Voorwoord
Voor u ligt de gebiedsscan criminaliteit en overlast 2011 van de gemeente Lingewaard, samengesteld door het district Rivierenland van de politieregio Gelderland-Midden. Met deze gebiedsscan informeert ons korps het bestuur over lokale veiligheidsontwikkelingen. De gebiedsscan is een informatieproduct. De politie geeft hiermee invulling aan haar signalerende en adviserende taak. De scan bevat geen uitputtende analyses of concrete voorstellen tot aanpak. Een beleidsmatige aanpak van veiligheidsproblemen dient integraal en onder regie van de gemeente plaats te vinden. Het doel van de gebiedsscan is veiligheidspartners te voorzien van politiespecifieke informatie: gesignaleerde ontwikkelingen en trends op het gebied van criminaliteit, overlast, dader- en risicogroepen. In de gebiedsscan beschrijven we de meest in het oog springende ontwikkelingen van het afgelopen jaar. De gemeente wordt zo als het ware jaarlijks ‘gefotografeerd’. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen geven wij onderwerpen aan die volgens ons bijzondere aandacht verdienen. De inhoud van deze gebiedsscan is tot stand gekomen door de koppeling van zogenaamde ‘harde informatie’ (informatie uit de systemen van de politie en andere organisaties) aan ‘zachte informatie’ (kennis die wijkagenten en andere frontlijnwerkers hebben). Vooral de wijkagenten signaleren op straat vroegtijdig ontwikkelingen en kennen achtergronden van gebeurtenissen in het gebied. Deze kennis is vaak niet direct zichtbaar en meetbaar. De beschikbare informatie is tijdens werkbijeenkomsten met wijkagenten en analisten gedeeld, besproken en vastgelegd. De koppeling van systeem- aan straatkennis is waardevol en kan benut worden bij de analyse en de aanpak van veiligheids- en leefbaarheidsproblemen. In het eerste hoofdstuk van deze gebiedsscan is de meerjaren ontwikkeling van criminaliteit en veiligheid beschreven. Het tweede hoofdstuk beschrijft de overlast binnen de gemeente. Hoofdstuk drie gaat in op dader- en risicogroepen. In het vierde en laatste hoofdstuk hebben we de belangrijkste aandachtspunten op een rij gezet. De politie Gelderland-Midden gaat ervan uit dat zij met deze gebiedsscan een substantiële bijdrage levert aan het gemeentelijke integrale veiligheidsbeleid. De korpschef, Pim Miltenburg
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
1
2
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
Inhoud
1. Misdrijven en Meldingen
4
1.1 Veiligheid gemeten
4
1.2 Stijgers en dalers
4
1.3 Het beeld achter de cijfers
4
2. Overlast
13
2.1 Een breed begrip
13
2.2 Stijgers en dalers
13
2.3 Het beeld achter de cijfers
14
3. Dader- en risicogroepen
20
3.1 Veiligheidshuis
20
3.2 Veelplegers
20
3.3 Definitie veelpleger
20
3.4 Aanpak veelplegers
21
3.5 Jeugdgroepen
21
3.6 Aanpak jeugdgroepen
22
3.7 Schoolgaande jeugd
23
4. Aandachtspunten
24
4.1 Drugshandel
24
4.2 Jeugdoverlast algemeen
24
4.3 Huissen, Kardinaal De Jongstraat
24
4.4 Overlast jeugd Bemmel JOP
25
4.6 Parkeeroverlast Huissen, centrum
25
4.7 Huissen, herinrichting Nielant
25
4.8 Veiligheid rondom scholen
25
4.9 Snelheid op de dijken
26
4.10 Richtlijnen evenementenvergunning
26
4.11 Buurtbemiddeling
26
4.12 WBS-codes
26
4.13 Wijkplatform Angeren
26
5. BIJLAGEN
27
5.1 Overzicht misdrijf en incidentrubrieken
27
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
3
1. Misdrijven en Meldingen
1.1 Veiligheid gemeten Een van de belangrijkste indicatoren voor veiligheid in de gemeente is het aantal misdrijven en incidenten dat de politie jaarlijks registreert. Deze gebiedsscan bevat standaardrubrieken verdeeld in twee categorieën: criminaliteit (registratie van misdrijven) en overlast (registratie van incidenten). Een vergelijking van de cijfers over meerdere jaren laat zien of het veiligheidsbeeld in zijn geheel of op onderdelen verandert in positieve, dan wel in negatieve zin. Over een periode van vier jaar is bekeken hoe de verschillende vormen van criminaliteit zich hebben ontwikkeld. In paragraaf 1.2 (misdrijven) en paragraaf 2.2 (meldingen) zijn in de rubriek de structurele stijgers (rood) en dalers (groen) weergegeven. Criterium hierbij is het significant hoger of lager (>10%) zijn van het aantal misdrijven in 2010 ten opzichte van het gemiddelde van de voorgaande vier jaren. In dit hoofdstuk worden de misdrijven per onderwerp besproken. De overlastmeldingen komen in hoofdstuk twee aan bod.
1.2 Stijgers en dalers Het aantal geregistreerde misdrijven in de gemeente Lingewaard is ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met acht procent toegenomen. In 2010 zijn er 1838 misdrijven binnen de gemeente Lingewaard geregistreerd. In 2009 waren dit er 1677. De tabel toont een aantal rubrieken. Aantasting openbare orde en ruimte is de verzamelnaam voor vernielingen c.q. zaaksbeschadigingen en aantasting openbare ode. Voor een totaal overzicht van alle ondergebrachte onderwerpen, zie de tabel. Bij een aantal onderwerpen is een lichte stijging waarneembaar. Kijkend naar absolute cijfers is dit zeker niet altijd het geval.
1.3 Het beeld achter de cijfers Stijgers 1.3.1 Geweldsdelicten In de rubriek geweldsdelicten is zichtbaar dat het aantal geregistreerde overvallen in 2010 (8) zowel ten opzichte van 2009 (1) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006, 300 procent is toegenomen. Ter zake overvallen zijn twee verdachten aangehouden. In het district Rivierenland heeft een opvallende stijging van het aantal overvallen ten opzichte van
4
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
Onderwerp
Reikwijdte
2006
2007
2008
2009
2010
Gem 06-09
2010 min gem
Dalinggroei
341
388
348
320
322
349
-27
-8%
3.6.4. Aantasting openbare orde
42
3
5
5
11
13
-2
-15%
Diefstal/inbraak bedrijven
2.5.1. Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen
86
92
78
78
68
83
-15
-18%
2.5.2. Winkeldiefstal
28
29
20
29
26
26
0
Diefstal/inbraak woning
1.1.1. Diefstal/inbraak woning
84
123
147
119
126
118
8
7%
1.1.2. Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis
28
49
23
27
34
31
3
10% -44%
Aantasting openbare orde/ruimte
Geweldsdelicten
2.2.1. Vernieling cq. zaakbeschadiging
5
16
9
8
5
9
-4
1.4.4. Bedreiging
1.4.3. Openlijk geweld (persoon)
61
48
46
46
48
50
-2
-4%
1.4.5. Mishandeling
91
101
113
102
88
101
-13
-13%
1
6
1
1
2
2
0
1.4.6. Straatroof 1.4.7. Overval Illegale handel
3.1.1. Drugshandel 3.1.2. Mensensmokkel 3.1.3. Wapenhandel 3.1.4. Fraude
Milieu
2.6. Milieu
Overige vermogensdelicten
1.6.1. Brand/ontploffing 2.4.2. Huisvredebreuk 3.5.2. Alcohol 3.5.5. Weg overig 3.7.1. Discriminatie
Overige vermogensdelicten
1.6.2. Overige vermogensdelicten
Straat
1.2.4. Zakkenrollerij
Voertuigcriminaliteit
1.2.1. Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen 1.2.2. Diefstal van motorvoertuigen 1.2.3. Diefstal van brom-, snor-, fietsen
Zedendelicten
1.4.1. Zedenmisdrijf
0
4
3
1
8
2
6
300%
22
15
20
15
20
18
2
11%
0
0
0
0
0
0
0 -13%
6
7
10
11
7
8
-1
66
27
29
32
63
38
25
66%
9
4
6
3
0
5
-5
-100%
12
7
15
4
6
9
-3
-33%
0
1
2
3
0
1
-1
-100%
69
53
63
59
52
61
-9
-15%
3
1
1
1
1
1
0
1
0
1
0
0
0
0
180
188
170
170
198
177
21
12%
9
14
15
22
21
15
6
40%
160
144
183
190
235
169
66
39%
28
26
33
22
34
27
7
26%
239
297
201
242
261
244
17
7%
17
26
15
22
10
20
-10
-50%
3.2.1. Kinderporno
3
0
1
1
1
1
0
3.2.2. Kinderprostitutie
0
0
0
0
0
0
0
3.2.3. Mensenhandel
9
4
1
0
0
3
-3
-100%
Subtotaal selectie
Totaal van de geselecteerde misdrijven
1600
1673
1559
1533
1647
1591
56
4%
Eindtotaal
Totaal geregistreerde misdrijven
1689
1761
1660
1677
1838
1696
142
8%
Bron BPS-BVH-GIDS
tabel misdrijven
voorgaande jaren plaatsgevonden, terwijl landelijk het aantal overvallen 11% is gedaald. Om het aantal overvallen in de regio terug te dringen is in 2011 een regionaal overvallenteam opgericht.
