Gebiedsscan 2014 Enschede Centrum
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
2
Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................... 5 1.1
Herkomst van de informatie ................................................................................ 6
1.2
Leeswijzer .............................................................................................................. 6
Misdrijven en incidenten ....................................................................................... 7 2.1 Veiligheid gemeten in Enschede-Centrum ........................................................ 8 2.1.1 Woninginbraken ............................................................................................... 8 2.1.2 Geweld.............................................................................................................. 8 2.1.3 Voertuigcriminaliteit......................................................................................... 9 2.1.4 Diefstal van fietsen en bromfietsen................................................................... 9 2.1.5 Diefstal/ inbraak bedrijven en winkels ...........................................................10 2.1.6 Illegale handel .................................................................................................10 2.1.7 Overige ontwikkelingen ..................................................................................10
Overlast .................................................................................................................. 13 3.1 Overlast in Enschede-Centrum ..........................................................................14 3.1.1 Horecaoverlast.................................................................................................14 3.1.2 Drugs/ drankoverlast.......................................................................................14 3.1.3 Overlast dak –en thuislozen.............................................................................14 3.1.4 Parkeren/ verkeersoverlast.............................................................................15
Groepen .................................................................................................................. 17 4.1
Dak –en thuislozen ...............................................................................................18
4.2
Veelplegers ...........................................................................................................18
4.3
Jeugdgroepen........................................................................................................18
Aandachtsgebieden............................................................................................... 19 5.1
Woninginbraken...................................................................................................20
5.2
Overlast/geweld op straat...................................................................................20
5.3
Overlast door drugs/alcohol...............................................................................20
5.4
Auto-inbraken .......................................................................................................20
Bijlagen................................................................................................................... 21 Bijlage 1
Wijkindeling Enschede-Centrum ............................................................22
Bijlage 2
Toelichting op misdrijven en incidenten.............................................23
Bijlage 3
Algemeen overzicht misdrijven en incidenten ...................................24
Bijlage 4
Misdrijven en incidenten per wijk/deelgebied ..................................25
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
3
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
4
1 Inleiding
Met deze gebiedsscan informeert politie Twente het lokaal bestuur en andere veiligheidspartners over de ontwikkeling van criminaliteit en (on)veiligheid in de gemeenten en/of werkgebieden binnen de regio Twente. De schaalgrootte kan hierbij variëren, in de steden wordt de situatie per stadsdeel of werkgebied beschreven, terwijl in andere gebieden hele gemeenten zijn onderzocht. Omvang van de problematiek is hierbij een onderscheidend criterium. Gebiedsscans zijn bedoeld als onderbouwing voor beleidskeuzes. Om veiligheidsbeleid te formuleren is er een beeld nodig van de veiligheidsproblematiek. Gebiedsscans zijn de eerste fase van de beleidscyclus. Met behulp van de scans kunnen de hierop volgende stappen genomen worden: het kiezen van speerpunten, het stellen van doelen, het formuleren van activiteiten en het monitoren van de effecten. Met de Gebiedsscan wordt tevens een bijdrage geleverd aan de integrale scans van de gemeenten (TWENS).
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
5
1.1
Herkomst van de informatie
In de gebiedsscan worden criminaliteitscijfers gekoppeld aan de kennis van de lokale situatie. De ‘harde informatie’ zijn de gegevens uit de politieregistratiesystemen. ‘Zachte informatie’ is de kennis die wijkagenten, jeugdagenten en andere politiemensen opdoen bij hun werk in de wijk, buurt, dorp of kern. Zij beschikken over waardevolle informatie over de context en ontwikkelingen in hun werkgebied en kennen de bewoners. De zachte en harde informatie benut de politie bij de analyse van problemen, de beleidsvorming en bij het bepalen van de benodigde capaciteit en middelen. In 2012 is het de vierde keer dat de politie Twente regionaal veiligheidsscans maakt en op deze manier input levert voor de gemeentelijke integrale veiligheidsplannen. Medio 2009 is de politie overgegaan naar een nieuw registratiesysteem. Door een verschil in definities kan het voorkomen dat de cijfers van voor de verandering niet goed te vergelijken zijn met de cijfers van de laatste twee jaar. Vooral bij overlast- en milieu-incidenten is er door een andere wijze van registreren een trendbreuk zichtbaar. De beperkingen van de scans In de gebiedsscans wordt een beeld van de veiligheidsproblematiek gegeven door de ogen van de politie. Hiermee is meteen de beperking aangegeven, want de politie is niet de enige die informatie heeft over de veiligheidssituatie in wijken. Wijkbewoners zelf, de gemeenten, het OM, hulpverleningsinstanties en vele anderen kunnen het beeld van de veiligheid in wijken completer maken. Het onderzoek is in eigen beheer uitgevoerd. We hebben daarbij niet de pretentie wetenschappelijk onderzoek te hebben verricht, maar enkel de waarneming vanuit de politie weer te geven. We zijn ons er zeer van bewust dat dit een subjectief beeld is en blijft.
