VSO ZMOK - DE KORCZAKGROEP -

'KORCZAKSCHOOL' VOOR SO/VSO ZMOK - DE KORCZAKGROEP RESPONT- SCHOLEN VOOR (VOORTGEZET) SPECIAAL ONDERWIJS ZMOK

Rapport van bevindingen incidenteel onderzoek

18 april 2011

2

Incidenteel onderzoek 'Korczakschool' voor so/vso zmok juni/dec. 2010

Vaststelling Rapport

Dit rapport bevat de resultaten van het incidenteel onderzoek dat de inspectie uitvoerde op de scholen van de Korczakgroep die onderwijs bieden aan zeer moeilijk opvoedbare kinderen (zmok) en langdurig zieke leerlingen anders dan met een lichamelijke handicap (lz-p). Het onderzoek vond plaats op 29 juni 2010 en is afgerond in de periode van 6 december tot en met 9 december 2010. Aanleidingen waren het niet realiseren door het bevoegd gezag van prestatieafspraken en het langdurig stagneren van het traject naar kwaliteitsverbetering op één van de acht locaties van de Korczakgroep, namelijk de Korczakschool, afdeling vso. Het rapport is vastgesteld door Dr. L.S.J.M. Henkens, hoofdinspecteur primair onderwijs en expertisecentra te Utrecht op 18 april 2011.


3

Inleiding en vraagstelling .......................................................................................... 5 Het bestuursmodel van Respont ................................................................................ 6 Opzet onderzoek ...................................................................................................... 6 Informatieverwerving door het bestuur, kwaliteitsbeleid en interne samenwerking ........... 7 Conclusie ................................................................................................................ 8 Bijlage 1 ............................................................................................................... 10 Bevindingen TKO Korczakschool afdeling vso, Middelburg 29 juni 2010 .............................. 10 Bijlage 2 ............................................................................................................... 13 Bevindingen van de onderzoeken in de periode 6 december - 9 december op de leslocaties van de Korczakgroep. ........................................................................................................ 13 6 Zienswijze Stichting Respont ................................................................................... 18 1 2 3 4 5

4


1

Inleiding en vraagstelling

De stichting Respont is bevoegd gezag van vier scholen voor speciaal basisonderwijs, drie praktijkscholen en één school voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Het onderwijs op de school voor (voortgezet) speciaal onderwijs is cluster 4 onderwijs, onderwijs aan zeer moeilijk opvoedbare kinderen (zmok) en langdurig zieke kinderen anders dan met een lichamelijke handicap (lz-p). Op grond van een regulier periodiek kwaliteitsonderzoek (pko) dat is uitgevoerd op 12 en 14 september 2006, heeft de inspectie het onderwijs op de Korczakschool afdeling vso te Middelburg op 9 januari 2007 beoordeeld als zeer zwak. Hierna is een verbetertraject afgesproken dat op 4 februari 2009 is afgesloten met een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (OKV, vastgesteld op 20 april 2009). De onderwijskwaliteit was op dat moment onvoldoende verbeterd. Omdat de inspectie vaststelde dat er sprake was van een positieve kwaliteitsontwikkeling, is de verbetertermijn verlengd met één jaar. De inspectie heeft in november 2009 vastgesteld dat het verbeterproces aanzienlijk stagneerde en heeft daarom op 5 februari 2010 met het bestuur en de algemeen directeur van de Stichting Respont - bevoegd gezag van de Korczakschool in Middelburg - gesproken. Dit gesprek is op zijn initiatief gevoerd door de hoofdinspecteur, Dr. L.S.J.M. Henkens. De inspectie heeft het bevoegd gezag gemaand de kwaliteitsverbetering alsnog voortvarend ter hand te nemen en opnieuw de verbetertermijn verlengd. Ditmaal tot augustus 2011 met als voorwaarde dat in de zomer van 2010 positieve vorderingen zichtbaar moeten zijn. Het bevoegd gezag heeft eind 2009 een externe kwaliteitsanalyse laten maken. Op grond hiervan en op nadrukkelijk verzoek van de inspectie tijdens het gesprek op 5 februari 2010, is een nieuw verbeterplan opgesteld. Het plan voorziet in samenhang met de verdere uitwerking van het interne toezicht ook in tussentijdse evaluaties die leiden tot zichtbare resultaten. Op 7 april 2010 heeft de inspectie een toezichtplan vastgesteld op basis van het nieuwe verbeterplan. In dit plan is de centrale afspraak dat in augustus 2011 de kwaliteit van het onderwijs aan alle leerlingen die staan ingeschreven op de school weer van voldoende niveau is en dat het bestuur voldoet aan de wettelijke vereisten. Deze afspraken betreffen het onderwijs aan alle groepen leerlingen die ook ten tijde van het onderzoek naar de kwaliteitsverbetering in februari 2009 waren gehuisvest op de locatie Korczakstraat. Bovendien is afgesproken dat de school een audit uitvoert in het kader van het interne toezicht en de externe verantwoording ter voorbereiding op het OKV in juli 2011 en gericht op de kwaliteit van het onderwijs op de afdeling. Op 29 juni 2010 is volgens afspraak een tussentijds kwaliteitsonderzoek (TKO) uitgevoerd waarbij de inspectie vaststelde dat er geen sprake is van enige verbetering in de dagelijkse praktijk (zie bijlage 1). Vanwege de teleurstellende voortgang van het verbetertraject op deze locatie heeft de inspectie besloten het rapport van bevindingen van het TKO aan te houden. De reden hiervoor is dat in het gesprek van 6 februari 2010 door de hoofdinspecteur aangegeven is dat verbetering in de zomer van 2010 zichtbaar moet zijn. Dit was tijdens het TKO niet het geval en de inspectie had geen vertrouwen in een verbetering op korte termijn. De inspectie heeft in oktober 2010 besloten over te gaan tot een nader onderzoek in november/december 2010; uit te voeren op alle vestigingen van deze school te weten: de Korczakschool afdeling vso Middelburg en de lesplaatsen Vliethoeve, arbeidstrainings- en coachingscentrum (ATTC-) de Loods, Acreon, OdyZee met lesplaats OdyZee College Middelburg, SO Keurhove en vso De Argo. Het bestuur van Respont is hiervan op 22 oktober 2010 per brief op de hoogte gesteld. In de brief is nadrukkelijk aangegeven dat deze


5

aanschrijving tevens geldt als een stap naar een officiële waarschuwing van de inspectieleiding. Dit nader onderzoek moet antwoord geven op de vraag: Acht de inspectie het bestuur in staat om de stagnatie in het verbeterproces op te heffen en binnen de kortst mogelijke termijn alsnog de noodzakelijke verbeteringen te realiseren zodat op de Korczakschool afdeling vso sprake is van basiskwaliteit? Hieronder volgt eerst een toelichting op het bestuursmodel van Respont en een uitwerking van de onderzoeksopzet, gevolgd door de conclusie. De rapportage over de bevindingen van zowel het TKO als van de onderzoeken in december is opgenomen in de bijlagen.

2

Het bestuursmodel van Respont

De bestuursverantwoordelijkheid Het bestuur van Respont is verantwoordelijk voor het onderwijs op vier scholen voor speciaal basisonderwijs en drie praktijkscholen waarvoor een basisarrangement geldt en één school voor (voortgezet) speciaal onderwijs. De school voor (voortgezet) speciaal onderwijs, de Korczakgroep, heeft 8 locaties. De hoofdlocatie is de Korczakschool vso Middelburg aan de Korczakstraat 1. De overige locaties zijn lesplaatsen die op één na als zelfstandige eenheid functioneren, met een eigen locatieleider, een eigen schoolgids en schoolplan. Het bestuur is voor geen van de lesplaatsen overgegaan tot het inrichten van een nevenvestiging, terwijl OdyZee (Kloetinge), SO Keurhove (Middelburg), Acreon (Goes), de Argo (Terneuzen), De Vliethoeve (Kortgene) en de Loods (Goes) zich wel als zelfstandige onderwijslocaties profileren. OdyZee (Kloetinge) heeft per 1 augustus 2010 een 'eigen lesplaats' ingericht in Middelburg die zij OdyZee College Middelburg noemt. Het bestuur heeft in 2010 een reorganisatie doorgevoerd waarbij het organisatiemodel en het functiebouwwerk (functiemix) zijn aangepast. Bestuur op afstand Het bestuur van Respont is een vrijwilligersbestuur en stelt zich daarom op als een bestuur op afstand. Onder leiding van een coördinerend directeur legde tot voor kort het College van Directeuren op afgesproken momenten rekening en verantwoording af over het gevoerde beleid. Sinds juli 2009 ligt de bestuurlijke dagelijkse leiding bij een algemeen directeur. Deze legt verantwoording af aan het bestuur. Locatieleiders op hun beurt verantwoorden zich aan de algemeen directeur door middel van periodieke managementrapportages. Het bestuur draagt zo veel mogelijk taken over aan de algemeen directeur, maar blijft eindverantwoordelijk voor al datgene wat in de organisatie plaatsvindt.

