CONCEPT
“VVE-pilot Spraak Makend in Oost-Groningen”
1. Doel Het doel van de VVE-pilot is het taalniveau van doelgroepkinderen zoals omschreven in de notitie “Spraak Makend” te verbeteren. Dit betekent dat de deelnemende gemeenten ernaar streven om de toetsscores van de doelgroepkinderen bij aanvang van de basisschool op de daarvoor bestemde toetsen in drie jaar tijd met 15% te verbeteren. Daartoe bieden de gemeenten uiterlijk in 2010 alle kinderen met de grootste taalachterstand programma’s aan van voor- en vroegschoolse educatie en spannen zij zich in om deze kinderen hieraan ook werkelijk te laten deelnemen.
2. Partijen Partijen in deze overeenkomst zijn: De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mevrouw S. A.M. Dijksma, handelen te dezen als bestuursorgaan; Gedeputeerde Staten van Groningen, vertegenwoordigd door gedeputeerde mevrouw C.A.M. Mulder, Burgemeester en wethouders van de gemeente Bellingwedde, vertegenwoordigd door wethouder de heer M. Michels, Burgemeester en wethouders van de gemeente Menterwolde, vertegenwoordigd door wethouder de heer M.H. Post, Burgemeester en wethouders van de gemeente Pekela, vertegenwoordigd door de heer H. Hemmes, Burgemeester en wethouders van de gemeente Reiderland, vertegenwoordigd door wethouder de heer H. van der Ham, Burgemeester en wethouders van de gemeente Scheemda, vertegenwoordigd door wethouder mevrouw A.M. Knottnerus, Burgemeester en wethouders van de gemeente Stadskanaal, vertegenwoordigd door wethouder de heer J.W. van de Kolk, Burgemeester en wethouders van de gemeente Veendam, vertegenwoordigd door wethouder de heer K. Steenhuis, Burgemeester en wethouders van de gemeente Vlagtwedde, vertegenwoordigd door wethouder de heer H. Kuipers, en Burgemeester en wethouders van de gemeente Winschoten, vertegenwoordigd door wethouder mevrouw D. van den Bergh. (hierna: de gemeenten)
3. Afspraken Peuterspeelzalen en kinderdagverblijven bieden in de gemeenten uiterlijk in 2010 alle kinderen die dat het meest nodig hebben programma’s aan van voorschoolse educatie. Gemeenten spannen zich in om programma’s te gebruiken waarvan de kwaliteit is bewezen en die worden uitgevoerd onder uitvoeringscondities die ten goede komen aan de verhoging van het taalniveau van de kinderen. De gemeenten spannen zich in om deze kinderen te bereiken.
1
CONCEPT
Gemeenten spannen zich in om te zorgen voor een doorlopende leerlijn met de basisscholen. Gemeenten maken afspraken met basisscholen over een doorlopende leerlijn van voorschoolse naar de vroegschoolse educatie. Die afspraken hebben tevens tot doel dat de basisscholen uiterlijk in 2010 alle kinderen die dat het meest nodig hebben, programma’s aanbieden van vroegschoolse educatie. 4. Bijdrage gemeenten en provincie Werving en toeleiding De JGZ-instellingen van de gemeenten gebruiken een eenvoudige omgevingsanalyse om een eventuele taalarme omgeving bij een kind vast te stellen. Als er sprake is van een taalarme omgeving, verwijst de JGZ-instelling het kind door naar een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf waar VVE wordt aangeboden. De JGZ-instelling stimuleert ouders om hun kind deel te laten nemen aan VVE en ondersteunt waar nodig bij de inschrijving bij een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. De gemeenten maken via de Lokale Educatieve Agenda afspraken met JGZ-instellingen, peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen over een sluitend systeem van werving en toeleiding naar VVE, de deelname aan VVE, het gebruik van VVE-programma’s en de resultaten die de leerlingen behalen. Zij spannen zich in om alle kinderen die dat het meest nodig hebben te bereiken, gemeten naar het aantal doelgroepkinderen op basis van de gewichtenregeling. Zij maken hierbij ook afspraken over het bereiken van ouders van doelgroepkinderen die geen stappen ondernemen om hun kind te laten deelnamen aan VVE. Verzorgen van VVE De gemeenten gebruiken zo veel mogelijk VVE-programma’s waarvan de kwaliteit is bewezen. De VVE-programma’s worden uitgevoerd onder een dubbele bezetting van gekwalificeerd personeel