 33.614-groep

Door de Europese Unie is de grens voor de doelgroep (van beleid) op € 33.614 gelegd. Naar alle waarschijnlijkheid zal de corporatie vanaf 1 januari 2011 90% van haar vrijkomende sociale voorraad aan deze doelgroep moeten verhuren (de overige 10% mogen corporaties aan huishoudens met een inkomen boven die grens verhuren). In Boxtel heeft 36% (bron: CBS) van alle huishoudens een belastbaar inkomen tot en met € 33.614. Dat zijn ongeveer 4.500 huishoudens. We presenteren nu de prognose van deze doelgroep in een positief scenario (lichte economische groei van 1,5% per jaar) en een tegenvallend scenario (economische krimp van 1,5% per jaar tot 2015, daarna lichte groei van 1,5% per jaar). Met deze bandbreedte kunnen we ondanks de onzekere tijden met de huidige economische crisis toch enige richting geven aan de ontwikkeling van deze doelgroep voor de huursector, waardoor een zekere bandbreedte ontstaat. Om te kunnen bepalen of de huidige omvang van de sociale huurvoorraad voldoende is om de groep met een inkomen tot € 33.614 te voorzien van een huurwoning, maken we ook nog van enkele andere cijfers gebruik: • Omvang van de sociale huurvoorraad. Dit zijn de huurwoningen van St. Joseph en Goed Wonen Liempde samen (3.795). De toekomstige omvang van de huurvoorraad is exclusief beleid van de corporatie(s), zoals nieuwbouw, sloop en verkoop. • Het aantal huishoudens in de doelgroep dat in een koopwoning woont. We baseren ons hiervoor op uitkomsten van de enquête. Van de € 33.614 groep in Boxtel woont 25% in een koopwoning. 3

De Provinciale prognose ligt ongeveer op de lijn van migratiesaldo = 0 en is dus redelijk beleidsneutraal. De prognoses van CBS en Primos zijn niet geheel beleidsneutraal. Deze prognoses laten ook de migratiebewegingen uit het verleden en/of de verwachte woningbouwproductie in de toekomst in hun raming meewegen.

- 16 -

•

Het aantal huishoudens dat, gezien hun inkomen, niet tot de doelgroep behoort, maar wel in een sociale huurwoning woont (de goedkope scheefheid). Ook dit leiden we af uit de enquêteresultaten.

Tabel 3.6: Gemeente Boxtel. Ontwikkeling € 33.614 groep en ruimte in de sociale huurvoorraad (2010 – 2020) Positief scenario Tegenvallend scenario 2010

2015

2020

2015

2020

a. € 33.614 doelgroep b. € 33.614 doelgroep in de koop c. € 33.614 in de huur

4.540 1.135 3.405

4.290 1.075 3.220

4.020 1.005 3.015

5.090 1.270 3.815

4.765 1.190 3.575

d. Sociale huurvoorraad

3.795

3.795

3.795

3.795

3.795

390

575

780

-20

225

-1%

6%

e. Goedkope scheefheid (abs.) (d – c)

f. Goedkope scheefheid (%) 10% 15% 21% Bron: St. Joseph, Goed Wonen Liempde, CBS, Woningmarktonderzoek Companen 2010.

•

•

•

Op dit moment wordt 90% van de sociale huurvoorraad (3.795) bewoond door huishoudens met een inkomen tot € 33.614. De andere 10% is dus in feite ‘scheefwoners’. Omdat een deel van de huishoudens tot € 33.614 een koopwoning bezit, is de sociale huurvoorraad van Boxtel voldoende om de huishoudens tot € 33.614 die een huurwoning zoeken in hun behoefte te voorzien. Vanuit het oogpunt van de Europese richtlijnen zit men nu dus al op de 90% van de voorraad die verhuurd wordt aan de € 33.614 groep. In het positieve scenario neemt de € 33.614 groep met 500 huishoudens af tot 2020. De doelgroep wordt dus kleiner, terwijl de corporaties in de toekomst nog maar een beperkt aandeel van hun vrijkomend bezit mogen verhuren aan andere huishoudens dan de € 33.614 doelgroep. In het tegenvallende scenario neemt de doelgroep met een inkomen tot € 33.614 juist toe. Daardoor zou er rond 2015 zelfs een klein tekort in de sociale huurvoorraad voordoen.

- 17 -

- 18 -

4. Woont men naar tevredenheid? In dit hoofdstuk brengen we de tevredenheid over het wonen in Boxtel in beeld aan de hand van de tevredenheid over woning en woonomgeving van huishoudens. Waar zinvol is onderscheid gemaakt naar de wijken en kernen en of het een huur- of koopwoning betreft. In bijlage I is ook nog eens inzicht verschaft naar de (on)tevredenheid naar enkele relevante leefstijlen.

4.1.

Tevredenheid woning

Het oordeel dat respondenten vellen over hun huidige woonsituatie geeft een eerste beeld van de kwaliteitseisen die ze stellen aan hun woon- en leefomgeving.

• •

•

7,5 7,1

7,9 7,6

Gemeente

Lennisheuvel

8,2 7,4

Liempde

Munsel – In Goede Aarde

7,4 6,8

Woning 7,6 7,4 Woonomgeving 7,2 6,9 Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

Breukelen

Boxtel Noord - Selissen

Boxtel Oost

Boxtel Centrum

Tabel 4.1: Gemeente Boxtel. Waardering woning en woonomgeving uitgedrukt in rapportcijfer naar wijk/kern

8,2 8,0

7,6 7,2

Voor de gemeente in totaliteit krijgt de woning een 7,6 en de woonomgeving een 7,2. Dit zijn ruime voldoendes. Tussen de kernen / wijken bestaan onderling verschillen in de gegeven rapportcijfers. Zo geeft men in Lennisheuvel gemiddeld een 8,0 voor de woonomgeving, terwijl dat cijfer in Boxtel Oost en Boxtel Noord - Selissen onder de 7,0 ligt. Dit is een gangbaar beeld. Luxere, ruimere en dorpse woonmilieus worden vaak hoger gewaardeerd in vergelijk met ‘dichtere’ woonmilieus waar ook nog een behoorlijk aandeel huurwoningen staat. Hetzelfde geldt voor de waardering van de woning. Vaak is het feit of het een huur- of koopwoning is, bepalend in of een score hoger of lager uitvalt. Onderstaande tabel geeft dit ook weer.

Tabel 4.2: Gemeente Boxtel. Waardering woning en woonomgeving uitgedrukt in rapportcijfer naar huur-koop Rapportcijfer Woning Woonomgeving Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

•

Huur

Koop

Gemeente

7,0

8,0

7,6

6,9

7,4

7,2

Zowel huurders als eigenaar-bewoners geven een ruime voldoende voor hun woning en woonomgeving. Wel zijn huurders zowel op het gebied van de woning als woonomgeving minder tevreden dan eigenaar-bewoners.

- 19 -

Leeswijzer voor vervolg Het oordeel dat geveld wordt over de woning en woonomgeving werken we hierna uit voor de verschillende kernen / wijken en de onderscheiden leefstijlen. Omdat dit een vergaande uitsplitsing betreft, geven we de opvallende verschillen aan met kleuren. Bij interpretatie van de cijfers kun u het best: o Per aspect kijken naar het oordeel op gemeenteniveau. Dit geeft een beeld van de mate waarin men in totaliteit tevreden of neutraal is over dit aspect. Bijvoorbeeld in tabel 3.5 oordeelt 91% van de huishoudens in de gemeente positief of neutraal over de aanwezigheid van winkels voor de dagelijkse boodschappen. o Vervolgens kijkt u naar de wijken / kernen of leefstijlen (bijlage I). Is de cel ‘oranje’ dan wijkt het percentage voor deze cel in meer dan 5% af in negatieve zin. Is de cel ‘groen’ dan is er sprake van een afwijking van meer dan 5% in positieve zin.

Het rapportcijfer dat de inwoner van de gemeente Boxtel aan zijn of haar woning geeft is dus ruim voldoende en soms zelfs goed. Maar welke aspecten van de woning beïnvloeden dit cijfer op een positieve- danwel negatieve wijze? Hoe tevreden zijn de verschillende leefstijlen met bijvoorbeeld de keuken, badkamer en isolatie? Tabel 4.3: Gemeente Boxtel. Tevredenheid over aspecten van de woning naar huur-koop Aspecten van de woning

Huur

Koop

Woningtype

95%

100%

Gemeente 97%

Grootte van de tuin

88%

91%

90%

Omvang balkon

64%

94%

78%

Indeling van de woning

92%

97%

95%

Aantal slaapkamers

89%

96%

92%

Grootte van de woonkamer

90%

94%

92%

Kwaliteit van de keuken

78%

96%

88%

Grootte van de keuken

79%

93%

87%

Kwaliteit van de badkamer (wc, douche, etc.)

71%

93%

83%

Grootte van de badkamer

79%

90%

86%

Afwerking van de woning

77%

95%

89%

Kwaliteit warmte-isolatie

67%

88%

80%

Kwaliteit geluidsisolatie

58%

85%

75%

Onderhoudstoestand

76%

97%

90%

2e toilet op etage

97%

99%

98%

Garage

78%

94%

92%

Prijs

83%

97%

92%

Bovengemiddeld ( -5% of meer ten opzichte gemeentelijk gemiddelde) Benedengemiddeld (+5% of meer ten opzichte van gemeentelijk gemiddelde) Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

• •

• •

Eigenaar-bewoners zijn over alle aspecten van de woning meer tevreden dan huurders. Vooral over het balkon loopt de tevredenheid van de huishoudens uiteen. Van de eigenaar-bewoners is 94% hierover positief of neutraal. Bij de huurders is dit nog geen twee derde. De top 3 van woningaspecten waar huurders ontevreden over zijn: kwaliteit geluidsisolatie, omvang balkon en kwaliteit warmte-isolatie. Voor eigenaar-bewoners is geluid- en warmte-isolatie ook een punt van kritiek, met dien verstande dat het maar om een beperkt aandeel gaat dat ontevreden is.

- 20 -

De tevredenheid van de woning is ook tussen verschillende wijken en kernen vergeleken:

Gemeente

Lennisheuvel

Liempde

Breukelen


Boxtel Noord Selissen

Boxtel Oost

Aspecten van de woning Woningtype Grootte van de tuin Omvang balkon Indeling van de woning Aantal slaapkamers Grootte van de woonkamer Kwaliteit van de keuken Grootte van de keuken Kwaliteit van de badkamer (wc, douche, etc.) Grootte van de badkamer Afwerking van de woning Kwaliteit warmte-isolatie Kwaliteit geluidsisolatie Onderhoudstoestand 2e toilet op etage Garage Prijs

Boxtel Centrum

Tabel 4.4: Gemeente Boxtel. Tevredenheid over aspecten van de woning naar wijk en kern

96% 86% 76% 93% 85% 92% 89% 83%

98% 86% 73% 96% 95% 93% 88% 90%

96% 94% 82% 95% 94% 91% 84% 84%

99% 91% 91% 99% 97% 88% 98% 91%

98% 91% 66% 92% 89% 87% 87% 86%

99% 95% 67% 99% 96% 96% 90% 88%

100% 97% 100% 99% 97% 99% 90% 90%

98% 90% 76% 95% 93% 92% 88% 87%

82% 87% 86% 76% 77% 87% 98% 92% 90%

83% 87% 86% 74% 65% 86% 99% 90% 91%

83% 80% 82% 80% 70% 85% 98% 92% 89%

95% 90% 94% 98% 85% 99% 98% 93% 92%

74% 76% 87% 79% 70% 88% 96% 85% 89%

87% 85% 95% 88% 84% 96% 98% 95% 97%

97% 99% 98% 90% 97% 97% 96% 96% 98%

84% 86% 88% 80% 74% 89% 98% 92% 92%


Eerder is al geconstateerd dat Liempde en Lennisheuvel (logischerwijs) hoger scoren in vergelijk met de wijken in Boxtel. Voorgaande tabel laat zien dat dit ook geldt voor vrijwel alle afzonderlijke woningaspecten. Binnen de kern Boxtel valt Breukelen het meest op als wijk waarin lager dan gemiddeld wordt gescoord op vrijwel alle woningaspecten. Munsel – In Goede Aarde valt op door de hoge waardering. Opvallend is de lage waardering in Boxtel Oost voor de kwaliteit van geluid- en warmte-isolatie. Het is logisch om daar verband tussen te zoeken, zowel in oorzaak als oplossingrichting.

4.2.

Tevredenheid woonomgeving

Ook voor de woonomgeving zijn diverse aspecten uitgelicht en heeft men kunnen aangeven of men al dan niet tevreden is met bijvoorbeeld de aanwezigheid van winkels, openbaar vervoer, groenvoorzieningen, etc. Al snel blijkt dat huurders en eigenaar-bewoners elkaar veel minder ontlopen in de waardering van de woonomgeving in vergelijk met de woning, waar de verschillen veel groter zijn.

- 21 -

Tabel 4.5: Gemeente Boxtel. Oordeel woonomgeving (aandeel positief en neutraal) naar eigendomstype Aspecten van de woning

Huur

Koop

Gemeente

Aanwezigheid winkels voor dagelijkse boodschappen

94%

89%

92%

Parkeermogelijkheden

71%

77%

74%

Speelvoorzieningen

85%

83%

85%

Openbaar vervoer

73%

69%

72%

Hoeveelheid groenvoorzieningen

94%

91%

93%

Onderhoud groenvoorzieningen

79%

76%

78%

Aanwezigheid zorgvoorzieningen

90%

85%

87%

Aanwezigheid scholen

98%

95%

96%

Ontmoetingsplek jongeren

68%

73%

73%

Ontmoetingsplek ouderen

83%

85%

84%

Veiligheid in de buurt

80%

87%

86%

Buurtcontacten

87%

94%

92%

Netheid van de buurt

77%

88%

84%

Aanwezigheid kerk / kerkelijke gemeente

93%

96%

94%


• • • •

Ook over de woonomgeving is men grotendeels tevreden in Boxtel. Het meest tevreden is men over de aanwezigheid van scholen (96%), kerken (94%), winkels voor dagelijkse boodschappen en de buurtcontacten (beiden 92%). Het laagst (maar nog altijd overwegend positief) scoren: openbaar vervoer (72%), ontmoetingsplek voor jongeren (73%) en de parkeermogelijkheden (74%). Over het algemeen wijken de scores van huurders en eigenaar-bewoners weinig af van het gemeentelijk gemiddelde. Slechts in vier gevallen scoren huurders wat ruimer onder het gemeentelijke percentage. Het gaat dan om netheid, veiligheid, buurtcontacten en aan/afwezigheid ontmoetingsplek voor jongeren.

De tevredenheid over de woonomgeving kan sterk per locatie verschillen. Daarom is de tevredenheid ook tussen de wijken en kernen onderling vergeleken. Wat valt op:

- 22 -

Gemeente

Lennisheuvel

Liempde

Breukelen


Boxtel Noord Selissen

Boxtel Oost

Aspecten van de woonbuurt Aanwezigheid winkels voor dagelijkse boodschappen Parkeermogelijkheden Speelvoorzieningen Openbaar vervoer Hoeveelheid groenvoorzieningen Onderhoud groenvoorzieningen Aanwezigheid zorgvoorzieningen Aanwezigheid scholen Ontmoetingsplek jongeren Ontmoetingsplek ouderen Veiligheid in de buurt Buurtcontacten Netheid van de buurt Aanwezigheid kerk / kerkelijke gemeente

Boxtel Centrum

Tabel 4.6: Gemeente Boxtel. Oordeel woonomgeving (aandeel positief en neutraal) naar wijk en kern

97% 61% 60% 94%

97% 74% 89% 63%

97% 76% 84% 70%

82% 77% 93% 70%

84% 71% 79% 85%

92% 84% 94% 53%

53% 93% 94% 67%

91% 75% 84% 71%

83% 77%

96% 74%

92% 80%

98% 81%

89% 76%

94% 77%

96% 91%

92% 77%

95% 98% 67% 84% 83% 88% 84%

86% 99% 71% 73% 82% 89% 79%

84% 97% 65% 89% 77% 88% 88%

87% 60% 79% 81% 89% 96% 96%

93% 99% 74% 87% 87% 89% 89%

92% 100% 76% 95% 91% 99% 95%

67% 98% 77% 95% 94% 100% 98%

87% 96% 72% 84% 85% 91% 84%

96%

96%

69%

97%

83%

97%

100%

95%


•

• • •

Vooral de tevredenheid over het openbaar vervoer loopt uiteen. In Boxtel Centrum is men erg positief (94%), terwijl vooral Boxtel Oost (63%) en Liempde (53%) matig scoren. Dit heeft logischerwijs met het aanbod te maken. De aanwezigheid van winkels voor dagelijkse voorzieningen scoort laag in Lennisheuvel (53%). Liempde en Lennisheuvel zijn gemiddeld genomen iets positiever over de woonomgeving dan de verschillende wijken van de kern Boxtel. Binnen de kern Boxtel is het Centrum zowel een positieve- als negatieve uitschieter. Men is daar erg tevreden over de nabijheid van vele voorzieningen (winkels, openbaar vervoer, zorg), maar sommige andere voorzieningen scoren ondermaats (parkeermogelijkheden, speel- en groenvoorzieningen, ontmoetingsplek).

- 23 -

- 24 -

5. Woonwensen naar leefstijl In dit hoofdstuk beschrijven we de woonwensen van zelfstandige huishoudens en starters die verhuisgeneigd zijn in de gemeente Boxtel. Naar wat voor type woning is men op zoek? Hoeveel mag de woning kosten? En wat voor woning laat men achter als men daadwerkelijk gaat verhuizen? Deze kwalitatieve woningbehoefte verschilt erg per doelgroep. Vooral leeftijd, inkomen en huishoudenstype zijn hierop van invloed. Daarom zullen we de kwalitatieve woningbehoefte voor elk van de zeven leefstijlen (die in hoofdstuk 3 zijn geïntroduceerd) gaan beschrijven. Daarnaast worden ook de woningvoorkeuren van starters benoemd en werpen we een blik op de gerealiseerde verhuizing van recente vestigers in de gemeente Boxtel. Vanuit welke gemeente is men verhuisd en wat zijn specifieke kenmerken van deze groep vestigers? Wij richten ons in dit hoofdstuk op de voorkeuren van respondenten die aangeven binnen vijf jaar te willen verhuizen. Per doelgroep geven we aan wat de omvang van de groep nu is en hoe deze zich ontwikkelt in de komende tien jaar. Vervolgens zullen de belangrijkste verhuisredenen worden weergegeven. Daarna worden het huidige en gewenste woningprofiel gepresenteerd, gevolgd door een top 3 van gewogen woonvoorkeuren op basis van woonbeelden. Tenslotte worden enkele aanvullende woonwensen beschreven, zoals de gewenste woonplaats, de interesse voor collectief particulier opdrachtgeverschap en de bereidheid om te investeren in het energiezuiniger maken van de woning.

5.1.

Leefstijlen

Het gedrag en beleving van mensen verschilt. Zeker in een individualiserende samenleving wordt deze differentiatie steeds groter. Dit laat onverlet dat er ook veel overeenkomsten zijn tussen mensen. We kunnen dan ook een afgebakend aantal groepen benoemen die in grote lijnen op dezelfde manier in het leven staan en vergelijkbare woonwensen hebben; de leefstijlen of ook wel woonstijlen genoemd. De belangrijkste factoren die de woonvraag bepalen, zijn traditionele kenmerken als levensfase en inkomenssituatie. De indeling in leefstijlen is dan ook op deze kenmerken gebaseerd. De gekozen leefstijlbenadering kent daarmee een pragmatische insteek. We richten ons op de meest bepalende huishoudenskenmerken die meetbaar zijn. Deze leefstijlen vertalen we ook naar de toekomst op grond van demoDe toevoeging ‘gebonden’ of ‘mobiel’ grafische en economische prognoses. In de wijst niet zozeer op de (auto-)mobiliteit volgende hoofdstukken gaan we hier nader op van groepen, maar veel meer op de in. Voor Boxtel hebben we onderscheid geactieradius van hun activiteiten: familie, kennissen, werk, uitgaan. Spreiden deze maakt naar zeven leefstijlen. Starters benoeactiviteiten zich over een grote regio uit men we afzonderlijk. Op de woningmarkt heb(de mobielen) of concentreren ze zich ben zij immers een heel eigen positie. Nadat voornamelijk op de eigen woonplek (de zij gestart zijn, passen zij in één van de zeven gebondenen). leefstijlen.

- 25 -

5.2.

Starters Meestal jongeren die vanuit een onzelfstandige woonsituatie (doorgaans inwonend bij ouders, familie of op kamers) de woningmarkt betreden.

Starters in het kort • Aantal groeit met 730 huishoudens in de komende tien jaar. • Meer dan de helft behoort tot de doelgroep. • Een kwart is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Gemeentebinding is met 78% hoog. • Boxtel Centrum en Boxtel Noord is meest interessant voor starters. • Ruwweg wil driekwart huren en een kwart kopen, de huuroriëntatie is ten opzichte van vergelijkbare Brabantse gemeenten hoog, maar niet vreemd in de huidige economische tijd. • Appartementen zijn favoriet, gevolgd door een kleine gezinswoning. • Oppervlakte appartement, accent op woningen tot 75 m². • Huurprijs: accent tot € 500. • Koopprijs: accent tot € 200.000. Starters schatten de markt reëel in, hebben een reëel ambitieniveau. In geval ze slagen, maken ze een relatief bescheiden start. Neemt de conjunctuur toe, zal naar verwachting de kooporiëntatie ook weer toenemen.

- 26 -

Demografische

2010: 2020: 730 starters

ontwikkeling Inkomensverdeling

Verhuisgeneigdheid

Verhuisredenen

Interesse Collectief Particulier

tot € 1.800 (modaal) 53% € 1.800 – 2.400 38% € 2.400 – 3.200 8% Meer dan € 3.200 1% Verhuisgeneigd 45% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 16% Niet verhuisgeneigd 39% Voornamelijk persoonlijke motieven liggen ten grondslag aan de verhuiswens (95%). Meest genoemde reden daarbij is het zelfstandig willen wonen (78%), gevolgd door trouwen of samenwonen (25%). Ongeveer een kwart van de starters (28%) is geïnteresseerd in het concept van CPO. De meerderheid heeft dus geen interesse in CPO (72%).

Opdrachtgeverschap (CPO) Gewenste situatie

Gewenste woonplaats starters

Boxtel Centrum

19%

die een huurwoning

Boxtel Oost

10%

zoeken

Boxtel Noord – Selissen

13%

Munsel – In Goede Aarde Breukelen

3%

Liempde

36%

Lennisheuvel

16% Gewenste situatie

Gewenste woonplaats starters

Boxtel Centrum

die een koopwoning

Boxtel Oost

zoeken


13% 8%

Munsel – In Goede Aarde Breukelen

Substitutiegedrag Top-3

Invloed economische crisis

6% 30%

Lennisheuvel

woonplaats

13% -

Liempde

Keuze gewenste

3%

30% 78% wil in de gemeente blijven wonen. De belangrijkste redenen hiervoor hebben te maken met de sociale aspecten; ‘ik heb hier altijd gewoond’ (42%), ‘er hangt hier een prettige sfeer’ (35%) en ‘ik heb hier mijn sociale netwerk’ (31%). Als de geschikte woning niet wordt gevonden gaan verhuisgeneigde starters: • Langer thuis / onzelfstandig blijven wonen (30%). • Zoeken naar een ander woningtype in dezelfde prijsklasse (26%). • Op zoek naar een woning in een andere gemeente (23%). Van de starters zegt 43% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Men gaat vooral: • De prijsontwikkeling van koopwoningen afwachten (63%). • Huren in plaats van kopen (19%).

