Ward Martein, 2de kan Japanologie
Werkstuk Encyclopedie:
HOMOGEEN JAPAN EN HAAR KOREAANSE MINDERHEID.
Academiejaar 2004-2005
1
1.INLEIDING De UN-Wereldconferentie over Mensenrechten in Wenen tussen 14 en 25 Juni 1993 maakte een onderscheid in perceptie tussen de Westerse en de Aziatische overheden duidelijk. Er blijkt een onderscheid gemaakt te kunnen worden tussen de postkoloniale benadering en de neokoloniale benadering. Eerstgenoemde legt de nadruk op de onderlinge afhankelijkheid van staten en de overwinning van de liberale democratie over autoritaire regimes, laatstgenoemde ziet een voortzetting van de koloniale tijd tot heden, waarin Westerse geïndustrialiseerde landen hun exploitatie van de ontwikkelingslanden voortzetten met nieuwe bondgenoten, namelijk de heersende klassen in desbetreffende landen of multinationals. De Aziatische positie is gelijk gesteld met de neokoloniale benadering. Vandaar ook dat internationale druk op Oost-Aziatische staten met betrekking tot mensenrechtenkwesties door desbetreffende overheden dikwijls geïnterpreteerd wordt als een poging om hun politieke posities te ondermijnen en dus als een bedreiging voor het overleven van het regime. De schreeuw naar universele mensenrechten wordt geïnterpreteerd als cultuurimperialisme. In maart 1993 werd tussen Aziatische overheden in Bangkok, ter voorbereiding op de conventie in Wenen, een gezamenlijk standpunt geformuleerd in de Bangkok-declaratie. Deze waakt over een kenmerkend Aziatisch perspectief tav. mensenrechten: ze erkent het universaliteitprincipe maar wijst er tevens op dat mensenrechten geïnterpreteerd moeten worden in de context van historische, culturele en sociale eigenheden.1 De nadruk inzake het verband tussen ontwikkelingskwesties en vragen in verband met mensenrechten werd er gelegd op non-interventie. In dat opzicht zou bvb de discriminatie van Aziatische vrouwen door Aziatische mannen op grond van het ‘deel uitmaken van de Aziatische cultuur’, gerechtvaardigd zijn. Met andere woorden kan dit principe van culturele diversiteit een dekmantel zijn voor schendingen van de mensenrechten en spreekt ze tevens de opvatting tegen dat mensenrechten vreemd zijn aan de Aziatische cultuur. Als de doctrine van Mensenrechten gebruikt kan worden om westers neo-imperialisme te verbergen, kan de theorie van cultuurrelativisme misbruikt worden om onderdrukking door Aziatische elites te rechtvaardigen of te verbergen want tradities kunnen ook gehanteerd worden om hedendaagse politieke doelen te verwezenlijken. De term ‘mensenrechten’ heeft in de Oost-Aziatische culturen maar voet aan wal gekregen door de gretige assimilatie van Westerse politieke ideeën aan het eind van de 19de eeuw. De officiële ideologieën bijvoorbeeld van Tokugawa-Japan en de Yi-dynastie in Korea associeerden ongelijkheid met Orde en gelijkheid met Chaos. Er waren geen theoretische grenzen voor de autoriteit van de staat.2 Japans cultureel en politiek absorptievermogen beperkt zich niet tot het einde van de 19de eeuw. In de hele geschiedenis van het land heeft importgedachtegoed een belangrijke rol gespeeld met betrekking tot de machtsverhoudingen. Dit is vandaag niet anders in een land waar oligarchie en nepotisme nog steeds hand in hand gaan. Yūji Iwasawa, vooraanstaand professor van publiek internationaal recht aan de universiteit van Tokio stelt in zijn boek3 dat het internationaal recht verantwoordelijk is voor een aantal maatschappelijke veranderingen van groot belang in Japan ( vooral in de 2 laatste decennia ) zoals bijvoorbeeld de erkenning van de rechten van de vrouw. Desalniettemin zijn er bepaalde gebieden waar nog weinig tot geen vooruitgang geboekt is, zoals bijvoorbeeld dat van de voorhechtenis, daiyō kangoku 代 用 監 獄 , en dat van de toegankelijkheid tot wettelijke vertegenwoordiging door een advocaat in gevangenissen. Iwasawa ijvert voor een sterkere verdediging van de mensenrechten dan de Japanse ‘case-law’ en de regeringspraktijken voorzien, maar stelt ook dat zelfs al worden de statuten herschreven in overeenkomst met de UVRM, als essentiële eerste stap, zulke maatregelen geen succes garanderen. Dit om dezelfde redenen dat Sexisme en Rascisme nog steeds niet uit onze westerse samenleving gebannen zijn. 1
