1
Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015-2016 September 2015. Inleiding. In de raadsvergadering van 19 september 2013, is een motie overgenomen (ingediend door het CDA, PvdA, VVD en CU) waarbij het college opgedragen werd centraal beleid te formuleren voor het aanvragen van subsidies. Het college heeft, gelet op deze motie, op 22 april 2014 besloten de subsidiewerving voortaan jaarlijks vast te leggen in een beknopte rapportage. In de jaarlijkse rapportage wordt teruggeblikt op de bereikte subsidieresultaten over de afgelopen periode en de analyse daarvan. In de vooruitblik wordt het subsidiebeleid en de kaders bepaald en worden de subsidieactiviteiten voor de komende periode vastgelegd met een focus op de beleidsambities voor de komende periode. Deze notitie is de tweede rapportage over subsidiewerving. Er zijn successen geboekt, de kennis en bewustzijn van subsidiekansen in de organisatie is toegenomen. Dit mede door de inrichting van een intranetgroep (ca.120 leden uit bestuur en organisatie) “Het subsidieplein voor het delen van kennis!”, met daaraan gekoppeld een subsidiedatabank (januari 2014) met de actuele regelingen, en financieringsmogelijkheden op het niveau van de EU, Rijk, Provincie en private fondsen. Maar er is ruimte voor verdere ontwikkeling. We benutten nog niet in de volle breedte de kansen die er bestaan op het gebied van subsidies, alternatieve (financierings) constructies, netwerken en kennisuitwisseling.
Wat hebben we gedaan in 2014-2015. De organisatie wordt gevraagd en ongevraagd voorzien van adviezen over financieringskansen en mogelijkheden. De organisatie is ondersteund bij het opstellen van aanvragen en het begeleiden ervan. De subsidiewerver heeft de afgelopen periode adviezen verstrekt aan diverse (sport, cultuur, dorps-)verenigingen en stichtingen in de gemeente over financieringsmogelijkheden. Empatec/Pastiel is succesvol ondersteund bij de financiering (Wurkje foar Fryslân) van een pilotproject “Pastiel werkt”. Dit subsidieverzoek, voor intensieve (opleidings-)trajecten om aan de marktvraag naar (technische) vakkrachten te voldoen, is gehonoreerd vooruitlopend op een nieuwe subsidieregeling Werkloosheidsbestrijding, gebaseerd op het uitvoeringsprogramma van Wurkje foar Fryslân (NUON-gelden). De activiteiten over de afgelopen periode hebben zich daarnaast gericht op: 1. Subsidieregistratie en beheer. 2. Deelname aan kansrijke (kennis)netwerken. 3. Een Europese oriëntatie, overigens niet louter uit subsidieoverwegingen. 4. Focus op de eigen beleidsambities en plannen. 1. Subsidieregistratie en beheer. De verworven subsidies worden permanent bijgehouden. (intranet). De teammanagers rapporteren daarover middels de Maraps. Met meerdere disciplines wordt op dit moment de opzet van een subsidieregistratiesysteem, te beheren door het team financiën verkend. Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
2
2. Deelname aan kansrijke (kennis)netwerken. De relevante (kennis)netwerken worden gevolgd en waar van belang ook aan deelgenomen. We bevorderen daarbij de effectieve inzet en samenspel bij financieringsmogelijkheden van bestuur en organisatie met de externe partners (Rijk, Provincie, F4 gemeenten, Regio, het SNN, VNG en Europa). 3. Een Europese oriëntatie, overigens niet louter uit subsidieoverwegingen. De mogelijkheid om subsidies te verkrijgen van het Rijk is de afgelopen jaren sterk beperkt. Het is zaak de aandacht meer te verleggen naar de Europese subsidiemogelijkheden. Europa 2014-2020.
