Vrouwenopvang Overijssel

Vrouwenopvang Overijssel

Jaarverslag 2008

INHOUDSOPGAVE Pagina 3

1. Voorwoord 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens 2.2 Structuur van het concern o Juridisch o Organisatie o Besturingsmodel o Toelatingen o Medezeggenschap 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering 2.3.2 Capaciteit 2.3.3 Werkgebieden 2.4 Belanghebbenden

4 4 4 4 4 5 5 6 7 7 7 7 8

3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering 3.1 Bestuur en toezicht 3.1.1 Zorgbrede Governance Code 3.1.2 Raad van Bestuur 3.1.3 Toezichthouders 3.2 Bedrijfsvoering 3.3 Cliëntenraad

10 10 10 10 10 11 11

4. Beleid, inspanningen en prestaties

14 14 14 15 15 16 17 17 17 18 18 19 20 23

4.1 Meerjarenbeleid 4.2 Algemeen beleid 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten 4.4.1 Kwaliteit van zorg 4.4.2 Klachtenbehandeling cliënten 4.4.3 Toegankelijkheid 4.4.4 Veiligheid 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Arbeidsomstandigheden, verzuim- en re-integratiebeleid 4.5.2 Personeelsbeleid 4.5.3 Kwaliteit van het werk 4.6 Samenleving

5. Bezettingscijfers

24

2

1. Voorwoord Voor Vrouwenopvang Overijssel (VOO) is 2008 het jaar geweest waarin het werken aan kwaliteit beloond is met het uitreiken van het HKZ-certificaat voor het bieden van preventie, opvang en hulp bij huiselijk geweld. Werken aan kwaliteit was dan ook de titel van het jaarwerkplan 2008. Met externe expertise is door de organisatie veel werk verzet teneinde te komen tot de certificering. Het is dankzij de inzet van onze medewerkers dat dit prachtige resultaat is bereikt. Tijdens de personeelsdag in oktober jl. is dit succes gevierd. Een ander hoogtepunt vormde de realisatie van de nieuwbouw voor de cliënten vanuit de Crisisopvang en Intensieve Zorg in Zwolle. Dit project is mede mogelijk gemaakt door tal van sponsoren en subsidieverstrekkers. Ook de Zwolse woningbouwcorporaties hebben vanuit hun verantwoordelijkheid bijgedragen aan de totstandkoming van deze nieuwbouw. Het pand is op 2 oktober 2008 officieel geopend door wethouder Dannenberg van de gemeente Zwolle. Het jaar 2008 is afgesloten met een positief resultaat. Doordat nieuwe huisvesting is gerealiseerd heeft VOO een vrijkomend pand kunnen verkopen, hetgeen bijdraagt aan het positieve resultaat over 2008. Naast verkoop van een pand heeft VOO het kantoor, waarin zij gevestigd is, in eigendom verworven. In 2008 zijn op een aantal cruciale posities in de organisatie interim-managers ingezet. Zo heeft VOO tot november gewerkt met een parttime Interim-directeurbestuurder, in de persoon van René Meuwissen, vanwege ziektevervanging van Tineke Prins. Nadat Tineke Prins heeft aangegeven niet te zullen terugkeren als Directeurbestuurder is per 1 januari 2009 in de vacature voorzien. In de maanden november en december is de functie Directeurbestuurder ingenomen door Jos Elshof. Ook de functie van Controller is in 2008 tot december ingevuld met een interim-manager. Vanuit de kwaliteit van dienstverlening, welke in het verslagjaar 2008 aangetoond is, wil VOO zich blijven inzetten voor een samenleving waar voor huiselijk geweld geen plaats is.

Directie en bestuur, Jos Elshof Wilma Wielakker

Ondertekening door directeurbestuurder en Raad van Toezicht

Vastgesteld bestuursvergadering 8 mei 2009

Goedgekeurd Raad van Toezicht 26 mei 2009

W.B.P. Wielakker Directeurbestuurder

A.C. de Vries Voorzitter Raad van Toezicht

3

2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Rechtsvorm Adres Postcode Plaats Telefoonnummer CTG/Zaio-nummer Nummer Kamer van Koophandel Emailadres Internetpagina

Vrouwenopvang Overijssel Stichting Terborchstraat 13-15 8011 GD Zwolle 038-4222495 650-3645-07-5 05067550 [email protected] www.vrouwenopvangoverijssel.nl

2.2 Structuur Juridisch De stichting is genaamd Stichting Vrouwenopvang Overijssel. De stichting is op tweeëntwintig december tweeduizend voortgekomen uit de juridische fusie van de Stichting Vrouwenopvang Enschede, gevestigd te Enschede, de Stichting Blijf van m’n Lijf Twente, gevestigd te Hengelo, en de Stichting Vrouwenopvang aan de IJssel, gevestigd te Zwolle. De stichting is gevestigd in Zwolle. Organisatie De Directeurbestuurder laat zich adviseren door het managementteam. Naast de Directeur hebben de Adjunct-directeur, het Hoofd Bedrijfsbureau en de Controller zitting in het managementteam. Eind 2007 is de structuur van de organisatie gewijzigd. De functie van Regiomanager is komen te vervallen en een nieuwe functie in de vorm van Adjunct-directeur is ingevoerd. De inhoudelijke deskundigheid is gewaarborgd bij de teams en wordt aangestuurd door de Managers Hulpverlening. Deze managers zijn integraal verantwoordelijk voor de aansturing en de resultaten van het primaire proces. De functie van Adjunct-directeur begeeft zich op het snijvlak van technisch/strategisch niveau. De Adjunct-directeur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en continuïteit van de zorgverlening.

4

Organogram

Besturingsmodel Stichting Vrouwenopvang Overijssel kent als bestuursorganen het Bestuur en de Raad van Toezicht. Het bestuur wordt uitgeoefend door een eenhoofdige Raad van Bestuur, de Directeurbestuurder. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in de statuten en het directiestatuut. In hoofdstuk 3.1 worden de gegevens van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht nader aangegeven. Toelatingen VOO levert de volgende AWBZ-functies:  Ondersteunende Begeleiding: en  Activerende Begeleiding.

5

Medezeggenschap Samenstelling ondernemingsraad Mevr. B.C. Rijpkema, voorzitter Mevr. G. Lamberink-Endeman, vice-voorzitter Mevr. L.R. Bakker, secretaris Mevr. L.E. Samplonius, lid Mevr. M.A.L. Scholten, lid In januari 2008 heeft mevr. G. Lamberink-Endeman het voorzitterschap als voorzitter a.i. overgenomen van mevr. B.C. Rijpkema. In februari 2008 is de samenstelling als volgt gewijzigd: Mevr. G. Lamberink-Endeman, voorzitter a.i. Mevr. B.C. Rijpkema, vice-voorzitter Mevr. L.E. Samplonius, secretaris Mevr. J.W.J. Beffers, lid Mevr. M.A.L. Scholten, lid De samenwerking met de Directeurbestuurder a.i. was erg constructief. Er hebben 6 overleggen plaatsgevonden. Adviesaanvragen De Directeurbestuurder a.i. heeft advies gevraagd aan de OR over:  begroting 2008;  functie Controller;  aankoop pand Terborchstraat 13-15 te Zwolle; en  benoeming nieuwe directeur. Resultaten: Na verduidelijking/bespreking en enkele opmerkingen/wijzigingen heeft de OR een positief advies gegeven op bovenstaande aanvragen. Instemmingaanvragen De Directeurbestuurder a.i. heeft instemming gevraagd aan de OR over:  procedure werving en selectie;  vrijwillige voortzetting pensioen bij arbeidsongeschiktheid; en  wijziging notities gespreksmodellen, functioneringsgesprekken en bijbehorende format verslagen. Resultaten: Na verduidelijking/bespreking en enkele opmerkingen/wijzigingen heeft de OR ingestemd met bovenstaande aanvragen. Overige onderwerpen Verder zijn de volgende onderwerpen met de Directeurbestuurder a.i. besproken:  communicatie met de medewerkers;  cliëntthermometer TRIQS;  aanbod Begeleide Terugkeer en Time Out;  jaarplan Ondernemingsraad;  pedagogisch beleid;  nieuwbouw;  jaarverslag en jaarrekening 2007;  problematiekverzwaring Begeleid Wonen Tienermoeders;  materiële dienstverlening;  handboek Medezeggenschap & Klachtrecht;  casemanagement;

6

       

HKZ-certificering; autorisatie personeeldossiers; ketencoördinatie; overall analyse commissie Kwaliteit; hygiëne- en accommodatiebeleid; resultaten medewerkertevredenheidsonderzoek; taakverzwaring SHG; en begroting 2009.

