VVSG #TREFDAGSOCIAAL
De vluchtelingencrisis in de lokale context • Fabienne Crauwels en Sabine Van Cauwenberge
De vluchtelingencrisis in de lokale context 1. 2. 3. 4.
De vluchtelingencrisis in cijfers Spreidingsplan Federale maatregelen Vlaamse maatregelen
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
2
De vluchtelingencrisis in cijfers • Wereldwijd zijn meer dan 60 miljoen mensen op de vlucht en hun aantal stijgt jaarlijks (cijfers UNHCR) • 2/3 is ontheemd in eigen land, 1/3 is vluchteling in ander land • ongelijk verdeeld: 86% van de vluchtelingen wordt opgevangen in een ontwikkelingsland, 8% in de EU • Bijna 5 miljoen Syriërs zijn op de vlucht: • Turkije: 2,7 miljoen – 80 mio inwoners • Libanon: 1,2 miljoen – 6 mio inwoners • Jordanië: 650.000 – 8 mio inwoners • EU-28: 653.442 – 508 mio inwoners Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
3
De vluchtelingencrisis in cijfers • In 2015 zeer sterke stijging aantal asielaanvragen in EU tot meer dan 1.300.000, aantal binnenkomsten nog hoger • ook binnen de EU is de verdeling onevenwichtig: in 2015 werd 75% van de asielzoekers opgevangen door 5 landen: Duitsland, Hongarije, Zweden, Oostenrijk en Italië • Wat doet Europa? • • • • •
hervestiging: 22.504 over 2 jaar waarbij 1.100 België relocatie: 160.000 over 2 jaar waarbij 5.829 België akkoord met Turkije buitengrenzen bewaken meer middelen voor opvang in de regio
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
4
De vluchtelingencrisis in cijfers • binnen de EU is de verdeling onevenwichtig: • • • • • • • • • •
Hongarije: 177.130 Zweden: 162.455 Oostenrijk: 88.160 Duitsland: 476.510 België: 44.665 Nederland: 44.975 EU-28: 1.321.570 Italië: 84.085 Frankrijk: 75.755 Griekenland: 13.210
= 17,98/1.000 inw = 16,67/1.000 inw = 10,27/1.000 inw = 5,87/1.000 inw = 3,97/1.000 inw = 2,66/1.000 inw = 2,60/1.000 inw = 1,38/1.000 inw = 1,14/1.000 inw = 1,22/1.000 inw
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
5
Aantal asielaanvragen 2015 -2016 2014
jan – dec 2015
17.213 2015
2015
44.760 2016
% t.o.v. vorig jaar
% t.o.v. vorige maand
+106,1 % t.o.v. vorig jaar
% t.o.v. vorige maand
jan 2016
1.313
2.842
65,5%
-45,7%
feb 2016
1.211
1.523
-7,2%
-96,6%
maart 2016
1.348
1.374
-21,7%
-9,8%
Totaal 2016
3.872
5.739
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
6
7 -
Top 10 asielaanvragen 2016 Land van herkomst
aantal
%
1.425
24,8%
1
Afghanistan
2
Syrië
940
16,4%
3
Irak
426
7,4%
4
Somalië
223
3,9%
5
Guinee
212
3,7%
6
Rusland
201
3,5%
7
Onbepaald
184
3,2%
8
Iran
176
3,1%
9
Albanië
153
2,7%
10
Congo DR
133
2,3%
Rest
1.636
29,0%
Totaal
5.739
VVSG -
Aantal asielaanvragen NBM 2015 -2016 2014
jan – dec 2015
2015
486 2015
% t.o.v. vorig jaar
3.099 2016
% t.o.v. vorige maand
+537,7 % t.o.v. vorig jaar
% t.o.v. vorige maand
jan 2016
53
228
443,4%
-64,2%
feb 2016
43
190
341,9%
-93,9%
maart 2016
36
127
252,8%
-33,2%
Totaal 2016
132
605
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
8
9 -
Top 5 asielaanvragen NBM 2016 Land van herkomst
aantal
%
400
66,1%
1
Afghanistan
2
Syrië
41
6,8%
3
Guinee
26
4,3%
4
Somalië
24
4,0%
5
Irak
15
2,5%
Rest
99
16,4%
Totaal
VVSG -
605
10 -
Beschermingsgraad Erkend vluchteling
Subsidiaire bescherming
Beschermingsgraad
2012
15,4%
7,0%
22,4%
2013
16,4%
10,7%
27,1%
2014
36,6%
10,2%
46,8%
2015
50,5%
10,2%
60,7%
2016 (tot maart)
47,1%
14,9%
62%
• Aantal beslissingen CGVS 2016: 6.792
VVSG -
•
Erkend vluchteling: 3.044
•
Subsidiair beschermd: 968
•
Weigeringen: 1.436
•
Andere: 1.344
11 -
Evolutie Opvangcapaciteit 2015
capaciteit
bezetting
bezettingsgraad
Juni
16.276
13.704
84,20%
Juli
17.045
15.175
89,03%
Augustus
19.023
18.474
97,11%
September
23.382
22.851
97,73%
Oktober
26.671
26.160
98,08%
November
30.945
29.748
96,13%
December