Susumu, Awanohara, Michael Vatikiotis, Shada Islam. “Vienna Showdown”, Far Eastern Economic Review, 17 , 1993, p17. 2
Tang, James T.H. (red.). Human Rights and International Relations in the Asia Pacific. London: Pinter, 1995. Iwasawa, Yūji. International Law, Human Rights and Japanese Law: The Impact of International Law on Japanese Law. Oxford: Clarendon Press, 1998. pp 81-92, pp 124-125 pp 130-134
3
2
Voor het vertrouwen in een toekomstige stabilisatie van het "mensenrechten-bewustzijn" wordt gesteld dat het misschien noodzakelijk is in de beschrijving van de resultaten van het internationale recht in Japan het gebeurende lijden uitdrukkelijker te erkennen. Daar de geschiedenis van het land op een bij tijd en wijle onverzettelijke houding tav. bepaalde feiten duidt, gebiedt de mensenrechten-kwestie grote mate van voorzichtigheid. Aangezien de discriminatie van minderheden in Japan een frequent gegeven is en duidelijk blijk geeft van een gevaarlijke kronkel in de collectieve massa en van cultuurimperialisme, zou ik mij hierop willen toespitsen in mijn bibliografische zoektocht. Deze discriminatie is echter niet eenzijdig. Enerzijds zijn er de minderheden die tot het Japanse geslacht behoren, maar niet worden erkend, anderzijds zijn er de geïmmigreerden. Tot deze laatsten behoren onder andere de Koreanen tot dewelke Japan historisch gezien een interessante relatie heeft. Dat de discriminatie van deze bepaalde minderheid mede te maken heeft met cultuurimperialisme leid ik af uit de 日鮮同祖論 nissen dōsoron, een theorie die poogt de geschiedenis van Korea te herdefiniëren als een waarin de essentiële Japanse identiteit van het Koreaanse volk, na 16 eeuwen verborgen te zijn, herontdekt wordt na Japans annexatie van Korea in 1910. Zelfs indien de Japanners van Koreaanse oorsprong zich volledig “bekeren” tot de Japanse cultuur zullen ze niet meer zijn dan “hyphenated-Japanese”, vrij vertaald ‘import-Japanners’4. (zoals import-Amerikanen bvb. ItaloAmerikanen, Afro-Amerikanen). Op welke manier deze minderheid, of het nu 在日韓国人 zainichi kankokujin of 在日朝鮮人 zainichi chōsenjin (afkomstig uit Zuid- resp. Noord Korea) zijn, het te verduren krijgt in Japan, welke status ze geniet, welke legale voordelen ze heeft, welke cultuur ze ontwikkelt, enz. hoop ik door mijn zoektocht verwijsbaar te maken.
4
Howell, David L. "Ethnicity and Culture in Contemporary Japan" In: Journal of Contemporary History Vol. 31, No. 1. (1996), pp. 171-190.
3
2. ZOEKTOCHT 2.1. Bib Om de zoektocht bij de horens te vatten ben ik in de Bibliotheek terechtgekomen. Aldaar ben ik eerst te rade gegaan bij enkele tijdschriften als daar zijn: - Journal of Japanese Studies - Monumenta Niponica - Social Sciences Journal of Japanese Studies - Journal of Asian Studies Het artikel met de grootste aantrekkingskracht dat mij geholpen heeft het onderwerp nader te bepalen heb ik ten slotte in The Journal of Japanese Studies gevonden. Het is een bespreking van: Iwasawa, Yūji. International Law, Human Rights and Japanese Law: The Impact of International Law on Japanese Law. Oxford: Clarendon Press, 1998. In deze bespreking wordt de situatie van de Mensenrechten in Japan toegelicht, met verwijzingen naar o.a. de Koreaanse minderheid. Door het opzoeken van enkele namen van auteurs, waarnaar verwezen wordt in de bespreking, via GOOGLE en door de referenties zelf heb ik nog een paar interessante werken gevonden. BOEKEN Chung, Daekyun. 『在日韓国人の終焉』 (Zainichi kankokujin no shūen, Eng: The End of the South Korean Community in Japan). Tōkyō: Bunshun shinsho, 2001. Fukuoka, Yasunori. Lives of young Koreans in Japan. Melbourne: Trans Pacific Press 2000 Hidenori, Sakanaka (英徳坂中). 