WERKINGSVERSLAG. Sainctelettesquare Brussel Tel. : Fax :

Sainctelettesquare 19 – 1000 Brussel Tel. : 02 204 08 00 - Fax : 02 204 08 09 [email protected] www.kunstenloket.be

WERKINGSVERSLAG 2014

Brussel – maart 2015

INHOUD 1.

Voorwoord

3

2.

Missie en kerntaken van het Kunstenloket

4

3.

Raad van Bestuur en Algemene Vergadering

5

4.

5.

6.

 Vergaderingen

5

 Samenstelling Algemene Vergadering

5

 Leden Raad van Bestuur

6

Werking

7

 Advies en consult

7

 Informatieverstrekking

8

 Opleiding

9

 Specifieke projecten

12

 Netwerking

13

 Onderzoek

16

Medewerkers

18

 Personeel

18

 Vrijwilligers

18

Online communicatie en databankmanagement

19

 Online communicatie en promotie

19

 Offline communicatie en promotie

20

 CRM

20

7.

Huisvesting en locaties

21

8.

Financieel

22

Overzicht van de bijlagen Bijlagen

23 24 2

1. VOORWOORD

Bijzonder in 2014 was de viering van het tienjarig bestaan van Kunstenloket vzw. In tien jaar evolueerde het Kunstenloket naar een kenniscentrum over zakelijke en juridische aspecten in de Culturele en Creatieve Sectoren (CCS). De kennis van het Kunstenloket wordt gevormd door betrokkenheid op de doelgroep, de opgebouwde ervaring en onderzoek. Ook werd ons in het Nieuwe Kunstendecreet een nieuwe kerntaak opgelegd, nl. het maken van een veldanalyse m.b.t. ondernemerschap in de sector. Op basis van permanente evaluatie, toegepast onderzoek, informatie en documentatie levert het Kunstenloket een bijdrage de continue ontwikkeling van het ondernemerschap bij kunstenaars en het overheidsbeleid ter zaken. Binnen de ruime context van de CCS richten de activiteiten van het Kunstenloket zich bij voorbaat tot de kunstuitingen die het uitgangspunt zijn van het Kunstendecreet. Het Kunstenloket blijft kunstenaars en creatieven zien, informatie verstrekken, advies geven en opleiding verstrekken waarbij de focus, van bij de start al, ligt op de zakelijke professionalisering. In deze zin is het Kunstenloket complementair aan andere sectororganisaties die instaan voor de inhoudelijke dienstverlening. De werking van het Kunstenloket blijft tot eind 2016 vastgelegd in een Samenwerkingsovereenkomst met de subsidiërende overheid. Jaarlijks wordt deze overeenkomst ‘geactualiseerd’ en concreet gemaakt in een jaarplan. Deze werkwijze zorgde ook m.b.t. 2014 voor continuïteit in de werking.

3

2. MISSIE EN KERNTAKEN VAN HET KUNSTENLOKET

Missie: Kunstenloket vzw is het aanspreekpunt voor zakelijk en juridisch advies voor individuele kunstenaars en creatieven. In art.74 S1 van het nieuwe Kunstendecreet1 worden de kerntaken van het Kunstenloket als volgt omschreven: -

Veldanalyse: op basis van een permanente evaluatie, toegepast onderzoek, informatie en documentatie een bijdrage leveren aan een continue ontwikkeling van het ondernemerschap bij kunstenaars en het overheidsbeleid ter zake;

-

Informatieverstrekking en consultatie betreffende de organisatorische, zakelijke en juridische aspecten van artistieke activiteiten, met inbegrip van een helpdesk rond financieringsbegeleiding;

-

Begeleiding en opvolging van de implementatie van het statuut van de kunstenaar;

-

Organiseren en stimuleren van vormings- en opleidingsprojecten die de zakelijke professionalisering van kunstenaars en creatieven tot doel hebben, die het ondernemerschap bevorderen en die de cultuur van levenslang leren stimuleren.

1

Het Kunstenloket wordt per 1 januari 2017 gesubsidieerd via het Kunstendecreet. Het bestaande samenwerkingsakkoord met de Vlaamse Gemeenschap loopt tot 31 december 2015. Als overgangsregel wordt het samenwerkingsakkoord met 1 jaar verlengd.

4

3. RAAD VAN BESTUUR EN ALGEMENE VERGADERING

VERGADERINGEN De Raad van Bestuur kwam in 2014 vier keer samen over ondermeer: -

-

opvolgen van activiteiten i.v.m.: o wetswijzigingen i.v.m. het sociaal statuut van de kunstenaar; o veldanalyse op vlak van ondernemerschap; o beleidsnota van de Minister van Cultuur; o relatie met Upwards cvba; o projecten: creatieve partnerschappen en routeplanner; medewerkers: o onthaalfunctie; vervanging voor ouder- en zwangerschapsverlof; opmaak begroting en budgetopvolging; besparingen en effect op het Kunstenloket; …

De Algemene Vergadering kwam samen op 17/03/2014 met op de agenda: - Goedkeuring verslag AV van 19 maart 2013 - Bespreking werkingsverslag 2013 - Goedkeuring rekeningen 2013 - Goedkeuring begroting 2014 - Voorstel tot wijziging van statuten - Kwijting van de bestuurders - Rondvraag SAMENSTELLING ALGEMENE VERGADERING (op 31/12/2014) Leden voorgedragen door de erkende werkgeversorganisaties: Ann Andries, Paul Corthouts, Liesbeth Dejonghe; Leden voorgedragen door Kunstenpunt vzw: Sam Eggermont, Filip Touchant, Nicole Wellens; Leden voorgedragen door de erkende werknemersorganisaties: Servaas Le Compte, Laurette Muylaert, Tim Lycke; Onafhankelijke deskundigen: Chantal De Smet, Ellen De Bin, Mekhitar Garabedian, Kristien Gerets, Jan Hautekiet, Julie Vandenbroucke. Voorzitter: Jan Hautekiet.

5

LEDEN RAAD VAN BESTUUR (PER 31/12/2014) Paul Corthouts, Ellen De Bin, Sam Eggermont, Kristien Gerets, Jan Hautekiet, Servaas Le Compte, Laurette Muylaert, Julie Vandenbroucke. Voorzitter: Jan Hautekiet.

6

4. WERKING

Jaarplan De dagelijkse werking van het Kunstenloket wordt vastgelegd in het jaarplan. Daarnaast is er aandacht voor de toekomst. Het is nodig om in te spelen op trends en evoluties in verband met nieuwe manieren van werken en hoe zich te als creatieveling. Het jaarplan geeft een beeld van de voorziene activiteiten. Daarin kan niet alles worden opgesomd. Vaak doet men ad hoc een beroep op het Kunstenloket. Ook scholen met artistieke finaliteit hebben hun weg naar ons gevonden. We krijgen Regelmatig vragen van kabinetsmedewerkers, parlementairen, diverse administraties, pers,… Een schema van het jaarplan werd als bijlage toegevoegd aan de samenwerkingsovereenkomst met Vlaamse Gemeenschap – Cultuur. De overheid kan bijkomende opdrachten die buiten de lopende samenwerkingsovereenkomst vallen, toekennen aan het Kunstenloket. 1. ADVIES EN CONSULT2 Het Kunstenloket geeft zakelijk en juridisch advies aan kunstenaars en creatieven. De onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere: het statuut van de kunstenaar, boekhouding, auteursrechten, communicatie en promotie, strategisch plannen, enz. Voor een aantal onderwerpen doet het Kunstenloket beroep op externe experts. Zo is er gemiddeld twee keer per maand op een vaste dag een fiscalist aanwezig. Het advies wordt op twee manieren gegeven: Telefonisch advies (op afspraak) De consulenten analyseren en beantwoorden elke maandag en donderdag telefonisch korte, concrete vragen. Consultatie (op afspraak) Kunstenaars, creatieven met uitgebreide vragen en complexe problemen, kunnen een afspraak maken. Gedurende een uur kunnen ze hun persoonlijke situatie met een consulent bespreken. De consultaties vinden wekelijks op vaste dagen plaats in Antwerpen, Gent en Brussel. Ook consultatie via skype is mogelijk.

2

Zie bijlage 1.1: Aantal telefonisch advies en consults. Zie bijlage 1.2: Onderwerpen tijdens telefonisch advies en consults. Zie bijlage 1.4: Aantal contacten telefonisch advies en consults volgens sector.

7

In 2014 introduceerden we de groepsconsultatie. We brengen gedurende één uur maximaal vier cliënten met eenzelfde vraagstelling samen. Deze werkwijze kent niet alleen praktische voordelen. De groepsdynamiek zorgt tevens voor leerrijke ervaringsuitwisselingen tussen de creatieven. In 2014 zetten we het concept check-up gesprek3 verder en dit telkens op donderdag en vrijdag. Tijdens een twee uur durend gesprek begeleidt een consulent de kunstenaar in zijn zakelijke vaardigheden. Hiermee wil het Kunstenloket het zelfmanagement van de individuele creatieveling stimuleren en begeleiden. 2. INFORMATIEVERSTREKKING Website Onze website www.kunstenloket.be is een bron van zakelijke en juridische informatie, die een eerste antwoord biedt op vragen. In 2014 hebben we alle content op de website grondig gereviseerd. Er is een intern instrument opgesteld waarbij jaarlijkse updates secuur worden opgevolgd door eindverantwoordelijken in hun vakgebied. We vulden het zakelijke luik op de website aan met talrijke nieuwe items over o.a. financiering, prijszetting, marketing in de creatieve sector, enz. We vertaalden het onderdeel ‘transport en douane’ naar het Frans en het Engels. Daarenboven creëerden we een nieuwsbrievenarchief op de startpagina van de website. Hierdoor kan de bezoeker steeds grasduinen in de verzonden nieuwsbrieven naar onderwerpen die voor hem of haar van belang zijn. Brochures De volgende brochures zijn (her)uitgegeven:

3



Belastingsaangifte aanslagjaar 2013 Deze brochure is een leidraad in het invullen van de jaarlijkse belastingsaangifte in juni.