1.2
Leeswijzer
In het tweede hoofdstuk van de gebiedsscan wordt de meerjarenontwikkeling in misdrijven en incidenten binnen het werkgebied weergegeven. Het derde hoofdstuk behandelt de overlast binnen het gebied. Hoofdstuk vier biedt informatie over de verschillende groepen. In het laatste hoofdstuk worden de lokale veiligheidsthema’s aangegeven die volgens het politieteam het belangrijkst zijn en inzet van alle veiligheidspartners vragen. Aan de gebiedsscan zijn vier bijlagen toegevoegd: een overzichtskaart van het gescande gebied met daarop de wijkindeling, de definitie van een misdrijf en een incident en een toelichting daarop, een overzicht van de items die vallen onder de genoemde incidenten en tot slot een overzicht van de incidenten per wijk/deelgebied.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
6
2 Misdrijven en incidenten Eén van de belangrijkste indicatoren voor veiligheid is het aantal door de politie geregistreerde misdrijven en incidenten. In dit hoofdstuk worden de cijfers over misdrijven en incidenten in Enschede-Centrum gepresenteerd. Indien relevant wordt de problematiek nader beschreven en ingezoomd op de locatie(s) waar het zich afspeelt. De cijfers krijgen betekenis door ze te vergelijken met de cijfers van voorgaande jaren en de trends in de afgelopen jaren.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
7
2.1
Veiligheid gemeten in Enschede-Centrum 1
Misdrijven Enschede-Centrum Diefstal/inbraak woning Diefstal/inbraak garage/box/schuur Voertuigcriminaliteit Diefstal van brom-, fietsen Diefstal/inbraak bedrijven/instellingen Winkeldiefstal Overige vermogensdelicten Zedendelicten Geweldsdelicten Huiselijk geweldsdelicten 2 Vernielingen Illegale handel Overige misdrijven
2010 181 56 872 1388 175 497 912 34 588 277 541 75 621
2011 243 45 818 1308 136 478 915 33 530 234 445 48 511
2012 257 53 523 1697 131 484 1088 22 555 276 392 82 518
2013 177 98 616 1568 163 380 1088 26 487 286 315 86 403
2.1.1 Woninginbraken Het aantal woninginbraken in stadsdeel Centrum is in 2013 gedaald nadat hierin een jarenlange stijging was te zien. Op wijkniveau laten alleen de wijken Lasonder/'t Zeggelt en Veldkamp/GetfertWest een lichte stijging zien. Qua hotspots presenteren Lasonder/’t Zeggelt, Veldkamp/Getfert-West en De Bothoven zich als hotspots van woninginbraken. Door middel van een dadergerichte aanpak en het aanhouden van meerdere daders is in 2013 de stijgende trend van de afgelopen jaren een halt toegeroepen en is er zelfs een daling weten te realiseren. De wijkagenten geven aan dat er in samenwerking met de woningbouwverenigingen diverse initiatieven zijn geweest om woninginbraken onder de aandacht te brengen van de wijkbewoners. Zo is er een wittevoeten actie gehouden en wordt er actief gecommuniceerd in wijkkranten en via sociale media. De politie constateert, evenals bij de gebiedsscan in 2012, een toename van het aantal daklozen en verslaafden in Enschede. Doordat de winternoodopvang, tijdelijk, volledig opengesteld is geweest is er sprake geweest van een extra aanzuigende werking op daklozen en verslaafden. Deze doelgroep wordt regelmatig in verband gebracht met diverse misdrijven, waaronder woninginbraken. Het probleem qua woninginbraken overstijgt de grenzen van het stadsdeel en heeft distrits- en basisteam breed een hoge prioriteit. Om het probleem aan te kunnen pakken is er in 2014 op districtelijk niveau een targetteam opgericht en in basisteam Enschede een heterdaadteam. Deze beide teams richten zich in het bijzonder op de high-impact crimes en de (zeer actieve) veelplegers.
