N.290
0 0 0
Dnkster-UitfMttar 5 0 . ......schappij HET LICHT Verantwoorde-Uke bestuurder P. DB VISCH Hcerlaaostnu-t, 113, Ledabtft ». REDACTIE •• ADMINISTRATIE
HOOGPOORT, 29, QENT |M #see**ci ile* Cf «Ik
OE
Prija per nummer -. voor België 3 centiemen, TOOT den Vreemde 5 centiemen
>-ondan 2 7 October 1 9 1 2
VOORUIT
ABONNEMENTSPRIJS BELQIÊ Drie maanden . . . tr. 'les maanden. . . . ir. 6.M Eenjaar fr. 12.M NEDERLAND Drie maanden . . . fr. 4,70 DEN VREEMDE Drlc maanden (drie maal per week verzonde-O • fr- t»3!
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.
TOESTAND
Een orgaan van den « Belgischen katholieken Volksbond» Le Pays WaUon, drukt den wensch uit, dat de regeering zou voorstellen, om de kieswetten een te maken en alzoo de tegenstrijdigheden te verwijderen die de wet van het meervou•dig stemrecht zoo hatelijk maken. ten liberaal blad La Province de Nanar, antwoordt daarop volgens ons geheel formeel en klaar: Tien jaren geleden ontwikkelde de oppositie al de argumenten ten voordeele dier eenmaking en onze tegenstrevers hebben niet opgehouden ze te bestrijden en te verwerpen, trots de mis-J sduen rechtzinnige raadgevingen der katholieke heeren Mabille en Cousot. Wij herhalen het.heden is het te laat. 't Is de tijd met meer voor de eemnaIdng, wij zeggen het aan de Pays Wallen, gelijk wij het gezegd hebben aan La Flandre Liberale. Wij willen meer en beter. Wij willen dt verdwijning van het meervoudig stemrecht. Wij moeten kei 'Algemeen Stemrecht hebben. Indien de regeering eene andere oplossing kent, dat zij het zegge. Is er tene formuul van verzoening voor te stellen, dat het gouverenement ze doet kennen, men zal discuteeren. Maar de stilzwijgendheid en de minachting zijn geene houding waardig van een ernstige regeering, oewust van de verantwoordelijkheden die op haar wegen. Het waalsch liberaal blad heeft gelijk. Het wordt voor iedereen duidelijk dat er maar eene oplossing meer mogelijk is, namelijk de invoering van het Zuiver 'A1-' gemeen Stemrecht. Zekerlijk ware men van over jaren beonnen met trapsgewijze toegevingen te oen. die progressieve wetgeving had v*_l g_katoe_Td, omdat zij hoop liet binnen een bepaalden tijd tot het volledig recht te komen. Ketels die men nu en dan ontlast als tr te hooge persing is, die ontploffen niet. De klerikale reactie heeft het verkeerde gedaan, zij heeft de democratie vruchteloos laten eischen en smeeken, kloppen en benken, 't was aan doovemansdeur.- . •
S
En aldus heeft de ontevredenheid, laat ons maar zeggen de woede, ja zelfs den haat, zich in den socialen ketel van België opgehoopt en dreigt de ontploffing... als er geene spoedige voldoening wordt gegeven.
• » * Men komt altijd voor de pinne, met van de regeering een «goed woord» te eischen om zoo mogelijk aan de algemeene werkstaking te vermijden. Wij zijn tegen dat «goed woord» niet, wel integendeel. Wij hebben altijd gezegd dat wij de algemeene werkstaking, -als geen partijtje plezier aanzagen. Maar wij zeggen het, in volle rechtzinnigheid, in de zekerheid dat al onze vrienden in de Kamers deze opinie deelen: opdat dat «goed woord» wezenlijk invloed hebbe, moet het breed zijn, demokratisch en omringd zijn door ernstige waarborgen. En dan nog verklaren wij dat wij slechts den gewapenden vrede aanvaarden en de werkende klasse op het Qui Vive? moet blijven en onder de wapens. De werklieden hebben zich te dikwijls laten paaien met de beloften en telkens zijn zij teleurgesteld en bedrogen uitgekomen. Welnu de ondervinding leert, en als een ezel geen tweemaal tegen denzelfden steen schopt, verklaren wij dat men ons deze maal geen appels voor citroenen zal vérkoopen. Dat wil zeggen voor al onze vrienden : houdt goed een oog in 't zeil en gaat ongestoord uwen weg, om de algemeene werkstaking voor te bereiden. 'Als 't niet anders kan ehwel dan zal zij er met kracht en geestdrift doorgaan en triomfeeren daarbij. In 1886 zwoeren de werklieden op de hoogte van St-Gillis, niet meer te nisten voor dat het Algemeen Stemrecht, in. België triomfeerde. De strijd heeft geduurd maar het is hu den oogenblik óm onzen eed getronw te zijn en aan de bourgeoisie te doen serstaan dat er noch rust, noch vrede zal komen in 't land vooraleer alle Belgen gelijk zullen zijn voor de wet. Als zij hare belangen en haar tijdperk goed beseft, zal zij weten wat te doen. F. H.
Wedding, is de stemming vrijwel rijp voor een werkelijk vleeschoproer. Een groote slagerswinkel is door een menigte, die ten tot een paar duizend mensohen aanL-i Flandre Libérdt* verklaart dat alle slotte groeide, belegerd en ' gebombardeerd. De verdere discussie onnoodig wordt van den groote spiegel ruiten werden ingegooid ea oogenblik dat wij verklaren, dat socialis- kleine stukken vleesch en de worst uit de tische schepenen, weigeren in voorkomend uitstalkasten geroofd. geval, de werkstakers der regiëh te verDeze slagerszaak geniet in die buurt blijkvangen door onderkruipers. baar reeds lang een _l.-_.i_n naam, want Dat is, zegt het blad, het open en revo- verleden jaar, toen de knechts er staakten, V-uonnair verzet, en op dat terrein wil het heeft het publiek er zich ook reeds mede bemoeid. ws niet volgen. Naar men verwachten kan, zal de BijksGoed, 't is zooals wij gezegd hebben, kanselier in persoon op de interpellatie in wij staan alleen. den Landdag nopens den vlecachnood antB__, 't is beter dan in kwaad gezel- woorden. schap. Heft gemeentebestuur van Munchen-GladLa Flandre wil ook de plannen niet dis- baoh heeft vergunning gekregen, tot den 15dén December wekelijks 30 stuks rundecuteeren die wij het liberalisme toeschrijven en zij heet ze onzinnig en droombecl- ren uit Nederland aan te voeren. Tien stuks 1 daarvan zijn voor de stad Khejrdt bestemd. die. De gemeenteraad van Saarbrucken heeft Dat is eene gemakkelijke rol! 10,000 mark toegestaan voor het aanschafEerst olie op hèt vuur gieten en dan fen van Deensch vee. zeggen : laat maar branden wat brandt, wij zullen later discuteeren. ENGELAND La Flandre had in dees geval beter ge- DE DOKTERS EN !•>'. daan, die kwestie niet aan te raken én VERZEKERINGSWET geen alarm te roepen voor dat er gevaar Minister George heeft in het Lagerhuis was. meegedeeld, dat de regeerinr de bezolli. Enfin, wij aanvaarden voorloopig dien ging van de dokters onder de verzekeringswapenstilstand, maar wij zullen waken* wet willen verhoogen tot 8 shilling 6 pence als r_._ii._m per verzekerde in het jaalr, F.H. geneesmiddelen inbegrepen. Daarvoor zal het noodig zijn een aanv-ulli-gsbegrooting van 1,650,000 p. st. in te dienen.
Wapenstilstand
NEDERLAND DUITSCHLAND DE VLEESCHDUURTF. iUt den verkoop van net R«*«"»cïi vloesch oerlijn gaat het nog t._eds moeilijk. De Berlijn.ihe slagers werken tegen zooveel ze kunnen en het is het gemeentebestuur nog niet gelukt, een l.e-.edigende regeling voor den verkoop te vinden. bister morgend was het weder em de 82 »tatietjes, die over de verschillend* markt»!. ,? verd,'-eld li in, een gedrang, waartoKen me verkoopers niet opgewassen waren, ri l_7ï n w e n roetten uren lang wachten. De pokta.. moert de orde handhaven. "e "aere verkoopers en vooral de «lagers in d« markthallen klagen zeer over e en li ?, , r0Mt*nd' omdat de aandrang van üeflieb-ters voor Russisch vleeech en de nuuati-eplea die reed. noodig zijn, den anderen handel b-lemmerenT^ N -^.h_*nce^j5g^jt^^RjgsJ?E_(!t| te
Telefoon . R e d . en A d m . 2 4 7
TEGEN DEN HUISARBEID Het bestuur der vakbonden van Amsterdam richtte tot dien gemeenteraad een verzoek strekkende om eene gemeentelijke werkplaats ter beschikking van de huisarbeiders te zien stellen.
DENEMARKEN WIJZIGING TAN DE t-BONDWI* De ministen-president diende een wetsontwerp brj het Folketing (Tweede Kamer) in betreffende de grondswetsherziening. De belangrijkste bepalingen luiden: 1. Aan de vrouwen wordt aktief en passief kiesrecht voor het Folketing toegekend (d.w.z. de vrouwen kunnen FolketLagieden kiezen en zelve Folketing-lid geko.en worden). 2. De kiesrecht-ouderdomsgrens wordt op 85 in plaats van zooals tot dusverre op 30 jaar vastgesteld. 3. De zitt_n§_-periode der Folketing-leden wordt van drie op vier jaren gebracht. 4- Het priv.l-gje-kiesr-ohè
voor het Landsting (le kamer) word. afgeschaft.
SPANJE BETOOGING VOOR HET PARLEMENT Bij het verlaten van eenverpadering heb. ben 1500 studenten een rumoerige betooging gehouden voor het parlement. De politie 'aog de betoogers door charges uiteen. Aan. eScung tot de b-tooging was het niet inwilligen door de regeering van eischen der studenten.
f
OOSTENRIJK EEN ONDERVRAGING TEGEN DEN OORLOG De duitsche socialistische parlementsleden besloten de regeering te ondervragen nopens het gevaar van uitbreiding van den Balkanoorlog. Eene andere ondervraging aangaande de gebenriijke toóbilisatie der spoorwegbedienden, zal aw» d* eerste verbonden worden.
RUSLAND UI J ONDEDRUKTE Elt.i_A.ND De krijgsraad djeeldu he. vonnis mede over de leden van de Wiborger magietra» tuur, Tagerströn. en Allombro. en Lagerkrantz. Alle drie werden wegens het niet erkennen van de rijkswetten op de rechten der Russen in Finland toHJ maanden gevangenisstraf veroordeeld. De beklaagden wachten hnn vobnis in rustige houding af. Alle pogingen door hun rechtsgeleerden bijstand aangewend om de onwettigheid van dit rtjfcsgerecht voor Finland te bewijzen, weiden door het rijksgerecht ontkend.
AMERIKA DE OPSTAND IN MEXICO Uit Mexico wordt geseind dat 1'resident Madeiro mededeelt dat de __)__d Vera Crux op de opstandelingen is terug veroverd na een onbêteekenend gevecht, generaal Felix Diaz, de leider der rebellen, » gevangen genomen. Blijkene een telegram -it Mexico heeft de regeering bevolen, dat generaal Diaz en al de officieren, die met hein san den opstand hebben deelgenomen, voor den krijgsri.d zullen worden gebracht. D« krijgsraad zal hen waarschijnlijk ter dood veroordeel. •_. Van do soldaten, dis t*o dea opstand de.!namen, zullen er waancbijnlijk één op tieu den kogel krijgen. Een nader telegram uit Vera Cruz meldt, dat er in het gevecht nog geen honderd man gedood of gekwetst zijn. In plaats van den grooten strijd, die werd verwacht, liep alles op eens groote verwarring cit. Opataadelin. gen en regeeringstroepen vertoonden zich in de straten, maar niemand wist goed. wie er vriend en wie er vijand was. Want allen droegen gelijke uniformen.
De Vaderlandsliefde van
burgerzoons en papen Le XX' Siècle, een brusselsch klerikaal blad, ontvangt eene briefwisseling van rijnen bijzonderen correspondent uit Constantinopel, de hoofdstad van Turkije. Er zijn eenige belangwekkende volzinnen te snoeien in die briefwisseling : Zoo bijvoorbeeld het volgende staaltje van vaderlandsliefde der burgenenen, die all studenten bij hoog en laag den oorlog eischten : De turksche regeering beeft de studenten, die zoo luid om den oorlog riepen, uitgenoodigd dienst te nemen als vrijwilligers. Van do 4000 studenten dor Hoogeschool van Constantinopel boden er zich 30 aan. 't Is een wel mager vaderlandsch beestje, na al het lawijd, dat die burgerlijke losbollen in de straten van CoD-tantinopcl hadden gemaakt. Zou het hier beter zijn' Wij voor ons, gelooven er juist niemendalle van. Maar 't zijn niet alleen de jongo turksche bourgeois die lafaards zijn, de christene Turken sijn dat ook en zij zijn er eerder fier op. De brief wisselaar stelt geheel duidelijk de vraag : Mogen de Turken, op de Christenen van het keizerrijk rekenen m den tegenuoordigen oorlogt En hij antwoordt, geheel kategoriek : NEEN! Natuurlijk geeft hij daarvoor een boel met- redenen op waarvan de voornaamsten zijn, dat het een godsdienstoorlog geldt van Mahomedanen tegen christenen en ten tweede dat de christenen altijd verdrukt zijn geweest in Tnrkije en beroofd van rechten. Daarom vluchten zij in massa uit Turkije en zij laten hunne landgenooten alleen hun plan trekken op den oogenblik dat zij van vier zijden worden aangevallen. Echt kristelijk, zooals men siet!
•
*_ *
Wij Louden daar minder tegen hebben. Wij beschouwen de oorlogen als eene monsterachtigheid en wie er zich kan aan onttrekken doet volgens ons goed. Maar wij zoi.ien met genoegen die stelling willen verdedigd zien door de. burger-
Als de Christene Turken weigeren van te vechten omdat zij minder rechten genieten dan de andersdenkenden en op allo manieren meer verdrukt worden, geven wij hen gelijk. Maar dan moet Le XX' Siècle ook onze zonen gelijk geven als zij wrtigeren te Vechten voor een land waar zij ook miskend worden van rechten en waar hunne klasse verdrukt wordt op schandelijke wijze. Het klerikaal orgaan moet dan kronen vlechten voor onze zonen, als zij weigeren op hnnne broeders en op hunne vaders te schieten, die hnn recht k.-faen eischen en er voor offeren. Zal Le XX' Siielc en geheel de wa_erw>oi dat doen. Ge zijt er wel mede'. Onze kinderen zullen misdadigers zijn die moeten gestraft worden en wij gemeene ophitsers die de galg verdiend hebben. Maar de christene Turken die hebben gelijk vau niet te vechten en die plegen eene heldendaad. Dó papen zijn zoodanig; liet onrecht en bet voorrecht gewend, dat zij meenen dat hen alles gepermitteerd is en zij aan hunne tegenstrevers noch recht, noch eerlijke behandeling verschuldigd zijn. Wij hebben het eens te meer aangestipt. F. H.
Aanhouding van een russischelT uitdagingsagent te Krakau Het blad
uit Krakau, loeiat u. aanhouding van een gevaarlijken rn*sischen uitdagingsagent te Krakau. Eenige dagen geleden, werd de politie van Krakau door de VVeener politie verwittigd dat te Krakau een aanslag werd beraamt! tegen tzar Nicolas II, die thans te 8paJa verblijft. Dit gerucht 'was insgelijks verspreid door de geheime politie (Okhrana) vau Warschau. Tegelijk--' tijd wae een genaamde bteven Grabwoeky bij de politie van Krakau gekomen orn zijne diensten aan te bieden als tegenbeapjeder van de Rnssi'ache krijgsbespicders waarvan Galliciê krioelt. De politie had 's mans diensten aanvaard, doch deed usm door hars bedienden streng bewaken. Dezen i s n n weiére overtuigd dat Qrsbowskv een get_.Kr.ij.. uitdaging-agent .WB_J. in sRensrc van de Okhrana van Warschau. Grabovraky v_Tw_fct_gt_e de pohiae »»a Krakau dat de aanslag tegen den tsar be> raamd was door drie revolutionnairen wier naam hü opgaf. Intusschen, sn ter wille ven zijn ambt, begaf hij zich di_rwijls naar de statiën gelegen langsheen de Russische grens en bespiedde de reizigers die naar Polen gingen. Hij gat hunne namen op aan de Okhrana van Warschau en gaf aldus aanleiding zot de aanhouding van talrijke personen die zich geenszins met politie-, inlieten. De _oogenaau.<_« aaaalag waa geheel uitgevonden door den uitdsge- di» handelde in overeenste-nming met de Russische politie. Door zijne aanhouding werd eea einde gesteld aan zijn gekonkel. Het blad brengt daaromtrent in herinnering de geschiedenis van een zoogezegden aanslag beraamd te Krakau, tegen Willem II. Eene bom moest naar den trein worden geworpen waarin zich de keizer bevond. Het was insgelijks een uitdager, de genaamde Korvsars die de zaak opzette door bommen te verbergen bij een Silezisch mijnwerker. Hij werd veroordeeld tot. 18 jaar dwangarbeid. ,
VAN ALLES WAT EEN SOCIALISTISCHE FABEL. — .Opwaarts 3, van Holland, vertaalt het volgende uit het Amerikaan.ch socialstisch blad «Appeal to Reasoni: Een spin spon een web eu wachtte toen af. wat er in verdwaald zou raken. Een vlieg, die gevangen werd, klaagde, dat de spin een onzedelijk intli. idu was, en gestraft moest worden. Het klonk als gegons, maar in werkelijkheid was het de taal waarin de vlieg haar nood klaagde. De spin hoorde haar aan en antwoordde: «In plaats van onzedelijk en onwettig te wezen is mijn web een samenstel van wetten. Zie, hoe keurig het m orde is. Beklaag u niet over mij, omdat ik u in hei net heb gevangen, want ik moet over middelen beschikken, om mijzelf te beschermen.> I • Terwijl hij dit zei, beet hij do 'vlieg een poot af. (Houdt op, dat doet pijn, kermde do vlieg. or Dat spijt me, natuurlijk, maar het is juist wat gij verdient. Kijk toch, hoe ge mijn mooi net in de war maakt. Het is hard, djat ik 't doen moet, maar gij hebt mijn web verbroken en dus...» Ditmaal beet hij den kop van de vlieg si eo het geklaag hield op. EENIGE REKORD-SNEEHEDEN — De vastgestelde rekordsnelheden zijn thans per uur voor motorrijwielen 144 K. M. 413 m., voor auto's 134 K.M., voor vliegtuigen 120 K. M., fietsen 101 K. M. 625 m-., ruiter (te gaard \\ 33 K. M- 60 m.A voor een jchaateec^.
rijder 32 K. M. 370 xn., voor rolschaatser» 88 K. M. — m., voor hardloopen 18 K. M,' voor zwemmen 2 K. M. «ui m. < Het rekord wordt natuurlijk geslagen door de aarde, het licht of 't geluid. Onze «oude aard» doet nog altijd 100.000 K. M.' per uur, het licht heeft eene snelheid vaa 300 millioen meter per sekonde (300.000 K. M.) en't geluid haalt nog ->40 M. per sekondo of 1224 K. M. per uur; KENSTENAARSVADLi... — liuzikal» aanleg schijnt overerfelijk te zijn, zij het oo* dat de vaders van groote artisten meestaJ. zelf nooit op groote hoogte stonden. De vader van Beethoven was tenorzanger, zijn grootvader bevszanger; beiden geen biS-] zondere talenten. Ook Bach kwam van een muzikaal geslacht. Haydn's vader was een amateur-harpist. Mozart waa i__ zoon van een violist en kapelmeester. Terwijl tenr slotte de vader van Rossini hoornblaeer vaat in een rondreizend gezelschap. TOAST. — Een <so_u_*> heet ttgenwoorj dig eene kort» rede bij een diner gehouden; of ter eere ot op de gezondheid van een dei. aanwezigen. De oorsprong van het woord is deze: Ia. vroeger tijden, toen veelMrinken den (heenu kenmerkte, was het de gewoonte op de ge-\ zondheid van een mooie vrouw een kom;' punch te ledigen, zóo groot, dat een snede': geroosterd brood fin het i_ngelsch toast) ge' heeten) er gemakkelijk in ronddrijven kon.^ Vandaar wexd het woord (toast» eerst toe-, gepast op de vrouw zelf ((zij is de (toast*' van 'ae stad:) later op iederen dronk op( iema-nds gezondheid en ten slotte op ÓV woorden waarin de dronk gebracht we^l. J.OODVERt-IFflGING DOOR SNUIF.-' —Prof. 'Wefers Bettinck sehrijft in. een< Pbannaceut-scb Weekblad over een gevat yan loodvergiftiging door snuif. Eene vrouw van 33 jaar, die sterk aaa snuiven waa verslaafd, bezweek aan de gevolgen vaa loochergiftiging, veroorzaakt! door het aanzienlijke loodgehalte van de; snuif. Het metaal waarin de snuif die zjj; gewoon was te gebruiken, was verpakt,* had eeno loodgehalte van 89 ten honderd -r de wuif zal.: bevatte 1,75—1,9 t. h. lood., HST U. EAiL TAN TO* MANN. — In -•Be rsdevoeirag gisteren ts Preston urtgesproken, eischie Tom Maan 6 uren arbeid"; per dag, 5 dagen per* week.' 10 maanden; per jaar em een jaarlijksch loon van 37501 fr. voor »"e werklieden. Di. BESCHERMING DER KINDSHEID. — Do minister van justicié _*eft het hv. ró_r-_ng80o_nite_t aangesteld van het internationaal congres tot bescherming der: kindsheid dat «erlang te Brussel zei gehou-' den worden. DJ. OOGSÏ. — Volgens de dokumentec. afgekoi-d-gd dcor het Internationaal Land'. bouwgesticht, overtreft de graanoogst vaai dees jaar in Europa, Vereenigde-Staten,; Indië,Canada, Japan en Aziatisch Rusland, i met 60.000 kwintalen dien van 1911; ótll rogge met 40.000; de gerst mat 22,000 en de{ hevea met 100.000 kwiatalen. GEENE TOELAGEN VOOR POLITIE»j EN CONFESSIONEEL ONDERWIJS. - . { In den provinaialen raad van .Brabant heeft! eene lange bespreking plaats gehaü over dra < toelagen verleend aan de gemeenten die óei werken van de schoolsoep en van de school-» kleeding ondersteunen. De clerikalen vroe-gen dat de toelagen der provincie enkel" zonden verleend worden, wanneer de eet-, malen en kleederen uitgedeeld worden aaa; al de arme kinderen, het is gelijk welkeC school zij bezosken.De oppositie kwam daar1, tegen op; zg wilden wel erkennen dat al de arme kinderen aan de uitidee-ingen zonden! mogen deelnemen, doch wilden de toelagen. enkel verleenen aan de gemeenten, die int de officieele scholen een volstrekt onzijdigj onderwijs doen geven. Ten slotte werd het voorstel der katholiek ken verworpen met 4 stemmen tegen 26 ea 6 onthoudingen. Het gevraagde krediet van -17.000 fr. werdf linker- tegen rechterzijde gestemd, doch enkel voor de gemeenten die zelf ee .malen en kleederen aan do arme kinderen der of. ficieele scholpn uitdeelen. VADER. — Hoor, mijn zoon,' ge. zijt en blijft een domoor. Nn hebt ge al voor ds"; tweede maal bankroet gemaakt en nog, hebt ge niets, CAFÉHOUDER. — Waarom komt
*)
«
Dramatische zelfmoord te Bourges (FRANKRIJK» Ziek willende zelfmoorden had zekere Moi reux, van St-8atur, nabij Bourges, zich vaal een jachtgeweer voorzien en zich in een hnisje begeven.. Hij bing zich op aan een balk na eerst aan het eind der koord de baan vau zijn geweer te hebben vastgemaakt. Toen alles gereed waa deed Moreux zich' een strop om den hals en liet zich vallen.' Op hetzelfde oogenblik weerklonk een schol waardoor hem het hoofd werd verbrijzeld^
[ ' • . ' i - i a l __«_____-_-_
BRABANT BRUSSEL. — Donderdag avond, o n t stond er brand op het tweede verdiep van een huis der Papenvest. De vloer moest gedeeltelijk vernield worden door de pompiers, die bij het eerste noodsein toesnelden. De dikke balken hadden inderdaad, men weet niet hoe, vuur gevat. Na drie kwaart uurs werken, gelukten de pompiers erin de vlammen to overmeesteren. ST-GIL1S. — M. Leon Bervoets, linnenblceker, wonende te Hal, had zijn gespan alleen gelaten voor een hotel den PruissenBtraat, terwijl hij bij eenen klant linnen afzette. Tóén hij terug buiten kwam, bestatigde hij dat kwaaddoeners verscheidene manden linnen hadden meegenomen. WILZELË. — Donderdag nacht hebben • nacbtschnimers alhier hunne ronde gedaan. i Bij pachter Dormael stolen zij een tiental konijnen en een l i l a ! kiekens. D a a r n a i trokken zij naai! de Hollcwegen en poogden aldaar ook in t e breken, doch daar werden 1 zo door een waakhond op de vlucht gedre• ven.
ANTWERPEN ANTWERPEN. — De moord op X. Provo. — Gister zijn door den onderzoeksrechter weer verschillende getuigen onderhoord en geconfronteerd met de twee betichten. Het staat nu bijna vast, dat de zaak niet meer in de zitting van December voor de assisen zal verschijnen. Brutale meld. — Eeno Duitsche.dienster, SC jaar oud, wonende op do Kunstlei, heeft, halfdronken zijnde, verschillende rui. .ten uitgeslagen, waarbij ze aan de hand en de linker pols werd gekwetst. Zij werd t e r verpleging naar het St-Elisabethgasthuis overgebracht. Aanhoudius. — Gister was een p e r soon in de beenhouwerij van M. J . Do ,I-n_ef, Ilaadtjcslei, gedrongen en nam uit d e tooglade eene som van 20 fr. De beenhouwer verraste de kerel, hield hem aan en sloot ucm in de keuken op, om verder ! zijne klanten te bedienen. De kerel was i echter langs de vensters ontsnapt. De beenhouwer vond hem weer terug en leverde •hem nu voor goed aan de policie. Het is zekere P . , SI jaar, wonende Lepelstraat. MECHELEN. — Ontploffing.— Door eene • naphteontploffing is een begin van brand ontstaan in ecu huis der Korte Ridder. t r a a t . Door spoedige hulp der geburen werd
.