Btw in de artistieke sector Kunstenaars die op zelfstandige basis werken, zijn in principe btw-plichtig. Toch kan een kunstenaar in bepaalde gevallen vrijgesteld zijn van btw. De btw-reglementering is zeer complex. In deze brochure zetten we uiteen welk btw-regime deze doelgroep kan toepassen en wat de administratieve aspecten ervan zijn.

Zie bijlage 1.3: Aantal check-up – en vervolggesprekken.

8

3. OPLEIDING4 Het Kunstenloket organiseert opleidingen voor het eigen cliënteel. Maar ook scholen5 en andere organisaties6 kunnen een beroep doen op het Kunstenloket voor het organiseren van een opleiding op maat of voor consultaties. Deze zijn betalend: 150 euro per dagdeel voor scholen en 300 euro voor andere organisaties. Op eigen initiatief K-lok on tour Dit initiatief brengt gratis infosessies in verschillende steden. Het zijn telkens korte bijeenkomsten van twee uur waarbij we de essentie van een bepaald onderwerp meegeven. Dit met als doel de deelnemers nadien op consultatie uit te nodigen voor een meer diepgaande, persoonlijke aanpak. In 2014 behandelden we 9 onderwerpen, verspreid over 26 sessies. 

Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut

Met deze infosessie geven we steeds de laatste stand van zaken betreft het sociale statuut van de kunstenaar. Na het schetsen van een algemeen kader en een korte historiek, lichten we de eventuele wijzigingen inzake werkloosheid en sociale zekerheid toe. 28/01/2014 (Antwerpen); 19/02/2014 (Gent); 7/03/2014 (Antwerpen); 26/03/2014 (Kortrijk); 04/04/2014 (Gent); 13/05/2014 (Leuven); 18/06/2014 (Mechelen); 11/09/2014 (Oostende); 14/10/2014 (Hasselt) Docent: Tobias Van Royen (consulent Kunstenloket) 

Starten als zelfstandige in bijberoep in de creatieve sector.

Het aantal zelfstandige bijberoepers die een creatieve activiteit uitoefenen, zit al enkele jaren in de lift. In een heldere uiteenzetting leggen we uit wie aan de voorwaarden voldoet om een zelfstandig bijberoep te kunnen starten en welke alternatieven er voorhanden zijn. Verder worden de fiscale gevolgen van het statuut en de voor-en nadelen die hieraan verbonden zijn overlopen. 29/01/2014 (Gent) Docent: Michaël Van den Eynde (consulent Kunstenloket) 

Marktstrategie in de creatieve sector

Promotie in de creatieve en culturele sectoren kan niet herleid worden tot één van de vier P’s van de klassieke marketingmix. Het is veel complexer en maakt 4 5 6

Zie bijlage 2.4: Aantal opleidingen, events en deelnemers. Zie bijlage 2.1: Overzicht infosessies en onderwerpen in scholen. Zie bijlage 2.2: Overzicht infosessies en onderwerpen bij organisaties.

9

deel uit van een groter proces. Tijdens deze sessie gaan we op zoek naar een strategie op maat. Hiermee houden we rekening met wat de creatieve sector kenmerkt, nl. de meerwaarde die creativiteit meegeeft aan een product. 25/02/2014 (Brussel); 22/04/2014 (Gent); 17/06/2014 (Antwerpen) Docent: Jan Van den Bossche (consulent Kunstenloket) 

VZW oprichten stap voor stap

Op een praktische manier overlopen we de verschillende stappen die je moet ondernemen om een vzw op te richten. Met tips en een duidelijke checklist komen creatieven te weten welke afwegingen ze moeten maken. 19/03/2014 (Brussel) Docent: Michaël Van den Eynde (consulent Kunstenloket) 

Kiezen voor het juiste statuut

In de artistieke en creatieve sectoren bestaat er een waaier aan mogelijke statuten om je vergoeding te verkrijgen. In deze sessie geven we een overzicht met telkens de mogelijke voor- en nadelen met daarbij de sociaalrechtelijke en fiscale gevolgen. Aan de hand van concrete voorbeelden verliezen we de praktijk niet uit het oog. 24/04/2014 (Brussel); 11/6/2014 (Gent); 16/9/2014 (Antwerpen); 16/12/2014 (Leuven) Docent: Christine Nozaradan (consulent Kunstenloket) 

Inkomsten, kosten en belastingen

Creatieven krijgen vaak verschillende soorten inkomsten binnen: als tijdelijke werknemer, al dan niet via een sociaal bureau voor kunstenaars, als zelfstandige, in hoofd- of bijberoep, enz. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt nagegaan welke impact dit heeft op o.a. de beroepskosten en het belastingstarief. Met deze sessie willen we de deelnemers inzicht geven in de algemene principes om hen zo de meest optimale keuze te laten maken. 15/05/2014 (Antwerpen); 11/06/2014 (Brussel) Docent: Koen Huygebaert (consulent Kunstenloket) 

Van zakelijk voorstel tot factuur

Deze praktijkgerichte infosessie geeft inzicht en interessante tips over het beheer van offertes en facturen. We laten de wettelijke en praktische aspecten aan bod komen: wat zijn inkomende en uitgaande facturen, hoe kunnen facturen aanvaard of geprotesteerd worden, hoe moet je handelen bij liquiditeitsproblemen en wat zijn de minder aangename gevolgen als deze problemen blijven duren.

10

24/09/2014 (Brussel); 9/10/2014 (Gent); 3/12/2014 (Antwerpen) Docent: Jan Van den Bossche (consulent Kunstenloket) 

Wegwijs arbeidsrecht in de creatieve sector

Deze sessie behandelt zowel het individueel arbeidsrecht als het collectief arbeidsrecht. In het individuele arbeidsrecht zien we de verhouding tussen werkgever en werknemer op het vlak van het ontstaan, de uitvoering, de schorsing en de beëindiging van de arbeidovereenkomst. In het luik over het collectief arbeidsrecht behandelen we de verhouding tussen de groep werkgevers en werknemers, met ondermeer de bijzondere bepalingen en loonbarema’s per setor. Deze infosessie geeft een overzicht van de belangrijkste regels van het arbeidsrecht met een focus op de creatieve sector. 21/10/2014 (Brussel); Docent : Christine Nozaradan (consulent Kunstenloket) 

Abc van de btw

We kaarten de elementaire principes van btw aan, met een focus op de creatieve en artistieke sector: Waar wordt de btw geregeld? Wie valt er onder die regelgeving? Wat wordt er belast? Hoeveel btw moet je aanrekenen? Welke administratieve verplichtingen komen hier bij kijken? En kan je ook genieten van een vrijstelling van btw? Met cases en voorbeelden vertalen we de theorie naar de praktijk. 12/11/2014 (Brussel); 10/12/2014 (Antwerpen); Docent : Koen Huyghebaert (consulent Kunstenloket) Op maat voor scholen Om kunstenaars in opleiding voldoende te informeren over de zakelijke aspecten van de artistieke beroepspraktijk, gaven we in kunstscholen 18 opleidingen7 rond 9 verschillende onderwerpen. Om het aanbod naar scholen toe te verruimen, hebben we in 2014 enkele juridische en zakelijke pakketten met basisinformatie samengesteld8. Deze pakketten bestaan steeds uit een reeks lesmodules waarbij voldoende aandacht besteed wordt aan het opdoen van praktische kennis, dit aan de hand van zorgvuldig uitgekozen voorbeelden uit de dagdagelijkse praktijk.

7 8

Zie bijlage 2.1: Overzicht infosessies en onderwerpen in scholen. Zie bijlage 5: Lesmodules – ‘Stel je eigen pakket samen’.

