Spraak- en Taaltechnologische Essentiële Voorzieningen In het Nederlands
(STEVIN)
http://taalunieversum.org/stevin
Jaarverslag 2007 (opgemaakt juni 2008) 1.
Afhandeling van de derde STEVIN-oproep voor onderzoeks- en ontwikkelprojecten
Een samenvatting van het activiteitenplan 2007 met betrekking tot de derde en laatste STEVIN-oproep voor onderzoeks- en ontwikkelprojecten wordt in tabel 1 hieronder overlopen. Samenvatting activiteitenplan 2007 3de STEVIN-oproep voor O&O-projecten en Call for tender voor een corpus geschreven Nederlands December 2006 - Openstellen van de Call for tender voor een corpus geschreven Nederlands (Taalunie + PB-STEVIN)
Tabel 1.
Januari - Maart 2007
-
Opmaak oproeptekst voor de tweede STEVIN-projectoproep (PC-STEVIN i.s.m. PB-STEVIN)
April 2007
-
Openstellen van de 3e STEVIN oproep tot het indienen van volledige aanvragen in het kader van de “open call” voor toepassingsgerichte onderzoeksvoorstellen (Taalunie + PB-STEVIN) Schriftelijke beoordeling voorstel ingediend in het kader van de tender (STEVIN-IAP) Indienen van volledige projectvoorstellen in het kader van de “open call” (adm. verwerking door STEVIN-PB) Beoordeling en prioritering van de voorstellen ingediend in het kader van de 3e “open call” (STEVIN-IAP) Inwachten weerwoorden projectaanvragers op STEVIN-IAP beoordeling (STEVIN-PB) 1e bespreking van de voorstellen ingediend in het kader van de “call for tender” en formulering extra vragen aan aanvragers (PC-STEVIN) Beoordeling en rangschikking van de ingediende volledige voorstellen in het kader van de “open call”, o.a. op basis van de beoordeling en rangschikking door het IAP en het weerwoord van de aanvragers (PCSTEVIN) Bespreking en beoordeling van het voorstel ingediend in het kader van de “call for tender” op basis van IAP commentaar en herzien voorstel (PCSTEVIN) Honoreringsadvies over de volledige projectvoorstellen in het kader van de 3e “open call” en de “call for tender”(PC-STEVIN) 1e Bespreking honoreringsadvies STEVIN-PC (TST-Bestuur) Honoreringsbesluit aangaande de voorstellen ingediend in het kader van de “open call” eb de “call for tender” (TST-Bestuur) Committeringen 5 projecten uit de “open call” als ook het tenderproject Sonar Fase I (STEVIN-PB)
Mei 2007
-
Juli 2007
-
Augustus 2007
-
-
Oktober 2007
-
December 2007
-
De derde STEVIN-projectoproep was opgesplitst in een “open call” (= aanbodgerichte open invulling van gevraagde prioriteiten) en een “call for tender” (= vraaggerichte invulling van een specifieke onderzoeksof ontwikkelingsbehoefte). Om een zo goed mogelijk evenwicht te realiseren in gehonoreerde STEVIN-projecten was in de “open call” met nadruk gevraagd om het indienen van “application-oriented” projectvoorstellen. Ook mochten echter nog andere projecten passend binnen de STEVIN prioriteiten worden ingediend. De "call for tender" binnen de derde STEVIN-oproep voor O&O-projecten was specifiek gericht op de ontwikkeling van a 500-million-word reference corpus of contemporary written Dutch for use in different types of linguistic (incl. lexicographic) and HLT research and the development of applications. Een Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 1/11
uitgebreide specificatie van de tender was gepubliceerd. Voorafgaand aan de openstelling was deze op openheid en kwaliteit getoetst door een drietal onafhankelijke TST-experts. In de tender werd slechts één voorstel ingediend door een breed Nederlands-Vlaams consortium. Dat voorstel is eerst schriftelijk voorgelegd aan het STEVIN-IAP. Hun opmerkingen werden doorgestuurd aan het consortium met het verzoek het voorstel op bepaalde punten aan te passen. Op 7 en 8 augustus heeft de STEVIN-PC het herziene voorstel besproken en is door de onafhankelijke leden een positieve eindbeoordeling opgesteld. In de “open call” werden 15 volledige voorstellen ingediend. Deze zijn op 5 en 6 juli beoordeeld en geprioriteerd door het STEVIN-IAP. Vervolgens hebben de aanvragers de mogelijkheid gekregen om op de beoordeling een weerwoord in te dienen. Op 7 en 8 augustus heeft de STEVIN-PC op basis van de IAPbeoordelingen en prioritering en de weerwoorden van de aanvragers zelf ook een beoordeling en prioritering voor de voorstellen opgesteld. Eind augustus vond een eerste bespreking plaats van het advies van de STEVIN-PC in het TST-bestuur. Omdat op dat moment nog steeds de Nederlandse financiering van STEVIN niet volledig gerealiseerd was – er was daardoor in totaal een tekort van 900.000 euro in de begroting -- heeft het TST-bestuur het honoreringsbesluit opgeschort. Op 12 oktober heeft het TST-bestuur besloten om in het kader van de “open call” 5 projectvoorstellen en een deel van het tenderproject Sonar (opstartfase) te honoreren onder voorbehoud dat de IPR onderhandelingen succesvol werden afgesloten. Het totale toe te kennen subsidiebedrag bedroeg EUR 2.304.491,-. Deze projecten konden bekostigd worden ondanks dat de Nederlandse financiering nog steeds niet rond was door een deel van de middelen die voor het flankerend beleid waren gereserveerd – 180.000 euro -- in te zetten voor de financiering van de opstartfase van Sonar. Tabel 2. DISCO
