AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646
Vr ijuit
MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND
8 0 ste j a a r g a n g
oktober 2009
2
BEGROTING
De maatregelen in de algemene beleidsverklaring van de regering Van Rompuy schijnen de ACLVB in de huidige economische context evenwichtig. Het verheugt ons dat de sociale zekerheid min of meer gespaard is.
4
WAAROM IK ? Aan het grote debat over de harmonisering van de arbeidsovereenkomsten van arbeiders en bedienden voegt de ACLVB een eis toe : dat werkgevers verplicht worden tekst en uitleg te geven bij een ontslag.
6
MAG IK U IETS VRAGEN ? Moet u als sollicitant op alle vragen die een werkgever u stelt een antwoord geven ? Aan welke spelregels moet de werkgever zich houden tijdens een sollicitatiegesprek ?
10 OPEL
GEEN MIRAKELS Globaal genomen lijken de maatregelen van de federale regering bij het opmaken van de begroting 2010-2011 relatief evenwichtig in deze moeilijke economische context. De recurrente inspanning die de financiële sector en de energiesector moeten leveren is een keuze die moet worden goedgekeurd. Hetzelfde geldt voor de maatregelen genomen rond de notionele intrest. De ACLVB betreurt echter het gebrek aan ambitie op gebied van fiscale fraudebestrijding en het ontbreken van een taks op inkomsten die voortkomen uit speculatie. Een betere progressiviteit en recht-
vaardigere belastingen blijven een bezorgdheid. De ACLVB kan zich vinden in het behoud van de btw-verlaging in de bouw en neemt akte van de beslissing om eveneens de btw in de horeca te verlagen. Gezien het aanzienlijke prijskaartje dat hieraan verbonden is, zal deze maatregel zijn belang moeten aantonen met CONCRETE resultaten op gebied van werkgelegenheid en prijsdalingen voor de consument. In zijn geheel is deze begroting er één zoals we konden verwachten: niets om zeer enthousiast over te zijn gezien de beperkte middelen.
Wil het nieuwe Opel overleven, dan zijn er niet enkel in Antwerpen maar in gans Europa besparingen op de personeelskosten nodig. Ook ACLVB beseft dat, maar aanvaardt niet dat daarbij geraakt wordt aan de huidige loonsvoorwaarden van het personeel.
18
ONTWERPAKKOORD BANKEN ACLVB gaf groen licht aan het sectoraal akkoord voor de banken. “Het akkoord is niet slecht voor wat betreft de kwalitatieve aspecten. Hier en daar hebben we zelfs meer kunnen verkrijgen dan in gunstigere economische omstandigheden.”
30
HERSTRUCTURERING Voor collectieve ontslagen aangekondigd na 6 april 2009 is een nieuwe regeling inzake herstructureringen van toepassing. Vrijuit zet de voorwaarden op een rijtje.
2actualiteit
EEN FEDERALE BEGROTING : WERKNEMERS EN SOCIAAL VERZEKERDEN GESPAARD
Het langer exploiteren van drie kerncentrales zal niet kunnen gebeuren ten koste van de investeringen in hernieuwbare energiebronnen.
De werknemers en sociaal verzekerden moeten de crisis De grote betalers geen twee keer betalen. Het standpunt van de ACLVB bij de De overheid heeft twee bronnen van inkomsten gevonopmaak van de federale begroting was duidelijk. Bij het lezen den, de financiële sector en de energiesector, waardoor van de algemene beleidsverklaring van de regering Van de druk niet al te zeer op de bevolking moest komen te Rompuy acht de ACLVB - rekening houdend met de uitzon- liggen. derlijke economische situatie - de maatregelen evenwichtig. De financiële sector heeft zich onverantwoordelijk
V
Veel werknemers zijn het slachtoffer van de economische crisis : degenen die hun werk verloren bij een herstructurering uiteraard, maar ook degenen die hun inkomsten zien dalen als gevolg van een tijdelijke werkloosheid. Verder heeft de crisis onvermijdelijk gewogen op de onderhandelingen voor de sectorale cao’s, en op het overleg in de ondernemingen, waarbij de werkgevers een gouden excuus hadden gevonden om de looneisen van de vakbonden af te zwakken of te weigeren. In die context hadden wij duidelijk gezegd dat de werknemers en de sociaal verzekerden geen tweede keer de gebroken potten moesten betalen als gevolg van de uitwerking van de strenge maatregelen die de verschillende overheden moeten nemen hebben om de begroting van de Federale Staat en die van de Gewesten en Gemeenschappen weer recht te trekken. Wij zullen ons hier beperken tot het overlopen van de lijst van intenties van de Federale Regering, die op zich al veel te lang en te vaag is om ze volledig uit te leggen in een vakbondsmagazine. Het verheugt ons dat de sociale zekerheid min of meer gespaard is. Maar goed ook, want ze laat precies toe om de effecten van de crisis te temperen voor de meest kwetsbare personen en bovendien ondersteunt ze de binnenlandse consumptie.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
gedragen en heeft de rest van de economie meegesleurd in zijn val. Niet vreemd dus dat de Regering de sector een recurrente participatie oplegt in een garantiefonds op de deposito’s en de verzekeringsproducten van het type Tak 21, een soort van verplichte super-herverzekering omdat de staat het zich nooit zal kunnen veroorloven de spaarders hun geld te laten verliezen. De bedragen in kwestie zijn niet onbelangrijk : 220 miljoen euro in 2010, 670 miljoen in 2011, vervolgens 540 miljoen per jaar. De vrees van ons als syndicalisten is de werkgever die inspanning te zullen zien afwentelen op niet alleen de aandeelhouders, of op hun eigen levensstijl, maar op de klanten en het personeel. De ACLVB zal erover waken dat dat niet gebeurt. Om een nieuwe ontsporing in de toekomst te vermijden, zal de Nationale Bank van België via een Comité voor Systeemrisico’s belast worden met het controleren van de praktijken van de banken. De energiesector is gemachtigd om de levensduur van de drie oudste kernreactoren van het land met 10 jaar te verlengen. Om niet het verwijt te krijgen dat aldus de omschakeling naar een groene economie vertraagd wordt, heeft de regering met GDF Suez het engagement van de energiegroep bedongen dat ze investeringen in hernieuwbare energie financiert. De producenten zullen het staatsbudget van 2010 tot 2014 spijzen voor een bedrag gelegen tussen de 215 en 245 miljoen euro. De rente van de ruimschoots afgeschreven kerncentrales gaat dus deels terugvloeien
actualiteit naar de consument, na de duidelijke mislukking van de liberalisering van de sector. Die liberalisering moest een prijsdaling met zich brengen, wat nooit is gebeurd, integendeel. Een opvolgingscomité zal er voortaan over waken dat de energieprijzen die in ons land gehanteerd worden, in geen geval het prijsniveau van onze buurlanden overschrijden.
Tewerkstelling Crisismaatregelen Het budget voor een verlenging van de crisismaatregelen met 6 maanden is voorzien. Het gaat dus over de tijdelijke vermindering van de arbeidsduur en de individuele aanpassing (crisistijdskrediet) of collectieve aanpassing (tijdelijke werkloosheid bedienden) van het werkvolume. We herinneren eraan dat die verlenging gekoppeld is aan de vooruitgang die geboekt wordt in het kader van de harmonisering van de statuten arbeider/bediende en dat de Nationale Arbeidsraad zich voor het einde van het jaar over die verlenging zal moeten uitspreken.
3
Duurzame ontwikkeling Een crisisperiode vormt het moment bij uitstek om een hele reeks houdingen in vraag te stellen. De regering verklaart het Europees kader voor klimaatbeleid tegen 2020 te willen vertalen naar nationaal beleid (hernieuwbare energie en vermindering uitstoot) in overleg met de Gewesten. Ze zal het fiscaal regime van bedrijfswagens “vergroenen” en dat zowel op het niveau van kostenaftrek bij de onderneming als qua voordeel voor de werknemer en bedrijfsleider. Zoals te verwachten was, wil de regering het verbruik van vervuilende brandstoffen ontmoedigen, meer bepaald door de accijnzen op diesel te verhogen. De specifieke steun voor elektrische wagens zal versterkt worden (als de kerncentrales dan toch open blijven …).
Sociale zekerheid Het overschot van de tak gezondheidszorgen dat niet uitgegeven is (men voorziet € 644 miljoen) zal zoals voorzien aangewend worden voor het vergrijzingsfonds, maar slechts ten dele. De rest zal dienen om het tekort van de andere takken van de sociale zekerheid te compenseren, zoals de pensioenen en de werkloosheid. Al die intentieverklaringen moeten nog verfijnd worden en omgezet in politieke beslissingen. Zal een plukje minder btw de restaurateurs aanzetten om hun prijzen te verlagen en officieel aangegeven personeel aan te trekken ?
Jongeren en ouderen De regering zal verdergaan met het vereenvoudigen van de banenplannen en zal maatregelen nemen om de jongerenwerkloosheid aan te pakken in de vorm van vrijstelling van sociale bijdragen in 2010 en 2011 voor zeer laaggeschoolde jongeren van minder dan 19 jaar, laaggeschoolde jonge allochtonen en laaggeschoolde jongeren met een handicap. De activering van de werkloosheidsuitkeringen zal zowel betrekking hebben op de jongeren (laaggeschoolen van minder dan 26 jaar) als de ouderen (werknemers ouder dan 45 jaar) : verhoging van € 500 tot € 1.000 voor aanwervingen gerealiseerd tussen 1 januari 2010 en 31 december 2011, gezien over heel die periode. Btw De btw-verlaging voor de bouwsector zal onder aangepaste vorm verlengd worden voor bouwaanvragen ingediend voor eind maart 2010. De regering wil de btw op de maaltijden in de horeca verlagen met 12 % ondanks het ongunstige voorbeeld van Frankrijk, waar de restaurateurs de winst gewoon in eigen zak gestopt hebben en praktisch niet aangeworven hebben. Tijdskrediet Onder voorbehoud van latere toelichtingen zal het merendeel van de uitkering tijdskrediet “vermindering van de prestaties” slechts toegekend worden vanaf 51 jaar in plaats van 50 jaar. Om te kunnen genieten van de uitkering “volledige schorsing”, zal voortaan een anciënniteit van 2 in plaats van 1 jaar in het bedrijf moeten aangetoond worden. De uitvoeringsmodaliteiten moeten nog besproken worden met de sociale partners. Brugpensioen De patronale bijdrage op de aanvullende vergoeding die gestort wordt door de werkgever aan de werknemers in brugpensioen zal sterker variëren in functie van de leeftijd waarop men in het systeem stapt : van 50 % (voor instap op 52 jaar en ouder) tot 10 % (voor instap op 60 jaar en ouder) . Dienstencheques Het aantal dienstencheques dat fiscaal aftrekbaar is, gaat van 750 naar 500 per persoon en per jaar. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
4actualiteit Harmonisering statuut arbeiders-bedienden
DE ACLVB EIST DAT DE WERKGEVERS ELK ONTSLAG MOTIVEREN Aan het grote debat over de harmonisering van de arbeidscontracten van arbeiders en bedienden, voegt de ACLVB een eis toe : dat werkgevers verplicht worden om het ontslag te motiveren opdat elke werknemer weet wat hem kwalijk genomen wordt. We willen zo willekeurige ontslagen voorkomen die enkel beslist worden om de aandelenkoers van de onderneming te doen stijgen.
Uitgezonderd ernstige redenen ... De Belgische wetgeving inzake arbeidsovereenkomsten legt geen motivatie op voor het verbreken van de arbeidsovereenkomst, of deze verbreking nu uitgaat van de werknemer of werkgever, behalve in een geval. Bij een ernstige fout moet de werkgever de werknemer op de hoogte brengen van de ernstige reden die het onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt om professioneel verder samen te werken. Bovendien is in geval van ontslag van een beschermde werknemer, bijvoorbeeld in het kader van zwangerschapsverlof, educatief verlof of tijdskrediet, de geschreven motivatie niet verplicht. De werknemer wordt beschermd tegen ontslag in de zin dat hij niet kan worden ontslagen om redenen die geen verband houden met het feit dat aan de basis ligt van de bescherming.
... of onterecht ontslag Er is ook een motivatie a posteriori bij oneerlijk ontslag. Een arbeider kan zijn ontslag betwisten indien hij van oordeel is dat het ongerechtvaardigd is door economische redenen verbonden aan de onderneming of persoonlijke redenen die te maken hebben met zijn gedrag. Hij kan voor de rechtbank een procedure starten voor een vergoeding gelijk aan 6 maanden loon. Het is dan aan de werkgever om aan te tonen dat het ontslag niet onterecht was. Voor bedienden is de situatie anders. Zij kunnen een arbitrair ontslag aanvechten op basis van het gemeen recht indien zij een daadwerkelijk nadeel kunnen aantonen dat niet gecompenseerd wordt door de betaling van de opzegvergoeding. In de praktijk resulteert deze procedure zelden in een gunstige uitkomst.
Algemene verplichting "Wanneer een werknemer te horen krijgt dat hij is ontslagen, stort zijn wereld in elkaar", stelt Jan Vercamst, Nationaal Voorzitter, vast. "Wij willen dat de werkgever hem uitlegt waarom hij hem ontslaat, dat is een kwestie van respect tussen de partijen, maar ook een manier om het willekeurig ontslag te voorkomen." V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
De ACLVB vindt dat deze motivatieplicht moet worden uitgebreid en dat de reden voor het ontslag niet alleen gecontroleerd moet worden bij onrechtmatig ontslag of bij misbruik van het ontslagrecht. De ACLVB zal de verplichting tot motivatie introduceren in het algemene debat over de harmonisering van de statuten van arbeiders en bedienden. De werknemer heeft inderdaad het recht de redenen te kennen achter
actualiteit zijn ontslag. Trouwens, hij moet ook de mogelijkheid hebben om de ingeroepen redenen aan te vechten. Deze taak moet worden toevertrouwd aan een neutrale instantie die een uitspraak zou moeten kunnen doen op basis van de standpunten die naar voor gebracht worden door de partijen en die haar besluit kan doen vergezeld gaan met een sanctie. De arbeidsrechtbanken en -hoven lijken ons perfect in staat te zijn om deze rol te spelen.
5
de harmonisering van de statuten. Zij wenst dat ze een consensus zouden bereiken tegen het eind december om aan te geven in welke richting ze willen gaan."De Groep van 10 staat nu met de rug tegen de muur, geconfronteerd met haar verantwoordelijkheden", analyseert Jan Vercamst. "Laten we optimistisch zijn over de uitkomst van de besprekingen".
Volgens een procedure Naast het meedelen van de motivatie, hecht de ACLVB ook belang aan de totstandkoming van een ontslagprocedure (georganiseerd hetzij op ondernemingsniveau hetzij op sectoraal niveau) met voorafgaandelijke hoorzitting van de werknemer. Een dergelijke procedure zou kunnen voorkomen dat er later conflicten of betwistingen optreden voor zover de werknemer vooraf op de hoogte gebracht werd van wat hem te wachten stond. Met zowel de motivatie van het ontslag als het opstellen van een procedure, wil de ACLVB het sociaal recht aanpassen aan de evolutie van mentaliteit.
Een element van het debat De motivering van het ontslag kan een element vormen van de juridische toenadering van het statuut van arbeiders en bedienden. Deze nieuwe aanpak is belangrijk, zelfs al is de ACLVB zich ervan bewust dat deze wijziging op zich niet zal volstaan. Het is bijgevolg belangrijk voor de ACLVB om veeleer te spreken over een harmonisering en niet een eenmaking van de statuten. Het spreekt voor zich dat de kwestie van het ontslag van werknemers zeker niet de enige zaak is die aangepakt moet worden. Maar zolang er daaraan niet in de diepte gewerkt wordt, zal er geen sprake van zijn om te spreken over harmonisatie. De minister van Werk Joëlle Milquet heeft niet echt een termijn vastgelegd voor de sociale partners om tot een akkoord te komen over
België blijft achter De vraag tot motivering van het ontslag past binnen een internationale context die de werknemer het recht toekent om te worden geïnformeerd over de redenen voor zijn ontslag en de grondslag die aan de basis ervan ligt te betwisten. - Conventie nr. 158 van de Internationale Arbeidsorganisatie van 22 juni 1982 over het ontslag. - Het Europees Sociaal Handvest van de Raad van Europa van 18 oktober 1961 (gewijzigd in 1996). Beide instrumenten formuleren een reeks van rechten voor de werknemer die moet worden beschermd, met inbegrip van de noodzaak tot motivatie van het ontslag en het recht op beroep. In geval van onrechtmatig ontslag of indien de verbreking van het contract niet is gebaseerd op geldige redenen, moet de werknemer de mogelijkheid hebben om de maatregelen die tegen hem genomen werden, aan te vechten bij een derde instantie. Die moet neutraal zijn en kan, als de motivatie niet aanvaardbaar is, een aparte vergoeding voorzien voor de werknemer. België heeft Conventie nr. 158 niet geratificeerd. Het heeft het Europees Sociaal Handvest geratificeerd, maar heeft een voorbehoud geformuleerd voor het artikel van het Handvest dat gaat over de motivering van ontslag. In tegenstelling tot de buurlanden, heeft België momenteel geen algemene regelgeving over de motivering van het ontslag.