2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering De kernactiviteit van VOO is het bieden van veiligheid en perspectief aan vrouwen met of zonder kinderen die te maken hebben (gehad) of te maken dreigen te krijgen met huiselijk geweld. VOO beoogt dit onder meer te bereiken door het vraaggericht aanbieden van zorg- en dienstverlening en opvang/verblijf. Daarnaast verricht VOO taken die aansluiten bij het aanbod van ketenpartners aan kinderen en daders/plegers van huiselijk geweld. Onderdeel van VOO vormt het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG). Het SHG is de frontoffice bij alle vormen van huiselijk geweld. Voor de hulp aan en opvang van slachtoffers van huiselijk geweld ontvangt VOO subsidie van de centrumgemeenten Zwolle en Enschede. Daarnaast verricht VOO ondersteunende en activerende begeleiding aan cliënten, waarvoor productieafspraken met de zorgkantoren Zwolle en Twente gemaakt zijn. VOO heeft in 2008 een toelating ontvangen voor de functie van Behandeling. 2.3.2 Capaciteit VOO heeft in 2008 (opvang)voorzieningen aangeboden in de regio’s Twente en IJssel-Vecht. Ultimo 2008 beschikt zij over de volgende opvangvoorzieningen: 10 plaatsen voor Crisisopvang 20 plaatsen voor Intensieve Opvang 4 plaatsen voor Safe House 11 plaatsen voor Begeleid Wonen 6 plaatsen voor Begeleid Wonen Tienermoeders. 2.3.3 Werkgebieden VOO verricht haar werkzaamheden voor meerdere regio’s; in de provincie Overijssel ten behoeve van de regio’s Twente en IJssel-Vecht en in de provincie Gelderland ten behoeve van de regio Noord-Veluwe. De gemeente Enschede is de centrumgemeente voor de regio Twente en de gemeente Zwolle is de centrumgemeente voor de regio’s IJssel-Vecht en Noord-Veluwe. Over de activiteiten van VOO worden afspraken gemaakt met deze centrumgemeenten, zij zijn immers de belangrijkste subsidieverstrekkers. VOO wil zich aan deze gemeenten verantwoorden over de inzet van de middelen. De inzet vindt plaats door aan te sluiten bij de subsidieafspraken, die zijn gebaseerd op het activiteitenplan van VOO. Het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) heeft, behalve de genoemde werkgebieden, ook de gemeenten Deventer, Olst-Wijhe en Raalte tot haar werkterrein. Er zijn subsidieafspraken gemaakt met deze gemeenten.

7

Voor de AWBZ-functies Activerende en Ondersteunende Begeleiding gelden de zorgkantoorregio’s Zwolle en Twente. 2.4 Belanghebbenden Samenwerkingspartners Met de volgende organisaties en instellingen is samengewerkt:  Apotheek  Bureau Jeugdzorg Gelderland/Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Gelderland  Bureau Jeugdzorg Overijssel/Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Overijssel  Bureau Raz  Bureau Slachtofferhulp Nederland, bureaus Hardenberg, Kampen, Steenwijk en Zwolle  Bureau Slachtofferhulp Nederland, bureaus regio Twente Noord en Oost-Gelderland  Gemeente Zwolle, afdeling burgerzaken  GGD IJsselland  Huisartsen  Immigratie- en Naturalisatiedienst  MEE Veluwe  Meerkanten GGZ Flevo-Veluwe, afdeling Volwassenenzorg  Politie regio Noord- en Oost-Gelderland  Politie regio Twente  Politie regio IJsselland  Pompestichting, locatie Kairos Apeldoorn  RIAGG Zwolle/Dimence  Samenwerkingsoverleg diverse basisscholen  Samenwerkingsoverleg Gezondheidshuis  Samenwerkingsoverleg Woonstichting Vechthorst Dalfsen  Samenwerkingsoverleg Woonstichting Vechthorst Staphorst  Sociale Dienst en afdeling Schuldhulpverlening gemeente Zwolle  Stichting Algemeen Maatschappelijk Werk Carint  Stichting CAD Harderwijk  Stichting CAD Zwolle  Stichting Icare, afdeling jeugdgezondheidszorg  Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen  Stichting Maatschappelijk Werk Veluwe/ALERT  Stichting Maatschappelijk Werk Noordwest-Twente  Stichting De Kern Zwolle  Stichting Present  Stichting Vluchtelingenwerk Overijssel  Stuurgroep Netwerk Tienermoeders  TACTUS Twente  Travers  Tolk- en Vertaalcentrum Nederland  Verslavingszorg/GGZ  Woningstichting SWZ Dialoog met stakeholders De dialoog met stakeholders wordt ondermeer vormgegeven via diverse overlegvormen.

8

De Beleidsmedewerker PR & Communicatie voert in nauw overleg met de directie de communicatiestrategie uit. Onderstaand enkele voorbeelden van ingezette communicatiemiddelen. Websites De website www.vrouwenopvangoverijssel.nl is in 2008 26.655 keer bekeken. De website www.s-hg.nl is vanaf oktober 2008 961 keer bekeken. De website van de Integrale Aanpak Huiselijk Geweld Twente is in beheer genomen door VOO en vernieuwd. Diverse organisaties die zich bezighouden met huiselijk geweld, hebben hun aanbod beschreven voor de website. Deze sociale kaart maakt nu onderdeel uit van de website van het SHG. Nieuwsbrief VOO De interne Nieuwsbrief VOO is in 2008 driemaal verschenen. Deze nieuwsbrief wordt gestuurd aan medewerkers, stagiaires, Cliëntenraad, Raad van Toezicht, vertrouwenspersonen en artsen van ArboNed. Personeelsblad TAM TAM De TAM TAM is in 2008 driemaal verschenen. Het blad wordt samengesteld door en voor de medewerkers en stagiaires. Nieuwsbrief HKZ De interne Nieuwsbrief HKZ is in 2008 tweemaal in digitale vorm verschenen teneinde de medewerkers op de hoogte te stellen van de ontwikkelingen op HKZ-gebied. Nieuwsbrief SHG De externe Nieuwsbrief SHG is in 2008 driemaal verschenen. Deze nieuwsbrief wordt gestuurd aan ketenpartners en subsidiegevers, alle VOO-locaties, SHG-medewerkers en de Raad van Toezicht. Vaste onderwerpen zijn:  nieuws uit de regio’s IJssel-Vecht, Twente en de Noord-Veluwe;  een verhaal uit de praktijk;  het SHG in cijfers; en  het SHG is er voor iedereen. Daarnaast wordt de inhoud steeds aangevuld met actuele onderwerpen. Andere externe communicatiemiddelen Signalenkaarten voor relationeel geweld, ouderenmishandeling en loverboyproblematiek zijn ontwikkeld. In 2008 zijn minimaal 8.797 materialen, zoals folders en posters, verstuurd naar ketenpartners en particulieren. Huisstijl Steunpunt Huiselijk Geweld Om de herkenbaarheid te vergroten en beter aan te sluiten op de landelijke campagnes zijn we in 2008 overgegaan op de landelijke huisstijl. Voor alle materialen wordt deze gebruikt. De slogan is daarmee geworden: nu is het genoeg.

9

3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering 3.1 Bestuur en toezicht 3.1.1 Zorgbrede Governance Code Vrouwenopvang Overijssel hanteert de Zorgbrede Governance Code. 3.1.2 Raad van Bestuur VOO kent als bestuursorganen het Bestuur en de Raad van Toezicht. Het Bestuur wordt uitgeoefend door een eenhoofdige Raad van Bestuur. Dit is de Directeurbestuurder mevrouw C.W. Prins. In verband met haar ziekte is ze tot 01-11-2008 waargenomen door de heer R.E.J.M. Meuwissen als interim-bestuurder en van 01-11-2008 tot 01-01-2009 door de Adjunct-directeur de heer J.W.L. Elshof. Per 01-01-2009 wordt mevrouw W.B.P. Wielakker als Directeurbestuurder aangesteld. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in de statuten en het directiestatuut. De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft in 2008 frequent contact gehad met de organisatie om een vinger aan de pols te houden. 3.1.3 Toezichthouders Raad van Toezicht - Samenstelling Naam De heer A.C. de Vries, voorzitter Mevrouw H. van der Wal- Schoenmaker

Hoofdfuncties

Communicatieadviseur gemeente HoltenRijssen Mevrouw E.J. Rodink-Burger (voordracht CR) Mevrouw C. Verdoold (voordracht OR) Rechter rechtbank Almelo De heer J.P.Gebben Burgemeester gemeente Renkum De leden hebben geen specifieke taakverdeling. De Raad van Toezicht is gedurende het verslagjaar 5 keer in vergadering bij elkaar geweest. Deze vergaderingen zijn altijd in aanwezigheid van de Directeurbestuurder a.i. of de waarnemer. Tijdens een besloten vergadering heeft de Raad zijn eigen functioneren getoetst aan de hand van de Governance Code. Tijdens de reguliere vergaderingen zijn de volgende onderwerpen aan bod gekomen:  vaststellen interne begroting 2008;  vaststellen begroting en jaarrekening 2007;  bespreken van de managementletter;  bespreken financiële sturing binnen de organisatie;  nieuwbouw en opening;  aankoop pand Terborchstraat;  werving Directeurbestuurder;  werving nieuwe leden Raad van Toezicht;  bespreken en vaststellen procuratieregeling; en  vaststellen begroting en jaarwerkplan 2009. In april is onder leiding van de heer Th. Schraven van Zorgconsult Nederland een aanzet gegeven tot een reglement Raad van Toezicht. Dit zal in 2009 worden vastgesteld. In september hebben de leden van de Raad van Toezicht een bezoek gebracht aan 2 locaties in Zwolle. Bij het SHG is door de manager en medewerkers verteld over de historie van het

