GBI
nieuws
Nr.7 Voorjaar 2015
Vooruitblik GBIdag 2015 Risicogestuurd beheer opent nieuwe deuren Open data, GBI & beheer: een veelbelovende relatie!
Nieuw Benchmark openbare ruimte van start Volgende stap Kennisbank Interview nieuwe voorzitter GVAG
In dit nummer
Voorwoord
3
Nieuws
4
Kennis en inspiratie
5
GBIdag 19 maart 2015
6
Column 10 Klanten en projecten 11 GVAG 25 Visie op beheer 34 GBIsoftware 36 GBIuitgelicht 38 Rondom GBI 38 GBIpartnerprogramma 43
pagina
11
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 2
pagina
14
pagina
21
Voorwoord
Waardevol De eerste houtskoolschetsen van GBI 6 dateren van december 2010. Nu is het echt, 6 is waar geworden! Het product GBI staat als een huis. De muren en de fundatie hebben wij verder verstevigd met klantgerichte advisering en een groeiend GBI platform. GBI 6 krijgt daarmee een significante betekenis in het managen van kapitaalgoederen; het registreren, analyseren en doorrekenen van alle mogelijke toepassingen met gevalideerde kennis. Ik heb in het afgelopen jaar mooie en warme klantcontacten ervaren. Ook zag ik dat deze klantcontacten soms onder druk staan, omdat het werken aan nieuwe ontwikkelingen veel tijd vergt. Laten wij elkaar hierdoor niet vergeten! Mijn wens is dat we de contacten waarderen door er belang aan te hechten, er tijd voor te nemen. Laten we elkaar ontmoeten en relaties verstevigen. Inmiddels staat er een GBI productielijn om trots op te zijn. Maar zoals dat gaat in onze wereld zijn wij nooit echt klaar. Het kan en moet altijd beter, optimaler en LEANer. Elke keer bewerkstelligen wij dit toch maar weer en ik heb grote waardering voor onze eigen GVAG. Samen met de GVAG en u als dagelijkse gebruiker creëren wij nóg meer waarde. In 2015 verandert de beheeropgave. Nog niet zo heel lang geleden ging het om schoon, heel en veilig. Anno 2015 gaat het om het invullen van brede, strategische en integrale doelen voor het sociale domein, voor welzijn, het bedrijfsleven en de industrie. Om hierbij van iedereen commitment te krijgen, moeten we toe naar meervoudige waardecreatie. Daarbij gaat het niet alleen om het uitvoeren van beheerplannen, maar ook om financieringsstrategieën, proces- en organisatievraagstukken. Met GBI, ICT en deze nieuwe beheeropgave als uitgangspunt én met de kennis en kunde vanuit alle domeinen maken we het buiten beter; 2015 wordt een waardevol jaar!
Iepe Soet adviesgroepmanager Antea Group
GBInieuws voorjaar 2015 pag 3
Nieuws
Zeven nieuwe GBI 6-klanten De afgelopen periode hebben wij weer zeven nieuwe GBI-klanten mogen verwelkomen. We zijn blij dat de gemeenten Enschede, Heeze-Leende, Leudal, Losser, Noordoostpolder, Velsen en Zwartewaterland zich aansluiten bij de GBI-familie. Allemaal klanten die om verschillende redenen op zoek waren naar een nieuw beheersysteem. Toen Arcadis aangaf te stoppen met hun beheersysteem zocht de gemeente Leudal een alternatief. GBI bleek naadloos aan te sluiten op de behoefte. De gemeenten Enschede, Losser en Velsen hadden allemaal verschillende systemen, die ze naar één integraal en modern systeem wilden brengen. Voor de gemeente Heeze-Leende gaf vooral de BGT-oplossing in GBI 6 de doorslag. De gemeente Noordoostpolder wil als ambitieuze gemeente meer met data doen. Dat de GBIapps taakgericht en persoonsgebonden zijn, sprak deze gemeente enorm aan. Daarnaast betekent de overstap naar GBI meer samenwerking in de regio, omdat ook alle omliggende gemeenten GBI hebben.
Enschede Heeze-Leende Leudal Losser Noordoostpolder Velsen Zwartewaterland
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 4
Start benchmark beheer openbare ruimte De benchmark beheer openbare ruimte is weer gestart. ‘Afgelopen maanden kregen we van verschillende gemeenten het verzoek om hun beheersituatie te vergelijken met andere gemeenten’, vertelt Marc de Jong, senior adviseur beheer. ‘De eerdere benchmarks wegbeheer en groenbeheer waren al wat ouder. Alle reden dus om de benchmark te updaten.’ Het beheer en onderhoud van kapitaalgoederen vormen aanzienlijke posten in de gemeentebegroting. Marc: ‘Het is logisch dat kritisch wordt gekeken naar de verhouding tussen kwaliteit en kosten. Daarnaast is er behoefte aan inzicht in de eigen situatie vergeleken met andere soortgelijke gemeenten.’ Recent gaf CROW op het Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte in Zwolle ook aandacht aan benchmarken. Marc: ‘We bespreken nu de mogelijkheden om met CROW samen te werken.’ De benchmark beheer openbare ruimte staat open voor alle gemeenten. Marc: ‘Met deze benchmark van Antea Group krijgen gemeenten inzicht in hun eigen beheerprestaties ten opzichte van andere gemeenten. De benchmark richt zich primair op wegen en groen, maar ook andere disciplines en beleidsthema’s komen aan bod. In de update van dit jaar bundelen we het tot één benchmark beheer openbare ruimte.’ De benchmark omvat het gehele beheerproces: van arealen tot kosten, van bestuurlijke doelen tot participatie en duurzaamheid, van kwaliteitsdoelen tot resultaten en van budget tot actualiteit van beheergegevens. ‘In de vorige benchmark bleek dat het jaarlijkse onderhoudsbudget voor wegbeheer minder dan twee kwartjes bedraagt en ongeveer één euro per m2 voor groen. En dat was niet voldoende, gaf toen zestig procent van de wegbeheerders aan.’ Kortom, de benchmark geeft waardevolle inzichten om professioneel te sturen op prestaties en efficiëntie. In een volgende editie komen we terug op de bevindingen. Ook meedoen? Deelnemende gemeenten vullen een digitale vragenlijst in. Deze vragenlijsten zijn net verzonden, dit voorjaar worden de resultaten opgeleverd. Wilt u ook meedoen? Neem dan zo snel mogelijk contact op met Marc de Jong. Meer informatie:
[email protected]
Kennis en inspiratie
Nieuwe partners Wave en Innofra GBI ontwikkelt zich continu. Samenwerking tussen Antea Group en partners is daarbij cruciaal. We wisselen kennis en ervaringen uit én versterken elkaar, zodat een stevig GBI-platform ontstaat. Eind 2014 verwelkomden we twee nieuwe specialisten in ons GBIpartnerprogramma: Wave Weed Control en Innofra. Deze nieuwe partners leveren waardevolle expertise voor alle GBI-gebruikers. Kennispartner Wave Weed Control Wave Weed Control is gespecialiseerd in duurzame onkruidbestrijding met behulp van sensorgestuurde heet watertechnologie. Ze heeft veel kennis en expertise opgebouwd wat betreft onkruidbestrijding in de openbare ruimte. Vanaf november 2015 geldt een verbod op chemische onkruidbestrijding. Veel gemeenten en uitvoerders moeten hun beleid daarom aanpassen. Met de waardevolle kennis van Wave in de GBIkennisbank, krijgen beheerders meer inzicht in kosten, milieubelasting, risico’s en effecten van methodes. Dit helpt bij het maken van slimme keuzes. Datapartner Innofra Inrichting & beheer van de buitenruimte én waterhuishouding & watersystemen; dat is de corebusiness van InnoFra. Ze adviseert en ondersteunt gemeenten en deelt haar kennis op deze gebieden. InnoFra heeft unieke software ontwikkeld, die is toegevoegd aan het GBI-platform. Deze GBIaddon-BORG (Beheer Openbare Ruimte Geborgd) helpt bij de opzet van een slimme en nieuwe vorm van transparante bedrijfsvoering. Flexibel en toekomstgericht. Met een koppeling naar GIS ontstaat ook samenhang tussen visie, beleid en uitvoering. Alle documenten worden herleidbaar, op het juiste niveau en de juiste plek opgeborgen. Op een makkelijke en toegankelijke manier, waardoor draagvlak ontstaat bij alle betrokkenen.
Kennismiddag Watertaken Op 3 maart 2015 organiseert Antea Group een (gratis) kennismiddag Watertaken in de vestiging Heerenveen. Een optimaal werkend rioolstelsel is een voorwaarde voor gezondheid en leefbaarheid. De rioleringsopgave is voor gemeenten, waterschappen en private partijen uitdagend. Praat, denk en discussieer deze middag mee over optimale keuzes in het brede speelveld, het verbinden van belangen en hoe het hoogst mogelijke rendement is te behalen. Karla Peijs: ‘De besparing is bijna gehaald’ De waterorganisaties van gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven hebben de besparing van 450 miljoen euro vanaf 2020 bijna gehaald. Daardoor blijven de kosten voor drinkwater, riolering en afvalwaterzuivering ook in de toekomst binnen de perken. Dit concludeert Karla Peijs, voorzitter van de Visitatiecommissie Waterketen. Het is nu tijd voor de volgende stap: de uitvoeringsfase. Het programma van de kennismiddag • Brainstorm over de uitkomsten van de Visitatiecommissie. • Highlights uit recente onderzoeken naar levensduurverlenging, besparingen en innovaties. • Discussie over ‘systeemkunde riolering’: - hoe kun je leefbaarheid vergroten zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van het stelsel? - hoe werk je samen met alle betrokken partijen aan duurzame oplossingen? - hoe behaal je het hoogst mogelijke rendement gekoppeld aan de strategische doelen van jouw organisatie? - hoe haal je meer (besparing) uit jouw systeem? Meer informatie:
[email protected] [email protected]
Erik Bretveld van Wave Weed Control (links) en Tonie Speelman van Antea Group
Agenda
3 maart 2015 - Heerenveen Kennismiddag Watertaken 19 maart 2015 - Ede GBIdag 2015: Leren van elkaar
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 5
GBIdag 19 maart 2015 Programma Plenair 10.00-11.00 uur
Leren van elkaar
Opening: Leren van elkaar
Leren van elkaar. Zodat we de buiten-
Tonie Speelman, Antea Group
ruimte samen nog mooier, gezonder en leefbaarder kunnen maken. Dit is het thema van onze jaarlijkse GBIdag op
Leren van elkaar is het thema van deze GBidag 2015. Door kennis te delen, te luisteren naar elkaar bij de presentaties en door rond te lopen op het infoplein. Maar vooral door ons met elkaar te verbinden!
donderdag 19 maart 2015 bij de Reehorst in Ede. U bent van harte uitgenodigd!
Succesvolle implementatie GBI 6 Joris Jan de Vries , gemeente Haarlem / Iepe Soet,
De buitenruimte verbeteren is de drijfveer van Antea Group. Deze passie zit ook achter GBI 6. Ons ideaal is dat we steeds van elkaar blijven leren. Want zo komen
Antea Group
Veel gemeenten werken hard aan de implementatie van GBI 6. Beheerders, ICT-ers en Geo-specialisten verkennen en benutten de mogelijkheden. We leren van elkaar en dit leidt tot mooie en verrassende toepassingen. Maar nog niet alles loopt gestroomlijnd. De stap naar het écht
we samen verder. De GBIdag is een ideaal
goed benutten van GBI 6 door de hele beheerorganisatie blijkt een uitdaging. Wat zijn de
moment om kennis te maken en kennis
ingrediënten voor succesvolle implementatie? Een praktijkvoorbeeld, waaruit blijkt:
te verbinden.
implementeren is maatwerk.
Plenair 13.00-14.00 uur Leanmanagement: iets voor beheer? Onze keynote speaker: Frits de Vries, LeanENT
Efficiënt, effectief en klantgericht werken; het zijn eisen die steeds vaker worden gesteld aan beheerafdelingen. Stel dat het lukt om de doorlooptijden van al onze processen te halveren. Wat betekent dit voor onze organisatie, onze burgers en voor onszelf? Hoe zit ’t met onze paradigma’s, manier van werken en spelregels? Een scherpe, verrassende lezing die je zeker aan het denken zet.