Slimme inclusieve groei Europa 2020 is de groeistrategie van de EU voor de komende 10 jaar. De EU moet een slimme, duurzame en inclusieve economie worden in een snel veranderende wereld. Dit betekent dat de EU en de EU-landen samen moeten werken aan meer werkgelegenheid, hogere productiviteit en meer sociale samenhang. De EU heeft vijf ambitieuze doelstellingen vastgesteld, voor werkgelegenheid, innovatie, onderwijs, sociale samenhang en klimaat/energie, die ze tegen 2020 wil bereiken. Ieder EUland heeft zijn nationale doelstellingen bepaald op elk van deze gebieden. Concrete maatregelen op EU- en nationaal niveau onderbouwen de strategie. Deze strategie van Europa 2020 werkt door in de volgende Europese, thematische en gedecentraliseerde fondsen.
Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
3
Voor het realiseren van Europese subsidies is in de gemeentelijke organisatie draagvlak nodig. Europa is nog niet voor alle ambtenaren en bestuurders vanzelfsprekend. De Europese oriëntatie verdient in dat opzicht meer energie. Europa is van belang vanwege het Europese beleid dat via wetgeving doorwerkt op lokaal niveau, de verdragen, het aanbestedingsbeleid, partnerschappen, lobby en subsidies. Ambtelijk is onze gemeente betrokken bij de organisatie van het programma voor NoordNederland (SNN-verband) tijdens de Open Days in oktober 2015 in Brussel. Onze gemeente is daar bestuurlijk vertegenwoordigd. De OPEN DAYS zijn een vier dagen durend evenement in Brussel waarop bestuurders en ambtenaren van regionale en lokale overheden samen met deskundigen goede praktijken en knowhow uitwisselen op het gebied van regionale en stedelijke ontwikkeling in Europa. Focus op de eigen beleidsambities en plannen. Het beleid voor de subsidiewerving van de gemeente Súdwest-Fryslân richt zich bij de werving van de subsidies op het binnenhalen van subsidiegelden op de eigen bestuurlijk geprioriteerde beleidsambities, programma’s en projecten. Uitdrukkelijk niet op het ontwikkelen van projecten bij de subsidieregelingen. Het DT heeft op 24 februari 2014 besloten dat bij het ontwikkelen van beleid en adviezen aan het college van burgemeester en wethouders en de Raad, het verkennen van de subsidiekansen vast onderdeel is het proces. De adviseurs betrekken een subsidietoets Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
4 standaard bij het doen van voorstellen en ontwikkelen van beleid. De leiding ziet daarop toe. De subsidieadviseur stimuleert en ondersteunt. Bijgevoegd is een overzicht van de verworven subsidies over de periode 2011 - 2014. Het overzicht is gebaseerd op harde beschikkingen.
Verworven subsidies 2011 – 2014 Jaartal
Subidiebedrag
2011
€
.
,-
2012
€
.
,-
2013
€
2014
€ 10.006.338,-
.
.
,-
Uit bijlage 1. blijkt om welke projecten en subsidieregelingen het gaat. In het oog springt het Friese Merenproject met de Masterplannen. Wat opvalt is dat de gemeente Súdwest-Fryslân relatief nog beperkt gebruik maakt van externe financieringsmogelijkheden. Dat kan samenhangen met de beperkte eigen middelen (cofinanciering) om de ambities en projecten te realiseren. Dat de Provincie de afgelopen jaren voor onze gemeente de belangrijkste subsidieverstrekker is geweest blijkt uit het volgende overzicht. De door de gemeenteraad gestelde taakstelling van € 50.000,- is geschrapt bij de 5e bezuinigingsmonitor (B. en W. 21 oktober 2014 en middels actieve info aan de Raad) . Deze taakstelling was niet realistisch omdat ontvangen subsidies niet aangewend kunnen worden ter dekking van de gemeentelijke begroting. In de 5e bezuinigingsmonitor is daarover het volgende opgenomen. “De ontvangen subsidies zijn projectsubsidies, die kunnen niet aangewend worden ter dekking van de exploitatie. Projectsubsidies moeten ten gunste van het project geboekt worden, na afronding van het project moet er rekening en verantwoording worden afgelegd. Bij de accountantscontrole wordt beoordeeld of de subsidie aan het project is besteed. De taakstelling van € 50.000 is daarom niet realistisch. Een heroverweging van deze besparingsmaatregel is daarom nodig. Aangaande de resultaten van de subsidieverwerving over de periode 2011/2013 en de te ondernemen acties in 2014 en 2015 wordt verwezen naar de Rapportage Subsidieverwerving 2014 die onlangs via actieve info naar de raad is verzonden”. Verstrekte subsidies 2011 – 2014 per subsidieverstrekker
Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
5
Subsidieverstrekker
Subsidiebedrag
Rijksoverheid
€
Provincie Fryslân
€ 15.539.390
Europa
€
SNN
€ .
