Welkom Integrative Medicine & Health 2014 Miami, USA
Hoofdlijnen Miami Ines von Rosenstiel
Catherine Bushnell Pijn en het brein
• Pionier in het ontrafelen van pijn door toepassing van “brain imaging” • Er bestaan opmerkelijke structurele en neurochemische veranderingen in de hersenen van patiënten die lijden aan chronische pijn • Centrale sensitisatie (overgevoelig zenuwstelsel) • Geavanceerde scans > activatie twee hersenregionen • Deze ‘pijncentra’ kunnen door Mind-Body technieken gedeactiveerd worden / afgezwakt worden
Eric Schoomaker Army’s Comprehensive pain management strategy
• Overmedicatie van narcotica bij duizenden veteranen en toename sterfte door opiaten • Urgentie voor alternatieve aanpak van chronische pijn en angst/ptss • Yoga, tai chi, mind-body technieken en CAM – inbedding in holistische interdisciplinaire en multimodale pijnstrategie • Bredere acceptatie van Integrative Medicine
Steve Cole “The social life of genes”
• Sociale invloeden hebben grote effecten op de genexpressie (ontstekings- en immuunreacties) • Sociale isolatie is een grotere risicofactor voor ziekte dan stress • Er is verschil in hedonisch (ik) versus eudaimonisch (ik in relatie tot anderen) welbevinden en genprofielen • Omgeving en onze DNA-code opereren parallel om ons RNA-gedreven lichaam te vormen • “Your experience today, will influence the molecular composition of our body for the next two to three months”
Elissa Epel Mind-Body & Cellular Aging
• Onderzoek naar biomarkers van de cellulaire veroudering: telomeren • Meditatie gaat gepaard met hogere activiteit van het enzym telomerase / bescherming telomeren • Meditatie vertraagt het verouderingsproces en leidt tot een verbeterde gezondheid • De manier waarop wij denken en omgaan met emoties beïnvloedt ons DNA!
Twee showcases geslaagde IM-centra
Joseph Sung (Hong Kong) - CUHK
• • • • •
Alan Bensoussan (Sydney) - NICM
Gecombineerde diagnose en behandelprotocollen Gecombineerde consulten Bi-directioneel verwijzingssysteem Gezamenlijk EPD Synergie met academische centra
Thema Onderzoek Miek Jong / Judith Meijer
Algemeen
• Opvallend: toenemend aantal goed uitgevoerde pragmatische RCTs • Vooral effecten van mind-body interventies (bijna allemaal gefinancierd door • • • •
NCCAM). Dus: binnen twee jaar voldoende bewijs voor de effectiviteit van mindfulness, yoga, tai-chi en acupunctuur bij symptomen zoals pijn, angst, hoge bloeddruk en depressie. Veel nieuwe publicaties verwacht op dit gebied. Vooral onderzoeksresultaten gepresenteerd over mind-body interventies (mindfulness, meditatie, yoga), acupunctuur en TCM. Er was nauwelijks tot geen aandacht voor de meer traditionele Europese vormen van CAM: homeopathie, antroposofie en natuurgeneeskunde.
Methodologie
• Door toename RCTs steeds groter belang van toegepast onderzoek: bevindingen
uit RCTs implementeren in de (klinische) praktijk. • Steeds meer studies met een mixed-methodology approach: gecontroleerd gerandomiseerd onderzoek gecombineerd met kwalitatief onderzoek (interviews, focusgroep), om thema’s verder te verdiepen en meer inzicht te krijgen. • Meer aandacht voor belang van goede case studies. • The Multiphase Optimisation Strategy (MOST) methodologie (Linda Collins, Penn State University, USA). Optimalisatie interventie door ‘factorial’ onderzoeksdesign van specifieke componenten van de interventie.
