15-12-2013
Duurzame Zorg en Ondersteuning in de Buurt
In de Haagse Context 10 december 2013 Loes Hulsebosch en Karen Duys
Thematafel Haagse Context, programma • Wat is de Haagse Context? Inhoudelijk, organisaties, financieel? • Wat is het perspectief dat we zien voor een duurzame Zorg en Ondersteuning in de Buurt? • Hoe gaan we dat realiseren? • Wat hebben we daarvoor nodig? Commitment, instrumenten? Gericht op totaalaanpak in 2014-2015.
1
15-12-2013
Kennismaking: Wat is voor u Haagse Context? • 126 zorgaanbieders • Veel bolletjes wol, veel draadjes • Diversiteit • Concurrentie, helaas ook fraude • Complexiteit • Schotten • Moeilijk samen werken • SEGV
• Heel veel samenwerking • Organisaties parallel i.p.v. samen • Wirwar • Veel potentie, te veel naast elkaar • Veel gepraat, mensen worden niet bereikt • Coördinatie ontbreekt • Meer bruggen slaan, kwetsbaar en vitaal verbinden • Iedereen wil wel… • Juiste setting vinden
Wat is de Haagse Context? Inleiding over zorg en ondersteuning in Haaglanden
-
Decentralisaties en bezuinigingen Zorg thuis en in de buurt, de bezuinigingen worden dichtbij gevoeld Maatschappelijk middenveld actief Vrijwilligers, grote toename Casus mantelzorg Perspectief? Samen optrekken: gemeenten plus zorgverzekeraars plus aanbieders
2
15-12-2013
Inleiding, vervolg en reacties • Overlap tussen Wmo en Awbz aanbieders. • Ouderen hebben laag inkomen (80% leeft op minimumloon). Er wordt 25% gekort op begeleiding waardoor mensen thuis kunnen blijven wonen. • 126 zorgaanbieders, 16 daarvan bedienen 84%. • Veel vrijwilligers, 27% doet iets aan vrijwilligerswerk. • Veel mantelzorgers, groot netwerk voor mantelzorgers. • Gemeenten en zorgverzekeraars moeten wel samen werken. • Faciliteer het! Klimaat scheppen.
Wijken in Den Haag: bodemgesteldheid
NB:
geel – het Zand groen – Overgang Zand-Veen bruin/oranje/zwart – het Veen
3
15-12-2013
Wijken in Den Haag: Sociaal-economische status
Achterstandscores:
Paars/rood – Hoge score lage SES Blauw – neutrale score gemiddelde SES Geel/groen – Lage score hoge SES
Veel samenwerkingsverbanden in de stadsdelen
4
15-12-2013
Versnipperde markt zorgaanbieders In 2013 zijn er op de zorgverzekeringsmarkt 26 zorgverzekeraars actief. Deze zijn verdeeld over negen concerns. Den Haag 4 grote, die ca eenzelfde marktaandeel hebben: • Achmea • CZ • Menzis • VGZ Totaal bijna 95% van de markt. uit: NzA Marktscan Zorgverzekeringsmarkt 2013
Haagse Context 1 • “Den Haag is vergelijkbaar met Olympische ringen, overstappen naar een ander netwerk is niet gemakkelijk”. • “Haagse mensen praten ‘politiek’: ze zeggen het wel, maar ook weer niet”. • Verschillen tussen Hagenaars en Hagenezen, in kansen en gedrag.
5
15-12-2013
Haagse Context 2 • Veel aanbieders; zichtbare concurrentie bij zorg- en welzijnsaanbieders. • Versnipperde markt van zorgverzekeraars. • Gemeenten laten veel ruimte aan het maatschappelijk middenveld. • Gemeenten en zorgverzekeraars hebben onvoldoende gezamenlijk financieel belang.
Commentaar op ‘Haagse context’ • Belangen op tafel leggen als je gaat samenwerken. • Bij de ziekenhuizen ook concurrentie. • Veel vrijwilligers, er is veel ruimte voor. Kan een kans zijn, maar er zit nu geen sturing in. • Samenwerkingsverbanden zijn kennelijk niet sterk genoeg, daarom concurrentie.
