Wmo uitvoeringsplan 2012
Meedoen is Winnen
Kansrijk Jong
Wonen Welzijn Zorg
Gemeente Heerhugowaard 14 februari 2012
Inhoudsopgave Pag nr 2 2 3 3
1.Inleiding 1.1. Wmo, maatschappelijke context 1.2. Wmo-uitvoeringsplan 2012 1.3. Leeswijzer 2.Uitgangspunten in beleid 2.1. Meedoen 2.2. Beleidsuitgangspunten
4 4 4
3.Terugblik 3.1. Evaluatie Benchmark 2010 3.2. Stand van zaken projecten 2011
5 5 7
4.Communicatie
9
5.Programma Meedoen is Winnen 5.1 Visie en maatschappelijke effecten 5.2 Ontwikkelingen 5.3 Projecten en activiteiten 2012
10 10 11 11
6.Programma Kansrijk Jong 6.1 Visie en maatschappelijke effecten 6.2 Ontwikkelingen 6.3 Projecten en activiteiten 2012
13 13 14 15
7.Programma Wonen Welzijn Zorg 7.1 Visie en maatschappelijke effecten 7.2 Ontwikkelingen 7.3 Projecten en activiteiten 2012
16 16 16 19
8. Financiën
21
Bijlagen Bijlage 1: Wmo prestatievelden
25
Bijlage 2: WMO principes
26
Bijlage 3: Wmo Algemeen de Kanteling
27
Bijlage 4: Meedoen is winnen projecten
28
Bijlage 5: Kansrijk Jong, projecten
37
Bijlage 6: Wonen, welzijn, zorg, projecten
44
1
1. Inleiding 1.1. Wmo, maatschappelijke context Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in 2007 zijn majeure maatschappelijke veranderingen in werking getreden. Uitgangspunt is en blijft dat iedereen actief kan deelnemen aan de samenleving, ook mensen die dat op eigen kracht niet kunnen. „Meedoen‟, daar gaat het om in de Wmo. In de eerste jaren waren dat vooral ontwikkelingen op het gebied van de individuele voorzieningen. Dit heeft geresulteerd in het op poten zetten van het huidige zorgloket. Daarna verschoof de aandacht naar de collectieve voorzieningen op het gebied van jeugd, zorg en welzijn. Nu staan we aan de vooravond van een volgende fase met heel ingrijpende maatschappelijke veranderingen waar de nodige voorbereidingen en ontwikkelingen voor in gang zijn gezet. Het betreft de drie volgende transities: Decentralisatie van het onderdeel „individuele en groepsgerichte begeleiding uit de AWBZ Decentralisatie van de Jeugdzorg Invoering van de Wet werken naar Vermogen Deze drie transities zullen integraal geborgd moeten worden binnen het bestaande beleid op de verschillende prestatievelden van de Wmo (prestatievelden bijlage 2). Voor het gehele Wmo beleid, inclusief deze transities, geldt dat waar mogelijk, het overdragen van taken en verantwoordelijkheden van de gemeente naar de burger leidend is. Dit proces, dat „de Kanteling‟ wordt genoemd, is een nadere uitwerking van de brede participatiegedachte van de Wmo. De Kanteling loopt in het uitvoeringsplan 2012 dan ook als een rode draad door alle prestatievelden heen. In Heerhugowaard is het Wmo-beleid vastgelegd in het Wmo-kader 2008-2011. Daarin zijn een achttal leidende principes beschreven (bijlage 3). Terugkijkend op de afgelopen periode kan worden gesteld dat deze principes niet aan kracht hebben ingeboet. Logischerwijze zou een nieuw beleidskader voor de komende periode moeten worden vastgesteld. Maar gezien de huidige maatschappelijke ontwikkelingen die zich in rap tempo voltrekken, lijkt het verstandiger om komend jaar wat betreft het Wmo-beleidskader pas op de plaats te maken. Het jaar 2012 kan worden beschouwd als overgangsjaar, waarbij de looptijd van het vigerende beleidskader met een jaar wordt verlengd. Dit jaar zullen de toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen en de gevolgen van de bezuinigingen zich scherper aftekenen op zowel landelijk, provinciaal als lokaal niveau. In 2012 kan een nieuw Wmo-beleidskader 2013 en verder worden ontwikkeld dat aansluit bij de koers van de maatschappelijke ontwikkelingen en met een passende lokale kleur. Het Wmo-beleidskader wordt jaarlijks vertaald in uitvoeringsplannen. In deze uitvoeringsplannen staan alle projecten en activiteiten gericht op vernieuwing of aanpassing van beleid. Voor het voorliggende Wmo-uitvoeringsplan 2012 wordt het vigerende beleidskader als richtinggevend beschouwd.
2
1.2. Wmo uitvoeringsplan 2012 De Wmo stuurt grote maatschappelijke ontwikkelingen en een mentaliteitsverandering. In gang zetten en implementeren hiervan is een proces van lange adem. Programmamanagement is een instrument bij uitstek om dit te realiseren. Met de inzet van programmamanagement worden veranderingen bewerkstelligd door langdurig, integraal en onafgebroken op de strategische veranderdoelen te sturen en de voortgang te bewaken. Dit Wmo-uitvoeringplan 2012 is tot stand gekomen vanuit de drie programma‟s Meedoen is Winnen Kansrijk Jong Wonen, Welzijn, Zorg Deze drie programma‟s sturen elk op een eigen veranderlijn en beslaan samen alle 9 prestatievelden van de Wmo. Ze zijn complementair aan elkaar en versterken de integraliteit, waardoor effectiever kan worden ingespeeld op de veelheid van maatschappelijke ontwikkelingen die op de gemeente afkomen.
1.3. Leeswijzer Hoofdstuk 1 is de inleiding met een beknopte weergave van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen. Gevolgd door de belangrijkste uitgangspunten in het beleid voor de komende periode in hoofdstuk 2. In hoofdstuk 3 wordt in hoofdlijnen teruggeblikt op behaalde resultaten over uitvoeringsjaar 2010 met behulp van de Wmo-benchmark. Ook wordt op hoofdlijnen de balans voor de projecten van het Wmo-uitvoeringsplan 2011 opgemaakt. Hoofdstuk 4 besteedt aandacht aan de communicatie om burgers zo goed mogelijk te betrekken bij de uitvoering van de wet maatschappelijke ondersteuning. Vervolgens worden in de hoofdstukken 5, 6 en 7 per programma de achtergronden, overwegingen en visie beschreven. De inzet van de programma‟s is het zoveel mogelijk bevorderen van een integrale aanpak. Dit betekent dat de programma‟s en de projecten daarbinnen vaak ook andere beleidsterreinen raken. Een deel van de projecten wordt ook uit andere budgetten dan de Wmo gefinancierd. Samen met de in hoofdstuk 3 beschreven resultaten leidt dit tot een projectoverzicht 2012 per programma. Een deel van de beschreven projecten is een voortzetting van projecten uit 2011. Een aantal projecten uit 2011 heeft niet langer de projectstatus, maar is gelet op de goede resultaten omgezet in regulier beleid. Daarnaast zijn, voortvloeiend uit huidige maatschappelijke ontwikkelingen, in dit uitvoeringsplan 2012 enkele nieuwe projecten opgevoerd. In de bijlagen 3, 4, 5 en 6 worden per programma alle projecten nader toegelicht. Daar staat een uitgebreidere beschrijving van de projecten van het uitvoeringsplan 2012 en de specifieke behaalde resultaten 2011. De financiën staan beschreven in hoofdstuk 8
3
2. Aandachtspunten in beleid 2.1. Meedoen Meedoen daar gaat het om in de Wmo. Om iedereen maatschappelijk te laten meedoen is sturing op eigen kracht, civil society en participatie nodig. Deze aspecten vallen onder het grotere begrip de Kanteling. De Kanteling loopt als een rode lijn door alle Wmoprestatievelden en alle drie de programma‟s heen. Uiteindelijk gaat het om een algehele maatschappelijke mentaliteitsverandering waarbij alles en iedereen zal kantelen. De focus komt steeds meer te liggen op de directe woonleefomgeving van de burger: de buurt, wijk, straat of portiek. Op dit locale niveau komen burgers in beweging, groeit burgerkracht, ontstaan burgerinitiatieven en dragen mensen zorg voor elkaar.
2.2. Beleidsuitgangspunten In het komend uitvoeringsjaar zijn de volgende vier beleidsuitgangspunten leidend:
Preventie: De aandacht blijft gericht op het ontwikkelen van preventieve activiteiten. Daarmee wordt het toenemend beroep op voorzieningen beperkt en kostenbesparing gerealiseerd.
Collectieve arrangementen voor individuele voorzieningen: Collectieve arrangementen, verdienen de voorkeur boven individuele voorzieningen.
De kanteling: De kanteling beoogt te denken in oplossingen in plaats van het denken in voorzieningen. Eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht zijn daarbij uitgangspunt. Er wordt gestuurd op een maatschappelijke gedragsverandering waarbij iedereen wordt verwacht maatschappelijke te participeren, zo mogelijk zelf ondersteuning te zoeken en ook ondersteuning te bieden.
Verduurzaming: Om behaalde resultaten van afgeronde succesvolle projecten niet te laten verwateren wordt een vervolg, waar mogelijk budget neutraal, geborgd binnen de reguliere uitvoering van beleid.
4
3. Terugblik 3.1. Evaluatie Benchmark Wmo 2010 De gemeente Heerhugowaard heeft in 2011 opnieuw deelgenomen aan de landelijke benchmark Wmo over het jaar 2010. Deze benchmark bestaat uit een reflectie op de negen prestatievelden van de Wmo en een tevredenheidsonderzoek met betrekking tot het onderdeel individuele voorzieningen. Totaal hebben 154 gemeenten aan de landelijke benchmark deelgenomen. De uitkomsten van de benchmark moeten wel met enige voorzichtigheid worden benaderd. De resultaten zijn een indicatie die gebruikt kan worden ter verbetering en ontwikkeling van eigen beleid en uitvoering. Door een andere presentatie van de resultaten 2010 in de benchmark is het niet mogelijk een correcte vergelijking te maken met de specifieke scores van Heerhugowaard op de prestatievelden in 2009.
De WMO thermometer van de gemeente Heerhugowaard De algemene WMO-thermometer laat een positief beeld zien op de acht thema‟s; participatie, leefbaarheid en sociale samenhang, jeugd, toegang tot en levering van individuele ondersteuning, mantelzorg, vrijwilligerswerk, wonen, zorg, toegankelijkheid en opvang. Net zoals vorig jaar blijkt dat Heerhugowaard het met een algemene score van 68% door de bank heen beter doet dan het landelijke gemiddelde (65%). Met name de betrokkenheid bij de beleidsvorming door participatie van de burger en de dienstverlening bij het WMO loket worden als zeer positief ervaren. Het WMO loket heeft hiervoor een extra erkenning (3 sterren) gekregen. Daarnaast heeft de gemeente Heerhugowaard een voorsprong op de voorbereidingen van de Kanteling. In onderstaande tabellen staan de resultaten weergegeven.
Overzicht resultaten per prestatieveld in relatie gemiddelde benchmark
Prestatieveld
HHW 2010
Landelijk gemiddelde
Beleidsparticipatie
72%
65%
Leefbaarheid
68%
71%
Jeugd
66%
66%
Loket
76%
74%
Mantelzorg
63%
62%
Vrijwilligerswerk
83%
66%
65%
67%
69%
67%
Wonen Zorg en toegankelijkheid OGGZ en Maatschappelijke Opvang
Belangrijke indicatoren Aantal en intensiteit betrokkenheid doelgroepen Inzet bevordering sociaal klimaat en leefbaarheid Aantal inwoners voelt zich eenzaam Preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met opgroeiproblemen / ouders met opvoedingsproblemen Breedte loket en levering van individuele ondersteuning Integrale aanpak de Kanteling Gebruik en tevredenheid ondersteuning mantelzorgers Gebruik en tevredenheid ondersteuning vrijwilligers Levensloopbestendig/aanpasbaar bouwen Maatregelen en collectieve voorzieningen gericht op zelfstandig functioneren van mensen met beperkingen Mate van ondersteuning en beleid gericht op preventie, toeleiding en zorg i.s.m. de centrumgemeente
5
Tevredenheidsonderzoek cliënten individuele voorzieningen 2010
Prestatieveld
HHW 2010
Landelijk gemiddeld
Toegang tot ondersteuning / aanvraagprocedure bij zorgloket
7,1
7,3
Hulp bij het Huishouden
7,8
7,8
Wmo-voorzieningen
7,2
7,4
Collectief vervoer 6,4 Meedoen / zelfstandig blijven wonen dankzij voorziening 72%
Opmerkingen Activiteit Dit wordt binnen de Kanteling meegenomen Aandachtspunt Het breder kijken van de medewerker en de wijze waarop naar persoonlijke situatie is gekeken Activiteit Mogelijkheid van pgb tijdens het gesprek benadrukken Aandachtspunt Onbekendheid om zorg in vorm van pgb te krijgen Mogelijkheid van pgb tijdens het gesprek benadrukken Activiteit Met de leveranciers van voorzieningen bespreken Aandachtspunt Tevredenheid over kwaliteit en dienstverlening bij rolstoelen en scootmobiels Activiteit In 2011 nieuwe vervoerder aan de slag en verder de HugoHopper als alternatief promoten Aandachtspunt Omrijtijden en wachttijden Activiteit In Het Gesprek kijken naar totale situatie en meenemen in een arrangement
6,9
72%
6
3.2.
Stand van zaken projecten 2011
Het Wmo uitvoeringsplan 2011 bevatte 28 projecten. Daarvan zijn er 22 succesvol met een geslaagde uitvoering voor 2011. Deels worden zij geborgd in regulier beleid, deels behoeft een projectmatige voortzetting. 6 Projecten hebben de beoogde resultaten voor 2011 slechts gedeeltelijk of niet gehaald, maar worden toch projectmatig doorgezet. Geen enkel project verliep zo onsuccesvol dat het moest worden gestopt. Zie tabel volgende pagina voor een totaaloverzicht.
Projecten 2011 op hoofdlijnen Meedoen is winnen Resultaat 2011 Versterken sociale structuur Zuid ++ Goed voor elkaar, vrijwilligersondersteuning ++ 1.1.Wijkvisie Rivierenwijk + 1.2.Versterken ontmoeting en sociale samenhang 1.3.De Nieuwe Aanpak 1.4.Versterken individuele participatie
Opgepakt door maatschappelijke partners MFA De Mediaan
29 30 31
+ o
32
+/-
Beleidsplan Speelruimte
++
Jongerencoach
++
I.v.m. te weinig beschikbare ambtelijke capaciteit niet uitgevoerd, doorstart 2012 32 Beperkte ambtelijke capaciteit beschikbaar 33 Beleidsplan is vastgesteld Beleidsplan is in maart 2011 vastgesteld door de gemeenteraad
++ VAVO is behouden voor de regio. Overeenkomst Gemeenten en ROC ++ Financiering structurele uitvoering is geregeld t/m 2012 nieuw regionaal gezondheidsbeleid Nog drie van de vijf comb.f. te realiseren Geslaagde manifestatie
+ 2.2.Combinatiefuncties sport en cultuur 2.3.Bruggen slaan tussen jong en oud 2.4.Doorontwikkeling Centrum Jeugd en Gezin
Pag. nr bijlage 28
+
1.5.Bewustwording ontmoeting en actief burgerschap Kansrijk Jong
Ontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid 20112014 In stand houden van voorziening voor volwassenen onderwijs 2.1.Alcoholmatiging jeugd
Eventuele toelichting
+ + +
37 38 39 39
7
Wonen, Welzijn, Zorg 3.1.1.Cliëntondersteuning 3.2.1.Hugohopper 3.2.2.Burenhulp 3.2.3.Valpreventie ouderen 3.2.4.Bewegen voor ouderen / gehandicapten 3.2.5.Vroegsignalering ouderen 3.2.6.Opplussen woningen
+/+
Uitbreiding 2012
+ +
Voortzetting met Sport Service Voortzetting in lokaal gezondheidsbeleid Ken uw partner in de wijk
+ +
+/-
3.2.14.Vrije tijdsbesteding verstandelijk gehandicapten 3.3.1.Maatschappelijke opvang
+
48
49 Omgezet in wijktafel; verder nog in ontwikkelingsstadium
++
50
53 Wordt voortgezet in nieuwe lokale werkgroep “vrije tijd en meedoen” 56 Externe partij zag in 2011 geen realisatie mogelijkheden, wel in 2012 57 Implementatie proces in 2012 58 I.v.m. te weinig beschikbare ambtelijke capaciteit niet uitgevoerd, doorstart 2012 60
o 3.3.2.Versterken en regie OGGZ netwerken 3.3.4.Financiële administratie thuis
46 47
49
+
3.2.7.Maatschappelijke participatie kwetsbare groepen 3.2.10. Mantelzorg
43 45
+
o
++
succesvol project dat wordt omgezet in regulier beleid
+/o -
resultaten 2011 deels gehaald, projectmatige voortzetting resultaten 2011 niet gehaald, toch projectmatige voorzetting resultaten 2011 niet gehaald, stopzetting project
+ Communicatie geslaagde uitvoering 2011, projectmatige voortzetting 4.