MOST
• Bijvoorbeeld: life-style interventie gewichtsverlies. • Specifieke componenten: • • • • •
– Coaching – Text messages – Buddy training etc. Onderzoek totale effect én alle belangrijke componenten, alleen of in samenhang. Bijvoorbeeld: 500 deelnemers, 50 in controlegroep, 50 totale life-style interventie (dieet, coaching, text message, buddy training), 50 dieet + coaching, 50 dieet + textmessages, 50 dieet + buddy training en alle combinaties daarvan. Voordeel: Meer inzicht in componenten die bijdragen aan positieve effect. Nadeel: Complexe studieopzet, grote aantallen nodig, weet nooit alle componenten die mogelijk effectief zijn http://methodology.psu.edu/ra/most
Nieuwe onderzoeksthema’s
• Veel aandacht voor wat CAM kan betekenen voor mensen met een • • • •
gezondheidsachterstand (degene met lager socio-economische status, geen/lage opleiding, immigranten, etc.). Wordt vanuit de overheid gestimuleerd. CAM relatief goedkoop t.a.v. reguliere behandeling. Sliding-scale: Patienten van die doelgroep krijgen een schaal te zien bijv. van 1540 dollar en kunnen dan zelf aangeven hoeveel ze willen betalen voor de behandeling. Behandeling wordt vaak groepsgewijs gegeven (bijv. community-based group acupuncture) en universiteiten die dit bieden werken bijv samen met opleiding acupunctuur. Studenten kunnen dan behandelen.
Nieuwe thema’s (vervolg)
• Veel onderzoek waaruit bleek dat mind-body interventies gedragsverandering en
motivatie van patiënten kan ondersteunen. • Mind-body interventies kunnen ook een positief effect hebben op medicatietrouw of motivatie Bijvoorbeeld, als een patiënt met een hoge bloeddruk beter zijn medicatie inneemt is de lage bloeddruk die als resultaat gevonden wordt waarschijnlijk een indirect effect van mind-body interventies. • Dus: belangrijk om deze ‘bij-effecten’ van mind-body interventies ook in onderzoek te betrekken, naast de meer specifieke effecten van mind-body interventies.
Thema Yoga & Mind-Body Technieken Karlien Bongers
Yoga
• NCCAM • Voor onderzoeksdoeleinden: Yoga in het Mind-Body domein • NCCAM financiert meerderheid yogastudies binnen NIH • Expliciet onderdeel van NCCAM Strategisch Plan
• Effect Yoga • Inconclusive, wel veelbelovende data
• Hoe werkt Yoga? • stress respons, GABA, cortisol, RR, immuunsysteem • Groepseffect? Self efficacy etc.!
• Woud aan yogastijlen • Inconclusive, wel veelbelovende data
Yoga-onderzoek
• Voor yoga-onderzoek van belang: • What is happening in the intervention? > • Om dan te kunnen onderzoek: What is happening in the yoga student?
• Wat gebeurt er? • On the yogamat: inner awareness, effect of asans, breath, calming, spirituality etc. • Off the yogamat: turning inward, less impulsive, less anxiety, improved wellbeing etc.
• Ontwikkeling onderzoeksinstrument EPYQ • Fysiek aspect ademhaling • Meditatie • Turning inward
Transforming the Understanding of MindBody interventions: Genomics • Relaxation Response Induces Temporal Transcriptome Changes in Energy Metabolism, Insulin Secretion and Inflammatory Pathways • “het gebeurt in je hersenen, je ziet het in je monocyten” • 80% acute voorspelling door gen expressie • IL6,TNF∝, VCAM1, D-meer, CRP etc. • John Denninger, Benson-Henry Institute Mind Body Medicine Bhasin MK, Dusek JA, Chang B-H, Joseph MG, et al. (2013) Relaxation Response Induces Temporal Transcriptome Changes in Energy Metabolism, Insulin Secretion and Inflammatory Pathways. PLoS ONE 8(5): e62817. doi:10.1371/journal.pone.0062817 http://www.plosone.org/article/info:doi/10.1371/journal.pone.0062817
Transforming the Understanding of MindBody interventions: Genomics
• Elizabeth Blackburn, University of California • 12 minutes of daily yoga meditation for eight weeks • increased telomerase activity by 43% suggesting an improvement in stressinduced aging