LtMB-Jfta
' CORSWAREM. — IJselijk ongeluk. — ,Ecn statiewerfcman, J a n Heerendals, was donderdag gelast de lampen te ontsteken langs do statieknai. Voor dit werk bediende hij zich van eene ladder, waarvan het j bovenste gedeelte voorzien was van twee ' haken. Herendr.ls droeg de ladder op den : schouder en volgde den rand der kaai. Op dit oogenblik naderde een trein. H e t b o venste gedecle der lodder bevond zich boven de riggels en de haken werden door het .voorste der lekomotief gevat. De werkman werd voor het machien getrokken en de • gansche trein liep hem over het lichaam. ! Toen mon do ongelukkige opnam had hij ( opgehouden t e leven.
&fiEEEK©3JWEB_ , FROyEXNES-BIJ.DOORNlK. L Ver. • plottcrd. — De stoomtram Doornik-Tem• pleuve, kwam op ' t gehucht Camberue, te . Froyeui.es, aangereden op het oogenblik dat eene jonge vrouw over de riggcis ging. ; De mekanicien kon niet in tijds stoppen en de ongelukkige vrouw werd de beenen af• gereden en over gansch het lichaam ijse' lijk gekwetst. Het slachtoffer dat op den slag dood bleef,'is do genaamde Martha i Deltombée, echtgenoote Emile Dufour, 32 jaar oud, wonende t e Froyennea.
WEST-VLAANBEREN MEENEN. — Aanhouding. — Do gendarFEUILLETON VAN _7 OCTOBER
im
men hielden gisler Cyrille Gheeraert, 25 Jaar, daglooner t e Werrvick, aan, tegen wien de onderzoeksrechter van Yper een aanhoudingsbevel afgeleverd had voor zedenzaken. Hij werd naar Yper gevoerd. —— Diefstal. — De genaamde Henri Venstracte, van Cruyseecke, die aangehouden werd als verdacht van de diefto bij Pauline Dupont, werd onder aanhoudingsmandaat gesteld en naar het gevang van Kortrijk gevoerd. Gister is M. Godfroid, de gekende policieofficier van Oostende, die zich bezig houdt met vingerindrukkenstudie, hier afgestapt. Hij heeft de indrukken opgenomen op de meubels van Pauline Dupont. BEERNEM. — V e r p l e t t e r d . - Gister had alhier een erg ongeluk plaats. Eene meid. I r m a Compernolle, 17 j a a r oud, in dienst van den Btatieoverste, beging de onvoorzichtigheid de sporen over te stappen. Kij werd verrast door den expresstrein 3018, van Brugge komend en die in volle Vaart voorbij do statie stoomde. De ongelukkige werd op den slag gedood. ROLSSELARE. — IJselijk verbrand. — Terwijl de kinderen van Gustaaf Callebert, wonende Meenenheirweg, gister alleen t e huis war, had eon dezer een pot kokend water op den grond gezet, toen het zoontje Amand, 2 1/2 jaar, al spelende in het kokende vocht viel. Het werd erg verbrand. Men wanhoopt het kind te radden.
OOST-VLAANBEREN BEVLREN-TVAAS. — Bandictenstrcck. — H e t parket van Dendermonde is een onderzoek komen doen over eene stoutmoedige bandictenstreek, die alhier ge pleegd werd. De 80jarige landbouwer De Swoef woont met zijnen neef en zijne nicht en dezes zoontje, 10 j a a r oud. De neef en de nicht waren naar de cirk gegaan, terwijl De Swacf en het knaapje slapen gingen. Deze waren pas te bed, toen zij benoden verdacht gerucht hoorden. Do ouderling wildo opstaan om te gnan zien wat er gebeurde, toen eensklaps twee verkleede en gemaskerde kerels de kamer binnen sprongen. Zij grepen den ouderling vast, sleurden hem ten gronde en bonden hem stevig op eenen stoel vast.Het lOjarig knaapje wilde vluchten en om hulp roepen, doch het werd door een der bandieten vast gegrepen en mishandeld, terwijl de andore schurk de meubels openbrak en doorsnuffelde. Deze riep tot zijnen m a k k e r : .Kom, wij hebben geld genoeg, laat ons vluchten.» De bandieten hadden eene som van 1,000 fr. in vijffrankstukken en bankbriefjes buit gemaakt. Er zijn verscheidene huiszoekingen gedaan en er zijn aanhoudingen op handen. GEERAARBSBERGEN. — Doodelijk workongeval. — In het allumettenfabriek Bijl-Campen had gister morgend een vreeselijk werkongeluk plaats. Een 15jarige jongen, Engels genaamd, werd gevat door den riem welke rond den slijpste.n ligt en verscheidene malen rondgeslingerd, vooraloer men had kunnen stil leggon. Hij was altijd tegen het plafond en uitstekende planken geslagen, zoodat het hopfd in twee was gekloven en èenen arm letterlijk uitgerukt. . . ' . . , . . . . . „ . . . . ... Het bloed was rondom op het plafon], de muur en de vloer gespat. Het was akelig om zien, en vele ooggetuigen zijn bewusteloos geworden. Het verminkte lijk is naar het hospitaal gebracht. Het is h e t tweede doodelijk ongeval, dat in deze fabriek gebeurde, bijna in dezelfde omstandigheden, op een j a a r en half tijd.
Rechterlijke Zaken -r
A3s_senhof van Oost-Vlaandcren
Beraamde moord te St-Nikolaas Zitting van 25 Ootoh^r Weerom veel volk. De zitting wordt om 3 u. 50 m. .geopend. Mr VANDERVELDE vraagt dat getuige Jaeghers August, door do verdediging gedagvaard, zou gehoord worden. (Aangenomen). GETUIGEN TER ONTLASTING -Vf. DE SMET, krankzinnigengeneesheer te St-Nikolaas, kent Prevcnier sinds zijne kinderjaren. Prevenier was veel bedronken en sedert minstens een jaar, liep hij steeds al grommende: «Zij moet er aan.-. Getuige heeft betichte gekend in het hoa-
piUal van St-Nicolaas, waar hij ter behandeling was voor eene longontsteking. Hij vertoonde teokens van zinsverstoring. Hij meende zich zelfs in het gasthuis van Melselo te bevinden. Eens had hij eenen woendenden aanval, die men onthoudingswaanzin noemt. De geneesheer moest hem alcohol t i drinken geven en daarmede ging de aanval over. De geneesheer heeft den vader van Provenier gekend in ' t zinneloozengcsticht van St-Nikolaas waar hij korten tijd ter bekandeling is geweest, voor eene geestesstoring door den onderdom. Dit zet niet over op de kinderen. Volgens getuige was de vrouw van Prevéaier eene brave echtgenoote pn zelfs toen de betichte zich in het gasthuis bovond, _vam zij dikwijls ten huize van den getuige .ragen hoe het haar man stolde. Getuige vroeg haar hoe zij belang kon .lellen in zulken dronkaard. Zij antwoori-i-: -'t Is toch mijn man». Prevenier was door den alkool vergiftied. Mr ORBAN stelt nog zeer vele medische vragen omtrent den geestestoestand van den betichte. DE VOORZITTER doet opmerken d a t dit gister ook kon gevraagd worden uan geneesheer Duchateau. Deze geneesheer bevindt zich juist in de gera.'htszaal en wordt opnieuw als getuige opgeroepen. Volgens geneesheer De Smet had Prevenier steeds een beeld van gesysteematiseerde jaloerschheidswaanzin. Dit wordt ten deele door geneesheer Duel-Menu bestreden en hierover diskuteeren beide geleerden op theoretisch gebied. Eindelijk komt M. De Smet tot het besluit van eene bijna volledige onverantwoordelijkheid. Volgens M. Duchnteau is het to betreuren dat er geene gestichten bestaan voor halve zinneloozen. Betichte is geen man om in een zinneloozengcsticht opgesloten te worden. Ten slotte is men algemeen akkoord d a t Prevenier niet heel en al verantwoordelijk is. Nochtans zou het gevaarlijk zijn moest hij nog tusschen de menschen komen. J A E G H E R S GUSTAAF, kasBeilegger te St-Nikolaas, zit op dit oogenblik in ' t gevang en wordt met de handboeien aan binnengeleid. Deze persoon heeft reeds 104 vergordeelingen ondergaan. Volgens getuige hing het portret der vrouw van Prevenier aan het bed van Arthur Heirbaut (het advokaatje). Deze zelf zegde het hem. Hij heeft nooit iets verkeerds gezien van de vrouw 'van Prevenier met het «advocaatje». Heirbaut heeft ook aan getuige brieven getoond die hij zegde van Prevenier's vrouw ontvangen te hebben. Hij heeft zo niet gelezen want hij is ongeleerd. PILLECYN MARIE, reeds gister gehoord, wordt gevraagd of vrouw Provenier kon schrijven. Zij antwoordt «ja». Getnigo J A E G H E R S weet verders niets over de vrouw van Prevenier. Een drietal getuigen worden nu gehoord die niets bijzonders zeggen, buiten d a t zij Heirbaut on vrouw Prevemer verschillende malen te .amen hebben gezien. Nooit zagen zij iets onbetamelijks. Daarmede ia het getuigenverhoor afgeloopen. Vooraleer de voorzitter het woord verleend aan liet openbaar ministerie, zegt hij vijf vragen te zullen stellen aan de j u r y : Deze zijn: 1. Heeft Prevenier op 29 februari 1-112 zijne vrouw vermoord. 2. Heeft Prevenier de moord beraamd 1 3. I s hij drager bevonden van verboden wapens op 21 februari 19121 4. I s hij drager bevonden van verboden wapens op 25 februari 1912? 6. Heeft hij op 15 j a n u a r i 1912 zijne vrouw mef den dood bedreigd! Op vraag der verdediging wordt de zitting voor eenige minuten geschorst. Om 11 1/4 uro wordt de zitting hernom.n.
j #
PLEIDOOIEN
HET BEKWI8ITORIÜM Mr VAN MALLEGHEM, openbaar ministerie. — Eerst en vooral behandelt da procureur-generaal de bedreigingen van doodslag die de moord voorafgingen, bedroigingon welke des to erger waren da*r Prevenier steeds gewapend was. Wat het-dragen van verboden wapens betreft, heeft Pillecijn Marie gezegd dat Prevenier 14 dagen vóór de moord, om 9 1/2 n r .
's avonds, een mes uit den zak haalde en er mede gedreigd hoeft, onophoudend zeggende zijne vrouw te zullen dooden. Des zondags 25 februari, om 6 ure 's avondB, dus als hij van de vischmijn NIET kwam, heeft cen polioieagent Prevenier een groot open mes afgenomen d a t hij op zak droeg. Nu den donderdag, dag van het drama. De vrijwilligheid is bewezen, zegt het orgaan van het openbaar ministerie, daar betichte het reeds zoo dikwijls zegde en hee slachtoffer 14 steken toebracht. Daarbij, na zijne aanhouding heeft hij gezegd aan een agent, dat hij t zijne vrouw met opgezetton moed had gedood >. Later ook bekende hij aan den onderzoeksrechter met inzicht gehandeld te hebben. Zelfs terwijl hij stak heeft cene getuige Prevenier hooren roopen: « Gij moet dood! Gij moet dood I » De wonden hebben de dood van de vrouw ten gevolge gehad. Dit is bewezen. Nu vraagt men: is het eene beraamde moord ï Dit is bevestigend beantwoord goworden door vele getuigen, gezien de bedreigingen welke hij gedurig uitsprak. Zelfs zijn eigon zoontje heeft gezegd dat Pr»venier 's morgends riep dat zijne vrouw or aan moest, 's Middags zegde hij tegen zijne dochter het nu gevonden te hebben. De drijfveer vindt men in het feit over het zoogezegd slecht gedrag zijner vrouw. Hij kon ook niet verdragen dat zijne vrouw hem zou overleefd hebben, gezien hij ziekelijk was. I s hij verantwoordelijk? De jury moet er over oordeelen. Volgens mij wel; ik zeg niet heel en al, m a a r toch verantwoordelijk. Hij moet in het gevang opgesloten worden. De dokters ook zeggen dat Ilij een deel vttsuo.trwoordelijk is. Do verzachtende omstandigheid zou kunnen aangenomen worden, indien zijne vrouw met een ander man te doen h a d ; doch verschooning is het niet. Indien de vrouw van overspel betrapt wordt en men zoo eeno moord begaat, dan is er verschooning, wat ook in de wet voorzien wordt, daar de feiten dan als wandaad aanzien worden. Het openbaar ministerie hoopt dat do jury bevestigend zal antwoorden op de gestelde vragen.
Do Verdediging aan het woord
ll-M
'
III
zegt de verdediger, het gedrag der vrono aan te raken, 'k zou den sluier over hot BM gesloten laten. I!c eerbiedig de dood, ___? in vollo rechtzinnigheid moet ik u 'zeget mijne heeren, dat ik het aanraken moe. "' de vrijspraak van Prevcnier te bekomen "' Spreker ontleedt nu do verschillige get_j' genissen om tot het besluit te komen, dat _, wel betrekkingen tusschen de vrouw van Prevcnier en andere personen bestonden. Het is dus wel bewezen dat er betrekkin, gen bestonden en ' t is onder deze geesteswo»! lingen dat hij met eeno ongelooflijke woest heid de daad pleegde. Daarbij de woorden welke de vrouw uitsprak, 't is te zeggon dat het best was dat zij elkander verlieten en dat zij zelf hefc i_M uit de kas heeft gehaald, voldoende om hem aan to hitsen. ' t Is onder al die omstandigheden, daar. bij aangevuurd door den drank, dat Prev,.1 nier de moord pleegde. En daarom ook ii de eerste vraag veelzijdig. Heel breedvoerig handeit Mr Orban ov«t de verantwoordelijkheid van den beklaagde. Hij haalt de besluitselen aan van geneesheer Duchiteau, die zegde dat hij een halve zot is en in een bijzonder gesticht zou ___j. ton opgesloten worden. Getuigen zelf _«•». men bier zeggen, dat men hem c Preveg_er de zot » noemt. Gij hebt dus het recht niet hem in betrevang te doen opsluiten, daar de straf (j zwaar zou zijn volgens de geneesheeren ««U.. Een gesticht waarin Prevenier zou moeten opgesloten worden, bestaat in België niet diensvolgens moet hij vrijgesproken »__. den. De voorbedachtheid bestaat niet, daar de ziekelijke toestand waarin hij zich bevond dit aan kant werpt. Het dragon van verboden wapens valt, daar het werktuigen waren die Prev__ia dagelijks gebruikte als « vischstrooper •. Do bedreigingen komen eveneens voort uit den rieken toestand van Prevenier. Dit alles werpt het rekwisitorium, welke gij daar zooeven komt te hooren, omver. De talrijke messteken die hij zijn slachtoffer toebracht, komen voort uit den ico, ho'.waanzin waaraan Prevenier l i j d t Do verdediger zegt dat, indien hij tidj maanden lang met de zaak Prevenier heeft bezig gehouden, het is omdat hij er meer in ziet dan eene eenvoudige assisenzaak. Hij hoopt dat de vrijspraak een gevolg zal hebben die eene leemte aanvult welke tot nu in onze wetgeving heersebt. Ik hoop dat ce parlementen er eindelijk zullen toe besluiten gestichten op ta richten voor menschïn als Prevenier. Daarom dan ook heeft de verdediger ds volle overtuiging dat betichte met algemeene stemmen zal vrijgesproken worden. In een treffend slot sluit de jeugdige ver' dediger zijne pleidooi, die anderhalf uur heeft geduurd en cen overweldigenden indruk op de jury heeft gemaakt. De zitting sluit om 1 u. 10 m. om to 4 1/ï ure hernomen te worden. ,
Mr. ORBAN, van St-Nicolaas, zegt dat het de eerste maal is dat hij voor het assisenhof pleit en dat het ook de eerste maal is dat hij zulke zware verantwoordelijkheid op zijne schouders voelt wegen. Hier hebben wij eene bijzondere kwestie te bespreken, namelijk onder psychologisch oogpunt. Het openbaar ministerie heeft van-anders niet gesproken dan van het feit, van het afstootende der daad. Doch over de kwestie dio er toe geleid heeft, geen woord. De rechtskundige kwestie is veel veranderd en men ziet heden niet naar de persoonlijke daad alleen, maar ook naar de maatschappelijke toestanden, de verantNAMIDDAG-UITING woordelijkheid zelf. Om 4 u. 35 m. komt het Hof binaetCrr Wij hebben den plicht voor u do zaak in h - a r ^ a r e d a ^ U - h t ' t e T r t e l l - r f . ; r < - :•<" ?..-.•!« PLEIDOOIEN Gij hebtook te-beseffen boe, op-het oogenRepliek van den procureur-generaal blik dat de dader de moord pleegde, zijrl geestestoestand was. M. VAN MALLEGHEM. zegt gemeen, Omtrent de verantwoordelijkheid van per- te hebebn niet verder te moeton uitwijden^ sonen als Prevenier, leest de verdediger uit- over de verantwoordelijkheid, doch gezien treksels van verschillige rechtskundigen, de verdediger daar op aandringt, wil hij tr waaronder een van Edmond Picard. nog een en ander bijvoegen. Eerst en vooral de verantwoordelljLieiil Nu komt de verdediger a a n do vragen die gesteld zijn. Hij is van meening dat de van den betichte is niet heel en al geloojury de eerste vraag die hem gesteld chend door de geneesheeren. Zij w en alwordt, namelijk heeft Prevenier de moord leen t'akkoord van het grond-begin er van. Verder waren het slechts eenige kinderen gopleegd, ook deze bevat: is hij geheel verdie zegde dat hij zot was. Daarbij had men antwoordelijk. • De verdediger schetst ook de opvoeding hem totaal onverantwoordelijk geacht, hij: van den beschuldigde. Zijn vader was vod- zat reeds lang in een krankzinnigengesticht.: Wat men van u, heeren juryleden, wil) denraper; van jongs af werd beschuldigde bekomen is, dat gij Prevenier ten volle on-j motsorsknnap. Men heeft gezogd 'dat hij een luiaard is. verantwoordelijk verklaard. - iuen wil den' Maar, mijnheeren, hij is sinds twee jaren spot drijven met het gereent en dat moogt ziek, niet in staat een behoorlijk werk to gij niet toelaten. Daarbij de achtbare verdediger is niet verrichten. Nochtans deed hij al wat hij kon om voor zijn huisgezin te zorgen en ver- t'akkoord met den betichte, daar deze nn kocht dagbladen, almanakken, enz., ook woorden in den mond legt zijner vrouvr die ging hij in do vischmijn werken. Men ho- hij in het onderzoek niet zegde. handelde hem ook zeer slecht te huis. Verder tracht de verzwaarder al de b* Mr Orban leest nu een geneeskundig ver- weegredens omver te werpen die ds venfc" slag in het gasthuis van St-Nikolaas over diger dezen morgend aanhaalde, en meent' Prevenier opgemaakt. dat do jury zal antwoorden op de vragen Dan komt de verdediger tot de feiten die die gesteld worden zooals hij dezen morgen''' tot de misdaad leidden. Deze waren volgens zegde. hem niet voldoende om een normaal mensch VERDEDIGER VANDEVELDÈ tot de daad te drijven. D a a r u i t trekt hij AAN 'T ffflOKD het gevolg dat Prevenier half zinneloos is. De atdvokaat zegt dat hy met veel belang Ware het niet dat ik vorplicht ben, zoo het openbaar ministerie en zijn kont-Ster Orban heeft gevoi_gd. Volgens hem is het echter onder dat woord meer bijzonder openbaar ministerie op gansch de lijn achgedreven. den stand, die door zijnen arbeid nieuwe teruit Wat het dragen van verboden wapens bewaarden voortbrengt, doch ze niet zelf- treft, is voldoende gezegd dat bet werkstandig tot zijn eigen voordeel gebruiken tuigen erwaren. En wat meer is, hadden hel kan, maar ze aan een kapitalist, een on- verboden wapens geweest, de politie ha" dernemer moet afgeven, en in plaats van hem vervolgd en ze hem ontnomen. zijne verdienste slechts een meer of minWat de luiheid betreft van Prevenier, der karig loon ontvangt. welnu het is bewezen dat zijn kranke toestand hom niet toelaat te werken zooals »"B Pr. — Gij had dat duidelijker en juister in de vergadering moeten uitspreken; andere werklieden. Prevenier den geweldigaard was Vgij geeft aanleiding tot bedenkelijk mis- ookDatdoor getuigen, hier ter zitting, t*=e"" verstand. gesproken. Zelfs zijn zoontje Frans hoe» Barth. — Ik moet opmerken, dat deze gezegd dat moeder dikwijls vader sloeg. opvatting langen tijd in arbeidskringon Prevenier is steeds een brave, io 11 *?'.^; gewoon en gangbaar is. zicrige jongen geweest. Nooit had het nmsPr. — Gij verklaart allen, die niet op gezin ruzie; ' t is maar in de laatste wesen, uw standpunt staan, ronduit den oorlog, dan eerst als de betrekkingen der vrou» door te beweren : wie het algemeen gelij- met anderen gekend waren, dat twisten o --, ,.. ,..„,. ke en directe kiesrecht niet aanneemt, stonden. Ook M. Vandeveldè treedt in bijzonder-.. die kan niet meer met ons spreken, die den over de verantwoordelijkheid f»3 d.n'
recht niet toelaten, en ik ben van oorPr. : Gij gaat van de meening uit, en deel, dat het zeer goed is, dat hier het hebt die ook uitdrukkelijk verkondigd, invloed uitoefenen door vermogende en dat de arbeider de gewichtigste persooi invloedrijke lieden paal en perk gesteld in den staat is. In deze wijze van handewordt. len openbaarde zich het streven, het verBarth. — Ik kan maar moeilijk geloo- meende onrecht dat gij in de onthouven, mijnheer de President, dat men iets ding van het kiesrecht aan den arbeidsr wettigs nalaat, eenvoudig daarom, dat er ziet, in een nog helderder licht te plaatgebruik van gemaakt zou kunnen wor- sen. Gij wilt trots alle begrippen den VBiwtfckeld door' OTTO WALSTER den. De geheime stemming van lager arbeider hooger stellen dan anderen, dan aangeslagenen welke wij wenschen. zou bijv. den koopman, of zelfs dan de hoogin ieder geval het beste voorbehoedmid- ste staatsambtenaren. Gij maakt in het algemeen een spitsvondig onderscheid Barth'. — Het komt, zooals ik mij voor- del tegen dergelijke misbruiken zijn. slol, op het einddoel aan. Mijn einddoel Pr. — Gij zult bij de vluchtige kennis- tusschen arbeiders en de andere klasss.1 .nu is niet, het vertrouwen en de achting neming van ons constitueel leven moeten der bevolking.daar wij toch in den grond te schokken, maar heilzame en noodzd- toestemmen, dat aan de macht van het allen arbeiders zijn? ikelijko hervormingen in het leven te roe- verstand voldoende speelruimte gegeven Barth : Er worden mij daarover geheel pen- En hoe kan men dit anders, dan is. i onverwachte verwijten gedaan. Ik zeg door op het onhoudbare, schadelijke en Barth : Dat zal ik niemand betwisten; «arbeider» in plaats van den grooten ardwaze te wijzen van staatsinstellingen, ik moest op de reden ingaan, waarom beidersstand, en bedoel daarmede niet welke verbetering behoeven? men hun, dio niet bezitten, vooral het een enkele, dien ik boven dezen of genen kan alleen nog met ons strijden. Tot hen, Pr. — Ik zal aannemen dut dit uw kiesrecht onthouden moest, namelijk om koopman of staatsman zou kunnen stel- die dat recht op dit oogenblik nog niet einrAloel was, maar ik meen, dat gij dat gebrek aan ontwikkeling, en kenschetste len. De groote arbeidersstand is echter aannemen, behoort ook onze staat. Gij .' veel beter zoudt kunnen bereiken, wan- dat in de aangehaalde plaats mijner rede. ontegenzeggelijk de gewichtigste, om re- verklaart dus ook den staat den oorlog. ! neer gij kalme overtuiging aanwendet en Ik heb lang genoeg geleefd, om te kun- den dat op zijne schouderen alles rust, Barth— Ik had, zooals uit het verband I u vrij liet van overdrijving. nen beoordeelen, hoe het in de werkelijk- dewijl hij der natuur al hare schatten mijner rede blijkt, op dat oogenblik voli' Barth. — Ik ben mij van geene over- heid toegaat. Van mijne schoolkamera- ontwoekert, alleen nieuwe waardan strekt den staat niet op het oog, maar endrijving bewust; ik weet en kan u bewij- den zijn tweederden, waaronder de voortbrengt, en alle andere in de eerste kel de liberalen, die zich tot onze leidszen dat, een aantal zeer verstandige en schrandersten, op dit oogenblik van het plaats onderhoudt, haar voortdurend be- lieden willen opwerpen, en die ik met 'nuttige menschen wien men niet ten laste kiesrecht verstoken, terwijl eenigen der staan verzekert, terwijl do koopman bijv. deze woorden naar een ander kamp wij•kan leggen dat zij onrijp zijn, van iedere minst ontwikkelden, eenvoudig omdat niets nieuws voorbrengt, maar zich zen moest. .inmenging in het kiezerswerk zijn uitge- zij vermogend zijn, een bevoorrecht kies- slechts aan de verdeeling der vruchten Pr. — Gij hebt eigenlijk beweert, dat , sloten. recht in de eerste klasse van kiezers uit- van den arbeid wijdt, met het bepaalde men den arbe>iers ook de geestelijke > Pr. — Dan verkeeren zij waarschijnlijk oefenen, en toch voeren dezen oneindig doel om winst te maken- Het kan niet schatten onttrokken had. Hoe zou dat zijn iin afhankelijke posities, welke eene vrije veel minder uit dan genen ^ie_slechta geloochend worden, dat anderen ook in toegegaan ï____i_|g-; _;-,._.., , n% •-l-*£lw_ïW.Jtio,aj._-<.id«rs zij». ^Vij verstaan,," _-P__e.wbe_a\e.r3_a_fl«5r^tAmü^ièaiwuUê:. (en. ie.Ustadi__--_ui t c ^ M ^
Aan 't Weofgetoow van den tijd
'S
U - . l UV__ UC , . l n i l . i > u . i u - _ . —
l_;f_a.
beti.hte, dit in betrekking met de bes""*-», len door de geneesheeren Duchateau M "", smet gedaan. , - , A . -etf Buiten enkele bijzonderheden pleit i» v= dediger in den zin van zijn medekoiitrsiHïj schandvlekt heftig de handelwijze **•. vrouw Preventer als huismoeder. .i Volgens hem is het ten vollo bcwezen e e e vrouw Provenier overspel P' . E° ..j"r,,; zelfs in tegenwoord.ghei4 *•?•> *» „?«,|.:__ Stel u in de plaats van betichte; o'jT.,.. zoudt ge kalm blijven, zou uw f - ^ X p ^ stand Eprekèn, maar, van een man si _ w venier, van cen half zot, kan men o* eischen. . . . —WKI _ M. Vandeveldè spreekt nu eeniï» »°"
Zfendag 27 Oötót». ï & i ï"CTST s S »«>«*ii
mmim _en in h e t f r a n s c h e n zegt d a t , m o e s t m e n Prevenier veroordeelen tot g e v a n g , d i t spoe_i_- ziine d o o d v o o r g e v o l g z a l h e b b e n .