- 27 -

Starters Gewenste situatie

Huur of koop

Prijsklassen

Woningtypen

Top 3

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur tot € 400 Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop tot € 150.000 Koop € 150.000-€ 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop meer dan € 250.000 Rij-hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Overig Koop

63% 17% 20% 63% 31% 4% 2% 20% 48% 20% 12% 23% 8% 3% 38% 14% 14% Huur

woningvoorkeur (nr. 8)

(nr. 15)

11%

11%

(nr. 5)

(nr. 2)

11%

7%

(nr. 2)

(nr. 3)

9%

7%

1 of 2 slaapkamers 3 slaapkamers 4 of meer slaapkamers

72% 23% 5%

Tuin gewenst bij

Ja

82%

laagbouwwoning

Nee

18%

Wensen m.b.t.

Balkon

84%

appartement

Gewenste oppervlakte < 75 m²

76%

Gewenste oppervlakte 75 - 100 m²

17%


2%

Gewenste oppervlakte > 120 m²

5%

Aantal slaapkamers

- 28 -

5.3.

Gebonden kleine huishoudens Eén- en tweepersoonshuishoudens tot 55 jaar, met een inkomen lager dan modaal (€ 1.650 netto per maand). Veel Starters op de woningmarkt behoren nadat zij een zelfstandig huishouden zijn gaan vormen tot de Doorgroeiers. Onder deze ‘Starters’ zijn wel de nodige huishoudens met een groeiend inkomensperspectief.

< 1x 1x -1,5x >1,5x modaal modaal modaal 1- en 2 phh < 35 jr 1- en 2 phh 35-55 jr Gezinnen +kinderen 1- en 2 phh 55-75 jr 1- en 2 phh >75 jr

Gebonden kleine huishoudens in het kort • Aantal neemt af met 240 huishoudens in de komende tien jaar (-19%). • Een zeer grote groep is verhuisgeneigd (65%). • Een kwart is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Huurders willen graag naar Boxtel Centrum, Boxtel Oost en Liempde verhuizen. Kopers hebben een voorkeur voor Liempde en Lennisheuvel. • 55% wil huren en 45% zoekt een koopwoning. Ook deze leefstijl heeft een grote huuroriëntatie, maar in vergelijking met de huidige situatie is er een duidelijk opstromend profiel naar de koopsector zichtbaar. • Nu zit de helft nog in een appartement zonder lift, maar het gewenste beeld is meer richting grondgebonden woningen (vooral rijwoningen). • Huurprijs: accent tot € 500. • Koopprijs: accent verschuift naar € 200.000 - € 300.000. Deze huishoudens vertonen een zogenaamd opstroomprofiel van een huur- naar een koopwoning en van een appartement naar een grondgebonden gezinswoning. De mate waarin men deze sprong maakt is mede afhankelijk van de ontwikkeling in de prijsvorming van koopwoningen.

- 29 -

Demografische

2010: 1.235 2030: 995 huishoudens (-19%)

ontwikkeling Inkomensverdeling Verhuisgeneigdheid

Verhuisredenen

Interesse Collectief Particulier Opdracht-

tot € 1.000 31% € 1.000 – 1.800 69% Verhuisgeneigd 65% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 13% Niet verhuisgeneigd 22% Persoonlijke motieven komen het vaakst voor, met name verandering van werk of studie (35%) en trouwen / samenwonen (34%). Ook de woning is vaak een belangrijk verhuismotief. De woning is te klein (32%), en men zoekt een (grotere) tuin (27%). De woonomgeving speelt relatief het minst vaak een rol bij de verhuismotieven. Vooral overlastsituaties zijn een verhuismotief in dit kader. 26% is geïnteresseerd in CPO. De meerderheid (74%) van de verhuisgeneigde gebonden kleine huishoudens heeft dus geen interesse.

geverschap (CPO) Huidige situatie

Gewenste situatie

Boxtel Centrum

46%

25%

Boxtel Oost

17%

17%


17%

13%

1%

-

Gewenste woonplaats huurders

Munsel – In Goede Aarde Breukelen Liempde

14%

3%

4%

29%

Huidige situatie


Lennisheuvel Gewenste woonplaats

Boxtel Centrum

16%

-

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost

29%

-


24%

-

0%

-

Munsel – In Goede Aarde Breukelen Liempde Lennisheuvel Keuze gewenste woonplaats

Substitutiegedrag Top 3


24%

-

8%

88%

12% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • De behoefte aan een rustige omgeving (31%). • De behoefte aan een prettige sfeer (29%). • Het feit dat men hier altijd al heeft gewoond (19%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (53%). • Zoeken naar een woning in een andere gemeente (19%). • Zoeken naar een ander woningtype in dezelfde prijscategorie (18%). Van de gebonden kleine huishoudens zegt 45% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Deze invloed uit zich vooral in het feit dat men: • De prijsontwikkeling van koopwoningen afwacht (43%). • Pas gaat verhuizen als de huidige woning is verkocht (13%).

- 30 -

Gebonden kleine huishoudens Huidige situatie

Gewenste situatie

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur tot € 400 Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop tot € 150.000 Koop € 150.000-€ 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000

90% 10% / 71% 21% 7% 1% 31% 31% 31% 7%

42% 37% 21% 50% 45% 5% 13% 22% 18% 44% 3% -

Woningtypen

Rij-hoekwoning

18%

25%

1% 1% 51% 17% 12%

11% 12% 22% 19% 6% 5%

Top 3

2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Overig Koop

Huur of koop

Prijsklassen

Huur


(nr. 1)

12%

10%

(nr. 8)

(nr. 2)

8%

8%

(nr. 3)

(nr. 3)

7%

8%


53% 39% 8%

Tuin gewenst bij

Ja

92%

laagbouwwoning

Nee

Wensen m.b.t.

Balkon

96%

appartement


33%


36%


15%


16%

Aantal slaapkamers

8%

- 31 -

5.4.

Mobiele kleine huishoudens Eén- en tweepersoonshuishoudens tussen 35 en 55 jaar met inkomen tussen modaal en anderhalf keer modaal (€ 2.500 netto per maand) en één- en tweepersoonshuishoudens tot 35 jaar met inkomen vanaf modaal. Dit zijn huishoudens zonder kinderen met een behoorlijk inkomen, in de leeftijd tot 55 jaar.

< 1x 1x -1,5x >1,5x modaal modaal modaal 1- en 2 phh < 35 jr 1- en 2 phh 35-55 jr Gezinnen +kinderen 1- en 2 phh 55-75 jr 1- en 2 phh > 75 jr

Mobiele kleine huishoudens in het kort • Aantal neemt af met 115 huishoudens in de komende tien jaar (-8%). • Een groot deel is verhuisgeneigd (61%). • Een derde is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Huurders hebben een duidelijke voorkeur voor Boxtel Oost, eigenaar-bewoners zoeken vooral een woning in Liempde en Munsel – In Goede Aarde. • Een grote meerderheid zoekt een koopwoning. Hier is een sterker opstroomprofiel te zien dan bij de gebonden kleine huishoudens. • Nu woont men vooral in een rijwoning of appartement zonder lift, bij een verhuizing zoekt men vooral naar een rijwoning of 2-onder-1-kap. • Huurprijs: vooral tussen de € 500 en € 650. • Koopprijs: accent op prijssegment € 200.000 tot € 350.000. Deze huishoudens vertonen een zogenaamd opstroomprofiel van een huur- naar een koopwoning en willen daarin vooral een kwaliteitssprong maken: ruimere, luxere en duurdere eengezinswoning ten opzichte van wat men nu heeft. Ook dit zijn huishoudens die momenteel wachten tot het aanbod goedkoper wordt.

- 32 -

Demografische

2010: 1.360 2020: 1.245 huishoudens (-8%)


Verhuisgeneigdheid

Verhuisredenen


€ 1.800 – 2.400 51% € 2.400 – 3.200 27% Meer dan € 3.200 22% Verhuisgeneigd 61% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 9% Niet verhuisgeneigd 30% Verhuisredenen hangen bij mobiele kleine huishoudens het vaakst samen met de woning. Vooral een te kleine woning (37%) of ontbreken van een tuin, dan wel een te kleine tuin (34%) zijn hierbinnen de voornaamste redenen. Persoonlijke motieven zijn vooral trouwen / samenwonen (33%). De woonomgeving weegt het minst mee bij verhuisredenen (voornamelijk te weinig parkeergelegenheid (18%) en overlastsituaties (10%). 32% is geïnteresseerd in CPO. Ongeveer tweederde (68%) heeft dus geen interesse.


Gewenste situatie

Boxtel Centrum

31%

14%

Boxtel Oost

22%

44%


36%

3%

-

14%

11%

7%

-

18%

Huidige situatie

Gewenste situatie


Munsel – In Goede Aarde Breukelen Liempde Lennisheuvel Gewenste woonplaats

Boxtel Centrum

25%

9%

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost

19%

3%


12%

13%


32%

26%

Breukelen

4%

-

Liempde

8%

35%

Lennisheuvel Keuze gewenste woonplaats



13% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • Het geschikte woningaanbod op deze locatie (34%). • De prettige sfeer die er aanwezig is (26%). • De rustige omgeving (24%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (48%). • Zoeken naar een ander woningtype in dezelfde prijscategorie (16%). • Zoeken naar een ander woningtype, eventueel in een hogere prijsklasse (12%). Van de mobiele kleine huishoudens zegt 38% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Men gaat vooral: • De prijsontwikkeling van koopwoningen afwachten (57%). • Pas verhuizen als de huidige woning is verkocht (18%). -

- 33 -

Mobiele kleine huishoudens Huidige situatie

Gewenste situatie

Huur of koop

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur

58% 42% /

10% 82% 8%

Prijsklassen

Huur tot € 400

42%

18%

Huur € 400 - € 500

32%

33%

Huur € 500 - € 650

21%

44%

5%

5%

Koop tot € 150.000 Koop € 150.000-€ 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000 Koop meer dan € 400.000

4% 9% 30% 42% 6% 4% 4%

16% 36% 17% 22% 7% 2%

Woningtypen

Rij-hoekwoning

41%

35%

4% 36% 16% 3%

33% 9% 4% 3% 7% 10%

Top 3

2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Overig Koop

Huur meer dan € 650

Huur


(nr.32)

11%

17%

(nr. 8)

(nr. 3)

10%

16%

(nr. 9)

(nr. 31)

9%

11%


22% 37% 41%

Tuin gewenst bij

Ja

90%

laagbouwwoning

Nee

Wensen m.b.t.

Balkon

appartement


26%


24%


37%


13%

Aantal slaapkamers

10% 100%

- 34 -

5.5.

Gebonden gezinnen Gezinnen met kind(eren) met een inkomen lager dan anderhalf keer modaal en doorgaans een wat kleinere actieradius: gehechte gezinnen wonen dicht bij familie en vrienden en ook op de woningmarkt oriënteren zij zich vaak op de plaats of zelfs de buurt waar zij al wonen.


Gebonden gezinnen in het kort • Aantal neemt af met 300 huishoudens in de komende tien jaar (-16%). • Ongeveer 40% behoort tot de doelgroep. • Ongeveer een derde is verhuisgeneigd. • Zo’n 20% is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Boxtel Oost en Liempde zijn de meest populaire woonlocaties onder gebonden gezinnen. • 55% wil huren en 45% kopen, daarmee blijft de huur-koopverhouding zoals die nu ongeveer is bij deze leefstijl. • Rijwoningen zijn het meest gewild, gevolgd door 2-onder-1-kapwoningen. Ook is er een kleine groep die zich oriënteert op een (meestal grondgebonden) seniorenwoning. • Huurprijs: accent op het segment € 400 tot € 500. • Koopprijs: accent op de categorie € 150.000 tot € 300.000. Deze huishoudens vertonen deels een zogenaamd opstroomprofiel van een huur- naar een koopwoning en / of een grotere woning en deels ook al een afstroomprofiel: bijna 20% wil een seniorenwoning of appartement. Het gaat om huishoudens die enerzijds hopen dat de woning waar men voor gaat, goedkoper wordt en anderzijds hopen dat men voor de huidige woning krijgt wat men in gedachten heeft.

- 35 -

Demografische

2010: 1.890 2020: 1.590 huishoudens (-16%)


Verhuisgeneigdheid

Verhuisredenen

Interesse Collectief

Tot € 1.000 15% € 1.000 – 1.800 26% € 1.800 – 2.400 59% Verhuisgeneigd 36% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 21% Niet verhuisgeneigd 43% Verhuisredenen hebben meestal betrekking op de woning; de woning is te klein (23%), er is geen tuin of een te kleine tuin (16%), of de huidige woning is te duur (16%). Persoonlijke motieven zijn in veel gevallen kinderen die het huis uit gaan (32%) of een verandering van inkomen (pensioen, VUT). Als de woonomgeving een rol speelt is dat ook hier voornamelijk vanwege te weinig parkeergelegenheid (17%) of overlast van buurtbewoners (14%). 22% is geïnteresseerd in CPO. De andere 78% heeft dus geen interesse.

Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) Huidige situatie


Boxtel Centrum

Gewenste situatie

5%

9%

Boxtel Oost

49%

35%


21%

11%

0%

3%

11%

5%

9%

25%

5% Huidige situatie



Boxtel Centrum

14%

18%

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost

45%

13%


12%

6%


3%

8%

Breukelen

12%

14%

Liempde

11%

21%




3% 20% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • De rustige omgeving (26%). • De prettige sfeer die er aanwezig is (21%). • De nabijheid van winkels (14%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (65%). • Zoeken naar een ander woningtype in dezelfde prijscategorie (13%). • Zoeken naar een woning in een andere gemeente (7%). Van de gebonden gezinnen zegt 53% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Men gaat vooral: • De prijsontwikkeling van koopwoningen afwachten (39%). • Pas verhuizen als de huidige woning is verkocht (37%).

- 36 -

Gebonden gezinnen Huur of koop

Prijsklassen

Woningtypen

Top 3

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur tot € 400 Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop tot € 150.000 Koop € 150.000-€ 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000 Koop meer dan € 400.000 Rij-hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Gestapelde seniorenwoning Overig Koop

Huidige situatie

Gewenste situatie

55% 45% / 22% 42% 30% 6% 16% 38% 22% 8% 8% 8% 59% 12% 5% 7% 10% 7%

44% 36% 20% 23% 58% 19% 3% 34% 26% 24% 11% 2% 46% 20% 6% 4% 3% 13% 2% 6% Huur


(nr. 6)

13%

10%

(nr. 10)

(nr. 12)

11%

9%

(nr. 7)

(nr. 11)

10%

8%


21% 45% 34%

Tuin gewenst bij

Ja

92%

laagbouwwoning

Nee

Wensen m.b.t.

Balkon

88%

appartement


20%


22%


17%


41%

Aantal slaapkamers

8%

- 37 -

5.6.

Mobiele gezinnen Gezinnen met kind(eren), en één- en tweepersoonshuishoudens tussen de 35 en 55 jaar. Het inkomen ligt hoger dan anderhalf keer modaal. Mobiele gezinnen hebben een grotere actieradius, zowel sociaal als in de keuzen die zij maken op de woningmarkt.


Mobiele gezinnen in het kort • Aantal neemt af met 270 huishoudens in de komende tien jaar (-8%). • Bijna de helft heeft een netto maandinkomen van meer dan € 3.200. • Ongeveer een derde is verhuisgeneigd. • Bijna de helft is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Huurders zoeken vooral in Boxtel Oost en Liempde, eigenaar-bewoners hebben een lichte voorkeur voor een woning in Boxtel Centrum of Liempde. • Ruim 90% wil een woning kopen, dat is ongeveer gelijk aan de huidige situatie bij deze leefstijl. • De ruime grondgebonden woningen (2-onder-1-kap en vrijstaande woningen) zijn het meest gewenst. Toch gaat ook hier een klein deel van de verhuisgeneigden op zoek naar een seniorenwoning of appartement met lift. • Huurprijs: accent op een huur boven de € 500. • Koopprijs: vrij gespreid beeld. Ruim een derde wil niet meer betalen dan € 300.000, maar ook zoekt bijna een derde nog een woning van meer dan € 400.000. Deze huishoudens bewegen zich grotendeels in het zelfde segment waarin men zit en vertonen voor een klein deel ook al een afstroomprofiel: ca. 15% wil een seniorenwoning of appartement. Verhuizen is sterk afhankelijk of men de huidige woning verkocht krijgt voor hetgeen men er voor wil krijgen.

- 38 -

Demografische

2010: 3.425 2020: 3.155 huishoudens (-8%)


Verhuisredenen


€ 2.400 – 3.200 53% Meer dan € 3.200 47% Verhuisgeneigd 36% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 18% Niet verhuisgeneigd 46% Net als bij gebonden gezinnen heeft de verhuisreden vooral te maken met de woning. De huidige woning is te klein (36%), of er is geen tuin of slechts een kleine tuin (26%). Persoonlijke- of omgevingsmotieven spelen slechts beperkt een rol. Meest genoemd persoonlijk motief zijn kinderen die het huis uit gaan (20%). Bij de woonomgeving is dat ontevredenheid over de inrichting van de woonomgeving en overlast van verkeer (beiden 12%). Waarschijnlijk betekent dit dat men een meer kindvriendelijke woonomgeving zoekt. Veel mobiele gezinnen hebben belangstelling voor CPO (46%). Iets meer dan de helft van de verhuisgeneigde mobiele gezinnen (54%) heeft dus geen interesse.



Gewenste situatie

Boxtel Centrum

22%

9%

Boxtel Oost

52%

33%


7%

5%


0%

0%

19%

19%

-

33%

Huidige situatie

Gewenste situatie

Breukelen Liempde Lennisheuvel Gewenste woonplaats

Boxtel Centrum

13%

26%

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost

34%

13%


11%

10%


13%

11%

Breukelen

10%

5%

Liempde

15%

21%




4% 13% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • De prettige sfeer die er aanwezig is (30%). • De rustige omgeving (29%). • Het feit dat men hier altijd heeft gewoond (20%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (56%). • Zoeken naar een woning in een andere gemeente (19%). • Het verbouwen van de huidige woning (11%). Van de mobiele gezinnen zegt 38% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Men gaat vooral: • Pas verhuizen als de huidige woning is verkocht (63%). • De prijsontwikkeling van koopwoningen afwachten (28%).

- 39 -

Mobiele gezinnen Huur of koop

Prijsklassen

Woningtypen

Top 3

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur tot € 400 Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop tot € 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000 Koop meer dan € 400.000 Rij-hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Overig Koop

Huidige situatie

Gewenste situatie

7% 93% / 32% 49% 19% 19% 32% 20% 3% 26% 49% 29% 18% 2% -

8% 83% 9% 8% 33% 49% 10% 2% 11% 24% 17% 17% 29% 12% 31% 38% 1% 7% 6% 5%

2% Huur


(nr. 9)

11%

13%

(nr. 16)

(nr. 11)

11%

11%

(nr. 22)

(nr. 35)

10%

9%


13% 31% 56%

Tuin gewenst bij

Ja

97%

laagbouwwoning

Nee

Wensen m.b.t.

Balkon

83%

appartement


18%


21%


17%


44%

Aantal slaapkamers

3%

- 40 -

5.7.

Gebonden senioren Eén- en tweepersoonshuishoudens (zonder thuiswonende kinderen) tussen 55 en 75 jaar met een inkomen beneden modaal en van 75 jaar of ouder met een inkomen tot anderhalf keer modaal. Deze groep heeft net als de gehechte gezinnen een kleinere actieradius.


Gebonden senioren in het kort • Aantal groeit met 980 huishoudens in de komende tien jaar (+49%). • Meer dan drie kwart behoort tot de doelgroep. • Een kwart is verhuisgeneigd. • Iets meer dan 10% heeft interesse in CPO. • Zowel huurders als eigenaar-bewoners hebben als gewenste woonlocatie Boxtel Centrum. Voor deze leefstijl is het belangrijk om dichtbij winkel- en zorgvoorzieningen te wonen. • Op dit moment woont nog ruim 40% in een koopwoning, maar men zoekt bijna uitsluitend nog een huurwoning. • De ‘nultredenwoningen’ zijn favoriet onder deze groep: appartement met lift, grondgebonden- en gestapelde seniorenwoning. • Oppervlakte appartement, accent op een ruimte tot 100 m². • Huurprijs: accent tot € 500. • Koopprijs: accent op het segment € 200.000 tot € 250.000. Deze huishoudens vertonen heel duidelijk een afstroomprofiel: van koop naar huur, van duur naar middelduur, van gezinswoning naar nultredenwoning al dan niet gestapeld. Lukt de stap die men wil maken niet, blijft men zitten waar men zit.

- 41 -

Demografische

2010: 1.980 2020: 2.960 huishoudens (+49%)


Verhuisgeneigdheid

Verhuisredenen


Tot € 1.000 9% € 1.000 – 1.800 75% € 1.800 – 2.400 16% Verhuisgeneigd 25% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 20% Niet verhuisgeneigd 55% Verhuisredenen hebben in eerste instantie meestal persoonlijke achtergronden; de gezondheidstoestand of afhankelijkheid van zorg (66%), verandering van inkomen (24%) of overlijden van de partner (19%). Daarnaast speelt de woning ook vaak een rol in de verhuisreden. Met name het feit dat de huidige woning te groot is (34%) of een te grote of te bewerkelijke tuin heeft (24%). De woonomgeving speelt nauwelijks een rol in het verhuismotief. Er is slechts beperkt interesse in CPO; 12% van de gebonden senioren is geïnteresseerd.


Gewenste situatie

Boxtel Centrum

15%

39%

Boxtel Oost

41%

25%


22%

12%



Boxtel Centrum

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost Boxtel Noord – Selissen Munsel – In Goede Aarde

woonplaats



7%

11%

3%

1% Huidige situatie


4%

35%

37%

11%

8%

3%

1%

1%

Breukelen

13%

5%

Liempde

32%

12%

Lennisheuvel Keuze gewenste

9%

5% 33% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • De nabijheid van winkels (37%). • Het feit dat men hier altijd heeft gewoond (32%). • De nabijheid van zorgvoorzieningen (30%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (67%). • Huren in plaats van kopen (11%). • Zoeken naar een ander woningtype in dezelfde prijsklasse (10%). Van de gebonden senioren zegt 33% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Deze invloed uit zich vooral in het feit dat men: • Pas gaat verhuizen als de huidige woning is verkocht (52%). • Een goedkopere woning gaat zoeken (17%).

- 42 -

Gebonden senioren Huur of koop

Prijsklassen

Woningtypen

Top 3

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur tot € 400 Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop € 150.000-€ 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000 Koop meer dan € 400.000 Rij-hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Gestapelde seniorenwoning Overig Koop

Huidige situatie

Gewenste situatie

57% 43% / 39% 41% 20% 7% 27% 18% 15% 11% 22% 43% 14% 14% 6% 12% 4% 3% 4%

76% 6% 18% 35% 43% 19% 3% 8% 42% 19% 17% 14% 1% 2% 1% 4% 32% 36% 23% 1% Huur


(nr. 21)

11%

17%

(nr. 28)

(nr. 19)

10%

14%

(nr. 40)

(nr. 31)

10%

9%


94% 6% -

Tuin gewenst bij

Ja

61%

laagbouwwoning

Nee

39%

Wensen m.b.t.

Balkon

88%

appartement


31%


34%


17%


18%

Aantal slaapkamers

- 43 -

5.8.