2.1.2 Geweld Het totale aantal geweldsincidenten is in 2013 gedaald ten opzichte van 2012. Op wijkniveau is deze daling cijfermatig terug te vinden in alle wijken en in het bijzonder in de wijk Centrum waar sprake was 1
In bijlage 3 is een overzicht opgenomen van de items die onder de genoemde misdrijven en incidenten vallen. In bijlage 4 staat het volledige cijferoverzicht (per deelgebied) weergegeven 2 Inclusief aantasting openbare orde/ruimte
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
8
van een sterke daling. Dit beeld wordt door het team bevestigd en zij geven aan dat er waarneembaar minder geweld plaatsvindt in het werkgebied. Sinds 2012 is de politie-inzet in de binnenstad tijdens de horecanachten verhoogd. Hierdoor is de slagkracht vergroot en kan er bij incidenten sneller opgetreden worden. Het wijkteam krijgt hierover positieve reacties van het uitgaanspubliek. Verder geeft het team aan dat de situatie wat betreft uitgaansgeweld in de binnenstad onder controle 3 is. Door de gezamenlijke aanpak met de horecaondernemers, de portiers en de PUB ploeg, is de situatie tijdens horecanachten beheersbaar. Door ondernemers en politie worden de horecaverboden eveneens actief ondersteund en bijgehouden. Met dit middel kunnen raddraaiers uit de horeca worden geweerd. Vanuit de wijkagent horeca wordt er, conform de mogelijkheden vanuit de Voetbalwet, gewerkt met gebiedsverboden. De ervaringen hiermee zijn positief.
Straatroof en overal Het aantal straatroven laat al jaren een dalende trend zien. Het aantal overvallen is licht gedaald maar ligt wel aanzienlijk hoger dan twee jaar geleden. Dit is een delict dat relatief weinig voorkomt in Enschede-Centrum en is veroorzaakt door (pogingen tot) overvallen van tankstations in het werkgebied. De impact van een straatroof of een overval op de slachtoffers is enorm groot. Mede daarom is er afgelopen jaar zowel lokaal als regionaal geïnvesteerd in de aanpak van deze delicten. De landelijke aandacht voor geweldsincidenten en de hoge prioriteit die wordt gegeven aan het bestrijden van deze misdrijven, kan mogelijk leiden tot een toename van het aantal geregistreerde geweldsincidenten. Slachtoffers worden actief gestimuleerd om aangifte te doen.
2.1.3 Voertuigcriminaliteit Voertuigcriminaliteit bestaat uit auto-inbraken en uit autodiefstallen. Verreweg het grootste deel van het totaalcijfer betreft auto-inbraken. Ten opzichte van 2012 is het aantal auto-inbraken in 2013 gestegen. Het niveau van 2013 ligt echter nog ver onder dat van 2011. Op de hotspot kaarten komen met name de omgeving Van Galenstraat/ Tromplaan, Wenninkgaarde/ Parallelweg, Reudinkstraat/Benninkburg, Wilhelmina/Julianastraat/ Hoge Bothof en omgeving MST naar voren als plekken waar de meeste auto-inbraken plaatsvinden. De wijkagent geeft aan dat de Visserijstraat hierin ontbreekt omdat er hier ook redelijk wat inbraken zijn geweest. Evenals bij woninginbraken geldt ook bij auto-inbraken dat een deel van de dadergroep in het centrum woont, dan wel aanwezig is. De dadergerichte aanpak heeft geresulteerd in een groot aantal aanhoudingen van autokrakers. Ondanks deze aanpak is het aantal auto-inbraken niet afgenomen, echter het vermoeden bestaat dat zonder deze interventies het aantal auto-inbraken nog hoger zou zijn uitgevallen. Met het Target -en Heterdaadteam wordt districtelijk en het basisteam actief ingezet op de opsporing en het aanhouden van auto-inbrekers. Met deze middelen hoopt het basisteam in 2014 een daling van het aantal auto-inbraken te verwezenlijken.
2.1.4 Diefstal van fietsen en bromfietsen In Enschede-Centrum valt te zien dat het aantal diefstallen van fietsen in 2013 met 11% is gedaald ten opzichte van 2012. Ondanks de daling is het totaal aantal geregistreerde misdrijven fietsendiefstal hoog. Het wijkteam geeft aan dat het daadwerkelijk aantal diefstallen waarschijnlijk veel hoger ligt doordat er lang niet altijd aangifte wordt gedaan. Fietsendiefstal is een delict dat voor het grootste deel 3
Preventie Unit Binnenstad
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
9
in de centrumomgeving gepleegd wordt. Traditionele hotspots zijn het Stationsplein, H.J. van Heekplein (m.n. aan de zijde van de Boulevard 1945/ Oldenzaalsestraat) en de Oude markt. Om fietsendieven op te kunnen sporen is er in 2013 regelmatig de zogenaamde ‘lokfiets’ ingezet met goede resultaten.
