Uitvoeringsplan Integrale Veiligheid 2011-2012 Terugblik 2012
zaak_id bericht_nummer bericht_id zaak_zaaknummer
Veiligheid en Handhaving team VHBOP steller MSc. MJM van Hal/ N. Jochijms registratienummer datum januari 2013
Inhoudsopgave 1 1.1 1.2 1.3 1.4
Inleiding Doelstelling Prioriteiten Ontwikkelingen Leeswijzer
1 1 1 2 2
2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.1.5 2.1.6 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3
Terublik activiteiten 2012 Veiligheidsveld 1: Veilige Woon- en Leefomgeving Prioriteiten Drugsaanpak Geweld in afhankelijkheidsrelaties (voorheen huiselijk geweld) Overvallenproblematiek Prostitutie Wijkaanpak Veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en Veiligheid Veiligheidsveld 3: Jeugd en Veiligheid Prioriteiten Aanpak Jeugdoverlast Veiligheidsveld 4: Integriteit en Veiligheid Prioriteiten RIEC (regionaal informatie en expertise centrum) BIBOB (Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur)
3 3 4 4 5 6 6 7 8 9 10 10 12 12 12
3
Conclusie en aanbeveling terugblik 2012
14
4
Bijlage terugblik per activiteit
16
12
1
Inleiding
Op 26 januari 2011 heeft de gemeenteraad het Integraal Veiligheidsbeleid (IVB) vastgesteld. De aanbevelingen van de evaluatie 2011 van het uitvoeringsplan 2011-2012 zijn vervolgens op 26 september 2012 vastgesteld. Naar aanleiding hiervan is de motie “ tijdelijke commissie veiligheid” aangenomen waarna de raadswerkgroep veiligheid is samengesteld. Deze raadswerkgroep beraadt zich over de wijze van informeren, rapportering en sturing rondom veiligheid. Een aantal voorstellen van de raadswerkgroep wordt meegenomen in de verdere uitwerking van de algemene doelstellingen van het uitvoeringsplan 2013-2014. In deze rapportage wordt daarom geen evaluatie maar een terugblik/ voortgang 2012 gepresenteerd. Deze terugblik richt zich op het ‘ Uitvoeringsprogramma 2011-2012’ waarin alle activiteiten op het gebied van veiligheid zijn verdeeld over vier veiligheidsvelden, conform methodiek Kernbeleid Veiligheid.1
1.1
Doelstelling
In de programmabegroting 2011-2014 zijn in het programma ‘ Veelzijdige stad in het groen’ de doelstellingen opgenomen om een prettige fysieke en sociale leefomgeving voor iedere inwoner te bieden. Aanvullend is de algemene doelstelling van het integraal veiligheidsbeleid het verhogen van de veiligheidsbeleving met jaarlijks 0.1 punt. Dit wordt gemeten aan de hand van de volgende effectindicator. Effect indicator/jaar Vergroten veiligheidsgevoel2
2010 (Nulmeting) 6,6
2011
2012
2013
2014
6,7
6,8
6,9
7,0
Zoals uit de evaluatie 2011 is gebleken is de veiligheidsbeleving van de burger afhankelijk van meerdere factoren, waaronder incidenten, berichtgeving in de media en persoonlijke factoren. De gemeente voert regie op veiligheid en kan daarmee de veiligheidsbeleving beïnvloeden.
1.2
Prioriteiten
De door de gemeenteraad in het IVB vastgestelde prioriteiten betreffen: 1. Veiligheidsveld 1: Veilige woon- en leefomgeving 2. Geweld: Huiselijk geweld Overvallenproblematiek 3. Bestuurlijke aanpak: RIEC Drugs BIBOB Prostitutie en mensenhandel 4. Wijkaanpak 5. Jeugdoverlast
1
Kernbeleid Veiligheid, VNG, 2010: Veilige woon- en leefomgeving; Bedrijvigheid en Veiligheid; Jeugd en Veiligheid; Fysieke Veiligheid; Integriteit en Veiligheid. In het uitvoeringsplan 2011-2012 is het veiligheidsveld fysieke Veiligheid niet meegenomen. 2 Bron: Veiligheidsmonitor 2009, Venlo en Arcen & Velden
Daarnaast is er ruimte voor actuele gebeurtenissen waarvoor veiligheidsbeleid ontwikkeld wordt. Deze gebeurtenissen kunnen behalve op lokaal niveau ook landelijk, regionaal en/of districtelijk aan de orde zijn. Met partners wordt bekeken in hoeverre deze actuele zaken lokaal nader worden uitgewerkt.
1.3
Ontwikkelingen
De uitvoering van de verschillende activiteiten wordt beïnvloed door de verschillende ontwikkelingen binnen het veiligheidsdomein. Zij hebben dan ook een effect op het behalen van de omschreven doelstelling. Een van deze ontwikkelingen in 2012 is de voorbereiding van de implementatie van de nieuwe politiewet 2012. Vanaf 2013 is de Nationale Politie in werking getreden waarmee de rol van Korpsbeheerder is komen te vervallen en de aansturing anders is vormgegeven. Een tweede belangrijke ontwikkeling betreft de invoering van de coffeeshopclub, ook wel de ‘ wietpas’ genoemd. De invoering van de aanscherping gedoogcriteria coffeeshops heeft onder andere consequenties gehad voor de politiecapaciteit, die in Limburg is aangevuld met 24 fte extra. Welk gevolg de aandacht voor deze aanscherping van de regels heeft gehad voor het veiligheidsgevoel van de Venlose burger, is op dit moment nog niet inzichtelijk. Behalve ‘ externe’ ontwikkelingen hebben zich binnen de gemeentelijke organisatie ook verschillende ontwikkelingen voorgedaan die van invloed zijn op de uitvoering van het veiligheidsbeleid. Denk hier aan de financiële ontwikkelingen (bezuinigingen), regionalisering (zoals de ontwikkeling van de Regionale Uitvoeringsdienst), de taakstellingen en de decentralisatie van verschillende taken naar de lokale overheden. In oktober 2012 heeft de gemeenteraad de Sociale Structuurvisie vastgesteld. Doelstelling is om ‘ iedere inwoner van Venlo een veilige omgeving te bieden met voldoende mogelijkheden om mee te doen’ . In de Sociale Structuurvisie staat de burger centraal en wordt nadrukkelijker toegewerkt naar zelfsturing van de burger. Tevens wordt in 2013 een nieuwe Ruimtelijk Economische visie verwacht. Samen met de regiovisie, de stadsvisie en het raadsprogramma ‘ Veelzijdige stad in het groen’ vormen zij de belangrijkste kaders voor het IVB. Op 9 november 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met het bezuinigingsvoorstel om de Veiligheidsmonitor te laten vervallen. De benodigde informatie wordt vanaf 2013 uit de Stadspeiling en de Leefbarometer gegenereerd. Concreet betekent dit dat de vragen over veiligheidsbeleving (zie doelstelling IVB) via een andere instrument worden onderzocht. Dit besluit leidt direct tot een trendbreuk in het meten van de effectindicator over de beleidsperiode 2011-2014. Informatie over veiligheidsbeleving in 2012 kunnen derhalve niet worden gemeten.