Mobiele senioren Eén- en tweepersoonshuishoudens (zonder thuiswonende kinderen) tussen de 55 en 75 jaar, met een inkomen hoger dan modaal. Net als de Mobiele Gezinnen hebben zij op basis van hun inkomen en eventueel vermogen de nodige keuzemogelijkheden op de woningmarkt.


Mobiele senioren in het kort • Aantal groeit met 545 huishoudens in de komende tien jaar (+22%). • Ongeveer de helft heeft een netto maandinkomen vanaf € 2.400. • Een derde is verhuisgeneigd. • Een kwart is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Boxtel Centrum en Boxtel Oost is meest interessant voor huurders. Eigenaar-bewoners hebben naast deze twee wijken ook interesse in een woning in de twee andere kernen (Liempde of Lennisheuvel). • Vergeleken met de huidige situatie (drie kwart heeft een koopwoning) is er duidelijk een beweging naar de huursector te zien. Ongeveer 60% zoekt een huurwoning. • Vrijwel iedereen zoekt een appartement met lift of een grondgebonden seniorenwoning. • Oppervlakte appartement, accent op een oppervlakte vanaf 100 m². • Huurprijs: accent op het segment € 400 tot € 650. • Koopprijs: accent boven de € 250.000. Deze huishoudens vertonen een afstroomprofiel dat sterk wordt gekenmerkt door verhuizing naar een appartement met lift of grondgebonden seniorenwoning. Men is minder expliciet in huren of kopen, gaat vaker voor duurdere huur en wil ook nog een behoorlijk bedrag neerleggen voor een koopwoning.

- 44 -

Demografische

2010: 2.445 2020: 2.990 huishoudens (+22%)


Verhuisgeneigdheid

Verhuisredenen


€ 1.800 – 2.400 46% € 2.400 – 3.200 38% Meer dan € 3.200 16% Verhuisgeneigd 34% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 22% Niet verhuisgeneigd 44% Verhuisredenen zijn in veel gevallen persoonlijke motieven; de gezondheidstoestand of afhankelijkheid van zorg (41%) en de verandering van inkomen (31%). Ook de woning speelt bij deze groep een rol, zij het minder dan de persoonlijke achtergronden. Net als bij de gebonden senioren heeft dit meestal te maken met de bewerkelijkheid van de tuin (29%), een voor ouderen ongeschikte woning of te grote woning (beide 26%). Ongeveer een kwart van de mobiele senioren heeft interesse in CPO (28%).


Gewenste situatie

Boxtel Centrum

17%

30%

Boxtel Oost

52%

44%

8%

3%

-

3%

20%

3%

3%

18%

Huidige situatie

Gewenste situatie


Boxtel Noord – Selissen Munsel – In Goede Aarde Breukelen Liempde Lennisheuvel Gewenste woonplaats

Boxtel Centrum

12%

36%

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost

47%

16%


7%

4%


7%

2%

Breukelen

6%

4%

19%

21%

Liempde Lennisheuvel Keuze gewenste woonplaats



2% 18% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • Het feit dat men hier altijd heeft gewoond (32%). • De nabijheid van winkels (31%). • De rustige omgeving / dichtbij het sociale netwerk (beiden 21%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (60%). • Huren in plaats van kopen (11%). • Zoeken naar een woning in een andere gemeente (9%). 30% van de mobiele senioren zegt dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Men gaat vooral: • Pas verhuizen als de huidige woning is verkocht (43%). • De prijsontwikkeling van koopwoningen afwachten (23%).

- 45 -

Mobiele senioren Huur of koop

Prijsklassen

Woningtypen

Top 3

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur tot € 400 Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop € 150.000-€ 200.000 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000 Koop meer dan € 400.000 Rij-hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Gestapelde seniorenwoning Overig Koop

Huidige situatie

Gewenste situatie

26% 74% / 27% 16% 37% 20% 2% 13% 18% 19% 12% 35% 33% 27% 24% 6% 5%

43% 27% 30% 2% 35% 28% 35% 3% 16% 24% 20% 17% 20% 2% 3% 6% 1% 40%

-

36%

5%

6% 6% Huur


(nr. 23)

10%

10%

(nr. 40)

(nr. 21)

10%

8%

(nr. 42)

(nr. 32)

10%

8%


72% 28% -

Tuin gewenst bij

Ja

74%

laagbouwwoning

Nee

26%

Wensen m.b.t.

Balkon

98%

appartement


12%


21%


31%


36%

Aantal slaapkamers

- 46 -

5.9.

Bemiddelde senioren Eén- en tweepersoonshuishoudens van 75 jaar en ouder, met een inkomen hoger dan anderhalf keer modaal. De woonvraag van deze groep is doorgaans sterk op comfort gericht.


Bemiddelde senioren in het kort • Aantal groeit met 335 huishoudens in de komende tien jaar (+122%). • 40% heeft een netto maandinkomen boven de € 3.200. • Een derde is verhuisgeneigd. • Nog geen 10% is geïnteresseerd in het samen bouwen met anderen (CPO). • Huurders willen enkel nog in Boxtel Centrum wonen. Ook eigenaar-bewoners vinden dit de meest gewenste woonlocatie. Bemiddelde senioren willen dicht bij voorzieningen wonen. • Bijna 90% woont op dit moment in een koopwoning, bij verhuizing zoekt men echter vrijwel uitsluitend nog naar een huurwoning. • Vooral de gestapelde seniorenwoning is favoriet. De interesse in een grondgebonden seniorenwoning is, vergeleken bij de vraag naar appartementen, relatief klein. • Oppervlakte appartement: accent op 100 – 120 m². • Huurprijs: accent op € 500 tot € 650. • Koopprijs: accent op € 250.000 tot € 350.000. Twee derde van deze huishoudens opteert na verhuizing voor een appartement, met een lichte voorkeur in de huursector, maar ook nog veel weifelend tussen huren en kopen. Kiest men voor de huur dan gaat een kwart voor € 650 en hoger, accent in de koop ligt tussen 2,5 en 3,5 ton. Doorstroming is sterk afhankelijk van de prijs die men voor de huidige woning kan vangen.

- 47 -

Demografische

2010: 275 2020: 610 huishoudens (+122%)


Verhuisredenen

Interesse Collectief

€ 2.400 – 3.200 60% Meer dan € 3.200 40% Verhuisgeneigd 32% Verhuisgeneigd bij geschikt aanbod 30% Niet verhuisgeneigd 38% Bij vrijwel alle verhuisgeneigde bemiddelde senioren spelen persoonlijke motieven een rol bij de verhuizing. Meestal gaat het ook hier weer om de gezondheidstoestand. Daarnaast speelt soms de woning een rol; men wil een woning huren (32%), de woning is te groot (24%) en de tuin is te groot of te bewerkelijk (24%). De woonomgeving speelt bijna nooit een rol bij de verhuisredenen. Er is nauwelijks interesse in CPO onder bemiddelde senioren (9%).

Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) Gewenste woonplaats huurders

Boxtel Centrum

Huidige situatie

Gewenste situatie

-

100%

100%

-


-

-


-

-

Breukelen

-

-

Liempde

-

-

Huidige situatie

Gewenste situatie

Boxtel Oost

Lennisheuvel Gewenste woonplaats

Boxtel Centrum

21%

46%

Eigenaar-bewoners

Boxtel Oost

37%

23%


21%

7%

5%

-

Munsel – In Goede Aarde Breukelen Liempde Lennisheuvel Keuze gewenste woonplaats



-

-

17%

15%

9% De keuze voor de gewenste woonplaats wordt vooral bepaald door: • De nabijheid van zorgvoorzieningen (68%). • De nabijheid van winkels (32%). • De aanwezigheid van gelijkgestemde mensen (32%). Als de gewenste woning niet wordt gevonden dan kiest men voor: • Niet verhuizen (69%). • Zoeken naar hetzelfde woningtype in een hogere prijsklasse (11%). • Zoeken naar een ander woningtype, eventueel in een hogere prijsklasse (11%). Van de bemiddelde senioren zegt 18% dat hun verhuiswens in meer of mindere mate wordt beïnvloedt door de economische crisis. Deze invloed uit zich vooral in het feit dat men: • Pas gaat verhuizen als de huidige woning is verkocht (100%).

- 48 -

Bemiddelde senioren Huur of koop

Prijsklassen

Woningtypen

Top 3

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur Huur € 400 - € 500 Huur € 500 - € 650 Huur meer dan € 650 Koop € 200.000-€ 250.000 Koop € 250.000-€ 300.000 Koop € 300.000-€ 350.000 Koop € 350.000-€ 400.000 Koop meer dan € 400.000 Rij-hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaande woning Appartement zonder lift Appartement met lift Grondgebonden seniorenwoning Gestapelde seniorenwoning Koop

Huidige situatie

Gewenste situatie

12% 88% / 100% 18% 27% 18% 36% 20% 40% 24% 16% -

44% 56% 23% 53% 24% 17% 33% 33% 17% 10% 9% 19% 15% 47% Huur


(nr. 23)

15%

18%

(nr. 43)

(nr. 33)

14%

13%

(nr. 37)

(nr. 27)

12%

12%


88% 12% -

Tuin gewenst bij

Ja

31%

laagbouwwoning

Nee

Wensen m.b.t.

Balkon

appartement


Aantal slaapkamers

69% 100% -


14%


72%


14%

- 49 -

5.10. Profiel van de vestigers Een deel van de huishoudens dat meegewerkt heeft aan het woningmarktonderzoek heeft zich pas recentelijk in de gemeente Boxtel gevestigd. Van de huishoudens woont 9% sinds vijf jaar in de gemeente Boxtel. Daarmee kunnen we een beeld schetsen van de vestiger in Boxtel. Om welke doelgroepen gaat het en wat zijn de redenen dat men in Boxtel is komen wonen? Kenmerken van de vestigers We werpen eerst een blik op de leefstijl van de vestigers die naar Boxtel zijn gekomen in de afgelopen jaren. Tabel 5.1: Gemeente Boxtel. Vestigers naar leefstijl en huidig eigendomstype (huur- of koopwoning) Huur Koop Gebonden kleine huishoudens Mobiele kleine huishoudens Gebonden gezinnen Mobiele gezinnen Gebonden senioren Mobiele senioren Bemiddelde senioren Totaal Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

•

• •

Totaal

39% 14% 24% 3% 16% 4% 0%

4% 33% 4% 43% 2% 12% 1%

16% 27% 11% 30% 7% 9% 1%

100%

100%

100%

Twee leefstijlen zijn dominant binnen de groep vestigers; de mobiele gezinnen en de mobiele kleine huishoudens. Dit zijn niet alleen jonge huishoudens, het zijn ook nog eens huishoudens die wat te besteden hebben. Anderzijds hebben zij ook een grotere actieradius dan gebonden huishoudens, waardoor ze eerder geneigd zijn om naar een andere gemeente te verhuizen. De ‘oudere’ leefstijlen zijn veel minder aanwezig onder de vestigers. Senioren (gebonden, mobiel en bemiddeld) maken samen nog geen 20% van de vestigers uit. Logischerwijs zijn de gebonden (minder kapitaalkrachtige) vestigers veel sterker in de huursector vertegenwoordigd dan de mobiele en bemiddelde vestigers.

Vorige gemeente De vestigers hebben aangegeven vanuit welke gemeente men in Boxtel is komen wonen. Dan blijkt dat: • van de vestigers is 30% afkomstig uit de gemeente ’s-Hertogenbosch; • uit zowel Eindhoven als Sint-Michielsgestel komt ongeveer 8% van de vestigers; • bij overig Brabant werden vooral de plaatsen Helmond, Heusden, Etten-Leur, BerkelEnschot en Oisterwijk genoemd. De volgende figuur geeft een en ander gedetailleerd weer.

- 50 -

Figuur 5.1: Gemeente Boxtel. Vorige woongemeente van vestigers ‘s-Hertogenbosch Eindhoven Sint-Michielsgestel Haaren Tilburg Best Bernheze Sint-Oedenrode Vught Schijndel Oirschot Overig Noord-Brabant Overig Nederland Buitenland 0%

5%

10%

15%

20%

25%


Vestigingsredenen Wat waren de belangrijkste redenen voor deze huishoudens om naar Boxtel te komen? • Vaak bleken de vestigers al een bepaalde relatie met Boxtel te hebben. Meer dan 25% vestigde zich hier vanwege de aanwezigheid van familie, vrienden of kennissen. Daarnaast geeft 10% ook aan van oorsprong uit Boxtel te komen en - mede om die reden - dus is teruggekeerd. • Het werk of de school is ook een belangrijke vestigingsreden gebleken. Om deze reden is 22% naar de gemeente Boxtel gekomen. • Overige redenen waren vooral; ‘…mijn partner komt hier vandaan…’ en ‘…we hebben hier een woning gevonden die voldeed aan onze wensen…’ Figuur 5.2: Gemeente Boxtel. Belangrijkste redenen om naar de gemeente Boxtel te verhuizen De aanwezigheid van familie / vrienden / kennissen Het werk of de school De bereikbaarheid De natuur / rust en ruimte De beschikbaarheid van woningen De prijs van woningen Ik kom hier van oorsprong vandaan Het voorzieningenniveau Overig 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%


5.11. Profiel van de vertrekkers In de laatste paar jaar is de groep mensen dat de gemeente Boxtel verlaat, iets toegenomen. Op dit moment denkt 14% van de verhuisgeneigden Boxtel in de komende

- 51 -

jaren te gaan verlaten. Net als bij de vestigers zullen we nagaan om welke leefstijlen het gaat en waar men van plan is naar toe te gaan. Kenmerken vertrekkers Onderstaande tabel geeft een overzicht van de vertrekkers, verdeeld naar leefstijl en huidige eigendomstype (huur of koop). Tabel 5.2: Gemeente Boxtel. Vertrekkers naar leefstijl en huidig eigendomstype (huur- of koopwoning) Huur Koop Gebonden kleine huishoudens Mobiele kleine huishoudens Gebonden gezinnen Mobiele gezinnen Gebonden senioren Mobiele senioren Bemiddelde senioren Totaal Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

•

• •

Totaal

59% 15% 8% 5% 5% 8% 0%

2% 12% 13% 52% 4% 17% 1%

28% 13% 11% 30% 4% 13% 1%

100%

100%

100%

Net als bij de vestigers blijken ook bij de vertrekkers de mobiele gezinnen het grootste aandeel te hebben (30%). Daarnaast valt op dat bij de vertrekkers juist een groot deel gebonden kleine huishoudens zit (28%). Ook bij de vertrekkers zijn oudere leefstijlen niet sterk vertegenwoordigd. Alleen onder de mobiele senioren zit een groep die uit de gemeente wil vertrekken. In de huursector zijn het vooral gebonden kleine huishoudens die willen vertrekken (59%), in de koopsector met name mobiele gezinnen (52%).

Gewenste gemeente De vertrekkers hebben aangegeven bij welke gemeente hun voorkeur ligt. Hieruit komt naar voren dat: • een grote groep vertrekkers een woning buiten Noord-Brabant zoekt (42%), waarvan een deel zelfs buiten Nederland kijkt; • de meest gewenste gemeente in Brabant is ’s-Hertogenbosch (12%); • op ruime afstand gevolgd door Oirschot en Haaren. Binnen de gemeente Haaren is vooral het dorp Esch populair bij vertrekkers uit Boxtel, zo bleek uit de open antwoorden.

- 52 -

Figuur 5.3: Gemeente Boxtel. Gewenste gemeente van vertrekkers uit Boxtel Gemeente ’s-Hertogenbosch Gemeente Oirschot Gemeente Haaren Gemeente Vught Gemeente Oisterwijk Gemeente Schijndel Gemeente Tilburg Gemeente Eindhoven Gemeente Best Overig Noord-Brabant Overig Nederland Buitenland 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%


Belangrijkste verhuisredenen De vertrekkers hebben kunnen aangeven of hun verhuiswens te maken heeft met persoonlijke verhuismotieven, motieven met betrekking tot de woning en/of motieven met betrekking tot de woonomgeving. Persoonlijke verhuismotieven spelen voor 80% van de vertrekkers mee. Meest genoemd daarin zijn: • Trouwen / samenwonen (22%). • Verandering van werk / studie (22%). • Dichterbij familie / vrienden / kennissen willen wonen (18%). Redenen met betrekking tot de woning wegen voor 60% van de vertrekkers mee. Het gaat vooral om: • Geen of een te kleine tuin (17%). • Te kleine woning (16%). • Slecht geïsoleerde woning (10%). Redenen met betrekking tot de woonomgeving spelen voor 51% van de vertrekkers een rol. De redenen zijn divers, maar meest genoemd zijn: • Overlast door vandalisme / criminaliteit (13%). • Overlast door buurtbewoners (9%). • Een gebrek aan sociale contacten in de huidige buurt (8%).

- 53 -

- 54 -

6. Dynamiek en fricties op de woningmarkt 20112020 Door de woonwensen van groepen vragers op de woningmarkt en woningkenmerken van aanbieders (starters en doorstromers) met elkaar te confronteren ontstaat een beeld van potentiële dynamiek en daaruit voortvloeiende fricties tussen vraag en aanbod op de woningmarkt. Het gaat om potentiële tekorten en overschotten op basis van de woonwensenenquête. We kijken daarbij vooruit naar periode 2011-2020. In geval van een kansrijk segment is er sprake van het onvoldoende aanwezig zijn of vrijkomen van het betreffende woningsegment. Van een kwetsbaar segment is sprake als het vrijkomend aanbod door doorstroming of vertrek groter is dan de vraag. Kanttekeningen bij de interpretatie van de uitkomsten • De in de figuren weergegeven saldi dienen gezien te worden als theoretische tekorten en overschotten. Een overschot in een bepaald woningtype behoeft in de praktijk niet te betekenen dat de woningen leegstaan. • Over het algemeen is het niet raadzaam om in segmenten met overschotten of evenwichtssituaties nieuwbouw te plegen, zonder dat er aanvullend een nader haalbaarheidsonderzoek is uitgevoerd. • De vraag-aanbodanalyse is gebaseerd op de geuite woonwensen en gaat daarmee uit van optimale doorstroming. Die woonwens wil men het liefst realiseren, maar in de praktijk is het niet altijd mogelijk en wijkt men uit naar een ‘second best’ oplossing. • Let op: de schaal van de vraag-aanbodbalansen en frictiebalansen zijn verschillend per wijk! Er is gekozen voor een schaalverdeling die het beste aansluit bij de omvang van de vraag en het aanbod per kern of wijk.

In dit hoofdstuk presenteren we voor elke kern in de gemeente (Boxtel, Liempde en Lennisheuvel) een vraag-aanbodbalans en een frictiebalans. Daarnaast hebben we in paragraaf 5.4 de € 33.614 groep eruit gelicht. In bijlage I zijn tevens vraag-aanbod- en frictiebalansen voor enkele wijken binnen de kern Boxtel opgenomen (Boxtel Centrum, Boxtel Oost, Boxtel Noord – Selissen, Munsel – In Goede Aarde en Breukelen). Voordat we inzoomen op de kansrijke- en kwetsbare segmenten, kijken we eerst naar de omvang van de additionele woningbehoefte per kern. We gaan daarbij uit van de prognose van de provincie Brabant (uitgangspunt m = 0) en daarmee vrijwel uitwisselbaar met de prognose Companen, scenario autonome behoefte. 2011 - 2020 Vraag • Doorstromers binnen de gemeente • Vestigers • Starters Aanbod • Doorstromers binnen de gemeente • Vertrekkers • Overlijden / finishers Additionele woningbehoefte (naar aantal woningen

- 55 -

Boxtel

Liempde

Lennisheuvel

3.065 1.045 1.340

640 260 200

125 25 35

3.065 1.045 715

640 260 90

125 25 10

+ 625

+ 110

+ 25

In de tabel is te zien dat doorstromers binnen de gemeente in Boxtel de meest actieve categorie is. Deze huishoudens laten een woning achter in de gemeente, maar gaan er ook weer één bewonen. Huishoudens die van de ene naar de andere kern willen verhuizen zijn ook in de categorie ‘doorstromers’ opgenomen. Daarnaast is vestiging en vertrek weergegeven. Vestigers en vertrekkers zijn alleen de huishoudens die vanuit een van de kernen naar een andere gemeente verhuizen of vanuit een andere gemeente naar een van de kernen wil verhuizen. In de tabel is het aantal vestigers gelijk gesteld aan de vertrekkers. Dit is omdat we hier het uitgangspunt migratiesaldo = 0 hanteren. Dit betekent dat we in dit model ervan uitgaan dat een toename van de kwantitatieve woningvraag volledig wordt veroorzaakt door de natuurlijke aanwas. Tot slot ontstaat een deel van het woningaanbod door mensen die komen te overlijden en /of verhuizen naar een intramurale instelling en daarmee een huis achterlaten. Het gaat niet om woningen die toch bewoond blijven, ondanks dat een persoon (bijvoorbeeld de partner) is overleden. In de tabel is te zien dat het gemeentelijke woningtekort voor 2010 - 2020 op 760 woningen uitkomt. Dit is dus het aantal woningen dat nodig is om in de eigen woningbehoefte te voorzien (dus exclusief de inhaalslag die de gemeente wil maken). Dit manifesteert zich vooral in de kern Boxtel (625). Deze cijfermatige benadering wordt in volgende paragrafen uitgewerkt naar type woning. In het geval van een potentieel ‘woningtekort’ is er sprake van het onvoldoende aanwezig zijn of vrijkomen van het betreffende woningsegment. Van een potentieel ‘woningoverschot’ is sprake als het vrijkomende aanbod door doorstroming of vertrek groter is dan de vraag. Dit zijn de woningsegmenten die kwetsbaar zijn op de woningmarkt. Voor het bepalen van potentiële tekorten en overschotten hanteren we de volgende uitgangspunten: • Uit het onderzoek valt een duidelijk beeld af te leiden van de huidige woonsituatie van de verschillende verhuisgeneigde huishoudenstypen. Naast de huidige woonsituatie wordt ook de gewenste woonsituatie van de verhuisgeneigde huishoudenstypen in beeld gebracht. De huidige en gewenste woonsituatie van de verhuisgeneigde huishoudens zijn omgezet naar profielen die we voor de komende tien jaar stabiel veronderstellen. Deze profielen zijn vertaald naar de periode 2011-2020, om zo een inschatting te maken van de demografische effecten. • De vraag van 55-plus huishoudens is in de analyse gedeeltelijk meegeteld. De ervaring leert dat oudere huishoudens weliswaar aangeven verhuisgeneigd te zijn, maar vaak de (lees: meer) tijd nemen om daadwerkelijk te verhuizen, of besluiten om uiteindelijk toch in de eigen woning te blijven wonen. Dit noemen we het generatieeffect. In de kern Boxtel bleek de verhuisgeneigdheid onder senioren redelijk overeen te komen met het werkelijke verhuisgedrag. Daar is de vraag dus niet getemperd. In de kernen Liempde en Lennisheuvel is de vraag van 55-plussers voor 50% meegenomen; dit percentage is bepaald op basis van de werkelijke verhuisgeneigdheid van senioren in de afgelopen vijf jaar.

6.1.