of onder een gunstige leidster-kind ratio met gekwalificeerd personeel. De gemeenten spannen zich in om de programma’s in vier dagdelen te verzorgen, te beginnen in die gebieden waar de kinderen dat het meest nodig hebben. Dit wordt, onder de voorwaarde dat via de gemeentebegrotingen hiervoor voldoende geld ter beschikking wordt gesteld, na afloop van de pilot voortgezet. Gemeenten investeren in de professionaliteit van de leidsters en maken daarbij mede gebruik van het aanbod van Vversterk. Daarnaast krijgen de leidsters ondersteuning met het oog op de extra zorg die kinderen nodig hebben. Vroegschoolse educatie De gemeenten maken in het kader van de Lokale Educatieve Agenda (vervolg-)afspraken met de basisscholen die doelgroepleerlingen hebben over de inspanning om alle kinderen die dat het meest nodig hebben te bereiken, gemeten naar het aantal doelgroepkinderen op basis van de gewichtenregeling. De basisscholen gebruiken zoveel mogelijk vroegschoolse programma’s waarvan de kwaliteit is bewezen. De kwalitatieve voorwaarden voor voorschoolse programma’s gelden ook voor de vroegschoolse programma’s. Basisscholen geven bij de inzet van middelen prioriteit aan de uitvoering van vroegschoolse programma’s. Financiële middelen (zie Dekkingsplan Spraak Makend) Provincie en gemeenten spannen zich gezamenlijk in € 1.000.000 aan de pilot bij te dragen; dit aanvullend op de middelen, die verkregen zijn uit de FESgelden en enveloppegelden t.b.v. bestrijding van de onderwijsachterstanden. Daarnaast spannen de gemeenten zich in om dat deel van de
2
CONCEPT
gemeentelijke middelen, dat als gevolg van het Bestuursakkoord tussen Rijk en de VNG “Samen aan de slag”, is bestemd voor VVE en aan het gemeentefonds is toegevoegd, voor de VVE in te zetten. 5. Bijdrage rijksoverheid Verhoging huidige specifieke uitkeringen De rijksoverheid stelt voor de schooljaren 2007-2008 tot en met 2009-2010 in een oplopende reeks geld beschikbaar aan de gemeenten via de specifieke uitkering onderwijsachterstandenbeleid, onder de voorwaarde dat via de rijksbegroting voldoende gelden ter beschikking worden gesteld. Daarnaast heeft de rijksoverheid voor de schooljaren 2007-2008 en 2008-2009 extra geld (FES middelen) ter beschikking gesteld voor versneld doelgroepbereik. Extra middelen ten behoeve van de VVE-pilot Voor de jaren 2008 en 2009 stelt de rijksoverheid in totaal € 3.200.000 extra beschikbaar, onder de voorwaarde dat via de rijksbegroting voldoende gelden ter beschikking worden gesteld. De gemeenten hebben dit geld in 2010 volledig besteed aan de doelstellingen, bedoeld in onderdeel 1. Verhoging toekenning op grond van de gewichtenregeling De rijksoverheid spant zich in om de gewichtenregeling zodanig te wijzigen dat er meer geld aan basisscholen in de gemeenten ter beschikking wordt gesteld om onderwijsachterstanden te voorkomen en te bestrijden. De rijksoverheid spant zich tevens in om afspraken te maken met de inspectie over de meting van taalpresaties van kinderen aan het einde van groep 4 van de basisschool. Vversterk De rijksoverheid heeft geld aan Sardes ter beschikking gesteld voor het verhogen van de professionaliteit van leidsters en het management van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven en leerkrachten en management in het basisonderwijs. Leidsters, leerkrachten en management kunnen zich zonder kosten opgeven voor deze, op hun maat toegesneden training. 6. Meting van de opbrengsten De gemeenten nemen deel aan de JONG-monitor, inclusief de uitgebreide module “voorschools”. Hierdoor komt ook op langere termijn inzicht in de prestaties in het basisonderwijs. De gemeenten nemen deel aan de Landelijke VVE-monitor (uitgevoerd door Sardes) om het bereik van de doelgroep en de voorwaarden waaronder VVE wordt uitgevoerd te meten. De gemeenten laten de effecten van de activiteiten meten door een door hen te contracteren onderzoeksbureau dat deskundig is op het terrein van VVE. Dat onderzoeksbureau adviseert tevens hoe beleidsmatig en organisatorisch om te gaan met de bijzondere demografische randvoorwaarden in de gemeenten.