『今後の出入国管理行政のあり方について』 (Nihon no gaikokujin seisaku no kōsō, Eng: Japanese Policies with regard to Resident Foreigners.).Nihon Kajo shuppan (日本加除出 版),1989. Hidenori, Sakanaka (英徳坂中). 『在日韓国・朝鮮人政策論の展開』 (Zainchi kankoku chōsenjin seisakuron no tenkai, Eng: Changes in Policy Discourse on Korean Residents in Japan) Nihon Kajo shuppan (日本加除出 版),1999. Komai, Hiroshi (駒井洋).『外国人労働者定住への道』 (gaikokujinrōdōshateijū e no michi, Eng: Migrant Workers in Japan). London & New York: Kegan Paul International, (1993) 1995. Komai, Hiroshi (駒井洋).『日本の外国人移民』 (Nihon no gaikokujin imin, Eng: Foreign Migrants in contemporary Japan). Melbourne: Trans Pacific Press, (1999) 2001. Niwa, Masao (雅雄丹羽). 『マイノリティと多民族社会国際人権時代の日本を問う』 (mainoriti to taminzoku shakai. kokusaijinkenjidai no nihon wo tou, Eng: Minorities in a Multiethnic Society? Questions for Japan in an era of International Human Rights). Kaiho shuppan(解放出版社), 2003. ARTIKELS Howell, David L. "Ethnicity and Culture in Contemporary Japan" In: Journal of Contemporary History Vol. 31, No. 1. (1996), 171-190. Weiner, Michael “The representation of Absence and the Absence of Representation: Korean Victims of the Atomic Bomb.” In Japan’s Minorities: The illusion of Homogeneity, p83 London: Routledge, 1997.
Meteen een zoekterm gewonnen die me verder goed geholpen heeft: Zainichi kankokujin.
4
2.2 Online Databanken 2.2.1.BAS Bij wijze mijn zoektocht in databanken te beginnen heb ik allereerst de Bibliography of Asian studies met de volgende zoektermen geconfronteerd: -Zainichi Kankokujin -Minorities in Japan -Migrant workers Japan samen met : Minority japan, Kankokujin, korean minority, zainichi, mintohren, al het nodige voor de rest van de zoektocht. Resultaten kwamen vooral voor in de vorm van: ARTIKELS De volgende artikels, beoordeeld naar hun titel, vallen onder deze die een algemene beschrijving weergeven van het fenomeen. Of het discriminatoire aspect ervan hierin behandeld wordt, laat staan dat van rechtswege uit, kan ik, aangezien ik ze niet gelezen heb, niet bevestigen. Mijn vermoeden echter neigt naar optimisme, in die zin dat er waarschijnlijk wel een of andere verwijzing in te vinden zal zijn. Indien dit niet het geval zou zijn kan de lectuur desalniettemin zijn nutswaarde profileren door het perspectief waarin de problematiek geplaatst wordt en door eventuele verwijzingen naar andere, al dan niet relevantere werken.
Buchmann, Peter. “Zur Stellung der Nachkommen koreanischer Einwanderer in Japan.” Asiatische Studien, 48, nr.4 (1994) : 1307-1312. Chung, Dae-kyun. “Japan's Korean community in transition.” Japan Echo, 30, nr.2 (2003): 30-33. Lee, Su-o. “Inside Japan's North Korean community.” Japan Echo, 30, nr.2 (2003): 34-37. Morris-Suzuki, Tessa. “An act prejudicial to the occupation forces: migration controls and Korean residents in post-surrender Japan.” Japanese Studies, 24, nr.1 (2004): 5-28 Ryang, Sonia. “Koreans in Japan.” Amerasia Journal, 29, nr.3 (2003-2004): 31-35. Tani, Tomio. “A study of inter-ethnic relationships: the growing ethnic complexity in the Japanese city [Ikaino District of Osaka City]” International Journal of Japanese Sociology, nr.1 (1992): 115-135.
Ietwat minder algemeen lijkt mij, afhankelijk van welke ‘ideology’ hier bedoeld wordt (Japanse of KoreaansJapanse). Dit werk: Kim, Hyung-chan. “Search for a model: a review essay [review article of North Koreans in Japan: Language, Ideology and Identity, by Sonia Ryang].” Korea and World Affairs, 22, nr.3 (1998): 423-433.
Om het identiteitsprobleem (zowel subjectief als objectief) van Koreanen in Japan in verband te brengen met Discriminatie heb ik persoonlijk weinig creativiteit nodig en bedeel volgende werken dan ook met een relatieve graad van relevantie: Chapman,David. “The third way and beyond: Zainichi Korean identity and the politics of belonging.” Japanese Studies, 24, nr.1 (2004): 29-44. De Vos, George A. “Japanese citizenship and Korean ethnic identity: can they be reconciled? A psychocultural dilemma.” Seoul Law Journal, 27, nr.1 (1986): 75-100.