Kern Boxtel: vraag, aanbod en fricties op de woningmarkt

In onderstaande figuur geven we de dynamiek weer die op de woningmarkt kan ontstaan op het moment dat alle verhuisgeneigde huishoudens hun verhuiswens ook daad-

- 56 -

werkelijk kunnen verwezenlijken. Links van de y-as staat de vraag weergegeven, inclusief die van de starters zoals in de enquête is geuit. Rechts het potentieel van beschikbaar vrijkomend aanbod bij verhuizing, eveneens rekening houdend met finishers (vrijkomende woningen als gevolg van sterfte). De bovenste helft is de huursector, onderaan staat de dynamiek in de koopsector. Figuur 6.1: Kern Boxtel. Vraag en aanbod op de woningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2011 – 2020) Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

MGW z. lift MGW m. lift Vrijstaand Seniorenwon. Appartement

Koop

2-onder1 kap Rijwoning Seniorenwon.

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro -1200 -1000 doorstromer <55

doorstromer >55

-800

-600

-400

doorstromer Gezinnen


- 57 -

-200

0

Starter

200

400

Vestiger

600

800

Vertrekker

1000

1200

Finisher

Vraag en aanbod in huursector • De meeste vraag in het huursegment komt van de starters. Senioren daarentegen bewegen zich veel minder sterk op de woningmarkt in de kern Boxtel. • De meeste dynamiek zien we bij de meergezinswoningen zonder lift met een huur tot € 500. De vraag komt hier voornamelijk van de starters, terwijl het vooral doorstromers tot 55 jaar zijn, die deze woning achterlaten. Deze doorstromers willen in de meeste gevallen naar een koopwoning verhuizen; vooral een rijwoning vanaf € 200.000 en een tweekapper tot € 300.000 is bij hen gewenst. Bij de meergezinswoningen met lift is hetzelfde verhuispatroon zichtbaar, maar in iets kleinere volumes. • Goedkope en middeldure eengezinshuurwoningen komen op de markt doordat jonge doorstromers en gezinnen willen opstromen naar een ruimere huur- of koopwoning. Doorstromers boven de 55 jaar zien we vooral een beweging maken richting de seniorenwoningen in de huur. • De vraag naar eengezinshuurwoningen zit vooral in het goedkope segment. Boven de € 500 is de vraag beperkt. Vraag en aanbod in koopsector • De gezinnen zien we vooral vanuit de dure rijwoning in de koop en de eengezinshuurwoningen opstromen in de koopsector (dure rijwoning, 2-onder-1-kapwoningen en middeldure en dure vrijstaande woningen). • De doorstromers van 55 jaar en ouder hebben met name een vraag voor meergezins- en seniorenwoningen in de huursector. Deze senioren laten meestal een eengezinshuurwoning of dure rijwoning / tweekapper in de koop achter. Door vraag en aanbod tegen elkaar weg te strepen, krijgen we inzicht in de segmenten waar de vraag groter lijkt te worden dan het potentiële aanbod (kansrijke segmenten) en segmenten waarbij het vrijkomend aanbod juist groter is dan de verwachte vraag (kwetsbare segmenten). Daarnaast zijn de harde woningbouwplannen in de kern Boxtel in de frictiebalans toegevoegd (de zwartgeel-geblokte staafjes). Daardoor krijgen we inzicht of datgene wat gebouwd wordt ook aansluit bij de behoefte van de verhuisgeneigden in de kern Boxtel.

- 58 -

Figuur 6.2: Kern Boxtel. Fricties op de huur- en koopwoningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020) Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

MGW z. lift MGW m. lift

< 500 euro 500 - 650 euro

500 - 650 euro

> 650 euro < 500 euro

2-onder1 kap Rijwoning Seniorenwon. Vrijstaand

> 650 euro

< 200.000 euro

300 - 400.000 euro

Seniorenwon. Appartement

Koop

Huur

> 650 euro

< 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro

> 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro

> 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro Onbekend -400

-300

-200

-100

0

100

200

300

400


Kansrijke segmenten • In de huursector zien we voornamelijk kansen voor seniorenwoningen. Vooral het prijssegment € 500 - € 650 is kansrijk. Daarnaast zijn ook meergezinshuurwoningen tot € 650 kansrijk. De keuze om in het middeldure prijssegment te gaan bouwen, lijkt hiermee dus gerechtvaardigd. • In de koopsector zijn het veelal de goedkopere prijsklassen waar mogelijkheden liggen. Dit geldt zowel voor de rijwoningen, tweekappers, vrijstaande woningen als appartementen. Bij seniorenwoningen in de koop liggen de beste mogelijkheden juist in het middensegment (€ 200.000 - € 300.000).

- 59 -

Kwetsbare segmenten • In de huursector zijn met name de eengezinswoningen tussen de € 500 en € 600 kwetsbaar. Mogelijk liggen hier kansen om huurwoningen op te plussen tot seniorenwoningen; een segment waar zich juist potentiële tekorten gaan manifesteren. Voor verkoop zijn deze eengezinswoningen voor de zittende huurder mogelijk te duur. • In de koopsector zijn de komende jaren vooral de hogere prijsklassen kwetsbaar. Het gaat dan vooral om rijwoningen vanaf € 200.000 en tweekappers vanaf € 300.000. Dit vereist enige aandacht, omdat juist in deze segmenten nieuwbouw gepland staat.

6.2.

Liempde: vraag, aanbod en fricties op de woningmarkt

De tweede kern van de gemeente is Liempde. Ook hiervoor is gekeken welke kwalitatieve woningbehoefte er voor de komende tien jaar ligt. Figuur 6.3: Kern Liempde. Vraag en aanbod op de woningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020) Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

MGW z. lift Vrijstaand

2onder-1 kap RijwoningSeniorenwon. MGW m. lift Seniorenwon. Appartement

Koop

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro -250 doorstromer <55

doorstromer >55

-200

-150

-100

-50



- 60 -

0 Starter

50

100

Vestiger

150

200

Vertrekker

250 Finisher

Vraag en aanbod in huursector • De meeste dynamiek zit in de goedkope meergezinswoningen zonder lift. Vooral starters en jonge doorstromers zijn hier naar op zoek. Het aanbod komt vrijwel uitsluitend van jonge doorstromers die naar een ruimere huur- of koopwoning willen verhuizen. • De vraag van senioren (doorstromers vanaf 55 jaar) is duidelijk aanwezig in Liempde. Deze groep is op zoek naar een seniorenwoning of een appartement met lift. Vraag en aanbod in koopsector • Er zit veel meer dynamiek in de koop- dan in de huursector in Liempde, vooral bij de grondgebonden woningen (rij-, tweekapper en vrijstaand). Dit heeft uiteraard te maken met de woningvoorraad in Liempde. Die bestaat verhoudingsgewijs uit meer koopwoningen en meer ruime grondgebonden woningen dan in de kern Boxtel het geval is. • De vraag naar 2-onder-1-kapwoningen is het grootst en is afkomstig van vooral vestigers en gezinnen, maar ook een klein deel doorstromers tot 55 jaar. Het aanbod komt vooral van gezinnen die willen opstromen (ruimer wonen) en doorstromers vanaf 55 jaar (zij willen juist kleiner gaan wonen). • Doorstromers boven de 55 jaar gaan in de koopsector op zoek naar een appartement of seniorenwoning. Maar de vraag naar deze woningtypen is minder groot dan in de huursector. Welke fricties treden er op als we de verwachte vraag vergelijken met het verwachte aanbod in de komende tien jaar? Ook hier is weer de verwachte nieuwbouw voor Liempde verwerkt in de frictiebalans.

- 61 -

Figuur 6.4: Kern Liempde. Fricties op de huur- en koopwoningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020)

Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

MGW z. lift

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro

MGW m. lift

< 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro

< 200.000 euro

Vrijstaand

300 - 400.000 euro

Seniorenwon. Appartement

2onder-1 kap RijwoningSeniorenwon. Koop

Onbekend < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro

> 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro

> 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro Onbekend > 300.000 -200

-150

-100

-50

0

50

100

150

200


Kansrijke segmenten • Net als in Boxtel zijn ook in Liempde de ‘senioren-woningtypen’ het meest kansrijk; seniorenwoningen en appartementen met lift. Vooral in de prijsklasse tot € 500 liggen er mogelijkheden. Bij de eengezinswoningen in de huur vormt de prijsklasse € 500 tot € 650 een kansrijk segment. • Appartementen vormen een kansrijk segment in de koopsector in Liempde. Deze vraag komt vooral van senioren. Wellicht is het huidige aanbod van appartementen in Liempde beperkt en zijn senioren die een dergelijke woning zoeken nu nog vaak genoodzaakt om naar de kern Boxtel te verhuizen. De prijsklasse tot € 200.000 biedt de meeste mogelijkheden. • Verder zien we eenzelfde beeld als in de kern Boxtel; de goedkope prijsklassen van grondgebonden woningtypen vormen kansrijke segmenten. Meest kansrijk daarin zijn rijwoningen en vrijstaande woningen.

- 62 -

Kwetsbare segmenten • In de huursector zijn alleen de goedkope en dure eengezinswoningen kwetsbaar. Een deel van deze goedkope eengezinshuurwoningen (tot € 500) leent zich daarom mogelijk voor verkoop. Daarmee zou het potentiële tekort aan rijwoningen tot € 200.000 kunnen worden ingevuld. • In de koopsector zijn voornamelijk de vrijstaande woningen vanaf € 300.000 een kwetsbaar segment. Dit zijn woningen die in de komende jaren vrij gaan komen, doordat doorstromers vanaf 55 jaar en oudere gezinnen naar een meer aangepaste (kleinere) woning willen verhuizen.

6.3.

Lennisheuvel: vraag, aanbod en fricties op de woningmarkt

De kleinste kern binnen de gemeente is Lennisheuvel. Gezien de huishoudensprognose is de verwachte additionele woningbehoefte hier de komende tien jaar ook beperkt (ongeveer 25 woningen). Omdat uit de enquête naar voren kwam dat slechts een beperkt deel van de huishoudens in Lennisheuvel verhuisgeneigd is, is de respons op de kwalitatieve woningbehoefte relatief laag. Daardoor is het nauwkeurigheidsniveau lager dan bij de andere twee kernen en moeten de uitkomsten als indicatief beschouwd worden.

- 63 -

Figuur 6.5: Kern Lennisheuvel. Vraag en aanbod op de woningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020)

Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

Seniorenwon. Appartement Vrijstaand

Huur Koop

2onder-1 kap RijwoningSeniorenwon. MGW m. lift MGW z. lift

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro -60 doorstromer <55

doorstromer >55

-40

-20


0 Starter

20

40

Vestiger

Vertrekker

60 Finisher


Vraag en aanbod in huursector • De dynamiek in de huursector is beperkt en concentreert zich met name op de seniorenwoningen en eengezinswoningen tot € 500. • De seniorenwoningen worden zowel gevraagd als aangeboden door doorstromers vanaf 55 jaar. Vraag en aanbod van eengezinswoningen komt grotendeels van de doelgroep gezinnen. Vraag en aanbod in koopsector • De dynamiek in de koop is veel groter dan in de huur. Vooral in de duurdere prijsklassen zien we veel vragers en aanbieders de markt op komen in de komende jaren. • De meeste vraag is naar vrijstaande woningen vanaf € 400.000 (voornamelijk van gezinnen en vestigers). Het aanbod moet komen van senioren en oudere gezinnen die naar een aangepaste woning op zoek gaan. Daarnaast zien we een deel van het aanbod ontstaan door doorstromers tot 55 jaar. Een deel van deze groep zien we niet meer terug aan de vraagkant in Lennisheuvel. Zij kiezen ervoor om naar een van de twee grotere kernen binnen de gemeente te verhuizen.

- 64 -

•

Vooral aan de aanbodkant zitten veel doorstromers vanaf 55 jaar. Een deel zal verhuizen naar een huurwoning (vaak een seniorenwoning), een ander deel verhuist naar een andere kern binnen de gemeente.

Door de verwachte vraag en het aanbod met elkaar te vergelijken, krijgen we de fricties in Lennisheuvel in beeld. Bovenal moet geconstateerd worden dat de verwachte fricties bijzonder klein zijn, zeker vergeleken met de andere twee kernen. Bij eventuele nieuwbouw of herontwikkeling is maatwerk dus zeer belangrijk. Ook hier zijn voorlopig nog geen nieuwbouwplannen meegenomen in de analyse. Figuur 6.6: Kern Lennisheuvel. Fricties op de huur- en koopwoningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020)

Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro -25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25


Kansrijke segmenten • In de huur zit er bij de seniorenwoningen tot € 650 enige ruimte voor nieuwbouw, maar op beperkte schaal. Hetzelfde geldt voor de eengezinswoningen tot € 500 en de meergezinswoningen zonder lift tot € 500.

- 65 -

•

In de koopsector zijn de kansen nog beperkter. Wellicht is er wat ruimte voor nieuwbouw van enkele rijwoningen tot € 200.000 en seniorenwoningen in de prijsklasse € 200.000 - € 300.000.

Kwetsbare segmenten • Kwetsbare segmenten in de huursector blijven beperkt tot de middeldure eengezinswoningen, al gaat het om zeer kleine aantallen. • Enigszins kwetsbaar in de koopsector zijn dure tweekappers (> € 300.000), vrijstaande woningen (> € 400.000) en seniorenwoningen (> € 300.000).

6.4.

De € 33.614 doelgroep: vraag, aanbod en fricties

De huishoudens met een inkomen tot € 33.614 komen, bij invoering van de nieuwe Europese wetgeving, in aanmerking voor 90% van de vrijkomende sociale huurvoorraad. Maar zoeken zij ook een huurwoning in die categorie? We hebben daarom, net als voor de drie kernen, een vraag-aanbodbalans en frictiebalans opgesteld. Let op: het gaat hier om alle verhuisgeneigde huishoudens met een belastbaar inkomen tot € 33.614 in de gemeente Boxtel. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen een of meerdere kernen.

- 66 -

Figuur 6.7: Gemeente Boxtel. Vraag en aanbod van huishoudens met een inkomen tot € 33.614, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020)

Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro


2-onder1 kap RijwoningSeniorenwon. MGW m. lift Seniorenwon. Appartement

Koop

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro -500 1+2phh<55jr

-400

1+2phh>55jr

-300

-200

Gezinnen

-100 Starters

0

100

200

Vertrekkers

300

400

500

Finishers


Vraag en aanbod in huursector • De € 33.614 groep zoekt vooral een huurwoning die binnen de liberalisatiegrens ligt (< € 650). De meeste dynamiek zit bij de meergezinswoningen zonder lift tot € 500. • Het zijn vooral doorstromers tot 55 jaar en starters die zich gaan roeren op de woningmarkt binnen deze doelgroep. Zij zoeken met name een appartement (met of zonder lift) of een eengezinswoning. • De doorstromers vanaf 55 jaar binnen de € 33.614 groep manifesteren zich vooral bij de vraag naar seniorenwoningen tot € 500.

- 67 -

Vraag en aanbod in koopsector • Het zijn vooral de doorstromers tot 55 jaar binnen de € 33.614 groep die op zoek zijn naar een koopwoning. Wellicht is dit het deel van de doelgroep dat een inkomensgroei verwacht in de komende jaren en daarom meer mogelijkheden heeft op de koopmarkt dan de huishoudens waar die inkomensstijging er niet meer in zit. • Deze doelgroep richt zich in het koopsegment vooral op een tweekapper of rijwoning. Een vrijstaande woning lijkt voor hen (voorlopig nog) te hoog gegrepen. Welke fricties leveren de verwachte vraag en het aanbod van de € 33.614 groep op? Figuur 6.8: Gemeente Boxtel. Fricties op de huur- en koopwoningmarkt, verdeeld naar woningtype en doelgroep (2010 – 2020)

Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

MGW z. lift Vrijstaand Seniorenwon. Appartement

Koop

2-onder1 kap Rijwoning Seniorenwon. MGW m. lift

Huur


-150

-100


- 68 -

-50

0

50

100

150

200

Kansrijke segmenten • Hoewel de grootste vraag van de € 33.614 groep in de huursector zit, zijn er nauwelijks kansrijke segmenten binnen de huursector. Dit komt omdat veel huishoudens binnen deze groep toch een opstromend profiel laten zien. Het zijn jonge huishoudens of starters met nog enig carrièreperspectief waardoor men als volgende stap naar een koopwoning wil verhuizen. De vraag naar huurwoningen is onder deze groep lager dan het aanbod. Kansrijk zijn wel de seniorenwoningen; met name het prijssegment tot € 500. Mede door de toenemende vergrijzing ligt de grootste opgave voor de corporatie in dit segment de komende jaren. • Kansen in de koop zijn er bij deze groep wel, maar in beperkte mate. Het gaat dan voornamelijk om de grondgebonden woningtypen. Kwetsbare segmenten • Kwetsbaar in de huur zijn de eengezinswoningen tussen de € 500 en € 650. Maar ook meergezinswoningen zonder lift. Dit zijn woningtypen die (meestal) niet geschikt zijn voor de oudere huishoudens binnen de € 33.614 groep en de jongere huishoudens willen graag een volgende stap in hun wooncarrière maken. • De koopsector kent enkele kwetsbare segmenten wat betreft de € 33.614 groep. Dat zijn vooral de goedkope appartementen en tweekappers en daarnaast de vrijstaande woningen vanaf € 400.000.

6.5.

Gevolgen economische crisis

Uit de fricties bij de kwalitatieve woningbehoefte komt een behouden woonwens naar voren. Mensen stellen zichzelf geen al te hoge ambities, zoals dat enkele jaren geleden gebeurde. De stappen die men wilde zetten in de wooncarrière zijn veel geleidelijker geworden. Daarmee drukt de economische crisis duidelijk haar stempel op de uitkomsten van het woningmarktonderzoek. We geven een aantal voorbeelden: • Er zit een duidelijke druk op het huursegment. Dat komt niet alleen door senioren die vanuit een koopwoning naar een huurwoning willen gaan. Met name starters kiezen in hoge mate voor een huurwoning. De groep starters dat direct voor een koopwoning wil gaan, is in Boxtel beperkt. • Men is zeer kritisch in de prijs. De kansrijke segmenten worden vrijwel altijd gevormd door de goedkope prijsklassen, zowel in de huur als koop. Kwetsbare segmenten zijn juist de duurdere grondgebonden woningen (2-onder-1-kap en vrijstaand). Maar de invloed van de economische crisis is niet alleen af te leiden uit de frictiebalansen, in het woningmarktonderzoek zijn ook vragen gesteld aan de inwoners van Boxtel over de mate waarin de crisis hun verhuisgedrag beïnvloedt (zowel onder nietverhuisgeneigde huishoudens, als huishoudens die wel van plan zijn om te verhuizen). Invloed onder niet-verhuisgeneigden Aan huishoudens en potentiële starters die niet verhuisgeneigd zijn, is gevraagd naar de reden waarom men blijft wonen waar men nu woont. Daarbij is vooral ook gekeken of de economische crisis hierin een rol speelt. De overgrote meerderheid (91%) van de niet-verhuisgeneigden woont naar tevredenheid in de huidige woning. Alleen bij de gebonden en mobiele kleine huishoudens is dat

- 69 -

percentage wat lager (rond de 80%). Bij de gebonden kleine huishoudens zegt 6% dat men de ontwikkelingen vanwege de crisis nu afwacht. Van deze leefstijl geeft 10% daarna nog overige redenen aan. Deze 10% geeft meestal aan door de financiële beperkingen momenteel niet te kunnen verhuizen; verhuizen kost nu eenmaal geld. Bij de mobiele kleine huishoudens geeft 4% aan de ontwikkelingen rond de crisis af te wachten. Onder deze groep is er een relatief groot deel dat de huidige woning wil gaan verbouwen (11% van de niet-verhuisgeneigde mobiele kleine huishoudens). De discussie rond de hypotheekrente-aftrek speelt nauwelijks of geen rol voor de nietverhuisgeneigden. Ook zijn er bijna geen huishoudens die niet gaan verhuizen, omdat ze hun huidige woning niet kunnen verkopen. Invloed onder verhuisgeneigden Aan verhuisgeneigden is eerst gevraagd of de economische crisis een rol speelt bij hun verhuisgedrag. Figuur 6.9: Gemeente Boxtel. Speelt de economische crisis een rol bij uw verhuiswensen? Totaal Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens Starters 0%

10%

20%

30% Ja

40%

50%

60%

Misschien / een beetje

70%

80%

90% 100%

Nee


Voor 14% van de huishoudens speelt de crisis voor een belangrijk deel mee. Daarnaast geeft een kwart aan dat de crisis een beetje meespeelt. Bij de gebonden gezinnen speelt de crisis verhoudingsgewijs een grote rol. Voor meer dan de helft van de verhuisgeneigde huishoudens in deze doelgroep speelt de crisis (deels) een rol in hun verhuisgedrag. Wijze waarop de crisis van invloed is Aan huishoudens die aangaven dat de crisis een rol speelt, is vervolgens gevraagd op welke manier dat gebeurt.

- 70 -

Figuur 6.10:

Gemeente Boxtel. Wijze waarop men wordt beïnvloed in haar verhuisgedrag door de economische crisis Totaal Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen

Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens Starters 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90% 100%

Ik wil pas verhuizen als ik mijn huidige woning heb verkocht Ik wacht de prijsontwikkeling van de koopwoningen af Ik zoek een goedkopere woning dan dat ik voor de crisis zocht Ik ga huren in plaats van kopen Overig


•

• •

Bij de meeste doelgroepen is vooral het verkopen van de huidige woning een voorwaarde die door de economische crisis een grotere invloed is gaan spelen bij het verhuisgedrag. Van de verhuisgeneigden geeft 40% aan dat de crisis zich hierdoor laat voelen, met name bij mobiele gezinnen, gebondenen bemiddelde senioren. Ook de prijsontwikkeling van de koopwoningen is voor velen erg belangrijk (34%). Dat is vooral bij starters en mobiele kleine huishoudens het geval. Bij de overige redenen is vooral aangegeven dat de strengere eisen rond het verstrekken van een hypotheek een belangrijke rol speelt, maar het onzekere arbeidsperspectief op de lange termijn is een gevolg van de economische crisis die zijn weerslag heeft op het verhuisgedrag van mensen.

- 71 -

- 72 -

7. Specifieke woonconcepten In delen van de nieuwbouwopgave voor de gemeente Boxtel is de mogelijkheid open gelaten om eventueel een aantal woningen te ontwikkelen met hele specifieke woningen/of omgevingskwaliteiten. Bijvoorbeeld vanwege het materiaal dat bij de bouw van de woning wordt gebruikt (ecologisch / duurzaam) of vanwege de inrichting van de woonomgeving. Voor deze ‘alternatieve woonconcepten’ is de potentiële doelgroep vaak wat kleiner en is het dus belangrijk dat er maatwerk wordt geleverd. Daarom is het woningmarktonderzoek aan zowel verhuisgeneigde- als niet-verhuisgeneigde huishoudens in Boxtel gevraagd of zij interesse hebben in één van deze specifieke woonconcepten. In de vraagstelling zijn drie concepten voorgelegd:

Woonconcept Concept 1. Ecologisch / duurzaam wonen

Concept 2. Wonen met gelijkgestemden

Een bouwproject ecologisch wonen betekent wonen in een woning en omgeving die duurzaam is ingericht. In het gebied is er veel ruimte voor groen en natuurontwikkeling. Verschillende woningtypen en prijsklassen kunnen worden gecombineerd. Kenmerken van dit woonconcept kunnen zijn: autovrije wijk, gezamenlijke binnentuin, en natuurlijk duurzaam bouwen (gebruik van duurzame bouwmaterialen, scheiding van regenwater, alternatieve energiebronnen etc.) Kortom, groen en milieubewust wonen. Wonen met gelijkgestemden in de directe woonomgeving. Dit is geschikt voor vele doelgroepen, zowel jong als oud, waarbij wel de nadruk ligt op een bepaalde mate van zorgbehoefte. Veelal worden de woningen binnen een complex gebouwd (vaak met een gezamenlijke tuin en/of ontmoetingsruimte), zodat een aantal (zorg)voorzieningen gezamenlijk kan worden ontwikkeld, bijvoorbeeld een zorgpost, waarop bewoners 24 uur per dag een beroep op kunnen doen. Voor mensen met een zorgvraag is dit een interessant concept, omdat het ruimte geeft om zorg op eigen initiatief te organiseren.