1.4
Leeswijzer
In het volgende hoofdstuk worden de bevindingen per veiligheidsveld opgesomd. Extra aandacht wordt besteed aan de geprioriteerde activiteiten. In het laatste hoofdstuk volgt een korte conclusie ten behoeve van de terugblik van het uitvoeringsplan. In de bijlage is een overzicht opgenomen van de terugblik van alle activiteiten integrale veiligheid.
2
Terugblik UVP 2012
2
Terublik activiteiten 2012
Per Veiligheidsveld worden de meest opvallende trends/ ontwikkelingen beschreven. vervolgens zullen de resultaten van de prioriteiten worden gepresenteerd. De resultaten van de overige activiteiten zijn opgenomen in bijlage 1. In dit hoofdstuk wordt gebruikt gemaakt van politiegegevens. Dit betreft voornamelijk incidenten. Dit is een verzamelnaam van alle meldingen, aangiften, aanhoudingen en verdachten die bij de politie zijn geregistreerd. Tenzij anders vermeld wordt met incidenten deze definitie bedoeld.
2.1
Veiligheidsveld 1: Veilige Woon- en Leefomgeving
Een veilige woon- en leefomgeving is voor de Venlose burgers het meest tastbare resultaat van de (beleids)inspanningen van de gemeente en haar samenwerkingspartners. Het betreft de veiligheid in de alledaagse woon- en leefomgeving, dat wil zeggen de woning, de straat, de buurt, de wijk. Belangrijke voorwaarden voor een zich veilig voelende burger zijn een geringe kans op het slachtofferschap van bijvoorbeeld woninginbraak of bedreiging. Minstens zo belangrijk is een aangename aanblik van de openbare ruimte in de eigen woonomgeving: geen zwerfvuil, een goed onderhouden groenvoorziening en geen zichtbare vernielingen in de buurt zorgen voor een burger die zich veilig(er) voelt. Veiligheidsbeleving wordt ook be ïnvloed door landelijke en internationale incident en. De beelden die burgers zich daarover vormen worden voor een belangrijk deel via media beïnvloed. Veiligheidsgevoel wordt deels bepaald door wat ze zien in de wijk, maar ook door wat ze zien/horen van anderen; het “ met mij gaat het goed, maar met ons ga at het slecht” gevoel. Veiligheidsgevoelens betreffen met andere woorden percepties, welke door vele factoren beïnvloed worden (bijvoorbeeld, na de aanslagen op de Twin Towers voelden veel meer mensen zich onveilig).
Over het algemeen kan gesteld worden dat de samenwerking tussen alle betrokken partijen goed verloopt. Uit het aantal incidenten geregistreerd door de politie is een lichte toename te zien van 6% in 2012 ten opzichte van 2011 (aantal incidenten 2011:10396 en 2012: 11037). Deze is onder meer toe te schrijven aan het aantal geregistreerde incidenten met betrekking tot drugs en het aantal “ overlast gestoord/ overspannen personen” en incidenten met betrekking tot “ diefstal van brom-, snor- en fietsen” . Deze incidenten zijn met respectievelijk 70% , 50% en 30% gestegen in 2012 ten opzichte van 2011. Gezamenlijk vormen zij een kwart van de geregistreerde incidenten van het veiligheidsveld. 3
De burger ervaart, net zoals in 2011, met name overlast door hondenpoep en rommel op straat. Het huidige hondenbelastingbeleid en het besluit om per 1-1-2012 te stoppen met het opruimen van zwerfafval in de gemeente (behalve in de centra en op de invalswegen) dragen bij aan ontevredenheid van burgers bij deze leefbaarheidsvraagstukken. Tegelijkertijd heeft de gemeente fors meer bestuurlijke strafbeschikkingen uitgeschreven (2011:151, 2012:340). De nadruk op handhaving in 2012 lag met name op betaald parkeren, APV en diverse wetgeving (zwerfvuil, hondenoverlast, bestemmingsplan, aanbieden huisvuil).
3
Incidenten Drugsoverlast 2011: 252; 2012: 380 Incidenten Overlast gestoord/ overspannen personen 2011: 406; 2012: 693 Incidenten Diefstal van brom-. snor, fietsen: 2011:1237; 2012:1613
Terugblik UVP 2012
3
Opvallend is de drastische afname van het aantal incidenten met betrekking tot overlast van zwervers. Dit heeft mede te maken met de aanpak die medio 2011 is gestart, waarbij met een combinatie van maatregelen (gedoogzones, straathoekwerker, samenscholingsverbod etc) de overlast tot een minimum is beperkt. De toename van het aantal drugsincidenten, met name medio 2012 is toe te schrijven aan de invoering van de coffeeshopclub. Er is tijdens deze periode extra politiecapaciteit ingezet wat mede heeft geleid tot een hogere registratie van incidenten. Tevens is een toename geconstateerd van het aantal woninginbraken. Het betreft een gestage stijging van 418 aangiften in 2010, 431 in 2011 en 478 aangiften in 2012. Deze stijging is ook landelijk zichtbaar. Met behulp van (onder meer) campagnemateriaal worden burgers bewust gemaakt van de risico’ s en in te zetten preventiemaatregelen tegen woninginbraak. Er is geen informatie beschikbaar over de veiligheidsbeleving, daar er in 2012 geen onderzoek naar is gedaan (noch via de stadspeiling, noch via de veiligheidsmonitor).
