Vriezers met biomateriaal eindelijk thuis. Dankzij de nieuwe ruimte voor de biobanken is het lichaamsmateriaal terug in Amsterdam pagina 4

8 maart 2012 – nummer 5

Onderzoek en onderwijs stevig op de kaart

Vrouwen onder elkaar

Vriezers met biomateriaal eindelijk ‘thuis’

‘Goede diagnostiek kan niet zonder behandeling’

Consultatieteam op bezoek bij verpleeghuizen

De nieuwe vice-decanen Margreeth van der Meijde en Hans Brug nemen Wim Stalman werk uit handen  ▶ pagina 2

Geneeskundestudentes lieten hun moeders, zussen, tantes en vriendinnen zien wat hun studie inhoudt  ▶ pagina 3

Dankzij de nieuwe ruimte voor de biobanken is het lichaamsmateriaal terug in Amsterdam  ▶ pagina 4

KNO-arts An Greven vindt het te vroeg voor een definitief afscheid, maar na 32 jaar is het mooi terugkijken  ▶ pagina 7

Medewerkers van verpleeghuizen krijgen advies hoe ze met een psychiatrische patiënt om moeten gaan  ▶ inDrukken

VUmc onder vuur Patiënteninformatiecentrum krijgt honderden reacties

De gebeurtenissen op een rij Vanaf november 2011 Voorbereiding opnames ‘24 uur tussen leven en dood 20 januari tot 5 februari Opnameperiode op de spoedeisende hulp door productiemaatschappij Eyeworks 22 februari Nieuwsuur besteedt in haar uitzending aandacht aan de opnames voor ‘24 uur tussen leven en dood’ naar aanleiding van een klacht van de vader van een patiënt. Deze dag en de dagen erna besteden vele media aandacht aan dit onderwerp 23 februari Meldpunt ingesteld voor patiënten met vragen 23 februari De eerste aflevering van ‘24 uur tussen leven en dood’ wordt vervroegd uitgezonden 24 februari VUmc vraagt Eyeworks en RTL Nederland af te zien van verdere uitzending van het programma ‘24 uur tussen leven en dood’ 27 februari Meldpunt ingesteld voor medewerkers 28 februari VUmc biedt excuses aan aan al zijn medewerkers, patiënten en bezoekers. Met name aan patiënten die in het ziekenhuis waren toen er opnames werden gemaakt voor het programma ‘24 uur tussen leven en dood’

Foto Digidaan

28 februari Start intern onderzoek naar de voorbereidingen en uitvoering van het programma ‘24 Uur tussen leven en dood

Het zal niemand zijn ontgaan de afgelopen weken: VUmc ligt onder vuur. Sinds een uitzending van Nieuwsuur op 22 februari is er veel over VUmc gesproken in de media. Deze voorpagina van Tracer staat in het teken van alle ophef die is ontstaan rond ‘24 uur tussen leven en dood’. We zetten de gebeurtenissen op een rij. Ook hoe het daarna verder is gegaan en nogmaals de excuses van de raad van bestuur.

Excuses raad van bestuur De directie van VU medisch centrum biedt haar welgemeende excuses aan alle medewerkers aan, in het bijzonder aan hen die werken bij of betrokken zijn bij de spoedeisende hulp. In de periode van 20 januari tot en met 5 februari 2012 vonden daar de opnames plaats voor een medisch programma waar de afgelopen weken ophef over is ontstaan. Tot grote spijt van VUmc is uit klachten en meldingen gebleken dat patiënten zich niet veilig hebben gevoeld en zich onzorgvuldig behandeld voelen. Patiënten en bezoekers geven in klachten en meldingen aan dat bij het maken van de opnames een aantal zaken niet zo is gegaan zoals had gemoeten. Iedere situatie waarin een patiënt, bezoeker of medewerker zich niet veilig of onzorgvuldig behandeld voelt, is er een te veel. Een medisch centrum is een plek waar mensen zich veilig moeten kunnen voelen en waarop mensen moeten kunnen vertrouwen. De directie trekt zich dit zeer aan en biedt hiervoor haar excuses aan. VUmc onderzoekt hoe de voorbereidingen en opnames precies zijn verlopen. Aan de hand van de conclusies van het onderzoek zullen de richtlijnen en gedragsregels voor samenwerking met de media opnieuw worden getoetst. VUmc zal zich meer terughoudend opstellen

Intern onderzoek gestart ten aanzien van media-activiteiten waarbij patiënten en bezoekers direct betrokken zijn. VUmc zal in de komende weken de klachten en meldingen van de patiënten zorgvuldig afhandelen. Er is een meldpunt ingericht waar patiënten terecht kunnen met hun vragen (tel. 020 4446178 - maandag t/m vrijdag tussen 9.00 en 17.00 uur of mailen naar [email protected]). Medewerkers kunnen patiënten die hen vragen stellen over het televisieprogramma naar dit meldpunt verwijzen. Ook voor medewerkers die zelf vragen of opmerkingen hebben is een meldpunt ingericht. Zij kunnen mailen naar [email protected]. De directie van VUmc hoopt de ontstane onrust onder medewerkers in de komende periode te kunnen wegnemen, en biedt hierbij nogmaals oprechte excuses aan. Zij hoopt het vertrouwen van de patiënten in de komende periode weer te herstellen.   Namens de directie van VU medisch centrum Elmer Mulder Alle medewerkers van VUmc hebben op 28 februari ook per email een excuusbrief ontvangen.

Inmiddels is een onderzoek gestart naar de voorbereidingen en opnames voor het programma ‘24 uur tussen leven en dood’. Het onderzoek wordt uitgevoerd door medewerkers van de dienst strategie bestuur en projecten en het instituut ondersteuning patiëntenzorg in opdracht van de raad van bestuur. Deze opdracht is tot stand gekomen in samenwerking met de vicevoorzitter en Meer informatie: [email protected]

Reactie naar relaties Het patiënteninformatie­ centrum kreeg vele reacties. Alle reacties worden zorgvuldig behandeld en beantwoord. Daarnaast heeft de raad van bestuur in een brief ook fondsenwervende relaties, verwijzers en alumni over de ontstane situatie bericht.

een vertegenwoordiging van het dagelijks bestuur van het stafconvent VUmc. Tijdens de eerste fase van het onderzoek worden feiten verzameld over de voorbereiding en uitvoering van de opnames. Hiertoe wordt met verpleegkundigen, arts-assistenten, co-assistenten, medisch specialisten, afdelingshoofden, medewerkers van de dienst communicatie, medewerkers van het instituut

ondersteuning patiëntenzorg, medewerkers van divisiebureau IV en de raad van bestuur gesproken die feitelijke informatie kunnen geven over de gebeurtenissen. Hierna volgen analyse en conclusies. Na afronding van iedere fase zal gekeken worden hoe de volgende fase er uit gaat zien en wie daarbij betrokken of geraadpleegd zullen worden. Voor vragen: [email protected]

Project ‘Schrijver op de afdeling’ stilgelegd Auteur Ronald Giphart liep vanaf 6 februari mee met verpleegkundigen en artsen op de afdeling cardiologie. Dit in het kader van het project ‘Schrijver op de afdeling’. Naar aanleiding van alle consternatie rond ‘24 uur tussen leven en dood’ is dit project op 27 februari stilgelegd en worden de voorwaarden waaronder dit project plaatsvindt opnieuw bekeken. Andere schrijvers gingen

Giphart voor. Het bekendste voorbeeld is Anna Enquist, die het boek ‘De verdovers’ schreef. Schrijver op locatie is een project van de afdeling metamedica van VUmc. Door na te gaan hoe ziekte, geneeskunde, patiënten en medici in romans, poëzie, ervaringsverhalen en films worden uitgebeeld, wordt het eigen handelen gereflecteerd. Door de ogen van schrijvers wordt naar ziekten gekeken.

Discussie tijdens alliantiecafé VUmc-AMC

‘ Laat de stip aan de horizon zien’ n Edith Krab

Rond de samenwerking met het AMC zijn de eerste verkenningen afgerond, zo bleek tijdens het zogenaamde alliantiecafé. Tijdens de bijeenkomst op 23 februari wisselden afdelingshoofden van VUmc met de raad van bestuur de ervaringen tot nu toe uit. Zorg voor duidelijkheid en sluit aan bij wat er bij medewerkers leeft ten aanzien van de samenwerking met het AMC, was de kern van het advies aan de raad van bestuur. Directeur strategie, bestuur en projecten (sbp) Joep van der Velden

is tevreden over de discussie tijdens het alliantiecafé: “We staan aan het begin van een enorm complex proces. Ik vergelijk het met mikado: het is vrijwel onmogelijk om er iets tussen uit te halen zonder dat de rest beweegt. De samenwerking met het amc heeft vergaande consequenties en de impact zal groot zijn.” Juist die consequenties worden nu al op enkele plekken in VUmc gevoeld en dus was er een pleidooi om duidelijk te zijn over bijvoorbeeld de onomkeerbaarheid van de samenwerking, want op afdelingen waar de samenwerking nu al wordt opgepakt zijn medewerkers bang om

hun baan te verliezen. Van der Velden: “Het signaal is duidelijk, er is een verschil tussen de beleving van dit proces bij medewerkers en bij de bestuurders. Waait het nog over? Die vraag leeft onder medewerkers, omdat er angst voor banenverlies is. Die angst en die onzekerheid moeten we wegnemen. We moeten de werkvloer niet overvallen maar medewerkers juist laten meedenken bij de uitwerking van de plannen.”

Kansen Een ander discussiepunt was of het uiteindelijke doel van de samenwerking met het amc voldoende

duidelijk is. “Weten we wat de stip aan de horizon is? Die vraag werd meerdere malen gesteld. Dat laat zien dat we daar duidelijker in moeten zijn. De samenwerking met het amc biedt veel kansen. Voorop staat dat de kwaliteit van zorg er voor de patiënt op vooruit gaat. Straks komt een patiënt bijvoorbeeld sneller op de juiste plek. Daarnaast biedt de samenwerking in tijden van bezuinigingen ook financiële voordelen. Dure apparatuur hoeft niet voor twee locaties te worden aangeschaft. En we kunnen reputatiewinst boeken doordat we ons nationaal èn internationaal beter kunnen

profileren als kenniscentrum.”

Energie De volgende stap is om de samenwerking in de vorm van scenario’s verder uit te werken, pas dan wordt het mogelijk om echte keuzes te maken, meent Van der Velden. “Uit het alliantiecafé bleek dat er energie is om de samenwerking tot een succes te maken, maar we zijn ook gewaarschuwd: vaagheid zorgt voor energieverlies. We zullen dus snel duidelijk moeten krijgen hoe de samenwerkingsplannen er concreet uit gaan zien en bij deze uitwerking vooral de medewerkers betrekken.”

Vice-decanen zetten onderzoek en onderwijs stevig op de kaart Twee vice-decanen, Margreeth van der Meijde en Hans Brug, zorgen ervoor dat de ontwikkelingen en de kwaliteit van onderwijs respectievelijk onderzoek op een effectieve manier binnen VUmc geborgd zijn. De raad van bestuur en met name de decaan kan zich hierdoor meer met strategische belangen van VUmc bezig houden. n Monique Krinkels

Tracer 11e jaargang nr 5, 8 maart 2012



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.850. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marre Roozen, Marieke Schutte, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Albert Blom, Rick Dros, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder Redactiesecretariaat



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail [email protected]

Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 22 maart. Deadline voor kopij is 14 maart om 12.00 uur.