SOCIAAL-LIBERALE COÖPERATIEVE Buitengewone Algemene Vergadering De Raad van Bestuur van de Sociaal-Liberale Coöperatieve heeft beslist een buitengewone Algemene Vergadering te houden. Datum: maandag 16 november 2009 om 9 u. Plaats: Kantoor Notaris Leen Coppejans Baarstraat 16/1 - 9700 Oudenaarde Agenda: 1. Verslag opgesteld door de raad van bestuur overeenkomstig artikel 181 § 1 van het Wetboek van vennootschappen, houdende voorstel tot ontbinding van de vennootschap; bij dit verslag is een staat van activa en passiva gevoegd afgesloten per 31 augustus 2009. 2. Verslag opgesteld door de bedrijfsrevisor overeenkomstig artikel 181 § 1 van het
Wetboek van vennootschappen, over voormelde staat van activa en passiva. 3. Ontbinding van de vennootschap. 4. Benoeming van een vereffenaar – Vergoeding. 5. Benoeming van een plaatsvervangende vereffenaar – Vergoeding. 6. Vaststelling van de machten van de vereffenaar. 7. Aanpassing van de statuten in functie van de coördinatie, rekening houdend met de nieuwe toestand van de vennootschap. 8. Machtiging coördinatie statuten. 9. Machtiging aan de raad van bestuur tot uitvoering van de genomen beslissingen. 10. Volmacht administratieve formaliteiten.
De vennoten die wensen deel te nemen aan deze vergadering, dienen onderstaande inschrijvingsstrook terug te sturen - samen met een bewijs van storting van inschrijving op aandelen - naar Ellen De Vuldere, secretariaat Financieel Directeur, Koning Albertlaan 95 te 9000 Gent. U kunt deze ook faxen op het nr. 09221.04.74 of u kunt telefonisch bevestigen op het nr. 09-242.39.07. De inschrijvingen dienen binnen te zijn vóór 10 november 2009. Een vennoot kan zich bij volmacht laten vertegenwoordigen door een medevennoot. Gelieve in dit geval telefonisch contact op te nemen voor het verkrijgen van een model van volmacht. Jan Vercamst Voorzitter Algemene Vergadering SLC
Sociaal-Liberale Coöperatieve | Algemene Vergadering Ondergetekende,
aandeelhouder van de SLC
en wonende te :
✁
verklaart aanwezig te zijn op maandag 16 november 2009 om 9 u. op het kantoor van Notaris Leen Coppejans, Baarstraat 16/1 te 9700 Oudenaarde (en stuurt een bewijs mee van storting van inschrijving op aandelen) Datum & handtekening : V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
6arbeidsrechtbank Spelregels bij de selectieprocedure
M/V ZOEKT JOB … Het vinden van een job is niet altijd een evidente opdracht. Soms dient er verschillende malen gesolliciteerd te worden vooraleer men erin slaagt een werkgever ervan te overtuigen de juiste persoon te zijn voor een bepaalde vacature. De sollicitaties gaan in vele gevallen ook gepaard met selectieprocedures. Bij het organiseren van de selectieprocedures stelt zich de vraag of er bepaalde spelregels zijn waaraan de werkgever zich moet houden. In deze bijdrage wordt getracht om op die vraag een antwoord te vinden. Verplichtingen voor de werkgever De werkgever is eerst en vooral gehouden de kosten te dragen voor de examens en onderzoeken die verricht worden in het kader van een selectieprocedure indien hij daartoe opdracht heeft gegeven. Ook de kosten die een verplicht medisch onderzoek met zich meebrengt voor de kandidaat-werknemers voor een risicopost, alsook de verplaatsingskosten die een werknemer moet doen om de testen te komen afleggen, vallen ten laste van de werkgever (Arbeidshof Luik, 5 augustus 2008). Deze verplichting geldt tevens indien de werknemer, na een positieve selectieprocedure te hebben doorlopen, een arbeidsovereenkomst tekent met de werkgever maar vóór de aanvang van de prestaties de arbeidsovereenkomst opzegde (Arbeidshof Brussel, 24 oktober 2008). Naast een regeling rond de kosten voorziet de reglementering rond de selectie en aanwerving van werknemers (cao nr. 38) ook in bepaalde verplichtingen voor de werkgever voor wat het opvragen en afleveren van documenten betreft die betrekking hebben op de selectieprocedures. Indien het een sollicitant betreft die onderworpen is aan de werklozencontrole, moet de werkgever op verzoek van de sollicitant een bewijsschrift overhandigen waarop de datum en het uur van het bezoek moeten worden vermeld, alsook desgevallend de reden waarom hij niet in dienst wordt genomen. Daarnaast moet de werkgever de stukken die bij de sollicitatie waren gevoegd en waarvoor de sollicitant kosten heeft moeten maken, zoals bv. afschriften van diploma’s, getuigschriften, publicaties, referenties, foto’s, …, gedurende een redelijke termijn ter beschikking houden van de sollicitant, zodat hij ze kan gebruiken bij een volgende sollicitatie. Ten slotte mag de werkgever niet vragen aan de kandidaat-werknemer om gezegelde en eensluidend verklaarde afschriften van diploma’s, getuigschriften, attesten en andere stukken over te maken. Wel kan de werkgever een goed leesbare kopie vragen van het originele document. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
Gedragsregels bij de aanwerving en selectie Een eerste door de werkgever na te leven gedragsregel is het geven van informatie aan de sollicitant. Alvorens een beslissing te kunnen nemen, moet de kandidaat zich een idee kunnen vormen van de aangeboden betrekking. Om die reden dient de werkgever, wanneer hij een openstaande betrekking bekendmaakt, een minimum aan informatie te verschaffen. Hij hoort de sollicitant in te lichten over : 3 de aard van de functie 3 de eisen om de functie uit te oefenen 3 de plaats waar de functie verricht moet worden 3 desgevallend, de bedoeling een wervingsreserve aan te leggen 3 de wijze waarop kan worden gesolliciteerd. Daarnaast dient de werkgever de sollicitanten die beantwoorden aan de in de werkaanbieding vermelde functievereisten, maar van wie de sollicitatie niet weerhouden werd, binnen een redelijke termijn schriftelijk op de hoogte brengen van het resultaat van hun sollicitatie. Een volgende gedragsregel waaraan de werkgever zich moet houden, heeft betrekking op de privacy en nondiscriminatie van de sollicitant. De werkgever zal vooreerst de gelijke behandeling van alle sollicitanten moeten nastreven en geen onderscheid maken op grond van leeftijd, ras, geslacht, burgerlijke stand, ziekteverleden, huidskleur, afkomst of etnische afstamming, politieke of levensovertuiging, lidmaatschap van een vakbond of een andere organisatie, seksuele geaardheid of handicap, tenzij die gegevens van belang zijn voor de vrijgekomen functie. Dit laatste zal het geval zijn als de werkgever bv. een mannequin voor vrouwenkleding zoekt. Tevens mag een politieke partij peilen naar de politieke inslag van kandidaat-medewerkers voor haar studiedienst. Naast dit verbod van discriminatie zal de werkgever ook de privacy van de sollicitant moeten eerbiedigen tijdens de selecties. Dit betekent concreet dat de werkgever slechts vragen over het privéleven zal mogen stellen indien ze relevant zijn wegens de aard en de uitoefeningsvoorwaarden van de functie. Kan de werkgever bijgevolg de vraag stellen aan een sollicitante of ze zwanger is ? Dat kan enkel indien dit een rol kan
arbeidsrechtbank
spelen voor de functie die ze later zou uitoefenen. Zo kan de werkgever wel informeren naar een eventuele zwangerschap indien het een baan betreft met risicovolle arbeid, die een bedreiging kan inhouden voor moeder en/of kind, bv. wegens blootstelling aan bepaalde scheikundige stoffen, trillingen, hoge temperaturen, …. Hierbij aansluitend stelt zich tevens de vraag of sollicitanten zelf spontaan bepaalde informatie moeten meedelen aan de werkgever ? Moet de kandidaatwerknemer de werkgever tijdens het sollicitatiegesprek erop wijzen dat hij bepaalde gezondheidsperikelen heeft ? Of moet een zwangere kandidate de werkgever zelf informeren over het feit dat ze zwanger is ? De cao nr. 38 voorziet dat een sollicitant te goeder trouw moet meewerken aan de selectieprocedure. Maar ook hier geldt de regel dat de er slechts informatie aan de werkgever dient te worden verstrekt indien ze relevant is voor de functie. In principe is er dus geen spontane meldingsplicht van de sollicitant(e), tenzij de aard van het aangeboden werk dit zou vereisen (Arbeidshof Antwerpen, 25 mei 1990). Ten slotte bestaat er bepaalde rechtspraak die stelt dat een sollicitant mag liegen indien de werkgever vragen stelt die een inbreuk uitmaken op de privacy (Arbeidshof Luik, 8 november 1991 en Arbeidsrechtbank Gent, 18 mei 1981). Doch, indien de vraag de privacy van de sollicitant niet schendt, kan het verzwijgen van gegevens die relevant zijn in het kader van de aanwerving alsook het opzettelijk meedelen van verkeerde of valse informatie leiden tot een nietigverklaring van de arbeidsovereenkomst. (Arbeidshof Brussel, 9 januari 2003). Niet alleen de werkgever moet zich aan bepaalde gedragsregels houden, ook de sollicitant dient bepaalde plichten na te leven.
7
Zoals hoger reeds aangehaald, is de sollicitant ertoe gehouden om te goeder trouw aan de selectieprocedure mee te werken en alle noodzakelijke gegevens over beroeps– en studieverleden te verschaffen wanneer die betrekking hebben op de aard en de uitoefeningsvoorwaarden van de functie. Het feit dat een sollicitant een opleiding heeft genoten of een kwalificatie bezit die hoger is dan deze die voor de uit te oefenen functie vereist wordt, mag geen reden zijn om de sollicitatie te weigeren. De sollicitant mag geen ruchtbaarheid geven aan de vertrouwelijke gegevens waarvan hij kennis zou hebben gekregen naar aanleiding van de selectieprocedure.
Enkele praktische aspecten De selectieprocedure moet binnen een redelijke termijn verlopen. Indien ze een praktische proef omvat, mag ze niet langer duren dan nodig om de bekwaamheid van de sollicitant te testen. Deze proef kan dus enkel dienen om het opleidingsniveau van de sollicitant te testen en mag geen rendabele activiteit vormen voor de werkgever. Zo oordeelde het Arbeidshof van Bergen dat een apothekersassistente die gedurende twee en een halve dag had ingestaan voor de bediening aan de toonbank en hierbij klanten ontving en geneesmiddelen verstrekte, niet onderworpen was aan een test, maar werkelijke arbeidsprestaties heeft verricht in het kader van een mondelinge arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (Arbeidshof Bergen, 1 september 2008). Ten slotte moet de werkgever de selectie zo inrichten dat de verplaatsingen van de sollicitanten zoveel mogelijk worden beperkt. Kevin FLORIZOONE V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
8actualiteit Uitnodigen van en advisering door deskundigen
WET OP DE ONDERNEMINGSRADEN Graag herinneren we de ACLVB-afgevaardigden eraan dat de Ondernemingsraad één of meer deskundigen kan uitnodigen tot het bijwonen van een vergadering van die raad, met het oog op de behandeling van een bepaald onderwerp. De Ondernemingsraad kan een zodanige uitnodiging ook doen aan één of meer bestuurders van de onderneming. De leden van de Ondernemingsraad kunnen in de vergadering aan de deskundige(n) inlichtingen en adviezen vragen. Een deskundige kan eveneens worden uitgenodigd een schriftelijk advies uit te brengen.
3 bestaan en afbakening van onderdelen; 3 vertrouwelijk karakter van bepaalde inlichtingen; 3 aanwijzing van deskundigen; 3 verplichting tot subconsolidatie.
De deskundigen
Procedure
Wanneer ? Deskundigen kunnen gevraagd worden ofwel voor een bijkomend onderzoek in verband met de meegedeelde gegevens, ofwel voor het verstrekken van ophelderingen aan een van de partijen van de Ondernemingsraad over bepaalde technische aspecten van de informatie. De deskundigen moeten zich houden aan het beroepsgeheim. De vertegenwoordigers van de werknemers mogen de specialisten van de vakbonden als deskundigen kiezen. Ook de werkgever kan beroep doen op een deskundige.
Bij een meningsverschil moet de volgende procedure gevolgd worden :
Voorwaarden Deskundigen belast met navorsingswerk Wanneer de deskundige belast wordt met studie of onderzoekingswerk, moeten beide partijen akkoord zijn.
Deskundige gevraagd om toelichting te verstrekken Wanneer een partij een deskundige wenst uit te nodigen om bepaalde technische aspecten van de informatie te verduidelijken, moet de Ondernemingsraad daarvan in kennis gesteld worden. De andere partij heeft het recht om de deskundige te wraken. Wraken houdt een “vetorecht” in en betekent dat men van mening is dat een bepaald persoon ongeschikt of onbevoegd is om als deskundige op te treden. Tegen het principe zelf dat een externe deskundige aan de vergadering deelneemt, kan men echter geen bezwaar maken. Met “partijen” worden hier enerzijds de werkgeversvertegenwoordigers en anderzijds de werknemersvertegenwoordigers bedoeld. Dezelfde partij kan slechts tweemaal een deskundige wraken. Blijft hierna een meningsverschil bestaan, dan moet de procedure inzake meningsverschil gevolgd worden. Deskundigen op voorbereidende vergaderingen Deskundigen kunnen zonder enige formaliteit uitgenodigd worden op voorbereidende vergaderingen.
Procedure bij meningsverschil Wanneer ? In de Ondernemingsraad kan een meningsverschil ontstaan over de volgende punten : V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
3 elke partij in de Ondernemingsraad mag een nota indienen waarin haar verzoek wordt uiteengezet omtrent een van de hierboven vermelde punten; het verzoek wordt samen met een voldoende uitvoerige motivering, vijftien dagen voor de vergadering van de Ondernemingsraad aan alle leden toegestuurd; 3 de Ondernemingsraad onderzoekt het verzoek en stelt het meningsverschil vast; 3 de vragende partij stelt de cel Bedrijfsorganisatie van de Algemene Directie Toezicht van de Sociale Wetten van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in kennis van het meningsverschil, waarbij zij de door haar verdedigde stelling staaft. Hierbij worden alle inlichtingen gevoegd die het dossier verduidelijken, alsook het door voorzitter en secretaris ondertekend verslag van de desbetreffende Ondernemingsraad; 3 bij ontvangst neemt de cel Bedrijfsorganisatie alle nuttige maatregelen om het dossier te vervolledigen; 3 het dossier wordt vervolgens voor advies voorgelegd aan het Comité ad hoc; 3 het Comité ad hoc onderzoekt het dossier, ontbiedt eventueel vertegenwoordigers van de werkgever of de werknemers in de Ondernemingsraad en/of vraagt hun eventueel bijkomende inlichtingen; 3 het Comité ad hoc brengt een advies uit en stelt de cel Bedrijfsorganisatie ervan in kennis; 3 de bevoegde ambtenaar van de cel Bedrijfsorganisatie, regelt het geschil en omkleedt zijn beslissing met redenen; 3 de met redenen omklede beslissing wordt meegedeeld aan het Comité ad hoc, aan de vragende partij, aan het ondernemingshoofd en aan de secretaris van de Ondernemingsraad ter informatie van alle leden van de Ondernemingsraad.
Wenst u in uw Ondernemingsraad een beroep te doen op een deskundige van ACLVB ? Contacteer Marc Schepens van ACLVBBedrijfsondersteuning via uw Bestendig Secretaris.
actualiteit
9 Luxemburgplein te Brussel. Opgesteld in de vorm van een vliegtuig, hebben piloten en vliegend cabinepersoneel de effecten van opgestapelde vermoeidheid en gebrek aan recuperatietijd gesimuleerd. De Europese wetgeving moet veranderen vooraleer er een drama gebeurt.
PILOTEN EN VLIEGEND CABINEPERSONEEL ZIJN VERMOEID, DE VEILIGHEID IS IN GEVAAR Slaap zacht beste passagiers, de piloten en het vliegend cabinepersoneel waken erover dat u veilig uw bestemming bereikt. Waken ? Niet zo zeker van, besluit het Moebus-rapport. “De vermoeidheid bij de bemanningen brengt de veiligheid in het gedrang.”
V
Vertegenwoordigers van de piloten en het vliegend cabinepersoneel hebben op maandag 5 oktober actiegevoerd om de bevolking in 22 Europese landen te sensibiliseren. De actie ging uit van ECA en ETF (*). Aanleiding is de inertie van de Europese Unie, die zelf een wetenschappelijke studie gefinancierd heeft bij Moebus Association om na te gaan of de uurroosters van deze werknemers risico’s met zich brengen voor de veiligheid van het vliegtuig, en die er geen enkel concreet gevolg uit trekt om de reglementering inzake de uurroosters van de piloten en het vliegend cabinepersoneel te veranderen.
Geen tijd om te recupereren Een gewone sterveling denkt in dit verband onmiddellijk aan een jetlag, het tijdsverschil waarmee ook de reizigers te kampen hebben. Maar daarbij komt voor de werknemers ook de te lange duur van de prestaties, en de te korte rusttijden tussen de onderbroken dienst en de verschillende prestaties; ze vragen meer assimilatie van de periodes van stand-by met de werktijd, en materiële condities om te rusten wanneer ze ver van huis zijn. Die arbeidsomstandigheden zijn lastig voor de werknemers die we verdedigen, en bij
uitbreiding de hele populatie. Het Moebusrapport besluit namelijk dat het relatief ongevallenrisico 1,7 keer hoger ligt bij een prestatie van 10-12 uur en 5,5 keer groter is bij een prestatie van 13 uur en meer. De Europese wetgever moet snel handelen, vooraleer een ongeval door oververmoeidheid een drama veroorzaakt. Het rapport, de huidige Europese wetgeving
en verschillende inlichtingen over de gevoerde acties zijn terug te vinden op de website www.dead-tired.eu. (*) ECA : European Cockpit Association, die zo’n 38.200 piloten van 36 Europese landen vertegenwoordigt. ETF : European Transport Workers' Federation : vertegenwoordigt ongeveer 2,5 miljoen werknemers actief in de transportsector, aangesloten bij in totaal 223 vakbonden uit 40 Europese landen. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
10 b e d r i j v i g
Opel Antwerpen
EUROPESE SOLIDARITEIT Woensdag 23 september had aan de Antwerpse Opelvestiging aan de Noorderlaan een grote solidariteitsmeeting voor het behoud van de bedreigde Antwerpse fabriek plaats. Op deze bijeenkomst waren ongeveer 5.000 deelnemers aanwezig.