1.3.2 Illegale handel Drugshandel Het aantal geregistreerde misdrijven drugshandel in 2010 (20) is zowel ten opzichte van 2009 (15) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006, met 11% gestegen. De registratie van drugshandel betreft aangetroffen (kleine) hoeveelheden verdovende middelen bij voertuigcontroles en ontruiming van hennepkwekerijen. Evenals in 2009 is er veel aandacht geweest voor de ontruiming van hennepkwekerijen. De aanleiding voor deze aanpak was gerelateerd aan de overlastklachten uit diverse woonwijken. In het kader van het project financieel-economisch rechercheren is er bij de ontmanteling van hennepkwekerijen aandacht besteed aan de mogelijkheid tot ontnemingen. Er is onderzoek gedaan naar de organisatie achter de hennepteelt. In de praktijk blijkt dat de georganiseerde criminaliteit achter deze hennepkwekerijen lastig op te sporen is.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
5
Er is helaas nog geen convenant afgesloten met woningcorporaties dat het mogelijk moet maken om huurders van woningen langs civiele weg aan te (laten) pakken. Fraude Het aantal geregistreerde misdrijven fraude in 2010 (63) is zowel ten opzichte van 2009 (32) als ten opzichte het gemiddelde vanaf 2006 (66%) gestegen. Fraude in deze rubriek heeft in veel gevallen te maken met aangiften van oplichting via websites zoals Marktplaats.nl. Op deze verkoopsites hebben de mensen die aangifte hebben gedaan, goederen gekocht en betaald, maar kregen de bestelde goederen uiteindelijk niet geleverd. Ook zijn er aangiften gedaan door gedupeerde klanten van een (zo bleek achteraf) failliete lokale sanitairwinkel.
1.3.3 Straat Zakkenrollerij In de rubriek straat is te zien dat het aantal geregistreerde delicten zakkenrollerij in 2010 (21) ten opzichte van 2009 (22) licht is gedaald en ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met 40% is gestegen. Zakkenrollerij heeft verspreid over het jaar plaatsgevonden zonder daderindicaties. De delicten hebben plaatsgevonden op de weekmarkt in Huissen, winkelcentrum Assenburg in Bemmel en tijdens evenementen (o.a. Ponymarkt).
1.3.4 Voertuigcriminaliteit Diefstal uit / vanaf motorvoertuigen Het aantal diefstallen uit / vanaf motorvoertuigen is in 2010 (235) zowel ten opzichte van 2009 (190) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 (39%) gestegen. In Bemmel Noord en Haalderen hebben, in een reeks, circa vijf tot zes autokraken per nacht plaatsgevonden. De diefstallen vanaf en uit motorvoertuigen hebben veelal betrekking op diefstal van geïntegreerde navigatiesystemen en airbags uit auto’s van het merk Seat en Volkswagen. De diefstallen vinden verspreid plaats en vooral in de nachtelijke uren. Op basis van modus operandi (werkwijze) en aangehouden verdachten is er een sterk vermoeden dat bepaalde daders afkomstig zijn uit Oost- Europese landen. In de regio zijn Litouwers aangehouden met inbrekerswerktuigen bestemd voor het openbreken van auto’s. In de gemeente Lingewaard zijn, naar aanleiding van een melding, op heterdaad twee daders aangehouden, eveneens afkomstig uit Litouwen. Deze dadergroepen verplaatsen zich snel in de grensgebieden. Het spreidingsgebied is groot en de pakkans gering. Verder is er een dader aangehouden in Huissen, die niet tot deze dadergroep behoorde en zich bediende van een grovere werkwijze, namelijk braak door het openbreken van een portier. Het district heeft het afgelopen jaar op deze diefstallen extra inzet gepleegd met een projectmatige aanpak. Deze aanpak wordt in 2011 voortgezet. Ook zal er in 2011 gebruik gemaakt worden van een zogenaamde lokauto.
6
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
hotspotkaart diefstal uit/ vanaf mvtgn
Diefstal van motorvoertuigen Het aantal diefstallen van auto’s in deze rubriek is in 2010 (34) ten opzichte van 2009 (22) gestegen. Ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 is het aantal diefstallen van auto’s met 26 procent gestegen. Er zijn geen hotspots te benoemen. In Huissen is een dader van de diefstal van een motorfiets aangehouden. Verder zijn er geen daderindicaties. Een enkele keer werd tijdens een woninginbraak ook de geparkeerde personenauto meegenomen. Behalve personenauto’s zijn er vanaf industrieterreinen vier vrachtauto’s (waarbij de diefstal niet gericht was op de lading) en elders twee motorfietsen gestolen.
Dalers 1.3.5 Aantasting openbare orde / ruimte Aantasting openbare orde Het aantal geregistreerde misdrijven van aantasting openbare orde is in 2010 (11) ten opzichte van 2009 (5) gestegen. Ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 is het aantal misdrijven met 15 procent afgenomen. Deze geregistreerde misdrijven hadden betrekking op het niet voldoen aan een bevel of vordering (7), wederspannigheid (2) en overige delicten openbare orde (2).
1.3.6 Diefstal / inbraak bedrijven Diefstal / inbraak bedrijven en instellingen Het aantal misdrijven diefstal / inbraak bedrijven in 2010 (68) is zowel ten opzichte van 2009 (78) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met achttien procent afgenomen. De inbraken hebben voornamelijk plaatsgevonden bij bedrijven op diverse bedrijventerreinen en in de kassengebieden. In de gemeente Lingewaard is de Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Lingewaard actief. De bedrijventerreinen zijn collectief beveiligd door Securitas. De politie onderhoudt goed contact met de stichting en het beveiligingsbedrijf.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
7
hotspotkaart geweldsdelicten
1.3.7 Geweldsdelicten Openlijk geweld In de rubriek geweldsdelicten is zichtbaar dat het aantal misdrijven openlijk geweld in 2010 (5) zowel ten opzichte van 2009 (8) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met 44 procent is afgenomen. Openlijk geweld houdt in met twee of meer personen geweld uitoefenen tegen personen. Dit vindt vooral plaats tijdens evenementen en tijdens de jaarwisseling. Vaak is het gebruik van alcohol de oorzaak. Alle geregistreerde misdrijven vonden plaats in Huissen. Bij vier van deze zaken betrof het telkens dezelfde dader. Mishandeling en bedreiging Het aantal mishandelingen tegen personen in 2010 (88) is zowel ten opzichte van 2009 (102) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met dertien procent afgenomen. De bedreigingen zijn in 2010 (48) ten opzichte van 2009 (46) licht toegenomen, maar ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met vier procent gedaald. In 35 procent van het totaal aantal gevallen mishandeling tegen personen, ging het om huiselijk geweld. Het aantal zaken huiselijk geweld is in 2010 (48) ten opzichte van 2009 (65) gedaald. Ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 is huiselijk geweld met zestien procent gedaald. De overige mishandelingen vonden vooral plaats tijdens carnaval, de kermis en de dweildag. Geweld in algemene zin, kan vaak toegeschreven worden aan uitgaanspubliek en bezoekers van evenementen en heeft meestal een relatie met overmatig gebruik van alcohol en/of drugs. Er hebben in de gemeente Lingewaard 28 aanhoudingen betreffende mishandeling plaatsgevonden. Evenals bij de politie staat dit onderwerp ook bij de gemeente hoog op de agenda. Om die reden heeft de burgemeester besloten vergaande voorwaarden te scheppen bij evenementen. Deze voorwaarden gaan onder meer over: extra inzet van particuliere beveiliging; de reikwijdte van de verantwoordelijkheden van de ondernemer; de benodigde inzet capaciteit van de politie en het schenken van drank in plastic glazen. Tijdens de evenementen worden de organisatoren onverkort aan de voorwaarden gehouden. Ook voor Oud en Nieuw is er nauw overleg geweest tussen gemeente, horeca en politie.