Overzicht gehonoreerde O&O-projecten uit de 3de STEVIN-oproep Development and Integration of Speech technology into COurseware for language learning Projectconsortium: Centre for Language and Speech Technology, Radboud University Nijmegen, Linguapolis, Universiteit Antwerpen, Universitair Taal- en Communicatiecentrum Nijmegen, Polderland Language & Speech Technology
DUOMAN
495.419,- euro Dutch Online Media Analysis Projectconsortium: University of Amsterdam, TrendLight, GridLine, Rijksuniversiteit Groningen, University College Ghent
PaCoMT
440.447,- euro Parse and Corpus based Machine Translation Projectconsortium: Centre for Computational Linguistics, K.U.Leuven, Alfa-informatica, Rijksuniversiteit Groningen, OneLiner Language & eBusiness Solutions BVBA
Autonomata TOO
494.575,- euro Autonomata, Transfer of Output Projectconsortium: CLST, Radboud University Nijmegen, ELIS, Ghent University, Utrecht institute of Linguistics, Utrecht University, TeleAtlas, Nuance Communications International
DAISY
416.750,- euro Dutch lAnguage Investigation of Summarization technologY Projectconsortium: KU Leuven, CLCG/Computational Linguistics, RuG University of Groningen, Q-go Research & Development
457.300,- euro Stand van zaken eind 2007: de werkzaamheden rondom de call zelf zijn intussen volledig afgerond. Eind 2007 hebben op 1 na de onderhandelingen plaatsgevonden tussen het Programmabureau en de betreffende projectconsortia.
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 2/11
3. Beheer, voortgangscontrole en afsluiting STEVIN-projecten Aan elk STEVIN-project zijn twee portefeuillehouders uit de PC toegewezen, waarbij er geen sprake mag zijn van betrokkenheid. Daarnaast is de vertegenwoordiger in de STEVIN-PC van de TST-Centrale aangewezen als IPR-portefeuillehouder. De portefeuillehouders doen een globale kwaliteitscontrole op de voortgangsverslagen en de realisatie van de deliverables (zowel inhoudelijk als procesmatig, gedurende de loop van het project). Hij/zij bekijkt of de deliverables a) op tijd zijn; b) qua inhoud overeenkomen met wat beloofd is; c) acceptabel zijn qua kwaliteit. De portefeuillehouders zullen bij de afsluiting van de projecten de op te leveren resultaten toetsen op de volgende criteria: a) Zijn alle deliverables daadwerkelijk opgeleverd en waar mogelijk op de WIKI geplaatst? b) Zijn de resultaten van voldoende kwaliteit? Voor wat betreft de publicaties zal gekeken worden waar deze gepubliceerd en gepresenteerd zijn. De kwaliteit van de software en data zal niet altijd makkelijk te bepalen zijn voor de PF’s. Waar dat ingepland was kan een validatierapport behulpzaam zijn, maar ook kan men zich baseren op circumstantial evidence. Als bijvoorbeeld de software/data reeds succesvol gebruikt wordt door anderen dan is dat een positief teken. Verder zal gekeken worden of de documentatie er goed uit lijkt te zien. c) Is het eindverslag van voldoende kwaliteit? In het eindverslag moet ook aangegeven zijn of er een verschil zit tussen wat is beloofd en wat is opgeleverd en de motivatie daarvoor. Indien goed gemotiveerd kunnen afwijkingen acceptabel zijn. De PF’s dienen gezamenlijk het eindfiche, dat een licht aangepaste versie van het voortgangsfiche is, van het project in te vullen en een algemeen eindoordeel te formuleren (max. 1 A4). De TST-Centrale zal de technische beoordeling uitvoeren, bijv. testen of de software te installeren is, en de IPR-zaken regelen. Indien het eindoordeel van de PFs positief is zal het vervolgens worden doorgestuurd aan het TST-bestuur. Bij een negatief oordeel zal het projectconsortium aangespoord worden de geconstateerde gebreken te verhelpen. De nodige stukken worden (waar mogelijk) beschikbaar gesteld via de WIKI projectpagina (dwz. de oorspronkelijke projectaanvraag, de voortgangs/eindverslagen, publicaties en deliverables). Indien er sprake is van vertrouwelijk materiaal zal het materiaal op andere wijze ter beschikking worden gemaakt aan de