2.1.5 Diefstal/ inbraak bedrijven en winkels In Enschede-Centrum is in 2013, na een jarenlange daling, een stijging van 24% te zien van het aantal inbraken in bedrijven en instellingen. Dit concentreert zich met name in de oostelijke helft van de binnenstad. Het aantal winkeldiefstallen is gedaald ten opzichte van de twee voorgaande jaren. Vanzelfsprekend concentreren deze delicten zich in de binnenstad. De daders van winkeldiefstal zijn divers. Van Oostblokkers die met geprepareerde tassen waardevolle goederen de winkel proberen uit te smokkelen tot tieners die make-up stelen. Het Keurmerk Veilig Ondernemen wordt op dit moment door de winkeliers niet actief onderhouden. Ook de winkelverboden worden niet centraal geregeld en geregistreerd. Deze worden door het merendeel van de winkels wel uitgegeven maar dan alleen geldend voor hun winkel en/of de daarbij behorende keten. Van een collectief winkelverbod is dan ook geen sprake meer. Er wordt in 2014 gestart met een zogenaamde “City Patrol”. Hierbij zijn dagelijks 3 beveiligers in dienst die, gefinancierd door de gemeente, beschikbaar zijn voor de winkeliers bij het assisteren, bij de afhandeling van, winkeldieven.
2.1.6 Illegale handel Onder illegale handel wordt verstaan: drugshandel, wapenhandel, mensensmokkel en fraude. In Enschede-Centrum gaat het voornamelijk om drugshandel en fraude. Het aantal misdrijven is dit stadsdeel gelijk gebleven ten opzichte van 2012. Drugshandel is een probleem dat in het werkgebied duidelijk aanwezig is, met name door de grote aanwezigheid van de gebruikers hier. Dit beeld wordt door de wijkagenten bevestigd. Getracht wordt om de drugshandel beheersbaar te houden. Dat wil zeggen dat wanneer er meldingen van hinder en overlast van drugshandel komen, hiertegen wordt opgetreden. Zo hebben er in 2013 een aantal acties plaatsgevonden gericht op dealers en het tegengaan van de overlast die hieruit voortvloeit. In de binnenstad wordt veelvuldig op straat gedeald. Zo is bijvoorbeeld in Enschede breed structureel sprake van dealgedrag door personen van Noord-Afrikaanse etniciteit die hun herkomst in de Randstad hebben. Op stadsdeelniveau worden de Noorderhagen, Stationsplein en de omgeving rondom het Boerenkerkhof door de wijkagenten benoemd als voornaamste deallocaties. Het wijkteam houdt de overlastlocaties in de gaten en surveilleert regelmatig langs deze plekken. Op dit moment wordt in samenspraak met de gemeente en andere partners bekeken welke aanpak op deellocaties en personen mogelijk is. Ook hierbij worden de eerder genoemde Target –en Heterdaadteam ingezet 4 alsmede het GPT .
2.1.7 Overige ontwikkelingen In Enschede-Centrum komt als nadrukkelijke stijger de inbraken in een box/garage/schuur naar voren. Voor dit delict is in 2013 in vergelijking met 2012 een stijging van 85% waar te nemen. Als hotspot 4
Grensoverschrijdend Politie Team
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
10
was de Bothoven aan te merken als voornaamste locatie. Door een goede informatiepositie zijn er gerichte acties geweest gericht op enkele veelplegers, met meerdere aanhoudingen als resultaat. In de tussenliggende periode bleek dit delict substantieel minder vaak voor te komen waardoor het vermoeden werd bevestigd dat de politie de juiste personen heeft kunnen aanhouden.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
11
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
12
3 Overlast Onder de noemer ‘overlast’ vallen allerlei zaken waar bewoners zich aan ergeren of last van ondervinden. Concrete voorbeelden zijn; rondhangende jongeren die zich misdragen tegenover voorbijgangers, rotzooi op straat maken en met brommers over trottoirs crossen. Uitgaanspubliek dat ver na middernacht mensen uit de slaap houdt, in portieken plast en af en toe openlijk geweld pleegt. Ook kan men overlast ondervinden van het verkeer, van evenementen, of van mensen die in de buurt onaangepast gedrag vertonen.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
13
3.1
Overlast in Enschede-Centrum
Overlast; deels subjectief, deels objectief Wat overlast is, wordt bepaald door degene die het ondervindt. De ene mens is gemakkelijker en toleranter dan de andere en ergert zich dan minder snel aan allerlei zaken. Ook de wijze waarop bewoners omgaan met overlast verschilt. Sommige bewoners zullen eerder de politie bellen. Voor de politie is de stelregel om meldingen van elke vorm van overlast serieus te nemen.