8
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
De politie ziet tijdens evenementen, in nauwe samenwerking met de buitengewoon opsporingsambtenaren van de gemeente en de ingehuurde particuliere beveiliging, toe op verstoringen van de openbare orde. Door de zichtbare aanwezigheid van politie is het mogelijk geweest om diverse conflicten (al dan niet onder invloed van drank en of drugsgebruik) in de kiem te smoren. Met betrekking tot huiselijk geweld is een regionaal beleid vastgesteld. Het uitgangspunt is dat de dader in principe altijd wordt aangehouden en slachtoffers gemotiveerd worden om aangifte te doen.
1.3.8 Overige veiligheid Brand / ontploffing Het aantal geregistreerde misdrijven in 2010 (6) is zowel ten opzichte van 2009 (4) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met 33 procent afgenomen. De misdrijven hadden betrekking op brandstichting. In augustus heeft een man in zijn woning aan de Schaapsdam te Huissen opzettelijk een ontploffing laten plaatsvinden, waardoor zes woningen werden verwoest. Deze man is aangehouden. Verder waren een aantal minderjarigen verantwoordelijk voor brand in een kledingcontainer en een hooischuur. Alcohol In de rubriek overige veiligheid is alcohol opgenomen. De misdrijven in deze rubriek hebben onder meer betrekking op artikel 8 van de Wegenverkeerswet, alcohol in het verkeer. Het aantal geregistreerde misdrijven in 2010 (52) is zowel ten opzichte van 2009 (59) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met vijftien procent afgenomen. In de avond- en nachtelijke uren werden tijdens de surveillance met succes diverse bestuurders van voertuigen gecontroleerd op onder andere alcohol. Ook door het Verkeershandhavingsteam (VHT) zijn controles gehouden waarbij diverse processen-verbaal zijn opgemaakt. Bij elk evenement wordt standaard het VHT ingezet. Het meeste publiek bij evenementen is zich hiervan kennelijk bewust. Dit beleid wordt onverkort voortgezet. Alle acties en bijbehorende inzet zijn conform de evenementenkalender ingepland. Overig
1.3.9 Diefstal / inbraak woning Het onderwerp diefstal / inbraak woning is niet aangemerkt als stijger of daler, maar is gezien het volume wel een punt van zorg. Het aantal woninginbraken (exclusief inbraak schuur / garage / box en tuinhuis) is in 2010 (126) is zowel ten opzichte van 2009 (119) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 gestegen met zeven procent. De diefstallen / inbraken uit garages en schuurtjes en dergelijken (26) zijn zowel ten opzichte 2009 (29) toegenomen, als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met tien procent. Kanttekening bij deze aantallen is wel dat ook de pogingen tot
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
9
hotspotkaart woninginbraken
inbraak zijn opgenomen. Opvallend is de stijging in Huissen met een totaal van 84 woninginbraken, gevolgd door Bemmel (21), Gendt en Doornenburg (16), Angeren (7) en Haalderen (6). De inbraken hebben zowel overdag als in de avonduren plaatsgevonden. Het afgelopen jaar is door het district veel geïnvesteerd om het aantal woninginbraken te verminderen. Er is een districtelijke projectmatige aanpak gehanteerd. De inbraken vonden verspreid plaats, er konden geen hotspots gemarkeerd worden. De inbraken onderscheiden zich door twee werkwijzen en zijn gepleegd door verschillende daders / dadergroepen. Opvallend is wel dat de modus operandi zich kenmerkt door het boren van gaatjes in sloten en dat deze werkwijze vermoedelijk gelinkt kan worden aan Oost Europeanen. Deze vorm van inbreken wordt voornamelijk toegepast in nieuwbouwwijken. De andere methode is grover van aard. Hierbij worden zwaardere werktuigen gebruikt (braak door middel van schroevendraaiers, koevoet, vernieling van een ruit en dergelijken). Deze inbraken in Huissen zijn mogelijk gepleegd door lokale daders. Enkele daders uit Huissen zijn voor woninginbraken aangehouden. Dit heeft echter niet geleid tot een vermindering van het aantal inbraken. De gemeente Lingewaard is omringd door snel- en uitvalswegen, waardoor dader(s) zich snel uit de voeten kunnen maken. Acties die de politie in dit gebied ondernomen heeft, bestonden onder meer uit positie innemen op strategische locaties in de nachtelijke uren en gerichte verkeerscontroles met gebruikmaking van ANPR (Automatic Number Plate Recognition). De inzet van ANPR is volgens de wijkagenten van toegevoegde waarde. Na gepleegde woninginbraken werd er in de lokale krant een persbericht opgenomen. Met behulp van de wijkplatforms zijn flyers verspreid. De aanpak van woninginbraken was onder andere op basis van de ‘pieken’ van 2009 in de jaarkalender van 2010 ingepland. De stijging van het aantal woninginbraken geldt voor de hele politieregio. Daarom heeft de korpsleiding besloten om in 2011 te starten met een regionaal woninginbrakenteam. De politie behandelt woninginbraken als prioriteit. Dat betekent dat er bij sporenindicatie altijd een sporen- en buurtonderzoek wordt ingesteld en/of dat er een herbezoek plaatsvindt. Ook wordt de aangever gedurende het onderzoek over de voortgang geïnformeerd. Het beleid is erop gericht dat de pers over woninginbraken geïnformeerd wordt. En woningeigenaren en bewoners worden sneller op de hoogte gebracht waardoor zij zelf (indien mogelijk) pre-
10
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
hotspotkaart vernielingen
ventieve maatregelen kunnen treffen. Ook kan de politie een beroep doen op burgers door hen te vragen alert te zijn en hun waarnemingen door te geven. Om sneller en beter tot een juiste analyse te komen, maakt de politie bij een aangifte van woninginbraak gebruik van een regionale, gestandaardiseerde procedure.