Algemene ledenvergadering GVAG Wim Groeneweg, gemeente Vianen, voorzitter GVAG
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 6
GBIdag 2015 Parallelsessie ronde 1 Antea Group 11.30-12.00 uur 1. Verbeteringen GBI 6 in beeld Cor Leenstra & Edward van Dijk, Antea Group
Na jaren van bouwen en ontwikkelen staat er een GBI-productielijn om trots op te zijn. Maar de
ontwikkeling gaat verder, het kan immers altijd beter en optimaler. Deze workshop geeft een
bondig overzicht van alle verbeteringen die zijn doorgevoerd ten opzichte van de vorige versie.
Welkom in onze Betasessie!
2. Do’s en don’ts voor succesvolle implementatie GBI 6
Gert Jan de Blois, gemeente Goeree-Overflakkee / Ruud van Hoek, Antea Group
Na de installatie is GBI 6 klaar voor gebruik, maar dan begint pas het “echte” werk. Wat komt er
allemaal op je af in de implementatiefase, wat zijn de succesfactoren en wat zijn de valkuilen?
Laat je inspireren door het verhaal van gemeente Goeree-Overflakkee en wissel kennis en ervaringen uit.
3. Hoe benut je BGT optimaal in GBI?
Emiel Huizinga, Antea Group
Efficiënt gebruik van GEO-informatie, lastenverlichting, samenwerking en kostenbesparing; ze worden
genoemd als voordelen van de BGT. Het is vanzelfsprekend om GBI te koppelen aan objecten in de BGT.
Wat moet je daarvoor allemaal regelen? Deze workshop geeft praktische antwoorden.
4. Informatiemanagement Adri Wiersma, Antea Group
Ben je informatiemanager en/of benieuwd hoe GBI eruit ziet op ICT gebied? Dan mag je deze workshop
niet missen. Voorkom problemen of pech en weet hoe het zit: neem een kijkje onder de ICT-motorkap van
GBI 6!
5. Benchmark openbare ruimte: waar staat jouw gemeente? Marc de Jong, Antea Group
Antea Group organiseerde begin 2015 een integrale benchmark openbare ruimte. Hoe presteert jouw
gemeente vergeleken met andere Nederlandse gemeenten? In deze workshop staan de benchmark en
belangrijkste resultaten centraal.
6. Lean, wat is de kern en wat zijn de uitdagingen?
Frits de Vries, LeanENT
Een razend interactieve workshop, die dieper ingaat op Lean. Efficiënt, effectief en klantgericht werken; het
zijn eisen die steeds vaker worden gesteld aan beheerafdelingen. Stel dat het lukt om de doorlooptijden van
al onze processen te halveren. Wat betekent dit voor onze organisatie, onze burgers en voor onszelf? Hoe zit
’t met onze paradigma’s, manier van werken en spelregels?
GBInieuws voorjaar 2015 pag 7
GBIdag 2015 Partners 14.30-15.00 uur
Parallelsessie ronde 2
1. DataQuint: desktop- en online omgeving live!
Jan-Peter Reumerman, DataQuint / Cor Leenstra, Antea Group
DataQuint demonstreert GBI 6.3! Tijdens deze sessie worden de desktop- én online omgeving live aan u getoond.
De tien grootste verbeteringen en (nieuwe) functionaliteiten passeren de revue. Deze sessie mag je als (toekomstige)
gebruiker van GBI niet missen.
2. MOOR: transparant samenwerken in de ondergrond
Rene Nelissen, MOOR / Sjaak Verkerk, Antea Group
Accurate data over wegwerkzaamheden zijn belangrijk voor doelmatig beheer van de openbare ruimte. Hoe kun je
deze gegevens slim inzetten bij de (integrale) planning van beheeractiviteiten om hinder en overlast voor burgers en
klanten te beperken? MOOR en Antea Group pakken dit gezamenlijk op.
3. Succesvolle verbinding GBI en NedBGT
Wouter Botman, NedGraphics / Jeroen Vos, Antea Group
Hoe kun je GBI en NedBGT succesvol verbinden? Onze koplopers hebben positieve ervaringen opgedaan met
BGT/IMGeo bestanden aan GBI-zijde. In deze workshop delen we aandachtspunten en handige tips.
4. Vicrea GBI en Neuron: optimaal beheer van jouw objectregistratie
Harmen Tjeerdsma & Flip van der Valk, Vicrea Solutions / Bas Boonstra, Antea Group
GBI en Neuron sluiten eenvoudig op elkaar aan. Dit maakt integraal beheer van jouw objectregistratie
niet alleen makkelijker maar ook leuker. Hoe het werkt? Ontdek het in onze sessie.
5. WAVE: Kennisdeling onkruidbeheer op verharding
Huub Hiddema, Wave Europe / Dirk Nuus, Antea Group
Vanaf november 2015 geldt een verbod op chemische onkruidbestrijding op (half)verhardingen. Veel gemeenten en
uitvoerende partijen moeten hun beleid en strategie aanpassen, want de goedkoopste manier van onkruidbestrijding
verdwijnt uit de maatregelpakketten. Wave Weed Control deed de afgelopen jaren veel onderzoek naar onkruid-
bestrijding in de openbare ruimte. Laat je in deze presentatie bijpraten over alternatieve technieken en mogelijkheden.
6. Lean, wat is de kern en wat zijn de uitdagingen?
Frits de Vries, LeanENT
Een razend interactieve workshop, die dieper ingaat op Lean. Efficiënt, effectief en klantgericht werken; het zijn eisen
die steeds vaker worden gesteld aan beheerafdelingen. Stel dat het lukt om de doorlooptijden van al onze processen te
halveren. Wat betekent dit voor onze organisatie, onze burgers en voor onszelf? Hoe zit het met onze paradigma’s,
manier van werken en spelregels?
GBInieuws voorjaar 2015 pag 8
GBIdag 2015 GVAG 15.30-16.00 uur
Parallelsessie ronde 3
1. Gegevenswoordenboek Stedelijk Water en Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte
Ceciel van Iperen, CROW / Eric Oosterom, RIONED / Niels Heijboer,
gemeente Roosendaal / Frank Zwiers, Antea Group
Het Gegevenswoordenboek Stedelijk Water is een open standaard voor gegevens-
uitwisseling in de rioleringszorg. De basis is nu ontwikkeld, wordt geïmplementeerd
(ook in GBI6) en is vrij te gebruiken (zie: www.riool.net/gwsw). CROW ontwikkelt het
Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte (IMBOR), dat de afspraken over beheergegevens van objecten in de openbare
ruimte gaat bevatten. Het IMBOR is de schakel tussen de BGT en de beheersystemen van beheerders openbare ruimte.
In deze workshop praten deskundigen je bij.
2. Apps beheer: cocreatie alternatief plannen
Bé de Winter, GVAG / Dirk Peeters & Marc de Jong, Antea Group
In deze tijd van krimpende budgetten en nieuwe taken is het voor gemeenten dé uitdaging om de openbare
ruimte leefbaar en veilig te houden. Een opgave die vraagt om een nieuwe kijk op beheer: prestatiegericht,
integraal, risicogestuurd en op basis van (realtime) data. Samen met jou creëren we graag nieuwe oplos-
singen voor GBI 6.
3. Welke invloed heb jij op data en daaruit te distilleren informatie?
Wilma Theunissen, gemeente Venray / Jeroen Vos, Antea Group
Welke data zijn binnen GBI juist wel en niet beschikbaar? Hoe zit het met de kwaliteit, volledigheid en combinatie-
mogelijkheden? In deze workshop krijg je sprekende voorbeelden van echte gebruikers en laten we zien hoe jij als
gebruiker invloed hebt op de data en daaruit te distilleren informatie. Keywords: Koppelvlak, StUF-Geo, Data,
Informatie, Woordenboek, Standaarden, Klantwaarden.
4. Innovatie ICT: Wat zou het toch mooi zijn als….
Bram Brouwers, gemeente Valkenswaard / Adri Wiersma, Antea Group
ICT staat niet stil. GBI 6 is al een webbased systeem dat altijd en overal met mobiele apparaten bereikbaar en
beschikbaar is. Any place, any time, any device. Wat kan er nog meer? Welke (r)evolutie vraagt modern beheren
morgen? In deze workshop dromen we graag met je over nieuwe technieken.
5. Risicogestuurd rioolbeheer opent nieuwe deuren
Michel Megens, gemeente Druten / Gerlof Huisman, Antea Group
Beheer en onderhoud van de openbare ruimte zijn de afgelopen decennia flink geprofessionaliseerd. Van ad hoc en sectoraal
naar goed onderbouwde kwaliteitsplannen die met de gemeenteraad worden besproken. Toch blijft het in deze tijd van toe-
nemende beheerinspanning, verouderende infrastructuur en krimpende budgetten dé uitdaging om de openbare ruimte
leefbaar en veilig te houden. De grenzen van wat met kwaliteitsgestuurd beheer mogelijk is, worden regelmatig bereikt. Een
stap naar risicogestuurd beheer opent nieuwe deuren, om de uitdaging het hoofd te bieden.
6. Lean, wat is de kern en wat zijn de uitdagingen?
Frits de Vries, LeanENT
Een razend interactieve workshop, die dieper ingaat op Lean. Efficiënt, effectief en klantgericht werken; het zijn eisen die
steeds vaker worden gesteld aan beheerafdelingen. Stel dat het lukt om de doorlooptijden van al onze processen te
halveren. Wat betekent dit voor onze organisatie, onze burgers en voor onszelf? Hoe zit het met onze paradigma’s, manier
van werken en spelregels?
GBInieuws voorjaar 2015 pag 9
Column Linken en Liken Dat waren mijn voornemens aan het begin van het nieuwe jaar. Meer linken en meer liken. Mits bewust en welgemeend kun je dat niet vaak genoeg doen. Het geeft ook energie! Op vele gebieden. In eerste instantie natuurlijk in het persoonlijk contact. Met collega’s en klanten, met vrienden en familie. Maar zeker ook op het gebied van social media. En hier valt voor mij nog heel wat te leren! Linken tussen mensen en organisaties, van adviseur tot adviseur en van (vak)inhoudelijke kennis en informatie. Het leggen van verbindingen is leuk en levert voor beide kanten waarde, als het de juiste verbindingen zijn. Het is ook niet voor niets dat bij Antea Group ketenintegratie centraal staat in de dienstverlening. Daar zit onze meerwaarde. Kennis van inspectie en inwinning, gegevensbeheer en informatiemanagement verbinden met kennis van beheer, kapitaalgoederen en assetmanagement. Dat geeft nieuw en noodzakelijk inzicht voor onze opdrachtgevers. Verbindingen leggen in de keten. Ook op het gebied van BGT en uw beheerproces. I like this! Daarnaast hebben wij als groot en “breed” ingenieurs- en adviesbureau de mogelijkheid kennis van vele werkvelden met elkaar te verbinden. Van milieu en veiligheid tot duurzaam advies; van beheer, informatie en risicomanagement tot assetmanagement; van open data, mobiliteit en omgevingsinformatie tot projectgebonden ontwerp- en beheeradvies. Kortom, het verbinden van kennis en kunde om hoogwaardig advies te kunnen geven. I like it! Door te linken, te verbinden en te delen, verrijken wij niet alleen de informatie, onze kennis en het inzicht, maar zeker ook onszelf en elkaar. Als we verbinding hebben, leren wij van elkaar. Dat is dit jaar ook het thema van de GBIdag. Horen hoe het de ander vergaat in zijn of haar gemeente, luisteren naar experts met nieuwe inzichten of het opdoen van ideeën van Antea Group en haar vele partners tijdens de informatiebeurs. Maar vooral door het ontmoeten en het leggen van de juiste verbindingen. I like it! Ik hoop veel verbindingen te leggen tijdens de GBI-dag op 19 maart 2015!