5
Tai, Eika. “ 'Korean Japanese': a new identity option for resident Koreans in Japan.” Critical Asian Studies, 36, nr.3 (2004): 355-382. Een bespreking van een minder wetenschappelijk werk kan ook vruchtbaar zijn, vandaar: Ryang, Sonia. “Dead-end in a Korean ghetto: reading a complex identity in Gen Getsu's Akutagawa-winning novel Where the Shadows Reside.” Japanese Studies, 22, nr.1 (2002): 5-18. Werken waarvan de titel op specifiekere problemen wijst zijn de volgende: De Vos, George A. en Eun-Young Kim. “Vitality and optimism versus problems with achievement, alienation, and authority in ethnic minorities: the Korean case [Koreans in Japan].” In Cross-cultural dimensions in conscious thought: narrative themes in comparative context. Psychocultural research with the Thematic Apperception Test, volume II. George A. De Vos, Eric De Vos (Red.), 169-194. Oxford: Rowman and Littlefield, 2004. Ikeda, Richiko. “Abandoned people in Japan: the first generation of Koreans in Japan.” In The emerging monoculture: assimilation and the 'model minority'. Eric Mark Kramer (Red.), 159-173. London: Praeger, 2003. Kang, Cheol Hwan “Ethnic Koreans in Japan victimized by the North Korean regime's fraud [repatriated Koreans].” Keys, nr. 12 (2003): 62-70. Kim, Myungsoo. “Ethnic stratification and inter-generational difference in Japan: a comparative study of Korean and Japanese status attainment [educational and occupational attainment].” International Journal of Japanese Sociology, nr.12 (2003): 6-16. Motani, Yoko. “Towards a more just educational policy for minorities in Japan: the case of Korean ethnic schools.” Comparative Education, 38, nr.2 (2002): 225-237 Takao, Yasuo. “Foreigners' rights in Japan: beneficiaries to participants.” Asian Survey, 43, nr.3 (2003): 527552. Tani, Tomio. “A study of inter-ethnic relationships: the growing ethnic complexity in the Japanese city [Ikaino District of Osaka City]” International Journal of Japanese Sociology, nr.1, (1992). Met betrekking tot het wettelijke statuut is mij totnogtoe enkel dit artikel tegemoetgekomen (BAS): Onuma, Yasuaki. “Legal status of Korean residents in Japan: past, present and future.” Seoul Law Journal, 27, nr.1 (1986): 8-29.
2.2.2.JSTOR Een van mijn favoriete databanken omwille van de mogelijkheid tot directe inzage van de naar onderwerp gevonden artikels en/of besprekingen, zonder in de Bib de verzamelde bundels te moeten doorbladeren. Aan de ene kant tijdbesparend, aan de andere dan weer niet door het aanbod van minder- tot irrelevante artikels die toch wel de moeite waard zijn om eens doorgenomen te worden. Een leerrijk tijdverdrijf was het in ieder geval. Howell, David L. “Ethnicity and Culture in Contemporary Japan.” Journal of Contemporary History, Vol. 31, Nr. 1 (1996): 171-190. Wel een goede vondst, van Ainu tot Brazilianen komen ze allen aan bod, en worden kort toegelicht, Koreanen zijn te vinden van pagina 180 tot pagina 182.
In de bibliografische lijst kwamen ook nog wat interessante werken voor:
6
ARTIKELS/VERHANDELINGEN: Abe, Kazuhiro. ‘Japanese Capitalism and the Korean Minority in Japan: Class, Race, and Rascism.’ Phd.diss. University of California at Los Angeles, 1989. Field, Norma. “Beyond Envy, Boredom, and Suffering: Toward an Emancipatory Politics Toward Resident Koreans and Other Japanese.”, Positions, 1, nr.3 (1993): 640-670. Lie, John. “Foreign Workers in Japan.” Monthly Review, 44, nr.1 (1992): 35-43.
BOEKEN: Kon-ch’a, Yun. Zainnichi o ikiru to wa. Tokyo, 1992. Lee, Chansoo en Georges de Vos (eds.) Koreans in Japan: Ethnic Conflict and Accommodation. Berkeley, 1981. Mitchell, Richard H. The Korean Minority in Japan. Berkeley, 1967. Shimada, Haruo. Japan’s ‘Guest Workers’: Issues and Public policies. Vert. Roger Northridge, Tokyo, 1994. Weiner, Michael. Race and Migration in Imperial Japan. London, 1994 Weiner, Michael. The origins of the Korean community in Imperial Japan 1910-1923. NJ: Atlantic Highlands, 1989.