3

Opzet onderzoek

Op de kwaliteit van de andere locaties dan OdyZee Kloetinge en vso Middelburg heeft de inspectie in oktober 2010 te weinig zicht. OdyZee Kloetinge heeft op 2 maart 2010 een arrangement zwakke school gekregen. De inspectie heeft in de periode 6 tot en met 9 december 2010 alle lesplaatsen van de Korczakgroep bezocht met uitzondering van OdyZee Kloetinge. Met deze locatie zijn afzonderlijke afspraken gemaakt over de kwaliteitsverbetering. Bij de bezoeken aan de locaties - met uitzondering van de locatie De Argo - heeft de inspectie lesobservaties uitgevoerd en gesprekken gevoerd met de locatieleiding en zo mogelijk met de leden van de commissie voor de begeleiding.

6


In de gesprekken met de locatieleiding onderzocht de inspectie bovendien enkele aspecten van naleving van weten regelgeving. Voorafgaand aan de bezoeken is gesproken met de algemeen directeur, waarbij de onderzoeksopzet en de planning is toegelicht. De bevindingen van het onderzoek staan in bijlage 2.

4

Informatieverwerving door het bestuur, kwaliteitsbeleid en interne samenwerking

Het is duidelijk dat het bevoegd gezag de zorgplicht voor de kwaliteit van het onderwijs (artikel 19, Wet op de expertisecentra) op de locaties van de Korczakgroep al enige tijd onvoldoende nakomt. Naast het toezicht op de afdeling vso te Middelburg is immers ook één van de andere locaties - OdyZee te Kloetinge - onder verscherpt toezicht gesteld. Het bestuur is onvoldoende geïnformeerd over de kwaliteit van het onderwijs op de locaties van de Korczakgroep, het kwaliteitsbeleid is onvoldoende effectief en van de binnen het bestuur aanwezige expertise van de Korczakgroep zelf, maar ook van de andere scholen van de stichting, maakt het bestuur onvoldoende gebruik. Informatie verzamelen Op 8 juni 2010 voerde de inspectie haar jaarlijks gesprek met het bevoegd gezag met als doel het vergaren van informatie die nodig is voor het opnieuw toekennen van de toezichtarrangementen. Van dit gesprek is verslag is gedaan op 17 juni 2010. Het bestuur heeft er in dit gesprek blijk van gegeven onvoldoende op de hoogte te zijn van de actuele situatie op de scholen/locaties. Desgevraagd gaf het aanwezige bestuurslid aan dat deze de inspectie niet nader over de kwaliteit van de locaties kon informeren. Met betrekking tot de locatie ATTC- de Loods gaf de algemeen directeur aan onvoldoende zicht te hebben op de onderwijssituatie en de kwaliteit van het onderwijs en vragen te hebben over de aansturing. Hieruit blijkt dat het bestuur en het management te weinig gericht zijn op het primaire proces. In weerwil van de vele negatieve signalen die het bestuur inmiddels ook van de inspectie heeft ontvangen, blijft het - evenals in het verleden - aanhoudend teveel afgaan op de informatie die het van de schoolleiding krijgt. Het ligt voor de hand dat het bestuur naar aanleiding van de aanhoudende signalen het initiatief genomen had zich terdege te informeren over de kwaliteit van de andere locaties. Dit blijkt echter niet het geval. Het is het bestuur aan te rekenen dat het over de kwaliteit van het primaire proces nog steeds onvoldoende betrouwbare verantwoordingsinformatie verzamelt. Uit de vele geconstateerde ernstige en minder ernstige onregelmatigheden blijkt bovendien dat het vertrouwen dat het bestuur had en heeft in het management ongerechtvaardigd is. Kwaliteitsbeleid Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs en moet de kwaliteitsontwikkeling aansturen van alle scholen onder zijn gezag. Daarnaast is het bestuur verantwoordelijk voor de kwaliteit van het personeel. In 2010 heeft het bestuur een ontwikkeling in gang gezet ter verbetering van de kwaliteitszorg. Er is een plan vastgesteld dat voorziet in een systeem van kwaliteitzorg uitgewerkt in een heldere PDCA-cyclus, de organisatiestructuur is aangepast en er zijn modellen ontwikkeld en afspraken gemaakt ten behoeve van de kwaliteitszorg. Vooralsnog concludeert de inspectie dat er mogelijk voldoende structuren zijn gebouwd, maar dat de dagelijkse werkelijkheid op de scholen anders is. De verbinding tussen plannen en realisatie ervan komt onvoldoende tot stand en op meerdere locaties zelfs in het geheel niet. De PDCAcyclus strandt al in het tweede stadium: het doen. Plannen en managementrapportages lijken op deze locaties niet meer dan een papieren werkelijkheid te zijn. De inspectie stelt vast dat de gevolgen hiervan voor de kwaliteitsontwikkeling van het onderwijs en de kwaliteit van het


7

personeel op de locaties ernstig zijn. Dit besef is onvoldoende doorgedrongen tot het bestuur van Respont. Bij de onderzoeken is gebleken dat op meerdere locaties van de Korczakgroep personeel is benoemd dat niet in staat is adequaat onderwijs te verzorgen aan de doelgroep. De schoolleiding heeft een uitvoerende taak en benoemt om der wille van de continuïteit echter zo nodig onbevoegd personeel dat niet voldoende is toegerust voor deze taak. Het bestuur creëert hierdoor onvoldoende condities voor goed onderwijs en een effectieve kwaliteitsontwikkeling. Het bestuur zou naar aanleiding van het traject op de Korczakschool afdeling vso Middelburg en OdyZee, inmiddels voortvarend en adequaat kwaliteitsbeleid en personeelsbeleid voor alle scholen/locaties moeten hebben geëntameerd. Dat geldt zeker voor de scholen waarvan de kwaliteit achterblijft. Uit de Jaarbrief 2010 - 2011 van de Stichting Respont spreekt echter onvoldoende urgentie en daadkracht. Respont is onvoldoende ambitieus, zowel voor wat betreft de inhoud als de termijnen. Gebruik maken van aanwezige expertise binnen de stichting De inspectie heeft bij de onderzoeken vastgesteld dat de locaties van de Korczakgroep onderling niet samen optrekken, maar functioneren als losse eenheden. Zo kan het zijn dat de inspectie op één locatie - Keurhove - het basisarrangement kan vaststellen, kan concluderen dat op een andere locatie - OdyZee - een verbetertraject succesvol lijkt te verlopen en op weer een andere locatie - vso Middelburg - al lange tijd nauwelijks enige vooruitgang in de dringend noodzakelijke ontwikkeling van het onderwijs aantreft. Dit zonder dat de directies van de scholen elkaar ondersteunen op grond van een gevoel van gezamenlijke verantwoordelijkheid of hiertoe aangezet door het bovenschools management of het bestuur. Ook is het mogelijk dat nieuwe locaties een start moeten maken zonder een goede voorbereiding, terwijl alle andere locaties hun expertise niet beschikbaar stellen. Het bestuur zet de kennis van de eigen experts - bijvoorbeeld ook van de ambulant begeleiders - niet in ter ondersteuning van processen. De inspectie heeft daarnaast aanwijzingen dat de onderlinge verhoudingen tussen de scholen zijn verstoord. Locatieleiders voelen geen gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de Korczakgroep als geheel, maar richten zich uitsluitend op hun eigen locatie. Van enige inhoudelijke samenwerking, waarbinnen alle scholen profiteren van elkaars kennis, is nauwelijks of geen sprake. Ook geven de locatieleiders aan dat de uitwisseling van kennis tussen de overige scholen onder het bestuur, de sbo-scholen en de scholen voor praktijkonderwijs, uiterst oppervlakkig is. Het bestuur heeft geen beleid deze ongewenste situatie te doorbreken en de bestaande expertise binnen haar eigen organisatie optimaal te benutten. Zonder krachtige impuls van het bestuur in het functioneren van de 'kwaliteitsgroep' die op het niveau van het management van de stichting is ingesteld, is niet te verwachten dat deze groep de situatie binnen afzienbare tijd zodanig keert dat dit op de werkvloer tot zichtbare kwaliteitsverbetering leidt.