8
4.Communicatie Om burgers en instellingen zo goed mogelijk te betrekken bij de uitvoering van de wet maatschappelijke ondersteuning is extra aandacht voor de communicatie over de doelstellingen en de projecten noodzakelijk. In het Stadsnieuws wordt uiteraard zeer regelmatig gepubliceerd over diverse Wmo-projecten en via een aantal Wmonieuwsbrieven wordt informatie verstrekt aan met name vrijwilligersorganisaties, vrijwilligers en mantelzorgers. Gezien de ontwikkelingen op de drie transities en de sturing op een mentaliteitsverandering vanuit de Kanteling is intensievere inzet op informatie, communicatie en draagvlak noodzakelijk. Naast een algemene communicatielijn zal in sommige gevallen de communicatie specifiek op de doelgroep worden toegesneden. Zo komen bepaalde thema‟s of activiteiten duidelijker over het voetlicht. Gezien de grote veranderingen zijn thematische bijeenkomsten of workshops daarvoor een geschikt middel. De Kanteling heeft betrekking op alle prestatievelden van de Wmo. De Kanteling wordt dan ook in het uitvoeringsplan apart van de drie programma‟s beschreven. Het heeft naast een forse communicatielijn nog twee deeltrajecten in zich die meer gericht zijn op het kantelen van de individuele voorzieningen. Voor de Kanteling zijn middelen in de begroting opgenomen.
9
5. Programma Meedoen is winnen 5.1. Visie en maatschappelijke effecten Uitgangspunt van het programma „Meedoen is winnen‟ is dat iedereen kan meedoen in de samenleving en waar mogelijk ook bijdraagt om anderen in staat te stellen mee te doen. Door toename van sociale samenhang en participatie wordt de leefbaarheid en de zorgzaamheid van de stad en van wijken, buurten en straten versterkt. We staan aan de vooravond van een mentaliteits- en leefstijlverandering. De huidige tijd is, maatschappelijk gezien, zeer dynamisch. Met de doorontwikkeling van het wijk/gebiedsgericht werken (fysiek-sociaal ) en de komst van de WMO als brede participatiewet voor alle burgers, zijn we in een trein gestapt die doorraast. Oude waarden van de verzorgingsstaat en nieuwe zakelijkheid worden verlaten en maken plaats voor een heel andere leefstijl gebaseerd op eigen verantwoordelijkheid, regie, eigen kracht, burgerparticipatie en sociale samenhang. In het initiëren en sturen van deze verandering ligt een rol voor de gemeente weggelegd. Het programma Meedoen is Winnen heeft als doel om deze gedragsverandering aan te jagen. Dit vraagt sturing op sociale samenhang en burgerparticipatie en een herdefiniëring van rollen, taken en verantwoordelijkheden van gemeente, burger en maatschappelijke middenveld (zowel professioneel al vrijwilligers). Alle drie de partijen zoomen in op de woon-leefomgeving van de burger op locaal niveau: de buurt, wijk, straat of portiek en gaan daarmee aan de slag: - Burgers pakken de handschoen op om in hun eigen omgeving de leefbaarheid te bewaken en te verbeteren. - Het maatschappelijk middenveld ondersteunt en participeert vanuit de eigen professie . - De gemeente als regisseur brengt partijen bijeen, ontwikkelt en bewaakt het strategisch beleid en draagt zo nodig bij in de randvoorwaardelijke sfeer. Het gemeenschappelijk doel is om bottom up wijken te verbeteren, samen met bewoners en betrokken maatschappelijke organisaties die in wijken en buurten actief zijn. Zo komen burgers in hun kracht en kan een sterke civil society zich ontwikkelen. Uitdagingen en kansen …… Samenwerking met burgers en maatschappelijke organisaties brengt meer slagkracht. Door slim taken en budgetten te verdelen kan meer worden gedaan met dezelfde inzet. Het levert synergievoordeel, dubbelingen worden voorkomen en er ontstaan nieuwe creatieve oplossingen. Versterking van autonomie zet het vliegwiel in werking. De wijk is niet langer van de gemeente, de wijk is van ons allemaal! Deze tijd vraagt dus om een nieuwe aanpak.
10
5.2. Ontwikkelingen Na de jaren van de verzorgingsstaat en de daarop volgende nieuwe zakelijkheid wordt de huidige periode (2011 en verder) aangeduid als die van de Localisatie (J. van der Lans). Zowel lokaal als landelijk wordt steeds meer Prestatieveld 1 de focus op wijken, buurten en straten gelegd. Het bevorderen van sociale samenhang De landelijk ontwikkeling Welzijn Nieuwe Stijl in en leefbaarheid van wijken en buurten koerst op de co-productie met burgers en Prestatieveld 4 maatschappelijke organisaties. Samen Het ondersteunen van vrijwilligers vormgeven aan projecten die aansluiten bij de beleefde knelpunten op het juiste schaalniveau (straat, wijk,..). Sturen op sociale samenhang en participatie (vrijwillige inzet) in wijken en buurten legt de basis voor de leefstijlverandering, zoals beschreven in de Kanteling. Niet alleen hulpvragers moeten „kantelen‟ en zoeken naar eigen oplossingen. Van alle burgers wordt verwacht dat zij zich verantwoordelijk voelen voor de leefbaarheid in hun woonleefomgeving. Aandacht voor de meer kwetsbare buren in hun wijk is daar een onderdeel van. Hulpvragers kunnen oplossingen in hun eigen omgeving vinden wanneer draagkrachtigere buurtbewoners zich verantwoordelijk voelen om ander de helpende hand te bieden. In buurten waar bewoners elkaar kennen, samen de schouders onder klussen zetten en waar een gevoel van saamhorigheid leeft, is onderlinge ondersteuning meer vanzelfsprekend. In wijken waar de sociale samenhang en participatie minder aanwezig zijn zal het „kantelen‟ veel minder gemakkelijk plaatsvinden. 5.3. Projecten uitvoeringsplan 2012 In het programma Meedoen in Winnen zijn in 2009 effectindicatoren benoemd. Deze effectindicatoren zijn streefwaarden, dus niet de werkelijke resultaten uit de wijkmonitor 2009. De resultaten van de wijkmonitor 2011 geven een huidige stand van zaken met betrekking tot de gestelde effectindicatoren van het programma. Ze zijn dan ook sturend in de programmering van Meedoen is Winnen de komende jaren. Sommige streefwaarden zijn behaald, anderen vragen voor de komende periode nog extra aandacht. Vooral de behoefte aan contact en het verantwoordelijkheidgevoel voor de eigen woon-leefomgeving zijn aandachtspunten. Op wijkniveau is een genuanceerder beeld zichtbaar. Vooral de wijken waar ook vanuit Meedoen is Winnen extra aandacht aan is besteed, lijken beter te scoren dan tijdens de vorige wijkmonitor (2009). Uit de wijkmonitor 2011 blijkt de algemene beoordeling van de wijken in gebied 5 (Zuid) is verbeterd ten opzichte van 2009. Er is een toename in sociale cohesie, sociale voorzieningen, verbeterde leefbaarheid, veiligheid en een prettigere sfeer. Rivierenwijk geeft de afgelopen jaren een verbetering te zien wat betreft de waardering voor de sociale kwaliteit in de wijk. Vergeleken met de andere wijken blijft Rivierenwijk overigens nog steeds het laagst scoren. Dit geldt ook voor de verantwoordelijkheid die voor de eigen leefomgeving wordt gevoeld en de bijdrage die zij daaraan willen leveren. Uit de wijkmonitor 2009 bleek dat de sociale kwaliteit van de Bomenwijk, Rivierenwijk, Molenwijk en Oostertocht en Stad van de Zon laag scoorden. Daarop is de afgelopen periode extra op ingezet. Uit de wijkmonitor 2011 blijkt dat de Bomenwijk het veel beter is gaan doen wat betreft de sociale kwaliteit. Rivierenwijk scoort laag maar er is een positieve ontwikkeling zichtbaar ten opzichte van 2009. Molenwijk en Oostertocht blijven laag scoren. In 2012 is de Schrijverswijk in beeld gekomen als aandachtsgebied wat betreft sociale kwaliteit. De aandacht zal dan ook de komende jaren liggen op Molenwijk, Oostertocht, Schrijverswijk en Rivierenwijk.
11
Een en ander resulteert in de volgende projecten en activiteiten vanuit het programma Meedoen is Winnen.
Projecten Meedoen is winnen 2012 Afgesloten projecten 2011, overgang naar regulier beleid Versterken sociale structuur van Zuid Goed voor elkaar,vrijwilligersondersteuning Voortzetting projecten 2011 1.1.Wijkvisie Rivierenwijk 1.2.Versterken ontmoeting en sociale samenhang Rivierenwijk, Oostertocht, Molenwijk en Schrijverswijk 1.3.De nieuwe aanpak 1.4.Versterken individuele participatie 1.5.Bewustwording ontmoeting en actief burgerschap Nieuwe projecten 2012 1.6.Participatietraject beleidsnota vrijwillige inzet 1.7.Versterking sociale structuur gebied 3
12
6. Programma Kansrijk Jong 6.1. Visie en maatschappelijke effecten Heerhugowaard wil een kindvriendelijke gemeente zijn. Dit betekent dat (conform vastgesteld Programma Kansrijk Jong): Er een breed basisaanbod is van activiteiten en voorzieningen voor alle kinderen en jongeren zodat ze de kans krijgen zich te ontwikkelen tot zelfstandige, zelfverzekerde en sociale mensen. Aanwezige talenten worden ontdekt en ontwikkeld Mogelijke knelpunten bij opgroeien en opvoeden preventief worden aangepakt en er indien nodig een sluitend zorgaanbod is (één gezin, één plan) Zo veel mogelijk jongeren worden aangemoedigd en ondersteund bij het halen van een zgn. startkwalificatie voor de arbeidsmarkt. Dat begint al met een goede start op de basisschool Een gezonde leefstijl van jeugd en hun ouders de aandacht heeft Er duurzaam wordt gebouwd (gezond leef- en leerklimaat) Er voldoende en betaalbare huisvesting is voor alleenstaande jongeren en jonge gezinnen Er een voortdurende dialoog is met alle betrokkenen: beleidsmakers, professionals, ouders en natuurlijk de jeugd zelf. Maatschappelijke effecten Heerhugowaard is voor kinderen, jongeren en gezinnen aantrekkelijk om te wonen, te recreëren, te werken en naar school te gaan Veel kinderen en ouders maken gebruik van voorzieningen. Risico‟s worden op tijd gesignaleerd, waardoor ouders en kinderen worden ondersteund en problemen kunnen worden voorkomen Kleuters beginnen zonder (taal-)achterstand aan hun schoolloopbaan. Kinderen en jongeren doen actief mee aan de samenleving, niemand staat buitenspel kinderen kunnen zich veilig verplaatsen op weg naar school of club, en de buitenruimte daagt uit om te spelen en te bewegen Jongeren kijken terug op een prettige jeugd en willen graag in Heerhugowaard (blijven) wonen of er na hun studie terugkeren Ouders hebben weinig problemen met hun dagindeling zodat werk en zorg voor het gezin goed kunnen worden gecombineerd De jeugdwerkloosheid blijft laag Heerhugowaard heeft scholen met een gezond binnenklimaat. Kinderen die om wat voor reden dan ook niet mee kunnen komen, moeten extra aandacht kunnen krijgen. Daarvoor is een sluitende doeltreffende zorgstructuur nodig. Sluitend betekent o.a. dat ook zorgmijders worden bereikt, dat er indien nodig een gezinsgerichte aanpak is, en dat er sprake is van „één gezin, één plan‟.
13
De werkwijze van het Centrum voor Jeugd en Gezin Burgers weten waarvoor en wanneer men bij het Centrum voor Jeugd en Gezin terecht kan; Professionals, binnen en buiten het Centrum, weten hoe zij hulp of advies in gang kunnen zetten als zij zelf niet kunnen helpen, ongeacht waar een vraag, probleem of signaal zich voordoet; Alle kinderen hebben nodig dat er naar hen geluisterd wordt, dat ze zich welkom en veilig voelen en dat er een positieve sfeer heerst in gezinnen, scholen, verenigingen en op straat. Bij planvorming wordt niet alleen óver maar ook mét jongeren gepraat.
wordt verder geïmplementeerd:
Prestatieveld 1 Het bevorderen van sociale samenhang in en leefbaarheid van wijken en buurten. Prestatieveld 2 Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden. Prestatieveld 3 Het geven van informatie en advies en cliëntondersteuning
6.2. Ontwikkelingen De decentralisatie van rijks- en provinciale taken naar gemeenten zet de komende jaren door. Met name als het gaat om de jeugdzorg ligt hier een enorme uitdaging, temeer omdat bezuinigingen op lokaal en rijksniveau ons voor dilemma‟s gaat plaatsen. Uitgangspunt is dat het gezin centraal staat en ouders primair verantwoordelijk zijn voor de opvoeding van kinderen. Naast het gezin speelt ook de omgeving van de kinderen een belangrijke rol bij het opgroeien en opvoeden. De decentralisatie biedt ons de kans om meer te denken in oplossingen en minder in voorzieningen. De oplossingen moeten worden gezocht in de eigen kracht van gezinnen en het netwerk rondom gezinnen. Uitgangspunt is: de zelfredzaamheid van gezinnen te vergroten en de aanspraak op dure jeugdzorg te verminderen. Dat vraagt om een sterke inzet op preventie, conform de principes van de Kanteling. Daarnaast is de uitdaging om te zorgen dat wel alle hulp wordt geboden die echt nodig is, eventueel door expertise er bij te halen (niet doorverwijzen). Verder zijn demografische ontwikkelingen interessant. Het idee dat vergrijzing tevens ontgroening inhoudt, geldt amper voor Heerhugowaard. Zowel het Centraal Bureau voor de Statistiek als onze eigen leerlingenprognoses laten zien dat het aantal jongeren de komende decennia nauwelijks afneemt. De vergrijzing leidt uiteraard percentueel wel tot een verlaging van het jeugdaandeel. De leerlingprognoses 2010-2030 geven aan dat het aantal basisschoolkinderen tussen 2012 en 2030 daalt met slechts 288, op een aantal van bijna 5500. En het CBS geeft aan dat tussen 2015 en 2040 het aantal 0-20 jarigen in Heerhugowaard af neemt met slechts 300 op een totaal van de rond 14.000. Binnen gebiedsdelen en wijken zijn er wel grotere schommelingen. Tenslotte weten we dat de omstandigheden waarin onze jeugd opgroeit snel veranderen: de invloed van sociale media en voortdurend nieuwe technologische ontwikkelingen sterke toename van het aantal alleenwonende jonge mensen, eenoudergezinnen en samengestelde gezinnen een niet zo rooskleurig perspectief op betaalbare woningen en een dreigende toename van jeugdwerkloosheid en schuldenproblematiek minder vanzelfsprekende (recht op) zorg voor kinderen en jongeren met gedragsproblemen of een handicap en – daarvoor in de plaats - het beoogde terugpakken van verantwoordelijkheden door jongeren zelf en hun sociale omgeving de moeizame realisatie van minder alcohol, drugs en overgewicht een groot deel van de jeugd krijgt het, voor het eerst sinds lange tijd, financieel minder goed dan hun ouders.
14
Om een kindvriendelijke gemeente te zijn, en de maatschappelijke effecten van het programma Kansrijk Jong waar te maken, moeten we blijven investeren. Samen met burgers en organisaties een positief klimaat scheppen en daar waar nodig in samenhang te anticiperen of te reageren. Kinderen en jongeren moeten ervaren dat Heerhugowaard echt een Stad van Kansen is.
6.3.
Projecten Kansrijk Jong 2012
Afgesloten projecten 2011, overgang naar regulier beleid Pilot jongerencoach Ontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid In standhouden voorziening Volwassenen onderwijs Realisatie Beleidsplan speelruimte Voortzetting projecten uit 2011 2.1.Alcoholmatiging jeugd: “Naar een nuchter Noord-Kennemerland” 2.2.Combinatiefuncties sport en cultuur in het onderwijs 2.3.Bruggen slaan tussen jong en oud 2.4. Doorontwikkeling Centrum Jeugd en Gezin en Transitie Jeugdzorg bekendheid en inloop blijven bevorderen, o.a. via exposities, de Opvoedkaravaan, ronde langs scholen, mentoren en ouderavonden stimuleren gebruik van „één gezin één plan‟ Eigen Kracht conferenties 0ntwikkelen van sluitend aanbod rondom kind, gezin en buurt 2.5 Frisse scholen Nieuwe projecten in 2012 2.6.Continuering Voorleesproject, relatie met sociaal netwerk rond gezinnen 2.7.Onderzoek naar harmonisatie kinderopvang en effectiviteit van Samenspel 2.8.Implementatie 4e dagdeel in de voor- en vroegschoolse educatie (bij psz en/of kdv) 2.9.Wegwerken van de wachtlijst voor- en vroegschoolse educatie Stad van de Zon 2.10.Brede school gebied 4: intensiveren samenwerking en samenhang 2.11.Extra aandacht voor laaggeletterdheid 2.12.Extra communicatie en voorlichting over activiteiten vanuit programma Kansrijk Jong
15
7. Programma Wonen Welzijn Zorg 7.1. Visie en maatschappelijke effecten Het programma Wonen, Welzijn, Zorg is gericht op het bevorderen van de zelfredzaamheid en zelfstandigheid van kwetsbare inwoners in Heerhugowaard. Dit zijn inwoners met (het risico op) een chronische ziekte of een lichamelijke, geestelijke of verstandelijke beperking. Daarnaast vormen ook hun mantelzorgers een belangrijke doelgroep in dit programma, omdat voorkomen moet worden dat ze door de constante zorg voor hun naaste overbelast raken. Het doel is om mensen (langer) zelfstandig te laten functioneren en wonen, ook als zij een fysieke, psychische of verstandelijke functiebeperking hebben. Om te voorkomen dat deze inwoners door hun beperking of ziekte hun zelfstandigheid verliezen, is het noodzakelijk op alle levensgebieden die kwetsbare burgers raken een samenhangend ondersteuningsaanbod te creëren. Daarom is het nodig integraal/intersectoraal samen te werken, zowel binnen de gemeente, als ook met de vele externe partners die op deze terreinen actief zijn. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om het gebiedsgericht realiseren van voldoende geschikte woningen met welzijns- en formele en informele zorgvoorzieningen in de buurt. Uiteraard spelen ook terreinen als Werken/uitkeringen, Educatie en Vrije tijd hierin een belangrijke rol. Uitgangspunt hierbij is het principe van de Kanteling
Maatschappelijke effecten Mensen wonen langer in eigen woning; Mensen zijn meer zelfredzaam; Meer/duurzame mantelzorg door naasten; Kwaliteit van leven neemt toe; Eenzaamheid neemt af; Minder (zwaar) zorggebruik bij chronische aandoeningen; Minder beroep op individuele Wmovoorzieningen door gebruik eigen netwerk en zonodig collectieve voorzieningen (Kanteling); Minder overlast en onveiligheid in de buurt.