3.1.1 Horecaoverlast Door een goede samenwerking tussen de verschillende partijen is de overlast in de horeca onder controle. Wanneer de politie een melding over een horecagelegenheid of evenement krijgt, dan wordt de gemeente daarvan op de hoogte gesteld. Het aantal meldingen van geluidsoverlast (incl. horeca) laten echter wel een stijging zien. Deze stijging wordt met name veroorzaakt door geluidsoverlast veroorzaakt door bewoners in de binnenstad, niet zozeer door de horecazaken. Er wordt, zoals al jaren gebeurt, repressief opgetreden tegen (kleine) overlast incidenten, zoals wildplassen, opstootjes, kleine vernielingen of baldadig gedrag. Er wordt in de horeca een zogenaamd “zero-tolerance” beleid gehanteerd waar bij bovengenoemde incidenten repressief wordt opgetreden. Ook worden enkele mogelijkheden uit de voetbalwet benut waardoor de gemeente raddraaiers een gebiedsverbod kan opleggen en weren uit het uitgaansgebied. Dit is in 2013 meerdere keren met succes toegepast.
3.1.2 Drugs/ drankoverlast Het aantal meldingen van overlast gerelateerd aan drugs en/of drank is in 2013 ten opzichte van 2012 flink gestegen, er valt namelijk een toename van 48% waar te nemen. De overlast bestaat uit dealen, drugsgebruik op straat, geweld, schreeuwen en vooral een onveiligheidsgevoel bij bewoners, winkeliers en passanten. De problematiek concentreert zich in de binnenstad, alsmede in een deel van De Bothoven. Bekende overlastlocaties in het stadsdeel Centrum zijn: Noorderhagen, omgeving Stationsplein/ABN Amro bank, Korte Hengelosestraat, Korte Haaksbergerstraat, Van Galenstraat, omgeving Boerenkerkhof, Tattersall en Transburg. In het bijzonder presenteert de Noorderhagen zich in 2013 als een overlastlocatie met een gedefinieerde groep overlastplegers die veelvuldig aanwezig zijn op de kruising Van Lochemstraat/ Noorderhagen. Met behulp van Wijk Aandachtspunten (WAP) en Informatie Gestuurde Opdrachten (IGP) worden medewerkers gericht de straat op gestuurd om de overlastlocaties te bezoeken en daar waar mogelijk op te treden. Ook zijn er in de binnenstad veelvuldig politie bikers aanwezig op straat die actief reageren en optreden indien er sprake is van overlast.
3.1.3 Overlast dak –en thuislozen In en rond de binnenstad van Enschede bevindt zich een forse groep dak –en thuislozen. Bewoners, bezoekers en winkeliers ondervinden overlast van de aanwezigheid van deze groep mensen. Ze veroorzaken overlast in de vorm van schreeuwen, drank- en drugsgebruik, mensen aanspreken en onderlinge ruzies. Locaties waar dak- en thuislozen veel te vinden zijn omgeving Boerenkerkhof, Van Lochemstraat, Zuiderspoorflat, Noorderhagen, Ripperdastraat, Molenstraat, ‘t Stijgpunt, Stationsplein, Volkspark en omgeving, Boulevard 1945.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
14
Naast het rondhangen op de genoemde locaties, ondervinden bewoners ook overlast van de trek van de zwervers tussen verschillende hulpverlening- en hanglocaties. Om de overlast beheersbaar te houden is de gedoogplek aan de Molenstraat nu voor iedereen opengesteld en de politie kan nu eenieder hiernaar verwijzen. Dit was eerder beperkt tot een groep personen op een lijst van Tactus. Door de wijkagent wordt aangegeven dat er vanuit de doelgroep ook behoefte is aan een plek voor de jongere garde aangezien deze moeizaam samengaan met de oudere garde. De opvang tijdens de wintermaanden in de noodopvang en de tijdelijke verruiming qua criteria wordt als zeer waardevol omschreven. Indien hier altijd mensen kunnen worden opgevangen, zoals ten tijde van de verruimde criteria, kan de overlast in de nachten sterk worden verminderd. Met betrekking tot enkele notoire overlastveroorzakers is in 2013 meerdere keren, met succes, een gebiedsverbod toegepast. Dit middel wordt door het team als uitstekend middel gezien in de strijd tegen (notoire) overlast(plegers).
