11
Aan de raad van de gemeente Lingewaard *14RDS00129* 14RDS00129
Onderwerp
1
Regiovisie - aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 regio Arnhem & Achterhoek
Samenvatting Met dit voorstel leggen wij de “Regiovisie - aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 regio Arnhem & Achterhoek” ter instemming aan u voor. De Regiovisie is opgesteld door de gemeenten in de regio samen met Arnhem als centrumgemeente ‘Vrouwenopvang’ om sturing en samenhang aan te brengen in de activiteiten en het beleid van preventie, signalering, ondersteuning, opvang en nazorg op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling. Het gezamenlijk vaststellen van een regionale visie is een nieuwe voorwaarde voor de toekenning van rijksmiddelen aan de centrumgemeente Arnhem. Deze middelen worden, volgens in de visie opgenomen uitgangspunten, gebruikt voor de centrale voorziening vrouwenopvang en voor het beschikbaar stellen van advies en expertise, onderzoek/analyse en interventie in de regio. Vanuit de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning en de Jeugdwet krijgen de afzonderlijke gemeenten per 1-1-2015 meer nadrukkelijk de opdracht om te voorzien in preventie, ondersteuning en nazorg op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling vanuit de lokale aanpak een gezin een plan.
2
Waarom naar de raad Er dient een gemeentelijk uitspraak te komen over accordering van de regionaal opgestelde visie. De gemeenteraad is het aangewezen orgaan voor het vaststellen van visiedocumenten en hoofdlijnen van beleid.
3
Wat willen we bereiken (doelstelling en beoogd meetbaar effect) Met het vaststellen van de Regiovisie is vastgelegd wat wordt verstaan onder huiselijk geweld en kindermishandeling, welke rol de centrumgemeente en de regiogemeenten hebben en op hoofdlijnen hoe de aanpak aansluit op de decentralisaties binnen het sociaal domein. Tevens zijn in de Regiovisie de bestuurlijke, beleidsinhoudelijke en financiële kaders in de regio vastgelegd. De gezamenlijke regionale visie die is verwoord in het document, luidt als volgt: Iedereen heeft recht op een veilige thuisbasis: het bestrijden van huiselijk geweld en kindermishandeling in al zijn verschijningsvormen wordt breed gedragen en systeemgericht opgepakt en uitgevoerd. Voor iedereen die met huiselijk geweld en kindermishandeling te maken heeft of krijgt is een sluitend hulpaanbod voorhanden, passend bij zijn of haar situatie. Veiligheid staat voorop. We streven er naar dat: - iedereen die slachtoffer is van huiselijk geweld of kindermishandeling in staat is om iets te ondernemen en weet waar hij/zij ondersteuning kan vinden; - iedereen (jong en oud) die tegen (potentiële) situaties van huiselijk geweld aanloopt haar/zijn verantwoordelijkheid neemt daartegen iets te ondernemen of om advies te
-
-
4
vragen bij onder andere het AMHK; alle medewerkers en functionarissen die beroepshalve tegen (potentiële) situaties van huiselijk geweld en kindermishandeling aanlopen, weten wat ze moeten doen en hoe zij specialistische hulp kunnen inschakelen; alle lokale en regionale instanties – onder andere op het gebied van (jeugd)gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg, justitie en politie – een bijdrage leveren aan het stoppen en voorkomen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Op grond van hun taakuitoefening en de Wet op de meldcode mag dit van hen worden verwacht.