3
CONCEPT
7. Uitvoering en ondersteuning De ambtelijke vertegenwoordigers van de ondertekenaars voeren ten minste eenmaal per jaar overleg over de uitvoering van de pilot. 8. Ondertekening De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Sharon A.M. Dijksma, Gedeputeerde van de provincie Groningen, Ineke Mulder, De wethouder van de gemeente enz.
4
CONCEPT
Dekkingsplan Pilotproject Spraak Makend
Raming kosten Pilot (ramingen speerpunten 1 t/m 6 en overige kosten)
€
Uitbreiding pilot met Piramide in vier gemeenten Piramide Totaal
5.944.761 300.000
€
6.244.761
€
1.000.000
Dekking kosten pilotproject a.
Inspanning gemeenten/provincie
b.
Bestuursakkoord
750.967
c.
FES-middelen
162.328
d.
Verhoging specifieke uitkering
234.137
e.
Pilotgeld
f.
Totaal
3.200.000 €
5.347.432
Ad. a. Inspanning gemeenten en provincie. Door de gemeenteraden en provinciale staten zijn in de afgelopen weken de begrotingen voor 2008 vastgesteld. In deze begrotingen kon geen rekening worden gehouden met het beschikbaar stellen van extra financiën t.b.v. de uitvoering van het pilotproject “Spraak Makend”. De gemeenten en provincie spannen zich gezamenlijk in dit bedrag beschikbaar te maken. De uitkomst van deze inspanning zal naar verwachting eind 2008 bekend zijn.
Ad. b. Bestuursakkoord “Samen aan de slag”. 2008
2009
2010
2011
Bellingwedde
6.983
12.062
18.410
23.912
Menterwolde
8.312
14.358
21.915
28.464
Pekela
9.842
16.999
25.946
33.701
Reiderland
4.829
8.341
12.731
16.536
Scheemda
10.331
17.844
27.236
35.375
Stadskanaal
32.729
56.532
86.285
112.072
Veendam
30.337
52.401
79.981
103.883
Vlagtwedde
14.521
25.082
38.283
49.725
Winschoten
22.126
38.218
58.333
75.765
Totaal
€ 140.010 € 241.837 € 369.120 € 479.433
5
CONCEPT
Inmiddels is het geld van 2008 al in het accres van het gemeentefonds voor 2008 gestort, zonder label voor VVE. Hierdoor zijn bij het op- en vastellen van de begroting 2008 van de gemeenten deze middelen niet beschikbaar gesteld voor de VVE.
Ad. c. FES middelen t.b.v. bereiken doelgroep.
Bellingwedde Menterwolde
2007
2008
2009
1.769
4.235
2.466
811
1.941
1.130
Pekela
4.718
11.293
6.575
Reiderland
1.253
3.000
1.746
Scheemda
0
0
0
8.699
20.821
12.123
10.026
23.998
13.972
Vlagtwedde
1.106
2.647
1.541
Winschoten
5.529
13.234
7.705
Stadskanaal Veendam
Totaal
€
33.910 €
81.168 €
47.258
De middelen voor 2007 en 2008 zijn reeds overgemaakt door OCW onder vermelding “VVE”.
Ad. d. Verhoging specifieke uitkeringen onderwijsachterstandenbeleid. Deze middelen zijn nog niet naar de gemeenten overgemaakt.
Ad. e. OCW bijdrage. Het totale bedrag wordt in de jaren 2008 en 2009 door OCW wordt dit t.b.v. het pilotpoject beschikbaar gesteld. De verdeling van het bedrag over de beide jaren wordt nog bepaald en is afhankelijk van de uitvoeringsplanning en de daaraan verbonden kosten. De uitvoering van het project indt plaats in 2008, 2009 en 2010. Over de afrekening en verantwoording van het pliotproject worden nadere afspraken gemaakt.
Ad. f. Verschil geraamde kosten en beschikbare dekkingsmiddelen. Het genoemde verschil bedraagt € 897.329. Om dit op te vangen zal worden nagegaan op welke wijze de geraamde kosten kunnen worden verlaagd.
6