Tonie Speelman Directeur Beheer & Data Antea Group
GBInieuws voorjaar 2015 pag 10
Klanten en projecten
Implementatie GBI 6
De weg naar succes
Veel gemeenten werken hard aan de implementatie van GBI 6. Beheerders, ICT-ers en Geo-specialisten verkennen en benutten de mogelijkheden. Veel dingen gaan goed. We leren van elkaar en dit leidt tot mooie en verrassende toepassingen. Maar nog niet alles loopt gestroomlijnd. De stap naar het écht goed benutten van GBI 6 door de hele beheerorganisatie blijkt een uitdaging. Wat zijn de ingrediënten voor succesvolle implementatie? Een selectie van praktijkvoorbeelden, waarbij steeds weer blijkt: implementeren is maatwerk.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 11
Stappen in het implementatietraject Voordat GBI 6 tot de standaard uitrusting van een gemeente behoort, moet het een en ander gebeuren. Dit is schematisch weergegeven in onderstaande figuur. Het proces heeft twee belangrijke fases: de meer technisch getinte installatiefase, gevolgd door de gebruiksgerichte implementatiefase. Op vier belangrijke terreinen is actie nodig; beheer, data en software liggen voor de hand, organisatie en informatie krijgen soms minder aandacht. Succesvol van stap 1 naar 2 In fase 1 gaat het om aanschaf en installatie van GBI met conversie van de bestaande data. De focus van de gemeente en Antea Group ligt vaak op het succesvol afronden van deze fase. Men gaat (meestal in kleine groep) enthousiast aan de slag en is terecht blij met het afronden ervan: GBI 6 staat! Maar daarna wordt het rustig. Terwijl het echte werk pas begint: GBI 6 als dagelijkse, vanzelfsprekende tool voor iedere medewerker. Dat is het doel van fase 2.
> Functioneren van GBI 6 GBI 6 komt als ruwe diamant uit fase 1. De aanwezige functionaliteiten zijn bij aankoop bepaald. De data is samengesteld vanuit oudere datasets. De kennisbank is gevuld met de standaard van Antea Group. Er is een inschatting gemaakt van de benodigde hardware. Het is echter de vraag of deze elementen passen bij het gewenste gebruik. En of ze blijven voldoen aan nieuwe mogelijkheden en wensen. Diverse scans (bijvoorbeeld de datamanagementscan) en instrumenten (bijvoorbeeld ‘Use your GBI’) staan de applicatiebeheerder ter beschikking om GBI 6 helemaal aan te passen aan de eisen van zijn of haar beheerorganisatie.
worden. Wie bepaalt welke gegevens in de databank komen? Wie is uiteindelijk verantwoordelijk voor het bijhouden van de prijzentabel en wie adviseert daarover? Wie moet worden geïnformeerd bij updates? Met methoden als RASCI vullen we taken en verantwoordelijkheden precies in. Meerdere wegen naar Rome De gedetailleerde invulling van de implementatie (fase 2) kan verschillen per organisatie. We geven hiernaast enkele voorbeelden van recente succesvolle trajecten. Meer informatie:
[email protected]
> Organisatie en communicatie Om de actualiteit en bruikbaarheid van GBI 6 langere tijd te garanderen, moeten de taken en bevoegdheden rondom GBI 6 benoemd
> Beheren met GBI 6 Voor het gebruik van GBI 6 is het goed om een groeimodel of beheerambitie op te stellen. Bijvoorbeeld de ambitie om integrale beheerplannen te gaan maken of uiteindelijk assetmanagement door te voeren. Dit maakt helder waarvoor je GBI 6 wilt gebruiken en wat het pakket en de gebruikers moeten kunnen. Stapsgewijs en gestructureerd werkt de beheerorganisatie dan naar het einddoel. > Bijhouden van GBI 6 Tijdens de eerste fase is veel energie gestopt in de conversie en het opwerken van data. De periode daarna komt het aan op consciëntieus bijhouden. Gezien de ontwikkelingen rond BGT, IMGeo en IMBOR is de samenwerking met Geo hierin onvermijdelijk. Meestal zijn hierover nog geen sluitende afspraken gemaakt. Wie is verantwoordelijk voor welke geografische objecten, wanneer muteren we, welke administratieve kentekens sturen we mee? Verschillende modellen zijn denkbaar voor verdere uitwerking.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 12
De implementatiestappen voor GBI 6
GBI 6 komt als
Gemeente Nunspeet
Gemeente Súdwest-Fryslân
Gemeente Almelo
Werkplekbegeleiding
Uitroldagen per discipline
BOR-lab met vakspecialisten
‘We hebben al heel lang een goede beheerrelatie met de gemeente Nunspeet’, zegt Marc van Scherpenzeel, adviseur GBI bij Antea Group, ‘Bij vragen van de gemeente werkten de beheerders altijd al nauw samen met onze beheeradviseurs’. Vandaar dat de gemeente Nunspeet koos voor werkplekbegeleiding om GBI 6 te implementeren. ‘Ik ben regelmatig een dag bij de gemeente en help dan de verschillende beheerders met hun taken en vragen. Tegelijkertijd kan ik ze wijzen op nieuwe mogelijkheden en kom ik ook zelf op nieuwe ideeën.’ Dit wordt beaamd door Jan de Vogel, technisch medewerker bij de gemeente: ‘Zeer prettig om in deze vorm alle kennis op te doen over GBI 6 en alle beheervragen te kunnen stellen.’
‘Eind 2014 moet GBI goed draaien’, zei Marco de Vries, teammanager ruimtelijk beheer en duurzaamheid bij Súdwestfryslân (GBInieuws juni 2013). In de zomer van 2014 kon het systeem uitgerold worden. In een gezamenlijke kick-off werden de opgaves van beheer bepaald en de bijdrages van de disciplines riolering, wegen, groen, kunstwerken en gebouwen besproken. Op basis hiervan werden vijf “uitroldagen” georganiseerd, om per discipline de beheerstrategie uit te werken en met GBI 6 een eerste planning en begroting te maken. ‘Groot voordeel was dat we alle beheerders, van beleid tot toezicht, per discipline bij elkaar hadden en allemaal hetzelfde beeld kregen. De uitroldagen waren ook een goede check voor ons en Antea Group of alle applicaties en data bij ons draaiden. Verbeterpunten konden we meteen concreet benoemen en acties binnen de organisatie en bij Antea Group uitzetten’, aldus Marco de Vries.
Na installatie van GBI 6 wilde het management van de gemeente Almelo de meerwaarde van het werken met een integraal systeem vormgeven. Samen met Antea Group is hiervoor een werkvorm gevonden: het BOR-lab(oratorium). Zo kun je met elkaar sparren over gebruik van GBI6, even los van de waan van de dag. Niet vrijblijvend, want elke specialist bereidt zich grondig voor en heeft een actieve rol. Het was even wennen om op deze wijze met elkaar aan de slag te gaan, maar na de eerste sessie bleek juist de horizontale en verticale afstemming van disciplines in GBI 6 van toegevoegde waarde. Na de tweede sessie heeft men de ambitie omarmd om via sectorale beheerplannen te komen tot een gezamenlijke integrale programmering en vervangingsstrategie. Peter Leferink, manager Beheer Almelo: ‘Mooi om te zien hoe de groep echt als team aan de slag is gegaan. Na zo’n BORlab zie je meteen nieuwe energie op de werkvloer. De resultaten kon ik direct gebruiken in mijn MARAP over het beheer van onze kapitaalgoederen.’
ruwe diamant uit fase 1
GBInieuws voorjaar 2015 pag 13
Gemeente Noordoostpolder
maakt prestatiebestek met GBI 6
Dit is duidelijk een nieuwe generatie beheerprogrammatuur
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 14
In 2015 zet de gemeente Noordoostpolder het onderhoud van groen en het verwijderen van onkruid op verharding met een nieuw contract op de markt. De gemeente wilde een modern contract dat goed aansluit op de mogelijkheden van GBI 6; in 2014 stapte ze over naar deze beheersoftware. En dit is gelukt. Antea Group maakte het contract samen met de gemeente, de uitvoerende partij én met waardevolle hulp van GBI 6. Een kijkje in de keuken van gemeente Noordoostpolder.
Zorgvuldige route naar het contract Het hele proces van het opstellen van een prestatiecontract bestond uit de volgende werkstappen: • Een bijeenkomst met een risicosessie en het bepalen van de scope van het contract. • Het prestatiecontract opstellen. • Het contract bespreken en definitief maken. De gemeente bracht samen met Antea Group de mogelijke risico’s van beheer en onderhoud in beeld. Bij het opstellen van de scope stonden we stil bij de omvang van de te onderhouden categorieën, de locaties en de bijzondere beheerafspraken. Een voorbeeld betreft de sportgazons; welke vallen straks onder het contract en welke worden door verenigingen zelf onderhouden? Iedereen betrokken Noordoostpolder koos ervoor om iedereen die vanaf 2015 met het contract aan de slag gaat, vanaf het begin bij het project te betrekken. Dit betekent dat naast de werkvoorbe-
reiders en toezichthouders van de gemeente ook de uitvoerder en contractdeskundige van het Concern voor Werk hun inbreng hebben geleverd. Ze zijn door Antea Group meegenomen en begeleid in de ‘nieuwe’ wereld van de prestatiecontracten. Antea Group is eind oktober 2014 gestart met de eerste bijeenkomst van de medewerkers van de gemeente en het Concern voor Werk. Het contract was rond de jaarwisseling gereed. In januari 2015 is de gemeente gestart met de aanbestedingsprocedure. Noordoostpolder koos voor een prestatiecontract op basis van de UAV-GC 2005. Het werkvoorzieningsschap Concern voor Werk gaat het werk vanaf dit jaar uitvoeren. Meerwaarde GBI 6 Bij het opstellen van het contract heeft Antea Group optimaal gebruikt gemaakt van de beschikbare gegevens en mogelijkheden van GBI 6. Antea Group heeft de software en de geconverteerde beheergegevens in augus-
tus 2014 bij de gemeente geïnstalleerd. Na controle en aanvulling van de gegevens zijn met GBldata-raadplegen de contractkaarten gemaakt. De directieraming is met behulp van de GBIapps en de GBIkennisbank opgesteld. Positieve indruk Ger Bovendeur is groenbeheerder van de gemeente. Zijn eerste ervaringen met de gebruikte software zijn zeer positief. Het hele proces van implementatie van de nieuwe software, het overzetten van beheerdata naar GBI 6, de controles en het opstellen van het UAV-GC contract zijn zeer voortvarend verlopen. Ger: ‘GBI 6 is veel gebruiksvriendelijker dan het beheerpakket dat hiervoor in gebruik was. Het handboek is niet meer nodig om een lijst met hoeveelheden te genereren. We kunnen nu ook veel makkelijker tekeningen plotten. Dit is duidelijk een nieuwe generatie beheerprogrammatuur.’ Meer informatie:
[email protected]
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 15
ADVERTENTIES
Verbind uw data C-SAM BGT Transitie * Beheer * Proces Uitwisseling
Magazijn Viewer
Strategische bouwpartner van GBI www.thinkwisesoftware.com
* Officieel gecertificeerd door Kadaster en Geonovum!
www.crotec.nl spraakmakend en koersbepalend
Capitar levert diensten die het moderne werken ondersteunen, met een focus op bedrijfskritische informatie en communicatie.
Secure Web- en Applicatie Hosting - Backup en Disaster Recovery - Identity en Access Management - Compliance ISO 27001
Amsterdamseweg 34B 6712 GJ EDE +31 88 695.00.00
[email protected]
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 16
ADVERTORIAL
Betrouwbare data, de basis voor strategisch bomenbeheer U stapt in uw auto in het vertrouwen dat wanneer u gas geeft de auto gaat rijden en wanneer u naar links stuurt, de wielen naar links draaien. Zo moet het ook zijn met bomenbeheer. De beheerder moet erop kunnen vertrouwen dat zijn sturing het gewenste effect heeft, dat de schakels op elkaar zijn afgestemd, dat de onderdelen werken en compleet zijn. Kortom, de basis moet goed zijn om op hoger niveau te kunnen sturen. Beginnen bij het begin, namelijk bij de bomen zelf. De eerste stap is elke boom in beeld te brengen door de relevante gegevens op te nemen. Deze gegevens komen in uw beheersysteem (GBI), van waaruit belangrijke vragen kunnen worden beantwoord over het bomenbestand. Zoals om hoeveel bomen het gaat, welke soorten zijn vertegenwoordigd, waar staan de bomen en in welke levensfase verkeren ze, zijn de bomen veilig en goed onderhouden? Auto’s worden regelmatig gekeurd, de olie wordt ververst, de bandenspanning wordt op peil gehouden. Ook de data in uw beheersysteem hebben onderhoud nodig, een bomenbestand is immers dynamisch. Bomen worden gekapt, nieuwe exemplaren worden aangeplant, ze hebben snoei nodig, ze kunnen ziek worden en extra aandacht vergen. Dit onderhoud moet gemakkelijk kunnen worden uitgevoerd en direct resultaat opleveren. Het is toch ook ondenkbaar dat u de halve auto demonteert om koelvloeistof aan te vullen? Goed onderhouden beheerdata vormen de bron voor gedegen asset management. Asset management is een veel gebruikte term voor uiteenlopende zaken. Hier wordt er niet veel anders mee bedoeld dan het optimum zoeken tussen het gewenste eindbeeld en de kosten voor het behalen van dat eindbeeld, door een efficiënte inzet van tijd, geld en middelen.