" | B T OPENBAAR MINISTERIE. — Waar staat datl jlr ORBAN. — In het verslag van geneesheer Duchateau, en de verdediger leest dit uittreksel waarin gezegd wordt: « dat men • Honkt dat hü snoedig zal overlijden. » HET OPENBAAR MINISTERIE. I, Denken I » Daarmede kan men lang le-
BERICHT. — De boekerij n. 2, in het Feestlokaal, Bagattcnatraat, zal morgen, bij uitzondering, gesloten rijn.
SPORT
VOETBAL RACING CMJR, GENT Zondag 27 October, op ' t Sportplein Gentbrugge-Noord, om 3 uro stipt, groote voetbalwedstrijd voor ' t kampioenaat van tweede afdeeling : 8. K. Aldenardia tegen Raoing Clnb Gent II. — Om 10 1/3 ure !""}_. VANDEVELDÈ. — Gij «uit Prsve- laatste match der junioren afdeeling S. K. 'nier vrijspreken, heeren gezworenen, gij Aldenardia tegen Racing Club Gent. Het derde elftal speelt te Eekloo tegen tuit hem aan de maatschappij wecrschenken vaar hij even als vroeger een braaf man Football Sport Club Eecloo, onl 3 ure. — ï0 n e ' zal «ijn • GÜ . ' ' * willen dat hij ge- Vertrek Gent-Dampoort, om 18 1/2 ure. De eerste en reserven-elftallen spelen '. dood wordt, gij zult hem zijne kinderen ; terugschenken, naar dewelke hij sinds zoven niet. 'maanden snakt, en hem di-hsvolgens
r— MULTATULI-KRING. - Heden zatordag avond, om 8 1/2 ure in het Feestlokaal, algemeene repetitie voor «Kapitaal on Arbeid», 1, 2 en 3 bedrijf. Allen op post. Maandag, om 7 uren, het blijspel «Een gendarm in de klem». Om 8 1/2 ure, beutuurs'-ltting.
dsar's SPLERDIDE ( ' ^ i S T soorten.
•iSYLU-eNtoWll'-*^..
.rij*
Daarmede worden de debatten gesloten en stelt de voorzitter de vijf vragen die wij ! hierboven geven. Ten 5.50 ure gaat de jury in hare kamer t&n beraadslaging, om ten 6 u. 25 m. terug te komen . _. 'ijilWOOED OP DE . GESTELDE VRAGEN Het antwoord der jury i s : • Op de eerste vraag JA, met 7 stemmen tegea i. , Tweede J A , Derde : NEEN. Vierde : NEEN. 1 Vijfde : JA, Het Hof verwijdert zich m zijns kamer na beraadslaging om over de uitspraak te oordeelen.
HET VONNIS UITSLAG DER BERAADSLAGING VAN HET HOF Om 6 u. 45 m. komt het Hof terug de gerechtszaal binnen. De spanning die in de zaal heerscht is onbeschrijflijk. liet Het verklaart zich t' akkoord met do meerderheid van de jury op de eerste vraag. Mr VANDEVELDÈ wil eene laatste poging wagen ten voordeele van den beschuldigde. Hij haalt verschillige feiten aan tusl'schen het getuigenverhoor gebeurd, die aanleiding kunnen geven tot verbreking. • Mr VAN MALLEGHEM zegt dat het onmogelijk is de opgesomde feiten vast te stelI len. Hij zelf kan er niet over oordeelen. ! De verdediging heeft ongelijk dit niet j aanstonds gezegd te hebben. Mr VANDEVELDÈ geeft nog eenige uitleggingen nopens de hem aangehaalde feiten en zegt dat hij hiervan vele getuigen heeft. Indien het Hof van hunne feiten geene akte wil verleenen, vraagt hij dezetemogen doen opklaren door getuigen. Het hof verwijdert zich om te beraadslagen over de overwegingen van den verdediger nopens de verbreking. - - Onf 8 _.45 ra. eindelijk komt hé*hwf torug de zaai binnen. Eet hof neemt geen enkele der beweringen aan die de verbreking kunnen teweeg brengen. HET OPENBARE MINISTERIE vraagt verzachtende omstandigheden gezien den toestand van den betichte. Mr VANDEVELDÈ zegt dat het minimom der straf 15 jaren is en vraagt dat het openbaar ministerie zich bij de verdediging zou aansluiten om een smeekschrift aan den koning te sturen. . Deze weigert.
UITSPRAAK .iet Hof veroordeelt Prevenier, vertochtende omstandigheden aannemende tot 15 JAREN DWANGARBEID en tot de kosten die 680,90 fr, beloopen, of 3 maanden. ' Het is 9 1/4 nre. * *. * Maandag 28 oktober en volgonde dagen jwto de zaak opgeroepen ten laste van «naralen Pieter, velbewerker, te Loker.n, beschuldigd van moord aldaar gepleegd. Verdediger: Mr Albert Verbessem. Open»aJr ministerie: Mr Van Malleghem. De zitting is op 9 3/4 ure gestold.
Micaniciens en Constructeurs YRAAQ1 ALLEN
De nieuwe Prijzen voor 1913 van do V E L 0 - P N E U 9
IDTTINrXjOIF en
O^_M:B_E^I_DC3-E |Stutir uwe bestellingen ep papier met fir| m « , of voeg or doaanduldlngistokken bij
1 he Dunlopfneumatic Tyre C' CONTINENTALE LIMITED
1*0, Kruisvaartatraat,
BRUSSEL
6 E NT
:-•" •-?:
Behangers en gam.eri.irs Wij noodigen al de leden uit de Jaarlijfcsche Vergadering bij te wonen die plaats heeft Zondag 27 October, om 4 ure, in cOns Huis _ (zaal 40). Dagorde .: Loonopslag in 1913. Het bestuur.
DE TURN- EI. YVAPENKKiNG «Vriendschap», buiten zynè belangrijke me'deweTking aan het 35e Belgisch, turnbondafeest, richt ter gelegenheid zijner 20o verjaring, eene reeks feestelijkheden i n : banket, galavevtooning in don Jieuwen Cirk, buitengewone vertooning in don Grooten Schouwburg, Schaats- en dansfeest in den Skating-Ring. Het avondmaal neeft. plaats zaterdag 2e November 1912, om 8.-.uren 's avonds, in het vergaderlokaal der vereeniging, Wagens van Zeeland, Koornmarkt. Van het Kinder feest, door de maatsokappij in de Tentoonstelling ingericht op 1 Juni .1913, waarmede de reelcs plochtighcdei op waardige wijze gesloten wordt, verschijnt binnen enkele dogen het bepaalde programma, 't welk voor onze, stadgenooten eeno ware verrassing zal zijn.. • EEN IDEAAL VOEDSEL is de ROÏAL OATS. merk DE BALAKS; hot is hst beste en het minst dure. Bereid volgens de gegevens der wetenschap, -wordt het in 't klein verkocht in doozen, inhoudend ZUIVER gewicht ,; 1000, DOO en 250 grammon.. .". . . - , . . . ••'• i ' f5)
DE GENTSCHE AFDEELING van «Nut en Vermaak» het Taalminncnd Genootschap van de Vlaamsche Beamlten der Openbare Besturen, heeft de eer U te melden dat zij zaterdag 26 Uctober, om 8 1/2 u. GROOTE SCHOUWBURG. — Het in het lokaal van het Vlaamsch Huis een gezellige afscheidsavond inricht ter eere Bestuur heeft de eer het publiek te verwitvan M. Emiel Peeren, algemeenen Voortigen dat, voor de vertooningen, gegeven de zondagen en feestdagen 'a avonds, de zitter voor België, ter gelegenheid zijner prijs der plaatsen dezelfde is als deze van verplaatsing als bureelhoofd naar Borgen. het parket, 't is te zeggen 3,25 fr.; aan het bureel 3 frank. HUISHOUDSTERS: Het ia onmbgeOp verzoek van een groot getal abonnen- lijk van goede koffie te tanken zonder CHIton der gala-verooningen van den vrijdag, COREI TALPE. (1) zal de vijfde gala-avond plaats hebben op VOOR DE DIENSTMEIDEN EN donderdag, 31 October, in plaats van vrijHUNNE MEESTERESSEN. — Op zondag, dag 1 November. De algemeene en bijzondere abonnemen- 27 October, om 5 ure 's avonds, richten de ten zijn geldig voor deze vertooning, aan- Vereenigde Dienstmeiden van Gent eene gezien de vertooning van vrijdag zal ge- openbare vergadering in, Bijlokevest, 4, geven worden bij opschorsing van abonne- waarop zij hopen dat niet alleenlijk meiden maar ook meesteressen zullen willen tement. genwoordig zijn. Op dier vergadering zullen — MEVROUW. — Wij stellen ten toon zjj haar doel bekend maken en spreken van af maandag 23 Oktober en gedurende over haren strijd tegen de plaatsingbureegansch de week, d_ nieuwo uitgevondene ïén.' -De : maatschappij' v '«Déi' Vereenigde; modellen van lïleedsel, Kostumcn, Mantels Dienstnioidéh» strijdt hiet tegen d e taeësen Hoeden, en bidden D ons met uw bezoek "teïsSA_____g.ti_.eel uit de goede versta_-ó_-" te willen vereeren. houding van meesters en. dienstboden moet Naaisalons op het eerste verdiep (ophaal, de oplossing van het meidenvraagstuk bak) der groote magazijnen van nieuwig- vloeien. Al wie eenigszihs op de hoogte is heden, A L'Innovation, Gent. van maatschappelijke vraagstukken zal in die zoo gewichtige kwestie belang stellen. BEKRACHTIGD. — De mandaten Dë Gentsche Vrouwenbond doet dan ook van J. Van de Velde beticht van diefte van eenen warmen oproep tot al zijne" leden om beddelakens en breken van ruiten in de zo iaan te Bporen de vergadering bij te woKleine Statiestraat; van Richard Vercaute- nen. , v. Het Bestuur. ren, voor diefte van waarden te Drongen en van E. Verschueren voor banbreuk rijn bekrachtigd.
Stadsnieuws
' ERGE VAL. — Vrouw Marie Z... heeft gister morgend om 4 1/2 uur, wonende in de Metserstraat, toen rij van hare slaapkamer beneden wilde gaan, in de duisternis eenen misstap gedaan, en is van de trap gevallen, en verwondde zich daarbij zoo erg dat zij door eenen geneesheer moest verzorgd worden. NELLIE'SKBING. — Maandag toekomende om 8 1/2 ure stipt repetitie. Om 9 ure algemeene vergadering. Gewichtige zaken moeten besproken worden. Niemand onthreke 1 AAN DE BEZOEKERS OER TENTOONSTELLING. — Wie een goed glas Bier vaa Vooruit wil drinken kome naar het nieuwe wijklokaal Zwijnaardsohe steenweg, 166, er dicht bij gelegen.
a»
CHOCOlflT
lüiiil NATIONAAL VLAAMSCH VER BOND. — De 8ste wekelijksche voordracht zal plaats grijpen in de bovenzaal van ' t Vlaamsch Huis, St Üaafsplein, om 8 ure 's avonds ,op Maandag 28 October, door Dokter Ev. Stocké, oogarts, ondervoorzitter van het N- V. V., :«De Bouw en de werking van het oog», aanschouwelijk gemaakt door beelden. Al de voordrachten gaan. gepaard met uitvoering van muziek, zang en declamatiestukken, zjjn openbaai; en iedereen is welkom.
en dacht eenige oogenblikken diep na. groot gevaar is voor mij... Gelukkig zal Het was blijkbaar, volgens de uitdruk- ik hem niet zien, want hoe groot mijne king van haar gelaat, dat tegenstrijdige stoutmoedigheid ook zij, hoe zou ik, tegenover hem, den rol dien ik speel en die gevoelens in haar hart strijd voerden. Eindelijk murmelde zij met doffe stem mij verpletterd, kunnen volhouden ? Nu de tijd verloopt... het u ü r nadert wanen als met tegenzin: — Dat uw wil geschiedde, mijn zoon... neer ik dit masker zal mogen afleggen _-__-* Blijf dus hier en wacht... Binnen vijf dat ik nu, gansch' den dag, onophoudend moet dragen... en hoe gauw dat uur ook minuten zal Jane hier zijn... Weihoe! — riep "de hertogin uit, we En de hertogin, ten prooi aan eene ge- kome, het laat zich nog te lang wachten, ' r gelaatstrekken een wezenlijken «arik uitdrukten, — gij wilt Jane's te- makkelijk te begrijpen ontroering, ging want mijne krachten zijn ten einde... Carmen sprak de waarheid. Die aanCarmen de boheemster verwittigen, dat Bnwoordigheid trotseeren... houdende veinzerij, dat bestendig ver- Het is de eenige, de laatste wensch, René de Rieux haar wachtte. raad, die eerlooze komedie zonder tusi'sn het mij toegelaten zij voortaan te schenpoozan, die steeds hernieuwde vrees XVI %m.n, — antwoordde René. — Ik M u van zich te verraden ch_or een onbedacht i S dus, op de knieën, als een opperwoord, die noodzakelijkheid om duizend CARMEN EN RENE ™ gunst, een gesprek van eenige oogenkeeren daags de blijken eener moederi"*ken met mejuffer de Simeuse. Carmen bevond zich bij mevrouw de lijke teederheid te ontvangen,- die niet • «uit gij daardoor niet al de wonden Simeuse, op het oogenblik dat een knecht voor haar bestemd waren, en er op te •W uw hart heropenen ? (•"" 9.' v r e es niet, mevrouw, die won- aan deze laatste de aankomst van M. de antwoorden met bedrieglijke liefdeblijken, dit alles maakte een te zwaren last *» zijn nog niet geheeld... Ik zweer u Hieux in het hotel kwam melden. De hertogin had aanstonds de geluk- uit,' waarvan het gewacht de gewezen °f. "gens dat mejuffer de Simeuse niets miijks, noch zelfs enkel droevigs zal te zoekster, welke zij hare dochter waande, straatzangster deed wankelen. Zij had schoon onophoudend op zich«eezen hebben gedurende dat kort ge- verlaten om in de kleine zaal, op den gelijkvloers, den edelman te gaan vinden zelve te letten, op hare stem, hare hou™_. Geene klacht, geen verwijt zal uit o ' 1 6 lippen ontsnappen... Ik zal aan dien zij altijd als een zoon bemind had en ding, hare blikken te passerr, er kwam altijd een oogenblik wanneer voor eenige ar, die mijne verloofde was. niet spre- nog beminde. Alleen gebleven voelde de boheemster seconden hare waakzaamheid viel, hare «n noch van mijne gebroken liefde, V mi ne timr .? ^i k m oteleurgestelde verwach- zich vol ontsteltenis en onrust. Het on- kinderlijke liefkozingen buiten hare weet et haar verwacht bezoek van René de Rieux boe- koeler werden, haar glimlach eene zonIIy,k u «en... ik moetl derlinge uitdrukking aannam, en hare • * net. haar een heilig pand toe te ver- zemde haar eene diepe vrees in, hebhaar — Wat komt hij hier doen, — vroeg zij taal ophield die te zijn, waaraan Jane ren ,V ^ aan h a a r zaten11 te verklae 9 ik fi _Tul £ a"** ten« r zich af, — en wat mag hij aan de herto- de Simeuse hr.-e moeder gewend had. Meer dan eens had Carmen de oogen gin te zeggen hebben 1 Mij dunkt dat de f , ' <> «i. alleen mag hooren. "«ronw da Simeuse boog.het.hoofd tegenwoordigheid ,van dien man een der hertogin op haar gevestigd gezien FEUILLETON VAN Vj OCTOBER
(«6»
I let Huis des Duivels
bln_>_»__-
e
AS.EN_.OS.B_-N, G. IHys-Sofflnca, Hoek Kl. Vischmarkt en Vcerlep!aal3.
haspolnarstor en etiragemeisje; buisje» _naa!.st-.rj doozenmaakstor; borduurster\ str -k-tor; kleermaakster; breidster op OPENBARE K0STEL00ZE LEER- atelier;' hemdennaaister thuis; kleermaak/ GANG VAN BOOMTEELT. — Prof. A. Ster en linuonnaaister in daghuur; Halvó werksters: Dienstmeid; kinder-,1 Collumbien, xal zijns 2e les geven op Zonmeid; strijkster; naaisters voor giletsj' dag 27 Oktober, om 9 1/2 ure voormiddag, en kinderlcostumen; doozen-j in de Staats Tuin- en Landbouwschool, Moedoren maakster; katoen: garenmaakstsrs, monHöfbouwlaan, 15. --, .... tcersters en aftreksters voor bancs en eon-/ tinnes; ^m>^AL^m;^r^am:^m!^miWBsssm^ Loormeiejes: Kindermeid; dienstmeid;; boo-lschapster; pakjesmaakster; strijkster;, doozenmaakstor; werktreksters; meisjes' voor fabrieken; kleermaakster; kinderko-stuumnaaister; breidster; KU!_ „ _ . . _ ! _.lac__.o__er worden v__n eén PLEUK!.'. of An TERING, indica gij v_o.t_,-__. U w bor.S.«-ehte te be-iandclen __.__ ..ii_-.c!__, Aie V wel ffeM Icc-ton, manx gacn jseEcaïng breuncc. Da • A S5 » I J S I R O O P, KLOOSTER SAWCTA PAUI.Ö, taat d . aiekto ia dea grond aaün. ïaat de langen beter werken e a K-r.es.ï dan cok ASTHMA en A L L E 'borst-, knel- en ions«-andeetainEen -nel e a onvoorwaè;rdeli.k.
MEN VRAAGT in de Weverij Vooruit naaisters voor manshemdens«
¥EHfiAKEüJKHEDEM
(1U00TE SCHOUWBURG .. Zaterdag avond, om 7 1/2 ure aan vermln_,i kierde prijzen, vclksyertooning, «Les Oloche3 de Corneville». Zondag, 27 october, in dagvertooning, om' 2 1/4 u . : Le Petit Duo. — 's Avonds, ora,1 7 ure: La Kavarraise; La Vie de Bohème. Maandag, 28 october, om 7 1/2 ure: Les Huguenots. '• \ NEDElir.ANDSCHE SCHOUWBURG Zondag 27 October, t s 2 1/4 u r e : Tweej gelukkige dagen. Vooraf: Jurrouw Dol. • Zondag 27 October, te 7 1/2 u r e : Het) Lustige Weeuwtje; Vooraf: Juffrouw D«l^; Klooster Sancta Paulo. •' Dinsdag 29 October, te 7 1/2 ure: Do Las. Allo apotheken. Flaeons 230 _r. Fr.2.25:550 tr.Kr. ..— -, lOCOna, vige Boer, Zangspel in 3 beldrijven. \ Fr.V.—. Eischt rooden band met hanatnekenin.I L ; I . Akker, R-Uerden. Hoofd-depAtvoorBeltp.: O . de.i_Lti!, Ai,! • . . : . . . . Donderdag 31 October, te 7 1/2 ure: TweftJ " " P " " ii' IN iimiiBMiiiiiiMiiiBi.iiiTi-rtiirfi gelukkige dagen; Vooraf: J uffrouw Dol. j Vrijdag 1 November, te 8 1/4 ure D e i Twee Weezen. Vrijdag 1 November, t e 7 1/2 ure: T)e LM-J HET PANORAMA TJMVERSEL, Brabantdara, 60, Gent, zal van zondag 27 tige Boer. Zondag 3 November,"" te S ^ / 4 nre»:' October tot zaterdag 2 November eene reeks prachtige zichten van Oostenrijksch Medea, Tragedie in 3 bedrijven. en Italiaanse-, Tyrol ten toon stellen. Deze Maandag 11 November, buitengewone ver-, streek is bijzonder schilderachtig 'en be- tooning door het Gezelschap «de Tooneel-i roemd om hare hooge bergen en hare vereeniging» van Amsterdam (best. Herm. vruchtbare valleien. Zij biedt aan den rei- Heyermans). «De opgaande Zon», nieuw ziger de schoonste gezichtspunten. Ingang tooneelspel in. 4 bedrijven door Herman 0,30 fr. Kinderen 0,13 fr. Open vai% 's Heyermans. •>, morgens 10 ure tot 10 ura 's avonds.. MINARDSCHOUWBUBG."— Zondag 27(_ Oktober, om 8 uren, onwederroepolijk laat— - DIKWIJLS TEBANDEHT DE ste opvoering van het gentsch lachsucces VROUW,maar nooit voor hare koffie, want «Cies Veschuere». / zij gebruikt altijd de uitmuntende. Ckicorei NIEUWE CIRK, St-Pictcrsnleuwstraat. Trappisten Vinoort. , • T.. Or- 8 ure: vertooning. — Zondag, ow 3 ure: dagvertooning. -— NEERHOF-TENTOONSTELLING. LAURENTS GENOOTSCHAP _ NUT ENi — In de zaal Van Evck, Tan Eyckplaats, VERMAAK (8t-PictcrsnicnwBtraat) is men in volle bedrijvigheid voor het Groot Tooneel- en Zangfeest op Zondag schikken der laatste maatregelen met het -_ . j oog op cle 4e nationale tentoonstelling 27 October 1912, om S 1/2 ure stipt. van pluimgedierte, die zondag en maandag aanstaande yoor het publiek toeganHAVEN VAN GENlJ kelijk i s . In de door de bloemisten von St AmandsAangekomen op 25 October '^'—.. .. berg in een lieven wintertuin herschapEng. st. Eleanor, kap. Bie, van Oaen, pen, met vlaggen en wapenschilden vroolijk opgesmukte zaal, zijn ruim twaalf met ballast, voor Vyane. — Eng. st. Rioh-' honderd kopien-^raktijich^ gerangschikt., . mond, kap. Üoche, van Fernandina, fos'En "deïe "kooien. •• bevatten"' heerlijke1 faat, ._-&e:,Vj.stne. — E-rg.>st. ftisedale,-kap. éxentplfirên- van . heërho.-gedierte, ruim Williams, van Londen, met ballast, voor 1S0O kiekens, duiven en konijnen, die den Vyane. — Eng. st. Pandion, kap. Killendier, trots vormen der eigenaars en het oog van van Ellesmercport, met Koopwaren voor J . P. Best. — Eng. st. Otto, kap. Higgins, van dsn liefhebber aangenaam aandoen. Huil, met koopwaren, voor Bulcke. — Eng. STEDELIJKE WERKBEURS. — st. Alt, kap. Sykes, van Goole, met KoopBorioht voor do werklieden. — Worden waren voor De Baerdemaecksr. — Holl. Bt.' Telegraaf 10, kap. Huybrecht, van Rottergevraagd op 25 October 1912: MANNEN. — Volle gasten: Koperdraai- dam, met koopwaren voar De Brabant. e r ; mekanicien-elektricien; monteur voor ; Vertrokken i, gasmotoren; plaatwerker; metser en dienRuss. st. Balva, kap. Bauer, naar Bnrndi der; glazenmaker; steenkapper; meubelmaker ; schrijnwerker; schoenmaker; rie- tislond, met ballast. — Eng. st. Sea Hound,. menmaker; broekmaker; kleermaker; dni- kap. Magut, naar Londen, met koopwaren,; Tij te Terneuzen. 's Üorgends: I u. 46, i velaar;' wever; spinner; draadmaker en 's Avond3: 2 n. 1. . spinner yoor rolmolen ;k__rtonneerder; papiersnijder - boekbinder; muldersknecht voor windmolen; toupioerder. Halve gasten: Kleermaker;broekmaker; verver; draadmaker; haarkapper; beenhouwer; letterzetter; pedaaldrukker; gas• " Geboorten van 24 October 1012 plaatser; hoefsmid; smid; voorslager; Leon Allyn, Vrouwenstr., 47. garnierder; meubelmaker; schrijnwerker; Maurice De Vreese, Onderwijsstr., l ï l « j timmerman; Valentine Van Holsbeke, Hamerstr., 7st>-— ' Leerjongens: Ketelmaker; koperbewer- Georgette De Schepper,__wynaordestw.48l4_\ ker; goudsmid; modelmaker; rijtuigma- Edmond D e Coster, VUerstr., 77. j"HB8_j ker; behanger; garnierder; boodschapper; Palmyre Matthys, Metserstr., 41. : conservebereider; drukker; boekbiijder; Ignace Denhaese, Berouwstr., 1S6. \ bakker; tabakbewerker; monteerder; faOveriijdens van 23 October 191_i-____ briekarbeider. Maurice Backe, S weken, Fabriekplaat», _ VROUWEN. — Volledige werksters. — £1 Dienstmeiden voor alle werk; kindermeid; 5. • Overiijdens van 24 October i; keukenmeid; bovenmeid; katoen: spinst.r en bancmeisje; VIES en kemp: spinster; Adolf Dewaegenere, 64 jaar, aardewei»' ker, Loostraat, 32. — Jeanne Leyns, 7 n u , ) Meerscbstraat, 193. — Charles Buyck, 731 met eenige verbazing... — niet dat me- jaar, z. b., Veerstraat, 74. — Justine Van[ vrouw de Simeuse vermoedens had (zij den Bossche, 73 jaar, z. b., wed. Vital D e i kon er geen hebben), maar zij zocht Jaeger, Kerkstraat, 98. — Elise Cosyn, 74-j z. b.,wed. Jaques De Kokere, Schg.nw-] stillekens de oorzaak der geheimzinnige jaar, .' ; veranderingen, welke haar moederlijk vagerstraat, ld. Overiijdens van 25 October hart ontstelden, en zij vroeg zich af of Pieter Gillis, 84 jaar, z. b., Hoogstraat,] de levensdrank haar wel hare dochter 99 Pieter Harry, 82 jaar, Godshuisboule-e gansch had weergegeven. 2. — Sylvio Vercauterer 66 jaar. xA De boheemster, met haar levendig en vard, wed. Ignace Bonsse, IJskelderstr_v_-t/ helder verstand, raadde instinktmatig b., 114. •! De Koer Lctpold - e Vc«, Ve!_w___.S« T_0 Si. Corntül H_a.ete_._,«.______. on_: SS, „De AWimror.* l}ce.tr_:;q _-__cr_a rere-, YI__. _o_ure__e !*„___ l__ ___i_.e_. __!_, 1 ....•-.i.__ai. tin-eren een !je-__rr__üi_ «p _ . hom, _y w _ . ren zee. _ev_n.._ e_.I_.__-.tea v o . r t . u r e » . . De cuusta, nu 3'l_i-er, i. na het r.__r_i_ - a a d e Alit-jflire.., re-fU _cd_.en_ d« een ia-r ecze-nd. Het t-inst. m-chiin-cl t e n h « _ t oï v,\_, . d- Yi_e_era ziekte blütt we_. Wat iiet j-D3»t- kinj _eir.!t, •an cle neboofte al VB, het namhcnt__(Mtritnalileïl). Hei kind was zie_e!.k; had h-.t benauv.-d, v/aa kcQrt».e_iri_, had v.ei-ic eellu-i en rerzwaktc'sicnlbaar, zoodat ii: het ergst* freeade. Nn liet oehruih von een paar fleschjci Abdiiairooj, . «ra» ook dit kind volkomen oenezen."