2.1.1
Prioriteiten
2.1.2
Drugsaanpak
In 2012 is met name ingezet op de voorbereiding, invoering, handhaving en bijstelling van de aanscherping gedoogcriteria voor coffeeshops: de coffeeshopclub. De Hektor-aanpak is in 2012 gecontinueerd. Deze aanpak en samenwerking met politie, Openbaar Ministerie en belastingdienst, onder regie van de gemeente, heeft in 2012 geleid tot diverse strafrechtelijke onderzoeken door het Hektor recherche-en straatteam. De beleidsregels "13 b Opiumwet coffeeshops" zijn 2 maal gewijzigd vanwege de aanpassing van de gedoogcriteria in de "Aanwijzing Opiumwet" (vanwege de invoering van het zogenaamde besloten club- en ingezetenencriterium). Resultaten Bestuurlijke waarschuwingen: 15; Bestuursrechtelijke sluitingsbeschikkingen: 29 (aanwezigheid soft-en harddrugs en hennepteelt, vanwege handel in en uit woningen). Er is sprake van een toename van het aantal geregistreerde drugsincidenten, met name in de binnenstad/Venlo-Zuid in de periode mei tot en met augustus. Daarna is het aantal geregistreerde incidenten fors afgenomen. Dit is het gevolg van de invoering van de clubpas voor coffeeshops met ingang van 1 mei 2012. Met de invoering van deze maatregel is de capaciteit van het Hektor-straatteam opgeschaald (10fte). Mede hierdoor is de situatie redelijk controleerbaar en beheersbaar. Wanneer deze capaciteit teruggebracht wordt dient de situatie nauwlettend gevolgd te worden. Als gevolg van de invoering van de coffeeshopclubpas zijn de coffeeshops “ Oase” en ‘ Roots” gestopt met exploitatie. Drugsgerelateerde cijfers Openbaar Ministerie 2012: Aantal drugsgerelateerde veroordelingen 105 Aantal drugsgerelateerde sepots 36 Overige drugsgerelateerde afdoeningen 50
4
Terugblik UVP 2012
2.1.3
Geweld in afhankelijkheidsrelaties (voorheen huiselijk geweld)
De aanpak van geweld in Informatie Politie en Openbaar Ministerie fhankelijkheidsrelaties wordt operationeel Ongeveer een kwart van alle meldingen, n het Veiligheidshuis gecoördineerd. Hier aangiften en aanhoudingen van alle indt periodiek overleg plaats om geregistreerde incidenten huiselijk geweld bij chterliggende problemen van het geweld te de politie Limburg Noord zijn van Venlo. In chterhalen en wordt een combinatie van 2012 heeft de politie 683 incidenten nterventies ingezet: strafrecht, tijdelijk geregistreerd voor Venlo. Van het aantal uisverbod en zorg. Het aantal verwerkte incidenten van de politie is ongeveer een eldingen in het Veiligheidshuis voor de kwart aangiften gedaan, 10 % heeft geleid tot een aanhouding en 10% van de emeente Venlo is in 2012 926. Het aantal incidenten heeft geleid tot doorsturen richting eregistreerde incidenten bij de politie is het Openbaar Ministerie. In 2012 zijn er 17 83. Het verschil in de aantallen is te gevangenisstraffen en 25 taakstraffen erklaren doordat in het Veiligheidshuis opgelegd. In 23 gevallen is de zaak eerdere meldingen van verschillende geseponeerd en in 4 gevallen is de rganisaties worden verwerkt. Bovendien is verdachte vrijgesproken. et mogelijk dat de politie niet alle incidenten uiselijk geweld onder de noemer “ huiselijk geweld” registreert. Een aantal casussen is overgedragen naar het lokale netwerk, ook zijn intensief casemanagement trajecten ingezet. Vanwege registratieproblemen in het Veiligheidshuis is het (nog) niet mogelijk om (betrouwbare) cijfers te genereren. Wel is geconstateerd dat de samenwerking tussen partners goed verloopt, echter is het aantal meldingen huiselijk geweld in het Veiligheidshuis hoog (2012: 1700), wat leidt tot capaciteitsproblemen.
a i v a a i h m g g 6 v m o h h
Met de start van de pilot Code Rood (laatste kwartaal 2012) heeft de samenwerking en de inzet van producten en diensten een positieve impuls gekregen. Er wordt gewerkt met een expertiseteam van vaste deelnemers die de meldingen en aanpak van de meldingen huiselijk geweld gezamenlijk bespreken en uitzetten. De uitkomsten van de pilot worden in het eerste kwartaal 2013 verwacht. Opmerkelijk is het aantal tijdelijk huisverboden. In 2012 is het aantal (13) achtergebleven ten opzichte van 2011 ( 25). Het aantal is echter nagenoeg gelijk aan het aantal in 2010 (12). Dit verschil heeft te maken met de extra aandacht voor de inzet van dit instrument in 2011 tijdens de pilot. Dit aantal is verminderd vanwege onduidelijkheden (langdurig besluitvormingsproces) over het doorvoeren van een nieuwe werkwijze . Voor alle tijdelijk huisverboden in 2012 geldt dat er sprake was van samenloop met het strafrecht. Een aandachtspunt is het tijdig en zorgvuldig aanleveren van gegevens door de politie. 4
De gemeente Venlo voert regie in de aanpak huiselijk geweld middels haar subsidierelaties met zorginstellingen, afspraken met het Veiligheidshuis (zie onder 1) en lokale zorgnetwerken. Als centrumgemeente voert de gemeente regie op het gebied van vrouwenopvang en het Steunpunt Huiselijk Geweld. In 2012 is gestart met een inventarisatie/ herijking van de aanpak huiselijk geweld in regionaal verband. Dit heeft met name betrekking op het Steunpunt Huiselijk Geweld en de Vrouwenopvang. Dit is tevens onderdeel van het Regionaal Kompas
4
De nieuwe werkwijze richt zich op een verbetering van het operationele werkproces: de hulp officier van justitie kan een casemanager consulteren tijdens de screeningsfase van de procedure tijdelijk huisverbod. Daarnaast kan het Veiligheidshuis, direct na een negatieve uitkomst van de procedure/ screening casemanagement opleggen indien nodig.