6
15-12-2013
Stelling Haagse Context 1 * We moeten ophouden met de projectengekte in zorg en welzijn en bestaande structuren gaan gebruiken om via duurzame samenwerking te komen tot fundamentele veranderingen.
Stelling Haagse Context 2 * Bij duurzame verandering hoort een nieuwe Haagse Context, waarin de financiers van zorg en welzijn samen optrekken en afspraken maken over investeringen in wijken/stadsdelen.
7
15-12-2013
Commentaar op de stellingen • Samenwerking zorgverzekeraars-gemeentezorgaanbieders verplichten of faciliteren? • Een gemeente die mee denkt is nodig. • Iedereen staat klaar voor de klant, maar de klant wordt niet bereikt. • Op wijkniveau, i.p.v. stadsdeelniveau. • Denk aan de eerste lijn voordat we het hebben over de pot geld. • Hoe kan het dat die twee beelden bestaan, terwijl we het wel allemaal hetzelfde willen?
Wat is het perspectief dat we zien voor een duurzame Zorg en Ondersteuning in de Buurt? • Onafhankelijk informatieen dienstencentrum • Optimaal gebruik van elkaars kennis en expertise • Coördinatie, vertrouwen, gezamenlijk belang • Beperkt aantal kwalitatief goede aanbieders cq professionals
• Randvoorwaarde: laagdrempelige zorg • Eenduidig • Simpel, praktisch aanbod • Kleinschalig (wijk) • Saamhorigheid
8
15-12-2013
Hoe gaan we dat realiseren? • Diversiteit accepteren • Organiseren op wijkniveau • Aanbieders moeten elkaar projecten gunnen/specialisaties • Transparantie • Weg met marktwerking! • Sociale wijkteams+ gemeentes+ zorgverzekeraars sturen op resultaat • Dekkend netwerk wijkverpleegkundigen/zs • Duidelijke positionering wijkverpleegkundige • Inzet ervaringsdeskundige /ambassadeurs
• Best practices delen • Ruimte voor initiatieven wel delen • Samenleving benutten • Werken vanuit wijkteam -> helicopter view per doelgroep t.o.v. - ZS - casemanager - generalist • Vitale wijken, hulp bieden aan sociaal zwakke wijken • Leiderschap, vertrouwen • Elkaar wat gunnen (wederkerigheid) • Aanspreken op maatschappelijke verantwoordelijkheid (niet vrijblijvend)
Wat hebben we daarvoor nodig? • Er moet regie (expertise) door een onafhankelijke organisatie worden gevoerd • Borging van resultaten regelen voor/bij start project (op tijd stoppen bij falende projecten) • Structureel wijkoverleg zorgaanbieders
• Elkaar vertrouwen, elkaar gunnen • Attitude veranderingen • Adequate besluitvorming gemeente, transparant • Innovaties + verankering + continuïteit • Professionaliteit
9
15-12-2013
Belangrijkste elementen? • Haags perspectief: coördinatie, vertrouwen en gezamenlijk belang. • Hoe realiseren?: werken vanuit wijkteams. Helicopterview is wel belangrijk, regievoering hoeft niet degene te zijn die de zorgverlener is. • Wat nodig?: Kennis delen, iedereen heeft zijn expertise, maar moet wel geregisseerd worden door onafhankelijke organisatie. Die organisatie hoeft niet opnieuw opgericht te worden. • Politieke speelveld: goede projecten kunnen soms niet door, omdat wethouders op een andere stoel zit en/of het geld op is. • GGZ, wie gaat dat doen, psycholoog of maatschappelijk werker, geld uit verschillende potjes. • Perspectief: Gemeente en zorgverzekeraar zijn onderdeel van onafhankelijk regiesysteem.
Vraag aan ZonMw/VWS? • Duurzame financiering (VWS) • Schets een perspectief zonder marktwerking
10