10

SHG en de taken, en op de nieuwe locatie is een rondleiding gegeven en een toelichting door een van de medewerkers en een cliënte. De leden van de Raad van Toezicht ontvingen in 2008 een onkostenvergoeding en de voorzitter een bezoldiging van €2.800,-. De jaarlijkse bijeenkomst met de Ondernemingsraad heeft begin 2008 plaatsgevonden. Er is een nieuw rooster van aftreden opgesteld. Dit betekent dat per 01-01-2009 2 leden afscheid nemen en 2 nieuwe leden zullen toetreden tot de Raad van Toezicht. 3.2 Bedrijfsvoering Aan de centrumgemeenten Enschede en Zwolle is in april de eerste MARAP/ signaleringsrapportage over het eerste kwartaal 2008 gestuurd en in oktober de tweede rapportage over de stand van zaken tot en met het derde kwartaal. De Directeurbestuurder heeft op 21 april 2008 het jaarverslag, inclusief de jaarrekening, vastgesteld. De Raad van Toezicht heeft in haar vergadering van 13 mei 2008 deze stukken, voorzien van een accountantsverklaring, goedgekeurd. Aan de zorgkantoren Zwolle en Twente wordt maandelijks de gerealiseerde AWBZ-productie aangeleverd. 3.3 Cliëntenraad De Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) verplicht VOO een Cliëntenraad (CR) in te stellen. VOO heeft ten behoeve van de CR het Reglement Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen vastgesteld, dat de CR bij de taakuitoefening in acht dient te nemen. De CR is een onafhankelijk adviesorgaan en heeft tot doel de belangen van de cliënten te behartigen. Als belangenbehartiger is zij een gelijkwaardige gesprekspartner van de Directeurbestuurder en adviseert in zaken waarbij de belangen van de cliënten zijn betrokken. Met deze adviezen moet de Directeurbestuurder rekening houden. Legt deze het advies van de CR (ongemotiveerd) naast zich neer, dan kan de CR dit voorleggen aan de Vertrouwenscommissie. Deze commissie bemiddelt en geeft eventueel een bindend oordeel. De CR levert een bijdrage aan de kwaliteit van de zorg en geeft gevraagd en ongevraagd adviezen aan VOO om het kwaliteitsbeleid voor de cliënten te optimaliseren. Er heeft 4 maal een overleg plaatsgevonden met de Directeurbestuurder. Alle cliënten krijgen bij binnenkomst informatie over de CR en deze bezoekt regelmatig de locaties. De CR beschikt over een eigen budget. Samenstelling Cliëntenraad tot 1 augustus 2008 Mevr. G.W. Barnard, voorzitter Mevr. J. Dekens, secretaris Mevr. M. Vreeswijk, lid Mevr. B. van der Lest, lid. Samenstelling per 1 augustus 2008 Mevr. H. Meijer, voorzitter Mevr. M. Vreeswijk, vice-voorzitter Mevr. L. Geerding, secretaris Mevr. S. Patandin, lid Mevr. M. Soares, lid Mevr. C. Visser, lid.

11

Adviesaanvragen De Directeurbestuurder heeft advies gevraagd aan de CR over:  begeleidingsovereenkomsten. Resultaat: Na verduidelijking/bespreking en enkele opmerkingen/wijzigingen heeft de CR een positief advies gegeven op bovenstaande aanvraag. Overige onderwerpen In 2008 zijn met de Directeurbestuurder tevens de volgende onderwerpen besproken:  vrijwilligersbeleid;  pedagogisch beleid;  cliënttevredenheidsmeting TRIQS;  vergoeding leden CR;  cliëntcontacten;  Handboek Medezeggenschap & Klachtrecht;  jaarverslag 2007;  verblijfskosten cliënten;  dossieropbouw, cliëntdossier en cliëntmap;  hygiëne- en accommodatiebeleid;  benoeming nieuwe Directeurbestuurder en Controller;  medewerking CR aan CQ-index; en  nieuwe AWBZ-regeling. Cliëntcontacten Op basis van de bezoeken aan de verschillende locaties heeft de CR een aantal signalen/ vragen met de Directeurbestuurder besproken: Begeleid Wonen Tienermoeders (BWT)  Er is behoefte aan meer begeleiding Deze behoefte en de verzwaring van de problematiek bij BWT is besproken. De Manager Hulpverlening BWT zal de wensen en eisen bespreken en maakt een plan van aanpak.  Klachten over de hygiëne Dit punt is besproken met de stafmedewerkers Facilitaire Zaken. Het is echter wel regel dat de cliënten zelf verantwoordelijk zijn voor de schoonmaak van hun eigen woning. Bij overgang van de woning naar een nieuwe cliënt vindt er een eenmalige grote schoonmaak plaats. Vervolgens is de cliënt zelf verantwoordelijk.  Mannelijke bezoekers Het bezoekersbeleid is bij BWT moeilijk te controleren, omdat de begeleiders niet altijd zicht hebben op het bezoek van de tienermoeders. 24uurs Woonvoorziening met Partiële Begeleiding  Vertraging professionele hulp Het vertraagd op gang komen van professionele hulp zal worden voorkomen door betere controle van de AWBZ-indicaties.  Crisis in het weekend Inmiddels zijn in de avonduren en in het weekend hulpverleners op de voorziening aanwezig, zodat kan worden ingegrepen bij crisissituaties.  Taallessen Het aanbod aan taallessen voor allochtone cliënten wordt nogmaals geïnventariseerd.  Een televisie in de kinderkamer

12

Aan dit verzoek wordt voldaan in de nieuwbouw. Crisisopvang  Taallessen Bij de Crisisopvang zal ook aandacht aan de taallessen worden besteed. Twente  Inloopspreekuur Er is een proef gestart met een maandelijks inloopspreekuur op de locatie Twente. Hier bleek geen belangstelling voor te zijn bij de cliënten. Over het vervolg vindt nog overleg plaats. .

13

4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid VOO heeft haar meerjarenbeleid vastgelegd in de nota Naar veiligheid en perspectief. De strategische koers van Vrouwenopvang Overijssel 2007 – 2010. Missie VOO draagt actief bij aan een samenleving waar voor huiselijk geweld geen plaats is. Alle activiteiten worden geboden vanuit respect voor en vertrouwen in de mogelijkheden van de cliënten. Daarbij staat het werken aan veiligheid en perspectief voorop. Hart voor de zaak en professionaliteit vormen bij VOO een krachtige combinatie. Visie In haar visie gaat VOO uit van: 1. Noodzaak van categorale voorziening VOO vervult een unieke rol in de aanpak van huiselijk geweld en levert als gespecialiseerde instelling een hoogwaardig aanbod voor de doelgroep die bij huiselijk geweld is betrokken. 2. Huiselijk geweld moet systemisch worden benaderd Huiselijk geweld is nooit een individueel probleem, maar betreft een relationeel probleem. Behalve een slachtoffer zijn er daders en getuigen. Bovendien is er vaak sprake van een intergenerationeel probleem. 3. Samenhang in de aanpak van huiselijk geweld Huiselijk geweld is vrijwel nooit een enkelvoudige problematiek. Cliënten van VOO hebben, naast het huiselijk geweld of de dreiging hiervan, dikwijls te maken met problemen op tal van andere levensgebieden: materiële zaken, opvoeding van de kinderen, veiligheid en sociale vaardigheden. Deze problemen komen vrijwel altijd voor. De problematiek van de cliënten is niet alleen individueel en persoonlijk van aard, maar ook economische, maatschappelijke en culturele factoren spelen een rol. Dit betekent dat organisaties elkaar nodig hebben om deze problemen samen aan te pakken. 4. Vraag en mogelijkheden van de cliënt centraal De vraag en de mogelijkheden van de cliënt bepalen de oplossingsrichting. De vraag wordt op individueel niveau verkend, maar VOO maakt tevens gebruik van onderzoek en evaluatie en de trends in de samenleving worden actief verkend. 5. Voordeel van de cliënt bij deze visie De cliënt kan erop vertrouwen dat VOO hulp biedt vanuit een specifieke expertise. Het probleem van huiselijk geweld wordt daarbij niet uit het oog verloren door tal van andere problemen. Er is aandacht voor veiligheidsvraagstukken en de mogelijkheid voor lotgenotencontacten wordt geboden. 4.2 Algemeen Beleid In het jaarwerkplan 2008 heeft VOO de volgende speerpunten benoemd: 1. uitbreiding en kwaliteitsverbetering van het aanbod hulpverlening; 2. versterken van de positie van het SHG; 3. VOO wil een categorale instelling zijn; en 4. VOO werkt aan kwaliteit. Uitbreiding en kwaliteitsverbetering van het aanbod hulpverlening De problematiek van onze cliënten is dusdanig dat een toenemend beroep op de door de AWBZ gefinancierde zorg noodzakelijk is. Daardoor is VOO in staat op maat gesneden hulp-