5

Conclusie

De inspectie stelt vast dat het intern toezicht al lange tijd niet op orde is en nog steeds faalt. De benoeming van een nieuwe algemeen directeur en het ontheffen van de coördinerend directeur van zijn taken, wijst erop dat ook het bestuur dit inzicht al eerder had. Het bestuur had hierbij echter tevens de notie moeten krijgen dat het niet alleen falend beleid van de coördinerend directeur was dat heeft geleid tot de zwakke kwaliteit, maar dat een dergelijke situatie alleen maar kon ontstaan en voortduren door de opstelling van het bestuur zelf. Het bestuur handelde nalatig. Het had zichzelf in deze situatie, waarbij het bestuur aanhoudend

8


zorgelijke signalen bereikte, niet steeds opnieuw op afstand mogen plaatsen, maar in plaats daarvan krachtdadig beleid moeten voeren en de schoolverbetering ter hand moeten nemen. Op grond van bovenstaande concludeert de inspectie dat het bestuur niet in staat blijkt om de stagnatie in het verbeterproces op de Korczakschool afdeling vso op te heffen of binnen de kortst mogelijke termijn alsnog de noodzakelijke verbeteringen te realiseren. Tevens constateert de inspectie dat het bestuur onder de noemer van de Korczakgroep in Terneuzen, Middelburg en Kortgene nieuwe verplichtingen is aangegaan zonder aan de noodzakelijke (wettelijke en inhoudelijke) voorwaarden voor het starten van een nieuwe onderwijsvoorziening te voldoen. In Terneuzen leidt dat tot een schrijnende onderwijssituatie voor een zeer kwetsbare groep leerlingen.


9

Bijlage 1 Bevindingen TKO Korczakschool afdeling vso, Middelburg 29 juni 2010

Algemeen beeld Hoewel het verbeterproces op de Korczakschool afdeling vso op het niveau van management van processen en van leerlingenzorg op gang is gekomen blijft de realisatie in de dagelijkse praktijk ernstig achter. Het gaat hierbij om basale didactische en pedagogische aspecten en vaardigheden van leraren en om zaken als aandacht voor de leeromgeving van de leerlingen. De prestatieafspraken die de inspectie met het bestuur gemaakt heeft over het realiseren van de noodzakelijke verbeteringen worden niet nagekomen. Voor de voortgang van kwaliteitstraject is het dringend noodzakelijk dat het bovenschoolse management, de dagelijkse leiding van de school en de commissie voor de begeleiding (cvb) zich gezamenlijk op de verbetering van de dagelijkse onderwijspraktijk en de verhoging van de kwaliteit van de leraren richten. Dat houdt tevens in dat de prioritering in de uitvoering van de verbeterplanning opnieuw moet plaatsvinden. Toelichting Kwaliteitszorg De school heeft op 8 juni 2010 een externe audit laten uitvoeren. Grondslag hiervoor zijn de Kwaliteitskaarten Korczakschool afdeling vso. De bevindingen van de inspectie komen in grote lijnen overeen met de resultaten van de audit. Hoewel de indicatoren die betrekking hebben op evaluatie en planmatig werken voldoende scoren, is de school niet zover dat ook de meer fundamentele onderdelen zijn uitgewerkt, zoals kennis van de leerlingenpopulatie en het hanteren van een op de leerbehoeften gericht onderwijsconcept. Ook uit de audit blijkt dat onderwijsprofiel van de school en de visie voor het team nog onvoldoende duidelijk zijn. Een belangrijke indicator betreft de borging van de bereikte kwaliteit. Hiervoor is het noodzakelijk dat ontwikkelde procedures en afspraken zijn beschreven en dat een leidinggevende regelmatig de gang van zaken toetst aan de gemaakte afspraken. Dit laatste gebeurt in het geheel niet; de locatieleider en de algemeen directeur gaan er in goed vertrouwen vanuit dat afspraken nagekomen worden. Daarmee neemt het management op onvoldoende wijze haar verantwoordelijkheid voor de realisatie van de kwaliteit. Leerlingenzorg De school heeft gekozen voor een brede aanpak van de leerlingenzorg. Hieraan ligt het 'zorgdocument Korczakschool vso' ten grondslag. Dit document is een werkversie; in samenwerking met een externe begeleider blijft de cvb werken aan een verdere uitwerking. Dit is nu ook beter mogelijk omdat in de vacature die voor de psycholoog met ingang van 1 juni jl. is voorzien. De samenstelling van de cvb voldoet hiermee aan de wettelijke voorschriften (artikel 40b, eerste lid WEC). Hiermee is een belangrijke tekortkoming bij de leerlingenzorg opgelost. Bij de uitwerking van het zorgsysteem staan twee punten centraal. Allereerst betreft dit de positionering van de cvb. Taken en verantwoordelijkheden zijn beschreven en de cvb heeft de regie over de leerlingenzorg steviger in handen genomen. Hierdoor heeft de school nu voor elke leerling een handelingsplan en voert de school bij elke nieuwe leerling handelingsgerichte diagnostiek uit. Er is bovendien ruime aandacht voor de kwaliteit van de handelingsplannen. De cvb ondersteunt de leerkrachten bij het opstellen van de plannen.

10 Incidenteel onderzoek 'Korczakschool' voor so/vso zmok juni/dec. 2010

Met betrekking tot de weergave van taken en verantwoordelijkheden in het zorgdocument heeft de inspectie aangegeven dat het overzicht een onvoldoende duidelijk onderscheid maakt tussen taken en verantwoordelijkheden. Dit kan tot uitvoeringsproblemen bij de interne afstemming leiden die in dit stadium van ontwikkeling ongewenst zijn. Een tweede belangrijk ontwikkelpunt is dat de onderdelen van het systeem van leerlingenzorg steeds beter in samenhang worden gebracht en dat ook de documenten voor handelingsplanning en dat de school het gebruik van toetsen verder uitwerkt naar de praktijk. Dit proces is in volle gang, maar de inspectie beoordeelt het huidige resultaat nog niet als voldoende omdat de implementatie niet volledig is. De audit bevestigt dit. De indicatoren 3.4 en 3.5 zijn daarom nog onvoldoende beoordeeld. De cvb evalueert de doelen. De analyse van de resultaten blijft nog achter. Voorwaarde voor een zinvolle evaluatie is dat de met het beleid bereikte resultaten geanalyseerd zijn. Daarom is ook indicator 3.8 is met een onvoldoende beoordeeld. Onderwijsleerproces en schoolklimaat De inspectie heeft vastgesteld dat de onderwijskwaliteit in enkele groepen ver beneden de maat is. In sommige groepen is de aandacht voor het werk van de leerlingen minimaal. Leerlingen krijgen gedurende lange tijd nauwelijks of in het geheel geen feedback op hun gemaakte werk. Dit leidt bij deze leerlingen tot een onverschillige houding ten opzichte van school en werk. Daar komt bij dat leraren afspraken met leerlingen over het aan te bieden onderwijs onvoldoende nakomen. Dit is niet anders als leerlingen vlak vóór hun eindexamen staan. Er is bovendien sprake van geregelde lesuitval en een ondoorzichtig schorsingsbeleid. Een leerling die te laat op school komt, kan om die reden naar huis gestuurd worden en verstoken blijven van onderwijs. De school registreert de leerlingen die een deel van de dag naar huis gestuurd worden niet als geschorst. Een goed overzicht ontbreekt, waardoor de onderliggende problematiek niet boven tafel komt en aangepakt kan worden. De inspectie heeft met de school afgesproken dat er met onmiddellijke ingang registratie en regelmatige analyse van de gegevens van alle afwezigheid plaatsvindt, zowel op leerling niveau als op leerkrachtniveau. Daarnaast geven leerlingen aan dat medewerkers binnen de school verschillend met regels omgegaan. Dat is in alle gevallen slecht voor het schoolklimaat, maar telt in een cluster 4 setting des te meer. Het team van de school oriënteert zich op het theoretisch aanbod. In het verbeterplan is opgenomen dat dit proces afgerond is in de periode maart/juli 2010. De inspectie stelt vast dat dit proces ernstige vertraging oploopt. Ook het team van de school lijkt niet doordrongen van de noodzaak om voortvarend kwaliteitsverbetering tot stand te brengen. Dit beeld wordt bevestigd door de bevindingen uit de audit. Hierdoor zal de voorgenomen doelstelling om het aanbod per december 2010 op orde te hebben naar alle waarschijnlijkheid niet worden gehaald. Schoolplan. De Korczakschool afdeling vso heeft geen geldig schoolplan. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de school per 1 oktober 2010 een schoolplan heeft dat aan de wettelijke vereisten (artikel 21 WEC) voldoet en dit plan onmiddellijk na vaststelling aan de inspectie zendt (artikel 27, derde lid WEC). Dit schoolplan is in oktober 2010 vastgesteld en aan de inspectie gezonden.


