GEBIEDSSCAN STEENWIJKERLAND Update 2013
Inhoudsopgave Inleiding ..................................................................................4
1.
Totstandkoming van de informatie ....................................4 Leeswijzer............................................................................4
1.1 1.2
Misdrijven ...............................................................................5
2.
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11
Overlast 11
3. 3.1 4.
Overlastbeeld 2012...........................................................12 Groepen & verdachten.........................................................13
4.1 4.2 5.
Meerjaren-ontwikkelingen van criminaliteit .....................5 Woninginbraken .................................................................5 Voertuigcriminaliteit...........................................................6 Diefstal van brom-, snor- fietsen ........................................7 Diefstal en inbraak bij bedrijven .......................................7 Winkeldiefstal .....................................................................7 Geweld ................................................................................8 Aantasting openbare orde / ruimte ...................................9 Milieu ...................................................................................9 Verkeer..............................................................................10 Verzamelcategorieen .......................................................10
Gehoorde verdachten.......................................................13 Jeugdgroepen ...................................................................13 Aandachtspunten..................................................................14
Bijlage 1, Toelichting op misdrijven en incidenten .......................16 Bijlage 2, Algemeen overzicht misdrijven en incidenten..............17 Bijlage 3, Hotspotkaarten gemeente Steenwijkerland ..................18 Bijlage 4, Misdrijven Steenwijkerland – per wijk........................ 20
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
2
Colofon Dit is een uitgave van Politie Oost-Nederland, District IJsselland, Postbus 611, 8000 AP Zwolle Samenstelling: Politieteam Steenwijkerland Teamleiding Teamchef: Johan Ekkel Taakchefs: Pieter Smits en René Huijsse Wijkagenten/Jeugdagenten Geert Kremer en Thirza Nederlof (wijkagenten Steenwijk, Onna en Zuidveen) Jouke Woudstra en Eren Balanan (wijkagenten Steenwijkerland Noord) Henk Vruggink en Gerard Schans (wijkagenten Steenwijkerland Zuid) Niki Arisz (wijkagent algemeen en voor netwerken) Team Informatie Medewerker Bert Hintzbergen Regionale Informatie Organisatie en Bureau Korpsondersteuning Jan Bosch Eddy Klein Hofmeijer Gosina van Stralen
Steenwijk, april 2013
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
3
1 . I nl ei di ng Me t de ze ge b ie d s sc a n i n fo r me e rt de po lit ie he t lo k a le b e st uu r e n de an de re v e i l igh e i d sp a rt ne r s o v e r d e o nt w ik k e l in g v an c ri m in a l it e it e n ( o n) v e i l ig he id i n de ge me e nt e St e e n w i jk e rl a nd . D e po l it ie s ign a le e rt e n ad v i se e rt h ie r me e o v e r o nt w ik k e l in ge n d ie v a n be l a ng zi j n v o o r h e t v e rg ro t e n o f bo rg e n v a n de v e i l ig he id v a n de i n wo ne r s . D e ge b ie d ss c an i s g e m a ak t do o r de po l it ie me de w e rk e r s v a n t e a m St e e n w i jk e r l an d e n i s b e do e ld al s i nput v o o r h e t ge me e nt e l ij k int e g ra a l v e i l ig he id sp l an v an he t lo k a le be st uu r .
1.1
Totstandkoming van de informatie
In de gebiedsscan worden criminaliteitscijfers gekoppeld aan kennis van de lokale situatie. De ‘harde informatie’ zijn de gegevens uit de registratiesystemen van de politie. ‘Zachte informatie’ is de kennis die wijkagenten, jeugdagenten en andere politiemensen hebben over hun werk in de wijken. Zij hebben waardevolle informatie over de context en ontwikkelingen in hun werkgebied en kennen de bewoners. De zachte informatie benut de politie bij de analyse van problemen, de beleidsvorming en voor het bepalen van benodigde inzet van capaciteit en middelen. We bieden jaarlijks het resultaat van deze bundeling van 1 harde en zachte informatie per gemeente aan, in de vorm van een gebiedsscan . In 2013 is het al de achtste keer dat Politie IJsselland op deze manier input levert voor de gemeentelijke integrale veiligheidsplannen. Gebiedsscan In maart 2010 heeft het Regionaal College ingestemd met het voorstel om één keer in de vier jaar een uitgebreide scan te maken en in de tussenliggende drie jaar een ‘update’ op te stellen. Dit jaar maken we een update van de uitgebreide gebiedsscan in 2012. In deze update bespreken we in mindere mate de achtergrond bij de criminaliteitsvormen en gaat het vooral om een korte toelichting bij de cijfers. Voor uitgebreide informatie is de gebiedsscan van 2012 te gebruiken. Deze update kan dan ook als oplegger bij de uitgebreide gebiedsscan van 2012 fungeren. In deze gebiedsscan zijn de criminaliteitscijfers van 2010-2012.
1.2
Leeswijzer
In hoofdstuk twee beschrijven wij het algemene beeld van Steenwijkerland op het gebied van misdrijven. In dit hoofdstuk komen ontwikkelingen aan de orde op het gebied van woninginbraken, diefstallen, geweld, etc. Het derde hoofdstuk gaat over overlast. Hierin is o.a. een beknopt beeld geschetst van de bijzondere voorzieningen in de stad. In hoofdstuk vier beschrijven we de groepen in Steenwijkerland. In het laatste hoofdstuk geven we de belangrijkste lokale veiligheidsthema’s aan die inzet van politie en veiligheidspartners vragen.
1
De gebiedsscan is gebaseerd op de gebiedsscan Criminaliteit & Veiligheid, ontwikkeld door het programma Politie en Wetenschap.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
4
2 . M i sdr ijv en Eé n v an de be l a ng r ij k st e i nd ic at o re n v o o r v e i l igh e i d i s he t a a nt a l do o r de po lit ie ge re gi st re e rde m i sd r i jv e n. I n d it h o o fd st uk w o rde n c r i mi n a li t e it s c i j fe r s v a n de ge me e nt e St e e n w ij k e r l a nd t o e ge l ic ht .