Verder in Jstor: Taguchi, Sumikazu, “A Note on Current Research of Immigrant groups in Japan.”, International Migration Review, 17, nr.4, 1984: 699-714. Interessant o.a. omwille van de statistische gegevens omtrent migranten in Japan, al zijn ze minder actueel. Ook hierin enkele interessante verwijzingen:
Conde, David. “The Korean Minority in Japan.” Far Eastern Survey, 16, nr.4, (1947). Gohl, Gerhardt. Die Koreanische Minderheit in Japan als Fall einer ”politisch-etnischen” Minderheitsgruppe, Wiesbaden: Otto Harassowitz, 1976. Han, Bae-Ho, Hong Sung-Chik. “Field research on Korean Residents in Japan” Asian Studies, 57, 1977. Lee, Chansoo en Georges de Vos (red.) Koreans in Japan: Ethnic Conflict and Accommodation. Berkeley, 1981. *Tomizawa, Yuriko. “Toward Assimilation: The role of the Japanese Government in Promoting Naturalization Among Resident Koreans” Asian Studies Program of the University of Hawaii, 1982. (ongepubliceerd) Tsujimura, Akira. Kyu-Han Kim en Masateru Ikuta, Cultural Conflict Between Japan and Korea: A Study of Communicaion gaps. Idemitsu-shoten, 1982. Yagami, Susumu. The Refugees Treaties and Immigration Control Administration, Nihon Kajoshuppan, 1982. Yasuaki, Onuma. “Legal status of Korean residents in Japan” Hogaku-Kyokai-Zasshi, 96, nr.3 1979.
7
2.2.3.NACSIS BOEKEN Hicks, George. Japan’s hidden apartheid: the Korean minority and the Japanese. Aldershot: Ashgate, 1998. Ishibashi, Mari. Japan's new foreign policy style: and its impact on the policy toward the Korean minority in Japan. Ann Arbor: UMI, 1999. Kazuhiro, Abe. Japanese capitalism and the Korean minority in Japan: class, race, and racism. Ann Arbor: UMI, 1989. Weiner, Michael. The origins of the Korean community in Japan, 1910-1923. N.J.: Humanities Press International, 1989. Kimu, Yanki (金両基).『韓国人か日本人か: 今こそ在日同胞文化の創造を』(kankokujin ka nihonjin ka: imakoso zainichi dōhōbunka no sōzō wo). 東京 : saimaru shuppankai (サイマル出版会), 1986. Ryang, Sonia (red.). Koreans in Japan: critical voices from the margin. London, New York: Routledge, 2000.
2.2.4.EBSCO Ook hier zijn de artikels beschikbaar en de ‘Antilope’ link brengt u de plaats van de eventuele aanwezigheid van het boek. ARTIKELS Chapman, David. “The third way and beyond: Zainichi Korean identity and the politics of belonging.” Japanese Studies, 24, nr.1 (2004): 29-44. Ryang, Sonia. “Dead-end in a Korean ghetto: reading a complex identity in Gen Getsu's Akutagawa-winning novel Where the Shadows Reside.” Japanese Studies, 22, nr.1 (2002): 5-18. Shipper, Apichai W. ”The Political Construction of Foreign Workers in Japan.” Critical Asian Studies, 34, nr.1 (2002): 41-68. Tai, Eika. “ 'Korean Japanese': a new identity option for resident Koreans in Japan.” Critical Asian Studies, 36, nr.3 (2004): 355-382.
2.2.5.PICA/PICARTA Zoektermen: Minority japan, Kankokujin, korean minority ARTIKELS Lansing, Paul. ”Japan's attempt at internationalization and it's lack of sensitivity to minority issues.”, California Western international law journal, 22, nr. 1, (1992): 130-157. Okano, Kaori H. “Koreans in Japan: A minority's Changing Relationship with Schools” International Review of Education, 50, nr. 2, (2004): 119-140. Okano, Kaori H. “Koreans in Japan: A minority's International review of education, 50, nr. 2, (2004): 119-140.
Changing
Relationship
with
Schools”
Okano, Kaori H. “Social Justice and Job Distribution in Japan: Class, Minority and Gender” International review of education, 46, nr. 6, (2000): 5. Yasuaki, Onuma. “Interplay between human rights activities and legal standards of human rights: a case study on the Korean minority in Japan” Cornell international law journal, 25, nr. 3, (1992). 515-540.