Terugblik UVP 2012
5
2.1.4
Overvallenproblematiek
De politie heeft de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan overvallen, het aantal straatroven en overvallen is de afgelopen jaren iets afgenomen. Deze activiteit houdt aandacht. Daarentegen is het aantal geregistreerde incidenten met betrekking tot zakkenrollerij/tassenrollerij toegenomen. De politiecijfers laten een stijging zien vanaf 2010. Incidenten Politie Zakkenrollerij/ tassenrollerij Zakkenrollerij/ tassenrollerij gevolgd door geweld O verval in woning O verval op overige objecten O verval op geldinstelling/ -loper Straatroof Totaal
201020112012 302 346 383 10 10 2 20 10 5 26 27 26 0 0 0 28 27 21 386 420 437
Het aantal aangiften ligt niet ver onder het totaal aantal geregistreerde incidenten: Aangifte opgenomen Zakkenrollerij/ tassenrollerij Zakkenrollerij/ tassenrollerij gevolg door geweld Overval in woning Overval op overige objecten Overval op geldinstelling/ -loper Straatroof Totaal
201020112012 282 316 364 7 6 2 12 9 4 9 14 19 0 0 0 24 21 15 334 366 404
Activiteiten aanpak overvallen 2012: 1. De gemeentelijke toezichthouders hebben in 2012 extra gesurveilleerd tijdens de openings- en sluitingstijden van winkels tijdens de wintermaanden. 2. Daarnaast heeft de winkelstraatmanager samen met HBD (hoofd bedrijfschap detailhandel) een tweetal overvaltrainingen georganiseerd hoe te handelen tijdens een overval. Binnen het breed binnenstadoverleg is dit een terugkerend agendapunt. 3. Er loopt een provinciaal preventieproject woningovervallen-, inbraken en meld misdaad anoniem. Dit project is in 2012 in Maastricht gestart. Venlo staat voor augustus 2013 ingepland. 4. Meld Misdaad Anoniem: a. Voorbereidingen getroffen met betrekking tot het verhogen van de meldingsbereidheid. Start: 2013 b. Middels campagnemateriaal is Stichting Meld Misdaad Anoniem op de kaart gezet tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten binnen de wijkoverleggen.
2.1.5
Prostitutie
In 2012 is de werkwijze doorgezet. Er zijn in totaal 3 controles uitgevoerd bij prostitutiepanden. Er is 1 waarschuwing en 1 last onder dwangsom seksinrichting zonder vergunning opgelegd. Dit is een significante vermindering, in 2011 waren er 7 aanschrijvingen. Ook de politie heeft weinig hoeven op te treden naar aanleiding van klachten. Daarnaast is straatprostitutie (verder) afgenomen ten opzichte van 2011. In 2012 heeft de politie slechts twee processen-verbaal opgemaakt voor straatprostitutie. De gemeente Weert beheert de regionale “ bestuursopdracht Coördinatie Prostitutiebeleid” . Deze bestuursopdracht heeft betrekking op de coördinatie van de gemeentelijke handhaving
6
Terugblik UVP 2012
van het prostitutiebeleid en een regionaal geharmoniseerd prostitutiebeleid in afstemming met de ketenpartners (o.a. Vreemdelingenpolitie, Openbaar Ministerie, belastingdienst). Het college van burgemeester en wethouders heeft op 11 oktober 2011 ingestemd met voortzetting van de financiering van deze bestuursopdracht door de gemeente Venlo voor de jaren 2012-214 ad € 0,12 per inwoner. In 2012 is deze samenwerking gehandhaafd. Nieuwe wetgeving “ Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche” is in 2012 ingetrokken omdat er te weinig draagvlak voor was (met name voor de vergewisplicht en registratieplicht). 5
2.1.6
Wijkaanpak
De wijkaanpak richt zich met name op fysieke en sociale verbetering, verbeteren zelfredzaamheid in het kader van de kanteling WMO (wet maatschappelijke ondersteuning), verbeteren sociale cohesie, vergroten zelfredzaamheid, aanpak sociale onveiligheid en verbeteren veiligheid in de wijk. Vanuit STRAK is gestart met een inventarisatie van de geprioriteerde wijken. Hierbij is vooral een beroep gedaan op de zelfredzaamheid van de burgers en partners in de wijk. De uitvoering van de aanpak zal in 2013 plaatsvinden. Veiligheid is hierin nadrukkelijker opgenomen. Betrokkenheid van de afdeling Veiligheid lag in 2012 met name bij de maatschappelijke agenda Klingerberg/Vossener. Deze is in 2012 afgerond. Inzet in deze wijken heeft geleid tot een groot aantal fysieke verbeteringen (zoals de aanleg van Natuurpark Klingerberg, nieuwe fullservice supermarkt in Vossener etc.) en een verbeterde samenwerking tussen partners en bewoners. Er is grote winst geboekt op sociaal terrein: bewoners en instellingen steeds beter te vinden; er is een verbeterde samenwerking tussen bewoners en partners door gezamenlijke probleemanalyse, prioritering en aanpak en de gecombineerde inzet van financiële middelen voor de gemeente en de woningbouwcorporatie. Het is momenteel onvoldoende meetbaar wat de bijdrage is van de gebiedsaanpak ter verhoging van de leefbaarheid en veiligheid. Bestaande monitors, zoals de leefbarometer, de stadspeiling en de veiligheidsmonitor kunnen hooguit een indicatie hiervoor geven. Op basis van beschikbare gegevens kan gesteld worden dat bewoners in de Klingerberg/ Vossener over het algemeen tevreden zijn. De verwachting is dat de positieve ontwikkeling in Vossener met enige extra aandacht in de komende periode zal doorzetten. Voor Klingerberg zal extra aandacht voor de leefbaarheid en veiligheid nodig blijven (speerpuntwijk in STRAK). Politiegegevens Uit een analyse van politiedata hebben de gebieden Venlo-Centrum, Blerick Centrum, VenloZuid en Tegelen het hoogste aandeel in geregistreerde incidenten: Venlo-Centrum scoort het hoogst met betrekking tot leefbaarheid en veiligheidsproblematiek en incidenten rondom bedrijvigheid en veiligheid (21% van het totaal). Dit is verklaarbaar vanwege het hoge percentage ondernemers en activiteiten (winkelend publiek, toerisme horeca e.a.). In Venlo-centrum wordt dan ook het specifiek hoog gescoord op overlast van 5
Doel betrof de overlast van (straat) prostitutie te verminderen, het reguleren van seksinrichtingen en het verbeteren van het welzijn van prostituees (zoals het aanpakken van mensenhandel, uitbuiting van minderjarigen en onvrijwillige prostitutie). Deze aanpak bestaat uit het verkleinen van lokale en regionale verschillen, het verkrijgen van meer zicht en grip op de seksbranche door alle vormen van prostitutie onder een vorm van regulering te brengen, en het vergemakkelijken van toezicht en handhaving.