2.1
Meerjaren-ontwikkelingen van criminaliteit
Het aantal misdrijven blijft dalen in de afgelopen jaren. Met een totaal van 1.792 misdrijven vonden er afgelopen jaar 6% minder misdrijven plaats dan in 2011. Daarnaast heeft het team de afgelopen jaar meer misdrijven opgelost. Het ophelderingspercentage bedroeg afgelopen jaar 28% (IJsselland: 28%). In onderstaande tabel zijn de ontwikkelingen over de afgelopen drie jaar van diverse soorten misdrijven weergegeven. Tabel 1. Ontwikkeling Criminaliteit in Steenwijkerland Misdrijven
Verschil 2010
2011
2012
2011-2012
60
91
107
+18%
Voertuigcriminaliteit
136
118
87
-26%
Diefstal van brom-, snor-, fietsen
138
154
171
+11%
Diefstal/inbraak bedrijven
93
99
71
-28%
Winkeldiefstal
44
24
30
+25%
371
330
332
-
20
13
19
+46%
Geweldsdelicten
239
266
203
-24%
Huiselijk geweld
69
62
62
-
341
392
379
-3%
93
105
89
-15%
Diefstal/inbraak woning
Overige vermogensdelicten Zedendelicten
Aantasting openbare orde Illegale handel Overige misdrijven Totaal aantal misdrijven
277
306
307
-
1.812
1.897
1.792
-6%
Trends Daar deze gebiedsscan een update is van de rapportage uit 2012 besteden we hoofdzakelijk aandacht aan trends en afwijkende ontwikkelingen ten opzichte van vorig jaar. In de volgende paragrafen komen alle in de tabel genoemde onderwerpen aan de orde. We besteden allereerst aandacht aan het thema woninginbraken, omdat dit aantal meerjarig stijgt. Dit is de enige stijgende trend. Voertuigcriminaliteit daalt daarentegen trendmatig. De overige trends zijn golvend.
2.2
Woninginbraken
De stijging van het aantal woninginbraken heeft zich het afgelopen jaar voortgezet. Het aantal inbraken in en diefstallen uit woningen steeg ten opzichte van 2011 met 18% naar 107 in 2012. De inbraken vonden verspreid door het jaar plaats. In tegenstelling tot 2011, toen er voornamelijk individuele inbraken plaatsvonden, vonden er afgelopen jaar meerdere series inbraken plaats. Vermoedelijk maken zich hier daders van buiten het werkgebied schuldig aan. Zij plegen inbraken in wijken langs doorgaande wegen, zoals de snelweg. Daarnaast heeft een aantal lokale daders zich schuldig gemaakt aan woninginbraken. Het aantal insluipingen is ten opzichte van 2011 gedaald. 22% van de diefstallen vond plaats na
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
5
insluiping en 78% nadat er was ingebroken. In 2011 vond 33% van de diefstallen plaats na insluiping. Hotspots Grafiek 1. Woninginbraken Steenwijkerland 2012 De meeste inbraken vonden plaats in de plaats Steenwijk (zie hotspotkaart 15 in bijlage 3). Daarnaast hebben in 10 Steenwijkerwold een aantal grove 5 inbraken plaatsgevonden. Deze 0 vonden overdag plaats en de daders jan. feb. mrt apr. mei jun. jul. aug. sep. okt. nov. dec. kwamen de woningen binnen na forse braaktechnieken. Het lijkt erop dat de daders in korte tijd de woningen hebben doorzocht. Er werd voornamelijk geld en sieraden buit gemaakt. Ook in de wijk De Gagels vonden er meerdere inbraken plaats. De wijk Woldmeenthe is een relatief nieuwe wijk waar opvallend nauwelijks is ingebroken. Deze wijk is gelegen naast de snelweg. Bij de bouw van de wijk is aandacht besteed aan het voorkomen van woninginbraken. Er is geïnvesteerd in zowel gedegen hang- en sluitwerk als de infrastructuur in de wijk. In 2011 vonden er meerdere inbraken plaats bij seniorenwoningen aan de Beatrixstraat, daar is afgelopen jaar niet ingebroken. Aanpak De inspanning van het politieteam richt zich vooral op het opsporen van verdachten. Hierbij wordt het team ondersteund door een regionaal woninginbrakenteam. Om de stijging verder een halt toe te roepen werken, werkt het team samen met alle gemeenten uit de regio en het Openbaar Ministerie aan het ‘programma woninginbraken’. De kernwoorden van de onze aanpak zijn samenwerking, aandacht vragen voor het Keurmerk Veilig Wonen, versterking heterdaadkracht en burgerparticipatie. Daarnaast besteedt het team meer aandacht aan heling. Zij maakt gebruik van het digitale opkopingsregister om op die manier aan opkopers aangeboden gestolen goederen snel te kunnen achterhalen. Afgelopen jaar vonden er zowel bij huurwoningen zonder het Keurmerk Veilig Wonen als bij duurdere (koop) woningen die aan de eisen van het keurmerk voldoen, inbraken plaats. De gemeente heeft in het verleden besloten het Keurmerk Veilig Wonen niet verder toe te passen. Daarentegen worden wel alle voorstellen voor nieuwbouwwoningen getoetst aan het Bouwbesluit. Daarbij wordt gekeken of de nieuwbouwwoning voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit, onder andere in relatie tot het Keurmerk Veilig Wonen. Aangezien daarbij geen aandacht wordt geschonken aan omgevingsfactoren wordt er niet volledig voldaan aan alle eisen van het Keurmerk Veilig Wonen.
