Wiskundigen en de job van hun leven
Ik ben verantwoordelijk voor de wetenschappelijke exploitatie van de instrumenten aan boord van PROBA2, een micro-satelliet die hoofdzakelijk in België werd ontworpen en gebouwd en in
Anik De Groof 2
november 2009 werd gelanceerd. De satelliet heeft twee wetenschappelijke instrumenten aan boord die hij voortdurend op de zon richt. SWAP is een EUV telescoop die elke 2 minuten een beeld neemt van de zonnecorona. Dat levert spectaculaire beelden op van coronale lussen, zonnevlammen en uitbarstingen. LYRA is een radiometer die de zon waarneemt als een ster: de straling van de volledige zon wordt gemeten, in 4 golflengten. Als ‘Liaison scientist’ ben ik de link tussen de wetenschappers die de instrumenten ontworpen, de ingenieurs van het grondstation, de IT-mensen, en zonnefysici die de data bestuderen. Mijn standplaats is op de Koninklijke Sterrenwacht van België in Ukkel. Binnenkort begin ik te werken als liaison scientist voor een nieuwe ESA missie die in 2017 zal worden gelanceerd: ‘Solar Orbiter’, dan verhuis ik met mijn gezin naar het European Space Astronomy Centre in Madrid. Via Erasmus ben ik tijdens mijn studies naar Schotland gegaan,
doctor in de wetenschappen, wiskunde
Wiskunde
2002 • liaison scientist • European Space Agency
waar ik voor het eerst in contact kwam met zonnefysica. Mijn doctoraat aan het Centrum voor Plasma Astrofysica van de KU Leuven was gebaseerd op theoretische modellen van de corona. Als postdoctoraal medewerker breidde ik mijn onderzoek uit naar beelden van EUV telescopen, in samenwerking met de sterrenwacht, en zo kwam ik in aanraking met de calibratie van het instrument SWAP.
“
De SWAP telescoop levert spectaculaire beelden op van coronale lussen, zonnevlammen en uitbarstingen.
”
Gerda Somers
”
Ik ben lerares wiskunde in de derde graad van het ASO. Mijn taak zie ik niet enkel als het aanbrengen van vakinhoud, maar ook het aanleren van een manier van denken. Dat is niet alleen belangrijk voor gemotiveerde leerlingen die voor veel uren wiskunde per week kiezen maar ook voor de anderen. De probleemoplossende vaardigheden die jongeren in de wiskundeles aanleren, komen overal goed van pas. Ik vind het een uitdaging om de nieuwsgierigheid van jongeren te prikkelen. Zo ben ik steeds op zoek naar nieuwe werkvormen, leuke opdrachten, hedendaagse onderwerpen of toepassingen. Ook andere taken in het schoolgebeuren komen daar nog bij: nieuwe ICT in de wiskunde stimuleren, nieuwe notities uitschrijven, leerlingen begeleiden bij studieuitstappen of stagiaires ondersteunen bij het aanleren van hun job. De grote uitdaging bij het lesgeven is het omgaan met jongeren, ieder jaar opnieuw. Boeiend is ook het uiteenzetten van een wiskundige redenering en het zoeken naar een manier om de leerstof over te brengen aangepast aan de interesse van elke leerling. Door een job in het onderwijs kon ik ook opteren voor deeltijds werken. Zo had ik meer tijd voor mijn gezin, wat ik zeer belangrijk vind. Mijn opleiding wiskunde aan de KU Leuven geeft me een ruime achtergrond en kennis. Zo weet je waar het verhaal naartoe gaat, zelfs al gebruik je al die kennis niet. Enthousiasme voor het vak, dat heb ik ook in mijn opleiding mogen ervaren en dat wil ik graag doorgeven. Maar zoals overal moet je je ook als leraar voortdurend bijscholen om te kunnen inspelen op nieuwe toepassingen.
licentiaat in de wiskunde
Wiskunde
“
Mijn taak zie ik niet enkel als het aanbrengen van vakinhoud, maar ook het aanleren van een manier van denken.
1981 • lerares wiskunde • Heilig Hartinstituut Heverlee
3
KBC Asset Management is een dochtervennootschap van de KBC Groep, die als voornaamste doelstelling heeft vermogens van fondsen, particulieren en instituten te beheren. Binnen dat bedrijf heb ik een uitgebreid en divers parcours doorlopen. Nu ben ik chief risk officer, wat impliceert dat ik verantwoordelijk ben binnen de directie voor de controleprocessen gelinkt aan de marktrisico’s, operationele en reputationele risico’s.
“
Nu ben ik chief risk officer, wat impliceert dat ik verantwoordelijk ben binnen de directie voor de controleprocessen gelinkt aan de marktrisico’s, operationele en reputationele risico’s.
4
”
licentiaat in de wiskunde 1994 bacchalaureaat bedrijfseconomie 1995 • chief risk officer en
Mijn wiskundige opleiding heeft me twee specifieke zaken bijgebracht die van onschatbare waarde blijken in de uitoefening van mijn huidige functie. Vooreerst is er de aanzienlijke wiskundige
gedelegeerd bestuurder
toolkit die nodig is om een goed begrip te krijgen van de inherente complexiteit van financiële producten en dienstverlening. Bijkomend is er het gescherpte vermogen om analytisch te redeneren, om operationele processen in hun logische stappen te ontbinden en de ervaring met trial-and-error onderzoeken in de praktijk te brengen. Gecombineerd met een portie gezond boerenverstand is dit een mooie combinatie om een veelheid van taken binnen de financiële sector te kunnen aanpakken.