Terugblik UVP 2012
7
zwervers, overige sociale overlast, winkeldiefstal en horeca in verhouding tot andere gebieden. Opvallend is het hoogste aandeel van drugsoverlast in Venlo-Zuid ten opzichte van de andere gebieden (21%) in 2012. Een verklaring hiervoor zou onder andere kunnen zijn dat in VenloZuid twee coffeeshops gevestigd zijn. Blerick Centrum scoort met name hoog op het gebied van jeugdoverlast (16%) gevolgd door Tegelen met 12% en Venlo-Zuid en Venlo Centrum (beiden 11 %). In Tegelen is er overigens sprake van een afname van het aandeel meer dan een kwart (zie ook jeugdaanpak).
2.2
Veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en Veiligheid
Het veiligheidsveld bedrijvigheid en veiligheid heeft te maken met de sociale veiligheid rond bedrijvigheid zoals winkelcentra en bedrijventerreinen. Maar ook valt te denken aan de veiligheid rond uitgaan, toerisme en grootschalige evenementen. Maatregelen hiervoor hebben een gemengd publiekprivaat karakter.
De gemeente Venlo levert een bijdrage in de aanpak van veiligheid en bedrijvigheid. Denk hierbij aan activiteiten zoals veiligheid bij evenementen, voetbalwedstrijden, maar ook het stimuleren van de samenwerking tussen bedrijven/ ondernemers, politie en gemeente in de binnenstad (winkels en horeca) en bedrijventerreinen. Over het algemeen geldt dat de samenwerking goed verloopt. Het aantal incidenten in dit veiligheidsveld is vergelijkbaar met 2011. In 2012 heeft een aantal wijzigingen plaatsgevonden: 1. Herstructurering veiligheid in de binnenstad: door het beëindigen van de subsidie ten behoeve van de winkelstraatmanager door het ministerie en hiermee het wegvallen van deze functionaris is gekozen voor een gecombineerd overleg. In dit zgn. breed binnenstad overleg worden praktische zaken afgestemd op het gebied van bedrijvigheid en veiligheid. Regie ligt bij de afdeling economische zaken van de gemeente.. De activiteit “ Keurmerk Veilig Ondernemen Binnenstad” is eind 2012 opgenomen in dit overleg. Doel is om op basis hiervan integraliteit te bevorderen. 2. In 2012 is een evenementenkalender vastgesteld met als doel om grootschalige evenementen meer te spreiden om veiligheid (met name de inzet van hulpdiensten en politie) beter te kunnen garanderen. De ervaringen met deze evenementenkalender is positief. Het “ Keurmerk Veilig Ondernemen, Winkelgebied binnenstad” en het “ Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan” zijn ook in 2012 onvoldoende van de grond gekomen. Zoals onder 1 aangegeven is het “ Keurmerk Veilig Ondernemen Winkelgebied binnenstad” in een andere structuur gegoten. De partners in de binnenstad weten elkaar echter ook in 2012 te vinden. Met betrekking tot het “ Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan” blijft de samenwerking een aandachtspunt. Politiegegevens laten een dalende trend te zien met betrekking tot geregistreerde overlast door horeca in heel Venlo. Bij de activiteit ” Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen” (Tradeport en Noorderpoort) wordt gebruik gemaakt van een maatregelentabel om knelpunten in veiligheid en een aanpak vast te stellen. In 2012 zijn onder meer acties uitgezet omtrent straatverlichting en het treffen van verschillende vormen van beveiligingsmaatregelen. Onderwerpen die voortdurend aandacht vragen voor beide bedrijventerreinen zijn: parkeerproblematiek vrachtwagens, inbraak en zwerfafval. Middelen zoals (straat)verlichting
8
Terugblik UVP 2012
en de inzet van cameratoezicht is in dit verlengde een aandachtspunt om de veiligheid te verhogen.
2.3
Veiligheidsveld 3: Jeugd en Veiligheid
Het veiligheidsveld Jeugd en veiligheid bevat de veiligheidsproblemen die specifiek met jeugd te maken hebben. Het gaat daarbij zowel om 12-minners als om oudere jeugd (tot en met 23 jaar). Momenteel wonen er in de gemeente Venlo ruim 25.000 jongeren tussen de 0 en 24 jaar. Jongeren vormen een kwetsbare groep; ze lopen niet alleen een groter risico dan anderen om als verdachte in de criminaliteit statistieken terecht te komen, maar ook om zelf slachtoffer te worden. Naast het feit dat jongeren de gemeente een sprankelend en dynamisch karakter geven, is een keerzijde dat een (klein) deel van de jongeren voor overlast zorgt en zodoende een stempel drukt op het (on)veiligheidsgevoel van inwoners. De gemeente Venlo kent geen criminele jeugdgroepen.