7.2.Ontwikkelingen De volgende demografische en maatschappelijke ontwikkelingen drukken de komende jaren in belangrijke mate een stempel op het WWZ-beleid binnen de gemeente Heerhugowaard. Snelle vergrijzing Het aantal 65-plussers neemt de komende jaren fors toe. De prognose (CBS)) is dat het aantal 65-plussers in 2030 23 % van de totale bevolking zal uitmaken. Dit betekent bijna een verdubbeling ten opzichte van 2010. Binnen deze vergrijzing zal het aantal 75plussers ook nog eens verdubbelen. De gemeente Heerhugowaard is daarmee één van de snelst vergrijzende gemeenten in Noord-Holland. Door de vergrijzing zal het aantal chronische aandoeningen, en de daarmee samenhangende beperkingen, aanzienlijk toenemen. Zo zal het aantal dementerenden tussen 2010-2030 bijna 2,5 keer zo groot worden.
16
Omvangrijke extramuralisering Het overheidsbeleid is gericht op vermindering van het aantal intramurale verzorgingsplaatsen binnen de gehandicaptensector, de geestelijks gezondheidszorg en de sector ouderenzorg. Ondanks de snelle groei van het aantal ouderen, is er geen sprake van uitbreiding van het aantal verzorgingshuisplaatsen. De vergrijzende bevolking die zorg nodig heeft, zal zelfstandig gehuisvest moeten worden binnen nieuwe woonzorgcomplexen of woonservicegebieden. Ook mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking wonen steeds vaker op zichzelf. Zo zullen na de geplande ontmanteling van het instituut Reigersdaal meer dan 450 gehandicapten wonen in de wijk, waarvan een aantal in beschutte woonvormen of andersoortige woonzorgprojecten, 70% hiervan zal binnen Heerhugowaard gehuisvest worden. Dit geldt ook voor cliënten van organisaties als Philadelphia, GGZ NHN en stichting De Waerden. Economische crisis In 2008 is Nederland in een economische crisis terecht gekomen. Dit heeft aanzienlijke gevolgen gehad voor de gehele woningmarkt. Bouw van nieuwe woningen is gestagneerd en de verkoop van bestaande woningen (van belang voor de doorstroom) is duidelijk afgenomen. Veranderingen in de zorg: Overheveling AWBZ naar gemeenten De AWBZ concentreert zich steeds meer op zware, niet verzekerbare (verpleeghuis)zorg. Alle zorg of ondersteuning ten behoeve van het zelfstandig functioneren en de zelfredzaamheid van specifieke doelgroepen valt nu of in de nabije toekomst binnen de Wmo. Zo is in 2010 een belangrijke bezuinigingsoperatie (de zogenaamde Pakketmaatregel) doorgevoerd, waardoor mensen met matige of lichte beperkingen voortaan het recht op begeleiding vanuit de AWBZ hebben verloren. Deze mensen zijn teruggeworpen op hun eigen netwerk of op collectieve voorzieningen uit de Wmo. Dit was echter nog maar een vingeroefening vergeleken bij de decentralisatie van de gehele Begeleiding die in 2013/2014 zijn beslag zal krijgen. Vanaf dat moment zullen alle inwoners met matige en zware beperkingen (zoals dementerenden, langdurige GGZcliënten e.d.) voor zowel individuele als groepsbegeleiding afhankelijk zijn van de gemeenten. In 2012 zal gestart worden met de voorbereiding van de overheveling van deze belangrijke nieuwe taak. Dit gebeurt in samenhang met de andere decentralisaties die ophanden zijn, zoals de decentralisatie van de Jeugdzorg en de invoering van de Wet werken naar vermogen. Het ligt in de lijn der verwachting dat de komende jaren nog meer taken, zoals persoonlijke verzorging voor zelfstandig wonende mensen vanuit de AWBZ naar de gemeenten worden overgeheveld. Veranderingen in de zorg: Eigen bijdrage AWBZ en behandeling Mensen die AWBZ-zorg ontvangen dienen hiervoor sinds medio 2010 een eigen bijdrage te betalen. Dit geldt voor alle functies, dus ook voor de functie begeleiding. Dit heeft onder meer tot gevolg dat GGZ-cliënten die als nuttige dagbesteding in de plantsoenendienst werken hiervoor, in plaats van te verdienen, juist een eigen bijdrage moeten betalen. De vraag is dan of deze cliënten nog wel deze begeleiding willen en wat de gevolgen zijn als zij geen structurele begeleiding meer ontvangen. Deze cliënten zullen na de overheveling van de functie Begeleiding (2013/2014) sowieso onder de Wmo vallen. Daarnaast moeten cliënten van de GGZ (dus ook dementerenden) vanaf 2012 ook voor behandeling door een psycholoog of psychiater (dus zorg die valt onder de zorgverzekeringswet) een eigen bijdrage betalen. Zo ontstaat een cumulatie van kosten met alle gevolgen van dien.
Veranderingen in de zorg: scheiding wonen en zorg Vanaf 2014 zal de scheiding tussen wonen en zorg verder doorgevoerd worden. Cliënten met een zorgzwaartepakket 1, 2 en 3 (de zg. verzorgingshuiszorg) zullen dan niet langer in aanmerking komen voor de Awbz-indicatie “verblijf”. Als gevolg hiervan zullen steeds meer cliënten zelfstandig wonen en de verzorgingshuiszorg thuis gaan ontvangen. Deze
17
maatregel stimuleert daarmee de extramuralisering in belangrijke mate. Deze cliënten zullen dus ook een beroep doen op de Wmo voor ondersteuning in het huishouden, woningaanpassingen en begeleiding. Veranderingen in de zorg: volledig pakket thuis (VPT) Bij een VPT heeft de cliënt wel een Awbz-indicatie voor “verblijf”, maar hij/zij ontvangt, op basis van afspraken van zorgkantoor/zorgverzekeraar met een (hoofd) zorgaanbieder alle zorg thuis die ook in een verzorgings- of verpleeghuis geboden zou worden. Daartoe behoort voldoende toezicht en bescherming, het verstrekken van voeding, het schoonhouden van leefruimte en enige recreatieve/dagstructurerende activiteiten. Omdat deze mensen thuis wonen zullen ze, in tegenstelling tot intramurale cliënten, mogelijk wel een beroep doen op de Wmo voor woningaanpassingen. Kanteling binnen de Wmo De gedachte van de kanteling van de Wmo gaat uit van het idee dat meer maatwerk geboden moet worden. In de oplossing van problemen die mensen ondervinden is er een oplopende trits maatregelen: preventie -> eigen kracht -> sociaal netwerk -> algemene voorzieningen -> individuele voorzieningen. Een logische gedachte, maar als er in de toekomst minder aanspraak gemaakt kan worden op de individuele voorzieningen, betekent dit wel dat er voldoende collectieve voorzieningen moeten zijn.
18
7.3.Projecten Wonen, Welzijn, Zorg 2012 Het programma Wonen, Welzijn Zorg kent de volgende drie aandachtsvelden.
1.Zorgloket en individuele voorzieningen
2. Welzijn, collectieve voorzieningen en mantelzorg
3 Openbare geestelijke gezondheidszorg
Prestatieveld 3 Het geven van informatie en advies en cliëntondersteuning
Prestatieveld 4 Het ondersteunen van mantelzorgers.
Prestatieveld 7 Het bieden van maatschappelijk opvang, waaronder vrouwenopvang.
Prestatieveld 6 Het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal probleem ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer.
Prestatieveld 5 Het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem.
Prestatieveld 8 Het bevorderen van openbare geestelijke gezondheidszorg, met uitzondering van het bieden van psychosociale hulp bij rampen. Prestatieveld 9 Het bevorderen van verslavingsbeleid
Voor de geformuleerde maatschappelijke effecten is een vertaalslag naar de volgende opgaven. Deze vertaalslag is vervolgens geformuleerd naar projecten en activiteiten binnen de drie aandachtsvelden Het ontwikkelen van woonservicegebieden binnen gebiedsdelen 1 t/m 5 dan wel het ontwikkelen van geschikte woningen binnen een passende woonomgeving voor verschillende doelgroepen met een beperking/chronische ziekte Het versterken van de welzijns - en zorginfrastructuur Verbeteren van de informatievoorziening (o.a. door verbreding het zorgloket) Het vergroten van de toegankelijkheid van zorg en dienstverlening Voldoende en effectieve ondersteuning van mantelzorgers, zodat deze de zorg voor hun naaste volhouden Het versterken van samenhang en samenwerking tussen aanbieders van wonen, welzijn en zorg en arbeid/inkomen Het verbeteren van toegankelijkheid woon/zorginitiatieven, openbare gebouwen en buitenruimtes Verbeteren van vervoersmogelijkheden voor bijzondere doelgroepen.
19
Projecten Wonen, Welzijn, Zorg 2012 1.Zorgloket en individuele voorzieningen
2.Welzijn, collectieve voorzieningen en mantelzorg
Voortzetting projecten uit 2011 3.1.1.Cliëntondersteuning / mentorschap mensen met beperking Afgesloten projecten 2011, overgang naar regulier beleid Uitbreiding WonenPlus Dagopvang ouderen Voortzetting projecten uit 2011 3.2.1.Hugohopper: vaste buslijnen en ontwikkeling vervoer op afroep 3.2.2.Burenhulp 3.2.3.Valpreventie ouderen 3.2.4.Bewegen voor ouderen/gehandicapten (HHW actief) 3.2.5.Vroegsignalering ouderen: Ken uw partner in de wijk 3.2.6.Opplussen woningen: Lekker blijven wonen 3.2.7.Wijktafel 3.2.8.Planning en spreiding woonservicegebieden 3.2.9.Ontwikkeling eerstelijnszorgcentra 3.2.10.Mantelzorg Nieuwe projecten in 2012 3.2.11.Decentralisatie Begeleiding 3.2.12.Inclusief beleid: gewoon doen! 3.2.13.Dementie en respijtzorg 3.2.14.Werkgroep vrije tijd en meedoen (VTM) Afgesloten projecten 2011, overgang naar regulier beleid
3.Openbare geestelijke gezondheidszorg
Huiselijk geweld Preventie GGZ Voortzetting projecten uit 2011 3.3.1.Maatschappelijke opvang 3.3.2.Versterken OGGZ-netwerken en regie 3.3.3.Maatschappelijke ondersteuning GGZ-cliënten Nieuwe projecten in 2012 3.3.4.Financiële administratie thuis 3.3.5.Tijdelijke extra formatie schuldhulpverlening
20
8.Financiën Voor dit uitvoeringsplan is in 2012 een totaal budget beschikbaar van € 777.702. Binnen de begroting is een structureel budget beschikbaar van € 601.647. Een aantal projecten is niet of niet volledig in 2011 uitgevoerd, waardoor er in 2011 een bedrag van € 87.055 minder is onttrokken aan de reserve Wmo. In totaal is er in de reserve WMO ultimo 2011 € 87.055 beschikbaar voor incidentele projecten. Daarnaast wordt vanuit het Raadsbudget € 19.000 t.b.v. het programma “Kansrijk Jong” beschikbaar gesteld. Ten behoeve van de decentralisatie van de functiebegeleiding uit de AWBZ zijn er door het Rijk middelen beschikbaar gesteld van € 232.000. De besteding van deze middelen vindt plaats in de jaren 2012 t/m 2014 (waarvan € 70.000 voor 2012). Van het totale budget 2012 blijft circa € 5.000 beschikbaar t.b.v. onvoorziene uitgaven. De ambtelijke uren met betrekking tot het uitvoeringsprogramma zijn in de reguliere begroting opgenomen. Hierna is het overzicht van het budget opgenomen.
21
WMO-uitvoeringsplan 2012
Wmo-projecten-budget
2012
Begroting (structureel)
601.647
reserve Projecten niet afgerond in 2011
87.055
Raadsbudget Kansrijk Jong
19.000
Decentralisatie Begeleiding AWBZ (2012-2014)
70.000
Totaal
777.702
Structurele financiering geslaagde projecten 2012 Z
10.000
Verenigingswinkel
42.450
Diensten bij wonen met zorg
(ISP)
Wonen Plus
50.000
Mantelzorg en respijtzorg
75.000
(Basis)dagopvang (oud-AWBZ)
83.000
Ontmoetingsactiviteiten DPRS
23.100
Preventie GGZ
50.000
Leger des Heils
25.000
Subtotaal Structurele financiering geslaagde projecten
358.550
0
Projecten Wmo-uitvoeringsplan Communicatie
2012 Ander budget
De kanteling
50.000
Subtotaal communicatie
50.000
0
22
Meedoen is winnen
2012 Ander budget
1.1
Wijkvisie Rivierenwijk
3.000
1.2
Versterken ontmoeting en sociale samenhang
1.3
De nieuwe aanpak
1.4
Versterken individuele participatie
10.000
1.5
Ontmoeting en actief burgerschap
1.000
1.6
Participatietraject beleidsnota vrijwillige inzet 2012-2015
3.000
1.7
Project Versterking sociale structuur gebied 3
2.000
10.000 2012: wijkbeheer
Subtotaal Meedoen is winnen
29.000
Kansrijk Jong
2012 Ander budget
2.1
Alcoholmatiging jeugd
2012 (restant regionaal budget plus subsidie provincie)
2.2
Combinatiefuncties sport en cultuur
Separate begroting: Impuls brede scholen
2.3
Bruggen slaan tussen jong en oud
2.4
Doorontwikkeling Centrum Jeugd en Gezin
Separate begroting: Brede doeluitkering CJG
2.5
Project Frisse scholen, uitvoeringsplan 2012
Separate projectbegroting
2.6
Voorleesproject
7.000 Budget Programma Kansrijk Jong
2.7
Onderzoekskosten naar harmonisatie voorschoolse voorzieningen en effectiviteit Samenspel
5.000 Budget programma Kansrijk Jong
2.8
Implementatie 4e dagdeel voorschoolse educatie
2.9
Wegnemen wachtlijst voor- en vroegschoolse educatie
2.10
Actualiseren sociaal voorzieningenaanbod gebied 2
2.11
Structurele aandacht en voorlichting t.a.v. laaggeletterdheid
3.000
2.12
Communicatie/promotie/bijeenkomsten e.d. voor maatschappelijke stages, voorschoolse educatie en andere programmakosten
7.000 Budget Programma Kansrijk Jong
3.000
Subtotaal Kansrijk Jong
Separaat budget onderwijsachterstanden beleid 25.000 ntb o.a. NBK 2
50.000
23
Wonen Welzijn Zorg
2012 Ander budget
3.1.1
Cliëntondersteuning mensen met beperking
25.000
3.2.1
Hugohopper: vaste buslijnen en ontwikkeling vervoer op afroep
3.2.2
Burenhulp
3.2.3
Valpreventie ouderen
3.2.4
Bewegen voor ouderen/gehandicapten (HHW actief)
3.2.5
Vroegsignalering: Ken uw partner in de wijk
3.2.6
Opplussen: Lekker blijven wonen
3.2.7
Wijktafel
0
3.2.8
Planning en spreiding woonservice-gebieden
0 ambt.uren
3.2.9
Ontwikkelen Eerstelijnszorgcentra
0 ambt.uren
3.2.10
Mantelzorg
35.000
3.2.11
Decentralisatie Begeleiding (2012-2014)
70.000 Invoeringsbudget Awbzbeg.
3.2.12
Inclusief beleid, gewoon doen!