2.3
Voertuigcriminaliteit
Onder voertuigcriminaliteit verstaan we autokraken, autodiefstallen en diefstal van overige voertuigen zoals aanhangers. Dit aantal misdrijven daalde ten opzichte van 2011 met een kwart, van 118 in 2011 naar 87 afgelopen jaar. Het aantal gestolen voertuigen bleef met 9 gelijk aan vorig jaar, het aantal diefstallen uit of vanaf voertuigen daalde. De hotspots zijn weergegeven in de hotspotkaart in bijlage 3. Vorig jaar constateerde het team een stijging van gereedschap en apparatuur uit bedrijfsauto’s en –busjes. Het politieteam heeft contact gezocht met ondernemersverenigingen om zoveel mogelijk ondernemers te bereiken en hun aandacht te vestigen op preventie. Deze aanpak lijkt effectief: het team signaleert een daling van diefstallen uit bedrijfsauto’s en –busjes. Het team heeft het afgelopen jaar een aantal jonge lokale daders aangehouden voor diefstal uit voertuigen. Zij hadden het voorzien op voertuigen waarin kostbare spullen in het
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
6
zicht lagen. Daarnaast is een dadergroep aangehouden die zowel in Steenwijkerland en omliggende gebieden als Drenthe meerdere keren spullen uit voertuigen hadden gestolen.
2.4
Diefstal van brom-, snor- fietsen
Meerjarig stijgt het aantal gestolen (brom-, snor-)fietsen. Het aantal steeg ten opzichte van 2011 met 11% naar 171. Volgens het politieteam gaat het om individuele gevallen van diefstal en niet om diefstal van meerdere fietsen tegelijk. Net zoals in andere gemeenten in de regio is een hotspot te vinden in de buurt van het station. Daarnaast werden er afgelopen jaar opvallend meer fietsen gestolen in Steenwijk Noord. Het team heeft een aantal daders in beeld die vanwege financieel gewin ten behoeve van een drugsverslag meerdere fietsen hebben gestolen. De inrichting bij het station met verlichting van fietsenstalling lijkt in orde te zijn. Vanuit preventieoogpunt kijken de medewerkers van het politieteam tijdens fietsverlichtingscontroles ook naar de rest van de fiets zoals framenummer en sloten.
2.5
Diefstal en inbraak bij bedrijven
Het aantal bedrijfsinbraken is in het afgelopen jaar met ruim een kwart gedaald, van 99 naar 71. In Steenwijk Midden is het aantal gedaald echter steeg het aantal in Steenwijk Zuid en Noord (zie hotspotkaart in bijage 3). Deze stijging komt vermoedelijk door een toename van het aantal gestolen mobiele telefoons en portemonnees uit tassen in scholen en sportcomplexen. Hierbij gaat het niet alleen om inbraak maar ook om diefstal uit bijvoorbeeld een jas of tas in een kleedkamer van een sportcomplex. 53 keer werd er iets gestolen uit een bedrijf, 4 keer uit een sportcomplex en 14 keer uit een school. In 75 procent van de gevallen is sprake van diefstal/inbraak bij een bedrijf, in 20 procent van de gevallen is een sportcomplex (of bezoekers daarvan) de dupe en in 5% van de gevallen vindt de diefstal/inbraak plaats op een school. Sommige inbrekers verschaffen zich de toegang tot de bedrijven via het dak maar er is ook sprake van insluiping. Het politieteam heeft voorlichting gegeven over bedrijfsinbraken aan ondernemers op het bedrijventerrein Groot Verlaat. Daarnaast is binnen het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) veel aandacht voor preventie. Cameratoezicht kan een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van bedrijfsinbraken. Het politieteam is dan ook positief over de stappen die de gemeente Steenwijkerland heeft gezet om de mogelijkheden van cameratoezicht op bedrijfsterreinen te onderzoeken.
2.6
Winkeldiefstal
Het aantal geregistreerde winkeldiefstallen golft meerjarig. Nadat het aantal in 2011 daalde naar 24, steeg het aantal afgelopen jaar naar 30. Dit aantal ligt lager dan het niveau van 2010 en eerder. Gemiddeld vonden er afgelopen drie diefstallen per maand plaats. Het team blijft investeren in de verbinding met de winkeliers en vraagt blijvende aandacht voor het doen van aangifte na diefstal. Er is in de gemeente Steenwijkerland onder winkeliers weinig belangstelling voor het Keurmerk Veilig Winkelen. Het politieteam spreekt wel de wens uit om samenwerking met winkeliers aan te gaan op het gebied van preventie binnen het Keurmerk Veilig Winkelen. Mede vanwege het feit dat camerabeelden uit winkels vaak te weinig aanknopingspunten bieden voor het opsporen van daders.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
7
2.7
Geweld
Het aantal geweldsdelicten is afgelopen jaar met 24% gedaald, van 266 in 2011 naar 203 afgelopen jaar. Vooral het aantal bedreigingen en mishandelingen daalde afgelopen jaar, met respectievelijk 19% en 23%. Het aantal zwaardere geweldszaken zoals pogingen tot doodslag en overvallen bleef gelijk aan voorgaande jaren. Tabel 2. Ontwikkelingen geweld in Steenwijkerland Geweld
2010
2011
2012
(poging tot) moord, doodslag
5
4
3
Openlijk geweld (persoon)
9
12
1
89
86
70
128
159
123
8
5
6
239
266
203
Bedreiging Mishandeling Straatroof + overval Totaal