portefeuillehouders. De IPR-portefeuillehouder volgt met name de IPR-aspecten op zodat de resultaten aan het eind van het project goed overgedragen kunnen worden en breed beschikbaar kunnen worden gemaakt. De TST Centrale (TST-C) heeft in 2007 in samenwerking met het Programmabureau ‘workflows’ opgesteld ten behoeve effectieve en zorgvuldige opvolging en afronding van de projecten. Deze workflows zijn gebaseerd op het document “Beheer, committering, …” dat door het Programmabureau (PB) is opgesteld en door de Programmacommissie (PC) en het TST-bestuur is goedgekeurd. Verder heeft de TST Centrale in goed overleg met het STEVIN Programmabureau de afspraak gemaakt om de IPR kwesties van (af)lopende projecten te monitoren. Hierbij wordt een door de PC en TST-bestuur goedgekeurde sjabloon gebruikt voor de (startende) O&O projecten dat een overzicht biedt van de deliverables, opleverdatums, voor- en achtergrondkennis als ook IPR bijzonderheden. Dit overzicht dient door de projectleider te worden geactualiseerd en bij de halfjaarlijkse voortgangsrapportages te worden gevoegd. Voor de nieuwe projecten uit de derde oproep is dit overzicht als bijlage van de committeringsbrief toegevoegd. Ook de projecten uit de eerste en tweede oproepen zijn verzocht dit template in te vullen en standaard bij te voegen bij hun voortgangsrapportages die per 1 januari 2008 in het Engels moeten worden opgesteld ten behoeve van de midterm evaluatie in 2008 en de eindevaluatie van STEVIN. Stand van zaken eind 2007: in 2007 zijn er geen STEVIN projecten formeel door het TST-bestuur afgerond. Op 31 december 2007 zijn de formele einddatums van alle 5 de O&O projecten uit de eerste oproep verstreken. Verder zijn op 31 december 2007 alle 8 O&O projecten (inclusief tenderprojecten) uit de tweede oproep nog lopende. Het project Sonar fase 1 uit de derde oproep is gecommitteerd in 2007.
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 3/11
4.
Intellectual Property Rights (IPR) en Prijzen politiek
In de vergadering van november 2005 heeft de PC het initiatief genomen om een speciale IPR-werkgroep op te richten, bestaande uit vertegenwoordigers uit de PC, uit het TST-bestuur en een TST-centrale jurist, die onder auspiciën van de NTU de IPR-problematiek ten aanzien van Nederlandstalige taal- en spraaktechnologie resources en onderzoeksresultaten in kaart brengt en voorstellen formuleert om die op te lossen. De volgende acties zijn reeds in 2006 ondernomen: − Er is een flyer gemaakt voor uitgevers, waarin vermeld wordt wat er specifiek van hen wordt verwacht in het kader van het al dan niet ter beschikking stellen van data. − Uitgevers zijn benaderd, om te vragen welke voorwaarden zij zouden willen stellen aan het gebruik van data. Uitgangspunten die de IPR-werkgroep wil bewerkstelligen: − zo veel mogelijk rechten geven aan de ontwikkelaars; − TST-materiaal zo maximaal mogelijk beschikbaar maken − materialen zo goedkoop mogelijk (maar niet per se gratis) beschikbaar stellen; − commerciële beschikbaarheid tegen marktconforme prijzen, waarbij verder voor de STEVINprojectpartners en leveranciers van materialen een speciale regeling wordt getroffen. De STEVIN subsidieregeling is zodanig aangepast dat “open source software” ook daadwerkelijk “open” zal blijven en dat in bepaalde gevallen de Taalunie dus geen rechten zal claimen. Op de STEVIN programmadag van 21 september 2007 werd een verhelderende presentatie gegeven over de STEVIN IPR regeling en de consequenties daarvan voor alle betrokkenen. Hier werd door het PB ook een toelichting gegeven over de procedures rondom het aanvragen van voorschotten, voortgangsrapportages en afronding van projecten. Op verzoek van het TST-bestuur is ook een prijzencommissie ingesteld die advies zal verlenen over eventuele aanpassingen van de prijzenpolitiek en aanverwante zaken. De TST-Centrale Prijzencommissie zal zich o.a. verder buigen over het gebruik van de meest recente open source regelingen. Stand van zaken eind 2007: Waar nodig geeft de IPR-werkgroep adviezen ten aanzien van IPR-kwesties.De prijzencommissie geeft het eerste advies geformuleerd ten aanzien van de door de NTU te hanteren prijzenpolitiek. 5.
Afhandeling van de derde STEVIN-oproep voor demonstratieprojecten en de eerste STEVINoproep voor educatieve projecten
Tabel 3.
Samenvatting activiteitenplan 2007 3de STEVIN-oproep voor demonstratieprojecten en educaprojecten
September – december 2007
-
Afhandeling 3e oproep voor STEVIN demonstratieprojecten. Afhandeling 1e oproep voor STEVIN educatieve projecten.