2

Foto Jean pierre jans

Foto Digidaan

Margreeth van der Meijde: ‘Ik merk dat het instellen van het vice-decanaat onderwijs helpt bij het positioneren van deze academische kerntaak binnen VUmc én daarbuiten’

Hans Brug: ‘Als vice-decaan kan ik, samen met de onderzoeksdirecteuren, werken aan het onderzoeksbeleid en de -strategie van VUmc’

Decaan Wim Stalman heeft intern niet alleen onderwijs en onderzoek in zijn portefeuille; ook topkaderbeleid, ict, een drietal divisies, het geïntegreerd patiënteninformatie systeem gps en het imaging center vallen onder zijn verantwoordelijkheid. Waarom heeft VUmc sinds 1 januari een vice-decaan onderwijs en sinds 1 maart een vice-decaan onderzoek? Wim Stalman: “Het is de bedoeling dat beide vice-decanen werk van mij overnemen. Dat zijn tactische en gedelegeerde strategische taken opdat ik mij meer kan richten op mijn bestuurlijk werk in de volle breedte van de organisatie.” Hoe gaan jullie dit inpassen? Hans Brug: “Ik ga het vice-decanaat onderzoek combineren met mijn werk als onderzoeker. Dat laatste blijf ik één dag in de week doen, want ik wil met mijn voeten in de klei blijven staan. Als hoogleraar doe ik onderzoek naar de gevolgen van leefstijl op obesitas en naar de combinatie leefstijl en kanker.

Daarnaast ben ik voorzitter van divisie vi. Het directeurschap van het emgo+ instituut heb ik sinds 1 maart opgegeven; dat valt niet te combineren met de functie

‘Belangrijkste taak is om de omstandigheden voor onderzoekers zo gunstig mogelijk te maken’ van vice-decaan onderzoek.” Margreeth van der Meijde: “Ik heb een brede academische opleiding, zowel in het onderwijs als bedrijfskunde. Ik heb geen ambitie om hoogleraar te worden. Dat heb ik in mijn werk ook helemaal niet nodig. Sinds 1 januari ben ik vice-decaan onderwijs bij VUmc, na jarenlang als algemeen directeur ioo met dit onderwerp bezig te zijn geweest. Ik ben een generalist, die zich graag bezighoudt met het besturen van

Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

een organisatie. Het instituut voor onderwijs en opleiden staat sinds medio vorig jaar duidelijk op de kaart. Dat wil ik verder uitbouwen.” Is dit een uitbreiding van jullie taken? Hans Brug: “Het is een evolutionair proces geweest. Een deel van het werk kwam al op mijn bureau terecht, zeker de laatste maanden toen duidelijk werd dat het vicedecanaat er aan zat te komen, maar nu ben ik ook formeel verantwoordelijk voor de onderzoekstrategie.” Margreeth van der Meijde: “In de periode van reorganisatie van het ioo ontstond de VUmc Academie (gericht op alle bij- en nascholing inclusief de digitale leeromgeving voor medewerkers), de VUmc School of Medical Sciences (de geneeskundeopleiding, de medisch specialistische vervolgopleidingen en de research masteropleidingen) en de Amstel Academie (onder andere medisch ondersteunende en verpleegkundige vervolgopleidingen). Het viel op dat dit in verschillende portefeuilles over de raad van

bestuur was verdeeld. Dat is niet handig. Nu heb ik mandaat van de raad van bestuur voor het ontwikkelen en innoveren van het complete onderwijs en opleidingsaanbod.” Wat is de grootste uitdaging? Hans Brug: “Mijn belangrijkste taak is om de omstandigheden voor wetenschappelijk onderzoeker en onderzoekers zo gunstig mogelijk te helpen maken. Daarvoor is een duidelijk onderzoeksbeleid en -visie en een goede onderzoekinfrastructuur nodig. Dat gaat over of dwars door alle instituten heen: van biobank en apparatuur tot de subsidiedesk.” Margreeth van der Meijde: “Samen met de VU ontwikkelen we onderwijsprofielen die de faculteiten overstijgen. Zo ben ik directeur van het h2ls, Human Health and Life Sciences, waarin de faculteiten geneeskunde, tandheelkunde, aard- en levenswetenschappen, psychologie en pedagogiek en exacte wetenschappen, hun krachten bundelen. Ook in de discussies over samenwerking met het amc is het onderwijs een belangrijk onderwerp.”

Foto Lizzy Kalisvaart

Mogelijkheden hielprik onvoldoende benut

Vrouwen onder elkaar Zaterdagochtend 3 maart, even na elven. Geneeskundestudentes met hun moeders, zussen, tantes en vriendinnen stromen De Waver binnen voor een multiculturele ontmoeting met als thema de geneeskunde opleiding. De sfeer is goed – onder elkaar – en dat was nu nét de bedoeling. n Marre Roozen Bij de voorlichtingsdagen van de geneeskundeopleiding valt het op dat ouders van studenten uit een andere cultuur dan de Nederlandse zeer ondervertegenwoordigd zijn. Jammer, want juist deze ouders hebben vaak weinig ervaring met universitair onderwijs in Nederland. Geneeskundestudenten ervaren dat als een gemis, omdat het moeilijk kan zijn om samen met hun familieleden geïnformeerd over de studie te spreken.

175 nationaliteiten Gerda Croiset, opleidingsdirecteur van VUmc School of Medical Sciences, begint vrouwendag met een boeiend verhaal over de opleiding geneeskunde. Hoe was het in 1900? Wat was de positie van de vrouw toen? En hoe staat het er

nu voor? Croiset vertelt dat zij juist voor VUmc heeft gekozen vanwege de multiculturele samenstelling. “Amsterdam is een stad met 175 nationaliteiten. Dit is een plek waar artsen, medewerkers, studenten en patiënten zoveel mogelijk deze etniciteit weergeven - dit is voor mij de plek van de toekomst.” Internist-nefroloog Karima Farhat vertelt over haar ervaringen. “Ook al is er ongelofelijk veel veranderd, ik moet nog steeds wel duidelijk zeggen dat ik de dokter ben, anders blijven patiënten vragen wanneer nu toch de dokter komt.” In de middag leiden geneeskunde studentes Gülsah Can en Souhailla Abdessalami de vrouwen rond door het ziekenhuis, langs collegezalen, gebedsruimte, de

afdeling pathologie en Kinderstad. Ook vinden trainingen in hechten en prikken plaats en laat hoofd voeding Martin Roosemalen zien hoe de keuken is ingericht om vegetarische, halal en kosher maaltijden te verzorgen. Mohamed Ben Ayad, moslim geestelijk verzorger, bespreekt tenslotte ethische dilemma’s van studenten als: mag je iemand van een andere sekse onderzoeken? Hoe gaan we om met patiënten die een ongeneeslijke ziekte hebben?

Mannendag De dag eindigt met een borrel en hapjes. De vrouwen zijn enthousiast. Croiset vraagt de deelnemers hoe zij staan tegenover aanwezigheid van mannen volgend jaar. Unaniem geven ze aan dat ze het wel heel fijn vinden, een dag met vrouwen onder elkaar. De drempel is voor sommigen veel lager, juist door aanwezigheid van alleen maar vrouwen. ‘Laat die mannen maar een mannendag organiseren!’

Gebouw van het jaar Het VUmc CCA diagnose en behandeling is ingezonden voor de prijs Gebouw van het Jaar. Deze prijs is uitgeloofd door de Bond van Nederlandse Architecten om potentiële opdrachtgevers, media en publiek een breed overzicht te bieden van de kwaliteit van de Nederlandse architectuur. Het gebouw is ontworpen door het Architectenforum in samenwerking met D/Dock. Projectarchitect was Erik Knippers van het Architectenforum. Naast zes regionale en één nationale prijswinnaar is er dit jaar ook een publieksprijs beschikbaar gesteld. Iedereen kan via facebook zijn favoriete gebouw ‘liken’. Ga naar: http://gebouwvanhetjaar.nl, stem op ‘Centrum voor diagnose en behandeling van kanker’ en maak kans op een iPad 2. n MK

Henriëtte van der Horst

Voorpaginanieuws De tijd dat voorpaginanieuws van kwaliteitskranten echt nieuws was in plaats van min of meer sensatiebeluste nieuwtjes, liefst met sappige foto, kan ik me bijna niet meer heugen. Ik sla de voorpagina al automatisch over om naar de pagina’s met binnen- en buitenlands nieuws te gaan (en natuurlijk de column van Frits Abrahams). Soms wordt mijn oog toch getroffen door een interessante kop op de voorpagina. Dat gebeurde op 29 februari (nee, zo erg is het ook weer niet, het gebeurt echt wel iets vaker dan eens per vier jaar). nrc kopte: ‘Reed Elsevier buigt voor wetenschappers’. Dat is nu eens een mededeling die mij plezier doet, om twee redenen: een tijdschriftenmagnaat die op de knieën gaat, en actievoerende wetenschappers die opstaan voor het publiek belang. Reed Elsevier steunde een Amerikaans wetsvoorstel, de Research

Works Act, waarmee de toegang tot wetenschappelijke publicaties aan banden gelegd kan worden. Het open access beleid dat de laatste jaren, uiteraard tot groot verdriet van de uitgevers, steeds meer terrein wint, zou een flinke klap, zo niet de nekslag krijgen als deze wet zou worden aangenomen. Dat daarmee de resultaten uit met publieke middelen uitgevoerd onderzoek niet meer voor iedereen beschikbaar zijn, en het delen van data belemmerd wordt, zijn minor details. Belangrijker is dat de belangen van uitgevers met die wet gediend zijn. Uitgevers, waaronder Reed Elsevier, steunden het wetsvoorstel dan ook financieel. Dat kunnen ze zich gemakkelijk permitteren, want het winstpercentage bij de groten onder de uitgevers kan oplopen tot 30%. Daar kunnen ziekenhuizen en andere zorginstellingen nog wat van leren. Schippers zou er van watertanden.

Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

De formule is simpel: laat anderen voor niets voor jou het werk doen en verkoop dat vervolgens duur. Wetenschappers willen graag de resultaten van hun werk publiceren, vragen er dus niets voor. Andere wetenschappers beoordelen vervolgens de ingediende manuscripten, ook weer voor nop. Dat is het systeem van peer review, een kwaliteitskeurmerk van wetenschappelijke tijdschriften. Wetenschappers zijn natuurlijk af en toe wereldvreemde weirdo’s maar nu hebben ze met hun boycot het voor elkaar gekregen dat het wetsvoorstel is ingetrokken, omdat, let wel, de uitgevers hun (financiële) steun aan het voorstel terugtrokken. Hoezo conflict of interest? Zoals gezegd zorgorganisaties kunnen nog wat leren van die uitgevers. Wie kunnen we in de zorg nu eens gratis voor ons laten werken, zodat wij de winst opstrijken? Hebben we niet ergens nog een blik mantelzorgers? Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde

Steeds meer pasgeborenen met ernstige, maar behandelbare aandoeningen kunnen met de hielprik (neonatale screening) vroegtijdig worden opgespoord om daarmee erger te voorkomen. Echter, in veel Europese landen worden de mogelijkheden die de hielprik biedt onvoldoende benut, waardoor veel pasgeborenen met dergelijk aandoeningen toch ernstig ziek worden. Een Europees onderzoek brengt de knelpunten en mogelijkheden in kaart. Nederlandse onderzoekers van VUmc en het rivm hebben, samen met Duitse en Italiaanse collega’s, onderzocht hoe verschillende landen in Europa omgaan met de toenemende mogelijkheden van de hielprik. Middels diverse Europese consultatiebijeenkomsten werden alle Europese lidstaten betrokken bij dit onderzoek, waarin namens Nederland ook patiëntenkoepelorganisatie vsop participeerde. Uit het onderzoek blijkt dat het aantal aandoeningen waarop getest wordt, varieert van een tot bijna dertig (Nederland test op 17 aandoeningen). Het aantal behandelbare aandoeningen dat in aanmerking komt voor opname in het programma stijgt: van de 34 landen die deelnamen aan het onderzoek, werd in 21 landen het programma in de laatste vijf jaar uitgebreid.