1.3.10 Aantasting openbare orde / ruimte Vernieling c.q. zaakbeschadiging Het aantal vernielingen in 2010 (322) is zowel ten opzichte van 2009 (320) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met acht procent afgenomen. Een piek vond plaats tijdens het carnaval in februari. Opvallend was het aantal vernielingen aan personenauto’s in Bemmel. Daar hebben verspreid over het hele jaar 42 vernielingen aan auto’s plaatsgevonden. Verder was in Bemmel het aantal vernielingen aan een woonwinkelpand opvallend. In Gendt zijn 57 vernielingen gepleegd aan het sociaal cultureel centrum De Leemhof en het jongerencentrum Chill Out en het naastgelegen Providentia (zalencentrum). Verder worden vernielingen gepleegd aan straatmeubilair zoals abri’s, prullenbakken en verkeersborden, vooral in de periode rond Oud en Nieuw. Een integrale aanpak van gemeente, jongerenwerk en de politie heeft er voor gezorgd dat het aantal vernielingen in de loop van het jaar zijn afgenomen. Ondanks de daling is het aantal vernielingen nog altijd erg hoog en dat is een zorgpunt. Daders van vernielingen zijn moeilijk op te sporen en het tegengaan van vernielingen is niet eenvoudig. De politie heeft het afgelopen jaar elf verdachten weten aan te houden. Deze aangehouden verdachten waren veelal jeugdigen die, al dan niet onder invloed van alcohol, tot hun daden kwamen. De delicten vonden vooral in de weekenden en in avond- en nachtelijke uren plaats door jongeren die onderweg zijn naar en van uitgaansgebieden. Vernielingen zijn volgens de wijkagenten niet helemaal los te zien van het onderwerp jeugdoverlast. Soms vinden meldingen van jeugdoverlast en vernieling gelijktijdig plaats. Hierbij valt te denken aan vernielingen rond hangplekken en schoolgebouwen. Ook is er een relatie met verschillende evenementen en Oud en Nieuw. Er is veel geïnvesteerd in het toezicht bij evenementen (inclusief de periode rond Oud en Nieuw) wat mogelijk heeft bijgedragen tot de daling van het aantal vernielingen.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
11
hotspotkaart diefstal brom-/ snor-/fietsen
1.3.11 Voertuigcriminaliteit Diefstal van brom-, snor-, fietsen Het aantal diefstallen van brom-, snor-, fietsen is in 2010 (261) zowel ten opzichte van 2009 (242) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met zeven procent gestegen. De diefstallen betroffen voornamelijk fietsen (235). Gezien het volume is dit onderwerp voor de politie een punt van zorg. Als hotspots worden aangemerkt: winkelcentrum De Brink, het centrum en Markt/Langstraat te Huissen. Verder vonden veel diefstallen plaats tijdens de Huissense dag (augustus) en de kermis (september). In 2010 is in de unit West het project ‘Slotstuk’ opgestart, dat later in het hele district is ingevoerd. Doel van het project: het aantal fietsdiefstallen omlaag brengen. Met diverse partners zoals het OM, gemeente en de ondernemersvereniging, wordt samengewerkt om diefstal en heling tegen te gaan, De aanpak bestond onder meer uit: de inzet van zogenoemde lokfietsen, die door het centrum voor fietsendiefstal ter beschikking zijn gesteld; een voorlichtingscampagne door de gemeente en de realisatie van bewaakte fietsenstallingen tijdens evenementen;afspraken met justitie over opsporen en afhandelen van verdachten; kennisoverdracht over modus operandi (werkwijze daders) aan de medewerkers in de basis politiezorg. De zogenaamde AXA-lopers worden niet meer door de locale handel verstrekt. Deze loper, die geschikt was om de SL 7 en 9 sloten te openen, was in omloop bij scholieren. De inzet van de lokfiets heeft niet tot resultaat geleid. De chiplezer is in gebruik genomen. Dit apparaat kan de chip in het slot of het frame in fietsen uitlezen, barcodes scannen en framenummers registreren. Als een fiets gestolen blijkt te zijn, wordt via het fietsregister bij de Rijksdienst voor Wegverkeer de oorspronkelijke eigenaar achterhaald (mits deze bij de politie van de diefstal aangifte heeft gedaan). Door gerichte controles zijn meerdere aanhoudingen verricht. Behalve een aantal gelegenheidsdieven, zijn er een aantal professionele fietsendieven uit Nijmegen aangehouden.
12
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
2. Overlast
2.1 Een breed begrip Onder de noemer ‘overlast’ vallen allerlei zaken, waaraan bewoners zich ergeren of waarvan zij duidelijk last ondervinden. De overlastlocaties zijn op te splitsen naar vormen van overlast. Er komen relatief veel overlastmeldingen uit de omgeving van plaatsen waar groepen jongeren rondhangen. We spreken dan van overlast gerelateerd aan jeugdgroepen. Ook is er overlast veroorzaakt door parkeer-, doorstroom-, en snelheidsproblemen in wijken (verkeersoverlast). Overlast, deels subjectief, deels objectief De overlast die bewoners ondervinden is slechts voor een deel objectief vast te stellen, zoals vernielingen, duidelijke intimidatie, veel rommel of lawaai maken en dergelijke. Daarnaast is overlast ook persoonlijk (subjectief) gekleurd. De één is wat gemakkelijker en toleranter dan de ander en ergert zich daarom minder snel aan allerlei zaken. Ook de wijze waarop bewoners ermee omgaan verschilt. De één stapt erop af en probeert de zaken zelf op te lossen, de ander belt onmiddellijk de politie. Met het alleen vaststellen van overlastlocaties is de politie er nog niet. De volgende stap is dat vastgesteld moet worden wat de aard of omvang van de overlast is. Buurtbemiddeling Bij overlast of onenigheid in de buurt of tussen buren is er meestal geen partij die als bemiddelaar kan optreden. Soms probeert een huismeester dit, de politie, de woningcorporatie, of het maatschappelijk werk. Organisaties als de politie en woningcorporaties kunnen wel kortdurend bemiddelen, maar hebben onvoldoende capaciteit en/of deskundigheid. Hun optreden leidt wel vaak tot opheffing van de acute overlastsituatie. Maar het brengt partijen niet zodanig bij elkaar dat op een positieve wijze gezocht kan worden naar een, voor alle partijen, acceptabele en leefbare oplossing. Omwonenden of partijen in een conflict ervaren dit als een probleem en hebben het gevoel nergens terecht te kunnen met de problemen die zich tussen buren, in de buurt of rond een bewoner afspelen. Soms escaleren de conflicten tot gerechtelijke procedures of zelfs tot geweld. Medio 2009 is in de gemeente Lingewaard het project buurtbemiddeling gestart waarin de politie een belangrijke doorverwijzende rol heeft. Het doel van buurtbemiddeling is de vermindering van (woon)overlast en het voorkomen van escalatie in de buurt door conflicten tussen buren of buurtbewoners in een zo vroeg mogelijk stadium te signaleren en zo efficiënt mogelijk aan te pakken.