R
Rond één uur werd eerst een menselijke ketting rond het terrein voor het hoofdgebouw gevormd. Naast werknemers van Opel Antwerpen waren er niet alleen delegaties uit alle Europese landen met een Opelvestiging, maar ook van tal van andere bedrijven uit de regio en autoconstructeurs en toeleveranciers in België.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
Ook onze vakbond was manifest zichtbaar op deze manifestatie, niet in het minst door de massaal wapperende vlaggen rond het terrein. Tussen de aanwezigen bespeurden we afvaardigingen van onder meer Audi, Ford, Volvo, Faurecia, e.a… Nadien spraken op het podium diverse vakbondsvertegenwoordigers de menigte toe. Alle sprekers waren het er unaniem over eens dat zij zullen blijven vechten voor het behoud van arbeidsplaatsen, niet alleen in Antwerpen maar in alle Opelvestigingen. Er werd ook zeer nadrukkelijk gewezen op een solidaire aanpak van de problemen. Peter Scherrer, secretaris-generaal van de Europese Metaalbond, verwoordde het passend : “Als nu niet voor Antwerpen gevochten wordt, zijn morgen fabrieken uit andere Europese landen met sluiting bedreigd.” De Europese solidariteit is opmerkelijk (sommige deelnemers uit Duitsland hadden er bijvoorbeeld een busrit van 10 uur op zitten) en moest een duidelijk signaal zijn naar zowel GM als potentieel overnemer Magna dat iedereen bereid is samen te vechten. Nationaal sectorverantwoordelijke Kurt Marysse sprak de menigte toe namens onze vakbond. Hij herhaalde onder meer de gemeenschappelijke vakbondseisen (die ’s morgens unaniem door alle vakbonden op een meeting onderschreven werden): geen fabriekssluitingen, geen naakte ontslagen en een faire herverdeling van het productievolume. Hij wees er verder ook op dat Opel Antwerpen een performant bedrijf is met heel wat troeven - zoals kostenefficiëntie, productiviteit en ligging - dat bovendien gedragen wordt door gemotiveerde werknemers. Het zou dan ook totaal ongepast zijn juist deze vestiging te sluiten.
bedrijvig Daarnaast werd ook een oproep gelanceerd om de bevoegdheden van de Europese ondernemingsraad uit te breiden, zodat deze mee zou kunnen beslissen in belangrijke dossiers zoals herstructureringen. Ten slotte zette hij zich duidelijk af van het doemdenken van bepaalde media die de Antwerpse fabriek reeds opgegeven hebben en drong hij aan op blijvende steun vanuit de politiek.
11
KM
Besparen zonder aan het loon te raken Alle betrokken partijen zijn het er over eens dat wil het nieuwe Opel overleven, niet enkel in Antwerpen maar in gans Europa, er besparingen op de personeelskosten nodig zijn. Ook ACLVB beseft dat, maar aanvaardt niet dat er daarbij geraakt wordt aan de huidige loonsvoorwaarden van het personeel. Tussen overnemer Magna en de andere betrokken partijen werd overeengekomen dat er in gans Europa € 265 miljoen euro bespaard moet worden op de personeelskost. Voor de vestiging in Antwerpen bedraagt de besparing € 20,2 miljoen. “De werknemers worden ook geacht mee te denken over besparingen. Binnen New Opel krijgen zij een nog concreet in te vullen aandeel van 10 %, waardoor zij aandeelhouder worden naast Magna (35 %), GM (35 %) en Sberbank (10 %)”, zegt ACLVB-hoofdafgevaardigde Dirk Heyndrickx. De concrete invulling van de besparingen gebeurt op lokaal vlak. Magna heeft daarvoor wel een lijst van mogelijke besparingsopties voorgelegd waaruit er gekozen moet worden. Voor elke vestiging moet er een business case voorgelegd worden aan Magna. Dirk Heyndrickx : “Voor Antwerpen bestaat de business case, die loopt tot 2020, uit een zevental verschillende scenario’s. Belangrijk toch wel is dat in elk van deze scenario’s, zelfs datgene met het minste productievolume, het openblijven van Antwerpen nog steeds meer geld opbrengt dan het sluiten van de vestiging. De vraag is natuurlijk of dit voor Magna voldoende is. Zij laten echter niet in hun kaarten kijken.” Voor de Liberale Vakbond is het ook een uitgemaakte zaak dat de besparingen er moeten komen zonder dat er aan het bestaande loon en de bestaande premies geraakt wordt. “Er zal creativiteit vereist zijn om een passende oplossing te vinden”, zegt Dirk Heyndrickx.
Werknemers onder druk Optimisme op de werkvloer is in de Antwerpse vestiging van Opel een kostbaar goed geworden. “Niet verwonderlijk eigenlijk. Al vanaf de jaren ´90 is men er in feite constant aan het herstructureren. De mensen zien ook geen licht aan het einde van de tunnel. Een toekomstplan voor Opel Antwerpen is gewoonweg nodig om de gelatenheid die er heerst te kunnen omkeren. Als dat niet gebeurt, dan dreigt de toestand rampzalig te worden”, zegt Bestendig Secretaris Eric Horemans. Dirk Heyndrickx vult aan : “We moeten ook realistisch zijn. Eigenlijk werken we voor een firma die op sterven na dood is. Mede door de € 1,5 miljard overheidssteun door de Duitse Regering, die eind mei gegeven is, worden onze lonen nog steeds op tijd betaald. Anderzijds is het ook zo dat de mensen ondanks de moeilijke omstandigheden waarin ze werken hun job goed blijven doen. Chapeau daarvoor. Indien de boel zou ontploffen, zou het voor Magna maar al te makkelijk worden om een negatieve beslissing te treffen”.
Artistiek biljarten
ACLVB-AFGEVAARDIGDE WORDT WERELDKAMPIOEN IN TURKIJE Eric Daelman, ACLVB-afgevaardigde van de ACLVB bij Atlas Copco, is in Turkije wereldkampioen geworden in de discipline artistiek biljarten. Na een moeilijke start tijdens dit kampioenschap groeide Eric stilaan naar zijn beste vorm, en moest hij in de halve finale de strijd aangaan met onze andere Belg Walter Bax. Eric kwam in deze match 2-0 achter, maar wist toch nog de wedstrijd te winnen met een 2-3 overwinning. In de finale moest Eric het opnemen tegen uittredend wereldkampioen en thuisspeler Yaman Haci Arap. In een kolkende sporthal werd de Turk aangemoedigd door zevenhonderd fanatieke supporters, die hun landgenoot naar een 2-0 voorsprong brulden. Eric kon echter zijn kalmte bewaren en zich terug in de wedstrijd knokken door op cruciale momenten gepast te tonen dat hij de nieuwe wereldkampioen zou worden en niemand anders. De Turken mochten hun toeters en bellen terug opbergen toen Eric bij een 2-2 stand de beslissende stoot op tafel schilderde en de wedstrijd met 2-3 in zijn voordeel werd beslecht. Heel de Turkse aanhang was met verstomming geslagen dat deze Belg de zo fel begeerde trofee mee naar Niel nam. De titel, en de daaraan verbonden eer om zich wereldkampioen te mogen noemen, vielen nu Eric te beurt. WF/EH V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
12 b e d r i j v i g ACLVB verontrust over onderbezetting in kantorennet
OPEN BRIEF AAN KBC De ACLVB-fractie bij KBC maakt zich ernstig zorgen omtrent de huidige invulling van de VTE-norm. In een open brief aan KBC uitten de fractieleden hun bezorgdheid als volgt.
STRUKTON RAILINFRA ACLVB-afgevaardigde Alex De Norre helpt een handje mee bij werken aan de Korenmarkt in Gent
D
Alex is reeds drie jaar enthousiast ACLVB-afgevaardigde bij Strukton Railinfra. Het bedrijf is actief als spooraannemer in de bouwsector. Strukton helpt mee bij het KoBra-project van Stad Gent. Dat project staat voor de heraanleg van een van de belangrijkste pleinen van Gent, namelijk de Korenmarkt en omgeving. Doel van deze heraanleg is om de Korenmarkt weer om te vormen tot een echt plein en af te stappen van de straatachtige indruk die er nu heerst. Strukton Railinfra werd ingeschakeld om de oude tramsporen die toe waren aan vernieuwing, te verwijderen en er nieuwe te plaatsen. Normaal doorkruisen Alex en zijn collega’s heel België, maar de komende maand kunnen jullie hen dus aan het werk zien in het centrum van Gent. SVG
Alex De Norre, ACLVB-afgevaardigde bij Strukton Railinfra, aan de slag voor de uitvoering van het Gentse KoBra-project. V R I J U I T / O K T O B E R
De verzekeringsmaand is net achter de rug en oktober, de spaarmaand, is reeds volop bezig, maar hoeveel medewerkers zijn hiervoor nog beschikbaar ? Een rondgang langs verschillende kantoren, verontrustende telefoons, signalen als “het is vijf na twaalf” en dat over de verschillende zones heen, gaf ons een onthutsend beeld over de onderbezetting in het kantorennet. Hierbij enkele voorbeelden : 3 Kantoren waar slechts 1 op de 3 à 4 medewerkers aanwezig is (veiligheid ?). 3 Kantoren die commercieel moeten functioneren met 3 medewerkers in plaats van de 7, 8 of 9 VTE’s. 3 Kantoren van meer dan 20 medewerkers waar de 10 beschikbare medewerkers het werk van 20 collega’s proberen uit te voeren. 3 Collega's die tijdens hun ziekteverlof regelmatig opgebeld worden met de vraag of ze toch niet kunnen komen werken. 3 Een aantal medewerkers die de kantoren nog draaiende houden, doen dit met de hulp van medicijnen, om zo te proberen de dag door te komen. 3 Collega’s met tijdskrediet die om de haverklap worden gevraagd om hun vrije dag te verplaatsen om het tekort aan personeel op te vangen. 3 Als er toch nog wat tijd gevonden wordt om overleg te plegen met de overblijvende medewerkers, moeten we vaststellen dat medewerkers in tranen uitbarsten omdat ze ten onder gaan aan de werkdruk. 3 Commerciële en motiverende bijeenkomsten zoals VAJ, BAM, VAV enz., missen hun doel, omdat te weinig collega’s aanwezig kunnen zijn. 3 Medewerkers die 1 op 3 zaterdagen werken, gaan “gevraagd” worden om 1 op 2 zaterdagen te komen werken om zo het personeelstekort tijdens de spaarmaand te helpen overbruggen. Zij zullen deze dagen niet in tijd kunnen compenseren maar ze zullen uitbetaald worden als overuren. 3 Clusterkantoordirecteurs en kantoordirecteurs die evenmin door de bomen het bos nog zien en zich afvragen hoe het verder moet met deze magere bezetting. Dit zijn enkele van de feiten die onze fractie de laatste maanden heeft moeten vaststellen. Wij zijn niet over 1 nacht ijs gegaan en kunnen stellen dat de hierboven aangehaalde voorbeelden spijtig genoeg geen eenmalige of toevallige gebeurtenissen zijn. Dit sterkt ons in onze overtuiging dat de limieten bereikt zijn. Zowel naar veiligheid als voor wat het psychosociaal welzijn van onze collega’s betreft.
Deze situatie is niet langer houdbaar Dat stress of een verhoogde werkdruk niet goed zijn voor onze gezondheid, wisten we al, en daar kan onze 2 0 0 9
ex-CEO persoonlijk van mee spreken. Maar André heeft nog geluk gehad, na enkele maanden revalidatie is hij terug aan het werk. Nog niet zo lang geleden hebben we spijtig genoeg definitief afscheid moeten nemen van een collega voor wie de maat vol was. Gaat KBC wachten tot er meer "ongelukken" gebeuren ? Of de nieuwe aangekondigde netwerkstructuur enig soelaas zal brengen, moet nog blijken. Deze nieuwe structuur zal nog meer flexibiliteit vragen van onze collega’s, waarbij de ACLVB zich de vraag stelt of dit kan slagen gezien het huidige personeelstekort. Ook uit hoofdkantoor bereiken ons meer en meer alarmsignalen. Alsmaar meer blijkt dat door de herstructurering van een aantal diensten in het kader van de besparingen meer en meer organisatorische personeelsproblemen de kop op steken (ICT, FAC, ...). Op 29 september verscheen er op B-net de mededeling dat er auditoriumvoordrachten worden georganiseerd met als thema “Meer veerkracht, Minder stress”. Deze voordrachten vinden plaats van 18.30 u. tot 20.30 u.. Het auditorium van LEUbrust, goed voor 240 plaatsen, was in amper 2 uren tijd uitverkocht. ACLVB ziet hierin een duidelijk signaal, namelijk dat onze collega’s duidelijk begaan zijn met stress. ACLVB begrijpt dat KBC in de steigers staat en dat zoals onze ex-CEO het zo mooi kon zeggen “er moet gevaren worden”. Laten we alstublieft één ding niet vergeten : zonder collega’s zal KBC net zoals het justitiepaleis van Brussel voor eeuwig in de steigers blijven staan. Zonder hulp van hogere echelons, staan de commerciële directies en personeelsadviseurs machteloos tegenover deze problematiek. Wij vragen KBC dan ook met aandrang om deze problematiek met de hoogste prioriteit aan te pakken. Indien deze situatie verder aanhoudt, vrezen wij dat we niet meer uit de negatieve spiraal van stress en ziekte zullen geraken en dit met alle gevolgen van dien. En dat is nu net wat niemand wil. Misschien kan dit opgevangen worden enerzijds door versnelde aanwervingen en anderzijds door een versterkte Vliegende Ploeg. Wij zijn er ons van bewust dat de aanwervingen stilaan op gang komen. Doch de inzet van deze nieuwe medewerkers zal pas na maanden (1 jaar) resulteren in een duidelijke, voelbare vermindering van de werkdruk en stress bij de huidige collega’s. Praten werkt. Daarom is ACLVB bereid om aan tafel te gaan zitten samen met de directie om te zoeken naar fundamentele oplossingen in deze moeilijke materie. De ACLVB-fractie
bedrijvig
13
IN MEMORIAM
YVO VAN HULLE
Sven Vanmackelbergh volgt vader Robert Vanmackelbergh op als deeltijds vrijgestelde binnen De Lijn Oost-Vlaanderen.
DE LIJN – Oost-Vlaanderen
ROBERT VANMACKELBERGH GEEFT DE FAKKEL DOOR !
R
Robert Vanmackelbergh is bijna 29 jaar in dienst bij De Lijn Oost-Vlaanderen en al meer dan 14 jaar syndicaal actief binnen de ACLVB. In 1995 kwam hij voor de eerste maal op op de lijst voor de OR en het CPBW en hij werd onmiddellijk in beide organen verkozen in zijn toenmalige functie als chauffeur. Vanaf dat moment was de ACLVB vertegenwoordigd binnen De Lijn OostVlaanderen. Ook de volgende sociale verkiezingen werden een succes en naar aanleiding hiervan konden wij Robert aanstellen als deeltijds vrijgestelde voor de ACLVB binnen De Lijn Oost-Vlaanderen. De overige dagen werkte hij als controleur bij De Lijn. In november 2010 gaat Robert met brugpensioen en met het oog op een goede overgang heeft Robert besloten om nu reeds de fakkel door te geven aan Sven Vanmackelbergh. Robert verdwijnt dus nog niet van het toneel en zal het laatste jaar paraat staan voor
advies en de nodige ondersteuning. Hij neemt vanaf heden weer voltijds zijn functie van lijncontroleur op. Sven Vanmackelbergh werd vanaf 2004 voor de eerste maal verkozen in de Ondernemingsraad en heeft zich sindsdien voor 100 % ingezet voor onze leden binnen De Lijn. Hij wordt bijgestaan door een sterke en enthousiaste groep van militanten, die verspreid over de verschillende stelplaatsen een zeer goed en hecht team vormen. Als secretaris wens ik Robert te bedanken. Hij heeft samen met onze militantenkern de ACLVB gemaakt tot de sterke organisatie die zij nu is ! Het is altijd een plezier geweest om met hem samen te werken. Robert zet zich ook tijdens zijn laatste werkjaar alvast volledig in als militant voor de ACLVB ! SVG
TEKENEN VAN HERSTEL BIJ DAIKIN Op de Ondernemingsraad van 16 september kondigde Daikin aan terug over te schakelen van dagarbeid naar ploegarbeid, en dat ten gevolge van toenemende bestellingen. Het aantal Europese bestellingen en voornamelijk het aantal bestellingen uit het Midden-Oosten groeien beduidend. Daikin ziet voldoende herstel om 200 aanwervingen te doen, of anders verwoord : bijkomende mensen werk te verschaffen. Als vakbonden hebben we duidelijk aangegeven contracten van tijdelijke duur te verkiezen boven het invoeren van interimarbeid. Voorlopig betreft het 70 tijdelijken en 130 interims. We hebben wel kunnen afdwingen dat vanaf het moment dat de directie meldt dat ze meeruren wil invoeren, de 130 interims een Daikin-contract krijgen voor 3 maanden; deze afspraak is geldig tot het einde van het flexibel jaar (1/02/2010). Flexibiliteit staat tegenover een solider contract, daaraan houden we vast.
We hopen uiteraard dat dit het begin mag zijn van een stevige en langdurige relance. In ieder geval blijft ACLVB toezien op correcte afspraken. GDR Marc Verhaeghe (links op de foto), ACLVB-afgevaardigde Ondernemingsraad en Pascal Caster, ACLVB-hoofdafgevaardigde.