Coördinatie Tweederde van de landen heeft een commissie die het programma coördineert. Slechts enkele landen hebben protocollen voor het omgaan met nevenbevindingen, zoals andere ernstige aandoeningen, mildere vormen van de gescreende aandoening en genetisch dragerschap van recessieve aandoeningen. Ook over het bewaren van hielprikkaartjes (enkele maanden in Duitsland, vijf jaar in Nederland en tot levenslang in Scandinavië) en het gebruik voor nader wetenschappelijk onderzoek kan de voorlichting verbeterd worden. Adequate informatie aan ouders over het screeningproces en de follow-up ontbreekt veelal en slechts enkele landen, waaronder Nederland, werken samen met ouder- en patiëntenorganisaties in het beleid rondom de hielprik. Meer samenwerking in Europa zou een duidelijke meerwaarde hebben, omdat het hier om zeldzame aandoeningen gaat. De onderzoekers pleiten dan ook voor meer Europese samenwerking op het terrein van scholing en uitwisseling van expertise en infrastructuur.

Werk op de Gustav Mahlerlaan/ Buitenveldertselaan Op zaterdag 10 en zaterdag 17 maart, van 6.00 uur tot maximaal 18.00 uur zal de kruising Buitenvelderstelaan/Gustav Mahlerlaan worden afgesloten voor autoverkeer. Omleiding zal worden aangeduid middels bebording. Op de Gustav Mahlerlaan vanaf de Buitenveldertselaan tot aan de kruising met de De Boelelaan en de Van der Boechorststraat wordt momenteel een nieuw fiets- en voetpad aangelegd. Dit komt te liggen tussen sc Buitenveldert en de Schoolwerktuinen. Hierdoor ontstaat een betere verbinding voor fietsers en voetgangers richting VUmc vanaf de hoek Buitenveldertselaan/Gustav Mahlerlaan en andersom. Ook is deze aanpassing nodig, zodat het uitrijdende bouwverkeer voldoende opstelruimte heeft bij de kruising met de Buitenveldertselaan. 3

Vriezers met biomateriaal eindelijk ‘thuis’ Zo’n 200 m2 heeft José Koevoets, programmacoördinator Parelsnoer en projectcoördinator Biobank op de achtste verdieping gekregen voor ‘haar’ vriezers. Vóór 2014 komt daar nog 500 m2 bij. En dat is geen overbodige luxe. VUmc beschikt over zo’n 150 vriezers en 60 stikstoftanken waarin lichaamsmateriaal op wetenschappelijk onderzoek wacht, die nu nog verspreid over de gebouwen te vinden zijn.

Eindelijk konden de vriezers die in het Belgische Luik waren opgeslagen naar ‘huis’ komen. Ze bevatten lichaamsmateriaal dat is gebruikt voor een onderzoek dat VUmc samen met een industriële partner heeft uitgevoerd. José Koevoets: “Wij hadden geen ruimte om deze biobank met feces op te slaan, maar nu we deze extra ruimte hebben gekregen, konden we de complete collectie hierheen halen.” Dat had trouwens nog heel wat voeten in de aarde, want de biobank moest worden verzekerd. VUmc heeft de waarde van beide biobanken op 2,5 miljoen euro vastgesteld. “Hoe langer een verzameling bestaat, hoe waardevoller hij wordt”, is de ervaring van Koevoets. “Dat geldt zeker voor de zes vriezers uit Hoorn. Deze biobank bevat urine- en bloedmonsters die gedurende 20 jaar bij diabetespatiënten en in bevolkingsonderzoeken zijn verzameld. Die hebben we ook hierheen gehaald.”

F o t o J a a p v a n V eldhu i s e n

n Monique Krinkels

Biobank VUmc bevat verschillende soorten collecties. De zogenaamde novo-biobanken zijn collecties van lichaamsmaterialen die speciaal voor onderzoek zijn verzameld, zoals bijvoorbeeld voor nesda (NEtherlands Study of Depression and Anxiety) en lasa (Longitudinal Aging Study Amsterdam). Een tweede categorie biobanken zijn de ‘prospectieve patiënten verzamelingen’. Hierbij gaat het

om lichaamsmateriaal dat tijdens patiëntenzorg is verzameld, zonder dat er meteen al een onderzoeksdoel bekend is. Vaak gaat het om ziekten die in een Parelsnoer-programma zijn opgenomen, zoals diabetes, neuro-degeneratieve ziekten en inflammatoire bowel disease (ibd). Het derde type biobank zijn de ‘nader gebruik banken’, archieven waarin bijvoorbeeld weefsel of dna van patiënten is opgeslagen dat

na diagnose overblijft. Het materiaal blijft voor de patiëntenzorg bewaard, maar is voor wetenschappelijk onderzoek zeer waardevol.

Pijler De officiële opening van de biobankruimte vond plaats op 23 februari. Wim Stalman, decaan en lid van de raad van bestuur, benadrukte dat de biobank door de raad van bestuur is benoemd tot één van de pijlers van

de onderzoeksinfrastructuur van VUmc. Het is onderdeel van het programma ‘Research infrastructuur’. De biobank heeft op de achtste verdieping van het ziekenhuis een modern gefaciliteerde ruimte gekregen, maar het blijft niet bij een goede opslagruimte. Ook aan de procedures en de ict wordt hard gewerkt. “Ons doel is dat het lichaamsmateriaal optimaal bruikbaar is voor onderzoekers”, aldus Koevoets.

Zorgpad hersentumoren betekent veel winst aan kwaliteit en tijd Claudia Nijboer: “Al enkele jaren is er op de polikliniek neurologie twee keer per week een multidisciplinair spreekuur neuro-oncologie waaraan neurologen, medisch oncologen en gespecialiseerd verpleegkundigen deelnemen. Aan dit spreekuur nemen inmiddels ook de neurochirurgen deel, zo werd het pad geëffend voor een nog beter en efficiënter zorgpad.” In het zorgpad is ook opgenomen dat iedere patiënt wordt besproken in het multidisciplinaire team van specialisten dat bij oncologiepatiënten is betrokken.

Sinds januari van dit jaar is het zorgpad herzien voor patiënten met een hersentumor. Belangrijk voor deze patiëntengroep is om snel met de behandeling te kunnen beginnen. Tijdwinst en het stroomlijnen van de medische processen en disciplines was dan ook een belangrijk doel om het zorgpad te herzien. Gespecialiseerd verpleegkundige Claudia Nijboer: “We willen meer mensen nog meer kwaliteit van zorg en meer service bieden.” n Ellen Kleverlaan Mensen met een hersentumor zien verschillende specialisten voordat duidelijk is wat het beste behandelplan is. Het behandelteam had al langer het plan om de samenwerking nog beter te stroomlijnen.

Als een huis Voor veel van deze patiënten is het belangrijk dat hun behandeling snel begint. Doordat de neurochirurg ook bij het spreekuur is betrokken,

Uit de Agenda

PET-studies uitgedrukt in getal en maat vrijdag 9 maart – aula, 15.45 uur, prof.dr. R. Boellaard, ‘Meet wat je ziet en zie(t) wat je meet’

De PET-scan meet de verdeling van een kleine hoeveelheid radioactief gemerkte stof in een lichaam. De opname van die radioactieve stof kan worden uitgedrukt in een getal en maat, ook wel ‘kwantificatie’ genoemd. Ronald Boellaard, hoogleraar klinische fysica van de Positron Emissie Tomografie (pet) gaat in zijn oratie in op verschillende methoden om pet-studies te kwantificeren. Met medische afbeeldingtechnieken zoals ct, mri of pet kunnen we kijken hoe de patiënt er van binnen uitziet of wat er in de 4

patiënt gebeurt. Met ct of mri is de anatomie te bekijken en een pet-scan meet bijvoorbeeld het suikergebruik in het lichaam. De pet-scan meet de verdeling van een kleine hoeveelheid radioactief gemerkte stof, zoals radioactief suiker. Met een pet-scan kunnen tumoren goed zichtbaar gemaakt worden omdat deze een hoger suikerverbruik hebben dan gezond weefsel. Verder kunnen ook andere processen, zoals doorbloeding of celdelingactiviteit, in tumoren en organen worden getoond. Ook kan de opname van de radioactieve

stof uitgedrukt worden in getal en maat, ‘kwantificatie’ genaamd. Het onderzoek van Boellaard richt zich op de verschillende methoden om pet-studies te kwantificeren. Belangrijk is dat kwantificatie méér is dan alleen het produceren van een getal. Er moeten eisen gesteld worden aan dit getal, zoals de nauwkeurigheid en de omstandigheden die deze beïnvloeden. Een belangrijk aspect is ook dat deze kwantificatie zo veel mogelijk gelijk is in de verschillende ziekenhuizen waar pet-studies

Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

gedaan worden. Dit kan bereikt worden door het standaardiseren van de pet-studies, dat wil zeggen het identiek uitvoeren van het pet-onderzoek. Verder moet onderzocht worden of het getal gebruikt kan worden om iets te zeggen over de ernst van de ziekte, of de patiënt zal reageren op een behandeling en of de patiënt daadwerkelijk reageert op de behandeling. Daarbij is het van belang om de optimale behandeling zo goed mogelijk op de patiënt persoonlijk af te stemmen: personalized medicine.

kan tot anderhalve week eerder met de behandeling worden begonnen. Dat is winst. Neuroloog Jaap Reijneveld nam het initiatief tot herziening van het zorgpad. Hij is blij met het resultaat. “De polikliniek staat als een huis”, stelt Reijneveld. Ook na een operatie is een tijdige start van de verdere behandeling noodzakelijk. Het zorgpad is dan ook ingericht voor de periode daarna. Het gebeurt dat mensen elders zijn geopereerd en daarna naar VUmc worden verwezen, of voor een second opinion naar ons ziekenhuis komen. Voor al deze mensen is er een ingang in het zorgpad. In totaal is er met deze nieuwe manier van werken plaats voor acht nieuwe patiënten per week en nog eens 64 patiënten die voor verschillende behandelingen terugkomen. Nijboer: “Dan moet je denken aan het starten van een nieuwe chemokuur, het behandelen van epilepsie, het controleren van de operatiewond of het bespreken van de uitslag van een mri-scan.”