2.2 Stijgers en dalers Het totaal geselecteerde overlastmeldingen in 2010 (1642) is zowel ten opzichte van 2009 (1734) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met negen procent gedaald.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
13
Onderwerp
Reikwijdte
2006
2007
2008
2009
2010
Gem 06-09
2010 min gem
Dalinggroei
Alarmeringen
Alarmeringen
96
91
91
105
129
95
34
36%
Branden
Container-voertuigen-afvalbrand
27
29
16
19
18
22
-4
-18%
Overig brand
91
117
98
79
71
96
-25
-26%
Bezitsaantasting
Vernieling-baldadigheid
167
156
110
124
102
139
-37
-27%
Dienstverlening
Overlast dieren
158
143
182
166
146
162
-16
-10%
Veiligheid en openbare orde
Conflicten
170
181
166
141
156
164
-8
-5%
Overig Overlast
415
457
425
409
430
426
4
1%
Overlast geluid
194
163
170
150
144
169
-25
-15%
Overlast jeugd
136
131
196
195
128
164
-36
-22%
63
69
75
73
39
70
-31
-44%
23
27
28
40
36
29
7
24%
Overlast vuurwerk Overlast junks- zwervers- dronkenschap- kenn. gestoorde Verkeer
Parkeeroverlast
118
111
91
101
114
105
9
9%
Verkeersoverlast
114
148
99
107
113
117
-4
-3%
Subtotaal selectie
Totaal van de geselecteerde meldingen
1819
1865
1797
1734
1642
1803
-161
-9%
Eindtotaal
Totaal alle meldingen
3036
3130
2974
3004
2856
3036
-180
-6%
Bron BPS-BVH-GIDS
tabel overlastmeldingen
2.3 Het beeld achter de cijfers 2.3.1 Veiligheid en openbare orde Overlast jeugd Het aantal meldingen van overlast jeugd in 2010 (128) is zowel ten opzichte van 2009 (195) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met 22 procent afgenomen. De jeugdoverlast concentreert zich op de volgende locaties: Huissen, Nielant Begin 2010 hadden diverse meldingen betrekking op de hangplek De Bunker aan de Nielant te Huissen. Deze hangplek werd echter snel daarna nog slechts sporadisch door de jeugd bezocht. Gevolg daarvan was dat de jeugdoverlast zich verplaatste richting sporthal De Brink en het centrum. Het aantal overlastmeldingen op de Brink is inmiddels met circa vijftig procent gedaald. Diverse gangmakers die zich hier ophielden zijn aangehouden. Bovendien zijn enkele jongeren vertrokken. Op deze plek verzamelen zich jongeren in de leeftijd van twaalf 12 tot 22 jaar in de weekenden de hele dag, regelmatig in de avonduren en in vakantieperioden. De grootte van de groep varieert van vijf tot twintig personen. De jongeren zijn wel benaderbaar. De overlast beperkt zich niet alleen tot luid praten en schreeuwen, maar het gaat ook om rondrijden met bromfietsen/scooters (wat het nodige lawaai veroorzaakt) en het achterlaten van afval. De behoefte aan de inzet van een straathoekwerker is de afgelopen jaren steeds groter geworden. Zie in dit verband ook de eerder gemaakt opmerkingen in de gebiedsscan van vorig jaar (2010). Huissen, Kardinaal De Jongstraat Op deze locatie is, naast het Over Betuwe College (OBC), jongerencentrum Hangout gevestigd. De aanwezigheid van het OBC en het jongerencentrum trekt jeugd aan. Hierdoor wordt in de buurt overlast ervaren. Om problemen in de kiem te smoren, vindt er elke drie maanden overleg plaats tussen de het jongerenwerk, de gemeente en OBC. Hoewel de wijkagent dit overleg geïnitieerd heeft, wil zij graag dat de gemeente de organisatie van dit overleg overneemt. Hiertoe is een verzoek bij de gemeente ingediend.
14
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
hotspotkaart jeugdoverlast
Huissen, Langestraat Onder deze woningen in het centrum van Huissen komt jeugd bij elkaar als het slechter weer is. Zij staan hier beschut. Door scootergeluid en luid gepraat en geschreeuw ondervinden de omwonenden overlast. Vaak staan hier wat grotere groepen. Huissen, Slingerbos Sinds de zomer van 2010 is deze hangplek meer in trek bij de jeugd omdat de jeugd werd weggestuurd van het Binnenveld. De jeugd heeft sindsdien het Slingerbos ontdekt als nieuwe hangplek. De overlast bestaat uit het plegen van vernielingen, rijden met scooters over het voetpad, het achterlaten van afval en geluidsoverlast. Gendt, Centrum Het betreft hier een beperkt aantal meldingen. De overlast concentreert zich op de locaties in de container nabij jongerencentrum de Chill Out, de muziekkoepel op het Julianaplein en bij de vogelvolière op de Schoolstraat. De overlast van de aanwezige jongeren, vooral in de avonduren, bestaat uit het plegen van vernielingen en het achterlaten van afval. Door de keuze van deze locaties, waar weinig omwonenden zijn, wordt minder overlast ervaren of gemeld. Integraal overleg met gemeente, jongerenwerk, bestuur Leemhof en politie heeft zijn vruchten afgeworpen. Het aantal vernielingen en de daaraan gerelateerde overlast, is afgenomen. Een aantal jongeren en hun ouders heeft van de burgemeester een brief ontvangen over de overlast. Tevens heeft de burgemeester over dit onderwerp een bijeenkomst georganiseerd voor de ouders. Uit onderzoek bleek dat na dit overleg een deel van de jeugd zich had verplaatst naar Bemmel. Bemmel In Bemmel is er overlast van groepjes jongeren op diverse locaties. De grootte van deze groepjes is meestal vijf tot vijftien jongeren. Een groepje jongeren is, samen met het jongerenwerk, het wijkplatform, de gemeente en de politie, bezig om een JOP (jongeren ontmoetingsplaats) te creëren. Het voorstel is om deze op het Drieske te Bemmel (in de nabijheid van het OBC college) te plaatsen. In de scan van 2010 is melding gemaakt van de behoefte van een JOP. Deze is (nog) niet gerealiseerd, waardoor deze vraag blijft bestaan.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
15
Bemmel, Kinkelplein Op de grote parkeerplaats aan het Kinkelplein verzamelt zich de wat oudere jeugd. De groep bestaat uit circa vijf tot vijftien jongeren. De samenstelling van de groep wisselt. De overlast bestaat uit luid praten en schreeuwen en het geluid van scooters. Verder laat de jeugd rommel achter. Bemmel, Assenburg Deze locatie ligt in de nabijheid van het Kinkelplein en het winkelcentrum. Het gaat om dezelfde jongeren als die van het Kinkelplein. De overlast bestaat hier uit hangen in portieken, scooter/bromfietsgeluid, hard praten en of schreeuwen. Bemmel, De Beeringen Bij de vijver komen de jongeren bijeen en veroorzaken overlast in de vorm van lawaai en het achterlaten van afval. Bemmel, Over Betuwe College De overlast in de omgeving van deze scholengemeenschap bestond uit het achterlaten van afval (op de looproute vanaf het tankstation naar school), het gebruik van (soft)drugs op de openbare weg en ontoelaatbare verkeersgedragingen van scholieren. Naar aanleiding van deze problematiek is de politie in het voorjaar van 2009 een project Streetwise gestart met extra toezicht op de schoolgaande jeugd. Er werd door de politie intensief gecontroleerd op en opgetreden tegen bovenvermelde gedragingen. Bovendien wordt er tijdens schoolfeesten extra gecontroleerd door de toezichthouder drank- en horecawet. De in 2010 ingezette integrale aanpak van jeugdoverlast gaat steeds meer zijn vruchten afwerpen. Alcohol en drugs In het gehele werkgebied is bij jeugdoverlast, in het algemeen sprake van het gebruik van alcohol en of (soft) drugs. De gemeente heeft samen met de andere gemeenten een toezichthouder dranken horecawet in dienst. Deze ambtenaar controleert regelmatig hangplekken, spreekt jongeren aan en verbaliseert bij deze bij drankgebruik op de openbare weg en het meevoeren van geopende verpakkingen van alcoholhoudend drank. In samenwerking met het Openbaar Ministerie is er een zogenaamd. BOK-traject (Boete of kanskaart). In het kader van het alcohol- en drugsmatigingsbeleid is afgesproken dat als jongeren tussen de tien en achttien jaar door drugs met de politie in aanraking komen, de ouders door wijkagent worden bezocht en een brief namens de burgemeester afleveren. Deze brief bevat een waarschuwing tegen drugsgebruik. Wanneer een jongere tussen de twaalf en achttien jaar wordt geverbaliseerd of aangehouden in relatie tot alcohol wordt hem/haar de kans geboden om in plaats van een geldboete een leertraject te volgen. De ouders van deze jongeren worden hierin betrokken.