11


Bijlage 2 Bevindingen van de onderzoeken in de periode 6 december - 9 december op de leslocaties van de Korczakgroep. 1. Korczakschool afdeling vso (34 leerlingen) Ook in december stelt de inspectie vast dat het verbeterproces op de Korczakschool afdeling vso op het niveau van management van processen en van leerlingenzorg weliswaar is op gang is gekomen, maar dat verbeteringen in het primaire proces ernstig achterblijven. Dit heeft de inspectie in oktober 2010 vastgesteld en is bij dit onderzoek nog eens bevestigd. De interventies in de dagelijkse praktijk leiden onvoldoende tot resultaat. Het bestuur komt de prestatieafspraken die de inspectie met het bestuur gemaakt - en in het toezichtplan vastgelegd - niet na. In schooljaar 2009-2010 heeft het bestuur zeven nieuwe leraren op de locatie vso benoemd, waarvan er in augustus 2010 twee plaatsmaakten voor opnieuw (drie) nieuwe leraren. Het merendeel van deze - bevoegde en onbevoegde - leraren heeft geen een (voortgezette) opleiding voor onderwijs aan deze doelgroep. Het bevoegd gezag heeft bovendien het management van de school in 2009 vervangen. De (externe) begeleiding - opstellen van groepsplannen, klassenmanagement en coaching van individuele personeelsleden en de schoolleiding - zoals die op dit moment plaatsvindt werpt onvoldoende haar vruchten af. Alleen de indicatoren 4.1 en 7.2 1 beoordeelt de inspectie met een voldoende. Leraren zijn onvoldoende in staat adequaat in te spelen op het gedrag van leerlingen. Zij vinden onvoldoende ondersteuning in een consequent schoolbeleid. De inspectie heeft slechts enkele voorbeelden gezien waarin het de leraren - soms ten dele - lukte een klimaat te scheppen waarin leerlingen tot leren kunnen komen. De situaties waarin dit wel lukte waren echter geen normale lessituaties, maar ofwel lessen waaraan slechts enkele leerlingen deelnamen, of waar een toets afgenomen werd, of waar de leraar ondersteuning had bij het uitvoeren van het onderwijs. De school hanteert gedragsregels, maar deze zijn onvoldoende doordacht, hetgeen de handhaving ervan bemoeilijkt. De instelling van een 'achterwacht', bedoeld om leerlingen die tijdelijk niet in de groep te handhaven op te vangen, mist volledig zijn doel omdat het voor leerlingen veel aantrekkelijker is om in de achterwacht terecht te komen dan om aan lessen deel te nemen. De leraar die in deze groep toezicht houdt geeft bovendien geen onderwijs. De cvb heeft van alle leerlingen een persoonsbeeld opgesteld en voor alle leerlingen die in schooljaar 2010 - 2011 instroomden is ook de beginsituatie beschreven. Voor alle groepen zijn groepsplannen opgesteld. De cvb bespreekt de ontwikkeling van de leerlingen drie maal per jaar. De nieuwe zorgstructuur is in plaats gekomen van een ad hoc aanpak, waarbij een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het resultaat centraal staat. Dit verbeterproces is in volle gang, maar de inspectie beoordeelt het huidige resultaat nog niet als voldoende omdat de implementatie nog niet volledig is en de resultaten grotendeels uitblijven. De cvb merkt op dat voor een goede implementatie op deze school ook bij de leraren een cultuuromslag nodig is naar opbrengstgerichtheid. De cvb stelt zich voorlopig nog sturend op omdat de gewenste

1

4.1: De leerinhouden komen overeen met de afspraken in de documenten voor handelingsplanning;

7.2: De teamleden gaan op een respectvolle wijze met de leerlingen om.


13

cultuuromslag nog niet is gerealiseerd. Zo is de planning van toetsafname en besprekingen zoals deze door de cvb is opgesteld niet meer vrijblijvend, maar dwingend voorgeschreven. Desondanks is het team onvoldoende in staat om de benodigde zorg, zoals afgesproken in de groepsplannen en handelingsplannen - ook daadwerkelijk te bieden. Niet in de laatste plaats is dit te wijten aan de gebrekkige competenties van een deel van de leraren. Prioritering in de uitvoering van de verbeterplanning moet opnieuw plaatsvinden, waarbij de aandacht vooral naar de verbetering van de leraarskwaliteiten moet gaan. Hierbij dient het bestuur van de school ook de noodzakelijke aandacht te geven aan de renovatie van het gebouw, dat in een slechte staat van onderhoud verkeert. Onregelmatigheden: Op de Korczakschool vso is één leerling ingeschreven die inmiddels drie jaar onderwijs ontvangt op de Praktijkschool onder gelijktijdige overheveling van de bekostiging die voor deze leerling beschikbaar is. De school ontvangt hierdoor bekostiging zonder dat zij het onderwijs verzorgt. De school voldoet niet aan de voorschriften voor wat betreft stage (artikelen 6 tm 10 Onderwijskundig besluit WEC). De schoolgids voor schooljaar 2010 - 2011 is pas in december 2010 vastgesteld (artikel 22 juncto artikel 27 WEC). 2. SO Keurhove (65 leerlingen) Uit de lesobservaties op de locatie Keurhove, school voor leerlingen in de so-leeftijd, is gebleken dat de kwaliteit van het onderwijsleerproces op alle indicatoren in alle groepen voldoende is. De school heeft ervoor gekozen te werken met grote groepen zodat het mogelijk is twee leerkrachten fulltime in elke groep in te zetten. Dit vergt een bijzondere klassenorganisatie. Deze is grondig uitgewerkt en wordt schoolbreed toegepast. Voor alle leerlingen zijn handelingsplannen beschikbaar. Onregelmatigheden: De school heeft twee driedaagse schoolweken gepland (artikel 11, vierde lid WEC). 3. OdyZee College Middelburg (totaal aantal leerlingen OdyZee 192, waarvan 14 leerlingen op de lesplaats OdyZee College Middelburg) OdyZee College Middelburg is een lesplaats met twee vso-groepen (vmbo b en t 1 en 2) en veertien leerlingen. De beide leraren zijn dit schooljaar benoemd. OdyZee heeft een aangepast arrangement zwak. Het verbetertraject betreft ook deze lesplaats. Onregelmatigheden: Er zijn geen onregelmatigheden aangetroffen. 4. Acreon (voorheen Het Traject - 21 leerlingen) Deze locatie is een locatie voor daghulp aan niet schoolgaande jeugd. Tijdens het bezoek aan Acreon bleek de directeur van de locatie al enige maanden ziek ( de directeur is ook verantwoordelijk voor de per 1 augustus 2010 gestarte locatie in Terneuzen). Vervanging is niet geregeld. De dagelijkse leiding is in handen van de aan de zorginstelling verbonden directeur, zij neemt het onderwijskundig deel waar.