- 73 -

Woonconcept Concept 3. Buiten wonen

Wonen in een agrarisch omgeving buiten het dorp. De afstand tot voorzieningen is dan ook groter dan bij de andere woonconcepten. Kavels waarop u veel rust en ruimte vindt om het buitenleven te ervaren. Ook is het mogelijk om woningen in een lagere prijsklasse te realiseren op wat kleinere kavels. Dit woonmilieu is bijzonder geschikt voor het houden van paarden of andere hobbydieren.

Interesse voor de concepten Eerst is de interesse voor de concepten vergeleken tussen verhuisgeneigden en nietverhuisgeneigden. We hebben hierbij ook nadrukkelijk gekeken of de mate van verhuisgeneigdheid invloed heeft op de interesse in een bepaald concept. Zijn verhuisgeneigde huishoudens bijvoorbeeld meer geïnteresseerd in één van de concepten dan huishoudens die niet gaan verhuizen? Tabel 7.1: Gemeente Boxtel. Interesse in alternatieve woonconcepten naar mate van verhuisgeneigdheid Mate van verhuisgeneigdheid ‘Ik ben alleen ‘Ik ben zeker

verhuisgeneigd bij

‘Ik ben niet

verhuisgeneigd’

geschikt aanbod’

verhuisgeneigd’

Totaal

1. Ecologisch wonen

26%

23%

27%

26%

2. Wonen met gelijkgestemden

26%

32%

26%

27%

3. Buiten wonen

36%

29%

36%

35%

25%

31%

31%

28%

Geen van de concepten Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

•

•

De interesse in ‘buiten wonen’ spreekt de huishoudens in Boxtel het meest aan. Meer dan een derde vindt dit een interessant concept. Voor de andere twee concepten heeft ongeveer een kwart van de huishoudens interesse; 28% heeft in geen van de concepten interesse. Opvallend is dat het aandeel verhuisgeneigden en niet-verhuisgeneigden dat de concepten aantrekkelijk vindt, ongeveer even groot is. Alleen het aandeel nietverhuisgeneigden dat helemaal geen interesse heeft in één van de concepten (31%) is wat hoger dan onder huishoudens die wel willen / gaan verhuizen (25%).

- 74 -

Hoe denkt men per leefstijl over de drie concepten?

Mobiele senioren

25%

28%

15%

21%

Bemiddelde senioren

Gebonden senioren

30%

Mobiele gezinnen

30%

Gebonden gezinnen

25%

Mobiele kleine huishoudens

1. Ecologisch wonen

Gebonden kleine huishoudens

Starters

Tabel 7.2: Gemeente Boxtel. Interesse in alternatieve woonconcepten naar leefstijl

23%


16%

28%

11%

31%

14%

56%

41%

50%

25%

33%

42%

34%

47%

13%

16%

15%

Geen van de concepten 42% 21% Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

35%

27%

28%

26%

31%

28%

3. Buiten wonen

•

• • •

Starters hebben de minste interesse in de woonconcepten. Van hen vindt 42% geen van de drie concepten aantrekkelijk. Gebonden kleine huishoudens hebben juist relatief vaak interesse in de concepten. Bijna 80% van hen vindt één of meerdere concepten aantrekkelijk. Ecologisch wonen spreekt vooral de gebonden en mobiele kleine huishoudens aan. Wonen met gelijkgestemden is zeer populair bij de senioren. Bij gebonden en bemiddelde senioren vindt zelfs 50% of meer dit concept interessant. Buiten wonen is vooral in trek bij mobiele kleine huishoudens (42%) en mobiele gezinnen (47%).

Reden van de interesse in de concepten Vervolgens is aan de geïnteresseerden gevraagd waarom het concept hen zo aanspreekt. Tabel 7.3: Gemeente Boxtel. Veel genoemde aansprekende punten van de woonconcepten Woonconcept Meest genoemde aansprekende punten 1. Ecologisch / duurzaam wonen


3. Buiten wonen

• • •

Milieubewust

• • • •

Meer contact / gezelligheid

• • •

Rust en ruimte

Duurzaam Op den duur lagere energielasten Behoefte aan sociale controle Creëert een gevoel van veiligheid Nabijheid van (zorg)voorzieningen Gevoel van vrijheid Mogelijkheden om dieren bij huis te houden / grote tuin te hebben

•

Agrarische achtergrond – men heeft vroeger altijd op een boerderij gewoond.


Ecologisch en / of duurzaam wonen: wil men ook echt investeren? Zijn geïnteresseerden in het concept ecologisch wonen ook daadwerkelijk bereid om te investeren in een energiezuinige / duurzame woning? Onderstaande figuur laat zien dat dit - uitgedrukt naar leefstijl - heel aardig gelijk oploopt. Huishoudens met interesse in ecologisch wonen willen ook vaker investeren in energetische maatregelen.

- 75 -

Figuur 7.1: Gemeente Boxtel. Bereidheid tot investeren in energiezuinige woning versus interesse in ecologisch wonen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Starters Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren 0%

5%

10%

15%

20%

Bereid te investeren in energiezuinige woning

25%

30%

35%

Interesse in ecologisch wonen


Ecologisch of duurzaam wonen is daarom interessant voor mobiele- en gebonden kleine huishoudens en mobiele gezinnen. In hoofdstuk 7 zoomen we verder in op het investeringsgedrag in energetische voorzieningen van verschillende doelgroepen. Gelijkstemden: vaker voorkeur voor gestapeld wonen! Hebben de geïnteresseerden in wonen met gelijkgestemden een voorkeur voor grondgebonden wonen of juist voor gestapeld wonen? Wonen met gelijkgestemden scoort goed onder senioren. Het zijn vooral de gebonden en bemiddelde senioren die gaan voor gestapeld wonen. Figuur 7.2: Gemeente Boxtel. Voorkeur voor grondgebonden of gestapeld wonen onder huishoudens die gecharmeerd zijn van wonen met gelijkgestemden*. Gebonden senioren

20%

36%

Bemiddelde senioren0%

50%

Mobiele senioren

20%

Gebonden gezinnen Gebonden kleine huishoudens

21%

24% 10%

Starters

11%

Mobiele gezinnen

11%


10% 0%

7% 18%

5% 3% 1% 10%

20%

30% Grondgebonden

40%

50%

60%

Gestapeld

* De totaalpercentages in het figuur komen overeen met het aandeel binnen de leefstijl dat geïnteresseerd is in het wonen met gelijkgestemden. Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

Buiten wonen is interessant, maar ook vaak vizier op andere gemeente Mobiele gezinnen en mobiele kleine huishoudens zijn geïnteresseerd in buiten wonen. Wat opvalt is dat de eigen huidige woonkern in aanmerking komt, maar ook een groot deel opteert voor een andere gemeente om invulling te geven aan ‘buiten wonen’.

- 76 -

Figuur 7.3: Gemeente Boxtel. Voorkeur voor ‘buiten wonen’ in relatie tot de kern van voorkeur* Mobiele gezinnen

5%

27%


15%

31%

Gebonden gezinnen

21%

3%


10%

6%

1%

Starters

10%

6%

1%

Mobiele senioren

8%

0%

4%

6%

9% 16%

8%

3%

15%

Bemiddelde senioren Gebonden senioren

4%

8% 5%

3% 2% 10%

15% Boxtel

20% Liempde

25% Lennisheuvel

30%

35%

40%

45%

50%

Andere gemeente

* De totaalpercentages in het figuur komen overeen met het aandeel binnen de leefstijl dat geïnteresseerd is in het wonen met gelijkgestemden. Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

- 77 -

- 78 -

8. Verdieping in woningaanpassing en energie Het onderzoek onder alle huishoudens en starters is niet alleen gebruikt om de woonwensen helder te krijgen en welke effecten dit kan gaan sorteren in de wijken en kernen, maar ook voor een verdiepingsslag. Die slag is enerzijds gepleegd onder 65plussers rondom het al dan niet lang zelfstandig kunnen en willen blijven wonen in de huidige woning (paragraaf 7.1) en anderzijds het eventueel investeringsgedrag ten aanzien van de energetische kwaliteit van de woning (paragraaf 7.2).

8.1.

Wonen als zorg of hulp om de hoek komt kijken

Vergrijzing is een trend die effect heeft op de woningmarkt. Met het toenemen van de leeftijd van mensen neemt ook de kans op beperkingen toe. Voor oudere leeftijdsgroepen, waarbij de kans op fysieke beperkingen met het klimmen der jaren toeneemt, is het van groot belang om in een woning te wonen die goed toegankelijk is. Dit sluit ook aan bij het Nederlandse woon- en zorgbeleid dat steeds meer toegespitst is op het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen in de eigen woning en woonomgeving. Alle 65plussers - al dan niet verhuisgeneigd - is daarom een aantal vragen voorgelegd over geschiktheid van de huidige woning, woningaanpassing en eventueel gebruik van zorg. Krappe meerderheid 75-plussers woont al in een nultredenwoning Uit de volgende figuur blijkt dat op dit moment alleen onder de 75-plussers de meerderheid in een nultredenwoning woont. Tot 75 jaar woont slechts 30% in een nultredenwoning. Bij de huishoudens met een wens voor een nultredenwoningen is te zien dat senioren die de stap nemen om te verhuizen ook echt de keuze maken voor een 4 nultredenwoning . Figuur 7.1: Gemeente Boxtel. Wens voor een nultredenwoning naar leeftijd

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Tot 35 jaar

35 tot 55 jaar Huidig

55 tot 75 jaar

Vanaf 75 jaar

Gewenst


4

Onder een nultredenwoning wordt verstaan een woning waarvan de woonkamer, badkamer, toilet, tenminste één slaapkamer en de keuken zonder treden en zonder opstap te betreden zijn.

- 79 -

Al vanaf 55 jaar wil meer dan 90% van de verhuisgeneigde senioren verhuizen naar een nultredenwoning. Er lijkt dus een discrepantie te zitten tussen het huidige aanbod (de blauwe lijn) en de verwachte vraag (rode lijn); de toekomstige vraag is groter dan het huidige aanbod. Dit manifesteert zich met name in de leeftijdsgroep 55 tot 75 jaar die wil opschuiven naar een nultredenwoning. Het feit dat jonge huishoudens relatief vaker in een nultredenwoning wonen, hangt samen met het wonen in een appartement met lift. Veel ouderen dubben tussen verhuizen en blijven wonen In de praktijk ervaren we echter dat senioren de stap om te verhuizen niet altijd of helemaal niet maken. In veel gevallen blijven zij zo lang mogelijk in de eigen woning wonen en verhuisd men pas naar een meer geschikte woning op het moment dat dit om gezondheidsredenen onontkoombaar is. We vroegen alle senioren vanaf 65 jaar daarom of ze verwachten zelfstandig te kunnen blijven wonen in hun huidige woning als er in de toekomst een zorgbehoefte ontstaat. Tabel 7.1: Gemeente Boxtel. Inschatting geschiktheid van de huidige woning naar eigendomstype en leeftijd Eigendomstype

Leeftijd 65 t/m

Huur

Koop

74 jaar

> 75 jaar

Totaal

Ja

15%

8%

16%

10%

12%

Ja, met aanpassingen in de woning

10%

14%

9%

14%

12%

Ja, met gebruik van zorgdiensten

26%

23%

26%

23%

24%

31%

39%

31%

38%

35%

Ja, met aanpassingen in de woning én met gebruik van zorgdiensten Nee, ik kan niet in mijn huidige woning blijven wonen Totaal Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

18%

16%

18%

17%

17%

100%

100%

100%

100%

100%

Blijven wonen kan, maar wel met woningaanpassing en zorg Het merendeel van de 65-plussers ervaart de eigen woning als geschikt of geschikt te maken. Slechts 17% vindt de huidige woning kwalitatief ontoereikend om bij een eventuele zorgvraag te blijven wonen. Wel geldt voor het merendeel van de woningen dat aanpassingen gewenst zijn in zowel de woning zelf als in het gebruik van zorgdiensten. Als ouderen al van plan zijn hun woning aan te passen, dan zijn er een aantal aanpassingen te noemen waar zij sterk voor kiezen (zie onderstaande tabel): o Aanbrengen van kleine aanpassingen: handgrepen, drempels weghalen. o Het volledig rolstoeltoegankelijk maken van de woning. o Het aanbrengen van een traplift om alle primaire woonvertrekken zonder traplopen te kunnen bereiken. o Eigenaar-bewoners opteren vaker voor een slaapkamer beneden.

- 80 -

Tabel 7.2:

Gemeente Boxtel. Plannen voor aanpassen van de huidige woning ten behoeve van langer zelfstandig wonen naar eigendomstype en leeftijd Eigendomstype

Leeftijd 65 t/m

> 75 Totaal

Huur

Koop

74 jaar

jaar

Nee, mijn woning is al geschikt

44%

30%

27%

47%

37%

Nee, als dat nodig is ga ik verhuizen

19%

25%

25%

20%

22%

Nee, mijn woning is niet geschikt om aan te passen

8%

4%

7%

4%

6%

Ja, met een slaapkamer beneden

6%

24%

20%

13%

16%

Ja, met een tweede toilet op de verdieping

3%

3%

3%

4%

3%

Ja, met een badkamer beneden

4%

16%

13%

9%

10%

22%

21%

22%

19%

21%

15%

13%

15%

11%

14%

Ja, aanpassingen zoals handgrepen en het weghalen van drempels Ja, volledig rolstoeltoegankelijk maken Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

Te concluderen is dat ongeveer een vijfde tot een kwart wil verhuizen als de hulp of zorgvraag aan de orde is. Ongeveer een derde deel woont geschikt. Rest ca. de helft die aan de slag zou moeten met woningaanpassingen als men blijft zitten waar men zit. In bijlage II is het voorgaand inzicht ook per wijk en kern beschikbaar, zodat duidelijk wordt waar woningaanpassing als eerste aan de orde zal zijn.

8.2.

Bereidheid om te investeren in energetische maatregelen

De energielasten van de woning gaan in de toekomst een steeds groter aandeel vormen van de totale woonlasten. Dit kan een reden zijn voor huishoudens om de komende jaren te investeren in de energiezuinigheid van hun huidige of toekomstige koopwoning. Daarnaast kunnen huurders ervoor kiezen om al dan niet door hun verhuurder, energiebesparende maatregelen in de woning te laten aanbrengen. Dit betekent wellicht een verhoging van de huur, maar anderzijds ook een lager energieverbruik en dus minder energielasten. In deze paragraaf de resultaten van de bereidheid om te investeren in een energiezuinige woning. Belang van duurzaamheid onder huurders en eigenaar-bewoners Huurders en eigenaar-bewoners vinden een duurzame woning beiden ongeveer even belangrijk (ongeveer 90% vindt energiezuinigheid belangrijk). Het aandeel onder huurders dat het ‘zeer belangrijk’ vindt ligt zelfs hoger dan onder eigenaar-bewoners. Figuur 7.2: Gemeente Boxtel. Belang van een energiezuinige woning volgens de huishoudens in Boxtel Koop Huur 0%

10%

20%

Zeer belangrijk

30% Belangrijk

40%

50%

60%

Niet belangrijk / niet onbelangrijk

Bron: Woningmarktonderzoek Companen, 2010.

- 81 -

70% Onbelangrijk

80%

90%

Zeer onbelangrijk

100%

Figuur 7.3:

Gemeente Boxtel. Belang van een energiezuinige woning volgens de huishoudens in Boxtel (verdeeld naar leefstijl) Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen

Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens Starters 0% Zeer belangrijk

20%

Belangrijk

40%

60%

Niet belangrijk / niet onbelangrijk

80%

Onbelangrijk

100%

Zeer onbelangrijk


• •

Van bijna alle leefstijlen geeft ongeveer 90% aan dat energiezuinigheid van de woning belangrijk of zeer belangrijk voor hen is. In afwijking daarop ligt het bij de bemiddelde senioren iets lager (ongeveer 80%), maar vooral starters hechten minder waarde aan de energiezuinigheid. Bijna 40% staat neutraal of vindt het onbelangrijk.

Jonge en middelbare huishoudens willen energetisch investeren Vervolgens is gevraagd of men ook bereid is om financieel te investeren in energiebesparende maatregelen aan de woning. Figuur 7.4: Gemeente Boxtel. Bereidheid om te investeren in energiebesparende maatregelen (naar leefstijl)

Mobiele gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden gezinnen Gebonden kleine huishoudens Starters Mobiele senioren Bemiddelde senioren Gebonden senioren 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%


•

Opvallend is dat de senioren-leefstijlen (zowel gebonden, mobiel als bemiddeld) het minst bereid zijn tot extra investeren. Gebonden senioren scoren het laagst (51%). Ervaring wijst uit dat het terugverdieneffect en de soms lange periode die ermee is gemoeid een rol speelt.

- 82 -

•

De grootste bereidheid is te zien bij de mobiele kleine huishoudens (84%) en mobiele gezinnen (85%). Zij beschikken ook over een relatief hoog inkomen, waardoor men wellicht enige financiële ruimte heeft om te investeren in energiezuinigheid.

Eigenaar-bewoners vaker genegen tot investeringen dan huurders Onder eigenaar-bewoners is 78% daadwerkelijk bereid om te investeren in een duurzamere woning, bij huurders ligt dat percentage op 63%. Aan huishoudens die bereid bleken te zijn om te investeren in een energiezuinigere woning, is een lijst van diverse energiemaatregelen voorgelegd. Men kon vervolgens aangeven voor welke maatregel men bereid is te investeren (gelet op de meerinvestering en de terugverdientijd). Dit is zowel aan huurders als eigenaar-bewoners gevraagd en aan mensen die verhuisgeneigd, maar ook niet-verhuisgeneigd zijn. Investeringen in de toekomstige koopwoning: vooral traditionele maatregelen Eerst werpen we een blik op de verhuisgeneigde huishoudens. Zij zullen hun energiebesparende maatregelen willen aanbrengen aan hun toekomstige woning. Huishoudens die een koopwoning zoeken, hebben een voorkeur voor de volgende wensen met betrekking tot duurzaamheid:

75%

89%

45%

50%

71%

59%

53%

38%

63%

Dak- en vloerisolatie

73%

59%

39%

35%

58%

62%

57%

38%

56%

Warmte / koudepomp

9%

3%

13%

15%

17%

26%

21%

13%

17%

26%

18%

35%

10%

24%

40%

33%

0%

30%

22%

26%

15%

7%

17%

34%

25%

0%

23%

9%

8%

18%

37%

17%

11%

17%

38%

15%

Zonnepanelen Zonneboiler Geen

van

maatregelen

senioren

Dubbel glas

Bemiddelde

63%

Mobiele senioren

60%

Mobiele kleine

59%

senioren

77%

Gebonden

43%

gezinnen

44%

Gebonden

65%

maatregel

huishoudens

67%

Energiebesparende

Gebonden kleine

HR ketel

Starters

Mobiele gezinnen

Gemeente Boxtel. Energiebesparende maatregelen waarvoor verhuisgeneigden bereid zijn te investeren in de toekomstige koopwoning (naar leefstijlen) Inkomens vanaf 1 à 1,5x Inkomens tot 1 à 1,5x modaal modaal

huishoudens

Tabel 7.3:

Totaal

61%

deze


• • • •

De grootste bereidheid is te zien bij de meer ‘traditionele’ energiebesparingen: dubbel glas (63%), een HR ketel (61%) en dak- en vloerisolatie (56%). Vooral de jongere leefstijlen (starters en kleine huishoudens) hebben hier relatief veel interesse voor. Investeringen als warmte / koudepomp en een zonneboiler zijn minder populair. Het zijn vooral de mobiele gezinnen die bereid zijn tot deze investeringen. De investeringsdrang is onder bemiddelde senioren het laagst. Op bijna alle maatregelen scoort deze leefstijl qua bereidheid onder het gemiddelde. Ook het

- 83 -

•

aandeel huishoudens dat niet bereid is om in één van de maatregelen te investeren, is hier het hoogst (38%). Mobiele gezinnen lijken het meest kansrijk om te investeren in energetische kwaliteit, vooral ook in de iets minder conventionele maatregelen.

Investeringen in de toekomstige huurwoning: dubbel glas, HR-ketel en isolatie Tabel 7.4 laat zien dat huishoudens die willen verhuizen naar een nieuwe of andere huurwoning: • De traditionele energiebesparingen het hoogst laten scoren. • Jongere leefstijlen (vooral kleine huishoudens en gebonden gezinnen) een relatief hoge bereidheid tot investeren hebben. • Senioren juist relatief laag scoren, uitgezonderd de mobiele senioren.

66%

74%

61%

34%

70%

54%

65%

42%

62%

senioren

Dubbel glas

Bemiddelde

52%

Mobiele senioren

70%

Mobiele kleine

62%

senioren

66%

Gebonden

36%

gezinnen

64%

Gebonden

57%

maatregel

huishoudens

55%

Energiebesparende

Gebonden kleine

HR ketel

Starters

Mobiele gezinnen

Gemeente Boxtel. Energiebesparende maatregelen waarvoor verhuisgeneigden bereid zijn te investeren in de toekomstige huurwoning (naar leefstijlen). Inkomens vanaf 1 à 1,5x Inkomens tot 1 à 1,5x modaal modaal

huishoudens

Tabel 7.4:

Totaal

58%


55%

54%

60%

25%

54%

50%

59%

48%

51%

Zonneboiler

18%

40%

24%

15%

17%

29%

30%

0%

25%

15%

17%

8%

54%

28%

27%

21%

31%

26%

Geen

van

maatregelen

deze


- 84 -

Investeringen in de huidige koopwoning vooral door mobiele kleine huishoudens Men kan ook investeren in de huidige woning indien men niet-verhuisgeneigd is. Dat geeft het volgende beeld: Gemeente Boxtel. Energiebesparende maatregelen waarvoor verhuisgeneigden bereid zijn te investeren in de huidige koopwoning (naar leefstijlen)

HR ketel Dubbel glas Dak- en vloerisolatie Warmte / koudepomp

38%

41%

44%

60%

senioren

Bemiddelde

senioren

Mobiele

gezinnen

Mobiele

Inkomens vanaf 1 à 1,5x modaal Mobiele kleine

senioren

Gebonden

gezinnen

Gebonden

huishoudens

kleine

Energiebesparende maatregel

Gebonden

Inkomens tot 1 à 1,5x modaal

huishoudens

Tabel 8.5:

45%

38%

21%

Totaal 43%

0%

39%

39%

62%

39%

29%

21%

36%

29%

31%

37%

51%

44%

29%

7%

37% 12%

0%

7%

6%

4%

16%

16%

7%

Zonnepanelen

24%

29%

19%

14%

37%

31%

29%

30%

Zonneboiler

24%

18%

10%

8%

24%

20%

29%

20%

Geen van deze maatregelen

52%

33%

29%

16%

19%

28%

36%

26%


•

•

•

Het verschil in bereidheid om te investeren in de ‘traditionele’ energiebesparingen (HR, dubbelglas, dak- en vloerisolatie) in de huidige woning is veel kleiner dan bij investeringen aan een toekomstige woning. Waarschijnlijk doordat een deel van de niet-verhuisgeneigden deze zaken al heeft (aangebracht). Het aandeel huishoudens dat bereid is om te investeren in een warmte / koudepomp (12%), zonnepanelen (30%) of zonneboiler (20%) is ongeveer even groot als bij de verhuisgeneigden. De meeste bereidheid om te investeren zit bij de mobiele kleine huishoudens, gevolgd door de mobiele gezinnen. Vooral bij kleine gebonden huishoudens is de bereidheid te investeren laag. Mogelijk ziet men de huidige woning niet als een lange termijn investering (ondanks dat men nu niet-verhuisgeneigd is), omdat men vaak nog aan het begin van de wooncarrière staat.