Jaarlijks wordt in het kader van asset management veel geld besteed aan het in stand houden van bomen. Met het juiste beheer valt echter meer te doen. Doordacht asset management, zoals Strategisch Bomenbeheer®, leidt tot kostenbesparing, zonder in te leveren op kwaliteit of veiligheid. Ofwel meer bereiken met minder middelen. Dit is belangrijk, zeker in een tijd van bezuinigingen. Bomenwacht Nederland heeft Strategisch Bomenbeheer® ontwikkeld om bomenbeheerders in staat te stellen op betrouwbare, verifieerbare en consistente wijze beslissingen te nemen over hun bomen en om hun bomenbestand optimaal te beheren op risico’s, kosten en prestaties gedurende de gehele levensduur. Ook kunnen bomenbeheerders een directe koppeling maken met hun strategische doelstellingen, wat leidt tot verantwoorde keuzes voor de toekomst. Strategisch Bomenbeheer® maakt onderscheid in de fasen inventariseren, besluiten, voorbereiden en uitvoeren (het IBVU-model). Door verbanden te leggen tussen instrumenten en werkzaamheden ontstaat een efficiënt beheerproces. Denk bijvoorbeeld aan het afstemmen van de inventarisatie op het bestek voor cyclisch beheer. Binnen Strategisch Bomenbeheer® wordt de ‘rode draad’ gevormd door betrouwbare, uniforme en actuele gegevens over de bomen. De basis van het bomenbeheer, het operationele niveau, is het belangrijkst. Met een goede basis kunt u op strategisch en tactisch niveau sturen. Wilt u ook dat uw bomenbeheer gesmeerd verloopt? Neem contact op met Bomenwacht Nederland, wij vertellen u graag meer over Strategisch Bomenbeheer® en de toepassing hiervan binnen GBI.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 17
Open data, GBI en beheer: een veelbelovende relatie! Duizenden datasets zijn sinds kort vrij beschikbaar. Deze open data bieden enorme kansen voor beheer. De data zijn namelijk toepasbaar binnen GBI en zo te combineren met beheergegevens. Gebeurt dit op de juiste manier en met slim gekozen datasets, dan ontstaat nieuwe informatie voor het maken van optimale beheerkeuzes. Adviseur Johan Santing van Antea Group kent de ins en outs.
Dit verrijkt GBInieuws voorjaar 2015 pAG 18
In de afbeelding is een combinatie gemaakt van de onderhoudsplanning en de fietsknooppuntenroute. Deze laag kan de wegbeheerder helpen bij het prioriteren van het onderhoud. Op de afbeelding zijn de onderdelen die onderhoud nodig hebben rood gemaakt, groen zijn de fietsroutes. Bij enkele knooppunten is te zien dat een aantal van de wegvakonderdelen onderhoud nodig hebben (rood/groene combi). Deze zouden nu een hogere prioriteit kunnen krijgen.
Open data. Inmiddels zijn zeker tienduizend datasets vrijgegeven. Voorbeelden zijn gegevens over inwoners, bodem, milieu en veiligheid. Het betreft data die de overheid verzamelt en beschikbaar stelt. Johan: ‘Deze open data zijn voor iedereen toegankelijk. De kunst is om ze zó te gebruiken, dat er meerwaarde ontstaat. Businessintelligence dus, die de wereld van beheer absoluut verrijkt.’ Optimaal beheerbeleid Overheden maken continu keuzes bij beheer van de buitenruimte. Johan: ‘Waar leg je prioriteiten? Wat is echt nodig en wat zijn slimme investeringen? Een voorbeeld is onderhoud van asfalt. Je kunt een beheerplan maken op basis van het aantal kilometers asfalt, de huidige kwaliteit en levensduur. Maar met de open datasets zijn nu veel meer interessante gegevens beschikbaar, die het beheerbeleid kunnen optimaliseren. Want hoe intensief
wordt een stuk asfalt eigenlijk gebruikt? Heeft de weg toeristische waarde? Wat zijn de ongevallenstatistieken en is er misschien een relatie met beheer? Als je dit weet en meeweegt, kun je scherpere beheerkeuzes maken.’ GBI = matchmaker Het gaat dus over het slim koppelen van bestaande beheerinformatie en andere omgevingsdata. En dit kan vrij eenvoudig binnen GBI. Bij aanschaf en onderhoud van speelvoorzieningen zijn bijvoorbeeld gegevens over demografische ontwikkeling in de wijk waardevol. Deze “match” is met GBI te maken. Een ander voorbeeld betreft het rioolstelsel. Johan: ‘In GBI zijn gegevens over het rioolstelsel van een gemeente opgenomen. Door deze te verbinden met het actuele hoogtebestand Nederland (open dataset), ontstaat zicht op welke (lagere) plekken de
meeste kans hebben op wateroverlast als onverhoopt iets misgaat met het rioolsysteem. Dat is cruciale input voor toekomstig rioolbeleid en -beheer.’ Snel kansen verzilveren Meer doen met data en zo meerwaarde creëren voor beheer. Volgens Johan liggen er snel te verzilveren kansen. ‘Wel moet je weten welke datasets allemaal beschikbaar zijn, welke daarvan interessant zijn voor beheer én hoe je deze data goed gebruikt. Alle datasets zijn namelijk weer anders opgebouwd en hebben een andere nauwkeurigheid. Antea Group heeft de kennis en expertise om die veelbelovende relatie te leggen tussen de juiste datasets, GBI en beheer. Zodat klanten optimale beheerkeuzes kunnen maken.’ Meer informatie:
[email protected]
absoluut de wereld van beheer GBInieuws voorjaar 2015 pAG 19
ADVERTENTIES
GEOGRAFISCHE INFORMATIE UITWISSELEN ZONDER GRENZEN Geografische informatie gemeentebreed delen? Key2Geo van Centric legt de relatie tussen de gegevens uit uw verschillende backoffice-applicaties. Key2Geo is vooral bedoeld voor het afdelings-overschrijdend delen van informatie De verzamelde gegevens worden via de kaart in één oogopslag inzichtelijk gemaakt, waardoor uw gebruikers relaties tussen gegevens kunnen leggen en daarmee voorzien in hun informatiebehoefte. Als gevolg daarvan stellen gebruikers van Key2Geo binnen uw organisatie minder vragen aan bronhouders en kunnen zij sneller inspelen op de
Uw kabel- en leidinggegevens INSPIRE-proof?
informatiebehoefte van uw burgers.
WWW.CENTRIC.EU/OVERHEID
[email protected] TEL. +31 (0)182 34 57 01
Wel met Geodan Van den Berg! Geodan Van den Berg levert alle producten en diensten die nodig zijn in het kader van de WION en INSPIRE wetgeving. Vraag nu de INSPIRE quickscan aan bij Geodan Van den Berg. E
[email protected] T 020-5711 393
SOFTWARE SOLUTIONS | IT OUTSOURCING | BPO | STAFFING SERVICES
www.centric.eu
www.geodanvandenberg.nl Naamloos-3 1
05-06-14 11:24
Kom in regie en sluit aan bij landelijk platform
NEURON BGT
VICREA, BEDREVEN IN BASISREGISTRATIES OPWERKEN, INWINNEN, OPBOUWEN, BEHEREN, COMMUNICEREN
www.vicrea.nl
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 20
MOOR draagt bij aan een leefbare en veilige openbare ruimte met cloud oplossingen die regie, transparantie, efficiency en samenwerking in de kabels en leidingen keten ondersteunen. MOOR biedt o.a. een online platform dat in Nederland dé standaard is voor het efficiënt plannen, vergunnen en administratief afhandelen van werkzaamheden aan de ondergrondse infrastructuur. Al ruim 150 gemeenten gingen u voor. Kom ook in regie!
moorwerkt.nl
Risicogestuurd beheer
opent nieuwe deuren Beheer en onderhoud van de openbare ruimte zijn de afgelopen decennia flink geprofessionaliseerd. Van ad hoc en sectoraal naar goed onderbouwde kwaliteitsplannen die met de gemeenteraad worden besproken. Toch blijft het in deze tijd van toenemende beheerinspanning, verouderende infrastructuur en krimpende budgetten dé uitdaging om de openbare ruimte leefbaar en veilig te houden. De grenzen van wat met kwaliteitsgestuurd beheer mogelijk is, worden regelmatig bereikt. Een stap naar risicogestuurd beheer opent nieuwe deuren om de uitdaging het hoofd te bieden.
>>>
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 21
Risicogestuurd beheer Een sterkere focus op doelen en risico’s leidt tot kosteneffectiever beheer én besparingen. principes en methodes uit assetmanagement helpen ons daarbij. De essentie is dat inzichtelijk wordt gemaakt in hoeverre beheer bijdraagt aan de strategische doelen die het bestuur stelt. De afweging daarbij is welke risico’s en kosten acceptabel worden geacht om het gewenste effect te halen. Bijgaande figuur laat zien hoe risicogestuurd beheer zich verhoudt tot technisch en kwaliteitsgestuurd beheer. Ook zijn de benodigde stappen aangegeven. Logisch geheel Risicogestuurd beheer maakt technisch en kwaliteitsgestuurd beheer niet overbodig. Integendeel. Ze vormen een logisch geheel. Technisch beheer maakte traditionele beheerstrategieën met een vast kwaliteitsniveau voor ogen. Kwaliteitsgestuurd beheer varieert vervolgens de kwaliteitsbeelden, technisch beheer sluit aan met bijbehorende strategieën om ook andere kwaliteitsniveaus te realiseren. Kwaliteitsgestuurd beheer hanteert vaste of sterk op beheer gerichte doelen. Risicogestuurd beheer focust juist op de effecten die gewenst zijn vanuit overkoepelende visies. Dit biedt een nieuwe dimensie
voor kwaliteitsbeelden en vervolgens voor de beheerstrategieën. Momenteel leeft risicogestuurd beheer het meest bij riool- en wegbeheer. Begrijpelijk, want dit zijn kostbare kapitaalgoederen met aanzienlijke financiële en maatschappelijke beheerrisico’s. Wegbeheerders worstelen met tekortschietend budget en achterstallig onderhoud. Rioolbeheerders vragen zich daarentegen af of ze de afgelopen jaren niet te veel zekerheden hebben ingebouwd. Praktische route naar risicogestuurd beheer De werkwijze van risicogestuurd beheer wordt mooi geïllustreerd met het voorbeeld van de Werkeenheid Nijmegen. De gemeenten Nijmegen, Beuningen, Druten, Heumen, Wijchen en het waterschap Rivierenland zijn gezamenlijk op zoek naar methoden om de besparingen te realiseren in hun afvalwaterketen. Voorwaarde was dat de methode voor iedere gemeente toepasbaar is, bestuurlijk goed is uit te leggen, maar ook ruimte biedt voor lokaal maatwerk. In een aantal expertsessies werd het systeem uitgedacht. Meer informatie:
[email protected] [email protected]
Van technisch naar risicogestuurd beheer
Jaap Jan Stellingwerf, coördinator samenwerken waterketen bij de Werkeenheid Nijmegen: ‘Het idee dat we soms sneller dan noodzakelijk de rioolbuis vervangen was herkenbaar. Iedere beheerder heeft wel eens bij de sleuf gestaan met de gedachte: die had nog wel even mee gekund. Voor iedereen was het daarmee duidelijk dat er besparingsmogelijkheden zijn, door op een andere manier investeringsbeslissingen te nemen. Hoe geef je dat dan vorm? Samen met Antea Group zijn we tot een werkbare methodiek gekomen, die ons helpt om risicogestuurd beheer in praktijk te brengen.’
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 22
Risicogestuurd beheer: een werkwijze ter illustratie
Stap 0
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Werkeenheid Nijmegen wil naar gedifferentieerd rioolbeheer op basis van risicogestuurde aanpak.
Bestuurlijk programma, beleid en regelgeving vertalen in verlangde prestaties van het systeem.