.
,-
Overig
€
.
,-
.
,-
189.508,-
Subsidiescan 30 juni 2014 met SNN en Provincie. Op 30 juni 2014 heeft een tiental (beleids)medewerkers van Súdwest-Fryslân samen met de Provincie Fryslân en het SNN een scan uitgevoerd naar de match tussen de ambities en projecten van Súdwest-Fryslân en een aantal financieringsmogelijkheden. Uitkomst van die bijeenkomst was de noodzaak om focus aan te brengen in de grote hoeveelheid ambities en projecten van onze gemeente. Ook is de periode 2014-2015 gewerkt aan de meer concrete aanpak van projecten binnen de Gebiedsagenda en spelen er ook aanvullende ambities, zoals de aanpak rond de Kulturele Haadstêd 2018. Tijdens het SWF-petear (college/DT) van 4 november 2014 is gesproken over de rol van Súdwest-Fryslân als ontwikkelgemeente Súdwest-Fryslân. De volgende punten kwamen aan de orde: We moeten focus aanbrengen door prioritering in de grote hoeveelheid ambities en projecten; We onderkennen de noodzakelijk om voldoende middelen beschikbaar te krijgen om tot uitvoering van de ambities te komen en hiervoor binnen de organisatie commitment te verwerven. Het DT gaf de organisatie daarop de volgende opdracht (19 februari 2015): “Kom tot de ontwikkeling van een investeringsagenda Súdwest-Fryslân 2015-2020. Het gaat om een samenhangend, integraal en uitvoeringsgericht programma met concreet benoemde en elkaar versterkende projecten. Het programma beslaat in beginsel alle terreinen van het ruimtelijke en sociale domein. Bij deze investeringsagenda wordt de (mogelijke) dekking aangegeven e.e.a. te presenteren bij de bij de PPN 2016-2019”. Er is gestart met een analyse van de voornemens die geformuleerd zijn in het Coalitieakkoord Súdwest-Fryslân 2014-2018 Samen Krachtig! De thema’s van het Coalitieakkoord betreffen de Vitale Clusters, Sociaal Vitaal, Economisch Vitaal, Financieel Vitaal en Samen. Bij die analyse is, met het oog op financieringskansen, aansluiting gezocht bij de doelstellingen van de EU, het Rijk, Research en Innovation Strategie (RIS3) van het Noorden (SNN) en de Provincie (Wurkje foar Fryslân). In de Perspectiefnota 2016-2019 is bepaald dat ingezet wordt op een ambitieuze ontwikkelagenda. Door geld binnen de jaarlijkse middelen van de bedrijfsvoering (structureel Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
6 geld) vrij te spelen ontstaat de mogelijkheid om geld incidenteel in te zetten. Het biedt partners mogelijkheden om de ontwikkelkracht te bundelen (co-financiering/multipliereffect). .F4 gemeenten. In december 2014 is door onze subsidieadviseur een bijeenkomst georganiseerd voor de ambtelijke werkgroep van de F4, samen met ambtelijke vertegenwoordigers van de Provincie en het SNN, waarbij de doelstellingen en (subsidie)kansen zijn verkend voor de F4 gemeenten. Aan de orde zijn geweest: de Research and Innovation Strategy, RIS3 (opgesteld door SNN); Wurkje foar Fryslân (uitvoering Provincie Fryslân); INTERREG (uitvoering EU); OP EFRO (uitvoering SNN). Rode draad tijdens de bijeenkomst was dat er energie en tijd gestoken moet worden om het MKB “dicht bij huis” te informeren