Uitgaansgeweld Vooral in Steenwijk Noord en Steenwijk Midden (hotspot centrum) daalde het aantal geweldsdelicten. Vooral tijdens uitgaansavonden vond er minder geweld plaats. Het team typeert het straatbeeld tijdens uitgaansavonden als relatief rustig. Enige uitzondering was de maand december. Tijdens de feestdagen vond er een aantal (gewelds)incidenten plaats tussen groepen jongeren uit de provincie Friesland. De daling van het aantal incidenten in Steenwijk Noord kunnen we relateren aan een daling van horecagerelateerde geweldsincidenten nabij één grote horecagelegenheid, doordat deze horecagelegenheid langere tijd gesloten is geweest. Inmiddels is deze discotheek weer geopend en heeft zij een nieuwe eigenaar en beveiligingspersoneel. Er zijn goede contacten met de nieuwe eigenaar. Om het uitgaansklimaat te verbeteren werkt het team nauw samen met de gemeente en horecaondernemers. De inzet van het VOS-team en de bikers op de uitgaansavonden is effectief en wordt gecontinueerd. Daarnaast is het team positief over de inzet van beveiligingsmedewerkers die afkomstig zijn uit het gebied. Deze personen kennen de lokale problematiek, kunnen mensen gemakkelijk aanspreken en escalatie van incidenten voorkomen. Evenementen Ook tijdens de tentfeesten vonden er relatief weinig geweldsdelicten plaats, dit aantal is de afgelopen jaren zichtbaar gedaald. Dit komt onder andere doordat organisatoren ook aandacht besteden aan toezicht en beveiliging. Alleen de tentfeesten bij Vollenhoven en Sint Jansklooster vergen nog aandacht vanwege spanning tussen aanwezige groepen. Huiselijk geweld 30% van alle geweldszaken betreft huiselijk geweld. De samenwerking met ketenpartners zoals Kadera verloopt goed. Er vindt goede afstemming plaats. Dit werkt effectief: er vindt adequate opvolging plaats en het team heeft goed zicht op de daders van huiselijk geweld. Zedendelicten Het aantal zedendelicten is meerjarig golvend, in 2010 vonden er 20 delicten plaats, in 2011 13 en afgelopen jaar 19. Het betroffen vooral delicten waarbij sprake was van openbare schennispleging.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
8
2.8
Aantasting openbare orde / ruimte
Het aantal vernielingen fluctueert meerjarig. Na een stijging in 2011 daalde het aantal afgelopen jaar met 3% naar 379 misdrijven. De vernielingen vinden verspreid over verschillende dagen en tijdstippen plaats, we signaleren daarin geen hotspots. Het team heeft zicht op een aantal jeugdigen dat zich schuldig maakt aan vernielingen. Samen met jongerenwerk investeert het team op het terugdringen van delicten gepleegd door jongeren. Net als voorgaande jaren vonden er meerdere vernielingen plaats bij Park Ramswoerthe. Ook vonden er verspreid in Oldemarkt een aantal vernielingen plaats.
2.9
Milieu
Onder milieu-incidenten vallen incidenten op het gebied van aantasting en verstoring van de leefomgeving (grijze milieuwetten), natuur- en landschapsbescherming (groene milieuwetten) en overtredingen door bedrijven (overige milieuwetten). Het politieteam heeft 462 milieu-incidenten geregistreerd in 2012, een daling van 13% ten opzichte van 2011. De milieuproblematiek wordt aangepakt op basis van de zogenaamde omgevingsanalyse. Jaarlijks voeren we bijvoorbeeld samen met de gemeente bedrijfscontroles uit. De nadruk ligt hierbij op risicobedrijven en milieubelastende bedrijven. Ook zijn er controles van vuurwerkverkooppunten (Vuurwerkbesluit). Daarnaast wordt het illegaal storten en / of verbranden van bedrijfs- of huishoudelijk afval aangepakt. Waterplan In het Waterplan werken we samen met partners, om de milieubelasting door toerisme, visserij en recreatieve scheepvaart zoveel mogelijk te beperken. Eén van de grootste problemen bij het watertoerisme is het ‘snelvaren’, waardoor de veiligheid van anderen in gevaar komt en schade kan worden toegebracht, onder andere aan nesten, oevers en oevervegetatie. Daarnaast worden snelvaarders door andere recreanten vaak als zeer hinderlijk ervaren. Een speerpunt binnen het activiteitenplan van 2012 is het aanpakken van snelvaren door bewoners en/of bij uitvoering van iemands beroep. De aanpak was net als voorgaande jaren succesvol: zowel het aantal klachten als het aantal processen verbaal daalde. In een aantal gevallen is een waarschuwing gegeven. Het ging dan om geringe snelheidsoverschrijdingen. Het team heeft gedurende het seizoen 550 vaartuigen gecontroleerd. In 148 gevallen is proces-verbaal opgemaakt, bijvoorbeeld voor het ontbreken van een vaarbewijs. Er is één dag per week gericht toezicht gehouden. In totaal zijn er 267 processen-verbaal opgemaakt, waarvan 13 voor het storten c.q. verbranden van afval. In 2012 zijn 66 sportvissers gecontroleerd. Bij deze controles bleken er 9 vissers in strijd met de voorschriften te vissen. In deze gevallen is proces-verbaal opgemaakt. Uit de cijfers van de afgelopen jaren blijkt dat steeds meer sportvissers zich aan de gestelde regelgeving houden. Visstroperij is adequaat aangepakt. De controle-inzet op het gebied van Flora en Faunawetgeving was gedurende het seizoen zeer intensief. Daarnaast is er vanuit het Waterplan gecontroleerd op de alcohol wetgeving op het water. Tijdens de reguliere surveillances en 2 grote alcoholcontroles zijn er 202 blaastesten uitgevoerd wat resulteerde in 5 ademanalyses. In 3 gevallen is proces-verbaal opgemaakt. Het team van het waterplan heeft verder in 2012 31 evenementen begeleid, zoals de Matteschippersrace en een aantal gondelvaarten en muziekfestivals. Alle zijn in goede orde verlopen.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
9
2.10 Verkeer Afgelopen jaar raakten 36 personen gewond in het verkeer in Steenwijkerland en waren er 5 dodelijk slachtoffers te betreuren. Het politieteam richt zich op de speerpunten uit het RUP-plan (Regionaal Uitvoerings- programma) en daarnaast op overlastklachten, met name binnen de bebouwde kom. Verder treedt het team op tegen ‘hufterig gedrag’ en tegen de overige verkeersovertredingen (niet dragen helm en gordel, rijden door rood licht, rijden onder invloed van alcohol en overtreden snelheidslimiet). Het team gaat zich ook richten op ‘de nodale taak in het verkeer’. Dit betekent dat de verkeershandhavers controlerend en opsporend surveilleren. Dit gaat met informatie gestuurd werken. Hun bevindingen worden vastgelegd zodat opsporing verbindingen kan leggen. Er is op dit moment op dit thema een pilot met flexteams van het KLPD. Verder sluiten wij ons aan bij de campagnekalender verkeersveiligheid 2012.