Burgerliiks stand van Gent
wat wij in eenige woorden komen uit te leggen, alsook nog vele andere dingen, waarvan de ontleding te lang zou zijn. Dan, als eene behendige tooneelspeelster, die door een oogenblik van vergetelheid, eene voorbijgaande verstrooiing, in tegenwoordigheid van het publiek verrast geweest is, verdubbelde zij hare pogingen en haar talent om zich weer te vatten, om opnieuw de zinsbegpocheling te doen ontstaan, om hare nabootsing van da dochter der Sirneuse's weer volkomen en onberispelijk te maken. Zij gelukte erin, doch, wij herhalen het, die aanhoudende taak verpletterde haar'; eene zenuwachtige opgewondheid had haar bevangen en deed haar wreed lijden ; een breede blauwe kring strekte zich uit om hare oogen, en haar gelaat werd bleeker dan dit van Jane, toen zij in hare doodskist lag te midden der brandende waskaarsen van de rouwkapel. , _ _„
: IWMMJS^M^A
•
___l_lV----IJt»-ll_-U_ll
Vergaderingen en Mededeelingen; """' ZATERDAG
":^:-f>.
DEFUISSEAUX:CLUB. —Om 5 I/S nr«| Algemeene repetitie. J SCHOOLBOND. RABOi'. — Om 3 nre de» avonds, bestunrzitting. i FANFAREc VRIJHEID DOOR BROE. DERSCHAP ». — Om 3 1/2 ure, repetiti* voor de Muziekanten. HARXKRING. — Zaterdag, om 8 1/2 nre^" repetitie voor de zangers van den Grootem Sohouwburg; — om 9 ure, ALGEMEENH VERGADERING, met hoogst belangrijk»' dagorde. — Geene repetitie. •. ."-;.-••': ZITTINGEN DER WIJKCLUBS ZATERDAG WERKERSWELZIJN, om 8 1/2 ure}. NOTELAARSTRAAT, om 8 1/2 ure. f MOLENAARSTRAAT, om 8 1/2 ure,l ST. AMANDSBERG, om 8 1/2 urV WONDELGEM, om 8 1/2 nn.s*®»* -iVOETWEG. dn» 8JU2 ure.. 'J
tonuag 27 Dotor.8. "On* ! DOOR REDEN VAN VERTREK. — Wel
"EIGEN HULP,, OOSTKAMP
'• gekalante herberg over t ' n men, rechtover fabriek, zetel eener wijkelub. klein huishuur geeft 1. jement. Zich t l bevragen Pa| lingBnuizen, 8, Gent.
besteld te huls het beste BIER en de fijnste gepasteuriseerd» R O O M B O T E R , gewaarborgd
MEN VRAAGT een goeden schoonmaker, 'Akkergemstraat, n. 51, Gent.
Camiel MOSTAEBT-CLAEYS
EENE MEID van 18 jaar vraagt werk, 3 dagen in de week. Te bevragen ten bureele van het blad. dirHAANDnTONDCNwon/orba?., jitval Vraaft de koitalgoxii t_Ii-._t___e_ ulnUe. BETALING Na [".: O-I-EZIN. __ .S-U-IT-UH», ABSPAaHUUUl, M I BRUSSEL. OELCiE r
O V E R T . l NEMEN. — Doe- reden van vergrooting, welgekalante éstaminet over t e nemen. Zich te bevragen 'Tn het Tonnoken », bij Leduc, Molenaarstraat, 67, Gent. UNION DE LA PRESSE 37 on 3S Strand Londen B. B. vraagt plaatselijke medewerkers. Vast. Lager onderwijs is voldoende. Perskaart.
DE REJUVENTA JAVANIGA
^ OROOTE <& &S AANKOMST % <_o
^ VAN
An.erüaaiscl.8 enEmelsciie sciioenen dia z u l l e , '•""•kocht w o r d e n van af
Ï T 95 a
Ba
echte Engelsche ! ÜVSPERMEABELS voor Heeren, Damen EU Kindden van af Ta S n I-SHB S l e c h t s voor eenige dagen ! K o m t - t i a n en o v e r t u i g t U I ^v
<#
49, STEENDAM, 49
<$^l
Behandeling P.CERÉSSIA DePet.-fr.W.yZ __,— .f Proza Boonen -^ i_ .uv ar en!, _._• doos, fr. J.25
ttSMf^mmmmmmnm'tmmmm
Geheel het jaar werk in de koolputten van Charleroi
Leatsta WAARSCHUWING vóór M VERVOLGINGEN..
rgK' Vgf jjElL *IG"
r.caiv g»cno vera.-garinKen
Tn aUsgenUeavan Starten, PoisUa, Hhi8dwccren, ï. Godheden. jH.ki_.gcn, lirandc, Ader-.paU.ge, Zweercn, liaarf -tit-ktcD, NeletJconrlsea, Zwcerca, Bers„. J ten, Jlcl-ikoralen. al'.jot al oade »f jtMi ongeneesbare Eczsmx. , Hooit gassi aiislukitii-Eêo. Diriscfe L:f p.ui£i;i.i?_Ei.. Algem. Do?.: Apot P, DERÉSS1A.- Borsider: Fieurus Xe ecop at OOEOI Apomii-E» Zending van de volledigt beh^dcliDg les-in^cstbon van 3.13 ir. Dcpothouders : Gant 1 De Moor. — B r u g g a : Deleu. — Ai.twe.rpen : De Beul. — B r u s i e t : Vernauwen. — Kortr'jk : Hulp:2ii_ — Aatst 1 De Valkeneer* — IJparon: JLibotte.
É
3p3_ ". Icon- u voor öc laatste maal waarschuwen, vriendje : zoo gij .•:;'......a -wreek gecno doos
aegm
da
-tOHgcns van U-16 jaar: 2.50-4 fr. daags. Mannen (hierscheurs) v. 17-45 j . : 4.0U-..00 fr. daags. OuTriers-mineura 6.5U-7.50 fr. daags. Kost, woonst, wasch en herstellingen: 50 fr. per "aand. Werkmansabonn. van 1-6 reizen per week kostelooa na 1-1 dagen werk. Voor inlichtingen zich te wenden a i n de Werkbeurs van Gent of aan Jos. Gorissen, Chaussée de Winove, (530, Brussel (Anderlecht).
wonderbare levsnabloem; het kloekste, beat' gepaste voedsel voor kindoren, zwakke li.. den, ouderlingen. Zesmaal voedzamer a_, vleesch, vervangt melk, eieren en alle me,), spijzen. * DeBEJCVpNTA JAVAK1CA ia een vol. ledig voedsel, bevat al wat noodig is om her. senen, spieren, zenuwen te herstellen, j , onovertroffen voor jong© kinderen, jongj lieden in den opgroei, volwassen personen, ouderlingen. Uiterst gemakkelijk om te TO. teren, zet dadelijk nieuwe krachten bij.. Bterkt beter als eieren, vloesch en wijn. De KEJL'VENTA JAVANICA is welde schoonste uitvinding der 20e eenw; doo, hare ontdekking is het problema van hel dure leven door on door opgelost! Een pat je REJUVENTA van 60 centiemen bevat de. zelfde voedingskrachten als een kilo nm_. vleesch van 2 of 3 f r. De REJUVENTA JAVANICA hitst nit( op, verwekt geen brand noch darmontst. kingen, is 't ideaal-voedsel voor lieden dit lijden aan arthritis, velziekten, nittltg. jeukingen, zenuwaandoeningen: wonderbaar voor jonge kinderen, vervangt volfc. men de moedermelk en waarborgt des got den opgroei van het kind. Pr ij.-: 60 centiemen het pakje. Hoofdagent voor beide Nederlanden M. VAN DEE MEEKSOH-DE VLIEQEH Burchtstraat, n. 71, «In de Kroon-, te Gent
B O R S T P A S T I L L E N v a n l F r a n l * , van de Apet!?scij de Kieljorf, 76, Dijfcstraat, Aut>\'erpcn. Telefoon 6 2 0 6 , frcïiocht h e b t , L'nl i t v. m c é p a k k e n ; 't i s a l t » l a n g d a t ^ i j a a n alle s o o r t e n v a n onder w e t s c h e v o d d e n v a u o v e r 1 0 en 2 0 j a r e n u w c e n t e n h e b t g e g e v e n , tra u v a n i r w e v n ï ü n g , h o e s t en ficurls a f t e g e r a k e n . — H e t eouta h e d o n d a a g s c h v o l k s m i d d e l ; é é n e d o o s i s g e n o e g v o o r é é n e e •week- -••» Gent. O. Vnn Wynei.a-.c1e. ?t ITidiielf las, Hertoginneplaat»; Anderlecht, St-NlblnaG.Van Trichtveldt. eTrüa;, 17 ; Apotbeék « Vooruit», L;ai reu se. man s, Vccweyde,ö Brussel, De Grest, S, St-Gndule- I }J pooxtitruat; l»e Meulenasre, t-tcendain Leuven, DoHerdt, Volksp.aats, io. plaats. Schaarbeek.Martin, Hjwehtj Apotheek.» Vooruit». i^iienixstraat. Brugge : X>eleu. A a l s t : De: Valkeneer. echestCL-aweg, IÖJ; Molenbeek, He.- | KCrtr ij k, P. iLitteUer, Voorstr«»t. Vraagt ook bij bovengemelde apothekers den beroemden.
DE B I E K d R F 1 f r . h e t fleschje
TANL-P.JNDOODER
PARAGUAY
Se.c.i: :er:cM-|en loir iimtin M i* Uu
AAN OE
£
Aan de Vrouwen
htm tiet b'_.'li_.tr-.M i r.--'.o s _ _ - . u a , *•!_ 1 da Gi-uwste, .ckers-i n trelli.. D-__„itrm-__!i I I b-__hri.n ara bel Groot I geul kin.er.Dt. -erimiden. Bijxoade» eo oav tige r&____.tDce- foor men en trou». Beite | middel om 't -_ht..blijiee der maaodslonden te Toor-omen Verionditii onder om-loe l.f -n 4 fr. I in ponueget. aan O' de | Oeourltarla, i&, i-ue Crouedaa- fit-, I Brutaal
Wij raden bijzonder dé Trouwen dis lijden aan b l o e d a r m o e d e , bleeksnebt, witte vloed, pijnen, onregelmatigheden, abnormale vertragingen, en maa^deiijksche smarten, de pillen van D r C a r o t u i aan. De flesch 4,5o__r. in al d« apotheken. Algem. depothouder t Gtnt, Da Moor; Kortrijk. Hulpïau, Aalst, Do Valkeneer; f Htckthn, Ledoux.
Uitmuntende, kr:itht-_,iuzettendc WIJN bereid met uitgelezen MATË-KRÜIDEN, herkomstig uit de -dodd-Lan-bouw-liiriehting
HACIEHDA SA© PABLO t e PERÉZ.i., in P a r a g u a y Uiterst geprezen tegeu : K .achteloosheid, Bleeke Kleuren, Gebrek aan 'etlust, Hlech' te Spijsvertering, Gal, Darmloop, onovertroffen voor Herstellenden _r. l-icden afgemat door Kwijnende Ziekten. — Driemaal Hoeker als Kina-wijn. — Sterkt zonder op te hitsen; geeft Zenuwsn, Hart en Spieren nieuwe levenskracht.. Het dagelijksch gebruik van MatMVyn waarborgt aan allen eene bestendige gezondheid. l-EBRUIKS...ANV.IJZING _ . Een likeurglaasje vóór bet eten.
3 frank de groofe flesch
ZENUWZIEKTEN
Gedepo;.?.d mark:
Nauwkeurig het merk eischen, want er zijn reeds veel namaken. Onder de eenvoudigste Inpakking. schuilt hier de beste ehlcortL w a r e V o l k s c i - l c o r e i , de voordeellgstt, omdat ze de zuiverste Uu Mijnheer TALPE geeft graag dt toelating en betaalt geënte alle kosten, om vergelijkende onderzoeken en scheikundig! ontledingen tt laten doen van zijne chicorei, 't Is gelijk met melkt andere merken, vooral dit hoog-toon-gevende, met overtollig versierde Inpakking. Mijnheer VANDE ZANDE, 37, Zomerstraat, tt Bn___d, kocht «nen pak
chicorei TALPE, deed ze onderzoeken In het _aboRr.ot._-_i Schamethon. In vergelijking met de chicorei van zijnen gewonen verkoop. De chIco_e_ TALPE was 76, 33 o/o oplosbaar In kokende water, terwyi de andere a maar 6 3 , 38 0/0 was.
Matrassenmaker-ij « D E Z W A A N .
Van deq Broecksfraat, 68, Eisene, waa de oplosbaaiheld der chicorei TALPE 76, 08 0/0, terwijl deze van zijnen gewonen verkoop slechts 6 3 , 6 4 o/o was.
Bij het onderzoek gedaan ap aanvraag v u Mijnheer _ ACQ. SÏ-K-OMNT,
PRIJSLIJST 1 persoon
W l n d b a a r en ó_£o.rd>lDgbaren Tijk 35.°°» 3 3 - 0 0 ! s9>5°. | Fr. 39,00; 26,50; 24,50. FIOCOB en Dnm__.se o f ContU de l i l a ; » 45.00; 41,00; 37.00; | Fr. 36,50; 34,00; 30.00; * j» 33,00; 39,00; 25,00; » 37,50; 33,_o; 30,50; 31.00:17,00. | » 17,75; 14,50. '•fr. K a p o k e n Dnmasué of ContU ite 1,1. 74,00; 67,50; 60,00. | Fr. 59.50; 51,5o; 44,00. *r. a t a t r a s w o l e n D a n a o s é o f Coutll d e Iifn '57.5°; 146,00; 121,00 I Fr. 102,50; 96,50; 84,50; ' » 105,00; 81,00; 65,00. j » 76.00; 70,00; 50,50. P l a i m e n e n ondoordrlngbaren Tijk nr. 35.o » 35,00:41.50; 01.0 46.50; 51,00; 60.75; I Fr. 53,00;
F.
75.5°-
m ** *******
Bij Mijnheer GAN.EI.UK, te OIO;, waa de chlcord TALPB
AFDEELING BRAND (gesticht d e n 1 O k t o b e r 19091 Toestandop 30 Juni 1912 : Getal polissen: 1IJII
genezen spoedig s u s z e n u w z i e k t e n I Pijnlijke en verach'.erdo maandstonden, hoofdpijn,schele hoofdpijn, draaiingen, zenuwkoorts, de hevigste tandp^n, scheuten in de tanden, hartkloppingen, slaaploosheid, gejaagdheid op de zenuwen, zenuwzwakte, vall-nde ziekten, zenuwaanvallen bij de vrouwen (hysterie), zwaar-aoedi.heid, stokken in de keel, rheumatisme, fleurecijn. enz., enz. O o P O E D E R S
Al de vooruitziende menschen verzekeW sich op het leven en tegen brand. A l de bewuste a r b e i d e r s sluiten tiunM verzekeringen m e t L A P B E V O Y A N C E SOCIALE
VAN HET WIT KRU-S v e r a t e r k s n d B z e n u w e n , zij zijn gansch onschadelijk •n missen nooit hun uitwerksel. Prijs : fr. 1 . 2 5 de doos; fr. 8 , 2 5 de 3 doozen of de drie dubbele d o. ; fr. 6 , 2 5 de 6 doozen of de zes dubbele doos. Te bekomen bij DEMOOR, DELACRE, COLARDIN en D E MEULENAER. Steendam, a, apothekers te Gent, en in alle goede apotheken.
De spaarpennin.oen die de arbeiders aan •£• Présci/ance Sociale. tocvtr:rouicen,viorda imhaar geplaatst in de instellingen der WerMuaar Partij. .! Alle briefwisseling te sturen aan
La Prévoyanee Sociald
Groote Uifverf.oop eeoer partij l i n n m n I3ST A-Z-I-E
•—•-_—èmSl
SLAC33
DEM KELDER „ Predikheerenlei, 5, GENT (dicht bij de Koornmarkt) Artikelen voor de H u i s h o u d i n g e n Keukengerief; BouwartlkeiS', "f a p i s s i e r s g e r i e f ; A r t i k e l s voor M e u b e l m a k e r s ; Gereedschappen van verschillende stielen ; S m e l t k r o e z e n voor Kopergieters. G r 0 0 t ° a s s o r t a e r i n g Rivetten voor warm enkoudvoorSmedenenCor-alructeurs
**_(._t.*_|.
de kilo. /In de Kruidenierswinkels van «Vooruit».
4 4 , Regentiestrast, 4 4 , Brussel Telefoon 9857
Door reden van verandering
De veAoop heeft, plaats eiken Dlnadag en Vrijdag van 9 tot 12 en v... 2 "* S uren. op comptant geld.
In glazen, tr. 0,35 — In doozen, fr. 0,55. (Abrlco.sconfiti._ir, per gewicht: 1 frank
------s_ss»-g_ig
AFDEELING LEVEN (gesticht d a n 1 O k t o b e r 1D07) Toestand ( 11-.817 verrekerden voor tl.2.0.623.68 frank verzekerd Yi\ ,°P 104,721,28 tr. rr__andebjkicheontwg< jo Juni ign
Het onderzoek van het hnia DAOIY-DECANCQ, 57, SL Brlcestrsït
Extra beste Confituur fe lk*********:******•**•*
LA PRÉYOYAHCE SOCIALE Samenwerkende Verzekeringsmaatschappij Loven. Levenslange rento. Brand, f
te Doom ijk, gaf aan de chicorei TALPE 71,33 0/0, tegen 8 8 , 1 0 o/o aan een ander gekend merk, enz. ':'offle kitst ep en ontstelt, goede Chlcotvl htegtndettvttvttert de koffie, zij txattgt tn ontspant dt ttnaaen. Maart de, maag en zuivert het bloed.
1
****
Belgische Werkliedenpartij
7 3 , 0 8 o/O oplosbaar tegen de mededingende 8 9 , 2 2 0/0.
• M a t r a s e n . _P-u.l_._a 2.00X1.22 I 1.90XO.S55 2 personen
V o a r t c h e e p v r a c h t en paaavtge xloh ta wi«., den t o t : T. Me HEIL, Jordaonakaal. 2 8 , Antwarpea. Voor p a s a a g e : 9. OiClercq, Brabantstrail, xj. Gent;' Victor Brill, Wachtebeke, Ramonshoct; tsar Itt Hl.tl, &g, Ooststraat, Rousselare; Un Ql IriIctK, Moortzeele; Jmpt .ottlicki, Hoogstrut, Sott-ghtm. __>_____._____________________________9-_-___-_----_Maa«ai'
- Ta I Ta I 't Is een aangenomen feit. Dtt WONDERBARE POEDERS VAN HET WIV KRUIS verzachten oogenbtikvelijtc en
Hoofddepot : nrogerij VERGABLEÏV, Vcldstraat, 51, Gent. Ook te bekomen in de apotheken «Vooruit...
Westeratatleploin, St-r.lcola.ii (Waas)
C^NADIAN PACIFIC R e g e l m a t i g e 4. R e e h t a t r a e k a o h * afvaart», 's Woensdags, buiten onvoorziene gevallen. ZOKiERDIENSTi v a n A n t w e r p e n naar Qti. beo en M o n t r c n l . Alle 8 d_s-_ van midden Arri tot begin November. WINTEItDIENST i van A n t w e r p e n naar St. J o h n N . B. &. Hallfax N . S . Alle i5 digani begin November tot midden April. Door-vrachten e n dlrekte oognosaamt*lH voor h e t binnenland van Canada, de V«ri__i|è Staten. China en Japan.