14

en dienstverlening aan te bieden. In 2008 is het budget voor de hulpverlening vanuit de zorgkantoren alsmede de inzet van het personeel toegenomen. In 2008 is VOO een samenwerking aangegaan met een aantal andere vrouwenopvangorganisaties, waarmee het Kenniscentrum Opvang en OGGZ: speerpunt huiselijk geweld is opgericht. VOO neemt deel aan de stuurgroep (directeuren), projectgroep (beleidsmedewerkers) en werkgroep Ontwikkeling en Onderzoek (hulpverleners) van de Academische Werkplaats. In 2008 zijn de project- en werkgroep van start gegaan. Daarnaast levert VOO een actieve bijdrage aan de ontwikkelingen vanuit het Verbeterplan Vrouwenopvang. Versterking positie SHG Met ingang van 1 januari 2008 is het werkgebied van het SHG uitgebreid met de gemeenten Deventer, Olst-Wijhe en Raalte. In het verslagjaar heeft VOO een beroep gedaan op extra middelen voor het inbedden van PRen voorlichtingstaken binnen het SHG. Hierin zal de centrumgemeente Zwolle vanaf 2009 voorzien. In het kader van het Tijdelijk Huisverbod participeert het SHG in meerdere werk- en projectgroepen. Voor de centrumgemeente Zwolle zal het SHG in 2009 worden belast met crisisinterventie gedurende 7 x 24 uur. VOO wil een categorale instelling zijn VOO wil alle slachtoffers van huiselijk geweld, die dat nodig hebben, een veilige opvangplek bieden. Daarnaast wil VOO uitgroeien tot een kenniscentrum op het gebied van huiselijk geweld. Een verzoek voor extra subsidiemiddelen voor overdracht en uitwisseling van kennis wordt door de centrumgemeente Zwolle per 2009 gehonoreerd. VOO werkt aan kwaliteit VOO heeft op 5 oktober 2008 het HKZ-Certificaat Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening behaald. Dit certificaat is geldig voor de volgende activiteiten: het bieden van preventie, opvang en hulp bij huiselijk geweld. Het certificaat is verleend door DNV te Barendrecht onder nummer 33148-2008-AQ-NLD-RvA. Naast de benoemde speerpunten stond 2008 in het teken van de realisatie van nieuwbouw voor een 20-tal cliëntsystemen in Zwolle. Op 2 oktober 2008 vond de feestelijke opening van de nieuwbouw plaats. 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid Als uitgangspunt voor het kwaliteitssysteem wordt de organisatie met haar missie, doelstellingen en primaire processen centraal gesteld. Zoals vermeld heeft VOO in 2008 het HKZ-certificaat behaald. De toetsingsnormen zijn gebaseerd op het HKZ-certificatieschema Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang 2007. De werkprocessen zijn beschreven en opgenomen in het kwaliteitshandboek. Daartoe maakt VOO gebruik van Plancare. Aan de hand van interne audits, een tevredenheidsmeting en de resultaten van de Melding Incidenten en Calamiteiten is in juni een overallanalyse opgesteld, waarna de directie een aantal verbeteracties heeft uitgezet. In september 2008 is de externe initiële audit verricht door DNV Certification BV uit Barendrecht, waarna de certificering op 5 oktober 2008 volgde.

15

4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten 4.4.1 Kwaliteit van zorg Cliënttevredenheidsmeting In 2008 is over het gehele jaar een cliënttevredenheidsmeting gehouden. Aan 62 cliënten is bij vertrek uit VOO een vragenlijst uitgereikt. 52 cliënten hebben meegewerkt aan het onderzoek. De respons bedraagt 84% (normale respons bij instellingen in de zorgsector: 35%). De terugontvangen formulieren betroffen: Ambulante hulpverlening 10 Crisisopvang 14 24uurs woonvoorziening 12 Begeleid Wonen 2 Safe House 2 Begeleid Wonen Tienermoeders 5 Onbekend (geen locatie genoemd) 7 Rapportcijfer Het cijfer is van 8,26 (2007) gegaan naar 8,27 (2008). Er is één cliënt die een onvoldoende heeft gegeven. Samenvatting cliënttevredenheidsmeter  De waardering van het cluster informatie, thema van de externe audit, is goed. Alleen de vraag Heeft u voldoende informatie over de aanpak van uw begeleiding gekregen? scoort iets lager t.o.v. 2007 (van 95.65% naar 88.46%).  De waardering voor het cluster inspraak is voldoende. Bij de vraag Is er een werkplan gemaakt? is de score behoorlijk lager dan in 2007 (van 82.61% naar 73.08%).  De waardering voor het cluster begeleiding is uitstekend.  De waardering voor het cluster resultaat is gemiddeld voldoende. De vragen Bent u door de begeleiding vooruit gegaan? (82.69%), Bent u door de begeleiding beter in staat om dingen te doen die u belangrijk vindt? (84.62%) en Kunt u door de begeleiding beter omgaan met mensen en situaties, waar u eerder problemen mee had? (57.69% = onvoldoende) scoren hoger dan in het onderzoek van 2007.  De waardering voor het cluster opvoedingsondersteuning is voldoende. Opvallend is dat het aanbod goed aansluit (84.38% aanbod kinderen en 86.21% opvoedingsondersteuning), terwijl de verbetering van de relatie tussen moeder en kind en de vooruitgang van het kind lager scoren (respectievelijk 64.00% en 76.92%).  De waardering voor het cluster dagelijks leven is voldoende. De vraag Krijgt u voldoende ondersteuning bij praktische zaken? scoort nog steeds onvoldoende. 15 cliënten hebben deze vraag niet ingevuld. Het is onduidelijk waardoor dat komt. Als we deze groep weglaten wordt de score uitstekend. De waardering voor de veiligheid van kinderen is gemiddeld hoger geworden (van 64.29% naar 76.32%). Per locatie, en dit geldt met name voor Enschede, zou de score hoger kunnen.  Uit de overige vragen blijkt dat de tevredenheid over het eerste contact is toegenomen (van 69.57% naar 82.69%).

16

Steunpunt Huiselijk Geweld Tevredenheidsmeting 1. Gesproken met? Totaal Percentage 1. slachtoffer 18 69.23% 2. pleger 3 11.54% 3. getuige 5 19.23% Totaal 26 100% 2. Is het geweld gestopt? Totaal Percentage ja 23 88.46% nee 3 11.54% Totaal 26 100% 3. Hoe waardeert u het SHG: laagdrempelig? Totaal Percentage goed 24 92.31% matig 2 7.69% Totaal 26 100% Verder is er een score van 100% tevredenheid bij deskundig, multicultureel, neutraal, actief en systeemgericht. 4.4.2 Klachtenbehandeling cliënten Commissie van vertrouwenspersonen cliënten Er zijn 2 vertrouwenspersonen voor de cliënten: mevrouw S. Wit voor de regio IJssel-Vecht en mevrouw S. Süslüoğlu-Schuurman voor de regio Twente. In 2008 is melding gemaakt van 1 informele klacht, welke door de leidinggevende naar tevredenheid is afgehandeld. Externe klachtencommissie cliënten VOO heeft een klachtenregeling voor cliënten volgens de wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector. De procedure voor behandeling van klachten is een onderdeel van het kwaliteitsmanagementsysteem. Naast informele klachten bestaat de mogelijkheid tot het indienen van formele klachten. De formele klachten worden voorgelegd aan een externe klachtencommissie. Daartoe heeft VOO samen met Humanitas Onder Dak Twente een commissie ingesteld. Deze commissie bestaat uit 5 leden. De leden zijn niet werkzaam voor of bij VOO. De Klachtencommissie is in 2008 driemaal in vergadering bijeen geweest. Door cliënten van VOO zijn geen klachten ingediend. 4.4.3 Toegankelijkheid VOO werkt niet met wachtlijsten. Zij heeft samen met de andere 34 instellingen voor vrouwenopvang een landelijke functie. In verband met de veiligheid moeten vrouwen vaak uitwijken naar andere provincies. Tevens worden vrouwen en hun kinderen in andere regio’s opgevangen wanneer deze in een crisissituatie onmiddellijke opvang nodig hebben en er in de eigen regio geen plaats is. VOO is 7 dagen 24 uur per dag telefonisch bereikbaar. Als opname wordt geïndiceerd kunnen cliënten 24 uur per dag worden opgenomen. Voor de politie in de eigen regio zijn extra noodbedden aanwezig voor directe opname.