Op zijn kop Nijboer heeft als gespecialiseerd verpleegkundige een coördinerende functie voor mensen die de diagnose hersentumor krijgen te horen. “Het leven van mensen staat dan op zijn kop. Het betekent dat mensen met veel verschillende medische disciplines in het ziekenhuis krijgen te maken. Dat is vaak verwarrend en tijdrovend. Als sprake is van een glioom, dan zal de patiënt daaraan uiteindelijk overlijden. Wij begeleiden hen gedurende het gehele proces dat hun behandeling in beslag neemt, tot aan het overlijden aan toe. Voor patiënten is het heel fijn om een vast aanspreekpunt te hebben.”

Vacatures VUmc

Ondernemingsraad

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

Vacatures 20 februari tot 27 februari Uiterste reactiedatum zie intranet

Dialyse verpleegkundige D1.2012.00002MB Dialyse, een vak dat continu in beweging is Afdeling/dienst hemodialyse, Divisie I

OK personeel Transplantatiecoördinator D1.2012.00007MB Voer de regie in de orgaandonatieprocedure! Afdeling/dienst nefrologie, Divisie I

Opleider operatieassistent D6.2011.00077WH De toekomst van de operatieassistenten in jouw handen? Afdeling/dienst medisch ondersteunende opleidingen / amstel academie, Divisie VI

Assistent zorgeenheid kinderkliniek D3.2012.00004YO Het verblijf van zieke kinderen aangenamer maken, is jou op het lijf geschreven! Afdeling/dienst kinderkliniek, Divisie III

Laboranten Radiodiagnostisch laborant met MRI affiniteit D5.2012.00012 VUmc zoekt radiodiagnostisch laboranten die echte teamspelers zijn! Afdeling/dienst radiologie, Divisie V

Staf/management

Verpleegkundigen/Verzorgenden

Medewerker bedrijfsvoering projectadministratie divisiebureau v D5.2012.00014.SV Voor het financieel beheer van de onderzoeksprojecten Afdeling/dienst projectadministratie divisiebureau, Divisie V

Research verpleegkundige D1.2011.00086MB Zet je expertise in voor klinisch onderzoek! Afdeling/dienst medische oncologie, Divisie I

Logistiek planner D5.2012.00015.SV Zorg voor een optimaal proces zodat wij optimaal kunnen zorgen voor de patient Afdeling/dienst radiotherapie, Divisie V

Vacatures 27 februari tot 5 maart Uiterste reactiedatum zie intranet

Agenda

Informatie over de OR vindt u ook op intranet onder http://intranet/OR

Aan de ORde De ondernemingsraad van GGZinGeest heeft zich teruggetrokken uit het Gemeenschappelijk Overleg (GMO) waarin samen met de ondernemingsraad VUmc werd overlegd over het fusieproces. Momenteel wordt er gekeken op welke wijze goede besluitvorming tot stand kan worden gebracht. Er is instemming verleend aan RI&E’s van diverse afdelingen waaronder het Facilitair Bedrijf. Na advisering van de ondernemingsraad over de reorganisatie Metamedica is nader overleg gevoerd met het divisiebestuur van divisie VI. Daarbij is extra toelichting gegeven en zijn er afspraken gemaakt. Dit alles heeft geleid tot bijstelling van het aanvankelijk negatieve advies. Hoewel de raad het opheffen van Medische geschiedenis nog steeds betreurt heeft hij het divisiebestuur laten weten dat het reorganisatie traject kan worden doorgezet en dat geen gebruik zal worden gemaakt van het beroepsrecht. De ondernemingsraad beraadt zich over de medewerking van VUmc aan de tv opnames op de SEH afdeling. Dagelijks Bestuur Inge Schadee-Eestermans Willy Arjaans Andy Higgs Emile Heilbron

Voorzitter Vice-voorzitter Lid Lid

Personeel en organisatie Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’

Verbetering mutatieformulieren niet mee starten Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de verbetering van een aantal mutatie formulieren. P&O service heeft hierbij als uitgangspunt genomen dat dit verbeteringen zijn voor zowel de klant als de P&O medewerker. P&O adviseurs doen nu nog een laatste check. Begin maart worden de aangepaste formulieren in gebruik genomen.

Instructie bijeenkomst Het invullen van mutatie formulieren leidt regelmatig vragen. Daarnaast merken we dat bij een aantal klanten het proces rond de vacaturebeheersing onduidelijk is. P&O service is van plan om een instructie bijeenkomst te organiseren voor belangstellenden. Binnenkort volgt hierover meer informatie via intranet P&O direct.

Titel voorbeeld titel

Het Heilig VU-UUR Donderdag 15 maart 2012 in de Amstelzaal, VUmc

Prof.dr. Pieter J.D. Drenth Emeritus hoogleraar Arbeids- en Organisatiepsychologie aan de VU

“Wetenschappelijke integriteit: een zaak van gewicht en een punt van zorg” Stelling I Iedere universiteit dient een gedragscode met normen en ‘rules of practice’ te formuleren, bekend te maken en centraal te stellen in de opleiding tot en begeleiding van wetenschappelijke onderzoekers.

Stelling II Bij internationale samenwerking dienen procedures voor de bewaking van wetenschappelijke integriteit en voor de afhandeling van eventuele klachten of verdenkingen van wangedrag van te voren goed uitgewerkte en geregeld te zijn. De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).

Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – S e r v i c e p a g i n a

Accordering raad van bestuur bij aanvraag vacature De raad van bestuur zet op aanvraagformulieren voor vacaturestelling geen handtekening meer. De teammanager van team werving & selectie tekent bij accordering het aanvraagfomulier (uit naam van de raad van bestuur). Hierdoor blijft het gehele proces indiensttreding (via P&O service) soepel verlopen.  PAPI methodiek nu onderdeel van selectietraject VUmc heeft vier gecertificeerde PAPI (Personality And Preference Inventory) medewerkers. Dit betekent dat vanaf nu het instrument PAPI onderdeel kan uitmaken van een selectietraject. Deze PAPI methodiek brengt voorkeurstijlen in gedrag en werk in beeld. Vooralsnog wordt deze PAPI profilering uitgezet als een test. Eind 2012 wordt de test geëvalueerd en bij positief resultaat vervolgd. Dit jaar zijn hier voor de vacaturehouder geen kosten aan verbonden. De medewerker werving & selectie bespreekt bij de intake van vacatures de mogelijkheden van PAPI met de vacaturehouder. Workshop loopbaancheck Even stilstaan op de plek waar je staat in je werk en loopbaan. Dat kan in de workshop loopbaancheck van één uur. Je gaat dan op zoek naar je kracht en wat voor jou een volgende stap zou zijn. Daarbij kunnen de volgende vragen aan de orde komen: Benut je de talenten en doe je waar je goed in bent? En word je daar ook blij van? In welke richting wil je je ontwikkelen? Kan dit in jouw huidige functie en werkplek of moet je verder zoeken? Data: 7 maart, 16 april, 24 mei en 4 juli. Hier meer informatie op de website van de Amstelacademie. Uitwisseling trainingen AMC en VUmc Loopbaanadviseurs van VUmc en AMC benutten elkaars expertise en aanbod door medewerkers van VUmc en AMC uit te wisselen in eigen trainingen. Zo stelt VUmc de training Jobmarketing (sinds kort uitgebreid met een dagdeel sociale media) open voor

vier medewerkers per training vanuit het AMC. Het AMC stelt hun training Loopbaanoriëntatie beschikbaar voor vier medewerkers van VUmc. Op meerdere vlakken een win-win. De medewerkers uit beide organisaties kunnen met elkaar contact leggen. Verhuizing Flexbureau Met ingang van 15 februari 2012 is het Flexbureau verhuist naar de centrale hal van het ziekenhuis (locatie ZH 0 A 45). De openingstijden zijn: van maandag tot en met donderdag van 08.00 uur tot 12.30 uur en van 13.30 uur tot 16.30 uur op vrijdag tot 15.30 uur. Telefoonnummer: 020-4441444 E-mailadres: [email protected] Aanmelden voor de nieuwsbrief P&O direct Wil je op de hoogte blijven van nieuws op het gebied van CAO UMC of wetswijzigingen? Je kunt je nu zelf aanmelden voor de nieuwsbrief P&O direct. Deze nieuwsbrief is bedoeld voor alle medewerkers van VU medisch centrum en verschijnt maandelijks. Hier komen onderwerpen aan de orde als: nieuwe CAO UMC, gebruik van persoonlijk budget, OV-abonnementen, MD-programma, declaraties etc. Wil je ook de nieuwsbrief P&O direct in je mailbox. Meld je dan nu aan via P&O direct/ Nieuwsberichten/ Aanmelden nieuwsbrief P&O direct. Heb je geen mailadres van VUmc dan kan je dat aanvragen via je leidinggevende of bij ICT. Je kunt je ook met je persoonlijke mailadres aanmelden bij [email protected]. Je ontvangt dan alleen de online informatie (niet de tekst die op P&O direct staat).

Promoties maandag 12 maart – aula, 13.45 uur, A.H. Sillars-Hardebol, ‘Chromosome 20q genes in the pathogenesis of colorectal cancer’ promotor: prof.dr. G.A. Meijer, copromotoren: dr. B. Carvalho, dr. R.J.A. Fijneman vrijdag 16 maart – aula, 13.45 uur, L. Zwaan, ‘Diagnostic reasoning and diagnostic error in medicine’ promotoren: prof.dr. D.R.M. Timmermans, prof.dr. G. van der Wal copromotoren: dr. A. Thijs, prof.dr. C. Wagner woensdag 21 maart – aula, 13.45 uur, I.C.J.M. Eijssen, ‘Client-centred practice in occupational therapy’ promotoren: prof.dr. J. Dekker, prof. dr. C.H. Polman, copromotor: prof.dr. M.P.M. Steultjens woensdag 21 maart – aula, 15.45 uur, Y.Y. Wong, ‘Myocardial O2 supply and O2 utilization of the right ventricle in pulmonary arterial hypertension’ promotor: prof.dr. A. Vonk Noordegraaf, copromotoren: dr. P.G.H.M. Raijmakers, dr. W.J. van der Laarse maandag 26 maart – aula, 11.45 uur, J.S.W. Lind, ‘Management of advanced nonsmall lung cancer: moving towards a more personalised approach’ promotor: prof.dr. E.F. Smit, coprom0tor: prof.dr. S. Senan maandag 26 maart – aula, 13.45 uur, M.E. Tushuizen, ‘Postprandial dysmetabolism and cell-derived microparticles as cardiovascular risk factors in metabolic syndrome and type 2 diabetes mellitus’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof. dr. A. Sturk, copromotor: dr. R. Nieuwland dinsdag 27 maart – aula, 09.45 uur, T. Kind, ‘Towards a better description of cardiovascular function in pulmonary hypertension. Modeling and clinical practice’ promotor: prof.dr. A. Vonk Noordegraaf, copromotor: dr.ir. Th.C.J. Faes woensdag 28 maart - auditorium, 15.45 uur, M. de Vries-Bouw, ‘Neurobiological stress parameters in relation to disruptive behavior. A longitudinal study in delinquent male adolescents’ promotoren:prof.dr. Th.A.H. Doreleijers, prof.dr. R.R.J.M. Vermeiren, copromotoren:dr. A. Popma, dr. L.M.C. Nauta-Jansen maandag 2 april - aula, 15.45 uur, K.J. Joling, ‘Depression and anxiety in family caregivers of persons with dementia’ promotoren:prof.dr. H.E. van der Horst, prof.dr. Ph. Scheltens, copromotoren:dr. H.P.J. van Hout, dr. H.W.J. van Marwijk donderdag 5 april - aula, 11.45 uur, P. de Graaf, ‘Diagnostic imaging in Retinoblastoma’ promotoren:prof.dr. J.A. Castelijns, prof. dr. P. van der Valk, copromotoren:dr. A.C. Moll, prof.dr. S.M. Imhof donderdag 12 april - auditorium, 15.45 uur, J.A. Louwers, ‘Detection of premalignant cervical lesions:.the role of digital colposcopy, human papillomaviruses and biomarkers’ promotoren:prof.dr. R.H.M. Verheijen, prof.dr. C.J.L.M. Meijer, copromotoren:prof.dr. P.J.F. Snijders, dr. W.A. ter Harmsel Oraties vrijdag 9 maart – aula, 15.45 uur, prof.dr. R. Boellaard, ‘Meet wat je ziet en zie(t) wat je meet’ vrijdag 13 april - aula, 15.45 uur, prof.dr. C.A.J.M. Gaillard, ‘Nierschade, hart en bloedvaten. Vrijdag de 13de?’ Symposia/congres donderdag 23 februari tot 18 april - hoofdgebouw VU, hal begane grond t/o studentenbalie, ‘Exposorium VU Eddy Seesing, RELIGIE NU, spiritualiteit in Nederland’ vrijdag 29 maart – Symposium Ultras(ch)oon “CSA en de toekomst” meer informatie: Ingrid van de Vegte en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl

5

Menu

Amstel Academie

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 8 maart cordon bleu, vegetarische schnitzel, jus, snijbonen, gekookte aardappelen, gebonden pindasoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden pindasoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 9 maart Hongaarse goulash, vegetarische goulash, doperwten, witte rijst, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 10 maart hamburger, vegetarische burger, gebakken uienringen, speciaalsaus, cole slaw, wedges, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 11 maart lamslapje, eierragout, thijmsaus + jus, sperziebonen, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep maandag 12 maart kerrieragout, vegetarische kerrieragout, doperwten, witte rijst, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische madrileense soep dinsdag 13 maart gegrilde tilapiafilet, wokgroenten, noedels, witte rijst, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 14 maart Hollandse hachée, vegetarische hachée, rode kool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden mosterdsoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische mosterdsoep, heldere vegetarische Chinese soep donderdag 15 maart gepaneerde kipfilet, oriëntsaus, Mexicaanse groenten, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 16 maart kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden kipkerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 17 maart groente-curry met kip, vegetarische groente-curry, witte rijst, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 18 maart gebakken vis, bruine bonenschotel, remouladesaus, wortelen, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 19 maart gebakken mosselen, kerrie mayonaise, voorjaarsalade, frites, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 20 maart kip cordon bleu, champignonsaus, doperwten, tarly, gebonden champignonsoep, minestronesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische minestronesoep woensdag 21 maart gegrilde zalm, witte wijnsaus, gegrilde bloemkool, aardappelpuree, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep

6

De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam (020) 444 4229 Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteits­ verbetering en Bij- en nascholingen  F. Broekhof (020) 444 4213 Medisch ondersteunende opleidingen en Verpleegkundige vervolgopleidingen  K. Jonker (020) 444 2020 www.amstelacademie.nl

Het opleidingsaanbod voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.VUmc.nl/ opleidingen

kinderen): 8 juni 2012 (middag) In deze bij/na scholing leert u het reanimeren van kinderen (Pediatric Basic Life Support) volgens de richtlijn van de Nederlandse Reanimatieraad (NRR) en de European Resausitation Council (ERC).

Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod!

Operatie-assistent: neurochirurgie, thema traumatologie en vaatchirurgie: 12 en 13 juni 2012 (hele dagen) De twee belangrijkste toepassingsgebieden van de Neurochirurgie zijn ingrepen op het zenuwstelsel en op de wervelkolom. Door u te blijven ontwikkelen krijgt u meer inzicht in de ingrepen die worden uitgevoerd, vergroot u uw oplossend vermogen en leert u beter te anticiperen. Dit leidt uiteindelijk tot een betere patiëntenzorg.

Operatie-assistent: gynaecologie/urologie onderdeel gynaecologie: 4 juni 2012 (hele dag) Operatie-assistent: gynaecologie/urologie onderdeel urologie: 5 juni 2012 (hele dag) Twee thematische bijscholingen rondom aandoeningen bij vrouwen en mannen. De scholingen gaan diep in op belangrijke gynaecologische issues en nieuwe urologische ontwikkelingen. Beide thema’s kunt u apart volgen. De scholingen zijn in nauw overleg met vakspecialisten en een operatieassistent ontwikkeld en specifiek gericht op de operatie-assistent. Kennisverdieping, kennisverbreding en intercollegiale uitwisseling staan centraal; zo houdt u uw deskundigheid up-to-date. Competentiegericht opleiden in de praktijk: 7 juni 2012 (hele dag) Alleen toegankelijk voor werkbegeleiders van studenten van een Medisch Ondersteunende Opleiding (MOO) aan de Amstel Academie. Te weten: Opleidingen tot Anesthesiemedewerker, Operatieassistent, Klinisch Chemisch Laborant & Radiodiagnostisch laborant Tijdens deze scholingsdag komen o.a. zaken aan de orde als competenties, portfolio, praktijkleerperiodes, reflecteren, ontwikkelingsstadia en klinisch redeneren en hoe deze op de Amstel Academie zij vormgegeven en geïntegreerd in de verschillende opleidingen. Pediatric Basic Life Support (reanimatie voor

Acute buikchirurgie: 28 juni 2012 (hele dag) ‘U bent de ogen van de chirurg’. Een patiënt met een ‘acute’ buik is een uitdaging voor ieder behandelteam. Er moet snel gehandeld worden op basis van summiere informatie. Als verpleegkundige heeft u een spilfunctie bij het verzamelen en rapporteren van relevante informatie. In deze bijscholing krijgt u kennis aangereikt over de ‘acute’ buikchirurgie, zodat u als verpleegkundige adequaat en verantwoord kunt handelen. SEH thema Kind – vervolgcursus 1 dag: 29 juni 2012 (hele dag) U hebt, niet langer dan 4 jaar geleden, de 1- of 2-daagse bijscholing “Spoedeisende Hulp: thema kind” of een gelijkwaardige scholing gevolgd. Om bekwaam en bevoegd te blijven in de opvang van (ernstig) zieke en gewonde kinderen behoort u om de 4 jaar de 1-daagse herhalingsscholing “Spoedeisende Hulp: thema kind” te volgen. Tijdens deze herhalingsscholing wordt aan de hand van een actueel thema intensief geoefend in het uitvoeren van de primary en secondary assessment en BLS/ALS vaardigheden. De scholing wordt afgesloten met een theorie- en praktijktoets. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel. 45354, e-mail: [email protected] of Tel. 44253, e-mail: [email protected]

-­‐  ADVERTENTIETEKST  (WEBSITE  EN  BEDRIJVENGIDS)  -­‐         Hulp  nodig  bij  uw  aangifte  inkomstenbelasting   2011  of  heeft  u  er  gewoon  geen  tijd  voor?       AangifteDirect  neemt  uw  aangiftezorgen  uit   handen!       AangifteDirect  werkt  met  vaste  tarieven:   Als  medewerker  van  het  VUmc,  de  Vrije  Universiteit  en  GGZ  inGeest  krijgt  u  een   korting  van  30%  op  onze  standaard  vaste  tarieven:     Enkele  aangifte:       EUR  85,-­‐   EUR  60,-­‐   Aangifte  met  fiscaal  partner:     EUR  115,-­‐   EUR  80,-­‐   Aangifte  voor  expat:       EUR  150,-­‐   EUR  105,-­‐     Kom  langs…   AangifteDirect  is  gevestigd  op  een  goed  bereikbare  locatie  in  Amsterdam  en  heeft   ruime  openingstijden:       Dinsdag  t/m  vrijdag:       13:00  –  22:00   Zaterdag  en  zondag:       10:00  –  18:00     …of  stuur  op!   AangifteDirect  werkt  ook  online.  U  kunt  uw  documenten  uploaden,  mailen  of   opsturen  en  dan  vullen  wij  uw  aangifte  in  zonder  dat  u  de  deur  uit  hoeft!       Kijk  op  www.aangiftedirect.nl  voor  meer  informatie  en  voor  het  maken  van  een   afspraak!  Expats  kunnen  terecht  op  www.taxdirect.nl       AangifteDirect  B.V.   Jacob  van  Lennepkade  334a   1053  NJ  Amsterdam   020  820  83  40   www.aangiftedirect.nl           Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – S e r v i c e p   a g i n a

De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Het aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat op internet: www. amstelacademie.nl De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel op onze website en schrijf nu in! Persoonlijke ontwikkeling Workshop Loopbaancheck: 16 april 2012 (12.00 – 13.00 uur) Echt even stilstaan bij hoe goed je huidige werk bij je past, doe je niet dagelijks. In deze (korte) workshop kijk je naar jouw loopbaan tot nu toe: -Hoe ben je er gekomen? -Waar ben je tevreden over? -Wat kan beter of anders en hoe? Mogelijk kom je er zo achter wat een volgende stap zou kunnen zijn. We kijken met je mee welke mogelijkheden voor support je hierbij kunnen helpen. Jobmarketing: 10, 24 mei, 7, en 21 juni 2012 (ochtenden) Deze training is voor iedereen die vragen heeft over zijn persoonlijke presentatie m.b.t. de arbeidsmarkt. Hierbij wordt vooral ingegaan op de ‘nieuwe manier van solliciteren’, dat wil zeggen: het in kaart brengen van de eigen persoonlijke arbeidsmarkt en hoe u uzelf kunt presenteren op deze arbeidsmarkt. De training biedt concrete handvatten, maar appelleert ook aan eigen inbreng van de deelnemer. Door activerende opdrachten op het gebied van relatiebeheer, sollicitatievaardigheden, netwerkinventarisatie, actieplanning, feedback, tips en uitwisseling, wordt de deelnemer vanuit een coachende werkvorm op weg geholpen. Hierbij wordt een actieve bijdrage vanuit de deelnemer gevraagd. Deze opleiding wordt verzorgd door Loopbaancentrum VUmc en VUmc Amstel Academie

Taal en schrijven Workshop schrijven: gouden driehoek voor het schrijven van een tekst: 18 april 2012 (10.00 – 12.00 uur) Je schrijft pas een goede tekst als die is afgestemd op lezer en doel en als die een logische structuur heeft. Tevens moet de tekst aantrekkelijk zijn en geen spellingsfouten bevatten. Dit is niet zo ingewikkeld als het lijkt. U leert het in een workshop van twee uur. Wetenschappers Persoonlijke ontwikkeling voor promovendi: 8, 10 en 15 mei 2012 (2 hele dagen,1 ochtend) Promoveren is geen gemakkelijke klus. Tijdens een promotietraject wordt u als promovendus geacht om een zelfstandig onderzoeker te worden. In de training ‘Persoonlijke ontwikkeling voor promovendi’ staat u zelf als persoon centraal.  U krijgt zicht op allerlei zaken waar u als promovendus tegenaan kunt lopen in de verschillende fases van een promotietraject. We helpen u om de communicatie tussen u en uw begeleider(s) te optimaliseren en besteden aandacht aan uw sterke kanten en valkuilen. Het volledige aanbod en inhoudelijke informatie over al deze trainingen en workshops kunt u vinden op www. amstelacademie.nl. Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met ons secretariaat. Zij staan u graag te woord! Tel. 45084, e-mail [email protected]

Personeelsactiviteiten Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte –1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage/direct naar/Tip van Boots.