' IN DEN KELDER „ Predtkheerenlei, 5, Gent (5KS.S!irï9 Telefoon
Zondag 27 October 1912
6 Bijvoegsel van 2 7 Oetober 1 9 1 2
BRIEF UIT LONDEN Tan onzen correspondent
Vroolijjk Millioenen-Londen ik weet niet of nog eene stad in heel de wereld zóó doodsch en vervelend is als Londen op een Zondag De weinige monschen op straat op Zondag morgend doen u van eerst af, en zeer terecht, denken dat de I/ondenaars tot 's middags in hun bed liggen. Voor de meerderheid moet dat wel zoo zijn, deels omdat zy met hun tijd toch geen blijf weten, deels... om een eetmaal uit te sparen. Op Zaterdag wordt slechts tot 's middags gewerkt en Zaterdag namiddag is voor velen dan ook de werkelijke Zondag, ' t is te zeggen, dat zij dan het beetje plezier nemen dat'met hun aard en intelligentie best overeenkomt. Zaterdags om middernacht sluiten de herborgen, klokslag middernacht, * en blijven gesloten tot klokslag 1 uur Zondag middag, om weer te sluiten om 3 ure namiddag, om dan weer te openen Van 6 tot 11 ure - 's avonds, altijd klokslag, want de politie lacht er niet mede. Op Zondag zijn de herbergen dus slechts 7 uren open. Of daarom minder gedronken wordt, zou ik u niet durven verzekeren. De gemiddelde Londenaar pakt er al vast tusschen 1 en 3 ure een goei om er tot 6 ure tegen te kunnen. Van wien Zondag niet naar de herberg gaat, moogt ge gerust veronderstellen dat hij thuis zijn gading vindt un bier en whisky. En aangenaam dat de herbergen zijn! Op het vasteland kennen wij onze koffiehuizen, groot en prachtig ingericht met lange rijen stoelen en tafels waarop en waarrond bezoekers zich neervielen en kalm praten kunnen of luidruchtig zich vroolijk maken. Hier daarvan niets.De herbergen zijn verdeeld in klassen, door een houten wand gescheiden. Ieder gaat in de afdeeling naar gelang wat hij verteren wil. Van tafels en stoelen «een spoor. Over ' t algemeen in de betere klassen eene bank met kussen, en in de lagere klassen eene bank die minstens alle jaren een paar keeren met zeep en soda gewasschen wordt- Want de Londensche herbergen zijn zeer p r o p e r ; vloeren met eene hard geworden korst zaagsel en ander vuil lijn volstrekt niet raar. De Londenaar « hangt» dus in regel tegen den toog en plakt er dan tegen, — in den werkelijken zoowel als figuurlijken zin van het woord. Zingen in de herbergen is strikt verboden. Als ge zeker wilt zijn op minder dan geen tijd aan de straat te liggen, of, als er een politieagent in de b u u r t is. opgeleid te worden, dan begint ge maar een liedje t e zingen. Gebrek aan tafels en stoelen sluit dus ook het spelen van een partijtje k a a r t of domino uit. Soms is er gelegenheid om billard te spelen, maar voor mij althans is de aantrekketijkheid er van ai gegaan- sinds ik eens fr.1,25 moest betalen voor eén u u r te spelen. Eene andere aantrekkelijkheid datf'drinken vindt men dus in de herbergen niet. Oppervlakkig zou men daaruit kunnen betlniten jjat de Londenaar verstandelijk, dus -ooveerhooger staat dan wij met onze goed ingerichte, verzettelijke drankhuizen. De Londenaar moet dus ander vermaak hebben Jba de herberg. Hij gaat waarschijnlijk op Zondag naar den schouwburg'? Ongetwijfeld zouden vele Londenaars dat willen doen. Maar... Ichouwburgen zijn gesloten op Zondag ' De heeren en dames artisten genieten van de Zondagrust — in den schouwburg. Ik zeg met opzet niet : genieten van de Zondag heiliging. De twee plaatsen van verzet — of tijdverdrijf — waar de Londenaar heen kan, zijn de cinema en de kerk. De cinema is open omdat die werken kan met een minimum yan personeel en de kerk,omdat het Zondag is natuurlijk. Als plaats van verzet moet men de kerk niet onderschatten. H e t is regel dat plakbrieven worden uitgehangen met de aankondiging dat M. X. prediken al en de godsdienstige vertooning opgeluisterd zal worden door een concert. Om de waarheid niet te kort te doen,moet « » bijvoegen dat de protèstantsche kerken (*4
Eene greep uit het Visschersleven Di asschelossers — Afschuwelijke, wraakroepende toestanden
— Ik sprak u gister avond, zoo zegde 'in geleider, van de «asschelossers» der avisobooten. Welnu, zie ze hier aan den arbeid. Die ledige wagons welke gij daar Z'«, bewijzen mij dat er reeds duizenden «los briketten aan boord gebracht zijn. *»e briketten worden in zakken gedrostwelke van 80 tot 90 kilos wegen. Deze j*eid is zeer afmattend en alle lossers «ebben diepe zwarte wonden in den nek «o rug door het koolstof dat er in veretlert. , m
U rasen zi] de asch uit de boot ail f ze dragen is zeer dikwijls* ^ «en die nog ™' e n z«er nat door het water welke "Ui verplicht is er op te sproeien. De zakZe n u d r a e n 120 k. ^ wegen minstens J S j , Weven staan om eene 'wijl 'den "Deia mdezer zwoegers na te gaan. Wij n 3 . _ a n n e nd ve an n zu i t d e boot den steiger _«(«• !_"?'beladen waren zak natte en s'rvl_nSchstrom . - Die P onder den last wV3 ' Pelden ze tot aan den *^on, waar zij denjatavui in uitstort-
van alle geur en kleur méér doen aan vermakelijkheden dan de katholieken, die zich als korkverzet over ' t algemeen bepalen bij samenzang van godsdienstige liederen.Maar ondanks dat worden de kerkdiensten niet bijgewoond zooals de heeren geestelijken wel zouden wenschen. En bijzonder het jongere volkje geeft de voorkeur aan cinema en eenzame wandelingen. Dat heeft de gekende protèstantsche geestelijke, de eerwaarde heer Meijer, voorzitter van den Nationalen Baad tot bevordering der openbare zedelijkheid,op eon lumineus en zeer origineel idee gebracht. Deze heer Meyer heeft al meer van zich doen spre ken. Laatst van 1911 moest Jonh Johnson in match uitkomen met den gekenden zwaar gewicht kampioen Bombardier Wells. M. Meyer, die, nota bene, zelf een zeer gekende aanmoediger is van de boks-sport, maakte zooveel schandaal dat de politieautoriteiten de match niet lieten doorgaan. — gelukkig, meenden velen, voor de romp en het hoofd van Bombardier Wells. De eerwaarde heer Meiier, steeds bekommerd om cultuur en zieleheil van het zondige menschdom, heeft nu ontdekt dat de gevaarlijkste oogenblikken van de week voor jongelingen, die zijn tusschen 9 en 10 ure Zondag avond. De kerkdiensten worden Zondag avond om 9 ure gesloten De meerderheid der jongere lui komen er niet heen omdat zij hun te vervelend zijn, en de minderheid die er wèl heen komt, loopt t o t 10 ure met zondige begeerten langs donkere wegen. De eerwaarde heer stelt dus voor in de kerk ook cinemavertooningen te geven en de kerk dan openhouden t o t 10 ure 's avonds. De minnende paartjes zouden dus de donkere kerk krijgen om naar een lichtdoek te kijken. E r zijn bezwaren tegen, maar wat geeft het I In de kerk zijn zij onder het almachtige oog van God. zoodat eigenlijk blijken zou d a t die oogen niet vermogen te zien wat de jongelui buiten de kerk doen. De eerwaarde zegt dat hij er volstrekt geen bezwaar tegen heeft d a t minnende paartjes in de kerk. in den donkeren natuurlijk, hand in hand zitten en elkaar den eersten liefdekus geven. De kwestie is maar dat zij naar de kerk komen. Er zijn natuurlijk kerkmenschen die tegen zulke plannefi bedenkelijke gezichten opzetten en meenen dat de jongelui, die t o t 10 ure in eene donkere kerk zitten, van zondige gedachten niet vrij zuilen-blijven en de donkere eenzame wegen opzoeken tusschen ... 10 en 11 ure. De welgekende katholieke priester. M. Daij, van Manchester, is er heelemaal niet over te spreken. Hij noemt de gedachten van M. Meiier ongehoord. De kerk is." vóór -*l_e» eene -plaats van godsdienst en geene'plaats van vermaak, -waar meisjes en jongens e l k a a r ' h e t hof i-faken. De ouders moeten maar zelf op hunne kinderen passen, zegt M. Daij. Wat er van zij, er is nog altijd karis dat de gedachten door protèstantsche en nonconfonnistische kerken worden aangenomen. Ik hoop het uit den grond van heel mijn heilig hart. Want er is nu eene beweging gaande om ook de cinemazalen in Londen op Zondag te sluiten. Dan is er dus op geene enkele openbare vermakelijkheid nog kans. Met de idee van den eerwaarden heer Meijer zou Lonlden dan eene attraktie krijgen die door de jongelui van heel de Wereld zou benijd worden, namelijk eene donkere kerk om samen hand in hand te zitten, den eersten liefdekus te wisselen — het zou natnnrlijk altijd de eerste zijn! — onder het oog van den alzienden Heer, en daarenboven eene cinemavertooning bijwonen gratisvoor-niemendal. Waarlijk. Londen is eene vroolijke stad : vuile, doodvervelende drankhuizen en gesloten schouwburgen. Gelukkig dat er geestelijken zijn met initiatief. Als nu morgen maar niemand tot de ontdekking komt dat de toepassing van de idee van M. Meiier wel eens voor gevolg
Het wit hunner oogen teekende scherp af op het zwarte gelaat, van hetwelk het zweet lekte. Groote klompen of zware harde schoenen, eene wijde gelapte broek, sommigen een hemd, anderen een vest zonder heipd, en nog anderen noch vest noch hemd, was al wat deze ongelukkigen aan het zwarte magere lijf hadden. Een oogenblik rust kennen die ongelukkigen niet, want zij worden onder de brutale kreten van een korten dikken «ploegbaas» opgejaagd, die steeds den mond vol heeft van : luiaard, leegganger, enz. Stel u dien arbeid voor, vrienden. Uit eene boot komende, ver moetende gaan op ladders en andere toestellen, uren lang zonder rust noch poozen met een plompen last op den rug... Oh I onder het beigischê staatsbestuur is de slavernij ver van verdwenen te zijn. Wij gingen verder... Daar bemerkten wij een laag zwart geteerd houten kot, waarvan vele planken gerot en de enkele ruiten welke er in staken, gebroken zijn. — Dat is 'de plaats waar de asschelossers zich moeten ontkleeden, zich wasschen, hunne door het zweet doordrongen kleederen droogen, eten, enz., zegde mij mijn geleider. » Ik zag hem verbluft aan, meenende dat hij spotte... doch 'k had reeds zooveel ongelooflijke dingen gezien. Wij trokken het kot binnen. Ben drietal asschelossers waren in die «bad-, kleed- en... eetplaats». i^j_______-M£tra ziLeES gesjien ha'dd.en riep
zou kunnen hebben, dat de getrouwde vrou" wen hunne mannen zelfs in de kerk niet meer alleen zouden vertrouwen. Anders loopen we _ ernstig gevaar dat Londen eene a.leréénigste kans op een beetje verzet nog verliest. Londen. J . CH.
VARIA Hoe oud is onze aarde ? Sedert geruimen t i j d . houden fransche tijdschriften en. dagbladen zich druk bezig met oudheidskundige ontdekkingen dio door geleerde heeren gedaan zijn in de zoogenaamde Altamiragrotten der Pyrenéen. E r is spraak van.beeldhouwwerken die wel 200,000 jaren oud moeten zijn en waarvan sommige deelen nog ongeschonden de kleuron dragen waarmedo zij door de vervaardigers bestreken werden. • Verscheidene geleerden,dio alles ter plaats onpartijdig onderzocht hebben, houden het hier voor bewezen dat er vóór 200.000 jaren menschen in dio grotten woonden, menschen dio het vuur nog niet -kenden, menschen die reeds een oorspronkelijk kunstgevoel bezaten en die hunne gereedschappen moesten slijpen uit de hardere steensoorten. Op het 14e congres van voorhistorische oudheids- en menschenkunde, dat onlangs to Geneve, in Zwitserland gehouden werd, heeft do fransche oudheidsvorscher 1'Harvent, uit Bethune, eenige van de aldaar gevonden fragmenten voorgelegd van beelden die gekapt waren uit eene harde soort van kiezelsteen.
Dezo afbeeldingen van menschen, dieren en planten zijn gevonden in do lagen van het kiezelall uvium van het quaternair tijdperk, waarin alleen spraak kan zijn van gereedschap dat geslepen was uit do eeno of de andere nog harder geworden steensoort. • De heer d'Harvent gaf daarbij zijno zienswijzo te kennen over do oudheid der gevonden voorwerpen, dio bewezen dat de mensch van in de eerste tijden smaak voor het schoone en liefde voor de kunst moet gehad hobben. Op do grof gekapte voorwerpen toonde da verdienstelijke zoeker hier en daar de sporen er rtin dat do holen- op spelonkenmensch het beproefd had, om door fijner bewerking, meer schoonheid en leven to schenken aan de beelden. * Onder de naar het congres gezonden voorwerpen merkte men bijzonderlijk op, een kop met eene verbluffende uitdrukking, die den huidigen gorillakop nabij komt en zeker wel den kop van den tocnmaligen mensch zal voorstellen. Andere stukken stellen den kop van vogels' en andere thans ongekende dieren voor die, min of meer bewaard, al do sporen van menschelijken handenarbeid dragen, alsook deze van werktuigen die uit eene harder steensoort vervaardigd waren. Groote geleerden als de Mortillet waren het na langdurige bespreking eens om te verklaren dat do in de Pyreneën gevonden voorwerpen menschenwerk zijn, menschenwerk dat ten minste 200.000 jaren oud moet zijn. En de katholieken beweren dat onze Aarde over zoowat vier duizend jaren, in den tijd van eene week, uit het niet geschapen is door een almachtigen god!
eEUTSCü NIEUWS Oe wanhoopskreet der gentsche Vlasnijveraars Gent, den 24 October 1912. Den Heer Uitgever van dagblad Vooruit Hoogpoort, 29, Gent. Ik ontvang uw nummer van 24 October, waarin gij ten stelligste verzekert dat i t de schrijver ben van een in - La Bevue Commerciale » verschenen artikel. Ik houd er aan, aan deze verzekering eene stellige logenstraffing te geven, zoowel in mijnen persoonlijken n a a m als in mijne hoedanigheid van Voorzitter van den Handel en Nijverheidskring, die geheel en al vreemd is aan de uitgave van «La Bevue Conimercialeen alleen het blad « Lei. Commerce et 1'Indust r i e ' i als officieel orgaan van den kring erkent. Ik heb ook, tot nn toe, de eer niet gehad van mede te werken in «1'Action économiquo _. Gelieft dezen brief ,in uw eerst uitkommend nummer op te nemen, eu. aanvaard, Mijnheer, mijne beleefde groete. ' Ferd: T E l ' Ï B I C - r . '
Inschrijvingslij st voor den strijd voor Zuiver Algemeen Stemrecht en de Alg. Werkstaking E R B i . B E . — In de Te lijst is vergeten te melden van Ledeberg: Overschot kaartprijskamp, 5,23. — Er staat Bond «.er spoorwegbedienden, het moet zijn: Bond der spoorwegarbeiders. Overdracht: fr. 1563,23. GENT. — Opbrengst van 1 .. der Ioonen van werklieden en bedienden der P a r t i j : Schoenmaker-j, 4,4^. — Se.retarissen en boden, 7,86. — Schilders, 2,46. — Kleermagazijn, 8,45. — Kruideniersmagazijn, 3,13. — Eenige metsers der Vereenig. Bouwwerklied e n : E. Beyaert. 0,30. — Valentin Beyaert, 0,30. — Bern. Bousseau, 0.30. — Goethals; 0,30. — Mussche, 0,20. — Blanckaert. 0.20. — Cappaert, 0,10. — V. Wassenhove Frans, 0,20. — Goethals Pol, 0,10. — P . Van Daele,, 0,30. — J . De Smet, 0,30. — F r a n s Bias. 0,25. — Karel Bias, 0,75. — C. De Vos. 0,20. een v a n h e n o n s t o e : — P a s t c p v a n de vlooien I Dat w a s eene v e r w i t t i g i n g die i k reeds vergeten w a s , d a a r mijn g i d s mij z u l k s ook reeds gezegd h a d . Eene s t i k k e n d e t e m p e r a t u u r heerschte er, w a n t een kachel b r a n d d e , die, h a a r mijn z e g s m a n m e zegde, nooit uitgedoofd w e r d , dit voor h e t droogen der |door 't zweet d r u i p e n d e h e m d e n s v a n de o asschelossers ». I k liet mijne b l i k k e n r o n d o m dit stink e n d e h o k d w a l e n , ' k w a l g d e er v a n . R o n d o m h e t k r o t ziet m e n h o u t e n b a k ken, die tevens eene z i t b a n k u i t m a k e n . Het deksel opheffende ziet m e n e r een kleinen e m m e r in s t a a n — iets grooter d a n deze die d e r i j k e m a n s k i n d e r e n a a n het zeestrand g e b r u i k e n o m er m e d e te spelen — en half gevuld m e t w a t e r . Ieder « assehelosser » heeft zoo een b a k en e m m e r . L a n g s de w a n d e n h i n g e n de p r u l l e n v a n kleederen der a r b e i d e r s en m i d d e n h e t kot, zooveel mogelijk boven de kachel, h i n g e n de h e m d e n s dezer zwoegers te droogen. De v l o e r ? Die is-zoo n a i u u r l i j k mogelijk... m e n loopt op de a a r d e . Niet één steentje, niet het m i n s t e p l a n k j e is er gelegd. De openingen tusschen de w a n d e n zijn centimeters breed, zoodat h e t er des w i n t e r s g e w e l d i g in tocht. E n dat is de schuilplaats der « asschelossers » 1 Afschuwelijk I Hoeveel w r a a k r o e p e n d e tegenstellingen h a d ik in de o Koningir; der Badsteden.» al vastgesteld?!'.
— Em. De Budt, 0,20. — Schrijnwerkers M. Vooruit, 2,07. — Bedienden Volksdrukkerij, 14,82. — Brooduitvoerders, 5.48. — Bedienden Bakkerij, 4,83. — Bond Moyson, 4,37. — Bureelbedienden M. Vooruit, 5,'4. — Bedienden Het Licht, 3,73. -r- Verkoopers Blad Vooruit, 6,89. — Brouwerij, 6,27. — Suikerij, 1.06. — Bakkers, 10,55. — Koolmagazijn, 5,35. — Conciergen en bedienden kruidenierswinkels (V. d. Berghe), 5.80. — (De Mey), 4,63. Een lied «De Mijnwerker>, gezongen door De Cock, in de Welkom, Garststraat, 0,65. — Uit de gieterij Carels, 5.00. — Van verschillende partijgenooten, souchenverkoop, 5,00. — Van eenige tormeisjes van Baertsoen-Buysse, 0,80. — Opbrengst feest Marxkring, 5,00. — Op ons feestje vergeten wij de kas voor den strijd voor Alg. Stemrecht niet D . V-, 1.15. — Ontvangen van de snijdster van ondergoed in het magazijn M. Vooruit gegeven door een d i e n t . 5,00. — Gift door de Socialistische Vrouwenvereeniging, 5,00 LEDEBERG. — Van onze vergoeding, P . Baert, 1,00. — J . Baert, 1,00. — Van 1 % der Ioonen van de bedienden van den Werkman, 1,36. — Bedienden De Werkman, 1,36. LEUVEN. — Een lied De Strijd, aan
Samenw. Maatsch. VOORUIT De Algemeene Vergaderingen, die plaats grijpen op Zondag 24 November, om 3 ure namiddag en gehoulden worden in de lokru len c Ons Huis >, Vrijdagmarkt; «Feestlokaal >, B a g a t t e n s t r a a t ; « . rijheid door Broederschap », Zwijnaardschen steenweg; «Verbroedering», Meibloemstraat en «Vooruitzicht-., Meulesteedschen steenweg, zullen een der Beheerders moeten herkiezen. Hoe d i e p e r h a d ik de p r o d u c t e n v a n het kapitalistische m o n s t e r leeren k e n n e n I? Hoe s c h u l d i g zijn toch de verdedigers v a n dergelijke toestanden die onze a r m e proletarische klasse zoo vrij en v r a n k — beschermd door de burgerwetten — mogen u i t m o o r d e n ? Onze socialistische volksvertegenwoordigers r a a d ik ten sterkste a a n o n d a n k s h e t overtollige h u n n e r bezigheden, deze v e r b o r g e n h e d e n onzer klasse eens te bezichtigen. E v e n a l s ik zullen zij zich tot in h e t diepste v a n 't h a r t getroffen gevoelen w a n n e e r zij het hatelijke v a n dergelijke toestanden zullen gezien h e b b e n . Met n o g m e e r v u u r d a n vroeger zullen zij de rechten v a n het p r o l e t a r i a a t en .bijzonderlijk van deze verworpene S T A A T S B E D Ï E N D E N k u n n e n verdedig e n , h e t ellendige v a n h e t kapitalistische r e g i e m a a n d e n s c h a n d p a a l k u n n e n spijkeren. Dat zij d i t doen, 't is misschien ook een . m i d d e l o m deze o n g e l u k k i g e klassege'nooten v a n h e t ellendige v a n h u n toes t a n d en v a n h u n heele g a n s c h e leven èn als m e n s c h èn als a r b e i d e r b e w u s t te m a k e n en fe tot onzen ontvoggdingsk a m p op te w e k k e n .
* ** E e n der « asschelossers » h a d m e t zijn s l a v e n a r b e i d g e d a a n . Hij moest zich w a s schen. . . Het deksel v a n zijn b a k die, zooals wij reeds zegden tegelijk z i t b a n k en etenbew a a r p l a a t s w a s , oplichtende, h a a l d e hij er den e m m e r u i t . Het m e t moeite halfvol e m m e r t j e j w a -
Dit jaar treedt gezel Frans Van Gyscgcii uit. Zijn mandaat eindigt einde Decembei 1012; hij is herkiesbaar en wordt terug voor gt.tekl duur het Beheer en het Hulpbe stuur.' De Beheerraad roept uwe aandacht oj do artikelen 22, 23 en 24 der nieuwe standregelen, aangenomen in buitengewone AL gemeene Vergadering van 10 Oogst 1912. Deze artikelen luiden als volgt: Art. ^2-2. — Zijn verkiesbaar t o t beheer-' der, zij die geen herberg houden, noot rechtstreeks noch onrechtstreeks, lezen en schrijvten (runnen, minstens 25 j a a r _oud zijn, drio jaar lid der Maatschappij, driq' jaar van hunne Vakvereeniging of bij ge-' breke eraan, drie jaar van eenen socialis-, tischen Propagandaclub of Wijkelub deelmaken en worden voorgesteld door twintig leden of me«r die, voor wat betreft het lidmaatschap in verschillende vereenigingen, aan de bovenstaande voorwaarden voldoen. Art. 23. — De vernieuwing van den Baad van Beheer heeft elk j a a r voor een zevende plaats, door de Algemeene Vergadering ge-, houden in November. De uittredende Be-; hcerders zijn herkiesbaar. > Art. 2-1. — De voorstellingen van kandidaten-beheerders, dragende de handteekenq bij artikel 22 voorzien, zijn ontvankelijk ala zij ten minste zes weken vóór de kiezin" aan den Beheerraad toegekomen zijn. De Be-:, heerraad zal aan de leden minstens d r i e weken vóór de verkiezing j ! ^i.imen d e r kandidaten, geldig ypA~ ".onl, laten ken-J nen. • Aan deze Algemeene Vergadering zullen' ook onderworpen worden: 1. De verslagen van den Baad yan Beheer en van de Toezichtscommissie; 2. De bilan en de Winst, en Verliesrekening van 1 September 1911 tot 31 üogst 1912; 3. De benoeming van vyf Commissarissen; 4. De herkiezing van een vierde der Hulpbestuurleden ; v 6. Vraag aan de Algemeene [Vergadering ' om zooals gewoonlijk leden der Toezichtscommissie te benoemen; . . 6. Bekrachtiging van het mandaat der volgende 'beheerders: Eduard Anseele, J a n Lampens, Emiel Van Sweden,Jan Pankock, Adolf De Backer, Jozef De Smaele; 7. Benoeming van leden van de Kamer, van Scheidsrechters. De voorwaarden van verkiesbaarheid en het voorstellen van kandidaten voor het Collego van - Commissarissen en het hulpbestuur zijn die hierboven vermeld in a r t . 22, 23 en 24 der standregelen. Voor wat de leden der Kamer vanj Scheidsrechters betreft zegt a r t . 72 der statuten: Er is tegenstrijdigheid tusschen h e t ambt van Scheidsrechter en dit van Beheerder,, van Commissaris, van Huipbestuurlid, van Toezichter en bediende der uiaatschappij.' Be Raad van Beheer en het Hnlpbestnnr.
ALGEMEENE VEHGAD*ERING DER S. M. VOORUIT, Nr i va«3 24 Novearte» 1912 Dagorde: 1. Verslagen van den Baad van Beheer en van de Toezichtscommis.ie ; 2. Mededeeling en gebeurlijke goedkeuring van Üen Bilan en de Winst- en Verlies-' rekening van 1 September 1911 t o t 31 Oogst1912; 3.' Herkiezing van eenen Beheerder; De uittredende Beheerder F r a n s Van Gysegem herkiesbaar zijnde zoo wordt hij opnieuw voorgesteld door den Raad van Beheer en het Hulpbestuur. 4. Benoeming van vijf Commissaris-en; De Baad van Beheer en het Hulpbestuur' stellen de volgende gezellen voor: Theofiel Van de Veegaete, J a n De Waele, A r t h a r Verschraegen, Leon .Vanderhaegea en J a n Heckers. 5. Herkiezing van een vierde der Hulpbestuurleden ; Volgens de bepalingen van Titel 8 van hen Reglement van Inwendige Orde, is onder de. thans zetelende Hulpbestuurleden gelot, welk vierde deel aan de stemming zal on-' derworpen worden. Het Beheer verzoekt uwe stemming nit tebrengen op de volgende uittredende en her-' kiesbare hulpbestuurleden: Jos. De Backer,' F . FUps, G. Moret, A. Quatacker, Th. La-, t e r moest dienen o m h e t g a n s c h e l i c h a a m j v a n d e n w e r k m a n er m e d e te w a s s c h e n I 'j Gij z u l t a a n s t o n d s begrijpen, v r i e n d e n , \ wat dit beteekende. / Nauwelijks h a d de m a n zijne h a n d e n j g e w a s s c h e n of het w a t e r w a s s t i n k e n d e ! v u i l . Het is totaal onmogelijk zich be-; hoorlijk te w a s s c h e n , w a n t ' a n d e r w a t e r k a n m e n niet b e k o m e n . De w e r k l i e d e n zijn dientengevolge v e r p l i c h t v u i l w e g n a a r h u i s te g a a n , w a a r het h e n ook onmogelijk is — zoowel zedelijk als stoffelijk — zich behoorlijk te reinigen. I k k o n deze klassegenooten g e m a k k e lijk op een • treffend voorbeeld wijzen tegenstelling v a n de b e t r e u r e n s w a a r d i g e ^ condities in d e w e l k e zij a r b e i d e n in een' openbaren dienst: — De w e r k l i e d e n v a n d e n Stedelijken Gazdienst te Gent I Zij ook doen slafelijk e n arbeid, zijrt evenals gij z w a r t e n ; vuil van koolstof en zweet, zoo s p r a k ik hen toe. Vroeger w a s er ook niets te b e k o m e n o m het lot der a r b e i d e r s te v e r b e t e r e n , 't w a r e n rijke liberalen die het b e s t u u r v a n 't Gazgesticht in h a n d e n h a d d e n . In 1909 w o r d t de socialist Anseele; schepene d e r stad Gent, en krijgt o n d e r andere funktiën m e e r , ook den gazdienst in h a n d e n . W a t al n u t t i g e Verbeteringen er voor de w e r k l i e d e n tot s t a n d kwaTmen is moeilijk in 't k o r t op te s o m m e n . Halen wij onder andere aan : hun werkdag word v a n T W A A L F o p ACHT u r e n g - b r a c h t , zonder v e r m i n d e r i n g v a n loon, ter contrarie I De a l e e m e e n e werkvoorWaarHen ver-
1
"2önt«g"Z7 Oótp&èr ia.2~
1 vreaux, F . Van Daele, B . D'Hondt, Aemer\ linck, F. De Baeve, A. Baele, 0 . Meire, A. • Eeckhout, P . D'Havó, A. Glorieux, A. Pa.pens, G. Schepens, L. Ego. 6. Vraag aan de Algemeene Vergadering om zooals gewoonlijk de xoezichtscommissie te benoemen; 7. Bekrachtiging van het mandaat der volgende Beheerders: J . Pankock, gekozen al_s KfeheeTde-* Sn 1906, zijn mandaat eindigt in 1913; Ed. Anseele, gekozen als Beheerder in 1907, Wens mandaat eindigt in 1014; J . Lampens, gekozen als Beheerder in 1908, wiens mandaat eindigt in 1915; A. De Backer, gekozen als Beheerder in 1909, zijn mandaat eindigt in 1916; E. Van Sweden, gekozen als -.eheerder in 1910, zijn mandaat eindigt in 1917; .7. De Smaele, gekozen als Beheerder in 1011, zijn mandaat eindigt in 1018. 8. Benoeming der leden "van de Kamer van Scheidsrechters; Het Beheer en het Hulpbestuur stellen de volgende kanditaten voor: t m i e l Poelman, Henri Lefevre, Willem Meyer, Frans Waeri, Emiel De Corte, Budolf Vercammen; 9. Voorstel om de boet, voor de afwezige leden op de Algemeene Vergadering op 25 centiemen te brengen; 10. De strijd voor Algemeen Stemrecht door gebeurlijke Algemeene Werkstaking. De Baad vnn Beheer eu het Hulpbestuur.