11

Op maat voor andere organisaties Het Kunstenloket wordt regelmatig uitgenodigd door andere organisaties om een opleiding of consultaties te geven voor hun leden en/of doelgroep. We passen deze opleidingen aan de specifieke vragen van de organisatoren en deelnemers aan. In 2014 werden consulenten van het Kunstenloket 26 keer uitgenodigd om verscheidene onderwerpen te brengen9. 4. SPECIFIEKE PROJECTEN Check-up gesprek en trajectbegeleiding10 Ook in 2014 konden geïnteresseerden op check-up gesprek komen: dit is een overleg van twee uur waarbij een consulent de creatieveling begeleidt in zijn zakelijke vaardigheden. Als voorbereiding bezorgt de kandidaat zijn CV, een beschrijving van zijn/haar activiteit en beoogde ambities. Tijdens het gesprek brengen we de zakelijke gegevens in kaart (o.a. infrastructuur, tijdsgebruik, investeringen, …) en op basis daarvan kan de kandidaat al dan niet beslissen om over te gaan tot een persoonlijke trajectbegeleiding. Dit bestaat uit periodieke gesprekken waarbij timing en to do’s worden vastgelegd en opgevolgd. Hiermee wil het Kunstenloket het ondernemerschap van creatieven stimuleren en ondersteunen. Internationale mobiliteit Aan het Kunstenloket wordt regelmatig informatie en advies gevraagd over internationale mobiliteit. Zo werd in 2014 het Kunstenloket uitgenodigd om een presentatie te geven tijdens een seminarie van de Europese Commissie omtrent ‘artist mobility’. Ook gingen we in gesprek met een Nederlands initiatief ‘Common Knowlegde’ die als doel heeft het culturele ondernemerschap in de EU-regio te bevorderen. Verder is het Kunstenloket lid van On The Move, een internationale organisatie met zetel in Brussel die zich eveneens bezighoudt met internationale mobiliteit. Interculturaliteit Met dit project wil het Kunstenloket zich beter bekend maken bij kunstenaars en creatieven met een niet West-Europese achtergrond. De positie van kunstenaars van vreemde herkomst die niet genaturaliseerd zijn, is moeilijk. Het Kunstenloket gaf ook in 2014 eerstelijns informatie over het ingewikkelde kluwen van regels op de kruising van vreemdelingenwet, arbeidswetgeving en de specifieke regelingen voor kunstenaars en creatieven. We zijn er niet toe gekomen om met vrijwilligers dit traject verder uit te bouwen. 9 10

Zie bijlage 2.2: Overzicht opleidingen en onderwerpen bij organisaties. Zie bijlage 1.3: Aantal check-up – en vervolggesprekken.

12

Routeplanner Het Agentschap Ondernemen startte met de opbouw van een tool voor het opstellen van een ‘ondernemingsplan’ voor de culturele en creatieve sectoren met als werktitel ‘Routeplanner’. Het Kunstenloket engageerde zich in 2014 in de eerste fase van de ontwikkeling van de Routeplanner. Om een optimale toepasbaarheid van de Routeplanner voor kunstenaars en creatieven te bewerkstelligen namen we actief deel aan de stuurgroep en verschillende workshops. Samenwerking met Upwards cvba Om de werking van het Kunstenloket voor kunstenaars en creatieven verder te kunnen ontwikkelen, brachten we de dienstverlening voor rechtspersonen onder in een aparte entiteit: Upwards cvba. Upwards richtte zich bij aanvang uitsluitend tot rechtspersonen actief in de creatieve industrieën. Recent werd de samenwerking door beide organisaties geëvalueerd. Hieruit blijkt dat de samenwerking aan een nieuwe invulling toe is. In samenspraak met de subsidiërende overheid zal vanaf 2015 het Kunstenloket zich focussen op eerstelijnsadvies voor zowel individuen en rechtspersonen in de creatieve en artistieke sectoren. Vragen en problemen waarvoor dossierstudie, bijstand en langere begeleiding nodig zijn, worden doorverwezen (zgn. tweede lijn). Upwards is hiervoor een preferente partner. 5. NETWERKING De medewerkers van het Kunstenloket blijven contact onderhouden met andere organisaties om informatie uit te wisselen en na te gaan of samenwerking mogelijk en/of wenselijk is. We zijn aanwezig op evenementen en netwerkmomenten om de organisatie meer bekend te maken bij het doelpubliek. Zelf organiseerden we in 2014 drie bijeenkomsten naar aanleiding van het tienjarig bestaan van het Kunstenloket (zie verder). We gingen enerzijds een partnerschap aan met Voka omtrent het opzetten van een ontmoeting tussen bedrijven en kunstenaars (zie verder). Anderzijds engageerden we ons in een project ‘generation creatives’ van Flanders DC waarbinnen we gezamenlijk een train-the-trainer programma en een lerend netwerk concreet uitwerkten (zie verder). Daarnaast is het Kunstenloket nog steeds in overleg met de gebruikers van het Kaaigebouw, waarmee voornamelijk praktische zaken in verband met de huisvesting worden geregeld. We kijken ook uit naar opportuniteiten in verband met samenaankoop en beheer. Verder is er overleg met de steunpunten, de organisaties die advies verstrekken aan kunstenaars, de sociale fondsen, …

13

Het Kunstenloket wordt ook regelmatig door een aantal organisaties gevraagd om informatie te verstrekken.

-

INTER.MEZZO: Kunstenloket biedt uitvoerende kunstenaars consultaties op maat binnen een loopbaanbegeleidingproject van het Sociaal Fonds voor de Podiumkunsten en Mediarte. ISOC: een overleg waar kennis en knelpunten worden gedeeld in de socioculturele sector. OCI (overleg creatieve industrieën) Werkgroep ‘adviesverleners’: overleg met de sociale partners binnen de sector omtrent afstemming van adviesverlening over het sociaal statuut. Commissie Kunstenaars: Kunstenloket werd uitgenodigd omtrent de stand van zaken van de werking van de commissie en het sociaal statuut. Kunstenaarsplatform: belangengroepering in verband met de wijzigingen van het kunstenaarsstatuut. IDEA consult: input bij onderzoek naar de mogelijkheden van Europese financieringsprogramma’s voor de creatieve en culturele sectoren. Input bij expertgroep over crowdfunding van de Europese commissie. …

Evenementen Om onze werking meer bekend te maken, zijn we aanwezig of stappen we mee in de organisatie van evenementen die rechtreeks onze doelgroep aanspreken. In 2014 waren we aanwezig op 19 events11 en bereikten we in totaal 320 creatieven.  Creatieve Partnerschappen i.s.m. Voka12 Naar aanleiding van het onderzoek Creatieve Partnerschappen organiseerden we op 11 juli in samenwerking met Voka en het departement CJSM een ontmoetingsmoment tussen de culturele wereld en de bedrijfswereld. Wanneer het op creativiteit en innovatie aankomt, lijken partnerschappen steeds vaker een hefboom voor toekomstig succes. Tegelijkertijd roepen dergelijke samenwerkingen ook veel vragen op. Daarom brachten we geïnteresseerde ondernemers, betrokken kunstenaars en organisaties samen om hierover openlijk in discussie te gaan.  Train-the-trainer en lerend netwerk i.s.m. Flanders DC13 Dit programma brengt adviseurs, coaches en consulenten van dienstverleners binnen de culturele en creatieve sectoren samen om van elkaar te leren en ervaringen uit te wisselen. Samen met Flanders DC realiseren we een zestal 11 12 13

Zie bijlage 2.3: Overzicht evenementen. Zie bijlage 6: Eindverslag sensibiliseringsactiviteit ‘Creatieve partnerschappen’. Zie bijlage 7: Programma train-the-trainer en lerend netwerk ‘Generation Creatives’.

14

bijeenkomsten waarbij de inhoud van de sessies bestaat uit workshops, organisatiebezoeken en thema-uiteenzettingen.  10 jaar Kunstenloket Kunst & creatie in perspectief – Artist Talks In 2014 vierde het Kunstenloket haar tienjarig bestaan. Om dit niet onopgemerkt te laten voorbijgaan, organiseerden we drie bijeenkomsten rond actuele tendensen die het kunstenlandschap kenmerken. We kozen voor drie concrete thema’s die juridische, zakelijke en organisatorische implicaties hebben. Naargelang het thema lieten we inspirerende gastsprekers aan het woord: creatieven die uit eigen ervaring spreken, aangevuld met een expert ter zake. Elke avond werd afgesloten met een kleine receptie. o

Internationalisering – 27/11/2014 – Brussel (Wiels)

Tijdens deze sessie zoomden we in op hoe je als kunstenaar of creatieveling kan internationaliseren. Het hoe en waarom van internationaliseren en welke euvels hiermee gepaard gaan. Sprekers: Robbert&Frank Frank&Robbert (kunstenaarsduo), Frederik Verrote (Rosas), Hans De Wolf (VUB), Leen Laconte (De Brakke Grond, Boris vzw) o

Aanvullende Financiering – 20/11/2014 – Antwerpen (Het Bos)

Kunstenaars of creatieven doen steeds meer beroep op financiering naast de standaardkanalen zoals subsidies. Aan de hand van cases, lieten we het publiek kennismaken met enkele kanalen. Sprekers: Peter De Maegd (Potemkino), Wim Wouters (Grin), Byron Bay (muziekband), Ilja De Coster (senior consultant fondsenwerving) o

Digitalisering – 13/11/2014 – Gent (Timelab)

Hoe kunstenaars of creatieven omgaan met digitalisering stond centraal tijdens deze bijkomst. De digitale stroom omvat nieuwe (re)productie -en distributiemogelijkheden en nieuwe business- en verdienmodellen. We lieten enkele creatieven aan het woord die sterk op deze trend inzetten. Sprekers: Dries Verbruggen (Unfold), Geert De Kockere (auteur), Joris Raport (Modo Law) 6. ONDERZOEK Voor het verder ontplooien van de werking van het Kunstenloket is onderzoek interessant. Het kan leiden tot vernieuwing van het dienstenpakket, trends worden duidelijk, enz… In 2014 bogen we ons over de volgende onderwerpen. 15