Op woensdag 14 oktober is onze militant Yvo Van Hulle veel te vroeg van ons heengegaan. Hij had op vrijdagavond 9 oktober een zwaar ongeluk. Yvo was als militant voor de ACLVB opgekomen bij de sociale verkiezingen bij Schenk Tanktransport. Verschillenden onder jullie zullen hem kennen uit de vorming. We wensen zijn vrouw Marleen en zijn dochtertje Moyka heel veel sterkte. We zullen ons Yves blijven herinneren als een goedlachse, uiterst sympathieke man met het hart op de tong. We delen het verdriet van de familie. SVG
SAMSONITE Oudenaarde
COLLECTIEF ONTSLAG AANGEKONDIGD Op 2 oktober werd tijdens een speciale ondernemingsraad door de directie een collectief ontslag aangekondigd met de intentie om mogelijk 161 arbeiders en 50 bedienden van de meer dan 700 werknemers te ontslaan. Goed nieuws werd op dit punt door de werknemers niet verwacht; maar het grote aantal personeelsleden dat zal moeten afvloeien, stuit wel op ongeloof. Volgens de directie is deze maatregel noodzakelijk en te verklaren door een krimpende markt voor bagage met dalende omzet tot gevolg, wijzigende consumententrends (eerder soft- dan hardside producten), de zware crisis in de luchtvaartindustrie en een te hoge kostenstructuur. Verschillende reeds genomen maatregelen (o.a. economische werkloosheid, sluiten van minder rendabele winkels, enz.) leverden niet het verhoopte resultaat. Ondertussen zijn de besprekingen met delegaties en vakbonden gestart en loopt de informatie- en consultatiefase in de procedure collectief ontslag. DB
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
14 b e d r i j v i g 6 2
4
8
3
9
1
12 10
11
13 15
14
7 5
1. Leon Vanermen (zonesecretaris Vlaams-Brabant) 2. Hugo Engelen (Vlaams gewestsecretaris) 3. Francis Lecock (oud-afgevaardigde) 4. Eddy Maho (oud-afgevaardigde) 5. John Vanderstukken (oud-afgevaardigde) 6. André Crabbé (afgevaardigde)
16 17
7. Sofie Vansweevelt (bestendig secretaris) 8. Jacques Demolon (oud-afgevaardigde) 9. Philippe Smets (oud-afgevaardigde) 10. Gert Van Hees (hoofd sectoraal verantwoordelijken) 11. Jos Lemmens (oud-afgevaardigde) 12. Luc Swillen (afgevaardigde)
18
13. Jan Vercamst (voorzitter) 14. Rita Roels (afgevaardigde) 15. Guillaume Van Gilbergen (oud-afgevaardigde) 16. Herman Zwartenbroeckx (oud-afgevaardigde)
19
20
21
17. Albert Bergé (oud-afgevaardigde) 18. Louis Dekeyzer (oud-afgevaardigde) 19. Luc Vangoitsenhoven (oud-afgevaardigde) 20. Victor Bruninckx (oud-afgevaardigde) 21. Armand Maho (oud-afgevaardigde)
TIENEN | 50STE EETMAAL VRIENDENKRING TIENSE SUIKERRAFFINADERIJ Tradities zijn er om in ere te houden. Zo ook de jaarlijkse bijeenkomst van de Vriendenkring van de Tiense Suikerraffinaderij. Deze editie was een bijzondere aangelegenheid want ‘de souper’ werd voor de 50ste keer georganiseerd. De Vriendenkring groepeert de actieve en niet meer actieve bedienden van de Tiense Suiker; een voorwaarde is het lidmaatschap bij ACLVB.
De organisatie van het etentje is in handen van Louis Dekeyzer en André Crabbé. Louis is met zijn 81 lentes de ouderdomsdeken. Hij was vanaf 1948, bij de oprichting van de eerste ondernemingsraad in de fabriek, 43 jaar lang verkozen voor ACLVB. Louis en André werden in de bloemetjes gezet voor hun tomeloze inzet. We wensen hun nog veel succes en kijken al uit naar volgend jaar. SV
Stora Enso Langerbrugge
SIGFRIED DE VLEESSCHAUWER BEDANKT VOOR JARENLANGE INZET Op de kernvergadering van oktober werd afscheid genomen van Sigfried De Vleesschauwer, lid OR en syndicaal afgevaardigde sedert vele jaren in Stora. Sigfried was net geen 30 jaar in dienst van de papierfabriek en was in 1983 de eerste maal kandidaat voor de sociale verkiezingen; sedert 1989 was hij tevens effectief syndicaal afgevaardigde. Sinds oktober is hij met brugpensioen. Sigfried werd door militanten en bestendig secretaris uitvoerig bedankt voor de jarenlange inzet, de vele bewezen diensten aan collega's, leden en militanten en onze vakbond in het algemeen. In naam van de kern werd hem dan ook een kleine attentie aangeboden. In de OR wordt Sigfried opgevolgd door Didier De Jonghe; die wordt ook effectief syndicaal afgevaardigde. Dennis Van Vliet wordt plaatsvervanger OR en plaatsvervanger in de SA, Dirk Van Hamme is effectief lid CPBW en Emmanuel Van Zeveren is er plaatsvervanger. Bedankt Sigfried ! DB V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
internationaal
15
’Werknemers zijn geen gereedschap’
INTERNATIONALE DAG VOOR WAARDIG WERK Werknemers zijn geen gereedschap, daar blijven we op hameren. En dat is in tijden van crisis meer dan ooit nodig; er komen dit jaar naar schatting van de IAO wereldwijd 59 miljoen werklozen bij. Toch blijven regels en wetten om werknemers te beschermen uit. Dat kan niet, vinden ACLVB, ACV, ABVV en de ngo’s. Daarom hebben we op 7 oktober 2009 in Brussel actiegevoerd op het Muntplein.
O
Op 7 oktober, de Internationale Dag voor Waardig Werk, lanceerden ngo’s en vakbonden voor het tweede jaar de campagne ‘Werknemers zijn geen gereedschap’. Het afgelopen jaar is er heel wat gebeurd. We hebben een aantal mooie resultaten behaald. Er kwam erkenning voor het belang van Waardig Werk op Vlaams, Belgisch, Europees en internationaal niveau. Maar de resultaten werden overschaduwd door de crisis. Die maakte meer dan ooit duidelijk hoe belangrijk Waardig Werk is. In eigen land verloren velen hun job, anderen zagen de werkomstandigheden achteruit gaan. Internationaal komen er dit jaar volgens de IAO 59 miljoen werklozen bij. Zoals Sabine Slegers, Nationaal Secretaris van ACLVB, tijdens de actie op het Muntplein benadrukte, doet de crisis de roep om regulering wel toenemen, maar komt daar in de praktijk weinig van terecht, zeker als het om bescherming van werknemers gaat. Wij eisen een Europese politiek die waardig werk promoot. Daarom hamert ACLVB op de nagel voor waardig werk en een socialer Europa !
We eisen dan ook dat alle bestaande intentieverklaringen en engagementen omgezet worden in harde regels en wetten, waar overheden en bedrijven zich aan moeten houden. Zo hebben onze collega’s van VSOA-De Post zich ook spontaan bij de actie op 7 oktober aangesloten. Vandaag staan de werknemers van De Post voor omstandigheden die waardig werk in vraag stellen. Dit najaar zullen de acties in het kader van Waardig Werk draaien rond de 5 politieke eisen (www.waardigwerk.be). In het voorjaar nemen ACLVB, ABVV en ACV, samen met fos en Wereldsolidariteit, opnieuw de fakkel over in de bedrijven. Tot slot zal Oxfam Solidariteit de actie afsluiten tijdens de zomerfestivals. MLR
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
16 i n t e r n a t i o n a a l Het economisch gewicht van de fietstaxi’s In Senegal zijn de steden met een traditie om passagiers te vervoeren met een fietstaxi naast Kaolack ook Kaffrine, Kolda, Vélingara en Ziguinchor. De calèches en karretjes, andere transportmiddelen in de informele sector voor passagiers en goederen, zijn terug te vinden in Louga, Mbour, Richard Toll, Saint Louis, Rufisque en in de voorsteden van Dakar.
SENEGAL : DE FIETSTAXI’S VERENIGEN ZICH IN EEN VAKBOND 2.037 transporteurs uit Kaolack hebben zich verenigd in het kader van het project van de CNTS (Confédération nationale des Travailleurs du Sénégal)-ACLVB-BIS. Het is het vakbondswerk dat geleverd werd bij de stoffenverfsters en kleermaaksters van Kaolack, dat de transporteurs heeft gemotiveerd om zich te verenigen in een vakbond.
D
De transporteurs van Kaolack verenigen zich in een vakbond om hun individuele en collectieve belangen te verdedigen. Ze willen de bestuurders professioneler maken en responsabiliseren, hun de wegcode aanleren en die doen respecteren. Ze rekenen op die vakbondsstructuur om een adequate reglementering te bedingen waarbij ook de minimumleeftijd van de transporteurs wordt vastgelegd en om te genieten van een minimum aan sociale zekerheid. In hun eisenbundel staat ook de oprichting door de overheid van een systeem van ongevallenverzekering. Tot slot beogen de transporteurs de oprichting van diensten voor syndicale ondersteuning, waaronder syndicale solidariteitskassen om toegang te hebben tot microkredieten voor de aankoop van moto’s.
Blauw Kaolack Kaolack, een havenstad van 300.000 inwoners, ligt op 150 km van Dakar. Het is bovendien de hoofdplaats van het departement en van de regio Kaolack. Gelegen in het oude koninkrijk van Saloum, werd de stad gebouwd in een site waar veel zout beschikbaar is. De zeearm van Saloum is de oorzaak van het feit dat er zoveel zout vastgehouden wordt en sinds geruime tijd heeft een maatschappij gespecialiseerd in de zoutwinning het monopolie in de regio. Kaolack blijft een belangrijk transitcentrum in de handel van aardnoten en zout. Een openbare stortplaats omringt de stad en zorgt voor “een blauwe gordel” met een onmogelijke stank. Kaolack is dan ook de vuilste stad van Senegal en jammer genoeg bekend omwille van de snelle ontwikkeling van menselijke en dierlijke epidemies. Waar ze vroeger ook “blauwe stad” werd genoemd omwille van haar blauwe fietstaxi’s van het merk SI, is de stad Kaolack vandaag een veelkleurige stad met de opkomst van andere fietstaxi’s, namelijk Jakarta’s, ingevoerd vanuit Mali. De opkomst van de fietstaxi’s in Kaolack dateert van lang vervlogen tijden. Niemand durft er een exacte datum op kleven en houdt het erop dat ze al voor de onafhankelijkheid in de stad waren. Bepaalde autoriteiten hebben ze uiteraard willen verbieden, maar tot op heden heeft nog niemand die beslissing durven nemen.
Gevaarlijk comfort Als de Jakarta’s bekend zijn geworden in Kaolack, dan is dat niet enkel omwille van hun comfort en hun snelheid, maar vooral omwille van het aantal ongevalV R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
REGIO Kaolack Kolda Ziguinchor Louga Thies (Mbour) Dakar (voorsteden)
AANTAL 3 000 fietstaxi’s 500 fietstaxi’s 800 fietstaxi’s 850 calèches 1 200 calèches meer dan 4 000 calèches en karretjes
Kostprijs van een moto : 450.000 FCFA (ongeveer 692 euro). Salaris van een transporteur : tussen 1.000 en 2.000 FCFA per werkdag. Dagelijkse betaling voor de huur van een moto : 2.500 FCFA (iets minder dan 4 euro). Momenteel ligt de vakbondsbijdrage niet vast; intussen zijn de transporteurs begonnen met een bijdrage te betalen om een solidariteits- en hulpkas te kunnen uitbouwen.
len dat ze veroorzaken. Deze informele transportsector blijft een macabere ongevallenbalans noteren; de ongevallen zijn even spectaculair als dodelijk. De oorzaken ervan zijn het niet kennen van de wegcode, de overdreven snelheid, en het kinderachtig en onverantwoordelijk gedrag van de bestuurders. Het zijn vaak minderjarige bestuurders die dergelijke ongevallen veroorzaken. Die triestige balans rechtvaardigt ten volle de vereniging in een vakbond van de bestuurders van de fietstaxi’s. 2.037 transporteurs van Kaolack hebben zich verenigd in het kader van het project CNTS-ACLVB-BIS. Het is het vakbondswerk dat gedaan werd door de CNTS met de stoffenverfsters en de naaisters van Kaolack, dat de transporteurs gemotiveerd heeft om zich te verenigen in een vakbond. Op 16 augustus 2009 hebben ze de oprichtende vergadering gehouden van hun vakbond, genaamd “Vakbond van de Fietstaxi-transporteurs”. Hun bedoeling is om met 2.500 te zijn tegen eind 2010. Marième SAKHO
europa
17
Georgië
ARBEIDSWETGEVING STEMT NIET OVEREEN MET NORMEN IAO
De ACLVB wenst de nieuwe directie van GTUC en de herkozen voorzitter Irakli Petriashvili veel succes en hoopt dat de samenwerking met deze partner in de komende jaren blijft bestaan.
De ACLVB heeft positief geantwoord op een uitnodiging van GTUC, de confederatie van vakbonden in Georgië, en heeft lectieve onderhandelingen. De wet is in tegenspraak met de normen van deelgenomen aan het 11de gewoon congres van haar de Europese Unie en het Europees sociaal charter dat in 2005 door Georgië Kaukasische partner dat op 25 en 26 september doorging in werd geratificeerd. Tot op vandaag is er geen enkele reële vooruitgang Tbilisi (Georgië). Deze belangrijke bijeenkomst van GTUC waar te nemen in de sociale dialoog. werd voorafgegaan door een niet minder belangrijk evenement : een conferentie over sociale dialoog en de arbeids- Onrechtmatig ontslag ander element dat tijdens de conferentie centraal gesteld werd : de wetgeving met als titel De internationale engagementen Een Georgische werknemers zijn niet beschermd tegen ontslag. van Georgië in het kader van het oosters partnerschap en Krachtens artikel 37(d) van de Georgische arbeidswetgeving kan een het Europees burenbeleid. werkgever een werknemer ontslaan zonder zich te moeten verantwoorden, Zoals onze vrienden van GTUC getuigden, verschaft de arbeidswetgeving zoals die nu van toepassing is in Georgië groen licht aan het antisyndicalisme en de marginalisering van de collectieve onderhandelingen. De rechtbanken passen er namelijk de wetten niet toe die de antisyndicale discriminatie verbieden en de vakbondsrechten zijn onderworpen aan belangrijke beperkingen. Het gebeurt zeer regelmatig dat werknemers hun werk verliezen als gevolg van hun vakbondsdaden.
Van theorie naar praktijk Op papier echter lijkt alles goed te functioneren. De fundamentele vakbondsvrijheden worden erkend in de grondwet en de wet van 1997 over de vakbonden. Werknemers uit het openbaar ambt hebben het recht om vakbonden op te richten en erbij aan te sluiten (met uitzondering van bepaalde categorieën van ambtenaren). Er bestaan in elk geval talloze beperkingen … Met name het feit dat er minstens 100 leden nodig zijn om een vakbond te vormen, een voorwaarde die door een commissie van experten van het Internationaal Arbeidsbureau voor de toepassing van conventies en aanbevelingen als weinig billijk wordt beoordeeld. Trouwens, de organieke wet over de schorsing van en het verbod op activiteiten van vrijwilligersverenigingen laat de opschorting toe van een vakbond op bevel van een rechtbank om redenen zoals het aanzetten tot een sociaal conflict.
Antisociale wetgeving De arbeidswetgeving van 2006, die voorbereid werd zonder voorafgaand overleg met de vakbonden, is niet in overeenstemming met de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). De wet leidt tot een aanzienlijke afzwakking van de rechten van de werknemers en de vakbondsvrijheden. Ze schiet bovendien tekort op het vlak van de verplichtingen die in de conventies van de IAO staan rond de vrijheid van vereniging, het recht zich te organiseren en de col-
voor zover hij een vergoeding betaalt die overeenkomt met een maandloon van de werknemer. Hoewel de antisyndicale discriminatie verboden is door zowel de arbeidswetgeving als de strafwetgeving, bestaat er geen enkele specifieke clausule die ontslagen op basis van lidmaatschap bij een vakbond of vakbondsactiviteiten verbiedt. De Georgische vakbondsleden getuigden eveneens over het feit dat werkgevers niet alleen beroep doen op artikel 37(d) om de vakbondsactiviteiten te beteugelen, maar ook om diegenen te treffen die zich verzetten tegen discriminatie op de werkvloer of simpelweg de rechten van de werknemers verdedigen. Het opperste gerechtshof decreteerde dat het discretionair recht van werkgevers om een werknemer te ontslaan niet als discriminerend beoordeeld moet worden en dat de arbeidswetgeving van 2006 voorrang heeft op de wet over vakbonden van 1997.
Veranderingen op til ?! De regering is in 2008 tot overleg overgegaan met de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) en heeft een onafhankelijke en onpartijdige evaluatie van de arbeidswetgeving en de gevolgen ervan aanvaard. Bovendien hebben de regering, de confederatie van vakbonden in Georgië GTUC en de vereniging van werkgevers na meerdere beraadslagingen een tripartiete conventie ondertekend die zou kunnen bijdragen tot het conformeren van de nationale wetgeving aan de internationale arbeidsnormen en tot het versterken van de samenwerking met de IAO. De Europese Commissie verklaarde in april dat de arbeidswetgeving in overeenstemming gebracht moet worden met de IAO-normen indien Georgië wenst te kunnen genieten van bijkomende handelsvoorrechten. Het respect voor de rechten van de werknemers is een voorwaarde daarvan. Dienst EUROPA V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
18 u i t
de sector
ACLVB KEURT HET ONTWERPAKKOORD BANKEN GOED “Het akkoord voor de periode 2009-2010 is niet slecht voor wat betreft de kwalitatieve aspecten. Op een aantal punten hebben we zelfs meer kunnen bekomen dan tijdens gunstigere economische omstandigheden”, benadrukt Martine Lefevre, nationaal verantwoordelijke voor de sector. Er blijft het probleem van de werkzekerheid dat per onderneming onderhandeld moet worden.