D e g e m e e n
te investeert in verschillende activiteiten met betrekking tot jeugd. Het Veiligheidsbeleid richt zich op overlastgevende jeugd, criminele jeugd, veiligheid in en rond scholen en drugs- en alcoholgebruik onder jongeren. Vanaf 2015 zullen alle verantwoordelijkheden op het gebied van jeugdzorg (brede terrein zorg voor de jeugd van Rijk, provincie en zorgkantoor/zorgverzekeraar) volledig worden gedecentraliseerd naar gemeenten. De belangrijkste consequentie is dat de verantwoordelijkheid voor een adequate uitvoering volledig bij de gemeente komt te liggen waarbij een grote mate van beleidsvrijheid aan de gemeente wordt gelaten om de uitvoering, inclusief de hieraan verbonden bezuiniging, te realiseren. Ook in 2012 is gewerkt aan de voorbereidingen op deze decentralisatie (ambtelijk opdrachtgever is afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling). De afdeling Veiligheid en Handhaving is hierbij betrokken. Immers, het veiligheidsbeleid richt zich (onder meer) op de doelgroepen waar deze decentralisaties betrekking op hebben. Politiecijfers laten zien dat de categorie jonge verdachten (12-24) over het algemeen gelijk blijft. Delicten waar deze groep “ hoog” op scoort blijven gelijk ten opzichte van de voorgaande jaren. Een opvallende toename in het aantal verdachten is te zien in de groep 18-24 jaar met betrekking tot drugshandel. Het aandeel verdachten is meer dan verdubbeld. Dit kan mogelijk veroorzaakt worden door extra aandacht tengevolge van extra politiecapaciteit in het kader van de invoering van de coffeeshopclub. Een stijging van het aantal verdachten is tevens geregistreerd op het gebied van vermogensdelicten, vernieling en inbraak. Het betreft echter relatief kleine aantallen. Een dalende trend is te zien in het aantal verdachten op het gebied van winkeldiefstallen, openlijke geweldpleging en het aantal geregistreerde incidenten jeugdoverlast. Cijfers 2012 Openbaar Ministerie in verband met strafrechtzaken: Dagvaarding 68 OM-strafbeschikking 7 Sepot 16 Transactie 76 Overige 40 In het Veiligheidshuis zijn in 2012 39 plannen van aanpak gemaakt voor minderjarige veel- en meerplegers. In 2012 zijn 381 meldingen binnengekomen in het Veiligheidshuis over minderjarigen. Het Veiligheidshuis is in 2012 (op uitnodiging van de Raad voor de Kinderbescherming) betrokken bij de terugkeer van minderjarige gedetineerden.
Terugblik UVP 2012
9
Aandachtspunt in de aanpak van criminele jongeren in het Veiligheidshuis is de samenwerking met gemeenten en lokale partners, capaciteit en monitoring (registratie). Preventieve activiteiten zoals alcohol- en drugspreventie hebben geleid tot meer aandacht onder jongeren bij dit thema. De activiteit Veiligheid in en om scholen vraagt meer aandacht. Het eerder ondertekende convenant lijkt te abstract en leeft onvoldoende bij partners. Over deze activiteiten zijn verder geen gegevens beschikbaar.
2.3.1
Prioriteiten
2.3.2
Aanpak Jeugdoverlast
De regisseur jeugdoverlast en straatcoaches (samen vormen zij de activiteit “ aanpak jeugdoverlast” ) richten zich op het voorkomen, verminderen en bestrijden van overlast door jongeren in de leeftijd van 12 tot 23 jaar. Beleid: 1. Aansluiting gezocht bij landelijke actieprogramma “ aanpak problematische jeugdgroepen” 2. Intensivering shortlistmethodiek van Bureau Beke 3. Intensivering methodiek groepen Pellen Uitvoering 1. Aanwijzen van twee hotspots (Blerick en Tegelen) waar de overlast het grootst is 2. Per hotspot instellen van een kerngroep van professionals om overlast kordaat aan te pakken 3. Intensiveren van de contacten met ketenpartners (politie en jongerenwerk) door dagelijks straatinformatie met elkaar uit te wisselen 4. Uitbreiding ketenpartners met de stichting Noemidia die de Marokkaanse gemeenschap vertegenwoordigt 5. Intensivering van het gebruik van social media door het openen van een facebookpagina en de aanschaf van smartphones waarmee door de straatcoaches getwitterd wordt. 6. Het inzetten van de regeling voor gebiedsontzegging bij ernstige overlast door hangjongeren in het Vastenavondkamp. 7. Het verplaatsen van een JOP(Jongeren Ontmoetings Plek) op het Krajicek-court in Blerick 8. Het ondersteunen bij de oprichting en het begeleiden van het project “ buurtvaders” in Tegelen De resultaten zijn positief: Het aantal incidenten overlast jeugd is in geheel Venlo in 2010 met ruim 6 % gedaald t.o.v. 2010 en in 2012 met bijna 16 % gedaald t.o.v. 2011 Specifiek voor Venlo Zuid is (na gelijkblijvende overlast in 2011 t.o.v. 2010) als gevolg van forse gezamenlijke interventie in 2012 het aantal incidenten overlast jeugd met 56 % gedaald t.o.v. 2011. In Tegelen is (na gelijkblijvende overlast in 2011 t.o.v. 2010) als gevolg van de intensieve samenwerking het aantal incidenten overlast jeugd met ruim 32 % gedaald t.o.v. 2011. Het aantal klachten/ overlastmeldingen jeugd bij de politie is gedaald Er is, mede door de aanwezigheid van de straatcoaches een goed beeld verkregen van het totaal aantal overlastplekken. Het aantal overlastplekken bedraagt voor groot Venlo momenteel 58; De straatcoaches zijn aangenomen in vaste dienst waardoor meer continuïteit in de wijze van aanpak is geborgd
10
Terugblik UVP 2012
