Vrijetijdseconomie Drenthe Feiten en cijfers

Vrijetijdseconomie Drenthe Feiten en cijfers 2016

Colofon Dit is een uitgave van de Provincie Drenthe Auteur: Monica Wagenaar, De Afdeling Onderzoek www.deafdelingonderzoek.nl Grafische vormgeving omslag: Grafische Diensten Provincie Drenthe Ontwerp factsheets: Leonie Nennie, Buro 28 Opmaak rapport en factsheets: Monica Wagenaar, De Afdeling Onderzoek www.deafdelingonderzoek.nl © 2016 Provincie Drenthe (versie juni 2016) Overname van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. Ondanks de zorgvuldigheid waarmee deze uitgave is samengesteld zijn Provincie Drenthe en De Afdeling Onderzoek niet aansprakelijk voor fouten of onvolkomenheden en eventueel daaruit voortvloeiende schade. U kunt een digitale versie van deze uitgave en de factsheets gratis downloaden op: http://www.provincie.drenthe.nl/onderwerpen/ondernemen/vrijetijdseconomie/

Inhoudsopgave Inleiding ......................................................................................................................................... 5 1 Verblijven in Drenthe .................................................................................................................. 7 1.1 Nederlandse vakantiegangers .............................................................................................. 7 Aantal vakanties ........................................................................................................................... 7 Aantal overnachtingen en gemiddelde verblijfsduur ................................................................... 8 Concurrerende provincies ............................................................................................................ 9 Waardering ................................................................................................................................... 9 1.2 Verblijfsbezoek van buitenlanders ..................................................................................... 10 Gasten en overnachtingen ......................................................................................................... 10 Verblijfsduur ............................................................................................................................... 10 1.3 Logiesaccommodaties ........................................................................................................ 11 2 Dagbezoek en vrijetijdsactiviteiten ............................................................................................ 12 2.1 Uitstapjes in Drenthe ......................................................................................................... 12 2.2 Dagbezoek buitenlanders ................................................................................................... 12 3 Profiel bezoekers Drenthe ......................................................................................................... 13 3.1 Herkomst bezoekers ........................................................................................................... 13 Herkomst Nederlanders ............................................................................................................. 13 Herkomst buitenlanders ............................................................................................................. 14 Herkomst dagrecreanten ............................................................................................................ 14 3.2 Leisure Leefstijlen .............................................................................................................. 15 3.3 Leeftijd en gezinssamenstelling bezoekers ......................................................................... 17 Gezinssamenstelling ................................................................................................................... 17 Leeftijd ........................................................................................................................................ 17 Gemiddelde groepsgrootte ........................................................................................................ 18 3.4 Organisatiegraad en boekingsgedrag .................................................................................. 18 4 Activiteiten in Drenthe .............................................................................................................. 19 4.1 Activiteiten tijdens de vakantie .......................................................................................... 19 4.2 Typering vakanties ............................................................................................................. 20 Fietsvakanties ............................................................................................................................. 20 Elektrische fietsen ...................................................................................................................... 21 4.3. Populaire uitstapjes van Nederlanders .............................................................................. 22 5 Bestedingen en werkgelegenheid .............................................................................................. 23 5.1 Bestedingen Nederlandse vakantiegangers ........................................................................ 23 Bestedingen per persoon per dag en per vakantie ..................................................................... 23 5.2 Bestedingen buitenlandse verblijfsbezoekers ..................................................................... 24 5.3 Bestedingen dagbezoek ...................................................................................................... 25 5.4 Totale bestedingen vrijetijdssector ..................................................................................... 26 5.5 Werkgelegenheid vrijetijdssector ....................................................................................... 26 Drenthe en Nederland vergeleken ............................................................................................. 26 Aandeel vrijetijdssector in Drenthe ............................................................................................ 27 Bijlage: Factsheets Vrijetijdseconomie Drenthe ............................................................................ 29

4

Inleiding Op dit moment heeft u het rapport ‘Vrijetijdseconomie Drenthe, Feiten en cijfers 2016’ in handen. In deze uitgave vindt u een compact overzicht van de belangrijkste feiten en cijfers over de vrijetijdssector in Drenthe. Zowel in Drenthe als in heel Nederland is in 2015 er sprake van een herstel van het aantal toeristische binnenlandse vakanties, het aantal overnachtingen en de bestedingen. In dat jaar ontwikkelde de economie zich positief. De werkloosheid nam licht af, het consumentenvertrouwen groeide en zowel de koopkracht als de uitgaven van de consumenten zijn licht gestegen. Het Centraal Planbureau verwacht dat in de economische groei aanhoudt in 2016 en 2017. De binnenlandse bestedingen en met name de uitgaven van consumenten, spelen een belangrijke rol in deze positieve economische ontwikkeling. Voor 2016 wordt door het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) een verdere stijging van het aantal vakanties verwacht. Het deel van de Nederlanders dat op vakantie wil is voor het eerst sinds jaren toegenomen. Ook wil een groter deel van de Nederlanders dit jaar minstens even vaak of zelfs vaker op vakantie. De voorlopige cijfers van het CBS voor 2016 (januari en februari) laten inderdaad, zowel in Drenthe als in Nederland, een groei van het aantal vakanties en overnachtingen zien. Er wordt in het rapport met name gebruik gemaakt van landelijke bronnen, om de ontwikkelingen in Drenthe in perspectief te kunnen plaatsen. Per hoofdstuk staat een overzicht van de gebruikte bronnen. Een samenvatting van de meest opvallende ontwikkelingen en de belangrijkste kengetallen vindt u terug in de bijbehorende ‘Factsheets Vrijetijdseconomie Drenthe.’ De factsheets zijn beschikbaar als afzonderlijke documenten, maar ze zijn ook als bijlage opgenomen in dit rapport. Bronnen: CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2016. Centraal Planbureau, Juniraming 2016, Economische vooruitzichten 2016-2017, 2016. NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO) 2015, Maatwerkrapportage provincies, 2016.

5

6

1 Verblijven in Drenthe Van elke tien toeristische vakanties die Nederlanders in eigen land doorbrengen, heeft er één Drenthe als bestemming. Jaarlijks worden er gemiddeld rond de 1,4 miljoen vakanties in Drenthe doorgebracht. Daarnaast bezochten in 2015 208.000 buitenlanders Drenthe voor een toeristisch of zakelijk verblijfsbezoek, het aantal buitenlandse gasten is de afgelopen jaren toegenomen.

1.1 Nederlandse vakantiegangers Aantal vakanties Nederlanders brachten de afgelopen 10 jaar gemiddeld een kleine 1,4 miljoen toeristische vakanties in Drenthe door. Op een paar uitschieters na, was er in

deze periode sprake van een stabiele trendmatige ontwikkeling van het aantal vakanties.

Grafiek 1 Ontwikkeling aantal toeristische binnenlandse vakanties in Drenthe 2006-2015 (x 1000)

1.750 1.500 1.250 1.000 750 500 250 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2005/2006-2014/2015.

Het aantal vakanties in Drenthe ontwikkelde zich in de periode 20062012 duidelijk positiever dan het landelijk gemiddelde. Met name in 2011 en 2012 was de provincie bovengemiddeld populair. Het jaar 2013 was

een redelijk ‘normaal’ jaar, maar in 2014 was er een duidelijke dip te zien. Afgelopen jaar was er sprake van herstel van het aantal vakanties tot ongeveer het niveau van 2013. Het marktaandeel van Drenthe bedraagt in 2015 9,7%.

Grafiek 2 Ontwikkeling aantal toeristische binnenlandse vakanties in Nederland en Drenthe – in indexcijfers (2006 = 100)

130 120 110 100 90 80 70

106 103 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Drenthe

Nederland

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2005/2006-2014/2015.

7

Aantal overnachtingen en gemiddelde verblijfsduur Het aantal nachten dat Nederlanders in alleen minder vaak naar Drenthe op Drenthe doorbrachten ontwikkelde zich vakantie, maar ze bleven ook minder positief in de periode 2006-2009. Tussen lang. In 2013 duurde een gemiddelde 2009-2013 stabiliseerde het aantal vakantie in Drenthe nog 5,6 nachten, in toeristische overnachtingen zich op 7,6 á 2014 nam dit af tot 5 nachten. In 2015 7,7 miljoen. In 2014 daalde het nam het aantal overnachtingen weer overnachtingen van Nederlanders in toe, door de stijging van het aantal Drenthe sterk. Nederlanders gingen niet vakanties in Drenthe. Grafiek 3 Ontwikkeling aantal overnachtingen tijdens toeristische binnenlandse vakanties in Drenthe 2006-2005 (x 1.000)

8.000 6.000 4.000 2.000 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015


In 2015 overnachtten Nederlanders 6,6 miljoen keer in Drenthe. Drenthe had qua overnachtingen tijdens binnenlandse toeristische vakanties een marktaandeel van 9,8%. De gemiddelde verblijfsduur lag in Drenthe in het verleden altijd boven het landelijk gemiddelde. Dit kwam door het

hoge aandeel bungalowvakanties en het lage aandeel (korte) hotelvakanties. Het verschil tussen het gemiddeld aantal nachten in Drenthe en het landelijk gemiddelde is de afgelopen jaren kleiner geworden. Dit komt door de groei van het aandeel – vaak kortere – hotelvakanties op het totaal aantal vakanties.