KBC Asset Management NV
•
Wiskunde
Jürgen Verschaeve
Katrien Uytterhoeven
doctor in de wetenschappen, wiskunde
Wiskunde
2004 • postdoctoraal wetenschapper • Instituto de Astrofísica de Canarias
Op dit ogenblik ben ik als postdoctoraal wetenschapper aangesteld aan het Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC, “Instituut voor Astrofysica van de Canarische Eilanden”) op Tenerife, Spanje, met een contract van 2,5 jaar. Mijn functie bestaat voor honderd procent uit wetenschappelijk onderzoek in de sterrenkunde, waarbij ik vooral observationeel gericht ben. Zo ben ik onder andere de locale projectwetenschapper van het nieuwe telescoopproject “SONG”, en werk ik aan data van de satellietmissies Kepler en CoRoT. Ik heb aan de KU Leuven een kandidaatsdiploma en een licentie in de wiskunde (optie sterrenkunde) behaald, gevolgd door een doctoraat in de wetenschappen - wiskunde. Daarnaast heb ik ook een diploma voor geaggregeerde in het secundair onderwijs. Mijn huidige onderzoek bouwt nog steeds verder op de theoretische wiskundige en fysische basis die ik tijdens mijn studies heb gekregen, en het is de voortzetting van het wetenschappelijke onderzoek dat ik heb uitgevoerd voor mijn licentiaatsthesis en mijn doctoraat. Die vooropleiding was essentieel om mijn huidige onderzoek uit te oefenen.
“
Mijn functie bestaat voor honderd procent uit wetenschappelijk onderzoek in de sterrenkunde, waarbij ik vooral observationeel gericht ben.
”
5
Ik werk momenteel als postdoctoraal onderzoeker. Toen ik hier vorig jaar begon te werken, draaide mijn onderzoek rond kanker. We gebruikten statistiek om te zien welke genen een rol spelen in de verschillende stadia van colorectale kanker. Mijn huidige projecten zijn gecentreerd rond wat er gebeurt in de lever. We onderzoeken hoe hepatitis C, een endemische aandoening in de gevangenissen van New South Wales, evolueert in deze populatie (we maken bij wijze van spreken een stamboom voor de ziekte), zowel op niveau van een groep mensen als per patiënt. Hiervoor gebruiken we wiskundige modellen.
Lies Boelen 6
licentiaat in de wiskunde
Wiskunde
2006 • postdoctoraal onderzoeker • University of New South Wales
Als wiskundige tussen biologen, biofysici en artsen ben ik hier een beetje de vreemde eend in de bijt. Toch denk ik dat wiskundigen, fysici en computerwetenschappers broodnodig zijn en zullen blijven in medisch onderzoek. Nieuwe technieken om snel volledige genomen te sequencen vragen enerzijds om een meer complexe pre-processing van de data en anderzijds is er natuurlijk nood aan onderzoekers die de massa’s data die dagelijks gegenereerd worden, kunnen analyseren. Bovendien kan wiskundige modellering ons inzicht verschaffen in het waarom van bepaalde fenomenen. Zo beperken we ons niet enkel tot het vaststellen van feiten, maar quantizeren we ze ook. De opleiding wiskunde heeft ervoor gezorgd dat ik snel kan inzien hoe ik de biologie kan vertalen naar programma’s en modellen, en hoe ik data kan manipuleren om tot resultaten te komen.
“
We gebruikten statistiek om te zien welke genen een rol spelen in de verschillende stadia van colorectale kanker.
”
Philippe Jacobs
”
in het kader van Europese regelgeving.
Sinds 1999 werk ik bij de Afdeling Waarde- en Risicobeheer van de KBC Groep. Sinds 2012 ben ik actief in de Risk Model Development afdeling. Op deze afdeling worden modellen ontwikkeld om de risico’s te meten van diverse portefeuilles binnen de KBC Groep. Denk bijvoorbeeld aan de portefeuille van kredieten aan particulieren of bedrijven, aan de verzekeringsportefeuille of aan de posities in beleggingsfondsen. Zelf leid ik een project om een intern risicomodel te bouwen voor de zogenaamde niet-leven verzekeringsportefeuille in het kader van Europese regelgeving. Om zulke modellen te ontwikkelen heb je een sterk wiskundige achtergrond nodig, bijvoorbeeld om stochastische processen te begrijpen en simuleren of om modelparameters te calibreren. Voorheen heb ik vele jaren gewerkt op de afdeling Model Validation en zo een brede kennis opgedaan van verschillende modellen, waarvan ik nu ook de vruchten pluk bij het ontwikkelen van nieuwe modellen. In deze job kan ik mij als wiskundige volledig uitleven en tegelijk een relevante bijdrage leveren aan het risicobeheer binnen KBC. Bovendien is het boeiend om te werken binnen een internationaal team van kwantitatieve mensen en te communiceren met zowel de modelgebruikers als met het hogere management. Mijn opleiding is uitermate geschikt voor deze job. Niet zozeer de specifieke leerstof, maar de aangeleerde vaardigheden van onderzoek en analyse zijn van belang. Deze zijn namelijk achteraf ‘on the job’ niet meer aan te leren, in tegenstelling tot bijvoorbeeld praktische kennis van producten.