Sieraden Workshop Op zaterdag 28 april 2012 organiseert de tip van boots een sieraden workshop waar u zelf de mooist sieraden kunt maken. Aanvang 11.00 – 13.15 uur in de – 1 hal bij de tip van Boots. Kosten slechts 25,- euro p.p. inclusief materiaal 1 ketting of 2 armbanden. Geef u op voor 14 april door een mail te sturen naar [email protected] introducé zijn welkom.

F o t o je a n p e r r e j a n s

‘Het idee is dat de behoefte aan ambulancezorg gedurende een dag fluctueert. Daar kun je met goed afgestemd beleid op inspelen. Zo is uit onderzoek bekend dat de grootste vraag naar ambulancezorg rond een uur of zes in de avond ontstaat. Het is dus goed om tijdens het spitsuur alle SEH’s, dus ook de basis-SEH’s zonder speciaal profiel, open te houden. Echter, het is niet doelmatig om een basis-SEH midden in de nacht open te houden voor twee patiënten. Dus als er twee basisSEH’s vlak bij elkaar zijn, kan het wenselijk zijn dat een van de twee in de daluren sluit.’ Neuroloog Jan Heimans over loslaten 45-minutennorm voor bereiken seh. Zorgvisie, 24 februari

‘ Goede diagnostiek kan niet zonder behandeling’

KNO-arts An Greven houdt zich bezig met foniatrie/logopedie, evenwichtsonderzoek en de ontwikkeling van het (para) medisch onderwijs in VUmc. Voor een definitief afscheid is het nog te vroeg, maar na 32 jaar is het mooi terugkijken. n Ursula Wopereis

Drie-eenheid “Naast foniatrie – dat omvat stem, spraak en taal – en evenwicht heb ik me ook op onderwijsontwikkeling gestort. Ik ben zeer

actief geweest binnen het curriculum ’91. Die combinatie is heel leuk en stimulerend. Er gebeurt altijd wel wat en ik haal er uit wat er in zit.”

Geschiedenis “Het leuke van ouder worden is dat je een geschiedenis hebt en heden en verleden kunt vergelijken. Alleen al het gebouwen complex! Anno 1980 was de polikliniek een bouwput, er is sindsdien veel op-, aan- en bijgebouwd. Ook op technologisch gebied is veel vooruitgang geboekt. We werkten vroeger met een stroboscopiecamera van 2,5 kilo, die kon je alleen vanaf de schouder bedienen. Dat is niet te

Vijf x V volgens An Greven verwanten De combinatie van werk en privé is een van de competenties van de moderne arts. Best moeilijk, als je meer dan 48 uur per week werkt. Voor mij slaat de balans nu door naar familie en vrienden vervoer Sinds 1979 ben ik provinciaal consul van Noord-Holland voor de ANWB. Daar wil ik me de komende jaren meer voor inzetten. Ik heb overigens niets met auto’s, ik fiets! verre reizen Nieuw-Zeeland staat hoog op de verlanglijst vrije tijd Ik hou van honden, tuinieren, de natuur. Als kind verslond ik al boeken, ik heb wat in te halen viervoeter Ik had twee honden, maar dat had voor- én nadelen. Nu ga ik honden uitlaten voor het asiel.

An Greven (Tilburg, 1947) is getogen en opgeleid in Amsterdam. Ze studeert geneeskunde aan de UvA, promoveert op evenwichtsonderzoek, voltooit haar KNO-opleiding in het Wilhelmina Gasthuis en wordt directeur/audioloog van een klein audiologisch centrum. In 1980 wordt An Greven deeltijd foniater in VUmc. Twee jaar later wordt haar functie uitgebreid met het aandachtsgebied evenwicht tot een fulltime dienstverband.

vergelijken met het licht, de cameraatjes en beeldkwaliteit van nu.”

Verschuivingen “In 1980 was stotteren een belangrijke kno-poot die we intern behandelden. Inmiddels weten we dat stotteren een neurologische aandoening is en eigenlijk niet bij kno thuishoort. De behandeling vindt plaats in logopediepraktijken buiten het ziekenhuis. Veel paramedische zorg is uit de ziekenhuiszorg wegbezuinigd, maar je kunt geen goede diagnostiek bedrijven zonder behandeling. Om onze expertise te behouden zullen we in de toekomst meer samenwerkingsverbanden moeten aangaan buiten de afdeling. Een voorbeeld daarvan is het schisisteam. Dat is een multidisciplinair team dat gebruik maakt van een aantal voorzieningen van het

acta. Het zorgpad is herzien en veel doelmatiger ingericht, maar het kan nog efficiënter als je de teams van het amc en VUmc bij elkaar zet.”

Afscheid “Op 23 maart vindt een afscheidssymposium foniatrie plaats over die samenwerking van knoartsen met logopedisten en andere disciplines. Voor het aandachtsgebied evenwicht organiseren we een refereeravond voor kno-artsen. En dan? Ik stop met patiëntenzorg, maar blijf teach the teachercursussen geven en wetenschappelijke stagiaires begeleiden. Ik krijg meer tijd om te reizen en te lezen, ik ga honden uitlaten en er is nog een stuwmeer van aanvragen voor de basiskwalificatie onderwijs. Dat is mede door mij veroorzaakt, dus daar wil ik collega’s niet mee laten zitten.”

Bevolkingsonderzoek darmkanker gaat sterfte terugdringen n Jeroen Kleijne

Alle Nederlanders tussen 55 en 75 jaar krijgen in 2013 voor het eerst een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. VUmc is nu al bezig met het ontwikkelen van een nieuwe testmethode. “Vroegdiagnostiek is voor ons een belangrijk speerpunt”, zegt Gerrit Meijer, hoofd pathologie. “Darmkanker komt veel voor in Nederland. Meer dan tienduizend mensen per jaar krijgen het en grofweg de helft van hen overlijdt er uiteindelijk aan”, legt Gerrit Meijer uit. “En dat terwijl darmkanker zich heel goed leent voor vroegdiagnostiek. Onderzoek heeft aangetoond dat je met dit soort testen de sterfte kunt terugdringen met 15 tot 20 procent. Dan praat je al gauw over zo’n vijftienhonderd mensen per jaar.” VUmc is al sinds 2005 betrokken bij de voorbereidingen van het 7

bevolkingsonderzoek, dat wordt ingevoerd op advies van de Gezondheidsraad. In het voorjaar van 2011 heeft minister Schippers definitief besloten om in 2013 met de geleidelijke invoering te beginnen. Uiteindelijk krijgt iedereen tussen de 55 en 75 jaar om de twee jaar een uitnodiging om voor het bevolkingsonderzoek een ontlastingsmonster op te sturen, in een speciaal buisje. Laboratoriummedewerkers onderzoeken de monsters vervolgens op sporen van bloed. Zo nodig worden de deelnemers dan uitgenodigd voor een coloscopie, een kijkonderzoek van de dikke darm. Zo kan darmkanker steeds vaker in een vroeg stadium worden opgespoord waardoor nog genezing mogelijk is.

voor Bevolkingsonderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Het onderzoek wordt uitgevoerd door vijf regionale screeningsorganisaties. Meijer: “Het analyseren van de ontlastingsmonsters gebeurt uiteraard in verschillende grote laboratoria. Die selectie moet nog gemaakt worden, maar we hebben zeker de intentie om mee te dingen. Uiteindelijk is het bevolkingsonderzoek ook heel belangrijk voor het wetenschappelijk onderzoek van VUmc. Via het bevolkingsonderzoek hebben we straks veel monsters beschikbaar, die we ook kunnen gebruiken voor het ontwikkelen van nieuwe tests. Dat is veel efficiënter dan als je dit soort data separaat moet verzamelen.”

Onderzoek De coördinatie van het bevolkingsonderzoek ligt bij het Centrum

Speerpunt Voor VUmc’s belangrijkste onderzoeksinstituut cca/vic-i is

Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

vroegdiagnostiek een belangrijk speerpunt. De afdelingen maag-, darm en leverziekten, pathologie, medische oncologie, epidemiologie en biostatistiek en klinische chemie doen samen onder meer onderzoek naar vroegdiagnostiek bij darmkanker. “We hebben bijvoorbeeld al veel onderzoek gedaan naar de factoren die van invloed zijn op de precisie van de testuitslag. En samen met andere umc’s zijn we nu al bezig met het ontwikkelen van een nieuwe test, die nog minder foutgevoelig is. Met die test spoor je geen bloed op, maar de sporen die een tumor achterlaat in de ontlasting. Bijvoorbeeld veranderd dna of specifieke tumoreiwitten. Zo kun je het bevolkingsonderzoek straks nog verder verfijnen en verbeteren.”

‘Voordelen van het dragen van een helm zijn, dat aangezichtswonden en aangezichtsbreuken veel minder op worden gelopen waardoor ons liefste bezit, onze kinderen, gewoon kunnen fietsen.’ Wietse Zuidema, traumachirurg, over het dragen van een fietshelm door kinderen. rtl4, Editie NL, 27 februari ‘Het centrum is een goed voorbeeld van ketenzorg, zoals het bedoeld is.’ Nefroloog Piet ter Wee over de opening van Niercentrum aan de Amstel waaraan VUmc deelneemt. Ziekenhuiskrant, 29 februari ‘De hoogste vorm van wetenschappelijk bewijs ontbreekt misschien, maar iedereen met gezond verstand begrijpt dat je met twee oren meer hoort dan met één. Mijn primaire taak is om het belang van de patiënten voorop te zetten. Het is toch ondenkbaar dat ik tegen ouders moet zeggen. We weten dat uw kind met twee implantaten meer hoort, maar uw kind krijgt er maar één.’ Audioloog Cas Smits over cochleaire implantaten voor dove kinderen. Trouw, 2 maart. ‘Het complete team bekijkt en bespreekt op vrijdag van diezelfde week in een multidisciplinair overleg alle beschikbare uitslagen, stelt de diagnose en maakt een behandelplan. In acht van de tien gevallen is inderdaad sprake van dementie. De diagnose en het plan worden de week erna gegeven in het uitslaggesprek door de neuroloog.’ Neuroloog Yolande Pijnenburg over de werkwijze bij het Alzheimercentrum VUmc. Elsevier, 3 maart ‘De zenuw die daar loopt, de drietakszenuw, zorgt voor het prikkelende gevoel in de neus. Wanneer de prikkeling van het gehemelte de hersens bereikt, kan het gebeuren dat de hersenen per ongeluk denken dat er iets in de neus zit. Met niezen als gevolg.’ kno-arts Rico Rinkel over waarom we moeten niezen van scherpe kauwgom. nrc Next, 6 maart ‘Wanneer iemand seks niet beleeft zoals diegene zou willen, is sprake van een seksuele moeilijkheid. Van disfunctie of een stoornis is pas sprake als de lichamelijke respons bij seksuele activiteit ontbreekt of verminderd is.’ Verpleegkundig specialist Corien Eeltink over seksualiteit in het verpleegkundig domein. Nursing, maart

Prikbord

Aa ngeb od en: iPo d Na no sec on d gen era tio n

f o t o p a ul le c le r c q

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Som mige berichten zijn wel erg bijzonder.