16
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
Overlast vuurwerk Het aantal meldingen overlast vuurwerk in 2010 (39) is zowel ten opzichte van 2009 (73) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 afgenomen. Dit past in het regionale beeld. Er heeft een lichte toename van meldingen overlast vuurwerk plaatsgevonden die te maken hadden met overlast in de omgeving van The Chill Out en Vogelvolière Schoolstraat te Gendt. Er vond evenals vorig jaar een projectmatige aanpak plaats, die bestond uit intensieve controles, het aanspreken van personen, schriftelijk berichten aan inwoners die vorig jaar met de politie in aanraking zijn geweest, snelrecht en een goede integrale samenwerking met partners. Er is in de dorpskernen veel gesurveilleerd. Overlast zwervers / junks / gestoorden Het aantal meldingen overlast van deze notoire overlastplegers in 2010 (36) is ten opzichte van 2009 (40) gedaald en ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met 24 procent gestegen. Alle meldingen in deze gemeente zijn GGZ gerelateerd. Mensen die door hun geestestoestand een gevaar voor zichzelf en/of anderen zijn, worden aangehouden en overgebracht naar het bureau van politie te Arnhem. Hier worden ze beoordeeld door een psychiater van de crisisdienst. Overlast dieren Het aantal meldingen overlast dieren in 2010 (146) is zowel ten opzichte van 2009 (166) als ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met tien procent afgenomen. De overlast bestaat onder andere uit blaffende honden en loslopend vee. In Huissen is een eigenaar van pony’s meerdere malen bekeurd omdat de pony’s losliepen. Dit heeft echter nog niet het gewenste effect gehad. In samenwerking met de gemeente is in 2010 een begin gemaakt met de inventarisatie van grondeigenaren. In de praktijk blijkt dat er regelmatig sprake is van doorverhuur waardoor het niet altijd duidelijk is wie de eigenaar van de grond is. Hierdoor wordt het opsporen van eigenaren van vee bemoeilijkt
2.3.2 Verkeer Overlast gerelateerd aan verkeer Meldingen over verkeeroverlast zijn onder andere parkeeroverlast, snelheidsovertredingen en doorstroomproblemen. Parkeren Het aantal meldingen parkeeroverlast in 2010 (114) is ten opzichte van 2009 (101) licht toegenomen en ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met negen procent afgenomen. Huissen, centrum Parkeren in het centrum van Huissen levert tijdens evenementen overlast op. Dat is ook zo tijdens de openingstijden van Albert Heijn op zondag. Mogelijke redenen zijn: het ontbreken van juiste
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
17
bebording in het centrum en het ontbreken van duidelijke parkeervakken. Tijdens de kermis in 2010 is er geëxperimenteerd met parkeren aan beide zijden van de Stadswal. Dit leverde voor het publiek gevaarlijke situaties op, omdat de mensen langs de auto’s opliepen van en naar het evenemententerrein. Bij het ontbreken van juiste bebording is handhaven niet eenvoudig. Bemmel, algemeen Er is in Bemmel een tekort aan parkeerplaatsen in woonwijken. Bemmel, Bloemenstraat In Bemmel op de Bloemenstraat wordt bij het halen en brengen van schoolkinderen hinderlijk geparkeerd. In 2011 wordt er een kiss-and-ride zone ingesteld, waarbij de verwachting is dat de overlast zal afnemen. Haalderen ‘t Panneke In de omgeving van de school Het Panneke wordt bij het halen en brengen van schoolkinderen hinderlijk geparkeerd. Deze parkeerovertredingen worden voornamelijk behandeld door de Buitengewoon Opsporingsambtenaren (BOA’s) van de gemeente. Zij hebben daar verschillende keren handhavend opgetreden en diverse eigenaren geverbaliseerd. Haalderen, Notenboomstraat Tijdens sportevenementen in de weekeinden wordt veelvuldig fout geparkeerd door bezoekers van de wedstrijden. Verkeersoverlast Het aantal meldingen verkeersoverlast in 2010 (113) is ten opzichte van 2009 (107) licht toegenomen en ten opzichte van het gemiddelde vanaf 2006 met drie procent afgenomen. Snelheid Er vinden regelmatig snelheidscontroles plaats op die plekken waar de maximumsnelheid stelselmatig wordt overtreden. Deze controles dragen bij aan de verkeersveiligheid. Snelheidscontroles worden ook gehouden op verzoek van wijkplatforms en inwoners. Haalderen, Mariaplein De weg rond het Mariaplein is een woonwerf geworden. Volgens aanwonenden wordt daar nog regelmatig te snel gereden, vooral rond de schooltijd. Het wijkplatform, de school en de gemeente informeren de ouders van de schoolkinderen via wijk- en schoolkrant. Overige snelheid In woonwijken wordt, in het kader van het scooterproject ‘Gas terug’, projectmatig gecontroleerd. Dit project is bedoeld om de overlast van jeugdige scooter- of bromfiets rijders tegen te gaan.
18
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
De in de gemeente Lingewaard gelegen dijken nodigen in het bijzonder motorrijders uit om de maximum snelheid te overschrijden, wat verkeersonveilige situaties en/of ergernis kan veroorzaken. Verkeerstremmingen Huissen, Ing. Molsweg De ing. Molsweg is heringericht. Er is een aparte busbaan bijgekomen en de rotonde Nielant is aangepast. Deze aanpassingen hebben in 2010 tot een betere doorstroming geleid. Overige verkeersoverlast Huissen, het Nielant In 2010 is het Nielant in zijn geheel heringericht. Omwonenden geven aan dat oversteekplaatsen daardoor onveiliger aanvoelen. Haalderen, Van der Mondeweg Haalderense schooljeugd fietst over deze weg naar het OBC te Bemmel. De schooljeugd steekt zeer regelmatig schuin de weg over en fietst vervolgens aan de linkerzijde van de weg over het fietspad naar Bemmel. Hierdoor nemen zij de tegengestelde richting van de verkeersrotonde. De politie heeft regelmatig gecontroleerd. Bemmel, jeugd Op en nabij de eerder vermelde locaties van hangjongeren te Bemmel begaan jongeren verkeersovertredingen met bromfietsen, motoren en personenauto’s. Huissen, schooljeugd De schooljeugd van scholengemeenschap OBC te Huissen veroorzaakt overlast op de wegen door tegen het verkeer in te rijden, voorrangsregels te negeren en bewust onverlicht in het donker aan het verkeer deel te nemen, opgevoerde bromfietsen etcetera.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
19
3. Dader- en risicogroepen
3.1 Veiligheidshuis In 2009 zijn twee Veiligheidshuizen geopend in onze regio. In de Veiligheidshuizen werken de partners in de veiligheidsketen zoals politie, OM, gemeente, reclassering en hulpverlening, structureel samen om overlast en criminaliteit tegen te gaan (ook op één fysieke plek bij elkaar). De ketenpartners signaleren problemen, bedenken oplossingen en voeren die samen uit. Werkprocessen worden op elkaar afgestemd, zodat strafrecht en zorg elkaar aanvullen. Er wordt ingezet op gedragsverandering, recidivevermindering en verbetering van de kwaliteit van leven van de delinquent. In het Veiligheidshuis wordt dadergericht, gebiedsgericht en probleemgericht gewerkt. Het Veiligheidshuis richt zich (voorlopig) op de volgende dadergroepen: veelplegers, Jeugd en daders van Huiselijk geweld en op Projecten (ad-hoc).Het Veiligheidshuis Arnhem Veluwezoom/ Rivierenland is gevestigd in Arnhem. In het Veiligheidshuis vindt ten aanzien van jeugd de volgende overleggen plaats: • JCO: Justitieel Casusoverleg Jeugd. In dit overleg worden de ingezonden processenverbaal gewogen, samen met de eventuele zorgen, waarna een voorstel voor afdoening wordt gedaan. Doel is te komen tot een passende afdoening. • JOR: Justitieel Overleg Risicojongeren. In dit overleg worden jongeren met minimaal 1 antecedent en een vergrote kans op recidive besproken. De categorieën van de besproken jongeren variëren van RisicoJongeren tot MeerPleger en VeelPleger (RJ, MP en VP). • ZOR: Zorg Overleg Risicojongeren. Het gaat om jongeren die binnen hun leefomgeving of in de openbare ruimte aanleiding geven voor (bemoei)zorg. Signalen (en/of inbreng) kunnen van alle partners komen. • ProKid overleg. In dit overleg worden kinderen (0-12 jaar) met zorgen besproken onder meer aan de hand van de signalen vanuit het systeem ProKid. Dit systeem is een methodiek voor het vroegtijdig signaleren van recidiverisico bij twaalfminners met politiecontacten.
3.2 Veelplegers Een kleine groep personen komt zeer regelmatig bij de politie in beeld. Deze beperkte groep is verantwoordelijk voor een behoorlijk deel van de criminaliteit en zorgt daarmee voor veel maatschappelijke onrust en sociale onveiligheid in de woongebieden.