Veldanalyse ondernemerschap14 Kunstenloket verrichte een veldanalyse van de sector op vlak van ondernemerschap. Deze veldanalyse werd toegevoegd aan de landschapstekening van het Kunstenpunt. Deze landschapstekening is te beschouwen als een sterkte – en zwakteanalyse van de kunstensector en dient als input voor de strategische visienota van de Vlaamse regering. Het volledige document is terug te vinden op de website van het Kunstenloket: www.kunstenloket.be/sites/default/files/upload/document/file/landschapstekening_ ondernemerschap.pdf Update boek ‘Sociale & fiscale spelregels voor kunstenaars’ Dit boek, een eerste keer uitgegeven in 2009, was aan een tweede druk toe. Het wil een antwoord bieden aan kunstenaars en hun opdrachtgevers met vragen over de sociale zekerheid en fiscale reglementering. De teksten en de inhoud zijn in samenwerking met de diverse auteurs geüpdate en gereviseerd. De effectieve druk staat gepland in 2015. Positionering Kunstenloket – VUB15 Masterstudenten Communicatiewetenschappen voerden voor het vak ‘Actuele gevalstudies’ onderzoek naar de positie van het Kunstenloket in het creatieve landschap. Om de huidige situatie van het Kunstenloket in kaart te brengen werd ervoor geopteerd om eerst een analyse te maken van de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van de organisatie. Daarna onderzochten de studenten de werking en dienstverlening van de voornaamste concullega’s, om vervolgens via een cliëntensurvey meer te weten te komen over de noden en de belangen van de doelgroep van het Kunstenloket. Begeleiding praktijkproject – Afhaakgedrag bij beeldende kunstenaars16 Deze scriptie van een masterstudent Cultuurmanagement is een onderzoek naar de redenen waarom een beeldend kunstenaar, tijdelijk of permanent, uit zijn kunstpraktijk stapt of deze praktijk sterkt vermindert. Het onderzoek van dit werk is exploratief en kwalitatief. Aan de hand van van een semigestructureerde vragenlijst organiseerde de student diepte-interviews met tien respondenten. Een consulent van het Kunstenloket begeleidde deze student gedurende zijn werk.

14 15 16

Zie bijlage 8 : Conclusies Veldanalyse i.v.m. ondernemerschap Zie bijlage 9 : Besluit onderzoek ‘Positionering Kunstenloket’ Zie bijlage 10: Aanbevelingen scriptie ‘Afhaakgedrag bij beeldende kunstenaars’.

16

5. MEDEWERKERS

1. PERSONEEL In 2014 verlieten de volgende medewerkers het Kunstenloket:  

Uschi De Neve, jurist, per 18 februari 2014. Elke Vandervale, medewerker onthaal & administratie, per 25 augustus 2014.

Volgende medewerkers kwamen in dienst:  

Nathalie De Maseneire, medewerker onthaal & administratie, vanaf 3 maart 2014, 100% Maarten Kayaert, administratieve ondersteuning, van 5 februari tot 5 maart 2014, 100%

Met volgende medewerkers werd op freelancebasis samen gewerkt:    

Michaël Van den Eynde, jurist, vanaf 1 januari 2014, +/- 1 dag per week Koen Huygebaert, accountant, vanaf 1 januari 2014, +/- 2 dagen per maand. Lawrence Van den Eede, zakelijk consulent, vanaf 1 januari 2014 tot 18 december 2014, 0,5 dag per week. Els Van Heusden, jurist, van 1 januari tot 30 januari 2014, +/- 1,5 dag per week

2. VRIJWILLIGERS In 2014 was er 1 vrijwilliger actief in het Kunstenloket. Zij werd ingezet bij ondermeer de invoer van gegevens in de databank, het verzamelen van foute links op de website, enz.

17

6. COMMUNICATIE & DATABANKMANAGEMENT

1. ONLINE COMMUNICATIE EN PROMOTIE Nieuwsbrief17 In 2014 stuurden we 36 elektronische nieuwsbrieven naar onze contactadressen. In deze nieuwsbrieven kwamen wetswijzigingen, activiteiten en ander nieuws dat verband houdt met de werking van het Kunstenloket aan bod. Daarnaast werden de opleidingen en events systematisch aangekondigd. We startten het jaar met 7.582 contacten. Doorheen het jaar hebben er 511 contacten zich ingeschreven, 356 uitgeschreven en 444 e-mailadressen zijn gebounced. Sociale media18 Op sociale media blijft het aantal volgers groeien. Zo ging de Facebookpagina van 1.100 naar 1.710 volgers. Op Twitter staat de balans op 934 volgers. Website19 Voor het genereren van cijfers in verband met onze website baseren we ons op Google analytics. Onze website werd 237.684 maal bezocht, waarvan 196.615 nieuwe bezoekers en 41.069 terugkerende bezoekers. Dit, met een gemiddeld paginabezoek van 2,52 pagina’s per bezoeker en een gemiddeld verblijf van ongeveer 2 minuten. Interviews met creatieven Ter promotionele tool organiseerden we op maandelijkse basis een interview met een kunstenaar rond de zakelijke kant van de creatieve activiteit. Deze publiceerden we vervolgens via alle online kanalen van het Kunstenloket (sociale media, nieuwsbrief, website).

17 18 19

Zie bijlage 4.1: Aantallen nieuwsbrief, inschrijvingen, uitschrijvingen en bounces. Zie bijlage 4.2: Aantal volgers Facebook en Twitter. Zie bijlage 3: Aantal bezoeken website Kunstenloket.

18

2. OFFLINE COMMUNICATIE EN PROMOTIE Promofolder In 2014 publiceerden we een nieuwe, zeer visuele promofolder. De illustraties werden verzorgd door een grafisch kunstenaar. Het doel is enerzijds de doelgroep informeren over de werking van het kunstenloket. Anderzijds geven we ook kort het traject mee dat de creatieveling moet doorlopen om aan de slag te kunnen. Deze promofolder wordt verspreid op plaatsen en momenten waar medewerkers van het Kunstenloket aanwezig zijn. Voorstelling werking Kunstenloket Om onze werking bekend te maken bij een breder publiek, stellen we regelmatig bij scholen en organisaties het Kunstenloket voor. In 2014 deden we dit op de volgende plaatsen. o o

VAF Brussel, (13/05/2014) Sint-Lukas Brussel interieurvormgeving (15/05/2014)

3. CRM Om de informatie van contacten en cliënten die dagelijks toestroomt optimaal te kunnen ontsluiten en om de communicatie te onderbouwen, werken we met een CRM-pakket (Cliënt Relationship Management. De toepassing Microsoft dynamics 4.0 stond onder grote druk wegens de overgang naar een nieuwe server in de cloud. Louter een upgrade van het systeem behoorde niet tot de opties wegens een te hoog prijskaartje. Om deze reden startten we in 2014 met de implementatie van het nieuwe CRM-systeem ‘Salesforce’. Deze open-source toepassing is gratis voor non-profit organisaties tot 10 gebruikers. De testomgeving voor het Kunstenloket werd ontwikkeld met een externe partner (CloudInnovation). We gebruiken deze opportuniteit om enkele aanpassingen door te voeren, gebaseerd op het onderzoek uit 2013. De effectieve overgang is voorzien begin 2015.

19

7. HUISVESTING EN LOCATIES

Het Kunstenloket is gehuisvest in het Kaaitheatergebouw te Brussel. Sinds januari 2013 wordt een deel van de ruimten in gebruik op de tweede verdieping verhuurd aan Upwards cvba. Het Kaaitheater treedt op als hoofdhuurder van de Vlaamse Gemeenschap en zorgt ook voor het nodige eigenaarsonderhoud. Voor de consultaties in Gent werden de nodige lokalen en technische faciliteiten ter beschikking gesteld door Kunstencentrum Vooruit. In Antwerpen kunnen we beroep doen op een ruimte in deSingel. Voor de 10-jarige events en onze ‘K-lok on tour’ kozen we voor diverse locaties verspreid over Vlaanderen. In 2014 trokken we naar Z33 (Hasselt), Wiels (Brussel), De Markten (Brussel), Het Bos (Antwerpen), Zebrastraat (Gent), Muziekcentrum Track (Kortrijk), STUK (Leuven), ’t Arsenaal (Mechelen), Vrijstaat O (Oostende) en Timelab (Gent).

20

8. FINANCIEEL

Het Kunstenloket wordt nominatim gesubsidieerd via een samenwerkingsovereenkomst met een looptijd van vijf jaar. Voor 2014 was de subsidie 564.000 euro. Eind 2013 werd er het Departement CJSM een overeenkomst afgesloten voor de uitvoering van een sensibiliseringsactiviteit naar Creatieve Partnerschappen in Vlaanderen. Deze activiteit werd in 2014 gerealiseerd en hiervoor werd door de Vlaamse Gemeenschap 10.000 euro voorzien. Rekeningen 201420 De rekeningen wordt opgemaakt met het boekhoudkantoor Andante. In 2014 werd driemaal een status opgemaakt en werd de realiteit getoetst aan de begroting.

20

Zie bijlage 11: Rekeningen 2014.