3.1.4 Parkeren/ verkeersoverlast In alle woonwijken rondom de binnenstad ondervinden de bewoners regelmatig overlast van het verkeer. De overlast bestaat uit gevaarlijke verkeerssituaties, te hoge snelheid en (fout) geparkeerde auto’s. De fysieke inrichting van de doorgaans oudere wijken zijn niet berekend op de hoeveelheid voertuigen die vandaag de dag op straat aanwezig zijn. Met name snelheid wordt als punt benoemd door de wijkagenten. In 2013 is op verzoek van de wijkagenten meerdere keren de wegkantradar ingezet waarna een daling was waar te nemen van het aantal meldingen. Deze verandering in gedrag van bestuurders is echter vaak van korte duur. Het lijkt een conjunctuurbeweging en heeft dan ook continue aandacht nodig. Bij het aanpakken van bovenstaande problematiek krijgen de wijkagenten ondersteuning van het verkeershandhavingsteam en de afdeling handhaving van de gemeente. Binnen het stadserf (binnenstad) is het, zonder ontheffing, verboden voor motorvoertuigen. Geconstateerd wordt dat steeds vaker auto’s, motoren en brommers binnen het stadserf rijden of geparkeerd staan. De politie werkt aan het beheersbaar houden van de problematiek en wanneer de doorstroming van het verkeer op doorgaande routes in het geding komt, wordt er opgetreden. In overleg met de gemeente dient verder te worden bezien hoe om te gaan met het parkeren en de verkeersoverlast in de binnenstad. Deze overlast is niet direct terug te vinden in de cijfers, hierin valt in 2013 namelijk een daling waar te nemen. Veel meldingen worden echter direct bij een wijkagent gedaan en niet via de meldkamer of via 0900 – 8844. Klachten bereiken de wijkagent ook via het spreekuur of via Twitter. Er is dan ook vermoedelijk sprake van een redelijke “dark number”.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
15
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
16
4 Groepen De politie heeft te maken met verschillende soorten groepen personen die veel tijd en aandacht in het politiewerk vragen. Te denken valt aan veelplegers, notoire klagers, jeugdgroepen of vaste klanten. De problematische jeugdgroepen worden in beeld gebracht met behulp van de shortlistmethodiek.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
17
4.1
Dak –en thuislozen
Het stadsdeel Enschede-Centrum heeft een aanzuigende werking op dak- en thuislozen. Dit heeft te maken met de aanwezigheid van meerdere zorg- en opvanginstellingen in de gemeente. De aanwezigheid van dak- en thuislozen bezorgt de politie veel werk. Niet alleen in de zin van overlast, maar ook in de zin van vermogensdelicten die gepleegd wordt door een deel van deze groep. Bij overlast van dak- en thuislozen wordt er door de politie gereageerd op meldingen en wordt er gesurveilleerd op de bekende locaties.
4.2
Veelplegers
Per 1 januari 2014 is de nieuwe "richtlijn voor Strafvordering bij meerderjarige veelplegers” in werking getreden. Een actieve veelpleger is hierdoor een persoon van 18 jaar of ouder die over een periode van vijf jaar (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt) meer dan 10 processen-verbaal tegen zich opgemaakt zag worden, waarvan ten minste één in het peiljaar. Veelplegers zijn veelal verantwoordelijk voor een onevenredig groot deel van de criminaliteit en overlast in een gebied. In Enschede gaat het onder andere om (fietsen)diefstallen, inbraken, (huiselijk) geweld, heling en bedreigingen. Hiermee zijn veelplegers een belangrijke bron van gevoel van onveiligheid. De focus van de aanpak bij de politie ligt op de aanhouding en inverzekeringstelling van de veelpleger en om een eventuele ISD (Inrichting voor Stelselmatige Daders) maatregel te bespoedigen. Elke veelpleger die een stafbaar feit pleegt wordt aangehouden en in verzekering gesteld. Het team geeft aan dat men graag meer tijd aan de veelplegers zou willen besteden. Er is bijvoorbeeld weinig ruimte meer voor het bezoeken van veelplegers thuis. Ook waren er voorheen specifieke diensten voor de taakaccenthouders waarbij men preventief, proactief en repressief optrad richting de veelplegers.