2.11 Verzamelcategorieen In de misdrijventabel is een aantal verzamelcategorieën opgenomen, namelijk overige misdrijven, vermogensdelicten en illegale handel. Illegale handel Onder illegale handel valt fraude, drugs- en wapenhandel. In het hele werkgebied daalde het aantal misdrijven ten opzichte van 2011 met 15% naar 89 misdrijven. De daling komt door een afname van fraude. Dat aantal daalde van 71 zaken in 2011 naar 53 in het afgelopen jaar. De meeste fraudezaken vinden plaats middels aankopen op internet. Het team constateerde 11 maal wapenhandel en rolde 11 hennepkwekerijen op in Steenwijk (5), Giethoorn (2), Ossenzijl, Sint Jansklooster, Vollenhove en Eesveen (allen 1). Het aantal drugsfeiten was gelijk aan voorgaande jaren. Enige verbijzondering is dat de gemeente op basis van advies van het politieteam in het afgelopen jaar twee maal bestuursdwang heeft toegepast. Op basis van de Opiumwet kregen eigenaren van deze panden preventieve dwangsommen opgelegd omdat zij strijdig met vergunningsvoorwaarden handelden. Overige vermogensdelicten De laatste verzamelcategorie zijn de vermogensdelicten. Hieronder vallen onder andere zakkenrollerij, chantage en diefstallen uit onder andere schuren. Het aantal misdrijven bleef afgelopen jaar gelijk aan 2011. Opmerkelijk is dat in overige omliggende werkgebieden vinden er vooral diefstallen uit schuurtjes plaats in het buitengebied, dit is in Steenwijkerland niet het geval: daar vond een stijging plaats in meer bebouwd gebied, zoals Steenwijk Midden. Afgelopen jaar vonden er in Steenwijk West (Paul Krugerstraat en omgeving) een aantal series inbraken in schuurtjes plaats. Daar werden relatief kleine goederen gestolen, zoals kratten bier. Er was geen sprake meer van een ‘kratjesdief’ of verslaafden die stelen om geld. Overige misdrijven In het hele werkgebied vonden afgelopen jaar 307 ‘overige misdrijven’ plaats, dit is een grote restcategorie en het aantal misdrijven was gelijk aan 2011. Hieronder vallen onder andere 150 registraties van het doorrijden na een aanrijding, 70 aanhoudingen van een bestuurder voor het rijden onder invloed van alcohol en 12 branden.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
10
3 . Ove rl as t Onde r de n o e me r ‘o v e r l ast ’ v a l le n a ll e r le i za k e n w a a r be wo ne r s z ic h a an e r ge r e n o f l a st v an o nd e rv i nde n. R o n dh an ge n de jo n ge r e n die zi c h m i sd r age n t e g e no v e r v o o rb i jg an ge r s , ro t zo o i o p st r a at m ak e n e n me t b ro m me rs o v e r t ro t t o ir s c r o s se n . U it g a an s pub l ie k d at v e r n a m id de r n ac ht m e n se n u it d e sl a a p ho udt , he r e n de r v e rn ie l in ge n a an r ic ht , i n po rt ie k e n p l a st e n a f e n t o e o pe n l ij k ge w e l d p le e gt . Oo k k a n me n o v e r l a st o n de rv i nde n v an he t v e rk e e r , v an e v e ne me nt e n , o f v an m e n se n d ie in d e bu urt o n a an ge p a st ge d r ag v e rt o ne n . Overlast; deels objectief, deels subjectief Sommige vormen van overlast zijn objectief vast te stellen. Bij vernielingen, duidelijke intimidatie, veel rommel of lawaai, is overlast duidelijk te constateren. Maar overlast is ook persoonlijk gekleurd (subjectief). De ene bewoner is gemakkelijker en toleranter dan de andere en ergert zich dan minder snel aan allerlei zaken. Ook de wijze waarop bewoners omgaan met overlast verschilt. Soms zullen bewoners er onmiddellijk op afstappen en het zelf proberen op te lossen. Anderen zullen bij overlast eerder de politie bellen. Het totale aantal overlastincidenten dat het afgelopen jaar bij de politie werd gemeld is ten opzichte van 2011 met 15% gedaald, van 1.248 meldingen naar 1.058. Nagenoeg alle vormen van overlast daalden afgelopen jaar. Alleen de overlast veroorzaakt door gestoorde/overspannen personen, zwervers, vuurwerk en drugs-/drankgebruik steeg licht. De aantallen en percentages staan in onderstaande tabel en grafiek beschreven. Tabel 4. Ontwikkeling overlast in Steenwijkerland Overlastincidenten gemeente Steenwijkerland Geluidsoverlast
2010
2011
2012
279
208
198
Verschil 2011-2012 -5%
Parkeeroverlast
263
239
195
-18%
Meldingen overlast jeugd
209
214
179
-16%
Overlast door gestoord/overspannen pers.
103
121
125
+3%
Burengerucht
128
138
102
-26%
Verkeersstremming
129
158
87
-45%
43
67
76
+13%
Overlast door zwervers
7
5
10
+100%
Overlast stank/rook/stof
17
24
16
-33%
Overlast vuurwerk
Drugs/drankoverlast
22
19
22
+16%
Overige overlastmeldingen
39
55
48
-13%
1.239
1.248
1.058
-15%
Totaal aantal overlastmeldingen
Grafiek 2. Meest voorkomende soorten overlast in Steenwijkerland (2012) Geluidsoverlast
20%
26%
8%
Parkeersoverlast Overlastmeldingen jeugd Gestoord/overspannen pers.