21

Overzicht van de bijlagen Bijlage 1: Aantal contacten en onderwerpen telefonisch advies en consults 1.1 Aantal telefonisch advies en consults 1.2 Onderwerpen tijdens telefonisch advies en consults 1.3 Aantal check-up & vervolggesprekken 1.4 Aantal contacten tel.advies en consults volgens sector Bijlage 2: Overzicht infosessies, onderwerpen en deelnemers 2.1 Overzicht infosessies en onderwerpen in scholen 2.2 Overzicht infosessies en onderwerpen bij organisaties 2.3 Overzicht evenementen 2.4 Aantal opleidingen, events en deelnemers Bijlage 3: Statistieken website 3.1 Aantal bezoeken 3.2 Verbinding naar www.kunstenloket.be via 3.3 Zoekwoorden op website Bijlage 4: Statistieken online communicatie 4.1 Aantallen nieuwsbrief, inschrijvingen, uitschrijvingen en bounces 4.2 Sociale media Bijlage 5: Lesmodules – ‘Stel je eigen pakket samen’ Bijlage 6: Eindverslag sensibiliseringsactiviteit ‘Creatieve partnerschappen’ Bijlage 7: Programma train-the-trainer en lerend netwerk ‘Generation Creatives’ Bijlage 8: Conclusies Veldanalyse i.v.m. Ondernemerschap Bijlage 9: Besluit onderzoek ‘Positionering Kunstenloket’ Bijlage 10: Aanbevelingen scriptie ‘Afhaakgedrag bij beeldende kunstenaars’ Bijlage 11: Rekeningen 2014

22

Bijlage 1: Aantal contacten en onderwerpen telefonisch advies en consults

1.1 Aantal telefonisch advies en consults Legende: PA = Consultaties T A = T elefonisch advies

2012 maand

2013 aantal

maand

2014 aantal

maand

aantal

01 January PA TA 02 February PA TA 03 March PA TA 04 April PA TA 05 May PA TA 06 June PA TA 07 July PA TA 08 August PA TA 09 September PA TA 10 October PA TA 11 November PA TA 12 December PA TA

345 98 247 139 47 92 178 89 89 182 33 149 352 80 272 172 44 128 303 92 211 690 165 525 355 95 260 398 95 303 391 98 293 264 53 211


358 77 281 255 56 199 272 57 215 265 62 203 258 68 190 248 66 182 212 66 146 205 59 146 236 64 172 305 80 225 229 76 153 184 53 131


276 70 206 231 73 158 254 83 171 301 96 205 282 90 192 303 85 218 238 95 143 229 75 154 297 73 224 308 88 220 244 68 176 225 51 174

Jaartotaal 2012 PA TA

3769 989 2780


3027 784 2243


3188 947 2241

23

1.2 Onderwerpen tijdens tel.advies en consults Onderwerp 01. Kwalificatie van artistieke inkomens 02. Vervangingsinkomsten + artistieke activiteit 03. Projectbeheer 04. Auteursrecht 05. Contracten (nalezen+geschillen) 06. Subsidies (worden doorverwezen) 07. Verzekering 08. Visa en arbeids – of beroepskaarten 09. Arbeidsmarkt

2012

2013

2014

48,26%

49,62%

46,98%

16,95%

18,67%

21,51%

14,01% 7,38% 1,88% 1,25% 0,96%

14,83% 6,77% 3,30% 1,59% 0,59%

10,69% 4,71% 2,12% 1,53% 0,81%

0,32%

0,36%

0,56%

0,19% 0,26% 0,22% 0,11% 0,26% 0,06% 2,41% 2,58% 1,84% 5,81% 1,02% 7,86% 100,00% 100,00% 100,00%

10. Opleidingen 11. Andere 12. Geen onderwerp TOTAAL

1.3 Aantal check-ups en vervolggesprekken

Check-up gesprekken Vervolggesprekken (persoonlijke trajectbegeleiding) Totaal

2012 45

2013 64

2014 46

9

24

14

54

88

60

24

1.4 Contacten voor tel. advies & consults volgens sector

Sector

Aantal contacten advies 2013

%

Aantal contacten advies 2014

%

Beeldende kunsten

691

22,8%

884

29,2%

Podiumkunsten

690

22,8%

697

23,0%

Muziek

614

20,3%

678

22,4%

Audiovisueel

271

9,0%

315

10,4%

Andere

222

7,3%

197

6,5%

Literatuur

162

5,4%

140

4,6%

Design

100

3,3%

137

4,5%

Geen sector

100

3,3%

7

0,2%

Cultureel erfgoed

57

1,9%

33

1,1%

Mode

56

1,9%

41

1,4%

Grafische vormgeving

46

1,5%

48

1,6%

Architectuur

10

0,3%

7

0,2%

Gaming

8

0,3%

4

0,1%

Totaal

3027

3188

25

Bijlage 2: Overzicht opleidingen, onderwerpen en deelnemers

2.1 Overzicht opleidingen en onderwerpen in scholen 

Artesis Hogeschool Antwerpen, Woord/Drama Onderwerp: Theorie Auteursrecht (14/01/2014)



Artesis Hogeschool Antwerpen, Woord/Drama Onderwerp: Theorie, Cases personenbelasting en btw (28/01/2014)



Artesis Hogeschool Antwerpen, Woord/Drama Onderwerp: Cases Auteursrecht (03/02/2014)



KASK Gent, Beeldende Kunsten Onderwerp: Kunstenaarsstatuut en auteursrecht (25/02/2014)



KASK Gent, Drama Onderwerp: Kunstenaarsstatuut en auteursrecht (05/03/2014)



Sint-Lukas Antwerpen, Grafische/Juwelenontwerp/Vrije Kunst Onderwerp: Kunstenaarsstatuut (11/03/2014)



KASK Gent, Drama Onderwerp: Theorie en cases personenbelasting en btw (19/03/2014)



EHB Brussel, Muziekmanagement Onderwerp: Organisatievormen (20/03/2014)



Sint-Lukas Antwerpen, Grafische/Juwelenontwerp/Vrije Kunst Onderwerp: Werken met SBK’s (25/03/2014)



KASK Gent, Fotografie Onderwerp: Regelgeving vzw (22/04/2013)



KASK Gent, Departement TEBEAC Onderwerp: Statuut van een freelancer (27/06/2014)



KASK Gent, Vrije Kunsten Onderwerp : Kunstenaarsstatuut (21/10/2014)

26



KASK Gent, Vrije Kunsten Onderwerp : Vergoedingen en organisatievormen (28/10/2014)



KASK Gent, Film & Animatiefilm Onderwerp : Kunstenaarsstatuut en organisatievormen (30/10/2014)



KASK Gent, Muziek Onderwerp : Vergoedingen en organisatievormen (14/11/2014)



Universiteit Antwerpen, Cultuurmanagement Onderwerp: Theorie en cases personenbelasting en btw (17/11/2014)



Artevelde Hogeschool Gent, Sociaal werk Onderwerp : Auteursrecht (02/12/2014)



BBS Brugge 'expert class cultuurmanagement' Onderwerp: Individueel arbeidsrecht & contracteren met artiesten (15/12/2014)

2.2 Overzicht opleidingen en onderwerpen bij organisaties 

Flanders DC Leuven, Kortrijk, Genk, Gent en Antwerpen Onderwerp: Positionering en communicatie (13/01/2014, 14/01/2014, 15/01/2014, 16/01/2014, 20/01/2014)



ACOD Cultuur, Gent Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (03/02/2014)



KOOR en STEM, Leuven Onderwerp: Vergoedingen voor dirigenten (8/02/2014)



ACOD Cultuur, Antwerpen Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (17/02/2014)



VDAB, Gent Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (20/02/2014)



Syntra West, Brugge Onderwerp: Kunstenaarsstatuut (12/03/2014)



OKO, Brussel Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (01/04/2014)

27



Syntra West, Brugge Onderwerp: Inkomstenbelastingen en btw (02/04/2014)



Vlaams Circuscentrum, Antwerpen Onderwerp: Vergoedingen voor circusartiesten en btw (18/04/2014)



P.A.R.T.S., Brussel Onderwerp: Auteursrecht (28/04/2014)



T-heater Leuven, Brussel, Hasselt, Antwerpen, Gent Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (28/04/2014, 30/04/2014, 06/05/2014, 12/05/2014, 14/05/2014 )



VDAB, Brussel Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (21/05/2014)



Syntra West, Brugge Onderwerp: Tentoonstellingsovereenkomsten (21/05/2014)



Muziekcentrum Vlaanderen, Brussel Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarsstatuut (02/06/2014)



HVCO, Deurne Onderwerp: Duiding ontwikkelingen kunstenaarstatuut (04/07/2014)



FFI, Antwerpen Onderwerp: Intellectuele eigendomsrechten en contracten (02/09/2014)



VAF, Brussel Onderwerp: Kunstenaarsstatuut en organisatievormen (15/09/2014)



VAF Summerschool, Brussel Onderwerp: Law & Order / The Negotiator (16/09/2014)

2.3 Overzicht evenementen



Symposium: Staat van het Boek / Vlaams Parlement (21/03/2014) Activiteit: Infostand Kunstenloket



Kunstwedstrijd: Ithaka 23 / LOKO, Leuven Onderwerp: Consultaties over juridische en zakelijke aangelegenheden (28/03/2014)

28



Train-The-Trainer: Generation Creatives (25/04/2014), (09/05/2014), (06/06/2014), Activiteiten: Starters en hun organisatie – Starters en financiering – Starters & ondersteuning.