Grafiek 4 Ontwikkeling binnenlandse toeristische vakanties in Drenthe naar logiesvoerm (in %)

100% 80%

8%

11%

13%

14%

12%

15%

14%

16%

14%

15%

62%

55%

56%

54%

51%

12%

16%

20%

15%

18%

21%

2010

2011

2012

2013

2014

2015

15%

12%

19%

16%

16%

17%

53%

56%

56%

59%

57%

11%

12%

12%

13%

2006

2007

2008

2009

17% 19%

13%

14%

60% 40% 20% 0%

Hotel

Bungalow

Kamperen

Overig


8

Concurrerende provincies Drenthe stond de afgelopen jaren qua vakanties steevast op de vijfde plaats in Nederland. In Gelderland, Limburg, Noord-Holland (m.u.v. 2011) en Noord

Brabant werden meer vakanties doorgebracht. In 2015 kwam Drenthe op de vierde plaats terecht, ongeveer op gelijke hoogte met Noord-Brabant.

Grafiek 5 Ontwikkeling aantal toeristische binnenlandse vakanties in Drenthe vergeleken met concurrerende provincies * (x 1.000)

2.500 2.250 2.000 1.750 1.500 1.250 1.000 750 500 250 0

2.369 1.903 1.668 1.355 1.338 1.138 985

303

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Gelderland Limburg Noord-Holland Drenthe Noord-Brabant Overijssel Friesland Groningen

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantie Onderzoek (CVO), 2005/2005-2014/2015. * Drenthe is in deze grafiek vergeleken met de top 5, de noordelijke provincies en de provincies met een vergelijkbaar profiel qua aanbod en landschap.

Waardering Nederlandse vakantiegangers in Drenthe waardeerden hun vakantie gemiddeld met een 8,2. Drenthe scoort hiermee op het landelijk gemiddelde. Het aspect ‘kwaliteit accommodatie’ wordt in Drenthe significant hoger dan gemiddeld beoordeeld. De provincies Friesland en Overijssel scoren qua algemeen oordeel significant hoger dan gemiddeld. Met name het prijsniveau wordt beter beoordeeld. Dit

verschil wordt waarschijnlijk niet veroorzaakt door aanmerkelijk hogere prijzen in Drenthe, maar door het relatief hoge aandeel gezinnen met jonge kinderen in de provincie. In het algemeen geldt dat deze groep met name de prijsaspecten lager dan gemiddeld beoordeelt. Stellen van 50 jaar of ouder zijn juist relatief tevreden over het prijsniveau.

Grafiek 6 en 7 Tevredenheid over prijs- en kwaliteitsaspecten en algemeen oordeel binnenlandse toeristische vakantie in Drenthe en Nederland en algemeen oordeel Drenthe en concurrerende Provincies 2015 (in rapportcijfers) 5

6

7

8

Algemeen oordeel

9

5

10 Groningen

8,2 8,2

Kwaliteit dienstverlening

7,8 7,9

Kwaliteit accommoda<e

7,9 8,0

Prijsniveau horeca

7,2 7,2

Prijsniveau boodschappen

7,2 7,1

Friesland Drenthe Overijssel Noord-Holland Gelderland Noord-Brabant Limburg

Nederland

Drenthe

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO) 2014/2015.

6

7

8

9

10

8,2 8,4 8,2 8,4 8,2 8,3 8,2 8,1

9

1.2 Verblijfsbezoek van buitenlanders Gasten en overnachtingen Circa 208.000 buitenlandse verblijfsgasten bezochten Drenthe in 2015 voor een vakantie of een zakelijk bezoek. Zij brachten in totaal 803.000 nachten door in de provincie. Het aantal overnachtingen van buitenlanders in Drenthe ontwikkelde zich bovengemiddeld

positief (+43%) in de periode 2012-2015. Landelijk nam het aantal overnachtingen in dezelfde periode met 26% toe. Het marktaandeel van Drenthe blijft bescheiden; het nam toe van 1,9% in 2012 tot 2,2% in 2015.

Grafiek 8 Ontwikkeling aantal buitenlandse verblijfsgasten en overnachtingen in Drenthe 2012-2015 (x 1.000)

1.000 800 600 400 200 0 2012

2013 2014 gasten overnach7ngen

Bron: CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2016. * voorlopige cijfers CBS (mei 2015).

Verblijfsduur Buitenlandse verblijfsgasten brachten in 2015 gemiddeld 3,9 nachten door in Drenthe, dit is aanzienlijk meer dan het landelijk gemiddelde van 2,5 nachten. Dit verschil wordt vooral veroorzaakt door het soort accommodatie waar de gasten verblijven. In een hotel verblijft men gemiddeld 1,8 nachten, terwijl een verblijf in een verblijfsrecreatieve accommodatie, zoals een camping of een bungalow kiezen, gemiddeld 4,8 nachten duurt.

2015*

In Drenthe wordt het merendeel (88%) van de nachten van buitenlandse verblijfsgasten op camping of een bungalowpark doorgebracht. Landelijk wordt juist relatief vaak (58% van de nachten) in een hotel overnacht. De keuze voor een soort accommodatie hangt sterk samen met de herkomst van de gasten. Duitsers kiezen bijvoorbeeld relatief vaak voor een verblijfsrecreatieve accommodatie, terwijl intercontinentale gasten bijna altijd voor een hotel of een pension kiezen.

10

1.3 Logiesaccommodaties In 2015 bevond 7,6% (693) van de logiesaccommodaties en 8,3% (114.531) van de bedden of slaapplekken in Nederland zich in Drenthe. Drenthe telt relatief veel kampeerterreinen; 41% van alle accommodaties is een camping (landelijk 33%). De meeste slaapplaatsen (65%) zijn in Drenthe dan ook te vinden op een camping, maar dit aantal is in de periode 2012-2015 wel sterk gedaald (-10%).

Ruim een kwart (26%) van de logiesaccommodaties in Drenthe is een hotel. Landelijk hebben de hotels een aandeel van 39%. Het aantal slaapplaatsen in hotels is in Drenthe licht afgenomen (-2%) in de periode 2012-2015, landelijk neemt het aantal hotelbedden juist toe (+8%). Het totale aanbod van slaapplaatsen neemt in Drenthe in deze periode af met 8%, landelijk blijft het aanbod ongeveer gelijk.

Grafieken 9 en 10 en 11 Verdeling logiesaccommodaties en slaapplaatsen Drenthe naar categorie – 2015 (in %) en ontwikkeling aantal slaapplaatsen naar categorie 2012-2015

Accommodaties

Slaapplaatsen 4%

15% 26% 25%

4%

5%

5%

25%

17%

65% 41%

Ontwikkeling aantal slaapplaatsen (abs)

65%

90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0

Hotels/pensions/etc. Kampeerterreinen Huisjesterreinen Groepsaccommoda;es

2012

2013

2014

2015

Bron: CBS, Logiesaccommodaties; capaciteit, accommodaties, bedden, regio 2016. * voorlopige cijfers CBS (mei 2015).

Bronnen: CBS, Logiesaccommodaties; capaciteit, accommodaties, bedden, regio 2016. CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2016. NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2005/2006-2014/2015.

11

2 Dagbezoek en vrijetijdsactiviteiten

2.1 Uitstapjes in Drenthe In 2015 hebben Nederlanders 43,6 miljoen uitstapjes ondernomen in Drenthe. Uitstapjes zijn vrijetijdsactiviteiten vanaf het woonadres waarbij men – inclusief reistijd – minimaal 2 uur van huis is. Drenthe heeft qua uitstapjes binnen Nederland een marktaandeel van 2,9%,

dit komt overeen wat je op grond van het aantal inwoners zou verwachten. Ten opzichte van 2012/2013 (45,6 mln uitstapjes) is het aantal uitstapjes in Drenthe afgenomen met 4,6%. Landelijk is het aantal uitstapjes in die periode ongeveer gelijk gebleven.