Het onderwijs is in handen van leraren met een benoeming bij Respont. Daarnaast zijn er personeelsleden verbonden aan de zorginstelling. Vanuit de zorg is er sprake van een duidelijke structuur en aanbod van activiteiten aan de jongeren. Het onderwijs vindt geconcentreerd plaats in één lokaal onder leiding van een bevoegde lerares. Ten tijde van het onderzoek ging het om een gering aantal leerlingen. Onderwijs in de marge van de zorg. Onregelmatigheden: Deze locatie kent geen commissie voor de begeleiding (artikel 40b WEC). Er zijn geen handelingsplannen (artikel 41a WEC). De verplichte onderwijstijd wordt onderschreden (artikel 11, vierde lid WEC). 5. Vso De Argo (31 leerlingen) De locatie vso De Argo is in september 2010 geopend. Doelgroep is de groep leerlingen, woonachtig in Zeeuws-Vlaanderen, in de leeftijd van twaalf tot achttien jaar, met een IQ vanaf 85, die door externaliserend gedrag, ongeacht de oorsprong van dit gedrag niet meer op te vangen lijken in het regulier onderwijs. Voor deze leerlingen wil het bevoegd gezag een thuisnabije voorziening in stand houden. Deze locatie heeft 32 leerlingen verdeeld over drie groepen. Tijdens het onderzoek was de locatieleider is ziek en werd vervangen door een leraar van Praktijkschool De Wissel, die nauwelijks ingewerkt was. Op deze locatie zijn geen lessen geobserveerd. Op deze locatie is een start met het onderwijs aan deze leerlingen gemaakt zonder dat aan basisvoorwaarden is voldaan. Uit het jaarplan van De Argo blijkt dat de school schooljaar 2010 - 2011 gebruikt voor het ontwikkelen van belangrijke voorwaarden voor kwaliteitszorg, zoals het inrichten van de leerlingenzorg, het ontwikkelen van het aanbod en het maken van basale afspraken over pedagogische en didactische kwaliteitsstandaarden. Aansturing van het kwaliteitsbeleid ontbreekt door het gebrek aan continuïteit in het management van de locatie. Dit leidt tot grote risico's voor de kwaliteit van het onderwijs. De locatie heeft een eigen schoolgids maar geen schoolplan. Eén groep heeft geen bevoegde leraar, maar wordt geleid door twee leraarondersteuners met een MBO-achtergrond. Op deze locatie heeft de inspectie vastgesteld dat ten minste tien leerlingen zonder indicatie zijn ingeschreven. Deze leerlingen zijn ook niet toegelaten omdat zij opgenomen zijn in een residentiële instelling waarmee het bevoegd gezag een samenwerkingsovereenkomst heeft (artikel 71c WEC). Bovendien bezoeken tenminste zeven leerlingen de school terwijl zij nog zijn ingeschreven op een andere locatie. De samenstelling van de cvb is niet volledig. Leerlingen van deze locatie lopen stage, maar er zijn geen stageovereenkomsten. De inspectie constateert dat het bestuur op ondoordachte en zorgvuldige wijze te werk is gegaan met het inrichten van deze locatie voor onderwijs aan een uitermate moeilijke doelgroep. De voorbereiding voor de opening van de locatie was een volstrekt onvoldoende waarborg voor een succesvolle start. Hierbij springt echter het meest in het oog dat het toelatingsbeleid volledig uit de hand is gelopen door leerlingen toe te laten die niet toegelaten mogen worden. Van de 31 aanwezige leerlingen zijn er 20 ingeschreven. Bovendien is het laakbaar dat de leerlingen onderwijs ontvangen van onbevoegde leraren, terwijl juist voor deze doelgroep voldoende geschoolde leraren een eerste vereiste is. Bij de wijze waarop het met deze locatie van start is gegaan geeft het bestuur onvoldoende blijk van besef van de risico's voor de kwaliteit van het onderwijs en de veiligheid van de leerlingen en het personeel en doet daarmee de leerlingen en hun ouders te kort. In de verslagen van de bestuursvergaderingen die de inspectie heeft opgevraagd over de periode 30 september 2009


15

- 17 november 2010 is niets te vinden over enige zorg over de kwaliteit van het onderwijs op deze locatie of over inspanningen om ook voor deze locatie voldoende geschoold personeel te werven. De inspectie stelt vast dat deze locatie niet voor een basisarrangement in aanmerking komt. Onregelmatigheden: Niet alle leraren zijn bevoegd (artikel 3 WEC). Er is geen schoolplan (artikel 27 WEC). Niet alle geplaatste leerlingen hebben een geldige indicatie of een andere geldige titel voor toelating (artikel 40 WEC). Enkele geplaatste leerlingen zijn niet op de school ingeschreven (artikel 40 WEC). De commissie voor de begeleiding is niet juist samengesteld omdat de advisering vanuit psychologisch oogpunt niet adequaat kan plaatsvinden (artikel 40b WEC). Leerlingen van verschillende schoolsoorten worden gemengd (artikel 70, eerste lid WEC). 6. Korczakschool De Vliethoeve (11 leerlingen) Op 1 maart 2010 is de locatie De Vliethoeve geopend. Doelgroep voor deze locatie zijn de jongeren die geplaatst zijn op de gesloten afdeling van De Vliethoeve, bij Tender jeugdzorg. In een concept plan van aanpak, opgesteld door Tender Jeugdzorg, kreeg de werkgroep Onderwijsprogramma en dagbestedingsactiviteiten jongeren, met de directeur van de Korczakgroep als voorzitter, de taak om uiterlijk oktober 2009 een intern en extern onderwijsprogramma op te zetten. In de schoolgids van het schooljaar 2010-2011 schrijft de locatieleider van deze locatie echter dat de start ingewikkeld was omdat hij 'vanaf het nulpunt moest beginnen'. Desgevraagd verklaart hij dat hij startte met twee lege lokalen en enkele leerlingen. Dit terwijl al langere tijd duidelijk was dat een onderwijslocatie moest worden voorbereid en op 11 januari 2010 de eerste jongeren geplaatst zijn op de Vliethoeve. Hij heeft te weinig steun en betrokkenheid ervaren van het management, van het bestuur of van collega-directeuren binnen Respont. Geen bestuurslid heeft de locatie bezocht sinds de opening. Ook op deze locatie geeft het bestuur onvoldoende blijk van besef van de risico's voor de kwaliteit van het onderwijs en de veiligheid van de leerlingen en het personeel. Dit klemt in deze situatie temeer omdat deze leerlingen vanwege hun gedwongen opname zijn aangewezen op het onderwijs waarvoor het bestuur verantwoordelijk is. Inmiddels heeft de locatieleider samen met het - kleine - team al veel gerealiseerd. Er is een werkdocument leerlingenzorg geschreven dat als basis dient voor de ontwikkeling van de leerlingenzorg. Voor alle leerlingen zijn handelingsplannen beschikbaar, er is een onderwijsaanbod gericht op de uitstroomperspectieven terugkeer naar (speciaal) voortgezet onderwijs, naar het MBO en naar arbeid. De locatieleider geeft aan dat inmiddels de fundamenten zijn gelegd en dat de onderwijsontwikkeling de komende jaren kan worden uitgewerkt. Er is een jaarplan 2010 - 2011. De inspectie stelt vast dat deze locatie niet voor een basisarrangement in aanmerking komt. Onregelmatigheden: De commissie voor de begeleiding is niet juist samengesteld omdat de advisering vanuit medisch oogpunt niet voldoende is gewaarborgd (artikel 40b WEC). 7. De Loods (17 leerlingen)


De Loods is een arbeidstraining- en coachingscentrum voor jongeren die vanwege gedragsproblemen en/of leerproblemen definitief dreigen vast te lopen of al vastgelopen zijn in het onderwijs. De voorziening is met Europese subsidie opgezet in een partnerschap met andere instellingen in Zeeland. De Loods heeft twee locaties met vijf bedrijven, in één locatie vier bedrijven en een afzonderlijke locatie met één bedrijf. Daarnaast biedt de Loods ook arbeidstraining aan in de vorm van stage in een aantal externe ondernemingen. Bij aanvang van het project namen 90 leerlingen hieraan deel, waarvan 22 van de locatie vso te Goes. Op deze locatie ontvangen op 6 december 2010 28 leerlingen onderwijs en lopen stage. In de praktijk functioneert deze locatie als project volledig onafhankelijk van de hoofdlocatie. De projectleiding bestaat uit een leerkracht van De Korczakschool afdeling vso en een medewerker van de Stichting Agogische Zorgcentra Nederland (AZZ). Er zijn vijf lesbevoegde leraren op de locatie. Onregelmatigheden: De projectleiding geeft aan zich weinig gelegen te laten liggen aan voorschriften uit weten regelgeving omdat zij die als knellend ervaren. Zij zien de Loods niet langer als een onderwijsinstelling en binden zich niet aan onderwijs volgens de wettelijke voorschriften (artikel 14 WEC). De procedure leerlingenzorg op de Loods omvat naast een intake een assessment, zo nodig onderzoek door de cvb met als resultaat een transitieplan. Voor de leerlingen zijn geen handelingsplannen aanwezig en er zijn geen stageovereenkomsten gesloten die voldoen aan de wettelijke voorschriften. Is de Loods een arbeidstrainingscentrum of is het een onderwijsvoorziening? Ontheffingen voor de duur van de stage zouden aangevraagd moeten worden door de school waar de leerling ingeschreven staat (Korczakschool afdeling vso te Middelburg en Auris) De projectleiding vraagt deze echter niet aan omdat zij inschat dat de kans klein is dat de inspectie de ontheffing verleent. Dit betekent dat jongeren weliswaar een lesaanbod en activiteitenaanbod krijgen maar dat er formeel niets geregeld is. Is het stage? Is het toeleiding naar arbeid? Is het onderwijs? Aanvullende informatie: Stichting ATTC- de Loods: De voormalig directeur van de Korczakgroep heeft op 28 januari 2009 een stichting opgericht met de naam Stichting ATTC- de Loods. Doel van deze stichting is tweeledig: het bijbrengen van werknemersvaardigheden door middel van arbeidstraining te geven aan en coaching van jongeren die voortijdig school hebben verlaten of dreigen te verlaten, alsmede de detachering van deze jongeren aan bedrijven en particulieren in de vorm van stage of betaalde arbeid en het verrichten van alle verdere handelingen die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. De Stichting kent een raad van advies. In deze raad van advies dient een directielid van de Korczakgroep zitting te hebben. Het bestuur heeft aangegeven dat de verhoudingen tussen Respont en de Stichting ATTC- de Loods onduidelijk zijn.