Lerend netwerk: Generation Creatives (19/09/2014, 06/11/2014) Activiteiten: Kick-off en internationalisering



Infoavond: Kunstenaarsstatuut / ACV Transcom (29/4/2014) Activiteit: Infostand Kunstenloket



Infodag: Starten in de mode / FFI Antwerpen (14/01/2014, 29/4/2014) Activiteit: Consultaties intellectuele eigendomsrechten



Roadshow: Generation Creatives / Flanders DC (28/05/2014, 12/06/2014, 26/06/2014) Activiteit: Consultaties juridische en zakelijke aangelegenheden



Voka Brussel (11/7/2014) Activiteit: Creatieve partnershappen ism Voka



Zomeracademie: Artistieke Ateliers / Destelheide Dworp (17/07/2014) Activiteit: Consultaties juridische aangelegenheden



Infodag: Not my cup of tea / Huis van de creativiteit Turnhout Activiteit: Consultaties juridische aangelegenheden (02/10/2014)



Netwerkevent: Antwerp Powered by Creatives / Antwerpen Activiteit: Consultaties juridische aangelegenheden (14/11/2014)



Zitdag: Intellectuele Eigendomsrechten / BBIE Brussel Activiteit: Consultaties intellectuele eigendomsrechten (18/11/2014)



Studiedag: Creatief schrijven / Creatief schrijven vzw Lier Activiteit: Consultaties juridische aangelegenheden (10/12/2014)

29

2.4 Aantal infosessies, events en deelnemers

totaal 2012 # opleidingen # deelnemers On Tour 28 480 M&G / 10 j k-lok 1 55 Studiedag 1 140 Infosessie school 23 381 Sessies voor org. 34 802 Events Jaartotaal : 87 1858

totaal 2013 # opleidingen # deelnemers 22 390 3 187 0 0 25 410 26 795 5 134 81 1916

totaal 2014 # opleidingen # deelnemers 26 583 3 150 0 0 18 407 26 718 19 320 92 2178

30

Bijlage 3: Statistieken website

3.1 Aantal bezoeken

2012

2013

2014

Bezoeken Unieke bez* Bezoeken Unieke bez* Bezoeken Unieke bez* januari

19 406

15 074

25 742

19 810

19 686

15 681

februari

18 970

14 924

21 241

16 212

17 162

14 154

maart

18 013

14 382

19 272

14 179

18 433

15 086

april

17 482

13 334

13 757

10 228

19 177

15 864

mei

19 486

15 082

17 647

13 488

22 505

18 879

juni

21 196

16 805

18 877

14 840

24 747

20 961

juli

16 140

12 533

15 436

12 031

18 946

16 165

augustus

14 589

11 066

12 736

9 735

15 313

13 079

september

19 259

14 448

15 581

12 273

20 368

17 243

oktober

23 572

17 768

16 855

13 850

22 841

19 092

november

22 473

17 179

15 100

12 375

19 621

16 554

december TOTAAL

16 229

12 514

14 336

11 747

18 885

15 857

226 815

175 109

206 580

160 768

237 684

198 615

o

Het gemiddeld aantal bezochte pagina’s per bezoek: - 2014: 2,52 pagina’s - 2013: 2,80 pagina’s - 2012: 2,56 pagina’s

o

De gemiddelde bezoektijd blijft doorheen de jaren ongeveer 2 minuten.

3.2 Verbinding naar www.kunstenloket.be via (2014) o

Direct verkeer: 12,80% (30 427bezoeken)

o

Links vanuit een internet zoekmachine: 81,69% (194 181 bezoeken)

o

Links vanuit externe websites: 4,38% (10 421 bezoeken)

o

Links vanuit sociale media: 0,95% (2655 bezoeken)

31

3.3 Zoektermen op website (2014)

32

Bijlage 4: Statistieken online communicatie

4.1 Aantallen nieuwsbrief, inschrijvingen, uitschrijvingen en bounces 2013

2014

Aantal nieuwsbrieven

28

36

Inschrijvingen

291

511

Uitschrijvingen

309

356

Bounces

561

444

4.2 Sociale media AANTAL VOLGERS

Facebook Twitter

2012

2013

2014

700

1100

1710

/

638

934

33

BIJLAGE 5: LESMODULES - STEL JE EIGEN PAKKET SAMEN (2014-2015)

Hieronder de communicatie die we naar scholen stuurden om het aanbod van de lespakketten kenbaar te maken:

34

35

36

BIJLAGE 6: EINDVERSLAG SENSIBILISERINGSACTIVITEIT ‘CREATIEVE PARTNERSCHAPPEN’

Aanwezigen. Isabel Albers (Hoofdredacteur De Tijd), Gunther Broucke (Intendant / Algemeen directeur Vlaams Omroeporkest en Kamerkoor), Christine Buelens (CEO Metalogic), Björn Crul (Communicatie & events Voka), Jan De Cock (Kunstenaar), Stefaan De Ruyck (Zaakvoerder Kunstencentrum Vooruit), Michel Delbaere (Managing Director CEO Crop's), Gilles Ledure (Algemeen Directeur Flagey), Jo Libeer (Gedelegeerd bestuurder Voka), Paul Lievevrouw (Voorzitter Sum Research), Jan Smekens (CEO Arendsoog), Giulia Van Waeyenberge (Bestuurder Sofina), Eric Vermeylen (Directeur Kenniscentrum Voka), Walter Vanhaerents (Eigenaar Vanhaerents Art Gallery), Dirk De Wit (Directeur BAM - instituut voor beeldende, audiovisuele en mediakunst), Stef Coninx (Directeur Muziekcentrum), Helena Vansteelant (Beleidsmedewerker Afdeling Kunsten - Agentschap Kunsten en Erfgoed), Pascal Cools (Algemeen Directeur Flanders DC), Christel Dusoleil (Zakelijk leidster Braakland/ZheBilding), Sakia Westerduin (Creatief Coördinator Designplatform Gent), Michel Espeel (Arteconomy) & partner: Julie Vandenbroucke, Thomas Nagels (Zaakvoerder The Protocol Room), Nick Ervinck (Kunstenaar), Joris Janssens (Directeur VTI - Vlaams Theater Instituut), Thérèse Legierse (Artistieke leiding De Nieuwe Opdrachtgevers), Rita Degraeve (Beleidsmedewerker Cultuur en economie Departement CJSM Vlaamse overheid), Frederik De Wilde (Kunstenaar), Frank Merx (Kunstenaar), Robbert Goyvaerts (Kunstenaar), Alexander Devriendt (Kunstenaar), Jan Hautekiet (Kunstenaar + presentator radio 1 + voorzitter RvB Kunstenloket), Jan Timmermans (Directeur Kunstenloket), Julie Van Elslande (Consulent Kunstenloket), Laura Wielockx (Office manager Kunstenloket). Opzet. Sensibilisering van de ondernemerswereld omtrent het onderwerp “Creatieve partnerschappen - Hoe kunnen samenwerkingen tussen de culturele en bedrijfswereld bijdragen tot groei voor allebei?” Activiteit. Op 11 juli 2014 werd een lunchdebat georganiseerd door Kunstenloket. Met het oog op het benaderen van ondernemers vanuit een voor hen vertrouwd kader en om de juiste bedrijven te contacteren werd een samenwerking aangegaan met VOKA.

37

Op de lunch ontmoetten betrokkenen en geïnteresseerden uit de culturele en ondernemerswereld mekaar om in debat te gaan omtrent ‘creatieve partnerschappen’. 2 keynote speakers kwamen aan bod: -

Frederik De Wilde (kunstenaar) omtrent interesse in partnercschappen en concrete voorbeelden zoals o.a. samenwerking met Melotte & NASA; Delvaux,… Tim De Kegel (Janssen Pharmaceutica) omtrent de nood aan partnerschappen en concrete voorbeelden zoals o.a. ‘zit stil’ game voor ADHD patiënten, cocacola route,…

Het eindrapport “Creatieve partnerschappen tussen kunstenaars en bedrijven in Vlaanderen” werd verspreid. De foto’s van het lunchdebat werden gepubliceerd op de website van VOKA en opgenomen in het septembernummer van hun magazine.

Ervaringen. Een 30-tal mensen namen deel. Aangezien 11 juli niet voor alle geïnteresseerde genodigden een ideaal moment was, is er nog potentieel voor een eventuele volgende ontmoetingen. De reacties van deelnemers waren positief. Het was een aangename namiddag en de discussies werden als verrijkend en inspirerend ervaren. Er waren verschillende meningen omtrent hoe samenwerkingen moeten verlopen, hoe men hier kan op inzetten en of deze moeten begeleid /aangestuurd worden,… Uit de gesprekken bleek duidelijk er nood is om voor geïnteresseerden en betrokkenen ruimte te creëren om ervaring en ideeën te delen zodat nieuwe partnerschappen kunnen ontstaan. Na de ontmoeting werd de initiatiefnemende organisaties meermaals gevraagd aandacht te blijven besteden aan deze thematiek.