Investeringen in de huidige huurwoning: kleine mobiele huishoudens De bereidheid om te investeren in duurzaamheid in de huidige huurwoning is lager in vergelijk met de bereidheid van eigenaar-bewoners in de huidige koopwoning, maar ook lager in vergelijk met mensen die naar een andere huurwoning willen verhuizen. Dit is te wijten aan de beperkte investeringsdrang van vooral gebonden en bemiddelde senioren in de huur. Mogelijk zien zij hun huidige huurwoning als een ‘eindwoning’ en heeft men geen behoefte aan nieuwe investeringen in de woning of verwacht niet meer te kunnen profiteren van het inverdieneffect.

- 85 -

Tabel 8.6:

Gemeente Boxtel. Energiebesparende maatregelen waarvoor verhuisgeneigden bereid zijn te investeren in de huidige huurwoning (naar leefstijlen).


Mobiele gezinnen

42%

42%

31%

91%

41%

35%

27%

Totaal 36%

Dubbel glas

33%

45%

28%

60%

33%

36%

27%

32%


52%

35%

22%

69%

68%

41%

13%

36%

Zonneboiler

13%

28%

19%

50%

50%

23%

40%

25%

Geen van deze maatregelen

24%

44%

49%

10%

17%

38%

60%

43%

Bemiddelde senioren

Gebonden senioren

HR ketel

Energiebesparende maatregel

Mobiele senioren

Gebonden gezinnen

Inkomens vanaf 1 à 1,5x modaal


Inkomens tot 1 à 1,5x modaal


Bij de jongere leefstijlen (kleine huishoudens en gezinnen) ligt de bereidheid juist iets boven het gemiddelde in de huur. Vooral mobiele kleine huishoudens zijn bereid om meer huur te betalen voor een energiezuinigere woning.

- 86 -

Bijlage I:

Definitie leefstijlen

U wilt een genuanceerd beeld van de woonwensen van de verschillende groepen op de woningmarkt. Een te globale benadering van doelgroepen doet geen recht aan de veelvormigheid van de samenleving. Daarom is gekozen voor een indeling naar een groter aantal leefstijlen. Dit maakt een gerichte beleidsvertaling in het vervolg dan ook mogelijk. In deze bijlage wordt een toelichting gegeven op de verschillende leefstijlen die zijn gehanteerd. Leefstijlen toegedeeld Het gedrag en de beleving van mensen verschillen onderling. Zeker in een individualiserende samenleving wordt deze differentiatie steeds groter. Dit laat onverlet dat er ook veel overeenkomsten zijn tussen mensen. We kunnen dan ook een afgebakend aantal groepen benoemen met in grote lijnen overeenkomstige woonwensen: de leefstijlen of ook wel woonstijlen genoemd. De belangrijkste factoren die de woonvraag bepalen, zijn traditionele kenmerken als levensfase en inkomenssituatie. De indeling in leefstijlen is dan ook op deze kenmerken gebaseerd. Deze leefstijlen kunnen we ook naar de toekomst doorvertalen op grond van demografische en economische prognoses. Voor de gemeente Boxtel hebben we onderDe toevoeging ‘gebonden’ of ‘mobiel’ wijst scheid gemaakt naar zeven leefstijlen. Per niet zozeer op de (auto-)mobiliteit van leefstijl zijn de verschillende kenmerken wat groepen, maar veel meer op de actieradius van hun activiteiten: familie, kennissen, werk, betreft huishoudenssituatie, leeftijd en inkouitgaan. Spreiden deze activiteiten zich over men benoemd. Elk huishouden in het ondereen grote regio uit (de mobielen) of conzoek is ingedeeld naar één leefstijl; er zijn dus centreren ze zich voornamelijk op de eigen geen huishoudens die in meerdere leefstijlen woonplek (de gebondenen). vallen. Starters benoemen we afzonderlijk. Op de woningmarkt hebben zij immers een heel eigen positie. Nadat zij gestart zijn, passen zij in één van de zeven leefstijlen. In theorie kan het hier ook om herstarters gaan (mensen die vanuit een inwonende thuissituatie opnieuw zelfstandig gaan wonen nadat ze eerder gescheiden waren). Dit betreft slechts 1% van de starters. Starters Meestal jongeren die vanuit een onzelfstandige woonsituatie (doorgaans inwonend bij ouders, familie of op kamers) de woningmarkt betreden.

-1-

Gebonden kleine huishoudens Eén- en tweepersoonshuishoudens tot 55 jaar, met een inkomen lager dan modaal (€ 1.650 netto per maand). Veel Starters op de woningmarkt behoren nadat zij een zelfstandig huishouden zijn gaan vormen tot de Doorgroeiers. Onder deze ‘Starters’ zijn wel de nodige huishoudens met een groeiend inkomensperspectief.

< 1x 1x -1,5x >1,5x modaal modaal modaal 1- en 2 phh < 35 jr 1- en 2 phh 35-55 jr Gezinnen +kinderen 1- en 2 phh 55-75 jr 1- en 2 phh >75 jr

Mobiele kleine huishoudens Eén- en tweepersoonshuishoudens tussen 35 en 55 jaar met inkomen tussen modaal en anderhalf keer modaal (€ 2.500 netto per maand) en één- en tweepersoonshuishoudens tot 35 jaar met inkomen vanaf modaal. Dit zijn huishoudens zonder kinderen met een behoorlijk inkomen, in de leeftijd tot 55 jaar.


Gebonden Gezinnen Gezinnen met kind(eren) met een inkomen lager dan anderhalf keer modaal en doorgaans een wat kleinere actieradius: gehechte gezinnen wonen dicht bij familie en vrienden en ook op de woningmarkt oriënteren zij zich vaak op de plaats of zelfs de buurt waar zij al wonen.


Mobiele Gezinnen Gezinnen met kind(eren), en één- en tweepersoonshuishoudens tussen de 35 en 55 jaar. Het inkomen ligt hoger dan anderhalf keer modaal. Mobiele gezinnen hebben een grotere actieradius, zowel sociaal als in de keuzen die zij maken op de woningmarkt.


Gebonden Senioren Eén- en tweepersoonshuishoudens (zonder thuiswonende kinderen) tussen 55 en 75 jaar met een inkomen beneden modaal en van 75 jaar of ouder met een inkomen tot anderhalf keer modaal. Deze groep heeft net als de gehechte gezinnen een kleinere actieradius.

-2-


Mobiele senioren Eén- en tweepersoonshuishoudens (zonder thuiswonende kinderen) tussen de 55 en 75 jaar, met een inkomen hoger dan modaal. Net als de Mobiele Gezinnen hebben zij op basis van hun inkomen en eventueel vermogen de nodige keuzemogelijkheden op de woningmarkt.


Bemiddelde Senioren Eén- en tweepersoonshuishoudens van 75 jaar en ouder, met een inkomen hoger dan anderhalf keer modaal. De woonvraag van deze groep is doorgaans sterk op comfort gericht.


Een modaal inkomen wil zeggen een netto huishoudensinkomen van € 1.650 per maand. Op basis van de enquête ziet de verdeling tussen de verschillende leefstijlen in Boxtel er als volgt uit:

Boxtel Oost

Boxtel Noord - Selissen

Breukelen

Liempde

Lennis-heuvel

Gemeente


25%

6%

13%

4%

14%

4%

1%

13%


17%

8%

19%

22%

11%

6%

2%

12%

7%

18%

15%

7%

13%

13%

14%

14%

Mobiele gezinnen

22%

29%

16%

47%

28%

38%

53%

26%

Gebonden senioren

11%

15%

17%

3%

19%

18%

17%

16%

Mobiele senioren

15%

23%

15%

16%

15%

20%

13%

17%

3%

2%

5%

1%

1%

2%

0%

2%

19%

31%

15%

6%

10%

14%

3%

100%

Totaal absoluut 2.390 3.915 1.825 710 1.225 1.790 * Boxtel ‘Overig’ is hierin niet meegerekend (Kalksheuvel, Ladonk-Vorst, Buitengebied) Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

420

12.275

Gebonden gezinnen

Bemiddelde senioren Totaal %


Boxtel Centrum

Tabel I.1: Gemeente Boxtel. Leefstijlen naar kern/wijk*

Wat valt op: • De meest voorkomende leefstijl in de gemeente zijn mobiele gezinnen (26%). • Gebonden kleine huishoudens wonen bovengemiddeld in Boxtel Centrum. • Mobiele kleine huishoudens zijn goed vertegenwoordigd in Boxtel Noord – Selissen en Munsel – In Goede Aarde. • Mobiele gezinnen wonen bovengemiddeld in Munsel- In Goede Aarde, Liempde en Lennisheuvel. • Mobiele senioren zijn goed vertegenwoordigd in Boxtel Oost en Liempde.

-3-

Bijlage II:

Tevredenheid huidige woonsituatie naar leefstijl

Tevredenheid huidige woning naar leefstijl

97%

100%

97%

99%

100%

97%

84%

85%

91%

94%

97%

100%

90%

Omvang balkon

61%

72%

93%

90%

79%

88%

94%

78%

Indeling van de woning

92%

88%

94%

96%

98%

98%

97%

95%

Aantal slaapkamers

85%

85%

89%

95%

96%

98%

100%

92%

Grootte van de woonkamer

89%

88%

85%

92%

97%

97%

100%

92%

Kwaliteit van de keuken

84%

80%

79%

93%

90%

94%

97%

88%

Grootte van de keuken

78%

85%

79%

89%

93%

93%

97%

87%

douche, etc.)

67%

74%

78%

90%

85%

93%

100%

83%

Grootte van de badkamer

80%

74%

83%

89%

88%

92%

97%

86%

Afwerking van de woning

78%

83%

82%

94%

90%

94%

100%

89%

Kwaliteit warmte-isolatie

74%

64%

76%

86%

82%

89%

91%

80%

Kwaliteit geluidsisolatie

66%

65%

61%

81%

81%

84%

86%

75%

Onderhoudstoestand

89%

73%

84%

94%

92%

96%

97%

90%

2e toilet op etage

100%

100%

100%

99%

92%

98%

100%

98%

Garage

100%

85%

79%

93%

94%

95%

100%

92%

89% 85% 86% 96% 92% Bovengemiddeld ( +5% of meer ten opzichte gemeentelijk gemiddelde)

98%

100%

92%

Gemeente

Mobiele gezinnen

91%

80%

Bemiddelde senioren

Gebonden gezinnen

96%

Grootte van de tuin

Mobiele senioren


Woningtype

Aspecten van de woning

Gebonden senioren


Tabel II.1: Gemeente Boxtel, tevredenheid over aspecten van de woning naar leefstijl

Kwaliteit van de badkamer (wc,

Prijs

Benedengemiddeld (-5% of meer ten opzichte van gemeentelijk gemiddelde) Bron: Woningmarktonderzoek Companen 2010.

•

•

Over het algemeen is men in Boxtel erg tevreden over de verschillende aspecten van de huidige woning. Bij elk kenmerk staat minimaal driekwart van de huishoudens e positief of neutraal tegenover dat kenmerk. Het meest positief is men over het 2 toilet op etage (98%) en de indeling van de woning (95%). Iets minder tevreden (maar nog altijd positief) is men over de kwaliteit van de geluidsisolatie (75%). De kleine huishoudens en gebonden gezinnen zijn verhoudingsgewijs wat minder positief dan de ouderen. Vooral de mobiele en bemiddelde senioren zijn meer dan gemiddeld tevreden over de genoemde aspecten van hun woning.

-4-

Tevredenheid woonomgeving naar leefstijl

winkels

Gemeente

Bemiddelde senioren

Mobiele senioren

Gebonden senioren

Mobiele gezinnen

Gebonden gezinnen

Aspecten van de woonbuurt Aanwezigheid



Tabel II.2: Gemeente Boxtel, tevredenheid over aspecten van de woonomgeving naar leefstijl

voor

dagelijkse boodschappen

97%

96%

91%

91%

89%

93%

94%

92%

Parkeermogelijkheden

75%

61%

71%

73%

78%

83%

91%

74%

Speelvoorzieningen

81%

83%

84%

82%

89%

90%

93%

85%

Openbaar vervoer

82%

84%

67%

69%

68%

68%

66%

72%

groenvoorzieningen

90%

92%

91%

93%

95%

95%

89%

93%

Onderhoud groenvoorzieningen

81%

79%

80%

78%

78%

75%

73%

78%

zorgvoorzieningen

95%

90%

84%

89%

85%

84%

78%

87%

Aanwezigheid scholen

98%

98%

98%

93%

98%

96%

94%

96%

Ontmoetingsplek jongeren

76%

87%

69%

75%

64%

66%

81%

73%

Ontmoetingsplek ouderen

89%

90%

80%

87%

83%

81%

90%

84%

Veiligheid in de buurt

84%

84%

82%

90%

84%

86%

97%

86%

Buurtcontacten

86%

91%

90%

95%

93%

93%

94%

92%

Netheid van de buurt

75%

87%

79%

89%

86%

85%

97%

84%

95%

94%

90%

96%

93%

96%

93%

94%

Hoeveelheid

Aanwezigheid

Aanwezigheid kerk / kerkelijke gemeente

Bovengemiddeld ( -5% of meer ten opzichte gemeentelijk gemiddelde) Benedengemiddeld (+5% of meer ten opzichte van gemeentelijk gemiddelde) Bron: Enquête Companen 2010.

• •

•

Ook over de woonomgeving is men grotendeels tevreden in Boxtel, al is het aandeel huishoudens dat positief of neutraal is, iets lager dan bij de aspecten over de woning. Het meest tevreden is men over de aanwezigheid van scholen (96%), kerken (94%), winkels voor dagelijkse boodschappen en de buurtcontacten (beiden 92%). Het laagst (maar nog altijd overwegend positief) scoren: openbaar vervoer (72%), onmoetingsplek voor jongeren (73%) en de parkeermogelijkheden (74%). De gebonden kleine huishoudens en bemiddelde senioren zijn iets positiever dan gemiddeld.

-5-

Bijlage III:

Factsheets per wijk en kern

In de analyse van het onderzoek is niet alleen onderscheid gemaakt tussen de drie kernen van de gemeente Boxtel (Boxtel, Liempde en Lennisheuvel). Er wordt ook onderscheid gemaakt tussen vijf verschillende (deels voor deze analyse samengestelde) wijken in de kern Boxtel. Echter, hoe kleiner het onderzoeksgebied, hoe hoger het aantal benodigde respondenten om tot representatieve uitspraken te kunnen komen. Soms is het aantal respondenten per wijk beperkt (dit geldt nog meer voor het aantal verhuisgeneigden). Vandaar dat de analyses van de kwalitatieve woningbehoefte op wijkniveau als indicatief beschouwd moeten worden. Per wijk zijn de volgende responscijfers behaald: Tabel III.1: Gemeente Boxtel. Respons naar wijk (zelfstandige huishoudens en starters) Aantal respondenten Waarvan verhuisgeneigd Boxtel Centrum

274

144

Boxtel Oost

608

389


228

128

Munsel – In Goede aarde

108

65

Breukelen

159

99

Vooral de meeste wijken is het aantal respondenten te beperkt om representatieve uitspraken te doen. De uitkomsten die betrekking hebben op verhuisgeneigden op wijkniveau moeten daarom gezien worden als indicatief en richtinggevend, maar zeker niet als zekerheden. Dit is te illustreren met het voorbeeld van Boxtel Centrum. Het totaal aantal huishoudens in deze wijk is 3.630 (CBS, 2010). Uitgaande dat 20% verhuisgeneigd is (ca. 720 huishoudens), zijn bij een betrouwbaarheidsniveau van 95% en een nauwkeurigheidsniveau van 5% ongeveer 250 respondenten nodig. Dit is niet gelukt voor het aantal verhuisgeneigden, de nauwkeurigheid ligt daarom op ruim 7%. Een goed inzicht in het aantal huishoudens per wijk ontbreekt om verfijndere inzichten in betrouwbaarheid en nauwkeurigheid te verschaffen. De indruk bestaat dat deze wel goed zit in Boxtel Oost en dat de resultaten van de rest van de kernen met de nodige voorzichtigheid geïnterpreteerd moeten worden, zeker omdat we ook nog sterk differentiëren naar doelgroepen en marktsegmenten. We beschouwen de resultaten daar dan ook vooral als richtinggevend in kwalitatieve zin en minder betrouwbaar in kwantitatieve zin. De bijlage presenteert per wijk cijfers van de verdeling naar leefstijlen, rapportcijfers voor woning en woonomgeving, de aanpasbaarheid van de huidige woning en voorkeuren van bepaalde woningaanpassingen en tenslotte de vraag-aanbodbalans en frictiebalans met de kwalitatieve woningbehoefte voor elke wijk. Naast de vijf onderscheiden wijken in de kern Boxtel, worden deze cijfers ook voor de twee andere kernen, Liempde en Lennisheuvel weergegeven (uitgezonderd de kwalitatieve woningbehoefte van deze kernen, dat staat al in hoofdstuk 5).

-6-

Figuur III.1: Wijkindeling gemeente Boxtel

Bron: Gemeente Boxtel.

-7-

Boxtel Centrum Boxtel Centrum: Leefstijlen Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Groot aandeel gebonden kleine huishoudens (25%) en mobiele gezinnen (22%) woonachtig in Boxtel Centrum.

•

Boxtel Centrum: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

7,1

8,2

7,6

Woonomgeving

7,1

7,2

7,2

Rapportcijfer woning bij huurders onder het gemeentelijke gemiddelde. Eigenaarbewoners geven een bovengemiddeld rapportcijfer aan hun woning. Rapportcijfer woonomgeving op het niveau van het gemeentelijk cijfer.

• •

Boxtel Centrum: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur - koop

Kunt u in uw huidige woning blijven wonen als u

65 t/m

Vanaf

zorgbehoevend wordt?

74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

Totaal

Ja

15%

8%

12%

11%

12%


13%

4%

8%

9%

8%


33%

44%

37%

39%

38%

28%

32%

28%

31%

30%

Ja, met aanpassingen in de woning én met gebruik van zorgdiensten Nee, ik kan niet in mijn huidige woning blijven

• •

wonen

13%

12%

15%

10%

12%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

Van de 65-plussers kan 12% niet in de huidige woning blijven wonen als men zorgbehoevend wordt. Onder huurders ligt dat percentage iets hoger (15%).

-8-

Boxtel Centrum: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop

Totaal


40%

37%

39%


15%

12%

14%


11%

8%

9%


5%

19%

11%


0%

5%

2%


5%

12%

8%

Ja, aanpassingen zoals handgrepen en het weghalen van drempels

31%

27%

29%

Ja, volledig rolstoeltoegankelijk maken

12%

10%

11%

• • •

Als men aanpassingen wenst, zijn dat vooral kleine aanpassingen, zoals handgrepen (21%). Vooral in de huursector is behoefte aan dergelijke aanpassingen (31%). Ongeveer 40% van de 65-plussers vindt de huidige woning al geschikt.

-9-

Boxtel Centrum: Kwalitatieve woningbehoefte, dynamiek op de woningmarkt Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro


2-onder1 kap Rijwoning Seniorenwon. MGW m. lift Seniorenwon. Appartement

Koop

Huur


• • •

-300

1+2phh>55jr

-200 Gezinnen

-100 Starters

0

100 Vertrekkers

200

300

400

Finishers

Relatief veel dynamiek in de huursector: meergezinswoningen met en zonder lift tot € 500, en vooral sterke vraag naar seniorenwoningen tot € 500. Vraag in de huur komt van doorstromers tot 55 jaar (meergezinswoning zonder lift) en doorstromers vanaf 55 jaar (seniorenwoningen en meergezinswoning met lift). Vraag in de koop komt van gezinnen (2-onder-1-kap en vrijstaande woningen) en doorstromers vanaf 55 jaar (appartementen en seniorenwoningen).

- 10 -

Boxtel Centrum: Kwalitatieve woningbehoefte, fricties op de woningmarkt Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro

MGW z. lift 2-onder1 kap Rijwoning Seniorenwon. MGW m. lift Vrijstaand Seniorenwon. Appartement

Koop

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro Onbekend -200

-150

-100

-50

0

50

100

150

200

Kansrijke segmenten • In de huursector: seniorenwoningen (tot € 650) en meergezinswoning met lift (€ 500 tot € 650). • In de koopsector: beperkte kansen voor seniorenwoningen vanaf € 300.000. Kwetsbare segmenten • In de huursector: goedkope eengezinswoningen en meergezinswoningen zonder lift. • In de koopsector: 2-onder-1-kapwoningen en dure koopappartementen.

- 11 -

Boxtel Oost

Boxtel Oost: Leefstijlen Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

Groot aandeel mobiele gezinnen (29%) en mobiele senioren (23%) woonachtig in Boxtel Oost.

•

Boxtel Oost: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

6,7

7,9

7,6

Woonomgeving

6,6

7,1

7,2

Rapportcijfer voor de woning en woonomgeving ligt bij de huurders ruim onder het gemeentelijk gemiddelde. Het rapportcijfer van eigenaar-bewoners voor hun woning (7,9) ligt iets boven het gemeentelijke gemiddelde.

• •

Boxtel Oost: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur - koop


65 t/m

Vanaf


74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

9%

3%

10%

5%

7%


13%

3%

12%

8%

10%


17%

9%

11%

17%

15%

46%

55%

48%

48%

48%

Ja

Totaal


• •

wonen

15%

30%

19%

21%

20%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

Van de 65-plussers denkt 20% niet in de huidige woning te kunnen blijven wonen, indien men zorgbehoevend wordt. Ongeveer 50% kan wel in de huidige woning blijven, maar alleen met zowel aanpassingen als gebruik van zorgdiensten.

- 12 -

Boxtel Oost: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop

Totaal


22%

18%

20%


24%

33%

29%


13%

2%

7%


7%

31%

20%


0%

1%

1%


5%

22%

14%


26%

22%

23%


25%

14%

19%

• •

Van de 65-plussers vindt 20% de huidige woning al geschikt. Meest genoemde aanpassingen zijn: de kleine aanpassingen en een tweede slaapkamer beneden. Dat laatste geldt vooral bij de eigenaar-bewoners.

- 13 -

Boxtel Oost: Kwalitatieve woningbehoefte, dynamiek op de woningmarkt Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro -1000 -800 1+2phh<55jr

• • •

-600

1+2phh>55jr

-400

-200

Gezinnen

0

200

Starters

400

600

Vertrekkers

800

1000

Finishers

De dynamiek in de huur is relatief beperkt en concentreert zich bij de eengezinswoningen tot € 650 en de meergezinswoningen met lift. De vraag in de huur komt voornamelijk van senioren, terwijl het aanbod in beide segmenten wordt vrijgemaakt door jonge doorstromers en gezinnen. In de koopsector wordt de komende jaren meer dynamiek verwacht in Boxtel Oost. Het gaat met name om de 2-onder-1-kapwoningen tot € 300.000. Er is een grote groep van vooral gezinnen die deze woningen vrijmaken en willen opstromen naar een hoger segment in de koopsector, maar vaak ook naar een andere wijk willen verhuizen.