10.000
3.2.13
Dementie en respijtzorg
3.2.14
Werkgroep vrije tijd en meedoen (VTM)
0 Budget Maza 20.000 0 12.500 2.000 10.000
0
Preventie GGZ (bijdrage)
10.000 -35.000 In 2012: dekking depressiepreventie Zonmw
3.3.1
Maatschappelijke opvang
15.000
3.3.2
Versterken OGGZ-netwerken en regie
3.3.3
Maatschappelijke ondersteuning/herstel GGZ-cliënten
21.000 Deels reserve, deels LB
3.3.4
Financiële administratie thuis en regie op schuldhulpverlening
40.000
3.3.5
Tijdelijk extra formatie Schuldhulpverlening
50.000 reserves
0 Ambtelijke uren
Subtotaal Wonen Welzijn Zorg
285.500
Eindtotaal
773.050
0
Onvoorzien
4.652
24
Bijlage 1: Prestatievelden WMO Op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) hebben gemeenten de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat iedereen actief kan deelnemen aan de samenleving, ook de mensen die dit niet op eigen kracht kunnen. “Meedoen” daar gaat het om in de Wmo. De Wmo kent de volgende prestatievelden: 1. Het bevorderen van sociale samenhang in en leefbaarheid van wijken en buurten 2. Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden 3. Het geven van informatie en advies en cliëntondersteuning 4. Het ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers 5. Het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en/of psychosociale problemen 6. Het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en psychosociale problemen, ten behoeve van het behoud van het zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer 7. Het bieden van maatschappelijke opvang, dan wel vrouwenopvang 8. Het bevorderen van openbare geestelijke gezondheid, m.u.v. het bieden van psychosociale hulp bij rampen
9. Het bevorderen van verslavingsbeleid
25
Bijlage 2: Wmo-principes Wmo visie Heerhugowaard 2008 – 2011: de Leidende principes Leidend principe 1. Meedoen De gemeente Heerhugowaard stelt al haar burgers in staat om mee te doen aan de samenleving. Ieder individu doet mee met z‟n eigen kwaliteiten en mogelijkheden. Ieder individu, dat in de gelegenheid is om mee te doen, wordt tevens geacht bij te dragen aan die samenleving. Dit vereist van zowel de gemeente als de burger een wederzijdse inspanning. Leidend principe 2. Verantwoordelijk De verantwoordelijkheid voor wonen, welzijn en zorg ligt ten eerste bij het individu zelf. Het individu wordt verondersteld een beroep te doen op een ondersteuningsstructuur: op eigen kracht en met eigen netwerk. Daar waar dat niet mogelijk is, ondersteunt, faciliteert en informeert de gemeente haar burgers. Het is de verantwoordelijkheid van de gemeente om instellingen, organisaties en burgers te faciliteren om de komen tot een adequate ondersteuningsstructuur. Instellingen en organisaties zijn verantwoordelijkheid om hierin ook het initiatief te nemen en inspanningen te verrichten om een ondersteuningsstructuur vorm te geven. De gemeente geeft vanuit deze twee uitgangspunten bij de uitvoering van de Wmo dan ook prioriteit aan het versterken van de eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht van de burger en dus aan de prestatievelden 1 (leefbaarheid en sociale samenhang), 2 (jeugd), 3 (informatie, advies en cliëntondersteuning) en 4 (mantelzorg en vrijwilligerswerk). Leidend principe 3. Verbonden en betrokken De gemeente wil de verbondenheid en betrokkenheid in de Heerhugowaardse samenleving vergroten en zichtbaar maken. Leidend principe 4. Vraaggestuurd Iedere burger van de gemeente Heerhugowaard kan in beginstel met iedere vraag op het gebied van Wonen, Welzijn en Zorg terecht bij de gemeente. De gemeente stimuleert faciliteert, en ondersteunt vanuit dit uitgangspunt betaalde en onbetaalde instellingen om samen te werken. Hierdoor is het mogelijk burgers van de gemeente Heerhugowaard integrale oplossingen aan te bieden. Leidend principe 5. Wijkgericht Om aan te kunnen blijven sluiten bij de vraag en de behoefte burger werkt de gemeente wijkgericht en investeert de gemeente in het versterken van netwerken en een integrale aanpak. Leidend principe 6. Activerend De gemeente ziet instellingen als maatschappelijk ondernemer en adviseur van de gemeente. De rol van de gemeente is die van regisseur: het activeren en stimuleren van ideeën. Leidend principe 7. Interactief De gemeente maakt haar beleid in interactie met burgers en instellingen. Interactie betekent niet: de gemeente schrijft een plan, burgers en instellingen hebben inspraak. Interactie betekent wel: de gemeente is nieuwsgierig naar en maakt gebruik van de kennis binnen de Heerhugowaardse gemeenschap en maakt samen met burgers en instellingen beleid op basis van initiatieven die in de gemeenschap ontstaan. De gemeente geeft duidelijkheid over de mate en vorm van participatie. Leidend principe 8. Vrijwillige inzet en mantelzorg Voor het faciliteren van vrijwillige inzet blijft de gemeente doen wat goed gaat op het gebied van wonen, welzijn en zorg en stimuleert de gemeente vergroting van de inzet. De Wmo dient als vangnet voor die zaken die vrijwilligers en mantelzorgers niet (meer) kunnen doen.
26
Bijlage 3: Algemeen project de Kanteling 0.De Kanteling Doelstelling Realiseren van een maatschappelijke gedragsverandering waarbij iedereen wordt verwacht maatschappelijke te participeren, zo mogelijk zelf ondersteuning te zoeken en ook ondersteuning aan anderen te bieden. Iedereen voelt zich verantwoordelijk voor zijn eigen woon- en leefsituatie. Als bij knelpunten de oplossing uiteindelijk niet binnen het eigen netwerk gevonden kan worden zijn algemene collectieve oplossingen voorliggend aan individuele. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 Communicatielijn hebben ontwikkeld en uitgevoerd Digitale sociale kaart is ontwikkeld en wordt beheerd samen met het maatschappelijke middenveld Verkenning gedaan naar mogelijke nieuwe collectieve voorzieningen voorliggend op indiviudele voorzieningen Activiteiten Omgevingsanalyse resulterend in communicatieplan de Kanteling Uitvoering geven aan communicatieplan; de digitale WMO nieuwsbrief voor vrijwilligers en mantelzorgers wordt hierin meegenomen Realiseren van digitale sociale kaart zodat iedereen zelfstandig naar oplossingen kan zoeken Onderzoeken en, zo mogelijk, realiseren van nieuwe mogelijkheden van collectieve voorzieningen Betrokken partijen Afdelingen Communicatie, Maza, Soza, Woc, Wijkbeheer, maatschappelijke middenveld en vrijwilligers. Tijdpad 2012-2014 Kosten € 50.000 De resultaten van het onderzoek betreffende collectieve voorzieningen moeten helderheid verschaffen over de gemoeide kosten voor 2012 en verder. Vooralsnog wordt uitgegaan van € 40.000 frictiekosten 2012. Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Corry Mijnster
27
Bijlage 4: Meedoen is winnen, projectbladen
Afgeronde projecten 2011 Meedoen is Winnen
Versterking sociale structuur van Zuid Doelstelling Om te voorkomen dat de wijken Stad van de Zon, Zuidwijk/ Huygenhoek afglijden, en sociale problematiek toeneemt, zoals in de wijkmonitor 2009 is gesignaleerd, is ingrijpen noodzakelijk. De sociale partners in deze wijken trekken gezamenlijk op om de ontbrekende sociale structuur in deze nieuwbouwwijk te ontwikkelen. De rol van het sociaal cultureel werk en de locatiemanager opererend vanuit de Mediaan, hebben daarin een sleutelpositie. In 2009 hebben de gezamenlijke partners in de Mediaan overleggen gevoerd om de Mediaan te ontwikkelen tot een brandpunt van sociale samenhang en ontmoeting te ontwikkelen. Vanuit Kern 8 is door het duo locatiemanager en sociaal cultureel werk een nieuwe start gemaakt in het ontwikkelen van een sociale structuur binnen deze nieuwbouwwijk.
Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Uit de wijkmonitor 2011 blijkt de algemene beoordeling van de wijken is verbeterd ten opzichte van 2009. Er is een toename in sociale cohesie, sociale voorzieningen, verbeterde leefbaarheid, veiligheid en een prettigere sfeer en mensen. Het welzijnsaanbod vanuit de Mediaan is naar aanleiding van het behoefteonderzoek binnen het verzorgingsgebied, meer toegespitst op het verminderen van de eenzaamheid en een integraal aanbod waar ook kwetsbare groepen zich in thuis voelen. Dit door het aanbieden van meer ontmoetings- en inloopactiviteiten, versterken van een aanbod waarin verschillende doelgroepen, zowel kwetsbaren, meer draagkrachtigen, jong en oud samen aan deelnemen. Dit heeft geresulteerd in een toename van het bezoekersaantal en een verhoogde deelname van de kwetsbare doelgroep aan algemene activiteiten. In iedere activiteit participeren inmiddels mensen die tot de kwetsbare doelgroep behoren. Concrete activiteiten 2011 1. Naar aanleiding van zorgen uit de wijk over de toenemende mate van rondhangende jongeren is een rondetafelgesprek met de betrokken maatschappelijke en bewonersorganisaties geweest. Dit heeft geresulteerde in het in kaart brengen van knelpunten en mogelijke oplossingen en er zijn vervolgafspraken gemaakt. 2. Het project sponsorformule is afgerond. MFA Mediaan heeft hierin geparticipeerd. Concreet heeft dit een aantal methodieken opgeleverd om de exploitatie van de Mediaan gedeeltelijk te kunnen laten sponsoren. De locatiemanager van de Mediaan heeft sponsorwerving opgenomen in het werkplan 2012 van de Mediaan. 3. Het traject ingezet vanuit De Mediaan voor een ontwerp voor aanpassingen en verbeteringen van de inrichting en uitstraling van het gebouw De Mediaan door studenten van de HogeSchool InHolland heeft geresulteerd in de
28
volgende tussenproducten: stedenbouwkundige analyse van de Mediaan en haar verzorgingsgebied aanpassingsvoorstel voor het interieur van de Mediaan analyse van de samenwerking tussen de partijen binnen de Mediaan. Dit heeft geresulteerd in een werkconferentie met partners. Afspraken worden meegenomen in het werkplan van MFA De Mediaan 2012 Hoe verder in 2012 De doelstellingen van dit project zijn gehaald. Van belang blijft het monitoren van de doorontwikkeling van samenwerking binnen de Mediaan en het vraaggerichte aanbod op waarin doelgroepen elkaar ontmoeten, sociale samenhang en burgerparticipatie versterken. Het project is beëindigd en de activiteiten worden geïmplementeerd in regulier beleid.
Goed voor elkaar, vrijwilligersondersteuning
Doelstelling Versterking van de basisfuncties verbreiden en verankeren. Het ministerie van VWS heeft een quickscan laten verrichten over de stand van zaken met betrekking tot prestatieveld 4, vrijwilligers en mantelzorgers. Uit deze scan bleek dat de gemeente Heerhugowaard inzake vrijwilligersbeleid op de basisfuncties „Verbreiden‟ en „Verankeren‟ onvoldoende scoort. Dit beeld is ook zichtbaar in de Benchmark Onder verbreiden wordt verstaan het promoten en uiting geven aan de waardering van het vrijwilligerswerk. Verankeren gaat over het borgen en vastleggen van opgedane kennis en ervaring in het vrijwilligerswerk. Het in voldoende mate ondersteunen van vrijwilligerswerk is een belangrijke voorwaarde om de programmadoelen versterken van participatie binnen wijken en buurten en het vergroten van de sociale samenhang, verstevigen van formeel en informeel sociaal netwerk te realiseren. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Borgingsmethodiek: competenties en kennis zijn geïmplementeerd. Promoten en uiting van waardering voor vrijwilligers vormgeven in het kader van „2011, jaar van de vrijwilliger‟ Toelichting 1. De borgingsmethodiek voor competenties en kennis is geïmplementeerd in de website van de verenigingswinkel. Vrijwilligers en organisaties kunnen hierin hun kennis en vaardigheden weergeven die zij beschikbaar willen stellen aan anderen. Vrijwilligersorganisaties kunnen zo op eigen kracht informele ondersteuning binnen het netwerk van vrijwilligersorganisaties genereren. Het netwerk van vrijwilligers is sterk in ontwikkeling en kent inmiddels ongeveer 100 vrijwilligersorganisaties en 100 individuele vrijwilligers. 2. Er is door de gemeente een jaarrond activiteitenprogramma geweest in het kader van het Europees jaar van het vrijwilligerswerk. Doel was het promoten en waarderen van het vrijwilligerswerk. Dit heeft geresulteerd in ondermeer de volgende concrete activiteiten: Vanuit de gemeente is meegedaan aan de landelijk vrijwilligersdag NL DOET op 17-18 maart . Artikel met foto van de burgemeester en andere vrijwillige papierprikkers in het Noord-Hollands Dagblad.
29
De passie- en competentieawards zijn uitgereikt. Participatietraject door nominaties en voorrondes met filmpjes waarop gestemd kon worden. 26 nominaties en meer dan 1000 individuele stemmen op de verschillende filmpjes. De winnaar van de competentieaward is vervolgens 1 van de 10 genomineerden voor de landelijke competentieaward. Zowel landelijk, regionaal als lokaal heeft een en ander de publiciteit gehaald. Het grote vrijwilligers- en sportevenement op 18 september waarin ruim 60 vrijwilligersorganisaties gebruik gemaakt hebben van de mogelijkheid om zich te presenteren. Er waren ruim 500 bezoekers op de dag. Twee netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligers en organisaties om hen enerzijds te bedanken voor hun inzet en anderzijds hen input te laten geven op de nieuwe te ontwikkelen beleidsnota vrijwillige inzet 2012-2015. Beide bijeenkomsten zijn met 250 en 50 deelnemers goed bezocht te noemen.
Hoe verder in 2012 De doelstellingen van dit project zijn gehaald. Hiermee is het project beëindigd en wordt de activiteiten 2012 en kunnen de resterende activiteiten worden geïmplementeerd in regulier beleid. Dit betreft Het monitoren van de doorontwikkeling van het borgen van kennis Het stimuleren en waarderen van vrijwilligers
Voortzetting projecten 2011 Meedoen is Winnen
1.1.Wijkvisie Rivierenwijk
Doelstelling Met sociale partners uit de wijk wordt de lange termijn wijkvisie en bijbehorend uitvoeringsprogramma ontwikkeld op de Rivierenwijk die zowel fysieke als sociale componenten bevat. Realisatie van de uitvoeringsprogramma‟s. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Uit de wijkmonitor 2011 blijkt dat voor Rivierenwijk de afgelopen jaren een verbetering te zien is wat betreft de waardering voor de sociale kwaliteit in de wijk. Vergeleken met de andere wijken blijft Rivierenwijk het laagste scoren. Dit geldt ook voor de verantwoordelijkheid die voor de eigen leefomgeving wordt gevoeld en de bijdrage die zij daaraan willen leveren. De wijkvisie Rivierenwijk is door de gemeente en Woonwaard vastgesteld en heeft breed draagvlak in de wijk bij de betrokken organisaties, wijkpanel en burgers. Burgerparticipatie is gerealiseerd in drie werkgroepen met de thema‟s veiligheid, duurzaamheid en buitenruimte en betrokkenheid van het wijkpanel, informatie voor bewoners via website en folder De vijf projectgroepen hebben ieder een plan van aanpak/uitvoeringsprogramma geformuleerd, welke zijn vastgesteld door de stuurgroep. Maatschappelijke organisaties zijn met elkaar een netwerkverband aangegaan en hebben gezamenlijk een uitvoeringsprogramma sociale duurzaamheid geschreven. Dit uitvoeringsprogramma is vastgesteld door de stuurgroep Tussen maatschappelijke organisaties zijn afspraken gemaakt voor de uitvoering
30
van het afgesproken uitvoeringsprogramma. Dit alles is geborgd binnen een organisatiestructuur. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Uitvoering van vastgestelde uitvoeringsdocumenten waar onder sociale duurzaamheid. Waarborgen van burgerparticipatie in de verschillende projectgroepen Sturen op burgerkracht en sociale samenhang Activiteiten Uitvoeren van uitvoeringsprogramma 2012 en doorontwikkeling voor 2013-2016 Het sociaal maatschappelijk vangnet vormen dat beter aansluit door intensievere samenwerking op de werkvloer tussen partijen. Inzetten van synergievoordeel in het gezamenlijk aanbieden van activiteiten voor meerdere doelgroepen. Burgers laten participeren in de doorontwikkeling van het sociaal maatschappelijk team en het activiteitenaanbod in de wijk. Betrokken partijen Binnen de gemeente Heerhugowaard zijn zowel SRO, WOC als Wijkbeheer betrokken. De externe sociale partners zijn Woonwaard, Kern 8, scholen Molen- en Rivierenwijk, Leger des Heils, GGZ NHN, Esdegee Reigersdaal, vrijwilligersorganisaties en bewoners. Tijdpad 2009-2016 Kosten € 3.000 Om de drie werkgroepen in het burgerparticipatietraject zelfstandig te laten draaien is het eerste half jaar professionele ondersteuning nodig. De financiering hiervan is op basis van cofinanciering tussen gemeente en Woonwaard. Na deze intensievere ondersteuning in het eerste half jaar kan de werkgroep zo nodig terugvallen op het reguliere ondersteuningsaanbod van Kern 8.Er wordt in de projectgroep sociale duurzaamheid uitgegaan van kostenneutraliteit. . Ambtelijk trekker Beleidsadviseurs SRO en WOC Inge Vosse/ Corry Mijnster
1.2.Versterken ontmoeting en sociale samenhang
Doelstelling In samenwerking met professionele, vrijwilligersorganisaties (w.o. buurthuis en wijkpanel) en inwoners opzetten van kleinschalige ontmoetingsactiviteiten die leiden tot een toename van de sociale samenhang en burgerkracht. Vanaf 2012 ligt de aandacht vooral op Molenwijk, Oostertocht, Schrijverswijk en Rivierenwijk. Resultaten uitvoeringsjaar 2011 Vanuit de wijkmonitor 2009 blijkt dit voornamelijk in de Bomenwijk, Rivierenwijk, Molenwijk en Oostertocht en Stad van de Zon belangrijk aandachtspunt. Uit de wijkmonitor 2011 blijkt dat de Bomenwijk het veel beter is gaan doen wat betreft de sociale kwaliteit. Rivierenwijk scoort laag maar er is wel een positieve ontwikkeling zichtbaar ten opzichte van 2009. Molenwijk en Oostertocht en Schrijverswijk scoren ook laag. De aandacht zal dan ook de komende jaren liggen op Molenwijk, Oostertocht, Schrijverswijk en Rivierenwijk. Kleinschalig projecten voor versterken van ontmoeting en sociale samenhang waarbij prioritering op basis van wijk/gebiedsanalyses.