3.3 Definitie veelpleger Een veelpleger is een persoon van achttien jaar of ouder tegen wie, over een periode van de afgelopen vijf jaren, meer dan tien processen verbaal zijn opgemaakt, waarvan tenminste één in het laatste jaar (peiljaar).
20
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
3.4 Aanpak veelplegers Voor een efficiënte aanpak van actieve veelplegers is een goede informatiepositie vereist. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokken ketenpartners (Openbaar Ministerie, gemeenten, politie, reclassering en verslavingszorg). Regie op de aanpak van veelplegers wordt, zoals hierboven omschreven, georganiseerd vanuit het Veiligheidshuis. De politie verstevigt haar informatiepositie door de inzet van zogenaamde ketenagenten. Deze politiefunctionaris ‘adopteert’ een of meer actieve veelplegers en zorgt voor regelmatig contact met hen en een actuele informatiepositie. De politie registreert de in de regio wonende veelplegers in een doelgroepenregistratiesysteem en gebruikt deze informatie voor de integrale afstemming over de aanpak van deze groep. ISD-maatregel Met het Openbaar Ministerie zijn strikte afspraken gemaakt over een strikt vervolgingsbeleid. In principe wordt elke veelpleger, na constatering van een strafbaar feit, in verzekering gesteld en voorgeleid aan de rechter-commissaris voor inbewaringstelling. Het streven is een veelpleger zo lang mogelijk veroordeeld te krijgen en daarmee ‘van de straat te houden’. Meest vergaand is de ISD-maatregel (Inrichting voor Stelselmatige Daders) waarbij de veelpleger voor de duur van twee jaar in een inrichting geplaatst wordt en gedurende die tijd actief wordt begeleid. Veelplegers (zeer actieve veelplegers) In de gemeente Lingewaard was ten tijde van de totstandkoming van deze scan één veelpleger woonachtig. Dit wil niet zeggen dat Lingewaard uitsluitend hinder kan ondervinden van deze veelpleger. Ook veelplegers afkomstig uit andere gemeenten kunnen in Lingewaard actief zijn.
3.5 Jeugdgroepen Bij het thema jeugd en veiligheid spelen jeugdgroepen een belangrijke rol. Het is voor jongeren heel normaal en gezond om in groepsverband op te trekken. En het grootste deel van de jongeren groeit zonder problemen op. Echter, er zijn ook groepen die het veiligheidsbeeld in een gemeente negatief beïnvloeden door overlast te veroorzaken of delicten te plegen. Een aanzienlijk percentage van de jeugdcriminaliteit wordt in groepsverband gepleegd. Het is dus belangrijk goed inzicht te krijgen in de problematische jeugdgroepen op gemeenteniveau. Daarmee wordt een eerste stap naar een goede integrale aanpak op maat gerealiseerd. In Nederland is de keuze gemaakt om problematische jeugdgroepen in kaart te brengen met behulp van de shortlistmethodiek van bureau Beke. Deze methodiek combineert systeeminformatie met de zogeheten ‘straatinformatie’ (kennis van personen die met de jongeren in aanraking komen, zoals
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
21
gebiedsagenten en jongerenwerkers, maar ook andere partijen, zoals buurtbewoners). Er wordt vervolgens onderscheid gemaakt in het type jeugdgroep op basis van de shortlist: hinderlijk, overlastgevend en crimineel. Met de juiste typering en een breed inzicht in de groep kan een aanpak op maat gerealiseerd worden. Tijdens het overleg met de gebiedsagenten is de eerste aanzet gegeven tot de inventarisatie van de problematische jeugdgroepen. De divisie Informatie verzamelt de ingevulde shortlisten die de wijkagenten hebben ingevuld, toetst de gegevens en zet de eerste analysestappen. Deze inventarisatie wordt samengebracht in drie districtelijke rapportages. Deze rapportages zijn bedoeld voor de districtsoverleggen waar vervolgens een keuze gemaakt wordt voor de aan te pakken groepen. In 2010 zijn de gemeente Lingewaard twee jeugdgroepen in beeld gebracht voor een nadere analyse conform de shortlistmethodiek van Beke. Deze groepen konden destijds respectievelijk als hinderlijk en crimineel worden bestempeld. In 2011 zal door middel van deze shortlistmethode opnieuw bekeken worden of deze situatie nog van toepassing is. Na het maken van de shortlist, komt er zicht op de volgende zaken: Waar is de groep actief?; Wat zijn de kenmerken (omvang en samenstelling)?; Wat is het karakter (openbare orde, criminaliteitspatroon)?; Om welk type groep gaat het (hinderlijk, overlastgevend of crimineel)? Op basis van de uitkomst van deze analyses zal de politie samen met de gemeente en andere partners bekijken wat ieders rol en inzet gaat worden. Een inventarisatie van jeugdgroepen is een momentopname. Er ontstaan steeds nieuwe groepen, bestaande groepen vallen uiteen of verplaatsen zich. Dat kan het gevolg zijn van politie acties zoals het informeren van ouders of aanhoudingen bij gepleegde strafbare feiten. Maar een groep kan ook ophouden te bestaan omdat jongeren ouder worden en daarmee mobieler, of een andere levensinvulling kiezen. Als er geen nieuwe aanwas is, zal de groep - en meestal ook de hangplek - verdwijnen. De politie houdt het beeld zo actueel mogelijk en beschrijft en classificeert periodiek nieuwe groepen.
3.6 Aanpak jeugdgroepen De overlast van jeugdgroepen vraagt om een gezamenlijke en structurele aanpak van onder meer de gemeente, jeugdhulpverlening en de politie. Bij de aanpak dienen de jeugdigen zelf en ook hun ouders te worden betrokken. Bij overlastgevende en hinderlijke groepen ligt de regie voor een aanpak vooral bij de gemeente. Bij criminele groepen ligt het accent van de aanpak vooral bij politie en justitie. In de gemeente wordt de shortlistmethode toegepast. De groepen die met de shortlistmethode in beeld zijn gebracht vallen allemaal binnen het werkveld van jongerenwerk.
22
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
3.7 Schoolgaande jeugd Op de scholen in de gemeente Lingewaard zijn Zorgadviesteams (ZAT) ingesteld. Behalve de school nemen de volgende participanten hieraan deel: politie, leerplichtambtenaar, maatschappelijk werk orthopedagoog en schoolarts. De schooldirectie heeft de regie. Leerlingen die om welke reden dan ook buiten de maatschappij dreigen te raken, worden hier besproken. Voordeel is dat de politie weet welke instantie zich met welk kind bemoeit.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
23
4. Aandachtspunten
De politie heeft – per unit – dit voorjaar de jaarlijkse gebiedsscan Criminaliteit & Veiligheid uitgevoerd. Hierbij hebben we een selectie gemaakt van problemen rondom criminaliteit en overlast in de gemeente Lingewaard die vanuit politieoptiek speciale aandacht verdienen. De wijkagenten hebben zich niet alleen op cijfers gebaseerd, maar ook op de indrukken die ze hebben opgedaan. De wijkagent beschikt door zijn positie over unieke informatie. De politie heeft voor de gemeente Lingewaard aandachtspunten geformuleerd die vervolgens verder zijn uitgediept. Zo mogelijk is extra informatie verzameld over personen of probleemgroepen, aard en omvang van de overlast en / of criminaliteit, ‘hot spots’ en - wat belangrijker is - mogelijke oorzaken en achtergronden. De laatste stap is dat wij deze prioriteiten voorleggen aan de gemeente. De gemeente kan vanuit haar verantwoordelijkheid voor veiligheid partijen om de tafel krijgen die gezamenlijk de problemen gaan aanpakken.
4.1 Drugshandel Er is helaas geen convenant afgesloten met woningcorporaties dat het mogelijk moet maken om huurders van woningen langs civiele weg aan te (laten) pakken. De wijkagenten zien dit graag gerealiseerd.