17

6

Zienswijze Stichting Respont


Zienswijze Stichting Respont op het conceptrapport incidenteel onderzoek “Korczakschool” - 1 maart 2011

Versie 4 juni 2011

Inleiding Stichting Respont heeft ruim 400 werknemers die werken in 3 sectoren (SBO, PRO en SO) voor ongeveer 1800 leerlingen in Zeeland. Alle scholen van de sectoren SBO (4 scholen) en PRO (3 scholen) hebben een basisarrangement. Onze sector SO bestaat uit één school (de Korczakschool, één brinnummer) met 9 locaties die functioneren als zelfstandige school. Eén van deze locaties, de locatie VSO Korczakschool, wordt reeds enige jaren als ‘zeer zwak’ beoordeeld en heeft tot de zomervakantie 2011 de tijd gekregen om de onderwijskwaliteit op orde te krijgen. De inspectie heeft aangegeven geen vertrouwen meer te hebben in het tijdig behalen van de resultaatafspraken en het toezien van het bestuur hierop en heeft daarom in december 2010 een incidenteel onderzoek uitgevoerd op de Korczakschool. Op 3 maart jl. hebben twee voormalig bestuursleden en de voormalig algemeen directeur –vanaf 1 maart jl. voorzitter College van Bestuur- het concept-rapport in ontvangst genomen. Tijdens een gesprek is het rapport door de inspectie toegelicht. De inspectie heeft Respont uitgenodigd om binnen vier weken een zienswijze te geven op het rapport. Onderstaand vindt u de reactie van Respont op het concept-rapport, uitgereikt op 3 maart jl. Deze zienswijze is als volgt opgebouwd. Allereerst wordt ingegaan op de algemene bevindingen en conclusie van het rapport (met name de hoofdstukken 4 en 5) gebaseerd op de hoofdvraag van het onderzoek. Vervolgens wordt in de bijlage een reactie gegeven op het door de inspectie geconstateerde ten aanzien van de (onderwijs)kwaliteit van de locaties van de Korczakschool.

Reactie Respont Respont erkent dat het voormalig bestuur beter zicht had kunnen houden op de onderwijskwaliteit van de locaties van de Korczakschool. Het (voormalig) bestuur heeft te veel vertrouwd op het bewaken van de voortgang van de kwaliteit door de voormalige directie van de Korczakschool en heeft zich te veel op afstand geplaatst. Hoewel naar idee van Respont een aantal zaken in het rapport niet juist is of de nuancering ontbreekt, ziet Respont in dat de conclusie van het rapport ernstig is. Respont zet daarom in op een pakket met een aantal stevige maatregelen op alle niveaus om de kwaliteit en het intern toezicht verder op orde te krijgen. Daarnaast worden ontwikkelingen die reeds in gang waren gezet doorgezet. Respont is namelijk ook van mening dat er het laatste anderhalf jaar op Respont-niveau veel fundamenten zijn gelegd en dat nu implementatie en borging aan de orde zijn. Bestuursmodel / organisatie De inspectie geeft aan dat zij het bestuur niet in staat acht de stagnatie in het verbeterproces op te heffen. Gezien vanuit de oude bestuurssituatie kan Respont dit zich voorstellen. Echter, het in het rapport beschreven bestuursmodel is momenteel niet meer van toepassing: het voormalig bestuur is afgetreden. Respont werkt per 1 maart jl. met een nieuw bestuursmodel. Toezicht en bestuur zijn daarbij gescheiden. De voormalig algemeen directeur is momenteel voorzitter van het College van Bestuur. Respont heeft in de nieuwe bestuursituatie een Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht en het CvB leggen op dit moment de laatste hand aan een intern toezichtskader en toetsingskader met bijbehorende indicatoren en normen. De organisatie van de Korczakschool was afwijkend van die van de andere scholen waardoor een minder directe aansturing door het bestuur en de algemeen directeur mogelijk was. De laag van (“bovenschools”) directeur en adjunct-directeur is door reorganisatie in september 2010 komen te vervallen. Ongeveer anderhalf jaar geleden is er na de komst van de (voormalig) algemeen directeur een start gemaakt met het opzetten van een adequate bedrijfsvoering, het ontwikkelen van beleid en het

2

planmatig werken op Respont-niveau. Respont is van mening dat in deze periode ontzettend veel is opgepakt, in de tijd ervoor werd er weinig beleid op stichtingsniveau ontwikkeld. Respont ziet in dat een goede start is gemaakt, maar dat met name door de veelheid aan zaken die gedaan moet worden en een gebrek aan mankracht op bovenschools niveau, een aantal ontwikkelingen (m.n. op het gebied van kwaliteits- en personeelsbeleid) nog in de plan- of implementatiefase verkeert. Respont had al gepland in maart 2011 twee stafleden te werven (stafmedewerker P&O en stafmedewerker financiën). Daarnaast werkt Respont sinds 1 februari met drie portefeuillehouders die ondersteund door de stafmedewerkers Respont-beleid ontwikkelen en bewaken. Informatieverwerking/ informatievergaring In het rapport wordt op pagina 7 gesteld dat het (voormalig) bestuur en (voormalig) algemeen directeur teveel afgaan op informatie die zij van de directeuren krijgen en niet goed geïnformeerd zijn over de kwaliteit van de andere locaties van de Korczakschool. Respont is van mening dat er naast het verstrekken van informatie door de schooldirecteur een andere manier van informatievergaring plaats moet vinden. Respont werkt sinds dit schooljaar met een jaarplan (managementcontract) en managementrapportages voor de scholen/ locaties. In deze formats moet ook meer dan nu de cijfermatige, meer objectieve informatie gepresenteerd en geanalyseerd worden. Op dit punt kan voor de meeste directeuren nog een verbetering plaatsvinden. Het bestuur gaat hierop in de komende periode sturen. Respont gaat externe audits inzetten op die locaties waar daarvoor aanleiding is en periodiek alle locaties/ scholen laten auditen door een nog dit schooljaar op te leiden Respont-audit-team. Het nieuwe bestuur gaat daarnaast jaarlijks alle locaties en scholen bezoeken. Daarbij wordt een gesprek met een groep leerkrachten en een of meerdere klassenbezoeken gepland. Op het VO houdt het bestuur ook een gesprek met een groep leerlingen, in het PO een gesprek met ouders. Op die manier ontvangt het College van Bestuur ook informatie langs een andere weg. Ook de Raad van Toezicht zal volgens planning actief informatie vergaren door met medewerkers en belanghebbenden van Respont te spreken. De inspectie stelt dat de (voormalig) algemeen directeur ten tijde van het onderzoek te weinig zicht had op de onderwijssituatie en de kwaliteit van de locaties van de Korczakschool. Respont onderschrijft dit, maar wil wel opmerken dat de reorganisatie van de Korczakschool waarbij de tussenlaag van directeur en adjunct-directeur weggehaald is, slechts drie maanden voorafgaand aan het inspectieonderzoek doorgevoerd is. In de tijd na de reorganisatie bleek dat er veel zaken op de Korczakschool onjuist of ondoorzichtig geregeld waren. De (voormalig) algemeen directeur, nu voorzitter College van Bestuur, heeft de financieel controller in het voorjaar van 2010 opdracht gegeven het financiële deel op orde te krijgen. Omdat gebleken is dat er op allerlei vlak veel te verbeteren is op de Korczakschool en dit een grote tijdsinvestering vraagt, zet Respont een projectleider in die mandaat krijgt om maatregelen te nemen om de situatie op de Korczakschool op orde te krijgen: - Werken aan onderwijskwaliteit; - Personeelsbeleid voeren in kwalitatieve en kwantitatieve zin; - Verbeteren administratieve processen en financiële huishouding; - Herstructurering kleine locaties (in het bijzonder De Loods) in samenhang met de ontwikkelingen rondom passend onderwijs; - Werken aan cultuurverandering.