Figuur 1 Uitstapjes (>2 uur incl. reistijd) in en vanuit Drenthe 2015

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015 – maatwerk uitdraai t.b.v input-output analyse.

De Drenten zelf zijn verantwoordelijk 60% (26,2 mln) van de deze uitstapjes. De rest van de uitstapjes (17,4 mln) in Drenthe wordt ondernomen door nietDrenten (excl. buitenlanders). Drenten maken in totaal 9,6 miljoen uitstapjes

buiten de eigen provincie. Er gaan dus meer Nederlanders van buiten Drenthe naar Drenthe voor een uitstapje, dan dat er Drenten de provincie uit gaan voor een activiteit.

2.2 Dagbezoek buitenlanders Het merendeel van de buitenlandse dagbezoekers komt vanwege de ligging van Drenthe uit Duitsland. In de periode juni-november 2015 hebben Duitsers naar schatting 525.000 dagtochten in Bronnen:

Drenthe doorgebracht. Op jaarbasis komt dit waarschijnlijk neer op circa 950.000 (berekening op basis van de verhouding in 2010/2011) dagbezoeken van Duitsers.

NBTC NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO), 2012/2013 en 2015. NBTC Holland Marketing, Monitor Inkomend Dagbezoek vanuit Duitsland, rapportage eerste half jaar, 2016. NBTC Holland Marketing, Monitor Inkomend Dagbezoek vanuit Duitsland, eindrapportage 2010/2011, 2011.

12

3 Profiel bezoekers Drenthe Het grootste deel (87%) van personen die in Drenthe een vakantie of een zakelijk bezoek doorbrengen komt uit eigen land. Drenthe is bovengemiddeld populair onder de inwoners de Noordelijke provincies, zowel voor vakanties als voor uitstapjes. Consumenten met een Uitbundig Gele Leisure Leefstijl zijn in Drenthe oververtegenwoordigd, deze vakantiegangers houden van gezelligheid en zijn graag actief bezig. Gezinnen met jonge kinderen kiezen relatief vaak voor een vakantie in Drenthe.

3.1 Herkomst bezoekers Herkomst Nederlanders Ruim de helft (52%) van de binnenlandse toeristische vakantiegangers in Drenthe komt uit Zuid-Holland (21,4%), Noord-Holland (18,2%) en Gelderland

(11,9%). Het is niet verwonderlijk dat er relatief veel vakantiegangers uit deze provincies komen, aangezien hier ook veel mensen wonen.

Figuur 2 Top 5 herkomstprovincies (2013-2015) Drenthe en provincies waar Drenthe een bovengemiddeld of een beneden gemiddeld marktaandeel heeft (2013-2015)

Drenthe

2 Noord-Holland 18,2%

5 Overijssel 9,1% 3 Gelderland 11,9%

1 Zuid-Holland 21,4% 4 Noord-Brabant 9,7%

Bovengemiddeld marktaandeel Drenthe Beneden gemiddeld marktaandeel Drenthe


In verhouding tot het aantal inwoners kiezen de inwoners van de Noordelijke provincies relatief vaak voor een vakantie in Drenthe. Friezen gaan 1,6 keer zo vaak als de gemiddelde Nederlander op vakantie in Drenthe, de Groningers en Drenten zelf 1,4 keer zo vaak.

De Zeeuwen, Noord-Brabanders en - met name - de Limburgers, kiezen juist minder vaak dan de gemiddelde Nederlander voor Drenthe. Desondanks staat Noord-Brabant nog op de vierde plaats van de belangrijkste herkomstprovincies.

13

Herkomst buitenlanders Drenthe trok in 2015 circa 208.000 buitenlandse verblijfsbezoekers (zowel zakelijk als toeristisch). Bijna alle buitenlandse bezoekers van Drenthe (98%) komen uit Europa. Belangrijkste Herkomst dagrecreanten

herkomstlanden zijn Duitsland (59%, 123.000 personen) en België (18%), 38.000 personen. Groot Brittannië staat met 7% van de buitenlandse gasten op de derde plaats.

Figuur 3 Herkomstprovincies Nederlanders die uitstapjes (>2 uur) in Drenthe ondernemen (2015)

Groningen 11% Friesland 6%

NoordHolland 3%

Zuid-Holland 3%

Zeeland 0%

Flevoland 1%

Utrecht 2%

Drenthe 60%

Overijssel 6% Gelderland 3%

Noord-Brabant 4% Limburg 1%

Drenthe > 5% ≤ 5% Bron: NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO), 2015.

Drenten zijn verantwoordelijk voor het grootste deel van de uitstapjes van 2 uur of langer (60%) in de eigen provincie. Voor driekwart van de uitstapjes van Nederlanders in Nederland wordt maximaal 20 kilometer gereden tot het startpunt of de locatie van het uitstapje.

Het merendeel van de niet-Drenten die Drenthe bezoeken voor een uitstapje komt dan ook uit de omringende provincies. Na Drenthe zelf zijn Groningen (11%), Overijssel (6%) en Friesland (6%) de belangrijkste herkomstprovincies van Nederlandse dagrecreanten.

14

3.2 Leisure Leefstijlen De provincie Drenthe segmenteert toeristen en dagrecreanten op basis van Leisure Leefstijlen. De verschillende leefstijlgroepen hebben elk een kleur. Deze speciaal voor de vrijetijdssector ontwikkelde segmentatiemethode kijkt

niet naar de leeftijd of de gezinssamenstelling van de consument, maar naar wat zij zoeken tijdens een vakantie of een uitstapje. Onderstaande figuur geeft een overzicht van de kleuren op basis van landelijke gegevens.

Figuur 4 Overzicht Leisure Leefstijlen Nederlandse vakantiegangers en dagrecreanten

SmartAgent, Leefstijlatlas dagrecreatie voor de provincie Drenthe 2011 en NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2014/2015.

De tabel op de volgende pagina geeft per Leefstijl Profiel een korte omschrijving en vergelijkt de leefstijlen van de inwoners van en vakantiegangers in Drenthe met de dagrecreanten en vakantiegangers in Nederland. Inwoners Drenthe In Drenthe wonen in vergelijking met het profiel van de gemiddelde Nederlandse dagrecreant relatief veel Nederlanders met een Gezellig Lime leefstijl. In het grootste deel van de gemeenten is Gezellig Lime de grootste groep. Uitzonderingen zijn Emmen en Coevorden, waar een kwart van de inwoners Uitbundig Geel is en Tynaarlo en Aa en Hunze, waar Ingetogen Aqua de grootste groep is.

De vakantieganger in Drenthe Drenthe trekt relatief veel Uitbundig Gele vakantiegangers, 28% van de vakantiegangers heeft deze leefstijl. Daarnaast kiezen de Rode en Blauwe vakantiegangers iets vaker dan gemiddeld voor Drenthe. Zowel de Gele als de Rode vakantieganger is graag actief bezig op vakantie. Vakantiegangers met een Ingetogen Aqua leefstijl kiezen minder vaak dan gemiddeld voor een vakantie in Drenthe. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het aanbod van logiesaccommodaties in Drenthe. Drenthe telt veel bungalowparken en campings, terwijl deze groep graag in een hotel of een ‘losse’ vakantiewoning verblijft.

15

Tabel 1 Leisure Leefstijlen inwoners en vakantiegangers Drenthe en dagrecraenten en vakantiegangers in Nederland *

‘Vriendschap en genieten van het leven’ Gezellig Lime

Gezellig Lime consumenten zijn spontane, gezellige en zachtaardige mensen. Zij recreëren om even ‘de boel de boel te kunnen laten’.

Joviaal, spontaan, vrolijk, energiek en enthousiast’ Uitbundig Geel

Uitbundig Gele consumenten zijn gezellige, vlotte mensen. Zij genieten van het leven en vinden het belangrijk dat samen met anderen te doen.

‘Lekker buiten zijn in een vertrouwde omgeving’ Rustig Groen

De Rustig Groene consument is serieus, nuchter en bedachtzaam. Zij zoeken graag het vertrouwde op, dus een vakantie in eigen land of ‘lekker thuis’.

‘Behulpzaam, sympathiek en geïnteresseerd’ Ingetogen Aqua

Cultuur en natuur belangrijke trefwoorden voor de Ingetogen Aqua consument. Het zijn serieuze, evenwichtige en geïnteresseerde mensen.

‘Kritisch, zelfbewust en zelfverzekerd’ Comfortabel en Luxe Blauw

Blauwe consumenten leiden vaak een druk leven. Ze houden van luxe en exclusiviteit en hebben behoefte aan tijd voor zichzelf, partner en vrienden.