doctor in de wetenschappen,
Wiskunde
“
Ik leid een project om een intern risicomodel te bouwen voor de zogenaamde niet-leven verzekeringsportefeuille
wiskunde 1998 • adviseur methodologie • KBC Groep
7
Associatie KU Leuven coördineren. De Associatie KU Leuven is een samenwerkingsverband tussen de KU Leuven en 11 hogescholen in Vlaanderen, dat een kleine 100.000 studenten en een 16.000 personeelsleden samenbrengt. De KU Leuven en de hogescholen werken samen om de kwaliteit van hun opleidingen en onderzoek te verbeteren. De opdrachten van de associatie zijn: de realisatie van dwarsverbanden en overstapmogelijkheden tussen professionele en academische opleidingen, de coördinatie van onderzoek met het oog op de innovatieketen, logistieke coördinatie en de voorbereiding van een geïntegreerde hogeronderwijsruimte.
“
8
In mijn huidige functie komen vooral de meer generieke elementen van mijn opleiding van pas.
”
In mijn huidige functie komen vooral de meer generieke elementen van mijn opleiding van pas: analytisch redeneervermogen, probleemstellingen en strategieën kritisch evalueren en verwerken, bronnen kunnen raadplegen, conclusies kunnen trekken en beargumenteren, presenteren … Verder komen de didactische technieken uit de lerarenopleiding en het netwerk dat ik tijdens de doctoraatsopleiding en latere buitenlandse postdocervaring heb opgebouwd goed van pas.
An Descheemaeker
doctor in de wetenschappen, wiskunde 2000 • directeur • Vzw Associatie KU Leuven
Wiskunde
Als directeur van de Associatie KU Leuven geef ik leiding aan een team van een tiental medewerkers, die de activiteiten van de
Ik werk aan een doctoraat als aspirant van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek. Ik ben verbonden aan de Afdeling Algebra van het Departement Wiskunde van de KU Leuven en ook aan het Departement Wiskunde van Université Paris-Sud XI.
Arne Smeets
master in de wiskunde
Wiskunde
2010 • doctoraatsstudent • FWO / KU Leuven / Université Paris-Sud 11
Mijn hoofdopdracht is onderzoek doen. Ik werk in de zuivere wiskunde: ik gebruik technieken uit de algebraïsche meetkunde om problemen uit de getaltheorie (over natuurlijke getallen, priemgetallen en vooral diophantische vergelijkingen) te bestuderen. Maar het leven van een doctoraatsstudent is veel meer dan dat: ik geef oefenzittingen voor verschillende vakken uit de bachelor en master wiskunde, ik woon seminaries en conferenties bij, ik ben ombudsman van de master wiskunde, en bij wijze van “hobby” zit ik in de jury van de Vlaamse Wiskunde Olympiade. Ik breng een deel van mijn tijd door in Parijs (waar de copromotor van mijn doctoraat werkt) en dit jaar bracht de wiskunde me ook al op interessante plaatsen als Londen, Bristol, München, Rennes, Lyon, Zürich en... Peking!
“
Ik gebruik technieken uit de algebraïsche meetkunde om problemen uit de getaltheorie te bestuderen.
”
9
Ik heb een jaar les gegeven in het secundair onderwijs en daarna heb ik vier jaar als monitor wiskunde op het Monitoraat van de Faculteit Wetenschappen gewerkt. Nu ben ik verbonden aan de Afdeling Algebra van het Departement Wiskunde als assistent en doctoraatsstudent (onderzoeksgebied: algebraïsche meetkunde).
Bart Bories 10
licentiaat in de wiskunde
Wiskunde
2002 • assistent en doctoraatsstudent • KU Leuven
Als assistent ben ik lid van een didactisch team en begeleid ik oefenzittingen voor de vakken bewijzen en redeneren en lineaire algebra. Een deel van mijn tijd gaat ook naar surveilleren en verbeteren van taken en examens. Daarnaast ben ik bezig met onderzoek in algebraïsche meetkunde, meer specifiek in singulariteitentheorie. Het is de bedoeling dat dit onderzoek uitmondt in een doctoraat. Mijn huidige functie ligt volledig in het verlengde van mijn studies, om evidente redenen was mijn vooropleiding dan ook onontbeerlijk.
“
Als assistent ben ik lid van een didactisch team en begeleid ik oefenzittingen voor de vakken bewijzen en redeneren en lineaire algebra.