Dit jaar vond de derde en laatste oproep voor STEVIN-demonstratieprojecten plaats. Bedoeling is het stimuleren van de vraag naar (Nederlandstalige) taal- en spraaktechnologie door middel van kortlopende voorbeeld- en/of demonstratieprojecten (maximale projectduur is 15 maanden), waarbij gebruik wordt gemaakt van "proven technology". Daarbij wordt vooral gemikt op de ontsluiting van nieuwe markten en het toepassen van bestaande taal- en spraaktechnologische applicaties in andere - nieuwe - domeinen. In het kader van het STEVIN-programma was een totaalbudget van maximaal 1 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de uitvoering van demonstratieprojecten in 2005, 2006 en 2007. De derde oproep voor projectvoorstellen voor demonstratieprojecten is op 15 oktober 2007 gesloten en kent een budget van EUR 300.000. Naar aanleiding van de 2e oproep voor demonstratieprojecten had de (ambtelijke) beoordelingscommissie geconstateerd dat aanvragen te ‘academisch’ werden. Het TST-bestuur had op basis daarvan besloten om Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 4/11
de richtlijnen op sommige punten aan te scherpen, door: − alleen MKB-ers als hoofdaanvrager toe te laten; − een grotere rol toe te wijzen aan de eindgebruiker; − aanvragers hun eigen succescriteria te laten opstellen; − aanvragers zelf een prognose te laten maken van de toekomst na afloop demoproject; − apparatuur etc. alleen te bekostigen gedurende de loop van het project. Het PB heeft in 2007 de regelgeving en de bijbehorende oproepen en formulieren geharmoniseerd en die zijn vervolgens door het TST-bestuur in juni 2007 goedgekeurd. De derde oproep voor demonstratieprojecten (met een budget van maximaal 300.000 euro) is begin juli opengesteld. Voorstellen in het kader van deze oproep moesten uiterlijk op 15 oktober 2007 worden ingediend. De dertien ingediende voorstellen zijn in november 2007 door een ambtelijke commissie (bestaande uit het PB, de STEVIN-projectleider van de Nederlandse Taalunie, een vertegenwoordiger van het IWT-Vlaanderen en een vertegenwoordiger van SenterNovem) beoordeeld en gerangschikt, en op basis hiervan is een honoreringsadvies geformuleerd waarin vijf demonstratieprojecten voor honorering werden voorgedragen. Dit advies is na een sanity check door de STEVIN programmacommissie aan het TST-bestuur voorgelegd. Het TST-bestuur besloot op 17 december het advies over te nemen en vijf demonstratieprojecten te honoreren. Het beschikbare budget van 300.000,- euro was voldoende om de 4 hoogste gerangschikte projecten te honoreren. Het 5de project is na onderhandeling met het consortium en aanpassing van het projectplan eveneens gecommitteerd op basis van het beschikbare restbedrag. Het totale bedrag aan verleende opdrachten bedraagt 300.012,- euro. De 5 projecten die in 2007 zijn geselecteerd om in aanmerking te komen voor honorering staan in tabel 4 weergegeven. Tabel 4.
Overzicht gehonoreerde demonstratieprojecten uit de 3de STEVIN-oproep NEderlandstalige Ondertiteling Penvoerder: Telecats BV 85.730,- euro EasyInfo Penvoerder: Irion BV 19.800,- euro Hulp bij auditieve training na cochleaire implantatie Penvoerder: Advanced Bionics NV 48.482,- euro Sprekende zelfcorrigerende woordvoorspeller voor dyslectische gebruikers Penvoerder: Sensotec NV 90.000,- euro Alfabetisering met een luisterende computer Penvoerder: Polderland BV 56.000,- euro
NEON Easyinfo HATCI WooDy
AAP
In dezelfde vergadering heeft het TST-bestuur het advies van de WGFA en een panel bestaande uit Nederlandse en Vlaamse experts op het gebied van onderwijs met betrekking tot de honorering van educatief project overgenomen. Dit educatieve project “TST op Kennislink.nl” zal 1 jaar lopen. Tabel 5.
Overzicht gehonoreerde educaproject uit de 1e STEVIN-oproep voor educaprojecten
TST op Kennislink.nl
TST op Kennislink.nl Penvoerder: Universiteit Utrecht i.s.m. Stichting Kennislink 27.500,- euro
Stand van zaken eind 2007: de werkzaamheden rondom de call zelf zijn intussen volledig afgerond. De projecten hebben eind 2007 bericht gekregen dat zij in aanmerking komen voor honorering en zijn uitgenodigd voor de onderhandeling met het Programmabureau. Voor meer informatie over de projecten wordt verwezen naar de STEVIN-website www.stevin-tst.org.
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 5/11
6.