8
BOEKEN De Vos, George A. Japan's minorities: Burakumin, Koreans and Ainu, Minority Rights Group, 1975. Hicks, George. Japan’s hidden apartheid: the Korean minority and the Japanese. Aldershot: Ashgate, 1997. Kim, Yang Ki. Wakai Kankokujin to tsukiau hō: kokusaika no ABC. Tokio: Riyonsha, 1987. Mitchell, Richard H. The Korean Minority in Japan. Berkeley, 1967. Wagner, Edward W. The Korean minority in Japan, 1904-1950. University of British Columbia, Publications Centre: 1951.
2.2.6.LIBIS Aangenaam verrast door de nieuwe lay-out verliep het zoeken veel vlotter dan verwacht. ARTIKELS Vos, F. “Volken van één stam? Enige beschouwingen over de problemen van een Koreaans-Japanse cultuur- en taalverwantschap” Redes uitgesproken ... aan de Rijksuniversiteit Leiden, Mouton ’s-Gravenhage: 1959.
BOEKEN De Vos, George A. Social cohesion and alienation: minorities in the United States and Japan. Westview Boulder: 1992. Fukuoka, Yasunori. Lives of young Koreans in Japan. Melbourne: Trans Pacific Press, 2000 Weiner, Michael A. Korean community in prewar Japan: the limits of assimilation, 1994.
Mitchell, Richard H. The Korean Minority in Japan. Berkeley, 1967. Ryang, Sonia (red.). Koreans in Japan: critical voices from the margin. London, New York: Routledge, 2000. Hicks, George. Japan’s hidden apartheid: the Korean minority and the Japanese. Aldershot: Ashgate, 1998. Neary, Ian.Human rights in Japan, South Korea and Taiwan. London: Routledge, 2002.
EINDVERHANDELINGEN/RAPPORTEN Derwael, Franciska. De Koreaanse minderheid in Japan: oorsprong en ontwikkeling 1910-1945. Licentiaatsverhandeling, Japanologie, KUL, 1999-2000, 2000. Goossens, Marijke. De Koreaanse minderdheid in Japan: een ethnisch-politiek conflict. Licentiaatsverhandeling, Japanologie, KUL, 1991-1992, 1992. Minority rights group London. Japan's minorities: Burakumin, Koreans, Ainu and Okinawans. London, 1983. (De Vos, George A. William Wetherall en Kaye O.Stearman)
Tot zover de gebruikte online databanken, de online zoektocht was bij deze echter nog niet beëindigd. Het simpelweg invoeren van mijn meest relevante zoektermen in o.a. GOOGLE (in rōmaji zowel als Kanji) bracht ook nog enkele interessante en informatieve vondsten aan de orde. Een korte beschrijving volgt.
9
2.3.Search engines Resultaat van het zoeken met GOOGLE: Een heel interessante site (http://www.han.org/a/indexe.html) van Myungsoo-Kim geheel gewijd aan ‘korean residents in Japan’. Vooral de literatuurlijst (http://www.han.org/a/biblio-e.html) waarin naar interessante werken verwezen wordt, sprak me aan. Deze link (http://www.tafjapan.org/english/forums/14-12-2004/profile.pdf) is interessant omwille van het woordje uitleg over enkele vermelde auteurs. Op deze site (http://junana.com/CDP/corpus/Theory_Vocab2/TheoryTOC.html) is heel wat nuttige informatie te vinden. Hier worden verscheidene problematische thema’s van de Japanse samenleving behandeld waaronder ook de Koreaanse minderheid. In een vluchtige kijk op de bibliografie (http://junana.com/CDP/corpus/Theory_Vocab2/BIBframe.html) springen de namen Weiner, Devos, Lee (eerder vermeld) mij direct in het oog. Bij wijze de site enigszins te beoordelen heb ik via google ook eens vlug de naam van de auteur opgezocht, aangezien hij ook vermeld wordt in de bibliografie. Caron Bruce (http://www.newmediastudio.org/WhoWeAre/WhoContent/ExecutiveDir.html); zijn vermelde werken hebben weliswaar weinig met mijn onderwerp te maken. Geconfronteerd met de titel van het werk, had ik graag geweten wat die te betekenen had. Volgende site (http://www13.big.or.jp/~madang/) verduidelijkt deze ietwat.