De grote overlast in De Sloot en Minister van Hallstraat in Venlo Zuid is in 2012 nagenoeg geheel beëindigd. In tegenstelling tot de verwachting heeft dit niet geleid tot een toename van overlast op andere plaatsen in Venlo. Hieruit kan de conclusie getrokken worden dat de aanpak zich niet heeft beperkt tot symptoombestrijding maar ook in de oorzaak is aangepakt. Door verplaatsing van de JOP ter plaatse van het Krajicek-court en de Scottstraat in Blerick is de jongerenoverlast aanzienlijk teruggebracht tot tevredenheid van de omwonenden De overlast in Tegelen is teruggebracht als gevolg van een succesvolle samenwerking met de Marokkaanse gemeenschap en het buurtvaderproject Aandachtspunten 1. Het aantal straatcoaches (twee) is te gering waardoor keuzes gemaakt moeten worden en sommige stadsdelen met minder overlast niet of beperkt aangepakt kunnen worden 2. De samenwerking met de jongerenwerkers van Wel.kom verloopt in sommige stadsdelen minder succesvol. Dit heeft o.a. te maken met de vertraagde invoering van een meer hedendaagse stijl van het jongerenwerk en de mogelijkheden bij Wel.kom om in wijken waar dat noodzakelijk is, sneller over te kunnen stappen van preventie naar repressie als het gaat om jeugdoverlast. 3. Aanleveren van alle dagelijkse overlastmeldingen door de politie bij de regisseur jeugdoverlast verloopt niet soepel 4. Vanuit de meldkamer worden nog steeds niet alle overlastmeldingen doorgezet naar de in dienst zijnde straatcoaches waardoor niet altijd adequaat kan worden gereageerd. 5. De wijziging in het coffeeshopbeleid in 2012 heeft tot gevolg dat er een toename is van jongeren in Venlo Zuid nabij de coffeeshops ((georganiseerd) wiet dealen). 6. Het verminderen van overlast jeugd in Vastenavondkamp blijft aandacht nodig hebben.
Terugblik UVP 2012
11
2.4
Veiligheidsveld 4: Integriteit en Veiligheid
Het veiligheidsveld Integriteit en veiligheid bundelt de bedreigingen rond radicalisering en terrorisme, georganiseerde criminaliteit en non-integer bestuurlijk handelen. Deze bedreigingen kunnen de grondvesten van de maatschappij aantasten, ze bedreigen de integriteit van onze samenleving. Momenteel zijn er geen signalen dat er in Venlo sprake is van polarisatie en radicalisering. Verder is er geen re ële reden om aan te nemen dat er in Venlo een verhoogde terroristische dreiging is. Integriteit en veiligheid richt zich in Venlo dan ook met name op de bestuurlijke aanpak van georganiseerde misdaad.
Voor dit veiligheidsveld geldt dat alle activiteiten geprioriteerd zijn door de gemeenteraad. Het CSO (Convenant Samenwerkende Overheden) is in 2012 opgenomen in het RIEC.
2.4.1
Prioriteiten
2.4.2
RIEC (regionaal informatie en expertise centrum)
Doel van het RIEC is het (op regionaal niveau) geven van invulling aan een geïntegreerde aanpak van georganiseerde misdaad en voorkomen van facilitering van criminelen door de overheid. Hierbij is bijzondere aandacht voor mensenhandel en – smokkel, georganiseerde hennepteelt, misbruik/fraude in de vastgoedsector, witwassen, patseraanpak/afpakken, milieucriminaliteit en de Wet BIBOB. In het RIEC wordt over casussen informatie en expertise uitgewisseld in overlegstructuren en werkgroepen waar vervolgens een aanpak op wordt gezet. Hierbij wordt gebruik gemaakt van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en/of fiscaalrechtelijke maatregelen. De regionale werkgroepen bevinden zich nog grotendeels in de opstartfase, waardoor concrete resultaten nog ontbreken of niet voorhanden zijn. Wel wordt het uitwisselen van ervaringen, kennis en informatie tussen de verschillende gemeenten als zinvol ervaren. In het kader van integrale aanpak hennepteelt zijn in 2012 onder regie van de Belastingdienst alle growshops in de provincie Limburg bezocht en onderzocht. In het kader van de aanpak Mensenhandel controleert de vreemdelingenpolitie regelmatig de vergunde seks-inrichtingen. Samenwerking met en binnen RIEC dient verder te worden afgestemd met binnen de gemeente Venlo reeds bestaande bestuurlijke aanpak en bijbehorende overlegstructuren.
2.4.3
BIBOB (Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur)
De wet BIBOB is een instrument dat gebruikt wordt voor “ het tegengaan van de aantasting van de leefbaarheid en veiligheid in de stad, van de aantasting van de rechtsorde en de bestuurlijke slagkracht, van de verloedering door de aanwezigheid van criminaliteit en het verminderen van de subjectieve gevoelens van onveiligheid, zulks door middel van het voorkomen van facilitering van criminelen door de overheid.” Elke vergunningaanvraag voor een horecabedrijf, grow-, head- en smartshop, speelautomatenhal, seksinrichting en escortbedrijf wordt getoetst, eerst intern - in samenwerking met de politie - en zo nodig en/of wenselijk ook middels het Landelijk Bureau Bibob (hierna LBB). Achtergrond van aanvragers, eventuele leidinggevenden en relatie met eventuele financiers wordt onderzocht. Het LBB heeft specifieke expertise en toegang tot voor de gemeente - gesloten bronnen van politie, OM en belastingdienst en wordt
12
Terugblik UVP 2012
geraadpleegd als de complexiteit van de zaak dit vraagt en/of de door de aanvrager verstrekte informatie de voorliggende vragen onvoldoende beantwoorden. Resultaten 2012: Aantal onderzochte vergunningaanvragen: 114, waarvan 103 lichte toets (formulier) en 11 zware (aanvullend onderzoek op formulier), Er is geen gebruik gemaakt van het landelijk Bureau BIBOB (advies); Geen aanvraag is geweigerd; Er zijn geen vergunningen ingetrokken; Naar aanleiding van 11 uitgebreide toetsen is 1 vergunning onder voorwaarden verleend, zijn 2 aanvragen buiten behandeling gesteld (= niet verleend) en is 1 verzoek door de aanvrager zelf ingetrokken. Er is aandacht voor de samenwerking met het RIEC en de lokale bestuurlijke aanpak.