Gemeentebelangen Verslag over het Bestuur en den toes.aud der stad Gent in het jaar 1911 (Vervolg) MUSEUM VAN OUDHEDEN Niettegenstaande men zich soms in de cn' mogelijkheid bevindt de geschonken voorwerpen ten toon te stellen, bij gebrek aan plaats, bezitten velo stadgenooten toch genegenheid genoeg voor het Mu-fcum om er dikwijls zeldzame voorwerpen anu-.c schenken of zulko die nogal waarde hebben. Dl! laat toe te voorspellen dat, van het -iog_nblik af dat men over een ruim lokaal zal beschikken, waarin alle voorwerpen eene behoorlijke plaats zullen vinden en methodisch worden gerangschikt, zoodat do oegittigers zullen vaststellen hoe hunne vrijgevigheid wordt gewaardeerd en aan do I ezoekers aangewezen, men belangrijke giften zal krijgen, die de heugenis van de weldoeners vereeuwigen zullen. In do maand oktober 1911 droeg de Crn• servator een ontwerp voor, om het Museum in te richten in de gebouwen van do oude abdij der Bijloke. die in de eerst, helft vnn ' 1912 door het Oude Mannengesticht .uilen worden verlaten. Dit ontwerp verwierf onmiddellijk de goedkeuring van het Comiteit. De heer August Bruggeman sloot sich bij den conservator aan om to onderzoeken hoe 't ontwerp ton spoedigste kon verwezenlijkt worden, Reeds op 3 november verscheen het verslag van die h.eren, dat het vraagstuk uit alle. oogpunten besehouv. t. Het. werd onmiddellijk overhandigd aan het College vnn -Burgemeester en Schepenen en ahn het Uitvoerend Comiteit, dat zich .'en U n v e r e n i g d , om de plans te onderzoeken eo het ontwerp bij het College te ondersteunen. Op het oogcnhlik dat dit verslag geschreven werd, had het Collego zijne geipdkeuring gehecht aan de uitvoering van het ontwerp.. en, in hunne zitting van 23 Februari, hebben de Commissiën van den '*eni-_ntcraad eveneens cen gunstig advies uitgebracht. Later werd het voorste! ook door den Ge'Rieent.raad bezet. Men sol dus eindelijk de verzameling op methodische wijze knnnen tentoonstellen in een uitgestrekt goed verlicht gebouw,- bekend als er.n meesterstuk van de Vlaams.he bouwkunde, waar men cen veelkleurige beschilderinc* en groote muurschilderingen van do XIV é eeuw bewondert, evenals de schoonste gebeeldhouwde versieringen vau denzelfden tijd, die men in de Vlaanderen kan ontmoeten. In dergelijke omstandigheden moet het Museum van Oudheden een belangrijke instelling worden en zijn faam spoedig overal worden verspreid. Ware die gelukkige oplossing van het moeilijke vraagstuk twee j a a r te voren gevonden geweest, zoo zou een goed gedeelte van de verzameling van wijlen Gustave Vërmeersch (14 j a n u a r i 1911 te St-Gillis-Brussol) aan beterden ook en n u dezen zomer w e r d eene a n d e r e n i e u w e instelling geopend, w e l k e als voorbeeld k a n gesteld w o r d e n voor hetgeen ik hier zie. Aan afhankelijkheden v a n het gazgesticht is eene eetzaal g e b o u w d g e w o r d e n evenals eene plaats w a a r lig- en stortbaden k u n n e n g e n o m e n w o r d e n . Daarbij h e b b e n de w e r k l i e d e n elk eene afzonderlijke kleerkas, w a a r v a n zij den sleutel hebben. Vooraleer de g a z w e r k l i e d e n d u s d e n ; a r b e i d a a n v a n g e n , ontkleeden zij zich in de fraaie o p e n l u c h t i g e plaats, n e m e n ' h u n n e w a r m e kleeren uit h u n n e kleerkast, — w a n t de k a s t heeft g e d u r i g eene . regelmatige w a r m t e , — h a n g e n er h u n ne kleederen, w a a r m e d e zij v a n en n a a r het w e r k k o m e n , in, en g a a n a a n den arbeid. H u n n e t a a k afgeloopen zijnde, k u n n e n de w e r k l i e d e n n a a r begeerte een ligbad of eene douche n e m e n , zoodat zij niet alleen verfrischt, m a a r ook heel en al gereinigd n a a r h u i s k u n n e n g a a n . D a n h a n g e n zij h u n n e w e r k k l e e d e r e n ' w e g die n a t zijn v a n 't z w e e t en trekken h u n n e w a r m e kleederen a a n . Dat d a n k t m e n a a n een socialist in Gent, o n d a n k s h e t k o r t e tijdsverloop d a t hij d e n dienst in h a n d e n heeft, en gij, die a a n een S t a a t gehecht zijt, die s i n d s 28 j a r e n h e t b e w i n d in h a n d e n heeft, verl keert in zulken e r b a r m e l i j k e n toestand, | w e r k t in dergelijke w r a a k r o e p e n d e om) standigheden. '. Bij o n s is u w e plaats, in de socialis..' tische v e r e e n i g i n g moet gij u a a n s l u i t e n ,
f iitffl__i.fflrtfy^
het Museum bezet zijn geweest;'ejji familielid verzekert dat do engheid van net huidig lokaal on de onwetenschappelijke plaatsing van de voorwerpen zulken slechten indruk hebben gemaakt op den mecenas, dat hij besloot zijne schatten niet te schenken aan Gent, zijne geboortestad, zooals hij er eerst het voornemen toe heeft gehad. MUSEUM
STEENEN VOORWERPEN Do heer Ph. Monckarnie, Goudstraat 5, schonk twee boogsleutels; de heer W. Carels, Lindenlei, 8, een middelecuwschen baksteen van groote afmetingen,' de Genie inee schouwen van den Benaissancen tijd, uitgebroken in de kazerne op het St-Pietcrsploin do eono van marmer, de andere van witt-v.i steen, van den aanvang der zeventiende eeuw; de heer F. Vanderhaogen, Coupure, 218, do zuil van de in 1911 gesloopte Kapel van St-Jans- en Sint-Pauwelsgodshuis (Leugemecte). Ten einde ecu half dozijn grafzerken van gekende personen van de eerste helft der negentiende eeuw tegen een gewisse vernietiging te behoeden, liet de stad toe. dat die van een der voormalige kerkhoven naar bet Museum werden overgebracht. Het Algemeen Bestuur van do Tentoonstelling van Gent in 1913, belast door bet Gemeentebestuur met het bouwen van het Pavieljoen van Gent, heeft van een lijzo.-idero het zeer belangrijk halfverheven beeld werk van steen gekocht, dat vroeger de Keizerpoort versierde, om het te doen afgieten voor de versiering van gezegd pavielj'ien. Na deze bewerking zal de steen do verzameling komen verrijken. Het ontblooten en catschoeien van de gör bouwen, in 1910 aangevangen en in het' vprslag van dat j a a r beschreven, werden in 1011 voortgezet. Die werken hebben aanleiding gegeven tot. nieuwe ontdekkingen en het belang dat de uitgravingen van 1910 aan de bouwvallen hadden bijgezet, is er nog door vermeerderd. Do Conservator heeft kunnen vaststellen dat de kelder slechts een vervorming is der tweede helft van de dertiende eeuw van eene Eetzaal, die vóór de uog heden bestaande groote Eetzaal in wezen was : 7 vensters van die zaal werden teruggevonden ; eenigen zijn nog voorzien van do hengsels, waaraan de haken hingen, en hier en daar zijn nog gedeelten van de muurc-childeriugen te zien, die de dikte van eten muur in het venster bekleedden. Op de verdieping werden dergelijke vensters' ontdekt. Gedurende de eerste helft van de dertiende eeuw werd de noordelijke gevel van die verdieping veranderd en weinige jaren nadien zijn alle openingen toegemetseld om de pilasters in de muren te plaatsen en de gewelven in te binden, zoo op de verdiepingen als beneden. In den westelijken muur van den kelder werd de opening langs waar het eten in de oorspronkelijke eetzaal werd gestoken, ongeschonden terug gevonden. De ontdekking van de groote deur, waardoor de Kruisgang met de Gothische zaal van Mercatel in verbinding staat, was niet minder belangrijk. Men mag zeggen dat, van het oogenblik dat 'de muur. -die de opening sloot.'verdwBnen was, een onbekende zaal werd geopend ; was zevroegcr bijna' in volkomen duisternis gedompeld.thans is ze. een der belangrijkste gedeelten van de bouwvallen geworden. On één eler slotsteenen van het gewelf, heeft men het gebeeldhouwd wapenschild van J e Abdij gevonden ; de kleuren, die het schild vroeger volledigden, bestaan ongelukkiglijk niet meer. De vervallen zaal aan den ingang van de Eetzaal nevens de Keuken, heeft een geheel anderen aanblik gekregen sedert het puin, dat tot 1 m. 50 hoogte den vloer dekte, is weggeruimd. Wanneer men photografiën van den huidigen toestand met dien van den vroegeren vergelijkt, is men getroffen door het groot belang dat de Bouwvallen hebben bijgewonnen. Binnen den Kruisgang hebben de bouwvallen thans een bepaalden vorm: er zijn aldaar niets meer dan werken van onderhoud uit te voeren. Het is niet hetzelfde geval met het gedeelte buiten die omheining, namelijk aan den zuidkant, waar de kerk stond, en ten westen, waar de Tresorie en het Vreemdebngenkwartier zich bevonden. De noodzakelijkheid ook die plaatsen af te voeren springt in het oog, en het is zeker dat dit werk niet alleen een veel grooter belang zal geven aan de Bouwvallen, maar dat het zal leeren welken vorm
en welk belang de gebouwen hadden, die .binnen den Kruisgang stonden en waarvan de grondvesten nog bestaan. Tot dit werk behoort natuurlijk het ontschoeien van den buitenmuur der Eetzaal, sedert jaren door de Commissie van het Museum gevraagd. De 4000 tot 5000 fr., voor de uitvoering noodig, werden op de begrooting v__n 1911 niet gebracht.
VAN
#***************** * O N S H U I S — Groote z»aü ZONDAG, 27c DEZER
Openbare Vrijdenkersyoordracttt met de medewerking van spreker RE>"S, en zanggcrtcelte door de • Gewezen Y-lkskindeien»
:-U-:
Programma: 1. Opening.luk voor piano, door E. Huyghe. — 2. Haar i_ een lied; ' s Avonds, koors door de Gewezenen. — 3. Duo du Bain, uit Lakmé, door J . en E. — 4. Paillasse, door A. D. B. — 5. De Leliën, duo door J . en E. — G. Vau hooger en koude, romance, door E. Dupré. — 7. Les lettres, uit Werther, door E. D. Ii. — 8. Hoc onze kinderen god bidden, door Steph. B. — ». Do Redding, declamatie door M. V. D. P . — .10. Connais tu le payB, uit Mignon, door J . V. — 11. Mireille, koor de Gewezenen, met solo door E. en A. — 12. VOORDRACHT. Spreker gezel Rcns. Tot slot: Bockentombola en gratis uitdeeling van brochuren. Eene schaal ten voordeele van den Algemeenen Pot zal aan den ingang der zaal geplaatst worden. S t e u n t ! SteuntI Ingang vrij en kosteloos. Deuren open om 5 ure. Begin om 5 1/2 u. stipt. N. B. — Eene vestiaire staat ten dienste der bezoekers voor er hunne hoeden of mantels in bewaring te geven, aan de vriendin, welke voor dit doel dcor de M. Vooruit is aangesteld. Bij het afgeven van elk kleedingstuk ontvangt men eene genummerden jeton op welks vertoon men zijne kleederen terugkrijgt.
* * * * * * * * * * * * * * * * * *
*
Lokaal "Verbroedering,, Meibloemstraat
Groot Zeng- en Tooneeifeest op ZONDAG 27 OCTOBEB. om 6 ure des avonds, te geven door de -Volkskinderen der Brugschepoort». Een puik programma is samengesteld, dat veel succes zal bekomen, gezien de buitengewone nummers welke er op staan. Partijgenooten, nu de winteravonden reeds lang. worden,, woont met uwe familie dit feest bij. Eenige aangename uren zult gij er doorbrengen. Deuren open om 5 1/2 ure. Gordijn om 6 ure. — Kaarten reeds t e verkrijgen in ' t lokaal, aan 0.2O fr.
************
********
Lokaal "Vrijheid door Broederschap,, (Zwijnaardsehc steenweg.)
Groote Tooneelvertooning _
op Zondag 27 October LIZA drama in 3 bedrijven vooraf: HET WIEGJE tooneelspel in één bedrijf Inkomprijs, (genummerde p k a t s e n ) O.-K. fr. kinderen 0,20 fr. Deuren open om 5 1/2 u. — Begin om 6 u.
********************
vonden te hebben om «een tipje op te l.chten van den sluier, die hing over de ellende der proletariërs van de zee. Dergelijk werk is ver van volledig te zijn, nog andere vreeselijke toestanden blijven aan ons oog onttrokken, zijn door weinigen gekend. Oh 1 hoe machtig rijzen de socialistische ideeën, wanneer men steeds dieper het misdadige vim het kapitalistische stelsel ingaat. Hoe helder blijkt het uit die toestanden dat de arbeider alleen op zich zelf mag rekenen om zijne slavenketenen te verbreken en den arbeid in 't bezit van den voortbrenger te brengen. De arbeider gebruikende zijne eigene werktuigen, en genietend de volle vrucht WÜ verlieten n u ook doze w e r k l i e d e n , stapten de bassijns v e r d e r af, lieten o n s zijns werk 1... De visschers hunne eigene stoomtrawper boot overzetten, zoodat wij dichtbij d e visscherswijken afstapten. D a a r lagen lers.hunne eigene visscherssloepen I Hoe prachtig ware het konden wij, kooperan u voor mij de vuile k r o t t e n , ' d a a r heerschte de grootste a r m o e d e , d a a r zou- teurs, sloepen in zee zenden in handen d e n zij — w i e r ellende ik h a d leeren ken- der samenwerking, de roode vlag voerende I nen — alles moeten v i n d e n , w a t h e t kaHoe zou dit de visschers leeren dat zij pitalisme h e n o p 't w e r k o n t k e n t , doch zelf hun eigen werk kunnen besturen, m e n treft er niets a n d e r s aan d a n een oord d a t m a n zoo spoedig mogelijk ont- dat zij niet boeven af te hangen van kav l u c h t e n w i l . D a a r v i n d e n zij de volledi- pitalistische Exploiteurs. Hoogere, Ioog i n g v a n h u n b e t r e u r e n s w a a r d i g be- nen, betere arbeidsregeling, verzekering bij ongelukken, ziekten, pensioen in den staan als v e r w o r p e l i n g e n v a n die weouden dag, enz... reld w a a r de m a c h t v a n 't geld alles overheerscht. 't Ware een droom, 't zou eene herleving zijn der miskenden, eene uitbreiding van den visschhandel teweegbrenSLOTWOORD gen die gedurende de laatste jaren aan 'k Aanzag mijne taak vporloopig als ge- 't verkwijnen is geweest. ëindigd, 'k meende genoeg stof gevonden .,'.- Aan ons, sociaal-democraten, arme ont«jgjgj},. t^yglbigsjtgiji.^^ lo g o u v e r n e m e n t omver te w e r p e n . Alleen de W e r k l i e d e n p a r t i j k a n en zal u w lot en dat van u w e familie verbeteren. Overweegt dit, v r i e n d e n , zoo besloot ik mijn a n t w o o r d op w a t zij mij getoond en gezegd h a d d e n . Hetgeen ik tot deze w e r k l i e d e n gezegd h a d w a s voor h e n g a n s c h n i e u w , w a n t zijn e v e n m i n als d e visschers w e t e n wein i g of niets af v a n de beigischê politiekeen w e r k e r s t o e s t a n d e n . De slaafschheid en o n w e t e n h e i d — de bijzonderste s t e u n p i l a r e n v a n de kapitalistische m a a t s c h a p p i j — zijn, zooals wij reeds schreven, h e t p r o d u k t van h e t Oostendsch katholicisme.
*
tB3_B-Ai_-t_R-P_n__;"t_n_.>_Si-^^^^^Sl'
Feestlokaal 'Toon...,, Baaattenslraat
LOKAAL VOORUITZICHT
ZONDAG 27 0CTU11ER 1912 van 6 3/4 tot 7 3/1 ure
__ATKI.D..(. 2G 0CT0B1.U 1912 om 8 1,2 ure 's ai muls
Groot Concert
VOLKS-GINEMA1
DOOR DE H A R M O M E «VOORUIT» onder het bestuur van Jef Van der Meulen. PROGRAMMA: le Deel 1. Springtldc, marche G. Allier 2. Pbódrc, ouverture J. Massenet arr. Th. Dureau. 3 Méle-.!? ponr eor Cromphout Soliste: Osc. Dhont. 4. Légende Moscovitc C. Lecail 2e Deel 5. La Tosca, fantaisie G. Puccini arr. par O. Coquelet. 6. Duo concertant ponr Olarinetle et Basson **! Solistes: Hanssens et Lcneeuw. 7. Troisiènie fantasia P . Benoit 8. Scènes i-apo..mines J . Massenet (1'Improvisateur et la fête). transcr. par L. Cmc.
PBOGIIAMMA Eerste D e e l : Een goede rechter, komiek, — De dood vnn Cambuyze, drama. — Op _i kusten vau Sicilië, leerzaam. — Een hu»_. lijk sneltrein, komiek. — ünésime schrijft een liefderoman. — De tenor, groot dra. ma. — Bébé verzorgd zijn vader, komiek. ' Tweede deel: Calino is agent, komiek.'-.i Een slechte genoodigde, drama. — D,l arme jongen, drama. — De dwerg, groot, drama in 2 deelen (1400 meters). — £ e o , weldaad gaat nooit verloren, comick. I
Vooruit'.? Kinema, Feestlokaal Voor oma L«_on Zondag 27 October worden er maar twee vertooningen gegeven : om 3 ure, Groote Kindervertooning, met 7 nummers op het programma. — Ingangprijs : 0.10 fr. per persoon. Deze vertooning wordt speciaal gegeven met de beste en leerzaamste films van het huis Gaumont, omdat deze van 5 1/2 ure geen plaats kan hebben door het Kunstconcert der Harmonie «Vooruit:», dat om 6 ure stipt begint. De partijgenooten welke dus met hunne kinderen een genotvollen namiddag willen doorbrengen, komen n a a r onzen Cinema hij mag door elkeen bezocht worden, daar al onze films eene zedelijke en opvoedende strekking hebben. Om 8 1/2 ure wordt er eene Groote Kunstvertooning gegeven met volledig programma. — Ingangprijs : 0.25 fr. en 0.15 fr. voor de kinderen met hunne ouders. OPGELET 1 — Voor deze Vertooning zullen er absoluut geene kaarten gegeven worden vóór dat het Concert der H a r m . nie geëindigd is, en nieinanii der Cinemabezoekers zal toegelaten worden op den koer, om de vrienden welke de zaal in orde moeten brengen, niet in den weg te loopen. Men zal op den grooten trap «queue» mogen maken, te beginnen van de bovenste trede en na het eindigen van het Concert, zal men 6 per 6 toelaten aan de guichetten kaarten te nemen. Als elk zich daar n a a r schikt zal alles op wielkens loopen. Het is verboden- t e rooken in de zaal, zoowel gedurende de Cinemavertooningen als tijdens het Concert der Harmonie «Vooruiti. PROGRAMMA : le deel (matinee van 3 ure) 1. Eene weldaad is nooit verloren, klucht. 2. Arme jongen drama 3. Op de kusten van Sicilië leerzaam 4/5. De Dwerg, groote kunstfilm, 2 deelen. 6. De dood van Cambryse. groot drama. 7. Bébé onderhoudt zijn vader, ... klucht. Be deel 8. Calino is garde-ville klucht. 9. De sla.hte gendodigde drama. 10. De Goede rechter comédie. 11. De sneltrein der liefde oomédie. 12. De heldentenor drama 13. Onêsime schrijft een liefdebrief, klucht VOORUIT'S CINEMA — FEESTLOKAAL
Bon n. 4 mits opleg van 0,15 Ir. in de beide Groote Vcrtooningeu Het Bestuur.
vers v e r w a a r l o o z e n ; a a n ons de belg'sche zeevaarders over 't algemeen uit de diepte w a a r i n zij gezonken zijn, op te heffen. Aan u , partijgenooten van Oostende, in de eerste p l a a t s o m ijveriger d a n ooit tegen den kapitalistischen weerwolf op te staan. Aan u, g e e s t v e r w a n t e n uit de koningin der b a d s t e d e n , o m de zeeslaven het socialistisch ideaal en streven te doen begrijpen. Aan u, socialistische volksvertegenwoordigers, k r a c h t i g e r d a n ooit voor deze ongelukkige klassegenooten op te staan en u w v u r i g w o o r d van verdediging der v e r d r u k t e n te laten hooren, de m i s d a d e n der kapitalistische heerschers a a n de o p e n b a r e denkwijze a a n te klagen. W a n n e e r wij allen e e n d r a c h t i g o p m a r cheeren, w e l n u , ik h e b er de volle overt u i g i n g v a n , dan zal de d a g rüèt ver meer verwijderd zijn d a t ook die a r m e klassegenooten m e t ons ten velde zullen trekk e n tegen liet kapitalistisch m o n s t e r d a t h e n meer d a n o n s tot het ongeluk d o e m d e en d e zedelijke en stoffelijke u i t m o o r d e r is v a n g a n s c h onze klasse. Moedig a a n 't w e r k d u s , geen oogenblik z w a k t e getoond, en w e l d r a rijst de socialistische zon, statig, plectig en m a c h t i g , eên w a r m e stroom van vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid en w e l v a a r t alom verspreidend.
Mculcslcedschc steenweg
ZONDAG 27 OCTOBER 1912 . PBOGUAMMA: 1 e deel: Robinet is zoo week van hstt khicht. — Eene reis in Sénégaal, leerzaam' — Het Ongeluk, groot drama in 2 deelen — Toteline is goochelaar, komiek. 2 deel: Thomas heeft te veel kinderen komiek. — De liefde en geld, groot drami' — De neef van den dokter, komiek. — DJ' geheime politic, drama. — De partijgenoo. te, gekleurd drama. — Een onhandelbsn operateur, komiek.
Werkersbeweging «"
• __._______.___.
„
Bij de gentsche Metaalbewerkers Eenigen tijd geleden hadden wij het ge, noegen een vlugschrift in handen te krijgen waarin het verslag van den nijverheidstoestand te Gent, door de Patroonsvereeniging' vastgesteld, besproken werd. Wij lazen daar onder anderen in dat et gebrek aan werklieden was en dat er een niet onbelangrijk deel tieze r naar den vreemde trekt om beter loon te gaan verdie.' nen. Uit goede bron vernemen wij dat die toe, stand voortduurt en dat er zelfs nieuwe ontevredenheid in sommigo belangrijke werk-1 huizen der stad heerscht. ' t Is nu geen kwestie van rechtstreekse. hooger loon dat geeischt wordt, maar de werklieden, in de zaak betrokken, kampen voor het BEHOUD van hun tegenwoordig, loon en tegen de vernederende praktijk vu den schuldboek! Door tusscb.enkom.8t der vakvereenigog vernamen wij dikwijls, dat de patroons vetklaren goed loon te willen betalen en dat de waarborg van dat loon hen sterkt in de oon-' curentiestrijd. Wij vernamen tevens dat de patroons op goed on aanhoudend werk aandringen en alle onbenuttigd tijdverlies willes te keen gaan. Wij meenen dat dit tijdverlies en werkvet.' let onnoemelijk afgenomen is door, bij het aanvullen van werkpersoneel, ook maar steeds nieuwe meesters en ondermeesters te, plaatsen. Wij herhalen, het is voor den oogenblik den eisch naar hooger loon niet, maar het, is de betooging der gegronde vrees voor de loonsverhooging van later, welke vooral de, jonge werklieden heden maken. Wie m e t schulden aangeteekend staat, ontvangt geen opslag en kan nog minder op bijwinst rekenen, die bijwinst welke hem op ' t einde des jaars de premie moet ver-, zekeren bij het verlet voor inventaris. j In de vlugschriften en in het gedenkschnltj van den Metaalbewerkersbond wordt herhaaldelijk van het betaald verlof gesproken, maar denkt ge niet vrienden, dat, door de feiten welke wij komen aan te halen, de schoone nieuwigheid gevaar loopt f .( Kunnen wij niet wijzen op de laatste werkstaking en den opstand in «Le Pk» n i s •>, ontstaan tegen het afkeurenswaaTq)) schnldenstelsel.? •, Wat in het EENE werkhuis bestred» wordt, is dat misschien toegelaten in net'. ANDERE? Is het stelsel van ploegwerken bij de jon' ge aj.Bteerders u wel bekend? Meent ge OOK niet, bondsbcstmirdere, dat men op die wijze den moed eerder aan die jongens ontneemt dan aanvuurt I! Wij zouden overdrijven moesten wij dien, toestand als algemeen beschrijven, er nj», kameraden die hnn brood verdienen, ma" er zijn er anderen, die op de vod blijven MIOver het gedrag der meestergasten willen wij het volgende zeggen: ,. i Er zijn er die oppermachtig zijn en me zich met den bestoiurder meten, anderen zijn goed, maar wederom jongere kaporaau, toonen te veel iever, pointeeren te v e e l r ° ' nadeele der jonge werklieden of verzenden, ze van Pontius naar Pilatus. .. Wij verstaan dat de meestergast, b:j z.ne, benoeming, een nieuw belang te verdedigen heeft e hij, benevens de leiding en de insta*; deering van het werk, voor de goede en vlugge uitvoering te zorgen heeft, n - a a ^°° verstandhouding onder die ondormeesreri, moet ook beter zijn, zoodanig dat den eeno i niet afkeurt wat den andere toeliet e» waardoor jonge kameraden op straat ge»"
Wij verklaren ons volledige t'akkoord met. de in het boek uitgedrukte wenschen b«re fende snel en leerzueht, wij aanzien nes » een eer-te nlicht de tucht en werkzaamn'' • te eerbiedigen, wij zullen zelfs onze W vrienden daar bestendig op wijzen, nie ar * vragen tevens dat onze heeren zouden » ten dat deze jongens, die " p . f " „ D . | naarstig'en behendg ziin. n e t BcJWIflW •• ge-eekend worden op het oogenblik da. «i, eene zekere bijwinst vwwtfehten. Yoor uitzonderingen zijn, ons tu i n andere middelen en eene onderliandei"^ met het bureel, deed immer goed. S e p t e m b e r 1912. Een oude kennis I)J tarew l^D0_J y VEKC_jyiMEN. jfc.. N.-B. __. Wii.weiden van de z.aa..PE.J
-_______•
Zondag 27 Ostobér'1912
• I I I -1 I
bekwamen; zij hadden voor de fijno kaarde 2 centiemen gevraagd, omdat zij in 1907 or één waren afgetrokken. Wij hadden ook bekend gemaakt, d a t cene oude vrouw was blijven staau. Wij weten nu niet of zij dien 1 centiem vermeerdering wel zal weigeren. Van haro daad haalde zij niet veel eer, zij moest vóór en na den tijd de fabriek verlaten of binnen gaan. Do meisjes hadden besloten met die vrouw niet meer te werken, gezien hare houding ondragelijk was, en zij vroegen haar op eene andere kamer te stellen. De directeur vond niet beter dan van een dier werksters de kaarde stil te leggen en ze weg to zenden, wat voor gevolg had dut de anderen ook heengingen. Over het algemeen klaagt men over de> opzettelijke leugens en valsche beschuldigingen dier oude kwezel. Zij wil zich wreken en de meisjes in aanraking brengen met de justicie. En d i t wordt oogluikend toegezien door 't bestuur der fabriek. K a den schoftijd zijn de meisjes der DE ELECTRICIENS T E GEKT pikmachiontjes gaan onderhandelen ten voordeele van het kaardemeisje d a t men Eene belangrijke vergadering had plaats broodeloos wil stellen. in het « Café Francais ». De baas hing wederom den huichelaar u i t De laatste onderhandeling m e t de patroons werd er breedvoerig besproken en de en zegde: • Hadden de meisjes naar mij geluisterd, het ware zoo ver niet gekomen. • maatregelen voor het gevraagde examen Wat held I H i j is van alles de schuld en genomen. Echter werd eenparig besloten bij de pa- nu wil hij den goeden jongen uithangen. De troons aan t e djingen op de vergoeding van meisjes weten d i t zeer goed en ook waarom [r. 1..V) voor het uitwerk van een dag. daar hij in veel fabrieken heeft gewerkt. Wij zullen zien of ' t bestuur der fabriek meerdere leden verklaarden deze vergoeer zal aan houden om slachtoffers te maken ding reeds betaald t e zijn. en de baas altijd in ' t gelijk te steüsn. Jliddelerwijl kunnen de belanghebbenden Dezen namiddag om 3 u r e vergadering nnSS jaar en volgende, zich schriftelijk t o t den secretaris De Clerck, r Ons Huis >, voor al de staaksters. vennen, om de schikkingen voor het examen AMOR. te nemen. * * * Uit de versradering werden twee kameraden als expert-jury aangeduid, waarvan de pgtroons ook kennis is gegeven. Vrijdag is er eene werkstaking uitgebroNieuwe leden gaven zich nogmaals aan '.n ,rjj mogen zeggen d a t de zaak d e r electri- ken bij de firma Moerman. . De gilde heeft gansch de zaai. in handen. ciens cp goeden voet geraakt. Sedcri lang heeft ze onderhandeld per brief , D E CLERCK. waaraan e r geen gevol,_ werd gegeven. Ten * * * slotte werd eene onderhandeling gevraagd dio ook geweigerd werd. De patroons, katholieken, wilden m e t hunne kristene werkers niet onderhandelen, maar ze hebben a a n den tarief gewrocht, zoodat er voor velen wel op 10 t o t 20 centiemen ging meer komen, maar ook velen Onie lezers kennen d j staking die verle- die op hunne vingers mochten schuifelen. den week uitbrak ten gevolge van de slechte De werkers hebben d i t nap-ezien en begrondstof en het onverstand van den oa-is, sloten h e t niet a a n t e nemen, en hebben welke de bestuurders van den toestand niet dan ook h e t werk gestaakt. op de hoogte had gebracht. Zij was geëinMen zal zien hoever de gilde het zal brendigd, daar de staaksters 1 centiem opslag gen. ioogte gebracht door de vergadering d e r ionger afdeeling van de Dieselmontage. Ka de minste bijzonderheden geboekt t e hebben, hebben wij de zaak aan de heeren Carels overgemaakt. Laat ons hopen d a t de vervorming van maatschappij in «Consolidated Diesel Engine JlanufactureB Limited», niet aan de vroegere verstandhouding verandert en dat inteifodeel, alles aangewend wordt om h . t vernuftig produkt IM D E BESTE VOORWAARDEN voor beide partijen af t e maken. Xer gelegenheid van de vergadering der ionite ajusteerders, herinneren wij de zaak _ „ jonge MOüLEERDERS, enkele maanden geleden. Die zaak liep voor de kameraadjes m e t al te gunstig af, daar er opzettelijkheid in het ipei Fcneen. . . . Hopen wij nu ook. ten voordeele der jonge «iusteerders, d a t zij in BETERE schoenen nurcheeren. Jules De Clcrck.