10%
18% 18%
Overlast vuurw erk Overige overlast
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
11
3.1
Overlastbeeld 2012
Uitgaansoverlast Uitgaansgerelateerde overlast uit zich vooral in overlast door geluid, overmatig drugs/alcoholgebruik en wordt vaak veroorzaakt door jongeren. Samen met gemeente en de horeca werkt het politieteam aan het veiliger maken van het uitgaansklimaat. Afspraken zijn vastgelegd in de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU). De partners verrichten extra toezicht, zetten bikers in en bij evenementen worden alleen plastic glazen toegestaan. De overlast in de weekenden en sfeer op straat was in 2012 volgens het politieteam nagenoeg gelijk aan 2011. Jeugdoverlast In Wanneperveen, Belt Schutsloot en Sint Jansklooster is een aantal jeugdketen. De wijkagenten en jongerenwerker bezoeken deze keten regelmatig. De jeugd is goed aanspreekbaar en de overlast door deze jeugd is gereduceerd. Er is korte tijd sprake geweest van overlast nabij Willemsoord, waar jeugd rondhing op bankjes. Deze overlast is door gesprekken tussen de jeugd, wijkagent en jongerenwerker gereduceerd. In Oldemarkt heeft men ook overlast ondervonden van jeugd. Onder het kopje jeugdgroepen wordt hier verder op ingegaan (zie bijlage 3 voor de hotspotkaart). Tradities: Luilakken en branden Een traditie die voorheen veel overlast veroorzaakte is het ‘Luilakken’. Hierbij rijdt men op een bromfiets zonder uitlaat een parcours door Sint Jansklooster. Steeds meer mensen uit buitengebieden kwamen hier massaal op af. We hebben getracht deze massale toestroom een halt toe te roepen. Het politieteam heeft afgelopen jaar duidelijke afspraken gemaakt met de aanwezigen over wat wel en niet werd toegestaan en repressief opgetreden. Dit heeft voorkomen dat deze traditie uit de hand loopt. Een ander fenomeen waar afgelopen jaar op is geïnvesteerd is het terugdringen van branden op een loswal in de buurt van Belt Schutsloot. Na gesprekken tussen het team, de jongeren en ouders zijn deze branden teruggedrongen. Dit jaar vond er echter wel meerdere vuren plaats in Oldemarkt. Overlast door psychisch gestoorde personen In het werkgebied wonen ongeveer 15 tot 20 gestoorde / overspannen personen die de nodige overlast veroorzaken. Het team onderhoudt korte lijnen met de hulpverlening om deze overlast terug te dringen. Verkeersoverlast De maximale snelheid op een aantal gedeelten van wegen is teruggebracht tot 30 km, zoals de Tukseweg. Hier wordt echter nog vaak te hard gereden. Daarnaast ontvangt het politieteam overlastklachten van omwonenden van de Ronduite in Wanneperveen. Hierover is overleg geweest tussen de provincie, wegbeheerder en de politie. De infrastructuur op deze plekken blijft gehandhaafd, de partners hopen de verkeersoverlast middels handhaving te reduceren.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
12
4 . G roe pe n & ver dachte n He t po l it ie t e a m he e f t t e m ak e n me t v e r sc hi l le n de so o rt e n g ro e pe n pe r so ne n d ie v e e l t i j d e n a a nd ac ht v ra ge n i n h e t po l it ie we rk . He t be e l d o v e r e n de aa n pa k v an de g ro e pe n v e e l pl e ge r s e n v a st e k l ant e n i s a fge lo pe n j a a r n ie t ge w i jz ig d . D a a ro m be st e de n w e in d it ho o f d st uk a l le e n a an da c ht a an he t a a nt al ge ho o rde v e r d ac h t e n e n de je u gd gro e pe n .
4.1
Gehoorde verdachten
Jaarlijks wordt een groot aantal mensen als verdachte gehoord. Afgelopen jaar verhoorde het team 521 verdachten, 14% minder dan in 2011. Net als in 2011 was afgelopen jaar 40% van de verdachten jonger dan 25 jaar. Grafiek 2. Gehoorde verdachten in Steenwijkerland 400 350 300 250
0 t/m 24 jaar
200
25 jaar en ouder
150 100 50 0 2010
4.2
2011
2012
Jeugdgroepen
Periodiek brengen we per werkgebied de jeugdgroepen middels de ‘shortlist jeugdgroepen’ in beeld. Deze methode helpt ons om kenmerken van de groep te registreren en om te duiden of we te maken hebben met een hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroep. In de vorige gebiedsscan beschreven we een vijftal hinderlijke/overlastgevende groepen. In 2012 was er één groep in beeld die hinderlijk tot overlastgevend gedrag veroorzaakte. De overige groepen veroorzaakten nauwelijks problemen. Jeugdgroep Oldemarkt De jeugdgroep is als hinderlijk getypeerd en houdt zich vooral op bij de openbare basisschool De Slinge en het Marktplein in Oldemarkt. De groep bestond uit ongeveer 24 jongeren in de leeftijd tussen de 13 en 17 jaar. Het merendeel van de groep is schoolgaan, sommige jongeren spijbelen regelmatig. De groep drinkt weinig alcohol en drugs. De groep is intimiderend richting het schoolbestuur en wijkbewoners en verricht vernielingen. Begin 2012 nam de overlast zienderogen toe. Er zijn meerdere bijeenkomsten geweest met de betrokken netwerkpartners. Daarna zijn de jeugd en ouders uitgenodigd voor een bijeenkomst in Dalzicht. Samen met de wethouder, jongerenwerk Timpaan en de wijkagent is er een goed gesprek gevoerd met de jeugd en de ouders. De overlast is sterk verminderd en de groep is uiteen gevallen in een kleinere groep van 10 jeugdigen. De wijkagent heeft goed contact met de buurtbewoners, de jeugdgroep en de ouders.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
13
5 . A andac htspunte n In d it ho o f d st uk ge v e n w ij de be l ang r i jk st e lo k a le v e i l ig he id st he m a ’ s a an d ie de k o me n de t i jd e x t r a i n ze t v an o ns e n v e i l ig he id sp a rt ne r s v r age n . S a me n me t p a rt ne r s w i ll e n we k o me n d j a ar b l ij v e n de a and a c ht be st e de n a a n ge we ld , w o n in g inb r ak e n, je u gdo v e r l a st e n mi dde le n ge b ru ik .