D
De ACLVB-afgevaardigden gaven groen licht aan het sectoraal akkoord dat op vrijdag 9 oktober 2009 werd ondertekend. Aanvankelijk verliepen de onderhandelingen moeilijk want er was, volgens de werkgevers, geen geld beschikbaar voor 2009, en zeker niet meer voor 2010. Maar naarmate de kwartaalcijfers van de banken verbeterden, vond men hier en daar een beetje geld. De prioriteit van de ACLVB was en is nog steeds de werkgelegenheid en werkzekerheid. De financiële crisis zet de werkgelegenheid onder druk en dus blijft onze vraag om een versterking van de procedure bij ontslag. Een geografische beperking qua mutatie bij herstructurering en een degelijke omkadering bij een individueel ontslag blijven hangijzers. We zijn er niet in geslaagd om in deze onzekere tijden een begeleidingsprocedure vooraf aan een individueel ontslag te bekomen. Dat had er voor moeten zorgen dat mensen worden verwittigd van hun tekortkomingen en dus nog de kans zouden gehad hebben om zich te herpakken, in plaats van ontslagen te worden en dan op hun fouten te worden gewezen. De werkgevers hebben zich ook geëngageerd om de financiële en economische informatie voor de ondernemingsraden te verbeteren. Een uitvloeisel van de financiële crisis. Een klein overzicht van wat we hebben bekomen : Werkgelegenheid en werkzekerheid 3 procedure in geval van individueel ontslag: de procedure wordt verfijnd (sanctie van 3 tot 9 maand in functie van de jaren anciënniteit) 3 Het recht op outplacement wordt uitgebreid. Hierdoor geldt volgende regeling : 1. recht voor medewerkers onder de 45 jaar met een anciënniteit van minimum 12 jaar in het bedrijf; 2. recht voor medewerkers vanaf 45 jaar met een minimum van 1 jaar anciënniteit (behalve bij ontslag om dringende reden of brugpensioen); 3. recht voor alle medewerkers (ongeacht de leeftijd) in geval van ontslag bij herstructurering.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
3 de werkgevers verbinden zich ertoe voldoende ontwikkelingskansen te bieden waaronder specifieke vormingstrajecten voor werknemers ouder dan 50 jaar met een lange loopbaan
Koopkracht 3 125 euro ecocheques in 2009 (30 december). 3 250 euro ecocheques in 2010 (30 juni). 3 Mogelijkheid om gelijkwaardig voordeel te onderhandelen op bedrijfsvlak, maar een collectief akkoord is nodig. 3 Geprorateerd voor wie onvolledige prestaties leverde tijdens de 12 maand voor de uitbetaling (deeltijdse arbeid, tijdkrediet, aanwerving gedurende het jaar). 3 Bruggepensioneerden die vertrekken in de loop van 2010 krijgen wel nog het volledige bedrag. Voor medewerkers in andere vertrekplannen moeten afspraken gemaakt worden in de onderneming. De instellingen uit de financiële sector zullen op een recurrente manier moeten bijdragen aan een garantiefonds op deposito's en verzekeringsproducten van Tak21. De ACLVB vreest dat de banken zo liquiditeiten ontzegd worden om het hoofd te kunnen bieden aan een crisis die ze nog niet te boven zijn. De ACLVB is niet tegen een grotere bijdrage van de banken, maar vraagt dat de overheid een onderscheid maakt tussen banken met een hoog risicoprofiel en de anderen. Uiteraard is er nood aan objectieve criteria om het participatieniveau van elke bank en elke verzekeringsmaatschappij te bepalen. Een jaar na het begin van de crisis zijn financiële instellingen nog steeds kwetsbaar. De regering haast zich om het gat te vullen in de overheidsfinanciën, wij vragen dat ze de bijdrage van de financiële sector op lange termijn berekent. Vooraleer aan de betrokken financiële instellingen bijdragen te vragen, zou de overheid zich ervan moeten vergewissen dat ze op duurzame wijze uit de financiële problemen zijn. Om het fonds te kunnen stijven, zullen de werkgevers uit de sector verleid worden om geld te besparen op de loonmassa, enerzijds door ontslag en anderzijds door druk uit te oefenen op de lonen. De regering eist toezeggingen over de werkgelegenheid voor een verlaging van de btw in de horeca. Waarom dan geen garanties vragen aan banken en verzekeringsmaatschappijen ? "Elke twee jaar proberen wij in elk bedrijf te onderhandelen over een garantie voor de werkgelegenheid, dat was elke keer moeilijk en het zal nog moeilijker zij nu", vreest Martine Lefevre.
uit de sector
19
Europees Globalisatiefonds
EUROPESE STEUN VOOR DE ONTSLAGEN WERKNEMERS IN DE VLAAMSE TEXTIELSECTOR Op 9 september werd door het dagelijks bestuur van de Europese Commissie groen licht gegeven voor de toekenning van financiële steun vanwege het Europees Globalisatiefonds (EGF) aan de ontslagen werknemers uit de Vlaamse textielsector. Het gaat wel te verstaan over volgende doelgroepen : 1) de textielwerknemers die tewerkgesteld waren in de provincies Oost- en WestVlaanderen ontslagen in de periode van 31 mei 2008 tot 28 februari 2009; 2) de textielwerknemers die tewerkgesteld waren in de provincie Limburg ontslagen in de periode van 1 augustus 2008 tot 31 maart 2009. De steun wordt dus enkel verleend aan bovenvermelde werknemers, aangezien precies die werknemers beoogd werden in de aanvraagdossiers die werden ingestuurd bij het EGF* in mei 2009. Het is de eerste keer dat België beroep doet op dit Europees Fonds, dat werd opgericht naar aanleiding van de gevolgen van de globalisering van de wereldeconomie. Het begeleidt massale ontslagen en herstructureringen als gevolg van de economische crisis en toenemende concurrentie op wereldschaal. Opdat een aanvraag door de Europese Commissie zou goedgekeurd worden, moet aan strikte voorwaarden voldaan worden onder meer met betrekking tot het aantal ontslagen werknemers en de tijdspanne waarin deze ontslagen vielen, de plaats en de economische en sociale gevolgen voor de getroffen regio(s). In België sneuvelden het voorbije jaar jobs bij onder meer Bekaert Textiles, de jeansfabrikant UCO en de tapijtbedrijven Associated Weavers, Beaulieu International Group en Domo. Ook diverse kleinere textielbedrijven kregen klappen. De meeste ontslagen vielen in de vermelde provincies, bijgevolg werden 2 dossiers ingediend die voldoen aan de gestelde voorwaarden. Door de sociale partners werd een project uitgewerkt dat voorziet in een aantal actieve arbeidsmarktmaatregelen met financiële incentives voor kandidaten die aan die acties deelnemen. Het betreft bv. het deelnemen aan een competentiescreening, sollicitatietraining, individuele begeleiding, loopbaanbegeleiding, ervaringsbewijs en een tewerkstellingspremie voor wie een nieuwe baan heeft gevonden.
Praktische info Het volledige dossier zal worden gecoördineerd door COBOT (www.cobot.be), de vormingsinstelling van de textielsector, die instaat voor de informatieverstrekking en praktische organisatie van het project. Alle werknemers die bedoeld zijn in dit dossier zullen van hen persoonlijk een brief ontvangen met brochure waarin alle praktische info is terug te vinden. Er zal hiervoor ook een aparte website voorzien worden waarin u het gehele programma kan terugvinden. De verdere individuele afhandeling van alle dossiers wordt door hen begeleid, onder toezicht van de sociale partners. Alle informatie en hulpmiddelen zullen verder kenbaar gemaakt worden via onze normale communicatiekanalen : via e-mail, de website van ACLVB (www.aclvb.be) en onze afgevaardigden, bestendig secretarissen en zones. Wij hopen alvast dat dit voor de ontslagen werknemers die op dit moment nog werkzoekend zijn een aanloop en/of steun mag zijn om op deze manier alsnog tot een voortzetting van hun loopbaan te komen. Bart DE CROCK * Meer info over dit Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering : http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=326&langId=nl V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
20 u i t
de sector
SYNDICALE PREMIES AMP/PVD (PC 218) Jaar: 2009 Referteperiode : 1/01/2009 – 31/12/2009 Bedrag : € 115
Bosuitbatingen (PC 125.01) Sociale voordelen Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : 2009 Bedrag : zie totaal bruto
Techniekers Jaar : 2009 Referteperiode/Tewerkstelling : 31/03/2009 Bedrag : € 127,90 voor prestaties in de sector op 31/03/2009 € 127,90 voor werkloosheid 1e jaar € 37,18 voor werkloosheid 2e en 3e jaar € 72,10 aanvullende sociale toelage vanaf 10 dagen gedeeltelijke werkloosheid in de referteperiode. De aanvragen voor de premies bij werkloosheid kunnen bij ACLVB verkregen worden.
Dienstencheques (PC 322.01)
Bouw Gelijkstellingskaarten bouw 2008 • De gelijkstellingskaarten voor het jaar 2008 worden door het Fonds Bouw rechtstreeks aan de arbeiders verstuurd. • Het dienstjaar loopt van 1 januari tot 31 december. • Alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een bouwfirma met RSZ-kengetal 024, 026, 044 en/of 054 hebben recht in geval van arbeidsongeval of ziekte. • Berekend op basis van een fictief loon (€ 4,08/dag). Getrouwheidskaarten bouw 08-09 • De werkgevers uit de Bouwnijverheid moeten uiterlijk tegen 31/10/2009 aan hun arbeiders de getrouwheidskaart overhandigd hebben. • Alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een bouwfirma met RSZ-kengetal 024, 026, 044 en/of 054 hebben recht. • 9 % op de brutolonen van 1 juli 2008 tot 30 juni 2009.
Confectie/Arbeiders (PC 109) Jaar : 2009 Refertedatum/Tewerkstelling : 31/03/2009 Bedrag : € 127,90 voor prestaties in de sector op 31/03/2009 € 127,90 voor werkloosheid 1e jaar € 37,18 voor werkloosheid 2e en 3e jaar € 72,10 aanvullende sociale toelage vanaf 10 dagen gedeeltelijke werkloosheid in de referteperiode. De aanvragen voor de premies bij werkloosheid kunnen bij ACLVB verkregen worden.
Confectie/Bedienden (PC 215) Jaar : 2009 Refertedatum/Prestaties : 31/03/2009 Bedrag : € 127,90 voor prestaties op 31/03/2009 € 127,90 voor werkloosheid 1e jaar € 37,18 voor werkloosheid 2e en 3e jaar De aanvragen voor de premie werkloosheid kunnen bij ACLVB verkregen worden.
Confectie (PC 215) Becton Dickinson Jaar : 2009 Refertedatum/Prestaties : 31/03/2009 Bedrag : is vermeld achteraan de kaarten
V R I J U I T / O K T O B E R
Confectie (PC 215)
Jaar : 2009 Referteperiode : 1/7/08 – 30/6/09 Bedrag : € 65 Bijzondere voorwaarden : aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling. Om recht te hebben moet men 65 dagen gepresteerd hebben in de sector. De attesten worden op 10 november 2009 door het sociaal fonds aan de leden verstuurd. De eindejaarspremie 2009 wordt door het sociaal fonds betaald. Eindejaarspremies Jaar : 2009 Referteperiode : 1/7/08 – 30/6/09 Bedrag : nettopremie Betaling : de eindejaarspremie wordt enkel door het sociaal fonds betaald; zij sturen een formulier naar de werknemers op 10 november 2009. De werknemers kunnen hierop reageren en vermelden hun eventuele adreswijziging en hun correct bankrekeningnummer. Ook diegenen die geen bankrekeningnummer hebben, dienen dit te laten weten. Het Fonds betaalt de eindejaarspremies op 15 december 2009. Bijzondere voorwaarde : 65 dagen prestaties in de sector. De premie bedraagt 4 % van het tijdens de referteperiode verdiende brutoloon. RSZ = 13,07 % en bedrijfsvoorheffing = 23,22 %. Opmerkingen : De syndicale premie wordt samen met het formulier voor de eindejaarspremie afgeleverd en bedraagt € 65. Ze wordt betaald door ACLVB. De eindejaarspremie 2009 wordt bij de belastbare inkomsten van het jaar 2009 gevoegd indien de premie vóór 31/12/2009 werd toegekend. Werkwijze : Het Fonds stuurt een formulier naar de werknemers op 10 november 2009.
Houthandel (PC 125.03) Sociale voordelen Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : 2009 Bedrag : zie totaal bruto
Metaal arbeiders (PC 111) Jaar : 2009 Referteperiode : 1/11/2008 t.e.m. 31/10/2009 Aansluiting : 1/11/2008 Bedrag : € 100 (bijdrage € 14,45) € 74,50 (bijdrage € 12,90) 2 0 0 9
€ 55 (bijdrage € 11,50) € 38 (bijdrage € 9,60 ) voor langdurig zieken Bijzondere voorwaarden : Volgende paritaire comités geven ook recht op een syndicale premie : 111.23-104-105-112142.1-147-149.1-149.2-149.3-149.4. Schoolverlaters die in de metaalnijverheid tewerkgesteld zijn op 31/10/2009, hebben recht op een syndicale premie op voorwaarde dat zij 3 maanden bijdragen betaalden. Bruggepensioneerden hebben recht tot aan hun pensioen op voorwaarde dat ze in de referteperiode nog bijdragen betaalden. De leden die langdurig ziek werden in de metaalsector en de bijdragen van € 9,60 betaalden, hebben nog recht op een syndicale premie van € 38.
Opvoeders (PC 319) Jaar : 2009 Referteperiode : 2009 Bedrag : € 37,18 (voltijds) of € 18,59 (deeltijds) Bijzondere voorwaarde : vóór 1 oktober 2008 lid zijn
Scheikunde - Bedienden (PC 207) Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : in de loop van het jaar 2008 ten minste 1 maand tewerkgesteld geweest zijn in een onderneming van PC 207. Vanaf 01/08/2009 lid zijn en in orde zijn met de bijdragen op het moment van de betaling. Bruggepensioneerden krijgen nog de premie van het jaar van brugpensioen. Bedrag : € 75
Textielnijverheid (PC 120 – PC 214) Bijkomende uitkering werkloosheid Bijzondere voorwaarden : - Aangeworven zijn met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur. - Op de dag van de kennisgeving van het ontslag, een jaar ononderbroken anciënniteit in de firma hebben. - Ontslagen zijn om andere dan zwaarwichtige reden. - Recht hebben op werkloosheidsuitkeringen. Bedrag : De opleg bedraagt € 2,48 per werkloosheidsdag. Op dat bedrag wordt een bedrijfsvoorheffing ingehouden van 10,09 %. Net als de werkloosheidsuitkeringen wordt er uitbetaald in het zesdagenstelsel. Op die manier komt men aan gemiddeld € 64,48 bruto of € 57,97 netto per maand. Periode : De opleg wordt gedurende een welbepaalde periode toegekend. Die is afhankelijk van leeftijd en reden van ontslag. De leeftijd wordt bepaald op de eerste dag dat men aanspraak kan maken op de werkloosheidsuitkeringen. De periodes zijn de volgende : bij afdanking wegens sluiting of reorganisatie : • jonger dan 30 jaar : 312 dagen (12 maanden) • tussen 30 en 39 jaar : 468 dagen (18 maanden) • tussen 40 en 49 jaar : 936 dagen (36 maanden) • 50 jaar en meer : 3.000 dagen (bijna 10 jaar)
uit de sector bij afdanking om een andere reden : • jonger dan 30 jaar : 104 dagen (4 maanden) • tussen 30 en 39 jaar : 156 dagen (6 maanden) • tussen 40 en 49 jaar : 312 dagen (12 maanden) • 50 jaar en meer : 3.000 dagen (bijna 10 jaar) bij afdanking wegens overmacht : • jonger dan 30 jaar : 104 dagen (4 maanden) • tussen 30 en 39 jaar : 156 dagen (6 maanden) • tussen 40 en 49 jaar : 312 dagen (12 maanden) • 50 jaar en meer : 3.000 dagen (bijna 10 jaar)
21
Zagerijen en aanverwante nijverheden (PC 125.02) Sociale voordelen Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : 2009 Bedrag : zie totaal bruto
Aanvraag : Het roze aanvraagformulier wordt door ACLVB ingevuld en samen met een C4 doorgestuurd. Na ontvangst van dit formulier stuurt het waarborgfonds een kennisgeving aan het betreffende lid en aan ACLVB. Bijkomende uitkering bij invaliditeit : Voorwaarden : - Aangeworven zijn met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur. - Op de dag van de kennisgeving van het ontslag, een jaar ononderbroken anciënniteit in de firma hebben. - Minstens 6 maanden ziek zijn voor de datum van het ontslag. - Niet afgedankt zijn omwille van overmacht of zwaarwichtige redenen. Bedrag : de opleg bedraagt € 2,48 per ziektedag. Hij wordt toegekend gedurende 936 dagen (3 jaar). Concreet gaat het om gemiddeld € 64,48 bruto of 57,97 netto per maand. Werkwijze : blanco attesten zijn te verkrijgen bij ACLVB. Betaling : het waarborgfonds betaalt de opleg om de drie maanden uit : mei – augustus – november – februari.