Clusters identificeren op basis van belang en impact voor systeem en omgeving.
Bepalen risicoscore per prestatie en per cluster. Hoge score is grote impact op bepaald prestatieveld.
cluster
Stap 4
Stap 5
Kwaliteitscatalogus herijken.
Kwaliteitsniveaus bepalen.
stabiliteit
afstroming
1 high impact
hoog
basis
hoog
2 functioneren
hoog
hoog
basis
3 bovengrond
hoog
basis
basis
4 ondergrond
basis
basis
hoog
5 kwetsbaarheid
hoog
basis
basis
6 overig
laag
basis laag
laag
Stap 6
Stap 7
Beheerstrategieën bepalen, met lokaal maatwerk.
Verwerken en doorrekenen.
waterdichtheid
GBInieuws voorjaar 2015 pag 23
GBInieuws voorjaar 2015 pag 24
GVAG
Interview Nieuwe voorzitter Wim Groeneweg:
‘We willen de binding met leden versterken’ Sinds dit jaar is hij de nieuwe voorzitter van de GVAG: Wim Groeneweg. Hij neemt het stokje over van Aat de Jonge. Zeven vragen aan deze bevlogen burgemeester van Vianen.
Wat zijn tot nu toe de hoogtepunten in uw loopbaan? Ik heb de afgelopen jaren verschillende functies mogen bekleden en altijd de dingen gedaan die ik graag wilde doen. Het is een voorrecht om te kunnen werken. Ik heb heel veel geleerd van de deskundige mensen om mij heen, waardoor ik op verschillende terreinen inzicht heb verkregen. Heel waardevol in mijn huidige functie als burgemeester.’ Wat beweegt u om voorzitter te worden van de GVAG? ‘Aat de Jonge vroeg mij om zijn opvolger te worden. Als burgemeester vind ik dat je open moet staan voor belangenbehartiging in de samenleving. Met elkaar moeten we deze verantwoordelijkheid dragen. En de openbare ruimte is voor iedereen, alle bewoners hebben daar mee te maken. Onze eigen mensen hebben een presentatie gegeven over GBI 6, zij zijn heel enthousiast over het pakket.’ Wat is volgens u de kracht van GBI? ‘In één klap zijn alle functies en kwaliteiten in de openbare ruimte te herkennen en te plannen. GBI is een mooie tool om de gemeenteraad kwaliteitskeuzes te laten maken per gebied. Daarnaast geeft het inzicht in de gevolgen van bezuinigingen en investeringen op de verschillende onderdelen. GBI is niet alleen interessant voor ambtenaren, zeker ook voor het bestuur.’ Welke waarde en positie heeft een gebruikersvereniging zoals de GVAG volgens u? ‘De GVAG is een klantenplatform, waar klanten vanuit het gebruik meedenken over verbeteringen. Dat is de kracht. De GVAG heeft een strategische en onafhankelijke positie, welke als alleenstaande organisatie niet snel is te realiseren.’
Welke ambities heeft u in relatie tot de gebruikersvereniging? ‘De GVAG heeft het afgelopen jaar een flinke omslag gemaakt qua structuur. Een hele positieve ontwikkeling in mijn ogen. De veranderingen moet nog wel in de genen gaan zitten en de lijnen naar het bestuur toe moeten helder zijn. Zo gaan we bijvoorbeeld portefeuillehouders introduceren in het bestuur. Nog belangrijker is dat we de binding met de leden willen versterken, door meer persoonlijk contact.’ Wat verwacht u van Antea Group? ‘Ik verwacht dat ze de beste software maken die er te vinden is. En een uiterst klantvriendelijke houding. Dan is het goed om te merken dat er een relatie bestaat, die is gebaseerd op vertrouwen en gelijkwaardigheid.’ Hoe vindt u de tijd voor deze functie en is er nog ruimte voor ontspanning? ‘Als burgemeester heb ik eigenlijk helemaal geen tijd over. Maar ik zie het als onderdeel van mijn werk, het hoort erbij en ik vind het leuk. Als bestuurder moet je je natuurlijk wel op de hoofdlijnen focussen en zorgen dat het goed loopt. In mijn vrije tijd doe ik aan hardlopen, ben ik actief in de kerk en lees ik veel. Ook breng ik graag tijd door met mijn gezin. We zijn net voor het eerst opa en oma geworden. En dit jaar gaat mijn zoon trouwen. Genoeg bijzondere gebeurtenissen om van te genieten.’ Dit jaar hoopt Wim Groeneweg zoveel mogelijk leden van de GVAG te ontmoeten. Zoals op de GBIdag 2015 in Ede. Graag tot ziens!
Wim Groeneweg Voorzitter GVAG
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 25
GVAG
Nieuws Ontwikkelingen
Businesscase Gegevenswoordenboek Stedelijk Water Het GWSW is een woordenboek met definities van objecten, de kenmerken van de objecten en de onderlinge relaties. Een rioolput is een voorbeeld van een object en heeft kenmerken als ligging, afmetingen, materiaal en conditie. De onderliggende relatie van een rioolput is bijvoorbeeld een rioolbuis, want daarmee is de put verbonden. Het Gegevenswoordenboek Stedelijk Water (GWSW) integreert de huidige standaard uitwisselingsformaten zoals SUF-RIB en SUF-HYD. Ook wordt het GWSW afgestemd op de Basisregistraties Grootschalige Topografie (BGT), Adressen Gebouwen (BAG), Kabels en Leidingen (IMKL) en GIS/CAD (IMGeo+), de objectenbibliotheek Aquo van de waterschappen en alle relevante Europese en Nederlandse normen. Hierdoor wordt uitwisseling van gegevens tussen verschillende systemen en disciplines mogelijk. Voordelen van onbelemmerde gegevensuitwisseling zijn betere samenwerking, toename van kwaliteit van beslissingen, betere overdracht van kennis en kostenbesparingen. Een speciaal hiervoor opgericht projectteam van de GVAG heeft een gefundeerd advies gegeven aan het bestuur over de betekenis en de consequenties van dit Gegevenswoordenboek Stedelijk Water. De invoering van het gegevenswoordenboek kost veel geld. Daarom heeft de GVAG besloten om dit collectief in te kopen. Zo kunnen alle gebruikers met een relatief kleine investering gebruik maken van de voordelen van het woordenboek. Inmiddels doen al ruim 100 GBI gemeenten mee aan de businesscase Gegevenswoordenboek Stedelijk Water.
Praktijkdagen Het is de bedoeling om in het eerste halfjaar van 2015 weer twee praktijkdagen te volgen, net als in 2014. De onderwerpen zijn rioleringen en verlichting. De uitnodigingen worden per mail gestuurd door de bij de GVAG bekende contactpersonen.
[email protected] www.gvag.nl
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 26
Wijziging samenstelling bestuur Na bijna zeven jaar voorzitterschap heeft Aat de Jonge afscheid genomen van onze vereniging. In de heer Wim Groeneweg, burgemeester van de gemeente Vianen, hebben we inmiddels een waardige opvolger gevonden. In het interview op de vorige pagina vertelt hij meer over zijn drijfveren. Ook is Bram Brouwers, coördinator afdeling BOR van de gemeente Valkenswaard, per 1 oktober 2014 toegetreden tot het bestuur.
Onderwerpen bestuur in 2015 Het bestuur is in de nieuwe samenstelling bijeen geweest. De ambitie voor verdere professionalisering van de vereniging wordt voortgezet. De positie van “meest invloedrijke gebruikersvereniging van Nederland” (om nog een keer met de woorden van Aat de Jonge te spreken) willen we natuurlijk handhaven. Afgesproken is dat het bestuur in 2015 portefeuilles verdeelt onder de bestuursleden, om zo de slagkracht te vergroten. Verder is de wens besproken om te komen tot een Escrow-overeenkomst (garanties veilig stellen software). Ook overweegt het bestuur om in 2015 een klanttevredenheidsonderzoek te doen.
Themagroepen Data en Woordenboek Onderzoek klantspecifieke attributen in GBI 6 Hoe kunnen we beter omgaan met klantwaarden (extra klantspecifieke attributen van beheerobjecten) die niet standaard in het Gegevenswoordenboek GBI zitten, maar die een specifieke beheerder wél graag wil registreren en gebruiken? Met deze vraag gaan de themagroepen Data en Woordenboek aan de slag. Standaard versus specifiek: een dilemma Bij GBI 6 streven we naar zoveel mogelijk gestandaardiseerde definities van de gebruikte gegevens. Dit zorgt namelijk voor handzame toepassingen en de benodigde ‘souplesse onder de motorkap’, (zie ook GBInieuws herfst 2014). Het Gegevenswoordenboek GBI legt dit vast. Dit betekent dat een specifieke gebruiker niet zomaar alle kenmerken aan objecten kan toevoegen in GBI 6. Deze klantwaarden kunnen wel worden toegevoegd in GBIbasis. Maar deze extra attributen worden niet meegenomen naar GBIdatabank. In GBIdata-raadplegen zijn ze dus niet in te zien. Onderwerp van gesprek Nu steeds meer klanten gebruik gaan maken van GBI 6, is dit regelmatig onderwerp van gesprek. Daarom wil de GVAG het verder onderzoeken. De themagroep Data heeft dit opgepakt en gevraagd om nader advies. Antea Group heeft beschreven welke alternatieven er zijn voor het opnemen van klantwaarden in de GBIdata-raadplegen. Belangrijke conclusie is dat het mogelijk moet zijn om veelgebruikte klantwaarden op te nemen in het Gegevenswoordenboek GBI. De themagroep Data heeft Antea Group gevraagd daarbij een proactieve rol te spelen. Inventarisatie onder gebruikers Dit verhaal krijgt dus een vervolg. In overleg met de themagroep Woordenboek gaat Antea Group alle gebruikers van GBI 6 actief benaderen om inzicht te krijgen in het gebruik van klantwaarden. Daarnaast ziet ze altijd graag dat gebruikers zelf klantwaarden melden. Is er voldoende draagvlak voor een klantwaarde (meerdere gemeenten gebruiken het), dan kan deze worden opgenomen in het Gegevenswoordenboek GBI. Vervolgens is deze beschikbaar in alle onderdelen van GBI 6. Tot slot brengt de inventarisatie ook weinig of niet gebruikte attributen in beeld. Gericht toevoegen en afvoeren leidt uiteindelijk tot een steeds efficiënter en doelmatiger Gegevenswoordenboek GBI. Meer informatie Themagroep Data: Themagroep Woordenboek: Wilma Theunissen (Venray) Niels Heijboer (Roosendaal) Jeroen Vos (Antea Group) Frank Zwiers (Antea Group)
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 27
Themagroep Data Het StUF-Geo berichtenverkeer in GBI 6 De themagroep Data bewaakt en werkt aan de uniformiteit bij uitwisseling/opslag van data in en rond GBI 6. Dit jaar gaan veel gemeenten aan de slag met hun BGT. De opdracht “eenmalig inwinnen, meervoudig gebruiken” maakt een goede uitwisseling van geografische gegevens tussen Geo- en beheerafdelingen actueler dan ooit. Een projectgroep werkt aan de StUF-Geo IMGeo berichtenstandaard voor GBI 6. Wat is berichtenverkeer? Berichtenverkeer is het heen-en-weer gaan van geografische en daaraan gekoppelde administratieve informatie tussen GBI 6 en het gemeentelijke Geo-bestand. In het model op de pagina hiernaast is dit aangegeven (blauw omlijnde gedeelte). Momenteel verloopt de aansluiting via een pragmatisch Koppelvlak. Met deze eerste versie van het berichtenverkeer kunnen we objecten synchroniseren van de Geo-applicatie naar GBI. Hiermee komen de mutaties uitgevoerd in de BGT of Integrale kaart automatisch binnen bij GBI. Deze berichtenstroom werkt echter nog maar één kant op. StUF-Geo koppeling De StUF-Geo IMGeo berichtenstandaard maakt het mogelijk om de uitwisseling van BGT| IMGeo gegevens automatisch te laten verlopen in horizontale (GBI-Geo) en verticale richting (Geo-LV BGT). Voor GBI 6 wordt hard gewerkt aan de StUF-Geo koppeling in GBI 6. In deze nieuwe software spreken we van een echt berichtensysteem dat twee kanten opwerkt. De voordelen daarvan zijn: • Ook administratieve attributen kunnen vanuit Geo naar GBI worden meegestuurd. Liefst zoveel mogelijk standaard op basis van IMGeo-codering. • Objecten kunnen vanuit GBIbasis als ‘schets’-geometrie inclusief attributen worden verstuurd naar Geo. De definitieve geometrie wordt dan later weer teruggestuurd naar GBI. Basisvoorwaarden berichtenverkeer Voor het in gebruik nemen van het berichtenverkeer gelden een paar belangrijke eisen: • De beheerdata moet honderd procent geïntegreerd zijn binnen het BGT/IMGeo bestand en voorzien zijn van de juiste IMGeo/BGT classificaties. Dit is een harde eis om de gegevens uit IMGeo/BGT te kunnen synchroniseren met GBI. • De medewerkers binnen de gemeente committeren zich aan het koppelvlak-principe. Hier moet gedacht worden aan een werkproces, afspraken over wanneer werklijsten verwerkt moeten zijn en wie wanneer wat doet.