Werkstaking te Roeselare
0. werkstafciog onder de kaardemeisjes in de Kleine Lys te Gent ' op nieuw uitgebroken
Ü I T
K E E S T $LmJ*eJJSÏT3
='
stem» zullen deelnemen. Gunstig gekende zangers hebben hunne medewerking toegezegd. «De Volkssteun» zal h e t nieuw drama iu één bedrijf I n Opstand, van onzen partijGEVRAAGD genoot ï h . \Yillems, opvoeren. -.roor het.He.aaroev.-et1_ere6.vndikaat • tcj, - -ilgemcenó injeompsijs: _3Q oentiemen..B.u_-_.. een' bestendige hulp-sekretarisVan nu af zijn er kaarten te- verkrijgen _c_.at_.waarder. in de _tulphuiz.n ran h e t «Voikshuis»-en Voor de voorwaarden zich t e wenden tot bij de sekretarissen der groepen. gezel Baeck. Volkshuis, .Brussel. VITGESTELD VOOR DE T E R I N G L I J D E R S Om de leden van den Werkersbond in De opbrengst v. n den verkoop der vlagjes staat te stellen de Internationale meeten voordeele der teringlijders, ingericht ting, maandag 2S dezer, om 7 1/2 u r e , in onder de bescherming der Brabantsche af- het «Volkshuis» van Brussel, bij t e wonen, deeling tot b.3ti\__ling J e r tering beloopt is de maandelijksche algemeene vergadering verschoven t o t maandag 4 November. tot de som van 33.000 Ir. Het publiek i-s mild voor het schoone 8AVENTHEM ttesnchiievemJ werk t o t bestrijding dezer sociale kwaal, ' t is alleen onze KleriKale IN DEN GEMEENTERAAD regeering die het strop harer beurs gesloten Verleden donderdag kwam de gemeentehoudt. raad weer bijeen. Op voorstel van Meysmans werd eene T L A O I S C H E SCHOUWBURG Zondag in dagvertooning, aan verminder, nieuwe studiebeurs van 100 f r. gestemd, t e n voordeele van eenen behoeftigen leerling die de prijzen -Een .beroemd Proces>. drama r_n d'Ennery en Cormon, d a t steeds bui- aanleg heeft getoond voor de studie. Het voorstel van uitbreiding d e r gemeentengewonen bijval verwent. 's Avonds,maandag,woensdag en donder- tetaks op h e t patentrecht d e r aktiënmaaterhappijen. op de winsten en jaarwedden dag tFlora Tosca», h e t meesterwerk van der administrateurs en kommissarissen,enz. Yi.torien Sardou. Vrijdag le _.,ovember, t e r gelegenheid v a n werd verworpen met 5 stemmen tegen 5. De heeren liberalen, erin begrepen d e liillerheiligen, twee huitengewone vertooberale werkman (I), verkiezen de opcentieaingen, in kdagver-ooning, a a n verminderde men schier t e verdubbelen om de kleinen en tnjien, «Een Beroemd Proces»; ' s avonds de huurlingen wat meer uit t e persen. W a n t li-tste opvoering van «Flijra Tosca». zonder weerlegging bleef de redevoering van Meysmans, die bewees dat al de taksen, ALHAHBRA Om B 1/2 ure «Comte d e Luj-embourg». die den eigendom moesten treffen, weerD« bijzondere zorg aan de opvoering be- kaatsen op den niet-bezitter, hetzij hij, als need helpt grootelijks mede a a n den blij- pachter of huurder, rechtstreeks die taksen betaalt, of o n r ^ h t s t r e e k s door verkenden bijval waarmede h é t .nieuwe werk hoogde huishuur of *»• ermeerderde pacht. van M. L. Chal wordt onthaald.
teel en omliggende
Kanton Schaarbeek VOOR DE ALGEMEEN!- WERKSTAKING Meetings voor zondag 27 October: Te Xederockerzeel, om 10 l/S u r e ' s mor_en_, bij Schoovaerts (..eter Tist). Te Steenoekerzeel, om 3 u r e , bij Jules Denies, Kapellestraat. Te Xorseghem, om 5 ure, bij l d . De Pauw, Be-helsche steenweg. Dagorde: De strijd voor zuiver Alg. otemrecht; De Algemeene Werkstaking. opreker Alois De Paepe. UKKEI. SOCIALISTISCHE BOEKERIJ De optelling der door onze boekerij uitge. ««ne boeken, van 1 J a n u a r i t o t - J Juni, «waagt 780 boekwerken. Het zij opgemerkt d a t h e t in leening n u der b o e k e n totaal kosteloos geschiedt, i-t ,, k o r i J is open aile zondagen van 10 «f ï . 9 ' ' B m a a n d a g s avonds van 7 t o t "fe, Alsembergschesteenweg, 7 9 3 . " ' " STUDIEKRING ter-tó™ 1 ?le1011 rto8 t e I a t e n d e 6T° o t « i n unS-_. _? _.P °testmeeting van maandag BriZd a•" _.8te w o n e n i n h e t Volkshuis t e Bartui, T TOorfracht van kameraad n « o r acht dagen verschoven.
MOLENBEEK FEEST «toe e L M i d d e n .". K o m i t o i t d e r socialistische 10 jk™ T J " M o l e nl>eek richt voor zondag a stondIS, - ••• e e D Prachtigen avond'*n>l*t-H_.r-**r*f11 h e t gemengd koor «Le '***"" « ' d e ' tooneelkrinz «De Volks-'
1
Hoe schandalig de houding d e r fabriekpartij is, zal blijken uit de volgende cijfers, waarvan kennis gegeven werd op de zitting: De heer Devijlder, bestuurder d e r Papeterie, heeft in die hoedanigheid, buiten zijne dividenden als aktionnair, gewonnen: in h e t jaar 1910, 41.644 fr. 22 c., en in het j a a r 1911, 41.149 fr. 2 4c. De winsten dier fabriek bedroegen in 1910, 222.SG7 fr. en in 1911, 220.919 fr. 71 c. De « Tanneries » hebben de volgende winsten opegbracht: in 1910, 366.222 fr. 28 o. en in 1911, 300,346 fr. 26 c. Die fabriek wordt beheerd door vier administrateurs die I E D E E hebben getrokken : in 1910, 28.364 fr. en in 1911, 27.183 fr. Zij hoeten Adalbert Feltheim, Ale__i_ Feltheira, Hector Mayer en Herman Quetman. H e t volk zal begrijpen d a t heeren die zulk eene kleine « pree » hebben én zoo geringe winsten opstrijken, verplicht zijn zioh t e verzetten tegen de loonsverhoogingen van do blokgasten en tegen de stemming van taksen op hunne profijten. Het volk zal ook nu beter dan ooit kunnen inzien waarom do socialisten en hunne syndikaten zoo hevig worden bekampt door de gulzigaards van het kapitalisme. Aan de stemming der taks op de karreelbakkerijen had deelgenomen da karreelbakker, M. D e Vleminck. De kiescheid van die handelwijze was reeds op hare waarde geschat door onze bevolking. Maar daarmee heeft die heer zich niet tevreden gesteld. Door zijn zoon werd eene reklamatie ingediend, die n a a r den gouvernénr ral opsrezonden w o r d e n . ' -
Moeten wij « OUB Woord » gelooven, h e t is rechtvaardiger h e t verslijten onzer straten en kasseien t e doen betalen doar de boeren, dio rijden met vruchten en mesten, dan door d e karreelbakkers, die met hun zwaar gerij honderden kilos steenen vervoeren. Witloof en kooien wegen immers zwaarder dan karreelen en berokkenen meer schade. Ziedaar welke ellendige politiek wordt gevoerd door de bslanglooze liberale gemeenteraadsleden,
NEDER-0VEH-HUP..3EEK AAN ONZE VRi^ZINNiG!- BEVOLKING Werklieden, yolgt >U t.v.-eginr: die i a gansch ons land op touw gezet wordt voor A. S-, desnoods o'oor A .
ST-JOB H E T GOEDE ZAAD Onze socialistische jonkheid komt eene Jonge Wacht t e stichten t e St-Job h e t broeinest d e r gele onderkruipers syndikaten en waar de politiek op'entlijk gevoerd wordt van u i t den predikstoel door de geesteli____eid. E r is gehel wat moed noodig zich hier socialist t e noemen. H e t is de jeugd fclie hier optreedt als de baanbrekers d e r socialistische gedachten, dat zij h e t doen m e t ' o v e r t u i g i n g ' e n wilskracht, terwijl zij onverschrokken werkt aan haar eigen ontwikkeling. De socialistische studiekring van Ukkel opent bereïdwillig voor h a a r zijne deuren en zal gelukkig zijn d e socialistische jeugd van St-Job onder zijne getrouwe b-zoekers t e teilen.
MECHELEN WEBKEBSBOND Maandag 28 October om 7 l/S u r e vergadering in « Vooruit». H e t bestuur vergadert om 7 u r e m e t de verkoopers van h e t blad n Vooruit» om de propaganda t e regelen. Nieuwe lezers moeten gewonnen worden, het oogenblik is gunstig. Dus allen op post I VRIJDENKEB8BOND Zondag 27 October om 7 uren ' s avonds algemeene vergadering met zeer belangrijke dagorde. SAMENWERKENDE MAATSCHAPPIJ VOOEUIT-MECHELEN Aan onze leden, Wij hebben de eer D allen uit t e noojigen t o t de zesmaandelijksche algemeene vergadering, die plaats heeft Zondag 37 October, om 3 _, _ u r e namiddag. Deze vergadering is verplichtend voor al de leden op bOBt van 0.25 fr. die streng zal toegepast wordjen. Da leden worden verzocht h u n verbruikboekje mede t e brengeu als bewijs van lidmaatschap, kinderen welke zich m e t een boekje aanbieden zullen geweigerd worden. De vergadering heeft plaats in 't lokaal Vooruit, Lange lAidderstrast, 16. D a g o r d e : 1. Bilan der verloopen zes m a a n d e n ; 2. P r o p a g a n d a voor de samenwerk i n g ; 3. Bouwen eener nieuwe bakkerij.
a n i j maando cenieder'ann tot bet sparerj opdat de werkstaking, zoo machtig en zcx uitgebreid mogelijk zou zijn. _j Indien de werkersklasso cen eindo wil ziei VERGADERINGEN aan al het bedrog, moet zij het Z. A. 6. ver Jonge Wneht. — Zondag 27 October om overen en dit zullen zij indien zij zulks wil 2 ure namiddag in ' t Volkshuis. Eeno warme toejuiching die van innig. -lctaall-ewerkcrsvcreeniglng. — Zondag deelneming getuigde, begroette dëzo woor 27 October om 3 ure namiddag in ' t Volks- den. huis. Gezel Steven Boersen nam d a a r n a he) Partijvergadering. — Donderdag 31 Octo- woord. ber om 8 ure s avonds in het Volkshuis. Deze figuur, die steeds zoo g r a a g geziel Uiterst belangrijke dagorde. Daarop mag wordt door den Limburger, omdat Stevei geen enkel partijgenoot ontbreken. zijn onvermocibaren verdediger is, maakt, Voor rto huisbczocUers. — Dinsdag 5 tusschen do aanhoorders eene algemeene vol. November om 8 ure 's avonds in h e t Volks- doening. ^ huis. Hij maakte otis het tafereel van Limbur| PRACHTIG BAL van maanden voor do kiezing : do vervat Wij sporen onzo partijgei. i t e n aan naar sching der, kiezerslijsten; do schrikaanja het Bal der ooc. Volkssymphonie die plaats ging der p a p e n ; dn steenigiug der getuige.' heeft Zondag 27 October om 5 1/2 ure in der liberalen, enz.' Het geval van Eysden eihet Volkshuis, t e komen. tal van andere klerikale tooneelen. \ Aldus zal men onze geliefde symphonio I n antwoord op den geineensn artikel t e steunen. • gen onzen vriend Huysmans, maakto hij da Ingangprijs 15 centiemen. zes welverdienden lol! en bewees d a t L i m Allen naar h . t bal. burg fier mocht zijn zulken knappen werNAAR H E T GRAF J O S . POPELIER kersverdediger in da Kamers te hebben. ' Vrijdag 1 November gaan wij m e t onze Het A. S. dringt zich op en zou het g o u harmonie stoetsgewijze naar hot kerkhof, vernement do algemeene werkstaking o p , om de kroor-en op liet graf v a n onzen af- dringt, zal de Limburger zijno plaats in d e . | gestorven vriend J o s . Popelier neder t e strijd weten in t e nemen. Jeggon en de graven van de andere vrienDaarvoor is _r geld noodig, daarvooi, den t e bezoeken. moeten er besparingen gedaan worden. Geen enkel partijgenoot mag a a n dezen Hij schetste de houding der socialistisch., rouwstoet ontbreken 1 onderwijzers, dio besloten hebben een grool deel hunner jaarwedde a a n de stakers af te' T00NEELVERT00NING ,' Op Vrijdag 1 November (Allerheiligen) staan. Gezel Steven Boersen bekwam een alg» opent onze Soe. Tooneelkring zijn toomeenen bijval. i neoljaar met h e t beroemd drama Marie-, Deze meeting laat ons eene heilzame herJcaune in zes zes bedrijven. Ingangprijs: l e plaats 40 cetiemen; 2e innering n a . Tal van werklieden konden bestatigen d a t , ofschoon de voorzitter zulki plaat3 30 centiemen. Kameraden, Allerhciligenavond allen herhaalde malen vroeg, er zich geen een te-I | naar het Volkshuis alwanr men eenige uren gensprekor voordeed. Depuis zegde terecht, d a t ze enkel goed in heerlijk verzet zal kunnen doorbrenwaren om naamlooze artikels t e schrijven, gen! doch d a t er geen enkele onder hen zijne ge-, AAN ONZE LEZERS meene houding in het publiek dierf ver< Langs dezen weg verzoeken wij beleefd rechtvaardigen. • onze lezers wekelijks de verkoopers t e beMannen van Limburg, als gevolg 'dezer talen, daar deze ook m e t h e t centraaj komeeting en opdat ze vruchtdragend weze,\ miteit moeten afrekenen. Wij verhopen d a t alle lezers daar stipt volgen wij de woorden der twee spreken:! Sparen en propaganda. rekening van zullen houden. WOOBDEN Z I J N G E E N OORDEN Het Parochieblad d a t ons, tegen wil en! dank, onder de deur gestopt wordt, bevatte verleden week een artikel over de vereeni. Z I J WORDT DRUK BESPROKEN ging der werklieden. De meeting die wij Maandag 1.1. gaven, Denken die opstellers niet meer a a n he\ op Overleie bij Semeesel, (wordt druk begeval der papierbewerkers van Tongeren. sproken. Die waren toch christelijk vereenigd en' Zooals men weet, hadden de dompers hier veertien dagen geleden m e t veel bom- wat waren de gevolgen: Verraad en verbast eene meeting afgekondigd, die plaats koop 1 De Ietterzettars waren ook christelijk had in J e n luizenkeider, en waar die 'helden zouden gezeeverd hebben over de al- vereenigd, om ze onvereenigd t e houden. | De koolmijners, ook weer christelijk vergemeene werkstaking. Een vijftigtal burgers en dito gedwongen eenigd, omdat ze voor den kalot zonden stemmen'. werklieden vormden de toehoorders, en Waar zijn die christelijke bonden n u . volgens het verslag daarover in « H e t I n Maesyck pek h a l e n ! Kortrjjksche Volk» hebben Debunne en Hoort eens hier, pastoorke, g i j moet de\ Anseele het leelijk moeten bekoopen. mannen niet willen vereenigen voor meer Wij hadden die he_den openbaar uitgeloon, dus voor minder armoede, ' t is imdaagd op onze meeting t e komen tegen1 spreken, van op h e t baloon van Arthur mers zoo zalig honger t e lijden voor.jie,geLebonne, die recht over h e t lokaal d e r rechtigheid, en indien het niet zalig is, vermeeting gelegen i s , rond wiens huis, hon- plicht dan de katholieke patroons, door de derde en honderd8 menschen stonden t e kracht v a n uw geloof, van wat menschelijluisteren naar de serenade dio laatstge- ker t e zijn met hunne evenaasten. P . Diricken. noemde gebracht werd door de harmonie «Het Volksrecht», daagde Coole die mannekens nogmaals u i t t e komen tegenspreken. Talrijk waren de domperkens die -Jaar ook i n ' t rond stonden, maar zé vinden J O N G E WACHT het gemakkelijker achter den rug t e lasteHeden zaterdag avond, om 8 u r e stipt,. ren, dan in ' t openbaar op t e treden, want allen op post in «De Palm», voor h e t uitzij hebben h u n k a t gezonden.. deelen eener brochuur in de wijken MeiDie .handelwijze wordt streng beoordee-d relbeke statie en Arsenaal. en menig treffelijk burger beweerde d a t Jongelingen komt talrijk o p , want yele.' die kerels wel moeten bewust zijn d a t zij handen maken licht werk. eene slechte zaak verdedigen, om zich zoo BEZOEKT AAN H E T GESTICHT '*• ongestraft i n ' t openbaar t e laten uitdaBOMMEL AEBE gen. H e t lokaal der meeting werd stormerhnj-d ingenomen, h e t was een gedrang om ' t I s zondag morgen d a t onze Jonge! er binnen t e geraken en velen moesten Wacht een bezoek brengt a a n h e t voorbuiten blijven bij gebrek a a n plaats. noemd gesticht. H e t is den pücht van a l \ Dit zijn n u die nelden die hier de Alge- de leden mede t e gaan, want n u zijn zij in de gelegenheid hunne kennissen e e n meene Werkstaking gaan tegenhouden I weinig uit t e breiden. H e t zal tevens een We zien u nog niet staan jongens! Belegt gij eens eene openbare en tegen- spoorslag zijn a a n de nog onverschillige > sprekelijke meeting, in een of andere pu- vrienden ook lid t e worden van onzen, J blieke zaal van de stad, en daagt ons eens groep. Wij doen tevens een beroep op da oudeuit, g e zult h e t geen twee maal moeten re partijgenooten om onze jeugdige yrian-! zoggen. den t e vergezellen. Maar de grooten ligt er nog aan, hé? GALA-BAL Morgen zondag, om 6 u r e , grijpt in het» lokaal «De Palm», een luisterrijk BAL' plaats t e n voordeele van den Algemeenen BERICHT Pot. Zondag namiddag, om 4 1/2 u r e , algeDo Commissie der 'Algemeene Werksba-, meene vergadering voor den Ziekenbond king beeft er voor gezorgd d a t een prach-. Moyson, in h e t Volkshuis. D a a r e r belang- tig orgel is gehuurd, d a t ons de schoonste, rijke punten t e bespreken zijn, mag geen dansairen zal t e n gehoore geven. enkel lid afwezig zijn. Wie zich dus goed wil vermaken en te^ vens een goed werk steunen, kome zon-f dag naar «De Palm».
MEEJNEN
KORTRIJK
GENTBRUGGE
""ROËSSELARË""
TONGEREN ""
VOOR ALGEMEEN STEMRECHT De meeting ingericht door het Comiteit van A. S. genoot een bijval zonder voorgaande. De gnBote zaal was opgopropt van werklieden, gekomen u i t alle hoeken der provincie. Gazel Depuis, opent de vergadering en deelt mede d a t (.ezel Huyamalis door ziekte weerhouden is en dankt do gezellen Doms en Steven Boersen, die zich dadelijk en bereidwillig ter beschikking hebben gesteld van de Limburgsche arbeidersklasse. Gezel Depuis vraagt of er zich in do zaal den opsteller of een dezes vrienden bevond die het schandalig artikel tegen gezel Huysmans deod verschijnen in een katholiek blaadjo en verzoekt bem deze woorden hier voor het publiek te komen herhalen, waarna hij het woord verleent aan gezel Doms. Deze, in eeno knappe rede, schetst de doenwijze der katholieken gedurende den schoolstrijd van 1884. Met merkwaardige voorbeelden en vergelijkingen, doet hij de omkooperijen, vervalschingen en dweoperijen der klerikalen uitschijnen, de Iago middelen die zij gebruikt hebben om hunne slaven t e verleiden, hun gerheenen kiesstrijd, enz. Gezel Doms vervolgde zijne redevoering met de uitlegging der voorbereidingen t o t
BOND MOYSON Zondag, in het lokaal « Werkerswelzijn », Kleine Kuipersstraat, LU, om 4 ure stipt, r p boete van 50 centiemen. \ Dagorde: 1. Verslag eu benoeming der nazieners; — '2. Kiezing van bestuurleden (art. 31); — 3. Toespraak door gezel Van Vlaanderen. N. B . — a) Om 3 ure nahiiddag, bestuurzitting. b) Om 4 u r e en één kwart worden de deuren gesloten, c) De leden welke belet zijn de algemeene vergadering bij t e wonen, moeten denzelfden d a g vóór twee ure nam i d d a g , ' schriftelijk met oorzaak, d i t ter kennis brengen in h e t lokaal «Werkerswelzijn ». S O C I A L I S T I S C H E SOHOOL Zondag 27 october wordt de tweede les gogeven door Gezel Bouchory, in het « Volkshuis ». De lessen zullen voorloopig om 9 1/2 ure beginnen, dns een half u u r vroeger, om t e kunnen eindigen kwart n a J l u u r . i v M e r e e n s'.pt_op_uur___iB**vezig. o._._ ..-^-~ B . V. E."*3 d-» fllp-erp°PnA w_TlWtM_k_n__- T
Reoiiterlie Zelen
CorrcctionoelD rechtbank van G e n t \ AFTROGGELAEIJ Gister is de zaak opgeroepen ten laste van een bediende, beticht van aftroggelarij' en schriftvervalsching, om zich eene som toe to eigenen van ongeveer 300,000 frank' ten nadeele eener reedersfirma van Gent. Een enkele getuige wordt gehoord, namelijk de deskundige door h e t parket aangeduid. Mr Verbessem is m e t de verdediging gelast, terwijl Mr Reychler de belangen d e r burgerlijke partij verdedigt. De betichte wordt verwezen t o t 8 Jaar np» •h-Hing en 10 jaar bewaking der policiej verder t o t 1000 frank boete of 3 maanden en het betalen eener schadevergoeding van 285,7.; fr. 58 centiemen. De rechtbank heeft eene enkele straf uitgesproken (de zvaarste) voor al de verschil* hge feiten. «a« j * * * ;'• ' . v - t DE MOORDPOGING TE ST.A?.1AND3BEBG G. D..., afkomstig van Thienen, wonende t» BTTOW**.'. br-ri-ri.. rieh n n 1 «er+r-mnor rr\ >.-
Zondag 27 Ootober 1M2
8 ' herberg van Frederik Bauwens, wonende Oostakkerstraat; hij had ruzie gekregen met zijne bijloopster, waarop de waard hem wilde buiten steken, doch de kerel nam een broodmes en stak het in de borst van Bauwens, die zeer erg gekwetst ten gronde viel. De rechtbank verwees den betichte tot 18 maand gevangenisstraf en 109 frank of 1 maand gevangzitting.