ARBEIDERS VOEDINGSNIJVERHEID (PC 118) Syndicale premie voortaan meestal automatisch gestort Vanaf begin november wordt de syndicale premie voor de arbeiders in de sector van de voedingsnijverheid betaald. De ACLVB–leden die in 2008 een volledige syndicale premie ontvingen, in orde zijn met hun ledenbijdrage en in 2009 opnieuw recht hebben op een volledige premie, zullen vanaf nu geen attest meer moeten indienen. Het bedrag van de premie zal hun immers rechtstreeks op het door ACLVB gekende rekeningnummer worden overgemaakt. Het is dus belangrijk dat wij over uw correct bankrekeningnummer beschikken. Om recht te hebben op de volledige premie, moet u in de periode vanaf 1 april 2008 tot en met 31 maart 2009 voltijds gewerkt hebben in de sector en in orde zijn met de ledenbijdrage. Indien u niet aan deze voorwaarden voldoet, zal u zoals vroeger het attest dat u verkrijgt van het Sociaal Fonds dienen te bezorgen aan onze afgevaardigden of onze diensten om uw premie te ontvangen. KD
Bouw (PC 124)
LAUREATEN EN KADETTEN VAN DE ARBEID Binnenkort gaat de selectieperiode van start met het oog op de toekenning van de titels van laureaten en kadetten van de arbeid in de bouwsector. Geïnteresseerden dienen rekening te houden met volgende data : - Uiterste datum voor aanvraag van documenten : 15 november 2009 - Uiterste inschrijvingsdatum : 30 november 2009 - Periode van selectie : van februari 2010 tot april 2010 Meer informatie is terug te vinden op de website http://www.iret-kiea.be. Het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid huldigt en bevordert de vakkennis, kwaliteitszorg, arbeidsinzet en andere beroepsverdiensten. Het Instituut rekent daarbij op de medewerking van de werkgevers- en werknemersorganisaties die in het Nationaal Organiserende Comité zetelen.
Minstens om de vijf jaar worden selectieprocedures georganiseerd voor de kandidaten voor het behalen van een titel. De laureaten van de Arbeid die een hoge beroepskwalificatie aantonen in de dagelijkse uitoefening van hun taak, functie of beroep, verwerven het bronzen erekenteken. Na een periode van minstens vijf jaar kan het zilveren erekenteken worden verleend, voornamelijk op basis van de geleverde inspanningen om een verruimde beroepsbekwaamheid te verwerven en zich aan te passen aan de evolutie van de techniek en/of de gebruikte beheersmethodes. Het gouden erekenteken ten slotte kan worden toegekend hoofdzakelijk op basis van op sociaal vlak ontwikkelde activiteiten. De titel en de ster van Cadet van de Arbeid worden verleend aan jongeren die in hun beroepsloopbaan reeds blijk geven van het ontwikkelen van de kwaliteiten die vereist zijn voor de toekenning van de titel van Laureaat.
LOONAANPASSINGEN OP 01.10.’09 P.C. 106.01 113.04 117 136.01 148.01 204 214 218 326
ACTIVITEIT Cementfabrieken Pannenbakkerijen Petroleumnijverheid & -handel Fabricage van papieren buisjes Haarsnijderijen Bedienden uit de porfiergroeven van het kanton Lessen, van Bierk-bij-Halle & van Quenast Bedienden van de textielnijverheid Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de Bedienden Gas- & elektriciteitsbedrijf
VERHOGING - 0,1085 % op de minimumlonen (index) - 0,48 % (index) - 0,1085 % op de minimumlonen (index) - 0,5 % op de minimumlonen (index) - 0,48 % (index) & + 0,05 EUR (cao 04.06.’09) - 0,36 % op de minimumlonen (index) invoering ervaringsbarema's (cao 24.04.’09) invoering ervaringsbarema's (cao 30.06.’09) - 0,11% (index) V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
22 u i t
de sector
CAO : BETERE ARBEIDSVOORWAARDEN VOOR DIENSTENCHEQUEWERKNEMERS Brugpensioen, nieuw barema na 3 jaar anciënniteit ... het sectoraal akkoord 2009-2010 verbetert enigszins de arbeidsvoorwaarden van de werknemers tewerkgesteld door erkende dienstenchequebedrijven.
Bezorg ons uw e-mailadres
ONTVANG SNELLER INFORMATIE OVER UW BEROEPSSECTOR In het kader van onze Syndicale Werking willen wij onze specifieke sectorinformatie, én de snelheid waarmee die informatie u bereikt, voortdurend verbeteren. Wij proberen onze informatie zo veel mogelijk te verspreiden onder de ACLVB-familie. Door de ontwikkelingen van de informatiesnelweg via het internet en de elektronische post kunnen wij per email vrij snel alle nuttige informatie aan onze leden bezorgen. Daarom : ontvangt u of uw collega ACLVB-lid onze sectorinformatie niet en hebt u een e-mailadres ? Stuur het e-mailadres dan door naar uw ACLVB-secretariaat. Vermeld uiteraard naam, voornaam en lidnummer. Wij danken u alvast voor uw medewerking. Een overzicht van de ACLVB-secretariaten met de respectieve e-mailadressen vindt u op de ACLVB-website http://www.aclvb.be/adressen. BDK V R I J U I T / O K T O B E R
”Het akkoord opent met een zeer gevoelig onderwerp”, verduidelijkt Gwendoline Timmermans, nationaal verantwoordelijke voor de sector. “Dat van de terugbetaling door de werkgever van de verplaatsingskosten van de werknemer bij verplaatsingen tussen de gebruikers van de dienstencheques (100 % van de reële kostprijs van het openbaarvervoersbiljet) en van de tussenkomst van de werkgever in verplaatsingskosten tussen de woning van de werknemer en die van de eerste en de laatste gebruiker (75 % van het treinabonnement). Van vakbondszijde pleitten we voor een harmonisering naar boven toe, met andere woorden de integrale terugstorting van alle verplaatsingen en een vereenvoudiging van het systeem, zaken die we nu niet behaald hebben, maar die al deel uitmaken van onze volgende eisenbundel.”
Verplaatsingstijd ”Binnen datzelfde thema hebben we fel gestreden met de werkgeversfederaties voor het verbeteren van de vergoeding van de verplaatsingstijd tussen twee opeenvolgende prestaties.” De werknemers ontvangen sinds 1 oktober 2009 een vergoeding van 0,0744 euro/km (met een minimum van 0,5 euro per verplaatsing). “Rest nu de werkgevers te doen aanvaarden dat de tijd die werknemers nodig hebben om de dienstencheques in te dienen bij het bedrijf, waar ze soms uren geduld moeten oefenen in de rij, ook werktijd is.” Voor de werknemers die meestal buitenshuis aan de slag zijn, beveelt het akkoord de bedrijven aan om een voordelig systeem in te voeren zodanig dat ze niet langer hun beroepstelefoongesprekken uit eigen zak moeten betalen. “Die uitgaven maken deel uit van de kosten eigen aan de werkgever”, benadrukt Gwendoline Timmermans. “We vragen dus aan alle ondernemingen van de subsector om er rekening mee te houden !”
Bijkomend barema Een nieuwe schijf vervolledigt het barema voor de werknemers met drie jaar anciënniteit. De anciënniteit wordt berekend vanaf het begin van de uitvoering van de eerste dienstencheque-arbeidsovereenkomst bij dezelfde werkgever. De periodes van ziekte en arbeidsongeval tellen mee voor de berekening van de anciënniteit. Als daarentegen de arbeidsovereenkomst wordt opgeschort gedurende meer dan 3 maanden, zal de werkgever geen rekening houden met de anciënniteit. 2 0 0 9
De werkgever verstrekt gratis de werkkledij en stelt ze ter beschikking van zijn werknemers van bij het begin van hun activiteiten. Het betreft ofwel een salopette, ofwel een pak bestaand uit een broek en een vest of blouson, ofwel een stofjas, zodanig dat de werknemer zich niet vuil maakt. De werkgever moet ervoor zorgen dat de kledij gereinigd wordt en hersteld of vernieuwd indien nodig. Als de werknemer zelf zijn werkkledij onderhoudt, stort de werkgever hem een vergoeding op hetzelfde moment als het loon.
Brugpensioen op 58 jaar De werknemers kunnen hun recht op brugpensioen doen gelden vanaf de leeftijd van 58 jaar als ze aan de voorwaarden van het Generatiepact voldoen. Een aanvullende vergoeding is voorzien voor de werknemers met twee jaar anciënniteit in het bedrijf. Ze wordt betaald door de werkgever vanaf het einde van de opzeggingstermijn tot aan de wettelijke pensioenleeftijd. De dienstencheque-werknemers hebben het recht om maximum vijf jaar tijdskrediet te nemen over hun gehele beroepsloopbaan. De volledige tekst van het akkoord is na te lezen op onze website www.aclvb.be/sectoren/diensten (Andere publicaties > Pamflet cao 2009-2010 dienstencheques). De sociale partners hebben zich geëngageerd om snel te onderhandelen over de dossiers met betrekking tot flexibiliteit, communicatie, soort arbeidsovereenkomst, model van arbeidsovereenkomst tussen de onderneming en de gebruiker, de veiligheid en de gezondheid en over de problematiek van het vervoer in de komende twee jaar.
regionaal
23
PREVENTIEF BEDRIJFSBELEID IN VLAANDEREN Op 25 mei 2009 werd binnen het Vlaams Agentschap Ondernemen het “Comité Preventief Bedrijfsbeleid” boven de doopvont gehouden. Hiermee zal de Vlaamse Regering de ondernemingen (KMO’s) sensibiliseren om een financieel gezond bedrijfsmanagement te voeren. Dit is een waardevol initiatief waar we als vakbond sterk op aangedrongen hebben, en dat des te meer belang heeft in tijden van economische crisis. Het klinkt alvast heel mooi maar wat betekent dit nu concreet ? Individuele ondernemingen krijgen een hulpmiddel ter beschikking, een “Quickscan”, dat toelaat een zelfdiagnose te stellen aan de hand van de input van bedrijfsgegevens. Op basis van deze quickscan kan de onderneming dus nagaan of ze al dan niet goed bezig is. Daarnaast hebben ondernemingen, en dan vooral KMO’s, de mogelijkheid tot detectie, pre-screening, screening, diagnose en eerstelijnsadvies. De pre-screening wordt uitgevoerd wanneer hiervoor een signaal wordt gegeven door de Ondernemingsraad, het CPBW of de syndicale afvaardiging, of, bij gebrek hieraan, van één of meerdere werknemers en is uitsluitend gebaseerd op de wettelijke beschikbare balans- en jaarrekeningen. Hiervoor werd binnen het Comité Preventief Bedrijfsbeleid een Subcomité in het leven geroepen, samengesteld uit de vertegenwoordigers van de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties. Dit Subcomité adviseert over de gegrondheid en de ernst van het signaal van de OR/SD of van werknemers i.v.m. eventuele financiële (on)gezondheid van de onderneming. De ACLVB is vertegenwoordigd in dit comité bij monde van Ronny De Schutter, secretaris in zone Antwerpen-Metropool.
ACLVB grote voorstander De ACLVB is steeds een grote voorstander geweest van dit preventief bedrijfsbeleid. Vooral ook omdat de prioritaire doelgroep de bedrijven zijn met tussen 20 en 100 werknemers. Aangezien het in Vlaanderen gaat over ongeveer 10.000 bedrijven, vertegenwoordigt deze groep een belangrijk deel van de tewerkstelling. En omwille van de onzekere economische toestand momenteel, is een aantal van deze bedrijven vatbaarder voor continuïteitsproblemen. Bovendien zal met dit beleid voorkomen worden dat bedrijven al te vlug de weg kiezen van het faillissement. Faillissementen gaan immers altijd gepaard met aanzienlijke persoonlijke en maatschappelijke kosten. Op deze manier heeft het preventief bedrijfsbeleid een positief effect op de werkgelegenheid en is de ACLVB ervan overtuigd dat er voor een effectief preventief bedrijfsbeleid voldoende middelen moeten worden besteed.
Ronny De Schutter vertegenwoordigt ACLVB in het Subcomité van het Comité Preventief Bedrijfsbeleid.
Ellen VAN HERTBRUGGEN
Let your blue jeans talk ... green
KIES VOOR DUURZAME JEANS De ecologische impact van kleding is veel groter dan we vermoeden. Daarom heeft Netwerk Bewust Verbruiken (NBV) samen met Schone Kleren Campagne, TestAankoop, Ecolife en Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling (Vodo) - met steun van de Vlaamse Overheid - de campagne “Let your blue jeans talk ... green” in het leven geroepen. Met deze campagne – die op 28 oktober gelanceerd is – wil NBV consumenten aan de hand van het voorbeeld 'jeans' bewust maken van de problematiek die zich afspeelt in de productieketen van kleding. Zo worden er bij de teelt van katoen, de belangrijkste grondstof van de meeste kledingstukken en dus ook van jeans, zeer veel bestrijdingsmiddelen gebruikt : katoen vraagt 25 % van het wereld-
wijde insecticidengebruik, meer dan enig ander gewas. Ook is erg veel water nodig, dat vaak al schaars is in gebieden waar katoen wordt geteeld. Verder komen er bij het bleken, verven en kreukvrij maken van textiel heel wat schadelijke stoffen te pas (zoals formaldehyde, aromatische solventen, zware metalen, chloor en azo-kleurstoffen). Een groot deel van onze kleren wordt tegenwoordig gemaakt in Azië (o.a. Vietnam en China). Ze leggen hierdoor aanzienlijke kilometers af voordat ze in de winkels belanden, waardoor hun ecologische voetafdruk nog meer vergroot. Daarnaast vormen de arbeidsomstandigheden een probleem : in veel kledingfabrieken en -ateliers krijgen de werknemers – meestal vrouwen – ontoereikende minimumlonen, maken ze veel te lange werkdagen, mogen ze zich niet verenigen in een vakbond en lopen ze hoge gezondheidsrisico's.
Duurzame alternatieven Maar er is hoop ! Gelukkig zijn er ook duurzame alternatieven voor jeans – met respect voor milieu en mens : jeans van biologisch katoen en/of hennep, geverfd en bewerkt met natuurlijke materialen en gemaakt in respectvolle omstandigheden tegen een eerlijk loon. Op de site www.greenjeans.be vind je meer informatie over duurzame jeans en een overzicht van verkooppunten in België. Ook staan er tips op om bewuster met kleding om te gaan. Dus : Let your blue jeans talk ... green !
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
24 r e g i o n a a l BRISE : EEN GUNSTIGE WIND VOOR HET BRUSSELSE MILIEU HOE DUURZAAM IS UW BEDRIJF ? Samen met de 2 andere vakbonden hebben we het initiatief genomen om een website te ontwikkelen waarmee u uw onderneming kan doorlichten. Door verschillende vragenreeksen op te lossen over het beleid van de onderneming inzake afval, personeel, maatschappelijk verantwoord ondernemen,… krijgt u een score. Naargelang de score worden praktische tips gegeven om het beleid binnen het bedrijf verder te verbeteren. Hebt u vragen over de werking van de website of over maatschappelijk verantwoord ondernemen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via het e-mail adres
[email protected] of door te telefoneren naar Suzanne Kwanten van de Vlaamse Regionale op het nr. 02-558.53.00. Neem een kijkje op de website www.aclvb.be/voetafdruk en maak van uw bedrijf een “duurzame” voetafdruk !
De verdediging van het milieu is niet enkel meer het werk van initiatieven van individuen of verenigingen van enkele personen die zich bijzonder bewust zijn van de omvang van de voorspelde schade. Het is ook een zaak geworden van de vakbonden die in onze hoofdstad het Brussels Intersyndicaal netwerk voor Sensibilisering rond Milieu (BRISE) hebben opgericht.
S
SK
Sedert 2006 vormen de drie vakbonden (ACLVB, ACV, ABVV) in gemeenschappelijk front en met de steun van Leefmilieu Brussel – BIM een intersyndicaal netwerk dat tot doel heeft de vakbondsafgevaardigden en de werknemers te sensibiliseren en bewust te maken en de werkgevers er toe te brengen om na te denken over de wijze waarop hun bedrijven functioneren in het kader van het milieu. Om dat laatste te doen, beschikken de vakbonden over de overlegorganen als middel om tussen te komen. BRISE (Brussels Intersyndicaal netwerk voor Sensibilisering rond Milieu) wil de vakbondsafgevaardigden ondersteunen opdat zij een ecodynamische benaderingswijze zouden kunnen promoten in hun eigen ondernemingen. Elk jaar wordt er een thema gekozen en uitgediept via verschillende middelen : vormingen, publicatie, de Kyoto-groep en de fora.
Gemeenschappelijke thema’s, aparte vorming De vormingen ontwikkelen de analysecapaciteiten en de syndicale actie van afgevaardigden op het vlak van milieu in de onderneming. Zo kunnen zij een geloofwaardige tussenkomst in het CPBW en de OR doen. Hoewel de jaarlijks gekozen thema’s gemeenschappelijk zijn voor de drie vakbonden, worden de driedaagse
Publicaties
vormingen door elk apart georganiseerd. Zo krijgen elk jaar meer dan 100 afgevaardigden vorming. De eerste drie jaar werden achtereenvolgens gewijd aan de airconditioningsystemen op de werkplaats, het rationeel gebruik van energie (de gelegenheid voor de afgevaardigden om kennis te maken met het programma voor ecodynamiek dat opgesteld werd door het Brussels Instituut voor Milieubeheer en dat ondernemingen die dat wensen ondersteunt om hun prestaties op het vlak van de milieu-impact te verbeteren) en de verschillende vormen van luchtvervuiling, zowel binnen als buiten, die aan de basis liggen van een groeiend aantal stoornissen en ademhalingsziekten bij burgers en werknemers.