Argumenten en alternatieven De opdracht om een regiovisie te maken is beschreven door de staatssecretaris van VWS, in haar brief van 14 december 2011 aan de tweede kamer na advies van de zogeheten commissie ‘Stelselonderzoek vrouwenopvang’ ofwel commissie ‘De Jong’. Het opstellen van een regiovisie door de 35 regio’s vrouwenopvang, is onderdeel van de kabinetsbrede ‘aanpak geweld in huiselijke kring’. In de Regiovisie – Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 regio Arnhem en Achterhoek wordt het hele spectrum rondom huiselijk geweld en kindermishandeling op hoofdlijnen in beeld gebracht. Om huiselijk geweld en kindermishandeling te bestrijden is een ketenaanpak nodig. Het vraagt om diverse actoren en acties op de gebieden: voorkomen (preventie), signaleren en melden, interventie en opvang nazorg Het vaststellen van een regio brede visie is vanaf 2015 als voorwaarde gekoppeld aan de toekenning van de middelen die de centrumgemeente Arnhem krijgt in dit kader (middelen ‘Vrouwenopvang’). Naast de hierboven vermelde visie en uitgangspunten (zie 3.) geeft de regiovisie een beeld van het landelijk beleidskader en actuele ontwikkelingen binnen de decentralisaties Sociaal Domein. Genoemd worden onder andere de recente Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling en het regelen van een advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling (AMHK) in de nieuwe Wmo. Dit wordt gerealiseerd door fusie van de advies- en meldpunten kindermishandeling (AMK) en steunpunten huiselijk geweld (SHG). De Regiovisie bevat tevens een globaal overzicht van de inzet van het budget van de centrumgemeente Arnhem. Hiermee wordt voldaan aan de opdracht vanuit de rijksoverheid om zowel de inzet van de centrumgemeente als de inzet van de andere gemeenten transparanter te maken. De regiovisie brengt meer samenhang tussen de inzet van regiogemeenten en de inzet van de centrumgemeente en tussen lokale en centrale voorzieningen. Om de ketenaanpak succesvol te laten zijn, is het van belang dat de aanpak zoveel mogelijk wordt gedragen zodat de uitgangspunten bij alle betrokken gemeenten worden gehanteerd. Hierin ligt de kans op betere sturing en meer samenhang van beleid, een integrale benadering vanuit een gezin – een plan en gericht op het ondersteunen en versterken van eigen kracht.
5
Wat gaan we daarvoor doen (hoe gaan we bereiken wat we willen en is evaluatie nodig) Een voorzet voor de vertaling van de Regiovisie in regionale of lokale acties is opgenomen in bijlage 2 van de Regiovisie. De lokale invulling zal zijn weg vinden via het gemeentelijke meerjaren beleid en uitvoering binnen het sociaal domein. Voor het overgangsjaar 2015 wordt de lokale uitvoering opgenomen in het separaat voorgelegde voorstel met benodigde aanvullingen op het huidige Wmo/sociaal-beleid.
6
Communicatie Wanneer alle raden van de betrokken gemeenten instemming hebben gegeven, zal breed worden gecommuniceerd over de inhoud van de Regiovisie en de te nemen acties met alle betrokken afdelingen, instanties/instellingen en groeperingen.
2
7
Duurzaamheid De richting die in de visie wordt gegeven aan de integrale aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling, draagt bij aan een samenleving waarin ondersteuning niet langer versnipperd is en waarin de nadruk meer komt te liggen op een veilige leefomgeving voor alle inwoners en voor alle slachtoffers. Hiermee hoeven zij niet uit hun vertrouwde omgeving gehaald te worden waardoor de inbreuk die op hun persoonlijke integriteit heeft plaatsgevonden niet nog meer nadelige effecten heeft. Het onderwerp van dit voorstel ligt op het duurzaamheidsgebied ‘people’ en draagt bij aan de sociale cohesie en betrokkenheid.
8
Wat mag het kosten (kosten, baten en dekking) Het rijk heeft de financiering ‘Vrouwenopvang’ van de regionale taken op het gebied van opvang, interventie, expertise en analyse belegd bij 35 centrumgemeenten in Nederland. Onze gemeente valt onder de centrumgemeente Arnhem. Accordering van de Regiovisie - aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 regio Arnhem & Achterhoek heeft geen financiële consequenties voor Lingewaard.
9
Voorstel Voorgesteld wordt in te stemmen met de Regiovisie – Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling.