* * * Assiscn van West.Vlaandercn Gister is de zaak van het wildstroopers'drama te Oost-Vleteren, ten laste van Kn__ric Vande Casteele, voor het assisenhof ta Brugge afgeloopen. De substituut M. De. clerq hieïd krachtdadig de beschuldiging staande. De verdedigers Van de Casteele .wisten profijt te trekken uit de broosheid . der beschuldiging, die gestaafd is op verklaring van enkele getuigen. _.r werden den jury vier vragen gesteld over moordpoging, jachtmisdrijf zonder jachtverlof en opstand. Al de vragen werden neen beantwoord. . Vande Casteele werd vrijgesproken.
* * ** Beroepshof van Brussel Men zal zich de aanhouding herinneren van twee kerels, die besloten hadden eene oude en gansch alleen wonende winkelierster der Goffartstraat, t e Eisene, t e vermoorden. Doch de a a n d u d e r van den slag, ' August Thomas, een brouwer_~ast, was gekend door de oude vrouw en kon voor deze reden geen deelnemen aan de misdaad. Zijn medeplichtige, Elie Libotte, werko - ; . n e r t e Eisene, ging d a n op zoek naar een helper en dacht dezen gevonden t e hebben
OUDENAARDE OPENBARE VERGADERING Maandag avond, om 5 1/2 ure, heeft er eehe openbare vergadering plaats voor al d& vereenigden en de leden van den Propagandaclub, bij Florenb Christjacns, Einddries. Dagorde: De propaganda voor het blad t Vooruit». Als spreker zal gezel Meyer, propagandist Taai het blad « Vooruit «, optreden. Al do leden moeten op post zijn ©n trachten een vriend mede te brengen.
ding van M. Bastide, en wij willen de medalie omkeeren en zeggen : W a t moet het een genot zijn onder zulk een kapelmeister t e spelen en t e zingen. De moeilijke Cadenza, voor fluit werd door M. Hendrickx, goed gespeeld. De koors waren in sommige deelen niet t e -amen, wij meenen te bemerken d a t onder hen veel nieuwe elementen zijn die nog t e weinig repertoire bezitten. H e t rataplan, het altijd gewezen «lijfstuk» van de koors werd niet gebisseerd als n a a r gewoonte. P . V.
TE LUIK Een luiker wisselagent M. G...,~ 'die 12,000 fr. geleend beeft tegen een pand in obligaties Gent-Terneuzen, daagde donderdag morgend zijn schuldenaar voor de handelsrechtbank, d a a r het pand niet meer in zijn bezit i s : de titels waren valsch en het parket heeft ze in beslag genomen. De gedagveerde heeft een uitstel gevraagd om «len persoon die hem de titels gegeven heeft, M. Louis Wilmart, eerst te vervolgen.
Wij bevelen ten zeerste de volksvertooning van heden zaterdag (Cloches de Corneville) en de avondvertooning aan van Zondag toekomende: La Vie de Bohème en La Navarraise). De rolverdeeling dezer twee operas is waarlijk om_de moeilijksten t e bevredigen. Diegene die La Vie de Bohème woensdag laatst hoorden hebben zich kunnen overtuigen hoe sehoon dit opera opgevoerd wordt.
Het parket van Bergen is in de geme_n_e afgestapt. H e t grootste geheim wordt bewaard over dit rechterlijk bezoek. Men veronderstelt d a t het eigenjijk voor doel had de titels op te zoeken, die] in de gemeente zouden kunnen in omloop gebracht zijn.
P.V.
STADSNIEUWS W U K C L U B BABOT. lokaal Bietstraat, 31. — Zondag 27 October, kosteloos Tooneel- en Zangfeest den leden van den Wijkelub en Schoolbond aangeboden. Ieder lid zal van den bode eene k a a r t , geldig voor twee personen, ontvangen. Kinderen worden geweigerd. Eene bus voor den Algemeenen P o t «ai aan den ingang geplaatst worden. Deuren open om 5 1/2. Begin om 6 u r e . Ziehier het programma : Dans les ombres, piano. Oscar G. — Op 't water, koor door den Zangkring. — H e t Vrijheidslied, romance, St. A. — Waarom ik ben een socialist, strijdlied, A. J . — N a twqalf u u r , romance, B. M. — H e t Schoolkind, kljuchtlied, S t . A. — TOESPBAAK. — Do Zoon van den Wever, tooneelspel in één bedrijf. De Braziliaansche koor, door den Zangkring. — Vlaanderen 1 romance, A. J . — 'k Loop den trein achterna, klucht, St. A. — Stcmrechtlied, M . . A . — De BÓhemer, romance A. J . — Bevrijding, tweezang, P . en D . — De Lustige Broeders, driezang. Leden, brengt dit programma mede.
********* * ********* * * Huismoeders, bij den deel van * de coöperatieven zult gij een ap* pelken tegen den dorst hebben, * voor de Algemeene Werkstaking * voor Algemeen Stemrecht. * ********* * *********
Groot financieel schandaal TE BBUSSEL
Uitgifte van valsctis titels
Nog uit Gent
NIEUWE PEBSOONSBESCHBIJVING De onderzoeksrechter M. Devos heeft eeno nieuwe persoonsbeschrijving rondgestuurd van Nestor Wilmart. Zij bevat twee photografies van den vluchteling en is als volgt opgesteld: Als gevolg op de persoonsbeschrijving van den 14 oktober, verzoekt de FRANSCHE SCHOUWBURG ondergeteekende onderzoeksrechter zijne ge« LES HUGUENOTS » achte heeren collegas en al de officiers der Het is met een waar genoegen d a t wij l>e- rechterlijke policie Nestor Wilmart te wil' statigen dat onze Fransche Schouwburg len opzoeken en aanhouden, geboren t e Wameer en meer door het kunstminnend gnelée den 3 m a a r t 1862, bestuurder der naamlooze spoorwegmaatschappij Gent-Tergentsche publiek bezocht wordt. Inderdaad, gisteren avond werd de her- neuzen, thans zonder gekende woonst, noch opvoering van Meyerbeer's groot opera verblijfplaats, beticht van namaking van aftruggela'«Les Huguenots» voor cene volle zaal gege- obligaties, schriftvervalsching, ven. E r heerschte geestdrift onder de aan- rijen, bedrieglijk bankroet. H e t bedrag der wezigen en als een geheel gezien liep de aftruggelarijen beloopt ongeveer 30 miljoen. Persoonsbeschrijving van M. W i l m a r t : .vertooning goed van stapel. De held van den avond was M. Journet, Grootte l m . 70; zeer diklijvig, donker van h e t opera van Parijs, die de rol van bruin h a a r . langs voor golvend, knevel .Marcel zong. Als in Üe andere werken van idem, moesje, dikke lippen, donker grijze Meyerbeer, heeft d e comionist aan éene oogen, korte hals, verscheidene lidteekens personagie cene bijzondere inspiratie toe- in den nek, dikke handen, korte en platte gedragen. I n de Huguenoten is het de rol neus met wijd openstaande neusgaten; .van Marcel, die hij doen uitschijnen heeft. draagt neusnijper om te lezen. De betichte Marcel, d i e trouwe dienaar, wederkeer-g dio gevlucht is per automobiel den 11 nogoed en bard, groot geworden door de puri- vember 1912, heeft zijn stoker weergezonden tijnsche drift en door den haat voor de ka- den 12 oktober om 7 1/2 ure 's morgends, om tholieken, geeft door die verhevene gevoe- to Chimay den trein te nemen naar Franklens,' op die der profane van d e helden rijk. De betichte zou kunnen verkleed zijn van het stug, menige keeren een eigenaar- in geestelijke. Opleidingsbevel en aanhoudingsmandaat met uitlevering zijn tegen dig figuur. •' Wij meenen d a t M. J o u r n e t die moeilijke den beschuldigde afgeleverd. Brussel den 24 october 1912. — De onder' rol van Marcel uitstekend goed verstaat en zoeksrechter: (geteekend) Devos. speelt. • En welke schoone, uitgebreide en welluiDE S P O O E W E G M A A T S C H A P P I J dende stem bezit hij niet? GENT-TEBNEUZEN De Pif-Paf u i t het eerste bedrijf, den duo Er wordt uit goede bron verzekerd, d a t 'de uit h e t derde en de zegenin j van Baoul en beigischê regeering den kommissaris, die Valentine,wer!len door hem op meesterlijke haar in den beheerraad der maatschappij wijze gezongen. vertegenwoordigt, gelast heeft een concorDe bijvai die M. J o u r n e t t e beurt viel daat tot voorkoming der failliet te doen .wa3 d a n ook oprecht en wel verdiend. vragen. De andere artisten hadden hun dec] in De betrekkingen tusschen 'den S t a a t en 'de h e t succes van den avond. maatschappij Gent-Terneuzen waren sedert M. Fonteix (Baoul) zong met veel gevoe- lang zeer gespannen en aan hoogerhand had len de Eomance « Plus blancho que blan.be men geen het minste vertrouwen in Nestor hermine », begeleid door de viole d'Amour, Wilmart. (Waarom handelde men dan niett . op meesterlijke wijze gesjteeld door den Bed.) De Staat en de maatschappij! bezitten heer Lonque. Verders hield hij goed vol gemeenschappelijke staties, en de S t a a t kon . yoor het overige van den opera. de hem daarvoor verschuldigde sommen niet Madame Arriës (Valentine), was zeer ver- krijgen; er was zelfs daarvoor een proces dienstelijk, evenals Mme Colbrant (Margme. ingespannen. rite) die eene echte koningin wadergeeft, DE JUWEELEN trotsch en bevelend; — hare stem bevalt Men weet d a t over eenige weken Nestor ons zeer. Wilmart eene zijner vriendinnen te Brussel . Waarlijk, g
Tooneelnieuwa
T E LA L O U V I E E E
B E L A N G K I J K E VONDST Tusschen de papieren en dokumenten in de bureelen der Zenuelaan, te Brussel, i n geslagen heeft men -een grootboek ontdekt, allerbest door Nestor gehouden en aangevuld door Basquin. De geldleeningen, de intresten, de vervrddagen, al de financicele bewerkingen van hestor zijn er zorgvuldig in opgeteekend en nagezien. Zulks legt de groote tegenwooïdigheid van geest u i t van Wilmart en toout aan hoe hij vijftien laar lang zijne aftruggelarijen kon voortzetten. Gelijk men wel denken __an, is dit ' oek een zeer kostbaar dokument voor het gerecht, want het laatr eenigszins toe de juiste belangrijkheid vast te stellen der aftruggelarijen. , te Jambes, waar Nestor nogal eens verbleef. Gister namiddag is het parket opnieuw i n de bureelen van Gent-Terneuzen op de Zennelaan te Brussel afgestapt, om de inbeslagneming en den inventaris te eindigen v a n al de voorwerpen en al de boeken, die er zich nog bevonden. 40,000 F B . J U W E E L E N I N BESLAG G E N O M E N Basquin was voor zijne aanhouding i n betrekking met M. W..., juweelier, wonende in het midden der stad Brussel. Onlangs werd de juweelwinkel geplunderd. Het- bedrag van den diefstal bedroeg, volgens den benadeele, . J , 0 0 0 frank. U i t het orderzoek van het parket is gebleken d a t W..., Basquin de uitbatingsbestuurder van Gent-Terneuzen en de secretaris van Nestor Wilmart a a n een zeer hoogen prijs de briefje* v a n den Berg van Barmhartigheid afkochten. Basquin gelastte zich met de betalingen. Krachtens een bevel van den onderzoeksrechter M. Devos, werd er eene huiszoeking gedaan i n een appartement d a t W... bewoonde in den omtrek der Bonppeplaats. Eenige juweelen werden er aangeslagen. Daarentegen werd in den Berg van Bermhertigheid eene groote hoeveelheid juweelen aangeslagen, waaróp deze inrichting voor -40,000 fr. geleend had. De voorkomst dezer juweelen kwam het gerecht zeer verdacht voor. W... is t e r beschikking v a n den onderzoeksrechter opgesloten.
Een drama der jaloerscieid TE BOUBAIX Eergister verscheen voor h e t assisenhof van het Noorden, t e Douai, d e genaamde Adelaïde Detremmerie, vrouw Descheemaeker, die uit jaloerschheid t e Boubaix eene vrouw vermoordde bij middel van vijf revolverschoten. Adelaïde Detremmerie, 36 j a a r oud,'dagloonster t e Boubaix, was d e n 4 detember 1899 t e Boubaix getrouwd m e t een mekanicien, Descheemaeker. Zij woonden opvolgentlijk t e Boubaix. te Gent, t e Moeskroen, te Croix, en dan weer t e Moeskroen. In F e b r u a r i laatst liet de m a n zijne vrouw en zijn kind zitten en kwiam terug n a a r Boubaix, waar hij met eene andere vrouw leefde. Den 13 Mei ging Adelaïde Detremmerie n a a r de rue Longues-Haies, w a a r h a a r man woonde. Deze was afwezig. Zij ging de stad in en op den boulevard Gambetta ontmoette zij haren m a n met Alida Vandenbroncke. E r had eerie lijvige woordenwisseling plaats. Adelaïde Detremmerip haalde een revolver t e voorschijn en loste vijf schoten op Alida Vand/enbroucke, die door twee kogels getroffen; werd. Zij stierf 's anderendaags. De zaak verscheen voor 'net hof en de jury heeft Adelaïde Detremmerie vrijgesproken. Het assisenhof van Yeudée heeft gister, bij verstek, de notaris fjultieu, van Soullans, die in 1909 gevlucht is een t e k o r t van 1,100.000 frank nalaten-J, tot levenslangen dwangarbeid veroordeeljS.
Het policieschandaal TE NE'-V-YORK BECKER TER D0/OD VEROORDEELD. Eergister avond Ifcwam het proces, d a t t e New York tegen cVen commissaris van politie Becker gevoeni. is, t o t een eind. Becker stond terecht wegens de aanhitsing tot den moord, den 16 J u l i laatstleden gepleegd op den speelhol-bezitter Bosenthal. N a d a t d e leden der jury verscheidene uren hadden beraadslaagd, kwamen zij t o t hun besluit d a t luidde : schuldig aan moord met voorbedachten raad.
Vroege sneeuw in Zwitserland Uit alle winterbadplaatsen worden overvloedige sneeuwvallen gemeld. De sneeuw valt sedert 48 uren zonder ophouden. Te Gothard lig;t de sneeuw een meter dik, te Grindwald en te Eengelberg 1/2 m e t e r ; te St-Loritz 1/4 meter. De temperatuur is vijf graden onder zero. Uit het Noorden van Italië worden ook zeer groote saeeuwvlagen gemeld.'- ."
De Oorlog op den Balkan De Europeesche Mogendheden en de Balkancrisis Het groote dagblad < Hamburger Echo» bevat een belangwekkend artikel over de oorzaken der Balkan-crisis en over de onmacht van de diplomaten der groote mogendheden om d a t gevaarvolle twistpunt op t e lossen. De vergunning aan de Duitschers van den spoorweg naar Bagdad heeft de banden tusschen de leidende staten in Duitschland en in Turkije nauw toegehaald. Niet all-en geeft de uitbating van dien spoorweg aan de Duitsche kapitalisten het vooruitzicht op winsten, maar zij verleent hun toegang tot Turksche provinciën waarvan de natuurlijke rijkdommen ontzaglijk groot zijn, opent dus een nieuwen en belangrijken uitweg voor de voortbrengselen der Duitsche nijverheid. Van niet minder belang is deze spoorweg voor Turkije zelf; hij be. dient die in net binnenland gelegen provinciën, welke uitsluitend met Turken bevolkt zijn en de beste soldaten van het gansche rijk leveren, wier spoedige ruobiliseering door den spoorweg ten zeerste vergemakkelijkt wordt. Bovendien valt op t e merken dat, zooals elders menigmaal gebleken is, de Duitsche kapitalen den spoorweg op den voet zullen volgen en er de natuurlijke bronnen van rijkdom ontginnen, fabrieken oprichten, enz. hetgeen de stoffelijke kracht van Turkije' zal verhoogen; en een financieel sterk Turkije waarborgt aan het Duitsche kapitaal zijne winst. E r ligt daar, zooals men ziet, een rijk arbeidsveld voor het Duitsche imperialisme. Doch de spoorweg naar Bagdad is niet het werk van het Duitsche kapitaal all e e n ; ook h e t Fransche kapitaal heeft daar een groot aandeel in. Bovendien is het Fransche kapitaal betrokken bij een aant a l belangrijke ondernemingen m Turkije. Daarin, en nergens anders moet men de verklaring zoeken van de pogingen des heeren Poincaré om t o vermijden d a t het in de Balkans tot oorlog kwam. Lijnrecht daar tegenover staan Engeland's belangen, niet alleen omdat de Duitsche voortbrengselen overal in Turkije i e Engelsche voortbrengselen beginnen t e verdringen maar vooral omdat het aanvallend Duitsche imperialisme, eens d a t h e t in Azië dringt de Britsche Aziatische bezittingen zelven bedreigt. Indië is nog altijd de spil van Engeland's wereldpolitiek; gedurende de XIX eeuw had die staatkunde voor alUereerste doel alle vreemde Staten zoo ver mogelijk verwijderd t e houden van Indië, de rijkste bron van inkomsten voor het moederland. Met d a t doel heeft Engeland Egypte bezet in 1882 en heeft het zich feitelijk meester gemaakt van het Suez-kannal. Zoo men den spoorweg naar Bagdad verlengde t o t aan de Perzische Golf, dan werd hij de' kortste-weff T-t_. E-nropa «ffar Indië; -en nu- -bevindt die spoorweg zich in Duitsche banden 1 Buitendien is elke aagroei van Turkije's macht een doorn in h e t oog van Engeland, en dit wegens de p i a n n . n welke dit laatste land koestert betrekkelijk Egypte. I n dit opzicht stemmen de belangen van Engeland overeen met die van Bu&land, d a t al t e zeer verzwakt uit den oorlog tegen J a p a is gekomen om een gevaar t_ wezen voor Engelsch Indië. De rijke provincie Mosopotamië wordt door de groote Europeesche Mogendheden om h e t vurigst begeerd. H a a r bezit zou aan Engeland het toezicht verzekeren op het eindgedeelte van den Bagdad-spoorweg. De strijd om de provincie zal op zekere oogenblikken uiterst vinnig zijn en de uitslag van dien strijd zal afhangen van de oorlogskansen van Turkije. Behoudt dit land zijn grondgebied ongeschonden voor de Duitsche k a p i t a l e n ; komt Turkije verzwakt u i t den oorlog, dun zal Engeland eene poging wagen om in Bagdad vasten voet t e krijgen. En zoo blijkt ten slotte d a t de mobilisatie der c Dreadnoughts > in de Noordzee geenszins betrekking heeft op de Balkanstaten, maar wel op de aloude hoofdstad der Khalifen. Deze strijdigheid van de belangen der verschillende Europeesche Staten tegenover Turkije, verklaart hoe het komt d a t allo pogingen, om in de Balkans den vrede te bewaren, mislukt\zijn; zij legt ook uit waarom de openbare\neening moeilijk kan gelooven d a t d e veelbesproken bemoeiingen der Mogendheden waarlijk ernstig zouden beoogen den strijd binnen de grenzen van het Balkan-schiereiland t e beperken. BESTELLINGEN VAX WAPENS Verscheidene wapenfabrieken te Sollingen zijn bezig, met het maken van zijdgeweren en sabels voor h e t Servische leger. Alle wapens worden vlijmscherp geslepen. Turkije heeft groote dolken besteld. Ook Bulgarije heeft er bestellingen geplaatst. BERICHTEN
vormden zich een groote menigte betoon»,, die vlaggen van de vereenifrde naties dr™. gen. De betoogers brachten ovaties voor hl Grieksche, Servische, Kussisch» en Ene i Bche gezantsohap en daa>-a voor het n_j • des Konings. Zij-stieten over ..in- ingskret"' uit en zongen het volkslied. Toen de bet gers den Griekschen gezant op str.at ont moetten, droegen zij hem in triomf voort1 De kerkklokken luiden. De heels ««_ vlagt. DE EISCHEN DER BULGAREN : . Aangezien men de inneming van Kj.'i Kilisse van beslissende beteekenis acht vo.' het welslagen van de bondgenooten, m e J nen de in geestdrift geraakte Bulgaren _MI de Bulgaarsche regeering zich niet Q_.| vergenoegen « a l met de oorspronkelijk _j_, Turkije gestelde voorwaarden. NOG 1200T13RKEN KRIJGSGEVANG*-. GENOMEN Bij de ontruiming van Kirk Kilisse l^ ben de Bulgaren n a een aanval van t»« Turksche bataljons bij een tegenaanval 1201 man gevangen genomen en 3 kanonnen ba. gemaakt. TALRIJKE TURKEN YERDRONKEü Aan de fransche bladen wordt uit 8o_« geseind, d a t na de inneming van Hadikem (deze plaats en de twee in dit telegram _» te noemen plaatsen liggen allen ten WestZ van Adrianopel aan de Maritsa) in een M. vecht tusschen Bulgaren en Turken bij J.,. roesj de Turken verslagen en in de Marits» teruggeworpen werden, waar het grool... gedeelte is vedronken. Ook zouden de Bulgaren reeds Marasj (op ongeveer 6 K. M. van Adrianopel) _*_[, hebben. AAN DE BULGAABSCHE KIST Uit Warna wordt geseind: Om 2 uuril_( middags begon een groote Turksche krui*. de batterij bij Euxinograd (ten N.0. vu' Warna) t e beschieten. H e t vuur werd dos de batterij beantwoord. De kruiser mo_j zich terugtrekken en voer in de richtingva van Baltsjik noordwaarts. AAN DE SERVISCHE GRENS Terwijl uit Konstantinopel uitvoerige tt-' richten komen over de Turksche overrj-' ning op de Serviërs bij Koemanowa, vore' uit Belgrado geseind : Na een harden strijd, zijn Koemanowa (Kassbwo) en Sjenita' (Nowi Bazar) gevallen. De negen forten dio Sjenitsa omgaven moesten stap vooritip veroverd worden. I n Koemanowa kwanbt t o t hevige gevechten in de straten. 1._: slotte werd het gevecht door de beter «ketende Servische artillerie beslist. Volgens berichten uit particuliere bron, zouden bij Koemanowa 3 Turksche batterijen vernietigd en 17 kanonnen genomen zijn; Volgens andere particulier» beriihtert hebben de Albaneezen in den morgend %e-t tracht een tegenaanval tegen Nowi Bazar te ondernemen, doch zij zijn met groote tv liezen teruggeslagen. DE VREUGDE I N SERVIË Uit Belgrado wordt geseind: De verovering van de stad Nowi-Bazar wekt hier groo-' ten geestdrift. Nowi-Bazar was echter slechts betrekkelijk zwak door 7 Nizam-b-taljons en eenige duizenden Albaneezen verdedigd. AAN DE 3I0NTENEGRIJNSCHE G3EXS, Uit Bjeka in Montenegro wordt geseind: H e t bombardement van Skoetari door do Montenegrijnsche artillerie is uit het Noord-, westen begonnen. Eenige projectielen vielen in de Macedonische wijk, die in brand geraakte. Ten slotte besloot men om eea parlementair naar den bevelhebber van Skoetiri te zenden om hem te vragen de stad, dB' reeds geheel omsingeld is, over te geven. Het bombardement van Skoetari is na een kwartier weer gestaakt. De door de Imio afgezonden onderhandelaars waren bereid om over de overgaaf van de stad te spreke». L a t e r : De Montenegrijnsche bevelhebber heeft den Turkschen commandant van do stelling op den berg Tarabosj verzoch' z'-a over t e geven om verder bloedvergieten te voorkomen. AAN DE GRIEKSCHE GBESS Generaal Danglis seint Van het Noordoostelijke leger, dat 600 Turksche ge^ST nen van Serfidzje naar Elassona gebracht zijn. De Kroonprins heeft zijn plechtigen in-, tocht in Serfidzje gehouden.. , De Turksche ingezetenen hebben Serfidzje verlaten. De 70 inwoners en 5 priesters die de Turken er vermoord hebben, z™ met groote plechtigheid begraven. ., Het Grieksche leger heeft bij Serfidzje den berg Aliakoon bezet.
Uit de Balkan-staten
OVER TURKSCHE GRUWELEN HET BALKANVJ-KBOXD Berichten uit Bulgaersche bron gewagen Uit Weenen wordt gemeld.dat de Balk?* van door de Turken in Noord-Macedonio 'staten cen geheime overeenkomst _ * • bedreven gruwelen, zioo heeft de woiwode hebben, waarbij — vópi- het geval, dato» Dontsjo, gemeld d a t de in het Baslog-ge- oorlog gunstig voor hen verloopt — oe v bied terugtrekkende Turken gruwelijke da- grooting van ieders, gebied oir -hrev den gepleegd hadden en hij geeft een lan- wordt. De verbonden Balkan-roogcndheM» ge lijst van vermoorde personen, waarop vrouwen, kinderen en priesters voorkomen. zouden overeen gekomen zijn de verov Verscheidene dorpen waren in brand ge- gewesten to behouden, ( nverschilhg wat at mogendheden van daar zeggen zullen. stoken. I X TURKIJE Het Bulgaarsche regeeringblad Mir heeft een bijzonder supplement uitgegeven, Terwijl de ministerraad bijeen ^ h " ' waarin beschreven wordt het vermoorden minister Xoradoenghiar de g e "n-ea van 147 Bulgaarsche boeren in het dorp Frankrijk en Busland bij zi.h ontvangGurnino in het district Kotsjana. Sedert een week worden de troepen Anatolië niet meer naar de £tr ^]--;ki Adrianopel gezonden, r_..J.r r.aar o> Uskub en Keuprulu. OM ANDRIANOPEL EN KIRK KILISSE. OP KRETA Dragoemis, cud-minister-presUent . DE OVERWINNING DER BULGAREN De overwinning der Bulgaren is t e Sofia Griekenland, is tot gouverneur-ge» n gevierd geworden. Toen het bericht van de van K r e t a benoemd, waar b " r_eO». » verovering van Kirk M i s s e ibekend wertl, gekomen,.
Van 't Oorlogsterrein