Sociale ongelijkheid Dit jaar draait het thema rond het milieu en sociale vraagstukken. De milieuproblematiek is inderdaad ook een bron van sociale ongelijkheid : hoewel we allemaal betrokken zijn, zijn we niet allemaal gelijk voor deze uitdaging. De huidige productiewijze kan in vraag worden gesteld. Welke rol kunnen de vakbonden daarin spelen ? Naast deze ideologische aspecten worden tijdens deze vormingen de mechanismen bekeken via dewelke het mogelijk is om te handelen : fiscaliteit, energiepremies, koopkracht, de institutionele aspecten dan wel conflicten tussen verenigingen, de werkgevers en vakbonden in Brussel, de combinatie milieu en werkgelegenheid …
Forum op 7 december
Brise heeft reeds meerdere publicaties uitgebracht, een blaadje met een voorstelling van het netwerk, een affiche, een brochure over klimaatregeling. Een tweede brochure over vervuiling binnenhuis wordt momenteel gerealiseerd.
KYOTO-groep Brussel De KYOTO-groep omvat een vijftiental afgevaardigden van verschillende sectoren die aangeduid zijn door de drie vakbonden. Ze zijn gepassioneerd door en overtuigd van de noodzaak om aan een milieuwerking te doen in hun onderneming. De groep is bovenal een interactieve groep voor bespiegelingen en acties die de afgevaardigden toelaat om elkaar te informeren over opportuniteiten en obstakels waarop men gestoten is tijdens het opstarten van acties in de onderneming. De groep komt regelmatig bijeen. Tijdens deze bijeenkomsten zijn verschillende vormen van actie mogelijk : Een ontmoeting met experts om zo de kennis van de deelnemers op technisch (milieu) en strategisch (hoe nieuwe kennis over te brengen in de overlegorganen) vlak te verrijken. Het bezoeken van werkplekken om te experimenteren met werkmethodes en middelen, om een betere kennis te hebben van het milieubeleid van ondernemingen en werknemersdelegaties. Het ontwikkelen van hulpmiddelen voor sensibilisering : technische fiches over verschillende onderwerpen (elektromagnetische stralingen, gevaarlijk afval …). Voor meer informatie over Brise, de activiteiten en de publicaties, kan u terecht op de website www.brise-milieu.be. YH
Elk jaar wordt er een intersyndicaal forum georganiseerd. Het is het eindpunt voor de vormingen die door elke vakbond apart gegeven worden aan hun afgevaardigden. Het is een ontmoetingsplaats die het mogelijk maakt voor de afgevaardigden, het verenigingsleven en de experts om informatie en opinies uit te wisselen over de thema’s die gedurende het jaar behandeld werden. Het forum vormt tevens de gelegenheid om aan de aanwezige politieke instanties (minister Evelyne Huytebroeck of een vertegenwoordiger van haar kabinet) een gemeenschappelijk vakbondsstandpunt kenbaar te maken omtrent de uitdagingen op milieuvlak. Elk jaar zijn ongeveer 300 afgevaardigden aanwezig om hun belangstelling te tonen voor het behoud van het milieu. Ze zijn zich bewust over de inzet ervan vandaag en voor de toekomstige generaties. Het forum 2009 vindt plaats op maandag 7 december. Het jaarthema “milieu en sociale vraagstukken” zal behandeld worden. Er zullen sprekers van hoog niveau worden uitgenodigd en er zullen workshops zijn. Het forum is toegankelijk voor eenieder die interesse heeft in het thema. Yael HUYSE
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
regionaal Gent
25
Brussel
Kessel-Lo
De komende weken zal u niet naast de campagneboodschap kunnen kijken. Nationaal Secretaris Sabine Slegers hing alvast een affiche op in de ACLVB-centrale te Gent.
Hasselt
Oostmalle
Startmomenten in Oostmalle, Gent, Brussel, Roeselare, Kessel-Lo, Wemmel en Hasselt vormden de aftrap van de campagne op regionaal niveau.
Roeselare
Wemmel
WERK ARMOEDE WEG ! Campagne nu ook regionaal van start gegaan Vorige maand kon u in Vrijuit lezen over de campagne “Werk armoede weg”. Via die campagne wil vzw Welzijnszorg aandacht vragen voor meer jobs, met een volwaardig loon en op maat van mensen in armoede. Ook mensen die niet (meer) kunnen werken, hebben recht op een waardig inkomen. ACLVB zet samen met ACV, UNIZO en Welzijnsschakels mee haar schouders onder de campagne. Een van onze gezamenlijke streefdoelen bestaat erin zoveel mogelijk burgers aan te zetten om het Contract voor waardig werk en een leefbaar inkomen te ondertekenen. Dat moet een krachtig signaal vormen naar ministers, parlementsleden en betrokken diensten. Armoede wegwerken moet dé prioriteit zijn. Na het algemene startmoment in september werd de campagne deze maand ook op regionaal niveau ingezet, met infoavonden in Antwerpen, Gent, Brussel, Roeselare, Kessel-Lo, Wemmel en Hasselt. ACLVB-medewerkers droegen er overtuigend de campagneboodschap uit. Solidariteit, ook met zwakkeren, voeren we immers hoog in het vaandel. Dat weerspiegelt zich in de inspanningen van ACLVB op alle niveaus van het sociaal overleg en de dienstverlening. De ACLVB-bijblijfconsulenten konden dan ook niet ontbreken op de regionale startmomenten.
MIN 10 % : VOOR WIENS REKENING ? De inkt van de Brusselse regeringsverklaring was nog niet droog, of diezelfde regering stuurde een rondzendbrief met de vraag aan de ministeries en de instellingen van openbaar nut om al hun budgetten met 10 % te verminderen. Iedereen zal inderdaad wel begrijpen dat er in deze tijden van financiële crisis minder middelen beschikbaar zijn voor de Regeringen - of het nu de federale is, of de regeringen op gemeenschaps- of gewestniveau - en dat het eropaan komt om te gaan met de schaarste, eerder dan met de overvloed. Maar het contrast tussen de generositeit van de verklaring en de begrotingskrapte is groot. Dus ? De ACLVB zal erover waken dat de kost van die begrotingssituatie niet wordt afgewenteld op de werknemers. Want zij leveren reeds ruimschoots hun bijdrage : jobverlies, koopkrachtdaling, tijdelijke werkloosheid … de rekening is al zwaar genoeg. Dus ? De ACLVB zal verdedigen wat echt belangrijk is : de maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid, de beroepsopleiding, de huisvesting, het onderwijs. Het zal eropaan komen om in elk van die domeinen de maatregelen te bevorderen die werken en ze te versterken. De crisis kan een kans vormen : die om terug te keren tot de essentie. Want enkel het essentiële biedt hoop, zeker in crisistijd. Philippe VANDENABEELE, Brussels Gewestsecretaris V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
26 r e g i o n a a l
Coralie Mahieu en Tony Laperse op de jobbeurs van de Eurometropool.
Vacatures bij VDAB
INSTRUCTEURS GEZOCHT VDAB zoekt instructeurs voor verschillende competentiecentra in Vlaanderen om werkzoekenden/werknemers op te leiden tot : Onderhoudstechnieker met specialiteit elektro Onderhoudstechnieker met specialiteit mechanica Vloerder Schrijnwerker Schrijnwerker met CNC-ervaring Vrachtwagenbestuurder Heftruckbestuurder Wat biedt de VDAB ? 3 Boeiende en gevarieerde job in een team van enthousiaste collega’s 3 Doorgroeimogelijkheden 3 Voltijds bediendecontract 3 Brutoloon : € 2.907,41 3 Extra voordelen : maaltijdcheques, gratis groeps- en hospitalisatieverzekering, gratis openbaar vervoer voor de woon-werkverplaatsing, fietsvergoeding Meer informatie http://vdab.be/vdab/jobs.shtml Solliciteren Schrijf of mail voor 6 november naar : VDAB-examensecretariaat T.a.v. Dirk Borreman Keizerslaan 11 1000 Brussel E-mail:
[email protected] V R I J U I T / O K T O B E R
Toonbeeld van samenwerking tussen Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen
ACLVB OP JOBBEURS VAN DE EUROMETROPOOL IN RIJSEL Lille Grand Palais, 7 oktober 2009 : Jobbeurs van de Eurometropool. 10 uur : de deuren gaan open. Onmiddellijk is er een ware stormloop van geïnteresseerden. Al reeds drie jaar is de ACLVB aanwezig op deze gebeurtenis, met als doel gezien te worden door de bedrijfswereld en werkzoekenden van Wallonië, Vlaanderen en Noord-Frankrijk. Coralie Mahieu en Tony Laperse zijn druk in de weer aan de stand om op alle vragen een gepast antwoord te geven. Vragen zoals het nut om aangesloten te zijn bij onze Belgische vakbond als Fransman, “waar zullen we bedrijfsvoorheffing moeten betalen als wij in België werken ?” of “wat houdt het in om als Belg in Frankrijk te werken ?” en “wat is de stand van zaken in de grensarbeidersregeling ?” Op die laatste vraag is er momenteel nog steeds geen antwoord zolang Frankrijk het avenant niet getekend heeft. Volgens de meest optimistische peiling zal het zeker niet voor het einde van het jaar zijn en waarschijnlijk zullen we moeten wachten tot 2010 ! Ondertussen geldt nog steeds de oude regeling. Even opfrissen. Een nieuwe avenant wil het huidige fiscaal statuut veranderen. Dit werd ondertekend op 12 december 2008. De belangrijke punten ervan zijn de volgende : Grensarbeiders die inwoner zijn van België (grensstreek) en werken in de Franse grensstreek : voor hen wordt de grensarbeidersregeling met terugwerkende kracht afgeschaft vanaf 1 januari 2007. 2 0 0 9
Van 2009 tot 2011 : behoud van de grensarbeidersregeling (uitsluitend belast in woonstad, in Frankrijk dus). Van 2012 tot 2033 overgangsregeling : behoud van de grensarbeidersregeling, enkel voor de Franse grensarbeiders die op 31/12/2011 het statuut van de grensarbeiders genieten. Vanaf 2009 mogen deze werknemers maximum 30 dagen per kalenderjaar de Belgische grensstreek verlaten. Franse grensarbeiders die vanaf 1 januari 2012 in de Belgische grensstreek beginnen te werken, kunnen nooit meer genieten van de grensarbeidersregeling. Een verandering van werkgever (zonder onderbreking) in de Belgische grensstreek zal daarentegen niet leiden tot het verliezen van het voordeel. Contact Onze twee medewerkers “grensarbeiders” zullen u zeker op de hoogte houden als er veranderingen gebeuren in dit dossier. Als u vragen hebt, kan u steeds beroep doen op hen. Coralie is bereikbaar op het nummer 0475-42.00.31 en Tony op het nummer 0474-77.06.99 Tot slot nog enkele cijfers van de jobbeurs : in 2008 waren 123 bedrijven aanwezig in Doornik Expo, er waren 6.249 bezoekers, 239 mensen hebben werk gevonden 6 maanden na het bezoek aan de beurs ... en we noteerden een mooi aantal spontane aansluitingen bij onze vakbond. TL
vrouw en vakbond
27
Meer vrouwen bij de vakbond maatschappelijke noodzaak
ECHTE GELIJKE KANSEN MAAK JE NIET MET WETTEN ALLEEN De Liberale Vakbond is een vrije vakbond, waar mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn. De gelijke behandeling van vrouwen en mannen is wettelijk gewaarborgd. Wat blijft, is de feitelijke ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in verschillende domeinen van het maatschappelijk leven : arbeidsparticipatie, lonen, combinatie arbeid–gezin, …
D
De Liberale Vakbond streeft naar een evenwichtige participatie van vrouwen en mannen aan het maatschappelijk leven en naar gelijke kansen voor mannen en vrouwen, ook in de praktijk. Daadwerkelijke gelijke kansen en een vrouwvriendelijke arbeidsomgeving maak je niet met wetten alleen. Dat wordt vooral gerealiseerd op de werkvloer zelf. Vrouwen zijn dus nodig in de syndicale strijd, zodat ze hun noden en belangen kunnen verdedigen en de feitelijke discriminatie tussen mannen en vrouwen bestrijden. Het aantal vrouwen die een opleiding genoten, neemt toe. Het aantal werkende vrouwen neemt toe. Maar vrouwen oefenen niet dezelfde jobs uit als mannen, verdienen gemiddeld minder dan mannen en werken gemiddeld minder uren dan mannen, … Er bestaat nog steeds een feitelijke ongelijkheid ondanks de vele stappen in de goede richting van zowel overheden als van het middenveld. Voor de Liberale Vakbond is een democratische samenleving er een waarin mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn en gelijke kansen krijgen in alle domeinen van het leven. De arbeidsmarkt speelt daarin een cruciale rol. Recht op waardig werk, op een degelijk loon, op goede arbeidsvoorwaarden, is een recht voor man-
nen zowel als voor vrouwen en een voorwaarde voor een goed en gezond leven. Gelijke kansen en gelijkwaardigheid beginnen op de werkvloer en daar hebben vakbonden hun exclusieve rol te vervullen. Onderzoek heeft uitgewezen dat in alle domeinen van het leven, ongelijkheden niet kunnen verdwijnen zolang de gediscrimineerde groep geen stem heeft op het niveau van de besluitvorming. Dit geldt ook voor vakbonden. Zo zullen de kwesties die de belangen van vrouwen behandelen, niet gereflecteerd worden in collectieve onderhandelingen zolang er geen representatieve groep van vrouwen in de vakbondsstructuren aanwezig is. Meer vrouwen bij de vakbond, is dus een maatschappelijke noodzaak. Sabine SLEGERS
Doris Questier
“DANKZIJ DE VAKBOND BEN JE MINDER AFHANKELIJK” ”Ik werk aan de kassa en als onthaalbediende in Carrefour Koksijde. Gemiddeld telt onze vestiging 100 à 120 personeelsleden, de meerderheid daarvan is een vrouw. Dat geldt ook voor de managers. Vrouwen en mannen hebben dezelfde carrièrekansen bij ons. We zijn met velen die in een variabel uurrooster werken; dat biedt voor- en nadelen. Zo weet je niet altijd lang op voorhand wanneer je precies van dienst zal zijn. Toch slaag ik erin om
mijn werk te combineren met mijn gezin, en daarnaast nog de ouderraad, cursussen én een vakbondsmandaat in het Comité en de Syndicale Delegatie. Die waaier aan engagementen maakt mijn leven boeiend en houdt me wakker. Ik vind het noodzakelijk dat vrouwen hun stem laten horen in het bedrijf. Op bepaalde thema’s – de combinatie arbeid en gezin bijvoorbeeld – hebben we nu eenmaal een andere kijk dan veel mannelijke collega’s. >>>
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
28 v r o u w
en vakbond
Overigens is er nog wel wat werk aan de winkel wat de rechten van vrouwen betreft. Niet op papier, maar wel in de praktijk. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan de mogelijkheden voor jonge moeders om borstvoeding te blijven geven eens ze weer aan het werk zijn. Enerzijds wordt dat door de overheid aangemoedigd en bestaat er wel een wettelijk kader, maar in werkelijkheid blijkt het nog steeds geen evidentie. Ook over de faciliteiten om verlof te nemen wanneer je kind ziek is, wordt door veel werkgevers nog te stroef geredeneerd. Zelf ben ik al sinds mijn 18de gesyndiceerd. Een vakbond biedt je zekerheid en steun ten allen tijde. Het geeft een veilig gevoel te weten dat er een team van specialisten paraat staat voor je. Het maakt ook dat je als vrouw onafhankelijker, en dus sterker in het leven staat. En zoiets is toch belangrijk voor jezelf als vrouw. Vanuit mijn vakbondsmandaat kom ik op voor de rechten van alle
werknemers, vrouwen zowel als mannen. Ik geloof wel dat voor sommige zaken vrouwen gemakkelijker zullen te rade gaan bij een vrouwelijke afgevaardigde dan bij een mannelijke. Onder meer daarom is het van belang dat mannen én vrouwen deelnemen aan de sociale dialoog. Vrouwen hebben bovendien vaak de gave goed te kunnen luisteren, een eerste, belangrijke voorwaarde om die dialoog slaagkansen te geven, niet ? Ik luister graag naar mensen en dat weten mijn collega’s. Dag na dag ben ik een klankbord voor ze, er is niets waarmee ze niet terechtkunnen bij me. Ze weten ook dat ik niet tegen onrechtvaardigheid kan. Dat heb ik al van jongsaf, altijd partij trekken voor de underdog, zoiets zit in mijn aard. Het geeft me dan ook voldoening als ik iemands rechten kan verdedigen en situaties ten goede kan laten veranderen. Want daarvoor doe je het als vakbondsafgevaardigde tenslotte toch.”