33.370
32.344
96,93%
2016
capaciteit
bezetting
bezettingsgraad
Januari
34.652
32.914
94,98%
Februari
35.112
32.046
91,27%
Maart
35.508
31.038
87,41%
VVSG -
12 -
Instroom/Uitstroom 2015
Instroom
Uitstroom
Saldo
Juni
1.968
1.246
+722
Juli
2.668
1.287
+1.381
Augustus
4.936
1.499
+3.437
September
6.233
1.763
+4.470
Oktober
5.865
2.599
+3.266
November
5.705
2.335
+3.370
December
5.177
2.457
+2.720
38.298
19.614
+18.684
Totaal 2016
Instroom
Uitstroom
Saldo
Januari
2.723
2.147
+549
Februari
1.578
2.462
-884
Maart
1.379
2.314
-935
Totaal
5.680
6.923
-1.243
VVSG -
13 -
Profiel bewoners • 72,8% mannen en 27,2% vrouwen • Gezinssamenstelling: • alleenstaand = 51,3% • man 40,5% • vrouw 4,6% • NBM 6,3% • gezinnen = 48,7% • Verblijfsduur: • vertrekkers in januari 2016 - gemiddeld 7,3 maanden • Bijna 90% van de bewoners is in asielprocedure. VVSG -
14 -
Verwachtingen • Evolutie beslissingen CGVS: • juli – dec 2015: 8.245 beslissingen • 2016 = streefdoel 2.600 beslissingen per maand dus in totaal 31.200 • extra personeel om streefdoel te kunnen halen? 2015 - 2016: 40.650 beslissingen, daarvan 60% positief = 24.390 potentiële dossiers OCMW extra waarvan Vlaanderen er 70% verwacht = 17.073 extra dossiers • ook stijging in absolute cijfers van groep uitgeprocedeerde asielzoekers dus stijging dossiers DMH verwacht (9.000 extra) VVSG -
15 -
Gevolgen • grote opvangstructuren (vaak tijdelijke noodopvang) worden plots geopend in de gemeente • vraag bijkomende LOI-plaatsen: eerst vrijwillig, dan aankondiging spreidingsplan • Stijging aantal dossiers (equivalent) leefloon nood aan extra begeleiding, extra budget voor aanvullende steun • sterke toename vraag naar huisvesting • sterke toename nood aan tewerkstellingsmaatregelen • integreren van de nieuwkomers • stijging van het aantal dossiers DMH • meer inzetten op vrijwillige terugkeer • inzet van vrijwilligers in de gemeente • … VVSG -
De vluchtelingencrisis in de lokale context 1. 2. 3. 4.
De vluchtelingencrisis in cijfers Spreidingsplan Federale maatregelen Vlaamse maatregelen
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
16
17 -
Spreidingsplan • 5.000 extra LOI-plaatsen
• 4 parameters: • Inwoners (35%) • Netto-belastbaar inkomen (20%) • Aantal LL en equivalent LL (15%) • Reeds gedane opvang inspanningen (30%) •
LOI-plaatsen tellen voor 100%
•
andere opvangplaatsen tellen voor 75%
• Timing: begin mei maar… • Definitieve quota worden berekend bij in werking treden • Vrijstelling en bovengrens: 2 x gemiddeld aantal opvangplaatsen per 1.000 inwoners VVSG -
18 -
Spreidingsplan • Invulling quotum • enkel LOI-plaatsen, elke plaats telt (volw., kind, NBM) • aftrek in voorbereidingsfase geopende LOI-plaatsen • nieuwe berekening na opening andere opvangstructuur • Termijn om quotum te realiseren • 6 maanden (+ 1maand) • uitstel mogelijk indien alle mogelijke inspanningen gedaan en quotum toch niet gerealiseerd
• Sancties
VVSG -
• 2 x dagbedrag/dag/plaats = 75,54 euro/dag/plaats • tot openen gevraagde plaatsen of beslissing ministerraad
De vluchtelingencrisis in de lokale context 1. 2. 3. 4.
De vluchtelingencrisis in cijfers Spreidingsplan Federale maatregelen Vlaamse maatregelen
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
19
20 -
Federale maatregelen OCMW’s • Voorstel VVSG verhoging subsidie personeelskosten: • verhoging van de bestaande vergoeding personeelskosten van 320 euro/dossier tot 900 euro/dossier voor: • ofwel alle dossiers • ofwel alleen voor nieuwe dossiers in functie asielcrisis • Voorstel Borsus: • verhoging 10% van de terugbetaling (equivalent) leefloon voor erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden • nog niet goedgekeurd door regering VVSG -
De vluchtelingencrisis in de lokale context 1. 2. 3. 4.