‘Zichzelf ontplooien, avontuur en uitdaging’ Sportief en Avontuurlijk Paars

Paarse vakantiegangers zijn rationeel en onafhankelijk. Ze zijn graag sportief en actief bezig, willen nieuwe dingen meemaken en zoeken het avontuur op.

‘Anders dan anders, actief, cultuur en uitgaan’ Cultureel en Inspirerend Rood

Rode vakantiegangers zijn op zoek naar uitdagingen en avontuur. Ze willen nieuwe dingen meemaken en inspiratie op doen.

Gezellig Lime Leefs,jl (in %)

27%

inwoners Drenthe dagrecreanten Nederland

24%

vakan:egangers Drenthe

19% 18%

vakan:egangers Nederland

Uitbundig Gele Leefs0jl (in %)

inwoners Drenthe

19%

dagrecreanten Nederland

18%

28%

vakan:egangers Drenthe

25%

vakan:egangers Nederland

Rus$g Groene Leefs$jl (in %)

inwoners Drenthe

17%


16%

vakan9egangers Drenthe

14%

vakan9egangers Nederland

14%

Ingetogen Aqua Leefs/jl (in %)

inwoners Drenthe

16%


17%


13%


15%

Comfortabel en Luxe Blauwe Leefs3jl (in %)

inwoners Drenthe dagrecreanten Nederland

10% 9%

10%

vakan8egangers Drenthe vakan8egangers Nederland

9%

Spor%ef en Avontuurlijk Paarse Leefs%jl (in %)

inwoners Drenthe

5%


9%


6%


8%

Cultureel en Inspirerend Rode Leefs2jl (in %)

inwoners Drenthe

6%


6%

vakan7egangers Drenthe vakan7egangers Nederland

10% 9%

Bron: SmartAgent, Leefstijlatlas dagrecreatie voor de provincie Drenthe 2011 en NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2014/2015 en Recron, Recreantenatlas Dagrecreatie 2011. * Meer informatie over deze doelgroepen – zoals populaire activiteiten, mediagebruik, lidmaatschap sociale netwerken – is te vinden op www.drenthe.nl/kleurbekennen.

16

3.3 Leeftijd en gezinssamenstelling bezoekers Gezinssamenstelling In vergelijking met het gemiddelde voor Nederland, wordt Drenthe veel bezocht door gezinnen met (jonge) kinderen. Eén op de vijf (20%) binnenlandse vakanties komt voor rekening van deze groep, in 2013-2015 wordt 29% van de vakanties ondernomen door jonge gezinnen.

Gezinnen met kinderen in de middelbare schoolleeftijd kiezen juist minder vaak dan gemiddeld voor Drenthe. Hetzelfde geldt voor één- en tweepersoons huishoudens zonder kinderen. Hun aandeel blijft in Drenthe duidelijk achter bij het gemiddelde voor Nederland.

Grafiek 12 Aandeel toeristische binnenlandse vakanties in Drenthe en Nederland – naar gezinssituatie (gemiddelde 2013-2015) 40%

2-persoonshuishoudens (35+ jaar)

45% 3% 5% 5% 7%

2-persoonshuishoudens (t/m 34 jaar) Gezinnen met kinderen (13 - 17 jaar)

15% 15%

Gezinnen met kinderen (6 - 12 jaar) Gezinnen met kinderen (0 - 5 jaar)

20%

29%

7% 9%

Eenpersoonshuishoudens

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Drenthe

Nederland


Leeftijd De helft van de vakantiegangers in Drenthe bestaat uit één en tweepersoonshuishoudens, landelijk 59%. Onderstaande grafiek laat zien dat het met name de 50-64-jarigen zijn die

minder vaak dan gemiddeld in Drenthe op vakantie gaan. Landelijk is het aandeel van deze groep in de periode 2013-2015 23% van het totaal, in Drenthe 18%.

Grafiek 13 Aandeel toeristische binnenlandse vakanties in Drenthe en Nederland – naar leeftijd (gemiddelde 2013-2015) 16% 17% 18%

65+ jaar 50-64 jaar

13% 14% 16% 13%

40-49 jaar 30-39 jaar 25-29 jaar 3%

19-24 jaar 15-18 jaar

2%

5% 5% 5%

3%

12% 11%

6-14 jaar 0- 5 jaar Drenthe

23%

9%

0% 5% Nederland

10%

14%

15%

20%


25%

30%

17

Gemiddelde groepsgrootte Relatief veel gezinnen met kinderen en juist minder één- en tweepersoonshuishoudens, zorgen ervoor dat in Drenthe de gemiddelde groepsgrootte tijdens een binnenlandse toeristische

vakantie groter is (4,1 personen) dan gemiddeld in Nederland (3,7 personen). Ook speelt mee dat groepen van zes of meer personen relatief vaak (13%) Drenthe als bestemming hebben.

3.4 Organisatiegraad en boekingsgedrag Grafiek 14 Manier van boeken van de accommodatie voor binnenlandse toeristische vakanties in Drenthe – 2015 (in %)

7% 7%

op de bonnefooi

12%

rechtstreeks bij accommoda;e via een reisorganisa;e

5%

via Landal 6%

20%

via Centre Parcs via boekingscentrale andere bungalowketen

5%

via boekingscentrale hotelketen via online bemiddelende instan;e

7%

overig 14%

17%

weet niet/door een ander gereserveerd

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2014/2015.

Twaalf procent van de Nederlanders die in 2015 op vakantie naar Drenthe gingen, vertrok op de bonnefooi, dit is aanzienlijk minder dan het landelijk gemiddelde. Eén op de vijf vakantiegangers in Drenthe boekt zelf rechtstreeks bij de accommodatie (landelijk 23%). Bronnen:

Vakanties in Drenthe worden relatief vaak (67%) via een boekingsinstantie geboekt (landelijk 59%). De boekingscentrales van de bungalowketens zijn in Drenthe populair, ruim een kwart van de boekingen loopt via zo’n centrale (landelijk 16%).

CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2016. NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2012/2013-2014/2015. NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO), 2012/2013 en 2015. SmartAgent, Leefstijlatlas dagrecreatie voor de provincie Drenthe 2011. Recron, Recreantenatlas Dagrecreatie 2011.

18

4 Activiteiten in Drenthe Zowel de vakantiegangers als de eigen inwoners van Drenthe gaan graag naar buiten. Er worden in Drenthe relatief veel buitenrecreatieve activiteiten, zoals wandelen, fietsen en het bezoeken van natuurgebieden ondernomen. Gezinnen met kinderen gaan graag in Drenthe op vakantie. Kindvriendelijke activiteiten zoals zwemmen en het bezoeken van musea, pretparken en dierentuinen zijn in Drenthe dan ook populairder dan gemiddeld.

4.1 Activiteiten tijdens de vakantie Grafiek 15 Top 10 populaire activiteiten tijdens binnenlandse toeristische vakanties in Drenthe vergeleken met Nederland 2013-2015 (in %)

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 61% 65%

Uit eten gaan

58% 58%

Wandelingen maken Zwemmen

33%

Bezoek natuurgebied

33% 31% 30% 34% 29% 29%

Funshopping Fietsen Bezoek bezienswaardige gebouwen Bezoek museum, oudheidkamer Bezoek pretpark, aFracHepark Bezoek dierenpark, safaripark, dolﬁnarium

46%

21% 23% 17% 14% 16% 9% 8%

14%

Drenthe Bron: NTBC-NIPO, Continu Vakantie Onderzoek (CVO), 2012/2013-2014/2015.

Rond de 60% van de Nederlanders die een binnenlandse toeristische vakantie in Drenthe doorbrengen gaat wel eens uit eten of maakt wel eens een wandeling. Dit komt ongeveer overeen met de gemiddelde binnenlandse vakantie. Andere populaire activiteiten zijn: zwemmen, fietsen, funshoppen en het bezoeken van een natuurgebied.

Nederland

Activiteiten die populairder dan gemiddeld zijn, zijn met name de activiteiten die veel door gezinnen met kinderen uitgevoerd worden, zoals zwemmen en het bezoeken van musea, attractieparken en dierentuinen. Vakantiegangers in Drenthe gaan minder vaak dan de gemiddelde vakantieganger funshoppen of uit eten.

19

4.2 Typering vakanties Het grootste deel (21%) van de vakantiegangers in Drenthe typeert hun vakantie als een ‘vakantie met vrienden familie, collega’s’ (landelijk 15%). Circa één derde van de vakantiegangers in Drenthe bezoekt tijdens de vakantie een natuurgebied. Vijftien procent van de vakantiegangers typeerde hun vakantie in 2015 als een vakantie met vooral ‘op natuur gerichte activiteiten’.