Conclusie. De ontmoeting heeft een bepekt informeel netwerk gecreëerd van geïnteresseerden en betrokkenen. VOKA heeft bovendien de intentie om rond het thema concreet aan de slag te gaan. De huidige nood aan innovatie en duurzaam ondernemen creëren een gunstig klimaat voor de verdere ontwikkeling van ‘creatieve partnerschappen’. De sensibilisering van de ondernemerswereld werd ingezet in dialoog tussen organisaties die verankerd zijn in hun respectievelijke context. Idealiter worden 38

concrete initiatieven in de toekomst opnieuw in samenwerking opgezet. Dit verzekert een verdere afstemming, inbedding en een win voor beide aangezien kennis, netwerk en middelen kunnen worden gedeeld BIJLAGE 7: PROGRAMMA TRAIN-THE-TRAINER EN LEREND NETWERK ‘GENERATION CREATIVES’

Train-the-trainer Sessie 1: starters en hun uitdagingen in de verschillende subsectoren (28/03, Leuven) In deze sessie gaan we dieper in op wat specifieke drivers en drempels voor starters in de verschillende culturele en creatieve sectoren zijn en hoe die kunnen aangepakt worden. Sessie 2: starters en hun ondernemerschap (11/04 - Brussel) Wat houdt ondernemerschap en ondernemingszin in voor de verschillende subsectoren? Hoe kan een gepaste begeleiding worden voorzien in loopbaan- of bedrijfsplanning? Welke instrumenten kunnen hiervoor ingezet worden? Sessie 3: starters en hun organisatie (25/04, Brussel) In deze sessie focussen op de begeleiding in de keuze van rechtsvorm. Welke implicaties dit heeft op de organisatie van een creatieve starter (oogmerk, strategie, omvang van de activiteiten, betrokkenheid van investeerders…), zijn mogelijkheden en zijn groeipad? Sessie 4: starters en hun financiering (09/05, Leuven) Hoe kan de financiële gezondheid van een creatieve starter in kaart worden gebracht? Welke financiering past het best bij welke levensfase? Welke financieringsmogelijkheden zijn er vanuit de overheid en wat zijn hun modaliteiten? Sessie 5: starters en hun intellectuele eigendomsrechten (23/05, Brussel) Hoe kunnen creatieve starters geholpen worden in het (beter) leren beschermen van hun creaties? Welke aandachtspunten zijn belangrijk bij het verhandelen van deze rechten (en hoe kunnen ze aangepakt worden in de contractualisering met een producent, opdrachtgever, uitgever…)? Sessie 6: starters en hun verdere ondersteuning (06/06, Leuven) Welke initiatieven en projecten bestaan er waar starters terecht kunnen voor begeleiding/coaching? Deze sessie kan desgewenst twee keer plaatsvinden: één sessie waarin sectororganisaties hun aanbod voorstellen aan ondernemersorganisaties en één sessie waarin ondernemersorganisaties hun aanbod aan sectororganisaties voorstellen.

39

Lerend netwerk Sessie 1: Kick-off (19/09, Leuven) In deze sessie laten we Bert Van Wassenhoven en Antony Verbaeys aan het woord over hun ervaring met creatieve ondernemers.Bert Van Wassenhoven is bezig met trends binnen marketing en media, maar hier komt hij vertellen vanuit zijn ervaring met Heaven can’t wait, een ecosysteem voor onafhankelijke bedrijven die een passie voor innovatieve communicatie delen. Antony Verbaeys is managing director bij CLCC nv, de modepoot van het rederijbedrijf van Christian Cigrang. Beiden komen getuigen over het ondersteunen en begeleiden van creatieve ondernemers. Op welke manier begeleid je creatieve ondernemers? Zijn creatieve ondernemers anders dan gewone ondernemers en hoe kan je hierop inspelen? Wat werkt, wat misschien niet? Sessie 2: Incubatoren en co (15/01, Kasterlee) We bekijken in deze sessie het effect van werkplaatsen en incubators. We analyseren de gelijkenissen en de verschillen tussen creatieve ondersteuning en zakelijke coaching. We volgen een rondleiding en nemen een kijkje achter de schermen bij het Frans Masereelcentrum, een plek waar artiesten en vormgevers kunnen verblijven en experimenteren met grafische mogelijkheden. Katrien Dewijngaert van KBC Start it die inzetten op zakelijke coaching en ondersteuning van starters, evalueert hun aanbod en project. Wat werkt? Wat heeft verrast? Waar wordt verder op ingezet?

40

BIJLAGE 8: CONCLUSIES I.V.M. VELDANALYSE ONDERNEMERSCHAP

1. De loopbaan van kunstenaars verloopt hobbelig. Veel kunstenaars werken met contracten van korte duur. Ze voeren opdrachten uit als werknemer en als zelfstandige of freelancer, soms ook in het buitenland. Ze werken in projecten, interdisciplinair en als coproducent, … Loonvorming en financiering is niet evident. 2. Er is nood aan ‘nieuwe’ vaardigheden. Het aantal freelancers groeit. Internationalisering is volop aan de gang. Kunstenaars werken steeds vaker interdisciplinair samen. Samenwerkingen ontstaan ook buiten de kunstensector. De hybride kunstenaar21 is geen uitzondering meer. Ideële en commerciële activiteitenvloeien in elkaar over. Deze evoluties vragen om nieuwe vaardigheden: ondernemer zijn maakt deel uit van het kunstenaar zijn. 3. Zakelijke professionalisering is in opmars. De belangstelling voor niet-artistiek inhoudelijke thema’s en kennis groeit, ook i.v.m. financiering. De helft van de actieve kunstenaars is jonger dan 35 jaar en is op zoek naar zakelijke informatie en advies. 4. Veel kunstenaars zijn ook ondernemer. Eén derde financiert zijn artistieke activiteit met eigen middelen, of met een lening bij de bank. En 40% is voltijds met zijn kunst bezig. De eigenheid van zijn beroep en de veranderende omgeving waarin hij dit de dag van vandaag uitoefent, maken van de kunstenaar ook een ondernemer. Deze manier van ondernemen verschilt niet zo veel van het ‘klassieke’ ondernemerschap zoals zich dit manifesteert in een economisch-financiële omgeving. Ook de kunstenaar is (en hij zeker) vernieuwend (innoverend), neemt risico (weet zelfs niet of zijn artistiek werk zal aanslaan of niet), moet communicatievaardig zijn, netwerken, zoeken naar middelen, enz. 5. De kunstenaar wil zich goed organiseren. Hij is op zoek naar een professionalisering op administratief en organisatorisch vlak en wil hierover tijdens de opleiding maar ook er na informatie aangereikt krijgen.

21

In ‘De Hybride kunstenaar’ (p. 58) wordt gesteld dat er voor de hybride kunstenaars geen duidelijk onderscheid meer te maken valt tussen het autonome werk dat ze als kunstenaar produceren en dat wat ze doen in opdracht of in andere toepassingen.

41

6. De kunstenaar kan voorbereid worden op de hobbelige loopbaan. Het is voor kunstenaars belangrijk om inzicht te verwerven in de economische realiteit en de zakelijke aspecten. In de opleidingen lijken vakken i.v.m. ondernemerschap nodig. 7. Verwerven van inkomsten uit artistieke activiteit is een knelpunt. Een betere kennis van zakelijke aspecten, of beschikken over middelen om zich hierbij te kunnen laten bijstaan, kan leiden tot een betere zelfredzaamheid. 8. Het is voor (startende) kunstenaars moeilijk. Een plek veroveren in het artistieke veld en kunnen leven zijn artistieke activiteit is geen evidentie. Veel kunstenaars zijn niet voltijds met hun artistieke activiteit bezig. Ze hebben uit noodzaak ook een niet-artistieke job. 9. Veel kunstenaars werken kleinschalig. Dit heeft zijn gevolgen op organisatorisch, administratief en financieel vlak: de kunstenaars is ondernemer en manager, de inkomsten zijn gering, enz. Het is ook moeilijk om te groeien: hiervoor is immers (investerings)kapitaal nodig. Het is niet omdat een project artistiek een succes is dat het dit ook economisch zou zijn. De investeerder vreest dus de geringe terugbetaalcapaciteit van de kunstenaar22. 10. Ook de economische marktlogica kan gelden. Kunstenaars zijn begaan met de artistieke output en het proces hier naar toe. Dit neemt niet weg dat in bepaalde gevallen de economische marktlogica wel kan gelden. De aanwezigheid van een commercieel aspect hangt ook af van de houding van de kunstenaar en/of van het project waaraan wordt gewerkt. “ … kunstvormen verschillen. Uiteraard qua aard, maar ook in termen van marktgebonden factoren die de achterliggende business modellen kenmerken. Ondermeer de mate waarin men afhankelijk is van of terug kan vallen op directe inkomsten vanuit de markt blijkt te divergeren.”23

22

Bijlage 11: ‘Mogelijkheden van microkredieten’, onderzoek in opdracht van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media – Afdeling Beleid, Timmermans, J., Kunstenloket vzw, Brussel, 2008, p. 24. 23 Bijlage 10: De Boeck, P. e.a. (2013); ‘Publieke middelen voor de kunstensector: waarom investeren in kunstproductie de moeite loont. Visietekst’, Metaforum KU Leuven, p. 17-18.