Malika Dahmaza, onderzoekassistente sociale geneeskunde, heeft een iPod in de aanbieding. “Hij ligt al sinds 2007 in de originele verpakking in de la, want ik heb hem nog nooit gebruikt. Het was een kerstgeschenk van mijn vorige werkgever. In 2007 was er nog geen sprake van een recessie en het was een bijzonder goed jaar geweest voor het bedrijf. Daarom kregen we allemaal een iPod ter waarde van 150 euro.” Haar tegenwoordige werk is het ondersteunen van onderzoekers. “Ik assisteer Annicka van der Plas

in haar promotieonderzoek naar casemanagement in de palliatieve zorg. De vraag die centraal staat is hoe de functie casemanagement wordt ingevuld en wat de meerwaarde van deze vorm van zorg is. Persoonlijk zie ik erop toe dat de vragenlijsten op tijd worden uitgestuurd naar deelnemers van het onderzoek en als ze weer terugkomen voer ik het in in de computer.” Malika houdt wel van muziek, maar is niet van de walkman of discman, vertelt ze. “Ik wil geen dingetjes in

Quizzen voor het Kanjer-team Degene die de begintune van de Mr. Bean-serie kan dromen, die weet welke ster het dichtste bij de aarde staat, of moeiteloos de logo’s van vliegtuigmaatschappijen herkent, had hoge ogen kunnen gooien op de tweede editie van de Pubquiz voor het Alpe d’HuZes team VUmc cca Kanjers. Maar de tegenstand was groot. De vergaderzalen van het cca konden de hoeveelheid teams niet onderbrengen, dus werden op 23 februari de koffiehoek en gang omgebouwd. Met een beetje passen en meten kregen de ruim zestig deelnemers een plek. De hoogst haalbare prijs: eeuwige roem ging naar het team van reumatologie. Het Alpe d’HuZes team VUmc cca Kanjers bestaat uit: Saskia Broekman, Esther Kleibeuker, Ed Aanhane, Tse June Wong, Koen van der Mijn, Iwan Biemond, Marcel Vendrig en Arno Gideonse. Op 6 juni fietst dit team zo vaak als mogelijk de Alpenreus op om geld binnen te halen voor kankeronderzoek. Tot die tijd spannen zij zich in om zoveel mogelijk sponsors te vinden. Het streefbedrag is 20.000 euro. De komende tijd heeft het team nog meer activiteiten op het programma staan om geld voor kankeronderzoek binnen te halen. Op maandag 26 maart is er een diner voor het goede doel bij restaurant San Lok, Amsterdam. Een paar weken later, op zondag 15 april, vindt er een spinning marathon plaats in het VU sportcentrum. En natuurlijk kunnen me-

Gevonden De stapels boeken die Evelien Taira Idrissi-Beckers, medewerker project en informatie bij de unit vastgoedbeheer, op zolder heeft staan, kunnen binnenkort worden opgeborgen. “Ik heb met verschillende collega’s contact die een Billy, de beroemde boekenkast van IKEA, aanboden. Ik heb er drie of vier nodig, maar ik moet nog even kijken welke ik neem. Het probleem is dat we geen auto hebben, dus de kast moet wel in Amsterdam op te halen zijn.” n MK

mijn oren. Muziek op de achtergrond vind ik fijn, maar ik ga er eigenlijk nooit speciaal naar luisteren.” Op de zwarte iPod Nano second generation kunnen zo’n tweeduizend liedjes worden opgeslagen en het apparaat kan een heel etmaal spelen voor het opnieuw moet worden opgeladen. Malika is in voor elk aannemelijk bod. Wat gaat ze met de opbrengst doen? “Daar ga ik iets leuks voor kopen voor mijn tweejarige dochter. Dat is beter dan de iPod nog langer in de la te laten liggen. n MK

Tweet #VUmc

Op het social medium Twitter wordt veel gezegd over VUmc. Door patiënten, bezoekers, studenten, medewerkers en vele anderen. Een greep uit de (geanonimiseerde) reacties van afgelopen week: @VUmcAmsterdam Dank voor de goede zorgen vanochtend. Blij dat ik bij jullie patiënt ben! Patiënt, 27 februari om 17.23 uur Vandaag op bezoek geweest bij nichtje op #VUmc. Bewondering hoe de kinderneurochirurgie er anders uitziet met #kinderstad #RonaldMcDonald Bezoeker, 1 maart om 22.30 uur Chilling in de wachtkamer van VUmc. How nice. Patiënt, 2 maart 11.22 uur Dagje geneeskunde met mammie @VUmcAmsterdam, multiculturele vrouwendag #VUmc Student, 3 maart om 07.01 uur

dewerkers ook rechtstreeks sponsoren. Via de qr code, of http://deelnemers.alpe-dhuzes.nl/teams/ vumc-cca-kanjers is de teampagina te vinden waarop geld kan worden gedoneerd. De opbrengst gaat rechtstreeks naar kwf Kankerbestrijding. n MK

Lorenzo

#ErkendGezond DOiT: voor positieve gedragsverandering bij tieners #Obesitas #Voeding @VUmc #lichaamsbeweging Onderzoeker, 5 maart om 11.49 uur

In cijfers Elk jaar publiceert VUmc de kerncijfers over het afgelopen jaar. BIZA heeft echter veel meer en spannender gegevens over wat er binnen de organisatie gebeurt.

56,3

De totale vloeroppervlakte van VUmc en GGZ inGeest samen is 56,3 voetbalvelden; 38,7 voor de somatische ziekten en 17,6 voor psychische aandoeningen. Voor de niet-voetballiefhebber: dat zijn 388.480 vierkante meters.

8

Tr a c e r 5 – 8 m a a r t 20 12 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

medewerkersblad van

donderdag 8 maart 2012 nummer 5

Hans Wagenborg Inspiratieprijs 2012 Voor het zevende achtereenvolgende jaar wordt in mei 2012 de Hans Wagenborg Inspiratieprijs uitgereikt. De prijs is in 2006 in het leven geroepen om verpleegkundige vernieuwingen te stimuleren en aan te moedigen. Initiatieven kunnen worden aangemeld tot uiterlijk 16 april via [email protected]. De winnaar (of het winnende team) ontvangt 3.000 euro om het initiatief uit te voeren. Daarnaast wordt er een aanmoedigingsprijs van 1.000 euro uitgereikt (op pagina 2 van deze inDrukken lees je hoe de winnaar van vorig jaar dit bedrag heeft besteed). De winnaars van 2012 worden half mei, tijdens de landelijke Dag van de Verpleging, op verrassende wijze bekendgemaakt.

Afscheid leden raad van toezicht

F o t o M a r k v a n de n B r i n k

n le a r t s s e g d a b m a Na gastvrijheid uit Herkenbaar en gastvrij: medewerkers van poliklinische psychiatrie Amsterdam

Medewerkers van het circuit poliklinische psychiatrie Amsterdam hebben het afgelopen najaar een naambadge gekregen. Daarmee hoopt het circuit de herkenbaarheid van medewerkers te vergroten. De komende tijd voert GGZ inGeest de badges ook in op alle andere afdelingen. n Jeroen Kleijne “De cliëntenraad van ggz inGeest heeft enige tijd geleden al aangegeven dat cliënten meer behoefte hebben aan herkenbaarheid van het personeel”, vertelt directeur algemene zaken Marga van Slooten. “Op veel locaties lopen zoveel mensen rond

dat niet meer voor iedereen duidelijk is welke functie mensen hebben. Is iemand medewerker of bezoeker? Bij wie kan ik terecht met mijn vraag? We zijn bij ons begonnen met de pilot omdat wij hier zelf ook meer duidelijkheid in wilden scheppen.”

Enthousiast Poliklinische psychiatrie werkt nu ongeveer een half jaar met de naambadges voor alle medewerkers. De reacties van de cliënten op de badges zijn wisselend. “De cliëntenraad is heel enthousiast en is nog steeds voor algemene invoering van de badges. De meeste cliënten en ook andere bezoekers vinden het heel prettig om te zien wie er werkzaam is op de afdeling en aan wie ze een

vraag kunnen stellen. Er zijn echter ook cliënten die hier meerdere keren per week of zelfs elke dag komen, met name voor de groepsbehandeling. Volgens hun therapeuten vinden sommigen van deze cliënten de badges overbodig, omdat ze wel weten wie hun therapeuten zijn.” Ook niet alle medewerkers zijn even enthousiast over de naambadges. Van Slooten: “Sommigen vinden het ongemakkelijk of zeggen dat ze de collega’s wel kennen. Zij redeneren iets te veel vanuit zichzelf en niet vanuit het oogpunt van de bezoeker. Anderen vinden het lastig om zo herkenbaar te zijn met het oog op hun privacy en hebben bijvoorbeeld hun achternaam wit gemaakt. De meesten vinden het echter volko-

men normaal en hebben hun badge altijd op. Er zijn inmiddels collega’s van andere afdelingen die hebben aangegeven dat ze ook graag een badge willen, dus het belang is voor veel mensen wel duidelijk.”

Gastvrijheid Het invoeren van de naambadges past binnen het streven van ggz inGeest om de gastvrijheid binnen de verschillende instellingen te verbeteren. De organisatie wil meer persoonlijke aandacht aan cliënten geven en een veilige en huiselijke sfeer creëren. Ook familie en vrienden moeten zich thuis voelen, omdat zij van wezenlijk belang zijn voor het welzijn van de cliënt.

Consultatieteam ouderen op bezoek bij verpleeghuizen

‘Waar komt dat onrustige gedrag vandaan?’ Sinds een jaar bezoeken consultatie­­teams van het circuit ouderenpsychiatrie instellingen in de ouderenzorg. Ze ondersteunen zorgteams die vastlopen met hun zorg aan ouderen met psychiatrische aandoeningen en gedragsstoornissen. n Ben de Graaf Steeds meer ouderen hebben niet alleen lichamelijke, maar ook psychiatrische zorg nodig. Wie in de ouderenzorg werkt, ondervindt dit dagelijks. “Instellingen kunnen een consultatie aanvragen als de medewerkers advies willen hoe ze met het gedrag van een psychiatrische patiënt om moeten gaan”, zegt

Henriëtte Ettema, verpleegkundig specialist i.o. op de polikliniek ouderen, locatie Zuiderpoort. “Vaak komen we elke maand of elke zes weken langs, altijd met een psychiater of specialist ouderengeneeskunde en (sociaal psychiatrisch) verpleegkundige. De bedoeling is dat de behandelende teams met onze adviezen verder kunnen. Zo nodig geven we daar nog ondersteuning bij. Vroeger bestond een consult vooral uit een (telefonisch) advies van de psychiater over medicijngebruik. Tegenwoordig gaan we naar de zorginstelling en komt aan de hand van de casus ook de bejegening en de invloed van de omgeving aan bod. Zorgteams leren hier veel van. En als ze behoefte

hebben aan meer algemene kennis over de psychiatrie, dan bieden we in hun eigen instelling klinische lessen of trainingen op maat.”