31
Toelichting 1. Het project Kan Wel in Oostertocht, Molen – en Rivierenwijk heeft in 2011 geresulteerd in 13 uitgevoerde burgerinitiatieven, welke bijdragen aan versterken van sociale samenhang en burgerparticipatie in deze beide wijken. 2. Drie burgerinitiatiefgroepen in Rivierenwijk die zich buigen over de thema‟s veiligheid, duurzaamheid en openbare buitenruimte. 3. Groetproject is een gezamenlijk project van wijkpanel Rivierenwijk, Woonwaard en gemeente om op een ludieke wijze actie te voeren om de wijk „vrolijker en vriendelijker‟ te maken. Dit project loopt door in 2012 4. Met het project Kunststeeg steken bewoners van de bomenwijk, wijkpanel, scholen, Woonwaard en gemeente gezamenlijk de handen uit de mouwen om de achterzijde van de woningen aan de Lijsterbeslaan op te knappen. 5. Basiscursus klussen in huis is een gezamenlijk project van wijkpanel Rivierenwijk en Woonwaard. Dit project, voor en door vrouwen, was een groot succes en voldeed aan een behoefte. Er is behoefte aan een vervolg. 6. Doorgang van de jaarlijkse nieuwjaarsduik Strand van Luna voor 2011 gerealiseerd. De nieuwjaarsduik is een sterk samenbindende activiteit georganiseerd door bewoners, wijkpanels en organisaties van gebied 5. Om het structurele traditionele karakter van dit goed bezochte evenement te waarborgen heeft de gemeente eenmalig (voor 2011) een financiële ondersteuning toegezegd. Activiteiten Vanuit wijk,buurt of gebied vraaggericht ontwikkelen van plan van aanpak en uitvoering van projecten met als doel versterken van sociale samenhang en ontmoeting. Voorwaarde is dat de projecten geborgd worden in de bestaande werkwijze binnen gemeentelijke organisatie of andere betrokken organisatie, zodat ze een vervolg kunnen krijgen zonder extra gemeentelijk financiering. Betrokken partijen Binnen de gemeente Heerhugowaard zijn afdelingen Wijkbeheer en WOC hierbij betrokken. Externe partners zijn Kern 8, Woonwaard, de Waaier, maatschappelijke organisaties, vrijwilligersorganisaties als wijkpanel en buurthuis en individuele inwoners. Tijdpad 2010-2016 Kosten € 10.000 Er wordt gestreefd naar zo veel mogelijk externe cofinanciering Ambtelijk trekker:Coördinator wijkbeheer en wijkbeheerders
1.3.De Nieuwe Aanpak
Doelstelling Samen met betrokken maatschappelijke organisaties (professioneel en vrijwilligers) ontwikkelen van integrale gebiedsgericht werken Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 1. Helderheid over visieontwikkeling en krachtenveldanalyse binnen de gemeente wat betreft de doorontwikkeling van het gebiedsgericht werken. 2. Verkennende gesprekken met het maatschappelijk middenveld over samenwerking op wijkniveau.
32
Er wordt een breed gedragen visie binnen de gemeente en betrokken externe partijen ontwikkeld. Daarvoor zijn er twee sporen. Het ene betreft de herziening van het convenant met de wijkpanels. Het tweede is De Nieuwe Aanpak, waarbinnen met interne en externe partijen gewerkt wordt aan het ontwikkelen van een nieuwe breed gedragen visie en werkwijze aangaande het gebiedsgericht werken. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Door gemeente en gezamenlijke maatschappelijke organisaties ontwikkelde integrale gebiedsgericht werkwijze en gebiedsanalyses. Activiteiten Middels bijeenkomsten met betrokken maatschappelijke organisaties (professioneel en vrijwilligers) ontwikkelen van integrale gebiedsgericht werkwijze Gezamenlijke met maatschappelijk betrokken organisaties, vrijwilligers en bewoners opstellen van gebiedsanalyses worden opgesteld met behulp van ronde tafelgesprekken Aan de hand van de ronde tafelgesprekken met betrokken partijen opstellen van een sociale agenda Betrokken partijen Verschillende afdelingen binnen de gemeente Heerhugowaard, sociale partners wijkpanels en sociale partners en burgers. Tijdpad 2009-2013 Kosten budget wijkbeheer Ambtelijk trekker Afdelingshoofd WB Adri van Excel
1.4.Versterken individuele participatie
Doelstelling Het beleidskader Participatie 2011-2013 legt verbindingen tussen WMO- en WWB-beleid, gericht op participatie van sociaal-economisch kwetsbaren. De focus ligt op het bevorderen van de arbeidsparticipatie (regulier werk) maar voor wie dit te hoog gegrepen is of voor wie de afstand tot de arbeidsmarkt te groot is, wordt de aandacht verlegd naar andere vormen van gemeentelijke ondersteuning. Hierbij kan worden gedacht aan het toeleiden naar vrijwilligerswerk als opstap naar de arbeidsmarkt, competentieontwikkeling of zinvolle dagbesteding. Zodoende kan iedereen blijven meedoen en blijft er niemand „aan de kant staan‟.
Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 In 2011 is voor dit project toestemming verkregen via een college- en raadsbesluit. (zie beleidskader participatie). Beoogd resultaat 2012 Onderzoek naar toekomstige werkwijze klanten met grote afstand tot de arbeidsmarkt. In het kalenderjaar 2012 wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de maatschappelijke zelfredzaamheid van personen zonder groeipotentieel te vergroten via het ontwikkelen van zorgtrajecten. Deze doelgroep heeft vooral te maken met multi – problematiek waardoor de afstand tot de arbeidsmarkt wordt vergroot. De resultaten van dit onderzoek moeten uitwijzen óf en uit welk budget deze zorgtrajecten voor klanten zonder groeipotentieel bekostigd worden en welke gevolgen
33
dit heeft voor de verschillende budgetten. Activiteiten Het onderzoek moet ontwikkeld en uitgevoerd worden, waarbij gedacht wordt aan integrale samenwerking tussen het team van sociale zaken, het team van maatschappelijke zaken, en de beleidsafdeling Welzijn Onderwijs en Cultuur op het gebied van vrijwilligersbeleid en het onderbrengen van de doelgroep bij de WMO/ AWBZ. Tevens wordt een samenwerking tot stand gebracht tussen gemeenten, WNK bedrijven en de Geestelijke Gezondheidszorg en het Maatschappelijk middenveld. Betrokken partijen Binnen de gemeente Heerhugowaard zijn afdelingen Wijkbeheer, WOC, MAZA en SOZA hierbij betrokken. Externe maatschappelijke partners zijn onder andere de verenigingswinkel, de GGZ en GGD en het WNK. Tijdpad 2012-2013 Kosten projectondersteuning, geschatte kosten € 10.000 Ambtelijk trekker beleidsadviseur Sector Publiek Friedel Nijman
1.5.Project Bewustwording ontmoeting en actief burgerschap
Doelstelling Om inwoners, bedrijven en organisaties zich bewust te laten worden van het veranderende appèl dat op hen wordt gedaan aangaande actief burgerschap en sociale samenhang is veel publiciteit noodzakelijk. Zowel vanuit de rijksoverheid als de gemeente wordt hieraan aandacht besteed. Bewustwording is een belangrijke voorwaarde om de programmadoelen versterken van participatie binnen wijken en buurten en het vergroten van de sociale samenhang, verstevigen van formeel en informeel sociaal netwerk te realiseren. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Bewustwording van de noodzaak voor een integraal communicatietraject en de samenwerking tussen de afdelingen communicatie, maatschappelijke zaken en WOC Verbreding van het communicatietraject wordt actief burgerschap in het licht van De Kanteling. Hierbij de aandachtsvelden wijkgericht werken, zorg en welzijn en individuele voorzieningen integraal in het communicatietraject samengevoegd Er is een start gemaakt met een helder visieformulering om deze vervolgens uit te werken in communicatieplan Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Middels communicatie verleiden van bewoners om zich in hun wijk of buurt actief in te zetten voor ontmoeting en sociale samenhang Activiteiten Ontwikkelen en uitvoeren van een communicatielijn Betrokken partijen Binnen de gemeente Heerhugowaard zijn de afdelingen Wijkbeheer, WOC en communicatie betrokken. Tijdpad 2012-2016 Kosten € 1000 Ambtelijk trekker Beleidsmedewerker WOC Corry Mijnster
34
Nieuwe projecten 2012 Meedoen is Winnen
1.6.Participatietraject beleidsnota vrijwillige inzet 2012-2015
Doelstelling De ontwikkeling van de WMO, welzijn nieuwe stijl, de kanteling en de wet werken naar vermogen wordt steeds nadrukkelijker een appèl gedaan op de vrijwillige inzet. Dit vraagt om een herijking van het huidige vrijwilligers. Natuurlijk komt deze beleidsnota interactief tot stand met het vrijwilligersveld en maatschappelijk organisaties die met vrijwilligers werken.
Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Interactief traject met het vrijwilligersveld en maatschappelijk organisaties die met vrijwilligers werken. Breed maatschappelijk gedragen herijkte nota vrijwillige inzet. Activiteiten Bijeenkomsten en gesprekken met betrokkenen Betrokken partijen Binnen de gemeente Heerhugowaard WOC en sector publiek. Het vrijwilligersveld, verenigingswinkel, kern 8, Sport service en andere maatschappelijke organisaties. Tijdpad 2012 Kosten € 3000 De verbonden kosten zijn sterk afhankelijk van de gekozen publiciteitsvormen. Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Joyce Prins
1.7.Versterking sociale structuur gebied 3
Doelstelling Gebied 3, met de nadruk op de schrijverswijk, wordt in de wijkmonitor 2011 als sociaal kwetsbaar beschreven. Met de komst van MFA De Horst en meer inzet door de welzijnswerker kunnen dergelijke initiatieven meer worden gebundeld en zal de burgerparticipatie beter ondersteund kunnen worden. De komende periode zal er in sociaal opzicht nog wel een verschuiving te verwachten zijn doordat buurthuis de boom heeft besloten na medio 2012 geen activiteiten meer aan te bieden. De sociale partners in deze wijken trekken gezamenlijk op om de ontbrekende sociale structuur in dit gebied te versterken. Vanuit MFA de Horst mag van de betrokken partners worden verwacht dat zij samen het bruisend punt van dit gebied 3 worden en in sterke mate bijdragen tot het versterken van de sociale samenhang en burgerparticipatie. De rol van het sociaal cultureel werk en de locatiemanager opererend vanuit MFA De Horst, hebben daarin een sleutelpositie. Op dit moment is de samenwerking tussen de partijen in de Horst onvoldoende.
35
Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Vraaggericht aanbod in de Horst op het gebied van ontmoeting, participatie en perspectief Door de betrokken partijen gezamenlijk ontwikkeld en gedragen jaarplan De Horst Activiteiten Samenwerking op activiteitenniveau Beleidsmatige afstemming Gezamenlijk beleidsontwikkeling Betrokken partijen Gezamenlijke partners van MFA De Horst, gemeente (WOC) en woningbouwcorporatie IJmere. Tijdpad 2012-2014 Kosten € 2.000 Overige kosten: uit eigen middelen van de betrokken partners Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Corry Mijnster
36
Bijlage 5: Kansrijk Jong, projectbladen Voortzetting projecten 2011 Kansrijk Jong
2.1.Alcoholmatiging Jeugd Regio Noord Kennemerland
Doelstelling Het bevorderen van alcoholmatiging, waardoor de negatieve effecten van alcoholgebruik worden verminderd. Deze doelstelling is uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma 20112012, ter overbrugging naar de regionale uitwerking van het landelijk beleid “Gezondheid Dichtbij”. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 regio NK project „alcohol een ander verhaal‟: leerkrachten van 61% van de basisscholen heeft instructie ontvangen om het project in de klas uit te voeren (streefpercentage: 50). Project „elektronische leerweg omgeving‟ (module „drinken roken drugs‟): leerkrachten van 58% van vo-scholen heeft instructie ontvangen om het project in de klas uit te voeren. Uiteindelijk heeft maar 38% daadwerkelijk uitgevoerd (streef 75%). Activiteit ouderparticipatie: op drie VO-scholen is de ouderavond „alcohol, een ander verhaal‟ gehouden (streef: effectieve info-methodes bedenken).aan te vullen met ouderavond „onder invloed‟ (theater) Nalevingsonderzoek leeftijdsgrenzen alcoholverkoop: is verbeterd (van 12% naar 34%) maar nog niet goed genoeg (streef: 44%). Regionaal communicatieplan: infobijeenkomst alcoholmatiging raadszaal, website en billboards, Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Meer bekendheid met de gevolgen van alcoholgebruik bij jongeren en hun ouders. Activiteiten Impuls aan „alcohol een ander verhaal‟ met nieuw lesmateriaal van Trimbos Instituut + mogelijkheid meer instructies Project „dat drinkt niet‟ door vwo‟ers aan groepen 7/8 basisschool‟ incl info aan ouders. Verlenging digitale lesmodules „drinken roken drugs‟ en ouderavond „onder invloed‟. Deze laatste nu ook voor basisonderwijs in combinatie met cursus „beter omgaan met pubers‟. Instructies „verantwoord alcohol schenken‟ Oprichten oudercomité als klankbordgroep en/of voor andere taken De resterende middelen uit de eerdere projecten zijn aangevuld met een provinciale subsidie (totaal €15.000 voor NK). Dit geld wordt ingezet t.b.v. het overbruggingsplan alcohol 2012. Mochten er na 2012 geen aanvullende provinciale subsidies worden verstrekt dan zal het aanbod in het kader van alcoholmatiging bij de jeugd sterk afnemen, maar zullen we proberen de basis van het plan over eind te houden. Voor de periode na 2012 wordt daarom een jaarlijks budget van € 10.000 gevraagd voor structurele preventieve activiteiten op lokaal niveau gericht op alcoholmatiging. Betrokken partijen: GGD, Brijder Verslavingszorg, scholen voor basis- en voortgezet onderwijs, ouders, college Heerhugowaard, voormalige stichting Basement, Humanistisch Vormend
37
Onderwijs, stichting Stap, provincie NH, Kern8 en vele andere partners. Tijdpad schooljaar 2011-2012 Kosten 2012 (restant regionaal budget plus subsidie provincie) 2013 € 10.000, structureel uit WMO-budget Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Annemieke Verburg
2.2.Combinatiefuncties sport en cultuur in het onderwijs
Doelstelling Realisatie van nog 3 combinatiefuncties sport en cultuur in het onderwijs. Deze combinatiefunctionarissen zorgen voor een aantrekkelijk en laagdrempelig aanbod in de wijken voor alle kinderen en voor een aanbod voor speciale doelgroepen. Zo kunnen via de school de kinderen die te weinig sporten of die met overgewicht te maken hebben benaderd worden. De functionarissen dragen zo bij aan een goede verbinding tussen wijk en school.. De combinatiefunctionarissen realiseren doelstellingen uit de programma‟s Kansrijk Jong, Meedoen= winnen en Vrije Tijd met concrete activiteiten voor kinderen. Gerealiseerde resultaten t/m uitvoeringsjaar 2011 2 fte combinatiefunctionarissen Beoogd resultaat uitvoeringsjaar 2012 3 fte combinatiefunctie sport/cultuur, bijvoorkeur in het basisonderwijs. Activiteiten Coördineren van afstemming tussen Sportservice Heerhugowaard en het (basis)onderwijs, gericht op meerjarenafspraken. Inclusief de aanstelling van drie functionarissen. Betrokken partijen Sportservice Heerhugowaard, Stichting Flore, Stichting De Blauwe Loper, Stichting Atrium. Mogelijk ook voortgezet onderwijs. Tijdpa 2012 Kosten Dekking uit Voorziening Impuls Brede scholen, sport en cultuur Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Margriet van Scheppingen
38
2.3.Bruggen slaan tussen jong en oud
Doelstelling Zo nu en dan wordt onbegrip en intolerantie tussen generaties gesignaleerd. Incidenten maken duidelijk dat het niet voor iedereen vanzelfsprekend is om rekening met elkaar houden. Meer ontmoetingen tussen generaties leiden naar verwachting tot meer onderling begrip en respectvol gedrag. Die ontmoetingen moeten soms georganiseerd worden. De doelstelling is het stimuleren van intergenerationele ontmoetingen, waarbij ook ouderbetrokkenheid een rol mag spelen. Contacten tussen jongeren en andere doelgroepen (van bij Esdege Reigersdaal of St Philadelphia) moet ook mogelijk zijn. Het budget wordt ingezet voor pilots of als aanjaagfunctie. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 (s.v.z 1 oktober): Stichting Present heeft een manifestatie georganiseerd die in het teken stond van ontmoeting tussen jongeren en ouderen, met een koppeling naar maatschappelijke stages, locatie Cool. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Bijeenkomsten waar jongeren en ouderen elkaar in harmonieuze sfeer ontmoeten Activiteiten Regelen dat intergenerationele ontmoetingen onderdeel worden van beleid en uitvoering, met een coördinerende rol voor Kern 8 (brede scholen, tienercentra en maatschappelijke stages) Betrokken partijen Kern 8 en mogelijk andere organisaties Tijdpad 2012 Kosten: € 3.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Sybren van der Goot