17

Vanwege de crisissituatie waarin cliënten verkeren, zijn wachtlijsten niet werkbaar. VOO moet soms vrouwen afwijzen vanwege plaatsgebrek. In het verslagjaar 2008 is 534 keer een cliënt afgewezen vanwege plaatsgebrek tegenover 515 keer in 2007. 4.4.4 Veiligheid Voor de cliënten van VOO is met name het risico op geweld van buiten groot. Bij opname wordt een risicoscreening afgenomen. Veiligheid is onderdeel van het persoonlijk plan van de cliënt. In het verslagjaar 2008 is een beveiligingsplan voor de informatie- en automatiseringssystemen opgesteld, waarna passende maatregelen zijn genomen. 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Arbeidsomstandigheden, verzuim- en re-integratiebeleid Arbeidsomstandigheden Het medewerkertevredenheidsonderzoek is een belangrijk instrument dat we 1 maal per 2 jaar toepassen om te komen tot verhoging van de kwaliteit van de arbeid; tevreden medewerkers bepalen uiteindelijk de kwaliteit van de hulpverlening. Naar aanleiding van de uitkomsten van dit onderzoek, dat wederom in 2008 is gedaan, heeft elke afdeling/voorziening een eigen plan van aanpak ontwikkeld om de knelpunten te verbeteren. Organisatiebreed zijn de volgende conclusies te trekken: de medewerker van VOO werkt in een goed samenwerkend en gemotiveerd team en kan problemen met collega’s bespreken. De onderlinge sfeer is goed en men vindt het werk zinvol en gevarieerd. Men ervaart voldoende uitdaging in de functie en de betrokkenheid bij het eigen werk vindt men erg belangrijk. Men zou het werk graag nog beter willen doen. Ook werden er knelpunten genoemd die, al dan niet in combinatie met het te volgen MD-traject en de training Verzuimmanagement, een vervolg zullen krijgen. Op basis van de adviezen van onze ergocoaches zijn in Twente diverse individuele werkpleken inrichtingsadviezen gegeven. Vanuit de behoefte om gedurende de dag te kunnen ontspannen, wordt door de Twentse ergocoach sinds het najaar 3 maal per week een ontspanningsprogramma aangeboden, waar de collega’s frequent gebruik van maken. Juist door kleine oefeningen te doen gedurende de werkdag, die je zelf voor de computer kunt doen, worden klachten voorkomen. De Zwolse ergocoach is zeer nauw betrokken geweest bij de kantoorinrichting en temperatuurregulering van de nieuwbouw. Alle werkplekken – en de opstelling daarvan voldoen aan de Arbo-eisen. Daarnaast heeft een aantal medewerkers instructies gevraagd en gekregen over het goed instellen van de werkplek. Op het SHG is het meubilair totaal vervangen door in hoogte verstelbare bureaus en een scherm tussen beide bureaus om de geluidsdemping te verbeteren. Op de locatie Begeleid Wonen Tienermoeders zijn een aantal aanpassingen gerealiseerd ter verbetering van de werkplekken. Ontruimingsoefeningen zijn gehouden in Twente en Zwolle. Verzuim en re-integratie Periode Gemiddeld Gemiddelde verzuimpercentage verzuimfrequentie 2007 8.03% 1,68 keer 2008 7.44% 1,52 keer

18

Gemiddelde verzuimduur 17,5 dagen 20,4 dagen

Het verzuimpercentage is weliswaar gedaald, maar ligt met 7.4% echter nog wel bovengemiddeld hoog. Het verzuimpercentage lag in 2008 gemiddeld op 3.5 binnen Nederlandse organisaties. Bij de instellingen die bij ArboNed zijn aangesloten, lag het op 5.25%. De VOO-brede verzuimdoelstelling voor 2008 (maximaal 7%) is niet gehaald. Ook de gemiddelde verzuimfrequentie is hoog. Ter vergelijking: in Nederland ligt deze op 0,91 keer per jaar. Bij de instellingen die bij ArboNed zijn aangesloten, meldde een medewerker zich in 2008 gemiddeld 1,2 keer ziek. Het aantal medewerkers dat zich 3 maal of vaker ziek meldde, is gedaald van 31% in 2007 naar 17% in 2008. Een spectaculaire daling, ondanks dat het percentage binnen Nederlandse organisaties tussen de 10 en 15% ligt. De gemiddelde verzuimduur is zowel over 2007 als 2008 hoog. Gemiddeld duurt een aaneengesloten verzuimperiode van een Nederlandse werknemer 10 dagen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat het aandeel langdurig verzuim relatief hoog is. Ondanks diverse verbeteracties in de afgelopen jaren blijft het verzuim hoog. Dit aanhoudend hoge verzuim is aanleiding om in 2009 een training verzuimmanagement te organiseren voor alle leidinggevenden, waarbij ingegaan wordt op hun cruciale rol bij verzuimgedrag. Verzuim blijft wederom een speerpunt in 2009, met een ondersteuning door ArboNed. Vorig jaar is besloten dat indien de werknemer in het tweede ziektejaar zit (en dus minder inkomsten krijgt) en het pensioen vrijwillig wil voortzetten, de werkgever de premie gedeeltelijk doorbetaalt. Het verzuimbeleid is in het kader van gedeelde verantwoordelijkheid tussen werkgever en werknemer hierop aangepast. Bedrijfshulpverlening In 2008 zijn 43 medewerkers geschoold op het terrein van bedrijfshulpverlening, 11 medewerkers hebben de basishulpverlening gevolgd, 16 medewerkers de herhaling bedrijfshulpverlening, 13 medewerkers de herhaling levensreddend handelen en 9 medewerkers de kinder-EHBO. Melding Incidenten Commissie (MIC) Om de kwaliteit van de primaire processen en de kwaliteit van de arbeidsomstandigheden te kunnen volgen is eind 2007 de MIC geïnstalleerd. Deze heeft als hoofdtaak van alle meldingen kwartaaloverzichten te produceren, die jaarlijks te voorzien van een gedegen analyse en het geheel vervolgens aan de directie te rapporteren, voorzien van een advies. In de lijn dienen deze adviezen te worden omgezet in acties. Locatie Begeleid Wonen Tienermoeders Crisisopvang 24uurs woonvoorziening Zwolle Twente SHG Bedrijfsbureau Totaal

Agressieve incidenten 2008 1 5 1

Schokkende gebeurtenissen 2008 1 8

(Bedrijfs) ongevallen 2008

Incidenten cliënten 2008

1 1

3 4 1

4 8 1 8

21

1 3

8

In het jaar 2008 steeg het aantal meldingen naar een totaal van 40, dat weliswaar een lichte stijging is (in 2007 waren dat er 35), maar waarvan er 32 in het eerste half jaar werden gemeld.

19

Melding vertrouwenspersoon medewerkers en Klachtencommissie In 2008 zijn geen meldingen van medewerkers ontvangen met betrekking tot seksuele intimidatie en andere ongewenste omgangsvormen. De vertrouwenspersoon rapporteert hierover als volgt: “Dat jullie de kwaliteit en de kwaliteitszorg serieus nemen blijkt ook uit het feit dat er geen klachten van personeelsleden zijn binnengekomen.” In 2008 zijn er geen klachten van medewerkers geweest. De Klachtencommissie hoefde derhalve (wederom) niet bijeen te komen. 4.5.2 Personeelsbeleid Verloop Het aantal fte’s op 1 januari 2008 was 50,44 en op 31 december 2008 56,07. In 2008 zijn 24 medewerkers in dienst gekomen en 16 medewerkers uit dienst gegaan. Op 31 december 2008 waren er 94 personen in dienst bij Vrouwenopvang Overijssel. Vacatures In 2008 zijn de volgende wervingen gehouden: Manager Hulpverlening 24uurs woonvoorziening, Ketencoördinator Huiselijk Geweld Zwolle, Medewerkers Steunpunt Huiselijk Geweld, Controller, Directeurbestuurder, Hulpverleners, Preventiemedewerker, Hulpverleners op afroepbasis en Sociaalpedagogisch Werkers op afroepbasis. 4.5.3 Kwaliteit van het werk Deskundigheidsbevordering Onderstaande cursussen/trainingen zijn gevolgd, naast het bijwonen van verschillende conferenties en symposia: Cursus/training Basiscursus Excel

Resultaat Medewerkers zijn getraind in de basisvaardigheden Excel Medewerkers zijn bekend met de methode Eigen Kracht Conferentie Alle medewerkers BHV hebben het (herhalings)certificaat behaald Nieuwe medewerkers zijn geschoold is basiskennis en vaardigheden inzake huiselijk geweld Nieuwe medewerkers zijn geschoold in signalering van en omgang met grensoverschrijdend gedrag en agressie Medewerkers Steunpunt Huiselijk Geweld zijn geschoold in secundaire traumatisering Management en hulpverleners zijn getraind in omgang met de pers Management is (bij)geschoold inzake Beaufort Management, stafmedewerkers en superusers zijn (bij)geschoold inzake REGAS

Introductie Eigen Kracht Conferentie BHV-cursus Basistraining Huiselijk Geweld, instructie Handboek Veiligheid en secundaire traumatisering Signaleren en omgaan met grensoverschrijdend gedrag en agressie Secundaire traumatisering Mediatraining Beaufort REGAS

Individuele opleidingen HBO-opleiding MWD

In het kader van de kwaliteitsverbetering Crisisopvang heeft een medewerker de HBOopleiding in 2008 afgerond Manager volgt deze opleiding in het kader van