”
”
Binnen het Directoraat-Generaal Belastingen en Douane-Unie maak ik deel uit van het team dat ‘Kwantitatieve analyse van taxatie’ behandelt. Mijn grootste verantwoordelijkheid is de analyse van data betreffende de inkomsten uit belastingen en sociale premies, volgens de nationale classificaties. We bestuderen de resultaten voor alle EU lidstaten, we vatten dat samen en publiceren onze bevindingen jaarlijks in de vorm van een rapport. Daarnaast ben ik dagelijks bezig met de implementatie en verbetering van kwantitatieve methoden die gebruikt worden voor het oplossen en ondersteunen van beleidskwesties in het domein van belastingen in de Europese Unie. Mijn opleiding wiskunde heeft me vooral geleerd hoe een probleem of vraagstuk (in gelijk welk vakgebied) te analyseren en op te lossen op een zo eenvoudig mogelijke manier. Het doctoraat heeft mij het zelfvertrouwen gegeven om nieuwe complexe problemen aan te pakken en op een zelfstandige manier tot een conclusie te komen die zelfs vaak op hoog niveau bruikbaar zal zijn.
doctor in de wetenschappen, wiskunde
Wiskunde
“
Mijn grootste verantwoordelijkheid is de analyse van data betreffende de inkomsten uit belastingen en sociale premies, volgens de nationale classificaties.
Elisabeth Joossens
2006 • assistant policy officer • Europese Commissie - DG Belastingen en Douane-Unie
11
Naast het dagelijks bestuur van de campus, bestaat mijn opdracht erin om het KU Leuvenbeleid te vertalen en aan te passen aan de lokale situatie van de campus in Kortrijk. Daartoe moeten lokale opportuniteiten gezocht worden en besproken met de collega’s in Leuven, en ook in de regio waar de campus zich beweegt. Zo werken we samen met bedrijven in de omgeving, bijvoorbeeld in het kader van stages, en met naburige universitaire campussen in het buitenland, zoals die van Rijsel.
12
Het bestuur van een overzichtelijke campus als de Kulak is een dankbare opdracht. Er is een goede vertrouwensrelatie met alle betrokkenen, zodat we beleidslijnen kunnen laten groeien uit een consensus. Gewoon al het feit dat alles in één gebouw is gehuisvest, is een voordeel voor het management. Een opleiding wiskunde lijkt misschien geen evidente voorbereiding op een functie in het management van een universiteit. Maar in de opleiding wiskunde leer je bij uitstek precies definiëren en argumenteren en structureel oplossingen bedenken. Wiskundig redeneren kruipt na veel jaren in je genen. Logisch denken geeft mij een kader dat mij dagelijks vooruithelpt.
“
”
Wiskundig redeneren kruipt na veel jaren in je genen.
doctor in de wiskundige statistiek 1984 • vicerector • Kulak
Wiskunde
Jan Beirlant
Bij Materialise werk ik op analyse van medische beelden, met als doel om de functionaliteit van ons software-pakket Mimics uit te breiden en te verbeteren. Concreet hou ik me bezig met algoritmen voor beeldsegmentatie. Een scannerbeeld is een 3D-beeld, eigenlijk een collectie van 2D-foto’s. Als je daaruit een interessante structuur (bijvoorbeeld een bot of een orgaan) wil halen, moet je dus op elke foto die structuur aanduiden. Dat noemt men segmentatie. Mijn taak bestaat erin om dit proces te automatiseren en te versnellen. Daarna kan je dan een 3D-model maken. En zo’n modellen worden bijvoorbeeld gebruikt om operaties voor te bereiden en te plannen.
Jan Schepers
Naast software-ontwikkeling is Materialise vooral bekend van het 3D-printen, met toepassingen in de industrie, medische sector, designwereld ...
“
13
Concreet hou ik me bezig met algoritmen voor beeldsegmentatie.
doctor in de wetenschappen,
Wiskunde
wiskunde 2006 • research engineer • Materialise
”
Tijdens mijn opleiding wiskunde en tijdens mijn doctoraat in zuivere wiskunde heb ik geleerd om problemen te analyseren en te doorgronden om aldus (hopelijk) tot een oplossing te kunnen komen. Die vaardigheid is uiteraard ook zeer nuttig bij het toegepaste onderzoek dat ik nu doe. Verder heb ik ook de nodige technische kennis om recent wetenschappelijk onderzoek te kunnen begrijpen en er kritisch naar te kunnen kijken. Zo moet ik bijvoorbeeld proberen in te schatten welke methodes al of niet veelbelovend zijn en hoe we bepaalde technieken kunnen combineren.
Karl Van Valckenborgh 14
doctor in de wetenschappen 2011
Wiskunde
• beheerder kredietrisicomodellen • KBC BANK NV, Kredietrisico Ondersteuning (LEUbrust - KRO)
Als kredietmodelbeheerder sta ik in voor het beheren en ontwikkelen van kredietrisicomodellen. Het doel is het vastleggen van een risicoprofiel aan de hand van karakteriserende parameters, zowel voor particuliere klanten (in de vorm van bv. woningkredieten) als voor commerciële klanten als bv. KMO’s en op deze manier het risico voor de bank bij problemen in te dekken/te beperken. De ruime wiskundige bagage, opgebouwd tijdens een periode van 10 jaar, laat mij toe om snel inzicht te krijgen in complexe situaties. De modellen waarmee ik werk hebben bovendien een stevige wiskundige basis, zodat mijn achtergrond uiteraard handig van pas komt, ondanks het feit dat ik in se geen statisticus ben.
“
Als kredietmodelbeheerder sta ik in voor het beheren en ontwikkelen van kredietrisicomodellen.
”
Wanneer de regelgeving verandert, zorg ik ervoor dat de programma’s aangepast worden en ik moet ook testen of dat goed gebeurd is.