3

Kwaliteitsbeleid Respont heeft het afgelopen jaar fors ingezet op het kwaliteitsbeleid en bijbehorende structuren en -instrumenten. Bij het implementeren van dit beleid hoort een planning tot 2014. De werkgroep kwaliteitsbeleid heeft op grond van deze meerjarenplanning een planning opgesteld voor dit schooljaar. Respont vindt ook dat het kwaliteitsbeleid voortvarender moet worden aangepakt en stelt een nieuwe planning op. Door aanstelling van nieuwe stafmedewerkers en inzet van de portefeuillehouders, kan de beleidsmedewerker van Respont meer tijd besteden aan dit zeer belangrijke item. Het bestuur gaat meer dan voorheen sturen op resultaten van de kwaliteitswerkgroep door maandelijks een voortgangsgesprek te houden met de trekker van de werkgroep. In het inspectierapport wordt onderaan op pagina 7 gesteld dat er mogelijk voldoende structuren zijn gebouwd, maar dat de dagelijkse werkelijkheid op de scholen anders is. Dit punt betreft de jaarplannen en de periodieke managementrapportages waarmee dit schooljaar in de nieuwe vorm voor het eerst gewerkt wordt. Respont wil niet ontkennen dat er verbeteringen mogelijk zijn in het werken met de plannen en rapportages op sommige locaties, maar herkent zich niet in de kritiek dat de plannen op meerdere locaties een papieren werkelijkheid zijn. In het rapport wordt gesteld dat Respont onbevoegd personeel inzet. Dit is helaas in een enkel geval gebeurd. In de meeste gevallen gaat het echter om personen die bezig zijn hun onderwijsbevoegdheid te halen. Het is binnen Zeeland zeer moeilijk gekwalificeerd personeel voor de ZMOK-locaties te krijgen. Dit geldt niet alleen voor onderwijspersoneel, maar ook gedragswetenschappers zijn moeilijk te vinden. Dit heeft ons ook parten gespeeld bij het samenstellen van een goede Commissie van Begeleiding. Gebruik maken van aanwezige expertise binnen de stichting Respont erkent dat binnen de Korczakschool en ook binnen Respont eigen expertise beter benut kan worden door uitwisseling en afstemming hiervan. Aan de verbetering van de samenwerking tussen de locaties van de Korczakschool en tussen de Korczakschool en de andere scholen van Respont wordt hard gewerkt sinds de reorganisatie van de Korczakschool in september 2010. De directeuren van de Korczakschool herkennen zich echter niet in het gestelde op pagina 8, dat de onderlinge verhoudingen tussen de scholen zouden zijn verstoord. Ook het daarna gestelde -dat de uitwisseling van kennis tussen de SBO-scholen en tussen de PRO-scholen uiterst oppervlakkig is- herkent Respont absoluut niet. Deze scholen werken onderling al jaren nauw samen en wisselen informeel en formeel informatie uit op allerlei gebied. Kwaliteit diverse locaties Korczakschool Het beleid van de voormalige directie van de Korczakschool is erop gericht geweest geen leerling tussen wal en schip te laten vallen. Alle leerlingen die waren aangewezen op speciale onderwijsbegeleiding in Zeeland moesten een plek krijgen binnen het speciaal onderwijs cluster 4. Het beleid was gericht op het terugdringen van thuiszittende (leer-/ kwalificatieplichtige) leerlingen. Dit is de reden geweest van het uitbreiden van de Korczakschool met diverse locaties met speciale onderwijszorg. Ook wanneer de basiskwaliteit van reeds bestaande locaties niet op orde was. Daarop terugkijkend vindt Respont dat het een nobel streven is geweest om voor iedere leerling een voorziening te hebben, maar dat dit in het licht van onderwijskwaliteit niet altijd de beste keuze is

4

geweest. Zoals eerder genoemd zet Respont een projectleider in om de Korczakschool op orde te brengen. Samenvattend Respont neemt een pakket van maatregelen om de onderwijskwaliteit (het primaire proces) en de kwaliteit van de secundaire processen te verbeteren: - Nieuwe besturingsvorm waarbij bestuur en toezicht gescheiden zijn, ontwikkelen en implementeren van een toetsingskader en toezichtkader; - Het voortzetten van de profiel-progressie-systematiek en daarbij steviger inzetten op objectieve, kwalitatieve en kwantitatieve informatie. Daarnaast gaat het bestuur structureel met medewerkers, leerlingen en ouders in gesprek om zo meerdere informatiestromen te hebben; - Inzet van een stevige, onderwijsinhoudelijk deskundige projectleider met volledig mandaat om de Korczakschool kwalitatief en organisatorisch op orde te krijgen en waar nodig te herstructureren; - Inzet van een ervaren tweede directeur op de Korczakschool VSO om een aantal taken van de huidige directeur over te nemen en hem te ondersteunen; - Het kwaliteitsbeleid wordt door de betreffende portefeuillehouder volgens een nieuwe planning geïmplementeerd. Het bestuur stuurt op de voortgang door maandelijks een voortgangsgesprek te hebben; - Het personeelsbeleid van Respont wordt opgezet. Het gaat bijvoorbeeld om professionaliseringsbeleid voor alle medewerkers, opzetten van gesprekscyclus, ontwikkelen van instrumenten en beleid ten aanzien van bekwaamheidsdossiers (Wet BIO). Hiertoe wordt een stafmedewerker aangesteld. De betreffende portefeuillehouder heeft de opdracht gekregen samen met de stafmedewerker een ambitieus plan te maken en dit uit te voeren met de directeuren en met de aan te trekken projectleider van de Korczakschool. Nadrukkelijk hebben de professionalisering van leerkrachten en management en het op- of voortzetten van trajecten m.b.t. onbekwaam personeel hierin een plaats. Respont verwacht met bovenstaande maatregelen de stagnatie in het verbeterproces op te heffen en de noodzakelijke verbeteringen te realiseren.