5.1 Gewel d De aanpak van geweld blijft een speerpunt binnen het politieteam Steenwijkerland. We blijven volop investeren om het geweld in de samenleving terug te dringen. Het uitgaansgeweld en de uitgaansgerelateerde overlast wordt al jaren aangepakt vanuit het Veiligheid op Straat, onder regie van de gemeente. Deze aanpak continueren we. We werken nauw samen met de gemeente en onderhouden we goede contacten met horeca-eigenaren en organisatoren van evenementen (zoals de tentfeesten). De horecaeigenaren zijn welwillend een bijdrage te leveren aan de aanpak, echter eenduidigheid ontbreekt omdat zij niet zijn verenigd. Het politieteam adviseert haar partners meer eenduidig en verenigd samen te werken bij de aanpak van uitgaansgeweld/-overlast.
5.2 Woninginbraken Het aantal woninginbraken stijgt en dat is niet alleen in de gemeente Steenwijkerland het geval, er is sprake van een landelijke trend. Deze toename van het aantal woninginbraken baart zorgen en de aanpak ervan heeft vanwege de impact op de slachtoffers veel prioriteit. Aangiften met opsporingsindicatie onderzoeken we altijd. Bij een woninginbraak volgen we de regionale werkwijze woninginbraken. Dit houdt in dat ter plaatse de aangifte wordt opgenomen, de technische recherche ter plaatse komt en we een buurtonderzoek uitvoeren. Met de woninginbraken teams investeren we in de opsporing van daders. Daarnaast werken we samen met partners aan het programma woninginbraken. Echter, het liefst willen we woninginbraken natuurlijk voorkomen. Daarom willen we samen met gemeenten en woningbouwcorporaties investeren in de preventieve aanpak van woninginbraken. We constateerden dat er veel variatie is in het soort woninginbraken. Door in samenwerking met de gemeente gerichte preventieadviezen te geven op het moment dat het actueel is, kunnen we de bewust- wording bij burgers versterken. Daarnaast wijzen we gemeenten en woningcorporaties op het belang van het Keurmerk Veilig Wonen voor zowel nieuwbouw als ook voor bestaande woningen. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat in wijken waar met het Keurmerk Veilig Wonen wordt gewerkt er daadwerkelijk minder wordt ingebroken. Het advies aan individuele burgers is dan ook om hang- en sluitwerk te plaatsen dat voldoet aan de eisen van dit keurmerk en dit ook daadwerkelijk te gebruiken, om ook het aantal insluipingen terug te dringen. Aanvullend wil het politieteam zowel intern als extern komend jaar meer aandacht vragen voor de aanpak van helers.
5.3 Jeugdoverl ast Overlastgevende jeugd heeft voor het politieteam Steenwijkerland prioriteit. Om jeugdoverlast terug te dringen werkt de politie samen met de jeugdhulpverlening en de gemeente. Aandachtspunt is het beperkte aantal uren jongerenwerk dat beschikbaar is. Door meer uren te investeren zou er meer aandacht kunnen zijn voor de verschillende leeftijdsgroepen en activiteiten voor jongeren. Daarnaast is het van belang dat relevante informatie op het gebied van jeugdcriminaliteit en – overlast gedeeld wordt tussen
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
14
netwerkpartners (met name bestuur, ondernemers en partners in de zorg- en strafrechtketen).
5.4 Drank- en drugsgebruik Het politieteam maakt zich zorgen om het drank- en drugsgebruik door jongeren. Dit gebeurt door rondhangende jeugd en rondom het uitgaan en evenementen. Onder invloed van drank en/of drugs vertonen de jongeren meer agressief-, en baldadig gedrag wat tot uiting komt in verschillende delicten. Daarnaast is het overmatig drank- en drugsgebruik door jongeren ook een gezondheidsprobleem. In dit verband is het feit dat veel jongeren al op jonge leeftijd beginnen met drank en drugs zorgelijk. Op basis van de APV treedt het politieteam repressief op tegen het gebruik van drank in de openbare ruimte. Jongeren onder de 18 jaar worden hiervoor doorverwezen naar Halt. Het politieteam wil komend jaar samen met de gemeente ongewenst gedrag van jongeren meer onder de aandacht brengen van hun ouders.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
15
Bijlage 1, Toelichting op misdrijven en incidenten
Incidenten Het aantal gestarte processen binnen het bronsysteem van de politie geeft het aantal incidenten weer. Dit kan bijvoorbeeld gaan om meldingen van burgers, een aangifte of strafbare gedragingen die de politie zelf constateert en registreert. Let op: dit betreft de incidenten die bij de politie bekend zijn. Het gaat niet om incidenten die in de samenleving plaatsvinden. Dit aantal is nog groter. Meldingen Meldingen zijn de hulpaanvragen (spoedeisend en niet-spoedeisend) die binnenkomen bij de meldkamer van de politie. Het aantal meldingen zegt niets over wat er hiermee is gebeurd, het geeft alleen aan hoeveel aanvragen er bij de politie binnenkomen. Opgenomen aangifte Een aangifte betreft een voorval waarbij een persoon aangifte heeft gedaan van een strafbaar feit. In het algemeen zijn het strafbare feiten met een (direct aanwijsbaar) slachtoffer, bijvoorbeeld straatroof of diefstal. 2
Misdrijf Een misdrijf kan ook zonder aangifte ontstaan. Bijvoorbeeld: iemand wordt bij een alcoholcontrole dronken achter het stuur aangetroffen. De bestuurder begaat dan een strafbaar feit, maar doet daar zelf geen aangifte van. In zo’n geval spreken we van een misdrijf. Andere voorbeelden van misdrijven zijn: drugshandel en moord/doodslag. Verkeersongevallen Een deel van de incidenten en meldingen betreffen de verkeersongevallen. Een groot deel van de ongevallen is niet meer bekend bij de politie omdat de verantwoordelijkheid daarvan nu ligt bij de Rijkswaterstaat Dienst Verkeer en Scheepvaart. Daarnaast is het zo dat burgers een kleine aanrijding onderling regelen. Op het moment dat er ziekenhuisgewonden of doden vallen bij een aanrijding zijn we als politie veelal wel aanwezig en maken we vaak ook een proces-verbaal.