”
In het Agentschap voor Onderwijsdiensten beheren wij de leerlingendatabanken van alle leerlingen in het Vlaamse basis- en secundair onderwijs. Op basis van deze databanken berekenen wij de werkingstoelagen en omkadering van de scholen en voeren wij de leerplichtcontrole uit. Mijn functie hierin is gevarieerd: opvolgen van regelgeving, coördineren van processen, gegevensbeheer en applicatiebeheer. Vooral voor het applicatiebeheer denk ik dat ik als wiskundige een goede vooropleiding heb. Ik moet ervoor zorgen dat de berekeningsprogramma’s op een juiste manier werken. Wanneer de regelgeving verandert, zorg ik ervoor dat de programma’s aangepast worden en ik moet ook testen of dat goed gebeurd is. Als wiskundige ben ik getraind in abstract denken. Dank zij die training kan ik al bij de beschrijving van de logica op papier beseffen waar het verkeerd kan lopen, en wat de exacte gevolgen zullen zijn bij het maken van bepaalde keuzes. Ik programmeer zelf niet, maar ben wel in staat om zeer nauwkeurig te formuleren wat ik verwacht dat de programmeur zal maken. Op die manier kan ik als wiskundige een brugfunctie uitoefenen tussen de uitvoerende afdeling en de afdeling ICT.
doctor in de wetenschappen, wiskunde
Wiskunde
“
Lise Van Proeyen
2008 • stafmedewerker • Agentschap voor Onderwijsdiensten van de Vlaamse Overheid
15
betalingen, kaarten, kredieten en effectenportefeuilles) en de project & maintenance-aanvragen ervan onder het motto: “doing the right things, doing them right and at the right time”. Anderzijds zijn wij het ankerpunt voor project & maintenance-aanvragen van andere afdelingen van de bank die Operations impacteren, waar we dan een coördinerende en adviserende rol vervullen. Dit gebeurt in het kader van bankwijde processen van “Transversal portfolio management” en “Demand for enhancements”.
“
licentiaat in de wiskunde 1984 aanvullende opleiding informatica, 1986
Mijn loopbaan is via informatica-ontwikkeling en functionele analyse en core-banking-processmanagement gelopen.
16
Marc Bils
”
Mijn loopbaan is via informatica-ontwikkeling en functionele analyse en core-banking-process-management gelopen. De wiskundestudies hebben bijgedragen door de analyse en de logica. De universitaire vorming geeft een brede kijk op dingen en laat toe te synthetiseren. De informaticavorming is een opstap naar een functie als ontwikkelaar. Ik ben bij een kleine bank begonnen als informaticus-analist wat de gelegenheid geeft veel verschillende bancaire processen te leren kennen. Een lange passage bij rekeningtoepassingen (centraal in de bank) heeft voor een verdieping hiervan gezorgd. Ook hier is de universitaire vorming een basis voor het leggen van verbanden tussen systemen en projecten en het toetsen van processen. Een gedegen logicaopleiding is de sleutelsteen van mijn carrière.
• demand & portfolio manager operations • Fortis Bank
Wiskunde
Mijn entiteit beheert enerzijds de portefeuille van projecten van Operations, wat de back-office van de bank is (verantwoordelijk voor de verwerking en het beheer van de klanten, rekeningen,
Ik ben één jaar leraar wiskunde geweest in het Heilig-Hartcollege in Wezembeek-Oppem, en ben daarna bij KBC terecht gekomen. Als applicatiebeheerder ben ik aan de KBC Online for Businessen de Isabel 6-toepassing gekoppeld. De eerste applicatie is een Online Banking Tool ontworpen voor bedrijven; de tweede is een externe (door Isabel ondersteunde) toepassing waar rekeningen van verschillende banken in één toepassing worden beheerd.
Raf Goovaerts
master in de wiskunde
Wiskunde
2010 • applicatiebeheerder • KBC
Ik ben hoofdzakelijk verantwoordelijk voor de coördinatie van het onderzoeken, opvolgen en oplossen van problemen in beide toepassingen. Hiervoor is een goede samenwerking tussen de medewerkers van ICT, Isabel en mijzelf noodzakelijk. In mijn job gebruik ik onderwerpen van mijn opleiding zoals modulo-rekenen, om problemen te onderzoeken en op te lossen. Niet zozeer de letterlijke toepasbare leerstof is het grootste pluspunt, maar wel het kweken van een wetenschappelijke geest waarbij er kritisch wordt nagedacht over problemen, projecten … De probleemoplossende manier van denken die ontwikkeld wordt tijdens de opleiding, heeft een grote invloed op het aanpakken van vragen en problemen. Samenwerking is ten slotte een onontbeerlijk element van eender welke hedendaagse job. Tijdens de opleiding moet je op diverse momenten met één of meerdere personen samenwerken waardoor dit talent zich ten volle ontwikkelt.
“
In mijn job gebruik ik onderwerpen van mijn opleiding zoals modulo-rekenen, om problemen te onderzoeken en op te lossen.