Nieuw onderzoeksterrein: Metagenomics = Beyond Genes
Het “onderbuikgevoel”: 1,5 kilo bacteriën = ons DNA: 1% humaan, 99% bacterieel
Gut Microbiome Science Brain-Gut Institute & Gastro-neurologist
• • • • • •
Kirsten Tillisch Kleine studie: 36 vrouwen, 18-55 jaar Eén groep: specifieke yoghurt met mix van probiotica (2dd, 4 weken) Eén groep: zuivelproduct met uiterlijk en smaak yoghurt, maar zonder probiotica Eén groep: geen enkel product fMRI: activiteit in veel hersengebieden: cognitief en emotie
Energetische technieken Martine Busch
Bioveld interventies sessie geleid door Samini Jain – Samueli Institute
• Grote diversiteit aan methodieken • Voor onderzoek voornamelijk: • • • •
Therapeutic touch Reiki Healing Touch Reconnective Healing
Effecten
• Goede klinische effecten bij diverse doelgroepen: dementie, kanker, palliatieve zorg • Vooral pijn-, angst- en onrustreductie • Enkele fysiologische en immunologische studies met wisselend resultaat • Bioveldinterventies zijn veilig
Overeenkomsten
• Methodieken verschillen, maar alle bioveldinterventies benadrukken: • • • •
Centeren (innerlijke rust van de zorgverlener) Presentie (aandachtig aanwezig zijn) Ego loslaten (kanaal zijn) Intentie tot ‘healing’ (intentie/aandacht ‘stuurt’ de energie)
Baldwin & Hammerschlag, 2014
Bioveldinterventies bij schoudermobiliteit
• 5 groepen met beperkte schoudermobiliteit • FT, Reiki, sham-Reiki, reconnective healing, controlegroep • 15-17 ptn per groep (geblindeerd voor de interventie, 10 min. behandeling op massagetafel) • Uitkomstmaten: pijn en mobiliteit bij armen omhoog brengen (effect gelijk aan FT)+ HRV in rust (geen verschil) • Fysiotherapeuten bioveldinterventies leren als mogelijk alternatief voor zwaardere manipulaties?
Therapeutic touch (TT) en immuunfunctie
Borstkanker metastase model in muizen 3 groepen (16 per groep): 2x pw 10 min.TT, 2xpw 10 min. sham-TT, controle=zoutinjecties Geen verschil in omvang tumor of muisgroei TT heeft wel effect op immuunrespons: down-regulatie van cytokines & macrofagen en modulatie van bepaalde subsets van lymfocyten • TT reduceert metastasering, maar heeft geen effect op de primaire tumor • Bij andere studie op mensen (147 ptn met glioblastoom, afstandsbehandeling) geen effect op overleving • • • •
Gloria Gronowicz, University of Connecticut Garret Yount, California Pacific Medical Center
Werkgroep bioveldinterventies Samueli Institute
• Belangrijke issues: hoe verhouden bioveldinterventies zich qua effect met andere IM-modaliteiten, hoe bepaal je de kwaliteit van de practitioner, welke onderzoeks-methodologie is het meest geschikt, wat is het werkingsmechanisme? • Het energieconcept beperkt zich niet tot alleen bioveldinterventies, maar is bij alle IM-modaliteiten relevant • Meer inzicht in het werkingsmechanisme is dus van belang voor het hele veld • In september komt daarom o.l.v. het Samueli Institute een werkgroep bij elkaar om een white paper op te stellen
Literatuur & scholing congressen 2015 & 2016 Winnie Schats
Scholing • Ohio State University – Wexner Center for Integrative Medicine - Alleen in mei (!) 90% korting op module kruiden/supplementen met code CONSORTIUM90: http://herbssupplements.osu.edu
• NCCAM Online Continuing Education Series ⁻ Gratis lezingenserie ⁻ Onderzoek, mind-body & pijn, acupunctuur, probiotica, interacties kruiden-geneesmiddelen, rugpijn & chiropraxie, integrative medicine
• University of Minnesota - Gratis e-learning modules voor zorgprofessionals - TCM, kruiden, mind-body, aromatherapie, touch therapieën, muziektherapie
• Samueli Institute - Publicaties (healing environment) - Video’s (meditatie, tai chi, gezond eten etc.)