5

BIJLAGE Korczakschool, afdeling VSO De inspectie constateert terecht dat het (voormalig) bestuur van Respont in het verleden onterecht te veel afgegaan is op de toelichting van de (voormalig) directeur van de Korczakschool m.b.t. de voortgang van het verbetertraject op de VSO Korczakschool. Na aantreden van de (voormalig) algemeen directeur in het schooljaar 2009-2010 zijn er vanaf november 2010 vele maatregelen genomen: - aanstellen nieuwe locatiedirecteur; - analyse naar de ontwikkelingsmogelijkheden van de school door de PO-raad en ondersteuning door het analyseteam van het Steunpunt zeer zwakke scholen; - met behulp van externe deskundigheid schrijven van het verbeterplan en het uitvoeren daarvan; - rapport toekomstperspectief ontwikkeld door dhr. Nederlof; - er is deskundigheid ingehuurd om het kwaliteitsbeleid en kwaliteitsinstrumenten (o.a. kwaliteitskaarten) te ontwikkelen voor de locatie VSO en voor Respont als geheel. - reorganisatie van de Korczakschool waardoor de managementlaag van de Korczakschool is komen te vervallen en directere aansturing door het (voormalig) bestuur/ de (voormalig) algemeen directeur mogelijk was; - een collega-directeur heeft de nieuwe locatiedirecteur begeleid en later is deze begeleiding overgenomen door het KPC; - er is een externe audit uitgevoerd door het auditteam van Het Driespan waarbij alle ontwikkelde kwaliteitskaarten zijn afgenomen en er goed zicht kwam op de stand van zaken ten aanzien van het verbetertraject; - het RPCZ is ingezet om een aantal leerkrachten ‘op de werkvloer’ te begeleiden; - het CED heeft de locatie ondersteund m.b.t. de inhoud van het curriculum, geresulteerd in de opzet van de leerlijnen Nederlands, wiskunde, rekenen, Engels en vakoverstijgende leerlijnen als leren leren en sociaal-emotionele ontwikkeling; - het CED is eveneens ingezet om de Commissie van Begeleiding te begeleiden en te professionaliseren. Opmerkingen n.a.v. onderzoek december 2010 - In het najaar van 2010 zijn er coachingstrajecten van individuele personeelsleden gestart. De trajecten lopen conform het verbeterplan door tot de komende meivakantie (week 16). Hierna zal de expertise van deze personeelsleden naar verwachting leiden tot een betere kwaliteit van het onderwijs. In december 2010 was het te vroeg om conclusies te kunnen trekken wat dit betreft. - De inspecteur concludeert dat op het gebied van leerlingzorg de Commissie van Begeleiding voldoet aan de gemaakte afspraken zoals beschreven in het verbeterplan. Er wordt daarnaast gesteld dat de resultaten grotendeels uitblijven. Respont vindt dit een voorbarige uitspraak, omdat in de bij de inspecteur bekende planning van de Commissie van Begeleiding staat dat in januari de resultaten geanalyseerd zouden worden en vandaar uit verdere aanpassingen aan de behandelplannen worden uitgevoerd. Ook dit is conform resultaatafspraak uit het verbeterplan. - De achterwacht is direct na de kerstvakantie afgeschaft. - Respont kan het gestelde ten aanzien van het niet voldoen aan de voorschriften v.w.b. stage niet plaatsen. De inspecteur heeft tijdens bezoek het stagebeleid en de stagecontracten (aanwezig in dossiers) bekeken.

6

-

Inmiddels is voor zowel het buitengedeelte als voor de binnenkant van het gebouw een plan van aanpak gemaakt en wordt dit uitgevoerd.

Het verbeterplan loopt tot juli 2011. Respont vindt het niet terecht dat er in december 2010 getoetst is aan resultaatafspraken voor juli 2011. OdyZee OdyZee is sinds 1 jaar als ‘zwak’ aangemerkt. Het verbeterproces verloopt voorspoedig. De Argo - De Argo is mede op verzoek van de scholen voor VO in Zeeuws Vlaanderen en de gemeente Terneuzen gestart in september 2010 na een jarenlange voorbereiding door de voormalig directeur van de Korczakschool. Vrij snel na de startperiode bleek, dat de locatiedirecteur een aantal inrichtingsfouten gemaakt had. Vervolgens heeft hij zich in november 2010 ziek gemeld. De week na de ziekmelding is de leiding van De Argo overgenomen door de directeur van De Vliethoeve en is de dagelijkse aansturing is overgenomen door een ervaren leidinggevende van praktijkschool De Wissel. Tijdens het bezoek van de inspectie in december waren deze twee leidinggevenden intensief bezig om de aanloopproblemen op te lossen. - Per 1 februari jl. werken er op De Argo geen leraren meer die onbevoegd zijn. - Alle leerlingen zijn momenteel geïndiceerd of op een juiste onderwijsplek ondergebracht, dossiers zijn op orde, inschrijvingen zijn geregeld. - De Commissie van Begeleiding is operationeel per 14 maart 2011. - Per 1 april is het team zo samengesteld dat co-teaching kan worden ingezet. De Vliethoeve - Tijdens het gesprek is aangegeven dat de (voormalig) algemeen directeur wel degelijk ondersteuning heeft geboden vanaf het moment dat het voornemen tot reorganisatie uitgesproken was. De algemeen directeur neemt ook deel aan de stuurgroep. Er heeft wel degelijk kennisdeling plaatsgevonden, namelijk met de directeuren van OdyZee (advies m.b.t. visietraject tussen Juvent, Tender en de Vliethoeve) en SO Keurhove (advies m.b.t. coteaching). - In het rapport wordt gesteld dat de Commissie voor Begeleiding niet juist is samengesteld omdat advisering vanuit medisch oogpunt niet voldoende is gewaarborgd. Respont heeft echter alles in het werk gesteld om een en ander voor elkaar te krijgen, maar is in deze ook afhankelijk van de externe partij. De bezuinigingen en nieuwe benodigde structuur werden door de GGD aangedragen als reden van vertraging.

Acreon - De locatiedirecteur van De Argo, die zich in november 2010 heeft ziek gemeld, was ook de locatiedirecteur van Acreon. Ook hier is de locatiedirecteur van De Vliethoeve belast met de eindverantwoordelijkheid. De leidinggevende van de samenwerkingspartner Juvent heeft samen met hem de leiding opgepakt. - De Commissie van Begeleiding is 22 maart jl. gestart.

7

-

-

De handelingsplannen zijn voor iedere leerling binnen 6 weken geschreven en ondertekend door jongere en ouders. Binnen de stuurgroep is besloten om een gecombineerd handelingsplan te schrijven (een kind een plan). Het didactisch gedeelte maakt hiervan onderdeel uit. Onderwijstijd: Iedere leerling heeft een rooster van 9 dagdelen. De schooltijden voldoen aan de onderwijsnorm: van 8.45 tot 15.00 uur met daarin een totale pauzetijd van 45 minuten. Op de gekozen vrije middag werken de leerlingen 15 minuten extra om aan de norm te voldoen. De schoolvakanties sluiten aan bij die van de Korczakgroep.

De Loods - Respont heeft aangegeven dat De Loods mede ontstaan is doordat zowel onderwijs, als jeugdhulpverlening en aanpalende instellingen / voorzieningen, onder de vigerende wetgeving onvoldoende mogelijkheden hebben om een passend aanbod te bieden. Ten gevolge hiervan schuurt ons aanbod bij tijd en wijle tegen de randen van de wet. Dit impliceert niet, dat het bestuur accepteert dat de wet niet gerespecteerd dient te worden. Gegeven het feit dat de wetgeving in deze binnenkort wordt aangepast, brengen wij geen beperkende veranderingen aan in ons aanbod, maar richten ons reeds op de komende wetgeving (door de KPC groep, die de implementatie van de nieuwe regels in 'het veld' begeleid, wordt de aanpak en het aanbod van De Loods gebruikt als een voorbeeld). - De verplichte handelingsplannen voor elke leerling zijn aanwezig op de school van herkomst. - Voor elke deelnemer is er een stageovereenkomst afgesloten die voldoet aan de wettelijke eisen. - Respont is met de inspectie van mening dat er meer stage geboden moet worden dan 100 dagen per jaar. We hebben er ook op gewezen dat De Loods, samen met andere onderwijsinstellingen in Zeeland, een 'smal experiment' in het kader van het passend onderwijs aanvraagt. Dit omdat binnen het betreffende experiment een veel ruimere stage mag worden ingezet. - De vraag of het aanbod van De Loods stage is, of onderwijs, of arbeidstoeleiding kan als volgt beantwoord worden. Op dit moment is het stage, gericht op arbeidstoeleiding, maar regelmatig resulterend in opnieuw volgen van onderwijs. Binnen de komende Wet Kwaliteitsverbetering (V)SO wordt het aanbod van De Loods weer onderwijs, namelijk leerroute 2 (opleiding voor arbeid en beroep afsluitend met een getuigschrift ) en ook leerroute 3 (opleiding voor arbeidsmatige dagbesteding afsluitend met een getuigschrift). - De verhoudingen tussen de Stichting Respont en de Stichting ATCC De Loods liggen als volgt. Respont is verantwoordelijk voor alle onderwijsgerelateerde activiteiten en De Loods voor alle niet-onderwijs gerelateerde activiteiten. De Loods is gestart onder de vleugels van de Korczakschool, incasu de Stichting Respont; Stichting ATCC De Loods is later in het leven geroepen en over de wijze waarop uiteindelijk de ontvlechting moet plaatsvinden wordt momenteel van gedachten gewisseld. REC 4 Meander, Dienst Ambulante begeleiding ReC 4 Meander, kamer Zeeland, heeft per 1 juli 2010 een basisarrangement. SO Keurhove SO Keurhove heeft onlangs het basisarrangement toegekend gekregen.

8

VSO ZMOK - DE KORCZAKGROEP -

Recommend Documents