Blinde vlek “Soms ontstaat onder zorgverleners bij het behandelen van problematisch gedrag van een bewoner een blinde vlek”, zegt Marcel Gigengack, specialist ouderengeneeskunde van Zorgbalans (zorgaanbieder met zorgwoningen, woonzorgcentra en verpleeghuizen in de regio Kennemerland en Zuid-Holland Noord). “Dan is het goed dat een buitenstaander met kennis en ervaring meekijkt. Het consultatieteam is al verschillende keren op bezoek geweest. Alle facetten worden dan

belicht. Geven we de goede medicijnen? Waar komt dat onrustige en agressieve gedrag van de dementerende vandaan? Treedt dit gedrag op bij te weinig of juist te veel prikkels? Hoe dring je tot iemand door? Is het dan belangrijk om te weten of iemand vroeger winkelier was of directeur van een groot concern? Soms kom je met het consultatieteam tot voor de hand liggende oplossingen, soms kom je tot nieuwe inzichten. Ik ben blij dat regelmatig een team van ggz inGeest in ons verpleeghuis langskomt.”

Meer informatie: www.ggzingeest.nl/thema/client-enfamilie/ouderen/consultatie-deskundigheidsbevord/

Op 19 maart aanstaande nemen twee leden van de raad van toezicht, Hans Berg en Aad Weijsenfeld, afscheid van ggz inGeest. Na respectievelijk bijna tien en ruim acht jaar deel te hebben uitgemaakt van de raad van toezicht van ggz inGeest en haar rechtsvoorgangers, dragen zij nu het stokje over aan hun opvolgers. Sinds 2008 bestaat de raad van toezicht van ggz inGeest uit dezelfde personen als de raad van toezicht van VUmc. VUmc behoorde tot 1 januari 2012 tot de Vereniging VU-Windesheim; sinds 1 januari van dit jaar is VUmc een instelling van de Stichting VU-VUmc. Deze wijziging was aanleiding om een kleinere, en grotendeels nieuwe, raad van toezicht samen te stellen. Ook in deze raad hebben leden zitting die specifieke kennis van en aandacht voor de geestelijke gezondheidszorg hebben.

Receptie Medewerkers zijn van harte uitgenodigd voor de afscheidsreceptie op maandag 19 maart. Deze vindt plaats van 15.00 tot 16.00 uur in het restaurant van de Valeriuskliniek. Als je van plan bent te komen, meld je dan uiterlijk 15 maart aan via [email protected].

Gevolgen eigen bijdrage Sinds 1 januari van dit jaar moeten mensen met psychische klachten een eigen bijdrage betalen als ze terecht willen bij een tweedelijns zorginstelling, zoals ggz inGeest. Diverse media hebben inmiddels bericht over de eerste meetbare gevolgen van de invoering van deze eigen bijdrage. Vooral bij de grotere ggz-instellingen in het hele land hebben zich in januari aanzienlijk minder cliënten gemeld dan in januari vorig jaar. Bij ggz inGeest gaat het om een daling van tussen de vijftien en twintig procent. Ook collega-instellingen rapporteren vraaguitval. Arkin kreeg rond de twintig procent minder aanmeldingen voor kortdurende psychotherapie en voor het programma gericht op ouderen. Jellinek-verslavingszorg kreeg een kwart minder nieuwe cliënten. Bij Altrecht is het aantal nieuwe aanmeldingen voor ambulante hulp met tien tot vijftien procent gedaald.

GGZ inGeest 2.0

Cliëntenfeedback

‘Er kwamen dingen uit waar wij nooit bij stil hadden gestaan’

Een site in gebarentaal In deze rubriek vind je nieuwe apps, websites en andere IT-toepassingen in de wereld van de geestelijke gezondheidszorg. Helder uitgelegd, zonder jargon. Suggesties voor deze rubriek kun je mailen naar [email protected] of via Yammer @inDrukken.

n Mariëlle van der Zwet

n Marlin Burkunk Doven en slechthorenden leven meer in een visuele wereld dan horenden. Hun voorkeurstaal is niet gedrukte tekst maar bestaat uit gebaren en gezichtsuitdrukkingen. Bij de informatievoorziening inzake psychische klachten moeten zij het echter vaak met tekst doen. Daarom is op initiatief van de

gezamenlijke GGZ-instellingen voor doven en slechthorenden de website www.ggzds.nl gelanceerd. De site biedt voornamelijk visuele content. Zelfs menu-buttons bestaan uit gebarentaal. Filmpjes van ervaringsverhalen van doven en slechthorenden met psychische klachten zorgen voor meer

herkenning. Via de knop ‘LIEVER LEZEN?’ belandt de bezoeker weer in de klassieke manier van informeren. Maar ook de te downloaden folders over bijvoorbeeld borderline, depressie of angsten zijn wat betreft taalgebruik en illustraties beter afgestemd op mensen met een auditieve beperking.

Portret

Aandacht voor de mens achter de stoornis n Liesbeth Kuipers

September 2011 organiseerde Hesther Tims een feedback­ bijeenkomst voor cliënten van de polikliniek Osdorpplein. Op het afsluitende feest waren ook familie en buurt­ bewoners welkom. “Vaak wordt familie alleen ingeschakeld bij problemen, nu was er eens iets te vieren.” Een eerdere feedback­bijeen­ komst vond Hesther Tims te formeel voor hun doelgroep: cliënten met langdurige psychische problemen. “Met twee externe interviewers van VUmc en een grote groep staf en behandelaars tegenover vijf cliënten; die waren zo onder de indruk dat er naar mijn mening weinig informatie uitkwam. Daarom wilde ik het anders doen.” Hesther Tims was tot vorig jaar nog spv op de locatie Osdorpplein. Inmiddels is ze gestart met de opleiding tot verpleegkundig specialist en werkt ze bij Prezens.

F o t o M a r k v a n de n B r i n k

Faciliteren Om de bijeenkomst anders in te kleden koos Tims voor een totaal andere insteek. “Onze cliënten hebben over het algemeen weinig geld, zijn vaak werkloos en hebben doorgaans niet het gevoel dat ze een stem hebben of er toe doen. Daarom wilde ik dit voor hun faciliteren met een buurtfeest inclusief entertainment en een barbecue.” Om zoiets te realiseren was natuurlijk geld nodig, en Tims diende een aanvraag in bij de Hans Wagenborg Inspiratieprijs. Tims: “Het werd gehonoreerd met 1.000 euro. Dat was heel erg fijn, maar nog niet genoeg, daarom zocht ik ook steun van buitenaf.” Dankzij een financiële bijdrage van de directie en van het Oranjefonds kreeg Tims in totaal 2.000 euro bijeen.

4e jaargang, nummer 5 8 maart 2012 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 4.850. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Marlin Burkunk, Ben de Graaf, Jeroen Kleijne, Liesbeth Kuipers, Mariëlle van der Zwet Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk RotoSmeets, Utrecht Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie t.a.v. inDrukken Postbus 74077, 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

inDrukken – 8 m a a r t 2 0 12

Psychiater Vos Beerthuis is sinds 1 juli 2011 opleider psychiatrie bij ggz inGeest. “Het is belangrijk te zien wat er achter de gordijntjes gebeurt en rekening te houden met de context waarin stoornissen zich ontwikkelen.” Vos Beerthuis werd door de psychiatrie en het opleiden gegrepen door de colleges van professor Kuiper in het amc. “Hij liet videobeelden zien van een vrouw die dacht dat ze een aap op haar rug had; daar kon hij heel inspirerend over vertellen. Ook bezocht ik toen mensen in crisissituaties thuis. Die huisbezoeken zijn me altijd bijgebleven. Het is belangrijk om te zien wat er achter die gordijntjes gebeurt en rekening te houden met de context waarin stoornissen zich ontwikkelen en behandeld moeten worden. Eén blik in zo’n woning kan veel meer zeggen dan een intakegesprek van drie uur.”

Combinatie In 1990 werd Vos Beerthuis psychiater en ging hij aan de slag bij de ste-

Vos Beerthuis, getrouwd, een dochter van 19 en een zoon van 16. Hobby’s Hardlopen, lezen en naar concerten gaan, zoals onlangs naar de Musikalisches Opfer van Bach in de Noorderkerk. Favoriete vakantie Huizenruil met een gezin in het buitenland; vorig jaar in Costa Rica, dit jaar in New York en Malaga. Recent aangeschafte (of beluisterde) muziek Selah Sue, Kiteman, Spinvis. Favoriete boek Nescio, Oblomov en alle boeken van Sandro Veronesi. delijke crisisdienst van Amsterdam. In 1994 volgde een dienstverband bij riagg Amstelland en Meerlanden (een van de rechtsvoorgangers van ggz inGeest). Daar startte hij de stageopleiding sociale psychiatrie. De combinatie van crisiswerk en opleiden is sindsdien gebleven. “Maar in verschillende contexten – als manager, eerste geneeskundige en plaatsvervangend opleider. In juli 2011 werd ik opleider van de hele Geestgronden-opleiding. Anders dan de Buitenamstel-opleiding vindt die meer in de ‘periferie’ plaats. We willen overigens op termijn de opleidingen samenvoegen. Beide willen psychiaters opleiden die aandacht hebben voor de mens achter de

stoornis.“ Als eindverantwoordelijke begeleidt hij de jaarlijks ongeveer 25 assistenten in de praktijk. “Dat vind ik ontzettend leuk om te doen. Opleiden houdt me scherp en dwingt me de juiste feedback te geven. Het is bevredigend als de assistent het de volgende keer dan beter doet.”

Bijnaam Zijn echte voornaam is Reinaert, Vos is een bijnaam. “Dat is al sinds de wieg. In de buitenwereld heette ik Rein, maar zodra vrienden bij ons thuiskwamen werd het Vos. Bij mijn coschap psychiatrie in het amc stelde ik me als Vos voor. Achteraf denk ik: daar heb ik me dus meteen thuis gevoeld.”

Cliënttevredenheid Hoewel dezelfde vragenlijsten gebruikt werden als bij de formele bijeenkomst, bracht de nieuwe opzet wél een discussie op gang. “Er kwamen dingen uit waar wij als behandelaars nooit bij stil hadden gestaan”, vertelt Tims. “Van vieze cliëntentoiletten, weinig variatie in het leesaanbod bij de receptie tot en met onvolledige informatievoorziening.” Voor veel mensen is het bijvoorbeeld een raadsel wat een trajectbegeleider doet, of een psychiatrisch verpleegkundige. Dus een smoelenbord met foto en functieomschrijving zou heel handig zijn. Maar ook behandeltechnische dingen kwamen voorbij. Zo blijken veel cliënten niet te weten wie ze moeten bellen in het weekend of ’s avonds in het geval van een crisis. Die informatie wordt kennelijk niet standaard gegeven. Het onderzoeken van cliënttevredenheid is heel waarde­vol, ook om ons product te verbeteren. Maar uiteindelijk gaat het erom wat we ermee doen. En dat zou betekenen dat de mening van de cliënten echt wordt verwerkt in het ontwerp van de behandelingen. Dat hun stem even hard geldt als die van de manager.” 2

9