”
17
Als algemeen directeur ben ik verantwoordelijk voor het beleid van de KSB. Samen met de hoofden van de wetenschappelijke diensten en departementen maak ik de strategische keuzes die de oriëntatie van het wetenschappelijk onderzoek bepalen. Daarnaast volg ik de organisatie van de ondersteunende diensten, om de wetenschappelijke activiteiten zo efficiënt mogelijk te ondersteunen. We baseren ons op de wettelijk vastgelegde basisopdrachten van de KSB en houden rekening met de noden van de ‘klanten’: de overheid, de bevolking en de wetenschappelijke wereld.
Ronald Van der Linden 18
doctor in de wetenschappen, wiskunde
Wiskunde
1991 • algemeen directeur • Koninklijke Sterrenwacht van België
De wetenschappelijke activiteiten van de Sterrenwacht zijn zeer divers, naast domeinen waarmee ik goed vertrouwd ben (zoals astrofysica en zonnefysica) omvatten ze ook domeinen die niet echt aansluiten bij mijn vooropleiding. Gelukkig was de opleiding vrij breed, en gericht op leren begrijpen en op kritische analyse. Dat is een grote hulp in mijn huidige functie, omdat het mij de mogelijkheid geeft om het geheel van de wetenschappelijke activiteiten van de KSB te integreren. Naast de wetenschappelijke inhoud is mijn functie sterk gericht op management. Op het eerste gezicht lijkt dat niet iets voor een exacte wetenschapper maar eerder voor een economist. Nochtans wordt ook dit aspect van de functie gedreven door dezelfde wetmatigheden: een getrainde kritische geest die op objectieve basis rationele keuzes maakt. Ook ‘externe’ keuzevakken zoals wetenschapsfilosofie en psychologie hebben nuttig bijgedragen!
“
Samen met de hoofden van de wetenschappelijke diensten en departementen maak ik de strategische keuzes die de oriëntatie van het wetenschappelijk onderzoek bepalen.
”
”
Ik ben makelaar in herverzekeringen. Onze klanten zijn vooral verzekeringsmaatschappijen, maar ook interne (her)verzekeringsmaatschappijen van industriële groepen. Mijn taak bestaat erin om gepaste oplossingen te vinden voor onze Beneluxklanten, die hun kapitaalsvereisten willen optimaliseren en zich willen indekken tegen extreme (schade-)situaties. Ik analyseer en structureer oplossingen, en verzorg de plaatsing van de dekking bij een panel van internationale herverzekeraars. Bij mijn eerste stappen in de herverzekeringsmakelaardij was ik puur technisch actief en maakte ik actuariële analyses. Over de jaren heen is dat geleidelijk verschoven naar een commerciële functie. Dat zet mij er toe aan om de technische analyses zo realistisch mogelijk te maken en het wetenschappelijk optimale te combineren met het plaatsbare (verkoopbare) in de gangbare markt. Mijn technische, statistische kennis gebruik ik dagelijks om de behoeften van de klant te interpreteren en de vertaalslag te maken naar een gepaste oplossing. In een steeds technischer wordende sector is een degelijke bagage echt wel nodig. Tijdens mijn doctoraat heb ik de herverzekeringswereld leren kennen. Herverzekering gaat over grote schaden, een ideaal toepassingsdomein voor het uittesten van statistische technieken in het kader van de ‘extreme waarden’-theorie. De interesse was gewekt en de contacten gelegd.
Petra Vynckier doctor in de wetenschappen, wiskunde 1996
Wiskunde
“
Ik analyseer en structureer oplossingen, en verzorg de plaatsing van de dekking bij een panel van internationale herverzekeraars.
licentiaat in de actuariële wetenschappen 1999 • makelaar • Guy Carpenter & Company S.A.
19
computeromgeving, op basis van de medische beelden van de patiënt. Vervolgens bouwen we op maat gemaakte boor- en zaagmallen door middel van 3D printing om deze virtuele planning perfect naar de operatiekamer over te brengen. Ons Franse dochterbedrijf vervolledigt dit door het printen van op maat gemaakte titaniumimplantaten. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor de medische productie en services voor al onze klinische activiteiten, alles samen goed voor de brainpower van meer dan 160 ingenieurs en wetenschappers verspreid over 4 continenten.
“
20
Met onze producten stellen we chirurgen in staat complexe medische ingrepen pre-operatief te plannen in onze virtuele computeromgeving, op basis van de medische beelden van de patiënt.
”
Ten slotte ben ik lid van het executief comité van Materialise. Mijn job kent veel en heel gevarieerde managementsuitdagingen, maar ik haal de meeste voldoening uit het feit dat we door doorgedreven innovatie erin slagen een wezenlijk verschil te maken in het leven van duizenden patiënten elke maand opnieuw. In mijn opleiding heb ik geleerd om oplossingsgericht te denken, door verbanden te leggen en het probleem vanuit verschillende hoeken te bekijken. Mijn wetenschappelijke achtergrond stelt me ook in staat om inhoudelijk met onze algoritme-onwerpers en softwareontwikkelaars te discussiëren.