Flankerende activiteiten
6.1
Begripsomschrijving en doelstellingen
In het kader van het STEVIN-programma worden in aanvulling op de onderzoeks- en ontwikkelprojecten een aantal flankerende activiteiten gefinancierd. Hierbij moet onder meer worden gedacht aan: - de organisatie van symposia, bijeenkomsten en andere publicitaire evenementen, alsook het (financieel) ondersteunen van STEVIN-gerelateerde bijeenkomsten. Dat laatste gebeurt onder meer via het toekennen van netwerksubsidies voor de organisatie van dergelijke bijeenkomsten; - de opzet van de STEVIN-nulmeting, een oefening om de huidige stand van zaken op het vlak van Nederlandstalige taal- en spraaktechnologie in kaart te brengen, om aldus na afloop de impact van het STEVIN-programma te kunnen meten; - het ondernemen van initiatieven die zijn gericht op het stimuleren van de vraag naar (Nederlandstalige) taal- en spraaktechnologie. In dit verband worden vanuit het STEVIN-programma onder meer ook demonstratieprojecten gefinancierd (reeds besproken onder 3). - Na de zomer van 2006 is de behoefte ontstaan een apart luik voor educatieve projecten in te richten. Educatieve projecten hebben tot doel: jongeren in een educatieve omgeving of sfeer bewust te maken van spraak- en taaltechnologie (reeds besproken onder 3). o als multi-inzetbare technologie van de toekomst; o als onderwerp van een (wetenschappelijke) opleiding; o als mogelijkheid voor het uitbouwen van een professionele loopbaan. De flankerende activiteiten in het kader van het STEVIN-programma worden geïnitieerd en uitgewerkt door de Werkgroep Flankerende Activiteiten (kortweg WGFA), een subcommissie van de PC, aangevuld met de makel- en schakel verantwoordelijke van de NTU, enkele andere Vlaamse en Nederlandse vertegenwoordigers van andere taal- en spraaktechnologische projecten en van (mogelijke) gebruikersgroepen van (Nederlandstalige) taal- en spraaktechnologie. Het idee hierachter is dat flankerende activiteiten, en met name het organiseren van taal- en spraaktechnologische symposia e.d, dit zoveel mogelijk met alle TST-actoren in Nederland en Vlaanderen zou moeten geschieden. 6.2.
Globale verdeling van het STEVIN-budget voor flankerende activiteiten
In het kader van de financiële tekorten op de O&O-begroting van STEVIN heeft het PB op verzoek van het TST-bestuur een voorstel gedaan voor een re-allocatie van onderuitgeputte WGFA middelen naar O&O. Dit voorstel is besproken op de TST-bestuursvergadering in oktober 2007 en heeft geleid tot de volgende budgettaire aanpassing van de oorspronkelijke FA begroting van 1,947 miljoen euro voor de volledige looptijd van het STEVIN-programma. Deze nieuwe verdeling wordt overlopen in tabel 6 hieronder. Ook was een wijziging noodzakelijk geworden omdat er een apart budget voor educatieve activiteiten moest worden vastgesteld. Tabel 6.
Globale verdeling van het STEVIN-budget ten behoeve van flankerende activiteiten
Activiteit(en) Eigen activiteiten (bijeenkomsten, workshops, congressen, etc.) Voorbeeldprojecten (demonstratieprojecten)
Bedrag (in keuro) 250
1
1.000
2
50
3
20
4
Netwerksubsidies (bijdragen aan evenementen van anderen) Interne communicatie (Interne website, begeleidingscommissies, .....) Externe communicatie (externe website, folders, flyers, ..... ) Nulmeting, tussenevaluatie en eindevaluatie
30
5
150
6
Educatieve activiteiten en Master Classes
200
7
67
8
Reserve (nader in te vullen) Totaal
1.767
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 6/11
Bovenstaande activiteiten en bedragen moeten worden gezien als een globaal kader waarin de flankerende activiteiten met betrekking tot het STEVIN-programma verder zullen worden geconcretiseerd en uitgewerkt. Stand van zaken eind 2007: dit gewijzigde globale kader is in oktober door het TST-bestuur goedgekeurd en is de WGFA gevraagd een nader voorstel te doen voor een meerjarenplan voor de STEVIN Flankerende Activiteiten als voorwaarde voor het eventueel terugvloeien van de 180.000,- euro naar FA. 6.3.