(dit geheel terzijde). Een woordje uitleg van Fukuoka Yasunori ( http://www.kyy.saitama-u.ac.jp/~fukuoka/) (Vermeld auteur) en enkele referenties heb ik hier (http://www.kyy.saitama-u.ac.jp/~fukuoka/non-jap.html) gevonden. Tot slot enkele interessante artikeltjes waarvan de twee eerst genoemde referenties bevatten naar in mijn literatuurlijst vermelde auteurs en werken: een artikel (http://najs.jp/papers_2004/soderberg.pdf) met verwijzingen naar werken van Ryang, Fukuoka, DaeKyung, Takao Yasuo. nog een artikel (http://www.ccis-ucsd.org/PUBLICATIONS/wrkg80.pdf) met verwijzingen naar vermelde bronnen. en tot slot ivm UNIVERSALITEIT der Mensenrechten in het algemeen en Japans houding hiertegenover dit (http://www.jclu.org/katsudou/universal_principle/up11.pdf) artikel van de Japan Civil Liberties Union (http://www.jclu.org/index_e.shtml), wel de moeite waard om eens door te nemen. Andere zoektermen zoals discrimination in Japan, Japanese homogeneity en Minorities in Japan hebben mij niet verder kunnen helpen. In zijn oppervlakkigheid bleek “Zainichi kankokujin” de meest effectieve zoekterm. De Japanse invoer 在日韓国人 leverde bij Infoseek.co.jp, zowel als bij GOOGLE niet veel relevanters op. De vruchtbaarheid van mijn internetzoektocht via GOOGLE beperkt zich dan ook hiertoe. Vandaar dat ik het niet laten kon nog enkele andere search-engines te testen. Om het mij gemakkelijk te maken heb ik enkele Metacrauwlers gebruikt zoals daar zijn: http://www.dogpile.com/ Resultaten van vooral google, yahoo, askjeeves, about, in een oogwenk. Nieuwe vondsten:
10
De site van het ‘UMJ’, united for a multicultural Japan, te vinden onder: http://www.tabunka.org/newsletter/jap_and_non.html Een artikeltje van William Wetherall en George A. De Vos: http://members.jcom.home.ne.jp/yosha/minorities/minoritiesjapan.html Een artikeltje van John Lie: http://www.sscnet.ucla.edu/soc/groups/ccsa/Lie.PDF Verder kwamen de meeste links uit de reeds begane grond ‘GOOGLE’ tevoorschijn. Tijd voor een andere Metacrawler: http://www.vroosh.com De resultaten die men hier voorgeschoteld krijgt, zijn vooral afkomstig uit http://www.alltheweb.com/, http://www.msn.com/, http://www.google.be/, http://www.yahoo.com/
http://www.searchfeed.com/,
het enige interessante nieuwe hierin: http://www.usjp.org/jpeducation/References.htm Beide handige search engines. De herkomst van de vondst wordt ook altijd vermeld zodat, aangezien je enkel de meest relevante treffers van desbetreffende engine krijgt, je deze ook nog eens afzonderlijk kan raadplegen. Op de startpagina zelf van DOGPILE vind je nog enkele links naar de andere engines van “the infospace search network” hoewel ik vermoed dat de resultaten niet erg zullen variëren… De Japanse invoer van zainichi kankokujin bij INFOSEEK-japan heeft ook weer google doorzocht. De meest interessante vondst van infoseek zelf: http://han.org ook al eerder bij google gevonden. De Site van Myung-Soo KIM met hulp van Yasunori FUKUOKA. Twee namen, mij ondertussen al iets bekender in de ogen. Bij ingave van een andere zoekterm ‘Mintohren’ die ik eerder over het hoofd gezien had, in dogpile, komen meestal dezelfde namen naar voor, namelijk de twee laatstgenoemde, met de reeds gevonden links. Geen erg baanbrekende aanwinst, toch even het proberen waard.