Stefaan Motte
licentiaat in de wiskunde 1999 aanvullende opleiding toegepaste informatica 2001 • directeur • Materialise
Wiskunde
Ik sta aan het hoofd van onze cranio-maxillofaciale bedrijfseenheid. Met onze producten stellen we chirurgen in staat complexe medische ingrepen pre-operatief te plannen in onze virtuele
In mijn job bekijk ik wiskundige modellen die gebruikt worden in de kredietwereld van de banktak. Dat zijn bijvoorbeeld modellen om de kredietwaardigheid van klanten in te schatten. Die berekenen een ‘kans op niet-terugbetalen van een lening’ gebaseerd op enkele parameters van de klant. Dat is vergelijkbaar met wat de alom bekende ratingbureaus doen. Deze modellen worden intern ontwikkeld en in mijn dienst onafhankelijk bekeken.
Tim Wouters
Mijn opleiding heeft mij een goede inhoudelijke basis gegeven om de wiskundige modellen te begrijpen. Als zuiver wiskundige moest ik mij wel nog vertrouwd maken met meer gevorderde statistische technieken. Nieuwe technieken aanleren is overigens voor alle collega’s deel van het werk, onafhankelijk van het diploma. Mijn basisopleiding blijkt trouwens zeer nuttig om deze snel op te nemen. Daarnaast is het abstract denkvermogen, aangekweekt tijdens mijn opleiding, onmisbaar voor mijn functie, die er immers voor een groot deel in bestaat te adviseren of de modellen conceptueel (methodologisch) goed in elkaar zitten.
doctor in de wetenschappen,
Wiskunde
wiskunde 2010 • methodoloog risicobeheer • KBC
De financiële achtergrond, noodzakelijk om de werking van de modellen te kunnen plaatsen, heb ik me ook eigen moeten maken. Maar de kennis van wiskundige technieken en het vermogen om abstract te redeneren zijn van primair belang, de financiële achtergrond is eenvoudiger bij te leren. Vandaar dat mijn departement vooral bestaat uit mensen met een diploma in de wiskunde, natuurkunde of ingenieurswetenschappen.
“
Nieuwe technieken aanleren is voor alle collega’s deel van het werk, onafhankelijk van het diploma.
”
21
In 2007 ben ik, samen met twee collega’s ingenieurs, gestart met een bedrijfje gespecialiseerd in computervisie-oplossingen. Wij bieden software-oplossingen aan, gebaseerd op patroonherkenning of beeldverbetering, voor problemen zoals kwaliteitscontrole, automatisering van logistieke processen … Ook in de medische beeldvorming en in de verkeerstechniek is er vraag naar onze knowhow. Als project manager ben ik vooral bezig met het inhoudelijk uitwerken van de juiste oplossingen, zeker wanneer er complexe wiskundige technieken aan te pas komen.
Geert Caenen 22
licentiaat in de wiskunde
Wiskunde
1999 • project manager • Vision++
Ik heb zuivere wiskunde gestudeerd, maar ik heb een eindwerk gemaakt in een onderzoeksgroep van ingenieurs, bij VISICS, een afdeling van ESAT. VISICS dankt zijn internationale status als toponderzoekscentrum voor visiesystemen zeker ook aan de inbreng van wiskundigen. Voor de integratie van beelden van 2 camera’s tot een 3D-beeld, bijvoorbeeld, is behoorlijk wat projectieve meetkunde nodig. Ook de calibratie van camera’s vereist zware algoritmes. Vanuit mijn opleiding heb ik de bagage om op elke wiskundige vraag een antwoord te zoeken; bedrijfsmatig denken leer je on the spot. Het onderzoek loopt ver vooruit op de noden van de industrie, maar in het onderzoek is iets met een succes rate van 90 % een goede oplossing. In de industrie moeten oplossingen voor 100 % betrouwbaar zijn.
“
Als project manager ben ik vooral bezig met het inhoudelijk uitwerken van de juiste oplossingen, zeker wanneer er complexe wiskundige technieken aan te pas komen.
”
Marjolein Crabbe
”
Mijn onderzoek gaat over de optimalisatie van keuzeexperimenten. Door keuze-experimenten probeert men het belang van specifieke kenmerken van een product of dienst te achterhalen. Welke eigenschappen vindt de consument belangrijk en hoeveel is hij bereid daarvoor te betalen? Marketing, transport en milieu zijn maar enkele van de domeinen waar keuzeexperimenten worden toegepast. Optimalisatie van keuzeexperimenten bestaat erin om, in plaats van willekeurig producten te combineren in keuzesets, juist die keuzes voor te leggen aan de consument die de meeste informatie geven over het belang van de specifieke producteigenschappen. De meeste tijd spendeer ik aan onderzoek, maar ik krijg ook de kans om thesisstudenten te begeleiden, en te helpen bij oefenzittingen. Dat maakt de job heel afwisselend en zorgt er voor dat ik me kan ontplooien op verschillende vlakken. Een doctoraatsopleiding leert je dus niet alleen zelfstandig te werken, maar helpt je ook bij de ontwikkeling van communicatieve vaardigheden. Mijn opleiding in wiskunde (bachelor in de wiskunde) en statistiek (master in de statistiek) hebben me vooral geleerd kritisch en nauwkeurig te werk te gaan. Het schrijven van een thesis en het maken van groepswerken in mijn laatste jaren, is ook een goede aanloop geweest naar mijn doctoraatsopleiding. Het leert je een onderzoeksvraag grondig te bestuderen en te analyseren maar ook statistische resultaten correct en duidelijk neer te schrijven.
master in de statistiek
Wiskunde
“
Een doctoraatsopleiding leert je dus niet alleen zelfstandig te werken, maar helpt je ook bij de ontwikkeling van communicatieve vaardigheden.