Specifieke flankerende activiteiten in 2007
6.3.1. Eigen activiteiten STEVIN-programmadag De STEVIN programmadag is gehouden op 21 september 2007. Deze heeft plaatsgevonden in Conferentiecentrum Bovendonk in Hoeven. Dit is de jaarlijkse interne dag waarvoor alle direct betrokkenen van het STEVIN-programma waren uitgenodigd plus de contactpersonen voor die STEVIN-projecten bij de TST-centrale. De STEVIN-programmadag is een jaarlijks evenement, waarbij externe sprekers uitgenodigd kunnen worden als daar op dat moment behoefte aan is. Bijeenkomsten, zoals: “Taal in Bedrijf” De werkgroep flankerend beleid (WGFA) beoogt in het kader van de vraagstimulering jaarlijks een TSTevenement initiëren, waarbij beurtelings een grote en een kleine bijeenkomst georganiseerd zal worden. In het najaar van 2007 heeft STEVIN een bijdrage geleverd aan Interspeech 2007 in samenwerking met de Nederlandse Taalunie en het IOP Mens-Machine Interactie (van het Nederlandse ministerie van Economische Zaken). 6.3.2. Financiering van demonstratieprojecten Stand van zaken eind 2007: zie hoofdstuk 5 en STEVIN-website www.stevin-tst.org. 6.3.3. Toekenning van netwerksubsidies Bedoeling is om in het kader van het STEVIN-programma ook netwerksubsidies toe te kennen voor de organisatie van (wetenschappelijke) bijeenkomsten die zijn gericht op het bevorderen van de netwerking en interactie binnen het taal- en spraaktechnologische veld in (en tussen) Vlaanderen en Nederland, en/of die kunnen bijdragen tot een vruchtbare uitwisseling van ideeën en resultaten tussen de verschillende onderzoeks- en gebruikersgroepen op het gebied van (Nederlandstalige) taal- en spraaktechnologie. Deelname aan congressen en beurzen, hoofdzakelijk in de vorm van sponsorovereenkomsten, zijn bedoeld om de naambekendheid van het STEVIN-programma te vergroten. Stand van zaken eind 2007: het toekennen van netwerksubsidies in het kader van het STEVIN-programma werd op 27 juni 2005 door het TST-bestuur goedgekeurd, en de modaliteiten om dergelijke subsidies te bekomen werden op 15 juli 2005 bekendgemaakt. Het PB heeft in 2007 aan vijf bijeenkomsten ondersteuning verleend. CLIN 2007 - Nijmegen DIR 2007 - Leuven Interspeech 2007 - Antwerpen LOT Zomerschool - Utrecht Symposium Machine Learning - Amsterdam 6.3.4.
Interne communicatie
Organisatie van STEVIN-website voor intern gebruik De KU Leuven (Van hamme) heeft toegezegd de interne STEVIN website op te zetten, te hosten en te onderhouden voor voorlopig 2.000 euro per jaar. Stand van zaken eind 2007: De website met Wiki-platform is inmiddels in de lucht en wordt door de deelnemers inclusie het programmabureau gebruikt. De KU Leuven (Van hamme) beheert de site.
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 7/11
6.3.5. Externe communicatie In 2007 heeft de PC, daarbij ondersteund door het PB, een actief beleid gevoerd om de onderzoeks- en ontwikkelresultaten die uit het STEVIN-programma worden gegenereerd in (inter)nationale tijdschriften gepubliceerd te krijgen, en/of te presenteren ter gelegenheid van (inter)nationale conferenties. Vanzelfsprekend hebben de wetenschappelijke groepen over de door hen behaalde resultaten gepubliceerd. Een overzicht van de publicaties is opgenomen op de STEVIN website. Als onderdeel van de algemene NTU website (http://taalunieversum.org/) bestaat een specifieke STEVIN website die door de coördinator wordt onderhouden. Er zijn in 2007 twee Innovatiekranten (oplage 3.000) van het ministerie van Economische Zaken verschenen waarin aandacht is besteed aan de STEVIN-demonstratieprojecten. In de NWO Hypothese (oplage ca 10.000 en online) is een stuk over het STEVIN programma verschenen: "Computer luistert beleefd en geeft netjes antwoord", NWO Hypothese 2007, p. 18-20 De betreffende teksten mogen (met bronvermelding) ook door anderen worden hergebruikt, b.v. in Vlaanderen in een IWT-blad of EWI-blad, maar ook om ze te publiceren op de STEVIN website. In de zomer van 2007 is een tweetalige STEVIN folder ontworpen en gedrukt. Op Interspeech was een stand voor het STEVIN programma ingericht waar de hele week door STEVIN demonstratieprojecten getoond zijn. In 2007 werd verder vanuit het TST-bestuur een werkgroep PR&Communicatie opgericht, die bestaat uit communicatiedeskundigen van de financierende organisaties en de TST-Centrale. Het doel is om een gezamenlijk “TST voor Nederlands-merk” te creëren waarbij de inbreng van elke organisatie gerespecteerd worden. Stand van zaken eind 2007: deze oefening is er een van continue aandacht en wordt voortdurend bijgestuurd naar aanleiding van de actualiteit. 6.3.6. Nulmeting en monitoring Om de voortgang en de impact van het STEVIN-programma te kunnen meten is het van belang het STEVINprogramma, en de verschillende projecten die binnen dit programma worden gefinancierd, doeltreffend te monitoren en te evalueren. M&I partners is in de zomer van 2006 van start gegaan met de nulmeting. Er is een tweetal groepen geformeerd om met M&I partners (Akkermans en van Rij) te overleggen. De mini-begeleidingsgroep is een viertal malen bijeen geweest en heeft mede de vragenlijsten en de cases vormgegeven. Een grotere begeleidingsgroep heeft de uiteindelijke vragenlijsten beoordeeld en in orde bevonden. Daarnaast heeft mini-begeleidingsgroep input geleverd ten aanzien van de adreslijsten voor de enquête en heeft verschillende malen nagebeld als er geen respons kwam op het verzoek de vragenlijst in te vullen. In oktober 2007 is de definitieve nulmeting gepresenteerd door dhr. Akkermans aan het TST-bestuur. Stand van zaken eind 2007: In oktober 2007 is de definitieve nulmeting gepresenteerd door dhr. Akkermans aan het TST-bestuur en heeft het TST-bestuur het rapport goedgekeurd. 6.3.7. Educatieve activiteiten Grote waarde wordt toegekend aan het vergroten van de bekendheid van Taal- en Spraaktechnologie (TST) bij (aankomende) studenten. Hierbij wordt gedacht aan bovenbouwleerlingen (Havo & VWO) op middelbare scholen, aan eerstejaarsstudenten, aan mensen en organisaties in het veld die meer van TST willen weten en studenten op hogescholen. De primaire focus is gericht op jonge mensen, én om jonge mensen bekend te maken met het bestaan en de mogelijkheden van TST, én om op die manier meer TST-gerelateerde studenten te trekken. In 2007 is een initiatief gestart om te verkennen of een TST-minor op de Hogeschool Utrecht kan worden ontwikkeld. Verder is in 2007 een project gehonoreerd in het kader van de eerste STEVIN oproep voor educatieve projecten. Zie ook hoofdstuk 5.