over de financieringskansen die er zijn en te stimuleren er gebruik van te maken. De kennisoverdracht aan het MKB over die financieringsmogelijkheden wordt op dit moment voorbereid door de F4, de provincie, het SNN en de Kvk. Dit initiatief is ook opgenomen in het concept Actieplan Innovatie Pact Fryslân Crowdfunding. Een nieuw fenomeen op het terrein van financieringsmogelijkheden waar de afgelopen periode in onze organisatie energie in is gestoken is crowdfunding. In november 2014 is een incompany workshop georganiseerd voor onze medewerkers, in samenwerking met de VNG, over de mogelijkheden van crowdfunding voor gemeenten. Wethouder Maarten Offinga gaf de aftrap bij deze workshop, waaraan 24 medewerkers van verschillende teams deelnamen. Vervolgens heeft een aantal medewerkers in de eerste helft van 2015 een studie gevolgd aan de Crowdfunding Academy. De opgedane kennis is gedeeld tijdens een bijeenkomst op voor de besturen vande stads-, dorps- en wijkbelangen van in onze gemeente. Wat is crowdfunding? Crowdfunding(ook wel crowdfinancing genoemd) is een alternatieve wijze om een project te financieren. Om een project te financieren gaan ondernemers, stichtingen, verenigingen, organisaties of groepen van burgers in de meeste gevallen naar de bank om een kredietaanvraag te doen en zo startkapitaal te verkrijgen. Crowdfunding verloopt echter zonder financiële intermediars maar zorgt voor direct contact tussen investeerders en initiatiefnemers. In 2013 werd in Nederland € 32 miljoen via crowdfunding omgezet, in 2014 werd €63 miljoen euro via crowdfunding opgehaald. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 2013. In 2014 werden meer dan 2000 projecten en ondernemingen succesvol gefinancierd. In totaal is in Nederland inmiddels meer dan 100 miljoen euro via crowdfunding opgehaald Wat kan crowdfunding voor gemeenten betekenen? De gedachte is dat gemeenten dicht bij hun burgers staan, en daardoor beter dan op afstand opererende organisaties en overheden, in staat zijn om in te spelen op de lokale situatie. Dat zou niet alleen beter voor de burger moeten zijn, maar ook aanmerkelijk goedkoper, zo is de redenatie. De bijbehorende budgetten zijn en worden dan ook flink gekort. Gemeenten moeten daardoor pijnlijke keuzes maken die de voorzieningen en dus belangen van burgers en instellingen raken. Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
7
Crowdfunding slaat – mits goed ingezet! – twee vliegen in één klap. Ten eerste kan deze manier van geld ophalen bij betrokken burgers en instellingen helpen om meer financiële armslag te krijgen in de uitvoering van projecten die draagvlak hebben onder inwoners. Ten tweede – misschien nog wel belangrijker – kunnen gemeenten middels crowdfunding concreet werken aan de veranderende relatie tussen (participerende) burger en (participerende) gemeente. Burgers en gemeenten worden immers direct uitgedaagd om partners te worden die samen de verantwoordelijkheid nemen voor het ontwikkelen en realiseren van initiatieven die de leefbaarheid en de sociale cohesie in de gemeente ten goede komen.