2009 • doctoraatsstudent • KU Leuven
23
laboratoriumtechnologie en toegepaste informatica. Daarnaast werk ik structureel mee binnen de expertisecel wetenschapscommunicatie aan de KHLeuven. Communicatie en wetenschappen is een combinatie die me zeer na aan het hart ligt. Zo was ik ook een tijdlang organisator van het Science Café Leuven en edutainer in Technopolis.
“
Ook al breng ik maar een klein stukje van wat ik zelf allemaal gestudeerd heb, het is als lesgever een fijn gevoel te weten dat je de materie helemaal beheerst.
24
”
Tot vorig jaar heb ik het dagelijkse weerpraatje verzorgd voor het nieuwsmagazine Vlaanderen Vandaag op VT4. In die hoedanigheid deed ik ook geregeld studio-interventies waarbij ik wetenschappelijke duiding bracht. Door de overname van VT4 komt hieraan (voorlopig) een einde, maar de zin om met wetenschappen te communiceren via een massamedium als televisie blijft onverminderd bestaan. Mijn opleiding in de wiskunde was abstracter en uiteraard meer gericht op de wiskunde zelf. Maar toch was dat de ideale voorbereiding op mijn functie als lector. Ook al breng ik maar een klein stukje van wat ik zelf allemaal gestudeerd heb, het is als lesgever een fijn gevoel te weten dat je de materie helemaal beheerst. Je kan je verhaal pas echt goed brengen als je je ook het grotere verhaal perfect eigen hebt gemaakt, zelfs als je lang niet alle details in je lessen kan vertellen. Op vlak van wetenschapscommunicatie ben ik een autodidact. Goed communiceren over wetenschappen leer je dan ook met vallen en opstaan.
Roby Roels
licentiaat in de wiskunde 1997 • lector wiskunde en statistiek, medewerker wetenschapscommunicatie / weerman • KHLeuven / VT4
Wiskunde
Als lector aan de KHLeuven doceer ik wiskunde, statistiek en aanverwante cursussen zoals Data Mining en Operations Research, voornamelijk in de opleidingen biomedische
Ik werk als BA op ‘Calypso’, een backoffice applicatie van
An De Rijdt
doctor in de wetenschappen,
Wiskunde
wiskunde 2007 • business analyst Calypso • ING Bank NV
Financial Markets. Eigenlijk vorm je als business analist een brug tussen de eindgebruikers en de echt technische IT-ers. Onze kerntaak bestaat er dus in om te zorgen dat de wensen van de gebruikers op een goede manier omgezet worden in IT oplossingen. Ik treed op als coördinator van de andere BA’s van ons team, en ik word ingeschakeld in verschillende projecten waarbij onze applicatie betrokken is. Mijn taken binnen een project variëren: vaststellen en beschrijven van gebruikersrequirements, business en technische analyse van hoe bepaalde businesses naar onze systemen gemigreerd kunnen worden, toetsen van de verschillende mogelijke oplossingsrichtingen, functioneel en technisch ontwerp van de gekozen oplossing, deelname aan testen, migraties, third line support voor productieproblemen. Als BA moet ik goede analyses maken en een probleem vanuit verschillende invalshoeken bekijken. Ik weeg de mogelijke oplossingsrichtingen tegen elkaar af, zowel op technisch als functioneel vlak. Ook kom ik zowel met erg technische mensen als met business users in aanraking. Als wiskundige leer je die vertaalslag te maken van wensen naar een abstract ontwerp, waar een programmeur iets mee kan. Ik heb op zich nog maar weinig met wiskunde te maken, maar de manier van denken die ik tijdens mijn opleiding geleerd heb, blijft me van pas komen.
“
Als wiskundige leer je die vertaalslag te maken van wensen naar een abstract ontwerp, waar een programmeur iets mee kan.
”
25
Ik ben aangesteld aan de Faculteit Economie van de ULB, waar ik wiskundig georiënteerde vakken doceer aan masterstudenten Economie. Daarnaast verricht ik voornamelijk onderzoek, waarin ik tracht economische modellen op te stellen om het gedrag van gezinnen te verklaren.
Bram De Rock 26
licentiaat in de wiskunde
Wiskunde
2000 • docent / onderzoeker • ULB
De inhoud van de vakken die ik onderwezen kreeg tijdens mijn opleiding, gebruik ik zowel in mijn onderzoek als mijn onderwijs niet zoveel meer. Het materiaal dat ik bestudeerde in mijn eerste jaar volstaat hiervoor grotendeels. Wat echter wel heel waardevol is voor mijn huidige job is de manier van denken en logisch redeneren die mij gedurende mijn opleiding werd aangereikt. Voorbeelden daarvan zijn kritisch zijn ten opzichte van de assumpties die men maakt, logisch redeneren om zo uit de assumpties het maximale te halen, abstract redeneren en dus ‘niet bang zijn van wiskundige notaties’ ... Kortom mijn wiskundig denkkader tilt mijn economisch onderzoek naar een hoger niveau.
“
ik tracht o.a. economische modellen op te stellen om het gedrag van gezinnen te verklaren.
”