4.2 Jeugdoverlast algemeen Jeugdgroepen zullen in beeld worden gebracht door middel van de shortlistmethodiek. De uitkomst van deze methode zal duidelijk maken welke classificatie van toepassing is op de onderzochte groep. De wijkagenten zien graag een uitbreiding van de capaciteit van het jongerenwerk. Zij spreken de wens uit voor de aanstelling van een straathoekwerker. Tevens willen de wijkagenten graag dat het project Streetwise verder uitgebouwd wordt.
4.3 Huissen, Kardinaal De Jongstraat Op deze locatie is naast het OBC het jongerencentrum Hangout gevestigd. Door de aanwezigheid van het OBC en het jongerencentrum trekt deze locatie jeugd aan en wordt door de buurt overlast ervaren. Om problemen in de kiem te smoren, vindt er elke drie maanden overleg plaats tussen de het jongerenwerk, de gemeente en het OBC. Hoewel de wijkagent dit overleg geïnitieerd heeft, wil zij graag dat de gemeente de organisatie van dit overleg overneemt. Hiertoe is een verzoek bij de gemeente ingediend.
24
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
4.4 Overlast jeugd Bemmel JOP In de scan van 2010 is melding gemaakt van de behoefte van een JOP. Deze is (nog) niet gerealiseerd, waardoor de vraag blijft bestaan.
4.5 Overlast dieren De politie wordt regelmatig ingeschakeld bij loslopend vee. Het is niet altijd duidelijk wie de eigenaar is van het vee. De wijkagenten willen meer overleg met de gemeente over de aanpak van het loslopende vee. De lijst met waarschuwingsadressen moet verder worden gecompleteerd.
4.6 Parkeeroverlast Huissen, centrum Het parkeren in het centrum van Huissen levert tijdens evenementen overlast op. Dat is ook het geval tijdens de openingstijden van Albert Heijn op zondag. Door het ontbreken van juiste bebording en het ontbreken van duidelijke parkeervakken is handhaven niet eenvoudig. Het is gewenst dat de gemeente dit probleem onderzoekt en zo mogelijk aanpast.
4.7 Huissen, herinrichting Nielant De herinrichting van de Nielant moet geëvalueerd worden. Daar waar onjuistheden of gebreken zijn aangetoond moeten deze worden opgelost.
4.8 Veiligheid rondom scholen Bij meerdere scholen binnen de gemeente worden problemen ondervonden wat betreft de veiligheid. Bezuinigingen binnen de gemeente dreigen voorgenomen initiatieven ter verbetering van de veiligheid rondom scholen in de weg te staan. De veiligheid van kinderen moet voorop blijven staan bij het ontwikkelen van een betere veiligheid rondom scholen.
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
25
4.9 Snelheid op de dijken Het probleem van de te hoge snelheid op de dijken, is al jaren een fenomeen dat in de zomermaanden tot discussies leidt. De gemeente is wel voornemens de dijken aan te wijzen als 60-kilometer zone. Daarbij dient de gemeente de noodzakelijke inrichting van de weg uit te voeren om een adequate handhaving te kunnen uitvoeren. Een geheel uitgewerkt plan tot herinrichting van de dijken is nog niet uitgevoerd. Vanwege de jaarlijks terugkerende discussie, lijkt het zinvol de herinrichting van de dijken binnen de gemeente Lingewaard zo snel mogelijk uit te voeren.
4.10 Richtlijnen evenementenvergunning Ten aanzien van het evenementen- en vergunningenbeleid is het noodzakelijk tot een heroverweging te komen van de eisen en richtlijnen die in de evenementenvergunning opgenomen worden voor verkeersmaatregelen.
4.11 Buurtbemiddeling De ervaring met buurtbemiddeling in 2010 wordt als positief ervaren. De wijkagenten zien dit graag gecontinueerd.
4.12 WBS-codes De Wijk-Buurt-Subbuurt registratie van de gemeente is niet congruent aan die van de politie. De wens is om deze in overeenstemming te brengen.
4.13 Wijkplatform Angeren De wijkagent spreekt de wens uit om het wijkplatform in Angeren te reactiveren. Mogelijk dat de gemeente hier invloed op kan uitoefenen.
26
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
5. BIJLAGEN
5.1 Overzicht misdrijf en incidentrubrieken Criminaliteit (registratie van misdrijven) Diefstal/inbraak woning
Geweldsdelicten
Diefstal/inbraak woning
Openlijk geweld tegen personen
Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis
Bedreiging Mishandeling
Voertuigcriminaliteit
Straatroof
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
Overval
Diefstal van motorvoertuigen Diefstal bromfietsen/snorfietsen/fietsen
Aantasting openbare orde/ruimte
Diefstal af/uit overige voertuigen
Vernieling/zaakbeschadiging
Diefstallen van/af/uit vaartuigen
Aantasting openbare orde
Diefstal/inbraak bedrijven
Illegale handel
Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen
Drugshandel
Winkeldiefstal
Mensensmokkel Wapenhandel
Overige vermogensdelicten
Fraude
Zakkenrollerij Overige vermogensdelicten:
Milieu
-
diefstal dier
Milieu grijs
-
diefstal af/uit overig onroerend goed
Milieu groen
-
diefstal af/uit overige roerende goederen
Milieu overig
-
diefstal af/uit kampeerterreinen
-
diefstal af/uit (telefoon)automaten
Overige veiligheid
-
diefstal overige goederen
Brand/ontploffing
- chantage/afdreiging
Huisvredebreuk
- heling
Alcohol
- verduistering
Weg overig
-
Discriminatie
overige bezitsaantasting
Computercriminaliteit Zedendelicten
Belediging
Zedenmisdrijven Zedendelicten: - Kinderporno - Kinderprostitutie - Mensenhandel
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
27
Overlast (registratie van incidenten) Drugs/drank/uitgaansoverlast
Vreemdelingenzaken
Drugs/drank/uitgaansoverlast
Vreemdelingenzaken
Drugs- en drankoverlast
Restcategorie
-
overlast van/door dronkenschap
-
-
overlast van/door drugs/medicijnen
Overige incidenten
-
overlast uitgaansgelegenheid/horeca
Overige incidenten
overige vreemdelingenzaken
Overige maatschappelijke integriteit Verkeersongevallen en verkeersoverlast
-
stil/luid alarm
Verkeersongevallen en -overlast
-
verdachte situatie
- verkeersongevallen
- aandachtvestiging
- verkeersoverlast
- kraken/bezetten
-
-
ongevallen (water)
aantreffen explosief/munitie
Restcategorie
Preventie
-
Preventie
ongeval (geen verkeersongeval)
-
bijzondere wetten
Overige leefbaarheid/overlast
Preventiemaatregelen
Overige leefbaarheid/overlast
- jeugdzorg
- burengerucht/relatieprobleem
- posten
Overlast
- misdaadpreventie
-
overlast vuurwerk
-
-
overlast van/door prostitutie
- preventiecontroles
-
overlast verm.gest./oversp.persoon
Hulpverlening
-
overlast van/door jeugd
Hulpverlening
-
overlast van/door geluid
-
hulpverlening aan personen
-
overige overlast
-
hulpverlening aan instanties
voorlichting aan derden
Restcategorie - lokaalvredebreuk Branden incidenten Branden incidenten - brand/ontploffing
28
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
29
30
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden
31
Colofon In opdracht van Politieregio Gelderland-Midden. Onder verantwoordelijkheid van het district Rivierenland, met medewerking van de unit Rivierenland West Districtchef D.J. Bomhof Unitchef E.W. Meier Wijkagenten H.J. Altena M.A. Bernardus K. Hartemink R.W.B. Jansen M.H.A.M. Jochoms M.R. Koning Beleidsondersteuning A. Jansen (beleidsmedewerker district Rivierenland) L. Wijnsouw (controller district Rivierenland) Analyse S.L.M. Vredegoor (informatieanalist) Ondersteuning A.A. Elsendoorn (Projectleider) A. Veldink (Medewerker verkeerstechniek) P. Witjes (ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid gemeente Lingewaard) Bron Divisie Informatie, bureau Analyse
32
Gebiedsscan Lingewaard 2011 Politie Gelderland-Midden