Managementopleiding

20

functionele kennisverbreding P&O-adviseur volgt deze opleiding in het kader van functionele kennisverbreding Medewerker heeft de functionele kennis verbreed Medewerker heeft deze opleiding gevolgd in het kader van kennisverbreding en heeft deze in 2008 afgerond Medewerker volgt deze studie in het kader van kennisverbreding

Post Bachelor Personeelsmanagement Nascholing Oplossingsgericht Werken Managementopleiding

Algemeen Pedagogische Wetenschappen

Deskundigheidsbevordering SHG Om alle betrokkenen bij huiselijk geweld (slachtoffers, plegers, kinderen, omstanders) maar ook professionals die bij de uitoefening van hun vak te maken krijgen met huiselijk geweld, goed te kunnen helpen, is het van belang blijvend aandacht te schenken aan scholing. SHGmedewerkers besteden een deel van hun tijd aan het volgen van de landelijke ontwikkelingen op het gebied van huiselijk geweld, zodat zij een ieder die belt, goed te woord kunnen staan. Op de hoogte zijn van en aansluiten bij recente ontwikkelingen en nieuwe doelgroepen zijn hierbij van belang. In het afgelopen jaar zijn er studiedagen bijgewoond op het gebied van mishandeling van ouders door hun kinderen, geweld in afhankelijkheidsrelaties bij jongeren, hulpverlening aan slachtoffers van mensenhandel, hulpverlening aan slachtoffers van loverboys, een symposium over de landelijke aanpak van kindermishandeling en landelijke bijeenkomsten over de invoering van het tijdelijk huisverbod. Vanuit het SHG is er een start gemaakt met te onderzoeken op welke manier een mogelijk aanbod van een Eigen Kracht Conferentie kan worden ingezet in het hulpaanbod. Hiervoor zijn medewerkers voorzien van informatie over de Eigen Kracht Conferentie en zal in 2009 verder gewerkt worden aan het implementeren van dit aanbod in de werkwijze van het SHG. Naast het bijwonen en bijhouden van alle externe ontwikkelingen is er ook aandacht geweest voor de medewerker zelf: nieuwe medewerkers hebben de basistraining huiselijk geweld gevolgd en het voltallige team van het SHG heeft een training gevolgd om de spanning en de stress in het werk de baas te blijven. Daarnaast is er ook aan loopbaanbegeleiding gedaan door een medewerker de gelegenheid te geven een cursus Middle Management te volgen (afgerond in 2008) en heeft een medewerker een bijdrage ontvangen voor het volgen van een studie Pedagogiek (tevens in bovenstaand overzicht vermeld). Academische Werkplaats Opvang & OGGZ In maart 2007 is het Kenniscentrum Opvang & OGGZ vanuit het UMC St. Radboud onder leiding van prof. dr. J. Wolf van start gegaan. Wetenschap, onderwijs en praktijk hebben zich verenigd om te werken aan kennisontwikkeling en kwaliteitsverhoging van de opvang en openbare geestelijke gezondheidszorg en aan de wetenschappelijke onderbouwing van het methodisch werken ten behoeve van kwetsbare mensen. In 2008 is de naam van het kenniscentrum veranderd in Academische Werkplaats Opvang & OGGZ. VOO is samen met 11 andere organisaties voor vrouwenopvang deelnemer aan het speerpunt Huiselijk Geweld. De missie van het speerpunt is: het bundelen, vergroten, ontwikkelen en verspreiden van kennis en deskundigheid over huiselijk geweld en over het voorkomen en stoppen van dit geweld, specifiek waar het vrouwen en kinderen betreft. De werkplaats wil een effectieve bijdrage leveren aan de professionalisering en kwaliteitsverbetering van de aanpak van huiselijk geweld.

21

VOO heeft in 2008 meegewerkt aan een wetenschappelijk onderzoek naar kinderen in de opvang en aan een conceptmap over wat wenselijk is in de eerste opvang van cliënten. Er worden voorbereidingen getroffen voor een groot wetenschappelijk onderzoek binnen de vrouwenopvang. Vanuit de Academische Werkplaats wordt er nauw samengewerkt met de Federatie Opvang om aan te sluiten bij de activiteiten vanuit het Verbeterplan VO (zie hieronder). Verbeterplan Federatie Opvang De vrouwenopvang heeft de afgelopen jaren getoond dat ze een belangrijke schakel is in de hulpverlening bij huiselijk geweld. De behoefte om een verbeterslag te maken is groot binnen de opvangvoorzieningen, maar ook binnen de politiek wordt momenteel prioriteit gegeven aan het verbeteren van hulpverlening bij huiselijk geweld. De Federatie Opvang heeft het voortouw genomen in het Verbeterplan Vrouwenopvang en het draagvlak is groot. Nagenoeg alle vrouwenopvanghuizen hebben hun samenwerking toegezegd, het ministerie van VWS financiert het plan en de centrumgemeenten en de VNG willen in vergaande vorm betrokken blijven. Het project duurt vijf jaar, waarbinnen de volgende projecten worden uitgevoerd: Project Diagnostiek en Screening, Project Integrale Begeleidingsmethodiek, Project Hulpverlening aan kinderen in de opvang, Project Huisvesting van de opvang, Project Deskundigheidsbevordering, Project Beschrijving hulpverlening vrouwenopvang en Project Sociale activering, toeleiding en dagbesteding. De instellingen zijn verdeeld in landsdelen. Bij de uitvoering van de plannen zal er een vergaande vorm van samenwerking tussen de opvangvoorzieningen binnen een landsdeel zijn. Onder landsdeel 2 vallen Overijssel en Gelderland. Hera, Ruchama en Vrouwenopvang Overijssel zijn de instellingen voor vrouwenopvang binnen deze provincies. Nieuwbouw Eind juli heeft de oplevering plaatsgevonden van de nieuwe huisvesting ten behoeve van de Crisisopvang en de 24uurs woonvoorziening in Zwolle. Eind augustus is de nieuwe locatie betrokken en op 1 september is het pand van de Crisisopvang verkocht en de huur opgezegd van de locatie voor de 24uurs woonvoorziening. De nieuwe locatie biedt onderdak aan 10 crisisplaatsen, 2 noodbedden en 12 intensieve opvangplaatsen. Cliënten en personeel zijn erg tevreden over hun nieuwe onderkomen. Een groot voordeel voor de cliënten is dat er meer privacy is en dat op het gebied van hygiëne een grote sprong voorwaarts is gemaakt. Voor de kinderen is er meer speelruimte. Uit het cliënttevredenheidsonderzoek 2008 blijkt dat de nieuwe huisvesting nu al het resultaat van 2007 overtreft. De tevredenheid ging van 64.29% in 2007 naar 77.50% in 2008. Aan de huur van het pand wordt bijgedragen door de volgende woningcorporaties: Woningstichting Beter Wonen Vechtdal, Woningstichting Openbaar Belang, Stichting deltaWonen, Stichting Wetland Wonen, Stichting Beter Wonen IJsselmuiden en Woningstichting SWZ. Voor de inrichting van het nieuwe pand is door eigen inspanning en door een fondsenwerver een aanzienlijk bedrag binnengehaald bij de volgende stichtingen en sponsoren: Ameyde Fonds Anoniem ARS Donandi Boschuysen Stichting Dieuwertje Vijn

500 15.000 2.500 5.000 200

22

Dijkverzwaring Stichting Diverse particuliere giften Familiefonds van Dusseldorp Stichting Fonds van Teet Luitgens Stichting Fonds Wiggers van Kerchem Haella Stichting Hervormd Weeshuis Hofstee Stichting ’t Hoge Huys Hulp na Onderzoek Jantje Beton Kattendijke/Drucker Stichting Konferentie Nederlandse Religieuzen Le Clercq Stichting M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting Madurodam Steunfonds Marion Polak Stichting Monuta Charity Fonds Oranje Fonds Pelgrimshoeve Porticus Stichting (Benevolentia) Rabobank Foundation R.C. Maagdenhuis Stichting Reeders Stichting Schuttebouw golfclinic SKaN-Fonds Stichting Jong Stichting Kinderpostzegels Univé helpt VSBfonds Zonnige Jeugd Totaal

15.000 14.675 5.000 1.000 4.400 3.000 12.500 5.000 3.000 4.000 2.500 15.000 500 2.500 2.500 3.200 2.848 50.000 750 5.000 25.000 5.000 1.000 27.500 20.000 4.000 7.000 1.250 25.000 3.000 294.323

VOO is dankbaar voor de steun van deze stichtingen en sponsoren. Mede door hen was de nieuwbouw mogelijk. 4.6 Samenleving Vanuit haar maatschappelijke taak streeft VOO naar een samenleving zonder geweld. VOO levert een actieve bijdrage aan de steeds veranderende omgeving. Daartoe neemt zij deel aan de door de centrumgemeente ingestelde platforms en overleggen. In 2008 is VOO toegetreden tot een vereniging voor Wonen, Welzijn en Zorg Zwolle. Met diverse andere zorg- en welzijnsinstellingen, alsmede de Zwolse woningcorporaties wil VOO de afstemming en coördinatie tussen verschillende projecten in Zwolle op het gebied van wonen, welzijn en zorg verbeteren.