>>>
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 28
Projectgroep aan de slag De themagroep Data heeft een projectgroep opgericht. Deze gaat uitzoeken hoe het berichtenverkeer volgens StUF-Geo precies moet worden gerealiseerd en aan welke voorwaarden moet worden voldaan. In de projectgroep zitten twee leden van de themagroep Data en drie actieve GBI-gebruikers. De projectleider komt vanuit Antea Group en wordt zo nodig ondersteund door een materiedeskundige vanuit Antea Group. Release april 2015 De projectgroep heeft inmiddels een functioneel ontwerp gemaakt. In de release van april 2015 zit al een voorloper van de StUF-Geo koppeling in het pakket. In oktober wordt de StUF-Geo koppeling uitgeleverd zoals deze door de projectgroep is bedacht.
Trekker:
Themagroep Data
Wilma Theunissen (Venray)
Themagroep v.l.n.r.: Jeroen Vos (bovenaan, Antea Group) Jacob Bijker (De Friese Meren) Mart Bindels (Echt-Susteren) Wilma Theunissen (Venray) Marco van de Wetering (Meppel) Niet op de foto: Natasja Guitjens (Tiel) en Patricia Veenstra (Almelo)
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 29
ADVERTENTIES
wave “Montad, uw partner voor Openbare Verlichting, Kabelbeveiliging, Verkeersregelinstallaties, Inspecties & Beheer”
HAAL BUITEN NAAR BINNEN
MET CYCLOMEDIA Inventariseren Raadplegen
DATA1301_AdvertentieA4__WTKOUT.indd 1
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 30
24-01-13 14:53
ADVERTORIAL
2015 Het jaar van de BGT De wettelijk verplichte Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) moet dit jaar gerealiseerd worden. De GBI-gebruikers hebben hier rechtstreeks mee van doen. De BGT gaat de geometrie van de openbare ruimte verzorgen. Tijdens de vier regiobijeenkomsten van de stichting GBKN en SVB-BGT eind 2014 werd het constant door de sprekers benadrukt: de BGT komt er aan! Bronhouder, eind 2015 dient u de BGT gereed te hebben. De BGT-plannen, en het ‘pré-BGT maken’ van BOR-bestanden zijn veelal reeds in de uitvoerende fase. Leden van de SVB-BGT kopgroep zijn al verder in het proces. Anno maart 2015 zijn de eerste BGT-datasets beschikbaar in de landelijke voorziening en treedt de beheerfase in. De winkel blijft open De transitie van GBKN naar BGT vraagt de nodige voorbereiding en inzet van een organisatie. Lijngericht werken wordt overgenomen door objectgericht werken. Tijdens de transitie gaat het bijhouden gewoon door, ook voor het beheer en de actualisatie van de openbare ruimte (BOR-data). BOR-applicaties moeten voor ruimtelijke beheerobjecten gebruik gaan maken van de actuele BGT-data als afnemende partij. Hiervoor is ‘horizontale uitwisseling’ van informatie tussen de BGT- en BOR-applicaties vereist. Crotec heeft in samenwerking met Antea Group in eerste instantie een (directe) pragmatische koppeling voor de uitwis-
seling tussen C-SAM beheer BGT en GBI 6 gebouwd. Hiermee blijft de GBI–BOR-winkel open voor de BGT-opbouwende bronhouder. Dit maakt het mogelijk dat GBI constant actueel blijft. BGT-standaarden De opbouw van de BGT is gebaseerd op de IMGeo-standaard die door het Kadaster en Geonovum zijn vastgesteld. Deze standaarden zijn de basis voor het communiceren met de landelijke voorziening alsmede het uitwisselen van mutaties. Voor het uitwisselen van BGT-data is de standaard StUF-Geo IMGeo vastgesteld. Alle uitwisseling van data tussen partijen dient volgens deze standaard te gaan verlopen, dus ook de uitwisseling van en naar GBI. De GBI-versie die StUF-Geo IMGeo ondersteunt, wordt in de loop van 2015 leverbaar. C-SAM beheer BGT Voor de opbouw en het beheer van de BGT levert Crotec C-SAM beheer BGT; een zeer complete, handzame en gebruiksvriendelijke applicatie die aansluit op de geldende standaarden. C-SAM beheer BGT is officieel gecertificeerd door het Kadaster en Geonovum. Met C-SAM beheer BGT gecreëerde data en bijbehorende mutaties worden probleemloos door de Controleservice van het Kadaster verwerkt. Een groot aantal bronhouders past in de praktijk C-SAM beheer BGT toe. Eén van de meest aansprekende gebruikers van C-SAM beheer BGT is de landelijke voorziening zelf: het SVB-BGT te Amersfoort. Sinds medio 2013 zet het SVB-BGT C-SAM beheer BGT al in voor de opbouw en controle van alle aangeleverde BGT-data. Daarnaast is de wettelijke verplichting voor de opzet van de BGT vóór 2016 door alle bronhouders in Nederland voor het SVB-BGT de aanleiding geweest voor de inzet van vijftien extra C-SAM beheer BGT werkplekken voor de verwerking van de bulk aan BGT-data gedurende dit jaar. GBI en C-SAM beheer BGT C-SAM beheer BGT is officieel gecertificeerd door het Kadaster en Geonovum. Het uitwisselen van mutaties op basis van StUF-Geo IMGeo is al langer als standaard functionaliteit van C-SAM beheer BGT beschikbaar.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 31
ADVERTORIAL
Beheer kostenefficiënt én gemakkelijk de openbare ruimte Woud vol bewegwijzering en objecten Soms staan ergens zo veel borden dat u ze niet meer allemaal kunt waarnemen. En daarin bent u niet de enige. Uit onderzoek blijkt dat overbebording er toe leidt dat slechts 20 tot 30 procent van alle objecten wordt waargenomen, wat betekent dat 70 tot 80 procent niet wordt gezien. Zonde van de openbare ruimte, én nog gevaarlijk ook. Wellicht kunnen diverse functies zoals VRI, bewegwijzering en openbare verlichting gecombineerd worden op één ondersteuningsconstructie. Misschien kan een boom worden verplaatst zodat een bord beter opgemerkt wordt. Door objecten te verwijderen neemt de perceptie en de verkeersveiligheid toe, terwijl de beheerkosten en de horizonvervuiling afnemen. Dat is nog eens win-win, ofwel “beter benutten” van uw budget! HR groep als solution provider Graag kijkt HR Groep samen met u hoe de verkeersveiligheid in uw regio kan worden verbeterd met de beschikbare middelen die u te vergeven heeft. Door de ruimte kritisch te bekijken en de knelpunten in kaart te brengen, gaan wij voor u op zoek naar de beste oplossing. In onze beleving bent u niet op zoek naar extra borden, lichtmasten, of meer prullenbakken, maar op zoek naar een veilige, comfortabele omgeving waarvan het beheer kostenefficiënt georganiseerd kan worden. Daar waar de infrastructuur moet worden aangepast zoeken wij de sa-
menwerking op met innovatieve wegenbouwers. De oplossing die wij aanbieden, is meer dan alleen de levering van wat producten: het is een totaalconcept. Verkeerstekenbeheersysteem Met ons verkeerstekenbeheersysteem kunnen wij u helpen de openbare ruimte te verbeteren, doordat u in één klap overzicht krijgt in de infrastructuur en de kwaliteit van de aanwezige borden. Het VBS is een objectbeheersysteem, waarin geïnventariseerd beeldmateriaal wordt vertaald naar waardevolle beheerinformatie waarmee u kostenefficiënt onderhoud en beheer kunt bedrijven. Met onze partner Cyclomedia beschikken we over beeldmateriaal van alle objecten in de openbare ruimte. Onze samenwerking heeft geresulteerd in de mogelijkheid om via slimme algoritmen en verkeerskundige kennis beeldmateriaal te verrijken tot waardevolle beheerdata, die jaarlijks wordt geactualiseerd. Actuele en waardevolle beheerdata Met VBS mobile kunt u de buitendienstmedewerkers op afstand hun werklijsten in de smartphone laten aanleveren, welke zij na uitvoering van de werkzaamheden met één druk op de knop direct online terugsturen naar de database op kantoor. Door de eenvoudige handeling is er geen reden meer om uitgevoerde werkzaamheden niet te registreren. Hierdoor blijft de beheerdata actueel en waardevol en kom je via registreren naar kostenefficiënt beheren. Contact Graag denkt HR Groep met u mee over hoe uw gemeente veiliger, comfortabeler, kostenefficiënter en of toeristisch/recreatief beter vindbaar kan worden. Bent u nieuwsgierig geworden? Twijfel dan niet om contact op te nemen met Ellen Hoogeveen via
[email protected].
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 32
ADVERTORIAL
NedGraphics Cloudservices Een praktische, voordelige en veilige “state of the art” oplossing Cloud biedt nieuwe kansen Soms liggen ze voor het grijpen, de kansen voor een organisatie om snel mee te bewegen met nieuwe ontwikkelingen. Clouddiensten bieden organisaties het gereedschap en het fundament om wendbaar, creatief en flexibel te zijn. De ICT-afdeling kán hierbij een cruciale rol spelen. Maar alleen als zij zorgt voor een fundament waarmee snel en eenvoudig de inzet van cloudinitiatieven gefaciliteerd kan worden. Het technisch applicatiebeheer en het onderhouden van software en hardware wordt voor u geregeld. U weet waar u aan toe bent, want de diensten worden geleverd volgens een vastgesteld service level agreement (SLA). Bovendien beschikt u over een schaalbare en gestandaardiseerde ICT-omgeving, waarmee u tijdig kunt anticiperen op veranderingen van de gebruikersvraag of van wet- en regelgeving. Er zijn goede redenen om nu in te stappen Focus op uw hoofdproces Iedere organisatie heeft diverse uitdagingen en doelen. Het beheren van een ICT-infrastructuur behoort echter niet tot die kerntaken. Consistente kwaliteit van dienstverlening De NedGraphics Cloudservices worden gefaciliteerd door KPN. Daarmee kan een continue kwaliteit van dienstverlening worden geboden vanuit eersteklas datacenters.