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 8/11
Stand van zaken eind 2007: er is een projectteam geformeerd dan een plan van aanpak gaat schrijven voor de ontwikkeling en uitvoering van een TST-minor op de HU. 6.4. Financiële verantwoording- STEVIN uitgaven In onderstaande tabel 7 wordt een overzicht gegeven van STEVIN betalingen die in de periode 2004 t/m 2007 zijn gedaan. De realisatie voor de periode 2004-2007 is gebaseerd op de opgave van de Nederlandse Taalunie die het financiële beheer over het STEVIN project voert. Van de geplande uitgaven á k€ 11.637 was begin dit jaar k€ 3.970 reeds uitbetaald. In het STEVIN werkplan 2008 is een volledige begroting in meerjarig perspectief opgenomen. Het grootste deel van het beschikbare STEVIN budget is ondertussen reeds gecommitteerd via toekenningen aan O&O projecten, tenderprojecten, demonstratieprojecten, onderhoud en beheer (TST-Centrale) en programmabureau (NWO, SenterNovem en financieel beheer NTU) dan wel gereserveerd daarvoor. Toelichting uitgaven IMIX In het kader van het Vlaams-Nederlandse STEVIN programma is in 2004 door de gezamenlijke financiers afgesproken dat het STEVIN programma volgens de standaard verdeling 1/3 – 2/3 gefinancierd zou worden. Daarnaast werd overeengekomen dat een klein deel van de Nederlandse bijdrage zou bestaan uit een bijdrage in nature vanuit het NWO IMIX-programma dat eind 2002 was gestart. Het IMIX-programma was opgestart met een bedrag van € 2.000.000 dat NWO oorspronkelijk beschikbaar had gesteld voor de start van het BaTaVo programma die door de ineenstorting van L&H niet was doorgegaan. Afgesproken is dat de matching bijdrage vanuit NWO IMIX aan het Vlaams-Nederlandse STEVIN programma 250.000 Euro zou bedragen. De IMIX projecten zijn reeds in 2003 gestart en ondertussen bijna afgerond. Toelichting uitgaven O&O projecten en demonstratieprojecten Van de geplande projectkosten (O&O projecten, tenderprojecten, demonstratieprojecten) is € 3.140.000 reeds uitbetaald van de in de verschillende rondes gecommitteerde € 9.609.000. Zie tabel hieronder (alle bedragen in k€). Er is hier geen vrije ruime meer. reeds uitbetaald gecommitteerd/ 2004 - 2007 gereserveerd betalingen/toekenningen projecten 1e oproep 1.492 2.053 betalingen/toekenningen projecten 2e oproep - tender
200
800
betalingen/toekenningen projecten 2e oproep - open call
876
2.564
reserveringen projecten 3e oproep - tender
0
836*
reserveringen projecten 3e oproep - open call
0
2.347*
572
1.009
3.140
9.609
betalingen/toekenningen demonstratieprojecten Totaal
* Van de 836k€ is 100 k€ gecommitteerd, het resterende bedrag is gereserveerd maar zal pas worden toegekend naar goedkeuring van het herziene, geïntegreerde SoNaR werkplan. De bedragen voor de derde open oproep zijn gereserveerd en zullen nog worden toegekend aan de geselecteerde projecten. Toelichting uitgaven Onderhoud en beheer Van de geplande kosten voor onderhoud en beheer (TST-Centrale) is volgens de goedgekeurde meerjarenbegroting reeds bijna de helft aan de TST-Centrale betaald zodat zij daarmee de kosten kunnen dekken van de voorbereiding voor goed onderhoud en beheer van STEVIN resultaten. Zie tabel hieronder (alle bedragen in k€). Er is hier geen vrije ruime meer. reeds uitbetaald reeds 2004 - 2007 gecommitteerd betalingen/toekenningen aan de TST-Centrale 140 300 Totaal
140
300
Toelichting uitgaven Programmabureau Voor het STEVIN Programmabureau (PB) is volgens de in 2004 door de financiers goedgekeurde meerjarenbegroting een vast bedrag vastgesteld van in totaal € 641.000. Dat bedrag is berekend op basis van een door de financiers bepaald redelijk percentage voor overhead. Van dat bedrag zouden NWO en Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 9/11