10
Behandeling tijdens de Politieke Avond Dit voorstel is aan de orde geweest tijdens de Politieke Avond van 11 september 2014. Tijdens de politieke avond is toegezegd dat in het besluit tot instemming met de Regiovisie, de volgende uitgangspunten worden opgenomen: Er wordt vanuit gegaan dat de huidige ambulante dienstverlening op het gebied van huiselijk geweld door Moviera/SHG (minimaal) gehandhaafd blijft met regionale financiering. Vooraf doet de gemeente geen toezeggingen over deelname aan de aanpak van speerpunten op projectbasis waar cofinanciering aan de orde is. Hiervoor is expliciet een gemeentelijke besluit vereist. Gevraagd is hoe de gemeente de toepassing van de Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling kan bevorderen. De Wet meldcode is per 1 juli 2013 in werking getreden. De gemeente heeft met betrekking tot deze Wet meldcode verschillende rollen. Voor organisaties in de kinderopvang en maatschappelijke ondersteuning is de gemeente toezichthouder, voor de uitvoering van leerplicht en maatschappelijke ondersteuning is de gemeente zelf een organisatie die onder de Wet valt en daarnaast krijgt de gemeente een verantwoordelijkheid in dit kader vanuit de Wmo 2015 en de nieuwe Jeugdwet. In eerste instantie geeft de gemeente invulling aan deze rollen door middel van brede informatieverstrekking. Dit is regionaal opgepakt en lokaal uitgerold al geruime tijd voordat de Wet meldcode van kracht werd. Binnen de gemeentelijke organisatie is een specifiek protocol meldcode vastgesteld voor de leerplichtambtenaar en wordt voor overige gemeentelijke functionarissen de invoering van een algemeen protocol Wet meldcode voorbereid. Tevens is een gemeentelijke aandachtsfunctionaris aanwezen. Binnen de regio Arnhem wordt gewerkt aan een toezichtsinstrumentarium Wet meldcode. Hierbij kan onder andere worden gedacht aan het bieden van informatie, aan het organiseren van inspiratiebijeenkomsten voor aandachtsfunctionarissen, aan deskundigheidsbevordering en aan het bevragen van de organisaties naar hun inspanningen, maar bijvoorbeeld ook aan het opnemen van inkoop- of subsidievoorwaarden. Tenslotte is tijdens de politieke avond verzocht om in het raadsvoorstel nadere informatie op te nemen over het nieuwe Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK). Via de nieuwe Jeugdwet en de Wmo 2015 is de gemeente opgedragen om een AMHK op te richten. Dit AMHK, de naam hiervan wordt overigens ‘Veilig Thuis’, komt tot stand door samenvoeging van de taken van het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Het SHG is nu nog ondergebracht bij Moviera en wordt gefinancierd door centrumgemeente Arnhem met de rijksmiddelen ‘Vrouwenopvang’. Het AMK is nu nog ondergebracht bij Bureau Jeugdzorg. De beide organisaties gaan in Gelderland de komende jaren door middel van een projectorganisatie uitvoering
3
geven aan de nieuwe gezamenlijke taak. Deze werkwijze is onlangs gestart in opdracht van de centrumgemeenten Apeldoorn, Ede en Arnhem en de provincie onder begeleiding van Spectrum. De financiering van het AMHK verloopt deels via Arnhem als centrumgemeente Vrouwenopvang en deels via de gemeenten met de nieuwe middelen voor de decentralisatietaken jeugd.
Bemmel, 16 september 2014 burgemeester en wethouders van de gemeente Lingewaard, de secretaris, de burgemeester,
w.g. drs. J. Wijnia
w.g. M.H.F. Schuurmans-Wijdeven
4
Besluit raad *14RDS00130* 14RDS00130
Besluitnummer Onderwerp
72 / 2014 Regiovisie - aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 regio Arnhem & Achterhoek
De raad van de gemeente Lingewaard; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van de gemeente Lingewaard d.d. 16 september 2014; gehoord de behandeling tijdens de Politieke Avond d.d. 11 september 2014; gelet op het bepaalde in de Gemeentewet; besluit: 1. in te stemmen met de Regiovisie - aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 regio Arnhem & Achterhoek 2. hierbij de centrumgemeente Arnhem schriftelijk mee te delen dat: a. ervan uitgegaan wordt, dat de huidige ambulante dienstverlening op het gebied van huiselijk geweld door Moviera-SHG (minimaal) gehandhaafd blijft met regionale financiering; b. vooraf geen toezeggingen worden gedaan over deelname aan de aanpak van speerpunten op projectbasis waar cofinanciering aan de orde is, maar dat hiervoor expliciet een gemeentelijke besluit vereist is.
Aldus vastgesteld in zijn openbare vergadering van 2 oktober 2014. De raad voornoemd, de griffier,
de voorzitter,
w.g. Th.G.L. Greep
w.g. M.H.F. Schuurmans-Wijdeven
5