Kosteneffectief Investeringen in applicatie en infrastructuur worden maandelijks verrekend over meerdere gebruikers (schaalvoordeel). U hebt niet te maken met investeringen en kunt dus betrouwbaar budgetteren. NedGraphics biedt u verschillende mogelijkheden Private Cloud De Private Cloud is er alleen voor u. Uw eigen ICT-omgeving komt in een afgeschermde omgeving bij KPN te staan. Wij kunnen voor u alle database gerelateerde NedGraphics producten in de cloud bieden. Vanuit uw Private Cloud vindt er op een beveiligde manier en volgens gestandaardiseerde protocollen gegevensuitwisseling met andere applicaties plaats. De Private Cloud zorgt ervoor dat uw ICT-afdeling wordt ontlast. Deze afdeling hoeft niet meer de vaak specifieke kennis over de CAD / GIS applicaties te borgen. De CAD / GIS applicaties maken geen onderdeel meer uit van uw eigen ICT-infrastructuur. Public Cloud In de Public Cloud wordt de gemeenschappelijke infrastructuur gedeeld met meerdere gebruikers. Dit maakt deze oplossing vooral geschikt om kosteneffectief gestandaardiseerde dienstverlening te leveren. U voert de regie en besteedt het merendeel van de werkzaamheden uit. BGT Portaal Het opbouwen en beheren van de BGT is een omvangrijk project. Om de voortgang te bewaken en het overzicht te behouden biedt NedGraphics het BGT Portaal: www.bgt-portaal.nl U behoudt de regie, wij doen het werk Daar maakt ook de Gemeente Bergen (L) dankbaar gebruik van. Zij kozen voor de cloudoplossing omdat de gemeente een te kleine omvang heeft om het beheer zelfstandig uit te voeren en een langdurig implementatietraject te besparen. Kortom: goed opdrachtgeverschap door uitbesteden maar regie in eigen hand. De gemeente is ervan overtuigd dat BOR leverancier (Antea Group met GBI), data opbouw leverancier (ARCADIS) en NedGraphics als GEO-ICT leverancier hier een goede invulling aan geven.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 33
Visie op beheer
GBInieuws voorjaar 2015 pag 34
Werken aan een betere buitenruimte Gemeenten staan voor een complexe opgave als het gaat om beheer van de openbare ruimte. Ze streven naar een leefbare en beheer(s)bare toekomst, net als Antea Group. Tegelijkertijd zijn er flinke uitdagingen, zoals bezuinigingen, decentralisaties, fusies en een veranderende samenwerking met burgers en bedrijven.
opdrachtgever eigenaar ambitie
Dit vraagt om een integrale en transparante aanpak. Over sectoren heen, met oog voor de gehele levenscyclus én in samenwerking met bedrijven en burgers.
review
voorbereiding plan
BEHEERMANAGER
meten uitvoering
contract
toezicht
infotheek basisregistratie
Beproefde visie op beheer Hoe kom je nu tot integraal en transparant beheer? Antea Group heeft al ruim zestig jaar ervaring met het beheer van de openbare ruimte. Onze beproefde visie hebben we samengevat in onze “blauwe diamant” Via vaste logische stappen - ambitie, plan, contract, toezicht, meten en review - legt de blauwe diamant de bijdrage van elk taakveld vast. De beheermanager zorgt voor het samenspel van de taakvelden. Zo worden alle assets conform de gestelde doelen en gedurende de hele levenscyclus beheerd. Zichtbaar wordt welke risico’s en kosten hierbij horen. Deze aanpak leidt tot daadwerkelijk integraal en transparant beheer. Uw beheeropgave optimaal ondersteund Bij het maken van de juiste keuzes spelen goede informatie en expertise een cruciale rol. En dat betekent: weten wat je doet, werken op basis van betrouwbare gegevens en transparant zijn in de resultaten die je boekt. Antea Group ontwikkelde daarom GBI 6, beheersoftware die de beheeropgave
van uw gemeente in alle facetten ondersteunt; voor elke beheertaak en -rol en op basis van actuele en accurate gegevens. Veelzijdig partner Of het nu gaat om bestuurlijke vraagstukken, de realisatie van een succesvolle integrale aanpak, technisch en operationeel beheer, datamanagement of krachtige beheersoftware: de specialisten van Antea Group staan voor u klaar. Ruim tweehonderd gemeenten in Nederland ondervinden elke dag de voordelen van onze beheeradviezen en ons GBI. Samen zorgen we ervoor dat mensen onbezorgd kunnen genieten van een goede en leefbare buitenruimte. Want daar gaat het uiteindelijk om. GBI-gemeenten GBI-gemeenten
1 januari 2015
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 35
GBIsoftware GBI is een modern systeem dat efficiënt en effectief beheer van de openbare ruimte mogelijk maakt en ondersteunt. Voor alle beheerniveaus, altijd toepasbaar en eenvoudig in gebruik. Ruim honderdvijftig gemeenten in Nederland ondervinden elke dag de voordelen van GBI 6. Zo dragen we met elkaar bij aan een leefbare buitenruimte waarvan mensen onbezorgd kunnen genieten.
GBI 6 maakt het verschil Vanuit de drive om de buitenruimte beter te maken, ontwikkelde Antea Group met GBI 6 een nieuwe generatie beheersoftware, die uw beheeropgave in alle facetten ondersteunt. De Gebruikersvereniging GVAG is hierbij nauw betrokken. Dit geeft GBI 6 een aantal unieke eigenschappen die gebruikers een voorsprong geven.
GBI
Publiceren en/of
TM
ontsluiten van data
GBI databank
ren
pu
bli
cer en
GBI appsbank
cre ëre n
Creëren en actueel houden van data
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 36
be
he
GBI basis GBI kennisbank
GBI: veelzijdig, flexibel en eenvoudig Gemeenten staan voor een complexe opgave wat betreft beheer van de openbare ruimte. Net als Antea Group streven ze naar een leefbare en beheer(s)bare toekomst. Bezuinigingen, decentralisaties, fusies en veranderende samenwerking met burgers en bedrijven zijn nieuwe uitdagingen. Deze vragen om een integrale en transparante aanpak. Over sectoren heen, met oog voor de gehele levenscyclus én in samenwerking met bedrijven en burgers.
Beheren en toepassen van data
> Beheren op het juiste niveau GBI biedt taakgerichte apps die zijn afgestemd op de verschillende niveaus van beheer (strategisch, tactisch en operationeel). Alle tools zijn op maat beschikbaar: voor beleidsmedewerker en uitvoeringscoördinator, voor wethouder en wegbeheerder.
> Integrale aanpak georganiseerd Alle applicaties zijn in eenvoudige en herkenbare stappen te doorlopen. Omdat de applicaties voor de verschillende disciplines op dezelfde manier werken, vervagen grenzen tussen de disciplines. Planningen zijn makkelijk te combineren. > Kennis eenduidig beschikbaar Modern beheren vraagt om transparantie. De beheerkennis die als uitgangspunt wordt gehanteerd is vastgelegd en altijd traceerbaar. Prijzen en maatregelen zijn af te stemmen op de plaatselijke situatie. Iedere gebruiker put uit dezelfde gegevens. > Datamanagement gewaarborgd Actuele en betrouwbare gegevens: ze zijn onmisbaar voor wie werkt aan ontwerp, realisatie en beheer van de openbare ruimte. Door het gebruik van standaard informatiemodellen, aangevuld met een eigen gegevenswoordenboek, communiceert GBI 6 makkelijk en veilig met de databronnen in de hele keten. Dit biedt legio mogelijkheden voor de conversie van bestaande data, de integratie met andere systemen en een optimale aansluiting op Geo/BGT. > Altijd en overal beschikbaar GBI 6 is een webbased systeem dat altijd en overal met mobiele apparaten bereikbaar en beschikbaar is. Bovendien is GBI 6, in samenwerking met onze partner Dataquint, geschikt gemaakt voor het inspectiepakket GeoVisia. Het is dus mogelijk om inspectieresultaten op locatie realtime door te voeren. Daarnaast kunnen gebruikers selecties van GBI exporteren en raadplegen in the cloud.
Altijd inpasbaar GBI 6 past altijd binnen uw informatiearchitectuur. Met ruim honderdvijftig gebruikers hebben we ruime ervaring in allerhande omgevingen en oplossingen. We beschikken over de kennis en methodieken om uw systeem goed in te richten en conversies succesvol uit te voeren. Gestroomlijnd installatieproces Kiest u voor GBI 6, dan wilt u natuurlijk een soepele introductie in uw organisatie. Bij de implementatie werken wij daarom volgens een beproefd stappenplan. Hierin nemen onze experts data, ICT-omgeving en gebruikers stap voor stap mee. We vinden het belangrijk dat u goed toegerust met GBI op pad gaat. Een aantal basisopleidingen is onderdeel van het stappenplan. GBIaddons Met GBIaddons kunt u GBI 6 uitbreiden en nieuwe mogelijkheden creëren. Dit biedt de flexibiliteit om naar wens extra functionaliteiten toe te voegen of een koppeling te maken met (data van) een derde partij. Met deze GBIaddons is het mogelijk om data te combineren en analyses uit te voeren, zonder te wisselen tussen de applicaties. Bekende voorbeelden zijn de koppelingen met onze partners Cyclomedia, Moor en Infraviewer.
GBI 6 - De componenten > GBIappsbank - GBI 6 biedt voor elke beheertaak taakgebonden apps. Elke app haalt de benodigde informatie op uit de kennisbank en combineert die data met objectgegevens. De apps-bank biedt standaard GBI-apps zoals cyclisch plannen en data-raadplegen. Als opdrachtgever kunt u echter ook individuele taakgerichte toepassingen laten ontwikkelen. > GBIkennisbank - Omvat alle onmisbare beheerinformatie: ervaringscijfers, maatregelpakketten, levensduurgegevens en prijzen. De kennisbank borgt de opgebouwde kennis en beheerervaring in uw organisatie en maakt het delen van deze informatie mogelijk. Resultaat: essentiële beheerkennis is breed toegankelijk en beperkt zich niet meer tot de hoofden of de bureaulades van enkele medewerkers. > GBIdatabank - Beheerdata is beschikbaar via de GBIdatabank. Dit is de plek waaruit gebruikers hun gegevens putten voor de uitvoering van specifieke taken. De informatie is beschermd tegen ongewenste mutaties en is op elk detailniveau te raadplegen. GBIdatabank biedt verschillende mogelijkheden zoals het raadplegen, analyseren en ontsluiten van data. > GBIbasis - In GBIbasis leggen we de harde beheergegevens (waar, wat, kenmerken) geïntegreerd vast. Administratieve en geografische kenmerken komen samen in een ruimtelijke database. Datastromen, aangeboden uit diverse bronnen, worden gecontroleerd, gevalideerd en veilig beschikbaar gesteld. > Gegevenswoordenboek GBI - Het idee achter GBI is dat alle beheercomponenten met elkaar verbonden zijn en elkaar aanvullen. Het GBIwoordenboek speelt hierin een centrale rol. Het woordenboek zorgt ervoor dat alle onderdelen op een gestandaardiseerde manier met elkaar kunnen communiceren. Hierdoor beschikt iedereen altijd en overal over de juiste en meest relevantie informatie.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 37
GBIuitgelicht
ct- e u d pro rmati info Volgende stap kennisbank:
Dezelfde kennis op elk gewenst niveau Beheerders, wethouders, managers, aannemers; iedereen wil op basis van eigen informatie goede afwegingen kunnen maken in relatie tot beheer van de buitenruimte. De beschikbaarheid van kennis is daarbij essentieel. Op elk gewenst niveau en toegespitst op elke specifieke taak. GBIkennisbank voorziet hier al in. Van bestuurder tot uitvoerder, ze kunnen allemaal gebruik maken van de kennislijst van Antea Group. Ook kan deze kennis met GBIkennisbewerken al worden afgestemd op klantspecifieke werkprocessen en gebiedsgerichte kenmerken. Wat nog ontbreekt is de directe verbinding tussen de kostenkengetallen op bestuurlijk niveau en de maatregelprijzen op beheerniveau. Vanaf versie 6.2.5 wordt het mogelijk om in de kennisbank op elk niveau gebruik te maken van dezelfde maatregelprijzen. Zo kunnen de strategieën van beleid tot uitvoering nog beter op elkaar worden afgestemd. Prijsaanpassingen of indexeringen aan de onderkant worden direct doorgerekend naar maatregelprijzen en de kostenkengetallen aan de bovenzijde. Hiermee blijven bestuurders en beheerders putten uit dezelfde kennisbron, geaggregeerd naar elk gewenst niveau. De volgende uitdaging is om nog meer kennis te ontsluiten en daarmee snel inzicht te creëren in risico’s, effecten en specifieke thema’s. Dan kan de GBIkennisbank nog beter bijdragen aan het behalen van uw beheerdoelstellingen. Meer informatie:
[email protected]
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 38
Rondom GBI
Nieuwe ontwikkelingen GBIverlichting en Storingen afhandeling De ombouw van GBI 4 naar GBI 6 kende voor de verlichtingbeheerders een flitsende start. Met de GBIapps energieberekening, remplace berekening en cyclisch plannen hebben zij nu mooie tools om het primaire beheerproces vorm te geven. Vervolgens zijn de ontwikkelingen even gedimd en was het tijd om ervaring op te doen met GBI. Afgelopen periode ontvingen wij signalen van beheerders die nog functionaliteiten misten om hun werkprocessen goed vorm te geven. Binnen het bouwprogramma is direct actie ondernomen en hard gewerkt aan de ontwikkeling van deze nieuwe functionaliteiten. Inmiddels is een MAL-tabel gebouwd, waarmee alle informatie van de verlichtingsobjecten (mast, armatuur en lamp) in één overzicht kan worden geraadpleegd en gemuteerd. Dus niet meer doorschakelen tussen de verschillende onderdelen, maar alle objectinformatie in één keer muteren. Wel zo makkelijk! Storingen afhandeling Verder is gewerkt aan storingen afhandeling. In eerste instantie was in overleg met de GVAG besloten om Storingen Online (SOL) niet over te zetten van versie 4 naar GBI 6. De verwachting was namelijk dat de markt de problematiek rondom het oplossen en verwerken van storingen zou oppakken. Dit blijkt niet het geval. Omdat er inmiddels concrete
vragen liggen, is besloten om de bestaande basisfunctionaliteiten van SOL te ontwikkelen in GBI 6. Daarnaast zijn er klanten die de storingen afhandeling regelen via het programma Moon van Montad. Zij kunnen nu met de GBIaddon-Moon de storingen door de aannemer in Moon laten afhandelen en vervolgens realtime in GBI presenteren en analyseren.