Carine Anseeuw
“VAKBOND IS SOORT VERZEKERING VOOR JE LOOPBAAN” ”Ik werk als onthaalbediende in het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain te Gent. Samen met zes andere collega’s vorm ik het eerste aanspreekpunt van het ziekenhuis. Bij ons werken veel vrouwen : als verpleegkundige, als verzorgende, in de huishoudelijke dienst, in de administratie … . Onder de directieleden tref je dan weer maar één vrouw aan. Bij de sociale verkiezingen van 2008 heb ik me voor het eerst kandidaat gesteld op de ACLVB-lijst. Ik stond als enige op die lijst en bovendien was het de eerste keer dat de blauwe vakbond opkwam in onze instelling. Het was echt pionieren, weet je. Maar ik ben erin gevlogen : ik liet een eigen website ontwikkelen, heb overal
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
affiches opgehangen, tot zelfs blauwe lampen toe ! Door mijn ervaring in het verenigingsleven wist ik intussen wel hoe ik campagne moest voeren. Bovendien was ik voorheen aan de slag als stewardess, aanvankelijk bij Sobelair en later bij BelgiumExel, twee bedrijven die naderhand overkop zijn gegaan. In de periodes waarin beide luchtvaartmaatschappijen het moeilijk hadden en er afvloeiingen zaten aan te komen, heb ik pas echt beseft wat de ACLVB voor mij betekent. Ik ben telkens prima geholpen geweest, kon onafgebroken beroep doen op mijn bestendig secretaris. Ik herinner me ook dat veel collegawerknemers toen overgestapt zijn naar
onze vakbond, omdat we – in vergelijking met de andere vakbonden - altijd iets sneller waren met uitbetalingen. Het was ook zo belangrijk om al die kennis en ervaring van de vakbond achter ons te hebben. Ik raad iedereen aan om lid te worden van ACLVB, het is een soort verzekering voor je loopbaan. En waarschijnlijk de goedkoopste verzekering in je portefeuille (lacht) ! Tijdens de bewogen sociale periode bij Sobelair werden mijn getuigenissen vaak opgepikt door de pers. Ik stond de journalisten te woord in het Nederlands, het Frans, het Engels … Eigenlijk deed ik dat wel graag : zeggen waar het op staat, opkomen voor anderen. Het lukt best om als vrouw je mannetje te staan. Dat merk ik ook nu ik afgevaardigde ben in de Ondernemingsraad, het Comité voor Preventie en Bescherming en de Syndicale Delegatie. Eindelijk iemand die durft, beweren mijn collega’s over me. Ik laat mij inderdaad niet vlug intimideren. Anderzijds vind ik niet dat je als vakbond bij voorbaat tegendraads moet zijn ten opzichte van het standpunt van de werkgever. Als die met een goed voorstel komt dat bovendien nog eens blijkt gesteund te worden door een meerderheid van het personeel, dan moet je dat als vakbond kunnen toegeven. Dat is overigens het waardevolle aan afgevaardigde zijn namens ACLVB : je kan echt luisteren naar de werknemers en hun persoonlijk standpunt vertolken, je wordt als afgevaardigde niet in een bepaalde richting geduwd door ACLVB, er wordt je niets voorgekauwd. Laat die ongebondenheid van de ACLVBafgevaardigden een stimulans zijn voor iedere werknemer en werkneemster om een beroep op hen te doen !”
aclvb-voordeelkaart
SPEELGOEDMUSEUM MECHELEN : 35 JAAR PLAYMOBIL, SPIEGEL VAN DE WERELD Tentoonstelling nog tot en met 3 januari 2010 Playmobil blijft het goed doen bij kinderen van de meest uiteenlopende leeftijden, overal ter wereld. Moeilijk te geloven dat deze figuurtjes ondertussen al 35 jaar bestaan. Het Speelgoedmuseum viert deze speciale verjaardag met een unieke tentoonstelling. De tentoonstelling ’35 jaar Playmobil, spiegel van de wereld’ neemt je mee op een fascinerende reis doorheen de Playmobil-geschiedenis. Je ontdekt hoe de figuurtjes ontstonden en evolueerden. En je volgt het Playmobil-productieproces van ontwerpschets tot speelklaar eindproduct. Levensgrote Playmobilfiguren, avontuurlijke thema’s, interactieve elementen, speelhoekjes en animatiefilmpjes maken een bezoek aan deze tentoonstelling tot een onvergetelijke belevenis voor de hele familie !
KERST & CREATIEF BEURZEN 2009 De Kerst & Creatief Beurzen bieden een brede waaier aan originele geschenkartikelen, kerst- en eindejaarsdecoratie, gastronomie & creativiteit in een sfeervol kerstkader met tal van gratis animatie en attracties voor jong en oud. Met optredens van o.a. Bart Kaëll en Nicole & Hugo (programma : zie www.hobbysalon.be). Gratis geschenkjes voor jong én oud !
, 50 x 2 vrijkaarten te winnen ! Doe-beurs voor actieve 50-plussers in Brussels Expo van 17 tot en met 21 november 2009 Praktisch : Van dinsdag 17 tot en met zaterdag 21 november, elke dag van 10 u. tot 17.30 u. Paleis 3 en 8, Brussels Expo Toegangsprijs : € 8 Info : www.salonzenith.be
1
SPEELGOEDMUSEUM MECHELEN , 25 x 2 toegangskaarten te winnen ! Nekkerspoelstraat 21 - 2800 Mechelen Info : Tel. 015-55.70.75 Fax : 015-55.20.85 www.speelgoedmuseum.be E-mail :
[email protected] Open van dinsdag tot en met zondag van 10 u. tot 17 u. Gesloten op maandag - ook gesloten op 24, 25, 31 december en 1 januari.
KERST & CREATIEF BEURZEN 2009
2
KORTINGSBON Kerst & Creatief Beurzen 2009 Ter waarde van - €1,00 p.p. op de normale toegangsprijs* !
, 40 vrijkaarten te winnen ! Waar & wanneer : 7 & 8 november in Kortrijk Xpo, 21 & 22 november in de Nekkerhal te Mechelen en 28 & 29 november in Antwerp Expo. Ieder weekend, dagelijks geopend van 10 tot 18 uur. Toegang : € 6,50 p.p. Kinderen t/m 12 jaar, onder begeleiding : GRATIS Info : tel. 03-543.90.90 www.hobbysalon.be
Eén bon is geldig voor max. 2 pers. Niet verenigbaar met andere kortingen. In te leveren aan de kassa v.d. Kerst & Creatief Beurs Kortrijk, Mechelen of Antwerpen 2009. *De normale toegangsprijs bedraagt € 6,50 p.p.
3
COUNTDOWN DEELNAMECOUPON
Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een gele briefkaart naar Countdown, Customers Relations, Sint-Maartenstraat 10, 3000 Leuven of ik mail mijn keuze naar :
[email protected] (met vermelding van mijn keuze in de onderwerpregel). NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. ACLVB-lidnummer: ................................... MIJN KEUZE : ❑ ZENITH 2009 ❑ SPEELGOEDMUSEUM MECHELEN ❑ KERST & CREATIEF BEURZEN 2009
Meer voordelen : ga naar
www.countdown.be V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
OOK VIA E-MAIL
Zenith 2009 haalt al haar troeven uit de kast om de actieve 50-plussers een onvergetelijk bezoek te bezorgen aan deze jaarlijkse doe-beurs. Alle zintuigen worden geprikkeld tijdens deze 16de editie. Verspreid over paleis 3 en 8 op Brussels Expo, biedt Zenith de perfecte mix van informatie, animatie en ontspanning, en dat alles op maat van de levenslustige 50-plusser. Om het geheel overzichtelijk te houden, is het aanbod ook dit jaar ingedeeld in 5 grote zones die naadloos aansluiten bij de leefwereld van 50plussers : Gezond, Mooi & Fit, Lifestyle, Werk & Samenleving, Vrije tijd & Toerisme en Recht & Geld. De beurs is een uniek platform waar de bezoeker terechtkan met al zijn prangende vragen, zonder dat er sprake is van drempelvrees. Hij kan er informatie inwinnen door voordrachten bij te wonen of door rechtstreeks naar de standhouders te gaan. Maar een bezoek aan Zenith is ook een ontdekkingsreis, een mooie gelegenheid om nieuwe producten, diensten en ervaringen te ontdekken en om inspirerende ideeën op te doen. Wat Zenith zo uniek maakt, is de profilering als doebeurs. De bezoekers kunnen deelnemen aan tal van workshops. Bij de beauty- en wellnessworkshops kunnen ze zich in de watten laten leggen door professionals, of inschrijven voor de workshop digitale fotografie ‘Make Your Pictures’. Ook de Bourgondiërs worden op hun wenken bediend bij ‘Cook & Eat’. In een nieuwe degustatieruimte demonstreren chefs en sommeliers hun culinaire knowhow. Luisteren, kijken en proeven is de boodschap ! De sportieve 50-plussers kunnen zich uitleven op het uitgebreide fietsplein : elektrische fietsen uitproberen en tal van tips over actieve fietsvakanties in binnenen buitenland ontdekken.
VOOR ACTIEVE 50-PLUSSERS ZENITH 2009 DOE-BEURS IN BRUSSELS EXPO
✁
LAAT JE VERLEIDEN OP ZENITH 2009
29
30 w e r k l o o s h e i d VERHOOGDE UITKERING BIJ HERSTRUCTURERING Voor collectieve ontslagen aangekondigd na 6 april 2009 is een nieuwe regeling inzake herstructureringen van toepassing.
Meer werkgevers zullen een tewerkstellingscel moeten oprichten en meer werknemers zullen zich moeten inschrijven bij die tewerkstellingscel. Nieuw is dat ook uitzendkrachten of werknemers met een tijdelijk contract de kans krijgen zich in te schrijven in de tewerkstellingscel. Bovendien zullen zij onder bepaalde voorwaarden recht hebben op verhoogde werkloosheidsuitkeringen.
Voorwaarden De werknemer komt in aanmerking voor een verhoogde werkloosheidsuitkering als volledig werkloze indien volgende voorwaarden vervuld zijn : 3 een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd of van uitzendkracht wordt ingevolge de herstructurering niet meer verlengd tijdens de periode van die herstructurering 3 de werknemer was minstens één jaar in dienst bij de aankondiging van het collectief ontslag; 3 en de werknemer is ingeschreven bij de tewerkstellingscel. Afhankelijk van de leeftijd kan men in de periode van inschrijving in de tewerkstellingscel de verhoogde werkloosheidsuitkering ontvangen gedurende maximaal 3 of 6 maanden (afhankelijk van de leeftijd bij aankondiging van het collectief ontslag) : 3 minder dan 45 jaar gedurende maximaal 3 maanden 3 45 jaar of ouder gedurende maximaal 6 maanden
Bedrag Het bedrag van de verhoogde uitkering hangt af van de gezinstoestand en het laatst verdiende brutoloon van de werknemer (rekening houdend met een loongrens van € 2.206,46). Een werknemer met gezinslast of alleenwonende werknemer zal een uitkering ontvangen van 75 % van het laatst verdiende (begrensde) brutoloon. Een samenwonende werknemer ontvangt 70 % van dit loon. De maximale en minimale uitkeringen per dag zijn terug te vinden in volgende tabel :
Samenwonende met gezinslast Alleenstaande Samenwonende
MINIMUM / DAG
MAXIMUM / DAG
€ 38,75 € 32,56 € 24,40
€ 63,65 € 63,65 € 59,40
Indien de 3 of 6 maanden zijn verstreken, valt men terug op de normale werkloosheidsuitkering voor de gezinscategorie.
Aanvraag Deze verhoogde werkloosheidsuitkering kan via de ACLVB aangevraagd worden aan de hand van het formulier C109 en het attest van inschrijving bij de tewerkstellingscel. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
werkloosheid
Kinderopvangtoeslag Wat ? 3 een maandelijkse toeslag voor de alleenstaande ouder die het werk hervat
In de strijd tegen de crisis en om het hervatten van werk te stimuleren, werden een aantal nieuwe toeslagen in het leven geroepen, en zijn sommige bestaande toeslagen hervormd. De kinderopvangtoeslag, tijdelijke werkhervattingstoeslag en acco-werkhervattingstoeslag kunnen momenteel reeds aangevraagd worden.
Voor wie ? 3 alleenstaande ouder met kinderen ten laste 3 die gedurende minstens 3 maanden is vergoed als volledig werkloze 3 en die aan het werk gaat als werknemer (minstens halftijds) of als zelfstandige
Acco-werkhervattingstoeslag
Hoelang kan men de toeslag genieten ? 3 maximum 12 maanden
Wat ? 3 een maandelijkse toeslag bij de vestiging als zelfstandige gevolgd op een overeenkomst met een activiteitencoöperatie als kandidaatondernemer Voor wie ? 3 uitkeringsgerechtigde volledig werklozen 3 die zich vestigen als zelfstandige 3 en zich aansluiten bij een verzekeringsfonds voor zelfstandigen 3 na gedurende minstens 6 maanden een overeenkomst met een activiteitencoöperatie te hebben uitgevoerd Hoelang kan men de toeslag genieten ? 3 maximum 12 maanden
Hoeveel bedraagt de toeslag ? 3 € 75,01/maand Hoe de toeslag aanvragen ? 3 via een formulier C131.71, samen met een kopie van de arbeidsovereenkomst of een bewijs van aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen
Tijdelijke werkhervattingstoeslag Wat ? 3 een maandelijkse toeslag betaald door de RVA bovenop het loon van de volledig werkloze die het werk heeft hervat. Voor wie ? 3 uitkeringsgerechtigde volledig werkloze 3 50-plussers 3 die het werk hervatten bij een nieuwe werkgever of die zich als zelfstandige vestigen
Hoeveel bedraagt de toeslag ? 3 € 121,90/maand Hoe de toeslag aanvragen ? 3 via een formulier C129.4 vergezeld van het bewijs van inschrijving bij een sociale verzekeringskas voor zelfstandigen
Hoelang kan men de toeslag genieten ? 3 maximum 36 maanden
De kinderopvangtoeslag en tijdelijke werkhervattingstoeslag kwamen reeds aan bod in vroegere edities van Vrijuit. Een korte herhaling.
Hoeveel bedraagt de toeslag ? 3 eerste 12 maanden : € 182,82/maand 3 13e – 24e maand : € 121,90/maand 3 25e – 36e maand : € 60,95/maand
Zenith
Dagelijks van 10u tot 17u30 paleis 3 & 8
& Fit Gezon d, Moo i
e Toerism & Vrije Tijd
Werk & Sa menle ving
le Lifesty
Geld
Opmerking Ook het bestaande systeem van werkhervattingstoeslag blijft behouden. Indien men de bijkomende voorwaarde van 20 jaar beroepsverleden bewijst, kan men een werkhervattingstoeslag krijgen van € 182,82/maand zonder beperking in de tijd. Voor gedetailleerde informatie kan u steeds terecht in uw plaatselijk ACLVB-secretariaat. Meent u in aanmerking te komen voor een van deze toeslagen, raadpleeg dan zo snel mogelijk uw ACLVB-secretariaat om een aanvraag in te dienen ! Kim DE SCHAMPHELEIRE
-50
Reductiebon
17-21 | 11 | 2009
Recht &
Hoe de toeslag aanvragen ? 3 via een formulier C129bis
%
€8 €4
Bij afgifte van deze bon aan de kassa van Zenith 2009, betaalt u slechts € 4 voor uw inkomticket i.p.v. € 8. (1 bon per persoon)
rleid Laat je ve
en …
Voor meer info surf naar : Vo
www.salonzenith.be w Ontdek er ook de mogelijkheid om O een gratis kaart te bekomen. ee
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 0 9
48844
TOESLAGEN BIJ WERKHERVATTING
31
32 e d i t o r i a a l
ACLVB ZIET
HET GROEN
O
“Alleen als we er bij het opstarten van een groene economie voor zorgen dat er duurzame, eerlijke en waardige werkgelegenheid tot stand komt, zal de groene weg die we inslaan, ook een uitweg uit de crisis zijn.“
Onze aarde warmt op en ons klimaat verandert. Het valt al lang niet meer te ontkennen dat de manier waarmee we omgaan met ons milieu een grote impact heeft op ieder aspect van ons leven. Het is vijf voor twaalf en er moet dringend iets gedaan worden als we willen ontsnappen uit de wurggreep van een teloorgaand klimaat. De link tussen milieu en onze vakbond lijkt op het eerste gezicht misschien niet meteen duidelijk. Maar de manier waarop we consumeren en produceren speelt een hoofdrol in dit klimaatdebat, en daar wil de Liberale Vakbond zijn stem laten horen. Want de opwarming van de aarde treft eerst de armste en meest kwetsbare personen en heeft ook haar effect op de werkgelegenheid. We moeten de overheden, in binnen- en buitenland, daarom aansporen om onze leefwereld beter te beschermen door bijvoorbeeld het uitstoten van schadelijke gassen aan banden te leggen. Maar daarbij, en dit is essentieel, zullen we ze oproepen om ook de sociale dimensie niet uit het oog te verliezen. Om anders te produceren en ons anders te laten consumeren, zullen de bedrijven immers grondige transformaties moeten ondergaan. Fabrieken zullen moeten worden gemoderniseerd, er moet anders omgesprongen worden met energie en grondstoffen en de klant zal vragen om meer milieuvriendelijke producten. Stap voor stap zal de economie zich hieraan moeten aanpassen. Dit houdt in dat er dus heel wat groene investeringen nodig zullen zijn en dat er hieruit heel wat groene jobs kunnen voortvloeien. Zoals bijvoorbeeld in de sector van windenergie en zonnepanelen of isolatiematerialen. De vraag zal stijgen naar auto’s en machines die minder verbruiken en vervuilen, er zal meer aandacht komen voor openbaar vervoer en recyclage zal aan belang winnen. Wanneer we geleidelijk die overgang maken, moeten we er als vakbond steeds op toezien dat de gecreëerde jobs ook waardige jobs zijn. Duurzame arbeidsplaatsen, in een veilige omgeving en onder degelijke sociale voorwaarden. Daarom moeten we er bij de aanpak van de klimaatverandering op toezien dat er fair onderhandeld wordt over het lot van de werknemers. ACLVB werkt samen met internationale werknemersorganisaties en volgt de ontwikkelingen op de voet. Op de top in Kopenhagen over klimaatverandering, op het einde van dit jaar, kunnen er belangrijke beslissingen genomen worden, die in grote mate bepalen welke kant het uitgaat met ons milieu. Die beslissingen hebben in ieder geval een invloed op onze economie en daarom is het zo belangrijk dat we hier als ACLVB bij betrokken zijn. Want als we er nu, bij het opstarten van een groene economie, voor kunnen zorgen dat er duurzame, eerlijke en waardige werkgelegenheid tot stand komt, hebben we een stevige basis gelegd waar we op lange termijn verder op kunnen bouwen. Alleen dan zal de groene weg die we inslaan, ook een uitweg uit de crisis zijn. Klimaatveranderingen zijn voor de ACLVB een syndicale prioriteit. Of hoe een blauwe vakbond het ook groen kan zien.
Vr ijuit
Maandblad van de Liberale Vakbond
ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail :
[email protected] http://www.aclvb.be
V R I J U I T / O K T O B E R
Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS
2 0 0 9
Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail :
[email protected]
Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517
De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.
Jan VERCAMST Nationaal Voorzitter