Tijdens drie van de tien vakanties in Drenthe wordt wel eens gefietst en tijdens 58% van de vakanties gaat men wel eens wandelen. Vakantiegangers in Drenthe zijn dus graag actief bezig. Dertien procent van de binnenlandse toeristische vakantiegangers typeert hun vakantie in Drenthe als een ‘sportieve of actieve vakantie’.

Grafiek 16 Typering binnenlandse toeristische vakantie in Drenthe (top 5) vergeleken met Nederland – 2015 (in %)

0%

5%

10%

15%

Vakan.e met vrienden, familie, collega's

20% 15%

25% 21%

15% 13%

Op natuur gerichte ac.viteiten

13% 12%

Spor.eve of ac.eve vakan.e Ontspanning, rust, relaxen, gezelligheid, weekendje weg

12% 11%

Bezoek aan familie, vrienden, kennissen

8% 7% Drenthe

Nederland

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2014/2015.

Fietsvakanties Binnenlandse toeristische vakantiegangers stapten in de periode 2013-2015 tijdens 29% van de vakanties in Drenthe wel eens op de pedalen. Eén op de tien vakanties in Drenthe is een echte fietsvakantie. Een fietsvakantie is een vakantie waarbij tijdens meer dan de helft van de dagen gefietst wordt. Nederlanders hebben in 2015 circa 102.000 fietsvakanties doorgebracht in Drenthe, dit is 9,2% van alle

fietsvakanties in Nederland. Qua fietsvakanties staat Drenthe op de vijfde plaats, na Gelderland (244.000 vakanties), Overijssel en Limburg (135.000), Friesland (111.000) en NoordHolland (107.000). Ten opzichte van 2014 is het aantal fietsvakanties zowel in Nederland, als in Drenthe met ongeveer één tiende afgenomen.

20

Elektrische fietsen Alle Nederlanders hebben in 2014 samen 19,3 miljoen ‘gewone’ fietsen en circa 1,2 miljoen elektrische fietsen. Van alle nieuwe fietsen die gekocht worden

is 28% een elektrische fiets. Ten opzicht van 5 jaar geleden is het aandeel van de elektrische fiets verdubbeld.

Grafiek 17 Ontwikkeling deel van de binnenlandse toeristische vakanties waarin wel eens gefietst wordt naar leeftijd - 2006-2015 (in %)

50% 40%

37,4% 35,5% 28,3% 25,2% 22,8% 18,4%

30% 20% 10% 0%

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 0-14 jaar 50-64 jaar

15-29 jaar 65+ jaar

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2005/2006- 2014/2015.

Steeds meer Nederlanders hebben een elektrische fiets. Dit zorgt ervoor dat mensen grotere afstanden kunnen afleggen, maar ook dat ze ondanks een hogere leeftijd of zwakkere gezondheid kunnen blijven fietsen. In bovenstaande tabel is per leeftijdscategorie te zien

30-49 jaar Totaal

tijdens welk deel van de vakanties wel eens gefietst wordt. De positieve ontwikkeling in de afgelopen tien jaar (met uitzondering van 2014-2015) bij de groep van 65 jaar of ouder, heeft waarschijnlijk te maken met de groei van het aantal elektrische fietsen.

21

4.3 Populaire uitstapjes van Nederlanders Uitgaan (zoals een terrasje pakken, uit eten of stappen) en buitenrecreatieve activiteiten (zoals fietsen, wandelen, tochtjes met auto/motor/boot) zijn in Drenthe, net als in de rest van Nederland, de meest uitgevoerde

uitstapjes. In vergelijking met het gemiddelde voor Nederland, worden er in Drenthe meer buitenrecreatieve activiteiten ondernomen, maar gaat men minder uit.

Grafiek 18 en 19 Vrijetijdsactiviteiten naar categorie in Drenthe en Nederland (in %)

Drenthe

Nederland 1%

21% Buitenrecrea4e Waterrecrea4e- en sport

24%

Wellness/beauty/ontspanning A@rac4es bezocht

24%

30%

7%

Evenementen bezocht Winkelen voor plezier Cultuur

30%

34%

1%

8% 8% 11%

Uitgaan

12% 7%

Sportwedstrijden bezoeken

7% 1%

7% 1% 2% 8%

13% 9%

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015.

Nederlanders die een uitstapje in Drenthe maken, gaan daar vaker dan gemiddeld naartoe om te fietsen of om een tochtje met de auto of motor te maken. De provincie wordt minder vaak dan gemiddeld bezocht om te gaan wandelen. Bronnen:

7%

12% 8%

9%

Het bezoeken van attracties is in Drenthe populairder dan gemiddeld. Het verschil met het landelijk gemiddelde wordt vooral veroorzaakt door het grote aantal bezoeken aan een dierentuin. Van alle uitstapjes die Nederlanders naar een dierentuin maken, heeft 7,6% Drenthe als bestemming.

Bovag/RAI/GfK Panelservices, Mobiliteit in cijfers – Tweewielers 2015-2016. Bovag/RAI/CBS/GfK Panelservices, Fietsen in de statistiek 2007-2015. NTBC-NIPO, Continu Vakantie Onderzoek (CVO), 2012/2013-2014/2015. NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015.

22

5 Bestedingen en werkgelegenheid Nederlanders gaven in totaal in 2015 circa 270 miljoen euro uit aan toeristische vakanties in Drenthe. De bestedingen per persoon per dag bedroegen 34 euro. Buitenlandse verblijfsgasten gaven circa 109 miljoen euro uit. Tijdens uitstapjes vanaf het huisadres, werd in Drenthe in 2015 circa 796 euro uitgegeven. Voor het bepalen van de economische betekenis van de vrijetijdssector wordt niet alleen gekeken naar de bestedingen, maar ook naar de werkgelegenheid. In Drenthe werkten in totaal circa 14.170 personen in de vrijetijdssector. Dit is 6,7% van de totale werkgelegenheid in Drenthe.

5.1 Bestedingen Nederlandse vakantiegangers Nederlanders gaven in 2015 tijdens toeristische vakanties in Drenthe circa 270 miljoen euro uit. Dit is 10% van de totale bestedingen aan vakanties in eigen land. De bestedingen zijn sterk toegenomen ten opzichte van 2014. Deze stijging wordt veroorzaakt door de

toename van het aantal vakanties en overnachtingen en de stijging van de bestedingen per persoon per dag. Tijdens vakanties op een vaste standplaats werd in 2015 in Drenthe in totaal circa 21 miljoen euro uitgegeven

Grafiek 20 Ontwikkeling totale bestedingen tijdens toeristische binnenlandse vakanties in Drenthe 2012-2015 (x mln)

300 250 200 Euro 150 100 50 0 2012

2013

2014


2015

Bestedingen per persoon per dag en per vakantie In 2015 gaven binnenlandse vakantieDe toename van de bestedingen hangt gangers in Drenthe gemiddeld 34 euro waarschijnlijk samen met de daling van per persoon per dag uit, dit is 4 euro het aantal bungalowvakanties en de meer dan in 2014. stijging van het aantal hotelvakanties in Drenthe. Tijdens een hotelvakantie in Traditioneel lagen de bestedingen per Drenthe werd in 2015 58 euro per persoon per dag in Drenthe altijd iets persoon per dag uitgegeven, tijdens een onder het gemiddelde voor Nederland. bungalowvakantie 34 euro. In 2015 lagen de gemiddelde bestedingen aanzienlijk hoger dan in de Tijdens vast standplaatsvakanties werd jaren ervoor, zelfs iets boven het in 2015 in Drenthe gemiddeld 12 euro gemiddelde voor Nederland. per persoon per dag uitgegeven.

23

Gemiddeld wordt tijdens een toeristische binnenlandse vakantie in Drenthe per persoon 200 euro uitgegeven, dit is iets meer dan het landelijk gemiddelde van 193 euro per persoon per vakantie. In onderstaande tabel is te zien dat de

extra uitgaven in Drenthe vooral betrekking hebben op het verblijf. De uitgaven in de horeca liggen in Drenthe juist onder het gemiddelde voor Nederland.

Tabel 2 Bestedingen tijdens toeristische binnenlandse vakanties naar bestedingscategorie Drenthe en Nederland 2015 – naar deelcategorie* (in euro’s)

vervoer naar bestemming verblijf vervoer ter plekke uitgaven horeca excursies en entreegeld boodschappen en shoppen andere uitgaven

Drenthe

Nederland

18 117 5 34 8 23 6

19 101 6 40 8 24 6

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2014/2015. * De deelcategorieën tellen niet op tot het totaal voor Drenthe, omdat deze vraag niet door alle vakantiegangers beantwoord is, omdat niet iedereen dit nog weet.