• Osher Center for Integrative Medicine - Video’s (gezond leven, stress, inspiratie)
Literatuur
• NCCAM / NCRCIH (National Center for Research on Complementary and Integrative Health) - Patiënteninformatie - Therapieën - Ziekten en aandoeningen
• CAM-Cancer
Uw bijdrage
• Case reports, deel uw ervaringen - http://www.care-statement.org (format case reports)
Congres 2015 & 2016
• 2015: Jeju, Korea • Thema: “the Inspiring Future Healthcare: The innovative role and sustainable development of traditional and integrative medicine” • http://www.iccmr2015.org/sub/sub0301.asp • 2016: Las Vegas
Thema Maatschappij Judith Meijer
Individu – Netwerk - Gemeenschap
• Community-based Integrative medicine: onderzoek naar wat effectieve interventies zijn voor jongeren in grote steden (Baltimore, San Francisco); • Urgentie: 40% meer obesitas dan op gemiddelde school • Ambitie: sustainable healthy communities • Samenwerkingsverbanden/partnership onderzoek (academisch ziekenhuis Maryland, San Francisco), middelbare scholen, gezondheidszorg, biologische boerderijen; • Focus op jongeren in achterstandsgebieden (food deserts): “health disparity”: verschillen in gezondheid ten gevolge van verschillen in eigenschappen van individu, omgeving, toegang tot, gebruik van of kwaliteit van zorg, uitkomsten van gezondheid; • Programma’s gericht op duurzaam bewegen, gezonde voeding en koken, mentale veerkracht en stress management, versterken van omgevingsbewustzijn en verbinding met de natuur (o.a. summer school; mindfulness in het curriculum voor studenten en leerkrachten)
Preventie – Huisartsgeneeskunde – Public Health • Onderzoek naar IM competenties voor huisarts en preventieve gezondheid • O.a. Robert Saper, huisarts, academisch ziekenhuis Boston & Asim Jani, college voor preventieve geneeskunde • Overlap tussen huisartsgeneeskunde, preventieve geneeskunde/public health en IM • Introductie van het begrip quartiaire preventie: voorkomen van overbehandeling • Affordable care act -> model van integrative, multidisciplinaire gezondheidszorg: spanning tussen de meerwaarde van meerdere disciplines en samenhangend geintegreerd aanbod: wat is het optimale model? Wijkteams? Voorbeeld Cubaanse gezondheidszorg? • Health coach neemt hoge vlucht: wordt ingezet ook voor minder bedeelden (voorbeeld zwervers in San Francisco)
Aandacht voor de zorgprofessional blijft
• Empathie daalt gedurende de studie geneeskunde • Experimenten in het curriculum om dat tegen te gaan, o.a. cursus mind-body (Haramati, Zweden, Utrecht), compassie training, student sneller actief en meer verantwoordelijk maken • Effect van meerwaarde optimale zelfzorg voor functioneren en kwaliteit zorgprofessonal • Aandacht voor zelf ervaren door zorgprofessional van IM technieken • Aandacht voor stress op werkplek en meerwaarde van o.a. mindfulness als antwoord hierop • Aandacht voor meerwaarde multidisciplinaire zorg; o.a. verbinding geneeskunde en positieve psychologie
Onderzoek naar kosteneffectiviteit blijft
• Plenaire presentatie over onderzoek naar kosteneffectiviteit van acupunctuur bij chronische pijn in Engeland • Andrea Manca, Universiteit van York, • Reden: kosten beinvloeden mede beleidsbeslissingen inzake de gezondheidszorg • Aanpak: d.m.v. qaly’s • Dilemma: onderzoeksuitkomsten naar effectiviteit van IM zijn niet eenduidig; lastig te vertalen in qaly
Wat gaat NIKIM doen? Verzamelen case-studies mbv format Plenaire sprekers naar Nederland halen Stimuleren technologische ontwikkeling mbt IM NIKIM studiebeurs voor young professionals Protocolontwikkeling – clinical manual Mindfulness/yoga op werkvloer Bevorderen brug regulier-complementair o.a. door gemeenschappelijke scholing Bijdragen aan nieuw verbindend paradigma: gezondheid & ziekte als balans/evenwicht/disbalans • Specifieke netwerken voor deelgebieden, bijv huisartsen, SOG, AVG • Online-programma’s VS en elders ontsluiten • • • • • • • •
Discussie Ines von Rosenstiel
Vragen & Sluiting