4.3
Jeugdgroepen
Het team geeft aan dat er qua jeugd niet veel groepen zijn in Enschede-Centrum. De jeugdagenten geven aan dat er sprake is van 1 groep die enigszins hinderlijk is. Deze groep bestaat uit vier personen waarvan er 1 uit Enschede-West komt. Vooral tijdens de horecanachten komt jeugd vanuit de andere stadsdelen richting de binnenstad om uit te gaan. Hier is vervolgens wel sprake van incidenten en overlast maar dit is niet gerelateerd aan een specifieke jeugdgroep die daadwerkelijk uit Enschede-Centrum komt.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
18
5 Aandachtsgebieden Op basis van de uitgevoerde scan worden in dit hoofdstuk in willekeurige volgorde de prioriteiten aangegeven. Met behulp hiervan kunnen de volgende stappen genomen worden: het kiezen van (team)speerpunten, het stellen van doelen, het formuleren van activiteiten voor het komende jaar en het monitoren van de effecten.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
19
5.1
Woninginbraken
Om het veiligheidsgevoel voor burgers te vergroten en de zichtbaarheid en effectiviteit van de politieinzet zichtbaar te maken, is het vergroten van de heterdaadkracht van belang. Er dient snel gereageerd te worden op criminele verschijnselen (hauses) zoals woninginbraken, auto-inbraken etc. Daarbij zal de focus liggen op een dadergerichte aanpak waarbij het Target –en Heterdaadteam een belangrijke rol spelen.
5.2
Overlast/geweld op straat
Het aantal geweldsdelicten in de binnenstad is de laatste jaren redelijk gestabiliseerd. Dit is het resultaat van een succesvolle aanpak, waarbij er adequaat wordt samengewerkt door de gemeente, justitie, horecaondernemers en de politie. Afspraken zijn vastgelegd in het Horecaconvenant. Essentieel voor deze aanpak is de personele inzet van beide partijen. Indien deze inzet afneemt, is het de verwachting dat het aantal misdrijven toeneemt.
5.3
Overlast door drugs/alcohol
Een prioriteit is het terugdringen van de overlast in het Centrum op hotspots en hottimes die veroorzaakt wordt door drugs- en drankverslaafden en drugsdealers. Hierdoor wordt het veiligheidsgevoel verbeterd en zal het aantal overlastmeldingen verminderen.
5.4
Auto-inbraken
Om het veiligheidsgevoel voor burgers te vergroten en de zichtbaarheid en effectiviteit van de politieinzet zichtbaar te maken, is het vergroten van de heterdaadkracht van belang. Er dient snel Gereageerd te worden op criminele verschijnselen (hauses) zoals woninginbraken, auto-inbraken etc. Daarbij zal de focus liggen op een dadergerichte aanpak waarbij het Target –en Heterdaadteam een belangrijke rol spelen.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
20
6 Bijlagen
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
21
Bijlage 1
Wijkindeling Enschede-Centrum
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
22
Bijlage 2
Toelichting op misdrijven en incidenten
Incidenten Het aantal opgestarte processen binnen het bronsysteem van de politie geeft het aantal incidenten weer. Dit kan bijvoorbeeld gaan om meldingen van burgers, een aangifte of strafbare gedragingen die de politie zelf constateert en registreert. Meldingen Meldingen zijn de niet spoedeisende hulpaanvragen die binnenkomen bij de meldkamer van de politie. Het aantal meldingen zegt niets over wat er verder gebeurt met deze meldingen, het geeft alleen aan hoeveel niet spoedeisende hulpaanvragen er bij de politie binnenkomen. Opgenomen aangifte Een aangifte betreft een voorval waarbij een persoon aangifte heeft gedaan van een strafbaar feit. Over het algemeen zijn het strafbare feiten met een (direct aanwijsbaar) slachtoffer, bijvoorbeeld straatroof of diefstal. Misdrijf Niet in alle gevallen wordt echter aangifte gedaan. Bijvoorbeeld: iemand wordt bij een alcoholcontrole dronken achter het stuur aangetroffen. Er wordt dan een strafbaar feit begaan, maar de beschonken chauffeur zal daar zelf geen aangifte van doen. In een dergelijk geval spreken we van een misdrijf. Meer voorbeelden van misdrijven zijn: drugshandel, moord/doodslag en alcoholmisdrijven. De definitie van een misdrijf is een strafbare gedraging of het nalaten van iets dat door de wetgevers als misdrijf is aangemerkt. In het bronsysteem gaat het dan om de optelling van het aantal opgenomen aangiftes, incidenten met een verdachte of slachtoffer of incidenten van een dusdanige zwaarte dat het ook een misdrijf is.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