42

BIJLAGE 9: BESLUIT ONDERZOEK ‘POSITIONERING KUNSTENLOKET’

CONCULLEGA-ANALYSE Om de positie van het Kunstenloket te kunnen kwalificeren en beoordelen, werd in de eerste plaats een concullega-analyse uitgevoerd. Hierbij werd toegespitst op de belangrijkste aspecten aangaande de werking van de organisatie, het aanbod en de externe communicatiekanalen. Uit dit onderzoek kwamen bepaalde punten naar voren die voor discussie vatbaar zijn. Uit de concullega-analyse blijkt dat het Kunstenloket zich vrij goed profileert in vergelijking met haar concullega’s. Toch zijn er een aantal zaken waarop het Kunstenloket slecht scoort. Zo zijn de waarden waaraan de organisatie belang hecht en waarrond de werking is opgebouwd, nergens expliciet geformuleerd. Tevens moet het Kunstenloket een duidelijker onderscheid maken tussen opleidingen, infosessies, projecten en evenementen. Deze termen hebben niet dezelfde betekenis en dienen bijgevolg niet door elkaar te worden gehanteerd. Ook is de website van het Kunstenloket chaotisch en is het niet evident om zich een weg te banen doorheen de veelheid aan informatie die wordt aangeboden. Daarom lijkt het opportuun om een duidelijkere structuur aan te nemen op basis van de doelgroepen en subdoelgroepen die ze aanspreken. Een klare communicatie naar de klanten toe is immers van groot belang om verwarring te voorkomen. Op basis van de analyse kwamen ook andere punten naar boven waarop het Kunstenloket kan inspelen. Klantenbinding is een aspect waaraan gesleuteld dient te worden. Het lijkt voordelig voor het Kunstenloket om nieuwe klanten aan te trekken, maar tegelijkertijd is het behouden van het huidige klantenbestand evenzeer belangrijk. Zo zouden ze bijvoorbeeld kunnen opteren voor een lidkaart waarbij de klanten – al dan niet tegen betaling – bepaalde voordelen krijgen. De klantenbinding kan ook worden verbeterd door het aanbod (consultaties, infosessies en opleidingen) voldoende geografisch te verspreiden waardoor klanten een kortere reistijd moeten afleggen. Kunstenloket doet het op dit vlak wel goed maar kan hier verder op inspelen door op de infodagen ook individuele adviesgesprekken aan te bieden. Op deze manier wordt de kans dat klanten een gratis consultatie krijgen, verhoogd. Om meer klanten te verwerven, kan het uiteraard ook interessant zijn om meer in te spelen op de bereikbaarheid. Een ruime bereikbaarheid, ook buiten de kantooruren (naar het voorbeeld van Unizo), kan de organisatie ten goede komen. Als men het Kunstenloket met diens concullega’s vergelijkt op vlak van opleidingen en infossies, bekleedt het Kunstenloket een gunstige positie omwille van het gratis aanbod. Kunstenloket biedt ook opleidingen aan scholen en andere organisaties, maar deze zijn wel betalend. Een aantal van de concullega’s biedt ook informatie over premies aan op de website. Dit maakt hun opleidingen naar scholen en andere organisaties toe weliswaar meer uitnodigend omdat de opleidingen deels worden terugbetaald. Het aanbieden van premies en informatie over premies is een aspect dat het Kunstenloket kan overwegen. 87

43

ONLINE SURVEY In het tweede deel van dit onderzoeksrapport werd er aan de hand van een online survey bij 484 respondenten gepeild naar de behoeften van het huidige en potentieel cliënteel. Het klantenbestand van het Kunstenloket vormde het steekproefkader voor de bevraging van de huidige en voormalige klanten. De potentiële klanten werden benaderd door hogescholen en universiteiten met creatieve richtingen aan te spreken, creatieven te contacteren via sociale media en beroep te doen op het eigen netwerk van de onderzoekers. De enquêtevragen voor beide doelgroepen werden afgestemd op de onderdelen ‘aanbod’ en ‘communicatie’ uit de concullega-analyse. Uit de analyse van de behoeften van de huidige en voormalige klanten betreffende het aanbod, blijkt dat zij tevreden zijn over de klantvriendelijkheid, de consultaties, de infosessies en opleidingen. De infosessies en opleidingen scoren sterk op het vlak van inhoud en de mogelijkheid om vragen te stellen. Verbeteringen kan het Kunstenloket aanbrengen door aandacht te schenken aan het aantal opleidingen, de aankondiging van het tijdstip van de opleidingen en de commentaren van individuele respondenten. De focus van het Kunstenloket op het verstrekken van zakelijke en juridische adviezen zorgt ervoor dat het cliënteel de voorkeur heeft om over juridische, maar ook over zakelijke thema’s uiteenzettingen te krijgen. Inzake de vorm waarin deze opleidingen kunnen plaatsvinden, verkiest de meerderheid voor workshops. Voor de consultaties geldt dat telefonische en face-to-face gesprekken als het meest efficiënt worden beschouwd, in tegenstelling tot het beantwoorden van vragen via sociale media. Hoewel er een grote tevredenheid heerst over het vastleggen van de consultatie, de snelle respons en het invullen van de verwachtingen, zijn de respondenten minder tevreden over de plaats en het tijdstip van de consultaties in vergelijking met de infosessies. Deze lagere tevredenheid is sterk gerelateerd aan de provincie waarin de respondent woonachtig is. Vooral de provincies Limburg en Brussel zien hun behoeften niet volledig gerealiseerd, terwijl Vlaams-Brabant en Antwerpen het best bediend worden. De studiedagen en de check-up gesprekken zijn echter de grootste werkpunten om het aanbod nog beter af te stemmen op de behoeften van het cliënteel. Bij de potentiële klanten bekleedt het Kunstenloket een sterke, derde positie wat betreft de naamsbekendheid in vergelijking met de concullega’s. Dit toekomstig cliënteel, waaronder in het bijzonder een doelgroep van studenten, hecht er belang aan om in de toekomst ingelicht te worden over juridische en zakelijke aspecten: de helft van deze doelgroep is bereid om in de toekomst een adviesorgaan te raadplegen. Net als de bestaande klanten zijn de potentiële klanten het meest geïnteresseerd in het verkrijgen van juridische informatie. Het verschil ligt in de tweede en derde voorkeur, deze bestaan uit het verkrijgen van informatie over budgetteren en expertlezingen. Kunstenloket bevindt zich op dit vlak in een voordelige positie omdat deze doelgroep verkiest om niet voor consultaties te betalen. De noden en verwachtingen voor het onderdeel communicatie worden onderverdeeld in drie kanalen: de website, sociale media en de nieuwsbrief. Het huidig cliënteel verkiest de website voor de zoektocht naar informatie, gevolgd door e-mail. De klanten die gebruik maken van de website, geven aan over alle 44

voorgelegde criteria tevreden te zijn. De potentiële klanten verkiezen de website als het voorkeursmedium bij uitstek voor het ontvangen van adviezen. Bij het verkrijgen van actuele informatie, behaalt de website in verhouding een lagere voorkeur en krijgt de nieuwsbrief nipt de overhand. Sociale media bekleedt voor deze mogelijke doelgroep een lagere positie, met een merkbaar sterkere score voor Facebook in verhouding met Twitter en LinkedIn. Opvallend is dat voor de potentiële toetreders het medium Facebook de bovenhand krijgt op telefonisch contact voor het verkrijgen van adviezen. De aanwezigheid van het Kunstenloket op Facebook vertoont een toename in aantal likes met enkele piekmomenten in de interactie bij de berichtgeving over infosessies, opleidingen en nieuwigheden. De aanbevelingen zijn om het aantal berichten te verhogen, berichten te posten die interactie stimuleren en beter in te spelen om de tijdsmomenten waarop de volgers aanwezig zijn. Het Twitterprofiel werd geëvalueerd in vergelijking met de profielen van de concullega’s. Ook op Twitter is de interactie eerder laag en scoren vooral de retweets van anderen de hoogste toppen. Overtuigende berichten die mensen aanzetten tot actie, en relevante documentatie halen de hoogste interacties. Uit de vergelijking met andere spelers blijkt dat het Kunstenloket een relatief sterke positie bekleedt. Toch kan het Kunstenloket ook iets leren van concullega’s die met een specifieke strategie een snellere groei weten te realiseren. Zowel voor Facebook als Twitter geldt dat de interactie met andere pagina’s relevant is en een rol moet blijven spelen in de toekomst. Volgens het huidig cliënteel zijn Facebook en – in nog sterkere mate – Twitter inefficiënte communicatiekanalen voor consultaties. Ook bij de potentiële klanten krijgt Twitter een lage voorkeur, hoewel Facebook wel een relevant medium blijkt te zijn voor het verkrijgen van adviezen en actuele informatie. Ook de recente vernieuwing van de nieuwsbrief werpt voor het Kunstenloket zijn vruchten af. Er heerst een grote eensgezindheid over de tevredenheid met de huidige frequentie en ook de inhoud neigt naar een eerder tevreden score. Er rest aan het Kunstenloket de opdracht om het potentieel van dit medium uit te bouwen door het aantal inschrijven te verhogen en in te spelen op de behoeften van het potentieel doelpubliek. Deze respondentengroep geeft namelijk de voorkeur aan de nieuwsbrief voor het verkrijgen van actuele informatie.

45

BIJLAGE 10: AANBEVELINGEN SCRIPTIE ‘AFHAAKGEDRAG BIJ BEELDENDE KUNSTENAARS’

46

47

BIJLAGE 11: REKENINGEN 2014

49

50

WERKINGSVERSLAG. Sainctelettesquare Brussel Tel. : Fax :

Recommend Documents