5.2 Bestedingen buitenlandse verblijfsbezoekers Buitenlandse verblijfsgasten (zakelijk en toeristisch) besteedden in 2015 naar schatting bijna 109 miljoen euro in Drenthe. Ruim 70 miljoen daarvan werd uitgegeven tijdens het bezoek aan Drenthe, de rest werd voorafgaand aan het bezoek uitgegeven. Het grootste deel van de uitgaven (58 miljoen euro) komt voor rekening van de Duitsers. De

Belgen staan, met 18 miljoen euro, qua bestedingen op de tweede plaats. Circa 1,5% van de bestedingen van buitenlanders in Nederland, werd in Drenthe gedaan. Ten opzichte van 2014 zijn de bestedingen van buitenlandse verblijfsgasten in 2015 met circa 10% toegenomen.

Tabel 3 Totale bestedingen Duitse en Belgische verblijfsgasten in Drenthe (x mln euro) en gemiddelde bestedingen per persoon per dag in Nederland (in euro)

Totale bestedingen

Bestedingen per persoon per dag

58 mln euro

112 euro

18 miljoen euro

116 euro

Bron: CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2015 en NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2015, berekening totale bestedingen volgens de Methode Wagenaar.

24

5.3 Bestedingen dagbezoek Nederlanders gaven in 2015 in totaal bijna 796 miljoen euro uit aan uitstapjes (van 2 uur of langer incl. reistijd) in Drenthe . In dit bedrag is het vervoer naar de locatie van het uitstapje of het beginpunt van een activiteit meegenomen. De uitgaven aan uitstapjes in Drenthe zijn sinds 2012/2013 (688 mln euro) toegenomen met bijna 16%. In 2015 is voor het eerst ook gevraagd naar de uitgaven aan parkeren. Als deze uitgaven (30 miljoen euro) ook meege

nomen worden, komt het totaalbedrag voor uitstapjes in Drenthe op 828 miljoen euro. Gemiddeld werd in 2015 in Drenthe 19,47 euro uitgegeven aan een uitstapje (incl. vervoers- en parkeerkosten). Dit bedrag is vergelijkbaar met het bedrag dat landelijk uitgegeven werd (19,38 euro). Tijdens uitstapjes in Drenthe werd meer dan gemiddeld uitgegeven aan vervoerskosten, maar er werd juist minder besteed in winkels.

Grafiek 21 Bestedingen per uitstapje (> 2 uur) in Drenthe en Nederland in 2015 – naar categorie (in euro)

Nederland Drenthe 0

2,5

5

7,5

10

12,5

15

17,5

20

euro toegangsprijzen, deelname kosten, huurprijzen consump=es (eten en drinken) bestedingen in winkels overige kosten vervoerskosten Bron: NTBC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015– R&T Standaard.

Onderstaande figuur geeft inzicht in de bestedingen aan uitstapjes in Drenthe. Er wordt onderscheid gemaakt tussen uitgaven door Drenten in Drenthe,

uitgaven door inwoners van de rest van Nederland in Drenthe en uitgaven van Drenten buiten Drenthe (excl. vervoers- en parkeerkosten).

Figuur 5 Input-output-analyse bestedingen tijdens uitstapjes (>2 uur incl. reistijd excl. vervoers- en parkeerkosten) in en vanuit Drenthe 2015

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015 – maatwerk uitdraai t.b.v input-output analyse.

25

Nederlanders maakten meer uitstapjes in Drenthe (17,4 mln activiteiten) dan Drenten buiten de eigen provincie (9,6 mln). Niet-Drenten gaven gemiddeld 14,76 euro uit aan een uitstapje in Drenthe, terwijl Drenten bijna 20 euro uitgaven aan een uitstapje buiten de provincie. In 2012/2013 stroomde er ongeveer even veel geld van niet-Drenten de

provincie in, als dat er geld van Drenten de provincie uitstroomde voor uitstapjes. In 2015 was er, met name door de stijging van de uitgaven per uitstapje van niet-Drenten, in Drenthe sprake van een positief saldo van 67 miljoen euro. Niet Drenten gaven in totaal circa 257 miljoen euro uit aan uitstapjes in Drenthe, terwijl Drenten 190 miljoen euro uitgeven aan uitstapjes buiten de eigen provincie.

5.4 Totale bestedingen vrijetijdssector Tabel 4 Totale bestedingen in de vrijetijdsector conform de Landelijke Standaard in Drenthe in 2014 en 2015 (in mln euro’s)

Toeristische vakanties Nederlanders Vaste standplaatsvakanties Nederlanders Verblijfsbezoek buitenlanders Uitstapjes Nederlanders (incl. vervoerskosten) Extra in 2015: parkeerkosten tijdens uitstapjes van Nederlanders

2014 225 21 99 688* --

2015 270 21 109 795 30

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2013/2014 en 2014/2015, NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2012/2013 en 2015 en CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2015 en NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2015 . * Cijfer 2012/2013, omdat dit onderzoek tweejaarlijks uitgevoerd wordt.

Bovenstaande tabel geeft een overzicht van de totale bestedingen in Drenthe in 2014 en 2015. De bestedingen zijn over de gehele linie toegenomen met 16%, alleen de uitgaven aan vaste standplaats vakanties zijn gelijk gebleven. In 2015 is

voor het eerst ook naar parkeerkosten tijdens uitstapjes gevraagd. In onderstaande tabel wordt de economische situatie in Drenthe in 2015 vergeleken met die in Nederland.

Tabel 5 Totale bestedingen in de vrijetijdsector conform de Landelijke Standaard in Drenthe en Nederland - 2015 (in mln euro’s)

Toeristische vakanties Nederlanders Vaste standplaatsvakanties Nederlanders Verblijfsbezoek buitenlanders Uitstapjes Nederlanders (incl. vervoers- en parkeerkosten)

Drenthe 270 21 109 828

Nederland 2.700 262 7.130 28.287

Bron: NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO), 2014/2015, NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015 en CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2015 en NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2015 .

5.5 Werkgelegenheid vrijetijdssector Drenthe en Nederland vergeleken In Drenthe werkten in 2015 14.170 personen in de vrijetijdssector, dit is 2,7% van de totale werkgelegenheid in deze sector in Nederland (517.980

banen). Ten opzichte van een jaar eerder daalde de werkgelegenheid met ongeveer een half procent.

26

Grafiek 22 Ontwikkeling aantal banen in de vrijetijdssector in Nederland en Drenthe – in indexcijfers (2006 = 100)

120 113

110

106

100 90

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

80 70 Nederland

Drenthe

Bron: LISA, Gratis data Recreatie & Toerisme 2015, en Provincie Drenthe, Provinciaal Werkgelegenheidsregister (PWR), 2015.

In de periode 2006-2013 ontwikkelde de werkgelegenheid in de vrijetijdssector in Drenthe en Nederland zich ongeveer op dezelfde manier. Echter in de periode 2013-2015 nam de werkgelegenheid in Drenthe af met 3,5%, terwijl er in Nederland in diezelfde periode sprake was van groei (+2,3%).

Dit verschil wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door de ontwikkeling van het aantal horecabanen. Landelijk groeide de werkgelegenheid in deze sector met 4,4%, maar in Drenthe nam het aantal banen in de horeca met 2,5% af. De horeca is belangrijk voor de vrijetijdseconomie. In Drenthe is de horcea goed voor 42% van de banen in de vrijetijdssector, landelijk voor ruim de helft.

Grafieken 23 en 24 Verdeling banen vrijetijdssector in Drenthe en Nederland – naar categorie (in %)

Drenthe

5% 5%

6%

Nederland

11%

6%

4%

7%

11% 3%

7%

15% 27% 42% 51% Cultuur,recrea2e en amusement Detailhandel/groothandel Horeca Logiesverstrekking Overig Sport Vervoer


Aandeel vrijetijdssector in Drenthe Het aandeel van de werkgelegenheid in de vrijetijdssector op de totale werkgelegenheid in Drenthe bedroeg in 2015 in Drenthe 6,7%. Dit percentage is vergelijkbaar met de jaren ervoor. De werkgelegenheid in de vrijetijdssector in Drenthe ontwikkelde zich in de

afgelopen tien jaar positiever dan de gemiddelde werkgelegenheid in Drenthe. Echter de daling die in 2013 voor de totale werkgelegenheid inzette, is vanaf 2014 ook in het aantal banen vrijetijdssector te zien.