- 14 -

Boxtel Oost: Kwalitatieve woningbehoefte, fricties op de woningmarkt Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro


2-onder1 kap Rijwoning Seniorenwon. MGW m. lift Seniorenwon. Appartement

Koop

Huur


-600

-400

-200

0

200

400

600

800

Kansrijke segmenten • In de huursector: beperkte kansen voor seniorenwoningen (tot € 650) en meergezinswoning met lift (€ 500 tot € 650). • In de koopsector: beperkte kansen voor rijwoningen vanaf € 200.000. Kwetsbare segmenten • In de huursector: eengezinswoningen tot € 650 en meergezinswoningen met lift tot € 500. • In de koopsector: 2-onder-1-kapwoningen tot € 300.000 en in mindere mate vrijstaande woningen tot € 300.000.

- 15 -


Boxtel Noord – Selissen: Leefstijlen Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

18%

20%

Diversiteit aan leefstijlen in Boxtel Noord – Selissen. Mobiele kleine huishoudens zijn de meest voorkomende groep (19%).

•

Boxtel Noord – Selissen: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

7,0

8,1

7,6

Woonomgeving

6,7

7,1

7,2

Het rapportcijfer voor woning en woonomgeving ligt bij de huurders ongeveer een half punt onder het gemeentelijke cijfer. Eigenaar-bewoners geven een rapportcijfer aan hun woning dat boven het gemeentelijke cijfer ligt.

• •

Boxtel Noord – Selissen: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur - koop


65 t/m

Vanaf


74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

Totaal

Ja

10%

20%

21%

10%

16%


19%

9%

7%

20%

13%


23%

29%

25%

28%

26%

42%

34%

39%

35%

37%


• •

wonen

7%

9%

8%

7%

8%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

Van de 65-plussers denkt 8% niet in de huidige woning te kunnen blijven wonen, indien men zorgbehoevend wordt. Iets meer dan 35% kan wel in de huidige woning blijven, maar alleen met zowel aanpassingen als gebruik van zorgdiensten.

- 16 -

Boxtel Noord – Selissen: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop

Totaal


67%

37%

52%


13%

3%

9%


3%

5%

4%


6%

21%

13%


4%

13%

7%


3%

11%

7%

drempels

11%

27%

18%


10%

22%

16%

Ja, aanpassingen zoals handgrepen en het weghalen van

• •

Van de huishoudens van 65 jaar of ouder vindt 52% de huidige woning al geschikt. Onder huurders is dat zelfs 67%. Meest genoemde aanpassingen zijn: de kleine aanpassingen en een tweede slaapkamer beneden. Met name bij de eigenaar-bewoners.

- 17 -

Boxtel Noord – Selissen: Kwalitatieve woningbehoefte, dynamiek op de woningmarkt Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur


•

•

•

-200 1+2phh>55jr

-100

0

Gezinnen

Starters

100

200

Vertrekkers

300 Finishers

De dynamiek in de huur zit vooral in de eengezinswoningen tot € 500 en meergezinswoningen met en zonder lift tot € 500. Vraag en aanbod van seniorenwoningen in de huur is zeer beperkt in Boxtel Noord – Selissen. Er lijkt vooral veel aanbod te komen van goedkope eengezinswoningen en meergezinswoningen zonder lift. Aanbieders zijn met name doorstromers tot 55 jaar. De vraag zit vooral bij eengezinswoningen (starters en doorstromers tot 55 jaar) en meergezinswoningen met lift (senioren en doorstromers tot 55 jaar). De dynamiek in de koopsector lijkt iets beperkter en zit met name bij de 2-onder-1kapwoningen tot € 300.000 (veel gezinnen die hieruit willen vertrekken) en iets minder bij de appartementen (aanbod van senioren).

- 18 -

Boxtel Noord – Selissen: Kwalitatieve woningbehoefte, fricties op de woningmarkt Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur

> 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 500 euro 500 - 650 euro > 650 euro < 200.000 euro > 200.000 euro < 300.000 euro > 300.000 euro < 300.000 euro 300 - 400.000 euro > 400.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro < 200.000 euro 200 - 300.000 euro > 300.000 euro Onbekend -300

-200

-100

0

100

200

300

Kansrijke segmenten • In de huursector: meergezinswoningen met lift (tot € 500). • In de koopsector: vrijstaande woningen vanaf € 400.000. Kwetsbare segmenten • In de huursector: meergezinswoningen zonder lift tot € 500 en eengezinswoningen tot € 650. • In de koopsector: 2-onder-1-kapwoningen tot € 300.000.

- 19 -


Munsel – In Goede Aarde: Leefstijlen Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

Munsel – In Goede Aarde wordt voor bijna de helft bewoond door mobiele gezinnen (47%). Ook andere mobiele leefstijlen (kleine huishoudens en senioren) zijn sterk vertegenwoordigd.

• •

Munsel – In Goede Aarde: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

8,0

8,2

7,6

Woonomgeving

7,0

7,4

7,2

Zowel huurders als eigenaar-bewoners zijn bovengemiddeld tevreden over hun woning. Het rapportcijfer voor de woonomgeving ligt ongeveer rond het gemeentelijk gemiddelde.

• •

Munsel – In Goede Aarde: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur - koop


65 t/m

Vanaf


74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

Totaal

Ja

14%

0%

0%

12%

10%


14%

50%

0%

30%

25%


29%

0%

0%

23%

20%

29%

50%

100%

23%

35%


• •

wonen

14%

0%

0%

12%

10%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

Van de 65-plussers denkt 10% te moeten verhuizen als men zorgbehoevend wordt. Als men in de huidige woning wil blijven wonen en/of zorgdiensten nodig heeft, heeft 80% wel aanpassingen nodig.

- 20 -

Munsel – In Goede Aarde: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop

Totaal

100%

40%

50%


0%

34%

25%


0%

13%

13%


0%

13%

13%


0%

0%

0%


0%

13%

13%


0%

13%

13%


0%

0%

0%


• •

Bij 50% van de huishoudens van 65 jaar of ouder is de huidige woning al geschikt. Bij het kleine aandeel huurders in de wijk is dat zelfs nagenoeg 100%. Maar indien men aanpassingen moet gaan aanbrengen, kiest toch een grote groep uiteindelijk voor verhuizen naar een woning die al aangepast is (25%).

- 21 -

Munsel – In Goede Aarde: Kwalitatieve woningbehoefte, dynamiek op de woningmarkt Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur


•

•

•

-150

-100

1+2phh>55jr

-50 Gezinnen

0

50

Starters

100

150

Vertrekkers

200 Finishers

Munsel – In Goede Aarde is een wijk die hoofdzakelijk uit koopwoningen bestaat. Er is dus weinig dynamiek in de huur. Een enkele starter zoekt hier een eengezinshuurwoning of een meergezinswoning met of zonder lift in de huur, maar de omvang van de vraag in de huur is beperkt. In het koopsegment zit zeer veel dynamiek bij de 2-onder-1-kapwoningen. Hier is het opstroomprofiel te zien. Doorstromers tot 55 jaar en gezinnen willen hun tweekapper tot € 300.000 verlaten voor een 2-onder-1-kap in het hogere prijssegment. Daarnaast lijkt er wat aanbod te komen aan vrijstaande woningen tot € 300.000 en appartementen tot € 200.000 (vooral doordat gezinnen hieruit willen verhuizen).

- 22 -

Munsel – In Goede Aarde: Kwalitatieve woningbehoefte, fricties op de woningmarkt

Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur


-100

-50

0

50

100

150

Kansrijke segmenten • In de huursector: zeer beperkte mogelijkheden. Met behulp van enig maatwerk zijn er beperkte kansen voor eengezinswoningen tot € 650. • In de koopsector: kansen voor 2-onder-1-kapwoningen vanaf € 300.000. Kwetsbare segmenten • In de huursector: nauwelijks kwetsbare segmenten, omdat het aanbod van huurwoningen zeer beperkt is in deze wijk. • In de koopsector: 2-onder-1-kapwoningen tot € 300.000, vrijstaande woningen tot € 300.000 en in mindere mate appartementen tot € 200.000.

- 23 -

Breukelen Breukelen: Leefstijlen Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Mobiele gezinnen vormen de grootste groep in Breukelen (28%), gevolgd door gebonden senioren (19%).

•

Breukelen: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

7,0

8,0

7,6

Woonomgeving

7,0

7,2

7,2

Het rapportcijfer voor de woning scoort bij huurders iets onder het gemiddelde, terwijl de eigenaar-bewoners iets boven het gemeentelijke gemiddelde zitten. Het rapportcijfer voor de woonomgeving ligt bij beide groepen rond het gemeentelijke cijfer.

• •

Breukelen: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur - koop


65 t/m

Vanaf


74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

Totaal

Ja

7%

21%

19%

6%

14%


7%

7%

3%

15%

8%

37%

57%

48%

37%

44%

van zorgdiensten

30%

7%

7%

43%

20%

Nee, ik kan niet in mijn huidige woning blijven wonen

19%

7%

22%

0%

14%

100%

100%

100%

100%

100%

Ja, met gebruik van zorgdiensten Ja, met aanpassingen in de woning én met gebruik

Totaal

• •

Alleen huurders (vanaf 65 jaar) geven aan niet in hun huidige woning te kunnen blijven wonen als men zorgbehoevend wordt (22%). Vooral eigenaar-bewoners hebben behoefte aan aanpassingen in de woning, terwijl huurders vooral behoefte hebben aan zorgdiensten, indien men in de huidige woning zou willen blijven wonen bij een toenemende zorgbehoefte.

- 24 -

Breukelen: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop


58%

27%

Totaal 44%


18%

30%

22%


4%

0%

3%


4%

30%

14%


4%

0%

3%


4%

13%

8%

20%

7%

17%

8%

17%

11%

Ja, aanpassingen zoals handgrepen en het weghalen van drempels Ja, volledig rolstoeltoegankelijk maken

• •

Van de 65-plussers vindt 44% de huidige woning al geschikt. Bij huurders is dat aanmerkelijk hoger (58%) dan bij eigenaar-bewoners (27%). Indien huurders nog aanpassingen aan de woning willen doorvoeren, zijn dat vooral kleine zaken als handgrepen en het weghalen van drempels. Eigenaar-bewoners hebben behoefte aan een badkamer en/of slaapkamer beneden, als men in de huidige woning zou willen blijven bij een zorgbehoefte.

- 25 -

Breukelen: Kwalitatieve woningbehoefte, dynamiek op de woningmarkt Vraag

Aanbod

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur


1+2phh<55jr

•

• •

-100

1+2phh>55jr

-50

Gezinnen

0

Starters

50

Vertrekkers

100

150

Finishers

In de huursector zien we aanbod ontstaan bij de eengezinswoningen en de goedkope meergezinswoningen zonder lift. Dit is afkomstig van doorstromers tot 55 jaar die in de huur willen opstromen, of een koopwoning zoeken, en door senioren die naar een meergezinswoning met lift (€ 500 - € 650) willen verhuizen. In de koopsector zit er zowel veel vraag als aanbod bij de 2-onder-1-kapwoningen. Het zijn vooral gezinnen die hier voor de dynamiek zorgen. Daarnaast zoeken gezinnen ook naar een vrijstaande woning. Een deel kiest daarbij voor een goedkope woning (tot € 300.000), maar een deel gaat ook specifiek voor een vrijstaande woning vanaf € 400.000. Ook het aanbod komt voornamelijk van gezinnen in dit segment.

- 26 -

Breukelen: Kwalitatieve woningbehoefte, fricties op de woningmarkt Kansrijke segmenten

Kwetsbare segmenten

EGW

< 500 euro 500 - 650 euro



Koop

Huur


-100

-50

0

50

100

150

Kansrijke segmenten • In de huursector: beperkte kansen voor meergezinswoningen met lift (€ 500 tot € 650) en seniorenwoningen tot € 500. • In de koopsector: beperkte kansen voor seniorenwoningen. Kwetsbare segmenten • In de huursector: eengezinswoningen en meergezinswoningen zonder lift tot € 500. • In de koopsector: 2-onder-1-kapwoningen (vooral tot € 300.000) en vrijstaande woningen tot € 300.000.

- 27 -

Liempde

Liempde: Leefstijlen Bemiddelde senioren Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Mobiele gezinnen zijn het sterkst vertegenwoordigd. Het aandeel kleine huishoudens (mobiele en gebonden) is hier relatief beperkt.

•

Liempde: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

7,0

8,1

7,6

Woonomgeving

7,0

7,7

7,2

•

Huurders scoren iets onder het gemeentelijke cijfer, eigenaar-bewoners geven verhoudingsgewijs hoge rapportcijfers.

Liempde: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur - koop


65 t/m

Vanaf


74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

2%

6%

7%

3%

4%


21%

18%

24%

19%

20%


17%

18%

27%

15%

17%

33%

30%

7%

40%

32%

Ja

Totaal

Ja, met aanpassingen in de woning én met gebruik van zorgdiensten Nee, ik kan niet in mijn huidige woning blijven wonen

26%

30%

37%

23%

26%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

•

•

Ongeveer een kwart van de 65-plussers kan niet in de huidige woning blijven wonen als men zorgbehoevend wordt. Onder huurders ligt dat percentage nog veel hoger (37%). Slechts 4% denkt zonder enige verdere aanpassingen of zorgdiensten in de huidige woning te kunnen blijven wonen.

- 28 -

Liempde: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop

Totaal


28%

21%

21%


28%

40%

39%


11%

2%

4%


22%

21%

21%


11%

0%

2%


11%

22%

19%


22%

21%

21%


33%

14%

17%

• •

Bij 21% van de 65-plussers is de huidige woning geschikt. Een derde van de huurders wil de woning volledig rolstoeltoegankelijk maken, indien men aanpassingen aan de woning gaat aanbrengen.

Kwalitatieve woningbehoefte Liempde (Zie paragraaf 5.2)

- 29 -

Lennisheuvel

Lennisheuvel: Leefstijlen Mobiele senioren Gebonden senioren Mobiele gezinnen Gebonden gezinnen Mobiele kleine huishoudens Gebonden kleine huishoudens 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Meer dan de helft van de huishoudens in Lennisheuvel zijn mobiele gezinnen (53%). Mobiele- en gebonden kleine huishoudens en bemiddelde senioren zijn niet of nauwelijks aanwezig.

•

Lennisheuvel: Huidige woonsituatie Rapportcijfer

Huur

Koop

Gemeente

Woning

7,5

8,3

7,6

Woonomgeving

8,0

8,0

7,2

• •

De woonomgeving krijgt zowel van huurders als eigenaar-bewoners hoge rapportcijfers. Ook het rapportcijfer voor de woning is bij beide groepen goed.

Lennisheuvel: Wonen met zorg (in huidige woning blijven wonen) Naar leeftijd

Naar huur – koop


65 t/m

Vanaf


74 jaar

75 jaar

Huur

Koop

Totaal

Ja

30%

43%

62%

30%

33%


11%

0%

0%

9%

8%


15%

28%

0%

21%

19%

15%

15%

0%

16%

15%

Ja, met aanpassingen in de woning én met gebruik van zorgdiensten Nee, ik kan niet in mijn huidige woning blijven wonen

30%

15%

38%

24%

25%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

•

•

Een kwart van de 65-plussers denkt niet in de huidige woning te kunnen blijven als men zorgbehoevend wordt. Onder huurders is dat percentage nog aanmerkelijk hoger (38%). Maar er is ook een groot deel wat geen aanpassingen of zorgdiensten nodig denkt te hebben (33%).

- 30 -

Lennisheuvel: Wonen met zorg (gewenste aanpassingen) Zijn er aanpassingen nodig aan uw woning indien u hier wilt blijven wonen?

Huur

Koop

Totaal


45%

59%

55%


27%

21%

23%


0%

3%

3%


0%

17%

16%

27%

3%

7%

0%

7%

7%

27%

10%

13%

0%

7%

7%

Ja, met een tweede toilet op de verdieping Ja, met een badkamer beneden Ja, aanpassingen zoals handgrepen en het weghalen van drempels Ja, volledig rolstoeltoegankelijk maken

• •

Een grote groep van de 65-plussers vindt dus dat er geen verdere aanpassingen in de woning nodig zijn. Huurders wensen vooral nog kleine aanpassingen en een tweede toilet op de 1e verdieping. Eigenaar-bewoners hebben daarnaast ook nog vaak behoefte aan een slaapkamer op de begane grond.

Kwalitatieve woningbehoefte Lennisheuvel (Zie paragraaf 5.3)

- 31 -

Bijlage IV: Vragenlijst

- 32 -

Vragenlijst Woningmarktonderzoek 2010 A. Huidige woonsituatie 1.

7.

Boxtel Centrum Boxtel Oost Boxtel Noord Munsel Selissen In Goede Aarde

Breukelen Kalksheuvel

Het voorzieningenniveau De natuur / rust en ruimte De bereikbaarheid Het werk of de school Ik kom hier van oorsprong vandaan Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … . Weet niet

Woont u in een huur- of een koopwoning?

verhuurder,

namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ..

Ladonk-Vorst

Koopwoning Weet niet

Buitengebied Boxtel Liempde Lennisheuvel

De prijs van woningen

Huurwoning van St. Joseph Huurwoning van Stichting Goed Wonen Liempde Huurwoning van een andere (particuliere)

Waar woont u nu?

De beschikbaarheid van woningen

8.

Anders, namelijk…

ga naar vraag 9 ga naar vraag 10

Wat is de kale huurprijs van uw huidige woning? (kale huur wil zeggen zonder servicekosten, zonder gas/water en elektra en zonder eventuele huurtoeslag)

2.

In welk jaar bent u geboren?

19.. 3.

Welke thuissituatie is op u het meest van toepassing?

Ik woon alleen Ik woon alleen met kind(eren) (Echt)paar zonder kinderen (of kinderen de deur uit) (Echt)paar met kind(eren)

9.

Ik woon in bij mijn ouders/familie/kennissen ga naar Onderdeel C

Overig 4.

Hoe lang woont u al in de gemeente Boxtel?

Korter dan 5 jaar 5 jaar of langer 5.

ga naar vraag 7

In welke gemeente woonde u voordat u in de gemeente Boxtel kwam wonen?

6.

Best Haaren ‘s-Hertogenbosch Oirschot

Sint-Michielsgestel Sint-Oedenrode Vught In het buitenland

Schijndel Elders in Nederland, namelijk… Andere gemeente in Noord-Brabant, namelijk…

Wat was of waren voor u de belangrijkste reden(en) om in de gemeente Boxtel te komen wonen? (Meerdere antwoorden zijn mogelijk)

De aanwezigheid van familie / vrienden / kennissen

Tot € 400,= € 400,= tot € 500,= € 500,= tot € 600,= € 600,= tot € 650,=

ga naar vraag 10

Meer dan € 650,= Weet niet

Als u uw woning nu zou verkopen, hoeveel verwacht u er dan voor te krijgen?

Tot € 150.000,= € 150.000,= tot € 200.000,= € 200.000,= tot € 250.000,= € 250.000,= tot € 300.000,= € 300.000,= tot € 350.000,= € 350.000,= tot € 400.000,= € 400.000,= tot € 500.000,= Meer dan € 500.000,= Weet niet

10. In wat voor type woning woont u?

Tussenwoning in een rij Hoekwoning in een rij Twee-onder-een-kap / geschakelde woning Vrijstaande woning Benedenwoning Bovenwoning Appartement zonder lift Appartement met lift Seniorenwoning (laagbouw met tuin) Woonzorgcomplex / aanleunwoning

Anders, namelijk: … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Weet niet

14. Hoe beoordeelt u de volgende onderdelen met betrekking tot uw

winkels

voor

Weet niet

Niet van

Aanwezigheid

Negatief

zonder treden en zonder opstap te bereiken?

Ja Nee Weet niet

Neutraal

onderdeel

badkamer, toilet, ten minste één slaapkamer en de keuken

Positief

11. Is de woning gelijkvloers, oftewel: zijn de woonkamer,

toepassing

woonomgeving?

dagelijkse

boodschappen 12. Hoe beoordeelt u de volgende onderdelen met betrekking tot uw woning?

Parkeermogelijkheden Speelvoorzieningen

Weet niet

toepassing

Negatief

Neutraal

Positief

Niet van

Openbaar vervoer onderdeel

Hoeveelheid groenvoorzieningen Onderhoud groenvoorzieningen

Aanwezigheid

Ontmoetingsplek

de

de

Woningtype Grootte van de tuin Omvang balkon Indeling van de woning Aantal slaapkamers Grootte

van

woonkamer

Aanwezigheid scholen jongeren Ontmoetingsplek ouderen Veiligheid in de buurt

Kwaliteit van de keuken Grootte van de keuken Kwaliteit

zorgvoorzieningen

van

badkamer (wc, douche,

Buurtcontacten Netheid van de buurt Aanwezigheid

kern

/

kerkelijke gemeente

etc.) Grootte van de badkamer Afwerking van de woning Kwaliteit warmte-isolatie Kwaliteit geluidsisolatie Onderhoudstoestand 2e toilet ‘op etage’ Garage Prijs

15. Indien u een rapportcijfer (tussen 1 en 10) moet geven voor uw woonomgeving, welk cijfer geeft u dan? Daarbij staat een 10 voor "uitmuntend" en een 1 voor "zeer slecht". (A.u.b. cijfer van uw keuze aankruisen) 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

B. Zelfstandig kunnen blijven wonen

13. Indien u een rapportcijfer (tussen 1 en 10) moet geven voor uw

De volgende vragen hoeft u alleen in te vullen als u 65 jaar of ouder

woning, welk cijfer geeft u dan? Daarbij staat een 10 voor

bent. Bent u jonger dan 65 jaar, dan kunt u doorgaan naar onderdeel C.

"uitmuntend" en een 1 voor "zeer slecht". 16. Denkt u dat u, wanneer u zorgbehoevend zou worden, in uw

(A.u.b. cijfer van uw keuze aankruisen)

huidige woning kunt blijven wonen? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Ja Ja, met aanpassingen in de woning Ja, met gebruik van zorgdiensten Ja, met aanpassingen in de woning én met gebruik van zorgdiensten

Nee, ik kan niet in mijn huidige woning blijven wonen Weet niet

17. Bent u van plan uw woning aan te passen om zo lang mogelijk

22. Heeft u persoonlijke redenen om te verhuizen?

zelfstandig te kunnen blijven wonen?

U kunt maximaal drie antwoorden aankruisen

Nee, mijn woning is al geschikt Nee, als dat nodig is ga ik liever verhuizen Nee, mijn woning is niet geschikt om aan te passen Ja, een slaapkamer beneden Ja, een tweede toilet op verdieping Ja, een badkamer beneden Ja, aanpassingen zoals handgrepen en het weghalen van drempels

Ja, volledig rolstoeltoegankelijk maken Weet niet C. Verhuiswensen

Nee, geen persoonlijke redenen Ja, trouwen / samenwonen Ja, beëindiging samenwonen / huwelijk (scheiden) Ja, overlijden partner / echtgeno(o)t(e) Ja, Kinderen die het huis uit gaan Ja, verandering inkomen (pensioen, VUT, uitkering) Ja, verandering van werk / studie Ja, dichterbij werk / studie willen wonen Ja, gezondheidstoestand / afhankelijkheid van zorg Ja, dichterbij vrienden / familie willen wonen Ja, ik wil zelfstandig gaan wonen Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … . Weet niet

18. Bent u van plan binnen 5 jaar te verhuizen / zelfstandig te gaan 23. Is de woning voor u een reden om te verhuizen?

wonen?