23

5. Bezettingscijfers Meldpunt Het Meldpunt heeft een landelijk bereik en is aangesloten bij het Meldpunt Open Plaatsen van Vrouwenopvang Nederland. Het Meldpunt biedt telefonische informatie en advies, doet een eerste probleeminventarisatie, geeft consultatie aan professionals en verzorgt plaatsingen bij Vrouwenopvang Overijssel of elders in het land. Aantal telefonische meldingen Voor welke dienst werd contact opgenomen - begeleiding en consultatie - hulpverleningsadvies - informatieverstrekking - probleeminventarisatie (aanmelding) Aantal afwijzingen en de reden daarvoor - ambulant opgelost - geheim adres nodig - hulp en/of opvangplek niet passend - onvoldoende plaats - verblijfstitel Overzicht van verwijzingen, zowel intern als extern - andere hulpverlenende instantie - maatschappelijke opvang/vrouwenopvang - terugverwijzing naar verwijzer

1132 3 28 73 1051 11 6 135 536 3 104 400 643

Er zijn 195 vrouwen en 219 kinderen opgevangen, een totaal van 414 personen.

Toelichting: In het verslagjaar is een start gemaakt om, in samenwerking met de andere vrouwenopvangvoorzieningen in het land, te komen tot een efficiëntere en klantvriendelijkere opnameprocedure - de zogenaamde warme doorverwijzing. Tevens wordt beoogd de benodigde opvangcapaciteit landelijk goed in kaart te krijgen. Waar het aantal telefonische contacten afneemt, neemt echter de intensiteit van de contacten toe. Cliënten worden geholpen door de opvangvoorziening in de eigen regio bij het zoeken naar opvang tot het moment waarop er daadwerkelijk een plaats gevonden is. Crisisopvang Doel: Eerste opvang te bieden aan vrouwen en kinderen in een bedreigende situatie en/of crisissituatie, waar veiligheid geboden wordt en keuzes met betrekking tot perspectief gemaakt kunnen worden. Capaciteit 10 systemen Bezetting Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur

97% 98 vrouwen en 117 kinderen, totaal 215 40 dagen

Toelichting: Er zijn minder vrouwen en kinderen opgenomen dan in 2007 doordat de vervolgvoorzieningen volzaten. Dit is niet prettig voor de cliënt omdat ze lang op een locatie verblijft waar ze nog niet kan gaan werken aan haar persoonlijke doelen. Dit omdat ze mogelijk naar een andere stad verwezen wordt.

24

24uurs Vrouwenwoonvoorziening met Partiële Begeleiding Doel: Het bieden van begeleiding aan vrouwen en hun eventuele kinderen, die is gericht op het bevorderen van hun zelfredzaamheid en het creëren van een zelfstandige en veilige leefsituatie voor henzelf en voor hun kinderen. Capaciteit 10 systemen Centrum gemeente Zwolle 10 systemen Enschede Centrumgemeente Zwolle Bezetting Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur Twente Bezetting Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur

94% 38 vrouwen 41 kinderen, totaal 79 118 dagen 114% 39 vrouwen 50 kinderen, totaal 89 160 dagen

Toelichting: In IJssel-Vecht speelden de volgende ontwikkelingen een belangrijke rol: De nieuwbouw in Zwolle heeft voor een grote verbetering gezorgd in de woonleefsituatie van cliënten en hun kinderen. Door het werken op één locatie is een start gemaakt met het delen van deskundigheden van hulpverleners, werkzaam op de verschillende afdelingen. In 2008 werd een toename in de opvang gesignaleerd van cliënten die slachtoffer zijn van vrouwenhandel. Tevens kreeg de opvang te maken met cliënten die een beroep konden doen op de nieuwe wetgeving rondom het verkrijgen van een verblijfsvergunning ten gevolge van huiselijk geweld. De werkprocessen die opgesteld zijn in het kader van de HKZ-cyclus, zijn ingebed in de hulpverlening. Hierdoor zijn onder andere transparantie en eenduidigheid ontstaan voor cliënten, nieuwe medewerkers en ketenpartners. De samenwerkingsafspraken met Bureau Jeugdzorg Overijssel zijn in 2008 vastgesteld en geïmplementeerd. In Twente blijkt uit de bezettingspercentages een toegenomen behoefte aan intensieve zorg (24uurs Woonvoorziening) en een afname van de behoefte aan Begeleid Wonen. Heel concreet betekent dit dat een aantal appartementen van Begeleid Wonen is gebruikt voor de intensieve zorg. Safe House Doel: Het bieden van veilige en anonieme opvang aan vrouwen en hun kinderen die ernstig bedreigd worden in hun veiligheid. Capaciteit 4 systemen Bezetting Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur

70% 13 vrouwen 14 kinderen, totaal 27 101 dagen

Toelichting: Het bezettingspercentage is lager dan in 2007, het aantal opgenomen vrouwen en kinderen hoger. De uiterst zorgvuldige intakes duren langer en als een adres niet meer veilig is moet een nieuwe woning betrokken worden, hetgeen veel tijd kost.

25

Begeleid Wonen Centrumgemeente Zwolle en Twente Doel: Het bieden van ambulante begeleiding in een zelfstandige woonsituatie. Het is de laatste fase van verblijf in de vrouwenopvang. Capaciteit 6 systemen Centrumgemeente Zwolle 5 systemen Twente Centrumgemeente Zwolle Bezetting 91% Aantal opnames 13 vrouwen 21 kinderen, totaal 34 Gemiddelde verblijfsduur 309 dagen Twente Bezetting 60% Aantal opnames 6 vrouwen 5 kinderen, totaal 11 Gemiddelde verblijfsduur 213 dagen Toelichting: Doordat een aantal appartementen van Begeleid Wonen is gebruikt voor de intensieve zorg is het bezettingspercentage 60% (zie de toelichting onder 24uurs Vrouwenwoonvoorziening met Partiële Begeleiding. Begeleid Wonen Tienermoeders Doel: Het bieden van woonbegeleiding aan tienermoeders die te maken hebben (gehad) met huiselijk geweld, waardoor zij na ongeveer 9 maanden verblijf in Begeleid Wonen zelfstandig kunnen gaan wonen. Aantal systemen 6 Bezetting 97% Aantal opnames 12 vrouwen 12 kinderen, totaal 24 Gemiddelde verblijfsduur 292 dagen Toelichting: Bij de opvang aan tienermoeders blijkt dat de problematiek van de opgenomen cliënten in de loop der tijd complexer is geworden. Om deze reden is in 2008 de instroom via het Meldpunt verlopen; hierdoor ontstond een meer gerichte selectie aan de voordeur. Ook is er gestuurd op een accentverschuiving binnen de hulpverleningsmethodiek, op het behalen van de doelen uit het persoonlijk plan van de cliënt. Noodbedden Sinds enkele jaren kent de vrouwenopvang zogenaamde noodplaatsen: plekken waar vrouwen en eventueel hun kinderen in acute crisissituaties worden ondergebracht indien er elders binnen de vrouwenopvang geen ruimte kan worden georganiseerd. De noodplaatsen zijn ontstaan na vragen van ketenpartners op lokaal en regionaal niveau; zij ondervonden soms moeite bij het onderbrengen van mishandelde vrouwen na kantooruren of in het weekend. Noodbed Flevoland Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur Noodbed Centrumgemeente Zwolle Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur Noodbed Twente Aantal opnames Gemiddelde verblijfsduur

18 vrouwen 31 kinderen, totaal 49 6 dagen 26 vrouwen 24 kinderen, totaal 50 6 dagen 30 vrouwen 24 kinderen, totaal 54 5 dagen

26

Toelichting: In 2008 zijn er in alle regio’s meer noodbedopnames geweest dan in 2007. De noodbedden zijn bijna constant bezet: cliënten verblijven er langer omdat de vervolgvoorzieningen vaak vol zitten. Ambulant Doel is het bieden van begeleiding: kort ambulant traject als lichte vorm van begeleiding, bijvoorbeeld als voorbereiding op een doorverwijzing of het weer op gang brengen van een hulpverleningstraject dat bij een reguliere organisatie is gestagneerd. Onder te verdelen in:  individuele begeleiding;  groepsgerichte begeleiding; en  systeembegeleiding. Er wordt gebruik gemaakt van een vlucht-, thuis- en nazorgplan, afhankelijk van de situatie van de cliënt.