Grafiek 25 Ontwikkeling totaal aantal banen en aantal banen in de vrijetijdssector in Drenthe – in indexcijfers

27

(2006 = 100)

120 110 100 90

106 103 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

80 70 Werkgelegenheid Vrije8jdssector

Totale werkgelegenheid


In Drenthe hing in 2015 6,7% van de banden samen met de vrijetijdssector, dit is iets hoger dan het landelijk

aandeel van de vrijetijdssector op de totale werkgelegenheid (6,5%).

*

Gezondheid en welzijnszorg Groot- en detailhandel; repara=e van auto's Industrie Vrije=jdsssector Advisering, onderzoek, etc. Overheden en verpl. sociale verzekeringen Bouwnijverheid Onderwijs Landbouw, bosbouw, visserij Vervoer en opslag Financiele instellingen Informa=e en communica=e

50.000

45.000

40.000

35.000

30.000

25.000

20.000

15.000

10.000

5.000

0

Grafiek 26 Aantal banen in de vrijetijdsssector in vergelijking met andere sectoren (abs) - 2015

14.170

Bron: LISA, Gratis data Recreatie & Toerisme 2015, en Provincie Drenthe, Provinciaal Werkgelegenheidsregister (PWR), 2015. * De vrijetijdssector is een samengestelde sector, dat betekent dat de sector is opgebouwd uit (delen van) andere sectoren. Om de werkgelegenheid in de vrijetijdssector te bepalen zijn in de ‘landelijke R&T standaard’ bepaalde sectoren geheel of gedeeltelijk toegerekend aan de vrijetijdssector. Een volledig overzicht van sectoren die geheel of gedeeltelijk tot de vrijetijdssector toegerekend worden, is te vinden in op www.lisa.nl.

De vrijetijdssector in Drenthe telde in 2015 14.170 banen. Er werkten ruim drie keer zoveel mensen in de vrijetijdssector als in de financiële sector Bronnen:

en de vrije-tijdssector is qua aantal banen groter dan de overheids- of bouwsector.

LISA, Gratis data Recreatie & Toerisme, 2015. Provincie Drenthe, Provinciaal Werkgelegenheidsregister (PWR), 2015. NBTC-NIPO, Continu Vakantieonderzoek (CVO) 2011/2013- 2014/2015. NBTC-NIPO, Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) 2015. CBS, Logiesaccommodaties; gasten, nachten, woonland, logiesvorm, regio, 2015. NBTC, Onderzoek Inkomend Toerisme 2015.

28

Bijlagen: Factsheets Vrijetijdseconomie Drenthe

29

Bijlage 1 Factsheet – Vakanties, overnachtingen en uitstapjes

2016

Factsheet Vrijetijdseconomie Drenthe Vakanties, overnachtingen en uitstapjes

AANTAL TOERISTISCHE VAKANTIES VAN NEDERLANDERS - NAAR PROVINCIE (X 1.000) EN TOP 5 BINNENLANDSE VAKANTIESBESTEMMINGEN

303 985

Aantal toeristische vakanties van Nederlanders in Drenthe:

1,4 miljoen vakanties

206.000 vakanties 1,5 miljoen nachten

1.355

1.278

1.531

ONTWIKKELING AANTAL TOERISTISCHE VAKANTIES VAN NEDERLANDERS IN DRENTHE (X 1.000)

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

2015

2014

Drenthe

overnachtingen 9,8%

2.369 1 Gelderland 1.903 2 Limburg

13%

Nederland

9%

13%

21%

23%

6,6 2015

1.138

AANTAL OVERNACHTINGEN TIJDENS TOERISTISCHE VAKANTIES VAN NEDERLANDERS - NAAR LOGIESVORM IN DRENTHE EN NEDERLAND 2012-2015 (IN%)

rest Nederland

2014

5 Noord-Brabant

4 Drenthe

Nederlanders kiezen in Drenthe vaker dan gemiddeld voor een bungalowvakantie. Het aandeel hotel- en kampeervakanties blijft juist achter bij het gemiddelde voor Nederland.

vakanties 9,7%

7,7

6,9

950

marktaandeel Drenthe

ONTWIKKELING AANTAL OVERNACHTINGEN TIJDENS TOERISTISCHE VAKANTIES VAN NEDERLANDERS IN DRENTHE (X MLN)

330 489

1.338

MARKTAANDEEL DRENTHE - TOERISTISCHE VAKANTIES EN OVERNACHTINGEN VAN NEDERLANDERS

6,6 miljoen overnachtingen

1.355

1.668

1.133

Dertien procent van de vakanties in Drenthe is een vaste standplaatsvakantie, dit is minder dan het landelijk gemiddelde (19%).

Aantal overnachtingen tijdens toeristische vakanties van Nederlanders in Drenthe:

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

3 Noord-Holland

Vakanties en overnachtingen van Nederlanders op een vaste standplaats 2012-2015:

Bijna 1 op de 10 vakanties (9,7%) die Nederlanders in eigen land doorbrengen heeft Drenthe als bestemming. Drenthe staat qua binnenlande vakantiebestemmingen op de 4e plaats.

55%

hotel

bungalow

37%

29%

kamperen

overig

2016

Factsheet Vrijetijdseconomie Drenthe Vakanties, overnachtingen en uitstapjes

Gemiddelde waardering binnenlandse toeristische vakantie in Drenthe:

ONTWIKKELING AANTAL (OVERNACHTINGEN VAN) BUITENLANDSE VERBLIJFSGASTEN IN DRENTHE (X 1.000)

rapportcijfer 8,2

TEVREDENHEID VAN NEDERLANDERS OVER PRIJS- EN KWALITEITSASPECTEN VAN HUN VAKANTIE IN DRENTHE EN NEDERLAND (RAPPORTCIJFER)

8,2 8,2

algemeen oordeel kwaliteit dienstverlening

7,9 7,8 8,0 7,9

kwaliteit accommodatie prijsniveau horeca

7,2 7,2

prijsniveau boodschappen

7,1 7,2

Drenthe

Nederland

151

169

2012

208

185

2013

2014 gasten

2015 overnachtingen

Het aantal overnachtingen van buitenlanders in Drenthe neemt in de periode 2012-2015 met 43% toe. Het marktaandeel van Drenthe blijft, met 2,2%, bescheiden.

26,2 mln

Uitstapjes rest Nederland

17,4 mln

In totaal werden in 2015 43,5 miljoen uitstapjes (> 2 uur) gemaakt in Drenthe. Het merendeel (60%) door de eigen inwoners. INPUT-OUTPUT ANALYSE - UITSTAPJES VAN >2 UUR VAN UITSTAPJES IN EN VANUIT DRENTHE - 2015

LOGIESVORM OVERNACHTINGEN BUITENLANDSE VERBLIJFSGASTEN IN DRENTHE EN NEDERLAND (IN %)

Drenthe Nederland

26%

74% 73% hotel

26,2 mln uitstapjes inwoners Drenthe in Drenthe

27% verblijfsrecreatief

TOP 3 HERKOMSTLANDEN BUITENLANDSE VERBLIJFSGASTEN IN DRENTHE (ABS)

Aantal buitenlandse verblijfsgasten in Drenthe:

208.000 gasten 803.000 overnachtingen

Uitstapjes Drenten

803

714

655

560

Totaal aantal uitstapjes van Nederlanders in Drenthe:

3 Groot-Brittanië 14.000 gasten 38.000 nachten

1 Duitsland 123.000 gasten 518.000 nachten 2 België 38.000 gasten 153.000 nachten

9,6 mln uitstapjes inwoners Drenthe buiten Drenthe

17,4 mln uitstapjes inwoners rest van Nederland in Drenthe

Drenthe heeft een positief uitstapjes-saldo: voor elk uitstapje dat een Drent buiten de provincie maakt, komen er 1,8 niet-Drenten naar Drenthe.

Deze factsheet is onderdeel van het rapport Vrijetijdseconomie, Feiten en cijfers 2016 van de Provincie Drenthe. De meeste cijfers hebben betrekking op 2015. Het volledige rapport (incl. gebruikte bronnen) is gratis te downloaden op www.provincie.drenthe.nl/onderwerpen/ondernemen/vrijetijdseconomie

30

Bijlage 2 Factsheet – Profiel bezoekers

2016

Factsheet Vrijetijdseconomie Drenthe Profiel bezoekers

TOP 5 HERKOMSTPROVINCIES BINNENLANDSE TOERISTISCHE VAKANTIEGANGERS IN DRENTHE (IN %)

1 Zuid-Holland 21,4%

Het merendeel van de Nederlanders die een uitstapje in Drenthe maken, komt uit Drenthe zelf (60%) of uit de aangrenzende provincies (23%).