De vluchtelingencrisis in cijfers Spreidingsplan Federale maatregelen Vlaamse maatregelen
Fabienne Crauwels • De vluchtelingencrisis in de lokale context
21
Vlaamse maatregelen 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Extra 20 miljoen euro lokale besturen Inburgering & Integratie Huisvesting Welzijn Werk Onderwijs
22
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
1. Extra 20 miljoen euro lokale besturen Principiële beslissing VR:18 maart • • •
20 miljoen euro: twee schijven van telkens 10 miljoen euro Objectieve criteria toegekend aan de steden en gemeenten ‘waar de problematiek zich het meest ernstig voordoet’
23
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
1. Extra 20 miljoen euro lokale besturen • Wie komt in aanmerking? Gemeente met min. 10 personen: asielzoekers, erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden ‘die doelgroep van inburgering worden in de betreffende periode’: • Eerste schijf 1/11/2015 tot en met 31/5/ 2016 • Tweede schijf 1/4/ 2016 tot en met 31 /10/2016
24
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
1. Extra 20 miljoen euro lokale besturen • Verdeling middelen: criteria & wegingscoëfficiënt • 70% voor de instroom • 20% voor het aantal personen van buitenlandse herkomst in 2014 • 10% voor sociale maatstaven zoals opgenomen in het Vlaams Gemeentefonds
25
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
1. Extra 20 miljoen euro lokale besturen • Waarvoor middelen gebruiken? “De noden in het kader van de verhoogde instroom van erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden – op te vangen”: • voor het opnemen van de lokale regie over de vluchtelingencrisis • het versterken van het bestaande aanbod
26
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
1. Extra 20 miljoen euro lokale besturen • Uitbetaling middelen: • In juli de geselecteerde gemeenten eerste schijf • In december de geselecteerde gemeenten tweede schijf
27
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
2. (Agentschap) Inburgering en Integratie 1. Monitoring maar geen coördinatie 2. Ondersteuning lokale besturen: maatwerk 3. Sociaal tolken en vertalen: grote nood verhogen aanbod 4. Inburgering: 23 miljoen euro • 20.160 extra inburgeringstrajecten • 90 extra tijdelijke personeelsleden • 18,5 miljoen euro voor extra NT2 (+ provisie 18,5 miljoen euro) • afstemming met OCMW’s (protocol) 5. Juridische dienstverlening www.vreemdelingenrecht.be Infolijn Asiel en Integratie www.integratie-inburgering.be 28
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
3. Huisvesting 1. Intenties Vlaanderen • Algemene maatregelen • ondersteuning SVK’s: 10 miljoen euro in 2016, 20 miljoen euro in 2017 en 40 miljoen euro in 2018 + extra impulssubsidie • provisie meeruitgaven huursubsidie aangelegd (5 miljoen) • Woonbegeleiding via CAW’s (welzijn) – 10 VTE/prov. • Woonkwaliteitsbewaking • Verhoogde aandacht voor de aanpak verkrotting & huisjesmelkerij 29
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
4. Welzijn 1. Versterking Algemeen welzijnswerk • Versterking van de CAW’s met 50 VTE (10 VTE per prov.) • Woonbegeleiding & psychosociale ondersteuning • Overleg over aanbod met lokale besturen • Samenwerkingsprotocol 2. Geestelijke gezondheidszorg • Ondersteuning van eerstelijnsdiensten en CLB • Ontwikkelen van een aanbod traumabegeleiding in elke provincie 3. Pleegzorg en Jeugdzorg • Pleegzorg voor jonge NBM (-15j), vluchtelingengezinnen met kinderen en vluchtelingen met een beperking/problematiek 30
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
5. Werk Extra middelen voor VDAB • Extra interne capaciteit bij VDAB: 35 extra bemiddelaars • Extra begeleidingstrajecten • 1.500 extra aanbod loopbaanoriëntatie in interactief groepsverband • extra taalopleidingen & bijkomende geïntegreerde opleidingen taal en technische competenties • Uitbreiding werkplekleren
Syntra Vlaanderen • Tender ‘werken met goed opgeleide vluchtelingen’ 31
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
6. Onderwijs Leerplichtonderwijs • • • • • •
Scholen maximaal ondersteunen Versterking kleuteronderwijs Flexibele programmatie OKAN secundair Extra budget Tolkentelefoon Modulaire units Extra subsidieregeling Leerlingenvervoer basisonderwijs (opvangcentra) • akkoord Crevits-Francken (19 feb 2016) • Vlaanderen betaalt voor afstanden boven de 4 km • Federale overheid betaalt afstanden binnen de 4 km
• Flankerend onderwijsbeleid: wordt verwezen naar de 20 miljoen euro 32
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
6. Onderwijs • Volwassenenonderwijs • Extra middelen NT2 • Extra personeel op dienst diplomavergelijking
• Flankerend onderwijsbeleid? wordt verwezen naar de 20 miljoen euro
33
Sabine Van Cauwenberge• De vluchtelingencrisis in de lokale context
VVSG #TREFDAGSOCIAAL
Download de hand-outs van deze presentatie vanaf 28 april op www.trefdagsociaal.be.