Aantal cliënten die in begeleiding zijn bij aanvang van 2008 Aantal nieuwe cliënten in 2008 Aantal afgesloten cliënten in 2008

Totaal VOO 10

gemeente Zwolle 8

gemeente Kampen 2

39

34

5

25

20

5

Aantal hulpverleningstrajecten Gemiddelde duur van de hulpverleningstrajecten Aantal deelnemers aan gespreksgroep Geweld in Relaties

49 6 gesprekken 13 deelnemers

In 2008 is er door de gemeente Zwolle tot onze spijt besloten de financiering van de ambulante trajecten in 2009 niet langer voort te zetten. Eind 2008 is er een begin gemaakt met de overdracht aan de Kern van het ambulante werk, inclusief de groep Geweld in Relaties. De verdere afbouw van de nog lopende trajecten zal plaatsvinden in het eerste kwartaal van 2009, evenals de feitelijke overdracht van onze kennis en methodieken naar de Kern. AWARE Na een intake antecedentenonderzoek en overleg met de politie wordt overgegaan tot een AWARE-aansluiting (alarmaansluiting). Met de cliënt worden begeleidingsgesprekken gevoerd en zij wordt eventueel doorverwezen naar hulpverlenende instanties. Drie maanden na afsluiting vindt een evaluatie plaats. Doel: Het aantoonbaar maken dat er een wezenlijke positieve verandering is ontstaan in de weerbaarheid ten opzichte van de belager en in het veiligheidsgevoel. Centrumgemeente Zwolle Twente

11 cliënten 3 cliënten

Toelichting: In IJssel-Vecht is de implementatie voorbereid en in het laatste kwartaal zijn de eerste mobiele systemen uitgegeven. In Twente was het wachten op de keuze van welk mobiel systeem de politie wilde introduceren. Tot 2009 hebben we het gedaan met wat we hadden.

27

Nazorg Voor vrouwen en kinderen krijgt de nazorg vorm via huisbezoeken. De nazorgbegeleider zoekt het gezin thuis op, volgt de ontwikkelingen in het gezin en begeleidt desgewenst de cliënt bij bezoeken aan instanties. De volgende activiteiten zijn te onderscheiden: • begeleidings- of coachingsgesprekken aan de hand van vragen, doelen en werkwijze in het persoonlijk plan; en • in het kader van coördinatie/casemanagement: inschakelen ketenpartners voor het bieden van vervolghulp. Nazorg Centrumgemeente Zwolle Nazorg Twente

8 vrouwen en 9 kinderen 4 vrouwen en 13 kinderen

Toelichting: In IJssel-Vecht wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van de module Nazorg. Deze nazorg staat vaak in het teken van het versterken van het sociaal netwerk van de cliënt en/of te zorgen voor een overbrugging naar de reguliere zorg/hulpverlening. Begeleide Terugkeer Begeleide terugkeer is een methodiek die is gericht op slachtoffers en plegers van huiselijk geweld. In het hulpverleningstraject krijgen beiden de mogelijkheid uit te zoeken of zij de relatie met hun partner willen voortzetten of verbreken. Medewerkers zijn getraind in de methodiek en met ondersteuning van fondsen, zoals het Oranje Fonds en de provincie Overijssel, is er ook dit jaar gewerkt met deze methodiek. Cliënten werden aangemeld door externe ketenpartners of via het SHG. Eind 2008 liep de pilot ten einde en zijn de ervaringen uit deze pilot meegenomen in de overdracht naar de Kern. In 2009 zal de Kern medewerkers gaan scholen en daarna de methodiek in haar aanbod opnemen. Aantal cliënten Gemiddelde duur van de hulpverleningstrajecten

15 cliëntsystemen 5 maanden

Toelichting: Dit project wordt ondersteund door de Provincie Overijssel en het Oranje Fonds. Time Out Time Out is een tijdelijke maatregel die dient ter overbrugging van hulpverlening die niet meer voldoende geboden kan worden of die ontoereikend is. Zodra de doelen gerealiseerd zijn van de Time Outfase wordt de hulpverlening weer voortgezet door de externe organisatie, die ook de plaatsende instantie was. Aantal behandelde systemen

22

Toelichting: Dit project wordt ondersteund door het Oranje Fonds. Steunpunt Huiselijk Geweld Het SHG is bestemd voor slachtoffers, plegers/daders, professionals en omstanders die te maken hebben met huiselijk geweld, waaronder kinderen als getuige, ouderen als slachtoffer van huiselijk geweld en slachtoffers van eerwraak, loverboys en mensenhandel. Het SHG werkt middels

28

-

telefonische contacten voor informatie, consult of vraagverheldering voor het SHGwerkgebied; voorlichting en promotieactiviteiten gericht op vergroting bekendheid van het SHG; voorlichtingsbijeenkomsten voor professionals ter bevordering van de deskundigheid; en het leveren van een bijdrage aan samenwerking met ketenpartners vanuit de deskundigheid op het gebied van huiselijk geweld. Noord- IJssel- Deventer Overig Twente Veluwe Vecht e.o. NL Totaal

Voor welk aanbod is contact gezocht? advies- en informatie consultatie coördinatie deskundigheidsbevordering vraagverheldering en doorverwijzing Totaal Hoe is er gemeld? 1. telefoon 2. e-mail 3. overleg Totaal Tot welke groep behoort de beller? kinderen als directe slachtoffers v. huiselijk geweld kinderen als getuigen v. huiselijk geweld mannen als slachtoffer v. relationeel geweld omstanders (familie, vrienden, buren, kennissen) ouderen als slachtoffer v. ontspoorde mantelzorg ouders als slachtoffer v. hun meerderjarige kinderen ouders als slachtoffer v. hun minderjarige kinderen plegers slachtoffers van loverboys slachtoffers van mensenhandel vrouwen als slachtoffer v. relationeel geweld overige particulieren hulpverleningsinstanties politie onderwijs huisarts vrouwenopvang overige (professioneel) Totaal Doorverwezen naar? professional gaat zelf door met betrokkene professional schakelt andere hulpverlening in SHG neemt de casus over Totaal

126 69 1 71 267

31 16 0 8 55

111 63 1 58 233

52 10 0 8 70

161 22 0 6 189

481 180 2 151 814

240 19 8 267

53 1 1 55

214 16 3 233

66 4 0 70

158 30 1 189

731 70 13 814

3 0 7 35 1 4 4 5 1 1 59 11 53 38 8 4 2 31 267

0 0 3 9 0 0 0 1 0 0 9 4 15 2 1 0 0 11 55

2 0 5 33 0 1 0 7 3 0 41 12 57 30 8 3 0 31 233

2 0 1 17 0 2 1 2 1 0 18 3 7 6 1 1 0 8 70

5 1 1 48 0 0 1 5 13 0 23 32 8 3 5 2 5 37 189

12 1 17 142 1 7 6 20 18 1 150 62 140 79 23 10 7 118 814

29 22 18 69

11 4 1 16

37 12 14 63

4 4 2 10

12 5 5 22

93 47 40 180

Toelichting: Het aantal unieke contacten in 2008 is lager dan het aantal contacten in 2007. In Twente is het aantal meldingen vrij stabiel gebleven, het aantal meldingen is met name teruggelopen in IJssel-Vecht en de Noord-Veluwe. Met name voor het aanbod Advies en Informatie is er minder contact gezocht met het SHG. Het is van groot belang om ons

29

onverminderd in te blijven spannen om de problematiek van huiselijk geweld onder de aandacht te brengen. Tegelijkertijd zien we een stijging van het aantal doorverwijzingen naar de hulpverlening (van 15% naar 18%) en een duidelijke afname van het aantal anonieme meldingen. Preventie Doel: Huiselijk geweld te voorkomen bij vrouwen en kinderen uit de regio’s IJssel-Vecht, Noord-Veluwe en Twente. En het geweld in een zo vroeg mogelijk stadium stoppen en herhaling voorkomen. voorlichtingen trainingen

IJssel-Vecht 21 voorlichtingen 649 deelnemers 7 trainingen 68 deelnemers

Twente 6 voorlichtingen 182 deelnemers 1 training 19 deelnemers 11 netwerklunches 410 deelnemers 1 groep 8 deelnemers 4 informatieverzoeken

netwerklunches Let op de Kleintjes

1 groep 7 deelnemers1 informatieverzoeken 17 informatieverzoeken

Totaal 27 voorlichtingen 831 deelnemers 8 trainingen 87 deelnemers 11 netwerklunches 410 deelnemers 2 groepen 15 deelnemers 21 informatieverzoeken

Met de middelen van de gemeente Hardenberg zijn 3 van de 10 voorlichtingen uitgevoerd. De resterende 7 voorlichtingen zijn overgeheveld naar 2009. Voorlichtingen worden gegeven aan burgers en professionals. Andere activiteiten  website Integrale Aanpak Huiselijk Geweld Twente vernieuwd en in beheer genomen door VOO;  uitzending RTV-Oost Punt van zorg; en  actie met nep-loverboys in Week zonder Geweld. Helaas heeft de gemeente Zwolle besloten om met ingang van 2009 de preventieactiviteiten van VOO niet langer te subsidiëren. In reactie daarop is onderzocht welke preventietaken in 2009 binnen de bestaande activiteiten van het SHG ondergebracht kunnen worden.

1

Deze groep in Zwolle hebben we mee uitgevoerd op verzoek van RIAGG Zwolle/Dimence. De rekening is door hen betaald.

30