Ja

ga naar vraag 21

Nee Misschien

ga naar vraag 21

Weet niet

19. Als er in de komende jaren voor u geschikte woningen worden gebouwd of beschikbaar komen, wilt u dan wel verhuizen / zelfstandig gaan wonen?

Ja

ga naar vraag 21

Nee Misschien

ga naar vraag 21

Weet niet


20. Waarom wilt u niet verhuizen?

Ik woon naar tevredenheid in mijn huidige woning Ik wacht vanwege de economische crisis de ontwikkelingen af

Ja, de woning vergt teveel onderhoud Ja, de woning is te groot Ja, de woning is te klein Ja, de woning is te duur Ja, ik wil een woning kopen Ja, ik wil een woning huren Ja, mijn huidige woning is niet geschikt voor ouderen Ja, geen of een te kleine tuin Ja, te grote of bewerkelijke tuin Ja, geen garage Ja, vanwege toenemende energielasten, omdat de woning te slecht geïsoleerd is.

Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. Weet niet

Ik wacht de discussie rond de hypotheekrenteaftrek af Ik kan mijn huis niet verkopen

24. Is de woonomgeving voor u een reden om te verhuizen?

Ik ga mijn huidige woning verbouwen


Overig, namelijk… .

Weet niet

Gaat u niet verhuizen, dan kunt u doorgaan naar vraag 38 21. Op welke termijn denkt u te gaan verhuizen?

Nee, de woning is voor mij geen reden

Binnen 1 jaar Over 1 tot 2 jaar Over 2 tot 5 jaar Weet niet

Nee, de woonomgeving is voor mij geen reden Ja, ontevredenheid over inrichting woonomgeving Ja, te weinig parkeergelegenheid Ja, de buurt is te druk Ja, overlast door vandalisme / criminaliteit Ja, overlast door buurtbewoners Ja, overlast van verkeer Ja, overlast van bedrijven Ja, te weinig voorzieningen Ja, ik wil graag naar een andere wijk of dorp Ja, vanwege de openbaar vervoerssituatie Ja, ik woon te ver van het centrum Ja, ik heb te weinig sociale contacten in deze buurt Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Weet niet

D. Gewenste woning 25. Zoekt u een huur- of koopwoning?

Huurwoning Koopwoning Geen voorkeur

c. Wilt u een tuin bij een laagbouwwoning?

d. Hoe groot moet het woonoppervlak van een

_____m²

Ja

e. Wilt u een balkon bij een appartement?

Ja

ga naar vraag 27 ga naar vraag 26 en daarna vraag 27

30. Naar welke wijk of plaats wilt u verhuizen? (U mag hier maar 1 antwoord geven!)

zeggen zonder servicekosten, zonder gas/water en elektra, en

Tot € 150.000,= € 150.000,= tot € 200.000,=

Overige plaatsen gemeente Boxtel

€ 200.000,= tot € 250.000,= € 250.000,= tot € 300.000,=

Liempde Lennisheuvel

€ 300.000,= tot € 350.000,=

Buiten de gemeente Boxtel

€ 350.000,= tot € 400.000,=

Tot € 400,= € 400,= tot € 500,= ga naar vraag 28

€ 600,= tot € 650,= Meer dan € 650,= Weet niet

27. In welke prijsklasse zoekt u een koopwoning?

€ 400.000,= tot € 500.000,= Meer dan € 500.000,= Weet niet

28. Welk type woning zoekt u?

Boxtel

zonder eventuele huurtoeslag)

€ 500,= tot € 600,=

Tussenwoning in een rij

Boxtel Centrum Boxtel Oost Boxtel Noord Munsel Selissen In Goede Aarde Breukelen Kalksheuvel Ladonk-Vorst Buitengebied Boxtel Ergens in Boxtel, de wijk maakt niet uit

Gemeente Best Gemeente ’s-Hertogenbosch Gemeente Oirschot Gemeente Oisterwijk Gemeente Vught Naar een andere gemeente in Noord-Brabant, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .

Hoekwoning in een rij

Elders in Nederland Naar het buitenland Weet niet

Twee-onder-een-kap / geschakelde woning Vrijstaande woning Benedenwoning Bovenwoning

31. Waarom wilt u hier naar toe verhuizen?

Appartement zonder lift

(Meerdere antwoorden zijn mogelijk)

Appartement met lift

Seniorenwoning (laagbouw met tuin) Woonzorgcomplex / aanleunwoning Anders, namelijk: … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Weet niet

29. Beschrijf hieronder a.u.b. zo realistisch mogelijk de kenmerken van de door u gewenste woning a. Hoeveel slaapkamers moet deze woning

_____slaapkamers

hebben? b. Vindt u het belangrijk dat woonkamer, keuken, badkamer, toilet en tenminste één slaapkamer te bereiken zijn zonder treden en zonder opstap?

Nee

Nee

eventueel appartement zijn?

ga naar vraag 26

26. Wat wilt u maandelijks aan kale huur betalen? (kale huur wil

Ja

Nee

Heb hier altijd gewoond Heb hier vroeger gewoond Dichtbij familie Dichtbij winkels Dichtbij werk Dichtbij mijn sociale netwerk Dichtbij openbaar vervoer Dichtbij zorgvoorzieningen Omdat daar geschikt woningaanbod aanwezig is Rustige omgeving Prijs van de woningen Hangt een prettige sfeer Wonen veel dezelfde mensen als ik Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .

Hierna kunt u aan de hand van foto’s de koop- en huurwoningen van uw voorkeur aangeven. U kunt dit doen door maximaal drie woningen te kiezen voor koopwoningen ofwel voor huurwoningen. Kiest u voor een koopwoning, dan vult u vraag 32 in. Kiest u voor een huurwoning, dan vult u vraag 33 in. Heeft u geen voorkeur, vul dan vraag 32 en 33 in. De foto’s zijn bedoeld als voorbeelden van woningen van het betreffende type en prijsklasse.

Koopwoningen 32. Geef een top 3 van de KOOPWONINGEN van uw voorkeur door de betreffende fotonummers in de volgorde van uw voorkeur te noteren (dus keuze nr. 1 is uw eerste voorkeur). Wilt u bij het aangeven van uw voorkeuren ook rekening houden met de betaalbaarheid in uw situatie. Onderstaand schema is opgenomen om u een idee te geven van de betaalbaarheid van de gewenste woning. Netto huishoudensinkomen per maand

Te verstrekken hypotheek

Tot € 1.800,= (1x modaal)

Tot €120.000,=

€ 1.800,= - € 2.700,= (1 tot 1,5 x modaal)

€ 120.000,= – € 200.000,=

€ 2.700,= - € 3.600,= (1,5 tot 2x modaal)

€ 200.000,= – € 250.000,=

meer dan € 3.600,= (Meer dan 2x modaal)

Meer dan € 250.000,=

Eerste keus: _______________

Woning

Kenmerken

Type

Boven- / benedenwoning

Aantal slaapkamers

1/2

Grootte woonkamer

20 m²

Woonoppervlak

50 – 75 m²

Prijsstelling

Tot € 150.000,=

Type

Rij- of hoekwoning

Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

25 m²

Woonoppervlak

75-110 m²

Kavelgrootte

150-200 m²

Prijsstelling

€ 150.000,= / 200.000,=

Type

Rij- of hoekwoning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

30 m²

Woonoppervlak

110-130 m²

Kavelgrootte

160 – 200 m²

Prijsstelling

€ 200.000,= / 250.000

Tweede keus: _______________ Derde keus: _______________

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Type

Geschakelde woning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

35 m²

Woonoppervlak

130-150 m²

Kavelgrootte

250-300 m²

Prijsstelling

€ 250.000,= / 300.000

Type

Geschakelde woning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

35 m²

Woonoppervlak

120-180 m²

Kavelgrootte

300-350 m²

Prijsstelling

€ 300.000,= / 350.000

Type

2 onder 1 kapwoning

Aantal slaapkamers

3/4

Grootte woonkamer

32 m²

Woonoppervlak

110-160 m²

Kavelgrootte

250-300 m²

Prijsstelling

€ 250.000,= / 300.000,=

Type

2 onder 1 kapwoning

Aantal slaapkamers

4

Grootte woonkamer

35 m²

Woonoppervlak

120-180 m²

Kavelgrootte

300-350 m²

Prijsstelling

€ 300.000,= / 350.000

Type

Vrijstaande woning

Aantal slaapkamers

4

Grootte woonkamer

45 m²

Woonoppervlak

130-180 m²

Kavelgrootte

400-500 m²

Prijsstelling

€ 300.000,= / 400.000,=

Type

Vrijstaande woning

Aantal slaapkamers

4

Grootte woonkamer

50 m²

Woonoppervlak

200 m²

Kavelgrootte

600 m²

Prijsstelling

Meer dan € 400.000,=

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

Type


Aantal slaapkamers

1/2

Grootte woonkamer

30 m²

Woonoppervlak

60-75 m²

Prijsstelling

€150.000,= / 200.000,=

Type


Aantal slaapkamers

2/3

Grootte woonkamer

45 m²

Woonoppervlak

75-110 m²

Prijsstelling

€ 200.000,= / 300.000

Type


Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

50 m²

Woonoppervlak

110-140 m²

Prijsstelling

Meer dan € 300.000,=

Type

Gelijkvloerse woning

Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

35 m²

Woonoppervlak

75-110 m²

Kavelgrootte

200 m²

Prijsstelling

€ 250.000,= / 300.000,=

Type

Gelijkvloerse woning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

45 m²

Woonoppervlak

80-120 m²

Kavelgrootte

200 m²

Prijsstelling

€ 300.000,= / 350.000,=

Type

Serviceappartement

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

50 m²

Woonoppervlak

150 m²

Prijsstelling

Meer dan € 350.000,=

Overig

Aanvullende

zorg-

welzijnsvoorzieningen

en

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

Huurwoningen 33. Geef een top 3 van de HUURWONINGEN van uw voorkeur door de betreffende fotonummers in de volgorde van uw voorkeur te noteren (dus keuze nr. 1 is uw eerste voorkeur). Wilt u bij het aangeven van uw voorkeuren ook rekening houden met de betaalbaarheid in uw situatie. Onderstaand schema is opgenomen om u een idee te geven van de betaalbaarheid van de gewenste woning. Bruto huishoudensinkomen

Betaalbare huur

Tot € 1.800,= (1x modaal)

Tot € 450,=

€ 1.800,= - € 2.700,= (1 tot 1,5 x modaal)

€ 450,= – € 600,=

€ 2.700,= - € 3.600,= (1,5 tot 2x modaal)

€ 600,= – € 800,=

meer dan € 3.600,= (Meer dan 2x modaal)

Meer dan € 800,=

Eerste keus: _______________ Woning Type

Kenmerken Tussenwoning

Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

Tot 25 m²

Woonoppervlak

70 tot 90 m²

Kavelgrootte

100 tot 120 m²

Prijsstelling

Tot € 400,=

Type

Tussenwoning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

20 tot 30 m²

Woonoppervlak

80 tot 100 m²

Kavelgrootte

100 tot 140 m²

Prijsstelling

€ 400,= tot €500,=

Type

Tussenwoning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

25 tot 30 m²

Woonoppervlak

80 tot 120 m²

Kavelgrootte

120 tot 140 m²

Prijsstelling

€ 500,= tot € 600,=

Type

Hoekwoning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

20 tot 30 m²

Woonoppervlak

90 tot 120 m²

Kavelgrootte

120 tot 160 m²

Prijsstelling

€ 500,= tot € 600,=

Tweede keus: _______________ Derde keus: _______________ 1

2

3

4

5

6

7

8

Type

Hoekwoning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

30 m²

Woonoppervlak

120 m²

Kavelgrootte

140 tot 170 m²

Prijsstelling

Meer dan € 600,=

Type

2 onder 1 kapwoning

Aantal slaapkamers

3

Grootte woonkamer

30 m²

Woonoppervlak

100 tot 130 m²

Kavelgrootte

100 tot 150 m²

Prijsstelling

Tot € 500,=

Type


Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

16 m²

Woonoppervlak

60 m²

Prijsstelling

Tot € 400,=

Type


Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

20 tot30 m²

Woonoppervlak

60 tot 75 m²

Prijsstelling

€ 350,= tot € 450,=

Type


Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

25 tot 35 m²

Woonoppervlak

75 tot 90 m²

Prijsstelling

Meer dan € 450,=

Type


Aantal slaapkamers

1/2

Grootte woonkamer

20 m²

Woonoppervlak

Tot 60 m²

Prijsstelling

Tot € 400,=

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Type


Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

20 tot30 m²

Woonoppervlak

60 tot 70 m²

Prijsstelling

€ 400,= tot € 500,=

Type


Aantal slaapkamers

2/3

Grootte woonkamer

30 tot 35 m²

Woonoppervlak

70 tot 90 m²

Prijsstelling

€ 600,=

Type

Luxe appartement met lift

Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

40 tot 50 m²

Woonoppervlak

80 tot 90 m²

Prijsstelling

€ 600,= tot € 700,=

Type

Luxe appartement met lift

Aantal slaapkamers

2/3

Grootte woonkamer

50 m²

Woonoppervlak

Meer dan 90 m²

Prijsstelling

€ 700,=

Type

Levensloopbestendig / gelijkvloers

Aantal slaapkamers

1

Grootte woonkamer

Tot 20 m²

Woonoppervlak

60 tot 70 m²

Kavelgrootte

70 tot 90 m²

Prijsstelling

Tot € 400,=

Type


Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

20 tot 30 m²

Woonoppervlak

70 tot 80 m²

Kavelgrootte

90 tot 100 m²

Prijsstelling

€ 400,= tot € 500,=

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

Type


Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

30 m²

Woonoppervlak

80 tot 90 m²

Kavelgrootte

100 tot 120 m²

Prijsstelling

€ 500,= tot € 600,=

Type

Patiobungalow

Aantal slaapkamers

2

Grootte woonkamer

30 tot 40 m²

Woonoppervlak

80 tot 90 m²

Kavelgrootte

120 m²

Prijsstelling

€ 600,= tot € 700,=

33

34

35

36

34. Bent u geïnteresseerd in het bouwen via Collectief Particulier Opdrachtgeversschap? 36. Wordt uw verhuiswens beïnvloedt door de economische crisis?

Collectief Particulier Opdrachtgeversschap Binnen verschillende gemeenten worden momenteel betaalbare koopwoningen ontwikkeld onder Collectief Particulier Opdrachtgeversschap voor jongeren, gezinnen en ouderen. Dit betekent dat een groep mensen met elkaar, onder begeleiding van een externe deskundige, een stuk grond aankoopt of toegewezen krijgt en daar zelf hun woning naar wens op bouwt. De potentiële kopers

Ja Misschien / een beetje Nee

ga naar vraag 38

Weet niet

ga naar vraag 38

organiseren zelf het hele proces van ontwerp van de woning tot daadwerkelijke bouw. Dit vereist een flinke inspanning en een goede samenwerking. De risico’s binnen

de

ontwikkeling

zijn

voor

de

kopers.

Gemeente

en/of

een

woningcorporatie kunnen hierin begeleiden.

37. Op welke manier beïnvloedt de economische crisis uw verhuiswens?

Ik wil pas verhuizen als ik mijn huidige woning heb verkocht

Ja, ik ben geïnteresseerd Nee, ik ben niet geïnteresseerd Weet niet 35. Stel dat u de gewenste woning met de gewenste prijs niet kunt vinden, wat doet u dan?

Dan blijf ik in mijn huidige woning wonen Ik ga mijn huidige woning verbouwen Zoeken naar hetzelfde woningtype tegen een hogere prijs/huur

Zoeken naar een ander woningtype met dezelfde prijs/huur

Zoeken naar een ander woningtype, eventueel met een hogere prijs/huur

Huren in plaats van kopen

Ik wacht de prijsontwikkeling van de koopwoningen af Ik zoek een goedkopere woning dan dat ik voor de crisis zocht

Ik ga huren in plaats van kopen Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … .. Weet niet

E. Specifieke woonwensen 38. Hoe belangrijk is energiezuinigheid van een woning voor u?

Zeer belangrijk Belangrijk Niet belangrijk / niet onbelangrijk Onbelangrijk Zeer onbelangrijk

Kopen in plaats van huren Ik ga op zoek naar een woning in een andere gemeente

39. Bent u bereid om extra te investeren in energiebesparende

Anders, namelijk… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …

maatregelen die zich op termijn terugverdienen?

Weet niet

Ja Nee Weet niet

ga naar onderdeel F

40. Woont u nu in een koopwoning of heeft u plannen om naar een koopwoning te gaan verhuizen, dan willen we u de volgende vraag voorleggen. De verwachting is dat de energielasten binnen nu en 2020 met 30 tot 40% zullen stijgen (bron: agentschap.nl). Daarom loont het steeds meer de moeite om te investeren in energiebesparende maatregelen in de woning. In welke van onderstaande energiebesparende maatregelen bent u bereid om de komende 5 jaar te investeren in uw huidige of eventueel toekomstige woning? Per energiemaatregel staat de werkwijze, de meerinvestering en de terugverdientijd dankzij lagere energielasten in de tabel weergegeven. (Meerdere antwoorden zijn mogelijk) Energiemaatregel

Werkwijze

Meerinvestering

HR-ketel

Dubbel glas

CV-ketel waarbij warmte van waterdamp wordt benut voor het verwarmen van water of lucht in de centrale verwarming. Warmte in huis wordt langer vastgehouden, condensvorming vermindert aan de binnenzijde van het raam en het houdt geluid tegen.


Warmte / koudepomp

Zonnepanelen Zonneboiler

Geen van deze duurzaamheidsinvesteringen

In de winter wordt warmte langer vastgehouden, in de zomer komt er minder warmte van buitenaf het huis binnen. Onttrekt warmte / koude aan de bodem, waarmee temperatuur in de woning aangepast kan worden. Wekt elektriciteit uit zonlicht op. Gebruikt zonne-energie om (kraan)water te verwarmen. n.v.t.

€ 2.000,=

€ 150,= per m² (incl. plaatsing, afwerking en geschikt maken van de bestaande kozijnen) Dak: € 450,= Vloer: € 5,= tot € 20,= per m² € 11.900,=

Terugverdientijd vanwege lagere energielasten 6,5 jaar

+/- 15 jaar

Dak: 2 jaar Vloer: 5 tot 10 jaar 13 jaar

€ 4.500,= € 2.700,=

16 jaar 12 jaar

n.v.t.

n.v.t.

41. Woont u nu in een huurwoning of heeft u plannen om naar een huurwoning te gaan verhuizen, dan willen we u de volgende vraag voorleggen. De verwachting is dat de energielasten binnen nu en 2020 met 30 tot 40% zullen stijgen (bron: agentschap.nl). Daarom loont het steeds meer de moeite om te investeren in energiebesparende maatregelen in de woning. In welke van onderstaande energiebesparende maatregelen bent u bereid om de komende 5 jaar te investeren in uw huidige of eventueel toekomstige woning? Per energiemaatregel staat de werkwijze, de meerprijs in de huur en de vermindering van de maandelijkse energielasten in de tabel weergegeven. (Meerdere antwoorden zijn mogelijk) Energiemaatregel

Werkwijze

Meerprijs maandelijkse huur

HR-ketel

Dubbel glas


Zonneboiler

Geen van deze duurzaamheidsinvesteringen

CV-ketel waarbij warmte van waterdamp wordt benut voor het verwarmen van water of lucht in de centrale verwarming. Warmte in huis wordt langer vastgehouden, condensvorming vermindert aan de binnenzijde van het raam en het houdt geluid tegen. In de winter wordt warmte langer vastgehouden, in de zomer komt er minder warmte van buitenaf het huis binnen. Gebruikt zonne-energie om (kraan)water te verwarmen. n.v.t.

- 12 -

€ 25,=

Vermindering maandelijkse energielasten € 25,=

€ 0,80 per m² glas

€ 0,80 per m² glas

Dak: € 13,50 Vloer: € 8,=

Dak: € 30,= Vloer: € 8,=

€ 20,=

€ 20,=

n.v.t.

n.v.t.

F. Woonconcepten Hier staan een aantal woningen in een bepaalde woonomgeving weergegeven. We zouden graag van u weten welke van deze concepten u het meest aanspreekt. Deze informatie kunnen wij mee nemen in de ontwikkeling van nieuwe woningbouwlocaties in de gemeente Boxtel. De vraag is ook relevant wanneer u geen verhuiswensen heeft. Binnen de beschreven woonconcepten is ruimte voor woningen in verschillende prijsklassen.

1

2

3

Ecologisch / duurzaam wonen (bijv. In Goede Aarde) Een bouwproject ecologisch wonen betekent wonen in een woning en omgeving die duurzaam is ingericht. In het gebied is er veel ruimte voor groen en natuurontwikkeling. Verschillende woningtypen en prijsklassen kunnen worden gecombineerd. Kenmerken van dit woonconcept kunnen zijn: autovrije wijk, gezamenlijke binnentuin, en natuurlijk duurzaam bouwen maatregelen (gebruik van duurzame bouwmaterialen, scheiding van regenwater, alternatieve energiebronnen etc.) Kortom, groen en milieubewust wonen. Wonen met gelijkgestemden Wonen met gelijkgestemden in de directe woonomgeving. Dit is geschikt voor vele doelgroepen, zowel jong als oud, waarbij wel de nadruk ligt op een bepaalde mate van zorgbehoefte. Veelal worden de woningen binnen een complex gebouwd (vaak met een gezamenlijke tuin en/of ontmoetingsruimte), zodat een aantal (zorg)voorzieningen gezamenlijk kan worden ontwikkeld, bijvoorbeeld een zorgpost, waarop bewoners 24 uur per dag een beroep op kunnen doen. Voor mensen met een zorgvraag is dit een interessant concept, omdat het ruimte geeft om zorg op eigen initiatief te organiseren. Buiten wonen Wonen in een agrarisch omgeving buiten het dorp. De afstand tot voorzieningen is dan ook groter dan bij de andere woonconcepten. Kavels waarop u veel rust en ruimte vindt om het buitenleven te ervaren. Ook is het mogelijk om woningen in een lagere prijsklasse te realiseren op wat kleinere kavels. Dit woonmilieu is bijzonder geschikt voor het houden van paarden of andere hobbydieren.

€ 2.400,= tot € 3.200,= Meer dan € 3.200,= Weet niet

42. Kunt u aangeven welk concept u wel of niet aanspreekt? Indien u het een aantrekkelijk woonconcept vindt, kunt u dan aangeven waarom dat zo is? Ecologisch / duurzaam wonen spreekt mij aan, omdat… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Wonen met gelijkgestemden spreekt mij aan, omdat… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Buiten wonen spreekt mij aan, omdat… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … Geen van de woonconcepten spreekt mij aan Weet niet

44. Heeft u nog opmerkingen? Of heeft u het gevoel dat u uw woonwens niet goed heeft kunnen uitten? Dan kunt u hier uw reactie kwijt. ............................................................................... ............................................................................... ...............................................................................

G. Afrondende vragen

Dit is het einde van de vragenlijst. Hartelijk dank voor uw medewerking!

43. Kunt u aangeven hoeveel uw totale NETTO huishoudinkomen PER MAAND is? Het gaat ons niet om het exacte bedrag maar om een indicatie. (uitkering, pensioen, e.d. is ook inkomen) Tot € 1.000,= € 1.000,= tot € 1.800,= € 1.800,= tot € 2.400,=

- 13 -

Woningmarktonderzoek Heldere kaders voor beleid

Recommend Documents