2
De definitie van een misdrijf is een strafbare gedraging of het nalaten van iets dat door de wetgevers als misdrijf is aangemerkt. In het bronsysteem gaat het dan om de optelling van het aantal opgenomen aangiftes, incidenten met een verdachte of slachtoffer of incidenten van een dusdanige zwaarte dat het ook een misdrijf is.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
16
Bijlage 2, Algemeen overzicht misdrijven en incidenten
Categorie-indeling Gebiedsscan Reikwijdtes / Maatschappelijke klassen Diefstal/inbraak woning Voertuigcriminaliteit
Diefstal van brom-, snor-, fietsen Diefstal/inbraak bedrijven/instellingen Winkeldiefstal Overige vermogensdelicten
Zedendelicten
Geweldsdelicten
Huiselijk geweld
Aantasting openbare orde / ruimte
Illegale handel
3
Overige misdrijven
3
Inbraak woning, Diefstal in uit woning (geen braak), eventueel gevolgd door geweld Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal af/uit/van overige voertuigen Diefstal van fiets, brom- of snorfiets Inbraak of diefstal in/uit bedrijf, kantoor, school, sportcomplex, hotel/pension (eventueel gevolgd door geweld) Winkeldiefstal Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis Zakkenrollerij Diefstallen Overige vermogensdelicten Chantage/Afdreiging Heling Verduistering Restcategorie Zedenmisdrijf: Openbare Schennis, Aanranding, Verkrachting Maatschappelijke Integriteit: kinderporno, kinderprostitutie, vrouwen- en mensenhandel Moord, doodslag Openlijk geweld (persoon) Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Projectcode alleen op het gebied van lichamelijke integriteit (d.w.z. zedenmisdrijf, moord/doodslag, openlijk geweld, (persoon), bedreiging, mishandeling, straatroof, overval Vernieling cq. Zaakbeschadiging (d.w.z. vernieling van/aan auto, openbaar vervoer, openbaar gebouw en overige objecten) Openlijk Geweld tegen goederen Aantasting openbare orde (bv. Niet voldoen aan bevel) Drugshandel (softdrugs en harddrugs) Mensensmokkel Wapenhandel Fraude Verkeersongevallen (verlaten plaats ongeval) Brand/ontploffing Huisvredebreuk Alcohol (vooral Verdenking of Rijden onder invloed van alcohol) Restcategorie (Belediging) Belediging
Onder overige misdrijven vallen veel maatschappelijke klassen. Degene die hier genoemd zijn leveren het substantiële aandeel aan het totaal van overige misdrijven.
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
17
Bijlage 3, Hotspotkaarten gemeente Steenwijkerland
Woninginbraken
Diefstal inbraak bedrijf/instelling
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
18
Voertuigcriminaliteit
Meldingen jeugdoverlast
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
19
Bijlage 4, Misdrijven Steenwijkerland - per wijk Steenwijkerland-Noord Baarlo, Baars, Basse, Blankenham, De Bult, De Eese, De Pol, De Woldberg, Eesveen, IJsselham, Kalenberg, Kallenkote, Kuinre, Marijenkampen, Nederland, Oldemarkt, Ossenzijl, Paasloo, Scheerwolde, Steenwijkerwold, Tuk, Voshoek, Wetering, Willemsoord en Witte paarden Steenwijkerland-Midden Steenwijk, Onna en Zuidveen Steenwijkerland-Zuid Belt Schutsloot, Blokzijl, Dwarsgracht, Giethoorn, Heetveld, Muggebeet, Sint Jansklooster, Vollenhove en Wanneperveen
Misdrijven
Steenwijkerland-Noord 2010
2011
2012
Steenwijkerland-Midden 2010
2011
2012
Diefstal/inbraak woning
13
18
28
41
53
60
Voertuigcriminaliteit
38
16
32
72
71
37
Diefstal van brom-, fietsen
14
9
18
107
132
142
Diefstal/inbraak bedrijven
21
19
23
46
56
35
Winkeldiefstal Overige vermogensdelicten Zedendelicten Geweldsdelicten
4
1
4
37
19
24
69
82
69
170
160
177
3
2
4
14
7
7
53
61
34
156
170
136
Huiselijk geweld
19
12
8
36
40
40
Aantasting openbare orde
80
75
76
216
270
255
Illegale handel
26
35
22
51
52
42
Overige misdrijven
64
76
73
132
144
157
Misdrijven Diefstal/inbraak woning
Steenwijkerland-Zuid 2010
2011
2012
6
20
19
Voertuigcriminaliteit
26
31
18
Diefstal van brom-, fietsen
17
13
11
Diefstal/inbraak bedrijven
26
24
13
3
4
2
132
88
86
3
4
8
Geweldsdelicten
30
35
33
Huiselijk geweld
14
10
14
Winkeldiefstal Overige vermogensdelicten Zedendelicten
Aantasting openbare orde
45
47
48
Illegale handel
16
18
25
Overige misdrijven
82
86
76
Gebiedsscan Steenwijkerland – april 2013
20