Komend jaar wordt een verdere data-integratie gerealiseerd. Dit maakt het mogelijk om verlichtingsdata vanuit GBI te beheren en via Moon de afhandeling van de storingen en mutatieverwerking door de aannemer te laten verlopen. Meer informatie:
[email protected] [email protected]
ADVERTENTIE
GBInieuws voorjaar 2015 pag 39
ADVERTORIAL
VAN INZICHT NAAR VISIE
Heeft u de staat van onderhoud van uw riolering en wegen volledig in beeld? Weet u op beheerniveau wat dat betekent voor de komende jaren? Heeft u behoefte om alle inspectiegegevens makkelijk te kunnen benaderen? De M.J. Oomen Groep heeft voor u de oplossing! Rioolbeheer in optima forma Met inmiddels meer dan 50 jaar ervaring op het gebied van riolering en wegen, hebben we diverse technieken en methodieken ontwikkeld om de actuele staat van onderhoud van het riool en de weg in beeld te brengen, te beoordelen en maatregel- en beheeradvies plannen te maken. Vervolgens kan M.J. Oomen, indien nodig, vervangen of duurzame rioolrenovatietechnieken toepassen. Restlevensduur De technieken en methodieken van M.J. Oomen gaan zo ver dat de restlevensduur van uw riool of weg kan worden bepaald. Dit doen we op basis van de Total Scan methodiek. Naast de standaard riool-, weginspectie wordt een radarscan uitgevoerd en middels onze KIC-HKF® methodiek wordt op basis van de operationele indicatoren een maatregelplan incl. restlevensduur en kostenraming geproduceerd (ook visueel). De InfraViewer 3.0 maakt uw risico’s zichtbaar! De InfraViewer, als addon binnen GBI, is een belangrijke schakel tussen de data en de uiteindelijke maatregel. Met de InfraViewer wordt het mogelijk om de riool-, weg- en rioolradarinspectie en KIC-HKF®-informatie met één druk op de knop inzichtelijk te maken.
De Infraviewer 3.0, GWSW compatible
De InfraViewer biedt u de volgende mogelijkheden: - GIS-georiënteerd - SUF-, RIB-, XML- (RIBX) en GWSW- compatible - Import en export van diverse bestandsformaten - Bekijken van video- en/of panoramabeelden - Instellen van kwaliteitsfilters De koppeling van de InfraViewer met het GBI beheerpakket stelt de gebruiker in staat om inspectie- en beheerdata te combineren. Hierdoor kunnen maatregelen weloverwogen en gefundeerd worden bepaald! Wat kan M.J. Oomen nog meer voor u betekenen? In de huidige tijd van bezuinigingen, decentralisaties en een afname van kennis en capaciteit, staat de kwaliteit van de openbare ruimte onder druk. M.J. Oomen heeft, zowel op het gebied van de (afval)waterketen als de complete openbare ruimte, een beheervisie ontwikkeld. De gemeente wordt hierbij ontzorgd en bespaart kosten met behoud van de regie, kwaliteit en tevreden burgers. Kom langs bij onze stand om kennis te maken met ons team en onze visie op de toekomst! Rioolreiniging & -inspectie, weginspectie, rioolradar, grondradar, Integraal Beheer, InfraViewer, relining en deelreparaties M.J. Oomen Groep, Distriboulevard 13, 4761 RZ Moerdijk, Tel.: 0168 - 35 65 70, www.mjoomen.nl,
[email protected]
Advertorial-GBI-2015.indd 1
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 40
08-01-2015 11:49:22
ADVERTORIAL
Chemievrije onkruidbestrijding? Bij WAVE de normaalste zaak van de wereld Sinds politiek Den Haag het wetsvoorstel van Staatssecretaris Van Mansveld heeft aangenomen lijkt er geen weg meer terug. Wat in Europese landen zoals Duitsland en Scandinavië al jaren gemeengoed is, wordt eindelijk ook in Nederland begrepen: chemievrije onkruidbestrijding wordt dé methode. Maar dat weten ze bij WAVE al jaren. Begin 2016 Stel de gemiddelde openbare ruimte gebruiker op straat eens de volgende vraag: de bestrijding van onkruid met chemicaliën of met sensorgestuurde heet water technologie, wat is beter voor het milieu? Natuurlijk kunt u het antwoord al raden, maar toch zijn er nog genoeg gemeenten die vooralsnog, doch uiterlijk tot begin 2016, kiezen voor de chemische oplossing bij hun groenbeheer. Dan behoort deze schadelijke methode echter tot het verleden. Gemeenten moeten dus zo snel mogelijk op zoek naar een alternatief en sensorgestuurde heet water technologie komt daarbij als alternatief het meest bovendrijven. Europees marktleider De aanschafprijs is niet het belangrijkste bij onkruidbeheer. De prijs per vierkante meter is, juist voor gemeenten in deze tijd, belangrijk en bij WAVE ligt het Total Cost of Ownership het laagst. Daarnaast ontwikkelt WAVE zich in korte tijd als Europees marktleider op het gebied van nietchemische onkruidbestrijdingsapparatuur met een groei van 100% in 2014. Sinds 2002 is bij WAVE de kennis aanwezig voor niet-chemische bestrijding. Maar daar houdt het niet op. Waar sommige heet water bestrijders alleen de technologie leveren, deelt WAVE ook haar kennis en ervaring van groenbeheer met haar klanten. WAVE is dus niet alleen een machineverkoper maar deelt haar know how en staat klanten bij in de overstap van chemische naar niet-chemische bestrijding.
Verschillende machines Voor het onkruidbeheer in de openbare ruimte op verharde en halfverharde ondergronden zijn de verschillende machines van WAVE uitermate geschikt. Onze lijn varieert van compacte handmachines tot en met grote tractorgebonden machines. Die laatste zijn vaak volledig geautomatiseerd en daardoor extreem efficiënt. Sensoren detecteren zelf het onkruid en sturen de sproeiers aan, alleen op die plaatsen waar het nodig is. De laatste jaren zijn de machines van Wave Weed Control nóg zuiniger geworden met heet water en dus energie. De vierkantemeterprijs is nu lager dan die van elke andere, alternatieve methode. Bovendien is het resultaat optimaal. Met de lage uitstroomdruk kan gericht, zonder schade, tot aan de gevel worden gewerkt. De handbediende zijsproeiers maken het mogelijk onkruid langs gevels, hekwerken en in de goot te behandelen. Door het gebruik van heet water met een lage, standaard kraandruk kan er geen schade ontstaan aan bestratingselementen. Er bestaat geen brandgevaar, geen stofbelasting, geen schade aan auto’s, lantaarnpalen en gevels en er blijven geen staaldeeltjes achter. Van begraafplaats, via boomspiegels, over kunstgrasvelden en zelfs op daktuinen: met de machines en ervaring van WAVE wordt onkruid beheersbaar op dé chemievrije manier: met heet water en verder niets. Sluit u zich binnenkort ook aan bij de voorhoede in chemievrij onkruidbeheer? Surf naar www.waveonkruidbestrijding.nl voor meer informatie.
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 41
ADVERTENTIES
Beheer Openbare Ruimte Geborgd
Transparante bedrijfsvoering is BORG- Methodiek! Ter ondersteuning van onze BORG-methodiek is de add-on BORG op een GIS applicatie ontwikkeld. Sleutelwoord in Integraal denken
en werken is dat de informatie voor iedereen beschikbaar moet zijn. Kennis delen en de Borging van beschikbare informatie en goede ontsluiting daarvan zijn cruciaal. De add-on BORG zorgt precies daarvoor, voor zowel statische als dynamische informatie.
Aanleg, Inspectie, Data-analyse, Maatregeladviezen, Renovatie en Vervanging
Meer weten over de BORG methodiek en add-on BORG?
Kijk op www.innofra.nl of neem contact op via
[email protected] of bel (071) 566 5305
Distriboulevard 13, 4761 RZ Moerdijk, Tel.: 0168 - 35 65 70, www.mjoomen.nl,
[email protected]
NedBGT! Dé oplossing voor bronhouders die kiezen voor kwaliteit! BGT Als het gaat om de invoering van Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), kunt u niet vroeg genoeg beginnen met de voor bereidingen. Er komt nogal wat bij kijken om bestaande informatie te laten voldoen aan de eisen van de BGT. NedGraphics heeft al menig klant geholpen in de voorbereidingsfase. NedBGT, dé BGT oplossing, is ontwikkeld om u te ondersteunen in alle fasen van de totstandkoming van de BGT. Zowel in de transitiefase als in de beheerfase, waarbij ook de datadistributie optimaal wordt ondersteund. Kwaliteit Een investering in de juiste software leidt tot betere dienstverlening, betere samenwerking en kostenbesparing. Dat is het voordeel van kiezen voor kwaliteit. Maakt u gebruik van onze adviesdiensten (projectleiding, quick scan, conformiteitstoets, plan van aanpak, masterclass) dan heeft u alle zekerheid dat u een rendabele en duurzame investering doet. Bel of mail ons voor een nadere kennismaking!
Telefoon (0347) 32 96 00
[email protected], www.nedgraphics.nl
NEG.0022 NedBGT_Advertentie_210x297.indd 1 GBInieuws voorjaar 2015 pAG 42
27-02-13 11:49
GBIpartnerprogramma
Antea Group maakt voor het in stand houden en het ontwikkelen van GBI waar nodig gebruik van de expertise en kennis van gerenommeerde partners. Bij de ontwikkeling van software en bijvoorbeeld ook om additionele data te onsluiten. Wij schakelen graag de expertise van deze gerenommeerde specialisten in.
ICT Adviespartners Adviespartners zetten zich in om GBI op alle fronten en met al haar mogelijkheden in de lucht te hebben én te houden.
Geopartners
Kennispartners
Datapartners
Bouwpartners Bouwpartners ontwikkelen samen met Antea Group goede software die aansluit op de wensen en behoeftes uit de markt. Datapartners Addons die data-integratie mogelijk maken vormen een belangrijk component in de professionalisering van beheer. Datapartners leveren een bijdrage in uitgebreide mogelijkheden om beheerdata te koppelen aan additionele informatie, zodat de afwegingen voor een doelmatig en rechtmatig beheer gegarandeerd zijn. Geopartners Onze partners in geo leveren een bijdrage in de ontwikkeling van het woordenboek en de huidige en toekomstige functionaliteiten in de geometrische component van beheer. Kennispartners Kennispartners helpen ons om de kennisbank op specifieke onderdelen te vergroten en te verbeteren. Het woordenboek maakt hier ook onderdeel van uit.
ICT Adviespartners
Bouwpartners
«Uw flexibele specialist in Hosting, Cloud, Consulting en
GBInieuws voorjaar 2015 pAG 43
GBI contact GBI Iepe Soet
[email protected] Cor Leenstra
[email protected] Edward van Dijk
[email protected]
GBI colofon GBInieuws is een uitgave van Antea Group postbus 24 8440 AA Heerenveen www.anteagroup.nl Eindredactie Tonie Speelman Redactie Theus van den Broek Anja Bouma Winneke Kok
Beheer Iepe Soet
[email protected] Bas Boonstra
[email protected]
Vormgeving Elvira Ferwerda Oplage 1300 stuks verschijnt 3 keer per jaar
Data Cesar Blaauwgeers
[email protected] Bas Boonstra
[email protected]
GBI 6 www.gbiservicedesk.nl GBI 4
[email protected] www.mijngbi.nl
www.anteagroup.nl