Terugblik UVP 2012
13
3
Conclusie en aanbeveling terugblik 2012
Deze rapportage laat een voortgang zien van de activiteiten die in 2012 zijn uitgevoerd volgens het uitvoeringsplan integrale veiligheid 2011-2012. De aanpak van deze activiteiten is veelal continu aan ontwikkelingen en verbeteringen onderhevig Opvallend is de succesvolle aanpak met betrekking tot jeugdoverlast. Er is een daling te zien (zowel in de cijfers van de integrale aanpak als in politiecijfers) van het aantal incidenten jeugdoverlast. Integrale samenwerking en duidelijke afspraken liggen hier onder meer aan ten grondslag. Dit geldt ook voor de aanpak overlastgevende zwervers. Daarnaast is, deels naar verwachting, sprake van een toename in het aantal geregistreerde incidenten drugsoverlast als gevolg van de invoering van de Coffeeshopclub. Met de extra inzet van de politie op deze activiteit is de situatie redelijk controleerbaar en beheersbaar. Wanneer deze capaciteit teruggebracht wordt tot de oude situatie dient deze nauwlettend gevolgd te worden. Een stijging van het aantal woninginbraken is in lijn met de landelijke trend en behoudt aandacht. Er is een lichte daling van het aantal overvallen, echter geldt dit niet voor het aantal incidenten “ zakkenrollerij” / tassenrollerij” . Resultaten over nieuwe activiteiten (zoals het RIEC en het breed binnenstad overleg) kunnen niet worden gegeven. Daarnaast zijn er geen gegevens beschikbaar over veiligheidsbeleving. Deels omdat de Veiligheidsmonitor tweejaarlijks wordt gehouden en deels omdat deze vragen niet opgenomen zijn in de jaarlijks stadspeiling. Met het raadsbesluit om deelname aan de Veiligheidsmonitor te stoppen zal in de toekomst worden bekeken of dit vraagstuk opgenomen kan worden in de stadspeiling. In relatie tot de aanbevelingen in 2011 is een aantal verbeteringen doorgevoerd. Zo is veiligheid opgenomen in het STRAK/ de wijkaanpak bij de prioritering voor aandachtswijken. Daarnaast is de succesvolle aanpak van overlast jeugd doorgezet bij andere hotspots. Tevens is in 2012 de gemeentelijke afdeling Economische Zaken betrokken bij bedrijvigheid en veiligheid in het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen Winkelgebied (nu “ breed binnenstad overleg” ). Algemene aanbeveling betreft het meer SMART maken van het uitvoeringsplan ten behoeve van de integraliteit van het veiligheidsbeleid. Hieronder valt onder meer de aansluiting op andere ontwikkelingen binnen de gemeente (o.a. sociale structuurvisie en decentralisatie), bewust gebruik maken van communicatiemiddelen en monitoring (synchronisatie van informatie) en coördinatie. Deze aanbevelingen worden opgenomen in het uitvoeringsplan 2013-2014. Ook zal het veiligheidsveld Fysieke Veiligheid worden toegevoegd (conform raadsbesluit RV 53). Hiermee wordt onder andere invulling gegeven aan de vraag van de gemeenteraad om meer handvatten te krijgen op het gebied van openbare orde en veiligheid en kan er meer en beter door de raad in een vroeg stadium gestuurd worden .
14
Terugblik UVP 2012
Terugblik UVP 2012
15
4
Bijlage terugblik per activiteit
zie document “ bijlage 1 terugblik 2012 - uitvoeringsplan integrale veiligheid 2011-2012” Veiligheidsveld Veilige leef- en woonomgeving
Veiligheidsthema Sociale kwaliteit
Fysieke kwaliteit Objectieve veiligheid/ veelvoorkomende criminalit eit Subject ieve veiligheid/ veiligheidsgevoel
Bedr ijvigheid en Veiligheid
Veilig winkelgebied Veilige bedr ijventerreinen Veilig uit gaan
Activiteit Dr ugsbeleid (hektor )/ coffeeshopbeleid Aanpak i llegal e hennepteelt in panden Aanpak overlast ( str aat)prosi tutie en seksinrinri chti ngen Overlastpanden Nazorg (ex-)gedetineer den Aanpak overlastgevende adres- en thui sl ozen Handhaven en toezicht i n de openbar e r uimte Onderhoud en beheer openbar e ruimte Aanpak Geweld in afhankel ijkheidsrelaties Aanpak volwassen veelpleger s Aanpak Overvallen Aanpak W oninginbraak Veili gheidsconvenant stations Cameratoezicht Specifieke projecten op wij kniveau Maatschappelijke Onrust en Pilot Bestuurlijke Inform atievoorziening Justitiabelen Breed Binnenstad Overleg (voorheen Keurmerk Veilig Ondernemen Bi nnenstad) Keurmerk veilig ondernem en ( bedrij venterr ei nen)
Kwalitei tsm eter vei lig uitgang ( KVU) Veili ge evenementen Coördinatie ri si cowedstrijden Jeugd en VeiligheidJeugd en Veiligheid Aanpak cri minele jeugd Alcohol en drugs- pr eventie onder jongeren Veili gheid in en om schol en Aanpak j eugdover last Integriteit en Integrit eit en Veiligheid Regionaal Informatie en Expertise Centr um (RIEC) Veiligheid Wet BIBOB
16
Terugblik UVP 2012