SenterNovem ieder de helft van k€ 600 krijgen en ook voor hen zou, net als voor de O&O projecten, een resultaatverplichting gelden. NWO en SenterNovem zouden elk jaarlijks declareren volgens het schema: k€ 25 - k€ 50 - k€ 50 - k€ 50 - k€ 50 - k€ 25. De resterende k€ 41 was bestemd voor de NTU voor het financiële beheer. NWO heeft in de periode 2004 – 2007 volgens afspraak in totaal € 175.000 gedeclareerd. SenterNovem heeft tot nu € 125.000 gedeclareerd. De NTU zal voor de periode 2004-2007 een bedrag van € 21.000 doorberekend aan STEVIN voor het financiële beheer. Zie tabel hieronder (alle bedragen in k€). Er is hier geen vrije ruimte meer. reeds uitbetaald reeds 2004 - 2007 gecommitteerd betalingen/toekenningen aan de NWO inzake PB 175 300 betalingen/toekenningen aan de SenterNovem inzake PB betalingen/toekenningen aan de NTU inzake PB Totaal
125
300
21
41
321
641
Toelichting uitgaven Flankerende activiteiten In de onderstaande tabellen is een specificatie te vinden van de betaalde uitgaven die zijn gedaan voor flankerende activiteiten in de periode 2004-2007. Zie tabellen hieronder (alle bedragen in k€). Werkelijke uitgaven flankerende activiteiten 2004 Brokerage Tilburg bij start programma en opening 1e Oproep Werkelijke uitgaven flankerende activiteiten 2005 Vergaderkosten betaald door NTU Brokerage Antwerpen bij opening 2e Oproep (extra gesponsored door AWI) Kantoorkosten betaald door NTU tbv brokerage Personele kosten NTU tbv Taal in Bedrijf Taal in Bedrijf Subsidie CLIN 2005 Leuven Subsidie STCEA 2005 Leuven Ontwerp STEVIN logo Vooronderzoek TST in voortgezet onderwijs
Werkelijke uitgaven flankerende activiteiten 2006 NTU kantoorkosten en IPR flyer Vergaderkosten betaald door NTU STEVIN programmadag 2006 Antwerpen Subsidie DIR 2006 Amsterdam Subsidie NoTaS speeddating Voorschot nulmeting STEVIN WIKI beheer - KU Leuven NoTaS subsidie DIXIT
€ €
24.153 eigen activiteit 24.153
€ pm € € € € € € € €
11.266 eigen activiteit eigen activiteit 1.884 eigen activiteit 10.000 eigen activiteit 42.344 eigen activiteit 2.403 netwerksubsidie 482 netwerksubsidie 640 externe communicatie 14.837 educatieve activiteit 83.856
€ € € € € € € € €
1.785 14.725 1.067 500 700 15.000 1.500 8.000 43.277
eigen activiteit eigen activiteit eigen activiteit netwerksubsidie netwerksubsidie nulmeting en evaluatie interne communicatie externe communicatie
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 10/11
Werkelijke uitgaven flankerende activiteiten 2007 NTU kantoorkosten en accountant Vergaderkosten betaald door NTU CLIN 2007 Nijmegen DIR 2007 Leuven Interspeech sponsoring LOT Zomerschool - Utrecht Symposium Machine Learning - Amsterdam Ontwerp en druk STEVIN folder Huur plasmaschermen tbv Interspeech STEVIN stand Interspeech Vervoer spullen naar Interspeech STEVIN programmadag 2007 Hoeven
€ € € € € € € € € € € € €
2.474 11.372 2.332 500 10.000 300 500 2.437 984 2.815 598 4.356 38.668
Samengevat: van de in totaal begrote k€ 767 is reeds k€ 190 uitbetaald. reeds uitbetaald 2004 - 2007 betalingen/reserveringen Eigen activiteiten 121
eigen activiteit eigen activiteit netwerksubsidie netwerksubsidie netwerksubsidie netwerksubsidie netwerksubsidie externe communicatie externe communicatie externe communicatie externe communicatie externe communicatie
gereserveerd 250
betalingen/reserveringen Nul-, eindmeting en evaluaties
15
150
betalingen/reserveringen Netwerksubsidies
18
50
betalingen/reserveringen Externe communicatie
20
30
betalingen/reserveringen Interne communicatie
2
20
betalingen/reserveringen Educatieve activiteiten
14
200
190
67 767
reserve Totaal
Jaarverslag 2007 STEVIN-programma – p. 11/11