2.4. Doorontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin en Transitie Jeugdzorg Doelstelling De transitie van de jeugdzorg goed laten verlopen en de werkwijze van het Centrum voor Jeugd en Gezin implementeren en doorontwikkelen. Het goed functioneren van het Centrum voor Jeugd en Gezin is van groot belang. Preventie, vrijwillige hulpverlening en gedwongen hulpverlening moeten worden georganiseerd in goede afstemming met (samenwerkende) gemeenten. Uitgangspunten van de kanteling worden ingebed in de werkwijze. De Centra voor Jeugd en Gezin zullen gaan dienen als front office voor alle jeugdzorg van de gemeenten. Opname in het uitvoeringsplan laat zien dat goede implementatie, bekendheid en samenwerking een speerpunt is. Belangrijk is een positief laagdrempelig imago op te bouwen, vooral omdat de uitbouw naar nieuwe taken in de toekomst de kans op een negatief stigma vergroot. Naast dit continue proces staan in 2012 ook concrete activiteiten gepland, zie de beoogde resultaten in 2012 hieronder. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Diverse activiteiten zodat meer inwoners weten dat je voor elke vraag over opvoeden of opgroeien terecht kunt bij het CJG. Diverse activiteiten waardoor beroepsgroepen die met jeugd werken bekend zijn met aanbod en werkwijze CJG, weten waar ze een zorg kunnen neerleggen, actief toe leiden als dat nodig is en zich schakel van het CJG voelen . Kernpartners van het CJG werken steeds meer als één organisatie. De zorgstructuur rond jeugd en gezin sluit inmiddels aan bij WMO-loket en de
39
schuldhulpverlening. Realisatie van Informatie en adviespunt echtscheiding binnen het CJG. structureel casusoverleg CJG naar inzet (jeugd)zorg met het oog op de decentralisatie van jeugdzorgtaken naar gemeenten. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 bekendheid en inloop blijven bevorderen, o.a. via exposities, de Opvoedkaravaan, ronde langs scholen, mentoren en ouderavonden. stimuleren gebruik van „één gezin één plan‟ Eigen Kracht conferenties 0ntwikkelen van sluitend aanbod rondom kind, gezin en buurt Activiteiten Regisseren en stimuleren van alle benodigde activiteiten om de resultaten voor 2012 te realiseren. Betrokken partijen alle bij het Centrum voor Jeugd en Gezin betrokken partijen, zowel intern als extern. Tijdpad 2012 e.v. Kosten Dekking uit brede doeluitkering CJG (bestaande begroting) Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Christel Bosma
2.5.Frisse Scholen
Doelstelling Duurzame en gezonde leer- en werkomgeving in scholen Betere leerresultaten Minder ziekteverzuim onder leerlingen en personeel Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Diverse scholen zijn verbeterd: de schil, ventilatie en gebruik zonnepanelen Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Meer scholen zijn duurzamer en hebben een gezonder binnenmilieu Activiteiten Aanpak meer scholen Vervaardigen lespakket over zonnepanelen voor de scholen Betrokken partijen Sector SO, schoolbesturen Tijdpad 2012 Kosten conform projectbegroting Ambtelijk trekker Beleidsadviseur SRO Klaas Jan van Leeuwen
40
Nieuwe projecten 2012 Kansrijk Jong
2.6.Voorleesproject
Doelstelling Het voorleesproject stimuleert en motiveert ouders, die het niet vanzelfsprekend vinden om regelmatig voor te lezen, om van lezen een traditie te maken. De voorlezers zijn begeleide vrijwilligers die 20 keer bij totaal 13 gezinnen thuis komen en hen ook meenemen naar de bibliotheek. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Voldoende vrijwilligers, voldoende gezinnen, nieuwe lidmaatschappen bij de bibliotheek. Bijkomend belangrijk resultaat: de voorlezers fungeren vaak ook als vraagbaak/adviseur over van alles en nog wat, er ontstaat een sterker sociaal netwerk rond gezinnen, uitgangspunt van de kanteling. Dit zeer geslaagde pilot willen dat we graag als project in 2012 voortzetten. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 Deelname van wederom 13 gezinnen. Activiteiten Uitvoeren van het voorleesproject bij wederom 13 gezinnen Betrokken partijen Gemeente, bibliotheek, Kern 8, scholen, kinderopvang, Samenspel. Tijdpad:.2012 Kosten € 7.000, dekking programma Kansrijk Jong (raadsbegroting) Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Jessica van Taunay
2.7.Beleidsvorming harmonisatie kinderopvang
Doelstelling Het Rijk stuurt aan op harmonisatie van de kinderopvang, oftewel samenvoeging van kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Ook de koppeling van alle opvang van 2 tot 4 jarigen aan het basisonderwijs is hierin een thema. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 In Heerhugowaard bereiden we samen met de partners de harmonisatie voor, waarbij tevens onderzoek wordt naar de effectiviteit van Samenspel en de inbedding hiervan in de harmonisatie. Activiteiten Onderzoek naar samenwerkingsvormen samen met de voorschoolse voorzieningen en onderbouw basisonderwijs Betrokken partijen Gemeente, onderwijs, kinderopvang Tijdpad 2012 Kosten € 5.000 dekking programma Kansrijk Jong (raadsbegroting) Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Jessica van Taunay
41
2.8.Voldoen aan de wettelijke eisen voor de voorschoolse educatie
Doelstelling Implementatie van een 4e dagdeel in de voorschoolse educatie (vve) Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012: Op alle locaties waar vve wordt aangeboden moet het wettelijk verplichte 4 e dagdeel worden ingevoerd. Activiteiten: Realiseren van 4e dagdeel vve. Betrokken partijen: Stichting Kinderopvang Heerhugowaard Tijdpad: 2012 Kosten: Budget onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014 Ambtelijk trekker: Beleidsadviseur WOC Jessica van Taunay
2.9.Wachtlijst voor- en vroegschoolse educatie
Doelstelling In 2011 is de vraag naar voor- en vroegschoolse educatie zodanig gestegen dat er een wachtlijst is ontstaan in Heerhugowaard Zuid. Vanwege het belang van dit preventieve aanbod moet deze wachtlijst weggewerkt worden door een extra groep te realiseren. Van groot belang hierbij is ook dat de doorstroming vanuit Samenspel naar de reguliere (vve-) speelzaal niet mag stagneren. Deze doorstroming is juist de afgelopen jaren met een intensieve aanpak gerealiseerd. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 Voldoende aanbod van voor- en vroegschoolse educatie om aan de vraag tegemoet te komen: geen wachtlijsten meer. Activiteiten Realiseren van afstemming tussen vraag en aanbod t.a.v. voorschoolse educatie. Betrokken partijen Gemeente, Stichting Kinderopvang Tijdpad 2012 Kosten structureel € 25.000 per jaar Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Jessica van Taunay
2.10.Actualiseren sociaal voorzieningenaanbod brede school gebiedsdeel 2 Doelstelling Intensiveren van de samenwerking tussen brede schoolpartners en omgeving, met het oog op de projectopdracht realisatie gebiedscentrum/brede school Berckheideplein. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 Inhoudelijk plan van aanpak en ruimtelijk programma van eisen Activiteiten Periodiek overleg en uitbreiding activiteitenaanbod
42
Betrokken partijen Blauwe Loper/Jeroen Bosch, peuterspeelzaal ‟t Puttertje, stichting kinderopvang Heerhugowaard, buurthuis De Ezel en Kern 8 Tijdpad 2012 Kosten geen Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Sybren van der Goot
2.11.Impuls aanpak laaggeletterdheid Doelstelling Het verminderen van laaggeletterdheid. Geletterdheid is een fundamentele voorwaarde voor duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt, zelfredzaamheid van burgers en sociale cohesie (het voorkomen van uitsluiting). Het verhogen van geletterdheid in Nederland vraagt om een individuele en gezamenlijke inzet van burgers zelf, werkgevers, maatschappelijke organisaties en overheden. Laaggeletterdheid binnen bedrijven leidt tot risico‟s met betrekking tot veiligheid, gezondheid en inzetbaarheid. Een basaal niveau van geletterdheid heeft iedere volwassene ook nodig om zichzelf te kunnen redden in onze samenleving en verantwoorde maatschappelijke keuzes te kunnen maken. Volgens het ministerie van OCW zal , bij ongewijzigd beleid, ook in 2020 nog steeds 10% van de beroepsbevolking laaggeletterd zal zijn. Signalen van laaggeletterdheid komen ook in Heerhugowaard nog steeds op tafel. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 Een publiciteitsoffensief gericht op meer aandacht voor het probleem en samen met partners een passend educatief aanbod te doen. Activiteiten Overleg met partners om te voor een gezamenlijke campagne. Betrokken partijen De bibliotheek, Kern 8 en scholen Tijdpad 2012 Kosten € 3.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Jessica van Taunay
2.12.Communicatie en promotie
Doelstelling Communicatie, promotie, bijeenkomsten en workshops t.b.v. de uitvoering van programma Kansrijk Jong, ter stimulering van samenwerking en nieuwe ideeën. Vaak is extra communicatie, het inhuren van een spreker, het houden van workshops, het doen van onderzoek of een andere stimulans nodig om aan te jagen, te ondersteunen, te enthousiasmeren e.d. Beoogde activiteit/resultaat uitvoeringsjaar 2012 Het mogelijk maken van allerhande incidentele activiteiten ter ondersteuning van dit uitvoeringsplan. Met name wordt gedacht aan de thema‟s maatschappelijke stages, voorschoolse educatie, „de kanteling‟ binnen de jeugdzorg (pedagogische civil society) en de doorontwikkeling van brede scholen tot integrale kindcentra. Activiteiten het (laten) organiseren van ondersteunende activiteiten gericht op de uitvoering van Programma Kansrijk Jong. Betrokken partijen Diversen. Tijdpad 2012 Kosten € 7.000 dekking programma Kansrijk Jong. (raadsbegroting) Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Sybren van der Goot
43
Bijlage 6: Wonen, welzijn, zorg, projectbladen
6.1.Loket en individuele voorzieningen Voortzetting projecten 2011 Wonen, Welzijn Zorg
Project 3.1.1.Cliëntenondersteuning / mentorschap mensen met beperking Doelstelling Ontwikkelen gemeentelijke visie op cliëntondersteuning voor mensen met een beperking en deze uitwerken in een plan van aanpak waarbij de belangen van mensen met een beperking gewaarborgd worden en hun maatschappelijke participatie bevorderd wordt. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 RCO de Hoofdzaak Ondersteuning en coaching van 500 cliënten Programma‟s op het gebied van herstel, ervaringsdeskundigheid en empowerment aangeboden Advies en informatie aan cliënten en Wmo-raad vanuit het Steunpunt Stichting Mentorschap Vanaf 2011 geen subsidie meer verstrekt door onvoldoende transparantie in hun financiële overzichten; vanaf 2012 geen subsidie meer nodig MEE Prestatieafspraken 2011-2014 vastgelegd in een overeenkomst Ondersteuning van ruim 300 cliënten Eén maal per week aanwezig in Zorgloket Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Effectieve cliëntondersteuning voor mensen met een beperking en samenhang tussen de verschillende aanbieders. Hierin is de bestaande ondersteuning aan RCO de Hoofdzaak opgenomen. Activiteiten Ontwikkelen visie op cliëntondersteuning. Opstellen van een plan van aanpak. Netwerkvorming en – afstemming. Voorbereiden besluitvorming Betrokken partijen Zorginstellingen, regiogemeenten, vrijwilligersorganisaties, CAR en Zorgbelang. Binnen de gemeente Heerhugowaard zijn betrokken de afdelingen Woc, MaZa, SoZa, Publiek. Externe partijen zijn MEE en RCO de Hoofdzaak Tijdpad gedurende het jaar 2012 Kosten € 25.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Marja Comajta
44
6.2. Welzijn, collectieve voorzieningen en mantelzorg
6.2. Welzijn, collectieve voorzieningen en mantelzorg Voortzetting projecten 2011 Wonen Welzijn Zorg
3.2.1. Hugohopper: uitvoering vaste buslijnen en ontwikkeling vervoer op afroep Doelstelling Beter sociaal vervoer van de kwetsbare groepen door uitvoering van de in 2010 gerealiseerde vaste buslijnen en aansluitend het ontwikkelen van vervoer op afroep (van deur tot deur). Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2010 (s.v.z 1 oktober) Oprichting Vervoersvereniging HHW. Vier vaste buslijnen. Concept-samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en Vervoersvereniging HHW. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Uitvoering vaste buslijnen. Ontwikkelen en gefaseerd invoeren van vervoer op afroep (zie activiteiten). Activiteiten Oriëntatiefase Analyse huidige gebruik ov-taxi: vaste bestemmingen + gebruik door rolstoelgebruikers. Overleg zorgaanbieders over wensen. Instellen werkgroep en stuurgroep. Afstemming cliëntenorganisaties. Opstellen bedrijfsplan fase 2 voor diverse typen van deur tot deur vervoer. Uitwerkingsfase Voorbereiding uitbreiden organisatie. Aanschaf bussen. Werven vrijwilligers. Opstellen communicatieplan. Implementatiefase: Gefaseerde invoering. Betrokken partijen Gemeente, Vervoersvereniging HHW, Esdégé-Reigersdaal, Philadelphia, De Waerden, GGZ NHN, MEE, Kern 8, DPRS, Ouderenbonden, CAR Tijdpad Oriëntatiefase en opstellen plan van aanpak (oktober - december 2010) Analyse vervoersvragen en uitwerken bedrijfsplan fase 2 (januari t/m maart 2011) Fasegewijze implementatie (april t/m december 2011) Gerealiseerd in 2011 Vervoer op afroep is voorbereid maar nog niet gestart. Is momenteel in een proeffase. In 2012 wordt dit verder ontwikkeld. Vanaf 2012 wordt dit betaald uit de middelen van
45
MAZA door besparing op de OV-taxi. Kosten € 130.000 Budget Maza Ambtelijk trekker Maatschappelijke zaken Cor Breg
3.3.2.Burenhulp
Doelstelling de zelfredzaamheid van mensen te verbeteren door het opzetten van een burennetwerk m.b.v. vrijwilligers in meerdere wijken in Heerhugowaard en het borgen van bestaande netwerken. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Het project wordt momenteel uitgevoerd en geïntensiveerd in de Molenwijk, Oostertocht / 't Kruis en de Rivierenwijk. Er is contact gelegd met het steunpunt Bij Bosshardt van het Leger des Heils om vanuit die groep half oktober een start te maken. Er is een flyer Burenhulp ontwikkeld welke in de hele Molenwijk is verspreid en in delen van Oostertocht / 't Kruis. Op de website van de verenigingswinkel is een oproep in de vacaturebank geplaatst voor Ambassadeurs Burenhulp gericht op mensen voor wie het normaal is om een helpende hand toe te steken. Er is met de wijkpanels van de Molenwijk en Oostertocht / 'Kruis consensus bereikt over de vernieuwde uitvoering van het project: laagdrempeliger, toegankelijker voor iedereen en eigendom van de bewoners van de wijk. De Rivierenwijk wordt nog benaderd. Zij hebben zich wel geconformeerd aan de tekst van de flyer. Een PR- plan is in de maak om het project meer aandacht te laten krijgen in de plaatselijke pers. Verder is er in de Molenwijk contact gelegd met de Basisschool de Carrousel over een aantal gezamenlijke activiteiten met de school in de wijk. Voor Oostertocht / 't Kruis wordt samenwerking gezocht met de Familieschool. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Eindevaluatie afgelopen drie jaar door Kern8 Vooruitlopende op besluitvorming eindevaluatie en afhankelijk van keuzevolgorde van de wijken verdere uitbreiding van burenhulp opgestart en bestaande netwerken overgedragen aan de vrijwilligers. Begeleiding van de netwerken vanuit Kern 8. 50 % van hulpvragers geholpen; 4 netwerken; 30 matches en 60 vrijwilligers Activiteiten Besluitvorming op eindevaluatie 1e helft 2012 Voortzetting Burenhulp met: - Keuze van een wijk – 1e kwartaal - Werven van vrijwilligers – 2e kwartaal - Benaderen van klanten met een zorgvraag – 2e kwartaal - Tot stand brengen van matches – 3e kwartaal - PR / borging – continu - Evaluatie van de resultaten – elk kwartaal Betrokken partijen Kern 8, buurthuizen, wijkpanels, belangenorganisaties, woningcorporaties, bewonerscommissies, Leger des Heils, Humanitas, GGZ, Philadelphia, Present, gemeente Tijdpad zie activiteiten Kosten € 20.000 Ambtelijk trekker:Beleidsadviseur WOC Paul Saanen
46
3.2.3. Valpreventie ouderen
Doelstelling Door middel van voorlichting aan ouderen en een integrale aanpak van risicovolle situaties in huis het aantal valincidenten terug brengen. Concrete subdoelen: aantal valincidenten terug brengen met 10% voorlichting over risicovolle situaties in huis integraal opzetten met partijen die al ouderen bezoeken, daarbij aansluiten bij het programma opplussen van woningen integratie van de valpreventie bij sportservice. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2010 (s.v.z 1 oktober) Door ziekte van beleidsmedewerker is er een half jaar vertraging opgelopen in het beleidsproces. Er is een uitvoeringsprogramma geschreven voor de aanpak van valpreventie. De besluitvorming op het plan van aanpak Valpreventie was gereed in september 2010. Hierbij is een beleidinventarisatie gemaakt en is een voorzet gedaan voor 3 concrete acties en een vervolg onderzoek bij het Zorgloket. Het vervolgonderzoek is gestart 1 oktober 2010 en loopt in eerste instantie tot 1 januari 2011. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek worden verdere acties ontwikkeld in 2011 voorlichtingsacties koppeling met Zorgloket 1e meting na één jaar Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Er is voor gekozen om de activiteiten “Valpreventie”onder te brengen bij sportservice HHW. Zij hebben samen met Kern8 “Mag ik deze dans van u?” uitgevoerd. Een activiteit ondersteund door de NISB. Alle medewerkers van sportservice worden getraind tot valpreventie docent, zodat zij de deskundigheid in eigen huis hebben en de oefeningen en activiteiten in alle beweegactiviteiten voor ouderen kunnen “invlechten” Beoogde resultaten 2012 Verdere training van medewerkers van sportservice tot valpreventie docent Borgen van de aanpak in het reguliere aanbod van sportservice Activiteiten start uitvoering plan van aanpak vanaf januari 2011 na nulmeting (1okt 2010 tot 1 jan 2011) voorlichting valpreventie valangst reductiegroep cursus aan organisaties die met de doelgroep werken Betrokken partijen GGD, Woningbouwcorporaties, thuiszorg, ouderenbonden, eerste lijn Tijdpad 2011 en uitloop borging in 2012 Kosten geen Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Annemieke Verburg