23
Bijlage 3
Algemeen overzicht misdrijven en incidenten
Categorie-indeling Gebiedsscan Diefstal/inbraak woning Voertuigcriminaliteit Diefstal van brom-, snor-, fietsen Diefstal/inbraak bedrijven Winkeldiefstal Overige vermogensdelicten
Zedendelicten Geweldsdelicten
Huiselijk geweldsdelicten
Aantasting openbare orde / ruimte Illegale handel
Overige misdrijven en incidenten
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
Soorten misdrijven per categorie Diefstal/inbraak woning Diefstal uit/vanaf en van motorvoertuigen Diefstal af/uit/van overige voertuigen Diefstal van brom-, snor-, fietsen Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen Winkeldiefstal Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis Zakkenrollerij Overige vermogensdelicten Zedenmisdrijf Openlijk geweld (persoon) Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Zedenmisdrijf Moord, doodslag Openlijk geweld (persoon) Bedreiging en mishandeling Straatroof en Overval Vernieling c.q. zaakbeschadiging Aantasting openbare orde Drugsbezit en drugshandel Wapenbezit en wapenhandel Fraude Verkeersoverlast Verkeer en Alcohol Brand/ontploffing Ongevallen Drugs/drankoverlast Overlast geluid (incl. horeca en evenementen) Burengerucht (relatieproblemen) Overlast jeugd Overlast gestoord/overspannen persoon
24
Bijlage 4
Misdrijven en incidenten per wijk/deelgebied
2010 2011 2012 2013 Misdrijven Woningcriminaliteit
181 56 761 34 1.388 77 175
243 45 723 16 1.308 79 136
257 53 457 24 1.697 42 131
177 98 495 41 1.568 80 163
-31% 85% 8% NVT -8% 90% 24%
Winkeldiefstal Zakkenrollerij Overige vermogensdelicten Moord, doodslag Openlijk geweld Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Zedendelicten Zedendelicten Aantasting openbare Brand/ontploffing orde Vernieling c.q. zaakbeschadiging Aantasting openbare orde Illegale handel Drugsbezit en drugshandel Mensensmokkel Wapenbezit en wapenhandel Fraude
497 113 743 8 46 135 369 30 8 34 11 408 133 60 0 15 121
478 127 743 21 47 152 306 19 6 33 8 359 86 37 0 11 81
484 238 797 19 37 166 312 25 15 22 19 349 43 57 0 25 124
380 189 801 14 40 162 254 17 14 26 23 278 37 57 1 28 112
-21% -21% 1% NVT NVT -2% -19% NVT NVT NVT NVT -20% NVT 0% NVT NVT -10%
Overlast
Drugs/drank overlast Verkeersoverlast Burengerucht (relatieproblemen) Overlast (totaal)
175 98 118 750
129 89 88 573
231 127 107 491
342 120 107 485
48% -6% 0% -1%
E33 Overlast door verward/ overspannen persoon
101
98
142
115
E35 Melding overlast jeugd
244
191
114
118
E41 Overlast Zwervers
378
259
202
198
Vuurwerk Geluid
24 247
30 269
22 324
49 450
Voertuigcriminaliteit
Bedrijfscriminaliteit
Diefstal/inbraak woning Diefstal/inbraak box/garage/tuinhuis Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal brom-, snor-, fietsen Diefstal af/uit/van overige voertuigen Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen
% verschil afgelopen 5 2 jaar
Overige vermogensdelicten Geweldsdelicten
5
NVT 39%
Wanneer de absolute aantallen kleiner zijn dan 50, wordt geen percentage weergegeven.
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
25
Colofon Dit is een uitgave van de politie Twente
Aan deze gebiedsscan hebben meegewerkt: Teamleiding A. Veurink M. van Zanten L.J. Harmsen Wijkagenten T. Bekkenutte J. Rekers K. Maatman B. Visschedijk I. Terpstra – de Roode C. Klaver Taakaccenthouders F. Duratovic & Y. Oztas B. Bentert Overig H. Glas J. Arentsen A. Wagenaar
Gebiedsscan Enschede-Centrum – 2014
26