11
3.BESLUIT In tegenstelling tot mijn verwachtingen aan het begin van het tweede semester is de zoektocht redelijk vlot verlopen. Dit mede door de gerichte goede raad die mij af en toe ter beschikking gesteld is. Waarvoor dank. Wat het vlotte verloop van mijn zoektocht ook heel wat geholpen heeft is het feit dat het onderwerp in zekere mate een variabele blijft tot blijkt dat er genoeg resultaten tevoorschijn komen uit de raadpleegbare informatiebronnen waarop verder gebouwd kan worden. (omdat het resultaat moet voldoen aan een vooropgesteld aantal pagina’s). Het zoekproces: De aanvang in de bibliotheek was, gezien het toen nog amorf karakter van het onderwerp, de minst aangename doch, door de aanwezigheid van de aanzienlijke hoeveelheid feitenmateriaal en bestofte kennis binnen handbereik, de meest noodzakelijke stap. Naarmate het onderwerp zich oriënteerde en door allerlei factoren een concrete vorm kreeg, vorderde ook het zoekwerk en begon het vlotten zich te profileren. Het gemak van Online-databanken is mij niet ontgaan. Beginnend, zonder specifieke reden, bij The Bibliography of Asian Studies, misschien wel om haar naam, vormden de meest relevante resultaten de basis van het uiteindelijke resultaat. Dikwijls heb ik bij de opsomming van de resultaten het gelaten om identieke vondsten te hervermelden, behalve daar waar desbetreffende artikels ten volle toegankelijk waren. Dit voornamelijk voor het eigen gemak. Bij de resultaten van LIBIS zijn ze ook hervermeld, omdat deze relatief goed toegankelijk zijn. Mede omdat het probleem van de Koreaanse minderheid zich niet tot vandaag beperkt en de oudere werken zich hieromtrent een gelijkwaardige graad van relevantie kunnen toe-eigenen, valt er relatief veel informatie over te vinden. Dat de belangstelling omtrent het thema niet zo gering is valt tevens af te leiden uit de twee gevonden bestaande eindverhandelingen (van bij ons) en de eindverhandeling waar actueel nog aan gewerkt wordt door Dries Van Cauwenberghe, wiens geblogde literatuurlijst mij geholpen heeft in die zin dat ik mijn uiteindelijke lijst aan de zijne getoetst heb. Hierdoor vermoed ik dat de belangrijkste auteurs omtrent het onderwerp vermeld zijn in dit werkje. De “Methodologische-Hack”: Wat ik als mijn ‘Methodologische-Hack’ beschouw durf ik eigenlijk niet in deze term uit te drukken. Het is een vrij simpel en algemeen gekend gegeven, maar ik heb er aanzienlijk veel tijd mee gewonnen. Het is het gebruik van de Ctrl+F functie die uitermate handig blijkt te zijn tijdens het doorzoeken of doornemen van artikels naar relevante passages. De “Ctrl-combo’s” waar ik weet van heb zijn naar mijn mening algemeen handig in het besparen van tijd en een welgekomen ontdekking geweest. Verder is het gebruik van metacrawlers ook erg handig. Het feit dat het gebruik van deze link ‘http://bib.kuleuven.ac.be/elektronisch/alfabetisch’ mijn ultieme hack-moment was drijft me ertoe dit onderdeeltje in alle nederigheid af te sluiten. Bij deze. Het refereren is gebeurd volgens de “Chicago A” manier van noteren. Het is een uitermate leerrijke bezigheid geweest. Op methodologisch gebied evenals betreffende het onderwerp. Er valt blijkbaar nog heel veel te lezen en te leren over veel interessante onderwerpen met betrekking tot Japan. Dat er onder andere aan mijn heuristische vaardigheden evenals aan mijn timemanagement nog deftig gesleuteld moet worden heb ik tevens ondervonden. Het aanvankelijke gevoel van onbehagen dat me in de bibliotheek overviel bleek enkel met het onbekende thema te maken te hebben, niet met de plaats. Na veel tijd achter het scherm doorgebracht te hebben spijt het me dat het gebrek aan tijd me niet toeliet wat meer terplekke te gaan neuzen. Het zou een positieve invloed gehad hebben op het resultaat. Volgende keer beter.
12
................................................................................................................................................ 2 1.INLEIDING 2. ZOEKTOCHT ................................................................................................................................................ 4 2.1. Bib ................................................................................................................................................ 4 BOEKEN........................................................................................................................................... 4 ARTIKELS........................................................................................................................................ 4 2.2 Online Databanken ............................................................................................................................. 5 2.2.1.BAS .......................................................................................................................................... 5 ARTIKELS ............................................................................................................................. 5 2.2.2.JSTOR ...................................................................................................................................... 6 ARTIKELS/EINDVERHANDELINGEN:............................................................................. 7 BOEKEN: ............................................................................................................................... 7 2.2.3.NACSIS .................................................................................................................................... 8 BOEKEN 2.2.4.EBSCO ARTIKELS ............................................................................................................................. 8 2.2.5.PICA/PICARTA ARTIKELS ............................................................................................................................. 8 BOEKEN ................................................................................................................................ 9 2.2.6.LIBIS ARTIKELS ............................................................................................................................. 8 BOEKEN ................................................................................................................................ 9 EINDVERHANDELINGEN/RAPPORTEN.......................................................................... 9 2.3.Search engines..................................................................................................................................... 10 3.BESLUIT .............................................................................................................................................. 12
13