47
3.2.4. Bewegen voor ouderen / gehandicapten (HHW Actief)
Doelstelling Meer ouderen en gehandicapten voldoen aan norm gezond bewegen Meer ouderen en gehandicapten hebben contact met andere mensen tijdens een bewegingsactiviteit Ouderen blijven langer lichamelijk en geestelijk gezond Meer sociale cohesie/samenhang in de wijk Minder eenzaamheid/sociaal isolement bij de doelgroep Bewegingsactiviteiten door en voor ouderen in de wijk Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2010 (s.v.z 1 oktober) De tweede GALM+ bijeenkomst voor ouderen is door Sportservice uitgevoerd. Er zijn 155 deelnemers geweest voor de fitheidstest Aanvraag voor subsidie bij ZONMW is afgewezen al was de aanvraag voldoende beoordeeld. Een poging voor het aanvragen van subsidie bij de provincie door Sportservice Noord Holland slaagde wel en is toegekend voor “Noord Hollandse gemeenten op gezond gewicht” (tot en met 2013) Gestart met “Denken en Doen” Bridgeproject in de wijk voor 55+. Via het sociale netwerk komen mensen in beweging. Project loopt in 2010 en 2011 Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Derde GALM+ bijeenkomst voor ouderen door Sportservice uitgevoerd Voortzetten “Denken en Doen” Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Derde tranche GALM+ is uitgevoerd, goede opkomst gerealiseerd en drie beweegroepen gestart Denken en Doen blijft doorgaan en hier worden tijdens de bridgebijeenkomsten ook beweeg activiteiten gestimuleerd Er is een regionaal medewerker aangepast sporten toegevoegd aan het sportservicebureau Valpreventie: activiteiten en deskundigheid ondergebracht bij Sportservice Beoogde resultaten 2012 Nieuw beleidskader volksgezondheid 2012-2016 steekt in op “bewegen in de buurt”. Samen met Sportservice wordt bekeken wat er (nog) nodig is voor welke doelgroep Gedacht wordt aan het realiseren van een combinatiefunctionaris ouderen die alle beweegactiviteiten voor ouderen gaat coördineren en enthousiasmeren Activiteiten GALM+ derde tranche Betrokken partijen Sportservice Noord-Holland, GGD, Kern8, sportverenigingen, fitness-scholen Tijdpad Uitvoering van het Projectplan Heerhugowaard Actief loopt tot en met 2012, daarna voortzetting in lokaal gezondheidsbeleid Kosten € 12.500 Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Annemieke Verburg
48
3.2.5. Vroegsignalering ouderen: Ken uw partner in de wijk
Doelstelling Inwoners met problemen (kwetsbare burgers) worden beter bereikt en sneller geholpen doordat hulpverleners en vrijwilligersorganisaties elkaar beter weten te vinden. Behaald resultaat 2011 en doorkijk naar 2012 Dit project komt voort uit het project “Vroegsignalering ouderen”. De insteek van dit project is na het eerste jaar veranderd. In plaats van het samenbrengen van bestaande producten (in een nieuw product) is ervoor gekozen medewerkers van instellingen (zowel professionals als vrijwilligers) in de wijk rondom kwetsbare inwoners bij elkaar te brengen, met als voornaamste doel elkaar te leren kennen en betere afstemming te bereiken. Door deze andere insteek is ook gaandeweg de doelstelling verbreed. Het gaat nu niet meer alleen om ouderen, maar om alle kwetsbare volwassenen in de wijk. Het idee hierachter is dat er een sluitend netwerk rondom kwetsbare mensen ontstaat op gebiedsniveau. In 2011 is vier keer de bijeenkomst “Ken uw partner in de wijk” georganiseerd in een ander gebiedsdeel. Door middel van speeddaten hebben veel mensen elkaar beter leren kennen, waardoor het netwerk versterkt is. Dit is door de partijen positief ontvangen. Voor de eerstelijnszorgaanbieders is deze vorm minder geschikt gebleken. Activiteiten Jaarlijks een bijeenkomst organiseren in de Horst en een in de Mediaan (aanvankelijk was dit in elk gebiedsdeel); De partners bepalen samen welke acties moeten worden ondernomen indien een probleem van welke aard dan ook wordt gesignaleerd. De afspraak wordt genoteerd in het afsprakenboek (Datingregister), zodat hier later op kan worden teruggegrepen. Specifiek voor 2012 Evaluatie Voortzetting bijeenkomsten, wellicht andere methodiek toepassen, omdat speeddaten niet meer nodig is (daar de meeste mensen elkaar inmiddels kennen); Onderzoeken hoe de eerstelijnszorg bij dit netwerk aan kan sluiten, of een ander overleg voor deze doelgroep opzetten. Betrokken partijen GGD, Woningcorporaties, vrijwilligersorganisaties, wijkpanels, ouderenadviseurs, WonenPlus, zorgloket, De Wering, Stichting Mee Noordwest Holland, Stichting Zonh, Stichting Geriant, Stichting Evean Thuiszorg/ Actiezorg, GGZ Noord-Holland Noord, Present, e.a. Tijdpad 2012 Kosten € 2.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseurs WOC Marja Comajta/ Joyce Prins
3.2.6. Opplussen: Lekker blijven wonen
Doelstelling Bewustwording onder oudere eigenaar bewoners (en huurders) over nut en noodzaak van het aanpassen en verbeteren van de woning. Bewerkstelligen dat er meer aangepaste woningen zijn.
49
Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2010 (s.v.z 1 oktober) In 2010 is een plan van aanpak geschreven en is de projectorganisatie in het leven geroepen; Ook is een eerste aanzet gegeven voor voorbereiding startoffensief. Behaalde resultaten 2011 en doorkijk naar 2012 Dit project heeft om een aantal redenen enige vertraging opgelopen, o.a. omdat er andere prioriteiten leefden bij de afdeling en omdat een aantal projectgroepvergaderingen niet door kon gaan. Eind 2011 gaat dit project van start en draait een jaar. Daarna moet het geëvalueerd worden en meegenomen worden in het reguliere beleid. Activiteiten Intern startoffensief: voorlichting aan organisaties en medewerkers van de gemeente die in de pilotgebieden werkzaam zijn (thuiszorg, ouderenbonden, welzijn, Wmo-loket, omgevingsvergunning). Extern startoffensief: brede campagne binnen HHW voor inwoners. Folder ontwikkelen/website inrichten. Daarna individuele bewoners (eerst 55-plussers, daarna 65-plussers e.d. in de geplande woonservicegebieden benaderen. Tot slot samen met Preventief huisbezoek ouderen verleiden tot woningaanpassingen, in overleg samen met Woonwaard, die de huurhuizen eventueel kan opplussen. Klussendienst bij Wonenplus voor die mensen met een kleine portemonnee en/of geen sociaal netwerk om te helpen bij de klussen. Betrokken partijen Zorgloket/consulenten Wmo (afdeling MAZA), Woningcorporatie (Woonwaard), Kern8 (WonenPlus), vrijwilligersorganisaties, Rabobank Alkmaar e.o., Verhoef Woningaanpassingen, Ouderenwinkel Heerhugowaard. Tijdpad 2010-2012, daarna regulier beleid Kosten 2012 € 10.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseurs WOC Marja Comajta/Joyce Prins
3.2.7. Wijktafel
Doelstelling Het leveren van een bijdrage aan de maatschappelijke participatie en integratie van mensen met een psychiatrische achtergrond, chronisch zieken en ouderen. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Gestart met doelgroep GGZ in de Horst en in de Mediaan 10 bijeenkomsten 9 deelnemende organisaties Een tiental verwijzende organisaties (tot 1 juli): 33 matches Maandelijkse nieuwsflits Doelgroep wordt bereikt en GGZ is tevreden over samenwerking met Kern8 Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Maandelijkse wijktafel 25 matches per locatie
50
Verbreedde doelgroep Versterkte PR Evaluatierapport eind 2012 Besluit tot al dan niet voortzetting van het project. Activiteiten Versterken van vertrouwen in kennis en kunde van deelnemende partijen Implementatie van project Samen Presentatie Methodiek Wijktafel aan zorgaanbieders en hun professionals Vrijwilligers werven, selecteren, opleiden en aansturen Schrijven PR-plan Halfjaarlijkse rapportage Opstellen evaluatierapport Betrokken partijen Kern8, GGZ NHN, Philadelphia, De Wering, wijkpanels, Leger des Heils, Evean, Humanitas, Verenigingswinkel Tijdpad 2010-2012 Kosten Overschot door vertraging uitvoering externen Ambtelijk trekker: Beleidsadviseur WOC Paul Saanen
3.2.8.Planning en spreiding woonservicegebieden en woon/zorginitiatieven Doelstelling Begin 2013 ligt er een beleidsnota aan de hand waarvan de planning en spreiding van woonservicegebieden en van woon- zorginitiatieven, inclusief maatschappelijke opvang, over gebiedsdelen/wijken in Heerhugowaard beter te sturen is. Toelichting Naast de bewuste planning van woonservice gebieden binnen Heerhugowaard, is er sprake van een -min of meer ad hoc- spreiding van woon/zorg initiatieven over de diverse wijken. Er is een aantal redenen waarom meer sturing hierop wenselijk is: Niemand heeft op dit moment het totaaloverzicht waar welke doelgroepen wonen, waarom die nu precies daar wonen (harde criteria ontbreken) en waar op gerekend moet worden voor de toekomst. Ieder heeft een stukje van de puzzel. Regionale afspraken over quotum zorgvragers per gemeente. In Heerhugowaard wordt nog betrekkelijk veel gebouwd. Mede daardoor heeft HHW een aanzuigende werking op zorgaanbieders. Ook de aanvragen op het gebied van maatschappelijke opvang nemen toe. In verband met de crisis, de toenemende druk op de Wmo (o.a. door de bezuinigingen in de AWBZ) is het zaak om met de andere gemeenten en het zorgkantoor tot afspraken te komen over het nog benodigde aantal woningen/zorgplaatsen per doelgroep. Regionaal kan dan bezien worden waar een bepaalde voorziening het beste gerealiseerd kan worden en welke gevolgen dit heeft voor de betreffende gemeente (belasting in de wijk, belasting Wmo, volkshuisvesting e.d.). Op dit moment worden, omdat er nu eenmaal goedkope huurwoningen staan, veelal dezelfde wijken steeds opnieuw belast met mensen die (enige) overlast kunnen geven. Het is “gezonder” voor de wijk als er meer spreiding plaatsvindt. De gemeentelijke organisatie ontvangt zeer regelmatig aanvragen van zorgaanbieders of woningcorporaties/projectontwikkelaars m.b.t. de realisatie (of
51
vernieuwing) van initiatieven op het terrein van wonen met zorg. Aanvragen komen op diverse afdelingen binnen. Het is voor medewerkers van de verschillende afdelingen onduidelijk wie op welk moment van de aanvraag verantwoordelijk is. Het is nodig de procedure die gevolgd dient te worden, inclusief verantwoordelijkheden vast te leggen. Wat is er tot op heden gebeurd? In 2011 is binnen de gemeentelijke organisatie een interne procedure opgesteld voor de behandeling van (vestigings)aanvragen WWZ. Dit om de aanvragen van woningen beter integraal te kunnen oppakken. Daarnaast zijn aan de hand van een regionale nota door de werkgroep WWZ de knelpunten op het gebied van WWZ vastgesteld voor de regio Alkmaar. Deze is op een conferentie met portefeuillehouders Wmo/zorg en portefeuillehouders Wonen uit de regio besproken. Een van de belangrijkste conclusies is dat Wonen, Welzijn, Zorg zowel kwantitatief als kwalitatief onderdeel moet zijn van de regionale woonvisie/regionale actieplannen. Activiteiten voor 2012 In kaart brengen huidige woon/zorgconcepten (updaten notitie: Zicht op wonen met zorg en welzijn). Dit afzetten tegen de regionale toekomstprognose woningen met zorg/woonzorgconcepten (er ligt een vraag bij de provincie om dit onderzoek te doen als een van de acties in het kader van de actieplannen rondom de regionale Woonvisie). Afspraken met de regio maken over spreiding en planning opstellen, en dit afzetten tegen het beschikbare Wmo-budget. Betrokken partijen Intern: SRO, WOC, Vastgoed Vergunning en handhaving, wijkbeheer Tijdpad 2011-2013 Kosten geen Ambtelijk trekker:Beleidsadviseurs SRO en WOC Stephan den Nijs/Marja Comajta
3.2.9.Ontwikkeling Eerstelijnszorgcentra
Doelstelling Waarborgen dat eerstelijnszorg voor inwoners van de verschillende gebiedsdelen in Heerhugowaard ook in de toekomst beschikbaar en bereikbaar is. Toelichting In 2007 is door de raad de visie op Huisartsenzorg/Eerstelijnszorg vastgesteld. Hierin is een planning opgenomen voor een evenwichtige spreiding van de eerstelijnszorg in Heerhugowaard. De ontwikkeling van twee grote eerstelijnszorgcentra (in Centrumwaard, en in Stadshart) maken hier deel van uit. Behaalde resultaten uitvoeringsjaren 2010 -2011 Eerstelijnszorgcentrum Centrumwaard Verhuizing van 5 huisartsenpraktijken, en de apotheek, naar een tijdelijke locatie aan de Taxuslaan Opstellen gezamenlijke visie huisartsen/gemeente Eerstelijnscentrum
52
Centrumwaard Proces selectie zorgaanbieders voor nieuwbouw eerstelijnscentrum Centrumwaard Opstellen programma van eisen met alle partijen voor het nieuwe centrum. Uitwerking gezamenlijke visie en tekenen intentieverklaring door alle partijen. Eerstelijnszorgcentrum Stadshart Verkennende gesprekken met zorgaanbieders/eigenaars Klein België. Verkennende gesprekken met De Pieter Raat stichting over intramurale zorgwoningen (boven eerstelijnscentrum). Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Eerstelijnszorgcentrum Centrumwaard Opstellen nota van uitgangspunten en ruimtelijke visie t.b.v. de gewenste ontwikkelingen. Zoeken ontwikkelende partij inclusief contractvorming. Start ontwerpproces en ruimtelijke procedures. Eerstelijnszorgcentrum Stadshart Opstellen financieel en stedenbouwkundig haalbaar plan door ontwikkelaar, eigenaren “Klein Belgie” en andere partners in overleg met de gemeente. Uitbreiding projectopdracht Stadshart. Activiteiten Zie onder beoogde resultaten Betrokken partijen Huisartsen Taxuslaan en huisartsen Schoof, eerstelijnszorgaanbieders/paramedici, Kringapotheken Heerhugowaard, Evean Thuiszorg, De Pieter Raat stichting, WFG, Starlet, projectontwikkelaars, een of meer Woningstichting(en) Tijdpad 2010-2016 (Centrumwaard: opleveren december 2014) Kosten geen Ambtelijk trekker Centrumwaard en Stadshart SRO Loek Punt
3.2.10. Mantelzorg
Doelstelling: Bieden van mantelzorgondersteuning vanuit een lokaal steunpunt. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Mantelzorgconsulent als aanspreek- en coördinatiepunt. Wensen en behoeften in beeld van 644 mantelzorgers. Daadwerkelijke ondersteuning is gerealiseerd in de vorm van contactgroepen, huisbezoeken, informatiebijeenkomsten. Dag van de mantelzorg in voorbereiding. Offertes voor opbouw lokaal steunpunt door Humanitas en Kern 8 ingediend. Voortzetting subsidiëring Humanitas / Steunpunt Mantelzorg, de mantelzorgmakelaar en de familievertrouwenspersoon. Beoogde resultaten 2012 Voorzetting inzet op ondersteuning mantelzorgers vanuit een lokaal steunpunt Betrokken partijen: Humanitas, GGZ NHN, Kern 8, Geriant, DPRS, Magenta Zorg, CJG, scholen Kosten € 35.000,Ambtelijk trekker beleidsadviseur WOC Paul Saanen
53
6.2. Welzijn, collectieve voorzieningen en mantelzorg Nieuwe projecten Wonen, Welzijn Zorg
3.2.11. Decentralisatie AWBZ (2012-2014)
Doelstelling Zorgdragen dat de decentralisatie van de AWBZ binnen Heerhugowaard wordt ontwikkeld, ingevoerd en uitgevoerd, waar nodig in samenhang met de transitie van de Jeugdzorg en de invoering van de Wwnv en (voor zover als mogelijk) in afstemming met de gemeenten in regio Alkmaar Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012-2013 Visiestuk (in samenhang met Wwnv en Jeugdzorg) + projectplan Rapportage fact finding cliëntgegevens Toetsingskader begeleiding Aangepaste infrastructuur Voorstel voor inkoop en subsidies Werkwijze indicatiestelling Nieuwe beleidsinstrumenten Activiteiten 2012-2013 Projectorganisatie installeren Fact finding begeleiding Ontwikkelen toetsingskader begeleiding Aanpassen infrastructuur begeleiding Herijking inzet gemeentelijke beleidsinstrumenten Herpositionering indicatiestelling Ontwikkelen en implementeren evaluatie en monitor (door)ontwikkelen structuur en beleidsinstrumenten
jan/febr 2012 jan-maart 2012 feb-maart 2012 maart-juli 2012 jan-aug 2012 sep-dec 2012 nov2012-mei 2013 mei-dec 2014
Betrokken partijen Gemeenten in NK/NHN, zorg- en welzijnsinstellingen, HHM extern bureau. Tijdpad zie activiteiten Kosten 2012 70.000 2013 100.000 2014 62.000 Ambtelijke trekker: Beleidsadviseur WOC Marja Comajta
3.2.12.Inclusief beleid, gewoon doen!