Wat gaan we doen in 2015-2016. De ontwikkelagenda. Bij de PPN is aangekondigd dat wordt ingezet op een ambitieuze ontwikkelagenda die uitvoering geeft aan het Coalitieakkoord Súdwest-Fryslân 2014-2018 Samen Krachtig! Daarbij is het van belang verbinding te zoeken ,met het oog op financieringskansen, bij de doelstellingen van de EU, het Rijk, Research en Innovation Strategie (RIS3) van het Noorden (SNN) en de Provincie (Wurkje foar Fryslân). Bedacht moet worden dat bij financieringsverzoeken voor projecten en plannen ook eigen cofinanciering (30-70%) verwacht wordt. De financiële ruimte voor die cofinanciering is in onze gemeente de komende jaren beperkt. Zoals al meerdere malen is aangegeven zijn de te ontvangen subsidies bedoeld als projectsubsidies. Deze kunnen niet aangewend worden ter dekking van de exploitatie(begroting). Projectsubsidies moeten ten gunste van het project geboekt worden, na afronding van het project moet er rekening en verantwoording worden afgelegd. Bij de accountantscontrole wordt beoordeeld of de subsidie aan het project is besteed. Deelname aan kansrijke (kennis)netwerken. Het Coalitieakkoord 2014-2018 kiest ervoor om vanuit onze positie als 4e gemeente in het Noorden, we meer dan voorheen de focus richten op de (boven)regionale relaties en waar mogelijk participeren in belangrijke netwerken. Doel van deelname aan dergelijke netwerken is volgens het Coalitieakkoord kennisuitwisseling, profilering van Súdwest-Fryslân en waar mogelijk het vinden van partners. Dit vraagt van bestuur en organisatie een voortdurende externe oriëntatie op ontwikkelingen en kansen. Voor het binnenhalen van subsidies is het ontwikkelen en onderhouden van een goed netwerk voortdurend van groot belang. Inmiddels is een netwerk opgebouwd bij het Rijk, de Provincie, het SNN de VNG (Directie Europa) en gemeenten in de regio en daarbuiten. Daarmee wordt (financierings)kennis en ervaring uitgewisseld. Ook de komende periode moeten deze netwerken onderhouden, benut en verder uitgebouwd worden. Met het oog op Europese subsidiemogelijkheden is het zaak de komende periode: Een bredere regionale (provincie- en lands-)grensoverschrijdende samenwerking te realiseren. Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
8 Selectief en gericht aansluiting te zoeken bij relevante kennisnetwerken; De Europese oriëntatie te intensiveren. Europa. Het belang van de Europese oriëntatie is hiervoor uiteengezet. De vraag is welke ambitie de gemeente Súdwest-Fryslân heeft in Europa op de (middel)lange termijn? Met andere woorden wat wil en kan de gemeente Súdwest-Fryslân brengen en halen in Europa en welke stappen kunnen daarvoor worden gezet? Een bezinning op de Europastrategie van onze gemeente, zo mogelijk in samenwerking met andere (F4) gemeenten, de Provincie Fryslân en de Noord-Nederlandse en Noord-Duitse samenwerkingsverbanden (INTERREG), verdient de komende periode aandacht. Crowdfundingstrategie Súdwest-Fryslân. Het belang en de kennisopbouw in onze organisatie ten aanzien van Crowdfunding is hiervoor uiteengezet. De komende periode zal een beknopte Crowdfundingstrategie voor onze gemeente ontwikkeld worden.
Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
9
Bijlage 1. Toegekende subsidies 2014 per regeling en per domein Subsidieregeling
Subsidiebedrag
Friese Merenproject, Masterplannen Workum, Stavoren, Makkum en Bolsward
€5.560.830,-
Herbestemming Stadhuis Bolsward
€1.500.000,-
IJlsterkade Sneek
€1.500.000,-
Baggeren stadsgracht Stavoren
€ 756.000,-
Waterschoon
€ 100.000,-
ESF Brug naar Werk
€
Sectorplan Asscher (contactcenter)
pm
ISV
pm
Budget Plattelandsbeleid Súdwesthoeke
€ 400.000,-
Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
189.508,-
10
Ontvangen subsidiesper Domein
2011-2013
Ruimte
€ 872.002,-
€
Dienstverlening
€ 0
p.m.
Sociaal
€ 4.999.058,-
Staf programma Waterstad plus en IJlsterkade
€ 1.581.719,-
Jaarrapportage 2015 subsidiewerving en vooruitblik 2015- 2016.
2014 .
.
,-
€
.
.
,-
€
.
.
,-