AANDEEL TOERISITSCHE VAKANTIES IN DRENTHE EN NEDERLAND - NAAR LEEFTIJD 2012-2015 (IN %)

16% 17% 18%

65+ 50-64

13% 14%

40-49 30-39

HERKOMSTPROVINCIES NEDERLANDRS DIE UITSTAPJES MAKEN IN DRENTHE (IN %)

Drenthe

2 Noord-Holland 18,2%

Drenthe is bovengemiddeld populair bij gezinnen met kinderen. Vooral gezinnen met kinderen van 0-5 jaar kiezen vaak voor Drenthe.

25-29

3%

19-24

5 Overijssel 9,1%

Friesland 6%

3 Gelderland 11,9%

4 Noord-Brabant 9,7%

Noord-Holland 3%

benedengemiddeld marktaandeel Drenthe

6-14

Drenthe 60%

16%

5%

3%

0-5

12% 11% 9%

14%

Drenthe

Overijssel 6%

Nederland

Drenthe wordt minder dan gemiddeld bezocht door stellen. Met name het aandeel 50-64-jarigen blijft in Drenthe achter.

Gelderland 3%

Zuid-Holland 3%

Drenthe

bovengemiddeld marktaandeel Drenthe

2%

15-18

Groningen 11%

13%

5% 5%

23%

Noord-Brabant 4%

Bijna 40% van de vakantiegangers in Drenthe komt uit Zuid- of Noord-Holland. Vakantiegangers uit de Noordelijke provincies kiezen relatief vaak voor Drenthe als bestemming.

Drenthe

Top 3 herkomstlanden buitenlandse verblijfsgasten:

Gezinssamenstelling vakantieganger Drenthe:

MANIER VAN BOEKEN ACCOMMODATIE DOOR BINNENLANDSE TOERISTISCHE VAKANTIEGANGERS - 2015 (IN %)

> 5%

overig/weet niet/ niet zelf geboekt

2-5% <2%

op de bonnefooi

14%

12% rechtsreeks via de accommodatie

20% 32%

59%

18%

7%

7%

43%

22%

boekingscentrale bungalow/hotel

50%

via reisorganisatie/ online bemiddelende organisatie

2016

Factsheet Vrijetijdseconomie Drenthe Profiel bezoekers

Uitbundig Geel Joviaal, spontaan, vrolijk, energiek en enthousiast.

LEISURE LEEFSTIJLEN IN HET BSR-MODEL

Cultureel en Inspirerend Rood

10%

vakantiegangers Drenthe

9%

5%

dagrecreanten Nederland vakantiegangers Drenthe

9% 6% 8%

Ontspanning en rust

Drenthe telt relatief veel Gezellig Lime inwoners en juist wat minder mensen met een Paarse leefstijl. Vakantiegangers in Drenthe behoren relatief vaak tot de Uitbundig Gele leefstijl, maar ook Rood en Blauw kiezen iets vaker dan gemiddeld voor Drenthe.

10% 9%

vakantiegangers Nederland

9%

10%

27%

inwoners Drenthe

24%


19%



Rustig Groen Lekker buiten zijn in een vertrouwde omgeving. 17%

inwoners Drenthe

16%


14%


14%

16%

inwoners Drenthe


18%


Behulpzaam, sympathiek en geïnteresseerd.


GROEN

Ingetogen Aqua

Kritisch, zelfbewust en zelfverzekerd.

Gezellig Lime


Comfortabel en Luxe Blauw

inwoners Drenthe

zekerheid

Zichzelf ontplooien, avontuur en uitdagingen.

25%

Vriendschap en genieten van het leven.

LIME AQUA

BLAUW

28%



Gezelschap centraal

Activiteiten centraal PAARS

Sportief en Avontuurlijk Paars


18%

GEEL

6%


inwoners Drenthe

vitaliteit

ROOD

6%

controle

inwoners Drenthe

Actieve ontspanning

harmonie

Anders dan anders, actief, cultuur en uitgaan. dagrecreanten Nederland

19%

inwoners Drenthe


17% 13% 15%


31

Bijlage 3 Factsheet – Bestedingen en werkgelegenheid Factsheet Vrijetijdseconomie Drenthe Bestedingen en werkgelegenheid

2016

Bestedingen tijdens verblijfsbezoek van buitenlanders (zakelijk en toeristisch) in Drenthe:

109 miljoen euro

BESTEDINGEN DUITSE EN BELGISCHE VERBLIJFSBEZOEKERS IN DRENTHE (X MLN EURO)

Bestedingen tijdens toeristische vakanties van Nederlanders:

270 miljoen euro

Gemiddelde bestedingen van Nederlanders tijdens toeristische vakanties in Drenthe:

34 euro

per persoon per dag

BESTEDINGEN TOERISTISCHE VAKANTIES NEDERLANDERS IN DRENTHE (X MLN EURO)

261

249

200 euro

per persoon per vakantie

270

225

Duitsland 58 miljoen euro

Van elke euro die Nederlanders uitgeven aan vakanties in eigen land, komt er 10 cent in Drenthe terecht. 2012

2013

2014

2015

MARKTAANDEEL BESTEDINGEN DRENTHE (IN %) TIJDENS TOERISTISCHE BINNENLANDSE VAKANTIES IN NEDERLAND

Ruim de helft van de bestedingen door vakantiegangers in Drenthe, komt terecht bij de verblijfsaccommodaties.

België 18 miljoen euro

10%

marktaandeel Drenthe

BESTEDINGEN NAAR CATEGORIE (IN %) TIJDENS TOERISTISCHE BINNENLANDSE VAKANTIES IN DRENTHE

overig

3% 11%

vervoer

Gemiddelde dagelijkse bestedingen van een Duitse of Belgische verblijfsgast (zakelijk en toeristisch):

rest Nederland activiteiten

Het grootste deel (70%) van de bestedingen van buitenlandse verblijfsgasten komt voor rekening van de Duitsers en Belgen.

31% 55%

verblijf

Bestedingen tijdens vaste standplaatsvakanties van Nederlanders:

21 miljoen euro

Duitsland

België

112 euro

116 euro

2016

Factsheet Vrijetijdseconomie Drenthe Bestedingen en werkgelegenheid

VERDELING BANEN IN DE VRIJETIJDSSECTOR IN DRENTHE - NAAR CATEGORIE (IN %)

overig TOP 5 PROVINCIES - BESTEDINGEN AAN TOERISTISCHE VAKANTIES NEDERLANDERS (X MLN EURO)

5 Friesland 235 mln 4 Drenthe 270 mln

3 Noord Holland 349 mln

1 Gelderland 435 mln

Totale bestedingen tijdens vakanties en vrijetijdsactiviteiten in Drenthe (Landelijke R&T Standaard):

Binnenlandse toeristische vakanties 270 miloen 21 miljoen Vaste standplaatsvakanties 109 miljoen Verblijfsbezoek buitenlanders 828 miljoen Uitstapjes Nederlanders (incl. vervoers- en parkeerkosten)

In totaal werd in 2015 1,2 miljard euro uitgegeven in de vrijetijdssector in Drenhte. Aantal banen in de vrijetijdssector in Drenthe:

14.170 banen

2 Limburg 387 mln

In 2015 staat Drenthe qua bestedingen op de vierde plaats van de binnenlandse vakantiebestemmingen. Bestedingen tijdens uitstapjes van Nederlanders in Drenthe (excl. vervoers- en parkeerkosten):

Drenten zelf:

343 mln euro

Rest Nederland:

257 mln euro

2011

2012

2013

14.260

2014

11%

4%

27%

detail-en groothandel

42%

14.170

2015

horeca

Er werken meer personen in de vrijetijdssector, dan in de volledige onderwijs-, bouw- of agrarische sector. AANTAL BANEN IN DE VRIJETIJDSSECTOR - VERGELEKEN MET ANDERE SECTOREN (ABSOLUTE AANTALLEN)

gezondheid- en welzijnszorg

42.810 37.410 23.190

vrijetijdssector

14.170

advisering, onderzoek, etc.

12.980

overheden

12.620

bouwnijverheid

12.440

onderwijs

11.570

landbouw, bosbouw, visserij 14.680

cultuur, recreatie en amusement

6%

industrie

ONTWIKKELING AANTAL BANEN IN DE VRIJETIJDSSECTOR IN DRENTHE

14.800

logiesverstrekking

5%

5%

groot- en detailhandel

Eén op de vijftien banen in Drenthe heeft te maken met de vrijetijdssector. Dit is 6,7% van de totale werkgelegenheid in de provincie.

14.690

vervoer

sport

10.270

vervoer en opslag 6.220 financiële instellingen

4.480

informatie en communicatie

3.990


32

Vrijetijdseconomie Drenthe Feiten en cijfers

Recommend Documents