Doelstelling In Heerhugowaard wordt inclusief beleid gemaakt Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Meer bewustwording binnen gemeente Inclusief beleid; Inventarisatie van problemen binnen gemeente in kader WWZ, met name bij bouw;
54
Opstellen en start maken met uitvoeren actieplan voor Heerhugowaard WWZ. Activiteiten Training “Van burgemeester tot groenwerker” Inventariseren knelpunten binnen gemeente t.a.v. WWZ Actieplan opstellen Aanpassen GVP en IBOR Betrokken partijen werkgroep samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende afdelingen binnen de gemeente, WAC, OAH, zorgaanbieders, vrijwilligersorganisaties, Kern8, Humanitas. Tijdpad Oktober 2012-2014 Kosten 2012 € 10.000 (inhuur extern onderzoek en actieplan) 2013 € 10.000 uitvoering actieplan Ambtelijke trekker: Beleidsadviseur WOC Marja Comajta
3.2.13.Dementie en respijtzorg
Doelstelling 1. Zorgen dat er politieke aandacht blijft voor dementie 2. Structureel beleid ontwikkelen 3. Zorgen voor een aanbod aan respijtzorg dat zowel kwalitatief als kwantitatief aansluit bij de behoeften van mensen met dementie en hun mantelzorgers. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Deelname aan de projectgroep Wmo en Dementie van het Platform Dementie Noord-Holland Noord Bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een dementiemonitor met presentatie in de CAR en voorbereiding van conceptvoorstel met aanbevelingen Bijdrage geleverd aan voorbereiding uitvoering project “Goede Maatjes” Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Zinvolle bijdrage geleverd aan de uitvoering van de startfase van project “Goede Maatjes”waarin o.m. voor deelnemende gemeenten een plan is opgesteld voor ondersteuning van mensen met dementie door vrijwilligers, bereidheid van gemeenten is onderzocht tot structurele financiering en een wervingsplan voor nieuwe dementievrijwilligers is opgesteld mede gericht op het aanboren van nieuwe doelgroepen (Wet Werk naar Vermogen) Integrale aanpak Activiteiten Deelname aan projectgroep Wmo en Dementie van het Platform Dementie NoordHolland Noord Onderzoek naar de bereidheid tot financiering van het ondersteuningsnetwerk van dit project In kader van wervingsplan voor vrijwilligers combinatie zoeken met Wet Werk naar Vermogen Overleg en afstemming zowel binnen als buiten de gemeente Betrokken partijen Vrijwilligersorganisaties, servicepunt Mantelzorg HHW, Geriant, DPRS, Stichting Alzheimer, Kern8, Humanitas, Thuiszorgorganisaties
55
Tijdpad startfase 2011 / 2012 doorontwikkeling 2013-2015 Kosten 2012 geen 2013-2015: € 10.000 per jaar Ambtelijke trekker Beleidsadviseur WOC Paul Saanen
3.2.14.Werkgroep Vrije Tijd en Meedoen Heerhugowaard (VTM)
Doelstelling: de Werkgroep VTM organiseert activiteiten voor mensen met een (verstandelijke) beperking uit Heerhugowaard in o.a. De Mediaan en De Horst. Er wordt hierbij gestreefd naar een zo integraal mogelijk aanbod met de reguliere activiteiten van Kern 8 maar dat is op dit moment nog onvoldoende mogelijk. De reden hiervoor is dat zowel burgers als professionals nog niet gewend zijn om te werken met en voor mensen met een beperking, maar er is nog meer tijd, scholing en opbouwen van ervaring nodig voordat het aanbod verder geïntegreerd kan worden. De activiteiten worden georganiseerd op basis van de behoefte van burgers met een beperking ( zij worden bevraagd naar hun wensen en dit wordt eerst uitgeprobeerd); het gaat hierbij zowel om mensen die in de wijken wonen (extramuraal), als om mensen die intramuraal wonen. Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2011 Diverse activiteiten in De Mediaan en Horst (overzicht komt nog beschikbaar) Cliënten van Esdegee en Philadelphia draaien in reguliere activiteiten mee en nieuwe vrijwilligers en maatschappelijke stagiaires helpen tijdens de activiteiten 6 nieuwe vrijwilligers voor begeleiding activiteiten Mediaan Vaste deelname van de betrokken partijen aan het werkgroep overleg 7x per jaar Overleg met de gemeente en voorbereiding 2012 (o.a. met de managers van de betrokken partijen) Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Groter aanbod vrijetijdsbesteding voor mensen met een verstandelijke beperking in o.a. De Horst en Mediaan Volwaardig burgerschap voor cliënten Behouden en werven van vrijwilligers Vervoer van en naar activiteiten Laagdrempelige toegang van activiteiten voor alle burgers maar in het bijzonder mensen met een beperking PR over de activiteiten bij cliënten, burgers en professionals Activiteiten Prokkelbijeenkomst in MFA de Horst en Mediaan Open dag van de Zorg in MFA de Horst Sport en spel Vrijetijds markt SOOS activiteiten Sinterklaas feest Vrachtwagentour Boottocht Knalfuif in Waerdse Tempel Rommelmarkt Diverse activiteiten in de Mediaan (waaronder koken, schilderen, vilten, bloemschikken)
56
Betrokken partijen Esdégé-Reigersdaal Philadelphia Zorg Kern 8 MEE Noordwest-Holland GGZ NHN Sportservice Noord-Holland (Aangepast Sporten) Tijdpad De Werkgroep VTM heeft besloten voorlopig vanaf 2012 nog ieder geval maximaal twee jaar door te gaan omdat er nu nog onvoldoende integraal gewerkt wordt en er nog teveel deskundigheid en korte lijnen nodig zijn vanuit Philadelphia en Esdégé om de activiteiten goed te laten verlopen. Kosten 2012 € 10.000 Ambtelijke trekker: Beleidsadviseur WOC Paul Saanen
6.3. Openbare geestelijke gezondheidszorg Voortzetting projecten 2011 Wonen, Welzijn Zorg
3.3.1.Maatschappelijke opvang
Doelstelling Het realiseren van specifieke vormen van opvang ten behoeve van bepaalde subdoelgroepen zoals (zwerf)jongeren en ex-gedetineerden. Daarnaast in samenspraak met de corporaties streven naar verhoging van de doorstroming vanuit de crisisopvang en vormen van begeleid wonen door het verwerven van meer woningen voor de doelgroep (Stedelijk Kompas in regionaal perspectief/ uitwerking voor Heerhugowaard). Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 Evenwichtige spreiding huisvesting bijzondere doelgroepen zoals oudere en jongere daken thuislozen, verslaafden, mensen met multi-problematiek. Activiteiten Opstellen van een checklist locatiekeuze met een afweging van onder meer: - Te stellen eisen aan het gebouw als opvangvoorziening. - Te stellen eisen aan de omgeving met aandacht voor conflicterende functies, mogelijke overlast, handhaafbaarheid, bestemmingsplan, toekomstige ontwikkelingen. - Vereiste formele procedures. - Gemeentebrede aanpak met inschakeling van bewonersorganisaties. (Mede) opstellen regeling huisvesting bijzondere doelgroepen (aansluiting Transferpunt) In de regionale Wmo-agenda bijdragen aan een oplossingsrichting voor de (financiële) knelpunten in de maatschappelijke opvang. In overleg met regiogemeenten: mogelijke start pilot voor harde-kernjongeren van Leger des Heils (Vast en Verder). Betrokken partijen Binnen de gemeente Heerhugowaard zijn betrokken de afdelingen Woc, SRO, SoZa, MaZa, O&O,. Wijkbeheer. Externe partijen zijn GGD, DNO, GGZ NHN, Parlan,
57
woningcorporaties, Kern 8, bewonersorganisaties, wijkpanels. Tijdpad voortzetting vanuit 2011 Kosten € 15.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseurs WOC Marja Comajta/Joyce Prins
3.3.2.Versterking OGGZ netwerken en regie
Doelstellingen Vanaf 2012: Is er een sluitende keten rondom meldingen OGGZ binnen Heerhugowaard, in aansluiting op het proces binnen de regio. OGGZ-problematiek in de wijk wordt beter gesignaleerd. Personen met OGGZ-problematiek ontvangen sneller en meer gerichte ondersteuning/hulp. Inwoners uit risicogroepen worden beter bereikt. Behaalde resultaten in 2010 en 2011 Onderzoek samenwerking OGGZ-partners is in 2010 afgerond; Uit het onderzoek bleek onder andere dat de vroegsignalering van met name ouderen versterkt moest worden. Hiervoor is in 2010 gestart met het project vroegsignalering ouderen. Ook bleek dat de (proces)regie OGGZ binnen de gemeente versterkt zou moeten worden. Deze procesbeschrijving is in 2011 voltooid. Daarnaast is het regionale proces woningvervuiling binnen Heerhugowaard aangescherpt. Activiteiten Implementatie procesbeschrijving OGGZ en woningvervuiling; Meer zicht krijgen op financiën in de regio. Betrokken partijen Vangnet en advies, GGD, GGZ NHN, Woningcorporaties, Brijder Verslavingszorg, Kern8/WonenPlus, de Wering, Leger des Heils, vrijwilligersorganisaties, wijkpanels, huisartsen, WWZ-adviseurs, zorgloket, Stichting Mee Noordwest Holland, Stichting Zonh, Stichting Geriant, Stichting Evean Thuiszorg, Actiezorg. Tijdpad 2010-2012 Vanaf medio 2012 is de procesregie structureel beleid, mits evaluatie positief uitpakt. Kosten geen Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Marja Comajta
3.3.3.Maatschappelijke ondersteuning/herstel GGZ-cliënten
Doelstelling Tegengaan ontregeling en terugval voor zelfstandig wonende cliënten die langdurende psychiatrische zorg nodig hebben (in HHW d.d. 1 januari 2010: 158). In twee jaar 15% minder drop-outs in NHN dan landelijk (20%) Hierdoor: minder overlast en aanzienlijk minder kosten voor zorg (o.a. crisisopvang). Behaalde resultaten uitvoeringsjaar 2010 en 2011 Opzet transitieplatform (voor geheel NHN): breed platform waarin alle
58
organisaties vertegenwoordigd zijn die te maken hebben met cliënten uit de doelgroep. Notitie Commitment verzilveren (door regionale werkgroep Transitie NHN) Symposium Commitment verzilveren Overleg met Uvit, vier grote gemeenten (centrumgemeenten + Heerhugowaard) Gezamenlijke verkenning van de mogelijkheden en opstellen uitgangspunten Met het oog op Awbz-begeleiding: Start wijktafels in 2010; Ook is Meedoen in de wijk gestart: start inzet activiteitenbegeleider in de Horst Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012-2013 Afspraken over de financiering van een keten aan voorzieningen en activiteiten van de doelgroep (de zorg overstijgt de stelsels van de WMO, AWBZ, en ZVW en vraagt om een samenhangend aanbod. In de FACT-methode (waarbij de GGZ de rol van casemanager vervult) komt deze samenwerking het best tot zijn recht. Deze methode heeft de afgelopen jaren zijn effectiviteit bewezen en wordt hierbij als uitgangspunt gehanteerd. Voortgang inzet activiteitenbegeleider in Horst/Mediaan Onderzoek meten prestaties onder individuele cliënten in Heerhugowaard en Alkmaar (2013) Activiteiten Het ontwikkelen van een samenwerkingsmodel waarmee gemeenten, maatschappelijke opvang, welzijn en GGZ optimaal samenwerken en daarbij aansluiten op wat er al is. Dit wordt gedaan vanuit een gedeelde visie op herstel, waarbij zorg en ondersteuning zo worden georganiseerd dat cliënten zelf de regie houden over hun eigen leven. Anticiperend op de transitie Awbz-begeleiding, o.a. door inzet activiteitenbegeleiding. Het gaat om een bundeling van de volgende activiteiten ondersteunen Wonen, Welzijn en sociale contacten toeleiding naar dagbesteding/werk ondersteuning in medische zorg ondersteuning bij aanvragen voor indicaties hulp bij administratie (financiën) Betrokken partijen Gemeenten NHN (WOC, SOZA, MAZA, wijkbeheer), GGZ NHN, Kern8, Zorgkantoor NHN, Zorgverzekeraar Uvit, GGD Hollands Noorden, Kern8, De Wering, WNK, wooncorporaties, Brijder verslavingszorg, Humanitas, vrijwilligersorganisaties. Tijdpad 2010-2013 Kosten 2012: € 21.000 2013: € 25.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseur WOC Marja Comajta
59
6.3. Openbare geestelijke gezondheidszorg Nieuwe projecten Wonen, Welzijn Zorg
3.3.4.Financiële administratie thuis en regie op schuldhulpverlening
Doelstelling 1. Met inzet van vrijwilligers mensen met problematische schulden tijdelijk ondersteunen bij hun administratie, hun financiële huishouding en schuldhulpverlening en vervolgens leiden naar meer zelfstandigheid en/of het betrekken van het eigen netwerk. 2. Op welke wijze kan de gemeente haar lokale regiefunctie op het bij de schuldhulpverlening betrokken maatschappelijk middenveld (o.a. welzijnsinstellingen, bewindvoerders, vrijwilligersorganisaties e.a.), op lokaal niveau met elkaar verbinden opdat er efficiencyvoordelen worden behaald? Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 1. De vrijwilligers zijn geworven en getraind. Er komt een publiciteitscampagne. Er volgt een uitstroom van deelnemers die weer zelfstandig hun administratie kunnen doen. Zo mogelijk wordt deze vorm van preventieve schuldhulpverlening een onderdeel van een re-integratietraject. 2. Gemeentelijke regiefunctie, opgelegd van Rijkswege door de nieuwe Wet op de schuldhulpverlening, is ingevuld. Toelichting: Deze wet dwingt gemeenten na te denken over hun regiefunctie. Aan de andere kant nemen als gevolg van de economische crisis aantal verzoeken om hulp bij schulden toe, verzoeken om hulp die grotendeels opgevangen worden door de gemeente en door het maatschappelijk middenveld. De gemeente wil sterk investeren in het organiseren van de schuldhulpverleningsketen. De afdeling Sociale Zaken neemt de verantwoordelijkheid om de bij schuldhulpverlening betrokken partners bijeen te krijgen in een regulier overleg. In dit overleg worden betrokken: De Wering (het Algemeen Maatschappelijk Werk), De Brijder Stichting (verslavingszorg), GGZ (de geestelijke gezondheidszorg), de afdeling sociale zaken (verantwoordelijk voor uitkeringsverstrekking en arbeidsre-integratie) en MEE (ondersteuning bij leven met een beperking). Dit overleg wordt gebruikt om de betrokken ketenpartners op uitvoeringsniveau met elkaar in contact te brengen en van elkaar te weten welke activiteiten men levert op het gebied van schuldhulpverlening Activiteiten Uitvoering geheel 2012 Vrijwilligers (eventueel via een maatschappelijke organisatie) selecteren en opleiden Maatschappelijke organisaties die iets doen op het gebied van schuldhulpverlening benaderen Regiefunctie invullen Lokaal bekendmaken wat elke organisatie biedt en de doorverwijsmogelijkheden aangeven. Evaluatie december 2012 Betrokken partijen De Wering, Humanitas, De Brijder verslavingszorg, GGZ NHN, MEE. Mogelijk zijn er meerdere partijen bij te betrekken, zoals de gezamenlijke kerken, Leger des Heils, etc. Tijdpad zie activiteiten Kosten € 40.000 Ambtelijk trekker Beleidsadviseur Sector Publiek Friedel Nijman
60
3.3.5.Tijdelijke inzet extra formatie voor het team Schuldhulpverlening
Doelstelling In 2011 bestond het team schuldhulpverlening uit twee parttime medewerkers en één fulltime medewerker (totaal 1,87 fte). Door de economische crisis is het aantal aanvragen van mensen met schulden flink toegenomen. Op dit moment komen er wekelijks 6 tot 8 nieuwe aanvragen binnen. Na de zomervakantie is het besluit genomen dat de medewerkers zich alleen nog bezig houden met het beoordelen van de aanvragen en het doorverwijzen van de klanten. Daadwerkelijke schuldhulpverlening (minnelijke trajecten) konden niet meer in gang gezet worden. Beoogde resultaten uitvoeringsjaar 2012 De achterstand in werkzaamheden is weggewerkt en nieuwe klanten kunnen (indien ze aan de voorwaarden voldoen) een minnelijk traject krijgen. Activiteiten In 2012 wordt de achterstand in werkzaamheden weggewerkt: alle lopende trajecten worden in het applicatiesysteem opgenomen; heronderzoeken worden uitgevoerd; lopende zaken worden daadwerkelijk behandeld; nieuwe zaken kunnen beperkt in behandeling genomen worden. Betrokken partijen Het team schuldhulpverlening. Tijdpad zie activiteiten Kosten € 50.000 Ambtelijk trekker Afdelingshoofd Sociale Zaken Yvonne Buwalda
61